මේ අර්බුදය විසඳා ගත හැකි එකම ක්රමය මහමැතිවරණයකට යෑම යැයි මිථ්යාවක් සමාජගත කරන්නට, ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේනත්, ඔහු නීති විරෝධී ලෙස අගමැතිවරයා හැටියට පත්කළ, දැනට වැඩ තහනම් කරනු ලැබ සිටින, මහින්ද රාජපක්ෂත් ඔවුන්ගේ කණ්ඩායමත් සෑහෙන උත්සාහයක් දරති. රාජපක්ෂ වහලුන් වන නළුනිළියෝද, ඊනියා විද්වතුන්ද, මහජනතාවද මේ මිථ්යාව සමාජගත කිරීමේ ව්යාපෘතිය සඳහා දැන් ඉදිරියට කැඳවා තිබේ. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව කුමක් වුවද, මහමැතිවරණයක් ළඟ එන බවට ව්යාජ වහසිබස් දොඩවන විමල් වීරවංශ වැනි පාරාජිකාවූ දේශපාලකයන් ද ඒ අතරය. දවසකට තැන් කිහිපයක මේ පිරිස පවත්වන මාධ්ය සංදර්ශනවලට, රාජපක්ෂවරුන් රැකීමට දිවිහිමියෙන් කැපවී සිටින පෞද්ගලික මාධ්ය දෙන ඉමහත් ප්රචාරය නිසා, ඒ කියන කතාව ඇත්තක්යැ’යි සාමාන්ය මිනිසුන් සිතන්නට ඉඩ තිබේ.
මහමැතිවරණයක් ඉල්ලන්නේ ජනතා පරමාධිපත්යයට ගෞරව කිරීම අවශ්යයැයි පෙන්වමිනි. හැම දෙයකටම වඩා ජනතා පරමාධිපත්යය උතුම්යැ’යි පෙන්වමිනි. එහෙත්, මේ සම්පූර්ණ ව්යාජයකි. මෛත්රීපාල සිරිසේනටත්, මහින්ද රාජපක්ෂටත් ජනතා පරමාධිපත්යය මතක් වුණේ, පාර්ලිමේන්තුවේ ඔළුගෙඩි ගණන මිලදී ගන්නට බැරිවුණු නිසාය. ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා, නීති විරෝධී ලෙස අගමැතිවරයකු ජනාධිපතිවරයා පත්කළේ, ඔහුට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක විශ්වාසය දිනා දෙන්නට පුළුවන්යැ’යි කල්පනා කළ නිසාය. මුලින්ම පාර්ලිමේන්තුවේ 113ක බහුතරය මහින්ද රාජපක්ෂට හදා දීමේ වගකීම බාරගත්තේ ජනාධිපති සිරිසේනය. සිරිසේන විසින් හදිසියේම රාජපක්ෂ අගමැති කරනු ලබන්නේද 113 තමා හදාදෙන්නෙමැයි පොරොන්දු වෙමිනි. 19වැනි සංශෝධනයේදී තමා මැදිහත්වී පාර්ලිමේන්තුවේ ඒකමතික ඡන්දයක් ලබාගන්නට සමත්වුණු බව උජාරුවෙන් කියන සිරිසේන, ඒ හැකියාව තවමත් තමා වෙත ඇති බවට සිතන්නට ඇත. ඒ වන විට එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායකයා සමග ආරාවුල් ඇතිකරගෙන සිටි මන්ත්රීවරුන් ඕනෑම අවස්ථාවක සල්ලිවලට බාගෙන බහුතරය හදාගන්නට තමාට හැකි බවද සිරිසේන කල්පනා කරන්නට ඇත. රවි කරුණානායක ඒ වන විට පක්ෂය බරපතළ විදියට විවේචනය කරමින් සිටි නිසා, ඔහුත්, ඔහු සමග සිටින මන්ත්රීවරුන් කිහිපදෙනකුත් එකතුකරගන්නට සිරිසේන ගණන් හදන්නට ඇත. රනිල් වික්රමසිංහ සමග හිත නොහොඳින් සිටි රංගේ බණ්ඩාර වැනි මන්ත්රීවරුන්ට සිරිසේන පෞද්ගලිකවම කතාකරන්නේ ඒ නිසාය. තමන්ගේ පැත්තට එලෙස එන මන්ත්රීවරුන්ට පොරොන්දු වන මුදල ගෙවීමට බාරදී තිබුණේ රටේ ප්රමුඛ ව්යාපාරිකයන්ට බවත් අසන්නට ලැබෙයි. ‘මන්ත්රීවරුන්ගේ මිලගණන් ලක්ෂ 500 දක්වා ඉහළ ගියා යැ’යි ඔහු කියන විට, ඒ කියන්නේ, තමාද පෞද්ගලිකව සහභාගිවුණු මුදල් ගනුදෙනු ගැනය.
එහෙත්, රනිල් වික්රමසිංහ අරලිගහ මන්දිරය අතනොහැර සිටිමින්, සටනට බට නිසා, සිරිසේනගේ සැලැස්ම මුළුමනින්ම ව්යර්ථ විය. මන්ත්රීවරුන්ගේ මිල ඉහළ ගිය නිසා, මදිවන මුදල් ගෙවා ඔවුන් මිලදී ගන්නා ලෙස සිරිසේන මහින්දට දැන්වූ බවද දැනගන්නට තිබේ.
සිරිසේනගේත්, රාජපක්ෂගේත් සැලැස්ම වුණේ, මේ විදියට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය අල්ලාගෙන, ඉතිරි අවුරුදු දෙක ඔවුන්ගේ පාලනයක් පවත්වාගෙන යමින්, ඒ අතර රාජපක්ෂලාගේ සහායෙන් නැවතත් සිරිසේන ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත්වී ජයග්රහණය කොට, සියලු රාජ්ය සම්පත් සහිතව 2020දී මහමැතිවරණයට යන්නටය. ඒ මොහොතේ ජනතා පරමාධිපත්යයක් ගැන කතාවක් තිබුණේ නැත. තිබුණේ කිලිටි මුදල් හරහා මන්ත්රීවරුන් බාගෙන තමන්ගේ බලය පවත්වාගෙන යෑමේ කෑදර ව්යාපෘතියක් පමණි. එය අසාර්ථක විය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර මහමැතිවරණයක් පවත්වන්නට ගැසට් මුද්රණය කරන්නේ මේ කිලිටි ව්යාපෘතිය අසාර්ථක වුණු තැනය. එහෙත්, මහමැතිවරණය සාධාරණය කරන්නට කතාවක් සොයාගත යුතුය. ‘ජනතා පරමාධිපත්යය පිළිබඳ ව්යාජයක්’ එළියට ගන්නේ ඒ සඳහාය. මහමැතිවරණයකදී ජනතාවගේ ඡන්ද බලයට ඉඩ ලැබෙන බවටත්, සියල්ලේ අවසාන තීරකයා මහජනතාව බවටත්, මේ අර්බුදය විසඳීම සඳහා ඇති එකම මාවත, ශක්තිමත් පාර්ලිමේන්තු බලයක් සඳහා ජනතාව වෙත ආයාචනය කිරීම බවටත් බොරු සියගණනක් නිර්මාණය කරන්නේ, මේ කිලිටි ව්යාපෘතිය වසාගන්නටය. ඒ නිසා මහජනතාව තේරුම් ගත යුත්තේ, පරමාධිපත්ය බලයක් ගැන කියමින් තමන් ඔසොවා තබන්නේ බැටළු හම් පොරවාගත් වෘකයන් රැළක් බවයි. ඔවුන්ට තමන්ගේ ‘ආධිපත්යය’ මතක් වුණේ, ඔළුගෙඩි බාගැනීමේ ඩීල් අසාර්ථක වුණු තැන බවයි. අද ජනතා පරමාධිපත්යයක් වෙනුවෙන් කිඹුල් කඳුළු හෙළන මේ අය, ඡන්දවලදී ජනතා පරමාධිපත්යය ආරක්ෂා කළ හැටි, 2005-2014 කාලය තුළ ඡන්ද පැවැත්වුණු විධියෙන්ද පැහැදිලි වෙයි.
එහෙත්, ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම නීත්යනුකූලයැයි තීන්දු කළහොත් මිස, මහමැතිවරණයක් එන්නට කිසිම ඉඩක් නැත. අධිකරණ තීරණය කුමක් වුණත්, මහමැතිවරණයකට යන්නට, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවත්, අධිකරණයේ තීන්දු තීරණත් පසෙක දා සිරිසේන-මහින්ද පාර්ශ්වය පියවර ගතහොත්, රට නවතිනු ඇත්තේ කිනම් විනාසයකදැයි දැන්ම කියන්නට බැරිය.
මහමැතිවරණයක් තැබිය හැක්කේ, වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවට වසර හතරහමාරක් ගෙවුණු පසුව පමණි. ඒ කාලය එළැඹෙන්නේ 2020 පෙබරවාරියෙන් පසුවය. ඊට මෙහා මහමැතිවරණයක් පැවැත්වීමට, රටේ මූලික නීතියෙන් නම් ඉඩක් නැත. මේ වන තෙක් කළාක් මෙන්, රටේ මූලික නීතිය යළි යළිත් කඩකරමින් කවුරු හරි එවැනි දෙයක් කරන්නට යනවා නම්, හැකි සෑම බලයක්ම යොදවා, ඒ අවභාවිතය වැළැක්විය යුතුය. රටක් යනු, නීති විරෝධී මංපහරන්නන් කල්ලියකගේ නැතහොත් අලිබබෙකුගේ හා හොරු හතළිහකගේ බූදලයක් නොවේ. රටක සිටින යුක්ති ගරුක මිනිසුන්, නිශ්ශබ්දව සිටියා වුවද, මෙවැනි මංපහරන්නන් පිරිසකට කිසිසේත් යටත් විය යුතු නොවේ.
‘අපේ ඡන්දය අපට දෙන්න’යැයි කිසිවකු තවදුරටත් ඉල්ලනවා නම්, මහමැතිවරණයක් ඉල්ලන්නට පෙර යා හැකි හොඳම මැතිවරණය ජනාධිපතිවරණයයි. ජනාධිපතිවරණය පැවැත්වීම සඳහා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කළ යුතු නොවේ. එය නීත්යනුකූලව පැවැත්විය හැකිය. 2019 ජනවාරි 8න් පසු, නැවත වරක් ජනාධිපතිවරයා හැටියට තේරී පත්වීම සඳහා සිය අභිලාෂය ප්රකාශ කරන්නට වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාට හැකිය. එසේ සිය අභිලාෂය ඔහු ප්රකාශ කළ විට, එය ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වීම සඳහා කරන ලද නියමයක් හැටියට පිළිගෙන, ජනාධිපතිවරණයක් සඳහා සූදානම් වීම මැතිවරණ කොමිසම කළ යුතුය. ඒ සඳහා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන්ම ජනාධිපතිට බලය ලබාදී තිබේ. ඒ නිසා, අප ඉල්ලා සිටිය යුත්තේ ජනාධිපතිවරණයකි.
ජනාධිපතිවරණයක් ඉල්ලන්නට සාධාරණ හේතු තිබේ. ජනාධිපති සිරිසේන හැම කෙනකුගේම ජනබලය ප්රශ්න කරයි. ඔහු රනිල් වික්රමසිංහ ඉවත්කරන්නට එක හේතුවක් හැටියට දක්වන්නේ පෙබරවාරි 10වැනිදා පළාත්පාලන ඡන්දයේදී එජාපය පරාජය ලැබූ බවයි. ඒ තර්කය පිළිගන්නවා නම්, ඒ ඡන්දයේදී තමාගේ ඡන්ද බලය ලක්ෂ 14 දක්වා අඩුවූ බවද ඔහු පිළිගත යුතුය. මීට අවුරුදු හතරකට පෙර, ලක්ෂ 62ක ජනබලයක් හිමිව තිබුණු තමාට, දැන් තිබෙන්නේ ලක්ෂ 14ක් නම්, තවදුරටත් රටේ ජනාධිපති වීමට සිරිසේනට ඇති සදාචාරාත්මක හැකියාව කුමක්ද? අනෙක් අතට, 2015 ජනාධිපතිවරණයේදී ඔහු දිනවා, පරාජයට පත්කළ පොදු ජනහතුරා වූ මහින්ද රාජපක්ෂ නීති විරෝධී ලෙස ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා අගමැති පදවියට පත්කිරීමෙන්, ජනාධිපති සිරිසේන තමාට ආරම්භයේදී තිබුණු මහජන වරම සම්පූර්ණයෙන්ම අහිමි කරගෙන තිබේ. එවැන්නකුට ජනාධිපතිධුරයේ සිටින්නට කිසිම අයිතියක් නැත. ඒ නිසා, අප ඉල්ලා සිටිය යුත්තේ නීත්යනුකූල ජනාධිපතිවරණයකි. සිරිසේන බිය නැතිව ජනාධිපතිවරණයකට ගොස් තම ජනවරම පිරික්සා බැලිය යුතුය. ■
සිරිසේන ලක්ෂ 14කින් ජනාධිපති වන්නේ කොහොමද?
රටක් විනාස කළ එක මිනිහෙක්
එක මිනිසකුට රටක් විනාස කළ හැකි ද? ඔව්. උදාහරණය මෛත්රීපාල සිරිසේන ය.
ඔක්තෝබර් 26 වැනි දා සිට මේ වන තෙක්, ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන නමැ’ති එක පුද්ගලයකු විසින් මේ රට හැම අතින් ම විනාස කොට තිබේ. ඒ, රාමායණයේ එන, වලගය අවුලාගත් හනුමන්, යන යන තැන ගිනි තැබුවාක් මෙන් ය.
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට පිටින් යමින් නීති විරෝධී අගමැතිවරයකු හා ඇමති මණ්ඩලයක් පත් කරමින් ඔහු රාජ්ය ව්යුහය මුළුමනින් ම අවුලක හෙළී ය. රටේ අගමැතිවරුන් දෙදෙනකු සිටින, ඇමති මණ්ඩල දෙකක් තිබෙන තත්ත්වයක් ඇති කොට, රාජ්ය නිලධාරීන් කාගේ අණ පිළිපදිනවාදැ’යි සිතා ගන්නට බැරි වන තත්ත්වයේ විශාල අවුලක් ඇති කළේ ය.
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් ඉතා පැහැදිලි ව පෙන්වා දී ඇති, ජනතාවගේ පරමාධිපත්ය බලය අභ්යාස කරන පාර්ලිමේන්තුව, දෙකේ කොළයට දමා, ජනතා පරමාධිපත්යයට නිගා කළේ ය. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය, තමා පත් කළ ඊනියා අගමැතිවරයාට නැති බව පැහැදිලි ව පෙනී තිබිය දී, මන්ත්රීවරුන් ලක්ෂ පන්සීයක් දක්වා මුදල් ගෙවා තමන්ගේ පැත්තට බාගැනීමේ ව්යාපෘතියක මේ ජනාධිපතිවරයා තෙමේ ම නියැළුණේ ය. ඒ ගනුදෙනු අවසන් වන තෙක්, තමාට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් ලබා දී ඇති බලය අවභාවිත කරමින්, පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය අවසන් කළේ ය. පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය අවසන් කිරීමේ බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ලබා දී ඇත්තේ, මන්ත්රීවරුන් මුදලට ගැනීම සඳහා කල් ගන්නට වැනි පහත් වැඩවලට යොදාගන්නට නොවේ. එහෙත්, මේ ජනාධිපතිවරයා, සිය බලය අවභාවිත කළේ, ඒ අලුගුත්තේරු කාරිය සඳහා ය.
ඊයේ පෙරේදා, ‘මන්ත්රීවරයකුගේ මිල වැඩි වීම නිසා මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් හදා ගන්නට බැරි වුණ බව’ ප්රසිද්ධියේ කීමෙන්, (මේ වන විට ප්රසිද්ධ වී ඇති ඔහුගේ ම හඬ සහිත දූරකථන සංවාදවලට අමතර ව), මේ ලජ්ජා නැති ව්යාපෘතියේ ජනාධිපති සිරිසේන පෞද්ගලික ව ම නියැලී සිටි බව කාටත් පැහැදිලි විය. එලෙස මන්ත්රීවරුන් මුදලට මිලට ගැනීමෙන් ද තමා පත් කළ නීති විරෝධී අගමැතිවරයාට බහුතරය හදා ගන්නට බැරි තැන ඔහු කළේ කුමක් ද? ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් තමාට හිමි වී ඇති තවත් බලයක් උපයෝගි කොට ගෙන පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීම යි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා ලීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය දී ඇත්තේ, සුවිශේෂ අර්බුදකාරී අවස්ථාවල එය ක්රියාවට නැංවීමට මිස, මේ ආකාරයේ ලජ්ජා නැති මුදල් ගනුදෙනු අසාර්ථක වූ විට අවභාවිතයේ යෙදවීමට නොවේ.
