No menu items!
21.2 C
Sri Lanka
12 July,2025
Home Blog Page 58

කවිය, සිනමාව සහ සුදත්…!

0

‘ලංව හිඳ හිනැහෙන
තාරුකා තර
කවුරු මැව්වාද
මෙතරම් දුර‘

මේ කව කතාකරන පොටෝ එකක් එක්ක ෆෙස්බුක් එකට එකතු කරලා තිබුණේ චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂකවරයෙක් වන සුදත් දේවප්‍රිය මිත්‍රයා. සුදත් දැන් නිතරම, සමහරවිට දවසට එක ගානේ වගේ කවි ලියනවා මුහුණු පොතට. ඉතිං මට හිතුනා කවිය සහ සිනමාව ගැන සුදත් එක්ක පොඩි කයියක් ගහන්න. සුදත් මොකද්ද මචං මේ ෆෙස්බුක් කවි ආවේශය

උබ දන්නවාද ජීවතේ තියෙන කාංසාව දුරු කරගන්න කවි කියන්නේ හොඳ ඖෂධයක්. එක එක අත්දැකීම් එනකොට ජීවිතේට කවි ලියවෙනවා. මුහුණු පොතේ එහෙට මෙහෙට යනකොට දකින සමහර දේවල් නිසා කවි ලියවෙනවා. උබ අර රාත්‍රිය ගැන ලියපු එක කියෙව්වාම මට දවස් තුනක් නින්ද ගියේ නෑ. මම පස්සේ කවියක් ලිව්වා. එහෙම තමයි ඕවා ලියවෙන්නේ. මේවා අපේ ජීවිතවලට මාර විදිහට ගැටගැහිලා මචං. ඒකයි කතාව.

කවිය, ගෙදර, අම්මා අතර සම්බන්ධය ගැන කතා කළොත්…

අම්මෝ මචං, අම්මා කියන්නේ මගේ ජීවිතේ. අපි ඉස්සර හිටියේ රත්මලානේ ධර්මාරාම පාරේ. ගෙදර ඉදලා මුහුදට වැඩි දුරක් නෑ, අඩි 300ක් ඇති. උබලට වගේ අපිට ගම කියලා අත්දැකීමක් නෑ. වෙල් එළිය දොළපාර කියලා දෙයක් නෑ. මම ගල්කිස්සේ තමයි ඉපදුනේ මගේ තාත්තා මාතර. ඒත් අපි දන්නෙවත් නෑ ආච්චි අම්මා ආතා කියලා අය ඉන්නවා කියලාවත්. ගල්කිස්ස හේන විද්‍යාලය දැන්නම් ඒකට කියන්නේ ලලිත් ඇතුලත්මුදලි විද්‍යාලය කියලා, ඒකට තමයි සාමාන්‍ය පෙළ වෙනකම් ගියේ. උසස් පෙළ කළේ ගල්කිස්සේ විද්‍යා විද්‍යාලයේ, ඒකේ අංක තුන ශිෂ්‍යා තමයි මම. ඒකටත් ඉස්සර කිව්වේ සත්තිස්සරය කියලා.

මට කොළඹ කැම්පස් එකට යන්න ලකුණු දෙකක් මදිවුණා අපේ අම්මලාට ඕනෑ වුණේ මම නීතීඥයෙක් වෙනවා දකින්න, මට බෑ බන් ඕවා ඉතිං, මම සේරම අතඇරලා සෝමලතා සුබසිංහ ළඟට ගියා නාට්‍ය ඉගනගන්න. ඊටපස්සේ කැලණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ බාහිර උපාධියක් කරන්න පටන් අරගෙන ඒකත් අතරමඟ නතර කළා. ඔන්නොහොම ජීවිතයක් තමයි මට තිබුණේ.

ඔය ජීවිතේ අස්සේ තමයි මම කවි ලිව්වේ. අම්මා නිතරම කවි කියනවා, මම ඉතිං ආසාවෙන් අහගෙන ඉන්නවා. 6 වසරේදි ලියපු කවියක් යොවුන් ජනතා පත්තරේ පළවුණා. එතකොට එඩ්වින් ආරියදාස මහත්තයා තමයි ඒක සංස්කරණය කළේ. පස්සේ සාපෙළ කාලේ මගේ මිත්‍රයෝ එකතුවෙලා මගේ කවි එකතුකරලා පොතක් ගැහුවා ඒකේ නම සැබෑ කලාව. ඒකේ තිබුණේ තනිකරම නිසදැස් කවි.

තරණය

එක කවියක් මතක් කරහන් බලන්න…

මචං මට ගණන් පොඩ්ඩක්වත් බෑ ඒක මතක තියාගෙන මේක අහපන්

‘මම වෙරදී පෑන් තුඩට
ලියන්නට හැකි කිසිවක් සෙවීය
දෙනෙත රඳවා අවට
ලෝකයම කැරකී මොහොතකට
නැවති තමා දෙස බලතැයි සිතීය ඔහු
කාලය ඉරා, හෝරා යතුර හඬ නැන්විනි
ලියා තිබුණි එක් දෙයක් කොළය මත
මෙම කඩදාසිය විභාග දෙපාර්තමේන්තුව සතුය
පිටතට ගෙන යාම සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් ය.‘

චිත්‍රපටි සහ කවිය අතර තියෙන සංසාරික බැඳීම ගැන උබට හිතෙන්නේ මොනාද?

කවියක් දිහා බැලුවාම එකේ තියෙන ව්‍යංගයට තමයි මම නම් ආස. හිතහන් මචං මෙහෙම ‘කවුරුන්ද අප හා ඉදහිට හිනා වුණ, අහක බලාගෙන‘ ඕක සාහිත්‍යනේ, ඕක රූපෙට ගෙනාවොත් කොහොමද? දුරින් ඉදන් දකින සීන් එකකුත් තියෙනවා. තව ගොඩක් දේවල් හිතන්න පුලුවන්. සත්‍යජිත් රායිගේ පාතර් පංචලී කියන චිත්‍රපටියේ එක සීන් එකක් තියෙනවා නිතරම මතක් වෙන, ඔපූගේ තාත්තා රෑ අම්මාට කියනවා දේවාලේ ස්ත්‍රෝත කියන්න විදිහක් නෑ, ඒ නිසා සල්ලි හම්බකරන්න විදිහක් නෑ, ඒ නිසා මම ලොකු නගරෙකට යනවා කියලා.

පාතර් පංචලී

ගෑනි මේක අහගෙන ඉන්නවා විතරයි කිසි දෙයක් කියන්නේ නෑ. ඔහේ බලාගෙන ඉන්නවා. ඊළඟ දර්ශනයට තියෙන්නේ උදේ සුදුමල් යායක් මැදින් කෝච්චියක් යනවා. උයන අස්සේ මේ කුස් කුස් එක අර ගෑනිට ඇහෙනවා. මේ ගෑනි මොකද කරන්නේ, ගෑනි ඔපූගේ නළල ඉඹිනවා. ගෑනි අඬන්නේ නෑ. අයි ලව් යූ ඩාලිං කියලා රෑ කිව්වෙත් නෑ. ඉස්සර එහෙමනේ බන් ඉස්සර ආදරෙයි කියලා කිව්වේ නෑනේ. ඔපූගේ නළල ඉඹින එක අස්සේ තියෙන්නේ මිනිහට තියෙන ආදරේ. වෙන දෙයක් නෙවෙයි. මේක තමයි මචං සිනමාව සහ කවිය අතරේ තියෙන බැඳීම. අපි තර්කෝස්කිට කියොරොස්තාමිට ආදරේ ඒකනේ.

රොබට් මැකී ස්ක්‍රිප්ට් රයිටින් ගැන මොනා කිව්වත් ඒ මැද දි අපි ඇයි රායිට බැඳෙන්නේ. අපි 1989 එල්ෆින්ස්ටන් එකේ පිරවි බලලා, ඇයි අපි ඇඬුවෙ? මේ ෆිල්ම් එක කරපු සාජි කරූන් 2005දි මට දිල්ලි ෆෙස්ටිවල් එකේදි හම්බවුණාම මම ඇහුවා සිනමාව කියන්නෙ මොකද්ද කියලා. මිනිහා කිව්වේ සිනමාව කියන්නේ කවියක් වගේ දේකට කියලා. එහෙම කියලා මිනිහා කිව්වේ චිත්‍රපටි කරන්න ඕනෑ නම් බස් එකේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු අතරේ වාඩිවෙලා යන්න ස්ලම්ස් වලට යන්න ජීවිතේ ඇත්ත අත්විඳින්න කියලා.

බර්ග්මාන් කියන ලෝ ප්‍රකට අධ්‍යක්ෂකවරයාගෙන් සිනමාව කියන්නේ මොකද්ද කියලා ඇහුවාම මිනිහා කිව්වේ ඒක හරියට මගේ මුණුපුරාගේ රචනාව වගේ කියලා. පොඩි එකාට බල්ලා ගැන රචනාවක් ලියාගෙන එන්න කිව්වාම පොඩ්ඩා මෙන්න මෙහෙමයි මචං ලියන්නේ, ‘මගේ බල්ලා වෙලාවකට හරකෙක් වගේ, වෙලාවකට හාවෙක් වගේ, වෙලාවලට ඌ වෘකයෙක් වගේ, හැබැයි ඌ බල්ලෙක්ම තමයි‘. සිනමාව කියන්නේ මේක තමයි මචං.

අඹ යාළුවෝ

ඇයි මචං ටෙලිනාට්‍යක් කරන්න අඹ යාළුවෝ වගේ පොතක් තෝරගත්තේ..

මෙහෙමයි මචං, මම කොළඹ පහළ පන්තියේ එකෙක්නේ. මම ඔය ඇති නැති පරතරය ගැන හොඳට දන්නවා. අනික ඔය තියෙන එවුන් එක්ක මට හැමදාම අරෝවක් තිබුණා. අනික තමයි අඹ යාළුවෝ හරහා ඉල්ලංගසිංහ පට්ට දර්ශනයක් ගෙනාවත් ඒක හරියට මිනිස්සුන්ට යන්නේ නෑ. ඒකට හේතුව ඒ ලියවිල්ල. ඉතිං ඔන්න ඕවා එක්ක මට හිතුනා මේකෙන් ටෙලි නාට්‍යක් කරන්න ඕනෑ කියලා.

තරණය ෆිල්ම් එක ගැන කතා කළොත්. මේකත් කවියක් වගේ තමයි. මේ ෆිල්ම් එකේ කැමරා අධ්‍යක්ෂණය එම්. ඩී. මහින්දපාල මහත්තයා. මොකද හිතෙන්නේ.

තරණයේ කැමරාකරණය කළේ මහින්ද අයියා තමයි, ඇත්තටම මිනිහා පට්ට කවියෙක්. පොර තරන් සිංදු අහන, ග්‍රසල් අහන, ඩීඕපී කෙනෙක් මම දැකලා නෑ. ඒවා තමයි මේ චිත්‍රපටිය අස්සට ආවේ. අමරදේවගේ නන්දා මාලනීගේ අපි අහලා නැති සිංදු මිනිහා කියනවා. පුදුම රස වින්ඳනයක් මහින්ද අයියට තියෙන්නේ.

උබ කාලෙකට පස්සේ අලුතින් ෆිල්ම් එකක් කරලා, අපි ඒ ගැනත් ටිකක් කතාකරමු.

මේක මචං පොඩි වැඩක්. ප්‍රේමය හුදකලාව තමයි මාතෘකාව. ‘සුළඟ නුඹ ඇවිදින්‘ තමයි නම. චරිත පහක කතාවක්, වන් ලොකේෂන් වැඩක්. ගාලු කොටුවේ තමයි කළේ. ශාම් ප්‍රනාන්දු, ලක්ෂ්මී දමයන්ති, චමිලා පීරිස්, රොජර් සෙනෙවිරත්න, ආනන්ද අතුකෝරළ තමයි ෆිල්ම් එකේ රඟපාන්නේ. කැමරා අධ්‍යක්ෂණය සිසිකිරණ පරණවිතාන, හොඳ දක්ෂ තරුණයෙක්. ළඟදීම බලමු ඉතිං. මෙහෙමයි මචං මොන උලව්ව කළත් අපේ ආත්මයට දැනෙන්න එපැයි. මේ ෆිල්ම් එකට මම කැමතියි.

දේශීය සීනි නිෂ්පාදනයේ තිත්ත ඇත්ත

0

සවනගල සීනි කර්මාන්තායතනය යළි දයා ගමගේට පවරන ආරංචියක් පසුගිය සතියේ දී මාධ්‍ය විසින් වාර්තා කර තිබුණි. දයා ගමගේ යනු උග්‍ර එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයකු වන අතර පසුගිය යහ පාලන ආණ්ඩුවේ හිටපු ඇමතිවරයෙකි. එසේම එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ හිටපු භාණ්ඩාගාරිකවරයෙකි.

සෙවනගල හා පැල්වත්ත සීනි කම්හල් දෙක රජයට පවරා ගත්තේ 2011.11.11 වෙනි දින සම්මත කර ගත් පනතකට අනුව ය. සමහර පෞද්ගලික ව්‍යවසායන් රජයට පවරා ගැනීම සදහා සකස් කළ එම පනත නීති කෙටුම්පත් දෙපාර්තමේන්තුවේ නිර්මාණයක් නොවූ අතර පී.බී. ජයසුන්දර භාණ්ඩාගාර ලේකම් ලෙස භාණ්ඩාගාරයේ නීති නිලධාරීන් ලවා සකස් කර ගත්තකි. එනිසාම එහි අඩුපාඩු රැසකි. වැරැදි ගොඩකි.

සෙවනගල පවරා ගත්තේ එහි අයිතිකරු දයා ගමගේ නිසා ය. පැලවත්ත පවරා ගත්තේ එහි අයිතිකරු වූ හැරී ජයවර්ධන සමග එකල බැසිල් රාජපක්ෂ නොහොඳ නෝක්කඩුවෙන් සිටි නිසා ය. පසුව සමාගම් දෙක පාලනයට ලංකා සීනී සමාගම නම් රාජ්‍ය සමාගම ද ඇති කළේ ය.
රජයට පවරා ගත් පැලවත්ත හා සෙවනගල කම්හල් දෙක නඩත්තුවට 2012 වර්ෂයේ දී භාණ්ඩාගාරයෙන් විශාල මුදලක් ලබා දුනි. ඒ එම කම්හල් දෙකේම ද්‍රවශීලතාව අවම අගයක වූ නිසා ය. බැරකම් විශාල ප්‍රමාණයක් තිබූ අතර නිෂ්පාදනය කරන සීනි වල ආදායම අවම විය. උක් වලින් සීනි නිෂ්පාදනය කිරීමේ දී අතුරු නිෂ්පාදනයක් වන එතනෝල් වලින් විශාල ලාභයක් ලැබිය හැකි වුවද එවකට රාජපක්ෂ රජයේ අදූරදර්ශී මත්ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිපත්තිය නිසා එය වැළකුණි. ආයුර්වේද සංස්ථාවට අවශ්‍ය එතනෝල් ප්‍රමාණය ලබාදුන්නේ ද දහසකුත් එකක් බාධා මධ්‍යයේ ය.

මේ මොන ප්‍රශ්නය තිබුණත් 2012 වර්ෂය අවසානයේ දී කම්හල් දෙකම ලාභ ලැබීය. ආණ්ඩුවේ මාධ්‍යය ඒ අගයන් උඩ දමමින් ප්‍රචාරය කලේ ය. එහෙත් ලාභ ගණනය කළේ අමුතු ක්‍රමයකට ය. සමස්ත ලැබීම් වලින් සමස්ත වියදම් අඩු කර ලාභය පෙන්වූවා මිස මහා භාණ්ඩාගාරය විසින් ලබා දුන් අත්තිකාරම් මුදල අඩු නොකළේ ය. රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව රජයේ ආයතනවල ලාභ පෙන්නුවේ එසේ ය. අද ද කරන්නේ එයම ය.

2011 පෞද්ගලික ව්‍යවසායන් රජයට පවරා ගැනීමේ පනත යටතේ පැල්වත්ත සීනී සමාගම පවරා ගන්නා විට එය හිමිව තිබුණේ හැරී ජයවර්ධනට ය. ඒ වනවිට දක්ෂ නිලධාරීන් පිරිසක් යටතේ ඔහු එය මනා ලෙස කළමනාකරණය කරමින් තිබුණි. උක් වලින් සීනි නිපදවීමේ දී අතුරු නිෂ්පාදනයක් ලෙස නිපදවෙන එතනෝල් උපක්‍රමශීලීව අළෙවි කරමින් ඔහු ලාභය තහවුරු කරගෙන තිබුණි. ඒ අනුව කිසිම වියදමක් නොදරා එතනෝල් නිෂ්පාදනය වන අතරම ඒවාට ඉහළ මිලක් පවතින නිසා සමස්ත කම්පැණියේම ලාභය පවත්වාගෙන යෑමට ඔහුට හැකි විය.

පැලවත්ත කම්හලේ යන්ත්‍ර සූත්‍ර ඉතා පැරණිය. ඒ වනවිටත් ලෝකයේ එවැනි යන්ත්‍ර සූත්‍ර භාවිත කරමින් නොතිබුණි. එනිසා අමතර කොටස් ද සොයා ගැනීමට නොහැකි විය. ඒ සියල්ල සපයා ගත්තේ කම්හලේ ඉංජිනේරුවන් විසින් එහිම ඒවා යාත්තු කර ගැනීමෙනි. එහි සේවකයන් ද ඒවාටම කැප වී සිටියේ රැකියාව ආරක්ෂා කරගත යුතු නිසා ය. මේ සියල්ල සීනි නිෂ්පාදනයට බාධාවක් වුවද එතනෝල් වෙළෙදාම කළමනාකරණය කරමින් හැරී ජයවර්ධන කර්මාන්තය කරගෙන ගියේ ය.

ඔහුට දේශපාලනික අවුලක් පැන නැග්ගේ මේ අතර ය. බැසිල් රාජපක්ෂ සමග තිබූ ව්‍යාපාරික ගනුදෙනුවක් හිත හොඳින් විසදා ගැනීමට නොහැකි වූ නිසා දෙදෙනා අතර ආරාවුලක් ඇති විය. ප්‍රශ්නය සාමකාමීව විසඳා ගැනීමට මහින්ද රාජපක්ෂට ද නොහැකි විය. අවසානයේ දී එතනෝල් නිෂ්පාදනය කරමින් ලාභ ලබමින් පැවැති සීනී කර්මාන්ත ශාලාව රජයට පවරා ගැනීමේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත් විය.

සෙවනගල පැවැතියේ මීට වෙනස් තත්ත්වයකි. එහි අයිතිය පැවතියේ අමු යුඑන්පීකාරයකු වූ දයා ගමගේට ය. ඔහුට ගේමක් දීමට රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය විය. 2002 දී රනිල් වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුව විසින් සෙවනගල පුද්ගලීකරණය කරන විට දයා ගමගේ ඉදිරිපත් කළ ලංසුවේ මිල තුන්වැනි ස්ථානයේ තිබුණි. එහෙත් පළමු හා දෙවැනි ලංසු ප්‍රතික්ෂේප කර තුන්වන ලංසුව වූ දයා ගමගේගේ ලංසුව පිළිගනිමින් ඔහුට සෙවනගල කම්හල විකිණීමට තාක්ෂණික කමිටුව සූක්ෂ්ම වී තිබුණි. අද ද ඒ දූෂණයන් ගැන සොයා බැලීමට රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය නැත. නමුත් රාජපක්ෂගේ ඇම්බැට්ටයන් උඩ පනින්නේ දයා ගමගේ රනිල්ගෙන් කම්හල් නිකම් වගේ ගත්තා යැයි කීමට ය.

දයා ගමගේ ඉතාම සොච්චම් මිලක් වූ රුපියල් මිලියන 600කට සෙවනගල මිල දී ගත් බව ඇත්තකි. එහි තිබූ යකඩ සුන්බුන් හා වෙනත් ද්‍රව්‍ය විකුණා වැය වූ මුදල දයා ගමගේ විසින් සොයා ගත් බව ද ඇත්තකි. එහෙත් ඒ අපරාධයන් සොයා නොබලා වරදකරුවන්ට දඩුවම් කිරීමට රාජපක්ෂලා උනන්දු නොවීම පුදුමයකි.

2011 දී රජයට පවරා ගන්නා විට රාජපක්ෂලා දස සිල් සමාදන්වී සිටියහ. එනිසා උක් වලින් සීනී නිපදවන විට අතුරු ඵලයක් ලෙස නිපදවන එතනෝල් තවදුරටත් නිෂ්පාදනය නොකරන බව මාධ්‍ය වලින් රටටම කීය. හැරී ජයවර්ධන දිගටම කළේ හොර අරක්කු පෙරීම මිස සීනි නිෂ්පාදනය කිරීම නොවන බව කටවාචාල කතා ද කීය. එහෙත් රජයට පවරා ගත් පසුව ද ඉබේ නිෂ්පාදනය වන එතනෝල් භාවිතයට ගත්තා මිස මොලෑෂස් ඉවතට දැම්මේ නැත. එහෙම කරලාත් කම්පණිය ලාභ ලැබීමට රාජපක්ෂලාට නොහැකි විය. නඩත්තු කළේ භාණ්ඩාගාරයෙන් මුදල් පොම්ප කරමිනි.

ඊට හේතුව ප්‍රාණසම ලෙස රැකියාව කළ කම්හල් දෙකෙහි ඉහළ හා පහළ නිලධාරීන් රැකියාවෙන් නෙරපීම නිසා ය. පැල්වත්ත කම්හලේ ඉංජිනේරු කටයුතු තමන්ගේ වැඩ මෙන් සලකා උනන්දුවෙන් කළ ප්‍රධාන ඉංජිනේරුවරයා ගෙදර යෑවීමට ඇමතිවරයා තදියම් වූයේ ඔහු ජවිපෙකාරයකු බව කියමිනි. එලෙසම දක්ෂ හා පැරණි සේවකයන් රැසක් ගෙදර යැව්වේ ය. අවසානයේ ඒවාට විශ්‍රාම ගිය හමුදා නිලධාරීන් හා භටයන් පත් කළ අතර ඔවුන් සීනි නිෂ්පාදනය ගැන මෙලෝ හසරක් නොදත් නිසා පාඩු පිට පාඩු සිදුවිය.

2011 පෞද්ගලික ව්‍යවසාය රජයට පවරා ගැනීමේ පනත අනුව පැල්වත්ත හා සෙවනගල රජයට පවරා ගැනීමෙන් පසුව සියලු සීනි කම්හල් හා එවැනි ව්‍යවසායන් එක වහලක් යටතට ගනිමින් ශ්‍රී ලංකාවට සීනී ආනයනය අවම කර දේශීයව සීනි නිෂ්පාදනය කළ යුතු බවට වූ අමුතු ප්‍රතිපත්තියක් යටතේ වෙනම අමාත්‍යාංශයක් පිහිටුවා ඊට ඇමතිවරයකු ලෙස දෑත ශක්තිමත් කරන්නට ආ යූඑන්පීකාරයකුට එහි වගකීම පැවරුවේ ය ශ්‍රී ලංකාවේ සීනි කර්මාන්තය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ඇමතිවරයාගේ උපදෙස් මත ඇමති මණ්ඩල සංදේශ 14ක් ඉදිරිපත් කළ ද සියල්ල ප්‍රතික්ෂේප කරවන්න එවකට භාණ්ඩාගාර ලේකම් වූ පී. බී. ජයසුන්දර සමත් විය. ඉදිරිපත්වන හැම අමාත්‍ය මණ්ඩල සංදේශයක්ම නිරීක්ෂණ සඳහා පීබී ජයසුන්දරට ඉදිරිපත් කරන අතර ඉන්පසු ඒවා යළි අමාත්‍ය මණ්ඩලයට එන්නේ අහම්බෙනි. ඒ ආවත් වැඩේ නොකරන ලෙස නිරීක්ෂණ ඉදිරිපත් කර තිබුණි.

