No menu items!
23.6 C
Sri Lanka
18 July,2025
Home Blog Page 265

99%ක් ඡන්දය දුන්නත් ව්‍යවස්ථාව කඩන්න අවසර නෑ – නීතිඥ සුරේන් ප්‍රනාන්දු

ජනාධිපතිවරයා ඇමතිවරුන් දිවුරුම් දුන් අවස්ථාවේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය තමා ළඟ තියාගත්තා…

දහනවවැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට කලින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් අතරින් අමාත්‍යවරුන් පත් කරන්න පුළුවන්කම තිබුණු නමුත් ජනාධිපතිවරයාටත් තමන් වෙත අමාත්‍යධුර පවරන්න පුළුවන් බව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තිබුණා. එහෙත් 19 වැනි සංශෝධනයෙන් එම ප්‍රතිපාදන ඉවත් කරලා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් අතරින් ඇමතිවරුන් පත් කරගන්න පුළුවන් බව කීවා. එතකොට ඇමතිධුරයකට පත්වෙන්න පුළුවන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකුට පමණයි.

එහෙත් 19 වැනි සංශෝධනයේ තාවකාලික විධිවිධානයක් තිබුණා, එම සංශෝධනය සම්මත වූ මොහොතේ ධුරයේ ඉන්න ජනාධිපතිවරයා හෙවත් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ජනාධිපතිධුරයේ ඉන්නතුරු ඔහුට ආරක්ෂක, පරිසර සහ මහවැලි කියන අමාත්‍යාංශ තුන දරාගන්න පුළුවන් බව. ඒකෙන් තේරෙනවා ඒ අමාත්‍යාංශ තුන වුණත් දරන්න පුළුවන්කම තිබුණේ එතුමා ධුර කාලයේ සිටිනතුරු විතරක් බව. ඊට පස්සේ ජනාධිපති කෙනෙකුට ආරක්ෂක අමාත්‍යධුරය වුණත් දරන්න බැරි බව ව්‍යවස්ථාවෙන් හොඳටම පේනවා. එහෙම නැත්නම්, ඒක විතරක් ඒ කාලයට දරන්න පුළුවන් කියන විශේෂ විධිවිධානය නැහැනේ. ඒ අනුව අමාත්‍යධුරයක් තබාගැනීම පැහැදිලිව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනියි.

 

ජනාධිපතිවරයෙකු ඒ ආකාරයට ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීම මොනතරම් ගැඹුරින් දැකිය යුතු තත්වයක්ද?

අපේ රටේ විවිධ පුරවැසියන් ඒක ගැන සලකන විදිය වෙනස්. සමහර  අය හිතනවා ඒක කමක් නැහැ කියලා. ඊට වඩා වැදගත් දේවල් තියෙනවා කියන මතයේ ඉන්න පුද්ගලයනුත් ඇති. ඒත් මම දකින විදියට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් තියෙන්නේ පුරවැසියන් ආරක්ෂා කරන්න. ආණ්ඩු බලය හොබවන අය ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන්න ඕනෑ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව කියන්නේ පාලකයන්ගේ බලය නෙවෙයි, පුරවැසි අපේ බලය. අපි වෙනුවෙන් බලය පාවිච්චි කරන්නයි ඡන්දය දෙන්නේ. ඒ බලය පාවිච්චි කරනවානම්, ව්‍යවස්ථානුකූලව කරන්න ඕනෑ.

 

මෙවැනි ව්‍යවස්ථා උල්ලංඝනය කිරීමක් සමාජයේ තවත් එක් පුවතක් වන, එදිනෙදා දෙයක් බවට පත්වීම සුදුසුද?

අපි ඒක එදිනෙදා දෙයක් වෙන්නට ඉඩ දෙන්න හොඳ නෑ. එහෙම දෙයක් වෙනවානම්, ඒ ඉඩ ප්‍රස්ථාව ජනතාව තමයි ලබාදෙන්නේ. ඒක ජනතාව පැත්තෙන් කරන වරදක්. මේක සුළුදෙයක්, එයාම පත්කරන නිසා එයා තියාගත්තාම මොකද වගේ අදහස් ඇතිව නිහඬව හිටියොත් වැරදියි. යම් විධිවිධානයක් තියෙන්නේ, ඒක ක්‍රියාත්මක කරන්න ඕනෑ නිසානේ.

 

දැන් ආණ්ඩුවට තුනෙන් දෙකකුත් තියෙන නිසා, මහජනතාව ආණ්ඩුවට සහයෝගය දෙන නිසා, එයාලාට ඕනෑ එකක් කරපුවාවේ කියලා කල්පනා කරලා විපාක්ෂික ක්‍රියාකාරීන් නිහඬව හිටියොත්..

ආණ්ඩුවට බලය දුන්නාට, මේ වගේ දෙයක් කරන්න අනුමැතිය දීලා නෑ. ආණ්ඩුවට දීලා තියෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේදී ආණ්ඩුව කරන්නට ආණ්ඩු බලය. පාර්ලිමේන්තුව වැඩ කරන්න ඕනෑ ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව. බලය දුන්නේත් ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව පවත්වපු මැතිවරණයකදී. බලය තියෙන නිසා ඕනෑ විදියකට කරන්න නෙවෙයි ඉඩ දීලා තියෙන්නේ. ව්‍යවස්ථාවට පිටින් ඉඩම් අත්පත් කරගන්න, වෙනත් දේවල් කරන්න අවසර ලැබෙන්නේ නැහැ. හදිසියේවත් යම් ව්‍යවස්ථා විධිවිධානයක් ගැලපෙන්නේ නැත්නම්, නියමිත ක්‍රමවේදය අනුව ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරන්න පුළුවන්. හැබැයි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක යම් විධිවිධානයක් තියෙන තාක්කල් ඒක උල්ලංඝනය කරන්න බෑ. තුනෙන් දෙකක් නෙවෙයි, රටේ සීයට අනූනවයක් ඡන්ද දුන්නත් ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරන්න අවසර ලැබෙන්නේ නෑ.

 

ජාතික ආරක්ෂාව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ යටතේ තිබීම යහපත් බව සමහරු හිතනවා ඇති..

කිසි ප්‍රශ්නයක් නැහැනේ ජනාධිපතිවරයාට පුළුවන් ආරක්ෂාව කියන විෂයට අමාත්‍යවරයෙක්ව පත් කරන්න. ඒකෙන් හානියක් සිද්ධවෙන්නේ නැහැනේ. දහනවවැනි සංශෝධනයට කලින් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය තමන් යටතේ තබාගැනීමේ හැකියාව තිබියදී චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මැතිණිය ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය තමා යටතේ නැතිව, වෙනත් ඇමතිවරයෙක්ව පත් කරලා හිටියා. ඇයට පුළුවන්කම තිබියදී ඒ විදිය ඇමතිවරයෙක් පත්කළා. එහෙම වුණ නිසා ජාතික ආරක්ෂාවට ප්‍රශ්නයක් වුණේ නැහැ.

 

දහනවවැනි සංශෝධනය වෙනස් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන නිසා, ඉදිරියේදී ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කිරීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් ජනාධිපතිවරයා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය තබාගත් බව ඇතැම් අය සමාජ මාධ්‍යවල කියා තිබුණා…

නුදුරේදී එවැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් කිරීමේ බලාපොරොත්තුවක් ආණ්ඩුවට තියෙනවා වෙන්න පුළුවන්. නිත්‍යානුකූලව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරලා, ඊට පස්සේ ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍යාංශයක් ලඟ තබාගන්නවානම් ඒක එකක්. එහෙත් දහනවවැනි සංශෝධනය තිබියදී, ව්‍යවස්ථාවට පටහැණිව කටයුතු කරන එක ඊට වඩා වෙනස් තත්වයක්. එහෙම කරන එක වැරදියි.

 

ජනාධිපතිවරයා බලයට පත්ව, මහමැතිවරණය දක්වාම ආරක්ෂක ඇමතිවරයෙක් නැතිව, ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයෙක් පමණක් පත් කරලා නිල නොවන ආකාරයට ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය තමා යටතේ තබාගෙන හිටියා. කවුරුත් ඒක අභියෝගයට ලක් කළේ නැහැ නේද?

ඒ වෙලාවේ ආණ්ඩුව පත්වෙලා කෙටි කාලසීමාවක් වන නිසාත්, කොරෝනා වසංගතය ඇතුළු වෙනත් පසුබිමක් තිබීමත් එක්ක ඒක අභියෝගයට ලක්වෙලා නැතිව ඇති. එහෙත් ජනාධිපතිවරයාගේ පැත්තෙන් හරිහැටි අමාත්‍යවරයෙක් පත් කිරීම වගකීමක්.

 

හදිසියේවත් ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍යාංශයක් ළඟ තබාගැනීම අභියෝග කරමින් යමෙක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කළොත්, ඒ පෙත්සම විභාග වෙලා අවසන් වෙන්නත් කලින් ආණ්ඩුව ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කරන්නට ඉඩ තියේවිද?

ඒ තරම් වේගයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරන්න බැහැ. ඒක කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතියට ලක් කරලා, ගැසට් පත්‍රයේ පළකරන්න ඕනෑ. සති දෙකකට පස්සේ පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්න ඕනෑ. මේ ගැන විරෝධතාවක් තියෙන ඕනෑම කෙනෙකුට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝග කිරීමට කාලසීමාවක් ලැබෙනවා. ඒ තීන්දුව එනතුරු ඉන්න ඕනෑ. එම සංශෝධනයට ජනමතවිචාරණයක් අවශ්‍ය බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කීවොත් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමැතිය අරගෙන ජනමත විචාරණයකට යන්නත් ඕනෑ. ආණ්ඩුව ගෙනෙන්නේ අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් නම් අනිවාර්යයෙන් ජනමත විචාරණයක් ඕනෑ. ගෙනෙන්නේ සංශෝධනයක් නම්, ජනමතවිචාරණයක් අවශ්‍ය නැති බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කීවොත්, විවාද කරලා තුනෙන් දෙකක අනුමැතියක් ගන්න ඕනෑ. ඒ නිසා, අපි අනාගතයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන නිසා දැන් ඉඳන්ම ඒ ප්‍රතිපාදනයක් ව්‍යවස්ථාවේ නැති විදියට සලකමින් කටයුතු කරන බවට තර්ක කරන්න බෑ.

 

ආණ්ඩුව ගෙනෙන සංශෝධනයේ ඇත්තේ මොනවාදැයි අනුමාන කරන්න පුළුවන්ද?

අනුමාන කරන්න අමාරුයි. ඇතැම් අය කියනවා 19 අහෝසි කරනවා කියලා. එතකොට තොරතුරු දැනගැනීමේ මූලික අයිතිය අහෝසි කරනවාද කියන එක ප්‍රශ්නයක්. ස්වාධීන කොමිෂන් සභා අහෝසි කරනවාද. එතකොට මොනවාද අහෝසි කරන කාරණා. මොනවාද කරන්නේ කියලා පැහැදිලිකමක් නෑ. මා නිවැරදි නම් මහාචාර්ය ජී.ඇල්. පීරිස් කියලා තිබුණා ස්වාධීන කොමිෂන් සභා අහෝසි කරන්නේ නැති බව. එතකොට ඒ ස්වාධීන කොමිෂන් සභා පත් කිරීම සඳහා තිබෙන ව්‍යවස්ථාදායක සභාව ඉවත් කරනවාද? නැද්ද? ඒ වගේ කාරණා කියන්නේ නෑ. 17 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවක් තිබුණා. ඒක පාර්ලිමේන්තුවේ හැමෝගේම පාහේ ඡන්දයෙන් සම්මත කරගත් ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක්. 19 වැනි සංශෝධනයටත් විරුද්ධව ඡන්දය දුන්නේ එක්කෙනෙක් විතරයි.

 

ඒ අනුව මේ ආණ්ඩුවේ නායකයන් අත උස්සපු සංශෝධනය තමයි වෙනස් කරන්න යන්නේ..

එදා 19 වැනි සංශෝධනය හොඳයි කියපු අයම දැන් ඒක නරක බව කියන්නේ ඇයිද කියලා පැහැදිලිකමක් නෑ. දහනවවැනි සංශෝධනය කියන්නේ පුළුල් සංශෝධනයක්. ජනාධිපතිවරයාගේ ධුර කාලය නැවත අවුරුදු දෙකකට සීමා කිරීම, පාර්ලිමේන්තුවේ අවසරය නැතිව අවුරුදු හතරහමාරක් දක්වා විසුරවාහැරිය නොහැකි බව, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය මූලික අයිතියක් වීම, ඉහළ ආයතනවලට පත්කිරීම සඳහා ස්වාධීන ක්‍රමවේද හැදීම, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවක් බිහිවීම, ජනාධිපතිවරයාගේ මුක්තිය අඩු කිරීම වගේ ප්‍රතිපාදන තියෙනවා. මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමකින් ජනාධිපතිවරයා අභියෝගයට ලක් කරන්න පුළුවන් වෙලා තියෙනවා. මේ වගේ කාරණා ගණනාවක් තියෙනවා. වෙනස් කරන්නේ මොන කොටසද කියලා නිශ්චිතව කියලා නෑ.

 

දහනවවැනි සංශෝධනයට විරුද්ධ වූ එකම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයා කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ වැඩිම මනාප ගැනීමත්, 19 අහෝසි කරන බව කියා තිබියදී තුනෙන් දෙකක බලයක් ලැබීමත් නිසා දහනවයට එරෙහි ජනමතයක් තියෙන බව කල්පනා කළ හැකිද?

ඒ ඡන්ද සංඛ්‍යාව බලලා, ඒක දහනවවැනි සංශෝධනයට අප්‍රසාදයක් තිබීමක් ලෙස විස්තර කරන්න අමාරුයි. දහනවවැනි සංශෝධනය මැතිවරණ වේදිකාවේ තිබුණ ප්‍රධාන කාරණයක් නෙවෙයි. අනෙක ආණ්ඩුව පැත්තෙන් හැර අනෙක් පක්ෂවලිනුත් ඒ කාරණය ගැන වැඩි වුවමනාවක් තිබුණේ නෑ. දහනවවැනි සංශෝධනය වෙනස් කරන බව ආණ්ඩුවෙන් කී බව ඇත්ත. එය ආරක්ෂා කළ යුතු බව විපක්ෂයේ අය කී බවත් ඇත්ත. එහෙත් ඒක ප්‍රධාන තේමාවක් නෙවෙයි. කොවිඞ් වසංගතය, කොවිඞ් වසංගතයෙන් පසු ආර්ථිකය හැසිරවීම වගේ නොයෙකුත් කාරණා මැතිවරණයේ තේමා විදියට තිබුණා. ජනතාව දහනවවැනි සංශෝධනයට කැමති නැති බව උපකල්පනය කළත්, මොන කොටසකද කැමති නැත්තේ කියලා කියන්න බැහැනේ. මම කලින් කීවා වගේ දහනවවැනි සංශෝධනයේ කොටස් ගණනාවක් තියෙනවා. මීට කලින් දශක ගණනක් තිස්සේ ජනතාව ඡන්දය දුන්නේ විධායක ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල වැඩි බව කියපු අයට. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන බව හෝ බලතල අඩු කරන බව පොරොන්දු වුණ අයට තමයි ජනතාව ඡන්දය දුන්නේ. ඒ අනුව ජනතාව කාලයක් තිස්සේ ජනාධිපතිගේ බලතල අඩු කරන්න කැමැත්තෙන් හිටියා. එක මැතිවරණයකින් කිසිම නිගමනයකට එන්න බෑ මේ ගැන. ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය නම්, තුනෙන් දෙකක් තියෙන නිසා ජනමතවිචාරණයකට ගිහින් ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කිරීමේ හැකියාව තියෙනවා.

 

දහනවවැනි සංශෝධනයේ රටට අහිතකර කොටස් අහෝසි කරන බව ඔවුන් කියනවා. ඔවුන් හිතනවා ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල අඩු කිරීම රටට අහිතකර බව විය හැකියි…

මම ඒ අර්ථනිරූපණයට එකඟ නෑ. අපි රට කියන එකෙන් අදහස් කරන්නේ රටේ ජීවත්වන පුරවැසියන්. එක පුද්ගලයෙක්ට බලය තියෙන එක නෙවෙයි රටට හිතකර. බලය අධික වූ විට එය අවභාවිත කරන්න අවස්ථාවක් තියෙනවා. මම කියන්නේ නැහැ අහවල් පුද්ගලයා ඒ විදියට කරයි කියලා. ඒත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක්, ජනතා පරමාධිපත්‍යය ජනතාවට ක්‍රියාත්මක කළ නොහැකි නිසා භාරයක් වශයෙන් ක්‍රියා කරන්න ව්‍යවස්ථාව සමාජ ගිවිසුමක්. විධායක බලය මෙසේ කළ යුතුයි, ව්‍යවස්ථාදායක බලය මෙසේ කළ යුතුයි, අධිකරණ බලය මෙසේ කළ යුතුයි කියලා එහි සඳහන් වෙනවා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙත් කියන්නේ පුරවැසියන් දෙන බලය පුරවැසියන්ට විරුද්ධව පාවිච්චි කරන්නත් බැරි විදියට විධිවිධාන හදාගන්නවා කියලා. අපේ බලයෙන් හානියක් වෙනවානම් ඒක නොවෙන්නට විධිවිධාන යොදනවා. බලය කේන්ද්‍රීය වෙන තරමට ඒක අයුතු ලෙස පාවිච්චි කිරීමේ අවස්ථාව වැඩිවෙනවා. රාජ්‍ය බලය කියලා කියන්නේ ජනතාවගේ බලය. රාජ්‍යය කියලා හදාගත්ත සංකල්පයෙන් ජනතාවට පීඩාවක් වෙන්න ඉඩ තියන්න බැහැ.

 

ජනාධිපතිවරයාට අවශ්‍ය පුද්ගලයන්ව තනතුරුවලට පත් කරන්න නොහැකි වීම, පාලනය අසීරු කරන බව හිතනවාද?

ඇයි තමන්ට ඕනෑ කෙනෙක්ම පත් කරන්නේ. තමන්ට අවශ්‍ය විදියට කටයුතු කිරීමේ අවශ්‍යතාව ඇතිව, තමන් කැමති විදියට කටයුතු කරන කෙනෙක් කියලා හිතාගෙන පත්කිරීම් කරන්න අවස්ථාව ලැබෙනවානම්, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා මොකටද. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා වන තරමට ඒ කොමිෂන් සභා ජනතාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමත් වැඩියි. ඒ නිසයි ජනාධිපතිවරයාට ඒ බලය තනියම තියෙන්න ඕනෑ නැති බව කියන්නේ. 17 වැනි සංශෝධනයෙන් ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ආවා. එහෙත් දහඅටවැනි සංශෝධනයෙන් ඉවත් කළා. දහනවවැනි සංශෝධනයෙන් නැවත ඒක ක්‍රියාත්මක කළා. හැමෝම ඒකට එකඟ වුණා.

 

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ කණ්ඩායමත් එකඟ වුණා නේද?

ඒ වෙලාවේ මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා පාර්ලිමේන්තුවේ හිටියේ නැහැ. එහෙත් ඔවුන් පවා මේකට කැමති වුණා. පක්ෂ, ජාති, ආගම්, මතවාද භේදයක් නැතිව හැමෝම පාහේ දහනවවැනි සංශෝධනයට කැමති වුණා. විශේෂයෙන්ම සෝභිත හාමුදුරුවන්ගේ නායකත්වයෙන් තිබුණ සිවිල් සමාජ සංවිධාන පවා පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිට දහනවවැනි සංශෝධනය වෙනුවෙන් උද්ඝෝෂණ කළා. එදා විපක්ෂයේ සිටියදී දහනවවැනි සංශෝධනය ඕනෑ බවත්, තුලන හා සංවරණ ක්‍රම ඕනෑ බවත් කීවා. එහෙත් ආණ්ඩුවට ආවාම ඒවා ඕනෑ නැති බව කීම ඒක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය දක්වන ආකල්පය කියලයි කියන්න වෙන්නේ.

 

දහනවවැනි සංශෝධනය ගෙනාපු වෙලාවේ දහඅට ආරක්ෂා කරන්න කියන ඉල්ලීමත්, දහනවය රටට විනාශයක් බවත් පෙන්වපු බහුජන ක්‍රියාකාරීත්වයක් තිබුණේ නැහැ..