වසර අවසාන වන විට, රට මුහුණ දෙන බලවත් ම අර්බුදය ඉස්මත්තට ඒමට නියමිත ය. ඒ ආර්ථික අර්බුදයයි. නීත්යනුකූල ආණ්ඩුවක් නැති නිසා, මේ වන තෙක් අයවැය පනතක් පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත වී නැත. අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කර ගන්නට ද හැකියාවක් නැත. ඒ නිසා, 2019 වසර සඳහා වියදම් කරන්නට මුදල් රටට නැත. කෙටි කාලයක් සඳහා වියදම් කළ හැකි වුණත්, අවුරුද්දක් සඳහා වියදම් කරන්නටත්, ආදායම් උපයන්නටත් රජයට හැකියාවක් නැත. ඒ මත 2019 සිට රාජ්ය යාන්ත්රණය දුබල වීමට නියමිත ය. රටට ආදායම් එන බොහෝ ක්රම වැසෙමින් පවතියි. ලංකාවේ සංචාරක ව්යාපාරයට අදාළ ව්යාපාරිකයෝ ද, දේශීය වාණිජ මණ්ඩල සියල්ල ම ද, ලංකාව සමග ගනුදෙනු කරන විදේශීය වාණිජ මණ්ඩල ද, ඇති වන්නට නියමිත ආර්ථික අර්බුදයේ තරම ජනාධිපතිවරයා පෞද්ගලිකව ම හමු වී කියා දී ඇත. විදේශීය ණය ශ්රේණිගත කිරීමේ ආයතන ලංකාව පහළට දමා තිබේ. ආර්ථික විශේෂඥයන් කියන අන්දමට රට බිහිසුණු ආර්ථික අර්බුදයකට යමින් පවතියි.
ඔක්තෝබර් 26 වැනි දා සිට මේ දක්වා, තමා විසින් ම ඇති කළ මේ අර්බුදය පහසුවෙන් විසඳා ගන්නට තිබුණු හැම අවස්ථාවක් ම ජනාධිපති සිරිසේන නොසලකා හැරියේ ය. ඒ, දෙවියන් විසින් දෙන ලද, රාජාධිකාරි බලයක් තමා වෙත ඇතැ’යි සිතන මෝඩ හා උද්දච්ච මහරජු කෙනකුගේ චින්තන ශෛලිය ප්රකට කරවමිනි. එහෙත්, ජනතා පරමාධිපත්යය රජයන අද ලෝකයේ එවැනි මෝඩ උද්දච්ච පාලකයන්ට විඳිය හැක්කේ තාවකාලික ප්රීතියක් පමණකි. ඊළඟ ඇසිල්ලේ ඔහු හෝ ඇය නවතිනු ඇත්තේ, මහජන අවමානයේ කෙවිටෙන් පෙළනු ලැබ, දේශපාලන කුණු කූඩයේ ය.
දැන් සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා සිටින්නේ ඒ ඉරණමට අඩි දෙක තුනක් පමණක් ඈතිනි. ■
ජනාධිපති ආර්ථිකය අවුලට දැමූ හැටි
පාර්ලිමේන්තුවේ අයවැය ලේඛනයක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත නොවීම නිසා මේ වනවිට 2019 වර්ෂයේදී මුදල් වැය කරන ආකාරය පිළිබඳව ඇත්තේ බරපතළ ගැටලුවකි. මේ එම තත්ත්වය පිළිබඳව දැක්වූ අදහස්ය.
ජනාධිපතිවරයාට මුදල් සම්බන්ධයෙන් අධිකාරියක් නැහැ
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී හර්ෂ ද සිල්වා
කැබිනට් මණ්ඩලය නීත්යනුකූල නොවෙද්දී අමාත්යාංශ ලේකම්වරු බල රහිත වෙනවා. එතකොට පාර්ලිමේන්තුව විසින් ලේකම්වරුන්ව කැඳවන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා.
කොහොම වුණත් රටේ සමස්ත ජනතාවට විශාල ගැටලුවකට මුහුණදෙන්න සිද්ධවෙනවා. මුදල් අමාත්යාශයේ ලේකම් ආටිගල මහතා කියා තිබෙනවා කිසිම ගැටලුවක් නැති බව. එළැඹෙන අවුරුද්දේ අවශ්ය වියදම් සඳහා මුදල් වියදම් කරන්න ඔහුට පුළුවන් බව. එතුමා කියලා තියෙනවා ජනාධිපතිවරයාට මාස තුනකට මුදල් වියදම් කිරීමේ හැකියාවක් තියෙන බව. ඊට පස්සේ ඔහු කියලා තියෙනවා කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් සම්මත කළායැයි කියන අතුරු සම්මත ගිණුම පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කරගත්තොත් මාස හතරකට වැඩ කරන්න පුළුවන් කියලා. මේ දෙකම වැරදියි.
පළවැනි කාරණය තමයි ජනාධිපතිවරයාට ජනරජයේ මුදල් වියදම් කිරීමට ව්යවස්ථාවෙන් ඉඩ තියෙනවාද කියලා. මම කැමතියි ව්යවස්ථාවේ 148 ව්යවස්ථාවට අවධානය යොමු කරන්නට. එහි තියෙනවා ජනරජයේ මුදල් සම්බන්ධ සම්පූර්ණ බලය පාර්ලිමේන්තුව සතු බව. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුවේ මුදල් සම්බන්ධයෙන් අධිකාරියක් නැහැ. රාජ්ය මූල්යය පිළිබඳ සම්පූර්ණ බලය තියෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ.
ඒකාබද්ධ අරමුදල සම්බන්ධයෙන් 149 ව්යවස්ථාවේ තියෙනවා. ඒකාබද්ධ අරමුදල කියන්නේ එකවුන්ට් එකක්. ඒ එකවුන්ට් එකට මුදල් ලැබුණාම ඒක හරහා තමයි අවුරුද්දකට අපි පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත කරගන්නා ආකාරයට නොයෙකුත් අමාත්යාංශ හා ණය ගෙවීම්වලට මුදල් වියදම් කරන්න හැකියාව ලැබෙන්නේ.
මේ සිකුරාදා වෙද්දී මුදල් පිළිබඳ ප්රශ්නය විසඳාගත්තේ නැතිනම් ජනාධිපතිවරයා විශාල ගැටලුවකට මුහුණදෙනවා. 150 ව්යවස්ථාවේ තියෙන්නේ ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් මුදල් වියදම් කරන්නේ කොහොමද කියලා. යම්කිසි වර්ෂයක විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත නීතිය බවට පත්වීමට පෙර ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ අවස්ථාවක, පාර්ලිමේන්තුව විසින් රජයේ සේවාවන් සඳහා මුදල් වෙන් කර නොමැත්තේ නම්, අභිනව පාර්ලිමේන්තුව රැස්වන දිනයේ සිට මාස තුනක් ඉකුත් වන තෙක්, රජයේ සේවාවන් සඳහා යම්කිසි මුදලක් අවශ්ය වෙතැයි ජනාධිපතිවරයා සලකයි නම්, ඒ මුදල වෙන් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය කියලා. විසර්ජන පනත හෝ අතුරු සම්මත ගිණුම පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරලා එය සම්මත වෙන්න කලින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියොත් අලුත් පාර්ලිමේන්තුව පටන්ගන්නා දින සිට මාස තුනක් දක්වා වියදම් කිරිමට ජනාධිපතිවරයාට බලය දීලා තියෙනවා. එච්චරයි. එතකොට ජනවාරි පළවැනිදා ඉඳලා අලුත් පාර්ලිමේන්තුව රැස් වෙන තෙක් වියදම් කරන්න බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ව්යවස්ථාවෙන් දීලා නැහැ. දැන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩු තීන්දුවට අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම නීත්යනුකූලයැයි කීවොත් උද්ගත වෙන තත්ත්වයයි මේකේ තියෙන්නේ. විසුරුවා හැරියොත් ජනාධිපතිවරයාට වියදම් කිරීමේ හැකියාවක් නැහැ. විසුරුවා හැරියේ නැත්නම් වියදම් කළ හැක්කේ මුදල් ඇමතිවරයාගේ අත්සන යටතේ පමණයි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම නීත්යනුකූල නැති බව කීවොත් ජනාධිපතිවරයාට මුදල් ඇමතිවරයෙක් පත්කරන්න වෙනවා.
මම හිතන්නේ ජනාධිපතිවරයා කළ යුතු දේ තමයි පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවනවාද නැද්ද කියලා බලනවාට වඩා රජයක් පත් කිරීම. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියත් නැතත් මුදල් ඇමතිවරයෙක් සිටිය යුතුමයි. ජනාධිපතිතුමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය යුතුද නැද්ද කියලා බලා සිටීමෙන් මහා විශාල අර්බුදයකට රට තල්ලු කරනවා ආර්ථික වශයෙන්. මේ සතිය 15 වැනිදා ඉවරවෙනවා. අපට ජනවාරි 03 වැනිදා තියෙනවා මහා විශාල භාණ්ඩා ගාර බිල්පත් රෝල් ඕවර් එකක්. ජනවාරි මාසයේ 14 වැනිදා තියෙනවා ඇ.ඩො. මිලියන 1000ක් එක පාර ගෙවන්න වෙන අන්තර්ජාතික බැඳුම්කරයක්. අපට අඩු තරමේ සති දෙකක්වත් අවශ්ය වෙනවා මේ වගේ ණයක් ලබාගන්න. මම වගකීමෙන් කියනවා, ආණ්ඩුවට තියෙන්නේ ඩොලර් මිලියන 700ක් පමණ. අපට සංචිත තියෙනවා. ඒත් ඒවා ආණ්ඩුවට අයිති නැහැ. ඒවා මහබැංකුවේ සංචිත. අනෙක සංචිත ඩොලර් බිලියන 08ට වඩා පහළ වැටුණෝතින් රට ගැන තියෙන විශ්වාසය ගොඩක් පළුදු වෙනවා. ඒ නිසා ඔය සංචිත අල්ලන්න බැහැ. සංචිතවලින් ණය ගෙවන එක ලේසි වැඩක් නෙවෙයි. ඒ නිසා අපට අලුත් ණය ලබාගන්න වෙනවා.
අනෙක ජාත්යන්තර වෙළෙඳ ආයතන නිවාඩුවට වහනවා. බොහොම අඩු සේවක සංඛ්යාවකින් තමයි නිවාඩු සමයේ බටහිර රටවල් වැඩ කරන්නෙ. ඒ නිසා ප්රායෝගි කව ලොකු ප්රශ්නයක් එනවා, සතිය අවසාන වෙද්දී මුදල් ඇමතිවරයෙක් පත්කරලා, එයාගේ අත්සන යටතේ බලපත්රයක් නිකුත් කරගන්න බැරිවුණොත්. ඒ නිසා අපි ඉතාමත්ම ඕනෑකමෙන් කියනවා ලොකු අර්බුදයක් තියෙන බව. දැන් ආර්ථිකය තියෙන්නෙ ඉතාමත්ම අසාධ්ය තත්ත්වයේ. මොකක් හරි පොඞ්ඩක් වැරදුණොත් ලෙඩා මැරෙනවා. මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම්ට ව්යවස්ථාව කියවන්නට සිද්ධවෙනවා. කරුණාකරලා තේරුම් ගත යුතුයි, ඔහු කියන විදියට ජනාධිපතිවරයාට ජනවාරි 01 වැනිදා ඉඳලා මුදල් වියදම් කරන්නට බලයක් නැති බව. ඇමති මණ්ඩලයක් නැතිව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියත් වියදම් කරන්න විදියක් නැහැ. මිනිස්සුන්ව නොමඟ හරිනවාට වඩා සුදුසුම කාරණය තමයි ජනාධිපතිවරයාට නිවැරදි උපදෙස් ලබාදීම. ජනාධිපතිවරයා මෙතෙක් තීන්දු ගත්තේ වැරදි උපදෙස් මත. දැන්වත් ජනාධිපතිවරයාට නිවැරදි උපදෙස් ලබාදෙන්න සිද්ධවෙනවා.
(දෙසැම්බර් 11 වැනිදා අරලියගහ මන්දිරයේ මාධ්ය හමුවකදී දැක්වූ අදහස් )■
ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා ගිණුමක් නැහැ
ආචාර්ය ඩබ්ලිව්.ඒ. විජේවර්ධන
ව්යවස්ථාව අනුව පැහැදිලිවම මුදල් පිළිබඳ බලධාරියා වෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුව. පාර්ලිමේන්තුව තමයි රජයේ ආදායම, වියදම හා ණය පිළිබඳව තීන්දු ගන්නේ. ආදායම, වියදම හා ණය ගැන තීන්දු ගන්නට එක්කෝ අයවැය ලේඛනයක්, නැත්නම් පරිපූරක ඇස්තමේන්තුවක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගත යුතුයි. ඒ තුනම නැතිව රජයට ආදායමක් ලබන්න බැහැ. වියදම් කරන්නත් බැහැ.
දෙසැම්බර් 31 වැනිදාට කලින් අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කළොත් 2019 වර්ෂයේ මාස තුනක් ගත වෙන තෙක් තීරණයක් ගන්න පුළුවන්. එහෙත් අතුරු සම්මත ගිණුමකින් පුළුවන් වෙන්නේ 2018 අන්තිම කාර්තුවේ තිබුණු ආදායම් සහ වියදම් රටාව සහ ණය ගැනීම ඉදිරියට පවත්වාගෙන යන්න පමණයි. අලුත් ආදායමක් උපදවාගන්න බැහැ. සරල උදාහරණයක් කිවොත් පඩි වැඩිවීමක් ලබාදෙන්න බැහැ. මේක ආණ්ඩුවට සහ රටේ මූල්ය ප්රවාහයට බලපානවා.
හැම අවුරුද්දේම ජනවාරි 10 වැනිදා මහ බැංකුවෙන් ලබාදෙනවා තාවකාලික අත්තිකාරම් කියලා ආණ්ඩුවට මුදලක්. මේක දෙන්නේ මුදල් රීති පනත යටතේ. ඒකෙන් ආණ්ඩුවට අයවැය ලේඛනයේ තිබුණු ආදායමෙන් 10%ක් අත්තිකාරම් ලෙස ලබාගන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නේ රුපියල් බිලියන 2000ක් ඇස්තමේන්තු කළොත් රුපියල් බිලියන 200ක් ලබාගන්න පුළුවන්. ඒක නැතිවුණොත් අවුරුද්දේ මුල් කාලයේදී ආණ්ඩුව ගෙනියන්න අමාරුයි. මූල්ය ප්රවාහය පවත්වාගෙන යන්නත් අමාරුයි. දැන් අයවැයක් නැති නිසා ඒක ලබාගන්න බැහැ.
ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් වියදම් කරන්න පුළුවන් කියලා සමහර අය කියනවා. ඒත් ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා ගිණුමක් නැහැ. ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා කියන්නේ මහා භාණ්ඩාගාරයේ තියෙන මුදල් ප්රවාහ ගිණුමේ සාරාංශයක්. ඒ කියන්නේ ගෙවුණු වසරේ රජයේ වියදම් සහ ආදායම්වල සාරාංශයක්. ඒත් කවදාවත් අවුරුද්දක් අවසාන වෙද්දී එතැන මුදල් ඉතිරි වෙන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට හිඟයක් තමයි තියෙන්නේ. උදාහරණයක් විදියට 2017 අවුරුද්ද අවසාන වෙද්දී රුපියල් බිලියන 245 ක හිඟයක් තිබුණා. ඒ නිසා ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් සල්ලි ගන්න බැහැ. මොකද අපේ අයවැය හැමදාම හිඟයක් එක්කයි ක්රියාත්මක වෙන්නේ.
ඒ නිසා අපි ඉන්නේ දැවැන්ත අර්බුදයක. මේක කිසිසේත්ම සෙල්ලමක් නෙවෙයි. අතිශය භයානක තත්වයක්. වැටුප් ගෙවන්නට නොහැකි වුණොත් භයානක අත්දැකීම්වලට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙයි. ඒ නිසා මම ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු වගකිවයුතු සියලු පාර්ශ්වයන්ට යෝජනා කරන්නෙ මේ තියෙන විගඩම් ඉක්මනින්ම නවත්වන්න. හැකි ඉක්මනින් අයවැයක් සම්මත කරගන්න.■
භාණ්ඩාගාරය හොම්බෙන් යන්නේ
ආචාර්ය අමින්ද මෙත්සිල
මේ වෙද්දි අයවැයක් සම්මත කරගත නොහැකි තත්ත්වයක් තියෙන්නේ. ආණ්ඩුවක් නැති නිසා. අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගැනීමෙන් හෝ වෙනත් ක්රමයකින් 2019 වර්ෂයේ මුල් කාලසීමාවට අදාළව ආණ්ඩුවේ වියදම් පාර්ශ්වය පියවා ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ශ්වයෙන් උත්සාහ කරනවා. ජනාධිපතිවරයා කුමක් හෝ නීතිමය ප්රතිපාදනයක් පාවිච්චි කරමින් වියදම් කිරීමට ක්රමයක් හොයාගන්න ඉඩ තියෙනවා. එහෙත් ගැටලුව වෙන්නේ අයවැයක් නැතිනම් ආණ්ඩුවේ ආදායම් පාර්ශ්වය ගැන නීත්යනුකූල අනුමැතියක් ලබාගන්න ක්රමයක් නැහැ. වෙන ක්රමයක් පාවිච්චි කළත් වියදම් පාර්ශ්වය විතරයි සම්පූර්ණ කරගන්න වෙන්නේ.
එතකොට ලොකු අපැහැදිලිතාවක් එනවා, ආණ්ඩුවේ ආදායම කොහොමද එන්නේ කියලා. විදේශ ණය ලබාගැනීම තමයි බැලූ බැල්මට තියෙන විකල්පය. දැනටමත් ඔවුන් කියා තියෙනවා ණය සීමා වෙනස් කිරීම ගැන. ඒත් රටට මුදල් ඇමතිවරයෙක් නැතිව විදේශ ණය ලබාගන්න විදියක් නැහැ. මුදල් ඇමතිවරයෙක් නැතිව ණය ගැනීමක් හෝ ණය සීමා වෙනස් කිරීමක් කරන්න බැහැ.
මම භාණ්ඩාගාරයේ ඉහළම නිලධාරියෙක් සමග කතා කළා. ඔහු මට කෙටියෙන්ම දැන් පවතින තත්ත්වය විස්තර කළා. ඔහු කී විදියට දැන් භාණ්ඩාග ාරය හොම්බෙන් යන්නේ.
