No menu items!
21.4 C
Sri Lanka
11 July,2025
Home Blog Page 59

සැබෑ ජීවිතය කියන්නෙ ප්‍රබන්ධය සඳහා කදිම ගොදුරු බිමක් ! – ගංගා ෂයිනි ගමගේ

0

ඔබට කතා කළාම සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට, ඔබ මට කියපු දෙයක් තමයි අනේ ඉතිං අපි ඔය ආදර කතා ලියන අයනේ කියලා. ඇයි ඇත්තටම එහෙම කියන්නේ? ආදර කතා සාහිත්‍යය වටින්නේ නැද්ද?

මම එහෙම කීවේ පුවත්පතට සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් කරමු කියන පණිවිඩය එන්නේ ඔබේ නමින් නිසා. ඔබ නිරත වෙලා ඉන්න පුවත්පත් හා ආදර කතා අතරේත්, ආදර කතා රචකයන් අතරේත් කාලයක් තිස්සේ ම පවතින පරතරය නිසා. ඒ පරතරය පියවන්නට හෝ පරතරය අවම කරන්නට කිසිවෙකු සැලකිය යුතු උත්සාහයක් දරනවා දකින්න පුළුවන් වෙලා නැති නිසා. ඔබේ නමත් එක්ක ඒ ආරාධනය යොමු වෙනකොට මං ගැස්සිලා ගියේ ඒ සියලු කාරණා ක්ෂණයකින් මනසේ නැඟුණ නිසා වෙන්න ඇති. එහෙම නැතිව ආදර කතා සාහිත්‍යය වටින්නේ නෑ කියන හීනමානයකින් නෙවෙයි.

ආදර කතා සාහිත්‍යය මට අනුව නම් අතිශය වටිනවා. විශේෂයෙන් ම තුරුණුවියේ පසුවන්නන්ට ආදර කතා සාහිත්‍යය කියන්නේ ඔවුන් තුළ සිදුවන ශාරීරික මානසික වර්ධනීය ක්‍රියාකාරීත්වයේදී විශාල මෙහෙවරක් සිදු කරන සාහිත්‍ය අංගයක්. ලංකාවේ පමණක් නෙවෙයි ලෝකයේ ම ඒ ප්‍රවණතාව තිබෙනවා. අපි දන්නවා දරුවන් වෙනුවෙන් ළමා සාහිත්‍යයේ වැදගත්කම. යෞවනය කියන්නෙත් ජීවිතයක ඒ වගේ ම වැදගත් යුගයක්. ඔවුන් වෙනුවෙන් ආදර කතා සාහිත්‍යයක් තිබිය යුතුමයි. ඒ වයසේදී ආදර කතා නොකියවා කවදාද ඒවා කියවන්නෙ? සම්භාව්‍ය සාහිත්‍යයට වගේම ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයටත් සමාජමය වශයෙන් සමාන වටිනාකමක් තියෙනවා කියන එකයි මගෙ අදහස.

ලංකාව ජෝතිපාල එක අන්තයකට දාලා එක අන්තයකට අමරදේව මාස්ටර් දාලා, එකක් හොඳයි අනෙක නරකයි කියලා සංවාද කරගත්ත රටක්. මේක සාහිත්‍යය ඇතුළෙත් අපි දකිනවා. මේ ප්‍රශ්නය ඔබ නියෝජනය කරන සාහිත්‍ය දහරාව තුළත් තිබෙනවා නේද? කතුවරියක් විදිහට මේක දිහා බලන්නේ කොහොමද?

රස වින්දනය සාපේක්ෂයි. කෙනෙකුට රසවත්ව දැනෙන යමක් තවත් කෙනෙකුට නීරස වෙන්න පුළුවන්. මං අමරදේවලෝලියෙක් නම් නන්දා මාලිනීලෝලියෙක් නම් මගේ අසල්වැසියාත් ඔවුන්ගේ ගීතම ශ්‍රවණය කළ යුතුයි කියලා නියමයක් නෑ. ඒ වගේම මං ජෝතිපාල මහත්මයාගෙ ප්‍රබල රසිකයෙක් නම් මගේ අසල්වැසියාටත් බලයෙන් හෝ ජෝති ගී ඇස්සිය යුතුයි කියලා නියමයක් නෑ. මේ සියල්ල සමාජයේ පැවතිය යුතුයි. කැමති කෙනෙකුට තමන්ගේ රුචිකත්වය මත තෝරාගැනීම් කර ගන්න හැකියාව හා නිදහස තිබිය යුතුයි. ඇතැම් වෙලාවක අමරදේවමය ශ්‍රවණයකට යන්නත්, සමහර වෙලාවක ජෝතිමත් වෙන්නත් එකම පුද්ගලයා වුණත් කැමති වෙන්න පුළුවන්. කෙනෙකුගේ ප්‍රබුද්ධභාවය මේ වගේ පටු අන්තවාදී සංකල්පවලින් නියෝජනය වෙනවා කියලා මම නං හිතන්නෙ නෑ.

සාහිත්‍යයේදීත් මේ කාරණාව මෙහෙමමයි. විවිධාකාර ශානර ඔස්සේ තමන්ගේ නිර්මාණ සමාජගත කරන, විවිධ පරාසවල ලියන ලේඛකයන් සිටිනවා. පාඨක ප්‍රජාවත් එහෙමයි. විවිධයි. ඉතින් ඔවුන්ගේ රුචිකත්වය මත හෝ රස වින්දන පරාසය මත හෝ ඔවුන් ඒ මොහොතේ සමාජ ජීවියෙකු ලෙස පවතින කායික මානසික තත්ත්වය මත හෝ තෝරාගැනීම් කරන්න වැඩි වැඩියෙන් අවස්ථා තියන එක මොන තරම් හොඳද? මං හිතන්නේ සාහිත්‍යයේ ප්‍රගමනය කෙරෙහි මේ හැම නියෝජනයක්ම යම් යම් ප්‍රතිශතයන්ගෙන් බලපානවා. වැදගත්ම කාරණය තමයි හැමදාමත් ලෝකය ලස්සන වුණේ විවිධත්වය මත. ප්‍රභේදයන් වැඩි වෙන තරමට ඒ විවිධත්වය කැපීපෙනෙන්න ගන්නවා. හොඳ නරක සාපේක්ෂ මිස කිසිසේත්ම නිරපේක්ෂ මානයන් නෙවෙයි.

ඔබ නියෝජනය කරන්නේ ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය. අනෙක් පැත්තෙන් ඔබ වෘත්තීය ලේඛිකාවක් විතරක් නෙවෙයි සාර්ථක ලේඛිකාවක්. මේ අත්දැකීම කොහොමද ඔබ ග්‍රහණය කරගන්නේ?

තමන් නියෝජනය කරන ඕනෑම කුලකයක් තුළ උපරිමය කරන්නට කෙනෙක් උත්සාහ කළ යුතුයි කියලා මං හිතනවා සහ මං එහෙම කරනවා. විශේෂයෙන්ම ලේඛකයෙක් කියන්නෙ සමාජය විනිවිද දැකිය හැකි පුද්ගලයෙක්. ඔවුන් තමන්ගේ නිර්මාණ වෙනුවෙන් වස්තු විෂය සපයාගන්නෙ ඔවුන් අවට සමාජයෙන්මයි. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වුණත් ආදර කතා වුණත් යථාවෙන් ඈත්වී පවතින්න අපහසුයි. සිහින ලෝකයක් තුළ දිගින් දිගටම පවතින්න අපහසුයි. ඕනෑම ක්ෂේත්‍රයක උදම් රැලි ඇති වෙන්න පුළුවන්. නමුත් කල් පවතින්න රැලිවලට බෑ. තමන් සිටිනා ක්ෂේත්‍රයේ පැවැත්ම තහවුරු කර ගන්න තරම් කෙනෙක් සියුම් වෙන්න ඕනෑ. ඉවසිලිවන්ත වෙන්න ඕනෑ. ඒ වගේම සමාජ බුද්ධිමත්භාවය තිබෙන්න ඕනෑ. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වුණත් දෝලනය වෙන්නෙ ආනන්දය සහ ප්‍රඥාව අතර නම්, එතැනත් රස නුසුන්ව පවත්වා ගන්නවා නම්, නැවුම් අත්දැකීමක් පාඨකයාට සමීප කරවීමට හැකියාවක් තිබෙනවා නම් සාර්ථක ලේඛකයෙක් වෙන්න පුළුවන්. මං තෝරාගත්ත වපසරිය තුළ උපරිමය කිරීම තමයි මගේ අරමුණ.

මම කැමතියි ඔබ මේ වෙනකොට පොත් කීයක් ලියලා තියෙනවාද කියලා දැනගන්න. කොහොමද මෙච්චර වේගයකින් ලියන්නේ ඇත්තටම?

මුද්‍රණයෙන් නිකුත් කරලා තියන පොත් ගණන හැටක්. සයිබර් අවකාශයේ ලියවුණ නවකතා විසි ගණනක් තව මුද්‍රණය වීමට තිබෙනවා. ඒ තරම් වේගයෙන් ලියන්නෙ කොහොමද කියන ප්‍රශ්නයට නිශ්චිත පිළිතුරක් මට නෑ. සමහර දේවල් එහෙමයි. අපිට විග්‍රහ කරන්න අසීරු දේවල් නොපෙනෙන බලවේගයන් මත පටවන එක මනුස්ස ගතියනෙ. ඉතිං සමහර වෙලාවට මං හිතනවා ඒක ස්වභාව ධර්මයෙන් මට ලැබුණ විශේෂ තිළිණයක් කියලා. එකවර විවිධ පුවත්පත්වලට නවකතා පහ හයක් ලියපු කාල මට මතකයි. වර්තමානයේ වෙබ් අඩවියක් සඳහා දෛනිකව නවකතා කොටසක් ලියනවා. විශේෂම දෙය ඒ නවකතාවේ අවසාන කොටස පළවුණ දාට පසුදා අලුත්ම නවකතාවක කොටසක් ලියන එකයි. පසුගිය වසර තුන තුළ මේ විදිහට සයිබර් අවකාශයේ නවකතා විසි පහක් පමණ ලියලා තියනවා. සමහර විට සතතාභ්‍යාසය කියන්නේ මේකට වෙන්නත් ඇති.

ඔබ ආදරය ගැන රෝමාන්තික ප්‍රේමය ගැන ප්‍රබන්ධකරණයේ නිරතවෙනවා. ඔබට වඩාත්ම බලපෑවේ සුජීව ප්‍රසන්න ආරච්චිද එහෙමත් නැත්තං කරුණාසේන ජයලත්ද? එහෙමත් නැත්තං වෙන කවුරු හරිද?

නියත වශයෙන් ම කරුණාසේන ජයලත්. එතුමාගෙ නවකතා මුලින්ම මගේ ඇස ගැටෙන්නෙ පාසල් දැරියක කාලයේ. මං හිතන්නෙ අට නවය වසරවලදි. ඒ චමත්කාර ලෝකය තුළ අදටත් මං එහෙමම ජීවත් වෙනවා.

කරුණාසේන ජයලත්, එඩ්වඩ් මල්ලවආරච්චි, කුමාර කරුණාරත්න වගේ අය පටන්ගත්ත ඔබ නිරත මේ සාහිත්‍ය ප්‍රවණතාව ගැන ඔබ ටිකක් කතාකරනවා නම් මම කැමතියි.

කරුණාසේන ජයලත් සිංහල ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ තරු සලකුණක්. ඒ තරු සලකුණුවලින් පාර අහගෙන ක්ෂේත්‍රයට ආ අය අපි. ජයලත්මය නවකතාවක හෘදය සංවේදී අනුවේදනීය බවක් තිබුණා. විශේෂයෙන්ම මධ්‍යම පන්තික සමාජයේ සිතුම් පැතුම් හැඟුම් සේ ම ආර්ථික සමාජීය දේශපාලනයක් ඒවා තුළ සාකච්ඡා වුණා. අව්‍යාජබවක්, අවංකබවක් ඒ තුළ තිබුණා. ස්වාභාවිකත්වය තිබුණා. ඒ නිසාම ඒ සාහිත්‍යය මිනිස් හදවත්වලට බෙහෙවින් සමීප වුණා.

ආදරය සමාජයෙ ලොකු ඌණතාවක්ව පවතින දෙයක්. මිනිස්සුන්ට ආදරය අවශ්‍යයි. ඔවුන් එය හොයනවා. සාහිත්‍ය කෘතියක් තුළින් හෝ ඒ ආදරණීය බවත් එක්ක මුහු වීමට උත්සාහ කරනවා. මනසින් සුළු මොහොතකට හෝ මායා ලෝකයක ජීවත්වීමට නැඹුරු වෙනවා. ඉතින් මෙතැනදී සාහිත්‍යකරුවාට ලොකු අභියෝගයක් තියනවා. මේ ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වටා රොක් වන බහුතරයක් අවිවේකී ජීවිතයක් දිගේ දුවන වෙහෙසකර ජීවිත. ඔවුන් හොයන්නේ ක්ෂණික සුවයක්. හරියට ක්ෂණික ආහාරයකින් කුස පුරවා ගන්නවා වගේ. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ නිර්මාණකරුවාට වගකීමක් තියෙනවා මේ පොදු පාඨකයා හොයන ක්ෂණික සුවය බාල රසයකින් සන්තර්පණය නොකරන්න. ජයලත්ලා ඒ බව දැනගෙන ඉන්න ඇති. වර්තමානය වන විට මේ සාහිත්‍ය ප්‍රවණතාවයේ අලුත් පරපුරවල් එය අතපත ගානවා. මුලදී තිබුණ ගුණාත්මකභාවය මතු පරපුරවල් වෙනුවෙන් පවත්වාගෙන යාමේ වගකීම ඔවුන් මත පැටවී තිබෙනවා කියන අවබෝධය තිබීම අතිශයින් වැදගත්.

ඔබ ආදරය, විවාහය, මරණය, පවුල් සම්බන්ධතා ගැන සරලව ලස්සන පොත් ලියන කෙනෙක්. ඇත්තටම මේවා ඔබ පුද්ගලික ජීවිතේ අත්විඳින්නේ කොහොමද?

ආදරය, විවාහය, මරණය, පවුල් සම්බන්ධතා යන සියල්ලේ එකතුව ජීවිතය විදිහට සමීකරණයක් තුළට ගේන්න පුළුවන්. මං ලියන්නේ ජීවිතය තමයි. නිර්මාණකරුවන් කියන්නෙ තම තමන් මවා ගත්ත ලෝකවල ජීවත් වෙන අයට. සමහරු තමන් ජීවත්වෙද්දි හමුවෙන චරිත හා සිදුවීම් ඔස්සේ නවකතා ලියනවා. සමහරු තමන් ජීවත් වෙන්න කැමති චරිත හා සිදුවීම් ඔස්සේ ලියනවා. මං වැඩිපුර කැමති මං ජීවත් වෙන්න ආස ලෝකය මගේ කතා ඇතුළෙ ප්‍රතිනිර්මාණය කරන්න. මං ආස විදිහෙ චරිත ගොඩනගන්න.

සැබෑ ජීවිතය කියන්නෙ ප්‍රබන්ධයක් නෙවෙයි. හැබෑ ජීවිතයෙ ඇතැම් සිදුවීම් ප්‍රබන්ධයක වගේ පාලනය කරන්න අපිට බෑ. නවකතාවක චරිතයක් වගේ ජීවිතේදී හැඟීම් මුදාහරින්නවත් ඉවසිලිවන්ත වෙන්නවත් බැරි අවස්ථා උදාවෙන්න පුළුවන්. සැබෑ ජීවිතය හා ප්‍රබන්ධය එක මත සමපාත කළ නොහැකි තැන් බහුලයි. ඒ අවබෝධය ඇතිව ජීවත් වෙත්දී, සැබෑ ජීවිතය කියන්නෙ ප්‍රබන්ධය සඳහා කදිම ගොදුරු බිමක්!

ඔබ පොත් අලවිය සඳහාත් මහන්සිවෙන කෙනෙක් බව පේනවා. නව තාක්ෂණය උපරීම භාවිතාවට ගන්නවා පේනවා. ඒ අතරේ ඔබ ඇප් එකක් හඳුන්වා දීලා තිබෙනවා ඔබගේ කියවන්නන්ට මුදල් ගෙවා කියවන්න. මේවා කොහොමද මේ සමාජය තුළ සාර්ථකව වැඩ කරනවාද?

වෘත්තීය ලේඛිකාවක් විදිහට මේ කර්මාන්තය තුළ නව මං සෙවිය යුතුයි කියලා මං විශ්වාස කරනවා. වෘත්තීය ලේඛකයෙකුට තමන්ගේ නිර්මාණයක් කියන්නෙ වෙළෙඳ භාණ්ඩයක් කියන එක අපිට පිළිගන්න සිද්ධ වෙනවා. මේ වසර කිහිපය තුළ කර්මාන්තයක් වශයෙන් සාහිත්‍යයේත් යම් යම් බිඳවැටීම් වෙලා තියෙනවා. අපි හැමදාම අනුන්ට චෝදනා කරමින් එකම මඩ ගොහොරක එරෙමින් සිටිය යුතු නෑ. විශේෂයෙන් ම ජංගම දූරකථනය ඔස්සේ ස්මාට් රීඩින්වලට පෙළඹුණ නව පරපුරක් අපි ඉදිරියේ ඉන්නවා. පොත් කියවන්නෑ කියලා ඔවුන්ට චෝදනා කරමින් ඉඳලා ප්‍රතිඵලයක් නෑ. අපේ පොත් හොරට පීඩීඑෆ් කරනවා කියලා බැණ බැණ ඉඳලා තේරුමක් නෑ. ඒ විදිහට කියවන්න කැමති පරපුරක් බිහි වෙමින් ඉන්නවා නම් අපි ඒ අවශ්‍යතාව යම් මට්ටමකින් හෝ සපුරන්නට වග බලා ගත යුතුයි.

මගේ දැනට මුද්‍රණයේ නැති නවකතා හතළිස් පහක් පමණ ඊබුක්ස් ලෙස කියවන්න පුළුවන්. මුද්‍රණ වියදමක් නැති වීමේ වාසිය මුළුමනින්ම පාඨකයාට දෙන්න මේ නිසා අපිට හැකි වෙලා තියෙනවා. වර්තමානයේ මුද්‍රිත පොතක් ගන්න දැරිය යුතු වියදමින් ඊබුක්ස් තුන හතරක් කියවීමේ හැකියාව ඔවුන්ට උදාවෙනවා. පොත් ගොඩගැහීමක් නැතිව, ජංගම දූරකථනයේ පොත් රාක්කයක මේ පොත් එකතු කරගන්නත්, වරක් මිලදී ගත් පොතක් ඕනෑම වාර ගණනක් කියවන්නත් අවස්ථාව උදා වෙනවා.

මේ ක්‍රමයේ වරප්‍රසාද ලබන්න කැමති විශාල පිරිසක් බිහි වෙමින් ඉන්නවා. විශේෂයෙන්ම නව තාක්ෂණය සමග මුහුවෙන්න කැමති කියවන්නන් හා විදේශගතව සිටින, පොත් ගැනීමට අවස්ථාවක් නැති කියවන්නන් වෙබ් අඩවිය සාර්ථකව පරිශීලනය කරනව දකින්න පුළුවන්. තවමත් මේ ක්‍රමයට ඈතින් ඉන්න, පොත් සුවඳ විඳිමින් පොත් කියවන්න ඕනෑ කියලා හිතන, සම්ප්‍රදායික කියවීමට ඇබ්බැහි වුණ අතිවිශාල පිරිසකුත් ඉන්නවා. ඉතින් ඔවුන් හැම දෙනාගේම අවශ්‍යතා සැපිරිය හැකි වීම ගැන, ලේඛිකාවක වශයෙන් මං මා ගැන තෘප්තිමත්.

මගේ අවසාන ප්‍රශ්නය, ස්වර්ණ පුස්තක වගේ ලොකු ලොකු සාහිත්‍ය සම්මාන උත්සව තිබෙනවා. එහෙත් ඔබ වැනි විශාල පාඨක සමාජයක් සිටින ලේඛක සනුහරයක් ඉන්නවා, ඒ සම්මාන ඇගයීම් සහ විචාරකයන්ට මඟහැරුණ. මේ තත්ත්වය ලේඛිකාවක් විදිහට ඔබ අත්දකින්නෙ කොහොමද?

අපි ඕනෑම කෙනෙක් ඇගයෙන්න කැමතියි. ඇගයීමක් කියන්නෙ දිරිදීමක්. මේක සාහිත්‍යයේ විතරක් නෙවෙයි ඕනෑම ක්ෂේත්‍රයක ගුණාත්මක වර්ධනය සඳහා හේතුවක්. ඇත්ත! ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය කියන කාණ්ඩය වර්තමාන සමාජයේ ඇගයීමට ලක් වෙන්නෙ නෑ. විචාරකයන්ගෙ අවධානයට ලක් වෙන්නෙ නෑ. නමුත් ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය සඳහාත් ඇගයීමක් සිදු විය යුතුයි කියලා මම පෞද්ගලිකව විශ්වාස කරනවා. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ ගුණාත්මක අංගවල සාධනීය වර්ධනයක් වෙන්න ඒක විශාල රුකුලක් වෙන්න පුළුවන්.

ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් බොරු කියයි..!

0

ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය බොරු කියයි
කෝප් සභාපති පක්ෂග්‍රාහී වෙයි
මන්ත්‍රීවරුන් විරුද්ධ වෙයි

‘අයිසීසී තහනම ඉවත් කර ගැනීම සහ ක්‍රිකට් තරගාවලි අහිමිවීම පිළිබඳ සාකච්ඡා කර තීරණ ගැනීමේ බලය අමාත්‍ය අනු කමිටුවට’ එම උධෘතයෙන් යුතු ප්‍රවෘත්තියක් පලකර ඇත්තේ ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ නිල වෙබ් අඩවිය තුළය. ඒ නොවැම්බර් 14 දින සහිතවය. ජනපති කැබිනට් මණ්ඩලයේදී තීරණය කරයි යනුවෙන් එහි උප ශීර්ෂයක්ද යොදා තිබේ.

ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ එම සම්පූර්ණ වාර්තාව මෙසේය. ‘ දැනට පනවා ඇති ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ (icc) තහනම ඉවත් කිරීමට අදාළ කටයුතු මෙහෙයවීමත්, යම් ක්‍රිකට් තරගාවලියක් ශ්‍රී ලංකාවට අහිමි වීමේ අවදානමක් පවතින්නේ නම් ඒ පිළිබඳව සාකච්ඡා කර වහාම තීරණ ගැනීමේ බලයත් ක්‍රිකට් සඳහා පත්කර ඇති විදේශ අමාත්‍ය අලි සබි්‍ර මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් අමාත්‍ය අනුකමිටුව වෙත පැවරීමට ඊයේ (13) පැවති කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීමේදී ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා තීරණය කළේය.

එසේම මින් ඉදිරියට අතුරු කමිටු පත් කරන්නේ නම් ඊට කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතිය අත්‍යවශ්‍ය බවටද කැබිනට් මණ්ඩලයේදී තීරණය කෙරිණි.’ මේ නිවේදනය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රතිචාර දක්වමින් ක්‍රීඩා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ සඳහන් කර ඇත්තේ එවැනි කිසිදු කැබිනට් නියෝගයක් නැති බවත්, ඒ පිළිබඳ සාකච්ඡාවක්ද නොතිබූ බැවින් ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ නිවේදනය නිවැරදි කළ යුතු බවයි.

නොවැම්බර් 13 වැනිදා පැවති කැබිනට් මණ්ඩල තීරණ රජයේ නිල වෙබ් අඩවිය වන www.news.lk හෝ කැබිනට් මණ්ඩල වෙබ් අඩවිය වන www.cabinetoffice.gov.lk යන වෙබ් අඩවිවල නොවැම්බර් 16 වැනිදා පෙරවරුව වනවිටත් පලකර තිබුණේ නැත. ක්‍රීඩා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ නිවේදනය කර ඇති පරිදි ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය පැල කරන ලද බොරුව වසා ගැනීම සඳහා කැබිනට් තීරණ එසේ පල නොකළාද විය හැකිය. නැත්නම් එම වෙබ් අඩවිවල කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීමට පසුදා කැබිනට් මණ්ඩල තීරණ පලකිරීම සිදුකරයි.( එහිදී සියළු කැබිනට් තීරණ පල නොකරන බව හා විශේෂයෙන් මහජනතාව වැදගත් වන තීන්දු ප්‍රකාශයට පත් නොකරන බවද මතක තබා ගන්න)

ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය මේ ආකාරයට පුවත් පැල කිරීම පටන් ගත්තේ පළාත් පාලන මැතිවරණය සම්බන්ධ මහත් වාද විවාද තිබූ කාලයේදීය. එහිදීත් ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ නිල නිවේදන මගින් මෙතරම් නිර්ලජ්ජිතව බොරු සමාජ ගත කළේ නැත. එහිදී සිදුකලේ ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ සේවකයන් විසින් මාධ්‍යවේදීන්ට හා මාධ්‍ය ආයතනවලට එම පැල කරන ලද ප්‍රවෘත්ති පෞද්ගලික මට්ටමින් යොමු කිරීමය.

