No menu items!
21.3 C
Sri Lanka
13 May,2025
Home Blog Page 142

මානව හිමිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර අභියෝගය මග හැර යා නොහැකිය

0

■ සුදර්ශන ගුණවර්ධන

මහාචාර්ය ජීඑල් පීරිස්ට විදේශ අමාත්‍යාංශය නුපුරුදු තැනක් නොවේ. 2010 සිට 2015 දක්වා එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන ආණ්ඩුවේ විදේශ ඇමැති ලෙස කටයුතු කොට ඔහුට පළපුරුද්දක් ඇත. දැන් 2021 අගෝස්තුවේදී දී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණු ආණ්ඩුවේ විදේශ ඇමැති වශයෙන් ඔහු නැවතත් දිවුරුම් දෙන්නේය.

ජීඑල් පීරිස් සිය ප්‍රථම ධුර කාලය තුළ පිට පිටම බරපතළ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික පරාජයන් තුනකට මුහුණ දුන්නේය. ඒ ජිනීවාහි පැවැත්වෙන එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිල සැසිවාරයන්හිදීය. ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම්, ප්‍රතිසන්ධානය සහ වගවීම විෂයන්හි ලා ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම හෙවත් ‘කෝ ග්‍රෑප් එක‘ විසින් ගෙන ආ යෝජනා වැඩි ඡන්දයෙන් සම්මත වීම එම පරාජයයි. 2012, 2013 සහ 2014 වසරවලදී සිදුවූ මෙම පරාජයන් හේතු කොට ගෙන ආණ්ඩුව ජාත්‍යන්තර හුදකලාවකට ගමන් කරමින් සිටියේය. 2012දී යෝජනාවට පක්ෂව රටවල් 23ක් ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ අතර විරුද්ධව රටවල් 15ක් ඡන්දය දුන්නේය. 2013දී යෝජනාවට පක්ෂව 25ක් සහ විරුද්ධව 13කි; 2014දී යෝජනාවට පක්ෂව 25ක් සහ විරුද්ධව 12කි. ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් පරීක්ෂණයක් පවත්වන ලෙස 2014 දී සම්මත වූ 30/1 දරන යෝජනාව මගින් මානව හිමිකම් මහකොමසාරිස් කාර්යාලයට බලය පැවරිණි.

මේ තත්ත්වය ආපසු හරවන ලද්දේ 2015 දී යහපාලන ආණ්ඩුව පිහිටුවීමත් සමගය. ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳව මහකොමසාරිස් කාර්යාලය විසින් සිදුකරන ලද පරීක්ෂණයේ වාර්තාව 2015 සැප්තැම්බරයේදී මානව හිමිකම් කවුන්සිලය වෙත ඉදිරිපත් විය. ඒ අනුව ප්‍රශ්නය ආරක්ෂක මණ්ඩලය වෙත යොමු කොට ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය විසින් පරීක්ෂණයක් පැවැත්විය යුතුය යන යෝජනාව ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම විසින් ඉදිරිපත් කිරීම තර්කානුකූල ඉදිරි පියවර විය. එහෙත්, නව යෝජනාව ඉදිරිපත් කිරීමේදී ඉහත කී වාර්තාව පමණක් නොව ශ්‍රී ලංකාව තුළ සිදුවී ඇති ධනාත්මක දේශපාලන වෙනස්කම්ද සැලකිල්ලට ගනිමින් සැර බාල කරන ලද නව යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කිරීමට ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම සමත් විය. ඒ අනුව ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 30/1 යෝජනාව ශ්‍රී ලංකාවේද සම-අනුග්‍රහයෙන් යුතුව ඒකමතිකව සම්මත විය. නව රජය ජාත්‍යන්තර පරීක්ෂණයක් පැවැත්වීම අත්හිටුවාගෙන විදේශ සහභාගිත්වයක් ඇති දේශීය යාන්ත්‍රණයන් මගින් ප්‍රතිසන්ධානය, වගවීම සහ මානව හිමිකම් පිළිබඳ ගැටලු ආමන්ත්‍රණය කිරීමට පියවර ගන්නා ලදි.

යහපාලන ආණ්ඩුවේ පාලන කාලය තුළ පුද්ගලයන් අතුරුදහන්කරවීම අනාගතයේදී අපරාධ වරදක් බවට පත් කිරීම සඳහා නීති සම්පාදනය කරන ලදි. අතුරුදහන්වූ තැනැත්තන් පිළිබඳ කාර්යාලය ස්වාධීන ආයතනයක් ලෙස පිහිටුවා අතීතයේ අතුරුදහන්වීම් පිළිබඳ සත්‍යය සෙවීම සඳහා පියවර ගන්නා ලදි. හානිපූරණය පිළිබඳව කටයුතු කිරීමට ස්වාධීන හානිපූරණ කාර්යාලයක් ස්ථාපනය කරන ලදි. මෙයට අමතරව විධායක ජනාධිපති ධුරය නීතියේ ආධිපත්‍යය යටත්ට ගෙනැවිත්, පාර්ලිමේන්තුවේ අධීක්ෂණ බලතල ඉහළ දමා, අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය තහවුරු කිරීමට පියවර ගන්නා ලදි. තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය මූලික අයිතිවාසිකමක් බවට පත් කොට එය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා නීතියක් ගෙන එන ලදි. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අහෝසි කොට ඒ වෙනුවට ප්‍රති-ත්‍රස්ත පනතක් ගෙන ඒමට මූලික කටයුතු කරන ලදි.

2019 ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුව පැවැති තත්ත්වය උඩු යටිකුරු වීම ආරම්භ විය. 30/1 යෝජනාවට සහ එයට අනුගාමීව ඉදිරිපත් කරන ලද 34/1 සහ 40/1 දරන යෝජනාවන්ට දක්වන ලද සම-අනුග්‍රාහකත්වය ඉවත් කරගන්නා ලද බව 2020 මාර්තු මාසයේදී එවකට විදේශ ඇමැති දිනේෂ් ගුණවර්ධන ආණ්ඩුව වෙනුවෙන් ජිනීවාහිදී ප්‍රකාශ කළේය. 2020 පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීමේදී 2/3 කට ආසන්න බලයක් ලබා ගත් ආණ්ඩුව ඉන් පසු කළේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 20 වන සංශෝධනය මගින් යහපාලන ආණ්ඩුව විසින් ගෙන ආ සියලු ප්‍රතිසංස්කරණයන් නිෂේධ කරන ආකාරයේ ආණ්ඩුක්‍රමයක් ස්ථාපනය කිරීමයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ අලුත් ආණ්ඩුවට ජාත්‍යන්තර අනුග්‍රහය ලැබූ ප්‍රතිසන්ධාන ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත් වීමට සාධාරණ හේතු පැවැති බව මැදහත් සිතින් බලන විට පැහැදිලි වෙයි. ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ තම දේශපාලන ව්‍යාපාරය ස්ථාපනය කරන ලද්දේ ජිනීවා කේන්ද්‍ර කොට ගත් ප්‍රතිසන්ධාන ක්‍රියාවලිය හෙළා දකිමිනි. ජනාධිපතිවරණයේදී පොදුජන පෙරමුණේ හෙවත් පොහොට්ටුවේ අපේක්ෂකයාට සහය පළ කළ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ නායක හිටපු ජනාධිපති සිරිසේනද තම පාලනයේ අවසන් වසරවලදී තම නායකත්වයෙන් යුතු ආණ්ඩුව ආරම්භ කළ ජිනීවා ක්‍රියාවලියට විරුද්ධව පෙනී සිටි අයෙකි. ජනාධිපතිවරණයේදී මෙන්ම පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද විමසීමේදී ද පොහොට්ටුවට විශාල ජනවරමක් ලැබුණි. ප්‍රජාතන්තවාදී ආණ්ඩු ක්‍රමයක් තුළ ක්‍රියාත්මක වීමේදී ජනවරමට ගරු කළ යුතුය.

විරුද්ධ පක්ෂයේ ප්‍රධාන පක්ෂය වන සමගි ජන බලවේගය ජිනීවා ක්‍රියාවලිය සම්බන්ධයෙන් සිය මතය ප්‍රකාශ කොට නැත. විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස 2021 මාර්තු 25 වැනි දා පාර්ලිමේන්තුවේදී ප්‍රකාශ කළේ “අපි ආණ්ඩුවට විරුද්ධව පිටරටවලට ගිහිල්ලා කේලම් කියන්නේ නැහැ. නමුත් මෙවර ජිනීවා මානව හිමිකම් සමුළුවේ දී ශ්‍රී ලංකාවට එරෙහිව යෝජනාව ජයග්‍රහණය කිරීම ගැන අපි කනගාටු වෙනවා. මේ යෝජනාව පරාජයට පත්වුණේ වර්තමාන ආණ්ඩුවේ දුර්වල විදේශ ප්‍රතිපත්තිය නිසායි” යනුවෙනි. ඔහු සිය ජාත්‍යන්තර කටයුතු පිළිබඳ උපදේශකයා ලෙස පත් කොට ගෙන සිටින දයාන් ජයතිලක වනාහි යහපාලන ආණ්ඩුව විසින් මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 30/1 යෝජනාවට සම අනුග්‍රහය දැක්වීම පිළිබඳව සිය විරෝධතාවය අඛණ්ඩවම දැක්වූවෙකි.

මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ යෝජනාව කෙරෙහි සහයෝගය දැක්වූ දෙමළ ජාතික සන්ධානය ඇතුළුව වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන දේශපාලන පක්ෂ තුනක් ජිනීවා මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ සාමාජික රටවල් 47න් වහාම මැදිහත්වීමක් බලාපොරොත්තුවෙන් ඒකාබද්ධ ලිපියක් නිකුත් කළේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රශ්නය තවදුරටත් මානව හිමිකම් කවුන්සිලයෙහි පැවතීමෙන් ප්‍රයෝජනයක් නොමැති බැවින් එය ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය වෙත යොමු කිරීම උදෙසා එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලය වෙත ඉදිරිපත් කරන ලෙසයි. ද්‍රවිඩ ජාතික සංධානය, ද්‍රවිඩ ජාතික ජනතා පෙරමුණ සහ තමිල් මක්කල් තේසිය කූටානි එම පක්ෂ තුනයි. මහජන නියෝජිතයෝ 13 දෙනෙක් එම පක්ෂ තුනෙන් වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරති. ආර්. සම්බන්ධන්, ගජේන්ද්‍ර කුමාර් පොන්නම්බලම් සහ විශ්‍රාමික ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාර සී.වී. විග්නේශ්වරන් විසින් පිළිවෙළින් එම පක්ෂ තුන වෙනුවෙන් අදාළ ලිපියට අනුමැතිය ලබා දෙන ලදි.

