No menu items!
21.8 C
Sri Lanka
22 May,2025
Home Blog Page 422

පාස්කු බෝම්බකරුවන්ගේ තිඹිරිගෙය ආගම ය (6*


දේව වාක්‍යය හෝ දේශනා වශයෙන් ගැනෙන සියල්ල, මීට බොහෝ කලකට පෙර විසූ අප වැනි මිනිසුන් විසින්, එදා යුගයේ අවශ්‍යතා සැලකිල්ලට ගෙන සංගෘහිත කරන ලද පෘථග්ජන විශ්වාසයන් මිස, දිව්‍යමය දේවල් නොවන බව, එකී සෑම ආගමක් සහ ශාස්තෘවරයෙකු සම්බන්ධයෙන්ම දක්නට ලැබෙන අතිමූලික සත්‍යයකි. එබැවින් ඉහත කී ශාස්තෘවරයන්ගේ දේශනා දිව්‍යමය දේවල් නොවන බව දැන ගැනීමට අපට දිව්‍ය ඥානයක් අවශ්‍ය නොකරයි. අවශ්‍ය කරන්නේ ඉතා සරළ, කාටත් ප‍්‍රතික්ෂේප කළ නොහැකි පරීක්ෂණයක් තුළ තබා එකී කරුණු නිරීක්ෂණය කිරීමයි.


මේ ලිපි මාලාවේ මූලික අවධානය යොමු වුණේ, ආගම සමස්තයක් වශයෙන් ගෙන පරීක්ෂා කිරීමකට නොව, ඒ ඒ ආගම්වල පැනෙන ධර්මතාවන්ම වර්තමාන ආගමික ප‍්‍රචණ්ඩත්වය සඳහා උපයෝගී කරගන්නා ආකාරය ගැන පරීක්ෂා කිරීමටයි. එනම්, අද මිනිසා එකී ආගම් වැරදි ලෙස අවබෝධ කරගෙන කටයුතු කරනවා නොව, ආගම් තුළ සැබවින්ම දේශනා කොට ඇති හිංසාකාරී මතවාදම සිය පාවිච්චියට ගෙන කටයුතු කරන බව පෙන්වා දීමයි.


අද බොහෝ ආගමික ත‍්‍රස්තවාදීන් සම්බන්ධයෙන් ගෙනහැර දක්වන කාරණයක් වන්නේ, ඔවුන් ආගම වැරදියට පාවිච්චි කරන බවයි. ආගමෙන් දේශනා කරන්නේ ඊට වෙනස් දෙයක් බව බොහෝ විට පෙන්වා දෙනු ලැබේ. මෙය, යහපත් මුස්ලිම් මිනිසුන් අද බහුලව ඉදිරිපත් කෙරෙන හේතුවාචකයක් වන අතර, මීට සියවස් කිහිපයකට පෙර කිතුණුවන්ගේ ප‍්‍රචණ්ඩකාරී ක‍්‍රියාකාරකම් සම්බන්ධයෙන් ඊට පසු කලෙක පල්ලිය ඉදිරිපත් කළ ප‍්‍රධාන නිදහසට කාරණය වශයෙන් ද එය පෙනෙන්ට තිබේ.


එසේ වී ඇත්තේ, යුදෙව්, හින්දු, ක‍්‍රිස්තියානි සහ ඉස්ලාම් යන සෑම ආගමකම මූලික ඉගැන්වීම් තුළ, මේ දෙපාර්ශ්වයටම, එනම් අවිහිංසාවාදියාට සේම ත‍්‍රස්තවාදියාටත් එක සේ පාවිච්චියට ගත හැකි කරුණු හරිහරියට අඩංගුව තිබෙන බැවිනි.


පාස්කු ඉරිදා ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරය ගන්න. මෙරටේ මුස්ලිම් ප‍්‍රජාවෙන් අඩු වශයෙන් සියයට 90 ක්වත් එම ම්ලේච්ඡු ක‍්‍රියාව එකහෙලා හෙළාදකින බව අපි දනිමු. ඉස්ලාම් මූලධර්මවාදී රටවල වෙසෙන අන්තවාදී නොවන සාමාන්‍ය ජනතා ප‍්‍රතිශතය මෙතරම් විශාල නොවිය හැකි වෙතත්, ඒ රටවල පවා බහුතරයක් මුස්ලිම් ජනතාව මෙවැනි ම්ලේච්ඡු ක‍්‍රියා අනුමත නොකරනු ඇත. එහෙත්, මේ ත‍්‍රස්තවාදීන්ට මරාගෙන මැරෙන බෝම්බකරුවන් වීමට ඉස්ලාම් ආගමෙන් තල්ලූවක් නොලැබුනු බව, ඒ අනුව අපට කිව හැකිද? සාමකාමී ඉස්ලාම් භක්තියන්ගේ විශ්වාසය වන්නේ එවැනි දිරියක් ආගමෙන් නොසැපයෙන බවයි. මන්ද යත්, කුරාණයේ මෙසේ සඳහන් වන බැවිනි:


‘‘තමන්ගේ ජීවිතය විනාශ කර නොගන්න’’ (කුරාණය- 4.29*
ඉස්ලාම් යනු සාමයේ ආගමක් බව ඒ අනුව පෙන්නුම් කෙරේ. තවත් මෙවැනිම සාමවාදී දේශනා කුරාණය තුළින් සොයාගත හැකිය. එසේ තිබියදී සහරාන් පන්නයේ මරාගෙන මැරෙන බෝම්බකරුවන් බිහිවුනේ කෙසේද? ඊට පිළිතුරත් කුරාණයෙන්ම සොයාගත හැකිය:


‘‘අදහන්නනි, නුඹ වටා සිටින මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයන්ට එරෙහිව යුද වදින්න. ඔවුන් ගැන තදින් සිටින්න. දෙවියන් වහන්සේ සිටින්නේ ධර්මිෂ්ට මිනිසා සමග බව දැනගන්න.’’- (කුරාණය: 9.121*


‘‘ශාස්තෘවරයාණනි, නොඅදහන්නන්ට සහ කුහකයන්ට එරෙහිව යුද වදින්න. ඔවුන් ගැන තදින් සිටින්න. උන්ට හිමිවන්නේ නිරයයි. කුරිරු ඉරණමයි’’- (කුරාණය: 9.73*


දැන්, සහරාන් නැමැති ම්ලේච්ඡුයා කටයුතු කෙළේ මුලින් කී ‘‘තමන්ගේ ජීවිතය විනාශ කර නොගන්න’’ යන කුරාණ දේශනාව අනුව නොව, ඉන් පසුව කී දේශනාවන් අනුව බව පැහැදිලි ය. ඒ දේශනාවන්ගෙන් ඔහු ආධ්‍යාත්මික ශක්තියක් සිය ම්ලේච්ඡු ක‍්‍රියාව වෙනුවෙන් ලබන්නට ඇති බව ද පැහැදිලි ය.
ක‍්‍රිස්තියානි ආගම සම්බන්ධයෙන් පවතින්නේත් මෙවැනිම තත්වයකි. එය සාමයේ ආගමක් බව අප නිතර අසා ඇත. ඒ සඳහා නව තෙස්තමේන්තුවෙන් පාදක කරගන්නා ඉතා හරවත් ධර්ම කොටස් බොහොමයක් තිබේ. ඉන් සමහරක් මෙසේ ය:


‘‘සාමය ඇති කිරීමට වෙහෙසෙන අය සන්තෝෂ වෙත්. මන්ද, ඔවුන්ව ‘දෙවිගේ පුත‍්‍රයන්’ ලෙස හඳුන්වනු ලබයි.’’ (මතෙව්- 5:9*
‘‘මා නිසා මිනිසුන් ඔබට නින්දා පීඩා කළත්, ඔබට විරුද්ධව බොරු චෝදනා නැගුවත්, සියලූ ආකාර දුෂ්ට දේ පැවසුවත්, ඔබ සන්තෝෂවත් බව මතක තබාගන්න.’’ (මතෙව්- 5:11*


‘‘ඇසට ඇසක්, දතට දතක්’ කියා පැවසූ බව ඔබ අසා ඇති. නමුත් මා ඔබට කියන්නේ, දුෂ්ට අයට විරුද්ධව කිසිම දෙයක් නොකරන්න කියායි. යමෙකු ඔබේ දකුණු කම්මුලට ගැසුවොත්, ඔහුට අනිත් කම්මුලත් හරවන්න. ඔබට විරුද්ධව නඩු කියා ඔබේ ඇතුල් වස්ත‍්‍රය අයිති කරගන්න යමෙකුට අවශ්‍ය නම්, ඒ සමග ඔබේ පිට වස්ත‍්‍රයත් ඔහුට ගන්න ඉඩ හරින්න. (මතෙව්- 5:38-40*
‘‘ඔබේ අසල්වැසියාට පේ‍්‍රම කරන්න කියාත්, ඔබේ සතුරාට වෛර කරන්න කියාත් පවසා ඇති බව ඔබ අසා ඇති. නමුත් මා ඔබට කියන්නේ, ඔබේ සතුරන්ටත් නොකඩවා පේ‍්‍රම කරන්න කියායි.’’ (මතෙව්- 5: 43-44*
දැන්, යේසුස් ක‍්‍රිස්තුස් වහන්සේ එසේ දේශනා කොට තිබියදී, එවැනි දහමක් වෙනුවෙන් එක්තරා කාලයකදී යුරෝපය විනාශ කළ කුරුස යුද්ධ ඇති වුණේ කෙසේද යන ප‍්‍රශ්නය මතුවෙයි. ඊට පිළිතුරත් යේසුස් වහන්සේගේම දේශනාවලින් සැපයෙයි.


‘‘මා මෙලොවට සාමය දෙන්න පැමිණියා කියා නොසිතන්න. මා ආවේ කඩුවක් දීමට මිස සාමය දීමට නොවෙයි.’’ (මතෙව්- 10:34*
‘‘මට වඩා පියාටවත් මවටවත් ආදරය කරන තැනැත්තා මට සුදුසු කෙනෙක් නොවෙයි. මට වඩා පුතාටවත්, දුවටවත් ආදරය කරන තැනැත්තා මට සුදුසු කෙනෙක් නෙවෙයි.’’ (මතෙව්- 10:37*


‘‘යමෙක් තම ජීවිතය රැුකගන්න කොතරම් උත්සාහ කළත් ඔහුට එය නැති වෙයි. නමුත් මා නිසා තම ජීවිතය අහිමි කර ගත් තැනැත්තාට එය නැවත හිමි වෙයි.’’ (මතෙව්- 10:39*


එකම ආගමක් තුළ, හිංසාව/අවිහිංසාව ගැන මෙවැනි එකිනෙකට සපුරා පටහැනි දේශනා පවතින්නේ කෙසේද?


මේ සියල්ලෙන් පෙනී යන්නේ, ආගම නූතන සමාජ යහපත සඳහා යොදා ගැනීමට නම් මූලික ප‍්‍රතිසංස්කරණවලට භාජනය විය යුතුව ඇති බවයි. ඊට කලින්, පොදු සමාජ අවකාශයෙන් ආගම බැහැර කොට, එය පුද්ගල අවකාශයට සීමා කළ යුතුව ඇති බවයි. විශේෂයෙන් ලංකාව වැනි රටකට මෙය අත්‍යාවශ්‍යව පවතී. මන්ද යත්, ලෞකික විය යුතුව ඇති පොදු සමාජ අවකාශය, මෑතක සිට ලංකාවේ බරපතල ආගමික ආක‍්‍රමණයකට යටත් වෙමින් සහ යටත් කර ගනිමින් තිබෙන බැවිනි. එසේ වී ඇත්තේ, ආගම සහ රාජ්‍යය, ලංකාව තුළ මේ මොහොතේ අනාචාර දීගයකට යමින් තිබෙන බැවිනි.
රාජ්‍යය යනු හුදෙක් දේශපාලඥයන්ගේ ක්ෂේත‍්‍රය පමණක් වශයෙන් සරලව ගත යුතු නොවේ. රාජ්‍ය මතවාදය, රාජ්‍ය සේවය, කලාව, සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය සහ සමාජ ක‍්‍රියාකාරීත්ව ආදී සියල්ල එකී රාජ්‍යය යන්නට ඇතුළත් ය. උදාහරණයක් වශයෙන්, කෙටිකතාකරුවෙකු ආගමික කාරණයක් අරභයා ඇප නොලැබෙන පරිදි දීර්ඝ කාලයක් අත්අඩංගුවේ තබාගත යුතුව ඇතැයි පොලිස් නිලධාරියෙකු තීරණය කිරීම පසුපස තිබෙන්නේ, අධිකාරීවාදී ආගමික මතවාදයකට රාජ්‍ය මතවාදය යටත් කර ගැනීමක් බව පෙන්වා දිය හැකිය.


කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් පියතුමා පසුගිය දා අපූරු ප‍්‍රකාශයක් කෙළේය. තමාගේ ආගම යුරෝපයෙන් තමාට ලැබී තිබීම ගැන තමා ලැජ්ජාවට පත්වන බව කියා සිටි ඔහු, දෙවැනි ලෝක යුද්ධයෙන් පසු යුරෝපයේ යුද්ධ ඇති වී නැති බව පෙන්වා දුනි. ලැජ්ජාවට හේතුව වශයෙන් ඔහු කියා සිටියේ, අද යුරෝපයේ පල්ලි හිස්ව ගොස් තිබීම ය. යුරෝපයේ යුද්ධ නැති වීමට හේතුව වශයෙන් ඔහු කියා සිටියේ, ඔවුන්ගේ යුද්ධ දැන් ඔවුන්ගේම අවි වෙළඳාම හරහා අපේ කලාපයට අපනයනය කොට ඇතැයි යන කාරණයයි. එනම්, ඔවුන් අවි ආයුධ නිෂ්පාදනය කොට අපට විකුණා ගැනීම සඳහාම අපේ කලාපයේ යුද්ධ පවත්වාගෙන යන්නේය යන අදහසකි.


යුරෝපයේ යුද්ධ සහ ආගම පිළිබඳ ඔහුගේ මේ ‘විවරණය’ යල්පැනගිය මතවාදයක් වීමට අමතරව එය ඔහුගේම මතවාදයට එරෙහි පාරාවළල්ලක් ද වන බව ඒ ගැන පරීක්ෂාවෙන් බැලූ විට පෙනී යයි.


කාදිනල්වරයාගේ පල්ලියත් සමග එක්ව යුරෝපා රටවල රාජ්‍යයන් මිනිමරා ගත් සැටි මේ ලිපි මාලාවේ මීට කලින් විස්තර කොට තිබේ. අවසාන වරට ඔවුන් එසේ එකිනෙකා මරාගත්තේ 1939-1945 කාලයේදී ය. එනම්, පසුගිය හැත්තෑ වසර තුළ ඔවුන් අතරේ යුද්ධ තිබී නැති බවයි. කාදිනල්වරයා කියන යුරෝපයේ පල්ලි හිස්වීම පටන් ගත්තේ කවදා සිට ද? 1789 ප‍්‍රංශ විප්ලවයෙන් පටන්ගෙන, රාජ්‍යයෙන් පල්ලිය පිටමං කිරීමේ ව්‍යායාමය, 20 වැනි සියවස වන විට ඔවුන් මස්තකප‍්‍රාප්ත කරගෙන තිබුණි. අද ඒ කලාපයේ පල්ලි හිස්ව ඇත්තේ එබැවිනි. එසේ හිස්වීම නිසා, ඔවුන්ගේ රටවල අපරාධ, මිනිමැරුම්, ස්ත‍්‍රී ¥ෂණ, මත්ද්‍රව්‍ය, මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන් හෝ වෙනත් සමාජ අවකල්ක‍්‍රියා, ලෝකයේ වෙනත් කලාපයකට වඩා වැඩි වී ඇතැයි කාදිනල්වරයාට පෙන්වා දිය හැකිද?


දියුණු ලෝකය අපේ කලාපයට ආයුධ අපනයනය කිරීම නිසා ඔවුන්ගේ කලාපය යුද්ධවලින් විනිර්මුක්ත වී ඇතිවා නොව, සත්‍යය වන්නේ ඔවුන්ගේ කලාපයේ පල්ලි හිස් වීම නිසා යුද්ධත් නැති වී ඇති බවයි. ඔවුන් යුද්ධ කළ කාලයේ පල්ලි පිරී තිබුණි. දැන් පල්ලි හිස්වන කාලයේ යුද්ධත් නැතිව ගොසිනි. කාදිනල්වරයා මතක තබාගත යුතු කාරණය වන්නේ, ඔවුන් ආයුධ පමණක් නොව, ආගමත් අපේ කලාපයට අපනයනය කොට ඇති බවයි. පල්ලි, පන්සල්, කෝවිල් පිරී තිබෙන කාලයක, යුද්ධ සහ ත‍්‍රස්තවාදී ව්‍යාපාරවලින් අපේ කලාපය රෝගී වී සිටීමේ රහස ඇත්තේ එතැන ය.x

ජනාධිපති හා පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාව: අවුල නිරවුල් කර ගැනීමට නම්..

0

ජනාධිපති සිරිසේන මහතා මෙම ව්‍යවස්ථා ප‍්‍රතිසංස්කරණයේ මූලිකත්වය ගත් කෙනෙකි. එහෙත් ගැටලූව නම්, තමාම හඳුන්වා දීමට මුල්වූ ව්‍යවස්ථා ප‍්‍රතිසංස්කරණයක අර්ථය අගය කිරීමට එතුමාට අලූත් දේශපාලන හේතු නිසා, නොහැකි වීමයි.

විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර නැවත වරක් විවෘත ගැටුමක් ඇතිවීම, සමහර පුද්ගලයන්ගේ තනි දේශපාලන න්‍යාය පත‍්‍රවලට ගැළපුණත්, පුරවැසියන් අපේක්‍ෂා කරන ස්ථාවර, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පාලන තන්ත‍්‍රයකට එයින් කිසිදු සේවයක් වන්නේ නැත.

මේ ගැන දන්නා දේශපාලනඥයන් සාමාන්‍යයෙන් දේශපාලන සහ මහජන ආයතන දුර්වල කිරීමට කටයුතු කරන්නේ නැත. තමන් ආයතනවලට වඩා ඉහළයැයි ඔවුන් සලකන්නේද නැත. ආයතන, තම පුද්ගලික න්‍යාය පත‍්‍රයට යට කරන්නේද නැත.

ගිය සතියේ අප රටේ දේශපාලන සාකච්ඡුාවේ තිබු ප‍්‍රධාන මාතෘකාවක් වූයේ ජනාධිපතිවරයා කැබිනට් මණ්ඩල රැුස්වීම් ‘වර්ජනය’ කිරීමයි. පාස්කු ඉරිදා සිද්ධිය පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාවට, තමා යටතේ ඇති අමාත්‍යාංශවල නිලධාරීන් සාක්‍ෂියට කැඳවීම ගැන, එම කාරක සභාවත්, කතානායකවරයාත් සමග ඇතිවූ මතභේදය එම ‘වර්ජනයට’ හේතුව බව පෙනේ. මේ සතිය වන විට කරුණ තාවකාලිකව විසඳී ඇතැ’යිද වාර්තා වේ. මේ ලිපිය ලියන අඟහරුවාදා වන අද කැබිනට් මණ්ඩල රැුස්වීමක්, ජනාධිපතිවරයාගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් පැවැත්වීමට නියමිත බවටද ආරංචි වී තිබේ.

මෙම කරුණට සම්බන්ධ වැදගත් දේශපාලන ප‍්‍රශ්න දෙකක් තිබේ. පළමුවැන්න විධායකය සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර ඇති ආයතනික සම්බන්ධයයි. දෙවැන්න, දේශපාලන සහ රාජ්‍යකරණ ආයතනවල ස්ථාවර පැවැත්ම පිළිබඳ ප‍්‍රශ්නයයි.

විධායකය හා පාර්ලිමේන්තුව

19වැනි සංශෝධනය යටතේ, විධායකයේ ප‍්‍රධානියා වන ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර ඇති සම්බන්ධය, 1978 මුල් ව්‍යවස්ථාවත්, 18වැනි සංශෝධනයත් යටතේ තිබුණු සම්බන්ධයට වඩා මූලික වෙනසකට පාත‍්‍රවී තිබේ. එය නම්, ජනාධිපතිවරයාට ව්‍යවස්ථාදායකය මත තිබි ආධිපත්‍යය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය වෙතින් තිබුණු ස්වාධීනත්වය අහෝසි කිරීමයි. එය සිදුවී ඇත්තේ, 19වැනි සශෝධනය යටතේ අලූතෙන් එකතු කර ඇති 33ඒ වගන්තිය යටතේය. ඒ අනුව, ව්‍යවස්ථාවෙන් හා වෙනත් නීතියකින් තමන්ට පැවරී ඇති බලතල, වගකීම් සහ කාර්යයන්, නිසි ලෙස ඉටුකරන්නේද නැද්ද යන්න ගැන පාර්ලිමේන්තුවට වගකිව යුතුය යන්නයි. මේ අනුව, පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාව විසින්, ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති අමාත්‍යාංශවල කටයුතු නිසි ලෙස ඉටුකර තිබේද යන්න ගැන පරීක්‍ෂා කිරීමට, පාර්ලිමේන්තුවට හෝ එහි කාරක සභාවට ඇති අයිතියෙන්, ජනාධිපතිවරයා හෝ ඔහු යටතේ ඇති අමාත්‍යාංශ සහ දෙපාර්තමේන්තුවල නිලධාරීන්ට මුක්තියක් නොලැබේ.

අපේ අවධානය යොමුවිය යුතු ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා මූලධර්ම දෙකක් 19 වැනි සංශෝධනයේ පොදුවේත්, 33ඒ වගන්තියේ විශේෂයෙනුත් තිබේ. එයින් පළමුවැන්න නම්, විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර පැහැදිලි බලතල වෙන්කිරීමක් තිබීමයි. දෙවැන්න, ඒ දෙක අතර සම්බන්ධතාවේ සංවරණ හා තුලන ක‍්‍රමයක්ද පැවතීමයි. මේ දෙක බැලූ බැල්මට එකිනෙකට ප‍්‍රතිවිරෝධී දෙයකි. ව්‍යවස්ථාදයකය සහ විධායකය එකිනෙකට ස්වාධීනව පවත්නා සහ ක‍්‍රියාකරන බව පළමුවැන්නෙන් කියැවේ. දෙවැන්නෙන් කියැවෙන්නේ, ඒ දෙකට එකිනෙක තම බලය පාවිච්චි කිරීම හෝ නොකිරීම පිළිබඳ එකිනෙක පාලනය කිරීමේ බලයද තිබෙන බවයි. මෙය ඇමෙරිකානු ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් හඳුන්වා දෙන ලද ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාමය මූලධර්මයකි.

ඇමෙරිකානු ක‍්‍රමය තුළ එයින් අපේක්‍ෂා කරන ලද්දේ රාජ්‍ය බලය එක් ආයතනයක් වෙත කේන්ද්‍රගත වීම වැළැක්වීම සහ, එසේ වන විට, නැතහොත් එක් ආයතනයක් බලය අවභාවිත කිරීම මගින් පුරවැසි නිදහස සහ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන විට, එම තත්ත්වය වැළැක්වීමයි. ඒ අනුව ව්‍යවස්ථාදායකය හා විධායකය අතර ඇතිවන සංවරණ හා තුලන සම්බන්ධතාවක අරමුණ විය යුත්තේ පුරවැසි අයිතිවාසිකම් සහ නිදහසයි. ඒ ආයතනවල නායකත්වය දරන පුද්ගලයන්ගේ අයිතිවාසිකම් හෝ ආත්මාඩම්බරය හෝ නොවේ.

පාර්ලිමේන්තු තේරීම් කාරක සභාව විසින් පාස්කු ඉරිදා ප‍්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය ක‍්‍රියාකළ ආකාරය පිළිබඳ විමර්ශනය කිරීමට, 19 වැනි සංශෝධනය යටතේ පාර්ලිමේන්තුවට ව්‍යවස්ථාමය අයිතියක් තිබේ. තේරීම් කාරක සභාව යනු ඒ සඳහා ව්‍යවස්ථාදායකය, එනම් පාර්ලිමේන්තුව සතු ආයතනමය යාන්ත‍්‍රණයයි. කතානායකතුමා ජනාධිපතිතුමාට දුන් පිළිතුරක, ඇමෙරිකාවේ කොංග‍්‍රසය සතු එම භාවිතය පිළිබඳ නිදසුන දක්වා තිබිණ. එය නිවැරදිය. මන්ද යත්, ලංකාවේ 19 වැනි සංශෝධනයද ව්‍යවස්ථාදායකය සහ විධායකය අතර සංවරණ සහ තුලන මූලධර්මය හඳුන්වා දී තිබෙන නිසාය. ජනාධිපති සිරිසේන මහතා මෙම ව්‍යවස්ථා ප‍්‍රතිසංස්කරණයේ මූලිකත්වය ගත් කෙනෙකි. එහෙත් ගැටලූව නම්, තමාම හඳුන්වා දීමට මුල්වූ ව්‍යවස්ථා ප‍්‍රතිසංස්කරණයක අර්ථය අගය කිරීමට එතුමාට අලූත් දේශපාලන හේතු නිසා, නොහැකි වීමයි.