ක්‍රිකට් සම්බන්ධයෙන් තමාට පෞද්ගලික ලැදියාවක් නැතැයි ජනාධිපතිවරයා කෙසේ කීවත් ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ මෙවැනි ප්‍රවෘත්ති පැල කිරීම් මගින් පෙන්නුම් කරන්නේ ක්‍රිකට් සම්බන්දයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ ඇති ලැදියාවය. ඔහු ක්‍රීඩා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ විසින් පත්කළ ක්‍රිකට් අතුරු කමිටුවට විකල්පයක් ලෙස පත්කළ අලි සබ්රි ඇමතිගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් ඇමති කමිටුව පෙන්නුම් කළේද එම ලැදියාවය. ඊටත් පෙර එම ලැදියාව ඔහු පෙන්නුම් කරනු ලැබුයේ ක්‍රීඩා පනත සංශෝධනය කිරීම සඳහා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කළ කෙටුම්පත සම්බන්ධයෙන් සාගල රත්නායකගේ ප්‍රධානත්වයෙන් කමිටුවක් පත් කිරීම මගින්ය. ක්‍රීඩා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ ඒ ගැන පාර්ලිමේන්තුවේදී කියූ කරුණු අනුව සාගල රත්නායක උත්සාහ කර ඇත්තේ හොරුන්ට තවත් හොරකම් කළ හැකි ආකාරයේ සංශෝධන කරන ලෙස බලපෑම් කිරීමය.

ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශයේ නිවේදනය බොරුවක් වූවත් ඒ මගින් අවධාරණය කරන කරුණ ඉතා භයානක එකකි. ඒ ක්‍රීඩා පනත යටතේ ක්‍රීඩා ඇමතිවරයාට ලබාදී ඇති බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීමද විධායකය හෙවත් කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතිය ඇතිව සිදුකළ යුතු බවට තීරණය කිරීමය. නීති පනවන්නේ ව්‍යවස්ථාදායකය හෙවත් පාර්ලිමේන්තුව වන අතර ඒවා සංශෝධනය කිරීමේ බලය ඇත්තේද පාර්ලිමේන්තුවටය. වගකීමේ බෝලය අනුන්ට පාස් කරන්නට ඕනෑ වූ අවස්ථාවලදී නීති සෑදීමේ බලය ඇත්තේ මට නොවේ පාර්ලිමේන්තුවට යැයි කියා ඇඟ බේරා ගන්නා ජනාධිපති මේ අවස්ථාවේ නම් ව්‍යවස්ථාදායකය වෙනත් අයකුට ලබාදුන් බලයකට ඇඟිලි ගසා ඇත. මේ අවස්ථාවේ ඔහු කරන්නට උත්සාහ කර ඇත්තේ එසේ ව්‍යවස්ථාදායකය විසින් ක්‍රීඩා ඇමතිවරයාට ලබාදී ඇති බලයක් ඔහු යටතට ගැනීමට උත්සාහ කිරීමය. නැත්නම් එම බලය නැවැත්වීමට උත්සාහ කිරීමය.

ක්‍රීඩා ඇමති රොෂාන් රණසිංහ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයේ ලියාපදිංචිය අත්හිටුවා ඇත්තේ 1973 අංක 25 දරන ක්‍රීඩා පනතේ 32 වන වගන්තිය යටතේ ඔහුට පවරා ඇති බලය යටතේය. එසේම එම අත්හිටුවීමත් සමඟ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය සඳහා අතුරු කමිටුවක් ඔහු පත්කර ඇත්තේද එම පනතේ 33 වන වගන්තිය යටතේ ඔහුට ලබාදී බලතල යටතේය. සියල්ලම තීරණය කරන්නේ ජනාධිපතිවරයා නම් ඇමතිවරුන්ද, ඔවුන්ට බලය පැවරුණ ව්‍යවස්ථාදායකය විසින් සම්මත කරන ලද නීති ද ඵලක් වන්නේ නැත.

ක්‍රීඩා ඇමතිවරයාගේ අතුරු කමිටුව අත්හිටුවමින් අභියාචනාධිකරණය ලබාදුන් තීන්දුවෙන් පසු ඒ සම්බන්ධයෙන් ක්‍රීඩා ඇමතිවරයා මේ වනවිට විරෝධතා ගොනු කර ඇති අතර ඒ සඳහා නීතිපතිවරයාගේ සහාය ලබාගෙන නැත. ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සම්බන්ධ පාර්ලිමේන්තු විවාදයේදී රොෂාන් රණසිංහ කීවේ ක්‍රිකට් සම්බන්ධයෙන් වූ අධිකරණ කටයුතු ඔහු දැනුම් දුන්නද නීතිපතිවරයා මඟහැරි බව හා ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉදිරියට ඔහු පෞද්ගලික නීතිඥවරුන්ගේ සහාය ලබා ගන්නා බවයි.

එම අත්හිටුවීමේ තීන්දුව ලබාදුන් අභියාචනාධිකරනයේ සභාපති විනිසුරු නිශ්ශංක බන්දුල කරුණාරත්න එම විනිශ්චය මණ්ඩලයෙන් මෙම සටහන ලියන මොහොත වනවිට ඉවත් වී ඇති අතර ඒ සඳහා හේතුව වශයෙන් ඔහු ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ ක්‍රීඩා ඇමතිවරයා හා තවත් මන්ත්‍රීවරු පාර්ලිමේන්තුවේදී ඔහු සම්බන්ධයෙන් අසාධාරණ විවේචනයන් ඉදිරිපත් කර ඇති බවය. එමෙන්ම එම නඩුව විභාග කළ විනිසුරු ධම්මික ගනේපොලද නඩුවෙන් ඉවත් වී ඇති අතර ඒ පෞද්ගලික හේතුවක් බව ප්‍රකාශ කරමින්ය. මේ නිසා එම නඩුව සඳහා වෙනත් විනිසුරු මඩුල්ලක් අභියාචනාධිකරණ සභාපති විනිසුරු නිශ්ශංක බන්දුල කරුණාරත්න විසින්ම පත් කිරීමට නියමිතය.

ජනාධිපතිවරයා පත්කළ ජනාධිපති කාර්යාලයේ රැස්වූ අලි සබ්රිගේ කමිටුව හමුවට ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයේ නිලධාරීන් කැඳවූ බවට මාධ්‍ය වාර්තා පළ වූවත් එහිදී සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද යන්න වාර්තා වූයේ නැත. එහෙත් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයේ නිලධාරීන් පාර්ලිමේන්තුවේ කෝප් කමිටුව හමුවට නොවැම්බර් 14 වැනිදා කැඳවා තිබූ අතර තවදුරටත් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන ඉදිරි දින තුනකදී පැවැත්වීමට ද තීරණය කර ඇත. නොවැම්බර් 14 දින කැඳවීම සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ සන්නිවේදන අංශය නිවේදනයක් නිකුත් කර ඇති එහි සඳහන් වන්නේ විගණකාධිපතිවරයාගේ විශේෂ විගණනය සඳහා සඳහා හේතු වූ ටී 20 ලෝක කුසලාන තරගාවලියට සහභාගී වීම සඳහා ක්‍රීඩා ඇමතිවරයා අනුමැතිය ලබාදී නැති බවත්, ආවරණ අනුමැතියට යටත්ව ක්‍රීඩා අමාත්‍යාංශයේ හිටපු ලේකම්වරයා අනුමැතිය ලබාදී ඇති බවත්ය. ඒ නිසා හිටපු ලේකම්වරයා කෝප් කමිටුව හමුවට කැඳවීමට තීරණය කර ඇත.

එම ඕස්ටේලියනු සංචාරය වෙනුවෙන් විධායක කමිටු සාමාජිකයන් සඳහා ගෙවිය යුතු බවට ගිණුමගත කර තිබූ රුපියල් මිලියන 8කට ආසන්න මුදලක් විගණන පරික්ෂාව අතරතුර ගිණුම්වලින් ඉවත් කිරීම සහ ඊට අදාළ බිල්පත් විගණනයට ඉදිරිපත් නොකිරීම පිළිබඳ සාකච්ඡා කර තිබේ. එම සංචාරය සඳහා වීසා ලිපි නිකුත් කිරීම, ගුවන් ටිකට් පත් මිලදී ගැනීම, මාධ්‍ය ආයතන තෝරා ගැනීම සාකච්ඡා කෙරී ඇති අතර ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් අභ්‍යන්තර විගණනය ශක්තිමත් කිරීම සම්බන්ධයෙන්ද සාකච්ඡා කෙරී ඇත.

එම කෝප් කමිටු සාකච්ඡාව සම්බන්ධයෙන් ඊට වඩා වැඩි තොරතුරු වාර්තා කරමින් මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සභාපති ෂම්මි සිල්වා ඔහුගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ට හා හිතවතුන්ට වීසා ලබා ගැනීමට ලිපි නිකුත් කළ බව පිළිගෙන ඇති බවයි. එසේම ශලනි තාරුකා ඇතුළු රංගන ශිල්පිනියන්ට වීසා ලිපි නිකුත් කළේ ජයන්ත ධර්මදාසගේ ඉල්ලීමට බව කියා ඇති බවයි. එමෙන්ම ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ට ආරක්ෂක උපදේශක තනතුරක් ඉදිරිපත් කළ බවද ඔහු එය ප්‍රතික්ෂේප කළ බවද ක්‍රිකට් බලධාරීන් පිළිගෙන ඇත.

එහිදී පැමිණ සිටි මන්ත්‍රීවරු ප්‍රශ්න කර ඇත්තේ එවැනි තනතුරක් පොලිස් සේවයේ සිටින තැනැත්තකුට ඉදිරිපත් කරන්නේ කෙසේද යන්නයි. කණ්ඩායමේ වෛද්‍යවරයා සම්බන්ධයෙන්ද එහිදී ප්‍රශ්න කර ඇති අතර එහිදී හෙළිවී ඇත්තේ එම වෛද්‍යවරයා ක්‍රීඩා වෛද්‍යවරයකු නොවන බව හා ඔහු විසින් ලබාදෙන ‘වන්ෂොට්’ බෙහෙත් නිසා ක්‍රීඩකයින් පසුව අනතුරුවලට ලක්වන බවයි.

එසේම වැඩිදුරටත් ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් බලධාරීන් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ ලැබෙන මුදල්වලින් ක්‍රීඩකයන් සඳහා ගෙවන්නේ සියයට 25ක මුදලක් පමණක් බවයි. හෙළිවූ කරුණු එසේ වුවද එම කෝප් කමිටු රැස්වීම සම්බන්ධයෙන් ඊට පසු දින පාර්ලිමේන්තුවේදී දැඩි විවේචන කෝප් කමිටු සභාපති මහාචාර්ය රංජිත් බණ්ඩාරට එල්ල වී ඇත. ඒ මන්ත්‍රීවරුන්ට ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයේ නිලධාරීන් ප්‍රශ්න කිරීමට අවස්ථාව ලබා නොදෙමින් බාධා කළ බවටත්, මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු ලබා නොදෙන ලෙසට ඔහු ක්‍රිකට් බලධාරීන්ට සංඥා මගින් උපදෙස් ලබාදුන් බවටත්ය.

ඒ නිසාම ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය ඉදිරි දිනවලදී කැඳවීමේදී මහාචාර්ය රංජිත් බණ්ඩා නොවන සභාපතිවරයකු යටතේ කෝප් කමිටුව කැඳවන ලෙස විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන් කතානායකවරයාගෙන් ඉල්ලූ අතර ඒ සඳහා ආණ්ඩු පක්ෂය නියෝජනය කරන ප්‍රේමනාත් සී දොලවත්ත මන්ත්‍රීවරයාද එකඟතාව පළකිරීම පෙන්නුම් කරන්නේ කෝප් කමිටු සභාපතිවරයාගේ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සම්බන්ධයෙන් වන පක්ෂග්‍රාහී හැසිරීමයි. මෙහිදී නිතැතින්ම මතකයට නැඟෙන්නේ මීට දින කිහිපයකට පෙර ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සභාපති ෂම්මි සිල්වා කී කතාවක්ය. ඒ ඔහු සමඟ කාපු බීපු නැති මන්ත්‍රීවරුන් සිටින්නේ අතලොස්සක් බවය.

ඉහතින් සඳහන් කර ඇති බොහෝ කරුණු විගණකාධිපතිවරයාගේ විශේෂ විගණන වාර්තාවේ ඇතුලත් කරුණු වන අතර ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය අත්හිටුවීම සඳහා ක්‍රීඩා ඇමතිවරයා ඉදිරිපත් කරන ලද කරුණ වන්නේද එම විශේෂ විගණන වාර්තාවයි. විගණකාධිපතිවරයාගේ එම කරුණු සත්‍ය නම් එවැනි පරිපාලනයක් ගෙන ගිය ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් වත්මන් බලධාරීන් එම තනතුරුවලම තවදුරටත් තබාගෙන සිටීමේ තේරුමක් නැත. එමෙන්ම එම නිලධාරීන්ව එම තනතුරුවල තබාගෙන ඒ සම්බන්ධයෙන් තවදුරටත් ගැඹුරු පරීක්ෂණයක් කිරීමටත් හැකි වන්නේ නැත.

ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සම්බන්ධයෙන් සිදුවිය යුත්තේ ටී 20 ලෝක කුසලානය සම්බන්ධයෙන් දැනට හෙළි වී ඇති කරුණු සම්බන්ධයෙන් වෝහාරික විගණනයක් මෙන්ම ඊට පෙර සියළු තරගාවලි හා සියලු ගනුදෙනු සම්බන්ධයෙන්ද වෝහාරික විගණනයකි. එහෙත් ජනාධිපතිවරයාට ඇතැයි පෙනෙන ක්‍රිකට් ලැදියාවන් නිසා ඒවා ඒ ආකාරයෙන්ම කළ හැකිදැයි සැක සිතේ. මන්ද ඇත්ත නැත්ත කිරීමටත් නැත්ත ඇත්ත කිරීමටත් විවිධ ගේම් ගැසීමේ ඔහු දක්ෂයෙක් වන නිසාය.

රම්සි රසීක් ගැන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව…!

ලොක්කන්ගේ අණෙන් මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන

පොලිස් පොඩ්ඩන්ට අනතුරු ඇඟවීමක්

සමාජ මාධ්‍ය පරිශීලක රම්සි රසීක් මහතාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමේ වගඋත්තරකරුවන් වූ පොලිස් නිලධාරින් දෙදෙනකු, රාසික් මහතා නීති විරෝධී ලෙස අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන වගකිව යුතුයැයි තීරණය කළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික මුදලින් රසික් මහතාට රුපියල් 30,000 බැගින් වන්දි ගෙවිය යුතුයැයි නියම කර තිබේ.

ඊට අමතරව රජය විසින් රුපියල් මිලියනයක් රසික් මහතාට වන්දි ලෙස ගෙවිය යුතු බවටද නියම කර තිබේ. ජනක් ද සිල්වා සහ බුවනෙක අලුවිහාරේ යන විනිසුරුවරුන්ගේ එකඟත්වය ඇතිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු යසන්ත කෝදාගොඩ මෙම මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමේ තීන්දුව ප්‍රකාශයට පත් කළේය.

තීන්දුවේ අන්තර්ගත වැදගත් මූලධර්මයන් පිළිබඳව, තීන්දුව නිකුත් වූ දින සිට මාසයක කාලයක් තුළ පොලිස් නිලධාරීන් දැනුවත් කොට ඒවා තදින්ම ක්‍රියාත්මක කිරීමට පියවර ගන්නා ලෙස පොලිස්පතිවරයා කැඳවා දැනුවත් කිරීමට නීතිපතිවරයා කටයුතු කළ යුතු බවද තීන්දුවේ සඳහන් වෙයි.

කිසිදු සාධාරණ සාක්‍ෂියක් නොමැතිව රසික් මහතා අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන මෙසේ වගකිවයුත්තන් බවට පත්කර ඇත්තේ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පරිගණක අපරාධ විමර්ශන අංශයේ ස්ථානාධිපති බී.එම්.එස්.කේ. සේනාරත්න සහ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ එවකට අධ්‍යක්ෂ ඩබ්ලිව්. තිලකරත්නය.

මුලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමකදී අයිතිවාසිකම් කඩකරන ලදැයි තීරණය වන පොලිස් නිලධාරීන්ට සිදුවන්නේ කුමක්ද? පොලිසියේ ආරංචි මාර්ග කියන විදියට, ඉදිරි අවුරුදු පහක කාලය තුළ ඔවුන්ට ලැබිය යුතු උසස්වීම් අත්හිටුවෙයි. ඔවුන් පෞද්ගලිකවම මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීමට සම්බන්ධ යැයි පෙනී යන්නේ නම්, (මෙතැනදී අත්අඩංගුවට ගැනීම කර ඇත්තේ පෞද්ගලිකව එම නිලධාරීන් විසිනි.) ඔවුන්ට විරුද්ධව විනයානුකූල පියවර ගන්නා ලෙස එක්කෝ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින්ම නියෝග කරනු ලැබිය හැකිය. නැතිනම්, වෙනත් පාර්ශ්ව විසින් පොලිස්පතිවරයාගෙන් ඒ ගැන ඉල්ලා සිටිය හැකිය. පෙත්සම්කරු රම්සි රසික් මහතාට, තමාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩ කළ බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් වගකිවයුත්තන් හැටියට තීරණය කළ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා ගැන විනය පියවර ගන්නා හැටියට පොලිස්පතිගෙන් ඉල්ලා සිටිය හැකිය.

එපමණක් නොවේ, මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කළ බවට මේ පොලිස් නිලධාරීන්ගේ පෞද්ගලික ගොනුවට කරුණු ඇතුළත් කළ යුතු අතර, පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉදිරි කටයුතුවලදී ඒ ලිපිගොනුවේ කරුණු වැදගත් බලපෑමක් කරයි. විදේශයන්හිදී ලැබෙන පුහුණු හෝ සංචාර වැනි අවස්ථාවලටද මේ වරදකාරී ස්වභාවය අහිතකර ලෙස බලපායි.

මෙයින් පෙනීයන්නේ, කාගේ හෝ වුවමනාවට නීති විරෝධී ලෙස කටයුතු කර, මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන පොලිස් නිලධාරීන්ට ඒ සඳහා තනි තනියෙන් වන්දි ගෙවීමට හා විපාක විඳීමට සිදුවන බවයි. ‘කරන කලට පව් මිහිරිය මී සේ, විඳින කලට දුක් දැඩිවෙයි ගිනි සේ’ යැයි කියා ඇත්තේ මෙවැනි අවස්ථාවලටද ගැළපෙන පරිදිය.

රම්සි රසික් පමණක් නොවේ, විවිධ අවස්ථාවල භාෂණයේ නිදහස උල්ලංඝනය කළ, සාමකාමීව රැස්වීමේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කල පොලිස් නිලධාරීන් රාශියකට එරෙහිව, පෞද්ගලිකව ඔවුන් වගඋත්තරකරුවන් හැටියට නම්කරනු ලැබ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු පැවරී තිබේ. ඒවායේදීද මෙවැනි තීන්දු ලැබුණු විට, ඒ පොලිස් නිලධාරීන්ටද වන්නේ මේ සන්තෑසියමය. එවිට, ඔවුන්ට නීති විරෝධී ලෙස කටයුතු කරන ලෙස නියෝග දුන් උසස් පොලිස් නිලධාරීහු හෝ දේශපාලනඥයෝ ඔවුන් බේරාගැනීමට හෝ ඔවුන්ට සහාය දීමට හෝ වන්දි ගෙවීමට හෝ ඉදිරිපත් නොවෙති. විපාකය විඳිය යුත්තේ තනිවමය. තනිවම නොවේ, තමන්ගේ අඹුදරුවන්, නෑදෑයන් පමණක් සමගය.

වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ අණ අනුව, තවමත් මහ දවාලේ උද්ඝෝෂණවලදී, රැස්වීම්වලදී හා විරෝධතාවලදී මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරමින් උද්දච්ච ලෙස හැසිරෙන ලොකු පොඩි පොලිස් නිලධාරීන් මේ තීන්දුවෙන් පසුවවත් කල්පනා කළ යුත්තේ, තමන් අද කරන නීති විරෝධී දේවල්වල විපාකය හෙටානිද්දා තනිවම තමා පසුපස එන බවය. එදාට තමන්ට අවිය දුන් හෝ අණ දුන් කිසිවකු තමා සමග නැති බවය. එය නියතයකි. 2020 රඹුක්කන මනුෂ්‍ය ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරයකු ඇතුළු නිලධාරීන් සිව්දෙනකු අද විඳින්නේ මේ නියාමයේ කටුක යථාර්ථයයි. තමන් වෙනුවෙන් නීතිඥ ගාස්තු පවා ඔවුන්ට ගෙවන්ට සිදුවී ඇත්තේ තමාගේම පොකට්ටුවෙනි.

රම්සි රසික්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දුවද, පසුගිය සතියේ අධිකරණය පාර්ශ්වයෙන් දුන් තවත් ඉදිරිගාමී තීන්දුවක් හැටියට සැලකිය හැකිය. රම්සි රසික් අත්අඩංගුවට ගත්තේ වරදක් නැතිව, නීති විරෝධීව යැයිද එයින් ඔහුගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වී ඇතැයිද එහි සඳහන් වෙයි.

රසික් අත්අඩංගුවට ගත්තේ අයිසීසිපීආර් පනත යටතේය. කොවිඩ් වසංගත කාලයේ මුස්ලිම් ජනතාවට එල්ල වූ චෝදනා සහ අවලාද පරාජය කිරීම සඳහා ජිහාඩ් හෙවත් මතවාදී යුද්ධයකට එළැඹෙන ලෙස ඔහු තැබූ ෆේස්බුක් සටහනක් මත ඔහු (නීති විරෝධී ලෙස) අත්අඩංගුවට ගත්තේ ඉහත නිලධාරීන්ය. තමන් දන්නා පමණට පොලිසිය කල්පනා කළේ ජිහාඩ් යනු සන්නද්ධ සටනක් බවය. පනත යටතේ ඇප නොලැබ මාස පහකුත් සතියක කාලයක් ඔහු රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කර තිබිණ. බන්ධනාගාරගත කිරීමට පෙර පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනකු ඔහුට පහර දී තිබිණ. රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරයේදී අනතුරකින් ඔහුගේ පාදයකට හානි වී තිබුණු අතර. ඒ සඳහා නිසි ප්‍රතිකාර ගන්නටද ඉඩක් ලැබී නැත. මෙම මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම ගොනු කර ඇත්තේ රසික් රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටි කාලයේ ඔහුගේ නීතිඥවරයා විසිනි.

තීන්දුවේ සඳහන් ඇතැම් වැදගත් කරුණු මෙසේය.

‘පෙත්සම්කරු ඉස්ලාම් ජාතිකයකි. ඔහු 2020 වසරේ අප්‍රේල් මස 02 වනදා ප්‍රශ්නගත ෆේස්බුක් සටහන තබා ඇත්තේ, ‘කොවිඩ් වසංගත සමයේ මුස්ලිම් ජාතිකයන් හේතුවෙන් එම වසංගතය පැතිරී යන බවට‘ එල්ල වූ චෝදනා සම්බන්ධයෙනි. මෙලෙස මුස්ලිම්වරුන්ට එරෙහිව සිදුවන අපහාස හා චෝදනා හමුවේ මුස්ලිම් ජනතාව මතවාදී අරගලයක් හෙවත් ‘අයිඩියොලොජිකල් ජිහාඩ්’ එකක් දියත් කළ යුතු බව එහි සටහන් කර තිබිණ. ආගමික වෛරයක් ඇති කොට ආගමික අසමගියක් නිර්මාණය කළ බවට චෝදනා කරමින් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (සීඅයිඩී) විසින් 2020 වසරේ අප්‍රේල් මස 09 වනදා පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගනු ලැබිණි. ඉන් අනතුරුව කොළඹ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය හමුවට ඉදිරිපත් කොට රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කර තිබේ.’

පෙත්සම සම්බන්ධයෙන් සීඅයිඩීයේ පරිගණක අපරාධ විමර්ශන අංශයේ ස්ථානාධිපති බී.එම්.එස්.කේ. සේනාරත්න ගොනුකර තිබෙන විරෝධතාවේ මෙසේ සඳහන් වේ.

‘මෙම සැකකරු පළකළ ෆෙස්බුක් සටහනක් සම්බන්ධයෙන් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයෙන් ලැබුණ තොරතුරකට අනුව විමර්ශන සිදු කරන ලදි. පෙත්සම්කරු විසින් පළකර තිබූ ෆේස්බුක් සටහන 75 දෙනෙකු විසින් බෙදා හැර (ෂෙයාර් කර) තිබේ. තවත් 495 දෙනෙකු තමන්ගේ අදහස් හා මත ඒ ගැන පළ කර තිබේ. මේ තුළින් ආගමික වෛරයක් ඇතිකොට ආගමික නොසන්සුන්තාවක් නිර්මාණය කිරීමට පෙත්සම්කරු ක්‍රියාකර තිබේ.’ ඒ අනුව දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 120 වගන්තිය, 2007 අංක 56 දරන එක්සත් ජාතීන්ගේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනතේ හෙවත් අයිසීසීපීආරේ පනතේ 3(1) වගන්තිය ඇතුළත්ව පරිගණක අපරාධ පනත යනාදි නීති යටතේ පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගත් බවද ඔහු අධිකරණයට කියා තිබේ.

මේ ගැන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු යසන්ත කෝදාගොඩ ලියූ නඩු තීන්දුවේ සඳහන් වන නිරීක්‍ෂණ මේවාය.

‘ඉස්ලාමයට එරෙහිව නැගෙන මතවාද පරාජය කළ යුතු බව පෙත්සම්කරු තම ෆේස්බුක් සටහනේ සඳහන් කර තිබේ. ඔහු එහි කියා ඇත්තේ ඒ සඳහා ‘පෑන සහ පරිගණක යතුරු පුවරුව’ යොදාගත යුතු බවයි. මේ තුළින් පොලිසිය ගොඩනගන (ජිහාඩ් සන්නද්ධ අරගලයේ) තර්කය බිඳ වැටේ. ඒ අනුව මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සිදු කර තිබෙන්නේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනත 3(1) වගන්තිය වැරදි ලෙස අර්ථකථනය කරමින් බව පෙනීයයි.’

