හමුදාමය පාලනයක් යුක්තිසහගත කෙරෙන පරිසරය ගොඩනැඟෙන්නේ, බොහෝ විට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන ව්‍යුහයේ සහ ආර්ථිකයේ අසාර්ථකත්වය හේතුවෙනි. මේ අසාර්ථකත්වය සිදු කරනු ලබන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යැයි කියාගන්නා දේශපාලනඥයන් සහ රට කරවන රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින්මයි.
ගිය වර මේ තීරුවෙන් කියා සිටි පරිදි, ජාතිකවාදය සහ ඊට ඈඳුණු අඩුවැඩිය නැවත වතාවක් කරළියට ගෙන ඒමෙන් තොර වෙනත් මාර්ගයක් ගැන ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ අවධානය යොමු වන පාටක් පෙනෙන්ට නැත. දැන් සිටම ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාරට පිට්ටනිය සකස් කිරීමට භාර දී තිබීමෙන් පෙනෙන්නේ, ඒ මාර්ගය මිස වෙනත් මාර්ගයක් ගැන මේ ආණ්ඩුව නොසිතන බවයි. උතුරට යන මේ අබෞද්ධ භික්ෂුව, ඔවුන්ගේ (එනම් දෙමළ ජනතතාවගේ) මළවුන් සැමරීම සහ ඔවුන්ගේ අතුරුදහන්වූවන් සෙවීමට වඩා වැදගත් ප්‍රශ්න රටේ කොතෙකුත් ඇති බව පසුගිය දා කියා දී තිබුණි. වාර්තාගත දුෂ්චරිතය අතින්ද, දුර්ගන්ධ මතවාදය අතින්ද මෙතරම් අලජ්ජී තත්වයකට ඇදවැටී සිටින පුද්ගලයෙකුට රටේ නීතිය (එක රටක්-එක නීතියක්) පිළිබඳ සොයා බැලීමට භාර කිරීම මගින්ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා ගම්‍ය කර සිටින්නේ තමන් ඉදිරියේදී ගැනීමට නියමිත ගමන් මඟේ හැඩරුවදැයි විටෙක සිතේ.
අනාගතයේ එවැනි ජාතිකවාදය අවුස්සන ක්‍රියාමාර්ගයකට මේ ආණ්ඩුව ගමන් කරනු ඇතැයි සැක සිතීමට තුඩුදෙන ප්‍රධානතම කාරණය වන්නේ, අද අප මුහුණදී සිටින කිසි ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරක් සෙවීම දවසින් දවස මඟහරිනවාට අමතරව, නැති ප්‍රශ්න අටෝරාශියකුත් දිනපතාම පාහේ මේ ආණ්ඩුව විසින් නිර්මාණය කරගනු ලබමින් සිටින තත්වයයි. තව අවුරුදු දෙකකින් හෝ තුනකින් නැවත වතාවක් ජනතාව අතරට යාමට සහ ඔවුන්ගේ ඡන්දය ඉල්ලා සිටීමට බලාපොරොත්තු වන නායකයෙකු, කිසි දවසක මේ තරමට ජනතාවගේ අප්‍රසාදය සහ යුක්තිසහගත කෝපය ඉදිරියේ නිර්වින්දය වී අහක බලාගෙන නොසිටිනු ඇත. එකක් පිට එකක් වශයෙන් මෙතරම් අර්බුද නිර්මාණය කර නොගනු ඇත. එයින් මා කියන්නට අදහස් කරන්නේ මෙයයි: එක්කෝ, නැවත වතාවක් බලයට පැමිණීමේ අදහස මේ වන විටමත් ඔහු අතහැර දමා තිබිය යුතුය. නැත්නම්, ජනතාව ඉදිරියට නොයන හෝ ගියත් එය මූනිච්චාවට පමණක් කිරීම ඔස්සේ බලය රැකගැනීමේ වෙනත් මාවතක් ගැන හිතාගෙන සිටිනවා විය යුතුය.
ජනමත විචාරණයක්?
