ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමි, දෙවැනි වරටත් හිරගෙදරට නියම වුණේ 2024 මාර්තු 28 දාය. ඒ කොළඹ මහාධිකරණය දුන් තීන්දුවකිනි. දඬුවම වසර හතරක බරපතළ වැඩ ඇති සිරදඬුවමකි. මීට පෙර ඥානසාර හිමි හිරේට නියම වුණේ, අභියාචනාධිකරණයෙනි. ඒ අධිකරණයට අපහාස කිරීමේ වරදට අයත් චෝදනා හතරක් වෙනුවෙන්ය. ඒ අවස්ථාවේදී චෝදනා හතරට අවුරුදු 19ක බරපතළ වැඩ ඇතිව සිරදඬුවම් නියම කෙරුණු අතර, අවුරුදු 6කින් එම දඬුවම් නිම වන ලෙස නියම කරන ලදි. එවර ඥානසාර හිමි මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිගෙන් ජනාධිපති සමාව ලැබුවේය. ඥානසාර හිමිට සමාව දීමෙන්, ‘අධිකරණයට අපහාස කිරීම හොඳ දෙයක් යැයිද එය කළාට කමක් නැතැයි’ද කියන පණිවිඩය, සිරිසේන ජනාධිපති සමාජයට දුන්නේය. කෙසේ වෙතත්, එම සමාව දීම මේ වන විට අධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝග කොට තිබේ.
බීමත් ඥානසාර
ඥානසාර හිමි අධිකරණය ඉදිරියේ වරදකරු වී ඇත්තේ මේ දෙවාරයේ පමණක් නොවේ. 2000.04.14 දින රාත්‍රී 2ට පමණ, මත්පැන් බී අංක 6 ශ්‍රී 5444 දරන කාරය පාලනයෙන් තොරව පදවා, වැල්ලම්පිටියේදී ත්‍රිරෝද රථයක ගැටී, එහි ගමන් කරමින් සිටි පුද්ගලයකුට බරපතළ තුවාල සිදුකිරීම හා රථය නොනවත්වා පලායාම, අනතුර ගැන පොලිසියට වාර්තා නොකිරීම යනාදි වරද 9ක් සම්බන්ධයෙන් ඔහු, 2000 මැයි 22 වැනිදින අලුත්කඩේ රථවාහන අධිකරණය ඉදිරියේ පැවති නඩු අංක 6315/2000 අංකය යටතේ වරද පිළිගත්තේය. චෝදනා 9ට අධිකරණය රුපියල් 12,000ක දඩයක් ඒ අවස්ථාවේදී නියම කර තිබේ.
සිවුරක් හැඳ බුද්ධ පුත්‍රයකු වේශයෙන් සිටියත්, අධිකරණය ඉදිරියේ වරින් වර වරදකරුවකු වී ඇති ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමිට පසුගිය මාර්තු 28 වැනිදා, අවුරුදු හතරක සිරදඬුවමක් නියම කෙළේ කොළඹ මහාධිකරණ විනිසුරු ආදිත්‍ය පටබැඳිගේය. ඒ, නීතිපති විසින් ගොනුකරන ලද නඩුවට අනුව, දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 291 ආ වගන්තිය යටතේ අධිචෝදනා දෙකකට වරදකරු කරමින්ය.
අයිසීසීපීආර් යටතේ දැමිය යුතු නඩුවක්
ඥානසාර හිමිට දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ නඩු පැවරීම නීතිපතිගේ වංක චේතනාව සංකේතවත් කරන්නකි. හරි නම්, ඔහුට නඩු පැවරිය යුතුව තිබුණේ, 2007 අංක 56 දරන සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය පනත හෙවත් අයිසීසීපීආර් පනත යටතේය. නටාෂා එදිරිසූරියට, ශක්තික සත්කුමාරට, අහ්නාෆ් ජසීම්ට නීතිපති නඩු පැවරුවේ අයිසීසීපීආර් යටතේය. ඒ යටතේ වරදකට වරදකරු වුවහොත් අවම වශයෙන් අවුරුදු 10ක් දක්වා මහාධිකරණයක් වෙතින් සිරදඬුවම් ලැබිය හැකිය. එහෙත්, දේශපාලන හා වෙනත් විවාදාත්මක කාරණා සම්බන්ධයෙන් හැමදාම පක්‍ෂපාතී ලෙස හැසිරෙන නීතිපතිවරයා, ඥානසාර හිමිට නඩු පවරා තිබුණේ දනීසංයේ 291 ආ යටතේය. ඒ නිසා, එක් චෝදනාවකට වසර දෙකක සිරදඬුවමක් තරම් සුළු දඬුවමක් විඳින්නට ඥානසාරට හැකිවිය.
ඥානසාර හිමි වෙනුවෙන් මේ දවස්වල පාර්ලිමේන්තුවේ වැළපෙන සරත් වීරසේකර, අනුප පැස්කුවල් වැනි මන්ත්‍රීවරුන් කියන්නේ ඥානසාර ප්‍රකාශය ඒ තරම් බරපතළ නැති එකක්ය කියාය. ඔවුන් කියන්නේ ඇත්තද නැද්දැයි බලන්නට, නඩුවේදී ඉදිරිපත් කරන ලද ඥානසාරගේ ප්‍රකාශ දෙක නැවත කියවිය යුතුය. මේ ප්‍රකාශ නැවත නැවතත් උපුටා දැක්වීමෙන් නැවත නැවතත් ඉස්ලාම් ආගමිකයන්ට හිරිහැරයක් සිදුවන නමුත්, ඥානසාරගේ ප්‍රකාශ කෙතරම් දුෂ්ට හා ද්වේෂ සහගතදැයි කෙනකුට තේරුම් ගැනීම සඳහා එම ප්‍රකාශ දෙක යළි උපුටා දැක්වීමට සිදුවෙයි.
