No menu items!
26.2 C
Sri Lanka
9 July,2025
Home Blog Page 67

අයිතිවාසිකම් කතිකාව සහ ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ

ලංකාවේ දැනට සිදුවන දේශපාලන විවාදවලට අදාළ තේමා දෙකක් ගැන මෙම ලිපියෙන් සාකච්ඡා කිරීමට අදහස් කරමි. පළමුවැන්න, ගිය සතියේ අප ආරම්භ කළ, අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ කතිකාව පුළුල් කිරීම පිළිබඳ සාකච්ඡාව තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යාමයි. දෙවැන්න යෝජිත 21/22 සංශෝධනය පිළිබඳ මතුවී තිබෙන ව්‍යාකුලත්වය වෙතින් පැන නඟින, ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ සිදුකිරීමේ මාධ්‍ය අලුත් කිරීමේ අවශ්‍යතාව පිළිබඳ අදහස පැහැදිලි කර ගැනීමයි.


අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ කතිකාව


ගිය සතියේ ලිපියේද අප දුටු පරිදි, ලංකාවේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ කතිකාව ඇත්තටම සෑහෙන ලෙස පුළුල් වී තිබේ. එහෙත් සිදුවී තිබෙන්නේ, ඒ වෙතින් මතුවී තිබෙන පුරවැසි අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ මතුවී ඇති නව අදහස්, යෝජනා සහ තර්ක, අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අධිපති කතිකාවට ඇතුල් කර නොගැනීමයි. එයට ප්‍රධාන හේතු දෙකක් තිබෙන බව පෙනේ.


(i) අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අධිපති ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කතිකාව, ලිබරල්, තනි පුද්ගලවාදී, ප්‍රවේශයෙන් ද, සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් රාමුවෙන් ද ඉවතට ගෙන යෑමේ බුද්ධිමය ප්‍රයත්න අප රටේ ප්‍රමාණවත් ලෙස නොමැතිවීම පළමුවැන්න ය.


(ii) දෙවැන්න වන්නේ, අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතිය ලිබරල්වාදී සහ නෛතික අනුභූතිවාදී රාමුව තුළ තවමත් සිරවී සිටීමයි. නෛතික ලිබරල්වාදය කණ්ඩායම් සහ සාමූහික අයිතිවාසිකම් පිළිගන්නේ නැත. නෛතික අනුභූතිවාදය (Legal Positivism) නීතියට සමාජ විද්‍යාත්මක හෝ සදාචාරවාදී පදනම් තිබේ යැයි පිළිගන්නේ නැත. නීතියට සමාජීය වගකීමක් ද නැත.


මෙම පසුබිම තුළ ලංකාවේ තිබෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතිය පිළිබඳ අධිපති ප්‍රවේශය ගැන අපට කළ හැකි විවේචනයක් නම් එය ලංකාවට ම සුවිශේෂ පටු ලිබරල්වාදී සහ පටු නෛතික-අනුභූතිවාදී සහ ඒ නිසාම ගතානුගතිකවාදී සම්ප්‍රදායක් වී තිබීමයි. එහි ප්‍රතිඵලය වී තිබෙන්නේ, ලිබරල්, තනි පුද්ගලවාදී, සිවිල් සහ දේශපාලන අයිතිවාසිකම්වලට සමාන්තරව ස්ත්‍රීන්ගේ, සුළු වාර්ගික හා සංස්කෘතික ප්‍රජාවන්ගේ සහ පීඩිත කුල ප්‍රජාවන්ගේ පුද්ගල අයිතිවාසිකම්වලට අමතරව කණ්ඩායම්/සාමූහික අයිතිවාසිකම් සඳහා මතුවී තිබෙන ඉල්ලීම්වලට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය පිළිගැනීමක් ලබා දීමට. සාම්ප්‍රදායික ගුරුකුලවලට අයත් නීතිවේදීන්ද, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදකයින්ද, විනිශ්චයකාරවරුන්ද කැමති නොවීමයි. අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අප රටේ කතිකාව පුළුල් කිරීමේ ප්‍රයත්නවලදී ජයගත යුතු බාධකයක් වන්නේ මෙයයි.


සුළුතර ප්‍රජාවන්ට කණ්ඩායම්/සාමූහික අයිතිවාසිකම් නෛතිකව සහතික කිරීමට විරුද්ධව තිබෙන ප්‍රධාන ලිබරල්වාදී තර්කය හඳුනා ගැනීම ද මෙහිදී අපට ප්‍රයෝජනවත්ය. එම තර්කය මෙසේය. සමහර සුළු ජන ප්‍රජාවන් සතු සංස්කෘතික සහ සමාජ සම්ප්‍රදාය තුළ නිර්-ලිබරල් සහ එම ප්‍රජාවේ සාමාජිකයන්ගේ පුද්ගලික නිදහස ප්‍රතික්ෂේප කරන චාරිත්‍ර සහ පිළිගැනීම් තිබිය හැකිය. ළදරු විවාහ, ස්ත්‍රීන්ට වෙනස්කම් කිරීම හා පුරුෂ ආධිපත්‍යය නිදසුන්ය. සාමූහික අයිතිවාසිකම් සුළු ජන ප්‍රජාවන්ට ප්‍රදානය කළහොත්, එවිට ලිබරල්වාදය අගය කරන පුද්ගල නිදහස උල්ලංඝනය කරන චාරිත්‍රවලට සුජාතභාවය ලබාදීමක් ද වනු ඇත.


ඊට වෙනස්ව, සාමූහික අයිතිවාසිකම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාගත කිරීම සඳහා ස්ත්‍රීන් ද සුළු ජන කොටස් ද, පීඩිත කුල සහ ගෝත්‍රික ප්‍රජාවන් ද වෙතින් එල්ල වන තර්කය මෙසේය. ස්ත්‍රීන් ද, සුළු ජන ප්‍රජාවන්ද අත් විඳින සමාජ-ආර්ථික අවාසි සහ වෙනස්කම් කරනු ලැබීම් වනාහී ඓතිහාසික වශයෙන් ද සමාජ හා ආර්ථික ව්‍යුහාත්මකව ද මුල් දිව ගොස් ඇති, ලිබරල් නෛතික සමානත්වය විසින් විසඳුම් දිය නොහැකි, ඒවාය. ඒ සඳහා විශේෂ නීති සහ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති අවශ්‍ය වේ. හුදෙක් පුද්ගල අයිතිවාසිකම් පමණක් ඒ සඳහා ප්‍රමාණවත් නැත.

අසාධාරණයට පාත්‍ර වී සිටින පුද්ගලයින් අයත් වන ප්‍රජා කණ්ඩායම්වල සාමූහික අයිතිවාසිකම් ද නෛතික සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිපාදන මාධ්‍යයෙන් ආරක්ෂා කරන සාමූහික/කණ්ඩායම් අයිතිවාසිකම් ප්‍රවේශයක් ඒ සඳහා අවශ්‍ය වේ. එම ප්‍රජාවන්ගේ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් අර්ථවත් වීම සිදුවන්නේද එවිටය.


ලංකාවේ සමාජයේ ‘අයිතිවාසිකම්’ සම්බන්ධයෙන් සුළු ජන, ස්ත්‍රී, තරුණ සහ පීඩිත කුල ප්‍රජාවන් අතර ගොඩ නැගී තිබෙන සාකච්ඡා සහ අරගලවල පුද්ගල අයිතිවාසිකම්වලට අමතරව සාමූහික අයිතිවාසිකම් සඳහා වන ඉල්ලීම්වලින් මෙම ප්‍රවේශයේ අවශ්‍යතාව අවධාරණය වේ. සමාන නියෝජනය සහ සමාන රැකියා අවකාශ සම්බන්ධයෙන් කෝටා ක්‍රමයක් සඳහා ස්ත්‍රී ව්‍යාපාරයෙන් ඉදිරිපත් වී ඇති ඉල්ලීම නිසි ලෙස ඉටු කිරීමට නම්, ස්ත්‍රීන්ට කෝටා ක්‍රමයෙන් තහවුරු කරන සමාන නියෝජන හා රැකියා අවකාශ සඳහා ‘විශේෂ’ අයිතිවාසිකම් හිමිවිය යුතුය යන මූලධර්මය පිළිගත යුතුව තිබේ. පිතෘ මූලිකත්වය හා ස්ත්‍රී රෝෂණ මතවාද මත ගොඩ නැගුණු සමාජ ආයතන, මතවාද හා බල ව්‍යුහ විසින් ඓතිහාසික වශයෙන් ද්විතීයික පුරවැසියන් තත්වයට පත් කර ඇති ස්ත්‍රීන්ට සමාන අයිතිවාසිකම් සහතික කළ හැක්කේ, ඒ සඳහා ස්ත්‍රීන් වීම නිසාම ලැබිය යුතු ‘විශේෂ’ අයිතිවාසිකම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා හා නෛතික ප්‍රතිපාදනද, රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති ද මගින් ඒ බව සහතික කිරීමෙනි. ස්ත්‍රීන් වීම නිසාම අයිතිවාසිකම් අහිමි වී සිටින ස්ත්‍රීන්ට සමාන පුරවැසි අයිතිවාසිකම් හිමිවන්නේ ස්ත්‍රීන් වීම නිසාම ලැබිය යුතු ‘විශේෂ’ සාමූහික අයිතිවාසිකම් නිසාය.


ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව, ඇමති මණ්ඩලය, පළාත් සභා, පළාත් පාලන ආයතන, කොමිෂන් සභා යනාදිය සම්බන්ධව ස්ත්‍රී නියෝජනය මෙන්ම තරුණ නියෝජනය සහතික කිරීම ද විශේෂ කණ්ඩායමේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ප්‍රවේශයක් තුළින් තහවුරු කළ යුතුව තිබේ. ලංකාවේ දේශපාලනය, දේශපාලන පක්ෂ, රාජ්‍ය සේවය, ඇමති මණ්ඩල, කොමිෂන් සභා යන සෑම බල ක්ෂේත්‍රයකම ආධිපත්‍යය නියෝජනය වී තිබෙන්නේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසියන්ටය. ඒ සියල්ල තරුණ පුරවැසියන් බැහැර කර තිබෙන බලකොටු වැනිය. 1960 ගණන්වල අග භාගයේ සිට දැනට තිබෙන ගාලුමුවදොර අරගලය දක්වා, දශක ගණනාවක්ම, සිංහල, දෙමළ, උඩරට දෙමළ හා මුස්ලිම් සමාජවල තරුණ කොටස්වල නිරන්තර ඉල්ලීමක් වී තිබෙන්නේ, අප රටේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පරම්පරාවේ ආධිපත්‍යයට හසුවී තිබෙන දේශපාලන, සමාජ, ආර්ථික, අධ්‍යාපන යනාදි ක්ෂේත්‍රවල තීරණ ගැනීමේ බලකොටුවල දොරටු තමන්ටද විවෘත කරන ලෙසය. එහෙත් එම ආයාචනයන්ට කන්දීමට, දශක ගණනාවක ලේ වැගිරීම්වලින් පසුව පවා, අප රටේ බලය හිමි වැඩිහිටි පරම්පරා සූදානම් නැත. තමන්ටද අවකාශ ලබාදෙන ලෙස තරුණ පරම්පරාවලින් නිබඳව නැගෙන මෙම ආයාචනාවලට ප්‍රතිචාර දැන්වීමේ එක මගක් වන්නේ, මහජන ක්ෂේත්‍රයේ සෑම අංශයකම සමාන නියෝජනය සඳහා තරුණ තරුණියන්ටද මූලික අයිතිවාසිකමක් තිබෙන බව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් සහතික කර, එය අයිතිය යථාර්ථයක් කෙරෙන ප්‍රතිපාදන සැපයීමයි.


ඉහත සඳහන් නිදසුන් දෙකෙන්ම පෙනෙන්නේ, සමාජ සමානත්වය සහ සමාජ සාධාරණත්වය මත පදනම්ව, දැනට බැහැර කිරීමට ලක්වී තිබෙන සියලු සමාජ කොටස්වලට සමාන අයිතිවාසිකම් හා සමාන පුරවැසිභාවය සහතික කිරීමේ ප්‍රවේශයක් තුළින් අප රටේ ‘අයිතිවාසිකම්’ පිළිබඳ කතිකාව පුළුල් කළ හැකි බවයි. ඒ සඳහා අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ලිබරල්වාදී සහ නෛතික අනුභූතිකවාදී ප්‍රවේශවල සීමා අතික්‍රමණය කිරීමටද සිදුවේ. ලිබරල්, සමූහාණ්ඩුවාදී සහ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රවේශවල සංයෝගයක් ඒ සඳහා අවශ්‍ය වේ. ලංකාවේ මහජන අරගලවලින් ඒ සඳහා අවකාශ ද විවෘත වී තිබේ. එම අවකාශය ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට සූදානම් බුද්ධිමය ක්‍රියාකාරී ශ්‍රේණි අතර ඇතිවන දේශපාලන සාකච්ඡාවල න්‍යාය පත්‍රයට මෙම තේමාව එක්කර ගැනීම වැදගත් වන්නේ එබැවිනි.


21 සංශෝධනයේ ඉරණම සහ 22 සංශෝධනය


දැනට පෙනෙන්නේ, 21 සංශෝධනය පිළිබඳ අදහස ගෝඨාභය-රනිල් ආණ්ඩුවද, පොදු ජන පෙරමුණද විසින්, රාජපක්ෂ පවුලේම උවමනාවලට ගැළපෙන පරිදි සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ දියාරු කරනු ලැබ ඇති බවයි. දියාරු 21 සංශෝධනයක් පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත කර ගැනීම, ලංකාවේ දේශපාලනයෙන් ඉවත් කරනු ලැබීමේ ඉරණමෙහි දොරකඩෙහිම සිටි රාජපක්ෂ පවුලේ දේශපාලන පුනරාගමනයේ සංකේතවත් ජයග්‍රහණය වීමටද හැකිවිය හැකි බව පෙනේ.


රාජපක්ෂ පවුල් බලය බිඳ දැමීමේ අවියක් විය හැකිව තිබුණු 21 වැනි සංශෝධනය මෙවන් පසුබෑමකට හා ඉරණමකට ගොදුරු වීම වෙතින්, ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණයේ දේශපාලනය ගැන අප සමාජයේ ක්‍රියාකාරී ප්‍රතිසංස්කරණවාදී කොටස්වල අවධානයට යොමුවිය යුතු නිරීක්ෂණ කිහිපයක් කළ හැකි ය. ඒවා මෙපරිදි ය.


(i) 21 වැනි සංශෝධනයක් අර්ථවත් ලෙස ඉදිරියට ගෙන යාමට නම් එය සමස්ත වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රමයම ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේ පුළුල් න්‍යාය පත්‍රයක් සමග සම්බන්ධ කළ යුතුව තිබේ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ කොටස් සංශෝධනය, සමස්ත ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපෘතියකින් සහ අරගලවලින් හුදෙකලා නොකළ යුතුය යන්න අප මේ දිනවල ඉගෙන ගත යුතු ප්‍රධාන පාඩමකි.


(ii) ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ කොටස් සංශෝධනයත්, සමස්ත ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණත්, ලංකාවේ රාජ්‍යය, ආණ්ඩුක්‍රමය හා දේශපාලන ව්‍යුහ නැවත-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කිරීමේ සමස්ත ව්‍යාපෘතියක එකිනෙකට බැඳුණ අංග විය යුතුය. දශක පහක් තිස්සේ එක දිගට පසුබෑමට ලක්වී ඇති ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රමික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නැවත ගොඩනැගිය හැක්කේ, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ වරින් වර සිදු කරන සංශෝධන තුළින් නොවේ. පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයට නැවත යෑමෙන් පමණක්මද නොවේ. ඊට වඩා පුළුල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීකරණ න්‍යාය පත්‍රයක් පිළිබඳ කතිකාවක් ගොඩ නගා, ඒ සඳහා සමාජයද සූදානම් කිරීමෙනි. එයට හේතුව, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ නිර්ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී බලවේග අතර සිදුවන සටනක්ද වන නිසාය. දැනට 21 සංශෝධනය වටා දිග හැරෙන්නේද එම සටනයි.


(iii) ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපෘතියක් ලංකාවේ සාර්ථක වීමට නම්, ලංකාවට අලුත් සහ ප්‍රතිසංස්කරණවාදී දේශපාලන පන්තියක්ද සමාජ-දේශපාලන සන්ධානයක්ද අවශ්‍ය වේ. දැනට ආණ්ඩු බලයේ සිටින දේශපාලන පන්ති කොටස් වනාහී ප්‍රතිසංස්කරණවාදී විභවයක් හෝ හැකියාවක් නැති, ගතානුගතික-අවස්ථාවාදී කණ්ඩායම් බව පැහැදිලිය. දියාරු 21 සංශෝධනයක් ගෙන ඒමෙන් ඈතට ගිය ප්‍රතිසංස්කරණ හැකියාවක් ඔවුන්ට නැත.


(iv) ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමික ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා දේශපාලන අවකාශය විවෘත කරන ලද්දේ ලංකාවේ පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය විසිනි. එහෙත් එම අවකාශය සාධනීය ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින විරුද්ධ පක්ෂ සියල්ල අසමත් වී ඇත. මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ මොහොත ගිලිහී යාම ගැන සජබ, ජවිපෙ සහ ටීඑන්ඒ යන ප්‍රධාන විරුද්ධ පක්ෂ තුන වගකිව යුතු වෙයි.


මෙම පසුබිම තුළ ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීයකරණ අරගල මුහුණ දෙන නව සන්දර්භයේ පහත සඳහන් ලක්ෂණ තිබේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රතිසංස්කරණ මොහොතේ ජවය දැන් දුර්වල වෙමින් තිබේ. එයට ප්‍රධාන හේතුව, පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරයේ ගතිකත්ව බලය පත්වී ඇති පසුබෑමයි. එය මැයි 09-10 සිදුවීම්ද, රනිල්-ගෝඨාභය සන්ධානයද පසුබිම් කරගෙන සිදුවූවකි. පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය සටන්කාමී වාමාංශික කණ්ඩායම්වල මෙහෙයවීමට පාත්‍රවීම, පුරවැසි ව්‍යාපාරයේ බහුජන ස්වභාවය තීරණාත්මක ලෙස දුර්වල කිරීමටද තුඩු දී තිබේ. ජවිපෙ සහ පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂවල මූලෝපායික වැරදි මෙම පසුබෑමට දායක වූ බව රහසක් නොවේ. පුළුල් මහජන විරෝධතා ව්‍යාපාර වේගයෙන් ඉදිරියට යද්දී, ඒවාට රැඩිකල් වාමාංශික පක්ෂ සිදු කරන මැදිහත්වීම්වල අනපේක්ෂිත දේශපාලන ප්‍රතිඵල ඇතිවිය හැකිය යන්න එයින් උගත යුතු පාඩමකි.


එහෙත් පුරවැසි අරගලය නව ස්වරූප ගනිමින් ඉදිරියට යයි. දැනට තිබෙන ආර්ථික, සමාජ හා දේශපාලන අර්බුදය ඉදිරියේ එය දිගටම පවතිනු ඇත. දැනට පසුබෑමට ලක්වී ඇති ආණ්ඩුක්‍රම සංශෝධන ව්‍යාපාරයද අලුත් කළ යුතු බව පෙනේ. ආණ්ඩුක්‍රම සංශෝධන ව්‍යාපාරය තුළ පසුගිය සති කිහිපය තුළ ප්‍රදර්ශනය වූ ප්‍රධාන දුර්වලතා කිහිපයක් පහත සඳහන් පරිදි හඳුනා ගත හැකිය.


(i) 21 වැනි සංශෝධන ප්‍රයත්නවල තිබූ ප්‍රභූත්වවාදී ප්‍රවේශය එනම්, 21 වැනි සංශෝධනයේ අන්තර්ගතය හා එය ඉදිරියට ගෙන යෑමේ ක්‍රියාවලිය දේශපාලන ප්‍රභූන්, පක්ෂ නායකයන් සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විශේෂඥයන් කිහිප දෙනෙකු වෙත සීමාවීම.


(ii) එම ප්‍රභූත්වවාදයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 21 සංශෝධන ප්‍රයත්නය පුරවැසි ව්‍යාපාරයෙන් සහ මහජනතාවගෙන් හුදෙකලා වීම.


(iii) වඩා හොඳ එකක් විය හැකිව තිබුණු 21 වැනි සංශෝධනයේ අරමුණු හා අන්තර්ගතය, අධිපති දේශපාලන පන්තියේ පසමිතුරු කණ්ඩායම්වල දේශපාලන තරගයේ සහ බල අරගලයේ ගොදුරක් බවට පත්වීම.


(iv) තමන් යෝජනා කළ 21 වැනි සංශෝධනය පුළුල් ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයක කොටසක් ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට වඩාත් විස්තෘත සංශෝධන යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කළ සජබයද අපොහොසත් වීම.


(v) ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා ඒකාබද්ධ දේශපාලන ප්‍රයත්නයක් ගැනීමට සහ ඒ මගින් එය මහජන ව්‍යාපාරයක් බවට පත් කිරීමට අවශ්‍ය සාකච්ඡා ආරම්භ කිරීමටවත් විරුද්ධ පක්ෂවලට නොහැකි වීම.


නව අවකාශයක්?


එහෙත් මෙම පසුබෑම ආපසු හැරවීමේ අවකාශයක් මෙම වසර අවසන් වීමට පෙර නැවත විවෘත වීමට හොඳටම ඉඩ තිබේ. එය වනාහී ඉදිරියේදී උත්සන්නවීමට නියමිත ආර්ථික හා සමාජ අර්බුදවල ප්‍රතිඵල ලෙසය. එම පසුබිම තුළ ගෝඨාභය-රනිල් ආණ්ඩුවත් බරපතළ අවුලකට පත්වීම වැළැක්වීම දුෂ්කර වනු ඇත. දැනට වේගයෙන් ගොඩනැගෙමින් තිබෙන සමාජ අසහනය, මහජන කෝපය සහ හෙට දවසක් පිළිබඳ අපේක්ෂා භංගත්වය පුපුරා යෑමට ඇති ඉඩකඩ බොහෝය. මහජනයා නැවතත් පාරට බැසීම එවිට වැළැක්විය නොහැකි වනු ඇත.
එවැනි විය හැකි සමාජ පිපිරීමක් ඉදිරියේ විරුද්ධ පක්ෂවල දේශපාලන මැදිහත්වීම කවරාකාර විය යුතු ද? පුරවැසි ව්‍යාපාරයේ න්‍යාය පත්‍රය කුමක් විය යුතුද? පසුගිය මාස තුන තුළ අත්දැකීම් වෙතින් ඉගෙන ගත යුතු තවත් පාඩමක් වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේත්, ඉන් පිටතත් සිටින විරුද්ධ පක්ෂ සහ පුරවැසි ව්‍යාපාර අතර මූලෝපායික සන්ධානයක් ගොඩ නගා ගැනීමේ අවශ්‍යතාවයි. ඒවා එකිනෙකින් වෙන්ව හා හුදෙකලාව සිටීමේ වාසිය ලැබෙන්නේ ‘සතුරාට’ බව දැන්වත් එම පාර්ශ්ව විසින් අවබෝධ කරගත යුතුව තිබේ. මෙම වසර අවසන්වීමට පෙර පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට ආණ්ඩුවට සාර්ථකව බලකිරීමට හැකිවනු ඇත්තේද එවිටය.


නව පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් තුළින් නව පාර්ලිමේන්තුවක් තෝරා ගැනීමට මහජනතාවට ඉඩදීමේ වැදගත්කම 21 සංශෝධනයට පත්වී තිබෙන ඉරණම වෙතින්ද අවධාරණය කෙරේ. ගෝඨාභය-රනිල්-පොහොට්ටු ආණ්ඩුව දැන් කර තිබෙන්නේ, 21 සංශෝධනය තුළින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ 20 වැනි සංශෝධන ජනාධිපතිවරයා ලෙස, ඔහුගේ ධුර කාලය අවසන් වන තුරු තබාගෙන සිටීමේ සහතිකය දීමයි. මෙයින් ඉගෙන ගත යුතු වැදගත්ම දේශපාලන පාඩමක් නම්, දැනට තිබෙන පාර්ලිමේන්තුව වනාහී 20 සංශෝධනය අහෝසි කිරීම, විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීම, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම යන කිසිදු අරමුණකට සේවය කළ හැකි පාර්ලිමේන්තුවක් නොවන බවයි. ඒ සඳහා රටේ දැනට පවතින මහජන මතය ප්‍රත්‍යක්ෂ හා නියෝජනය කරන නව පාර්ලිමේන්තුවක් අවශ්‍යය.


එහෙත් බෙදී සිටින විරුද්ධ පක්ෂ සහ මහජන ව්‍යාපාරවලින් හුදෙකලා වී සිටින විරුද්ධ පක්ෂවලට, එවැනි ආකාරයේ නව පාර්ලිමේන්තුවක් නිර්මාණය කිරීමට නොහැකිය. සම්පූර්ණයෙන් නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කර සම්මත කර ගැනීමට අවශ්‍ය මහජන වරමක් පුරවැසියන් වෙතින් ලබා ගැනීමටද, බෙදී ගිය හා පුරවැසි ව්‍යාපාරයෙන් හුදෙකලා වූ විපක්ෂවලට නොහැකිය. ඉදිරි කාලයේදී නව දේශපාලන ආරම්භයක් සඳහා විවෘත විය හැකි දේශපාලන අවකාශයෙන් සාධනීය ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට නම්, විරුද්ධ පක්ෂත්, මහජන ව්‍යාපාරත්, මූලෝපායික වශයෙන් නව ආරම්භයක් සඳහා දැන්ම සිටම සැලසුම් කළ යුතුය. ඒ සඳහා සාකච්ඡා ආරම්භ කළ යුතුය. ■

අමාත්‍යාංශ වෙන්කිරීම ජනාධිපතිගේ නොහැකියාව නැවත පෙන්නුම් කරයි

0

■ මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව

20 වැනි සංශෝධනය මගින් සිදුකළ විනාශය ආපසු හැරවීම සඳහා වූ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 22 වැනි සංශෝධනය ගැසට් කරනු ලැබ ඇත. එය 19 වැනි සංශෝධනයට වඩා පසුපසින් තිබෙන බව පෙනෙන්නට තිබේ. හානිය අවසන් කිරීමට නම් කමිටු අවස්ථාවේ තවත් සංශෝධන සඳහා බලපෑම් කිරීමට සිදුවනු ඇත.


19 වැනි සංශෝධනය යටතේ අමාත්‍යංශ තබාගැනීමට ජනාධිපතිට ඉඩ දී නොතිබිණිග සංශෝධනය අනුමත කරන කාලයේ බලයේ සිටි සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට අන්තර්කාල විධිවිධාන මගින් ආරක්ෂාව, මහවැලි සංවර්ධනය සහ පරිසරය සම්බන්ධ විෂයයන් සහ කාර්යයන් තබා ගැනීමට ඉඩ දී තිබිණි. ඔහුගෙන් පසු පත්වන ජනාධිපතිවරයකුට කිසිදු විෂයයක් හෝ කාර්යයක් තමන්ට පවරා ගත නොහැකි විය.


දේශපාලන සහ ආර්ථික ස්ථාවරභාවය නැවත ඇතිකිරීම සඳහා නීතිඥ සංගමය 2022 අප්‍රේල් මාසයේ ඉදිරිපත් කළ සහ වෙනත් බොහෝ දෙනා පිළිගත් යෝජනා මාලාවේ නියම කර තිබුණේ ව්‍යවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් නියම කර තිබු පරිදි ජනාධිපතිවරයා කිසිදු අමාත්‍ය ධුරයක් නොදැරිය යුතු බවයි. කෙසේ වෙතත්, ජුනි 27 දා කැබිනට මණ්ඩලය අනුමත කළ 22 වැනි සංශෝධනයට අනුව පෙනී යන්නේ ජනාධිපතිවරයාට අමාත්‍යාංශ එකක් හෝ වැඩි ගණනක් (අඩු තරමින් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය) තබා ගැනීමට ඉඩ දී ඇති බව යි.


ජනාධිපතිට අමාත්‍යාංශ අවශ්‍ය නැත


සේනාධිනායක ලෙස ජනාධිපතිට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් පවරා ඇති කාර්යභාරය අනුව ඔහු ආරක්ෂක ඇමති ලෙස ද කටයුතු කිරීම අවශ්‍ය බවට වන තර්කය ව්‍යාජයකි. එය එසේ නම්, ජනාධිපතිවරයාට කිසිදු අමාත්‍යාංශයක් දැරිය නොහැකි බව සඳහන් වූ 19 වැනි සංශෝධනයට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අනුමැතිය හිමි නොවනු ඇත. ලෝකයේ සිටින වඩාත් ම බලවත් සේනාධිනායකයා එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිවරයා ය. එක්සත් ජනපදයේ ආරක්ෂක ලේකම්වරයකු (ඇමැතිවරයකු එරට හඳුන්වනුයේ එලෙසය) සිටින බව කවුරුත් දන්නා කාරණයකි.


එසේ වුව දල මැදුම් සම්මුතියක් ඇතිකර ගැනීමේ අවශ්‍යතාවය නිසා ජනාධිපතිට අමාත්‍ය ධුරයක් ලබාදීමට ඉඩ දුන්න යයි සිතමු. එසේ වුව ද, පහත පෙන්වා දී ඇති අන්දමට තමන් දරන අමාත්‍යංශයට විවිධාකාර විෂයයන් සහ ආයතන ඇතුළත් කර ගැනීමට ඔහුට ඉඩ නොලැබෙන පරිදි පුර්ව ආරක්ෂක පියවර ගත යුතු ය.


නොහැකියාව පිලිබඳ සාක්ෂි


අමාත්‍යංශවලට විෂයයන් සහ කාර්යයන් තර්කානුකුල ලෙස බෙදා දීමට ඔහුගේ නොහැකියාව ඔහු විසින් නැවත නැවත ඔප්පු කොට තිබේ. මෑතම උදාහරණය වන්නේ පියවර තුනකින් නව ආයෝජන ප්‍රවර්ධන ඇමතිවරයාට අදාළ විෂයයන් සහ කාර්යයන් පැවරීමයි.


