ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීම පිළිබඳව කුමන තීරණයක් ලබා දුන්නද, දැනට අත්හිටුවා තිබෙන ආණ්ඩුව බලහත්කාරයෙන් පවත්වාගෙන යායුතුයැයි විමල් වීරවංශ ප්‍රමුඛ බොහෝ දෙනෙකු ජනපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනට සහ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මහින්ද රාජපක්ෂට බලකරමින් ඇතැයි අනිද්දා වෙත වාර්තා වෙයි.
බරපතළ රනිල් විරෝධයක පසුවෙන මෙම මන්ත්‍රීවරුන් බොහෝ දෙනෙක් නැවත රනිල් වික්‍රමසිංහට අගමැති ධුරය නොදෙන්නැයි ජනපති සිරිසේනට බලකරමින් සිටිති. ඔවුන් මහින්ද රාජපක්ෂටද පවසා ඇත්තේ නීති විරෝධී ලෙස අගමැති ධුරයේ කටයුතු කරන ලෙසය.
මෙලෙස බලකරන මේ පිරිස ජනවාරි 8න් පසුව ජනාධිපතිවරණයකට හෝ ජනමත විචාරණයකට යෑම සුදුසු යැයි යෝජනා කරමින් ඇත. මෙම තත්ත්වය තුළ ශ්‍රීලනිපය තුළ මෙන්ම පොදුජන පෙරමුණ තුළද බරපතළ මත ගැටුමක් නිර්මාණය වී ඇතැයි දැනගන්නට ලැබේ.■
රනිල්ට නොදී ඉන්න බලපෑම්
පරාජය පිළිගෙන ඒකාබද්ධය විපක්ෂයට යා යුතුයි
මේ වනවිට තම කණ්ඩායමට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් නොමැති බව පැහැදිලි වී තිබෙන නිසා, විපක්ෂයේ අසුන් ගැනීම හැර වෙනත් තීරණයක් ගැනීමේ ඉඩක් නැතැයි අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු පිරිසක් පැවසූහ.
පුවත්පත මුද්‍රණයට යන විටත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසුව ඒකාබද්ධ විපක්ෂ කණ්ඩායම විසින් එම තීන්දුව පිළිබඳව පැවැත්වූ සාකච්ඡාව අවසන් වී තිබුණේ නැත. එසේ වුව ආණ්ඩුව අත්හැර විපක්ෂයට යෑම තමන්ගේ මතය වී ඇතැයි එම සාකච්ඡාවට පෙර අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වූ මන්ත්‍රීවරු පැවසූහ.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගරු නොකරන බව කලෙක පටන් තම කණ්ඩායමට තිබුණු ප්‍රධාන චෝදනාවක් බවත්, ඔක්තෝබර් 26 කුමන්ත්‍රණය නිසා එම චෝදනාව යළිත් වරක් තම ඔඩොක්කුවට දමාගැනීමට සිදුවූ බවත් අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වු එක් මන්ත්‍රීවරයෙක් පැවසීය. තවදුරටත් බලයේ රැඳීමට උත්සාහ කළහොත් එය තව තවත් ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී වීමක් බවද ඔහු කීය. තම කණ්ඩායම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ගිනිසිළුව තමන් අතට ගත යුතු බවත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගරු කරන පුද්ගලයන්ගේ ගෞරවය දිනාගත යුතු බවත් විපක්ෂ කණ්ඩායමකට ආණ්ඩු බලය ලබාගැනීමට තිබෙන හොඳම ක්‍රමය එය බවත් ඔහු පැවසීය.■
ඊවා නැති විනිසුරු මඬුල්ලක් ඉල්ලයි
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු කණ්ඩායම විසින් අභියාචනාධිකරණය විසින් නිකුත් කළ ක්වෝ වොරොන්ටෝ ආඥාවට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් කර තිබෙන අභියාචනය විභාග කිරීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ඊවා වනසුන්දර නොමැති පස් දෙනෙකුගෙන් යුතු විනිශ්චය මණ්ඩලයක් ඉල්ලා එක්සත් ජාතික පක්ෂය විසින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මෝසමක් ගොනු කර ඇත.
මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු කණ්ඩායම විසින් නීති විරෝධී ලෙස පවත්වාගෙන ගිය ආණ්ඩුවේ ඔවුන්ගේ ධුර තාවකාලිකව බල රහිත කරමින් අභියාචනාධිකරණය විසින් අදාළ ක්වෝ වොරොන්ටෝ ආඥාව නිකුත් කර තිබුණි. ඒ සම්බන්ධයෙන් මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු කණ්ඩායම විසින් ඉදිරිපත් කර තිබුණු අභියාචනය දෙසැම්බර් 12 වැනිදා කැඳවා තිබුණි. එය දෙසැම්බර් 14 වැනිදා යළි විභාගයට ගැනීමට නියමිතය.
