No menu items!
25 C
Sri Lanka
19 July,2025
Home Blog Page 276

රාජ්‍ය සේවක වැටුප් ගෙවීමෙන් බැංකු අයිරාව කෝටි 25,100යි

රාජ්‍ය සේවකයන්ගේ ජුලි මස වැටුප් ගෙවීම සඳහා මුදල් ලබාගැනීම හේතුවෙන් ලංකා බැංකුවේ මහා භාණ්ඩාගාරයේ ලේකම්වරයාගේ නමින් පවත්වාගෙන යන අංක 2026450 දරණ ගිණුමේ බැංකු අයිරාව රුපියල් බිලියන 251ක් හෙවත් රුපියල් කෝටි 25,100ක් දක්වා ජුලි 30 දින වනවිට ඉහළ නැග ඇත.

ආණ්ඩුව මුහුණදී සිටින දැඩි මූල්‍ය අර්බුදය ලංකා බැංකුවේ එම ගිණුමේ අයිරාව එතරම් ඉහළ අගයක් ගැනීමට හේතුවී ඇත.

ලංකා බැංකුවේ අපගේ ආරංචි මාර්ග ප්‍රකාශ කරන්නේ එම ගිණුමේ බැංකු අයිරාව සාමාන්‍යයෙන් රුපියල් බිලියන 50ත් 60ත් අතර අගයක පවතින බවයි.

ගුරු සේවයට වැටුප් ගෙවමින් රාජ්‍ය සේවක වැටුප් ගෙවීම සෑම මාසයකම 20 වැනි දිනෙන් ආරම්භ වන අතර ත්‍රිවිධ හමුදා, පොලීසිය හා අනෙකුත් රාජ්‍ය සේවකයන්ට වැටුප් ගෙවීම ඉන්පසු දින කිහිපය තුළදී සිදුවේ. 

ලංකා බැංකුවේ ආරංචි මාර්ග ප්‍රකාශ කරන්නේ අගෝස්තු 10 වැනිදායින් ඇරඹෙන විශ්‍රාම වැටුප් ගෙවීමත් සමඟ මෙම බැංකු අයිරාව තවත් ඉහළ යා හැකි බවයි. ප්‍රමාණවත් ආදායම් තත්වයක් නොමැතිවීම නිසා රාජ්‍ය සේවකයන්ගේ ජුලි මස වැටුප් ගෙවන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ භාණ්ඩාගාර ලේකම් එස්.ආර්. ආටිගල ඇතුළු ඉහළ නිලධාරීන් මෙම වැටුප් ගෙවීමට පෙර සතිවල දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡා කළ බවත් අවසානයේ බැංකු අයිරාව මගින් වැටුප් ගෙවීමට තීරණය කළ බවත් අපගේ භාණ්ඩාගාර ආරංචි මාර්ග පැවසීය.■

තුනෙන් දෙක නොලැබුණොත් පක්ෂ එක්ක කතාකරනවා : බැසිල්

 

ව්‍යවස්ථා සංශෝධන ගැන දන්නේ පොහොට්ටුව පමණයි

 

මහමැතිවරණයෙන් ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණට තුනෙන් දෙකක බලයක් නොලැබුණොත් නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ඇතිකිරීම සඳහා තම පක්ෂය සකස් කර තිබූ සංශෝධන පාර්ලිමේන්තුවේ අනෙකුත් පක්ෂවල සහයෝගය ලබාගත හැකි ආකාරයට වෙනස් කරගැනීමට බලාපොරොත්තු වන බව ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ජාතික සංවිධායක බැසිල් රාජපක්ෂ කීය.

තුනෙන් දෙකක බලයක් නොලැබුණොත්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා මහජනතාවගේ විශාල අනුමැතියක් නොමැති බව එයින් අදහස් වෙන්නේයැයි ඔහු කීය.

තම කණ්ඩායම ආණ්ඩුවක් පවත්වාගෙන යෑම සඳහා වෙනත් කණ්ඩායම් සමඟ සන්ධානගත වීමේ බලාපොරොත්තුවක් නොමැති නමුත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කරගැනීම සඳහා 19 වැනි සංශෝධනය සම්මත කරගත් අවස්ථාවේදී මෙන් අනෙකුත් පක්ෂ සමඟ සාකච්ඡා කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව ඔහු පැහැදිලි කළේය.

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ සිදුකිරීමට බලාපොරොත්තු වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන මොනවාදැයි පොදුජන පෙරමුණ සමඟ සන්ධානගත වී සිටින අනෙකුත් පක්ෂවල නායකයන් නොදන්නා බව අප කළ පෙන්වාදීමේදී ඔහු කීවේ, සන්ධානයේ අනෙකුත් පක්ෂ නායකයන් එය නොදන්නා බවය. පොදුජන පෙරමුණේ නායකයන් ඒ ගැන පැහැදිලි කරුණු දන්නා බවද ඔහු කීය. ■

වෛවර්ණ වීදියක සැඟවුණු කෑම කතාවක්

අපේ කතාවේ පසුතලය අතිශය ජනප්‍රිය අලුත්කඬේ අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය. එහෙත්, ඒ වීදිය මේ කතාවේ පසුබිම පමණයි. අප මෙහි දිගහරින්නට උත්සාහ කරන්නේ කොළඹ නගරයේ කෑම සංස්කෘතිය ගැන කතාවක්. සාමාන්‍යයෙන් ගමක ජීවත්වෙන කෙනෙකුට ‘කඩෙන් කෑම’ ගැනීම එදිනෙදා දෙයක් නොවෙයි. එය ඉඳහිට කරන දෙයක්. එක්කෝ කරන්නම දෙයක් නැති නිසා, නැති නම් ‘වෙනසක්’ ඕනෑ නිසා.

කොළඹ මධ්‍යම පාන්තිකයන් පවා ‘පිටින් කන්නේ’ විශේෂ අවස්ථාවක. නිවුණු පරිසරයක් ඇති හෝටලයක රාත්‍රී ආහාර වේලකට යන්නට ඔවුන් කැමතියි. ඊටත් අමතරව, පුංචි සංස්කෘතික අත්දැකීමක් වෙනුවෙන් අපේ කතාවේ පසුතලය වන ‘අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය’ වැනි තැනකට යන්න මධ්‍යම පාන්තිකයෙකු කැමති වේවි. කලබල මැද්දේ වුණත් ‘එක්ස්පීරියන්ස්’ එකක් නිසා ඒ කලබලය ඉවසාවි.

නැතිනම් කොම්පඤ්ඤවීදියේ බර්ගර්’ස් කිංග් වැනි කලබලකාරී බර්ගර් කඩයකට යන්න ඔවුන් කැමති වේවි. කොහොම වුණත් ‘පිටින් කෑම’ ගැනීම සංස්කෘතික වැඩක්. ඒ සඳහා ටිකක් ඉහළ මිලක් ගෙවන්නත් ඔවුන් සූදානම්. ඒ නිසා පහත අත්දැකීම කොළඹ මධ්‍යම පාන්තිකයෙකුගේ එකක් නොවෙයි.

අමානුල්ලා

‘මම රෑට නිදාගන්නේ ත්‍රීවීල් එකේ. මගේ නෝනයි, පුතායි, පුතාගේ නෝනායි, මුණුපුරනුයි, දරුවනුයි නිදාගන්නවා. මම හැමදාම කෑම කන්නෙත් කඩෙන්.’ මේ පංචිකාවත්ත ආසන්නයේ පදිංචි මොහොමඞ් අමානුල්ලාගේ අත්දැකීම.
කොළඹ නගරයේ, පංචිකාවත්ත ආශ්‍රිත ප්‍රදේශය ලංකාවේ පැරණි ත්‍රීවීල් වැඩිපුරම ඇති ප්‍රදේශය බව ලංකාව වටේ ඇවිද අත්දැකීම නිසා කිව හැකියි. අමානුල්ලාගේ ඇස් දෙක සහ නහය බඳු ලාම්පු තුන සහිත, දෙසීය ඩෑෂ් ත්‍රීවීරලයේ ක්‍රීම් පැහැයට වඩා මලකඩ පැහැය දැන් වැඩියි. දැන් ක්‍රීම් පැහැ ත්‍රීවීල් මිලට ගන්න නැහැ. නහයක් බඳු විශාල ඉදිරි ලාම්පුවත් අලුත් ත්‍රීවීලර් වල නැහැ. ත්‍රීවීලරයේ රැය පහන් කරන ඔහුටත්, ඔහුගේ පවුලටත් නිවසේ නිදාගන්න ඉඩක් නැහැ. ඉතින්, කෑම උයන්න ඉඩක් කොයින්ද. අබ්දුල් හමීඞ් වීදියෙන් ඔහු කෑම කන්නේ ඒ නිසයි.
‘පරාටා එකක් රුපියල් දහයයි. උදේට පරාටා දෙකක් එක්ක සම්බෝල ටිකක් සහ හොදි ටිකක් නිකම් ලැබෙනවා. හොද්ද නං එච්චර හරි නෑ. ඒත් කන්න පුළුවන්. ඒ තමයි උදේ කෑම වේල.’ ඔහු එහෙම කියනවා.

අබ්දුල් හමීඞ්

මේ වීදියේ කෙළවරේ ඩඞ්ලි අයියාගේ බුරියානි කඬේට ගොඩ වුණාම මූණ බලලා දැවැන්ත බුරියානියක් බෙදන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ලොකු ඔම්ලට් එකක්, දැවැන්ත කුකුල් ගාතයක් මේ බුරියානි එකට එකතු වෙනවා. ඒ බුරියානිය එක්ක ගවමස් වෑංජනයකුත් ගත්තාට පස්සේ වියදම රුපියල් පන්සීයට අඩුයි. අප එහි යන්නේ එදිනෙදා ආහාර වේල් ආවරණය කරගන්න නෙවෙයි. ඉඳහිට වෙනස් රසයක් ලබන්නට.

වසර කිහිපයකට කලින් ඒ වීදියට ගිය විට තිබුණු කෑම වෙළඳසැල් ප්‍රමාණයට වඩා අද වෙළඳසැල් ප්‍රමාණය වැඩියි. අවට වීදි කිහිපයකම කෑම වෙළඳසැල් අලුතෙන් බිහිවෙලා. අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට එන සෙනඟත් වසර කිහිපයක් ඇතුළත දෙගුණ තෙගුණ වෙලා. උබර් ඊට්ස්, පික් මී ඊට්ස් පවා අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ කෑම නිවසට ගෙනැවිත් දෙනවා.
‘සමහර අය ලොකු ලොකු කඩවලින් කන්න සල්ලි තියෙන අය. එයාලා බුහාරි එකෙන් කනවා. ලොකු හෝටල් වලින් කනවා. කොච්චර කෑවත් ඉඳහිට හරි මෙතැනට එනවා. ඒ මෙතැන වෙන රහක් තියෙන නිසා.’ අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ ඉන්න ෂියාම් අප සමඟ එහෙම කීවා.

යූටියුබ් වීඩියෝ, වෙබ් අඩවිවල ලිපි ආදියට ස්තූතිවන්ත වෙන්න අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය දැන් ලංකාවේ ප්‍රසිද්ධම වීදිකෑම අවකාශයක්. එවැනි වීඩියෝ කරන තරුණ තරුණියන්, කැමරා අටවාගෙන මේ වීදියට ඇවිත්, අඩුවට ගත හැකි කෑම වර්ග ගැන උනන්දුවෙන් කතා කරනවා. නිවෙස්වල සිටින අය ඉදිරියේ කැමරා අටවාගෙන හති දමමින් මස් පිරුණු කෑම වර්ග බුදිනවා. එය දැකීමෙන් පසු, හැකි ඉක්මනින් මේ වීදියට ඇවිත් බලන්නට කෙනෙකු උත්සාහ කරනවා.
ලංකාවේ ජාතිවාදීන්ට කණේ පාරක් දෙන්න හොඳම තැන අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය කියා හිතෙනවා. ‘මුස්ලිම් අයට කැමති නැත්නම්, මින්පස්සේ බුරියානි කන්න එපා.’ එය මුස්ලිම් විරෝධයෙන් අන්ධ වූ කෙනෙක් වෙත එල්ල කළ හැකි, රසබර වාක්‍යයක්.

කතාවෙන් කතාව, අද අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය රාත්‍රියට වෙනදාටත් වඩා සෙනඟ පිරුණු තැනක්. දවල්ට නීතිඥවරුන්ගේ කාර්යාල පිරි තැනක් වන මෙය, රාත්‍රියට කෑම වෙළඳසැල් පිරුණු වීදියක්. වාහනයක ගියොත්, ඒ වීදියට ළං කරන්න බෑ. පාරවල් වල ඇවිදින උදවිය පසු කරමින්, හෙමිහිට ගමන් කරන්න සිද්ධවෙනවා.

මේ අවකාශය අද ආහාර සංස්කෘතියට අයිති අවකාශයක්. සංචාරකයන්, මධ්‍යම පාන්තිකයන් රසය සොයා එන තැනක්. ඇතැම් රටවල් වල නාගරික පරිපාලනය මෙවැනි අවකාශ දැන හඳුනාගෙන එවැනි තැන් වලට අවශ්‍ය පහසුකම් සපයනවා. උදාහරණයක් ලෙස රාත්‍රියට මෙවැනි වීදි වලට වාහන ඇතුළු කරන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට අසල වාහන නැවැත්වීම සඳහා පහසුකම් සපයනවා. පයින්, වීදියට ඇතුළු විය යුතුයි. අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට එවැනි සහන ලැබී නැහැ.

අප කලින් කීවා වාගේ මේ වීදිය කෑම වලින් රසයක් ලබන මධ්‍යම පාන්තිකයන්ගේ අවකාශයක් පමණක් නෙවෙයි. මේ අවකාශයට අද ඒ තත්වය ලැබුණාට, ඇත්තටම අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය කියන්නේ කොළඹ අවට පුංචි නිවෙස්වල ගත කරන නාගරික දිවියේ කටුක ජීවන සංස්කෘතියක ප්‍රකාශනයක්. අන්තර්ජාලයේ මොන තරම් ලිපි තිබුණත්, මේ වීදිය පසුපස ඇති ඒ කතාව කවුරුත් හඳුනාගෙන නැහැ.

කෑම සංස්කෘතිය

මේ වීදිය අසල වෙළඳසැලක සිට අපට මුණගැසුණු නයිසර් මහත්තයා මෙහෙම කියනවා.
‘මේ අවට හැම ගෙදරකම වගේ දැන් ඉඩ නැහැ. හැම පාරකම ගෙවල් හදලා. එක ගෙදරක වෙන දේ එහාපැත්තේ ගෙදරට පෙනෙන තරම් ළඟින් ගෙවල් තියෙනවා. ඒ ගැන දන්නවානේ. අහල පහළ හැම ගෙදරකම පාහේ උඩ තට්ටු වල එක කාමරයක තමයි පවුල පදිංචි. යට තට්ටු නීතිඥ මහත්තයෙකුගෙ කාර්යාලයකට හරි, ෆොටෝ කොපි ගහන තැනකට හරි, වෙන තැනකට හරි කුලියට දීලා. මේවා පර්චස් එකක විතර ගෙවල්. එහෙම ගෙයක් ඇතුළේ උයන්න ඉඩ නැහැ. උයන්න තියා හුස්ම ගන්නත් ඉඩ නෑ.’

නයිසර් මහත්තයා පෙන්වන්නේ අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට සීමා වූ තත්වයක් නොවෙයි. කොළඹ නාගරික වතු නිවාස බොහොමයක තත්වය එහෙමයි. ජනගහනය වැඩි වෙද්දී, ජීවත්වෙන්න ඉඩ අඩුයි. තරඟය වැඩයි. එවැනි පවුල් වලට සේවය සපයන, ඉතා අඩු මිලට කෑම සපයන වෙළඳසැල් බොහොමයක් කොළඹ නගරයේ වතු නිවාස ආසන්නයේ තියෙනවා. මරදාන, බොරැල්ල, කොටුව, මෝදර, දෙමටගොඩ එවැනි කෑම වෙළඳසැල් ඕනෑ තරම් තියෙනවා. වෙනසකට ඇත්තේ වෙනත් ප්‍රදේශ වල තියෙනවාට වඩා වැඩි වෙළඳසැල් සංඛ්‍යාවක් කාලය එක්ක අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ බිහිවීම.