ඉහත කරුණු සලකා බලන විට පෙනී යන්නේ ආණ්ඩුව ජිනීවා ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත් වීම තර්කානුකූල ක්‍රියාවක් පමණක් නොව ”ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී” පියවරක් ද වන බවයි. ආණ්ඩුව එම ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත් වීම පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිදු පක්ෂයක් විරුද්ධත්වය පළ කළේ නැත. එසේ නම් ප්‍රශ්නය මෙතැනින් අවසන් විය යුතුය. වසර එක හමාරකට පෙර 2020 මාර්තුවේදී එසේ කල්පනා කළ ආණ්ඩුව වසර එක හමාරකට පසුව 2021 සැප්තැම්බරයේදී හැසිරෙන ආකාරය අනුව පෙනෙන්නේ ප්‍රශ්නය ඉවර වී නැති බවය. එසේ වී ඇත්තේ ඇයි?

මානව හිමිකම් නීතිය සහ මානුෂවාදී නීතිය යනු ජාත්‍යන්තර නීති වෙයි. එම නීති කඩකිරීම පිළිබඳ චෝදනා එල්ල වූ කළ, දේශීය වශයෙන් ඒ පිළිබඳ පරීක්ෂණ පවත්වා සත්‍යය හෙළිදරව් කරගෙන යුක්තිය ඉෂට කිරීමට ස්වෛරී රාජ්‍යය පියවර නොගතහොත්, එම වගකීම ජාතීන්ගේ ප්‍රජාව වෙත මාරු වෙයි. 2009 යුද්ධ අවසානයත් සමගම මෙරට පැමිණි බැන් කී මූන් එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ ලේකම්වරයා සහ එවකට ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ නිකුත් කළ ඒකාබද්ධ නිවේදනයෙන් අනතුරුව මෙම ප්‍රශ්නය ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් න්‍යාය පත්‍රයේ ස්ථිර ස්ථානයක් ලබා ගත්තේය. 2015 න් පසුව ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුව ප්‍රශ්නය විසඳීමට තමන් විසින් ක්‍රියා කරන බව ප්‍රකාශ කළ විට, ඒ ජාත්‍යන්තර පීඩනය ඉවත් වී එය සහයෝගයක් බවට පත් විය. එහෙත්, ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ලත් ක්‍රියාවලියට දේශීය වශයෙන් එල්ල වූ විරෝධය හමුවේ එම ක්‍රියාවලිය බිඳ වැටීමත් සමගම නැවතත් පන්දුව ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව වෙතට යොමු විය.

ශ්‍රී ලංකාවේ සිදු වූ බවට කියැවෙන යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් අන්තර් ජාතික අධිකරණ බලය හෝ පාවිච්චි කර අපරාධකරුවන්ට දඬුවම් දිය යුතු බව මානව හිමිකම් මහ කොමසාරිස්වරිය ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳව ඇය විසින් මෙයට පෙර ඉදිරිපත් කළ වාර්තාවක සඳහන් කර තිබුණි. 2020 මාර්තු මාසයේ මහ කොමසාරිස්වරියගේ වාර්තාව මෙසේ කිය යි: “2020 ජනවාරි 20 වන දින ජර්මානු අධිකරණය විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ හිටපු විදේශ ඇමති ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් දෙමළ ඊලාම් විමුක්ති කොටි සාමාජිකයෙකු (එල්ටීටීඊ) වරදකරු කොට වසර 6 යි මාස 10ක සිරදඬුවමක් නියම කළේය. විදේශීය අධිකරණ බලතල යටතෙහි යුද්ධයේ සියලු පාර්ශ්වයන් විසින් සිදු කරන ලබන අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වගවීම තහවුරු කිරීමේ වැදගත්කම මෙම නඩුව මගින් අවධාරණය කරයි.”

ප්‍රශ්නය ඉවරයි කියා හිතුවාට එය ඇත්තටම ඉවර නැති බව ආණ්ඩුවට වැටහුණේ යුරෝපා පාර්ලිමේන්තුව විසින් 2021 ජුනි මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් යෝජනාවක් සම්මත කර ගැනීමත් සමග ය. එය මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 46/1 යෝජනාව ලෙස හැඳින්වෙයි. එයට විරුද්ධ වන ලෙස ශ්‍රී ලංකා රජය සාමාජික රාජ්‍යයන් වෙත ආයාචනා කළාය. එහෙත්, එයට විරුද්ධව ලැබුණේ සාමාජිකයන් 47 දෙනෙකු අතරින් 11 දෙනෙකුගේ ඡන්ද පමණය. ශ්‍රී ලංකා රජය මානව හිමිකම් ප්‍රතිසංස්කරණ සම්මත කර ගැනීම සහ බලාත්මක කිරීම මෙන්ම ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අවලංගු කිරීමට දිගින් දිගටම අපොහොසත් වී ඇති හෙයින් ජී.එස්.පී ප්ලස් සහනය තාවකාලිකව අත්හිටුවීම සම්බන්ධයෙන් සලකා එම යෝජනාව මගින් බලන්නැයි යුරෝපා කොමිසමෙන් ඉල්ලීමක් කොට ඇත. පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රවරුන් 705 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත යුරෝපා සංගම් පාර්ලිමේන්තුව තුළ අදාළ යෝජනාවට පක්ෂව ඡන්ද 628 ක් ද, විරුද්ධව ඡන්ද 15 ක් ලැබී තිබන අතර තවත් 40ක් ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිට ඇත.

ජීඑස්පී ප්ලස් බදු සහනය යටතේ ලංකාවේ අපනයන භාණ්ඩ වර්ග 6400කට තීරු බදු රහිතව යුරෝපා සංගමය වෙත අපනයනය කිරීමට පහසුකම් සලසා ඇත. 2010 දී ජීඑල් පීරිස් විදේශ ඇමැති ධුරය දරන අවධියේ ශ්‍රී ලංකාවට අහිමි වූ මෙම සහනය නැවත ලබා ගන්නා ලද්දේ 2017 මැයි මාසයේදී යහපාලන ආණ්ඩුව විසිනි. දැන් නැවතත් එම සහනය අහිමි වීමේ අනතුරක් ඇත.

ජී.එස්.පී. ක්‍රමය පහළ මැද ආදායම් රටවලට ලබාදී තිබෙන සහනයකි. එහිදී බදු සහන හිමිවන්නේ තෝරාගත් භාණ්ඩ සඳහාය. ජී.එස්.පී. ප්ලස් ක්‍රමය එහි තවත් දිගුවකි. එහිදී මානව හිමිකම්, කම්කරු අයිතිවාසිකම්, පරිසර සංරක්ෂණය ආදි බොහෝ කරුණු සලකා බලයි. එහි අරමුණ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී හා පරිසර හිතකාමී සංවර්ධනයක් සඳහා දිරිගැන්වීමයි.

මෙම බදු සහනය අප රටට ලැබුණා කීවද එය ලැබෙන්නේ අපගේ භාණ්ඩ මිලදී ගන්නා රටවලදීය. ඒ අප රටේ භාණ්ඩ සඳහා අයකරන තීරු බදු අඩුකිරීමයි. එවිට එම රටවල පාරිභෝගිකයන්ට එම භාණ්ඩ සඳහා ගෙවීමට සිදුවන මිල අඩුවෙයි. එවිට අප රටේ භාණ්ඩ සඳහා ඉල්ලුම වැඩිවී මෙරටෙහි කර්මාන්ත වර්ධනයක් සිදුවෙයි. රටට වාසි අත්වන්නේ එහිදීය.

2010 දී මෙම සහනය අපට නොලැබී ගිය විට සිදුවූයේ මෙහි අනෙක් පැත්තය. ඒ වනවිට අප රටේ භාණ්ඩ 7200කට මෙම බදු සහනය හිමිව තිබිණි. එම භාණ්ඩවලට යුරෝපා වෙළෙඳ පොළේ හොඳ ඉල්ලුමක් තිබිණි. අපගේ අපනයනවලින් සියයට 39ක් ගියේ යුරෝපයටය. බදු සහනය අහෝසි වූ විට එම ඉල්ලුම අඩුවිය.

මෙහි පළමු ප්‍රතිඵලය නම් අප රටේ අපනයන කර්මාන්ත බිඳ වැටීමයි. වැඩියෙන්ම බලපෑමට ලක්වූ ඇඟලුම් ක්ෂේත්‍රයේ දක්නට ලැබුණේ දරුණු පසුබැස්මකි. ඇඟලුම් කර්මාන්ත ශාලා 25කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් වැසී ගියේය. සෘජු ලෙසම රැකියා අහිමි වූ සංඛ්‍යාව 10,000කට වැඩිය. වක්‍ර ලෙස බලපෑමට ලක්වූ පිරිස එමෙන් කිහිප ගුණයකි. ඇඟලුම් ක්ෂේත්‍රයේ පමණක් සිදුවූ පසුබෑම එබඳුය. වෙනත් ක්ෂේත්‍රවල සිදුවූ විනාශය ගණන් බලා නැත. මෙරටින් යුරෝපයට අපනයනය කරන භාණ්ඩ දහස් ගණනකට මෙම අභාග්‍ය සම්පන්න තත්ත්වයට මුහුණදීමට සිදුවිය.

ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ මහ කොමසාරිස්වරියගේ වාර්තාවෙන් පැහැදිලි කර ඇති පරිදි, බරපතළ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය වීම් නැවත සිදුවීමක් සඳහා රට තුළ ඇති භයානක පසුබෑමක් ඇති බවට ද යුරෝපා සංගම් පාර්ලිමේන්තුව අදාළ යෝජනාවේ දැඩි කනස්සල්ල පළ කර තිබේ.

මානව හිමිකම් පිළිබඳ මහ කොමසාරිස්වරිය විසින් ශ්‍රී ලංකාව පිළිබද සම්මත කර ගනු ලැබූ 46/1 යෝජනාවේ වත්මන් ප්‍රගතිය පිළිබද එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස් මිෂෙල් බැචලේ මහත්මිය සැප්තැම්බර් 13 වන දින වාචික වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කළාය. එයට ශ්‍රී ලංකා රජයේ ප්‍රතිචාර දක්වමින් විදේශ අමාත්‍ය ජී.එල්. පීරිස් සැප්තැම්බර් 14 දින ප්‍රකාශ කළේ වගකිව යුතු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රජයක් ලෙස වගවීම, සංහිඳියාව, මානව හිමිකම්, සාමය සහ තිරසාර සංවර්ධනය යන කරුණු ගැන සමස්ත පරාසයකම ප්‍රගතියක් ලබා ගැනීම සඳහා රජය කැප වී සිටින බවය.

“අපගේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සහ අප විසින් ස්වේච්ඡාවෙන් භාර ගන්නා ලද ජාත්‍යන්තර බැඳීම්වලට අනුකූලව, මෙම කවුන්සිලය සහ එක්සත් ජාතීන් විසින් නියම කරන ලද මානව හිමිකම් පද්ධතිය සමඟ අපගේ ශක්තිමත් හා අඛණ්ඩ සහයෝගීතාව දිගටම පවත්වාගෙන යන බව සඳහන් කරමි.” යැයි විදේශ ඇමැතිවරයා පැවසීය. පහත සඳහන් කරුණුද ඔහු මෙහිදී ප්‍රකාශ කළේය.

