රම්සි රසීක් ගැන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව…!

ලොක්කන්ගේ අණෙන් මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන

පොලිස් පොඩ්ඩන්ට අනතුරු ඇඟවීමක්

සමාජ මාධ්‍ය පරිශීලක රම්සි රසීක් මහතාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමේ වගඋත්තරකරුවන් වූ පොලිස් නිලධාරින් දෙදෙනකු, රාසික් මහතා නීති විරෝධී ලෙස අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන වගකිව යුතුයැයි තීරණය කළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික මුදලින් රසික් මහතාට රුපියල් 30,000 බැගින් වන්දි ගෙවිය යුතුයැයි නියම කර තිබේ.

ඊට අමතරව රජය විසින් රුපියල් මිලියනයක් රසික් මහතාට වන්දි ලෙස ගෙවිය යුතු බවටද නියම කර තිබේ. ජනක් ද සිල්වා සහ බුවනෙක අලුවිහාරේ යන විනිසුරුවරුන්ගේ එකඟත්වය ඇතිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු යසන්ත කෝදාගොඩ මෙම මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමේ තීන්දුව ප්‍රකාශයට පත් කළේය.

තීන්දුවේ අන්තර්ගත වැදගත් මූලධර්මයන් පිළිබඳව, තීන්දුව නිකුත් වූ දින සිට මාසයක කාලයක් තුළ පොලිස් නිලධාරීන් දැනුවත් කොට ඒවා තදින්ම ක්‍රියාත්මක කිරීමට පියවර ගන්නා ලෙස පොලිස්පතිවරයා කැඳවා දැනුවත් කිරීමට නීතිපතිවරයා කටයුතු කළ යුතු බවද තීන්දුවේ සඳහන් වෙයි.

කිසිදු සාධාරණ සාක්‍ෂියක් නොමැතිව රසික් මහතා අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන මෙසේ වගකිවයුත්තන් බවට පත්කර ඇත්තේ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පරිගණක අපරාධ විමර්ශන අංශයේ ස්ථානාධිපති බී.එම්.එස්.කේ. සේනාරත්න සහ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ එවකට අධ්‍යක්ෂ ඩබ්ලිව්. තිලකරත්නය.

මුලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමකදී අයිතිවාසිකම් කඩකරන ලදැයි තීරණය වන පොලිස් නිලධාරීන්ට සිදුවන්නේ කුමක්ද? පොලිසියේ ආරංචි මාර්ග කියන විදියට, ඉදිරි අවුරුදු පහක කාලය තුළ ඔවුන්ට ලැබිය යුතු උසස්වීම් අත්හිටුවෙයි. ඔවුන් පෞද්ගලිකවම මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීමට සම්බන්ධ යැයි පෙනී යන්නේ නම්, (මෙතැනදී අත්අඩංගුවට ගැනීම කර ඇත්තේ පෞද්ගලිකව එම නිලධාරීන් විසිනි.) ඔවුන්ට විරුද්ධව විනයානුකූල පියවර ගන්නා ලෙස එක්කෝ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින්ම නියෝග කරනු ලැබිය හැකිය. නැතිනම්, වෙනත් පාර්ශ්ව විසින් පොලිස්පතිවරයාගෙන් ඒ ගැන ඉල්ලා සිටිය හැකිය. පෙත්සම්කරු රම්සි රසික් මහතාට, තමාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩ කළ බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් වගකිවයුත්තන් හැටියට තීරණය කළ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා ගැන විනය පියවර ගන්නා හැටියට පොලිස්පතිගෙන් ඉල්ලා සිටිය හැකිය.

එපමණක් නොවේ, මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කළ බවට මේ පොලිස් නිලධාරීන්ගේ පෞද්ගලික ගොනුවට කරුණු ඇතුළත් කළ යුතු අතර, පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉදිරි කටයුතුවලදී ඒ ලිපිගොනුවේ කරුණු වැදගත් බලපෑමක් කරයි. විදේශයන්හිදී ලැබෙන පුහුණු හෝ සංචාර වැනි අවස්ථාවලටද මේ වරදකාරී ස්වභාවය අහිතකර ලෙස බලපායි.