අනෙක් පැත්තෙන් මුදල් මුද්රණය කිරීම සම්බන්ධයෙනුත් ප්රශ්නයක් තියෙනවා. මහබැංකු අධිපතිවරයා කියා තිබුණා භාණ්ඩාගාර බිල්පත් හරහා මුදල් මුද්රණය කිරීම නවත්වා තිබෙන බව. සීමාව ඉක්මවා මුදල් වියදම් කළොත් උද්ධමනය පාලනය කළ නොහැකි තත්වයක් තියෙනවා. එතකොට රුපියල ක්ෂය වෙනවා.
අනෙක් ලොකුම අර්බුදය තමයි ඊළඟ අවුරුද්දට මූල්ය ප්රතිපත්ති සකස් කරන්නේ කොහොමද කියන එක. එළැඹෙන අවුරුද්දට කිසිම මූල්ය ප්රතිපත්තියක් නැතිව තමයි කටයුතු කරන්න සිද්ධවෙන්නෙ. මොකද මූල්ය ප්රතිපත්තියක් ක්රියාත්මක කරන්න නම් ඒක පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වෙලා ගැසට් මාර්ගයෙන් නීත්යනුකූල වෙන්න ඕනෑ. නැත්නම් නීති විරෝධීයි.
එතකොට ආදායම් බදු පනවන්නේ කොහොමද, රජයේ වෙනත් ආදායම් උපයාගන්නේ කොහොමද කියන කාරණා පිළිබඳ ප්රශ්නයක් පැනනඟිනවා. දැන් 2018 අවුරුද්දේ ප්රතිපත්තිවලට 2019 අවුරුද්දේත් ක්රියාත්මක වෙනවාද කියන ප්රශ්නය එනවා. එහෙත් 2018 අවුරුද්ද වෙනුවෙන් සම්මත වුණ මූල්ය ප්රතිපත්තිවලට අනුව 2019 අවුරුද්දේ ක්රියාත්මක වෙන්න නීතිමය අනුමැතියක් නැහැ. අනෙක් ගැටලුව තමයි ආයෝජකයන්ට ලබාදෙන බදු සහන පිළිබඳ නිගමනවලට එහන්න බැහැ. ඒ අනුව රජයට ආදායම් ඉපැයීම ගැන බරපතළ ගැටලුවක් තියෙන බව පැහැදිලියි.
මේ තත්ත්වය අතිශය භයානකයි. 2019 අවුරුද්ද තමයි ලංකාවට මෑත කාලයේ වැඩිපුරම ණය ගෙවන්න තියෙන අවුරුද්ද. ඒ ණය ටික ගෙවාගන්න බැරිවුණොත් ලංකාව අසාර්ථක මූල්ය පාලනයක් තියෙන රටක් විදියට කළු ලැයිස්තුවට එකතු වෙනවා.
දැනටමත් රාජ්ය බැංකු සියල්ලම ශ්රේණිගත කිරීම්වලින් පහළට වැටිලා තියෙනවා. ඒ වගේම ලංකාවත් ජාත්යන්තර මූල්ය ශ්රේණිගත කිරීම්වලින් පහළට වැටිලා තියෙනවා. මහබැංකුව එය පිළිගන්නේ නැති බව කීවාට වැඩක් නැහැ. එය මහබැංකුව විසින් පිළිගත යුතු දෙයක් නෙවෙයි.
ලංකාව 2005 දී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා පත් වෙනකොට ලබාගෙන තිබුණු ණය ප්රමාණයෙන් 3%ක් තමයි වෙළෙඳ ණය තිබුණේ. වෙළඳ ණය යැයි කියන්නේ ඉහළ පොලියක් සමග ලබාගත් ණය. 97%ක්ම සහනදායී කොන්දේසි යටතේ ලබාගත් ණය. එහෙත් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා රට බාරදුන් 2014 අවුරුද්ද වෙද්දී ලංකාව 45%ක්ම ලබාගෙන තිබුණේ වෙළෙඳ ණය. ඒ නිසා ඉහළ පොලියක් ගෙවන්න සිද්ධවෙනවා. ඒක තමයි ලංකාවට දැන් තියෙන ණය බර. දැන් ලංකාව ණය ශ්රේණිගත කිරීම්වලින් පහළ දාන තත්වයකට ඇවිත්. ප්රජාතන්ත්රවාදය හා ස්ථාවරත්වය සම්බන්ධයෙන් ලොකු අර්බුදයකට ඇවිත්. ඒ නිසා ලංකාවට සහනදායී කොන්දේසි යටතේ ණය ලබාග ැනීම ලොකු ප්රශ්නයක් වෙනවා. ඒ නිසා ඉදිරි අවුරුද්දේත් වියදම් පියවන්නට වෙළෙඳ ණය පනවන්නට සිද්ධවෙනවා. එය රටට දිගුකාලින ප්රශ්නයක් වේවි.■
ව්යවස්ථාවට පිටින් මුදල් වියදම් කරයිද?
2018 වර්ෂය අවසාන වනතෙක් ශ්රී ලංකාවට අය වැයක් තිබෙන අතර 2019 වර්ෂය උදාවෙද්දී අතුරු සම්මත ගිණුමක් හෝ සම්මත කර නොගතහොත් ශ්රී ලංකා රාජ්යයට අයවැයක් නැති තත්ත්වයට පත්වෙනු ඇත.
සාමාන්යයෙන් අයවැයක් සම්මත කරගැනීමට මාසයකුත් දින කිහිපයක කාලයක් ගතවෙයි. ජනාධිපතිවරයා අර්බුදය අවසන් කොට කැබිනට් මණ්ඩලයක් පිහිටුවීමට කටයුතු කළද, අයවැයක් සම්මත කරගැනීම සඳහා ජනවාරි මාසයේ මැද භාගය දක්වා කාලය ගතවෙනු ඇත. එහෙත් දින කිහිපයකට අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගැනීමෙන් 2018 වර්ෂයේ අයවැය ඒ දින කිහිපය සඳහා ඉදිරියට ගෙන යා හැකිය.
හැකි තරම් අර්බුදය කල් අදිමින්, 2019 වර්ෂය දක්වා යෑමේ සැලැස්මක් ඇති බව ජනාධිපතිවරයාගේ පැත්තෙන් අපට ලැබෙන තොරතුරු අනුව පෙනෙයි. ජනාධිපතිවරයා විසින් 2019 මුල් මාසය අවසාන වන තෙක් පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතියක් නැතිවම මූල්යය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ සූදානමකින් සිටින බවත් වාර්තා වෙයි. මේ තොරතුරු සනාථ කරමින් අනුර ප්රියදර්ශන යාපා මන්ත්රීවරයා කියා තිබුණේ විදේශ ණය ලබාගෙන වියදම් ආවරණය කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය තිබෙන බවයි.
කෙසේ වෙතත් මූල්ය පිළිබඳ සම්පූර්ණ බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවටය. පාර්ලිමේන්තුව සතු බලය ජනාධිපතිවරයාට පාවිච්චි කළ නොහැක. ඒ නිසා දැන් පෙනෙන අන්දමට තමාට නිවැරදි කළ හැකි අර්බුදයක් ඉදිරියටත් පවත්වාගෙන යමින්, ව්යවස්ථා විරෝධී ලෙස රාජ්ය මූල්යය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ බලය තමන්ට පවරාගැනීමට ජනාධිපතිවරයා උත්සාහ කරන බව පෙනෙයි.
ඒ නිසා ජනාධිපතිවරයාටත්, ඔහුගේ කණ්ඩායමටත් පාර්ලිමේන්තු ක්රමයේ අයනු ආයනු නැවත කියාදෙන්නට සිදුවනු ඇත. පාර්ලිමේන්තු ක්රමය ඇරඹෙන්නේ සැබැවින්ම මූල්යය පිළිබඳ නීති සම්පාදනය කිරීමේ අරමුණෙන්මය. පාර්ලිමේන්තු සංකල්පය බිහිවීමට හේතුව වන්නේද මහජන බදු මුදල් වියදම් කිරීම සම්බන්ධයෙන් තීන්දු ගැනීමේ අවශ්යතාවයි. දේශපාලන විද්යාවේ මුල් පාඩම් ඉගෙනගතත් අයෙක් වුව එය හොඳින් දන්නේය. බි්රතාන්ය රජය වෙත බදු මුදල් එකතුකළ ප්රභූන් විසින්, එම බදු මුදල් වියදම් කරන ආකාරය පිළිබඳ නීති සම්පාදනය කිරීමේ අවශ්යතාව නිසා පාර්ලිමේන්තු ක්රමය ආරම්භ කර තිබුණි.
පාර්ලිමේන්තුව ක්රමක්රමයෙන් නියෝජිත ප්රජාතන්ත්රවාදයේ ශක්තිමත් ආයතනයක් විය. 1215 මැග්නා කාටා ගිවිසුම බි්රතාන්ය පාර්ලිමේන්තුව සහ රජු අතර ඇතිවූ ගිවිසුමකි. බි්රතාන්ය පාර්ලිමේන්තුව සහ රජු අතර ඇති කරගත් ඓතිහාසික එකඟතාවකි. මැග්නා කාටා ගිවිසුමෙහි මූලිකම තේමාව වී තිබුණේ මහජන බදු මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීමේ පරම අයිතිය ඇත්තේ මහජන නියෝජිතයන් සිටින පාර්ලිමේන්තුවට බවත්, රජුට ඒ පිළිබඳව තීන්දු ගැනීමේ බලයක් නොමැති බවත්ය.
කෝල්බෲක්-කැමරන් ප්රතිසංස්කර ණවලින් පසුව ශ්රී ලංකාවට ව්යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් හඳුන්වාදී තිබුණේ බදු ගෙවන්නන් නියෝජනය කරනු පිණිසය. බි්රතාන්ය පාලකයන් ලංකාවෙන් අයකරන බදු මුදල් සම්බන්ධයෙන් තීන්දු ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන ව්යාපාරිකයන්ගේ නියෝජනය සහිත ආයතනයක අවශ්යතාව ව්යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් බිහිවීමට හේතු විය. පාර්ලිමේන්තුව දක්වා වර්ධනය වී තිබුණේ එම ක්රමයයි.
ශ්රී ලංකාවේ දැනට පවතින ව්යවස්ථාව අනුවද මූල්ය බලය පාර්ලිමේන්තුව සතු උත්තරීතර බලයකි. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 17 වැනි පරිච්ඡේදය ‘මූල්යය’ යන මාතෘකාවෙන් යුතුය. එහි පළමු අනුමාතෘකාව ලෙස ‘රාජ්ය මූල්යය පිළිබඳ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු’ යැයි සඳහන්ව ඇත. ඒ සමඟ සඳහන් වන 148 වැනි ව්යවස්ථාවෙහි මෙසේ සඳහන් වෙයි.
‘රාජ්ය මූල්යය පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු වන්නේය. පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරනු ලැබූ නීතියක හෝ පවත්නා යම් නීතියක හෝ අධිකාරය අනුව හෝ ඒ යටතේ හෝ මිස කිසිම පළාත් පාලන ආයතනයක් විසින් හෝ වෙනත් පොදු අධිකාරයක් විසින් හෝ කිසිම බද්දක්, වරිපනමක් හෝ වෙනත් යම්කිසි බදු විශේෂයක් නියම කිරීමට බලය නොමැත්තේය.’
ජනාධිපතිවරයා විසින් ව්යවස්ථාදායකයේ කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැතිව තනිවම මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීම නැවත වරක් ව්යවස්ථා විරෝධී ලෙස කටයුතු කිරීමකි. එය පාර්ලිමේන්තුව හෝ ජනාධිපතිවරයා විසින් අධිකරණයේ කටයුත්ත වන නඩු ඇසීමක් සිදු කිරීමට සමානය. නඩු ඇසීම අධිකරණයට ඇති පරම බලයයි. එසේම මුදල් පිළිබඳව තීන්දු ගැනීම පාර්ලිමේන්තුවේ පරම බලයයි. විධායකයට ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ තීන්දුවලට යටත්ව ඒ මුදල් වියදම් කිරීමේ බලය පමණි. පාර්ලිමේන්තුව විසින් 2018 වර්ෂයට අදාළව තීන්දු ගෙන ඇත. එහෙත් 2019 වර්ෂයට අදාළව තීන්දු ගෙන නැත. පාර්ලිමේන්තුව ක්රියාත්මක වෙද්දී, එහි තීන්දුවක් නැතිව මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට කිසිදු බලයක් නැත.■
අලි කොටි ගිවිසුම යළි කරළියට
■ කේ. සංජීව
බලය සඳහා ඕනෑම දෙයක් කරන්නට රාජපක්ෂ කල්ලිය සූදානම් ය. රට ලේ ගංගාවක ගිල්ලවා හෝ බලය ගත යුතුය. එය ජනවාරි 8 පරාජයෙන් පසුව මැදමුලනේ ජනෙල් කතාව අසා සිටි රාජ පාක්ෂකයෙක් කියූ ‘මරලා හරි ගන්න තිබුණේ’ පන්නයේ උවමනාවක් ය. ඔක්තෝම්බර් 26 සිරිසේනගේ කුමන්ත්රණයෙන් එම බලය ගැනීමේ අලුත් සටන් මාදිලිය පෙරට දැමුණි. එම අලුත් බල සෙල්ලම දැන් ලෙල්ලම වී ඇත. ඒ සමග රටට උදාවී ඇත්තේ අඳුරු යුගයක් ය. රට ඝන කළුවලාවකින් වසාගත්තද තමන්ගේ සුරතේ බලය රැඳෙනවානම් රාජපක්ෂවරුන්ට ඒ හොඳටම ඇති ය. දැන් ඔවුන් හත්පොලේ ගාගනිමින් සිටිති. ඔවුන් විසින්ම නිර්මාණය කළ අර්බූදය ජයගන්නට ඔවුන් විසින්ම යෝජනා කරමින් සිටින්නේ තවතවත් රට අර්බූදයේම ගිල්වන පන්නයේ විසඳුම් ය. ඒ බලය තමන් සතුවම පැවතිය යුතුයැයි සිතමින් හදන විසඳුම් නිසාය.
පසුගිය දෙසැම්බර් 12 වෙනිදා පාර්ලිමේන්තුව රැස්වූ අතර එහිදී රනිල් වික්රමසිංහ මහතාට බහුතරයේ විශ්වාසය තියෙන බවට වූ යෝජනාවක් ඉදිරිපත් විය. එම යෝජනාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළේ එජාපයේ නියෝජ්ය නායක සජිත් ප්රේමදාසය. එහිදී ආර් සම්බන්දන් ප්රමුඛ ද්රවිඩ ජාතික සන්ධානය එජාප නායකත්වයට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර විශ්වාසය තිබෙන බවට වූ යෝජනාවට සිය සහාය පලකළේය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන් 117 දෙනෙක් රනිල් වික්රමසිංහ හට සහාය පළ කළේය. ද්රවිඩ ජාතික සන්ධානය මෙහිදී සහාය පළ කළේ ජනාධිපති සිරිසේන සහාය දෙන්න එපා යැයි ඉල්ලා තිබූ ඉල්ලීමද ප්රතික්ෂේප කරමින් බව සැලකිය යුතුය. මන්ත්රීවරුන් බිලීබා ගැනීමේ සෙල්ලමේදී ද්රවිඩ ජාතික සන්ධානයේ මන්ත්රීවරුන් බොහෝ දෙනෙකුට සිරිසේන පාර්ශවයෙන් ලංසු ඉදිරිපත්වූ බවද සැලකිය යුතුය. ඔවුන් එහිදී එක් අයෙකු බිලීබා ගත් ආකාරයද අපිට අමතක නැත. එහෙත් එජාපේ සහ ද්රවිඩ ජාතික සන්ධානය, සන්ධානගතවූ විට දැන් සිදුවන්නේ කුමක්ද? එය මිදි තිත්තයි කියනා නරිකතාව වැනිමය. එහෙත් අද තත්ත්වය ඊට වඩා බරපතළය. මෙම ඉතිහාස ගත එකඟතාවය භාවිත කරමින් රට ගිනි තියන්න රාජපක්ෂ පාර්ශවය සූදානම්වන බවක් පෙනෙන්නට තිබීම එම බරපතළ තත්ත්වයයි. ජනමාධ්ය නොවන ජඩ මාධ්ය නැතිනම් සාටක මාධ්ය නැවත අලි, කොටි ගිවිසුමක් පිළිබඳව කෑගසන්නට පටන්ගෙන ඇත. මේ අනුව රාජපක්ෂ කල්ලිය ජාතිවාදයද, ආගම්වාදයද ඉරිදියේදී පාරට දමනු ඇත. ඒ බහුතර සිංහල ඡන්ද කුට්ටියෙන් ජනවරම සොයා යන්නටය.
අලි කොටි ගිවිසුම
අලි කොටි ගිවිසුම් කතාවට බොහෝ දුර ඉතිහාසයක් තිබෙන්නේය. එජාප නායක රනිල් වික්රමසිංහ බලයට පැමිණි සෑම විටම මේ ගිවිසුම දුහුවිලි ගසාබසා කරළියට ගන්නේ විපක්ෂයයි. ඔවුන් බොහෝ විට ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ප්රමුඛ සිංහල ජාතිවාදීන් ය. 2001 දී අලි කොටි ගිවිසුමක් ගැන බරටම කතාකලේ මංගල සමරවීර බව මතක් කල යුතුය. ඔහු එකල එජාප නායක රනිල් වික්රමසිංහට විරුද්ධව නිර්මාණය කල, ප්රබන්ධ කල බොහෝ සටන් පාඨ අවලාද, අදත් ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සහ එහි මූලයෙන් උපන් අනෙකුත් පක්ෂ කරගසාගෙන යන්නේය. රනිල් වික්රමසිංහට විරුද්ධව භාවිතා කරන්නේය.
