No menu items!
25.1 C
Sri Lanka
23 May,2025
Home Blog Page 17

ජනාධිපතිවරණය, පාර්ලිමේන්තුවරණය සහ තුනෙන් දෙකේ බලයේ ගැටලුව

0

ජයදේව උයන්ගොඩ

ගිය සතියේ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵල, එම මැතිවරණයෙන් ජයගත් ජාතික ජන බලවේගයේ නායකත්වය මෙන්ම, ජාජබයේ විවේචකයන්ද, දේශපාලන එදිරිවාදීන්ද, දේශපාලන නිරීක්‍ෂකයන්ද මවිතයට පත් කළ එකකි. එම මවිතයට හේතුව ජාජබයේ ජයග්‍රහණය ම නොවේ. එම ජයග්‍රහණයේ පරිමාව සහ විශාලත්වය එයට ප්‍රධාන හේතුවයි. කිසිවකුත් අපේක්‍ෂා නොකළ පරිදි සභාගයක් නොව තනි පක්‍ෂයක්, තනි ව්‍යාපාරයක් ලෙස මැතිවරණයට තරග කරමින් පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන තුනෙන් දෙකක් ඉක්මවන බහුතරයක් ලබාගැනීම, ලංකාවේ පවත්නා සමානුපාතික මැතිවරණ ක්‍රමය යටතේ දුෂ්කර ඉලක්කයක් වුවත්, එය ජාජබයට ලබාදීමට ලංකාවේ ඡන්දදායකයන් සාමූහිකව ගෙන ඇති තීරණය පිළිබඳව විමසා බැලීම මෙම ලිපියේ අරමුණයි.

එවැනි විමසා බැලීමක් අවශ්‍ය වන ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ ‘තුනෙන්-දෙකේ බලය’ පිළිබඳව දැනට ගොඩ නැගී ඇති නිෂේධනීය කතිකාව පිළිබඳ පසුබිමයි. මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය තුළදී මතු කරන ලද එම කතිකාව මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් පසුවද නැවත මතුවන්නේ මූලාශ්‍ර දෙකකිනි. පළමුවැන්න පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් පරාජය වූ සහ එම පරාජයෙන් පීඩා විඳින දේශපාලන පක්‍ෂ, කණ්ඩායම් සහ පුද්ගලයන්ය. ඔවුන්ගෙන් එය මතුවන්නේ, ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරයේ සිටම ජාජබය පිළිබඳව ඔවුන් ගොඩ නගා පතුරුවා තිබුණු නිෂේධනීය කතිකාවේ අලුත් සංස්කරණයක් ලෙසය. ඒ වෙතින් යෝජනා වන්නේ, ජාජබ ආණ්ඩුව දැන් ලැහැස්ති වන්නේ තනි පක්‍ෂ ඒකාධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් ගොඩනැගීමටය යන්නයි. දෙවැනි මූලාශ්‍රය නම්, ලංකාවේ දේශපාලනය, රාජ්‍යය සහ ආණ්ඩු ක්‍රමය නිර්ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ අධිකාරවාදී පරිවර්තනයට භාජනය කිරීමේ අතීත වාර්තා තුළ, පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලය හිමිව සිටි පාලක කණ්ඩායම්, එම තුනෙන් දෙකක බලයේ ජනවරම අවභාවිත කිරීමේ නිෂේධනීය දේශපාලන මතකයයි.

තමන්ට ලැබුණු ආණ්ඩු බලය කෙසේ තම ආණ්ඩු විසින් භාවිත කරනු ලැබෙනු ඇද්ද යන්න පිළිබඳ සමාජයේ පවතින මෙම සාකච්ඡාවට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ සහ ආණ්ඩුවේ නායකත්වයද දැන් එකතු වී සිටිති. ජවිපෙ ලේකම්වරයාගේ පුවත්පත් සාකච්ඡාවකදීද, නව ජනාධිපතිවරයා නව අමාත්‍ය මණ්ඩලය දිවුරුම් දුන් අවස්ථාවේදී කළ කථාවේදීද තමන්ට ලැබී තිබෙන දේශපාලන බලයේ ‘සීමා මායිම්’ ගැන අවබෝධයක් තිබෙන බව අවධාරණය කළහ. ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලන පරිවර්තනයේ න්‍යාය පත්‍රය ඉදිරියට ගෙනයාමට සහ ශක්තිමත් කිරීමට උනන්දුව දක්වන ආණ්ඩුවට දේශපාලන වශයෙන් සම්බන්ධ මෙන්ම ඒ වෙතින් ස්වාධීනවද සිටින දේශපාලන හා සමාජ කණ්ඩායම්වල පමණක් නොව විවේචකයන්ගේද අවධානය කැඳවන තේමාත්මක ප්‍රවේශයක් සඳහා සුදුසු ආරම්භයක් මෙහි තිබේ. එය නම්, දේශපාලන බලය, තුනෙන් දෙකක පාර්ලිමේන්තු බලයක් ඇතිව මෙන්ම නැතිවද, අයුතු ලෙස, අත්තනෝමතිකව හා ප්‍රජාපීඩක ලෙස භාවිත කිරීමේ අප රටේ අතීතය වෙතින් ඉගෙන ගත යුතු දේශපාලන පාඩම් මොනවාද? යන්නයි. එම පාඩම් ලංකාවේ වර්තමානයටත් අනාගතයටත් අදාළ වන ආකාරයට සහ ලැබෙන පරිදි අප රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව, නීති පද්ධතිය, දේශපාලන ව්‍යුහයන් හා ආයතන සහ භාවිත නැවත නිර්මාණය කරන්නේ කවර ස්වරූපවලින්ද? තුනෙන් දෙකේ බලයේ අනතුර ගැන අර්ථවත් දේශපාලන සාකච්ඡාවක් රටේ ඉදිරියට ගෙනයා හැකි වනු ඇත්තේ එවිටය.

‘අපේ න්‍යාය පත්‍රය පරිවර්තනීය ඉලක්ක සහිත එකක්’ යනුවෙන් ජාජබයෙන් ඉදිරිපත් කර තිබෙන අදහසෙහි ‘පරිවර්තනීය’ යන වචනයට අප අවධානය යොමු කළ යුත්තේ මෙම සන්දර්භයෙහිය. ජාජබ ආණ්ඩුව අපේ පැරණි දේශපාලන භාෂාවෙන් හැඳින්වෙන ‘ප්‍රතිසංස්කරණවාදී’(Reformist) ආණ්ඩුවක්ම නොවේ. එය ‘පරිවර්තනීය’ (Transformative) ඉලක්ක, න්‍යාය පත්‍ර සහ කැපවීම් සහිත ආණ්ඩුවකි. පවත්නා පිරිහුණු හා දුබල වී ඇති දේශපාලන ව්‍යුහයන්, ආයතන හා භාවිත අලුතින් ගොඩනැගීම යනු එහි අර්ථයයි. ජනාධිපතිවරයා කැබිනට්ටුව පත්කිරීමෙන් පසුව කළ කතාවෙහි ගැබ්වී තිබුණේ මෙම ‘පරිවර්තනීය’ පණිවුඩයයි. එම පණිවුඩය අර්ථකථනය කළ යුත්තේ ‘බලයේ සීමා ගැන සවිඥානිකව සිටීම’ පමණක් නොවේ. බලයට සීමා පමුණුවන නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක්, නීති ප්‍රතිසංස්කරණ  හා නව නීති සහ නව දේශපාලන භාවිත නිර්මාණය කිරීම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ඇගයීම් සහ චර්යාධර්ම දේශපාලනයේත් ආණ්ඩුකරණයේත් මග පෙන්වන මූලධර්ම ලෙස ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ඇතුල් කිරීම, අලුත් දේශපාලන සංස්කෘතියක හරය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී චර්යාධාර්මික ජිවගුණයෙන් සමන්විත කිරීම, ලංකාවේ ජනතාව අද අපේක්‍ෂා කරන ‘පරිවර්තනීය’ න්‍යාය පත්‍රයේ අවියෝජනීය අංග විය යුතු බව පෙනේ.

පුරවැසියන් වූ ඡන්දදායකයන් සහිත සමාජයක්

ලංකාවේ අප ‘පරිවර්තනීය න්‍යාය පත්‍රයක්’ ගැන වර්තමානයේ සිතන්නේ කලාතුරකින් ලැබෙන ‘පරිවර්තනීය මොහොතක’ බව පිළිගැනීමද වර්තමාන දේශපාලන යථාර්ථය ගැන සිතන කෙනකුට සිදු කිරීමට බල කෙරෙන දෙයකි. එම පරිවර්තනීය මොහොතේ ප්‍රධාන ලක්‍ෂණය නම්, එය කර්තෘකයන් දෙදෙනකු සිටින, නැතහොත් ද්විත්ව කර්තෘකත්වයක් විසින් නිර්මාණය කරන ලද එකක් වීමයි. එම දෙදෙනා නම් පුරවැසියන් සහ ජාතික ජන බලය නම්වූ පක්‍ෂයයි. පුරවැසියන්ගේ කර්තෘක කාර්යය ජනාධිපතිවරණයෙන් සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් අවසන් වී නැත. පරිවර්තනීය මොහොතේ සම කර්තෘකයා වන පක්‍ෂය මෙම කරුණ කිසිසේත් අඩුවෙන් තක්සේරු කළ යුතු හෝ අමතක කළ යුතු එකක් නොවේ. පුරවැසි-පක්‍ෂ යන ද්විත්ව කර්තෘකත්වය ආරක්‍ෂා කර පවත්වාගැනීම ජාජබ ආණ්ඩුවේ අනාගත ගමන්මග ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සීමා ඇතුළත පවත්වා ගැනීම සහතික කිරීමේ අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් වනු ඇත.

සක්‍රිය පුරවැසියන් සිටින රටක්

ලංකාවේ ඡන්දදායකයන් ‘සක්‍රිය පුරවැසියන්‘ බවට පත්වීම පසුගිය අවුරුදු කිහිපය තුළ ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීයකරණ ක්‍රියාවලියේ සිදුවූ ඉතාම වැදගත් පරිවරිතනයකි. පසුගියදා පැවැත්වූ ජනාධිපතිවරණය සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය යන දෙකෙහිම ප්‍රතිඵල මෙම පරිවර්තනයේ ප්‍රතිඵලයන්ය. ‘පුරවැසිභාවය’ පිළිබඳ දේශපාලන න්‍යාය පැත්තෙන් බලන විට, ලිබරල් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ‘පුරවැසියා’ යන දේශපාලන ප්‍රජාවක සාමාජිකයා දෙස බලන්නේ මූලික වශයෙන් ඡන්දදායකයකු ලෙසයි. තමන් සහ සමාජය පාලනය කරන මහජන නියෝජිතයන් තෝරා පත්කිරීම සහ ඔවුන්ට ආණ්ඩු බලය ක්‍රියාත්මක කිරීමට බලය පැවරීම මෙම ඡන්දදායක-පුරවැසියාගෙන් ලිබරල් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අපේක්‍ෂා කරන මූලික සහ උපරිම කාර්යයයි. මෙය වනාහි එම ක්‍රමය තුළදී දේශපාලන වශයෙන් සාපේක්‍ෂ වශයෙන් සීමිත කාර්යයකි. මැතිවරණ දෙකක් අතරදී පුරවැසියාට තිබෙන්නේ නිෂ්ක්‍රිය වැඩකොටසකි. අප රටේ පුරවැසියන් මෙම ‘නිෂ්ක්‍රිය පුරවැසිභාවයේ’ එනම් ඡන්දදායකත්වයේ සිට ‘සක්‍රිය පුරවැසිභාවය’  කරා වූ පරිවර්තනය 2020න් පසු අවුරුදු දෙක  තුළ ඉතා වේගයෙන් සිදුවූ පරිවර්තනීය ක්‍රියාවලියක් බව පෙනේ. 2022 පුරවැසි අරගලයෙන් මහත් ශබ්ද නගා ප්‍රකාශ වූයේ එම පරිවර්තනය ලංකාවේ සමාජයේ සිදුවී තිබෙන්නේය යන කරුණයි. එහි අර්ථය නම් ලංකාවේ පුරවැසියන් අලුත් දේශපාලන පරිණතභාවයකට, එනම් ඡන්දදායකත්වය ඉක්මවූ ‘සක්‍රිය පුරවැසිභාවයට’ පරිවර්තනය වී තිබෙන බවයි. සක්‍රිය පුරවැසිභාවයේ ලක්‍ෂණ නම්, ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම පමණක් නොවේ. ඡන්ද අතරේ දේශපාලන වශයෙන් අකර්මණ්‍ය වීම නොවේ.

ඡන්දය දීමට අමතරව ‘සක්‍රිය පුරවැසියා කරන්නේ මොනවාද?් එම කාර්යයන්ට අයත් වන්නේ පහත සඳහන් ආකාරයේ ‘සක්‍රිය පුරවැසිභාවී’ වගකීම්ය. (අ) තමන් පත් කළ පාලකයන්ගේ චර්යාව විමසිලිමත්ව නිරීක්‍ෂණය කිරීම, ඡන්දය දීමෙන් පසුව දේශපාලන නිද්‍රාවට වැටෙන්නේ නැතිව දේශපාලන වශයෙන් අවදියෙන් සහ විමසිල්ලලෙන් සිටීම, (ආ) තමන් පත් කළ නියෝජිතයන් සහ ආණ්ඩුව තමන්ගෙන් ලබාගත් සහ තමන් ප්‍රදානය කළ ‘ජනවරමට‘ භක්තිමත්ව ආණ්ඩු කරනවාද යන්න ගැන පරීක්‍ෂාවෙන් සිටීම, (ඇ) ජනතාව සමග එළඹුණු ‘සමාජ ගිවිසුමේ’ කොන්දේසි උල්ලංඝනය කරවන පාලකයන්ට ඒ බව ප්‍රකාශ කරමින් විරෝධය දැක්වීම, (ඈ) තමන් පත් කළ ආණ්ඩුවට තමන් දුන් වරමට පටහැණිව ප්‍රජාපීඩක පාලක තන්ත්‍රයක් වීමේ ප්‍රවණතාවන්ට විවෘතව විරෝධය පෑම සහ එම ජනවරමේ සහ සමාජ ගිවිසුමේ කොන්දේසි එම පාලකයන්ට මතක් කරදීම (ඉ) ආණ්ඩුවටත් පාලකයන්ටත් බලපෑම් සිදුකිරීම සඳහා අනෙකුත් පුරවැසියන් සමග දේශපාලන සාකච්ඡාවටත්, විරෝධතා දේශපාලනයටත් එළඹීම සහ (ඊ) එම සමාජ ගිවිසුම දිගටම උල්ලංඝනය කරන පාලකයන්ට තමන්ට ලැබෙන පළමු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අවකාශය වන ඊළඟ මැතිවරණයේදී දඬුවම් පැමිණවීම. වික්‍රමසිංහ-රාජපක්‍ෂ සන්ධාන ආණ්ඩුව සැප්තැම්බර් 21 -නොවැම්බර් 14 කාලය තුළ පත්වූයේ පුරවැසියන් දඬුවම් කරනු ලැබීමේ එම ඉරණමටය. ඉහත සඳහන් පරිදි ලංකාවේ ‘සක්‍රිය පුරවැසි ඡන්දදායකයන්’ විසින් ඉටුකරන ලද දේශපාලන කාර්යයේ පරිවර්තනීය ගතිකත්වය අපට හඳුනාගත හැක්කේ එපරිදිය. සක්‍රිය පුරවැසියන් බවට පරිවර්තනය වූ තමන්ම අලුතෙන් නිර්මාණය කරගත් ඡන්දදායකයෝ, සමස්ත දේශපාලනයෙහිද පරිවර්තනීය වෙනසක් සඳහා තම කර්තෘක කාර්යය ඉටු කළහ. එහෙත් ඒ නිසාම ලංකාවේ පුරවැසියන් නැවත දේශපාලන නිද්‍රාවට යන්නේ නැති බව පිළිගැනීමට නව ආණ්ඩුවට බල කෙරෙන යථාර්ථයකි. නොවැම්බර් 18 දා දිසානායක ජනාධිපතිවරයා සිය කථාවේදී අවධාරණය කළේ එම යථාර්ථයට සංවේදී වන ලෙස ඇමතිවරුන්ගෙන්ද, මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන්ද, පක්‍ෂයෙන්ද ඉල්ලා සිටීමකි.

සක්‍රිය පුරවැසියා බලයට සංවරණයකි

‘බලය නිසා පාලකයෝ දූෂිත වෙති. අසීමිත බලය හිමි පාලකයෝ අසීමිත ලෙස දූෂණය වෙති.’ යන පැරණි දේශපාලන ආප්තෝපදේශය ලංකාවේ දේශපාලන කතිකාව තුළ, පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් පසු මතුවී තිබේ. ජනාධිපතිවරයාද කැබිනට් මණ්ඩලය අමතා ඔහු කළ පළමු කථාවේදී මෙම කියමන මතක් කර දුන්නේය. ‘බලයෙන් දූෂිත වීම’ යනුවෙන් එම ආප්තෝපදේශයේ තිබෙන්නේ, අත්තනෝමතික සහ ප්‍රජාපීඩක හා මර්දනකාරිත්, ජන පීඩක ලෙසත් බලය අයුතු ලෙස අවභාවිත කිරීමේ අනතුර ගැනය.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මෙන්ම පූර්ව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රම සහ දේශපාලන චින්තනවල දූෂිත සහ ප්‍රජාපීඩක වීමට දේශපාලන බලය සතු නිසර්ග ශක්‍යතාව ගැන සාකච්ඡා වී විසඳුම් ද යෝජනා වී තිබේ. අපරදිග මෙන්ම පෙරදිගද සම්භාව්‍ය දේශපාලන චින්තනයේද ඒ පිළිබඳ නිදසුන් තිබේ. ‘දශරාජධර්මය’ පිළිබඳ, බෞද්ධ රාජ්‍යකරණ සංකල්පයේත්, ‘මිශ්‍ර ආණ්ඩුක්‍රමය’ පිළිබඳ සම්භාව්‍ය ග්‍රීක, රෝම සහ මධ්‍යකාලීන යුරෝපීය සංකල්පයේත් ප්‍රකාශ වූයේ දේශපාලන බලයට සීමා පැමිණවීමේත් සහ ප්‍රජාපීඩක නොවන ලෙස දේශපාලන බලය භාවිත කිරීමේත් උපදේශාත්මක සහ ප්‍රායෝගික ප්‍රවේශයන්ය. ලංකාවේද ආණ්ඩුක්‍රම නීතිය සහ ආයතන සම්බන්ධව භාවිත කර ඇති ‘සංවරණ හා තුලන ක්‍රම’ මෙන්ම නීතියේ ආධිපත්‍යය පිළිබඳ මූලධර්මයද අවධාරණය කෙරෙන්නේ දේශපාලන බලය අයුතු ලෙස සහ ප්‍රජාපීඩක ලෙස භාවිත කිරීම වැළැක්වීමේ සීමා පැනවීමේ මාධ්‍යයන් ලෙස ලිබරල්වාදී දේශපාලනය හඳුනාගෙන ඇති යාන්ත්‍රණයන්ය..

ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පරිවර්තනය තුළ, තවත් ශක්තිමත් සංවරණ සහ තුලන යාන්ත්‍රණයක් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සහ නීතියට සමාන්තරව, සමාජය වෙතින් පැනනැගී තිබෙන බව පිළිගැනිමට දැන් කාලය පැමිණ තිබේ. එම සංවරණ හා තුලන යාන්ත්‍රණය නම් ‘පුරවැසියන්ය’, නැතහොත් ‘ජනතාව’යි. ‘සක්‍රිය පුරවැසියන්’ යනු එම අදහසම වඩාත් ප්‍රබලව සංකල්පගත කිරීමකි. 2022 අරගලය වෙතින් ප්‍රකාශයට පත්වූයේ ‘දේශපාලන බලයට සමාජීය සංවරණයක්’ ලෙස සක්‍රිය පුරවැසි ප්‍රජාවක් බිහිවීම සහ එම පුරවැසි ප්‍රජාවගේ සක්‍රිය පුරවැසි චර්යාවයි. දේශපාලන බලය හිමි පාලකයන්ද, නිලධර තන්ත්‍රයද නිරන්තර පරීක්‍ෂාවට විමසිල්ලට සහ විනිශ්චයට භාජනය කරමින්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය පිරිසිදු සහ ශක්තිමත් කිරීමට ලංකාවේ පුරවැසියන් දැනට දක්වා ඇති හැකියාව සහ සූදානම සුළුවෙන් තක්සේරු කළ හැකි වර්ධනයක් නොවේ. අරගලයෙන් ප්‍රබල ලෙස ප්‍රකාශ වූ අදහසක් නම්, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තවදුරටත්, දේශපාලන පක්‍ෂ සහ සිවිල් සමාජය කේන්ද්‍රකරගත් ක්‍රියාවලියක් නොවන බවය. දැන් එය පුරවැසි කේන්ද්‍රීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් (Civic Democracy) බවට පත්වී තිබෙන බවයි.

පුරවැසි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක පුරවැසියෝ ඡන්දය දෙති, ආණ්ඩු පත්කරති, බලයෙන් ඉවත් කරති. දූෂිත දේශපාලනඥයන් දේශපාලනයෙන් විශ්‍රාම ගන්වති. නියෝජන සහ ඡන්දය දීමට සීමාවූ මැතිවරණ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ප්‍රශ්න කරමින් අභියෝග කිරීමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් (Contestatory democracy) බවට පරිවර්තනය කරති. 2022 අරගලය වනාහි ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ඉහත කී දෙඅර්ථයෙන්ම පරිණත පරිවර්තනයකට පත්වීමේ සංකේතාත්මක සිදුවීමයි.

ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුවේ පරිවර්තනීය න්‍යාය පත්‍රයේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රීය විභවතා පිළිබඳව ගැඹුරින් සිතිය යුත්තේ ඉහත කෙටියෙන් සටහන් කළ පසුබිම තුළය. එම න්‍යාය පත්‍රයට දේශපාලන වටිනාකමක් සහ අර්ථයක් ලැබී තිබෙන්නේ එම පසුබිම තුළය.

ඵලදායි නොවන පොල් ඉඩම් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය

0

මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව

අප නියෝජනය කිරීමට අප තෝරා පත්කර ගන්නා පුද්ගලයන් වෙනස් කිරීමෙන් පමණක් අපගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන ක්‍රමයේ ඇති අඩුපාඩු පිළිසකර කළ හැකි බව බොහෝ දෙනා විශ්වාස කරන බව පෙනෙන්නට තිබේ. කාලයෙන් කාලයට අපගේ නියෝජිතයන් වෙනස් කිරීම හොඳය නමුත්, එයින් පමණක් කාර්යය සිදුවන්නේ නැත. ක්‍රම වෙනස් නොකළහොත් යහපත් ප්‍රතිඵල අත්වන්නේ නැත. ප්‍රධාන – නියෝජිත න්‍යාය පොල් කර්මාන්තයට අදාළ කර ගැනීමෙන් ලබා ගන්නා අන්තර්දෘෂ්ටිය අපගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමයේ අයහපත් රෝග විනිශ්චය කිරීමට සහ ප්‍රතිකර්ම හඳුනා ගැනීමට උපකාරී වෙයි.

ශ්‍රී ලාංකීය පොල් කර්මාන්තය, විශේෂයෙන්ම කුඩා වතු හිමියන්ගේ අංශය ඵලදායිත්වය අතින් පසුගාමී බව පුළුල් ලෙස පිළිගෙන ඇති කාරණයකි.  ශ්‍රී ලංකාවේ හෙක්ටයාර් එකක සාමාන්‍ය අස්වැන්න, දේශගුණික තත්ත්වයන් අතින් වෙනසක් නැති ඉන්දියාවේ ආන්ද්‍රා ප්‍රදේශ්හි අස්වැන්නෙන් අඩකටත් වඩා අඩු බව වාර්තා වී ඇත. මෙම ගැටලුව අලුත් දෙයක් නොවේ.

