මාර්තු 31දා රාත්‍රියේ සිට ලංකාවේ දේශපාලනය අලුත් අවධියකට එළඹී තිබේ. එම අලුත්භාවයේ නියම පරිමාව සහ ලක්ෂණ හඳුනා ගන්නට තවමත් කල් වැඩිය. එහෙත් එහි මූලික ලක්ෂණ ඉතාම පැහැදිලිය. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ නිවෙස පිහිටි මිරිහානේ පැඟිරිවත්තට ගොස්, ඔහුට අස්වන්නැයි උද්ඝෝෂණය කළ කෝට්ටේ ආසනයේ මධ්‍යම පන්තික පුරවැසියන්ගේ ‘ඍජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ දේශපාලන ක්‍රියාකාරකමෙන් සිදුවී තිබෙන්නේ, එම පුරවැසියන්ද අපේක්ෂා කරන්නට නැති ප්‍රතිඵලයකි. එය නම්, තමන් සොලවන්නට බැරි ගල් පර්වතයක් යයි සිතාගෙන සිටි ගෝඨාභය-මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ පදනම් දෙදරා, සෙලවෙන්නට පටන් ගැනීමයි. ජනාධිපතිවරයාත්, ආණ්ඩුවත් ඉල්ලා අස්වෙමින්, ලංකාවේ ආණ්ඩුතන්ත්‍රයේ මූලික වෙනස්කම් සහ පරිවර්තන සිදුකරන ලෙස විවෘතවම ඉල්ලා සිටින නව මහජන උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරයක් ආරම්භවීමයි. මෙතෙක් නිහඬව, දේශපාලන වශයෙන් අක්‍රියව සිටි පුළුල් සමාජ පරාසයකට අයත් ජන කොටස් සිය පුරවැසි අයිතිය ඉදිරියට දමමින් සක්‍රිය දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයට ප්‍රවේශවීමයි.
රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව සෙලවීම දේශපාලන පක්ෂවලට සිදු කිරීමට නොහැකිව තිබූ දෙයකි. පුරවැසියන්ගේ ස්වේච්ඡා සහ ස්වයංක්‍රිය ඍජු දේශපාලන ක්‍රියාකාරිත්වයෙන් එය කළ හැකි වී තිබේ. මෙය වනාහී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය ආරක්ෂා කිරීමේ හා පුනරුජ්ජීවනය කිරීමේ ක්‍රියාවලියක ඉතා වැදගත් සන්ධිස්ථානයක් සලකුණු කරන පුරවැසි ක්‍රියාවලියක්ද වේ. නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ප්‍රධාන ආයතනික ප්‍රකාශනයක් වූ දේශපාලන පක්ෂවල පරිහානියත්, දේශපාලන පක්ෂ නායකත්වයේ පිරිහීමත් පිළිබඳ පසුබිමක් තුළ, දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයට පුරවැසි පිරිස් ඍජුව පිවිසීම, අප රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය රැක ගැනීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුව, අධිකරණය, දේශපාලන පක්ෂ වැනි සාම්ප්‍රදායික ආයතනවලට කරන්නට බැරිවූ ආකාරයේ වැදගත්ම මැදිහත්වීමකි.
මෙම වැදගත්කම පිළිබඳ තක්සේරුවක යෙදෙමින්, මෙම පුරවැසි ක්‍රියාවලියේ දැනට ප්‍රකාශ වන දේශපාලන සීමාවන් හඳුනාගෙන ඒවා සාකච්ඡා කිරීම ද, එහි දේශපාලන ප්‍රතිඵලය ශක්තිමත් කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය වේ.
සාධනීය පැති
දැනට දියත් වන පුරවැසි විරෝධතා උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරයේ ඇති සාධනීය අංග ලක්ෂණ හඳුනා ගැනීම හා ඒවා ශක්තිමත් කිරීමට දේශපාලන වශයෙන් සවිඥානක කණ්ඩායම්වල මැදිහත්වීම සහ සහභාගී වීම් එම අරගලය සාධනීය ලෙස තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යාමට අත්‍යවශ්‍ය වේ.