ප්‍රකාශ දෙකක්
1 ප්‍රකාශය: ‘කූරගල මහරහතන් වහන්සේලා දොලොස් දහසකට වැඩිය වැඩහිටපු මහා ඓතිහාසික තැනක්. සලකනවා සමහරු මේක තමයි දිවා ගුහාව කියන්නේ කියලා. මොකද හරිම ලස්සන සානුවක් එතන තියෙන්නේ. දැන් මේක අල්ලාගත්තා. ඒක අල්ලා ගත්තේ සෙයිලානි මුස්ලිම්ලා. දැන් මේක මාර කෙලියක්නේ යකෝ. දෙවියෙක් ඇත්තෙත් නෑ. ඒ දෙයියගේ මුහුණකුත් නෑ. ඉතින් අපි අහන්නේ මොන ලබ්බක්ද පෙන්නන්නේ’
2 ප්‍රකාශය: ‘මේ අල්ලාහ් හිටියේ මෙතන. මෙතන තමසයි චූ කරේ. මෙතන තමයි කියලා ඒක අල්ලගෙන ඊට පස්සේ අතන කියලා පය තිබ්බා. ඔය කියන විදියට මහා බූවල්ලෙක් අල්ලා. අල්ලා කියන්නේ මහා බූවල්ලෙක්. එක තැනක චූ දානවා. තව තැනක බෙටි දානවා. තව තැනක එහෙමනේ මුන් මුළු ලෝකේම අල්ලාගෙන කියලානේ කියන්නේ. ඒ නිසා මේ මිථ්‍යාවට ඉඩ දෙන්න පුළුවන්කමක් නැහැ.’
නඩු තීන්දුව කෙසේ වෙතත්, මේ ප්‍රකාශ දෙක කියවන සාධාරණ මනසක් හිමි කිසිවකුට පැහැදිලි වන්නේ කුමක්ද? ඥානසාර භික්‍ෂුව වුවමනාවෙන්ම මුසල්මානුවන්ට, ඉස්ලාම් ආගමට, එහි නිර්මාතෘවරයාට අගතියක් වන කරුණු මෙහි නොකියන්නේද?
මහාධිකරණය ඉදිරියේ නීතිපති නඩු පවරා තිබුණේ දනී සංග්‍රහයේ 291 ආ වගන්තිය යටතේ වෙන වෙනම චෝදනා දෙකක් යටතේය. පැමිණිල්ල වෙනුවෙන් අසාත් සාලි හා මුජිබර් රහුමාන් සාක්‍ෂි දුන්හ. ඥානසාර ප්‍රකාශයෙන් ඉස්ලාම් ආගමට අගතියක් වන බවට අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට (සීඅයිඩීයට) පැමිණිලි කර තිබුණේ ඒ දෙදෙනාය. ඥානසාර හිමි විසින් පවත්වන ලද මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මුස්ලිම් ජනතාවගේ සිත් රිදවීමට මෙන්ම ඔවුන් අදහන දෙවියන්ට, නබි නායකතුමාට පහරදීමක් සිදුවන බවට නිරීක්ෂණය කළ හෙයින් යූටියුබ් චැනලයෙන් පිටපත් කරගත් සීඩී තැටියක් සමග ඔවුන් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණිලි කර ඇත. ඥානසාර ප්‍රකාශය ඇතුළත් එම සීඩී තැටි ඔවුහු සිය සාක්‍ෂියේදී අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළෝය.
විත්තිකූඩුවේ සිට පිළිගනියි
පැමිණිල්ලේ සාක්‍ෂිවලින් පසු විත්තිකාර ඥානසාර භික්‍ෂුව විත්තිකූඩුවේ සිට ප්‍රකාශයක් කළේය. විත්තිකූඩුවේ සිට ප්‍රකාශයක් කරන කල, විත්තියෙන් හෙවත් චුදිතගෙන් හරස් ප්‍රශ්න අසන්නට පැමිණිල්ලට ඉඩක් නැත. එය චුදිතයකුට ලැබෙන එක්තරා විදියක ආරක්‍ෂාවකි.
විත්තිකූඩුවේ සිට කළ ප්‍රකාශයෙන්, චුදිත 2016 දෙසැම්බර් 1 වැනිදා පවත්වන ලද පුවත්පත් සාකච්ඡාව, එහි අන්තර්ගත කරුණු සියල්ල පිළිගත්තේය. එහෙත් එම ප්‍රකාශය තමා හිතාමතාම නොකළ බවත්, එමගින් යම් සිත් රිදවීමක් වූයේ නම් කනගාටුව පළකරන බවත් පවසා තිබිණ. ඔහුගේ ස්ථාවරය වූයේ එය කිසිදු ජන කොට්ඨාසයකට සිත් රිදවීමක් කිරීමේ අරමුණෙන් චේතනාන්විතව නොකළ එකක් බවයි. සිත් රිදවීමක් ඇති වුණි නම් කනගාටුව පළකරන්නටත් සමාව ඉල්ලන්නටත් සූදානම් බව ඔහු කීවේය. මෙය ඇතැම් විට වැරදි මාධ්‍ය භාවිතාව නිසා සිදුවී ඇති බවද ඔහු කිව්වේය. (මීට පෙර හෝමාගම මහේස්ත්‍රාත් උසාවිය තුළට කඩා පැන මහ කලබැගෑනියක් කළ අවස්ථාවේදීත් ඔහු කිව්වේ තමා අධිකරණයට අපහාස කිරීමේ චේතනාවෙන් එය නොකළ බවය.)
