රටක ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් හෝ වෙනත් නීතියක් හෝ හදන්නේ, සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියකින් යුක්ත, සාධාරණ මනසක් ඇති මිනිසුන් එය භාවිත කරනවායැයි කියන උපකල්පනය මත සිටගෙනය. ඒ නිසා, රසවත් කෑමක් හදාගන්නට අවශ්‍ය අයට ඒ ගැන පියවරෙන් පියවර විස්තර කෙරෙන කෑම වට්ටෝරු මෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ හෝ වෙනත් නීතිවල හෝ සියලු විස්තර, පියවරෙන් පියවර අඩංගු කරන්නේ නැත. එසේ කරන්නට ගියහොත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් පිටු 8000ක් 10000ක් පමණ වන, පරිහරණය කිරීමට අමාරු විශාල ලියවිල්ලක් වනවා ඇත. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක අඩංගු කෙරෙන්නේ රාජ්‍ය පාලනය පිළිබඳ මූලික මූලධර්ම පමණකි. ඊට අදාළ විස්තරාත්මක විධිවිධාන වෙනත් නීතිවල අඩංගු වන්නට හෝ නොවන්නට හෝ පුළුවන. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සාමාන්‍ය, සාධාරණ මිනිසුන් විසින් ක්‍රියාත්මක කරන විට, අවුලක් ඇතිකර ගන්නේ නැතිව, එය යථා පරිදි ක්‍රියාත්මක කළ හැකිය.
ඉන්දියාවේ සුප්‍රකට නීතිය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයකු වූ එම් පී ජායින්, සිය ‘ශ්‍රී ලංකාවේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව’ නම් පොතේ (1979) මෙසේ කියයි. ‘ඉතාම යෝග්‍ය අන්දමට කෙටුම්පත් කළ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් වුණත් නිවැරදි ආකල්පයක් මත ක්‍රියාවට නොනැගුවහොත් එය අකර්මණ්‍ය විය හැකි අතර, අඩුලුහුඬුකම් සහිත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් වුණත්, නිවැරදි ආකල්පයක් මත ක්‍රියාවට නැගුවහොත්, එයින් මනා පාලන තන්ත්‍රයක් පැනනගියි. එනිසා ප්‍රායෝගික වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ක්‍රියාත්මක කරන ආකල්පය මත බොහෝ දේ රඳා පවතියි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක වූ ආවේණික දෝෂ නොව, මිනිසුන්ගේ වැරදි, ආසියාවේ නව ප්‍රජාතාන්ත්‍රික රටවල් මුහුණපාන ප්‍රධානතම අනතුරයි.’
ලංකාවේ 1978 ව්‍යවස්ථාව නිරීක්‍ෂණය කරමින් කළ ඔහුගේ මේ ප්‍රකාශයෙන් පැහැදිලි වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් කොයිතරම් අඩුපාඩු සහිත වුණත්, යහපත් ආකල්පයක් මත ක්‍රියාවට නැංවුවහොත් යහපත් පාලනයක් බිහිවන බවයි. එසේම, කොයිතරම් හොඳ ප්‍රතිපාදන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක තිබුණත්, වැරදි හා අශිෂ්ට ලෙස ඒවා යොදාගන්නා මිනිසුන් විසින් බිහිකැරෙන පාලනය ඒ තරම්ම වැරදි හා අශිෂ්ට බවයි.
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ වර්තමාන ක්‍රියාකලාපය පැහැදිලි කරගන්නට, ජායින්ගේ මේ අදහස කොයිතරම් උදව් වන්නේද? සිරිසේන අයිතිවන්නේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් වංක චේතනාවෙන්, අශිෂ්ට චේතනාවෙන් ක්‍රියාවට නංවන හා තමන්ට අවශ්‍ය අවස්ථාවලදී ඒ ව්‍යවස්ථාව මුළුමනින්ම නොසලකා හරින අශිෂ්ට දේශපාලන නායකයන්ගේ කුලකයටය. එවැනි දේශපාලකයන්ට, හොඳ ව්‍යවස්ථාවක් වුණත් පෙනෙන්නේ නරක දෙයක් හැටියටය. මුලික මූලධර්ම පමණක් සහිත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් පෙනෙන්නේ ‘හැම දෙයක් ගැනම වචන හා වාක්‍යවලින් විස්තර කර නැති, තමන්ට රිංගා යා හැකි හිල් සහිත ව්‍යවස්ථාවක්’ ලෙසය.
අද සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාගේත්, රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයේත් එක් අරමුණක් වන්නේ මේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තිබෙන ‘හිල්’ නිසා, රට මේ තරම් අර්බුදයකට ගිය බව තහවුරු කරන්නටය. එහෙත් ඔවුන් දැන් විවේචනය ගෙනෙන්නේ මුළු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ගැනම නොව, 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ගැනය. පසුගිය සතියේ රාත්‍රියක ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ කේඩී ලාල් කාන්තගෙන් ප්‍රශ්න කරමින් දෙරණ රූපවාහිනියේ නිවේදිකාව දිගින් දිගටම තහවුරු කරන්නට හැදුවේ 19වැනි සංශෝධනයේ හිල් තිබෙන නිසා මේ අර්බුදය ඇතිවුණු බවයි. ලාල් කාන්ත, 19වැනි සංශෝධනයේ කිසිම අඩුපාඩුවක් නැති බවත්, වරද වී ඇත්තේ එහි තිබෙන ප්‍රතිපාදන නොසලකා කටයුතු කිරීම බවත් නැවත නැවතත් පෙන්වා දෙද්දීත්, දෙරණ නිවේදිකාව සිටියේ එහි හිල් ඇත යන ස්ථාවරයේ බව පැහැදිලිව පෙනිණ. ජායින් මහාචාර්යවරයාට අනුව, ජනාධිපති සිරිසේන කරමින් ඉන්නේ කිසිම වරදක් නැති 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය වැරදි ලෙස යොදාගනිමින් අයහපත් පාලනයක් ගෙනයෑමය. එය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ හා 19වැනි සංශෝධනයේ ආවේණික දෝසයක් නොව, සිරිසේනගේ දෝසයකි. ඔහුගේ බලතණ්හාව නිසා දැන දැන කරන වරදකි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් හදන්නේ ජනතාව විසිනි. එක්කෝ තමන් ඍජුවම එය තැනීමෙන් හෝ තමන්ගේ නියෝජිතයන් හරහා වක්‍රව එය තැනීමෙන් ජනතාව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයට දායක වෙති. ඍජුව ව්‍යවස්ථාවක් හැදීමට ජනතාව දායක වන අවස්ථා අද නැති නමුත්, ලංකාවේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පතක් ජනමත විචාරණයකට ඉදිරිපත් කළ විට, ජනතාව එයට පක්‍ෂව හෝ විපක්‍ෂව හෝ ඡන්දය පාවිච්චි කරන විට, කිසියම් ආකාරයකින් ඍජුව ජනතාව එය සම්පාදනයට දායක වුණායැයි සිතන්නට හැකිය. මේ කුමන ක්‍රමයකින්, ඒ කියන්නේ ඍජුව හෝ වක්‍රව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් හදන්නට දායක වුණත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව නෛතිකව පිළිගැනුණු පසු, එය ගමන් කරන්නේ ජනතාවට ඉහළිනි. වෙනත් විදියකින් කිවහොත්, සම්පාදනය වුණු පසු, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ජනතාවට ඉහළින් සිටියි. ජනතාව ඊට යටත් විය යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් පමණක් නොව රටේ සෑම නීතියක් සම්බන්ධයෙන්මද තත්ත්වය එයයි. එනම්, ජනතාව නිර්මාණය කළ නීතියකට ඒ ජනතාවම යටත් විය යුතුය යන්නයි. යටත් නොවී සිටින්නට කිසිවකුට ඉඩප්‍රස්තාවක් නැත.
ජනතා පරමාධිපත්‍යයයැයි කියමින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ඕනෑ ඕනෑ වෙලාවට, ඕනෑ ඕනෑ විදියට වෙනස්කරන්නටද ඒ ජනතාවට හැකියාවක් නැත. එය කළ හැකි වන්නේද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේම දක්වා තිබෙන ආකාරයටය. එනම්, පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතර කැමැත්තෙන් හා/හෝ ජනමත විචාරණයකදී ජනතාවගේ අනුමැතියෙනි.
සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා පසුගිය කාලයේ කලේ, දැනදැනම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරමින් තමන්ගේ හිතුමනාපේ කටයුතු කිරීමය. මෙය සාමාන්‍යයෙන් ලෝකයේ සිදුවන්නක් නොවේ. ඒකාධිපති, අත්තනෝමතික පාලකයන් විසින් මිසක, ව්‍යවස්ථාව උඩින් තැබෙන රටක පාලකයන් අතින් සිදුවිය හැක්කක් නොවේ.
මේ අර්බුදය නිසා සිදුවුණු එක් යහපත් දෙයක් නම්, රටේ ඉහළ පහළ සියලුම ස්තරවල පාහේ අය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ගැන කියවන්නට හදාරන්නට පටන්ගැනීමයි. රජයේ ප්‍රකාශන කාර්යාංශයේ, 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ මුද්‍රිත පිටපත් පසුගිය සතිය දෙක ඇතුළත මුළුමනින්ම විකිණී අවසාන වුණ බවට ප්‍රවෘත්ති පුවත්පත්වල පළවී තිබුණි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ගැන අලුතෙන් උනන්දුවක් ඇතිවුණු මේ සාමාන්‍ය ජනතාව එය කියවීමෙන් පසු අසන පොදු ප්‍රශ්නයක්ු තිබේ. එනම්, මෙවැනි අවුලක් ඇති නොවන විදියට, ‘ඉන්පසු, ඉන්පසු..’ ආදි ලෙස විස්තරාත්මකව පියවරෙන් පියවර ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව නොලියුවේ මන්ද යන්නයි. එය දෙරණ නිවේදිකාව ලාල් කාන්තගෙන් ඇසුවාක් වැනි දුෂ්ට හා රාජපාක්‍ෂික චේතනාවෙන් අසන්නක් නොවේ. අවුල බේරාගන්නට තැනක් සොයාගන්නට අසන ප්‍රශ්නයකි. ඔවුන්ට දිය හැකි පොදු පිළිතුරක්ද තිබේ. එනම්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් හදන්නේ සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියක් ඇති, සාධාරණ මිනිසුන්ට බවයි. ඒ නිසා එවැනි දේවල් පියවරෙන් පියවර විස්තර කරන්නේ නැත. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ක්‍රියාත්මක කරන්නට ජනතාව විසින් පත්කර ගන්නා නායකයන්ද ඒ අනුව සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියෙන් සිටින අය විය යුතුය.
උදාහරණයක් හැටියට, පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ උපරිම විශ්වාසය තිබේයැයි තමාගේ මතය වන මන්ත්‍රීවරයා අගමැති හැටියට පත්කළ යුතුයැයි බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ව්‍යවස්ථාවෙන් දී තිබේ. එහි තේරුම තමාට හිතෙන හිතෙන ඕනෑම කෙනකු අගමැති හැටියට පත්කරන්නට ජනාධිපතිට බලය තිබෙන බව නොවේ. එහිදි ජනාධිපතිවරයා, සාමාන්‍ය සාධාරණ මනසක් ඇති කෙනකු හැටියට කල්පනා කොට, පාර්ලිමේන්තුවේ උපරිම විශ්වාසය දිනාගත හැක්කේ කාටදැයි භෞතිකව සලකා බැලිය යුතුය. අගමැති හැටියට පත්කළ යුත්තේ ඔහු හෝ ඇයයි. සමහර විට ජනාධිපතිවරයාගේ මතය වැරදි වන්නටත් පුළුවන. එවිට කළ යුතු වන්නේ කුමක්ද? තමාගේ මතය වැරදි බව පෙනෙන පළමුවැනි අවස්ථාවේදීම එය ආපස්සට හැරවීමයි. එනම් තමා වැරදි උපකල්පනයක් මත පත්කළ අගමැතිවරයාට උපරිම විශ්වාසය නැති බව පෙනුණු විට, එසේ විශ්වාසය ඇති මන්ත්‍රීවරයා අගමැති හැටියට පත්කිරීමයි. තමා පත්කළ අගමැතිවරයාට විශ්වාසය නැති බවට පාර්ලිමේන්තුව පෙන්වන විට, එනම් ඔහුට හෝ ඇයට එරෙහි විශ්වාසභංගයක් සම්මත කළ විට අනිවාර්යයෙන්ම ජනාධිපතිවරයා සිය පියවර ආපස්සට ගතයුතු අතර, උපරිම විශ්වාසය ඇති තැනැත්තා පත්කළ යුතුය. එහෙත්, මේ සියල්ල සිදුවන්නේ, ජනාධිපතිවරයකු සාමාන්‍ය සාධාරණ මනසකින් යුක්තව ක්‍රියා කරන අවස්ථාවකදී පමණි. සමහර විට තමාගේ දේශපාලන අගතීන් හෝ වෙනත් ශාරීරික දුබලතා නිසා ජනාධිපතිවරයකුට සාධාරණ හා සාමාන්‍ය මනසක් අහිමි වන විට මෙවැනි යහපත් හැසිරීමක් ඔහුගෙන් බලාපොරොත්තු විය හැකි නොවේ. ඉතින් අවසානයේ වන්නේ කුමක්ද? ඒ ජනාධිපතිවරයා නිසා රටත් අගාධයට යැමයි.
වර්තමාන ව්‍යවස්ථාව, එහි විධිවිධානවලින් හා ව්‍යුහයෙන් අධිකාරි බලයක් සහිත පුද්ගලයකු නිර්මාණය කර, ඔහු වටා රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය කරකවන ආකාරයේ එකකි. ඒ ගැන කතාබහ ඇතිවන්නේ එය සම්මතවූ 1978 සිටමය. ඒ අධිකාර බලය වැඩිකරන්නට මෙන්ම අඩුකරන්නටද විවිධ අවස්ථාවල සංශොධන ගෙන එන ලදි. ජනාධිපති ජේආර් ජයවර්ධන හිතුවාටත් වඩා එහි අධිකාර බලය වැඩිකරන්නට ගෙන ආ සංශෝධනය 18වැනි සංශෝධනයයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම, මහින්ද රාජපක්‍ෂට දිවි ඇතිතුරා ජනාධිපති හැටියට සිටිමටත්, ඔහුගෙන් පසු පුත්‍රයාට ජනාධිපතිකම උරුමකර දීමටත් සකස්කරන ලද සංශෝධනයකි. හෙවත් රාජපක්‍ෂලාගේ පෞද්ගලික බල අවශ්‍යතා සම්පූර්ණ කරලනු වස් නිර්මාණය කරන ලද්දකි. එහෙත්, 17 හා 19 සංශෝධන විධායක ජනාධිපතිධුරයේ බලතල සීමාකිරිම සඳහා ගෙන ආ ඒවාය. 17න් ඇතිකරන ලද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව 18 විසින් සම්පූර්ණයෙන්ම අහෝසි කරන ලද බව අප මතක තබාගත යුතුය. එසේ කොට, මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාට හැකි විදියට අගවිනිසුරු ඇතුළු විනිසුරුවරුන් හා අනෙකුත් ඉහළ නිලයන් පත්කිරීමට 18න් ප්‍රතිපාදන සලසන ලදි.
එහෙත්, 19 වැනි සංශෝධනය දෝස සහිත එකක් හැටියට හඳුන්වන්නට දැන් සමහරු උත්සාහ කරති. ලක්‍ෂ්මන් යාපා අබේවර්ධන මන්ත්‍රීවරයා කීවේ, තමන් බලයට ආ විට 19 අහෝසි කරන බවයි. ජනාධිපතිවරයාද හදිසියේ නිවේදනයක් නිකුත්කරමින් පසුගියදා කිව්වේ, 19 සංශෝධනයේ තිබෙන සමහර අවුල්සහගත තත්ත්වයන් වෙනස් කිරීමට තමා මැදිහත් වන බවයි. මේ නම් විකාර කතාවකි. එකක් 19 සංශෝධනයේ අවුල නැත. අනෙක අවුල් තිබියා වුණත්, ඒවා නැති කරන්නට ජනාධිපතිට කළ හැකි කෙංගෙඩියක් නැත. එය කළ හැකිවන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට පමණි. පාර්ලිමේන්තුවේත් තුනෙන් දෙකක අනුමැතියෙන් පමණකි. අනෙක් අතට, 19හි තිබෙන අවුල් මොනවාදැයි කියා ජනාධිපතිවරයා තවමත් කියා නැත. එහි ඇති අවුල නම්, ජනාධිපතිවරයා බෙලහීන කොට අගමැතිට බලය වැඩිකිරීමයැයි ඔහු යම් විටෙක කිව්වොත්, එහි තේරුම ඔහු ඉන්නේ 19 ගෙනඒමේ මුඛ්‍ය අරමුණට පසමිතුරුව බවයි. 19හි අරමුණ වූයේම ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල අඩුකොට, එය පාර්ලිමේන්තුවට (අගමැතිට නොවේ) පැවරීමයි. ජනාධිපතිවරයාත්, ඔහු වටේ සිටින කේවට්ටයනුත් මෙය පෙන්වන්නට හදන්නේ, මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගෙන් බලය පැහැර ගෙන රනිල් වික්‍රමසිංහ ශක්තිමත් කරන්නට හදන වෑයමක් හැටියටයි. එහෙත්, 19 ගෙනාවේ ජනාධිපති මෛත්‍රීද, අගමැති රනිල්ද කියා සලකා බලා නොවේ. මින් ඉදිරියට එන හැම ජනාධිපතිවරයකුටම අගමැතිවරයකුටම බලපාන විදියටය.