‘අබ්දුල් අමීඞ් වීදියේ වතු දෙකක් තියෙනවා. ඒ එක වත්තක ගෙවල් 200 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් තියෙනවා. අනෙක් වත්තෙත් ඒ වගේම ගෙවල් ප්‍රමාණයක් තියෙනවා. හැම ගෙදරකම පාහේ පවුල් දෙකතුනක් ඉන්නවා. ඉන්න අය රැකියාව විදියට කරන්නේ කුලී වැඩ. ඒ කියන්නේ දවසේ පඩියක් ලැබෙන වැඩ. දවසට ලැබෙන්නේ රුපියල් 1000 ක විතර මුදලක්. ඒ මුදල් වලින් ඒ පවුල් කිහිපයටම උයන්න වියදම් කරන්න බැහැ. දවල්ට රුපියල් 300 ක් විතර දීලා මෙතැනින් කන්න ගන්න පුළුවන්. රෑටත් සුළු මුදලක් දිලා පවුලටම කන්න ගන්නත් පුළුවන්. උදේට පරාටා වගේ දෙයක්. මෙතැන කඩ වල ඉන්න අය ඒ අයගේ ගෙවල්වල කී දෙනෙක් ඉන්නවාද කියලා දන්නවා. ඒ අයගේ පවුල් කීයක් ඉන්නවාද කියලා බලලා කට්ටියට ඇති වෙන සයිස් එකට පාර්සලය ලොකුවට හදනවා. මෙතැන පවුල් වලට දෙන කෑම පාර්සල් වලට එක සයිස් එකක් නෑ. පවුලේ ඉන්න අයගේ හැටියට පාර්සලේ දෙනවා.’

අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේදී රුපියල් 280ක මිලට බාබකියු කළ කුකුළ්මස් පළුවක් හා පරාටා දෙකක් ගත හැක්කේ, ඒ අවට ජීවත්වන උදවියගේ අතේ ඇති මුදලට ගැලපෙන ආකාරයට.

නැගී ඒම

කොහොම වුණත්, අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ ආහාර ගැනීමේ සංස්කෘතියට බාහිර අවධානය යොමු වූ නිසා, අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ ආර්ථිකයත් වෙනස් වෙමින් පවතිනවා.
‘අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට ඉස්සර කන්න ආ අයට වඩා වැඩි පිරිසක් දැන් එනවා. ඒ නිසා ඉස්සර තිබුණාට වඩා දැන් කඩ වැඩිපුර බිහිවෙලා. මේ වීදියේ හිටපු, වෙන රස්සා කරපු අයත් දැන් කඩ වල රස්සා කරනවා. මම ත්‍රීවීලර් එළවන කෙනෙක්. දවල්ට උසාවිය අවට ත්‍රීවීල් එළවන මම, රෑට මෙතැන කෑම කඩයේ වැඩ කරනවා. ඊට අමතරව පිට ඉඳලා ආපු අයත් ඉන්නවා. ලංකාවේ තියෙන ගොඩක් කඩවල කෑම ගණන් වෙන්නේ ඒ කඩවල් නඩත්තු කරන මුදලත් හෝටල්වල අයිතිකාරයින් උපයන්න ඕනෑ නිසා. එහෙත් මෙතැන කඩ කුලිය අඩුයි. අනෙක කෑම වලින් ලොකු ලාභයක් තියන්නේත් නැහැ. ඒ නිසා සෙනඟ එන එක තවත් වැඩි වෙනවා.’ මෙලෙස කීවේ ෂියාම් මහතා.
කොළඹ නගරයේ කටුක ජීවන සංස්කෘතියට, මධ්‍යම පාන්තික ආහාර රසවිඳීමේ සංස්කෘතිය මුසුවීමෙන් අද අප දකින අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය බිහිව තිබෙනවා. ඒ අතර අවට පදිංචි අයට ආදායම් මාර්ග බිහිවෙලා.

කොවිඞ් කාලය

කියාගෙන ආ කතාවේ වැදගත්ම කොටස උදා වුණේ කොවිඞ්-19 වසංගතය කාලයේ. ඒ කාලයේ විශාල ආසාදිතයන් පොකුරක් හමු වුණේ මේ අවට පිහිටි බණ්ඩාරණායක මාවතෙන්. කොළඹ නාගරික නිවාස අවට වසංගතය පැතිරෙනු ඇතැයි බලධාරීන් විශාල බියක් දැක්වුවා. ඒ නිසා වෙළඳසැල් නිදහසේ විවෘත කර තබන්නට හැකි වුණේ නැහැ. අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය පමණක් නොවෙයි, කොළඹ නගර අවට ‘පිටින් කෑම ගැනීමේ’ සංස්කෘතියම ඇණහිටියා. ඔවුන්ගේ එදිනෙදා ආහාර සපයාගැනීමේ මාර්ගයට අකුණක් ගැහුවා වාගේ වුණා.

ඒ අස්සට කුලී රැකියා නැති වීමේ ප්‍රශ්නයටත් ඔවුන් මුහුණදුන්නා. උදාහරණයක් ලෙස අමානුල්ලාට ත්‍රීවීලරය පදවා මුදල් ඉපැයීමේ හැකියාව නැති වුණා. රුපියල් පන්දහස ආණ්ඩු හිතවාදීන්ට වැඩිපුර ලැබුණා. නිවෙස්වල උයන්නට ඉඩකඩ කෙසේ හෝ හදාගත්තත්, ඉවුම් පිහුම් උපකරණ මකුළුදැල් පිසදමා සූදානම් කරගත්තත් උයන්නට දෙයක් නොතිබුණු තරම්.

‘හොඳ වෙලාවට අතේ ඉතිරිවෙච්ච සල්ලි ඉවරවෙනකොට රාමසාන් කාලය ආවා. සල්ලි තියෙන ව්‍යාපාරිකයන් අපිට කෑම බීම ගෙනත් දුන්නා. ඒ නිසා අමාරුවෙන් ගැටහගගන්න පුළුවන් වුණා. ඒත් හැමදාම උයන එක නම් ලේසි වුණේ නැහැ.’ අමානුල්ලා එසේ කීවා.

කොවිඞ්-19 වසංගතය කාලයේ නිවසේ සිරවී සිටියදී අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය වැනි බාහිර තැනකට ගොස්, කෑම වේලක් ගැනීම ගැන මධ්‍යම පාන්තිකයන් නිතිපතා සිහින දැක්කා. ඒ දිව පිනා යන රසයක් විඳින්නට. කොත්තුවක්, බුරියානියක්, පරාටා සහ බාබකියු චිකන් පළුවක් වැනි රසබර ආහාර වර්ග සිහිපත් කරමින් ගෙදර උයන කෑම කෑවා. ඔවුන්ට තිබුණේ සංස්කෘතිකමය අඩුවක් පමණයි. රසහනහර පිනවන්නට නොහැකි වීම ගැන ප්‍රශ්නයක් පමණයි. එහෙත්, මේ වෙළඳසැල්වලින් පරාටා දෙකක් කා යැපුණු අනෙක් කණ්ඩායමට අහිමි වුණේ අඩු මිලට, කරදරයක් නැතිව කෑම ගන්න තිබුණු ක්‍රමය. වෛවර්ණ කෑම වලින් කොළඹ කෑම කඩ පසුපස ඒ කතාවත් අමතක නොකළ යුතුයි.

‘ඇමතිට බත් බෑගයක් කෑවාම හෙණද?’

ඇත්ත පත්තරය කියවීම ඒ කාලයේ නිලධාරීන්ගේ කේන්තියට හේතු වුණා. අම්පාරේ ඇතැම් ගුරුවරුන් ඇත්ත පත්තරේට ලීව නිසා මුරුතැන්ගේ කියන අධ්‍යාපන නිලධාරියාගෙන් බැණුම් ඇහුවා. එහෙත්, පත්තර කියවන එක අපේ අයිතියක්.
කියවන්නට නීතියෙන් අවසර තිබුණාට ලියන්නට අවසර නැහැ. ඒ කාලයේ ආයතන සංග්‍රහයේ තිබුණා තමන්ගේ දෙපාර්තමේන්තුව විවේචනය කරමින් ලිපි ලිවීම වරදක් බවට නීතියක්. එහෙත් ඇත්ත පත්තරේ එස්.ජී. පුංචිහේවා කියන නමෙන් ලිපි පළවුණා. මම අම්පාර නගරයට ගිය වෙලාවක මුරුතැන්ගේ අධ්‍යාපන නිලධාරියා මාව ගෙන්වලා ඒ ගැන ප්‍රශ්න කළා.
‘ඇත්ත පත්තරේට ලියන්නේ කවුද?’ ඔහු ඇහුවා.
‘කවුද ඇත්ත පත්තරයට ලියන්නේ?’ මමත් ඒ ප්‍රශ්නෙම ඇහුවා.
‘ඇත්ත පත්තරයේ එස්.ජී. පුංචිහේවා කියලා සතිපතා ලිපි ලියනවානේ. අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව ගැන විවේචනාත්මකව ලියලාත් තියෙනවා. එහෙම ලියන්න තහනම්.’ ඔහු තද ස්වරයෙන් කීවා.
‘හ්ම්, ඒක ඇත්ත. එහෙනම් ලියපු කෙනාව ගෙන්වලා ප්‍රශ්න කරන්න.’ මම නොසැලකිල්ලෙන් කීවා.
‘ලියපු කෙනා? මේ එස්.ජී. පුංචිහේවා කියලා ලියලා තියෙන්නේ.’
‘ඉතින් මම දන්නෙ කොහොමද. මගේ නම එස්.ජී. පුංචිහේවා කියලා තිබුණාට, ඇත්ත පත්තරේට ඒ නමින් ලියන්නේ කවුද කියලා මම දන්නෙ නැහැ. ඇත්ත කාර්යාලයට ගිහින් අහන්න වේවි.’
ඒ කාලයේ ඇත්ත කතෘ බී.ඒ. සිරිවර්ධන ගැන විශ්වාස කරන්න පුළුවන්. ඇත්ත පත්තරේ කාර්යාලයට ගිහින් ඇහුවත් ලේඛකයෙකුගේ අනන්‍යතාවය හෙළිදරව් කරන්නේ නැහැ. ඒ නිසා අපට බයක් තිබුණේත් නැහැ.
‘හැබැයි මේ එන විදියට මට සැක හිතෙනවා එස්.ජී. පුංචිහේවා කියන නමින් ලියන්නේ තමුන්නාන්සේද කියලා. දැන් ඒකට මාව පටලවන්න හදනවාද කොහෙද.’ මම ආයෙමත් කීවා. එතැනින් මාව ප්‍රශ්න කිරීම නතර වුණා.
ඇත්ත පත්තරේ කියවනවාට මුරුතැන්ගේ සැර දාන නිසා මාත්, මගේ මිත්‍රයෙක් වන පෙරේරා මහත්තයාත් වතාවක පුංචි උපක්‍රමයක් යෙදුවා. ඒ මම සති අන්තෙක අම්පාරට ගිය වෙලාවක. මුරුතැන්ගේ ඉන්න තැනකට එදා පෙරේරායි මායි ගියා. කාර්යාල වෙලාවෙන් පසු වෙලාවක නිසා මුරුතැන්ගේ මහතාව අඳුනන බවක් අපි පෙන්වුවේ නැහැ. පෙරේරා සහ මම සාමාන්‍ය පුරවැසියන් දෙන්නෙක්.
පෙරේරා පත්තරය දිගහැරගත්තා.
‘ඇත්ත පත්තරේ මොනවද කියවන්න තියෙන්නේ.’ එහෙම අහමින් මම ඇත්ත කියවීම ගැන පෙරේරාට බණින්න පටන්ගත්තා.
‘ඇත්ත පත්තරේ ගැන දන්නවා නම් ඔහොම කියන්නේ නැහැනේ.’ පෙරේරා අනෙක් පැත්තට මට බණිනවා.
අපි දෙන්නා එතැන ටිකක් දරුණු වචන හුවමාරුවක් කළා. ඇත්තටම පෙරේරා මට බණිනවා වගේ බැන්නේ මුරුතැන්ගේට. අන්තිමේදී මුරුතැන්ගේ මහතා නැගිට යන තැනට පත් වුණා.
ඇත්ත පත්තරේට සම්බන්ධ සිදුවීම් එතැනින් ඉවර නැහැ. වතාවක් අම්පාරට අධ්‍යාපන ඇමති ඊරියගොල්ලගේ පැමිණීම ගැන කතා කරන්නට අම්පාරේ විදුහල්පතිවරුන්ගේ රැස්වීමක් කැඳෙව්වා. සාමාන්‍යයෙන් යම් පළාතකට ඇමතිවරයා එනකොට විදුහල්පතිවරුන්ගේ මැදිහත්වීමෙන් ගුරුවරුන්ගෙන් සල්ලි එකතු කරලා ඇමතිට භෝජන සංග්‍රහයක් ලෑස්ති කරනවා.
‘අධ්‍යාපන ඇමතිතුමාව පිළිගන්න ඕනෑ. කෑම ලෑස්ති කරන්නත් ඕනෑ. විදුහල්පතිවරුන්ගෙන් යම්කිසි මුදලක් එකතු කරගන්න ඕනෑ.’ මුරුතැන්ගේ මහතා කතාවක් පවත්වමින් කීවා.
ඔන්න එතකොට මම නැගිට්ටා.
‘අනෙක් විදුහල්පතිවරුන් ගැන මම දන්නේ නැහැ. මට නම් මගේ පඩිය කාලා බීලා ජීවත් වෙන්නත් මදි. ඒ නිසා මම නම් ඕකට කැමති නැහැ. සල්ලි එකතු කළොත් මම සල්ලි දෙන්නෙත් නෑ.’ මම කීවා. හැමෝම තක්බීර් වෙලා බලාගෙන හිටියා.
‘හැබැයි, ඇමතිතුමා එනවා නම් ඒක ලොකු දෙයක්. අපි එතුමාට කෑම දෙන්න ඕනෑ. එතුමාට කන්න නැති හිඟයක් තියෙනවානම් එතුමාට කෑම දෙන එක හොඳ දෙයක්. ඒ නිසා ඇමතිතුමාට භෝජන සංග්‍රහය දෙන වැඬේ මම බාරගන්නම්.’ මගේ කතාව හැමෝටම ප්‍රහේලිකාවක්. අධ්‍යාපන නිලධාරී මුරුතැන්ගේ මහත්තයාත් පුදුමයෙන් බැලුවා.
‘තනියම කරනවා? දැන් සල්ලි එකතු කරන එකට සල්ලි දෙන්නවත් නැහැ කීවා නේද?’
‘සල්ලි එකතු කරන එකට මම විරුද්ධයි. ඒත් මගේ අතින් වියදම් කරලා මම කන්න දෙනවා.’
‘ඒ කොහොමද?’
‘මම අම්පාරට ආවාම රීගල් හෝටලයෙන් හැම දවාලටම සත අනූවක් දීලා බත් බාගයක් ගන්නවා. ඇමතිතුමාට බත් බාගයක් කෑවාට හෙණ ගහන්නේ නැහැ. ඒ නිසා මම ඇමතිතුමා එන දවසට එතුමාටත් බත් බාගයක් ගන්නවා.’
ඇත්තටම රීගල් හෝටලයේ කෑම වේල සත අනූවට හරි හොඳ කෑම වේලක් තිබුණා. ඒ වෙලාවේ මගේ කතාවට කට්ටිය හිනාවුණාට, ඇමතිට ඒ බත් බාගෙ දුන්නේ නැහැ. ඒත් සල්ලි එකතු කරන වැඬේ කඩාකප්පල් වුණා.
ඒ කතාව ඇත්ත පත්තරේ ගියා. ‘ඇමතිට බත් බෑගයක් කෑවාම හෙණද?’ කියලා අවසාන පිටුවේ සිරස්තලයක් එක්ක ඒ කතාව පළ වුණේ. ඒක පත්තරේ ගිය විගස කවුද ලීවේ කියලා හොයන්න පටන්ගත්තා. ලොකු කලබල ඇති වුණා. මා දෙසට තමයි සැකය එල්ල වුණේ.
කොහොමහරි ඇමති එන දවස ළංවුණා. අපි කලින් කීවා වගේ ඊරියගොල්ල ඇමතිවරයා ගුරුවරුන්ව මාරු කරපු, අස් කරපු දරදඬු ඇමතිවරයෙක්. ඔහුගේ පැමිණීම සමරන්න ආණ්ඩු හිතවාදී නිලධාරීන් එක පැත්තකින් වෙහෙස වුණා. අනෙක් පැත්තෙන් කොමියුනිස්ට්කාරයන් තමන්ගේ විදියට ඔහුව පිළිගැනීමට ලෑස්ති වුණා. ගුරු සංගමයේ ලේකම් පමණක් නොවෙයි, ඒ කාලයේ මම ප්‍රදේශයේ ප්‍රකට කොමියුනිස්ට් පක්ෂ සාමාජිකයෙක්.
මම බණ්ඩාරදූවේ ඉස්කෝලේ ඉඳගෙන ‘ගුරු මාරයා අපට එපා’, ‘ඇමති කට උගේ කට උඹස් කට’, ‘ගුරු අයික්මාන් අම්පාරට එපා’ වගේ පෝස්ටර් ඇන්දා. පෝස්ටර් වර්ග දහයක් විතර ලීවා. දැන් මේ පෝස්ටර් අලවන්න ඕනෑ. වැඬේ බාරගත්තේ පියසේන කහඳගම සහ බණ්ඩාරදූව ගමේ හිටපු ග්‍රාම සංවර්ධන ලේකම්වරයා.
‘මහත්තයා එන්න එපා. දැන් සැකයක් එල්ලවෙලා තියෙනවානේ. අපි ගිහින් අලවන්නම්.’ ඔවුන් කීවා. දෙන්නා ගිහින් ඊරියගොල්ල එන දවසට කලින් දවසේ රෑ තිස්සේ පෝස්ටර් ඇලෙව්වාලු.
උදේම පොලීසිය සමහර පෝස්ටර් ගලවලා. ඇමතිට පෝස්ටර් පෙන්වලා. ඇමතිට කේන්තියි. හවස අම්පාරේ ගුරුවරුන්ට රැස්වීමක් පැවැත්වුවා. ඒ රැස්වීමට මමත් ගියා. ඇමති කතාව පටන්ගත්තා.
‘කාලකණ්ණි ගුරු හැත්තක් ඉන්නවා මේ රටේ. රතු පාට සායම් වලින් එක එක ඒවා ලිය ලියා, උං මේ තැන් තැන් වල අලව අලවා අපහාස කරනවා. ඔය කාලකණ්ණි ගුරු හැත්තට මම පාඩමක් උගන්වනවා.’ ඔහු කෑගැහුවා.
මේකට මම සම්බන්ධ ඇති බවට සැකයක් තිබුණා. ඒත් පෝස්ටර් ලීවේ මම බව ඔවුන් දන්නේ නැහැ. මම ඉස්සර ළමා සමාජවල පෝස්ටර් ලියලා, පෝස්ටර් ලිවීමේ පුරුද්දක් ඇතිකර ගත්තා. කොමියුනිස්ට් පක්ෂය මාතරදී තමයි අතින් පෝස්ටර් ලිවීමේ කලාව පටන්ගත්තේ. ඉතින්, මට පෝස්ටර් අඳින්න පුළුවන්. ඒ බව ඔවුන් දැනගෙන හිටියේ නැහැ. කොහොම වුණත් ඇමති අණින් පෝස්ටර් ලියපු කෙනාව හොයා පරීක්ෂණයක් පටන්ගත්තා.