ද්රවිඩ සන්ධානයයේ සහාය සිරිසේන පාර්ශවයට දිනාගන්නට බැරිවූ තැන නැවත අලි කොටි ගිවිසුම අළු දුහුවිලි මතින් නැගිට්ටවා ඇත. ඒ ඉදිරියේ එන ඕනිම ඡන්දයකින් ජයග්රහණය කිරීමටය. දැන් අලුත් අලි,කොටි ගිවිසුම කුමක්ද?.. වර්තමානයේ උද්ගත වී තිබෙන අර්බූදය විසඳීම අරමුණු කරගනිමින් ද්රවිඩ ජාතික සන්ධානය එජාපය සමග සන්ධාන ගතවූ විට සිංහල බහුතර ජඩ මාධ්ය පතුරවන කතා මොනවාද?.. පසුගි ය 12 වෙනිදා දිනමිණ පුවත්පත සිය මුල් පුවත ලෙස වාර්තා කරන්නේ මැතිසබේදී එජාපයට සහය දෙන්න ඔභ් කොන්දේසිවලට ලිඛිත පොරොන්දු ඉල්ලා ඇති බවය. එම පොරොන්දු මොනවාද? දෙමළ ජනතා ප්රශ්නවලට කඩිනම් ෆෙඩරල් විසඳුමක්, දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කිරීම, හමුදා භාරයේ තිබෙන ඉඩම් නිදහස් කිරීම, උතුරු නැගෙනහිර හමුදා කඳවුරු ඉවත් කිරීම, උතුරු නැගෙනහිර සංවර්ධනයේදී වැදගත් තනතුරු දෙමළ ජාතික සන්ධානයට ලබාදීම, මේ ඔවුන්ගේ පුවතයි. මෙම යෝජනා බොරු හෝ ඇත්ත වන්න පුළුවන්ය. විශ්වාස කටයුතු ආරංචි කියන්නේ මෙවැනි ලියවිල්ලක් හෝ ගිවිසුමක් දෙපාර්ශවය අතර ඇති වී නැති බවය. එහෙත් අපි මෙහෙම යෝජනාවලියක් හෝ කොන්දේසි මාලාවක් හෝ ගිවිසුමක් තිබෙන්නේ යැයි මොහොතකට සිතමු. එවැනි සිතිමක් තුළ කියන්නට වෙන්නේ මේ යෝජනා අලුත් නැති බවය. මේ යෝජනා ජනාධිපතිවරණයේදී සිරිසේනද එකඟවූ යෝජනාවන් ය. එහෙත් ඔහු මේවා කිසිදෙයක් ඉටුනොකළ නිසා යළිත් එම යෝජනා ඉදිරියට දමාගන්නට ද්රවිඩ සන්ධානයට සිදුවී ඇත. එහි වැරද්ද කුමක්ද? මේ රට සංහිඳියාවෙන් ඉදිරියට නවීන අනාගතයකට ගෙනියන්නනම් මේ යෝජනා කිසිවක් අපිට මගහැරීමට නොහැකිය. පසුගියදා මන්ත්රීවරුන් බිලීබා ගැනීමේ කානිවල් කාලයේ රාජපක්ෂ පුත්කුමරා නාමල් රාජපක්ෂ සිය ටුවිටර් පණිවිඩයකින් කීවේ තම ආණ්ඩුවක් යටතේ ද්රවිඩ දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කරන බවය. අනෙක් පැත්තෙන් 13 ප්ලස් දෙනවා කීවේ මහින්ද රාජපක්ෂය. එහෙත් ඈත මෑත මේ කිසිවක් සිංහල සමාජයට මතක නැත. එය කරුමයක් මය. හැමදෙයක්ම සතියකින් අමතක වීමේ මේ රෝගය නිසා අපි නැවත නැවතත් මේ අලිකොටි ගිවිසුම් කතාවට හොඳටම බයවෙනවාය. රාජපක්ෂ කල්ලිය මෙය හොඳින් දනී.
විමල් වීරවංශගේ යැයි කියන සී නිව්ස් නම් වෙබ් පඩංගුව අලි කොටි ගිවිසුම නැවත සමාජගත කිරීමට දැන් බොහෝ වෙහෙස වෙනබව පෙනෙයි. ඔවුන් පසුග ිය නොවැම්බර් 30 වෙනිදා පුවතක් පළකරමින් කියන්නේ 2019 පෙබ 4 වැනිදාට ප්රථම බලය බෙදන නව ව්යවස්ථාවක් ගෙන එන්නට රනිල් සම්බන්දන්ට එකඟවී ඇතැයි විදෙස් මාධ්ය වාර්තා කරන බවය. මේ ලියුම්කරු නම් කියන්නේ කරන්න පුළුවන්නම් එය කොතරම් හොඳද කියාය. 19 වැනි සංසෝධනය කරගන්නට කොතරම් මහන්සියක් කොතරම් කාලයක් වැය වුණිද? මෙම තත්ත්ව මත තබා කලබල නොවී තාර්කිකව මෙවැනි පුවත් කියවන්නට අපේ සමාජය හුරුවිය යුතුය. එය එසේ නොවෙන තාක් මේ බැටළු හම් පොරවාගත් කැනහිලුන්ට අපි රැවටෙනවාමය.
මෑත ඉතිහාසයේ මේ රටේ දියුණුවට අකුල් හෙළන ඒ සඳහා තමන්ගේ අපිරිසිදු මුඛය විවර කරන දේශපාලකයින් කවුරුන්ද? විමල් වීරවංශ, ඩලස් අහප්පෙරුම, දිනේෂ් ගුණවර්ධන, උදය ගම්මන්පිළ ඔවුන් අතර ප්රමුඛය. දේශපාලක වහන්තරාවෙන් මිදී මේ කාර්යය කරන්නවුන් අතර ගුණදාස අමරසේකර ගෙවිඳු කුමාරතුංග වැන්නවුන් ප්රමුඛය. අද මේ සියල්ලෝ සැරසී සිටින්නේ යළිත් අලි කොටි ගිවිසුමට පණ දෙන්නය. අපි මොකද්දෝ කරුමයකට මේ කරුම හඬවල්වලට තවමත් අවනතය.
දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කළ යුතුය. කතා දෙකක් නැත. අතුරුදන්වූවන් පිළිබඳව ඉක්මන් ප්රතිචාර අවැසිය කතාදෙකක් නැත. උතුරු නැගෙනහිරට දේශපාලන විසඳුමක් අවැසිය කතා දෙකක් නැත. අනවශ්ය හමුදා කඳවුරු ඉවත්කර එම ඉඩම් එහි මුල් පදිංචිකරුවන්ට නිදහස් කළ යුතුය කතා දෙක නැත. උතුරු නැගෙනහිර සංවර්ධනයේදී ප්රමුඛතාවය ද්රවිඩ ජාතික සංධානයට මිස සිංහල දකුණට කුමකටද?.. එනිසා මේවාට එකගවීම හොඳය. එකඟවුණාට මදිය. ඒවා ඉක්මනින් දිනවීමට පාර්ශව දෙකම කටයුතු කළ යුතුය. එය එලෙස වුවහොත් නවීන සමගි සම්පන්න ලංකාවක් බිහිවෙනවා නියතය. එහිදී ඉහත කුණුකූඩයේ දේශපාලකයින්ගේ කතාවන්වලට අපි නෑසූ කන් ඇතිව සිටිය යුතුය.
ආගමික සහජීවනය ඉරා දැමීම
සිරිසේනගේ කුමන්ත්රණය අධිකරණය සිය තීන්දු මඟින් ප්රතික්ෂේප කරමින් තිබෙන්නේය. ඒ අධිකරණයට සිරිසේනට වඩා රටේ උත්තරීතර නීතිය වැදගත් වන නිසාය. සිරිසේන විසින් උමතුවෙන් මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීම නීතියට අනුකූලද නැතිද? දැන් ශේඨාධිකරණයේ අභියෝගයට ලක්වී තිබෙන්නේය. අගවිනිසුරු නලීන් පෙරේරා ප්රමුඛ සත් විනිසිරු මඩුල්ලක් එම නඩුව විභාග කරමින් සිටිති. තීන්දුව මේ ලිපිය ලියවෙන 13 වැනි දින හෝ අනිද්දා පුවත්පත වෙළෙඳපොළට පැමිණෙන 14 වැනිදා හෝ දෙන්නට නියමිතය. එම තීන්දුව තමන්ට අවාසිසහගත වේයැයි මේ දිනවල රාජපක්ෂ කල්ලිය සිටින්නේ බියෙනි. තැති ගැනීමෙන් ය. ඒ නිසා ගුණදාස අමරසේකර කියන්නේ රටේ ඉරණම් ප්රශ්නයක් විනිසුරුන් සත්දෙනෙකුට භාරදී අතපිසදමාගැනීම හොඳ නැතිබවය. ඒ නිසා වහාම ජනමත විචාරණයක් පවත්වා ජනතා මතය විමසිය යුතු බවය. මේ කතාවලින් නොනැවතී මේ නායකයින් ඔවුන්ගේ චක්ගෝලයින්ගේ මුහුණු පොත් බිත්ති තුළින් හඬ නගන්නේ මේ විනිසුරන්ගේ ආගම ගැනය. අගවිනිසුරුගේ ක්රිස්තියානිකම ගැනය. එම තත්ත්වය තුළ රාජපක්ෂ පාර්ශවයට අහිතකර ප්රතිපලයක් අධිකරණය තුළින් පැමිණිය හොත් ඔවුන් මේ ප්රශ්න කිරීම ඝෝෂාවක් දක්වා වර්ධනය කරනු නියතය. එය ආගමික උමතුවක් දක්වා පරිවර්තනය කරන්නට ඒ මඟින් ළඟ එන ඕනීම මැතිවරණයක් ජයග්රහණය කිරීමට ඒ මඟින් ඔවුන් උත්සාහ දරනු ඇත. රට, එහි සහජීවනය, මේ කිසිවක් මේ සාපරාදී ප්රජාවට අවශ්ය නැත. ඔවුන්ට අවශ්යවන්නේ බලය ඩැහැගැනීම පමණි.
පරීක්ෂණ වෙනතක හැරවීම
අලි කොටි ගිවිසුම නැගිට්ටවීම, ආගමික වර්ගවාදය පැතිරවීම යන ප්රධාන කරුණුවලට අමතරව රාජපක්ෂ පාර්ශවය මීළඟට එන මැතිවරණ ඉලක්ක කරගනිමින් දැනට ඔවුන්ට එරෙහිව ක්රියාත්මක පොලිස් පරීක්ෂ සහ අධිකරණ ක්රියාවලියන් නොමග යැවීමට අඩපන කිරීමට අවසානයේ නවතා දැමීමට කටයුතු කරනු ඇත. එම ක්රියාවලියේ ආරම්භය ලෙස අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පොලිස් පරීක්ෂක නිශාන්ත සිල්වා මාරුකර හරින්නේය. පසුව එම උපාය ව්යර්ථ වුණත් රාජපක්ෂ කල්ලිය වැඩ නතර කරීමට සූදානම් නැත. ඔවුන් ත්රිවිද හමුදා මාණ්ඩලික ප්රධානී රවීන්ද්ර විජේගුණරත්නට ඇප ලබාගත්තේ පොලිසිය අකර්මන්ය කරමින් ය. මෙම තත්ත්වයන් මෙලෙස ක්රියාත්මක වෙනවිට පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ මදුමාධව අරවින්ද නම් ගායකයා සිය මුහුනු පොතට විෂ ලියවිල්ලක් එක්කර තිබෙනු දකින්නට පුළුවන් විය. ‘ප්රගීත් එක්නැළිගොඩ ජීවතුන් අතර’ එහි මාතෘකාව විය. මේ ලිපිය ලියන 13 වැනි දින උදෑසන වනවිට එම ලිපිය 1500කට ආසන්න වාර ගණනකදී සෙයාර් වී තිබුණි. කොමෙන්ටු 470කට වැඩිය. බොහෝ කොමෙන්ටුවලට මදුමාධව පිළිතුරු දී තිබෙනුද දකින්නට හැකිය. ත්රාසය භීතිය කුතුහලය අඩු නැතිව ලියා තිබෙන එම ලියවිල්ලට සිංහල ජාතියට අසීමිතව ආදරය කරන්නෙකුට කෝපය වෛරය එනවා නියතය. එම ලියවිල්ල එතරම් විෂ සහිතය. මෙම ලියවිල්ල මුහුණු පොතේ දුටු බොහෝ දෙනෙක් එහි කරුණු සත්ය සේ විශ්වාස කරන බවද පෙනෙයි. එහිදී මදුමාදව කියන්නේ ඉන්දියානු ගැහැනියක් සමග ප්රගීත් එක්නැළිගොඩ ඩුබායි හි ජීවත්වෙන බවය. ඩුබායි හිදී පැවති ප්රසංගයකින් අනතුරුව මිණගැසුණු තරුණයෙක් මේ තොරතුරු පැවසූබව මෙහිදී මදුමාධව එම තරුණයාගේ හඬින් ලියන්නේ සිංහල බෞද්ධ ඇගවල් හිරිවැටෙන්නය. මෙම පෝස්ටුව මගේ අදහසත් සමග මා මගේ මුහුනු පොතේ පළකළ විට මගේ මිතුරන් බොහෝ දෙනෙක්ද විමසූවේ මේ කතාව ඇත්ත විය නොහැකිද යන්නය. එය ඒතරමට විෂ සහිතව ලියා ඇත. මේ ලියුම්කරුට හිතෙන්නේ මේ ලියවිල්ලද මේ ඊනියා දේශප්රේමී රාජපක්ෂ කල්ලියේ මාස්ටර් සැළැස්මේම කොටසක් බවය. මෙවැනි කතා වැඩිවැඩියෙන් පැතිරවීම තුළ හමුදාවේ ඇතැම් සාමාජිකයින්ට මෙන්ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වැනි රාජපකෂවරුන්ට විරුද්ධව කෙරෙන පරීක්ෂණවලට විරුද්ධ මතයක් බහුතර සිංහල සමාජය තුළ ගොඩනැගිය හැකිය. අනෙක් පැත්තෙන් එලබෙන ඕනීම ඡන්දයකදී සිංහල ඡන්ද සිය ඔඩොක්කුවට දාගැනීමටද එය ඔවුන්ට උපකාරයක් වනු ඇත.
මේ අනුව සිරිසේනගේ කුමන්ත්රණ නාටකය ඉදිරියේදී ලංකා සමාජය දරුණු ලෙස විනාශකරමින් කෙළවර දකිනු ඇත. එනිසා මේ වෙලාවේදී අලි කොටි ගිවිසුම් ගැනද, විනිසුරන් ගේ ආගමික මුල් ගැනද, රාජපක්ෂ සමයේ අපරාධ පිළිබඳවද ජඩ මාධ්ය විසින් කරන හෙළිදරව් කිරීම් නොසලකා කටයුතු කළ යුතුය. එයට විරුද්ධව සිට ගතයුතුය.■
සිරිසේන යනු ජාතික පරපිඩාකාමියෙකි
ගිය සතියේ ජනාධිපතිවරයා සතියකින් ප්රශ්නය විසඳන බව කීවේය. මෙය ලියන මොහොත (13) වන විටත් ඔහුගේ ඒ විජ්ජා බලය ක්රියාත්මක වී නැත. ඇත්තෙන්ම ගත වූ සතිය තුළ, ඔහුගේ තත්වය තවත් දුෂ්කර අඩියකට ඇද වැටී ඇත. මන්ත්රීවරුන් 117 දෙනෙකුගේ වැඩි ඡන්දයෙන් රනිල් වික්රමසිංහ කෙරෙහි විශ්වාසය පළ කෙරෙන යෝජනාවක් ඊයේ පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත විය. මන්ත්රීවරුන් 225 දෙනාම එක් වී එවැනි යෝජනාවක් සම්මත කර ගත්තත් තමා රනිල් වික්රමසිංහ අගමැති තනතුරට පත් නොකරන බව කියන සිරිසේනට, ‘ප්රශ්නය විසඳීම’ දැන් තවත් අවුල් වනු ඇත.
අද සවස 4 ට අධිකරණයේ මතය ප්රකාශයට පත්වීමට නියමිතයි. එයින් ලැබෙන විනිශ්චය තමන්ට අවාසිදායක එකක් වෙතොත්, ඒ කාරණයම, එනම් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය යුතුද නැද්ද යන්න පිළිබඳ කාරණය අරභයා ජනමත විචාරණයක් පැවැත්විය යුතු බවට ඔහු අදහස් දක්වා ඇතැයි අද මාධ්ය වාර්තා කර තිබුණි. එහි අදහස වන්නේ, මේ දක්වා මේ ජනාධිපතිවරයා කර ඇති සෑම ව්යවස්ථා උල්ලංඝනයක් සඳහාම, එනම්, අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ එම ධුරයෙන් පහ කිරීම, මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති ධුරයේ පිහිටුවීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන ප්රශ්න තුන සඳහාම ජනමත විචාරණ තුනක් පැවැත්වීමට අපට සිදු වනු ඇති බවයි. ඒ සියල්ලම එක ඡන්දයකින් විනිශ්චය කර ගැනීමේ තවත් අවකාශයක් ඇති බව ඔහු කියන්නේ නැත. එනම්, මේ පුද්ගලයා ජනාධිපති තනතුරේ තවදුරටත් සිටීමට සුදුසු ද නැද්ද යන්න දැන ගැනීම සඳහා ජනමත විචාරණයක් පැවැත්වීමයි.