19හි ඇති තවත් අවුලක් හැටියට සමහරුන් හඳුන්වන්නේ තමන්ට වුවමනා අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිමට ජනාධිපතිට ඇති බලය අවුරුදු හතරහමාරක් දක්වා කල්දැමීමෙන් අරාජකභාවයක් ඇතිවන බවයි. ඒ තර්කය 19 පැත්තේ සිට ගෙනඑන්නක් නොව 18 පැත්තේ සිට ගෙනඑන්නකි. එනම්, මහින්ද රාජපක්‍ෂගේත්, ඔහුගේ සහෝදරයා වන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේත් යහපත සඳා ගෙනඑන්නකි.
19ට පෙර පැවතුණේ, ජනාධිපතිවරයාට වුවමනා වේලාවක ආණ්ඩුවක් විසුරුවා හැරීමට ඇති බලයකි. අවුරුද්දක කාලසීමාවක් ගැන කියවුණද එහි තේරුම විසිරවීමේ බලය එන්නේ අවුරුද්දකට පසුව යන්න නොවේ. යම් පාර්ලිමේන්තුවක්, එහි ධුර කාලය අවසන්වීමට පෙර විසුරුවා හැර තිබුණහොත්, ඊළඟ මහමැතිවරණයෙන් පත්වන ආණ්ඩුව අවුරුද්දක් ඇතුළත විසුරුවා හළ නොහැකිය යන්නයි එහි තේරුම. ඒ අනුව, ප්‍රායෝගික අර්ථයෙන් ඕනෑම ආණ්ඩුවක් අවුරුද්දකට පෙර විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිට අත්තනෝමතික බලයක් ලබාදී තිබුණි. 19 හරහා කළේ, ඒ අත්තනෝමතික බලය ජනාධිපතිවරයාගෙන් ඉවත් කිරීමයි. හෙවත් පාර්ලිමේන්තුව ශක්තිමත් කිරීමයි. කවර තත්ත්වයක් යටතේ වුවත්, අවුරුදු හතරහමාරක් යනතුරු ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව දංගෙඩියට යැවීම ඉන් වැළැක්විණ. එනිසා, අවුරුදු හතරහමාරක් දක්වා කාලය දික්කිරීමෙන් අරාජකභාවයක් ඇතිවිය හැකියැයි කියන්නවුන් අවසානයේ සේවය කරන්නේ කාටද යන්න පැහැදිලි වෙයි.
අද උද්ගතවී ඇති තත්ත්වය අනුවද, හතරහමාරක් දක්වා කාලයක් විසුරුවා හැරීමට නොහැකි වන විදියට ප්‍රතිපාදනයක් ගෙනඒමේ වැදගත්කම තහවුරු නොවන්නේද?
අද පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුව තුළ ගැටුමක් හටගත් නිසාවත්, ආණ්ඩුව පවත්වාගෙන යෑමට නොහැකි තත්ත්වයක් ඇතිවුණු නිසාවත්, පාර්ලිමේන්තුව තුළ මිනී මරාගත් නිසාවත් නොවේ. රටේ අරාජකභාවයක් ඇතිවී තිබුණේද නැත. ජනාධිපති සිරිසේන කළේ තමාම හිතාගත් කිසියම් හේතුවක් නිසා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමයි. රටේ අරාජක තත්ත්වයක් ඇතිවුණේ සිරිසේනගේ ඒ වැරදි ක්‍රියාව නිසාය. ඊට පෙර නොවේ. යම් හෙයකින් හිතුමනාපේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන්නට ජනාධිපතිට ව්‍යවස්ථාවෙන් බලයක් දී තිබුණා නම්, විය හැක්කේ කුමක්ද? රනිල් සමග තරහ වූ විට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමත්, මහින්ද සමග තරහ වූ විට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමත් වැනි විකාර වැඩය. 19 නිසා අරාජක තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී ඇතැ’යි කන්කෙඳිරිගාන්නන් මේ තත්ත්වය සලකා බලා තිබේද?
ව්‍යවස්ථාවෙන් බලයක් නොතිබියදීත් මේ තරම් විකාර කෙරෙන විට, ව්‍යවස්ථාවෙන් බලය දී තිබුණා නම් කවරාකාර විකාර, සිරිසේන ජනාධිපතිගේ කාලයේ රටේ සිදුවෙයිද? ■
ව්‍යවස්ථා හදන්නේ සිහිබුද්ධියෙන් සිටින සාධාරණ මිනිසුන්ටය
ජනාධිපතිවරයා දෝෂාභියෝගයකට කරුණු ඒකරාශී කරමින් ඉන්නවා
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී නලින්ද ජයතිස්ස
අප කතාකරන මොහොත වෙද්දීත් අර්බුදය විසඳන්නට ජනාධිපතිවරයා කිසිදු පියවරක් ගෙන නැහැ නේද?
ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ඉඳලාම ජනාධිපතිවරයා දිගින් දිගටම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරමින් ඉන්නවා. මේ ප්‍රශ්නය මේ තරම් දුරදිග යෑමට බලපෑවේ ජනාධිපතිවරයාගේ ව්‍යවස්ථා විරෝධී ක්‍රියාමාර්ගයන්. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ජනාධිපතිවරයාට මේ ක්‍රියාමාර්ග ආපස්සට හරවන්නට අවස්ථා ලබාදුන්නා. පාර්ලිමේන්තුවෙනුත් ජනාධිපතිවරයයාට ඒ සඳහා අවස්ථාව ලබාදුන්නා. ජනාධිපතිවරයා ඒවායින් ප්‍රයෝජන නොගෙන උද්දච්ඡ විදියට කටයුතු කළා. රටක් පාලනය කරනවා කියලා කියන්නේ තමන්ගේ තියෙන රුචි අරුචිකම් මත යන ක්‍රමයක් නෙවෙයි. රටක් පවත්වාගෙන යන්නට මූලික නීතියක් තියෙනවා.
මේ සම්බන්ධයෙන් ජ.වි.පෙ. ගන්නට බලාපොරොත්තු වෙන පියවර මොනවද?
අපි තවමත් මේ ප්‍රශ්නය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේදී සහ පාර්ලිමේන්තුවේදී විසඳාගන්න උත්සාහ කරනවා. ඒත් දැන් ඒ සඳහා තියෙන අවස්ථාව සීමා වෙමින් පවතිනවා. මෙතැනින් එහාට තියෙන්නේ එක මාර්ගයක් විතරයි. අපට සිද්ධවෙනවා ජනතාව පාරට කැඳවන්න. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ නාමයෙන් පාරට කැඳවන්න. ඒ පාරට කැඳවීමේ සීමා මායිම් අපි කාටවත් කියන්න බැහැ. ජනාධිපති මන්දිරය වටලෑමේ සිට විවිධ ක්‍රියාමාර්ග වෙන්න පුලු‍වන්. කොහොම වුණත් ජනාධිපතිවරයා තමයි තමන්ට ව්‍යවස්ථාවෙන් පැවරුණු වගකීම් ඉටු කළයුතු වන්නේ.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තමන්ගේ තීන්දු ලබාදෙන්නට යම් කාලයක් ගැනීම, ජනාධිපතිවරයාට තමන්ගේ ව්‍යවස්ථා විරෝධී ක්‍රියා වෙනස් කරගන්නට අවස්ථාවක් නේද? ඔහු ඒ අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගන්න බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ..
ඇත්තටම ඒක කරන්න තිබුණා. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් නොවැම්බර් 13 වැනිදා ලබාදුන්නා අතුරු තහනම් නියෝගයක්. ඒ හරහා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීම තාවකාලිකව අත්හිටෙව්වා. ඒ වෙලාවේ ජනාධිපතිතුමාට තිබුණා නඩු විභාගය ආරම්භ කරන්න කලින් ගැසට් පත්‍රය අහෝසි කරන්නට. නඩු විභාගය යන අතරතුරේදීත් අවස්ථාව තිබුනා. අභියාචනාධිකරණයට ක්වෝ වොරොන්ටෝ ආඥාවක් ඉල්ලලා පෙත්සම් ගොනු කරලා තිබුණා. ඒකේ තීන්දුව ලැබීමට කලිනුත් ඔහුට අවස්ථාවක් තියෙනවා. අපි මේ කතාකරන මොහොතේදීත් ඔහුට තින්දුවක් ගැනීමේ අවස්ථාව තියෙනවා. එහෙත් ඔහු ඒවා නොතකා උද්දච්ඡ ලෙස කටයුතු කරනවා. එහෙම නැත්නම් ඔහු රටේ නීතිය නොදැන උන්මත්තකයෙක් හැටියට කටයුතු කරනවා. ඉතින් මේ අන්ත දෙකටම හෝ දෙකෙන් එකකට ජනාධිපතිවරයා වැටිලා තියෙනවා. කොහොම වුණත් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය පිළිගනිමින් ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුවක් පත් කරනවානම් මේ ප්‍රශ්ණයෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් විසක්‍ෂෙනවා. ඒ වගේම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට ජනාධිපතිවරයා නිකුත් කළ ගැසට් නිවේදනය අකුලා ගත්තොත් මේ ප්‍රශ්නය සම්පූර්ණයෙන්ම වගේ විසඳෙනවා. ඒ නිසා මේ කුමන්ත්‍රණය ආරම්භ කළ කෙනාටම තමයි එය විසඳිය හැකි වන්නේ.
ජනාධිපතිවරයා අධිකරණයට ගරු නොකර, අධිකරණය වෙත විවිධ බලපෑම් කරනවා නේද?
රටක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා වෙන්න නම් විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය හා අධිකරණය කියන කුළුණු තුනම සමබර ලෙස පවත්වාගෙන යා යුතුයි. ජනාධිපති පුටුවේ වාඩිවෙන කෙනාට වගකීමක් තියෙනවා මේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්‍රියාත්මක කෙරෙන සියලු ආයතන පිළිබඳව අවබෝධයකින් හා වගකීමකින් කටයුතු කරන්න. ජනාධිපතිවරයා කියන්නේ හුදු පුද්ගලයෙක් පමණක් නොවෙයි. අපි දැක්කා පහුගිය කාලය පුරාවට ඔහු ඍජුවම හා වක්‍ර ලෙස අධිකරණයට බලපෑම් වෙන ආකාරයට ඔහු ඇතුළු කණ්ඩායම කටයුතු කළා. අභියාචනාධිකරණයෙන් තීන්දුව ආපු දෙසැම්බර් 03 වැනිදාට පෙර දිනයේ මහින්ද රාජපක්ෂ මන්ත්‍රීවරයා ජාතිය ඇමතීමක මුවාවෙන් අධිකරණය ඇමතුවා. ඒ වගේම ඔවුන් දෙසැම්බර් 02 දා අලු‍ත්කඬේ පැත්තට ස්පීකර් හරවාගෙන මරදානේ කරපු රැස්වීමත් අධිකරණයට බලපෑම් කිරීමක්. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ තියෙන නඩු විභාගයේදී එක් පාර්ශ්වයක් නියෝජනය කරන්නෙ ජනාධිපතිවරයා. එතකොට නඩුවේ එක් පාර්ශ්වයක් විසින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට කියනවානම් නඩුව ඉක්මන් කරන්න කියලා, ඒක ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට කරන බලපෑමක්. අනෙක් පැත්තෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රකාශකයන් වෙලා ඉන්න විමල් වීරවංශ වැනි පුද්ගලයන් කියන දේවල් අධිකරණය හෑල්ලු කරමින් අධිකරණයට බලපෑම් කිරීමක්. ඔහු එක් අවස්ථාවක කියනවා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ ගොනු කරන ලද පෙත්සම් පැය 24ක් යන්න කලින් ගත්තාලු. එහෙත් ඔවුන්ගේ පෙත්සම් ඒ තරම් ඉක්මනින් ගත්තේ නැහැලු. ඊට පස්සෙ ශේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන්ගේ ආගම් හා පවුල් පසුබිම් පිළිබඳව කතා කරන්න පටන්ගෙන තියෙනවා. එතකොට පේන්න තියෙන දේ තමයි ජනාධිපතිවරයාත් ඔහුගේ පාපකාරි සගයනුත් අධිකරණයට බලපෑම් කරමින් සිටින බව.
ජනාධිපතිවරයා මුදලට මන්ත්‍රීවරුන්ව මිලදී ගැනීම ගැන ප්‍රකාශයක් කළා. මන්ත්‍රීවරුන්ගේ මිල ගණන් ඉහළ යෑම ගැන ජනාධිපතිවරයා කණස්සල්ලෙන් සිටින බව ඔහුගේ ප්‍රකාශ වලින් පෙනෙන්නට තිබුණා නේද?
ඕනෑම ගණුදෙනුවකදී ගැණුම්කරුවෙක් සහ විකුණුම්කරුවෙක් ඉන්නවා. විකුණුම්කරුවන් බොහෝවිට තමන්ව විකුණාගන්නේ හුදෙකලාව. තමන්ගේ පුද්ගලික ප්‍රශ්න හා අනාගත අවශ්‍යතා මත තමන්ව විකිණීමට හේතුව තීන්දු කරනවා. මෙතැන විකුණුම්කරුවො තමයි මන්ත්‍රීවරුන්. ගැණුම්කරුවා බවට පත්වෙලා ඉන්නේ ජනාධිපතිවරයා. ඒක රංගේ බණ්ඩාර සහ එස්.බී. දිසානායක අතර දුරකථන ඇමතුමෙනුත් පැහැදිළි වෙනවා. අද ජනාධිපතිතුමා කියනවානම් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට බහුතරය හදාගන්න බැරිවුණේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ මිල වැඩිවීම නිසා කියලා. ඔහු අනියමින් පිළිගන්නවා මන්ත්‍රීවරු මිලදී ගත් බවත්, මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ලංසුව ඉහළ නැග්ග බවත්. ජනාධිපතිවරයාම මෙවැනි ප්‍රකාශ කරද්දී කිසිම කෙනෙක් නැද්ද අල්ලස් වරද ජනාධිපතිවරයාට දෝෂාභියෝගයක් ගේන්නට හේතුවන වරදක් බව ඔහුට පෙන්වන්නට. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 38.2 ව්‍යස්ථාවේ තියෙන ඒ කාරණා පෙන්වන්න කිසිවෙක් නැද්ද. දැන් ජනාධිපතිවරයා කරන ප්‍රකාශ සියල්ලෙන්ම තමන්ට එරෙහිව ගෙන ඒමට නියමිත දෝෂාභියෝගයකට කරුණු ඒකරාශී කරමින් ඉන්නවා.
ජනාධිපතිවරයාට මානසික රෝගී තත්ත්වයක් තියෙනවාදැයි සැකයක් නැඟෙන තත්ත්වයට මේ අර්බුදය ගිහින් තියෙනවා නේද?
ව්‍යවස්ථාවේ 42.4 ව්‍යවස්ථාව කියන්නේ අගමැතිවරයෙක්ව පත් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට තියෙන බලය පෙන්නුම් කරන වගන්තිය. ඒ අනුව අගමැතිවරයා පත් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා ගන්න තීන්දුව අනුව ජනාධිපතිවරයාගේ මතය හා පාර්ලිමේන්තුවේ විශ්වාසය පරීක්ෂාවට ලක්වෙනවා. ජනාධිපතිවරයාගේ මතය කියලා කියන්නේ ඔහුට ඉබේ පහළවෙන්නක් නෙවෙයි. කරුණු කාරණා, සංඛ්‍යා හා තර්ක මත පදනම් වූවක් විය යුතුයි. ජනාධිපතිවරයා එසේ තීන්දුවක් නොගන්නවානම් ඔහුගේ මතය අතාත්විකයි. අතාර්තිකයි. ජනතාවට පිළිගත නොහැකියි. එතකොට ජනාධිපති ධූරය දැරීම සඳහා ඔහු මානසික අබලතාවයකින් යුක්ත බව පෙන්නුම් කරනවා. ඒ සිදුවීම පමණක් නොවෙයි, ජනාධිපතිවරයා ඔක්තෝබර් 26 සිට මේ දක්වා කරලා තියෙන සියළු ප්‍රකාශ නිසා ජනතාව අතර ජනාධිපතිවරයාගේ හොඳ සිහිය පිළිබඳව සැකයක් ඇතිවෙලා තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයාට එරෙහිව දෝෂාභියෝගයක් ඉදිරිපත් වුණොත්, ඔහු ධූරය දැරීම සඳහා මානසික අබලතාවයක් සහිත පුද්ගලයෙක් බව ඔප්පු කරන්නට එතරම් අපහසුතාවයක් නැති බව මට හිතෙනවා.
අර්බුදයේදී දෙමළ ජාතික සන්ධානය කටයුතු කළ ආකාරය ගැන අදහස මොකක්ද?