මීට වසර තිහකට පෙර, පොල් පර්යේෂණායතනය මගින් පාලනය වන පොල් තොරතුරු පද්ධතිය ඇතුළු තොරතුරු ව්‍යාපෘති කිහිපයක් ඇගැයීමට ලක්කරන ලෙස මට ඉල්ලීමක් ලැබිණි. තොරතුරු පද්ධතිය ආදර්ශවත් වූ නමුත්, ඒ සියල්ල තේරුමක් නැතැයි පෙනීයන බව මා නිගමනය කළේ වැඩි වැඩියෙන් පොල් නිෂ්පාදනය කිරීමේ සහ වගාකරුවන්ගේ ජීවනෝපාය වැඩිදියුණු කිරීමේ අවසාන අරමුණු එමගින් ඉටු නොවීම නිසා ය. සම්පූර්ණ අධ්‍යයන කාලය තුළ දිගින් දිගටම අස්වැන්න අඩු වෙමින් පැවතිණි. ඒ නිසාදෝ එයින් පසු ඇගයීම් කිරීමට මට ඇරියුම් ලැබුණේ නැත.

තොරතුරු සැපයුම කොතරම් හොඳ වුවත්, අයිතිකරුවන් ආයෝජනය කිරීමට පෙළඹෙන්නේ නම් මිස, ඵලදායිතාව වැඩිදියුණු කළ නොහැකි ය. අනුපූරක සාධක හරිහැටි නොමැති නම් ඩිජිටල් මැදිහත්වීම් මගින් අපේක්ෂිත ප්‍රතිලාභ ලබා ගත නොහැක. 1970 ගණන්වල ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණවල පසු විපාක නිසා විය හැකි, අක්කර 50 කින් යුත් පොල් ඉඩම් බොහොමයක ප්‍රවාසී හිමිකරුවන් පහළ මට්ටමේ සමතුලිතතාවක සිරවී සිටින බව පෙනෙන්නට තිබේ. අඩු අස්වැන්න/ප්‍රතිලාභ නිසා ආයෝජන අධෛර්යවත් කරනු ලබයි. අඩු ආයෝජනය අඩු අස්වැන්නක්/ප්‍රතිලාභයක් උත්පාදනය කරයි. වඩා හොඳ තොරතුරු වැඩියෙන් සැපයීමෙන් පමණක් පොල් අස්වැන්න පහත වැටීම වැළැක්විය නොහැකි ය..

ප්‍රධාන-නියෝජිත න්‍යාය

පොල් කර්මාන්තයේ අඩු අස්වැන්න පිළිබඳ ගැටලුව ප්‍රධාන-නියෝජිත න්‍යාය අනුව රාමුගත කිරීමට උපකාරී වෙයි. ප්‍රධානියා කොළඹ හෝ වෙනත් ප්‍රදේශයක පදිංචි වී වෙනත් කටයුතුවල යෙදී සිටින ඉඩමේ හිමිකරු ය. මෙම විග්‍රහය සඳහා මම විශාල සමාගම් සතු වතු බැහැර කරමි.

ඉඩම අක්කර 50ක් හෝ ඊට අඩු බැවින් නිසි ස්ථානීය කළමනාකරුවෙකු යොදා ගැනීම සාධාරණය කිරීම අපහසු විය හැකි බැවින්, ප්‍රවාසී හිමිකරු ඔහුගේ නියෝජිත(යින්) ලෙස සේවය කිරීම සඳහා, සාමාන්‍යයෙන් අඩු වැටුප් ලබන මුරකරුවෙකු හෝ දෙදෙනෙකු යොදවා, ඉඳහිට පැමිණීම සිදුකරයි. ඔහුගේ වුවමනාව වන්නේ උරුම වූ භූමියෙන් ප්‍රශස්ත ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීම යි. මුරකරුවන්ගේ වුවමනාව වන්නේ අනවසර පොල් අලෙවිය හරහා ලැබෙන අමතර ආදායමක් සහිත නිහඬ ජීවිතය යි.

පත් කරන ලද නියෝජිතයින් තම කැමැත්ත ඉටු කරන බව සහතික කිරීම ප්‍රධානියාගේ කැමැත්ත වනු ඇතැයි උපකල්පනය කෙරෙයි. න්‍යාය මගින් පවසන්නේ නියෝජිතයාගේ මනාපයන් ප්‍රධානියාගේ මනාපයන්ට වඩා වෙනස් වන නිසාත්, ප්‍රධානියාට වඩා භූමියේ තත්ත්වය පිළිබඳ වැඩි තොරතුරු නියෝජිතයා සතුව ඇති නිසාත්, මෙය අපහසු වනු ඇති බව යි. තමාට අවශ්‍ය ප්‍රතිඵල ලබා ගැනීමට කැමති නම්, ප්‍රධානියා නිසි සැලකිල්ලෙන් නියෝජිතයන් තෝරාගෙන නිරතුරුව (උදාහරණ ලෙස, දූරස්ථ අධීක්ෂණ තාක්ෂණය භාවිතයෙන්, අහඹු ලෙස අනපේක්ෂිත සංචාර මගින් සහ වාර්තා කරන ලද පොල් අස්වැන්න හෝ විකුණුම් මත ප්‍රතිලාභ ගෙවීම ආදිය මගින්), නියෝජිතයින්ට නිසි දිරිගැන්වීම් ලබා දෙමින් ඔවුන්ගේ ක්‍රියාවන් උනන්දුවෙන් අධීක්ෂණය කළ යුතු ය.

මේ සියල්ල සඳහා ඉහළ ආයෝජන අවශ්‍ය වෙයි. නිදසුනක් වශයෙන්, කාර්ය සාධනය මත පදනම් වූ ප්‍රතිලාභ ගෙවීමේ දී, ඉහළ අස්වැන්නක් ලබා දෙන ශාක සහ විද්‍යාත්මකව පොහොර යෙදීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නය අවශ්‍යයෙන් ම මතුවනු ඇත. අයිතිකරු මෙම පිරිවැය දැරීමට කැමතිද? අස්වැන්න වැඩි වන විට, සොරකම් වැළැක්වීමේ ප්‍රශ්නයට අවධානය යොමු කළ යුතු වෙයි. වැටවල්, කැමරා, අනතුරු ඇඟවීමේ සංඥා ආදි සියල්ලට ම මුදල් වැය වෙයි. ජනනය කරන ලද ප්‍රතිලාභවලින් කොටසක් මුරකරුට හිමි වන විට අතිරේක ආයෝජනයේ සම්පූර්ණ බර අයිතිකරු විසින් දැරීම සාධාරණද? අවදානම් සහ ආයෝජන බෙදාගැනීමේ ආකෘතියක් වඩාත් තිරසාර වේද? ඉහළ අස්වැන්නක් ලබා දෙන ශාක සහ විද්‍යාත්මක කෘෂිකාර්මික භාවිතයන් සඳහා වත්මන් මුරකරුට වඩා දක්ෂ සහ මිල අධික පුද්ගලයෙකුගේ සේවය අවශ්‍ය විය හැකි ය.

ඉහත අන්තර් පරායක්ත සාධක මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ පොල් කර්මාන්තයේ පහළ මට්ටමේ සමතුලිතතාවේ අඛණ්ඩ පැවැත්ම පැහැදිලි කරයි. මෙය ප්‍රධාන-නියෝජිත බලපෑම මත පදනම් වූ ං-කාර්යක්ෂමතාව ලෙසද විස්තර කළ හැකි ය. ඞ-කාර්යක්ෂමතාව යනු සමාගම් අවශ්‍ය තරම් කාර්යක්ෂමව ක්‍රියා නොකරන්නේ මන්දැයි පැහැදිලි කිරීම සඳහා හාවි ලයිබන්ස්ටයින් (්‍ය්රඩැහ ඛසැඉැබිඑැසබ) විසින් හඳුන්වා දෙන ලද සංකල්පයකි. එයට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ තරගකාරී පීඩනය නොමැතිකම යි. නමුත් ප්‍රධාන – නියෝජිත බලපෑම් ද ං-කාර්යක්ෂමතාවට හේතු විය හැකි ය.

පොල් කර්මාන්තයේ ප්‍රශ්න විසඳීම මෙම ලිපියේ අරමුණ නොවේ. මෙහි දී අපගේ අරමුණ වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ රෝග අවබෝධ කර ගැනීමට උපකාර කිරීම සඳහා කුමන ආකාරයේ අවබෝධයක් ජනනය කළ හැකිද යන්න සලකා  බැලීම යි.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අඩුපාඩු හදා ගැනීම

කෝපයට පත් පුරවැසියෝ, මාස ගණනාවක් පුරා පැවති බොහෝ දුරට සාමකාමී වූ විරෝධතා හරහා, අදක්ෂ ජනාධිපතිවරයෙකුට ඉල්ලා අස්වීමට බල කළහ. අනභිභවනීය ලෙස පෙනී සිටි පාලක පවුලක් අරගලයෙන් පසු පැවැති පළමු මැතිවරණයේ දී ප්‍රකාශිත ඡන්දවලින් සියයට 2.57 දක්වා අඩු මට්ටමට වැටිණි. “සියලු ම දේශපාලනඥයන් අර්බුදකාරී තත්ත්වයට වගකිව යුතු හොරුන්”ය යන අරගලයෙන් මතු වූ ආඛ්‍යානය ජාතික ජන බලවේගය විසින් ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කිරීම සඳහා සාර්ථක ලෙස යොදා ගනු ලැබී ය. මන්ත්‍රීවරුන්ව සිටි 60කට අධික පිරිසක් මේ වන විට දේශපාලනයෙන් විශ්‍රාම ගොස් ඇති අතර ඉදිරි මහ මැතිවරණයේ දී තවත් හිටපු මන්ත්‍රීවරුන් පිරිසක් පරාජයට පත්වීමට ඉඩ තිබේ.

එහෙත්, තීරණාත්මක මොහොතක පාර්ලිමේන්තුවට පහර දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටි විට පුරවැසියෝ නතර වූහ. බංග්ලාදේශයේ මෙන් නොව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව බලය මාරු වීම සිදුවීය. ආර්ථිකය අඩු වැඩි වශයෙන් ස්ථාවර වූ පසු මැතිවරණ පැවැත්විණි. සියයට 42ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් වුව ද, පරිධියේ සිටි පක්ෂයක් ඡන්දදායකයින් විසින් බලයට ඔසවා තබනු ලැබ ඇත. මහ මැතිවරණයේ දී ප්‍රකාශ කෙරෙන අඩු ඡන්ද සංඛ්‍යාවෙන් වැඩි ප්‍රතිශතයක් ජාතික ජන බලවේගය ලබා ගැනීමට ඉඩ ඇත.

ජනාධිපතිවරයෙකු එලවා දමා වසර දෙකකට පසුවත්, පිටස්තරයෙකු තේරී පත්වී මාසයකට පසුවත්, කෝපය, අවලාද කීම තවමත් පවතියි. තවමත් අවසන් වී නැති ආර්ථික අර්බුදයට සහ ආර්ථික වර්ධන මාවතකට පැමිණීමේ අභියෝගවලට මුහුණ දීමට සිදුව ඇති රටකට මෙය ඵලදායි තත්ත්වයක් නොවේ.

පොල්-ඉඩම් පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීමට ආපසු යන්නේ නම්, පොල් වංචා කළා යැයි සැක කළ ප්‍රධාන මුරකරු දොට්ට දමා, අවංකව කටයුතු කරන බවට පොරොන්දු වූ අලුත් අයෙකු අප පත්කර  ගෙන ඇත. ඒ පුද්ගලයා තම කැපවීම පෙන්වීමට ඉඩමේ වැඩ කරන අනෙක් අයගේ වැටුප් කප්පාදුවක් පවා යෝජනා කර ඇත.

නමුත් මෙම ඔළුගෙඩි මාරුව ප්‍රමාණවත් නැත. ඉහළ අස්වැන්නක් ලබා දෙන පැල සහ විද්‍යාත්මකව පොහොර යෙදීම සඳහා අපි වැඩි ආයෝජනයක් කළ යුත්තෙමු. අපගේ ආයෝජන කළමනාකරණය කිරීම සඳහා අප බඳවා ගන්නා පුද්ගලයින්ගේ සුදුසුකම් සහ කුසලතා පිළිබඳව අප ප්‍රමාණවත් අවධානයක් යොමු කරන්නේද? පිටස්තරයින් සහ/හෝ මුරකරුවන් විසින් ම අපව නැවත කොල්ලකෑමට ලක් නොකරන බවට සහතික වීමට අප නිවැරදි ආරක්ෂක පද්ධති ස්ථාපනය කරනවාද? අපගේ නියෝජිතයින්ගේ අවශ්‍යතා අපගේ අවශ්‍යතා සමඟ එකට ගැළපෙන ලෙස අප නිවැරදි දිරිගැන්වීම් සකස් කරනවාද? අඩු වැටුප් ලබන සේවකයින් පොල් හොරකම් කිරීමට සහ පොහොර පිටතට විකිණීමට පෙළඹීමට හේතු විය හැකි බැවින් යෝජිත වැටුප් කප්පාදුව මුදල් වශයෙන් අනුවණ ක්‍රියාවක් නොවන්නේද?

අප වෙනුවෙන් පාලනය පැවරී ඇති නියෝජිතයින්ගේ ගුණගරුක බවින් පමණක් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වැඩි ප්‍රතිලාභ ලබා දෙනු ඇතැයි සිතිය නොහැකි ය. අප සිරවී සිටින පහළ  මට්ටමේ සමතුලිතතාවෙන් මිදීමට නම්, යහපත් චේතනා සහ සදාචාරාත්මක වටිනාකම්වලට වඩා වැඩි යමක් අවශ්‍ය වෙයි.

අරගලයේ  විරෝධතාකරුවන්ට වැටහුණු පරිදි අපට ක්‍රමයේ වෙනසක් අවශ්‍ය ය. 2023 දී පනවන ලද පනත් දෙකක් වන දූෂණ විරෝධී පනත සහ මැතිවරණ වියදම් නියාමනය කිරීමේ පනත වැනි නව නීති සම්පාදනය කිරීමත් සමඟ ක්‍රමයේ වෙනස ආරම්භ විය. අපේක්ෂකයන්ගේ වත්කම් ප්‍රකාශ සියලු දෙනාට ම දැකගත හැකි වීම (දූෂණ විරෝධී පනතේ ප්‍රතිඵලයක්) සහ මහ මැතිවරණයේ දී අඩු වියදම් ප්‍රචාරක ක්‍රම වෙත මාරුවීම (මැතිවරණ වියදම් නීතියේ ප්‍රතිඵලයක්) සමඟින් ප්‍රතිඵල පෙනෙන්නට පටන් ගෙන තිබේ. දොස් පැවරීමේ ක්‍රීඩාව දිගට ම කරගෙන යාම වෙනුවට මෙම සාර්ථකත්වයන් මත ගොඩනැගීමට අපට ක්‍රියා කළ හැකිද?

මේ අපේක්ෂකයන්ගේ ආදායම් හා වියදම් ඇත්තද? ඔබ තීරණය කරන්න

0

ලසන්ත රුහුණගේ

අප පසුගිය සතියේ ඔබට ඉදිරිපත් කළේ අනුර කුමාර දිසානායක, සජිත් ප්‍රේමදාස, රනිල් වික්‍රමසිංහ හා නාමල් රාජපක්ෂ යන ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට ඉදිරිපත් කර තිබූ ඔවුන්ගේ ආදායම් හා වියදම් වාර්තා පිළිබඳ තොරතුරුය. එහිදි අප ඔබට යෝජනා කළේ එම ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයන් ලබාදී ඇති ආදායම් හා වියදම් වාර්තා ඇත්තද යන්න තීරණය කරන ලෙසය.

මෙවර අප ඔබට ඉදිරිපත් කරන්නේ  ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වු දිලිත් ජයවීර, නුවන් බෝපගේ, රොෂාන් රණසිංහ, සරත් පොන්සේකා හා විජයදාස රාජපක්ෂ හා ජනක රත්නායක යන අපේක්ෂකයන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට ඉදිරිපත් කර ඇති ආදායම් හා වියදම් වාර්තාවල ඇතුළත් කරුණුය. මේ ආකාරයට ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ ප්‍රධාන අපේක්ෂකයන්ගේ ආදායම් හා වියදම් වාර්තාවලට අදාළ කරුණු අප ඔබට ඉදිරිපත් කරන්නේ ඒවායේ ඇත්ත නැත්ත පිළිබඳ මහජන සංවාදයක් ඇති කිරීම සඳහාත්, ආදායම් හා වියදම් වාර්තාවල ඉදිරිපත් කර ඇති එම කරුණු සම්බන්ධයෙන් යම් අභියෝග කිරීමක් කිරීමට ඇත්නම් ඒ සඳහා අවකාශ සැලසීමේත් අරමුණෙනි.

 දිලිත් ජයවීරගේ වියදම රු. මිලියන 324යි. මුදල් ඔහුගේ සමාගම්වලින්

දිලිත් ජයවීර ඔහුගේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය වෙනුවෙන් කර ඇති මුළු වියදම රු. 324,643,246.05කි. එහි දිස්ත්‍රික් මට්ටමේ රැස්වීම් සහ සමුළු වෙනුවෙන් කළ රු. 17,546,667ක වියදමක් ඇති අතර එය ඔහු විසින්ම දරා ඇති වියදමකි.

ඊට අමතරව ටී ෂර්ට් හා තොප්පි මුද්‍රණය වෙනුවෙන් රු. 583,000ක්, බැනර් හා මුද්‍රණ කොඩි වෙනුවෙන් රු. 1,443,570ක්, කොඩි හා පතාක මුද්‍රණය වෙනුවෙන් රු. 876,000ක්, පොස්ටර්. පොත් හා අත් පත්‍රිකා මුද්‍රණය වෙනුවෙන් රු. 8,744,004ක් වෙනත් මුද්‍රණ කටයුතු වෙනුවෙන් රු. 1,682,233.50ක්, ප්‍රවාහන වියදම් වෙනුවෙන් රු. 1,258,575ක්, යූටියුබ් සජීව විකාශයන් වෙනුවෙන් රු. 3,670,000ක්  වියදම් කර ඇති අතර ඒ සියල්ල වෙනුවෙන් වියදම් දරා ඇත්තේ දිලිත් ජයවීරය.

මුද්‍රිත, ඩිජිටල්, ගුවන් විදුලි, රූපවාහිනී ප්‍රචාරක වියදම් වෙනුවෙන් රු. 61,885,507.52ක් වියදම් කර ඇති අතර ඒ සඳහා ට්‍රයිඇඩ් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, එමජිවයිස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, කයිට්ස් ග්ලෝබල් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, හාර්ඩ්ටෝක් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, ඇඩ්පැක් ප්‍රඩක්ෂන්ස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, මිඩියේෂන් ඉන්ටර්ගේටඩ් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් හා ජෝර්ජ් ස්ටුවර්ට් ඇන්ඩ් කම්පැණි ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්  වියදම් දරා ඇත.

ඩිජිටල් මාධ්‍ය ප්‍රචාරක කටයුතු  සඳහා රු. 3,045,125ක් වියදම් කර ඇති අතර එම වියදම දෙරණ මැක්රෝ එන්ටර්ටේන්මන්ට් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් විසින් දරා ඇත. රූපවාහිනී ප්‍රචාරක වියදම් දෙරණ (24/7) සඳහා රු. 7,045,125ක්, රූපවාහිනී ප්‍රචාරක වියදම් (දෙරණ) සඳහා රු. 193.766,527.57ක් හා ගුවන් විදුලි ප්‍රචාරක වියදම් (දෙරණ) සඳහා රු. 11,124,526.36ක් වැයකර ඇති අතර ඒ සඳහා පවර් හවුස් ලිමිටඩ් වියදම් දරා ඇත. පුවත්පත් දැන්වීම් (අරුණ) සඳහා රු. 11,972,510.10ක් වැයකර ඇති අතර ඒ සඳහා ලිබර්ටි පබ්ලිෂර්ස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වියදම් දරා ඇත.

එම වියදම් අතර වීඩියෝ නිෂ්පාදනය හා ඩ්‍රෝන ක්‍රියාකරවීම සඳහා රු. 2,425,187ක්, වීඩියෝ තිර හා ශබ්ද විකාශන වෙනුවෙන් රු. 4,926,040ක්, වේදිකා, පුටු සඳහා රු. 5,447,900ක්, කොඩි කණු සිටුවීමේ ප්‍රවාහනය සඳහා රු. 2,722,540ක්, ශබ්ද විකාශන හා ජෙනරේටර් සඳහා රු. 1,635,000ක් වශයෙන් වියදම් තිබී ඇත.

ඔහුට ආදායම් වශයෙන් ලැබී ඇත්තේ රු. 65,750,000ක් වන අතර එම ආදායම් සියල්ලම ලැබී ඇත්තේ මූල්‍යමය ප්‍රදාන වශයෙනි. ඒ ට්‍රයිඇඩ් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 15,650ක්, එමර්ඩිවයිස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 15,000,000ක්, කයිට්ස් ග්ලෝබල් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 11,000,000ක්, හාඩ්ටෝක් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 3,000,000ක්, ඇඩ්පැක් පොඩක්ෂන් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 1,500,000ක්, මීඩියේෂන් ඉන්ටර්ගේටඩ් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් වෙතින් රු. 8,000,000ක්, ජෝර්ජ් ස්ටුවර්ට් ඇන්ඩ් කොම්පැණි වෙතින් රු. 10,000,000ක්, ආර්එම් රොෂාන් චමින්ද වෙතින් රු. 1,500,000ක් හා උදය අබේකෝන් වෙතින් රු. 100,000ක් වශයෙනි.

මීට අමතරව ඔහු මැතිවරණ ව්‍යාපාරය සඳහා අනුමත වාහනයක් භාවිත කර ඇති අතර එහි නිත්‍ය රියැදුරුට වේතන ගෙවා ඇත. පෞද්ගලික දූරකථන අංකයක් භාවිත කර ඇති අතර එහි මාසික බිල රු. 5000 ක් බව සඳහන් කර ඇත.

ජනාධිපතිවරණය සඳහා ඔහු ඉදිරිපත් වූ පක්ෂය වන ශ්‍රී ලංකාවේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය වෙනුවෙන් එහි ලේකම් වෛද්‍ය ජී වීරසිංහ ආදායම් හා වියදම් වාර්තා ඉදිරිපත් කරමින් සඳහන් කර ඇත්තේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා වෙනුවෙන් එම  පක්ෂය කිසිදු වියදමක් නොදැරූ බවයි.

නුවන් බෝපගේ වෙනුවෙන් වියදම රු. මිලියන 10යි. රු. 4643.50 ක අතිරික්තයක්

නුවන් බෝපගේ අපේක්ෂකයකු ලෙස මැතිවරණය වෙනුවෙන් කිසිදු වියදමක් දරා නැති අතර ඔහුගේ ගිණුමට ප්‍රභාත් පෙරේරා නම් අයකුගෙන් ලැබුණ රු. 50,000ක මුදලක් පක්ෂ අරමුදලට බැරකළ බව කියයි. ඔහු භාවිත කර ඇති වාහනයට නිත්‍ය රියැදුරෙකු සිට ඇති අතර ඔහුට වැටුපක් ගෙවා නැත. එම වාහනයේ ලියාපදිංචි අයිතිකරු වශයෙන් සඳහන් කරන්නේ අජිත් කුමාර නම් අයෙකුය. ඔහු රු. 1400, රු. 1300 හා රු. 1450 වශයෙන් වන වටිනාකම ඇති ලිපිද්‍රව්‍ය ඡන්ද ව්‍යාපාරය සඳහා යොදාගෙන ඇත. එමෙන්ම ඔහු ජංගම දූරකථනයක් භාවිතා කළ බව සඳහන් කර ඇතත් එහි මාසික බිල ගැන කිසිදු සඳහනක් කර නැත.