සිරිසේන යනු, වචන රාශියක් බිනීමෙහි දක්ෂ, එහෙත් බුද්ධිමය පරිචයකින් ඒ වචන පාලනය කර ගැනීමට නොදන්නා ආලවට්ටම් දේශපාලනඥයෙකි. සංසන්දනයක් වශයෙන් ගත්තොත්, මහින්ද රාජපක්ෂට ලොකු වචන මල්ලක් නැත. එහෙත් ඔහු පාවිච්චි කරන වචන කිහිපය යම් හීලෑවක් ඇතිව ප්රකාශයට පත්කිරීමට දක්ෂ ය. එය කපටිකමක් වෙතත්, දක්ෂකමකි. 2015 සහ ඒ ආසන්නයේ සිරිසේන කතා කෙළේ වචන ස්වල්පයකි. ඒ නිසා, ඔහුගේ කතාවේ යම් සංයමයක් දක්නට ලැබුණි. එහෙත්, මහින්ද රාජපක්ෂ සමග අංශක 180 කරණම ගැසූ දිනවල පටන් සිරිසේන පොරොප්පය ගලවා වචනවලට නිදහසේ ගලා යන්නට ඉඩ හැර තිබේ. කොකාගේ සුද පෙනෙන්ට ගත්තේ එතැන් පටන් ය.
මන්ත්රීන් 225 දෙනාම සම්මත කර ගත්තත් තමා රනිල් වික්රමසිංහ අගමැති ධුරයට පත් නොකරන්නේය යන, දෝෂාභියෝගයකට පවා නිමිත්තක් විය හැකි ඒකාධිපති සහ ප්රජාතන්ත්ර විරෝධී මුග්ධ ප්රකාශය කිරීමෙන් අනතුරුව ඔහු තවත් එවැනිම ප්රකාශයක් කෙළේය. එනම්, මහින්ද රාජපක්ෂට 113 ක් සොයා ගත නොහැකි වුණේ මන්ත්රීවරුන්ගේ මිල ගණන් කෝටි 50 දක්වා වැඩි වූ නිසා බව කියා සිටීම ය. මෙයින් පෙනී යන එක කාරණයක් වන්නේ, ඔහු මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති තනතුරේ පිහිටුවා ඇත්තේ, මුල පටන්ම මන්ත්රීවරුන් යම් ප්රමාණයක් මිලට ගැනීමේ හොර වැඩ පිළිවෙළක් යටතේ බවයි. අනෙක් කාරණය වන්නේ, ඊට අඩු මුදලකට මන්ත්රීවරුන් මිල දී ගැනීමට තරම් මන්ත්රී වෙළඳපොළ මිළ අඩු මට්ටමක පැවතියේ නම්, තමාගේ ව්යවස්ථා විරෝධී තේරීම පවා ව්යවස්ථානුකූල කර ගැනීමට තිබුණේය යන විශ්වාසයකින් ඔහු මුල සිටම ක්රියා කරන්නට ඇති බවයි. රටේ පළමු පුරවැසියා ව්යවස්ථානුකූලත්වය සහතික කර ගැනීමට උත්සාහ කොට ඇත්තේ අල්ලස මගින් වන බව එයින් කියැවේ.
බලහත්කාරයෙන් බලය අත්පත් කර ගත් හෝ බලහත්කාරයෙන් බලය භාවිත කළ ලෝකයේ කිසි නායකයෙකු, තමන් එසේ කරන්නේ තමාගේ හෝ තම පවුලේ අභිවෘද්ධියට යැයි කියා නැත. ඒ සෑම දෙනාම කියා ඇත්තේ, තමන් එසේ කරන්නේ රටේ, ජනතාවගේ, සමාජයේ හෝ ආගමේ සුභසිද්ධියට බවයි. ඉතා ඈත අතීතයේ කලිගුලා වැනි ඒකාධිපතියන් සම්බන්ධයෙන් බැලුවත්, ඊට මෙහා ගෙන්ගිස් කාන් වැනි ඒකාධිපතියන් හෝ ඊටත් මෙහා ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් වැනි ඒකාධිපතියන් සම්බන්ධයෙන් සලකා බැලුවත් මේ තත්වය අපට දැක ගැනීමට ලැබේ. සිරිසේන එවැනි ඒකාධිපතියෙක් නොවේ. එසේ නොවන්නේ, ඔහුගේ විශේෂ යහගුණයක් නිසා නොව, ලංකාව ඒ තරම් මහා රංගනයක් කිරීමට තරම් සුවිසල් වේදිකාවක් නොවන නිසාත්, ඒ කුඩා වේදිකාවේ පවා ඔහු ඊටත් වඩා කුඩා චරිතයක් වන නිසාත් ය.
සිරිසේන දැන් මාස දෙකකට ආසන්න කාලයක් තිස්සේ ගෙන යමින් තිබෙන බලහත්කාරී රාජ්ය අවපාලනය යුක්ති සහගත කර ගැනීමට දැන් අවසානයේ ඉදිරිපත් කරන්නේ අර ඉහතින් කී බලඅපයෝජකයන් පොදුවේ පාවිච්චි කළ හේතුවාචකයකි. එනම්, මෙතැන ඇත්තේ තමා සහ රනිල් වික්රමසිංහ අතර ප්රශ්නයක් නොව, ජාතික සහ විජාතික බලවේග අතර ප්රශ්නයක් බවයි. මේ හේතු දැක්වීම, ඔහු මුලින් කළ හේතු දැක්වීම්වලට දළ වශයෙන් වෙනස් නැත. තමා රනිල් වික්රමසිංහට ‘අකමැති’ නිසා ඔහු ඉවත් කරන ලද බව කීමේදීත්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ‘අවපාලනය’ වැලැක්වීම සඳහා තමා කටයුතු කරන්නේ යැයි කී අවස්ථාවේදීත්, පාර්ලිමේන්තුවේ 225 දෙනාගේම අත්සන සහිතව රනිල් වික්රමසිංහ කෙරෙහි විශ්වාසය පළවීමක් සිදුවුවත් ඔහුව නම් අගමැති ධුරයේ පිහිටුවන්නේ නැතැයි කීමේදීත්, මේ කියන ‘ජාතික’ සහ ‘විජාතික’ ද්විවිධය පිළිබඳ ව්යාජ රෝග නිධානයේ සෙවනැල්ල පසුබිමේ තිබුණි. ඔහු සංස්කෘතික වෙනස යැයි වරක් කීවේ එයයි.
බලහත්කාරයෙන් බලය අත්පත් කර ගත් හෝ බලහත්කාරයෙන් බලය භාවිත කළ ලෝකයේ සිටි කිසි නායකයෙකුට කර ගත නොහැකි වූ දෙයක් ද තිබේ. එනම්, මේ කියන පොදු අභිලාෂය, එනම්, ජනතාව සඳහා, රට සඳහා, ජාතියක් හෝ ආගමක් සඳහා තමා කටයුතු කළ බව කී හැම නායකයෙකුම තමන් එසේ කටයුතු කළ බව ඔප්පු කිරීමට අවසානයේදී අසමත් වීමයි. ඉතා පහසු සහ සරල උදාහණයක් පමණක් ගන්නේ නම්, හිට්ලර් තමන්ගේ ‘උත්කෘෂ්ට අරමුණ’ අවසන් කරන විට මුළු ලෝකයක්ම විනාශ වී තිබුණි. අනිත් පැත්තෙන් ගත් විට, මේ සියලු නායකයන් තමන්ට කලින් පැවති පාලනය තුළ තමන්ගේ විවේචනයට ලක්වූ කටයුත්ත හෝ ක්රියාවලිය නිශ්චිතව සහ සංයුක්තව දැක්වීමට අපොහොසත්ව ඇති බව පෙනේ. හිට්ලර් ‘යුදෙව් කුමන්ත්රණයක්’ ගැන කතා කෙළේය. එය තමාගේ අරමුණ සඳහා ඔහු පාවිච්චියට ගත් ව්යාජයක් බව අවසානයේ ඔප්පු විය. නැවතත්, ලංකාවෙන් පහසු සහ සරල උදාහරණයට සිරිසේන ගතහොත්, තමා අයත් නොවන ‘විජාතිකත්වය’ හෝ තමා අයත් වන ‘ස්වදේශිකත්වය’ කුමක්දැ යි ඔහු නිශ්චිතව රටට පැහැදිලි කරන්නේ නැත. හම්බන්තොට හෝ වෙනත් ඕනෑම දේපළක් හෝ ආයතනයක් පසු ගිය වසර තුන හමාරක කාලය තුළ, තමාගේ අනුදැනුමකින් සහ අනුමැතියකින් තොරව, ‘විජාතිකකරණයට’ ලක්කිරීමට වික්රමසිංහ ආණ්ඩුව කටයුතු කෙළේ කෙසේදැයි ඔහු කියන්නේ නැත. කාන්තාවන්ට බාර්වල වැඩ කිරීම පිළිබඳව පැවති ආදිකාලීන ඉංග්රීසි නීතිය අහෝසි කිරීමට තැත් කිරීම සහ ස්වීප් ටිකට් එකේ මිල සම්බන්ධයෙන් ඒ ආණ්ඩුව කටයුතු කළ ආකාරය පවා, ඔහුගේ සහභාගිත්වයකින් සහ අනුදැමකින් තොරව ක්රියාවේ යෙදැවීමට තැත් කළ දේවල් නොවේ. එහෙත් දැන්, පසු ගිය වසර තුනකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ යහපාලන ආණ්ඩුව කරන ලද සියලු යහපත් ක්රියා පමණක් තමන්ගේ අයිතියට පවරා ගන්නා අතරේ, ජනතා අප්රසාදයට පත් පියවර ගැන ‘තමන් දන්නේ පුවත්පත්වලින්’ පමණක් යැයි ඔහු කියා සිටින්නේය.
මෙවැනි නිශ්චිත කාරණාවන්ගෙන් බැහැරව, ජාතික සහ විජාතික හෝ බටහිර කුමන්ත්රණ සහ අධිරාජ්යවාදය වැනි ‘මහා න්යාය’ තුළ තමන්ගේ චෝදනාව පදනම් කරන තැනැත්තා (විශේෂයෙන් එම තැනැත්තා එසේ කරන්නේ සටකපට චේතනාවකින් වන විට) තර්කණයේ විශේෂ වාසියක් භුක්ති විඳියි. එනම්, තමන්ගේ චෝදනාව සංයුක්තව පැහැදිලි කිරීමේ බරෙන් ඔහු නිදහස් වීමයි. උදාහරණයක් වශයෙන්, යමෙකුට බෙදුම්වාදියෙකු හෝ එන්.ජී.ඕ.කාරයෙකු යැයි කී විට, ලංකාවේ වර්තමාන සමාජ අවකාශය තුළ ඉබේ ඇති කෙරෙන ‘අවබෝධය’, චෝදනාවට ලක්වන තැනැත්තා මොන තරම් කරුණු ගෙනහැර පෑවත් ඛණ්ඩනය කිරීම පහසු නොවන බව පෙන්වා දිය හැකිය. මන්ද යත්, සමාජයක් වශයෙන් අර කියන පහසු සහ වෙහෙසකර නොවන තනි වචනයකින් හෝ යෙදුමකින් යමක් ‘තේරුම් ගැනීමට’ සමාජයේ බහුතරය කැමැත්තක් දක්වන බැවිනි. උදාහරණයක් වශයෙන්, ‘සිංහල ජාතිය අනිත් ජාතීන්ට වඩා ශ්රේෂ්ඨ’ යැයි සිතින් ගත් විට, උපතේ සිට මරණය දක්වා සිංහලයෙකු වන ඔබට එය ‘ඔප්පු’ කිරීම සඳහා කිරීමට ඇත්තේ, එසේ නොකියන තැනැත්තා ‘විජාතිකයෙකු’ හෝ ‘එන්.ජී.ඕ. කාරයෙකු’ හෝ ‘බෙදුම්වාදියෙකු’ යන වචනයකින් හැඳින්වීම පමණි.
ඉදිරියේ ඇති ජනාධිපති සිරිසේනගේ ඉතා කෙටි දේශපාලනික ආයු කාලය තුළ ඔහු අනුගමනය කිරීමට නියමිතව ඇත්තේ හරියටම ඒ ප්රතිපත්තියයි. මේ දක්වා ඔහු කළ සෑම අවකල් ක්රියාවක්ම, ජාතියේ නාමයෙන් සහ අනාගත පරපුරේ නාමයෙන් කළ කී දේවල් බවට එවිට භෞතීස්ම වනු ඇත.
ආපසු හැරී බලන විට, අද සිරිසේන මුළු රටක්ම එක මිටට ගෙන දූෂණය කරමින් සිටින සල්ලාලයෙකුගේ තත්වයට පත්ව ඇත. එය උමතුවකි. රටක ජනාධිපතිවරයාගේ මොළය පරීක්ෂා කළ යුතු යැයි ඉල්ලා පුරවැසියෙකු අධිකරණයක් ඉදිරියට ගිය වෙනත් රටක් ගැන මා අසා නැත. මුළු රටම පීඩාවට පත්ව සිටීම දකිමින්, එසේ රටක් අල්ලේ නැටවීමට තරම් තමාට හයියක් ඇතැයි සිතා ඉන් වින්දනයක් ලැබීම පරපීඩාකාමයක් වශයෙන් අපට හඳුනා ගත හැක. 18/19 සියවසේ ප්රංශයේ විසූ සාද් නම් වූ ආදිපාදවරයා මේ කියන පරපීඩාකාමය පිළිබඳ ලෝ ප්රකට පුද්ගලයා ය. ඇත්තෙන්ම, අප සිංහලෙන් භාවිත කරන මේ වචනයට (පරපීඩාකාමය) සමාන ප්රංශ සහ ඉංග්රීසි ඇතුළු වෙනත් යුරෝපා භාෂාවල සඳහන් වචනය උපන්නේ ඔහුගේ නමිනි. ඔහු ගැහැනුන්ගෙන් වින්දනය ලැබුවේ සම්මත ආකාරයෙන් නොව, එම ගැහැනුන් අසීමිත වධ බන්ධනයට පත්කිරීමෙනි. ඉන් සමහර ගැහැනු කැමැත්තෙන් ඒ පීඩාවට ලක්වූවෝය. තවත් අය බලහත්කාරයෙන් ඒ සඳහා යොදවා ගනු ලැබුණි. මේ සෙල්ලම සඳහා අපූරු මෙවලම් පවා ඔහු පාවිච්චියට ගත්තේය. එසේ පාවිච්චියට ගත් ආම්පන්න කෞතුකාගාරයක්ම අදටත් පැරිසියේ පිහිටා තිබේ.
සිරිසේනගේ මාස එක හමාරක පැටිකිරිය තුළ, රටක් පීඩාවට පත් කිරීම සඳහා ඔහු අවභාවිතයට ගෙන ඇති මෙවලම් කිහිපයක් අපට හමු වෙයි. ඉන් එකක් වන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවයි. අනෙක වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවයි. ඊළඟට, ප්රජාතන්ත්රීය සම්ප්රදායයි. ඊයේ වන විට ඔහු අධිකරණයත් ඊට ඈඳාගෙන තිබුණි. එනම්, මේ රටේ යුක්තිය සහ ව්යවස්ථා නෛතිකත්වය ඉල්ලා පුරවැසියන් අධිකරණයට යෑම නිසා ප්රශ්නය දිග් ගැස්සුණු බව කීමෙනි. අධිකරණය ඉදිරියේ දැනට මේ සම්බන්ධයෙන් ඇති සියලු නඩු විභාග අවසන් වන තෙක් තමන් තීරණයක් නොගන්නා බවත් මේ වන විට මොහු කියා තිබේ.
විශේෂයෙන් පසුගිය ඔක්තෝබර් 26 වැනි දා සිට මේ පුද්ගලයා හැසිරුණු ආකාරයත්, පොදුවේ ගත් විට, ඊට සෑහෙන කාලයකට ඉහතදී පටන් ඔහු කර කියා ඇති දේ ගැනත් මඳක් විමසිල්ලෙන් සොයා බලන්න. ඔහු සහසුද්දෙන්ම පරපීඩාකාමියෙකු බව එවිට ඔබට වැටහෙනු ඇත. අවාසනාව වන්නේ, සාද් ආදිපාදවරයා ගැහැනු සිය ගණනක් පමණක් ස්වකීය පරපීඩක වින්දනය සඳහා පාවිච්චි කරද්දී සිරිසේන ආදිපාදයා දෙකෝටියක් ජනතාව ඒ නපුරු වින්දනය සඳහා යොදා ගනිමින් සිටීමයි.■
මාධ්යවේදීන්ට වැටුප් නොගෙවා තර්ජනය කළ රිවිරේ රාජපක්ෂ සංස්කෘතිය
පුවත්පත් වැසී යෑම මේ වෙද්දී එදිනෙදා දෙයක් බවට පත්ව තිබෙන්නේය. සත්හඬ, සැබෑ, , ඉරිදා ඇපල් සහ රිවිර යන පුවත්පත් 2018 වර්ෂය තුළ වැසීගිය පුවත්පත්ය. ඒ අතරින් පුවත්පත් දෙකක්ම 2018 අවුරුද්දේම පටන්ගත් ඒවාය. රිවිර පුවත්පත 2018 වර්ෂයේදීම අලුතෙන් පටන්ගත් පුවත්පතකි.
අපේ කතාව මෙම පුවත්පත් අතරින් රිවිර පුවත්පත පිළිබඳවය. රිවිර පුවත්පත රාජපක්ෂලාගේ අතිශය සමීප හිතවාදීන් විසින් මුදල් යොදවා පවත්වාගෙන ගිය පුවත්පතක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. රිවිට සැමදා පැවතුණේ රාජපක්ෂ දේශපාලනය වෙනුවෙන්ය.