දෙමළ ජාතික සන්ධානයට විපක්ෂනායක ධූරය හිමිවෙලා තිබුණත් ඔවුන් රටේ ජාතික ප්‍රශ්නවලට එතරම් මැදිහත් වුණේ නැහැ. එහෙත් ඔවුන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සම්බන්ධ ප්‍රශ්නවලට ඔවුන් දිගටම මැදිහත් වෙලා මත දැක්වීම් කරලා තිබුනා. මේ නිශ්චිත ප්‍රශ්ණය ආවට පස්සේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ දෙමළ ජාතික සන්ධානය සාකච්ඡා කළා. ඒ අනුව ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා මහින්ද රාජපක්ෂ සහ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන දෙපළ ආරම්භ කළ දේශපාලන කුමන්ත්‍රණය පරාජය කිරීමට කළයුතු සියලු දේ කරන්නට එකඟ වුණා. ඒ අනුව තමයි පාර්ලිමේන්තුවේ සමහර ක්‍රියාමාර්ග දියත් වුණේ. ඒ නිසා දෙමළ ජාතික සන්ධානය මේ වෙලාවේ රටේ පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ව්‍යවස්ථාව හා දේශපාලන සදාචාරය ආරක්ෂා කිරීමට කරන ලද මැදිහත්වීම අපි අගය කරනවා. මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයා දෙමළ ජාතික සන්ධානය සමග සාකච්ඡා කළා. නාමල් රාජපක්ෂ මහතාත් දෙමළ ජාතික සන්ධානයට පණිවුඩ එවලා තිබුණා. ඒත් රාජපක්ෂලා එක්ක සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන්න දෙමළ ජාතික සන්ධානය අකැමති වුණාට පස්සේ තමයි අවලාද එල්ල කරන්න පටන්ගෙන තියෙන්නේ. ඕක තමයි රාජපක්ෂ කඳවුරේ ස්වභාවය. ඉදිරියේදී විවිධ ගිවිසුම් ගැන චෝදනා එල්ලකරනු ඇති. ඒත් පුළුල් මනසකින් දකින කෙනෙක් දෙමළ ජාතික සන්ධාය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවෙන් ගත් පියවර අගය කරනු ඇතැයි අපි විශ්වාස කරනවා.■
ජනාධිපතිතුමා එක්ක සාකච්ඡා කරලා තේරුමක් නෑ
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මනෝ ගනේෂන්
අධිකරණය විසින් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පිළිබඳව තීන්දුවක් ලබාදුන්නොත් කරන්නේ කුමක්ද?
ඉන්පසුව ජනාධිපතිවරයා විසින් ව්‍යවස්ථානුකූලව, සම්ප්‍රදාය අනුකූලව පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර කණ්ඩායමට බලය දෙනු ඇති කියලා අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඒත් දැන් ජනාධිපතිවරයා ඒකට කොන්දේසි දානවා. අහවල් පුද්ගලයාට අගමැතිධූරය දෙන්න බැහැ කියලා කියනවා. ව්‍යවස්ථාව රකින බව ජනාධිපතිවරයා කියනවානේ, මේක ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය වීමක් නොවෙන්නේ කොහොමද කියලා මම ප්‍රශ්න කරනවා.
225ම අත්සන් කළත් අගමැතිධූරය ලබා නොදෙන බව ප්‍රකාශ කිරීම පිළිබඳව ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කරනවා. එයින් අදහස් වෙන්නේ එවැනි අවස්ථාවක කිසිම අගමැතිවරයෙක්ව පත් නොකරන බව..
ඔව්. දැන් ඔහු කරන්නේත් ඒක. බහුතරය තියෙන පුද්ගලයාට අකමැති නිසා කිසිම පුද්ගලයෙක්ව පත් නොකර ඉන්නවා. මේක ව්‍යවස්ථාදායකයට පිටුපෑමක්. මේ රටේ ව්‍යවස්ථාදායකය, අධිකරණය හා විධායකය කියන ආයතන තුන තියෙනවා. මේ ආයතන තුනම එකිනෙකා සහයෝගයෙන් කටයුතු කළ යුතුයි. මේක රාජාණ්ඩුවක් නෙවෙයි. විධායකය විසින් අනෙක් ආයතන පාලනය කරන්නේ රාජාණ්ඩුවලදී. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේදී මේ ආයතන තුනම සමානයි. විශේෂයෙන්ම එක් ආයතනයක් අනෙක් ආයතනයට කොන්දේසි දාන්න බැහැ.
ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාවේ තිබුණේ විධායක ජනාධිපතිවරයා වඩා බලවත් වූ ක්‍රමයක් නේද?
එහෙම වුණාට ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා ජනවරමක් ඉල්ලු‍වා ඒ අධික බලය අඩු කිරීමට. ඉන්පස්සේ මේ ආයතන අතර සමබරතාවයක් ඇති කිරීමට. විශේෂයෙන්ම අධිකරණය විධායකයෙන් ස්වාධීන කිරීමට හා පාර්ලිමේන්තුව ශක්තිමත් කිරීමට බලය ඉල්ලු‍වා. එතුමාට ඒ සඳහා ජනවරමක් ලැබුණා. මීට පෙර හිටපු මහින්ද රාජපක්ෂ, රණසිංහ ප්‍රේමදාස හා ජේ.ආර්. ජයවර්ධන වගේ ජනාධිපතිවරුන්ට වඩා මේ ජනාධිපතිතුමාට අධිකරණය හා ව්‍යවස්ථාදායකය ආරක්ෂා කිරීමේ වගකීමක් තියෙනවා. ඇත්තටම ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා 19 වැනි සංශෝධනයෙන් ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය ශක්තිමත් කරන්න කටයුතු කළානේ. මම ඒ ගැන සතුට ප්‍රකාශ කරන්නත් කැමතියි. එහෙම කරපු ජනාධිපතිවරයා විධායක තනතුරට තියෙන බලතල ගැන වැඩිපුර කතාකරනවා. ව්‍යවස්ථාදායකයට තියෙන බලය හෑල්ලු කරනවා. 225ම ආවත් දෙන්නෙ නැහැ කියන එක ව්‍යවස්ථාදායකය තුට්ටු දෙකට දැමීමක්. ඒ ගැන කණගාටුවෙනවා.
ජනාධිපතිවරයා සතියකින් ප්‍රශ්ණය විසඳනවා කීවා. එහෙත් ඒ සතිය සම්පූර්ණ වූ දිනයේ ඔහු කළ එකම ක්‍රියාව උත්සව සමයේ භාණ්ඩ හිඟයක් ඇති වෙන්නට ඉඩ නොදෙන බව ප්‍රකාශ කිරීම විතරයි නේද?
ඔව්. මේ වෙද්දීත් ප්‍රශ්නය විසඳලා නැහැ. ජනාධිපතිවරයා මීට පෙරත් පොදුවේ සහ පෞද්ගලිකව කාලසටහන් දීලා තියෙනවා. ඔහු කවදාවත් ඒ කාලසටහන්වලට අනුව කටයුතු කරලා නැහැ. තමන්ගේ ම වචන ආරක්ෂා කරගැනීම පිළිබඳව එතුමා සැලකිලිමත් වෙලා නැහැ. ඒ ගැන කණගාටුවෙනවා.
මේ අතර පාර්ලිමේන්තුවේ තියෙන මූල්‍ය බලයත් තමන් සතු කරගන්නට ජන ාධිපති වරයා උත්සාහ කරමින් සිටින බව පේනවා නේද?
ඒකට කිසිසේත්ම එකඟවෙන්න බැහැ. මේක 19 වැනි සංශෝධනයෙන් පස්සේ ආ වෙනසක් නෙවෙයි. දැන් ජනාධිපතුමා කියනවානේ 19 වැනි සංශෝධනය නිසා මේ ව්‍යවස්ථාව අපැහැදිළි වුණා කියලා. ඒත් පාර්ලිමේන්තුවට මූල්‍ය බලය ලැබුණේ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් නෙවෙයිනෙ. ඒක ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමාගේ කාලයේත් තිබුණු බලයක්. අඩු තරමේ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන සහ මහින්ද රාජපක්ෂ වගේ අධික ලෙස බලතල පාවිච්චි කරපු ජනාධිපතිවරුන් පවා මුදල් වියදම් කිරීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවෙන් අවසරය ලබාගත්තා. දැන් ජනාධිපතිතුමාට අගමැතිවරයෙක්ව පත් කොට අර්බුදය විසඳීමේ හැකියාව හොඳටම තිබියදී, අර්බුදය පවත්වාගෙන යමින් පාර්ලිමේන්තුව සතු මුදල් බලයත් අවභාවිත කරන්න උත්සාහ කරනවා. එතුමාට ඒ සඳහා බලයක් කොහෙන්වත් ලැබිලා නැහැ. ඒකට අත තියනවානම් තමන්ගේ ජනවරමට සම්පුර්ණ පසුපස හැරවීමක්. මම නම් බලාපොරොත්තු වෙනවා එතුමා ඒ තරම් දුරදිග නොයාවි කියලා. මම ඉල්ලනවා එතැනට නම් යන්න එපා කියලා.
ජනාධිපතිවරයා කියා තියෙනවා රනිල් වික්‍රමසිංහ හැර වෙනත් පුද්ගලයෙක්ව යෙ ා්ජනා කළොත් අගමැතිධූරය ලබාදෙන බව. ඒ පිළිබඳව සලකා නොබලන්නේ ඇයි?
අපි රනිල් වික්‍රමසිංහ කියන පුද්ගලයා පදනම් කරගෙන වැඩ කරන්න කැමති නැහැ. කරන්නෙත් නැහැ. අපි කියන්නෙ මේ තත්වයට අදාළව වැඩ කරන්න කියලා. ඔක්තෝබර් 26 සිදුවීම ගැන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගරු කරන කවුරුවත් එකඟ වෙන්නෙ නැහැ. අපි මුලින් යමු ඔක්තෝබර් 26 තිබුණු තත්ත්වයට. ඊට පස්සෙ අපට පුලු‍වන් රනිල් වික්‍රමසිංහව එපා නම් වෙනත් පුද්ගලයෙක් ගැන කතාකරන්න.
දෙමළ ජාතික සන්ධානය විසින් ගෙන තිබෙන ස්ථාවරය පිළිබඳව ඔබේ අදහස කුමක්ද?
දෙමළ ජාතික සන්ධානය සහයෝගය පළකිරීම ගැන සන්තෝස වෙන්න ඕනෑ. මේක පක්ෂ දේශපාලන හෝ ජාතිවාදී කෝණයෙන් බලන්න හොඳ නැහැ. දෙමළ ජාතික සන්ධානයට මෙච්චරකල් තිබුණු චෝදනාව මොකක්ද, ජාතික දේශපාලනයට ඔවුන් මැදිහත් වුනේ නැහැ කියන එක. උතුරේ දේශපාලනයට පමණක් මැදිහත් වුණාය කියන එක. දැන් ඔවුන් ජාතික දේශපාලනයට එන එක හොඳයි. ඔවුන්ගේ ස්ථාවරය එක මහින්ද, රනිල්, මෛත්‍රී තුන්දෙනාගෙන් කාවවත් ආරක්ෂා කරන්න නෙවෙයි අරගෙන තියෙන්නේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරන්නට. ඒක හොඳ තත්වයක්.
ජනාධිපතිවරයා සහ ඔහුගේ කණ්ඩායම අධිකරණය ගැන කරන අදහස් දැක්වීම්වලින් අධිකරණය හෑල්ලු කරන බව පේනවා නේද?
ජනාධිපතිතුමා කීවා විධායකයට හා ව්‍යවස්ථාදායකයට තියෙන ගැටලු‍ව අධිකරණයට ගෙන නොගොස් ඉමු කියලා. ඒක හොඳ යෝජනාවක්. අධිකරණයට මේ බර පටවන්න දෙන්න ඕනෑ නැහැ. අනෙක ව්‍යවස්ථාදායකය විදියට පාර්ලිමේන්තුව ස්වභාවයෙන්ම අකැමැත්තක් දක්වනවා ව්‍යවස්ථාව අර්ථකතනය කිරීමේ කටයුත්ත අධිකරණයට බාරදීමට. මොකද ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය ව්‍යවස්ථාදායකයේ වැඩක්. ඒත් ජනාධිපතිතුමාගේ ක්‍රියාකලාපය නිසා අපට වෙන විකල්පයක් තිබුණේ නැහැ.
මෙය අධිකරණයට බලපැම් කිරීමක් දක්වා වර්ධනය වෙලා තියෙනවා..
ඒක ඇත්ත. ඒත් අධිකරණය මැදිහත් වුණේ ඇයි. නීත්‍යනුකූලව තිබුණු ආන්ඩුව අහෝසි කළ නිසායි අධිකරණයට මැදිහත් වුණේ. එවුන් වැරැද්ද කරලා, ඒකට අධිකරණය විරුද්ධ වුණාම දැන් අධිකරණයට විරුද්ධ ජනමතයක් හදන්න උත්සාහ කරලා වැඩක් නැහැ. ලංකාව හැමදාම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මත පදනම් වෙච්ච රටක්. ජනරජයක්. පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ලංකාවෙ අමාරුම කාලවලදී පවා පවත්වාගෙන ගියා. මැතිවරණවලින් පිට ගිහින් කවදාවත් ආණ්ඩු හැදුවේ නැහැ. උතුරේ යුද්ධ, දකුණේ කැරලි තිබුණාට කවදාවත් හමුදා ආණ්ඩු හදලා නැහැ. ඒ ඉතිහාසය විනාශ කරන්න තමයි දැන් උත්සාහ ගන්නේ.
ජනාධිපතිවරයා කියා තිබෙනවා අධිකරණය ගැන මිනිස්සු විවිධ කතා කියනවා කියලා..
පැහැදිළිවම ඒක අධිකරණයට කරන බලපෑමක්. මම කණගාටුවෙනවා. මම දැඩි ඉල්ලීමක් කරනවා ඒක නවත්වන්න කියලා. රටේ සියලුම පුරවැසියන්ගෙන් ඉල්ලනවා අධිකරණයට වක්‍රව හෝ ඍජුව අපහාස කරන්න එපා කියලා.
එක්සත් ජාතික පෙරමුණ විසින් ඉදිරියේදී කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ මොනවාද?
දැන් ක්‍රම තුනක් තියෙනවා. එකක් අධිකරණයේ සටන. දෙවැන්න තමයි සාකච්ඡා මාර්ගයෙන් කරන සටන. තුන්වැනි එක මහපාරේ කරන සටන. අධිකරණයේ සටන ඉදිරි දින කිහිපය තුළ අවසාන වෙනවා. ජනාධිපතිතුමා එක්ක සාකච්ඡා කරලා තේරුමක් නැති බව පෙනෙන්නට තියෙනවා. ඒ නිසා අපට ඉතිරිවෙලා තියෙන්නෙ මහපාරේ සටන් කිරීම පමණයි. අපට සිද්ධ වෙනවා ඒ සටන කරන්න. අපිට විවිධ යෝජනා තියෙනවා. අධිකරණයේදී අලුත් නඩු පවරන්න ඉඩ තියෙනවා.
එක්සත් ජාතික පෙරමුණේ සාමාජිකයන් විසින් නව සන්ධානයක් ගොඩනැඟීම ගැන සාකච්ඡා කරනවා නේද?
ඔව්. අපි සතුටුදායක තත්වයකට ඇවිත් තියෙනවා. මහා සන්ධානයේ වැඩකටයුතු විශාල වශයෙන් අවසන් කරලා තියෙනවා. ව්‍යවස්ථාවක් හදලා තියෙනවා. සන්ධානය සම්බන්ධ වැඩකටයුතුවලින් 25%ක් පමණයි ඉතිරි වෙලා තියෙන්නෙ. අපි ඉදිරියේදී එන ඕනෑම මැතිවරණයකට මුහුණදෙනවා.■
වාර්ගිකතන්ත්‍රය සහ විධායකයේ ස්වරූප
ෆ්‍රාන්ස් කෆ්කාගේ සාහිත්‍යය තුළින් නිරූපිත මිනිසා යනු මිනිස් සම්භවයකින් පසු යළි සත්වමය ස්වරූපයක් වෙත රූපාන්තරණය වන්නෙකි. ධනවාදයේ අධ්‍යාත්මය යනු අතිශය තිරශ්චීන හා මානුෂ විරෝධී එකකි. ශ්‍රී ලංකාව ද ධනවාදී රාජ්‍යයකි. එම ධනවාදය පසු-යටත්විජිතවාදය පසුකොට ගෝලීය අවධියට වඩාත් හොඳින් අවතීර්ණ වන හා නිදහස් වෙළඳාමේ සියලු බැමි සිඳ දමන යුගයකි මෙය. එවන් ධනවාදී රාජ්‍යයක බලය හොබවන සාම්ප්‍රදායික පාලක පංතියේ ස්වරූපය කුමක්ද? එහි වර්තමාන රූපාන්තරණයේ ස්වභාවය කිසිම ආකාරයකින් එම පංතියේ සැබෑ පංතිමය අභිලාෂයන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව සමතික්‍රමණය කර තිබේද? නැතිනම්, සිරිසේන ජනපති පවසන ආකාරයට ‘විධායකයේ බලය අවභාවිත කොට ඔහු විසින් සිදු කෙරුණ අතිශය තිරශ්චීන බලකොල්ලය‘ වික්‍රමසිංහගේ ධනවාදයට නැතිනම් ‘විජාතිකකරණයට’ එරෙහි කැරැල්ලක් වශයෙන් ඉතිහාසයට ගමන් කරනු ඇත්ද?
විධායකයේ සැබෑ ස්වරූපය ලෙස ජයවර්ධන ජනපති අර්ථ දැක්වුයේ ‘අගමැතිගේ උපදෙස්වලින් පාලනය නොවන නමුත් විධායකයට එහිම වූ උපදෙස් මත ක්‍රියාකළ හැකි‘ (ඒකාධිපති) පාලකයෙකු වශයෙනි. මෙම ඒකාධිපතියා යනු නුතන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සාහසික විලෝමය නැතිනම් පූර්ව නූතන රාජවංශික පාලනයේ නූතන අවතාරයයි. එම අවතාරය යහපාලනයේ ස්වරූපයෙන් පැමිණ වඩාත් ක්ෂණිකවම සිය මිනිස් ස්වභාවයෙන් කෆ්කියානු සත්වමය ආත්මය වෙත රූපාන්තරණය වී මෙරට ඊනියා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ධනපති දේශපාලනයේ සැබෑ සාරය හා අධ්‍යාත්මය මෙබඳුයැයි දර්ශනය කරමින් සිටී. සමස්ත රාජ්‍යයම යළිත් වර්ගවාදී හා ජාතිවාදී මඩගොහොරුව වෙත තල්ලු කරමින් සිටී. ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රය’ ස්ථාපිත කිරීමේ ජනවරම ක්ෂණිකව අමතකකොට ‘වාර්ගික තන්ත්‍රය’ බිහි කිරීමේ ව්‍යාපෘතියට සවිඥානකවම දායක වෙමින් සිටී. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු බහුතර ජනවර්ගයේ අභිලාෂය නොව වඩාත් බහුත්වවාදී නියෝජනයක් වග පෙන්වා දුන්නේ වාර් ගිකවාදයට එරෙහිවී සිරිසේන ජනපති බවට පත්කළ ‘යහපාලන කැරැල්ල’ විසිනි. නමුත් විධායකයේ ස්වරූපය ජයවර්ධනටත් වඩා හොඳින් සිරිසේන පැහැදිලි කරමින් සිටින වග පෙනේ.