අනුරංග ජයසිංහ
ජනමත විචාරණ අදහස අත්හරියි
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම නීති විරෝධී බවට තීන්දුවක් ලබාදුනහොත්, මහ මැතිවරණයක් පැවැත්වීම සම්බන්ධයෙන් ජනමත විචාරණයක් පැවැත්විය යුතුය යන අදහස තම කණ්ඩායම විසින් අතහැර දැමූ බව අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ ඒකාබද්ධ විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරයෙක් පැවසීය.
පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීම ව්‍යවස්ථානුකූල නොවන බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීන්දුවක් ලබාදීමෙන් පසුව ජනමත විචාරණයක් පැවැත්වුවද මහමැතිවරණය පැවැත්වීමට නීත්‍යනුකූල අවසරයක් ලැබෙන්නේ නැතැ’යි අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ මන්ත්‍රීවරයා පැවසීය.
කෝටි ගණනාවක් වියදම් කොට ජනමත විචාරණයක් පවත්වා ජයගත්තද එය ජනතාවගේ මතය විමසීමක් පමණක් බවත්, ඉන්පසුවද පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමැතියක් නොලබා මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට හැකියාවක් නොලැබෙන බවත් ඔහු පැවසීය.
ජනමත විචාරණයක් පවත්වා ජනතා අනුමැතියක් ලබාගෙන මහමැතිවරණයක් පැවැත්විය හැකි බව මීට පෙර ජී.එල්. පීරිස්, ආචාර්ය ජයතිස්ස ද කොස්තා වැනි අය විසින් පවසා තිබුණු අතර ජෝන් සෙනෙවිරත්න, වාසුදේව නානායක්කාර වැනි පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් විසින්ද මීට පෙර ඒ බව ප්‍රකාශ කර තිබුණි.
කෙසේ වෙතත් පසුගිය දිනවල ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ අභ්‍යන්තර සාකච්ඡාවලදී එම කණ්ඩායමේ බහුතරයකගේ අදස වී ඇත්තේ එවැනි නීතිමය තත්ත්වයක් නොමැති බවත්, ජනමත විචාරණයකින් ප්‍රයෝජනයක් නොමැති බවත්ය.
අනුරංග ජයසිංහ
අගමැති රනිල් මෛත්‍රී කැමති වෙයි
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නඩු තීන්දුවෙන් පසු රනිල් වික්‍රමසිංහ වෙත යළිත් අගමැතිධුරය ලබාදෙමින් ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා තිබුණු තත්වයට යළි රට ගෙනයෑමට ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන එකඟ වී ඇතැයි වාර්තා වෙයි.
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, කතානායක කරූ ජයසූරිය සමඟ පවත්වා ඇති සාකච්ඡාවලදී කතානායකවරයාට ඒ පිළිබඳ එකඟතාව ප්‍රකාශ කර තිබේ. ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සහ කතානායක කරූ ජයසූරිය අතර පසුගිය සති දෙකක කාලය තුළ වරින් වර දූරකථන මාර්ගයෙන් හා මුණගැසී සාකච්ඡා කිහිපයක් පවත්වා ඇත.
එහිදී කතානායකවරයා පෙන්වා දී ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය මහින්ද රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයට නැති බව පැහැදිලිවම පෙනී ගොස් තිබෙන බවත්, එවැනි පසුබිමක ඔවුන්ට ආණ්ඩුවක් පවත්වාගෙන යා නොහැකි බවත්ය. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය ඇතුළු ජාත්‍යන්තර සංවිධාන රැසක් මෙන්ම විදේශීය රජයන් රැසක් මේ පිළිබඳව උනන්දුවෙන් සිටින බවත් ව්‍යවස්ථානුකූලව කටයුතු කරන ලෙස ජනාධිපතිවරයාට දන්වා තිබෙන බවත් කතානායකවරයා වැඩිදුරටත් පෙන්වා දී ඇත.
රනිල් වික්‍රමසිංහ නම් පුද්ගලයා මත පදනම්ව නොව, ඔක්තෝබර් 26 වැනිදාට පෙර තිබුණු තත්ත්වයට යා යුතුය යන අදහස මත පදනම්ව රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැති ධුරයට පත් කිරීම සඳහා එහිදී ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන එකඟ වී ඇත.