ඔහු වෙනුවෙන් ජන අරගල සන්ධානය නම් පක්ෂය රු. 10,830,699ක් වියදම් කර ඇති බව එම පක්ෂයේ ලේකම් ඉදිරිපත් කර ඇති වාර්තාවල සඳහන් කර ඇත. ඒ අනුව මුද්‍රණ වියදම් ලෙස රු. 9,235,860ක්, පුවත්පත් හා සමාජ මාධ්‍ය වියදම් ලෙස රු. 249,822ක්, රැස්වීම් වියදම් ලෙස රු. 1,109,478ක්, ප්‍රවාහන වියදම් ලෙස රු. 37,650ක් හා ඉන්ධන වියදම් ලෙස රු. 197,889ක් වැයවූ බව සඳහන් කර ඇත.

ලැබීම් සම්බන්ධයෙන් සඳහන් කර ඇත්තේ කැට මුදල් හා ශ්‍රම වැඩ මගින් දිස්ත්‍රික්කවලින් රු. 721,717ක්, පරිත්‍යාග ලෙස ජේඩී ඩයස් මහතාගෙන් රු. මිලියන 1ක්, පරිත්‍යාග ලෙස නම සඳහන් නොකරන ප්‍රභවයකින් රු. 1,396,125ක්, පරිත්‍යාග ලෙස තවත් නම සඳහන් නොකරන ලද ප්‍රභවයකින් රු. 444,000ක්, වාහන කුලී ආදායම් ලෙස පක්ෂය සතු වාහනය කුලියට දීමෙන්  රු. 154,000ක්, කම්කරු දින අත්තිකාරම් ආපසු ලැබීම් වශයෙන් ජාතික ජලසම්පාදන මණ්ඩලයෙන් රු. 74,500ක් හා නුවන් බෝපගේගේ පරිත්‍යාගයක් වශයෙන් රු. 50,000ක් ලැබුණු බවයි.

ඊට අමතරව බැංකු ගත නොවූ ටිකට් මුදල් රු. 4,206,300ක් හා බැංකු ගත නොවූ ආධාර පත්‍ර මුදල් රු. 1,768,700ක් ලැබී ඇත. ඒ අනුව මුළු ලැබීම්වල එකතුව රු. 9,815,342ක් වී ඇත. ඊටත් අමතරව ජනාධිපතිවරණය වෙනුවෙන් පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂයේ ගිණුමට පීඒ ආරියරත්න මහතාගේ පරිත්‍යාග වශයෙන් රු. 500,000ක් හා රු. 510,000ක් ලැබුණු බවත්,  කැට මුදල් හා ශ්‍රම වැඩ ලෙස රු. 10,000ක් ලැබුණු බවත් සඳහන් කර ඇත. එම ආදායමත් සමඟ ජනාධිපතිවරණය සඳහා එම පක්ෂයට ලැබී ඇති මුළු ආදායම රු. 10,835,342.50ක් වී ඇත.  ඒ අනුව ජන අරගල ව්‍යාපාරයේ වියදමට සාපේක්ෂව ලැබුණු ආදායමේ අතිරික්තය රු. 4643.50ක්වී ඇත.

සරත් පොන්සේකාගේ වියදම රු. මිලියන 33යි.

ඒ තුළ ඔහුගේ හා ආධාරකරුවන්ගේ බිල් සහිත ගමනාගමන වියදම්  වශයෙන් රු. 206,516.72ක්, ඔහුගේ හා ආධාරකරුවන්ගේ බිල් රහිත ගමනාගමන වියදම් වශයෙන් රු. 700,000ක්, ඔහුගේ බිල් රහිත ගමනාගමන වියදම් වශයෙන් රු. 1,000,000ක්, බිල් සහිත භාණ්ඩ ප්‍රවාහන වියදම් රු. 3,042,000ක්, ඔහුගේ හා ආධාරකරුවන්ගේ බිල් සහිත ආහාරපාන හා නවාතැන් වියදම් රු. 1,182,385ක්, ඔහුගේ බිල් රහිත ආහාරපාන හා නවාතැන් වියදම් රු. 500,000ක්, එල්ඊඩී තිර හා උපාංග සඳහා රු. 5,185,000ක්, වේදිකා, ජෙනරේටර්, සවුන්ඩ්, බෑන්ඩ්, පුටු සහ අනෙකුත් බිල් සහිත උපාංග සඳහා රු. 38,000ක්, වේදිකාව, ජෙනරේටර්, සවුන්ඩ්, බෑන්ඩ්, පුටු සහ අනෙකුත් බිල් රහිත උපාංග සඳහා රු. 21,660,000ක්, ඇප මුදල් තැන්පත් කිරීම සඳහා රු. 75,000ක් ලෙස එම වියදම් සිදුකර ඇති බව සඳහන් කර ඇත. එම සියලු වියදම් ඉතිරි කිරීම් මුදල්වලින් සිදුකර ඇති බව සඳහන් කර ඇති අතර එම ඉතිරි කිරීම් මුදල් අයිති කාහටද යන්න සඳහන් කර නැත. එහෙත් එම ඉතිරි කිරීම් මුදල් හිමි පුද්ගලයාගේ ජාතික හැඳුනුම්පත් අංක 503530163ඩ ලෙස සඳහන් කර ඇති නිසා එම පුද්ගලයා සරත් පොන්සේකා මහතාම බව පෙනී යයි.

එමෙන්ම සරත් පොන්සේකා මහතා ස්වාධීන අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නාම යෝජනා කළ ඡන්දදායකයා වන චමීර දිනේෂ් ගාල්ලේආරච්චි සිය ආදායම් හා වියදම් වාර්තාව මගින් කියා ඇත්තේ පොන්සේකා මහතා වෙනුවෙන් එම ස්වාධීන කණ්ඩායම කිසිදු වියදමක් සිදු නොකළ බවයි.

රොෂාන් රණසිංහගේ වියදම රු. මිලියන 2.7ද? රු. මිලියන 5.4ද? 

ඔහුගේ මුළු වියදම වශයෙන් සඳහන් කරන්නේ රු. 2,722,000 කි. ඒ අත්පත්‍රිකා ලක්ෂ 2ක් මුද්‍රණය සඳහා රු. 322,000ක්, අත්පත්‍රිකා ලක්ෂ 2 2/1ක් මුද්‍රණය සඳහා රු. 360,000ක්, සමාජ මාධ්‍ය ප්‍රවර්ධනය හා භාවිතය සඳහා රු. 500,000ක්, ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය මුද්‍රණය සඳහා රු. 183,000ක්, ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය එළිදැක්වීම සඳහා රු. 313,000ක්, ලිපි ශිර්ෂ හා ලිපි ද්‍රව්‍ය සඳහා රු. 44,000ක්, සියත ටීවී සජීව වැඩසටහන් වියදම් රු. 1,000,000ක් වශයෙනි. එම සියලු වියදම් නිව් යූරෝනිපොන් ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනයෙන් ගෙවූ බව ඔහු සඳහන් කර ඇත.

ඔහු මැතිවරණ ව්‍යාපාරය වෙනුවෙන් භාවිත කළ වාහනය ඔහු සතු එකක් අතර රියැදුරුට වැටුපක් ගෙවා ඇත. එමෙන්ම ලිපි ද්‍රව්‍ය මිලදී ගැනීම සඳහාද රු. 44,000ක් ඔහු වියදම් කර ඇත. ජංගම දූරකථනයේ මාසික බිල්පත රු. 78,600ක් බව සඳහන් කර ඇත.

රොෂාන් රණසිංහ නාම යෝජනා කර ඇති ඡන්දදායකයා වන්නේ සරත් නන්ද සිල්වා වන අතර ඔහු සඳහන් කරන්නේද එම පක්ෂය හෝ කණ්ඩායම වෙනුවෙන් රු. 2,722,000ක් වියදම් කළ බවයි. එම වියදම් ලැයිස්තුවද රොෂාන් රණසිංහ වියදම් කර ඇති වියදම් ලැයිස්තුවම වන අතර එහි වැඩිමනක් වශයෙන් සඳහන් වන්නේ අත්පත්‍රිකා ලක්ෂ 2ක් මුද්‍රණය සඳහා වන වියදම අවන්කා ද සිල්වා මිය විසින් සිදුකළ බවයි. එහෙත් රොෂාන් රණසිංහ ඉදිරිපත් කළ වියදම් ලැයිස්තුවේ එම වියදම කිසිවකුගේ නමින් සඳහන් වන්නේ නැත. අනෙක් වියදම් නිව් යූරෝනිපොන් ඉන්ටර්නැෂනල් සමාගම විසින් සිදුකළ බව සරත් නන්ද සිල්වාගේ වාර්තාවේද සඳහන්ය.

ඒ අනුව රොෂාන් රණසිංහගේ සම්පූර්ණ වියදම රු. 2,722,000 ක්ද නැතහොත් රු. 5,444,000 ක්ද යන්න පැහැදිලි නැත.

විජයදාස රාජපක්ෂගේ වියදම රු. මිලියන 60 යි. ආදායම ගැන සඳහනක් නෑ

ඔහු අපේක්ෂකයා ලෙස වියදම් කර ඇති මුළු මුදල රු. 60,445,320ක් වේ. ඒ තුළ ආරක්ෂක තැන්පතුව රු. 50,000ක්, නියෝ ග්‍රැපික් ආයතනයේ මුද්‍රණ කටයුතු සඳහා රු. 10,967,320ක්, පාස්ට් ප්‍රින්ටින් ආයතනයේ මුද්‍රණ කටයුතු සඳහා රු. 110,500ක්, විජය නිව්ස්පේපර්ස් ආයතනයේ දැන්වීම් සඳහා රු. 5,428,000ක්, එම්ටීවී චැනල් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්හි සිරස දැන්වීම් සඳහා රු. 3,000,000ක්, සියත දැන්වීම් සඳහා රු. 3,000,000ක්, දෙරණ දැන්වීම් සඳහා රු. 2,950,000ක්, ෆේස්බුක් ප්‍රචාරණයන් සඳහා රු. 8,613,300ක්, ස්වර්ණවාහිනී සමූහය සඳහා රු. 10,000,000ක්, ශ්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනය සඳහා රු. 395,301ක් හා රු. 90,712ක්, මාධ්‍ය කණ්ඩායම සඳහා රු. 4,000,000ක්, ප්‍රචාරණය, නිවේදන හා අනෙක් වියදම් සඳහා රු. 9,840,187ක් හා ප්‍රවාහන වියදම් සඳහා රු. 2,000,000ක් වශයෙන් සඳහන් කර ඇත. එහෙත් එම වියදම් පියවා ගැනීම සඳහා ආදායම් ලැබුණේ කෙසේද යන්න එහි සඳහන් කර නැත.

එමෙන්ම ඔහු වෙනුවෙන් ඔහුගේ පක්ෂය කිසිදු වියදමක් දරා නැති බවද එහි සඳහන් කර ඇත.

ජනක රත්නායකගේ වියදම රු. මිලියන 24 යි. වියදම් පියවීම ව්‍යාපාරික ණයකින්

ඔහුගේ ආදායම් වියදම් වාර්තාව අනුව ජනාධිපතිවරණයේ මුළු වියදම රු. 24,876,899 කි. ඔහුගේ වියදම් ලේඛනය අනුව අත් පත්‍රිකා හා පෝස්ටර් මුද්‍රණය සඳහා රු. 2,039,685 ක්, පුවත්පත් දැන්වීම් සඳහා රු. 3,276,259ක්, සමාජ මාධ්‍ය දැන්වීම් සඳහා රු. 6.897,705ක්, රූපවාහිනී දැන්වීම් සඳහා රු. 7,657,800ක්, රටපුරා දැන්වීම් සඳහා රු. 1,520,000ක් හා සමාජ මාධ්‍ය ප්‍රචාර කණ්ඩායමට ගෙවීම් සඳහා රු. 3,485,450ක් වැයකළ බව සඳහන් කර ඇත. එම වියදම් සඳහා ඔහුට කිසිදු ආදායමක් ලැබී නැති අතර ව්‍යාපාරික ණයක් මගින් එම වියදම් පියවූ බව ඔහු සඳහන් කර ඇත.

ඊට අමතරව ඔහු අනුමත වාහනය සඳහා නිත්‍ය රියැදුරකු සේවයේ යොදවා ඇති අතර ඔහුට වැටුපක් ගෙවා ඇත. එම වාහනයේ අයිතිය ටි්‍රලියම් රෙසිඩන්සීස් ලිමිටඩ්ට අයත් බව ඔහු සඳහන් කර ඇත. එමෙන්ම ජංගම දූරකථනය සඳහා මාසික බිල රු. 5000ක් බවද සඳහන් කර ඇත.

එහෙත් ඔහුව ඉදිරිපත් කළ පක්ෂයෙන් ආදායම් හා වියදම් වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කර නැති අතර ඒ සඳහා හේතුව වශයෙන් ගත හැක්කේ ජනාධිපතිවරණයේ අපේක්ෂකත්වය ලබාදීම සඳහා එම පක්ෂයේ ප්‍රධානීන් මුදල් ඉල්ලූ බවට ඔහු විසින්ම කරන ලද පැමිණිල්ලක් හේතුවෙන් එම පක්ෂ ප්‍රධානීන් අත්අඩංගුවට පත්වීමය.

එම අපේක්ෂකයන් අතරින් රු. මිලියන 324ක් වන වැඩිම මුදලක් ජනාධිපතිවරණය වෙනුවෙන් වියදම් කර ඇත්තේ දිලිත් ජයවීර විසිනි. එය අප පසුගිය සතියේ වාර්තා අනුර කුමාර දිසානායක, සජිත් ප්‍රේමදාස, රනිල් වික්‍රමසිංහ හා නාමල් රාජපක්ෂගේ වියදම්වලට වඩා අඩුය. එහෙත් මෙම ලිපියට නිමිත්ත වී ඇති අනෙකුත් අපේක්ෂකයන් සමඟ සන්සන්දනය කිරීමේදී එම සියලු අපේක්ෂකයන් වියදම් කළා යැයි සඳහන් කර ඇති වියදම්වල එකතුවට වඩා කිහිප ගුණයක වියදමකි.

ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයන්ගේ මෙම අදායම් හා වියදම් වාර්තා ප්‍රසිද්ධියට පත්කර සතියකට වැඩි කාලයක් ගතවීත් ඒ පිළිබඳ මහජන සාකච්ඡාවක් ඇතිවී ඇති බව පෙනෙන්නට නැති අතර මැතිවරණ නිරීක්ෂණ සංවිධානවත් ආදායම් වියදම් වාර්තාවල ඇති කරුණු පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් ආරම්භ කර ඇති බව පෙනෙන්නට නැත.

 

 

කුමාර් ඩේවිඩ්: වාමාංශික බුද්ධිමතා, සහෝදරයා, ආදරණීය තක්කඩියා

0

ජයම්පති වික්‍රමරත්න

මැතකදී ලොස් ඇන්ජලීස්හිදී අභාවප්‍රාප්ත වූ විදුලි ඉංජිනේරුවෙකු, දක්ෂ ශාස්ත්‍රාලිකයෙකු, වාම බුද්ධිමතෙකු, ක්‍රියාකාරිකයෙකු සහ ලේඛකයෙකු වූ කුමාර් ඩේවිඩ් ගැන බොහෝ දේ දැනටමත් ලියවී ඇත. මේ කෙටි ලිපිය ඔහු හා මගේ දිගු කාලීන ඇසුර පිළිබඳවය.

කුමාර් ටික කලක් අසනීප තත්ත්වයෙන් පසුවිය. අගෝස්තු 14 වෙනිදා මට එවූ අවසාන විද්‍යුත් තැපෑලෙහි ඔහු මෙසේ ලිවීය: ‘මම තවමත් ලොස් ඇන්ජලීස්වල. සෞඛ්‍ය තත්වය එතරම් යහපත් නැහැ. සෞඛ්‍යය හොඳ අතට හැරුණොත් 2025 මුලදී ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා… උඹ පැපුවා නිව්ගිනියාව ද කොහෙද ව්‍යවස්ථාමය කාරණා සම්බන්ධයෙන් අහිංසක මිනිසුන් රවටන බව මට ආරංචියි’ යනුවෙන් ඔහුට පුරුදු මැඩපැවැත්විය නොහැකි හාස්‍යයෙන් තවදුරටත් පැවසීය.

කුමාර් මුලින්ම මුණගැහුණේ කවදාද කියා මට මතක නැත. ඒ 1965 හෝ 1966 විය යුතුය.1965 මැයි මාසයේදී පාසල් යන කාලයේම මම මහනුවර සමසමාජ තරුණ සමිතියට බැඳුණෙමි. 1966 ජනවාරි මාසයේදී කුමාර් ද අනුයුක්තව සිටි මහනුවර සමසමාජ පක්ෂ ශාඛාවේ ‘අපේක්ෂක සාමාජික’ තත්ත්වයට මා ‘උසස්’ කරන ලදි. ඒ කාලයේ පාක්ෂිකයින්ට වෙන ‘පක්ෂ නම්’ තිබුණි. කුමාර් ඩේවිඩ් ‘ගොල්ඩින්’ වූ අතර වික්‍රමබාහු ‘පාර්කර්-ස්මිත්’ විය. ඒවා සුප්‍රසිද්ධ ඉංජිනේරු විද්‍යා කර්තෘවරුන්ගේ නම් ය.

1966 දී කුමාර් එක්සත් රාජධානියට පිටත්ව ගොස් 1969 දී ලන්ඩන් විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉම්පීරියල් විද්‍යා හා තාක්ෂණ විද්‍යාලයෙන් ආචාර්ය උපාධියක් ලබා නැවත පැමිණියේය. ඒ ලොව පුරා සිසුන් උද්යෝගිමත් කළ යුරෝපයේ සුප්‍රසිද්ධ ශිෂ්‍ය විරෝධතාවලින් ඉක්බිතිව ය.

පේරාදෙණියේ සමසමාජ කණ්ඩායම‘යුරෝපයේ ශිෂ්‍ය නොසන්සුන්තාව’ යන මාතෘකාව යටතේ කුමාර්ගේ දේශනයක් සංවිධානය කළ නමුත් එය ඔහුගේම ගුරුවරයා වූ එවකට උපකුලපති මහාචාර්ය ඊ.ඕ.ඊ. පෙරේරා තහනම් කළේය. කුමාර් සිසුන් ආයුධ අතට ගන්වනු ඇතැයි ඔහු බිය වීද?! බියවන්නට දෙයක් නොමැති බවට ආචාර්ය ඔස්මන්ඩ් ජයරත්න විද්‍යා පීඨාධිපති අප්පාපිල්ලේට සහතිකවූ පසු දේශනය භෞතික විද්‍යා දේශන ශාලාවේදී පැවැත්විණ. ශාලාව සිසුන්ගෙන් පිරී ඉතිරී ගිය අතර කුමාර්ව හඳුන්වා දුන්නේ ඔස්මන්ඩ්ය. ‘ඔබ මෙහි පැමිණියේ ගිනිකෙළි අපේක්ෂාවෙන් නම්, ඔබ කලකිරීමට පත් වනු ඇත. යුරෝපයේ සිදුවූයේ කුමක්ද සහ ඇයි දැයි අපි බැරෑරුම් ලෙස සාකච්ඡා කරමු’ යනුවෙන් කුමාර් සිය දේශනය ඇරඹීය.

මා නීති විද්‍යාල සිසුවෙකුව සිටියදී හෙක්ටර් අභයවර්ධන විසින් සංස්කරණය කරන ලද ජනප්‍රිය වාම සතිපතා පුවත්පත වන ‘ද නේෂන්’ ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට උදව් කළෙමි. සැම ඉරිදා සවසම චිත්‍රා පටුමග හෙක්ටර්ගේ නිවසේ දී කුමාර් ඩේවිඩ්, ජයන්තා සෝමසුන්දරම්, විජය කුමාර්, හැන්ඩි පෙරිම්පනායගම්, මම සහ වරින් වර එක්වූ කීපදෙනෙක් පුවත්පත සැලසුම් කිරීමට රැස්වීමු. සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව විවේචනය කරමින් කුමාර් හෙක්ටර් තරහ ගැස්සවූ අවස්ථා එමටය. කුමාර් නැති තැන හෙක්ටර් ඔහුව ආදරයෙන් හැඳින්වූයේ ‘තක්කඩියා’ ලෙසිනි.
කුමාර් ඉතා විනෝදකාමියෙක් විය. තමාට හිතවත් සැමදෙනාටම ඔහු අන්වර්ථ නම් පටබැන්දේය. විජය කුමාර්ගේ කේරල සම්භවය නිසා ඔහු ‘කොච්චි’ විය. ලංකාලෝක ‘සිලෝන් වර්ල්ඩ්’ ද, විලේගොඩ ‘හෝල් වර්ක්ස්’ ද, මම ‘ජම්පි’ ද වූයෙමි. සමහරුන්ට ඔහු පටබැඳි අන්වර්ථ නම් මුද්‍රණය කළ නොහැක! සිංහල අසභ්‍ය වචන එක්කර කතාබහ රස කිරීම කුමාර් ප්‍රිය කළ අතර මිතුරන් ඒවා ඉවසා දැරිය යුතු විය. ‘මචං, ඉතින් මට සිංහල හොඳට බැහැනේ’ යැයි ඔහු ඒවා දඟකාර ලෙස සාධාරණය කළේය. එක් සාකච්ඡාවකදී අසභ්‍ය වචන වැඩි බවට පැමිණිලි තිබුණු විට, විනාඩි පහකට වරක් පමණක් අසභ්‍ය වචනයක් පාවිච්චි කළ හැකි යයි තීරණය කර මා ටයිම් කීපර් ලෙස පත් කරන ලදි. ටික වෙලාවකට පසු මා ඉල්ලා අස්වූ බව කිව නොමනාය.

කුමාර් පුවත්පත්වලට නිතිපතා ලිවීමට පටන්ගත්විට පාවිච්චි කිරීමට හොඳ අන්වර්ථ නමක් යෝජනා කරන ලෙස මගෙන් ඉල්ලීය. බොහෝ දෙනා නොදැන සිටි ඔහුගේ අනික් මුල් නම වන ‘අශ්වින්’ යන්නට ඔහු අකමැති විය. ඉක්බිතිව මා ගොල්ඩින් යෝජනා කළ විට ඔහුගේ පක්ෂ නාමය මට මතක තිබීම ගැන ඔහු සතුටු විය. අවසානයේදී තම නමින්ම ලිපි ලිවීමට ඔහු තීරණය කළේය.

මාත් රංජිකාත් රහසේ විවාහවීමට තීරණය කළ විට අපට උදව් කලේ කුමාර් ය. එවකට උඩදුම්බර පාසලක ඉගැන්වූ රංජිකා නෑදෑ ගෙදරක නැවතී සිටියාය. උදේ පාන්දර ඔහුගේ මෝටර් රථයෙන් උඩදුම්බර ගොස් පාසල අසලින් ඇය නංවාගෙන ආපසු පාසල හැරෙන වෙලාවට ඇයව බැස්වූයෙමු. රථයේ අංකය 6406 බව මට තවම මතක තිබුණද, කුමන ශ්‍රී ශ්‍රේණිය දැයි අමතකය.

කුමාර් විවාහ වූයේ රෝහිනී ලෙව්ල සමගය. මහනුවර අපගේ පාසල් ගමන පහසු කිරීමට මගේ දෙමව්පියන් උඩිස්පත්තුවේ සිට පැමිණ පංදිචි වූයේ ලෙව්ල ග්‍රාමයේය. කුමාර්ගේ අභාවය පිලිබඳ මගේ බලවත් ශෝකය රෝහිණී සහ ඇගේ පුත් අම්රිත්ටත්, ඇගේ සොහොයුරියන් වන කාන්ති සහ තිලකාටත් පළ කර සිටිමි.