ඒ අතර පීබී ජයසුන්දර එවකට ඇමතිවරයකු වූ ලක්ෂ්මන් යාපා සමග එකමුතු වී රතු සීනි සුදු කරන විදේශ ආයෝජනයක් හම්බන්තොට ඇති කරන්නට සැලසුම් සකස් කරමින් තිබුණි. එහි ප්‍රකාශිත අරමුණ වූයේ ආනයනික රතු සීනි සුදු කර පිටරට යැවීම එම ආයෝජනයේ අරමුණ බවය. එහෙත් එහි ඉතා කුඩා වගන්තියක වූයේ එලෙස නිෂ්පාදනය කරන සීනි දේශීය වෙළෙද පළට ද යොමු කළ හැකි බව ය. සියල්ල පුපුරා ගියේ එතැනිනි.

ඇත්තටම දේශීයව සීනි නිෂ්පාදනය කිරීම වියදම අධික කාර්යයකි. විදේශ වෙළෙඳ පළෙන් සීනි ආනයනය කරන්නේ නම් ඉතාම අඩුවට දේශීය වෙළෙඳ පළෙහි සීනී අළෙවි කළ හැකිය. එහෙත් දේශීයව නිෂ්පාදනය කරන සුළු සීනී ප්‍රමාණය ආරක්ෂා කිරීම සදහා ආනයනික සීනි වලට අධික බදු පනවා දේශීය වෙළෙද පළෙහි සීනි මිල සමාන කර ඇත. එසේ නොවුණා නම් දේශීය සීනී මිල මෙන් භාගයක මිලකට ආනයනික සීනි අළෙවි කළ හැකිව තිබුණි. පීබී ජයසුන්දර ඒ සත්‍යය දැනගෙන සිටින්නට ඇත. එනිසා විශාල ආයෝජනයක් සහිතව හම්බන්තොට ස්ථාපනය කරන රතු සීනි සුදු කරන කම්හලක සීනී අපනයනය කර විදේශ විනිමය ඉපයීමටත් එම සීනි දේශීය වෙළෙද පළට ද අළෙවි කර සීනි මිල වෙනුවෙන් පාරිභෝගිකයන් වැය කරන උපරිමය අවම කිරීමටත් පීබී ජයසුන්දරට අවශ්‍ය වන්නට ඇත.

උක් ගසෙන් සීනි නිපදවීම යල් පැන ගිය ක්‍රමයකි. ලෝකයේ සීනි නිෂ්පාදකයන් බහුතරය සීනි නිපදවන්නේ බීට් වලිනි. ඒ සදහා වූ තාක්ෂණය ද දියුණු ය. පරණ යන්ත්‍රෝපකරණ වලින් උක් වලින් සීනි නිපදවීම ප්‍රාථමික ය. එසේම හරියාකාර උක් අස්වැන්නක් නැති නිසා සෙවනගල හා පැල්වත්තේ සීනී නිපදවූයේ වසරේ මාස හයක පමණි. විශේෂඥයන් පවසන්නේ අරය කිලෝමීටර් පහක වෘත්තාකාර ප්‍රදේශයක් අවම ධාරිතාවෙන් යුතු උක් සීනී කම්හලකට අවශ්‍ය බව ය. එවිට කම්හලට අවශ්‍ය ධාරිතාවෙන් උක් සැපයිය හැකිය. එහෙත් එවැනි ඉඩම් ප්‍රමාණයක් ශ්‍රී ලංකාවෙන් සොයා ගැනීම දුෂ්කර ය. වසර 2012 දී මොනරාගල, අම්පාර, මඩකලපුව, ත්‍රිකුණාමලය, මුලතිව්, අනුරාධපුරය, වව්නියාව, මන්නාරම, පුත්තලම හා කිලිනොච්චි දිස්ත්‍රික්ක වලින් එවැනි වපසරියක ඉඩම් හෙව්ව ද ඒවා සොයා ගැනීමට අපහසු විය.

එවැනි තත්ත්වයක් තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ සීනි නිෂ්පාදනය දඩබ්බරකමකි. අපරාධයකි. එය තේරුම් ගත් නිසා දෝ පීබී ජයසුන්දර ඒ අපරාධය වැළැක්වීමට එදා කට්‍රයුතු කලේ ය. එහෙත් රාජපක්ෂගේ බත් බැලයන් අද ද උඩ පනින්නේ දේශීය සීනී නිෂපාදනයක් ගැන නන්දොඩවමිනි. සිරිලක දේ සිරිසැප දේ යන්න කල් ඉකුත් වූ සංකල්පයකි. ඊට හේතුව නව ලිබරල්වාදී ලෝකයක් තුළ කුඩා වෙළෙඳ පළකට සීමාවීම අගතිගාමී බැවිනි. 1815 දී ශ්‍රී ලංකාවම බි්‍රතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදයට යටත්වන විට ලාංකික සමාජය පාරිභෝගික භාණ්ඩ වලින් ස්වයං පෝෂිතව තිබුණි. එහෙත් වෙළෙද පළක් නොතිබුණි. එම නිසා ගුණාත්මකභාවය අවමවීම හා සීමාසහිතවීම ආවේණික ලක්ෂණයන් වූහ.

ලෝකය සමග ගනුදෙනු නොකර අප නිපදවන දේ පාරිභෝජනය කරමින් සිටිනවා නම් ඉතා ග්‍රාම්‍ය හා ප්‍රාථමික ජීවිතයක් ගත කරන්නට අප සූදානම් විය යුතු ය. එසේ නම් මෙරටේ නිපදවන මොන මොනවා හෝ අනුභව කර පයින් ගමන් කරමින් ඉතා දුක්ඛිත ජීවිතයකට සූදානම් විය යුතුය.

එසේ නැත්නම් නිෂ්පාදන වියදම වැඩි භාණ්ඩ ආනයනය කරමින් ඒ වෙනුවට අපනයන අභිමුඛ භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනය කරමින් ඩොලර් ගෙන්වා ගැනීමට අප ද වෑයම් කළ යුතුය. ලෝකයම වෙළෙඳ පළකි. ඒ වෙළෙඳ පළට සැපයීම ද ඒ වෙළෙද පළෙන් ලබා ගැනීම ද කලාවකි. ඊට අප සූදානම් විය යුතුය. ධනේශ්වර වෙළෙඳ පළ අසාධාරණ වුවත් ඒ වෙළෙඳ පළෙන් කොන් වී සිටින්නට අපට නොහැකිය.

1978 ට පෙර වෙළෙඳ පළේ කළ දේ දැන් කළ නොහැකිය. එහෙත් ප්‍රාථමික මට්ටමෙන් යමක් නිපදවා ඒ නිපදවීමට ද මහා භාණ්ඩාගාරයෙන් මුදල් යොදවා “අප ලාභ ලැබුවා” යැයි සතුටුවිය හැක්කේ මෝඩ දේශපාලන කුහකයන්ට හා දුපත් මානසිකයන්ට පමණි. සීනීවල මෙරටේ නිෂ්පාදන වියදම අධික ය. බ්‍රසීලය වැනි රටවල අඩු වියදමකින් නිෂ්පාදනය කරන සීනි මෙරටට ආනයනය කර ඔයිට වඩා අඩුවට පාරිභෝගිකයන්ට අළෙවි කළ හැකිය. එසේත් දේශීයව නිපදවන්නට යෑම නිසා ඒවායේ ඉහළ මිල ආරක්ෂා කිරීමට ආනයනික සීනි වලට විශාල බද්දක් අය කෙරේ.

ඒ නිසා පාරිභෝගිකයන්ට තම මාසික බිලෙන් විශාල වැය බරක් දැරීමට සිදුවන්නේ සීනි වලට ගෙවන බදු මුදලටයි. ආර්ථික ජාතිකවාදීන් සියරට දේ සිරි සැප දේ කියමින් නිෂ්පාදන වියදම වැඩි සීනි නිදපදවමින් ආතල් ගන්නා විට ඒ ආතල්වල පැවැත්ම සහතික කිරීමේ වන්දිය ගෙවන්නට වන්නේ පාරිභෝගිකයන්ටයි. ඒ අනුව මිල දී ගන්නා සෑම සීනි කිලෝග්‍රෑමයකට රුපියල් 50කට අධික බදු මුදලක් ගෙවීමට ශ්‍රී ලංකා පාරිභෝගිකයන්ට සිදුවේ. මෝඩ නායකයන් රටකට පත් කර ගන්නා විට ඊට වඩා යහපතක් සමාජයට සිදුවන්නේ ද නැත.

දූපත් මානසිකත්වයෙන් යුතු ව්‍යාජ ජාතිකවාදීන්ගේ මතය වන්නේ කොරෝණා වැනි ව්‍යසනයක දී ඊට මුහුණ දීමට සියල්ල දේශීයව නිෂ්පාදනය කිරීම යෝග්‍ය බව ය. ඔය කියන්නේ අන්තර් ජාතික වෙළෙදාම ගර්හිත වී ඇති නිසා පැන නගින තත්ත්වයන් තුළ ප්‍රශ්නකාරී නොවන ලෙස වෙළෙද පළ හැසිරීමට නම් දේශීයව සියලු දේ නිෂ්පාදනය කළ යුතු බව ය. එය අගති සහගත තර්කයක් වන්නේ දේශීයව මොනවා නිෂ්පාදනය කළත් ඛණිජ තෙල් නිෂ්පාදනය කරන්නට නොහැකි නිසා ය. සමස්ත ආර්ථිකයම රදා පවතින්නේ ඛණිජ තෙල් මත ය. එහෙත් ඛණිජ තෙල් ආනයනය කරන්නේ නම් අනෙක්වා දේශීය නිෂ්පාදනය කිරීමේ හදිසිය පැහැදිලි නැත.

ඔවැනි තර්කයක් මුල් වරට ගොඩනැගුවේ ලංකාවේ විශිෂ්ට ධනපති දේශපාලකයකු වූ එසේම නව ලිබරල්වාදී වෙළෙඳ පළ මනාව තේරුම් ගෙන සිටි ලලිත් ඇතුලත්මුදලිගෙනි. වී ගොවිතැන අත්හළ යුතු බවට විදේශ මූල්‍යායතන දිගින් දිගටම පවසද්දී ලලිත් ඇතුලත්මුදලී පැහැදිලිවම ප්‍රකාශ කළේ වී වගාව අප අත් නොහරින බවත් අන්තර් ජාතික වෙළෙදාමේ අර්බූදයක් ඇතිවූ විට අපේ ආහාර සුරක්ෂිතතාව තහවුරු වන්නේ එමගින් පමණක් බව ය. එය හරියටම හරි කතාවකි. ලාංකිකයන් ප්‍රධාන ආහාරය ලෙස භුක්ති විදින්නේ බත් ය. බත් ලබාදෙන වී ගොවිතැන අත්හල හොත් අන්තර් ජාතික අර්බුදයක දී බරපතළ ප්‍රශ්නයකට මුහුණ පාන්නට සිදුවේ. ආහාර සුරක්ෂිතාව බිඳ වැටේ. අපට බඩ ගින්නේ ඉන්නට සිදුවේ. ඒ නිසා මුළු වැර යොදා වී වගාව ශක්තිමත් කළ යුතුය.

නමුත් සීනි යනු අත්‍යවශ්‍ය ආහාරයක් නොවේ. සීනි පාරිභෝජනය නිසා සෞඛ්‍යය ආරක්ෂාවට තදබල ගැටලු නිර්මාණය වී ඇත. එය ඇත්තකි. අන්තර්ජාතික දියවැඩියා සංගමයේ සංඛ්‍යාලේඛන අනුව ශ්‍රී ලාංකිකයන් ලක්ෂ 11.6ක් දියවැඩියාවෙන් පීඩා විදී. එය රටේ සමස්ත ජන සංඛ්‍යාවෙන් 8.5%කි. සැම පුරවැසියන් දොලොස්දෙනෙකුටම එක් අයෙක් දියවැඩියාවෙන් පීඩා විඳින රටක් දේශීයව සීනි නිෂ්පාදනය කරන්නට හැකියාවන් බැලීමත් ඒ නිෂ්පාදනයේ ලාභ පෙන්වමින් ගොන් ආතල් ගැනීමත් විහිළුවකි.

මෙවැනි වාතාවරණයක් තුළ ලෝකයේ පවතින ප්‍රවනතාව වන්නේ සීනි පාරිභෝජනය අත්හැරීමය. ඒ සමගම විවිධ දෑ සීනි වලට විකල්පයක් ලෙස භාවිතා කිරීම ය. ශ්‍රී ලංකාවේ සීනි වලට විකල්පයක් ලෙස භාවිතා කිරීමට හැකි ප්‍රාථමිල මට්ටමේ ද්‍රව්‍යයන් වන්නේ කිතුල් නිෂ්පාදනයන් ය. කිතුල් පැණි හා කිතුල් හකුරු නිෂ්පාදන වියදම ඉතාම කුඩා මට්ටමක පවතින සීනි වලට කදිම විකල්පයන් ය. ඒවා ද දියවැඩියාවට හේතුවන බව ඇත්ත වුවත් සීනි වලට විකල්පයක් ලෙස කිතුල් හකුරු හා පැණි භාවිතයට ගත හැකිය.

ස්ටේවියා නම් පැලෑටියෙන් නිෂ්පාදිත දෑ සීනි වෙනුවට විකල්පයක් ලෙස භාවිත කිරීම අද ලෝකයේ ලොකු ප්‍රවනතාවකි. දකුණු ඇමරිකාව නිජබිම වූ ස්ටේවියා ශාකය ලෝකය පුරා වගා කළ හැකිය. එලෙස වගා කරන ස්ටේවියා පැළෑටියෙන් සීනි වලට වික්ලපයක් නිෂ්පාදනය කර භාවිතයට ගැනීම ලෝකය පුරාම සිදුවේ. ආසියාවේ මහජන චීනය හා ඉන්දියාව වැනි රටවල ද ස්ටේවියා වගා කර ඒ ආශ්‍රයෙන් නිපදවන දෑ පාරිභෝජනයට ගනී.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ජාතිකවාදීන්, සියල්ල දේශීයව නිෂ්පාදනය කිරීමේ බොළද සංකල්පය දෝතින් දරාගෙන සිටිය ද මෙවැනි අලුත් ප්‍රවනතා ගැන කිසිම උනන්දුව්ක දක්වන්නේ නැත. ඊට හේතුව ඔවුන් සතු අඩු දැනුම හා ඔවුන් සම්ප්‍රදායිකවාදීන්විම ද විය හැකිය. අලුත් අලුත් නිෂ්පාදන හා නිර්මාණයන් ගැන ඔවුන් දක්වන්නේ අඩු සැලකිල්ලකි. ඊට හේතුව ඔවුන් ලංකාවේ පාදඩ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවේ, වෛද්‍ය ගුණදාස අමරසේකරගේ වචනයෙන් කිවහොත් වසල වෙළෙද කුළයේ සුරතලුන්වීම ය. 1978 දී ආර්ථිකය ප්‍රතිසංස්කරණය වී වෙළෙද පළ පුළුල් විය. එහිදී එහි බලය අල්ලා ගත්තේ කෘෂි හෝ කාර්මික හෝ ධනපති පන්තිය නොවේ. ඒ අවකාශය පිරවූයේ සේවා ආර්ථිකයේ පාදඩ ධනය ඇති පන්තියයි. මේ ජාතිකවාදීන් ඒ පාදඩ ධනය ඇති පන්තියේ සුරතලුන් ය. එනිසා සීනි වලට නිර්මාණශීලී විකල්පයක් තනා ගැනීම වැනි කාරණා වලදීත් ඔවුන් ඉන්නේ වැඩවසම්වාදී අදහස් වල ය. ඒ පෙර කී වසල වෙළෙද කුලය තෘප්ත කිරීම ඔවුන්ගේ එකම ඉලක්කය වන බැවිනි.

-පිලිප් ශාන්ත-

ඩොලර් යුරෝවලින් ණය ගනුදෙනු කරන ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදියෝ

0

ක්‍රිකට් පිළිබඳ විවාදය හා කතාබහ අවසන් වන අයුරක් පෙනෙන්නට නැත. දිනෙන් දින සිදුවන්නේ ඒ පිළිබඳ කතා අලුත් වීමය. එම බොහෝ කතා අතර ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් යැයි කියා ගන්නා ක්‍රීඩාව ගැන පමණක් වාර්තාකරණයේ යෙදෙන හෝ ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩි උනන්දුවක් දක්වා වාර්තාකරණයේ යෙදෙන පිරිස් ගැන කතාබහ ද අලුත් වී තිබේ. ඒ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් මෙතරම් දූෂිත තත්වයකට පත්වීම සඳහා ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන්ද ප්‍රබල දායකත්වයක් ලබාදී ඇතිය යන්න කියමින්ය.

ඒ සඳහා හේතුව වශයෙන් පෙන්වා දෙන්නේ පසුගිය කාලය පුරා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් දූෂණ අක්‍රමිකතා සම්බන්ධයෙන් මෙම ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් කසාය බිව් ගොළුවන් සේ හැසිරී ඇති නිසාය. පසුගිය කාලය පැත්තකට දැමුවත් වර්තමානයේදී පවා ඔවුන්ගේ හැසිරීම එයාකාරය. ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් වංචා දූෂණ සොයා බලා ගැඹුරු වාර්තාකරණයක් නැත. ඒ වෙනුවට කරන්නේ උඩින් පල්ලෙන් ක්‍රිකට් ප්‍රවෘත්ති වාර්තා කිරීම පමණය.

ක්‍රීඩා ඇමතිවරයා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් වත්මන් නිලධාරි මණ්ඩලයේ කටයුතු අත්හිටුවා එහි පරිපාලනය සඳහා අතුරු කමිටුවක් පත් කිරීමේ වත්මන් ආසන්නතම අර්බුදයට පෙරත් ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන්ට ඒ සඳහා ඉතා අනගි අවස්ථාවක් උදාවිය. ඒ විගණකාධිපතිවරයා විසින් 2022 ටී 20 පිරිමි ලෝක කුසලාන තරගාවලිය ගැන නිකුත් කළ විශේෂ විගණන වාර්තාවේ ඇති කරුණු වාර්තා කිරීම සම්බන්ධයෙන්ය. එහෙත් ඔවුන් එම අවස්ථාව උදාකර ගත්තේ නැත. ඇත්තටම එම අවස්ථාව ඊට පෙරම ඔවුන්ට උදාකර ගන්නට තිබුණි.

ඒ එම විශේෂ විගණන වාර්තාවට පෙර ඒ සම්බන්ධයෙන් නිකුත් කළ කෙටුම්පත් වාර්තාව සම්බන්ධයෙන් සොයා බලා කරුණු වාර්තා කිරීම මගින්ය. මන්ද එම කෙටුම්පත් වාර්තාව සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී හේෂා විතානගේ කරුණු හෙළි කිරීමත්, මන්ත්‍රීවරයාට විරුද්ධව ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් බලධාරීන් එම අවස්ථාවේදීත් අධිකරණ නියෝග ලබාගැනීමත් නිසාය. ක්‍රීඩාව සමඟ කටයුතු කරන හා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය සමඟ සම්බන්ධතා ඇති ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් යැයි කියා ගන්නා පිරිසට අනෙක් මාධ්‍යවේදීන්ට තරම් ඒ සඳහා වැඩි උත්සාහයක් ගැනීමට සිදු වන්නේ නැත. මන්ද ඔවුන්ට එම ක්ෂේත්‍රයේ තොරතුරු ලබාගත හැකි මාර්ග අන් මාධ්‍යවේදීන්ට වඩා විවෘත නිසාය.

එහෙත් තවමත් ඒ සඳහා ඔවුන් අත ගසන බවක් පෙනෙන්නට නැත. ඒ සඳහා වූ පෙන්වා දිය හැකි එක් හේතුවක් විගණකාධිපතිවරයාගේ විශේෂ විගණන වාර්තාවේද ඇතුළත්ය. ඒ එම ලෝක කුසලාන තරගාවලිය ආවරණය කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයෙන් අනුග්‍රහය ලබාදී ඇති ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන්ගේ ලැයිස්තුවය. මේ එක් තරගාවලියක වාර්තාවක් නිසා අනෙකුත් තරගාවලි දක්වා ආපස්සට යෑමේදී බොහෝ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් පිරිසකගේ නම් සොයා ගැනීමට හැකි වනු ඇත. එසේ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය වෙතින් අවස්ථාව ලැබෙන්නේ ඔවුන් සමඟ සුවිශේෂ ගනුදෙනුවක් සිදුකරන මාධ්‍ය ආයතනවලට හා මාධ්‍යවේදීන්ට බව විගණකාධිපතිවරයාගේ විශේෂ විගණන වාර්තාවෙන්ද හඳුනා ගත හැකි දෙයකි.

එම තරගාවලිය ආවරණය සඳහා ඉල්ලූ ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනී සංස්ථාව ඇතුළු රාජ්‍ය මාධ්‍ය ආයතන සඳහා ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය අවස්ථාව ලබා නොදී ප්‍රතික්ෂේප කර තිබේ.
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සම්බන්ධයෙන් ගත්තද, වෙනත් ක්‍රීඩාවක් සම්බන්ධයෙන් ගත්තද මේ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් යැයි කියා ගන්නා බොහෝ පිරිසක් සිදු කරන්නේ තරගයේ ලකුණු වාර්තා, ජය පරාජයන්, ලබා ගන්නා ස්ථානයන් හා කාලයන් වාර්තා කිරීම පමණය. අමතරව ඒ අතරට එම තරගයේ හෝ තරගාවලියේ ඕපාදූපයක් ලෙස ගැනිය හැකි තාක්ෂණික දෝෂයක් හෝ ඒ හා සමාන වෙනත් දෙයක් වාර්තා කිරීම පමණය.

නොඑසේව ඒ ඒ ක්‍රීඩාව විශ්ලේෂණය කිරීම, විග්‍රහ කිරීම හෝ විවේචනය කිරීම සිදු කරන්නේ නැත. එවැන්නක් හෝ නොකරන ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් ක්‍රීඩාවේ වංචා දූෂණ ගැන වාර්තා කරති යැයි අපට සිතිය නොහැකිය. එවැනි වාර්තා කිරීම්වල ඔවුන් නොයෙදෙන්නේ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් වැනි අති විශාල මුදල් කන්දරාවක් තිබෙන ක්‍රීඩා සංගම්වලින් මෙන්ම එසේ නොමැති ක්‍රීඩා සංගම්වලින් ද ඔවුන්ට ලැබෙන පහසුකම් හා වරප්‍රසාද අහිමි කර ගැනීමට නොකැමති නිසාය.
ජාත්‍යන්තර වශයෙන් තරගවල යෙදෙන සෑම ක්‍රීඩා කණ්ඩායමක් සමඟම එම ක්‍රීඩා සංගම්වල අනුග්‍රහයෙන් හෝ ක්‍රීඩා සංගම් විසින් සම්බන්ධකර දෙන සම්බන්ධතා මගින් අනුග්‍රහය ලබාගෙන තරග ආවරණය කිරීමේ විදේශ සංචාරවල යෙදීම මේ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන්ගේ වාර්තාකරණයේ අත්හැරීමට අකමැති එක් වැදගත් ක්‍රියාකාරකමකි.

පුරවැසියාගේ අත්දැකීම වන්නේ මෙම ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් ණය ගනුදෙනු පවා සිදුකර ගන්නේ හා ඒවා පියවන්නේ ඩොලර් යූරෝ වැනි විදේශ ව්‍යවහාර මුදල් මගින් බවය. මන්ද කොවිඩ් සමයට පෙර වසරට කිහිප වතාවත් ක්‍රීඩා කණ්ඩායම් සමඟ විදේශ සංචාරවල යෙදීම ඔවුන්ගේ දින චර්යාවේ කොටසක් බැවිනි. ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් නොවන ඉඳහිට ක්‍රීඩාව ගැන ලියන මාධ්‍යවේදියකුගේ විවේචනාත්මක වාර්තාකරණයක් දුටුවිට මේ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන් කියන්නේ ඒකනම් මරු කියාය. මරු කියා දැනෙන එම විවේචනය ඔවුන් ලියන්නේ නැත. ඒ ක්‍රීඩා සංගම්වලින් ලබාදෙන වරදාන වරප්‍රසාද ඔවුන් අහිමි කර ගන්නට අකමැති නිසාය.

ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදීන්ගේ තත්වය එසේ හෙයින් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව අනෙකුත් ක්‍රීඩා සම්බන්ධයෙන්ද අපට හෙටටත් අත්දකින්නට වන්නේ දුෂණ වංචාවලින් ඉවහා ගිය තත්වයක් මිස ඉතා හොඳ තත්වයක් නොවේ. මන්ද ක්‍රීඩාව පිළිබඳ ජනමාධ්‍යයේ මුරපල්ලාගේ කාර්ය ඔවුන් අතින් ඉටු නොවන නිසාය.