චුදිත වෙනුවෙන් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ ලිඛිත සැලකිරීමේදීද දක්වා ඇත්තේ චුදිත මෙම ප්‍රකාශය කළේ චේතනාන්විතව හෝ ද්වේෂ සහගතව නොවන බවයි. ‘චුදිත මුස්ලිම් සහ සිංහල සමාජය අතර ගැටුම් ඇතිවීම වැළැක්වීමටද පියවර ගෙන ඇති බවත් ඉදිරිපත්වී ඇති සාක්‍ෂිවලින් චුදිත ද්වේෂ සහගත ලෙස චේතනාන්විතව කටයුතු කර ඇති බවට ඔප්පු කර නොමැති බවත්’ එම සැලකිරීමෙහි සඳහන් කර ඇත. තමා ඉදිරියේ ඇති සාක්‍ෂි විශ්ලේෂණය කරමින්, ආදිත්‍ය පටබැඳිගේ විනිසුරුවරයා, මාර්තු 28 දුන් තීන්දුවේ මෙසේ සඳහන් කර තිබේ.
‘2016 දෙසැම්බර් 01 හෝ ආසන්න දිනකදී බොදු බල සේනා කිරුළපන කාර්යාලයේදී මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් පවත්වා ඇති බව (නඩුවේදී) අභියෝගයට ලක්වී නැත. එම අවස්ථාවේ බොදු බල සේනා සාමාජිකයන් හා මාධ්‍යවේදීන් ද සිට ඇති බව පෙනීයයි. චුදිත සිය ප්‍රකාශ දෙක කර ඇති බවට පැමිණිල්ලෙන් සාධාරණ සැකයෙන් තොරව ඔප්පු කර ඇත. තමා එසේ පැවසූ බව චුදිත විත්තිකූඩුවේ සිට කළ ප්‍රකාශයෙන්ද පිළිගෙන ඇත. ඒ නිසා අධිකරණය තීරණය කළ යුත්තේ චුදිතගේ ප්‍රකාශ දනීස 291ආ ට වැටෙන්නේද යන්නයි.
‘291ආ. මහරජතුමාණන්ගේ යටත් වැසියන් පන්තියක ආගමික හැඟීම් කෙළෙසීම සඳහා ඒකාන්ත සහ ද්වේෂසහගත අදහසින් භාෂිත හෝ ලිඛිත වචනයෙන් හෝ දැකිය හැකි නිරූපණවලින් එකී පන්තියේ ආගමට හෝ ආගමික විශ්වාසවලට නින්දා කරන හෝ නින්දා කිරීමට තැත් කරන තැනැත්තකුට අවුරුදු දෙක දක්වා කාලයක දෙයාකාරයකින් එක් ආකාරයක බන්ධනාගාරගත කිරීමකින් හෝ දඩයකින් හෝ දෙකින්ම දඬුවම් කළ යුතුය.’
ලංකාවට ඉන්දියාවෙන්
අප දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය ඉන්දිය දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේම අනුකරණයක් වන අතර, අප දනීස 291ආ වගන්තියට අනුරූප ඉන්දිය දනීස වගන්තිය 295 ආ වෙයි. ඉන්දීය දනීස 1860දී බි්‍රතාන්‍ය පාලකයන් විසින් හඳුන්වා දෙන ලද අතර, ආරම්භක දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ නොතිබුණු මේ වගන්තිය හඳුන්වා දී ඇත්තේ 1927දීය. ලංකාවේ දනීසට 291ආ හඳුන්වා දී ඇත්තේ 1945දී අංක 40 දරන සංශෝධනයෙනි.
ඉන්දීය අධිකරණය මෙම වගන්තිය අර්ථ දැක්වීමේදී භාෂණයේ හා ප්‍රකාශනයේ නිදහස සමග මෙකී වරද තුලනාත්මකව සංසන්දනය කිරීමට උත්සාහ දරා ඇත. එනම් ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් සුරක්‍ෂිත කර ඇති භාෂණයේ හා ප්‍රකාශනයේ නිදහස සුරකින ගමන්ම යම්කිසි ජන කොට්ඨාසයක ආගමික හැඟීම්වලට චේතනාන්විතව හා ද්වේෂ සහගතව කරනු ලබන ක්‍රියා පමණක් අපරාධමය වැරදි ලෙස අර්ථ දැක්වීමට උත්සාහ දරා ඇත.
මේ නිසාම දනීස 291ආ වගන්තිය යටතේ චෝදනා සලකා බැලීමේදී එහි භාවිත කර ඇති වචන හිතාමතාම සහ ද්වේෂසහගත චේතනාවෙන් සිදුකර ඇති බව පැමිණිල්ල ඔප්පු කළ යුතුය.
ඉලක්කය මුස්ලිම් ජන සමාජයයි.