ඒකෙන් වැටහෙන්නේ, බලය තියෙනකොට ඕනෑ දහඅට. විපක්ෂයේ ඉන්න වෙලාවට දහනවය හොඳයි. අපි කරනකොට තුලන හා සංවරණ නැතිව කරමු, වෙන පිරිසක් ආණ්ඩුව කරනකොට තුලන හා සංවරණ තියාගමු කියන මතවාදය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පැත්තෙන් සුදුසු නැහැ.

 

දහනවවැනි සංශෝධනය අහෝසි කරන්නට අවශ්‍ය ආණ්ඩුවට පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් තියෙන පසුබිමක, ජනතාවගේ පැත්තෙන් කළ හැක්කේ කුමක්ද?

මම කලිනුත් කීවේ ඒකයි. මේ මැතිවරණය පැවැත්වුවේ පාර්ලිමේන්තුවට මැතිවරණය පත් කරන්න. ආණ්ඩු පක්ෂයේ ප්‍රධානම සටන්පාඨය විදියට දහනවය අහෝසි කරන බව කීවේ නැහැ. සමහර අයගේ මැතිවරණ වේදිකාවල පමණක් කීවා ව්‍යවස්ථාවක් ගේන බව.

 

ලිඛිත ප්‍රකාශනයක්වත් තිබුණේ නැහැ..

ඒක තමයි. සමහරු කීවා දහනවය නිසා රට අස්ථාවර වුණා වගේ දේවල්. ඒත් රට අස්ථාවර වුණේ කොහොමද කියලා කීවේ නෑ. සිද්ධවුණ බව කියන හානිය මොකක්ද කියලා සාකච්ඡා කළේත් නෑ. ඒක වෙනස් කරන්නේ කොහොමද කියලා සාකච්ඡා කළේත් නෑ. ඒ නිසා, ඒ මාතෘකාව ගැන වෙන විවාදයක් පවත්වන්න ඕනෑ. ජාතික ආරක්ෂාව, ආර්ථිකය වගේ ගොඩක් අස්සේ සුළුවෙන් දහනවය අහෝසි කිරීම තිබුණා. ඒ නිසා ඡන්දය පාවිච්චි කරපු හැමෝම දහනවය අහෝසි කරන්න ඡන්දය දුන් බව කියන්න බැහැ. යම් කෙනෙක් හිතනවා ඇති, මේ අය බලයේ ඉන්න ඕනෑ බව. එහෙත් ඡන්දය දීපු හැම පුද්ගලයාම සංවරණ හා තුලන බලයට අකැමැත්තෙන් ඡන්දය දුන්නා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. මිනිසුන් තමන්ට ඇති තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය වැනි මූලික අයිතිවාසිකම් අහිමි කරනවාට කැමැත්තෙන් ඡන්දය දුන් බව හිතන්නේ කොහොමද. එයාලා මොනවාහරි හේතු නිසා ආණ්ඩු බලය දෙන්න හිතන්න ඇති.

තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය අහෝසි වූ බව හිතමු. කවුරුහරි ළමයෙක් ඉස්කෝලෙට දානවා. ඒකෙදී අසාධාරණයක් වුණානම් ඒ ගැන දැනගන්නට තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය හරහා තොරතුරු ඉල්ලුම්පතක් දාලා ඉස්කෝලෙට ළමයි බඳවාගත්ත විදිය ගැන දැනගන්න පුළුවන්. ගමේ පාලමක් බාල විදියට හදලානම්, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය හරහා ඒක දැනගන්න පුළුවන්. තමන්ට තොරතුරු දැනගන්නට තියෙන ඒ අයිතිය අහිමි කරගන්න පුරවැසියන් කැමති බව මම හිතන්නේ නැහැ.■

 

මහා මැතිවරණය පරාජය ජනමත විමසුම් ජයක් කිරීමට නම් – ■ තිසරණි ගුණසේකර

0

මෙවර මහා මැතිවරණයෙන් ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලැබූ මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා අගමැති ධුරයේ දිවුරුම් දීම සඳහා තෝරාගත්තේ කැලණි රජ මහා විහාරයයි. එය ඉතාම නිවැරදි හා යුක්ති යුක්ත තෝරාගැනීමකි. මන්ද මෙරට නූතන ඉතිහාසයේ නොවු විරූ තරම් දැවැන්ත හා රමණීය ප්‍රබන්ධයකට මුල් බිමද මෙම පන්සල වීමයි. එනම්, 2019 ජනපතිවරණයට සතියකට පෙර එළි දුටු නාග ලොවින් ධාතු ගෙනඒමේ කතා පුවතයි.

කැලණි රජ මහා විහාරයේ විහාරාධිපති හිමි නමට අනුව කථාව මෙසේයි. ‘දැනට අවුරුදු තුනක පමණ කාලයක සිට නාග ලෝකයෙන් ධාතුන් වහන්සේලා කැලණිය විහාරස්ථානයට පරිත්‍යාග කරන බව දැනගන්නට යෙදුණා. පසුගිය වෙසක් පෝය දවසේ ඒ දේ ලැබෙන බව ස්ථිර වශයෙන් සඳහන් වුණා. නමුත් ලැබුණේ නැහැ. පසුගිය සතියේ දැනගන්නට ලැබුණා ධාතුන් වහන්සේලා අපිට 9 වැනිදා ලැබෙනවා කියලා. … මීට පෙර දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවෝ රුවන්වැලි සෑය නිර්මාණය කළායින් පස්සේ ධාතු පුණ්‍යෝත්සවයට රහතන් වහන්සේ නමක් නාග ලෝකයට ගිහිල්ලා ධාතුන් වහන්සේලා ලබාගෙන ඇවිල්ලා තැන්පත් කළා කියලා සඳහන් වෙනවා. මේ අතර අනුසංගයක් තියෙනවා කියලා මට හිතෙනවා. 2020 වර්ෂය වන විට අපිට හොඳ නායකත්වයක් ලැබිලා හොඳ දේශයක් ගොඩනගන්න අවකාශ ලැබෙනවා කියන පණිවුඩය ඒ සමග අපට ලැබුණා.’ (දෙරණ, 12.11.2019)

නාග ලෝකයෙන් ධාතු ලැබුණු කතාවට මෙරට මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් ජනමාධ්‍යයන්ගෙන් මෙන්ම අන්තරාජාලයෙන්ද උපරිම ප්‍රචාරයක් ලැබිණි. ධාතු වන්දනාවේ එන සැදැහැවතුන්ට නෙළුම් මල් පොහොට්ටුව බැගින් දීමට කැලණි පන්සල පියවර ගැනීම තුළින් ධාතු ආගමන කථාවේ දේශපාලන පරමාර්ථයන් පැහැදිලිව දෘශ්‍යමාන විය.

ධාතු ආගමන කථාව ජනපතිවරණයෙන් පසු මඳින් මඳ මැකී ගියේය. මේ වන විට එය මාධ්‍ය තුළින් මෙන්ම සමාජ කතිකාවෙන්ද මුළුමනින්ම අතුරුදහන්ව ඇත්තේ ඓතිහාසික ගොඩනැගිල්ලක් ඩෝසර් කිරීම පිළිබඳව චෝදනා ලැබ සිටින කුරූණෑගල නගරාධිපතිවරයා අතුරුදහන්ව ඇති ආකාරයටමය.

අගමැති ධුරයේ දිවුරුම් දීමට පෙර මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා හෝ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා නාග ලොවෙන් ගෙන ආ ධාතු වන්දනා කළාදැයි අපි නොදනිමු. මන්ද උත්සවය පිළිබඳව වූ වාර්තාවල එවැන්නක් සොයා ගැනීමට නොහැකි බැවිනි.

නාග ලෝකයෙන් ධාතු ගෙන ආ කථාවේ උපත හා විපත තුළින් පැහැදිලි වනුයේ අවිද්‍යාව හා ඒ හා සබැඳුණු මූඪ විශ්වාසයන් දේශපාලන අවි බවට පත්වන ආකාරයයි. බුදු දහම විකෘති කොට ජනතාව අතර අන්ධ භක්තිය ප්‍රචලිත කිරීමත් එම අන්ධ භක්තිය තම පක්‍ෂ හා පුද්ගල දේශපාලන අරමුණු ඉටුකර ගැනීමට භාවිත කිරීමත් ලංකාවට අලුත් නොවේ. නමුත් මෙම කූටෝපක්‍රමයන් ඉතාමත් බහුල හා සාර්ථක ලෙස භාවිත වූ මැතිවරණ සටන 2019 ජනපතිවරණය විය හැක.

2020 මහා මැතිවරණයේදී මෙවැනි උපක්‍රම භාවිත නොවූවාම නොවේ. උදාහරණයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණට තුනෙන්-දෙකේ බලයක් දීම මහා කුසලයක් ලෙස ඇතැම් භික්‍ෂූන් ප්‍රකාශ කළ බව මාධ්‍ය වාර්තාවල දැක්විණි. ‘ජනාධිපතිට ඔහුගේ ගමන යාම සඳහා තුනෙන් -දෙකේ බලයක් සහිත අන්තවාදීන් ජාතිවාදීන් නොමැති පාර්ලිමේන්තු බලයක් ලබා දිය යුතු බවත්.. එසේ කළහොත් ඒ පින්කමට දායක වූයේ යැයි මරණ මංචකයේදී සැනසීමක් ලැබීමට හැකි වනු ඇති’ බවත් ආචාර්ය මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමියන් පොදු ජන පෙරමුණේ ජන හමුවකදී දේශනා කළේ පක්‍ෂ දේශපාලනය වෙනුවෙන් බුදුදහම කෙතරම් නම් අපයෝජනය වන්නේද යන්න පැහැදිලි කරමිනි. (උපුටාගැනීම, ලංකාසීනිව්ස්, 02.05.2020)

බුදු දහම දේශපාලන අවියක් බවට පත්කර ගැනීම 2019 ජනපතිවරණයේදී තරම් මෙවර සිදු නොවූයේ නාමයෝජනා කටේදීම, ඇතෙක් බරට වූ ත්‍යාගයක් රාජපක්‍ෂවරුන්ට ප්‍රදානය කිරීමට රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාත් සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාත් උත්සුක වූ බැවිනි. එනම්, ප්‍රධාන විපක්‍ෂය වූ එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය දෙකඩ කිරීමයි.

 

අලියාගේ හිස ගසා දමා රාජපක්‍ෂවරුන්ට

තුනෙන්-දෙකේ බලයක් ලබාදීම

අතිශයින්ම තීරණාත්මකව මහා මැතිවරණයක කඩඉමේදී එජාපය දෙකඩ කිරීම නොකළ යුත්තක් බවත්, එයින් වාසි ලබනුයේ අන් කිසිවකු නොව රාජපක්‍ෂවරුන් බවත් දෙක් පන්තියේ ළමයකුට වුවද වැටහෙන සරල සත්‍යයන්ය. නමුත් එජාප නායකයාටත් නියෝජ්‍ය නායකයාටත් මෙම කරුණ වැදගත් වූයේ නැත. පක්‍ෂය මරා දමා හෝ නායකත්වය තමන්ට ලබාගැනීම මේ දෙදෙනාගේම ඒකායන අරමුණ විය. මේ තත්වය යටතේ රාජපක්‍ෂවරුන් තම පොදු සතුරා බව පිල් දෙකටම අමතක විය. එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය එක්සත් බවත්, සමගි ජන බලවේගය සමගියත් පසෙක ලා එකිනෙකා විවේචනය කිරීමට හා එකිනෙකාගේ කකුලෙන් ඇදීමට ප්‍රමුඛතාව දුන්නෝය. පසමිතුරු නොවූ ප්‍රතිවිරෝධයක් පසමිතුරු ප්‍රතිවිරෝධයක් ලෙස සලකා කටයුතු කිරීම රාජපක්‍ෂ පාලනයට තුනෙන්-දෙකේ බලයකට දොර විවර කිරීමක් විය. තම නායකයන්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වයෙන් කලකිරුණු පාක්‍ෂිකයන්, සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක්, ‘උනුත් එපා, මුනුත් එපා’ යයි තීන්දු කරමින් එක්කෝ  ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටියෝය. නැතහොත් ඡන්දය අවලංගු කළෝය.

2020 මහා මැතිවරණයෙන් ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණ වලංගු ඡන්දවලින් 59.1%ක් ලබා වාර්තාගත ජයක් උරුම කර ගත්තේය. නමුත් වඩා වැදගත් කාරණය නම් 2019 ජනපතිවරණය හා සසඳන විට 2020 පොදු ජන පෙරමුණ ලැබූ ඡන්ද සංඛ්‍යාව ඡන්ද 70,065කින් පහත වැටී තිබීමයි. 2019දී ඡන්ද මිලියන 6.92ක් දිනාගත් පොදු ජන පෙරමුණ 2020 මහා මැතිවරණයේදී ලබාගත්තේ ඡන්ද මිලියන 6.85කි.

2019දී වලංගු ඡන්දවලින් 52.3%ක් දිනාගත් පොදු ජන පෙරමුණට 2020දී එම ප්‍රතිශතය 59.1% දක්වා වැඩි කර ගැනීමට හැකිවූයේ එහි ඡන්ද පදනම හෝ ජනප්‍රියතාව ඉහළ ගිය නිසා නොව, තම නායකයන්ගේ කුලල් කා ගැනීමෙන් දුර්මුඛ වූ එක්සත් ජාතික පාක්‍ෂිකයන් හා ඡන්දදායකයන් සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක් ඡන්දය වර්ජනය කිරීම නිසාය. මෙම ඡන්ද වර්ජනය සිදු නොවූවා නම් පොදු ජන පෙරමුණට මෙවර හිමිවනු ඇත්තේ තුනෙන්-දෙකේ බලයක් නොව සාමාන්‍ය බහුතරයක් පමණි.

එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය හා සමගි ජන බලවේගය අතර ගැටුමත්, නායකත්වය සඳහා හා පක්‍ෂයට හිමිවූ එකම මන්ත්‍රී ධුරය සඳහා එජාපය තුළ ඇති ගැටුමත් පවතින තාක් කල් රාජපක්‍ෂවරුන්ට තම න්‍යාය පත්‍රය ක්‍රියාත්මක කිරීම ඉතාමත් පහසු වනු ඇත.

බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා හිරු නාලිකාවට කළ ප්‍රකාශයට අනුව මෙම න්‍යාය පත්‍රයේ ඉහළින්ම ඇත්තේ 19වන සංශෝධනය අහෝසි කිරීමත්, නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කිරීමත්ය. 1978 ව්‍යවස්ථාව මෙන් ‘අන්ඩ දාන්න, වෙනස් වෙන්නේ නැති ස්ථිරසාර’ වයවස්ථාවක් අවශ්‍ය බව රාජපක්‍ෂ මහතා කියයි.

ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණ යනු වචනයේ පරිසමාප්ත අර්තථයන්ම රාජපක්‍ෂ පවුලේ පක්‍ෂයයි. මෙවර මහා මැතිවරණයෙන් මෙය මැනවින්ම පැහැදිලි විය. උදාහරණයක් ලෙස මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ වැඩිම මනාප ලබාගැනීම සඳහා ඩලස් අලහප්පෙරුම හා නිපුණ රණවක අතර පොරයක් වූ බව නොරහසකි. පිල් දෙකේ සාමාජිකයන් අතර ප්‍රචණ්ඩ ගැටුම් පවා මැතිවරණ ව්‍යාපාරය අතරතුර සිදුවිය.

ඩලස් අලහප්පෙරුම යනු දශක ගණනාවක් මන්ත්‍රී-ඇමති ධුර දැරූ දේශපාලනඥයෙකි. නිපුණ රණවක යනු දේශපාලන නවකයෙකි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට තරග කිරීම සඳහා ඔහුට තිබූ මූලිකම සුදුසුකම ඔහු රාජපක්‍ෂ පවුලේ බාල සොහොවිරියගේ පුතකු වීමයි, හෙවත් රාජපක්‍ෂ සොහොයුරන්ගේ බෑණා කෙනකු වීමයි.

ඩලස් අලහප්පෙරුම හා නිපුණ රණවක අතර ඇතිවූ මනාප පොරයෙන් ජ්‍යෙෂ්ඨයා පරදවා නවකයා ජයගත්තේය. පොදු ජන පෙරමුණ තුළ ඉදිරියට යාමටත් ජනප්‍රිය වීමටත් වඩාත්ම අවශ්‍ය වනුයේ අත්දැකීම් හෝ හැකියාව නොව රාජපක්‍ෂ ඥාතිත්වය බව නිපුණ රණවක ඔප්පු කළේය.

තමන්ගේ පවුලට ගැළපෙන ආකාරයට පක්‍ෂයක් නිර්මාණය කිරීමේ කටයුත්ත සාර්ථකව නිම කළ රාජපක්‍ෂවරුන් දැන් සැරසෙනුයේ තමන්ගේ පවුලට ගැළපෙන ව්‍යවස්ථාවක් බිහි කිරීමටය. රනිල්-සජිත් ගැටුම නිසා රාජපක්‍ෂවාදී ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කරවා ගැනීමට අවශ්‍ය තුනෙන්-දෙකේ බලයක් පොදු ජන පෙරමුණට ලැබී තිබේ. ලංකාව පෙරටත් වඩා දෘඪ හා සම්පූර්ණ රාජපක්‍ෂ රාජ්‍යයක් බවට පත්කිරීමටත් රටේ නායකත්වය අනියමින් රාජපක්‍ෂ පවුලේ පරවේණියක් බවට පත්කිරීමටත් දොර විවරව ඇත.

ගෝලීය වසංගත තත්වයක් තුළ ඉතාමත් ප්‍රශස්ත අන්දමින් මහා මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට ලංකාවට හැකිවූයේ ප්‍රධාන වශයෙන්ම ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිසමේ මගපෙන්වීම හා ක්‍රියාකාරිත්වය හේතුවෙනි. මෙරට කාර්යක්‍ෂම හා කාර්යශූර එකම සංවිධානය හමුදාව බවට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පාලනය විසින් ප්‍රචලිත කෙරෙමින් පවතින මතය හුදු මිථ්‍යාවක් බවත් ඉතාමත් අසීරු අභියෝගයකට වුවද සාර්ථකව මුහුණ දීමට මෙරට සිවිල් පරිපාලනය සමත් බවත් ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිසම කථාවෙන් නොව ක්‍රියාවෙන් ඔප්පු කළේය.

රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ නව ව්‍යවස්ථාව කවර ස්වරූපයක් ගත්තද එහි මුල්ම ගොදුරක් වනු ඇත්තේ ස්වාධීන මැතිවරණ කොමිසම ප්‍රමුඛ අනෙකුත් කොමිෂන් සභාවල ස්වාධීනත්වයයි. මැතිවරණ දිනය තීරණය කිරීමේ සිට මැතිවරණයට අදාළ තීන්දු තීරණ සියල්ල ගැනීමේ බලය යළිත් පාලකයන්ට ලබාදීම නව ව්‍යවස්ථාව තුළින් සිදුවනු නොඅනුමානය.

රාජපක්‍ෂ පාලනය කුරුණෑගල පුරපතිවරයා සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාකරන අයුරින් පෙනීයන්නේ නව ව්‍යවස්ථාවක් තුළ නිතිපති දෙපාර්තමේන්තුවත් අධිකරණයත් මුළුමනින්ම පාලකයන්ගේ අවි බවට පත්වීමට ඇති ඉඩකඩයි.

පොදු ජන පෙරමුණට තුනෙන් -දෙකේ පාර්ලිමේන්තු බලයක් තිබුණද ඡන්ද පදනම අනුව සලකා බලන කල ඔවුන්ට තුනෙන් -දෙකේ සහායක් රට තුළ නොමැත. තම පවුලට ගැළපෙන, තම පවුලේ වත්මන් හා අනාගත බලය රැකීම අරමුණ කරගත් නව ව්‍යවස්ථාවක් ඔවුන් ගෙන ආවොත් එය ජනමත විමසුමකදී පරාජය කිරීමට තවමත් හැකියාවක් ඇත. රාජපක්‍ෂවරුන්ට ඡන්දය දුන් සියල්ලන්ම ඔවුන්ගේ පදයට නටන රාජපක්‍ෂවාදීහු නොවෙති. ශ්‍රීලනිප ඡන්ද මෙන්ම පාවෙන ඡන්දද සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක් ඊට අයත්ය. අධිකරණය හා සිවිල් පරිපාලනය සතු සීමිත නිදහසද අහිමි කොට ලංකාව එක පවුලක දඩබිමක් හා කෙළිබිමක් බවට පත්කිරිමට සැකසෙන ව්‍යවස්ථාවක් පිළිබඳව සමාජය දැනුවත් කොට ඊට එරෙහිව ජන මතයක් ගොඩනැගීමට තවමත් ඉඩකඩක් තිබේ. නව ව්‍යවස්ථාවක් පාර්ලිමේන්තුවෙන් අනුමත වුවද ජනමත විමසුමකින් එය පරාජය කිරිමට තවමත් හැකියාවක් ඇත. මෙම අරගලයට උරදීමට ජවිපෙට තනිවම නොහැක. ඒ සඳහා එජාපයේ හා සමගි ජන බලවේගයේ උපරිම දායකත්වයද අවශ්‍යය. මෙම දායකත්වය ලැබීමට නම් අලියාගේ හිසත් කඳත් එක්කර යළිත් එය ප්‍රකෘතිමත් කළ යුතුය.