1. පළමුවන පියවරේ දී, මැයි 27 දාතම දරන 2281ර/41 ගැසට් නිවේදනය මගින් ආරක්ෂාවට කිසිදු සම්බන්ධයක් නැති සෑම වර්ගයක ම අහඹු විෂයන් සහ කාර්යයන් ආරක්ෂක අමාත්‍යංශයට පවරනු ලැබීය. අන්තරායකර ඖෂධ පාලන ජාතික මණ්ඩලය, කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව, තොරතුරු සහ සංනිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායතනය, පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව ආදී විවිධ ආයතන ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය යටතට පවරනු ලැබී ය. කැබිනට් මණ්ඩලයට අලුතින් පත්වන අයෙකුට ලබාදීමට හැකි වන ලෙස එම ආයතන තබා ගැනීම ඔහුගේ අවශ්‍යතාවය වුයේ නම්, ඔහුට කරන්නට තිබුණේ ඒවා ලැයිස්තුවෙන් ඉවත්කර තැබීම පමණකි. උදාහරණයක් ලෙස මේ වනවිටත් දත්ත සුරැකීමේ පනත කිසිවකුට පවරා නැත. එසේ නොකර, මෙම ප්‍රඥප්ති සහ ආයතන ආරක්ෂක අමාත්‍යංශයට පවරනු ලැබී ය.


2. දෙවන පියවර ලෙස සති දෙකකටත් අඩු කාලයක් තුලල එනම් ජුනි 9 දා මුල් විෂයයන් බෙදීම සංශෝධනය කරමින් අතිවිශේෂ ගැසට් නිවේදනයක් (2283/34) නිකුත් කරනු ලැබී ය. එමගින් පහත සඳහන් පනත් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයෙන් ඉවත්කොට තාක්ෂණ සහ ආයෝජන ප්‍රවර්ධන අමාත්‍යාංශය යටතට පවරනු ලැබී ය.


අ. ආගමන විගමන පනත, 1948 අංක 20


ආ. පුරවැසි පනත , 1948 අංක 18


ඇ. ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති තැනැත්තන්ට පුරවැසිභාවය ලබාදීමේ පනත, 2003 අංක 35


ඈ. පුරවැසිභාවය නොමැති තැනැත්තන්ට පුරවැසිභාවය ලබාදීමේ පනත, 1986 අංක 5


ඉ. පුරවැසිභාවය නොමැති තැනැත්තන්ට පුරවැසිභාවය ලබාදීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත, 1988 අංක 39


ඊ. ශ්‍රී ලංකා විදුලි සංදේශ පනත, 1991 අංක 25


එ. තොරතුරු සහ සන්නිවේදන තාක්ෂණ පනත, 2003 අංක 27


ඒ. ඉලෙක්ට්‍රොනික ගනුදෙනු පනත, 2006 අංක 19


ඔ. විද්‍යා සහ තාක්ෂණ සංවර්ධන පනත, 1994 අංක 11


ඕ. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතන පනත, 1984 අංක 6


උ. පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ පනත , 1968 අංක 32


ඌ. මහ කොළඹ ආර්ථික කොමිසන් සභා නීතිය (ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩල නීතියල 1978 අංක 4)


ක. කොළඹ වරාය නගර ආර්ථික කොමිසන් සභා පනත, 2021 අංක 21


මෙම ලැයිස්තුවේ අවුල පළමු පියවරේ දීට වඩා අඩු වුව ද, පුරවැසිභාවය සම්බන්ධ 1948 තරම් ඈත කාලයේ පනතක් තාක්ෂණ සහ ආයෝජන ප්‍රවර්ධන අමාත්‍යාංශයට පවර ඇත්තේ කුමක් නිසාද යන්න කෙනෙකු විමතියට පත්කරනු ඇත. තාක්ෂණය කේන්ද්‍ර කරගත් ඒකාග්‍ර හඳුනාගැනීමේ ක්‍රමවේදයකට ලබාදෙන වැදගත්කම හේතුවෙන්, පුද්ගලයින් ලියාපදිංචි කිරීම සහ දේශ සීමා පාලනය සම්බන්ධ කාරණා තාක්ෂණය යටතේ පැවතීමට දුර්වල තර්කයක් ඇත.


3. තෙවැනි පියවර ලෙස ඉහත සංශෝධිත ගැසට් පත්‍රය ජුනි 27 දා 2286/12 දරන ගැසට් පත්‍රයෙන් තවදුරටත් සංශෝධනය කරනු ලැබී ය. දැන් පහත කාර්යයන් සඳහා තවත් අමාත්‍යාංශයක් (ඇමැතිවරයකු නොමැතිව) සකස් කොට ඇත: “ණසෞභාග්‍යයේ දැක්ම” ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයට අනුකුලව සහ රජය මගින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන ජාතික ප්‍රතිපත්ති මත පිහිටා ආයෝජන ප්‍රවර්ධන විෂයයට සහ ii තීරුවෙහි දැක්වෙන දෙපාර්තමේන්තුල ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන සහ රාජ්‍ය සංස්ථාවන්හි විෂයයන්ට අදාළ ප්‍රතිපත්ති, වැඩ සටහන් සහ ව්‍යාපෘති, සම්පාදනය කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම, පසු විපරම් කිරීම සහ ඇගයීම.” මෙයින් පෙනී යන්නේ අලුතින් පත්කළ ජාතික ලැයිස්තු ඇමැතිවරයාට ඉතිරි වන්නේ ආයෝජන ප්‍රවර්ධනය පමණක් බව යි. එසේ වුව ද, අලුත් ම ගැසට් නිවේදනයට අනුව ඩිජිටල් ආණ්ඩුකරන උපායමාර්ග සැකසීම, තාක්ෂණ උද්‍යාන පිහිටුවීම, සහ ඩිජිටල් තාක්ෂණික ව්‍යාපාර ප්‍රවර්ධනයට අදාළ කටයුතු පිළිබඳව ක්‍රියාකිරීමද ආයෝජන ප්‍රවර්ධන ඇමැතිවරයාට පවරා ඇත. එනමුත්, අදාළ පනත් සහ ආයතන ඔහු වෙත පවරා නැත. රාජ්‍ය අංශයේ සහ පෞද්ගලික අංශයේ යන දෙකෙහි ම ඩිජිටල් උපායමාර්ග සංවර්ධනයට සහය වීමට බලය පවරා ඇති තොරතුරු සහ සන්නිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායතනය, තවමත් පත්කොට නැති තාක්ෂණ ඇමතිවරයා වෙත පවරා ඇත. ඒ අතර ම, එම අමාත්‍යාංශයෙන් සිදුවිය යුතු ප්‍රධාන කාර්යයන් ආයෝජන ප්‍රවර්ධන ඇමතිවරයාට පවරා ඇත.


විසඳුම


ඉහත විග්‍රහයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ජනාධිපතිතුමාගේ නොහැකියාවයි. මේ වැරදි වලට තමන්ගේ කාර්ය මණ්ඩලයට වගකීම පටවන්නට ඔහු උත්සාහ කරන්නේ නම් එබඳු අදක්ෂ නිලධාරීන් පත් කිරීමට සහ තබා ගැනීමට ඔහු කටයුතු කළේ කුමක් නිසාද? යනුවෙනි. ඔහු තනතුරට නුසුදුසු බවට මෙයතවත් එක සාක්ෂියකි.


විසඳුම වන්නේ අභිමතය අනුව විෂයයන් සහ කාර්යයන් බෙදීමේ බලය ඉවත් කිරීමයි. කාලයක් තිස්සේ බොහෝ දෙනා තර්ක කළ පරිදි අපගේ කැබිනට් තනතුරු බෙදීමේ ක්‍රමවේදය අසාර්ථකය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 42 වැනි වගන්තියට අනුව “ණජනරජයේ ආණ්ඩුවේ පාලනය මෙහෙයවීම සහ පාලනය පිලිබඳ විධානය භාර අමාත්‍ය මණ්ඩලයක් වන්නේය”. එනමුත් සිදු වී ඇත්තේ ඵලදායි ආණ්ඩුකරණය දෙවෙන තැනට දමා, පුද්ගලයින්ගේ සහ දේශපාලන පක්ෂවල පුද්ගලික අභිලාෂයන්ට ප්‍රමුඛත්වය දෙමින් කැබිනට් මණ්ඩල පත් කිරීමයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නිසි ලෙස පාලනය මෙහෙයවීමක් හෝ පාලනයක් නොමැති ආණ්ඩු බිහි වී ඇත. අද අප ගොදුරු වී සිටින ආකාරයේ පෙර නොවූ සහ බහු විධ අර්බුදයේ මූල බීජ ඇත්තේ මෙතැනය.


හොඳම විසඳුම වන්නේ ආණ්ඩුවෙන් ආණ්ඩුවට (හෝ ඊටත් වඩා කෙටි කාලයන් තුල) වෙනස්වන අමාත්‍යාංශය වෙනුවට ස්ථිර අමාත්‍යාංශ 15ක් වැනි සුළු සංඛ්‍යාවක් ස්ථාපනය කිරීමය. ආර්ථික වශයෙන් සාර්ථක එමෙන්ම ජනතාවට කාර්යක්‍ෂම ලෙස සේවය සපයන රටවල පවතින්නේ මෙම ආකෘතියයි. එවිට නිලධාරීන්ට කරන්නට තිබෙන්නේ කලාතුරකින් සිදුවන දෙපාර්තමේන්තු සහ ආයතන වසා දැමීම් සහ නීති පොතෙන් ඉවත් කරන පනත් ලැයිස්තු වලින් ඉවත් කර, අලුතින් ඇතිකළ ඒවා ඇතුළත් කිරීම පමණි. ඒ ටික කර ගැනීමට ඔවුන්ට කළ හැකි විය යුතු ය.


එසේ කළ හොත් ජනාධිපතිවරයාගේ (20 සංශෝධනය යටතේ) සහ අගමැතිවරයාගේ (19 සංශෝධනය යටතේ සහ ඇතැම් විට 22 වැනි සංශෝධනය යටතේ) අභිමතානුසාරී බලය අඩු වෙයි. වෙනසක් කිරීම අවශ්‍ය වන්නේ නම් දෙපාර්තමේන්තුවක් (අපගේ භාවිතය අනුව අමාත්‍යාංශයක්) පිහිටුවීමේ දී එක්සත් ජනපදයේ දක්නට ලැබෙන ආකාරයේ දෘඩ ක්‍රියා පටිපාටි නිශ්චිත ලෙස සඳහන් කළ යුතු ය. එමගින් ආණ්ඩුවේ මෙහෙයුම්වල අඛණ්ඩභාවය රැකෙන අතර වඩා හොඳ ආණ්ඩුකරණයක් ද බලාපොරොත්තු විය හැකි ය.■

ධම්මික, ඩොලර් හදන්නේ කොහොම ද?

සුප්‍රකට ව්‍යාපාරික ධම්මික පෙරේරා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීධුරයක දිව්රුම් දීමෙන් අනතුරුව මාධ්‍ය ඔස්සේ පැවසූ කරුණු දෙකක් ගැන මම කල්පනා කළෙමි.


පළමු වැනි කාරණය නම්, ඔහු පැවසුවේ ‘මම ආවෙ ඩොලර් හදන්න‘ යන්න ය.


දෙවෙනි කාරණය නම් ‘තමා මේ ගිලෙන නැවක් යයි නොසිතන බවත්, සෙලවෙන නැවක් යයි සිතන බවත්‘ යන්නය. එකරුණ පැහැදිලි කරමින් ඔහු තව දුරටත් පැවසුවේ ‘රටේ ඩොලර් හිඟයක් නිසා ඇති වී තිබෙන ප්‍රශ්නයක් මිස වෙනත් ප්‍රශ්නයක් නැති බව‘ ය.


දැඩි ආත්ම විශ්වාසයකින් අමාත්‍ය පදවියක් ධම්මික පෙරේරා ලබා ගන්නේ විනාශය කරා තල්ලු වෙමින් තිබෙන ලංකාව බේරාගෙන ජන ජීවිතය ආරක්ෂා කිරීමට ද? එසේ නැත්නම් රාජපක්ෂලා රැක ගැනීමට ද?


ප්‍රථමයෙන් කිව යුත්තේ මේ ලියුම්කරු රාජපක්ෂලාට විරුද්ධ පුද්ගලයෙකු බව ය. අනෙක නම් ලංකාව බංකොළොත් වුණේ රාජපක්ෂලා හොරකම් කිරීම නිසාය යන්න දැඩිව විශ්වාස කරන බව ය.


ධනය සහ බලය


පෘතග්ජනයන් ධනයට, ධනය රැස් කිරීමට කැමතිය. ලංකාවේ ඇතැම් භික්ෂූහු ගිහියන්ටත් වඩා ධනය රැස් කිරීමට කැමැත්තෝ වෙති. ධනය ඇති තරම් තිබේ නම් සියලු සැප සම්පත් විඳින්නට පුළුවන් යයි සිතීම බොහෝ පෘතග්ජනයන්ගේ හැඟීම ය. ධනය රැස් කිරීමට මිනිස්සු අපමණ දුක් විඳිති. ජීවත්වීම සඳහා යමක් හම්බ කර ගැනීමට දුක් විඳීමට වඩා – ‘ධනය රැස් කිරීමට දුක්විඳීම‘ වෙනස් ය.


ධනය උත්පාදනය වෙනුවෙන් තම කුසලතා භාවිතයට ගෙන මහා පරිමාණයෙන් ව්‍යාපාර ගොඩ නඟන්නන් රටකට – රටක දියුණුවට අවශ්‍යම වේ. දහස් ගණනකට ජීවනෝපායන් විවිධ මට්ටම්වලින් නිර්මාණය සහ පොදුවේ රටේ දියුණුවට අවශ්‍ය බදු ආදායම් වැඩි කිරීම මහා පරිමාණයේ ව්‍යාපාරවලින් සිදු වේ.


ධම්මික පෙරේරා මහා පරිමාණයේ ව්‍යාපාර ජාලයක හිමිකරුවෙකු වෙමින් ලංකාවේ අංක එකේ ධනවතා බවට පත් විය. ඔහු අද ජීවත් වන්නේ මනුෂ්‍යයෙකුට විඳින්නට හැකි ඉහළම සැප සම්පත් විඳිමිනි. බැලූ බැල්මට පෙනී යන්නේ ඔහු දේශපාලනයට අවතීර්ණ වන්නේ සියල්ල තාවකාලිකව හෝ හැර දමා බව ය.


දේශපාලනයෙන් මහා ධනවතෙකු වන්නා චෞරයෙකි. ව්‍යාපාර ගොඩ නඟා – උරුම කරගෙන, ඒවා සාර්ථකව කරගෙන යමින් පිළිගත් ශිෂ්ට සම්මතයන්ට අනුව – නීති ගරුකව ලාභ ලබා ධනවත් වන්නා චෞරයෙක් නොවේ.


ධම්මික පෙරේරා ධනවතෙකු වීම සම්බන්ධව පැහැදිලි අදහස් ඇත. කැෂිනෝ ව්‍යාපාරය සහ කොටස් වෙළඳ පොළේ ආයෝජනය කිරීම ඒ අතර ප්‍රධාන ය. ධම්මික ධනවත් වීම සම්බන්ධ එක අදහසක් පැහැදිලි නැත. මන්ද ඊට නිසි මූලාශ්‍ර නැති කම ය. ඒ අදහස නම් රාජපක්ෂ පවුලේ මුදල් කළමනාකරණය සිදු කළේ ධම්මික යන්නය. මේ අදහස ධම්මික පෙරේරාට ප්‍රතික්ෂේප කළ හැකිය. ඒ අනුව ධම්මික සතු ධනය ඔහු විසින්ම උපයන ලද ධනය යයි අපි පිළිගනිමු. එසේ නම් ධම්මික පෙරේරා ආණ්ඩුකරණයට පිවිසීම අහසේ පියාසර කරන ගුවන් යානයකින් මුහුදට පැන්නා වැනි වැඩක් නොවේ ද? ඒ අපට හිතන්නට පුළුවන් තරම නිසා විය හැකිය. ධම්මිකට අනුව තමාගේ දේශපාලන සම්ප්‍රාප්තිය රට අර්බුදයෙන් ගොඩ ගැනීම ය. ඊට අදාළව ඔහුට කරන්නට තිබෙන්නේ ‘ඩොලර් හැදීම‘ ය. කොතරම් සැහැල්ලුවකින් ද ඔහු මේ අදහස පවසන්නේ!


අසීමිත ලෙස ධනය රැස් කළ ධනවතෙකු ඒ සියල්ලෙන් මිදෙන්නට හෝ ඈත් වන්නට කල්පනා කිරීම හේතු දෙකක් නිසා විය හැකිය.


එකක් නම්, ධනය රැස් කිරීමෙන් හෙම්බත්ව සියල්ල හැර දමා අපිස් දිවි පෙවතක් – මුනිවරයෙකුගේ දිවි පෙවතක් අපේක්ෂා කිරීම ය.


අනෙක නම් ධනයට වඩා වැදගත් දෙයක් තවත් ඇති බැවින් එය උරුම කර ගැනීමට කල්පනා කිරීමය. එය නම් බලය යි.


ධනවතෙකුට – මහා පරිමාණයේ ව්‍යාපාරිකයෙකුට ද බලය නම් ‘ශක්තිය‘ ඇත. ඒ බලයට වඩා ‘බලගතු බලය‘ හෙවත් ‘ශක්තිය‘ වන්නේ දේශපාලන බලය යි.


අභාවප්‍රාප්ත කිලී මහාරාජා මේ ‘ද්විත්ව බලය‘ම අභ්‍යාස කළ පුද්ගලයෙකි. එහෙත් ඔහුගේ අභාවයෙන් පසුව ඔහු අභ්‍යාස කළ දේශපාලන බලය නිමවී යාම නියමය වේ. කිලී මහාරාජා ධන බලයේ මහිමයෙන් රටේ නායකයා බවට පත් වුණේ නම් ඔහුගේ බලය නිමවී නොයන බලයකි. බණ්ඩාරනායක – සේනානායක – ජයවර්ධන යන චරිත මිය ගිය පුද්ගලයන් වුවත් ලංකාවේ ආණ්ඩුකරණයෙහි නිමග්න වීමෙන් භුක්ති විඳි බලය, අභ්‍යාස කළ බලය අසාමාන්‍ය එකකි. ව්‍යාපාර ජාලයක් සම්බන්ධ තීන්දු තීරණ ගැනීමට වඩා රටක් සම්බන්ධව තීන්දු තීරණ ගැනීමට පුළුවන් වීම ලංකාව සම්බන්ධයෙන් හරිම අමුතු බලයකි. රටක් නැත්තට නැති කිරීමට – රටක නීතිය අවශ්‍ය අන්දමට කණපිට හැරීමට මේ අමුතු බලයට හැකිය. (මේ අමුතු බලය ලංකාවේ තරම් වෙන ශිෂ්ටසම්පන්න රටක තිබේදැයි නොදනිමි)
ධම්මිකගේ අභිප්‍රාය කුමක් ද?


මට හිතෙන අන්දමට ධම්මික පෙරේරාගේ අභිප්‍රාය වී තිබෙන්නේ ආණ්ඩුකරණයෙහි තීරණාත්මක චරිතයක්ව ඉක්බිතිව රටේ නායකත්වයට පත්ව භුක්ති විඳින බලය – අභ්‍යාස කරන බලය (හරිම අමුතු බලය) උරුම කර ගැනීමේ අරමුණක පිහිටා සිටින බව ය.


හොරකම් කිරීම හා මිනීමැරීම හැර වෙන දෙයක් කළ නොහැකි පුද්ගලයන් ආණ්ඩුකරණයේ තීරණාත්මක චරිත බවට පත්ව ඉන් එහාට ගොස් තිබෙනවා නම් ‘යම් හැකියාවක් – ශක්තියක්‘ තිබෙන මට බැරි ඇයි? යන පැනය ධම්මික තමාගෙන් ඇසුවා වෙන්නටත් පුළුවන.


තරඟය දිනන්නට පන්දු හයකින් ලකුණු හතළිස් පහක් රැස් කළ යුතුය. මේ අවසන් කඩුල්ලයි. ඒ කඩුල්ලට පැමිණ සිටින්නේ පිතිකරුවෙකු නොව දඟ පන්දු යවන්නෙකි. කුමක් කළ යුතු ද? කඩුල්ල රැකගෙන හැම පන්දුවකටම හයේ පහරවල් එල්ල කළ යුතුය. එපමණක් නොව නිපන්දුවක් ද උරුම කර ගත යුතුය. මේ තරඟය දින්නොත් ඔහු වීරයෙකි.


දැන් ධම්මික කඩුල්ලට පැමිණ සිටියි. අපි නරඹමු.


රටක නායකත්වය නම් සිහිනය


මෑත කාලයේ රටේ නායකත්වයට ජන වරමක් ලබන්නට හැකි බල ව්‍යුහයක් උරුම කරගෙන සිටි, එහෙත් එය නොහැකි වුණ අවාසනාවන්තම පුද්ගලයා රනිල් වික්‍රමසිංහ නම් වේ. පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේ දී ගෝඨාභයට එරෙහිව එජාපයෙන් නාම යෝජනා ඉදිරිපත් කිරීමට රනිල් වික්‍රමසිංහට නෛතික අවකාශය තිබුණ නමුත් ජයග්‍රහණය කළ නොහැකිය යන අදහස පක්ෂය තුළින් ප්‍රබලව මතු වූ හෙයින් ඔහුට පසු බසින්නට සිදු විය. මේ පසුබිම තුළ කරූ ජයසූරියට පිරිසක් ද, සජිත් ප්‍රේමදාසට පිරිසක් ද කැමැත්ත පළ කර සිටි වගත් නොරහසකි. රනිල් මේ දෙදෙනාගෙන් කිසි කෙනෙකුට අපේක්ෂකත්වය නොදෙන තැනක සිටියේය. අවසන මංගල ඇතුළු පිරිසකගේ මැදිහත්වීමෙන් සජිත් ඇතුළු පිරිසක් කඩාගෙන යාමට පියවර ගැනීම නිසා එපා වාහෙට හොදි බෙදන්නා සේ රනිල් සජිත්ට අපේක්ෂකත්වය ලබා දුන්නේය. ලබා දුන්නත් ඔහු ජයග්‍රහණයට නොව පරාජයට අවශ්‍ය පදනමය ගොඩ නැඟුවේ.


සජිත්ට අපේක්ෂකත්වය දෙනවාද නැද්ද යන අල්ල පනල්ලේ රනිල් තව දෙයක් කළේය. එය නම් සජිත් – කරූ දෙන්නාම නැතිව පොදු අපේක්ෂකයෙකු වෙනුවෙන් කල්පනාවකින් යම් පිළිවෙතකට අවතීර්ණ වීම ය. ඔහු තෝරා ගත් පොදු අපේක්ෂකයා වූයේ ධම්මික පෙරේරා ය. මේ කාරණය මාධ්‍ය මැනවින් වාර්තා කළ අන්දම අපට මතක ය.


කරූ සහ සජිත් දෙදෙනාම එක ගලෙන් දඩයම් කරනු රිසියෙන් රනිල් උන් හිටි ගමන් ධම්මික පෙරේරාගේ නිවසටම ගොස් පොදු අපේක්ෂකයා බවට ඉදිරිපත්වන ලෙසට යෝජනා කර ඇත. මේ යෝජනාවේ අරමුණ ධම්මික ජනාධිපති කිරීම ද? අපට වැටහෙන අන්දමට නම් අරමුණ රාජපක්ෂලා අතට බලය උරුම කර දීම ය. කෙසේ වුව තමන්ට පොදු අපේක්ෂකයා වන්නැයි රනිල් නිවසටම පැමිණ ආරාධනා කිරීම විහිළුවක් නොවන බව ධම්මික පෙරේරා වටහාගෙන ඊට අවශ්‍ය ප්‍රතිඥාව රනිල්ගෙන් ලබාගෙන රටේ නායකයා බවට පත්වීමේ සිහිනය පළවෙනි වතාවට දුටුවේ යයි මම අනුමාන කරමි.


එහෙත් රනිල්ට අවශ්‍ය අන්දමට පොදු අපේක්ෂකයෙකු ඉදිරිපත් කරන්නට නොහැකි විය. සජිත්ට අවස්ථාව ලබා දෙන්නට සිදු විය.


මේ ක්‍රියාදමය නිසා ධම්මික පෙරේරා තුළ ඇති වන්නේ රාජ්‍ය පාලනය උරුම කරගැනීම සම්බන්ධයෙන් නැවුම් බලාපොරොත්තුවකි. සිය ව්‍යාපාරවල පැවැත්ම වෙනුවෙන් ද වග බලා ගනිමින් රාජ්‍ය පාලනය සඳහා සැලසුම් සම්පාදනය කිරීමට ධම්මික නැඹුරු වුණ අන්දම ඔහු විවිධ මාධ්‍ය අවකාශයන් භාවිත කරමින් විදහා පෑවේය. ඒ වෙනුවෙන් ඔහු නිසි විශේෂඥයන්ගේ සහාය ලබමින් රටේ මූලික ප්‍රශ්න අධ්‍යයනය කර තමා බලයට පත්වුවහොත් රාජ්‍ය පාලනය කරන අන්දම විධිමත් අන්දමින් අදාළ ක්ෂේත්‍ර විශ්ලේෂණය කිරීමේ ද නිමග්න ව සැලසුම් සම්පාදනය කිරීම ද සිදු කළ බව අසන්නට ලැබේ.


ලංකාව ගොඩ නැඟීමට අවශ්‍ය අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණයක අවශ්‍යතාව වටහා ගන්නා ධම්මික ඒ ඔස්සේ සිය ප්‍රතිරූපය ගොඩ නඟා ගැනීම පිණිස ෘඡ ෑෘඹක්‍්ඔෂධභ යු ටියුබ් චැනලය නිර්මාණය කළේය. ඒ වෙනුවන් විශාල මුදලක් ආයෝජනය කොට සමාජ සේවයක අඩිතාලම දැමූ බව ද වාර්තා වේ. වසංගත සමයේ එය සාර්ථකව ව්‍යාප්ත කිරීමට ද ඔහු සමත් විය. මේ කටයුතු පිටුපස එදා ජනාධිපති අපේක්ෂකත්වය නොලැබුණත් කවදා හෝ මම රටේ නායකයා වෙමි යන සිහිනයෙන් – දැඩි අරමුණකින් ධම්මික පෙරේරා කටයුතු කළ බව අප්‍රකට සත්‍යයක් යයි මම අනුමාන කරමි.


තතු කෙසේ වුව පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේ දී ධම්මික වැඩ කරන්නේ ගෝඨාභයගේ ජයග්‍රහණය වෙනුවෙනි. එය ඔහුට එය නොකර බැරි කටයුත්තකි. මන්ද ඔහු ඒ පිළේ සාමාජිකයෙකු බැවිනි. එනමුත් ඔහු එය කරන්නේ රනිල් විසින් රෝපණය කරන ලද බීජයට සීරුවට ප්‍රාණය දෙමින් විය යුතුය.


ගෝඨාභය පාලනය ධම්මික ඇතුළු මහා පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන් පිරිසකට නරක නොවීය. ඊට හේතුව අන්ධකාරයේ ගමනක් යන්නට මහමඟට බැස්ස අන්ධයෙකුට කාගේ වුව කණවැල ඇල්ලීම පිහිටක් බැවිනි.


ගෝඨාභයගේ පාලනය අසාර්ථක වීම සිදු වන විට ව්‍යාපාරික ධම්මික දේශපාලනයට අවතීර්ණ වීමේ පසුබිමේ තදින් හෝම්වර්ක් කරමින් සිටියේ තරමක දුර පාරකින් මාවතට පිවිසීමට බවට දැන ගන්නට තිබේ. එහෙත් ඔහුට කෙටි පාරකින් ආණ්ඩුකරණයට අවස්ථාව උදාවෙයි. මේ අවස්ථාව ඔහුට ප්‍රදානය කරන්නේ රනිල් ද? නැත්නම් බැසිල් ද? නැත්නම් රනිල් -බැසිල් එකඟතාව අනුව ගෝඨා ද?


නිර්භීත තීන්දුවක්


මැති සභයට කාලයක් තිස්සේ පැමිණියේ හිඟන්නන් (දැනුම – කුසලතා හා ආර්ථික පදනම අනුව) වැනි චරිත ය. එහෙත් ඔවුන් ධනපතියන් බවට පත් වන්නේ අලංකාර පහරවල් කල් නොමරා එල්ල කරමින් ශතක රැස් කරන්නන් ලෙසිනි. ධම්මිකට ධනපතියෙකු වෙන්නට මැති සභය අවශ්‍ය නැත. මන්ද ඔහු මැති සභයට එන්නට වරමක් ලබන්නේ ධනපතියෙකු බැවිනි. මේ තීන්දුව ඔහු ගන්නේ මොළේ අමාරුවක් නිසා විය නොහැකිය. ඔහු මේ තීන්දුව ගන්නේ පැහැදිලි ගේම් ප්ලෑන් එකක් ඇතිව විය යුතුය. ඒක කුමක් ද?


ධම්මිකට ලැබෙන අමාත්‍ය පදවියට අයත් ආයතන යනු රටේ වැදගත් හා ප්‍රබලම ආයතනයි. මේ ලැයිස්තුව සකස් කළේ කවුරුන් ද? මේ ලැයිස්තුව සකස් කළේ ධම්මිකම විය හැකිය. කවුරුන් සකස් කළත් රනිල් ඊට එකඟ වී තිබේ. මෙතුළ රනිල්ගේ අසාර්ථකවීම නිල නොවන අන්දමට පිළිගැනීමක් ද ඇත. ඔහු සාර්ථක පදනමක සිටියේ නම් බැසිල්ගෙන් පුරප්පාඩු වන මන්ත්‍රී ධුරයේ දිව්රුම් දෙන්නේ සාගල රත්නායකය. මේ ඇමති පදවිය ලබා දෙන්නේ ද ඔහුටය. අගමැති පදවිය ලබා ගෙන විහිළුකාරයෙකු වී සිටින රනිල්ට ඒ ක්‍රීඩාවට අවසරය පොහොට්ටුවෙන් පමණක් නොව ගෝඨාභයගෙන් ද ලබා ගැනීමට තත්වයක් තිබුණේ නැත. මේ පසුබිමේ රනිල් ද වෑයම් කරන්නේ ධම්මිකගේ නැට්ටේ එල්ලෙන්නටය.