තමා යටතේ සිටින රහස් ඔත්තු සේවා නිලධාරීන් පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාවට කැඳවීමට විරුද්ධ වීමෙන්, තම නිලධාරීන්ට පාර්ලිමේන්තුවට වගකීමෙන් මුක්තිය ඉල්ලා සිටීමක් ජනාධිපතිවරයා කර ඇත්දැයි පුරවැසියෝ නොදනිති. එයට හේතුව, ජනාධිපති සහ කතානායක අතර මේ කරුණ ගැන ලිපි හුවමාරුවක් සිදු වූයේ නම් ඒ ලිපි ප‍්‍රසිද්ධ නොකිරීමයි. එසේ ලිපි තිබේ නම් ඒවා ප‍්‍රසිද්ධ කරන ලෙස ඉල්ලීමට පුරවැසියන්ට අයිතියක් තිබේ. මන්ද යත්, ගිය අවුරුද්දේ ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට මේ දක්වා අප රටේ ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර ඇති සම්බන්ධය ගැටුම්කාරී සහ ව්‍යාකුල එකක් බවට පත්වී තිබෙන නිසාය. ඒ ගැන වරින්වර පළකරන මාධ්‍ය වාර්තාවලිනුත්, ජනාධිපතිවරයාගේ සමහර ප‍්‍රකාශවලිනුත් පෙනෙන්නේ, ජනාධිපතිවරයාගේ පැත්තෙන් 19 වැනි සංශෝධනයේ ව්‍යවස්ථාමය නියමයන් ගැන එතරම් භක්තියක් නොදක්වන බවයි. විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර නැවත වරක් විවෘත ගැටුමක් ඇතිවීම, සමහර පුද්ගලයන්ගේ තනි දේශපාලන න්‍යාය පත‍්‍රවලට ගැළපුණත්, පුරවැසියන් අපේක්‍ෂා කරන ස්ථාවර, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පාලන තන්ත‍්‍රයකට එයින් කිසිදු සේවයක් වන්නේ නැත.

පැහැදිලි කිරීම

 මේ පිළිබඳව තත්ත්වය පුරවැසියන්ට පැහැදිලි කිරීම, කතානායකවරයාත්, කාරක සභාවේ සභාපතිවරයාත් සතු වගකීමක්ද වෙයි. එයට හේතුව නම්, දැනට විධායකයේ ප‍්‍රධානියා සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර ඇති ගැටුම් සහ මතභේදවල පක්‍ෂවාදී දේශපාලන පසුබිමක් තිබෙන නිසාය. ව්‍යවස්ථාදායකයද දැඩි ලෙස බෙදී තිබේ. එහි බහුතරය සහ ජනාධිපතිවරයා ඇතර ඇත්තේ, ඔවුනොවුන්ගේ මුහුණවත් නොබලන තත්වයේ පුද්ගලික හා දේශපාලන සම්බන්ධතා බිඳවැටීමකි. පාර්ලිමේන්තුවේ සුළුතරයට අයත් අනෙක් පාර්ශ්වය, ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා සිදුවූ ව්‍යවස්ථාමය  කුමන්ත‍්‍රණයට සම්බන්ධ, ජනාධිපතිවරයා සමග තාවකාලික දේශපාලන සන්ධානයක යෙදී සිටින පිරිසකගෙන් සමන්විතය.

මෙම පසුබිම තුළ, ජනාධිපති සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර ඇති සම්බන්ධය ඉතා තියුණු ලෙස දේශපාලනීකරණය වී තිබේ. එබැවින් ලංකාවේ වර්තමාන ආණ්ඩුක‍්‍රමික ව්‍යුහයට අලූත් සංකල්පයක් වන 33ඒ වගන්තියේ ඇති ‘ජනාධිපතිවරයා තම බලතල හා වගකීම් පාවිච්චි කිරීම සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට වගකීම’ පිළිබඳ විධිවිධානයට, 19 වැනි සංශෝධනයේ සංකල්පමය රාමුව තුළ සිදුකරන පැහැදිලි කිරීමක් අත්‍යවශ්‍ය වේ. දැනට ජනාධිපතිවරයා සහ කතානායකවරයා අතර ඇති ගැටුම නිරාකරණය කළ හැක්කේද එවැනි පැහැදිලි කිරීමක් පදනම් කොටගෙනය. ව්‍යවස්ථාදායකයේ බහුතරය අපේක්‍ෂා කරන, විධායකයෙන් ලබන ස්වාධීනතාව පිළිබඳ කරුණ නිරාකරණය කරගැනීමටද අවශ්‍යය.

අවසාන විග‍්‍රහයේදී මෙම කරුණ ගැබ්වී තිබෙන්නේ, 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය විසින් ලංකාවේ ආණ්ඩුක‍්‍රමික ව්‍යුහයට හඳුන්වා දී ඇති ‘ව්‍යුහාත්මක ප‍්‍රතිසංස්කරණය’ පිළිබඳ ප‍්‍රශ්නයද යළි මතක් කර ගැනීම, පැහැදිලි කරගැනීම තුළය. ලංකාවේ දැනට තිබෙන්නේ තනිකර ජනාධිපති ආණ්ඩුක‍්‍රමයක් හෝ වෙස්ට්මිනිස්ටර් ආකෘතියේ පාර්ලිමේන්තු-කැබිනට් ආණ්ඩුක‍්‍රමයක්ද නොවේ. ඒ දෙකෙන් සම්මිශ‍්‍රණය වූ හයිබි‍්‍රඞ් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවකි. ඒ තුළ විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර සම්බන්ධය පිළිබඳව දැනට පවතින්නේ, අප ඉහතදී දුටු පරිදි නව අත්හදා බැලීමකි. එහෙත්, අප ඉදිරියේ ඇති එක් කනගාටුදායක අභියෝගයක් වන්නේ, මේ අත්හදා බැලීම වෙතින් මතුවන ගැටලූ විසඳා ගැනීමට සිදුවී තිබෙන්නේ විධායකය හා ව්‍යවස්ථාදායකයේ බහුතරයත්, ඒ නිසාම ව්‍යවස්ථාදායකයත්, කැබිනට් මණ්ඩලයත් අතර ඇති සම්බන්ධතා බලවත් අර්බුදයකට පාත‍්‍රවී තිබෙද්දීය.

එවැනි අවස්ථාවක, ව්‍යවස්ථාව අර්ථකථනය කිරීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මැදිහත්වීම ඉල්ලීමට අයිතිය ඇත්තේ එම ආරාවුලේම කොටස්කරුවකු වන ජනාධිපතිවරයාටය. එම ආරාවුලෙන් පීඩා විඳින පුරවැසියන්ට එම අයිතිය නැත. ලංකාවේ වෙනම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයක්ද නැත. ලංකාවේ අනාගත ව්‍යවස්ථා සංශෝධන සහ ප‍්‍රතිසංස්කරණ ගැන සිතන ප‍්‍රජාවගේ අවධානය මේ කරුණටද යොමුවිය යුතුය. විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය අතර දැනට තිබෙන ගැටුම පිළිබඳ සාකච්ඡුාව ගැඹුරු කළ යුත්තේද එබැවිනි.

ආයතන ආරක්‍ෂා කිරීම

මේ අතර, කැබිනට් මණ්ඩලය සම්බන්ධව පැනනැගී ඇති අර්බුදය වෙතින්, මතුවන තවත් දේශපාලන ප‍්‍රශ්නයක් තිබේ. එනම්, දේශපාලන ව්‍යාකුලත්වය සහ අස්ථාවරභාවය දිගින් දිගටම පවතින පසුබිමක් තුළ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ ආයතන, විශේෂයෙන්ම සිවිල් ආණ්ඩුකරණ ආයතන, දුර්වලවීමෙන් සහ බිඳවැටීමෙන් ආරක්‍ෂා කිරීමේ අභියෝගයයි.

ලංකාවේ දේශපාලනයේ පසුගිය දශක කිහිපය තුළම ප‍්‍රකාශයට පත්වූ එක් ප‍්‍රවණතාවක් නම් දේශපාලන සහ මහජන ආයතන දුර්වලවීම සහ පරිහාණියට පත්වීමයි. පාර්ලිමේන්තුව, කැබිනට් මණ්ඩලය, අධිකරණය, රාජ්‍ය සේවය, රාජ්‍ය පරිපාලනය, විශ්වවිද්‍යාල, පාසල් අධ්‍යාපනය සහ ජනමාධ්‍ය යන සෑම ක්‍ෂෙත‍්‍රයකම සිදුවූ ආයතනික පරිහාණිය සහ බිඳවැටීම වැළැක්වීමත්, ආයතන ප‍්‍රතිසංස්කරණය කරමින්, පුනරුජ්ජීවනයට පත්කිරීමත්, 2014-15 යහපාලන පරිවර්තන පොරොන්දු පත‍්‍රයේ අංගයක්ද විය. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයට, ආයතන, නීති පද්ධතිය සහ පටිපාටි අත්‍යවශ්‍යය. මන්ද යත්, එය වනාහි පුද්ගලයන්ගේ පාලනයක්ම නොව ආයතනවල පාලනයක්ද වන ආණ්ඩුකරණ රාමුවක් වන හෙයිනි. ‘පාලකයෝ එති, යති. එහෙත් ආයතන සහ පටිපාටි පවතියි.’ යනු ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ආණ්ඩුක‍්‍රම සම්බන්ධව ඇති පිරුළකි.

මේ ගැන දන්නා දේශපාලනඥයන් සාමාන්‍යයෙන් දේශපාලන සහ මහජන ආයතන දුර්වල කිරීමට කටයුතු කරන්නේ නැත. තමන් ආයතනවලට වඩා ඉහළයැයි ඔවුන් සලකන්නේද නැත. ආයතන, තම පුද්ගලික න්‍යාය පත‍්‍රයට යට කරන්නේද නැත. මන්ද යත්, ආයතන දුර්වල කිරීම යනු ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයද දුර්වල කිරීමක් වන බව ඔවුන් දන්නා නිසාය. එහෙත් අප රටේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්‍ෂා කර රැුකබලා ගැනීමට දිවුරා පොරොන්දු වී සිටින නායකයන් මේ කාරණය ගැන ඒ තරම් තැකීමක් ප‍්‍රකාශ කරන්නේ නැත. ආයතන ආරක්‍ෂා කිරීමේ සම්ප‍්‍රදායක් අප රටේ මෑත කාලීන ඉතිහාසයේ නැත. ජේආර් ජයවර්ධනගේ සිට රටේ නායකත්වය දැරූ නායකයන් කෙළේ ආයතන තම න්‍යාය පත‍්‍රයට අවශ්‍ය ලෙස මෙහෙයෙහි යොදාගැනීමට උත්සාහ ගැනීමය. ආයතනවල පරිහාණිය ලංකාවේ දේශපාලන පරිහාණියේම කොටසක් ලෙස 1978න් පසු කාලය තුළ මතුවූයේ එබැවිනි.

ලංකාවේ අද පවතින්නේ බහුපැතිමානීය දේශපාලන අර්බුදයකි. ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික ආණ්ඩුකරණ ක‍්‍රියාවලියේ හරයේම ඇති හරයාත්මක ආයතන දෙකෙන් එකක් වන කැබිනට් මණ්ඩලය (අනෙක පාර්ලිමේන්තුවයි* ගිය සතියේ පත්වූ අර්බුදය, සමකාලීන ලංකාවේ දේශපාලනික ආයතනවල පරිහාණියේ කතාවේ එක් පරිච්ඡෙදයකි.

දේශපාලන ආයතන සම්බන්ධව, ඉතිහාසයෙන් ලැබෙන එක් පාඩමක් තිබේ. ඒවා විනාශ කිරීම එක් දිනකින් පුළුවන. එහෙත් ඒවා ගොඩනැගීමට, දශක ගණන් අවශ්‍ය වේ.

රටේ ආරක්‍ෂාව පිළිබඳ වගවීමෙන් පාර්ලිමේන්තුවට ලිස්සා ගිය හැකිද?

0

රටේ ආරක්‍ෂාව පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට හිමි කාර්යභාරය සහ හිමි නැති කාර්යභාරය කුමක්ද යන්න අප දැන ගත යුතුය. කෙටියෙන් කිවහොත්, පාර්ලිමේන්තුවට හිමි නැති කාර්යභාරය නම් රාජ්‍ය පාලනය හෙවත් රට ආණ්ඩු කිරීමය. එ්, එය විධායකයේ හෙවත් ආණ්ඩුවේ කාර්යභාරය වන නිසාය. පාර්ලිමේන්තුවට හිමි කාර්යභාරය නම් ප‍්‍රධාන වශයෙන්ම, ආණ්ඩුව නිසි ලෙස ආණ්ඩු කරනවාද යන්න අධීක්‍ෂණය කිරීම, සුදුසු ලෙස උත්තර ලබා ගැනීම හා නිසි පාලනය පැවැත්වීමත්, රාජ්‍ය ප‍්‍රතිපත්තිය නීතිය බවට පත්කිරීමට අවශ්‍ය පනත් පැනවීම හා අධිකරණය කි‍්‍රයාත්මක කිරීමත්, රාජ්‍ය මූල්‍ය පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය පැවැත්වීමත්ය. මෙම ලිපිය මාතෘකාවට සීමා කරගත යුතු නිසා රටේ අරක්‍ෂාව පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට හිමි කාර්යභාරය විමසීමට පමණක් මෙහිදී අවධානය යොමු කරමු.

අපගේ ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුවට පවරා ඇති පාලන බලතල දෙකකි. එ් 4(අ* ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසින් ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතු ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය සහ 4(ඇ* ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසින් ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතු ජනතාවගේ අධිකරණ බලයයි. ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීමේදී, විශේෂයෙන්ම රටේ ආරක්‍ෂාවට අදාල පනත් පාර්ලිමේන්තුව විසින් සුදුසු පරිදි, සුදුසු වේලාවේදී, සුදුසු ආකාරයට සම්මත කර ඇත්නම්, එනම් පැනවිය යුතු පනත් පැනවීම, සංශෝධනය කළයුතු පනත් සංශෝධනය කිරීම, ඉවත් කළයුතු පනත් ඉවත් කිරීම කර ඇත්නම්, පාර්ලිමේන්තුව එම කාර්යභාරය ඉටු කර ඇති බව කිව හැක. එනමුත්, විශේෂයෙන්ම රටේ ආරක්‍ෂාවට අදාල ත‍්‍රස්තවාදයට එරෙහි පනත් සම්බන්ධයෙන් ගත වූ දශකයේ බරපතළ නොතකා හැරීමක් සිදු වූ බවට ජනතාව සිතන බව පෙනේ.

ජනතාවගේ අධිකරණ බලය පිළිබඳවද පාර්ලිමේන්තුව විසින් සුදුසු පරිදි කි‍්‍රයා නොකොට, දියයුතු ප‍්‍රමුඛතාව ලබා නොදී බොහෝදුරට ඇල්මැරුණු ස්වරූපයෙන් කල්මරා ඇති බව ජනතාව සිතන බවද පෙනේ. එයද රටේ ආරක්‍ෂාවට අදාල බව පෙනේ. මෙම පසුබෑම පිළිබඳ චෝදනාව ආණ්ඩු පක්‍ෂයට මෙන්ම විපක්‍ෂයටද එක ලෙසම අදාල වනුයේ පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත‍්‍රීන් 225 දෙනාම එ් ගැන සමසමව වගඋත්තරකරුවන් වන හෙයිනිි.

අනිත් පාලන බලතලය වන රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය, ජනතාව විසින් තෝරා පත්කර ගනු ලබන ජනරජයේ ජනාධිපතිවරයා විසින් ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතු බව 4(ආ* ව්‍යවස්ථාව අනුව දැක්වේ. එ් අනුව රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතු වන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් මිස පාර්ලිමේන්තුව විසින් නොවේ. රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම ජනාධිපතිවරයාගෙන් පවරා ගැනීමට පාර්ලිමේන්තුව ක‍්‍රියා කළහොත් එය ජාත්‍යන්තරය පිළිගන්නා බලතල බෙදීමේ න්‍යාය උල්ලංඝනයක් මෙන්ම මේ ව්‍යවස්ථාව පවතින තාක් කල් ව්‍යවස්ථා උල්ලංඝනයක්ද වේ. එයින් නිගමනය වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව කිසිදු ව්‍යවස්ථාපිත බලයක් නොමැති බවයි. එනමුත් රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ගැන පාර්ලිමේන්තුවට කිසිදු වගවීමක් නොමැති බවක් ඉන් අදහස් නොකෙරේ.

ඉහත සඳහන් පාලන බලතල තුනෙන් රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම ජනාධිපතිවරයාටත්, රටේ අරක්‍ෂාවට අදාල ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය සහ ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පාර්ලිමේන්තුවටත් පවරා ඇති බව එ් අනුව පැහැදිලිය. එහිදී පාර්ලිමේන්තුවට පවරා ඇති පාලන බලතල දෙක නිසි ලෙස ක‍්‍රියාත්මක කර නැත්නම් එ් ගැන පාර්ලිමේන්තුව ජනතාවට ඍජුව වගවිය යුතුය.

පවරා ඇති එම ඍජු කාර්යභාරය මෙන්ම රටේ අරක්‍ෂාව පිළිබඳව ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු සමස්ත විධායකය තම කාර්යභාරය නිසි ලෙස ඉටුකළේද යන්න හා ඉටුකරන්නේද යන්නද එය එසේ ඉටු නොවන්නේ නම් එ් මන්ද යන්න පිළිබඳ අධීක්‍ෂණය හා පාලනය පාර්ලිමේන්තුව අර්ථාන්විතව සිදු කළේද යන්නද විමසීමද මෙහිදී අපට වැදගත්ය.

රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට ඇති අධීක්‍ෂණය කිරීමේ හා පාලනය පැවැත්වීමේ වගවීම ප‍්‍රධාන ව්‍යවස්ථා තුනක් යටතේ අපට සලකා බැලිය හැක. ඉන් එකක් වනුයේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 148 ව්‍යවස්ථාවෙහි දැක්වෙන ”රාජ්‍ය මූල්‍ය පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු වන්නේය. …”යන්නය. රාජ්‍ය මූල්‍යය නොමැතිව රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට කිසිසේත්ම නොහැකිවන අතරම එම රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවටය. මෙහිදී රාජ්‍ය මූල්‍යය යන්නෙන් අදහස් වෙන්නේ මුදල් පමණක් නොව රාජ්‍ය ශ‍්‍රම සම්පත, රාජ්‍ය අරමුදල් සම්පත, ස්වාභාවික හා සැකසූ රාජ්‍ය භෞතික සම්පත හා රාජ්‍ය සතු ශිල්පීය,

තාක්‍ෂණික, තොරතුරු ආදි සියලූ සම්පත් ද, දේශීය හා ජාත්‍යන්තර ණය ද, සම්පූර්ණ රාජ්‍ය ආදායම හා රාජ්‍ය වියදම ද වේ. මේ හැර 148 ව්‍යවස්ථාවෙහි තවදුරටත් දැක්වෙන පරිදි ”පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරනු ලැබූ නීතියක හෝ පවත්නා යම් නීතියක හෝ අධිකාරිය අනුව හෝ එ් යටතේ හෝ මිස ….. වෙනත් පොදු අධිකාරියක් විසින් හෝ කිසිම බද්දක්, වරිපනමක් හෝ වෙනත් යම්කිසි බදු විශේෂයක් නියම කිරීමට බලය නොමැත්තේය”. එ් අනුව කියැවෙනුයේ පාර්ලිමේන්තු බලය රහිතව කිසිම තරාතිරමක අයෙකු විසින් කිසිදු රාජ්‍ය ආදායමක් කැඳවීම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා උල්ලංඝනයක් වන බවයි. එනම් ජනාධිපතිවරයාට, අමාත්‍ය මණ්ඩලයට, කිසිදු ආයතනයකට හෝ නිලධාරියෙකුට පාර්ලිමේන්තු බලය රහිතව කිසිම රාජ්‍ය ආදායමක් කැඳවීම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා උල්ලංඝනයක් වන බවයි. තවද රටේ අරක්‍ෂාවට අදාල සම්පත් හා ණයද, ආදායම් හා වියදම්ද සම්පූර්ණයෙන් පාලනය කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුවයි. රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පාර්ලිමේන්තුවට අයත් කාර්යභාරය නොවූවද එම ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පාර්ලිමේන්තු පාලනයට සම්පූර්ණයෙන් යටත් කාර්යභාරයක් බව මේ අනුව තහවුරු වේ. එනිසා කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයකට හෝ රාජ්‍ය නිලධරයෙකුට පාර්ලිමේන්තු පාලනය නොතකා කිසිදු රාජ්‍ය ආදායමක්, වියදමක්, රාජ්‍ය සම්පතක් හෝ ණයක් සිදුකිරීමට නෛතික බලයක් නොමැත.

එනම් රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම සම්පූර්ණයෙන්ම පාර්ලිමේන්තු පාලනයට යටත්ය. පාර්ලිමේන්තුව සතු රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ මෙම ව්‍යවස්ථාමය සම්පූර්ණ පාලන බලය ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පහළින් ඇති කිසිම පනතකින් හෝ වෙනත් විධිවිධානයකින් කප්පාදු කළ නොහැක. එනිසා රාජ්‍ය මූල්‍යයට සම්බන්ධිත  ඕනෑම පුද්ගලයෙක්, තොරතුරක් හෝ ලියවිල්ලක් පාර්ලිමේන්තු සභා ගර්භයට හෝ පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය ප‍්‍රකාරව එහි  ඕනෑම කාරක සභාවක් වෙත කැඳවා රාජ්‍ය මූල්‍ය පිළිබඳ පාලනය පැවැත්වීමට අවශ්‍ය ව්‍යවස්ථාමය බලය පාර්ලිමේන්තුව සතුය. එහිදී රාජ්‍ය බුද්ධි තොරතුරු අංශයේ නාමයෙන් යම් යම් අයගේ දේශපාලන අවශ්‍යතා, පෞද්ගලික හා පවුල්වල අවශ්‍යතා සඳහා එම ගෞරවනීය අංශය යොදා ගැනීම හා එම සේවයේ නාමයෙන් විවිධ පාර්ශ්වවලට රහස්‍ය ගිණුම් ඔස්සේ වංචනික ගෙවීම් කිරීම් ආදිය සිදුවී නැති බවට රාජ්‍ය මූල්‍ය පාලනයේදී පාර්ලිමේන්තුව සෑහීමට පත්විය යුතුය.

රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට ඇති කාර්යභාරයට අදාල තවත් එක විධිවිධානයක් වනුයේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 33අ. ව්‍යවස්ථාව යටතේ දැක්වෙන ”ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේද, මහජන ආරක්‍ෂාව සම්බන්ධයෙන් තත් කාලයේ්් බලපවත්නා නීතිය ඇතුළු ලිබිත නීතියක් යටතේද, ස්වකීය බලතල, කාර්ය හා කර්තව්‍යය යථා පරිදි කි‍්‍රයාත්මක කිරීම සහ යථා පරිදි ඉටු කිරීම සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට වගකිව යුත්තේය.” යන විධිවිධානයයි.

එ් අනුව එහි සඳහන් හැම කරුණක් පිළිබඳවම යථා පරිදි කි‍්‍රයාත්මක කිරීම සහ යථා පරිදි ඉටු කිරීම සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට වගකිව යුතු අතර ජනාධිපතිවරයා විසින් එම වගවීම නිසි පරිදි ඉටු කරන බව තහවුරු කිරීමට පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථාපිතව බැඳෙයි. ”2019 අප්‍රේල් 21 වැනි දින ශී‍්‍ර ලංකාවේ විවිධ ස්ථානවල සිදු වූ ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාර පිළිබඳ සොයා බලා පාර්ලිමේන්තුවට වාර්තා කිරීම සඳහා වන පාර්ලිමේන්තු විශේෂ කාරක සභාව” ට තැනැත්තන් කැඳවීමට ව්‍යවස්ථානුකූල හිමිකම පාර්ලිමේන්තුව විසින් විධිමත්ව බලය ලබා දී ඇතිවා සේම රටේ අරක්‍ෂාව පිළිබඳව ව්‍යවස්ථානුකූලව ඍජුවම වගවිය යුතු ජනාධිපතිවරයා එම පාර්ලිමේන්තු තේරීම් කාරක සභාවට කැඳවීමටද කිසිදු ව්‍යවස්ථානුකූල බාධාවක් නැති බව පෙනේ. මන්දයත් 33අ. ව්‍යවස්ථාව යටතේ දැක්වෙන සියලූ කාරණා පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට වගකීමට ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථානුකූලවම බැඳී ඇති හෙයින්ය. 32(3* ව්‍යවස්ථාව යටතේ ජනාධිපතිවරයා ස්වකීය ධුරයෙහි බලය ප‍්‍රකාර මාස තුනකට එක් වරක් පාර්ලිමේන්තුවට සහභාගි විය යුත්තේය යන ව්‍යවස්ථානුකූල බැඳීමටද මෙය උපස්තම්භකයක් වනු ඇත. 