එජාපයේ බෙදීම නිසා රාජපක්‍ෂවරුන්ට පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් -දෙකක් ලැබුණි. අවනීතිය නීතිය කරන අකටයුතුකම් යුතුකම් කරන රාජපක්‍ෂ උවමනාවන් වෙනුවෙන්ම සැකසුණු ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත වීම ජනමත විචාරණයකින් පරාජය කිරීමට අවශ්‍ය මූලික කොන්දේසියක් වනුයේ අලියාගේ නායකත්වය සඳහා වූ බල අරගලය නිමා කොට විපක්‍ෂයේ සියලු පක්‍ෂ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සුරැකීමේ අරමුණ වටා ගොනු කිරීමයි. එය කළ යුතු, කළ හැකි කාර්යයකි.

 

ජන විඥානය ප්‍රකෘතිමත් කිරීම

නීල් ඩි ග්‍රාස් ටයිසන් යනු ලොව ප්‍රමුඛ විද්‍යාඥයෙකි.. කළු -ඇමරිකානු මහාචාර්යවරයකු වූ ඔහු 2016 ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ ජනපතිවරණ ජයග්‍රහණය පිළිබඳව කළ ප්‍රකාශයක් අද ලංකාවට අතිශයින්ම අදාළය. ට්‍රම්ප්-විරෝධීන්ගේ වගකීම නම්, ඇමරිකානු ජනතාවට යළි නුවණ ලබාදීම බව  ඒ ප්‍රකාශයයි.

2016 සිට මේ දක්වා ට්‍රම්ප්-විරෝධී ඇමරිකානුවෝ විවිධ ක්‍රමවලින් ට්‍රම්ප් පිළිබඳ සත්‍යය ඇමරිකානු ඡන්දදායකයා වෙත ගෙනයාමට කටයුතු කළහ. 2016දී ඩිමෝක්‍රටික් පක්‍ෂය ලැබු පරාජය 2018දී ජයග්‍රහණයක් දක්වා පරිවර්තනය කිරීමට හැකිවූයේ මේ මහජන මතය වෙනස් කිරීමේ උත්සාහයන් හරහාය.

ලංකාවේ අප ඉදිරියේ ඇති ප්‍රධාන අභියෝගයද එයයි.

මහා මැතිවරණයෙන් පොදු ජන පෙරමුණ විශිෂ්ට ජයක් ලැබූ බව පිළිගන්නා අතරම එම ජයග්‍රහණය තුළ ඇති යථාර්ථයද අප අමතක නොකළ යුතුය. 2019 ජනපතිවරණයේ සිට 2020 මහා මැතිවරණය දක්වාවූ කාලය තුළ සංඛ්‍යාත්මක වශයෙන් තම ඡන්ද පදනම වැඩි කර ගැනීමට රාජපක්‍ෂවරුන් සමත්ව නොමැත. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනපතිවරයාගේ පාලනය ගැන හටගත් ප්‍රසාදය තුළින් පොදු ජන පෙරමුණේ ඡන්ද පදනම විශාල ලෙස පුළුල්ව ඇති බවට රාජපක්‍ෂ පිල ගෙනයන ප්‍රචාරය හුදෙක් මිථ්‍යාවකි. ගතවූ මාස 7 තුළ රාජපක්‍ෂවරුන්ට ඇති ජනතා සහාය වැඩිවී නොමැත. සිදුවී ඇත්තේ විපක්‍ෂයට ඇති ජනතා සහාය අඩුවීමයි. ඊට හේතුව රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ හොඳකම නොව එජාපය තුළ වූ කුලල් කාගැනීමයි.

රාජපක්‍ෂවරුන් මේ බව නොදන්නවා නොවේ. ඔවුන් හැකි ඉක්මනින් 19වන සංශෝධනය අහෝසි කොට නව ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන ඒමට කටයුතු කරනුයේ විපක්‍ෂයේ කුලල් කාගැනීම් නිසා ජනමත විමසුම ජයගැනීම පහසු වන බැවිනි.

ඒ සමගම තමන් සතු විධායක බලය හා පාර්ලිමේන්තු බලය භාවිත කරමින් ජනතාවට සත්‍යය හෙළිකිරීමේ මාර්ග හැකිතාක් අවහිර කිරීමට ඔවුන් ඉදිරියේදී කටයුතු කරනු නියතය.

ජනතාවට ඇත්ත සැඟවීමේ කටයුත්ත රාජපක්‍ෂවරුන් දැනටමත් ක්‍රියාත්මක කොට ඇත. මෙරට බිහිවූ දක්‍ෂතම පොලිස් නිලධාරියකු වන ශානි අබේසේකර මහතාට අත්ව ඇති ඉරණම මෙයට කදිම උදාහරණයකි. බොරු සාක්‍ෂි ගෙතුවේයැයි චෝදනා කරමින් ශානි අබේසේකර මහතා අත්අඩංගුවට ගැනුණේ ජුලි මස 31 වැනිදාය. ඊට දින කිහිපයකට පසු උපපොලිස් පරීක්‍ෂක සුගත් මොහාන් මෙන්ඩිස් මහතා අත්අඩංගුවට ගැනුණේ ඔහු බොරු සාක්‍ෂි ගෙතීමට අබේසේකර මහතාට උදව් කළේය යන චෝදනාව මතය.

මෙන්ඩිස් මහතා අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ විට ඔහු ප්‍රකාශයක් කරමින් කියාසිටියේ ශානි අබේසේකර මහතාට එරෙහිව බොරු ප්‍රකාශයක් කරන්නැයි කොළඹ අපරාධ පරීක්‍ෂණ කොට්ඨාසය තමන්ට බලකළ බවත්, තමන් එසේ කිරීම ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ  නිසා තමන් අත්අඩංගුවට ගත් බවත්ය.

මෙම පුවත මුලින්ම වාර්තා කළ ඬේලිමිරර් වෙබ් අඩවිය ඉතාමත් ටික වේලාවකින් එම පුවත මකා දැමුවේ නිදහස් අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට ඒ වන විටත් මතුව තිබූ නොනිල බාධාවන් පිළිබඳව ඉඟිකරමිනි. මේ නොනිල බාධා ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ නිල බාධාවන් බවට පත්වනු නොඅනුමානය. උදාහරණයක් ලෙස උසස් තනතුරු හොබවන පුද්ගලයන්ට අපහාස කරන පුවත් සමාජ මාධ්‍යවල පළවීම නතර කරන නීති ගෙන එන බවට ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය 2010 ජනවාරියේදී ප්‍රකාශ කළේය. මැතිවරණ විජයග්‍රහණය භාවිත කරමින් මෙවැනි මර්දනකාරී නීති රීති කඩිනමින් ගෙනඒමට රාජපක්‍ෂ පාලනය කටයුතු කිරීම අපේක්‍ෂා කළ යුතුය.

ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට, පාලකයන් විවේචනය කිරීමට ඇති ඉඩකඩ ශීඝ්‍රයෙන් ඇහිරෙනු ඇත. ජීවිත තර්ජනවල සිට බොරු නඩු පැටලවීම වැනි විවිධ උපක්‍රම භාවිත කරමින් රාජපක්‍ෂ විරෝධීන් නිහඬ හා අක්‍රිය කිරීම ශීඝ්‍රයෙන් සිදුවනු නියතය. විශේෂයෙන්ම සිංහල මාධ්‍යයෙන් රාජපක්‍ෂවරුන් හා ඔවුන්ගේ පැවිදි අනුගාමිකයන් විවේචනය කිරීමට ඉතිරිව තිබෙන ඉතා සීමිත ඉඩකඩද ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ මුළුමනින්ම පාහේ හැකිලී යාමේ අවදානමක් තිබේ.

රනිල්-සජිත් අවුල විසඳී එජාපය එක්සත් වුවහොත්, විපක්‍ෂයේ සියලු පක්‍ෂ පොදු අභියෝගයට මුහුණ දීමට එක පිලකට ගොනු වුවහොත් මේ සියලු බාධක මැද වුවද රාජපක්‍ෂ ව්‍යවස්ථාව ජනමත විමසුමකින් පරාජය කිරීමට තවමත් යම් ඉඩකඩක් ඇත.

මහා මැතිවරණ පරාජය ජනමත විමසුම් ජයක් දක්වා පරිවර්තනය කිරීම තවමත් අපට කළ හැකි, අප කළ යුතු කාර්යයකි. ඊට අප යොමුවිය යුත්තේ හෙට හෝ අනිද්දා නොව අද සිටමය. මහා මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් අපේක්‍ෂා භංගත්වයට පත්ව සිටින රාජපක්‍ෂ-විරෝධී ජනතාවට නව බලාපොරොත්තුවක් ජනිත කිරීමත් පොදු පෙරමුණට කතිරය ගැසුවද රාජපක්‍ෂ ගැත්තන් නොවූ 10%ක් පමණ වූ ඡන්දදායකයන් එළැඹෙන ව්‍යවස්ථාමය උවදුර පිළිබඳ දැනුවත් කිරීමත්, වහ වහාම කළ යුතුය. මහා මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් පිළිබිඹු වන ජන රැල්ල යළි හැරවිය හැක්කේ එතැනිනි.■

ඡන්දය දුන්නේ අරගල කරන්න බලාගෙන නෙවෙයි

සුනිල් හඳුන්නෙත්ති – ජාතික ජන බලවේගය

 

මාතරින් දිනන්න බැරිවුණොත්, ජාතික ලැයිස්තුවෙන් යන්නේ නැති බව ඔබ කීවා. පාර්ලිමේන්තුවට යන්න බැරිවුණොත්, ඉන් එහා දේශපාලන අනාගතය ගැන අදහසක් තිබුණාද?

ඇත්තටම මම මැතිවරණයට කලින් මගෙන් අහපු ප්‍රශ්නයකට උත්තර දීමක් කළේ. පැරදුණොත් ජාතික ලැයිස්තුවෙන් යනවාද කියලා ප්‍රශ්නයක් මගෙන් ඇහුවා. මම ඒ ප්‍රශ්නයට උත්තර දෙමින් පැරදුණොත් ජාතික ලැයිස්තුවෙන් යන්නේ නැති බව නිශ්චිතව කීවා. එහෙත් පරදිනවාය කියන පූර්ව අදහසක අපි හිටියේ නැහැ. අපි දිනනවා කියන අදහසේ හිටියේ.

 

එහෙත් පාර්ලිමේන්තුවට යෑමට නොහැකි වූ පසුබිමක, ඉදිරි දේශපාලනය ගැන සැලසුමක් තියෙනවාද?

අලුතෙන් කරන්න දෙයක් නැහැ. අපි කොහොමත් කරන්නේ දේශපාලනය. දේශපාලනය කරනවා කියන්නේ පාර්ලිමේන්තු යන එක නෙවෙයි. අනෙක පාර්ලිමේන්තු යන්න බලාගෙනම දේශපාලනය කරන අය නෙවෙයි අපි. සමහර අය දේශපාලනය කරන්නේම පාර්ලිමේන්තු යන්න එන්න බලාගෙන. පාර්ලිමේන්තුවේ ඉන්න බලාගෙන. සමහර හැදී වැඩෙන්නෙත් පාර්ලිමේන්තුව දිහා බලාගෙන. ඒත් අපි දේශපාලනයට යොමු වුණේ පාර්ලිමේන්තුවට යන්න නෙවෙයි. අපි විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ඉවත්වුණේත් පාර්ලිමේන්තුවට හරි පළාත් සභාවට යනවා කියලා හිතලා නෙවෙයි. මේ සමාජ ක්‍රමය වෙනස් කරන්න, මේ සමාජයේ මිනිසුන් වෙනුවෙන් යහපත් රටක් හදන්න අපි පාර්ලිමේන්තුවට යන්න හිතුවා. පාර්ලිමේන්තුව කියන්නේ ඒ කටයුත්ත කරන්නට තියෙන එක තැනක් විතරයි. අපි මීට කලිනුත් පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිට දේශපාලනය කළා. මින් ඉදිරියටත් කරනවා.

 

පාර්ලිමේන්තුව නැති පසුබිමක දේශපාලනය සඳහා පාවිච්චි කරන්නේ මොනවගේ වේදිකාද?

වෘත්තීය සමිති ව්‍යාපාරය තියෙනවා. ගොවිජන ව්‍යාපාරය තියෙනවා. විවිධාකාර ජනකොටස් අතරේ අයිතිවාසිකම් සහ වෘත්තිය සංවිධාන තියෙනවා. විද්වත් සංවිධාන තියෙනවා. අපට ජනතාව අතරේ දේශපාලනය කරන්නට තියෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව කියන කොටුවට සීමා වෙලා ඉන්නකොට තමයි හිතෙන්නේ, අනේ දැන් අපි මොනවාද කරන්නේ කියලා. 

 

ඒ අර්ථයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට යන්න නොහැකිවීම ගැන තැවෙන්නට දෙයක් නැහැ..

දැන් සමහරු අහනවා අපි දේශපාලන අත්හැරලා යයි. රට යයි. වෙන රස්සාවක් හොයාගනීවි කියලා. අපට එහෙම කිසිම අදහසක් නැහැ. අලුතෙන් සැලසුම් හදන්නත් නෑ. අපේ පක්ෂය අපට දේශපාලනය උගන්වලා තියෙනවා. අපි දේශපාලනය ඉගෙනගෙන තියෙනවා. ඒක පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට වඩා එහා එකක්. දේශපාලනය කියන වචනයම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීකමට වඩා ටිකක් වැඩි එකක්. අද පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීධුරයක් කියන සංකල්පය යම් සීමාවක තියෙනවා. එහෙත්, දේශපාලනය කිරීම කියන්නේ එයට වඩා උසස් තැනක තියෙන දෙයක්.

 

මාතරින් ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රමාණය ගැන සෑහීමට පත්වෙනවාද?

මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයත්, රටේ පොදු මැතිවරණ ප්‍රතිඵලයත් සැලකුවාම අපට පොදුවේ  ලොකු ඇගයීමක් තියෙන බව මා හිතනවා. මාතරින් මන්ත්‍රීධුරයක් මොණරාගලට මන්ත්‍රිධුරයක් ගැලවිලා ගියා. ඒ මන්ත්‍රීධුරය තිබුණානම් අපට මේ ඡන්ද ප්‍රමාණයත් මන්ත්‍රීධුරයක් ගන්න ප්‍රමාණවත්. මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ දේශපාලන බලතුලනයත් අපට අවාසි විදියට බලපෑවා.

 

සමගි ජන බලවේගයට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය අඩු නිසා, මන්ත්‍රීධුර බෙදීමේදී අසමතුලිත තත්වයක් ඇතිවුණා නේද?

ඔව්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ හිටපු ප්‍රබලම දේශපාලන නායකයන් මැතිවරණ දේශපාලනයෙන් ඉවත්වෙලා හිටියා. මංගල සමරවීර, සාගල රත්නායක වගේ අය ඡන්ද ඉල්ලුවේ නෑ. ඒ නිසා එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයන්ගෙන් විශාල ඡන්ද ප්‍රමාණයක් පොදුජන පෙරමුණට එකතු වෙනවා. පොදුජන පෙරමුණේ අය බලයට හා මුදලට ගිය අය. එතකොට ඒකත් විශාල ප්‍රබල සාධකයක් වුණා.

 

පොදුජන පෙරමුණේ පවා සමහර පැරණි නායකන්ට ඡන්ද අඩුවෙලා, නොසිතූ අය ඉහළට ආවා නේද?

ඔව්, පාර්ලිමේන්තුවේ හිටපු තුන්හතරදෙනෙක් මේ මැතිවරණයේදී පරාජය වුණා. ඔවුන්ගේ ලැයිස්තුවේ පාර්ලිමේන්තුවට එනු ඇතැයි නොහිටපු දෙන්නෙක් ඉදිරියට ආවා. ඒකට හේතු සාධක බැලුවාම ධනය හා බලය අංක එක වෙලා තියෙනවා. අපට මදි වුණේ මන්ත්‍රීධුරය ගන්නට අවශ්‍ය ඡන්ද කිහිපයක් විතරයි. එහෙම බැරිවුණ පමණින්, අපට ඡන්දය දුන් අයගේ අඩුවක් වෙන්නේ නැති බව මා හිතන්නේ.

 

ලංකාවේ වැඩිම වියදමක් දරපු ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයකුත් මාතර තිබුණා නේද?

ඔව්, එහෙම ප්‍රචාරයක් තිබුණා. ඒ නිසයි මා කීවේ, බලය සහ ධනය කියන තනි වචන දෙකට හිරවෙච්ච ඡන්දයක් තිබුණේ. ඡන්ද විකිණෙන තත්වයක් තිබුණා. එහෙම පසුබිමක තැපැල් ඡන්දවලින් දෙවැනි තැනට ආ එක ජයග්‍රහණයක්. අනෙකුත් දිස්ත්‍රික්කවලට සාපේක්ෂව ඡන්ද ප්‍රමාණයේ වර්ධනයක් තියෙන එක හොඳ දෙයක්. ජනාධිපතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයත් එක්ක සාපේක්ෂව කල්පනා කළොත් ඡන්ද දහතුන්දාහක වර්ධනයක් තියෙනවා. එහෙම බැලුවාම හොඳ ඇගයීමක් තියෙනවා. ඡන්දදායකයන් බුද්ධිත්ව, උගත් ලෙස, කල්පනාකාරීව ඡන්දය පාවිච්චි කරලා තියෙනවා.

 

ජවිපෙ ඡන්ද ප්‍රමාණයත් අඩුවෙලා නේද?

දිස්ත්‍රික්ක කිහිපයකම ඉතා සුළු ප්‍රමාණයෙන් මන්ත්‍රීධුර මඟහැරුණා. දේශපාලනයේ ඡන්ද සංඛ්‍යාව ප්‍රතිශත අනුව බෙදෙනකොට මේ වෙලාවේ දේශපාලන අවාසනාව අපි අතෙයි තිබුණේ. උදාහරණයක් ලෙස හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ ඡන්ද හත්සිය ගණනකින් මදි වුණේ. ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කයේත් යාන්තමින් මඟහැරුණේ. කළුතර ප්‍රතිශතය සම්පූර්ණ වෙන්නට ඉතා සුළු ඡන්ද සංඛ්‍යාවක් විතරයි මදි වුණේ. ඒ මන්ත්‍රීධුර එකක් දෙකක් එකතු වුණානම් හරි. ජාතික ලැයිස්තුවේ ඡන්ද හාරලක්ෂ හතළිස්පන්දාහට ලැබුණේ එක මන්ත්‍රීධුරයයි. අපේ ජනබල පක්ෂයේ ඡන්ද හැටදහසකට විතර ලැබුණේත් එක මන්ත්‍රීධුරයක්. අපට ජාතික ලැයිස්තුවෙන්වත් තව මන්ත්‍රීධුරයක් ලැබුණානම් හරි. තව ඡන්ද පහළොස්දාහක් විතර නිශ්චිත තැන්වලට වැදුණානම් අපට තව මන්ත්‍රීධුර පහක් හයක් එන්න තිබුණා. එහෙම වුණානම් මේ මැතිවරණය විග්‍රහ කරන්න වෙන්නේ මෙහෙම නෙවෙයි.

 

විද්‍යුත්, මුද්‍රිත හා සමාජ මාධ්‍යවල ප්‍රචාරයට මුදල් තිබුණේ නැතිද?