මාස කිහිපයකට පෙර දිනක් රිවිර පුවත්පතේ මාධ්යවේදීන් බොරැල්ල ඇන්.ඇම්. පෙරේරා මාවතේ පිහිටි කාර්යාලයට යද්දී එතැන රිවිර කාර්යාලය තිබුණේ නැත. ඔවුන්ට පසුව දැනගන්නට ලැබී තිබුණේ ඔවුන්ව ඉවත් කොට ඉරිදා රිවිර පුවත්පතක් අලුතෙන් මුද්රණය වෙන බවයි. ඉරිදා ජනයුගය පුවත්පත වැසෙද්දී ඉවත් වූ මාධ්යවේදීන් පිරිසක් නව රිවිර පුවත්පතේ කර්තෘ මණ්ඩලය බවට පත්ව තිබුණි.
එක් සේවකයන් කණ්ඩායමකට පයින් ගසා ඇරඹුණු ඉරිදා රිවිර නිව් එඩිෂන් පුවත්පත මේ වෙද්දී නැවත වතාවක් වැසී ගොස්ය. මාධ්යවේදීන්ට මාස දෙකකට වැඩි කාලයක් වැටුප් ගෙවා නැත. වැටුප් ගෙවන තෙක් කැමරා ආදී උපකරණ ලබා නොදෙන බව පවසමින් මාධ්යවේදීන් විසින් ඒවා තමන් ළඟ තබාගෙන සිට ඇත. එහෙත් එලෙස උපකරණ ළඟ තබාගත් මාධ්යවේදීන්ට ඩිෆෙන්ඩර් වලින් පැමිණි පිරිසක් විසින් මරණ තර්ජන එල්ලකොට ඇත්තේ උපකරණ දෙන ලෙස පවසමින්ය. අවසානයේදී එක් මාධ්යවේදියෙකු ඒ සම්බන්ධයෙන් නාරාහේන්පිට පොලීසියට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කර ඇත. මේ කතාව රිවිරේ සිදුවීම ගැනය.
රිවිර ආරම්භය
රිවිර පුවත්පත 2006 වර්ෂයේ දි රිවිර මීඩියා කෝපරේෂන් නමින් සමාගමක් ලෙස ලියාපදිංචි කර පටන් ගත් පුවත්පතකි. රිවිර හා ද නේෂන් පුවත්පත් එම සමාගම සතු විය. 2012 වර්ෂය වන විට රිවිර මිඩියා කෝපරේෂන් රිවිර මැනේජ්මන්ට් කන්සල්ටේසන් නම් විය. රිවිර පුවත්පත ආරම්භ කල සමයේ එම පුවත්පතේ සේවය කිරිම සඳහා මාධ්යවේදින් ඇතුළු සේවකයන් 200 ක් පමණ සිටි අතර 2018 අවසානය වන විට එම සේවකයන්ගේ ගණන 52 කට ආසන්න ප්රමාණයකට පහල ගොස් ඇත.
2006 සිට මේ දක්වා රිවිර පුවත්පතේ නිල නාමය සහ හිමිකාරීත්වය වෙනස් වී ඇත්තේ කිහිප වතාවක් පමණි. එහෙත් රිවිර පාලනය කළ ආයෝජකයන් කලින් කළට වෙනස් වී ඇත. ඒ සියළුදෙනාම පාහේ රාජපක්ෂ හිතවාදීන් විය. විශේෂයෙන්ම රාජපක්ෂ පාලන සමයේදී රිවිර හිමිකාරීත්වය දැරුවේ අසංග විජයරත්න විසින්ය. අසංග විජයරත්න යනු රාජපක්ෂ පුතුන්ගේ සමීපතමයෙකි.
රාජපක්ෂ සමයේදී රිවිරේ පළවූ සියලු දේ ඍජුව රාජපක්ෂලාගේ නිරීක්ෂණයට ලක් වූ බව කියැවෙයි. පුවත්පතේ හැම පිටපතක්ම රාජපක්ෂ පවුලේ හෝ පවුලේ සමීපතමයෙකුගේ නිරීක්ෂණයට ලක් වී අනුමැතිය ලැබීමෙන් පසුව පිටවෙන බව කියන්නේ එදා රිවිරේ සේවය කළ සේවකයන් විසින්ය.
රිවිරේ සිටි මාධ්යවේදියෙකු විසින්ම කී කතාවක් මෙසේය. ‘ආයතනයේ ඉහළ තනතුරු දැරු නිලධාරින් මහින්දවාදින් නොවුනත් ඔවුන් සිටියේ මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට බොහෝ යටහත් පහත්ව. මහින්ද මහත්තයා රට යනවා, යන්න කලින් පත්තරේ කොපියක් යවන්න ඕනෑ බව කියා පත්තරේ වැඩ දවල් 2.00 ට වගේ නතර කරලා පත්තරේ සියළු පිටු සැකසුම් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට යැවු අවස්ථා බොහෝයි. එක කාලයක පත්තරේ පළවෙනි පිටුව මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා වෙනුවෙන් වෙන් කර තිබුණා. දෙවනි පිටුව ජෝතිශ්ය සඳහා. , තුන්වන පිටුව ශිරන්ති රාජපක්ෂ වෙනුවෙන්. ක්රීඩා පිටු වෙන්වී තිබුණේ නාමල් , රෝහිත , යෝෂිත යන පුතුන් ත්රිත්වය වෙනුවෙන්. ඔවුන් ක්රීඩාවේ ක්රියාකාරීව නියැලෙන අන්දම ඡායාරූපයට නැඟීම අපගේ වගකීම වී තිබුණා. ඒ අතීතය 2015 අවසන් වුණා. ඒත් දේශපාලන අර්බුදයෙන් පස්සේ ඒ තත්වය නැවත ප්රතිස්ථාපනය වෙමින් තියෙනවා. මේ වෙද්දී ලොකු භීෂණයක් පත්තරයෙ වැඩ කරන අයට පවා එල්ලවෙලා තීයෙනවා. ඒත් මේ භීෂණය එල්ල වෙලා තියෙන්නෙ මහින්ද රාජපක්ෂ තමන්ගේ නායකයායැයි කියමින් මහින්දලාව ඉහළින්ම ඔසවා තබපු අයට. මහින්දව මේ තරම් ඉහළින් වර්ණනා කළ මිනිස්සුන්ට මේ වෙද්දී තියෙන තර්ජනය මෙහෙම නම්, සාමාන්ය සමාජයට මොනවගේ තර්ජනයක් ඉදිරියේ එල්ලවේවිදැයි අපට හිතාගන්න බැහැ.’
රිවිර කඩාවැටීම
රාජපක්ෂලාට ආණ්ඩුව තිබුණු සමයේදී රිවිර පුවත්පතට ලොකු ආර්ථික අර්බුදයක් තිබුණේ නැත. එසමයෙහි පුවත්පත පවත්වාගෙන යෑමට කෙසේ හෝ මුදල් ලැබී තිබුණි. එහෙත් 2015 පහු වෙද්දී රිවිර පවත්වාගෙන යෑමට මුදල් උපයාගැනීම අසීරු කටයුත්තක් බවට පත්ව තිබුණි. රාජපක්ෂලාට ආණ්ඩුවක් නොවීය.
ඒ නිසා වරින් වර රිවිරට මුදල් යෙදවූ පරිපාලකයන් වෙනස් වී තිබුණි. රිවිරේ සිටි ප්රධාන මාධ්යවේදීන් රැසක් වෙනත් පුවත්පත්වලට යන්නට පටන්ගෙන තිබුණි. ඒ කඩාවැටීම නිසා පුවත්පත් බෙදාහැරීමේ සේවාවන්ට මාස ගණනාවක් මුදල් නොගෙවා මඟහැර තිබුණි. පුවත්පත මුද්රණය කළ මුද්රණාලයන්ට මුදල් ගෙවීම අසීරු වී තිබුණි. මේ තත්වය 2017 වෙද්දී වර්ධනය වී තිබුණි. පුවත්පත් බෙදාහැරීමේ සේවා සපයන්නන් විසින් පුවත්පත බෙදාහැරීම ප්රතික්ෂේප කිරීමටද පටන්ගෙන තිබුණි.
රිවිර නිව් එඩිෂන්
රිවිර මීඩියා කෝපරේෂන් ආයතනය එක්වරම රිවිර නිව් එඩිෂන් බවට පත්ව, බොරැල්ලේ පිහිටි කාර්යාලයෙන් රාජගිරියට කාර්යාලයකට පැමිණ තිබුණේ එක රැයින්ය. ඒ 2018 ජනවාරි මාසයේ අග කාලයේදීය. රිවිර ආයතනයේ සේවය කළ සේවකයන්ට ඒ වෙද්දීත් මාස කිහිපයක වැටුප් ගෙවා තිබුණේ නැත. මාධ්යවේදීන් ඇතුළු සේවකයන්ව ඉවත් කිරීම ගැන කිසිදු ලියැවිල්ලක් හෝ ලබා දී නොතිබුණි. එය එම සේවකයන්ගේ අයිතිවාසිකම් අමු අමුවේ උල්ලංඝනය කිරීමක් විය.
එක් මාධ්යවේදීන් පිරිසකගේ අයිතිවාසිකම් නැති කරමින් රිවිර නිව් එඩිෂන් පටන්ගෙන තිබුණද නව පුවත්පතට එක්වීම සඳහා මාධ්යවේදීන් ඕනෑතරම් විය. මාධ්යවේදීන්ගේ අයිතිවාසිකම් තඹේකට නොතකන මාධ්යවේදීන් ඕනෑ තරම්ය. රිවිර නිව් එඩිෂන් සමඟ එක්වී තිබුණු පිරිස අතරින් බහුතරය අර්ජුන් ඇලෝසියස්ලාගේ ජනයුගය පුවත්පතේ සිටි මාධ්යවේදීන්ය. ජනයුගය පුවත්පත එකවර වසා දැමීමෙන් එම මාධ්යවේදීන්ගේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වී තිබුණි. ඔවුන් කළ යුතුව තිබුණේ තමන් ලක්වූ අසාධාරණයටම ලක්වූ රිවිර කෝපරේෂන්හි මාධ්යවේදීන් සමග එක්ව අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සටන් කිරීමය. එහෙත් ඔවුන් කළේ තවත් පිරිසක් අසාධාරණයට ලක් කරමින් රිවිර නව සංස්කරණයෙහි කර්තෘ මණ්ඩලය බවට පත්වීමයි.
කෙසේ හෝ නව කර්තෘ මණ්ඩලයක් සමඟ ආරම්භ කළ රිවිර නව සංස්කරණය ජනතාව අතට පත්කිරීමට අදාල සේවා සපයන ආයතන කිහිපයක්ම රිවිර බෙදාහැරීමේ කටයුත්ත ප්රතික්ෂේප කර තිබුණි. එයට හේතුව වී තිබුණේ රිවිර විසින් මීට පෙර ගෙවිය යුතු මුදල් ගෙවා නොතිබීමය. අවසානයේදී එවැනි සේවා සපයන්නන් කිහිපදෙනෙක්වම මහින්ද රාජපක්ෂ මන්ත්රීවරයා විසින්ම මුණගැසී තිබුණි. නැවත මුදල් ගෙවීමේ ගැටලු සිදුනොවෙන බවට සහතික වී තිබුණි. මීට පෙර හිඟ මුදල්ද ගෙවන බව කියා තිබුණි. මුද්රණාල සඳහාද ඒ පොරොන්දුවම ලබා දී තිබුණි. ඒ 2018 අප්රේල් මාසයේය.
එතෙක් රිවිරට මුදල් යෙදවූ කණ්ඩායම වෙනුවට කොළඹ නාගරික මන්ත්රීවරියක වන ප්රියංකා ජයසේකර නමැත්තිය විසින් රිවිරට මුදල් යොදවන බව නව පුවත්පතේ මාධ්යවේදීන්ට හා පුවත්පත මුද්රණය, බෙදාහැරීම හා අලෙවි කිරීම යන කටුයුතුවලට අදාළ කණ්ඩායම් වලට දන්වා තිබුණි.ඉන්පසුව රිවිර කාර්යාලය රාජගිරියෙන් බත්තරමුල්ලේ සුභූතිපුර කාර්යාලයකට ගෙන ගියේය.
කෙසේ වෙතත් 2018 අගෝස්තු පහු වෙද්දී රිවිරට මුදල් යෙදවූ අය විසින් මුදල් යෙදවීම අඩපණ කර ඇතැයි වාර්තා වෙයි. ඒ අනුව මාධ්යවේදීන්ට මුදල් නොගෙවීමේ සිට සේවා සපයන ආයතනවලට මුදල් නොගෙවීම දක්වා අර්බුදය ගමන් කර තිබුණි. අවසාන කාලය වෙද්දී පුවත්පත් බෙදා හරින්නන් රිවිර බෙදාහැරීම ප්රතික්ෂේප කර තිබුණි. අන්තිමේදී රිවිර පුවත්පත පිටවීම හෝ නොවීම ඒ ඒ සතියේ මුදල් ලැබෙන ආකාරය අනුව තීරණය වන තත්ත්වයට පත්විය. රිවිර බෙදා හැරුණේ මුදල් යෙදවූ කණ්ඩායමේ වාහන කිහිපයකින්, කොළඹ අවට පමණි. මාධ්යවේදීන් මුදල් නොමැතිව අපහසුතාවයට පත්ව තිබුණි. මේ කඩාවැටීම තවත් උඝ්ර වෙමින්, පුවත්පතේ මුද්රනය විය යුතු පිටපත් ගණන මුද්රණාලයට තීරණය කිරීමේ හැකියාව ලැබෙන තත්වයට පත්ව තිබුණි. ලැබෙන මුදල් ප්රමාණයත්, ඉතිරි වී තිබෙන කාලයත් අනුව පුවත්පතේ පිටපත් ගණන තීරණය වන තත්වයට පසුබා තිබුණි.
කාර්යාල පවත්වාගෙන යෑමද අසීරු වී තිබුණි. ඒ අනුව ඔක්තෝම්බර් මාසයේ රිවිර කාර්යාලය අභයාරාමය දක්වා ගෙනගොස් තිබුණි. අභයාරාමය යනු මුරුත්තෙට්ටුවේ ආනන්ද හිමිනමගේ විහාරස්ථානය වෙයි. මුරුත්තෙට්ටුවේ ආනන්ද හිමියන් රාජපක්ෂලාගේ සමීපතමයෙකි. කෙසේ වුවත් රිවිරේ වෙබ් අඩවිය පමණක් අඛණ්ඩව ක්රියාත්මක විය. පුවත්පත මුද්රණය වීම අවිනිශ්චිත විය. අවසානයේදී මුද්රණය නවතා තිබුණු අතර ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා රාජපක්ෂලා ආණ්ඩුව ගත් මොහොතේ මහින්ද රාජපක්ෂ මන්ත්රීවරයාගේ දැවැන්ත ඡායාරූපයක් සමඟ ජයග්රාහී ස්වරූපයේ මුල් පිටුවක් රැගත් පුවත්පතක් මුද්රණය කර තිබුණි. ඉන්පසුව සති කිහිපයක් අභයාරාමයේ සිට පුවත්පත මුද්රණය කර තිබුණි. එහෙත් මාධ්යවේදීන්ට වැටුප් ගෙවා තිබුණේ නැත.
වැටුප් නොගෙවීම නිසා මාධ්යවේදීන් විසින් පුවත්පතේ සේවය කිරීම ප්රතික්ෂේප කර තිබුණි. ඇතැම් අය නිවෙස්වල නැවතී සිට ඇති අතර පුවත්පත මුද්රණය කිරීම ඇණහිට ඇත. වැටුප් ගෙවන තෙක් තමන් සතු කැමරා ආදී උපකරණ නැවත ලබා නොදෙන බව මාධ්යවේදීන් කියා ඇත.
කෙසේ වෙතත් මේ තත්ත්වය නිසා රිවිර මාධ්යවේදීන්ගේ නිවෙස්වලට ඩිෆෙන්ඩර් පැමිණෙන්නට පටන්ගෙන තිබේ. නිවෙස්වලට පැමිණ මාධ්යවේදීන්ව සොයන්නටත්, උපකරණ බාරදෙන ලෙස තර්ජනය කරන්නටත් පටන්ගෙන තිබේ.
ඔක්තෝබර් 10 වන සඳුදා රිවිර ඡායාරූප කර්තෘ චමිල කරුණාරත්න මහතා පදිංචිව සිටින ගොතටුව නව නගරයේ නිවසට ඩිෆෙන්ඩර් මැරයන් කණ්ඩායමක් පැමිණ ඇත. ඔහුට තර්ජනය කොට ඔහු සතු කැමරා උපකරණ කිහිපයක් පැහැරගැනීමට තැත් කර ඇත. මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් චමිල කරුණාරත්න විසින් නාරාහේන්පිට පොලිස් ස්ථානයේ පැමිණිල්ලක්ද කර තිබේ.
චමිල කරුණාරත්නට සහ තවත් ඡායාරූප මාධ්යවේදියෙකු තර්ජන හේතුවෙන් තමන් සතු කැමරා උපකරණ නාරාහේන්පිට පොලීසියට බාරදී ඇත. නාරාහේන්පිට පොලිස් ස්ථානය විසින් එම උපකරණ රිවිර ආයතනයට බාර දී ඇත.
රිවිර කෝපරේෂන් ආයතනයේ මාධ්යවේදින්ව දොට්ට දමා පටන්ගත් රිවිර නිව් එඩිෂන් ආයතනයේද මාධ්යවේදීන්ට දැන් අත් වී ඇත්තේ පෙර ඉරණමමය. නැවත රිවිර ආයතනයේම හෝ තවත් ආයතනයක මාධ්යවේදීන්ට මෙවැනි ඉරණමක් අත් නොවෙන්නට නම් මාධ්යවේදීන් ඉදිරියට පැමිණ සටන් කළ යුතුය. තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩ කිරීමට එරෙහි විය යුතුය.