පළමුවැනි සාධනීය ලක්ෂණය නම් ඍජු පුරවැසි දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වය, මැදිහත්වීම සහ සහභාගිත්වය විසින් ලංකාවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ එක් ආයතනත් ප්‍රතිඵලයක් අවසානයකට පත් කිරීමයි. එය නම් ‘නිෂ්ක්‍රිය පුරවැසිභාවය’ අවසානයට පත් කළ හැකි බව පෙන්වා දීමයි. ‘ලංකාවේ සිටින්නේ පුරවැසියන් නොව ඡන්දදායකයන්ය. ඔවුන් කරන්නේ මැතිවරණවලදී දේශපාලන පක්ෂවල බොරු පොරොන්දු සහ ප්‍රචාරවලට රැවටී ඡන්දය දී ගෙදර පැමිණ, දේශපාලන වශයෙන් නින්දට වැටීමයි.” යන්න අප රටේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරකයින් ගණනාවක්ම ප්‍රකාශ කරනු මා අසා ඇත. අපට දැන් පෙනෙන්නේ, මෙම සීමා කඩා දමා, ‘පුරවැසි දේශපාලන සක්‍රියත්වය’ අත්පත් කරගැනීමට අප රටේ පුරවැසියන් ඉදිරියට පැමිණ සිටින බවයි. දේශපාලන වශයෙන් අවදියෙන් සහ ඇස් ඇරගෙන විමසිල්ලෙන් සිටින, කෑගසන, කතා කරන, වීථි සහ මහජනයා රැස්වන මංසන්ධිවලට පැමිණ දේශපාලන සටන් පාඨ හඬ නගන සහ ප්‍රදර්ශනය කරන පුරවැසියන් සිටීම, අප රටේ දේශපාලන ප්‍රභූ පන්තිය විසින්, දුර්වල කරනු ලැබ ඇති ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ඍජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මුහුණුවරක්ද සහිතව යළි ගොඩ නැගීමට සමාජ අවකාශයක් විවෘත කිරීමකි.
එහි දෙවැනි සාධනීය පැතිකඩ නම්, පුරවැසියන්ගේ දේශපාලන සවිඥානකත්වය ඉහළ නංවමින්, රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවද, සිංහල වර්ගවාදී කණ්ඩායම්ද විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබූ මතවාදී ආධිපත්‍යය දුර්වල වී, බිඳ වැටීමේ ක්‍රියාවලියක් ආරම්භ වීමයි. මිරිහානේ සිදුවීම සිදුවූ රාත්‍රියට පසුදින උදයේම සිංහල ජාතිවාදය ඇවිස්සීමේ ප්‍රයත්නයක් ජනාධිපතිගේ මාධ්‍ය කාර්යාලයෙන් ගැනුණද, එය අසාර්ථක විය. උද්ඝෝෂණයේ යෙදෙන පුරවැසියන් ජාතිවාදී සටන් පාඨ ඉදිරියට නොදමනවා පමණක් නොව, ජාතිවාදයට හා ආගම්වාදී මතවාදවලට විරුද්ධව හඬ නගති. මේ වෙතින් තවත් වැදගත් දෙයක් සලකුණු කෙරේ. වර්ගවාදයෙන් සහ ආගම්වාදයෙන් වෙන්වූ දේශපාලන විඥානයක් සහිත ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මහජනතාවක්’ (Democratic Publicඑකක්) ගොඩනැගීමේ නව අවකාශයක්, මෙම අර්බුදය විසින් විවෘත කරනු ලැබ ඇති බවයි.