මේ නඩුවේ ඉදිරිපත්වූ කරුණු සලකා බැලීමේදී චුදිත කළේයැයි කියනු ලබන වාක්‍ය ඛණ්ඩ දෙක පමණක් හුදෙකලාව සලකා නොබලා මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේ සමස්තය ලෙස සලකා බැලීම වැදගත්ය. ..එම මාධ්‍ය සාකච්ඡාව පුරාවටම ඉලක්කගතවී ඇත්තේ මුස්ලිම් ජන සමාජයයි. සිරිපාද භූමියේ හෝ ඒ අවට හෝටලයක් තනන්නේ මුස්ලිම්වරයකු හෝ මුස්ලිම්වරුන්ගෙන් සමන්විත සමාගමක් හෝ ආයතනයක් විය හැකිය.
එම මාධ්‍ය සාකච්ඡාවට අනුව, එම හෝටලය තනන පුද්ගලයා හෝ පුද්ගල කණ්ඩායම හෝ අයතනය හෝ නොව මාධ්‍ය සාකච්ඡාව පුරාවටම ඉලක්කගතවී ඇත්තේ මුස්ලිම් සමාජය සහ ඔවුන් විසින් තම මැවුම්කරුවා සහ ආරක්‍ෂකයා ලෙස අදහන එකම දෙවියන් වයන අල්ලාහ් දෙවියන් වහන්සේ වේ. ඉස්ලාම් භක්තිකයන් අල්ලාහ් දෙවියන් සලකන්නේ ලෝකයේ ස්වාමියා, මහෝත්තමයා ලෙසිනි. ඔහුට සමාන කිසිවෙක් නැත. එබැවින් අල්ලාහ් දෙවියන් වහන්සේ තම ආරක්‍ෂකයා සහ එකම ඇදහිලිවන්තයා ලෙස සලකනු ලබයි.
විශේෂයෙන්ම චුදිත බෞද්ධ භික්‍ෂුවක වශයෙන් එහිදී මාධ්‍ය සාකච්ඡාවට සහභාගි වී වචන හසුරුවන්නේ ආවේගශීලීව සහ උද්වේගකරව වේ. එහිදී අප රටේ ජීවත් වන මුස්ලිම් සමාජයේ ආගමික නායකයකු හෝ මුස්ලිම් කණ්ඩායමක් නොව ඔහු ආවේගශීලීව සහ උද්වේගකරව තම වචන හසුරුවන්නේ සමස්ත ලෝකවාසී මුස්ලිම් ජනතාවගේ එකම ඇදහිලිවන්ත දෙවියා වන අල්ලාහ් දෙවියන්ට එරෙහිව වේ. එහිදී ඔහු චේතනාන්විතව සහ ද්වේෂ සහගත ලෙස එම වචන භාවිත කරන බව ඉතාමත්ම පැහැදිලි වේ.
ඉස්ලාම් ආගම අදහන පුද්ගලයන්ගේ එකම ඇදහිලිකරු වන්නේ අල්ලාහ් දෙවියන්ය. අල්ලාහ් දෙවියන්ගේ ඡායාරූපයක් දැක නැත. නමුත් එය ඉස්ලාම් භක්තිකයන්ගේ ඇදහිල්ල සහ විශ්වාසය වේ. මෙම සියලුම කරුණු සලකා බැලීමේදී චුදිත විත්තිකූඩුවේ සිට කරන ප්‍රකාශයෙන් මෙන්ම ඔහු වෙනුවෙන් කර ඇති ලිඛිත සැලකිරීම්වල සඳහන් කර ඇති ආකාරයට ඉහත ප්‍රකාශයන් කෙළේ ‘ඉස්ලාම්වරුන්ට එරෙහිව ද්වේෂයෙන් සහ චේතනාන්විතව නොවන බවට’ කරනු ලබන ප්‍රකාශය මම සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්‍ෂප කරමි.
නින්දා කිරීමේ චේතනාව පැහැදිලියි
ඉහතින් විස්තර කළ පරිදි, චුදිත විසින් උද්වේගකර වාග් විලාසය තුළ ‘..ඒක අල්ලාගත්තේ ෂෙයිලානි මුස්ලිම්ලා. දැන් මේක මාර කෙළියක්නෙ යකෝ. දෙවියෙක් ඇත්තෙත් නෑ. ඒ දෙයියාගේ මුහුණකුත් නෑ. ඉතින් අපි අහන්නේ මොන ලබ්බක්ද පෙන්නන්නේ’ යන වාක්‍ය ඛණ්ඩය තුළ එය හුදෙකලාව ගත් විට මෙන්ම සමස්තයක් ලෙස ගත්විටද ඉස්ලාම් ආගම අදහන සමස්ත මුස්ලිම්වරුන්ගේ ආගමික හැඟීම් කෙලෙසා ඇති බව පැමිණිල්ල සාධාරණ සැකයෙන් ඔබ්බට ඔප්පු කර ඇති බවට මම තීරණය කරමි. චුදිත සිතාමතා සහ ද්වේෂ සහගත අදහසින් ඉස්ලාම් ආගම අදහන අයගේ ආගමික විශ්වාසයන්ට නින්දා කිරීමේ චේතනාවෙන් සහ සිතාමතාම මෙම වචන භාවිත කර ඇති බවට සාධාරණ සැකයෙන් තොරව ඔප්පු කර ඇති බවට තීරණය කරමි. ඒ අනුව (පළමු ප්‍රකාශයට අදාළ) පළමු චෝදනාවට වැරදිකරු කරමි.