මෙයින් පෙනීයන්නේ, කාගේ හෝ වුවමනාවට නීති විරෝධී ලෙස කටයුතු කර, මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන පොලිස් නිලධාරීන්ට ඒ සඳහා තනි තනියෙන් වන්දි ගෙවීමට හා විපාක විඳීමට සිදුවන බවයි. ‘කරන කලට පව් මිහිරිය මී සේ, විඳින කලට දුක් දැඩිවෙයි ගිනි සේ’ යැයි කියා ඇත්තේ මෙවැනි අවස්ථාවලටද ගැළපෙන පරිදිය.

රම්සි රසික් පමණක් නොවේ, විවිධ අවස්ථාවල භාෂණයේ නිදහස උල්ලංඝනය කළ, සාමකාමීව රැස්වීමේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කල පොලිස් නිලධාරීන් රාශියකට එරෙහිව, පෞද්ගලිකව ඔවුන් වගඋත්තරකරුවන් හැටියට නම්කරනු ලැබ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු පැවරී තිබේ. ඒවායේදීද මෙවැනි තීන්දු ලැබුණු විට, ඒ පොලිස් නිලධාරීන්ටද වන්නේ මේ සන්තෑසියමය. එවිට, ඔවුන්ට නීති විරෝධී ලෙස කටයුතු කරන ලෙස නියෝග දුන් උසස් පොලිස් නිලධාරීහු හෝ දේශපාලනඥයෝ ඔවුන් බේරාගැනීමට හෝ ඔවුන්ට සහාය දීමට හෝ වන්දි ගෙවීමට හෝ ඉදිරිපත් නොවෙති. විපාකය විඳිය යුත්තේ තනිවමය. තනිවම නොවේ, තමන්ගේ අඹුදරුවන්, නෑදෑයන් පමණක් සමගය.

වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ අණ අනුව, තවමත් මහ දවාලේ උද්ඝෝෂණවලදී, රැස්වීම්වලදී හා විරෝධතාවලදී මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරමින් උද්දච්ච ලෙස හැසිරෙන ලොකු පොඩි පොලිස් නිලධාරීන් මේ තීන්දුවෙන් පසුවවත් කල්පනා කළ යුත්තේ, තමන් අද කරන නීති විරෝධී දේවල්වල විපාකය හෙටානිද්දා තනිවම තමා පසුපස එන බවය. එදාට තමන්ට අවිය දුන් හෝ අණ දුන් කිසිවකු තමා සමග නැති බවය. එය නියතයකි. 2020 රඹුක්කන මනුෂ්‍ය ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරයකු ඇතුළු නිලධාරීන් සිව්දෙනකු අද විඳින්නේ මේ නියාමයේ කටුක යථාර්ථයයි. තමන් වෙනුවෙන් නීතිඥ ගාස්තු පවා ඔවුන්ට ගෙවන්ට සිදුවී ඇත්තේ තමාගේම පොකට්ටුවෙනි.

රම්සි රසික්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දුවද, පසුගිය සතියේ අධිකරණය පාර්ශ්වයෙන් දුන් තවත් ඉදිරිගාමී තීන්දුවක් හැටියට සැලකිය හැකිය. රම්සි රසික් අත්අඩංගුවට ගත්තේ වරදක් නැතිව, නීති විරෝධීව යැයිද එයින් ඔහුගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වී ඇතැයිද එහි සඳහන් වෙයි.