‘ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 14(1)අ ව්‍යවස්ථාව යටතේ භාෂණය හා ප්‍රකාශනය මූලික අයිතිවාසිකමක් වශයෙන් පිළිගෙන තිබේ. එම අයිතිවාසිකම භුක්ති විදීම සඳහා වර්තමානයේ ඩිජිටල් වේදිකාද පුද්ගලයින් සහ ආයතන විසින් භාවිත කරනු ලබයි. ෆේස්බුක්, ඉන්ස්ටග්‍රෑම්, ට්විටර්, ස්කයිප්, වට්ස්ඇප්, වයිබර් යනාදි ඩිජිටල් වේදිකා ඊට නිදසුන්ය. මේ නිසා අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස ඩිජිටල් අවකාශයන් තුළ දැඩි විප්ලවයකට භාජනය වී තිබේ. එම සිද්ධිය හරහා පෙත්සම්කරු සන්නද්ධ අරගලයකට කැඳවීමක් සිදුකර ඇතැයි පොලිසිය සඳහන් කරයි. එහෙත් එය පිළිගත නොහැකිය.’

‘පෙත්සම්කරු සම්බන්ධයෙන් පොලීසිය මහේස්ත්‍රාත්වරයාට ඉදිරිපත් කළ බී වාර්තාව කෙරෙහි අධිකරණයේ අවධානය යොමු විය. එහි අන්තර්ගත කරුණු තුළින් මහේස්ත්‍රාත්වරයා නොමඟ යැවීමට පොලිසිය ක්‍රියා කර තිබේ. අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හොඳ සංවිධාන ව්‍යුහයක් සහිත ආයතනයකි. එම ආයතනයේ නිලධාරීන්ට සෘජුවම නීතිපතිවරයාගෙන් උපදෙස් ලබා ගැනීමේ අවකාශයද පවතී. මෙම පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගැනීමට පෙර නිසි නීති උපදෙස් ලබාගත් බවක් වගඋත්තරකාර පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයා සඳහන් කර නොමැත. එසේම අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 115(1) වන වගන්ති යටතේ මෙම සැකකරු සම්බන්ධයෙන් විධිමත් වාර්තාවක් මහේස්ත්‍රාත්වරයා වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට ද මෙම නිලධාරියා කටයුතු කර නැත. ඒ අනුව මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු මූලික වශයෙන් වගකිව යුතු බව අධිකරණයේ නිගමනයයි.’

පසුගිය සැප්තැම්බර් 21 වැනිදා රම්සි රසික් මහතා, අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ කොළඹ අලුත්කඩේ ප්‍රධාන මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ පවරා තිබුණු නඩුවෙන්ද නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලදි. ඒ, ඔහුට විරුද්ධව සාක්‍ෂි කිසිවක් නොමැති හෙයිනි. ඔහු මුදාහැරීමට නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන්ද අනුමැතිය ලැබී තිබිණි.

ශ්‍රේෂ්ධාධිකරණයේ මෙම තීන්දුව අයිසීසීපීආර් පනත අපයෝජනය කරමින් පොලිසිය හා රජයේ බලධාරීන් කරගෙන යන මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනයන්ට එරෙහිව ඉදිරිපත් වුණු බලවත් නෛතික ප්‍රතිචාරයකි.

ඉමියුනොග්ලොබියුලීන්, සෞඛ්‍ය හොර ගුහාවට යතුරක්..!

0

හියුමන් ඉමියුනොග්ලොබියුලීන් (IVIG) ප්‍රතිදේහජනක ඖෂධ කොළඹ ජාතික රෝහලේ සහ මාතලේ දිස්ත්‍රික් රෝහලේ ප්‍රතිකාර ලබන රෝගීන් කිහිප දෙනෙකුට ලබාදුන් පසු ඔවුන් එම ඖෂධවලට ප්‍රතික්‍රියා දැක්වීමත් සමග මෙම ලබාදුන් ඖෂධය පිළිබඳව පරීක්ෂා කළ වෛද්‍ය කමිටුව සොයාගත්තේ මෙම ඖෂධය ප්‍රමිතියෙන් තොර ඖෂධයක් බවයි.

මෙලෙස මෙම රෝගීන් මෙම ඖෂධයට ප්‍රතික්‍රියා දැක්වීම කියන කරුණට පිංසිදුවන්නට හිටපු සෞඛ්‍ය අමාත්‍ය කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ලගේ අවධියේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය තුළ සිදුව ඇති විශාල ඖෂධ වංචා සහ දූෂණ ජාලයෙහි එක කොනක් අහම්බෙන් මතුව ඇත. දැන් මතුව ඇති සිදුර නැතිනම් විවරය වසාදමන්නට සෞඛ්‍ය බළධාරීන් මෙන්ම දේශපාලන ප්‍රබලයන්ද විශාල මහංසියක් ගනිමින් සිටියි.

මොකද්ද මේ වංචාව?

ස්නායු ආබාධයන් සහිත පුද්ගලයන්ට සහ උපතින්ම ප්‍රතිශක්තිය අහිමි පුද්ගලයන්ට ලබාදෙන මෙම වටිනා ඖෂධය නිෂ්පාදනය කරන්නේ බොහෝ ප්‍රමිතීන් ආරක්ෂා කරගනිමින් ඉහළ තත්ත්වයේ ඖෂධ නිෂ්පාදනායතනයි. එයට හේතුව මෙම ඖෂධය හරහා එච්අයිවී, කහ උණ වැනි රෝග ව්‍යාප්තිය සිදුවිය හැකි බැවින් ය. මෙම ඖෂධය Livealth Biopharma Pvt Ltd, India නම් ආයතනයක් නිෂ්පාදනය කළ බවටත් එම ඖෂධය Isolez Biotech Pharma AG Pvt Ltd නම් ආයතනය ලංකාවට ආනයනය කර රෝහල් සඳහා ලබාදී ඇති බවත් මුලින් අනාවරණය විය.

එහෙත් මෙම අනාවරණයත් සමග ඉන්දියාවේ අදාළ ඖෂධ නිෂ්පාදන සමාගම ප්‍රකාශ කළේ තමන් මෙම ඖෂධය නිෂ්පාදනය නොකරන බවය. ඉන්දියාව තුළ ඖෂධ සමාගම් දෙක තුනකට වඩා මෙම ඖෂධය නිෂ්පාදනය කරන්නේ නැත. එයට හේතුව මෙම ඖෂධය නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය තුළදී රැකිය යුතු ඉහළ ප්‍රමිතියයි. මානව රුධිර පට්ටිකා හරහා නිස්සාරණය කරන මෙම ඖෂධය, දැන් අනාවරණය වී ඇත්තේ ලංකාව තුළම නිෂ්පාදනය කර ඇති බවයි.

ඒ සඳහා ජාතික රුධිර පාරවිලයන මධ්‍යස්ථානයෙන් රුධිරය ලබාගෙන ඇති බවත් අනාවරණය වී ඇත. ඒ අනුව එම ලබාගත් රුධිරය තමන්ගේම ක්‍රමයකට සංයෝගකර ඖෂධ මාෆියාව හරහා රෝහල් වෙත යවා ඇත. මෙම ඖෂධය ගෙන්වීමේදී අනුගමනය කර ඇති ටෙන්ඩර් පටිපාටියේ සිට රෝහල් තුළට මෙම ඖෂධය බෙදාහැරීම දක්වා සිදුවී තිබෙන ක්‍රියාවලිය සැකයන්ගෙන් බහුලය. ඒ සියලු දේ ක්‍රියාත්මක වී ඇත්තේ හොර වැඩක් සිදුකරන විට අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ග අනුගමනය කරමින් ය.

ටෙන්ඩර් මගඩිය

මෙම ඖෂධය ලංකාවට ගෙන්වීම සඳහා මුලින්ම ටෙන්ඩර් කැඳවා ඇත්තේ, අදාළ ඖෂධය ඉන්දියානු ණය යෝජනා ක්‍රමය යටතේ ගෙන එන බව කියමින් ය. ටෙන්ඩරයේ වටිනාකම රුපියල් මිලියන 500 ඉක්මවා යනවිට එය අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත යා යුතුය. එහෙත් විදෙස් ණය යෝජනා ක්‍රමයක් හරහා හෝ වෙනත් ප්‍රදානයක් හරහා එය සිදුවන්නේ නම් එම රුපියල් මිලියන 500 සීමාව රුපියල් මිලියන 1000 දක්වා වැඩිවෙයි. මේ අනුව ඉන්දියානු ණය යෝජනා ක්‍රමය යටතේ මෙම ඖෂධය ගෙන්වන බව කීවිට මෙම ටෙන්ඩරය පිළිබඳ ක්‍රියාවලිය අමාත්‍ය මණ්ඩලයට යන්නේ නැත.

මෙම ඖෂධ වංචාව පිටුපස සිටින වංචනිකයන් මුලින්ම කර ඇත්තේ ඉන්දියානු ණය ආධාර නම් වහන්තරාව භාවිත කර, රුපියල් මිලියන 942ක් (IVIG කුප්පි 22500ක් සඳහා ඇමරිකානු ඩොලර් 2,925,000.00) වෙන මෙම ගනුදෙනුව අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත යාම වැළැක්වීමයි. මෙම ඖෂධ ගෙන්වීමට ඉන්දියානු ණය ආධාර සම්බන්ධ නැති බව ඔප්පුවන්නේ මෙම ගනුදෙනුවට අදාළ පළමු ගෙවීම ලෙස රුපියල් මිලියන 40ක මුදලක් කිසිදු සොයාබැලීමකින් තොරව සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් සිදුකර ඇති නිසාය. ඉන්දියානු ණය ආධාර යටතේ මෙම බෙහෙත ගෙන්නුවානම් එතනදී ගනුදෙනු පියවන ක්‍රමය වෙනස් ය. ඒ සඳහා ඉන්දියානු මහකොමසාරිස් කාර්යාලයද මැදිහත් වෙයි. නමුත් මෙහිදී එවැනි මැදිහත්වීමක් සිදුව නැත.

මෙලෙස ටෙන්ඩර් දැමූ පසුව ඉදිරිපත්වෙන ලංසු පරීක්ෂා කිරීම සහ තාක්ෂණිකව එය ඇගයීම සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ තාක්ෂණික ඇගයීම් කමිටුවක් විසින් සිදුකරන අතර එම කමිටුව තුළ මෙම ඖෂධය පිළිබඳව දන්නා කිසි කෙනෙක් සිට නැත. ස්නායු රෝග විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙක් හෝ රුධිරය පිළිබඳ විශේෂඥයෙක් මෙම කමිටුව තුළ සිටිය යුතු වුණත් මෙම අවස්ථාවේදී එසේ දැනුම තිබෙන කිසිම නිලධාරියෙක් මෙහි සිට නැත. මෙම ඖෂධයට අදාළ දැනුම තිබෙන පුද්ගලයෙක් මෙම කමිටුවට පත් නොකළේ ඇයි? එයට හේතුව දන්නේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා ය. එසේ සිටියා නම් මෙම ඖෂධය ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වා මෙහි අසුරා බෙදාහරිනවා යැයි ප්‍රකාශ වීම ප්‍රශ්නයක් බවද ඉන්දියාවේ මේ කියන ඖෂධ සමාගම මෙම ඖෂධය නිෂ්පාදනය නොකරන බවද තාක්ෂණික කමිටුව සොයාගන්නවා ඇත. එය එසේ වුණා නම් බෙහෙත් හොරුන්ට මේ හොරකම මෙසේ කරන්නට ලැබෙන්නේ නැත.

සුරංගනා කතා

ඖෂධ නියාමන අධිකාරිය, සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය, පසුගිය කාලයේ දිගටම ප්‍රකාශ කළේ, මෙම ඖෂධය රජයේ රෝහල්වෙත පැමිණ ඇත්තේ ව්‍යාජ ලේඛන හරහා බවය. අප මීට ප්‍රථම ඒ පිළිබඳව තොරතුරු අනාවරණය කළෙමු. ලියාපදිංචිය නැති ආයතනයකට උනත් හදිස්සි මිලදී ගැනීම් යටතේ ඖෂධ ගෙන්වීමට කිසිදු බාධාවක් ක්‍රියාත්මක නොවුණ පසුගිය කාලයේ (කෙහෙළියගෙ කාලේ) මේ කියන සමාගම ව්‍යාජ ලේඛනයන් හැදුවේ ඇයි? ඇත්තටම නම් පසුගිය කාලයේ ඖෂධ ගෙන්වන ලද ක්‍රම ගැන සිතන විට මෙම සමාගමට ව්‍යාජ ලේඛනයන් සෑදීම සඳහා අවශ්‍යතාවක් තිබීම පුදුමයට කරුණක් ය.

ටෙන්ඩර් කැඳවීමේදී එම ටෙන්ඩර් මණ්ඩලයේ ප්‍රධානියා සේ කටයුතු කරන්නේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා ය. ඔහු මෙම ඖෂධය ගෙන්වීම සඳහා මෙන්ම ටෙන්ඩරය සඳහා ද නිසි අනුමැතිය ලබාදී ඇත. අනෙක් පැත්තෙන් මෙම සමාගම පරීක්ෂණයක් සඳහා යැයි කියමින් ජාතික රුධිර පාරවිලයන මධ්‍යස්ථානයෙන් රුධිර ප්ලස්මාව ලීටර් 2000ක් ඉල්ලා සිටින විට එය සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාගෙන් අනුමත කරගෙන පැමිණෙන්න යැයි හරවා යවන විට ඊට අනුමැති ලබාදෙන්නේ ද මේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාමය.

රුධිර පාරවිලයන මධ්‍යස්ථානයෙන් පරීක්ෂණය කුමක්දැයි ඇසූ විට මෙම සමාගම ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ තමන් දැනට සොයාගෙන නැති රුධිර පලස්මාවල අඩංගුවිය හැකි නව ප්‍රෝටීන වර්ගයන් සොයාගැනීම සඳහා පරීක්ෂණ කරන බවය. මේ සමාගම මෙසේ ප්‍රකාශ කරනවිට ඒ සඳහා මෙම සමාගමට තිබෙන සුදුසුමක් මොනවාදැයි ප්‍රශ්න කරන්නට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට මොළය තිබෙන එක් නිලධාරියෙක් සිට නැත.

මෙවැනි පරීක්ෂණයක් කරන්න පරීක්ෂණාගාර තත්ත්වයන් මෙම සමාගමට නැති බව මේ සෞඛ්‍ය ලේකම්වරයා මෙන්ම අනෙකුත් සෞඛ්‍ය බළධාරීනුත් නොදන්නවා නම් ඔවුන් වහාම සේවයෙන් පහ කළ යුතුය. ඒ මන්ද මෙය සාමාන්‍ය දැනුමට අදාළ ප්‍රශ්නයක් නිසා ය. කෙසේ හෝ අවසානයේ රුධිර ප්ලස්මාව ලීටර් 150ක් අදාළ සමාගමට ලබාදී ඇත. එම ප්‍රමානය මෙම ඖෂධ තොගය සඳහා කිසිසේත්ම ප්‍රමාණවත් නැත. අවසානයේ සමාගම තමන්ගේම ක්‍රමයකට අමුතු බෙහෙතක් හදා එය රජයට අලවි කර ඇත. හිටපු සෞඛ්‍ය අමාත්‍යවරයාම ප්‍රකාශ කරන ආකාරයට සේලයින් වගේ යමක් රජයට දී සල්ලි අරගෙන ඇත.

පිටුපස සිටින්නේ කවුද?

මෙම ඖෂධ මගඩිය පිළිබඳව පරීක්ෂණ සිදුකරමින් සිටින අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව පසුගිය ඔක්තෝබර් මස 30 දා මාලිගාකන්ද මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට කරුණු දක්වමින් ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ එවක ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී වෛද්‍ය විජිත් ගුණසේකර, සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ අධ්‍යක්ෂ (සැපයුම් අංශය) වෛද්‍ය කපිල වික්‍රමනායක යන උසස් රාජ්‍ය නිළධාරීන් දෙදෙනා සහ මෙම කූඨ ඖෂධ සමාගමේ හිමිකරු බව කියන ‘අරුණ දීප්ති‘ හෙවත් සුගත් ජනක ප්‍රනාන්දු රටින් පිටව යාහැකි බැවින් ඔවුන්ගේ ගුවන් ගමන් තහනම් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියේ ය.

ඉන්පසු නොවැම්බර් 01 දා සුගත් ජනක ප්‍රනාන්දු අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරන්නට සීඅයිඩීය කටයුතු කළේය. ඒ අනුව අධිකරණය ඔහු පසුගිය 15 දා දක්වා රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කළ අතර පසුගිය නොවැම්බර් 16 දින නැවත නඩුව කැඳවූ අතර ඒ අනුව අධිකරණය මෙම පුද්ගලයා නොවැම්බර් 29 වැනිදා දක්වා යළි රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කරන්නට කටයුතු කර ඇත.

මේ අතර සෞඛ්‍ය අමාතා්‍යංශයේ ලේකම් ජනක ශ්‍රී චන්ද්‍රගුප්ත මහතාගෙන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව පසුගිය දා පැය හයකට වඩා වැඩි කාලයක් ප්‍රශ්න කරමින් ප්‍රකාශ සටහන් කරගෙන ඇති අතර එහිදී ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය කරන තොරතුරු ඕනෑවටත් වඩා තිබුණත් ඉහළ බලපෑම් නිසා ඔහු අත්අඩංගුවට ගෙන නැත. මේ ආකාරයටම පසුගිය දා ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ හිටපු ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී වෛද්‍ය විජිත් ගුණසේකර මහතාගෙන් ද සීඅයිඩීය ප්‍රශ්න කර ඇත.

සීඅයිඩී පරීක්ෂණ ඉදිරියට ක්‍රියාත්මක වෙමින් යන අතරතුර හිටපු ප්‍රධාන විධායක නිළධාරියා තමන්ගේ කාර්යාලයට පැමිණ ලිපි ලේඛන තොගයක් කපා විනාශ කර පොලිතින් බෑග්වලට දමා ඇත. ඒ පිළිබඳව එම අවස්ථාවේම ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ නිළධාරීන් සීඅයිඩියේ ඉහළ නිළධාරීන් දැනුවත් කරන්නට කටයුතු කළද සීඅයිඩීය නිසි ක්‍රියාමාර්ග ගෙන නැත.

තත්ත්වය මෙසේ තිබියදී පසුගිය දා පැවති ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ අධ්‍යක්ෂක මණ්ඩල රැස්වීමේදී මෙම ලිපි ලේඛන තමන් විසින් විනාශ කළ බව විජිත් ගුණසේකර මහතා පිළිගෙන ඇති අතර එම ක්‍රියාව ඔහු හඳුනවා දී ඇත්තේ ධුරයෙන් සමුගෙන යනවිට කරනු ලබන සාමාන්‍ය දෙයක් ලෙසය. එය සාමාන්‍ය දෙයක් නම් හවස හයට පමණ පැමිණ ලිපි ලේඛන විනාශ කරන්නට තරම් හදිස්සියක් ඇයි? සෙවිය යුතුය.

වෛද්‍ය විජිත් ගුණසේකර යනු හිටපු අමාත්‍ය කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ලගේ පත් කිරීමක් ය. ඔහුට අමතරව සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ අතිරේක ලේකම් (ප්‍රසම්පාදන) ලෙස පත් කළ සමන් රත්නායක මහතාද පසුගිය කාලයේ සිදුවූ හදිස්සි ඖෂධ මිලදී ගැනීම් පිටුපස සිටින තවත් ප්‍රමුඛ නිලධාරියෙක් බව වාර්තා වෙයි. තත්ත්වය එසේ වුණත් දැන් මේ ප්‍රශ්නය සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ වෛද්‍ය සැපයුම් අංශයේ ලොක්කාගේ කරපිටින් යන ස්වරූපයක් මතුව ඇතිබව වාර්තා වෙයි.

හදිසි මිලදී ගැනීම්

පසුගිය කාලයේ රටතුළ උද්ගතවූ ඩොලර් අර්බුදය සමග ඖෂධ හිඟයක් ඇතිවිය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මෙම හදිසි මිලදී ගැනීම් වසංගතය සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට බෝවී ඇත. ඩොලර් අර්බුදය සමනය වුණත් තවමත් මෙම හදිසි මිලදී ගැනීම් සිදුවෙමින් තිබීම මේ හරහා ලොකු ගැහිල්ලක් සිදුවෙන බවට හොඳම ඉඟියයි. සමහර හදිසි මිලදී ගැනීම් ඇණවුම් කළ පසුව ලැබී ඇත්තේ මාස හතරක් පහක් ගිය පසුව ය. දැන් ඔබට මේ තිබෙන හදිස්සිය කුමක්ද යන්න පෙනීයා යුතුය. පුදුමය වන්නේ කොවිඩ් කාලයේදීවත් මෙවැනි හදිසි මිලදී ගැනීම් සිදුනොවී තිබීමයි.

කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල මහතා සෞඛ්‍ය අමාත්‍යවරයා වූ පසුව ඖෂධ මිලදී ගැනීම්වලට අදාළව ටෙන්ඩර් පටිපාටිය ක්‍රියාත්මක වුණත් ඒ බොහෝ අවස්ථාවල වැඩියෙන් ලංසු තැබූ සමාගම්වලට අදාළ ටෙන්ඩරය හිමිව ඇත. එවැනි අවස්ථාවලදී අඩුම ලංසුව ඉදිරිපත් කළ සමාගම් තමන්ට ටෙන්ඩරය හිමි නොවීම පිළිබඳව අභියාචනය කළ විට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය කර ඇත්තේ ටෙන්ඩරය අවලංගු කර හදිසි මිලදී ගැනීමක් ලෙස වැඩි මිලක් ලංසු තැබූ සමාගමටම අදාළ ඖෂධය ගෙන්වීම සඳහා අවසර ලබාදීමය. කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල අමාත්‍යවරයාගේ කාලයේ සිදුවුණ මෙම ඖෂධ ගනුදෙනු පිළිබඳව වෝහාරික විගණනයක් සිදුවිය යුතු බව අප අවධාරණය කරන්නේ මෙන්න මේ පසුබිම තුළය.

පිළිකා ඖෂධය කුමක්ද?

හියුමන් ඉමියුනොග්ලොබියුලීන් ඖෂධය රෝහල්වලට බෙදාහැරීම තුළද සිදුව ඇත්තේ ද මෙවැනි මගඩියක් ය. මෙම ඖෂධය මෙරටට මීට ප්‍රථම ආනයනය කළ ලියාපදිංචි ඖෂධ සමාගම් රට තුළ සිටින තත්ත්වයක් තුළ මෙම සමාගමට හදිසි මිලදී ගැනීමක් යැයි ප්‍රකාශ කරමින් අවසර ලබාදුන්නේ ඇයි? ප්‍රශ්නය මෙයයි. මෙම ඖෂධ සමාගම බෙහෙත් හදන්නට අවසර ඉල්ලා ඇත්තේ 2014 තරම් ඈතක සිට බව වාර්තා වෙයි. ඖෂධ නිෂ්පාදනයට අවසර ඉල්ලා සිටියත් මෙම පුද්ගලයා ඒ සඳහා අවශ්‍ය තත්ත්වයන් කිසිදාක සම්පූර්ණ කරගෙන නැත. එම කරුණ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ උසස් රාජ්‍ය නිළධාරීන් නොදැන සිටියා යැයි කිව නොහැකිය.

ඒ මන්ද මේ සමාගම විසින් ගෙන්වනු ලැබූ තවත් ඖෂධයක් පිළිබඳව ප්‍රශ්නයක් ඇත. එය පිළිකා රෝග සඳහා ලබාදෙන මිල අධික ඖෂධයක් බව වාර්තා වෙයි. එම ඖෂධය රෝහල් භාවිතයෙන් ඉවත් කර ඇතත්, ඒ පිළිබඳව කිසිදු තොරතුරක් හෙළි නොකර ඉන්න සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය පරිස්සම් ය. අප අසන්නේ එම ඖෂධය කුමක්ද? කොතරම් ප්‍රමාණයක් මේ සමාගමෙන් ලබාගත්තාද? ඒ සඳහා මෙම සමාගමට කොපමණ මුදලක් ගෙවා ඇතිද? යන්නයි. දැනට ක්‍රියාත්මක සීඅයිඩී පරීක්ෂණය තුළද මෙම ඖෂධය පිළිබඳව පරීක්ෂා කිරීමක් සිදුනොවෙන බව වාර්තා වෙයි.

රෝහල් සඳහා ලබාදුන් හියුමන් ඉමියුනොග්ලොබියුලීන් ඖෂධයේ එම ඖෂධයේ තිබිය යුතු සංඝටක නැති බව පරීක්‍ෂණ හරහා ඔප්පුවී තිබෙන පසුබිමක Isolez Biotech Pharma AG Pvt Ltd නම් මෙම කූඨ සමාගමෙන් පිළිකා සඳහා ලබාගත් ඖෂධයේත් එම නියමිත සංඝටක නොතිබෙන්නට තිබෙන ඉඩ බෙහෙවින් වැඩිය. එනිසා වහාම මෙම ඖෂධය පිළිබඳවත් එහි ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය සහ අදාළ මුදල් ගෙවීම් ක්‍රියාවලිය පිළිබඳවත් සොයා බැලිය යුතුය.