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ යනු, (මෝඩයන් විසින් කෙතෙක් වෙස්ගැන්වීමට උත්සාහ කළත්), පවතින දේශපාලනික සම්ප්‍රදායයෙන් පිටස්තර කෙනෙක් නොවේ. ඔහුගේ දේශපාලනය යනු රාජපක්ෂවාදී පවුල් දේශපාලනයම මිස වෙන කිසිවක්ද නොවේ. ඒ නිසා, කැමැත්තෙන් බලය අතහැර ගෙදර යාමක් ගැන අපේ පැත්තෙන් උපකල්පනයකට එළැඹීම අතාත්වික ය. එසේ නම් ඉතිරි වන්නේ එක විකල්පයක් පමණි. එනම්, සම්ප්‍රදායට පිටස්තරව බලය ආරක්ෂා කරගැනීමේ වෙනත් විභවයන් ගැන ඇති රහස් අපේක්ෂාවක්වත් තිබෙනවාද යන්නයි.
සම්ප්‍රදායික ඡන්දයකට නොගොස් ව්‍යාජ ජනමත විචාරණයක් මාර්ගයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේත්, පාර්ලිමේන්තුවේත් කාලය දිග් කර ගැනීමේ අභිලාෂය ඉන් වඩාත් ආසන්නතම වියහැකියාව වශයෙන් පවතී. මෙය, ව්‍යවස්ථානුකූලව උරගා බැලිය හැකි අත්හදාබැලීමකි. වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකේ බලයෙන් හෝ, ඉදිරි මාසය හෝ දෙක ඇතුළත ගෙන එනවා යැයි කියන අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්මත කරගැනීමේ ක්‍රියාවලිය තුළින් හෝ මේ කියන කූඨ ජනමත විචාරණයේ අවශ්‍යතාව රිංගවා ගැනීමට බැරිකමක් නැත.
එවැනි ජනමත විචාරණයක් ජයගැනීමේ ඉඩකඩ තිබේද නැද්ද යන්න වෙනම ප්‍රශ්නයකි. අද පවතින තත්වය අනුව, එවැන්නකට අවශ්‍ය සියයට 50 ක් සහ එක ඡන්දයක් ලබාගැනීමත්, මොන තරම් රාජ්‍ය බලය තිබුණත්, පහසු කටයුත්තක් නොවන බව පෙනේ. ගිය මාසයේ ප්‍රකාශයට පත් ජනමත විමසුම් සමීක්ෂණයක වාර්තාවකට අනුව, 2019 නොවැම්බරයේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂට ඡන්දය පාවිච්චි කළ පිරිසෙන් හරියටම තුනෙන් එකක්, අද ඡන්දයක් පැවැත්වෙතොත් ඔහු වෙනුවෙන් ඡන්දය පාවිච්චි කරන්නේ නැති බව ඉඳුරා ප්‍රකාශ කොට තිබේ. මේ සමීක්ෂණ වාර්තාව පෙන්වා දෙන පරිදි, අවුරුද්දක් ඇතුළත ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය ගොඩගනු ඇතැයි 2019 ජනාධිපතිවරණයට ටිකකට කලින් විශ්වාසය තබා සිටි රාජපක්ෂවාදී ඡන්දදායක ප්‍රතිශතය සියයට 56 ක් විය. අද තත්වය ඊට වෙනස් ය. එදා රාජපක්ෂවාදීන් වශයෙන් සිටි ඡන්දදායකයන්ගෙන් සියයට 66 ක් අද සිතන්නේ, ඉදිරි වසරක කාලය තුළ ලංකාවේ ආර්ථිකය තව තවත් පිරිහීමට ලක්වන බවයි. මේ කතා කරන්නේ, (විරුද්ධ පක්ෂ ඇතුළු) සමස්ත ඡන්දදායකයා ගැන නොව, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වෙනුවෙන් එදා ඡන්දය පාවිච්චි කළ ඡන්දදායකයා ගැන පමණි. ඒ හැරුණු කොට, සමස්ත රටවැසියා සම්බන්ධයෙන් ගත්තොත් තත්වය තවත් නරක ය. 2019 ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත්වීමෙන් පසු අද වන විට භාණ්ඩ මිල සියයට 44 කින් ඉහළ ගොස් ඇති බව නිල වශයෙන් වාර්තාගතයි. 2019 නොවැම්බරයේ යම් භාණ්ඩ ප්‍රමාණයක් මිල දී ගැනීමට කෙනෙකු සතියකට වැය කළ මුදල රුපියල් 960 ක් වී නම්, මේ නොවැම්බරයේදී එම භාණ්ඩ ප්‍රමාණයම මිල දී ගැනීමට රුපියල් 1390 ක් වැය වන බව අද (12) පුවත්පතක් වාර්තා කොට තිබුණි. මෙය පවා, අවතක්සේරුවකි.