බුද්ධි අංශ නිලධාරීන් හා අනිකුත් නිලධාරීන් පාර්ලිමේන්තු තේරීම් කාරක සභාවට පැමිණ දෙන පිළිතුරුවලින් තමාට හෝ තම ප‍්‍රාර්ථනාවලට යම් අගතිදායී හෙළිදරව්වක් වේයයි ජනාධිපතිවරයා අදහස් කරන්නේ නම් තමාම එම කාරක සභාවට පැමිණ පිළිතුරු දීම උචිතම විසඳුම වනු ඇත. ජනාධිපතිවරයා පැමිණ පිළිතුරු දුන් පමණකින් නිලධාරීන් ඇතුළු අනිත් තැනැත්තන් කැඳවීමේ අවශ්‍යතාව ඉවත් වේයයි ඉන් අදහස් නොකෙරේ.

කෙසේ වුවද එවැන්නකින් සත්‍ය තත්වය එළිදරව් වීම තම ඉදිරි ගමනට හානිකර බැව් සිතේ නම් 70 ව්‍යවස්ථාව යටතේ පාර්ලිමේන්තුවේ වාරාවසාන කිරීමකින් ගැටලූව බේරාගැනීමේ හැකියාව තිබිණිද යන්න ගැනද අප සලකා බැලිය හැකිය. එවැනි පියවරක් රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණටත්, සමස්ත ජනතාවටත් කෙතරම් හානිකර වුවත් අතීත අත්දැකීම් අපට පෙන්වා දෙන්නේ මෙබඳු බොහෝ ක‍්‍රියාවල පදනම ස්වාර්ථය මිස රටට අදාල ¥රදර්ශීභාවය නොවන බවයි. එනිසා එබඳු පියවරද විසඳුම් ලෙස දැකීමට යම් යම් අයට ඉඩකඩක් පැවතිණ. ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුවේ වාරාවසාන කළවිට පාර්ලිමේන්තුවේ බොහෝ කාරක සභාවල කි‍්‍රයාකාරිත්වය අහෝසි වන නමුත් මෙම පාර්ලිමේන්තු විශේෂ කාරක සභාව එලෙස අක‍්‍රිය කළ නොහැක. එසේ කළ නොහැක්කේ, මෙම විශේෂ කාරක සභාව පිහිටුවීමේදීම එහි අංක 3(ඊ* යටතේ ”කලින් කල අන්තර්වාර වාර්තා ඉදිරිපත් කිරීමටද, පාර්ලිමේන්තුව කල් තබන ලද්දේ වුවද රැුස්වීම් පවත්වාගෙන යාමටද බලය තිබිය යුතුය.” යනුවෙන් බලාත්මක වී ඇති නිසාද,  ස්ථාවර නියෝග අංක 109 යටතේ ”පාර්ලිමේන්තුව කල් තබනු ලැබ හෝ වාරාවසාන කරනු ලැබ තිබුණද විශේෂ කාරක සභාවක් විසින් සිය විමර්ශන නොකඩවා කරගෙන යනු ලැබිය හැකි අතර, එහි වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට පිළිගන්වනු ලබන තෙක් හෝ පාර්ලිමේන්තුවේ යෝජනාවකින් මිස එය විසුරුවා හරිනු නොලැබිය යුත්තේය.” යනුවෙන් බලාත්මක වී ඇති නිසාද වේ.

රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවට ඇති කාර්යභාරයට අදාලව බහුලව ක‍්‍රියාත්මක වන විධිවිධානය වනුයේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 42(2* ව්‍යවස්ථාව යටතේ දැක්වෙන ”අමාත්‍ය මණ්ඩලය පාර්ලිමේන්තුවට සාමූහිකව වගකීමට සහ උත්තර බැඳීමට බැඳී සිටින්නේය.” යනුවෙන් දැක්වෙන විධිවිධානයයි. 42(3* ව්‍යවස්ථාව යටතේ ” ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක්ද, අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ ප‍්‍රධානයාද වන්නේය.” යනුවෙන් දැක්වෙන නිසා ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු සම්පූර්ණ අමාත්‍ය මණ්ඩලයම 42(1* ව්‍යවස්ථාව යටතේ දැක්වෙන ජනරජයේ ආණ්ඩුවේ පාලනය මෙහෙයවීම සහ එ් පාලනය පිළිබඳ විධානය භාර අමාත්‍ය මණ්ඩලය වශයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට සාමූහිකව වගකීමට සහ උත්තර බැඳීමට බැඳී සිටිති. ස්ථාවර නියෝග අතරින් ප‍්‍රධාන ලෙස අංක 17-92 ඔස්සේ පාර්ලිමේන්තුව, සභා ගර්භය වශයෙන්ද, ස්ථාවර නියෝග අතරින් ප‍්‍රධාන ලෙස අංක 93-132 ඔස්සේ පාර්ලිමේන්තු කාරක සභා වශයෙන්ද කි‍්‍රයා කිරීමේ හරය වන්නේ විධායකයේ කාර්යසාධනය පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුව අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ සාමූහික වගකීම සහ උත්තර බැඳීම ලබා ගැනීමයි. එම වගකීම සහ උත්තර බැඳීම ලබා දීමට ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු මුළු අමාත්‍ය මණ්ඩලයම ව්‍යවස්ථානුකූලව බැඳේ. ඉදිරියේදීවත් අනපේක්‍ෂිත ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාර සිදුවීම් වලක්වා ගෙන රටේ ආරක්‍ෂාව තහවුරු කිරීමට රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණය ක‍්‍රියා කළයුතුව ඇත.

ඉහත දැක් වූ කරුණු අනුව පෙනී යනුයේ පාර්ලිමේන්තුවට ඍජුව පවරා ඇති පාලන බලතල දෙක නිසි ලෙස ක‍්‍රියාත්මක කිරීම මෙන්ම ජනාධිපතිවරයා මත ස්ථානගත කර ඇති රටේ අරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම මුළුමණින්ම අධීක්‍ෂණය කිරීමට හා පාලනය කිරීමට පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථානුකූලවම බැඳී ඇති බවයි. එහිදී ජනාධිපතිවරයා ප‍්‍රමුඛ විධායකයේ වගවීම ලබා ගැනීම පාර්ලිමේන්තුව නිසි ලෙස නොකළහොත් වගවීම පැහැරහැරීමේ චූදිත බවට පාර්ලිමේන්තුව පත් වනු ඇත.

x සරත් සී. මායාදුන්නේ

විශ‍්‍රාමික විගණකාධිපති හා හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී

වීල්බැරෝ දේශපාලනය හෙවත් කොරා සහ අන්ධයා

0

සිරිසේන ජනාධිපති ලෙස පත් වුණේ එජාපයේ පැවති දුබලකම නිසාය. සිරිසේන ඊළග එජාප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා තේරීමට යාමට සභ්‍ය නිර්වචනයක් සෙවීම දුෂ්කරය. සජිත් හෝ සිරිසේන උනුන්ගේ කරේ නැග යාමේ වීල්බැරෝ දේශපාලනය සජිත්ගේ දේශපාලනයට හොඳම සාක්කියකි. රාජපක්‍ෂලා රනිල් සමග එක්ව සිරිසේනට අංචි අදිද්දී, සිරිසේන කොමිෂන් පත් කර රනිල් තුළ සැඟවී සිටි පල්හොරුන් දුසිම් ගණන් හෙළිකළේය. රනිල් කළේ සාධාරණ සමාජයක අපේක්‍ෂා බිල්ලට දෙමින් රාජපක්‍ෂලාගේ ¥ෂණ වංචා යටගැසීමය. වීරවංශ ජෝඩුව තැනූ කූට ලේඛන නඩුවත් යටපත් කරන තරමට රනිල් බිංදුවට වැටිණ. මේ කැත සෙල්ලමෙන් රටත් යහපාලනයත් අවුල් විය. සිරිසේන එජාපයට අත දැමීමට ගමේ කියන්නේ, ආ අතක් බලාගෙන යන්ට කීමය. සිරිසේන, ඔක්තෝබරයේ රටේ අගමැතිකම, බලයට කෑදර මහින්දගේ කරේ එල්ලීය. සිරිසේන නිදහසට කීවේ අගමැතිකම බාරගන්න කරු, සජිත් දෙදෙනාම අකමැති වුණා කියාය. සිරිසේනගේ ඔක්තෝ්බර හීනය හරහා පාර්ලිිමේන්තු ශක්තිය විනාශ කිරීමට, සිරිසේන-මහින්ද ඩබල සිය ¥ෂිත තක්කඩි ඉත්තන් මෙහෙයවනු ලෝකයම බලාසිටියහ. එදා යෝධ හයියෙන් සාර්ථකව ඒ භීෂණයට මුහුණ දුන්නේ කරු ජයසූරියයි.

එය නිරීක්‍ෂණය කළ බොහෝ දෙනා රටට සුදුස්සා කරු ජයසූරිය යයි කල්පනා කළහ. එවිට සමහරු ‘සුදුසු නම් තමයි. ජරා පප්පෙක්, හොරෙක් නම් නොවෙයි. ඒත් වයස..?’ කියා කතාව නතර කළහ. සිරිසේනලාගේ මහින්දලාගේ කුඩුකාරයන් ගංජාකාරයන් එතනෝල්කාරයන් පාර්ලිමේන්තු බිත්තියට හේත්තු කර ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයෙන් සාත්තු කළේ ඔය කියන වයසක කරු ජයසූරිය විසිනි. කරු ජයසූරියට වයස කීයද? 1940 ඔක්තෝබර් 24 වෙනි දින උපන් කරු ජයසූරියට 79කි. සාධාරණ සමාජයක් ව්‍යාපාරය කරු ජයසූරිය නම්කළේ 74 හැවිරිදිව සිටියදීය. 2018 ඔක්තෝබර් 26 වෙනිදා සිට අදටත් කරු හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්‍ෂණය කරන්නෙකුට කරු ජයසූරියගේ උප්පැන්න සහතිකයේ ඉලක්කම් කියවා බැලීමට හිතුණොත් ඒ ගැන කිසිවෙකු පුදුම විය යුතු නැත.

කරු ජයසූරිය නම් කතානායකවරයා එකී අර්බුද හමුවේ පනස්වියට ආසන්න පරිණත සද්දන්ත දේහධාරියෙකුගේ ජවයෙන් මනා පෞරුෂයකින් කි‍්‍රයාකරන නිසාය. කරු ජයසූරිය ජනවාරි ජයග‍්‍රහණයේ අනුභාවයෙන් තිරිහන් වුණා මිස මහලූ වී නැත. සත්‍යය එය වේ. නෙවිල් චෙම්බ්ලෙන් ගැහෙද්දී චර්චිල් මව්රටට කරගැසුවේ එහෙමය. ඒ විශිෂ්ට මිනිසුන්ගේ හැටිය. දැන් කරු ජයසූරිය නැවත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ලෝකයේ ආකර්ෂණය දිනාගනිමින් සිටී. හේතුව ලංකාවේ වර්තමාන විධායක ජනාධිපති නියමිත දේශපාලන බෙහෙත් මාත්තුව නො ගැනීමය.

එජාපයෙන් ජනාධිපති රේස් එකට සජිත් පේ‍්‍රමදාස දාන්නට 68 හැවිරිදි සිරිසේන, 86 හැවිරිදි මහල්ලෙකු සේ විකාරයෙන් දගලන්නේ මාත‍්‍රාව පිළිබඳ අවුලක් නිසාය. සිරිසේනට සාපේක්‍ෂව කරු ජයසූරිය ශක්තිමත්ය. ප‍්‍රබුද්ධය. කිසිවෙකුටත් ලෙහෙසියෙන් බිම හෙළිය නොහැකිය. හේතුව ඔහු යහපත් මිනිසෙකු නිසාය. සමහරු කරු ජයසූරිය එජාපය හැර ගොස් මහින්දට එකතුවීම ගැන දොස් කියති. කරු ආපසු එජාපයට ආවේ රනිල් ඉදිකළ වර්ණවත් නියෝජ්‍ය එජාප නායක තොරණ යටින් බව එජාප ඉතිහාසයේ සටහන්ව ඇත. රනිල් සිරිසේනට බය බව ප‍්‍රසිද්ධ රහසකි. එහෙත් එජාප, ශී‍්‍රලනිප පක්‍ෂ මෙන්ම රාජපක්‍ෂලා සිරිසේනලා රනිල්ලා ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන විසි පන්ලක්‍ෂයකට අධික බුද්ධිමත් පුරවැසියන් රනිල්ලාට, සිරිසේනලාට, රාජපක්‍ෂලාට එරෙහිව පෙළ ගැසී හමාරය. 2015 ජනවාරියේ 57 ලක්‍ෂයක් ගත් රාජපක්‍ෂලා තවමත් 49 ලක්‍ෂය ඉක්මවා යාමට අසමත්ව සිටිති. ඒ ජනවාරි 08 වෙනිදා ලැබූ අත්දැකීම නිසාය. මේ වනවිට සිරිසේන පාරට විසිවී හමාරය.


2015 ජනවාරි 8 වෙනිදා කරු ජයසූරියට රට භාරදුන්නා නම්, රටට මෙහෙම වෙන්නේ නැත. එහෙම කියන්නේ ඍෂි දැක්මෙන් නොවේ. සිරිසේන දික්කළ අගමැතිකම ප‍්‍රතික්‍ෂේප කළ සජිත් පේ‍්‍රමදාසට සාපේක්‍ෂවය. සජිත් සිරිසේනගේ ගොම්පස් අල්ලද්දී කරු, සිරිසේනට සාර්ථකව මුහුණ දෙමින් සිටියි. එජාපය දුර්වල කළ සිරිසේන අදටත් සජිත්ට අතිගරුය. ශී‍්‍රමත්ය. උතුමාණන්ය. එජාප ආණ්ඩුවට එරෙහිව ඕනෑ දෙයක් සිරිසේනට සජිත් ලවා කියවාගත හැකිය. ප‍්‍රතිත‍්‍රස්ත පනත ගැන සජිත් කළ නින්දිත ප‍්‍රකාශය එජාපය පාවාදීමකි.

සජිත්ට සමගාමීව, ඔක්තෝබර ආරාවුලේදී කරු ජයසූරිය හැසිරුණේ කෙසේද? 19 වෙනි සංශෝධනය හරහා සිරිසේන අඩපණ කොට, පාර්ලිමේන්තු පරමාධිපත්‍යය ආරක්‍ෂා කළේ කතානායක කරු ජයසූරිය විසිනි. එපමණක් නොවේ. අධිකරණයට තක්කඩි ඒජන්තයන් පත්කිරීමට කරු ජයසූරිය හරස් විය. ඔහු ඒ කැපකිරීම කළේ ජනවාරිය දිනාගත් 19 වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය, රටේ නීතිය පාවිච්චි කිරීමෙනි. ඔහු අදටත් ජනවාරි අපේක්‍ෂා වෙනුවෙන් පෙනීසිටියි. කරු ජයසූරියට සජිත්ට මෙන් සිරිසේනගේ කරේ නැගී බලයට එන්න උවමනාවක් අදටත් නැත.


සිරිසේන සහ සජිත් අතර, කරු ජයසූරිය සිටුවා වඩා උස කවුදැයි බලන්නේ කරු ජයසූරිය ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා නිසා නොවේ. එජාප තරුණ මන්තී‍්‍ර හෙෂාන් විතානගේ මාධ්‍යට පැමිණ අනාගතයේ ජනාධිපති අගමැති කතානායක තනතුරු සඳහා කරු රනිල් සජිත් මිස, වෙන කිසිවෙකු නම් නොකරන බවට කළ ප‍්‍රකාශය නිසාය. ඒ නම් අතර කියැවෙන සජිත් පේ‍්‍රමදාස එජාප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා කිරීමට සිරිසේන, මලික් සමරවික‍්‍රමලා සමග උගුල් අටවමින් සිටියි. සිරිසේන එජාපයේ රනිල්ට කැමති නැත. කතානායක කරුට කැමති නැත. ඒ ඇයි? ඒ එජාපය කෙරෙහි සිරිසේන තුළ පවත්නා වෛරය නිසාය. අදටත් එජාපයේ හතලිස් ලක්‍ෂයක් දෙනා නිවැරදි මිනිසෙකු තේරීමට බලාසිටිති. 2010 පොන්සේකා ශක්තිමත් කළේද, 2015 සිරිසේන ගොඩදැම්මේද රනිල් පි‍්‍රය නොකරන ඒ එජාප යෝධ ශක්තියයි. සමහරුන් කියන්නේ ගම සජිත්ට කියාය. 2018 පෙබරවාරියේ ඔය කියන ගම සිටියේ මහින්ද සමගය. ලංකාවේ ගම යනු හම්බන්තොට නම්..? සිරිසේන සජිත් හරහා එජාපයට වස පොවන්ට තැත් කරමින් සිටියි. සජිත් එජාපයට ආදරේ නම් ඔහු කවදාවත් සිරිසේනගේ කරේ යන්නේ නැත.


මේ ලංකාව විනාස කළේ වීල්බැරෝ දේශපාලනයයි. අප්පා පුතාත්, අයියා මල්ලීත්, මිනිහා ගෑනිත් ඔසවාගෙන යමින් රට අනාථ කළ වීල්බැරෝ දේශපාලනය තවත් මේ රටට අවශ්‍ය නැත. අවශ්‍ය හරි මොකක්ද යන්න මිස හරි මොකාද යන්න නොවේ. සිරිසේන සජිත් කර තබාගෙන යාම වීල්බැරෝ දේශපාලනයේ අවසාන ජවනිකාව වේ. විශේෂ කැබිනට් රැුස්වීමේදී සිරිසේන, රාජපක්‍ෂලාට ඉඩක් දෙන්නේ නැත කීවේ සජිත් උස්සා එජාපය පොළොවේ ගැසීමටය. සිරිසේන මේ එන්නේ තමන්ට අවනත පගර ජනාධිපතියෙකු පත්කර ගැනීමටය. රටේ මිනිස්සු නැවත සිරිසේනගේ ඇතිල්ලූණ සජිත්ලාට රට බාරදෙන්නේ නැත. සිරිසේනගේ කතාව ඇසූ අජිත් පෙරේරා ෂඞ් වර්ණයෙන් බබලන්නට විය. පක්‍ෂයට පෙර අජිත් සිරිසේන සමග වැට පැන හමාරය. සජිත්ගේ ලණු කෑ තිස්ස අත්තනායකත් මෙවැනි තොරොම්බෝලයකි. සිරිසේන නිසා ශී‍්‍රලනිපයත්, රනිල් නිසා එජාපයත් මහින්ද නිසා පොහොට්ටුවත් ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන විසි පන්ලක්‍ෂයකට ආසන්න සිවිල් සමාජය මේ නාඩගම දෙස බලා සිටියි. පාස්කු සද්දය පැහැදිලිවම රාජපක්‍ෂලාගේය. පාස්කු බෝම්බ පේළිය නොවන්නට රාජපක්‍ෂ කෙනෙකු නැති ජනාධිපති මැතිවරණයේ සිරිසේන තනි අස්පයා වී, අගමැති වූ සජිත් සමග රට වටේ දුවන්නට නියමිතව තිබිණ. රාජපක්‍ෂලාට පින් සිද්ධ වෙන්න සියල්ල කනපිට පෙරළී සිරිසේනට බිංදුව වැටී ඇත. සිරිසේන එජාපයට තෝරාදෙන ජනාධිපති අපේ්ක්‍ෂකයා රණසිංහ පේ‍්‍රමදාසගේ පුතාය. සිරිසේන යමෙකු තේරුවොත් ඉවරය. ඔහු වැඩ කරන්නේ සිය තුන්වෙනි ජනාධිපති ලේකම් සමගය.

ශාන්ත කෝට්ටේගොඩ පස්වෙනි ආරක්‍ෂක ලේකම්ය. දැන් ඉන්නේ කීවෙනි පුද්ගලික ලේකම්ද යන්න සිරිසේනටවත් මතක නැත. නිසි පුද්ගලයන් තෝරාගැනීමටත් බුද්ධියක් නැති සිරිසේන, එජාපයට ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා තේරීම උම්මග්ග ජාතකයේ පිංගුත්තරයා ගහට නැංගා වාගේය. 2015දී හොඳම අශ්වයා කරු ජයසූරිය විය. ඒ තේරීම කළේ මාදුළුවාවේ සෝභිත හාමුදුරුන් සමග සිටි ජනවාරි කි‍්‍රයාධරයන්ය. එහිදී හෙනහුරා වුණේ කවුදැයි රටම දනිති. උද්ධච්ඡුකමත් මෝඩකමත් නිසා හත්පොළේ ගාගත් සිරිසේනගේ කට නිසා සජිත්ගේ දේශපාලනය අප්පුවා රජවුණා වැනි තවත් කතාවකි. සජිත් ගැන කෙරෙන මේ විවේචන ඔහු සිරිසේනගේ ඇතිල්ලීමට වඩා රණසිංහ පේ‍්‍රමදාසගේ පුතා වීම නිසාය. විධායක ජනාධිපති වූ රණසිංහ පේ‍්‍රමදාස 15 වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් අපේ පාර්ලිමේන්තු බහුතරයට කළ හූනියම නිසා 1988න් පසුව පත්වූ හැම ආණ්ඩුවම බෙලහීන විය.

මෙතැන් සිට මහ පේ‍්‍රමදාස එජාපයට කළ විනාසය විස්තර කෙරෙයි. 88-89 ආරාවුල අධ්‍යයනය කළ, එජාප ප‍්‍රබලයෝ තෙවනවර තරග කරන්නැයි ජේආර්ගෙන් ඉල්ලා සිටියහ. යෝජනාව ගෙනා ලයනල් ජයතිලකද, ස්ථීර කළ මෙරිල් කාරියවසම්ද නොහඳුනන තුවක්කුකරුවන් අතින් ඝාතනය වූහ. ඉන් පසුව රට පුරා ජේආර් මරමු යයි කහපාට පැල්ලමක් මැද රතුපාට අකුරෙන් ලියූ පෝස්ටර් අලවා තිබිණ. බුද්ධි අංශ වාර්තා කළේ ඒ පෝස්ටර් ජවිපෙ නොවන බවය. පසුව ඇලෝසියස් නම් තක්කඩියෙකුගේ ගෝලබාලයෝ ඊට කොටුවූහ. උපාලි විජේවර්ධනගේ ගුවන් යානයට පාර්සලයක් භාරදීමේ කතාවටත් ඇලෝසියස් ගෝලයෙකු සහභාගි වී ඇත. පේ‍්‍රමදාස පැරැුද්දීමට කළ යෝජනාව අසා ගාමිණී දිසානායක කීවේ ඉතිහාසය අපව නිදහස් කරාවියි කියාය. ඉතිහාසය ගාමිණී දිසානායකලා නිදහස් කළාට ඉතිහාසය පේ‍්‍රමදාසලාට සමාව දෙන්නේ නැත. දිය යුතුද නැත. ජනාධිපතිවූ පේ‍්‍රමදාස පළමුව ගාමිණී දිසානායකගේද දෙවනුව ඇතුළත්මුදලිගේද බෙලි කපා පාරට විසිකළේය.

පේ‍්‍රමදාස විනාස කළ එජාපය අදත් පාරේය. මහ පේ‍්‍රමදාස බලයට පත්ව, රටත් එජාපයත් විනාස කළේ එසේය. සිරිසේන සජිත් කරේ තියාගන්නේ ඒ ටික හිතේ තියාගෙනය. මේ ටික කියවන කෙනෙකු සිරිසේන ගැන පුදුමවෙනු ඇත. එහිි පුදුමයක් නැත. බුදුවෙන්න බැරිවූ දේවදත්ත කළේ බුදුන් වහන්සේට ගල් පෙරළීමය.

යහපාලන දේශපාලනයේ දේවදත්තයා කවුදැයි රටම දනිති. සිරිසේන මහලේකම් තෙක් ඔසවාගෙන ආ ශී‍්‍රලනිපයට පස්ස පෙන්නා 2015 පෙරළියට එක්විය. පාස්කු ප‍්‍රහාරය සම්බන්ධ තේරීම් කාරක සභාව සිරිසේනගේ රෙදි ගලවා අවසන්ය. දැන් රජ්ජුරුවෝ හෙථවෙන්ය. එජාපයේ ඡුන්දවලින් ඉහළට එසවුණ සිරිසේන ඔක්තෝබරයේ මහින්ද අගමැති කිරීම පොලොන්නරු භාෂාවෙන් කීවොත් කෑ පතේ පැහැරීමකි. ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල සිරිසේනට ලංකාවේ මහා සම්මත පක්‍ෂ දෙකම රතු කාර්ඞ් පෙන්නා හමාරය. සජිත්ගේ අප්පා පළමුව කම්කරු නායක ඒඊ ගුණසිංහගේ බෙල්ල කැපීය. ඊළගට ඩඞ්ලිගේ බෙල්ලේ එල්ලූණේය. ඉන්පසුව ජේආර්ට එරෙහිව නියතපාලලා උසිගන්වා එජාප පතාකයන් පිරිසක් පාරට ඇදදැම්මේය.