දේශපාලනික සංස්කෘතියෙන් නිදහස් ආර්ථික සංවර්ධනයක් නොමැත

ක්‍රමයේ වෙනසක් අවශ්‍ය යැයි කී විට එයින් අදහස් වන්නේ, ආර්ථික සංවර්ධනයක් අවශ්‍ය යැයි කීම නොවේ. ආර්ථික සංවර්ධනයේ අවශ්‍යතාව අමුතුවෙන් කිව යුතු දෙයක් නොවන බැවිනි. පවුලක ගෘහමූලිකයාගේ ආදායමේ වැඩි වීමක් සිදු නොවෙතොත්, දරුමල්ලන්ගේ අවශ්‍යතා පිරිමසාලීමට නොහැකි වනු ඇත. ගෘහමූලිකයා තමන්ගේ ආදායම වැඩි දියුණු කරගත් විට පවුලේ දියුණුවක් ඇති වෙයි. පවුලක් සම්බන්ධයෙන් කතාව එසේ වුණත්, රටක් සම්බන්ධයෙන් තත්වය ඊට වෙනස් ය. සංකීර්ණ ය.

රටක් යනු එරටේ සිටින පවුල් සංඛ්‍යාවේ එකතුවයි. දැන් අර පවුල පිළිබඳ සාදෘෂ්‍යය ගැන සලකන්න: ඒ ගෘහමූලිකයා ආදායම වැඩි කරගෙන ඇත්තේ, තවත් පවුලකට අයත් දෙයක් හෝ රටට අයත් දෙයක් සොරකම් කරගෙන නම්, ඔහුගේ පවුලේ ‘සංවර්ධනය’ සම්බන්ධයෙන් වැදගත් වූ සාධකයම තවත් පවුලක හෝ සමස්ත රටේම අසංවර්ධනයට හේතුවක් වන්නේය. මේ නිසා අර පවුල ධනවත් වන තරමටම තවත් පවුලක් හෝ පවුල් රාශියක් (එනම් රටක්) දුප්පත් වෙයි.

දැන් මේ ප්‍රශ්නය විසඳිය යුත්තේ කෙසේද? අර සොරකම නතර කිරීමෙන් යැයි කෙනෙකු කියනු ඇත. එය අපහසු වැඩක්ද නොවේ. උදාහරණයක් වශයෙන්, අර ගෘහමූලිකයා තමන්ගේ පවුලේ ආදායම වැඩි කරගෙන ඇත්තේ වෙනත් වත්තක කෙහෙල්කැනක් හොරෙන් කපාගෙන නම්, එසේත් නැතහොත්, වැඩ කරන කාර්යාලයේ ලියන කඩදාසි පැකට්ටුවක් සොරකම් කර විකුණා ගැනීමෙන් නම්, ඔහුව පොලීසියට අල්ලා දීමෙන් හෝ කාර්යාල ප්‍රධානියා විසින් විනය පරීක්ෂණයක් පවත්වා ඔහුගේ වැඩ තහනම් කිරීමෙන් හෝ එය නතර කළ හැකිය.

දැන් මෙසේ හිතන්න: ඉහත කී ගෘහමූලිකයා පමණක් නොව, අඩුවැඩි වශයෙන් මුළු රටේම මිනිසුන් තම තමන්ගේ හැකියාව පරිදි, යම් ආකාරයක සොරකමක හෝ දූෂණයක නිරත වෙයි නම්, ඒ සියල්ලන්ට එරෙහිව විනය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම හෝ ඒ සියල්ලන් පොලීසියට අල්ලා දීම හෝ කළ නොහැකිය. ඒ වෙන කිසිවක් නිසා නොව, අර කී සොරකම නමැති ක්‍රියාවෙන් ධනවත් වූ පවුල් සියල්ල එක සමාන නොවන නිසා ය. උදාහරණයක් වශයෙන්, අල්ලපු වත්තෙන් කෙසෙල්කැනක් සොරකම් කර ‘ධනවත්’ වූ පුද්ගලයාට වඩා, රටේ හැටියට ගුවන් තොටුපොළවල් හතරක් දැනටත් තිබියදීත් කොහේදෝ අස්සක තවත් ගුවන් තොටුපොළක් අවශ්‍ය බවට නිර්දේශ කිරීමෙන් ධනවත් වූ පුද්ගලයාත්, ඒ කොන්ත්‍රාත්තුව බිම් මට්ටමෙන් දියත් කිරීමට භාරගත් පුද්ගලයාත්, කෙසෙල් සොරාට වඩා සම්භාව්‍ය සහ බලවන්ත සොරෙකු වන නිසා ය. දැන්, අර කෙසෙල් සොරාව පැය 24 ක් ඇතුළත පොලීසිය විසින් අල්ලාගෙන ගොස් උසාවියකට ඉදිරිපත් කර දඬුවම් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය තරමට, සම්භාව්‍ය සොරාගේ සොරකම සම්බන්ධයෙන් නීතිය ‘කාර්යක්ෂම’ වන්නේ නැත. හේතුව, නීතිය මෙහෙයවනු ලබන්නේ, සම්භාව්‍ය සොරා විසින් වන බැවිනි.

හරි, දැන් කෙනෙකු මෙසේ ඇසිය හැකිය. එසේ නම්, නීතිය මෙහෙයවීම කෙසෙල් සොරාට භාර දුන්නොත්, ප්‍රශ්නය විසඳේද යන්නයි. මේ ලිපියේ ‘සංස්කෘතිය’ යන සංකල්පය වැදගත් වන්නේ මෙහිදී ය. නීතිය මෙහෙයවීම පුද්ගලයෙකු හෝ පුද්ගල පංතියක් විසින් නොව, ආයතන පද්ධතියක් විසින් ක්‍රියාත්මක කළ යුතු වීම අවිවාදිතයි. එසේම, ඒ ආයතන පද්ධතිය බලසම්පන්න සහ අපක්ෂපාතී විය යුතු වීමත් අවිවාදිතයි. එහෙත් එකී කාරණා දෙකම මුළුමණින් රඳාපවතින්නේ, සමස්ත ක්‍රියාවලියේ හිස මුදුනේ තිබෙන ‘නීතියේ ආධිපත්‍යය’ ස්ථාපිත වීමෙන් ය. අර කියන ‘සංස්කෘතිය’ යන්නෙන් මෙහිදී අදහස් කෙරෙන්නේ එයයි. එනම්, නීතියේ ආධිපත්‍යය රජයන දේශපාලන සංස්කෘතියකි.

මිරිස් කුඩු කල්ලිය නැවතත් පාර්ලිමේන්තුව
අරක්ගැනීම

‘ක්‍රමයේ වෙනසක්’ යනුවෙන් අරගලය තුළ ඉල්ලා සිටියේ එකී වෙනසයි. අරගලකරුවන්ගේ ප්‍රකාශිත අභිලාෂය ඒ විදිහට වචනයෙන් ඉදිරිපත්ව නොතිබුණා විය හැකිය. එහෙත්, ‘ගෝඨාභය ගෙදර යනු’ නමැති ආසන්න සහ හදිසි සටන්පාඨය පසුපස තිබිණි යැයි සාධාරණව සිතිය හැක්කේ, දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ඒකරාශී වී තිබුණු කුණුගොඩක් නාසයට දැනෙන තරමට ගඳගැසීමට පටන්ගත්තේ ඔහුගේ ක්‍රියාකලාපය තුළින් නිසා, ඉන් වහනය වූ ගඳ පමණක් නොව, ඒ පසුපස ගොඩගැසී තිබූ අර කුණුගොඩමත් ඉවත් කිරීම ය.

එකී ක්‍රමය වෙනස් කිරීමට හැකියාවක් හෝ උවමනාවක් රනිල් වික්‍රමසිංහට ඇති බවක් මේ දක්වා ඔහු පෙන්වා නැත. ඒ වෙනුවට, එකී ක්‍රමය ආරක්ෂා කරගැනීම මත තමාගේ බලය රැඳී ඇති බව ඔහු තේරුම්ගනිමින් සිටී. මේ කරුණු යළි කල්පනාවට ආවේ, ඊයේ පාර්ලිමේන්තුවේ දිගහැරුණු කලබලකාරී තත්වය දැකීමේදී ය.

රාජපක්ෂ සහෝදර ත්‍රිත්වය ඇතුළු තවත් නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු, රටේ ආර්ථික අර්බුදයට වගකිව යුතු බව පසුගිය දා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කර තිබීම ආශ්‍රයෙන් විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස ප්‍රශ්නාවලියක් ඉදිරිපත් කරමින් සිටියේය. එහිදී, ආණ්ඩුවේ මැති ඇමතිවරු පිරිසක් ඔහුට බාධා කළා පමණක් නොව, ඔහුට පහරදීමටත් වට වුණි. පසුව ඔහු අසමින් සිටි ප්‍රශ්න පත්‍රයත් ඔවුන් විසින් උදුරාගැනුණි. එහි ගම්‍යාර්ථය වන්නේ, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරයේ තීන්දුවට තමන් සලකන ආකාරය මේ යැයි මෙකී පිරිස අපට පෙන්වා සිටි බවයි.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව ගැන කතා කිරීමට මහජන නියෝජිතයෙකුට ඉඩ නොදීමේ මොවුන්ගේ ඒ නිහීන චර්යාව තව අඩියක් ඉදිරියට ගියොත්, ඒ තීන්දුව දුන් විනිසුරුවරුන් මේ පිරිස විසින් ශාරීරිකව වටකරනු ලබන දිනයත් වැඩි ඈතක නොවිය හැකිය. තමන් කැමති තීන්දු නොදුන් විනිසුරුවරුන්ගේ ගෙවල්වලට ගල් ගැසීමේ ඉතිහාසයකුත් අපට ඇති බව මේ වෙලාවේ මතකයට නැඟෙයි. රනිල් වික්‍රමසිංහ බලය රැකගෙන ඉන්නේ සහ නැවත බලයට ඒමට අපේක්ෂා කරන්නේ මෙවැනි පිරිසකගේ ආශීර්වාදයෙනි.

තමන්ට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දුව තමන් ප්‍රතික්ෂේප කරන බවත්, ඒ තීන්දුව ගැන පසුව උත්තර බඳින බවත්, මොවුන්ගේ නායකයා වන මහින්ද රාජපක්ෂ කියා ඇත. අධිකරණ තීන්දුවක් පිළිනොගැනීමට කෙනෙකුට අයිතිය තිබේ. ඒ අනුව, එකී තීන්දුව වෙනත් උසස් අධිකරණයක අභියෝග කිරීමේ අයිතියද කෙනෙකුට තිබේ. එහෙත්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දුවක් අධිකරණමය තලයක අභියෝග කිරීමට, ඉස්සර මෙන්, ඊට ඉහළ ප්‍රිවි කවුන්සිලයක් දැන් අපට නැති නිසා, තමන් ඒ තීන්දුව ගැන එකඟ නොවන බව පමණක් කීමෙන් සෑහීමට පත්වීමට කෙනෙකුට සිද්ධ වෙයි.

එහෙත්, ඒ තීන්දුව ගැන තමන් පසුව උත්තර බඳින බව මහින්ද රාජපක්ෂ කියා ඇත්තේ, කුමක් හිතේ තියාගෙනද? අප දන්නා පරිදි, තමන්ගේ නිදහසට කරුණු සියල්ල ඔහුට වඩා විදග්ධ ආකාරයෙන් ඔහුගේ නීතිඥයන් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර ඇත. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය සිය තීන්දුවට පැමිණ ඇත්තේ, රාජපක්ෂලාගේ නිදහස වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ උගත් නීතිඥවරුන් විසින් මේ වන විටමත් ඉදිරිපත් කර ඇති, සියලු තර්ක විතර්ක සැලකිල්ලට ගැනීමෙන් පසුව බව ඔහු නොදන්නවා නොවේ. ‘කටඋත්තර බඳින්නට’ තවත් කිසිවක් ඔහුට ඉතිරිව තිබිය නොහැක.

අධිකරණ විනිශ්චය පිළිනොගැනීම
රාජපක්ෂ ආරයයි

නැත, රාජපක්ෂලාගේ ක්‍රමය වන්නේම, තමන්ට එරෙහි කිසි නියෝගයක් භාර නොගැනීමයි. ඉහත කී නඩුවෙන් වැරදිකරුවෙකු කළ පී. බී. ජයසුන්දර නමැති රාජ්‍ය නිලධාරියා, ඊට කලින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මගින් වාරණයට ලක්කළ පුද්ගලයෙකි. ඒ අනුව, රජයේ කිසි තනතුරක් දැරීම ඔහුට තහනම් කර තිබුණි. එහෙත්, රාජපක්ෂලා තමන්ගේ වංගු ක්‍රියාත්මක කර, වෙනත් අගවිනිසුරුවරයෙකු හරහා මොහුගේ වාරණය ඉවත් කරගත්හ. ඒ සාක්ෂියත් මදි නම්, හිටපු අගවිනිසුරු ශිරානී බණ්ඩාරනායකගේ සිද්ධිය සිහියට නඟාගන්න. අධිකරණය ගැන රාජපක්ෂලා කවදත් දක්වා ඇති නීතියේ ආධිපත්‍යය පිළිබඳ ආකල්පය එයින් කෙනෙකුට වැටහෙනු ඇත. එය, අපේ මාතෘකාවට අදාළ ‘සංස්කෘතියට’ අයත් තවත් සාධකයකි.

රාජපක්ෂලාට එරෙහි වර්තමාන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව, ආර්ථික සහ පාලනමය කටයුතු විෂය කරගත් එකකි. හුදු නීතියක් හෝ ව්‍යවස්ථාවක් පිළිබඳ කාරණයකට වඩා, ආර්ථික කාරණයක් නෛතිකත්වයක් මත තබා විමර්ශණයට සහ විනිශ්චයට ලක්කිරීම ඉතා සංකීර්ණ ය. දුෂ්කර ය. එහිදී, නීතියේ සහ මූලික අයිතියේ සාරය පිළිබඳ ප්‍රගාමී එළැඹුමක් අවශ්‍ය කෙරේ. ‘ප්‍රගාමී’ යන්නෙන් මෙහිදී අදහස් කෙරෙන්නේ, නීතියේ වචනාර්ථයට සීමා නොවී, නීතියේ සාරය දෙසට ගමන් කිරීමට අධිකරණයක් දක්වන සූදානම සහ හැකියාවයි. තවත් විදිහකින් කිවහොත්, නීතියේ ආධිපත්‍යයේ මෙහා සීමාවේ සිට නොව (කෙසෙල් හොරා සිරගත කිරීමේ සීමාවේ සිට නොව) එහි එහා සීමාවේ සිට (සම්භාව්‍ය සොරා වැරදිකරු කිරීමේ සීමාවේ සිට) නීතියේ ආධිපත්‍යය අර්ථගැන්වීමයි.

අනාගතය හැඩගැස්වීමට නම්…

එහෙත් මේ සුසමාදර්ශය, එනම් රාජපක්ෂලා සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් ආදර්ශමත් විනිශ්චය, සියලු තන්හි සෑම කල්හි අපේක්ෂා කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ඊට හේතුව, සෑම රාජ්‍ය ආයතනයක්ම දේශපාලනීකරණය වී ඇති නිසා විතරක්ම නොවේ. මෙවැනි විනිශ්චයන් ප්‍රායෝගික තලයක ඵලදායී කරවන සංස්කෘතියක් නැති කම නිසා ය. එසේ හෙයින් මේ තීන්දුව අපරානුමත කිරීම සඳහා යම් ක්‍රියාකාරීත්වයන් අවශ්‍ය කෙරේ. ඉන් එකක් වන්නේ, තමන් නියෝජනය කිරීම සඳහා යළිත් කිසි දවසක ඔවුන් පත්කරගැනීමෙන් ජනතාව වැළකී සිටීමයි. වසර දෙකක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ මුළු රටක් ඇදවැට්ටූ නායකයන් ඒ වෙනුවෙන් ගෙවන වන්දිය කුමක්ද යන්න ඊළඟට මතු කළ යුතු ප්‍රශ්නයයි.

ඔවුන් විසින් රටට සිදු කරන ලද අලාභය ඔවුන්ගෙන් පියවාගැනීමට බලධාරීන් විසින් පියවර නොගන්නා තාක් කල්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය සංකල්පීය තලයක ප්‍රකාශයට පත්කළ ඉහත කී සුසමාදර්ශී විනිශ්චය, මහපොළොවේ ස්ථාපිත නොවනු ඇත. ඒ සා අපරාධයක් සිදුකොට, කිසි දඬුවමක් නොවිඳ නිරුපද්‍රිතව සිටිය හැකි වීම, අප වෙනස් කළ යුතුව ඇති සංස්කෘතියයි. නීතියේ ආධිපත්‍යය විරාජමාන වන සංස්කෘතියක් වන්නේ එසේ වෙනස් කර ගොඩනඟාගන්නා සංස්කෘතියකි. එවැනි වෙනසකින් තොරව, ආර්ථික සංවර්ධනයක් අත්කරගත හැකි යැයි කීම අමු ප්‍රෝඩාවකි.

‘ගෝල්ඩන් කී’ සහ ඊ. ඒ. පී. එදිරිසිංහ වැනි මූල්‍ය සමාගම් සිය තැන්පත්කරුවන්ගේ භාරය අවභාවිත කොට බංකොළොත් වූ අවස්ථාවේ ඔවුන්ගේ දේපළ විකුණා අර තැන්පත්කරුවන්ගේ මුදල්වලින් යම් ප්‍රමාණයක් ගෙවන ලදි. රටක මහජන භාරයක් පාලකයන් විසින් උල්ලංඝණය කළ අවස්ථාවකදී රටක් කටයුතු කළ යුතු ආකාරයත් ඊට වෙනස් නැත. ඊට අමතරව, මොවුන් පාලක පංතියට අයත් වන නිසා, ඔවුන්ගේ සිවිල් අයිතීන් පවා යම් කාලයකට ඉවත් කිරීම, රටේ අනාගතයට වැඩදායක වනු ඇත. මෙවැනි බිම් මට්ටමේ යුක්තියකින් සියලු පුරවැසියන්ගේ මූලික අයිතීන් ආරක්ෂා කර දෙන තෙක්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිශ්චය, අපේ ඉතිහාසයේ ‘පාද සටහනක්’ පමණක් වීමට හොඳටම ඉඩ තිබේ.

සමාජය දෙස බලන කවි දයාර්ද්‍ර ඇස තවත් මුවහත් විය යුතුයි..!

0

ප්‍රංශ ලේඛක ආන්ද්‍රේ ගයිඩ් පවසන්නේ ‘එබැවින් යන වදන කවියා නොදැන සිටිය යුතු වදනකි’ කියාය. එහි විසල් අරුතක් තිබේ. කිසියම් අත්දැකීමක් කවියක් ලෙස ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමේදි එයින් බැහැර නරඹන්නෙකු ලෙස සිටීමෙන් සාර්ථක කවියක් නිර්මාණය කළ නොහැකි බවයි. එසේම එය මෙසේ වියයුතුයැයි ද කවියාට ජීවිතයට නිර්දේශ නිකුත් කළ නොහැකි බවයි. කවිය සාර්ථක නිර්මාණ ගමනාන්තයක් කරා නිරුපද්‍රැතව ළඟාවන්නට නම් සිය ගමන් පැසෙහි සුරක්ෂා කරගත යුතු ආම්පන්න කිහිපයක් තිබේ. ප්‍රබල කාව්‍යානුභූතිය, එය ඉල්ලා සිටින ආකෘතිය හා අනුභූතියේ ප්‍රබලත්වය ශක්තිමත් කරන බස්වහර යන කාරණා එහිදී ප්‍රධාන යි. ඊට අමතරව, කවියේ ඒකමිතිය මෙන්ම කූටප්‍රාප්තියද එහි රස නිෂ්පත්තිය වෙනුවෙන් ප්‍රබලව බලපායි. එබැවින් කවියක් වැනි සියුම් සංවේදනා ප්‍රක්ෂේපණය කරන සාහිත්‍යාංගයක් භාවපූර්ණව හා අර්ථපූර්ණව ඉදිරිපත් කිරීම පහසු කටයුත්තක් නොවේ.

නිශංකා ජයසිරි

නවක කිවිඳියක වන නිශංකා ජයසිරිගේ කුළුඳුල් කාව්‍ය සංග්‍රහය රසවිඳින විට දැනෙන මූලිකම කරුණ වෙන්නේ කවි රස අනුභූතීන් සරු පොළොවක ඒවා සාරා පාදාගත හැකි කාව්‍ය කුසලතා පිරිපුන් කිවිඳියකගේ සම්ප්‍රාප්තික පා සලකුණු ඈ තබන්නට සූදානම් බවයි. මානව ජීවිතයේ අතිශය සියුම් කලාපයන්හි සැඟව ඇති සංවේදනාවන් සිය කවි ඇසට ඇය හසුකරගනී.

‘ගැහැනියක වූ කළ’ කවිය එවැනි ප්‍රබල සංවේදනාවක් සංකේතීයව හසුකරගත් කවියකි. ඇය මෙහිදී කාන්තාව නැත්නම් ගැහැනිය සංකේතාර්ථයෙන් සමාන කරන්නේ වැවකටය.

තැනින් තැන ඉරි තැළුණ
වැව් පතුල හංගගෙන
ඔළුව උස්සන ගොයමට
කන්න දෙන එකයි යුතුකම

මේ කවියේ අපූර්වතා ගුණය මතුවන්නේ ඒ නිසායි. මොන ප්‍රශ්න තිබුණද තමන්ගෙන් යැපෙන්නන් සුරක්ෂා කිරීම මේ පුරුෂාධිකාරී සමාජය විසින් ගැහැනියකට පවරා ඇති අයුරු කිවිඳියගේ නිරීක්ෂණාක්ෂියට හසුවේ.

මේ කන්නේ වැස්ස ද
ඉහත්තාවේ කැලෑ කපල ද
අහන්නට කවුරුවත් නැතුවට
වැවක් වූ කල නිලට
බැබලෙන එකයි යුතුකම

කුමනාකාරයේ මානසික ගැටලු පීඩන හෝ කායික අපහසුතා තිබුණ ද ගැහැනිය එය ඉවසා වැදෑරිය යුතුය. අඬෝවැඩියාවෙන් තොරව සිනාමුසු මුහුණින් සිටිය යුතුය. මෙය මොනතරම් අසාධාරණයක් ද? අපේ රටේ බහුතරයක් පිරිමි ගැහැනිය සමග ජීවිතේ බෙදාගන්න තාම සූදානම් නැත. පිරිමියා කැමති සමස්ත ජීවිත වැඩ ලැයිස්තුව තාමත් බෙදලා තියාගන්නටය. උයන්න පිහන්න, රෙදි සෝදන්න, ගෙදර පිළිවෙළට තබාගන්න, පිරිමියාගේ කායික අවශ්‍යතා සංතෘප්ත කරන්න, දරුවන් වදන්න හා හදන්න වැනි බරපතළ වැඩ ගැහැනියට උරුම කර දී තිබේ. ගැහැනිය කුස්සියෙන් නිදහස් කරන්න පිරිමියාට හැකියාවක් නැත්තේ ඇයි? වෙල්ලාවෙන් ඇගේ දෑත් මුදවන්න නොහැකි ඇයි? ඇගේ කායික අපහසුතා පළලිගන්න අකමැති ඇයි? නිශංකා ප්‍රශ්න කරන්නේ මේ කාරණයයි.

ශීඝ්‍රයෙන් පුළුල් වන මධ්‍යම පන්තික සමාජ ස්තරයෙහි හීනවල ගබ්සාවීම ඇය පවුලක කේන්ද්‍රීය චරිතය වන පියා ඇසුරෙන් පවසන ආකාරය ‘හීන’ නිර්මාණය අනුභූතිය කරගනී.

කඩලා පිටිපස්සෙම බිත්තිය
ගහමු කුස්සිය තට්ටු දෙකකට
පරණ හුඩ් එක කඩලා ඔතනම
ගැහුවමයි හැඩ වැරෙන්ඩා එක

මෑත කාලයේ ලෝකය පුරාත්, ශ්‍රී ලංකාවේත් මධ්‍යම පන්තිය විශාල වශයෙන් පුළුල් වන ආකාරය දකින්නට ලැබුණි. නව ආර්ථික පෙළගැසීම් හා බරතැබීම් මෙයට විශාල වශයෙන් හේතු වුණි. න්‍යෂ්ටික පවුල සෑම විටම උත්සාහ කරන්නේ අර සේකර කියන ආකාරයට ‘වික්ටර් බතක් වතක් ගෙයක් දොරක් රස්සාවක් ලද පමණින්’ වශයෙනි. දැන් මෙයට අලුතින් එකතුවිය යුතු අංග කිහිපයක් ද තිබේ. වාහනයක්, ඇපල් ෆෝන් එකක්, දරුවන්ට උසස් ඉස්කෝලයක් වැනි දේ ඒ අතර විශේෂයි. පුළුල් වෙන නව මධ්‍යම පන්තිකයාගේ හීනවල ස්වරූපය ඒ ආකාරයි. එබඳු හීන දකින බොහෝ මධ්‍යම පන්තිකයන්ට ඒවා යථාර්ථයක් බවට පත්කර ගැනීමට තම කෙටි ජීවිත කාලය තුළ ඉඩක් ලැබෙන්නේ නැත.

පසුගිය කාලයේ සමාජ ආර්ථික නාය යෑමට හසුවූයේ මධ්‍යම පන්තිකයාගේ මෙබඳු හීන රාශියකි. කිසි දවසක වීදී සටන්වල විරෝධතාවල අප නොදුටුව, තමන්ගේම කොටු තුළ ‘මාවත් මගේ බිරිඳත් රැකුණොත් මදි ද’ කියන ස්වාර්ථවාදී න්‍යායෙන් ජීවත් වුණ මධ්‍යම පන්තිකයා පාරට පැමිණ තිබුණේ එබැවිනි. මේ නව මධ්‍යම පන්තියේ හීන නාය යන හැටි නිශංකා හෘදය සංවේදී ආකාරයෙන් කියන්නේ මේ ආකාරයෙනි.