ධම්මික ගමනක් යන්නට හදන්නේ අධිවේගී දුම්රියකිනි. හැමදේම තමන්ට අවශ්‍ය අන්දමට සිදු කළ හැකි බලය ඔහු තමන් අතට ලබා ගෙන තිබේ. ඇත්ත වශයෙන්ම දැන් ධම්මික රනිල්ට – මහින්දට පමණක් නොව ගෝඨාභයට ද ඉහළින් ආණ්ඩුකරණය තුළ නිල බලයක් උරුම කරගෙන සිටින්නෙකි.


කඩා වැටුණ ව්‍යාපාරවලට මුදල් ආයෝජනය කොට ලාභ උපයන තත්වයකට ඒවා පත් කළ ධම්මික කඩා වැටුණ රාජ්‍යයට ඩොලර් සම්පාදනය කොට දැවෙන ප්‍රශ්න තුනී කරගත හොත් ඔහු බංකොළොත් සමාගමක් ගොඩ ගත්තා සේ රට ද ගොඩ ගත්තෙකු ලෙස පිළිගැනීමට ලක් විය හැකිය. ඒ වෙනුවෙන් තමන් නිර්භීත තීන්දුවක් ගත් බවය ධම්මික අවධාරණයෙන් පවසා තිබෙන්නේ. ධම්මිකගේ නිර්භීත තීන්දුව කෙක්කෙන් හෝ කොක්කෙන් ඵල දැරුවහොත් හැම ආර්ථික විශේෂඥයෙකුම – දේශපාලන විශේෂඥයෙකුම අන්දුන්කුන්දුන්ය.


ඩොලර් හැදීම


ධම්මික ‘ඩොලර් හැදීම‘ යන්න පරිහරණය කළේ අනවබෝධයෙන් නොවේ යයි සිතමි. එහිදී ඔහුට වචන පැටලුණා ද විය නොහැකිය. ‘ඩොලර් ගෙන ඒම‘ – ‘ආයෝජන ගෙන ඒම‘ – ‘ඩොලර් ඉපයීම‘ යනාදි යෙදුමක් භාවිත නොකර ‘ඩොලර් හැදීම‘ ගැන කතා කිරීම මට පමණක් අදාළ ගැටලුවක් ද?


‘ආප්ප හැදීම‘ – ‘සපත්තු හැදීම‘ -‘ගෙවල් හැදීම‘ – ‘වාහන හැදීම‘ මට වැටහෙයි. ‘ඩොලර් අච්චු ගැසීම‘ කීවා නම් එයත් මට වැටහෙයි. එහෙත් ඩොලර් අච්චු ගහන්නට ධම්මිකට බැරි බව අපි දනිමු. ධම්මික දැඩි විශ්වාසයකින් පවසන්නේ ‘ඩොලර්‘ හදන බව ය.


ලංකාව කුඩා රටකි. ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයේ ද දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ මෙන් රහස් කියා ජාතියක් නැත. එබැවින් ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයේ කලක සිට පවතින කථා බහක් සිහි වේ. ඒ කථා බහ නම් ‘ධම්මික රාජපක්ෂලාගේ සල්ලි හැන්ඩ්ල් කරන ප්‍රධාන පුද්ගලකයෙක්‘ යන්නය.


මේක ඇත්තක් ද?


මේ ප්‍රශ්නය ධම්මිකගෙන් ඇසුවොත් ඔහුට තරහා යන්නට පුළුවන. මම හැන්ඩ්ල් කරන්නෙ මගෙ සල්ලි මිස කාගෙවත් සල්ලි නෙමේ යයි ඔහු දැඩි ස්වරයකින් පිළිතුරු දෙනු ඇත.
ධම්මිකට ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයට – ආයෝජන ක්ෂේත්‍රයට අදාළ සියලු ආයතන එක රැයෙන් හිමි කරන විට එය දරා ගන්නට අපහසු තවත් ව්‍යාපාරික පිරිසක් එළියේ සිට කැළඹී සිටිනවා විය නොහැකි ද?


ඒ අය අතර ද රාජපක්ෂලාගේ මුදල් හැන්ඩ්ල් කරන අය සිටිනවා විය නොහැකි ද?


සමහර විට ”එකට කෑවත් බොක්ක වෙනස් යයි” කියා ධම්මික කියනු නැත.


දැන් මේ ”ඩොලර් හැදීම” ගැන අවධානය යොමු කරමු.


ඉතා සූක්ෂ්ම අන්දමට ඉන්ධන ලබා ගැනීම – ගෑස් ලබා ගැනීම – පොහොර ලබා ගැනීම යනාදිය සිදු කෙරුණොත් ධම්මික පැවසූ එක දෙයක් සත්‍ය වේ. ඒ කුමක් ද?


”මේක හෙලවෙන නැවක්, ගිලෙන නැවක් නෙමේ. ප්‍රශ්නය ඩොලර් නැතිකමයි.”


එහෙනම් ඩොලර් ටික හදාගෙන දැවෙන ප්‍රශ්න තුනී කළහොත් වැඩේ ගොඩ ය. එහෙම වෙනවා නම් ඩොලර් කොහෙන්දැයි කාටවත් ප්‍රශ්නයක් නැත. ඒ ලංකාවේ හැටිය.


දැන් අප වටහා ගත යුත්තේ ඩොලර් හැදීම නම් කටයුත්ත ධම්මිකට හැර වෙන කෙනෙකුට කළ නොහැකි බවයි.


තමන් ළඟ තබා ගත නොහැකි ධනයක් හිතවන්තයෙකු ළඟ කෙනෙකු තබන්නේ පසුව ලබා ගන්නා අදහසිනි. හිතවන්තයා ඒ මුදල් රහසිගතව සඟවා තබයි. මුදල්වල අයිතිකාරයාට මේ මුදල් නීත්‍යනුකූලව අයිති කර ගැනීමට අවශ්‍ය වෙයි. මේ මුදල් නීත්‍යනුකූලව අයිති කර ගැනීම හෙවත් කළු සල්ලි සුදු කිරීම ව්‍යාපාරික ලෝකය තුළ සෙප්පඩ විජ්ජාවකි. මේ සෙප්පඩ විජ්ජාවත් ‘ඩොලර් හැදීම‘ වැනි වැඩකි.


හෙට අනිද්දා වන විට ලංකාවට ඉන්ධන – ගෑස් සහ පොහොර ලැබෙන්නට පටන් ගතහොත් ඒවාට ගෙවිය යුතු මුදල් – ඩොලර් ද ගෙවා තිබේ නම් කලබල වන්නට දෙයක් නැත. සඟවන ලද මුදල් නීත්‍යනුකූලව හිමි කර දීම යන ක්‍රියාව මෙලෙස සිදු වෙන බව අද නොදන්නේ කවුරුන් ද? මේ ක්‍රියාදාමය තුළ මොළෙන් කළ යුතු වැඩ ටිකක් ඇත. ඒවා හැමෝටම කළ නොහැකිය. කළ හැකිම පුද්ගලයා සොයා වැඩේ භාරදිය යුතුය.


මහ බැංකුවේ අධිපති පවා විස්මයට පත්වන අන්දමට ධම්මික ඩොලර් හදන්නට පිළිවන. සමහර විට මහ බැංකුවේ අධිපති සමඟ වාඩිවී වැඩේ කරනවා වෙන්නටත් පුළුවන. අවසන සිදු වන්නේ කුමක් ද? රාජපක්ෂලා ගොඩ යාම ය.


ධම්මික පාස් වුණොත්


ධම්මික ෆේල් වුණොත් ෆේල් වන්නේ ”සෙප්පඩ විජ්ජාවක්” සිදු නොවුණ බැවිනි. එසේ නම් අපට අසන්නට ලැබෙන දේවල් සම්පූර්ණයෙන්ම නිවැරදි නැත. ධම්මික පාස් වුණෝතින් ගොඩ යන්නේ රාජපක්ෂලා විතර ද? නැත ඉහළින්ම ඉදිරියට – ඉදිරියට ගමන් කර සිටින්නේ ධම්මිකය. කාටවත් විසඳන්නට බැරි වුණ ප්‍රශ්න විසඳුව මොහු නොවේද අප රට පාලනය කිරීමට සුදුස්සා!


ධම්මික අමාරුම විභාගකෙට පෙනී සිටීමට විභාග ශාලාවට පැමිණ සිටියි. මේ විභාගයට පිළිතුරු ලියන්නට අවශ්‍ය ඉගෙනුම ලබා පාඩම් කර නැතත් පිළිතුරු ලියන්නට වාඩි වෙන්නේ ලොකු ආත්ම විශ්වාසයකිනි. අමාරුම විභාගයෙන් ඔහු උසස් සාමාර්ථයක් ලබා ගතහොත් රට ගොඩ නොවේ ද? රට ගොඩ ඒ යයි අපි සිතමු. එතනින් තරඟය නිමා වනු නැත.


ධම්මිකට රටේ නායකයා වීමේ අරමුණ සාක්ෂාත් කර ගැනීම ඉතිරිව තිබේ. ඊට හරහට සිටින්නේ නාමල් ය. මේ මොහොත තුළ නාමල් ට සිහිනය සාක්ෂාත් කර ගන්නට බැරිය. රාජපක්ෂලා ධම්මිකට ඩොලර් හදන්නට උල්පත පාදා දෙන්නේ පළමුව ධම්මික දෙවනුව නාමල් යන තීන්දුව මත විය හැකිය.


මා මේ මොහොතේ අපේක්ෂා කරන්නේ ධම්මික පෙරේරාගේ අසමත් වීමය. ඊට හේතුව රාජපක්ෂලා දේශපාලන වැඩ බිමෙන් දූරිභූත කිරීම හැර ලංකාවට සැබෑ ගොඩ ඒමක් නැති බැවිනි. ධම්මික සමත්ව යළි වතාවක් රාජපක්ෂ කෙනෙකුට ආණ්ඩුකරණයට අවස්ථාව උදා වුවහොත් ලංකාවට බරපතළම වරද කළ පුද්ගලයා මහින්ද නොව, රනිල් නොව ධම්මික පෙරේරා ය.


විනාශය තුළින් ඉපදීමකි රට අපේක්ෂා කළ යුත්තේ. පැළැස්තරය ඝන එකක් වුව ඉන් තුවාලය සුව නොවේ.■

අත තැබූ-නොතැබූ කියුබාවට අන්තිමේ වුණේ මොකක්ද?

0

කියුබාව, වසර 45ක් තනි කැමරාකරුවකුගේ ඇසින්
Cuba and the Cameraman (2017)

වර්ෂ 2000 වන විට තත්වය තරමක් සතුටුදායක වී ඇති බව පෙනෙන්නට තිබේ. ඒ සංචාරක ව්‍යාපාරය නිසාය. හවානා නුවර සංචාරක හෝටල් නවීකරණය වෙමින් තිබේ. කලා වෙළඳ පොළ සංචාරකයින්ගෙන් පිරී ඇත. චේ ගුවේරාගේ සුප්‍රසිද්ධ අලේඛ්‍ය ඡායාරූප විවිධ ආකාරයෙන් ඩොලර්වලට අලෙවි වෙයි.

■ අතුල දිසානායක

සමාජවාදය අදහන තුන්වන ලෝකයේ රටවල වාමාංශිකයන්ගේ පරමාදර්ශී රාජ්‍යයක් වූයේ කියුබාවයි. ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ සහ චේ ගුවේරා විසින් ආයුධ සන්නද්ධ අරගලයකින් සමාජවාදී කියුබාව පිහිටුවනු ලැබුවේ 1959 දීය. සීතල යුද සමයේ තෙවන ලෝක යුද්ධයක් ඇතිවිය හැකිව තිබූ එක් මර්මස්ථානයක් වූයේ ද කියුබාවයි. කියුබානු රජය පෙරලා දැමීමට 1961 දී ඇමරිකාව ගත් අසාර්ථක ප්‍රයත්නයත් සමග 1962 දී රුසියාව කියුබාවේ න්‍යෂ්ටික මිසයිල ස්ථානගත කිරීමට ගත් උත්සාහය නිසා ලෝකයම විනාශය කරා ගෙන යා හැකි යුද්ධයක් මහ බලවතුන් දෙදෙනා අතර ඇතිවීමට ඉඩ තිබුණි. අවසානයේ කියුබානු මිසයිල අර්බුදය සාමකාමීව විසඳෙන්නේ ඇමරිකානු ජනාධිපති ජෝන් එෆ් කෙනඩි සහ සෝවියට් නායක නිකිතා කෘෂේව්ගේ දුර දක්නා තීරණය නිසාය.


සමාජවාදී කියුබාව දශක ගණනාවක් තිස්සේ ධනේශ්වර කඳවුරේ බලවතා වූ ඇමරිකාවේ දොරකඩ නොසැලී සිටීම එකල ලංකාවේ සමාජවාදීන් ප්‍රහර්ෂයෙන් පිනා යන කරුණක් විය. ඔවුන් පසුගිය දශකය මැද දක්වා මහත් ආඩම්බරයෙන් කියුබාව ගැන කියූ ජනප්‍රිය කතාවක් ඇත. “බලන්න සහෝදරයා ඇමරිකාවේ මිනිස්සු ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරු දහයකට වැඩිය දැක්කා. ඒත් ඔවුන් දැක්කේ එක පිදෙල් කස්ත්‍රෝ කෙනයි.” එකල කිසිදු ප්‍රතිතර්කයක් නොනගා එය අසා සිටියත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටක් වූ ලංකාවේ එක් රාජ්‍ය නායකයකුගේ වසර පහක වත් ධුරකාලයක් අපට ඉවසාගත නොහැකි නම්, තනි පක්ෂයක් ඇති කියුබාවේ මිනිසුන් එක් පාලකයකු දශක පහකට ආසන්න කාලයක් කෙසේ ඉවසා සිටින්නට ඇත් ද? යන සාධාරණ ප්‍රතිතර්කය දැන් නගන්නට සිතෙන්නේ නිරායාසයෙනි.


ඇමරිකානුවන්ගේ එදිරිවාදිකම්වලට කියුබාව ලක්වන වාරයක් පාසා ලංකාවේ වාමාංශිකයන්, ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාලය ඉදිරිපිට “කියුබාවට අත නොතබනු” යනුවෙන් සටන් පාඨ කීවේ කියුබාව පිළිබඳ වූ සමාජවාදී අනුරාගයෙනි. එහෙත් දැන් පෙර කී ලෙස “කියුබාවට අත නොතබනු” යනුවෙන් සටන් පාඨ කියන්නට ලෝකයේ කවර තැනක වත් ඉදිරිපත් වන සමාජවාදීහු නැත. දැන් කියුබාවට අත තියන්නට ඇමරිකාවට අවශ්‍ය නැති නිසාය. “අත නොතබනු” යයි කියූ කියුබාවට සත්‍ය වශයෙන්ම අවසානයේ කුමක් සිදුවීද?


ඇමරිකානු වාර්තා චිත්‍රපට නිර්මාණකරුවකු සහ ජනමාධ්‍යවේදියකු වන ජෝන් ඇල්පර්ට් (Jon Alpert) දශක පහක් තිස්සේ (1972-2016) ඇමරිකාවේ සිට කියුබාවට යමින් එමින් රූගත කොට නිමවූ පැයකුත් විනාඩි 53 ක් පුරා දිවෙන Cuba and the Cameraman (2017) අපූරු වාර්තා චිත්‍රපටයකි. ඔහු කියුබාවට සිදුවූ දේ පිළිබඳ චිත්‍රයක් තාර්කික ප්‍රවේශයකින් අප ඉදිරියේ ඇඳ පෙන්වයි. වාර්තා චිත්‍රපටය සහභාගිත්ව (Participatory) ශානරයට ඇතුළත් වේ. එය දේශපාලනික මෙන්ම මානව විද්‍යාත්මක වටිනාකමක් ඇති සුවිශේෂ වාර්තා චිත්‍රපටයකි. කියුබාවේ ඈත ගමක වෙසෙන එකම පවුලේ සහෝදරයන් තිදෙනෙකු සහ සහෝදරියක ද, නාගරිකව වෙසෙන පවුල් කිහිපයක් ද කේන්ද්‍ර කරගනිමින් කියුබාවේ අවශේෂ සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලනමය තත්වයන් තුළින් කියුබාවේ සමාජවාදී පසුබිම දශක පහකට ආසන්න කාලයක් පැවැති අන්දම රූපණය කරන්නට ජෝන් ඇල්පර්ට් මෙම වාර්තා චිත්‍රපටයෙන් උත්සාහ දරයි.


ජෝන් ඇතුළු පිරිස නිව්යෝර්ක් නගරයේ ජනයා මුහුණ දෙන විවිධ කාලීන සමාජ සහ ආර්ථික ප්‍රශ්නය වීඩියෝ කැමරාව ආධාරයෙන් ගවේෂණය කරමින් සිටිති. ඒ පටිගත කිරීමේ පහසුකම් සහිත ජංගම වීඩියෝ කැමරාව හඳුන්වා දුන් මුල් කාලයයි. මේ අතර නිව්යෝර්ක් නගරයේ මිනිසුන් මුහුණ දෙන ප්‍රශ්නවලට සමානව කියුබාවේ වැසියන් මුහුණ දෙන ප්‍රශ්නවලට පිළියම් යෙදීමට කියුබානු විප්ලවීය ආණ්ඩුවේ ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ සමාජ වැඩසටහනක් ක්‍රියාත්මක කරන්නට යන බව ජෝන් ඇල්පර්ට්ට දැනගන්නට ලැබෙයි. නිදහස් අධ්‍යාපනය, නිදහස් සෞඛ්‍යය, සෑම කෙනෙකුටම නිවාස ආදිය මේ වැඩසටහන යටතේ කියුබානු වැසියන්ට ලැබෙයි. මේ අතර කියුබානු නායකයා හවානා නුවර දහස් සංඛ්‍යාත කියුබානු වැසියන් අමතමින් මෙසේ කියයි. “අපි සටන් කරනවා. අපේ කම්කරුවන් ඇමරිකාවේ ධනපතියන්ට යටත් නැත. ඇමරිකානු එක්සත් ජනපදයේ දොරකඩ සමාජවාදී විප්ලවයක් සිදු කිරීම ඔවුන් ඉවසන්නේ නැහැ.”


අනතුරුව දර්ශනය වන්නේ ඇමරිකානු ජනාධිපති ජෝන් එෆ් කෙනෙඩි මියාමිහිදී ඇමරිකානු ජනතාව අමතන අන්දමයි. එහිදි ඔහු මෙසේ කියයි. “කියුබානුවන් ආර්ථිකමය වශයෙන් සූරාකෑම නිම කරන බවට කියුබානු ජනතාවට පොරොන්දු ලබා දී ඇත. ඔවුන්ට පොලිස් රාජ්‍යයක් ලැබී ඇත. මට සහතික කරලා කියන්න පුළුවන් දවසක කියුබාව නැවත නිදහස ලබන බව.”


1972 දී කියුබාව අතහැර ලක්ෂ ගණනාවක් ඇමරිකාවට පලාආහ. ජොන් ඇල්පර්ට් සිතන්නේ සත්‍ය තත්වය දැක ගැනීමට තමන්ම කියුබාවට යා යුතු බවයි. ඔහු සිය කැමරා ආම්පන්න රැගෙන කියුබාව බලා යාත්‍රා කරයි.


එතැන් සිට දශක පහක පමණ කාලයක් වරින් වර කියුබාවට යමින් ජෝන් සිය කැමරාවෙන් කියුබානු ජනජීවිතය රූගත කරයි. මුලින්ම රූගත කරන්නේ හවානා නගරයට දුරින් වූ ගමක ගොවියන් වූ 64 හැවිරිදි Cristobal සහ ඔහුගේ සොයුරන් වූAngel, Gregorio සහ සහෝදරිය වූ Lilo ය. මේ ගොවියෝ ස්වයංපෝෂිතය. එහෙත් ගොවිතැන කෙරෙන්නේ අතිප්‍රාථමික ස්වරූපයෙනි. ඉඩම් රජය සතු වන අතර ඔවුන්ගේ ශ්‍රමයට ගෙවීමක් නොලැබේ. ඔවුන් සේවය කරන්නේ ස්වේච්ඡාවෙනි. එය විප්ලවය වෙනුවෙන් තමන් කළ යුතු උදව්වක් ලෙස ඔවුහු හඳුන්වති. සරල ජීවිතයක් ගත කරන මේ ගැමියෝ වැඩ අහවර වූ පසු ප්‍රිය සම්භාෂණ සංවිධාන කොට, අඩියක් පුඩියක් ගසා ගීතයක් ගයා සිය ගැමි ජීවිතය ගෙවා දමයි.
මේ වන විට කියුබාවේ නොමිලේ අධ්‍යාපනය ලබා දීමට දැවැන්ත ලෙස ගොඩනැගිලි ඉදිවෙයි. රජය සෑම වැසියෙකු සඳහාම නොමිලේ නිවසක් ලබාදීමට, නොමිලේ සෞඛ්‍ය පහසුකම් ලබාදීමට කටයුතු කරමින් සිටින අයුරු ජෝන් දකියි. ෆිදෙල් මේ සියලු කාර්යයන් කරන්නේ සෝවියට් දේශය ලබා දෙන ආධාර මත පදනම් වෙමිනි. උක් වගාව සරුවට කෙරෙන අතර 1975 වන විටත් කියුබානු සමාජවාදය හොඳින් ක්‍රියාත්මක වන බව පෙනේ. නගරයේ ආහාර ඇතුළු පාරිභෝගික ද්‍රව්‍ය ප්‍රමාණවත් ලෙස තිබෙන බව පෙනේ.


1979දී ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ඇමතීම සඳහා නිව්යෝර්ක් නුවරට පැමිණෙයි. කියුබාවෙන් ඇමරිකාවට පලා ආ මිනිස්සු කියුබානු නායකයාට විරෝධතා දක්වති. ගුවන් යානය තුළ දී ජෝන් ෆිදෙල්ගෙන් අසන්නේ මිනිසුන් ඔබව මරා දැමීමට අවශ්‍ය බව කියනවා ඒ ගැන බියක් නැතිද? යනුවෙනි. එහි දී ෆිදෙල් සිනහවෙමින් කියන්නේ “කිසිවෙකු ඔහුගේ වෙලාව එනතුරු මැරෙන්නෙ නෑ” යනුවෙනි. මිනිසුන් නිරන්තරයෙන් පවසන්නේ ෆිදෙල් වෙඩි නොවදින ඇඳුමක් ඇඳ සිටින බව යයි ජෝන් කියයි. සිය සුරුට්ටුව පසෙකට කළ ෆිදෙල් සිය හමුදා ඇඳුම නිරාවරණය කොට කිසිදු ආරක්ෂිත ඇඳුමක් නැති බව පෙන්වයි. තමන්ට ඇත්තේ සදාචාරය නමැති ආරක්ෂිත කබාය බවත් එය ශක්තිමත් බවත් තමන් නිව්යෝර්ක් නුවරට ගොඩබසින්නේ එලෙස බවත් ෆිදෙල් කියයි.


එක්සත් ජාතීන් අමතමින් ෆිදෙල් කියා සිටින්නේ පොහොසත් රටවල් සහ දුප්පත් රටවල් අතර සබඳතාවන් සාමකාමි ලෙස සහ බුද්ධිමත් ලෙස ගොඩ නැගෙන්නේ නැතිනම් අනාගතය විනාශයක් වනු ඇති බවය.


විප්ලවය සමග සිටින්නට බැරි නම් රට හැර යන්නට කාලය පැමිණ ඇති බව ෆිදෙල් ජනතාවට කියා සිටී. කියුබාව හැර යන්නන් රැගෙන යාමට ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ ඇමරිකානු බෝට්ටුවලට ඉඩ දුන්නේය. සමාජවාදය හැර යන්නන්ට ෆිදෙල් එසේ ඉඩ දුන්නේ සූක්ෂ්ම උපායක් නිසා බව පසු කාලයකදී අනාවරණය විය. කියුබාව හැර යන්නන් ගොඩේ ෆිදෙල් කියුබානු ඔත්තුකරුවන්ට ද ඇමරිකාවට යන්නට ඉඩ සැලසූ බව කියවේ. 2019 වසරේ තිරගත වූ Wasp Network චිත්‍රටය එලෙස පලාගිය ඔත්තුකරුවකුගේ සත්‍ය කතාවක් ඇතුළත් වෘත්තාන්ත චිත්‍රපටයකි.මෙලෙස කියුබාව හැර යන්නවුන් අතර කියුබානු සිරගෙවල්වල සිටි සාමාන්‍ය සිරකරුවෝ ද, දේශපාලන සිරකරුවෝ ද, මානසික රෝහල්වල සිටි රෝගීහු ද වූහ.


ජෝන් නැවතත් කියුබාවේ ගැමි මිතුරන් හමු වීමට යයි. ඔහු දැන් 80 වියේ පසුවෙයි. ඔවුන්ගේ ජීවිතවල කිසිදු වෙනසක් වී නැත. ඔවුන් සතුටින් සිටින බව පෙනේ. එහි රහස නිතරම වැඩ කිරීම යයි ඔවුහු කියති. නවීකරණය වී නැති, ගරා වැටෙමින් පවතින නගරයේ ගෙවල් අතරින් ජෝන් යන්නේ අවුරුදු 16 කට පෙර රූගත කළ දැරියක සොයා ගෙනය. ඇය දැන් අඩු වයසින් විවාහ වී ඇත.


මේ 1989 වර්ෂයයි. කියුබාවට සැතැපුම් 3000 ක දුරින් යුරෝපයේ බටහිර ධනේශ්වර ජර්මනියත්, නැගෙනහිර සමාජවාදී ජර්මනියත් වෙන් කළ බර්ලින් තාප්පය බිඳ වැටෙයි. ඒ සමගම සමාජවාදී සෝවියට් දේශයත් බිඳ වැටෙන අතර සෝවියට් දේශයෙන් කියුබාවට ඒ වන විට ලැබෙමින් තිබූ සහනාධාර ද නැවතෙයි. ජනතාව අමතමින් ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ කියන්නේ තමන් දුෂ්කර කාලයකට පිවිස ඇති බවත් එහෙත් කියුබානු විප්ලවය සහ කියුබානු සමාජවාදය ආරක්ෂා කිරීම සුවිශේෂ කාර්යයක් බවත්ය.


ක්‍රමයෙන් කියුබාවේ ඉදිකිරීම් අංශයේ තාක්ෂණික උපකරණ කැඩී බිඳී යයි. ඉදිකිරීම්වලට අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය පුරවාගත් සෝවියට් නැව් සෝවියට් දේශය බිඳ වැටුණු පසු නැවත පැමිණ නැත. අතිප්‍රාථමික තත්වයෙන් පවත්වාගෙන යන බස් කර්මාන්ත ශාලාවට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය නැත. වෙළඳසැල්වල රාක්ක හිස්වී ඇත. කියුබාවේ ප්‍රමුඛතම කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනය වූ සීනි ඇති තරම් අලෙවියට තිබුණත් ඒවා නිකුත් කරන්නේ සලාක ක්‍රමයකටය. ආහාර සඳහා දිගු පෝලිම්ය. සතියකට එක් පවුලකට ලැබෙන්නේ මාළු රාත්තලකි. එක් දිනකට පුද්ගලයකුට ලැබෙන්නේ පාන් ගෙඩියකි. ඇතැම් තරුණයින් කොකේන් මත්ද්‍රව්‍ය විකිණීමට පෙළඹී ඇත. ගරා වැටුණු, අපිරිසිදු නිවාස සංකීර්ණවලින් නගර පිරී ඇත. ඒ වන විට සෑම දිනකම පැය හතරක විදුලි කප්පාදුවක් ක්‍රියාත්මක වේ.


1993 වර්ෂය උදාවී ඇත. ජෝන් කැමරාව රැගෙන ෆිදෙල් හමුවට ගොස් කියුබාවේ ආහාර හිඟය ගැන ෆිදෙල්ගෙන් විමසයි. “අපගේ මූලික ප්‍රශ්නය යුරෝපයේ ප්‍රශ්න නොවේ. ඇමරිකාවේ ප්‍රශ්න නොවේ. අපගේ ප්‍රශ්නය සම්බාධකයි. සෝවියට් දේශයේ බිඳවැටීම කනගාටුදායකයි. ඒ තත්වය අප වැනි රටවලට මහත් ඛේදවාචකයක්”.


ජෝන් නැවත කියුබාවේ ගම්බද ජීවත් වන ගැමි මිතුරන් තිදෙනා (සහෝදරයන් තිදෙනා) හමුවීමට යයි. ඔවුන් දැන් වයස අසූ ගණන්වලය. මස් පිණිස ඔවුන්ගේ එක් ගවයකු කොල්ල කා ඇත. දැන් ඔවුන්ට සිටින්නේ එක් ගවයෙකි. මේ නිසා වැඩියෙන් කායික ශ්‍රමය වගුරන්නට ඔවුන්ට සිදුවී ඇත. ඒ මදිවාට අශ්වයන් ද ඔවුන්ට අහිමි වී ඇත. ඔවුන් වගා කරන අස්වනු සොරා ගන්නා අය ද වෙති. සොරුන් නිවාසවලට පැන බඩු භාණ්ඩ ද සොරා ගන්නා බව මේ ගොවියෝ කියති. සුබසාධන කටයුතු අඩපණ වී ඇත. යොවුන් වියේ පාසල් සිසුන් පවසන්නේ තත්වය නරක බවත් වැඩියෙන් ආහාර අවශ්‍ය බවත්ය. පාසල් සිසුන්ට ආහාර ලෙස දෙන්නේ අර්තාපල් සහ බිත්තර පමණි. මස් සොයා ගන්නට නැත. රෝහල්වල අවශ්‍ය තරම් බෙහෙත් ඇත්තේ නැත. ශල්‍යාගාරවල ඇත්තේ ඉතා පැරණි උපකරණය. ශල්‍ය කටයුතු සඳහා භාවිත කරන අත්වැසුම් ඉරෙන තුරු නැවත නැවත සෝදා භාවිතයට ගැනීමට සිදුව ඇත.


1995 වර්ෂය උදාවෙයි. කියුබාවේ ආර්ථිකය කඩා වැටීම ආරම්භ වී දැන් වසර පහක් ගතවී ඇත. ඔහු ගැමි පළාතේ මිතුරු ගොවියන් හමුවට යයි. ක්‍රිස්ටොබාල්, ග්‍රෙගරියෝ සහ ඇන්ජෙල් වයෝවෘද්ධ වයසේ වුවත් සෞඛ්‍ය සම්පන්නව ජීවත් වෙති. ඔවුන්ට ඉතිරි ව සිටි සතුන් ගවයින්, අශ්වයින්, ඌරන් ආදි සියලු දෙනාම මස් පිණිස සොරකම් කර ඇත.