තිස්ස අත්තනායක පාරට බැස්සුවේද සජිත්ය. එජාප නායකයා වීමට සටන් කළ සජිත්ට උපනායකකම දුන් පසුව, රනිල් ළග වැඳවැටුණේ අප්පිරියා හිතෙන විදියටය. පාස්කු බෝම්බ පත්තු නොවන්නට මේ වනවිට සජිත් අගමැතිය. සිරිසේන ජනාධිපති පොදු අපේක්‍ෂකයා වී ඡුන්ද සටනේය. ඒ සිහින සැබෑ නොවූ සිරිසේන පින් පිරිහී අමාරුවෙන් හුස්ම ගනිමින් සිටියි. දැන් ඔහු කල්පනා කරන්නේ සජිත්ගේ කරේ නැග ශී‍්‍රලනිපයට දුන් ගේම එජාපයටත් දෙන්නටය. සජිත් මේ හදන්නේ සිරිසේනගේ බස් එකට එජාපය සමග ගොඩවන්නටය. එකෙකු පටවා අනෙකා තල්ලූ කරන වීල්බැරෝ දේශපාලනය අවසන් කිරීමට විසි පන්ලක්‍ෂයක් තීරණය කර හමාරය. x

x නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න

වීල්බැරෝ දේශපාලනය හෙවත් කොරා සහ අන්ධයා

0

සිරිසේන ජනාධිපති ලෙස පත් වුණේ එජාපයේ පැවති දුබලකම නිසාය. සිරිසේන ඊළග එජාප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා තේරීමට යාමට සභ්‍ය නිර්වචනයක් සෙවීම දුෂ්කරය. සජිත් හෝ සිරිසේන උනුන්ගේ කරේ නැග යාමේ වීල්බැරෝ දේශපාලනය සජිත්ගේ දේශපාලනයට හොඳම සාක්කියකි. රාජපක්‍ෂලා රනිල් සමග එක්ව සිරිසේනට අංචි අදිද්දී, සිරිසේන කොමිෂන් පත් කර රනිල් තුළ සැඟවී සිටි පල්හොරුන් දුසිම් ගණන් හෙළිකළේය. රනිල් කළේ සාධාරණ සමාජයක අපේක්‍ෂා බිල්ලට දෙමින් රාජපක්‍ෂලාගේ ¥ෂණ වංචා යටගැසීමය. වීරවංශ ජෝඩුව තැනූ කූට ලේඛන නඩුවත් යටපත් කරන තරමට රනිල් බිංදුවට වැටිණ. මේ කැත සෙල්ලමෙන් රටත් යහපාලනයත් අවුල් විය. සිරිසේන එජාපයට අත දැමීමට ගමේ කියන්නේ, ආ අතක් බලාගෙන යන්ට කීමය. සිරිසේන, ඔක්තෝබරයේ රටේ අගමැතිකම, බලයට කෑදර මහින්දගේ කරේ එල්ලීය. සිරිසේන නිදහසට කීවේ අගමැතිකම බාරගන්න කරු, සජිත් දෙදෙනාම අකමැති වුණා කියාය. සිරිසේනගේ ඔක්තෝ්බර හීනය හරහා පාර්ලිිමේන්තු ශක්තිය විනාශ කිරීමට, සිරිසේන-මහින්ද ඩබල සිය ¥ෂිත තක්කඩි ඉත්තන් මෙහෙයවනු ලෝකයම බලාසිටියහ. එදා යෝධ හයියෙන් සාර්ථකව ඒ භීෂණයට මුහුණ දුන්නේ කරු ජයසූරියයි.

එය නිරීක්‍ෂණය කළ බොහෝ දෙනා රටට සුදුස්සා කරු ජයසූරිය යයි කල්පනා කළහ. එවිට සමහරු ‘සුදුසු නම් තමයි. ජරා පප්පෙක්, හොරෙක් නම් නොවෙයි. ඒත් වයස..?’ කියා කතාව නතර කළහ. සිරිසේනලාගේ මහින්දලාගේ කුඩුකාරයන් ගංජාකාරයන් එතනෝල්කාරයන් පාර්ලිමේන්තු බිත්තියට හේත්තු කර ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයෙන් සාත්තු කළේ ඔය කියන වයසක කරු ජයසූරිය විසිනි. කරු ජයසූරියට වයස කීයද? 1940 ඔක්තෝබර් 24 වෙනි දින උපන් කරු ජයසූරියට 79කි. සාධාරණ සමාජයක් ව්‍යාපාරය කරු ජයසූරිය නම්කළේ 74 හැවිරිදිව සිටියදීය. 2018 ඔක්තෝබර් 26 වෙනිදා සිට අදටත් කරු හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්‍ෂණය කරන්නෙකුට කරු ජයසූරියගේ උප්පැන්න සහතිකයේ ඉලක්කම් කියවා බැලීමට හිතුණොත් ඒ ගැන කිසිවෙකු පුදුම විය යුතු නැත.

කරු ජයසූරිය නම් කතානායකවරයා එකී අර්බුද හමුවේ පනස්වියට ආසන්න පරිණත සද්දන්ත දේහධාරියෙකුගේ ජවයෙන් මනා පෞරුෂයකින් කි‍්‍රයාකරන නිසාය. කරු ජයසූරිය ජනවාරි ජයග‍්‍රහණයේ අනුභාවයෙන් තිරිහන් වුණා මිස මහලූ වී නැත. සත්‍යය එය වේ. නෙවිල් චෙම්බ්ලෙන් ගැහෙද්දී චර්චිල් මව්රටට කරගැසුවේ එහෙමය. ඒ විශිෂ්ට මිනිසුන්ගේ හැටිය. දැන් කරු ජයසූරිය නැවත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ලෝකයේ ආකර්ෂණය දිනාගනිමින් සිටී. හේතුව ලංකාවේ වර්තමාන විධායක ජනාධිපති නියමිත දේශපාලන බෙහෙත් මාත්තුව නො ගැනීමය.

එජාපයෙන් ජනාධිපති රේස් එකට සජිත් පේ‍්‍රමදාස දාන්නට 68 හැවිරිදි සිරිසේන, 86 හැවිරිදි මහල්ලෙකු සේ විකාරයෙන් දගලන්නේ මාත‍්‍රාව පිළිබඳ අවුලක් නිසාය. සිරිසේනට සාපේක්‍ෂව කරු ජයසූරිය ශක්තිමත්ය. ප‍්‍රබුද්ධය. කිසිවෙකුටත් ලෙහෙසියෙන් බිම හෙළිය නොහැකිය. හේතුව ඔහු යහපත් මිනිසෙකු නිසාය. සමහරු කරු ජයසූරිය එජාපය හැර ගොස් මහින්දට එකතුවීම ගැන දොස් කියති. කරු ආපසු එජාපයට ආවේ රනිල් ඉදිකළ වර්ණවත් නියෝජ්‍ය එජාප නායක තොරණ යටින් බව එජාප ඉතිහාසයේ සටහන්ව ඇත. රනිල් සිරිසේනට බය බව ප‍්‍රසිද්ධ රහසකි. එහෙත් එජාප, ශී‍්‍රලනිප පක්‍ෂ මෙන්ම රාජපක්‍ෂලා සිරිසේනලා රනිල්ලා ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන විසි පන්ලක්‍ෂයකට අධික බුද්ධිමත් පුරවැසියන් රනිල්ලාට, සිරිසේනලාට, රාජපක්‍ෂලාට එරෙහිව පෙළ ගැසී හමාරය. 2015 ජනවාරියේ 57 ලක්‍ෂයක් ගත් රාජපක්‍ෂලා තවමත් 49 ලක්‍ෂය ඉක්මවා යාමට අසමත්ව සිටිති. ඒ ජනවාරි 08 වෙනිදා ලැබූ අත්දැකීම නිසාය. මේ වනවිට සිරිසේන පාරට විසිවී හමාරය.


2015 ජනවාරි 8 වෙනිදා කරු ජයසූරියට රට භාරදුන්නා නම්, රටට මෙහෙම වෙන්නේ නැත. එහෙම කියන්නේ ඍෂි දැක්මෙන් නොවේ. සිරිසේන දික්කළ අගමැතිකම ප‍්‍රතික්‍ෂේප කළ සජිත් පේ‍්‍රමදාසට සාපේක්‍ෂවය. සජිත් සිරිසේනගේ ගොම්පස් අල්ලද්දී කරු, සිරිසේනට සාර්ථකව මුහුණ දෙමින් සිටියි. එජාපය දුර්වල කළ සිරිසේන අදටත් සජිත්ට අතිගරුය. ශී‍්‍රමත්ය. උතුමාණන්ය. එජාප ආණ්ඩුවට එරෙහිව ඕනෑ දෙයක් සිරිසේනට සජිත් ලවා කියවාගත හැකිය. ප‍්‍රතිත‍්‍රස්ත පනත ගැන සජිත් කළ නින්දිත ප‍්‍රකාශය එජාපය පාවාදීමකි.

සජිත්ට සමගාමීව, ඔක්තෝබර ආරාවුලේදී කරු ජයසූරිය හැසිරුණේ කෙසේද? 19 වෙනි සංශෝධනය හරහා සිරිසේන අඩපණ කොට, පාර්ලිමේන්තු පරමාධිපත්‍යය ආරක්‍ෂා කළේ කතානායක කරු ජයසූරිය විසිනි. එපමණක් නොවේ. අධිකරණයට තක්කඩි ඒජන්තයන් පත්කිරීමට කරු ජයසූරිය හරස් විය. ඔහු ඒ කැපකිරීම කළේ ජනවාරිය දිනාගත් 19 වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය, රටේ නීතිය පාවිච්චි කිරීමෙනි. ඔහු අදටත් ජනවාරි අපේක්‍ෂා වෙනුවෙන් පෙනීසිටියි. කරු ජයසූරියට සජිත්ට මෙන් සිරිසේනගේ කරේ නැගී බලයට එන්න උවමනාවක් අදටත් නැත.


සිරිසේන සහ සජිත් අතර, කරු ජයසූරිය සිටුවා වඩා උස කවුදැයි බලන්නේ කරු ජයසූරිය ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා නිසා නොවේ. එජාප තරුණ මන්තී‍්‍ර හෙෂාන් විතානගේ මාධ්‍යට පැමිණ අනාගතයේ ජනාධිපති අගමැති කතානායක තනතුරු සඳහා කරු රනිල් සජිත් මිස, වෙන කිසිවෙකු නම් නොකරන බවට කළ ප‍්‍රකාශය නිසාය. ඒ නම් අතර කියැවෙන සජිත් පේ‍්‍රමදාස එජාප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා කිරීමට සිරිසේන, මලික් සමරවික‍්‍රමලා සමග උගුල් අටවමින් සිටියි. සිරිසේන එජාපයේ රනිල්ට කැමති නැත. කතානායක කරුට කැමති නැත. ඒ ඇයි? ඒ එජාපය කෙරෙහි සිරිසේන තුළ පවත්නා වෛරය නිසාය. අදටත් එජාපයේ හතලිස් ලක්‍ෂයක් දෙනා නිවැරදි මිනිසෙකු තේරීමට බලාසිටිති. 2010 පොන්සේකා ශක්තිමත් කළේද, 2015 සිරිසේන ගොඩදැම්මේද රනිල් පි‍්‍රය නොකරන ඒ එජාප යෝධ ශක්තියයි. සමහරුන් කියන්නේ ගම සජිත්ට කියාය. 2018 පෙබරවාරියේ ඔය කියන ගම සිටියේ මහින්ද සමගය. ලංකාවේ ගම යනු හම්බන්තොට නම්..? සිරිසේන සජිත් හරහා එජාපයට වස පොවන්ට තැත් කරමින් සිටියි. සජිත් එජාපයට ආදරේ නම් ඔහු කවදාවත් සිරිසේනගේ කරේ යන්නේ නැත.


මේ ලංකාව විනාස කළේ වීල්බැරෝ දේශපාලනයයි. අප්පා පුතාත්, අයියා මල්ලීත්, මිනිහා ගෑනිත් ඔසවාගෙන යමින් රට අනාථ කළ වීල්බැරෝ දේශපාලනය තවත් මේ රටට අවශ්‍ය නැත. අවශ්‍ය හරි මොකක්ද යන්න මිස හරි මොකාද යන්න නොවේ. සිරිසේන සජිත් කර තබාගෙන යාම වීල්බැරෝ දේශපාලනයේ අවසාන ජවනිකාව වේ. විශේෂ කැබිනට් රැුස්වීමේදී සිරිසේන, රාජපක්‍ෂලාට ඉඩක් දෙන්නේ නැත කීවේ සජිත් උස්සා එජාපය පොළොවේ ගැසීමටය. සිරිසේන මේ එන්නේ තමන්ට අවනත පගර ජනාධිපතියෙකු පත්කර ගැනීමටය. රටේ මිනිස්සු නැවත සිරිසේනගේ ඇතිල්ලූණ සජිත්ලාට රට බාරදෙන්නේ නැත. සිරිසේනගේ කතාව ඇසූ අජිත් පෙරේරා ෂඞ් වර්ණයෙන් බබලන්නට විය. පක්‍ෂයට පෙර අජිත් සිරිසේන සමග වැට පැන හමාරය. සජිත්ගේ ලණු කෑ තිස්ස අත්තනායකත් මෙවැනි තොරොම්බෝලයකි. සිරිසේන නිසා ශී‍්‍රලනිපයත්, රනිල් නිසා එජාපයත් මහින්ද නිසා පොහොට්ටුවත් ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන විසි පන්ලක්‍ෂයකට ආසන්න සිවිල් සමාජය මේ නාඩගම දෙස බලා සිටියි. පාස්කු සද්දය පැහැදිලිවම රාජපක්‍ෂලාගේය. පාස්කු බෝම්බ පේළිය නොවන්නට රාජපක්‍ෂ කෙනෙකු නැති ජනාධිපති මැතිවරණයේ සිරිසේන තනි අස්පයා වී, අගමැති වූ සජිත් සමග රට වටේ දුවන්නට නියමිතව තිබිණ. රාජපක්‍ෂලාට පින් සිද්ධ වෙන්න සියල්ල කනපිට පෙරළී සිරිසේනට බිංදුව වැටී ඇත. සිරිසේන එජාපයට තෝරාදෙන ජනාධිපති අපේ්ක්‍ෂකයා රණසිංහ පේ‍්‍රමදාසගේ පුතාය. සිරිසේන යමෙකු තේරුවොත් ඉවරය. ඔහු වැඩ කරන්නේ සිය තුන්වෙනි ජනාධිපති ලේකම් සමගය.

ශාන්ත කෝට්ටේගොඩ පස්වෙනි ආරක්‍ෂක ලේකම්ය. දැන් ඉන්නේ කීවෙනි පුද්ගලික ලේකම්ද යන්න සිරිසේනටවත් මතක නැත. නිසි පුද්ගලයන් තෝරාගැනීමටත් බුද්ධියක් නැති සිරිසේන, එජාපයට ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා තේරීම උම්මග්ග ජාතකයේ පිංගුත්තරයා ගහට නැංගා වාගේය. 2015දී හොඳම අශ්වයා කරු ජයසූරිය විය. ඒ තේරීම කළේ මාදුළුවාවේ සෝභිත හාමුදුරුන් සමග සිටි ජනවාරි කි‍්‍රයාධරයන්ය. එහිදී හෙනහුරා වුණේ කවුදැයි රටම දනිති. උද්ධච්ඡුකමත් මෝඩකමත් නිසා හත්පොළේ ගාගත් සිරිසේනගේ කට නිසා සජිත්ගේ දේශපාලනය අප්පුවා රජවුණා වැනි තවත් කතාවකි. සජිත් ගැන කෙරෙන මේ විවේචන ඔහු සිරිසේනගේ ඇතිල්ලීමට වඩා රණසිංහ පේ‍්‍රමදාසගේ පුතා වීම නිසාය. විධායක ජනාධිපති වූ රණසිංහ පේ‍්‍රමදාස 15 වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් අපේ පාර්ලිමේන්තු බහුතරයට කළ හූනියම නිසා 1988න් පසුව පත්වූ හැම ආණ්ඩුවම බෙලහීන විය.

මෙතැන් සිට මහ පේ‍්‍රමදාස එජාපයට කළ විනාසය විස්තර කෙරෙයි. 88-89 ආරාවුල අධ්‍යයනය කළ, එජාප ප‍්‍රබලයෝ තෙවනවර තරග කරන්නැයි ජේආර්ගෙන් ඉල්ලා සිටියහ. යෝජනාව ගෙනා ලයනල් ජයතිලකද, ස්ථීර කළ මෙරිල් කාරියවසම්ද නොහඳුනන තුවක්කුකරුවන් අතින් ඝාතනය වූහ. ඉන් පසුව රට පුරා ජේආර් මරමු යයි කහපාට පැල්ලමක් මැද රතුපාට අකුරෙන් ලියූ පෝස්ටර් අලවා තිබිණ. බුද්ධි අංශ වාර්තා කළේ ඒ පෝස්ටර් ජවිපෙ නොවන බවය. පසුව ඇලෝසියස් නම් තක්කඩියෙකුගේ ගෝලබාලයෝ ඊට කොටුවූහ. උපාලි විජේවර්ධනගේ ගුවන් යානයට පාර්සලයක් භාරදීමේ කතාවටත් ඇලෝසියස් ගෝලයෙකු සහභාගි වී ඇත. පේ‍්‍රමදාස පැරැුද්දීමට කළ යෝජනාව අසා ගාමිණී දිසානායක කීවේ ඉතිහාසය අපව නිදහස් කරාවියි කියාය. ඉතිහාසය ගාමිණී දිසානායකලා නිදහස් කළාට ඉතිහාසය පේ‍්‍රමදාසලාට සමාව දෙන්නේ නැත. දිය යුතුද නැත. ජනාධිපතිවූ පේ‍්‍රමදාස පළමුව ගාමිණී දිසානායකගේද දෙවනුව ඇතුළත්මුදලිගේද බෙලි කපා පාරට විසිකළේය.

පේ‍්‍රමදාස විනාස කළ එජාපය අදත් පාරේය. මහ පේ‍්‍රමදාස බලයට පත්ව, රටත් එජාපයත් විනාස කළේ එසේය. සිරිසේන සජිත් කරේ තියාගන්නේ ඒ ටික හිතේ තියාගෙනය. මේ ටික කියවන කෙනෙකු සිරිසේන ගැන පුදුමවෙනු ඇත. එහිි පුදුමයක් නැත. බුදුවෙන්න බැරිවූ දේවදත්ත කළේ බුදුන් වහන්සේට ගල් පෙරළීමය.

යහපාලන දේශපාලනයේ දේවදත්තයා කවුදැයි රටම දනිති. සිරිසේන මහලේකම් තෙක් ඔසවාගෙන ආ ශී‍්‍රලනිපයට පස්ස පෙන්නා 2015 පෙරළියට එක්විය. පාස්කු ප‍්‍රහාරය සම්බන්ධ තේරීම් කාරක සභාව සිරිසේනගේ රෙදි ගලවා අවසන්ය. දැන් රජ්ජුරුවෝ හෙථවෙන්ය. එජාපයේ ඡුන්දවලින් ඉහළට එසවුණ සිරිසේන ඔක්තෝබරයේ මහින්ද අගමැති කිරීම පොලොන්නරු භාෂාවෙන් කීවොත් කෑ පතේ පැහැරීමකි. ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල සිරිසේනට ලංකාවේ මහා සම්මත පක්‍ෂ දෙකම රතු කාර්ඞ් පෙන්නා හමාරය. සජිත්ගේ අප්පා පළමුව කම්කරු නායක ඒඊ ගුණසිංහගේ බෙල්ල කැපීය. ඊළගට ඩඞ්ලිගේ බෙල්ලේ එල්ලූණේය. ඉන්පසුව ජේආර්ට එරෙහිව නියතපාලලා උසිගන්වා එජාප පතාකයන් පිරිසක් පාරට ඇදදැම්මේය.

තිස්ස අත්තනායක පාරට බැස්සුවේද සජිත්ය. එජාප නායකයා වීමට සටන් කළ සජිත්ට උපනායකකම දුන් පසුව, රනිල් ළග වැඳවැටුණේ අප්පිරියා හිතෙන විදියටය. පාස්කු බෝම්බ පත්තු නොවන්නට මේ වනවිට සජිත් අගමැතිය. සිරිසේන ජනාධිපති පොදු අපේක්‍ෂකයා වී ඡුන්ද සටනේය. ඒ සිහින සැබෑ නොවූ සිරිසේන පින් පිරිහී අමාරුවෙන් හුස්ම ගනිමින් සිටියි. දැන් ඔහු කල්පනා කරන්නේ සජිත්ගේ කරේ නැග ශී‍්‍රලනිපයට දුන් ගේම එජාපයටත් දෙන්නටය. සජිත් මේ හදන්නේ සිරිසේනගේ බස් එකට එජාපය සමග ගොඩවන්නටය. එකෙකු පටවා අනෙකා තල්ලූ කරන වීල්බැරෝ දේශපාලනය අවසන් කිරීමට විසි පන්ලක්‍ෂයක් තීරණය කර හමාරය. x

x නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න

අනගාරික ධර්මපාල නැවත කියවමු 3

0

පසුගිය සතියෙන්

අනගාරික ධර්මපාලට මිතුරන් සිටියේ අතලොස්සකි. එහෙත් සතුරෝ නම් ඕනෑතරම් සිටියෝය. උපන්බිම අතහැර විවාසිතව කල්කටාවේ දවස ගෙවන්නට සිදුවූයේ මේ සතුරන් නිසාය. මේරි රොබින්සන් ෆොස්ටර්ගේ බූදලයෙන් ධර්මපාලට වෙන් කර තිබූ කොටස ඔහුට අහිමි කරවන්නටත් මේ සතුරෝ මාන බැලූහ. ෆොස්ටර් බූදලයේ බාරකාරයා ලෙස කටයුතු කළ තැනැත්තා ආණ්ඩුකාරයාගේ ලේකම්ට මෙසේ ලීවේය:


පවතින තත්ත්වය ගැන එන්ගලන්තයේ සිටින මගේ මිතුරෙකු සමග වාර ගණනාවක්ම සාකච්ඡුා කොට ඇත්තෙමි. ශ‍්‍රී ලංකාවේ සිවිල් සේවයේ නිරතව සිටි ඇලෙක්සැන්ඩර් නම් මහතෙක් මගේ මිතුරාට මතු සඳහන් තොරතුරු සපයා තිබේ. ධර්මපාල, ෆොස්ටර් හිතූ තාලේ පුද්ගලයෙකු නොවේ. ධර්මපාල තම පරිහරණය සඳහා ෆොස්ටර් මහත්මියගෙන් ලැබුණු මුදල් හිතුමනාපෙට වියදම් කරයි. නමුත් ඒ මුදල් ඔහුට ලැබී තිබෙන්නේ ඔහු සම්බන්ධ වී සිටින ආයතන වැඩිදියුණුකිරීම සඳහාය.

14
මුදල් අවභාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් අනගාරික ධර්මපාල වෙත එල්ල කර තිබෙන චෝදනාව, එනම් ‘කිිසිම විදියකින් විශ්වාස කරන්නට බැරි පුද්ගලයෙක්ය’ යන චෝදනාව, ඇත්තෙන්ම පදනම් විරහිත හා ආරංචිමාත‍්‍රය ගුරුකොටගත් කතාවකි. ධර්මපාල සමග තරගවැදී සිටි වෙනත් කාරකාදීහු සහ දේහයෝ 1930 වසරේ අවසාන භාගයේදී ධර්මපාලට මේ සා අරමුදලක් ලැබීම ගැන ඊර්ෂ්‍යාවෙන් පසුවූහ. සදාතන බෞද්ධ කුලාගම නම් සංවිධානය නියෝජනය කළ සී කේ රත්වත්තේ සහ සාරා සී සොයිසා යන දෙදෙනා බෞද්ධ බාලිකා පාසැලක් ගොඩනැගීම සඳහා ආධාර කරන්නැ’යි ෆොස්ටර් මහත්මියට ආයාචනා කළහ. එහෙත්, ඒ වනවිට ඇය මිය ගොස් සිටියාය. අනගාරික ධර්මපාල විදේශවල සංචාරය කරද්දීත්, ඔහුගේ අන්තිම කාලය කල්කටාවේ ගතකරද්දීත්, ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුව ඔහු දෙස ඇස ගසාගෙන සිටියේය. පොලීසිය විසින් ඔහුගේ ‘පිළිකුල්සහගත පුද්ගලික හැසිරීම’ ගැන කියමින් සැපයූ වාර්තා අතින් පයින් කරුණු ඇතුළත් කොට විකෘත කොට සැකසූ ඒවා හැටියට හඳුන්වත හැකිය. ‘ඔහුව සැකකරන්නේ කරුණු නැතුව නිරපරාදේ නොවේ. මහණ වී සිටින ඔහු සිය ශාසනයට ද නිගාදෙන පරිද්දෙන්, පිරිමි ළමයින් යොදවාගෙන සිය ලිංගික ආශාවන් සපුරා ගනී.’15 කෙසේවෙතත්, අනගාරික ධර්මපාලව අන්තරාවලෝකනයට භාජනය කළවිට ඔහු සිය සමලිංගික කාමාශාවන් සගවා ලූ කෙනෙකු හැටියට හඳුන්වාදෙන්නට බැරිය. එහෙත් ඔහුගේ ගුණ කීර්තනයේ යෙදෙන නූතන ධර්මපාල අනුකාරකයින් නම් ඒ කාරණා සගවන්නට නොගන්නා වෙහෙසක් නැත.16 ඇත්තෙන්ම මේ සමලිංගික ප‍්‍රවණතාවය බාගවිට ඔහු මුල්කාලවලදී ඇසුරු කළ සමහර ‘පරමවිඥානාර්ථවාදීන්’ ගෙන් ඔහුට බෝවූ දෙයක් වන්නටත් පිලිවන.