ඒත් හිත අත නෑර කිසිවිට
තාත්තා ඔය හීන දුටුවෙ ය
ආණ්ඩුවෙ රෝහලේ රළු ඇඳ
පවා ඒ බව දැනන් හිටියෙ ය
අපි නොදත් තව බොහෝ හීන ද
මිට මොළොවගෙන හිටිය අත් දෙක
ලිහිල් වී බිම වැටී තිබුණා
රෝද පුටුවෙන් බිමට හවසක

මධ්‍යම පන්තික පියාගේ මිය යාම කාව්‍යාත්මක ව්‍යංග්‍යයකින් ඇය පවසන ආකාරය ඇගේ කවිත්වය ගැන ඉඟි සපයන අපූරු අවස්ථාක් මෙහිදී හදුනාගත හැකිවේ.

නිශංකාගේ කවියෙහි කූටප්‍රාප්තිය පිළිබඳ ඇය වඩාත් සැලකිල්ල දැක්විය යුතුව තිබෙන බව කෘතිය පරිශීලනය කරන විට දැනෙයි. මන්ද කූටප්‍රාප්තියයි කවියේ ප්‍රබලත්වය මතුකරන නිලය වන්නේ. එය රසිකයාගේ මනස සමග ගනුදෙනු කරයි. රසිකයා උස්සා පොළොවේ ගසන තැන එතැනය. රසිකයාට අංකුශයෙන් ඇන ඇත්ත ජීවිතය මෙහෙමයි බලාපල්ලා පවසන්නේ එතැනිනි. නමුත් ඇතැම් තැනක ඇගේ අතින් එය ගිලිහී යනු පෙනේ. ඒ නිසා ඒ ගැන ඇය තවත් සැලකිලිමත් විය යුතුය.

නිශංකාගේ බස නැවුම්, සංකේත, උපමා රූපක නැවුම් නිසාම ඇගේ කවිය කෘත්‍රිමභාවයෙන් මිදී ස්වාභාවිකත්වයට ළං වේ. ප්‍රේමය වැනි සුලබ අනුභූතියක් රැගෙන නිර්මාණ කරන විට ඇගේ මේ බුහුටි භාවිතාව කැපී පෙනෙයි. ‘හුරු පුරුදු බංකුව’ නිර්මාණයේ දී ප්‍රේමයේ විරහව පවසන්නට ඇය සංකේතයක් ලෙස භාවිත කරන්නේ උයනක පෙම්වතුන් ගැවසෙන බංකුවකි.

අපේ හසරැළි හොඳින් හඳුනන
උයන් තෙර හුරු පුරුදු බංකුව
තිබුණ තැන බැලුවාම නිකමට
නෙත ගැටුණි, මට මගේ සිහිනම
එතැන තවමත් දිර දිරා යන

කවියට අවශ්‍යවන්නේ මෙන්න මේ නිමාවයි. මෙතනදී බස ඇතුළේ ඇය ව්‍යංග්‍යයෙන් අපට කියන විසල් කතන්දරයක් තිබේ. එය අපේ ජීවිත අත්දැකිම් සමග පුරුද්දා ගත්විට අප තිගැස්මකට බදුන්කරයි.

ප්‍රේමයේ වියොව ගැන ලියැවුණ අපූරු කෙටි කවක් මේ කෘතියේ තවත් තැනෙක මුණ ගැසේ.

රතු රිබන් ගැවසුණ
රථයක් වේගයෙන් ඉගිලෙයි
දිරාගිය කොළයක් දෙකක්
ඒ පසුපසින් දුවන්නට ගොස්
හති වැටෙයි
නතරවෙයි.

මීට වඩා වඩාත් සාධාරණ සමාජයක් හා සාධාරණ ලෝකයක් නිර්මාණය කිරීමේදී අපගේම භූමිකාව ගැන මෙනෙහි කිරීමට කවිය රසිකයාට ආරාධනා කළයුතුයි. සෑම කවියකම අප තුළ සංවේදනයක් ඇති කිරීමට, අපගේ උපකල්පනවලට අභියෝග කිරීමට සහ ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට අපව පොලඹවන්නට ඊට ඇති බලය පිළිබඳ අඩු තක්සේරුවකට නොයා යුතුය.

ළිං පතුලෙ ඉඳ උඩ බලන විට
අහස සඳ සේ පෙනේ ඈතට
පොළොව ඇත්තේ අහස් උසකය
ලෝකයෙන් අපි බොහෝ පාතය

ඇය වචනයෙන් අඳින සිතුවම අපූරුයි. ළිඳක් ඇතුළට බැස ඉහළ බැලූවිට පේන දර්ශනය ළිං ඉසින්නාගේ ජීවිත ස්වරූපය එක්ක බද්ධ කරන ආකාරය කාව්‍යෝපක්‍රමයකි. ‘ලෝකයෙන් අපි බොහෝ පාතය’ කියූ සැණින් ඔවුන් පොදු සමාජයෙන් කෙතරම් ආන්තීකරණයට ලක්වී ඇත්දැයි අපට වටහා ගත හැකිවේ.

ඉහපු ළිඳකට උනන උල්පත
මම හෙලන දාඩිය ය කඳුල ය
සහතික ය ඒ වතුර හොඳ බව
ගඳක් සුවඳක් ඉතිරි වී නැත

තවත් තැනෙක ඇය ඇඟලුම් කර්මාන්තයේ රැකියා කරන තරුණිය මුහුණ පාන අමානුෂික ශ්‍රම සූරා කෑම ඇගේ මාසික ආර්ථවය පදනම් කරගෙන කවි කරන්නේ මෙලෙසිනි.

‘පෙනඩෝල් තියෙනවද ‘
‘ලයින් එකේ‘කෙල්ලකගෙන්
රහසින් අසමි
සීසීටීවී ඇස රවයි, ගොරවයි
නමුත් යටි බඩ රිදි රිදී වද දෙයි

නිශංකා ජයසිරිගේ කුළුඳුල් කාව්‍ය සංග්‍රහයෙන් ඇය පෙන්වන සුවිශේෂ ලක්ෂණය වන්නේ සමාජගත කාරණා හඹායන්නට ඇය දක්වන ළැදියාවයි. එක සාර්ථක කවියෙකු අත්පත්කරගත යුතු ගුණයකි. එම නිසා තව තවත් කවිය පිළිබඳ සොයා බැලීමෙන් හා කවියට අවශ්‍ය නව අනුපානයන් අවබෝධ කරගැනීමෙන් නිශංකාට දුරක් යා හැකිය. සමාජයෙන් විනිර්මුක්තව අහසේ පළඟ බැඳ ජීවත්වීමට වෙරදරන්නෝ කිසි දිනක ජන මතකයේ දිගු කල් රඳා නොපවතිති.

මේ නිශංකා ගැන බලාපොරොත්තු සහගතවීමට ඇය අපට සපයා දෙන මාහැඟි උදාහරණයකි. ”එම්බා, වැට නියර” එ කවෙහි මැයයි.

කන්නයක දාඩිය
අස්වැන්නක් ව ගෙට එන
නැකත මේකැයි කියා හරියට
පණිවිඩය ගෙනියන
සුළඟ වෙත තටු තිබුණද
කන්න ණය හිරවෙන
සහතික මිල ද නිදියන
මොහොත එක පිට එක
වැටුනේ හරියට කොහොමද
ඉතින් හඬ ගා අඬ ගසමි
එම්බා ‘වැට නියර ‘
ආ මෙන්න, ගොයම් ටික.

-කපිල එම්. ගමගේ-

ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩාවේ දේශපාලනය සහ ‘මහත්වරුන්’ පිළිබඳ අලුත් ගැටලු

0

පසුගිය සතිය දෙක පුරා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ දේශපාලනය ගැන සිතා බැලීමට ආරාධනා කරන සිදුවීම් ගණනාවක් සිදුවිය. ලංකාවට සම්බන්ධ සිදුවීම් දෙකක්, ජනමාධ්‍යයෙන් විශාල ලෙස වාර්තා කෙරුණද, ඒවා ගැන ගැඹුරු සාකච්ඡාවක් ලංකාවේ සිදුවූයේ නැත. සිදුවන ලකුණක්ද දැනට නැත. එහෙත් ගැඹුරු සාකච්ඡාවක් ආරම්භ නොකිරීමට එය හේතුවක් විය යුතු නැත. මෙම ලිපියේ අරමුණ, එවැනි සාකච්ඡාවක් සිංහල භාෂාවෙන් සිදුකිරීමට ආරාධනයක් සහ ආරම්භයක් සැපයීමයි. මා ලියන්නේ ‘ශාස්ත්‍රීය’ ලිපියක් නොව උගත් පාඨකයන්ට ආමන්ත්‍රණය කරන ලිපියක් බවද, මා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා විශේෂඥයකු නොවන බවද පළමුවෙන් කිව යුතුය.

ක්‍රිකට් පිත්තක් අතින් අල්ලලාවත් නැති මට ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ගැන උනන්දුව තිබෙන්නේ කාරණා දෙකක් උඩය. ක්‍රිකට් ඇතුළු ක්‍රීඩා ගණනාවක ‘ලෝලයකු’ වීම එයින් පළමුවැන්නයි. මා ගමේ පාසල් ශිෂ්‍යයකු වශයෙන් සිටියදී ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගැනීමට ‘ඩේලි නිව්ස්’ පත්‍රය කියවන්නැයි ගමේ පාසලේ තරුණ ඉංග්‍රීසි ගුරුවරයා දුන් උපදෙස් අනුව, එම පත්‍රය කියවීමට පුරුදු වූ මා, පසු කාලයේදී ඇතිකරගත් ඇබ්බැහියක් නම් ‘ස්පෝර්ට්ස් පේජ්‘ එක පළමුව කියවීමයි. පිටිසර ගැමි පාසල් ශිෂ්‍යයකු වුවද, එංගලන්ත, ඕස්ට්‍රේලියානු සහ දකුණු අප්‍රිකානු ක්‍රිකට් වීරයන් මගේද වීරයන් වූයේ 1960 ගණන්වල මැද භාගයේදීය.

දෙවැනි කරුණ නම්, විශේෂයෙන් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පිළිබඳව මා තුළ ඇති ශාස්ත්‍රීය සහ ශාස්ත්‍රාලයීය උනන්දුවයි. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව, එහි දේශපාලනය, සමාජීය පැතිකඩ, ජනප්‍රිය සංස්කෘතිකාංගයක් වශයෙන් එහි ඇති වැදගත්කම ගැන ශාස්ත්‍රීය කෘති හෝ පර්යේෂණ ලංකාවේ නැත. ලාංකික ඉතිහාසඥයකු සහ මානව විද්‍යාඥයකු වන මහාචාර්ය මයිකල් රොබර්ට්ස්, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ගැන පොදුවේත්, ලංකාවේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ගැන විශේෂයෙනුත්, ලේඛන ගණනාවක්ම පළ කර ඇති එකම ලාංකික ශාස්ත්‍රඥයා බව මගේ විශ්වාසයයි.

ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ දේශපාලන සහ සමාජීය පැතිකඩ ගැන උනන්දුව දක්වන මම තවත් කිහිප දෙනකු සමග 2007දී Cricket, Lovely Cricket; Sports in Culture, Class and Nation of Sri Lanka (ක්‍රිකට්, ජොලි ක්‍රිකට්, ලංකාවේ සංස්කෘතිය, සමාජ පන්තිය සහ ජාතිය තුළ ක්‍රීඩාව) නම් කෘතියක් පළකළෙමි. එය මගේද ඇතුළු ලේඛකයන් කිහිප දෙනකුගේ ලිපි එකතුවකි.

ලංකාවේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව, එහි දේශපාලනය හා සමාජ විද්‍යාව ගැන ලියා ඇති ඉතා අගනා කෘතියක් 1997දී එංගලන්තයේ පළවිය. එහි කතුවරයා Mik Marqusee (මයික් මාර්කුසී) නම් වූ එංගලන්තයේ ජීවත්වන ඇමෙරිකානු ජාතික ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදියාය. මොහොමඩ් අලි ගැනද ඔහු ඉතා අගනා කෘතියක් ලියා ඇත. එම කෘතියේ නම සිංහළ භාෂාවෙන් කියන්නේ නම් ‘විමුක්තියේ ගීතය: මොහොමඩ් අලි සහ 1960 ගණන්වල ජීව ගුණය’ යන්නයි. මාර්කුසී මාක්ස්වාදී පසුබිමකින් එන ක්‍රීඩා මාධ්‍යවේදියෙක්ය.

එබැවින් ඔහුගේ කෘතිවල විශේෂ ලක්‍ෂණ තුනක් තිබේ. පළමුවැන්න ක්‍රීඩාව තුළ ඇති දේශපාලනය සහ මුදලේ බලය අනාවරණය කර විග්‍රහ කිරීමයි. දෙවැන්න, ක්‍රීඩාවේ සහ ක්‍රීඩකයන්ගේ සමාජ විද්‍යාත්මක පසුබිමයි. තෙවැන්න ක්‍රීඩා තුළින් ප්‍රකාශයට පත්වන සමාජ සහ පන්ති අරගලයයි. ලංකාව 1996 ලෝක කුසලානය දිනා සති කිහිපයකට පසුව, තම පොතට කරුණු එකතු කිරීමට පැමිණි මාර්කුසී, මා සමගද සාකච්ඡා කිහිපයක් පැවැත්විය. ඔහු ලංකාවේ ක්‍රිකට් කණ්ඩායම වීරයන් ලෙස සැලකුවේ, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ පැවතුණ යටත්විජිත සහ ප්‍රභූවාදී ආධිපත්‍යය, නිර්ප්‍රභූ පවුල්වලින්ද, අධිපති ප්‍රභූ තන්ත්‍රයේ පාසල් නොවන පාසල්වලින්ද පැමිණි හරියට ඉංග්‍රීසි උච්චාරණය නොකළත්, නිවැරදිව ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා කළ සාමාන්‍ය පංතියේ ක්‍රීඩකයන්ගෙන් සමන්විත කණ්ඩායමක් විසින් පෙරලා දමනු ලැබීම නිසාය.

ඉහත සඳහන් කළ මයික් මාර්කුසී ලංකාව ජයග්‍රහණය කළ 1996 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලාන තරගය ගැන ලියූ කෘතියේ ග්‍රන්ථ නාමයේ මුල් කොටස වූයේ War Minus the Shooting (වෙඩි තියාගන්නේ නැති යුද්ධය) යන්නයි. මෙම ඉංග්‍රීසි ප්‍රකාශ ඛණ්ඩයේ අර්ථ දෙකක් තිබේ. ඒ සාම්ප්‍රදායික හා දේශපාලන වශයෙනි. එහි සාම්ප්‍රදායික අර්ථයෙන් අදහස් කෙරුණේ, ජාත්‍යන්තර මට්ටමේ ක්‍රිකට් තරග හරියට මහා යුද්ධයක යෙදීමට තරම් සියුම් ලෙස සැලසුම් කළ යුතු, මූලෝපායගත කළ යුතු සහ නූලටම ක්‍රියාත්මක කළ යුතු, ආයුධ බලය මෙන්ම මානසික හා බුද්ධිමය ශක්තියද අවශ්‍ය වන අතිශයින් පසමිතුරුවාදී සහ තියුණු තරගයක් වන්නේය යන්නයි. පසුගියදා ඇන්ජලෝ මැතිව්ස් සමග ඇතිවූ ආරවුල සාධාරණය කරමින්, ‘මං ඒ වෙලාවේ හිටියේ යුද්ධයක් කරමින්’ යැයි බංග්ලාදේශයේ ක්‍රිකට් නායක ශකීබ් අල් හසන්, තමන්ගේ විවේචකයන්ට පිළිතුරු දුන්නේ එම අර්ථයෙනි.

දෙවැනි අර්ථය, රටවල් අතර ක්‍රිකට් තරග ඇතිවන විට ඒවා හරියට ඒ රටවල් දෙක අතර යුද්ධයක ස්වභාවය ගන්නා බවයි. ඉන්දියාව හා පකිස්ථානය, එංගලන්තය හා ඕස්ට්‍රේලියාව අතර ඇතිවන ක්‍රිකට් තරග මේ සඳහා ඇති ඉහළම නිදසුන්ය. ක්‍රීඩාවත් සමග පැටලී ඇති ජාතික-රාජ්‍ය ජාතිකවාදය සහ දේශප්‍රේමය මෙයට එක් හේතුවකි. ඉන්දියානු- පකිස්ථානු ක්‍රිකට් තරගයක් දෙරට අතර දේශසීමා යුද්ධයක් වන තරමට උණුසුම් වෙයි.

මගේ මතකයේ හැටියට, ටික කලකට පෙර දෙරට අතර ක්‍රිකට් තරගයක් වාර්තා කළ මුද්‍රිත මාධ්‍ය වාර්තාකරුවන් සහ රේඩියෝ විස්තර විචාරකයන් භාවිත කරන අලංකාරෝක්ති සහ අතිශයෝක්ති වාක්‍ය සහ වචන, උපමා රූපක, රටවල් දෙක අතර ඇතිවන ඇත්ත යුද්ධයක් වාර්තා කරන තරම්ම මිලිටරීකරණයට භාජනය වූ ඒවාය. එංගලන්තය සහ ඕස්ට්‍රේලියාව අතර තිබුණ ‘අළු බඳුන’ දිනාගැනීමේ ටෙස්ට් තරගවලදී කණ්ඩායම් දෙක අතර සාම්ප්‍රදායිකව ඇතිවූ උණුසුම, යටත්විජිතකරණ රටක් හා යටත්විජිතයක් අතර ඇතිවන යුද්ධයක් සිහිගන්වන තරම් තියුණු ඒවාය.

එංගලන්ත කණ්ඩායමේ පිතිකරුවන්, ‘අප්සෙට්’ කිරීමට ඕස්ට්‍රේලියානු කණ්ඩායම් නායකයාද, කඩුලු රකින්නාද, ස්ලිප් ක්‍රීඩකයන්ද, පන්දු යවන්නන්ද භාවිත කරන දෙපැත්ත කැපෙන සහ අපහාසාත්මක විහිළු ‘වෙඩි තියාගන්නේ නැති යුද්ධයේ’ සුලභ අවස්ථාවන්ය. දැනට සිටින කීර්තිමත් ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් විචාරකයකු වන, ඕස්ට්‍රේලියානු පිළේ හිටපු නායක රිකී පොන්ටිං සහ ඉන්දියාවේ ‘සුපිරි පිතිකරු’ යැයි හැඳින්වෙන විරාත් කෝලි sledging යන ඕස්ට්‍රේලියානු -ඉංග්‍රීසි වචනයෙන් හැඳින්වෙන මෙම ‘වෙඩිතබා නොගනිමින් යුද්ධ කිරීමේ’ කලාවේ නිපුණ ක්‍රීඩකයන්ය.

ක්‍රිකට්වල දේශපාලනය

මෙම පසුබිම් සාකච්ඡාවෙන් අප උකහා ගත යුතු ප්‍රධාන කරුණ නම්, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව යනු නිර්දේශපාලනීය ව්‍යායාමයක් නොවන්නේය යන්නයි. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ දේශපාලනය ආකාර සහ මාධ්‍ය කිහිපයකින්ම ප්‍රකාශයට පත්වේ. ඒවායින් කිහිපයක් පහත සඳහන් පරිදි දක්වා සිටිය හැකිය.

ක්‍රිකට් යනු ‘මහත්වරුන්ගේ’ ක්‍රීඩාවක්ද? ‘මහත්වරු’ යනු කව්ද?
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ජාතික රාජ්‍ය දේශපාලනයේ මාධ්‍යයක් වූ විට, එය දේශප්‍රේමයේ දේශපාලනීකරණයට පත්වී තිබෙනවා නොවේද? ක්‍රිකට් ජාතිවාදය සහ ක්‍රිකට් දේශප්‍රේමය, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවට නව දේශපාලන වැදගත්කමක් ලබාදී තිබෙන්නේද?
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව මුදල් බලයෙන් සහ දූෂණයෙන් තොර ක්‍රීඩාවක් ලෙස පැවතී තිබෙන්නේය සහ පැවතිය යුතුය යන්න ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පිළිබඳ දෘෂ්ටිවාදය විසින් පතුරුවා තිබෙන මිථ්‍යා විශ්වාස නොවන්නේද?

පොදු ජන සංස්කෘතියේත්, විනෝදස්වාද කර්මාන්තවලත් ප්‍රබල අංගයක් ලෙස ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ඉටු කරන සමාජීය, සංස්කෘතික සහ ආර්ථික වැඩ කොටස අමතක කර, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සම්බන්ධව ලංකාවේ දැනට මතුවී ඇති අර්බුදය තේරුම් කිරීම කළ හැකි දෙයක්ද?
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව තුළ විවිධ ආකාරයෙන් ගැබ්වී තිබෙන සමාජ යථාර්ථයේ විවිධ පැතිකඩ මොනවාද? ඒවායින් සංකේතවත්ව ප්‍රකාශ වන දේශපාලනය කුමක්ද? ඉහත මතුකළ ප්‍රශ්න අතරින් ‘ක්‍රිකට් යනු මහත්වරුන්ගේ ක්‍රීඩාවක්ද’ යන කරුණ පළමුවෙන් සාකච්ඡා කරමු.

‘මහත්වරුන්ගේ ක්‍රීඩාව’

ලංකාවේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පිළිබඳව ඇති අධිපති දෘෂ්ටිවාදයෙන් නිතර ප්‍රචාරය කෙරෙන මතයක් නම් අන් ක්‍රීඩා මෙන් නොව ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ‘මහත්වරුන්ගේ’ ක්‍රීඩාවක්ය යන්නයි. මෙය ලංකාවේ ඉතිහාසය සමග සම්බන්ධ මතයකි. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ඉතිහාසය පිළිබඳ සාහිත්‍යයෙන් පෙන්වන පරිදි මුලින්ම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පැවතුණේ එංගලන්තයේ සිටි විශාල කෘෂිකාර්මික ඉඩම් හිමි රදළ ප්‍රභූ තන්ත්‍රයේ පවුල්වල පිරිමින්ගේ විනෝද ක්‍රීඩාවක් ලෙසය. පසුව එය ප්‍රභූ සහ රදළ නොවන සාමාන්‍ය පන්තිවල පිරිමින්ගේ ක්‍රීඩාවක් බවටද පත්විය.

එය 19 වැනි සියවසේ සිදුවූ සමාජ පරිවර්තනයට සමාන්තරව සිදුවූ වෙනසකි. මෙම පරිවර්තනය තුළ වෙනස් සමාජ පසුබිම් දෙකකින් පැමිණි ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන් හා කණ්ඩායම් හැඳින්වීමට ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ එකිනෙකට වෙනස් වචන දෙකක් භාවිතයට හඳුන්වා දෙනු ලැබිණ. රදළ ප්‍රභූ පන්තියේ ක්‍රිකට් සෙල්ලම් කරන කණ්ඩායම් ‘මහත්වරුන්ගේ’ කණ්ඩායම් ලෙසද, සාමාන්‍ය නිර්ප්‍රභූ පන්තිවලින් පැමිණ ක්‍රිකට් සෙල්ලම් කරන පිරිමින් නිකම්ම නිකම් ‘ක්‍රීඩකයන්’ ලෙසද හැඳින්වීමට පටන් ගැනිණ. මෙම එකිනෙකට එරෙහි සමාජ පන්ති කණ්ඩායම් නියෝජනය කරමින් ක්‍රිකට් තරග පැවැත්වෙන විට ඒවා හඳුන්වන ලද්දේ Gentlemen Vs. Players (මහත්වරුන්ට එරෙහිව ක්‍රීඩකයන්ගේ තරගය) යනුවෙනි.

එංගලන්තයේද ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන්ගේ සමාජ පදනම පුළුල්වී, මධ්‍යම පන්තිය හා කම්කරු පන්තිය අතර එය ක්‍රීඩාවක් ලෙස පැතිරුණ විට, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සම්බන්ධව පැවති රදළ, ප්‍රභූ සමාජ අනන්‍යතාව දුර්වල වී හැම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයකුම players යන පදයෙන් හැඳින්වීමට පටන් ගැනිණ. මෙම ලිපියේ ඉහතින් සඳහන් කළ මයික් මාර්කුසීගේ ‘වෙඩි තියා නොගන්නා යුද්ධය’ නම් කෘතියේ එංගලන්තයේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ සමාජීය පරිණාමය සහ පන්ති ව්‍යුහයේ වෙනස්වීම් ගැන බෙහෙවින් රසවත් සාකච්ඡාවක් තිබේ.

‘මහත්වරු’ යන්නෙහි නව අර්ථ

කාර්මික විප්ලවයෙන් පසු එංගලන්තයේ ඇතිවූ සමාජ පරිවර්තනයෙන් පසු ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ තිබි රදළ, වංශාධිපති සමාජ අනන්‍යතාව දුර්වල විය. ‘මහත්වරු’ යන්නෙහි වංශාධිපතිවාදී පන්ති අර්ථය වෙනුවට, එයට සදාචාරවාදී අලුත් අර්ථයක් ලැබුණේ එම පසුබිම තුළය. ක්‍රීඩාවේ නීති පිළිපැදීම මෙන්ම නීතිය මෙන්ම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ‘ජීව ගුණය’ ආරක්‍ෂා කිරීම, විනිසුරුවරුන්ගේ තීරණ අභියෝග නොකර පිළිගැනීම, පරාජය සතුටින් පිළිගැනීම සහ පරාජිතයන්ට ගෞරවය දැක්වීම වැනි බූෂුවා, එනම් ධනේශ්වර පන්තියට අයත් සදාචාරවාදය ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා සංස්කෘතියේ මුල් බැස ගැනිණ. එය එංගලන්තයේ පමණක් නොව, යටත්විජිත රටවලද ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ප්‍රබල සහ අධිපති සංස්කෘතික අංගයක් බවට පත්විය.