දෙවැනි ප්‍රකාශය
‘මේ අල්ලාහ් හිටියේ මෙතන. මෙතන තමයි චූ කරේ. මෙතන තමයි කියලා ඒක අල්ලගෙන ඊට පස්සේ අතන කියලා පය තිබ්බා. ඔය කියන විදියට මහා බූවල්ලෙක් අල්ලාහ්. අල්ලාහ් කියන්නේ මහා බූවල්ලෙක්. එක තැනක චූ දානවා. තව තැනක බෙටි දානවා. තව තැනක. එහෙමනේ මුන් මුළු ලෝකේම අල්ලාගෙන කියලානේ කියන්නේ. ඒ නිසා මේ මිථ්‍යාවට ඉඩ දෙන්න පුළුවන්කමක් නැහැ.’ යන ප්‍රකාශය වෙන්ව ගත් කල සහ සමස්තයක් ලෙස සලකා බැලුවද ඉන් නින්දා කරන්නේ, අපහාස කරන්නේ ලෝකවාසී ඉස්ලාම්වරුන් අදහන අල්ලාහ් දෙවියන්ටය.
මේ ප්‍රකාශය හුදු අහම්බයක්, නොසලකා හැරීමක්, නොසැලකිල්ලකින් කරන ලද්දක් නොව, සමස්ත ඉස්ලාම් ආගම අදහන්නන්ගේ හැඟීම් සහ සිතුවිලිවලට සිතා මතා චෙතනාන්විතව ඔවුන්ගේ ආගමික හැඟීම් කෙලෙසීම සිදුකිරීමේ චේතනාවෙන් සිදුකර ඇති බවට ඉතා පහැදිලිව පෙනීයයි. උගත් බෞද්ධ භික්‍ෂුවක් වශයෙන් භාවිත කරන උද්වේගකර හා ආවේගශීලි වාග් විලාසය සැලකීමේදීද මෙය අහම්බෙන් නොසැලකිල්ලෙන් සිදුකරන ලද්දක් ලෙස කිසිසේත්ම සැලකිය නොහැකිය. ඒ අනුව දෙවැනි චෝදනාවද පැමිණිල්ල සාධාරණ සැකයෙන් තොරව ඔප්පු කර ඇති බවට මම තීරණය කරමි.’
මේ අනුව, මහාධිකරණ විනිසුරුවරයා, එක් චෝදනාවකට අවුරුදු දෙක බැගින් දෙකට අවුරුදු හතරක සිරදඬුවමක් නියම කළ අතර, එම දඬුවම් දෙක එකකට පසුව එකක් ලෙස වෙන වෙනම ගෙවීයන ලෙසද නියම කළේය. ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර යනු බෞද්ධ චීවරයට කිසිසේත් නොගැළපෙන ජාතිවාදී, ආගම්වාදී උද්දච්ච අන්තවාදියකු බව ඔහුගේ පසුගිය හැසිරීම් නිරීක්ෂණය කරන්නකුට පහසුවෙන් අවබෝධ වෙයි. ඔහු කෙතරම් ජාතිවාදය, ආගම්වාදය අවුස්සා සාමයට සංහිඳියාවට හානි කළද, ඔහුට විරුද්ධව නීතිය ක්‍රියාත්මක වන්නේ ම නැති තරම්ය. ඒ, ලංකාවේ ආණ්ඩු චීවරධාරීන්ට අත තැබීමට ඇති බිය නිසා පමණක් නොව, එම ආණ්ඩුද මනසින් ජාතිවාදී ආගම්වාදී නිසාය. එහෙත්, රටේ අධිකරණ පද්ධතියේ විනිසුරුවරුන්ට ගෞරවයක් වන්නට, ඔවුන් වරින් වර ඥානසාරගේ මේ නොදැමුණු ක්‍රියාකලාපයන්ට එරෙහිව නඩු තීන්දු දී තිබේ.
ප්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ අතුරුදහන් කිරීම පිළිබඳව හෝමාගම මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ පැවැති නඩුවේදී, මැරයකු හැටියට හැසිරී නඩු විභාගය අතරමැදට කඩාපැන ඥානසාර කළ අධිකරණ අපහාසය සම්බන්ධයෙන් අභියාචනාධිකරණය ඔහුට වසර 6ක සිරදඬුවම් නියම කළේය. ඊට එරෙහිව ඥානසාර කළ අභියාචනයද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිෂ්ප්‍රභ කළේය. එහෙත්, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා ඥානසාරට සමාව ප්‍රදානය කර හිරගෙයින් එළියට ගත්තේය.
බුද්ධ චීවරය දරමින් මෙවැනි අදාන්ත හා දුෂ්ට ක්‍රියාවල යෙදෙන්නන්ට විරුද්ධව පළමුව කටයුතු කළ යුත්තේ බුද්ධ ශාසනයේ ඔවුන් අයත් නිකායවල විනයාධිකාරී නායක හිමිවරුන්ය. එහෙත් ඔවුන්ට එවැනි හැකියාවක්වත් වුවමනාවක්වත් නැත. ඒ නිසා හැමදාම චීවරයේ සිටිමින්, එහි බලය උපයෝගි කරගනිමින් මෙවැනි පුද්ගලයෝ දිගින් දිගටම රටට හානි කරමින් සිටිති. එහෙත්, කොතැනින් හෝ ඒවාට පාඩම් ඉගැන්විය යුතුය. කොළඹ මහාධිකරණය මාර්තු 28දා දුන් තීන්දුව වැදගත් වන්නේ ඒ අර්ථයෙනි.