මැතිවරණ දේශපාලනයේ මුදල් යෙදවීමේ ප්‍රමාණය මත ජයග්‍රහණය තීන්දු වෙන අලුත් ප්‍රවණතාවක් තියෙනවා. විද්‍යුත්, මුද්‍රිත හා සමාජ මාධ්‍යවල ප්‍රචාරය විතරක් නෙවෙයි මම කියන්නේ. ඡන්ද මිලදී ගන්න කොච්චර මුදල් වියදම් කරන්න පුළුවන්ද, අන්න ඒ තරමට ඡන්ද ගන්න පුළුවන් කියන තැනට පත්වෙලා තියෙනවා. ඡන්දයක් දේශපාලන හේතු මත කරන දේකට වඩා ගනුදෙනුවක් වෙලා. මුදල් යොදවන්න පුළුවන් ප්‍රමාණයට තමයි ඡන්ද ලැබෙන්නේ. ඒකත් අපි වගේ දේශපාලන ව්‍යාපාරයකට බාධකයක්. අපි ප්‍රතිපත්ති, ජනතාව දැනුවත් කිරීම් මත ඡන්දය එකතු කරන දේශපාලනයක් අපි කරන්නේ. අපට ඡන්දය ලැබෙන්නේ ජනතාවට උපරිම දැනුම ලබාදෙන මත. ඒක ලෙහෙසි පහසු කටයුත්තක් නෙවෙයි. සමහරුන් කරන දේ කියලා ඡන්දය ගන්නවා. ඇත්තටම කරන දේ කියනවා නෙවෙයි, කරන දේ මුදල්වලින් මවලා පෙන්වනවා. එහෙත් අපි කරපු දේ කියලා ඡන්දය ඉල්ලනවා.

 

ආණ්ඩුවට ලැබුණු විශාල බලය නිසා ඔවුන් දූෂණ වංචාවලට යොමුවීමේ ඉඩක් තියෙන බවත් සමහරුන් කීවා නේද?

ඇත්තටම දැන් පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළේ අපට කරන්න තියෙන වැඩකොටස සීමිතයි. තුනෙන් දෙකේ බලයක් සහිත ආණ්ඩුවක් යටතේ තමයි වැඩ කරන්න වෙන්නේ. ජනතාව බලාපොරොත්තු වෙන්නේ නැහැ ඔයාලා තුනෙන් දෙක අරන් හොරකම් කරන්න කියලා. ජනතාව කැමති නැහැනේ හොරකමට. ජනතාව හොරකම අනුමත කරමින් ඡන්දය පාවිච්චි කරනවාය කියන උපකල්පනයට මා එකඟ නෑ. ජනතාව බලාපොරොත්තු වෙනවා ඇති, තුනෙන් දෙකක බලයක් අරගෙන දූෂණය, වංචාව නැතිව, විනයානුකූලව පාලනය ගෙනයාවි කියලා. ආණ්ඩුවේ වගකීම තමයි ඒ ජනතා අපේක්ෂා ඉටු කරන එක. ඒ අනුව ආණ්ඩුව වැඩ කරන්න ඕනෑ. ප්‍රායෝගිකව ආණ්ඩුව ඒ වගකීම ඉටුකරයිද නොකරයිද කියන එක වෙනම මාතෘකාවක්. පාර්ලිමේන්තුව අභ්‍යන්තරයේ වැඩකොටස සීමිත වුණත්, පාර්ලිමේන්තුවෙන් එළියේ අපට වගකීමක් තියෙනවා.

 

ආයතනවල තියෙන ගිනුම්, ආයතනවල මූල්‍යමය කටයුතු, ආයතන ප්‍රධානීන් ප්‍රශ්න කිරීම ආදී ලෙස රාජ්‍ය මූල්‍යයට අදාල කරුණු නිරීක්ෂණය කරලා ඔබට තියෙන අත්දැකීම් පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිට යෙදවිය හැකියි නේද?

පාර්ලිමේන්තුවේදී අපි ලබපු අත්දැකීම් සහ දැනුම අහක යන්නේ නැහැනේ. දූෂණ විරෝධී හඬ වැනි සංවිධානවල අපි ක්‍රියාත්මක වෙනවා. සිවිල් සමාජයෙහි නාස්තියට දූෂණයට එරෙහි මතවාදය ශක්තිමත් කිරීමේ වගකීමක් තියෙනවා. ඒවායේ අපට ක්‍රියාකාරී විය හැකියි. ඒ වගේම පුරවැසියන් එක්ක හදාගත් නොයෙකුත් දූෂණ විරෝධී සංවිධාන තියෙනවා. ඒවායේ අපට වැඩ කරන්න පුළුවන්. පෙරළුණ පිට හොඳයි වගේ අදහසක ඉඳන් කීවොත්, අපට දැන් පාර්ලිමේන්තුවට යොදවපු කාලය ඉතිරිවෙනවා කියලා කල්පනා කරන්නත් පුළුවන්. අපට කරන්න වැඩ නැතිව නෙවෙයි.

 

මගනැගුම, ශ්‍රී ලංකන් ආදී සාමාන්‍යයෙන් ගෙන්වන්න අසීරු රජයේ සමාගම් ප්‍රධානීන් කෝප් කමිටුවට ගෙන්වා ප්‍රශ්න කිරීමට ඔබ සමත් වුණා. දැන් ඒවා නවතීවිද?

ආණ්ඩුව යන මාවත අනුව තමයි ඒක තීරණය වෙන්නේ. එවැනි ආයතන ගෙන්වීම පමණක් නෙවෙයි, කෝප් කමිටුව සජීවීව විකාශය කිරීම ලොකු බලපෑමක් වුණා. ලංකා ඉතිහාසයේ පළවැනි වතාවට තමයි කෝප් කමිටුව වගේ ආයතනයක් සජීවීව විකාශය කළේ. ඒවා ඉදිරියට කරගෙන යනවාද කියන එක ප්‍රශ්නයක්. ආණ්ඩුව ඒ ගැන තීන්දු කරන්න ඕනෑ. මා හිතන විදියට ආණ්ඩුවට ඒක නතර කරන්න බෑ. ආණ්ඩුවට ඡන්දය දුන්නාට ලංකාවේ ජනතාව කිසිසේත්ම ඒක නවත්වනවාට එකඟ නැහැ. අපි ගොඩනැගූ ලොකු සම්ප්‍රදායක් තියෙනවා. තවත් උදාහරණයක් විදියට, යම් ඇමතිවරයෙක් යටතේ තියෙන ආයතනයක් කෝප් කමිටුවට කැඳෙව්වොත් අපි අදාල ඇමතිවරයාව රැස්වීමට සහභාගී කර නොගෙන එළියෙන් තැබූ බව සිහිපත් කරන්න පුළුවන්. කමිටුවේ සාමාජිකයෙක් වුණත් ඔහුට සහභාගී වෙන්නට ඉඩ දුන්නේ නැහැ. ඒ සම්ප්‍රදායන් දිගටම පවත්වාගෙන යන්න පුළුවන්ද කියන ප්‍රශ්නය තියෙනවා.

 

ආණ්ඩුව බලය අවභාවිත කරමින්, මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩකරන තත්වයක් ඇතිවුණොත් එයට එරෙහිව අරගල කිරීමේ වගකීමක් ජාතික ජන බලවේගයට තියෙනවා නේද?

මිනිස්සු ඡන්දය දුන්නේ අරගල කරන්න බලාගෙන නෙවෙයි. අපි ඒ පැත්තෙන් හිතන්න ඕනෑ නැහැ. අරගල එන්න තරම් අවස්ථාවක් මේ ආණ්ඩුවෙන් විවර නොකරයි කියන පදනමේ ඉඳලයි ඡන්දයේදී මිනිසුන් ඡන්දය දුන්නේ. අරගල නැත කියන විශ්වාසය මත ගෝඨාභයට රට බාරදීලා තියෙනවා. ගෝඨාභය රාජපක්ෂට රට දීලා, තමන්ට අරගල බාරගෙන නෑ ජනතාව. ජනතාව පීඩාවට පත් නොකරන පාලනයක් ඔවුන් අපේක්ෂා කරනවා. කාර්යක්ෂම පාලනයක් අපේක්ෂා කරනවා. ඒ ජනතා බලාපොරොත්තු ගැන දැන් අපි වචනයක් කියන්න ඕනෑ නැහැ. ජනතාවට අරගල කරන්න සිද්ධවෙන තත්වයක් ඇතිවුණොත්, ඒ ගැන ආණ්ඩුව වගකියන්න ඕනෑ.■

ජනතාව තෝරාගත් වැඩවසම් පාලනය ඇරඹෙයි

0

මුහුණතෙන්ම ඒ ඇමති මණ්ඩලය, සුළුතර ජනවර්ග බැහැර කරවනසුලු එකකි.

ලක්‍ෂ හැට අටක-නවයක මහජනතාවගෙන් බහුතරයකගේ මෙන්ම මේ භික්‍ෂූන්ගේද අනුමැතිය හිමිව ඇත්තේ, රාජ වංශයක් යළි ස්ථාපිත කළා වුණත් කමක් නැත යන මතයටය.

ඔවුන් කරනු ඇත්තේ කුමක්ද? නමට පමණක් තිබෙන, ස්වාධීනත්වයක් නැති,රූකඩ කොමිෂන් සභා බවට ඒවා අංගච්ඡෙදනය කිරීමයි.

 

රජවරුන් රාජප්‍රාප්ත වන්නේ උරුමයෙනි. රජ කරන්නේ කවුදැයි තෝරාගන්නේ රජ පවුලයි. රාජ්‍යත්වයට පත් තැන් පටන්, රාජ්‍යයේ නීති හදන්නා හෙවත් ව්‍යවස්ථාදායකයද, නීති ක්‍රියාත්මක කරන්නා හෙවත් විධායකයද, නඩු විසඳන්නා හෙවත් අධිකරණයද රජම වන්නේය. ඒ සියල්ලක්ම එතැන් පටන් පවතින්නේ රජුට අනුවය. රජු සිතැඟි පරිදිය. කවදාක හෝ රජු මියයන තෙක්, කැමැත්තෙන් සිහසුන අත්හරින තෙක් හෝ කිසිවකු විසින් රාජ්‍යත්වය පැහැරගන්නා තෙක්, රජ රජමය. ලංකාවේ රාජ වංශය, දළ වශයෙන් ක්‍රිස්තු පූර්ව 543 සිට පැවැතී, අවසන් වන්නේ ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1815දී ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු ඉංග්‍රීසින්ට යටත් වීමෙනි.

2020 අවුරුද්ද ලංකා ඉතිහාසයේ ලියැවෙනු ඇත්තේ, 1815න් අවසන් වූ රාජ පෙළපත නැවත ආරම්භ කළ වර්ෂය හැටියටය. වෙනස නම්, 2020 රාජ පාලනය යළි ඇරඹෙන්නේ, පරම්පරාවෙන් උරුම වී නොව, ජනතාව විසින් තෝරා පත්කර ගැනීමෙන් වීමයි. 2019දී ලක්‍ෂ හැට නවයක හා 2020දී ලක්‍ෂ හැටඅටක ජනතාවක් ඒ රාජ වංශය යළි පිහිටුවීමට සිය කැමැත්ත ලබාදී තිබේ.

ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා දිවුරුම් දුන්නේ අනුරාධපුරයේ රුවන්මැලි සෑය අබියසය. ලංකාවේ ශක්තිමත්ම දමිළ රාජ්‍ය පාලකයා වූ එළාර පරාජය කිරීම සංකේතවත් කරන රුවන්වැලි සෑය ඉදිරිපිට සිට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, තමා තවදුරටත් රටේ සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් යන සියලු ජනවර්ගවල නායකයා නොවන බව සංකේතාත්මකව පෙන්වීය. ඒ දිවුරුම් දීම සුළුතර දෙමළ ජනතාවට දැනෙන්නේ කොහොමදැයි පූර්ව ගණන් බැලීමක් ඔවුන් කරන්නට ඇති බව නිසැකය. ඇත්ත. ඔවුන්ට අවශ්‍යව තිබුණේද බැහැරකාරක ඒ ඇඟවුම දෙමළ ජනතාව වෙත කරන්නටය. එපමණක් නොවේ, ‘අපි ඔබේය’ යනුවෙන් සිංහලයන්ටත්ෟ

ජනාධිපතිවරයා පත්කළ අන්තර්කාලීන ඇමති මණ්ඩලය කිසිම දමිළ මුස්ලිම් ඇමතිවරයකු නැති බහුතරවාදී එකකි. ඊට මාස කිහිපයකට පසු ඔහුගේ වැඩුමල් සහෝදරයා මහමැතිවරණය ජයගෙන අගමැති හැටියට දිවුරුම් දුන්නේ කැලණිය පන්සලේදීය. ඔහුද, තමන් රටේ සියලු ජනවර්ගයන්ගේ නොව, බහුතරයේ පමණක් දෙවැනි නායකයා බව කැලණියේදී සංකේතාත්මකව පෙන්වූයේය. ඔහුගේ ඇමති මණ්ඩලය දිවුරුම් දුන්නේ මහනුවර, අන්තිම ලාංකික රාජධානියේ මඟුල් මඬුවේදීය. ඒ ඇමති මණ්ඩලයද සියලු ජනවර්ගයන්ගේ ඇමති මණ්ඩලයක් නොව, බහුතරයේම එකක් බව එයින් සංකේතාත්මකව ඇඟවූයේය. පත්කරන ලද ඇමති මණ්ඩලයේ මුස්ලිම් ජාතිකයන් සිටින්නේ එක්කෙනෙකි. ඔහු ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ නඩුවලට නීති උපදෙස් දීමෙන්, නොමිලේ පෙනීසිටීමෙන් හා අවශ්‍ය අවස්ථාවලදී මුදලින් පවා උදව් කිරීමෙන් ඒ මහතාට සමීපව සිටි බව ෆේස්බුක්හි ලියා තැබුවේ, ඔවුන් දෙදෙනාගේම සමීපතමයකු වන දිලිත් ජයවීර මහතාය. එහි තේරුම, ඒ සමීප සම්බන්ධකම නොතිබෙන්නට ඔහුටද ඇමතිකමක් ලැබෙන්නට ඉඩක් නොතිබෙන බවද? අලි සබ්රිගේ පෞද්ගලික ඇඟලුම්කම නොවන්නට අධිකරණ ඇමති වන්නට නිශ්චිතවම ඉඩ තිබුණේ සිංහල බෞද්ධ විජයදාස රාජපක්‍ෂය.

කෙසේ වෙතත්, මුහුණතෙන්ම ඒ ඇමති මණ්ඩලය, සුළුතර ජනවර්ග බැහැර කරවනසුලු එකකි.

මේ සෑම දිවුරුමකදීම කැපී පෙනෙන ස්ථානයක් හිමිවූයේ පන්සලට මෙන්ම භික්‍ෂූන්ටය. ලංකාවේ රාජ වංශයේ භික්‍ෂූන්ට හිමි තැන අලුතෙන් කිවයුතු නැත. රජවරුන් මනුෂ්‍ය ඝාතක පාපයන්ගෙන් නිදහස් කිරීමට බුදුදහමට අලුත් අර්ථකථන දීමේ සිට, රාජ්‍යත්වයට පත්කිරීම, අවවාද අනුශාසනා දීම, රජුන් හා අන්‍යයන් බිඳවීම හරහා විවිධාකාර කුමන්ත්‍රණ දක්වා ලංකාවේ භික්‍ෂුගණයාගේ ඓතිහාසික භූමිකාව විහිද තිබේ. ඒ අයගෙන් පැවත එන සමහර නායක භික්‍ෂූන් අදද කියන්නේ හිට්ලර් කෙනකුගේ වේශයෙන් හෝ රට පානය කළ යුතු බවයි. තවත් භික්‍ෂුවක් කියන්නේ, අධි-බහුතර බලයක් සහිත පාර්ලිමේන්තුවක් සඳහා ඡන්දය දීම නිවන් යන පුණ්‍ය කර්මයක් බවයි. ලක්‍ෂ හැට අටක-නවයක මහජනතාවගෙන් බහුතරයකගේ මෙන්ම මේ භික්‍ෂූන්ගේද අනුමැතිය හිමිව ඇත්තේ, රාජ වංශයක් යළි ස්ථාපිත කිරීම වුණත් කමක් නැත යන මතයටය.

දැන්, රාජපක්‍ෂ පාලනය ඒ සඳහා නිශ්චිත ඉදිරි පියවර තබමින් සිටියි. පළමුව ජනාධිපතිවරයාට උපදෙස් දෙන්නට ත්‍රෛනිකායික සංඝ සභාවක් පත්කරන ලදි. එහෙත්, සුළුතර ආගමික පූජකයන්ගෙන් එවැනි උපදේශන සභාවක් ජනාධිපතිවරයා පත්කර ඇති බවක් අප දන්නේ නැත. ඉතින්, ජනාධිපතිවරයාට උපදෙස් ලැබෙන්නේ බහුතර සිංහල බෞද්ධ මතවාදය රටේ තහවුරු කළ යුතු අන්දම ගැනය. ඔහු ගන්නේද ඒ උපදෙස්ය.

ජනාධිපතිවරයා වටා සිටින ජාතික චින්තනවාදීන් ඇතුළු පිරිසගේ අරමුණ දැඩි බලයක් සහිත විධායක ජනාධිපතිවරයකු බිහිකර ගැනීමය. අනාගත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා ඔවුන් සමහරකු ඉදිරිපත් කර ඇති යෝජනාවල සාරය පණ්ඩුකාභය ගණයේ වැඩවසම් පාලනයකි.

ඒ දර්ශනයෙන් මෙළවූ කල්පනාව ඇති රාජපක්‍ෂ පාලනය දැන් සැරසෙන්නේ ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් එවැනි පාලනයක් ලංකාවේ ස්ථාපිත කිරීමටය.

ඒ සඳහා පළමු පියවර හැටියට ඉතාම ඉක්මනින් 19වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ආපස්සට හරවන ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පාර්ලිමේන්තුවට ගෙනැවිත් තමන්ට ඇති තුනෙන් දෙකක බලයෙන් සම්මත කරගන්නවා ඇත.

පසුගියදා රූපවාහිනි නාලිකාවක සාකච්ඡාවකට එකතුවූ බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා, 19 වැනි සංහෝධනය ක්‍ෂණිකව ඉවත් කළ යුතුයැයි අවධාරණය කෙළේය. ඒ කියන්නේ අලුත් ආණ්ඩුවේ මංගල නීති ප්‍රතිසංස්කරණය වනු ඇත්තේ 19 කුණු කූඩයට විසිකිරීමයි. එහෙත් 19හි, වෙනස් කරන්නට වුවමනාවක් නැති විධිවිධානයක් හැටියට ඔහු පෙන්වූයේ, ජනාධිපතිගේ ධුර කාලය අවුරුදු පහ දක්වා අඩුකිරීමයි. එය වෙනස් නොකරන්නේ, ජනාධිපතිතුමා අවුරුදු පහකට වැඩියෙන් බලයේ සිටින්නට කැමැත්තක් නැති නිසා බව ඔහු කීවේය. එහෙත් එය ඇත්ත නොවේ. අවුරුදු පහක ධුර කාලය වැඩි කිරීමට නීතියෙන්ම ඉඩක් නැත. යමකු ජනාධිපති හෝ අගමැති ධුරයට පත්වන අවස්ථාවේ නීතියෙන් පනවා තිබුණු ධුර කාලය, පසුව ගෙනඑන සංශෝධනයක් මගින් දීර්ඝ කළ නොහැකිය. මහජන වරම ලැබී ඇත්තේ අවුරුදු පහකට පමණක් නිසාය. එහෙත්, කාලය ඊට වඩා අඩු කළ හැකිය. බැසිල් රාජපක්‍ෂ ඒ බවක් කියන්නේ නැතිව, ‘ජනාධිපතිතුමාගේ යහපත්කම’ ඊට ආරෝපණය කෙළේය.

ධුර කාල දෙකකට වැඩියෙන් ජනාධිපතිවරයකුට ඉන්නට බැරි කොන්දේසියද ඉවත් කිරිමට අදහසක් නැතැයි ඔහු කීවේය. තුන් වරක් එකම කෙනකු ජනාධිපති හැටියට ඉන්නවාට ජනතාව කැමැත්තක් නැති බව පෙනීගිය නිසා, ධුර කාල දෙක එලෙසම පවත්වා ගන්නා බවද ඔහු කීවේය.