තෙවැනි සාධනීය පැතිකඩ නම්, පවත්නා පිරිහුණු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමයද ඇතුළු මුළු දේශපාලන ක්‍රමයම ගැඹුරු ප්‍රතිසංස්කරණවලට භාජනය කරමින්, අප රටේ ආණ්ඩුක්‍රම, දේශපාලන, ආණ්ඩුකරණ ව්‍යුහ සහ ආයතන නැවත ගොඩ නැගිය යුතුය යන ප්‍රබල පණිවුඩය මෙම උද්ඝෝෂණවලින් නිරතුරුවම මතුවීමයි. පවත්නා දේශපාලන ආයතන, දේශපාලන පක්ෂ සහ දේශපාලන නායකයින් පිළිබඳව සමාජය තුළ ගොඩ නැගී ඇති අපේක්ෂාභංගත්වය මෙන්ම විශ්වාසභංගත්වයද, පුරවැසියන් අතර පොදුවේ පැතිරී තිබෙන දේශපාලන විඥානයේ ප්‍රබල අංගයක් බව පෙනේ. දේශපාලන ආයතන, ව්‍යුහ සහ ආණ්ඩුකරණ ක්‍රියාවලිය යළි ගොඩ නැගීමේ සටන් පාඨය දැන් තවදුරටත් සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම්වලින් මතුවන හඬක් පමණක් නොවේ. එය දැන් පුරවැසියන්ගේ හැඟීම්බර දේශපාලන හඬක් ලෙස ද මතුවේ. ජනතාවගේ ප්‍රතිසංස්කරණමය අපේක්ෂා තෘප්තිමත් නොකරන දේශපාලන පක්ෂ සහ නායකයන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට අප රටේ පුරවැසියන් දැන් සූදානම්ය. ව්‍යාජ පොරොන්දු, ජාතිවාදය වැනි මතවාදී උගුල් යන මේවා මාධ්‍ය කොටගෙන ජනතාව රවටා බලය ලබාගැනීමේ දේශපාලනය අත නොහරින දේශපාලන පක්ෂවලට සහ නායකයන්ට සිය දේශපාලන අනාගතය ගැන යළි සිතන්නට බල කරන තත්ත්වයක් දැන් අප සමාජයේ පුරවැසියන් විසින් තමන්ගේම පුරෝගාමීත්වයෙන් ගොඩ නගනු ලැබ තිබේ.
කෙටියෙන් කියන්නේ, ලංකාවේ දේශපාලනයෙහි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය ශක්තිමත් කරන, ගුණාත්මක වශයෙන් නව අවධියකට එළඹීමේ දොරටු දැනට විවෘත වී තිබේ. මාර්තු 31දා සැන්දෑවේ සිට ඇරඹුණු පුරවැසි දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයේ වැදගත්ම අර්ථය එයයි.
දැන් තිබෙන අභියෝගය නම්, එම දොරටු දිගටම විවෘත කර තබා ගනිමින්, පුරවැසි අරගලය පෝෂණය කරමින් ඉදිරියට ගෙන යමින්, දේශපාලන පරිවර්තන ක්‍රියාවලියක් සංයුක්ත ලෙස ආරම්භ වන බවද සහතික කිරීමයි. මෙය බැරෑරුම් කාරණයකි. මේ ගැන සාකච්ඡාවක් වහාම ආරම්භ කළ යුතුව තිබේ. මෙම ලිපියේ ඉතිරි කොටස කැප කෙරෙන්නේ, එවැනි සාකච්ඡාවකට මුල පිරීමටය.
ප්‍රශ්නය විසඳීමේ කර්තෘකත්වය
අප ඉහතදීද දුටු පරිදි, පුරවැසියන් අද ඉල්ලා සිටින්නේ පැලැස්තර විසඳුම් හෝ ව්‍යාජ විසඳුම් හෝ නොවේ. එවැනි විසඳුම් අපගේ ප්‍රධාන සහ කුඩා දේශපාලන පක්ෂවල සුදුහුණු භාවිතයයි. පැලැස්තර නොවන විසඳුම් ගැන සිතීමට මෙම දේශපාලන පක්ෂවලට හැකියාවක් නැත යන්නද විවාදාත්මක කරුණක් නොවේ. මෙයින් පෙනෙන්නේ, ලංකාවේ අද පුපුරා ඇති අර්බුදය, එය විසඳීම සඳහා එම අර්බුදයේ සාමූහික නිර්මාතෘවරුන් වන දේශපාලන පක්ෂවල හැකියාව ඉක්මවා යන එකක් බවයි. ‘දෙසිය විසිපහම අපට එපා’ යන අලුතින් මතුවී ඇති සටන් පාඨයේ අර්ථය එයයි.
ගැටලුවේ කොටසක් වන අයට එහි විසඳුමේ කොටසක්ද විය නොහැකිය යන්න ඇත්ත කරුණකි. එහෙත්, ගැටලුව විසඳීමේ කර්තෘකයන් වන්නේ කවුද? දැනට විරෝධතා උද්ඝෝෂණයේ යෙදෙන අසංවිධිත පුරවැසි කණ්ඩායම්වලට එම කර්තෘක කාර්යය සිදුකළ හැකිද? මෙය වනාහී, 31දා ආරම්භ වූ පුරවැසි උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරය දෙවැනි සතියට පා තබන විට, එයට සම්බන්ධ හා එයට සුබ පතන පුරවැසි කොටස් අතර වහා අවධානයට සහ සාකච්ඡාවට පාත්‍ර කළ යුතු අඩුවෙන් තක්සේරු කළ නොහැකි ප්‍රශ්නයකි.