ගම්පහ කච්චේරියේ අද්භූත කාන්තාව – තිලක් සේනාසිංහ

0

අප රටේ දිනපතා සහ සති අන්ත පුවත් පත් අලෙවිය ශීඝ්‍රයෙන් පහළ බසින විට අධික කෝපයට පත්වන ඒ පුවත්පත් කතුවරුන් තම සගයන්ට බෙරිහන් දෙන බව පැවසෙන ප්‍රසිද්ධ වදන් පෙළක් තිබේ.
‘අයිසේ, කොහේ හරි ගිහින් මොකක් හරි පුනරුප්පත්ති කතාවක් හොයා ගෙන එනවා. එහෙම නැත්නම් මැරිච්ච එකෙක් මිනී වලෙන් නැගිටලා ඇවිදිනවා වගේ හොල්මන් කතාවක් හරි හොයා ගෙන එනවා. මං දන්නවා අද රටේ ඉන්න ගොබ්බයන්ට හරියන්නේ ඒව බව.’

හුදෙක් යම් පුද්ගල ප්‍රකාශයක් නොවුව ද අලෙවිය අතින් අතිශය අබල දුබල තත්වයට පත්ව හිඳින පුවත් පත් යළි ‘අළු ගසා දමා’ පිබිදුවීමට මෙම පුනරුප්පත්ති සහ හොල්මන් කතාවලට ඇති හැකියාව විමසා බලන විට ඉහත සඳහන් උද්වේගකර කර්තෘ වාක්‍යය ද අසත්‍යයක් නොවේ.

එදා මෙදා තුර මාධ්‍ය මගින් ප්‍රසිද්ධ වී ඇති සමහර හොල්මන් සහ පුනරුප්පත්ති කතා මුළුමනින්ම අතේ රෝල් ය. තවත් කොටසක් කපුටන් හත් දෙනාගේ කතාව බඳු එකට හත කොට දැක්වීම් ය. ඒ අතර අද්භූත බලවේග පිළිබඳව විමර්ශන කරන්නකු හට අවශ්‍ය මූලාශ්‍ර සහිත හොල්මන් කතාවක්, දෙකක් ඉතා කලාතුරකින් මතු වෙයි. මේ එවැන්නක් පිළිබඳව මෑතකදී අප හමුවේ අනාවරණය වූ තොරතුරකි.

පසුගිය ජුලි 08 වැනි බදාදා පෙරවරු 10.00ට පමණ ‘අග්‍රා’ නම් පැරණි මන්දිරයේ පවත්වාගෙන යනු ලබූ ගම්පහ කච්චේරියේ හෙවත් දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ සේවය කරන තරුණ නිලධාරිනියක් එහි උඩු මහලේ හෙවත් සොල්දරයේ ඇති පරිපාලන නිලධාරිනියගේ අසුන සමීපයේ කිසියම් කටයුත්තක යෙදී සිටියා ය. ඊට යාබදව ඇත්තේ එහි කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයන් සඳහා තේ පිළියෙල කිරීම පිණිස වෙන් කරන ලද කොටසකි.
එක් වරම එම කොටසින් මතුවූ කාන්තා මුහුණක් එම නිලධාරිනියගේ නෙත ගැටුණේ කෙසේවත් නොසිතූ ලෙසිනි. එහෙත්, එහි විස්මයට කරුණක් වූයේ එය මුහුණෙන් අඩක් වැසෙන සේ ඉදිරියට වැටෙන්නට හෙලා තිබූ කෙස් කළඹකින් යුක්ත කාන්තා මුහුණක් මිස ඒ මුහුණ හා සම්බන්ධ කඳ කොටසක් ඒ මොහොතේ දර්ශනය නොවීම ය.
මෙවන් අද්භූත දර්ශනයකින් යමෙකුගේ සිත තුළට නැඟෙන බිය සැක පිළිබඳව අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත. කෙසේ හෝ ගම්පහ මහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා එහි පැමිණෙන විට මේ අද්භූත කාන්තාවගේ ප්‍රවෘත්තියෙන් මුළු ගම්පහ කච්චේරියම උණුසුම්ව තිබූ අතර රාජකාරී කටයුතු ද අඩාල වී තිබිණ.

දිසාපතිවරයා එම නිලධාරිනිය හමුවට යන විට ගම්පහ දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ බෞද්ධ කටයුතු සමායෝජක ස්වාමීන්වහන්සේ අතිරේක දිසාපති නිල කාමරයේදී ඇයට පිරිත් නූලක් බඳිමින් සිටින අයුරු ද දිසාපතිවරයාට දැකිය හැකි විය.

‘එන්න, සර්ටත් පිරිත් නූලක් බඳින්න’ එවිට එසේ කී ස්වාමීන් වහන්සේ දිසාපතිවරයාගේ සුරතේ ද පිරිත් නූලක් ගැට ගැසූහ.

ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතමයකු වන ගම්පහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා ගුප්ත විශ්වාස පිළිබඳ පර්යේෂකයෙක් නොවේ. එවන් සිදුවීම් පිළිබඳ මැදහත් ආකල්පයක් දරන ඔහු සතුව ද මීට තරමක් සමීප අත්දැකීමක් තිබේ. දිසාපතිවරයා එය විස්තර කරනුයේ මෙලෙසිනි.

‘මීට අවුරුද්දකට විතර කලින් රාජකාරී කටයුතු බහුල දවසක මමත් රෑ හත විතර වෙනකම් කන්තෝරුවේ හිටියා. ඔය අතරේ මම මගේ කන්තෝරු කාමරයේ සීසීටීවී කැමරා එකෙන් දැක්කා උඩ තට්ටුවේ තියන ගිණුම් අංශයේ කම්පියුටර් එකක් ඉස්සරහා තරුණ ගැහැනු කෙනෙක් වාඩිවෙලා ඉන්නවා. ඒ වෙලාවේ ඒ අංශයේ එච්චර ආලෝකයක් නොතිබුණු හින්දා සීසීටීවී එකේ තිරය කළු සුදු පාටින් තමයි දර්ශනය වුණේ. ඒ හින්දා ඒ කවුද කියලා අඳුනන්න බැහැ. නමුත් ඒ කොණ්ඩය හොඳට පිළිවෙළට පීරපු තරුණු ගැහැනු කෙනෙක් බව නම් පැහැදිලියි. ඒ හින්දා මම ඒ වෙලාවේ සේවයේ යෙදිලා හිටපු කනිටු සේවක මහත්තයකුට කතා කරලා ගිණුම් අංශයේ කවුද ඉන්නේ කියලා බලාගෙන එන්න කියලා කිව්වා. ඒත් මෙයා ගිහින් ඇවිත් කියනවා ගිණුම් අංශයේ කවුරුත් නෑ සර් කියලා. ඒත් මට ඒ සේවක මහත්තයගේ කීම විශ්වාස නැහැ. මොකද මම හොඳටම දැක්කා; ඒ කම්පියුටර් එක ඉස්සරහා ඉන්න ගැහැනු කෙනාව. ඒ හින්දාම මම ඒ කනිටු සේවක මහත්තයව ආයිමත් ගිණුම් අංශයට යැව්වා ගිහින් ආයිමත් හොඳට බලාගෙන එන්න කියලා. ඒත් මට ඒ දෙවෙනි වතාවටත් ලැබුණේ අර උත්තරේමයි’ දිසාපතිවරයා කීය.

‘කොහොම හරි පහුවෙනිදා උදේ කන්තෝරුවට ආපු මම ඒ වෙනකොට අපේ සහකාර දිසාපතිවරයෙකු හැටියට කටයුතු කරපු ප්‍රසාද් ඉන්දික මහත්තයාට ඔය සිද්ධිය කියලා ඊයේ රෑ ඔය කියන වෙලාවේ සීසීටීවී දර්ශන පරීක්ෂා කරන්න කිව්වා. ඒත් එයා කියනවා සීසීටීවීවල නම් එහෙම මුකුත් නැහැ කියලා’ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා කීය.
ගම්පහ සහකාර දිසාපති පදවිය හෙබවූ ප්‍රසාද් ඉන්දික මහතාට ඊට පසු කලෙක උසස්වීමක් ලැබුණු අතර, මේ වන විට ඔහු මීරිගම ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා ලෙස කටයුතු කරයි.

‘කොහොම හරි පසුගිය අටවෙනිදා ඔය සිද්ධිය ගැන දැනගත්තු ප්‍රසාද් ඉන්දික මහත්තයා මට ඒ වෙලාවේම ෆෝන් කළා. සර් ඔය ඔෆිස් එකේ මීට කලිනුත් ඔය වගේ සිද්ධි කිහිපයක්ම වෙලා තියෙනවා. සමහර වෙලාවට සර්ට ආරංචි වෙන්න නැතුව ඇති ප්‍රසාද් ඉන්දික එහෙම කියනකොට මම ඒ ගැන තවදුරටත් ප්‍රශ්න කළා’ දිසාපතිවරයා කීය.
ඊට පිළිතුරු වශයෙන් ප්‍රසාද් ඉන්දික මහතා පවසා ඇත්තේ මීට ටික කලකට ඉහත දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ කනිටු සේවක මහතකු තම අතිකාල සේවය නිමකොට රාත්‍රී හතට පමණ කාර්යාලයේ වේලා සටහන් යන්ත්‍රය අද්දර මඳ වේලාවක් රැඳී සිටින අතරේ ඒ අද්දර පියගැට පෙළ පාමුල හිඳින එවැනි අද්භූත කාන්තා රුවක් දර්ශනය වී ඇති බවකි.

‘ඊට පස්සේ මම ඒ කනිටු සේවක මහත්තයාව කැඳවලා අහනකොට ඒ කතාවත් ඇත්ත. ඒ වෙලාවේ මගේ හිතට ලොකු තිගැස්මක් ඇති වුණාට මම ඒ ගැන ලොකුවට හිතන්න ගියේ නෑ. සර්, ඉස්සර අපේ ගම්පළාත්වලදීත් අපි ඉඳලා හිටලා හරි ඔහොම අත්දැකීම්වලට මුහුණ දීලා තියෙනවා කියලා ඒ කනිටු සේවක මහත්තයා කිව්වා’ යි දිසාපතිවරයා කීය.

දැනට ගම්පහ කච්චේරිය පවත්වාගෙන යන ‘අග්‍රා’ මන්දිරය වෙනුවට ඒ ආසන්නයෙන් ගොඩනැගෙමින් පවත්වන නව දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලය පිළිබඳ ප්‍රගති සමාලෝචන රැස්වීම් වරින් වර පැවැත්වෙයි. ඒවායේ දී පවා එම නව ගොඩනැගිල්ල ඉදිකිරීම් භාර සමාගමේ ඉංජිනේරුවරුන් ද මේ මන්දිරය ආශ්‍රිතව සිදුවන මෙම අද්භූත සිදුවීම් පිළිබඳව තමන් හා ප්‍රකාශ කළ බව ගම්පහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා කියයි. එමෙන්ම දැනට මේ කච්චේරි පරිශ්‍රයේ සේවයේ යොදවා ඇති සමහර ආරක්ෂක නිලධාරී මහතුන් ද රාත්‍රී කාලයට මේ මන්දිරය වෙතට පැමිණීමට මැලිබවක් දක්වන බව තමන්ට අනියම් වශයෙන් සැලවී ඇති බව ද ඔහු කීය.

ඒ සම්බන්ධයෙන් අප එම ආරක්ෂක අංශයෙන් කළ විමසීමකදී ඔවුන් ප්‍රකාශ කොට සිටියේ දැනට වසර ගණනාවක සිට එහි සේවයේ යෙදුණු ආරක්ෂක නිලධාරීන්ට ද එබඳු අද්දැකීම් රැසකට මුහුණ දීමට සිදුවී ඇති බවය. නමුදු තම ආරක්ෂක රාජකාරී ස්වභාවය අනුව, ඒවා මාධ්‍ය මගින් ප්‍රකාශ කිරීමට ආයතනමය වශයෙන් විනයානුකූල අවසරයක් තමන්ට නොමැති බව ද ඔව්හු කීහ.

ලොව පුරා සුලබව ඇති සාමාන්‍ය නිවෙස්වල කෙසේ වෙතත් අතීත සමාජයේ ප්‍රභූන් සහ ධන කුවේරයන් ජීවත් වූ මහා මන්දිරවල මෙවන් අද්භූත දර්ශන දක්නට ලැබෙන බවට පොදු පිළිගැනීමක් තිබේ. ලොව පුරා ඇති එම ස්ථාන හැඳින්වෙනුයේ අමනුෂ්‍ය පරිගෘහිත ස්ථාන වශයෙනි.

1865 වසරේ අප්‍රියෙල් පහළොස් වැනිදා සාහසිකයෙකුගේ වෙඩි පහරට ලක්ව මියගිය දහ නව වැනි ඇමරිකානු ජනාධිපති ඒබ්‍රහම් ලින්කන්ගේ රූපය අදටත් ඉඳ හිට හෝ ඇමරිකාවේ ධවල මන්දිරය තුළ දර්ශනය වන බවට විශ්වාසයක් තිබේ. එමෙන්ම එංගලන්තයේ රජ කළ අට වැනි හෙන්රි රජුගේ නව යොවුන් රූමත් බිරිඳ කැත්රින් හොවාඩ් 1542 වසරේ පෙබරවාරි 13 දා කුරිරු ඝාතනයකට ලක්වනු ලදුව එදා සිට අද දක්වාම ඇගේ රූපය බි්‍රතාන්‍යයේ හැමින්ටන් කෝට් මන්දිරය තුළ වරින් වර දර්ශනය වන බවද කියනු ලැබේ.

