පසුගිය වසර අග කාලයේදී නියඟය පිළිබඳ කතාව මාධ්‍ය හරහා දිගින් දිගටම කතාබහට ලක්විය. නියඟයෙන් පීඩා විඳින ජනතාව ගැන කතාබහ කළේය. එහෙත් ඒ තත්වය තාවකාලිකව අවසන් කරමින් වර්ෂාවක් දෙකක් පතිත විය. ඒ සමඟ නියඟය අවසාන වී ඇතැයි දකුණේ සිටින ජනතාවගේ සාමාන්‍ය අදහස විය. එහෙත් තවමත් ලක්ෂ ගණනක් නියඟයෙන් පීඩා විඳිමින් සිටිති. වැව් තවම සිඳී ගොස්ය.
උතුරු පළාතේ යාපනය, කිළිනොච්චිය සහ මන්නාරම දිස්ත‍්‍රික්ක සහ අනුරාධපුර දිස්ත‍්‍රික්කයේ තන්තිරිමලේ, විලච්චිය ඇතුළු ප‍්‍රදේශ මේ වෙද්දී නියඟයෙන් බරපතළ ලෙස පීඩා විඳිමින් සිටියි. වසර තුනක් පමණ තිස්සේ නියඟයට මුහුණදෙන පිරිසක් ඒ ප‍්‍රදේශවල ජීවත්වෙති. අප මන්නාරම, විලච්චිය, තන්තිරිමලේ ආශ‍්‍රිතව පසුගි ය සතියේ සංචාරයක යෙදුණේ නියං තත්වය පිළිබඳව සොයාබැලීමේ අරමුණත් සමඟය. අලූ‍තෙන් කියන්නට දීර්ඝ කතාන්දර නැත. නියඟයේ කතාව මීට වසරකට පෙර තිබුණු කතාවේම දිගුවකි. විශාල කාලයකින් වර්ෂාවක් නොලද නිසා වේලි ගිය බිම් සහ අත්හැර දැමූ වෙල් බොහෝය.
‘ඊයේ වැස්සක් වැටුණා. ඒත් ඒක පොඩි වැස්සක්. වැටුණ ගමන් පොළොවට උරාගත්තා. දැන් අවුරුදු තුනක් තිස්සෙ ඒ වගෙ. හිටපු ගමන් වැස්සක් වැටෙනවා. ඊට පස්සෙ ඊට වඩා ලොකු අව්වක් ඇවිත් වතුර ටික වේලලා දානවා.’ අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වූ විලච්චියේ පදිංචිකාරියක කීවේ එසේය.
තන්තිරිමලේ ප‍්‍රදේශයද මේ වෙද්දී දරුණු ලෙස නියඟයට මුහුණදෙමින් සිටියි. මන්නාරම – මැදවච්චි පාරෙන් හැරී තන්තිරිමලේ හරහා අනුරාධපුර දක්වා ඇති මාර්ගයෙහි ගමන්ගත් අපට දක්නට ලැබුණේ ඒ මාර්ගයෙහි ඇති වැව් සියල්ලම පාහේ සිඳී ගොස් ඇති ආකාරයයි. ඇතැම් වැව් ජල බිඳක්වත් ඉතිරි නොවන ලෙස සිඳී ගොස්ය.
අගෝස්තු 27 වැනිදා කාලගුණ දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙබ් අඩවියෙහි සඳහන් කර තිබුණු නියඟයෙන් අපදාවට ලක්වූ පවුල් සංඛ්‍යාවන් මෙබඳුය.
යාපනය දිස්ත‍්‍රික්කයේ පවුල් 30,404ක පුද්ගලයෝ් 11,156ක් නියඟයෙන් පීඩාවිඳිමින් සිටිති. චාවකච්චේරිහි නියඟයෙන් පීඩා විඳින පුද්ගලයෝ 47,198 කි. කිලිනොච්චි දිස්ත‍්‍රික්කයේ පුද්ගලයෝ් 1,09,735ක් නියඟයෙහි පීඩාව විඳිති. මන්නාරම් දිස්ත‍්‍රික්කයේ 1,02,163 දෙනෙක් නියඟයෙහි පීඩාවට මුහුණදෙති. දිවයින පුරාම ලක්ෂ ගණනාවක පිරිසක් ආපදාවට ලක්ව සිටිති.
වගා කටයුතු
ජල ප‍්‍රශ්නයට අමතරව වගා කටයුතු සිදුකිරීමේ ප‍්‍රශ්නයටද ඔවුහු මුහුණදෙමින් සිටිති.