රසික් අත්අඩංගුවට ගත්තේ අයිසීසිපීආර් පනත යටතේය. කොවිඩ් වසංගත කාලයේ මුස්ලිම් ජනතාවට එල්ල වූ චෝදනා සහ අවලාද පරාජය කිරීම සඳහා ජිහාඩ් හෙවත් මතවාදී යුද්ධයකට එළැඹෙන ලෙස ඔහු තැබූ ෆේස්බුක් සටහනක් මත ඔහු (නීති විරෝධී ලෙස) අත්අඩංගුවට ගත්තේ ඉහත නිලධාරීන්ය. තමන් දන්නා පමණට පොලිසිය කල්පනා කළේ ජිහාඩ් යනු සන්නද්ධ සටනක් බවය. පනත යටතේ ඇප නොලැබ මාස පහකුත් සතියක කාලයක් ඔහු රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කර තිබිණ. බන්ධනාගාරගත කිරීමට පෙර පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනකු ඔහුට පහර දී තිබිණ. රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරයේදී අනතුරකින් ඔහුගේ පාදයකට හානි වී තිබුණු අතර. ඒ සඳහා නිසි ප්‍රතිකාර ගන්නටද ඉඩක් ලැබී නැත. මෙම මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම ගොනු කර ඇත්තේ රසික් රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටි කාලයේ ඔහුගේ නීතිඥවරයා විසිනි.

තීන්දුවේ සඳහන් ඇතැම් වැදගත් කරුණු මෙසේය.

‘පෙත්සම්කරු ඉස්ලාම් ජාතිකයකි. ඔහු 2020 වසරේ අප්‍රේල් මස 02 වනදා ප්‍රශ්නගත ෆේස්බුක් සටහන තබා ඇත්තේ, ‘කොවිඩ් වසංගත සමයේ මුස්ලිම් ජාතිකයන් හේතුවෙන් එම වසංගතය පැතිරී යන බවට‘ එල්ල වූ චෝදනා සම්බන්ධයෙනි. මෙලෙස මුස්ලිම්වරුන්ට එරෙහිව සිදුවන අපහාස හා චෝදනා හමුවේ මුස්ලිම් ජනතාව මතවාදී අරගලයක් හෙවත් ‘අයිඩියොලොජිකල් ජිහාඩ්’ එකක් දියත් කළ යුතු බව එහි සටහන් කර තිබිණ. ආගමික වෛරයක් ඇති කොට ආගමික අසමගියක් නිර්මාණය කළ බවට චෝදනා කරමින් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (සීඅයිඩී) විසින් 2020 වසරේ අප්‍රේල් මස 09 වනදා පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගනු ලැබිණි. ඉන් අනතුරුව කොළඹ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය හමුවට ඉදිරිපත් කොට රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කර තිබේ.’

පෙත්සම සම්බන්ධයෙන් සීඅයිඩීයේ පරිගණක අපරාධ විමර්ශන අංශයේ ස්ථානාධිපති බී.එම්.එස්.කේ. සේනාරත්න ගොනුකර තිබෙන විරෝධතාවේ මෙසේ සඳහන් වේ.

‘මෙම සැකකරු පළකළ ෆෙස්බුක් සටහනක් සම්බන්ධයෙන් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයෙන් ලැබුණ තොරතුරකට අනුව විමර්ශන සිදු කරන ලදි. පෙත්සම්කරු විසින් පළකර තිබූ ෆේස්බුක් සටහන 75 දෙනෙකු විසින් බෙදා හැර (ෂෙයාර් කර) තිබේ. තවත් 495 දෙනෙකු තමන්ගේ අදහස් හා මත ඒ ගැන පළ කර තිබේ. මේ තුළින් ආගමික වෛරයක් ඇතිකොට ආගමික නොසන්සුන්තාවක් නිර්මාණය කිරීමට පෙත්සම්කරු ක්‍රියාකර තිබේ.’ ඒ අනුව දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 120 වගන්තිය, 2007 අංක 56 දරන එක්සත් ජාතීන්ගේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනතේ හෙවත් අයිසීසීපීආරේ පනතේ 3(1) වගන්තිය ඇතුළත්ව පරිගණක අපරාධ පනත යනාදි නීති යටතේ පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගත් බවද ඔහු අධිකරණයට කියා තිබේ.

මේ ගැන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු යසන්ත කෝදාගොඩ ලියූ නඩු තීන්දුවේ සඳහන් වන නිරීක්‍ෂණ මේවාය.