පෙර දවස 1889 දී ඔහු පරමවිඥානාර්ථවාදියෙකු වූ සී. ඩබ්. ලෙඞ්බීටර් සමග එකතු වී කොළඹ, පිටකොටුවේ, මැලිබන් වීදියේ, අංක 11 දරණ තැන නැවතී සිටිද්දී ඇතිවූ ‘කලබැගෑනිය’ ගැන සිය දිනපොතේ සටහනක් තබයි. ‘ඔහු ජිනරාජදාසව බලෙන් පැහැරගෙන ඇවිත් කාමරය තුළ සගවා තැබුවා. ජිනරාජදාසගේ පියා පතුරම් පිරැුවූ පිස්තෝලයකුත් අරගෙන උඩුමහලට කඩාපැන්නේ ලෙඞ්බීටර්ට වෙඩි තබන්නටයි. මම් මැදිහත්වෙලා බුද්ධිමත්ව සාකච්ඡුා කොට ඔහුගේ ප‍්‍රචණ්ඩගතිය පහකර දැම්මා. එදා මම් සී. ඩබ්. ලෙඞ්බීටර්ගේ ජීවිතය බේරුවා.’17 සිය ඇතුලාන්තය මැනවින් විදහා පෙන්වන ධර්මපාලගේ දිනපොත් පොලීසිය අතට පත්වූ විට ‘ඔහුගේ ස්වාභාවික නොවන ගතිපැවතුම්’ ගැන විමර්ෂණය කිරීමට පොලීසියට අවස්ථාව ලැබිණ. ලෙඞ්බීටර් ‘මදුරාසියේ සිටිද්දීත් මෙවැනිම අකරතැබ්බයකට මුහුණ පෑ විත්තිය’ පොලිසිය සොයාගත් බවත් ඒ අවස්ථාවේදී ලෙඞ්බීටර් බැලීමට බෞද්ධ භික්‍ෂූන් ද ගිය බවත් හෙලිදරව් විය.18 අනගාරික ධර්මපාල සිය දිනපොතේදී මෙසේ පාපොච්චාරණය කරයි: ‘1908 අවුරුද්දේ සිට මා ගත කළේ අනේකාකාර ජීවිතයක්. මම් 1907 ජනවාරි මාසයේ පටන් නරනාත් සමග ජීවත්වන්නට පටන් ගත්තා. එදා පටන් මගේ ජීවිතය කිඵටුයි.’19 බෙංගාලයේ බෞද්ධ පවුල් කීපයක්ම වාසය කළහ. ඔවුන් අතරින් ප‍්‍රමුඛ වූයේ බරුවා සහ මුඛර්ජි පවුල්ය. නරනාත් හෙවත් නරේශ් කුමාර් බුද්ධිමත් තරුණයෙකු වශයෙන් කැපී පෙණුනු අයෙකි. පසුව ඔහු කල්කටාවේ පුරපති තනතුරට ද පත් විය. අනගාරික ධර්මපාල ඔහු කෙරේ ආශාවෙන් මත්වී සිටි බව පැහැදිලිය. තරුණයා ඔහුව දකින්නට නොපැමිණි දවස්වල ධර්මපාල ශෝකභරිතව මන්දෝත්සාහිව කල් යැව්වේය. ‘ආදරණීය නරේශ්’ ගේ සාදර පැමිණීම ගැන දිනපොතේ මෙසේ සටහන් ගණනාවක් තබා තිබෙන බව පෙනේ. ‘නරේශ් අද මාව බලන්න පැමිණියේ නැහැ. ජීවිතේ හැටි ඔහොම තමයි.’20 නරේශ් විවාහ වූ විට අනගාරික ධර්මපාලට එය දරාගත නොහැකි තරමේ මානසික අර්බුදයක් බවට පත්විය. බිරිතනීන් විසින් අනගාරික ධර්මපාලට පමුණුවන ලද හිරිහැර ගැහැට අසාමාන්‍ය අපූර්ව ඒවා බව කිව යුතුය. 1915 කැරළි කෝලාහලවලට ඔහු සහභාගීවූ බවට තිබුණේ දුර්වල සාක්‍ෂි කීපයක් පමණි. විදේශීය විප්ලවවාදීන් සමග සම්බන්ධකම් පැවත්වූයේය

යන චෝදනාව ද ඒ හා සමාන විය. හැබැයි, ඔහු බිරිතනි පාලනය නිර්භය ලෙස ඉඳුරා ප‍්‍රතික්‍ෂේප කළේය: සූරාකෑම හැරෙන්නට අවුරුදු සිය ගණනක් තිස්සේ ජනයා වෙනුවෙන් කළ අන් කිසිදු යහපතක් නැත. ඔවුහු අබිං කෑම හඳුන්වා දුන්හ, මද්‍යපානය හඳුන්වා දුන්හ. ජනයාගේ සදාචාර ඇගැයුම් විනාශ කළහ. මහ පාරවල් රේල් පාරවල් හැදුවේ බිරිතනි වතුකාරයින්ගේ යහපතටය. ඔවුහු ජනයා සතු ඉඩකඩම් උදුරාගත්හ, එසේ කොට ඔවුන්ගේ කර්මාන්තය හා ගොවිතැන විනාශ කළහ. ජනයාව වහලූන් බවට පත් කළහ. අද ඒ ජනයා හාමතේ දවස ගතකරමින් සිටිති. සිංහලයන් කීපදෙනෙක් පමණක් මත්පැන් විකිණීමෙන් සල්ලි බාගේ මිට මෙළවාගෙන සිටිති.21 කිසිදු ජාතියකට නිදහසේ ජීවත්වන්නට බැරිනම් ඒ ජාතියට ශ්‍රේෂ්ඨ ජාතියක් වන්නට බැරි බව ඔහු කියා සිටියේ ස්වෛරීභාවය අත්පත් කරගත් රටවල් උදාහරණයට ගනිමින්ය. ‘වහලූන් හමුවේ කිසිදු ආර්ථික හෝ සමාජ හෝ ප‍්‍රගතිය ඇත්තක් බවට පත්වන්නේ නැත.’22 රටේ නිෂ්පාදනය කරන දේවල් සහ පිටරටින් ගෙන්වන දේවල් වෙනුවට තම රටේ දේවල් ආදේශ කරගැනීම අත්‍යවශ්‍යය. එයාකාරයෙන් දේශපාලන නිදහස අත්පත් කරගතයුතු බවට එකහෙළා දේශනා කරද්දී ස්වදේශ පාලනයක් පිිහිටුවා ගැනීම සඳහා ප‍්‍රචණ්ඩ හෝ නිර්ප‍්‍රචණ්ඩ හෝ වැඩපිළිවෙලක් ගැන ඔහු දේශනා කළේ නැත. ඔහු රාජ්‍යයට හමුදා විනයක් තිබීම අත්‍යවශ්‍ය යැයි කීවේය.

ථිනමිද්ධය හෙවත් උදාසීන කම්මැළිකම බෝවන්නේ එවැනි හමුදා විනයක් නැති විටකදී බව ඔහු කියා සිටියේය. ‘මිලිටරි විනයක් නැති ජාතිය මළ ජාතියකැ’යි ඔහු ලියා තැබුවේය.23 ඉදින්, එවැනි හේවා පන්නයක් සංවිධානය කරගන්නේ කෙසේදැ’යි යන කාරණය හමුවේ ඔහු මුණිවත රැුක්කේය. එහෙත්, බිරිතනීන්ට ඔහු අවකැපෙන කටෝර ප‍්‍රහාර එල්ල කරන අවස්ථාවලදී එවැනි සංකේතාත්මක විරෝධතාවන් ගැන සඳහන් කළේය: නීතියට ගරු කරන්නේ නැති පරසුද්දන් දුටුවාම උඹලා උන්ට තඩි බාපල්ලා. හැම ගේ මිදුලකම කෙහෙල් කඳන්වලින් පරසුද්දෙකුගේ පඹයෙක් හදලා, කලිසමක් ඌට අන්දවලා, උඹලාගේ ළමයි ඉස්සරහපිටදී ඌට තඩි බාපල්ලා. එවිට උඹලාගේ ළමයි ලොකුමහත් වුනාම පරසුද්දන්ට උනුත් තඩි බාවි.’24 ඉන්දියාවේ කල්කටාවේ ජීවත්වෙද්දී ලංකාවේ ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාර තැනට ධර්මපාල ලියූ ලිපිවලින් හෙලිදරව් වන්නේ එහිදී ඔහු ගත කළ එම ජීවිතය තුළ ගැබ්වූ කායික හා මානසික වශයෙන් ඔහු වින්ද වේදනා හා තැවුල්ය. ඒ වාගේම, ඔහු පිටරටවල සිටිද්දී ඔහු ගැන බිරිතනි ඔත්තු සේවා සොයා බැලූ විත්තිය ද රහසක් නොවේ. වොෂින්ටනයේ තිබූ බිරිතනි තානාපති කාර්යාලයට ඔහුගේ අමෙරිකා ගමන ගැන දැනුම් දෙන ලදුව අමෙරිකා රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ ඩබ්. ආර්. කාස්ල් විසින් සැපයූ වාර්තාවක මෙසේ සඳහන් කොට තිබේ: ‘ඔහු තම දහවල් කෑම සහ තේ සප්පායම් වන්නේ කිරා මහතාගේ ආපන ශාලාවෙන්ය. එවිට ඔහුට සහාය පළකරන ඔහුව අගේ කරන පිරිස් එතැනට රොක් වන්නාහ.’25 මෙයාකාරයෙන්, ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් බලාධිකාරීන් අනුගමනය කරන අනුන් කුලප්පු කිරීමේ ආන්දෝලනාත්මක කථාවලට, බිරිතනි නිලධර තන්ත‍්‍රයේ වර්ණනා හොරණෑව තුළ සිරකාරියක වී සිටින ඈන් බෙසන්ට් නෝනා උදාහරණයට ගනිමින්, ධර්මපාල එකී ආන්දෝලනාත්මක කථාවලට පිළිතුරු දුන්නේය. ඔහු තමාව අපකීර්තියට පත්කරවන කිසිදු ක‍්‍රියාවක නොයෙදී පූර්ණ නිශ්ශබ්දතාවයක් රැුක්කේය. හුදෙක් රුපියල් සිය ගණනක් වියදම් කිරීමෙන් තමා වෙනුුවෙන් ඉන්දීය පුවත්පත් තුළ ආන්දෝලනයක් පවත්වාගෙන යන්නට ඔහුට ඕනෑතරම් පුඵවන්කම තිබිණ.


බිරිතනීන්ගේ තේරුම් ගැනීමේ ශක්තිය මොට්ට එකක් බව කොයිකවුරුත් දන්නා කාරණාවකි. ඔවුන් දන්නේ දිගින් දිගටම ආන්දෝලනාත්මක කථා කියමින් අනුන් කුලප්පු කරවන්නටය. එංගලන්තය පුරාවටම ඔවුන් අනුගමනය කරන බිරිතනි ක‍්‍රමය ද එයයි.26
එහෙත් ඔහු සත්‍යයේ බලය ගැන, ආණ්ඩුකාර තැනගේ සම්මා සතිය හෙවත් හොඳ සිිහිය ගැන විශ්වාසය තැබුවේය.


1915 ට පෙරාතුව ලියන ලද ලිපි පදනම් කරගනිමින් තමාට දඩුවම් පමුණුවා තිබීම අයුක්තිසහගත යැයි ඔහු තර්ක කළේය. බිරිතනීන් නොවන අනෙකුත් උදවියගේ දුක්වේදනා නොතේරුම්ගන්නා තරමටම බිරිතනි ගතිසොබාව දරුණුද? මේ තරම් කෲර ලෙස මට සලකන්නට තරම් මා ඔවුනට කළ වරද කුමක්ද?27 1915 අවුරුද්දේ මාස ගණනාවක්ම ඉතා කිට්ටුවෙන් මා ගැන ඔත්තුකරුවන් ඔත්තු බැලූ නිසා මම් ගෙදර ආලින්දයටවත් නොගොස් කාමරයට ම වැදී දොරවසාගෙන සිටියෙමි.28 අවුරුදු දෙකයි හාරමාසයකට පසුව මෙයාකාරයෙන් ජීවත්වීම නිසා ශරීර සෞඛ්‍යය පිරිහි ධර්මපාල සැබෑ ලෙසම රෝගියෙකු බවට පත් විය.29 තමා ඇති කරනවා යැයි කියන බලපෑම පිලිබඳව ඔවුන් දරණ තක්සේරුවේ අමනකම ගැන ධර්මපාල 1917 දී ආණ්ඩුකාර තැනට මෙසේ ලියා යැවුවේය: කරුණාභරිත ශ‍්‍රීමතාණෙනි, විශ්වාසයෙන් යුතුව ලියා දන්වන වගනම්, මිලියන 400 ජනතාවකගේ කැමැත්ත මත වැජඹෙන, හිරු කිසිදා නොබසින, යෝධබල බිරිතනි අධිරාජ්‍යයට කුමනාකරයේ හෝ තුවාලයක් කිරීමට මට පුඵවන්කමක් ඇත්තේ නැත.

30
ඊළග අවුරුද්දේ ඔහු විමසා සිටියේ කැරළි කෝලාහලවලට පටලවා තිබූ අනෙකුත් උදවිය නිදහස් කොට යවා තිබෙද්දී ඔහුට පමණක් තවම නිදහස ලබා දී නැත්තේ ඇයි ද කියාය. ‘මට ඇත්තෙන්ම නිදහසක් නැද්ද?...... මට විප්ලවයක් කිරීමට පුඵවන්කමක් තිබෙනවා කියා ඔබ තවමත් විශ්වාස කරනවාද?31 අනගාරිකගේ පැත්තෙන් ගත්කල, බිරිතනීන් විෂයෙහි ඔහුට තිබුණේ් තල දෙකක මනස ක‍්‍රියාත්මක වන කුතුහලකාරි මනෝ දෙබිඩියාවකි. ඔහු තම සිංහල පුවත්පතෙන් යටත්විජිත පාලකයන්ට දිගට හරහට පහර දෙමින් ස්වදේශ පාලනය අගය කරන අතරේ ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාරයාට ලියන ලියුම්වලදී ඉංගී‍්‍රසි පාලනයට තමා දක්වන පූර්ණ අනුකූලතාවය මනාව ප‍්‍රදර්ශනය කළේය. එහිදී ඔහු ප‍්‍රදර්ශනය කළේ කුහකකම නොවේ, ඔහු අනුගමනය කළේ වංචක ධර්මයක් නොවේ. බලධාරීන් ඉදිරියේ තමාට එරෙහිව තම සතුරන් නොයෙකුත් ආකාරයෙන් රාජ්‍යද්‍රෝහී චෝදනා නගා ඒවා ප‍්‍රචාරය කරන බව ඔහු දැන සිටියේය. ‘සිංහල බෞද්ධයා බොරැුක්කෙන්ම බි‍්‍රතාන්‍ය පාලනයට පක්‍ෂපාතය. බිරිතනි පාලකයන් දිවයින අතැර දමා යනු ඇතැ’යි අප හීනෙන්වත් සිතන්නේ නැත. නමුත් අප ප‍්‍රාර්ථනා කරන්නේ ඓතිහාසික සිංහල වර්ගයාව බිරිතනීන් හොඳහැටි රැුකබලාගනීවී කියාය.’32 ධර්මපාල මෙයාකාරයෙන් සිතන්නට ආරම්භක ජවය ලබාගන්නේ, ‘බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය ආත්මකේන්ද්‍රීය එකක් නොවේ, නමුත් යුරෝපීය ශිෂ්ටාචාරය පුද්ගල කේන්ද්‍රීය එකකි,’ යන න්‍යායික ස්ථාවරයෙනි.33 ඔහු ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාර තැනට මෙසේ ආයාචනා කරයි: ‘උතුමාණෙනි, මට අවස්ථාවක් දෙන්න. සත්පුරුෂ පංචම ජෝජ් රජ්ජුරුවන්ට මතුළ තිබෙන බලවත් පක්‍ෂපාතකම අගේට පෙන්වන්නම්.’34 උතුමාණන් ලෙඩගානේ වැටී සිටින විත්තිය ආරංචි වූ විට උතුමාණන් වෙනුවෙන් කල්කටාවේ පන්සලේ දිගාසිරි පූජාවක් පවත්වන්නටත් ධර්මපාල සැලසුම් කළේය.

35 දහවලේ විවේක සුවයෙන් ඇල වී සිටිද්දී මම් හීනෙන් දුටුවා පරලෝ සැපත් එඞ්වඞ් රජ්ජුරුවෝ සමග මම හවස තේ බොමින් සාමිචියේ යෙදී සිටිනවා. එතුමාණෝ චෝදනා කළා මණ්ඩපය හොඳට ගොඩනගා නැති විත්තිය. මම් පොරොන්දු වුනා එතුමාගේ පුත‍්‍රයා ඉන්දියාවේ සංචාරයට පැමිණෙන විට මහ පිට්ටනිය මැද අලංකාර මණ්ඩපයක් තනන බවට.36 මේ කුඩා ලිිපියේ පරමාර්ථය අනගාරික ධර්මපාල චරිතය පුරාවට විසිරී තිබෙන, ඔහුගේ යටත්විජිත විරෝධය/‘විදේශීය සුද්දන්’කෙරෙහි ඔහු තුළ පැවති ආකර්ෂණය/ඔහුගේ තාපස ව‍්‍රතය/ඔහුගේ රාගික ආශාවන් ආදිය කේන්ද්‍රකොටගෙන පැන නැගී තිබෙන, ප‍්‍රතිවිරෝධතා සමනය කිරීම නොවේ. අනගාරික ධර්මපාල හෙවත් පැවිදි සිරි දේවමිත්ත සිය මරණයට තුන්අවුරද්දකට පෙරාතුව 1930දී උපසම්පදාව ලබද්දී කියා සිටියේ, ‘මෙලොවදී පරිපූර්ණ සුවිශුද්ධ ජීවිතයක් ගත කිරීමෙන්, මෙලොවදී පරිපූර්ණ සවිඥානකත්වයක් රැුකගැනීමෙන් අනන්ත වූ සන්තුෂ්ටිය උදාකරගත හැකි බව බුුදුන්වහන්සේ දේශනා කළහ’ යනුවෙනි.37 එසේ කියද්දී ඔහු මෙලොව යනුවෙන් අවධාරණය කළේ ‘එදිනෙදා ගතකරන ජීවිතය’ යන්නයි. ධර්මපාල වූකලි ලෞකික තාපසවාදයේ චෛතසික විසින් පේ‍්‍රරණය වූ මුල්කාලීන කැල්වින්වාදී ප‍්‍රතිසංස්කාරකයින්ගේ නූතන සමකාර්යධරයෙකු හා ප‍්‍රතිරූපකයෙකු හැටියට යෝජනා වී තිබේ.38 ධර්මපාල ප‍්‍රායෝගික දේශපාලනයෙන් වැළකුනා පමණක් නොව ලංකා ජාතික කොන්ග‍්‍රසය සමග හාදකම් පැවැත්වූයේ ද නැත. ඒ කෙසේවෙතත්, කල්ගතවත්ම ඔහු මහා දරුණු මායාහරණයකට ද භාජනය විය.

‘අද දවසේ බුද්ධාගමට මිතුරන් නැත. හැමෝම වස්තු සම්පත් හා රතිය හඹා දුවයති.’39 ‘බයස්කෝප් ජනයා’ ඇතුඵව හැමෝම ඒ පස්්සේ දුව යති.40 එස්. ඩබ්. ආර්. ඞී. බණ්ඩාරනායක අනගාරික ධර්මපාලගේ අධිකාරී බලය හා වගකීම උරුමකරගත් අයෙකු ලෙස සඳහන් වී තිබේ.41 එහෙත්, මේ ස්ථාවරය විවාදයට තර්කයට භාජනය විය යුතුය. එක්තරා අර්ථයකින් ගත්කල, ධර්මපාල දැඩි පුද්ගලවාදියෙකි. ඔහු සියඵ පැවිද්දන්ටත් උපාසිකයින්ටත් ගර්හා කළේය, නින්දා අපහාසයෙන් හෙළා දැක්කේය. භික්‍ෂුත්වයෙන් තමා කැපී පෙනෙන ලෙස වෙනස් කොට හඳුනාගැනීම සඳහා රබින්ද්‍රනාත් තාගෝර් සහ ආනන්ද කුමාරස්වාමි වැන්නන් අනුගමනය කරමින් ටෝගාවකින් සැරසුනේය.

ඇත්තෙන්ම, එය ධර්මපාල ජීවිතයේ හැරවුම් ලක්‍ෂ්‍යයකි. කෙනෙකු අඳින්නට තෝරා ගන්නා ඇඳුම කෙනෙකුගේ පෞරුෂත්වයේ මුරලකුණ යැයි කියැවේ.42 බණ්ඩාරනායක සිය ඇඳුම ලෙස තෝරාගත්තේ ග‍්‍රාමීය ධනේශ්වරය අඳින ඇඳුම්ය, ග‍්‍රාමීය නායකයන් අඳින ඇඳුම්ය. සිංහල මහා සභාවට නායකත්වය දෙමින් සිටිද්දීම බණ්ඩානායක ලංකා ජාතික කොන්ග‍්‍රසය හා එකතුවන්නට සූදානමින් පසු වූ අතර අන්තිමේදී සම්ප‍්‍රදායික වාමාංශය සමග ගිවිසුමක් අත්සන් කරන්නටත් තමිල් ජනයා වෙනුවෙන් සහන සලසන්නටත් එකග විය. බණ්ඩාරනායකගේ මෙම උපාය උපක‍්‍රමවල අසාර්ථකත්වය තහවුරුවූයේ 1958 ඇතිවූ ජාතිවාදී කලකෝලාහලය ඔහුවම මරාදැමීම විසින්ය. බණ්ඩාරනායක මුහුණ දුන් ප‍්‍රතිවිරෝධතා අද දවසේ ආණ්ඩුවලටත් උරුම වී තිබේ.43 ‘බයිස්කෝප් හා ටීවී බලන ජනයා’ විසින් හඹා යන ඒ ලෞකික ආශ්වාද ලෙහෙසියෙන් පහසුවෙන් අධ්‍යාත්මික වශයෙන් අභිනිෂ්ක‍්‍රමණයට භාජනය කරනු බැරිය. මෙකියන ලෞකික තාපසවාදය යුරෝපය තුළ ජයග‍්‍රාහීවූයේ ජනවාර්ගික වශයෙන් අන්‍යකාරව මතුවූ විරෝධාකල්ප හේතුවෙන්ය, ජපානය තුළ එය ප‍්‍රචලිත වූයේ තොකුගාවා කාල පරිච්ෙඡ්දයේදීය.44 එහෙත් ශ‍්‍රි ලංකාව තුළ නම් එය ජයග‍්‍රාහී වූයේ නැත.x

x රංජිත් පෙරේරා

ඉතිරි කොටස ලබන සතියේ

අනගාරික ධර්මපාල නැවත කියවමු 3

0

පසුගිය සතියෙන්

අනගාරික ධර්මපාලට මිතුරන් සිටියේ අතලොස්සකි. එහෙත් සතුරෝ නම් ඕනෑතරම් සිටියෝය. උපන්බිම අතහැර විවාසිතව කල්කටාවේ දවස ගෙවන්නට සිදුවූයේ මේ සතුරන් නිසාය. මේරි රොබින්සන් ෆොස්ටර්ගේ බූදලයෙන් ධර්මපාලට වෙන් කර තිබූ කොටස ඔහුට අහිමි කරවන්නටත් මේ සතුරෝ මාන බැලූහ. ෆොස්ටර් බූදලයේ බාරකාරයා ලෙස කටයුතු කළ තැනැත්තා ආණ්ඩුකාරයාගේ ලේකම්ට මෙසේ ලීවේය:


පවතින තත්ත්වය ගැන එන්ගලන්තයේ සිටින මගේ මිතුරෙකු සමග වාර ගණනාවක්ම සාකච්ඡුා කොට ඇත්තෙමි. ශ‍්‍රී ලංකාවේ සිවිල් සේවයේ නිරතව සිටි ඇලෙක්සැන්ඩර් නම් මහතෙක් මගේ මිතුරාට මතු සඳහන් තොරතුරු සපයා තිබේ. ධර්මපාල, ෆොස්ටර් හිතූ තාලේ පුද්ගලයෙකු නොවේ. ධර්මපාල තම පරිහරණය සඳහා ෆොස්ටර් මහත්මියගෙන් ලැබුණු මුදල් හිතුමනාපෙට වියදම් කරයි. නමුත් ඒ මුදල් ඔහුට ලැබී තිබෙන්නේ ඔහු සම්බන්ධ වී සිටින ආයතන වැඩිදියුණුකිරීම සඳහාය.