කෙසේ වෙතත් ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන එකඟ වූ ආකාරයට කටයුතු කරනු ඇතිදැයි විශ්වාසයක් නොමැති බව එක්සත් ජාතික පෙරමුණට සමීප ආරංචි මාර්ග ප්‍රකාශ කරයි.
මේ අතර ජනාධිපතිවරයාට සමීප ආරංචි මාර්ග ප්‍රකාශ කරන ආකාරයට පාර්ලිමේන්තුවේ 225ක් අත්සන් කළද රනිල් වික්‍රමසිංහට කිසිසේත්ම අගමැතිධුරය ලබා නොදෙන බවට ජනාධිපතිවරයා කළ ප්‍රකාශය එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අනාගත යහපත තකා කී ප්‍රකාශයක් පමණක්යැයි ජනාධිපතිවරයාට සමීප කණ්ඩායම් විසින් ඉදිරියේදී ප්‍රචාරය කිරීමට නියමිතය.■
ජනාධිපතිවරයා දෝෂාභියෝගයකටත් සුදුසුයි
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන උල්ලංඝනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත්කර ඇති බවට තීන්දු කොට එම ගැසට් පත්‍රය අවලංගු කරන බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නියෝග කිරීමෙන් පසු ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ දෝෂාභියෝග යෝජනාවකට යටත්වීමට සුදුසුකම් ලබන ජනාධිපතිවරයකු බවට පත්වෙයි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 38 (2) (අ) (1) ව්‍යවස්ථාව අනුව, ‘ජනාධිපතිවරයකු විසින් චේතනාන්විතව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමේ වරද’ කළහොත් ඔහුට එරෙහිව පාර්ලිමේන්තුවේ දෝෂාභියෝගයක් ඉදිරිපත් කළ හැකි බව දැක්වෙයි. එය ජයග්‍රහණය කළහොත් ඔහුට ජනාධිපතිධුරය අහිමිවෙයි. ජනාධිපතිවරයකු ධුරයෙන් ඉවත්කිරීමේ ක්‍රමවේදය හැටියට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දැක්වෙන්නේ මෙලෙස දෝෂාභියෝගයක් ගෙනඒමේ පියවරයි. ඒ අනුව, ජනාධිපතිවරයා කළ වරද විස්තර කරමින් දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් කතානායකවරයා වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය. එය පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමත කොට ඡන්දයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යැවිය යුතු අතර, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය එම චෝදනා විභාග කර වරදකරුද යන්න පාර්ලිමේන්තුවට වාර්තා කළ යුතුය. වරදකරු නම් නැවත වරක් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමැතියෙන් ජනාධිපතිවරයා ධුරයෙන් ඉවත්කිරීමේ යෝජනාව සම්මත කරගත යුතුය.■
අරුණ ජයවර්ධන
මහින්ද ඉල්ලා අස්වීමේ සූදානමක
දෙසැම්බර් 13 වැනි දින ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ලබාදෙන නඩු තීන්දුවේදී පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීම ව්‍යවස්ථානුකූල නොවන බව, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළහොත්, ඒ සමගම මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා නීත්‍යනූකූල නොවන දැනට අධිකරණයෙන් අත්හිටුවා ඇති අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වෙනු ඇති බව ඒ මහතාට සමීප හිටපු අමාත්‍යවරයෙක් අනිද්දා වෙත පැවසීය.
දැන් උදාවී තිබෙන තත්ත්වය තුළ මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට තම ගෞරවය යම් ප්‍රමාණයකට හෝ රැකගන්නට පුළුවන් වන්නේ එම ඉල්ලා අස්වීමෙන් පමණක් බව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ සිටි දැන් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා
සමග සිටින බොහෝ ජ්‍යෙෂ්ඨයන්ගේ ඉල්ලීම බව ප්‍රකාශ කරන ඒ මහතා ඒ අනුව බොහෝ දුරට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ඉල්ලා අස්වෙනු ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය.
දෙසැම්බර් 13 වැනිදා සවස 5ට පමණ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් රැස්වෙන බව ප්‍රකාශ කළ ඒ මහතා එම රැස්වීමේදී මෙම තීරණය ගනු ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය.■
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඓතිහාසික තීන්දුවක් ජනාධිපති සිරිසේන ව්‍යවස්ථාව කඩලා තීන්දුව ඒකමතිකයි
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සඳහා නොවැම්බර් 9වැනිදා නිකුත්කරන ලද ගැසට් පත්‍රය අවුරුදු හතරහමාරක කාලයට පෙර නිකුත්කිරීම නිසා එය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විරෝධී වීම හේතුවෙන් පෙත්සම්කරුවන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වී ඇති බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒකමතිකව තීරණය කළේය.