වර්ෂ 2000 වන විට තත්වය තරමක් සතුටුදායක වී ඇති බව පෙනෙන්නට තිබේ. ඒ සංචාරක ව්‍යාපාරය නිසාය. හවානා නුවර සංචාරක හෝටල් නවීකරණය වෙමින් තිබේ. කලා වෙළඳ පොළ සංචාරකයින්ගෙන් පිරී ඇත. චේ ගුවේරාගේ සුප්‍රසිද්ධ අලේඛ්‍ය ඡායාරූප විවිධ ආකාරයෙන් ඩොලර්වලට අලෙවි වෙයි. කියුබාවේ ඉංජිනේරුවෝ, ජනමාධ්‍යවේදියෝ කලා වෙළඳපොලේ විවිධ කලා නිර්මාණ අලෙවි කරති.


එක් තරුණයකු දුර්වල අපැහැදිලි රූප ඇති රූපවාහිනිය දෙස බලමින් කියන්නේ තමන් ෆිදෙල්ගේ උත්සවයක් නරඹන බවය. එහෙත් ඔහු කියන්නේ සියල්ල බොරු බවයි. තමන් කොමියුනිස්ට් නොවන අතර තමන් යථාර්ථවාදියකු යයි ඔහු කියයි.


ජෝන් ගොවිපලේ මිතුරන් තිදෙනා හමුවීමට යයි. දැන් එක් අයෙකුගේ වයස අවුරුදු 92 කි. ඔහු තවමත් හොඳින් ගොවිපලේ වැඩ කටයුතු කරයි. ගොගෙරියෝගේ වයස අවුරුදු 88 කි. ක්‍රිස්ටොබාල්ට උගුරේ පිළිකාවක් ඇති වී ශල්‍යකර්මයක් සිදු කොට ඇත. දැන් ඔහුට කතා කිරීමට නොහැකිය. නැවත කතා කරන්නට නම් විද්‍යුත් උපකරණයක් අවශ්‍යය. එහෙත් එවැන්නක් කියුබාවේ නැත. නොමිලේ සෞඛ්‍ය සේවය ඇතත් රෝහල්වල ඇත්තේ යල් පැන ගිය පැරණි උපකරණය. ඇතැම් ඒවා 50-60 දශකයේ භාවිත වූ උපකරණය. ක්‍රිස්ටොබාල් ශල්‍යකර්ම සිදුකරන වෛද්‍යවරයාගේ වැටුප මසකට ඩොලර් 25 කි. එය ඒ වන විට එරට ටැක්සි රියැදුරකු සොයන මුදලටත් වඩා අඩුය.


මාස දෙකකට පසු නැවත ජෝන් ඇමරිකාවේ සිට පැමිණෙන විට ක්‍රිස්ටොබාල්ට කතා කිරීමට පහසුවන විද්‍යුත් උපකරණයක් ගෙන එයි. ක්‍රිස්ටොබාල් සිය ඥාතින් අතරට ගොස් සතුටින් කතා කරයි. ඔහුගේ සහෝදරයන් දෙදෙනාද, සහෝදරිය ද සතුටට පත්වෙති. එය වාර්තා වැඩසටහනේ එක්තරා සංකේතාත්මක උත්ප්‍රාසයකි. සමාජවාදී කියුබානුවන්ගේ වියැකී ගිය හඬ නගන්නට ධනවාදී ඇමරිකානු තාක්ෂණයෟ
2006 වසර එළඹී ඇත. වාර්ෂිකව සමරන ෆිදෙල්ගේ උපන් දින උත්සවය දැවන්ත හමුදා සංදර්ශනයකි. කියුබානු මෙන්ම ජාත්‍යන්තර ජනමාධ්‍යවේදීහු ද එය වාර්තා කිරීමට සැදීපැහැදී සිටිති. නමුත් 80 වියේ පසුවන ෆිදෙල් රොගාතුර වී ඇති බැවින් ඔහු වෙනුවට උත්සවයට පැමිණෙන්නේ ඔහුගේ සොහොයුරු රාවුල් කස්ත්‍රෝය. සමාජවාදී රටවල පාලකයින්ට තිබුණු “පෞරුෂත්ව උන්මාදය” (Cult of Personality) යම් ප්‍රමාණයකට ෆිදෙල්ට ද තිබුණේය.


ජෝන් ගැමි ගම්මානයේ ගොවි මිතුරන් සොයාගෙන යයි. ඒ යන විට සහෝදරයන් තිදෙනාම මිය ගොසිනි. ඉතිරිව සිටින්නේ වයෝවෘදිධ නැගනිය ලිලෝ පමණි.


2016 වසර එළඹෙයි. දැන් කියුබාවේ හවානා නුවර වීදි සංචාරකයින්ගෙන් පිරී ඇත. නව ගොඩනැගිලි ඉදි කෙරී ඇත. මුදල් ලබාගන්නා ස්වයංක්‍රීය ටෙලර් යන්ත්‍ර ද කියුබාවට පැමිණ ඇත. තරුණ ජනයා ස්මාර්ට් දූරකථන භාවිතා කරති. එහෙත් ජෝන්ගේ මිතුරන් ජීවත්වන නාගරික නිවාස සංකීර්ණය නම් පසුගිය වසර 20 තුළ කිසි ආකාරයකින් දියුණු වී නැත. නාගරිකව වෙසෙන එක් මිතුරෙකු යන්තම් ආර්ථිකය දියුණු කර ගෙන ඇත. ඊට හේතුව කියුබානු රජය සමාජවාදී ආර්ථික මොඩලය ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින් පුද්ගලික දේපළ ක්‍රමයට යම් ප්‍රමාණයකට ඉඩ දීම නිසා පුද්ගලික ව්‍යාපාර කිරීමට හැකි වී තිබිමය. ජෝන්ගේ මිතුරාගේ අභිප්‍රාය රාජ්‍ය අංශයේ මෙන් විශාල වෙළඳ සැලක් ආරම්භ කිරීමය.


ෆිදෙල් ගේ 90 වන උපන් දිනය යෙදී ඇති දිනයේ තව එක් වරක් හෝ ෆිදෙල් දැක බලා ගැනීමට ජෝන්ට අවශ්‍ය ය. ඔහුට ෆිදෙල් හමු වීමට අවස්ථාව උදාවේ. ඒ වන විට ෆිදෙල් සිටින්නේ රෝද පුටුවකය. ජෝන් ෆිදෙල්ට හිස් වැසුමක් පරිත්‍යාග කරන අතර ෆිදෙල් ජෝන්ගේ කමිසයේ සිය අත්සන යොදයි. ඔහු ෆිදෙල්ට සමු දෙයි. 2016 නොවැම්බර් 25 ෆිදෙල්ගේ සොයුරු රාවුල් කස්ත්‍රෝ ෆිදෙල් අභාවප්‍රාප්ත වූ බව නිල වශයෙන් නිවේදනය කරයි.
ආධාරකරුවන් ෆිදෙල්ගේ ඇමරිකානු විරෝධී ස්ථාවරය ප්‍රශංසාවට ලක් කළත්, මානව හිමිකම් ක්‍රියාකාරීහු ෆිදෙල්ගේ ඒකාධිපතිත්වය විවේචනය කරති. පැරණි පරම්පරාව ද, තරුණ පරම්පරාව ද ෆිදෙල්ගේ භස්මාවශේෂ රැගෙන යන රථ පෙරහැරට එක්වී කඳුළු සලති. හඬා වැටෙති. එක් පියෙකු කොකා කෝලා කැප් තොප්පියක් පැළඳ හඬමින් සිටින සිය පුත්‍රයාට කියන්නේ “ෆිදෙල්ගේ කාලය ඉවරයි. ඔබ වැනි දරුවන්ගේ යුතුකම වන්නේ කියුබාව වෙනුවෙන් සටන දිගටම ගෙන යාම” බවයි.


කියුබාව දැන් සමාජවාදයට ප්‍රතිසංස්කරණ එක් කරමින් ධනවාදය දෙසට ඉතා සෙමින් වුවද පරිවර්තනය වෙමින් සිටී. දේශපාලනික පසමිතුරුභාවයන් අමතක කොට, ඓතිහාසික මොහොතක් සනිටුහන් කරමින් ඇමරිකානු ජනාධිපති බැරැක් ඔබාමා 2016 කියුබාවට ගොඩබැස්සේය. කියුබානු විප්ලවයෙන් පසු කියුබාවට පැමිණ ප්‍රථම ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයා ඔබාමාය. සෝවියට් ආධාර සහ සුබ සාධනය පමණක් ප්‍රමුඛත්වය දුන් කියුබාව විද්‍යාත්මක, තාක්ෂණික නිෂ්පාදන කෙරෙහි එතරම් අවධානය කළ බවක් නොපෙනේ. සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීමෙන් පසු කියුබාවද බිඳ වැටෙන්නට එක් හේතුවක් වූයේ එයයි.


වාර්තා චිත්‍රපටය යනු සමාජයක තථ්‍ය ස්වරූපය විදහා දක්වන්නකි. යුරෝපයට, ඇමරිකාවට සංක්‍රමණය වන්නට සිහින දකිනවා විනා, සංක්‍රමණය වනවා විනා කියුබාවට මොහොතකට හෝ යන්නට ලංකාවේ සමාජවාදී අනුරාගයෙන් පෙළෙන වාමාංශිකයින් සිතන්නේ වත් නැත. එහෙත් කියුබාවට අවසානයේ කුමක් සිදුවී ද යන්න ගැන මූලික අදහසක් ලබා ගැනීමට මේ සුවිශේෂ වාර්තා චිත්‍රපටය ඉවහල් වනු ඇත.■

ඔබේ පරම්පරාව Xද? Yද? Z?

0

■ අමන්දිකා කුරේ

සමාජය හා සංස්කෘතිය ගැන කතා කරන විට ඒ තුළ ජීවත් වන මනුෂ්‍යයා අත්නොහැරිය හැකි වැදගත්කමක් දරන කොට්ඨාසයක්. මිනිසුන් ශිෂ්ටාචාරගත වීම සමග විවිධ පාලනතන්ත්‍ර හරහා රාජ්‍ය බිහිවීම ආරම්භ වුණා. ඉතිහාසයේ විවිධ අවධි රැසක් මේ වන විට මිනිසුන් විවිධ බාධකවලට මුහුණ දෙමින් අවසන් කර තිබෙනවා. සාගත, වසංගත, මූල්‍ය අර්බුද ලෝක යුද්ධ වැනි විශාල සංධිස්ථාන රැසක් මිනිසුන් මේ වන විට පසු කර අවසන්. ඒ ඒ කාලවකවානුවලදී මුහුණ දෙන්න සිදු වුණු අත්දැකීම් එක්ක ඒ ඒ කාලවල උපත ලබා ජීවත් වුණ අයගේ සිතුම් පැතුම්, ගතිගුණ සහ හැසිරීම් රටාවල ඇතැම් විට සමාන ලක්ෂණ තිබිය හැකියි.


මේ වගේ ලක්ෂණ අනුව ඒ කාලවල ජීවත් වන අයව පරම්පරාවලට වෙන් කරනවා. මේ විදිහට පරම්පරාවලට වෙන් කරන්නේ කිසිම ආයතනයක් විසින් හෝ වෙනත් කිසිම නිශ්චිත සිද්ධාන්තයක් යටතේ නෙවෙයි. ඒ නිසා එක් එක් පරම්පරාව හඳුන්වන්නේ කුමන නමකින්ද සහ එය ආරම්භ වන්නේ කවදාද සහ අවසන් වන්නේ කවදාද යන්න කිසිදු නිල කොමිසමක් හෝ කණ්ඩායමක් තීරණය කරන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට විවිධ මාධ්‍ය ව්‍යවහාර සහ සමාජයේ ගොඩනැගෙන මත හරහා එක් එක් පරම්පරාවලට නම්, ඒවා ආරම්භ වන වර්ෂ සහ අවසන් වන වර්ෂ ගැන මතයක් ඉදිරිපත් වෙනවා. එය ජනප්‍රියවාදී මතයක්. පරම්පරා බොහෝ විට නිශ්චිත සිදුවීම් මගින් හැඩගස්වා ඇති නිසා, ඒවායේ ලේබල් සහ පරාසයන් සමහර විට එක් රටකින් තවත් රටකට වෙනස් වෙනවා. එයට හේතුව සමහර රටක් මුහුණ දුන් තීරණාත්මක සිදුවීමකට තවත් රටක් මුහුණ නොදී තිබෙන්නට ඉඩ ඇති නිසායි.


මේ විදිහට නම් කළ පරම්පරා අතරින් විශේෂයෙන් ම ලෝකය පුරා සාකච්ඡාවට ලක්වෙලා තිබෙන පරම්පරා තුනක් තිබෙනවා. ඒ එක්ස් පරම්පරාව, වයි පරම්පරාව සහ ඉසෙඩ් පරම්පරාවයි. ඒ පරම්පරා තුනම වර්තමානයේ ජීවත්වන පරම්පරා තුනක්. ඔවුන්ගේ වෙනස්කම් හා සමාජීය හැසිරීම වෙන් කර දකින්න පුළුවන් නිසා ඔවුන්ව මේ විදිහට පරම්පරා තුනකට වෙන් කරලා තිබෙනවා. නිශ්චිත බෙදුම් රේඛා නැති නිසා ඒ අනුමාන කරන ලද බෙදුම් රේඛාව ආසන්නයේ උපත ලැබූ පුද්ගලයන් ඔවුන්ගේ සිතුම් පැතුම් සහ හැසිරීම අනුව ඒ ඒ පරම්පරාවලට අයිති වෙනවා.


1944 ලෝක යුද්ධවලින් පසුව ඉපදුණු පරම්පරා ‘බේබි බූමර්ස්’ ලෙස හඳුන්වනවා. ඔවුන් 1960 දශකය දක්වාම ජීවත් වුණු කණ්ඩායමක්. නමුත් ඔවුන්ගේ හැසිරීම් බොහෝ දුරට වෙනස් වුණේ රටින් රටට ලෝක යුද්ධය ගැන මුහුණ දෙන්න වූ අත්දැකීම් වෙනස් වූ නිසා. හිපි සංස්කෘතියට අනුව ජීවත් වූ අය කණ්ඩායමකුත් අයත් වන්නේ මේ පරම්පාරවට. කොහොම වුණත් ලෝකය පුරාම කතා වුණ සහ පර්යේෂණ කෙරුණු පරම්පරා තුනේ ආරම්භය සිදු වන්නේ ඉන්පසුවයි.


ඒ එක්ස් පරම්පරාවයි. එක්ස් පරම්පරාව ඉතාම නිහඬ පරම්පරාවක් ලෙස සැලකෙන බේබි බූමර් පරම්පරාවේ දරුවන් වුණා. ඔවුන් බේබි බූමර් කණ්ඩාමයමෙන් පසුව සහ නව සහස්‍රයේ ආරම්භයට පෙර උපත ලැබූවන්. 1960 දශකයේ මැද භාගයේ සිට 1980 දශකයේ මුල භාගය දක්වා උපත ලැබූවන් එක්ස් පරම්පරාව ලෙස හඳුන්වනවා. මෙම කණ්ඩායමේ ස්වභාවය නිසාම ඔවුන්ට පරම්පරා ලේබලයක් ඇලවීම ජනප්‍රිය මතයට පහසු වුණේ නෑ.


ඒ වන විට ලොව පුරා පැතිර යමින් තිබූ දේශපාලන හා සමාජ වෙනස්කම් මේ පරම්පරාව තුළ පැහැදිලි වෙනස්කම් ඇති කරන්න සමත් වුණා. දෙමවුපියන් දෙදෙනාම රැකියාවලට යොමුවීම සහ කාන්තාවන් වැඩි වශයෙන් සේවා ස්ථානවලට ඇදී ඒම මේ පරම්පරාව කුඩා කාලයේ දක්නා ලැබුණු විශේෂ ලක්ෂණයක්. කුඩා දරුවන් වශයෙන්, දවසේ වැඩි කාලයක් සඳහා ඔවුන්ගේ දෙමාපියන්ගෙන් සුළු හෝ අධීක්ෂණයක් ලැබුණේ නෑ. පෙරදිග රටවලටත් වඩා මෙම ලක්ෂණය දැකගන්න හැකි වුණේ බටහිර සහ යුරෝපීය රටවල. ඔවුන්ගේ හැසිරීමට බොහෝ දුරට බලපෑවේ දෙමව්පියන්ට වඩා ඔවුන්ගේ සම වයසේ මිතුරන්ගේ හැසිරීම්. මේ කාලයේ කුඩා දරුවන්ව සිටි ඔවුන්ගේ දෙමව්පියන්ගේ දික්කසාද වීමේ අනුපාතය ඉහළ මට්ටමක පැවතුණා. ඒ නිසාම ඇත්ත වශයෙන් ම මේ දරුවන් කෙරෙහි දෙමවුපිය අධීක්ෂණය පැවතුණේ ඉතාම අඩු මට්ටමකින්.


එක්ස් පරම්පරාව හිපොප් සංගීතයේ සහ විකල්ප රොක් සංගීතයේ බලපෑම ලැබූ කණ්ඩායමක්. ඒ නිසාම එක්ස් පරම්පරාව ස්වාධීනත්වයේ සහ අවිධිමත්භාවයේ වටිනාකම අගය කරන අතර, තාක්ෂණික වශයෙන් ද බුද්ධිමත්, ඔවුන්ගේ දෙමාපියන්ට වඩා උගත් සහ වඩාත් නම්‍යශීලී පරම්පරාවක්. ඔවුන් නිතරම ස්වාධීනත්වය සහ නිදහස අගය කළා. ඒ වගේම තාක්ෂණයේ දියුණුව සහ ඒ පිළිබඳව තිබූ කුතුහලයත් සමග තාක්ෂණය පිළිබඳව යම් අවබෝධයක් ලබා ගැනීමටත් සමත් වුණා. උසස් පාසල්වල හිපොප් සංස්කෘතිය පැතිර ගියේත් මේ පරම්පරාව හරහායි. ඔවුන් ඉගෙනීමටත් විශාල උනන්දුවක් දැක් වූ කණ්ඩායමක් වූ නිසාම උගත් වැඩි පිරිසක් ඔවුන්ගේ පරම්පරාව නියෝජනය කරනවා. මෙම පරම්පරාව තුළ ජීවත්වූවන් බහුතරයක් වෙළඳාම් සහ ව්‍යවසායකත්වයට උනන්දු අය. ඔවුන් උපදින්නේ උපත් පාලනය හඳුන්වා දුන්, ගබ්සාව නීතිගත කළ, විනෝදාත්මක මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය ප්‍රචලිත වූ යුගයකයි. එය කාන්තා අයිතිවාසිකම් නැගී එන යුගයක් ද වුණා.


එක්ස් පරම්පරාව තනිව වැඩ කිරීමට පුරුදු වූ පරම්පරාවක්. දෙමව්පියන් දෙදෙනාම රැකියාවලට යාම ආදි හේතු නිසා ඔවුන්ට කුඩා කල සිටම හැදී වැඩෙන්නට වුණේ තනිවමයි. ඒ නිසා ඔවුන් තනිව තම තමන්ගේ වැඩ කරගැනීමට පුරුදු වූ පරම්පරවක් විදිහට සැලකිය හැකියි. කුඩා කල සිටම තනිව වැඩ කිරීමට පුහුණු වී සිටින නිසා ඔවුන් කාර්යක්ෂම පරම්පරාවක් ලෙසත් හඳුන්වනවා. එමෙන් ම වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කරනවා. නාගරීකරණයත් සමග මිතුරුකණ්ඩායම් වැඩි වශයෙන් ආශ්‍රය කළා. අඩු අධීක්ෂණයක් යටතේ වැඩ කිරීමට හැකි නිසා ව්‍යාපෘති කළමණාකරණයේ දී ආයතනවලින් ඔවුන්ව වැඩි වශයෙන් තෝරාගනු ලබනවා. ඔවුන් සමග ව්‍යාපෘතිවල වැඩ කරන අයට ඔවුන් සිටීම ඉතාම පහසුවක්. එක්ස් පරම්පරාව වෙනස්වන සංස්කෘතික සහ සේවා ස්ථාන තත්වයන්ට අනුවර්තනය පහසුවෙන්ම කරන කණ්ඩායමක්. ඔවුන් තම පරිසරයේ වෙනස්කම්වලට හොඳින් අනුගත වන අතර විවිධත්වය අගය කරනවා. දක්ෂ ලෙස වැඩ කරන අතරතුරම තම පවුලත් සමතුලිතව පවත්වාගෙන යාමට උනන්දු වනවා. වැඩ කරන අතරතුරදීම රැකියා ස්ථානයේන් නිවාඩු ලබාගෙන ලොව පුරා සංචාරය කිරීමත් ඔවුන්ගේ දකින්නට හැකි විශේෂ ප්‍රවණතාවක්. මෙම කණ්ඩායම තාක්ෂණය වෙනස් වන ආකාරයත් සමග ජීවත් වූ කණ්ඩායමක්. ජංගම දූරකථන හා ස්මාට් ජංගම දූරකථන පාවිච්චි කළ පළමු කණ්ඩාම විදිහට බටහිර සැලක්නෙන්නේ මේ පරම්පරාවයි.


එක්ස් කණ්ඩායමෙන් පසුව එන්නේ වයි කණ්ඩායමයි. 1981 සිට 1996 දක්වා උපත ලැබූවන් සමාන්‍යයෙන් වයි කණ්ඩායම ලෙස හැඳින්වූවත් ඔවුන්ගේ හැසිරීම් සහ සිතුම්පැතුම් මත 2000න් පසුව උපත ලැබූ ඇතැමුන් ද වයි කණ්ඩායමට ඇතුළත් වෙනවා. මේ කණ්ඩායම බොහෝ විට එක්ස් පරම්පරාවේ අයගේ දරුවෝ. කෙසේ වෙතත් මේ කණ්ඩායම සලකන්නේ තමන්ගේ දෙමවුපිය පරම්පරාවට සාපේක්ෂව අඩු ආර්ථික ස්ථාවරත්වයක් හිමි කරගන්නා කණ්ඩායමක් ලෙසයි. ඔවුන් උසස් අධ්‍යාපනයට වැඩි උනන්දුවක් දැක් වූ අයයි. එක්ස් පරම්පරාවේ අය වගකීම් සහගත දෙමවුපියන් ලෙස හැසිරීම නිසා මේ කණ්ඩායම වැඩි වශයෙන් දෙමවුපියන්ගේ අධීක්ෂණය මත හැදී වැඩුණු කණ්ඩායමක් වුණා. නමුත් දෙමවුපියන් තුළ තිබූ නිදහස් චින්තනවාදී අදහස් නිසා දරුවනුත් නිදහසේ සිතන්නට පුරුදු වූ කණ්ඩායමක් වුණා. දෙමවුපියන්ගේ ව්‍යාපාර භාරගැනීම හෝ රැකියාවකට යාමට ඔවුන් උනන්දු වුණා. මෙම පරම්පරාව තාක්ෂණය සමග කුඩා කාලයේ සිටම හැදී වැඩුණු කණ්ඩායමක් නිසා ජංගම තාක්ෂණ උපකරණවලට වැඩි වශයෙන් ඇබ්බැහි වූ කණ්ඩායමක්. සමාජ මාධ්‍ය භාවිත කිරීමේ ආරම්භක සමයේ ඔවුන් සිටියා. ඔවුන් සැම ප්‍රශ්නයක්ම සමාජ මාධ්‍ය හරහා විසඳාගැනීමට උත්සාහ කරන බවක් තිබෙනවා. ඔවුන්ට පෙර පරම්පරාව තමන්ගේ ප්‍රශ්න අනෙකාට දැනගැනීමට නොහැකි වන පරිදි සඟවාගෙන සිටීමට උනන්දු වුණා. නමුත් මේ පරම්පරාව ඊට සාපේක්ෂව සිය ප්‍රශ්න සමාජ මාධ්‍ය හරහා ප්‍රසිද්ධියේ කතා කිරීමට වැඩි ප්‍රවණතාවක් දක්වනවා. එය ඇතැම් විට හොඳ ප්‍රතිඵල ලබා දුන්නත් බොහෝ විට නරක ප්‍රතිඵල උදා කර දී තිබෙනවා. තාක්ෂණය පිළිබඳ ඇති දැනුම සහ ඒ ආශ්‍රිතව ගොඩ නැගී ඇති සිතුම් පැතුම් නිසාම සාම්ප්‍රදායික අලෙවිකරණ උපායමාර්ග සහ රැකියාවලට බඳවා ගැනීමේ ප්‍රමිතීන් ඔවුන්ට එතරම් ප්‍රායෝගික නෑ. නමුත් පෙරදිග රටවල තවමත් එම ගතානුගතික බඳවා ගැනීමේ ක්‍රම ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතිනවා. අලෙවිකරණය නම් බොහෝදුරට වෙනස් වී තිබෙනවා. රැකියා ස්ථානවලදී වයි පරම්පරාව මහජන සම්බන්ධතා ගොඩනගාගැනීමට දක්ෂතාවක් දක්වනවා. ඒ වගේම මිතුරන්ට සහ තමා අවට ආයට වැඩි වශයෙන් ඇහුම්කන් දෙන කණ්ඩායමක්. පරිගණකය ආශ්‍රිත දැනුම වැඩි හෙයින් ඔවුන් බොහෝ විට බහුකාර්යයන් සඳහා දක්ෂතාව දක්වනවා.


තමන්ගේ දෙමවුපිය පරම්පරාවට වඩා අඩුවෙන් දරුවන් බිහි කිරීමට ඔවුන් පෙළැඹී තිබෙනවා. සිය ප්‍රායෝගික ජීවතය තුළදීම අධික ජනගහනය අත්විඳි නිසා එය සිදුවිය හැකියි.


වයි කණ්ඩායම තුළ දැකිය හැකි ප්‍රධානම ලක්ෂණය වන්නේ ඔවුන් රාජ්‍ය ආයතන සහ රාජ්‍යය කෙරෙහි පවත්වන අවිශ්වාසයයි. දේශපාලනිකව ස්වාධීන කණ්ඩායමක් ලෙස ඔවුන්ව හඳුනාගත හැකියි. ඔවුන්ගේ වැඩිහිටි පරම්පරාව තරමක් පුද්ගල වන්දනාමය දේශපාලනයේ සහ දෙමව්පියන්ගේ දේශපාලනය පිළිබඳ උනන්දුවක් ඇති අයයි. නමුත් වයි කණ්ඩායම ඔවුන්ගෙන් කැපී පෙනෙන වෙනසක් ළඟාකරගෙන තියෙනවා. ආණ්ඩු විරෝධී විරෝධතාවලට සහාය දෙන මූලික කණ්ඩායමක් ලෙස ඔවුන්ව හඳුනාගත හැකියි. එමෙන් ම විරෝධතා හරහා පත් කරගත් නව ආණ්ඩු බහුතරයකට සහය දක්වා ඇත්තේ ද මේ කණ්ඩායමයි. සමාජ සාධාරණත්වය සහ ආර්ථික සමානාත්මතාව පිළිබඳව ඔවුන් වඩා සැලකිලිමත්.


ඉසෙඩ් පරම්පරාව ආරම්භ වන්නේ වයි පරම්පාරාවේ උපන් වර්ෂවල අවසානය වන 1990 දශකයේ අග භාගයේ දී සිට 2010 දක්වා කාලවකවානුව තුළයි. ඔවුන් හුදෙක්ම ජංගම තාක්ෂණික උපාංග සමග හැදීවැඩුණු කණ්ඩායමක්. ඔවුන් උපතේ සිටම ඒවා සමග හැදීවැඩුණා. ඒ නිසාම ඔවුන් ”ඩිජිටල් ස්වදේශිකයන්” ලෙස නම් කර තිබෙනවා. ඩිජිටල් අවකාශයට ඇබ්බැහි වීම නිසා මෙම පරම්පරාව තුළ සෘණාත්මක ලක්ෂණ දැකිය හැකියි. සිය පෙර පරම්පරාවලට සාපේක්ෂව සමාජශීලී ගතියෙන් සහ සාමාන්‍ය හැසිරීම් රටා ආශ්‍රයෙන් ඔවුන් පෙන්නුම් කරන්නේ සෘණාත්මක ලක්ෂණයි. මේ වන විට ලෝකයේ 30%ක පමණ ජනගහනය මේ පරම්පරාවයි. ඔවුන් අන්ත දෙකකට වෙන් වී තිබෙනවා. එක් අන්තයක් තාක්ෂණය හරහා ලෝකයේ යහපත වෙනුවෙන් වැඩ කරන කණ්ඩායමක්. අනෙක් කණ්ඩායම තාක්ෂණයට ඇබ්බැහි වී ඒ තුළම සිරවී සිටින කණ්ඩායමක්. ඔවුන්ගෙන් සමාජ යහපත පිළිබඳ උනන්දු කණ්ඩායම ඕනෑම මතයකට ඇහුන්කන් දීමේ සහ ගරු කිරීමේ විවෘත මනසකින් යුතු අයයි. ඔවුන් ස්ත්‍රී අයිතිවාසිකම් සහ එල්ජීබීටී අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් විශාල සහයෝගයක් දක්වනවා. මෙම කණ්ඩායම බොහෝ විට සිය දොළොස්වන උපන්දිනයේ සිට පමණ ස්මාට් ජංගම දූරකථන තනි පාවිච්චිය සඳහා ලබා ගත් කණ්ඩායමක් බවට සමීක්ෂණවලින් හෙළි වන කරුණක්. ඔවුන්ගේ පැරණි පරම්පරා රූපවාහිනිය නැරඹීමට උනන්දු වුවද ඉසෙඩ් පරම්පරාව එම ඒ සඳහා වැඩි උනන්දුවක් දක්වන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට ඔවුන් දූරකථනවල වැඩි කාලයක් ගත කරනවා. මීට පෙර පරම්පරාවලට සාපේක්ෂව ජනවාර්ගිකව වැඩි වශයෙන් මුසු වූ පරම්පරාවක් වන්නේ ද මෙම ඉසෙඩ් පරම්පරවයි. මෙම කණ්ඩායම වැඩි වශයෙන් නින්දට ඇබ්බැහි වීම සහ මානසික ව්‍යාකුලතාවෙන් පෙළීම වැඩි වශයෙන් නිරීක්ෂණය වන බව පර්යේෂකයන්ගේ මතයයි. එය බොහෝ දුරට තක්ෂණික උපාංගවලට ඇති ඇබ්බැහිය මත රඳා පවතින බව ඔවුන් පෙන්වා දෙනවා.