කොළඹ වරාය නගරයට අප තල්ලුකරගෙන ඉදිරියට යා හැකිද?

0

කොළඹ වරාය නගරය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ උත්සවයක් පසුගියදා ඩුබායිහිදී පැවැත්වුණි. ‘දැන් ශ්‍රී ලංකාවේ කොළඹ වරාය නගරයෙහි ආයෝජනය කිරීමට කාලයයි‘ එහි තේමාව විය. ආයෝජකයන් සඳහා පමණක් වෙන්වුණ මෙම උත්සවය බි්‍රතාන්‍යයේ හිටපු අගමැති ඩේවිඩ් කැමරන්ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැත්වීම විශේෂිතය.

ඔහු එහිදී කොළඹ වරාය නගරය සහ චීන රාජ්‍යය අතර ඇති සම්බන්ධය පිළිබඳව කළ විස්තරය තවත් සුවිශේෂය.

‘අද මාධ්‍යයෙන් කියවෙන්නේ මේ සියල්ල චීනය සතු බව, චීනය මගින් පවත්වාගෙන යන බව, චීනය විසින් පාලනය කරන බව, ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවට බරපතළ අත්වැරැද්දක් සිදුවී ඇති බවට වන වැරදි මතය තමයි මේ මගින් පැතිරෙන්නේ, මෙය නිවැරදි කළ යුතුයි. ඇත්තෙන්ම ඔබ නිවැරදිව කරුණු සොයා බැලුවොත් ඔබට පෙනීයාවී සැබැවින්ම එය ශ්‍රී ලංකාව සතුවන බව. ශ්‍රී ලංකාව විසින් සකස් කරන ලද නීති රෙගුලාසි යටතේ පාලනය වන බව. මෙහි චීනය ආයෝජනයක් සිදුකර තිබෙනවා. එය සත්‍යයක්. එය සිදුවුණේ මුහුද ගොඩකර වරාය නගරය ඉදිකිරීම අත්‍යවශ්‍ය කාරණයක් වන නිසා‘

ඔහු තවදුරටත් මෙසේ ප්‍රකාශ කරයි, ‘දැන් අනෙකුත් පාර්ශ්වයන්ට තිබෙන්නේ චීනයට සමගාමීව ආයෝජන සිදුකර මේ ව්‍යාපෘතියේ සාර්ථකත්වය අත්විඳීමට උත්සාහ කිරීමයි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය නීති රෙගුලාසි ශ්‍රී ලංකා රජය සකස්කර තිබෙනවා. එම නීති වෙනත් කිසිවෙකු සකස්කළ ඒවා නෙවෙයි. කොළඹ වරාය නගරය තවදුරටත් ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වෛරී භූමි භාගයක්. චීන සමාගම එහි කොටසක් කල් බදු ක්‍රමයට ලබාගෙන තිබෙනවා. එම භූමියත් නැවත සම්පූර්ණයෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවට හිමිවනවා ඇති‘

මෙම ආයෝජක හමුව බටහිර ආයෝජකයන් ඉලක්ක කළ වැඩසටහනක් බව පැහැදිලිය. එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, ලබුවාන්, සිංගප්පූරුව සහ මොරිෂස් වැනි වෙනත් රටවල සුවිශේෂ ආර්ථික කලාපයන් ආදර්ශයට ගනිමින් ඉදිකර සංවර්ධනය කරමින් තිබෙන මෙම භූමියට ලංකාව තුළ ආර්ථික පුනර්ජනනයක් සිදු කළ හැකිද? වර්තමාන ප්‍රශ්නය එයයි.

බදු නිදහස් පාරාදීසයක්

2002 දී එක්සත් ජාතික පෙරමුණු ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කළ ‘යළි පුබුදමු ශ්‍රී ලංකා‘ වැඩ සටහන හරහා වරාය නගරයක මූලික අදහස පැමිණි අතර පසුව මහින්ද රාජපක්ෂ රජය පැවති අවධියේ සීසී ආයතනය මෙහි මූලික යෝජනාව එම රජයට ඉදිරිපත් කළ අතර 2014 වර්ෂයේ අවසාන කාර්තුවේ දී වරාය නගරයේ වැඩ ඇරඹීය. 2015 යහපාලනය පැමිණි පසු මෙහි මූලික සැලසුම් වෙනස් වෙමින් වඩා තිරසර සහ ශ්‍රී ලංකාවට වැඩි වාසි අත්පත් කරදෙමින් ස්වෛරීත්වයද ආරක්ෂා වෙමින් නව මඟක් ගනු ලැබීය. ඒ සඳහා එවක මහනගර සහ බස්නාහිර සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය ප්‍රමුඛ කාර්යයක් ඉටුකළේය.

එවක මෙහි ප්‍රධාන අරමුණ වූවේ කොළඹ වරාය නගරය නිදහස් බදු ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටන බදු පාරාදීසයක් නැතිනම් ‘ටැක්ස් හෙවන්‘ යනුවෙන් හඳුනාගන්නා ව්‍යාපාරික දිවයිනක් ලෙස නැතිනම් මූල්‍ය නගරයක් ලෙස සංවර්ධනය කිරීමයි. එහි මූලික පියවරක් ලෙස 2018 වර්ෂය වනවිට ක්‍්‍යෑක්‍ සමාගම ඩොලර් බිලියනයක ආයෝජනයක් සඳහා එකඟතාව පළකරනු ලැබීය. එහෙත් 2019 සිදුවූ බල පෙරළිය සමග එම ආයෝජන අවස්ථා තවදුරටත් ප්‍රමාද විය.

නෙදර්ලන්තය, සිංගප්පූරුව, අයර්ලන්තය, එක්සත් රාජධානිය, ලක්සම්බර්, හොංකොං, කේමන් අයිලන්ඩ්, බර්මියුඩා, බි්‍රටිෂ් වර්ජින් අයිලන්ඩ්, ස්විස්, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍ය වැනි රාජ්‍යයන් මෙම නව ‘ටැක්ස් හෙවන්‘ සංකල්පය ඔස්සේ යමින් තම රටේ ආර්ථිකයට මෙවැනි මූල්‍ය කලාපයන් හරහා විශාල දායකත්වයක් ලබාගනිමින් සිටියි. මෙහි සමහර රාජ්‍යයන් පූර්ණ ලෙසම දුවන්නේ මෙම නව ආර්ථික උපායමාර්ගයට පිංසිදුවන්නට ය. අප රටද කොළඹ වරාය නගර මෙම ආකෘතිය ඔස්සේ නියමිත ක්‍රමයට ගොඩනගාගතහොත් ඒ හරහා රටේ සමස්ත ආර්ථිකය නඟාසිටුවිය හැකිය.

දැන් මොකද වෙන්නේ?

2022 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී අංක 2299/46 දරන අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රය මගින් කොළඹ වරාය නගරයේ විශේෂ ආර්ථික කලාපය තුළ බලයලත් තැනැත්තන් ලියාපදිංචි කිරීම, බලපත්‍රකරණය, බලය පැවරීම සහ සෙසු අවසරයන් ලබාදීම සම්බන්ධ රෙගුලාසි ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත. මෙම වරාය නගර විශේෂ ආර්ථික කලාපය තුළ අදාළ ආයතන ලියාපදිංචි කිරීම සහ එම බලපත්‍රයන්ට අදාළ ගාස්තු පිළිබඳ රෙගුලාසි 2022 සැප්තැම්බර් මාසයේ අංක 2299/47 දරන ගැසට් පත්‍රයෙහි පළකර ඇත. මීට අමතරව මේ වනවිට අක්වෙරළ සමාගම් ලියාපදිංචි කිරීමේ රෙගුලාසි අන්තර්ගත ගැසට් පත්‍රයද 2306/54 අංකය යටතේ මෙම මාසයේ මුලදී ප්‍රකාශයට පත්විය. මෙයින් පෙනෙන්නේ මේ වනවිට ආයෝජකයන් සඳහා වරාය නගර භූමිය විවෘත බවය. කොළඹ වරාය නගරය විශේෂ ආර්ථික කලාපයේ ඉඩම් කොටස් 74 ක් අතරින් කොටස් 64 ක් සම්බන්ධ කටයුතු සම්පූර්ණ වී ඇති බව තහවුරු කරන තාක්ෂණික සහතිකද මෙම වරාය නගරයට අදාළව ස්ථාපනය කර තිබෙන කොමිසමට ලැබී ඇති බව දැනගන්නට ලැබෙයි.

2022 වර්ෂය අවසන් වනවිට කොළඹ වරාය නගරය විශේෂ ආර්ථික කොමිෂන් සභා පනත යටතේ මුදල් අමාත්‍යාංශය බංකු 7ක් සඳහා බලපත්‍ර නිකුත් කරන ලද බව දැනගන්නට ලැබෙන අතර එම ප්‍රමාණය මේ වනවිට තවත් ඉහළ ගොස් ඇති බව වාර්තා වෙයි. මෙයින් පෙනෙන්නේ බැංකු සහ මූල්‍ය ආයතනයන් මෙම නව ව්‍යාපාරික කලාපය පිළිබඳව තම උනන්දුව දල්වාගෙන සිටින ආකාරයයි. මූල්‍ය ආයතනයන්ට අමතරව වාණිජ, සෞඛ්‍ය, අධ්‍යාපන, විනෝදාස්වාද සහ ජීවන රටා වැනි බොහෝ ක්ෂේත්‍රවල ආයෝජනයන් මෙහි සිදුවන්නට නියමිතය.

ප්‍රයිස් වෝටර් හවුස් කූපර්ස් අධ්‍යයනයකට අනුව මෙම ස්ථානයෙන් රැකියා ලක්ෂ 2ක් පමණ බිහිකළ හැකි ය. ඒ අනුව මෙම ව්‍යාපෘතිය ශ්‍රී ලංකාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට සැලකිය යුතු දායකත්වයක් දැක්විය හැකි ආර්ථික මර්මස්ථානයක් බව පැහැදිලිය. එහෙත් වර්තමාන රාජ්‍යකරණයේ පවතින දුර්වලතාවන් මෙම ස්ථානය සිය ග්‍රහණයට ගතහොත් අපේක්ෂිත අරමුණු වෙත යෑම දුෂ්කර වෙනු ඇත.

එයට හොඳම උදාහරණයක් පසුගිය දා රජයේ මුදල් පිළිබඳ කාරක සභාවේදී අනාවරණය විය. දැනට කොළඹ වරාය නගරයේ ක්‍රියාකාරීව සිටින ව්‍යාපාරික සමාගම් 10, එම ව්‍යාපාරික කටයුතු සඳහා ගිවිසුම් ගතවීම ගැටලුකාරී බව මෙහිදී අනාවරණය වී ඇත. මෙම සමාගම් ගිවිසුම් ගතවීමේදී ක්‍රම 3ක් යටතේ ගිවිසුම් ගතවී ඇති බවත්. වරාය නගරය සකස් කිරීමට පෙර, වරාය නගරය සකස්කරන කාල සීමාව තුළ සහ වරාය නගරය සකස් කිරීමෙන් පසු ලෙස මෙම සමාගම් ගිවිසුම් ගතවීම සිදුව ඇති බවත්, මෙම ගිවිසුම් ගතවීම් කිසියම් නීතිමය පදනමක් යටතේ එක් ක්‍රමවේදයක් අනුව සිදුවී නැති බවත් මෙහිදී අනාවරණය වී ඇත. මෙම සමාගම් සියල්ලෙහිම අයිතිය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී නාමල් රාජපක්ෂ මහතාගේ සමීපතමයන්ට හිමි බවත් මෙහිදී අනාවරණය වී ඇත.

මෙවැනි තත්ත්වයන් දිගටම පැවතියහොත් වරාය නගරය ඉදිකිරීමේ මූලික අරමුණු මුහුදේ ගසාගෙන යා හැකිය. එනිසා ලෝක නායකයන් සහ ජනප්‍රිය තරු සහභාගි කරගනිමින් ආයෝජකයන් ආකර්ෂණය කරගැනීමේ වැඩසටහන් අන්තර්ජාතිකව දියත්කරන ගමන් මෙහි ක්‍රියාත්මක වෙමින් තිබෙන යාන්ත්‍රණය පිළිබඳවද විනිවිදභාවය වගවීම වැනි දේවල් පිළිබඳව ද සැලකිලිමත් විය යුතුය.

ලංකාවේ කොටස

බොහෝ දෙනෙකු මෙම වරාය නගරය චීනයේ වැඩක් බව ප්‍රකාශ කළත් ශ්‍රී ලංකාවද දැනට ඩොලර් බිලියනයකට වැඩි මුදලක් මෙහි ආයෝජනය කර ඇත. ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය, ජල සම්පාදන මණ්ඩලය වැනි මණ්ඩල හරහා ද අප ජලය, වැසිකිළි, කැසිකිළි පද්ධති වැනි යටිතල පහසුකම් ගොඩනැගීම හරහා ද ඉඟුරුකඩේ හන්දියේ සිට නිර්මිත මාර්ගය හරහා ද ලංකාව සිය පුරවැසියන්ගේ බදු මුදල් මෙම ස්ථානයේ ආයෝජනය කර ඇත. එනිසා මෙය ආරක්ෂා කරගැනීම මෙන්ම මෙය තවදුරටත් දියුණු කරගනිමින් අපේක්ෂිත ඉලක්ක හඹාගෙන යාම කළ යුතුය. ඒ හරහා ලංකාවේ ආර්ථිකය දියුණු කරගත යුතුය. රැකියා අවස්ථා තවතවත් ඇති කරගත යුතුය.

ආයෝජන මාර්ග වැදගත්කමක් සහිත ප්‍රාථමික (කුඩා) ව්‍යාපාර සහ ආයෝජන මාර්ග වැදගත්කමක් ඇති ද්විතීයක ව්‍යාපාර ලෙස කොළඹ වරාය නගරය සිය ස්ථානයේ ව්‍යාපාරයන්, කොටස් දෙකකට වර්ග කර ඇත. මෙහිදී කුඩා ව්‍යාපාර සංවර්ධනය සඳහා ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 100ක් වටිනා භූමි පැවරුමක් හෝ ඩොලර් මිලියන 25ක භෞතික, සමාජ යටිතල පහසුකම් ඇතුළත් බව දැනගන්නට ලැබෙයි.

මෙහිදී ආදායම, රැකියා උත්පාදනය, අපේක්ෂිත ව්‍යවසාය වර්ධනය, ශ්‍රී ලංකාවේ සමාජ සංවර්ධනය ඉහළ නැංවීමට සහ කොළඹ වරාය නගරය තුළ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා දක්වන දායකත්වය වැනි කරුණු සැලකිල්ලට ගනිමින් විශාල බදු සහන පිරිනමා ඇත. එම බදු සහන මතින් ගොඩනැගෙන කොළඹ වරාය නගරය හරහා ලංකාවේම ආර්ථිකය උඩට ඔසවා ගැනීමට රාජ්‍ය පාලනය සහ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයන් කැපවී කටයුතු කළ යුතුය. පුරවැසියා ද මෙම නව මූල්‍ය නගරය සහ එහි සිදුවන කටයුතු පිළිබඳව නිරන්තරව අවධානයෙන් සිටිය යුතුය.

කොළඹ වරාය නගරයේ ආගමන විගමන කටයුතු සහ වීසා විධිවිධානයන් පිළිබඳව වරාය නගර කොමිසම සහ ආගමන විගමන දෙපාර්තමේන්තුව එක් වී වීසා කාණ්ඩ 3 ක් හඳුන්වා දී ඇත. එම කාණ්ඩ වන්නේ, ආයෝජක වීසා (වසර 10 ක්), රැකියා වීසා (වසර 5 ක් – රැකියා ගිවිසුම අනුව වෙනස් වේ) සහ නේවාසික වීසා (කුලී ගිවිසුම අනුව) යන කාණ්ඩ තුනයි.

මෙහිදී කොළඹ වරාය නගර වීසා ක්‍රමය මගින් බිරිඳ/සැමියා, දරුවන් සහ සහය කාර්ය මණ්ඩලය සඳහා වීසා හිමි වීම වැනි අමතර ප්‍රතිලාභද ලැබෙන අතර, ප්‍රධාන වීසා අයැදුම්කරු යටතේ එම ප්‍රතිලාභ ලබාගත හැකි අතර විදේශ ආයෝජකයන්ට පමණක් විවෘත මෙම වීසා සඳහා ගාස්තුව, එක් අයැදුම්කරුවෙකු සඳහා වසරකට ඇමරිකානු ඩොලර් 200 ක් වන දැනගන්නට ලැබෙයි. මෙයින්ද රටට යම් ආදායමක් ලබාගත හැකිය.

දකුණු ආසියාවට තවමත් මෙවැනි මූල්‍ය නගරයක් නැති පසුබිම තුළ සහ ඉන්දියාවේ ආර්ථිකය වේගයෙන් ප්‍රසාරණය වන පසුබිම තුළ, මෙම නගරය සඳහා ඉන්දු චීන මැදිහත්වීම පළදායක ලෙස යොදාගැනීමට අප සමත් වෙතොත් මෙම මූල්‍ය නගරයට ලංකාවම ගොඩදාන්නට ශක්තියක් ඇත.

මනල් සහ චන්ද්‍රසේකරම්වාදී සිනමාව

0

විසාකේස චන්ද්‍රසේකරම් අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘මනල්’ දමිළ චිත්‍රපටය මේ දිනවල තිරගත වේ. මනල් යනු වැලි යන්නට දෙමළ පදයයි. ඔහුගේ පූර්ව චිත්‍රපටය වූ ‘පාංශු’ සඳහා විෂය වූයේ 1988-89 මෙරට දකුණු ලංකාවේ වූ සන්නද්ධ නැගිටීම හා ඒ ආශ්‍රිත හිංසනීය සිදුවීම් පෙළය. මනල් සඳහා විෂය වී තිබෙන්නේ උතුරේ යුද්ධය හා සබැඳි සංසිද්ධීන් සමුදායකි. එල්ටීටීඊ සංවිධානයට සම්බන්ධව සිට, කාලයක් රැඳවුම්භාරයේ සිට, යළි ගමට පැමිණෙන තරුණයෙකු, එම තරුණයාගේ පේන කියන මව හා ඔහුගේ යෞවන කාලයේ පෙම්වතිය වටා මනල්හි ආඛ්‍යානය නිර්මාණය වී තිබේ.

පීඩක-පීඩිත ද්වෛතය

කථාව සරලව මෙබඳුය; රුද්‍රන් යනු හිටපු එල්ටීටීඊ සටන්කරුවෙකි. යුද්ධය අවසාන කාලයේ සිදු වූ තුවාල හා රැඳවුම්භාරයේ සිටිය දී ලද වධහිංසාවල ප්‍රතිඵල ලෙස තරුණයාගේ එක් පාදයක් ආබාධිතය. මෙම ආබාධය නිසා, ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ඔහු රඳවන ලෙසට කළ ඉල්ලීම අධිකරණයෙන් ප්‍රතික්ෂේප වී, ඔහුට ඇප ලැබේ. යළි ගමට එන ඔහු මවගේ ආධාරය ඇතිව ජීවිතය පටන් ගන්ට උත්සාහ කරයි. ඔහුගේ පෙම්වතියව සිටි, එල්ටීටීඊ සංවිධානයට බලහත්කාරයෙන් බඳවා ගනු ලැබිණි යැයි කියන තරුණියක වන වානි යළි සොයාගැන්මට හේ නොඉවසිලිමත්ය. ආබාධිත පාදය යළි පිලිසකර කරගැනීම සඳහා ඔහුට රෝහලේ ප්‍රතිකාර ලැබේ.

ඔහුට හමුදාව වධහිංසා පැනැවූ ආකාරය අධිකරණයේ දී හෙළිවන අතර, මේ නිසා ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ වූ චෝදනා බිඳ වැටේ. යම් කලෙකට පසුව, වානි ඇයගේ පවුල සමග යළි ගමට එන අතර, ඉක්මනින් අපට හෙළිදරවු වන්නේ ඇයගේ පවුල රුද්‍රන් සමග වානිට තිබෙන සම්බන්ධය අනුමත නොකරන බවය. එම සම්බන්ධය නවත්වන ලෙසට වානිගේ පියා ප්‍රකාශිතවම රුද්‍රන්ගේ මවගෙන් ඉල්ලා සිටී. ඉක්බිති, ඇය විදේශගත දමිළ ජාතිකයෙකුට කරකාර බන්දනු පිණිස රටින් පිටත් කර හරිනු ලැබේ. මේ අතර ආණ්ඩුවේ අනුබලය ලබන දේශපාලනඥයෙකුගේ කටවුට් රූපයකට හානි කරනු ලැබූ බවට සැක කොට, එම දේශපාලනඥයා පොලිසියේ ආධාර සහිතව රුද්‍රන් පැහැරගන්ට උත්සාහ කරන සංවේදී අවස්ථාවක් ද වෙයි. පැහැරගන්ට උත්සාහ කරන අවස්ථාවේ රුද්‍රන්ගේ මව සාප කරන අතර, එම සාපයට බියව, දේශපාලනඥයා අඩියක් පස්සට ගනී. ගෙහි වූ පිරිමි තුන්දෙනාම හමුදාව මරාගත් බවත්, දැනට ඉතිරිව සිටින්නේ (ආබාධිත) රුද්‍රන් පමණක් බවත් මව කෝපයට පත්ව කෑ ගසයි.

මේ තාක් දුරට කථාවේ රුද්‍රන් නිරූපණය වන්නේ ප්‍රේක්ෂකයාගේ අනුකම්පාව ලැබෙන අයෙකු ලෙසටය. හේ වධහිංසාවේ වින්දිතයෙකි. ආබාධිතයෙකි. යළි ගමට එන අවස්ථාවේ ගමේ මුරට සිටින සිංහල හමුදා සෙබළා ‘ප්‍රොබ්ලම් තියාගන්න එපා’ යැයි කීව ද ඔහු ‘ප්‍රොබ්ලම්’ ඇති කරන පාටක් ද නැත. ඔහුගේ එකම අවධානය යොමුව ඇත්තේ නැති වූ පෙම්වතිය සොයා ගැනීම කෙරෙහිය. අවසානයේ ඔහුගේ සටන්කාමී අතීතය, කුල ජන්මය හා (ඇතැම්විට) ආබාධිතභාවය නිසා පෙම්වතියගේ දෙමාපියන් අතින් ඔහු ප්‍රතික්ෂේපයට ද ලක් වේ.

සිලිමල්ලේ කථාව

චිත්‍රපටයේ හැරවුම, මුල දී එතරම් වැදගත් නොවේ යැයි සිතන, පසුව යළි මතුවන උමතු ගැහැනියකගේ චරිතය විසින් ගෙන එන්නකි. චිත්‍රපටය පටන් ගන්නා අවස්ථාවේ මෙම උමතු ගැහැනිය අපට මුණගැසෙන්නේ ඇප ලැබ ආ රුද්‍රන් ජංගම දූරකථනයක් මිල දී ගන්නට ගිය අවස්ථාවේ දීය. ඇය ඔහුගෙන් සිලිමල්ලක් ඉල්ලා සිටී. ඇය දකින හේ තැති ගනී. පසුව අපට හෙළිදරවු වන්නේ මෙම ගැහැනියගේ සමීපතමයෙකු එල්ටීටීඊ සටන්කරුවෙකු ලෙස සිටින කාලයේ රුද්‍රන්ගෙන් (හෝ ඔහුගේ සගයන් අතින්) ඝාතනය වී තිබෙන්ට ඉඩ ඇති බවයි. එම සමීපතමයා එල්ටීටීඊ සංවිධානයට ද්‍රෝහී වූ නිසා, සිලිමල්ල තුළට හිස ඇතුළු කොට, හුස්ම හිර කොට අදාළ මිනීමැරුම සිදුව ඇත. චිත්‍රපටය අවසාන සන්ධියේ දී, සිය මවට සත්කාර කරන රුද්‍රන්, මේ කිසිවක් ගැන අදහසක් නැතිව සාමාන්‍ය ජීවිතයේ දී ප්‍රයෝජනවත් දෙයක් වන සිලිමල්ල, මනුෂ්‍ය ඝාතනයක් සඳහා යොදාගත හැකි ආකාරය ගැන “එවිට වින්දිතයා කෙතරම් දැඟලූවත්, කෑ ගසන්නේ නැති” ආකාරය ගැන මවට යමක් කියයි. උමතු ගැහැනියගේ පැමිණිල්ල සහ සිය පුත්‍රයා අතර සම්බන්ධය මවට වැටැහී යන්නේ ඒ අවස්ථාවේය. මහත් කම්පනයක් ඇයගේ මුහුණට නැගේ.