ලංකා ඉතිහාසයේ, ජනාධිපතිවරයකු විසින් නිකුත් කරන ලද ගැසට් පත්‍රයක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විරෝධී බවට තීන්දු කරන ලද ඓතිහාසික අවස්ථාවක් ලෙස මෙය සැලකිය හැකි ය. ඒ අනුව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යස්ථාව උල්ලංඝනය කළ බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් නම් කරන ලද ශ්‍රී ලංකාවේ එකම ජනාධිපතිවරයා බවටද මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා පත්වන්නේය.
ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝගය අඩංගු ගැසට් පත්‍රයට එරෙහිව පෙත්සම්කරුවන් දහතුන් දෙනකු විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් අගවිනිසුරු නලින් පෙරේරා, සිසිර ආබෘ, බුවනෙක අලුවිහාරේ, ප්‍රසන්න ජයවර්ධන, ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන, විජිත් මලල්ගොඩ හා මුර්දු ප්‍රනාන්දු යන සත් පුද්ගල ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලක් දෙසැම්බර් 4,5,6 හා 7 යන දිනවල විභාග කරන ලදි. 13වැනි බ්‍රහස්පතින්දා සවස විවෘත අධිකරණයේදී ප්‍රකාශයට පත්කරන ලද්දේ එම පෙත්සම්වලට අදාළ තීන්දුවයි. නඩුවේ තීන්දුව ඒකමතික වුවත් විනිසුරු සිසිර ආබෲ වෙනම කරුණු සහිත තීන්දුවක් ලියා තිබුණි.
පෙත්සම්කරුවන් හැටියට එක්සත් ජාතික පක්ෂය, දෙමළ ජාතික සන්ධානය, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, දෙමළ ප්‍රගතිශීලී සන්ධානය, ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොන්ග්‍රසය, සමස්ත ලංකා ජනතා කොන්ග්‍රසය සමග නීතිඥ ලාල් විජේනායක, විකල්ප ප්‍රතිපත්ති කේන්ද්‍රය, මැතිවරණ කොමිසමේ සාමාජික ආචාර්ය රත්නජීවන් හූල් ඇතුළු දහතුන් දෙනෙකු ඉදිරිපත් වී සිටියහ.
මීට පෙර නොවැම්බර් 13 වැනිදා මෙම පෙත්සම් සම්බන්ධයෙන් මූලික සලකා බැලිීම කළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ලක් විසින් ජනාධිපතිවරයා නිකුත් කර තිබුණු ගැසට් නිවේදනය අත්හිටුවන්නට නියම කරන ලද අතර, මහමැතිවරණය සම්බන්ධයෙන් ඉදිරි කටයුතු කිරීමෙන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවද වළක්වනු ලැබිණ. පෙත්සම්වල අතරමැදි පාර්ශ්වය විභාගය සඳහා පූර්ණ විනිශ්චය මණ්ඩලයක් ඉල්ලා සිටි අතර, ඒ අනුව අගවිනිසුරුවරයා විසින් විනිසුරුවරුන් හත්දෙනකුගෙන් සමන්විත විනිසුරු මඬුල්ලක් පත්කරන ලදි. පෙත්සම් විභාගය දෙසැම්බර් 4,5,6 හා 7 යන දිනවලට නියම කරන ලදි. ඒ වන තෙක් ගැසට් පත්‍රය අත්හිටුවීමේ නියෝගයද දීර්ඝ කරන ලදි. එම අවස්ථාවේ පෙත්සම් සලකා බලන ලද්දේ, අගවිනිසුරු නලින් පෙරේරා, ප්‍රසන්න ජයවර්ධන හා ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන යන විනිසුරුවරුන් විසිනි. පෙත්සම් විභාගයට නොගෙන ඉවත දමන ලෙස ඉල්ලමින් අතරමැදි පෙත්සම් ඉදිරිපත් කොට තිබුණේ, ජීඑල් පීරිස් හා උදය ගම්මන්පිළ ඇතුළු පිරිසක් විසිනි.
ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා ඇති විධිවිධාන උල්ලංඝනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ගැසට් පත්‍රය නිකුත්කොට ඇති බවට ඉල්ලුම්කරුවන්ගේ පාර්ශ්වයෙන් කරුණු ඉදිරිපත් කළ අතර, මේ තීන්දුවෙන්, ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කර ඇති බව තහවුරු වෙයි. ■
අරුණ ජයවර්ධන
උතුරේ ගංවතුර හා දෙමළ ප්‍රශ්නය
උතුරු පළාතේ ඇති වී තිබෙන ගංවතුර ව්‍යසනය නිසා දෙමළාගේ ප්‍රශ්නය කුමක් ද යන සාකච්ඡාව නැවත මතු වී ඇත. දෙරණ මාධ්‍ය ආයතනය විසින් පවත්වාගෙන වන ගංවතුර සහන වැඩසටහනට පරිත්‍යාගයක් කිරීමට පැමිණි මහාචාර්ය නලින් ද සිල්වා, ඒ අවස්ථාවේ ම දෙරණ රූපවාහිනී චැනලයට ප්‍රකාශයක් කරමින්, ගංවතුරෙන් ආපදාවට ලක් වූ පිරිස් සඳහා සහන සැපයීම දේමළ දේශපාලන ප්‍රශ්නය සමඟ සම්බන්ධ කළේ ය.
නලින් ද සිල්වා මෙහි දී කරුණු කීපයක් මතු කළේ ය. ඔහු කියා සිටි එක් වැදගත් දෙයක් වූයේ උතුරේ ගංවතුර සහන ක්‍රියාවල නියැලී සිටින හමුදා පිරිස් එසේ කරන්නේ රාජකාරියේ කොටසක් නිසාම නොවන බවයි. එසේ ම උතුරේ මෙසේ සිදුවන සහන ක්‍රියාකාරකම් බි්‍රතාන්‍යයේ චැනල් ෆෝ නාලිකාව විසින් පැමිණ රූපගත කරන්නේ දැයි ද ඔහු විමසීය. එසේ ම සුමන්දිරන් මේ අවස්ථාවේ කුමක් කරන්නේ ද යනුවෙන් ද ඔහු විමසා සිටියේ ය.
මේ ප්‍රශ්න කිසිසේත්ම අර්ථාන්විත ප්‍රශ්න නොවුණා වුව ද ඒවා සිංහල-බෞද්ධ සමාජයේ සතුටට හේතුවන ඒවා වේ. හමුදාව ක්‍රියා කරන්නේ රාජකාරියේ කොටසක් ලෙස නොවන බව නලින් ද සිල්වා මහතා දැනගත්තේ කෙසේ ද? තමන්ට වෘත්තීයමය වශයෙන් හෝ වෙනත් ආකාරයෙන් අනිවාර්ය වගකීමක් වශයෙන් පැවරී තිබෙන (යහපත් සේ ගැනෙන) කටයුත්තක නිරත වන ඕනෑම අයෙකු එය තම පුද්ගල කාරකත්වයේ කොටසක් ලෙස සැලකීම සාමාන්‍ය තත්වයකි. එසේ ම මෙවැනි කටයුතුවල රාජකාරිමය සීමාවක් තුළ නිරතවන අය පවා ඒවායේ තිබෙන මානුෂවාදී බව නිසා එවැනි කාර්යයකින් රාජකාරිමය නොවන තෘප්තියක් ලැබීම ද සාමාන්‍ය තත්වයකි. යුරෝපා යටත්විජිත ප්‍රයාණයන්හි නිරත වූ බොහෝ පිරිස් තුළ තමන් නියැලී සිටින්නේ පුළුල් මානුෂවාදී ප්‍රයාණයක ය යන විශ්වාසය පැවැති බවත් එම මානසිකත්වය යටත්විජිත ව්‍යාපෘතිය පවත්වාගෙන යාම සඳහා බෙහොවින් උපකාරී වූ බවත් රහසක් නොවේ.
චැනල් ෆෝ සම්බන්ධ චෝදනාව මුල් කාරණයට වඩා බෙහෙවින් බොළඳ එකකි. ජාත්‍යන්තර ප්‍රවෘත්ති ආයතනයක් කිසියම් සමාජයක වාර්ගික කණ්ඩායමකට විරුද්ධව සිදුවූවා යැයි කියන යුද අපරාධ (ඒවා ඇත්ත ද නැද්ද යන්න වෙනම කාරණයකි) සම්බන්ධයෙන් යොදන අවධානය මෙවැනි තත්වයක් ආවරණය කිරීම සඳහා ද දැක්විය යුතු යැයි නලින් ද සිල්වා කියන්නේ කුමන පදනමක් මත ද? අනෙක් අතට නලින් ද සිල්වා මෙහිදී උත්සාහ කරන්නේ හමුදාවන්හි සහන ක්‍රියාන්විතයන් මගින් යුද අපරාධ පිළිබඳ චෝදනාවට පැවැති වලංගුතාව ප්‍රතික්ෂේප වන බව ද? ඔහු යෝජනා කරන්නේ චැනල් ෆෝ වැනි රූපවාහිනී චැනලයක් මේ අවස්ථාවේ හමුදාවේ සහන ක්‍රියාන්විතයන් ආවරණය නොකරන්නේ එසේ කිරීම නිසා තමන් ප්‍රචාරය දුන් යුද අපරාධ චෝදනා පදනම් විරහිත දේ ලෙස පෙනී යාමට ඉඩ තිබෙන නිසා වන බව ද?