තමන් අයිති පරම්පරාව කුමක් ද කියා මෙය කියවන ඔබටත් මෙයින් අදහසක් ලබා ගන්න පුළුවන්. නමුත් බටහිර තවයට වඩා පෙරදිග තත්වය සාපේක්ෂව වෙනස් වුවත් මූලික ලක්ෂණ මෙම පරම්පරා වල දැකිය හැකියි. විශේෂයෙ ම වයි පරපරාවේ ඇති සටන්කාමී ලක්ෂණ මේ වන විට අප ප්‍රායෝගිකව අත් විඳිමින් සිටිනවා. මේ පිළිබඳව විවිධ සමීක්ෂණ පවතින නිසා විවිධ මත තිබිය හැකියි. ඒවා තුළ ඇති පොදු ලක්ෂණ තමයි මේ.■

ජනතාව ගැන මගේ විශ්වාසය: ආචාර්ය රොහාන් පෙතියාගොඩ එක්ක කතාබහක්

මට කියන්න පුළුවන්ද, ඔබ පරිසරකාමියෙක්ද? පරිසරවේදියෙක්ද?


මම පරිසරවේදියෙක්ද කියන ප්‍රශ්නය තියෙනවා. බොහොම පරිසරවේදීන් පරිසරය සහ සංවර්ධනය අතර තියෙන සම්බන්ධය වැරදි විදියට තේරුම් ගන්නවා. සංවර්ධනය නොවුණු සමාජයක පරිසරය ආරක්‍ෂා කරගන්න පුළුවන්කමක් නැහැ. මිනිස්සු දුප්පත් නම් ඔවුන්ගෙන් පරිසරය ආරක්‍ෂා වෙන්නේ නැහැ. තමන්ට ජීවිකාව සොයාගැනීම සඳහා ඔවුන් පරිසරය ආක්‍රමණය කරනවා. ඒකට පිළිතුර දැඩි නීති නොවෙයි. ආර්ථික දියුණුව ඇතිකිරීමයි. ඒ වගේම, මිනිස්සු යහපත් ජීවන තත්වයක් අත්කරගෙන ඉන්නවා නම් තමයි ඔවුන්ට පරිසරය රැකගන්න පුළුවන් වෙන්නේ. ඒ ගැන හිතන්න පුළුවන් වෙන්නේ. සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිවලින් පරිසරයට යම් බලපෑමක් වෙනවා තමයි. නමුත්, සංවර්ධනය නැතිනම් මිනිසුන් දියුණු වෙන්නේ නැහැ. උදාහරණයක් හැටියට, 1950 ගණන්වල ලංකාවේ නිවෙස්වලට විදුලිය සැපයීම තිබුණේ කොයිතරම් අඩුවෙන්ද? අද අපි සීයට සීයක් නිවෙස්වලට විදුලිය සපයනවා. ඒ සඳහා ජලාශ හදන්න සිද්ධවුණා. ඒවාට පරිසරවේදීන්ගෙන් කොපමණ විරෝධතා ආවාද? ඉහළ කොත්මලේ කුඩා ජලාශයක් හදන්න හදනකොට ඒකට ආ විරෝධතා නිසා අවුරුදු හතරක් ඒ ව්‍යාපෘතිය කල් ගියා. නමුත් ඒක අවසන් වෙනකොට ජලාශය සඳහා ඉඩම් අත්පත් කරගත්ත ප්‍රදේශවල වාසය කළ වතු කම්කරු ජනතාව නැවත පදිංචි කරලා, ඔවුන්ට නවීන නිවාස, ජලය, විදුලිය, වැසිකිළි ආදි සියලුම හොඳ පහසුකම් ලබාදුන්නා. ඔවුන්ගේ ජීවන තත්වය උසස් වුණා. අනිත් පැත්තෙන් ජලාශය නිසා ජලවිදුලිය ලැබෙනවා. මෙන්න මේ තුලනය තේරුම් නොගත්තොත් අපි නිකම්ම නිකම් පරිසරවේදීන් වෙනවා.


පරිසරවේදීන් විසඳුමේ කොටසක් වෙන අතරම ඔවුන් ගැටලුවේත් කොටසක් වෙන බව අපට පෙනෙනවා. බොහොම පරිසරවේදීන් නවීන කෘෂිකර්මාන්තයට සහ ජල විදුලිය වැනි පිරිසිදු බලශක්ති විකල්ප සංවර්ධනයට එරෙහිව උද්ඝෝෂණ කරනවා. නමුත් ප්‍රායෝගික විකල්ප යෝජනා කරන්නේ නැහැ. හැම අලුත් ව්‍යාපෘතියකටම විශාල ප්‍රතිරෝධයක් ඇතිවෙනවා. එකෙන් ව්‍යාපෘති අවලංගු කිරීම හෝ ප්‍රමාද වීම වෙනවා. එක පැත්තකින් අපේ වත්මන් ආර්ථික අර්බුදය ඇතුළේත් අපි දකින්නේ ඒ ප්‍රතිරෝධයේ ප්‍රතිඵල. මිලියන 22ක ජනගහනයේ යහපැවැත්මට ආහාර සහ බලශක්තිය අවශ්‍යයි. සියලු සංවර්ධනයන්ට එරෙහිවෙලා වැඩක් නැහැ. මගේ අදහස් පාරිසරික ව්‍යාපාරයේ සගයන්ට අවුලක් වෙන බව මට තේරෙනවා. නමුත් කවුරු හරි යථාර්ථය ගැන කතාකරන්න ඕන.


හොඳයි, ඔබ පරිසරකාමියෙක් නම්, පරිසරය පිළිබඳ බැඳීම ඔබට, ලංකාවේ මිනිසුන්ට එන්නේ කොහොමද?


ඒක නම් අපේ ජීවිතයෙන්ම අපට ලැබෙන දෙයක්. අපි ජිවිතවලින්ම පරිසරයට ආදරය කරන මිනිස්සු. ඉස්සර මිනිස්සු කැලේට ගිහින් එදිනෙදා පාවිච්චියට දර කඩාගෙන ආවාට ගස්වලට හානි කරන්නේ නැහැ. ලොකු ගස් කපන්නේ නැහැ. ඔවුන් දන්නවා පරිසරය සහ තමන් අතර තිබෙන තුලනය පවත්වාගෙන යන්නේ කොහොමද කියලා.


මම හිතන්නේ බුදුදහමෙන් ඊට විශාල රුකුලක් ලැබිලා තියෙනවා. බුදුදහම පරිසරය ගැන සැලකිල්ලක් දක්වන දහමක්. උදාහරණයක් කියන්නං, මං එක දවසක් ගමක දොළ පාරක පර්යේෂණයක් සඳහා මාළු අල්ලමින් හිටියා. එතැනට ආව ගමේ අම්මා කෙනෙක් මට කිව්වා, මහත්තයා අද පෝය දවසෙත් මාළු අල්ලනවාය කියලා. ඒගොල්ලො මාළු අල්ලනවාට විරුද්ධ නැහැ. නමුත් පෝයදාට ඒක කළේ නැහැ. මම ඒක වහාම නැවැත්තුවා.


අද අපි ප්‍රමුඛත්වය දෙන්න ඕනෑ අවුරුදු 0-12 අතර දරුවන්ට. ඒ පරම්පරාවට. අද ඔවුන්ගෙන් සැලකිය යුතු පිරිසක් මන්දපෝෂණයන් පෙළෙනවා. ලෝකයේ දියුණු රටවල සාමාන්‍ය බුද්ධි මට්ටම සියයට වැඩි ගණනක් වෙනකොට ලංකාවේ 87යි. ඒකේ තේරුම මන්දපෝෂණය විසින් මන්ද බුද්ධිකතාව ඇතිකරනවා. මේ ප්‍රශ්නයට අපි පිළිතුරු සොයානොගත්තොත්, මේ පරම්පරාව රට බාරගන්නකොට අපි ලොකු අමාරුවක වැටෙනවා.


දරුවන්ගේ මන්දපෝෂණය නැති කරන්න නම් ඔවුන්ට ප්‍රෝටීන් බහුල ආහාර දිය යුතුයි. ඒත් අද බිත්තරයක් රුපියල් පනහට ළංවෙලා. මුහුදු මාළු කිලෝවක මිල රුපියල් දාහකට වැඩියි. අඩු ආදායම් ලබන පවුල්වල දරුවන්ට මේ තත්වය යටතේ කොහොමද ප්‍රෝටීන් ලැබෙන්නේ? තත්වය මෙහෙම තියෙද්දී, රටේ මිරිදිය ජලාශවල හෙක්ටෙයාර් ප්‍රමාණයෙන් අපි සීයට හතකට විතරයි මිරිදිය මත්ස්‍යයන් බෝකරලා තියෙන්නේ. මිරිදිය ජලාශවල ජීවත්වන මිරිදිය මසුන් ඉතාම හොඳ ප්‍රෝටීන සැපයුම්කාරයෙක්. දුප්පත් මිනිසුන්ට මුහුදු මාළු කනවාට වඩා මිරිදිය මාළු කන එක ලාබයි. මිරිදිය මාළු කිලෝ එකක් තාමත් රුපියල් දෙතුන් සීයකට ගන්න පුළුවන්. ඉතින්, අඩු ගණනේ මිරිදිය ජලාශවල මාළු ප්‍රමාණය සියයට හතලිහකටවත් නංවන්නට අවශ්‍යයි, මේ ළමයින්ට අවශ්‍ය ප්‍රෝටීන් නිසියාකාරව ලබාදෙන්න. අවුරුදු දොළහට අඩු දරුවන් නිර්මාංශ කරලා හරියන්නේ නැහැ.


අද වෙනකොට එළකිරි සහ පිටිකිරි පාවිච්චි කිරීම නිසා අලුත් පරම්පරාවේ තරුණ ළමයින්ගේ වැඩීම වැඩිවෙලා. තරුණ පිරිමි දරුවෙක් එයාගේ සීයාට වඩා සෙන්ටිමීටර් තුනක් පමණ උසයි. තරුණ ගැහැනු ළමයෙක් තමන්ගේ ආච්චිට වඩා සෙන්ටිමිටර් 8ක් පමණ උසයි. මම ඉස්කෝලයක් ඇරෙන වෙලාවට හිටියොත්, ඉස්කෝලෙන් එළියට එන ළමයි මට වඩා උසයි. ඒ වර්ධනය ඇතිවෙන්නේ ඒ පරම්පරාව කිරි සහ ප්‍රෝටීන් නිසි පරිදි ලබාගත්ත නිසා. ඒක ඉතාම හොඳ දෙයක්. නමුත් 0-12 වයස් කාණ්ඩයේ දරුවන්ට ඒ අවස්ථාව මගහැරෙමින් තියෙනවා.
ගව සම්පත ගත්තොත්, අද ඒ සම්බන්ධයෙන් පවතින්නේ මිථ්‍යා ආකල්ප. සාමාන්‍ය තත්වයන් යටතේ ගවයන්ගෙන් ඇතිවන පැටවුන්ගෙන් සියයට පනහට පනහ පිරිමි සහ ගැහැනු. ලංකාවේ මේ පිරිමි සීයට පනහෙන් කිසිම වැඩක් නැහැ. කෘත්‍රිම සිංචනය මගින් ගැහැනු පැටවුන් සීයට 90ක් දක්වා වැඩිකරගෙන තියෙනවා. නමුත් සීයට 10ක් පිරිමි සත්තු. ඔවුන්ට කන්න සහ පෝෂණය දීලා බලා ගන්න වෙනවා. ඉතිරි ගැහැනු සතුන්ගෙනුත්, සාමාන්‍යයෙන් අවුරුදු තිහක ජීවිත කාලයෙන් අවුරුදු දහඅටයි කිරි ගන්න පුළුවුන්. ඉතිරි අවුරුදු දොළහ, කිසිම ප්‍රයෝජනයක් නැතිව මැරෙනකම් රැක බලාගන්න සිදුවෙනවා. මම දැකලා තියෙනවා, විශාල සත්ව ගොවිපොලවල, කිරි අරගෙන අවසන් වෙච්ච එළදෙනුන්, කැලෑවට මුදාහරිනවා ජීවත් වෙන්න. ඉතින් ඔවුන් හැම තිස්සේම ඉන්නේ බයෙන්. කොයි වෙලාවේ හෝ කොටියකු වැනි සතකුගේ ගොදුරක් වේවිය කියලා. ඔවුන් මැරෙන්නේ ඒ විදියටම තමයි, කාට හරි ගොදුරු වෙලා ඉතාම විශාල වේදනාවක් විඳලා. නමුත් අද, මේ සතුන් මස් සඳහා යොදාගන්නේ කොහොමද කියන එක සලකා බලන්න අවශ්‍යයි. මස් සඳහා මැරීමේදී, වේදනාව ඉතාමත් සුළු වෙන විදියේ දියුණු ක්‍රම අද ලෝකයේ භාවිත වෙනවා. නමුත් ලංකාවේ ආගමික සමාජය එවැනි දෙයකට කොපමණ ඉඩ දෙනවාද කියලා සැකයි.

අද අපි බරපතළ ආහාර ප්‍රශ්නයකට මුහුණ දෙමින් සිටිනවා. කෙටි කාලයකින් කාබනික කෘෂිකර්මය ඇතිකරන්න පසුගිය කාලයේ ආණ්ඩුව ගත්තු ක්‍රියාමාර්ග ඔබ විවේචනය කළා. කරුණු සහිතව. අද අපි ඒ අදූරදර්ශී ප්‍රතිපත්තියේ විපාක විඳින්න සැරසෙමින් ඉන්නේ..


කාබනික කෘෂිකර්මය ලෝකෙ තියෙනවා. ඒත් සීයට දෙකක් තුනක් විතර, නීෂ් මාකට් එකක් හෙවත්, ඒකටම විශේෂවූ පාරිභෝගිකයන් පිරිසක් අතර. ඒ නිෂ්පාදනවල මිල ඉතා වැඩියි. රටක සාමාන්‍ය ජනතාවට කාබනික වගාවෙන් ආහාර සැපයීම කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. අපිට ඉස්සෙල්ලා ලෝකයේ අංක එක වෙන්න හැදුව දකුණු ආසියානු කලාපයේ සමහර රටවල් පවා මේක අත්හදා බලන්න ගිහින් අතෑරලා දැම්මා.


අපිට අවශ්‍ය හාල් ප්‍රමාණය අපි ලංකාවේ ඉපැදුවේ සීයට තිහයි. සීයට එකසිය තිහක් දක්වා ගෙනාවා, 2015 වෙනකොට. මහින්ද මහත්තයාගේ ධුර කාලය ඉවර වෙනකොට 2015දී, අපි සීයට තිහක් ගබඩා කළා, අපිට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා. ඉතින් කොච්චර ලස්සනද? ඉතාමත්ම හොඳ තැනක අපි හිටියේ. 2015-16 යහපාලන ආණ්ඩුව කාලේ, 2015 අවසානයේ ඒගොල්ලන් මහමැතිවරණය දිනලා පොහොර සහනාධාරය නැති කරන්න බැලුවා. පොහොර නොමිලේ දුන්නේ නැහැ. ආනයනකරුවන්ට කිව්වා ඒගොල්ලන් කැමති නම් ගේන්න කියලා. පොහොර හිඟයක් ඇතිවුණා. අස්වැන්න ලබාගන්න කාලෙම වර්ෂාපතනයත් ගොඩාක් අඩුවුණා. ඉඩෝරයකුත් ආවා. ඒකෙන් අපේ සහල් අස්වැන්න සීයට හතලිහකට පහළ ගියා. ඒ විදියට මෑත කාලයේම අපිට උදාහරණයක් තිබුණා, ඒ කියන්නේ 2016 මහ කන්නයේ, පොහොර නැතිකළාම මොකද වෙන්නේ කියලා. අපි දැනගෙන හිටියා පොහොර නැතිවුනාම මොකද වෙන්නේ කියලා. ඉතින්, ආයෙත් එවැනි තීරණයක් ගත්තේ කොහොමද කියලා මට තේරෙන්නේ නැහැ.

පොහොර භාවිතයේත් ප්‍රශ්න තිබුණා..


පොහොර භාවිතය අඩුකරන්න ඕනය කියන එකේ තර්කයක් නැහැ, අඩු කළ යුතුයි. නිකං පොහොර දෙන එකේ තේරුමක් නැහැ. සහනාධාර දෙන එකටත් මම විරුද්ධයි. සහනාධාර දෙන්නේ අපේ බදුවලින්මනෙ. අපි බලන්න ඕනෑ ඒක භාවිතා කරන්නේ මොකටද කියලා. සමෘද්ධිලාභීන් වැනි අය අපි සහනාධාර දිලා බලාගත යුතුයි. නමුත් ගොවියා කියන්නේ බිස්නස් මෑන් කෙනෙක්. එයා වගාවෙන් ලාබයක් ගන්න බලන්නේ. පොහොරවල වියදම ඒ මිලට එකතු වෙන්න ඕනෑ.


රජය තවම කියන්නේ නැහැ මහ අස්වැන්න සහල් කොච්චර ලැබුණාද කියලා. හැබැයි කියපු හැටියට සීයට 55ක් අඩුවෙනවා. සීයට 55ක් කියන්නේ හාල් ටොන් මිලියන 1.3ක්. අපි දැනටමත් ටොන් මිලියනයකට වඩා ආනයනය කරලා තියෙනවා. ඒ කියන්නේ අපේ ගොවීන් ලක්‍ෂයකට ආදායම අහිමිවෙලා. ගොවීන් ලක්‍ෂයක් කියන්නේ පවුල් ලක්‍ෂයක්. ඒ විදේශ විනිමය පාවිච්චි කරලා ඒ ආදායම කාටද දෙන්නේ? මියෙන්මාරයට, බංගලි දේශයට, ඉන්දියාවට. ඒ රටවල ගොවීන්ට තමයි වාසිය ලැබෙන්නේ. අපි ඒගොල්ලන්ගේ සහල් ආනයනය කරන නිසා. අපේ නිපැයුම් අඩු කිරීමෙන් ලොකු ප්‍රශ්නයක් ඇතිවෙනවා. මේක ගොඩ ගන්න හරිම අමාරුයි. ගොඩක් ගොවීන් වගාව අතහැරලා දාලා තියෙන්නේ. දැන් ඒගොල්ලන්ව වගාවට ගෙන්වාගන්න හරිම අමාරුයි.

අපි ඉන්න මේ මොහොත ගැන මොකක්ද ඔබේ විග්‍රහය?


වර්තමාන දේශපාලනය ගැන මට ලොකු ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. අපේ දේශපාලන නායකයන් එක්කකෙනෙක් ගැනවත් මට කියන්න පුළුවන්කමක් නෑ මට විශ්වාසයක් තියෙනවා කියලා. අපි ආර්ථික වශයෙන් බංකොලොත් වෙලා කියනවා. දේශපාලන වශයෙනුත් බංකොලොත් වෙලා. මේ මොහොතේ රටට අවශ සුදුසුකම් තියෙනවාය කියලා පෙනෙන එක දේශපාලන නායකයෙක්වත් නැහැ. සමහරක් අය ඉන්නවා දක්‍ෂ අය. හර්ෂ ද සිල්වා අනිවාර්යයෙන්ම දක්‍ෂයි මුදල් ඇමතිවරයා හැටියට වැඩකරන්න.


මේ මොහොතේ රට වැටිලා ඉන්න මේ තත්වෙන් ගොඩ එන්න ජනතාවට කතාකරන්න ඕනෑ. අමෙරිකාවේ 1930 ගණන්වල මහා ආර්ථික අවපාතය තියෙනකොට ඒගොල්ලන් ගොඩආවේ කා එක්කද? ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ඩී රුසවෙල්ට්. එයා හැම සතියකම රේඩියෝ එකෙන් ජනතාව ඇමතුවා. ඇමතුවා විතරක් නෙවෙයි සන්නිවේදනය කළා. ඒ කියන්නේ ජනතාවට තේරෙන භාෂාවෙන් කිව්වා, අපි එක තැනක ඉන්නේ, අපි කොහොමද ගොඩ එන්නේ. මං මොකක්ද කරන්නේ, රජය මොකක්ද කරන්නේ, ජනතාව මොකක්ද කරන්න ඕන කියලා ලස්සන භාෂාවෙන් කිව්වා. දැන් අපිට ඒ වර්ගයේ කථිකයෝ අඩුයි. පාර්ලිමේන්තුව දිහා බලනකොට අනුර කුමාර දිසානායකට තියෙනවා ඒ ලක්‍ෂණය අනිවාර්යයෙන්. පාඨලී චම්පිකට තියෙනවා. ඉතාමත් දක්‍ෂ ලස්සනට, කෑගහන්නේ නැතිව ජනතාවත් එක්ක කතාබහ කරගන්න පුළුවන් ඒ දෙන්නාට පමණයි. දෙසිය විසිපහෙන් තවත් කෙනෙක් මම දැකලා නැහැ. හැබැයි ඒගොල්ලන්ගෙන් එක්කෙනෙක්වත් මේක බාරගත්තත් සාර්ථකව කරන්න පුළුවන් කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. පාඨලීට පක්‍ෂයක් නෑ. අනුර කුමාරගෙ ප්‍රතිපත්තිය ඇත්ත වශයෙන්ම මොකක්ද කියලා දන්නේ නෑ. ඒගොල්ලො විරුද්ධ මොකටද කියලා අපි දන්නවා. ඒගොල්ලො අපේක්‍ෂා කරන්නෙ මොකක්ද කියලා අපි දන්නේ නැහැ. ඒගොල්ලො කියනවා හොරකම් කරපු සල්ලි ආයෙමත් ගේනවා කියලා. ඒවා කෙරෙන්නේ නැති වැඩ බව අපි කවුරුත් දන්නවා. ප්‍රායෝගික වැඩ නෙවෙයි. දූෂණය නැතිකරනවා කියනවා. ඒවා හොඳයි. හරි. නමුත් අපි කොහොමද රට ගොඩ ගන්නේ? මොකක්ද ඒගොල්ලන්ගේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය.


ඒකයි, දේශපාලන අනාගතයක් ඇත්ත වශයෙන්ම මට පෙනෙන්නේ නැහැ. අලුත් එක්කෙනෙක් බිහිවෙයි කියලා මම නම් ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ. එහෙම කෙනෙක් නම් මම තාමත් දැකලා නැහැ.

දැන් රටේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු මීට ඉස්සෙල්ලා නොදැකපු විදියේ විරෝධයක් තමන්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වයෙන්ම පෙන්නලා තියෙනවා. ඒක කොහොමද ඔබ දකින්නේ?


ඒක හරි ලස්සනයි. විශේෂම ලක්‍ෂණය තමයි ඒක සාමකාමීව කරනවා. 2011 අරාබි වසන්තයෙදි දෙපැත්තෙන්ම ගොඩාක් භීෂණය තිබුණා. ලංකාවේදි පොලිසියයි හමුදාවයි වුණත් ඉතාම හොඳට හැසිරුණා. ජනතාවත් ඉතාම හොඳට හැසිරුණා. මං හිතුවා විශේෂයෙන්ම විශ්වවිද්‍යාල ළමයි බැස්සාම ගහගනීවි කියලා. මං දැක්කා අර පේරාදෙණිය විරෝධතාවේදී පොලිස් නිලධාරියෙක් කඳුළු ගෑස් වැදිලා අඬනවා, සරසවි ශිෂ්‍යයෙක් ගිහින් වතුර දෙනවා. කොච්ර ලස්සනද? අපේ මිනිස්සු ගැන මට තිබුණ විශ්වාසය ගොඩාක් ඉහළ ගියා එදා උද්ඝෝෂණයෙන් පස්සෙ.


හැබැයි, දැන් ඒගොල්ලන්ගේ අරමුණ මොකක්ද? ජනාධිපතිවරයාට ඉල්ලා අස්වෙන්න කියලා බලකරන්න විදියක් නැහැ. අපේ ව්‍යවස්ථාව අනුව එයාට තව ඉන්න අවුරුදු දෙකක් තියෙනවා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව එයාව අයින් කරන්න අපිට විකල්පයක් නැහැ. ඒකත් අපි පිළිගන්න ඕනෑ. නමුත් මං පෞද්ගලිකව ඒක පිළිගන්නේ නැහැ. මං දිගටම කියනවා යන්න ඕනෑ කියලා. මම රජයත් එක්ක වැඩ කරන්නේ නැහැ. මට දෙතුන්පාරක් ඇවිත් කියලා තියෙනවා සේවය කරන්න කියලා. මං යන්නේ නැහැ.

මේ තරුණ හෝ මහජන නැගිටීම් දේශපාලනික නැහැ කියලා විවේචනයක් තියෙනවා. ඒක නිසා මේක අසාර්ථක වෙන්න තියෙන ඉඩ වැඩියි කියලා.


දෙකක්. එක, අසාර්ථක වීම. දෙක, අපි නොහිතපු තැනකට යන එක. අරගලයෙන් අපි වැඩ කොටසක් කරගත්තානේ. මහින්ද මහත්තයා ඇතුළු පවුලම අයින් වුණා ගෝඨාභය ඇරුණාම. කවුද මේකෙන් ප්‍රයෝජනය ගත්තේ? රනිල්නෙ. ඒකටද අරගලය කළේ. රනිල්ව අගමැතිවරයා කරන්නද මේ ළමයි ලක්‍ෂ ගණන් පාර බැහැලා උද්ඝෝෂණය කළේ. අපි හිතුවේ නැහැ එතෙන්ට යයි කියලා. නමුත් එතැනට තමයි ගියේ. අපි මතක තියාගන්න ඕනෑ, සංවිධානය හරියට සංවිධානය කරන්නේ නැතිව අරගලයක් ගෙනියන එකේ දුර්වලකම ඒක තමයි කියලා. 2011 අරාබි වසන්තයේදී කිව්වේ ඒකාධිපති හොස්නි මුබාරක්ව යවන්න ඕන කියලා. ඒක කෙරුණා. හැබැයි ඒගොල්ලන් අපේක්‍ෂා නොකළේ දැන් ඉන්න ඒකාධිපතියා පත්වෙයි කියලා. දේශපාලන රාමුව ඇතුළත උද්ඝෝෂණය කරන එක මම හිතනවා වැදගත් කියලා. අරගලයේ පණිවිඩ කීපයක්ම තිබුණානෙ. ගෝටා ගෝ. 225ම යන්න ඕන.. ඒකටත් මම එකඟ නැහැ, ඒකට විරුද්ධවත් මම කතාකළා. ඒක වැරදියි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට පාර්ලිමේන්තුවක් අවශ්‍යයි. ඔය පාර්ලිමේන්තුවේ 225 අපි පත්කරපු මිනිස්සු. ඉතින් ඇඟිල්ල අපි දිහාට හරවනවා මිසක් ඒගොල්ලන්ගේ දිහාවට හරවලා වැඩක් නැහැ. ඒකට වගකීම අපි ගන්න ඕනෑ.


ඒ වගේම වසර 74ක සාපය කතාවට මම සම්පූර්ණයෙන් විරුද්ධයි. අපි කොච්චර දුර ආවාද මේ වසර 74දි. 2019 වෙන කොට අපි දකුණු ආසියාවේ මුල් රට. ඒක සාපයක් නෙවෙයිනේ. අපි නිදහස් අධ්‍යාපනය ලබාදෙනවා. නිදහස් සෞඛ්‍යය ලබාදෙනවා. සහල්වලින් ස්වයංපෝෂිත වුණා. හැම ගේකටම විදුලිය සපයනවා. ඒක සාපයක් නෙවෙයි ජයග්‍රහණයක්. ඔය දේශපාලන ප්‍රශ්න හැම රටේම තියෙනවා. නමුත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තියෙන්න ඕනෑ. ඒක ටිකක් මන්දගාමි ක්‍රියාවලියක්.

ලංකාවේ අනාගතය ගැන දකින්නෙ කොහොමද?


අවුරුදු විස්සක්. 2019ට පෙර තිබිච්ච තත්වයට පත්වෙන්න තව අවුරුදු විස්සක් යනවා. මේ ඉදිරි අවුරුද්ද ගැන කතාකරන්න. අපි ණය ගෙවන්නේ නැහැ. පොලියවත් ගෙවන්නේ නැහැ. ඒවා එකතුවෙනවා. ඒ අතරෙ තව ණය ගන්නවා. කවදාහරි ඕක ගෙවන්න වෙනවානෙ. සමහර විට සීයට හතළිහක් විතර ඒකෙන් අයින් කරගන්න පුළුවන් වෙයි. ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කරගැනීමට තියෙන ලොකුම ප්‍රශ්නය තමයි චීනය. චීනය අපිට විශාල වශයෙන් ණය දීලා තියෙනවා. අපිට විතරක් නෙවෙයි අප්‍රිකාවේ දුර්වල රටවල් සියල්ලටම. චීනය අපට ණය සහනයක් දුන්නා නම්, ඒ රටවලුත් ඉල්ලනවා අපටත් එහෙම දෙන්නය කියලා. ලියලා තියාගන්න පුළුවන්, ඒ නිසා චීනයෙන් කවදාවත් අපට ණය සහනයක් ලැබෙන්නේ නැහැ.
ගෑස් තෙල් ප්‍රශ්නය ඇදෙනවා තව අවුරුද්දක්වත්. ඒකට සැලැස්මක් හදන්න ඕනෑ. සිම්බාබ්වේ ආජන්ටිනාව වැනි කලින් මේ ප්‍රශ්නයට මුහුණ දුන්න රටවල් ගැන බලනකොට, අපිට පේනවා ආයෙත් ගොඩඑන්න ඉතාම අපහසුයි කියලා. අවම වශයෙන් පරම්පරාවක් ගතවෙනවා.
ඒකයි මම කියන්නේ 0 සිට 12 දක්වා දරුවො තමයි අපේ අනාගත ටිම් එක. ඒ ටීම් එක රැකගන්න දැන්. ■

රොහාන්පෙතියාගොඩ


එංගලන්තයේ ලන්ඩන් ලීනියන් සංගමය (The Linnean Society of London) 2022 සත්ත්ව විද්‍යාව සඳහා වූ ලීනියන් පදක්කම පසුගියදා ආචාර්ය රොහාන් පෙතියාගොඩට පිරිනැමුවා.