කළු සල්ලි පත්තර
රිවිර පුවත්පත පැහැදිළිවම දේශපාලනඥයන් හා ඔවුන්ට හිතවත් ව්යාපාරිකයන්ගේ කළු සල්ලි මත පදනම් වූ පුවත්පතකි. එය පැවතුණේ කළු සල්ලි පවතින තාක් කල්ය. රිවිර පුවත්පතට සාධාරණ වාර්තාකරණයක් සිදුකොට පුවත්පතක් ලෙස ආදායමක් ඉපැයීමේ අවශ්යතාවයක් නොවීය.‘අලුත්ම බිල්ලකට කොටි යළි නැඟිටියි’ වැනි භයානක ජාතිවාදී ප්රධාන ප්රවෘත්ති රිවිරේ පළ විය. දෙසැම්බර් 02 රිවිරේ ප්රධාන ප්රවෘත්තිය වී තිබුණේ ‘පොට්ටු අම්මාන් ජීවතුන් අතර’ යනුවෙනි. ඊට පෙර පුවත්පතක ‘කථානායක බටහිර බළල් අතක්’ යැයි ප්රවෘත්තියක් පළ වී තිබුණි.
මේ ප්රවෘත්ති පැහැදිළිවම ජාතිවාදී රාජපක්ෂ ව්යාපෘතිය වෙනුවෙන් නිර්වස්ත්රව මෙන්ම මාධ්ය ආචාරධර්ම උල්ලංඝනය කරමින් පෙනී සිටීම් විය. රිවිර මාධ්යවේදීන්ව පාවිච්චි කළේ ඒ ලැජ්ජා විරහිත කටයුත්ත වෙනුවෙන් බව කණගාටුවෙන් වුව කියන්නට සිදුවෙයි. ඒ කටයුත්ත වෙනුවෙන් පාවිච්චි කළ මාධ්යවේදීන්ටද වැටුප් නොගෙවා, අසාධාරණ ලෙස සලකමින්, තර්ජනය කරමින් සිටින රාජපක්ෂ සංස්කෘතිය රටින් අතුගා දැමිය යුතුය. එමෙන්ම කළු සල්ලිවලින් දුවන මාධ්ය සංස්කෘතියද අතුගා දැමිය යුතුමය.■
සැහැල්ලු පන්දුවලට නොපෙනෙන වාහන අවභාවිතාවේ ඇත්ත
මැච් පික්සින් හෙවත් ක්රිකට් තරග මුදලට පාවාදීමේ කටයුත්තකට ශ්රී ලංකාව අතිදක්ෂ බව දැන් ලෝකයම දනී. මේවාවලදී සිදුවන්නේ පිතිකරුවන් වුවමනාවෙන්ම කඩුළු පූජා කිරීම හෝ පන්දු යවන්නන් අසීරු නොවන පන්දු යවා පිතිකරුවන්ට ලකුණු ලබාගැනීමට ඉඩදීමය. ඊට අමතරව තීරණාත්මක උඩ පන්දු අත්හැරීම් සහ පිති ප්රහාරයක් නොවළක්වා හතරේ සීමාවට යෑමට ඉඩදීමේද සිදුවිය හැකිය.
ශ්රී ලංකාවේ දේශපාලන ක්ෂේත්රයේ කටයුතුද ඒ අරභයා වූ මාධ්ය වාර්තාකරණයන්ද සමහර විට මැච් පික්සින් ඝාතනයේ යැයි සිතේ. මාධ්යකරුවන්, දේශපාලනඥයන්ගෙ න් ඇසිය යුතු තීරණාත්මක ප්රශ්න අසන්නේ නැත. දේශපාලනඥයන්ට ප්රහාර එල්ල කිරීම සඳහා මාධ්යකරුවන් යවන්නේ අසීරු නොවන සැහැල්ලු පන්දුය. ඒවාට දේශපාලනඥයන් එල්ලකරන හයේ හා හතරේ පාරවල් දැස් මවිත කරවන සුළුය.
ඉතිං ඉන් පසු මාධ්යයේ කථාබහ ඇති වන්නේ තීරණාත්මක ප්රශ්නය ගැන නොවේය. ඒ වටා ඇති හෝ ඊට කිසිසේත් සම්බන්ධයක් නැති කරුණු කාරණා වටාය. අවසානයේ මාධ්ය මඟින් තොරතුරු දැන ගන්නා බහුතර ජනයා ගිලගන්නේ එයය.
ජනාධිපති පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභා, අධිකරණ නඩු විභාග ආදියේ දීද මෙවැනි සැහැල්ලු පන්දු හෝ නිපන්දු එල්ල කිරීම්ද ඒවාට අතදිගහැර පහරදීමේද දැක ගත හැකිය. එවිට මාධ්යය සිය න්යාය පත්රය අනුව ක්ෂණිකව අල්ලා ගන්නේ එම අවශේෂ කාරණායය. සැබෑ ප්රශ්නය ගැන ජනතාවට දැනුවත් වීමත් ලබාදෙන්නේ නැති තරම්ය.
ඊට ඇති මෑතක හොඳම උදාහරණය වන්නේ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්රධානී ගාමිණී සෙනරත් ඇතුළු තිදෙනෙකුට එරෙහිව කොළඹ ත්රිපුද්ගල මහාධිකරණයේ විභාග වන නඩුවය. එම නඩුවට අදාළ මුදල් අවභාවිතය රුපියල් ලක්ෂ ගණනක් නොවේ. එය රුපියල් මිලියන ගණනකි. පොලිස් මූල්ය අපරාධ කොට්ඨාසය. එම නඩුවට අදාළ මූලික පරීක්ෂණයක් කරන සමයේ ප්රකාශයක් ලබාදීම මඟහරිමින් ගාමිණි සෙනරත් හැංගිමුත්තන් කළ ආකාරයත් ඔහුව අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් වළකින ලෙස උසාවිවලින් ඉල්ලීම් සිදුකිරීමත් එදා දෙවෙනි වූයේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නාටකයට පමණය. එදා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ද පරීක්ෂණ ආයතනවලට ප්රකාශ ලබාදීම මඟහරිමින් රටේ උසාවිවලින් ඔහුව අත්අඩංගුවට නොගන්නා ලෙස ඉල්ලීම් සිදුකිරීම විලාසිතාවක් බවට පත්කරගෙන තිබුණි.
හම්බන්තොට හසට් රිජන්සි හෝටලය ඉදිකිරීම සඳහා යැයි කියමින් රුපියල් මිලියන 315ක මුදලක් වැය කර කිසිඳු ඉදිකිරීමක් සිදුකර නොතිබීම, ගාමිණී සෙනරත් ඇතුළු පිරිසට එරෙහි ප්රධාන චෝදනාව විය. ( එම හෝටලය ඉදිකිරීම් මුල් ඇස්තමේන්තු ගත වියදම වූයේ රුපියල් බිලියන 4ක් හෙවත් රුපියල් කෝටි 400කි)
මේ හෝටල් ව්යාපෘතිය සඳහා ශ්රී ලංකා රක්ෂණය, ලිට්රෝ ගෑස් සමාගම හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදල යන රාජ්ය ආයතන මූල්ය දායකත්වය දරා තිබුණි. නඩු විභාගයේදී ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමේ නිලධාරීන්ව ගෙන්වා සාක්ෂි විමසන්නට අවශ්ය වූයේ මේ මහා මූල්ය අපරාධය තහවුරු කර ගැනීම සඳහාය. එහෙත් පෙර විස්තර කළ ආකාරයටම සිදුවූයේ එම මහා මූල්ය වංචාවට කිසිසේත්ම සම්බන්ධයක් නැති ප්රශ්නයක් හෙවත් නිපන්දුවක් විත්තියේ නීතිඥයන් විසින් එල්ලකිරීමත්, ඒ බව දැනගෙන සිටි සාක්ෂිකරුවා විසින් එයට වැරදී පහරදීමත්ය. එම පහරදීමේ ප්රතිඵලය වූයේ මූලික ප්රශ්නය මඟහැර මාධ්ය තුළ අවශේෂ ප්රශ්නයකට ඉඩකඩ විවරවීමය.
එම අවශේෂ ප්රශ්නය තුළ රාජ්ය මුදල් අවභාවිතයක් සිදුවී තිබේ නම් ඒවාට එරෙහිව කටයුතු කළ යුතුමය. ඒ පිළිබඳ විවාදයක් නැත. එහෙත් එහිදී රුපියල් දහ පහළොස් දාහට වඩා රුපියල් මිලියන ගණන් ප්රමුඛ විය යුතුය. ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන දෙසැම්බර් 11 වැනිදා රාත්රී පැවති ශ්රීලනිප හා පොහොට්ටු මන්ත්රීන්ගේ සාකච්ඡාවේදී ප්රකාශ කර ඇත්තේ රනිල් වික්රමසිංහ ආණ්ඩුවේ වංචා දූෂණ සෙවීමට ජනාධිපති පරීක්ෂණ කොමිෂමක් පත්කරන බවය. අලුත් කොමිෂන් පත්කිරීමත් කිනම් කාලයකට අයත් වුවත් වංචා දූෂණ සෙවීමත්, එම වංචා දූෂණවලට එරෙහිව නීති මඟින් කටයුතු කිරීමත් අප අගය කරන කාරණය.
තව තවත් වාර්තා ගොඩගසා ගැනීමට ප්රථම ජනාධිපතිවරයාට දැනටමත් ඔහු සතුව ඇති වාර්තා දෙකකින් බොහෝ වැඩ වංචා දූෂණවලට එරෙහිව කළ හැකිය. එකක් විශේෂ ජනාධිපති විමර්ශන කොමිෂන් සභා වාර්තාවය. අනෙක බැඳුම් කර වාර්තාවය. පළමුවෙන්ම කළ යුත්තේ මේ වාර්තා දෙක සම්පූර්ණ වශයෙන් ප්රසිද්ධියට පත්කිරීම හෝ පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමය.
කළ යුතු නිවැරදි දේ නොකර ජනාධිපතිවරයා වහසිබස් දොඩවන බවත්, ඔහුගේ සෙවළ කථාවලට පදනමක් නොමැති බවත් දේශපාලනඥයන්ට භක්තිමත් නොවන මහජනයා දැන් හොඳින්ම දන්නා කරුණක්ය.
පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභා වාර්තා නොවුණත් යහපාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමෙන් පසු රාජ්ය දේපල අවභාවිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් සැකසූ වාර්තා කිහිපයක්ම ඇත්තේය. ඒවා පිළිබඳ ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන හොඳින්ම දැනුවත්ය. අතීත සිදුවීම්වලට අදාළව මතකය අමතකවීමේ ලක්ෂණ ඔහු මේ වනවිට දැඩිව පෙන්නුම් කරමින් සිටින නිසා එවන් වාර්තාව කරුණු කිහිපයක් ඔහුගේ අවධානයට යොමු කිරීම වටිනේයැයි සිතේ.
එම වාර්තාවන්නේ ජනාධිපති කාර්යාලය විසින් නඩත්තු කටයුතු සිදුකරනු ලැබූ වාහන ලැයිස්තුය. එම වාර්තාවල අඩංගු කරුණු කිහිපයක් පසුගිය ‘අනිද්දා’ පුවත්පතේ සඳහන් කර තිබූ අතර මෙවර අප උත්සාහ කරන්නේ ඊට වඩා තොරතුරු සංඛ්යාවක් ජනාධිපතිවරයාගේ මතකයට යොමුකරන්නටය.
එම වාහන ලැයිස්තුවට අනුව පැහැදිලි වෙන්කිරීම් කිහිපයක් හඳුනාගත හැකිය. ඒ දේශපාලනඥයන්ට, නිලධාරීන්ට, ජනාධිපති බිරිඳට, හමුදාවට, තරුණ කටයුතුවලට, පන්සල්වලට, ප්රාදේශීය කාර්යාලවලට , කළාකරුවන්ට හා බලවත් පුද්ගලයන්ට ආදි වශයෙන්ය.
රාජ්ය අයවැය අනුමත කරද්දී රජයේ කාර්යාල වශයෙන් ‘ජනාධිපති ආර්යාවගේ කාර්යාලය’ යනුවෙන් යුතු කාර්යාලයකට මුදල්වෙන් කිරීමක් සිදු නොකළද මෙහි ජනාධිපති බිරිඳගේ කාර්යාලයටද වාහන 3ක් වෙන්කර ඇත. එය කමක් නැතැයි මොහොතකට සිතුවද අදහගත නොහැකි තවත් වෙන්කිරීමක් මෙහි ඇත. එහි නම වන්නේ “සමීප ඥාතින්” යන්නය. VVIP හෙවත් අතිවිශේෂ පුද්ගලයන්ට වෙන් කර ඇති වාහන 151ක් වූ ලැයිස්තුවේ එම සමීප ඥාතීන්ගේ වාහන 5ට අයත් KM 8583 දරණ කාරයට මාසික කුලිය රුපියල් 50,000කි. KP 2383 අංකය දරණ කාරයට මාසික කුලිය රුපියල් 45,000කි. KP 2382 අංකය දරණ කාරයට මාසික කළිය රුපියල් 50,000කි. GY 9384 අංකය දරණ කාරයට මාසික කුලිය රුපියල් 50,000කි. KR 5382අංකය දරණ කාරයට මාසික කුලිය රුපියල් 120,000කි.
මෙම වාහන භාවිත කළ රාජපක්ෂවරුන්ගේ සමීප ඥාතීන් කවුරුන්දැයි දැන ගැනීමට සාමාන්ය මහජනතාව පමණක් නොව දේශපාලන කථිකාව තුළ සිටින පුද්ගලයන්ද කැමති බවට කිසිඳු සැකයක් නැත.
එමෙන්ම මෙම ලැයිස්තුවේ ඇති තරුණ කටයුතු අංශය යනු කුමක්දැයි යන්න හා එම අංශය භාවිත කළ වාහන 15 භාවිත කළ පුද්ගලයන් කවුරුන්ද යන්න හා එම අංශයට නායකත්වය ලබාදුන්නේ කවුරුන්ද යන්න පිළිබඳවද දැනගැනීමට ඉහත සඳහන් අය කැමති බවට සැකයක් නැත.
තවද නාවික හමුදාව වශයෙන් සඳහන්කර ඇති වාහන 18 භාවිත කළේ කවුරුන්ද යන්නද එම කටයුතු බාරව සිටියෝ කවුරුන්ද යන්න පිළිබඳව දැනගැනීමට තවදුරටත් ඉහත අය කැමති බවට සැකයක් නැත.
ඉහත වාහන 151 ක්වූ අති ප්රභූ ලැයිස්තුවේ ඇති විශේෂත්වය වන්නේ එම වාහන කුලී පදනම මත ලබාගෙන ඒවා භාවිත කළ පුද්ගලයන්ට ලබාදි තිබිමය. ඒවාහි මාසික කුලී මුදල රුපියල් 30,000සිට රුපියල් 175,000 දක්වා අගයක් ගනී.
මෙසේ මුදල් ගෙවා වාහන ලබාදුන් අය අතර පුජ්ය වටිනාපහ සෝමානන්ද හිමි, පූජ්ය ගැටමාන්නේ ගුණානන්ද හිමි, එගොඩ උයනේ ඥාණ විමල හිමි හා අක්මීමන දයාරත්න හිමි යන භික්ෂුන් සිටිති. දේශපාලනඥයන් ලෙස රජීව විජේසිංහ, සිවනේසතුරේ චන්ද්රකාන්තන් හෙවත් පිල්ලෙයාන්, මාධ්යම පළාත් ප්රධාන අමාත්යවරයා එස්.චන්ද්රසේකරන් මිය, රොහාන් අබේගුණසේකර, තිළිණ බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, ඒ.එච්.එම් අස්වර්, ප්රියංගනී අබේධීර, හීන්මහත්තයා ලියන්ගේ, වී.පුත්රසිගාමනි ආදීන් සිටී. එමෙන්ම විශේෂ රාජකාරි යනුවෙන් හැඳින්වූ ලැයිස්තුවේ අය අතර පසුගිය සතියේ සඳහන් කළ විමල් වීරවංශගේ පක්ෂයේ මන්ත්රීවරුන් ඇතුළු නියෝජිතයින්ට අමතරව වාසුදේව නානායක්කාර, චන්දන කත්රිආරච්චි ආදීන් සිටිති.
හිටපු නාවික හමුදාපතිවරු වූ සෝමතිලක දිසානායක , ජයනාත් කොළඹගේ ආදීන්ද, හසන් මවුලානා පූජක තුමාද, රොස්මන්ඞ් සේනාරත්නද, මහින්ද රාජපක්ෂගේ මස්සිනා වූ වෛද්ය ලලිත් චන්ද්රදාසද සිටී.
අනෙක් වාහන වූ කලී ජනාධිපති කාර්යාලයේ මෙහෙයවීමෙන් පාවිච්චි කළ රජයට අයත් වාහන 556 ක ලැයිස්තුවය. එහි එහි හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ නිල තනතුරු දරන්නන් මෙන්ම තනතුරු නොදරන්නන් හඳුනාගත හැකිය. නිල තනතුරු දරන්නන් පවා පාවිච්චි කළ වාහන ගණන අදහගත නොහැකි තරම් ඉහළ අගයක් ගනී. ගාමිණි සෙනරත් (ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩල ප්රධානී ලෙස) ගෝඨාභය රාජපක්ෂ (ආරක්ෂක අමාත්යංශයේ ලේකම් ලෙස), චමල් රාජපක්ෂ (කථානායක ලෙස) ලලිත් වීරතුංග (ජනාධිපති ලේකම් ලෙස) ඒ අතරින් කැපී පෙනේ.
