රක්ෂණයේ සැබෑ අර්ථය වන්නේ හානි පූරණය කර ගැනීමය. ලාභය යන්න එහි අර්ථය නොවේ. එහෙත් සමහර පුද්ගලයන් එම සැබෑ අර්ථයට පටහැනිව රක්ෂණය ලාභය උදෙසා භාවිත කළ අවස්ථා අසන්නට ලැබේ. එසේම රක්ෂණ හිමියන්ගේ රක්ෂණ වටිනාකම ඇදහිය නොහැකි ගාස්තු අයකරමින් ගසාකන දොස්තරලා හා පෞද්ගලික ආරෝග්‍යශාලා පිළිබඳවද අප අසා ඇත.
රක්ෂණයේ මේ තිත්ත ඇත්ත එතැනින්ද නවතින්නේ නැත. රක්ෂණ සමාගම් විසින් රක්ෂණලාභීන්ට සැබෑ ලෙසම ගෙවිය යුතු රක්ෂණ හිමිකම් නොගෙවන අවස්ථාද රක්ෂණලාභීන්ගේ මුදල් ප‍්‍රතිරක්ෂණය වැනි අවස්ථාවලදී විවිධ කූට ක‍්‍රම හරහා ගසාකන ආකාරයද අප දැක ඇත්තෙමු.
එවන් චෝදනාවක් දැන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් පාසල් දරුදැරියන් සඳහා කි‍්‍රයාත්මක කරනු ලබන ‘සුරක්ෂා’ රක්ෂණය සම්බන්ධයෙන්ද එල්ල වී ඇත. එම චෝදනා වන්නේ මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණය වෙනුවෙන් රජය විසින් යොදවන රුපියල් බිලියන 2.25ක් වන අතිවිශාල මුදලෙන් 90%ක ප‍්‍රමාණයක් අවදානම පිළිබඳව නිසි තක්සේරුවකින් තොරව ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව විසින් ප‍්‍රතිරක්ෂණය කර ඇතිය යන්නය. එයට අමතරව මෙම රක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් එල්ලවන තවත් චෝදනා කිහිපයක්ද පවතී.
එම චෝදනා එකින් එක විමසා බලන්නට පෙර මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණය කුමක්ද යන්න පිළිබඳව දළ අවබෝධයක් ලබා ගැනීම වටී. මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණය පිළිබඳව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ වෙබ් අඩවියේ සඳහන් කර ඇත්තේ එය ජනාධිපති මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේනගේ උපදෙස් මත අග‍්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ මග පෙන්වීම යටතේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගේ නායකත්වය යටතේ සිදුකරන්නක් බවය. ඒ බව සනාථකරමින් සුරක්ෂා රක්ෂණය නිල වශයෙන් ආරම්භ කිරීමේ උත්සවය පසුගිය වසරේදී අරලියගහ මන්දිරයේ පවත්වා ඇත්තේද ජනාධිපති මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේනගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් හා අග‍්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ සභාගිත්වයෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගේ ආරාධනයෙනි.
සුරක්ෂා රක්ෂණය යටතට රජයේ, ආධාර ලබන පෞද්ගලික පාසල්, ආධාර නොලබන පෞද්ගලික පාසල්, ජාත්‍යන්තර පාසල් හා පිරිවෙන් යන කාණ්ඩවලට අයත් පාසල් 11,242ක ඉගෙනුම ලබන වයස අවුරුදු 5ත් 19ත් අතර ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් ලක්ෂ 45ක ප‍්‍රමාණයක් අයත් වන බව දැක්වේ.
පසුගිය වසරේ ඔක්තෝබර් 01 වැනිදා සිට ආරම්භ වූ මේ රක්ෂණ යෝජනා ක‍්‍රමයේ පළමු වසර 2018 සැප්තැම්බර් 30 දිනෙන් අවසන් වන අතර එම රක්ෂණ යෝජනා ක‍්‍රමය ආරම්භ කර තිබුණේ 2017 වර්ෂයට අදාළව සිදුකරනු ලැබූ අයවැය යෝජනාවක් අනුවය.