කර්තෘකත්වයේ ප්‍රශ්නය
එම ප්‍රශ්නය ඉදිරි සතිය-දෙක ඇතුළත පහත සඳහන් පරිදි නැවත නැවතත් මතුවිය හැකිය. දැනට තිබෙන ප්‍රවණතාව වන්නේ, විරෝධතා දිනෙන් දින උත්සන්න විය හැකි බවයි. ඒවාට සම්බන්ධ ජන කොටස්වල සංඛ්‍යාවද වැඩිවිය හැකිය. විදුලිය කැපීම, ගෑස් හිඟය, ඩීසල් සහ පෙට්‍රල්, භූමිතෙල් හිඟය, බඩු මිල දිනපතා ඉහළ යෑම, ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය කඩා වැටීම, දරුවන්ගේ අධ්‍යාපනය කඩා වැටීම යන ප්‍රශ්න එකක්වත් මාස කිහිපයක් වත් තවත් උග්‍රවෙමින් පවතිනු ඇත. ඒ සමගම දැනට මතුවී තිබෙන දේශපාලන අර්බුදය විසඳීමට ආණ්ඩුව අසමත් වන අතර, අනෙකුත් දේශපාලන පක්ෂද පත්වනු ඇත්තේ කිසි විසඳුමක් සැපයීමට නොහැකි වීමේ තත්ත්වයකටය. මෙයින් වන්නේ පුරවැසි අසහනය, අතෘප්තිය සහ කෝපය තවත් උත්සන්න වීමයි. උද්ඝෝෂන තවත් පැතිරීමයි. සටන් පාඨද තව තවත් තියුණු සහ උණුසුම් ඒවා වීමය.
දේශපාලන වශයෙන් ක්‍රියාකාරී සහ කෝපයට පත්විය හැකි පුරවැසියන්ට එක් පැත්තකත්, මහජනතාවගෙන් හුදෙකලා වූ සහ ආණ්ඩු කිරීමේ සුජාතභාවය අහිමි වූ පාලක පන්තියක් අනෙක් පැත්තෙනුත් සිටින ආකාරයේ දෙපැත්තට බෙදීමක්, එනම් ධ්‍රැවීකරණයක් ඉදිරි සතිය-දෙක තුළ ඇතිවීම වැළැක්විය නොහැකිය. මේ අතර සජබෙ, එජාප සහ ශ්‍රීලනිපය වැනි දේශපාලන පක්ෂවලද, මෙම අර්බුදය තුළ සිදුකරන්නට කාර්යයක් නැති තරම්ය. උද්ඝෝෂණය කරන පුරවැසියන් අතර කිසිදු සුජාතභාවයක් එම පක්ෂවලට නැත. එබැවින් එම පක්ෂ සහ උද්ඝෝෂක පුරවැසියන් අතර පසමිතුරුතා ගොඩනැගීමේ අනතුරද තිබේ. එසේ වුවහොත් එය පැහැදිලිවම ආණ්ඩුවට වාසිදායක වනු ඇත.
මේ අතර පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින දේශපාලන පක්ෂ අතරින් පුරවැසි විශ්වාසය දිනා ගැනීමේ හැකියාව ටිකක් හෝ තිබෙන්නේ ජවිපෙටයි. එහෙත් ප්‍රවේශම්කාරීව සිටීමට නොසිතා, දේශපාලනික වශයෙන් මූලෝපායික දේශපාලන ස්ථාවරයක් නොගතහොත් උද්ඝෝෂණය කරන පුරවැසි පිරිසගෙන් ජවිපෙද හුදෙකලාවීමට ඉඩ තිබේ. ජවිපෙ පරෙස්සම් විය යුත්තේ, තමන් මෙම උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරයට දක්වන සහාය ඔවුන් දැනට දියත් කර ඇති මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ කොටසක් නොකිරීමටයි.