මේ හැරුණු කොට ලෝකයේ බොහෝ ස්ථානවල රාත්‍රී කාලයට දක්නට ලැබෙන මේ අද්භූත කාන්තා රූපය ලොව පුරා ප්‍රසිද්ධ වී ඇත්තේ සුදු නෝනාගේ අවතාරය යනුවෙනි. එමෙන්ම මේ සියලුම අද්භූත දර්ශන පසුපස කිනම් හෝ කාලයක කෲර ඝාතනයකට ලක්ව මිය ගිය අයෙකු සම්බන්ධ කතා පුවතක් තිබේ. ඔවුන්ගෙන් වැඩි පිරිස කාන්තාවන් වීම ද විශේෂත්වයකි. මේ හැරුණු කොට පුද්ගලයන්ගේ දෙනෙත්වලට හසු නොවුණද සීසීටීවී කැමරා දර්ශනවලට ගොනු වී ඇති අවතාර පිළිබඳවද ලොව බොහෝ රටවලින් අසන්නට ලැබේ. ඒවායින් බොහොමයක් රාත්‍රී කාලය තුළ දර්ශනය වීම ද විශේෂත්වයකි.

1978 වසරේ සිට ගම්පහ කච්චේරිය පවත්වා ගෙන යනු ලබන ‘අග්‍රා’ මන්දිරය ද ප්‍රදේශයේ මහා දානපතියකු වූ යටත් විජිත සමයේ දේශපාලනයට සම්බන්ධ ප්‍රභූවරයකු සතු මැදුරකි. සිංහල සිනමාවට සාදානුස්මරණීය මතක සටහනක් එක් කළ ‘පරසතු මල්’ චිත්‍රපටයේ කතා නායක බොනී මහත්තයාගේ වලව්වේ අභ්‍යන්තර දර්ශන වලින් කොටසක් රූප ගත කොට ඇත්තේ ද මෙහි බව බොහෝ දෙනෙකු දන්නා කරුණකි. නමුදු විසි වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ඉදිව ඇති එහි 1978 වසරේ කච්චේරිය ස්ථාපිත කරන තුරු පදිංචිව ඇත්තේ එම ප්‍රභූ පවුල පමණි. එහෙත් අතිශය සාධාරණ දැහැමි දිවි පෙවෙතක් ගත කළ ඒ පවුල තුළ සාපරාධී ක්‍රියා ද කිසිවක් සිදු වී නැත. ඒ අනුව මේ අද්භූත කාන්තා රූපය සහ එම ප්‍රභූ පවුල අතර කිනම් හෝ සබැඳියාවක් ඇතැයි උපකල්පනය කිරීම පවා සදාචාර විරෝධී දෙයක් සේ මට හැඟේ.

ඒ හැරුණු කොට මෙලෙස අද්භූත රූපයක් වශයෙන් පෙනී සිටින කාන්තාව දැනට දශක හතරකටත් වැඩි කාලයක් තිස්සේ පවත්වාගෙන යනු ලබන ගම්පහ කච්චේරිය හා කිනම් හෝ සබැඳියාවක් පවත්වාගෙන ගිය වෙනත් කාන්තාවක ලෙස උපකල්පනය කළ නොහැක්කේ ඇයි? මා එසේ විමසනුයේ මෙවන් පැරණි මැදුරු තුළ දර්ශනය වන අත්භූත රූප වලට ඒවායෙහි හිමිකාර පවුල් වල සාමාජිකයන් පමණක් ඉතා අතාර්තික ලෙස සම්බන්ධ කොට ජනමාධ්‍ය මගින් හුවා දක්වන බැවිනි.

මෙහිදී අපගේ ගවේෂණයට ලක්වූ මෙබඳු වෙනත් අද්භූත දර්ශනවලට වඩා සුවිශේෂීතාවන් දෙකක් ගම්පහ කච්චේරිය තුළ සැරිසරන මේ අද්භූත කාන්තාව තුළ තිබේ. එක්තරා රාත්‍රියක දිසාපති වරයා සීසීටීවී දර්ශන මගින් දුටු එම කාන්තාව පසුදා පෙරවරුවේ එම දර්ශන පරීක්ෂා කරන විට එතුළින් සොයාගත නොහැකි වීම ඉන් පළමු වැන්නය. දෙවැනි විශේෂත්වය වනුයේ පසුගිය ජුලි 08දා දහවල් රාජකාරී වේලාව තුළදීම එම අද්භූත කාන්තා රූපය එහි සේවය කළ නිලධාරිනියකගේ ද නෙත ගැටීම ය.

නවීනත්වයෙන් බැහැර ගෘහ නිර්මාණ ශිල්ප අනුව, සොල්දර සහිත දිගු කොරිඩෝවක් ඇති, කාමර වැඩිම ගණනකින් යුතු පැරණි මන්දිර අපේ මනැස් තුළින් පිබිදෙන නූතන සිතුම් පැතුම් හා ඍජුව බද්ධ නොවීම මත ඒවා සම්බන්ධ යම් ගුප්ත, ආගන්තුක හැඟීම් දාමයන් අප සිත් තුළින් පිබිදෙයි. එමෙන්ම එම මන්දිරවලට අයත් යුගවල ඒවායේ ජීවත් වූ ප්‍රභූන් පිළිබඳ රූප සංඥා අපගේ මනැස් තුළ ස්ථාපිත වී තිබීමේ අරුමයක් නැත.

ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර ගවේෂණය කරනු ලබන සමාජ මනෝ විද්‍යාඥයන් ගේ අවධානයට ලක්ව ඇති අන්දමට මෙවන් අවතාර බහුලව පිබිදෙන හුදකලා ස්ථාන කිහිපයක් තිබේ. පැරණි මන්දිර ආදියෙහි සදළු තල, තරප්පු, දිගු කොරිඩෝ ආදිය ඉන් ප්‍රධාන ය. එම ස්ථාන සම්බන්ධයෙන් මිනිස් සිත් සතන් තුළ පුබුදින යම් අවිනිශ්චිතතාවයන් මෙම රූප දැකීමේ පහසු නිමිත්තක් විය හැකි යැයි සමාජ මනෝ විද්‍යාඥයෝ විශ්වාස කරති. අප රටේ ද තුන්මංසල, සිව්මංසල, නානතොට, සොහොන් පිටිය ආදී ස්ථානවල අමනුෂ්‍යයන් බහුල ව සැරිසරන බවට පවසන ජන විස්වාසය ද අප මෙහි දී සිහියට ගත යුතුය.

මෙවන් තත්ත්වයක් තුළ නිරතුරු ප්‍රායෝගිකත්වය කෙරෙහි යොමු වන අතරේ මනැසේ කොටසක් ක්‍රියාත්මකව අප ද නොදැනුවත්ව අපගේ මනැස් තුළ පවතින සහජතාව විවිධාකාරයෙන් පිබිදිය හැකිය. අතීතයේ එම මන්දිරවල ජීවත් වූ පුද්ගලයන්ගේ ඡායාරූප, චිත්‍ර ආදිය දැකීමෙන් ඔවුන්ගේ හැඩ රුව පිළිබඳ යම් නිශ්චයක් ඇති කර ගන්නවුන්ට එම මන්දිර තුළ ඇති පාළු බව අතුරින් ඔවුන්ගේ රූප අද්භූත ලෙසින් දර්ශනය වීමට ද පුළුවන. මේවා හැඳින්වෙනුයේ ව්‍යාජ භ්‍රාන්ති යනුවෙනි. එමෙන්ම එවැනි අද්භූත රූපයක් දර්ශනය වන බවට ඍජු හෝ පර්යන්ත ලෙසින් ඉන් පෙර සන්නිවේදනය වීම තුළින් විවිධාකාරයෙන් එබඳු අද්භූත රූප දැකීමේ හැකියාව සෙස්සන්ගේ මනැස් තුළින් ද පිබිදීමට පුළුවන.

ඒ අනුව පැරණි ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීය ක්‍රම අනුව යමින් ඉදි කරන ලද සුවිසල් මැදුරු තුළ දක්නට ලැබෙන මෙවන් අද්භූත දර්ශන කොතරම් පැරණි වුවත් කුඩා ග්‍රාමීය නිවාස තුළින් දක්නට නොලැබීම පිළිබඳව ද අප සිතා බැලිය යුතුය. එමෙන්ම මරණයෙන් පිබිද ජීවත් වන්නවුන් හමුවට ඒමට පුරුෂ පක්ෂයට සාපේක්ෂව කාන්තා පක්ෂයට ඇති සුවිශේෂ හැකියාව පිළිබඳව ද අප සොයා බැලිය යුතු ය.

මෙකී සියළු කරුණු දෙස විශ්ලේෂණාතමකව බැලීමේ දී අපට හැඟී යනුයේ මෙවන් අද්භූත දර්ශන පෙනීම යනු හුදෙක් අපගේ මනැස් තුළ ඇති ‘අප්‍රකට කවුළු දොරක්’ විවිධ මනෝ කායික තත්වයන් යටතේ අපට රහසින් ඇරී වැසී යාමක් ලෙස ය.

පීඩාවේ සැලකිය යුතු බරක් කාන්තාවන් දරනවා

1
පද්මා පුෂ්පකාන්ති
සවිස්ත්‍රී ජාතික ව්‍යාපාරයේ ජාතික ලේකම්

ඔබේ ආයතනය වැඩ කරමින් සිටින්නේ මොන වගේ ක්ෂේත්‍රවලද කියලා කිව්වොත්?
විශේෂයෙන් ගොවි, ධීවර, වතු කම්කරු හා යුද්ධයෙන් විපතටපත් උතුරු නැගෙනහිර කාන්තාවන් සමග අපි වැඩ කරමින් ඉන්නවා. නෙට්වර්ක්වලදී අපට වෙනත් ක්ෂේත්‍රවල කාන්තාවන් සමග වැඩ කරන්න අවස්ථාව ලැබෙනවා. සමස්තයක් විදිහට අපි වැඩ කරමින් ඉන්න කලාපයේ මිනිස්සු දැඩි පීඩාවක ඉන්නේ බව තමයි කියන්න තියෙන්නේ. ඔවුන්ට ජීවත්වීම සඳහා විශාල අරගලයක නිරත වෙන්න වෙලා තියෙනවා. ඒ පීඩාවේ සැලකිය යුතු බරක් කාන්තාවන් දරමින් සිටිනවා.

ඒ දුෂ්කරතාවන් ඇති වෙලා තියෙන්නේ කොහොමද?
අපි මාතර ධීවර කාන්තාවන් එක්ක වැඩ කරනවා. ඔවුන් කරගෙන ආව සු`ළු පරිමාණ කර්මාන්ත අද බිඳවැටිලා තියෙන්නේ. ඒ කාන්තාවෝ වැල්ලෙන් කේවෙල් කරලා සහන මිලට මාළු අරගෙන කරෝල වේලීම, උම්බලකඩ හැදීම වගේ සුළු ව්‍යාපාර කරගෙන ගියා. ටික කාලයක් ඒ වැඬේ ඉතාම හොඳින් කරගෙන ගියා. ඒ නිෂ්පාදන දිස්ත්‍රික්කවලට ගිහිල්ලා විකුණන්න අපේ සංවිධාන ජාලය තුළම ක්‍රමවේදයක් හදලා තිබුණා. අද වැල්ලට මහා පරිමාණ මුදලාලිලා ඇවිල්ලා මාළු ටික ඔක්කොම එකපාර අරගන යනවා. මුදලාලිලා එක්ක හැප්පිලා ගන්න මිලට ඒ සුළු ව්‍යාපාරය පවා කරන්න බෑ. ඒ නිසා ඒ ව්‍යාපෘතිය නැවතුනා. මේක සමස්ථ සමාජයේ සියලුම අංශයන්ට බලපාලා තියෙන ප්‍රශ්නයක් විදිහට අපි දකිනවා.
කාන්තාවන් ශක්තිමත් කරන්නේ කොහොමද?
අපි ණය ලබාදීමේ ව්‍යාපෘතියක් ක්‍රියාත්මක කරනවා. එහෙත් අපි ක්‍රියාත්මක කරමින් ඉන්නේ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ව්‍යාපෘතියක් නෙවෙයි. අපේ අරමුණ තමයි ගමේ මුදල් ගමෙන් පිටට යන්න නොදී, ගම තුළම සංසරණය වෙන ක්‍රියාවලියක් ගොඩනැගීම. අපේ ණය සමිතියක කිසිම සාමාජිකයෙක් ක්ෂුද්‍රමූල්‍ය ආයතනවල ගොදුරු බවට පත් වුණේ නෑ. අපි විශ්වාස කරණවා මේ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ක්‍රියාවලියෙන් විපතට පත් වෙලා ඉන්න අයට ගොඩ එන්න හදන්න තියෙන ක්‍රමවේදය තමයි අපි හඳුන්වාදීලා තියෙන්නේ කියලා.
ගමේ කාන්තාවෝ කුලී වැඩක් කරලා උපයපු සුළු මුදලින් නැත්නම්, එළවළුවක්, පළතුරක් අලෙවි කරලා හම්බකරගත්ත සුළු මුදලින් ඉතිරි කරල සමිති සියල්ලම වාගේ ලක්ෂ ගණනක තැන්පතු හදාගෙන තියෙනවා. ණය ගනුදෙනු කරලා, ඒ මුදල් ආයෝජනය කරලා, කුඩා කුඩා ආදායම් උත්පාදන මාර්ගවලට යොමු වෙච්ච කාන්තාවන් තමයි අපිත් එක්ක එකතු වෙලා ඉන්නේ.
එහි ඇති අනෙක් වැදගත්කම තමයි තමන්ගේ සල්ලිමයි ණයට ගන්නේ. මේ මිනිස්සු සත පහකවත් වංචාවක් කරන්නේ නෑ. ගෙවන්නට ලොකු වගකීමකින් බැඳිලා ඉන්නවා. ඒක වෙන කිසිම බැඳීමක් නෙමේ. කවුරුත් බය කරලා නෙමේ. ඔවුන්ගේ දේපළක් අත්පත් කරගනී කියලා නෙවෙයි. හෘදය සාක්ෂියට අනුව ඒ අය ගන්න මුදල් වංචා කරන්නේ නෑ. නොගෙවා හිටියොත් තමන්ගේ සමිතියටමයි පාඩු වෙන්නේ. කොච්චර ප්‍රශ්න ආවත් ණය ගෙවීම ඒ අය පැහැරහරින්නේ නෑ.
මේවායේ ගනුදෙනු විනිවිදභාවයකින් කරගෙන යන්නේ කාන්තාවෝ. ඒ අය සවිබල ගන්වන්න අවශ්‍ය පුහුණුව, පොත්පත්, මග පෙන්වීම අපි කරනවා. බැංකුවක කෙනෙක් පඩියට කරන කාර්යභාරයම ගමේ කාන්තාවක් තමන්ගේ සමිතිය, ගම වෙනුවෙන් කරනවා.
කාන්තාවන්ගේ හැකියාවන් වර්ධනය කරන්න අමුතු දේවල් කරන්න ඕනෑ නැහැ. මේ ක්‍රියාවලිය තුළ කළමනාකරණය, ගිණුම්කරණය, පොත් තැබීම වගේ කාරණා අතින් ඒ අය දැනුම දියුණු කරගෙන තියෙනවා. එහෙම කරලා තියෙන්නේ ඒසී කාමරවල ඉඳලා නෙමෙයි. විශාල කාලයක් වැය කරලත් නෙවෙයි. තමන්ගේ එදිනෙදා වැඩ කටයුතු කරගන්න අතරතුරමයි.
ගමේ කාන්තාවන්ට ලැබෙන්නේ ප්‍රතිලාභය ගැන තව දුරටත් පැහැදිලි කළොත්..
මේවාට කැප වෙන්නේ සමිතියේ සාමාජිකාවෝ. ඒ අය ගමේ අය. ඒ නිසා විස්වාසය උපරිමයෙන් තියෙනවා. ඉතාම අඩු පොලියකට ණය මුදල ගන්නේ. තමන්ගේ සමිතියෙන් ණය අරන් ඒ මුදල් ආයෝජනය කරලා ත්‍රීවීල් රථ මිලදීගෙන තියෙනවා. ධීවර කර්මාන්තය කරන අය මාළු දැල් අරගෙන තියෙනවා. තමන්ගේ ස්වාමියාට, නැත්නම් පවුලේ ආර්ථිකයට දායකත්වය දෙන්න ඒ අයට හැකි වෙලා තියෙනවා. වගා කටයුතුවලට ළමයින්ගේ අධ්‍යාපන කටයුතුවලට වගේ එදිනෙදා අවශ්‍යතාවලදී පවා ණය වැඩසටහන සෑහෙන්න උපකාර වෙලා තියෙනවා.
ණය ක්‍රමය මත දියුණු කරගත්ත සුළු පරිමාණ ව්‍යාපෘතිවල නිෂ්පාදන අලෙවිය, හුවමාරුව සම්බන්ධයෙන් යම් වැඩ පිළිවෙලක් ගෙඩනැගිලා තියෙනවද?
උදාහරණයක් ලෙස කැකිරාවේ රණජයපුර කියන ගමේ අපි සති පොළක් පවත්වනවා. ඒ පොළට එන්නේ අපේ සමිතිවල සාමාජිකාවෝ. එතන අළෙවිය සඳහා අරගෙන එන්නේ ගෙවල්වල වස විසෙන් තොරව හදාගත්ත එළවළු, පළතුරු සහ හාල්, පොල්, වෙනත් නිෂ්පාදන. ඒ අය ප්‍රතිපත්තියක් විදිහට ප්ලාස්ටික් විකුණන්නේ නෑ. පොළේ වැඩ කටයුතු සඳහා ප්‍රදේශයේ එම්.ඕ.එච්. ගේ සහයෝගය ලැබිලා තියෙනවා. ප්‍රාදේශීය සභාවේ සහයොගය අරගෙන තියෙනවා. පී.එච්.අයි. මහත්තයා නිරන්තරයෙන් උපදෙස් දෙනවා සෞඛ්‍යාරක්ෂිතව බඩු අලෙවිය සඳහා සූදානම් කිරීම වගේ කාරණාවන් සඳහා. කැකිරාව අවට සමිති ටිකේ සාමාජිකාවෝ තමයි එතෙන්ට එන්නේ. එතන සිද්ධ වෙන ක්‍රියාවලිය සහභාගිත්වය දැකලා තව තව සමිති බිහි වෙමින් තියෙනවා.
ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