විධායකය නැමති සර්වබලධාරී ආයතනය හඳුන්වා දෙමින් ජයවර්ධන ප්‍රකාශ කළේ තමන් පාර්ලිමේන්තු පරමාධිපත්‍යයට අත තැබීමට බියවුණු බවයි. එහෙත් ඔහු කරමින් සිටියේ ද එයම බව ඔහු හොඳින් දැන සිටියේ ය. ජනතා පරමාධිපත්‍යය ඛණ්ඩනය කළ ජයවර්ධන විධායකයට එහි නියෝජිතත්වය පවරා ගත්තේය. ජයවර්ධන වඩාත් ප්‍රිය කළේ ඇමරිකානු මොඩලයට බව පැහැදිලිය. නමුත් වාර්ගික දේශපාලන සමාජයක අමෙරිකානු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවට හා වෙස්ට් මිනිස්ටර් ආකෘතිය වෙනුවට මෙරට ස්ථාපිත වුණේ ‘වාර් ගික තන්ත්‍රයකි’. කෙටියෙන්ම, සියලු ජනතාවට සිය කැමැත්ත හෝ අකමැත්ත පළකළ හැකි නමුත් වාර්ගික රාජ්‍යයක පූර්ව නූතන බල කේන්ද්‍රයක් ස්ථාපිත කිරීමට ජයවර්ධන නැමති ධනවාදයේ වඩාත් ව්‍යක්ත දේශීය නියෝජිතයාට හැකි විය. ‘යටත් විජිතවාදය විසින් දකුණු ආසියානු කලාපයේ ඓතිහාසික විඥානය පරිවර්තනය කෙරුණ බව’ සත්‍යයකි. නමුත් ධනවාදයේ සූරාකෑමේ මොඩලය සාර්ථක කරගැනීමට ආඥාදායක බල ව්‍යුහයක් අවශ්‍ය වෙයි. වෙස්ට්මිනිස්ටර් පාර්ලිමේන්තුව තුළින් එම කාර්යය කාර්යක්ෂමව සිදු නොවුණ බවට හොඳම නිදසුන සමගි පෙරමුණු රජය විය හැක. එම නිසා මෙරට ආඥාදායකයකු යටතේ ධනවාදය වේගවත්ව ඉදිරියට ගෙන යාමට ‘යැන්කීන්’ගේ සහාය ‘ඩිකීට‘ නොමඳව ලැබුණි. ඇමෙරිකාව හා බටහිර විරුද්ධ වුණේ රාජපක්ෂලා විසින් විධායකයේ ඒකාධිපති ස්වරූපය තවදුරටත් පුළුල් කිරීම නිසා නොව ඇමෙරිකානු ධනවාදයට එරෙහිව චීන ධනවාදයට මෙරට ස්ථාපිත වීමට වැඩි ඉඩක් ලබාදීම නිසාවෙනි. කෙසේ නමුත් ‘වාර් ගික තන්ත්‍රය’ ජයවර්ධනට වඩා සාර්ථකව රාජපක්ෂ විසින් ස්ථාපිත කෙරුණ අතර ‘යහපාලන ප්‍රහාරය’ හමුවේ එය තාවකාලිකව ඇද වැටුණි.
සිරිසේන තුළ ජීවත්වන සැබෑ වර්ගවාදී කෆ්කියානු ආත්මය අවදි කොට ඔහු ද වාර්ගික තන්ත්‍රයේ ප්‍රකාශකයෙකු වශයෙන් රාජපක්ෂගේ සමතැනට ඔසවා තබන ව්‍යාජ බල ක්‍රීඩාව විසින් ඔහුගේ යහපාලන මනස විකල් කෙරී ඇති බවක් පෙනීයයි. කෙසේමුත්, සමස්තයක් ලෙස වර්ගවාදී තන්ත්‍රයේ නිල ආයතන පද්ධතියට 19 වන සංශෝධනය විසින් එල්ල කළ බලපෑමට එරෙහිව ජාතිකවාදීන් ගෙනගිය අනවරත අරගලයේ ප්‍රතිඵලය වශයෙන් ඒකාධිපති පාලනයක් සහිතව, පාර්ලිමේන්තුව නිෂ්ක්‍රිය කෙරුණ සංදර්භයක් වර්තමාන මොහොත තුළ තවදුරටත් බලාත්මක වී තිබේ. එම තත්වය තුළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මේ මොහොත තුළ මෙරට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී හා ව්‍යවස්ථානුකුලවාදී ව්‍යුහයේ අනාගතය තීරණය කරනු ඇති බව සිතිය හැක.
‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීම යනු එම සුවිශේෂ පද්ධතියේ ‘සුජාතභාවයේ පරිමාව’ පිළිබඳ අර්ථදක්වන රළු ඓතිහාසික සිද්ධාන්තයකි’. කෙසේමුත්, ව්‍යවස්ථාමය පර්යායේ සුජාතභාවයට අභියෝග කළ හැකි හෝ එය තහවුරු කරන බාහිර පදනමක් තිබිය නොහැක. මෙරට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පද්ධතියේ සුජාතමය ‘ස්වරූපය’ යනු මෙරට අභ්‍යන්තර ජනවිඥානයේ දිග සහ පළලයි. එම ස්වරූපය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වඩා කිට්ටු වන්නේ වාර්ගික තන්ත්‍රයක් දෙසටය. ■
අතුල සිරි සමරකෝන්
නඩු තීන්දුව එනකල්..
ගිය සිකුරාදා අවසන් වූ, ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීමට විරුද්ධව ඉදිරිපත් කර තිබුණු මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් විභාගයේ නඩු තීන්දුව ගැන මුළු රටම නොඉවසිල්ලෙන් බලා සිටි බව පෙනේ. උඩ නඩු තීන්දුවේ සාකච්ඡා කළ යුතු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතියට අදාළ බැරෑරුම් කාරණා ගණනාවක්ම තිබුණි.
මේ අතර, නඩු තීන්දුව සිකුරාදාට පෙර ලබා දෙන්න යැයි ජනාධිපතිතුමා නිීතිපතිවරයා මාර්ගයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටීමට යන බව පුවත්පත්වල වාර්තා වී තිබිණ. එය වැරදි වාර්තාවකැයි ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් තවමත් ප්රතික්ෂේප කර ද නැත. එය ඇත්ත නම්, නඩුවේ ප්‍රධාන පාර්ශ්වකරුවෙකු සහ ප්‍රධාන චුදිතයාද වී සිටින කෙනෙකුට එසේ කළ හැකිද? එය නීතියට අදාළද? නඩු යෑමේ සදාචාරයට අදාළද? යන ප්‍රශ්නය කවුරුන් හෝ මතු කරන බවක්ද නොපෙනේ. නීතිපතිවරයාගෙන් ජනාධිපතිතුමා ඉහත කී නියෝගය හෝ ඉල්ලීම කළහොත්, එහි ඇති නෛතික සහ සදාචාරමය නිවැරදි බව ගැන නීතිපතිවරයා කල්පනා කරාවිද? තමා ජනාධිපතිවරයාගේ නොව, රාජ්‍යයේත් මහජනතාවගෙන් නිල නීතිඥයාය යන මූලධර්මයත්, තමාගේ පත්වීම ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ අනුමැතිය යටතේ සිදුවූ එකක් බවත්, එතුමාට මතක් වේවිද? අප රටේ පුරවැසියෝ මේ කරුණු ගැනද විමසිල්ලෙන් සිටිති.
ව්‍යවස්ථා යළි සංශෝධනය
මේ අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කිරීම පිළිබඳ විවාදයද බැරෑරුම් ලෙස අලුත් වී තිබේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රවේශ දෙකක් දැන් ඉදිරිපත් වී තිබේ. ඒ දෙක එකිනෙකට ප්‍රවේශ දෙකක්ද වෙයි.
පළමුවැන්න, 19 වැනි සංශෝධනය ව්‍යංගයෙන් සහ යටිකූට්ටුකාර ලෙස අහෝසිකර, 2015 දී පාර්ලිමේන්තුවේ 2/3ක ඡන්දයෙන් අහෝසි කරන ලද 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරින්, හොර පාරෙන් ගෙන ඒමයි. දෙවැන්න, ජනාධිපති ක්‍රමයේ 19 වැනි සංශෝධනය යටතේද ඉතිරි වී තිබෙන අංගද අහෝසිකර, ජනාධිපති ක්‍රමය සම්පූර්ණයෙන්ම නැති කිරීමයි.
මේ ප්‍රවේශ හා අරමුණු දෙක ගැන වෙන වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතුය.
දහඅට හොරෙන් ගෙනඒම
මෙය මෛත්‍රීපාල-මහින්ද සන්ධානයේ ක්ෂණික දේශපාලන අරමුණක් වී ඇති බව පෙනේ. ඔක්තෝබර් 26 දා අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ අස් කිරීම, මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති ධුරයට පත් කිරීම, පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය කල් තැබීම, පාර්ලිමේන්තුවේ කෝලහල කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමත්, මහ මැතිවරණයක් ඉල්ලා උද්ඝෝෂණය කිරීම යන මේවා සියල්ල 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරෙන් ගෙනඒමේ ක්‍රියා මාර්ගයේ කොටස්ය. ඒ පිළිබඳව ප්‍රජාතන්ත්‍රගරුක පුරවැසියන් අවබෝධයෙන් සිටිය යුතුය.
ජනාධිපති සිරිසේන ඔක්තෝබර් 26 දා සිට කළ ඉහත දැක්වූ දේ, ඔහු ව්‍යවස්ථාව නොදැන කළ දේ නොවේ. එය මහින්ද පාර්ශ්වයේ අය සමග එකතු වී හිතාමතාම සැලසුම් කරන ලද ක්‍රියාවලියකි. රනිල් අස් කිරීමටත්, මහින්ද අගමැති ධුරයට පත් කිරීමටත් ජනාධිපතිට ව්‍යවස්ථාමය බලයක් නැති බව දැන දැනත්, ඔහු එය කෙළේ, පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් කෙසේ හෝ ලබා ගෙන එම තීරණ දෙකම පසුව දේශපාලන වශයෙන් සුජාත කර ගැනීමටයි. පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය කල් දැමුවේ, අල්ලස් දී මන්ත්‍රීවරුන් ඇදගැනීම සඳහා කාලයත්, ඉඩකඩත් ලබා ගැනීමටය. යම්කිසි ලෙසකින් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය ලබාගැනීමට සිරිසේන-රාජපක්ෂ හවුල සමත් වූයේ නම්, ඔක්තෝබර් 26 දා ජනාධිපතිවරයා කළ ක්‍රියාව දේශපාලන වශයෙන් සුජාත සහ ආරක්ෂා කර ගැනීමට ඔවුන් අපේක්‍ෂා කළ බව පෙනේ. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් නැතිව පැරදෙන රනිල් පාර්ශ්වය, සටනක් නොදී පසුබසිනු ඇතැයිද ඔවුන් අපේක්‍ෂා කරන්නට ඇත.
අගමැති ඉවත් කිරීම, අලුත් කෙනෙකු පත් කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන ජනාධිපති සිරිසේන 19 වැනි සංශෝධනයෙන් පිටත ගත් ක්‍රියා මාර්ග 18 වැනි සංශෝධනය යටතේ, 2015 අප්‍රියෙල් මාසයට පෙර ජනාධිපතිට තිබූ අසීමිත බලය, නැවත හොර පාරකින් ලබා ගැනීමය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු විභාගයේදී ජනාධිපතිවරයා නියෝජනය කළ නීතිපතිවරයාත්, මහින්ද පාර්ශ්වය නියෝජනය කළ සියලුම නීතිඥවරුනුත්, ඉදිරිපත් කළ තර්ක සියල්ලේම එක පොදු ස්ථාවරයක් තිබිණ. එනම්, ලංකාව තවමත් තිබෙන්නේ 18 වැනි සංශෝධනය යටතේය යන්නයි. ඔවුන් කිසිවෙකුත් 19 වැනි සංශෝධනයේ වලංගුතාව පිළිගත්තේ නැත. ඔවුන්ගේ සෑම තර්කයකම තිබුණේ, 19 වැනි සංශෝධනය තිබියදීත් 18 වැනි සංශෝධනය තවමත් බලාත්මක බවයි. ඔවුන්ගේ අපේක්‍ෂාව වන්නේ මෙම නඩු තීන්දුව මගින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයද ඔවුන්ගේ ස්ථාවරය අනුමත කරමින්, 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරින් ගෙන ඒමේ උප්පරවැට්ටියට හවුල් වනු ඇත යන්නයි.
මේ අතර, ජනාධිපතිවරයාට අසීමිත බලතල ලබා දෙන 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරෙන් ගෙන එමින්, සිරිසේන මහතා අසීමිත බලතල ඇති ජනාධිපතිවරයා වූ පසු, එවැනි ජනාධිපති කෙනෙකුට යටත් අගමැතිවරයෙකු වන මහින්ද රාජපක්ෂගේ තත්ත්වය කුමක් වනු ඇද්ද? සිරිසේන-රාජපක්ෂ යන දෙදෙනා අතර ඇතිවන ජනාධිපති-අගමැති බල සම්බන්ධතාවේ ස්වභාවය කුමක් වනු ඇද්ද? ඇත්ත වශයෙන් සිදුවනු ඇත්තේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහින්ද රාජපක්ෂ කෙනෙකු බවටත්, මහින්ද රාජපක්ෂ දිමු ජයරත්න කෙනෙකු බවටත් පරිවර්තනය වීමද? ජනාධිපති සිරිසේන එසේ සිතුවත්, මහින්ද රාජපක්ෂ හා ඔහුගේ පාර්ශ්වයේ කිසිවෙකුවත් එසේ සිතනු ඇතැයි කිසිසේත්ම විශ්වාස කළ නොහැකිය.
සිනාරියෝ
එසේ නම් ඔක්තෝබර් 26 දා කුමන්ත්‍රණය සාර්ථක වූයේ නම්, ඉන් පසුව සිදුවන්නට ඉඩ තිබුණේ කුමක්ද? සිදුවිය හැකිව තිබුණු සිනාරියෝ තුනක් ගැන අපට අනුමාන කළ හැකිය.
පළමුවැන්න තම බලය තහවුරු කරගත් වහාම, අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ ‘ඉල්ලා අස්වන්නැ’යි ජනාධිපති සිරිසේනට, තම බාල සහෝදරයා අත පණිවිඩයක් යැවීමයි. ජනාධිපති අස්වූ විගස, ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දීමට, අගමැතිව සිටින මහින්ද රාජපක්‍ෂට 19 වැනි සංශෝධනයෙන් බාධාවක් නැත. එවිට සිදුවනු ඇත්තේ සිරිසේන අමනාපයෙන්, පරාජිතව, අනාගතය ගැන කිසිදු සහතිකයක් නැතිව දේශපාලන වශයෙන් අනාරක්‍ෂිත තත්ත්වයකට පත්වීමයි.
දෙවැනි සිනාරියෝව, මෙම අනතුරට ජනාධිපති සිරිසේන ඇද නොදමන්නක් විය හැකිව තිබුණකි. එනම් සිරිසේන-රාජපක්ෂ පාර්ශ්ව දෙක අතර ඇති අලිඛිත අවබෝධතා ගිවිසුමක් මත, සිරිසේන ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත්වී, රාජපක්‍ෂට ඒ තැන ලබා ගැනීමට සාමකාමීව,සහ සිය කැමැත්තෙන් ඉඩ දීමයි. එවැන්නක් සාර්ථක වීමට නම්, ජනාධිපති සිරිසේන සහ පවුලේ අය පළිගැනීම්වලට සහ හිරිහැරකිරීම්වලට ලක් නොකරන බවට ආරක්ෂණ සහතික, එනම් සිකියුරිටි ගැරන්ටි කිරීම්, රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයෙන්, ජනාධිපති සිරිසේනට දිය යුතුව තිබිණ. එවැනි ආරක්ෂණ සහතික නැතිව, තමන් හා වෛර බැඳ සිටි පිරිසකට රාජ්‍ය බලය භාරදී විශ්‍රාම ගැනීමට, ජනාධිපති සිරිසේන කැමැතිව සිටියා දැයි අපි නොදනිමු.
තුන්වැනි සිනාරියෝ එක, ඉක්මණින් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පැවැත්වීමටත් රාජපක්ෂ පාර්ශ්වය එයින් ජයගත් පසු, ජනාධිපති සිරිසේන, නාමික ජනාධිපති බලතල පමණක් පාවිච්චි කරමින්, 18 වැනි සංශෝධනය යළි ගෙනැවිත්, එය පාර්ලිමේන්තුව ලවා සම්මත කර ඉන්පසු පැවැත්වෙන ජනාධිපති මැතිවරණය දිනීමට, මහින්ද රාජපක්‍ෂට අවකාශ ලබාදී, දේශපාලනයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමයි. එයද සාර්ථක වීමට නම්, ජනාධිපති සිරිසේනට ආරක්ෂණ සහතිකය ලබාදෙන අවබෝධතා ගිවිසුමක් පාර්ශ්ව දෙක අතර ඇතිවිය යුතුය.