කෙසේ වෙතත්, ඉහත කී සමීක්ෂණයෙන් තවත් වැදගත් කාරණයක් නිරීක්ෂණය කෙරේ. එනම් මේ කාලය තුළ රටම එපා වී විදේශගත වීමට දක්වන නැමියාව ය. අපේ මුළු ජනගහනයෙන් සියයට 27 ක්, අවස්ථාවක් ලැබෙතොත්, රට හැර දමා යාමට මේ වන විට කැමැත්තෙන් සිටින බව එම වාර්තාව පෙන්වා දෙයි. මීට දෙවසරකට කලින් “කන්න නැතත් ඉන්න රටක්” ගැන තිබූ සොඳුරු අපේක්ෂාව අපට මතකයි. මව්බිම අතහැර යාමේ ආශාවෙන් මැඩෙන මේ පිරිසේ ස්වභාවයත් ඉතා සිත්ගන්නාසුළුයි. පොදුවේ රාජපක්ෂවාදී ඡන්දදායකයන්ට වඩා තුන් ගුණයක්, විශේෂයෙන් ගෝඨාභයවාදී ඡන්දදායකයන් මෙසේ රට හැර යාමට සූදානමින් සිටින බව එම සමීක්ෂණය පෙන්වා දෙයි. එහි අර්ථය කුමක්ද? දෙයක් පුම්බන තරමට, වැඩිම සැරට පුපුරා යන බව ය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ යනු, දැරිය නොහැකි තරමට පුම්බන ලද බැලුමකි.
භීත හීනය
ඕනෑම ඡන්දයක් හෝ ජනමත විචාරණයක් ඉදිරියේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂට මුහුණදීමට ඇති එකී අභාග්‍ය සම්පන්න යථාර්ථය ගැන සිතන විට මගේ සිත වෙනත් කල්පනාවකට යොමු වෙයි. එනම්, මහින්ද රාජපක්ෂට, බැසිල් රාජපක්ෂට සහ චමල් රාජපක්ෂට නැති චරිත ස්වභාවයක් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ තුළින් නිරීක්ෂණය කළ හැකි වීමයි. ඒ, ඔහු තුළ දක්නට ඇති හමුදාමය නැමියාව සහ ඌරුවයි. බලයට පත් වූ දා පටන් රාජ්‍ය පාලනයේ බොහෝ අංශ හමුදා නිලධාරීන්ගෙන් සන්නද්ධ කිරීමට ඔහු විශේෂ උනන්දුවක් දක්වා තිබේ. එම චින්තනය රඳා සිටින ප්‍රධාන පදනම මෙයයි: රටක් දියුණු කිරීම සඳහා අවශ්‍ය කරන්නේ නිදහස නොව, නොනිදහසයි. යකඩ විනයකට, නිදහස යටත් කළ යුතුය. එවැනි ක්‍රමයක් සඳහා හමුදාමය පරිසරයක් අවශ්‍ය කෙරේ. විනය පමණක් නොව, කාර්යක්ෂමතාව, අවංක භාවය, රට ජාතිය ගැන කැක්කුම ආදී සියලු යහගුණ ඇත්තේ සිවිල් පාලනයක් තුළ නොව, හමුදාමය අණසක රජයන වටපිටාවක ය. ඒ නිසා, බලහත්කාරී ජනමත විචාරණයක ජයග්‍රහණය පිළිබඳ අංශුමාත්‍ර හෝ අඩමානයක් ඇතොත්, ඊළඟ විකල්පය වශයෙන් මෙවැනි චරිතයක් එවැනි හමුදාමය මාර්ගයකට හැරීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩි ය.