බනින්න තියෙන්නේ මහ එවුන්ට

0

ජෙහාන් අප්පුහාමි – ‘ඩ්‍රාමා’ සඟරාවේ සංස්කාරක

ඩ්‍රාමා කියන සඟරාව පටන්ගත්ත පසුබිම ගැන විස්තර කළොත්..
සාමාන්‍යයෙන් තරුණ නාට්‍යකරුවෙක් නාට්‍යයක් කළාම තරුණ සේවා සභාවේ සහ නාට්‍ය රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේ පෙන්වනවා. එතැනින් පස්සේ ඒ නාට්‍යය ප්‍රදර්ශනයෙන් ඉවත් වෙනවා. මේ උළෙලවල් දෙකේ අවසන් වටයට තේරෙන නාට්‍ය ඉහළ මට්ටමක තියෙන නාට්‍යයනේ. යම් විනිශ්චය මණ්ඩලයක් බලල ඇගයීමක් ලැබුණු නාට්‍යයනේ. අමිල් ගල්අංග, මම සහ අපේ කණ්ඩායම ලංකාවේ නාට්‍යය යන්නේ නැති ඈත ප්‍රදේශවලට ගිහින් ඒවා පෙන්වන්න නාට්‍යය සංවිධානය කරමු කියලා අදහසකට ආවා.

ඒ අතරේ ලංකාවේ නාට්‍යය කරන අය, නාට්‍යයවල රඟපාන අය, ගුරුවරු නාට්‍යය ඉගෙන ගන්න ළමයි ආශ්‍රයෙන් අපි සමීක්ෂණයක් කළා. ඩ්‍රාමා වගේ සඟරාවක් සඳහා ඉඩකඩ තියෙනවාද කියලා බලන්න. එහි අවසන් ප්‍රතිඵලය විදියට එවැනි අවශ්‍යතාවයක් තිබෙන බව තේරුණා. එහිදී අපිත් එක්ක අත්දැකීම් හුවමාරු කරගත්ත බෙහෝ අය කිව්වේ, සඟරාවක් පටන් ගහන්න, හැබැයි කලාපයක් දෙකක් ගහලා නවත්වන්න එපා පවත්වාගෙන යන්න කියලා. ඒ අයත් දැනගෙන හිටියා ප්‍රකාශනයක් පටන් ගන්න පුළුවන් වුණාට පවත්වාගෙන යන්න තමයි අමාරු කියලා. ඉතිං අපි කිව්වේ අපි පටන් ගන්නම්, පවත්වාගෙන යන්න ඔබේ සහයෝගය අපට දෙන්න කියලා. ඒ කියන්නේ අඩුම තරමින් සඟරාවක් සල්ලි දීලා ගන්න කියලා අපි යෝජනා කළා. ලංකාවේ නාට්‍ය හා රංග කලාව උගන්වන ගුරුවරු ටිකවත් මුදල් ගෙවලා මේ සඟරාව ගන්නවානම් ඒක ලොකු උදව්වක් බව අපි කිව්වා.

ඒ අනුව අපි ඩ්‍රාමා සඟරාවේ පළමු කලාපය පටන් ගත්තා. බත්තරමුල්ලේ අපේ ගම පරිශ්‍රයේ අපි ඉතා සාර්ථක එළිදැක්වීමේ උත්සවයක් තිබ්බා. ඇත්තටම අපේ මූලිකම අදහස අපේ දැනුම අපි විෂයට ලැදි අය සමග බෙදා ගැනීම. ගොඩක් අය කිව්වා, මේ වෙලාවේ ප්‍රින්ට් මීඩියා කරන්නම එපා කියලා. ඊ-බුක් එකක් විදිහට පුළුවන් නම් යවන්න බලන්න කියලා. අපි තේරුම් ගත්ත විදියට දැනුම හොයන කෙනා කියවීම අතහැරලා නෑ කියලා. ප්‍රේක්ෂකාගාරය හදන්න අපට උවමනාවක් තියෙනවා. ඉතිං අපි ඩ්‍රාමා සඟරාව පටන් ගත්තා. මේ වෙනකොට හතරවැනි කලාපයත් කරලා තියෙන්නේ.

සඟරාවේ නිමාව උසස් මට්ටමකින් තියා ගන්න විශාල පිරිවැයක් දරන බව බැලූ බැල්මටම පේනවා, ඒ පිරිවැය උපයාගන්න හැකි වෙලා තියෙනවද?
කලාකාරයා හිඟන්නා. දුප්පත් නාට්‍යකාරයෝ. වගේ පහත් තැනකට තමයි මේ විෂය දාලා තියෙන්නේ. නාට්‍යකාරයෙක් කිව්වාම ගණන් ගන්නේම නැති තැනට පත් වෙලා තියෙන්නේ. සල්ලි නැති, තැන් තැන් වල රස්තියාදු ගහන කෙනෙක් කියලා අදසක් තියෙන්නේ. අපිට සල්ලි නැති වෙන්න පුළුවන්. නමුත් විෂය හරිම පොහොසත්. ඒ නිසා අපි තීන්දු කළා කරන වැඬේ ප්‍රමිතියට කරමු කියලා. ගණන් හදලා බැලුවහම සඟරාවේ කටයුතුවලට විතරක් රුපියල් 225 ක් යනවා. 250 ට මිල කරලා තියෙන්නේ. එතකොට අනෙක් වියදම් ටික පියවන්න බෑ. නමුත් අමිල කිව්වේ, කමක් නෑ, අපි කොහොම හරි සඟරාව කොලිටි එකට කරමු කියලා.

දැන්වීම් වලින් ආදායමක් ගන්න පුළුවන්ද?
දැන්වීම් පළ කරලා අමතර මුදලක් උපයන්න පුළුවන් නමුත් අපි ඒකට කැමති නෑ. උදාහරණයක් විදිහට මේ වගේ අධ්‍යාපනික වැඩක් අස්සේ කොකාකෝලා ඇඞ් එකක් දාලා වැඩක් නෑනේ. එහෙම දාලා අපට හෘදයසාක්ෂියට එකඟව වැඩ කරන්න බෑ. මොකද ඇත්තටම ගුරුවරයෙක්ගේ, දරුවෙක්ගේ දැනුම පෝෂණය කරන්නයි අපට ඕනෑ. අපිට කවුරු හරි සල්ලි දෙනවා, ඒකෙන් වැඬේ කරනවා. කාලා බීලා ඉන්නවා වගේ සිස්ටම් එකක් නෙවෙයි මේක. අද තියටර් වර්ක්ස් කියන කණ්ඩායම සම්බන්ධයෙන් විශාල විශ්වාසයක් හැදිලා තියෙනවා. ඒ විශ්වාසය හදා ගත්තේ ඩ්‍රාමා සඟරාවෙන්. ඒ නිසා නොගැලපෙන දේවල් නම් කරන්නේ නෑ.

මේ සඳහා වියදම් කරන මුදල් වෙන වැඩකට යොදවලා ලාබ උපයන්න පුළුවන් කම තියෙනවා. එහෙම නොකර ඩ්‍රාමා වගේ සඟරාවක් සඳහා මුදල් වියදම් කරන්න තීන්දු කළ එක ගැන අපි අමිල්ට රෙස්පෙක්ට් කරන්න ඕනෑ. මේ වැඬේ අපිට වුවමනා ලෙස කරන්න උපරිම නිදහස ඔහු අපිට දීලා තියෙනවා. ඒ නිසා කොහෙම හරි මේ වැඬේ පවත්වගෙන යන්න උත්සාහ කරනා නෙවෙයි. පවත්වාගෙන යනවා.

අන්තර්ගතය පිළිබඳ මොනවගේ මැදිහත්වීමක්ද කෙරෙන්නේ?
අපි තේමාවක් හැටියට යම් චරිතයක් තෝරා ගන්නවා. පළමු සඟරාවේ අපි ගත්තේ ශෝන් පෝල් සාත්‍රේව. ඇයි අපිට සාත්‍රේ වැදගත්. ඔහු කව්ද? අපි සඟරාවේ සීයට හැටක් ඉඩ වෙන් කරන්නේ සාත්‍රේ වෙනුවෙන්. ලංකාවේ සාත්‍රේ ප්‍රැක්ටිස් කළ කෙනෙක් ගැන කතා කරනවා. ඒ නිසා ධවල භීෂණ ගැන හා ධර්මසිරි බණ්ඩාරණායකගේ භාවිතාව ගැන කතා කරනවා. ඉතිරි සීයට හතලිහ පාසල් ගුරුවරයෙක්ට, දරුවෙක්ට අධ්‍යාපනය සඳහා අවශ්‍ය ලිපි ටිකකට දෙනවා. මේකප් ගැන. ආලෝකකරණය ගැන. පිටපත් රචනය ගැන වගේ. නමුත් අර සීයට හැට දරුවා හෝ ගුරුවරයා කියවා ගැනීමයි අපිට වැදගත් වෙන්නේ.

දෙවැනි කලාපයේදී අපි ගත්තා බර්ටෝල්ඞ් බ්‍රෙෂ්ට්ව. බෙෂ්ට්ගේ නාට්‍යය කලාව ගැන කතා කළා. මෙහේ බ්‍රෙෂ්ට්ගේ නාට්‍ය පැක්ටිස් කරපු නාට්‍යකරුවා විදිහට අපි තෝරා ගත්තේ විජිත ගුණරත්න. බර්ටෝල්ඞ් බ්‍රෙෂ්ට්ගේ නාට්‍යය කිහිපයක් ඔහු කළා. අපි හිතුවා හෙන්රි ජයසේනට වඩා විජිත ගුණරත්න ඒ සඳහා උචිතයි කියලා. මොකද හුණුවටය කියන්නේ බ්‍රෙෂ්ට්ගේ හොඳම නාට්‍යය නෙවෙයිනේ.

තුන්වන කලාපයෙන් අපි කතා කළේ සුගතපාලද සිල්වා ගැන. ඔහුගේ අධ්‍යාපනය කොතනද තිබුණේ. සරලකම කොතනද තිබුණේ. වගේ කාරණා අපි ඒ කලාපයෙන් කතා කරනවා. චරච්චන්ද්‍ර වෙලාවක කියනවානේ සුගතපාල ද සිල්වා ගැන දන්නේ නෑ කියලා.

හතරවැනි කලාපයෙන් කතා කළේ මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර ගැන. සරච්චන්ද්‍ර පට්ට ගහලානේ තියෙන්නේ. සරච්චන්ද්‍ර කියන්නේ කවුද? මොනවගේ කෙනෙක්ද? එයා මොනවද කළේ? ඇත්තටම එයා මොනවා කරන්නද ආවේ? ඇයි එයා නාට්‍යය විෂය තොරාගත්තේ? පරිපාලන ක්ෂේත්‍රය ඇතුළේ එයා මොනවද කළේ? එයා පිටරට ගිහිල්ලා මොනවද අරගෙන ආවේ? ඒකෙදි අජිත් කුමාරසිරි, ලලිතා සරච්චන්ද්‍ර, සන්නස්ගල වගේ අය සමග අපි මේ දැනුම හුවමාරු කරගන්නවා.

නාට්‍යකාරයෝ හා ඒ අය කරපු නාට්‍යය අපි කොහොමද අධ්‍යාපනිකව කියවා ගන්නේ. සවිඤ්ඥානිකව කියවා ගන්නේ. සරචචන්ද්‍ර ගැන හිතුවහම එයා මරු කියලා කියනවා. නමුත් වෙනත් පැත්තකින් විශාල ඛේදවාචකයක් තියෙනවා. භීෂණ ගොඩක් ඒක.

නාට්‍යය ප්‍රායෝගික විෂයක්. කොළඹින් පිටත සිටින සංස්කෘතික නිළධාරීන්ට හා පාසල් ගුරුවරුන්ට ඒ ප්‍රයෝගික දැණුම නෑ කියලා චෝදනාවක් නැගෙනවා?
නාට්‍ය හා රංග කලාව උගන්වන ගුරුවරු හා සංස්කෘතික නිලධාරීන් මුකුත්ම දන්නේ නෑ කියන තැනට මම ඔවුන්ව ලඝු කරන්නේ නෑ. අපි කොච්චර ප්‍රායෝගික දේවල් කතා කළත් කරන්න වෙලා තියෙන්නේ පාසල් පද්ධතියේ ඇතුළේනේ. ඔවුන්ට ඉන්ඩ වෙලා තියෙන්නේ යම් කිසි පොඩි රාමුවක තමයි. ඒක සමස්ත අධ්‍යාපනයේම තියෙන අවුල. ඒක තමයි අපි දිනාගන්න ඕනේ කාරණේ. පාසල් පද්ධතිය තුළ, විෂය නිර්දේශය යවනවා. පොත් ටික යවනවා. ප්‍රශ්න ටික යවනවා. උපදෙස් ටික යවනවා. එච්චරයි. සෞන්දර්ය ගුරුවරයා අනාථ කරලා තියෙන්නේ ඒක ඇතුළේමයි. ඒ නිසා ඔවුන්ට ඇඟිල්ල දික් කරන්න බෑ. මම නම් කටක් ඇරලා ඔවුන්ට බනින්නේ නෑ. බනිනවානම් බනින්න තියෙන්නේ මහ එවුන්ට. තියටර් එකක් තියා පහසුකම් සහිත පංති කාමරයක්වත් නැති තැනක තියෙන්නේ.
අපේ රටේ දැනුම හුවමාරුව අඩුයිනේ. විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉන්න කාළේ නාට්‍යය හදාරලා ගුරු පත්වීමක් අරන් ගමට ගියාට පස්සේ නාට්‍යය හදාරන්නේ නෑ. අලුත් දැනුම හොයන්නේ නෑ. දැනුම ගන්න සම්බන්ධයක් නෑ. කොළඹ රස්තියාදු ගහන කිහිප දෙනා පමණක් මොන මොන විදිහෙන් හරි දැනුම කියන කාරණේ තුළ ඉන්නවා.