රොහාන් පෙතියාගොඩ පේරාදෙණියේ උපත ලැබුවෙක්. කොළඹ ශාන්ත තෝමස් විද්‍යාලයේ ආදි සිසුවෙක්. සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයෙන් පසු එංගලන්තයට ගිය ඔහු ලන්ඩන් කිංග්ස් කොලේජ් වෙතින් විදුලි හා ඉලෙක්ට්‍රොනික ඉංජිනේරු විද්‍යා උපාධිය ලබා තිබෙනවා. සසෙක්ස් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ජීව වෛද්‍ය ඉංජිනේරු විද්‍යාව ගැන දර්ශන ශූරී උපාධිය ලැබුවා.


වෘත්තීය ජීවිතය ඔහු ආරම්භ කළේ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ජීව වෛද්‍ය ඉංජිනේරුවකු ලෙසයි. පසුව ජල සම්පත් මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා වුණා. තේ මණ්ඩලයේ හිටපු සභාපතිවරයෙක්.
නව ජීව විශේෂ මෙන්ම ලොවින් වඳවී ගිය බවට විශ්වාස කළ ජීව විශේෂ 100ක් පමණ ලොවට හඳුන්වාදුන් පර්යේෂකයෙකු, සත්ත්ව වර්ගීකරණ විද්‍යාඥයෙකු, ග්‍රන්ථ කර්තෘවරයෙකු, කළමනාකරුවෙකු මෙන්ම ජීව වෛද්‍ය ඉංජිනේරුවෙකු වන රොහාන් පෙතියාගොඩ ශ්‍රී ලංකාවේ උභයජීවීන්, මිරිදිය මසුන්, මිරිදිය කකුළුවන් සහ සිවුපා උරගයින් ගැන පර්යේෂණ රැසකට දායකවී තියෙනවා. ග්‍රන්ථ කර්තෘවරයකු වශයෙන් ඔහු පළ කර ඇති කෘති සංඛ්‍යාව 40කට වැඩියි.


රොහාන් පෙතියාගොඩ ලොවට හඳුන්වාදුන් ජීවින් විශේෂ අතර බන්දුල පෙතියා (Pethia bandula) සුවිශේෂ මත්ස්‍යයෙක්. හේතුව ඒ මත්ස්‍යයා මුළු ලෝකයෙන්ම දක්නට ලැබෙන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් වීමයි.


අංකුර පර්යේෂකයන් සහ විද්‍යාඥයන්ට නව පර්යේෂණ සඳහා මග පෙන්වීමට ඔහු වනජීවී උරුම භාරය (Wildlife Heritage Trust) පිහිටුවීමට ක්‍රියා කළා.


ආචාර්ය පෙතියාගොඩ පරිසරකාමියකු වුවත්, සංවර්ධනය හා පරිසරය ආරක්‍ෂා කරගැනීම ගැන තුලනාත්මක අදහස් දරන්නෙක්. එමෙන්ම, ලංකාවේ සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලන සන්දර්භය ගැන ගැඹුරු හා විධිමත් දැක්මක් ඇති අයෙක්.


මෙහි දැක්වෙන්නේ ඔහු සමග කළ දීර්ඝ සාකච්ඡාවකින් නිර්දය ලෙස සංස්කරණය කරගත් උපුටාගැනීම් කිහිපයක්. ■

අර්බුදය, මර්දනය හා දෙවන රැල්ල

2013දී රතුපස්වල ජනතාව පාරට බැස්සේ ජනපතිවරයාට හෝ අගමැතිවරයාට ඉවත් වන්නැයි බල කිරීමට නොවේ. වස විස නැති පිරිසිදු පානීය ජලය ඉල්ලමිනි. ‘අපි ඉල්ලුවේ වතුර ටැංකි, ඔවුන් එව්වේ යුද්ධ ටැංකි.’ යැයි රතුපස්වල කාන්තාවක බීබීසී පුවත් සේවයට කියා තිබුණි. සාමකාමී ජනතා උද්ඝෝෂණයට ප්‍රතිචාර ලෙස ආරක්‍ෂක ඇමති මහින්ද රාජපක්‍ෂ හා ආරක්‍ෂක ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ එව්වේ 58 වන සේනාංකයේ සන්නාහ සන්නද්ධ භට පිරිසකි.


ඊළාම් යුද්ධය නිමාවේදී ලංකා හමුදාවන්ට යටත් වූ එල්ටීටීඊ නායකයන් පිරිසක් හා ඔවුන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් (ළමුන්ද ඇතුළුව) ඝාතනය කිරීමේ සුදු කොඩි සිද්ධිය (white flag incident) සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබ සිටියේ 58 වන සේනාංකයයි. 2013දී මේ භටපිරිස නිරායුද උද්ඝෝෂකයන්ට දැක්වූ ප්‍රතිචාරයෙන් වැලිවේරිය හා ඒ අවට ප්‍රදේශය යුද්ධ පිටියක් බවට පත්විය. ගම්වැසියෝ තිදෙනෙක් ඝාතනය වූහ. ජීව උණ්ඩ ප්‍රහාරයෙන් පලා ගිය ගම්වාසීන් හඹා ගිය හමුදා භටයෝ නිවෙස්වලට පමණක් නොව පල්ලියකටද කඩා වැදුණහ. රබර් උණ්ඩ භාවිත නොකළේ මන්දැයි එක් ගම්වැසියකු පසුව ඇසූ විට, හමුදා භටයකුගේ පිළිතුර වූයේ රබර් උණ්ඩ භාවිත කරමින් උද්ඝෝෂකයන් හුරතල් කිරීමට තමන්ට බැරි බවය.


උතුර දකුණට පැමිණි මෙම සිද්ධියට පසුබිම් වූයේ අත්වැසුම් නිපදවන වෙනිග්‍රොස් කම්හල අනීතික ලෙස පරිසරයට මුදා හළ අපද්‍රව්‍ය නිසා රතුපස්වල අවට භූගත ජලයට විෂ එක්වීමයි. කම්හල අයිති වූයේ හේලීස් සමාගමටය. හේලීස් සමාගමේ කොටස්වලින් 50%ක් පමණ අයත් වූයේ ධම්මික පෙරේරා මහතාටය. 2013 වන විට පෙරේරා මහතා ලංකාවේ දැවැන්තම ව්‍යාපාරිකයකු පමණක් නොව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශයේ ස්ථිර ලේකම්වරයාද විය. රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබඳ කිසිදු අත්දැකීමක් නොතිබූ ව්‍යාපාරිකයකු රාජ්‍ය පරිපාලනයේ ඉහළම තනතුරකට පත්කළේ මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනපතිවරයාය.


යමු (Yamu) නම් වෙබ් අඩවිය කොළඹ නගරයේ විවිධ ස්ථාන පිළිබඳව වාර්තා කිරීමේ වැඩසටහනක එක් පියවරක් ලෙස බෙලාජියෝ (Bellagio) කැසිනෝව පිළිබඳව සටහනක් තැබුවේය. කැසිනෝව තුළ ක්‍රියාත්මක වන ගණිකා සේවය පිළිබඳවද එහි සඳහනක් විය. අද මෙන්ම එදාද ගණිකා වෘත්තිය නීති විරෝධී වුවද බෙලාජියෝ කැසිනෝවට නීතිය හෝ පොලිසිය ගැටලුවක් වූයේ නැත. බෙලාජියෝ කැසිනෝවේ හිමිකරු වූයේ ඒ වන විට ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් තනතුර දැරූ ධම්මික පෙරේරා මහතාය. සංස්කෘතිය, සභ්‍යත්වය ගැන දිවා රෑ ජප කළ රාජපක්‍ෂවරුන්ටත් ඔවුන්ගේ මුර දේවතාවන් වූ දේශපාලන භික්‍ෂූන්ටත් මේ කිසිවක් ප්‍රශ්නයක් වූයේද නැත.


අද ඒ ධම්මික පෙරේරා පොහොට්ටු පක්‍ෂයේ මන්ත්‍රීවරයෙකි. ඔහුට ආයෝජන මණ්ඩලයද ඇතුළත් වූ බලගතු ඇමතිකමක් දෙන බවට රාවයක් තිබේ. ව්‍යාපාරිකයන් දේශපාලනයට ගෙන ඒම භික්‍ෂූන් හෝ අනෙකුත් ආගමික පූජකයන් දේශපාලනයට ගෙන ඒම තරම්ම මෝඩ වැඩකි. කුණු වූ දේශපාලනය තවත් කුණු කිරීම විනා එයින් වන යහපතක් නොමැත.


රාජපක්‍ෂලා 2019දී යළි බලයට ආවේ චීවරයේ එල්ලීගෙනය. දැන් කහ සිවුරේ රැකවරණය ඔවුන්ට අහිමිය. නාග ලෝකයෙන් නයි වැඩැම්මවූ රාජපක්‍ෂලාට තුනෙන් දෙකක් දීම මරණ මංචකයේදී සිහිකොට සතුටු විය හැකි පිනක් ලෙස දෙසූ, කුරහන් සාටක භික්‍ෂූහු අද නිහඬය. දැන් රාජපක්‍ෂලා සැරසෙන්නේ කැසිනෝ ව්‍යාපාරිකයකුගේ කබායේ එල්ලී බලය රැකගැනීමටය.
රාජපක්‍ෂ පවුල යම් පසුබෑමකට ලක්වුවද ඔවුන් තම බල ව්‍යාපෘතිය අත්හැර නොමැත. බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා මන්ත්‍රිධුරයෙන් ඉවත් වීම උපක්‍රමික පසුබැසීමක් පමණි. 21වන සංශෝධනය ගෙන ඒමේ උත්සාහය මුළුමනින්ම පරාජය කිරීමටත් යළිත් සුපිරිසිදු රාජපක්‍ෂ පාලනයක් නිර්මාණය කිරීමටත් ඔහු තිරය පිටුපස සිට සිය සුපුරුදු නූල් සූත්තර සෙල්ලමේ යෙදෙනු නොඅනුමානය.


ධම්මික පෙරේරා යනු ඒ දාදු සෙල්ලමේ ඉත්තෙකි. ඔහුට ආයෝජනය සම්බන්ධ නව ඇමතිකම දී ආර්ථිකය යළි ගොඩනැගීමේ සැබෑ සමතා ඔහු යන මිථ්‍යාව ප්‍රචාරණ රැල්ලක් තුළින් මවා පා රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිවරයා ඉවත් කිරීමට සුදුසු පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම කපුටු උපාය විය හැක. ධම්මික පෙරේරා මහතා යනු රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ අන්තේවාසික ව්‍යාපාරිකයකු වූ බැවින් ඔහු අගමැති තනතුරට පත්කිරීම රාජපක්‍ෂ බල ව්‍යාපෘතිය ඉදිරියට ගෙනයාමේ හොඳම ක්‍රමය ලෙස කපුටු බුද්ධියට වැටහුණා විය හැක. මේ දේශපාලන රංගනය තුළ ධම්මික පෙරේරා නළුවා සැබැවින්ම අඳිනුයේ මාක් ඇන්ටනි චරිතයටද නැතහොත් බෲටස් චරිතයටද යන්න කාලය විසින් හෙළිදරව් කරනු ඇත. නමුත් ව්‍යාපාරිකයකු දේශපාලනයට ගෙන ඒම තුළින් රාජපක්‍ෂවරුන් සිදුකළේ භික්‍ෂූන් දේශපාලනයට ගෙන ඒම තරම්ම වූ විනාශයක් බව නම් අදම නිසැකවම කිව හැක.

පක්‍ෂ-විපක්‍ෂ බල පොරයේ අවියක් වූ ජනතා දුක


රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැති ධුරය බාරගන්නේ රාජපක්‍ෂවරුන් වෙනුවෙන් නොව තමන් වෙනුවෙනි. ඔහු අගමැති ධුරයේ කටයුතු කරනුයේ රාජපක්‍ෂ බල ව්‍යාපෘතිය රකින්නට නොව තමන්ගේ බල ව්‍යාපෘතිය යළිත් පණ ගන්වන්නටය.


අද සජබයේ එහා ජවිපෙ ප්‍රධානතම සතුරා බවට පත්ව ඇත්තේ රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිවරයාය. ඒ ඔවුන්ගේ බල ව්‍යාපෘතීන්ට ඔහු කුඩා හෝ සාර්ථකත්වයක් අත්කර ගැනීම බාධාවක් ලෙස දකින බැවිනි. රනිල් ඉවත් කොට අගමැතිකමට සජිත්, අනුර කුමාර, චම්පික හෝ වෙන විපක්‍ෂ නායකයකු පත්කළද ඉන්පසු ඉතිරි විපක්‍ෂයේ මෙම බෙදීම, තමන්ගේ පටු බල උවමනාවන් වෙනුවෙන් වූ කුලල් කාගැනීම නතර නොවනු ඇත. සජිත් අගමැති වුවහොත් රනිල්-අනුර කුමාර-චම්පික ප්‍රමුඛ විපක්‍ෂයට ඔහු ප්‍රධාන සතුරා වනු ඇත. අනුර කුමාර අගමැති වුවහොත් රනිල්-සජිත්-චම්පික ප්‍රමුඛ විපක්‍ෂය ඔහුට එරෙහිව දේශපාලන අවි අමෝරනු ඇත. චම්පික අගමැති වුවහොත් රනිල්-සජිත්-අනුර කුමාර ප්‍රමුඛ විපක්‍ෂය ඔහුට නොනැවතී පහර දෙනු ඇත.


රාජපක්‍ෂවරුන්ට අවශ්‍ය බලය රැකගැනීමටය. අගමැති රනිල් හා විපක්‍ෂයේ සියලු නායකයන්ට අවශ්‍ය බලය ලබාගැනීමය. අර්බුදය, බඩු මිල, බඩු හිඟය, පෝලිම්, කුසගින්න, දරිද්‍රතාව, රට, ජාතික සම්පත්- මේ සියල්ල පක්‍ෂ-විපක්‍ෂ නායකයන්ගේ බල සෙල්ලමේ ඉත්තන් පමණි.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ විශ්‍රාමික කර්නල්වරයා රාජ්‍ය පාලනයට කොතරම් නුසුදුසුද යන්න අදානි-මෝදි පටලැවිල්ලෙන්ම පැහැදිලි වේ. මෝදි අගමැතිවරයා පුනර්ජනනීය බල ව්‍යාපෘතිය අදානි සමාගමට දෙන්නැයි බලපෑම් කළා නම් එය වැරදිය. නමුත් එවැනි සිදුවීම් ගෝලීය දේශපාලනයේ සාමාන්‍යයන්ය. ජනපතිවරයා ඒ බව ලංවිම සභාපතිවරයාට නොකිව යුතුව තිබුණි. ඒ සරල කාරණය වටහාගැනීමට තරම් පරිණත බවක් ඔහුට නොතිබූ නිසා අද මෙම කතාව ඉන්දියාව සහ ලංකාව අතර රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ප්‍රශ්නයක් දක්වා වර්ධනය වී ඇත. මෙහි ප්‍රතිඵලය විය හැක්කේ ඉන්දියාවෙන් අප ඉල්ලා ඇති ඩොලර් මිලියන 400 හදිසි ණය මුදල නොලැබී යාමය. නැතහොත් ප්‍රමාද වීමය. එහි වැඩිම වන්දිය ගෙවන්නට සිදුවනු ඇත්තේ මේ අර්බුදයෙන් වැඩිපුරම බැට කන නැති බැරි ලාංකිකයන්ටය.


මාදිවයිනේ හිටපු ජනපතිවරයා හා ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මන්ත්‍රීවරයා සම්බන්ධ සිදුවීමද මෙයටම සමානය. මැද පෙරදිග රාජ්‍ය නායකයන් දොපොළක් ලංකාවේ ආධාර ඉල්ලීමට දැක්වූ ප්‍රතිචාරය පිළිබඳ කතාව සත්‍යයක්ම වුවද එය නම්ගම් සහිතව රටටම හෙළිකිරීමෙන් ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මන්ත්‍රීවරයා කළේ ජනපති ගෝඨාභය විශ්‍රාමික කර්නල්වරයා කළ මෝඩකමට නොදෙවෙනි ක්‍රියාවකි.


දේශපාලකයන් මෙලෙස බල සෙල්ලමේ යෙදෙන අතර රට අතරමංය. ජනතාව අසරණය.
ලංකාව නිධානයක් මත සිට හිඟාකනවා යැයි ඇතැම්හු කියති. නිධානයක් යනු ක්‍ෂණිකවම, වැඩි කරදරයක් නොමැතිව, ධනවත් වීමේ මගකි. ලංකාවට එවැනි මගක් නොමැත. අප මේ අර්බුදයෙන් ගොඩඑන්නට නම් රාජපක්‍ෂ ආර්ථික වැරදි නිවැරදි කරන ඉතා දුෂ්කර හා දිගු ගමනක යෙදිය යුතුය.


ලංකාව චීනයෙන් ඉල්ලූ ඩොලර් බිලියන 1.5ක මුදල් හුවමාරු ණය (currency swap) චීනය ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ බව සති අන්තයේ වාර්තා විය. අදානි-මෝදි සිදුවීම නිසා ඉන්දීය ණය අහිමි වීමේ අවදානමක් මතුවෙනවා පමණක් නොව, ලංකාවේ අර්බුදයට මැදිහත් වීම රාජ්‍යතාන්ත්‍රික හිසරදයක් නිර්මාණය කරගැනීමේ ක්‍රමයක් ලෙස අනෙක් රටවල්ද දකිනු ඇත. හර්ෂ ද සිල්වා සිද්ධියෙන් එම මතය තවත් තහවුරු වීමට ඉඩ තිබේ. හදිසි ආහාර හා බෙහෙත් වැනි ආධාර හැරුණු විට ඩොලර් සත පහක් අපට ණය දෙන්නට කිසිවකුත් ඉදිරිපත් නොවන තත්වයක් මේ වන විට නිර්මාණය වී තිබේ.


ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් ඉල්ලා ඇති ණය පහසුකම ලැබෙනුයේ රටේ ආර්ථික පිළිවෙත් වෙනස් කිරීම මතය. ගෝඨාභය-මහින්ද-බැසිල් පාලනයේ අමනොඥ බදු පිළිවෙත නිසා ඩොලර් අර්බුදයක් පමණක් නොව රුපියල් අර්බුදයක්ද අපට නිර්මාණය විය. දැනටත් බඩු මිලෙන් දනින් වැටී සිටින ජනතාව මතට තවත් බර නොපටවා රුපියල් අර්බුදය විසඳීමට ඇති එකම ක්‍රමය ඍජු බදු වැඩිකිරීමත්, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය හා සමාජ සුභසාධනය හැරුණු කොට අනෙක් රාජ්‍ය වියදම් අඩු කිරීමත්, (විශේෂයෙන්ම ආරක්‍ෂක වියදම්), ශ්‍රී ලන්කන් වැනි පාඩු ලබන රාජ්‍ය ආයතන හැකි ඉහළම මුදලට විකුණා දැමීමත්ය.


නමුත් මේ කිසිවක් වෙන බවක් නොපෙනේ. ඒ වෙනුවට සමාජ සුබසාධනය සඳහා යැයි කියමින් තවත් වක්‍ර බද්දක් පැනවීමට ආණ්ඩුව සැරසේ.


වක්‍ර බදුවල බර අවසානයේ වැටෙන්නේ පාරිභෝගිකයාගේ කර මත බවත්, සමාජ සුබසාධනය සඳහා වක්‍ර බද්දක් පැනවීම නිරර්ථක ක්‍රියාවක් බවත් වටහා ගන්නට ජනපතිවරයා අසමත් වුවද, එය අගමැතිවරයා දන්නවා නොඅනුමානය. මෙම බද්ද ජනතාවට තවත් බරක් පමණක් නොව තමන්ට දේශපාලන පාරාවළල්ලක්ද වන බව නම් අගමැතිවරයාට නොවැටහීමට ඉඩ තිබේ. (ඉතිහාසය පුරා ඔහුට ලත් අවස්ථා ඔහු අහිමි කර ගත්තේ දේශපාලන ප්‍රතිරෝධයන් නිසි ලෙස අවබෝධ කරගෙන ඒවා කළමනාකරණය කරන්නට ඔහු තුළ වූ සහජ නොහැකියාව නිසාය. දෙමළ ජාතික සන්ධානය හා ශානක්‍යයන් රාසමානික්කම් මන්ත්‍රීවරයා සමග අනවශ්‍ය හා ළාබාල ගැටුමක් නිර්මාණය කරගැනීමෙන් පෙනීයනුයේ මෙම නොහැකියාව සමනය කරගැනීමට මේ තීරණාත්මක මොහොතේ පවා රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අසමත් බවය.)


ලංකාවේ මැයි 9දා හටගත් ප්‍රචණ්ඩත්වය ආර්ථික අර්බුදයන්ට මුහුණ දෙන අනෙකුත් රටවලටද අනතුරු ඇඟවීමක් බව අයිඑම්එෆ් ප්‍රධානියා බීබීසී පුවත් සේවයට කියා තිබුණි. මේ ප්‍රචණ්ඩත්වයට මූලික හේතුන් ලෙස ඇය සඳහන් කර තිබුණේ අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ හිඟයත් ඒවායේ මිල දැරිය නොහැකි ලෙස ඉහළ යාමත්ය. සමාජයේ නැති බැරි කොටස් වෙනුවෙන් අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ දැරිය හැකි මිලට ලබාදීමේ වැඩපිළිවෙළක් ක්‍රියාත්මක කිරීම ඇය ඒ සඳහා යෝජනා කළ මූලික පිළියමයි.


සමාජ ආරක්‍ෂණ දැළක් ගැන පාලකයන් (විශේෂයෙන්ම අගමැතිවරයා) නිතරම කතා කළද එවැන්නක් පිළිබඳව ප්‍රතිපත්තිමය හෝ වැඩසටහන්මය ඉඟියක් වත් තවමත් නොමැත. සමෘද්ධිලාභීන්ට එක් වරක් රුපියල් 5000ක් දීම කිසි ලෙසකිනුදු ප්‍රශ්නයට පිළිතුරක් නොවේ. පැරණි හා නව දරිද්‍ර පවුල්වලට අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ දැරිය හැකි මිලකට ලබාදෙන වැඩපිළිවෙළක් නිර්මාණය කරන අතරතුර ගම් හෝ ග්‍රාම නිලධාරී කොට්ඨාස මට්ටමින් අවශ්‍යතාව පරිදි ප්‍රජා කුස්සි (community kitchen) ක්‍රමයක් හෝ ක්‍රියාත්මක කිරීමට පාලකයන් කටයුතු කළ යුතුය.


ලංකාවේ ඉන්ධන ගෑස් හා භූමිතෙල් නිරපේක්‍ෂ හිඟයක් (absolute shortage) තිබුණද ආහාර හිඟය සාපේක්‍ෂය. (relative shortage). ආහාර හිඟයට මූලික හේතුව දැරිය නොහැකි මිලය. එක්සත් ජාතීන්ගේ නවතම වාර්තාවට අනුව ලාංකිකයෝ මිලියන 5ක් පමණ කුසගින්නෙන් පෙළෙති. ජනගහනයෙන් 22%කට පමණ ආහාර ආධාර අත්‍යවශ්‍යය. මේ කුසගින්න ආහාර හිඟයක් නිසා ඇතිවූවක් නොව ආහාර මිලට ගැනීමේ මූල්‍යමය නොහැකියාව නිසා ඇතිවූවකි. මේ ජනතාවට අවශ්‍ය, ආහාර දැරිය හැකි මිලට ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් විනා වගා සංග්‍රාම වැනි උන්මාදයක් නොවේ. (මේ රටේ ප්‍රශ්නය වගාවට ඉඩම් නැතිකම නොව තිබෙන ගොවිබිම්වල වගාකීරීමට පොහොර නැතිකමය.)


දේශපාලකයන් බල පොරයේ යෙදෙනුයේ ලාංකිකයන්ගෙන් අඩුම තරමින් 22%ක ජීවිත කඩාවැටෙමින් තිබෙන තත්වයක් තුළය. අපව මෙතැනට තල්ලු කළ අදූරදර්ශී හා වගකීම් විරහිත දේශපාලනය අප මෙතැනින් ගැලවීමේ මගද අවුරමින් සිටී.

භික්‍ෂුව, ව්‍යාපාරිකයා හා ගැලවුම්කාර මිථ්‍යාව


බුදුදහම තුළ ගැලවුම්කාර සංකල්පයක් නොමැත. නමුත් සිංහල-බෞද්ධයන් අති බහුතරයක් තුළ ගැලවුම්කාරයෙකු පිළිබඳව ඇත්තේ කරුණු හා සාක්‍ෂිවලට නොනැමෙන අචල විශ්වාසයකි. එක් ගැලවුම්කාරයකු ප්‍රශ්න තවත් අවුල් කරන විට ගැලවුම්කාර සංකල්පය පිළිබඳව විචාර බුද්ධියෙන් සලකනවා වෙනුවට තවත් ගැලවුම්කාරයකු සොයායාම බහුතරයේ සිරිතය.

ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ යනු මතුපිට විචිත්‍ර වර්ණ ගල්වා ඔප දැමූ හිස් බඳුනක් බව වටහාගන්නට මෙරට බහුතරයකට දෙවසරකට ආසන්න කාලයක් ගතවුණේ එබැවිනි. බහුතරයේ ඇස් ඇරෙන විට රට බංකොලොත් වී හමාරය.


සමස්ත සංඝ සංස්ථාව දේශපාලන ගැලවුම්කරුවා ලෙස ඉදිරිපත් කළේ චම්පික රණවක හා උදය ගම්මන්පිළගේ ජාතික හෙළ උරුමයයි. Fast Food සංකල්පයට අනුව යමින් කෙටි කලකින් ධර්ම රාජ්‍යයක් බවට ලංකාව පත්කිරීම සඳහා සඟ සතු කළ තම පක්‍ෂයට බලය දෙන්නැයි ඔවුහු ඉල්ලා සිටියෝය.


කහ සිවුරට ඊට වඩා සාර්ථක ලෙස උරුමකම් කීමට රාජපක්‍ෂවරුන්ට හැකිවිය. 2019 ජනපතිවරණයේ බරෙන් වැඩි හරියක් ඇද්දේ කුරහන් සාටකයට වශීවුණු භික්‍ෂූන්ය. ලංකාව වැටී ඇති ආගාධයට කුරහන් සාටක භික්‍ෂුවගේ වගකීම අතිමහත්ය.


‘දේශපාලන භික්‍ෂුව යනු සසුන් රුක මත හටගත් පිළිලකි. ඒ පිළිල වැඩුණු පසු නැසෙන්නේ රුකය.’ යයි ඩබ්ලියු. ඒ. අබේසිංහ මහතා තම ‘ගෞතම බුද්ධ රාජ්‍යය සහ තවත් විවාදාපන්න ලිපි’ කෘතියේ මතක් කර දෙයි. 1955දී එස් ඩබ්ලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරනායක මහතා ආරම්භ කළ ඒ ශාසන විනාශය 2022 වන විට රාජපක්‍ෂවරුන් සම්පූර්ණ කොට ඇත.


ව්‍යාපාරිකයන් ක්‍රියාකාරි දේශපාලනයට ගෙන ඒමෙන් රාජපක්‍ෂවරු රට මත තවත් විනාශයක් පතිත කිරීමට සැරසෙති.


දේශපාලන භික්‍ෂුව බලය හා ධනය මුල් තැන තැබුවාක් මෙන් දේශපාලන ව්‍යාපාරිකයාද මුල් තැන තබනු ඇත්තේ ලාභය හා බලයයි. රටට හොඳ දේ ලෙස ඔවුන් දකිනු ඇත්තේ නිල වශයෙන් නැතිවත් නොනිල වශයෙන් තමන්ට හෝ තම පවුලට අයත් ව්‍යාපාරයන්ට හිතකර දෑය.


වත්මන් අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒමේ එක් මගක් ලෙස බොහෝ විට යෝජනා වනුයේ සමාගම් හා පුද්ගල අය බදු ඉහළ දැමීමයි. මෙය යම් ප්‍රමාණයකට අගමැති වික්‍රමසිංහ මහතා ගතවූ මස සිදුකළද තවත් බදු ඉහළ දැමීමකට හැකියාව හා අවශ්‍යතාව තිබේ. ධම්මික පෙරේරා දේශපාලකයා එවැන්නකට කිසිදා කැමති වේද? බදු අඩුකිරීම හරහා රට සංවර්ධනය කළ හැකිය යන මිථ්‍යාව යළිත් වරක් ගෝඨාභය ජනපතිවරයාගේ හිස තුළට තල්ලු කිරීමෙන් 2019 විනාශයට නොදෙවෙනි වූ විනාශයක් කිරීමට ව්‍යාපාරික-දේශපාලකයන් උත්සාහ නොගනීද?
ව්‍යාපාරිකයන්ට ඉහළම දේශපාලන බලය දී තිබුණු දේත් නැති කරගත් රටවල් දෙකක් මෑත ඉතිහාසයේ දැකිය හැක. එකක් නම් සිල්වියෝ බර්ලුස්කෝනිට බලය දුන් ඉතාලියයි. අනෙක නම් ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ට බලය දුන් අමෙරිකාවයි. මේ ව්‍යාපාරික-දේශපාලකයන් බලයෙන් ඉවත්වනුයේ ආර්ථිකයටද වින කිරීමෙන් පසුය.


ගැලවුම්කාරයාගේ මිථ්‍යාව ලාංකීය සමාජය තුළ මුල් බැසගෙන ඇතිතාක් බූරුවන්ට සිංහ වෙස් ගැනීම පහසුය. ජනතාවගේ පීඩනය ඉහළ යත්ම පක්‍ෂ විපක්‍ෂ සාම්ප්‍රදායික දේශපාලකයන් සියල්ලම අප්‍රිය වත්ම තවත් ‘ගැලවුම්කාරයකුට’ ඉඩ විවෘත වේ.


යළිත් වතාවක් නිර්දේශපාලනික විරෝධතා මාලාවක් සමාජය තුළින් සමාජීය ප්‍රශ්න අරබයාම මතුවීම සාධනීය සිදුවීමක් වනුයේ මේ සංදර්භය තුළය. ‘කුස්සියේ විලාපය’ යැයි නම් කර ඇති මෙම විරෝධතාව සංයුතියෙන් මධ්‍යම පන්තික වුවද එයින් ඉස්මතු වනුයේ ලාංකිකයන් බහුතරයක් අඩු වැඩි වශයෙන් මුහුණ දෙන ප්‍රශ්නය. දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන්ගේ ග්‍රහණයට හසු නොවී සමාජීය බලපෑම් කණ්ඩායමක් ලෙස මෙම විරෝධතාවට පැවතිය හැකි නම් එය වඩාත් සුබදායක වනු ඇත.