‘වතුර නැති නිසා අපට නැතිවෙන්නෙ බොන වතුර විතරක් නෙවෙයි. හැමදේටම වතුර ඕනෑ. අපේ ගම්මානවල ඉන්න කිහිපදෙනෙක් විතරක් සිවිල් ආරක්ෂක එකේ ඉන්නවා. අනෙක් අය බහුතරය ගොවියො. ගොඩක් අපේ වගාවල් වැස්ස නැති නිසා අතෑරලා දාන්න වුණා.’ අප සමඟ අදහස් දැක්වූ විලච්චියේ ගොවි පවුලක කාන්තාවක් කීවාය.
‘පහුගිය අවුරුද්දෙ තුන් වතාවක් වගා කළා. මඤ්ඤොක්කා දැම්මා, ඉරිඟු දැම්මා. වැස්ස එයි කියලා බලාගෙන වගා කළේ. ඒත් අන්තිමේ වැස්ස නැතිව අත්හරින්න වුණා.’ මන්නාරමේ ගොවියෙක් කීය. අපට මුණගැහුණු ගොවියන් බොහෝදෙනෙකු ඒ ආකාරයට වගාවන් අත්හැර දමා ඇත.
වී වගාව සිදුවන්නේ වැවක ජලය අමාරුවෙන් බෙදාගන්නට වරම් ලද ගොවීන් සුළුතරයක් පමණි. ඇතැම් තැන්වල ගොවීහු වතුර ලබාගත හැකි ඉඩම් ප‍්‍රමාණය සම සමව බෙදාගෙන වගා කරමින් සිටිති.
ණය
නියඟය නිසා මුහුණදෙන්නට සිදුව ඇති අනෙක් බරපතළ ප‍්‍රශ්නය වන්නේ ණය ලබාගැනීමයි. විලච්චියේ වගාවන් විනාශ වීමට ඉඩ නොදිය හැකි නිසා පසුගිය කාලයේදී ණය ලබාගෙන වගා ළිං කැපූ පුද්ගලයෝද සැලකිය යුතු ප‍්‍රමාණයක් වූහ. ඉහළ පොලියකට ක්ෂුද්‍ර ණය ලෙස ඔවුන් ණය මුදල් ලබාගෙන තිබේ. වගා අසාර්ථක වෙද්දී ණය ලබාගැනීමට පෙළඹී සිටි අයට අන්තිමේදී ණය උගුල්වල සිරවීමට සිදුව ඇත.
‘ඊළඟ කන්නෙට වහියි කියලා හිතාගෙන දැන් කන්න ගානක් තිස්සෙ ණය ගන්නවා. ඒත් දැන් අවුරුදු තුනක් විතර අපට වැස්ස පෙන්න පෙන්නා ඔච්චම් කරනවා. ඉතින් අපි තව තව ණය ගන්නවා.’ ගොවියෙක් කීය.
ආණ්ඩුව
‘නියඟයට ආණ්ඩුව කරපු දෙයක් නැහැ.’ නියඟයෙන් පීඩාවට පත්ව සිටින තන්තිරිමලේ වැසියෙක් කීය. ආණ්ඩුව පැවැත්වූ බෝධි පූජා ව්‍යාපෘති ගැන අපි විමසුවෙමු. ‘නරක වචන වලින් තමයි ඕවට උත්තර දෙන්න වෙන්නෙ ඉතින්. ආණ්ඩු ඉන්නෙ බෝධිපූජා පවත්වන්නද? බෝධි පූජා තියාගන්න එක අපේ වැඩක්. අපි ඒක තියාගන්නං. ආණ්ඩුව අපට සහනයක් දෙන එකනේ කරන්න ඕනෑ.’ ඔහු පිළිතුරු දුන්නේය.
නියං තත්ත්වය අවසාන කිරීමට යැයි කියමින් කෘෂිකර්ම අමාත්‍ය දුමින්ද දිසානායක විසින් සංවිධානය කර තිබුණු ආගමික උත්සව රැුසක් විය. සිවුරු ලක්ෂයක් රුවන්වැලි සෑයට පූජා කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක්ද විය. ඒ ආගමික වතාවත්වලින්ද ඇතිවූ සෙතක් නැත. ඒවායින් රජයක් සෙත බලාපොරොත්තු වීමම ගැටලූ‍වකි. එසේ වුව ජනතාව මෝඩයන්යැයි සිතමින් එවැනි ක‍්‍රියාවලින් ජනතාව ඇන්දවීම හැරුණුකොට නියඟය ඇති ප‍්‍රදේශවල සතුටුදායක ව්‍යාපෘතියක් ක‍්‍රියාත්මක කරන්නට ආණ්ඩුව අසමත්ව සිටින්නේය.
අනුරංග ජයසිංහ