සුරක්ෂා රක්ෂණයේ වාර්ෂික රක්ෂාවරණය රුපියල් ලක්ෂ 2කි. එක් රෝහල්ගතවීමක් සඳහා උපරිමය රුපියල් ලක්ෂයකි. රජයේ රෝහලක නොගෙවන වාට්ටුවක එක් දිනක් සඳහා රුපියල් 1,000කි. රෝහලින් සැපයිය නොහැකි ඖෂධ, බෙහෙත් හා පරීක්‍ෂණ සඳහා රුපියල් 10,000කි. රෝහල්ගතවීමකින් තොරව වුවද EEG, MRI, CT Scan වැනි පරීක්‍ෂණ සඳහා රුපියල් 7500ක් ගෙවනු ලබයි. එම මුදල එවැනි පරීක්‍ෂණ සඳහා ප‍්‍රමාණවත්ද යන්න ප‍්‍රශ්නයකි. බාහිර ප‍්‍රතිකාර ආවරණය වර්ෂයකට රුපියල් 10,000කි. ඒ ද පිළිකා, අවසන් අදියරේ වකුගඩු අකර්මණ්‍යතාව, ප්රධාන ඉන්ද්‍රිය බද්ධ කිරීම, අංශභාගය, අන්ධභාවය ආදි සාමාන්‍ය බාහිර ප‍්‍රතිකාරවලින් බැහැර විශේෂිත රෝගි ප‍්‍රතිකාර සඳහාය.
ශිෂ්‍යයා හෝ ශිෂ්‍යාව අනතුරකින් මියගියහොත් දෙමාපියන්ට හෝ නීත්‍යනුකූල භාරකරුට රුපියල් ලක්ෂයක් හිමිවේ. මව හෝ පියා අනතුරකින් මියගියහොත් රු.75,000ක් හිමිවේ. දරුවන් කිහිපදෙනෙකු නම් එම මුදල ඒ අය අතර බෙදේ. එයද එක් වසරක් තුළ දෙමාපියන්ගෙ න් එක් අයෙකු මියයෑම සඳහා පමණය. පූර්ණ සදාකාලික අකර්මණ්‍යතාව සඳහා සිසුවකුට රුපියල් ලක්ෂයක්ද, ඇස්දෙකෙහිම පෙනීම අහිමිවීමට රුපියල් 100,000ක්ද, ගාත‍්‍රා දෙකක් අහිමිවීමට රුපියල් 100,000 ක්ද, එක් ඇසක් හා එක ගාත‍්‍රයක් අහිමිවීමට රුපියල් 100,000ක් එක් ඇසක් හෝ එක් ගාත‍්‍රයක් අහිමිවීමට රුපියල් 50,000ක් ද හිමිවේ.
ඉහත ප‍්‍රතිලාභ වෙනුවෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය හෙවත් රජය එක් සිසුවකු සඳහා වර්ෂයකට වැය කරන මුදල රුපියල් 500කි. වර්ෂයක් සඳහා ලක්ෂ 45ක්වූ ළමයින් වෙනුවෙන් වැය කරන මුදල රුපියල් මිලියන 2250ක් හෙවත් රුපියල් බිලියන 2.25කි.
මේ රක්ෂණ ආවරණය ගැන දැනට පාසල් ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් කෙසේ වෙතත් දෙමාපියන් හා ගුරුවරුන්වත් හරිහැටි දැනුවත්වී ඇතිද යන්න ප‍්‍රශ්නයකි. අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සිය වෙබ් අඩවියේ දක්වා ඇති ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ට ලබාදෙන රක්ෂණ කාඞ්පත හා අංකය තවම බොහෝ අයට ලැබී නැත. කොටින්ම ලියුම්කරුගේ දරු දෙදෙනාට පවා ලැබී නැත. එහෙත් ඒ සඳහා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සඳහන් කර ඇති දින වකවානු නම් දැන් කල් ඉකුත් වී ඇත.
කෙසේ වෙතත් බරපතළ රෝගාබාධවලට අදාළ සැත්කම් සඳහා ආවරණයක් මෙම රක්ෂණයේ නැත. අද නිදහස් සෞඛ්‍ය යැයි කියන රජයේ රෝහල් පද්ධතිය දෙස බලන විට අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ එවැනි රක්ෂණාවරණයක්ය. එම සැත්කම් සිදුකරන රජයේ රෝහල් කිහිපයේ ඒ සඳහා ඇත්තේ වසර ගණනාවක් දිවෙන දිගු පෝලිම්ය. සැත්කමට පෙරම සමහර රෝග ීන්ට මරණය වැළඳගන්නට සිදුවේ. අවශ්‍ය වන්නේ එම රෝගී න් මරණයෙන් ගලවා ගන්නා රක්ෂණ ක‍්‍රමයක්ය.
ඒ සඳහා අපුරු අදහසක් මේ රක්ෂණය කි‍්‍රයාත්මක කිරීමෙන් පසු අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ට පහළ වී ඇත. එම අපුරු අදහස අධ්‍යාපන ඇමතිවරයා සුරක්ෂා රක්ෂණය එළිදැක්වීමේ උත්සවයේදී ප‍්‍රකාශ කළ ආකාරය අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ වෙබ් අඩවියේ සඳහන් කර ඇත්තේ මෙයාකාරයටය.