19 සංශෝධනයේ අතිශය වැදගත් අගංයක් වූ ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ගැන බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා කතා කෙළේ දැඩි ද්වේෂයකිනි. තමන්ට විරුද්ධව නඩු වැටෙද්දී නිහඬව සිටි මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව, කුඩුකාරයන්, පාතාලයන් අල්ලන විට ආණ්ඩුවට මානව හිමිකම් මතක් කර දෙන බව ඔහු කියන විට, ආණ්ඩුව කොමිෂන් සභා දෙස බලන්නේ කුමන කෝණයකින්දැයි පැහැදිලි වෙයි. දැනටමත් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව මේ ආණ්ඩුවේ ඇත්තන්ට හිසරදයක් වී තිබේ. පොලිස් කොමිෂන් සභාව නිසා තමන්ට සියයට සියයක් රිසි සේ පොලිසිය හසුරුවන්නට බැරි තත්වයක් තවමත් තිබේ. මැතිවරණ කොමිසමේ සාමාජිකයන්ගේ තුන් අවුරුදු ධුර කාලය හෙටානිද්දා ඉකුත් වෙයි. ඒ අනුව, මෙවැනි කරදරකාරයන්ගෙන් තොර පිරිසක් කොමිසමේ සාමාජිකයන් හැටියට පත්කර ගැනීමට ආණ්ඩුවට කොහොමටත් හැකියාව තිබේ. මානව හිමිකම් කොමිසමේ සභාපතිනිය, ආචාර්ය දීපිකා උඩගම පසුගියදා ඉල්ලා අස්වුණාය. ඊට පෙර එහි තවත් සාමාජිකාවක, මැතිවරණයට තරග කිරීම සඳහා ඉල්ලා අස්වී තිබිණ. දැන් මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවට තමන් කැමති අය පත්කර ගැනීමට ආණ්ඩුවට අවකාශ තිබේ. රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩු කාලයේ එහි කොමසාරිස්වරයකු වූ (එහි සභාපති මෙනි හැසිරුණු) ප්‍රතිභා මහානාමහේවා වැනි, මානව හිමිකම්වලටම එරෙහි සිතීමේ කලාවක් හා වැඩ විලාසිතාවක් ඇති, ඒ කාලයේ මානව හිමිකම් කොමිසමේ ශ්‍රේණිය ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පහළ දමන්නට විශාල දායකත්වයක් දුන් අය, එම කොමිසමට නැවත පත්වුවහොත් අප පුදුම විය යුතු නැත.

එහෙත්, කොමිෂන් සභා සම්පූර්ණයෙන්ම නැති කරන්නට කටයුතු නොකරන බව බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා අවධාරණය කෙළේය. එසේ නම් ඔවුන් කරනු ඇත්තේ කුමක්ද? නමට පමණක් තිබෙන, ස්වාධීනත්වයක් නැති රූකඩ කොමිෂන් සභා බවට ඒවා අංගච්ඡෙදනය කිරීමයි.

එය කරන්නේ කොහොමදැයි 2010 සැප්තැම්බර් මාසයේදී රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව සම්මත කළ 18වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ විධිවිධාන දෙස ආපස්සට බැලීමෙන් තේරුම් ගත හැකිය.

18 වැනි සංශෝධනයට අනුව පිහිටුවන ලද්දේ වර්තමාන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව වැනි බලවත් හා ස්වාධීන සභාවක් නොව, ‘පාර්ලිමේන්තු සභාව’ නමින් යුක්ත රූකඩ සභාවකි. එහි සාමාජිකයන් වන්නේ අගමැති, කතානායක, විපක්‍ෂ නායක, අගමැති නම් කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු, විරුද්ධ පක්‍ෂ නායක නම් කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු කියන පස්දෙනාය. බැලූ බැල්මටම එහි වැඩි පක්‍ෂපාතිත්වය ආණ්ඩු පක්‍ෂයටය. විපක්‍ෂයෙන් ඉන්නේ දෙදෙනකු පමණකි.

සභාව කළ යුත්තේ කුමක්ද? පහත කොමිෂන් සභාවලට හා තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත්කිරීමේදී සභාවේ නිරීක්‍ෂණ ජනාධිපති ඉල්ලා සිටි විට එම නිරීක්‍ෂණ ඉදිරිපත් කිරීමය.

ඒ සභා නම්, මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව, රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව, ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව, මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව, අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභාව, මුදල් කොමිෂන් සභාව හා සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාවයි. තනතුරු වන්නේ, අගවිනිසුරු හා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන්, අභියාචනාධිකරණ සභාපති හා අභියචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන්, අධිකරණ සේවා කොමිසමේ සභාපති හැර අනෙක් සාමාජිකයන් දෙදෙනා, නීතිපති, විගණකාධිපති, පරිපාලන කටයුතු පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු කොමසාරිස් හෙවත් ඔම්බුඞ්ස්මන්, පාර්ලිමේන්තු මහලේකම් ය. (19 වැනි සංශෝධනයෙන් මේ ලැයිස්තුවට පොලිස්පතිවරයාද එකතු කරන්නේ එයද අතිශය ස්වාධීන තනතුරක් විය යුතු නිසාය.)

ජනාධිපතිවරයා මේ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත්කරන අතර ඊට පෙර සභාවේ නිරීක්‍ෂණ ඉල්ලා යැවිය යුතුය. එහෙත් ඒ නිරීක්‍ෂණ සලකා බැලීමටවත් කිසිම බැඳීමක් ජනාධිපතිවරයාට නැත. එම නිරීක්‍ෂණ කුණු කූඩයට දමා තමා කැමති පරිදි පත්කිරීම් කිරීමට ඔහුට හැකිය. තම නිරීක්‍ෂණ නොසලකා හැරියායැයි කරන්නට කිසිවක්, බලයක් සභාවටද නැත.

එසේ පත්කරන ලද පුද්ගලයන් ඉවත් කිරීමට, විශේෂ විධිවිධාන නීතියෙන්ම පනවා ඇති අවස්ථාවලදී හැර, කළ හැක්කේ ජනාධිපතිවරයාට තනි කැමැත්තට අනුවය. පත්කරන්නෙත් ජනාධිපති. ඉවත් කරන්නෙත් ජනාධිපති.ඒ පැත්තෙන්ද, එම තනතුරුවල ස්වාධීනත්වය පැහැදිලිවම කෙලෙසා ඇත.

ජේආර් ජයවර්ධන මහතාගේ මුල් 1978 ව්‍යවස්ථාවට අනුව මේ පත්කිරීම් කෙරෙන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසිනි. 17 වැනි සංශෝධනයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව පළමුවරට පිහිටුවා, ජනාධිපතිගේ ඒ බලය සීමා කරන ලදි. බලකාමී ලෙස 18න්, ඒ සියල්ල දියාරු කර, ව්‍යාජ පාර්ලිමේන්තු සභාවක් පිහිටුවා, මෙම ධුරවලට පත්කිරීමේ තනි බලය නැවතත් ජනාධිපතිවරයා වෙත පවරාගන්නා ලදි.

රාජපක්‍ෂ දෙබෑයන්ගේ වර්තමාන ආණ්ඩුව, වහ වහා ගෙන එන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් කරනු ඇත්තේ, ඉහත පරිදි දියාරු පාර්ලිමේන්තු සභාවට සමාන එකක් යළි පිහිටුවීමයි. එහෙත්, 1978 ව්‍යවස්ථාවේ මුල් තත්වයට යළි නොයෑමටද ‘ඊනියා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ’ නාමයෙන් ඔවුන් පරෙස්සම් වනු ඇත.

අවසාන ප්‍රතිඵලය කුමක්ද?

ඉහත සියලු පත්කිරීම් හා ඉවත් කිරීම් ජනාධිපතිවරයාගේ තනි කැමැත්ත මත පමණක් කිරීමයි. බල අරගලය වර්ධනය වුණොත් සමහර විට අන්තර්කාලීන විධිවිධානයක් හැටියට (ගෝඨාභය) ‘ජනාධිපති හා (මහින්ද) අගමැති අතර එකඟත්වයෙන් එය කළ යුතුයැ’යි ව්‍යාජ විධිවිධානයක්, ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට එකතු කරන්නට ඉඩ තිබේ. එවිට අයියාටත් මල්ලිටත් ගෙදර කුස්සියේ සිට වැඬේ කළ හැකිය.

අමාත්‍ය මණ්ඩලය පත්කිරීම ගැන 19න් ඇතිකරන ලදුව, දැනට අගමැතිවරයාට ඇති මැදිහත්වීමේ බලය, අයියා-මල්ලී සම්බන්ධතාවේ ප්‍රමාණයට එහෙමෙහෙ කෙරෙනු ඇත.

වෙනස්වන්නට ඉඩ බොහෝ දුරට ඇති අනෙක් ප්‍රතිපාදනය වන්නේ, ජනාධිපතිවරයාට එරෙහිව මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු පැවරීමට 19න් ඇතිකරන ලද අවකාශයයි. 2018 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණය කළ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට එරෙහිව මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු දැමීම නිසා, ඓතිහාසික තින්දුවක් ලබාගන්නට හැකිවිය. ඒ අවදානම ඉදිරි ජනාධිපතිට තබාගන්නට රාජපක්‍ෂවරුන් කිසිසේත් කැමති නොවනු ඇත.

අනෙක් අතට, පාර්ලිමේන්තුව කිසිම හේතුවක් නොදක්වා තනි කැමැත්ත අනුව විසිරුවා හැරිය හැක්කේ එය  පත්වී අවුරුදු හතරහමාරකට පසුව පමණක් යැයි කියන විධිවිධානයද, අනාගත පාර්ලිමේන්තු යටත් කර ගැනීමේ අභිලාෂයෙන් වහාම වෙනස් කරනු ඇත. කාලය අවුරුදු එකක් දක්වා අඩුකරන්නට හොඳටම ඉඩ තිබේ. අගමැතිවරයා ධුරයෙන් ඉවත්කර, වෙනත් අගමැති කෙනකු පත්කරන්නට ජනාධිපතිට ඇති බලයද යළි ඇතිකරනු ඇත්තේ අයියා-මල්ලී හා රාජපක්‍ෂ පවුලේ එකඟතාව මතය.

ජනාධිපති තනතුරට තරග කරන්නට ද්විත්ව පුරවැසියකුට නොහැකිය යන කොන්දේසියද, බැසිල් රාජපක්‍ෂගේ අනාගත දේශපාලන සැලසුම් අනුව සංශෝධනය කෙරෙනු ඇත. උත්ප්‍රාසය වන්නේ, ආණ්ඩුව ඇතුළත සිටින මරාගෙන මැරෙන සිංහල බෞද්ධ ජාතික චින්තනවාදීන්, ද්විත්ව පුරවැසියකු රටේ ජනාධිපති වීමට හැකිය යන්න භාරගන්නේ කෙසේද යන්නයි. මෙපමණ කාලයක් කළාක් මෙන්, ‘හෙන්රි ස්ටීල් ඕල්කට් රටට කළ සේවය නිසා අපි අමෙරිකානුවෙක්ද කියා නොබලා අපේ ජාතික නායකයකු හැටියට පිළිගත්තා’ වැනි අන්ධභූත තර්කයක් දමා ඔවුන් සාධාරණය කරනු නම් ඒකාන්තය. ජනාධිපති කෙනකු වීමට අවුරුදු 35ක් තිබිය යුතුය යන විධිවිධානය දැන් වෙනස් කිරිමට වුවමනා නොවනු ඇත්තේ නාමල් රාජපක්‍ෂ මහතාට අවුරුදු 35 පිරී ඇත්නම්ය.

ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරමින්, දැනටමත් ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය තමා වෙත පවරාගෙන තිබේ. 19 වැනි සංශෝධනයේ වචන අනුවද, එහි දේශපාලන අභිලාෂය අනුවද ජනාධිපතිවරයකුට කිසිම අමාත්‍යාංශයක් තමා බාරයේ තබාගත නොහැකිය. එවැනි පැහැදිලි තත්වයක් තිබියදිත්, නිර්භයව ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය පවරාගන්නට ඇත්තේ, විරුද්ධ කෙනකුට නඩු යන ලෙසටද, නඩුවලදී සිදුවන දේ බලාගන්නට තමන්ට හැකි බවටද, විශ්වාසයක් රාජපක්‍ෂවරුන්ට තිබෙන බැවින් විය හැකිය.

වැඩවසම් පාලනයක රජු පමණක් නොව, පවුලේ හැකි සෑම දෙනාම සම්බන්ධ වීම සාමාන්‍ය තත්වයයි. රාජපක්‍ෂවරුද හය දෙනෙක්ම ව්‍යවස්ථාදායකයත් විධායකයත් නියෝජනය කරති. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, මහින්ද රාජපක්‍ෂ, චමල් රාජපක්‍ෂ, ශෂින්ද්‍ර රාජපක්‍ෂ, නාමල් රාජපක්‍ෂ හා නිපුණ රණවක ඒ හය දෙනාය. බැසිල් රාජපක්‍ෂ, මුළු ආණ්ඩු යන්ත්‍රණයම පිටත සිට හසුරුවන යකඩ අතයි. පාර්ලිමේන්තුවෙන් ඈත්ව සිට, පරීක්‍ෂාවන්ට භාජනය නොවී, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගෙන් පසුව ‘නැවුම්’ රාජ්‍ය නායකත්වයක් සඳහා නියම මොහොතක බැසිල් කරළියට පිවිසීම අප බලාපොරොත්තු විය යුතුය.

දැන් ආරම්භ වී ඇත්තේ ඒ වැඩවසම් පවුල් පාලනයයි. ඒ පාලනය පිළිගන්නට සැදී පැහැදී සිටින බුද්ධිමත්තු, උගත්තු වියත්තු, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීහු, සිංහල-දෙමළ ජාතිකවාදීහු, සමාජවාදීහු, වාමාංශිකයෝ, දේශ හිතෛෂීහු යනාදිවූ විශාල පිරිසක් රාජපක්‍ෂවරුන් පසුගියදා තම ඡන්දයෙන් තෝරාපත්කර ගත්තෝය. ලාංකික රාජ්‍ය වංශයේ රාජපක්‍ෂ පරිච්ඡෙදය කොයිබක යා දැයි බලා සිටින්නට අපට එනිසා සිදුවෙයි.■

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා එන්ජීඕද?  ■ නීතිඥ ජගත් ලියන ආරච්චි

0

19 වන සංශෝධනය මේ වන විට වඩාත් කතාබහට ලක්වී ඇති මාතෘකාවකි. 19 වන සංශෝධනය ඉවත් කළ යුතු බවද එය සංශෝධනය කළ යුතු බවද මේ වන විට බොහෝ දෙනෙක් කතා කරති. 19 වන සංශෝධනය සම්බන්ධයෙන් චෝදනා කරන ඇතැමෙකු පවසන්නේ මෙම සංශෝධනය මගින් ඇති කරන ලද කොමිෂන් සභාවල කොමසාරිස්වරුන් ලෙස පත්ව ඇත්තේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන (එන්ජීඕ) ක්‍රියාකාරීන් බැවින් ජනාධිපතිට සහ අගමැති ප්‍රමුඛ කැබිනට් මණ්ඩලයට සිය කටයුතු ඉටුකිරීමට බාධාවක් වන බවයි.

19 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ අඩුපාඩු පවතින නමුත් ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල ඉන්නා රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන් රජයේ ක්‍රියාකාරකම්වලට බාධා කරන බව ඉතාමත් අසත්‍ය කරුණකි. මේ බව ශීර්ෂ කිහිපයක් ඔස්සේ සනාථ කළ හැකිය. එනම්,

  1. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට පත්වී ඇති සාමාජිකයන්ගේ නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කිරීම.
  2. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ ව්‍යුහය.
  3. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල සාමාජිකයන්ගේ සුදුසුකම් පිළිබඳව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සහ

   අදාළ පාර්ලිමේන්තු පනත්වල පවතින ප්‍රතිපාදන මගින්.

 

  1. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට පත්වී ඇති සාමාජිකයන්ගේ නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කිරීම

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා යනුවෙන් නිශ්චිතව දක්වන කොමිෂන් සභා අප නීති පද්ධතිය තුළ දක්නට නොලැබෙන නමුත් ජනමාධ්‍ය සහ සිවිල් සමාජය මෙන්ම ව්‍යවස්ථාදායකයද ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ලෙස හඳුන්වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් වන කොමිෂන් සභා 10වේ. ඒවා නම්,

  1. මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව; 2. රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව; 3. ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව; 4. විගණන සේවා කොමිෂන් සභාව; 5. ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව; 6. අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශනය කිරීමේ කොමිෂන් සභාව; 7. මුදල් කොමිෂන් සභාව; 8. සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාව; 9. ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාව. 10. අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාව.

මෙම කොමිෂන් සභාවල වර්තමාන සංයුතිය පිළිබඳව සලකා බලන විට පැහැදිලි වන්නේ සාමාජිකයන් 47 දෙනෙකු මෙම කොමිෂන් සභාවන්හි සාමාජිකත්වය දරන බවයි (මෑතකදී ඉල්ලා අස්වූ ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ සභාපතිනිය සහ සාමාජිකාවත් සමග). මෙම සාමාජික නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කරන විට පෙනී යන්නේ එකී 47 දෙනා අතරින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරිනියක වන්නේ ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ සිටින එක් සාමාජිකාවක පමණක් බවයි. අනෙක් සියලු දෙනා විශ්‍රාමික විනිසුරුවරුන්, විශ්‍රාමික රාජ්‍ය පරිපාලන සේවයේ නිලධාරීන්, විශ්‍රාමික පොලිස් නිලධාරීන්, වෘත්තිකයන්, විශ්වවිද්‍යාල විද්වතුන් ආදින්ගෙන් සමන්විත බවය. මේ අතරින් අතිබහුතරය විශ්‍රාමික රාජ්‍ය නිලධාරීහුය. එබැවින් කොමිෂන් සභාවල වර්තමාන සංයුතිය පිළිබදව සලකා බැලීමේදී රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන්ගේ මැදිහත්වීම 47කට 1ක් බව පැහැදිලිය.

 

  1. ස්වාධින කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ ව්‍යුහය

ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරනු ලබන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව නැමැති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ව්‍යවස්ථාපිත ආයතනය මගිනි. මෙහි සාමාජිකයන් ගණන 10කි. එම 10 අතරින් නිල වශයෙන් පත්වන සාමාජිකයන් ගණන 3කි. එනම් කථානායකවරයා, අගමැතිවරයා සහ විපක්‍ෂ නායකවරයායි. ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝජිතයා ලෙස පත්කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු, අගමැති සහ විපක්‍ෂනායක විසින් යෝජනා කරනු ලබන  ජනාධිපති විසින් පන්කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් දෙදෙනෙකු, අගමැතිවරයා සහ විපක්‍ෂනායක නියෝජනය නොකරන පක්‍ෂයක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු සහ අගමැති සහ ජනාධිපති විසින් යෝජනා කරනු ලබන සහ ජනාධිපති විසින් පත්කරනු ලබන දේශපාලන පක්‍ෂවල සමාජිකත්වය නොදරන විශිෂ්ටත්වයට පත් පුද්ගලයන් තිදෙනෙකු වශයෙනි. මේ අනුව ව්‍යවස්ථා සභාවේ සාමාජිකයන් 10 දෙනා අතරින් 7 දෙනෙක්ම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු වෙති.

එසේම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනාද තෝරාගනු ලබන්නේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන අගමැති සහ විපක්‍ෂ නායකය. එසේම ඔවුන් තිදෙනා පත්කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරණයේදී සමස්ත ඡන්ද ප්‍රමාණයෙන් සියයට පනහකට වඩා වැඩියෙන් ලබාගත් ජනාධිපති විසිනි. එබැවින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනා නම් කිරීම සහ පත්කිරීම කරන්නේ මහජන නියෝජිතයින් තිදෙනෙකු විසිනි. ඒ අනුව උපරිම වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට පත්විය හැකි රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරිකයන් ගණන තිදෙනෙකු වන අතර ඔවුහුද මහජන නියෝජිතයන්ගේ කැමැත්ත මත පත්වන පුද්ගලයෝය.

මේ වන විට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව තුළ සිටින පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනාගෙන් එක් අයකු පමණක් රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල නිලතල දරන අතර අනෙක් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් විශ්‍රාම ලැබූවකු වන  අතර අනෙක් තැනැත්තා විශ්‍රාමික විශ්වවිද්‍යාල ජ්‍යේෂ්ඨ කථිකාචාර්යවරයෙකි.

ඒ නිසා කොමිෂන් සභාව සඳහා සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ සාමාජික සංයුතිය අනුවද රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන්ගේ සංයුතිය 10ට 1කි.

 

  1. ස්වාධින කොමිෂන් සභාවල සාමාජිකයන්ගේ සුදුසුකම් පිළිබඳව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සහ අදාළ පාර්ලිමේන්තු පනත්වල පවතින ප්‍රතිපාදන

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයෝ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුය (සභාපතිවරයා නිල බලයෙන් අගවිනිසුරුය).