ඇප ඉල්ලීම
තමාට දී ඇති දඬුවමට එරෙහිව ඥානසාර හිමි අභියාචනාධිකරණයට අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර ඇති නිසා, ඔහුට ඇප ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලීමක් අප්‍රේල් 2 වැනිදා, මහාධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් විය. මහාධිකරණ තීන්දුවකට විරුද්ධව ඇප ඉල්ලීමක් කරන විට, එය කළ යුත්තේද නඩුව විමසූ මහාධිකරණ විනිසුරු ඉදිරියේදීය. එහිදී ඇප දීම හෝ නොදීම පිළිබඳ අභිමතය විනිසුරුවරයා වෙත පවතී.
වරදකරුවකුට ඇප ලබාදීම, සැකකරුවකුට ඇප ලබාදීමට වෙනස්ය. සැකකරුවකුට ඇප ලබාදීමේදී ඇප පනත ක්‍රියාත්මක වෙයි. ඇප පනතේ මුලික පිළිගැනීම වන්නේ ‘ඇප දීම රීතිය විය යුතු බවත්, ඇප නොදීම ව්‍යතිරේකය විය යුතු බවත්ය.’ එයින් අදහස් කරන්නේ සැකකරුවකුට ඇප ලබාදිය හැකිදැයි අධිකරණය පළමුව දෙවනුව හා තුන්වනුවත් සලකා බැලිය යුතු බවයි. එහෙත්, වරදකරුවකු සම්බන්ධයෙන් ඇප පනත අදාළ නොවේ. වරදකරුවකුට ඇප ලබාදීමට නම්, හේතු හැටියට ‘සුවිශේෂ කරුණු’ අධිකරණයට ඉදිරිපත් විය යුතුය. සුවිශේෂ කරුණු යනු මොනවාදැයි නඩුවෙන් නඩුවට තීරණය වන අතර, නඩු තීන්දු ගනනාවක ඊට උදාහරණ දක්වා තිබේ.
ඥානසාර හිමි වෙනුවෙන් ජනාධිපති නීතිඥ මෛත්‍රී ගුණරත්න කරුණු දෙකක් අධිකරණයට දැක්විය. ‘මෙවැනි අවස්ථාවක සානුකම්පිත ආකාරයෙන් කටයුතු කරමින් උන්වහන්සේට ඇප ලබාදීමට අධිකරණයට හැකියාවක් තිබෙනවා. වර්තමානයේ අභියාචනාධිකරණයේ විනිසුරු පුරප්පාඩු කිහිපයක් පවතිනවා. එම නිසා අභියාචනා විභාගවලද ප්‍රමාදයක් මතුවී තිබෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් වසර තුනක් හෝ හතරක් සිරදඬුවම් නියම වී සිටින විත්තිකරුවන්ගේ අභියාචනා විභාග කිරීමට ඊටත් වඩා කාලයක් ගතවන තත්ත්වයක් පවතිනවා. එවැනි කාලයක් යම් විත්තිකරුවකු රක්ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටීම යුක්ති සහගත නැහැ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මෙන්ම ඇප පනත ප්‍රකාරව පුද්ගල නිදහස උතුම් කොට සැලකිය යුතුයි. එම නිසා ඥානසාර හිමියන්ට ඇප ලබාදීමට අධිකරණයට අභිමතය පැවරී තිබෙනවා. එසේම ඥානසාර හිමියන්ට අසනීප තත්ත්වයන් කිහිපයක්ද තිබෙනවා.’
ඔහු දැක්වූ එක් ‘සුවිශේෂ කරුණක්’ නම් අභියාචනාධිකරණයේදී ඥානසාර හිමිගේ අභියාචනා නඩුව විමසීමේ ප්‍රමාදයයි. බන්ධනාගාර පරිචය අනුව, ඥානසාරට ලබාදී ඇති අවුරුදු හතරක සිරදඬුවම අවුරුදු දෙකහමාරකින් පමණ ගෙවීයනු ඇත. එහෙත් ඔහුගේ අභියාචනය අසා නිමවීමට ඊට වඩා කාලයක් ගත විය හැකිය. ඒ කාලය තුළ ඔහු හිරගෙදර සිටීම අයුක්ති සහගතය. අනෙක් කාරණය ඥානසාර හිමි පෙළෙන විවිධාකාර රෝගාබාධයන්ය.
ඇප ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් කරුණු දක්වමින් රජයේ නීතිඥවරිය මෙසේ කීවාය. ‘වර්තමානයේ අභියාචනාධිකරණයට වැඩි විනිසුරුවරු සංඛ්‍යාවක් පත් කර තිබෙනවා. එසේම අභියාචනා පෙත්සම් විභාගයත් කාර්යක්ෂම වී තිබෙනවා.
එම නිසා අභියාචනා විභාගවල ප්‍රමාදයක් පවතින බවට විත්තිය ඉදිරිපත් කරන කරුණු ඇප ලබාදීමේදී සුවිශේෂ කරුණු වශයෙන් සලකන්න බැහැ. එසේම ඥානසාර හිමියන්ට අසනීප තත්ත්වයක් පවතින බව සඳහන් කළත් එහෙත් උන්වහන්සේට බන්ධනාගාර රෝහලේ දී ප්‍රතිකාර ලබාගැනීමට නොහැකි වන ආකාරයේ අසනීප තත්ත්වයක් තිබේදැයි පැහැදිලි කිරීමට විත්තියේ නීතිඥවරයා කටයුතු කළේ නැහැ.’