ලාංකේය වමට යෝධ බුද්ධිමතෙකු නැතිවිය. ‘ද අයිලන්ඩ්’ සහ ‘කලම්බු ටෙලිග්‍රාෆ්’ පාඨකයින්ට කුමාර් නැති පාඩුව ඉරිදා උදේට දැනෙනු ඇත. මට තක්කඩි සහෘදයෙකු නැති විය. සුබ ගමන් කුමාර්!

 

‘මාලිමාවේ’ බහුතර ආණ්ඩුවක් සමග ශක්තිමත් විපක්ෂයක් වෙනුවෙන්

ගාමිණී වියන්ගොඩ / අවරදිග ආවර්ජනා

එළැඹෙන මැතිවරණයේදී මොන හේතුවක් නිසාවත් නොකළ යුතු දේවල් දෙකක් තිබේ. එකක් වන්නේ, ‘මාලිමාව’ නොවන පක්ෂයකින් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම සඳහා අවස්ථාව සැලසීමයි. දෙවැන්න, වන්නේ ‘මාලිමාවට’ තුනෙන් දෙකක බලයක් ලබාදීමයි. මේ දෙකම නොකළ යුතුය. ඒ දෙකෙන් කොයි එක සිදු වුණත්, එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් අවුරුදු පහක් නිස්කාරණේ නාස්ති කරගත්තේ යැයි පශ්චාත්තාප වීමට අවසානයේදී අපට සිදු වනු ඇත.

ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු පාර්ශ්වය ‘මාලිමාවෙන්’ පාර්ලිමේන්තුව පිරවීමට කතා කරති. මේ මැතිවරණය පැවැත්වෙන්නේ, ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම සඳහා මිස විපක්ෂයක් පත්කරගැනීම සඳහා නොවේ යැයි ඔවුන්ගේ සමහරු කියති. අනිත් පැත්තට, සමගි ජනබලවේගය වැනි ප්‍රධාන විපක්ෂය කියන්නේ, රට සංවර්ධනය කිරීමේ සෑම හැකියාවක්ම තිබෙන්නේ තමන්ගේ පක්ෂයට බැවින් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක යටතේ ඊළඟ ආණ්ඩුව තමන් විසින් පිහිටුවිය යුතු බවයි.

මුළු පාර්ලිමේන්තුවම මොනම පක්ෂයකින්වත් පිරවීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොවේ. මන්ද යත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු, බහුතරයට අයත් නොවන සියලු පිරිස් හෙවත් සුළුතරය පිටමං නොකරමින්, රාජ්‍ය ක්‍රියාවලිය තූළට ඒ සුළුතරයත් සම්බන්ධ කරගනිමින් ගෙන යන බහුතරයේ පාලනයක් වන බැවිනි. බහුතරය ජයග්‍රහණය කළ පමණින්, රාජ්‍ය පාලනයේ ඒකාධිකාරයක් එකී පක්ෂයට හිමි වීම, ලංකාව වැනි රටක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට කොහොමත් අනතුරුදායකයි. එම තත්වය, තනි පක්ෂයක් පමණක් ඇති උතුරු කොරියාව වැනි කොමියුනිස්ට් පාලන ක්‍රමයක් පවතින රටවල රාජ්‍යකරණයට බොහෝදුරට සමාන වනු ඇත. ලංකාවේ ජනතාවට එවැනි ක්‍රමයක් අවශ්‍ය නැති බව, 1971 නැඟිටීම සම්බන්ධයෙන් අද දක්වා ජන මනස තුළ තැන්පත්ව තිබෙන නිෂේධනීය ආකල්පයෙන්, එක අතකින් පෙන්නුම් කෙරේ. අනිත් පැත්තෙන්, එකී තනි පක්ෂ ක්‍රමය සහ කොමියුනිස්ට් ක්‍රමය පිළිබඳ සංකල්පීය සහ ප්‍රායෝගික වෙනස්කම් ඇති කරගන්නා තෙක්, කිසි කොමියුනිස්ට් හෝ මාක්ස්වාදී පක්ෂයක් රාජ්‍යකරණය සඳහා ඈතින්වත් සම්බන්ධ කරගැනීමට ලංකාවේ ජනතාව හැමදාමත් පසුබට වී ඇති බවත් අමතක නොකළ යුතුයි. සමසමාජ/කොමියුනිස්ට් මතවාද සහිත පක්ෂ (සමසමාජ සහ කොමියුනිස්ට් පක්ෂ) රාජ්‍ය පාලනය සඳහා ජනතාව විසින් භාරගැනුණේ (1970) එකී වෙනස්කම්, ඔවුන්ගේ අභ්‍යන්තරයෙන් ඇති කරගත් පසුවයි. තවද, 1971 තරුණ නැඟිටීමට නායකත්වය දුන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, සුළුතර පක්ෂයක සිට අද වන විට රාජ්‍ය පාලනය දක්වා ගෙනඒමට මේ රටේ ජනතාව ඉදිරිපත් වී ඇත්තේද, රෝහණ විජේවීරගේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණෙන් වෙනස්ව, අනුර කුමාරගේ ‘මාලිමාව’ ධනේශ්වර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාවතක ගමන් කරන බවට යම් සහතිකයක් ජනතාව තුළ ඇති වීමෙන් පසුව පමණයි. එහිදී පවා, ‘මාලිමාවේ’ ජනාධිපතිවරයෙකු පත්කරගැනීමට මෙරට ජනතාවගෙන් බහුතරයක් උරදුන්නේ නැත. අනුර කුමාර දිසානායක ලබාගත් සියයට 42 ඡන්ද ප්‍රමාණයෙන් එය මනාව ස්ඵුට වෙයි. ඒ නිසා, තනි පක්ෂ ක්‍රමයකට ආසන්න විය හැකි ආකාරයෙන්, ‘මාලිමාවෙන්’ පාර්ලිමේන්තුව පිරවීම වැනි තත්වයක්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන ආදරයක් ඇති කෙනෙකු අපේක්ෂා නොහොබී.

අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා තනි පක්ෂයකට තුනෙන් දෙකක් අවශ්‍ය නැත

‘මාලිමාව’ මේ කතාව කියන්නේ, අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන ඒම අරමුණු කරගෙන යැයි කියති. ඒ සම්බන්ධයෙන් මුලින්ම කිව යුතු දෙය වන්නේ, ඒ අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මොන වගේදැයි රටට නොකියමින්, එවැන්නක් සඳහා අතිබහුතරයක අනුමැතියක් අපේක්ෂා කිරීම කොහෙත්ම නුසුදුසු බවයි. ජනතාව නොදන්නා දෙයක් අනුමත කරගැනීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවක් තනි පක්ෂයකින් පිරවීම අතිශය අමනෝඥයි.

ඊළඟ කාරණය වන්නේ, අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ඇත්තෙන්ම අවශ්‍ය වන්නේ නම්, එවැන්නක් තනි පක්ෂයක බලයෙන් පමණක් සම්මත කරගැනීමට කෙනෙකු අපේක්ෂා කිරීමම, ප්‍රජාතන්ත්‍ර-විරෝධී වන බවයි. 1972 ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කරගැනුණේ එවැනි තුනෙන් දෙකක බලයක් ඇති සිරිමා බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ ආණ්ඩුවෙනි. එදා එම ආණ්ඩුව රටේ වෙනත් පාර්ශ්ව, විශේෂයෙන් දෙමළ ප්‍රජාව නියෝජනය කරන පාර්ශ්ව බැහැර කරමින්, තමන්ගේම වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කරගත් උඩඟු ආකාරය ගැන අපේ ඉතිහාසය දෙස් දෙයි. ඒ වන තෙක්, (සුද්දාගෙන් ලැබී තිබුණු) සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවෙන් සහතික කර තිබූ, ලංකාව වැනි බහු-වාර්ගික සමාජයකට අත්‍යවශ්‍ය යැයි කවුරුත් පිළිගත යුතු, සුළුතරයේ අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහාම පනවා තිබූ 29 (2) වගන්තිය, ඉහත කී 1972 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉවත් කෙරුණි. එපමණක් නොව, එතෙක් අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ නොතිබුණු, ‘බුද්ධාගමට ප්‍රමුඛත්වය දීමේ’ වගන්තියකුත් අලුතෙන් ඊට ඇතුළු කෙරුණි. ප්‍රමුඛ ස්ථානය ලැබෙන එක් ආගමක් සහ දෙවැනි ස්ථානයට තල්ලු කෙරෙන තවත් ආගම් වශයෙන් අනවශ්‍ය වර්ගීකරණයක් අපේ සමාජ-දේශපාලන දේහයට ඇතුළත් වුණේ, තුනෙන් දෙකේ පාර්ලිමේන්තු බලයකින් 1972 දී සම්මත කරගත් එකී ජනරජ ව්‍යවස්ථාවෙනි.

එහි අදහස කුමක්ද? බහුතර බලය විසින් තීන්දු ගැනීම යන, කවුරුත් එකඟ වන සහ මතුපිටින් සාධාරණ යැයි කාටත් පෙනෙන පාලන රීතිය, ලංකාව වැනි බහු-වාර්ගික සහ බහු-ආගමික සමාජයක ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක වනු ඇත්තේ, ‘වාර්ගික-බහුතරයක’ හෝ ‘ආගමික-බහුතරයක’ අනිසි බලයක් වශයෙන් බවයි. ඒ හැම විටකම, යම් සුළුතරයක් -ආගමික හෝ ජාතික සුළුතරයක්- එහි වින්දිතයන් බවට පත්වෙති. නිදහසෙන් පසු අපේ ඉතිහාසය තුළ ඊට උදාහරණ රාශියක් තිබේ.

සිරිමා බණ්ඩාරනායකගෙන් පසුව, 1977 දී ජේ. ආර්. ජයවර්ධනට තුනෙන් දෙකේ සීමාවත් අභිබවා යන (හයෙන් පහේ?) බලයක් ලැබුණි. ඒ බලය පාවිච්චි කරමින් ඔහු කළ ප්‍රධාන කර්තව්‍යය, අද වන තෙක් ලංකාවේ රාජ්‍ය පාලනයට අත්කර දී ඇති ලොකුම හෙණය අපට දායාද කර තිබේ. එනම්, 1978 දී ඇති කරගත් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයයි. මේ වනාහී, සිරිමා බණ්ඩාරනායක 1972 දී පටන්ගත් අධිකාරීවාදී පාලන මාවතේ ඊළඟ මහා පිම්ම විය. මේ අවස්ථා දෙකම, තුනෙන් දෙකේ රාජ්‍ය පාලනයන් විසින් ඉතා උඬගු ආකාරයෙන් සමාජය වෙත පටවන ලද රෝගී තත්වයන් වශයෙන් අපට හඳුනාගත හැකි ය.

හොඳම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන ගෙනාවෙ අඩුම බලය ඇති පක්ෂවලිනි

මෙතෙක් කීවේ, තුනෙන් දෙකේ බලයකින් ඇති කරගත් (බ්‍රෑන්ඩ් නිව්) අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවන් ගැන ය. එතකොට, ව්‍යවස්ථා සංශෝධනවල තත්වය සහ තුනෙන් දෙකේ බලය අතර ඇති සහසම්බන්ධය කුමක්ද? මේ දක්වා අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සංශෝධන 21 ක් එක්ව තිබේ. එයින් බොහොමයක්, සීමිත කර්තව්‍යයන් පිණිස ගෙන එන ලද සිල්ලර සංශෝධනයන් ය. දේශපාලන දේහයේ සහ සංස්කෘතියේ වෙනසක් සඳහා දායක වී ඇති සංශෝධන අල්පයි. ඒවා අතරින් 13 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය එකකි. පළාත් සභා ක්‍රමය ඇති කෙරුණේ ඒ මගිනි. මේ ලියුම්කරුගේ අදහස වෙනස් එකක් වුණත්, අදටත් එම සංශෝධනයට දකුණේ බොහෝ දෙනා විරුද්ධ බව, ප්‍රායෝගිකව නැතත්, දේශපාලනික වාගාංලංකාර තුළින් පෙන්නුම් කර තිබේ. මෙම සංශෝධනය ගෙනෙන අවස්ථාවේද පාලක පක්ෂයට විශාල බලයක් පාර්ලිමේන්තුව තුළ තිබුණි. එහෙත් එය වැදූ මව වශයෙන් අර කියන විරුද්ධවාදීන් සලකන්නේ, ඉන්දියාවයි. එරට විසින් අපට බලහත්කාරයෙන් පැටවූ දෙයක් වශයෙන් ඔවුන් විසින් මෙය අර්ථකථනය කරනු ලැබේ. ඒ නිසා ඒ පිළිබඳ කතාව, අපි පැත්තකින් තියමු.

එහෙත්, අපේ ව්‍යවස්ථා සංශෝධන අතරේ, සමාජ ප්‍රසාදය දිනාගත්, සියලු පාර්ශ්වවල අනුමැතිය දිනාගත්, ප්‍රගතිශීලි යැයි නිර්භයව හැඳින්විය හැකි ව්‍යවස්ථා සංශෝධන කිහිපයක් තිබේ. ඒ හැම සංශෝධනයක්ම, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ උන්නතිය සඳහා මිස, පක්ෂයක හෝ යම් කඳවුරක කෙටිකාලීන දේශපාලනික හෝ පුද්ගල බල අවශ්‍යතා සඳහා ඇති කරගත් සංශෝධන නොවේ.

ඉන් පළමුවැන්න වන්නේ, 17 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයයි. චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිනිය විසින් ගෙනෙන ලද එය, ඉන්දියාව හෝ වෙනත් විදේශ කුමන්ත්‍රණකාරී බලවේගයක් විසින් අප මත පටවන ලද සංශෝධනයක් යැයි කිසිවෙක් නොකියති. එය සම්මත කරගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, එක්සත් ජාතික පක්ෂය සහ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ඒ වෙනුවෙන් සිය ඡන්දය පාවිච්චි කරමින් ඊට උර දුන්නේය. (මේ පනත සඳහා ඡන්දය නොදුන්නේ චම්පික රණවක පමණි). විධායක ජනාධිපතිවරයාගේ අසීමිත බලතල කප්පාදු කිරීම සඳහා අප විසින් ගත් පළමු ප්‍රයත්නය එයයි. මේ සංශෝධනය ගෙනෙන අවස්ථාවේ චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිනියට පාර්ලිමේන්තුවේ තිබුණේ ඉතා දුර්වල සරල බහුතරයක් පමණක් බව අවධාරණය කළ යුතුය. එනම්, යාන්තම් පිරිමසාගත් බහුතරයක් පමණි.

ඊළඟට, අපේ ව්‍යවස්ථා සංශෝධන මාලාවේ වඩාත් වැදගත් සංශෝධනය වන්නේ, 2015 යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් ගෙනා 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයයි. එය සම්මත කරගන්නා අවස්ථාවේ (සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ) යහපාලන පාර්ශ්වයට තිබුණේ (මගේ මතකයේ හැටියට) ආසන 80 ට අඩු සංඛ්‍යාවකි. එහිදීත්, එක පුද්ගලයෙකු (සරත් වීරසේකර) හැර සෙසු සියලු පක්ෂ සහ පුද්ගලයන් ඒ සඳහා ඡන්දය පාවිච්චි කළහ. මේවායින් පෙනී යන්නේ, හොඳ වැඩ කිරීමට කිසි ආණ්ඩු පක්ෂයකට තුනෙන් දෙකක් හෝ විශාල බහුතරයක් අවශ්‍ය නොකරන බවයි.

මෙවැනි ප්‍රගතිශීලී ව්‍යවස්ථා සංශෝධනවලට අනිත් පැත්තෙන් ඇත්තේ, අතිශය ප්‍රතිගාමී සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට හතුරු ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයන් ය. ඒ අතරින්, 18 වැනි සංශෝධනය සහ 20 වැනි සංශෝධනය කැපීපෙනෙයි. ඒ දෙකම සම්මත කරගැනුණේ, පාර්ලිමේන්තුවේ විශාල බලයක් සහිත ආණ්ඩු පක්ෂයක් රජ කරන අවස්ථාවන්හිදී ය. එකක්, මහින්ද රාජපක්ෂගේ යෝධ බල කඳවුර බලයේ සිටි අවස්ථාවේදී ය. අනික, ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ විශාල බහුතරය බලයේ සිටි අවස්ථාවේ ය. මෙයින් අදහස් වන්නේ, අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ඉතිහාසය තුළත්, ආණ්ඩුක්‍රම සංශෝධන ඉතිහාසය තුළත්, ප්‍රගතිශීලි සහ සමාජ හිතකාමී සංශෝධන ඇති කරගැනීම සඳහා තුනෙන් දෙකක බලයක් අවශ්‍ය කර නැති බවත්, තුනෙන් දෙකේ බලය ඇති පාලකයන් ඇති කරගෙන ඇත්තේම, ප්‍රජාතන්ත්‍ර-විරෝධී සහ අධිකාරීවාදී ව්‍යවස්ථා සංශෝධන පමණක්ම බවත් ය.

අත්හදාබැලීම හිතාමතා කඩාකප්පල් කළොත් පාඩුව රටටයි

ඒ පැත්තේ කරුණු එසේ වූවද, අනිත් පැත්තෙන්, අනුර කුමාර දිසානායකගේ ‘මාලිමාවට’ මෙවර ප්‍රමාණවත් ආණ්ඩු බලයක් ලබා නොදීම, කිරි කළයට ගොම තැම්බක් දාගැනීමට සමාන වන බවත් ඉඳුරා කිව යුතුය. මෙහිදී අප අමතක නොකළ යුතු වැදගත් පාඩමක් තිබේ. එනම්, මේ වනාහී, සද්භාවයෙන් යම් ආකාරයක පරීක්ෂණයක් අත්හදාබලන කාලයක් වන බවයි. අවුරුදු 76 ක් තිස්සේ කෙසේ වෙතත්, ඉන් බොහෝ කාලයක් තිස්සේ බලයට පත් පාලකයන්, සොරකම, වංචාව සහ දූෂණය අපේ දේශපාලනික දේහයේ පිළිකාවක් දක්වා උත්සන්න කර ඇති බව කවුරුත් දනිති. බලය හසුරුවා ඇති පිරිසක් වශයෙන්, ඒ සියල්ලන්, අඩුවැඩි වශයෙන් ඊට වගකිව යුතුය. දූෂණය විසින් ආර්ථිකය වෙත ඇති කර තිබෙන මූල්‍යමය බලපෑම සංඛ්‍යාත්මකව ගණනය කිරීම අසීරු ය. බොහෝවිට ඒවා, අතිශයෝක්තියට සමීප වෙයි. එහෙත්, දූෂිත සංස්කෘතිය, අතිශයෝක්තියට නැඟිය නොහැකි තරමට, ජීවමානයි. මේ සංස්කෘතිය නැති කිරීමේ ආරම්භයක් ගත හැකි නම් එය කළ හැක්කේ, අනුර කුමාර දිසානායකගේ මාලිමාවට පමණි. ඔවුන් කිසිවෙකු මෙතෙක් කල් සොරකම් කර නැති බැවිනි. අනිත් පැත්තෙන්, අපේ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය ආයතනික පද්ධතීන් (රාජ්‍ය සේවය සහ නීතිය පසිඳලීම වැනි) ගිලී ඇති දූෂිත චර්යා රටාවන්ගෙන් ගොඩගත යුතුව තිබේ. එය නැති කිරීමේ ආරම්භයක් ගත හැක්කේද, ඊට සහභාගී වී නැති පිරිසකටයි. ඒ නිසා, අලුත් සංස්කෘතියක් පිළිබඳ අත්හදාබැලීම පැවරීමට, ‘මාලිමාව’ තරම් සුදුසුකම් වෙනත් පාර්ශ්වයක් දැනට සොයාගැනීමට නැති බව පැහැදිලියි.

දෙවැනුව, අපේ රටේ පවතින විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ ස්වභාවය සලකා බලන්න: ජනාධිපතිවරයාට ප්‍රතිවිරුද්ධ දේශපාලන පක්ෂ විසින් පාර්ලිමේන්තු බලය හොබවන සහ එසේ වීම රටේ සංවර්ධනයට ඉඳුරා හානියක් නොවන රටවල් තිබේ. (ප්‍රංශය, මේ මොහොතේ ඊට උදාහරණයකි). එහෙත් ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය තුළ එය ක්‍රියාත්මක වන්නේ, මරාගෙන මැරෙන දිසාවකට ය. යහපාලන ආණ්ඩුවේ අවසාන භාගය ඊට උදාහරණයකි. අත්හදාබැලීමක සාර්ථක අවසානයක් දැකීමේ සද්භාවයක් කෙනෙකුට ඇත්නම්, ඒ පරීක්ෂණය සඳහා අවශ්‍ය මූලික පහසුකම් සැපයීමටත් අවංක විය යුතුය. මූලික පහසුකම් නොදී, අත්හදාබැලීමේ සාර්ථකත්වයක් අපේක්ෂා කිරීම අතාත්විකයි. ලංකාවේ තත්වය අනුව, ඒ සඳහා මේ මොහොතේ අවශ්‍ය මූලික පහසුකම වන්නේ, ජනාධිපතිවරයා සහ ආණ්ඩුව එක පක්ෂයකින් සමන්විත වීමයි. මා කලින් කී උදාහරණ (චන්ද්‍රිකා විසින් 17 සම්මත කරගැනීම ආදිය), දැන් මා කියන මේ තර්කයට පටහැනි බවක් පාඨකයාට හැඟෙනවා ඇති.

මීට කලින් සඳහන් කළ අවස්ථාවන්හිදී (17 සහ 19 ව්‍යවස්ථා සංශෝධන) කැපීපෙනෙන වෙනසක් තිබුණි. එනම්, අදාළ කාරණය, දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ සමාජ සංවාදයට බඳුන් වූ සහ සියලු පක්ෂ ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් එකඟතා ඇති කරගත් නිමිති වශයෙන් පැවති බව ය. ඒ නිසා, ආණ් පක්ෂයට බහුතරයක් හෝ සෑහෙන බහුතරයක් නොතිබීම ප්‍රශ්නයක් නොවුණි. එහෙත්, දූෂණ-විරෝධය සහ සොරුන් ඇල්ලීම වැනි කරුණු බෙහෙවින් විවාදපන්නයි. ඒ සඳහා පුළුල් පක්ෂ පරාසයක් ඔස්සේ එකඟතා ඇති කරගැනීම අපහසුයි. රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ රාජපක්ෂ කඳවුර දූෂණය ගැන නිකමටවත් කතා කිරීමට පවා පැකිළෙති. එක්කෝ, හොරකම් සහ දූෂණ සිදුව නැතැයි කියති. ඉතිං, එවැනි පිරිසකට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය දුන්නොත්, ‘මාලිමාවේ’ අත්හදාබැලීම කිරීමට ඔවුන් අකුල් හෙලනවා නියතයි.

දෙවැන්න වන්නේ, වර්තමාන පාලක කුලකයේ ස්වභාවය වෙනස් වීමයි. අත්දැකීම් නැති සහ ආධුනික වැනි විශේෂණ, වර්තමාන පාලකයන් සම්බන්ධයෙන් බහුලව භාවිත වෙනු අපට දැකිය හැකිය. ඒ කතාව බොරුවක් නොවේ. එහෙත් එය, රාජ්‍ය පාලනය කෙරෙහි අගතියක් වෙනු ඇත්තේ, ආධුනික වීමට අමතරව ඔවුන් බුද්ධිමත්ද නොවුණොත් ය. (ගෝඨාභය රාජපක්ෂ උදාහරණයකි). අනුර කුමාර දිසානායකගේ සිට එම කඳවුරේ ප්‍රමුඛ පෙළේ නායකයන් සම්බන්ධයෙන් එවැනි නිගමනයකට පැමිණීමට හැකියාවක් නැත. ඇත්ත ආරෝව ඇත්තේ එතැන නොව. ඔවුන් ප්‍රභූන් නොවීම ය! රනිල් සහ රාජපක්ෂ කුලකයේ දේශපාලනඥයන්ද, ඇත්ත අර්ථයෙන් ගත් විට, ප්‍රභූන් නොවේ. එහෙත්, පසුගිය දශක දෙකක පමණ කාලය තිස්සේ ඔවුන් ප්‍රභූන් බවට රූපාන්තරණය වී තිබේ. ඒ පිරිසට වාවාගත නොහැකි වී ඇත්තේ, ‘පිටස්තර’ නිර්ප්‍රභූන් පිරිසක් රාජ්‍ය බලයට පැමිණ තිබීමයි.