14
මුදල් අවභාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් අනගාරික ධර්මපාල වෙත එල්ල කර තිබෙන චෝදනාව, එනම් ‘කිිසිම විදියකින් විශ්වාස කරන්නට බැරි පුද්ගලයෙක්ය’ යන චෝදනාව, ඇත්තෙන්ම පදනම් විරහිත හා ආරංචිමාත‍්‍රය ගුරුකොටගත් කතාවකි. ධර්මපාල සමග තරගවැදී සිටි වෙනත් කාරකාදීහු සහ දේහයෝ 1930 වසරේ අවසාන භාගයේදී ධර්මපාලට මේ සා අරමුදලක් ලැබීම ගැන ඊර්ෂ්‍යාවෙන් පසුවූහ. සදාතන බෞද්ධ කුලාගම නම් සංවිධානය නියෝජනය කළ සී කේ රත්වත්තේ සහ සාරා සී සොයිසා යන දෙදෙනා බෞද්ධ බාලිකා පාසැලක් ගොඩනැගීම සඳහා ආධාර කරන්නැ’යි ෆොස්ටර් මහත්මියට ආයාචනා කළහ. එහෙත්, ඒ වනවිට ඇය මිය ගොස් සිටියාය. අනගාරික ධර්මපාල විදේශවල සංචාරය කරද්දීත්, ඔහුගේ අන්තිම කාලය කල්කටාවේ ගතකරද්දීත්, ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුව ඔහු දෙස ඇස ගසාගෙන සිටියේය. පොලීසිය විසින් ඔහුගේ ‘පිළිකුල්සහගත පුද්ගලික හැසිරීම’ ගැන කියමින් සැපයූ වාර්තා අතින් පයින් කරුණු ඇතුළත් කොට විකෘත කොට සැකසූ ඒවා හැටියට හඳුන්වත හැකිය. ‘ඔහුව සැකකරන්නේ කරුණු නැතුව නිරපරාදේ නොවේ. මහණ වී සිටින ඔහු සිය ශාසනයට ද නිගාදෙන පරිද්දෙන්, පිරිමි ළමයින් යොදවාගෙන සිය ලිංගික ආශාවන් සපුරා ගනී.’15 කෙසේවෙතත්, අනගාරික ධර්මපාලව අන්තරාවලෝකනයට භාජනය කළවිට ඔහු සිය සමලිංගික කාමාශාවන් සගවා ලූ කෙනෙකු හැටියට හඳුන්වාදෙන්නට බැරිය. එහෙත් ඔහුගේ ගුණ කීර්තනයේ යෙදෙන නූතන ධර්මපාල අනුකාරකයින් නම් ඒ කාරණා සගවන්නට නොගන්නා වෙහෙසක් නැත.16 ඇත්තෙන්ම මේ සමලිංගික ප‍්‍රවණතාවය බාගවිට ඔහු මුල්කාලවලදී ඇසුරු කළ සමහර ‘පරමවිඥානාර්ථවාදීන්’ ගෙන් ඔහුට බෝවූ දෙයක් වන්නටත් පිලිවන.

පෙර දවස 1889 දී ඔහු පරමවිඥානාර්ථවාදියෙකු වූ සී. ඩබ්. ලෙඞ්බීටර් සමග එකතු වී කොළඹ, පිටකොටුවේ, මැලිබන් වීදියේ, අංක 11 දරණ තැන නැවතී සිටිද්දී ඇතිවූ ‘කලබැගෑනිය’ ගැන සිය දිනපොතේ සටහනක් තබයි. ‘ඔහු ජිනරාජදාසව බලෙන් පැහැරගෙන ඇවිත් කාමරය තුළ සගවා තැබුවා. ජිනරාජදාසගේ පියා පතුරම් පිරැුවූ පිස්තෝලයකුත් අරගෙන උඩුමහලට කඩාපැන්නේ ලෙඞ්බීටර්ට වෙඩි තබන්නටයි. මම් මැදිහත්වෙලා බුද්ධිමත්ව සාකච්ඡුා කොට ඔහුගේ ප‍්‍රචණ්ඩගතිය පහකර දැම්මා. එදා මම් සී. ඩබ්. ලෙඞ්බීටර්ගේ ජීවිතය බේරුවා.’17 සිය ඇතුලාන්තය මැනවින් විදහා පෙන්වන ධර්මපාලගේ දිනපොත් පොලීසිය අතට පත්වූ විට ‘ඔහුගේ ස්වාභාවික නොවන ගතිපැවතුම්’ ගැන විමර්ෂණය කිරීමට පොලීසියට අවස්ථාව ලැබිණ. ලෙඞ්බීටර් ‘මදුරාසියේ සිටිද්දීත් මෙවැනිම අකරතැබ්බයකට මුහුණ පෑ විත්තිය’ පොලිසිය සොයාගත් බවත් ඒ අවස්ථාවේදී ලෙඞ්බීටර් බැලීමට බෞද්ධ භික්‍ෂූන් ද ගිය බවත් හෙලිදරව් විය.18 අනගාරික ධර්මපාල සිය දිනපොතේදී මෙසේ පාපොච්චාරණය කරයි: ‘1908 අවුරුද්දේ සිට මා ගත කළේ අනේකාකාර ජීවිතයක්. මම් 1907 ජනවාරි මාසයේ පටන් නරනාත් සමග ජීවත්වන්නට පටන් ගත්තා. එදා පටන් මගේ ජීවිතය කිඵටුයි.’19 බෙංගාලයේ බෞද්ධ පවුල් කීපයක්ම වාසය කළහ. ඔවුන් අතරින් ප‍්‍රමුඛ වූයේ බරුවා සහ මුඛර්ජි පවුල්ය. නරනාත් හෙවත් නරේශ් කුමාර් බුද්ධිමත් තරුණයෙකු වශයෙන් කැපී පෙණුනු අයෙකි. පසුව ඔහු කල්කටාවේ පුරපති තනතුරට ද පත් විය. අනගාරික ධර්මපාල ඔහු කෙරේ ආශාවෙන් මත්වී සිටි බව පැහැදිලිය. තරුණයා ඔහුව දකින්නට නොපැමිණි දවස්වල ධර්මපාල ශෝකභරිතව මන්දෝත්සාහිව කල් යැව්වේය. ‘ආදරණීය නරේශ්’ ගේ සාදර පැමිණීම ගැන දිනපොතේ මෙසේ සටහන් ගණනාවක් තබා තිබෙන බව පෙනේ. ‘නරේශ් අද මාව බලන්න පැමිණියේ නැහැ. ජීවිතේ හැටි ඔහොම තමයි.’20 නරේශ් විවාහ වූ විට අනගාරික ධර්මපාලට එය දරාගත නොහැකි තරමේ මානසික අර්බුදයක් බවට පත්විය. බිරිතනීන් විසින් අනගාරික ධර්මපාලට පමුණුවන ලද හිරිහැර ගැහැට අසාමාන්‍ය අපූර්ව ඒවා බව කිව යුතුය. 1915 කැරළි කෝලාහලවලට ඔහු සහභාගීවූ බවට තිබුණේ දුර්වල සාක්‍ෂි කීපයක් පමණි. විදේශීය විප්ලවවාදීන් සමග සම්බන්ධකම් පැවත්වූයේය

යන චෝදනාව ද ඒ හා සමාන විය. හැබැයි, ඔහු බිරිතනි පාලනය නිර්භය ලෙස ඉඳුරා ප‍්‍රතික්‍ෂේප කළේය: සූරාකෑම හැරෙන්නට අවුරුදු සිය ගණනක් තිස්සේ ජනයා වෙනුවෙන් කළ අන් කිසිදු යහපතක් නැත. ඔවුහු අබිං කෑම හඳුන්වා දුන්හ, මද්‍යපානය හඳුන්වා දුන්හ. ජනයාගේ සදාචාර ඇගැයුම් විනාශ කළහ. මහ පාරවල් රේල් පාරවල් හැදුවේ බිරිතනි වතුකාරයින්ගේ යහපතටය. ඔවුහු ජනයා සතු ඉඩකඩම් උදුරාගත්හ, එසේ කොට ඔවුන්ගේ කර්මාන්තය හා ගොවිතැන විනාශ කළහ. ජනයාව වහලූන් බවට පත් කළහ. අද ඒ ජනයා හාමතේ දවස ගතකරමින් සිටිති. සිංහලයන් කීපදෙනෙක් පමණක් මත්පැන් විකිණීමෙන් සල්ලි බාගේ මිට මෙළවාගෙන සිටිති.21 කිසිදු ජාතියකට නිදහසේ ජීවත්වන්නට බැරිනම් ඒ ජාතියට ශ්‍රේෂ්ඨ ජාතියක් වන්නට බැරි බව ඔහු කියා සිටියේ ස්වෛරීභාවය අත්පත් කරගත් රටවල් උදාහරණයට ගනිමින්ය. ‘වහලූන් හමුවේ කිසිදු ආර්ථික හෝ සමාජ හෝ ප‍්‍රගතිය ඇත්තක් බවට පත්වන්නේ නැත.’22 රටේ නිෂ්පාදනය කරන දේවල් සහ පිටරටින් ගෙන්වන දේවල් වෙනුවට තම රටේ දේවල් ආදේශ කරගැනීම අත්‍යවශ්‍යය. එයාකාරයෙන් දේශපාලන නිදහස අත්පත් කරගතයුතු බවට එකහෙළා දේශනා කරද්දී ස්වදේශ පාලනයක් පිිහිටුවා ගැනීම සඳහා ප‍්‍රචණ්ඩ හෝ නිර්ප‍්‍රචණ්ඩ හෝ වැඩපිළිවෙලක් ගැන ඔහු දේශනා කළේ නැත. ඔහු රාජ්‍යයට හමුදා විනයක් තිබීම අත්‍යවශ්‍ය යැයි කීවේය.

ථිනමිද්ධය හෙවත් උදාසීන කම්මැළිකම බෝවන්නේ එවැනි හමුදා විනයක් නැති විටකදී බව ඔහු කියා සිටියේය. ‘මිලිටරි විනයක් නැති ජාතිය මළ ජාතියකැ’යි ඔහු ලියා තැබුවේය.23 ඉදින්, එවැනි හේවා පන්නයක් සංවිධානය කරගන්නේ කෙසේදැ’යි යන කාරණය හමුවේ ඔහු මුණිවත රැුක්කේය. එහෙත්, බිරිතනීන්ට ඔහු අවකැපෙන කටෝර ප‍්‍රහාර එල්ල කරන අවස්ථාවලදී එවැනි සංකේතාත්මක විරෝධතාවන් ගැන සඳහන් කළේය: නීතියට ගරු කරන්නේ නැති පරසුද්දන් දුටුවාම උඹලා උන්ට තඩි බාපල්ලා. හැම ගේ මිදුලකම කෙහෙල් කඳන්වලින් පරසුද්දෙකුගේ පඹයෙක් හදලා, කලිසමක් ඌට අන්දවලා, උඹලාගේ ළමයි ඉස්සරහපිටදී ඌට තඩි බාපල්ලා. එවිට උඹලාගේ ළමයි ලොකුමහත් වුනාම පරසුද්දන්ට උනුත් තඩි බාවි.’24 ඉන්දියාවේ කල්කටාවේ ජීවත්වෙද්දී ලංකාවේ ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාර තැනට ධර්මපාල ලියූ ලිපිවලින් හෙලිදරව් වන්නේ එහිදී ඔහු ගත කළ එම ජීවිතය තුළ ගැබ්වූ කායික හා මානසික වශයෙන් ඔහු වින්ද වේදනා හා තැවුල්ය. ඒ වාගේම, ඔහු පිටරටවල සිටිද්දී ඔහු ගැන බිරිතනි ඔත්තු සේවා සොයා බැලූ විත්තිය ද රහසක් නොවේ. වොෂින්ටනයේ තිබූ බිරිතනි තානාපති කාර්යාලයට ඔහුගේ අමෙරිකා ගමන ගැන දැනුම් දෙන ලදුව අමෙරිකා රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ ඩබ්. ආර්. කාස්ල් විසින් සැපයූ වාර්තාවක මෙසේ සඳහන් කොට තිබේ: ‘ඔහු තම දහවල් කෑම සහ තේ සප්පායම් වන්නේ කිරා මහතාගේ ආපන ශාලාවෙන්ය. එවිට ඔහුට සහාය පළකරන ඔහුව අගේ කරන පිරිස් එතැනට රොක් වන්නාහ.’25 මෙයාකාරයෙන්, ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් බලාධිකාරීන් අනුගමනය කරන අනුන් කුලප්පු කිරීමේ ආන්දෝලනාත්මක කථාවලට, බිරිතනි නිලධර තන්ත‍්‍රයේ වර්ණනා හොරණෑව තුළ සිරකාරියක වී සිටින ඈන් බෙසන්ට් නෝනා උදාහරණයට ගනිමින්, ධර්මපාල එකී ආන්දෝලනාත්මක කථාවලට පිළිතුරු දුන්නේය. ඔහු තමාව අපකීර්තියට පත්කරවන කිසිදු ක‍්‍රියාවක නොයෙදී පූර්ණ නිශ්ශබ්දතාවයක් රැුක්කේය. හුදෙක් රුපියල් සිය ගණනක් වියදම් කිරීමෙන් තමා වෙනුුවෙන් ඉන්දීය පුවත්පත් තුළ ආන්දෝලනයක් පවත්වාගෙන යන්නට ඔහුට ඕනෑතරම් පුඵවන්කම තිබිණ.


බිරිතනීන්ගේ තේරුම් ගැනීමේ ශක්තිය මොට්ට එකක් බව කොයිකවුරුත් දන්නා කාරණාවකි. ඔවුන් දන්නේ දිගින් දිගටම ආන්දෝලනාත්මක කථා කියමින් අනුන් කුලප්පු කරවන්නටය. එංගලන්තය පුරාවටම ඔවුන් අනුගමනය කරන බිරිතනි ක‍්‍රමය ද එයයි.26
එහෙත් ඔහු සත්‍යයේ බලය ගැන, ආණ්ඩුකාර තැනගේ සම්මා සතිය හෙවත් හොඳ සිිහිය ගැන විශ්වාසය තැබුවේය.


1915 ට පෙරාතුව ලියන ලද ලිපි පදනම් කරගනිමින් තමාට දඩුවම් පමුණුවා තිබීම අයුක්තිසහගත යැයි ඔහු තර්ක කළේය. බිරිතනීන් නොවන අනෙකුත් උදවියගේ දුක්වේදනා නොතේරුම්ගන්නා තරමටම බිරිතනි ගතිසොබාව දරුණුද? මේ තරම් කෲර ලෙස මට සලකන්නට තරම් මා ඔවුනට කළ වරද කුමක්ද?27 1915 අවුරුද්දේ මාස ගණනාවක්ම ඉතා කිට්ටුවෙන් මා ගැන ඔත්තුකරුවන් ඔත්තු බැලූ නිසා මම් ගෙදර ආලින්දයටවත් නොගොස් කාමරයට ම වැදී දොරවසාගෙන සිටියෙමි.28 අවුරුදු දෙකයි හාරමාසයකට පසුව මෙයාකාරයෙන් ජීවත්වීම නිසා ශරීර සෞඛ්‍යය පිරිහි ධර්මපාල සැබෑ ලෙසම රෝගියෙකු බවට පත් විය.29 තමා ඇති කරනවා යැයි කියන බලපෑම පිලිබඳව ඔවුන් දරණ තක්සේරුවේ අමනකම ගැන ධර්මපාල 1917 දී ආණ්ඩුකාර තැනට මෙසේ ලියා යැවුවේය: කරුණාභරිත ශ‍්‍රීමතාණෙනි, විශ්වාසයෙන් යුතුව ලියා දන්වන වගනම්, මිලියන 400 ජනතාවකගේ කැමැත්ත මත වැජඹෙන, හිරු කිසිදා නොබසින, යෝධබල බිරිතනි අධිරාජ්‍යයට කුමනාකරයේ හෝ තුවාලයක් කිරීමට මට පුඵවන්කමක් ඇත්තේ නැත.

30
ඊළග අවුරුද්දේ ඔහු විමසා සිටියේ කැරළි කෝලාහලවලට පටලවා තිබූ අනෙකුත් උදවිය නිදහස් කොට යවා තිබෙද්දී ඔහුට පමණක් තවම නිදහස ලබා දී නැත්තේ ඇයි ද කියාය. ‘මට ඇත්තෙන්ම නිදහසක් නැද්ද?...... මට විප්ලවයක් කිරීමට පුඵවන්කමක් තිබෙනවා කියා ඔබ තවමත් විශ්වාස කරනවාද?31 අනගාරිකගේ පැත්තෙන් ගත්කල, බිරිතනීන් විෂයෙහි ඔහුට තිබුණේ් තල දෙකක මනස ක‍්‍රියාත්මක වන කුතුහලකාරි මනෝ දෙබිඩියාවකි. ඔහු තම සිංහල පුවත්පතෙන් යටත්විජිත පාලකයන්ට දිගට හරහට පහර දෙමින් ස්වදේශ පාලනය අගය කරන අතරේ ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාරයාට ලියන ලියුම්වලදී ඉංගී‍්‍රසි පාලනයට තමා දක්වන පූර්ණ අනුකූලතාවය මනාව ප‍්‍රදර්ශනය කළේය. එහිදී ඔහු ප‍්‍රදර්ශනය කළේ කුහකකම නොවේ, ඔහු අනුගමනය කළේ වංචක ධර්මයක් නොවේ. බලධාරීන් ඉදිරියේ තමාට එරෙහිව තම සතුරන් නොයෙකුත් ආකාරයෙන් රාජ්‍යද්‍රෝහී චෝදනා නගා ඒවා ප‍්‍රචාරය කරන බව ඔහු දැන සිටියේය. ‘සිංහල බෞද්ධයා බොරැුක්කෙන්ම බි‍්‍රතාන්‍ය පාලනයට පක්‍ෂපාතය. බිරිතනි පාලකයන් දිවයින අතැර දමා යනු ඇතැ’යි අප හීනෙන්වත් සිතන්නේ නැත. නමුත් අප ප‍්‍රාර්ථනා කරන්නේ ඓතිහාසික සිංහල වර්ගයාව බිරිතනීන් හොඳහැටි රැුකබලාගනීවී කියාය.’32 ධර්මපාල මෙයාකාරයෙන් සිතන්නට ආරම්භක ජවය ලබාගන්නේ, ‘බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය ආත්මකේන්ද්‍රීය එකක් නොවේ, නමුත් යුරෝපීය ශිෂ්ටාචාරය පුද්ගල කේන්ද්‍රීය එකකි,’ යන න්‍යායික ස්ථාවරයෙනි.33 ඔහු ඉංගී‍්‍රසි ආණ්ඩුකාර තැනට මෙසේ ආයාචනා කරයි: ‘උතුමාණෙනි, මට අවස්ථාවක් දෙන්න. සත්පුරුෂ පංචම ජෝජ් රජ්ජුරුවන්ට මතුළ තිබෙන බලවත් පක්‍ෂපාතකම අගේට පෙන්වන්නම්.’34 උතුමාණන් ලෙඩගානේ වැටී සිටින විත්තිය ආරංචි වූ විට උතුමාණන් වෙනුවෙන් කල්කටාවේ පන්සලේ දිගාසිරි පූජාවක් පවත්වන්නටත් ධර්මපාල සැලසුම් කළේය.

35 දහවලේ විවේක සුවයෙන් ඇල වී සිටිද්දී මම් හීනෙන් දුටුවා පරලෝ සැපත් එඞ්වඞ් රජ්ජුරුවෝ සමග මම හවස තේ බොමින් සාමිචියේ යෙදී සිටිනවා. එතුමාණෝ චෝදනා කළා මණ්ඩපය හොඳට ගොඩනගා නැති විත්තිය. මම් පොරොන්දු වුනා එතුමාගේ පුත‍්‍රයා ඉන්දියාවේ සංචාරයට පැමිණෙන විට මහ පිට්ටනිය මැද අලංකාර මණ්ඩපයක් තනන බවට.36 මේ කුඩා ලිිපියේ පරමාර්ථය අනගාරික ධර්මපාල චරිතය පුරාවට විසිරී තිබෙන, ඔහුගේ යටත්විජිත විරෝධය/‘විදේශීය සුද්දන්’කෙරෙහි ඔහු තුළ පැවති ආකර්ෂණය/ඔහුගේ තාපස ව‍්‍රතය/ඔහුගේ රාගික ආශාවන් ආදිය කේන්ද්‍රකොටගෙන පැන නැගී තිබෙන, ප‍්‍රතිවිරෝධතා සමනය කිරීම නොවේ. අනගාරික ධර්මපාල හෙවත් පැවිදි සිරි දේවමිත්ත සිය මරණයට තුන්අවුරද්දකට පෙරාතුව 1930දී උපසම්පදාව ලබද්දී කියා සිටියේ, ‘මෙලොවදී පරිපූර්ණ සුවිශුද්ධ ජීවිතයක් ගත කිරීමෙන්, මෙලොවදී පරිපූර්ණ සවිඥානකත්වයක් රැුකගැනීමෙන් අනන්ත වූ සන්තුෂ්ටිය උදාකරගත හැකි බව බුුදුන්වහන්සේ දේශනා කළහ’ යනුවෙනි.37 එසේ කියද්දී ඔහු මෙලොව යනුවෙන් අවධාරණය කළේ ‘එදිනෙදා ගතකරන ජීවිතය’ යන්නයි. ධර්මපාල වූකලි ලෞකික තාපසවාදයේ චෛතසික විසින් පේ‍්‍රරණය වූ මුල්කාලීන කැල්වින්වාදී ප‍්‍රතිසංස්කාරකයින්ගේ නූතන සමකාර්යධරයෙකු හා ප‍්‍රතිරූපකයෙකු හැටියට යෝජනා වී තිබේ.38 ධර්මපාල ප‍්‍රායෝගික දේශපාලනයෙන් වැළකුනා පමණක් නොව ලංකා ජාතික කොන්ග‍්‍රසය සමග හාදකම් පැවැත්වූයේ ද නැත. ඒ කෙසේවෙතත්, කල්ගතවත්ම ඔහු මහා දරුණු මායාහරණයකට ද භාජනය විය.

‘අද දවසේ බුද්ධාගමට මිතුරන් නැත. හැමෝම වස්තු සම්පත් හා රතිය හඹා දුවයති.’39 ‘බයස්කෝප් ජනයා’ ඇතුඵව හැමෝම ඒ පස්්සේ දුව යති.40 එස්. ඩබ්. ආර්. ඞී. බණ්ඩාරනායක අනගාරික ධර්මපාලගේ අධිකාරී බලය හා වගකීම උරුමකරගත් අයෙකු ලෙස සඳහන් වී තිබේ.41 එහෙත්, මේ ස්ථාවරය විවාදයට තර්කයට භාජනය විය යුතුය. එක්තරා අර්ථයකින් ගත්කල, ධර්මපාල දැඩි පුද්ගලවාදියෙකි. ඔහු සියඵ පැවිද්දන්ටත් උපාසිකයින්ටත් ගර්හා කළේය, නින්දා අපහාසයෙන් හෙළා දැක්කේය. භික්‍ෂුත්වයෙන් තමා කැපී පෙනෙන ලෙස වෙනස් කොට හඳුනාගැනීම සඳහා රබින්ද්‍රනාත් තාගෝර් සහ ආනන්ද කුමාරස්වාමි වැන්නන් අනුගමනය කරමින් ටෝගාවකින් සැරසුනේය.