ආරක්ෂණ සහතික
ජනාධිපති සිරිසේනගේ ‘ආරක්ෂණ සහතික’ පිළිබඳ කරුණු තරමක් පැහැදිලි කළ යුත්තකි. 2014 ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට මේ වසර මැද භාගය දක්වා ජනාධිපති සිරිසේන සහ රාජපක්ෂ පාර්ශ්වය අතර තිබුණේ, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍යයෙන් නොතිබෙන ආකාරයේ අන්‍යොන්‍ය වෛරී සහ පළිගැනීම්සුලු සම්බන්ධයකි. එය පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ, දේශපාලන පිළිමලුන් අතර සාමාන්‍යයෙන් පවතින “එදිරිවාදී” සම්බන්ධයේ සීමා ඉක්මවා ගිය “සතුරු” සහ වෛරී සම්බන්ධයකි. එය අන්‍යොන්‍ය පළිගැනීම යන පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍යයෙන් නැති, ජේ.ආර්. ජයවර්ධන 1978 දී හඳුන්වා දුන් පළිග ැනීමේ දේශපාලනය තරමක් අන්තයකට ගෙනයාමකි. පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍ය ලක්ෂණයක් නම්, අනුගාමිකයන් වෛර කරමින්, එකිනෙකා මරාගත්තත්, පක්ෂ නායකයන් අතර පවතින අන්‍යොන්‍ය මිත්‍රත්වය, අවබෝධය සහ එකිනෙකා ආරක්ෂා කර ගැනීමේ සංස්කෘතියයි. මේ සම්ප්‍රදාය කඩා ඇත්තේ ජේ.ආර්., මෛත්‍රීය. “මෛත්‍රී නමට මෛත්‍රී වුණත්, කරන්නේ වෛරය පැතිරවීමයි.” යනුවෙන් මහින්ද රාජපක්ෂ සහ විමල් වීරවංශ පුන පුනා කිව්වේ නිකම්ම නොවේ. වෛරයේ රස්නය ඔවුන්ට දැනුණ නිසාය.
දැන් කාරණය වන්නේ මෙයයි. මෛත්‍රී මෙන්ම රාජපක්ෂලා සහ වීරවංසලාද වෛරයේ අතීතය අමතක නොකරන අය වීමයි. මෙවැනි අය අතර ඇති වන දේශපාලන සන්ධාන වූ කලි, නයා සහ මුගටියා අතර ඇතිවිය හැකි ආකාරයේ සන්ධානයි. ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත්ව ශ්‍රීලනිපයේ නායකයා ලෙස දේශපාලනය කිරීමට හෝ හාල් මෝලක් කිරීමට පොලොන්නරුවට ආපසු යාමට හෝ පෙර ජනාධිපති සිරිසේනට, රාජපක්‍ෂලාගෙන් සහ වීරවංසලාගෙන් “ආරක්ෂණ සහතික” අවශ්‍ය වන්නේ එබැවිනි.
මේ අතර, ජනාධිපති සිරිසේන මහතා ඔක්තෝබර් 26 දා සිට මේ දක්වා කර ඇති දේවලින්, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ මහජන කතිකාවට එක් අවසාන සේවයක් එතුමා වක්‍රාකාරව කර ඇත. එනම් ජනාධිපතිධුරයත්, ජනාධිපති ක්‍රමයත් සම්පූර්ණයෙන්ම, වහාම, නිරනුකම්පිකව අහෝසි කළ යුතුය යන තර්කයට, ඉතා ප්‍රබල අලුත් හේතු ගණනාවක්ම සපයා දීමයි.■
සිරිසේන ලක්‍ෂ 14කින් ජනාධිපති වන්නේ කොහොමද?
මේ අර්බුදය විසඳා ගත හැකි එකම ක්‍රමය මහමැතිවරණයකට යෑම යැයි මිථ්‍යාවක් සමාජගත කරන්නට, ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනත්, ඔහු නීති විරෝධී ලෙස අගමැතිවරයා හැටියට පත්කළ, දැනට වැඩ තහනම් කරනු ලැබ සිටින, මහින්ද රාජපක්‍ෂත් ඔවුන්ගේ කණ්ඩායමත් සෑහෙන උත්සාහයක් දරති. රාජපක්ෂ වහලුන් වන නළුනිළියෝද, ඊනියා විද්වතුන්ද, මහජනතාවද මේ මිථ්‍යාව සමාජගත කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා දැන් ඉදිරියට කැඳවා තිබේ. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව කුමක් වුවද, මහමැතිවරණයක් ළඟ එන බවට ව්‍යාජ වහසිබස් දොඩවන විමල් වීරවංශ වැනි පාරාජිකාවූ දේශපාලකයන් ද ඒ අතරය. දවසකට තැන් කිහිපයක මේ පිරිස පවත්වන මාධ්‍ය සංදර්ශනවලට, රාජපක්‍ෂවරුන් රැකීමට දිවිහිමියෙන් කැපවී සිටින පෞද්ගලික මාධ්‍ය දෙන ඉමහත් ප්‍රචාරය නිසා, ඒ කියන කතාව ඇත්තක්යැ’යි සාමාන්‍ය මිනිසුන් සිතන්නට ඉඩ තිබේ.
මහමැතිවරණයක් ඉල්ලන්නේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයට ගෞරව කිරීම අවශ්‍යයැයි පෙන්වමිනි. හැම දෙයකටම වඩා ජනතා පරමාධිපත්‍යය උතුම්යැ’යි පෙන්වමිනි. එහෙත්, මේ සම්පූර්ණ ව්‍යාජයකි. මෛත්‍රීපාල සිරිසේනටත්, මහින්ද රාජපක්‍ෂටත් ජනතා පරමාධිපත්‍යය මතක් වුණේ, පාර්ලිමේන්තුවේ ඔළුගෙඩි ගණන මිලදී ගන්නට බැරිවුණු නිසාය. ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා, නීති විරෝධී ලෙස අගමැතිවරයකු ජනාධිපතිවරයා පත්කළේ, ඔහුට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක විශ්වාසය දිනා දෙන්නට පුළුවන්යැ’යි කල්පනා කළ නිසාය. මුලින්ම පාර්ලිමේන්තුවේ 113ක බහුතරය මහින්ද රාජපක්‍ෂට හදා දීමේ වගකීම බාරගත්තේ ජනාධිපති සිරිසේනය. සිරිසේන විසින් හදිසියේම රාජපක්ෂ අගමැති කරනු ලබන්නේද 113 තමා හදාදෙන්නෙමැයි පොරොන්දු වෙමිනි. 19වැනි සංශෝධනයේදී තමා මැදිහත්වී පාර්ලිමේන්තුවේ ඒකමතික ඡන්දයක් ලබාගන්නට සමත්වුණු බව උජාරුවෙන් කියන සිරිසේන, ඒ හැකියාව තවමත් තමා වෙත ඇති බවට සිතන්නට ඇත. ඒ වන විට එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයේ නායකයා සමග ආරාවුල් ඇතිකරගෙන සිටි මන්ත්‍රීවරුන් ඕනෑම අවස්ථාවක සල්ලිවලට බාගෙන බහුතරය හදාගන්නට තමාට හැකි බවද සිරිසේන කල්පනා කරන්නට ඇත. රවි කරුණානායක ඒ වන විට පක්ෂය බරපතළ විදියට විවේචනය කරමින් සිටි නිසා, ඔහුත්, ඔහු සමග සිටින මන්ත්‍රීවරුන් කිහිපදෙනකුත් එකතුකරගන්නට සිරිසේන ගණන් හදන්නට ඇත. රනිල් වික්‍රමසිංහ සමග හිත නොහොඳින් සිටි රංගේ බණ්ඩාර වැනි මන්ත්‍රීවරුන්ට සිරිසේන පෞද්ගලිකවම කතාකරන්නේ ඒ නිසාය. තමන්ගේ පැත්තට එලෙස එන මන්ත්‍රීවරුන්ට පොරොන්දු වන මුදල ගෙවීමට බාරදී තිබුණේ රටේ ප්‍රමුඛ ව්‍යාපාරිකයන්ට බවත් අසන්නට ලැබෙයි. ‘මන්ත්‍රීවරුන්ගේ මිලගණන් ලක්‍ෂ 500 දක්වා ඉහළ ගියා යැ’යි ඔහු කියන විට, ඒ කියන්නේ, තමාද පෞද්ගලිකව සහභාගිවුණු මුදල් ගනුදෙනු ගැනය.
එහෙත්, රනිල් වික්‍රමසිංහ අරලිගහ මන්දිරය අතනොහැර සිටිමින්, සටනට බට නිසා, සිරිසේනගේ සැලැස්ම මුළුමනින්ම ව්‍යර්ථ විය. මන්ත්‍රීවරුන්ගේ මිල ඉහළ ගිය නිසා, මදිවන මුදල් ගෙවා ඔවුන් මිලදී ගන්නා ලෙස සිරිසේන මහින්දට දැන්වූ බවද දැනගන්නට තිබේ.
සිරිසේනගේත්, රාජපක්‍ෂගේත් සැලැස්ම වුණේ, මේ විදියට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය අල්ලාගෙන, ඉතිරි අවුරුදු දෙක ඔවුන්ගේ පාලනයක් පවත්වාගෙන යමින්, ඒ අතර රාජපක්‍ෂලාගේ සහායෙන් නැවතත් සිරිසේන ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත්වී ජයග්‍රහණය කොට, සියලු රාජ්‍ය සම්පත් සහිතව 2020දී මහමැතිවරණයට යන්නටය. ඒ මොහොතේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයක් ගැන කතාවක් තිබුණේ නැත. තිබුණේ කිලිටි මුදල් හරහා මන්ත්‍රීවරුන් බාගෙන තමන්ගේ බලය පවත්වාගෙන යෑමේ කෑදර ව්‍යාපෘතියක් පමණි. එය අසාර්ථක විය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර මහමැතිවරණයක් පවත්වන්නට ගැසට් මුද්‍රණය කරන්නේ මේ කිලිටි ව්‍යාපෘතිය අසාර්ථක වුණු තැනය. එහෙත්, මහමැතිවරණය සාධාරණය කරන්නට කතාවක් සොයාගත යුතුය. ‘ජනතා පරමාධිපත්‍යය පිළිබඳ ව්‍යාජයක්’ එළියට ගන්නේ ඒ සඳහාය. මහමැතිවරණයකදී ජනතාවගේ ඡන්ද බලයට ඉඩ ලැබෙන බවටත්, සියල්ලේ අවසාන තීරකයා මහජනතාව බවටත්, මේ අර්බුදය විසඳීම සඳහා ඇති එකම මාවත, ශක්තිමත් පාර්ලිමේන්තු බලයක් සඳහා ජනතාව වෙත ආයාචනය කිරීම බවටත් බොරු සියගණනක් නිර්මාණය කරන්නේ, මේ කිලිටි ව්‍යාපෘතිය වසාගන්නටය. ඒ නිසා මහජනතාව තේරුම් ගත යුත්තේ, පරමාධිපත්‍ය බලයක් ගැන කියමින් තමන් ඔසොවා තබන්නේ බැටළු හම් පොරවාගත් වෘකයන් රැළක් බවයි. ඔවුන්ට තමන්ගේ ‘ආධිපත්‍යය’ මතක් වුණේ, ඔළුගෙඩි බාගැනීමේ ඩීල් අසාර්ථක වුණු තැන බවයි. අද ජනතා පරමාධිපත්‍යයක් වෙනුවෙන් කිඹුල් කඳුළු හෙළන මේ අය, ඡන්දවලදී ජනතා පරමාධිපත්‍යය ආරක්ෂා කළ හැටි, 2005-2014 කාලය තුළ ඡන්ද පැවැත්වුණු විධියෙන්ද පැහැදිලි වෙයි.
එහෙත්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම නීත්‍යනුකූලයැයි තීන්දු කළහොත් මිස, මහමැතිවරණයක් එන්නට කිසිම ඉඩක් නැත. අධිකරණ තීරණය කුමක් වුණත්, මහමැතිවරණයකට යන්නට, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවත්, අධිකරණයේ තීන්දු තීරණත් පසෙක දා සිරිසේන-මහින්ද පාර්ශ්වය පියවර ගතහොත්, රට නවතිනු ඇත්තේ කිනම් විනාසයකදැයි දැන්ම කියන්නට බැරිය.
මහමැතිවරණයක් තැබිය හැක්කේ, වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවට වසර හතරහමාරක් ගෙවුණු පසුව පමණි. ඒ කාලය එළැඹෙන්නේ 2020 පෙබරවාරියෙන් පසුවය. ඊට මෙහා මහමැතිවරණයක් පැවැත්වීමට, රටේ මූලික නීතියෙන් නම් ඉඩක් නැත. මේ වන තෙක් කළාක් මෙන්, රටේ මූලික නීතිය යළි යළිත් කඩකරමින් කවුරු හරි එවැනි දෙයක් කරන්නට යනවා නම්, හැකි සෑම බලයක්ම යොදවා, ඒ අවභාවිතය වැළැක්විය යුතුය. රටක් යනු, නීති විරෝධී මංපහරන්නන් කල්ලියකගේ නැතහොත් අලිබබෙකුගේ හා හොරු හතළිහකගේ බූදලයක් නොවේ. රටක සිටින යුක්ති ගරුක මිනිසුන්, නිශ්ශබ්දව සිටියා වුවද, මෙවැනි මංපහරන්නන් පිරිසකට කිසිසේත් යටත් විය යුතු නොවේ.
‘අපේ ඡන්දය අපට දෙන්න’යැයි කිසිවකු තවදුරටත් ඉල්ලනවා නම්, මහමැතිවරණයක් ඉල්ලන්නට පෙර යා හැකි හොඳම මැතිවරණය ජනාධිපතිවරණයයි. ජනාධිපතිවරණය පැවැත්වීම සඳහා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කළ යුතු නොවේ. එය නීත්‍යනුකූලව පැවැත්විය හැකිය. 2019 ජනවාරි 8න් පසු, නැවත වරක් ජනාධිපතිවරයා හැටියට තේරී පත්වීම සඳහා සිය අභිලාෂය ප්‍රකාශ කරන්නට වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාට හැකිය. එසේ සිය අභිලාෂය ඔහු ප්‍රකාශ කළ විට, එය ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වීම සඳහා කරන ලද නියමයක් හැටියට පිළිගෙන, ජනාධිපතිවරණයක් සඳහා සූදානම් වීම මැතිවරණ කොමිසම කළ යුතුය. ඒ සඳහා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන්ම ජනාධිපතිට බලය ලබාදී තිබේ. ඒ නිසා, අප ඉල්ලා සිටිය යුත්තේ ජනාධිපතිවරණයකි.
ජනාධිපතිවරණයක් ඉල්ලන්නට සාධාරණ හේතු තිබේ. ජනාධිපති සිරිසේන හැම කෙනකුගේම ජනබලය ප්‍රශ්න කරයි. ඔහු රනිල් වික්‍රමසිංහ ඉවත්කරන්නට එක හේතුවක් හැටියට දක්වන්නේ පෙබරවාරි 10වැනිදා පළාත්පාලන ඡන්දයේදී එජාපය පරාජය ලැබූ බවයි. ඒ තර්කය පිළිගන්නවා නම්, ඒ ඡන්දයේදී තමාගේ ඡන්ද බලය ලක්‍ෂ 14 දක්වා අඩුවූ බවද ඔහු පිළිගත යුතුය. මීට අවුරුදු හතරකට පෙර, ලක්‍ෂ 62ක ජනබලයක් හිමිව තිබුණු තමාට, දැන් තිබෙන්නේ ලක්‍ෂ 14ක් නම්, තවදුරටත් රටේ ජනාධිපති වීමට සිරිසේනට ඇති සදාචාරාත්මක හැකියාව කුමක්ද? අනෙක් අතට, 2015 ජනාධිපතිවරණයේදී ඔහු දිනවා, පරාජයට පත්කළ පොදු ජනහතුරා වූ මහින්ද රාජපක්ෂ නීති විරෝධී ලෙස ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා අගමැති පදවියට පත්කිරීමෙන්, ජනාධිපති සිරිසේන තමාට ආරම්භයේදී තිබුණු මහජන වරම සම්පූර්ණයෙන්ම අහිමි කරගෙන තිබේ. එවැන්නකුට ජනාධිපතිධුරයේ සිටින්නට කිසිම අයිතියක් නැත. ඒ නිසා, අප ඉල්ලා සිටිය යුත්තේ නීත්‍යනුකූල ජනාධිපතිවරණයකි. සිරිසේන බිය නැතිව ජනාධිපතිවරණයකට ගොස් තම ජනවරම පිරික්සා බැලිය යුතුය. ■
රටක් විනාස කළ එක මිනිහෙක්
එක මිනිසකුට රටක් විනාස කළ හැකි ද? ඔව්. උදාහරණය මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ය.