තීන්දුව ප්‍රකාශයට පත් කරමින් විනිසුරුවරයා සඳහන් කළේ වරදකරු කෙරුණු ඥානසාර හිමියන්ට ඇප ලබාදීමට තරම් සුවිශේෂ කරුණු අනාවරණය නොවන බැවින් ඇප ඉල්ලීම ප්‍රතික්ෂේප කරන බව ය.
‘වරදකරුවන් සම්බන්ධයෙන් ඇප ප්‍රදානය කිරීමට ඇප පනත යටතේ අධිකරණයට හැකියාවක් තිබෙන බව විත්තිය ප්‍රකාශ කළා. එහෙත් ඇප පනතේ ප්‍රතිපාදන අදාළ වන්නේ සැකකරුවන්ට මිස වරදකරුවන්ට නොවෙයි. අධිකරණය මගින් වරදකරු වූ පුද්ගලයෙකුට ඇප පනතේ ප්‍රතිපාදන අදාළ නොවන බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් විනිශ්චිත තීන්දු ගණනාවකම සඳහන් කර තිබෙනවා. ඒ අනුව අධිකරණය මගින් වරදකරු කෙරුණු විත්තිකරුවකුට ඇප ප්‍රදානය කිරීමේදී අදාළ වන්නේ සුවිශේෂ කරුණු පමණයි. මෙම නඩුකරයට අදාළව විත්තිය සුවිශේෂ කරුණු දෙකක් ප්‍රධාන වශයෙන් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. අභියාචනා නඩු ප්‍රමාදය සහ විත්තිකරුගේ රෝගී තත්ත්වය. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මගින් විනිශ්චිත නඩු තීන්දු ප්‍රකාරව අභියාචනා නඩු විභාග ප්‍රමාදය වරදකරුවකුට ඇපදීමේදී සුවිශේෂ කරුණු වශයෙන් සැලකිය නොහැකි බව දක්වා තිබෙනවා. මෙම තත්ත්වය හමුවේ විත්තිකාර ස්වාමීන් වහන්සේට ඇප නියම කිරීමට තරම් සුවිශේෂ කරුණු අනාවරණය වන්නේ නැහැ.’ විනිසුරුවරයා ප්‍රකාශ කෙළේය.
භික්‍ෂූහු උසාවි එති
ඥානසාරට ඇප ඉල්ලීම කළ අප්‍රේල් 2දා කොළඹ මහාධිකරණ භූමියට භික්‍ෂූහු පිරිසක්ද පැමිණ සිටියහ. ඔවුන්ට උසාවි ශාලාවෙන් පිටතට වී සිටීමට සිදුවිය. මැදගොඩ අභයතිස්ස, බෙංගමුවේ නාලක, මැඩිල්ලේ පඤ්ඤාලෝක, ඉත්තෑකන්දේ සද්ධාතිස්ස වැනි නම් වැලක් කියවන විට එදා එහි පැමිණ සිටියෝ කවුරුදැයි කාටත් අවබෝධ වනවා ඇත. ඔවුන් සිතන්නට ඇත්තේ පිරිසක් එකතුවී පැමිණීමෙන් ඇප ඉල්ලීමට යම් බලපෑමක් කළ හැකිය කියාය. එහෙත්, ලංකාවේ අධිකරණ තවදුරටත් මේ බලපෑම්වලට යටත් වන්නේ නොවේ. යුක්තිගරුක ජනතාවට ඇති විශ්වාසය එයයි.
ඥානසාර හා නටාෂා
ඥානසාර හිමිට දඬුවම් දීම සම්බන්ධයෙන් මහත් විස්සෝපයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේදී කතාකළ සරත් වීරසේකර මන්ත්‍රීවරයා, මීට ඉහත අවස්ථාවකදී අයිසීසීපිආර් පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගන්නා ලද නටාෂා එදිරිසූරියට, විනිසුරු ආදිත්‍ය පටබැඳිගේම ඇප නියම කරමින් දුන් තීරණය හා මේ තීන්දුව අතර වෙනසක් ඇති බව පෙන්වන්නට උත්සාහ කළේය.
එහෙත්, වීරසේකර මහතා නොදන්නා දේ නම්, නටාෂා රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාරගතව සිටියදී සැකකාරියක වශයෙන් ඇප අයැදුම්පතක් ඉදිරිපත් කර තිබුණු බවයි. අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ කටුනායක ගුවන්තොටුපොළේදී අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණු ඇයට ඇප ලබාදීමට මහේස්ත්‍රාත්වරයාට බලයක් නැත. ලබාගත යුත්තේ මහාධිකරණයෙනි. 2023 ජුලි 5 දා, ඇගේ ඇප අයැදුම්පත සම්බන්ධයෙන් පටබැඳිගේ මහාධිකරණ විනිසුරුවරයා දීර්ඝ වශයෙන් සඳහන් කළේ, අයිසීසීපීආර් පනත පිළිබඳ නිතිමය මුලධර්මයන් යටතේ නටාෂාට ඇප ලබානොදීමට හේතුවක් නැති බවයි. අනෙක් අතට, නටාෂා එදිරිසූරිය තවමත් සැකකාරියකි. අයිසීසීපීආර් යටතේ ඇගේ නඩුව තවමත් විභාගයට ගෙන නැත. ඇයට දඬුවමක් නියම වී නැත. ඒ නිසා ඇප පනත ඇයට අදාළ වන අතර, ඇප ලබාදීම පිළිබඳ තීන්දුවේදී මේ කරුණු සියල්ල ඉතාමත් පැහැදිලිව විනිසුරුවරයා දක්වා තිබේ. එහෙත් ඥානසාර හිමි වනාහි අවුරුදු හතරක සිරදඬුවම් ලද වරදකරුවෙකි.