ඊළඟ පාර්ලිමේන්තුවේ සාමාන්‍ය බහුතරයක් (113-120) ‘මාලිමාවට’ නොලැබුණොත්, අර කී ඊනියා ප්‍රභූන් ආණ්ඩුවේ හැන්ද අතට ගනු ඇත. එතැන් සිට දිගහැරෙනු ඇත්තේ, ජනාධිපතිවරයා සහ ආණ්ඩුව අතර දිග්ගැස්සෙන යුද්ධයකි. එම තත්වය ඇති නොවන තැනට වගබලාගැනීමට ඡන්දදායකයන් පරිස්සම් විය යුතුය.

ජනාධිපතිවරණයේ සිට පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට

0

ජයදේව උයන්ගොඩ

ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුව දිග හැරෙමින් පවතින පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරය තුළින් ලංකාවේ දේශපාලනයේ දැනට ගොඩනැගී තිබෙන ප්‍රවණතා මෙන්ම ව්‍යාකුලතාද ගණනාවක් ප්‍රකාශයට පත්වෙමින් තිබේ. මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් එම ප්‍රවණතා වඩාත් සංයුක්ත ලෙස පැහැදිලි වනු ඇත. මෙම ලිපියෙන් සාකච්ඡා වන්නේ එවැනි ප්‍රවණතා කිහිපයකි.

සාපේක්‍ෂ නිහඬතාව

ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරයත්, පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරයත් අතර මතුපිටින් පෙනෙන මූලික වෙනසක් තිබේ. එය නම් ජනාධිපතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය බෙහෙවින් උණුසුම් එකක්ව තිබියදී, පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරය අඩු උණුසුම්බවකින්ද, සාපේක්‍ෂ වශයෙන් වැඩි නිහඬතාවකින්ද යුක්ත වීමයි. මෙම වෙනස පැහැදිලි කිරීමට ඇති එක් සාධකයක් නම්, දේශපාලන බලය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය ඉතා තියුණු ලෙස, ජනාධිපතිවරණයේදී මතුවී, සැප්තැම්බර් 21 දා එම ප්‍රශ්නය අර්ධ වශයෙන් විසඳීමයි.

ලංකාවේ දේශපාලනයේ සිදුවිය යුතු ප්‍රධාන පරිවර්තනයක ආරම්භයද, ප්‍රතිවිරෝධයක විසඳීමක් සලකුණු කිරීම ජනාධිපතිවරණයේ ප්‍රතිඵලවලින් සහතික විය. එය නම්, රටේ පාලක පන්තිය සහ පාලිත පන්ති අතර තිබූ බල තුලනයේ වෙනසක් නිශ්චිත ලෙස ආරම්භ වීමයි. ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරය තුළ අපේක්‍ෂකයන් අතර පැවති තරගය, එකිනෙක සමග එදිරිවාදී සම්බන්ධතා සහිත කඳවුරු දෙකක් අතර නිරායුධව හා ප්‍රචණ්ඩත්වය රහිත ‘පංති සටනක’ ස්වභාවය ගෙන තිබුණේද එබැවිනි. ජනාධිපතිවරණය සංකේතාත්මකව සිදු කෙළේ එම ‘පංති සටන’  මෙතෙක් සිටි පාලක පන්ති ස්තරවලට දේශපාලන පරාජයක් ලබාදෙමින් විසඳීමයි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් සිදුවනු ඇත්තේ, අලුත් ක්‍රියාවලියක් දියත් කිරීම නොව, සැප්තැම්බර් 21 දා ප්‍රකාශයට පත්වූ ක්‍රියාවලියම ඉදිරියට ගෙනයාමකි.

පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ ගතිකත්ව

මෙම පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදීද, ජනාධිපතිවරණයේදී සිදුවූ පරිදි බල තරගය දේශපාලන කඳවුරු දෙකක් අතරට ධ්‍රැවීගත වී තිබෙන බව පෙනේ. එහෙත් එම දෙකට බෙදීමේ වෙනසක් සහ අලුත් ස්වභාවයක් පවතී. එය නම් ජනාධිපතිවරණයේදී පැවති ‘පාලක’ සහ ‘පාලිත’ පන්ති දෙක දේශපාලන බල ව්‍යුහයේ තමන් දරන ස්ථාන දැන් හුවමාරු කරගෙන සිටීමයි. ජාතික ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ මෙහෙයුමේ ඇති දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය නම්, ජනාධිපතිවරණයෙන් ආරම්භ කළ ‘පාලක පන්ති’ බවට පත්වීමේ පරිවර්තනය සම්පූර්ණ කර ගැනීමයි. ඒ සඳහා රාජ්‍ය ව්‍යුහයේ විධායක ශාඛාවේ බලය අත්පත් කරගැනීමේ මෙහෙයුම් ක්‍රියාවලිය, රාජ්‍ය ව්‍යුහයේ ව්‍යවස්ථාදායක ශාඛාවේ, එනම් පාර්ලිමේන්තුවේ බලය ලබාගැනීම වෙතින් තහවුරු කරගත යුතුව තිබේ.

ජාජබයේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ දැවැන්ත ස්වභාවය සහ එහි ප්‍රචාරක තේමාවල ඇති ඉතා පැහැදිලි යොමුව (දෙජමි එක) දෙස බලන විට අපට නිරීක්‍ෂණය කළ හැක්කේ ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායකට සහ ජාජබයේ/ජවිපෙ නායකත්වයට, රාජ්‍ය බලය එක් සමාජ කඳවුරකින් තවත් සමාජ කඳවුරකට මාරුවීමේ ක්‍රියාවලියේ බැරෑරුම්කම පිළිබඳව මනා අවබෝධයක් තිබෙන බවයි. පසුගිය අවුරුදු කිහිපය තුළ ජාජබයේත්, අනුර කුමාර දිසානායක මහතාගේත් දේශපාලන පරිවර්තනය තුළින්ද අනාවරණය වන්නේ මැතිවරණ සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රියාවලියක් තුළින් දේශපාලන බලය ලබාගැනීමට ඔවුන් තුළ තිබුණ අවබෝධය සහ අධිෂ්ඨානය අවුල් බවින් තොර ඒවා බවයි.

විපක්‍ෂයේ පරාජිතවාදය

දැනට අවසන් සතිය වෙතට ළංවෙමින් තිබෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ, විපක්‍ෂ දේශපාලන පක්‍ෂ සහ කණ්ඩායම් සහභාගි වන්නේ ජාජබයේ ප්‍රවේශයට හාත්පසින්ම වෙනස්වය. විපක්‍ෂ මැතිවරණ ප්‍රවේශයේ ප්‍රධාන ලක්‍ෂණ කිහිපයක් නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය.

# විපක්‍ෂයේ පක්‍ෂ සහ කණ්ඩායම් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරය ආරම්භ කළේ දැනටමත් පරාජයට පත්ව සිටීමේ ස්ථාවරය, අවබෝධය සහ මානසිකත්වය සහිතවය. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සහභාගි වන ප්‍රධාන විපක්‍ෂය වන සමගි ජන බලවේගය තමන් සතු මෙම පරාජිතවාදී ප්‍රවේශය ඉහළින්ම ප්‍රකාශ කර ඇති බව පෙනේ.

# පරාජිතවාදී ප්‍රවේශයකින් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සහභාගි වන සියලු විපක්‍ෂ කණ්ඩායම්වල අපේක්‍ෂයන්ගේ මූලික අරමුණ වී තිබෙන්නේ තමන්ගේ පක්‍ෂය හෝ කණ්ඩායම දිනවීම නොව, පුද්ගලික වශයෙන් තමන්ගේ දේශපාලන පැවැත්ම බේරාගැනීමටය. මෙය පාර්ලිමේන්තු විපක්‍ෂ කණ්ඩායම් තවත් දුර්වල කිරීමට තුඩුදිය හැක්කකි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට මුහුණ දීමේදී ‘ශක්තිමත් විපක්‍ෂයක් ගොඩනගමු’ යන සටන් පාඨය විපක්‍ෂයේ කණ්ඩායම්වල දේශපාලන අනාථභාවය තවදුරටත් ප්‍රකාශ කරන්නක් විය.

තුන්වැනි ප්‍රවණතාව නම් අනාගත ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයන් වීමේ දිගුකාලීන අරමුණු සහිත පාර්ලිමේන්තු අපේක්‍ෂකයන් අතලොස්සක්ද පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සහභාගි වීමයි. ඒ අය අතරින් දෙදෙනකු ප්‍රචාරාත්මකව ඉදිරියට පැමිණ තිබෙන බව පෙනේ. එකිනෙකට වෙනස් වුවත්, එම දෙදෙනාටම පොදු සාධකයක් වන්නේ තමන්ගේම දේශපාලන මතවාදයක් ඉදිරිපත් කරමින් තමන්ටම නිශ්චිත දේශපාලන සහ මතවාදී අනන්‍යතාවක් ගොඩනගා ගැනීමට විහාල උත්සාහයක් දැරීමයි. මෙම අරමුණ මනාප ඡන්ද වැඩිකර ගැනීමේ ඉලක්කය ඉක්මවා යන්නකි. ජාජබ ආණ්ඩුව ඉතා ටික කලකින් දුර්වල වී, බිඳ වැටී, තමන්ට වාසි වන නව දේශපාලන අවකාශයක් බිහිවීම නිශ්චිතව සිදුවන බවද එම දෙදෙනාම විශ්වාස කරන බව පෙනේ. මේ අතර, පුද්ගලික ‘දේශපාලන පෞරුෂයක්’ යැයි ඔවුන් සිතන දේශපාලන සහ මතවාදී අනන්‍යතාවක් ගොඩනගා ගැනීමට ඔවුන් සතු නොඉවසිල්ල සහ කලබලයද පහසුවෙන් නිරීක්‍ෂණය කළ හැක්කකි.

ඇල්පිටියේ ප්‍රතිඵලයේ ඉඟිකිරීම්

පසුගියදා පැවැත්වූ ඇල්පිටිය ප්‍රාදේශීය සභා මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵල පිළිබඳ මහා විවාදයත්, එහි උණුසුමත් දැන් අවසන් වී තිබේ. විශාල දේශපාලන ව්‍යාකුලත්වයකට සහ පසුබෑම්වලට ලක්වී තිබුණ දේශපාලන පක්‍ෂ සහ කණ්ඩායම්වලට අලුත් දේශපාලන ජීවයක් හා බලාපොරොත්තු තාවකාලිකව ඇතිකළ ප්‍රතිඵලයක්ද විය. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයද ඇල්පිටිය ප්‍රාදේශීය සභා මැතිවරණ ප්‍රතිඵලයේම කාබන් පිටපතක් වනු ඇතැයිද සමහර දේශපාලන පක්‍ෂද මාධ්‍ය විචාරකයන්ද විශ්වාස කෙළේ මෙම පසුබිම තුළය. ඇල්පිටිය ප්‍රාදේශීය සභා ප්‍රතිඵලය මුළු රටටම අදාළ වන ලෙස සාමාන්‍යකරණය කිරීම, තමන්ගේ දේශපාලන ප්‍රාර්ථනා, දේශපාලන යථාර්ථය ලෙස කළවම් කර ගැනීමේ ප්‍රතිඵලයකට වඩා යමක් නොවේ.

ඒ එසේ වුවත්, ඇල්පිටිය ප්‍රතිඵලයෙන් උකහාගත යුතු එක්තරා වැදගත් දේශපාලන පාඩමක් තිබේ. එය නම් ජනාධිපතිවරණය මෙන් නොව, පාර්ලිමේන්තු, පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන මැතිවරණවලදී ජාතික (භ්එසදබ්ක) සාධකය මෙන්ම ප්‍රාදේශීය (ඛදජ්ක) සහ පුද්ගලික සාධකද වැදගත් වන්නේය යන්නයි. විශේෂයෙන්ම මෙම මැතිවරණ තුනෙහිදීම සාම්ප්‍රදායිකව වැදගත් වී තිබෙන ප්‍රාදේශීය/පුද්ගලික සාධකයක් නම් ‘සේවාදායක දේශපාලනය’ යනුවෙන් හැඳින්වෙන දේශපාලනඥයන්, මන්ත්‍රීධුර අපේක්‍ෂකයන් සහ ඡන්දදායක කොටස් අතර ගොඩ නැගී තිබෙන, අන්‍යොන්‍ය වාසි සහ සහයෝගය සහතික කරන සේවා සැපයීමේ සහ ‘සේවා ලැබීමේ’ සම්බන්ධතාවයි. දේශපාලනඥයන්ට ඡන්දයත්, ඡන්දදායකයන්ට ආර්ථික හා සමාජ ප්‍රතිලාභත් ලබාදෙන මෙම සම්බන්ධතා ජාලය, ඡන්දය දෙන්නේ කාටද යන්න තීරණය කිරීමේදී පක්ෂය තරම්ම වැදගත් සාධකයක් විය හැකිය.

මෙවර පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සජබය, එජාපය, පොදු ජන පෙරමුණු සහ සමහර ස්වාධීන කණ්ඩායම්වල අපේක්‍ෂකයන් අතර මෙවැනි සේවාදායක සම්බන්ධතා සහිත අපේක්‍ෂකයන් සිටින්නට පුළුවන. ඇමතිවරුන් ලෙස බලයේ සිටි දේශපාලනඥයෝ මෙම සේවාදායක දේශපාලනයේ ඉදිරියෙන් සිටිති. ග්‍රාමීය සමාජයේ ඉඩම් හිමියන්ද, ව්‍යාපාරිකයන්ද, සමාජ සේවකයන්ද, සමහර ප්‍රභූවරුන්ද තම ඡන්දදායක පදනම් සකස්කර ගන්නේ මෙම සේවාදයක දේශපාලන ජාලවල හිමිකරුවන් ලෙසය. මෙම පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සහභාගි වන ජාජබ අපේක්‍ෂකයන්ට මෙවැනි සේවාදායක ඡන්දදායක ජාල නොතිබෙන්නට පුළුවන. ඔවුන් මෙතෙක් කල් ආණ්ඩු බලයේ නොසිටීම එයට ප්‍රධාන හේතුවයි. එබැවින් මෙවර පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵල හැඩගැස්වීමේදී සේවාදායක දේශපාලනය ඉටුකරන කාර්යභාරය, මැතිවරණ දේශපාලනයේ දේශපාලන නිරීක්‍ෂණය කිරීමට උනන්දු වන්නන්ට ප්‍රයෝජනවත් තේමාවකි. එය ජාජබය ලබාගන්නා ඡන්ද ප්‍රමාණය සහ ආසන ප්‍රමාණයට කෙසේ බලපානු ඇද්ද යන්න විශේෂයෙන් වැදගත් කරුණකි. ලංකාවේ ඡන්දදායකයන් පැරණි දේශපාලන සංස්කෘතියෙන් නිදහස් කිරීමට සහ නව දේශපාලන සංස්කෘතියකට යොමු කිරීමට ජාජබය ගන්නා උත්සාහයේ ප්‍රතිඵල මැනීමටද ඒ මගින් ආධාර වනු ඇත.

ප්‍රතිඵල කල් තියා කිවහැකිද?

ජනාධිපතිවරණයට වඩා ළඟ එන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය සම්බන්ධ තවත් වෙනසක් නම් මැතිවරණ ප්‍රතිඵල පිළිබඳව ‘සමීක්‍ෂණ’ මත පදනම් වූ අනාවැකි පළකිරීම් නැතිවීමයි. එයටද එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ, සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය යටතේ පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ප්‍රතිඵල කල් තියා ගණනය කිරීමට මෙන්ම අනුමාන කිරීමටද ඇති දුෂ්කරතාවයි. ජනාධිපතිවරණයේදී ප්‍රධාන පක්‍ෂ සහ කණ්ඩායම්වල අපේක්‍ෂකයන් එක් එක් ආසන මට්ටමෙන් ලබාගත් ඡන්ද ප්‍රමාණයන්, නොවෙනස්ව පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදීද පුනරාවර්තනය වෙතැයි අපේක්‍ෂා කළ නොහැකිය. අප ඉහතදී හඳුනාගත් ප්‍රාදේශීය සහ ගම් මට්ටමේ ඇති සමාජීය සහ පුද්ගලික සාධකවල විය හැකි බලපෑම එයට ප්‍රධාන හේතුවයි.

සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය නිසා ඇතිවන ප්‍රතිඵල කල් තියා දැකීමේ දුෂ්කරතාව සංකීර්ණ වීමට තවත් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්‍ෂවල ඡන්දදායක පදනම්, ජනාධිපතිවරණය පැවැත්වුණ අවස්ථාවේදී තිබුණාට වඩා ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුව වෙනස් වීමයි. ජාතික ජන බලවේගය සහ සමගි ජන බලවේගය සසඳා බැලීමේදී මේ කරුණ වඩාත් පැහැදිලි වේ. සමගි ජන බලවේගයේ සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා ජනාධිපතිවරණයෙන් ජය ගනු ඇත යන විශ්වාසය, ඔහු ලබාගත්, සාපේක්‍ෂ වශයෙන් විශාල ඡන්ද ප්‍රමාණයක් වීමට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නට ඇත. දැන් ඔහු පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට සහභාගි වන්නේ පරාජිත ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයකු හා පරාජිත පක්‍ෂයක නායකයා ලෙසය. සමගි ජන බලවේගයේ ඡන්ද පදනම හා ඡන්දදායක පදනම දෙදරායාමත්, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පක්‍ෂයේ අභ්‍යන්තර ගැටුම් තියුණු වීමත් යන මේවායින් සමන්විත පසුබිම තුළ සමගි ජන බලවේගයේ ආසන ප්‍රමාණය අනුමාන කිරීම දුෂ්කරය.

ජාතික ජන බලවේගය සම්බන්ධයෙන් තිබෙන්නේ සජබය හා ප්‍රේමදාස මහතා මුහුණ දෙන අභියෝගය නොවේ. එහි දේශපාලන ශක්තිය සහ ඡන්දදායක ආකර්ෂණය වැඩිවී තිබේ. එහෙත් එය කොතෙක්ද යන්න අනුමාන කළ නොහැකිය. සජබයේ හා ජාජබයේ ඡන්ද පදනම්වල ක්‍ෂණිකව ඇතිවී තිබෙන වෙනස්කම් හඳුනාගත හැකි ඡන්දදායක තේරීම් පිළිබඳ සමීක්‍ෂණ වාර්තාද නැත. ජාජබයට බහුතරයක් ලැබේවිද? නොලැබේවිද? තුනෙන් දෙකක බලයක් ලැබේවිද? ඊළඟ පාර්ලිමේන්තුව කිසිම පක්‍ෂයකට බහුතරයක් නොලැබෙන ප්‍රතිඵලයක් ලැබේවිද? ඊළඟ අගමැතිවරයා විරුද්ධ පක්‍ෂයේ කෙනෙක් වේද? ජාජබ ආණ්ඩුව මාස කිහිපයකින් බිඳ වැටේද? යනාදි අනුමාන ප්‍රශ්න මෙන්ම ව්‍යාජ ප්‍රශ්නද මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය තුළ මතුවන්නේ මෙම අවිනිශ්චිත පසුබිම තුළය.

පසුගිය 2022 අරගලය තුළින් මතු වූ ප්‍රබල දේශපාලන සටන් පාඨ සහ අපේක්ෂා අතරින් ප්‍රධාන එකක් වූයේ ‘පාර්ලිමේන්තුවේ දෙසිය විසිපහම ගෙදර යවමු’ යන්නයි. එහි අර්ථය වූයේ අප රටේ ව්‍යවස්ථාදායකය දූෂිත, බලලෝභී සහ වෘත්තීය වශයෙන් නුසුදුසු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් නිදහස් කිරීමේ අවශ්‍යතාවයි. ලබන 14 දා පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය එම අපේක්ෂාව අර්ධ වශයෙන් ඉටුවන අවස්ථාවක් විය හැකි බව පෙනේ. නව මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් අඩකට වඩා නවක මන්ත්‍රීවරුන් වීම පාර්ලිමේන්තුව පිරිසිදු කිරීමේ පුරවැසි අපේක්ෂාව අර්ධ වශයෙන් ඉටු වීමකි. පාර්ලිමේන්තුවේ චර්යාධාර්මික පරිහාණිය ගැන ප්‍රමාණවත් සාකච්ඡාවක් ජාජබයේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයෙන්ද ඉදිරිපත් වී තිබේ. ජනාධිපතිවරයා අවධාරණය කරන පාර්ලිමේන්තුවේ චර්යාධාර්මික බිඳවැටීම ලංකාවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අර්බුදයේම කොටසකි. එහෙත් එම ප්‍රයත්නය සම්පූර්ණ වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව සහ එහි මන්ත්‍රීවරුන්ද ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී චර්යාධර්මවලට ගරුකිරීමේ පරිවර්තනයකට පත්වන්නේ නම් පමණි. පාර්ලිමේන්තුව අලුත් මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් පිරවීමෙන් නොවේ. පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධව ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුවේ සටන් පාඨය විය යුත්තේ ‘ව්‍යවස්ථාදායකයට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී චර්යාධර්මද ගෙන එමු’ යන්නයි.

 

පාර්ලිමේන්තුවේ නීති හැදීම වෙනස් විය යුතු තැන්

0

 

ක්‍රමය ප්‍රතිසංස්කරණය කරන්න අවශ්‍යයි

නීතිඥ ජාවිඩ් යුසුෆ්

පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලිය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම ගැන අපි කතා කරන්න නම් මොකක්ද දැනට තියෙන ක්‍රියාවලිය කියලා පොඩි අදහසක් ඇති කරගන්න ඕනෑ.

නීති කෙටුම්පතක් දෙආකාරයකට පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් වෙන්න පුළුවන්. එක් ක්‍රමයක් තමයි ආණ්ඩුවේ යෝජනාවක් හැටියට ඉදිරිපත් කිරීම. අනෙක තමයි පුද්ගලික මන්ත්‍රී යෝජනාවක් හැටියට ඉදිරිපත් කිරීම.

මූලික වශයෙන් මන්ත්‍රීවරයෙක් නීති සම්පාදනය ගැන යෝජනාව ඉදිරිපත් කරනවා. සංකල්පයක් වශයෙන් ඒ සංකල්පයට කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතිය හිමි වුණොත්, ඒ සංකල්පය නීති කෙටුම්පත් සම්පාදක දෙපාර්තමේන්තුවට යවනවා. ඒ දෙපාර්තමේන්තුව යෝජනාවට අදාළව පනත් කෙටුම්පතක් හදලා, නීතිපතිවරයාට යවනවා. නීතිපතිවරයා මේ කෙටුම්පත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනිද නැද්ද, වෙන නීති ප්‍රශ්න තියෙනවද කියලා බලලා, අනුමත කරලා, නැවත කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතිය සඳහා යොමු කරනවා. ඊට පස්සේ තමයි පනත් කෙටුම්පතක් හැටියට ඒක පාර්ලිමේන්තුවට එන්නේ.

පනත් කෙටුම්පතක් ලෙස පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළාට පසසේ, පුරවැසියන් කණ්ඩායමකට හෝ පුරවැසියෙකුට පුද්ගලිකව හෝ නීතිඥයෙකු මාර්ගයෙන් කරුණු ඉදිරිපත් කරලා පනත් කෙටුම්පතේ අහවල් වගන්තිය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ අහවල් වගන්තියට පටහැනියි කියලා කරුණු ඉදිරිපත් කරලා, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නිර්දේශ ලබා ගන්න පුළුවන්. ඒ නිර්දේශ කෙලින්ම පාර්ලිමේන්තුවට එවනවා. ඒ එන්න කලින් පනත් කෙටුම්පත සම්මත කරන්න පාර්ලිමේන්තුවට බලයක් නෑ.