අදානි-මෝදි අවුල නිසා ඉන්දීය ණය නොලැබී ගියහොත් ඉදිරි සති/මාස කිහිපය කවරාකාර වේදැයි සිතාගැනීමට අසීරුය. ජනතාවගේ සාධාරණ කෝපයට රතුපස්වලදී මෙන් මර්දනයෙන් පිළිතුරු දීමට ආණ්ඩුව ක්‍රියාකළහොත් එය ප්‍රචණ්ඩත්වයේ අලුත් වටයක උපන් ගෙය විය හැක.
මැයි 9 වෙනිදා නිට්ටඹුවේදී උද්ඝෝෂකයන් පිරිසක් විසින් ඉතාමත් අමානුෂික ලෙස ඝාතනය කෙරුණු අමරකීර්ති මන්ත්‍රීවරයාට යම් තරමකට සමාන ඉරණමක් විපක්‍ෂ නායකවරයාට හා තවත් සජබ මන්ත්‍රීන් පිරිසකට ගාලු මුවදොරදී අත් නොවුණේ ඔවුන් සමග අවි ගත් හමුදා ආරක්‍ෂකයන් සිටි බැවිනි. එම නූලෙන් වැලකුණු ඛේදවාචකය අනාගතය පිළිබඳ අනතුරු හැඟවීමකි. දැන්වත් දේශපාලන බල පොරය පසෙක තබා යම් එකඟතාවකින් කටයුතු නොකළහොත් දෙවන රැල්ල කොතනින් කවදා පටන් ගෙන කොතනින් කවදා නතරවේදැයි කීම අසීරුය. නැති බැරිකමින් මිරිකෙන බහුතරය අතර සාමාන්‍ය සොල්දාදුවන්ගේ මව්පියන්, බිරින්දෑවරුන් හා දරුවන්ද සිටින බව කවුරුත් සිහි තබා ගැනීම ඇඟට ගුණය.■

ධම්මික පෙරේරා විසඳුමක්ද?

0

■ පුරවැසියා

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණු ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රී ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වූ බැසිල් රාජපක්ෂ වෙනුවට කූප්‍රකට ව්‍යාපාරික ධම්මික පෙරේරා එම පක්ෂය නම් කිරීම දේශපාලනය ගැන කතා කරන පිරිස් අතර උනන්දුවක් ඇතිකර ඇත. මෙම උනන්දුව ඇති කිරීමට එක් හේතුවක් ලෙස පෙනෙන්නේ දැනට රට වැටී ඇති මහා ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩ ගැනීමට ඔහුගේ ව්‍යාපාර ඥානය ඉවහල් වෙනු ඇති යන බලාපොරොත්තුවය. එවැනි බලාපොරොත්තුවක් සාමාන්‍ය ජනතාව තුළ ඇති කිරීමට හේතු වී ඇත්තේද වෙනකක් නොව මාධ්‍ය මගින් පසුගිය කාලයේ ඔහුට ලබාදුන් ඉමහත් අවස්ථාවන් බව පුරවැසියාගේ අදහසය. පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී අපේක්ෂකයකු ලෙස ඉදිරිපත් වීමේ ඔහුගේ අපේක්ෂාවට මාධ්‍ය විශාල ඉඩකඩක් ලබාදුන් අතර එම අවස්ථාවන් ඔහුට හිමිවූයේ හෝ ඔහු හිමිකර ගත්තේ කෙසේද යන්න මෙහිදී අවධාරණය යොමු නොකෙරේ.


එම ජනාධිපතිවරණ සමයේ ආර්ථිකය පිළිබඳ ඔහු කළ අදහස් දැක්වීම් මෙන්ම වත්මන් ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ ඔහු කරන අදහස් දැක්වීම්ද අසන විට හැඟෙන්නේ, සාමාන්‍ය ආර්ථික අවබෝධයක් ඇති අයකුටවත් දැනිය හැකි ආකාරයට රටක ආර්ථික කටයුතු සම්බන්ධයෙන් ඔහුට යමක් කිවනොහැකි බවයි. එසේ වුවද එම අදහස් දැක්වීම් ආර්ථිකය සම්බන්ධයෙන් සාමාන්‍ය අවබෝධයක් නැති පිරිස්වලට අල්ලලා යන එකක් වන්නට බැරි නැත. ඊට හේතුව වන්නේද වෙනෙකක් නොව ඔහු මේ වනවිට රටේ බොහෝ ව්‍යාපාර හිමි ප්‍රධානම ව්‍යාපාරිකයා ලෙස මාධ්‍ය මගින් භෞතිස්ම කර තිබීමය. ඒ නිසාම සාමාන්‍ය ජනතාවට සිතෙනු ඇත්තේ රටේ ප්‍රධානම ව්‍යාපාරිකයා වීමට ඔහුට හැකිනම්, රටේ ආර්ථිකය ගොඩනැගීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුට යමක් කළ හැකි බවය. එම සිතිවිල්ලේ වරදක් නැත. එහෙත් ආයෝජන මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා ලෙස හා අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයකු ලෙස ඔහු අසාර්ථක වූ බව අපි දනිමු.
මේ වනවිට වාර්තා වී ඇත්තේ ඔහු ජුනි 21 වැනිදා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ධුරයේ මෙන්ම ඔහු සඳහා අලුතින් නිර්මාණය කළ ඇමති ධුරයේද දිව්රුම් දෙනු ඇති බවය.


මෙම කොලමේම මීට පෙර ලියා ඇති පරිදි එක් එක් පුද්ගලයාගේ දක්ෂතා ඇත්තේ ඒ ඒ දෙයටය. උදාහරණයකට රාජපක්ෂවරුන් ගතහොත් ඔවුන්ට අයථාක්‍රම මගින් මුදල් ඉපැයීමට, ඒ සඳහා නීති රීති කඩකිරීමට හැර වෙනත් දක්ෂතා නැත. තමන්, තම පවුලේ සාමාජිකයින්, තමන් වටේ සිටින වුන් හැර මුළු රටක් සමාජයක් සුඛිත මුදිත කිරීමට ඔවුන් අසමත් වන්නේ ඒ නිසාය. රාජපක්ෂවරුන් සුඛිත මුදිත වීමේ අවසන් ප්‍රතිඵලය ලෙස අද රට මේ තත්වයට වැටී ඇත්තේ ඒ නිසාය. මහජනයාගෙන් ලැබී ඇති ජනවරමේ ඉතිරි කාලය ගෙදර පලයන් කියද්දීත් කෙසේ හෝ අල්ලාගෙන සිටීම සඳහා රනිල් වික්‍රමසිංහ වැන්නෙකු ඔවුන් තෝරා ගන්නේ ඒ නිසාය. රට ගොඩනැගීමේ දක්ෂතාවක් ඔවුන්ට තිබුණේ නම් රනිල් වික්‍රමසිංහ කෙනෙකු අවශ්‍ය වන්නේ නැත.


ව්‍යාපාරික ධම්මික පෙරේරා සම්බන්ධයෙන්ද කිව හැක්කේ රාජපක්ෂවරුන් සම්බන්ධයෙන් කියූ දෙයමය. ඔහුට ඔහුගේ එම ව්‍යාපාර එම තත්වයට ගෙන ඒමට යම් දක්ෂතාවක් තිබුණා විය හැකිය. එහෙත් එය රටක් ගොඩ දැමීම සඳහා උපකාරී වේද යන්න ප්‍රශ්නකාරීය. මන්ද ඔහුගේ ව්‍යාපාරත්, ඔහු ව්‍යාපාර ලෝකයේ මේ දක්වා නැග ආ ආකාරයත් ගුප්ත ස්වරූපයක් පෙන්නුම් කරන නිසාය. පැවති ආණ්ඩුවල බලවත්ම පුද්ගලයින් සමග කටයුතු කිරීම, ඒ මගින් රාජ්‍ය ගනුදෙනුවලට සම්බන්ධවීම, විනිවිද නොවන ආකාරයට විශාල මුදලක් හම්බ කිරීම, ඒ මගින් තව තවත් ව්‍යාපාර අත්කර ගැනීම ඔහුගේ ව්‍යාපාරික ශේෂ පත්‍රය ලෙස අපට හඳුනාගත හැකිය.
මුල් කාලයේ මෙන්ම දැන්ද ඔහුට එල්ලවන චෝදනාවක් වන්නේ රාජ්‍ය පාලනයට සම්බන්ධ වූ දේශපාලනඥයින් අයථා ලෙස ඉපැයූ මුදල් ඔහු මගින් ආයෝජනය කළ බවයි. මන්ත්‍රී නාමල් රාජපක්ෂට එරෙහි මුදල් විශුද්ධිකරණ චෝදනාවට සම්බන්ධ ව්‍යාපාරික නිමල් පෙරේරා යනුද මීට පෙර ධම්මික පෙරේරා සමග ඔහුගේ ව්‍යාපාරවල කටයුතු කළ ඔහුගේ දකුණු අත යැයි කී පුද්ගලයාය.


අප අතීතයේ අසා ඇති පරිදි සතෙන් සතය එකතු කර විශාල මුදලක් ඉතිරි කිරීමටවත්, කිසිදු සුදුසුකමක් හා ආර්ථික හැකියාවක් නොමැතිව ගමෙන් නගරයට විත් ව්‍යාපාර ලෝකයේ හිනි පෙත්තට ගිය ව්‍යාපාරිකයින් වීමටවත් බැරිය. ඒ සඳහා උදාහරණ ඇත්තේ කිහිපයක් පමණය. එම උදාහරණවල ගමන් මග පියවරෙන් පියවර පැහැදිලිය. එහෙත් ධම්මික පෙරේරා ගතහොත් ඔහුගේ ගමන් මග අපැහැදිලිය. පුද්ගලයකුට පහළම ස්ථානයේ නොසිට යම් මට්ටමකින් ව්‍යාපාරයකට අවතීර්ණ වීමට එක්කෝ ඔහුට පරම්පරාවෙන් ලැබුණ යම් ධනයක් තිබිය යුතුය. නැත්නම් වෘත්තීය සුදුසුකමක් මගින් ඉතා ඉහළ වැටුපක් ලබාගෙන ඒ මගින් කරන ආයෝජන හරහා ඉහළට ආ අතීතයක් තිබිය යුතුය. එහෙත් ධම්මික පෙරේරා සම්බන්ධයෙන් යම් වෘත්තීය සුදුසුකමකින් ධනය ඉපැයූ බවක් වත්, පරම්පරාවෙන් ලැබුණු ධනයක් මගින් ව්‍යාපාර ලෝකයට අවතීර්ණ වූ බවක්වත් දැන ගන්නට ලැබෙන්නේ නැත.


ඉහත පැහැදිලි කිරීම මගින් පුරවැසියා කියන්නට උත්සාහ කරන්නේ ඔහුගේ දක්ෂතාවද සටකපට ව්‍යාපාරික ගනුදෙනුවලට අදාළ එකක් බවය. ඒ සඳහා ඇති මෑතම එක් උදාහරණයක් වන්නේ කොවිඩ් රැපිඩ් ඇන්ටිජන් කට්ටල ගෙන්වීම හා ඒවා රජයට ලබාදීමේ ඒකාධිකාරය ඔහුගේ සමාගමට පමණක් වන සේ රාජපක්ෂවරුන් සමග සිදුකරගත් ගනුදෙනුවය. ඒ අනුව පුරවැසියාගේ ප්‍රශ්න කිරීම වන්නේ, එවැන්නෙකුට ලෝකය සමග නීත්‍යනුකූල ආකාරයෙන් කටයුතු කර මේ රට ගොඩ දැමීමේ හැකියාව තිබෙනවාද යන්නය.■

විනාශයේ සක්විතිලා සැපෙනි

යහපාලන ආණ්ඩුව රාජපක්ෂලා විවිධාකාරයෙන් විවේචනය කළේ ඇයි? යහ පාලන ආණ්ඩුව ජනතාවට ජීවත් වෙන්නට බැරි තත්වයකට රට පත් කළේ ද? රට බේරා ගන්නට තිබෙන අවසාන අවස්ථාව යයි භික්ෂූන් ජනතාව මුළා කළේ ඇයි?


යහ පාලනයක් රැයක් එළිවෙන විට උදා වේ යයි හෝ උදා කළ හැකි යයි කවුරුන් හෝ සිතුවේ ද?
යහ පාලනයක් ‘අවශ්‍ය නැත‘ යන අදහස දරමින් යහ පාලනයක් ප්‍රතිෂ්ඨාපනය වීමට එරෙහිව කටයුතු කළ අය නම් සිටිති.

දිලිත් ජයවීර


මෑතක දී දිලිත් ජයවීර තමන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත් කිරීමට කැපවී වැඩ කළ බව පැවසීය. ගෝඨාභය සිය මිතුරෙකු බවත් – සුන්දර මිනිසෙකු බවත් පැවසීය. ගෝඨාභයට රට හරි මඟ ගෙන යන්නට නුදුන්නේ රාජපක්ෂලා බව ද අවධාරණය කළේය.


දිලිත් ජයවීරගේ අදහස් දැක්වීම කීප වාරයක් මම නැරඹුවෙමි. අවසන මට හිතුණේ ලංකාව විනාශ කර දැමීමට දිලිත් ජයවීර දැනුවත්ව පියවර ගත් පුද්ගලයෙකු බවයි.

ගෝඨාභය සුන්දර මිනිසෙක් වීම!


කවර මනුෂ්‍යයෙකු වුව සුන්දර හෝ අසුන්දර විය නොහැකිය. මනුෂ්‍යයා හොඳ – නරක යනුවෙන් කොටස් දෙකකට වෙන් කළ නොහැකිය. හැම මනුෂ්‍යයෙකු තුළම යහ ගුණ සේම දුර්ගුණ ද තිබෙන බව සත්‍යයකි. ඕනෑම කෙනෙකුට කවර මනුෂ්‍යයෙකුගේ වුව යහ ගුණ සේම දුර්ගුණ වටහා ගන්නට පුළුවන. සමහර විට කෙනෙකු තුළ ඉතා නරක අන්දමට – භයානක අන්දමට දුර්ගුණ තිබෙන බව වැටහුණත් විවිධ හේතු සාධක නිසා සම්බන්ධකම් පවත්වන තත්වයක් තිබීම යථාර්ථයයි. එනමුත් මනුෂ්‍යත්වයට හානිකර – පටහැනි දුර්ගුණ තිබෙන්නෙකු සමඟ මිත්‍ර සන්ථවයක් කෙනෙකු ඇති කර ගන්නේ නම් එය ප්‍රශ්නකාරී ය.


යම් පුද්ගලයෙකුට උන් හිටි ගමන් බලය පරිහරණය කරන්නට ලැබුණ විට – විශේෂයෙන් රාජ්‍ය බලය පරිහරණය කරන්නට ලැබුණ විට ඔහුව දකින – ඔහු සමඟ සම්බන්ධතා ඇති කර ගන්නට උත්සුක වන පිරිසේ සීමාවක් නැත. ඊට අදාළ වන්නේ ‘බලය’ සන්තක ‘බලයම’ විනා අන් කිසිවක් නොවේ. බලය ඉතා තදින් නෑකම් කියන්නේ ධනයටයි. ලංකාවේ බලය සහ ධනය අතර තිබෙන්නේ ලේ නෑකමකි. යම් කෙනෙකු රාජ්‍ය බලය අභ්‍යාස කරන්නට සමත් වුණ විට ඔහු සමඟ මිත්‍ර සන්ථවයක් ඇති කර ගන්නේ අත ලෙවකන්නට නොවේ. විශේෂයෙන් ව්‍යාපාරිකයෙකු රාජ්‍ය බලය අභ්‍යාස කරන්නෙකු සමඟ මිතු දමක් ඇති කර ගැනීමට පදනම් වන්නේ ‘ධනය ඉපයීමට බලය‘ සතු ශක්‍යතා පිළිබඳ අවබෝධයම වේ.


ඒ සියල්ල අපි පසෙකින් තබමු. ගෝඨාභයගේ සුන්දරත්වය යනු කුමක් ද?


මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති වීම නිසා ඔහුට ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් පදවිය හිමි විය. ඔහු හමුදා නිලධාරියෙකු ලෙස සේවය කළ ද යුද්ධය පවතින සමයේ හමුදාවෙන් ඉවත් වී ගිය පුද්ගලයෙකි. කමල් ගුණරත්න පවසා ඇති අන්දමට මානසික අසනීපයක් නිසා හමුදාවෙන් ඉවත් වී ගිය කෙනෙකි. අමාත්‍යාංශයක ලේකම් පදවියක් ලබන්නට පිළිගත් අධ්‍යාපන සුදුසුකම් සහ පුහුණුවක් තිබිය යුතුය. ගෝඨාභයට ඒ කිසිවක් නැත. එහෙත් ඔහු පිළිගත් අධ්‍යාපන සුදුසුකම් සහ පුහුණුවක් ලද ලේකම්වරු සිය යටතට පත් කර ගත්හ. ඒ සිය සහෝදරයා විධායක ජනාධිපති බැවින් ඒ අනුහසිනි. රාජ්‍ය සේවය තුළ නීති ගරුක නිලධාරීන්ට තමන්ගේ වෘත්තීය වගකීම් හා වගවීම් රැකගෙන කටයුතු කරන්නට බැරි තත්වයක් මේ නිසා ඇති විය. පවතින්නට නම් වැරදි තීරණ ගත යුතුය, නැත්නම් නිර්භීතව ඉවත්ව යා යුතුය. එසේ කිරීමට අපහසු යථාර්ථයක් ද රටේ තිබුණ බව නොරහසකි.


දිලිත් ජයවීර සතු නොයෙක් ව්‍යාපාර ඇතත් ඔහු ප්‍රසිද්ධියක් ලබන්නේ දෙරණ මාධ්‍ය ජාලය නිසා ය. එනිසා ඔහුට මාධ්‍යකරුවන් සම්බන්ධ පොදුවේ කිසියම් හෝ හැඟීමක් තිබිය යුතු වේ. ගෝඨාභය ආරක්ෂක ලේකම්ව සිටි සමයේ මාධ්‍යවේදීන් ඝාතනය – අත පය කඩා දැමීම – අතුරුදන් වීම යනාදි අපරාධ ගණනාවක් සිදු විය. කිසිවකට නීතිය ක්‍රියාත්මක වූයේ නැත. උත්ප්‍රාසය නම් මාධ්‍ය ආයතනයකට ගිනි තැබීම ද මෙසමයේ සිදු වීම ය. මේ කිසිවක් නොදන්නා – මේ කිසිවකට නීතිය ක්‍රියාත්මක නොවූ බව නොදන්නා බබෙකු ලෙස දිලිත් ජයවීර සැලකිය හැකි ද?


ගෝඨාභයට නඩු තිස් පහක් වැනි ගණනක් තිබුණ බවත් තමා ඒවාට පෙනී සිටි බවත් අලි සබ්රි පාර්ලිමේන්තුවේ දී පැවසීය. අලි සබ්රි ද දිලිත් ජයවීරගේ මිතුරෙකි. ඉතින් මේ දෙමිතුරන් සිසිල් පැන් බොන වෙලාවක හෝ ඒ නඩු හබ ගැන කිසිම කිසිවක් කතා නොකළේ ද? ඒ ඇතැම් නඩුවලට මහාධිකරණය අධි චෝදනා භාර දුන් බව හෝ දිලිත් ජයවීර දැන සිටියේ නැද්ද?


නීතියෙන් ඔප්පු කොට අච්චු කොට නැතත් සාපරාධී මනුෂ්‍ය ඝාතනවලට වගකිව යුතු කෙනෙකු සහ මහජන මුදල් අයථා ලෙස පරිහරණය කළ කෙනෙකු සුන්දර මිනිසෙකු ලෙස යම් පුද්ගලයෙකුට හැඟෙනවා නම් ඒ සුන්දරත්වයම අරුම එකකි. හරි භයානක එකකි. අද මොන තර්ක විතර්ක කළත් දිලිත් ජයවීර දැනුවත්ව රටේ නායකයා බවට ඔසවා තබා තිබෙන්නේ නීති ගරුක මනුෂ්‍යයෙකු නොවන බවට වාදයක් නැත.

අලි සබ්රි


අලි සබ්රි දක්ෂ නීතිඥයෙකු බව ප්‍රකටය. ඔහු ගෝඨාභයගේ නීතිඥවරුන් අතර ප්‍රමුඛයා වන්නටත් ඇත. කවර නීතිඥයෙකු වුව තමන් පෙනී සිටින සේවා දායකයාට අදාළ නඩුවේ සුල මුල – ඇත්ත නැත්ත මැනවින් දැන සිටින්නෙකි. අප අසා ඇති අන්දමට අධික මිලක් අය කරන දක්ෂ නීතිඥයන් යනු නිරපරාදේ නඩුහබවලට පැටළුණ කෙනෙකු වෙනුවෙන් සේවය කරන්නෝ නොවෙති. අධික මිලක් අය කරන්නේ ඇත්ත නැත්ත කරන්නටය යන්න ජන වහරේ එන්නකි.
සිය සේවාදායකයා ආරක්ෂක ලේකම්ව සිටි අවධියේ අලුත්ගම මුස්ළිම් ජනතාව කේන්ද්‍ර කරගෙන අමානුෂික ක්‍රියාදාමයක් දියත් වුණ බව අලි සබ්රි නොදැන සිටියා විය නොහැකිය. ඊටත් අමතර හා ප්‍රබල කාරණාව නම් රාජපක්ෂලාගේ ආණ්ඩුකරණය තුළ ජාතිවාදය හා ආගමික අන්තවාදය ගහට පොත්ත සේ බැඳී තිබුණි. ඒ වග අලි සබ්රි දැන නොසිටියා විය නොහැකිය.
ගලගොඩඅත්තේ භික්ෂුව මේ රටේ සුළු ජාතීන්ට, විශේෂයෙන් මුස්ළිම් ජාතීන්ට කළ අණ වින අලි සබ්රි නොදැන සිටියා විය නොහැකිය. ගලගොඩඅත්තේ කා වෙනුවෙන් කාට කුමට සේවය කළ කෙනෙකු දැයි අලි සබ්රිට කෙසේ වෙතත් අද ලෝකයටම විවෘත පුවතකි.


කුරුණෑගල රෝහලේ සේවය කළ මොහොමඩ් ෂාපි නමැති වෛද්‍යවරයා වද සැත්කම් කරන්නෙකු බවට අපවාද නඟා බන්ධනාගාර ගත කොට ඔහුගේ ජීවිතයට කළ අනර්ථය අලි සබ්රි නොදැන සිටියා විය නොහැකිය.


තව තවත් දෑ විශේෂයෙන් සුළු ජාතීන් මර්දනයට – මුස්ළිම් ජාතිකයන් හිංසනයට ලක් කිරීමට රාජපක්ෂලාගේ බල සමය තුළ සිදු වුණ බව ලෝක ප්‍රකටය.


අද අපට අසන්නට තිබෙන්නේ සරල ප්‍රශ්නයකි. නිසැකවම නීතියෙන් දඬුවම් ලබන්නට නියමිතව සිටි – තමන් අදහන ආගම අදහන පුරවැසියන්ට හිංසා කළ පුද්ගලයෙකු වෙනුවෙන් පනී සිට ඔහු රටේ නායකයා බවට පත් කිරීමට කැපවීම අල්ලා දෙවියන් විසින් අනුමත කරන්නේ ද? දිලිත් ජයවීර දැනුවත්ව ආණ්ඩුකරණයට නුසුදුස්සෙකු රටේ නායකයා බවට පත් කරන්නට කැපවී ද?, අලි සබ්රි ඊටත් වඩා ඉහළ පඩියක සිට ඒ කටයුත්තම සිදු කර තිබේ. අද රට – රට වැසියන් පත්ව තිබෙන තත්වය ගැන ඔබලාට මොනම විදිහකින්වත් නිදහස් විය නොහැකිය. අපරාධකරුවාට පමණක් නොව අපරාධයට උඩ ගෙඩි දුන්නා ද නීතියෙන් දඬුවම් ලැබිය යුතුය. ලංකාවේ නීතියෙන් නිදහස් වුණත් සොබා දහමෙන් දඬුවම් ලැබෙනු නියතය.

විජේදාස රාජපක්ෂ


උගතුන් පාර්ලිමේන්තු යැවිය යුතුය යන්න විවිධ අවකාශයන්හි මතු වන අදහසකි. මෙහිදී උගතුන් යනුවෙන් සලකන්නේ මොන විදිහේ පුද්ගලයන් ද? ජී. ඇල්. පීරිස් එසේ මෙසේ උගතෙක් ද? විජේදාස රාජපක්ෂ!


මැති සභය තුළ දී වේවා ඉන් පිටතදී වේවා දේශපාලනඥයෙක් මානව ධර්මතාවලට පටහැනිව කාට හෝ අවමන් කරන්නේ නම් එය නොහොබී. බොරු කීම සේම බොරුව වසං කොට ඊට වෙනත් අර්ථ කථන දීම බොරු කීමටත් වඩා නරකය.


යහ පාලන ආණ්ඩුවේ අධිකරණ ඇමතිවරයා වූයේ විජේදාස රාජපක්ෂය. ඔහුට විටෙක අමාත්‍ය පදවිය අහිමි විය. පළවෙනි චෝදනාව වූයේ යහ පාලන අපේක්ෂා මුඳුන් පත් කිරීමට ඔහු කටයුතු නොකිරීමය. ඔහු කටයුතු කළේ යහ පාලන අපේක්ෂාවන්ට පටහැනිව මතවාදයක පිහිටමිනි. මේ නිසා ඔහු සම්බන්ධයෙන් පක්ෂයෙන් ද පිටතින් ද දැඩි විරෝධයක් මතු විය.
පෙර කළ නම් කෙනෙකු කී කතාවක් කාලයේ වැලි තලාවට යටවීම සොබාවයයි. එහෙත් අද කවරෙකු වේවා කවර දවසක හෝ කියූ දෑ යළි යළිත් අසන්නට – දකින්නට පුළුවන. එක අවස්ථාවක රාජපක්ෂලා බිමට සමතලා කර දමන විජේදාස රාජපක්ෂ පසු අවස්ථාවක ඔවුන් සමඟ කිසි හිරිකිතයක් නැතුව ආණ්ඩුකරණයට දායක වෙයි. ඒ වෙනුවෙන් ද ඔහුට තර්කයක් ගොඩ නැගීමට පහසුවෙන් හැකිය.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සම්බන්ධයෙන් විජේදාස රාජපක්ෂගේ මුවින් මසුරන් කතා පවසා ඇත. ඒවා මුහුණු පොත හරහා සැරි සරන අතර සයිබර් අවකාශයේ සුරක්ෂිතය.


යම් මනුෂ්‍යයෙක් තවත් මනුෂ්‍යයෙකුට මිනීමරුවෙකු බව – චෞරයෙකු බව – බල කෑදරයෙකු බව – රටට ආදරය නැත්තෙකු බව කැට තියා පවසා රැයක් එළිවෙන විට වෙස් මාරු කරගෙන එක පත බුදින්නට පුළුවන් නම් ඔහු අරුම පුදුම මනුෂ්‍යයෙක් නොවන්නේ ද?


මහින්ද රාජපක්ෂ පරාජය කිරීමට පෙනී සිටි විජේදාස රාජපක්ෂ යහ පාලනය පෙරළා දමන්නට ද පෙනී සිටියේය. යහ පාලන ආණ්ඩුවේ මෙන්ම සිරිසේනගේ කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුවේ ද ඔහු ඇමතිවරයෙකු වන්නේය. ගෝඨාභය දිනවන්නට පෙනී සිටින ඔහු ගෝඨාභයට දැඩි ප්‍රහාර එල්ල කරන්නෙකු බවට ද පත් වේ. ඊට හේතු කුප්‍රකටය. රනිල්ට හිතේ හැටියට නෙළන්නට හැටි බසක් පරිහරණය කළ ඔහු අද රනිල් අගමැති යටතේ අධිකරණ අමාත්‍යවරයා වේ. මොහු උගතෙකි. ඔහුගේ මැතිවරණ දැන්වීම්වලින් පැවසුණ අන්දමට හෙතෙම ප්‍රාඥයෙකි.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂත් රනිල් වික්‍රමසිංහ සේම ලැජ්ජා බය නැති මිනිහෙකු බැවින් හිස මත මළ පහ කළ පුද්ගලයා වුව පැවැත්ම වෙනුවෙන් ළං කර ගන්නේය. මෙහෙව් රටක් කෙසේ නම් නීතිය මත පාලනය වන රටක් වේ ද?

නිශ්ශංක සේනාධිපති


ව්‍යාපාරිකයන් හා ජාවාරම්කාරයන් යනුවෙන් දෙකොටසක් ලංකාවේ සිටිති. කලක සිට ශිෂ්ට සම්පන්නව ව්‍යාපාර කරමින් – නිසි අන්දමට ආණ්ඩුවට බදු ගෙවමින් රටේ අදායම ඉහළ නංවන ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවේ ඉරණම ජාවාරම්කාරයන්ගේ සම්ප්‍රාප්තියෙන් වෙනස් වී ඇත.

ජාවාරම්කාරයන් එහෙම පිටින්ම රාජ්‍ය බලයේ අනුහසින් වැජඹෙන්නෝ වෙති. ජාවාරම්කාරයන් කාගේත් අතීතය තුළ තිබෙන්නේ අඳුරු කෙටි කටු සටහන්ය. නිශ්ශංක සේනාධිපති මාධ්‍ය ඔස්සේ කතා කරන විලාසය නිරීක්ෂණය කළ කෙනෙකුට ඔහුගේ චරිත කතාවම පසක් කර ගත හැකිය. යහ පාලන ආණ්ඩුව පැවති සමයේ ඔහු කළ වැරදිවලට දඬුවම් ලබන තත්වයක සිටිය ද කිසිවෙකුත් නොසිතූ විරූ පුද්ගලයන්ගේ රැකවරණ හේතුවෙන් ඔහු බේරුණි. ඔහුගේ ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ එක් නැවක ආයුධවල අංක මැකී ඇත්තේ ආයුධ එකට ඇතිල්ලීමෙන් බවය තහවුරු කෙරුණේ. ඒවා මරේ මරු වැඩ කිඩ ය. නීතිය තරමක් ක්‍රියාත්මක වන අවස්ථාවක ඔහුට මාරාන්තික අසනීපයකි. අසනීපයෙන් හඬමින් රඟපෑ අන්දමත් අපූරුය.