මැතිවරණ  කොමිෂන් සභාවේ  සාමාජිකයන් අතරින් එක් අයෙකු නියෝජ්‍ය මැතිවරණ කොමසාරිස් ධුරයට ඉහළ ධුරයක් දැරූ විශ්‍රාමික නිලධාරියකු විය යුතු අතර අනෙක් දෙදෙනා  වෘත්තීන්හි හෝ පරිපාලන හෝ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රවල හෝ විශිෂ්ටතා හිමිකරගෙන සිටින තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන 9ක් වන අතර එම සාමාජිකයන් අතුරෙන් සාමාජිකයන් තිදෙනකුට නොඅඩු සංඛ්‍යාවක් රජයේ නිලධරයන් වශයෙන් අවුරුදු පහළොවකට වැඩි පළපුරුද්දක් ඇති තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව විගනන සේවා කොමිෂන් සභාවේ සභාපති නිල බලයෙන් විගණකාධිපති වන අතර අනෙකුත් සාමාජිකයන් විය යුත්තේ විශ්‍රාමික නියෝජ්‍ය විගනකාධිපතිවරුන්, විශ්‍රාමික ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හෝ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් සහ විශ්‍රාමික පරිපාලන සේවයේ 1 වන පංතියේ නිලධරයකුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව මහබැංකුවේ අධිපති සහ භාණ්ඩාගාර ලේකම් මුදල් කොමිෂන් සභාවේ නිලබලයෙන් සාමාජිකයන් වන අතර එයට අමතරව මූල්‍ය, නීතිය, පරිපාලන, ව්‍යාපාර හෝ ශාස්ත්‍රීය ක්‍ෂෙත්‍රවල කැපීපෙනෙන පුද්ගලයෝය. මෙම තිදෙනා ජනවර්ග තුනම නියෝජනය වන පරිදි තෝරාගත යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන්  ගණන 7කි. ඉන් එක් සාමාජිකයකු විශ්‍රාමික නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකු හෝ ඊට ඉහළ ධුරයක් දැරූ අයෙකු විය යුතුය. අනෙක් සාමාජිකයන් හය දෙනා පිළිබඳව නිශ්චිත සඳහනක් නැත. නමුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව විසින් නිර්දේශ කිරීමේදී රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව විමසා කළ හැකි බව දැක්වේ.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන 5කි. යටත් පිරිසෙයින් එයින් සාමාජිකයන් තිදෙනෙකු ප්‍රසම්පාදනය, ගණකාධිකරණය, නීතිය හෝ රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබඳ පිළිගත් අත්දැකීම් සහිත තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව  දේශපාලන කටයුතුවල නිරතව නොසිටින්නා වූ තැනැත්තන් තුන් දෙනකුගෙන් සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාව සමන්විත විය යුත්තේ ය.

ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභා පනතට අනුව මානව හිමිකම්වලට අදාළ කාරණා සම්බන්ධයෙන් දැනුමක් හෝ ප්‍රායෝගික පළපුරුද්දක් ඇත්තා වූ තැනැත්තන්  වීම කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයකු වීමේ සුදුසුකමක් ලෙස දක්වා තිබේ.

අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභා පතනට අනුව අල්ලස් කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන තුනකි. එයින් දෙදෙනෙකු විශ්‍රාමික ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හෝ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් විය යුතු අතර අනෙක් තැනැත්තා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළව පුළුල් පළපුරුද්දක් ඇති තැනැත්තෙකු විය යුතුය.

මෙම කරුණු සැලකිල්ලට ගැනීමේදී සහ ලංකාවේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල විෂය පථය සහ ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරිත්වය සැලකිල්ලට ගැනීමේදී ඉහත කී කොමිෂන් සභා අතරින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරින්ට සාමාජිකත්වය දැරීමට අවස්ථාව ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ සහ ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ පමණක් බව පෙනීයයි.

රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සහ ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවේ ඇතැම් සාමාජිකත්වයන් පිළිබඳව පවතින විවෘතභාවය නිසා එකී කොමිෂන් සභාවල යම් ඉඩක් පැවතියද ප්‍රායෝගිකව එම කොමිෂන් සභාවල රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන් සාමාජිකත්වය දරා නොමැත. ඒ අනුව මෙම චෝදනාව පදනම් විරහිතය.

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා සර්ව සම්පූර්ණයැයි මම අදහස් නොකරමි. නීතිමය ප්‍රතිපාදන තුළද පටිපාටිමය කාරණා තුළද ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරීත්වය තුළද ගැටලු පවතී. ඒ ගැටලු විසඳාගත යුතුය. කෙසේ නමුත් රාජ්‍ය සේවය, අධිකරණය, පොලිසිය, විගණනය, මැතිවරණ ක්‍රියාවලිය ස්වාධීන කිරීම සඳහා ස්වාධීන කොමිෂන් සභා මගින් සිදුවන මෙහෙය අවතක්සේරු නොකළ යුතුය. ■a

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා එන්ජීඕද?  ■ නීතිඥ ජගත් ලියන ආරච්චි

0

19 වන සංශෝධනය මේ වන විට වඩාත් කතාබහට ලක්වී ඇති මාතෘකාවකි. 19 වන සංශෝධනය ඉවත් කළ යුතු බවද එය සංශෝධනය කළ යුතු බවද මේ වන විට බොහෝ දෙනෙක් කතා කරති. 19 වන සංශෝධනය සම්බන්ධයෙන් චෝදනා කරන ඇතැමෙකු පවසන්නේ මෙම සංශෝධනය මගින් ඇති කරන ලද කොමිෂන් සභාවල කොමසාරිස්වරුන් ලෙස පත්ව ඇත්තේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන (එන්ජීඕ) ක්‍රියාකාරීන් බැවින් ජනාධිපතිට සහ අගමැති ප්‍රමුඛ කැබිනට් මණ්ඩලයට සිය කටයුතු ඉටුකිරීමට බාධාවක් වන බවයි.

19 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ අඩුපාඩු පවතින නමුත් ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල ඉන්නා රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන් රජයේ ක්‍රියාකාරකම්වලට බාධා කරන බව ඉතාමත් අසත්‍ය කරුණකි. මේ බව ශීර්ෂ කිහිපයක් ඔස්සේ සනාථ කළ හැකිය. එනම්,

  1. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට පත්වී ඇති සාමාජිකයන්ගේ නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කිරීම.
  2. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ ව්‍යුහය.
  3. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල සාමාජිකයන්ගේ සුදුසුකම් පිළිබඳව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සහ

   අදාළ පාර්ලිමේන්තු පනත්වල පවතින ප්‍රතිපාදන මගින්.

 

  1. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට පත්වී ඇති සාමාජිකයන්ගේ නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කිරීම

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා යනුවෙන් නිශ්චිතව දක්වන කොමිෂන් සභා අප නීති පද්ධතිය තුළ දක්නට නොලැබෙන නමුත් ජනමාධ්‍ය සහ සිවිල් සමාජය මෙන්ම ව්‍යවස්ථාදායකයද ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ලෙස හඳුන්වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් වන කොමිෂන් සභා 10වේ. ඒවා නම්,

  1. මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව; 2. රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව; 3. ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව; 4. විගණන සේවා කොමිෂන් සභාව; 5. ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව; 6. අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශනය කිරීමේ කොමිෂන් සභාව; 7. මුදල් කොමිෂන් සභාව; 8. සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාව; 9. ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාව. 10. අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාව.

මෙම කොමිෂන් සභාවල වර්තමාන සංයුතිය පිළිබඳව සලකා බලන විට පැහැදිලි වන්නේ සාමාජිකයන් 47 දෙනෙකු මෙම කොමිෂන් සභාවන්හි සාමාජිකත්වය දරන බවයි (මෑතකදී ඉල්ලා අස්වූ ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ සභාපතිනිය සහ සාමාජිකාවත් සමග). මෙම සාමාජික නාමලේඛනය පරීක්‍ෂා කරන විට පෙනී යන්නේ එකී 47 දෙනා අතරින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරිනියක වන්නේ ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ සිටින එක් සාමාජිකාවක පමණක් බවයි. අනෙක් සියලු දෙනා විශ්‍රාමික විනිසුරුවරුන්, විශ්‍රාමික රාජ්‍ය පරිපාලන සේවයේ නිලධාරීන්, විශ්‍රාමික පොලිස් නිලධාරීන්, වෘත්තිකයන්, විශ්වවිද්‍යාල විද්වතුන් ආදින්ගෙන් සමන්විත බවය. මේ අතරින් අතිබහුතරය විශ්‍රාමික රාජ්‍ය නිලධාරීහුය. එබැවින් කොමිෂන් සභාවල වර්තමාන සංයුතිය පිළිබදව සලකා බැලීමේදී රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන්ගේ මැදිහත්වීම 47කට 1ක් බව පැහැදිලිය.

 

  1. ස්වාධින කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ ව්‍යුහය

ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරනු ලබන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව නැමැති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ව්‍යවස්ථාපිත ආයතනය මගිනි. මෙහි සාමාජිකයන් ගණන 10කි. එම 10 අතරින් නිල වශයෙන් පත්වන සාමාජිකයන් ගණන 3කි. එනම් කථානායකවරයා, අගමැතිවරයා සහ විපක්‍ෂ නායකවරයායි. ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝජිතයා ලෙස පත්කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු, අගමැති සහ විපක්‍ෂනායක විසින් යෝජනා කරනු ලබන  ජනාධිපති විසින් පන්කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් දෙදෙනෙකු, අගමැතිවරයා සහ විපක්‍ෂනායක නියෝජනය නොකරන පක්‍ෂයක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු සහ අගමැති සහ ජනාධිපති විසින් යෝජනා කරනු ලබන සහ ජනාධිපති විසින් පත්කරනු ලබන දේශපාලන පක්‍ෂවල සමාජිකත්වය නොදරන විශිෂ්ටත්වයට පත් පුද්ගලයන් තිදෙනෙකු වශයෙනි. මේ අනුව ව්‍යවස්ථා සභාවේ සාමාජිකයන් 10 දෙනා අතරින් 7 දෙනෙක්ම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු වෙති.

එසේම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනාද තෝරාගනු ලබන්නේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන අගමැති සහ විපක්‍ෂ නායකය. එසේම ඔවුන් තිදෙනා පත්කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරණයේදී සමස්ත ඡන්ද ප්‍රමාණයෙන් සියයට පනහකට වඩා වැඩියෙන් ලබාගත් ජනාධිපති විසිනි. එබැවින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනා නම් කිරීම සහ පත්කිරීම කරන්නේ මහජන නියෝජිතයින් තිදෙනෙකු විසිනි. ඒ අනුව උපරිම වශයෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට පත්විය හැකි රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරිකයන් ගණන තිදෙනෙකු වන අතර ඔවුහුද මහජන නියෝජිතයන්ගේ කැමැත්ත මත පත්වන පුද්ගලයෝය.

මේ වන විට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව තුළ සිටින පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් නොවන තිදෙනාගෙන් එක් අයකු පමණක් රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල නිලතල දරන අතර අනෙක් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් විශ්‍රාම ලැබූවකු වන  අතර අනෙක් තැනැත්තා විශ්‍රාමික විශ්වවිද්‍යාල ජ්‍යේෂ්ඨ කථිකාචාර්යවරයෙකි.

ඒ නිසා කොමිෂන් සභාව සඳහා සාමාජිකයන් නිර්දේශ කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ සාමාජික සංයුතිය අනුවද රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන්ගේ සංයුතිය 10ට 1කි.

 

  1. ස්වාධින කොමිෂන් සභාවල සාමාජිකයන්ගේ සුදුසුකම් පිළිබඳව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සහ අදාළ පාර්ලිමේන්තු පනත්වල පවතින ප්‍රතිපාදන

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයෝ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුය (සභාපතිවරයා නිල බලයෙන් අගවිනිසුරුය).

මැතිවරණ  කොමිෂන් සභාවේ  සාමාජිකයන් අතරින් එක් අයෙකු නියෝජ්‍ය මැතිවරණ කොමසාරිස් ධුරයට ඉහළ ධුරයක් දැරූ විශ්‍රාමික නිලධාරියකු විය යුතු අතර අනෙක් දෙදෙනා  වෘත්තීන්හි හෝ පරිපාලන හෝ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රවල හෝ විශිෂ්ටතා හිමිකරගෙන සිටින තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන 9ක් වන අතර එම සාමාජිකයන් අතුරෙන් සාමාජිකයන් තිදෙනකුට නොඅඩු සංඛ්‍යාවක් රජයේ නිලධරයන් වශයෙන් අවුරුදු පහළොවකට වැඩි පළපුරුද්දක් ඇති තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව විගනන සේවා කොමිෂන් සභාවේ සභාපති නිල බලයෙන් විගණකාධිපති වන අතර අනෙකුත් සාමාජිකයන් විය යුත්තේ විශ්‍රාමික නියෝජ්‍ය විගනකාධිපතිවරුන්, විශ්‍රාමික ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හෝ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් සහ විශ්‍රාමික පරිපාලන සේවයේ 1 වන පංතියේ නිලධරයකුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව මහබැංකුවේ අධිපති සහ භාණ්ඩාගාර ලේකම් මුදල් කොමිෂන් සභාවේ නිලබලයෙන් සාමාජිකයන් වන අතර එයට අමතරව මූල්‍ය, නීතිය, පරිපාලන, ව්‍යාපාර හෝ ශාස්ත්‍රීය ක්‍ෂෙත්‍රවල කැපීපෙනෙන පුද්ගලයෝය. මෙම තිදෙනා ජනවර්ග තුනම නියෝජනය වන පරිදි තෝරාගත යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන්  ගණන 7කි. ඉන් එක් සාමාජිකයකු විශ්‍රාමික නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකු හෝ ඊට ඉහළ ධුරයක් දැරූ අයෙකු විය යුතුය. අනෙක් සාමාජිකයන් හය දෙනා පිළිබඳව නිශ්චිත සඳහනක් නැත. නමුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව විසින් නිර්දේශ කිරීමේදී රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාව විමසා කළ හැකි බව දැක්වේ.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන 5කි. යටත් පිරිසෙයින් එයින් සාමාජිකයන් තිදෙනෙකු ප්‍රසම්පාදනය, ගණකාධිකරණය, නීතිය හෝ රාජ්‍ය පරිපාලනය පිළිබඳ පිළිගත් අත්දැකීම් සහිත තැනැත්තන් විය යුතුය.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව  දේශපාලන කටයුතුවල නිරතව නොසිටින්නා වූ තැනැත්තන් තුන් දෙනකුගෙන් සීමා නිර්ණය කොමිෂන් සභාව සමන්විත විය යුත්තේ ය.

ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභා පනතට අනුව මානව හිමිකම්වලට අදාළ කාරණා සම්බන්ධයෙන් දැනුමක් හෝ ප්‍රායෝගික පළපුරුද්දක් ඇත්තා වූ තැනැත්තන්  වීම කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයකු වීමේ සුදුසුකමක් ලෙස දක්වා තිබේ.

අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභා පතනට අනුව අල්ලස් කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ගණන තුනකි. එයින් දෙදෙනෙකු විශ්‍රාමික ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හෝ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් විය යුතු අතර අනෙක් තැනැත්තා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළව පුළුල් පළපුරුද්දක් ඇති තැනැත්තෙකු විය යුතුය.

මෙම කරුණු සැලකිල්ලට ගැනීමේදී සහ ලංකාවේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල විෂය පථය සහ ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරිත්වය සැලකිල්ලට ගැනීමේදී ඉහත කී කොමිෂන් සභා අතරින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරින්ට සාමාජිකත්වය දැරීමට අවස්ථාව ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ සහ ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ පමණක් බව පෙනීයයි.

රාජ්‍ය සේවා කොමිෂන් සභාවේ සහ ජාතික ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවේ ඇතැම් සාමාජිකත්වයන් පිළිබඳව පවතින විවෘතභාවය නිසා එකී කොමිෂන් සභාවල යම් ඉඩක් පැවතියද ප්‍රායෝගිකව එම කොමිෂන් සභාවල රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ක්‍රියාකාරීන් සාමාජිකත්වය දරා නොමැත. ඒ අනුව මෙම චෝදනාව පදනම් විරහිතය.

ස්වාධීන කොමිෂන් සභා සර්ව සම්පූර්ණයැයි මම අදහස් නොකරමි. නීතිමය ප්‍රතිපාදන තුළද පටිපාටිමය කාරණා තුළද ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරීත්වය තුළද ගැටලු පවතී. ඒ ගැටලු විසඳාගත යුතුය. කෙසේ නමුත් රාජ්‍ය සේවය, අධිකරණය, පොලිසිය, විගණනය, මැතිවරණ ක්‍රියාවලිය ස්වාධීන කිරීම සඳහා ස්වාධීන කොමිෂන් සභා මගින් සිදුවන මෙහෙය අවතක්සේරු නොකළ යුතුය. ■a

මැතිවරණ කාලයේ මතුවූ  කුඩා කතිකා

0

පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේදී මතු වූ දේශපාලන විවාදවල ප්‍රධාන තේමාව වූයේ එක් එක් දේශපාලන පක්‍ෂ, ආණ්ඩු බලය ලබාගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් කළ න්‍යාය පත්‍ර සහ වැඩ පිළිවෙළවල්ය. ඒවා සුපුරුදු ‘පාර්ලිමේන්තු ක්‍රීඩාව’ට සම්බන්ධ විවාදයි.

මේවාට අමතරව, දේශපාලන වශයෙන් වැදගත් කුඩා කතිකා දෙක තුනක්ද මැතිවරණ සාකච්ඡාව තුළ මතු විය. ඉන් පළමුවැන්න, මැතිවරණයෙන් පසු කාලය තුළ අප රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ඉරණම කුමක් විය හැකිද? යන්නයි. දෙවැන්න, මැතිවරණයෙන් පසුව පාර්ලිමේන්තුවට පත්වන මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ගුණාංග කවර ඒවා විය යුතුද යන්නයි. තුන්වැන්න, අපේක්‍ෂකයන්ට ලකුණු හරහා තම වරණය තීරණය කිරීමේදී ඡන්දදායකයන් කවර මිනුම් දඬු භාවිත කළ යුතුද යන්නයි.

මේ ලිපියේ අරමුණ ඉහත හඳුනාගත් දෙවැනි සහ තුන්වැනි කුඩා කතිකා දෙකේ වැදගත්කම සාකච්ඡා කිරීමයි. ඒ කතිකා දෙකම එකිනෙකට සම්බන්ධ ඒවාද වෙයි.

 

අපේක්‍ෂක හා මන්ත්‍රී සුදුසුකම්

අපේක්‍ෂකයන්ගේ සහ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සුදුසුකම් පිළිබඳ, අතීත මැතිවරණවලදීද මතුවී තිබුණද, ඒවාට එතරම්ම මහජන අවධානයවත්, ජනමාධ්‍යයේ තැනක්වත් ඒ කාලයේ ලැබුණේ නැත. එහෙත් මෙවර තිබි විශේෂත්වය නම්, එම සාකච්ඡා සමාජ මාධ්‍ය තුළින් සිදුවීමත්, සමාජය පුරා පැතිරීමත්ය. ෆේස් බුක්, එම සාකච්ඡාව ව්‍යාප්ත වීමේ ප්‍රධාන මාධ්‍යයක් විය. එම සාකච්ඡාවෙන් මතු කෙරුණු ප්‍රධාන අදහස් කිහිපයක් මෙසේ සාරාංශ කළ හැකිය.

වැදගත් වන්නේ පක්‍ෂය පමණක් නොවේ. අපේක්‍ෂකයාගේ ගුණාංගද තම වරණය තීරණය කිරීමේදී වැදගත් කොට සැලකිය යුතුය.

■ දූෂණය, නීතිය කඩකිරීම හා අපරාධවලට සම්බන්ධ වීම ගැන චෝදනා ඇති මන්ත්‍රීවරුන් නැවත පාර්ලිමේන්තුවට නොයැවිය යුතුය. එවැනි අපේක්‍ෂකයන්ට ඡන්දය නොදිය යුතුය.

■ පැරණි, වයසට ගොස් ඇති මන්ත්‍රීවරුන් නොව, අලුත්, තරුණ මන්ත්‍රීවරුන් පාර්ලිමේන්තුවට යැවිය යුතුය.

 

මූලාශ්‍ර

මෙම අදහස් සමාජ මාධ්‍ය තුළින් ප්‍රචාරය කෙළේ කව්ද යන්න පිළිබඳව පැහැදිලි චිත්‍රයක් නැත. එම අදහස්වල අනුමාන කළ හැකි මූලාශ්‍ර තුනක් තිබේ.