ඇත්තෙන්ම, එය ධර්මපාල ජීවිතයේ හැරවුම් ලක්‍ෂ්‍යයකි. කෙනෙකු අඳින්නට තෝරා ගන්නා ඇඳුම කෙනෙකුගේ පෞරුෂත්වයේ මුරලකුණ යැයි කියැවේ.42 බණ්ඩාරනායක සිය ඇඳුම ලෙස තෝරාගත්තේ ග‍්‍රාමීය ධනේශ්වරය අඳින ඇඳුම්ය, ග‍්‍රාමීය නායකයන් අඳින ඇඳුම්ය. සිංහල මහා සභාවට නායකත්වය දෙමින් සිටිද්දීම බණ්ඩානායක ලංකා ජාතික කොන්ග‍්‍රසය හා එකතුවන්නට සූදානමින් පසු වූ අතර අන්තිමේදී සම්ප‍්‍රදායික වාමාංශය සමග ගිවිසුමක් අත්සන් කරන්නටත් තමිල් ජනයා වෙනුවෙන් සහන සලසන්නටත් එකග විය. බණ්ඩාරනායකගේ මෙම උපාය උපක‍්‍රමවල අසාර්ථකත්වය තහවුරුවූයේ 1958 ඇතිවූ ජාතිවාදී කලකෝලාහලය ඔහුවම මරාදැමීම විසින්ය. බණ්ඩාරනායක මුහුණ දුන් ප‍්‍රතිවිරෝධතා අද දවසේ ආණ්ඩුවලටත් උරුම වී තිබේ.43 ‘බයිස්කෝප් හා ටීවී බලන ජනයා’ විසින් හඹා යන ඒ ලෞකික ආශ්වාද ලෙහෙසියෙන් පහසුවෙන් අධ්‍යාත්මික වශයෙන් අභිනිෂ්ක‍්‍රමණයට භාජනය කරනු බැරිය. මෙකියන ලෞකික තාපසවාදය යුරෝපය තුළ ජයග‍්‍රාහීවූයේ ජනවාර්ගික වශයෙන් අන්‍යකාරව මතුවූ විරෝධාකල්ප හේතුවෙන්ය, ජපානය තුළ එය ප‍්‍රචලිත වූයේ තොකුගාවා කාල පරිච්ෙඡ්දයේදීය.44 එහෙත් ශ‍්‍රි ලංකාව තුළ නම් එය ජයග‍්‍රාහී වූයේ නැත.x

x රංජිත් පෙරේරා

ඉතිරි කොටස ලබන සතියේ

රජයේ නිලයක් පුද්ගලික වාසියක් සඳහා අපහරණය කිරීම

0


ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිට බලයක් පැවරෙනවා අධිකරණය විසින් වරදකරු කරනු ලැබ දඬුවම් විඳින සිරකරුවන්ට පොදු සමාවක් දීමට. එසේ වුවත් ජනාධිපති වරයාට හිතුමනාපයට කළ හැක්කක් නෙවෙයි ඒ නිදහස් කිරීම. එයටත් පිළිගත්, අනුමත ක‍්‍රමවේදයක් තියෙනවා. ඒ පිළිගත් ක‍්‍රමවේදය අනුව නොයමින්, ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ නිදහස් කෙරුණු, නියමිත දඬුවම් කාලය යන්තමින් හෝ ගෙවා නොදැමූ දරුණු අපරාධකරුවන් පිළිබඳ ඕන තරම් අතීත උදාහරණ තියෙනවා. බොහෝ විට එසේ, නිදහස ලැබුණේ ජනාධිපතිට දේශපාලනිකව හිතවත් අපරාධකරුවනට. ජේආර් ජයවර්ධන ජනාධිපති යටතේ පොදු සමාව ලැබ එසේ නිදහස් කෙරුණු ගෝනවල සුනිල් සිරගතව සිටි කුප‍්‍රසිද්ධ මැරයෙක්.


පසුගිය නිදහස් දාත් එසේ ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ බොහෝ දෙනෙකු නිදහස් කෙරුණා. නිදහස් දවසේ ම නොවුණත් ඥානසාර හාමුදුරුවන් නිදහස් වුණෙත් ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ.


ජුනි මාසේ 11 වෙනිදා පළවුණු සිරස්තල වාර්තාවක පළවී තිබුණා, අල්ලස් චෝදනාවකට ලක්ව සිරදඬුවම් නියමවුණු ප‍්‍රාදේශීය-සභා සභාපති කෙනෙකු ද ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ නිදහස් කෙරුණු පුවතක්. එම වාර්තාවට අනුව සභාපති කර තිබු වරද කොන්ත‍්‍රාත්තුවක් ලබාදීම සඳහා කොන්ත‍්‍රාත්කරුවෙකුගෙන් රුපියල් 25,000ක අල්ලසක් ගැනීම. ඔහුට නියමව තිබුණේ, වසර 6 කින් එකවර ගෙවී යන දීර්ඝ සිරදඬුවමක්. රුපියල් මිලියන සිය ගණනින් අල්ලස් හුවමාරු වන අද කාලේ රුපියල් 25,000ක් කියන්නේ සැලකිය යුතු තරම් වටිනාකමක් නෙවෙයි තමයි. එහෙත්, අල්ලස කියන ක‍්‍රියාවේ බරපතළකම මැනෙනුයේ අල්ලසේ වටිනාකමින් නොවෙයි.


දුෂණයට බොහෝ තේරුම් තියෙන්නට පුළුවන්. ලෝක බැංකුව සිය ක‍්‍රියාකාරකම්වලට අදාළ සන්දර්භය තුළ ‘¥ෂණය‘ අර්ථදක්වාගන්නේ ‘රජයේ නිලයක් පුද්ගලික වාසියක් සඳහා අපහරණය කිරීම (එයැ ්ඉමිැ දෙ චමඉකසජ දෙසෙජැ දෙර චරසඩ්එැ ට්සබ* කියලා. අල්ලස (ඊරසඉැ* කියන්නේ ¥ෂණයේ ප‍්‍රධාන උපකරණයක්. මධ්‍යම (හෝ ප‍්‍රාදේශීය* රජය හෝ රාජ්‍ය නිලධාරීන් මගින් සපයන බොහෝ පොදු සේවාවන් ‘මිලදී’ ගැනීමට පුද්ගලයන් හෝ පුද්ගලික අංශය ‘අල්ලස’ යොදා ගන්නවා.


ක‍්‍රිස්තු පූර්ව 1500ක් තරම් පැරණි යැයි විශ්වාස කෙරෙන, මෙසපොතේමියානු කතාවක කොටසක් මේ.


‘..මෙසපොතේමියාවේ නිපුර් නගරයේ දුප්පත් එහෙත් නිදහස් නගරවැසියෙකු හිටියා. ඔහුට වත්කමකට තිබුණේ තමන්ගේ එළුවාත් රත්තරන් මයිනයකුත් විතරයි. (පසබ් – පවුම වගේ බර මනින පැරණි ඒකකයක්. තම වත්කම් වැඩිකරගන්න හිතාගන වම් අතින් එළුවාද දක්කාගන මේ වැසියා ගියා නගරයේ නගරාධිපති හමුවන්නට. ගිහින් නගරාධිපති නිවසේ මෙහෙයට ඉන්න වහලූන්ට කිවුවා නගරාධිපතිතුමාට ‘යම් තෑග්ගක්’ දීමට එතුමා බැහැදකින්නට වුවමනා බව. මේක අහපු නගරාධිපතිතුමාට ටිකක් තරහ ගිහින්, අර මනුස්සයාව තමන් ළඟට කැඳවා ඇහුවා, ‘මගෙන් කුමක් බලාපොරොත්තුවෙන්ද උඹ මට තෑගි දෙන්නේ කියලා?’ ඒ ප‍්‍රශ්නයට පිළිතුරු දෙනවා වෙනුවට වැසියා කළේ දකුණු අත පා නගරාධිපතිට ආචාර කොට, වම් අතින් රඳවාගන සිටි එළුවා තෑගි දීමයි. නගරාධිපති තමන්ට සැලකීමක් කරනු ඇතැයි වැසියා බලාපොරොත්තු වුණා. ‘මේ වෙනුවෙන් අප උඹ පිනවන්න සංග‍්‍රහ කළ යුතුයි’ කී නගරාධිපති තම සේවා වහලූන්ට එය සුදානම් කරන ලෙස අණ කළා. සංග‍්‍රහ භෝජනය ලෙස වැසියාට ලැබුණේ නීරස එළු කටු හොද්දක් සහ පුස් රසැති බීර. මේ අපුල සංග‍්‍රහය වටහා ගත නොහැකිව වැසියා ඇසුවේ, ‘ඔබට තෑගි දුන්නු මට මෙවැනි සංග‍්‍රහයක් කළේ ඇයි?’ කියා යි.

ඊට පිළිතුරු ලෙස නගරාධිපති තම වහලූන්ට අණ කළා ඒ වැසියාට රිදෙන්නට තැලීමට. මින් කිපුණු වැසියා රටේ රජතුමා ළඟට ගිහිං තමන් අතේ තිබුණු පෙට්ටියෙන් රත්තරන් මයිනය ගෙන රජතුමාට දීලා ‘අනුග‍්‍රහයක්’ ලෙස රජුගේ අශ්වකරත්තය දවසකට ඉල්ලා ගත්තා. එසේ ඉල්ලාගත් රජුගේ අශ්වකරත්තයේ නැගී ගියා නගරාධිපති නිවසට. ඔහුව වැදගත් රාජ නිලධාරියෙකු ලෙස වටහාගත් නගරාධිපති ඔහුට වැදගත් ලෙස සංග‍්‍රහ කරන්න ගත්තා. පසුවදා මේ වැසියා තමා ළඟ තිබුණු හිස් පෙට්ටිය දක්වමින් එහි තිබු රන් මයිනය නැතිවී ඇති බවත් එය නගරාධිපති සොරා ගෙන ඇති බවත් චෝදනා කර නගරාධිපතිට පහර දෙන්නට පටන්ගත්තා. බියට පත් නගරාධිපති රාජ පුරුෂ වෙස් ගත් වැසියාට රන් මයින දෙකක් පිරිනැමුවා හිලවුවට.’ ‘අල්ලස්’ සංකල්පයේ ඉතිහාසය එතරම්ම පැරණියි. ආර්ථික විද්‍යාවට අදාලව ‘අල්ලස සහ ¥ෂණය‘ පිළිබඳ කතාබහත් අනාදිමත් කාලයක් ඈතට දිවෙන එකක්. ක‍්‍රිස්තු පූර්ව හතර වෙනි සියවසේ ඉන්දියාවේ රජකම් කළ චන්ද්‍රගුප්ත මෞර්ය රජතුමාගේ ඇමති කෙනෙකු වුණු චාණක්‍ය හෙවත් කෞටිල්‍යත් ‘¥ෂණය‘ ගැන සඳහන් කරලා තියෙනවා ඔහුගේ සුප‍්‍රසිද්ධ ‘අර්ථශාස්ත‍්‍රය‘ කියන කෘතියේ. රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු අල්ලසක් ගන්නවාද නැද්ද කියන එක හඳුනා ගැනීමේ අපහසුව කෞටිල්‍ය සමාන කරන්නේ ‘දියේ ඉන්නා මාළුවෙකු වතුර බොනවාද නැද්ද කියන එක හඳුනාගැනීමේ’ අපහසුවට. ‘රාජ පුරුෂයෙකුට රජාගේ ආදායමින් කොටසක් ඩැහැගන්නේ නැතුව ඉන්න එක දිව අග තියෙන පැණි බිඳක් ගිලින්නේ නැතුව ඉන්නා තරම් අපහසු වැඩක්’ කියලා ‘අර්ථශාස්ත‍්‍ර’යේ සඳහන් වෙනවා. පාරේ වාහනයක් යනකොට පිළිපැදිය යුතු මාර්ග නීතිරීති ටිකක් තියෙනවා. තනි ඉර කපලා ඉස්සර කරන එක නීති විරෝධීයි. නීතිය එහෙම වුණාට, මහපාර නීතිය පිළිපදින්න පුළුවන් විදියට හැදිලා නැත්නම්, පොඩි අවුලක් තියෙනවා. හෙමින් යන කෙනාටයි, වේගෙන් යන කෙනාටයි යන්න වෙන්නේ එකම තීරුවක. ඉතිං, සමහර අවස්ථා තියෙනවා ඉර කපාගන හරි ඉදිරියෙන් ‘කොට කොට’ යන වාහනේ ඉස්සර නොකර හිටියොත් අද යන්න ඕන ගමන හෙටවත් යන්න බැරි වෙන. ඒ වෙලාවට අවදානමක් අරගන කෙනෙක් ඉස්සර කරනවා. නීතිය නොකඩාම වාහන එලවන්න බැරි තැන හරියටම දන්නා පොලිසිය තමන්ට පැවරුණු දඩ ‘ටාගට්’ කවර් කරන්න ඉන්නේ ඒ තැන්වල.

වරද කරන කෙනාගෙන් අයවිය යුතු දඩය එසැණින් අය කරගන්න පොලිසියට ක‍්‍රමයක් නැහැ. ආපහු රියදුරු බලපත‍්‍රය නිදහස් කරගන්න වෙන්නේ තැපැල් කන්තෝරුවකට ගිහින් දඩය ගෙවලා ඒ ගෙවපු බවට දෙන කුවිතාන්සිය පොලිසියට ගිහින් දුන්නට පස්සේ. මේ රැුග් එක කන්න බැරි අය දඩ කොලේ ලියන්න කලින් පොලිස් නිලධාරියාගේ අතේ කීයක් හරි මොලවලා වැඬේ ගොඩින් බේරා ගන්නවා. රජයට ගෙවන්න ඕන දඩයෙන් කොටසක් පොලිස් නිලධාරියාගේ සාක්කුවට යනවා. අල්ලස් අවස්ථාවක් නිර්මාණය වෙන, කවුරුත් දන්නා සරල උදාහරණයක් ඒක. මේකෙන් පැහැදිලි වෙන කාරණය තමයි, අල්ලසක් (එනයින් ¥ෂණයක් කියන්නේ වෙන මොකකට වත් නෙවෙයි, ‘අකාර්යක්ෂම තත්වයක’ පිරිවැය (ජදිඑ දෙ සබැෙසෙජසැබජහ* කියලා. මාර්ගය හරියට තිබුණා නම් කෙනෙකුට තනි ඉර කපාගන ඉස්සර කරන්න වෙන්නේ නැහැ. වරදේ දඩය ගෙවන්න පහසු ක‍්‍රමයක් තිබුණා නම් පොලිස් නිලධාරියාට අල්ලසක් දීලා වැඬේ ෂේප් කරගන්න වෙන්නෙත් නැහැ. මේක පුංචි සරල උදාහරණයක් වුණත්, මහා පරිමාණ ¥ෂණයක් වෙන්නෙත් ඔහොම තමයි.


ට‍්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනය තමන්ගේ අධ්‍යයන සහ පර්යේෂණ සඳහා ¥ෂණය අර්ථ දක්වන්නේ ‘රාජ්‍ය බලය පුද්ගලික වාසි සඳහා අපහරණය කිරීම (පසිමිැ දෙ චමඉකසජ චදඇර දෙර චරසඩ්එැ ඉැබැසෙඑි* කියලා. ඒ අරුතින් එම ආයතනය ලෝකයේ රට රටවල ¥ෂණය මැනීමට පිළියෙල කරන දර්ශකයක් තමයි ‘¥ෂණ සංජානන දර්ශකය‘ (ක්‍දරරමචඑසදබ ඡුැරජැචඑසදබ ෂබාැං. 2018 මේ දර්ශකයට අනුව රටවල් අනුක‍්‍රමිකව පෙළගැස්වූවාම, ලෝකයේ ¥ෂිතම රටවල් අතරට වැටෙන්නේ, සෝමාලියාව (180, දකුණු සුඩානය (178* සහ සිරියාව(178. අඩුම ¥ෂණයක් තියෙන රටවල් තමයි, ඩෙන්මාර්කය(1, නවසීලන්තය(2. ලංකාවේ අපි ඉන්නේ 89 වෙනියට.

ඉන්දියාවට හිමි 78 වෙනි තැන. අපේ දකුණු ආසියානු කලාපයෙන් දියුණු රටවල් අතර එකට ඉන්නේ භූතානය. ඒ 25 වෙනි තැනට. භූතානය අපි තරම් භෞතික සැප සම්පත් අතින්, පහසුකම් අතින් දියුණු රටක් නෙවෙයි තමයි. ඒත් සතුට අඩු නැති රටක්. ලෝකයට බරක් නැති රටක්. භූතානයේ හමන සුළඟත් සැපයි. ! රටක ¥ෂණ අවස්ථා නිර්මාණය වන එක සම්පූර්ණයෙන්ම වලකාගන්න පුළුවන්කමක් නැහැ. අවුරුදු දහස් ගණනක් තිස්සේ මේ පුරුද්ද පැවත එන්නේ ඒ නිසයි. එහෙත් සමාජයකට පුළුවන් ¥ෂණය අවම කරගන්න. භුතානයම උදාහරණයට ගත්තොත් ¥ෂණය ‘අගහිඟකම’ කියන විචල්‍යයේ ම ශ‍්‍රිතයක් (දෙරපමක් නොවන බව පෙනෙනවා. එය හැදියාවේ ද ශ‍්‍රිතයක්. ¥ෂණ සංජානන දර්ශකයට අනුව පුටින්ගේ රුසියාව ඉන්නේ අපටත් ගොඩක් පහලින්, 138 වෙනි තැන. ඒ කියන්නේ ‘¥ෂණය’, නිදහස සහ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ ද ශ‍්‍රිතයක්.


රටක දේශපාලකයන් ¥ෂිත වුනාම, නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කරන අය සහ ආයතන ¥ෂිත වුණාම, රටක අනාගතය හැඩගස්වන පාසල් පද්ධතිය ¥ෂිත වුණාම, ආගමික සංස්ථා ¥ෂිත වුණාම, ඒ රටේ සමාජයෙන් ¥ෂණය ඉවත් කරනවා කියන එක හීනයක් විතරයි. ‘හිතුමතේ ජීවිතේ’ හිරේ ගියේ තමන්ගේ සහෝදරීව සමූහ ¥ෂණයට ලක්කොට මරා දැමු සල්ලාල මිනීමරුවන් හැම කෙනෙක්ම තමන්ගේම අතින් මරා දමලා. ඒ හැරෙන්නට ඔහු අපරාධයක් කරලා නැහැ. ජීවිතාන්තය දක්වා හිරදඬුවම් විඳිමින් සිටි ඔහුව කාලයකට පස්සේ ජනාධිපති සමාවකින් නිදහස් කරන එකයි පොදු මුදල් වංචාවකට හෝ තමන් දරන රාජ්‍ය නිලයක් පුද්ගලික ප‍්‍රයෝජනයකට අපහරණය කර වරදකරු වී සිරදඬුවම් විඳින දේශපාලන හිතවතෙකුට නිදහස ලබාදෙන එකයි සමාජයට දෙන්නේ පණිවිඩ දෙකක්. ශිෂ්ට සමාජයකට නම් දෙවෙනි පණිවිඩය අතිශය භයානක ඇඟ කිළිපොලා යන එකක්. අපට නම් සුළු දෙයක්.!

x අශෝක හඳගම

රජයේ නිලයක් පුද්ගලික වාසියක් සඳහා අපහරණය කිරීම

0


ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිට බලයක් පැවරෙනවා අධිකරණය විසින් වරදකරු කරනු ලැබ දඬුවම් විඳින සිරකරුවන්ට පොදු සමාවක් දීමට. එසේ වුවත් ජනාධිපති වරයාට හිතුමනාපයට කළ හැක්කක් නෙවෙයි ඒ නිදහස් කිරීම. එයටත් පිළිගත්, අනුමත ක‍්‍රමවේදයක් තියෙනවා. ඒ පිළිගත් ක‍්‍රමවේදය අනුව නොයමින්, ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ නිදහස් කෙරුණු, නියමිත දඬුවම් කාලය යන්තමින් හෝ ගෙවා නොදැමූ දරුණු අපරාධකරුවන් පිළිබඳ ඕන තරම් අතීත උදාහරණ තියෙනවා. බොහෝ විට එසේ, නිදහස ලැබුණේ ජනාධිපතිට දේශපාලනිකව හිතවත් අපරාධකරුවනට. ජේආර් ජයවර්ධන ජනාධිපති යටතේ පොදු සමාව ලැබ එසේ නිදහස් කෙරුණු ගෝනවල සුනිල් සිරගතව සිටි කුප‍්‍රසිද්ධ මැරයෙක්.


පසුගිය නිදහස් දාත් එසේ ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ බොහෝ දෙනෙකු නිදහස් කෙරුණා. නිදහස් දවසේ ම නොවුණත් ඥානසාර හාමුදුරුවන් නිදහස් වුණෙත් ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ.


ජුනි මාසේ 11 වෙනිදා පළවුණු සිරස්තල වාර්තාවක පළවී තිබුණා, අල්ලස් චෝදනාවකට ලක්ව සිරදඬුවම් නියමවුණු ප‍්‍රාදේශීය-සභා සභාපති කෙනෙකු ද ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ නිදහස් කෙරුණු පුවතක්. එම වාර්තාවට අනුව සභාපති කර තිබු වරද කොන්ත‍්‍රාත්තුවක් ලබාදීම සඳහා කොන්ත‍්‍රාත්කරුවෙකුගෙන් රුපියල් 25,000ක අල්ලසක් ගැනීම. ඔහුට නියමව තිබුණේ, වසර 6 කින් එකවර ගෙවී යන දීර්ඝ සිරදඬුවමක්. රුපියල් මිලියන සිය ගණනින් අල්ලස් හුවමාරු වන අද කාලේ රුපියල් 25,000ක් කියන්නේ සැලකිය යුතු තරම් වටිනාකමක් නෙවෙයි තමයි. එහෙත්, අල්ලස කියන ක‍්‍රියාවේ බරපතළකම මැනෙනුයේ අල්ලසේ වටිනාකමින් නොවෙයි.


දුෂණයට බොහෝ තේරුම් තියෙන්නට පුළුවන්. ලෝක බැංකුව සිය ක‍්‍රියාකාරකම්වලට අදාළ සන්දර්භය තුළ ‘¥ෂණය‘ අර්ථදක්වාගන්නේ ‘රජයේ නිලයක් පුද්ගලික වාසියක් සඳහා අපහරණය කිරීම (එයැ ්ඉමිැ දෙ චමඉකසජ දෙසෙජැ දෙර චරසඩ්එැ ට්සබ* කියලා. අල්ලස (ඊරසඉැ* කියන්නේ ¥ෂණයේ ප‍්‍රධාන උපකරණයක්. මධ්‍යම (හෝ ප‍්‍රාදේශීය* රජය හෝ රාජ්‍ය නිලධාරීන් මගින් සපයන බොහෝ පොදු සේවාවන් ‘මිලදී’ ගැනීමට පුද්ගලයන් හෝ පුද්ගලික අංශය ‘අල්ලස’ යොදා ගන්නවා.


ක‍්‍රිස්තු පූර්ව 1500ක් තරම් පැරණි යැයි විශ්වාස කෙරෙන, මෙසපොතේමියානු කතාවක කොටසක් මේ.


‘..මෙසපොතේමියාවේ නිපුර් නගරයේ දුප්පත් එහෙත් නිදහස් නගරවැසියෙකු හිටියා. ඔහුට වත්කමකට තිබුණේ තමන්ගේ එළුවාත් රත්තරන් මයිනයකුත් විතරයි. (පසබ් – පවුම වගේ බර මනින පැරණි ඒකකයක්. තම වත්කම් වැඩිකරගන්න හිතාගන වම් අතින් එළුවාද දක්කාගන මේ වැසියා ගියා නගරයේ නගරාධිපති හමුවන්නට. ගිහින් නගරාධිපති නිවසේ මෙහෙයට ඉන්න වහලූන්ට කිවුවා නගරාධිපතිතුමාට ‘යම් තෑග්ගක්’ දීමට එතුමා බැහැදකින්නට වුවමනා බව. මේක අහපු නගරාධිපතිතුමාට ටිකක් තරහ ගිහින්, අර මනුස්සයාව තමන් ළඟට කැඳවා ඇහුවා, ‘මගෙන් කුමක් බලාපොරොත්තුවෙන්ද උඹ මට තෑගි දෙන්නේ කියලා?’ ඒ ප‍්‍රශ්නයට පිළිතුරු දෙනවා වෙනුවට වැසියා කළේ දකුණු අත පා නගරාධිපතිට ආචාර කොට, වම් අතින් රඳවාගන සිටි එළුවා තෑගි දීමයි. නගරාධිපති තමන්ට සැලකීමක් කරනු ඇතැයි වැසියා බලාපොරොත්තු වුණා. ‘මේ වෙනුවෙන් අප උඹ පිනවන්න සංග‍්‍රහ කළ යුතුයි’ කී නගරාධිපති තම සේවා වහලූන්ට එය සුදානම් කරන ලෙස අණ කළා. සංග‍්‍රහ භෝජනය ලෙස වැසියාට ලැබුණේ නීරස එළු කටු හොද්දක් සහ පුස් රසැති බීර. මේ අපුල සංග‍්‍රහය වටහා ගත නොහැකිව වැසියා ඇසුවේ, ‘ඔබට තෑගි දුන්නු මට මෙවැනි සංග‍්‍රහයක් කළේ ඇයි?’ කියා යි.