සිලිමල්ලේ කථාව චිත්‍රපටයේ හැරවුම වන්නේ ඇයි? මෙතෙක් කල් ප්‍රේක්ෂකයා අබියස පැවැති පළමු යථාර්ථය වන, පීඩිත හා වින්දිත රුද්‍රන් යන්න ඉන් බොඳ කර දමන නිසාය. බලනකොට රුද්‍රනුත් සාහසික ලෙස මිනීමැරූ අයෙකි. මේ වන තෙක් පැවැතියේ බලගතු සිංහලවාදී රාජ්‍යය, හමුදාව, අධිකරණය ආදි වූ ආයතන නිසා හිංසාවට, වධයට, ආබාධයට පත් දෙමළ ජාතික තරුණයෙකු ඔහුගේ මව ඇතුළු ‘වින්දිතයන්’ යන දෙකොටස ඇතුළු ද්වෛතයකි. සිලිමල්ල සහ උමතු ගැහැනිය විසින් මෙම ද්වෛතය බිඳ දමයි. මෙම බිඳ දැමීම චිත්‍රපටය තුළ ගමේ මුරකාවල් කරන සිංහල තරුණ සොල්දාදුවන් නිරූපණය කොට තිබෙන ආකාරය සමග සම්බන්ධ කළ විට සමාන්තර තේමාවක් ද වර්ධනය වන ආකාරය පෙනෙයි. මෙම සොල්දාදුවන්ගේ හැසිරීම තුළ යම් අධිපතිභාවයක්, උද්දච්චකමක් පවතී. එහෙත් එය එතරම්ම දරුණු ප්‍රචණ්ඩත්වයක් නොවේ. මහලු මව කෙරෙහි අනුකම්පාවක්, තමාට පිළිමල් පිලේ සිටිය ද ආබාධිත රුද්‍රන් ගැන යම් සානුකම්පාවක් ඔවුහු ප්‍රකට කරති. රැයේ දූරකථන ඇමතුමක් සිය පෙම්වතියකට දෙමින්, තමාව අමතක කිරීම ගැන රණ්ඩු කරන සොල්දාදු තරුණයා විසින් ‘මොහු ද මනුෂ්‍යයෙකි’ යන හැඟවුම අප වෙත ලබා දෙයි.

යුද්ධය යනු සාහසික දෙයක් බවත්; එය පීඩකයෙකු හා වින්දිතයෙකු අතර අරගලයක් ලෙසට සරලමතිකව ඌනනය කළ නොහැකි බවත්, හිංසනය සියලු පාර්ශ්වවල ගැබ්ව තිබූ ලක්ෂණයක් බවත්, ඒ අතරම එම පාර්ශ්ව තුළ මනුෂ්‍යත්වයේ ලක්ෂණ ද පවතින බවත් සිනමාකරුවා මතු කරන්ට උත්සාහ කරන බව පෙනී යයි. මෙම ආඛ්‍යානය අනුව යථාර්ථය සංකීර්ණය; රාජ්‍යය මෙන්ම කැරලිකරුවෝ ද හිංසනයේ කොටස්කරුවෝ ය. චිත්‍රපටය අවසානයේ මවගේ භූමිකාව දේශපාලන ලෝකයේ තිබෙන බහුවිධ වෙනස්කම් හා ප්‍රතිරෝධතා අබිබවා නැගී සිටින මනුෂ්‍යත්වයේ උදාර රූපයක් ලෙසට චිත්‍රණය කිරීමක් දක්නට ලැබේ. යම් කිසි ආධ්‍යාත්මිකත්වයක්, උත්තර්-ලෞකික ස්වභාවයක් අම්මාගේ එම රූපය සතුව තිබෙන අතර, පීඩකයා-පීඩිතයා, මර්දනය-විමුක්ති සටන ආදි වූ ලෙස ලෞකික දේශපාලන ලෝකයේ තිබෙන බෙදීම් ඒ අබියස අර්ථ විරහිත බවට මේ අනුව සංඥා කෙරෙයි.

චන්ද්‍රසේකරම්වාදී සිනමාව

විශ්ලේෂණයේ පහසුව පිණිස අප මෙන්න මේ ප්‍රවේශය ‘චන්ද්‍රසේකරම්වාදය’ ලෙස නම් කරමු. මෙය චන්ද්‍රසේකරම්වාදය ලෙස අප නම් කරන්නේ, විසාකේස චන්ද්‍රසේකරම්ගේ පූර්ව චිත්‍රපටය වූ පාංශු තුළ ද සමාන්තර තේමාවක් දැකිය හැකි බැවිනි. ඒ අනුව ගත් කල, මනල් තුළ ප්‍රකාශමාන වන්නේ, පූර්වයෙන් පාංශු තුළ මතු කළ මුඛ්‍ය තේමාවේම දිගුවකි.

පාංශු චිත්‍රපටයට විෂය වන්නේ, 1988-89 කාලය තුළ අතුරුදහන් කිරීමට ලක් වූ, පීඩිත කුලයකට අයත් තරුණයෙකු පිළිබඳ වෘත්තාන්තයකි. මනල්ට සමානව, පාංශුහිදීද මුලදී අපට දැකගන්ට ලැබෙන්නේ හමුදාව නම් වූ බලවත් ආයතනය විසින් මෙම කුල පීඩිත තරුණයා අතුරුදහන් කිරීමට ලක්වන ආකාරයය; ඔහුගේ මව ඒ නිසා චිත්ත පීඩාවට ලක්වන ආකාරයය; මේ තුළින් පැනනැගෙන හිංසාකාරී රාජ්‍යය සහ පීඩිත කැරලිකාර තරුණයා යන ද්වෛතයය. එහෙත් මෙම නිරූපණය පුපුරුවා හරිමින්, පාංශුහිදී පසුව සිනමාකරුවා වෙනත් යථාර්ථයක් ද අප අබිමුවට ගෙන එයි. මිය ගිය කැරලිකාර තරුණයා ශ්‍රී ලංකා මහජන පක්ෂයට අයිති දේශපාලනයේ යෙදෙන ස්ත්‍රියක මරා දැමීමට සම්බන්ධ බවට වූ අනාවරණයක් පසුව අප අබියසට පැමිණෙයි. මෙම අනාවරණය නිසා කම්පනයට පත්වන මව, අතුරුදහන් කිරීමේ නඩුවේ දී පුතා වෙනුවෙන් සාක්ෂි දීම ප්‍රතික්ෂේප කරන්නීය. චිත්‍රපටය අවසාන වන්නේ, පුතා සැඟැවූ ආයුධය මව විසින් දිය යට සඟවාලනු ලබන දර්ශනයකිනි.

මේ අනුව, පාංශු චිත්‍රපටයේ දී විසාකේස චන්ද්‍රසේකරම් සමාන තේමාවක් මතු කරන ආකාරය අපට දක්නට ලැබේ. පීඩිත කැරලිකාර තරුණයා ගැන වූ මුල් සහනුකම්පාව, ඔහු මහජන පක්ෂ දේශපාලන නායිකාව ඝාතනය කරන්ට උදවු කළේය යන්න සන්නිවේදනය කරන තැන පටන් විසංයෝජනයට ලක් කෙරෙයි. මවගේ භූමිකාව චිත්‍රණය කෙරන්නේ මේ සකල විධ (ලෞකික) දේශපාලන ප්‍රතිවිරෝධතා ඉක්මවූ, උත්තර්-ලෞකික රූපයක් ලෙසටය. ලෞකික යථාර්ථයේ පක්ෂපාතීත්වයන් තුළ වන හිංසනීය යථාර්ථය නිසා කැලැඹීමට පත්වන මව, කොතෙක් දුර යයිද යත්, සිය පුතාගේ මරණය පිළිබඳ නඩුවේ සාක්ෂි දීමෙන් ද වැළැකී සිටී. මනල් තුළ මෙන්ම, පාංශු චිත්‍රපටය තුළ ද අම්මා යනු ලෞකික දේශපාලන පසමිතුරුතා ඉක්මවූ, යම් උත්තර්-ලෞකික, ලෝකෝත්තර රූපයක් පිළිබඳ හැඟවුමකි. සිනමාකරුවා අපට යෝජනා කරන බව පෙනෙන්නේ, දේශපාලනික ලෝකයේ තිබෙන සකලවිධ පසමිතුරුතාවන්ට ඉහළින් මෙම උත්තර්-ලෞකික අර්ථය පවතින බවයි. එම උත්තර්-ලෞකික සත්‍යය දේශපාලන ලෝකයේ සම්මුති සත්‍යයට ඉහළින් පිහිටන බවයි.

ආගමිකත්වය සහ (භෞතික) දේශපාලනය

මෙම චන්ද්‍රසේකරම්වාදී ප්‍රවේශය තුළ වන මූලික ගැටලුව වන්නේ එමගින් අපට යෝජනා කෙරෙන වියුක්ත මානවවාදය දේශපාලන යථාර්ථයේ ගැඹුරු හිංසනීය ව්‍යුහයන් වෙතින් අපගේ අවධානය වෙනත’ක යොමු කරන දෘෂ්ටිවාදයක් ලෙස ක්‍රියා කරන බවය. හිංසනයේ ස්වරූප ගණනාවකි; ආත්මීය හිංසනය යනු, අප සාමාන්‍යයෙන් හිංසනය ලෙස හඳුනාගනු ලබන, පැහැදිලි හිංසකයෙකු දැකගත හැකි, ප්‍රචණ්ඩ ස්වරූපී ක්‍රියාවන්ය. චන්ද්‍රන් විසින් ගෙල සිර කොට මරා දමනු ලබන ද්‍රෝහියා, පාංශුහි කැරලිකාර තරුණයාගේ සහය ඇතිව දේශපාලනයේ යෙදෙන ස්ත්‍රිය මරා දැමීම ආදිය ආත්මීය ප්‍රචණ්ඩත්වයට නිදසුන් වෙයි.

කෙසේ වුවද, ආත්මීය හිංසනය යනු, එයට පසුබිම් වූ, වඩාත් ගැඹුරු ව්‍යුහාත්මක හිංසනයට ප්‍රතිචාරීව පැන නගින, උත්තර්-ව්‍යුහාත්මක ප්‍රකාශනයකි. 1988-89 අරගලයට අදාලව ගත් කල, මෙම ව්‍යුහාත්මක ප්‍රචණ්ඩත්වය සමන්විත වූයේ ගම්බද හා අර්ධ-නාගරික පහළ පන්තික තරුණයන් බහිෂ්කරණය කෙරෙන ලෙසට සංවිධානය වී තිබූ සමාජ රටාව තුළය; උතුරු-නැගෙනහිර සන්නද්ධ අරගලයට අදාළව, මෙම ව්‍යුහාත්මක ප්‍රචණ්ඩත්වය සංයුක්තව තිබුණේ සිංහල නොවන ජන කොටස් බැහැර කිරීම තුළින් ගොඩනැගුණු පශ්චාත්-යටත් විජිත ලාංකීය රාජ්‍යය තුළය. 1988 ජේවීපී කැරැල්ල වේවා, උතුරු නැගෙනහිර බෙදුම්වාදී අරගලය වේවා මෙම ව්‍යුහාත්මක හිංසනයට එරෙහිව, ආත්මීය හිංසනයේ ස්වරූපයෙන් මතු වූ ප්‍රතිචාර වෙයි.
ව්‍යුහාත්මක හිංසනයේ පසුතලය තුළ තබා බලන විට, අවි ගත් නැගිටීම්වල ආචාරධාර්මික ඛණ්ඩාංක අපට පැහැදිලිව සටහන් කළ හැක.

පීඩිතයා හා පීඩකයා, බලය සහිත අය හා දුබල අය ආදි වූ වෙනස්කම්, මෙම සන්දර්භය තුළ අර්ථාන්විත වේ. ලංකාවේ උදාහරණ මඳකට අමතක කරමු. වර්ණභේදවාදී ඇපාතයිඩ් ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක වූ දකුණු අප්‍රිකාවේ, සුදු ජාතික ආණ්ඩුවේ හිංසනය හා ඊට එරෙහිව සටන් කළ මැන්ඩෙලාගේ අප්‍රිකානු ජාතික කොංග්‍රසයේ ‘ත්‍රස්තවාදී’ කටයුතු නිසා ඇති වන හිංසනය ඒකාකාර යැයි යමෙක් කියන්නේද? ඊශ්‍රායලය සිය බලය යොදා පලස්තීන ගම් බිම් විනාස කරන්ට යොදන හිංසනය සහ ඊට එරෙහිව, තම ශක්ති ප්‍රමාණයෙන් රොකට් මිසයිල යවමින්, ප්‍රතිරෝධය දක්වන පලස්තීන සටන්කාමීන් පෙන්වන හිංසනය එකම ප්‍රවර්ගයට අයත් යැයි යමෙක්ට කිව හැකිද? දේශපාලනයේ හරය නම් ආධිපත්‍යයයි; යම් පිරිසක් තවත් පිරිසක් මත ආධිපත්‍යය පිහිටුවති. මනුෂ්‍ය ඉතිහාසය යනු, එබඳු වූ යටත්කරණයන්ට එරෙහිව, නිදහස හා විමුක්තිය උදෙසා, යටත් කරනු ලැබූ ජන කොටස් විසින් කරනු ලැබූ අරගලයේ ඉතිහාසයයි.
සියලු හිංසාකාරී ක්‍රියා එක කෝවේ ලා මැනෙන වියුක්ත මානවවාදයට සමාජ ප්‍රශ්නවල මෙන්න මේ දේශපාලනික මානය ගෝචර වන්නේ නැත.

නරකම දෙය නම්, එය ගෝචර නොවෙනවා පමණක් නොව, වියුක්ත මානවවාදී අදහසක් ඉදිරිපත් කිරීම තුළ, සමාජ ගැටුම්වල දේශපාලනික අර්ථභාරය, ඒ තුළ වන පසමිතුරුතා, පීඩක හා පීඩිත අනන්‍යතා සහ ව්‍යුහාත්මක හිංසනය දේශපාලනික සබඳතා තුළ ව්‍යුහගතව තිබෙන ආකාරය බඳු වූ බැරෑරුම් ප්‍රශ්න නැගීමෙන් අප වළකන දෘෂ්ටිවාදයක් ලෙසට මෙන්න මේ වියුක්ත මානවවාදය ක්‍රියාත්මක වීමය. පාංශුහි තරුණයා අතුරුදහන් කළ සොල්දාදුවා ද; මනල්හි දෙමළ ගම් වැසියන්ට උද්දච්ච පාට් දමන, නමුත් රැයේ පෙම්වතිය අබියස හඬා වැටෙන සිංහල තරුණ සොල්දාදුවා ද මනුෂ්‍යයන්ය. මේ අයට ආයුධ අතට දුන්, අපට වඩා විශාල ව්‍යුහයක හිංසනීය භූමිකාව අමතක කොට, මේ එක් එක් පුද්ගලයාගේ මනුෂ්‍යත්වය ගැන වියුක්ත ඇගයුමක් කිරීමට සිනමාකරු අපට ආරාධනා කරයි.

අනෙක් අතට, ජවිපෙ කැරලිකරුවා පළාත් සභාවට ඡන්දය ඉල්ලන මහජන පක්ෂ මන්ත්‍රිනිය මරා දැමීම, චන්ද්‍රන් සිලිමල්ලෙන් ‘ද්‍රෝහීන්’ ඝාතනය කිරීම, පොලිස්කාරයන් යළිත් පැමිණ ජවිපෙ තරුණයා අතුරුදහන් කිරීම, චන්ද්‍රන් පයක් දුබල වෙන තුරු වධහිංසනයට ලක්කිරීම මේ ආදි වූ සියලු හිංසක ක්‍රියා වියුක්ත තලයක පිහිටුවනු ලැබ, ‘අමානුෂික’ ක්‍රියාවන් ලෙසට හෙළා දැකිය යුතු බවට වූ සංඥාව චන්ද්‍රසේකරම් සිය චිත්‍රපට දෙකෙහිදීම ප්‍රකාශමාන කරයි. දූෂිත, ප්‍රචණ්ඩ දේශපාලන ලෝකයට එරෙහි විකල්පය ලෙස චන්ද්‍රසේකරම් පිහිටුවන්නේ ආගමික ස්වරූපී පාරිශුද්ධත්වයක් නිරූපණය කෙරෙන, උත්තර්-ලෞකික අම්මාගේ රූපයයි.
චන්ද්‍රසේකරම් සිදුකරන මෙම ආගමීකරණය; එනම් ලෞකික බල දේශපාලන ලෝකයේ සත්‍යය පිළිබඳ ඛණ්ඩාංකයන්ට ඔබ්බෙන් පිහිටියා වූ යම් උත්තර්-ලෞකික පරමාර්ථ සත්‍යයක් පිළිබඳ හැඟවුම ඇත්ත වශයෙන්ම දේශපාලන ලෝකයේ සැබෑ පසමිතුරුතා හා ප්‍රතිවිරෝධතා වසං කරනු ලබන මතවාදයක්, දෘෂ්ටිවාදයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි.

චන්ද්‍රසේකරම්වාදී විශ්වය තුළ ‘වීරයෝ’ හෝ ‘ද්‍රෝහියෝ’ නැත. පීඩිතයෝ හා පීඩකයෝ නැත. පරම ලෙස පීඩකයා ලෙස පෙනෙන පුද්ගලයා ද, සිය පෙම්වතියගේ දූරකථන ඇමතුම් අබියස දණිස් සසළ කරගනී. පීඩක-පීඩිත පසමිතුරුතාව මකා දමමින්, මනුෂ්‍යත්වය පිළිබඳ වියුක්ත හැඟවුමක් උත්කර්ෂයට නංවමින්, ඉදිරිපත් කරනු ලබන මෙම ආඛ්‍යානයේ අවසාන අර්ථය කවරේද? දේශපාලනය වෙනුවට උත්තර්-ලෞකිකත්වය, දේශපාලනය වෙනුවට ආගමික-ස්වරූපී ආධ්‍යාත්මිකත්වය ආදේශ වීමය.

මෙම ආදේශ වීම විසින් සඟවනු ලබන්නේ කවරක්ද? එනම් දේශපාලනයයි; සැබෑ ද්‍රව්‍යමය-දේශපාලනික ලෝකය තුළ අප අභිමුඛ වන, පීඩක-පීඩිත ආදි වූ ව්‍යුහයන්ගෙන් සමන්විත දේශපාලනික යථාර්ථයයි.

-රමිඳු පෙරේරා-

88-89දී අපි සමත් වුණා ලංකාවෙ ධනපති පංතිය බියෙන් සසල කරන්න – ගාමිණී මුතුකුමාරණ

0

71 සහ 88, 90 තරුණ නැගිටීම් දෙක ඕපපාතික ද?

තරුණ නැගිටීම් කිව්වාට ඇත්තටම මේක අපිට හඳුන්වන්න පුළුවන් වෙන්නෙ ජනතා අරගල විදියට. මොකද අරගලයකදී ජනතාව අතරින් වඩාත්ම ඉදිරියට එන්නෙ තරුණයින්. ඒ නිසායි මේ අරගල බොහෝ දුරට තරුණ අරගල කියලා හඳුන්වන්න පුරුදු වෙලා තියෙන්නෙ. විශේෂයෙන්ම ලෝකෙ ප්‍රාග්ධනය හසුරුවන ධනපති මාධ්‍ය ආයතන තරුණ අරගලකාරයො එහෙම නැතිනම් තරුණ කැරලිකාරයො කියන වචන මේකෙදි භාවිත කරනවා. ඒ කොහොම වුණත් මේ අරගල දෙකම ඕපපාතිකව ඇති වුණු ඒවා නෙවෙයි. ගිය වසරේ ලංකාවෙ හිටපු ජනාධිපතිවරයා පලවා හැරිය ගෝඨා ගෝ හෝම් අරගලය වුණත් මේ ආර්ථික දේශපාලන අර්බුදයේම ඵලයක්. මේ අරගලවලට හේතුවුණු ඓතිහාසික පසුබිමක් තියෙනවා. ඒවා එකකට එකක් බැඳුණු අන්තර් සම්බන්ධතා රාශියක් තියෙනවා.

නමුත් දේශපාලනික ආර්ථික හා සමාජීය කාරණා මේ අරගලවලට පසුබිම් වෙලා තිබුණා කියන්න පුළුවන්. මේ පසුබිම එකවර 71 හෝ 88-89 විතරක් ඇති වුණු දෙයක් නෙවෙයි. ඒක මේ ධනේශ්වර ආර්ථික සමාජ රටාවේ ආරම්භයේ ඉඳලාම වරින් වර උත්සන්න වෙමින් ආ අර්බුදයක්. එහෙම ආ අර්බුදයක් පිපිරිලා යාමක් තමයි මේ අරගල හැටියට ඉස්මතු වෙන්නේ. උදාහරණයක් හැටියට 88-89 අරගලයට ආර්ථික අර්බුදයක් වගේම පාලක පංතිය පැත්තෙන් බරපතළ දේශපාලන මර්දනයක් ආව එක බලපෑවා. ඒ දේශපාලන මර්දනය අරගලයක් විදියට නිර්මාණය වුණා. අපි හොඳටම දන්නවා එදා රටේ හිටපු පාලකයා ජේආර් ජයවර්ධන 83 ජූලිවල මොකද කළේ කියලා. එදා ජවිපෙ තහනම් කළේ ඉතාමත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලන භූමිකාවක නිරත වෙමින් ඉද්දි. 83 කළු ජූලිය ඇතිකරලා විශාල ජාතිවාදී කලබල ඇති කළා. එතැන් සිට ජයවර්ධන පාලනය ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයා අතට මාරු වුණත් මර්දනය නතර වුණේ නැහැ. නමුත් මේ මර්දනය තාවකාලිකයි, මේක නොනිමි අරගලයක් වෙන්නෙ ඒ නිසා.

දකුණේ තරුණ නැගිටීමේ සටන්කරුවෙකු වූ ඔබ උතුරේ තරුණ නැගිටීම සාධාරණය කරන්නේ කොයි විදියටද?

උතුරේ අරගලය නිවැරදි දිශානතියක් දක්වා ගෙනයන්න අසමත් වුණත් එවැනි අරගලයක් ඇතිවීම සාධාරණයි. එල්ටීටීඊ සංවිධානය තුළ බරපතළ දෘෂ්ටිමය දුර්වලතා, අඩුපාඩු රැසක් තිබුණා. ඔවුන්ගේ අරගලය පරාජය වෙලා විනාශ වෙන්න ඒ හේතු බලපෑවා. විශේෂයෙන් ඔවුන්ගේ නායකත්වයට නිවැරදි දේශපාලන ගමන් මගක් තිබුණෙ නැහැ. එල්ටීටීඊ සංවිධානය පැත්තකින් තියලා ඔවුන්ගෙ අරගලය ගැන කතා කරනවා නම් ඊට බලපාපු හේතුකාරක බොහොම සාධාරණයි. ජාතිවාදය කියන්නේ සිංහල තරුණයාගේ, මුස්ලිම් තරුණයාගේ, දෙමළ තරුණයාගේ ඔළුවේ ඇතිවූණ හුදු සිතුවිල්ලක් නොවෙයි. 83 ජුලි ජාතිවාදය ඇවිස්සීම අහම්බ සිදුවීමක් නෙවි. ඒක ජාතිවාදී දේශපාලනයේ ප්‍රතිඵලයක්. ඕනෑම පාලකයෙක් තමන්ගේ පැවැත්ම අර්බුදයට ගියාම එම අර්බුදයෙන් ගොඩඑන්න ජාතිවාදය තමන්ගේ දේශපාලනය බවට පත්කර ගන්නවා. 1983 අපිට කියාපාන්නේ ඒක. ඉන් පසුව දිගහැරුණ කතාව මොකක්ද?