ඒ නිර්දේශ කතානායකට ලැබිලා කතානායක පා්රලිමේන්තුව දැනුවත් කළාට පස්සේ තමයි පනත සාකච්ඡා කිරීමට ගන්න පුළුවන් වෙන්නේ. ඊට පස්සේ තමයි ඒ ගැන විවාද කරලා, අනුමත කිරීම හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කරන්නේ. ඊට පස්සේ තමයි තුන්වනවර කියවීම තියෙන්නේ, එතැනදී අවශ්‍ය නම් සංශෝධන ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවන්. හැබැයි එතන ඉදිරිපත් කරන සංශෝධන කෙටුම්පතේ මූලික හරයට විරුද්ධ වෙන්න බෑ. පොඩි පොඩි ප්‍රශ්න තමයි එතනදී නිරාකරණය කරගන්න ඕනෑ.

ඒ වගේම අධීක්ෂණ කාරක සභා අවස්ථාවේදී විපක්ෂයේ මන්ත්‍රීවරුන්ට තමන්ගේ යෝජනා ඇතුළත් කරන්න අවස්ථාව ලැබෙනවා. බරපතල ලෙස විවාද කරන්නේ දෙවෙනි වර කියවීමේදී,

කොහොම නමුත් මූලික වශයෙන් නීතියක් සම්පාදනය වුණාට පස්සේ ඒ නීතිය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි නම්, පුරවැසි අයිතිවාසිකම් හෝ අයිතිවාසිකමක් කඩ වෙලා තියෙනවා නම් අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගයක් හරහා විසඳුමක් ලබා ගන්න පුළුවන් ක්‍රමයක් තිබුණා. නමුත් දැන් පවතින ප්‍රතිපාදන වෙනස්. පනතක් මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරනවාද, නැත්නම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනිද කියන කාරණය පනත සම්මත කරන්න කලින් තමයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් විසඳා ගන්න ඕනෑ.

පනත් කෙටුම්පතක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේදී විග්‍රහකරලා, යම් වගන්ති ව්‍යවස්ථාවට පටහැනියි. ඒ නිසා තුනෙන් දෙකක් ඕනෑ. අහවල් වගන්ති සඳහා තුනෙන් දෙකට අමතරව ජනමත විචාරණයක් ඕනෑ කියලා කියනවා. නැත්නම් සාමාන්‍ය විදිහට සරල බහුතරයකින් සම්මත කර ගන්නවා.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිර්දේශ දුන්නාට පස්සේ, පාර්ලිමේන්තුවේ තුන්වන වර කියවීමේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් නිරවුල් කරගත්තේ නැති කරුණු ඇතුළත් කරලා පනත් සම්මත වෙන අවස්ථා තියෙනවා. මෙන්න මේක අපේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේ ප්‍රතිසංස්කරණය විය යුතු කැපී පෙනෙන තැනක්. මේ දෝෂය නිවැරදි කරගන්න ක්‍රමයක් හදා ගන්න අපට තවමත් බැරි වෙලා තියෙනවා.

2017 අංක 17 දරන පළාත් සභා මැතිවරණ (සංශෝධන) පනතට කාරකසභා අවස්ථාවේ දී මූලික සංශෝධන ගණනාවක් එක් කළ අවස්ථාව ඒකට හොඳ උදාහරණයක්. ඒ සංශෝධන ඉදිරිපත් කළේ කාන්තා හා තරුණ නියෝජනය වැඩි කරන්න කියලා. නමුත් තුන්වනවර කියවීමේදී සමස්ත ඡන්ද ක්‍රමයම වෙනස් කරන්න සංශෝධන ඇතුළත් කරලා තිබුණා.

2017 ජූලි 10 වන දින ගැසට් පත්‍රයේ පළ කළ මේ පනත් කෙටුම්පත 2017 ජූලි 28 දා පාර්ලිමේන්තුවේ න්‍යාය පත්‍රයට ඇතුළත් කළා. ඊට පස්සේ 2017 අගෝස්තු 9 වෙනිදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒක විභාගයට ගත්තා. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විභාග කළ කෙටුම්පතේ එක පිටුවයි තිබුණේ. ඒ අනුව 1988 අංක 2 දරන පළාත් සභා මැතිවරණ පනතේ වගන්ති 3ක් සංශෝධනය කරන්න පමණයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිර්දේශ කරලා තිබුණේ. නමුත් 2017 සැප්තැම්බර් 22 වැනි දා අවසාන වශයෙන් පාර්ලිමේන්තුව සම්මත  කළ පළාත්සභා (සංශෝධන) පනත මඟින් මූලික පනතේ වගන්ති 24ක් සංශෝධනය කරලා තිබුණා. එක පිටුව පිටු විසි හතරක් වෙලා තිබුණා. කාරක සභා අවස්ථාවේ සිදු කරලා තිබුණු  සංශෝධනවලට මිශ්‍ර ඡන්ද ක්‍රමය හඳුන්වා දීම සහ සීමා නිර්ණය කමිටුවක් ස්ථාපිත කිරීමත් ඇතුළත් වෙලා තිබුණා. ඒ නිසා ඒ පනත් කෙටුම්පත සම්මත වුණෙත් නෑ. ඒ හේතුව නිසා තමයි තවමත් පළාත් සභා ජන්දය පවත්වන්න බැරි වෙලා තියෙන්නේ. මේ වගේ බරපතළ වැරදි වෙන්න පුළුවන් අවස්ථා අපේ නීති ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලියේ තියෙනවා. ඒවා ප්‍රතිසංස්කරණය වෙන්න අවශ්‍යයි.

අනෙක් වැදගත් දේ තමයි මහජන අදහස් විමසීම. නමුත් හැම පනත් කෙටුම්පතක් සම්බන්ධයෙන්ම මහජනයාගෙන්  ගැඹුරු විමසීමක් කරන්න ඕනෑ කියලා මම හිතන්නේ නෑ. හැබැයි මූලික වෙනස්කම් කරනකොට මහජන අදහස් විමසීම කරනවානම් හොඳයි. යහපාලන සංකල්පයක් හැටියටත් එක පිළිපැදීම හොඳයි. මේකෙදී ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන යෝජනා ඇතුළත් කරලා ධවල පත්‍රිකාවක් මහජනතාවට ඉදිරිපත් කරලා, මාසයක් දෙකක් ඔවුන්ට අදහස් දක්වන්න ඉඩ තියලා, ඉන් පසුව ඉදිරි කටයුතු කරනවා නම් හොඳයි.

ඒ වගේම පාර්ලිමේන්තුවට පනත් කෙටුම්පතක් ආවාම, ඒය විග්‍රහකරගන්න, හැකියාව තියෙන අය පාර්ලිමේන්තුවට එවන්න ඕනෑ කියලා මතයක් තියෙනවා. අපි දැක්කා 17, 18, 19, 20, 21 වගේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනවලදී හැම එකටම අත උස්සපු මන්ත්‍රීවරු හිටියා. මේ පනත් අධ්‍යයනය නොකිරීම වාගේම, පක්ෂ විදිහට තීන්දුවක් ගත්තාම ඒ අනුව මන්ත්‍රීවරු ඒවාට කැමැත්ත හෝ අකමැත්ත ප්‍රකාශ කිරීමත් සිදු වෙනවා. සාමාන්‍ය පනත් අවස්ථාවලදී එහෙම වුණාට කමක් නෑ. නමුත් සමහර විශේෂ පනත්වලදී අත උස්සන්න කලින් මන්ත්‍රීවරු ඒවා හොඳින් කියවලා තේරුම් ගන්න අවශ්‍යයි. ඒ වාගේම පක්ෂය මොන තීරණය ගත්තත් ඒ පනත මහජනයාට අහිතකර නම්, මූලික අයිතීන් හෝ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි නම් අත උස්සන්නේ නැතිව ඉන්න පුළුවන් වෙන්න ඕනෑ.

මොකද සමහර පනත් ආණ්ඩුව කෙටුම්පත් කරන්නේම දේශපාලන වුවමනාවන් මත. ඒවායෙන් මහජනයාගේ අයිතිවාසිකම් සීමා වෙන අවස්ථා තියෙනවා. උදාහරණයක් හැටියට මෑත කාලයේ සම්මත කරගත්ත මාර්ගගත ක්‍රමවේදවල ආරක්ෂාව පිළිබඳ පනත ගන්න පුළුවන්. ඒ වගේම තවමත් සම්මත නොවූ විද්‍යුත් විකාශන නියාමන අධිකාරී පනත් කෙටුම්පතත් ඒ වගේ එකක්. මේවායෙන් පුරවැසියාගේ කතා කිරීමේ නිදහසට, සහ මාධ්‍ය නිදහසට තර්ජනයක් එල්ල වෙනවා. ඒ පනත් කෙටුම්පත් අවස්ථාවලදී මන්ත්‍රීවරුන්ට පුරවැසියාගේ පැත්තේ ඉඳන් මැදිහත්වීමක් කරන්න වගකීමක් තියෙනවා. නමුත් එහෙම වෙන බවක් පේන්නේ නෑ.

                                                                                                   ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

 

පනතක් විමර්ශනය කිරීමේ බලය ඕනෑ

මාධ්‍ය නීති සංසදයේ නීතිඥ තාරිකා ද සිල්වා

පසුගිය දශක කීපයේම පුරවැසියන්ගේ මනසේ පාර්ලිමේන්තුව පිළිබඳව තිබුණේ කිසිසේත්ම යහපත් ප්‍රතිරූපයක් නොවන බව අපි කවුරුත් හොඳින්ම දන්නා කාරණයක්. තවදුරටත් පුරවැසියා කියන්නේ, අතීතයේ මෙන් බලා සිටින්නන් නොවේ. මේ දශකයේ පුරවැසියන් බහුතරයක් දැනුමින් සන්නද්ධයි. ඒ වගේම ඔවුන් දේශපාලනය පිළිබඳව සක්‍රියව බලා සිටින්නන්. පාර්ලිමේන්තු නියෝජිතයන් ලබා දෙන ළාමක බලාපොරොත්තුවලින් ඔබ්බට ගිහින්, නීතිගරුක රටක ජීවත්  වීමේ අදිටනක් වර්තමාන පුරවැසියන් හට තිබෙනවා.

අපේ රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව විසින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අර්ථ නිරූපණය කිරීමටත්,  පනත් කෙටුම්පතක ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය විමසීමේ අධිකරණ බලයත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ලබා දීලා තිබෙනවා. නමුත් මෙහිදී මෙම බලය සීමා සහිතයි. තවත් පැහැදිලි කළොත්, පනත් කෙටුම්පතක් නීතියක් බවට පත් වෙන්න කලින් ඒ පනත් කෙටුම්පතේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය විමසා බලන්න පමණයි මෙම අවස්ථාවේදී හැකියාවක් ලැබෙන්නෙ.

පනත් කෙටුම්පතක් පාර්ලිමේන්තුවේ න්‍යාය පත්‍රයට ඇතුල් කරලා සතියක් ඇතුළත ඒ පනත් කෙටුම්පතේ අනූකූල හෝ අනනූකූලභාවය පිළිබඳව  ප්‍රශ්න කිරීමට රටේ ඕනෑම පුරවැසියකුට හැකියාව පවතිනවා. ඒ බව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 121 වන ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් වෙනවා. මේ කාරණාවට සක්‍රීයව දායක වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ සීමිත පුරවැසියන් කොට්ඨාසයක් පමණයි. ජනතාව වර්තමානයේ තමන්ගේ අයිතීන් භාවිතා කරන ආකාරය පිළිබඳව තවදුරටත් ප්‍රඥාගෝචර විය යුතුයි. අවදියෙන් සිට තමන්ගේ අයිතීන් ක්‍රියාත්මක කරවා ගැනීමට පෙළ ගැසිය යුතුයි.

1978 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 125 වන  ව්‍යවස්ථාවට අනුව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අර්ථ නිරූපණය කිරීම පිළිබඳ යම් ප්‍රශ්නයක් විභාග කර තීරණය කිරීම සඳහා තනි හා අනන්‍ය බලය හිමිව ඇත්තේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයටයි. පෙත්සමක් ඉදිරිපත් වුණාට පස්සේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් මෙම කරුණු විභාග කරලා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අදාළ පනත් කෙටුම්පත අනුකූලද? අනනුකූලද ? කියන තීරණය ප්‍රකාශයට පත් කරනවා. අනනුකූල නම් එයට හේතූන්ද, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ගැලපෙන ලෙස සම්මත කරන නිසි ක්‍රමවේදයද පෙන්වා දෙනවා.

නමුත්, කණගාටුවට කරුණක් තිබෙනවා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල නොවන පනත් කෙටුම්පතක් වුවත් එය පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කළ පසු නීතියක් බවට පත් වෙනවා. මෙලෙස පාර්ලිමේන්තුව සතු මෙම අසීමිත බලය එහි නියෝජිතයින් විසින්  යොදා ගන්නා ආකාරය ප්‍රශ්න සහගතයි.

පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රධාන වගකීමක් හා යුතුකමක් වන රාජ්‍ය පාලනයට අවශ්‍ය නීති සම්පාදනය කිරීම මෙලෙස රටකට ජනයාට පීඩාකාරී ආකාරයෙන් සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනනුකූල ආකාරයෙන් පනත් සම්මත කර ගැනීම තුළින් රටක නීතියේ ආධිපත්‍යට එල්ල වන්නේ විශාල බලපෑමක්.

රටක ඉදිරි අනාගතයට විශාල වශයෙන් බලපෑමක් කළ හැකි නීති හා අණපනත් ගණනාවක් ම යාවත්කාලීන කිරීමේ අවශ්‍යතාවක් ද තිබෙනවා. පාර්ලිමේන්තුවක් වැඩි අවධානය දිය යුතු තවත් කාරණයක් වන්නේ යාවත්කාලීන කිරීම්වලටයි. එමෙන්ම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අර්ථ නිරූපණයන් අනුව කටයුතු කිරීමයි.

යම් පනත් කෙටුම්පතක් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනනුකූල බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ප්‍රකාශයට පත් කළ පසුත්, පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරය මගින් සම්මත කිරීමක් සිදු වන්නේ නම් එය සැබැවින්ම ප්‍රශ්නගත කාරණයක්. ඊටත් අමතරව සම්මත කිරීමට අවශ්‍ය යහපත් ආකාරයේ පනත් කෙටුම්පතක් විවිධ පක්ෂ විපක්ෂ මත නොගැලපීම් හේතුවෙන් සම්මත නොකර සිටීම් ද සිදු වනවා. ඒ වගේම, තවත් අවස්ථාවලදී විවාදය පවතින විට ද සංශෝධන එකතු කිරීම සිදු වෙනවා.

පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදනය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සැබැවින්ම විධිමත් විය යුතුයි.

මෙයට පිළියම් ලෙස, පනතක් සම්මත වූ පසුත් එම පනත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල වෙනවා ද? යන්න විමසා බැලීමේ බලය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ලබා දෙන්නේ නම්, ඉහත කී ගැටලු ඇති නොවිය හැකියි. එවිට ව්‍යවස්ථාදායකයේ බලය අනිසි ලෙස භාවිත කිරීමට අවකාශයක් නොලැබේවි.

සංශෝධනය විය යුතු නීති කිහිපයක් පිළිබඳ පැහැදිළි කිරීමක් කළොත් හොඳයි කියලා මම හිතනවා. පළමුවැන්න තමයි, අධිකරණ විවරණ බලය. ඒ කියන්නේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 125 ව්‍යවස්ථාවේ තිබෙනවා, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අර්ථ නිරූපණය කිරීමට, යම් ප්‍රශ්නයක් විභාග කරලා තීරණය කිරීමට තනි  හා අනන්‍ය බලය හිමි වී තිබෙන්නේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට. උදාහරණයක් ලෙස මාර්ගගත ක්‍රමවල සුරක්ෂිතබාවය පිළිබඳ පනත පසුගිය කාලේ මතභේදාත්මක පනතක් වුණානේ. එහි කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවට එන විට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් දැනුම් දුන්නා, සංශෝධන නැතිනම් පාර්ලිමේන්තු විශේෂ බහුතරයෙන් මෙය සම්මත කළ හැකි බව. හැබැයි සංශෝධන තිබේ නම්, සරල බහුතරයකින් සම්මත කර ඊට පස්සේ අනිවාර්යයෙන් සංශෝධනය කළ යුතුයි කියලා. මේක සම්මත වුණේ සරල බහුතරයකින්. මොකද? සංශෝධන ගොඩක් ඉදිරිපත් වුණ නිසා. මේ වන විට සංශෝධන ගිහින් තිබුණත් තාම සම්මත වුණේ නෑ. ඒ අනුව 16 සහ 19 වගන්ති මේ බිල් එකෙන් ඉවත් වෙනවා. 16 තියෙන්නේ ආගමික් හැඟීම් නිග්‍රහයට පාත්‍රවීම. 19 තියෙන්නේ රජයට විරුද්ධව කැරළි ගැසීම. මෙහි 20 සහ 21 වගන්තිත් පුළුල් කර තිබෙනවා.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු දුන්නට පාර්ලිමේන්තුවට ඕන විදිහට සම්මත කර ගැනීම් සිදු වෙන අවස්ථා තිබෙනවා. මගේ යෝජනාව තමයි පනත සම්මත වූ පසුවත් අධිකරණයට විවරණය වීමේ බලයක්, විමර්ශනය කිරීමේ බලයක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට තිබුණා නම්, මීට වඩා ප්‍රායෝගික වෙන්න තිබුණා. එසේ වුණා නම්, පාර්ලිමේන්තුවට ඕන ඕන විදිහට ඒක සම්මත කර ගන්න බැහැ.

දිස්කසාද නීතිය, ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත වගේ දේවල් ගොඩක් සංශෝධනය විය යුතුයි. ඒ වගේම තමයි, සියලුම අමාත්‍යංශ සහ රජයේ ආයතන වලට අවශ්‍ය නීති සම්පාදනය. නව නීති යෝජනා කිරීමට නීතිමය විශේෂඥ මණ්ඩලයක් පත් කළ යුතු යි.

පාර්ලිමේන්තුව සතුව පවතින අසීමිත බලය යොදා ව්‍යවස්ථාවට අනනුකූල පනත් කෙටුම්පතක් සම්මත කිරීම වැනි, රටක අනාගතයට බලපාන සංවේදී සන්දර්භයකදී ජනතාව ක්‍රියාකාරීව අධිකරණය හමුවට ගොස් මේ ක්‍රියාවලියට මැදිහත් විය යුතුයි.  එමඟින් රටේ උත්තරීතර නීතිය මනා සේ රැක ගැනීමට විශාල පිටිවහලක් වන බවයි මගේ හැඟීම.

                                                                                                             කමණී හෙට්ටිආරච්චි

ජනතා අදහස් ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් ඕනෑ

කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ දේශපාලන විද්‍යා අධ්‍යයනාංශයේ අංශාධිපති                                 නීතිඥ  ආචාර්ය මහේෂ් සේනානායක

ශ්‍රී ලංකාවේ නීති පද්ධතිය ස්ථාපිත වුණේ යටත් විජිත සමයේ. යුරෝපයේ තිබුණු නීති පද්ධතිය ඒ ආකාරයෙන්ම ගෙනල්ලා මෙහෙ ප්ලාන්ට් කිරීමයි සිද්ධ වුණේ.

මේ නීති අපේ රටේ ස්ථාපිත වූ දා සිට අද දක්වා කාලය තුළ සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලන හා සංස්කෘතික ක්ෂේත්‍රවල විශාල වෙනසක් ඇති වෙලා තියෙනවා. ඒ වෙනස නියෝජනය වන ආකාරයට කාලයට ගැලපෙන ලෙස සහ ලෝකයේ නව ප්‍රවනතා ග්‍රහණය කරගන්න හැකි ආකාරයට නීති පද්ධතිය වගේම, නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියත් යාවත්කාලීන වීමේ අවශ්‍යතාවක් තියෙනවා.

ලංකාවේ බොහෝ නීති සම්පාදනය කළේ දේශපාලකයින්ගේ සහ පක්ෂවල අභිලාෂ, වුවමනාවන් අනුවයි. විශේෂයෙන් අපේ රටේ බොහෝ නීති සම්පාදනය වෙලා තියෙන්නේ බලයේ ඉන්න දේශපාලන පක්ෂයේ බලය තහවුරු කරගැනීමේ අරමුණින්. ජනතාවගේ අවශ්‍යතා අනුව නීති සම්පාදනය වෙලා තියෙනවා නම් ඒ ඉතාම අවම වශයෙන්. ඒ නිසා මූලික වශයෙන් ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලිය ප්‍රතිසංස්කරණයක් වෙනවා නම් මේ කාරණය පිළිබඳ අවධානය යොමු කරන්න අවශ්‍යයි.

අපේ රටේ දැනට තියෙන නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේ කාර්ය පටිපාටිය පැත්තෙන් හිතුවොත්, ලංකාවේ නීතිය හා නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලිය තියෙන්නේ අධිපති පන්තියක් අතේ. නමුත් අපි වගේ සංවර්ධය වෙමින් පවතින, විශාල ඇති නැති පරතරයක් පවතින රටවල ආන්තීකරණයට ලක්වෙලා ඉන්න බහුතරයක් මහජනතාවගේ වුවමනාවන් ඉටුවන ආකාරයේ නීති පද්ධතියක් සකස් වෙන්න ඕනෑ. නීති සම්පාදන ක්‍රමවේදයක් හැදෙන්න ඕනෑ. නමුත් නීතිය අර පැලැන්තිය අතේ තියෙනකම් ඒක වෙන්නේ නෑ.

විශේෂයෙන් නීතිය හා සම්බන්ධ භාෂාව සාමාන්‍ය මිනිසුන්ටත් තේරෙන ආකාරයේ සරල එකක් වෙන්න ඕනෑ. එහෙම නොවෙනවා නම් මේ දැනුම ආයුධයක් ලෙස භාවිත කරන පැලැන්තියක් අතට මේ නීතිය පත් වෙනවා. වෙලා තියෙනවා. අපේ රටේ නීති කෙටුම්පතක්, පනතක් හෝ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අරන් බලන්න, කෙටුම්පත් කරපු, හදපු කෙනාට ඇරෙන්න ඒවා තේරෙන්නේ නෑ. ඉතාමත් සංකීර්ණ ආකෘතියක්, සංකීර්ණ භාෂාවක් භාවිත කරලා ඒවා සකස් කරලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා නීතිය සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට සමීප, සරලව තේරුම්ගන්න පුළුවන් වෙන විදිහට ලේඛනගතවීමේ අවශ්‍යතාවක් තියෙනවා. රටේ බහුතරයක් වන සමාජීය වශයෙන් පීඩාවට පත් වෙලා, කොන් වෙලා ඉන්න, අසරණ මිනිසුන්ටත් මේ නීතියේ පිළිසරණ අවශ්‍යයි. එහෙම වෙන්න නම් මේ නීතිය සම්බන්ධයෙන් භාවිත කරන භාෂාවේ වෙනසක් වෙන්න ඕනෑ කියලා මම හිතනවා.