‘ඉස්ලාමයට එරෙහිව නැගෙන මතවාද පරාජය කළ යුතු බව පෙත්සම්කරු තම ෆේස්බුක් සටහනේ සඳහන් කර තිබේ. ඔහු එහි කියා ඇත්තේ ඒ සඳහා ‘පෑන සහ පරිගණක යතුරු පුවරුව’ යොදාගත යුතු බවයි. මේ තුළින් පොලිසිය ගොඩනගන (ජිහාඩ් සන්නද්ධ අරගලයේ) තර්කය බිඳ වැටේ. ඒ අනුව මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සිදු කර තිබෙන්නේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනත 3(1) වගන්තිය වැරදි ලෙස අර්ථකථනය කරමින් බව පෙනීයයි.’

‘ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 14(1)අ ව්‍යවස්ථාව යටතේ භාෂණය හා ප්‍රකාශනය මූලික අයිතිවාසිකමක් වශයෙන් පිළිගෙන තිබේ. එම අයිතිවාසිකම භුක්ති විදීම සඳහා වර්තමානයේ ඩිජිටල් වේදිකාද පුද්ගලයින් සහ ආයතන විසින් භාවිත කරනු ලබයි. ෆේස්බුක්, ඉන්ස්ටග්‍රෑම්, ට්විටර්, ස්කයිප්, වට්ස්ඇප්, වයිබර් යනාදි ඩිජිටල් වේදිකා ඊට නිදසුන්ය. මේ නිසා අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස ඩිජිටල් අවකාශයන් තුළ දැඩි විප්ලවයකට භාජනය වී තිබේ. එම සිද්ධිය හරහා පෙත්සම්කරු සන්නද්ධ අරගලයකට කැඳවීමක් සිදුකර ඇතැයි පොලිසිය සඳහන් කරයි. එහෙත් එය පිළිගත නොහැකිය.’

‘පෙත්සම්කරු සම්බන්ධයෙන් පොලීසිය මහේස්ත්‍රාත්වරයාට ඉදිරිපත් කළ බී වාර්තාව කෙරෙහි අධිකරණයේ අවධානය යොමු විය. එහි අන්තර්ගත කරුණු තුළින් මහේස්ත්‍රාත්වරයා නොමඟ යැවීමට පොලිසිය ක්‍රියා කර තිබේ. අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හොඳ සංවිධාන ව්‍යුහයක් සහිත ආයතනයකි. එම ආයතනයේ නිලධාරීන්ට සෘජුවම නීතිපතිවරයාගෙන් උපදෙස් ලබා ගැනීමේ අවකාශයද පවතී. මෙම පෙත්සම්කරු අත්අඩංගුවට ගැනීමට පෙර නිසි නීති උපදෙස් ලබාගත් බවක් වගඋත්තරකාර පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයා සඳහන් කර නොමැත. එසේම අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 115(1) වන වගන්ති යටතේ මෙම සැකකරු සම්බන්ධයෙන් විධිමත් වාර්තාවක් මහේස්ත්‍රාත්වරයා වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට ද මෙම නිලධාරියා කටයුතු කර නැත. ඒ අනුව මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු මූලික වශයෙන් වගකිව යුතු බව අධිකරණයේ නිගමනයයි.’

පසුගිය සැප්තැම්බර් 21 වැනිදා රම්සි රසික් මහතා, අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ කොළඹ අලුත්කඩේ ප්‍රධාන මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ පවරා තිබුණු නඩුවෙන්ද නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලදි. ඒ, ඔහුට විරුද්ධව සාක්‍ෂි කිසිවක් නොමැති හෙයිනි. ඔහු මුදාහැරීමට නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන්ද අනුමැතිය ලැබී තිබිණි.

ශ්‍රේෂ්ධාධිකරණයේ මෙම තීන්දුව අයිසීසීපීආර් පනත අපයෝජනය කරමින් පොලිසිය හා රජයේ බලධාරීන් කරගෙන යන මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනයන්ට එරෙහිව ඉදිරිපත් වුණු බලවත් නෛතික ප්‍රතිචාරයකි.