මෙය, අපේ දීර්ඝ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය සම්ප්‍රදායයේ සම්මත තර්ක ඥානයෙන් සිතාගත නොහැකි තරමේ අතිශයෝක්තියක් සහ අභව්‍යයක් බව ඇත්ත. එහෙත්, මේ දක්වා ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පාලන කාලය තුළ, සරල යථාර්ථය විකාර අතිශයෝක්තියට නොනැංවූ, සාමාන්‍යයෙන් සිදුවිය නොහැකි අභව්‍ය දේවල්, සැබවින් සිදුවන දේවල් බවට පත් නොවූ එකම සිද්ධියක්වත් සොයාගැනීමට තිබේද? පොහොර තහනම යනු, සිතාගත නොහැකි තරමේ බොළඳ අතිශයෝක්තියක් සහ අභව්‍යයක් නොවේද? ගෑස් පිපිරීම යනු, නොසිදු විය යුතුව තිබුණු සහ වළක්වාගත හැකිව තිබූ විනාශකාරී අකරතැබ්බක් නොවේද? නීතිය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාරට භාරදීම තරම් අතිශයෝක්තියට නැංවූ තවත් සංසිද්ධියක් රටකට තිබිය හැකිද? මේ නිසා, ඉදිරි අනාගතයේදී, රාජ්‍ය පරිපාලනය පමණක් නොව, රාජ්‍ය පාලනය සහ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තියද, පෙර නොවූ විරූ අභව්‍යයන් රාශියක මිශ්‍රණයක් වීමට ඇති ඉඩකඩ සුළුපටු නැති බව සිතා ගැනීම අපහසු නැත.
හමුදාමය පාලනයක් යුක්තිසහගත කෙරෙන පරිසරය ගොඩනැඟෙන්නේ, බොහෝ විට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන ව්‍යුහයේ සහ ආර්ථිකයේ අසාර්ථකත්වය හේතුවෙනි. මේ අසාර්ථකත්වය සිදු කරනු ලබන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යැයි කියාගන්නා දේශපාලනඥයන් සහ රට කරවන රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින්මයි. දේශපාලනඥයන්ගේ අසාර්ථකත්වය මේ දිනවල නිතර කතා කෙරේ. ජනාධිපතිවරයා පමණක් නොව, පාර්ලිමේන්තුවේ 225 දෙනාමත් අසාර්ථක බව කීම මෝස්තරයක් වී ඇත්තේ එබැවිනි. ඒ අතරේ කතා නොකරන දෙය වන්නේ, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කෙරෙහි අද පවතින විශ්වාසය හැකිතාක් පළුදු කිරීමට රට කරවන රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින් සපයනු ලබන නොමසුරු සම්මාදමයි. ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාරට ජාතිකවාදී සහ වර්ගවාදී සමාජ වටපිටාව හැදීමට භාර දෙන අතරේ, ආර්ථික සංවර්ධනයේ ජාතිකවාදය පිළිබඳ මිථ්‍යාව කරට ගැනීමට ඉහළ නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු ජනාධිපතිවරයා තෝරාගෙන තිබේ.
පී. බී. ජයසුන්දර සහ අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල්
ජනාධිපති ලේකම් පී. බී. ජයසුන්දර සහ මහබැංකු අධිපති අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල් ඒ අතරින් ප්‍රමුඛයි. පී. බී. ජයසුන්දර යනු, කිසි රාජ්‍ය නිලයක් දැරීමට නුසුදුසු පුද්ගලයෙකු වශයෙන් මෙරටේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් නම් කරන ලද කෙනෙකි. එක රැයකින් මුළු රටම කාබනික කළ හැකි බවට ජනාධිපතිවරයා හිසින් ගත් බොළඳ මිථ්‍යාව, උගතෙකු යැයි කියන මේ මිනිසාත් කරට ගත්තේය. අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල් යනු, මීට කලින් මහින්ද රාජපක්ෂ පාලන කාලය තුළ, වරක් ග්‍රීක බැඳුම්කර අස්සේද, තවත් වරක් ඇමරිකාවේ ජාවාරම්කාරයෙකුට fදාළ පිදේනී දීමෙන්ද, තවත් වරක් තෙල් පිළිබඳ හෙජින් ගිවිසුම් මාර්ගයෙන්ද, මහජන ධනස්කන්ධය සමග සූදු කෙළිය පුද්ගලයෙකි.