එසේ ම නලින් ද සිල්වා සුමන්දිරන් දැන් කොහේද යන ප්‍රශ්නය අසන්නේ ඇයි? නලින් ද සිල්වාට අවශ්‍ය වන්නේ උතුරේ ගංවතුර විපත් සම්බන්ධව තමන්ට ඇති වේදනාව සුමන්දිරන්ට නැති බව ප්‍රකාශ කිරීමට ද?
නලින් ද සිල්වා මෙහි දී නිරත වන දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය තේරුම් ගත හැක. ඔහුට තහවුරු කිරීමට අවශ්‍ය වී ඇත්තේ දෙමළ ජනයාට දෙමළ වීම නිසා වූ ගැටලුවක් ඇත්තේ නැති බවයි. එසේම එවැනි ප්‍රශ්නයක් ඇතැයි සලකා කටයුතු කරන දෙමළ දේශපාලනය පරාජය කළ යුතු බව ඔහු දිගු කලක් තිස්සේ කියමින් සිටී. ඔහු මේ අවස්ථාවේ ප්‍රකාශ කරන පණිවිඩයේ අරුත ලෙස පෙනෙන්නේ උතුරේ දෙමළ ජනයාට ඇත්තේ දෙමළ වීම නිසා ඇති ප්‍රශ්න නොවන බවත්, විශේෂයෙන් දෙමළ දේශපාලනයට සිංහලයන්ට එරෙහිව කටයුතු කිරීමට පදනමක් නැති බවත් දෙමළ සමාජයට ඒත්තු ගැන්වීමට මේ අවස්ථාවේ සිංහල ජනයා කටයුතු කළ යුතු බවයි.
ඇත්ත වශයෙන්ම මේ අවස්ථාවේ සිංහල ජනයා උතුරේ ජනයාට සහන සැපයීමට උනන්දු වීම තව තවත් උනන්දු කළ යුතු දෙයකි. සිංහල හා දෙමළ සමාජ දෙක අතර පවතින දේශපාලන ගැටලුවේ ප්‍රධාන පාර්ශ්වයක් වන්නේ මේ සමාජ දෙක අතර පවත්නා දුරස්ථභාවයයි. එය ශතවර්ෂ ගණනාවක් ඈතට දිවෙන ඓතිහාසික දුරස්ථභාවයක් වනවා මෙන්ම මෑත කාලීන දේශපාලන වර්ධනයක් විසින් ද පෝෂණය කරනු ලැබූ දුරස්ථභාවයකි. කෙසේ වෙතත් මෙවැනි මැදිහත් වීම් මගින් ඉක්මනින් මේ දේශපාලන දුරස්ථභාවය සමනය කිරීමට හැකිය යන්න නම් බෙහෙවින් ගැටලුකාරී විශ්වාසයකි. කිසියම් සමාජයක සාමූහික දේශපාලන විඥානය වෙනස් කිරීම සඳහා කටයුතු කිරීම බෙහෙවින් සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියකි. විශේෂයෙන්ම දෙමළ දේශපාලනය මෙලෙස සිංහල ජනයාගේ මැදිහත් වීම් සැක සහිත දේ ලෙස දෙමළ සමාජයට තේරුම් කර දීම ද සිදුවිය හැක්කකි. එවිට ප්‍රතිඵලය නිශේධාත්මක එකක් වනු ඇත. උත්ප්‍රාසජනක තත්වය වන්නේ නලින් ද සිල්වා වැන්නන් ප්‍රසිද්ධියේ මේ ආකාර ප්‍රකාශ කිරීම ම දෙමළ දේශපාලනයට වාසියක් වන අතරම නලින් ද සිල්වාගේ ප්‍රකාශිත ව්‍යාපෘතිට අවාසියක් වීමට ඉඩ තිබීමයි.■
නිර්මාල් රංජිත්දේවසිරි
මහලු වියේදී යොවුන් ජීවයක් වූ වහල් මතකයක නිදහස් හැඩතල
පිට පිට ම තුන් වෙනි වතාවටත්, චිත්‍ර කලාව සම්බන්ධ යමක් ලිවීම මේ ලිපි මාලාවේ විචිත්‍ර බව අඩු කරන බව මම දනිමි. එනමුත් කුමක් කරම් ද?. බොහෝ කාලයක් තිස්සේ මසිතේ සිර වී සිටින බිල් ටේ‍රලර් නම් වහලාව නිදහස් කළ යුතුය. විවිධ ශිෂ්ටාචාරවල ආදි කල්පික ගුහා සිතුවම් සිහි කරවූ නූතන චිත්‍ර ජාතියක් වූ ඔහුගේ චිත්‍ර අද වන විට, පිටස්තර කලාවේ ඉහළ ම නිදසුන් ලෙසත්, ප්‍රකෘති සහ ජන සම්මත සිතුවම් අධ්‍යයනයෙහි ලා අතිශයින් වැදගත් වන නිර්මාණ ලෙසත්, අන්තර්ජාතික මට්ටමේ කලා අධ්‍යයනායතනයන් විසින් භාවිත කෙරේ.