උභතෝකෝටිකය
මෙම පසුබිම තුළ උද්ඝෝෂක පුරවැසි ව්‍යාපාරය මෙන්ම මෙම දේශපාලන පක්ෂද මුහුණ දෙන උභතෝකෝටික ප්‍රශ්නය මෙයයි: දේශපාලන නායකත්වයක්ද, සංවිධානයක්ද මගපෙන්වීමේ දේශපාලන දැක්මක්ද තවමත් මතුවී නැති, ස්වයංක්‍රීය සමාජ-දේශපාලන ප්‍රයත්නයක් මිස දේශපාලන ව්‍යාපාරයක තත්ත්වයට තවමත් වර්ධනය වී නැති ස්වේච්ඡා පුරවැසි ව්‍යාපාරයකට දේශපාලන මැදිහත්වීම් දිගටම සිදු කළ හැකිද? එම ප්‍රයත්නය තුළ සිටින, පුරවැසියන්ගේ හැඟීම් සහ සටන් පාඨ තුළින් යෝජනා වන ආකාරයේ ‘රැඩිකල්’ දේශපාලන වෙනසක් සඳහා වූ කර්තෘක බලවේගයක් බවට පරිවර්තනය විය හැකිද? එම ප්‍රශ්නයම වෙනත් ආකාරයකින් මෙලෙස මතුවේ. තියුණු අර්බුදයකට පත්වී තිබෙන රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ ජනාධිපති, අගමැති, කැබිනට් මණ්ඩලය අස්විය යුතුයැයි කරන ඉල්ලීමට අනුව එසේ අස් වුවත් නැතත් දේශපාලන රික්තයක්, හිදැසක් ඇති වේ. එම හිදැස පුරවන දේශපාලන බලවේගය වීමට, දැනට ස්වයංක්‍රීය විරෝධතා ප්‍රයත්නයක් ලෙස පවතින පුරවැසි ව්‍යාපාරයට හැකිද? නොහැකි නම්, එම රික්තය පිරවීමට ඉදිරිපත් වන වෙනත් බලවේග අප සමාජයේ තිබේද? ඒවා මොනවාද?
ජවිපෙහි කාර්යය?
මෙම ප්‍රශ්න ඇසිය යුත්තේ මෙම විරෝධතා ව්‍යාපාරයේ ඉදිරියෙන් සිටින තරුණ පුරවැසියන්ගෙන් පමණක් නොවේ. ජවිපෙ නායකත්වයද මෙම දුෂ්කර ප්‍රශ්න තමන්ගෙන්ම ඇසිය යුතුය.
මෙම ස්වයංක්‍රිය පුරවැසි ව්‍යාපාරය නිසා ජවිපෙද උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දී සිටියි. එම උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාර ආරම්භවූයේ ජවිපෙන් ස්වාධීනව සහ බොහෝ විට ජවිපෙද නොදැනුවත්වය. ඒවාට තමන් සම්බන්ධ නැති බව ජවිපෙ දෙතුන් වරක්ම කියා තිබේ. යම්කිසි ලෙසකින් ප්‍රකෝපකාරීන් ලවා ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා ඇතිකරවා, එහි වගකීම ජවිපෙ මත පටවා, පුරවැසි ව්‍යාපාරයට මෙන්ම ජවිපෙටද විරුද්ධ රාජ්‍ය මර්දනයක් දියත් කිරීමේ ඇති හැකියාව ගැන ජවිපෙද අවබෝධයෙන් සිටින බව පෙනේ. එහෙත් මෙම පුරවැසි ව්‍යාපාරයෙන් දේශපාලන වශයෙන් හුදෙකලා වීම ජවිපෙට විශාල දේශපාලන පාඩුවක්ද වනු ඇත. ජවිපෙට ඇති එක් විකල්පයක් නම්, පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය ඉදිරිපත් කරන විවේචනය වෙතින් මතුවන දේශපාලන වශයෙන් ධනාත්මක අංග හැඳිනගැනීමයි. එම ව්‍යාපාරය දේශපාලන වශයෙන් ආරක්ෂා කිරීමයි. එහි දේශපාලන සටන්පාඨවලට විවේචනාත්මක සහාය දීමයි. සිදුවිය හැකි රාජ්‍ය මර්දනයෙන් එය ආරක්ෂා කිරීමට දේශීය සහ ජාත්‍යන්තර වශයෙන් උද්ඝෝෂණය කිරීමයි. පුරවැසි ව්‍යාපාරයට දේශපාලන මගපෙන්වීමක්ද ලැබෙන සටන් පාඨ සහ ප්‍රතිසංස්කරණ වැඩපිළිවෙළක් වහාම ඉදිරිපත් කිරීමයි. මෙය පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්‍ෂයටද අදාළ යෝජනාවකි.