”ඉතා මෑතක දී, බරපතලළ ත්‍රස්තවාදී අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වරදකරුවන් වූ එල්.ටී.ටී.ඊ සාමාජිකයින් 16 දෙනෙකුට ජනාධිපති සමාව ලබා දෙන ලදි. විනාශකාරී කොවිඩ්-19 වසංගතයේ දෛනික අභියෝග මධ්‍යයේ වුවද, දේශීය ක්‍රියාවලිවල ප්‍රගතිය ඉස්මතු කර දැක්වීමට රජයක් ලෙස අප කටයුතු කර ඇත. ඒ අතර අතුරුදහන් වූ තැනැත්තන් පිළිබඳ කාර්යාලය එහි මූලික කාර්ය ලෙස, අනෙකුත් ආයතන සමඟ සහයෝගයෙන් යුතුව අතුරුදහන්වූවන්ගේ ලැයිස්තුව සකස් කොට අවසන් කරමින් සිටී. හානිපූර්ණ කාර්යාලය විසින් මෙම වසරේ දී හිමිකම් ඉල්ලීම් 3,775 ක් සකස් කොට ඇත. ජාතික සමගිය හා සංහිඳියාව සඳහා වූ කාර්යාලය සිය කරුණු 8 කින් සමන්විත ක්‍රියාකාරී සැලැස්ම අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක කරයි. ජාතික මානව හිමිකම් කොමිසම සිය කටයුතු නිසි පරිදි ක්‍රියාත්මක කරයි.”

”එසේම ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත පිළිබඳව නැවත සලකා බැලීමට සහ ජාත්‍යන්තර සම්මතයන්ට හා විශිෂ්ට පරිචයන්ට අනුකූලව එය ගෙන ඒම සඳහා අමාත්‍ය මණ්ඩලයීය අනුකමිටුවක් පත් කරන ලදි. මේ මස අවසානයේ දී අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත ඒ පිළිබඳ වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කරනු ඇත. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ රඳවා තබා ගැනීමේ සිද්ධීන් පිළිබඳව සොයා බැලීමට සහ එවැනි නඩු කඩිනමින් විසඳීම සඳහා නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීමට පිණිස උපදේශක මණ්ඩලයක් පත් කරන ලදි. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ වන නඩු කටයුතු කඩිනමින් අවසන් කිරීම ද සිදු වෙමින් පවතී.”

”වගවීම සහ අතුරුදහන්වූවන් පිළිබඳ ගැටලු විසඳීම සඳහා සහ කලින් පැවති කොමිෂන් සභාවල නිර්දේශ නැවත සලකා බැලීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩු විමසන විනිසුරුවරයෙකුගේ මූලිකත්වයෙන් පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාවක් පිහිටුවන ලදි. මෙම පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාව සිය අතුරු වාර්තාව ජනාධිපතිවරයා වෙත භාර දුන්නේය. ඒ පිළිබඳ අවසන් වාර්තාව ඉදිරි මාස 06 ඇතුළත භාර දෙනු ඇත.”

මෙහිදී විදේශ අමාත්‍ය ජීඑල් පීරිස් දක්වන ලද ප්‍රතිචාර සහනශීලී ඒවා වීම මත අලුත් කතාවක් ලියැවෙන්නේද යන්න විමසිය යුතුව තිබේ. විශේෂයෙන්ම සිවිල් සමාජය සම්බන්ධව ඔහු ඉතා සුබදායක ප්‍රවේශයක් ඉදිරිපත් කළේ මෙසේ කියමිනි.

”ඔවුන්ගේ දැක්ම පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනීම සහ සංහිඳියාව හා සංවර්ධනය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ඔවුන්ගේ සහයෝගය උපයෝගී කර ගැනීම පිණිස රජය හැමවිටම සිවිල් සමාජය සමඟ දැඩි සම්බන්ධතාවයක් පවත්වා ගෙන යනු ඇත.”■

ලොහාන් රත්වත්තගේ සිදුවීම සහ ඥානසාර හිමිගේ ප්‍රකාශය ගැන පරීක්ෂණ නෑ-පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක

0

■ ප්‍රියාශා හෙට්ටිහේවා

අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට ගොස් සිරකරුවන්ට තර්ජනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් ලොහාන් රත්වත්ත රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයාට විරුද්ධව සහ ඉදිරියේදී එල්ලවිය හැකි අන්තවාදී ප්‍රහාරයක් සම්බන්ධයෙන් රූපවාහිනී වැඩසටහනකදී ප්‍රකාශ කළ ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමි සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි ලැබී නොමැති බැවින් මේ දක්වා පරීක්ෂණ ආරම්භ වී නොමැති බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක, ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී නිහාල් තල්දූව පවසයි.


පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා මේ බව ‘අනිද්දා‘ට ප්‍රකාශ කළේ, අදාළ සිද්ධි සම්බන්ධ පරීක්ෂණ කටයුතුවල තත්ත්වය පිළිබඳ විමසූ අවස්ථාවේදීය.


කෙසේ නමුත් අද (සැප්තැම්බර් 17) දින මාධ්‍ය වාර්තා කළේ, රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා සම්බන්ධයෙන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙත ලැබී ඇති පැමිණිල්ල විමර්ශනය කරන ලෙස මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය රියර් අද්මිරාල් සරත් වීරසේකර විසින් පොලිස්පති චන්දන වික්‍රමරත්න හට උපදෙස් ලබා දී ඇති බවය.


මෙම මස 12 වන දා අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට ගොස් එහි සිටි සිරකරුවන් සිර මැදිරිවලින් පිටතට ගෙන පිස්තෝලයක් තබා ඔවුන්ට තර්ජනය කිරීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් අමාත්‍යවරයාට එරෙහිව සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුව ඊයේ (සැප්තැම්බර් 16) අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළේය.

නමුත් පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා පැවසුවේ, ඔවුන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ලිපියක් භාර දී තිබූ බවත් මේ වන තෙක් සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පැමිණිල්ලක් ලැබී නොමැති බවත්ය.


සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුව භාර දුන් ලිපියට අනුව අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ගය තමා නොදන්නා බවත් පරීක්ෂණයක් කරන ලෙස තවමත් දැනුම් දී නොමැති බවත් පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා පැවසීය.

සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුවේ සභාපති නීතිඥ සේනක පෙරේරා සහ ලේකම් සුදේශ් නන්දිමාල්ගේ අත්සන්වලින් යුතු ලිපියේ සඳහන් වන්නේ, රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා කළ ඇති වැරදි මෙරට ක්‍රියාත්මක නීතිය අනුව වරෙන්තුවක් නොමැතිව අත්අඩංගුවට ගත හැකි වැරදි ගණයට අයත් වන බවය.


පිස්තෝලයක් භාවිත කරමින් මරණ තර්ජන කිරීම 1966 අංක 18 දරණ පීඩාකාරී ආයුධ පනතේ 4 (1) අ, ආ සහ 4 (2) යටතේ වරදක් වන අතර දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ මිනී මැරීමට තැත් කිරීම යන වරද ද එහිදී සංස්ථාපනය වී ඇතැයි අදාළ ලිපියේ සඳහන් වේ.


විවිධ ජනවර්ගවලට අයත් රැඳවියන් විශාල පිරිසක් සිටින අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට ගොස් දෙමළ සිරකරුවන් පිරිසක් පමණක් තෝරාගෙන මරණ තර්ජන කිරීම ඇතුළු අමානුෂික සහ අවමන් සහගත සැලකිල්ලට ලක් කිරීම ජාත්‍යන්තර සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනත (ICCPR) යටතේ ද වරදක් බව එම ලිපියේ දැක්වේ.


තව ද බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙණිය ලොහාන් රත්වත්ත රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයාට ඉහත අපරාධය කිරීමට අවශ්‍ය ආධාර අනුබල දීම සිදු කර ඇති බවත් ඒ අනුව යුතුකම් පැහැර හැරීම සහ සිද්ධිය වසන් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු සහ බන්ධනාගාර මාධ්‍ය ප්‍රකාශක චන්දන ඒකනායකට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක විය යුතු බවත් ලිපියේ සඳහන් වේ.


තව ද රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා තම මිතුරන් පිරිසක් සමග වැලිකඩ බන්ධනාගාරයට ඇතුළු වීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් ද මාධ්‍ය වාර්තා පළ විය. එහිදී විවාහක රූ රැජිණක ද එම අවස්ථාවේ බන්ධනාගාරයට ඇතුළු වූ බව මාධ්‍ය වාර්තා කළේය.


ඒ සම්බන්ධයෙන් සීසීටීවී දර්ශන පිරික්සීමක් සිදු කර ඇත්දැයි විමසූ විට පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා පැවසුවේ, තව ම එම සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ද පරීක්ෂණ ආරම්භ කර නොමැති බවය.


මේ අතර එල්ල විය හැකි අන්තවාදී ප්‍රහාරයක් සම්බන්ධයෙන් ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමි කළ ප්‍රකාශය සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කර ඒ පිළිබඳව අපක්ෂපාතී, පුළුල් පරීක්ෂණයක් කරන ලෙස කොළඹ අගරදගුරු කාර්යාලය පොලිස්පතිවරයාගෙන් ඉල්ලා තිබිණි.


ඊට අමතරව එම ප්‍රකාශය සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනයක් කරන ලෙස සමස්ත ලංකා ජයමිතුල් උලමා සංවිධානය ද නිවේදනයක් නිකුත් කර තිබේ.


නමුත් අදාළ ප්‍රකාශය සම්බන්ධයෙන් ද මෙතෙක් පරීක්ෂණ ආරම්භ වී නොමැති බවත් පොලිස්පතිවරයාට ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉල්ලීමක් ලැබී ඇත්දැයි තමා නොදන්නා බවත් පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා පැවසීය.


නිල වශයෙන් ඒ සම්බන්ධ දැනුම් දීමක් කර නොමැති බැවින් පොලිස්පතිවරයා තීරණයක් ගත් පසු ඒ සම්බන්ධ දැනුම් දීමක් කරනු ඇතැයි ද පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා ප්‍රකාශ කළේය.■

වෘත්තීය, සිවිල් හා ශිෂ්‍ය ක්‍රියාකාරිකයින් පසුපස සීඅයිඩීය- වෘත්තීය සමිති අගමැතිය දැනුම් දෙයි

0

■ ඉඳුවර බණ්ඩාර


වෘත්තීය සමිති නායකයින්, ශිෂ්‍ය හා සිවිල් ක්‍රියාකාරිකයින් සොයා රහස් පොලීසිය හෙවත් සීඅයිඩීය ලුහුබැඳීම් සිදුකරමින් පවතින බව විවිධ ක්ෂේත්‍රවල වෘත්තීය සමිතිවලින් සැදුම්ලත් පොදු දේපල හා මානව හිමිකම් සුරැකීමේ මධ්‍යස්ථානය අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂට අද(සැප්තැම්බර් 17) ලිපියක් යවමින් දැනුම් දී ඇත.


