අප රටේ ප්‍රධාන දේශපාලන නායකයන් තිදෙනා වන මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ මහින්ද රාජපක්ෂ යන තිදෙනා මේ දිනවල අප රටේ ජනතාවට, තම තමන් වෙනුවෙන් එක් විශේෂ පණිවුඩයක් දෙමින් සිටිති. එය නම් මේ රටේ ජනතාවට දේශපාලන නායකත්වය දීමට තමන් තුන්දෙනාම තවදුරටත් සුදුසු නැති බවයි. එහෙත් රටට අවශ්‍ය ආකාරයේ අලුත්, විකල්ප නායකත්වයක් ගොඩනැගෙන බවක් පෙනෙන්නට ද නැත. මෙය වනාහි අප රටේ දේශපාලනයේ අද පවත්නා අර්බුදයේම එක ලක්ෂණයකි.
මේ ලිපියෙන් මා අදහස් කරන්නේ කාරණා දෙකක් ගැන කෙටියෙන් සාකච්ඡා කිරීමටයි. එනම් මෙම නායකයන් තිදෙනා, තමන් රටේ නායකත්වයට නුසුදුසු බව ඔප්පු කිරීමට අලුතෙන් ඉදිරිපත් කර ඇති සාක්ෂි මතක් කර ගැනීමයි. දෙවැන්න, විකල්ප දේශපාලන නායකත්වයක ගුණාංග එකක් දෙකක් හඳුනා ගැනීමයි.
අගමැතිතුමා
පළමුවෙන්ම රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිතුමාගෙන් පටන් ගනිමු. ගිය සතියේදී ඔහු කළ දෙයක් නම් අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් පිළිබඳ විශේෂඥ කමිටු වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමයි. ඔහු එය ඉදිරිපත් කෙළේ සාපේක්ෂ වශයෙන් හිස් පාර්ලිමේන්තු සභාවකටයි. මෛත්‍රී සහ මහින්ද පාර්ශ්වවල මන්ත්‍රීවරුන් එම අවස්ථාවේ පාර්ලිමේන්තුවේ නොසිටියා නම් එය තේරුම් ගත හැකිය. එහෙත්, ආණ්ඩු පක්ෂයේ මන්ත්‍රී ආසන විශාල ප්‍රමාණයක් තිබුණේද හිස්වය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳ කරුණේදී ආණ්ඩු පක්ෂයේ සම්පූර්ණ බලය පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රදර්ශනය කළ යුතුවූ අවස්ථාවක, ආණ්ඩු පක්‍ෂයෙන් මෙලෙස ප්‍රදර්ශනය වූ දේශපාලන උදාසීනත්වයෙන් පෙනුණේ කුමක්ද? අගමැතිවරයා සහ ඔහු නායකත්වය දෙන ආණ්ඩු පක්ෂ සන්ධානය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ කාර්යය බැරෑරුම් දේශපාලන වගකීමක් සහ කර්තව්‍යයක් ලෙස නොසලකන බවයි. ඒ මගින් අගමැතිවරයා ලෝකයාට පෙන්නුම් කළ තවත් දෙයක් නම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරය සාර්ථකව ඉදිරියට ගෙනයාමේ දේශපාලන අධිෂ්ඨානය තමන්ට නැති බවයි. එජාප මන්ත්‍රීවරුන් වැඩි දෙනා සමහර විට සිතන්නේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයකට සම්බන්ධ නොවී මඟ හැර සිටීම මේ අවස්ථාවේ කළ යුතු හොඳම දෙය යයි වන්නටද පුළුවන.
මේ අතර, රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා කර ඇති ලොකුම දේශපාලන වැරැද්ද නම්, මහින්ද රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයට දේශපාලන වාසි ලබා ගත හැකි බිල්ලෙකු ඉදිරියට දමා, පැත්තකට වී බලා සිටීමයි. ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳ අදහස අලුත් කළ ගමන්ම, “රට බෙදන්නට යනවාය” යන අවුරුදු හැත්තෑවක් පමණ පැරණි බිය නැවත සිංහල සමාජයේ මතු කරමින්, මහා ප්‍රහාරක ව්‍යාපාරයකට මහින්ද සහ ඔහුගේ සගයනුත්, ඔහුට හිතවත් ජනමාධ්‍ය සමාගමුත් එළඹෙන බව අගමැතිවරයා නොදැන සිටියේද? එතුමා ඇත්තටම කර තිබෙන්නේ කුමක්ද? අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් සහ ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ මුළු අදහසම මහා ප්‍රහාරයකට විවෘත කර, එම අදහසවත්, ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපෘතියවත් ආරක්ෂා කිරීමට ප්‍රමාණවත් දේශපාලන සහ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් දියත් කරන්නේ නැතිව, අර්ධ නිද්‍රාවේ සිටීමයි. ඇත්ත වශයෙන් අගමැතිවරයා කළ යුතුව තිබුණේ විශේෂඥ කමිටු වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනවාත් සමගම ඒ සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේත්, ඉන් පිටතත් දැවැන්ත ප්‍රචාරක මෙහෙයුමක් දියත් කිරීමයි. ඒ වෙනුවට එතුමා ඊයේ පාර්ලිමේන්තුව කිව්වේ කුමක්ද? “මට කරන්න පුළුවන් ටික මම කළා. ඉතුරු ටික පාර්ලිමේන්තුවේ වගකීම” කියා මුළු ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපෘතියම වෘකයන්ට භාර කිරීමයි.