සේනාධිපති මහා දානපතියෙකුගේ භූමිකාව ද උරුම කරගෙන සිටින්නෙකි. ඔහු ආධාර දුන් අයගේ ලැයිස්තු පුවත් පත්වල පළ කෙරුණේ විශාල වශයෙනි. කෙසේ වුව යහ පාලන ආණ්ඩුව සමයේ සේනාධිපතිගේ ව්‍යාපාරය නාවික හමුදාව යටතට පත් කෙරිණි. ඒ අනුව නාවික හමුදාව උපයන්නට වූ ආදායම අති විශාලය. ජාවාරම්කාරයෙකු හරි හම්බ කර ගත් ධනස්කන්ධය ආණ්ඩුවට ලැබීම එසේ මෙසේ දෙයක් ද? ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ සොඳුරු මිතුරෙකු බැවින් යළිත් නාවික හමුදාවෙන් ඔහු අතට ව්‍යාපාරය පත් වේ. එපමණක් නොව ඔහුගේ නඩු හබවලින් ද නිදහස් වීමට භාග්‍යය ලබයි.


ගෝඨාභය මොන තරම් ජරා ජීර්ණ මිනිහෙක් ද? ඔහු රට වල පල්ලට ඇද දමා ඇත්තේ නින්දිත අන්දමටය. අද ජාවාරම්කාරයන් ඔහු වටේට සිට ඔහුට බලය අත්හරින්නට ඉඩ නොදෙන තත්වයකය. ඒ අවකාශය තුළ තව දුරටත් සිදු වන්නේ හපය ද හප කර සාරය උරා බීමය. ගෝඨාභය තොලොංචි වන විට මේ ජාවාරම්කාරයන් රොත්තද තොලොංචි වනු ඇත. එවිටත් ඔවුන්ට රජ සැප – සුර සැප විඳින්නට පුළුවන.


ලංකාව ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ බංකොළොත් වීමට වග කිව යුත්තේ ගෝඨාභයම ය. ඔහුව ඉහළට ඔසවන ලද ජාවාරම්කාරයන් සියලු දෙනාම හිතේ හැටියට හම්බ කර ගන්නේ ගෝඨාභයගේ අනුහසිනි. මොන අන්දමකින්වත් ගෝඨාභයට ජාවාරම්කාරයන්ගෙන් ගැලවීමක් නැත. ගෝඨාභය සිටින තුරා රටට – රට වැසියන්ට ද ගැලවීමක් නැත. රනිල් වික්‍රමසිංහ මොන තරම් බරපතළ වරදක් ද කර තිබෙන්නේ? බලය පුදුමාකාර අශිෂ්ට අවියක් බව තවම රට වැසියන් වටහා ගෙන තිබේ ද?

උදයංග වීරතුංග


රාජ්‍ය බලය අවභාවිත වන අන්දම සම්බන්ධයෙන් අගනාම නිදර්ශනය වන්නේ උදයංග වීරතුංගය. ඔහු රතු වරෙන්තුවලින් ද බේරුණෙකි. ගෝඨාභය ජනාධිපති පදවියට පත්වුණ වහාම දිවයිනට පැමිණෙන ඔහු රාජ්‍ය පාලනයේ ද බලවතෙකු බවට පත්වන අන්දම මාර ය.
අද ඔහු ගෝඨාභයට ද ප්‍රහාර එල්ල කරන තත්වයකය. ඔහුට එතරම් බලවත්ව කටයුතු කරන්නට පුළුවන් වී තිබෙන්නේ කෙසේ ද? ගෝඨාභයට එල්ල කළ එක ප්‍රහාරයකට හෝ වචනයක් කියන්නට ගෝඨාභය අසමත් ඇයි? ගෝඨාභය ගැන දන්නා කියන කාටත් උදයංග වීරතුංග නෙළුෑ නෙළිල්ල හරිම පුදුම ය.


ලංකාව අවාසනාවන්ත රටක් බවට පත් කළේ රාජපක්ෂලා – ඥාතීන් සාමූහිකවය. මහින්ද රාජපක්ෂ තව දුරටත් බලයේ එල්ලී සිටින්නේ බලය තමන්ට පමණක් අදාළ නොවන බැවිනි.

ජයසුන්දර සහ කබ්රාල්


ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය දැනුවත්ව ක්ෂණිකව සිදු කරන ලද්දකි. අර්බුදයට වග කිව යුතු කිසිවෙක් නැත. සියලු දෙනාම නිරුපද්‍රැතය. ජනතාව මහමඟ දුක් විඳින විට, අර්බුදය නිර්මාණය කළ උදවිය තවමත් මහජන මුදලින් සැප ම විඳිති. ඔවුන් කළ වරදක් නැත. එනිසා ඔවුන්ට නීතියෙන් දඬුවමක් ද නැත.


පී.බී ජයසුන්දර ආර්ථික ඝාතයෙකු ලෙස ඔවුන්ගේ පිළෙන්ම චෝදනා ලැබූවෙකි. චෝදනා කළ තැනැත්තා කවරෙකු වුව ඔහු නැඟූ චෝදනාව බරපතළ එකකි. විස්මය නම් එය කිසිවෙකුත් නොසිතූ විරූ අන්දමට යථාර්ථයක් වී තිබීමය. අනුවණ පාලකයෙකුට උපදෙස් දී හෝ නොදී රට විනාශ මුඛයට තල්ලු කොට අද ජයසුන්දර යහතිනි. ඔහුට නීතියෙන් දඬුවමක් නැත. ඒ ඇයි? ඔහුට දඬුවම් කරන්නට හැක්කේ කවර නෛතික අවකාශයක් යටතේ ද?


ජයසුන්දර අපරාධයේ තිරය පිටුපස චරිතයකි. කබ්රාල් අපරාධයේ පොතේ ගුරු ය. මැති සභය තුළ ද, මාධ්‍ය සාකච්ඡාවල ද ඔහු කටමැත දෙඩවූ අන්දම හරිම නිර්භීතය. කබ්රාල් ජාතික ලැයිස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට ගන්නා රාජපක්ෂවරුන් පසුව ඔහුව මන්ත්‍රී තනතුරෙන් ඉවත් කරගෙන මහ බැංකුවේ අධිපති පදවියට පත් කරයි. ඊට හේතු කාරණා දන්නේ ද රාජපක්ෂලා සහ කබ්රාල්ය. සියලු රාජපක්ෂ දූෂණවල රස රහස් ගබඩාවේ යතුර තිබෙන්නේ කබ්රාල් අතේය. එනිසා ඔහුට නීතියෙන් දඬුවම් විඳින්නට සිදුවේයයි අප සිතිය යුතු නැත.

රනිල් වික්‍රමසිංහ


ගෝඨාභය පාලනය – රාජපක්ෂලාගේ පාලනය අවසන් කොට රට යම් අන්දමකට බේරා ගන්නට පුළුවන් තැනකට කෙසේ හෝ පත් විය. ඒ වෙනුවෙන් ඉවහල් වුණ අරගලයේ ජයග්‍රහණය කණපිට හරවන ලද්දේ රනිල් වික්‍රමසිංහ බව අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත.
මේ අවස්ථාවේ රනිල් ගෝඨාභයටත් වඩා අපරාධකාරයෙකි. චෞර පවුලකින් රට බේරා ගන්නට ලැබුණ අවස්ථාව රටට අහිමි කරන්නේ රනිල්ය. රනිල් අරගලයේ ජයග්‍රහණය පික් පොකට් ගැසුවේය. අරගලය පටන් ගන්නා විට පැත්තක සිටි රනිල් අරගලය තීරණාත්මක තැනක් කරා ගමන් කර විට අළු ගසා දමා නැගිට්ටේය. යහ පාලන ආණ්ඩුවට අවමන් කළ හැත්ත බුරුත්තම අද රනිල්ගෙන් යැපෙන තත්වයකය.


යහපාලනයට මඩ ප්‍රහාර එල්ල කළවුන් පවා අද රනිල් – සාගල අබිමුව කුක්කන් වැනිය. රනිල් මහජන වරමක් නැතිව ආණ්ඩු කරන්නෙකි. මහජන වරමක් ලබා ගත්තවුන්ගේ වරම ගිලිහෙන විට රනිල් ඊට මුක්කුවක් ගසා තමා අතටත් බලය ගෙන රාජපක්ෂලාටත් තව දුරටත් බලය හිමිකර දී සිටියි. සියල්ලෝම හිරිකිතයක් නැතුව මහජන මුදල්වලින් රිසි ලෙස අවශ්‍යතා සපුරා ගනිමින් වැජඹෙති. ජනතාවට තවම ඉතිරිව තිබෙන්නේ හුස්ම ගන්නට නිදහස පමණි.


අද වන විට ලංකාව පාලනයකින් තොර මහ මුහුද මැද අතරමංවූ නෞකාවක තත්වයට පත්ව ඇත. කවර පාරක වුව දකින්නට ලැබෙන්නේ ජීවන අරගලයකි. එහෙත් මැතිසභය තුළ කයිවාරු පම්පෝරිවල අඩුවක් නැත. මේ ලියන මොහොතේ මිතුරෙකු දූරකථනයෙක් පවසා සිටියේ රටේ විනාශයේ සක්විතිලා සෙලවී නැති බවය. රටම පාරට බැසීම – මොන විදිහකින් හෝ මොවුන් පන්නා දැමීම හැර වෙන කිසි විකල්පයක් නැති වගය ඔහු පැවසුවේ.


රනිල්ට කිසි වගකීමක් නැත. ගෝඨාභය වගකීම අත් හැර තිබේ. මහින්ද ඇතුළු පවුල අනාගත සැලසුමකය. විපක්ෂය කැබලි වෙන තත්වයකය. අවසානය කුමක් විය හැකි ද? අවසානය මහා විනාශයක් විය හැකිය. ඉන් මිදෙන්නට නම් ජනතාව වීදී බැස රනිල් – ගෝඨා ආණ්ඩුව කෙසේ හෝ බෙලසුන් කළ යුතුම ය. වෙන විසඳුමක් නැත.■

ජනාධිපතිතුමා වියත් මගට අවස්ථාවක් දුන්නේ නෑ: ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ගම්පහ දිස්ත්‍රික් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආචාර්ය- නාලක ගොඩහේවා

0

■ අමන්දිකා කුරේ

ආණ්ඩුවේ වර්තමාන වැඩපිළිවෙළ හරහා අර්බුදයට විසඳුමක් බලාපොරොත්තු විය හැකි ද?


මේ වෙලාවේ අපට මුහුණ දෙන්න සිදු වෙලා තිබෙන බරපතළම අර්බුදය ආර්ථික අර්බුදය. මේ අර්බුදයට මූලිකම හේතුව වුණේ ගෙවුම් ශේෂ අර්බුදය. ඒ කියන්නේ අපේ රටේ තිබෙන විදේශ විනිමය හිඟය. ඒ විදේශ මුදල් හිඟය නිසා අපට ආනයනය කරන බඩුවලට ගෙවිය යුතු මුදල් ගෙවීමට නොහැකි වෙලා තියෙනවා. ජනතාව පීඩාවට පත් වෙලා සිටින ඉන්ධන හිඟය, ඖෂධ හිඟය සහ ගෑස් හිඟය කියන හැම ප්‍රශ්නයම පිටුපස තිබෙන්නෙ ලංකාවට බඩු ගන්න අවශ්‍ය විදේශ මුදල් මේ මොහොතේ නැතිකම. ලංකාවේ විදේශ මුදල් අච්චු ගහන්න බෑ. දැන් අපට කරන්න තියෙන්නේ ක්‍රම දෙකයි. එක්කෝ අපි විදේශ මුදල් දැන් උපයනවාට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් උපයන්න අවශ්‍යයි. නැතිනම් විදේශ මුදල් ණයක් හරහා ලබා ගත යුතුයි. මේ වෙලාවේ එක පාරම උපයන මුදල් වැඩි කරගන්න අමාරුයි. ඒ නිසා කොතනින් හෝ ණයක් ගත්තේ නැතිනම් මේ අර්බුදයෙන් ගොඩට එන්න අමාරු වෙනවා. මේ වෙලාවේ පත් වෙලා ඉන්න රජය විශාල උත්සාහයක් ගන්න බව පෙනෙනවා ඒ විදිහට විදේශ මුදල් ණයක් විදිහට හෝ ලබා ගන්න. ඒ මුදල් සොයාගන්නා තුරු මේ ප්‍රශ්නයට ක්ෂණික විසඳුමක් නෑ.

රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අගමැතිධුරයට පත් කිරීමේ ජනාධිපතිවරයාගේ තීරණය වියත්මග සාමාජිකයෙකු ලෙස ඔබ දකින්නේ කොහොමද?


මම මුල සිටම විශ්වාස කළේ පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලු පක්ෂවලින් බහුතර පක්ෂ ප්‍රමාණයක් එකතු කරගෙන ඒ සහයෝගයෙන් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම ගැන. ඒ වගේම මේ ගැටලුව පිළිබඳව සලකලා යම්කිසි නිශ්චිත කාලයක් දේශපාලන පක්ෂ භේදයකින් තොරව එක්ව වැඩ කළ යුතුයි. සර්වපාක්ෂික ආණ්ඩුවක් කියලා අපි නිර්වචනය කළේ ඒකට. නමුත් අවාසනාවකට එය සාර්ථක වුණේ නෑ. අපේ රටේ ප්‍රධාන විපක්ෂය සහ අනෙකුත් ප්‍රධාන පක්ෂවලින් නෙවෙයි මේ ආණ්ඩුව පිහිටුවලා තිබෙන්නේ. කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ සිටින රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා කියන්නේ තනි පුද්ගලයෙක්. ඔහුගේ පක්ෂය වෙනත් පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිම මන්ත්‍රීවරයෙක් නියෝජනය කරන්නේ නෑ. ඒ තත්වය තුළ ඔහු අගමැතිවරයා වශයෙන් පත්වීම සාර්ථක විසඳුමක් කියලා අපට දකින්න බෑ. නමුත් ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ ඔහුට සහාය දීමත් එක්ක ඔහුට එම ධුරයේ වැඩ කරන්න අවස්ථාව ලැබිලා තියෙනවා. මම හිතනවා ප්‍රධාන විපක්ෂය එකතු කරගෙන මේ වැඩේ කරන්න තිබුණා නම් වඩා හොඳයි කියලා.

අලුතෙන් කැබිනට් මණ්ඩලයේ පත් වෙලා තිබෙන්නේත් පරණ අයමයි නේද?


ජනාධිපතිතුමා තෙවරක් කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කළා. පළමුවර කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කරද්දී ඔහු එය පත් කළේ ජ්‍යේෂ්ඨත්වය මත පදනම් වෙලා. කිහිපදෙනෙකු හැරුණු විට සිටි හැමෝම ජ්‍යේෂ්ඨත්වය මත ඇමතිධුර හිමි වූ අය. නමුත් ටික කාලයක් ගත වන විට එය අසාර්ථක වුණා. අවුරුදු දෙකකට පස්සේ අපේ රට විශාල අර්බුදයකට ගියා. විධායකයේ අසාර්ථකභාවයක් එයින් ගම්‍ය වෙනවා. විධායකය කියන්නේ ජනාධිපතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලය. දෙවනුව ජනාධිපතිතුමා 18 දෙනෙකුගෙන් යුතු කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කළා. ඒ හරහා ඔහු අලුත් අය බහුතරයකට අවස්ථාව දුන්නා. නමුත් එය පවත්වාගන්න හැකි වුණේ සති දෙකක් වගේ. ඒ කැබිනට් මණ්ඩලය ඉතාම සාර්ථකව ක්‍රියාතමක කෙරෙමින් තිබුණා. නමුත් එයින් පසුව තුන්වන වරට පත් කළ කැබිනට් මණ්ඩලයේ දී නැවත වතාවක් ජ්‍යේෂ්ඨත්වය මත පදනම් වෙලා තිබෙන ආකාරය දැනගන්න හැකි වුණා. එක එක අයට තැන දෙනවා මිසක දෙවන අවස්ථාවේ අප දුටුව රැඩිකල් වෙනස තුන්වන අවස්ථාවේදි අපි දුටුවේ නෑ. ඒක දුර්වලකමක් හැටියට මම නිරීක්ෂණය කරනවා. දෙවැනියට තිබුණු කැබිනට් මණ්ඩලයේ යම් යම් වෙනස්කම් කරලා නැවත පවත්වාගෙන ගියා නම් වඩාත් සාර්ථක ප්‍රතිඵල අත් කරගන්න තිබුණා. ආපහු පාරක් පරණ අයටම ඇමතිකම් දෙන එකද ජනතාව අපේක්ෂා කරන්නේ කියන ගැටලුව මටත් තිබෙනවා.

ජනාධිපතිවරයාගේ ජයග්‍රහණය වෙනුවෙන් විශාල වැඩකොටසක් කළ වියත් මගට ලබා දිය යුතු තැන ලබා දී නෑ නේද?


ජනාධිපතිතුමා සාධාරණ ආකාරයකින් වියත් මගට සැලකුවා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. වියත් මග කියන්නේ බුද්ධි මණ්ඩපයක්. ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය නිර්මාණය කිරීමේදී වියත් මග විශාල දායකත්වයක් සැපයුවා. ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ඇතැම් අයත් සහාය දැක්වූ නමුත් වියත් මගේ විශාල දායකත්වයක් ඒ සඳහා ලැබුණා. නමුත් ඒ දායකත්වය ලබා දුන් ප්‍රමාණයට සාපේක්ෂ බලයක් ආණ්ඩුව තුළ වියත් මගට ලැබුණේ නෑ. පළමු කැබිනට් මණ්ඩලයේ කිසිම නියෝජනයක් තිබුණේ නෑ. වර්තමාන කැබිනට් මණ්ඩලයේත් කිසිම නියෝජනයක් නෑ. දෙවනි කැබිනට් මණ්ඩලයේ පමණක් එක් නියෝජනයක් ලැබුණා. ඒ නිසා වියත් මගට කිසිම සාධාරණත්වක් පසුගිය කාලයේ සිදුවුණා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට සිදුවුණේ බලය තිබුණු අය බොරුවට වියත් මගට ඇඟිල්ල දිගු කරමින් වියත් මගට අපහාස කරපු එක.

වියත් මග ඇයි ජනාධිපතිතුමා කෙරෙහි විශ්වාසයක් තබා තිබුණේ?


වියත් මග පමණක් නෙවෙයි ලක්ෂ හැටනවයක් ජනතාවගේ විශාල බලාපොරොත්තුවක් තිබුණා ලොකු වෙනසක් වේවි කියලා. පවතින ක්‍රමවේදයේ වෙනසක් බලාපොරොත්තු වුණේ. අදත් මිනිස්සු පාරට බැහැලා ඉල්ලන්නේ වෙනසක්. අපි විශ්වාස කළා ඒ වෙනස 2019 ජනාධිපතිවරණයෙන් පස්සේ මේ රටේ සිදුවෙයි කියලා. නමුත් අපි ඒ වෙනස දැක්කේ නෑ. ආපහු පාරක් සම්ප්‍රදායික දේශපාලනයමයි තිබුණේ පසුගිය අවුරුදු දෙක පුරාම. ඒ සාම්ප්‍රදායික දේශපාලනය තවදුරටත් වැඩ කරන්නේ නෑ කියන එක දැන් ඔප්පු වෙලා ඉවරයි.

මේ වන විටත් වියත් මගේ සාමාජිකයන් පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරනවා. ඒ ලැබුණු අවස්ථාවෙන් සෑහීමකට පත් විය හැකි වැඩ ප්‍රමාණයක් කරන්න හැකි වුණේ නැද්ද?


වියත් මග සංවිධානයට නාම යෝජනා ලැබුණේ ඉතාම අල්ප ප්‍රමාණයක් විතරයි. හුඟක් වෘත්තීයවේදීන් බලාගෙන සිටියා මැතිවරණයට තරඟ කරන්න. නමුත් නාමයෝජනා දුන්නේ 9කට පමණයි. ඒ අයගෙන් කිසිම කෙනෙක්ව කැබිනට් මණ්ඩලයට ගත්තේත් නෑ. වර්තමාන කැබිනට් මණ්ඩලයේත් නෑ. රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් කියන්නේ විධායකයේ කොටසක් නෙවෙයි. වියත් මගේ සාමජිකයන් කිහිපදෙනෙක් රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරවල සිටියා. නමුත් ඒ අය කවදාවත් විධායකයේ කොටසක් වුණේ නෑ. ඒ නිසා රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකුට කරන්න තියෙන වැඩ ප්‍රමාණය ඉතාම සීමිතයි. කැබිනට් ඇමතිවරයාගේ අනුදැනුමක් නැතිව කැබිනට් පත්‍රිකාවක්වත් දාගන්න බෑ. ඒ නිසා වියත්මගෙන් ගත හැකි ප්‍රයෝජනය ආණ්ඩුව ගත්තා කියා මා කිසිසේත්ම සිතන්නේ නෑ.

ඔබ පසුගිය සතියේ විපක්ෂ නායක කාර්යාලයේ රැස්වීමකට ගොස් තිබුණා.


මම පාර්ලිමේන්තුව තුළ සිටින්නේත් ඉන් පිටත සිටින්නේත් මගේ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා කරගනිමින්. මම ඕනෑම පක්ෂයක කෙනෙක් එක්ක කතා කරනවා. අපේ දේශපාලනයේ තිබෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි ඒ විදිහට තමන්ගේ විරුද්ධ පක්ෂවල අය එක්ක පෞද්ගලිකවත් හිතවත්කම් නොපවත්වා සිටීමට උත්සාහ කිරීම. මෙවර විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා මට ආරාධනා කළා ඔහුගේ කාර්යාලයේ දී රටේ සිදු විය යුතු ප්‍රතිසංස්කරණ ගැන ස්වාධීන මතධාරීන් එකතු වෙලා සාකච්ඡාවක් පවත්වනවා කියලා. ඔහු ඒ සඳහා සෑම පක්ෂයකම අයට ආරාධනා කරන බව කිව්වා. ඒ අනුව ඔහු පුද්ගලිකව මාව තෝරාගෙන තිබුණා. ඒ නිසා මටත් එතැනට සම්බන්ධ වෙන්න ආරාධනාවක් ලැබුණා. තවත් පක්ෂ ගණනාවක සාමාජිකයන් සහ නායකයන් එතැනට පැමිණ සිටියා. රටේ අනාගතය වෙනුවෙන් පැවති සාකච්ඡාවකට මගේ බුද්ධිමය දායකත්වය ලබා දීමේ කිසිදු වරදක් මම දකින්නේ නෑ.

මේ ක්‍රමය වෙනස් කිරීමට ඔබ යෝජනා කරන වෙනස්කම් මොනවාද?


මුලින් ම අපි බලාපොරොත්තු වෙන වෙනස කුමක් ද කියලා අපි අර්ථදක්වා ගත යුතුයි. නමුත් කවුරුවත් මොකක් ද වෙනස කියා තේරුම් අරගෙන නෑ. ඒ නිසා වෙනසකට මම යෝජනා කරන මූලික අංග කිහිපයක් තිබෙනවා.


පළමුව මේ රටේ තිබෙන විශාල දූෂණය සහ නාස්තිය නැති කළ යුතුයි. ඒවා සම්පූර්ණයෙන් ම නැතිකරන්න මුළු රටම එකතු විය යුතුයි. ගොඩක් අය හිතාගෙන ඉන්නවා දූෂණය සහ නාස්තිය සිදු කරන්නේ දේශපාලනඥයන් පමණක් කියලා. නමුත් මම මීට පෙර අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුවේදීත් ප්‍රකාශ කළ අන්දමට අපේ රටේ උඩ ස්තරයේ සිට පහළ ස්තරය දක්වා හැමතැනම දූෂණය සහ නාස්තිය සිදුවෙනවා. පාසලකට ළමයෙක් දාගන්න බෑ අල්ලසක් නොදී. වෙනත් රටකට යන්න අවශ්‍ය නම් රහයේ ආයතන හරහා කරගන්න තිබෙන වැඩ ටික කරගන්න එක එක්කෙනාට සල්ලි දෙන්න ඕනෑ. කෘෂිකාර්මික කටයුත්තක් හෝ ව්‍යාපාරයක් අරඹන්න ගියත් ඒවාට ගත යුතු බලපත්‍ර ආදිය ගැනීමට අල්ලස් ලබා දිය යුතුයි. මේ තත්වය හැමතැනම මහා පරිමාණයෙන් පැතිරිලා. ඉහළ මට්ටමේ නිලධාරීන් විසින් සිදු කරන වංචා දූෂණ අපට තේරුම් ගන්නත් අපහසු මිල ගණන්වලින් සිදුවන්නේ. මේ තත්වය වෙනස් කළ යුතුයි. ඒ සඳහා දැඩි නීති ගෙනැවිත් ඒවා කරන අයට දඬුවම් කළ යුතුයි. වංචාවට දූෂණයට එරෙහි වන අයත් ඒවායින් මිදිය යුතුයි. දූෂණයට එරෙහිව කතා කරන ගමන් තමන්ගේ කාර්යාලයේ කොළ ටික ගෙදර අරගෙන යනවා නම් මේක කරන්න බෑ. ඒ විදිහට දූෂණය සහ නාස්තිය හැමතැනම නවතින්න ඕනෑ.


දෙවැනි කරුණ වන්නේ දේශපාලනයට පැමිණීමට කැමති තරුණ හා උගත් වෘත්තිකයන්ට ඒ සඳහා අවස්ථාව ලබා දිය යුතුයි. ඒ වගේ අයට සාම්ප්‍රදායික දේශපාලන පක්ෂ තුළින් දේශපාලනයට පිවිසීමේ අවස්ථාව ඉතාම අඩුයි. වියත් මග විශාල වැඩකොටසක් කරලාත් නාමයෝජනා ලැබුණේ 09යි. ඒ නිසා පවුල් හා ඥාතීත්වය මත පදනම් වෙලා යන දේශපාලන ක්‍රමය වෙනස් කරලා ඉදිරි මැතිවරණවල දී හෝ අලුතෙන් එන තරුණයන්ට, වෘත්තිකයන්ට සහ කාන්තාවන්ට අවස්ථාව ලබා දිය යුතුයි. ඒ හරහා ලොකු වෙනසක් ඇති කරගන්න පුළුවන්.
මම ඉදිරිපත් කරන තුන්වන කාරණය වන්නේ විධායකයේ කොටසක් වන කැබිනට් මණ්ඩලයට ජ්‍යෙෂ්ඨත්වය මත පත් කිරීම් සිදු නොකළ යුතුයි. විධායකය කියන්නේ ගොඩක් මහන්සි වෙලා වැඩ කළ යුතු තැනක්. විශාල කැපවීමක් ඒ සඳහා තිබිය යුතුයි. ඒ නිසා ඒ සඳහා දක්ෂතාව, කැපවීම සහ උනන්දුව තිබෙන, වෙනත් න්‍යායපත්‍ර නැති අයට අවස්ථාව ලබා දෙන්න අවශ්‍යයි. ඒ නිසා කැබිනට් මණ්ඩලය තෝරා ගැනීමේ දී දක්ෂතාවට, උගත්කමට සහ කැප්වීමට තැනක් ලබා දිය යුතුයි.


ඒ වගේ ම වෙනසක් බලාපොරොත්තුවෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයෙන් පිට වෙනසක් සොයන එක භයානකයි. පසුගිය කාලයේ මිනිස්සුන්ගේ මතයක් තිබුණා 225ම එපා, ජනාධිපතිතුමා ගෙදර යා යුතුයි, ඡන්ද වැඩක් නෑ, ව්‍යවස්ථා වැඩක් නෑ වගේ කතා. කවුරු හරි ඒ විදිහට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට පිටින් ගිහින් විසඳුම් සොයන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් එය තමාගේ අනාගතය ගැනත් ගන්න වැරදි තීරණයක්. ඕනෑම රටක මිනිස්සුන්ගේ ආරක්ෂාව තිබෙන්න නීතිය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මත. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කඩ කරලා බලයට එන අය බලයට පත්වුණාම මිනිස්සුන්ගේ ආරක්ෂාව ගැන ප්‍රශ්නයක් එනවා. තමන්ට හිතෙන අය පාරෙ මරා දාන වෙඩි තියන තත්වයක් ඇතිවෙන්නේ. කතා කරන්න නිදහස නැති යුගයක් ඒ හරහා එන්න පුළුවන්. අපි මැයි 09 දුටුවා එවැනි අරාජිකත්වයක්. එවැනි තත්වයකට අපි ඉඩ දිය යුතු නෑ, ඒ නිසා අපි කරන ඕනෑම වෙනසක් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාමුවක් යටතේ සිදු කළ යුතුයි.


අපි ලැජ්ජා විය යුතුයි මේ වෙද්දි සාගත තත්වයකට රටේ තත්වය ඇද වැටිලා තිබීම ගැන. මෙය ඉතාම කනගාටුදායක තත්වයක්. මිනිස්සුන්ට අද තුන්වේල කන්න නෑ. සමහර දරුවන් කන්න නැතිව පාසලට ඇවිත් කලන්තේ දාලා වැටෙනවා. මිනිස්සු වැඩි කාලයක් ගත කරන්නේ පෝලිම්වල නිසා ඵලදායිතාව අඩු වෙලා. මේ අර්බුදය නිසා කර්මාන්තයක්වත් හරියට කරගෙන යන්න බෑ. ඒ නිසා එක් එක අයට වෛර කරමින් ඉන්නේ නැතිව මේ අර්බුදයෙන් රට ගොඩගත හැකි කණ්ඩායමක් හඳුනාගෙන ඒ අයව මේ රටේ පාලනයට කෙසේ හෝ ගෙන ආ යුතුයි. සමහරවිට මේ පාර්ලිමේන්තුව හරහා හෝ මැතිවරණයකින් පසුව අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් හරහා හෝ එය අනිවාර්යයෙන්ම කළ යුතුයි. එය කඩිනමින් කරලා අර්බුදයට විසඳුම් සෙවීම වර්තමාන පරම්පරාවේ යුතුකම. ඒ නිසා එක එක්කෙනා පස්සෙ ගිහින් වන්දිභට්ටයන් වෙලා ඔවුන්ව සතුටු කිරීම නෙවෙයි මහජන නියෝජිතයන්ගේ වගකීම කියන එකත් මහජන නියෝජිතයන් වටහා ගත යුතුයි. ජනතාවගේ වගකීම හැමෝම එකතුවෙලා විසඳුම් සොයන්න දායක වෙන එක.■