උතුරේ දෙමළ ජනතාවත් දකුණේ සිංහල ජනතාවත් අතර නැවත සුවපත් කළ නොහැකි පන්නයේ සැකයක් ක්‍රෝධයක් අවිශ්වාසයක් වර්ධනය වුණා. ඒකේ ප්‍රතිඵල අදත් අපි භූක්ති විඳිනවා. අපේ රටේ දේශපාලනයේ නව ඉතිහාසයක් ලියවුණා. ලංකාවෙ දෙමළ ජනයා දෙමළ වූ නිසාම බලවත් අසාධාරණයකට ලක්වෙලා හිටියා. උතුරේ පමණක් නොවේ, නැගෙනහිර දමිළ ජනයා ඒ වගේම වතුකරයේ දමිළ ජනයාත් ඒ විදියටම ඔවුන් දමිළ වූ නිසාම ලංකාවෙ දෙවන පුරවැසියන් ගණයට පත්වුණා. මේ හැම පළාතකම ජීවත් වුණු දමිළ ජනයා ඔවුන්ගෙ භාෂාව හා සංස්කෘතික ප්‍රශ්නවලදි දෙවන පුරවැසියන්ගේ තත්වයට පත්කළා. ඒ අසාධාරණය විසඳාගැනීම වෙනුවෙන් ඔවුන්ට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාවතක් නැති වුණාම විවිධ අරගල කරන්න වුණා. ප්‍රභාකරන්ට මරාගෙන මැරෙන බෝම්බකරුවන් නිර්මාණය කරන්න හැකිවුණේ නිකන් නොවෙයි. දකුණේ දේශපාලනය සිවිල් යුද්ධයක් බවට වර්ධනය වුණේ අහම්බයක් ලෙස නොවෙයි. එම සිදුවීමෙන් උත්සන්න වූ ජාතිවාදය අවසානයේ මහපොළව ලෙයින් කඳුළින් තෙත් කළා.

වසර ගණනාවක් පුරා මේ දමිළ ජනයාගේ ගැටලුව ලංකාවේ ධනපති පංතිය ඔවුන්ගේ බලය වෙනුවෙන් පාවිච්චි කළා. ඒක සිංහල ධනපති පංතිය යොදා ගත්ත සිංහල ජනයා තුළ ජාතිවාදය අවුස්සල බලය ලබා ගන්න, අනෙක් පැත්තෙන් දමිළ ධනපති පක්ෂ දමිළ ජනයා තුළ ජාතිවාදය ඇතිකළා ඔවුන්ගේ බලය පවත්වා ගන්න. අනෙක් ප්‍රබලම කාරණය වුණේ, අදත් වෙමින් තියෙන්නෙ, ජාත්‍යන්තර වශයෙනුත් ලංකාවේ මේ වාර්ගික ගැටලුව ලෝක බලතුලනය වෙනුවෙන් පාවිච්චි කිරීම. අපි දන්නවා ඉන්දීය පාලක පංතිය කළේ හැමදාමත් ඔවුන්ගේ කලාපීය බලය පවත්වා ගන්න උතුරු-නැගෙනහිර ප්‍රශ්නය යොදා ගත්ත. ඒක එදත් කළා. හෙටත් කරනවා.

ලංකාවෙ දමිළ ජනයාගේ එකම ගැලවුම්කරුවා ඉන්දියාව කියලා මේ දමිළ ජනයා අතර මතයක් ඔවුන් හදලා තියෙනවා. අපේ රටේ දමිළ ජනයා ඉන්දියාව ඔවුන්ගෙ ගැලවුම්කාරයා කියන මිථ්‍යාව තුළ තව කොපමණ කලක් බලා සිටීවිද? නමුත් ඇත්ත කාරණය, ඔවුන්ට අවශ්‍ය වෙන්නේ ලංකාවෙ මේ ජාතික ප්‍රශ්නය හැමදාමත් පවත්වාගෙන යන්න. මුල් කාලෙ මොකද කළේ එල්ටීටීඊ සංවිධානය ඇතිකිරීමේ ඉඳලා ඔවුන්ට සටන් පුහුණුව දීලා අවි ආයුධ දීලා විශාල සටන් සංවිධානයක් වෙනුවෙන් අනුබල දුන්නා. 87 ඉන්දු-ලංකා ගිවිසුම ඇති කරද්දී දමිළ ජන ගැටලුවට විසඳුමක් ලැබේවි කියලා බොහෝ දෙනෙක් කල්පනා කළා. ඇත්ත කතාව ඊට වඩා වෙනස්. ඉන්දියාවට ඕනෑ වුණේ ලංකාව ඔවුන්ගෙ පාලනයට නතු වුණු කලාපීය බල කළමනාකරණයට යටත් වුණු රටක් විදියට තියාගන්න.

දැන් ඉන්න ජනාධිපතිවරයා, රනිල් වික්‍රමසිංහ දමිළ ජන ගැටලුව වෙනුවෙන් ඔහුගේ මැදිහත් වීම මොන තරම් අවස්ථාවාදී ද කියලා පැහැදිලියි. එක පැත්තකින් ඉන්දියාව එක්ක ඩීල් එකක් දානවා, අනෙක් පැත්තෙන් උතුරු-නැගෙනහිර දේශපාලන නායකයින් එක්ක ඩීල් එකක් දාන්න උත්සාහ කරනවා. ඒ ඔක්කොම කරන්නෙ තමන්ගෙ බලය තවත් කාලයක් තියා ගන්න භාවිත කරන කපටි උපායක් විදියට. ඉන්දියාව හෝ ලංකාවෙ පාලක පංතියෙන් මේ ජාතික ගැටලුවට කිසි දිනකවත් විසඳුමක් ලැබෙන්නෙ නැහැ.

අපිට අද මේ සියලුම ජන කොටස් වෙනුවෙන් වෙනුවෙන් අරගලයක් තියෙනවා. බෞද්ධ, කතෝලික, හින්දු, මුස්ලිම් භේදයකින් තොරව පළාත් භේදයකින් තොරව නිදහස් අරගලයක් අප හමුවේ තිබෙනවා. ආර්ථික නිදහස වෙනුවෙන්, දේශපාලන නිදහස වෙනුවෙන්, විනාශකාරී පාලකයින්ගේන රට නිදහස් කර ගැනීමේ අරගලයක් තිබෙනවා. කිසිදු භේදයකින් තොරව කළ යුතු අරගලය එයයි. අපි සියලු දෙනා විවිධත්වයන් සහිතව සෑම ප්‍රජාවක්ම එකට එක් වෙලා සකස් කළ යුත්තේ නව නිදහස් අරගලයක්. සියලුම ජන කොටස්වලට සමාන වූ පුරවැසියන් හැටියට ජිවත් වෙන්න පුළුවන් රටක් සැලසුම් කරන්න පුළුවන් වෙන්නෙ එවැනි පොදු අරගලයක් තුළින් පමණයි.

ඔබ දකුණේ තරුණ ඝාතනයන්ගෙන් දිවි බේරාගෙන රටින් පලාගිය පූර්ණකාලීන සටන් සගයෙක්. එවැනි පලායාම්වලට පැවති දේශපාලනයේ සහාය ලැබුණා කියනවා. එය ඇත්තක්ද?

මේ ප්‍රශ්නයට දෙන්න තියෙන කෙටිම පිළිතුර ‘නැහැ‘ කියන එක, ඒක ස්ථිරයි. අපි දැනුවත්ව කිසිම කෙනෙකුට එහෙම පලායන්න දේශපාලනඥයින්ගෙන් උපකාර ලැබිලා නැහැ. සමහර විට ඒ වගේ සත්‍ය නොවන කතා තියෙන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් හැටියට සෝමවංශ අමරසිංහ සහෝදරයා ගැන ඔය විදියේ කතාවක් පැතිර ගියා ඒ කාලෙ. මොකද සෝමවංශ සහෝදරයගෙ මස්සිනා වෙනව ඥාතිකමට හිටපු ඇමති සිරිසේන කුරේ. නමුත් ඇත්ත කතාව සෝමවංශ සහෝදරයා ඔය කාලෙ වෙද්දී සිරිසේන කුරේ එක්ක කිසිම සම්බන්ධයක් තිබ්බෙ නැහැ. මට මතකයි ඒ කාලෙ ඔය වගේ පුවත් ඇතැම් ජනමාධ්‍යවල සංසරණය වුණා. හැම කෙනෙකුම පලාගියේ ඉතා රහසිගතව. ඒත් අපේ සමහරු අන්තිම මොහොතේදී පවා ගුවන්තොටුපොළ තුළදී හසුවෙලා ඝාතනය වුණා. ඒ කොහොම වුණත් දේශපාලනඥයින් නොවන විවිධ අය අපේ සගයින්ට පලා යන්න උපකාර කරලා තිබුණා.

දකුණේ තරුණ නැගිටීම් පසුබිමේ ජවිපෙ අතින් සිදුවූ සියලු දේ සාධාරණද?

නැහැ, කිසිසේත් එහෙම සාධාරණ කරන්න බැහැ. අරගලය දෙස ආපසු හැරී බැලීමේදි ඉතා සාධනීය දේවල් වගේම ඉතා නිෂේධනීය පැත්තකුත් තියෙනවා. විශාල අඩුපාඩුකම් අප අතිනුත් සිදුවුණා. නමුත් එහෙම වෙන්න බලපාපු විෂය මූලික කාරණා සැලකිල්ලට නොගෙන මේ සම්බන්ධව අදහස් දැක්වීම නිවැරදි වෙන්නෙ නැහැ. එදා පාලකයො රට තුළ අතිකරලා තිබුණු ඒ තත්වයන්ට යටත්වයි, ඒ සන්දර්භය තුළයි එදා භාවිතාවන් සාධාරණ ද අසාධාරණ ද කියන කාරණය අපි විමසුමට ලක් කළ යුත්තේ.

ඒ සිදුවූ අත්වැරදීම් දෙස ආපසු හැරී බලද්දී ඔබේ විවේචනය කුමක්ද?

මේ කියන කාරණයත් කලින් ප්‍රශ්නයේම කොටසක් හැටියට ගන්න වෙනවා. මේක මම පුද්ගලිකව මෙහෙම කිව්වත් 89 අරගලයේ පරම්පරාව වෙනුවෙන් පොදුවේ කියන්න තියෙන්නෙ මගේ අත්දැකීම්වලට සාපේක්ෂවයි. එදා තිබුණු අපේ දේශපාලන ව්‍යාපාරය ඊට වඩා දියුණු ව්‍යාපාරයක් විය යුතුව තිබුණා. විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයක් විදියට අප තුළ තවත් සංවර්ධනය විය යුතු බොහෝ දේවල් ගැන මගහැරී තිබුණා. අපි කළේ විශාල අරගලයක්. අපි නිර්ධන පංති ආඥාදායකත්වය කියන එක ගැන කිසියම් අභ්‍යාසයක් කළා. අපි සමත් වුණා ලංකාවෙ ධනපති පංතිය බියෙන් සසල කරන්න.

ඒ ඔක්කොම හරි, නමුත් දැන් ආපසු හැරී බැලීමේදී අපේ අඩුපාඩු රාශියකුත් තිබුණ අරගලය පරාජය වෙන්න බලපාපු. 89 වසරෙ මැද වෙද්දි තිබුණු මර්දනීය තත්වය උග්‍ර වීමත් එක්ක අපේ සංවිධාන ජාලාවේ විවිධ බිඳවැටීම් තිබුණා. ඒ පැවති තත්වයන් යටතේ විශේෂයෙන් උපාය උපක්‍රම කියන දේවල් අවශ්‍ය මොහොතේදී වෙනස් කරගන්න අපි ප්‍රමාද වුණා. ඒ වගේම සමාජ විප්ලවයකදී මිතුරු බලවේග දිනා ගැනීමේදී අපි වැඩ කළේ පසුගාමී මතවල සිටිමින්. අපේ පරාජය ගැන කතා කරන්න පුළුවන් වෙන්නෙ මේ සියලු වාස්තවික තත්වයන්ට සාපේක්ෂවයි. ඇත්තටම ඒක තරමක් දිගු පැහැදිලි කිරීමක්. මගේ අත්දැකීම් පදනම් කරගෙන පසුගිය දවස්වල මා ලියූ “මතක ගිනි පුපුරු“ පොත තුළින් ඔබේ මේ ඉදිරිපත් කරන ප්‍රශ්නයට දිගු පිළිතුරු තියෙනවා කියලා මම හිතනවා.

– කපිල එම් ගමගේ –

මැතිවරණ ප්‍රතිසංස්කරණ සම්බන්ධයෙන් හොරාට පෙර කෙසෙල් කැන වැට පැනීම

0

තව වසරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වීමට නියමිතව ඇති හෙයින්, ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ප්‍රධාන වශයෙන් මැතිවරණ ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලියක් ආරම්භ කිරීමට තමා විසින්ම භාරගෙන ඇති අතර, ඒ සඳහා ජනාධිපති විමර්ශන කොමිසමක් පත්කර ඇත. ඔහු එම පියවර ගෙන ඇත්තේ විරුද්ධ පක්ෂ හෝ සිවිල් සමාජය සමඟ සාකච්ඡා කර නොවන බව පෙනේ. එම තීරණය සම්බන්ධයෙන් සති දෙකකට පෙර මූලික නිවේදනය නිකුත්කරන විට මෙම කණ්ඩායම් දෙකම පුදුමයට පත්විය.

ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතීඥයෝ පිරිසක් ඉක්මණින්ම තම කනස්සල්ල පළකරමින් නිවේදනයක් නිකුත් කළහ. නීතිවේදීන්ගේ සාමූහිකය අවධාරණය කළේ, “ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මැතිවරණ විධිමත් ලෙස පැවැත්වීම සඳහා ජනමාධ්‍ය සහ දේශපාලන පක්ෂවලට මාර්ගෝපදේශ නිකුත් කිරීමට මැතිවරණ කොමිසමට දැනටමත් බලකර තිබේ. ගැසට් නිවේදනයේ දක්වා ඇති බොහෝ කරුණු සම්බන්ධයෙන් වාර්තා රාශියක් ද සකස්කර ඇත” යනුවෙනි.

“පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාව පත්කර ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ පිළිගත් දේශපාලන පක්ෂ සමඟවල කිසිදු පූර්ව උපදේශනයකින් තොරව වන අතර, මෙම විශේෂිත යෝජනාවේ කාලසීමාව පිළිබඳව කනස්සල්ල පළකරන බව”ද නීතිඥ සාමූහිකය ද සඳහන් කළේය. ”විශේෂයෙන්ම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජනාධිපතිවරණයට තව මාස 11ක් පමණක් ඉතිරිව තිබියදී සහ එය 2024 සැප්තැම්බර් සහ ඔක්තෝබර් අතර පැවැත්වීමට නියමිතව තිබියදී මෙම පත්කිරීම් රටේ මැතිවරණ ක්‍රියාවලිය නතර කරවීමේ අරමුණක් විය හැකි බවට සැකයක් පවතී.” එහෙත් දේශපාලන පක්ෂවල සහ සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම්වල මෙම කනස්සල්ල ප්‍රකාශ කිරීම නොසළකා හරිමින් ජනාධිපතිවරයා දැන් ඉදිරියට ගොස්, ජනාධිපති පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාව පත්කර ඇති අතර, එහි බලය තවදුරටත් පුළුල් කරමින් කොමසාරිස්වරුන් සංඛ්‍යාව නවයේ සිට දහය දක්වා වැඩිකර ඇත.

රජයේ ගැසට් පත්‍රයේ ප්‍රකාශයට පත්කරන ලද නිවේදනයට අනුව, මෙම කොමිසමේ මූළික කර්තව්‍යයන් වන්නේ, පවතින මැතිවරණ නීති හොඳින් පරීක්ෂා කර ඒවා වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා නිර්දේශ සකස් කිරීමයි. “පවතින සියලුම මැතිවරණ නීති සහ රෙගුලාසි විමර්ශනය කර පහත සඳහන් කරුණු කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමුකරමින් වත්මන් අවශ්‍යතාවලට සරිලන පරිදි මැතිවරණ නීති සංශෝධනය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය නිර්දේශ ඉදිරිපත් කරන ලෙස විමර්ශන කොමිෂන් සභාවට වගකීම් පවරා ඇත. වැඩි කාන්තා සහ තරුණ නියෝජනයක් සුරක්ෂිත කිරීම මෙයට ඇතුළත් ය; මුද්‍රිත ඡන්ද පත්‍රිකා වෙනුවට නවීන තාක්ෂණය භාවිත කරමින් විද්‍යුත් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමට අවස්ථාව සැලසීම; එතෙර සිටින ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමට පහසුකම් සැලසීම යනාදියද ක්‍රියාවට නැංවීමේ හැකියාවන් නිර්දේශ කිරීම එහි වපරිසයට ඇතුළත් වේ.

මාස හයක්

කොමිසමේ කොමසාරිස්වරුන්ට 15කට වඩා වැඩි විශාල හා විවිධ විෂයන් ලැයිස්තුවක් පැවරී ඇති අතර, ඒ සඳහා ඔවුන්ට මාස 06ක සීමිත කාල රාමුවක් ලබා දී ඇත. මහජන නියෝජිතයන් තෝරා ගැනීමේදී, එකවර මැතිවරණ දෙකටම ඉදිරිපත්වී, ඡන්දයෙන් තේරී පත්වුවහොත් පළාත් සභා සහ පාර්ලිමේන්තුව එකවර නියෝජනය කිරීමේ අවස්ථාව ලබාදීම වැනි මහජන අභිලාෂයේ කෙළවරේ ඇති හෝ ඡන්දදායකයන්ගේ සාමාන්‍ය අවධානයට ලක්නොවන විෂයයන්ද සළකා බැලීමට කොමිෂන් සභාවට නියම කර තිබේ. විදේශගත ශ්‍රී ලාංකික ශ්‍රමිකයන් වැනි විදේශ රටවල ජීවත් වන අයට ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ අවස්ථාව ලබාදීම සඳහා නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීමමේ වගකීමද කොමිසමට පැවරී ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් ආර්ථික අර්බුදයේ සන්දර්භය තුළ, පුද්ගලයන් මිලියනයක් පසුගිය වසර දෙක තුළ රට හැරගොස් ඇති අවස්ථාවක මෙය දුෂ්කර හා මිල අධික කාර්යයක් වනු ඇතැයි අනුමාන කළ හැකිය.

සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමයට සීමා නොවී, සමාජයේ බහුවිධ ස්වභාවය සහ එවැනි බහුවිධ ලක්ෂණ පිළිබිඹු කිරීම සැළකිල්ලට ගනිමින්, මහජන නියෝජිතයන් තෝරා පත්කර ගැනීම සඳහා සුදුසු යාන්ත්‍රණයක් සැකැසීමේ ආන්දෝලනාත්මක හා මෙතෙක් නොවිසඳුණු ගැටලුවට විසඳුම් සෙවීමටද කොමිසමට වගකීම් පැවැරී ඇත. මේ සම්බන්ධයෙන් වසර ගණනාවක් තිස්සේ නොවිසඳුණු විවාදයක් පවතී. ඇත්ත වශයෙන්ම, පළාත් සභා මැතිවරණ සඳහා මැතිවරණ කොට්ඨාශ නැවත නිර්ණය කිරීම ආරම්භ වූයේ මීට වසර පහකට පෙර වන අතර, එම ක්‍රියාවලිය යෝජනාවීමෙන් අනතුරුව ආණ්ඩු දෙකක් සිය කාලය අවසන් කර ඇත.

ඉතා කුඩා පළාත් පාලන මැතිවරණ කොට්ඨාශ නැවත සීමා නිර්ණය කිරීම පවා ආණ්ඩුවේ හැකියාවට එහා ගිය කාර්යයක් බව ඔප්පු වී ඇත. ශ්‍රී ලංකා මැතිවරණ කොමිසමේ හිටපු සභාපති මහින්ද දේශප්‍රියගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් ජාතික සීමා නිර්ණ කමිටු වාර්තාව ප්‍රසිද්ධියට පත්නොකළේ, බොහෝ දේශපාලන පක්ෂ ඊට කැමැත්තක් නොදක්වන නිසා බව පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන රාජ්‍ය ඇමැති ජානක වක්කුඹුර ප්‍රකාශ කළ බව පසුගියදා පළ වූ පුවතක සඳහන් විය. වාර්තාවේ මූලික කෙටුම්පත 2023 අප්‍රේල් 11 වැනිදා කමිටු සභාපතිවරයා විසින් අගමැති දිනේෂ් ගුණවර්ධන මහතා වෙත භාරදෙන ලද අතර, අවසන් වාර්තාව ජනාධිපතිවරයා වෙත භාරදෙනු ලැබුවේ ඉන් අනතුරුවය. දැන් මාස හයකට වැඩි කාලයක් ගතවී ඇති නමුත්, මැතිවරණ කොට්ඨාශ නැවත නිර්ණය කිරීම, දේශපාලන පක්ෂ සහ පාර්ලිමේන්තුව විසින් අනුමත කරගැනීමේ ක්‍රියාවලියේ වැඩිදුර ප්‍රගතියක් ලබා නොමැත.

පළමුව මැතිවරණ

පවතින තත්වය මත, දුෂ්කර හා සංකීර්ණ කාර්යයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ඉටුකිරීම සඳහා පත්කරන ලද ජනාධිපති පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාවට ලබා දී ඇති මාස හය තුළ හෝ ජනාධිපතිවරණයට පෙර, සිය කාර්යය සම්පූර්ණ කිරීමට නොහැකි වනු ඇතැයි පෙනෙන්නට තිබේ. පළාත් පාලන, පළාත් සභා, මහ මැතිවරණය සහ ජනාධිපති මැතිවරණය යන සෑම තරාතිරමකම මැතිවරණවලට අදාළව විසඳුම් සෙවීම සහ නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීම මෙම කොමිසමට පැවරී ඇත. පළාත් සභා සඳහා මැතිවරණ ක්‍රමයද ඇතුළුව, නොවිසඳී තිබෙන ගැටලුවලට සාර්ථක විසඳුමක් නොමැතිව, මැතිවරණ හතරටම එකඟතාවකට පැමිණීමට සැලසුම් කිරීම ‘ගොඩෝ එනතුරු බලා සිටීම‘(කිසිදා සිදුනොවන්නක්) හා සමාන වනු ඇතැයි සිතිය හැකිය. නියමිත කාලය තුළ මැතිවරණ පැවැත්වීමට නොහැකිවීමේ ප්‍රතිඵලය, ආණ්ඩුවේ නීත්‍යානුකූලභාවය බරපතළ ලෙස ඛාදනය වීමටත්, ජාතික ආර්ථිකය යළි පණ ගැන්වීමට දරන උත්සාහය අනතුරේ හෙළීමටත් ඉඩ සලසනු ඇත.

අර්බුදකාරී තත්වයක් තුළ ගැටළු විසඳීමේ නිරතවීමට උත්සාහ කරන ඕනෑම ආණ්ඩුවක ප්‍රමුඛතාව වන්නේ, එහි නීත්‍යනුකූලභාවය ශක්තිමත් කිරීම මිස එය ඛාදනය කිරීම නොවේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටකට නීත්‍යනුකූලභාවයක් ලැබෙන්නේ, නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ නියමිත වේලාවට පැවැත්වීමෙනි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගොඩනැගී ඇත්තේ මහජන පරමාධිපත්‍යය යන අදහස මතයි. එනම් ආණ්ඩුවේ අධිකාරී බලය ජනතා කැමැත්තෙන් ලබාගන්නා බවයි. ජනවරමක් ලබාගැනීම මෙම මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්මය සමඟ සමපාත වේ. ජනතාවගෙන් ලැබෙන වරමක් දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණවල නීත්‍යානුකූලභාවය වැඩිකරනු ලබයි. පුරවැසියන්ගේ කැමැත්ත සහ අනුමැතිය ඇතිව වෙනස්කම් සිදුකිරීම, පාලනයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්ම ශක්තිමත් කරනු ලබයි. මෙම ජනවරම ලබාදෙන මැතිවරණ අවශ්‍ය වන්නේ, ඉදිරි ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා වන බාධා ඉවත්කිරීම සඳහායි. එසේ නොමැතිව සිදුවිය යුත්තේ එහි අනෙක් අන්තය ක්‍රියාත්මක කිරීම නොවේ.