ඉමාඩ් සුබෙරි නමැති ඇමරිකානුවා, ජාවාරම්කාරයෙකු බවත්, බොහෝ රටවල නායකයන් රවටා ජනතා මුදල් වංචා කොට ඇති බවත් ඇමරිකානු අධිකරණයක් ඉදිරියේ ඔප්පු විය. එහිදී විශාල වන්දියක් ගෙවීමට ඔහුට නියම කෙරුණු අතර, 2021 පෙබරවාරියේ අවුරුදු fදාළහකට හිරේටද ගියේය. අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල්, 2014 දී ලංකාවේ කීර්ති නාමය ඇමරිකාවේ ප්‍රවර්ධනය කිරීමට කියා මේ පුද්ගලයාට අපේ සල්ලිවලින් ඩොලර් මිලියන 6.5 ක් ගෙවා තිබුණි. එයින් එක ඩොලරයක්වත් ආපසු අපට ලැබුණේත් නැත. ලංකාවේ කීර්ති නාමය අඟලකින්වත් ඇමරිකාවේ ප්‍රවර්ධනය වුණේත් නැත.
අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල් මැදිහත් වූ ඉහත කී සිදුවීම් (ග්‍රීක බැඳුම්කර, හෙජින් ගිවිසුම සහ ඉමාඩ් සුබෙරි) සම්මත අර්ථයේ නීති විරෝධී ක්‍රියා නොවන බව ඇත්ත. (ඒ අරුතින් ගත් විට, මහබැංකු බැඳුම්කර වංචාවත් නීති විරෝධී ක්‍රියාවක් නොවේ). එහෙත්, ඒ සෑම අවස්ථාවකදීම ඔහුගේ වැරදි විනිශ්චයන් මගින් රටට අත්වී ඇත්තේ විශාල පාඩුවකි. (හරියට, අර්ජුන මහේන්ද්‍රන්ගේ වැරදි විනිශ්චයන් නිසා, ඔහුගේ බෑනාට මහබැංකුව හරහා ඉල්ලමක් පෑදුණා සේ ය). අද වන විට, නිවාඩ් කබ්රාල්ගේ මූල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය නිසා, දවසින් දවස රටේ මූල්‍ය පද්ධතියත්, ආර්ථිකයත් අගාධයට යමින් සිටී. නිල විදේශ විනිමය අනුපාතිකය විකෘති අගයක තබා ගැනීම සඳහා තැටමීම, විදේශ විනිමය සංචිතය දිනෙන් දින ක්ෂය වෙද්දී හෙට ඉර පායයි කියා බලාගෙන සිටීම, ඊනියා ජාතිකවාදී චින්තනයක් යැයි රටට පෙන්වමින් (එහෙත්, දූෂණයට සහ නාස්තියට ඉඩක් නොලැබෙන නිසා පමණක්ම) ‘ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල’ වෙත යාම ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සිටීම ආදී, වෙනත් තැනක කතා කළ යුතු තවත් කාරණා රාශියක් ඒ අතරේ තිබේ. ඒ සියල්ල, කල් පසු වී හෝ ආපසු හැරවීමට සිදුවන කාරණා ය. (හරියට, පොහොර තහනම මාස හයකට පසු දැන් ආපසු හරවා තිබීම සේ ය. එක ගැසට් නිවේදනයක් තවත් ගැසට් නිවේදනයකින් අවලංගු කරන්නා සේ ය). එහෙත්, ඒ වන විට රටේ ආර්ථිකයට සහ ජනතාවට සිදු වී ඇති හානිය පියවන්නේ කෙසේද?
මගේ කල්පිතය මෙයයි: මෙවැනි ඉහළ පෙළේ රාජ්‍ය නිලධාරීන්, (ඇත්තෙන්ම රට කරවන නිලධාරීන්) ජනාධිපතිවරයාගේ ‘යා දෙක නොරත රත’ ව්‍යාපෘති තමන්ගේ කරට ගෙන ඇත්තේ ඒවායේ නිරර්ථක භාවය පිළිබඳ හොඳින් දැනුවත්වමයි. සමස්ත පද්ධතිය දැනට තිබෙන තැනිනුත් පහළට කඩා වැටෙන විට, අලුත් ‘ක්‍රමයකට’ රට පාලනය කිරීමේ මාවතකට එළැඹිය හැක්කේය. එය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අසාර්ථකත්වයට දේශීය ඔසුවක් යන ලේබලය යටතේ වෙළෙඳපොළට පැමිණීමට බැරිකමක් නැත.■