අදහස් දැක්වීම, විරෝධතා දැක්වීම හා ඒ වෙනුවෙන් ක්‍රියාකාරකම් සංවිධානය කිරීම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට මෙන්ම ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාව බැඳී ඇති සම්මුතිවලට අයත් අයිතිවාසිකම් බවත් ඊට පටහැනි ලෙස මේ තත්වයන් ඇතිවී ඇති බවත් සඳහන් කරන එම මධ්‍යස්ථානය ඒ සම්බන්ධයෙන් කඩිනමින් මැදිහත්වීමක් කරන ලෙස අගමැතිවරයාගෙන් ඉල්ලා සිටී.


එමෙන්ම ඒ මගින් ඉල්ලා ඇත්තේ දැනට අත්අඩංගුවට ගෙන සිටින එම ක්‍රියාකාරිකයින්ට එල්ලකර ඇති පදනම් විරහිත චෝදනා ඉවත් කර ඔවුන් නිදහස් කරන ලෙසත් සහ ශිෂ්‍ය හා වෘත්තීය සමිති නායකයින් අත්අඩංගුවට ගැනීමට කරන ලුහුබැඳීම් නවත්වන ලෙසත්ය.
ආණ්ඩුවේ මෙම ක්‍රියාකාරිත්වය නිවැරදි නොවී දිගින් දිගටම සිදු වුවහොත් එම මධ්‍යස්ථානය නියෝජනය කරන වෘත්තීය සමිතිවලට ඉදිරි ක්‍රියාමාර්ගවලට පිවිසීමට සිදුවන බවද එහි දක්වා තිබේ.


එම ලිපියේ පිටපත් පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලු දේශපාලන පක්ෂවලට, ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසමට, ශ්‍රී ලංකාවේ ජාත්‍යයන්තර කම්කරු කාර්යාලයේ අධ්‍යක්ෂට හා ශ්‍රී ලංකාවේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ මානව හිමිකම් කාර්යාලයේ අධ්‍යක්ෂට යොමු කර ඇත.■

රාජ්‍ය සේවයේ ඉල්ලන් කෑම සහ තුෂාර උපුල්දෙණිය

0

■ නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න


තුෂාර උපුල්දෙණිය බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්. ඔහු කාගේ කවුරු හෝ වේවා අපට වෙච්ච දේ තේරුම් ගැනීමට හොඳ නිමිත්තකි. බන්ධනාගාරයට ගිනි අවි අතැතිව ගොස් පුවත් නොදැන බමන ගතින් සුරා මතින් නැටූ අපතයෙකු ඇති කළ කාලගෝට්ටිය, 1970දී නැගනෙහිර පකිස්ථානය (වර්තමාන බංගලාදේශය)ට කඩා වැදුණ, බෝලා සුළිසුළඟේ වේගයට දෙවෙනි නැත. මෙය සතියකින් අමතක කරන තවත් සිද්ධියක රට මාරු කරවන සිල්ලර සිද්ධියක් නොවේ. කෙළ වෙච්චාවේ, අනා ගත්තාවේ ආදි ලෙස දේශපාලන දැක්මෙන් විග්‍රහ නොකළ යුතුවේ.


මේ සිද්ධිය මුහුණ් පොතේ විවිධ කෝණයෙන් ඉස්මතු විය. ‘මාධ්‍යවල පළවූ ආකාරයේ සිදුවීමක් එම දිනයේදී වාර්තාවී නැහැ.’ යනුවෙන් දැක්වුණ තුෂාර උපුල්දෙණිය බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්ගේ ප්‍රකාශයට යටින්, ප්‍රකාශිත සටහන් පිළිවෙළින් මෙසේය. (1) තනතුර රැක ගන්න රටටම බොරු කියයි. (හිල්ටන්) (2) අයියෝ රාජන්ස්ලා මොකට ටි්‍රනිටියන් කෙනෙකුට කඩේ ගියාද? බලනකොට මේ දේශපාලුවො රකින්නේ නිලධාරින්ද? (ජානකී) (3)Under stress. poor old Rajan like Pujitha  (ශාන්ත) මාධ්‍යවේදී හිල්ටන් සිද්ධිය කර මුලින්ම ග්‍රහණය කර ගත්තේය. ජානකී සහ ශාන්ත යන නීතිඥයන් දෙදෙනා සිද්ධිය වලිගය අගින් අල්ලා ගෙන බිග් මැච් ප්‍රශ්නයකට ලඝු කොට අත හරින හැටියකි. මේ සටහන් උපුටා දක්වන්නේ සමාජ මාධ්‍ය ප්‍රශ්නයක් දකින ආකාරය තේරුම් ගැනීමටය.


හතර වෙනි දශකයේ උපන් මට මේ සිද්ධිය වැදගත් වන්නේ රටේ පැත්තෙනි. ගම්වල මිනිස්සු රටක් රාජ්ජයක් වටින මිනිහෙක් යනුවෙන් කෙනෙකුට දුන්, වටිනාකම ජනාධිපති සම්මානයට වඩා ශක්තිමත්ය. ඒ බරසාර ජනශ්‍රැතියේ ආණ්ඩුවක් හෝ පාලකයෙකු ගැන තක්සේරුවක් ඇත්තේම නැත. බොහෝ සමාජ වටිනාකම් නිසා, යම් සමාජ තලයක වර්ණවත්ව සිටි තුෂාර උපුල්දෙණිය දැන් රටක් රාජ්ජයක් වටින මිනිහෙක් නොවේ. ආණ්ඩුවේ පෙන්දෙකි. කඩේ ගොස් ආත්මය කෙළෙසා ගත් එකෙකි. සමහරු අස්වෙයන් යයි බල කරති. සමහරු එළවපන් නින්දා කරති.


බන්ධනාගාර සිද්ධිය ඉහත කී ජනශ්‍රැතියට ගැළපූ විට, රාජ්‍ය ඇමතිවරයා ආණ්ඩුව වේ. බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් රාජ්‍යය වේ. පස් වසරකින් ගෙදර යාමට නියමිත, දේශපාලුවෙකුට බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් එදා රාත්‍රියේ විවෘත කර දී ඇත්තේ රාජ්‍යයේ දොරකි. පාලන රෙගුලාසි අනුව, රටේ ජනාධිපතිටවත් පිස්තෝලයක් ගෙන මහ රෑ බන්ධනාගාරයකට තබා, තම අමාත්‍යාංශයට හෝ ඇතුල් විය නොහැකිය. එහෙත් ඔහුගේ ආරක්‍ෂකයන්ට අවි ආයුධ ගෙන ඔහුට එවැනි ස්ථානයකදී ආරක්‍ෂාව සැපයිය හැකිය. පස් අවුරුද්දකින් ගෙදර යන දේශපාලකයන්ට, ගිනි අවි බලපත්‍රයක් නිකුත් කළාට, එය ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල එක එකාට දික් කළ නොහැකිය. ඔහුට ඉන් ගත හැකි එකම ප්‍රයෝජනය තම ආරක්‍ෂාව පමණකි. රාත්‍රියේ බී ගත් විට ජන්ම පුරුද්දට තැන් තැන් වලට කඩා වැදී මිනිසුන් බියට පක් කළ නොහැකිය.


1983-05-18 දින පැවති මහර අතුරු මැතිවරණය පැවතියේ විධායක ජනාධිපති යුගයේය. විජය කුමාරතුංගට ජය ගැනීමේ ප්‍රවනතාවක් විය. ඒ අවස්ථාවේ පිස්තෝල රැගෙන ඇමතිවරුන් ඡන්ද ගණන් කරන තැනට පැන්නේ නැත. තත්වය ජනාධිපති ජේ.ආර්.ට වාර්තා කළහ. දුන් උපදෙස කුමක්ද? කමලවර්ණ ජයකොඩි දිනන තෙක්ම නැවත නැවත ඡන්ද ගණන් කරවන ලෙසය. අවසානයේ එජාප අපේක්‍ෂකයා ජය ගත්තේ වැඩි ඡන්ද 45කිනි. 1984-10-25 දින පැවති මින්නේරිය අතුරු මැතිවරණ දිනයේදී ඡන්ද ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථානයකට කඩා වැදුණ කැබිනට් අමාත්‍ය ඇම්.ඇස්.

අමරසිරිගේ හැසිරීම යහපත් නොවීය. ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථානය භාර පරිපාලන නිලධාරියා සහායකයෙකු ලවා ඇමතිවරයාට නිල වශයෙන් එහි රැඳී සිටිය නොහැකි හෙයින් පිටව යන ලෙස දැන්වීය. ඊට ඇමතිවරයා අනුකූල නොවීය. සිදුවුණේ කුමක්ද? “මිස්ටර් ඇම්.ඇස්. අමරසිරි ගෙටවුට්..” මෙගර්පෝනයෙන් නිකුත් වූ ඒ විධානය සමග ඇමතිවරයා ඉවත්ව ගියේය. එපමණකි. “මේ ඔබගේ විෂය නොවේ. ඔහු මගේ නිලධාරියෙක්. කරුණාකර නිහඬවෙන්න” යනුවෙන් රාජ්‍ය නිලධාරින් ප්‍රබල දේශපාලනඥයන් මෙල්ල කළ අවස්ථා බොහෝය. එපමණක් නොවේ. තම කාර්යාලයේ විෂය ලිපිකරු විසින් තැබූ නිරීක්‍ෂණවලට අනුව නියෝග නිකුත් කිරීමේ ක්‍රමවේදයකින් ඉහළ රාජ්‍ය නිලධාරීහු බැඳී සිටියහ.


යහ පාලන යුගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීන් 53 දෙනෙකුට වාහන සැපයීමට කැබිනට් අනුමැතිය ලැබිණ. එය පාර්ලිමේන්තු කටයුතු අමාත්‍යාංශයට අයත් රාජකාරියකි. එහෙත් මුදල් අමාත්‍යාංශය මිලදී ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය අතට ගෙන අනුමැතිය සඳහා පාර්ලිමේන්තු කටයුතු අමාත්‍යාංශ ලේකම්ට එවා තිබිණ. මේ ගැන සොයා බැලූ අමාත්‍යාංශ ලේකම් නිමල් බෝපගේ මිලදී ගැනීමේ ක්‍රියාවලියේ අවිධිමත්භාවය නිසා ඊට තම අනුමැතිය දීම ප්‍රතික්‍ෂේප කළේය. අගමැතිවරයා පවා බලපෑම් කළද ලේකම්ගේ ස්ථාවරය වෙනස් වුණේ නැත. වාහන මිලදී ගැනීම නතර විය. මුදල් ඇමතිට අවශ්‍ය ලෙස රේගු විධිවිධාන වෙනස් කිරීමට රේගුව භාරව සිටි ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවා නිලධාරිනි පී.එස්.එම්. චාර්ල්ස් ප්‍රතික්‍ෂේප කළාය. කැබිනට් අනුමැතිය යනු සියලු රාජ්‍ය විධිවිධානයන්ගෙන් පාලනය විය යුතු තවත් ක්‍රියාවලියක් මිස, රාජාඥාවක් නියෝගයක් නොවේ. මේ සිද්ධි සියල්ල විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය යටතේ පාලනයවූ රටේ සිද්ධිය. රට ජනරජයක් වුණාට රාජ්‍ය පාලනය වෙනස් වුණේ නැත. සිදුවුණේ කුමක්ද? රාජ්‍ය නිලධාරීන් වගකීම් පැහැර හැරීම සහ නෝංජල් වීමය.