බහුතර කැමැත්තට අනුව ආණ්ඩුව ක්‍රියාකරන බව ප්‍රදර්ශනය කරමින් ජනවරමක් ලබාගැනීම, සමාජ අසහනය සහ අස්ථාවරත්වය අවම කර ගැනීමට උපකාරී වේ. ජනවරමක් මගින් බහුතරයක් ජනතාවගේ කැමැත්ත පවතින බව සහතික කෙරෙන අතර, එමගින් සමාජ අසහනය හෝ බෙදීම් ඇතිවීමේ හැකියාව අඩුකරයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මූලාරම්භය වන සාමාන්‍ය මැතිවරණ පැවැත්වීම, එක් පක්ෂයක හෝ වෙනත් පක්ෂයක දේශපාලන වාසනාව යටපත් වීම සමග ගැළපිය යුතු නැත. ප්‍රබල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍යයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාවට පවතින වාර්තාව සහ පවතින ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිපාදන සැළකිල්ලට ගනිමින්, නියමිත වේලාවට නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ පැවැත්වීමට පහසුකම් සැලසෙන සාමකාමී වාතාවරණයක් ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ නිර්මාණය කිරීමට ජනාධිපතිවරයා අවධානය යොමුකරන්නේ නම්, ඔහුගේ අවශ්‍යතා වඩාත් හොඳින් ඉටුකරගත හැකිවනු ඇත. ජනවරම අලුත් කිරීම තුළින් අලුතින් තේරී පත්වූ ආණ්ඩුවට ලැබෙන අන්තර්ජාතික තලයේ විශ්වසනීයත්වය ඉහළ නංවන අතර, ජනතා පිටුබලය ඇති පාලනයකට අන්තර්ජාතික සම්පත් ගලාඒමේ දොරටු විවර වේ.

-ජෙහාන් පෙරේරා-

රාජපක්‍ෂ දේශපාලනයේ අවසානය

0

නොවැම්බර් 14 වැනිදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් ඓතිහාසික තීන්දුවත් සමග ලංකාවේ රාජපක්‍ෂ දේශපාලනය අවසාන තීරණාත්මක අදියරට පැමිණ තිබේ. තෝරාගැනීම් කිසිවක් නැත. ඔවුන්ට තිබෙන එකම තෝරාගැනීම දේශපාලනයෙන් සමුගැනීමය. ඔවුන් එය නොකරන්නේ නම්, රටේ මහජනතාවගේ වගකීම වන්නේ, ඔවුන් දේශපාලනයෙන් පන්නා දැමීමය.

2005 ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයගත් මහින්ද රාජපක්‍ෂ 2009 මැයි මාසයේ එල්ටීටීඊ සංවිධානය ආයුධ බලයෙන් පරාජය කිරීමෙන් පසු හඳුන්වා ගන්නා ලද්දේ ‘කුරිරු ත්‍රස්තවාදයෙන් රට මුදාගත් නායකයා’ හැටියටය. එදා සිට අද දක්වා කාලය තුළ ශාරීරිකව මෙන්ම මානසිකව දරුණු ලෙස පිරිහී සිටින මහින්ද රාජපක්‍ෂ, අදත් අත් නොහැර දේශපාලනයේ එල්ලී සිටියි. ඔහුගෙන් පසු සහෝදර ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ රටේ ජනාධිපතිවරයා බවට පත්වුණු අතර, ඔහුගේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂකත්වය ප්‍රකාශයට පත්කළ දින, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ අතින් අල්ලාගෙන වේදිකාවට කැන්දාගෙන ආවේ, මහින්ද රාජපක්‍ෂය. ගෝඨාභයගේ ආණ්ඩුවේ අගමැති වුණේ මහින්ද රාජපක්‍ෂය. මුදල් ඇමති වුණේද ඔහුය. පසුව බැසිල් රාජපක්‍ෂ මුදල් ඇමති වුණේය. මේ විදියට එකකු පිටුපස එකකු ලෙස රටේ පාලනයට ආ රාජපක්‍ෂ පවුලට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් ලැබී ඇති විරුදාවලිය වන්නේ ‘රටේ ආර්ථික ඝාතකයන්’ යන්නය. එම තීන්දුවට අනුව, රාජපක්‍ෂ පවුලේ තුන්බෑයන් ඇතුළු ඔවුන්ගේ අන්තේවාසික ඉහළ නිලධාරීන් පිරිස, ලංකාවේ දෙකෝටි විසි ලක්‍ෂයකට වැඩි මහජනතාවගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩ කර තිබේ.

ලංකාව අද මුහුණ පා සිටින්නේ, එහි ඉතිහාසයේ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයට බව හැම දෙනාම දනිති. 2019 සිට ප්‍රකාශමාන ලෙස ආරම්භ වූ එයින් අදටත් ගැලවෙන්නට හැකියාවක් ලැබී නැත. අර්බුදය යම් පමණකින් හෝ සමහන් කරගැනීම සඳහා ඇති පිළිතුරක් ලෙස ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට (අයිඑම්එෆ්) ගියත්, එම ක්‍රියාවලියද ගමන් කරන්නේ ඊට අදාළ වේගයෙන් නොවේ. අයිඑම්එෆ් සමග ඇතිකරගත් එකඟතා අවශ්‍ය පරිදි ඉටුකරන්නට නොහැකිවීම නිසා, දෙවන ණය වාරිකය තවමත් ලංකාවට ලැබී නැත.

එම එකඟතා ඉදිරියට ගෙනයන්නට මූලික කොන්දේසියක්ව පවතින විදේශීය සහ දේශීය ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණය තවමත් තිබෙන්නේ අවිනිශ්චිත අවධියකය. චීනය ඇතුළු විදේශීය ණය හිමියන් ඒ ගැන විවිධ පොරොන්දු දී තිබුණත් ඒවා ප්‍රායෝගික වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වන්නේ නැති තරම්ය. එක්කෝ ක්‍රියාත්මක වන්නේ ඉතා හෙමිහිටය. ඒ තත්වය, මූල්‍ය අරමුදලේ අවුරුදු හතරක විස්තීරණ ණය ක්‍රියාවලියට ඉතා අහිතකර ලෙස බලපා තිබේ. ඒ අතර රාජ්‍ය ආදායම් පරිපාලනය සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුවේ අකාර්යක්‍ෂමතාවද ඊට බලපා තිබේ.

ජනාධිපතිවරයා පසුගියදා ඉදිරිපත් කළ 2024 වසර සඳහා වූ විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතද, ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය දෙස බලා ජනප්‍රිය මට්ටමේ අය වැය යෝජනා ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු කළ එකක් මිස, මෙවැනි ආර්ථික අගාධයක සිටින රටක් ඇත්ත වශයෙන්ම ඉදිරිපත් කළ යුතු මට්ටමේ බැරෑරුම් අයවැය යෝජනා ඇතුළත් එකක් නොවන බව ආර්ථික විශේෂඥයෝ කියති.

මේ හැම දෙයින්ම පෙන්වා දෙන්නේ 2019 සිට ආරම්භ වූ ආර්ථික කඩාවැටීමෙන් ගොඩ ඒම වනාහි අතිශය අපහසු, බැරෑරුම් දෙයක් බවය. ළිප ගිනි මෙළැවෙන තෙක් දිය සැලියේ සිටින කකුළුවන් මෙන් ජනාධිපතිවරයාත්, ආණ්ඩුවත්, ආණ්ඩුවට හිතවත් උදවියත්, රටේ ජනතාවගෙන් සැලකිය යුතු කොටසකුත් සතුටෙන් සිටියත්, ලබන අවුරුද්දේදී, මීටත් වඩා ආර්ථික වශයෙන් දරුණු තත්වයකට රට වැටෙන්නට ඉඩ ඇති බවට පුරෝකථන දැනටමත් ඉදිරිපත් වී තිබේ.

නොවැම්බර් 14 වැනිදා මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම්වල තීන්දුවෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කියන්නේ මේ මහා ආර්ථික අර්බුදයට වගකිව යුත්තන් වන්නේ හිටපු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, හිටපු මුදල් අමාත්‍යවරුන් වන මහින්ද රාජපක්ෂ, බැසිල් රාජපක්ෂ ඇතුළු පිරිස බවයි. හිටපු මහ බැංකු අධිපතිවරුන් වන අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල්, මහාචාර්ය ඩබ්ලිව්.ඩී. ලක්ෂ්මන්, මුදල් අමාත්‍යාංශයේ හිටපු ලේකම් එස්.ආර්. ආටිගල, හිටපු ජනාධිපති ලේකම් පී.බී. ජයසුන්දර, ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මූල්‍ය මණ්ඩලය යන අය විසින් මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කර ඇති බව අගවිනිසුරු ජයන්ත ජයසූරිය ප්‍රමුඛ පංච පුද්ගල ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලේ බහුතර විනිසුරුවරු, එනම් 4:1ක් ලෙස තීන්දු කළහ.

විනිසුරු මඬුල්ල සමන්විත වූයේ අගවිනිසුරු ජයන්ත ජයසූරියගේ සභාපතිත්වයෙන් හා මුර්දු ප්‍රනාන්දු, විජිත් මළල්ගොඩ, බුවනෙක අලුවිහාරේ, ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන යන විනිසුරුවරුන්ගේ සාමාජිකත්වයෙනි. අගවිනිසුරු ජයන්ත ජයසූරිය ලියා තිබුණු බහුතර තීන්දුවට මුර්දු ප්‍රනාන්දු, විජිත් මළල්ගොඩ, බුවනෙක අලුවිහාරේ විනිසුරුවරුන් එකඟත්වය පළකර තිබුණු අතර, ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන විනිසුරුවරයා ඊට පරස්පර මතයක සිටිමින් පෙත්සම් නිෂ්ප්‍රභ කළ යුතුයැයි වෙනම තීන්දුවකින් තීරණය කර තිබිණ.

අගවිනිසුරු ජයන්ත ජයසූරිය පෙන්වා දුන්නේ 2019 වසරේ නොවැම්බර් මාසයේ සිට 2022 වසරේ අගෝස්තු මාසය දක්වා කාල සීමාව තුළ ඉහත කී වගඋත්තරකරුවන් රට තුළ ආර්ථික අවපාතයක් මතුවිය හැකි බවට කරුණු වටහා ගෙන සිටි බවට පැහැදිලි වන බවයි. එහෙත් එම තත්ත්වය වැළැක්වීමට ඔවුන් නිසි පියවර නොගත් බව පැහැදිලිවන බවද ඔහු සඳහන් කර තිබිණ.

මේ නිසා, විදුලිය, ගෑස්, ඖෂධ ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය සේවාවන් අඛණ්ඩව හා අවශ්‍ය පරිදි සපයා ගැනීමට නොහැකි තත්ත්වයක් උද්ගතවී මහජනතාව මෙන්ම රටද දැඩි අගාධයකට ඇද වැටුණු බවත් ඔහු ලියූ තීන්දුවේ සඳහන් කර තිබේ. ‘මෙවැනි ආර්ථික අර්බුදයක් මතු විය හැකි බවට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ඇතුළු ආර්ථික විශේෂඥයින් පුරෝකථන කර තිබියදීත් වගඋත්තරකරුවන් ඒ සම්බන්ධයෙන් සැලකිලිමත්ව කටයුතු කළ ආකාරයක් පෙනී නොයයි. ආර්ථික අර්බුදය මැඬලීමට තමන් සියලු ක්‍රියාමාර්ග ගත් බවට වගඋත්තරකරුවන්ප්‍රකාශ කළත් ඒවා පිළිගත නොහැකිය.’ නඩු තීන්දුවේ සඳහන් වෙයි.

විනිසුරුවරුන් අවධාරණය කරන්නේ ඉතාමත් වැදගත් දෙයකි. එනම්, මේ හැසිරීම හරහා වගඋත්තරකරුවන් මහජන විශ්වාසය හා භාරය කඩ කරමින් කටයුතු කර ඇති බවයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් සහතික කර තිබෙන මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම් එමගින් ඔවුන් විසින් උල්ලංඝනය කරනු ලැබ තිබෙන බවත් තීන්දුවේ සඳහන් කර තිබේ.

මේ නඩු තීන්දුවේ ඉතාම වැදගත් කාරණය නම්, මහජතාව විසින් පත්කෙරෙන ඔවුන්ගේ නියෝජිතයන්, මහජනතාවට වගකීම හා වගවීම සිදුවිය යුතු බව එමගින් අවධාරණය කර තිබීමයි. පිටු 265කින් සමන්විත, බහුතර හා සුළුතර මතය ඇතුළත් දීර්ඝ නඩු තීන්දුවෙන් මේ වගවීම හා වගකීම පැහැදිලි කර තිබේ. රාජපබක්‍ෂලාට පමණක් නොව, රටේ අනෙක් දේශපාලනඥයන්ටද මෙම ත.ීන්දුවෙන් දෙන පනිවුඩය නම්, මහජනතාවගේ නියෝජිකතයන් වන, මහජනතාව විසින් තෝරාගැනුනු තමන් කටයුතු කල යුත්තේ මහජනතාව සමග ඇති ‘සමාජ ගිවිසුම’ කඩ නොවන පරිදි බවයි.

රටේ ආර්තික අර්බුදයක් පෙනි පෙනිත් එය සිදුවන්නට ඉඩ හැරීමෙන්, එය වළක්වයා ගැනීමට අවශ්‍ය පියවර නොගැනීමෙන් මෙන්ම වැරදි තීරණ ගැනීමෙන් මේ සමාජ ගිවිසුම හා ඊට අනුබද්ධ වගකීම හා වගවිම කඩකර ඇති බව ශ්‍රේෂ්ඨාදිකරණය කියයි. 2019 වසරේදී නීති විරෝධී ලෙස බදු සහන දීම හරහා රජයේ ආදායම් අඩු කර ගැනීම, එම බදු සහන ආපසු හැරවීමට අසමත් වීම, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සහාය ලබා ගැනීම ප්‍රමාද කිරීම, රුපියලේ අගය සම්බන්ධයෙන් නිසි වේලාවට තීරණ නොගැනීම යනාදි වැරදි රාශියක් රාජපක්‍ෂ තුන්බෑයන්ගේ ආණ්ඩුව විසින් කරනු ලැබ ඇති බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිරීක්‍ෂණය කරයි.

මේ සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේදී කතා කළ සමගි ජන බලවේගයේ මන්ත්‍රී ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා කිව්වේ, මේ පුද්ගලයන්ගේ ප්‍රජා අයිතිවාසිකම් ගැන පාර්ලිමේන්තුව සලකා බැලිය යුතු බවයි. ඔවුන් අතරින් දෙදෙනකු හිටපු ජනාධිපතිවරුන් හැටියට, අදාළ නීතිමය ප්‍රතිපාදන යටතේ, මහජනතාවගේ මුදලින් ආරක්‍ෂාව ඇතුළු වෙනත් සේවා ලබාගනිති. මහින්ද රාජපක්‍ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයා කොළඹ 7, විජේරාම මාවතේ පිහිටි සිය නිල නිවෙස, අවට ඉඩම්ද ඈඳා ගනිමින් විශාල කරගෙන නව ගොඩනැගිලි ඉදිකර ගත්තේ මෑත කාලයේදීය. ඔහුගේ අරමුණ ජීවත්වන තුරුම එම නිවසෙහි රජයේ වියදමෙන් නඩත්තු වීමය.

ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, ජනාධිපතිධුරය දැරූ කාලයේ මිරිහානේ තම පෞද්ගලික නිවසේ ඊනියා අල්පේච්ඡ ජීවිතයක් ගතකරන බව පෙන්වුවත්, අදත් ඔහුට රජයේ නිල නිවසක් හා ඊට අදාළ පහසුකම් සැපයෙමින් තිබේ. මේ විදියට ඔවුන් තවමත් නඩත්තු කෙරෙන්නේ රටේ මහජනතාවගේ මුදලිනි. බැසිල් රාජපක්‍ෂට ආරක්‍ෂාව හා අනෙකුත් පහසුකම් ලැබෙන්නේද රජයෙනි. හර්ෂ ද සිල්වා කියන විදියට, ඔවුන්ගේ ප්‍රජා අයිතිවාසිකම් අහෝසි කළත් නැතත්, මහජනතාවගේ මුදලින් ඔවුන් තවදුරටත් නඩත්තු කළ යුතුද යන සාධාරණ ප්‍රශ්නය නැගිය යුතුය. මන්ද යත්, මේ පිරිස තනිව හා සාමූහිකව කර ඇත්තේ ලංකාව එහි ඉතිහාසයේ විශාලතම ආර්ථික අර්බුදයට ඇදදැමීමය. ඒ හරහා දෙකෝටියකට අධික ජනතාවකගේ මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම් කඩකිරීමය.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවකදී, සාධාරණ සහ යුක්ති සහගත තීරණයක් ලබාදිය හැකි නමුත් මේ තීන්දුවෙන් වගඋත්තරකරුවන් විසින් කිසිම වන්දි මුදලක් ගෙවනු ලැබිය යුතුයැයි සඳහනක් නැත. දැනගන්නට තිබෙන පරිදි පෙත්සම්කරුන්ද, මේවා මහජන සුබසාධනය වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කර තිබෙන පෙත්සම් නිසා පෞද්ගලිකව වන්දි මුදල් ඉල්ලා නැත. ඒ නිසා මේ සම්බන්ධයෙන් වන්දි ගෙවන ලෙස අධිකරණය විසින් නියෝග නිකුත් නොකරන බව සඳහන් කළ විනිසුරු මඬුල්ලේ බහුතර විනිසුරුවරුන් වගඋත්තරකරුවන් විසින් පෙත්සම්කරුවන්ට රුපියල් 150000 බැගින් නඩු ගාස්තු ගෙවිය යුතු බවට නියම කර ඇත.

2019 පාස්කු ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් වූ නඩු තීන්දුවේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් නියම කරන ලද අතිවිශාල වන්දි මුදල ගැන සලකා බලන විට මෙතැනදී වගඋත්තරකරුවන්ට අප්‍රමාණ සහනයක් ලැබි තිබේ. ඒ සිදුවූ විනාශය සංසන්දනය හා අවප්‍රමාණය නොකරන නමුත්, පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් සිදුවූ හානියට දස දහස් ගුණයකින් වැඩි හානියක් මේ පිරිස රටේ සමස්ත මහජනතාවට සිදු කර තිබේ. ඒ විනාශය තවමත් සිදුවෙමින් පවතියි. වගඋත්තරකරුවන් මේ වන විට ආණ්ඩු පාලනයෙන් විසිවී සිටියත්, ඔවුන් විසින් ඇතිකරන ලද විනාශයෙන් ගැලවෙන්නට තවමත් ක්‍රමයක් රටට නැත.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මේ ඓතිහාසික තීන්දුවෙන් මහජනතාව ඉගෙන ගත යුතු පාඩම නම්, රාජපක්‍ෂලා වැනි ගැලවුම්කාරයන්ට, තමන්ගේ ඉරණම බාරදී කටයුතු නොකළ යුතුය යනන්නයි. ඒ පවුලේ අවසාන ගැලවුම්කාරයා හැටියට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ දිනවන ලද්දේ ලක්‍ෂ හැටනවයක ඡන්දයක් දෙමිනි. ඒ මොහොතේ රටේ අනෙකුත් සියලුම දේශපාලන මතවාද යටකරගෙන ගලායන රැල්ලක් ගෝඨාභය ප්‍රමුඛ රාජපක්‍ෂලාට තිබිණ. ඒ රැල්ලේ විනාශය, මේ තීන්දුවෙන් නැවතත් අවධාරණය කර තිබේ.

දැන්ද පෙනෙන්නට තිබෙන්නේ විවිධ ගැලවුම්කාරයන් තමන් වටා රැලි හදාගන්නට කරන වෑයම්ය. ඒ රැලිවලට නැවතත් හසුවී, ගැලවුම්කාරයන්ට තමන්ගේ ඉරණම බාර දෙනවාද යන්න ගැන රටේ ජනතාව තීරණය කළ යුතුය. අනෙක් වැදගත්ම කාරණය නම්, රාජපක්‍ෂ පවුලේ පාලනය මෙතැනින් අවසාන කළ යුතු බවට ගත යුතු තීන්දුවයි. මෙවැනි ලජ්ජාසහගත හා අවමන් සහගත නඩු තීන්දුවක් තමන්ට ලැබුණු පසු, රටේ දෙකෝටියකට අධික ජනතාවගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කළ බවට තමන්ට, තම පවුලට හා තමන්ගේ අන්තේවාසික නිලධාරීන්ට එරෙහිව තීරණයක් ලැබුණු පසු, ලජ්ජාවක අබමල් රේණුවක් වත් තිබේ නම්, මේ සියලු දෙනාම කළ යුත්තේ පළමුව රටේ මහජනතාවගෙන් ප්‍රසිද්ධියේ සමාව ගැනීමයි. දෙවනුව, තමන් දරන සියලුම දේශපාලන තනතුරුවලින් හා කටයුතුවලින් ඉවත්වී නිවෙස්වලට යාමයි. ඉදිරියේදී තමන් කිසිවෙකු දේශපාලනයේ හෝ රාජ්‍ය පරිපාලනයේ කිසිම වගකිවයුතු තනතුරක් ලබා නොගන්නා බවට මහජනතාවට පොරොන්දු වීමයි. මීට පෙර පීබී ජයසුන්දර මහතා එවැනි නියමයකට යටත්ව සිටි කෙනෙකි.

වෝටර්ස් එජ් නඩුවේදී වගඋත්තරකරුකු වු ඔහුට කිසිම රාජ්‍ය තනතුරක් ඉන් ඉදිරියට නොලැබිය යුතුයැයි එවකට අගවිනිසුරු සරත් එන් සිල්වා නියම කළේය. එපමණක් නොවේ, එසේ බාර නොගන්නා බවට දිවුරුම් පෙත්සමක්ද පීබී ජයසුන්දර අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ යුතු විය. එහෙත්, පසු කාලයකදී එම දිවුරුම් පෙත්සම ඉල්ලා අස්කර ගන්නට අධිකරණය විසින්ම ඔහුට අවකාශ සලසන ලදි. ඒ ඉඩකඩෙන් ප්‍රයෝජන ගත් ඔහු ඉන්පසු මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ කාලයේදී රටේ ඉහළ තනතුරුවලට යළි පැමිණි අතර ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේ කාලයේ ජනාධිපති ලේකම් බවට පත්වී, රටේ ආර්ථිකය මුළුමනින්ම හසුරුවන ගෝඩ් ෆාදර් බවට පත්විය. දැන් යළිත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින්ම ඔහු ‘ආර්ථික ඝාතකයකු’ හැටියට සලකා තිබේ.

රාජපක්‍ෂලා සහ ඔවුන්ගේ අන්තේවාසිකයන්ට ඉහත කී සමාව ගැනීම්, ඉල්ලා අස්වීම් පුරුදු දේවල් නොවේ. එහෙත් ඔවුන්ගෙන් කිසිදා එවැනි දෙයක් වන්නේ නැත. ඒ නිසා, තීරණය තිබෙන්නේ මහජනතාවගේ අතේය. ඊළඟට මහජනතාවට තේරීමේ අවස්ථා ලැබෙන හැම මොහොතකම ඔවුන් ඉටුකළ යුතු වැදගත්ම වගකීම නම්, වයෝවෘද්ධ රාජපක්‍ෂලා, මැදිවියේ රාජපක්‍ෂලා සහ තරුණ රාජපක්‍ෂලා යන සියලුම රාජපක්‍ෂලාට තවත් මේ රට විනාස කරන්නට තමන් ඉඩ නොදෙන බව ක්‍රියාවෙන්ම පෙන්වා දීමය.

ඒ එක්කම අවසාන කළ යුත්තේ පොහොට්ටුවේ පැවැත්මයි. පොහොට්ටුව වූ කලි රාජපක්‍ෂලාගේ වහල් වැඩ කඳවුරයි. කොපමණ ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්, නීතිඥයන් ඇතුළු වෘත්තිකයන් එහි සිටියත්, ඔවුන්ගේ පොදු ගුණාකාරය නම් රාජපක්‍ෂ වහලුන් සේ කටයුතු කිරීමයි. හැම දෙයකදීම රාජපක්‍ෂ වන්දනාවයි. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසු, රාජපක්‍ෂ දේශපාලනය අවසන් වන විට, ඔවුන් මුදුන් පෙත්තේ තබා ගොඩනගා ඇති පොහොට්ටුවේ දේශපාලනයද සමගාමීව අවසන් විය යුතුය. ඒ වගකීම පැවරෙන්නේද රටේ ඡන්දදායකයන්ටය.