පළමුවැනි අනුමාන කළ හැකි මුලාශ්‍රය, පොදු ජන පෙරමුණට සම්බන්ධ වියත්මග කණ්ඩායමයි. දෙවැනි මූලාශ්‍රය, එජාපයටද පොදුජන පෙරමුණටද සම්බන්ධ තරුණ අපේක්‍ෂකයන් සහ ඔවුන්ගේ ආධාරකරුවන්ය. තුන්වැනි මූලාශ්‍රය, සාම්ප්‍රදායික දේශපාලන නායකත්වය ගැන කළකිරී සිටින තරුණ ඡන්දදායක පිරිස්ය.

මූලාශ්‍රය කවරක් වුවද, මෙම කුඩා කතිකාවලින් ප්‍රකාශයට පත්වූ එක් දෙයක් නම්, අප රටේ වෘත්තීය දේශපාලන පන්තිය ඉවත් කර, තරුණ පිරිස්වලට දේශපාලන පන්තියට සම්බන්ධ වීමට අවකාශ විවෘත කළ යුතුය යන්නයි. මෙම තරුණ පිරිස් වනාහි, විවිධ සමාජ ලක්‍ෂණ සහ සමාජ පසුබිම්ද ඇති පිරිස් වෙති. ඔවුන් සමහර දෙනා අයත් වන්නේ, නව ව්‍යාපාරික ස්තරවලටයි. නව ධනපති පන්ති කොටස්වලටයි. තවත් සමහර දෙනා වෛද්‍යවරුන්, ගණකාධිකාරිවරුන්, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් ආදි ආර්ථික වශයෙන් සෞභාග්‍යමත් නව වෘත්තිකයන්ය. තවත් සමහර දෙනා දේශපාලන පක්‍ෂවලට සම්බන්ධ පහළ මට්ටමේ ක්‍රියාකාරිකයන්ය.

‘දේශපාලන පන්තිය’ (ඡධඛෂඔෂක්‍්ඛ ක්‍ඛ්ී) යනුවෙන් හඳුන්වන වෘත්තීය දේශපාලන ස්තරය ලංකාවේ පුළුල්වීම නිසා  ඇතිවී තිබෙන මෙම දේශපාලන ගතිකත්වයන්, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ නව සහ යටින් මතුවී තිබෙන ප්‍රවණතාවකි. එජාපයේ අර්බුදය තුළ ප්‍රකාශයට පත් වී තිබෙන්නේ, මෙම ප්‍රවණතා විසින් ඇතිකරන ලද ප්‍රතිවිරෝධතාය. එබැවින් ඒ ගැන තරමක් විමසා බැලීම අපගේ සාකච්ඡාවට ප්‍රයෝජනවත්ය.

 

‘දේශපාලන පන්තියේ’ ස්වභාවය

සමාජ ස්තරයක් ලෙස දේශපාලන පන්තියේ ලක්‍ෂණ කිහිපයක්ම තිබේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනය දේශපාලන පන්තියේ ව්‍යාප්තියට ඇති හොඳම දේශපාලන ක්‍රමයයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නොවන දේශපාලන ක්‍රමවල එකම, කුඩා දේශපාලන පන්තියක් තම ඒකාධිකාරය දිගටම පවත්වාගෙන යයි. ලංකාව, ඉන්දියාව, ඇමෙරිකාව වැනි ආණ්ඩුක්‍රමය තට්ටු කිහිපයකින් සමන්විත ආණ්ඩුක්‍රමවල, එනම් මධ්‍යම, ප්‍රාන්ත, පළාත් පාලන ආදි තල කිහිපයක්ම පවතින විට, දේශපාලන පන්තිය ව්‍යාප්ත වීමටත්, නව කොටස්වලට එයට ඇතුල්වීමටත් ඇති අවකාශ වැඩිය. බහු පක්‍ෂ ක්‍රමයේ පැවතීමද ඒ සඳහා අවශ්‍ය තවත් සාධකයකි.

මේ අතර ශීඝ්‍ර සමාජ-ආර්ථික පරිවර්තන නිසා දේශපාලන පන්තිය ව්‍යාප්ත වීමට අවශ්‍ය පරිසරය නිරන්තරයෙන්ම අලුත් වේ. සමාජ ආර්ථික පරිවර්තනයේ එක් අනිවාර්ය දේශපාලන ප්‍රතිඵලයක් නම්, ආර්ථික ශක්තියෙන් සමන්විත, ඒ නිසාම දේශපාලන අභිලාෂද ඇති නව පුද්ගලයන්ද, සමාජ කොටස්ද දේශපාලන බලය සඳහා අභිලාෂ වර්ධනය කරගැනීමයි. සහල් වෙළෙඳාමේ, ගොඩනැගිලි කොන්ත්‍රාත් ව්‍යාපාරයේ, අධ්‍යාපන ව්‍යාපාරයේ ආදියේ යෙදී ධනවත් වූ පුද්ගලයන් ප්‍රාදේශීය සභාවේ සිට කැබිනට් මණ්ඩලය දක්වා දේශපාලන තනතුරු ලබාගැනීමට සිහින මැවීම මේ සඳහා නිදසුන්ය.

ලංකාවේ මෙවැනි දේශපාලන අභිලාෂ සහිත, වස්තුව හිමි කරගත්, විවිධ කොටස් බිහිවී සිටිති. නව විශාල ව්‍යාපාරික පන්තිය, වෛද්‍යවරුන්, නීතිඥයන්, විශ්‍රාමික හමුදා සහ පොලිස් නිලධාරීන්, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්, ග්‍රාමීය මට්ටමේ ව්‍යාපාරිකයන්, මාධ්‍ය ආයතන හිමිකරුවන්, කොන්ත්‍රාත්කරුවන් යන මේවා වනාහි පසුගිය අවුරුදු කිහිපය තුළදී, ලංකාවේ 1977න් පසුව ඇතිවූ සමාජ-ආර්ථික පරිවර්තනය පසුබිම් කරගත්, ‘දේශපාලන පන්තිය’ බවට පත්වීමේ අභිලාෂ ඇති විශාල පුද්ගල පිරිස් බිහිකර ඇති සමාජ ස්තරයි.

 

නව ප්‍රතිවිරෝධතා

රටක සමාජය සහ දේශපාලනය අතර පවත්නා සම්බන්ධතාව තුළ මෙවැනි වර්ධනයන් සිදුවීම නරක දෙයක් නොවේ, හොඳ දෙයකි. එහෙත් එය ගැටලුවක් වන අවස්ථාවක් තිබේ. එය නම්, සාම්ප්‍රදායිකව දේශපාලන පන්තියේ ‘වාහනය’ වූ දේශපාලන පක්‍ෂවලට මෙම නව දේශපාලන පන්ති අපේක්‍ෂකයන්ට ඉඩ සැලසීමට නොහැකි වීමෙන් ඇතිවන ඔවුන්ගේ අපේක්‍ෂා භංගත්වය සහ අසතුට විසින් නිර්මාණය කරනු ලබන්නකි. දේශපාලන න්‍යායෙන් කියන පරිදි, සාම්ප්‍රදායිකව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමයක් තුළ දේශපාලන පක්‍ෂවලින් සිදුකරන ලද එක් කාර්යයක් වූයේ, දේශපාලන ප්‍රභූ කොටස් නිර්මාණය කිරීමත්, ඒවාට සංසරණය වීමට අවකාශ සැලසීමත්ය. එහෙත්, දේශපාලන පක්‍ෂ සමහර විට මෙම ‘දේශපාලන ප්‍රභූ සංසරණයට’ බාධාවක්ද වෙයි. එය සිදුවන්නේ, එකම අධිපති දේශපාලන ප්‍රභූ තන්ත්‍රය, පක්‍ෂවල ආධිපත්‍යය දිගටම පවත්වා ගනිමින්, දේශපාලන පන්තියට අලුතෙන් ඇතුළුවීමට අපේක්‍ෂා කරන අලුත් සමාජ-ආර්ථික ප්‍රභූ කොටස්වලට, දිගින් දිගටම දොර වසාගෙන සිටීමයි.

ශ්‍රීලනිපය සහ එජාපය යන  සාම්ප්‍රදායික පක්‍ෂ දෙකෙහිද, පොදු ජන පෙරමුණ යන අලුත් දේශපාලන පක්‍ෂයෙහිද මෙම ප්‍රතිවිරෝධතාව මතුවී තිබෙන බව අපට පහසුවෙන් නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය. ඒවායේ ඉහළ පෙළේ සිටින දේශපාලන පන්ති සාමාජිකයන් සමහර දෙනා 1970 සහ 1980 ගණන්වල සිට අඛණ්ඩව නැතහොත් වරින්වර සිදුවන කැඩීම් සහිතව, දේශපාලන තනතුරු දරා සිටින අයයි. බොහෝ දෙනා අවුරුදු දහයකට වඩා කාලයක් ඇමති තනතුරු දරා ඇති අයයි. අප මුලදී සඳහන් කළ සමාජ මාධ්‍ය ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයේදී, ‘මහලු අපේක්‍ෂකයන්ට’ ඡන්දය නොදෙන ලෙස කරන ලද ඉල්ලීමේ පසුබිමේ තිබුණේ මෙම කාරණයයි.

එජාපය හා ශ්‍රීලනිපය, තම පක්‍ෂවල දොරටු, දේශපාලන පන්තියට ඇතුල්වීමට අපේක්‍ෂා කළ නව කොටස්වලට විවෘත කර ඇති බව අත්තය. 1974-77 කාලයේදී එජාපය ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමේදී ජේ ආර් ජයවර්දන මහතා කළ එක් වෙනසක් නම්,  එලෙස පක්‍ෂයේ දොරටු විවෘත කිරීමයි. 1952දී ශ්‍රීලනිපය බිහිවීමේ පසුබිමේ තිබුණේ, අලුත් සමාජ ප්‍රභූන්, එජාපයේ වසා තිබි දොරටු කඩාගෙන එළියට බැස, තමන්ගේම පක්‍ෂයක් පිහිටුවා ගැනීමයි. මේ අතර, 1990 ගණන්වල සිට එජාපයේ සෙමින් මෝරා ගිය අර්බුදය පිටුපස තිබුණේ, එහි දොර-ජනෙල් විවෘත කරන ලෙස, දේශපාලන පන්තියට ප්‍රවේශ වීමටත්, එහි නායකත්වය ගැනීමටත්, අපේක්‍ෂා කළ උප-ප්‍රභූ කණ්ඩායම්වල අසන්තුෂ්ටියයි.  

පොදු ජන පෙරමුණ පසුගිය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී සිදුකර තිබෙන්නේ, දේශපාලන පන්තියට ඇතුල්වීමට අභිලාෂයෙන් සිටි නව සමාජ-ප්‍රභූ කණ්ඩායම් ගණනාවකට තම පක්‍ෂයේ දොරටු විවෘත කිරීමයි. එහෙත් එහි නායකත්වයට පත්වීමට, මෙම නව කොටස්වලට අවකාශයක් නැත. නායකත්වය තිබෙන්නේ පැරණි දේශපාලන පවුලක සෙළවිය නොහැකි ආධිපත්‍යය යටතේය. සාම්ප්‍රදායික දේශපාලන පක්‍ෂයක්ම නොවන, සංවිධානමය වශයෙන් නව ස්වරූපයක් ගෙන ඇති, ඒ අනුව ‘පක්‍ෂයකට’ වඩා ‘ලිහිල් පෙරමුණක’ ස්වභාවය ගෙන ඇතත්, පොදු ජන පෙරමුණේ ඉදිරි කාලයේ අර්බුද ඇතිවන්නට බොහෝ විට ඉඩ තිබෙන්නේ, පැරණි දේශපාලන පවුලක් සතු නායකත්ව ඒකාධිකාරයත්, එය විසින් දොරටු විවෘත කර ඇතුල් කරගන්නා ලද දේශපාලන පන්තියේ නව කොටස් අතරත් තිබෙන බල සම්බන්ධතාවේ නව ගතිකත්වයන් වෙතිනි.

 

දූෂණ විරෝධී කතිකාව

මේ අතර පසුගිය මැතිවරණයේදීද දූෂණ විරෝධී කතිකාව ඉදිරියට දැමූ කණ්ඩායම්වලට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය පිරිසිදු කිරීමේ තම ඉලක්කය සපුරා ගැනීමට තව බොහෝ දුර ගමන් කළ යුතුව තිබේ. එක් දිස්ත්‍රික්කයක, මරණ දඬුවම නියම වී සිටින අපේක්‍ෂකයකුට එම දිස්ත්‍රික්කයේ දෙවැනි ඉහළම මනාප ඡන්ද ප්‍රමාණය ලැබී තිබේ. මිනීමැරීමේ චෝදනාවට නඩු පිට රිමාන්ඞ් බන්ධනාගාරයේ සිට මැතිවරණය තරග කළ අපේක්‍ෂකයකුද ජයග්‍රහණය කර ඇත. ඔහුට ඇමති ධුරයක් ලැබීමට ඉඩ ඇතැයිද, සමහර මාධ්‍ය වාර්තාවල සඳහන්වී තිබේ. දූෂණ චෝදනා සහිත මෙන්ම දූෂිත බවට සමාජ පිළිගැනීමක් ඇති ‘මහලු’, ‘මැදිවියේ’, සහ ‘තරුණ’ බොහෝ අපේක්‍ෂකයෝ, විශාල මනාප ඡන්ද ලබාගනිමින්, නැවත වරක් මහජන නියෝජිතයන් වී සිටිති. ‘දූෂණය’ පිළිබඳ ප්‍රශ්නය මත ඡන්දදායකයන් දඬුවම් කර තිබෙන්නේ එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයටයි.

ඒ අතරම සිදුවී ඇති දෙයක් නම්, දූෂණ විරෝධී සටනේ පෙරමුණේ සිටි ජවිපෙට මැතිවරණ සාර්ථකත්වයක් අත්පත් කරගත නොහැකි වීමයි. පාර්ලිමේන්තුවේ අනිවාර්යයෙන්ම සිටිය යුතු, දූෂණ විරෝධි සටනේදී විශාල කාර්යයක් ඉටුකර ඇති හඳුන්නෙත්ති මහතාට ජයග්‍රහණය කළ නොහැකි වී ඇත.

මේ අතර, දූෂණය නැවැත්වීම සහ දූෂණ විරෝධය පොදු ජන පෙරමුණේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන පොරොන්දුවක් වී තිබුණේ නැත. 2015 මැතිවරණයේදී එජාපය කෙළේ එය මැතිවරණ සටන් පාඨයක් බවට පත්කර, පසුව ආණ්ඩුව පිහිටුවා මාස තුනක් යන්නටත් පෙර දූෂණය රහසින් ආරම්භ කිරීමයි. ඒ පිළිබඳව අපේ සදාචාරවාදී කෝපය පළකරන ගමන්ම, අපට පිළිගත යුතුව තිබෙන්නේ දූෂණය යන්න අප රටේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනය, රාජ්‍ය පරිපාලනය සහ ව්‍යාපාරික අංශය යන ක්‍ෂෙත්‍ර තුනෙහිම මුල් බැසගෙන තිබෙන, රහස් නොවන, විවෘත සහ සෑම දෙනාම දන්නා සමාජ-දේශපාලන භාවිතයක් වී තිබෙන බවයි. පොලිස් පරීක්‍ෂණ අසාර්ථක වීම සහ උසාවියේදී ඔප්පු කිරීමට නොහැකි වීම යන ප්‍රධාන සාධක දෙක නිසා දූෂණය නිල වශයෙන් නැවැත්වීමද ඉටුකරගත නොහැකි ඉලක්කයක් වී තිබේ.

‘දූෂණ විරෝධය’ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්‍ෂවල මැතිවරණ පොරොන්දුවක් සහ සටන් පාඨයක් වන්නේ නැතිව, එය සමාජයේ විවිධ පුරවැසි කණ්ඩායම්වලින් මතුවන කුඩා කතිකාවක් බවට පත්වීමේ යම් අර්ථයක් තිබෙන බව කිව හැක්කේද ඒ නිසාය.  ■

කාර්ය සාධක බලකාවලට යටත්කළ අලුත් ඇමති මණ්ඩලය

ව්‍යවස්ථාව කඩා ආරක්ෂක ජනාධිපතිට

ජනාධිපති යටතේ වෙනම ආයතන 7ක්

නම මිස ආයතන නැති ඇමතිවරු

කමල් ගුණරත්න ඇමතිවරුන්ට උඩින්

 

මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිගාවට අයත් මඟුල් මඩුවේදී 26 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැබිනට් මණ්ඩල සාමාජිකයෝද, 39 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැබිනට් නොවන රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුද අගෝස්තු 12 දින දිවුරුම් දුන්නෝය.

මෙය අනුරාධපුර රුවන්වැලි සෑ පුදබිමේදී ජනාධිපතිවරයා දිවුරුම් දීමෙන්ද, කැලණිය රජමහා විහාර භූමියේදී අගමැතිවරයා දිවුරුම් දීමෙන්ද ආරම්භ කරන ලද සිංහල බෞද්ධ උරුමයන් තුළ දිවුරුම් දීමේ සංස්කෘතිය ඉදිරියට ගෙන යෑමකි.

අමාත්‍ය මණ්ඩලය දිවුරුම් දීමට ප්‍රථම අමාත්‍යවරුන්ගේ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන්ගේ බලතල හෙවත් විෂයන්, කාර්යයන්, රාජ්‍ය ආයතන හා ක්‍රියාත්මක කළ යුතු අණපනත් ඇතුළත් අගෝස්තු 09 දින දරන අංක 2187/27 අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රය නිකුත් කරනු ලැබීය. ඊට අනුව කැබිනට් අමාත්‍යාංශ 28ක් හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ 40ක් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබුණි. අමාත්‍ය මණ්ඩලය පත් කිරීමේදී අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂට මුදල්, බුද්ධශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු හා නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස යන අමාත්‍යාංශ තුනම ලැබීම නිසා කැබිනට් අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ තව පිරවිය හැකි හිදැස් එම ගැසට් පත්‍රයට අනුව නොපවතී.

කැබිනට් ඇමතිධුර නොලැබී ඇති ශ්‍රීලනිප නායක හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, හිටපු ඇමතිවරුන් වූ විජයදාස රාජපක්ෂ, එස්.බී. දිසානායක, සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත. අනුර ප්‍රියදර්ශන යාපා, චන්දිම වීරක්කොඩි, මහින්ද යාපා අබේවර්ධන, රංජිත් සියඹලාපිටිය, ඩබ්ලිව්.ඩී.ජේ. සෙනෙවිරත්න, මහින්ද සමරසිංහ ආදින්ට කැබිනට් අමාත්‍යධුර ලබාදීමට නම් ජනාධිපතිවරයා අලුතෙන් කැබිනට් අමාත්‍යධුර ඇතිකළ යුතුය.

19 වැනි සංශෝධනයට අනුව කැබිනට් මණ්ඩලයට තව එක්කරගත හැක්කේ සාමාජිකයන් හතරදෙනෙකු පමණි. ඒ කැබිනට් අමාත්‍යවරුන් සංඛ්‍යාව 30කට සීමා කර ඇති නිසාය. 19 සංශෝධනයට අනුව ජනාධිපතිවරයාට කැබිනට් අමාත්‍යධුරයක් දැරිය නොහැකි වුවත් පසුගිය කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කිරීමේදී හිස්ව තැබූ ආරක්ෂක ඇමතිධුරය ජනාධිපතිවරයා මේ අවස්ථාවේ ලබාගෙන ඇති බව ප්‍රසිද්ධියට පත්කර ඇත.

එය පැහැදිලිවම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමකි. කැබිනට් මණ්ඩලය ගණනය කරන්නේ ජනාධිපතිවරයා නොමැතිව නම් තවත් කැබිනට් අමාත්‍යවරුන් 5ක් අලුත් විෂයන් වෙන්කර හෝ තිබෙන විෂයන් වෙනස් කර පත්කළ හැකිය.