අපි නීතියක් සම්පාදනය කිරීමෙන්, ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ සමාජයේ දියුණුව සහ මහජනයාගේ අභිවෘද්ධිය. අපේ රටේ භාවිත නියෝජත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යටතේ මහජනයා තමන් වෙනුවෙන්, තමන්ගේ අනාගතය වෙනුවෙන්, අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් නීති සම්පාදනය කරන්න තමයි නියෝජිතයෝ පිරිසක් පාර්ලිමේන්තුවට යවන්නේ. එහෙනම් ඒ අය සැබෑ ලෙසම මහජනයාගේ වුවමනාවන්, අපේක්ෂාවන් නියෝජනය කරන පිරිසක් වෙන්න ඕනෑ. නමුත් ඒ වැඩේ අපේ පාර්ලිමේන්තුව තුළ සිදුවෙන්නේ නෑ. එහෙම වෙන්නේ නැත්නම් ඒ පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේ කොයි තරම් ප්‍රතිසංස්කරණ කළත් වැඩක් වෙන්නේ නෑ. ඒ නිසා නිවැරදි මහජන නියෝජනයක් සිදුවෙන අකාරයෙන් මහජන නියෝජිතයින් තෝරා පත් කරගැනීමේ ක්‍රමයක් අපට තියෙන්න අවශ්‍යයි. ඒ නිසා ඒ ගැන අපි අවධානය යොමු කරන්න ඕනෑ.

ඒ වගේම මේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේදී නීතියක අවශ්‍යතාව මොකක්ද කියලා බලන්න අවශ්‍යයි. ඒ පිළිබඳ මහජනයාගේ මතය විමසලා බලන්න ඕනෑ. ඒ නීති ක්‍රියාවට නැගීමේදී මහජනයාට ඇති වෙන්න පුළුවන් අපහසුතා මොනවාද කියලා හිතන්න ඕනෑ. ඒ නීතිය හදන්න මූලාශ්‍ර වුණේ මොනවාද, කොහෙන්ද ඒ අවශ්‍යතාව හඳුනාගත්තේ, මේ නීතිය ගෙන ඒමෙන් වෙන්න පුළුවන් අඩුපාඩු, බලපෑම් මොනවද කියන කාරණා පිළිබඳ පර්යේෂණ කරන්න ඕනෑ. ඒ මත තමයි නීතියක් සම්පාදනය කරන්න ඕනෑ. ඒහෙම නැතිව බලයේ ඉන්න කෙනෙක්ගේ ඔළුවට ආව පලියට හදිසියේ නීති සකස් කරන්න බෑ.

ඒ නිසා යම් නීතියක් සකස් කරන්න කලින් පර්යේෂණ කරන්න අවශ්‍යයි. මම දන්නා තරමින් ලංකාවේ නීති සම්පාදනයේදී එවැනි පර්යේෂණ සිදු වෙන්නේ නැති තරම්. පර්යේෂණ පිළිබඳ හැකියාව ඇති, පුහුණුව ඇති පිරිස් ලවා පර්යේෂණ කරලා තමයි රටක නීති හදන්න ඕනෑ. නමුත් අපිට පේන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ කණ්ඩායමක් එකතු වෙලා හදිසියේ නීතියක් හදනවා.

නීති සම්පාදනයේදී ජනතා අදහස් සෘජුව ලබා ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් තියෙන්න ඕනෑ. අපි දන්නවා දකුණු අප්‍රිකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සකස් කරනකොට ජනතා අදහස් සෘජුව ලබා ගත්තා.

අපේ රටේ නීති සකස් කරනකොට අදහස් විමසලා පත්තරේ දැන්වීමක් දානවා, ගැසට් එකක් ගහනවා වෙන්න පුළුවන්. නමුත් ඒ ක්‍රම හරහා මේ කාරණා හරියට මහජනතාව අතරට යන්නේ නෑ. ඒ නිසා අද කාලයට ගැලපෙන ලෙස ඒවාට ක්‍රමවේද භාවිත කරන්න ඕනෑ. සමාජ මාධ්‍ය, විද්‍යුත් මාධ්‍ය භාවිත කරන්න පුළුවන්. ඒ වගේ පුළුල්ව ජනතා අදහස් ලබා ගැනීමේ ක්‍රමයක් තියෙන්න අවශ්‍යයි.

විශේෂයෙන් නීතිය අදාළ වෙන සමාජ කණ්ඩායම්වල අදහස් හරියට අරගන්න ඕනෑ. නීතිය සකස් කිරීමෙන් බලපෑමට ලක් වෙන්නේ ධීවර ප්‍රජාව වෙන්න පුළුවන්, ගොවියෝ වෙන්න පුළුවන්, එහෙමත් නැත්නම් කම්කරුවෝ වෙන්න පුළුවන්. ඒ නිසා මේ නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේ දී මහජනයාගේ අදහස් සෘජුව ලබා ගැනීම ඉතාම වැදගත්.

                                                                                                    ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

 

 

 

 

 

 

 

ජනාධිපතිවරණයට අපේක්ෂකයන් වියදම් කළ මුදල් මෙහෙමයි

මේ වියදම් ඇත්තදැයි ඔබම තීරණය කරන්න

අනුර     වියදම මිලියන 527       ආදායම මිලියන 539

සජිත්      වියදම මිලියන 1130     ආදායමත් මිලියන 1130

රනිල්     වියදම මිලියන 990       ආදායම් ඉදිරිපත් කර නෑ

නාමල්   වියදම මිලියන 388        ණය මිලියන 199

සජිත් හා රනිල් ගුවනින් ගිහින්                                                                                        අනුරට විදේශ මුදල්                                                                                                සජිත් ටිකට් විකුණලා                                                                                                  නාමල්ට ධම්මික සල්ලි දීලා

ලසන්ත රුහුණගේ

පසුගිය ජනාධිපතිවරණය සඳහා පළමු වරට ක්‍රියාත්මක වූ 2023 අංක 3 දරන මැතිවරණ වියදම් නියාමනය කිරීමේ පනත අනුව ඒ සඳහා තරග කළ අපේක්ෂකයන් සිය ආදායම් හා වියදම් වාර්තා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට බාර දී තිබේ. ජනාධිපතිවරණ ප්‍රතිඵල ප්‍රකාශයට පත්කර දින 21ක කාලයකදී එම ප්‍රකාශ ලබාදිය යුතු අතර ජනාධිපතිවරණයට තරග කළ අපේක්ෂකයන් 38 දෙනා අතුරෙන් නියමිත දිනයේදී එම ආදායම් හා වියදම් වාර්තා බාර දී තිබුණේ අපේක්ෂකයන් 35 දෙනෙකු පමණයි.  ජනසෙත පෙරමුණ හා එහි අපේක්ෂක බත්තරමුල්ලේ සීලරතන හිමි, ස්වාධීන අපේක්ෂකයන් වූ සරත් කීර්තිරත්න හා අරියනේත්තිරන් පාක්කිය සෙල්වම් යන අපේක්ෂකයන් තිදෙනා ඔවුන්ගේ ආදායම් හා වියදම් වාර්තා බාර දී තිබුණේ නැති අතර ඔවුන් ඉදිරිපත් වූ පක්ෂවල හා ස්වාධීන කණ්ඩායම්වල ආදායම් හා වියදම් වාර්තා බාරදී තිබුණේ නැත.

ඊට අමතරව අනෝජ් ද සිල්වා තරග කළ  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී එක්සත් ජාතික පෙරමුණ, අබුබකර් මුහම්මදු ඉන්ෆාස් තරග කළ එක්සත් ප්‍රජාතක්ත්‍රවාදී සන්ධානය, ජනක රත්නායක තරග කළ එක්සත් ලංකා පොදු ජන පක්ෂය, නාමල් රාජපක්ෂ (මහින්ද රාජපක්ෂගේ පුතා නොවේ)  තරග කළ සමබිම පක්ෂය, රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා නාම යෝජනා කළ චන්න ලලිත් වික්‍රමසිංහ, ඇන්ටනි වික්ටර් පෙරේරා මහතා නාම යෝජනා කළ එච්එම් අසිත බණ්ඩාර, කේකේ පියදාස මහතා නාම යෝජනා කළ අර්චනා රණතුංග යන ඡන්ද හිමියන්ද ඔවුන්ගේ ස්වාධීන කණ්ඩායමට අදාළ ආදායම් හා වියදම් වාර්තා බාර දී තිබුණේ නැත.

මේ අනුව අපේක්ෂකයන් තිදෙනෙකු සහ පක්ෂ ලේකම්වරුන් හා ස්වාධීන අපේක්ෂකයන් නාම යෝජනා කළ 10 දෙනෙකු මැතිවරණ වියදම් නියාමන පනත යටතේ දඬුවමට ලක්වීමට නියමිතව ඇත.

ජනාධිපතිවරණයේදී තරග කරන අපේක්ෂකයකුට වියදම් කළ හැකි උපරිම මුදල රු. 1,120,979,151.60ක් වූ අතර පක්ෂයකට හෝ ස්වාධීන කණ්ඩායමකට වියදම් කළ හැකි උපරිම මුදල රු. 747,319,434.40ක් විය.

අපේක්ෂකයා හෝ දේශපාලන පක්ෂය හෝ ස්වාධීන කණ්ඩායම බාරගනු ලැබූ දායකත්ව හෝ පරිත්‍යාග, එම දායකත්ව හෝ පරිත්‍යාග ද්‍රව්‍යමය වශයෙන් ලැබුණේ නම් ඒවායේ ඇස්තමේන්තු වටිනාකම, එම දායකත්ව පරිත්‍යාග කරනු ලැබුයේ ත්‍යාග, ණය මුදල්, අත්තිකාරම් හෝ තැන්පතු වශයෙන්ද යන වග සහ පරිත්‍යාග හා දායකත්ව සිදුකළ පුද්ගලයා හෝ ආයතනයේ නම, ලිපිනය, ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය, දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ලබාදුන් ටින් අංකය එම වාර්තා ලබාදීමේදී ඉදිරිපත් කළ යුතු බව මැතිවරණ කොමිසම නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රයේ සඳහන් විය.

ප්‍රචාරක දැන්වීම්, අත් පත්‍රිකා, ධජ, පතාක, සිතුවම්, ඡායාරූප, දැන්වීම් පත්‍ර, පෝස්ටර්, ගුවන් විදුලි හෝ රූපවාහිනී ප්‍රචාර, පුවත්පත්, වාර සඟරා, සමාජ මාධ්‍ය, ඩිජිටල් පුවරු හෝ ඕනෑම ඩිජිටල් මාධ්‍ය හෝ වෙනත් ප්‍රකාශන සහ වාහන ධාවනයට ඉන්ධන සැපයීම ආදිය පිළිබඳ විස්තර ඇතුළත් කළ යුතු බව එම ගැසට් නිවේදනයේ සඳහන් කර තිබුණි.

ඒ අනුව එම වාර්තා නියමිත දිනට බාර නොදීම හා එම වාර්තා දෝෂ සහිත වීම නීති විරෝධී වන අතර එය ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත්කර ගැනීමේ ඡන්ද විමසීම් පනතේ සඳහන් දණ්ඩනයට යටත් වන්නක් බවද එහි අවධාරණය කර තිබුණි.

ඒ අනුව මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව විසින් අපේක්ෂකයන්ට හා දේශපාලන පක්ෂ හෝ ස්වාධීන කණ්ඩායම් ආදායම් හා වියදම් වාර්තා ලබාදිය යුතු ආකාරය පිළිබඳ ආකෘතියක්ද ලබාදී තිබේ. අපේක්ෂයන් සඳහා ලබාදී ඇති වියදම් වාර්තාවේ ඉල්ලා ඇත්තේ වියදම් කළ කාර්යය, එහි මූල්‍යමය වටිනාකම, එක් එක් වියදම් දැරීම සඳහා මුදල් සපයා ගනු ලැබූ ආකාරයට අදාළ ලැබීම් ප්‍රභවය හා ඒ සඳහා අදාළ පුද්ගලයාගේ ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය හෝ ටින් අංකයයි. එහිදී වියදම් සනාථ කළ හැකි ලේඛන වෙන් වෙන්ව ඉදිරිපත් කළ යුතු බවද සඳහන් කර තිබේ.

ආදායම් වාර්තාවලදී බැංකු ගිණුම, මූල්‍යමය, ද්‍රව්‍යමය හා සේවා ලැබීම්, එම ලැබීම්වල ස්වභාවය (ද්‍රව්‍යමය, ත්‍යාග, ණය, අත්තිකාරම් හෝ තැන්පතු) මූල්‍ය වටිනාකම, නම, ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය හෝ ටින් අංකය ආදිය ඉල්ලා තිබේ. දේශපාලන පක්ෂ හෝ ස්වාධීන කණ්ඩායම්ද ඉදිරිපත් කළ යුත්තේ එම තොරතුරුමය.  ඒ අනුව ප්‍රධාන අපේක්ෂකයන් වූ අනුර කුමාර දිසානායක, සජිත් ප්‍රේමදාස, රනිල් වික්‍රමසිංහ හා නාමල් රාජපක්ෂ  ඉදිරිපත් කර ඇති ආදායම් හා වියදම් වාර්තා මෙසේ හඳුනාගත හැකිය.

එම ආදායම් හා වියදම් වාර්තාවල ඇත්තේ සත්‍ය කරුණුද නැද්ද යන්න මහජන සුපරීක්ෂණයට ලක්විය යුත්තක් වන අතර එහිදී එම වාර්තාවල දක්වා නැති ඇත්ත වියදම් හා ඇත්ත ආදායම් පිළිබඳ මහජන හා නිරීක්ෂක සාකච්ඡාවක් ඇතිවී ඒ තුළින් සත්‍යය අනාවරණය කරගත යුතුය.

අනුර කුමාර දිසානායක

පෞද්ගලිකව ලබාගත් ආදායම් හෝ දරන ලද වියදම් නොමැති බව ඔහු සඳහන් කර ඇති අතර පක්ෂය විසින් එම කටයුතු සිදුකළ බව සඳහන් කර ඇත.

ඔහුගේ ප්‍රවාහන කටයුතු සඳහා පීඑච්- 6373 දරන ඩබල් කැබ් රථයට අනුමැතිය ලබාගෙන ඇති අතර අනුමැතිය ලබාගෙන ඇති අමතර වාහනය වන්නේ සිබීජී- 2963 දරන රථයයි.

ඒ සඳහා රියැදුරකු නම් කර ඇති අතර ඔහුට වේතනයක් ගෙවන්නේ නැති බව සඳහන් කරයි. එමෙන්ම නිත්‍ය වාහනය අපේක්ෂකයාගේ වාහනයක් බව සඳහන් කරයි.

ජනාධිපතිවරණ ප්‍රචාරක කටයුතු වෙනුවෙන් කාර්යාලයීය ලිපිද්‍රව්‍ය ලබා ගැනීමක් හෝ භාවිත කිරීමක් සිදුනොකළ බවද සඳහන් කරයි.

පුද්ගලික දුරකතන අංකයේ මාසික බිල්පත රු. 5000ක් බව සඳහන් කරන අතර සන්නිවේදන මාධ්‍ය ලෙස ස්ථාවර දුරකතන අංක දෙකක් සඳහන් කරයි. ඉන් එකක් සඳහා රු. 20,774.74ක්ද, අනෙක සඳහා රු. 42,291.62ක්ද වැය වූ බව සඳහන් කර තිබේ.

අනුර කුමාර දිසානායක මහතා තරග කළ ජාතික ජන බලවේගය ජනාධිපතිවරණය සඳහා වැය කරන ලද මුළු මුදල වශයෙන් සඳහන් කරන්නේ රු. 527,999,889.38කි.

ලැබුණු මුළු ආදායම ලෙස රු. 539,895,305.12ක් සඳහන් කරන අතර ඉන් රු. 535,763,805.12ක් මූල්‍ය ආධාර වශයෙන් ලැබුණු බවද, රු. 4,131,500ක් ද්‍රව්‍ය ආධාර  බවද සඳහන් කරයි.

එම පක්ෂයට පෞද්ගලික මට්ටමින් ලැබී ඇති මූල්‍ය ආධාර රුපියල් 4000 සිට රුපියල් ලක්ෂ 30 දක්වා පරාසයකට විහිදෙන අතර ඊට අමතරව පක්ෂයේ ප්‍රාදේශීය ආධාර ලැයිස්තු මගින් ආධාර ලැබුණු බව සඳහන් කර ඇත.

පක්ෂ කාර්යාලයට ලැබුණු විදේශීය මූල්‍ය ආධාර ගැනද සඳහන් කර ඇති අතර කැනඩාව, ඕස්ටේ්‍රලියාව, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය, බි්‍රතාන්‍ය, ඉතාලිය, ප්‍රංශය, ඕමානය, ජර්මනිය, බෙල්ජියම, සවුදි අරාබිය, ජපානය, මාලදිවයින යන රටවල විවිධ කමිටු මගින් එම ආධාර ලබාදී තිබේ.

ද්‍රව්‍ය පරිත්‍යාග යටතේ කාර්යාල පරිශ්‍ර 152ක් නොමිලේ ලැබුණු බව සඳහන් කරයි. අනෙකුත් ද්‍රව්‍යමය ලැබීම් යටතේ ශබ්ද විකාශන, වාහන, ඉන්ධන, පුටු, වේදිකා, උත්සව ශාලා, රීප්ප, ජීඅයි බට, ජෙනරේටර්, රැස්වීම් සඳහා උපකරණ ආදිය නොමිලේ ලැබුණු බව සඳහන් කරයි.

වියදම් යටතේ සඳහන් කරන්නේ, මුද්‍රණ, ප්‍රකාශන, දැන්වීම්, ප්‍රදර්ශනය කිරීම, අත් පත්‍රිකා, කොඩි, ඡායාරූප හා පෝස්ටර් ආදිය සඳහා රු. 245,307,815.50ක් වැය කළ බවයි. රූපවාහිනී හා ගුවන් විදුලි ප්‍රචාර සඳහා රු. 172,472,282.70ක් වියදම් කළ බවයි.

පුවත්පත්, ජර්නල්, සමාජ මාධ්‍ය හා ඩිජිටල් ප්‍රකාශනයන් සඳහා රු. 36,002,885,18ක් වැය කළ බවයි. රැස්වීම් ස්ථාන හා උපකරණ සඳහා රු. 70,211,361ක් වියදම් කළ බවයි. අනෙකුත් කාර්යයන් හා වාහන කුලියට ලබා ගැනීමට රු. 2,356,750ක් වැය කළ බවයි. ඉන්ධන සඳහා රු. 1,648,795ක් වැයකළ බවයි.

ඒ අනුව ජනාධිපතිවරණ මෙහෙයුම් කටයුතුවලදී ජාතික ජන බලවේගයට 11,895,415.74ක් ඉතිරි වී ඇත.

සජිත් ප්‍රේමදාස

ඔහුගේ මුළු වියදම වශයෙන් රු. 936,258,524.60ක් සඳහන් කර ඇත. ඒ පක්ෂය විසින් ඔහු වෙනුවෙන් කළ වියදමට අමතරවය.

මුද්‍රණ, ප්‍රකාශන, තැපැල්, දැන්වීම් ප්‍රදර්ශනය, අත් පත්‍රිකා, බැනර්, චිත්‍ර, ඡායාරූප හා ප්‍රචාරක පුවරු සඳහා වියදම රු. 41,599,620ක් වී ඇති අතර ප්‍රචාරක දැන්වීම් නිර්මාණය සඳහා හා රූපවාහිනී හා ගුවන් විදුලි දැන්වීම් සඳහා රු. 552,415,565.08ක් වියදම් කර ඇත.

පුවත්පත් දැන්වීම්, සමාජ මාධ්‍ය දැන්වීම්. ඩිජිටල් පුවරු දැන්වීම් හා අනෙකුත් ප්‍රකාශනයන් සඳහා වියදම රු. 118,498.630.65 කි.

දේශපාලන රැස්වීම් සඳහා ස්ථාන හා උපකරණ වෙනුවෙන් රු. 75,030.959.04ක් වියදම් කර ඇති අතර ගුවන් ගමන් ඇතුළු ප්‍රවාහන කටයුතු වෙනුවෙන් රු. 16,366, 996.97 ක් වියදම් කර ඇත.

එහි ආදායම් සම්බන්ධයෙන් සඳහන් කරන්නේ රු. මිලියන 936,258.550ක් ලැබුණු බවයි. එම ආදායම ලැබී ඇති බව සඳහන් කරන්නේ රු.50,රු.1000 හා රු. 10,000 යන මිල යටතේ සිය පක්ෂයේ සාමාජිකයන්ට විකුණා ලැබූ මුදල්වලින් බවයි.

සජිත් පේ්්‍රමදාස මහතා ඉදිරිපත් වූ සමගි ජන බලවේගය ජනාධිපතිවරණය වෙනුවෙන් රු. 194,087,715.04ක් වියදම් කළ බව සඳහන් කර ඇත.

ශබ්ද විකාශන, වීඩියෝ තිර, පුටු ඇතුළු වේදිකා සඳහා රු. 57,156,250ක් වියදම් කර ඇති අතර පුවත්පත්, සමාජ මාධ්‍ය, ඩිජිටල් තිර හා ඩිජිටල් මාධ්‍ය දැන්වීම් සඳහා රු. 72,293,485.16ක් හා රු. 64,637,979.88 ක් වියදම් කර ඇත.

එහි සම්පූර්ණ ආදායම වශයෙන් රු. 194,087,715.04ක් සඳහන් කර ඇති අතර ඒ සඳහා රු. 50,000,000 ක් ලැබී ඇත්තේ සමගි ජන බලවේගය පක්ෂ අරමුදලෙනි. ඊට අමතරව රු.50, රු.1000 හා රු.10,000 ටිකට් සාමාජිකයන්ට විකුණා රු. 144,087.715.04ක් ලැබී ඇත. එසේ රු. 1000 ටිකට් විකුණා වැඩිම මුදලක් ලබාදී ඇත්තේ හර්ෂණ රාජකරුණා හිටපු මන්ත්‍රීවරයා වන අතර ඔහු ලබාදී ඇති මුදල රු. 12,810,000 කි.

ඒ අනුව සමගි ජන බලවේගයේ සම්පූර්ණ වියදම රු. 1,130,346,239.64 ක් වන අතර එම පක්ෂයට ලැබී ඇති මුළු ආධාර ප්‍රමාණය රු. 1,130,346,239,.64කි.

මේ අනුව බැලූ විට සමගි ජන බලවේග අපේක්ෂකයාගේ හා පක්ෂයේ  ආදායම් හා වියදම් සමාන වී ඇත.

රනිල් වික්‍රමසිංහ

ඔහුගේ මුළු වියදම ලෙස සඳහන් කරන්නේ රු. 990,327,687.16කි. ඒ තුළ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය එළිදැක්වීම සඳහා රු. 3,401,250ක්, මුද්‍රණ හා ලිපි ද්‍රව්‍ය වියදම් ලෙස රු. 289,613,000ක් සඳහන් කරන අතර එහි පත්‍රිකා, පෝස්ටර් හා ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය සඳහා රු. 281,664,000ක් වියදම් වූ බව සඳහන් කරයි. වෙනත් වියදම් යටතේ කුලී සහ උපයෝගීතා සඳහා රු. 514,291.63ක් හා ටෙලිපෝන් සඳහා රු. 216,090ක් වියදම් කළ බව සඳහන් කරයි. එසේම ප්‍රචාරණ හා ප්‍රවර්ධන මුළු වියදම රු. 392,968,122.13ක් වශයෙන් සඳහන් කරන අතර  ඒ තුළ රූපවාහිනී නාලිකා සඳහා රු. 291,386,290ක්, ගුවන් විදුලි නාලිකා සඳහා රු. 23,108,950ක්, ඉරිදා පුවත්පත් සඳහා රු. 47,286,986.65ක්, දිනපතා පුවත්පත් සඳහා රු. 28,129,295.48ක් හා බාහිර ප්‍රචාරණයන් සඳහා රු. 3,056,600ක් වැයකළ බව සඳහන් කරයි. එමෙන්ම ඒජන්සි හා නිෂ්පාදන වියදම් ලෙස රු. 80,160,000ක් සඳහන් කරයි.