එහෙත් අපට බිල් ටේ‍රලර් හඳුනා ගත හැකි වන්නේ තරු පහේ චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වශයෙන් නොව දශක අටක් තිස්සේ කළු පාට වේදනාවෙහි වෙලී සිට අවසානයේ ජීවිත චිත්‍රය අගිස්සෙහි යම්තම් වර්ණ ටිකක් දවටා ගත් මහ පොළොවේ මිනිසෙකු වශයෙනි. 1853 දී ඔහු උපන්නේ ඇලබාමා ප්‍රාන්තයේ බෙන්ටන්හි කපු පුළුන් වගාබිමක බැළ මෙහෙ කළ වහල් පවුලක සය වැනි දරුවා ලෙස ය. එය වූ කලි සුදු පුවරුවක ලලිත සායමෙන් සිතුවම් අඳිනු තබා අමු තෙත පොළොවේ ඇඟිල්ලෙන් රේඛාවක් අඳින්නටවත් ඇමරිකානු වහල් දරුවෙකුට අවසරයක් නොතිබූ අවධියකි. වහල්භාවයෙන් නිදහස් වූ පසුව ද ඔහු පුරුදු ගොවි කර්මාන්තයේ යෙදෙමින්, පොළොව සමග හැප්පෙමින් තරුණ කාලය ගෙවා දැම්මේය. කාන්තාවන් ගර්භණී කරවමින්, උපදින දරුදැරියන්ට කෙසේ හෝ කෑම බීම උපයා දෙමින් වෙහෙසකර, දිළිඳු ජීවිතයක දැවටී සිටියේය.
වයස්ගත හුදකලාව තමන් කරා එත්ම ඔහුගේ හද පතුලේ සැඟව තිබූ අඟු‍රු කැබැල්ලක පුළිඟු‍වක් නැගුණා වැන්න. හදිසියේම මොන්ටිගොමරි නගරයට යාමට තීරණය කරන ටේ‍රලර් එහි කුඩා ලැයිම් කාමරයක පදිංචි වී සපත්තු කම්හලක සුළු රැකියාවක් සොයා ගනියි. තවත් කලකට පසු රූමටික ප්‍රදාහය හේතුවෙන් රැකියාව කර ගත නොහැකිව පාරට වැටෙන ඔහු දහවල් කාලයේ සිඟමන් යදිමින් නගරයේ සමාජ ශාලාව අසළ ගැවසෙන්නටත්, රාත්‍රියට සුසාන භූමිය කෙළවර පිහිටි මඩුවක නිදා ගැනීමටත් පුරුදු වෙයි. ඔහු තුළ වූ අර පුළිඟු‍වෙන් ගිනි දැල්ලක් උපදින්නේ මේ ශෝචනීය අත්දැකීම් අතරේදීය. කුමක් හෝ ඇතුළු පෙළඹවීමක් නිසා කොළ කිහිපයක් සහ පැන්සල් කොටයක් සොයා ගත් ටේ‍රලර් තම සිතිවිලි අතරේ අතුරුදන්ව තිබූ රූප එකිනෙක සටහන් කරන්නට පටන් ගනී. ඔබ විශ්වාස නොකරන බව දන්නා නමුත් ඒ වන විට ඔහු සිටියේ අසූ පස් වන වියේ බව මුලින්ම මා කිව යුතුය.
අමුතු සිතුවම් රැඳි විවිධ ප්‍රමාණයේ කොළ කෑලි ඔහු සිටි ස්ථානයෙහි දිනෙන් දින එකතු වනු තරුණ චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වූ චාල්ස් ෂැනන්ගේ විමසුම් ඇසට ලක්වනුයේ මේ අතරය. ඒ ඇස දිගටම මේ අමුතු මහල්ලාගේ පුදුම පුරුද්ද පිරික්සන්නට වෙයි. චාල්ස් පසු කලෙක එය විස්තර කරන්නේ මෙසේය.