ඔක්තෝබර් 26 වැනි දා සිට මේ වන තෙක්, ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන නමැ’ති එක පුද්ගලයකු විසින් මේ රට හැම අතින් ම විනාස කොට තිබේ. ඒ, රාමායණයේ එන, වලගය අවුලාගත් හනුමන්, යන යන තැන ගිනි තැබුවාක් මෙන් ය.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පිටින් යමින් නීති විරෝධී අගමැතිවරයකු හා ඇමති මණ්ඩලයක් පත් කරමින් ඔහු රාජ්‍ය ව්‍යුහය මුළුමනින් ම අවුලක හෙළී ය. රටේ අගමැතිවරුන් දෙදෙනකු සිටින, ඇමති මණ්ඩල දෙකක් තිබෙන තත්ත්වයක් ඇති කොට, රාජ්‍ය නිලධාරීන් කාගේ අණ පිළිපදිනවාදැ’යි සිතා ගන්නට බැරි වන තත්ත්වයේ විශාල අවුලක් ඇති කළේ ය.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉතා පැහැදිලි ව පෙන්වා දී ඇති, ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලය අභ්‍යාස කරන පාර්ලිමේන්තුව, දෙකේ කොළයට දමා, ජනතා පරමාධිපත්‍යයට නිගා කළේ ය. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය, තමා පත් කළ ඊනියා අගමැතිවරයාට නැති බව පැහැදිලි ව පෙනී තිබිය දී, මන්ත්‍රීවරුන් ලක්‍ෂ පන්සීයක් දක්වා මුදල් ගෙවා තමන්ගේ පැත්තට බාගැනීමේ ව්‍යාපෘතියක මේ ජනාධිපතිවරයා තෙමේ ම නියැළුණේ ය. ඒ ගනුදෙනු අවසන් වන තෙක්, තමාට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ලබා දී ඇති බලය අවභාවිත කරමින්, පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය අවසන් කළේ ය. පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය අවසන් කිරීමේ බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ලබා දී ඇත්තේ, මන්ත්‍රීවරුන් මුදලට ගැනීම සඳහා කල් ගන්නට වැනි පහත් වැඩවලට යොදාගන්නට නොවේ. එහෙත්, මේ ජනාධිපතිවරයා, සිය බලය අවභාවිත කළේ, ඒ අලුගුත්තේරු කාරිය සඳහා ය.
ඊයේ පෙරේදා, ‘මන්ත්‍රීවරයකුගේ මිල වැඩි වීම නිසා මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් හදා ගන්නට බැරි වුණ බව’ ප්‍රසිද්ධියේ කීමෙන්, (මේ වන විට ප්‍රසිද්ධ වී ඇති ඔහුගේ ම හඬ සහිත දූරකථන සංවාදවලට අමතර ව), මේ ලජ්ජා නැති ව්‍යාපෘතියේ ජනාධිපති සිරිසේන පෞද්ගලික ව ම නියැලී සිටි බව කාටත් පැහැදිලි විය. එලෙස මන්ත්‍රීවරුන් මුදලට මිලට ගැනීමෙන් ද තමා පත් කළ නීති විරෝධී අගමැතිවරයාට බහුතරය හදා ගන්නට බැරි තැන ඔහු කළේ කුමක් ද? ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් තමාට හිමි වී ඇති තවත් බලයක් උපයෝගි කොට ගෙන පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාලීම යි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා ලීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය දී ඇත්තේ, සුවිශේෂ අර්බුදකාරී අවස්ථාවල එය ක්‍රියාවට නැංවීමට මිස, මේ ආකාරයේ ලජ්ජා නැති මුදල් ගනුදෙනු අසාර්ථක වූ විට අවභාවිතයේ යෙදවීමට නොවේ.
වසර අවසාන වන විට, රට මුහුණ දෙන බලවත් ම අර්බුදය ඉස්මත්තට ඒමට නියමිත ය. ඒ ආර්ථික අර්බුදයයි. නීත්‍යනුකූල ආණ්ඩුවක් නැති නිසා, මේ වන තෙක් අයවැය පනතක් පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත වී නැත. අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කර ගන්නට ද හැකියාවක් නැත. ඒ නිසා, 2019 වසර සඳහා වියදම් කරන්නට මුදල් රටට නැත. කෙටි කාලයක් සඳහා වියදම් කළ හැකි වුණත්, අවුරුද්දක් සඳහා වියදම් කරන්නටත්, ආදායම් උපයන්නටත් රජයට හැකියාවක් නැත. ඒ මත 2019 සිට රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය දුබල වීමට නියමිත ය. රටට ආදායම් එන බොහෝ ක්‍රම වැසෙමින් පවතියි. ලංකාවේ සංචාරක ව්‍යාපාරයට අදාළ ව්‍යාපාරිකයෝ ද, දේශීය වාණිජ මණ්ඩල සියල්ල ම ද, ලංකාව සමග ගනුදෙනු කරන විදේශීය වාණිජ මණ්ඩල ද, ඇති වන්නට නියමිත ආර්ථික අර්බුදයේ තරම ජනාධිපතිවරයා පෞද්ගලිකව ම හමු වී කියා දී ඇත. විදේශීය ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන ලංකාව පහළට දමා තිබේ. ආර්ථික විශේෂඥයන් කියන අන්දමට රට බිහිසුණු ආර්ථික අර්බුදයකට යමින් පවතියි.
ඔක්තෝබර් 26 වැනි දා සිට මේ දක්වා, තමා විසින් ම ඇති කළ මේ අර්බුදය පහසුවෙන් විසඳා ගන්නට තිබුණු හැම අවස්ථාවක් ම ජනාධිපති සිරිසේන නොසලකා හැරියේ ය. ඒ, දෙවියන් විසින් දෙන ලද, රාජාධිකාරි බලයක් තමා වෙත ඇතැ’යි සිතන මෝඩ හා උද්දච්ච මහරජු කෙනකුගේ චින්තන ශෛලිය ප්‍රකට කරවමිනි. එහෙත්, ජනතා පරමාධිපත්‍යය රජයන අද ලෝකයේ එවැනි මෝඩ උද්දච්ච පාලකයන්ට විඳිය හැක්කේ තාවකාලික ප්‍රීතියක් පමණකි. ඊළඟ ඇසිල්ලේ ඔහු හෝ ඇය නවතිනු ඇත්තේ, මහජන අවමානයේ කෙවිටෙන් පෙළනු ලැබ, දේශපාලන කුණු කූඩයේ ය.
දැන් සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා සිටින්නේ ඒ ඉරණමට අඩි දෙක තුනක් පමණක් ඈතිනි. ■
ජනාධිපති ආර්ථිකය අවුලට දැමූ හැටි
පාර්ලිමේන්තුවේ අයවැය ලේඛනයක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත නොවීම නිසා මේ වනවිට 2019 වර්ෂයේදී මුදල් වැය කරන ආකාරය පිළිබඳව ඇත්තේ බරපතළ ගැටලු‍වකි. මේ එම තත්ත්වය පිළිබඳව දැක්වූ අදහස්ය.
ජනාධිපතිවරයාට මුදල් සම්බන්ධයෙන් අධිකාරියක් නැහැ
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී හර්ෂ ද සිල්වා
කැබිනට් මණ්ඩලය නීත්‍යනුකූල නොවෙද්දී අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරු බල රහිත වෙනවා. එතකොට පාර්ලිමේන්තුව විසින් ලේකම්වරුන්ව කැඳවන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා.
කොහොම වුණත් රටේ සමස්ත ජනතාවට විශාල ගැටලු‍වකට මුහුණදෙන්න සිද්ධවෙනවා. මුදල් අමාත්‍යාශයේ ලේකම් ආටිගල මහතා කියා තිබෙනවා කිසිම ගැටලු‍වක් නැති බව. එළැඹෙන අවුරුද්දේ අවශ්‍ය වියදම් සඳහා මුදල් වියදම් කරන්න ඔහුට පුළුවන් බව. එතුමා කියලා තියෙනවා ජනාධිපතිවරයාට මාස තුනකට මුදල් වියදම් කිරීමේ හැකියාවක් තියෙන බව. ඊට පස්සේ ඔහු කියලා තියෙනවා කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් සම්මත කළායැයි කියන අතුරු සම්මත ගිණුම පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කරගත්තොත් මාස හතරකට වැඩ කරන්න පුළුවන් කියලා. මේ දෙකම වැරදියි.
පළවැනි කාරණය තමයි ජනාධිපතිවරයාට ජනරජයේ මුදල් වියදම් කිරීමට ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉඩ තියෙනවාද කියලා. මම කැමතියි ව්‍යවස්ථාවේ 148 ව්‍යවස්ථාවට අවධානය යොමු කරන්නට. එහි තියෙනවා ජනරජයේ මුදල් සම්බන්ධ සම්පූර්ණ බලය පාර්ලිමේන්තුව සතු බව. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුවේ මුදල් සම්බන්ධයෙන් අධිකාරියක් නැහැ. රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූර්ණ බලය තියෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ.
ඒකාබද්ධ අරමුදල සම්බන්ධයෙන් 149 ව්‍යවස්ථාවේ තියෙනවා. ඒකාබද්ධ අරමුදල කියන්නේ එකවුන්ට් එකක්. ඒ එකවුන්ට් එකට මුදල් ලැබුණාම ඒක හරහා තමයි අවුරුද්දකට අපි පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත කරගන්නා ආකාරයට නොයෙකුත් අමාත්‍යාංශ හා ණය ගෙවීම්වලට මුදල් වියදම් කරන්න හැකියාව ලැබෙන්නේ.
මේ සිකුරාදා වෙද්දී මුදල් පිළිබඳ ප්‍රශ්නය විසඳාගත්තේ නැතිනම් ජනාධිපතිවරයා විශාල ගැටලු‍වකට මුහුණදෙනවා. 150 ව්‍යවස්ථාවේ තියෙන්නේ ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් මුදල් වියදම් කරන්නේ කොහොමද කියලා. යම්කිසි වර්ෂයක විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත නීතිය බවට පත්වීමට පෙර ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ අවස්ථාවක, පාර්ලිමේන්තුව විසින් රජයේ සේවාවන් සඳහා මුදල් වෙන් කර නොමැත්තේ නම්, අභිනව පාර්ලිමේන්තුව රැස්වන දිනයේ සිට මාස තුනක් ඉකුත් වන තෙක්, රජයේ සේවාවන් සඳහා යම්කිසි මුදලක් අවශ්‍ය වෙතැයි ජනාධිපතිවරයා සලකයි නම්, ඒ මුදල වෙන් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය කියලා. විසර්ජන පනත හෝ අතුරු සම්මත ගිණුම පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරලා එය සම්මත වෙන්න කලින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියොත් අලුත් පාර්ලිමේන්තුව පටන්ගන්නා දින සිට මාස තුනක් දක්වා වියදම් කිරිමට ජනාධිපතිවරයාට බලය දීලා තියෙනවා. එච්චරයි. එතකොට ජනවාරි පළවැනිදා ඉඳලා අලුත් පාර්ලිමේන්තුව රැස් වෙන තෙක් වියදම් කරන්න බලයක් ජනාධිපතිවරයාට ව්‍යවස්ථාවෙන් දීලා නැහැ. දැන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩු තීන්දුවට අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම නීත්‍යනුකූලයැයි කීවොත් උද්ගත වෙන තත්ත්වයයි මේකේ තියෙන්නේ. විසුරුවා හැරියොත් ජනාධිපතිවරයාට වියදම් කිරීමේ හැකියාවක් නැහැ. විසුරුවා හැරියේ නැත්නම් වියදම් කළ හැක්කේ මුදල් ඇමතිවරයාගේ අත්සන යටතේ පමණයි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම නීත්‍යනුකූල නැති බව කීවොත් ජනාධිපතිවරයාට මුදල් ඇමතිවරයෙක් පත්කරන්න වෙනවා.
මම හිතන්නේ ජනාධිපතිවරයා කළ යුතු දේ තමයි පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවනවාද නැද්ද කියලා බලනවාට වඩා රජයක් පත් කිරීම. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියත් නැතත් මුදල් ඇමතිවරයෙක් සිටිය යුතුමයි. ජනාධිපතිතුමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය යුතුද නැද්ද කියලා බලා සිටීමෙන් මහා විශාල අර්බුදයකට රට තල්ලු කරනවා ආර්ථික වශයෙන්. මේ සතිය 15 වැනිදා ඉවරවෙනවා. අපට ජනවාරි 03 වැනිදා තියෙනවා මහා විශාල භාණ්ඩා ගාර බිල්පත් රෝල් ඕවර් එකක්. ජනවාරි මාසයේ 14 වැනිදා තියෙනවා ඇ.ඩො. මිලියන 1000ක් එක පාර ගෙවන්න වෙන අන්තර්ජාතික බැඳුම්කරයක්. අපට අඩු තරමේ සති දෙකක්වත් අවශ්‍ය වෙනවා මේ වගේ ණයක් ලබාගන්න. මම වගකීමෙන් කියනවා, ආණ්ඩුවට තියෙන්නේ ඩොලර් මිලියන 700ක් පමණ. අපට සංචිත තියෙනවා. ඒත් ඒවා ආණ්ඩුවට අයිති නැහැ. ඒවා මහබැංකුවේ සංචිත. අනෙක සංචිත ඩොලර් බිලියන 08ට වඩා පහළ වැටුණෝතින් රට ගැන තියෙන විශ්වාසය ගොඩක් පළුදු වෙනවා. ඒ නිසා ඔය සංචිත අල්ලන්න බැහැ. සංචිතවලින් ණය ගෙවන එක ලේසි වැඩක් නෙවෙයි. ඒ නිසා අපට අලුත් ණය ලබාගන්න වෙනවා.
අනෙක ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ ආයතන නිවාඩුවට වහනවා. බොහොම අඩු සේවක සංඛ්‍යාවකින් තමයි නිවාඩු සමයේ බටහිර රටවල් වැඩ කරන්නෙ. ඒ නිසා ප්‍රායෝගි කව ලොකු ප්‍රශ්නයක් එනවා, සතිය අවසාන වෙද්දී මුදල් ඇමතිවරයෙක් පත්කරලා, එයාගේ අත්සන යටතේ බලපත්‍රයක් නිකුත් කරගන්න බැරිවුණොත්. ඒ නිසා අපි ඉතාමත්ම ඕනෑකමෙන් කියනවා ලොකු අර්බුදයක් තියෙන බව. දැන් ආර්ථිකය තියෙන්නෙ ඉතාමත්ම අසාධ්‍ය තත්ත්වයේ. මොකක් හරි පොඞ්ඩක් වැරදුණොත් ලෙඩා මැරෙනවා. මුදල් අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්ට ව්‍යවස්ථාව කියවන්නට සිද්ධවෙනවා. කරුණාකරලා තේරුම් ගත යුතුයි, ඔහු කියන විදියට ජනාධිපතිවරයාට ජනවාරි 01 වැනිදා ඉඳලා මුදල් වියදම් කරන්නට බලයක් නැති බව. ඇමති මණ්ඩලයක් නැතිව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියත් වියදම් කරන්න විදියක් නැහැ. මිනිස්සුන්ව නොමඟ හරිනවාට වඩා සුදුසුම කාරණය තමයි ජනාධිපතිවරයාට නිවැරදි උපදෙස් ලබාදීම. ජනාධිපතිවරයා මෙතෙක් තීන්දු ගත්තේ වැරදි උපදෙස් මත. දැන්වත් ජනාධිපතිවරයාට නිවැරදි උපදෙස් ලබාදෙන්න සිද්ධවෙනවා.
(දෙසැම්බර් 11 වැනිදා අරලියගහ මන්දිරයේ මාධ්‍ය හමුවකදී දැක්වූ අදහස් )■
ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා ගිණුමක් නැහැ
ආචාර්ය ඩබ්ලිව්.ඒ. විජේවර්ධන
ව්‍යවස්ථාව අනුව පැහැදිලිවම මුදල් පිළිබඳ බලධාරියා වෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුව. පාර්ලිමේන්තුව තමයි රජයේ ආදායම, වියදම හා ණය පිළිබඳව තීන්දු ගන්නේ. ආදායම, වියදම හා ණය ගැන තීන්දු ගන්නට එක්කෝ අයවැය ලේඛනයක්, නැත්නම් පරිපූරක ඇස්තමේන්තුවක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගත යුතුයි. ඒ තුනම නැතිව රජයට ආදායමක් ලබන්න බැහැ. වියදම් කරන්නත් බැහැ.
දෙසැම්බර් 31 වැනිදාට කලින් අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කළොත් 2019 වර්ෂයේ මාස තුනක් ගත වෙන තෙක් තීරණයක් ගන්න පුළුවන්. එහෙත් අතුරු සම්මත ගිණුමකින් පුළුවන් වෙන්නේ 2018 අන්තිම කාර්තුවේ තිබුණු ආදායම් සහ වියදම් රටාව සහ ණය ගැනීම ඉදිරියට පවත්වාගෙන යන්න පමණයි. අලුත් ආදායමක් උපදවාගන්න බැහැ. සරල උදාහරණයක් කිවොත් පඩි වැඩිවීමක් ලබාදෙන්න බැහැ. මේක ආණ්ඩුවට සහ රටේ මූල්‍ය ප්‍රවාහයට බලපානවා.
හැම අවුරුද්දේම ජනවාරි 10 වැනිදා මහ බැංකුවෙන් ලබාදෙනවා තාවකාලික අත්තිකාරම් කියලා ආණ්ඩුවට මුදලක්. මේක දෙන්නේ මුදල් රීති පනත යටතේ. ඒකෙන් ආණ්ඩුවට අයවැය ලේඛනයේ තිබුණු ආදායමෙන් 10%ක් අත්තිකාරම් ලෙස ලබාගන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නේ රුපියල් බිලියන 2000ක් ඇස්තමේන්තු කළොත් රුපියල් බිලියන 200ක් ලබාගන්න පුළුවන්. ඒක නැතිවුණොත් අවුරුද්දේ මුල් කාලයේදී ආණ්ඩුව ගෙනියන්න අමාරුයි. මූල්‍ය ප්‍රවාහය පවත්වාගෙන යන්නත් අමාරුයි. දැන් අයවැයක් නැති නිසා ඒක ලබාගන්න බැහැ.
ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් වියදම් කරන්න පුළුවන් කියලා සමහර අය කියනවා. ඒත් ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා ගිණුමක් නැහැ. ඒකාබද්ධ අරමුදල කියලා කියන්නේ මහා භාණ්ඩාගාරයේ තියෙන මුදල් ප්‍රවාහ ගිණුමේ සාරාංශයක්. ඒ කියන්නේ ගෙවුණු වසරේ රජයේ වියදම් සහ ආදායම්වල සාරාංශයක්. ඒත් කවදාවත් අවුරුද්දක් අවසාන වෙද්දී එතැන මුදල් ඉතිරි වෙන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට හිඟයක් තමයි තියෙන්නේ. උදාහරණයක් විදියට 2017 අවුරුද්ද අවසාන වෙද්දී රුපියල් බිලියන 245 ක හිඟයක් තිබුණා. ඒ නිසා ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් සල්ලි ගන්න බැහැ. මොකද අපේ අයවැය හැමදාම හිඟයක් එක්කයි ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ.
ඒ නිසා අපි ඉන්නේ දැවැන්ත අර්බුදයක. මේක කිසිසේත්ම සෙල්ලමක් නෙවෙයි. අතිශය භයානක තත්වයක්. වැටුප් ගෙවන්නට නොහැකි වුණොත් භයානක අත්දැකීම්වලට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙයි. ඒ නිසා මම ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු වගකිවයුතු සියලු පාර්ශ්වයන්ට යෝජනා කරන්නෙ මේ තියෙන විගඩම් ඉක්මනින්ම නවත්වන්න. හැකි ඉක්මනින් අයවැයක් සම්මත කරගන්න.■
භාණ්ඩාගාරය හොම්බෙන් යන්නේ
ආචාර්ය අමින්ද මෙත්සිල
මේ වෙද්දි අයවැයක් සම්මත කරගත නොහැකි තත්ත්වයක් තියෙන්නේ. ආණ්ඩුවක් නැති නිසා. අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගැනීමෙන් හෝ වෙනත් ක්‍රමයකින් 2019 වර්ෂයේ මුල් කාලසීමාවට අදාළව ආණ්ඩුවේ වියදම් පාර්ශ්වය පියවා ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ශ්වයෙන් උත්සාහ කරනවා. ජනාධිපතිවරයා කුමක් හෝ නීතිමය ප්‍රතිපාදනයක් පාවිච්චි කරමින් වියදම් කිරීමට ක්‍රමයක් හොයාගන්න ඉඩ තියෙනවා. එහෙත් ගැටලු‍ව වෙන්නේ අයවැයක් නැතිනම් ආණ්ඩුවේ ආදායම් පාර්ශ්වය ගැන නීත්‍යනුකූල අනුමැතියක් ලබාගන්න ක්‍රමයක් නැහැ. වෙන ක්‍රමයක් පාවිච්චි කළත් වියදම් පාර්ශ්වය විතරයි සම්පූර්ණ කරගන්න වෙන්නේ.
එතකොට ලොකු අපැහැදිලිතාවක් එනවා, ආණ්ඩුවේ ආදායම කොහොමද එන්නේ කියලා. විදේශ ණය ලබාගැනීම තමයි බැලූ බැල්මට තියෙන විකල්පය. දැනටමත් ඔවුන් කියා තියෙනවා ණය සීමා වෙනස් කිරීම ගැන. ඒත් රටට මුදල් ඇමතිවරයෙක් නැතිව විදේශ ණය ලබාගන්න විදියක් නැහැ. මුදල් ඇමතිවරයෙක් නැතිව ණය ගැනීමක් හෝ ණය සීමා වෙනස් කිරීමක් කරන්න බැහැ.
මම භාණ්ඩාගාරයේ ඉහළම නිලධාරියෙක් සමග කතා කළා. ඔහු මට කෙටියෙන්ම දැන් පවතින තත්ත්වය විස්තර කළා. ඔහු කී විදියට දැන් භාණ්ඩාග ාරය හොම්බෙන් යන්නේ.
අනෙක් පැත්තෙන් මුදල් මුද්‍රණය කිරීම සම්බන්ධයෙනුත් ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. මහබැංකු අධිපතිවරයා කියා තිබුණා භාණ්ඩාගාර බිල්පත් හරහා මුදල් මුද්‍රණය කිරීම නවත්වා තිබෙන බව. සීමාව ඉක්මවා මුදල් වියදම් කළොත් උද්ධමනය පාලනය කළ නොහැකි තත්වයක් තියෙනවා. එතකොට රුපියල ක්ෂය වෙනවා.
අනෙක් ලොකුම අර්බුදය තමයි ඊළඟ අවුරුද්දට මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති සකස් කරන්නේ කොහොමද කියන එක. එළැඹෙන අවුරුද්දට කිසිම මූල්‍ය ප්‍රතිපත්තියක් නැතිව තමයි කටයුතු කරන්න සිද්ධවෙන්නෙ. මොකද මූල්‍ය ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කරන්න නම් ඒක පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වෙලා ගැසට් මාර්ගයෙන් නීත්‍යනුකූල වෙන්න ඕනෑ. නැත්නම් නීති විරෝධීයි.
එතකොට ආදායම් බදු පනවන්නේ කොහොමද, රජයේ වෙනත් ආදායම් උපයාගන්නේ කොහොමද කියන කාරණා පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් පැනනඟිනවා. දැන් 2018 අවුරුද්දේ ප්‍රතිපත්තිවලට 2019 අවුරුද්දේත් ක්‍රියාත්මක වෙනවාද කියන ප්‍රශ්නය එනවා. එහෙත් 2018 අවුරුද්ද වෙනුවෙන් සම්මත වුණ මූල්‍ය ප්‍රතිපත්තිවලට අනුව 2019 අවුරුද්දේ ක්‍රියාත්මක වෙන්න නීතිමය අනුමැතියක් නැහැ. අනෙක් ගැටලු‍ව තමයි ආයෝජකයන්ට ලබාදෙන බදු සහන පිළිබඳ නිගමනවලට එහන්න බැහැ. ඒ අනුව රජයට ආදායම් ඉපැයීම ගැන බරපතළ ගැටලු‍වක් තියෙන බව පැහැදිලියි.
මේ තත්ත්වය අතිශය භයානකයි. 2019 අවුරුද්ද තමයි ලංකාවට මෑත කාලයේ වැඩිපුරම ණය ගෙවන්න තියෙන අවුරුද්ද. ඒ ණය ටික ගෙවාගන්න බැරිවුණොත් ලංකාව අසාර්ථක මූල්‍ය පාලනයක් තියෙන රටක් විදියට කළු ලැයිස්තුවට එකතු වෙනවා.
දැනටමත් රාජ්‍ය බැංකු සියල්ලම ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් පහළට වැටිලා තියෙනවා. ඒ වගේම ලංකාවත් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් පහළට වැටිලා තියෙනවා. මහබැංකුව එය පිළිගන්නේ නැති බව කීවාට වැඩක් නැහැ. එය මහබැංකුව විසින් පිළිගත යුතු දෙයක් නෙවෙයි.
ලංකාව 2005 දී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා පත් වෙනකොට ලබාගෙන තිබුණු ණය ප්‍රමාණයෙන් 3%ක් තමයි වෙළෙඳ ණය තිබුණේ. වෙළඳ ණය යැයි කියන්නේ ඉහළ පොලියක් සමග ලබාගත් ණය. 97%ක්ම සහනදායී කොන්දේසි යටතේ ලබාගත් ණය. එහෙත් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා රට බාරදුන් 2014 අවුරුද්ද වෙද්දී ලංකාව 45%ක්ම ලබාගෙන තිබුණේ වෙළෙඳ ණය. ඒ නිසා ඉහළ පොලියක් ගෙවන්න සිද්ධවෙනවා. ඒක තමයි ලංකාවට දැන් තියෙන ණය බර. දැන් ලංකාව ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් පහළ දාන තත්වයකට ඇවිත්. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හා ස්ථාවරත්වය සම්බන්ධයෙන් ලොකු අර්බුදයකට ඇවිත්. ඒ නිසා ලංකාවට සහනදායී කොන්දේසි යටතේ ණය ලබාග ැනීම ලොකු ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. ඒ නිසා ඉදිරි අවුරුද්දේත් වියදම් පියවන්නට වෙළෙඳ ණය පනවන්නට සිද්ධවෙනවා. එය රටට දිගුකාලින ප්‍රශ්නයක් වේවි.■
ව්‍යවස්ථාවට පිටින් මුදල් වියදම් කරයිද?
2018 වර්ෂය අවසාන වනතෙක් ශ්‍රී ලංකාවට අය වැයක් තිබෙන අතර 2019 වර්ෂය උදාවෙද්දී අතුරු සම්මත ගිණුමක් හෝ සම්මත කර නොගතහොත් ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍යයට අයවැයක් නැති තත්ත්වයට පත්වෙනු ඇත.
සාමාන්‍යයෙන් අයවැයක් සම්මත කරගැනීමට මාසයකුත් දින කිහිපයක කාලයක් ගතවෙයි. ජනාධිපතිවරයා අර්බුදය අවසන් කොට කැබිනට් මණ්ඩලයක් පිහිටුවීමට කටයුතු කළද, අයවැයක් සම්මත කරගැනීම සඳහා ජනවාරි මාසයේ මැද භාගය දක්වා කාලය ගතවෙනු ඇත. එහෙත් දින කිහිපයකට අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගැනීමෙන් 2018 වර්ෂයේ අයවැය ඒ දින කිහිපය සඳහා ඉදිරියට ගෙන යා හැකිය.
හැකි තරම් අර්බුදය කල් අදිමින්, 2019 වර්ෂය දක්වා යෑමේ සැලැස්මක් ඇති බව ජනාධිපතිවරයාගේ පැත්තෙන් අපට ලැබෙන තොරතුරු අනුව පෙනෙයි. ජනාධිපතිවරයා විසින් 2019 මුල් මාසය අවසාන වන තෙක් පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතියක් නැතිවම මූල්‍යය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ සූදානමකින් සිටින බවත් වාර්තා වෙයි. මේ තොරතුරු සනාථ කරමින් අනුර ප්‍රියදර්ශන යාපා මන්ත්‍රීවරයා කියා තිබුණේ විදේශ ණය ලබාගෙන වියදම් ආවරණය කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය තිබෙන බවයි.
කෙසේ වෙතත් මූල්‍ය පිළිබඳ සම්පූර්ණ බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවටය. පාර්ලිමේන්තුව සතු බලය ජනාධිපතිවරයාට පාවිච්චි කළ නොහැක. ඒ නිසා දැන් පෙනෙන අන්දමට තමාට නිවැරදි කළ හැකි අර්බුදයක් ඉදිරියටත් පවත්වාගෙන යමින්, ව්‍යවස්ථා විරෝධී ලෙස රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ බලය තමන්ට පවරාගැනීමට ජනාධිපතිවරයා උත්සාහ කරන බව පෙනෙයි.
ඒ නිසා ජනාධිපතිවරයාටත්, ඔහුගේ කණ්ඩායමටත් පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයේ අයනු ආයනු නැවත කියාදෙන්නට සිදුවනු ඇත. පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය ඇරඹෙන්නේ සැබැවින්ම මූල්‍යය පිළිබඳ නීති සම්පාදනය කිරීමේ අරමුණෙන්මය. පාර්ලිමේන්තු සංකල්පය බිහිවීමට හේතුව වන්නේද මහජන බදු මුදල් වියදම් කිරීම සම්බන්ධයෙන් තීන්දු ගැනීමේ අවශ්‍යතාවයි. දේශපාලන විද්‍යාවේ මුල් පාඩම් ඉගෙනගතත් අයෙක් වුව එය හොඳින් දන්නේය. බි්‍රතාන්‍ය රජය වෙත බදු මුදල් එකතුකළ ප්‍රභූන් විසින්, එම බදු මුදල් වියදම් කරන ආකාරය පිළිබඳ නීති සම්පාදනය කිරීමේ අවශ්‍යතාව නිසා පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය ආරම්භ කර තිබුණි.
පාර්ලිමේන්තුව ක්‍රමක්‍රමයෙන් නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ශක්තිමත් ආයතනයක් විය. 1215 මැග්නා කාටා ගිවිසුම බි්‍රතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව සහ රජු අතර ඇතිවූ ගිවිසුමකි. බි්‍රතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව සහ රජු අතර ඇති කරගත් ඓතිහාසික එකඟතාවකි. මැග්නා කාටා ගිවිසුමෙහි මූලිකම තේමාව වී තිබුණේ මහජන බදු මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීමේ පරම අයිතිය ඇත්තේ මහජන නියෝජිතයන් සිටින පාර්ලිමේන්තුවට බවත්, රජුට ඒ පිළිබඳව තීන්දු ගැනීමේ බලයක් නොමැති බවත්ය.
කෝල්බෲක්-කැමරන් ප්‍රතිසංස්කර ණවලින් පසුව ශ්‍රී ලංකාවට ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් හඳුන්වාදී තිබුණේ බදු ගෙවන්නන් නියෝජනය කරනු පිණිසය. බි්‍රතාන්‍ය පාලකයන් ලංකාවෙන් අයකරන බදු මුදල් සම්බන්ධයෙන් තීන්දු ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන ව්‍යාපාරිකයන්ගේ නියෝජනය සහිත ආයතනයක අවශ්‍යතාව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් බිහිවීමට හේතු විය. පාර්ලිමේන්තුව දක්වා වර්ධනය වී තිබුණේ එම ක්‍රමයයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ දැනට පවතින ව්‍යවස්ථාව අනුවද මූල්‍ය බලය පාර්ලිමේන්තුව සතු උත්තරීතර බලයකි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 17 වැනි පරිච්ඡේදය ‘මූල්‍යය’ යන මාතෘකාවෙන් යුතුය. එහි පළමු අනුමාතෘකාව ලෙස ‘රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු’ යැයි සඳහන්ව ඇත. ඒ සමඟ සඳහන් වන 148 වැනි ව්‍යවස්ථාවෙහි මෙසේ සඳහන් වෙයි.
‘රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු වන්නේය. පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරනු ලැබූ නීතියක හෝ පවත්නා යම් නීතියක හෝ අධිකාරය අනුව හෝ ඒ යටතේ හෝ මිස කිසිම පළාත් පාලන ආයතනයක් විසින් හෝ වෙනත් පොදු අධිකාරයක් විසින් හෝ කිසිම බද්දක්, වරිපනමක් හෝ වෙනත් යම්කිසි බදු විශේෂයක් නියම කිරීමට බලය නොමැත්තේය.’
ජනාධිපතිවරයා විසින් ව්‍යවස්ථාදායකයේ කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැතිව තනිවම මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීම නැවත වරක් ව්‍යවස්ථා විරෝධී ලෙස කටයුතු කිරීමකි. එය පාර්ලිමේන්තුව හෝ ජනාධිපතිවරයා විසින් අධිකරණයේ කටයුත්ත වන නඩු ඇසීමක් සිදු කිරීමට සමානය. නඩු ඇසීම අධිකරණයට ඇති පරම බලයයි. එසේම මුදල් පිළිබඳව තීන්දු ගැනීම පාර්ලිමේන්තුවේ පරම බලයයි. විධායකයට ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ තීන්දුවලට යටත්ව ඒ මුදල් වියදම් කිරීමේ බලය පමණි. පාර්ලිමේන්තුව විසින් 2018 වර්ෂයට අදාළව තීන්දු ගෙන ඇත. එහෙත් 2019 වර්ෂයට අදාළව තීන්දු ගෙන නැත. පාර්ලිමේන්තුව ක්‍රියාත්මක වෙද්දී, එහි තීන්දුවක් නැතිව මුදල් පිළිබඳ තීන්දු ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට කිසිදු බලයක් නැත.■
අලි කොටි ගිවිසුම යළි කරළියට
■ කේ. සංජීව
බලය සඳහා ඕනෑම දෙයක් කරන්නට රාජපක්ෂ කල්ලිය සූදානම් ය. රට ලේ ගංගාවක ගිල්ලවා හෝ බලය ගත යුතුය. එය ජනවාරි 8 පරාජයෙන් පසුව මැදමුලනේ ජනෙල් කතාව අසා සිටි රාජ පාක්ෂකයෙක් කියූ ‘මරලා හරි ගන්න තිබුණේ’ පන්නයේ උවමනාවක් ය. ඔක්තෝම්බර් 26 සිරිසේනගේ කුමන්ත්‍රණයෙන් එම බලය ගැනීමේ අලුත් සටන් මාදිලිය පෙරට දැමුණි. එම අලුත් බල සෙල්ලම දැන් ලෙල්ලම වී ඇත. ඒ සමග රටට උදාවී ඇත්තේ අඳුරු යුගයක් ය. රට ඝන කළුවලාවකින් වසාගත්තද තමන්ගේ සුරතේ බලය රැඳෙනවානම් රාජපක්ෂවරුන්ට ඒ හොඳටම ඇති ය. දැන් ඔවුන් හත්පොලේ ගාගනිමින් සිටිති. ඔවුන් විසින්ම නිර්මාණය කළ අර්බූදය ජයගන්නට ඔවුන් විසින්ම යෝජනා කරමින් සිටින්නේ තවතවත් රට අර්බූදයේම ගිල්වන පන්නයේ විසඳුම් ය. ඒ බලය තමන් සතුවම පැවතිය යුතුයැයි සිතමින් හදන විසඳුම් නිසාය.