ජාතික පාසල්වලට ළමයින් ඇතුලත් කිරීමේ අවකෙළි එළියට

0

අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා විදුහල්පතිවරුන්ට ලිපි 3308ක් නිකුත් කරලා
විදුහල්පතිවරුන් සිසුන් 2237ක් ඇතුළත් කරගෙන
මැති ඇමතිවරුන් ළමයින්ගේ ලැයිස්තු ඉදිරිපත් කරලා



රජයේ මුළු පාසල් සංඛ්‍යාව 2022 වර්ෂය වනවිට 10,165කි. ඉන් පාසල් 396 ක් ජාතික පාසල් වශයෙන් පවත්වා ගෙන යමින් තිබේ. එම පාසල් විමධ්‍යගත කරන ලද පාසල් අධ්‍යාපනය යටතේ පළාත් සභාවලට අයත් නැති අතර ඒවාහී පරිපාලනය සෘජුවම අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් සිදු කරනු ලබයි. මේ ආකාරයට රජයේ පාසල් පද්ධතිය තුළ වෙනස් ආකාරයට පරිපාලනය වන පාසල් පද්ධතියක් අවශ්‍ය වී ඇත්තේ පැහැදිලිවම ප්‍රභූ අවශ්‍යතා සඳහාය. මෙම ජාතික පාසල්වල අවස්ථාව හිමි වන්නේ දේශපාලනඥයින්ගේ ළමයින්ට, ඔවුන් විසින් නිර්දේශ කරන පුද්ගලයින්ගේ ළමයින්ට, අධ්‍යාපන සේවයේ ළමයින්ට, පරිපාලන සේවයේ ළමයින්ට, විදේශ සේවයේ ළමයින්ට, වෛද්‍ය සේවයේ ළමයින්ට, හමුදා සේවයේ ළමයින්ට හා පොලිස් සේවයේ ළමයින්ටය. කෙටියෙන්ම කිවහොත් ඇති හැකි අයගේ ළමයින්ටය.

ඒ නිසාම මෙම පාසල්වලට සෑම වසරකම ඉතා වැඩි මූල්‍ය පහසුකම් රජයෙන් ලබාදීම සිදු කරයි. ඒ සඳහා හේතුවක් ලෙස දක්වන්නේ මෙම පාසල්වල අධ්‍යාපන ප්‍රතිඵල විශිෂ්ට මට්ටමක තිබෙන බවයි. එම හේතුවේ ඇත්තේ සම්පූර්ණ සත්‍යය නොවේ. පහ වසර ශිෂ්‍යත්ව විභාගයෙන් ඉහළම ලකුණු ලබා ගන්නා හොඳම ළමයින් පිරිස මෙම පාසල් වසරක් පාසා උරා ගැනීම සිදු කරයි. ඊට අමතරව අපොස සාමාන්‍ය පෙළ හොඳම ප්‍රතිඵල පෙන්වන ළමයින්ද මෙම පාසල් උරා ගනියි. ඒ මගින් විශිෂ්ට ප්‍රතිඵල පෙන්නීම අරුමයක් නොවේ. එහෙත් එම ඇත්ත දේශපාලනඥයින්ටවත්, රාජ්‍ය නිලධාරීන්ටවත් අදාළ වන්නේ නැත. ඒ රජයෙන් විශේෂ ලෙස නඩත්තු කරමින් එම පාසල් පවත්වාගෙන යන්නේ ඔවුන්ගේ ළමයින්ට වන නිසාය.

ඉහත ආකාරයේ පැහැදිලි කිරීමක් කිරීමට සිදු වූයේ විගණකාධිපතිවරයා විසින් එකී ජාතික පාසල්වල අතරමැදි ශ්‍රේණිවලට ළමුන් ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් විශේෂ විගණන වාර්තාවක් නිකුත් කර ඇති නිසාය. එම විගණන වාර්තාවෙන් මූලික වශයෙන් අවධානය යොමු කර ඇත්තේ 2020 ජනවාරි 01 දින සිට 2022 මැයි 31 දින දක්වා කාලයට වන අතර ඒ මගින් අනාවරණය කර ඇති කරුණු අනුව ජාතික පාසල්වලට ළමයින් ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් එල්ල වූ චෝදනා සත්‍ය බව නිල වශයෙන් සනාථ කර ඇත. ළමයින් ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් සිදුවී ඇති අක්‍රමිකතාවල තත්වය කොතෙක්ද කිවහොත්, ඒ සඳහා සම්බන්ධ වූ දේශපාලනඥයින් හා රජයේ නිලධාරීන් ළමයින් ඇතුළත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්බන්ධයෙන් වූ චක්‍රලේඛ නම් වූ නීති රීති සම්බන්ධයෙන් කිසිදු තැකීමක් කර නැති බව එම විගණන වාර්තාව අනුව පෙනී යයි.

එමෙන්ම පහ වසර ශිෂ්‍යත්ව විභාගයෙන් ඉහළ ලකුණු ලබා සමත්වන සිසුන්ගේ අවස්ථා පවා මෙම ජාතික පාසල් උදුරාගෙන ඊට පෙර වසරවලදී ළමයින් ඇතුළත් කර ඇති බවද පෙනී යයි.
සිය විගණනයට හේතු වශයෙන් විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරන්නේ එම අතරමැදි ශ්‍රේණි සඳහා ළමයින් ඇතුළත් කිරීමට දෙමාපියන් විවිධාකාරයෙන් උත්සාහ කරනු ලබන බවත්, එම තරගකාරිත්වය පාලනය කිරීම සඳහා අමාත්‍ය මණ්ඩලය හා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් චක්‍රලේඛ මගින් උපදෙස් හා නිර්ණායක හඳුන්වා දුන්නද එම විධිවිධාන ඉක්මවා කටයුතු කිරීම මෙම වැඩිදුර පරීක්ෂාවට හේතු වූ බවයි.

පාසලක 1 ශ්‍රේණියේ සිට 5 ශ්‍රේණිය දක්වා පන්තියක උපරිම සිසුන් 40ක් හා 6 ශ්‍රේණියේ සිට 11 ශ්‍රේණිය දක්වා එක් පන්තියක උපරිම සිසුන් 45ක් සිටිය යුතු බවට විධිමත් පරදි නිශ්චය කර ඇතත්, ප්‍රමාණය ඉක්මවා සිසුන් ඇතුළත් කර තිබීම හේතුවෙන් සිසුන් මෙන්ම ගුරුවරුන්ද මානසික වශයෙන් මෙන්ම භෞතික වශයෙන්ද පීඩාවට පත්වී ඇති බව එම වාර්තාවේ විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරයි.

එම වාර්තාවේ ඇති තොරතුරුවලට අනුව 2020 ජනවාරි 01 දින සිට 2022 මැයි 31 දක්වා චක්‍රලේඛ මගින් හඳුන්වා දී ඇති විධිමත් ක්‍රමවේදයන්ගෙන් බැහැරව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා විසින් විදුහල්පතිවරුන් අමතා නිකුත් කර ඇති ලිපි උපයෝගි කරගෙන සිසුන් 2237ක් ඇතුළත් කර ගැනීමට විදුහල්පතිවරුන්ට සිදුවී ඇත.

ඒ සඳහා විධිමත් ක්‍රමවේදයෙන් බැහැරව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා විදුහල්පතිවරුන්ට ලිපි 3308ක් නිකුත් කර ඇති අතර ඉන් ලිපි 2367ක පමණ ප්‍රමාණයක් හෙවත් සියයට 72ක ප්‍රමාණයක් නිකුත් කර ඇත්තේ අමාත්‍යවරුන්ගේ, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ, අනෙකුත් මහජන නියෝජිතයන්ගේ, දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානීන්ගේ, ජනාධිපති කාර්යාලයේ, අගමැති කාර්යාලයේ ආදි විවිධ තැනැත්තන්ගේ හා කාර්යාල වෙතින් ලද ඉල්ලීම් අනුවය.

අධ්‍යාපන අමාතයාංශයේ ලේකම්වරයා වෙත ඉල්ලීම්/ නිර්දේශ/ අනුග්‍රහකත්ව/නියෝග ලෙස ලැබී ඇති මුළු ලිපි සංඛ්‍යාව 2367ක් වන අතර ඒ අමාත්‍යවරුන්ගෙන් 861ක්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් 654ක්, අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරු/ දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානීන්ගෙන් 190ක්, අගමැති කාර්යාලයෙන් 160ක්, පූජ්‍ය පක්ෂයෙන් 72ක්, ප්‍රාදේශීය සභා මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් 53ක්, අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවෙන් 46ක්, අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ කාර්ය මණ්ඩලයෙන් 45ක්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලයෙන් 43ක්, අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ නිලධාරීන්ගෙන් 40ක්, පාසල්වල ආදි ශිෂ්‍ය සංගම්වලින් 39ක්, දේශපාලන පක්ෂවලට සෘජු සම්බන්ධ සමිති/ වෘත්තීය සමිති/සංවිධානවලින් 36ක්, විවිධ වෘත්තිකයන්ගේ සංගම්වලින් 25ක්, පාර්ලිමේන්තුවෙන් 24ක්, ආරක්ෂක අංශ ප්‍රධානීන් සහ රණවිරු සේවා අධිකාරියෙන් 20ක්, ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් 20ක්, පළාත් සභා මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් 15ක්, අධ්‍යාපන ඇමතිවරයාගේ පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලයෙන් 10ක්, විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයෙන් 06ක්, විවිධ මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් මාධ්‍යයන්ට සම්බන්ධ පුද්ගලයන්ගෙන් 05ක් හා ආණ්ඩුකාරවරුන්ගෙන් 02ක් වශයෙනි.

තවද අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය හා එයට අනුබද්ධ ආයතනවල සේවය කරනු ලබන නිලධාරීන්ගේ දරුවන් ජාතික පාසල්වලට ඇතුළත් කිරීමේදී අනෙකුත් දෙමාපියන්ට ලබාදී නොමැති වරප්‍රසාද ලබාදීමට කටයුතු කර ඇති බවත්, විධිමත් අයැදුම් පත්‍රයක් හෝ ඉදිරිපත් කර නොමැති අවස්ථාවලදී විදුහල්පතිවරුන් අමතා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා සෘජුවම ලිපි නිකුත් කර ඇති බවත්, විධිමත් ක්‍රමයෙන් තොරව නිකුත් කර ඇති ලිපි දෙමාපියන්ට සෘජුව ලැබීමට සැලැස්වීමෙන් තොරව බාහිර පාර්ශවයන් වෙතට පත් කිරීම සිදු කර ඇති බවත් එම වාර්තාව සඳහන් කරයි.

ඒ අනුව පාසල්වලට ලිපි නිකුත් කිරීමේදී විධිමත් අයැදුම් පත්‍රයක් තිබූ අවස්ථා 251කට මෙන්ම විධිමත් අයදුම් පත්‍රයක් නොතිබූ අවස්ථා 3308කට ද අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලෙක්ම්වරයා ලිපි නිකුත් කර ඇත.

එමෙන්ම ලිපිගොනු නම් කිරීමේදී සිසුවා/දෙමාපියන්/භාරකරුවන්ගේ නමින් නම් කිරීම වෙනුවට අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයට එම ඉල්ලීම් යොමු කළ මහජන නියෝජිතයන්/ දේශපාලන අධිකාරිය හෝ වෙනත් බලපෑම් කළ හැකි පුද්ගලයන්ගේ නමින් නම්කර තිබුණ බවද විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරයි. එසේම දේශපාලන නියෝජිතයන් විසින් සකස් කරන ලද ලේඛනයකට ප්‍රමුඛතාව දෙන ලෙස ඉල්ලමින් අධ්‍යාපන ලේකම් වෙත ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් වී තිබුණ බවත්, මෙම සියලු කරුණු හේතුවෙන් බලපෑම් කළ හැකි කණ්ඩායම්වල අනුග්‍රහයක් නොමැති දෙමාපියන්ගේ සුදුසුකම් සපුරාලන සිසුන්ට ජනප්‍රිය ලෙස හඳුනාගෙන ඇති ජාතික පාසලකට ඇතුලත් වීමේ සම ප්‍රවේශ අවස්ථාව අහිමි වී ඇති බැවින් එම තත්වය නිවැරදි කිරීමට ලබාදී ඇති නිර්දේශයන් කෙරෙහි අවධානය යොමුකළ යුතු බවද විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරයි.

එම නිර්දේශයන් ලෙස දක්වා ඇත්තේ, ජාතික පාසල්වලට සිසුන් ඇතුලත් කිරීමේදී නීතිරීති, රෙගුලාසිවලට අනුගත වීම, විශේෂ වරප්‍රසාද ලබාදීමේ අවස්ථාවන් නැවත විමර්ශණය කිරීම, සිසුන්ට නිදහස් මනසකින් අධ්‍යාපනය ලැබීමට අවස්ථාව ලබාදීම, සිසුන් ඇතුළත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර පරීක්ෂා කිරීම, රජයේ නිලධාරීන්ගේ කාර්යභාරය තුළ බාහිර පාර්ශ්වයන්ගේ මැදිහත්වීම ඉවත් කිරීම, සියලු රජයේ පාසල්වල ගුණාත්මක මට්ටම උසස් කිරීමට අවශ්‍ය විධිවිධාන ඇති කිරීම, සිසුන් ඇතුළත් කිරීම සඳහා විදුහල්පතිවරුන් වෙත සිදු කරනු ලබන අනිසි බලපෑම් ඉවත් කිරීම, අතරමැදි ශ්‍රේණි සඳහා සිසුන් ඇතුළත් කිරීමේ අභ්‍යන්තර පාලන ක්‍රමවේදය විධිමත් කිරීම යන ඒවාය.

එමෙන්ම චක්‍රලේඛ මගින් විදුහල්පතිවරුන් විසින් පත්කරන ලද අතරමැදි පන්තිවලට සිසුන් ඇතුළත් කිරීමේ කමිටුවලට පරිබාහිරව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා විසින් 2020 නොවැම්බර් 05 දින සිට 2021 පෙබරවාරි 28 දින දක්වා පත්කරන ලද කමිටුවක් මගින් ලබාදෙන ලද නිර්දේශයන් ඇතුළත් ලිපි ගොනු 70ක ඇතුළත් ලිපි පිටපත් 1467ක්ද විගණනය පරීක්ෂාවට ලක්කර ඇත.

අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා සෘජුවම පත්කළ කමිටුවට ඉල්ලීම්/ නිර්දේශ/ අනුග්‍රහකත්ව/ අභියාචනා/ නියෝග ලෙස ලිපි 227ක් ලැබී ඇති අතර ඒ විවිධ වෘත්තිකයන්ගෙන් සමන්විත සංගම් වෙතින් 99ක්, අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවෙන් 13ක්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් 48ක්, ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩලයෙන් 02ක්, අගමැති පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලයෙන් 24ක්, පූජ්‍ය පක්ෂය හා පූජනීය ස්ථාන භාරකරුවන්ගෙන් 05ක්, අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරු සහ දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානීන්ගෙන් 12ක් ලෙසය. එම ලිපි යොමුකළ පිරිස අතර අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයාගේ පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලය හා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ කාර්ය මණ්ඩලය, විදුහල්පතිවරුන්, ආදි ශිෂ්‍ය සංගම්, රජයේ ආරක්ෂක අංශ හා ආණ්ඩුකාරවරුද ඇතුලත් බව එම වාර්තාවේ රූප සටහන්වල දැක්වේ.

එසේම එම ලිපි නිකුත් කිරීමේදී කොන්දේසි සහිත ලිපි මෙන්ම කොන්දේසි රහිත ලිපිද නිකුත් කර ඇත. ශිෂ්‍යයන් ඇතුළත් කළ බව අනුමත කළ බව සඳහන් කරමින් කොන්දේසි රහිත ලිපි 2864ක් නිකුත් කර ඇති අතර චක්‍රලේඛ විධිවිධාන ප්‍රකාරව අනුමත ශිෂ්‍ය සංඛ්‍යාවට යටත්ව සිසුන් ඇතුලත් කරන ලෙස දන්වා ලිපි 159ක් නිකුත් කර ඇත. පුරප්පාඩු ඇත්නම් ශිෂ්‍යයා ඇතුළත් කරන ශ්‍රේණිභාර ගුරුවරයාගේ තහවුරුව මත සිසුන් ඇතුළත් කරන ලෙස දන්වා ලිපි 123ක්ද, ශිෂ්‍යයන් ඇතුළත් කිරීමේ වගකීම විදුහල්පති භාරගත යුතු බව දන්වමින් ලිපි 24ක්ද, විදුහලේ අදාළ ශ්‍රේණියේ පවතින ශිෂ්‍ය සංඛ්‍යාව පවතින ආයතනික විධිවිධානවලට අනුකූල වේ නම් පාසලට ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධව කාරුණිකව සලකා බලන ලෙස දන්වමින් ලිපි 295ක්ද, ‘ඉල්ලීමක් ඉදිරිපත්ව ඇත මේ සම්බන්ධයෙන් අවශ්‍ය කටයුතු සලකා බලන ලෙස කාරුණිකව දන්වන අතර ඔබ දක්වන සහයෝගයට කෘතඥ වෙමි’ යනුවෙන් සඳහන් කරමින් ලිපි 11ක්ද, වෙනත් ලිපි 85ක්ද නිකුත් කර ඇත.

අතිශය තරගකාරී පාසල් 34කට හා විගණනය විසින් ඇතැම් දිස්ත්‍රික්කවල තෝරාගත් තරගකාරී පාසල් වෙත ළමයින් ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා විසින් නිකුත් කර ඇති ලිපි ප්‍රමාණයන් මෙසේය.

ආනන්ද විද්‍යාලයට 236, විශාකා විද්‍යාලයට 183, රාජකීය විද්‍යාලයට 138, සිරිමාවෝ බාලිකා විද්‍යාලයට 130, නාලන්දා විද්‍යාලයට 122, නුගේගොඩ අනුලා බාලිකා විද්‍යාලයට 120, කුරුණෑගල මලියදේව විද්‍යාලයට 119, ධර්මරාජ විද්‍යාලයට 116, මාතර රාහුල විද්‍යාලයට 108, හොරණ තක්ෂිලා විද්‍යාලයට 104, ගම්පහ බණ්ඩාරනායක විද්‍යාලයට 102, මහනුවර උසස් බාලිකා විද්‍යාලයට 96, පොළොන්නරුව රාජකීය විද්‍යාලයට 95, කුරුණෑගල මලියදේව බාලිකා විද්‍යාලයට 90, මාතර සුජාතා බාලිකා විද්‍යාලයට 75, කිංස්වුඩ් විද්‍යාලයට 74, ගම්පහ රත්නාවලී බාලිකා විද්‍යාලයට 73, හෝමාගම මහින්ද රාජපක්ෂ විද්‍යාලයට 71, මහනුවර මහාමාමා බාලිතා විද්‍යාලයට 70, මිලාගිරිය ශාන්ත පාවුළු බාලිකා විද්‍යාලයට 65, රිච්මන්ඩ් විද්‍යාලයට 64, කොළඹ මහනාම විද්‍යාලයට 63, අනුරාධපුර මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට 61, හංවැල්ල රාජසිංහ මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට 56, ගාල්ල සංඝමිත්තා බාලිකා විද්‍යාලයට 50, පන්නිපිටිය ධර්මපාල විද්‍යාලයට 47, බදුල්ල මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට 45, ඉසිපතන විද්‍යාලයට 44, රත්නපුර සීවලී විද්‍යාලයට 44, වේයන්ගොඩ බණඩාරනායක විද්‍යාලයට 43, කිරිබත්ගොඩ විහාරමහා දේවි බාලිකා විද්‍යාලයට 42, රත්නපුර ෆර්ගසන් උසස් බාලිකා විද්‍යාලයට 40, දේවි බාලිකා විද්‍යාලයට 35, ගාල්ල සවුත්ලන්ඩ්ස් බාලිකා විද්‍යාලයට 35, කුලියාපිටිය මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට 34, බණ්ඩාරවෙළ මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට 30 හා හේනේගම ජාතික පාසලට 19 වශයෙනි.

චක්‍රලේඛ සීමාව ඉක්මවා රාජකීය, දේවී බාලිකා, නාලන්දා, ඩීඑස් සේනානායක, විශාකා, සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක, ආනන්ද, මලියදේව බාලිකා, මලියදේව, ධර්මරාජ, උසස් බාලිකා, කිංස්වුඩ්, මහාමායා බාලිකා, පුෂ්පදාන බාලිකා, ගම්පහ බන්ඩාරනායක හා ගම්පහ රත්නාවලී බාලිකා යන පාසල් සිසුන් ඇතුළත් කර ඇත. ඒ අනුව එම පාසල්වල සිසුන් 1ත් 5ත් අතර සංඛ්‍යාවක් වැඩියෙන් ඇතුළත් කර ඇති පන්ති සංඛ්‍යාව 419ක් වන අතර සිසුන් 6ත් 10ත් අතර වැඩියෙන් ඇතුළත් කර ඇති පන්ති සංඛ්‍යාව 250කි. සිසුන් 11ත් 15ත් අතර වැඩියෙන් ඇතුළත් කර ඇති පන්ති සංඛ්‍යාව 32ක් වන අතර සිසුන් 16ට වැඩියෙන් ඇතුළත් කර ඇති පන්ති සංඛ්‍යාව 2කි.

විගණනයට භාජනය කරන ලද ජාතික පාසල් 16 අතුරින් පාසල් 12ක ප්‍රාථමික පන්ති පැවැත්වෙන අතර එම පාසල් 6 ශ්‍රේණියේ පවතින පුරප්පාඩු සඳහා ශිෂ්‍යත්ව ප්‍රතිඵල මත සිසුන් ඇතුළත් කර ගැනීමෙන් තොරව එම පුරප්පාඩු 7 ශ්‍රේණිය හෝ ඊට ඉහළ ශ්‍රේණියකදී පිරවීමට කටයුතු කර ඇත. එම පාසල් වශයෙන් රාජකීය විද්‍යාලය හා කොළඹ ඩීඑස් සේනානායක විද්‍යාලය හඳුනාගෙන ඇත. ඒ අනුව රාජකීය විද්‍යාලය පුරප්පාඩු 5ක් ඉතිරි කරගෙන ඇති අතර ඩීඑස් සේනානායක විද්‍යාලය පුරප්පාඩු 17ක් ඉතිරි කරගෙන ඇත.

එමෙන්ම චක්‍රලේඛවලින් අනුමත සංඛ්‍යාව ඉක්මවා 5 ශ්‍රේණියට සිසුන් ඇතුළත් කර ගැනීම හේතුවෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් යොමු කරන ලද 5 ශ්‍රේණිය ශිෂ්‍යත්වලාභීන් මුළු සංඛ්‍යාවම එකී පාසල් බඳවාගෙන නැත.

ඒ අනුව විශාකා විද්‍යාලය 41ක්, ආනන්ද විද්‍යාලය 48ක්, නාලන්දා විද්‍යාලය 38ක් සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක විද්‍යාලය 33ක්, මලියදේව විද්‍යාලය 31ක්, මලියදේව බාලිකා විද්‍යාලය 48ක්, ධර්මරාජ විද්‍යාලය 29ක්, මහාමායා විද්‍යාලය 30ක්, කිංස්වුඩ් විද්‍යාලය 15ක් උසස් බාලිකා විද්‍යාලය 31ක් වශයෙන් වැඩිපුර සිසුන් 5 ශ්‍රේණියේදී බඳවාගෙන ඇත.