ඒ නිසා තියටර් වර්ක්ස් කණඩායම මරාසාද් නාට්‍යය පටන් ගත්තා. ගුණාත්මක නාට්‍යය ගමට ගෙනියන වැඩ පිළිවෙලක් හදලා තියෙනවා. ඊට අමතරව නාට්‍ය වැඩමුළු කරනවා. අපි වැඩමුළු සඳහා මුදල් අය කරන්නේ නෑ. නමුත් හැම දරුවෙක්ම රුපියල් 250 ක් දීලා ඩ්‍රාමා සඟරාව ගන්න ඕනෑ. පසල් මට්ටමින් එහෙම කරනවා. ගමක වුණත් නාට්‍යය පිළිබඳ උනන්දු කණ්ඩායමක් ඉන්නවානම් අපි වැඩමුළුව අරන් යනවා.

මේ සමාජය දුවන්නේ වෙන රේඛාවක. සල්ලි, සල්ලි, සල්ලි. සල්ලි ඕනෑ බව වෙනම කාරණාවක්. එහෙත් අසීමාන්තිකව සල්ලි ඕනේ කියලා කාරණාවක් නැහැ. නාට්‍යය කියන දේ අද රූපවාහිනියට ගොඩවෙන්න පාවිච්චි කරන ඉණිමගක් වෙලා. ගියාට පස්සේ වේදිකාව පැත්ත බලන්නේ නෑ. අපේ කණ්ඩායම විස්වාස කරන විදියට නාට්‍යය වේදිකාවේ නතර වෙලා කරන්න ඕනෑ වැඩක්. අනෙක් අයට බැන බැන ඉඳලා වැඩක් නෑ. අපි හැදුණාම හරි කියලා අපි හිතන්නේ.

ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන්නේ කවදාද?

0

දැන් තිබෙන තත්වය අනුව අගෝස්තු 05 වැනිදා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පැවැත්වෙනු ඇත. කිසිවකුට බලය ලබා දී නැති හා දියාරු වූවත් මැතිවරණයට අදාළ සෞඛ්‍ය පිළිවෙත් සම්බන්ධයෙන් ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් වී ඇත. බලධරයෙකු නොමැති නිසා සෞඛ්‍ය පිළිවෙත් කඩ කරමින් මැතිවරණ ප්‍රචාරයන්ද සිදුවනු ඇත. කොවිඞ්-19 ගැන සිතන්නට වන්නේ අගෝස්තු 05 දායින් පසුය.

අගෝස්තු 05 දායින් පසු තවත් කරුණක් ගැනද සිතන්නට අපට සිදුවනු ඇත. ඒ පාර්ලිමේන්තුව නැවත රැස් කරන්නේ කවදාද යන්නය. අගෝස්තු 05 වැනිදා මැතිවරණයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට අලුත් මහජන නියෝජිතයන් පත්වුණද පාර්ලිමේන්තුව රැස්වන්නේ කවදාද යන්න තවම නිශ්චිත නැත.

පාර්ලිමේන්තුව රැස්විය යුත්තේ කවදාද යන්න තීරණය කර නිවේදනය කළ යුත්තේ ජනාධිපතිවරයාය. ඔහු මාර්තු 02 දින පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන විට පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පවත්වන දිනයද, අලුතින් තේරී පත්වන පාර්ලිමේන්තුව රැස්වන දිනයද නියම කළේය. පාර්ලිමේන්තුව රැස්කරන දිනය වූයේ ජුනි 02 වැනිදාය. එහෙත් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට නියම කළ අප්‍රේල් 25 මැතිවරණය පැවැත්වීමට නොහැකි වූ නිසා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ මෙන්ම පාර්ලිමේන්තුව රැස්කිරීමේ දිනයේද වලංගුභාවය අහෝසි විය.

මේ නිසාම පැනනැඟුණු අදහස් හා තර්ක වූයේ ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ ගැසට්ටුව බලරහිත වූ බවය. සැප්තැම්බර් 01 දක්වා කාලය තිබූ පාර්ලිමේන්තුවට රැස්විය හැකි බවය. ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ අලුත් ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් කළ යුතු බවය.

එම අදහස් හා තර්කවලට ජනාධිපතිවරයාගේ පිළිතුර වූයේ ඔහු නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රය ආපසු කැඳවීමේ හෝ අලුතෙන් ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කිරීමේ බලයක් නැතහොත් ප්‍රතිපාදනයක් ඔහුට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ලබා දී නොමැති බවය. මහා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියෙකු නීතිගරුකවාදියෙකු ලෙස පෙනී සිටීමෙන් ඔහු කීවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ නැති දෙයක් ඔහුට කළ නොහැකි බවය.

පාර්ලිමේන්තුවේ වාරාවසාන කිරීමත් අවුරුදු හතරහමාරකට පසු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමත්, එසේ විසුරුවා හැරි පාර්ලිමේන්තුව මැතිවරණයෙන් පසු නැවත රැස්වන දිනයක් තීරණය කළ යුත්තේ ජනාධිපතිවරයාය. එය වෙන අයෙකුට කළ හැක්කක් නොවේ.

පෙර සඳහන් කළ ලෙසම ජනාධිපතිවරයා නියම කළ මහමැතිවරණය දිනයත්, පාර්ලිමේන්තුව රැස්වන දිනයත් දැන් කල් ඉකුත් වී ඇත. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය කල් දැමීමේ බලය මැතිවරණ කොමිසමට තිබුණත් පාර්ලිමේන්තුව රැස්විය යුතු දිනයක් නියම කිරීමේ බලයක් එයට නැත.

පාර්ලිමේන්තුවක් නොමැතිව තමාට සිතෙන ආකාරයට ඕනෑම තීන්දුවක් තීරණයක් ගනිමින් රට පාලනය කිරීමට තමා කැමති බව ජනාධිපතිවරයා පෙන්නුවේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසු කොවිඞ්-19 පාලනය සඳහා ඇඳිරි නීතිය පනවන්නැයි කළ ඉල්ලීමේදීය. ඇඳිරි නීතිය පැනවීම සඳහා හදිසි නීතිය පැනවීමට සිදුවීමත්, හදිසි නීතිය පනවා නිශ්චිත දින ගණනක් තුළ පාර්ලිමේන්තුව රැස් කළ යුතු වීමත් නිසා ඔහු එය කළේ නැත. පොලිස් ඇඳිරි නීතිය යැයි මුලින් කියූ හා පසුව නිරෝධායන ඇඳිරි නීතිය යැයි කියූ බල රහිත ඇඳිරි නීතියක් රට පුරා ක්‍රියාත්මක කළේය. තමන් ගැනත්, අන් අය ගැනත් සිතා කිසිවෙකු ඊට අභියෝග කළේද නැත.

එසේම කොවිඞ්-19 නිසා ඇතිවී ඇති හදිසි තත්වය නිසා අවශ්‍ය නීතිරීති පනවා ගැනීම සඳහාත්, මුදල් වෙන් කර ගැනීම සඳහාත් පාර්ලිමේන්තුව රැස් කරන්න යැයි කීවත් එයද ජනාධිපතිවරයා කළේ නැත. තමාට ඇතැයි කියන එහෙත් නොමැති බලයකින් පාර්ලිමේන්තු අනුමැතියකින් තොරව මුදල් වියදම් කරමින් ඔහු රට පාලනය කරගෙන යයි.
මීට අමතරව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ඔහුට ලැබී ඇති බලතල යැයි කියමින් නැති බලතලයක් උපයෝගී කරගනිමින් රටේ සෑම ක්ෂේත්‍රයටම පාහේ කාර්යසාධක බලකා ඔහු පත් කර ඇත. නිල නොවන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා ලෙස තිරය පිටුපස සිටි ඔහු දැන් එකී අමාත්‍යවරයා ලෙස එළිපිටම කටයුතු කිරීමට පටන්ගෙන ඇත.
මේ සියල්ලෙන්ම කියාපාන්නේ ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට කොතරම් අකමැතිද යන කාරණයය.

මහා මැතිවරණයට තව ඇත්තේ සති දෙකක කාලයකි. පාර්ලිමේන්තුව නැවත රැස් වන දිනය ප්‍රකාශ කර ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කිරීම දැන් කල් වැඩි දෙයක් නොවේ. එය ප්‍රශ්න කිරීම මෙම ප්‍රචාරක සමයේ විපක්ෂය කළ යුතුය. ආණ්ඩු පක්ෂයෙන් පාර්ලිමේන්තු වරම් ඉල්ලන අයගෙන් පිළිතුරු අපේක්ෂා කළ යුතුය.

ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව රැස් වන දිනයක් ප්‍රකාශයට පත්නොකළහොත් සිදු කරන්නේ කුමක්ද යන්න හා සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න තීරණාත්මකය. එය බොහෝ විට විසඳෙනු ඇත්තේ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂත්, අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂත් සම්මුඛ වී ලැබෙන පිළිතුරකින් පසුවය.

ගෙදර යන ගමන් විනිසුරුකම් දුන් කාලයට යළි යනවාද?

0

ජීඑල් පීරිස් මහතා ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ සභාපති හැටියට මේ සතියේ මාධ්‍ය හමුවකදී කිව්වේ, 17 සහ 19 යන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනවලින්, ජනාධිපතිවරයාට ඉහළ තනතුරු සඳහා පුද්ගලයන් පත්කිරීමට තිබුණු බලය ඉවත් කර ඇති බැවින්, 19 වැනි සංශෝධනය ඉවත් කිරීමට තමන්ට තුනෙන් දෙකක පාර්ලිමේන්තුවේ බලයක් ලබා දෙන ලෙසය.

පීරිස් මහතාගේ කතාවේ මුල් කොටස ඇත්තකි. 19න් (ඊට පෙර 17න්) ජනාධිපතිවරයාට තිබුණු ඉහළ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත්කිරීමේ බලය සීමා කරන ලදි. එසේ කරන ලද්දේ ඇයි යන්න ගැන කීමට පෙර, ජනාධිපතිවරයාට තනි කැමැත්ත අනුව පුද්ගලයන් පත්කිරීමට හැකියාව තිබුණු තනතුරු මොනවාදැයි බැලීම වටියි. 19වැනි සංශෝධනයේ එවැනි තනතුරු ගණනාවක් ගැන සඳහන් වෙයි.

ඒවා නම්, 1. අග්‍රවිනිශ්චයකාරවරයා සහ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරු 2. අභියාචනාධිකරණයේ සභාපතිවරයා සහ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරු 3. අධිකරණ සේවා කොමිසමේ සභාපති හැර අනෙක් සාමාජිකයෝ දෙදෙනා (සභාපති වන්නේ අගවිනිසුරු නිලබලයෙනි.) 4. නීතිපති 5. විගණකාධිපති 6. පොලිස්පති 7. පරිපාලන කටයුතු පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු කොමසාරිස් හෙවත් ඔම්බ්ඩුස්මන් 8. පාර්ලිමේන්තු මහ ලේකම්
ඉහත කී තනතුරුවලට 19ට පෙර පත්කිරීම් කළේ ජනාධිපති සිය තනි කැමැත්ත මතය. තමාට කැමති කෙනෙක් පත්කරන ලදි. 19න් පසු ජනාධිපති එම තනතුරුවලට සුදුස්සන්ගේ නම් නිර්දේශ කළ යුතු අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව ඒවා අනුමත කළ විට පමණක් ජනාධිපතිට පත්කිරීම කළ හැකිය.

19ට අනුව, පහත තනතුරු සඳහා, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව නම් නිර්දේශ කරන අතර ජනාධිපතිවරයා තනතුරට පත්කරයි.

ඊට අදාළ තනතුරු මෙසේය. මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව, රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව, ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව, විගණන සේවා කොමිෂන් සභාව, ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව, අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභාව, මුදල් කොමිෂන් සභාව, සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාව, ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාව යන ඒවායේ සභාපතිවරු හා සාමාජිකයෝය.

පළමුවැනි හා දෙවැනි ලැයිස්තුවේ තිබෙන, රටේ ඉතාම වැදගත් තනතුරු හා කොමිෂන් සභාවල කොමසාරිස්වරුන් හැටියට ජනාධිපතිට කැමති කැමති පුද්ගලයන් පත්කිරීමට තනි බලයක් තිබිය යුතුද? 1978 මුල් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තිබුණේ ඒ බලයයි. ජනාධිපතිවරයාට හිතුමනාපේ ඉහළ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත්කරන්නට හැකි අතර, අවශ්‍ය සෑම විටම ඔවුන් ඉවත් කර අනෙකෙකු පත්කරන්නටද බලය තිබිණ.
1978 ව්‍යවස්ථාව නීතිගත කළ වහාම, අගවිනිසුරු ධුරයට පත්කළ නෙවිල් සමරකෝන් මහතා හොඳම උදාහරණයයි. ඔහු පෞද්ගලික නීතිඥයකු වශයෙන් සේවය කරමින් සිට කෙළින්ම අගවිනිසුරු ධුරයට ඒහි භික්ඛුභාවයෙන් මෙන් පත්කරනු ලැබීමට එකම හේතුව, ඔහු ජනාධිපති ජයවර්ධනගේ සමීප හිතවතකු වීමය. (එහෙත් නෙවිල් සමරකෝන් ජනාධිපති ජයවර්ධනගේ පදයට නොනැටූ නිසා අවසානයේ ඔහුට එරෙහිව දෝෂාභියෝගයක් පවා ගෙනඑන්නට ජයවර්ධන ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කෙළේය.) ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට අභියාචනාධිකරණයට පත්කැරුණේද ජනාධිපති ජයවර්ධනගේ තේරීම අනුවය.

තමා පත්කළ පුද්ගලයාට එරෙහිව යන්නට කුමන හේතුවක් නිසා හෝ පෞරුෂයක් නෙවිල් සමරකෝන් මහතාට තිබුණත්, අනෙක් කිසිම කෙනකුට එවැනි පෞරුෂයක් තිබෙනු නැතිවා සිකුරුය. ඒ ගැන ඕනෑ තරම් පූර්වාදර්ශ අපේ රටේ තිබේ. අනෙක් හැම දෙනාම කරන්නේ – කළ යුතු වන්නේ, තමා පත්කළ ජනාධිපතිවරයාගේ ඕනෑ එපාකම් ඉටුවන විදියට තමාගේ ධුරයේ කටයුතු කරගෙන සිටීමයි. විනිසුරුවරයකු නම් ජනාධිපතිට වුවමනා තීන්දු දිය යුතුය. නීතිපති නම්, ජනාධිපතිට වුවමනා විදියට නඩු පැවරීමත් තිබෙන නඩු ඉල්ලා අස්කර ගැනීමත් කළ යුතුය. පොලිස්පති නම් ජනාධිපතිට වුවමනා විදියට පොලිසිය මෙහෙයවිය යුතුය. අධිකරණ කොමිසමේ සාමාජිකයන් නම්, ජනාධිපතිට පක්‍ෂපාත තීන්දු දෙන පහළ අධිකරණ විනිසුරන් ජනාධිපතිට වුවමනා උසාවිවල ස්ථානගත කළ යුතුය. විගණකාධිපති නම් ජනාධිපතිට වුවමනා විදියට රාජ්‍ය ආයතනවල විගණනය කළ යුතුය. විගණන වාර්තා සැකසිය යුතුය. මෙහි ජනාධිපති යන්නට, ‘ජනාධිපති බිරිඳ, පවුලේ අය, ආණ්ඩුව, ආණ්ඩුවේ ඇමතිවරු’ වැනි පදද එකතු කළ හැකිය. එවිට බිහිවන්නේ පරණ වැඩවසම් පන්නයේ ජනාධිපතිට හා හෙංචයියන්ට වුවමනා විදියට හැම වැඩක්ම කරන නිලධාරි පැලැන්තියක් මිස, ස්වාධීන, කොන්ද කෙළින් ඇති අධිකරණ හා රාජ්‍ය සේවයක් නොවේ.
මේ තනතුරුවල ස්වාධීනත්වය නැතිවීම බලපාන්නේ ඍජුවම රටේ ‘සාමාන්‍ය මහජනතාව’ටය. සාමාන්‍ය මහජනතාවට යැයි කිව්වේ, බලය ඇති, බලය ඇත්තන් සමග ඇයිහොඳයිකම් ඇති ‘අසාමාන්‍ය මහජනතාවට’, එවැනි පක්‍ෂපාති තනතුරුවලින් හානියක් නොවන නිසාය. මන්ද යත් ඒ තනතුරුවල සිටින අය කැපවී සිටින්නේ ඒ අය වෙනුවෙන්ම සේවය කිරීමට නිසාය.