‘225ම එපා. 225ම අස්වෙනු’ යන සටන්පාඨයේ 225ට ජවිපෙද ඇතුළත් කර තිබීම, ජවිපෙට දුෂ්කරතාවක් ඇතිකරවන්නකි. ජවිපෙ කළ යුතු බව පෙනෙන්නේ එම සටන්පාඨය වාචාර්ථයෙන් අර්ථකථනය කිරීම නොවේ. එහි සංකේතාත්මක දේශපාලන අර්ථය භාර ගැනීමයි. එම සටන්පාඨයෙන් ප්‍රකාශ වන්නේ දැනට තිබෙන පක්ෂ ක්‍රමය, දේශපාලන නායකත්වය, මන්ත්‍රී ඇමතිවරුන් පමණක් නොව පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන සහ දැඩි ලෙස පිරිහී ඇති දේශපාලන ආයතන සහ දේශපාලන පන්තිය පිළිබඳ ඇති මහජන කළකිරීම, අපේක්ෂා භංගත්වය, විශ්වාසය බිඳවැටීම සහ කෝපයයි. ජවිපෙ ඇතුළු පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින සහ නොසිටින සියලු දේශපාලන පක්ෂ දැන් කළ යුතුව තිබෙන්නේ පුරවැසියන් ඉදිරිපත් කරන තිත්ත විවේචනවලට සාධනීය ලෙස සවන් දීමයි. ඒ අනුව තමන්ද වෙනස්වීමයි. ප්‍රතිසංස්කරණය කරගැනීමයි. එසේ නොකරන කිසිදු දේශපාලනඥයකු හා දේශපාලන පක්ෂයකට ඉදිරියේදී පුරවැසි විශ්වාසය සහ සුජාතභාවය ලබාගැනීම මහත් දුෂ්කර වනු ඇත.
දැනට තිබෙන පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය, මෙම පසුබිම තුළ මතු කළ යුතු තවත් ප්‍රශ්න දෙකක් තිබේ. පළමුවැන්න නම් තමන් විසින් පුපුරුවා මතු කරනු ලැබ ඇති දේශපාලන අර්බුදය විසඳීමේ හැකියාව තමන්ට පමණක්, සමාජමය වශයෙන් හුදෙකලාව හැකිවේද? යන්නයි. එම ව්‍යාපාරයේ පන්ති/සමාජ පදනම වී තිබෙන්නේ මධ්‍යම පන්තියයි. එය දේශපාලන වශයෙන් ප්‍රබල පන්තියක් වී තිබෙන බව ඇත්තය. එහෙත්, මතු කළ යුතු දෙවැනි ප්‍රශ්නය වන, රටේ බහුතරය වන කම්කරු සහ ගොවි ජනතාවගේ ව්‍යාපාර සමග, ගොවි සහ වෘත්තීය සමිති අරගල සමගද යුක්තිය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා උතුරේ සහ නැගෙනහිර ජනතාව සමගද සම්බන්ධ වන්නේ කෙසේද යන්නද මෙතැනදී වැදගත්ය. ප්‍රතිෂ්ඨාපිත දේශපාලන පක්ෂ ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ නම් අයුක්තියට, අසාධාරණයට විරුද්ධව, අයිතිවාසිකම් සඳහා අරගල කිරීමේ සම්ප්‍රදායක් ඇති වැඩ කරන ජනතාවගේ, එනම් කම්කරු සහ ගොවි ජනතාවගේ ව්‍යාපාර සමගද සංවාදයක්ද සහයෝගතාවක්ද ගොඩ නැගීම, දේශපාලන පරිවර්තනයේ කර්තෘකයෙකු වීම සඳහා පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය ඉදිරියේ ඇති ඉතා සාධනීය විකල්පයකි.
ආරම්භ වී දෙවැනි සතියෙන් පසු කාලය තුළ, අප රටේ පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරය අභිමුඛව, ඉහත සඳහන් කළ ආකාරයේ දුෂ්කර සහ පහසු පිළිතුරු නැති ප්‍රශ්න ගණනාවක් මතුවනු ඇත. ඒවා මගහැරිය නොහැකි ඒවාය; පුළුල් ලෙස හා ගැඹුරට සාකච්ඡා කොට විසඳුම්ද, විකල්පද සොයා ගත යුතු ඒවාය. පුරවැසි ව්‍යාපාරය ශක්තිමත් වීමට අවශ්‍ය සංකල්පීය සහ දෘෂ්ටිමය නිරවුල්භාවයද එවිට නිතැතින්ම ලැබෙනු ඇත. ■