පසුගිය දෙසැම්බර් 12 වෙනිදා පාර්ලිමේන්තුව රැස්වූ අතර එහිදී රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට බහුතරයේ විශ්වාසය තියෙන බවට වූ යෝජනාවක් ඉදිරිපත් විය. එම යෝජනාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළේ එජාපයේ නියෝජ්‍ය නායක සජිත් ප්‍රේමදාසය. එහිදී ආර් සම්බන්දන් ප්‍රමුඛ ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය එජාප නායකත්වයට පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර විශ්වාසය තිබෙන බවට වූ යෝජනාවට සිය සහාය පලකළේය. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් 117 දෙනෙක් රනිල් වික්‍රමසිංහ හට සහාය පළ කළේය. ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය මෙහිදී සහාය පළ කළේ ජනාධිපති සිරිසේන සහාය දෙන්න එපා යැයි ඉල්ලා තිබූ ඉල්ලීමද ප්රතික්ෂේප කරමින් බව සැලකිය යුතුය. මන්ත්‍රීවරුන් බිලීබා ගැනීමේ සෙල්ලමේදී ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානයේ මන්ත්‍රීවරුන් බොහෝ දෙනෙකුට සිරිසේන පාර්ශවයෙන් ලංසු ඉදිරිපත්වූ බවද සැලකිය යුතුය. ඔවුන් එහිදී එක් අයෙකු බිලීබා ගත් ආකාරයද අපිට අමතක නැත. එහෙත් එජාපේ සහ ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය, සන්ධානගතවූ විට දැන් සිදුවන්නේ කුමක්ද? එය මිදි තිත්තයි කියනා නරිකතාව වැනිමය. එහෙත් අද තත්ත්වය ඊට වඩා බරපතළය. මෙම ඉතිහාස ගත එකඟතාවය භාවිත කරමින් රට ගිනි තියන්න රාජපක්ෂ පාර්ශවය සූදානම්වන බවක් පෙනෙන්නට තිබීම එම බරපතළ තත්ත්වයයි. ජනමාධ්‍ය නොවන ජඩ මාධ්‍ය නැතිනම් සාටක මාධ්‍ය නැවත අලි, කොටි ගිවිසුමක් පිළිබඳව කෑගසන්නට පටන්ගෙන ඇත. මේ අනුව රාජපක්ෂ කල්ලිය ජාතිවාදයද, ආගම්වාදයද ඉරිදියේදී පාරට දමනු ඇත. ඒ බහුතර සිංහල ඡන්ද කුට්ටියෙන් ජනවරම සොයා යන්නටය.
අලි කොටි ගිවිසුම
අලි කොටි ගිවිසුම් කතාවට බොහෝ දුර ඉතිහාසයක් තිබෙන්නේය. එජාප නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ බලයට පැමිණි සෑම විටම මේ ගිවිසුම දුහුවිලි ගසාබසා කරළියට ගන්නේ විපක්ෂයයි. ඔවුන් බොහෝ විට ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ප්‍රමුඛ සිංහල ජාතිවාදීන් ය. 2001 දී අලි කොටි ගිවිසුමක් ගැන බරටම කතාකලේ මංගල සමරවීර බව මතක් කල යුතුය. ඔහු එකල එජාප නායක රනිල් වික්‍රමසිංහට විරුද්ධව නිර්මාණය කල, ප්‍රබන්ධ කල බොහෝ සටන් පාඨ අවලාද, අදත් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සහ එහි මූලයෙන් උපන් අනෙකුත් පක්ෂ කරගසාගෙන යන්නේය. රනිල් වික්‍රමසිංහට විරුද්ධව භාවිතා කරන්නේය.
ද්‍රවිඩ සන්ධානයයේ සහාය සිරිසේන පාර්ශවයට දිනාගන්නට බැරිවූ තැන නැවත අලි කොටි ගිවිසුම අළු දුහුවිලි මතින් නැගිට්ටවා ඇත. ඒ ඉදිරියේ එන ඕනිම ඡන්දයකින් ජයග්‍රහණය කිරීමටය. දැන් අලුත් අලි,කොටි ගිවිසුම කුමක්ද?.. වර්තමානයේ උද්ගත වී තිබෙන අර්බූදය විසඳීම අරමුණු කරගනිමින් ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය එජාපය සමග සන්ධාන ගතවූ විට සිංහල බහුතර ජඩ මාධ්‍ය පතුරවන කතා මොනවාද?.. පසුගි ය 12 වෙනිදා දිනමිණ පුවත්පත සිය මුල් පුවත ලෙස වාර්තා කරන්නේ මැතිසබේදී එජාපයට සහය දෙන්න ඔභ් කොන්දේසිවලට ලිඛිත පොරොන්දු ඉල්ලා ඇති බවය. එම පොරොන්දු මොනවාද? දෙමළ ජනතා ප්‍රශ්නවලට කඩිනම් ෆෙඩරල් විසඳුමක්, දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කිරීම, හමුදා භාරයේ තිබෙන ඉඩම් නිදහස් කිරීම, උතුරු නැගෙනහිර හමුදා කඳවුරු ඉවත් කිරීම, උතුරු නැගෙනහිර සංවර්ධනයේදී වැදගත් තනතුරු දෙමළ ජාතික සන්ධානයට ලබාදීම, මේ ඔවුන්ගේ පුවතයි. මෙම යෝජනා බොරු හෝ ඇත්ත වන්න පුළුවන්ය. විශ්වාස කටයුතු ආරංචි කියන්නේ මෙවැනි ලියවිල්ලක් හෝ ගිවිසුමක් දෙපාර්ශවය අතර ඇති වී නැති බවය. එහෙත් අපි මෙහෙම යෝජනාවලියක් හෝ කොන්දේසි මාලාවක් හෝ ගිවිසුමක් තිබෙන්නේ යැයි මොහොතකට සිතමු. එවැනි සිතිමක් තුළ කියන්නට වෙන්නේ මේ යෝජනා අලුත් නැති බවය. මේ යෝජනා ජනාධිපතිවරණයේදී සිරිසේනද එකඟවූ යෝජනාවන් ය. එහෙත් ඔහු මේවා කිසිදෙයක් ඉටුනොකළ නිසා යළිත් එම යෝජනා ඉදිරියට දමාගන්නට ද්‍රවිඩ සන්ධානයට සිදුවී ඇත. එහි වැරද්ද කුමක්ද? මේ රට සංහිඳියාවෙන් ඉදිරියට නවීන අනාගතයකට ගෙනියන්නනම් මේ යෝජනා කිසිවක් අපිට මගහැරීමට නොහැකිය. පසුගියදා මන්ත්‍රීවරුන් බිලීබා ගැනීමේ කානිවල් කාලයේ රාජපක්ෂ පුත්කුමරා නාමල් රාජපක්ෂ සිය ටුවිටර් පණිවිඩයකින් කීවේ තම ආණ්ඩුවක් යටතේ ද්‍රවිඩ දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කරන බවය. අනෙක් පැත්තෙන් 13 ප්ලස් දෙනවා කීවේ මහින්ද රාජපක්ෂය. එහෙත් ඈත මෑත මේ කිසිවක් සිංහල සමාජයට මතක නැත. එය කරුමයක් මය. හැමදෙයක්ම සතියකින් අමතක වීමේ මේ රෝගය නිසා අපි නැවත නැවතත් මේ අලිකොටි ගිවිසුම් කතාවට හොඳටම බයවෙනවාය. රාජපක්ෂ කල්ලිය මෙය හොඳින් දනී.
විමල් වීරවංශගේ යැයි කියන සී නිව්ස් නම් වෙබ් පඩංගුව අලි කොටි ගිවිසුම නැවත සමාජගත කිරීමට දැන් බොහෝ වෙහෙස වෙනබව පෙනෙයි. ඔවුන් පසුග ිය නොවැම්බර් 30 වෙනිදා පුවතක් පළකරමින් කියන්නේ 2019 පෙබ 4 වැනිදාට ප්‍රථම බලය බෙදන නව ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන එන්නට රනිල් සම්බන්දන්ට එකඟවී ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරන බවය. මේ ලියුම්කරු නම් කියන්නේ කරන්න පුළුවන්නම් එය කොතරම් හොඳද කියාය. 19 වැනි සංසෝධනය කරගන්නට කොතරම් මහන්සියක් කොතරම් කාලයක් වැය වුණිද? මෙම තත්ත්ව මත තබා කලබල නොවී තාර්කිකව මෙවැනි පුවත් කියවන්නට අපේ සමාජය හුරුවිය යුතුය. එය එසේ නොවෙන තාක් මේ බැටළු හම් පොරවාගත් කැනහිලුන්ට අපි රැවටෙනවාමය.
මෑත ඉතිහාසයේ මේ රටේ දියුණුවට අකුල් හෙළන ඒ සඳහා තමන්ගේ අපිරිසිදු මුඛය විවර කරන දේශපාලකයින් කවුරුන්ද? විමල් වීරවංශ, ඩලස් අහප්පෙරුම, දිනේෂ් ගුණවර්ධන, උදය ගම්මන්පිළ ඔවුන් අතර ප්‍රමුඛය. දේශපාලක වහන්තරාවෙන් මිදී මේ කාර්යය කරන්නවුන් අතර ගුණදාස අමරසේකර ගෙවිඳු කුමාරතුංග වැන්නවුන් ප්‍රමුඛය. අද මේ සියල්ලෝ සැරසී සිටින්නේ යළිත් අලි කොටි ගිවිසුමට පණ දෙන්නය. අපි මොකද්දෝ කරුමයකට මේ කරුම හඬවල්වලට තවමත් අවනතය.
දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කළ යුතුය. කතා දෙකක් නැත. අතුරුදන්වූවන් පිළිබඳව ඉක්මන් ප්‍රතිචාර අවැසිය කතාදෙකක් නැත. උතුරු නැගෙනහිරට දේශපාලන විසඳුමක් අවැසිය කතා දෙකක් නැත. අනවශ්‍ය හමුදා කඳවුරු ඉවත්කර එම ඉඩම් එහි මුල් පදිංචිකරුවන්ට නිදහස් කළ යුතුය කතා දෙක නැත. උතුරු නැගෙනහිර සංවර්ධනයේදී ප්‍රමුඛතාවය ද්‍රවිඩ ජාතික සංධානයට මිස සිංහල දකුණට කුමකටද?.. එනිසා මේවාට එකගවීම හොඳය. එකඟවුණාට මදිය. ඒවා ඉක්මනින් දිනවීමට පාර්ශව දෙකම කටයුතු කළ යුතුය. එය එලෙස වුවහොත් නවීන සමගි සම්පන්න ලංකාවක් බිහිවෙනවා නියතය. එහිදී ඉහත කුණුකූඩයේ දේශපාලකයින්ගේ කතාවන්වලට අපි නෑසූ කන් ඇතිව සිටිය යුතුය.
ආගමික සහජීවනය ඉරා දැමීම
සිරිසේනගේ කුමන්ත්‍රණය අධිකරණය සිය තීන්දු මඟින් ප්රතික්ෂේප කරමින් තිබෙන්නේය. ඒ අධිකරණයට සිරිසේනට වඩා රටේ උත්තරීතර නීතිය වැදගත් වන නිසාය. සිරිසේන විසින් උමතුවෙන් මෙන් පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීම නීතියට අනුකූලද නැතිද? දැන් ශේඨාධිකරණයේ අභියෝගයට ලක්වී තිබෙන්නේය. අගවිනිසුරු නලීන් පෙරේරා ප්‍රමුඛ සත් විනිසිරු මඩුල්ලක් එම නඩුව විභාග කරමින් සිටිති. තීන්දුව මේ ලිපිය ලියවෙන 13 වැනි දින හෝ අනිද්දා පුවත්පත වෙළෙඳපොළට පැමිණෙන 14 වැනිදා හෝ දෙන්නට නියමිතය. එම තීන්දුව තමන්ට අවාසිසහගත වේයැයි මේ දිනවල රාජපක්ෂ කල්ලිය සිටින්නේ බියෙනි. තැති ගැනීමෙන් ය. ඒ නිසා ගුණදාස අමරසේකර කියන්නේ රටේ ඉරණම් ප්‍රශ්නයක් විනිසුරුන් සත්දෙනෙකුට භාරදී අතපිසදමාගැනීම හොඳ නැතිබවය. ඒ නිසා වහාම ජනමත විචාරණයක් පවත්වා ජනතා මතය විමසිය යුතු බවය. මේ කතාවලින් නොනැවතී මේ නායකයින් ඔවුන්ගේ චක්ගෝලයින්ගේ මුහුණු පොත් බිත්ති තුළින් හඬ නගන්නේ මේ විනිසුරන්ගේ ආගම ගැනය. අගවිනිසුරුගේ ක්‍රිස්තියානිකම ගැනය. එම තත්ත්වය තුළ රාජපක්ෂ පාර්ශවයට අහිතකර ප්‍රතිපලයක් අධිකරණය තුළින් පැමිණිය හොත් ඔවුන් මේ ප්‍රශ්න කිරීම ඝෝෂාවක් දක්වා වර්ධනය කරනු නියතය. එය ආගමික උමතුවක් දක්වා පරිවර්තනය කරන්නට ඒ මඟින් ළඟ එන ඕනීම මැතිවරණයක් ජයග්‍රහණය කිරීමට ඒ මඟින් ඔවුන් උත්සාහ දරනු ඇත. රට, එහි සහජීවනය, මේ කිසිවක් මේ සාපරාදී ප්‍රජාවට අවශ්‍ය නැත. ඔවුන්ට අවශ්‍යවන්නේ බලය ඩැහැගැනීම පමණි.
පරීක්ෂණ වෙනතක හැරවීම
අලි කොටි ගිවිසුම නැගිට්ටවීම, ආගමික වර්ගවාදය පැතිරවීම යන ප්‍රධාන කරුණුවලට අමතරව රාජපක්ෂ පාර්ශවය මීළඟට එන මැතිවරණ ඉලක්ක කරගනිමින් දැනට ඔවුන්ට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක පොලිස් පරීක්ෂ සහ අධිකරණ ක්‍රියාවලියන් නොමග යැවීමට අඩපන කිරීමට අවසානයේ නවතා දැමීමට කටයුතු කරනු ඇත. එම ක්‍රියාවලියේ ආරම්භය ලෙස අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පොලිස් පරීක්ෂක නිශාන්ත සිල්වා මාරුකර හරින්නේය. පසුව එම උපාය ව්‍යර්ථ වුණත් රාජපක්ෂ කල්ලිය වැඩ නතර කරීමට සූදානම් නැත. ඔවුන් ත්‍රිවිද හමුදා මාණ්ඩලික ප්‍රධානී රවීන්ද්‍ර විජේගුණරත්නට ඇප ලබාගත්තේ පොලිසිය අකර්මන්‍ය කරමින් ය. මෙම තත්ත්වයන් මෙලෙස ක්‍රියාත්මක වෙනවිට පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ මදුමාධව අරවින්ද නම් ගායකයා සිය මුහුනු පොතට විෂ ලියවිල්ලක් එක්කර තිබෙනු දකින්නට පුළුවන් විය. ‘ප්‍රගීත් එක්නැළිගොඩ ජීවතුන් අතර’ එහි මාතෘකාව විය. මේ ලිපිය ලියන 13 වැනි දින උදෑසන වනවිට එම ලිපිය 1500කට ආසන්න වාර ගණනකදී සෙයාර් වී තිබුණි. කොමෙන්ටු 470කට වැඩිය. බොහෝ කොමෙන්ටුවලට මදුමාධව පිළිතුරු දී තිබෙනුද දකින්නට හැකිය. ත්‍රාසය භීතිය කුතුහලය අඩු නැතිව ලියා තිබෙන එම ලියවිල්ලට සිංහල ජාතියට අසීමිතව ආදරය කරන්නෙකුට කෝපය වෛරය එනවා නියතය. එම ලියවිල්ල එතරම් විෂ සහිතය. මෙම ලියවිල්ල මුහුණු පොතේ දුටු බොහෝ දෙනෙක් එහි කරුණු සත්‍ය සේ විශ්වාස කරන බවද පෙනෙයි. එහිදී මදුමාදව කියන්නේ ඉන්දියානු ගැහැනියක් සමග ප්‍රගීත් එක්නැළිගොඩ ඩුබායි හි ජීවත්වෙන බවය. ඩුබායි හිදී පැවති ප්‍රසංගයකින් අනතුරුව මිණගැසුණු තරුණයෙක් මේ තොරතුරු පැවසූබව මෙහිදී මදුමාධව එම තරුණයාගේ හඬින් ලියන්නේ සිංහල බෞද්ධ ඇගවල් හිරිවැටෙන්නය. මෙම පෝස්ටුව මගේ අදහසත් සමග මා මගේ මුහුනු පොතේ පළකළ විට මගේ මිතුරන් බොහෝ දෙනෙක්ද විමසූවේ මේ කතාව ඇත්ත විය නොහැකිද යන්නය. එය ඒතරමට විෂ සහිතව ලියා ඇත. මේ ලියුම්කරුට හිතෙන්නේ මේ ලියවිල්ලද මේ ඊනියා දේශප්‍රේමී රාජපක්ෂ කල්ලියේ මාස්ටර් සැළැස්මේම කොටසක් බවය. මෙවැනි කතා වැඩිවැඩියෙන් පැතිරවීම තුළ හමුදාවේ ඇතැම් සාමාජිකයින්ට මෙන්ම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වැනි රාජපකෂවරුන්ට විරුද්ධව කෙරෙන පරීක්ෂණවලට විරුද්ධ මතයක් බහුතර සිංහල සමාජය තුළ ගොඩනැගිය හැකිය. අනෙක් පැත්තෙන් එලබෙන ඕනීම ඡන්දයකදී සිංහල ඡන්ද සිය ඔඩොක්කුවට දාගැනීමටද එය ඔවුන්ට උපකාරයක් වනු ඇත.
මේ අනුව සිරිසේනගේ කුමන්ත්‍රණ නාටකය ඉදිරියේදී ලංකා සමාජය දරුණු ලෙස විනාශකරමින් කෙළවර දකිනු ඇත. එනිසා මේ වෙලාවේදී අලි කොටි ගිවිසුම් ගැනද, විනිසුරන් ගේ ආගමික මුල් ගැනද, රාජපක්ෂ සමයේ අපරාධ පිළිබඳවද ජඩ මාධ්‍ය විසින් කරන හෙළිදරව් කිරීම් නොසලකා කටයුතු කළ යුතුය. එයට විරුද්ධව සිට ගතයුතුය.■