ඊට පිළිතුරු ලෙස නගරාධිපති තම වහලූන්ට අණ කළා ඒ වැසියාට රිදෙන්නට තැලීමට. මින් කිපුණු වැසියා රටේ රජතුමා ළඟට ගිහිං තමන් අතේ තිබුණු පෙට්ටියෙන් රත්තරන් මයිනය ගෙන රජතුමාට දීලා ‘අනුග‍්‍රහයක්’ ලෙස රජුගේ අශ්වකරත්තය දවසකට ඉල්ලා ගත්තා. එසේ ඉල්ලාගත් රජුගේ අශ්වකරත්තයේ නැගී ගියා නගරාධිපති නිවසට. ඔහුව වැදගත් රාජ නිලධාරියෙකු ලෙස වටහාගත් නගරාධිපති ඔහුට වැදගත් ලෙස සංග‍්‍රහ කරන්න ගත්තා. පසුවදා මේ වැසියා තමා ළඟ තිබුණු හිස් පෙට්ටිය දක්වමින් එහි තිබු රන් මයිනය නැතිවී ඇති බවත් එය නගරාධිපති සොරා ගෙන ඇති බවත් චෝදනා කර නගරාධිපතිට පහර දෙන්නට පටන්ගත්තා. බියට පත් නගරාධිපති රාජ පුරුෂ වෙස් ගත් වැසියාට රන් මයින දෙකක් පිරිනැමුවා හිලවුවට.’ ‘අල්ලස්’ සංකල්පයේ ඉතිහාසය එතරම්ම පැරණියි. ආර්ථික විද්‍යාවට අදාලව ‘අල්ලස සහ ¥ෂණය‘ පිළිබඳ කතාබහත් අනාදිමත් කාලයක් ඈතට දිවෙන එකක්. ක‍්‍රිස්තු පූර්ව හතර වෙනි සියවසේ ඉන්දියාවේ රජකම් කළ චන්ද්‍රගුප්ත මෞර්ය රජතුමාගේ ඇමති කෙනෙකු වුණු චාණක්‍ය හෙවත් කෞටිල්‍යත් ‘¥ෂණය‘ ගැන සඳහන් කරලා තියෙනවා ඔහුගේ සුප‍්‍රසිද්ධ ‘අර්ථශාස්ත‍්‍රය‘ කියන කෘතියේ. රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු අල්ලසක් ගන්නවාද නැද්ද කියන එක හඳුනා ගැනීමේ අපහසුව කෞටිල්‍ය සමාන කරන්නේ ‘දියේ ඉන්නා මාළුවෙකු වතුර බොනවාද නැද්ද කියන එක හඳුනාගැනීමේ’ අපහසුවට. ‘රාජ පුරුෂයෙකුට රජාගේ ආදායමින් කොටසක් ඩැහැගන්නේ නැතුව ඉන්න එක දිව අග තියෙන පැණි බිඳක් ගිලින්නේ නැතුව ඉන්නා තරම් අපහසු වැඩක්’ කියලා ‘අර්ථශාස්ත‍්‍ර’යේ සඳහන් වෙනවා. පාරේ වාහනයක් යනකොට පිළිපැදිය යුතු මාර්ග නීතිරීති ටිකක් තියෙනවා. තනි ඉර කපලා ඉස්සර කරන එක නීති විරෝධීයි. නීතිය එහෙම වුණාට, මහපාර නීතිය පිළිපදින්න පුළුවන් විදියට හැදිලා නැත්නම්, පොඩි අවුලක් තියෙනවා. හෙමින් යන කෙනාටයි, වේගෙන් යන කෙනාටයි යන්න වෙන්නේ එකම තීරුවක. ඉතිං, සමහර අවස්ථා තියෙනවා ඉර කපාගන හරි ඉදිරියෙන් ‘කොට කොට’ යන වාහනේ ඉස්සර නොකර හිටියොත් අද යන්න ඕන ගමන හෙටවත් යන්න බැරි වෙන. ඒ වෙලාවට අවදානමක් අරගන කෙනෙක් ඉස්සර කරනවා. නීතිය නොකඩාම වාහන එලවන්න බැරි තැන හරියටම දන්නා පොලිසිය තමන්ට පැවරුණු දඩ ‘ටාගට්’ කවර් කරන්න ඉන්නේ ඒ තැන්වල.

වරද කරන කෙනාගෙන් අයවිය යුතු දඩය එසැණින් අය කරගන්න පොලිසියට ක‍්‍රමයක් නැහැ. ආපහු රියදුරු බලපත‍්‍රය නිදහස් කරගන්න වෙන්නේ තැපැල් කන්තෝරුවකට ගිහින් දඩය ගෙවලා ඒ ගෙවපු බවට දෙන කුවිතාන්සිය පොලිසියට ගිහින් දුන්නට පස්සේ. මේ රැුග් එක කන්න බැරි අය දඩ කොලේ ලියන්න කලින් පොලිස් නිලධාරියාගේ අතේ කීයක් හරි මොලවලා වැඬේ ගොඩින් බේරා ගන්නවා. රජයට ගෙවන්න ඕන දඩයෙන් කොටසක් පොලිස් නිලධාරියාගේ සාක්කුවට යනවා. අල්ලස් අවස්ථාවක් නිර්මාණය වෙන, කවුරුත් දන්නා සරල උදාහරණයක් ඒක. මේකෙන් පැහැදිලි වෙන කාරණය තමයි, අල්ලසක් (එනයින් ¥ෂණයක් කියන්නේ වෙන මොකකට වත් නෙවෙයි, ‘අකාර්යක්ෂම තත්වයක’ පිරිවැය (ජදිඑ දෙ සබැෙසෙජසැබජහ* කියලා. මාර්ගය හරියට තිබුණා නම් කෙනෙකුට තනි ඉර කපාගන ඉස්සර කරන්න වෙන්නේ නැහැ. වරදේ දඩය ගෙවන්න පහසු ක‍්‍රමයක් තිබුණා නම් පොලිස් නිලධාරියාට අල්ලසක් දීලා වැඬේ ෂේප් කරගන්න වෙන්නෙත් නැහැ. මේක පුංචි සරල උදාහරණයක් වුණත්, මහා පරිමාණ ¥ෂණයක් වෙන්නෙත් ඔහොම තමයි.


ට‍්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනය තමන්ගේ අධ්‍යයන සහ පර්යේෂණ සඳහා ¥ෂණය අර්ථ දක්වන්නේ ‘රාජ්‍ය බලය පුද්ගලික වාසි සඳහා අපහරණය කිරීම (පසිමිැ දෙ චමඉකසජ චදඇර දෙර චරසඩ්එැ ඉැබැසෙඑි* කියලා. ඒ අරුතින් එම ආයතනය ලෝකයේ රට රටවල ¥ෂණය මැනීමට පිළියෙල කරන දර්ශකයක් තමයි ‘¥ෂණ සංජානන දර්ශකය‘ (ක්‍දරරමචඑසදබ ඡුැරජැචඑසදබ ෂබාැං. 2018 මේ දර්ශකයට අනුව රටවල් අනුක‍්‍රමිකව පෙළගැස්වූවාම, ලෝකයේ ¥ෂිතම රටවල් අතරට වැටෙන්නේ, සෝමාලියාව (180, දකුණු සුඩානය (178* සහ සිරියාව(178. අඩුම ¥ෂණයක් තියෙන රටවල් තමයි, ඩෙන්මාර්කය(1, නවසීලන්තය(2. ලංකාවේ අපි ඉන්නේ 89 වෙනියට.

ඉන්දියාවට හිමි 78 වෙනි තැන. අපේ දකුණු ආසියානු කලාපයෙන් දියුණු රටවල් අතර එකට ඉන්නේ භූතානය. ඒ 25 වෙනි තැනට. භූතානය අපි තරම් භෞතික සැප සම්පත් අතින්, පහසුකම් අතින් දියුණු රටක් නෙවෙයි තමයි. ඒත් සතුට අඩු නැති රටක්. ලෝකයට බරක් නැති රටක්. භූතානයේ හමන සුළඟත් සැපයි. ! රටක ¥ෂණ අවස්ථා නිර්මාණය වන එක සම්පූර්ණයෙන්ම වලකාගන්න පුළුවන්කමක් නැහැ. අවුරුදු දහස් ගණනක් තිස්සේ මේ පුරුද්ද පැවත එන්නේ ඒ නිසයි. එහෙත් සමාජයකට පුළුවන් ¥ෂණය අවම කරගන්න. භුතානයම උදාහරණයට ගත්තොත් ¥ෂණය ‘අගහිඟකම’ කියන විචල්‍යයේ ම ශ‍්‍රිතයක් (දෙරපමක් නොවන බව පෙනෙනවා. එය හැදියාවේ ද ශ‍්‍රිතයක්. ¥ෂණ සංජානන දර්ශකයට අනුව පුටින්ගේ රුසියාව ඉන්නේ අපටත් ගොඩක් පහලින්, 138 වෙනි තැන. ඒ කියන්නේ ‘¥ෂණය’, නිදහස සහ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ ද ශ‍්‍රිතයක්.


රටක දේශපාලකයන් ¥ෂිත වුනාම, නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කරන අය සහ ආයතන ¥ෂිත වුණාම, රටක අනාගතය හැඩගස්වන පාසල් පද්ධතිය ¥ෂිත වුණාම, ආගමික සංස්ථා ¥ෂිත වුණාම, ඒ රටේ සමාජයෙන් ¥ෂණය ඉවත් කරනවා කියන එක හීනයක් විතරයි. ‘හිතුමතේ ජීවිතේ’ හිරේ ගියේ තමන්ගේ සහෝදරීව සමූහ ¥ෂණයට ලක්කොට මරා දැමු සල්ලාල මිනීමරුවන් හැම කෙනෙක්ම තමන්ගේම අතින් මරා දමලා. ඒ හැරෙන්නට ඔහු අපරාධයක් කරලා නැහැ. ජීවිතාන්තය දක්වා හිරදඬුවම් විඳිමින් සිටි ඔහුව කාලයකට පස්සේ ජනාධිපති සමාවකින් නිදහස් කරන එකයි පොදු මුදල් වංචාවකට හෝ තමන් දරන රාජ්‍ය නිලයක් පුද්ගලික ප‍්‍රයෝජනයකට අපහරණය කර වරදකරු වී සිරදඬුවම් විඳින දේශපාලන හිතවතෙකුට නිදහස ලබාදෙන එකයි සමාජයට දෙන්නේ පණිවිඩ දෙකක්. ශිෂ්ට සමාජයකට නම් දෙවෙනි පණිවිඩය අතිශය භයානක ඇඟ කිළිපොලා යන එකක්. අපට නම් සුළු දෙයක්.!

x අශෝක හඳගම

බයිස්කෝප්,බොක්ස් ඔපිස්, මාර සින්දු මාර පයිට්

0

මගෙ මුල් චිත‍්‍රපටය බැලූවේ අවුරුදු 5දී විතර. ඒ කියන්නේ 1972 විතර මයේ හිතේ. 1971 අවුරුද්ද චිත‍්‍රපට බලන වසරක් නෙමෙයි. අවුරුදු 5 විතර වෙනකොට අම්මලා මාව අරගෙන යනවා චිත‍්‍රපටයක් බලන්න. අපි ්‍ය්ඒරස චිත‍්‍රපටය බලන්න ගියේ එම්පයර් එකට. අපේ සීයාගේ ගෙදරට ආවා, ලිලි කියලා සීයාට දුරින් නෑ වෙන කෙනෙක්. සිනමා පත්තර බැලීම හා නළුනිළියන්ගේ පින්තුර එකතු කිරීම, බිත්තිවල ඇලවීම එකල තිබූ කලාවක්. ලිලි ඒ කලාවේ ගිලී සිටියා. මගේ පළමු සිංහල චිත‍්‍රපටය වන ‘උන්නත් දහයි මළත් දහයි’ බැලූවෙ ඇගේ උනන්දු කිරීම මත.


‘හිතුවොත් හිතුවාමයි’ තමයි චිත‍්‍රපටයෟ භාවනා කරන්න පුළුවන් තරම් ආසම සින්දුව තියෙන්නේ මේ ෆිල්ම් එකේ. ඇන්ජලින් කියන ‘මා එදා දෑසින් සනහා..’ සංගීතය සරත් දසනායකගේ. ලෙනින් මොරායස්ගේ වැඩක්. සේන සමරසිංහගේ ‘නිල්ල සොයා’ ගාමිණී, බන්දු හා අපොන්සු වැඩ පෙන්වපු, මිල්ටන්ගේ, සුජාතාගේ සුපිරි සින්දු තියෙන චිත‍්‍රපටයක්. ‘නිල්ල නගන ස්වර්ණ කිංකිණි රාවේ.’ මේක තමයි වට්ටෝරු සිනමාව.


පොඩි කාලෙ චිත‍්‍රපටයක් බලන්න යනවිට නිතැතින්ම ලැබුණ දෙයක් අයිස් චොක්ස් එක. චොකලට් තැවරූ කූරක් ගැසූ අයිස් පලම රසවත්. එලිෆන්ට් හවුස් හෝ ඇලරික්ස් පමණයි එසමයේ විවේකයේදී විකිණීමට තිබුණේ. ඊට අමතරව රට කජු, පෙපර්මින්, ටොපි, කජු කෑලි වැනි කැවිලි වර්ග. අද අනිවාර්යයෙන් අප රැුගෙන යා යුත්තේ හෝ ඇත්තේ පොප් කෝන්ය. පොප් කෝන් යනු අපේ චිත‍්‍රපට සංස්කෘතිය නොවෙයි. ඇමරිකානු චිත‍්‍රපට සංස්කෘතියයි.


සමහර හෝල්වල රෝල්ස් තිබුණි. තවත් ඒවායේ කඩල හා කට්ලට්ස්ද තිබුණි. සැවෝයි, මැජෙස්ටික්, ලිබර්ටි, රීගල්, රියෝ, ඕඩියන්, ටි‍්‍රයෝ, සෙන්ට‍්‍රල් මරදාන, ටවර්, එමෙස් සිනමාහල්වල මිලී 50ක මිල සහිතව, විස්කි, ජින්, අරක්කු, බියර් බෝතල් හෝ වෙනත් සැරබීම වර්ග විකිණීමට තිබුණි. උස ස්ටූල්වලට නැගී විනාඩි 20 විවේකයේදී උගුර තෙමාගන්නා බොහෝ වැඩිහිටියන් මම දැක ඇත්තෙමි. ඔවුහු බේබද්දෝ නොවූහ. එසේ මත්පැන් තොලගෑම පිරිමි අය පමණක් ප‍්‍රගුණ කළ වෙනමම කලාවකි. සංස්කෘතියකි. ඉංග‍්‍රීසි චිත‍්‍රපටවල ඉන්ටර්වල් එක චිත‍්‍රපටය පටන් ගන්න පෙර හා සිංහල චිත‍්‍රපටවල ඉන්ටර්වල් එක මැද්දේද බව අම්මා කීවාය.


අපේ ආච්චිද ප‍්‍රාමාණික නිළියකි. ඇය වඩා ප‍්‍රචලිත වුණේ සිකුරුලියා නිසාය. සිකුරුලියා චිත‍්‍රපටයේ සාදයක සමූහ දර්ශනයක් මොරටුව රස්කින් මන්දිරයේ රූපගත කළ අතර එම සාදයට ඇයටද ඇරියුම් ලැබිණ. හොඳින් සැරසී ඈ එම සාදයට ගියාය. අපට හා බොහෝ අයට ඈ කිව්වේ තමා එම සාදයේ දර්ශනවල සිටින බවය. සිකුරුලියා බලන්නට අප ගියේ ටවර් සිනමා ශාලාවටය. එහි කිසිදු දර්ශනයක ඇය නොසිටියාය.


පල්ලියෙන් ගොස් යුල් බ‍්‍රයිනර් ඉන්න ‘ටෙන් කමාන්ඞ්මන්ට්ස්’ හා තනිවම ගොස් චාල්ටන් හෙස්ටන් ඉන්න ‘බෙන්හර්’ බැලූවේ අම්ම කියපු නිසා සහ ආගමේ චිත‍්‍රපට නිසාය. ඒ කාලේ පල්ලි පන්සල්වල ආධාර දර්ශන නිතර පෙන්නුවේය. ආධාර දර්ශනයක් ලෙස පෙන්වූ ‘ගැටවරයෝ’ ඉරිදා පාසල් ශාලාවේ බැලූ මුත් අතිශයින් මා රසවිඳි චිත‍්‍රපටයකි. ජෝ හා ගාමිණී අනෙක් අය සමග ගහගන්න, ගෑනු හෝටලයේ ගෝරිය කිසිදා අමතක නොවේ. ‘ඇර සොයිසා’ මම බැලූවේ තනියම, හරියට නඩත්තු නොකරන ගැලරි එකේය. පොඩි එකෙක් ගැලරියට ආවාම ඒකෙ ඉන්න ලොකු මිනිස්සුන්ට විවිධ ආශාවන් එයි.


ඕලෙවල් කරලා අපි ඔක්කොම ගියා සැවොයි එකට. මුළු හෝල් එකේම හිටියේ අපේ අවුරුද්දේ ඕලෙවල් කරපු විවිධ ඉස්කෝලවල ළමයි. යාළුවෝත් හිටියා. ‘ලේඩි චැටර්ලීස් ලවර්’ චිත‍්‍රපටයේ හැමෝටම බලන්න ඕනෑ වුණේ එක දර්ශනයක්. ඒක බලන්න තමයි හැමෝම ගියෙ. ඇඩල්ට්ස් ඔන්ලි චිත‍්‍රපට ගැන තමයි අපේ උනන්දුව. බෝ ඩෙරෙක් ඉන්න ‘බොලෙරො’, ඇරීනා හා නොයෙක් චිත‍්‍රපට. ආයෙත් ඒලෙවල් ඉවර උණ දා අපි සැවෝයි ගියා. එදාත් කොල්ලො පිරිලා ‘මතාහාරි’ බලන්න.

චිත‍්‍රපට විචාර කරන්න පුළුවන් කියලා දැනගත්තේ භසටයඑ දඩැර ක්‍යසකැ චිත‍්‍රපටය බලලා සෝවියට් සංස්කෘතික ශාලාවේ (1987* සංවාදයක් තිබ්බා, ඒකේදී. ඒක මෙහෙයවූයේ මතක විදියට ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි. එතන හිටිය සමහර අය 1990 වෙනකොට නැති වෙන්න ඇති. මාව කම්පනයට පත්කළේ ණසකකසබට ත්‍සැකාි චිත‍්‍රපටය.


9.30 දර්ශන ඉවර වන්නේ 11.30ට පසුය. මෙම රාත‍්‍රී චිත‍්‍රපට නැරඹීමට කාන්තාවන් එන්නේ නැත. එන අය දකින්නේද නරක අය ලෙසයි. ඒ සංස්කෘතිය අද වෙනස්ය. වරෙක මාලිගාවත්ත ‘රූබි’ හෝල් එකෙහිි ලිංගික දර්ශන ත‍්‍රීඞී මාධ්‍යයෙන් පෙන්වනවා කියා ආරංචියක් පැතිරුණි. පාට කොළ ඇලවූ කඩදාසි කන්නාඩිද ලැබුණි. එයින් බැලූ කල ඔළුව කැරකුණා මිස 3ඞී නොවීය. රූබි එක අපව රවටා තිබුණි.


රාත‍්‍රි බස් දැන් නැත. එනිසාම 9.30 සිනමාවද අහෝසිවී ගොසිනි. පේ‍්‍රම ජයන්ත් හෝ වෙනත් අය විසින් අඳින ලද බිල්ඩින් සයිස් කටවුට්ද දැන් නැත. ඩිජිටල් තිර ඒ වෙනුවට පැමිණ ඇත. චිත‍්‍රපට පෝස්ටර් ගැසූ විශාල මුද්‍රණකරුවන්ද එම මුද්‍රණ කර්මාන්තයද අද අවසන් වී ඈත.


ඉස්සර අපි කළ එක තරගයක් වුණේ සිනමාහල් සහ නගරය එකට කීමයි. මේකලා- කිවු සැණින් ‘ගම්පහ’යයි මම කියමි. ප‍්‍රින්ස්- ගාල්ලය. නිව් විජේන්ද්‍ර – අනුරාධපුර. ජීවනී- අලව්ව. ලැයිස්තුව දිගය. කන්දක් උඩ පිහිටි සිනමාහල අලව්වේ ජීවනීය. නුවර-වෙම්බ්ලි දැන් නැත. උඩුමහල් දෙකක බැල්කනි දෙකක් ඇත්තේ කොන්ට්රාස්- දලූගමය. අමුතුම බොක්ස් ඇත්තේ පාමංකඩ ඊරෝස් එකේය. එකල සුපිරි සිනමාහල්වුණු මැජෙස්ටික්, එම්පයර්, ලිබර්ටි, රීගල්, සැවෝයි ආදියේ ප‍්‍රශස්ත මට්ටමේ වැසිකිළි වුවද, අනෙක් බොහොමයක වූයේ අදද මෙන් අහලකටවත් ළඟාවිය නොහැකි වැසිකිළිය. සිනමා සංස්කෘතිය තියා රටේ සංස්කෘතියද නොදියුණු බව නිගමනයට මෙය කදිම සාධකයකි.


සිනමාහල් චිත‍්‍රපට සංස්කෘතියේ පදනමයි. සිනමාහල් හිමියන් චිත‍්‍රපට සංස්කෘතියේ භාරකරුවන්ය. කූඩාරම්වල චිත‍්‍රපට පෙන්වූ ආරම්භයේ සිට වත්මන් සුපිරි සිනමාහල් දක්වා එය වර්ධනය කළේ ඔවුන්ය. බරපැන ගෙව්වේ අපිය. කලාත්මක සිනමාව, සිනමාව මෙහෙයවන බිම් සාධකය නොවේ. සිනමාව පවත්වාගෙන යාමට නම් ජනප‍්‍රිය සිනමාව අවශ්‍යමය. නැත්තේද එයමය.


ගාමිණී හෝ විජය ෆයිට් කරන්නට එන විට විසිල් ගෑසීම එකල ප‍්‍රසිද්ධ කාරණයකි. ඒ යුගයේ සෙනග ආම්බාන් කිරීම හරක් ආම්බාන් කිරීම හා සමාන විය. විශේෂයෙන්ම කොළඹ හා තදාසන්න පෙදෙස්වල පෝලිම් පැනීම් කිසි ලෙසකවත් කිසිවකු නොඉවසූ කාරණාවක් වූ නිසාද, මහ ගුටිකෙළි ඇතිවන නිසාද, සත්තු වත්තේ කූඩු ලෙස දැල් ගැසූ ටිකට් පෝලිම් හා කුඩා කවුළුවකින් ටිකට් ලබා දෙන ටිකට් කවුන්ටර් නිර්මාණය විය. අදද දෙමළ චිත‍්‍රපටවල විසිල් ගැසීම සිදුවන බව දනිතත් සිංහල චිත‍්‍රපටවල එය සිදුවේද? හේතුව වීරයා මැරිලාද? වැටට උඩින් ගේට්ටු කඩාගෙන පනින පේ‍්‍රක්ෂකයන් සිංහල සිනමාවට තවත් නැත. දෙමළ සිනමාවට තවමත් ඇත.


‘හිඟන කොල්ලා‘ නොබැලූවත් සින්දු මතකය. අංජානා, නැවත හමුවෙමු ආදායම් වාර්තා තැබීය. ‘එරන් කඳ පෙම් හඬ ගුම් දිදී’ එම්එස්ගේ සුපිරි චිත‍්‍රපට ගීතයකි. ්නෑදෑයෝ’ එකේ විජය නන්දසිරි චරිතාංග නළුවකු බව ඔප්පු කළේය. මිනිසුන් ඇදී ගියේ රඟපෑම් හෝ කතාවට පමණක් නොවේ. සින්දු, විහිළු හා පයිට් බැලීමටය. සරල වින්දනය එයයි. පැවැත්මද එයයි. සූකිරි කෙල්ල, ලස්සන කෙල්ල, සුනේත‍්‍රා, ටීවීඑකේ බලපු චිත‍්‍රපට වුවත් සදා මතකය. සින්දුව කියන්නේ ෆ්‍රෙඞීය. හංස විලක් තේරුණේ නැත. දියමන්තිද ඒ කාලේ අපට ඇල්ලූවේ නෑත. 80 ගණන්වලින් පසු චිත‍්‍රපට සංස්කෘතිය ගිලිහිණි. 1983 කලබලවලින් පසු චිත‍්‍රපටහල් ගණනාවක්ම පිළිස්සී තිබිණ. ජවිපෙ අරගල සමයේදී ඉතිරි චිත‍්‍රපට කලාවද මිය ගියේය. දැන් චිත‍්‍රපට පෙන්වන එකම මදෑය. x

x ලක්ෂාන් ඩයස්