විපක්‍ෂනායකතුමා
විපක්‍ෂනායක මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා සහ ඔහුගේ මිතුරන් පුන පුනා කියන්නේ රට වැටී ඇති අගාධයෙන් බේරා ගොඩ නැගීමට සිටින ගැලවුම්කාර මහා පුරුෂයා එතුමා කියාය. මෙම අලංකාරෝක්ති පිටුපසින් ඇති කටුක යථාර්ථයද වන, ලංකාවේ ජනතාවට නායකත්වය දීමට තමන් සුදුසු නැති බවද එතුමා නිරන්තරවම ප්‍රකාශ කර සිටියි. මේ දිනවල ඒ මහතා ඒ බව ප්‍රකාශ කරමින් සිටින්නේ, ඊළඟ ඡන්දවලින් ජයගැනීමට ඔහු පසුගිය අවුරුදු කිහිපය තුළම ක්‍රියාත්මක කළ ජාතිවාදී ආයාචනය තව තවත් ඉස්සරහට දමමිනි. ‘ජාතිවාදය’ බලයට ඒමේ මාධ්‍යයක් නොකරගත යුතුය යන්න, ලංකාවේ පසුගිය අවුරුදු දශක හතක දේශපාලනයෙන් අප රටේ බොහෝ දෙනා ඉගෙනගෙන තිබෙන දේශපාලන පාඩම ඉගෙනීමේ හැකියාව හෝ සූදානමක් අලුත් විපක්‍ෂ නායකතුමාට නැත. එසේ ඉගෙන ගන්නැයි එතුමාට කියන්නට, ඔහු වටේ සිටින බුද්ධිමතුන් යැයි ප්‍රසිද්ධ වහල් අනුගාමිකයන්ටද ආත්ම ශක්තියක් නැත. ජාතිවාදය ඇවිස්සීම සඳහා මහින්ද රාජපක්ෂ මේ දිනවල අලුත් සතුරෙකු නිර්මාණය කරගෙන තිබේ. ඒ ටීඑන්ඒ එකේ සුමන්දිරන් මන්ත්‍රීවරයාය. පසු ගිය අවුරුදු හතර කාලයේදී ටීඑන්ඒ නායකත්වය තම දේශපාලන ඉලක්ක සිංහල දේශපාලන නායකත්වයටත් සිංහල සමාජයටත් පිළිගත හැකි ලෙස පෙර නොවූ දුරකට සංශෝධනය කර, පෙර නොවූවිරූ අතරමග සමාදානවාදී ස්ථාවරයකට පැමිණ ඇති බව නිකම් හෝ පිළිගැනීමටවත් මහින්ද රාජපක්ෂට කැමැත්තක් හෝ හැකියාවක් නැත. ලංකාවේ ජනතාවගේ සුබසිද්ධිය සඳහා නායකත්වය දිය හැක්කේ මෙවැනි යල් පැනගිය දේශපාලනඥයෙකුට නොවේ.