ජනාධිපතිට ඇති මේ බලය ව්‍යවස්ථාවට ඇතුළත් කළ ජේආර් ජයවර්ධන මහතා පැතුවේ, තමන්ට වුවමනා විදියට වැඩ කිරීමට කැපවී සිටින අධිකරණයක් හා රාජ්‍ය සේවයක් නිර්මාණය කර ගැනීමය. කොටින්ම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදි ලෙස පත්වී වැඩවසම් රජකෙනකු හැටියට රටේ පාලනය ගෙනයාමය. 17 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සම්මත වුණු 2001 ඔක්තෝබර් 3 වැනිදා දක්වා තත්වය එය විය.

17වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ඒ ‘ජයවර්ධන’ බලයට එරෙහිව තබන ලද යෝධ පියවරකි. විධායක ජනාධිපතිට, මුළු රාජ්‍ය ව්‍යුහයම තමන් අතේ නැටවිය හැකියාව සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කළ 17 සංශෝධනයෙන්, පළමුවරට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව ඇතිකොට, ජනාධිපති තනි බලයට බලවත් සීමා ඇතිකරන ලදි.

2005න් පසු මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා 17වැනි සංශෝධනය ඉවසුවේ නැත. 2010 සැප්තැම්බර් 9 වැනිදා සම්මත කරගත් 18 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් ඒ සියලු ජයග්‍රහණ ආපස්සට හරවා, රූකඩයක් බඳු ‘පාර්ලිමේන්තු සභාව’ක් පත්කරන ලදි. එය, ඊට පෙර තිබුණු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ බලතලවලට වඩා සියගුණයකින් දුර්වල බලතල ඇති, නිසැකවම ජනාධිපතිගේ රූකඩයකි. ඉහළ තනතුරුවලට ජනාධිපති කරන පත්කිරීම් ගැන කිසිම බලපෑමක් එම රූකඩ සභාවට කළ නොහැකි විය.

ඒ ජනාධිපති රාජපක්‍ෂගේ ප්‍රාර්ථනයයි. ඔහුට වුවමනා වුණේ, ජේආර් ජයවර්ධනටත් වැඩි හිතුවක්කාර බලයක් සහිත ජනාධිපති ධුරයක් හදාගෙන, (ධුර කාල දෙකකට සීමා කර තිබුණු) ජනාධිපති පදවිය දැරීමේ ධුර කාල සීමාවද ඉවත්කොට මැරෙන තුරු ජනාධිපති හැටියට ඉන්නටත්, තමාගෙන් පසුව නාමල් රාජපක්‍ෂට ජනාධිපති විය හැකි පරිදි වැඩ කරන්නටත්ය.

ඒ තත්වය ආපස්සට හරවා 17 සංශෝධනයේ තත්වයට නැවත ගෙනාවේ 19 වැනි සංශෝධනයෙනි. එනිසා, 17ත් 19ත් විධායක ජනාධිපති ධුරයේ බලතලවලට සෑහෙන සීමා පැනවූ, එමෙන්ම රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගරුකරන ජනතාවගේ බලාපොරොත්තු ඉටු කළ ව්‍යවස්ථා සංශෝධන දෙකයි.

අගවිනිසුරු, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරු, සභාපති ඇතුළු අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරු, නීතිපති, පොලිස්පති, අල්ලස් කොමිසමේ සභාපති ඇතුළු සාමාජිකයන්, මැතිවරණ, රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන්වල සාමාජිකයන් වැනි අය ජනාධිපතිගේ තනි අභිමතයට පත්කරන තත්වයක් ඇතිවුවහොත් රටේ නීතියේ පාලනයට සිදුවන්නේ කුමක්දැයි අලුතෙන් කිවයුතු නැත.

2001 වන තුරු අපි ඒ අභාග්‍ය සම්පන්න අත්දැකීම් ලබා ඇත්තෙමු. 2005 සිට 2014 අවසානය දක්වාද ඒ අත්දැකීම යළිත් වරක් ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ යටතේ අපි ලැබීමු.

ඒ සඳහා දැක්විය හැකි දුර්වර්ණ උදාහරණයක් නම්, හිටපු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ඊවා වනසුන්දරයි. 2014 ජූලි මස 6 වැනිදා ‘දේශය’ පුවත්පතට වනසුන්දර මහත්මිය දුන් සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී මහත් අභිරුචියෙන් පැහැදිලි කර තිබුණේ තමා සහ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ අතර පැවැති හා තවමත් පවතින සමීප මිත්‍ර සම්බන්ධය ගැනය. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සිට ‘ගෙදර යන ගමන්’ අරලියගහ මන්දිරය පැත්තේ ඇවිත් යන්නටයැයි ජනාධිපති රාජපක්‍ෂ කියූ සැටිත්, සවස එහි ගිය විට ජනාධිපතිවරයා තමා පුදුම කරවමින් ඉතාම මිත්‍රශීලීව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරයක් ප්‍රදානය කළ ආකාරයත් ඇය එම සාකච්ඡාවේදී මහත් ආහ්ලාදයෙන් පැහැදිලි කර තිබුණි. මේ විනිසුරු ධුරය දෙන්නේ තමාගේ නීති විදුහලේ සිටි හොඳම මිතුරා වූ මහින්ද රාජපක්‍ෂ බැවින් එය සතුටින් පිළිගත් බව ඇය එහි කියයි.

ඊවා වනසුන්දර, ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ නමැති මිතුරාට කළ ගුණ සැලකුවේ, 2015න් පසු ඔහුගේ මල්ලි ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, තමා අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් වළක්වන නියෝගයක් නිකුත් කරන්නටයැයි මූලික අයිතිවාසික්ම් පෙත්සමක් ගොනුකරමින් ඇය ඇතුළු විනිසුරු මඬුල්ලක් ඉදිරියට පැමිණි අවස්ථාවේදීය.
එම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලට නම්කර තිබුණු තිදෙනා වූවෝ සරත් ආබෲ, බුවනෙක අලුවිහාරේ හා ඊවා වනසුන්දර යන මහත්ම මහත්මීහුය. පෙත්සම සලකා බැලීම ආරම්භ කළ වහාම බුවනෙක අලුවිහාරේ විනිසුරුවරයා, පෞද්ගලික හේතු මත එම නඩුවෙන් ඉවත්වන බව කීවේය. වනසුන්දර මහත්මියද කළ යුතුව තිබුණේ එයයි. තමාගේ සමීපතම මිත්‍රයකු වූද, තමන්ට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරයක් ප්‍රදානය කළා වූද ජනාධිපති රාජපක්‍ෂගේ සහෝදරයාගේ නඩුව ඇසීමෙන් ඉවත්වීම ඇය ගත යුතුව තිබූ තීරණයයි. නීතියේ පාරදෘශ්‍ය බවත්, එහි සාධාරණ බවත් පිටතට පෙනෙන්නේ එවැනි පියවරකිනි. එහෙත් එසේ නොකළ ඇය, සරත් ආබෲ විනිසුරු සමග එකතුවී පෙත්සම විමසා ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ අත්අඩංගුවට ගත නොහැකි බවට අතුරු තහනමක් පැනවූවාය.
සාමාන්‍යයෙන් නඩුවක කිසියම් පාර්ශ්වයක් සමග තමාගේ හිතමිතුරු හෝ පසමිතුරු සම්බන්ධයක් පවතින විට විනිසුරුවරුන් අනුගමනය කරන්නේ එම නඩුව ඇසීමට සහභාගි නොවීමේ පිළිවෙතයි. එහෙත් ඊවා වනසුන්දර මහත්මිය ඒ පිළිවෙත කඩකළාය. අද ඇය ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ බලය යටතේ ප්‍රංශයේ ශ්‍රී ලංකා තානාපති හැටියට පත්කරන ලදි. මහින්ද රාජපක්‍ෂ ඊවා වනසුන්දරට සැලකූ ආකාරයත්, ඊවා ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂට සැලකූ ආකාරයත්, සිත්ගන්නාසුලු නොවේද?

තනි කැමැත්ත අනුව මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපති කළ තවත් කිලිටි පත්කිරීමක් නම්, මොහාන් පීරිස් මහතා අගවිනිසුරු ධුරයට පත්කිරීමයි. කැලෑ උසාවියක් පවත්වා ආචාර්ය ශිරාණි බණ්ඩාරනායක අගවිනිසුරු ධුරයෙන් ඉවත්කිරීමෙන් පසු, අගවිනිසුරු ධුරයට පත්කැරුණේ මොහාන් පීරිස්ය. ඔහු හැම අතින්ම ඊට නුසුදුස්සකු බවට අදහස් පළවද්දී කිසිත් නොඇසූ රාජපක්‍ෂ මහතා ඔහු අගවිනිසුරු ධුරයට පත්කළේය. ඒ තමන්ට වුවමනා විධියට අධිකරණය හසුරුවා ගැනීමේ චේතනාවෙනි. සිංහල අවුරුද්දට කාල්ටන් නිවසේ අවුරුදු කෑම මේසය ඉඳුල් කිරීමේ සිට රාජපක්‍ෂ පුත්‍රයන්ගේ රග්බි තරග නැරඹීමට යෑම හරහා, ජනාධිපති රාජපක්‍ෂට අවශ්‍ය ආකාරයට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණ ලබාදීම දක්වා මොහාන් පීරිස් මහතා තමන්ට පැවරුණු ‘කාර්යය’ හරිහැටි ඉටුකළේය.

ඒ කතාවේ පිළිකුල් සහගතම කොටස ප්‍රසිද්ධියේ කීවේ හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනය. ජනාධිපති පදවියට පත්වුණු පසු තමා හමුවීමට පැමිණි මොහාන් පීරිස් අගවිනිසුරුවරයා, තමා ධුරයෙන් ඉවත් නොකරන ලෙස ඉල්ලා සිටිමින්, යහපාලන ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය පරිදි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පැත්තෙන් කරන්නට වුවමනා වැඩ කර දෙන්නට තමා සූදානම්යැයි කී බව සිරිසේන මහතා ප්‍රසිද්ධියේ කීවේ වරක් දෙවරක් නොවේ. මේ මොහාන් පීරිස් මහතාම, ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ විසින් නීතිපති ධුරයට තනි කැමැත්තනේ පත්කර සිටි කාලයේ, චන්දන කත්‍රිආරච්චිගේ මිනීමැරුම් නඩුව අතරමගදී පැමිණිල්ල ඉල්ලා අස්කරගත් හැටි කාටත් මතක ඇතිවා නිසැකය.

තවත් කතාවක් මෙසේය.

ශිරාණි බණ්ඩාරනායක මහත්මියට එරෙහිව දෝෂාභියෝගය විභාග කළ පාර්ලිමේන්තු කමිටුව ඉදිරිපත් කළ වාර්තාව බලරහිත කිරීමට බණ්ඩාරනායක මහත්මිය වෙතින් අභියාචනාධිකරණයට ඉදිරිපත් කැරුණු පෙත්සමක් විභාගකිරීමට ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ලක් පත්කැරිණි. මේ විනිසුරු මඬුල්ල සමන්විත වූයේ සභාපති ශ්‍රීස්කන්ධරාජා, අනිල් ගුණරත්න හා ඒ ඩබ්ලිව් ඒ සලාම් යන විනිසුරුවරුන්ගෙනි. පෙත්සම ඇසූ විනිසුරු මඬුල්ල පාර්ලිමේන්තුවේ දෝෂාභියෝග කමිටුවේ වාර්තාව නීති විරෝධී වන හෙයින් අවලංගු කිරීමට නියෝග කළේය. තමන්ගේ වෛරක්කාරියක ලෙස සැලකූ ශිරාණි බණ්ඩාරනායක මහත්මියට වාසි සහගත වන ලෙස අභියාචනාධිකරණය දුන් මෙම තීරණයෙන් කෝපාවිෂ්ට වූ මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා කළේ කුමක්ද? ශ්‍රීස්කන්ධරාජා මහතා කෙතරම් සුදුස්සකු වුවත්, පසුව කිසිම අවස්ථාවක ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරයකට උසස් නොකිරීමට වගබලාගැනීමයි. ඉන්පසු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ පුරප්පාඩුවලට පත්කරන ලද්දෝ ඔහුට වඩා ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් පහළ විනිසුරුවරුය.

මෙලෙස දක්‍ෂ හා අවංක විනිසුරුවරයකු වූ ශ්‍රීස්කන්ධරාජා මහතා අභියාචනාධිකරණයේම නතර කරන ලද්දේ ජනාධිපති රාජපක්‍ෂගේ වුවමනාව නිසා බව නීති ක්‍ෂෙත්‍රයේ හැමෝම දනිති. වැඩිකල් නොගොස් ශ්‍රී ස්කන්ධරාජා මහතා හදිසියේ රෝගී වූයේය. ඔහු මියයන්නට ආසන්නයේදීද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරු පුරප්පාඩුවක් ඇතිවිය. ඊට වඩාත්ම සුදුස්සාවූ ශ්‍රීස්කන්ධරාජා මහතා මියයන තුරුම මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා එම පුරප්පාඩුවද නොපුරවා සිටියේය. හැම අතින්ම නියමිත හා තමා නියතවම සුදුස්සකු වූ උසස්වීම් නොලැබීම නිසා ඇතිවූ බලවත් සිත්තැවුල ශ්‍රීස්කන්ධරාජා මහතාගේ අකාල මරණයට ප්‍රමුඛ ලෙස බලපෑ බව අධිකරණ ක්‍ෂෙත්‍රයේ ප්‍රසිද්ධ කතාබහක් විය.

ෂිරාණි බණ්ඩාරනායක තීන්දුව දුන් විනිසුරු මඬුල්ලේ අනෙක් සාමාජික අනිල් ගුණරත්න මහතාද උසස්වීම් අහිමිකිරීමේ වෛරයට පාත්‍රවූයේය. තමන්ට ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් අඩු අය ඉහළ අධිකරණයට පත්වීම් ලබද්දී බලා සිටි ඔහුට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරයක් හිමි වූයේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමෙන් පසුව, කේ ශ්‍රීපවන් මහතා අගවිනිසුරු ධුරයට පත්කළ අවස්ථාවේදීය. ඔහු වැනිම විශිෂ්ටත්වයෙන් යුක්ත ඒ ඩබ්ලිව් ඒ සලාම් මහතාද මේ රාජපක්‍ෂ වෛරයට එලෙසින්ම පාත්‍ර වූයේය. වයස අවුරුදු 63දී ඔහු අධිකරණ සේවයෙන් සමුගත්තේ, ඔහුට හැම’තින්ම සුදුසුකම් තිබූ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරයක් දරමින් නොව ඊට වඩා පියවරක් අඩු තත්ත්වයේ අභියාචනාධිකරණ සභාපති ධුරයේ සිටියදීය.

වත්මන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු සිසිර ආබෲද මේ ඉරණමටම පාත්‍රවූවෙකි. තමන්ගේ ඍජු හා නොනැමෙනසුලු ප්‍රතිපත්ති නිසා ඔහු ‘පස්සෙන් යන පෝලිමේ’ නොසිටියේය. (තනතුරු ලබන්නට නම් ඒ කාලයේ ‘පස්සෙන් යන පෝලිමේ‘ ආවතේවකරුවකු වීම අනිවාර්ය විය.) ආරංචි මාර්ග කියන්නේ, රැකියාවක් ලබාදීම සඳහා තමා හමුවන්නට පුතා එවන ලෙස එවක ජනාධිපතිවරයා එවකට අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු සිසිර ආබෲට කියා තිබූ බවයි. එහෙත් තම ස්වාධීනත්වය ඊට වඩා අගය කළ ආබෲ මහතා පුත්‍රයා ජනාධිපති හමුවට යැව්වේ නැත. ඒ සිදුවීම නිසා ඔහුටද නියමිත උසස්වීම් නොලැබීමේ ඉරණම අත්විය. තමන්ට වඩා නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේදී ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් අඩු අය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන් ලෙස පත්වීම් ලබද්දී සිසිර ආබෲ මහතා ඒ දෙස බලා සිටියේය.