‘‘රක්ෂණයකදී රක්ෂණ සමාගමට නීත්‍යනුකූල කොමිස් මුදලක් හිමිවන අතර අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයා වශයෙන් තමා විසින් කරන ලද ඉල්ලීම ප‍්‍රකාරව එම මුදලින් වෙනම අරමුදලක් ආරම්භ කිරීමට පියවර ගෙන ඇති බවද අමාත්‍යවරයා මෙහිදී අනාවරණය කළේය’’. යනුවෙන්ය.
එම අදහස වැඩිදුරටත් පැහැදිලි කර තිබුණේ ආවරණය නොවන පිළිකා, ඇටමිදුළු බද්ධ කිරීම්, විශේෂිත සැත්කම් ආදියට මුදල් ලබාදෙන ජනාධිපති අරමුදල වැනි අරමුදලක් පිහිටුවන බවය.
එම අරමුදල පිහිටුවීම සඳහා ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් කොමිස් මුදල් ලැබුණේද? මුදල් ලැබුණේ නම් එම මුදල් ප‍්‍රමාණය කොපමණද? ලැබුණ මුදල් තැන්පත් කළේ කාගේ ගිණුමකද? එසේ කොමිස් මුදල් ලබාගැනීම නීත්‍යනුකූලද යන්න පිළිබඳව අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගෙන් විමසීමට අපගත් උත්සාහය ව්‍යර්ථ විය. එමෙන්ම අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා දුරකථනයට සම්බන්ධ කර ගැනීමට ගත් උත්සාහයද ව්‍යර්ථ විය. එහෙත් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ මාධ්‍ය ලේකම් කල්ප ගුණරත්නගෙන් ඒ පිළිබඳව කළ විමසීමකදී ඔහු ප‍්‍රකාශ කළේ අමාත්‍යවරයා සඳහන් කළ ආකාරයේ අරමුදලක් තවම හදා නැති බවය. එමෙන්ම අදාළ කොමිස් මුදල ලැබී ඇතිද නැද්ද යන්න පිළිබඳව ඔහුට අවබෝධයක් නැති බවය.
කෙසේ වුවද මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් නිකුත් කර ඇති රාජ්‍ය මුදල් චක‍්‍රලේඛ 04/2015 අනුව නම් රාජ්‍ය ආයතන සඳහා රක්ෂණ ආවරණ ලබාගැනීමේදී ඒවා රජයට අයත් රක්ෂණ ආයතනවලින් සිදුකර ගත යුතු අතර කිසිදු කොමිස් මුදලක් ලබාගැනීම තහනම්ය.
අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයා කරනවා නම් කළ යුතුව තිබුණේ මේ රක්ෂණය ඉහත කී ආකාරයේ බරපතළ සැත්කම් ආවරණය වන පරිදි සකසා ගැනීමය. ඔහුට ලැබී ඇති හෝ ලැබෙන්නට නියමිත කොමිස් මුදලට වඩා වැඩි මුදලක් සාමාන්‍ය පොලී අනුපාත යටතේ හෝ එම මුදල තැන්පත් කළේ නම් ලබාගන්නට හැකියාව තිබූ බව ඔහු අමතක කර ඇත.
එම අමතක කිරීමට අදාළ මෙම සුරක්ෂා රක්ෂණයේ ප‍්‍රතිරක්ෂණයට ප්රධාන චෝදනාව එල්ලවන ගණුදෙනුවට අවධානය යොමු කිරීමේදී අපට හමුවන්නේ මෙවැනි චිත‍්‍රයකි.
ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව මෙම රක්ෂණයේ ප‍්‍රතිරක්ෂණය සිදුකර ඇත්තේ සිංගප්පූරුව ලිපිනයැති JB BODA & CO (S) PTE LTD යන ප‍්‍රතිරක්ෂණ බ්‍රෝකර්වරයා සමගය. ඊට අදාළ ගිවිසුම් අනුව ප‍්‍රතිරක්ෂණ බ්‍රෝකර්වයා ප‍්‍රතිරක්ෂණය සිදුකර ඇත්තේ ඉන්දියාවේ ජෙනරල් ඉන්ෂුවරන්ස් සමාගමේය. මුළු රක්ෂණ වටිනාකමක් 90%ක් ප‍්‍රතිරක්ෂණය කර ඇත. මේ ගිවිසුමට අනුව ශී‍්‍ර ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් සමාගමට ලැබෙන කොමිස් මුදල 20%කි. ශී‍්‍ර ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් සමාගම අවදානමෙන් 10%ක ප‍්‍රතිශතයක්ද බාරගත යුතුය. ඉතිරි 90%ක අවදානම ප‍්‍රතිරක්ෂණ සමාගම් විසින් දරනු ඇත. එහෙත් රක්ෂණ හිමිකම් මුල් අවස්ථාවේ ගෙවීම රක්ෂණ සංස්ථාව විසින් සිදු කළ යුතුය. ප‍්‍රතිරක්ෂණ සමාගමෙන් ඒවා ප‍්‍රතිපූර්ණය කරගත හැක්කේ කාර්තුවකට හෙවත් මාස හතරකට එක් වරක් බැගින්ය. එසේ වුවද සම්පූර්ණ ප‍්‍රතිරක්ෂණ මුදලම මාස 6ක කාලයකදී අප ගෙවා දැමිය යුතුය.
ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ අපගේ අභ්‍යන්තර තොරතුරු සනාථ කරන පරිදි, මෙම රක්ෂණය යටතේ පළමු මාස 6ක කාලයේදී රක්ෂණ හිමිකම් ගෙවා ඇත්තේ රුපියල් මිලියන 52ක් පමණි. සම්පූර්ණ වසර සඳහාම ගෙවන්නට සිදුවෙතැයි අනුමාන කරන රක්ෂණ හිමිකම් ප‍්‍රමාණය උපරිම රුපියල් මිලියන 130ක් වේ යැයි ගණන් බලා ඇත.
අප පෙර සඳහන් කළ ආකාරයටම මෙම රක්ෂණය ගැන පාසල් සිසුන් හා දෙමාපියන් දැනුවත් කිරීම මීට වඩා සිදුවුවද රක්ෂණ හිමිකම් පාන සංඛ්‍යාව යම් ප‍්‍රමාණයකින් වැඩිවුවද ගෙවීමට සිදුවෙතැයි උපකල්පනය කළ හැකි හිමිකම් වටිනාකම විශාල එකක් වන්නේ නැත. ඊට හේතුව හිමිකම් ලබාදීම සඳහා නොව ලබා නොදීම සඳහා වූ විධිවිධාන හා කොන්දේසි මෙම රක්ෂණ ක‍්‍රමය තුළ අයිසින් දවටා අඩංගු කර තිබීමය.
ඕනෑම රක්ෂණයක ප‍්‍රතිරක්ෂණයක් සිදුකරනු ලබන්නේ එහි අවදානම සලකා බලාය. මෙවැනි රක්ෂණයක 100%ක අවදානමක් කිසිසේත් ඇතිවිය නොහැකිය. ඒ පාසල් ළමුන් සියල්ලන්ම එක්වරක් හෝ එක් වසරකදී ලෙඩවී රක්ෂණ හිමිකම් සඳහා හිමිකම් පානු ඇතැයි උපකල්පනය කළ නොහැකි නිසාය. එමෙන්ම මුළු රක්ෂණ වාරිකයෙන් 90%ක් වැනි ඉහළ ප‍්‍රතිශතයක් ප‍්‍රතිරක්ෂණය කිරීම මෙවැනි රක්ෂණයකදී අවශ්‍ය වන්නේ ද නැති බව ඒ පිළිබඳව විශේෂඥතාවක් දක්වන පිරිස්වල මතයය. ඔවුන් ඒ සඳහා උදාහරණ කොට පෙන්වන්නේ රජයේ සේවකයන් ලක්ෂ 9ක පමණ පිරිසක් සඳහා ඇති අග‍්‍රහාර රක්ෂණයය. එහි අවදානම් කිසිදු ප‍්‍රතිශතයක් එම රක්ෂණය මෙහෙයවන ජාතික රක්ෂණ භාර අරමුදල ප‍්‍රතිරක්ෂණය කර නැත. ජාතික රක්ෂණභාර අරමුදල සමග සැසදු කල ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට එමෙන්ම හත් අට ගුණයක අරමුදල් තිබේ. එවැනි තත්ත්වයක් යටතේ රුපියල් මිලියන 2250ක් වූ රජයේ ප‍්‍රතිපාදනවලින් 90%ක ප‍්‍රතිශතයක් ප‍්‍රතිරක්ෂණය යැයි කියා බැහැර කිරීමේ තීන්දුව ගත්තවුන් කවුද? ඒ ඇයි?
මේ ප්රශ්න විමසීම සඳහා ශී‍්‍ර ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවේ සභාපති හේමක අමරසූරිය දුරකථනයට සම්බන්ධ කර ගැනීමට උත්සාහ කළද එය ව්‍යර්ථ විය. එහි නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරි (සාමාන්‍ය රක්ෂණ) තනුජා හිගුලගේ දුරකථනයට සම්බන්ධ කර ගත්තද මාධ්‍යයට පිළිතුරු දීම ඇය ප්රතික්ෂේප කළාය.