ජනාධිපතිතුමා
රටේ ජනතාවට නායකත්වය දීමට තමන්ට සූදානමක් හෝ හැකියාවක් නැති බව ජනාධිපති සිරිසේන මහතා දිගින් දිගටම ඔප්පු කිරීම කොයිතරම් උනන්දුවෙන් සිදු කරන්නේද යත්, ඔක්තෝබර් 26 දා සිට ඊයේ පෙරේදා දක්වා එතුමා කරන දේවල් පුරවැසියන් ස්වයං-ලැජ්ජාවට පත් කරන ඒවා බව කියන්නට අපට සිදුවී තිබෙන්නේ ඉතාම කනගාටුවෙනි. අප සමාජයේ ග්‍රාමීය ප්‍රභූ නොවන සමාජ පසුබිමකින් පැමිණි නායකයෙකු මේ තරම් අසාර්ථක වීම ගැන මම විශේෂයෙන් සිත් තැවුළට පත්වී සිටින්නෙමි. මුළු ලංකාවම ලෝකය ඉදිරියේ හාස්‍යයට ලක්කරමින් එතුමා, ලෝකයාගේ කොන්කිරීමට මේ දිනවල පාත්‍ර වී තිබෙන පිලිපීනයට නිල සංචාරයක් කළා පමණක් නොවේ. පහළ මට්ටමේ විපක්‍ෂ මන්ත්‍රීවරුන්ද තම නිල දූත පිරිසට ඇතුළත් කරගෙන, පිලිපීනයේ ඉහළ නායකයන් සමග රාජතාන්ත්‍රික සාකච්ඡාද පැවැත්වීය. ‘රාජ දූත කටයුතු’ පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මතීන් සහ චාරිත්‍ර ගැන නිසි අවබෝධයක් තමන්ට නැති බව නිතර පෙන්වන එතුමා දැන් නිල විදේශ සංචාරවල යෙදෙන්නේ පොලොන්නරුවේ මඟුල් ගෙවල්වල යන ආකාරයටය. ඒ මදිවාට මුළු ලෝකයේම හෙළා දැකීමට පාත්‍ර වී සිටින පිලිපීන ජනාධිපති රොඞ්රිගෝ දුතෙර්තේගේ මිනීමරු සහ අලුගෝසු ප්‍රතිපත්ති ලෝකයට ආදර්ශයකැයි ප්‍රසිද්ධියේම වර්ණනා කරමින්, මුළු ලෝකයේම හාස්‍යයටත්, අවමානයටත් පාත්‍රවිය.
තම රට ලෝකාවමානයට පත් කරන බව වටහා නොගන්නා මෙන්ම, එසේ කිරීම ගැන ආඩම්බරයෙන්ද සිටින රාජ්‍ය නායකයන් ලෝකයේ දැනට සිටින්නේ තුන්දෙනෙකි. ඇමරිකාවේ ට්‍රම්ප්, පිලීපිනයේ දුතෙර්තේ යන දෙදෙනාගේ ලැයිස්තුවට අපේ ජනාධිපති සිරිසේන මැතිතුමාද ස්වේච්ඡාවෙන් එකතුවීම කොතරම් කනගාටුවට කරුණක්ද? එතුමාට කාලයකට පෙර ගෞරව කළ සහ අපේ ජනතාවගේ දේශපාලන අපේක්‍ෂා සංකේතවත් කළ ඉඳහිට මතුවන ආකාරයේ නායකයෙකු යැයි එතුමා ගැන අධිතක්සේරු කළ මා වැනි පුරවැසියකු එතුමාගෙන් කළ යුතු අවංක ඉල්ලීමක් වන්නේ ඉදිරි මාස දහය තුළ නිහඬව සිට, දෙසැම්බර් මාසයේදී නිහඬවම විශ්‍රාම ගන්නා ලෙසයි. එතුමා මුරුංගා අත්තේ තැබීමේ චාටු කතා බිණීම (Flattery නම් කලාව) තම විශේෂඥ හැකියාව කරගත් මිත්‍රයන් එතුමාට බහුලවම සිටින මේ කාලයේ මෙවැනි යෝජනාවක් එතුමාට කිරීමට ලැහැස්ති වන බොහෝ පුරවැසියෝද සිටිති.
නව දේශපාලන නායකත්වයක්?
ලංකාවේ දේශපාලන නායකත්වය පිළිබඳ අර්බුදයේ දැනට තිබෙන තවත් පැත්තක් නම්, ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ කිසිවකවත් ‘නව දේශපාලන නායකත්වයක්’ පිළිබඳ අපේක්‍ෂාව සංකේතවත් කළ හැකි පුද්ගලයන් නොවීමයි. එජාපය දෙස බැලුවහොත් මේ දිනවල ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයන් වීමට අපේක්‍ෂාවෙන් සිටිනවා යැයි වාර්තා වන සජිත් ප්‍රේමදාස සහ කරු ජයසූරිය යන දෙදෙනාගේම ප්‍රධාන දුර්වලතාව ඔවුන් ප්‍රබල දේශපාලන දැක්මක් ඇති පුද්ගලයන් නොවීමයි. කරු ජයසූරිය මහතා ප්‍රසිද්ධ, ඩීසන්ට් සහ ප්‍රතිපත්තිගරුක දේශපාලනඥයකු හැටියට මිස ලංකාවේ දැනට පවත්නා මහා ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් යෝජනා කළ හැකි විෂන් එකක් සහිත නායකයෙකු ලෙස නොවේ. සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාට ඇත්තේ තම පියාගේ දර්ශනය මිස තමාගේම දර්ශනයක් හෝ දැක්මක් නොවේ. ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නය සහ ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන ඔහු සතු කැපවීම ඒ තරම් ප්‍රසිද්ධ එකක්ද නොවේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන ඔහුට ඇත්තේ සාමාන්‍ය වෘත්තීය දේශපාලනඥයන් සතු උපකරණවාදී ප්‍රවේශයට වැඩි යමක් නොවේ. තුන්වැනි පෙළේ එජාප නායකයන් යනු පුළුල් දේශපාලන දැක්මවල් ඇති අය නොව ඇමතිවරුන් වීමේ පටු ඉලක්ක ඉක්මවීමට අසමත් පරපුරකි. මේ හැම දෙනාම පාහේ ආණ්ඩුවකට එකතු වන්නේ ඇමතිකම් සහ ද්‍රව්‍යමය වාසි ලබාගැනීමටය. ඇමති ධුර සංඛ්‍යාව 30කට සීමා කර තිබීම පිළිබඳ ගැටලුව මතු වූ විට එජාපයේ මන්ත්‍රීවරුන් ඇති කළ ගාලගෝට්ටිය සුළුපටු එකක් නොවේ.