රාජ්‍ය නියෝජනය කර මිනිසා වහා කෙළින් සිටගෙන තම වගකීම් ඉටු කළ යුතු කාලය උදාවී ඇත. මිනිසා කෙළින් හිටියා නම්, ජාත්‍යන්තරය හරහා ක`ථ පැල්ලම් වැදෙන රට හෑල්ලුවෙන මේ දුර්භාග්‍ය සිද්ධි අසන්නට ලැබෙන්නේ නැත. පාසලේ 6 පන්තියේ ප්‍රජාචාරය පාඩමේදී මගේ පරම්පරාවේ දරු දැරියන්ට රාජ්‍යයේ සහ ආණ්ඩුවේ වෙනස ඉගෙන ගත්තේ රැජිණ රජ කරයි. එහෙත් ආණ්ඩු නොකරයි යන ප්‍රකාශයෙනි. අදටත් එංගලන්ත රජ පරම්පරාවේ යහතින් විරාජමාන වීමේ රහස රාජ්‍යය සහ ආණ්ඩුව වෙන්ව පවත්නා ගැනීමය. එංගලන්තය මෙසේ පාලනය හඳුනා ගැනීම, එරට ඓතිහාසික සිද්ධින්ගේ ප්‍රතිඵලයකි. ප්‍රංශ රුසියා විප්ලවවලින් රාජාණ්ඩු අහවර කොට, ප්‍රජාන්ත්‍රවාදය සක්‍රිය විය. එංගලන්තයේ ප්‍රජාන්ත්‍රවාදයත් රජ පරම්පරාවත් දෙකම සක්‍රියව පවතී.


1948දී නිදහස සමග ලංකාවට ලැබුණ සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවේ මේ වෙනස්කම් මැනවින් ලකුණු කර තිබිණ. රැජිණ රජ කරයි. එහෙත් ආණ්ඩු නොකරයි යනු එයයි. මේ විභේදනයේ වාසිය, 1960 පසුව මේ රටේ උපන් කිසිදු පරම්පරාවක දරුවෙකු අත් විඳ නැත. 1960 උපන් කෙනෙකු 13 වැනි වියට එළඹෙන විට ලංකාවේ පළමු ජනරජය සම්මතව සෝල්බරි නීතිය අහෝසි වෙලාය. එයින් සමහරු මේ විට, 61 හැවිරිදිව, රස්සාවක් කළා නම් සේවයෙන්ද විශ්‍රාම ගොස්ය. ඒ පරම්පරාවට, සීමිත තරඟ විභාග ගැන යම් මතකයක් තිබෙන්නට පිළිවන. රාජ්‍ය සේවයේ ස්ථීර සියලු තනතුරු සඳහා බඳවා ගත්තේ විවෘත තරග විභාගයකිනි. ඒ කාලේ හතර වරිගේ එකෙකු හිරේ විලංගුවේ වැටුණා නම්, පොලිස් කොස්තාපල්කමකට හෝ සුදුසු නොවේ. සෝල්බරි නීතිය පැවති කාලයේ කන්තෝරුකාරයෝ රාජ්‍ය සේවකයන් මිස කාගේවත් මැති ඇමතීන්ගේ ඉත්තෝ නොවූහ. එහෙත් 2012 වනවිට සිවිල් සේවයට සමාන්තරව පැවති ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ සමහරු තනතුරු තණ්හාවෙන් තම වර්ගයාගෙන් වෙන්ව අතුරු සමිති සමාගම් පිහිටුවා ගත්හ.


ප්‍රකට සිවිල් නිලධාරියෙකුවූ එම්.ජේ. පෙරේරා හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ ගංවතුරෙන් විපතට පත් ජනතාවට සහන සලසමින් සිටියේය. රජයෙන් ලැබුණ අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ප්‍රවාහනය කළ යුතුව තිබුණේ ඔරුවෙනි. එදා ගංතොටේ ඔරුවක් තිබුණාට ඔරුකාරයෙකු සිටියේ නැත. ප්‍රදේශවාසීහු ඔරුකාරයෙකු සොයා ගෙන ආහ. අබිං කෑමට හුරුවූ ඔරුකාරයා අබිං නැතිව ඔරුව පැදවිය නොහැකි බව කීය. එම්.ජේ. පෙරේරා වහා සාක්කුවෙන් රුපියල් 10ක් ගෙන ඔරුකාරයාගේ අත තැබීය. ආපදා අවස්ථාවල රාජ්‍ය නිලධාරින් ක්‍රියා කරන්නේ චක්‍රලේඛ අනුව නොවේ. අත්දැකීම් අනුවය. රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට නීතිය නැවිය හැකිය. ඒ මහජන යහපත පිණීස මිස, පිස්තෝලකාරයන්ට දොරවල් හැර දීමට නොවේ. තුෂාර උපුල්දෙණිය සම්බන්ධ සිද්ධියේදී එකී අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් කළ කාර්යභාරය කුමක්ද? ලංකාවේ ප්‍රකට පිස්තෝලකාරයෙකුට බන්ධනාගාර ඇමතිකම දීම වෙනම කතාවකි. ඉස්සර නම් අයිආර්සීකාරයෙකු තම වසමට පැමිණි විට, ගමේ ග්‍රාමසේවක ඔහු ගැන ඇස ගසා සිටිය යුතුවේ. එයද පැවරුණ නිත්‍ය රාජකාරියකි. එහෙත් වර්තමානයේ මිනීමරුවන් බේරනවා පමණක් නොව, ඔවුන්ට රාජ්‍ය දේපල භාරදීමද සිදු කෙරෙයි. ගිනි අවි ගෙන මහ රෑ හිර ගෙවල්වලට පැන රැඳවියන්ට මරණ බය ඇති කරති. මෙහිදී වැලිකඩ මිනිස් ඝාතන ගැන කතා කරන්නේ නැත. හේතුව බජිරි වපුරා උඳු අපේක්‍ෂා කළ නොහැකි බව රට දන්නා නිසාය.


යම් සමාජ තලයක වර්ණවත්ව සිටි තුෂාර උපුල්දෙණිය නම් රටක් රාජ්ජයක් වටින මිනිහා දැන් ආණ්ඩුවේ පෙන්දෙකි. කඩේ ගොස් ආත්මය කෙළෙසාගත් එකෙකි. සමහරු උපුල්දෙණියට අස්වෙයන් යයි බල කරති. සමහරු එළවපන් නින්දා කරති. එහෙත් රාජ්‍ය සේවකයෙකුට තනතුරෙන් මිස රාජ්‍ය සේවයෙන් ඉවත් විය නොහැකිය. ඒ ඔහුගේ ජීවිකාව වන බැවිනි. මේ අවදානම නිසා, හිරේ වැටුණ ලලිත් වීරතුංග, අනුෂ පැල්පිට අදත් කඩේ යති. මේ තත්වය වෙනස් කළ හැක්කේ රාජ්‍ය සේවයටමය. අර සර් මේ සර් කීවා කීවාට වැඩ කරන හැම රාජ්‍ය සේවකයාම පල් හොරෙකි. දීනයෙකි. ඉහතින් සඳහන් කළ රාජ්‍ය සේවකයන් පිළිබඳ සියලු අභිමානවත් සිද්ධි කියන්නේ කුමක්ද? හැම එකාටම අභිමානවත් මිනිසෙකු විය නොහැකි බව පමණකි. රාජ්‍ය සේවය මේ සිදු කරමින් සිටින ඉල්ලන් කෑම නතර කළ යුතුවේ.■

ඔන්ලයින් ඉගැන්වීම්වලට බලපෑම් කරන්නන්ට එරෙහිව කටයුතු කරන්න
ඇමති වීරසේකරගෙන් පොලීසියට උපදෙස්

0

■ ඉඳුවර බණ්ඩාර


ඔන්ලයින් ක්‍රමය ඔස්සේ පාසල් ළමයින්ට ඉගැන්වීමේ නිරත වන ගුරුවරයකුට එම ඉගැන්වීම් නතර කරන ලෙස බලපෑම් කරන පුද්ගලයින්ට එරෙහිව නොපමාව නීතිය තදින් ක්‍රියාත්මක කරන ලෙස විෂය බාර අමාත්‍ය සරත් වීරසේකර පොලිස්පතිවරයාට හා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව බාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාට උපදෙස් දී ඇති බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක කාර්යාලය නිවේදනය කරයි.


එසේම ඔන්ලයින් ඉගැන්වීම් නතර කරන ලෙස කිනම් ආකාරයකින් හෝ තර්ජන කරන පුද්ගලයින්ට එරෙහිව සෘජුවම අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණිලි කළ හැකි බවද, එසේම ඒ සම්බන්ධයෙන් 119 දුරකතන අංකයට දැනුම් දිය හැකි බවද පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක කාර්යාලය සඳහන් කරයි.


තවද එම නිවේදනයේ වැඩිදුරටත් සඳහන් කරන්නේ රජයේ නිලධාරීන්ගේ රාජකාරියට බාධා කිරීම හා තර්ජනය කිරීම වරදක් වන හෙයින් එවැනි ක්‍රියා කරන පුද්ගලයින්ට එරෙහිව පොලීසිය විශේෂ අවධානය යොමුකොට කටයුතු කරන බවයි.■

චීනයෙන් ගන්නා කාබනික පොහොර රසායනික පොහොරවලට වඩා ගණන්
නියමිත නයිටි්‍රජන් ප්‍රතිශතයද නෑ

0

චීන සමාගමකින් හා තවත් සමාගමකින් මිලදී ගැනීමට කැබිනට් මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිවී ඇති කාබනික පොහොර මිල මෙතෙක් රසායනික පොහොර මිලදීගත් මිලට වඩා වැඩි බව අනාවරණය වේ. එමෙන්ම එම රසායනික පොහොරවල තිබිය යුතු බවට තීරණය කර ඇති රසායනික ප්‍රතිශතයද ආනයනය කිරීමට යන මෙම කාබනික පොහොරවල නොමැති බව තවදුරටත් අනාවර්ණය වේ.


මේ බව අනාවරණය වන්නේ කාබනික පොහොර මිලදී ගැනීම සඳහා කෘෂිකර්ම අමාත්‍ය මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ පසුගිය අගෝස්තු 08 වැනිදා කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කර ඇති අමාත්‍ය මණ්ඩල සංදේශය අනුවය.