එම ලැයිස්තුවේ සිටින දේශපාලනඥයන් අතර ඉදිරියෙන්ම ඉන්නේ සජින්වාස් ගුණවර්ධනය. ඔහු බාරයේ තිබී ඇති වාහන සංඛ්යාව 9ක්ය. ඊළඟට කප් ගසා ඇත්තේ ඩලස් අලහප්පෙරුම හා ශ්රී රංගා යන මන්ත්රීවරුන්ය. ඔවුන් දෙදෙනා වාහන දෙක බැඟින් භාවිත කර ඇත. අනෙක් දේශපාලනඥයන් වන්නේ වී.කේ . ඉන්දික, මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ, ප්රියංකර ජයරත්න, පී.දයාරත්න, නිර්මල කොතලාවල, සුසන්ත පුංචි නිලමේ, වඩිවෙල් සුරේෂ්, මර්වින් සිල්වා, නිශාන්ත මුතුහෙට්ටිගම, මිලින්ද මොරගෙ ාඩ, ලක්ෂ්මන් සෙනෙවිරත්න, නිමල් විජේසිංහ, අබ්දුල් කාදර්, උපෙක්ෂා ස්වර්ණමාලි, මනුෂ නානායක්කාර, අර්ල් ගුණසේකර හා භාරත ලක්ෂමන් ප්රේමචන්ද්රගේ බිරිඳ ආදීන්ය.
මෙම ලැයිස්තුවේ ඇති අනෙක් විශේෂත්වය වන්නේ පන්සල් ගණනාවකට හා බෞද්ධ භික්ෂුන් ගණනාවකටද වාහන ලබාදි තිබීමය. එම පන්සල් හා භික්ෂුන් වහන්සේලා වන්නේ යාපනය නාග විහාරය , සිතුල්පව්ව පන්සල, පූජ්ය මාතලේ අමරවංශ හිමි, පූජ්ය පල්ලත්තර සුමනජෝති හිමි, පූජ්ය ඇල්ලේ ගුණවංශ හිමි, දෙනියාය පන්සල, හෙල්ලල පන්සල, සියඹලාන්ඩුව පන්සල, මහානායක රෝහණ පාර්ශවය රුහුණු කතරගම දේවාලය, මල්වතු අස්ගිරි අනුනායක හිමිවරු, රුවන්වැලි සෑ මහ නායකහිමි. රාමඤ්ඤ නිකායේ මහානාහිමි, එල්ලාවල මේධානන්ද හිමි යන අයය.
මෙම සටහනේ සඳහන් කළ හා සඳහන් නොකළ මෙම ලැයිස්තුවල සිටින අයට වාහන ලබාදුන්නේ කිනම් හේතුවකටද යන්න ඇත්ත වශයෙන්ම මේ රටේ පුරවැසියන් දැන ගත යුතුය. ඒ මේ සඳහා වැය කළ මුදල් මහජන මුදල් වන බැවිනි.■
රාජ්ය විරෝධී කුමන්ත්රණය විසින් රජයේ පදනම් විනාශකර දැමූ හැටි
ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන විසින් මහින්ද රාජපක්ෂ ද හවුල් කරගෙන සිදු කරන ලද කුමන්ත්රණයට මේ වන විට දින 50ක් ගතවෙමින් තිබේ. චිත්රපටයක් පවා දින 50ක් එක දිගට පෙන්වීම සැමරුම් අවස්ථාවකි. කුමන්ත්රණයට දින 50ක් ගතවන විට සිදු වී තිබෙන්නේ කුමක්දැයි විමසා බැලීම වැදගත් ය.
මෙම අර්බුදය හේතුවෙන් ලොකුම අලකලංචිය සිදු වූයේ ආර්ථිකයට ය. අර්බුදයට විසඳුමක් නොදී මේ තත්ත්වය දිග්ගැසෙමින් ගතවෙන සෑම දිනයක් පාසාම රුපියල් මිලියන 2000කට අධික වැය බරක් ලංකාවේ ආර්ථිකයට ඇති වන බව චම්පික රණවක මන්ත්රීවරයා ප්රකාශ කළේ ය. ”හැමෝටම තේරෙන්න සරලවම කියනවා මේ ප්රශ්නය නිසා මේක විසඳෙන තුරු සෑම දිනයකටම රුපියල් 100 බැගින් අපේ රටේ ජනතාවට බර පැටවීමක් සිදුවෙනවා,” යි ඔහු පැවසී ය.
ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකයේ මේ වන විට සිදු වන මූලික කාර්යය වන්නේ ණය ගෙවීම සඳහා ණය ගැනීම යි. ඒ සඳහා රටේ ණය ගෙවීමේ හැකියාව පවත්වාගෙන යා යුතු ය. එහෙත්, මෙම අර්බුදය හේතුවෙන් මූඩි, ෆිච්, ස්ටෑන්ඩඞ් ඇන්ඞ් පුවර්ස් යන ප්රධාන ජාත්යන්තර ණය ශ්රේණිගතකිරීමේ ආයතන තුන ම විසින් ශ්රී ලංකාව පහත හෙළා තිබේ. ණය ආපසු ගෙවීමේ අවදානම ඉහළ රටක් ලෙස හඳුනාගැනීමෙහි ප්රතිඵලයක් ලෙස දැන් ශ්රී ලංකා රජයට ණය ලබාගැනීම පහසු නැත. එහෙත් අපට ණය නොගෙන පැවතිය නොහැකි නිසා සිදු වන්නේ ඉහළ පිරිවැයක් යටතේ ණය ලබාගන්නටයි.
දේශපාලන අර්බුදය නිසා ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල විසින් ශ්රී ලංකාවට ලබා දෙන්නට සිටි ණය මුදලකුත් නවත්වන ලදි. මේ ණය පාවිච්චි කරන්නට නියමිතව තිබුණේ රටේ විදේශ සංචිත ශක්තිමත් කරගන්නටයි. 2016 ජුනි 3 අනුමත කරන ලද ජාත්යන්තර අරමුදලේ එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 1.5ක ණය මුදලින් ඩොලර් මිලියන 250කට ආසන්න හයවන කොටසයි මෙසේ නවතා දමා තිබෙන්නේ. ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල විසින් මෙම ණය ලබා දී තිබෙන්නේ පුළුල් ආර්ථික ප්රතිසංස්කරණ සිදුකිරීමේ කොන්දේසි මතයි. කරන ලද ආර්ථික ප්රතිසංස්කරණ නිරීක්ෂණය කිරීමෙන් අනතුරුවයි මෙම ණය වාරික වශයෙන් නිකුත් කරන්නේ. බදු ප්රතිපත්තිය, ඉන්ධන මිල සූත්රය වැනි ආර්ථික ප්රතිසංස්කරණ ක්රියාත්මක කරනු ලැබුවේ මෙම ණය සඳහා කොන්දේසි ලෙසයි. ඔක්තෝබර් 26දා බලය අල්ලාගන්නා ලද නීති විරෝධී රජය විසින් ඉන්ධන මිල සූත්රය අහෝසි කරන ලදි. මිල සූත්රය පැවතියා නම් ලෝක වෙළඳපොළේ ඉන්ධන මිල පහළ යාම සමග මේ වන විට ලංකාවේ තෙල් මිල මීට වඩා අඩු විය හැකි ය.
එක්සත් ජනපදයේ මිලෙනියම් චැලේන්ජ් සහයෝගිතාව යටතේ ලංකාවට ලැබෙන්නට තිබුණු ආපසු නොගෙවිය යුතු ඩොලර් මිලියන 450ක් සිරිසේන මහින්ද කුමන්ත්රණය හේතුවෙන් රටට අහිමි වන තර්ජනයක් පැනනැගී ඇත. දේශපාලන අර්බුදය හේතුවෙන් මේ වන විට එය අත්හිටුවා තිබේ. මේ මුදල් ආයෝජනය කරන්නට නියමිතව තිබුණේ මිනින්දෝරු කටයුතු, ඔප්පු සැකසීම්, ට්රැෆික් පාලනය සහ ප්රාදේශීය පාරවල් හැදීම වැනි කටයුතුවලට ය. කොළඹ සැහැල්ලු දුම්රිය ව්යාපෘතිය වෙනුවෙන් ජපානය ලබාදෙන්නට නියමිතව තිබුණු ඩොලර් බිලියන 1.4 ක ආධාරය ද මේ අන්දමින් ම අත්හිටුවා තිබේ. එයින් ඩොලර් මිලියන 400ක් ලැබෙන්නට ආසන්නව තිබිණි. මේ විදේශ ප්රාග්ධනයන් රට තුළට ගලා ඒම ශ්රී ලංකාවේ ගෙවුම් ශේෂය තුලනය කරගැනීම සඳහා අත්යවශ්ය වූ අතර ඒවා අහිමි වීම දරුණු ප්රතිවිපාක ඇති කරයි.
මේ වසරේදී ශ්රී ලංකාව සංචාරක කර්මාන්තයෙන් උපයන ආදායම ඩොලර් බිලියන 3.5ක් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කර තිබුණු නමුත්, අර්බුදය නිසා මේ වන විට යුරෝපය, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය, ඉන්දියාව වැනි රටවලින් පැමිණෙන්නට නියමිතව සිටි සංචාරකයෝ සිය සංචාර අවලංගු කරමින් සිටිති. එයින් ඩොලර් 400,000ක පමණ පාඩුවක් රටට සිදු වනු ඇතැයි කර්මාන්ත අංශ ගණන් බලා තිබේ.
ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජාතිකවාදී ආර්ථික ප්රතිපත්ති හේතුවෙන් ශ්රී ලංකාවෙන් පිටතට ප්රාග්ධනය ගලායාමේ ප්රවණතාවක් අර්බුදයට පෙර සිට ම තිබුණ අතර ඔක්තෝබර් 26දායින් පසුව එය වේගවත් විය. මේ වන විට ශ්රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත ප්රමාණය ද අඩු වෙමින් තිබේ. මෙම වසර අවසානය වන විට ශ්රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත ප්රමාණය ඇ.ඩො බිලියන 9.5ක දක්වා ඉහළ යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන බව ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව ජුනි මාසයේදී නිවේදනය කළේ ය. එහෙත් දැන් මෙම ඉලක්ක සපුරාගත නොහැකි තත්වයක් ඇති වී තිබේ. ඉදිරි වසර හතර – පහ තුළ වසරකට ඇ.ඩො. බිලියන 3.9ක පමණ මුදලක් ණය වාරික වශයෙන් ගෙවිය යුතු බවත්, ඉතා සංයමයෙන් යුතුව විදේශ සංචිත හැසිර විය යුතු බැවින් එයට සරිලන අයුරින් ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් විදේශ සංචිත ක්රමිකව ගොඩනගමින් පවතින බවත්, මෙය ඉදිරි වසරවලදී ණය කළමනාකරණය සඳහා බෙහෙවින් උපකාරී වනු ඇති බවත් ශ්රී ලංකා මහ බැංකු අධිපති අධිපති ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් කුමාරස්වාමි මහතා ජුනි මාසයේදී ප්රකාශ කළේය. එහු වැඩිදුරටත් පැවසුවේ පසුගිය රජය විසින් 2007 වසරේ සිට ජාත්යන්තර මූල්ය වෙළෙඳපොළෙන් වාණිජ පොලිය මත ලබා ගත් ණය එකවර කල් පිරීම හේතුවෙන් සහ එම කාලය තුළ අපනයනය වැඩි කිරීම සඳහා දිගු කාලීන සැලසුම් ක්රියාත්මක නොකිරීම හේතුවෙන් මෙසේ ණයබරතාව උග්ර වී ඇති බව යි.
කුමන්ත්රණය විසින් මේ වන විට රට ආර්ථික වශයෙන් දරුණු අර්බුදයකට ඇද දමා ඇති බව ඉහත දක්වන ලද සාක්ෂිවලින් පැහැදිලි වේ. මෙය ව්යවස්ථා කුමන්ත්රණයක් පමණක් නොව රජය විනාශ කරන රාජ්ය විරෝධී කුමන්ත්රණයක් වන්නේ ඒ නිසා ය. එමගින් සිදු කර තිබෙන්නේ රාජ්යයේ පදනම් බිඳදැමීම යි. ව්යවස්ථාදායකය කඩාකප්පල් කිරීම යි. එමගින් මේ වන විට රටේ ආණ්ඩුක්රමය ද තියුණු අර්බුදයකට ලක් කර තිබේ. ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කර තිබෙන්නේ ව්යවස්ථාව මුළුමනින් ම උල්ලංඝනය වන අන්දමින් බව අපගේ අදහසයි. කෙසේ වෙතත්, මේ වන විට ඒ සම්බන්ධයෙන් අධිකරණ විමර්ශනයක් සිදුවෙමින් තිබේ. මෙම ලිපිය පළ වන විට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඒ සම්බන්ධයෙන් තම තීන්දුව ප්රකාශයට පත් කර තිබෙන්නට පුළුවන. එමගින් ජනාධිපතිවරයා ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කර ඇති බව ඔප්පු වුවහොත් මෙම රාජ්ය විරෝධී කුමන්ත්රණය අලුත් තලයකට පැමිණෙන බව පැවසිය යුතු ය.
ජනාධිපතිවරයා එක්කෝ තමන් විසින් මුල පුරන ලද කුමන්ත්රණය විප්ලවීය දිශානතියකට යොමු කරමින් ව්යවස්ථාව මුළුමනින් ම අත්හැර දමා අලුත් ආණ්ඩුක්රමයක් බිහිකිරීම සඳහා බලහත්කාරී ලෙස දිගට ම ක්රියා කරගෙන යා යුතු ය. නැතිනම්, රාජ්ය විරෝධී කුමන්ත්රණය සම්බන්ධයෙන් වන්දි ගෙවිය යුතු ය. පසුගියදා දෙරණ රූපවාහිනියේ අංශක 360 වැඩසටහනට සහභාගි වෙමින් ජවිපෙ දේශපාලන මණ්ඩල සාමාජික ලාල් කාන්ත පැවසූ පරිදි කැරැලි අසාර්ථක වූ අවස්ථාවේදී ජවිපෙට ප්රතිප්රහාර දුන් ආකාරයෙන් ම මේ රාජ්ය විරෝධී කුමන්ත්රණකරුවන්ට ද සැලකිය යුතු ය.■
■ අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ
නාවික සාක්ෂිකරුගේ වෛද්ය වාර්තා අතුරුදන්
තරුණයන් පස් දෙනෙකු ඇතුළු පුද්ගලයන් එකොළොස් දෙනෙකු කප්පම් ගැනීම සඳහා පැහැරගෙන ගොස් අතුරුදන් කිරීමේ නඩුවේ ප්රධාන සාක්ෂිකරු වන නාවික හමුදා ලුතිනන් කමාන්ඩර් ගලගමගේ ලක්සිරිගේ වෛද්ය වාර්තා ලිපිගොනුවේ ඇති ලියවිලි කිහිපයක් ඇතුරුදන් වී ඇත.
මේ සම්බන්ධයෙන් ලුතිනන් කමාන්ඩර් ගලගමගේ ලක්සිරි විසින් දෙසැම්බර් 12 දින CIB II 127/81 යටතේ කොළඹ කොටුව පොලීසියට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කර ඇත.
එම පැමිණිල්ලෙන් ඔහු කියා ඇත්තේ නාවික හමුදාවෙන් විශ්රාම ලැබීම සඳහා වෛද්ය පරීක්ෂණයට මුහුණදීමේදී ඔහුගේ වෛද්ය වාර්තා කිහිපයක් අතුරුදන් වී ඇති බව දැනගත් බවයි.
පුද්ගලයන් 11 දෙනෙකු අතුරුදන් කිරීම පිළිබඳ නඩුවේදී ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්රධානී අද්මිරාල් රවීන්ද්ර විජේගුණරත්න වෙනුවෙන් පෙනීසිටි නීතිඥයා ලුතිනන් කොමාන්ඩර් ගලගමගේ ලක්සිරිට මානසික ආබාධයක් ඇතැයි ප්රකාශයක් කර ඇත. එම ප්රකාශයත් ලිපිගොනුවේ වෛද්ය වාර්තා අතුරුදන්වීමත් අතර සම්බන්ධයක් ඇතැයි ගලගමගේ ලක්සිරි සිය පැමිණිල්ලේ සඳහන් කර ඇත.
ඔහු වැඩිදුරටත් පැමිණිල්ලේ සඳහන් කර ඇත්තේ එම නඩුවේ සාක්ෂිකරු වූවායින් පසු ඔහුට නාවික හමුදාවේ කිසිදු රාජකාරියක් නොපවරා, කඳවුරෙන් එළියට යෑමට ඉඩනොදී මාස 9ක කාලයක් කාමරයක සිරකරගෙන සිටි බවත්, එම කාලයේදී ඇතිවූ කකුලේ ආබාධයකට ප්රතිකාර ගැනීමට යෑමේදී ඔහුගේ තත්ත්වය පිළිබඳ විමසන විට ඔහු සිරකර තැබීමෙන් සිදුවූ මානසික ආතතිය සමනය වීම සඳහා වෛද්යවරයා විසින් නින්ද යෑම සඳහා බෙහෙත් නියමකර තිබුණු බවයි.
තමාගේ ලිපිගොනුවෙන් අතුරුදන් වී ඇත්තේ එම වාර්තා බවත් අධිකරණයේදී ප්රකාශ කර ඇත්තේ එම කරුණු බවත් ලුතිනන් කමාන්ඩර් ගලගමගේ ලක්සිරි වැඩිදුරටත් ප්රකාශ කර ඇත.■