ශ්‍රීලනිපය සහ පොහොට්ටුව පක්ෂ දෙකේද නායකත්වය පිළිබඳව ඇති හිස්බව එජාපයෙන් වෙනස් වෙන්නේ නැත. ශ්‍රීලනිපයට දැන් සිදුවී තිබෙන්නේ ප්‍රතිපත්තිමය කාන්තාරයක, ගමන් කිරීමට දිසාවක්ද නැතිව අතරමං වීමයි. එහි පළමු සහ දෙවැනි පෙළ නායකත්වය දේශපාලන වන්ධ්‍යත්වයට පත් වූ පිරිසක් අත තිබේ. මේ පිරිසගේ අතෙහි නායකත්වය පවතින තාක් කල් ශ්‍රීලනිපයට දේශපාලන බලවේගයක් ලෙස යළි මතුවීමටද නොහැකිය.
රාජපක්ෂ පවුල නායකත්වය දරන පොහොට්ටු පක්ෂයට ඊළඟට පැවැත්වෙන මැතිවරණ දිනීමේ හැකියාව තිබුණත්, රටේ සාධනීය පරිවර්තනයක් සිදුකිරීමේ උවමනාව මෙන්ම ඉලක්කයද එම පක්ෂයේ නායකත්වයේ කාවෙතටත් නැත. ඔවුන්ට දැනට තිබෙන්නේ ආණ්ඩු බලය ලබා ගැනීමේ විජිගීෂාව පමණි. බලය, ධනය සහ කීර්තිය යනු පොහොට්ටු පක්ෂයේ ඉහළ මෙන්ම දෙවැනි පෙළේ නායකත්වයට ජවය ලබාදෙන ප්‍රධාන ආශාවන්ය. ඊළඟ මැතිවරණයට ඔවුන් සහභාගි වන්නේ එම ඉලක්කවලට ළඟාවීම පිණිසය. මැතිවරණයක් යනු සාධනීය දේශපාලන අපේක්‍ෂා ජනතාවගේ සිත්වල ජනිත කරවන, එහෙත් ඒවා ශූන්‍ය කරන අත්දැකීමක්ය යන 2015 දී සිදුවූ දෙයම ඊට වඩා දරුණු ලෙස පොහොට්ටු පක්ෂය යටතේ 2019-2020 වසර තුළ සිදුවීමට සියලු ඉඩකඩ තිබේ.
මේ පසුබිම තුළ ලංකාවට අවශ්‍ය වන්නේ අලුත් සහ විකල්ප දේශපාලන නායකත්වයකි. මේ සඳහා ඇති ඇබෑර්තුව පිරවීමට කවුරුන් ඉදිරියට එන්නේද යන්න තවම පැහැදිලි නැත. ඒ සඳහා උනන්දුවක් ජවිපෙ නායකයන්ට තිබේ නම්, ඔවුන් ඉදිරියේ ඇති පළමු අභියෝගය පැරණි කූඩුව කඩාගෙන එළියට බැසීමයි. දෙවැන්න, සැබෑ ලෙසම සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී බලවේගයක් ලෙස ස්වයං-පරිවර්තනයකට පත්වීමයි. පිරිහී බිඳවැටෙමින් යන ශ්‍රීලනිපයේ ප්‍රගතිශීලී කොටස්ද තමන් වෙත දිනාගනිමින් ලෞකික, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ අන්තර්-වාර්ගික දේශපාලන විකල්ප ධාරාවකට නායකත්වය දීමට තමන්ට ඵෙතිහාසික අවකාශයක් විවෘත වී තිබෙන බව අවබෝධ කරගෙන ක්‍රියාකළ යුතු බව ඔවුන්ට අවබෝධ වීම, ඉහත කාරණා දෙක සමග සමාන්තරව තිබිය යුතුය.■