“ඔහු දිගටම ඒවා ඇන්දා. ටික දවසකින්ම යම්කිසි පුදුම දෙයක් සිදු වෙන බව මට දැනෙන්නට වුණා. ඔහු අඳින විෂයයන් එන්ට එන්ටම සංකීර්ණ වුණා වගේම ඔහුගේ හැඩ තලවල ප්‍රකාශනය ප්‍රබල වුණා. ඔහුගේ නිර්මාණවල ඇතුළාන්ත රිද්මය ඒවා විසින්ම උපද්දමින් තිබුණා.”
ෂැනන් විසින් පෝස්ටර් සායම්, පින්සල් සහ කඩදාසි ලබා දෙනු ලැබීමෙන් පසු ජීවිතයේ ඉතිරි වී තිබූ කෙටි කාලය සිතුවම් කලාව වෙනුවෙන් කැප කළ ටේ‍රලර්ට, 1940 වසරේදී නිව්සවුත්හි සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයේත්, 1942 වසරේදී නිව් යෝර්ක්හි ෆීල්ඞ්ස්ටන් විද්‍යාලයේත් චිත්‍ර ප්‍රදර්ශන දෙකක් පැවැත්වීමේ අවස්ථාවන් ලැබිණි. ඒවා නම් කරන ලද්දේ පිළිවෙළින් “බිල් ටේ‍රලර්: ජනතා කලාකරු” සහ “ඇමරිකානු ආදිකල්පිකයා : නීග්‍රෝ මහල්ලෙකුගේ නිර්මාණ” වශයෙනි. තම සිතුවම් නිව් යෝර්ක් රසිකයන් අතර ප්‍රචලිත වූයෙන් ඔහු කලක් නිව් යෝර්ක්හි ගත කළද, වසර කිහිපයකින් පසු නැවතත් සුපුරුදු මොන්ටිගොමරි වෙත ගොස් සිය දියණිය සමග ජීවත් වූයේය. රෝගී ව, පාදයක් ඉවත් කරන ලදුව දුක සේ ගෙවූ කාලයකින් පසු ටේ‍රලර් මිය ගියේ 1949දීය.
ටේ‍රලර්ගේ සිතුවම් වැදගත් වනුයේ ඒවායේ සුවිශේෂී ආවේණික ශෛලිය නිසා පමණක් නොව කිසි දිනෙක නිර්මාණකරණය ඉගෙන නොගත් පුද්ගලයෙකු වශයෙන් ටේ‍රලර්, දිගු ජීවිත කාලයක අවසාන වසර දහය තුළ සිතුවම් කලාව තුළින් ප්‍රකට කළ පරිණත ස්වභාවය නිසාය. ඔහුගේ චිත්‍ර, එකතුවක් ලෙස ගත් කල, සංකේත, හැඩතල සහ ප්‍රාථමික රූප ආශ්‍රයෙන් ග්‍රාමීය හා නාගරික ජීවිතය පිළිබඳ නිරීක්ෂණයන් සන්නිවේදනය කරන බව පෙනී යයි. ඔහුගේ රූපමය ශබ්ද මාලාව මිනිසුන්, ගස්, සතුන් යනාදියට සීමා වුවද ඒවා ඔස්සේ ඔහු කරනුයේ සියුම් සහ කලාත්මක ඉරියව් සහිත, නිහඬ එහෙත් අතිප්‍රබල ප්‍රකාශනයක් ලෙස පසුකාලීනව විචාරකයෝ හඳුනා ගත්හ.
බිල් ටේ‍රලර් තමන්ගේ ප්‍රබල චිත්‍ර කලා ප්‍රකාශන හැකියාවත්, තම චිත්‍ර විසින් අනාගත නූතන කලා ප්‍රවේශයන්ට සිදු කරන බලපෑමත් පිළිබඳව යම්තමින් හෝ දැන සිටියේ නැත. සිය දුක්බර වහල් ජීවිතය අවසන් වන විට ද ඔහුගේ සිත පිරී තිබුණේ උරුම වූ අනාථ, අසරණ හැඟීම්වලිනි. කෙසේ නමුත්, ඔහුගේ චිත්‍ර, ජීවිතය පිළිබඳ කුමක්දෝ ගැඹුරු රහසක් අපට කියයි. තරුණ විය ඉක්ම යත්ම කලාව ඇතුළු ජීවිතයේ බොහෝ දේට තමන් ප්‍රමාද යැයි සිතන්නන්ටත් ටේ‍රලර්ගේ ජීවිතයෙන් අලු‍ත් සිතුවිල්ලක් අහුලා ගත නොහැකිද?■
■ ලක්ශාන්ත අතුකෝරල