ඩිජිටල් මාධ්‍ය වියදම් ලෙස රු. 107,112,903.53ක් සඳහන් කරන අතර ඒ ඩිජිටල් මාධ්‍ය මිලදී ගැනීම් සඳහා රු. 64,112,903.53ක්, ඩිජිටල් අන්තර්ගත නිර්මාණය සඳහා රු. 15,000,000ක් හා එස්එම්එස් ප්‍රචාරණයන් සඳහා  රු. 28,000,000ක් වශයෙනි. ගමනා ගමන හා ප්‍රවාහන වියදම් වශයෙන් රු. 62,212,969.87ක් සඳහන් කර ඇති අතර ඒ තුළ හෙළිකොප්ටර් ගමන් සඳහා රු. 29,092,719.87ක් හා අනෙක් ප්‍රවාහන කටයුතු සඳහා රු. 33,120,250ක් වියදම් ඇත.

වේදිකා, ශබ්ද විකාශන හා ආලෝකකරණ කටයුතු සඳහා රු. 23,950.000ක්ද, උපකරණ කුලියට, හා මිලදී ගැනිම් සඳහා රු. 4.952,100ක්, මාධ්‍ය සාකච්ඡා සඳහා රු. 2,101,550ක් හා හඳුනා නොගත් වියදම් වශයෙන් රු. 23,125,410ක් දක්වා ඇත.

විශේෂත්වය වන්නේ එක් පිටුවක සඳහන් කර ඇති එම වියදම්වලට අදාළ කිසිදු සහාය ලේඛනයක් රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ලබාදී නොතිබීමය. එමෙන්ම මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව ලබාදුන් ආකෘතිය අනුවද එය ලබාදී නැති අතර ඒ සඳහා දිව්රුම් ප්‍රකාශයක්ද ලබාදී නැත. එමෙන්ම ලැබුණු ආදායම් මෙන්ම එම ආදායම් ලැබුණේ කෙසේද යන්නද සඳහන් කර නැත.

තවදුරටත් ස්වාධීන අපේක්ෂකයකු වශයෙන් රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා නාම යෝජනා කළ ඡන්දදායකයා වන චන්න ලලිත් වික්‍රමසිංහ විසින් ඉදිරිපත් කළ යුතු එම ස්වාධීන කණ්ඩායම විසින් වැයකරන ලද මුදල් හා එයට ලැබුනු ආදායම් පිළිබඳ වාර්තාවද ලබාදී නැත.

නාමල් රාජපක්ෂ

ජනාධිපතිවරණයට අදාළ සියලු ප්‍රචාරණ වියදම් ශ්‍රී ලංතා පොදුජන පෙරමුණ විසින් දරනු ලැබූ බව ඔහු සඳහන් කර ඇත. එමෙන්ම සියලුම ආදායම් පක්ෂය වෙත ලබාදුන් බවද සඳහන් කර ඇත.

ඔහුගේ ප්‍රවාහන කටයුතු සඳහා සීඒආර් 3322 වාහනය භාවිත කළ බවත්, එහි රියැදුරුට වේතනයක් ලබාදුන් බවත් සඳහන් කරයි. එම නිත්‍ය වාහනය ඒෂියා ෆ්ලීට් ලංකා ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් ආයතනයට අයත් බවත් එහි ලිපිනය අංක 167 බී මාකොල දකුණ, මාකොල බවත් සඳහන් කරයි.

ප්‍රචාරක කටයුතු වෙනුවෙන් වෙනම කාර්යාලයක් භාවිත නොකරන ලද බවත් පක්ෂ කාර්යාලය ඒ සඳහා භාවිත කළ බවත් සඳහන් කරයි.

ජංගම දුරකතනයේ මාසික බිල්පත රු. 20,000ක් පමණ වන බවත්, වෙනත් ආකාරයේ සන්නිවේදන මාධ්‍යයන් භාවිත කළේ නැති බවත් සඳහන් කරයි.

නාමල් රාජපක්ෂව අපේක්ෂකයා ලෙස ඉදිරිපත් කරන ලද ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණ වියදම් කරන ලද මුළු මුදල වශයෙන් රු. 388,939,085ක් සඳහන් කරයි. ඒ මුද්‍රණ ලිපි ද්‍රව්‍ය වෙනුවෙන් රු. 65,287,086ක්, රැස්වීම් වෙනුවෙන් රු. 205,671,450ක්, ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය මුද්‍රණය වෙනුවෙන් රු. 79,307,800ක්, ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය එළි දැක්වීම වෙනුවෙන් රු. 3,359,750ක්, ප්‍රවාහනය වෙනුවෙන් රු. 11,631,012ක් හා විද්‍යුත්, මුද්‍රිත හා සමාජ මාධ්‍ය මාධ්‍ය නිර්මාණ වෙනුවෙන් රු. 23,144,987ක් වශයෙනි.

ලංකා බැංකුවේ ටොරින්ටන් ශාඛාවේ ඇති ගිණුමක් වෙත ලැබුණ මුළු ආදායම ලෙස එහි සඳහන් කර ඇත්තේ රු. 105,250,000කි.

එම වාර්තාවට අමුණා ඇති වරලත් ගණකාධිකාරි හේමචන්ද්‍ර සහ සමාගමේ වාර්තාවට අනුව ආධාරවලට අමතරව බැංකු ගිණුමෙන් කර ඇති වියදම් ප්‍රමාණය රු. 83,579,363ක් වන අතර වියදම් කරන ලද මුළු මුදල රු. 388,393,085ක් වේ. ඒ අනුව ඌනතාව හෙවත් ණය ප්‍රමාණය රු. 199,563,722ක් වේ.

විස්තරාත්මක වාර්තාවලට අනුව මුද්‍රණ හා ලිපි ද්‍රව්‍යවලට අදාළ රු. 65,278,086ක වියදම වෙනුවෙන් ජංගම ගිණුමෙන් රු. 59,850,814ක් වියදම් කර ඇති අතර ඉතිරි රු. 5,427,272ට අදාළ වියදම් ණයට සිදුකර ඇත. එසේම රැස්වීම් සඳහා වූ රු. 205,671,450ක වියදම වෙනුවෙන් ජංගම ගිණුම මගින් රු. 11,535,000ක් වියදම් කර ඇති අතර ඉතිරි රු. 194,136,550ක වියදම ණයට සිදුකර ඇත.

ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය මුද්‍රණය සඳහා වන රු. 79,307,800ක වියදමෙන් රු. 12,193,540ක වියදමක් ජංගම ගිණුමෙන් සිදුකර ඇති අතර ඒ සඳහා අජිත් නාරංගල මහතා රු. 120,000ක්ද, වතු සේවක සංගමය රු. 130,000ක්ද, ඉතිරි රු. 66,864,251ක මුදලත් ධම්මික පෙරේරා මහතාද ලබාදී ඇත. ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය එළිදැක්වීමට අදාළ සම්පූර්ණ මුදල වන රු. 3,359,750ක මුදල ධම්මික පෙරේරා මහතා ලබාදී ඇති අතර ප්‍රවාහනය සඳහා වන රු. 11,631,012ක මුදලද ධම්මික පෙරේරා මහතා ලබාදී ඇත. ඊට අමතරව විද්‍යුත්/මුද්‍රිත හා සමාජ මාධ්‍ය නිර්මාණ සඳහා වන රු. 23,144,987ක මුදලද ධම්මික පෙරේරා මහතා විසින් ලබා දී ඇත.

මුළු ලැබීම් වන රු. 105,250,000ක මුදලින් රු. 105,000,000ක් ධම්මික පෙරේරා විසින් ලබා දී ඇති අතර ඉතිරි මුදල වන රු. 250,000න් රු. 120,000ක් අජිත් නාරගල හා රු. 130,000ක් වතු සේවක සංගමය  ලබාදී ඇත.

 

හිටපු විනිසුරු ජයකි ද අල්විස්ගේ ‘විෂමාචාරය’ ගැන විජිත හේරත් නොකියූ ඇත්ත කතාව

■ කේ. ඩබ්ලිව්. ජනරංජන

පසුගිය සතියේ උදය ගම්මන්පිළ මහතා විසින්, පාස්කු දින ප්‍රහාරයට අදාළව හිටපු මහාධිකරණ විනිසුරු ජයකි ද අල්විස්ගේ කමිටුව සැකසු වාර්තාවක් ප්‍රසිද්ධ කරන්නට යෙදිණ. එහි වර්තමාන ආණ්ඩුවේ මහජන ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් රවි සෙනෙවිරත්නගේ හා පොලිස් සේවයට නැවත කැඳවනු ලැබු ශානි අබේසේකරගේ නම් සඳහන් විය.

ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය වී තිබුණේ, ජයකි ද අල්විස් වාර්තාවේ විශ්වසනීයත්වය ප්‍රශ්න කරන්නටය. එනයින් එම වාර්තාව ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන්නටය. ඒ සඳහා ආණ්ඩුව කළේ, ඒක පුද්ගල කමිටුවේ සාමාජික ජයකි ද අල්විස් හිටපු විනිසුරුවරියගේ ‘විශ්වාසවන්තභාවයට’ පහර දීමය.

කැබිනට් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක විජිත් හේරත් ඔක්තෝබර් 22වැනිදා පැවැති මාධ්‍ය හමුවේදී, ජයකි ද අල්විස් වාර්තාව  ආණ්ඩුව පිළිගන්නේ නැති බව කීවේය. එපමණක් නොවේ, හිටපු මහාධිකරණ විනිසුරු ජයකි ද අල්විස් ගැන අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාව විසින් සකසන ලද වාර්තාවකින් යැයි කියමින්, ඇය ‘විෂමාචාර’ චෝදනාවකට ලක්ව කාලයක් වැඩ තහනම් වී සිටි අයකු බවද කීවේය. එහෙත්, ඇගේ විෂමාචාරය කුමක්දැයි විජිත හේරත් මහතා ඒ අවස්ථාවේදී පැහැදිලි නොකළ අතර, කිසිවකු ඒ ගැන ඔහුගෙන් ඇසුවේද නැත.

විජිත හේරත් මහතා විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද මේ වාර්තාවේ ඇතුළත් ‘විෂමාචාර’ චෝදනාව, ඉන්පසු ජයකි ද අල්විස් මහත්මියට එරෙහිව දිගින් දිගටම පාවිච්චි විය. ඒ විජිත හේරත් ඇමතිවරයා ‘කොළේ වසා ගැසූ’ කොටස නිරාවරණය කරන්නේ නැතිවය.

අනිද්දා අපට මේ ‘විෂමාචාර’ කතාවේ ඇත්ත දැනගන්නට ලැබිණ. ඒ අනුව, ජයකි ද අල්විස් කස්තුරිආරච්චි මහත්මිය, අනුරාධපුරයේ මහේස්ත්‍රාත් ධුරයේ කටයුතු කරද්දී, ඇය වෙත චෝදනා පත්‍රයක්වත් දෙන්නේ නැතිව,  මහේස්ත්‍රාත් ධුරයෙන් ස්වේච්ඡාවෙන්ම ඉල්ලා අස්වන්නට ඇයට බලකර ඇත්තේ එවකට අග විනිසුරු සරත් එන් ද සිල්වාය. අගවිනිසුරු හැටියට තම බලය ඒ කාලයේ රිසි සේ අපයෝජනය කළ සරත් නන්ද සිල්වා, එවකට පහළ අධිකරණ විනිසුරුවරුන් ගැන දැඩි පීඩාකාරී පිළිවෙතක් හෙවත් කැලෑ උසාවියක් පවත්වාගෙන ගිය බව සියල්ලෝ දනිති. තමාට වුවමනා පරිදි නොහැසිරෙන අය බලහත්කාරයෙන් ‘ඉල්ලා අස්කරවීමේ’ තර්ජනයක්ද ඔහු පවත්වාගෙන ගියේය.

2000 වන විට ජයකි ද අල්විස් මහත්මිය අනුරාධපුරයේ මහේස්ත්‍රාත්වරියයි. ඇය වරෙක මරණයක් පිළිබඳ පශ්චාත් මරණ පරීක්‍ෂණයක් අනුරාධපුර මහරෝහලේ මෘතශරීරාගාරය ඉදිරිපිට පවත්වමින් සිටියදී, ඊට බාධාවන පරිදි ඇය පසුකරගෙන වාහනයක් ගමන්කොට තිබේ. මරණ පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්වෙන බැවින්, වාහනය නතර කරන ලෙස පොලිසිය රියැදුරුට දැනුම් දී ඇතත්, වාහනය නොනවත්වාම ධාවනය කර ඇත.

ඒ ගැන සොයාබැලූ මහේස්ත්‍රාත්වරිය, රියැදුරාට විරුද්ධව නීතිමය පියවර ගන්නා ලෙස පොලිසියට දන්වා තිබේ. රියැදුරා, ජේ සෑම් නමැති, උතුරුමැද පළාත් සෞඛ්‍ය අධ්‍යක්‍ෂ කාර්යාලයේ කාර්මික නිලධාරියෙකි. නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගන්නට නියම කළේ තමා බැවින්, පැමිණිල්ල තමා ඉදිරියේ නොඅසා,  අනුරාධපුර දිසා විනිසුරු සී පි කීර්තිසිංහ වෙත මහේස්ත්‍රාත්වරිය විසින් යොමුකරන ලදි. පැමිණිල්ල විමසද්දී, සෑම් වරද පිළිගත් හෙයින් පොලිස් සංඥා නොතකා ධාවනය කිරීමේ වරදට රුපියල් 1000ක රජයේ ගාස්තුවක් ගෙවීමට අධිකරණය නියම කළේය.

මේ සිදුවීමට පසුවදා, අනුරාධපුර නගරයේත් උසාවිය අවටත් අධිකරණයට විරුද්ධව පෝස්ටර් අලවා තිබිණ. ‘මහේස්ත්‍රාත්වරිය ළඟින් ගියාම දඩය රුපියල් 1500යි, මෝචරිය උසාවි භූමියට ගෙනයමුද? අසාධාරණ උසාවි නියෝග හෙළා දකිමු’ යනාදි වාකය එම පෝස්ටර්වල තිබිණි. පෝස්ටර් ගැහුවේ කාගේ මෙහෙයවීමෙන්දැයි අනුරාධපුරයේ ඇත්තන්ට සැකයක් නොවීය.

මේ විරෝධතාව ගැන ජයකි ද අල්විස් මහත්මිය අගවිනිසුරු සරත් එන් සිල්වාට දැනුම් දුන්නේය. ඔහු මුලින් ඒ ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු කළේ නැත. එහෙත්, පසුව ඇයට දූරකථනයෙන් කථාකළ රාජ්‍ය සේවයේ හිතවතෙක්, ‘සීජේට ටිකක් තරහ ගිහින් තියෙන්නේ. ඇවිත් හමුවුණා නම් හොඳයි’ කියා ඇයට දැනුම් දී තිබේ.

පසුවදා ඔහු හමුවූ විට, ‘පෞද්ගලික හේතු මත ඉල්ලා අස්වන බවට ලියුමක් ලියලා දෙන්නයැ’යි අගවිනිසුරුවරයා ඇයට පවසා තිබේ. ඒ සඳහා කිසිම චෝදනා පත්‍රයක් ඇයට නොලැබිණ. වචනය හා නියෝගය අගවිනිසුරුගේ බැවින්, ඇයට විකල්පයක්ද නොතිබිණ. ඇය ‘පෞද්ගලික හේතු මත ඉල්ලා අස්වන බවට’ ලියුමක් ලියා දුන්නාය. ‘මෙයාව අනුරාධපුරේ ඇරියේ උසාවියේ වැඩ කරන්න. ඒත් මෙයා උතුරුමැද පළාත හදන්න හදනවානෙ’ යැයි අගවිනිසුරුවරයා ඒ මොහොතේ එතැන සිටි වෙනත් විනිසුරුවරුන්ට කීවේය.

2006 වසරේදී ඇගේ ඉල්ලීම මත, නැවතත් මහේස්ත්‍රාත් ධුරය සඳහා ඇය බඳවාගන්නා ලදි. ඒ පරණ ජ්‍යෙෂ්ඨභාවය හිමි නැති බවට එකඟතාවක්ද ඇතිවය. ‘බලවත් විෂමාචාරයක්’ ඇය කර තිබුණා නම්, නැවතත් ඇය අධිකරණ සේවයට කැඳවන්නට ඉඩක් නැත. ඇය විශ්‍රාම ගත්තේ කෑගල්ල මහාධිකරණයේ විනිසුරුවරිය හැටියටය.

විජිත් හේරත් ඇමතිවරයාටත් ආණ්ඩුවටත්  පාස්කු කමිටු වාර්තාව හෙළා දකින්නට වුවමනා වීම නිසා, එය සැකසූ ජයකිද අල්විස් මහත්මියටත් පෞද්ගලිකව පහර දීමේ පියවරක් ගත්තේය. ඒ සඳහා පිටිවහලක් වුණේ, අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාව විසින් සකස් කරන ලද වාර්තාවකි. ඇගේ ‘විෂමාචාරයක්’ ගැන සඳහන් වන්නේ එහිය.

විජිත හේරත් මහතාට ලැබුණු එම වාර්තාවේ ජයකි ද අල්විස් මහත්මිය ගැන මේ කියන ‘විෂමාචාරය’ ගැන විස්තර සහිතව සඳහන් වූ නමුත්, විජිත හේරත් ඒ කොටස සම්පූර්ණයෙන් නොකීවා වන්නටද හැකිය. නැතිනම් වාර්තාවේ විෂමාචාරය ගැන විස්තර කොට නැතිවා වන්නටද හැකිය. ඒ වාගේම ඇගේ ඉල්ලා අස්වීම ‘පෞද්ගලික හේතු මත කළ එකක්‘ බවට එම ගොනුවේ තිබෙන්නටද හැකිය. මන්ද යත්, සරත් නන්ද සිල්වාට අනුව එය ‘ඉල්ලා අස්වීමක්’ බැවිනි. මෙයින් කුමක් හරිද? ■

ශක්තිමත් විපක්‍ෂයකුත් අවශ්‍ය ය

0

මේ මොහොතේ ලංකාවේ ‘දේශපාලන මාලිමාව’ දක්වන්නේ එකම දිශාවකි. එනම් ජාතික ජන බලවේගයේ දිශාවයි. සැප්තැම්බරයේ ජනාධිපතිවරණයෙන් ජනාධිපතිධුරයට පත් වූ අනුර කුමාර දිසානායක මහතාට ආණ්ඩුවක් කරගෙන යාමට අවශ්‍ය පාර්ලිමේන්තු බලය දිය යුතු යැයි සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියක් තිබෙන හැමෝ ම සිතති. සමහර විට විපක්‍ෂයේ පක්‍ෂ හා ඒවායේ නායකයන් පවා කියන්නේ, තමන් මේ ආණ්ඩුවට වැඩි බලයක් ලැබීම ගැන කිසිම විරෝධයක් නැති බව ය. ජාජබ බලයේ සිටියත්, තම පක්ෂය බලයේ සිටියත්, තම ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමට නම් බාධා රහිත පාර්ලිමේන්තු බලයක් තිබිය යුතු බවට ඒ කිසිවකු අතර විවාදයක් නැත.

ඒ නිසා, මහ මැතිවරණයේ දී ජාජබයට පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි බලයක් ලැබීම නිසැක ය. එය එසේ විය යුතු ද වෙයි.

එහෙත්, පාර්ලිමේන්තුව යනු ආණ්ඩු පක්ෂය පමණක් තිබෙන තැනක් නොවේ. ඒ නිසා ‘පාර්ලිමේන්තුව මාලිමාවෙන් පුරවමු’ වැනි උද්යෝග පාඨ පදනම් විරහිත, අමනෝඥ ඒවා මෙන් ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්මවලට ද පටහැණි වෙයි. එහෙත්, ‘වැඩිය උඩ පැන්නොත්, ඊට පහළ තැනකට ළඟා වෙන්නට පුළුවන්’ කියන න්‍යායෙන් නම් එවැනි උද්‍යෝග පාඨවලට අර්ථයක් ඇත.

පාර්ලිමේන්තුව පිළිබඳ දේශපාලන විද්‍යාවේ දී හැඳින්වෙන්නේ එය ‘අද්විතීය වාද භූමියක්’ බවයි. එය ආණ්ඩුවට පමණක් හිමි තැනක් නොවේ. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින්නේ ආණ්ඩුව පමණක් නම් එවැනි ආණ්ඩුවක් බලවත් ඒකාධිපතිවාදී ආණ්ඩුවක් වන බව අලුතෙන් කිව යුතු නැත. ආණ්ඩු බලයට කිසිම සංවරණයක් හෝ තුලනයක් නොතිබීමෙන් එවැනි ආණ්ඩු රටට විනාශකාරී ලෙස හැසිරීමට තිබෙන ඉඩ අසීමිත ය.

ඒ නිසා, අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් ගැන සිතන විට, ශක්තිමත් විපක්‍ෂයක් ගැන ද කතා කිරීම වරදක් නොවේ. ‘මේ තියෙන්නේ ආණ්ඩුවක් තෝරන ඡන්දයක් මිස විපක්‍ෂයක් තෝරන ඡන්දයක් නොවේ’ යැයි කියන විට ආණ්ඩු පක්‍ෂයේ ඡන්ද අපේක්‍ෂකයන් හා අනෙකුත් හිතවත් අය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ තිබෙන මූලික සිද්ධාන්තයක් අමතක කර. ඒකාධිකාරි, අත්තනෝමතික පාලනයකට සිතා හෝ නොසිතා හෝ උඩ ගෙඩි දෙන බව කිව යුතු ව තිබේ.

පාර්ලිමේන්තුවේ 22ම පලවා හරිනු යැයි පසුගිය කාලයේ සටන් පාඨ පැනනැගුණත්, පසුගිය පාර්ලිමේන්තුවේ සිටි සියලුම මන්ත්‍රීවරු දූෂිතයෝ හෝ නරක පුද්ගලයෝ හෝ නොවූහ. ජාතික ජන බලවේගයේ මන්ත්‍රීවරුන් තිදෙනා ඇතුළුව පාර්ලිමේන්තුවේ සාපේක්‍ෂව ‘හොඳ’ යැයි කිව හැකි තවත් මන්ත්‍රීවරු සිටියහ. අරගලය අවස්ථාවේ දී ආණ්ඩුවක් පිහිටුවන්නට ආරාධනා කළහොත්, තමන් පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින ‘සාපේක්ෂ හොඳ’ අනෙක් පක්‍ෂවල මන්ත්‍රීවරුන් ද එකතු කරගෙන ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ඇමති මණ්ඩලයක් හදා සහයෝගි පාලනයක් ගෙන යන බව ඒ අවස්ථාවේ දී ජාජබ නායකයන් ම කීවේ වරක් දෙවරක් නොවේ.

ඉතින්, ඒ හැම දෙනාට ම පාර්ලිමේන්තුවට එන්නට අවකාශය තිබේ. තීරණය කරන්නේ මහජනතාව නම්, ඒ තීරණය පිළිගන්නට අපට සිදුවෙයි. මහජන කැමැත්ත හොඳ පැත්තට යොදවන්නට යැයි සසාධකව ඔවුන් සූදානම් කිරීම වෙනත් වැඩකි.

වෙස්ට්මින්ස්ටර් ක්‍රමය යටතේ පාර්ලිමේන්තුවේ ආණ්ඩු පක්‍ෂය මෙන් ම විරුද්ධ පක්‍ෂය ද වැදගත් ය. විශේෂයෙන් පාර්ලිමේන්තුව තුළ තිබෙන කාරක සභාවල නායකත්වය හිමවන්නේ විපක්‍ෂයට ය. පසු ගිය කාලයේ ජාතික ජන බලවේගයේ මන්ත්‍රීවරු එවැනි කාරක සභාවල මුලසුන හෙබවූහ. ඒ විපක්‍ෂයට එහි කාර්යභාරයක් ඇති නිසා ය. ඒ නිසා බලය පිළිබඳ කෑදරකමක් නැති නම් ජාජබ කිව යුත්තේ, අපට ශක්තිමත් ආණ්ඩුවක් හදා දෙන අතරේ ශක්තිමත් විපක්‍ෂයක් ද පවත්වාගෙන යාම සඳහා අප වැනි ම සුදුසු, යහපත් අය විපක්‍ෂය සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට තෝරා එවන ලෙස  නොවේ ද?■