ලංකාවේ සිදුවූ තරමක් සරදම් සහගත වර්ධනයක් නම්, මෙම ක්‍රීඩා සදාචාරවාදය, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පාසල් අධ්‍යාපනයේ අංගයක් බවට පත්කළ කොළඹ මහනුවර ඇංග්ලිකානු සහ රජයට හිමි ප්‍රභූ පාසල්වලින් ප්‍රචලිත කරන ලද වංශාධිපති දෘෂ්ටිවාදයක්ද බවට පත්වීමයි. එය පසුව, රජයේ මෙන්ම බෞද්ධ සහ හින්දු සංස්කෘතික අනන්‍යතාව සහිත පාසල්වලද ක්‍රීඩා දෘෂ්ටිවාදයේ අංගයක් බවට පත්විය. ලංකාවේ පාඨශාලා සහ ක්‍රීඩා සංස්කෘතික මතවාදයේ ගැඹුරටම මුල් බැසගෙන ඇති ‘මහත්වරුන්ගේ ක්‍රීඩාව’ යන්න, උඩරට ඉඩම් හිමි රදළ ප්‍රභූ පන්තියේත්, කොළඹ බූෂුවා පන්තියේත් යන වරප්‍රසාදලාභී පන්ති දෙකෙහි මතවාදය කොතරම් ශක්තිමත්ව තවමත් පවතින්නේද යන්න ප්‍රකාශයට පත්කරන සාධකයකි.

‘මහත්වරු’ සංකල්පයේ අර්බුදය

ලෝක කුසලාන තරගාවලියේදී ලංකාවේ ක්‍රිකට් කණ්ඩායම පත්වූ පරාජයෙන් පසුව ලංකාවේ ක්‍රිකට් ආයතනය, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන්, ක්‍රිකට් බලධාරීන් සහ ක්‍රිකට් ලෝලයන් යන සියලු දෙනාම අතිමහත් අර්බුදයකට ඇද වැටී තිබේ. මෙය ලංකාවට සුවිශේෂ වූවක් නොවේ. බංග්ලාදේශය, පකිස්ථානය සහ එංගලන්තය යන රටවල් තුනේද මේ සතියේ සිට අලුත් ක්‍රිකට් අර්බුද ඇතිවී තිබෙනවා පමණක් නොවේ. එම රටවලද ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සම්බන්ධ ව්‍යුහාත්මක ගැටලු, අඩුපාඩු සහ දුර්වලතා පිළිබඳ අලුත් සාකච්ඡාද ඇතිවී තිබේ. එකිනෙකාට දෝෂාරෝපණය කරගැනීම හා වගකීම අනුන්ට පැවරීම පකිස්ථානයේ සහ බංග්ලාදේශයේ සිදුවන විවාදයේ දැනටමත් පටන්ගෙන තිබේ. ලංකාවේද එය ඉතා ඉහළින් සිදුවෙමින් ඇත.

එහෙත් ලංකාවේ විවාදයේ, ලංකාවට සුවිශේෂ කාරණා දෙකක් අවධාරණය වේ. ඒවා නම්, ක්‍රිකට් ආයතනයේත්, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේත් තිබේයැයි බොහෝ දෙනා සිතන දූෂණය හා බලය අයුතු ලෙස ප්‍රයෝජන ගැනීමයි. දෙවැන්න, ක්‍රිකට් පරිපාලනයට ආණ්ඩුවේ මැදිහත්වීමයි. එම කාරණා දෙකෙන්ම පෙනෙන්නේ, ක්‍රිකට් යනු මහත්වරුන්ගේ ක්‍රීඩාවකි යන විශ්වාසය මහා මිථ්‍යාවක් බවට පත්කරමින්, යටත්විජිතවාදයේත්, පශ්චාත්-යටත්විජිත ප්‍රභූවාදයේත් උරුමයක් වූ එම මතවාදය පෙර නොවූ විරූ අර්බුදයකට පත්වීමත්ය.

ක්‍රිකට් පාලනය අල්ලාගෙන සිටින ව්‍යාපාරික පන්තියත්, ක්‍රිකට් පාලනයට අතගසන ආණ්ඩුවත්, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ අර්බුදය ගැන පසුගියදා මහ හඬින් කෑගැසූ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුනුත් ඇත්තටම ‘මහත්වරුන්ද’ යන ප්‍රශ්නයත් මහජනයා ඉදිරියේ මතුවී තිබේ. ඇත්තටම ‘මහත්වරුන්’ වන්නේ දුප්පත් පවුල් පසුබිම්වලින් එන ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන් සහ දුප්පත් බහුතරය වන ක්‍රිකට් ලෝලයන් පමණක් නොවන්නේද? මහත්වරුන්ගේ ක්‍රීඩාව ඇත්ත වශයෙන්ම දුප්පතුන්ගේ ක්‍රීඩාව වීම ලංකාවේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ලබා ඇති සමාජීය සහ සමාජ විද්‍යාත්මක වශයෙන්ම ඉතාම වැදගත් පරිවර්තනය බව නිරීක්‍ෂණය කිරීමේ වරදක් තිබේද?

කාලය ගත කිරීම සහ කාලය ‘හොඳින්’ ගත කිරීම

0

‘සිය පාරිභෝගිකයන් ‘පාවිච්චි කරන්නන්’ (Users) යනුවෙන් හඳුන්වන කර්මාන්ත දෙකයි ලෝකයේ තිබෙන්නේ. එකක් නීතිවිරෝධී මත්ද්‍රව්‍ය. අනෙක මෘදුකාංග.’

‘The Social Dilemma’ වාර්තා චිත්‍රපටය නැරඹු කිසිවෙකුට අමතක කළ නොහැකි මේ උපුටනය, විසි හතර පැයේ ම මිනිස් ඇස් කුඩා කුඩා තිර මත අලවා තබන ඉන්ද්‍රජාලික සයිබර් කර්මාන්තය ගැන මඳක් නැවතී හිතා බලන්නට සලස්වන්නකි. කැලිෆෝනියාවේ සිලිකන් වැලි හි පිහිටි ලොව බලවත් ම තාක්ෂණ සමාගම්වල සේවය කර ඒවායින් ඉවත් වූ කිහිප දෙනෙකුගේ විවාදාත්මක අදහස් රැගත්, මහත් ආන්දෝලනයකට තුඩු දුන් ‘The Social Dilemma’ නමැති ලොව කැලඹූ වාර්තා චිත්‍රපටය නිර්මාණය කරන්නට මූලික වූ ට්‍රිස්ටන් හැරිස්, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් පරිගණක විද්‍යාව පිළිබඳ උපාධිය ලබා ගූගල් සමාගමේ නිර්මාණ සැලසුම් ආචාරධර්මවේදියෙකු ලෙස කටයුතු කර ඉන් ඉවත් වූ අයෙකි. පසුව ඔහු මෙබඳු සුවිශාල තාක්ෂණ සමාගම්වල සේවය කර ඉවත් වූ තමන් වැනි ම සගයන් රැසක් එක් කොටගෙන මානුෂීය තාක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය (Center for Humane Technology) පිහිටුවීම සඳහා පුරෝගාමී විය. අන්තර්ජාලය මේසයක් මත සිට සාක්කුවට පැමිණීමේ ක්‍රියාවලිය ඔස්සේ අපට අහිමි වූ ‘කාලය’ සහ අපෙන් ගිලිහුණු ‘අවධානය’ පිළිබඳවත්, කාලය ගත කිරීමේ සිට කාලය ‘හොඳින්’ ගත කිරීම (Time spent – Time ‘well’ spent) වෙත පරිවර්තනය වීමේ අවශ්‍යතාව පිළිබඳවත් සයිබර්ලෝලීන් දැනුවත් කිරීම සඳහා ට්‍රිස්ටන් හැරිස් නඟන හඬට අප සවන් දිය යුතු ව තිබේ.

මේ ට්‍රිස්ටන් හැරිස් විසින් මීට වසර හතකට පමණ පෙර පවත්වන ලද TED දේශනයක සිංහල පරිවර්තනයයි.

අපේ කාලය ‘හොඳින්’ ගත කිරීම යනු කුමක් ද?

මගේ කාලය හොඳින් වැය කරන්නෙ කොහොම ද කියන එක ගැන හිතන්න මං මගේ කාලයෙන් හුඟක් වැය කරනවා. සමහර විට ඕනවටත් වඩා. සමහර විට පිස්සුවක් වෙන තරමට. මගේ මිතුරන් කියන්නේ එහෙම. ඒත් මට හිතෙනවා මම එහෙම කරන්න ඕන කියලා. මොකද මේ වෙද්දි මට දැනෙනවා මගේ කාලයෙන් පොඩි පොඩි කොටස් මගෙන් ගිලිහිලා යනවා වගේ. එහෙම වෙද්දි දැනෙන්නේ ජීවිතයෙන් කොටස් මගෙන් ගිලිහිලා යනවා වගේ. මගේ කාලයෙන් පොඩි පොඩි කොටස් මගෙන් ගිලිහිලා යනවා වගේ නිශ්චිතවම දැනෙනවා තාක්ෂණයට සහ මං දේවල් චෙක් කරනකොට.

මං ඔබට උදාහරණයක් දෙන්නම්. ඔබට මෙන්න මේ ඊමේල් එක ආවොත්, ඔබෙන් කී දෙනෙකුට මේක ඇවිත් තියනවද, නේද?

‘මාව කෙනෙක් ෆොටෝ එකක ටැග් කරලා.’

මේක පෙනුණාම, මට මේ දැන් ම මේක ක්ලික් කරන එක පාලනය කරගන්න බෑ. මොකද හදිසියෙවත් මේක නරක ෆොටෝ එකක් නම්? ඒ නිසා මම මේක දැන් ම ක්ලික් කරන්න ඕන. හැබැයි මම යන්නෙ ෆොටෝ එක බලන්න මේක ක්ලික් කරන්න විතරක් නෙවෙයි, මම ඇත්තට ම කරන්න යන්නෙ ඊළඟ විනාඩි විස්ස එතන ගත කරන එක. ඒත් නරක ම කොටස තමයි, මම දන්නවා මේක තමයි සිද්ධ වෙන්න යන්නෙ කියලා, ඒත් මේක තමයි සිද්ධ වෙන්නෙ කියලා දැන දැන ම වුණත් මම ඊළඟ පාරත් මේ වැඩේ ම කරන එක නතර වෙන්නෙ නෑ.

නැත්නම් මම මෙහෙම සිදුවීමකට මැදි වුණා කියලා හිතමු. මම මගේ ඊමේල් එක චෙක් කරනවා. ඊළඟට මම රිෆ්‍රෙෂ් කරන්න පහළට අදිනවා. නේද? වැඩේ කියන්නේ තප්පර හැටකට විතර පස්සේ, මම ආයෙමත් රිෆ්‍රෙෂ් කරන්න පහළට අදිනවා. ඇයි මම මෙහෙම කරන්නේ? මේක කිසි ම අර්ථයක් නැති වැඩක්. ඒත් මං ඔබට ඉඟියක් දෙන්නම් ඇයි මෙහෙම වෙන්නේ කියලා.

ඔබ හිතන විධියට, එක්සත් ජනපදයේ චිත්‍රපට, ගේම් පාක් සහ බේස්බෝල් තුනේ ම එකතුවටත් වඩා වැඩි මුදලක් උපයන්නේ මොනවා ද? ස්ලොට් මැෂින්. අපි මෙච්චර සුළු මුදලක් දාලා සෙල්ලම් කරද්දි, කොහොම ද ස්ලොට් මැෂින් මෙච්චර ලොකු මුදලක් උපයන්නේ? අපි සෙල්ලම් කරන්නේ කාසි දාලා. කොහොම ද මෙහෙම වෙන්නේ?

මෙහෙමයි, මගේ ෆෝන් එක ස්ලොට් මැෂින් එකක්. මම මගේ ෆෝන් එක චෙක් කරන හැම වෙලාවක ම කරන්නේ, මට ලැබෙන්නේ මොනවද බලන්න ස්ලොට් මැෂින් එක ප්ලේ කරන එක. මට ලැබෙන්නේ මොනවද? මම මගේ ඊමේල් එක චෙක් කරන හැම වෙලාවක ම කරන්නේ, මට ලැබෙන්නේ මොනවද බලන්න ස්ලොට් මැෂින් එක ප්ලේ කරන එක. මම නිව්ස්ෆීඩ් එකක් පහළට අදින හැම වෙලාවක ම කරන්නේ, මට ඊළඟට ලැබෙන්නේ මොනවද බලන්න ස්ලොට් මැෂින් එක ප්ලේ කරන එක. නේද? ආයෙමත් වැඩේ කියන්නේ, මේක සිද්ධ වෙන විධිය හරියට ම දැනගෙනත්, මම ඩිසයිනර් කෙනෙක්, මම හරියට ම දන්නවා මේකේ මනෝවිද්‍යාව වැඩ කරන්නේ කොහොම ද කියලා, මම හරියට ම දන්නවා මොකද්ද වෙමින් තියෙන්නේ කියලා, ඒත් ඒක මට කරන්න වෙන කිසි දෙයක් ඉතුරු කරන්නේ නෑ, මම පවා ඒකට ඇදිලා යනවා. ඉතින්, අපි මොකද්ද කරන්නේ? මොකද ඒක අපිට ඉතුරු කරන්නේ තාක්ෂණය සමග බුරුලක් නැති සම්බන්ධයක්. එක්කෝ ඔබ ඔන්, සහ ඔබ කනෙක්ට් වෙලා, හැම වෙලේ ම සිතේ ඒකාග්‍රතාවට බාධා වෙලා. නැත්නම් ඔබ ඕෆ්, ඒත් ඔබ හිතමින් ඉන්නවා මට මොනවා හරි වැදගත් දෙයක් මිස් වෙලා ද දන්නේ නෑ කියලා. වෙනත් වචනවලින් කිව්වොත් එක්කෝ ඔබේ සිතේ ඒකාග්‍රතාවට බාධා වෙලා, නැත්නම් ඔබට යමක් මඟහැරෙයි කියල බයෙන්. නේද?

අප මෙතැනට තෝරා ගැනීමක් ඇතුළත් කළ යුතුයි. අප එයත් සමග කාලය ගත කරන්නේ කොහොම ද කියන එක ගැන අපට තෝරා ගැනීමක් ලබා දෙන විධියේ තාක්ෂණයක් සමග අප සම්බන්ධයක් පවත්වා ගන්න අවශ්‍යයි. සහ ඒකට අපට නිර්මාණ සැලසුම් ශිල්පීන්ගේ උදව් අවශ්‍ය වෙනවා. මොකද මේවා දැනගෙන හිඳීම උදව් වෙන්නේ නැහැ. අපට ඩිසයින් උදව් තමයි අවශ්‍ය වෙන්නේ. ඉතින්, එය මොන විධියේ දෙයක් වේවි ද?

අපි හැමෝම මුහුණ දෙන නිදසුනක් ගමු. චැට්, ටෙක්ස්ට් මැසේජ් කිරීම. අපි හිතමු මිනිස්සු දෙන්නෙක් ඉන්නවා. වම් පැත්තේ නැන්සි ඉන්නවා, ඇය ඩොකියුමන්ට් එකක වැඩක් කරනවා. දකුණු පැත්තේ ජෝන්. ජෝන්ට හදිස්සියේ මතක් වෙනවා ‘මට අමතක වෙන්න කලින් අර ඩොකියුමන්ට් එක නැන්සිගෙන් ඉල්ලගන්න ඕන’ කියලා. ඔහු ඇයට ඒ මැසේජ් එක යැව්වම, ඇගේ අවධානය සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් වෙනවා. මේක තමයි අපි හැම වෙලේ ම කරන්නේ. හතර අතේ එකිනෙකාගේ අවධානය කුඩුපට්ටම් කරන එක. මේකට බරපතළ මිලක් තියනවා. මොකද අපි එකිනෙකාට බාධා කරගන්නා හැම වෙලාවක ම, අපට නැවත අවධානය එකඟ කරගන්න සාමාන්‍යයෙන් විනාඩි විසි තුනක් විතර යනවා. ඇත්තට ම අපි මුලින් ම කරමින් සිටි වැඩේට නැවත එන්නට පෙර තවත් වෙන දේවල් දෙකක් වත් පහු කරනවා. මේ බව පෙන්නුවේ ග්ලෝරියා මාක්ගේ පර්යේෂණය සහ මයික්‍රොසොෆ්ට් පර්යේෂණය යන දෙක එකතු කළාම. ඒ වගේ ම මෙය ඔබට නරක පුරුදු හුරු කරන බවත් ඇයගේ පර්යේෂණය හෙළි කළා. අපට බාහිරින් එන බාධා කිරීම් වැඩි වෙන්න වැඩි වෙන්න, අප අපට ම බාධා කරගන්නට නියම කරනවා සහ උගන්න ගන්නවා. අපි ඇත්තට ම හැම විනාඩි තුනහමාරකට ම වරක් අපට ම බාධා කරගන්නවා.

ට්‍රිස්ටන් හැරිස්

මේක පිස්සුවක්. අපි කොහොම ද මේක නිවැරදි කරන්නේ? මොකද නැන්සි සහ ජෝන් ඉන්නේ මේ බුරුලක් නැති සම්බන්ධය ඇතුළේ. නැන්සිට ඩිස්කනෙක්ට් වෙන්න අවශ්‍ය වෙන්න පුළුවන්, ඒත් ඇය කරදර වෙනවා මට මොනවා හරි වැදගත් දෙයක් මිස් වුණොත් කියල. මේ ප්‍රශ්නය විසඳන්න ඩිසයින්වලට පුළුවන්.

අපි හිතමු නැවතත් නැන්සි ඉන්නවා වමේ, ජෝන් දකුණේ. ජෝන්ට මතක් වෙනවා ‘මම අර ඩොකියුමන්ට් එක ගැන නැන්සිට යවන්න ඕන’ කියලා. හැබැයි මේ පාර, නැන්සිට පුළුවන් සලකුණු කරන්න එයා කිසියම් දෙයකට අවධානය දීලා කියලා. අපි හිතමු ඇය ස්ලයිඩර් එකක් ඇදලා කියනවා ‘මට විනාඩි තිහකට ෆෝකස් වෙන්න අවශ්‍යයි’ කියලා. ඔන්න හරි, ඇය ෆෝකස් වුණා. දැන් ජෝන්ට ඇයට මැසේජ් කරන්න පුළුවන්, ඔහුට ඔහුගේ සිතේ බරෙන් මිදෙන්නත් පුළුවන්, මොකද ඔහුට අවශ්‍යතාවක් තියනවා, ඔහුට එය අමතක වෙන්න කලින් ඉවර කරලා ඒ සිතිවිල්ලෙන් මිදෙන්න අවශ්‍යයි. හැබැයි මේ පාර එය ජෝන්ගේ මැසේජස් රඳවගෙන ඉන්නවා නැන්සිගේ ෆෝකස් කාලය ඉවර වෙනකන්. එතකොට නැන්සිට දිගට ම ෆෝකස් කරන්න පුළුවන්, සහ ජෝන්ට ඔහුගේ සිතිවිල්ල අවසන් කරන්න පුළුවන්. නේද? හැබැයි මෙය සාර්ථක වෙන්නේ තව එක දෙයක් හරි ගියොත් විතරයි. ඒ තමයි, නැන්සි දැනගන්න අවශ්‍යයි ඇත්තට ම හදිස්සි, වැදගත් යමක් කියන්න තියනවා නම්, ජෝන්ට ඇයට බාධා කරන්න තවමත් හැකියාව ඇති බව. ඒත් වැරදීමෙන් හෝ නො සිතා කරන අඛණ්ඩ බාධා කිරීම් වෙනුවට, දැන් අප නිර්මාණය කරන්නේ සවිඥානික බාධා කිරීමක්.

අප මෙතැන දී දේවල් දෙකක් කරනවා. අප නැන්සිටත් ජෝන්ටත් අලුත් තෝරා ගැනීමක් නිර්මාණය කරනවා. ඒත් අප මෙතැන දී කරන තවත්, සූක්ෂ්ම දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි, අප පිළිතුරු දෙමින් සිටින ප්‍රශ්නය අප විසින් වෙනස් කරනු ලබනවා. ‘මැසේජ් යවන්න පහසු වෙන්න අපි මේක ඩිසයින් කරමු’ කියන එක චැට්වල අරමුණ වෙනවා වෙනුවට (මොකද කාටහරි මැසේජ් එකක් යැවීම ඉතා පහසු කිරීම නේ චැට්වල අරමුණ), ඒ වෙනුවට අපි අරමුණ වෙනස් කරනවා වඩා ගැඹුරු සහ මිනිස් වටිනාකමක් සහිත දෙයකට. ඒ තමයි ‘දෙදෙනෙකු අතර සම්බන්ධතාවක ඇති විය හැකි, ගුණාත්මක බවින් ඉහළ ම සන්නිවේදනය අපි නිර්මාණය කරමු’ කියන එක. ඒ කියන්නේ අපි අරමුණ ඉහළට ඔසවනවා.

දැන්, ඇත්තට ම ඩිසයිනර්ස්ලා මේ ගැන සැලකිල්ලක් දක්වනවා ද? අපට ඕන ද මේ වඩා ගැඹුරු මිනිස් අරමුණු ගැන සංවාද පවත්වන්න? මම ඔබට එක කතාවක් කියන්නම්. මීට අවුරුද්දකට ටිකක් කලින් දවසක මට තාක්ෂණ ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රමුඛතම ඩිසයිනර්ස්ලා සහ ‘තික් නට් හන්’ අතර රැස්වීමක් සංවිධානය කරන්න උදව් වෙන්න සිද්ධ වුණා. ‘තික් නට් හන්’ කියන්නේ සති භාවනා පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර කථකයෙක්. ඒක හරි ම අපූරු රැස්වීමක්. ඔබ මවාගන්න කාමරයක්, එහි එක් පැත්තක ඉන්නවා ටෙක් පිස්සන් පිරිසක්. අනෙක් පැත්තේ ඉන්නවා දිගු දුඹුරු පැහැ සිවුරු දරන, හිස මුඩු කළ බෞද්ධ භික්ෂුන් පිරිසක්. ප්‍රශ්න නැඟුණේ ගැඹුරුතම මානව වටිනාකම් ගැන. ඔබ ගැඹුරුතම ප්‍රශ්නවලට සහ ගැඹුරුතම මානව වටිනාකම්වලට අදාළ ව ඩිසයින් කරන විට තාක්ෂණයේ අනාගතය මොන වගේ වේවි ද වැනි ප්‍රශ්න. අපේ සංවාද කේන්ද්‍රගත වුණා ඒ වටිනාකම් මොනවද කියන එක ගැන ගැඹුරින් සවන් දීමට. අපේ සංවාදෙ දි ඔහු විහිළු කළා, අක්ෂර වින්‍යාස පරීක්ෂකයක් (Spell Check) වෙනුවට ඔබට දයානුකම්පාව පිළිබඳ පරීක්ෂකයක් තිබුණා නම් කියලා. ඒ කියන්නේ වැරදීමකින් හරි පරුෂ ලෙස කියවෙන්න පුළුවන් හෝ, වෙන කෙනෙකු විසින් පරුෂයි කියල හිතන්න පුළුවන් වචනයක් ගැන එවිට ඔබට සැලකිලිමත් විය හැකියි.

ඉතින්, මේ ඩිසයින් රැස්වීම්වල හැරුණුකොට, මේ ජාතියේ සංවාද සැබෑ ලෝකය තුළ ඇති වෙනවා ද? උත්තරේ ඔව්. එවැනි මගේ ප්‍රියතම එකක් තමයි ‘කවුච්සර්ෆිං’. ඔබ දැන සිටියේ නැත්නම්, ‘කවුච්සර්ෆිං’ කියන්නේ නිදාගන්න තැනක් හොයන මිනිස්සු සහ නොමිලේ ඇඳන් ලබා දෙන අය සම්බන්ධ කරන වෙබ් අඩවියක්. මෙය ඉතා හොඳ සේවාවක්. ඔවුන්ගේ ඩිසයින් අරමුණ කුමක් ද? ඔබ කවුච්සර්ෆිංහි සේවය කරනවා නම්, ඔබ ඩිසයින් කරන්නේ කුමක් වෙනුවෙන් ද? ඔබ හිතයි, ලබා ගන්නා සහ පරිත්‍යාග කරන්නා ගැළපීම සඳහා කියලා. නේද? එය හොඳ අරමුණක්. හැබැයි එය අර මැසේජ් කිරීම සඳහා අපට කලින් තිබුණ, මැසේජ් එකක් යැවීම ම පමණක් වූ අරමුණ වගේ. ඒත් වඩා ගැඹුරු, මිනිස් අරමුණ මොකක් ද? මීට කලින් හමු වෙලා නැති මිනිසුන් අතර, කල් පවතින, ධනාත්මක අත්දැකීම් සහ සම්බන්ධතා නිර්මාණය කිරීමේ අවශ්‍යතාව, ඔවුන් ඔවුන්ගේ අරමුණ බවට පත් කරගත්තා. මේ පිළිබඳ විස්මිත ම දේ තමයි, 2007 දී ඔවුන් මෙය මැන ගැනීම සඳහා ක්‍රමයක් හඳුන්වා දුන්නා. එය පුදුම සහගතයි. මම ඔබට කියන්නම් එය වැඩ කරන විධිය. හැම නිර්මාණ සැලසුම් අරමුණක් සඳහා ම ඊට අනුරූප මිනුම් ක්‍රමයක් තිබීම අවශ්‍යයි, ඔබට එහි සාර්ථකත්වය මැන ගැනීමට සහ ඔබේ තත්ත්වය දැනගැනීමට.