ඥානසාර හා නටාෂා කළ ප්‍රකාශ කිසිසේත් සමාන නැත. මෝඩාභිමානය නමින් කොළඹ පැවැති ‘ස්ටෑන්ඩ් අප් කොමඩි’ වැඩසටහනකදී ඉදිරිපත් කිරීමක් කරමින් ඇය කළ ප්‍රකාශය මෙසේය. ‘අර සුද්ධෝදනගේ ළමයා, ඒ ළමයා ඉපදුණ දවසේ ඉඳන් ඇවිදිනවා. ඒකට මේගොල්ලො.. තාම කෙළින් කරලා වඩා ගත්තම බෙල්ල කඩන් වැටෙනවා, අර සුද්ධෝනගේ පොඩි එකා ඉපදුණු දවසේ කවියක් කියලා. ඒකට මේ ‘පුහ්’ ගානවා. ඒ ළමයගේ අම්මත් නෑ. මුන්ට දෙන්නම ඉන්නවා, මොනවයින් අඩුවක්ද?”
නටාෂාගේ ප්‍රකාශය හා ඥානසාරගේ ප්‍රකාශය අතර ආගමට, ආගමික නායකයන්ට හා භක්තිවන්තයන්ට අපහාස කිරීම සම්බන්ධයෙන් සැසඳීමක් කළ විට තත්වය කෙබඳුද? ඒ ප්‍රකාශ දෙක එක සමාන යැයි මිනිය හැක්කේ කුමන ආකාරයකින්ද?
ඥානසාරගේ ජම්පරය
බන්ධනාගාරයට ගෙන යන ඕනෑම වරදකරුවකුට පළමුව ලැබෙන්නේ එහිදී ඇඳිය යුතු ජම්පරයයි. හෙවත් නිල ඇඳුමයි. මීට පෙර අධිකරණයට අපහාස කිරීම යටතේ අවුරුදු හයක සිරදඬුවම් නියම වී වැලිකඩ බන්ධනාගාරයට ගෙනගිය ඥානසාර හිමි එහිදී ජම්පරය ඇඳීම ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ බවට මාධ්‍ය වාර්කතාවල පළවිය. ඒ විරෝධය සඳහා ඔහු සිය සිවිල් බලයත් බාහු බලයත් යොදාගත්තේය. ඔහු බන්ධනාගාර රෝහලේ එක් තැනක, මේසයක් පුටුවක් තබාගෙන වෙනම සිටින බවද ඒ දවස්වල කියැවිණ. එහෙත් මෙවර තමා ජම්පරය අඳින්නට සූදානම් බව ඔහු පැවසීයැයි මාධ්‍ය වාර්තාවල දැක්විණ. බන්ධනාගාරගත වන වරදකරුවකු ජම්පරය ඇඳීම ඔහුගේ කැමැත්ත අකමැත්ත අනුව තීන්දු නොවේ.
බන්ධනාගාරයට එන්නේ වරදකරුවකු ලෙස නම්, එහි රීතිවලට යටත් විය යුතුය. එය තීරණය කිරීම ඥානසාරට හැකි දෙයක් නොවේ. එහෙත්, එයින් පෙන්වන්නේ අපේ රටේ බන්ධනාගාර තුළද ක්‍රියාත්මක වන පක්‍ෂග්‍රාහී සැලකිල්ලයි. හමුදාවේ ඉහළම නිල ඇඳුම ඇඳි සරත් ෆොන්සේකා බන්ධනාගාරගතව සිටියදී ඇන්දේද ජම්පරයයි. සිවුර, ජම්පරයෙන් මිදීමට ඥානසාර හිමිට බලපත්‍රයක් නොවේ. ඔහු දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ අපරාධයකට වරදකරු කරනු ලැබ බන්ධනාගාරගතව සිටින්නෙකි. එසේ මෙසේ අපරාධයක් නොවේ. රටේ වෙනත් ආගම්වලට, ආගමික නායකයන්ට හා ඇදහිලිවලට එරෙහිව ද්වේෂ සහගත ප්‍රකාශ හිතාමතාම කළ අපරාධයටය.
සමාව දෙන්නේ කවුද?
ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමිට දිගටම හිරගෙදර ඉන්නට සිදුවුණොත් ඔහුගේ හිතමිතුරන් ඊළඟට උත්සාහ කරනු ඇත්තේ ඔහුට කෙසේ හෝ ජනාධිපති සමාවක් ගන්නටය. එහෙත් වර්තමාන ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ නම්, සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා කළ ජනතා-ද්‍රෝහී ක්‍රියාව වැන්නක් කරන්නේ නැති බව පැහැදිලිය. එසේ නමුත්, මේ අවුරුද්දේ ජනාධිපතිවරණයෙන් පසු ජනාධිපති වන විරුද්ධ පක්ෂයේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙකේ නායකයන් නම්, ජනාධිපතිධුරයට පත්වී පළමු අවස්ථාවේදීම ඥානසාර හිමිට ජනාධිපති සමාවක් දුන්නොත් පුදුම විය යුතු නැත.