එම කැබිනට් සංදේශයට අනුව මුහුදු පැළෑටි කාබනික කැටිති පොහොර මෙටි්‍රක් ටොන් 96,000ක් මෙටි්‍රක් ටොන් 1ක් ඇමරිකානු ඩොලර් 446 කට මිලදී ගැනීමට යන අතර ප්‍රෝටීන් පෙප්ටයිඩ පොහොර මෙටි්‍රක් ටොන් 3000ක් මිලදී ගැනීමට යන්නේ මෙටි්‍රක් ටොන් 1ක් ඇමරිකානු ඩොලර් 2318ක මිලකටය. එමෙන්ම පොටෑසියම් ක්ලෝරයිඩ් මෙටි්‍රක් ටොන් 29,167ක් මිලදී ගැනීමට යන්නේ මෙටි්‍රක් ටොන් එකක් ඇමරිකානු ඩොලර් 478.50ක මිලකටය.


අවසන් වරට රසායනික පොහොර මිලදී ගැනීම සඳහා කෘෂිකර්ම අමාත්‍යවරයා කැබිනට් මණ්ඩල අනුමැතිය ලබාගෙන ඇත්තේ පසුගිය පෙබරවාරි 08 වැනිදා වන අතර එහිදී යූරියා ගැනියුලර් පොහොර මෙටි්‍රක් ටොන් 40,500ක් මිලදී ගැනීමේදී මෙටි්‍රක් ටොන් 1ක් සඳහා මිල වී ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් 343.10කි. යූරියා ප්‍රිල්ඩ් පොහොර මෙටි්‍රක් ටොන් 8500ක් මිලදී ගැනීමේදී මෙටි්‍රක් ටොන් 1ක මිල වී ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් 364.74කි. මියුරේට් ඔෆ් පොටෑස් මෙටි්‍රක් ටොන් 13,900ක් මිලදී ගැනීමේදී මෙටි්‍රක් ටොන් 1ක මිල වී ඇත්තේ ඇමරිකානු ඩොලර් 258.74කි.


එසේ වුවද රජයේ ලංකා පොහොර සමාගම හා කොමර්ෂල් පොහොර සමාගම දේශීය වශයෙන් නිෂ්පාදිත කාබනික පොහොර විකුණන්නේ සහනාධාර නොවන රසායනික පොහොරවලට වඩා කිහිප ගුණයක අඩු මිලකටය.


රසායනික පොහොරවල කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශය අනුමත කර ඇති රසායනික ප්‍රතිශතයන් අඩංගු විය යුතු අතර ඒ අනුව යූරියා පොහොරවලට අනුමත නයිටි්‍රජන් ප්‍රතිශතය සියයට 46කි. එසේ වුවද චීන සමාගමකින් මිලදී ගැනීමට යන මුහුදු පැළෑටි කැටිති පොහොරවල හා ප්‍රෝටීන් පෙප්ටයිඩවල පිළිවෙලින් අඩංගු වන්නේ නයිටි්‍රජන් සියයට 10ක් හා 15ක්ය.■

අල්ලස් දීම නිසා මොනරාගල මන්ත්‍රීකම අහෝසිවුණ හැටි

0

■ නීතිඥ ජගත් ලියන ආරච්චි


බොහෝ අපේක්‍ෂකයන් විසින් සිය මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ අංගයක් ලෙස සිය ඡන්දදායකයන්ට විවිධ භාණ්ඩ ලබාදීම් සිදුකරනු ලබයි. ඡන්දය ලබාගැනීමේ අපේක්‍ෂාවෙන් සිදුකරනු ලබන මෙවැනි භාණ්ඩ බෙදාදීම් මැතිවරණ නීතියේ සලකනු ලබන්නේ අල්ලස් ලෙසය. ඇතැම් විටෙක මෙවැනි සිදුවීම් ඡන්දදායකයන්ට සංග්‍රහ කිරීම් ලෙසද මැතිවරණ නීතියේ හඳුන්වා ඇත.


ඡන්දදායකයන්ට අල්ලස් ලබාදීම් නිසා සිය අසුන අහිමි වූ මන්ත්‍රීවරුන් පිළිබඳ කථා අතීතයේදී අසා තිබුණද මෑත කාලීනව එවැනි අල්ලස් සහ ඡන්දදායකයන්ට කරන සංග්‍රහ කිරීම් අභියෝගයට ලක් නොකළ නිසාම එය ඇතැම් අපේක්‍ෂයකයන්ගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයේ අනිවාර්ය අංගයක් විය. එය නීත්‍යනුකූල නොවන ක්‍රියාවක් යන්නද බලධාරීන්ට මෙන්ම ඡන්දදායකයන්ටද අමතක වී තිබිණි.


ඡන්දය අපේක්‍ෂාවෙන් ඡන්දදායකයන්ට අල්ලස් ලබාදීම සහ ඔවුන්ට සංග්‍රහ කිරීම සිය අසුන අහිමිවීමේ වරදක් බවට නැවත මතක් කරන නඩු තීන්දුවක් පසුගියදා මොනරාගල මහාධිකරණ විනිසුරු රංග දිසානායක විසින් පසුගිය සැප්තැම්බර් 13 වන දින ලබාදෙන ලදි.

ඡන්ද පෙත්සම


2018 පෙබරවාරි 10 වන දින පැවති පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී මොනරාගල ප්‍රාදේශීය සභාවේ මදුරුකැටිය කොට්ඨාසය වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් වී ජයග්‍රහණය කරන ලද අපේක්‍ෂකයා ඡන්දය ලබාගැනීම සඳහා ප්‍රදේශයේ ඡන්දදායකයන් සඳහා ජල සබඳතා සහ විදුලි සබඳතා මෙන්ම විවිධ භාණ්ඩ ලබාදීම සිදුකළ බවත් එම හේතුවෙන් ඔහු පළාත් පාලන මැතිවරණ පනත යටතේ වරදක් සිදුකර ඇති බවත් එකී වරද ඡන්ද විමසීමේ ප්‍රතිඵලයට බලපෑමක් සිදුකරන බැවින් ඔහුගේ ධුරය අහෝසි කරන ලෙස ඉල්ලා ඔහු හා එම කොට්ඨාසයට තරග වැදුණු තවත් අපේක්‍ෂකයකු විසින් පළාත් පාලන මැතිවරණ පනතේ 82(ජ) වගන්තිය ප්‍රකාරව ඡන්ද පෙත්සමක් ගොනු කරන ලදි.


මෙම ඡන්ද පෙත්සම මගින් අදාළ අපේක්‍ෂකයා සම්බන්ධයෙන් එල්ල කර සිටි චෝදනාවන් ලෙස


■ වගඋත්තරකාර අපේක්‍ෂකයා හෝ ඔහුගේ නියෝජිතයන් විසින් අදාළ අපේක්‍ෂකයාට ඡන්දය ලබාගැනීමේ අරමුණ ඇතිව ප්‍රදේශයේ ස්වේච්ඡා සංවිධානවලට මුදල් සහ /හෝ ද්‍රව්‍ය බෙදා දීම.


■ වගඋත්තරකාර අපේක්‍ෂකයා හෝ ඔහුගේ නියෝජතයන් විසින් අදාළ අපේක්‍ෂකයාට ඡන්දය ලබාගැනීමේ අරමුණ ඇතිව මදුරුකැටිය මැතිවරණ කොට්ඨාසයේ ඇතැම් නිවාස සඳහා නව ගෘහස්ථ විදුලි සම්බන්ධතා සඳහා මුදල් ගෙවීම.


■ වගඋත්තරකාර අපේක්‍ෂකයා හෝ ඔහුගේ නියෝජිතයන් විසින් අදාළ අපේක්‍ෂකයාට ඡන්දය ලබාගැනීමේ අරමුණ ඇතිව මදුරුකැටිය මැතිවරණ කොට්ඨාසයේ ඇතැම් නිවාස සඳහා නව ජල සබඳතා සදහා මුදල් ගෙවීම.


යන ක්‍රියාවන් සිදුකර ඇති බවත් එම ක්‍රියාවන් පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම් පනතේ 82ඈ. (අ) සහ/හෝ (ආ) සහ/හෝ (ඇ) සහ/හෝ (ඈ) සහ/හෝ (ඉ) යන වගන්තිවල සඳහන් වන අල්ලස් ලබාදීම නම් දූෂණ ක්‍රියාව යටතට අයත්වන බවත්, දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 169 ආ. 1)(අ) යන වගන්තිය යටතේ ද වරදක් වන බවත් පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම් පනතේ 82 ච (1) වගන්තියේ දැක්වෙන පදනම් එකක් සහ/හෝ කිහිපයක් යටතට වැටෙන බවත් ය.

මැතිවරණ අක්‍රමිකතා පිළිබඳව පැමිණිලි


වගඋත්තරකාර අපේක්‍ෂකයාගේ සහ ඔහුගේ ආධාරකරුවන්ගේ ඉහත ක්‍රියාකාරකම් මැතිවරණ නිරීක්‍ෂකයන් විසින් නිරීක්‍ෂණය කර තිබූ අතර ඒ අනුව මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා නිරීක්‍ෂණ මධ්‍යස්ථානය විසින් ඡන්ද විමසීම පැවැත්වීමට පෙර මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට පැමිණිලිකර තිබුණි. ඒ අනුව මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව විසින් විශේෂ නියෝජිතයකු එම ප්‍රදේශයට යොමුකර විශේෂ විමර්ශනයක් ද පවත්වා තිබිණි.
එයට අමතරව මොනරාගල පොලිසියේ මැතිවරණ අංශය මගින්ද එම සිදුවීම් පිළිබඳව විමර්ශනයක් සිදුකර තිබිණි. නමුත් අදාළ වගඋත්තරකරුවන්ට එරෙහිව නඩු පැවරීමක් සිදුකර නොතිබිණි.


එම පරීක්‍ෂණ වාර්තාවන්ද මෙම මැතිවරණ පෙත්සමේදී ප්‍රයෝජනයට ගන්නා ලදි.

තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම් පනත යටතේ ලබාගත් තොරතුරු


මැතිවරණ පෙත්සමේ ප්‍රධාන චෝදනාවන් වූයේ ඡන්දය අපේක්‍ෂාවෙන් ප්‍රදේශවාසීන්ට ජල සබඳතා සහ විදුලිය සබඳතා සඳහා වගඋත්තරකාර අපේක්‍ෂකයාගේ නියෝජිතයකු විසින් ජලසම්පාදන මණ්ඩලය සහ විදුලිබල මණ්ඩලය වෙත ගෙවීම් සිදුකර තිබීමයි. එම කරුණු සනාථ කර ගැනීම සඳහා එම ආයතන වෙත ගෙවීම් සිදුකරන ලද පුද්ගලයන් පිළිබඳව විස්තර සඳහන් රිසිට්පත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ යුතුය. ඒ සඳහා එම රිසිට්පත් ජලසම්පාදන මණ්ඩලය සහ විදුලිබල මණ්ඩලය වෙතින් ලබාගෙන තිබුණේ 2016 අංක 12 දරන තොරතුරු අයිතිවාසිකම් පනත යටතේ වූ ප්‍රතිපාදන භාවිත කරමින්ය. තොරතුරු පනත නොතිබෙන්නට මෙම තොරතුරු ලබාගැනීම කිසිසේත්ම සිදුකළ නොහැකි කාර්යයක් වනු ඇත. මෙම තොරතුරු සහ නඩුවට අදාළ අනෙකුත් තොරතුරු සහ සාක්‍ෂි රැස්කරමින් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා නිරීක්‍ෂණ මධ්‍යස්ථානයේද සහාය ලබාගනිමින් මෙම නඩුව මෙහෙයවන ලද්දේ පැෆ්රල් සංවිධානය සහ එම නීතිඥ කණ්ඩායම විසිනි.

නඩු නීන්දුව


දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ විභාග වූ මෙම නඩුවේ තීන්දුව ප්‍රකාශයට පත් කරමින් මහාධිකරණ විනිසුරු රංග දිසානායකතීරණය කරන ලද්දේ අදාළ වගඋත්තරකරුගේ මන්ත්‍රී ධුරය අහෝසි කළ යුතු බවත් ඊළඟට වැඩිම ඡන්ද ලබාගත් අපේක්‍ෂකයාට මන්ත්‍රීධුරය ලබාදිය යුතු බවත්ය.


මෑත කාලයේ මැතිවරණ පෙත්සම් සාර්ථක නොවන බවට දේශපාලන ක්‍ෂේත්‍රයේ මතයක් ස්ථාපිත වි තිබිණි. එබැවින් කෙසේ හෝ මැතිවරණයෙන් ජයග්‍රහණය කරන්නා සිය නිල කාලය සම්පූර්ණ කරන බවට විශ්වාසයක් ඇති වී තිබුණු බැවින් කෙසේ හෝ ජයග්‍රහණය කිරීම සදහා අපේක්‍ෂකයන් කටයුතු කරන ඉතා නරක මැතිවරණ සංස්කෘතියක් නිර්මාණය වී තිබිණි. මුදල් විසිකර ඡන්දය ලබාගැනීමේ සංස්කෘතියට තිත තැබීමේ ආරම්භයක් ලෙස මෙම නඩු තීන්දුව ඉතිහාසයට එක්වනු ඇත. එසේම මැතිවරණ නිරීක්‍ෂකයන් නිතර නිතර ඉස්මතු කරන ලද මැතිවරණ ප්‍රචාරක වියදම් නියාමන නීතියක අවශ්‍යතාවද මෙම නඩු විභාගයේදී හෙළිවූ අපේක්‍ෂක වියදම් පිළිබඳ කරුණු මගින් වඩාත් පැහැදිලි විය.■.

ආණ්ඩුවේ අත්‍යවශ්‍ය නොවන ලැයිස්තුව සහ අපේ යථාර්ථය

0

■ මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව

2021 සැප්තැම්බර් 8 වැනි දින නිකුත් කරන ලද 2021 අංක 12 දරන බැංකු පනත යටතේ කරන ලද නියෝගය අනුව, අත්‍යවශ්‍ය නොවන සහ හදිසි නොවන ලෙස ආණ්ඩුව සලකන භාණ්ඩ 623 ක් ආනයනය අධෛර්යමත් කිරීමට මහා බැංකුව උත්සාහ දරයි. අතීතයේ ද මෙවන් උත්සාහයන් තිබී ඇත. 2006 ඔක්තෝබරයේ දී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා මුදල් ඇමතිවරයා වශයෙන් ලැයිස්තු ගත භාණ්ඩ 44 ක් සඳහා ඉන්වොයිසි වටිනාකමින් සියයට 50 ක ආන්තික තැන්පතුවක් අනිවාර්ය කළේ ය.

මෙවර වඩා විශාල  ලැයිස්තුවක් සඳහා ආන්තික තැන්පතුව සියයට 100 කි.  තැන්පතුව සඳහා ණය පහසුකම් ලබා දීම බැංකු වලට තහනම් කර ඇත. මූලික වශයෙන් සුළු පරිමාන ආනයනකරුවන්ට කණකොකා හඬවා ඇත. ඉතිරිවන මහා ආනයනකරුවන් තැන්පතු වලට මුදල් හිරකිරීමේ වියදම පාරිභෝගිකයන්ට පටවනු ඇත.

අවස්ථා දෙකේ දී ම, විදුලි පංකා සහ  ශීතකරණ  අත්‍යවශ්‍ය නොවන ලෙස ඔවුන් සලකා තිබිණි. එසේ වුව ද, මෙවර ඔවුන් දුරකථන සහ වෙනත් භාණ්ඩ රැසක් එකතු කොට තිබේ. තොරතුරු සහ සන්නිවේදන තාක්ෂණය  උපයෝගී කරගෙන මහජනයා සහ සිසුන් නිවසේ සිට වැඩ කළ යුතු සහ ඉගෙන ගත යුතු යයි සලකන තත්ත්වයක් තුළ මෙය ඉතා සුවිශේෂී කරුණක් ලෙස පෙනී යයි.

ආණ්ඩුවට අපේ යථාර්ථය තේරේද?

මෙම රීති සම්පාදනය කරන උදවිය එම කටයුතු කරන්නේ බදු ගෙවන්නන්ගේ මුදලින් සපයන වායු සමීකරණය කල කාමර වල සිටය.  නිවසේ සිට වැඩ කරන / ඉගෙන ගන්නා උදවිය විදුලි පංකාවක වටිනාකම හොඳින් දනිති. අලුතින් ම ලබා ගත හැකි ගෘහස්ත ආදායම් වියදම් සමීක්ෂණයට අනුව 2016 දී කුටුම්බවලින් සියයට 61.5 කට අඩු තරමින් එක් විදුලි පංකාවක් තිබිණි. බස්නාහිර පළාතේ කුටුම්බ සියයට 81.7 ක් තරම් ප්‍රමාණයකට එකක් තිබිණි. මේ වන විට අනූවට ආසන්න නොවේ නම් පුදුමයට පත් විය යුතු නොවේ.

විදුලි පංකාව කැඩී ඇති නිසා දරුවා අපහසුතාවයට පත්වන විට, මවුපියන් කල්පනා කරන්නේ ඒ වෙනුවට අලුත් එකක් සැපයීම අත්‍යවශ්‍ය  සහ හදිසි මිල දී ගැනීමක් වශයෙනි. එසේ වුව ද ආණ්ඩුව එදත් අදත් සිතන්නේ වෙනත් ආකාරයෙනි.

වගුව 1 : ශ්‍රී ලංකාවේ තෝරාගත් උපකරණ ඇති කුටුම්බ, 1986 – 2016

 1986 -871996-972009-102012 – 132016
රූපවාහිනී යන්ත්‍ර19.650.58082.786.3
දුරකථන1.44.577.187.591.5
ශීතකරණ8.116.839.646.252.9
රෙදි සෝදන යන්ත්‍ර0.82.913.117.220.3
මහන මැෂින්37.241.242.741.939
පරිගණක00.412.518.520.3

මුලාශ්‍රය : ගෘ ආ වී ස , විවිධ වර්ෂ

අත්‍යවශ්‍ය නොවන ලෙස ආණ්ඩුව සලකන භාණ්ඩ අතාරින් වඩාත් සුලබ  දුරකථන වන අතර රූපවාහිනී කිට්ටුවෙන් පසුපසින් සිටියි.

දුරස්ථ අධ්‍යාපනය ගැන අධ්‍යාපන ඇමතිවරයා කතා කරන විට ආණ්ඩුව උපකල්පනය කරන්නේ අප සියලු දෙනා සතුව දුරකථන සහ පරිගණක ඇති බව යි. ඒවා කොතරම් අත්‍යවශ්‍ය ද කියා නිවසේ සිට වැඩ කරන අය දනිති. එබඳු උපකරණයක් ක්‍රියා විරහිත වුවහොත් එයට ආදේශකයක් ලබා ගැනීම කොතරම් හදිසි දැයි අපි දනිමු. එසේ වුව ද, ආණ්ඩුවේ සිටින උදවිය සිතන්නේ ඒවා අත්‍යවශ්‍ය නොවන සහ හදිසි නොවන බව යි. එයට හේතුව ඔවුන් නිවසේ සිට වැඩ නොකිරීම ද , නැතහොත් වැඩ නොකිරීම ද? එසේත් නැතහොත් ඔවුන්ගේ උපකරණ වැඩ කරන තත්ත්වයේ තබා ගැනීමට සහ අවශ්‍ය විට ආදේශක ලබා දීමට බදු ගෙවන්නන්ගේ මුදලින් යැපෙන සේවකයින් කර දෙන නිසා ද?

අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ මොනවාද?

ශීතකරණ සලකා බලමු. සාමාන්‍ය වශයෙන් වසර තුනකට වරක් සිදුකරන කුටුම්බ සමීක්ෂණය ක්‍රියාත්මක කිරීමට මහජන මුදල් වැය කරනු ලැබුව ද,  ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් සහ ඇත්තෙන් ම බොහෝ දෙනා ද, ශ්‍රී ලංකාවේ කුටුම්බවල වසර 2012 සිට  මහන මැශින්වලට  වඩා ශීතකරණ තිබෙන බව දන්නා බවක් පෙනෙන්නට නැත. මහන මැෂින් ඇති කුටුම්බ සංඛ්‍යාව අඩු වෙමින් පවතියි.

2016 දී කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ කුටුම්බ අතරින් සියයට 75.4 ක් සතුව ශීතකරණ තිබිණි. බොහෝ ප්‍රමාද වී ඇති 2019 ගෘහස්ත ආදායම් වියදම් සමීක්ෂණයේ දත්ත නිකුත් වූ විට මෙම ප්‍රතිශතය රුපවාහිනී යන්ත්‍ර සමග 80 ගණන්වල පවතිනු ඇති බව විශ්වාස ය.

මහන මැෂින් සහ පරිගණක සඳහා ආන්තික තැන්පතු රෙගුලාසිය බලපාන්නේ නැත. එසේ වුව ද, වෙනස පෙන්වීම සඳහා මම ඒවා රඳවා ගතිමි.

2020 දී ශ්‍රී ලංකාවේ කුටුම්බ අතරින් සියයට 22.2 ක් සතුව ඩෙස්ක්ටොප් හෝ ලැප්ටොප් පරිගණක අඩු තරමින් එකක්  තිබූ බව ජන ලේඛන සහ සංඛ්‍යා ලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව වාර්තා කොට තිබිණි. මෙය 2016 සමීක්ෂණයේ වාර්තා කළ 20.3 සංඛ්‍යාවට වඩා සුළු වැඩි වීමකි. එහි තේරුම නම් අන්තර් ජාල භාවිතය වැඩි වශයෙන් සිදු වන්නේ ජංගම දුරකථන භාවිතයෙන් බව යි. අධෛර්යමත් කිරීමට ආණ්ඩුව වෙර දරන්නේ මෙම භාවිතයයි.