මේ සඳහා ඔවුන් කරන්නේ, අපි හිතමු එකිනෙකා හමු වන මිනිසුන් දෙදෙනෙකු සිටිනවා. මේ දෙදෙනා එක් ව ගත කළ දින ගණන අරගෙන ඔවුන් ඇස්තමේන්තු කරනවා ඒ දිනවල පැය කීයක් ඔවුන් එක් ව ගෙව්වා ද කියලා. ඔවුන් එක් ව ඒ කාලය ගත කළාට පස්සේ ඔවුන් ඒ දෙදෙනාගෙන් ම අහනවා ඔබේ අත්දැකීම කොයි තරම් දුරට ධනාත්මක වුණා ද කියලා. ඔබ හමු වූ පුද්ගලයා සමග ඔබ ලද අත්දැකීම හොඳ එකක් ද කියලා. ඉන් පසුව ඔවුන් ඒ ධනාත්මක පැයවලින්, ඒ අය සිය වෙබ් අඩවිය මත ගෙවූ කාලය අඩු කරනවා. ඒ කාලය කියන්නේ මිනිසුන්ගේ ජීවිතවලින් ගෙවන මිලක්. එනිසා ඇයි අප ඒ කොටස සාර්ථකත්වය කියලා මනින්නේ? මෙහෙම කළාම ඔබට එන අගය ඔවුන් හඳුන්වනවා ‘සකසන ලද ශුද්ධ සුහදතාව’ කියලා. සරල ව කිව්වොත් අප නිර්මාණය කරගත් යහපත් කාල පරාසයන්වල ශුද්ධ එකතුව. කවුච්සර්ෆිං නො තිබෙන්නට අපට අහිමි වෙන ශුද්ධ පැය ගණන.

ඔබට හිතාගන්න පුළුවන් ද, ඔබට මිනිසුන්ගේ ජීවිතවලට ධනාත්මක ව අලුත් දායකත්වයක් දක්වන්නට සැබෑ ලෙස ම හැකි වුණ ශුද්ධ පැය ගණන මඟින් ඔබේ සාර්ථකත්වය මනින්න පුළුවන් වුණා නම්, හැම දා ම වැඩට එන්න එය කොයි තරම් අනුප්‍රාණයක් වෙයි ද කියලා? ඔබ අද දවසේ කරන්න යන වැඩ කොටස කළේ නැත්නම් ඔවුන්ට ඒ කාලය අහිමි ව යා හැකියි. ඔබට හිතාගන්න පුළුවන් ද මේ විධියට වැඩ කරන මුළුමහත් ලෝකයක්? අපි හිතමු ඔබ කැමතියි ඉවුම් පිහුම්වලට. ඔබ සංවිධානය කරන ලද ඉවුම් පිහුම් වරුවලින්, සහ ඔබ කියවා සතුටු වුණු ඉවුම් පිහුම් ලිපිවලින්, ඔබ කියවා අසතුටු වුණු ලිපි හෝ ඔබ උඩ පහළ යන්නට කාලය වැය කරලා අසතුටු වුණු අවස්ථා ගණන අඩු කර, ඒ අනුව ඔවුන්ගේ සාර්ථකත්වය මනින සමාජ ජාල අඩවියක් ඔබට හිතාගන්න පුළුවන් ද? මවාගන්න, නිර්මාණය වූ සම්බන්ධතාවලින් හෝ යැවූ මැසේජ් ප්‍රමාණයෙන් වෙනුවට, අප බලාපොරොත්තුවෙන් හිඳ අපට ලැබුණු රැකියා අවස්ථාවලින් ඔවුන්ගේ සාර්ථකත්වය මනින වෘත්තීමය සමාජ ජාල අඩවියක්. ඉන්පසු ඔවුන් තම වෙබ් අඩවිය මත මිනිසුන් ගෙවූ කාලය ඉන් අඩු කළා නම්? නැත්නම් හිතන්න, සහකරුවන් සොයා දෙන සේවාවක්, ටින්ඩර් හෝ එවැනි එකක්, මිනිසුන් වමට දකුණට ස්වයිප් කළ වාර ගණන වෙනුවට, ඔවුන් දැන් සාර්ථකත්වය මනින්නේ ඒ විධියටයි, ඒ වෙනුවට, මිනිසුන් එමඟින් නිර්මාණය කරගත් ගැඹුරු, ආදරණීය, සම්පූර්ණ සම්බන්ධතා මැන්නා නම්? (ඒ සම්බන්ධතා නිර්වචනය කරගැනීම ඒ මිනිසුන්ට අයිති දෙයක්.)

ඒත් ඔබට මවාගන්න පුළුවන් ද මේ විධියට වැඩ කරන මුළුමහත් ලෝකයක්? ඔබට ඔබේ කාලය ‘හොඳින්’ ගත කරන්න උදව් වෙන විධියට. මෙය සිදු කිරීම සඳහා අපට අලුත් පද්ධතියකුත් අවශ්‍යයි. මොකද ඔබ සමහර විට හිතනවා ඇති, අද දවසේ අන්තර්ජාල ආර්ථිකය, සමස්තයක් ලෙස අද දවසේ ආර්ථිකය මනිනු ලබන්නේ ගෙවන ලද කාලයෙන්. භාවිත කරන්නන් ප්‍රමාණය වැඩි වන තරමට, භාවිතය වැඩි වන තරමට, මිනිසුන් තවතවත් කාලය ගත කරන තරමට තමයි මේ සමාජ ජාලා සිය සාර්ථකත්වය මනින්නේ. ඒත් අපි මේ ප්‍රශ්නය කලින් විසඳලා තියනවා.

අපි මේක කලින් විසඳුවා කාබනික ආහාර මඟින්. අප දේවල්වල වටිනාකම වෙනස් විධියකට මැනිය යුතුයි කියලා තීරණය කළාම අපි කිව්වා මේ වෙනස් විධියක ආහාර ජාතියක් බව. ඒ නිසා එය මිල පමණක් පදනම් කරගෙන සංසන්දනය කළ නොහැකියි. මෙය ආහාරවල වෙනස් ප්‍රභේදයක්. අපි මේක කලින් විසඳුවා ලීඩ් සහතිකය මඟිනුත්. එහි දී අපි කිව්වා මේ වෙනස් වටිනාකම් සහ පාරිසරික තිරසාර බව වෙනුවෙන් නැඟී සිටි වෙනස් විධියක ගොඩනැඟිල්ලක් කියලා.

අපට තාක්ෂණය වෙනුවෙනුත් එවැන්නක් තිබුණොත් කොහොම ද? මිනිස් ජීවිතයට නව ශුද්ධ දායකත්වයන් නිර්මාණය කිරීමට උදව් වීම, සිය සම්පූර්ණ කර්තව්‍යය සහ අරමුණ බවට පත් කරගත් යමක් අපට තිබුණොත් කොහොම ද? එය සැබැවින් ම සාර්ථක වන අයුරින් අපට එය වෙනස් විධියකට අගය කළ හැකි වුණොත් කොහොම ද? හිතන්න ඇප් ස්ටෝර්ස්වල ඔබට විවිධ දේට ප්‍රමුඛ ලෙස ඉඩ දෙනවා. හිතන්න ඔබව මෙවැනි නිර්මාණ සැලසුම් නිෂ්පාදන වෙත යොමු කරන්නට උදව් වෙන වෙබ් බ්‍රවුසර් තියනවා. ඔබට හිතාගන්න පුළුවන් ද එවැනි ලෝකයක් තුළ ජීවත් වීම සහ එය නිර්මාණය කිරීම කොතරම් උද්දාම සහගත දෙයක් ද කියලා?

අපට මේ ලෝකය අද දවසේ ම නිර්මාණය කරගත හැකියි. සමාගම් නියමුවන්ට කරන්න තියෙන්නේ, මිනිස් ජීවිතය කෙරෙහි ඔවුන්ගේ ශුද්ධ ධනාත්මක දායකත්වය මැනීම සඳහා, ඔවුන්ගේ මිනුම් ක්‍රමය ලෙස නව මිනුම් ක්‍රමයකට ප්‍රමුඛතාව ලබා දෙන එක විතරයි. එය කළ හැක්කේත් ඔවුන්ට විතරයි. සහ ඒ ගැන අවංක සංවාදයක් පවත්වන්න. ආරම්භයේ දී ඔබ එතරම් සාර්ථක නො වනු විය හැකියි, ඒත් අප ඒ සංවාදය ආරම්භ කරමු.

නිර්මාණ සැලසුම් ශිල්පීන්ට පුළුවන් සාර්ථකත්වයට නව අර්ථකථනයක් දෙන්න. ඔවුන්ට පුළුවන් ‘ඩිසයින්’ යන්නට නව අර්ථකථනයක් දෙන්න. අප හැමෝට ම බලපාන මේ තෝරා ගැනීම් නිර්මාණය කරන්න ඔබේ සමාගමේ සිටින වැඩි දෙනෙකුට තිබෙනවාට වඩා බලයක් ඔබ ළඟ තිබෙන බවට පවා තර්ක කළ හැකියි. රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කිරීමේ ඇති වගකීම සහ ඉහළ අගය හඳුනා ගැනීමට වෛද්‍ය විද්‍යාවේ වන හිපොක්‍රටීස් දිවුරුම මෙන්, මේ අලුත් ඩිසයින් ක්‍රමය වෙනුවෙන් නිර්මාණ සැලසුම් ශිල්පීන්ටත් එවැන්නක් තිබුණොත් කෙසේ වේවි ද?

පරිශීලකයන් අපි හැමෝට ම මෙයාකාර ලෙස හැසිරවිය හැකි තාක්ෂණයක් ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලීමට හැකියි. මෙය අපහසු බව පෙනෙන්නට පුළුවන්, නමුත් මැක්ඩොනල්ඩ් එකේ සැලඩ් තිබුණෙ නෑ පාරිභෝගිකයන් එය ඉල්ලන තෙක්. වෝල්මාර්ට් එකේ කාබනික ආහාර තිබුණෙ නෑ පාරිභෝගික ඉල්ලීම් එන තෙක්. එනිසා අප මේ අලුත් ආකාරයේ තාක්ෂණය ඉල්ලා සිටිය යුතුයි. අපට මෙය කළ හැකියි.

මෙය ඉටු කිරීම, ‘ගත වූ කාලය’ මත සම්පූර්ණයෙන් පදනම් ව දුවන ලෝකයකින්, ‘හොඳින් ගත වූ කාලය’ මත පදනම් ව දුවන ලෝකයකට මාරු වීමට සමාන වනු ඇති. මට ඒ ලෝකය තුළ ජීවත් වීමට අවශ්‍යයි. මට මේ සංවාදය පැවැත්වීමට අවශ්‍යයි. අපි මේ සංවාදය දැන් පටන් ගනිමු. ස්තුතියි.

පරිවර්තනය: චතුපමා අබේවික්‍රම

ජීවී ගෝලයේ රිදී ඉරක්

‘වචන දහසකින් කිව හැකි දෙයක් එක පින්තූරයකින් කියහැකියැ’යි කතාවක් තිබේ. එසේ නම් අපි අපේ ස්ව-ආලේඛනයක් (self portrait) හෙවත් තම පින්තූරය තමන් විසින් ම ඇඳිය යුතු වන්නේ කෙසේද? අප ජීවත් වන ප්‍රජා සමූහය තුළ සාමාජිකයන් වශයෙන් ගතහොත් අප තරම් සමාජශීලී වෙනත් සත්ව විශේෂයක් නැති තරම් ය. නො එසේ නම් අනෙක් සත්ව විශේෂවලට වෙනස්ව මේ සා දැවැන්ත මානව ශිෂ්ටාචාරයක් ගොඩ නැගීමට අපට හැකි වන්නේ ද නැත. අනෙක් අතට අපි අනෙකුත් සියලු සත්ව ශාක ආදි ජීවීන් සමඟ එක ම දැවැන්ත ජීව ගෝලයක කොටස්කරුවෝ ද වෙමු. අපේ ජීවිතය රඳා පවතින්නේ ඒ ජීව ගෝලයේ යහ පැවැත්ම මත ය. අපේ ජන සමාජ ඒ ජීවී ගෝලය තුළ සහපරිණාමය (co-evolve) වූ ඒවා ය. මිනිසුන් වන අපට විශාල පරාසයක වටිනාකම් අනුව නම්‍යශීලී විය හැකිය. නිරන්තරයෙන් වෙනස් වන ආර්ථිකයේ ස්වභාවයට අනුව කේවල් කිරීම, පරිත්‍යාග කිරීම, තරග කිරීම සහ බෙදා හදා ගැනීම ආදි මේ සියල්ල එකම විට යුක්ති සහගත ව හා සාධාරණ ව ඉටු කිරීමට අපට හැකි විය යුතු ය.” (විජයානන්ද ජයවීර, සංවිචාරණීය සමාජයක්)

ඔබ සහ මම කියන දෙන්නම මේ ජීවී ගෝලයේ චරිත දෙකක්. ඒ වගේමයි ඒ සමාජයේ සාමාජිකයො බවටත් අපි නිතරගයෙන්ම පත්වෙනවා. එතකොට පෙනුමෙන් වගේම ක්‍රියා පටිපාටින්ගෙ සහ චින්තන ධාරාවන්ගෙ එකිනෙකාට සමාන සහ ප්‍රතිවිරුද්ධ අදහස්වලින් සමන්විත බහුතරයක් එක්ක තමන්ගෙ ජීවන වපසරිය මේ ජීවී ගෝලය ඇතුළෙ ගතකරන්න හැමෝටම වගේ සිද්ධවෙනවා. දේශපාලන, කලා, සමාජ ක්‍රියාකාරකම්, ක්‍රීඩා, පරිපාලන, කම්කරු සහ තවත් අනේකවිධ ශානර ගණනාවක ඉතා කුඩා ප්‍රපංචයක් විදිහට තමන්ගෙ සක්‍රියබව නිරූපණය කළත් තමා අවට සැරිසරන අනෙකුන් හඳුනාගැනීමත්, ඔවුන් සමග සහයෝගිතාව පවත්වාගැනීමත්, ඒ අය සන්තක ප්‍රතිවිරුද්ධ මත ඉවසීමත් බුද්ධිමත් මිනිසා සන්තක උතුම් ගුණාංගයක් බවට පත්වෙනවා. ඒකට සමගාමීව කෙනෙක් සන්තක කිසියම් හෝ අදහසක්, මතයක් හෝ මතවාදයක් පටු අරමුණක් වෙනුවෙන් පාවා නොදීමත් බුද්ධිමත් කියන ආභරණය පැළඳ ගත්තු අවංක මිනිසෙකුගෙ ප්‍රතාපවත් ලක්ෂණයක්.

උගත්, නූගත් කියලා කියන කුලකද්වය ආශ්‍රිතව මේ ජීවිගෝල අන්තර්ගතයේ, අපේ රට සහ සමාජය කියන සංසදය අන්වීක්ෂගත කරලා පුංචි නිරීක්ෂණයක යෙදුණොත්, ඒ අනුසාරයෙන් එළියට ප්‍රක්ෂේපණය වෙන්නෙ නම් අවස්ථාවාදී, පටු අරමුණුවලින් සමන්විත මමත්වය පදනම් කරගත්තු ආත්මාර්ථකාමී ප්‍රවේශයක්. සාධාරණ සමාජයක් මත ගොඩනගනවයි කියන ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී අරමුණු බාහිර ලෝකයට පෙන්නන සරුව පිත්තල සැරසිලි කීපයක් විතරයි. අපි කවුරුත් දන්න සත්‍යයක් විදිහට අපේ රටේ නම් අද දවසෙ වැඩි වශයෙන්ම දේශපාලනය කියන ශානරය යටතෙ සමාජගත වෙන්නෙ අවංක බවින් වියුක්ත ව්‍යාජ රූපකයක හරස්කඩක්. පොදුජන විඥානය සහ ආර්ථිකය පීඩනයට සහ දරිද්‍රතාවට පත් කෙරෙන මේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිත්වයට නතුවෙලා ඉන්න අහිංසක ජනතාව තව තවත් පීඩනයට පත්වෙන්නෙ මේ අවස්ථාවාදී දේශපාලන රටාව නිසා සහ අවංක දේශපාලකන්ගේ විරලබව නිසා.

දැනට අපේ රටේ වෙසෙන පැරණි ජ්‍යෙෂ්ඨ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිකයෙක් වන ටී. අන්ද්‍රාදි මගේ දර්ශන පථයට සහ අවධානයට යොමුවෙන්නෙ මේ වගේ තත්වයක් හමුවේ. පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ධර්මසේන පතිරාජයන්ගේ සමකාලීනයෙක් වුණු අන්ද්‍රාදි සහෝදරයා දැනට කලකට පෙර විශ්‍රාම දිවියට එළැඹෙන්නේ මහබැංකුවේ නිලධාරියෙකු ලෙස සේවය කිරීමෙන් පස්සෙ. මම ඔහු හමුවට යන්නෙත් ඔහුගේ පුද්ගලික පොත් එකතුව අලෙවි කරන බවට ලැබුණු ආරංචියක් අනුවි. මේ මගේ ජීවිත කාලය තුළ මම දැක්ක විශාලතම පොත් එකතුව බව එක එල්ලේ පවසන්න පුළුවන්. ඒ වගේමයි ” ඩාවින්ට පෙර පැවති මානව විද්‍යා ප්‍රවේණි චින්තනයේ ” පටන් අද දක්වා මානව විකාශනයට සහ සියලුම විෂයය ශානරයන්ට අයත් පොත් සමූහයක් එම පොත් ගුල අරක් ගෙන සිටියා. එතැන විශාල ඉඩක පදිංචිව සිටියේ ඉංග්‍රීසි බසින් ප්‍රකාශිත පොත්. ඔහු පැවසු ආකාරයට ” මේ පොත් අධ්‍යාපන ආයතනයක පුස්තකාලයකට පරිත්‍යාග කළොත් කිසිම කෙනෙක් මේවා කියවන්නේවත් පරිශීලනය කරන්නේවත් නැහැ. නමුත් කෙනෙක් මුදලක් දීලා පොතක් අරන් ගියොත් එයා ඒක කියවනවා.” ඔහු ට්‍රොට්ස්කි දර්ශනය ගරු කරන්නෙක් බව හොඳින් දන සිටියත්, ස්ටාලින් පිළිබඳව ලියවුණු පොත් රාශියක්ම එතන තිබුණා. ඒ ගැන විමසන විට ඔහු කිව්වේ ස්ටාලින්ව විවේචනය කරන්න නම් ඊට පළමුව ස්ටාලින් හදාරා සිටියයුතු බව.

විශේෂයෙන්ම අපි ඔහුව ඇගයුමට භාජනය කළ යුත්තෙ ඔහුගෙ පටු චේතනාවන්ගෙන් වියුක්ත දේශපාලන දැක්මේ අවංක බවට සහ ඔහු සතු පුළුල් දැනුම් සම්භාරයට කියලයි මට නම් හිතෙන්නෙ. ලැබෙන හැම සතයකින්ම භෞතික ලෝකය පළල් කරගන්න උත්සාහ කරන උගත්තු සම්භාරයක් ඉන්න අපේ රටේ, තමන්ගෙ දේශපාලන දර්ශනයටත් අවංක වෙමින් මේ වගේ බුද්ධිමය දේපලක් එක් රැස් කර ගැනීමම මට නම් ඔහු කෙරෙහි ගෞරවාන්විත වෙන්න සුදුසුම කාරණයක්. එතැනට පැමිණි උදවියට තමන් සන්තක පොත් ගැන විස්තර කිරීම අතර තුර ලැබුණු මඳ ඉසිඹුවකදී ඔහුගේ පුංචි විවේකී ඉරියව්ව මම ඡායාරූපයකට හසුකරගත්තෙ කුඩා සිරුරකට හිමිකම් කියන මේ දැවැන්තයාගේ සිහිවටනය ඇත්තටම මට වටිනාකමක් ගෙන දුන්නු නිසා.

ජනේලයෙන් ඇතුළට ගලාගෙන ආපු උදෑසන දිවා ආලෝක ධාරාව ඔහුගේ සිරුරට පැති ආලෝකයක් ආකාරයට පතිතවෙමින් ඔහු පසුපසින් තිබෙන පොත් ගොන්න පුරා විසිරී යන රූපකයයි මම දැක්කෙ. ඇත්තටම මේ ඡායාරූප රාමුවේ අඩංගු වෙන්නෙ ඔහු පුස්තකාල ධාරිතාවයෙන් 15% ක විතර ප්‍රමාණයක්. ( මුළු පුස්තකාලයම එක රාමුවකට හසුකර ගැනීම තාක්ෂණික වශයෙන් ඉතාමත් අපහසු කටයුත්තක් )

ඔහුගෙන් සමුගෙන එනවිට මට මතකය නැඟුණේ මහගමසේකරයන්ගේ ප්‍රබුද්ධ කාව්‍යයේ මේ පද කිහිපය.

උණුසුම හා සිහිල මෙන්
එළිය හා අඳුර ද මෙන්
දුක හා සතුට සම ලෙස
දකින මැදහත් සිතකින්
මෙතෙක් ඔහු බැලුවේ ය ලොව දෙස.

ඡායාරූපය සහ සටහන : හේමන්ත අරුණසිරි

ඒ ගාසා සහ මේ ගාසා

දෙවන ලෝක මහා යුද්ධය යුරෝපය සිසාරා පැතිර තිබූ 1942 වසරේ සිලමෙක් බජ්ලර් (Szlamek Bajler) නම් සිරකරුවෙක් නට්සි පාලනය යටතේ පැවති පෝලන්තයේ වූ චෙල්මෙනෝ (Chelmno) වධ කඳවුරෙන් පලා ආවේය. නට්සීන් ඉතාමත් ක්‍රමානුකූල ලෙස යුදෙව් ජනතාවට එරෙහිව වර්ග සංහාරයක් (genocide) දියත් කර ඇති බව ඔහු පෝලන්තයේ රහසිගත නට්සි-විරෝධී ක්‍රියාකාරිකයන්ට සවිස්තරව හෙළිදරව් කළේය. මේ පුවත 1942 ජුනි මස පෝලන්ත සමාජවාදී පක්‍ෂයේ රහසිගත ප්‍රකාශනයක් වූ විමුක්ති බලකාය Liberty Brigade සඟරාවේ පළවිය.

නට්සීන් යුදෙව් වර්ග සංහාරයක් දියත් කර ඇති බව මිත්‍ර පක්‍ෂයේ රටවල් දැන සිටියේ 1942 සිටය. එහෙත් නට්සීන්ගෙන් හව්හරණක් සොයා පලා යන යුදෙව් ආගමිකයන්ට තම රටේ දොරවල් විවර කිරීමට ඇමරිකාව කටයුතු කළේ නැත. 1944දී පවා ඇමරිකානු යුද ලේකම් හෙන්රි එල් සිට්මන් යුදෙව් සරණාගතයන්ට ඉඩ දීමට විරුද්ධ විය. ඇමරිකාව දිගින් දිගටම අනුගමනය කළ මෙම යුදෙව් සරණාගත-විරෝධී පිළිවෙත නිසා රැකවරණය අහිමිවූ යුදෙව්වන් අතර පසු කලක ලොව ප්‍රකට වූ ඈන් ෆ්‍රෑන්ක් (Ann Frank) දැරිය හා ඇගේ පවුලේ සාමාජිකයෝද වූහ. 1938දී ගැලප් (gallup) ආයතනය කළ මත විමසුමකට අනුව ඇමරිකානු ජනතාවගෙන් 72%ක් අලුතෙන් යුදෙව් සරණාගතයන් තම රටට පැමිණීමට විරුද්ධ වූ අතර, 54%ක් කියා සිටියේ නට්සීන් විසින් යුදෙව්වන්ට එරෙහිව දියත් කර ඇති වාර්ගික මර්දනයට යුදෙව්වන්ද යම් පමණකට වගකිව යුතු බවය. නට්සීන් යුදෙව් ජනතාව වධක හා සංහාරක කඳවුරුවලට රැගෙන ගියේ දුම්රියවලිනි.

මෙම කඳවුරු කරා දිවෙන දුම්රිය මාර්ගවලට බෝම්බ හෙළීම තුළින් මේ විනාශයට තාවකාලිකව හෝ බාධා කරන්නැයි යුදෙව් සංවිධාන නිරන්තරයෙන්ම ඇමරිකාවෙන් හා බ්‍රිතාන්‍යයෙන් ඉල්ලා සිටියේය. එවැනි ප්‍රහාරයක් සඳහා අවශ්‍ය ශක්තිය හා තොරතුරු (විස්තරාත්මක සිතියම්ද ඇතුළුව) මිත්‍ර පාක්‍ෂික රටවල් සතු වුවද, ඔවුහු මේ දුම්රිය මාර්ගවලට කිසිදු ප්‍රහාරයක් එල්ල කළේ නැත. යුදෙව් වර්ග සංහාරය (Holocaust) නිසා අහිමි වූ මිලියන හයක් ජිවිතවලට අනියමින් හා යම් පමණකින් ඇමරිකාව හා බ්‍රිතාන්‍යය වගකිව යුතුය.

පළවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු බ්‍රිතාන්‍යයේ ආරක්‍ෂිත රාජ්‍යයක් (protectorate) වූ පලස්තීනයේ, නිදහස් යුදෙව් රාජ්‍යයක් පිහිටුවීමටත්, පසුව ඒ ඊශ්‍රායල් රාජ්‍යයට කොන්දේසි-විරහිතව ආරක්‍ෂාව හා ආධාර සැපයීමටත් ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ බටහිර කඳවුර කටයුතු කිරීමට ප්‍රධානතම හේතුවක් නම් මෙම අතීත හා අනියම් වරදකාරීත්වයයි. සමාජවාදී කඳවුර බිඳ වැටී ශීතල යුද්ධය නිමා වූ පසු මතවාදීමය හා භූදේශපාලනික හේතුන් නිසා තමන් රැකවරණය හෝ සහයෝගය ලබාදුන් බොහෝ රටවලින් ඇමරිකාව යම් පමණකට දුරස්ථ වූයේය.

ලතින් ඇමරිකාවේ දක්‍ෂිණාංශික හමුදා රාජ්‍යයන් එකිනෙක බිඳ වැටීමටත්, දකුණු අප්‍රිකාව සුදු වර්ගවාදී පාලනයෙන් නිදහස් වීමටත් අවශ්‍ය දේශපාලනික පසුබිම සැකසුණේ මේ අයුරිනි. නමුත් ඊශ්‍රායලයෙන් එවන් දුරස්ථ වීමක් සිදු නොවීමට මූලික හේතුවක් වූයේද 1933-45 දක්වා යුදෙව් ජනතාව සම්බන්ධයෙන් බටහිර රටවල් ක්‍රියාකළ ආකාරය පිළිබඳ ඓතිහාසික මතකයයි. තමන් ගාසා තීරයේ ගෙනයන පලස්තීන වාර්ගික සංහාරයට ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ බටහිර සහාය ලබාගැනීමට බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු පාලනය යොදාගන්නා එක් අවියක් නම් මෙම අතීතයයි.

යුදෙව් වාර්ගික සංහාරය හැරුණු විට නට්සීහු ස්ලාව් ජනතාවට හා අහිකුණ්ඨික ජනතාවට (gypsies) එරෙහිවද සංහාරයක් දියත් කළහ. දෙවන ලෝක මහා යුද්ධයෙන් පසු නිර්මාණය වූ ජාත්‍යන්තර මානුෂීය නීතියට (International Humanitarian Law – IHL) හේතු වූ මූලිකම කාරණාවක් වූයේ දෙවන ලෝක යුද්ධය තුළ නට්සීන් හා ඇතැම් අවස්ථාවල මිත්‍ර පාක්‍ෂික රටවල් ක්‍රියා කළ ආකාරයයි. අයිඑච්එල් නීති පද්ධතියේ පදනම Jus in bello නම් සංකල්පයයි. එයින් කියවෙනුයේ යුද්ධයක් ආරම්භ කළ යුත්තේ සාධාරණ හේතු මත බවත්, එම ‘සාධාරණ යුද්ධය’ පවා සාධාරණ ආකාරයෙන් ක්‍රියාත්මක කළ යුතු බවත්ය. සිවිල් ජනතාව ආරක්‍ෂා කිරීම මෙන්ම යුද්ධ ක්‍රියාන්විතයන්හිදී සමානුපාතිකත්වය (proportionality) රැකීම අයිඑච්එල් නීති පද්ධතියේ ප්‍රධානතම අංගයන්ය.

අවසන් ඊළාම් යුද්ධයේදී ලංකාවට ජාත්‍යන්තර අපවාදයන්ට ලක්වීමට සිදුවූයේ මෙම ජාත්‍යන්තර මානුෂීය නීති පද්ධතිය උල්ලංඝනය කරමින් ක්‍රියාකිරීම නිසාය. රාජපක්‍ෂ පාලනයත් එල්ටීටීඊ සංවිධානයත් අතර හිරවී සිටි ලක්‍ෂ දෙකක් පමණ වූ දෙමළ සාමාන්‍ය ජනතාවට තිබූ එකම හව්හරණය මෙම ජාත්‍යන්තර සාධකයයි. ජාත්‍යන්තර අධීක්‍ෂණ හා බලපෑම් නොවන්නට සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාවට වූ මරණය හා විනාශය කිහිප ගුණයකින් ඉහළ යනුවා නොඅනුමානය.

අද පලස්තීන ජනතාවටද අවශ්‍ය වනුයේ ඒ ආකාර මැදිහත්වීමකි. ඊශ්‍රායලයේ ජන ඝාතක මෙහෙයුමට විරුද්ධ රටවල්, සංවිධාන හා ජනතාව ඉල්ලනුයේද එවැනි මැදිහත්වීමකි. බටහිර රටවල් එවැනි මැදිහත්වීමකට ඉඩ නොදීමේ ප්‍රතිඵලය නම් මේ වනවිටත් දස දහසකට අධික පලස්තීන ජීවිත ප්‍රමාණයක් අහිමිවීමය. මේ අතර දරුවෝ 4200කට අධික ප්‍රමාණයක්ද වෙති. එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා ලේකම්වරයා ගාසා තීරය ළමුන්ගේ සුසාන භූමියක් (graveyard for children) බවට පත්වන බවට අනතුරු අඟවා තිබේ.

ගාසා ඛේදවාචකය තුළින් අප දකිනුයේ බලවතාට හිතු මනාපයක් කිරීමට ඉඩ ලැබෙන ලෝකයක් තුළ බෙලහීනයාට අත්වන ඉරණමයි. ගාසා විනාශය අපට උගන්වනුයේ ජාත්‍යන්තර මානුෂීය මැදිහත්වීම් ශිෂ්ට ලෝකයට කෙතරම් නම් අවශ්‍යද යන්නයි.

නො-මිනිස්කරණය

අවසන් ඊළාම් යුද්ධයේ අවසන් අදියර තුළ රාජපක්‍ෂවරුන් ගත් ප්‍රධාන පියවරක් වූයේ යුද කලාපයෙන් ඉවත්වන ලෙස එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතන, ජාත්‍යන්තර රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන හා ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයන්ට අණ කිරීමයි. තමන් සිදු කරන්නේ සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාවට කිසිදු හානියක් නොවන මානුෂීය මෙහෙයුමකි (humanitarian operation with zero casualties) යන මිථ්‍යාව පවත්වා ගැනීමට නම් එවැනි පියවරක් අත්‍යවශ්‍ය බව ඔවුහු වටහා ගත්හ. සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාව මුහුණ දෙන මරණය, විනාශය, දුක, වේදනාව දුටුවහොත් දකුණේ පවා යම් සහකම්පනයක් ඇතිවිය හැකි බවත් ජාත්‍යන්තර බලපෑම අතිශයින් ඉහළ යන බවත් ඔවුහු දැන සිටියෝය.

ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයේ ගෙන යන විනාශයට එරෙහිව ජාත්‍යන්තර ජනමතය දිනෙන් දින වැඩෙනුයේ ඒ විනාශයේ යථාර්ථය ජනමාධ්‍ය හා සමාජ මාධ්‍ය තුළින් දකින බැවිනි. මියගිය දරුවන්ගේ මළසිරුරු, දරුවන් අහිමිවීමෙන් වැළපෙන මව්පියන්ගේ වේදනාව, තුවාල ලත් දරුවන්ගේ විලාපය අසන දකින විට මේ සිදුවනුයේ අපරාධයක් බවත් ඒ අපරාධය වහාම නතර කළ යුතු බවත් සිතීම අපේ මනුෂ්‍යත්වයේ ලකුණකි. ඊශ්‍රායලය තුළින් පවා ටිකින්-ටික යුද්ධ විරෝධයක් මතුවෙමින් පවතිනුයේත් එබැවිනි. ඊශ්‍රායල් ආණ්ඩුව මේ අවදානම නොදකිනවා නොවේ. ගාසා තීරයට ඇති අන්තර්ජාල සබඳතා කපා දැමීමට ගතවූ මස නෙතන්යාහු අගමැතිවරයා ක්‍රියා කළේ එබැවිනි. නමුත් පැය 24ක් තුළ එම තීරණය ආපසු හැරවීමට ඔහුට සිදුවිය. ඊට හේතුව ඇමරිකානු බලපෑම බව ජාත්‍යන්තර ජනමාධ්‍ය වාර්තා කළේය.

සත්ව අයිතීන් පිළිබඳ ව්‍යාපාරයේ පුරෝගාමියකු මෙන්ම සදාචාරය පිළිබඳ දර්ශනවාදියකු වූ (moral philosopher) පීටර් සින්ගර් මහාචාර්යවරයා වරක් ප්‍රකාශ කළේ සත්ව ඝාතකාගාරයකට ගොස් එහි යථාර්ථය දැකීමට හා ඇසීමට සැලැස්වීම මිනිසුන් මාංශ භක්‍ෂණයෙන් ඈත් කිරීමේ හොඳම ක්‍රමයක් බවයි. සතකුගේ වුවද මරණ වේදනාව දැකීම බොහෝ මිනිසුන් තුළ කම්පනයක් හා අනුකම්පාවක් ඇතිකිරීම ඊට හේතුවයි. ගාසා තීරයේ සිදුවන මහා ළමා ඝාතනය ලෝක ජනතාවගෙන් බහුතරයකගේ හෘදය සාක්‍ෂිය අවදි කිරීමට හේතුවී ඇත්තේත් මේ මානුෂීයත්වය නිසාය.

රාජපක්‍ෂවරුන් සිත්-සනසන යෙදුම් හා තොරතුරු වාරණය තුළින් ඊළාම් යුද්ධයේ යථාර්ථය සැඟවීමට උත්සාහ කළේද එබැවිනි. ජන ඝාතනයක් සාර්ථක කරගැනීමට නම් එහි වින්දිතයන් වන ජනතාව ‘මනුෂ්‍යත්වය’ නම් පොදු කුලකයෙන් බැහැර කළ යුතු බව නට්සීහු වටහාගත්තෝය. ඔවුන් ඒ සඳහා භාවිත කළේ වචනයි. යුදෙව් ජන ඝාතනයෙන් දිවි ගලවාගත් වික්ටර් ක්ලෙම්පරර් මහාචාර්යවරයා මෙම නට්සි වාග් ක්‍රියාන්විතය හැඳින්වීම සඳහා Language of Third Reich LTI යන යෙදුම භාවිත කළේය. නට්සි ඝාතකාගාරවලට අවශ්‍ය මානසික පසුතලය නිර්මාණය කළේ මෙම වාග් සංග්‍රාමය බව ඔහු තම Language of Third Reich පොතේ විස්තර කළේය.

තමන් සමූල ඝාතනය කිරීමට සැලසුම් කරන ජනකොටස් නට්සීන් හැඳින්වූයේ Untermenschen (subhuman-අවමානව) යන නමිනි. මේ මිනිසුන් ‘මිනිසුන්’ නොවන බැවින් ඔවුන් ඝාතනය කිරීම මිනිස් ඝාතන නොවේ යැයි යන මතය ජර්මානු ජනතාවගේ සිත් සතන්, ලේ මස් නහර ඇටමිදුළු තුළ කාවැද්දීම ඔවුන්ගේ අරමුණ විය. ඊශ්‍රායල් ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයා ගාසාහි ජනතාව human animals (මිනිස් තිරිසනුන්) ලෙස හැඳින්වූයේද මේ අරමුණෙනි.

ගාසා ඛේදවාචකයෙන් අපට උගන්වනුයේ මිනිසත්බව නමැති සාධකයේ වැදගත්කමයි. මිනිසත්බවේ දැක්ම අහිමි වීම තුළින් නොමිනිසුන් නිර්මාණය වන බවයි. මේ දැක්ම අහිමි කෙරෙනුයේ වචනවලිනි. මෙරට තුළ යළිත් ජනවාර්ගික/ආගමික ගැටුමක් නිර්මාණය කිරීමට අන්තවාදී දේශපාලකයන් හා දේශපාලන භික්‍ෂූන් යත්න දරන තත්වයක් තුළ ගාසා අත්දැකීම අපට ඉතාමත්ම වැදගත්ය. රටක හෝ කලාපයක සාමය පවත්වා ගැනීමට නම් විවිධ ජනකොටස් අතර එකිනෙකා ඉවසීම නැතිවම බැරි සාධකයකි. ඊශ්‍රායලයට හා පලස්තීනයට සාමය උදාවනුයේ සම අයිතීන් ඇතිව නිදහසේ ජිවත්වීමට සියලුම ඊශ්‍රායල් හා පලස්තීන ජනතාවන්ට ඇති අයිතිය පිළිගෙන ක්‍රියාත්මක වන තත්වයක් තුළ පමණි. එවැනි තත්වයක් ඇති නොවන තාක් කල් පලස්තීන ජනතාවට පමණක් නොව ඊශ්‍රායල් ජනතාවටද සැබෑ ආරක්‍ෂාවක්, සාමයක් නොලැබෙනු ඇත.

ඊළාම් යුද්ධයට හේතුව අසාධාරණ නීති හා ප්‍රචණ්ඩත්වය තුළින් සිංහල- දෙමළ සහජීවනය විනාශ වී යාමය. යුද්ධය නිමාවී 15 වසරකට ආසන්න වුවද මේ රට සිටින ප්‍රධාන ජනවාර්ගික හා ආගමික කණ්ඩායම් අතර සහජීවනයක් ගොඩනගා ගැනීමට තවමත් හැකිව නැත. අගතිගාමීත්වය බලයට මාවතක් ලෙස දකින දේශපාලකයන්ගේ හා දේශපාලන භික්‍ෂූන්ගේ ක්‍රියාකලාපය මෙයට ප්‍රධාන හේතුවකි. රාජපක්‍ෂ පවුල් ව්‍යාපෘතියේ කේන්ද්‍රීය අවියක් වූයේ ජාතිවාදය හා ආගම්වාදයයි. සිංහල-බෞද්ධ බහුතරය තමන් වෙත ආකර්ෂණය කොට රඳවා ගැනීම සඳහා රාජපක්‍ෂවරු දෙමළ-විරෝධය හා මුස්ලිම් විරෝධය භාවිත කළහ. අදද කරති.

කලක් රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සුවච කීකරු අන්තේවාසිකයන් වූ ඇතැම් කොටස්ද තමන්ගේම වූ ස්වාධීන බලයක් ගොඩනගා ගැනීම සඳහා උතුරු-නැගෙනහිර ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇවිළවීමට උත්සාහ දරති. කුරුන්දි ප්‍රශ්නය අල්ලාගෙන මාස ගණනාවක් කෑමොර දුන් ඔවුන්ගේ දැන් ඉලක්කය දිවුල්පතානයි. මෙහි ප්‍රමුඛතම නළුවා වූ අම්පිටියේ සුමනරතන නම් කුප්‍රකට භික්‍ෂුව උතුරු නැගෙනහිරින් සිංහල ජනතාව පළවා හැරීමට ටීඑන්ඒ සංවිධානයත් නැගෙනහිර ආණ්ඩුකාරවරයාත් – වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරයාගේ සහායෙන් උත්සාහ කරනවාය යන දුර්මතය සිංහල ජනතාවට සැබෑ කරවා දකුණ කුලප්පු කිරීමේ උත්සාහයක නිරතව සිටී.

‘සිංහලයා නිහඬව ඉන්ට සූදානම් නෑ. මොකද අපි 30 අවුරුද්දක් ගුටි කාපු මිනිස්සු.. රට කෝප වෙලා අවදිවෙලා ඉන්නේ.. ඒ වෙනුවෙන් පිළිතුරු දෙන්න බලාගෙන ඉන්නවා ජනාධිපතිවරයාටත්, රාසමානික්කම්ටත්, සෙන්දිල් තොන්ඩමාන්ටත්. මේ සියලු දෙනාටම ඕනෑම වේලාවක පිළිතුරු දෙන්න සිංහල සමස්ත ජාතියම සූදානම් බව දැන් අපිට තේරෙනවා. රනිල් වික්‍රමසිංහ කාට දාව ඉපදිච්ච එකෙක්ද කියන්න අපි දන්නේ නැහැ. දෙමළ ජනතාවගේ පාරම්පරික දේපළ කියලා එකක් මේ ශ්‍රී ලංකාවේ තියෙනවද කියන එක මම නම් දන්නේ නැහැ.. මේ දේපළවල වසර 2000 ගාණක ඉතිහාසයක් පවතිනවා…’ මේ භික්‍ෂුව අත වනනුයේ තවත් ජනවාර්ගික ප්‍රචණ්ඩත්වයකට බව ඉතාමත් පැහැදිලිය.

අගමැති නෙතන්යාහු ඇතුළු ඊශ්‍රායල් අන්තවාදීන් හා හමාස් සංවිධානය මෙන්ම මෙවැනි ප්‍රචණ්ඩත්වයකින් සාමාන්‍ය ජනතාවටත් රටටත් වන හානිය පිළිබඳව මොවුන්ට වගක් නැත. ඔවුන්ට අවශ්‍ය තමන්ගේ අගතිගාමී සිහිනත් බල ව්‍යාපෘතිනුත් යථාර්ථයක් බවට පත්කරගැනීමය. ඒ වෙනුවෙන් තමන්ගේම ජනවර්ගයේ/ආගමික කණ්ඩායමේ ජනතාවගේ ජීවිත පවා කැප කිරීමට ඔවුහු සූදානම්ය. අගතිගාමීන්ට නොමිනිසුන් වනුයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ජන කණ්ඩායමේ සාමාජිකයන් පමණක් නොවේ. තමන්ගේම වර්ගයේ ජනතාවද අවසන් විග්‍රහයේදී ඔවුන්ට නො-මිනිසුන්ය.

මානුෂීය සහයෝගිතාවේ දේශපාලනය

ගාසා ජන ඝාතනයට එරෙහිව ඊශ්‍රායලය සමග තානාපති සබඳතා කපා දැමූ මුල්ම හා එකම රට බොලිවියාවයි. බොලිවියාව ඉස්ලාම් බහුතරයක් තබා ඉස්ලාම් සුළුතරයක්වත් ඇති රටක් නොවේ. බොලිවියානු ආණ්ඩුව ඒ තීරණය ගත්තේ ජන ප්‍රසාදයක් අපේක්‍ෂාවෙන් නොව ප්‍රතිපත්ති වෙනුවෙනි. බොලිවියාවේ ඇත්තේ වාමවාදී ආණ්ඩුවකි. නව අධිරාජ්‍යවාදයට, නව යටත්විජිතවාදයට, වර්ගවාදයට විරුද්ධ ආණ්ඩුවකි. දශක ගණනාවක් පුරා ලොව පුරා වාමාංශික හා ප්‍රගතිශීලී පිරිස් බොහොමයක් පලස්තීන ජනතාවගේ අයිතීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටියහ. බොලිවියාවේ තීරණය වැටෙනුයේ මෙම කුලකයටය. මේ දක්වා ඊශ්‍රායලය සමග තානාපති සබඳතා තාවකාලිකව නතර කළ රටවලින් බහුතරයක්ද අරාබි හෝ ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයන් නොවේ. ඔවුන්ගේ තීරණවලද පදනම ජාතික විමුක්ති ව්‍යාපාරයක් ලෙස පලස්තීනයට දක්වන සහායත් මානුෂීය සහයෝගිතාවත්ය.

ගාසා ඝාතනයට එරෙහිව මතුවෙන ජාත්‍යන්තර විරෝධතාවන්හි මුල් තැනක් ගනුයේ යුදෙව් ජනතාවය. අමෙරිකාවේ Jewish Voices for Peace, IFNotNow යුදෙව් සංවිධාන දෙක එරට පුරා යුද්ධ විරෝධී උද්ඝෝෂණ සංවිධානය කරමින් සිටී. මේ ජාත්‍යන්තර විරෝධතා සිහිගන්වනුයේ 1960-70 දශකවල වියට්නාමය ප්‍රමුඛ ජාතික විමුක්ති අරගලවලට සහාය දක්වමින් විශේෂයෙන්ම ඇමරිකාව හා බටහිර යුරෝපා රටවල හටගත් විරෝධතා රැලිය.

හමාස් යන නම සැදී ඇත්තේ Haracat al-Muqawama al-Islamiyya ( Islamic Resistance Movement – ඉස්ලාමීය විරෝධතා සංවිධානය) යන නමේ මුල් අකුරුවලිනි. ඒ නමින්ම සිදුවනුයේ පලස්තීන ජාතික විමුක්ති අරගලය යුදෙව්-ඉස්ලාම් ආගමික ගැටුමකට ලඝු කිරීමයි. මේ තුළින් කිතුනු පලස්තීන ජනකොටස් පමණක් නොව ඉස්ලාමීය නොවන ජාත්‍යන්තර සහයෝගිතාවද ආන්තික කෙරේ. මෙයින් සිදුවූයේ පලස්තීන අරගලය අභ්‍යන්තරව දුර්වල වී ජාත්‍යන්තර වශයෙන් හුදෙකලා වීමය. පලස්තීන රාජ්‍යයකට විරුද්ධ වන කවරෙක් හෝ වේවා හමාස් සංවිධානයට මුදල් ලැබීම අනුමත කළ යුතුයැයි නෙතන්යාහු අගමැතිවරයා 2019 මාර්තු මස තම මන්ත්‍රීවරුන්ට කීවේ එබැවිනි.

2014දී ඇමරිකාවේ ෆර්ගියුසන් නගරයේදී පොලිසිය විසින් මයිකල් බ්‍රවුන් නම් කළු ජාතිකයා වෙඩි තබා ඝාතනය කිරීමට එරෙහිව විරෝධතා මාලාවක් දියත් විය. සමාජ මාධ්‍ය තුළින් පලස්තීන ජාතිකයෝ ෆර්ගියුසන් විරෝධතාකරුවන්ට පොලිස් කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාරයන්ට මුහුණ දෙන ආකාරය පිළිබඳ උපදෙස් දුන්හ. විරෝධතාව නිමවූ පසු එහි ක්‍රියාකාරිකයන්ගෙන් ඇතැමෙක් ඊශ්‍රායලයට, ගාසා තීරයට හා බටහිර ඉවුරට ගොස් පලස්තීන ජනතාවගේ ජීවන තත්වයන් සියැසින් දුටුවහ. අද ඔවුන් යුද-විරෝධී උද්ඝෝෂණ සංවිධානය කිරීමේ නිරත වන බව මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.

සමාජ විද්‍යාඥ නිව්ටන් ගුණසිංහ මහාචාර්යවරයා 80 දශකයේදී ජනවාර්ගික -අධිනිශ්චය (ethnic overditermination) නම් සංකල්පය හඳුන්වා දුන්නේය. සිංහල-දෙමළ ලෙස වූ ජනවාර්ගික බෙදීම තුළින් පන්ති බෙදීම හා පන්ති සහයෝගිතාව යටපත් වන බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය. 80 දශකයේ ජනවාර්ගීකරණය වූ ලංකා දේශපාලනය යුද්ධයෙන් පසු රාජපක්‍ෂවරු ඉස්ලාම් භීතිකාව හරහා ආගමීකරණය කළහ. පාස්කු ඉරිදා සංහාරයත්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ආගමනයත්, ලංකාව බංකොලොත් වීමත් එහි ප්‍රතිඵලයන්ය.

එළඹෙන මැතිවරණවලින් රාජපක්‍ෂවරුන්ට ජයගත නොහැකි බව ජනතා මත විමසුම්වලින් පෙනේ. නමුත් රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ මතවාදයද පරාජය නොවන්නේ නම් හුදෙක් රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ පරාජය පමණක් අර්ථ විරහිත වනු ඇත. ලෝකය දෙස ගෝත්‍රවාදී ඇසකින් බැලීම, සිංහල-බෞද්ධ ආධිපත්‍යධාරීත්වය, ජනවාර්ගික, ආගමික හෝ දේශපාලනික ‘අනෙකාගේ’ (other) මිනිසත් බව පිළිනොගැනීම මේ මතවාදයේ අංගයන්ය.

ගාසා සමූහ ඝාතනයට හේතුවද ඊශ්‍රායල් නායකයන් හා එරට ජනතාවගෙන් කොටසක් මෙවැනිම වූ මතවාදයකට අනුගත වීමය. බයිබලයේ පරණ තෙස්තමේන්තුව මත පදනම් වූ ඔවුහු ජෝදාන් නදියේ සිට මධ්‍යධරණී මුහුද දක්වාවූ සමස්ත භූමි භාගයම යුදෙව් උරුමයක් ලෙස සලකති. වසර දහස් ගණනකට පෙර සිටම මේ බිම තමන්ට දෙවියන්ගෙන් උරුම වූවක් බවත් පලස්තීනුවන් කොතෙක් කල් එහි ජීවත්වුවද ඔවුන්ට එහි අයිතියක් නොමැති බවත් යුදෙව් අන්තවාදී මතයයි. පලස්තීන ප්‍රශ්නයක් නිර්මාණය වීමටත්, ඊට දේශපාලන විසඳුමක් නොලැබීමටත්, ගාසා සංහාරයටත් ප්‍රධානතම හේතුව මෙම යුදෙව් අගතිගාමී හා ආධිපත්‍යධාරී මතවාදයයි.

කූරගල, මුහුදුබඩ මහා විහාරය, කුරුන්දි හෝ දිවුලපතාන අල්ලාගෙන රට ගිනි තබන්නට තැත් කරන දේශපාලන භික්‍ෂූහුද, ඔවුන් මෙහෙයවන දේශපාලන නායකයෝද මේ මතවාදීමය විෂබීජයේ අනුග්‍රාහකයෝය. ප්‍රවාහකයෝය. වර්ධකයෝය. ගැටුමකින්, ප්‍රචණ්ඩත්වයකින් තොරව ඔවුන්ට පැවැත්මක් නොමැත. ඔවුන්ට ඉඩදීම යනු මේ රට යළිත් ගැටුමකට තල්පලු කිරීමය. ගාසාවල මෙන්ම ලංකාවේද වැගිරෙනු ඇත්තේ අර ජනවර්ගයේ හෝ මේ ආගමේ ලේ නොව, මිනිස් ලේය.