ප්‍රවාහන අපහසුතා හේතුවෙන් පදිංචියට ආසන්න පාසල් වෙත සිසු සිසුවියන් තාවකාලිකව අනුයුක්ත කිරීම යටතේ ජාතික පාසල් අධ්‍යක්ෂ විසින් ලිපි නිකුත් කර ඇති අතර ඒ මගින් කියා ඇත්තේ තාවකාලිකව සිසුන් අනුයුක්ත කිරීමේදී තාවකාලිකව ඉල්ලුම් කරනු ලබන පාසලේ ශිෂ්‍යත්ව කඩඉම් ලකුණු අදාළ සිසුන්ගේ නිත්‍ය පාසලේ ශිෂ්‍යත්ව කඩඉම් ලකුණු නොඉක්මවිය යුතු යන්නය. ඒ ආකාරයට තාවකාලිකව ඇතුලත් කළ සිසුන් ස්ථීරවම ඇතුළත් කළ අවස්ථා හමුවී ඇත. ඒ කොළඹ රත්නාවලි බාලිකා විද්‍යාලයෙන් කොළඹ සිරිමාවෝ බාලිකා විද්‍යාලයට, මතුගම සීඩබ්ඩබ් කන්නන්ගර විද්‍යාලයෙන් කොළඹ සිරිමා බණ්ඩාරනායක විද්‍යාලයට, පන්නිපිටිය ධර්මපාල විද්‍යාලයෙන් කොළඹ ආනන්ද විද්‍යාලයට, මහනුවර අඹතැන්න ආදර්ශ පාසලෙන් මහනුවර මහාමායා බාලිකා විද්‍යාලයට හා සසෙක්ස් විද්‍යාලයෙන් මහනුවර මහාමායා විද්‍යාලයටය.

විගණකාධිපතිවරයා තොරතුරු කැඳවූ නියැදි පාසල් 41න් පාසල් 4ක් ඒ සඳහා තොරතුරු ලබාදී නැති බවද එම වාර්තාව වැඩිදුරටත් සඳහන් කරයි. මෙම කරුණු අපට යළි යළිත් පෙන්නුම් කරන්නේ ළමයින් පාසල්වලට ඇතුළත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය කොතරම් දූෂිත යන්න පමණක් නොවේ. ඒ සඳහා මොනයම් ආකාරයකින් හෝ දායක වී ඇති පිරිස බලවත් පුද්ගලයින් බවයි. ඒ නිසාම කිසිවකුගේ විරුද්ධත්වයක් නැතිව ජාතික පාසල් නම් වූ ප්‍රභූ පාසල් පද්ධතිය මහජනයාගේ බදු මුදල් වැඩියෙන් වැය කරමින් ප්‍රභූ දරුවන්ගේ අධ්‍යාපන අවශ්‍යතා සඳහා ඒ ආකාරයෙන්ම පවත්වාගෙන ගොස් ඇති බවයි.

දසේ..!

1

පහුගිය ජනේරුවේ ඉඳලා මහව, ලියනගම, උල්ලපොළ, පළමු ගෙදර, වතුපලගම, තම්මිටගම, සියදාගම, දළදාගම සරන තනි අලියෙක් ගැන තොරතුරු එමට තිබුණා. මේ අලියා විශේෂයි. හේතුව තමයි ඇස් දෙකම අන්ධයි. කනුත් හොඳට ඇහෙන්නේ නෑ. හොඬය කරකෝ කරකෝ ඉව අල්ල අල්ල තමයි මේ හාදයා මහවට ඇවිත් බින්නබැහැලා තිබ්බේ. මුලින් මුලින් මිනිස්සු බය උනා. මුලින් මුලින් මේ හාදයා කනවැල ඔහොක්කරන් ගමේ වතුපිටි මැදින් බඩවැටි හරහා එහෙට මෙහෙට සංචරණය වෙන්න ගත්තාම මිනිස්සු අලි වෙඩි දැම්මා. ඒත් ඉතිං කන් ඇහෙන එකක් යෑ. පස්සේ පස්සේ ගිනි හුලු ඇල්ලුවා. ඒකටනම් ටිකක් මේච්චල් වුණා.

ඒත් මිනිස්සු පස්සේ පස්සේ මේකව තේරුම් ගත්තා. පස්සේ පස්සේ ඉතිං මිනිස්සු යාළු වුණා. මේ යාළු වුණ අය අතර මගේ මිතුරියක් හිටියා. ඇය මූ එක්ක කොච්චර යාළු වුණාද කිව්වොත් ළඟට යන්න එන්න පටන් ගත්තා. ඉතිං මේ අලි ආදරේ ගැන වාර්තා චිත්‍රපටියක් කරන්න යමු කියලා අපි කතා වුණා. ඒත් එක එක හේතු හින්දා ඒක යටට යටට ගියා. එහෙම ගිහිං ගිහිං කල් ගත වෙලා අලියා මහව අතෑරලා ආයෙත් හිටි පැත්තටම යන්න ගියා. ඒත් මේ දෙවෙනි ගමන ඛේදවාචකයකින් කෙළවර වීමේ ලකුණු තමයි දැන් පහළ වෙලා තියෙන්නේ. ඒනිසා මෙහෙම හරි මේ කතාව ලියන්න හිතුවා.

දසේ

මූට දසේ කියන්නේ ඇයි? මම අලි ආදරේක පැටලිලා ඉන්න මහව දුරේක්ෂාගෙන් ඇහුවා.

‘මූ ඇස්දෙක අන්ධ වෙන්න කළින් ටිකක් දරුණු අලියෙක්. නිකවැරටිය සියඹලන්ගමුව පැතිවල තමයි ඉඳලා තියෙන්නේ. මෙයා සෑහෙන්න ගෙවල් කඩලා තියෙනවා. ගෙවල්වල වහලවල් තමයි ගොඩක් වෙලාවට කඩලා තියෙන්නේ. ඒ නිසාම වනජීවී එකෙන් මේ අලියා හඳුනාගන්න 2004 අවුරුද්දේ බෙල්ට් එකක් දාලා තියෙනවා. ඒ බෙල්ට් එක දාන්න අල්ලගත්ත වෙලාවෙ එතන හිටපු දසනායක කියන වනජීවී නිළධාරියාට මේ අලිය පහර දෙන්න හදලා තියෙනවා. ඒ නිසා තමයි මූට දසේ කියලා කියන්නේ. බෙල්ට් එකේ දාලා තියෙන නමත් දසේ‘

දුරේක්ෂා

දැන් අපිට දසේ ගැන දසේගේ නමින් කතා කරන්න පුළුවන්. දුරේක්ෂා කියන විදිහට දසේ චණ්ඩි කාලේ නිකවැරටිය, ගල්ගමුව අතරේ උත්ගල සියඹලන්ගමුව, රැස්වෙහෙර වගේ පැතිවල තමයි වැඩිපුර ගැවසිලා තියෙන්නේ. චණ්ඩි කාලේ ගෙවල් බින්දාට මිනිස්සු මැරුවා කියලා වාර්තා නෑ. මේ කාලේ දසේ සියඹලන්ගමුවේ ඉන්න තවත් සද්දන්තයෙක් වුණ සද්ධාතිස්ස එක්ක තමයි වළ බැහැලා තියෙන්නේ, ගෙවල් කැඩිල්ලේ ගිහිං තියෙන්නේ.

ඒ කසඩ ගමන්වල ප්‍රතිඵලයක් විදිහට තමයි තුවක්කු කටකින් පියාඹලා ආපු මූනිස්සමක් දෑස් අන්ධ කරන්නේ. අන්ධ වෙනවා විතරක් නෙවෙයි බෝම්බයක් ළඟ පිපුරුණත් ඇහෙන්නේ නැතිව යනවා. ඊටපස්සේ දසේ චණ්ඩිකම් අතාරිනවා. සද්ධාතිස්ස එක්ක රවුම් ගැහිල්ලත් නතර වෙලා හුදකලා වෙනවා. එතැනින් පස්සේ ඉතිං හොඬේට දැනෙන ගඳ සුවඳ පාරේ තමයි දසේ කෑම වතුර හොයාගන්නේ. ගස්වල හැප්පි හැප්පි මුලින් ගියත් පස්සේ පස්සේ ඉව හරහා කෑම හොයාගෙන යන්න දසේ හොඳටම හුරුවෙනවා. ඇස් අන්ධ වෙනකොට කන් අගුල් වැටෙනකොට දසේගේ හොඬ තවත් දික්වෙනවා. මේ හින්දා දසේ කවදාවත් වැහැරුණේ නෑ බෝලෙට බෝලේ හිටියා. හැබැයි චණ්ඩිකම් අතෑරලා අහිංසකකමට වැටුණා.

මිනිස් කරදරේ

‘අන්ධ වුණාට පස්සේ මෙයා කවදාවත් මිනිස්සුන්ට කරදරයක් වුණේ නෑ. හැබැයි මිනිස්සු ඊටපස්සේ මූට කරදරයක් වුණා. මොකද මිනිස්සු දැනගත්තා මෙයා ළඟටම යන්න පුළුවන් කියලා. අලි වෙඩි දාලා වැඩක් නෑ, ඉතිං මිනිස්සු කළේ ළඟට ගිහිං ගිනිහුලු අල්ලන එක, නැත්ත මොනාහරි ක්‍රමයකින් මෙයාට ගින්දර ළං කරන එක. දවසක් පිටිපස්සෙන් ගිහිං පස්ස පැත්තට ගිනි හුලක් අල්ලපු සිවදාගම මනුස්සයෙක්ට පයින් ගහලා තිබුණා. ඒ මිනිහා ඒකෙන් මැරුණා. මෙයාගේ නමට තියෙන එකම මිනීමැරුම ඒක විතරයි. මෙයා අන්ධ වුණාට පස්සේ මෙයා මිනිස්සු අස්සෙමයි හිටියේ. ලොකු කැලෑවලට ගියේ නෑ. පොඩි පොඩි ළඳු අස්සේ නැවතුණා. ගෙවල් මිදුල්වලට නිතරම ආවා. කෙසෙල් ගස් එහෙම කන හින්දා මිනිස්සු ඉතිං කැමතිත් නෑ. ඒත් ඉතිං මොකද්ද කරන්නේ..‘

දුරේක්ෂා කියන විදිහට ඇස් දෙක අන්ධ වුණාට පස්සේ දසේගේ ජීවිතේ වෙනස් වෙනවා. දසේට කැලේට යන්න බෑ අනෙක් අලි ඇත්තු ගහනවා. දසේට වේගයෙන් ඇවිදින්නත් බෑ ඉස්සරහ වම් කකුලේ වෙඩි මූනිස්සම් සලකුණු එක්ක ඉදිමිලා ගල්වෙලා. ඉතිං දසේට ගමට එන්න බෑ මිනිස්සු ගින්දර වීසි කරනවා. කොහොම වුණත් දසේ ජීවත් වෙන්න පොඩි ක්‍රමයක් හොයාගෙන තිබුණා. දහවලට පොඩි ළඳු කැලෑවක ඔහේ හොඬේ පද්ද පද්ද ඉඳලා රෑට ගමේ කෙහෙල්වතු ගෙවතුවලට බඩගානවා. ගෙවල් පිළිකණුවලින් ඇවිදලා කෙසෙල් ගොබ එහෙම බඩට වීසිකරගන්නවා. මෙහෙම කලදවස යනකොට නිකවැරටියේ ගල්ගමුවේ සියඹලන්ගමුවේ දසේට වසන්න බැරිවෙනවා. ඊටපස්සේ තමයි දසේ කවදාවත් ඇවිත් නැති මහවට එන්නේ.

අලි ආදරේ

‘අපිට අලි කියන්නේ අමුතු සතෙක් නෙවෙයි. අපි ඉපදුණ දවසේ ඉඳලා අලි එක්කම තමයි හැදුණේ වැඩුණේ. ඒනිසා අලින්ට කියලා විශේෂ ආදරයක් ආසාවක් තිබුණේ නෑ. මෙයා ගිය ජනවාරියේ තමයි මුලින්ම මහවට ඇවිත් තිබුණේ. එහෙම ඇවිත් තම්මිටගම, වතුපළගම, දළඳාගම, උල්ලපොළ අවට තමයි හිටියේ. මිනිස්සු මුලින් මුලින් කරදර කළා සෑහෙන්න. ඉතිං මමත් ගියා බලන්න. ළඟටම යන්න පුළුවන්. ඇස් අන්ධයි. ඊටපස්සේ ඉතිං මෙයා කොහේද ඉන්නවා කියලා ආරංචි වෙන්නේ යනවා බලන්න. මාර ආදරයක් ඇතිවුණා. දසේ කියලා ගිහිං කතා කළාට වැඩක් නෑ. සමහර වෙලාවට ඒ නමට කැමති නෑ වගේ හැසිරෙනවා. ඒත් පස්සේ පස්සේ යනකොට එයා දන්නවා මම ඇවිත් කියලා. එහෙම එහෙම මූට මාර ආදරයක් ඇතිවුණා. ඒ ඇයිද කියලා කියන්න දන්නේ නෑ. පස්සේ පස්සේ මිනිස්සු දැනුවත් කළාම මිනිස්සු මෙයාට කරදර කරන එක නතර කළා. ටිකක් කල් යනකොට මිනිස්සු මෙයාට කන්න බොන්න පවා ගෙනත් දුන්නා. මොකද කිසි බයක් වෙන්න දෙයක් නෑ ළඟටම යන්න පුළුවන්.‘

දුරේක්ෂාගේ අලි ආදරේ තේරුම් ගන්න අමාරු නෑ. අලියා කියන්නේ බලලා ඉවර කරන්න පුළුවන් ලස්සනක් නෙවෙයි. රෑ එළි වෙනකම් අලි දිහා බලාගෙන ඉන්න පුළුවන්. ඒ තරම් විචිත්‍ර සතෙක් තමයි අලියා කියන්නේ. අතීත මැමත්වරුන්ගේ වර්තමාන ශේෂමය පොළව මත ඇවිදින්නා, ඉතිං ආදරයක් ඇතිවීම සාධාරණයි. දසේ වගේම ගොඩක් දසේලා අද නිජබිම අහිමිවීම හින්දා ජීවිතයත් මරණයත් අතර සටනක ඉන්නේ.

චීන අලි සංක්‍රමණය

ජාන මතකය

දුරේක්ෂා කියන්නේ දසේ මහවට සංක්‍රමණය වෙන්නේ අන්ධවීම නිසා තමන් නිතරම ගමන් කරන මාර්ගය ආතභූත වුණ නිසා වෙන්න පුළුවන් කියලා. ඒත් කතාව ඒකම නෙවෙයි. මේ අලින්ගේ සංචරණය ගැන මිනිස්සු උන අපි මොකවත් දන්නේ නෑ කියලා හිතෙන, උඩ ගිහිං බිම වැටුණ සිදුවීමක් චීනයෙන් වාර්තා වුණේ 2021 අවුරුද්දේ. ඒ අවුරුද්දේ වසන්තයේදි Xishuangbanna කියන යුනාන් පළාතේ මියන්මාරයට සහ ලාඕසයට මායිම් වුණ මහා විශාල කැලේ ඉඳලා අලි 17ක රංචුවක් චීනයේ උතුරට kunming වෙනකම් කිලෝමීටර් 500ක් විතර සංක්‍රමණය වෙන්න පටන් ගත්තා. https://www.bbc.com/news/av-embeds/57398272/vpid/p09k6pfb

මෙන්න මේ සංක්‍රමණයෙන් තමයි අපිට තේරුණේ අපි අලි ගැන දන්න බක්කක් නෑ කියලා. මෙතෙක් ගොඩක් අය හිතාගෙන හිටියේ කෑම බීම අඩු වුණාම අලි ඇතුන් කෑම හොයාගෙන කෑම තියෙන ඉසව් හොයාගෙන ඇවිදිනවා කියලා. ඇත්තටම ඒක එහෙමත්ම නෙවෙයි කියලා මේ චීන අලි රංචුව අපිට පැහැදිලි කළා. නගර වීදි බැරියර් පාලම් ගේට්ටු පහුකරලා උතුරට සිද්ධ වුණ මේ සංක්‍රමණය අපිට කීවේ අලින් ජාන මතකයක් හරහා තමන්ගේ නිජබිමක සරනවා කියන කතාව. ඒක හරියට සංක්‍රමණික පක්ෂීන් බිත්තර දාන්න දුරු රටක ඉඳලා ලංකාවට එනවා වගේ. කොහොමද එහෙම පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට පියාඹලා එකම නවාතැනකට එන්නේ..?

අලියා තමන්ගේ ජාන මතක ගබඩාවේ සුරැකි මතකයක් ඔස්සේ මෙහෙම ඇවිදිනවා. අලියා කියන්නේ විශාල බරක්, ඉතිං සාමාන්‍යයෙන් බිම දිග ඇදිලා නිදාගන්නේ නෑ කියලා තමයි අපි හිතුවේ. එහෙම නිදානොගන්න හේතු දෙකක් තිබ්බා, එකක් තමයි ඉක්මනින් නැඟිටින්න බැරිවීම. අනෙක තමයි අධික පීඩනය නිසා හාට් එකට වගේ අභ්‍යන්තර ඉඳුරන්ට බලපෑම් වෙන්න පුළුවන් කියන දේ. ඒත් මේ අලි රංචුවේ සංක්‍රමණය අහසින් නිරීක්ෂණය කළ චීන ඩ්‍රෝන යානා කීවේ වෙන කතාවක්. හොඳට බිම දිග ඇදිලා නිදාගන ඉන්න අලි රංචුවේ ඡායාරූප ලෝකය පුරා ප්‍රසිද්ධ වුණේ ඒක මාර නිසා. කොහොම වුණත් මේ සංක්‍රමණය විශේෂයෙන් ආසියාතික අලි සංක්‍රමණයන් ගැන වෙනස් දැනුමක් ලෝකෙට අරගෙන ආවා.

ඉතිං ලංකාවෙත් පේදුරු තුඩුවේ ඉඳලා දෙවුන්දර තුඩුවට වෙනකම් අලි හිටිය අතීතයක් තමයි තියෙන්නේ. ඈත දුරාතීතයක ඉන්දියාවෙන් ආවා වෙන්න පුළුවන්. කොහොම වුණත් මේ සංචරණ මතක අතීතය අස්සේ දවසක කොළඹට අලි රංචුවක් ආවොත් ඒක විමතියට හේතුවක් වෙන්න විදිහක් නෑ. කොළඹ මඩවගුරු අතීතයේ අලින් ඉන්න ඇති. අලි සෙල්ලම් තියෙන්න ඇති.

වනජීවිය ගලවපු බෙල්ට් එක

වනජීවීයට යටත් වීම

ඉතිං මහවට ආපු දසේ හිටිගමන් දුරේක්ෂලාගේ දුරේක්ෂවලින් අතුරුදන් වෙනවා. ඒකට හේතුව තමයි කන් තෙමීම. නැත්තං රතිසුව උනන්දු කාලය උදාවීම. එහෙමත් නැත්තං මද කිපීම. අන්ධයි කන් ඇහෙන්නේ නෑ. ඒත් අලින්ගේ මදන විසේ උසට උසේ කියලා දසේ කිලෝමීටර් 30ක් විතර දුර ගෙවලා සහකාරියක් හොයාගෙන පොල්පිතිගම පැත්තට එනවා. ඒ අහු අස්සේ දුරේක්ෂාට ආරංචි වෙනවා පහුගිය 13 දවසේ පාන්දර දෙකට විතර පොල්පිතිගම පැත්තේ ගල්කිරියා කන්ද පටන් ගන්න ඉසව්වේදි දසේව වනජීවී කඹවලට අහුවෙලා කියලා. ඉතිං දුරේක්ෂා නොවැම්බර් 13 දවසේ උදෙන්ම යනවා දසේව බලන්න. 2004 දාපු බෙල්ට් එකත් ගලෝලා වීසිකරලා. කකුල් හතරම ගැටගහලා දුක්ඛිත ඉරණමකට යටත් වෙලා දසේ බලාගෙන ඉන්නවා.

‘පාන්දර දෙකට විතර තමයි අලියා අල්ලගෙන තියෙන්නේ. අපි යනකොට කකුල් හතරම ගැටගහලා බැකෝ එකක් අරගෙන ඇවිත් හොරොව්පතානට ගෙනියන්න ලොරියට දාගන්න බැලුවා බැරිවුණා. අදිනකොට අලියා මීගහක් තිබුණා ඒකට හේත්තු වෙනවා අදින්න බෑ. අන්තිමට මීගහා කපලා පෙරළලා දැම්මා. ඊටපස්සේ අලියා බිම ඉඳගත්තා, පස්සේ බිම වැටුණා නැඟිට්ටේ නෑ, හොඳටම නින්ද ගියා. සේලයින් හතලිහක් විතර දීලා තිබුණා. වනජීවී එකේ මහත්වරු කිව්වේ අලියා හොඳටම දුර්වල වෙලා පටවගෙන යන්න බෑ කියලා.

මහව පැත්තේ වගේ නෙවෙයි මෙහේ අලි ගොඩක් ඉන්නවා. ඉතිං මූට අලින්ගෙන් බේරිලා ඉන්න අමාරුයි. ඒනිසා හැංගිලා තමයි ඉඳලා තියෙන්නේ. ඒක නිසා කෑම හොයාගෙන යන්න බෑ, කෑම අඩුවෙන්න ඇති, ඒනිසා දුර්වල වෙන්න ඇති. කොහොමහරි වනජීවී එකෙන් පටවගන්න දඟලනකොටත් මහංසිවෙලා මූට අමාරු වෙන්න ඇති. ඇත්තටම දුකයි මූට වෙලා තියෙන දේ දැක්කාම. කැලේ ඉන්නත් බෑ අනෙක් අලි ඇත්තුන්ට අහුවුණොත් ගහනවා. මැරෙන්න තමයි වෙන්නේ. ගමට එන්නත් බෑ, මිනිස්සු කරදර කරනවා. අලි අනාථාගාරයකට අරගෙන යන්නත් බෑ දුර්වලයි‘

හොඳටම දුර්වල කරනු ලැබූ දසේ

කොහොම වුණත් මේ තත්ත්වය උඩ වනජීවීය දසේව අතෑරලා දාන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි. එහෙම වුණොත් ආයේ මිනිස්සුන්ට මෙයාව අඳුරගන්න බෙල්ට් එකක් ඇත්තෙත් නෑ. දුරේක්ෂා කියන විදිහට මෙයාට අවුරුදු 55ක් විතර වයස. කොහොමද එහෙම වයස කියන්නේ මම ඇහුවා දුරේක්ෂාගෙන්.

‘අලින්ගේ කනේ මුල නැමෙන්නේ අවුරුදු 15න් විතර කියලා තමයි කියන්නේ. ඊටපස්සේ කන්පෙත්තේ අගකොටස ආයෙත් නැවෙනවා ඒ අවුරුදු 55 පැන්නාම. ඉතිං මෙයාට අවුරුදු 55ක් හරි ඊට වැඩියි හරි කියලා කියන්න පුළුවන්‘ දසේ කියන්නේ අඩි 12ක 13ක විතර උස සද්දන්තයෙක්. ඒත් අද මෙයා බිම වැටිලා කෙඳිරිගානවා ජීවිතේ ඉල්ලලා. කැලේ නීතියට අනුව මෙයා පරාජයට පත්වෙලා. ඇත්තටම කිව්වොත් මිනිස්සු මෙයා පරාජය කරලා මරණයට කැලේට භාර කරලා ගොඩක් කල්.

ඇස් දෙක අන්ධ වුණාට පස්සේ කන් ඇහෙන්නේ නැතිව ගියාට පස්සේ කැලේ රජාට උනත් ස්වාභාවික නීතියට යටත් වෙන්න වෙනවා. ඒත් දසේ කොහොමහරි තවමත් ජීවිත සටන දෙනවා. ජීවිතේ අල්ලගෙන ඉන්න ට්‍රයි කරනවා. ඒකෙන් දසේ කවදා පරාජයට පත්වෙයිද කියලා කියන්න දන්නේ නෑ. ඒත් මිනිස්සු ගැන වගේම අලින් ගැනත් ආදරයක් හිතේ පුරෝගෙන වෙනස් විදිහකට අලුතින් හිතන්න කාලය ඇවිත්. දසේ අපෙන් ඉල්ලන්නේ ඒක..

1990 ඉඳලා 2023 සැප්තැම්බර් වෙනකම් මේ අවුරුදු 34 අස්සේ අලි ඇතුන් 6782ක් මැරිලා තියෙනවා. මේ මරණවලින් 70%ක් අලි මිනිස් ගැටුමේ ප්‍රතිඵල ඝාතන. මේ ගැටුමින් මේ කාලේ අස්සේ මිනිස්සු 2091ක් මරණයට ගිහිං තියෙනවා. ඒ කියන්නේ මිනිස්සු එක්කෙනෙක් මරා දැම්මාම ඒ වෙනුවෙන් අලින් තුන් දෙනෙක් මරලා දාන්න මිනිස්සු පෙළඹිලා තිබෙනවා.
කොහොමවුණත් අපි මේ ගැන ඉක්මනින්ම වැඩ නොකළොත් දසේලා බලන්න තායිලන්තයටම යන්න වෙයි.