ජනාධිපති රාජපක්‍ෂගේ හිතුවක්කාර අනෙක් පත්කිරීම සත්‍යා හෙට්ටිගේය. බැසිල් රාජපක්‍ෂ ඇතුළු රාජපක්‍ෂ පවුලේ සමීප මිතුරකු වූ සත්‍යා හෙට්ටිගේ මහතා ජනාධිපති රාජපක්‍ෂ ඍජුවම අභියාචනාධිකරණ සභාපති බවට පත්කොට ඊළඟ පුරප්පාඩුවේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පත්කළේය. අවුරුදු 65දී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් විශ්‍රාම ගිය පසු, ඔහු රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සභාපති ධුරයට ද පත්කිරීමෙන් සැලකීම ඉහළින්ම කරන ලද්දේය. 18වැනි සංශෝධනය අනුව රාජ්‍ය සේවා කොමිසමේ සාමාජිකයන්ද පත්කැරෙන්නේ ජනාධිපතිගේ තනි අභිමතයටය.
මේ අධිකරණයට සම්බන්ධ සිදුවීම් කිහිපයක් පමණෙකි. ඒවායින් පෙනෙන්නේ කුමක්ද? තනි කැමැත්ත අනුව, විනිසුරුවරුන් හා අනෙකුත් තනතුරුවලට පත්කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට තිබෙන බලය කෙතරම් විනාශකාරීද යන්නයි.

නීතිපති, විගණකාධිපති, පොලිස්පති ආදින් පත්කිරීම ජනාධිපතිට පැවරූ විට නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේත්, පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේත්, විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුවේත් කොඳු කැඩෙන හැටි අලුතෙන් ලියන්නට වුමනාවක් නැත. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට ජනාධිපබතිට වුවමනා විදියට සාමාජිකයන් පත්කරන්නට ගියොත්, ඒවාට නැතිවන්නේ ඒවායේ ආත්මය වන් ස්වාධීනත්වයයි. පොහොට්ටු පක්‍ෂයට දැන් වුවමනා සිය බල තණ්හාව සඳහා ඒ විනාශය රටට කරන්නටය. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට හැකි වැර යොදා පහරදීමත්, ඒවා පක්‍ෂපාතියැයි ලේබල් ඇලවීමත් එක දිගට කරන්නේ ඒ දුෂ්ට අරමුණ වෙනුවෙනි. කොමිෂන් සභාවල විවිධාකාර අඩුපාඩුකම් තිබෙන්නට පිළිවන. ඒවා හදාගන්නවා වෙනුවට දරුවා බේසම සමගම විසිකරන ක්‍රමයක් පිළිගත හැකි නොවේ.
අගෝස්තු 5න් පසු අප බලාපොරොත්තු වන්නේ 19 නැති, ඉහත ප්‍රධාන තනතුරු සියල්ල ජනාධිපතිට වුවමනා රූකඩ බවට පත්කරන පාලනයක්ද? නැතිනම්, ජනාධිපතිට වුවමනා විදියට මුළු රාජ්‍ය තන්ත්‍රයම නටවන්නට බැරි, රාජ්‍ය නිලධාරීන්ගේ ස්වාධීනත්වය හා පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් රැකෙන පාලනයක්ද?

වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය: ජොනීගේ කැබිනට් පත්‍රිකාවෙන් හෙළිවන ඉන්දියාව සමඟ රාජපක්ෂ ගේම්

විදේශ රටවල් ඉදිරියේ දණ නොනමන හා කඩිනමින් තීන්දු තීරණ ගන්නවායැයි කියූ වත්මන් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට කොළඹ වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් තවමත් තීන්දුවක් ගන්නට හැකිවී නැත.
ඒ නිසාම කොළඹ වරාය වෘත්තීය සමිති මේ සටහන ලියන ජුලි 22 වැනිදා දහවල් යළි විරෝධතා ව්‍යාපාර ආරම්භ කර ඇත. එහි ස්වාධීන වරාය සේවක සංගමයේ සභාපති ලාල් බංගමුව අනිද්දා වෙත ප්‍රකාශ කළේ කළු විරෝධතා සතියක් ආරම්භ කළ බවය.

වරාය වෘත්තීය සමිතිවල ඉල්ලීම වන්නේ වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය ශ්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය යටතේ මෙහෙයුම් කළ යුතු බවය. ඊට හේතු වශයෙන් වෘත්තීය සමිති පෙන්වා දෙන්නේ එම පර්යන්තය ඉන්දීය ජපාන හවුලකට ලබාදුනහොත් කොළඹ වරායට ආදායම් නොමැතිව එය බංකොළොත් තත්වයට පත්වනු ඇති බවයි. කොළඹ වරායේ හදවත ලෙස සැලකූ ජයබහලු පර්යන්තය නූතනයේ ඇති විශාල කන්ටේනර් නැව් මෙහෙයවීම සඳහා තවදුරටත් නවීකරණය කළ නොහැකි වීම ඒ සඳහා ප්‍රධාන හේතුවය. එම පර්යන්තයට අදාළ වරායේ ගැඹුර නූතන විශාල කන්ටේනර් නැව් සඳහා ප්‍රමාණවත් නැත.

ආසියානු සංවර්ධන බැංකුවෙන් විශාල ණය මුදලක් ලබාගෙන කොළඹ දකුණු වරායට අදාළ දියකඩනය ඉදිකරනු ලැබුයේ අතිවිශාල කන්ටේනර් නැව් මෙහෙයුම් සිදුකිරීම සඳහාය. ඒ යටතේ පර්යන්ත තුනක් ඉදිකිරීමට නියමිත විය. එකක් දකුණු පර්යන්තයය. මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව එහි සීයට 85ක අයිතිය හා මෙහෙයුම් චීන සමාගමකට පවරනු ලැබීය. ඉතිරිවූයේ නැගෙනහිර පර්යන්තය හා බටහිර පර්යන්තය පමණය. බටහිර පර්යන්තය ඉදිකිරීම සම්බන්ධයෙන් තවම කතාබහක් නැත. එහෙත් නැගෙනහිර පර්යන්තයේ මුළු ප්‍රමාණය නොවුණත් අඩකට වඩා ප්‍රමාණයක් දැනටමත් ඉදිකර ඇත.

එහි මෙහෙයුම් වරාය අධිකාරිය සිදුකරන්නට නියමිතව තිබූ බවද මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩු සමයේදී ඒ සඳහා ගැන්ටි්‍ර දොඹකර ඇණවුම් කර තිබූ බවද ඇත්තකි. මිල වැඩි යැයි කියමින් යහපාලන ආණ්ඩු සමයේදී එම ඇණවුම අවලංගු කළ බවද, ජයබහලු පර්යන්තයේ තවම නිමකර නැති පර්යන්ත කොටසකට මහින්ද සමරසිංහ ඇමතිවරයාගේ සමයේදී ඇණවුම් කළ ගැන්ටි්‍ර දොඹකර දැන් වරාය වෘත්තීය සමිතිවල ඉල්ලීම පරිදි නැගෙනහිර පර්යන්තයේ ගොඩබා ඇති බවද ඇත්තකි.

ලෝකයේ ඇති අතිවිශාල නැව්වල කන්ටේනර් මෙහෙයුම් සිදු කිරීමට මෙම ගැන්ටි්‍ර දොඹකර විශාල නොවන බවද ඇත්තය. එහෙත් ජයබහලු පර්යන්තයටද එම දොඹකරවලින් ප්‍රයෝජනයක් නැත. ඒ ඒවා සවි කිරිමට පර්යන්ත කොටසක් නැති නිසාය. එහෙත් නැගෙනහිර පර්යන්තයට එම දොඹකර අවශ්‍ය වේ. ඒ දැනට ජයබහලු පර්යන්තයේ තදබදය ඇති අවස්ථාවල කන්ටේනර් මෙහෙයුම් එම දොඹකරවලින් නැගෙනහිර පර්යන්තයේදී කළ හැකි වීමය. එසේම නැගෙනහිර පර්යන්තයට අවශ්‍ය මීටත් වඩා විශාල ගැන්ටි්‍ර දොඹකර අනාගතයේ කොහොමත් ගෙන ආ යුතුය. මේ දොඹකරත් ඊට අවශ්‍යය. ඒ පර්යන්තයක විවිධ ප්‍රමාණයේ දොඹකරවලින් විවිධ ප්‍රමාණයේ නැව්වල කන්ටේනර් මෙහෙයුම් සිදුකරන නිසාය.

විසඳුම් නොදීමෙන් පෙනී යන්නේ වත්මන් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව වෘත්තීය සමිති ඉල්ලීම් පිළිගන්නට සූදානම් නැති බවය. පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩුව ඉන්දියාව හා ජපානය සමඟ නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් සහයෝගිතා ගිවිසුමකට අත්සන් කර ඇති හෙයින් එයින් මිදීමේ හැකියාවක් තමන්ට නැති බව හා ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවේ දැඩි බලපෑමක් තිබෙන බව ආණ්ඩුව රහසිනුත් එළිපිටමත් කියන කතාවය.

විදේශ රටවල් ඉදිරියේ දණ නොනමන හා ඉක්මනින් තීන්දු තීරණ ගන්නා ආණ්ඩුවකට නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුමක්ද නොවන, ගිවිසුමට පෙර අවස්ථාවක් වන සහයෝගිතා ගිවිසුමක් සම්බන්ධයෙන් තීන්දුවක් ගැනීමට නොහැකිවීම සම්බන්ධයෙන් තීන්දුවක් ගැනීමට නොහැකිවීම කයිවාරු තරමට වැඩ බැරි බවට හොඳම නිදසුනකි. කාගේත් ප්‍රහාරයට ලක්වන යහපාලනයේ අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහට කොළඹ පෝර්ට් සිටි සම්බන්ධයෙන් රාජපක්ෂවරුන්ට වඩා කොන්දක් තිබුණි.

රාජපක්ෂවරුන්ගේ පෝර්ට් සිටි ගිවිසුම වූ කලි චීනයට සින්නක්කරව ඉඩම් හිමිවන ගිවිසුමකි. රනිල් වික්‍රමසිංහ එය 99 අවුරුදු බදු පදනමට වෙනස් කළේය. රටේ ඉඩම් විදේශිකයන්ට සින්නක්කරව ලබාදිය නොහැකි බවට නීති තිබියදීත් ගෝල්ෆේස්හි ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදා මූලස්ථානය පිහිටි ඉඩමේ කොටසක් ෂැංග්‍රිලා හෝටලය ඉදිකිරීම සඳහා රාජපක්ෂවරුන් දුන්නේ සින්නක්කරවය.

නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් යහපාලන ආණ්ඩුවේ සහයෝගිතා ගිවිසුම ගැන කියමින් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව දැන් පෙන්නුම් කරන හැසිරීමද බොරුවකි. මන්ද මේ ආණ්ඩුවේ වරාය විෂය භාර ඇමති ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දුද වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් කැබිනට් පත්‍රිකාවක් ඉදිරිපත් කර ඇති බැවිනි. එය ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ 2020 ජුනි 09 වැනි දින සහිතවය. කැබිනට් පත්‍රිකා අංකය එම්පීඑස්එස්ඊ/2019/01/29(වී) ය.
ඒ මගින් අවසර ඉල්ලා ඇත්තේ වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය ශ්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය යටතේ ක්‍රියාත්මක කිරීමට නොවේ. යහපාලන ආණ්ඩුවේ සහයෝගිතා ගිවිසුමට අවසර ලබාගත් කැබිනට් මණ්ඩල තීරණය තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යෑම සඳහාය. ඉන්දියාවේ හා ජපානයේ කොටස් හිමිකාරීත්වය ඇතිව නැගෙනහිර පර්යන්තය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහාය.

යහපාලනයේ සහයෝගිතා ගිවිසුම අනුව නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාව හා ජපානය සම්බන්ධ වන්නේ එවක ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ඉන්දීය අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි සමඟ 2018 මාර්තු 11 දින දිල්ලි නුවරදී හා ජපාන අගමැති, සින්සෝ අබේ සමග 2018 මාර්තු 14 ටෝකියෝහිදී කරන ලද සාකච්ඡාවක ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්ය.

ඒ අනුව නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් පර්යන්තය මෙහෙයවීමේ සමාගමක් ඇතිකරනු ලබන අතර එහි සීයට 49ක කොටස් හිමිකම ඉන්දියාවට හා ජපානයට හිමිවේ. ඉතිරි සීයට 51ක කොටස් අයිතිය ශ්‍රී ලංකාවට හෙවත් වරාය අධිකාරියට හිමිවේ. නැගෙනහිර පර්යන්තයේ උපකරණ හා පද්ධතිය සංවර්ධනයත්, කළමනාකරණයත් ඉන්දියාවට හා ජපානයට හිමිවන අතර ජපානය එම සංවර්ධනයන්ට අදාළ ණය නිකුත් කරනු ඇත.

ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දුගේ ඉහත සඳහන් කළ කැබිනට් සංදේශය අනුව මේ කිසිවක් වෙනස් වන්නේ නැත. එම මූලික දේවල් වෙනස් කිරීම සඳහා වත්මන් ආණ්ඩුවට කිසිදු මූල්‍යමය හැකියාවක් නැති බවද ජොන්ස්ටන් ඇමතිවරයාගේ කැබිනට් පත්‍රිකාව අනුව පෙනේ. එහි දෙවන අංකය යටතේ අනු අංක 9ක් පුරාම පැහැදිලි කර ඇත්තේ ආර්ථික වශයෙන් වත්මන් ආණ්ඩුව වැටී සිටින අන්ත අසරණ තත්වයයි.

එසේම ශ්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරියද හම්බන්තොට වරාය ඇතුළු ව්‍යාපෘති රැසක් සඳහා පසුගිය කාලයේ ණයකාරයෙකු වී සිටින බව සඳහන් කරන එම කැබිනට් පත්‍රිකාව වරාය අධිකාරියටද ජපාන ණය සඳහා ඇපකාරයෙකු වීමට නොහැකි බව සඳහන් කරයි.

එමෙන්ම ජපාන රජයේ එකඟතාව මත ඉන්දියාව ‘අදානි පෝර්ට් ඇන්ඞ් ලොජිස්ටික්’ සමාගම ඉන්දීය ආයෝජකයා ලෙස තෝරාගෙන ඇති බවද එහි සඳහන් කරයි. එම සමාගම සමග ශ්‍රී ලංකාව තුළ කටයුතු කරන ජෝන් කීල්ස් පීඑල්සී සමූහයද එක්ව කටයුතු කරන බව සඳහන් කරයි.

කැබිනට් සංදේශයෙන් අවසර ඉල්ලන්නේ ඉන්දීය රජය රෙකමදාරු කර ඇති අදානි පෝර්ට් ඇන්ඞ් ලොජිස්ටික් සමාගමේ යෝජනාව ඉදිරිපත් කිරීමට අවසර දෙන ලෙසත්, සහයෝගිතා ගිවිසුම තුළ වත්මන් ඉන්දීය යෝජනාව ඇගයීම සඳහා කැබිනට් මණ්ඩල සාකච්ඡා කමිටුවක් (සඳහන් කර ඇති නිලධාරීන්ගෙන් යුතුව) පත් කරන ලෙසත්, එම සාකච්ඡා කමිටුවේ සහාය සඳහා ව්‍යාපෘති කමිටුවක් පත්කරන ලෙසත් හා නැගෙනහිර පර්යන්තය වෙනුවෙන් පිහිටුවීමට යන පර්යන්ත මෙහෙයුම් සමාගමේ ව්‍යුහය සමාගම් පනත යටතේ සලකා බලන ලෙසත්ය.

යහපාලන ආණ්ඩුවට බැණ බැණ අපට කරන්නට දෙයක් නැතැයි අඬ අඬා සිටියාට මේ ආණ්ඩුවද හොර රහසේම නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් දිගු දුරක් ගමන් කර ඇති බව ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දුගේ එම කැබිනට් පත්‍රිකාව අනුව පැහැදිලි වේ. වරාය නැගෙනහිර පර්යන්තය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාව බලපෑම් කරනවායැයි අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ, වරාය ඇමති ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දු හා වරාය සභාපති ජෙනරාල් දයා රත්නායක කියන්නේ හොර රහසේ ගිය එම දිගු දුර ගැන බව දේශ හිතෛෂී රාජපක්ෂ බැතිමතුන් දැන්වත් වටහාගත යුතුය.