2011 දී අයිලීන් අගුඑරෝ, හර්ෂ ද සිල්වා ( ඔව්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයා ) සහ ජුහී කාන්ග් විසින් සම්පාදනය කරන ලද විද්වත් ලිපියක (https://itidjournal.org/index.php/itid/article/view/758.html) මෙසේ සඳහන් වේ.

….  පකිස්ථානය ,ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව, පිලිපීනය, සහ තායිලන්තයේ දී ජංගම දුරකථන සේවයට පිරමිඩයේ යට ම කොටසේ අවශ්‍යතාවයක ගති ලක්ෂණ ඇත. පෞද්ගලික ආදායම් ඉහළ යන විට ජංගම දුරකථන වියදමේ පංගුව අඩු වන බව  අප පෙන්වා දී ඇති අතර එයින් පෙන්නුම් කරන්නේ තෝරාගත් රටවල එංගල්ස්ගේ නීතිය ක්‍රියාත්මක වන බව යි. වෙනත් ආකාරයකින් කිවහොත්, කෙනෙකු දුප්පත් වන තරමට,ආහාර, සෞඛ්‍ය, සහ නිවාස වැනි වෙනත් යැපුම් භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් සත්‍ය වන ආකාරයට ම, ජංගම දුරකථන සේවා සඳහා වෙන් කරන ආදායම් කොටස වැඩි වෙයි. ජංගම දුරකතන සේවාවන්හී දායම් නම්‍යතාවය (elasticity) පරීක්ෂාවට ලක් කිරීමෙන් අපි අපගේ සොයා ගැනීම් තහවුරු කරගත් අතර ජංගම දුරකථන සේවා ඉතාම අනම්‍ය (inelastic) බවත්, අප අධ්‍යයනයට ලක් කළ ආසියානු රටවල් හයේ දුප්පතුන්ගේ අවශ්‍යතාවයක් (necessity) ලෙස ක්‍රියාකරන බවත් තහවුරු කර ගත්තෙමු.

එබැවින්, සියල්ලන්ම පාහේ පරිභෝජනය කිරීම සහ සාමාන්‍ය බුද්ධිය මත ගොඩ නඟන තර්කයෙන්  ඔබ්බට ගොස්, සමීක්ෂණ දත්ත මත පදනම් වූ ආර්ථික විශ්ලේෂණ අනුව ද ජංගම දුරකථන සේවා අත්‍යවශ්‍ය බව පෙන්වා දිය හැකි ය.

අත්‍යවශ්‍ය නොවන්නේ සහ හදිසි නොවන්නේ මොනවාද?

ගුවන හමුදාවේ කෆීර් ගුවන් යානා පද්ධතිය නවීකරණය සඳහා ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 50 ක් වියදම් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය නැත; හදිසි නැත. යුද්ධය අවසන් වී වසර 10 කට වඩා ගත වී ඇති අතර නිදහස් දිනයේ සංදර්ශන පියාසරකිරීම් හදිසි හෝ අවශ්‍ය නැත. 

70 ක් පමණ වන ඇමතිවරුන්ට පරිවාර රථ අත්‍යවශ්‍ය නැත. ඔවුන්ට ද එක් වාහනයක ගමන් කළ හැකි ය. හදිසි ආරක්ෂක තර්ජන නැත. එක් එක් වර්ෂයට අනුව ආනයනවල විශාලතම හෝ දෙවන විශාලතම වර්ගය වන්නේ ඉන්ධන යි. විදේශ විනිමය ඉතිරි කර ගැනීමට නම් නිමක් නැති විවෘත කිරීම්වලට නිල ගමන් කිරීම අඩු කල යුතුය.

බිරින්දෑවරුන් ද ඇතුළු විශාල නියෝජිත කණ්ඩායමක් සමග ඉතාලියේ සර්ව ආගමික සාකච්ඡාවකට  යාම වර්තමාන තත්ත්වය යටතේ අත්‍යවශ්‍ය හෝ හදිසි කටයුත්තක් නොවේ. පවතින සාක්ෂිවලට පරස්පරව සර්ව ආගමික සාකච්ඡාව ආණ්ඩුවේ ඉහළ ම ප්‍රමුඛතාවක් හිමිවන කටයුත්තක් යයි අප සිතුව ද, සහාය කාර්ය මණ්ඩලයේ දෙදෙනෙකු හෝ තිදෙනෙකු පමණක් සමග අගමැතිට එයට සහභාගී වීමට ඉඩ තිබිණි. නැත්නම් අන් ප්‍රභූන් කලා මෙන් වීඩියෝ පණිවිඩයක යවන්නට තිබුණි.  ඔය හෝටල් කාමර වලට, සාද සංග්‍රහවලට වියදම් කරන්නේ සංරක්ෂණය කල යුතු යයි අපට කියන විදේශ විනිමයයි.

විදේශ විනිමය ඉතිරි කිරීම සඳහා ආණ්ඩුවට අත්හැර දැමිය හැකි වියදම් ලැයිස්තුවට තවත් එකතු කිරීමට පාඨකයින්ට හැකි බව මට විශ්වාසය.■  

මොණරාගල පොහොට්ටු මන්ත්‍රීකම අහෝසි වී ඇත්තේ
ඡන්ද කාලයේ ජලය හා විදුලිය ගැනීමට අල්ලස් දීමෙන්

0

මොණරාගල ප්‍රාදේශීය සභාවේ ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ මන්ත්‍රී හර්ෂක දිසානායකගේ මන්ත්‍රී ධුරය අහෝසි කර ඇත්තේ මැතිවරණ කාල සීමාවේදී ජල හා විදුලි සම්බන්ධතා ලබා ගැනීම සඳහා ඡන්ද දායකයින්ට අල්ලස් ලබාදීම ඔප්පු වීම නිසා බව වාර්තාවේ.


පසුගිය පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී ඡන්ද අපේකෂකයකු ලෙස එම මන්ත්‍රීවරයා තරග කළ මදුරකැටිය ඡන්ද කොට්ඨාශයේ ඡන්ද දායකයින්ට විදුලි හා ජල සම්බන්ධතා ලබා ගැනීම සඳහා බැංකු මගින් මුදල් බැරකිරීම එම මන්ත්‍රීවරයා හා ඔහුගේ ප්‍රධාන ආධාරකරුවකු විසින් සිදුකර ඇති බව එම නඩුවේදී ඔප්පු වී ඇත.


එම ඔප්පු කිරීම් සඳහා ඒ සම්බන්ධයෙන් තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිය යටතේ ලබාගත් තොරතුරුද, එම අල්ලස් ලබා දීම් සම්බන්ධයෙන් ලැබුණ පැමිණිල්ලක් මත මැතිවරණ කොමිසම කළ පරීක්ෂණයක තොරතුරුද ඉවහල් කරගත් බව මෙම නඩුව පැවරීම සඳහා පැමිණිලිකරුට සහයෝගය ලබාදුන් ෆැපරල් සංවිධානයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ රෝහණ හෙට්ටිආරච්චි අනිද්දා කළ විමසීමකදී පැවසීය.


ඡන්ද ලබා ගැනීමේ අල්ලස් වශයෙන් ඡන්ද දායකයින්ට ජල හා විදුලි සම්බන්ධතා ලබාදීමට අමතරව ගොඩනැගිලි ද්‍රව්‍ය ලබා ගැනීම සඳහා අල්ලස් ලබාදීම හා සෘජුව මුදල්මය වශයෙන් අල්ලස් ලබාදීම යන චෝදනාද එම නඩුවේදී එම මන්ත්‍රීවරයාට එරෙහිව ඉදිරිපත් වී ඇත.


මොණරාගල මහාධිකරණ විනිසුරු රංග දිසානායක මේ සම්බන්ධ තීන්දුව සැප්තැම්බර් 13 වැනිදා ලබාදී ඇති අතර මෙසේ මන්ත්‍රීධුරය අහෝසිවන මන්ත්‍රීවරයා වෙනුවට එම ඡන්ද කොට්ඨාශය වෙනුවෙන් ඊලඟට වැඩිම ඡන්ද ලබාගත් අපේක්ෂකයා පත්කරන ලෙස නියෝග කර ඇත. එම කොට්ඨාශයේ ඊලඟට වැඩිම ඡන්ද ලබාගෙන ඇත්තේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් තරග කළ අපේක්ෂකයා වන අතර ඔහු මෙම නඩුවේ පැමිණිලිකරුද වේ.■.

ලොහාන්ට එරෙහිව සිරකරු අයිතිවාසිකම් කමිටුවෙන් සීඅයිඩීයට පැමිණිල්ලක්

0

බන්ධනාගාර කටයුතු පිළිබඳ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ලොහාන් රත්වත්ත අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ සිරකරුවන් සිර මැදිරිවලින් එළියට ගෙන පිස්තෝලයක් ගෙන තර්ජනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට හෙවත් සීඅයිඩීයට පැමිණිලි කිරීමට සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුව තීරණය කර ඇත.


එම කමිටුවේ සභාපති නීතිඥ සේනක පෙරේරා ඒ සම්බන්ධයෙන් අනිද්දා කළ විමසීමකදී පැවසුවේ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ලොහාන් රත්වත්ත සිරකරු අයිතිවාසිකම් දිනය සමරන සැප්තැම්බර් 12 වැනිදා අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට රාත්‍රියේ ගොස් එහි රඳවා සිටින නඩු කටයුත්තක් ඇති දෙමළ තරුණයකු සිර මැදිරියෙන් එළියට කැඳවා ගිනි අවියක් පෙන්නමින් ඔහුට ඇති චෝදනා පිළිගන්නා ලෙස තර්ජනය කිරීම බරපතල සිදුවීමක් බවය.


එම බරපතල සිදුවීම තුළ ගිනි අවියක් භාවිතා කිරීම, ජාත්‍යන්තර සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුති පනත උල්ලංගනය කිරීම, අධිකරණයට අපහාස කිරීම, බන්ධනාගාර ආඥා පනත උල්ලංගනය කිරීම හා මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංගනය කිරීම යන කරුණු දක්නට ලැබෙන බවත් එම කරුණු සම්බන්ධයෙන් පරික්ෂා කරන ලෙස ස්ීඅයිඩීයට කරන පැමිණිල්ලෙන් ඉල්ලා සිටින බවත් ඔහු පැවසීය.

එසේම ඔහු අවධාරණය කළේ මිනිස් ඝාතන වැනි අපරාධ පිළිබඳ චෝදනා ඇති ලොහාන් රත්වත්ත වැනි අයකු බන්ධනාගාර විෂය සම්බන්ධයෙන් රාජ්‍ය ඇමතිවරයා ලෙස පත්කිරීම ආණ්ඩුවේ විද්‍යාත්මක ඇමතිකම් ලබාදීමේ විහිළුව තවදුරටත් ඔප්පු කරන බවයි■.