එහෙත් රාජ්‍ය ඇමතිධුර සඳහා ඇත්තේ එක පුරප්පාඩුවක් පමණය. මන්ද 19වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අනුව රාජ්‍ය හෝ නියෝජ්‍ය ඇමතිවරු 40ක් පමණක් පත්කළ හැකි නිසාය. මේ රාජ්‍ය ඇමතිධුර සංඛ්‍යාවේ එක් පුරප්පාඩුව දැනට මරණ දඬුවම හිමිවී බන්ධනාගාරගතව සිටින රත්නපුර දිස්ත්‍රික් මන්ත්‍රී ප්‍රේමලාල් ජයසේකර (චොකා මල්ලී)ට හෝ ජෝසෆ් පරරාජසිංහම් ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලබා බන්ධනාගාරගතව සිටින ආණ්ඩුවට සහාය දෙන ටීඑම්වීපී පක්ෂයේ නායක සිවනේසතුරෙයි චන්ද්‍රකාන්තන් හෙවත් පිල්ලෙයාන් යන අයගෙන් කෙනෙකුටද හිමිවිය හැකිය. තමන්ට මහනුවර මඟුල් මඩුවේ පැවැත්වෙන අමාත්‍ය මණ්ඩලය දිවුරුම්දීමේ උත්සවයට පැමිණෙන ලෙස දැනුම්දීමක් ලැබී ඇති බව පිල්ලෙයාන් ප්‍රකාශ කිරීමත්,සිය පියාට මඟුල් මඩුවේ උත්සවයට යෑමට අවසර ගැනීමට කල් මදි වුවත් පළමු පාර්ලිමේන්තු දිනයට යෑමට මේ වනවිට අවසර ලබාගැනීම් කරමින් පවතින බව ප්‍රේමලාල් ජයසේකරගේ දියණිය ප්‍රකාශ කර තිබීමත් ඊට හේතුවය.

 

අමාත්‍ය බලතල

දිවුරුම් දුන් කැබිනට් අමාත්‍ය හා රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන්ට හිමි බලතල දක්වා ඇත්තේ ඉහත සඳහන් කළ ජනාධිපතිවරයාගේ අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රයේය. එහි අමාත්‍යාංශ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ විෂයන්, කාර්යයන් ඒවාට අයත් ආයතන හා අණපනත් සඳහන් කර තිබේ.

එය හොඳින් නිරීක්ෂණය කරන විට පෙනෙන්නේ සමහර අමාත්‍යාංශ යටතේ පත්කර ඇති රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන්ට කැබිනට් අමාත්‍යවරුන්ට වඩා බලයක් දී ඇති බවය. සමහර කැබිනට් අමාත්‍යාංශ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශවලට එක් රාජ්‍ය ආයතනයක් පමණක් හිමිව ඇති අතර එක් රාජ්‍ය ආයතනයක් හෝ නැතිව නාමිකව තිබෙන රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශද පවතී.

ඉතිහාසය පුරාම අමාත්‍යාංශයක් යන්න සැලකීමේදී ඒ යටතේ රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු, සංස්ථා, මණ්ඩල, අධිකාරි හා ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන ගණනාවක් පැවතීම සාමාන්‍ය දෙයකි. එහෙත් එක් රාජ්‍ය ආයතනයක් පමණක් ඇති හා එක් රාජ්‍ය ආයතනයක් හෝ නැති අමාත්‍යාංශ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ අපට පෙන්වා දෙන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය වූ ‘සෞභාග්‍යයේ දැක්ම’ එය නොවන බවය. සිය දේශපාලන අනුගාමිකයන් පිනවීම සඳහා අමාත්‍යාංශ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලබාදී ඇති බවයි.

 

නාගරික සංවර්ධනත්, නිවාසත් නැති මහින්ද

නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස ඇමති ධුරය අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂට හිමිවී තිබුණද එම අමාත්‍යාංශය යටතේ ඇත්තේ ජාතික භෞතික සැලසුම් දෙපාර්තමේන්තුව හා හොටෙල් ඩිවලොපර්ස් (ලංකා) පෞද්ගලික සමාගම පමණය. නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය හා නිවාස සංවර්ධන අධිකාරිය යන එම අමාත්‍යාංශයට අයත් ප්‍රධාන ආයතන දෙක ඇත්තේ රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් වන නාලක ගොඩහේවා හා ඉන්දික අනුරුද්ධ යටතේය.

විදේශ කටයුතු යටතේ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරය දරන තාරක බාලසූරියට ඇත්තේ ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් ජාත්‍යන්තර සබඳතා හා ක්‍රමෝපාය අධ්‍යයන ආයතනය පමණය. පළාත් සභා හා පළාත් පාලන කටයුතු රාජ්‍ය අමාත්‍ය සරත් වීරසේකරට ඇත්තේ පළාත් පාලනය පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකා ආයතනය පමණය.

 

සීබීට, මහින්දානන්දට වී ඇති දේ

වනජීවී හා වන සංරක්ෂණ අමාත්‍ය සී.බී. රත්නායකට ඇත්තේ එක් ආයතනයක් පමණය. ඒ රාජ්‍ය දැව සංස්ථාවය. එහි රාජ්‍ය ඇමති විමලවීර දිසානායකට වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවත් වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුවත් පවරා ඇත. කෘෂිකර්ම ඇමති මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේට ඇත්තේ ආයතන 4ක් පමණය. එහි රාජ්‍ය ඇමතිවරුන් වන ශෂින්ද්‍ර රාජපක්ෂ, මොහාන් ද සිල්වා, ඩී.බී. හේරත් අතර තවත් ආයතන 17ක් බෙදී ගොස් ඇත.

වාරිමාර්ග විෂයේ රාජ්‍ය අමාත්‍ය සිරිපාල ගම්ලත්ට ඇත්තේ මහවැලි අධිකාරිය පමණය. එහි අනෙක් රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා වන අනුරාධ ජයරත්නට ඇත්තේද ගොවිජන සේවා දෙපාර්තමේන්තුව පමණය. ධීවර අමාත්‍ය ඩග්ලස් දේවානන්දාට ඇත්තේ ධීවර හා ජලජ සම්පත් දෙපාර්තමේන්තුවත්, නෝර්ත් සී ලිමිටඞ් ආයතනයත් පමණය. එහි රාජ්‍ය අමාත්‍ය කාංචන විජේසේකරට අනෙක් ආයතන පවරා තිබේ. වැවිලි විෂයේ රාජ්‍ය අමාත්‍ය කනක හේරත්ට ඇත්තේ රාජ්‍ය වැවිලි කළමනාකරණ ආයතනයත්, කළුබෝවිටියන තේ කර්මාන්ත ශාලාවත් පමණය.

 

වාසුට එක් ආයතනයයි

ජල සම්පාදන අමාත්‍ය වාසුදේව නානායක්කාරට ඇත්තේ ජල සම්පාදන හා ජලාපවහන මණ්ඩලය පමණය. එහි රාජ්‍ය අමාත්‍ය සනත් නිශාන්තට ඇත්තේ ජාතික ප්‍රජා ජල සැපයුම් දෙපාර්තමේන්තුව පමණය.

වරාය හා නාවික රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශය හිමිවී ඇති ජයන්ත සමරවීරට කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයක් නැත. ඔහුට ඇත්තේ 1908 අංක 05 දරන පහායන තටාක හා පේටන්ට් දියත් ආඥා පනත හා 1900 අංක දරන බෝට්ටු ආඥා පනත පමණය.

 

ජොන්ස්ටන්ටත් එක් ආයතනයයි

මහාමාර්ග අමාත්‍ය ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දුටත් මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරිය පමණය. එහි රාජ්‍ය ඇමති නිමල් ලන්සාට මග නැගුම පමණක් ඇත.

ප්‍රවාහන අමාත්‍ය ගාමිණී ලොකුගේට ජාතික ගමනාගමන කොමිෂන් සභාව ලබාදී තිබුණාට ඉන් නියාමනය වන ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය ලබාදී නැත. එය ලබාදී ඇත්තේ රාජ්‍ය ඇමති දිලුම් අමුණුගමටය.

 

නාමල්ට ක්‍රිකට්

තරුණ හා ක්‍රීඩා අමාත්‍ය නාමල් රාජපක්ෂට අයත් ආයතනයක් ලෙස ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය ලබා දී ඇත. එයද විශෙෂත්වයක් ගනී. මන්ද ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය යනු රාජ්‍ය ආයතනයක් නොවන නිසාය. ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය ඇතුළු සියලු ක්‍රීඩා සමාගම් සිදු කරනු ලබන්නේ ක්‍රීඩා සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ ලියාපදිංචි වීමත් එහි නීතිරීති අනුව කටයුතු කිරීමත්ය. ක්‍රීඩා සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව නාමල් රාජපක්ෂ යටතේ ඇති ආයතනයක් නිසා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය විශේෂයෙන් ඒ යටතට නම් කළේ ඇයිද යන්න දන්නේ රාජපක්ෂවරුන් පමණි. මේ අනුව හැට ගණනක් වූ අනෙක් ක්‍රීඩා සංගම් පෞද්ගලික ආයතන වන අතර ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය ඉතිහාසයේ පළමු වරට රාජ්‍ය ආයතනයකි.

 

රාජපක්ෂවරුන් සියලු දෙනාට තනතුරු

එසේම මෙවර මහ මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ රාපක්ෂ පවුලේ මහින්ද රාජපක්ෂ චමල් රාජපක්ෂ නාමල් රාජපක්ෂ හා ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්ෂ යන සියල්ලන්ට අමාත්‍ය ධුර ලැබී ඇති අතර මාතරින් ජයගත් නිපුණ රණවකට මාතර දිස්ත්‍රික් සම්බන්ධිකරණ කමිටු සභාපති ධුරය පිරිනමා ඇත.

මේ ආකාරයේ අමාත්‍යාංශයකට හෝ රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශයකට එකිනෙකට ගැළපීමක් නොමැතිව ලබාදී ඇති ආයතන ගැන මීට වඩා සවිස්තරාත්මකව කතාකළ හැකිය. මේ උදාහරණවලිනුත් පැහැදිලි වන්නේ නාස්තියෙන් තොර කාර්යක්ෂම රාජ්‍ය පාලනයකට අදාළ අමාත්‍ය මණ්ඩල ව්‍යුහයක් තිබේද යන්නයි.

 

ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති ආයතන

මේ තාක් අමාත්‍යාංශවලට විෂයන් පැවරීමේ අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රවල නොතිබූ කරුණු කාරණා රාශියක් මෙවර මෙම අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රයේ ඇත. අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් ගණන් දීමේ නිලධාරීන් වශයෙන් සඳහන් කිරීම, රාජ්‍ය ඇමතිවරුන් කැබිනට් අමාත්‍යාංශ මගින් කැබිනට් මණ්ඩලයට යෝජනා ඉදිරිපත් කිරීම, පරිපාලන හා මුදල් රෙගුලාසි අනුගමනය කළ යුතු බව කීම ඒවාය. මේවා අමුතුවෙන් මෙම ගැසට් පත්‍රයට ආ යුතු දේවල් නොවේ. ඒවා මෙතෙක් හැමදාම අනුගමනය කළ ක්‍රමවේදයන්ය.

අමාත්‍යාංශ විෂය ක්ෂේත්‍ර සම්බන්ධයෙන් වෙනසකට ඇත්තේ ඒවා දීර්ඝ වශයෙන් ‘ජාතික ප්‍රමුඛතා’ හා ‘සුවිශේෂ ප්‍රමුඛතා’ යනුවෙන් විස්තර කරමින් ජනාධිපතිවරයාගේ මැතිවරණ ප්‍රකාශය වන ‘සෞභාග්‍යයේ දැක්මට’ ගැටගැසීම සඳහා දීර්ඝ පැහැදිලි කිරීම් කර තිබීමත් ඒ සෑම තැනකම සෞභාග්‍යයේ දැක්ම අවධාරණය කර තිබීමත්ය.

 

දිස්ත්‍රික් හා ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාල ආරක්ෂක විෂයට

ජනාධිපතිවරයාගේ මෙම විෂයන් වෙන්කිරිමේ ගැසට්ටුව තුළ ඉතිහාසයේ ප්‍රථම වතාවට එක් සුවිශේෂ විෂයන් වෙන්කිරීමක් සිදුකර ඇත. ඒ සියලුම දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාල හා ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාල ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ විෂය යටතට පැවරීමය. ඒ ගැන විත්තිවාචකයක් ලෙස ආණ්ඩුවට කිව හැක්කේ අප එය අභ්‍යන්තර ආරක්ෂක, ස්වදේශ කටයුතු හා ආපදා කළමනාකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍ය චමල් රාජපක්ෂ යටතට පත් කර ඇති බව පමණය. මේ අනුව ග්‍රාම නිලධාරීවරයාගේ සිට ඉහළට දිවෙන රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය මින්පසු පාලනය වනු ඇත්තේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය යටතේය.

 

ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති ආයතන

එම ගැසට් නිවේදනය අනුව කිසිදු අමාත්‍යාංශයකට අයත් නොවී ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඍජුව පවතින රාජ්‍ය ආයතන කිහිපයක්ද නම්කර ඇත. ඒවා විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව හා අනුබද්ධිත ආයතන, තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායතනය (ඉක්ටා) හා අනුබද්ධිත ආයතන, ශ්‍රී ලංකා පරිගණක හදිසි ප්‍රතිචාර සංසදය, ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලය, කොළඹ වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය, ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් සමාගම එහි පාලිත සමාගම් හා ආශ්‍රිත සමාගම්, සියලුම තොරතුරු තාක්ෂණ උද්‍යාන වේ. ජාතික ප්‍රමුඛතාවන් සඳහා ජාතික මට්ටමේ මඟපෙන්වීම හා සම්බන්ධීකරණය සඳහා ක්‍රියාත්මක වන ආයතන ලෙස ඒවා හඳුන්වා තිබේ.

 

අමාත්‍යාංශ  කාර්යසාධක බලකා යටතට

මෙම ගැසට් පත්‍රයේ ඇති ප්‍රධානම සුවිශේෂත්වය වන්නේ පසුගිය කාලයේ ජනාධිපතිවරයා විවිධ කරුණු අරභයා පත්කරන ලද කාර්යසාධන බලකා යටතට සියලුම කැබිනට් හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ පත්කර තිබීමය.

‘ජාතික ආරක්ෂාව, කොවිඞ්-19 වසංගතය පැතිරීමේ අවදානම දුරුකිරීම, මත්ද්‍රව්‍ය පිටුදැකීම, පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂණය, අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ, දිළිඳුකම පිටුදැකීම හා ආර්ථික පුනර්ජීවනය වෙනුවෙන් ඇති පහත සඳහන් කාර්යසාධක බලකායන් සමඟ සියලු අමාත්‍යාංශ සිය විෂය ක්ෂේත්‍රයන්ට අදාළ කටයුතු සම්බන්ධීකරණය හා ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය.’ යන්නෙන් එය සඳහන් කර තිබේ.

එම කාර්ය සාධක බලකා වන්නේ, (1) ත්‍රිවිධ හමුදා සාමාජිකයන් කොරෝනා වෛරසය ආසාදනයෙන් වළක්වාගැනීම සඳහා සෑම හමුදාවක් විසින්ම ගතයුතු ක්‍රියාමාර්ග අධ්‍යයනය කර එකී පියවර ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා උපදෙස් ලබාදීම පිණිස වන ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකාය, (2) සුරක්ෂිත රටක්, විනයගරුක, ගුණගරුක, නීතිගරුක සමාජයක් ගොඩනැගීම සඳහා වන ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකාය, (3) කොවිඞ්-19 වසංගතය කාර්යසාධක බලකාය, (4) නැගෙනහිර පළාත තුළ පුරාවිද්‍යාත්මක උරුමය කළමනාකරණය සඳහා වන ජනාධිපති කාර්ය සාධක බලකාය (5) ශ්‍රී ලංකාවේ අධ්‍යාපන කටයුතු පිළිබඳ ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකාය (6) ආර්ථික පුනර්ජීවනය හා දරිද්‍රතාව තුරන්කිරීම සඳහා වන ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකාය යන ඒවාය.

මේ කාර්යසාධක බලකා හයෙන් අධ්‍යාපනය පිළිබඳ කාර්යසාධක බලකායේ සිටින්නේ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයට සම්බන්ධ අය පමණය. කොවිඞ්-19 අමාත්‍යාංශ කාර්යසාධක බලකායේ ප්‍රධානියා වශයෙන් යුද හමුදාපති හා වැඩබලන ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානී ලුතිනන් කර්නල් ශවේන්ද්‍ර සිල්වාය. ත්‍රිවිධ හමුදා සාමාජිකයන් කොවිඞ්-19න් බේරාගැනීමේ කාර්යසාධක බලකායේ ප්‍රධානියා වන්නේ හිටපු ගුවන් හමුදාපති රොෂාන් ගුණතිලකය. නැගෙනහිර පළාත පුරාවිද්‍යා කාර්යසාධක බලකායේ ප්‍රධානියා වන්නේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම් විශ්‍රාමික මේජර් ජෙනරාල් කමල් ගුණරත්නය. එමෙන්ම සුරක්ෂිත රටක්, විනයගරුක රටක් කාර්යසාධක බලකායේ ප්‍රධානියා වන්නේද කමල් ගුණරත්නය, ආර්ථික පුනර්ජීවන කාර්යසාධක බලකායේ ප්‍රධානියා වන්නේ බැසිල් රාජපක්ෂය.

මේ මගින් ඇමෙරිකා ශ්‍රී ලංකා ද්විත්ව පුරවැසියෙකු වන බැසිල් රාජපක්ෂට හා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් කමල් ගුණරත්නට රටේ සෑම අමාත්‍යාංශයකම කටයුතුවලට මැදිහත්වීමේ හැකියාව ලබාදී ඇති බව පැහැදිලිය.

ජනතාවගේ විධායක බලය භාවිත කරන අමාත්‍ය මණ්ඩලයට සෞභාග්‍යයේ දැක්ම යටතේ සිදුවී ඇති අභාග්‍යය මේ මගින් පෙන්නුම් නොකෙරේද? ඊට කිසිවෙකු විරුද්ධ වනු ඇතිද?■

 

මහමග නවතින්න නියමිත පුද්ගලික බස්

0

සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයට අනුව ලංකාවේ බස් සේවාවන් දෙකක් තිබේ. එකක් ප්‍රයිවට් බස්ය. අනෙක සීටීබීය. එනම් පෞද්ගලික බස් කර්මාන්තය හා ලංගම බස් කර්මාන්තයය. ගමනාගමනය මිනිස්සුන්ගේ මූලික අවශ්‍යතාවක් වන නිසා අප එය පොදුවේ බස් සේවාව කියා හඳුන්වමු. සාමාන්‍ය පාරිභෝගිකයා බස්රථ දෙස බලන්නේ සේවාවක් ලෙසය. එහෙත් ලංකාවේ බස් සේවාවේ ඇති බස් සංඛ්‍යාවෙන් අතිබහුතරය පෞද්ගලික බස් වන නිසා එය පෞද්ගලික කර්මාන්තයකි.

5500ක පමණ බස්රථ ප්‍රමාණයක් ලංගම සතු යැයි කීවද සාමාන්‍ය දිනක එම මුළු බස්රථ සංඛ්‍යාවම ධාවනයේ යෙදෙන්නේ නැත. පෞද්ගලික බස් හිමියන් සතුවද බස්රථ 20,000ක පමණ ප්‍රමාණයක් තිබුණද දිනක සාමාන්‍ය ධාවනය බස්රථ 16,500ක් පමණය. සාමාන්‍යයෙන් දිනක බස්රථ ධාවන සංඛ්‍යාව ලෙස සැලකෙන්නේ බස්රථ 20,000ක් පමණය.

සේවාවක් වුව, ලාභ ලබමින් පවත්වාගෙන යා යුතු එකකි. හැම කර්මාන්තයක සේම බස් කර්මාන්තයෙනුත් යැපෙන විශාල පිරිසක් සිටිති.

රටේ ඇති වී තිබෙන කොරෝනා වසංග තත්ත්වය නිසා පුද්ගලික බස් කර්මාන්තය අද සිටින්නේ පණ අදින මට්ටමේය. බස් කර්මාන්තය ගැන මැසිවිලි ඇසෙන අවස්ථා බොහෝය. ඇඳිරි නීතිය අවසන් වී බස් ධාවනය ආරම්භ කර තිබුණද ප්‍රමාණවත් වන පරිදි මගීන් නොසිටීම මේ අර්බුදය ඇති වීමට මූලිකම හේතුව වී තිබේ. බස්රථ ධාවනය සඳහා විධිමත් සැලසුමක් ආණ්ඩුවට නොතිබීම අනෙක් ප්‍රශ්නය වී තිබේ.

ආණ්ඩුව මුලින් කී ආකාරයට සමාජ දූරස්ථභාවය තබාගෙන මගීන් ප්‍රවාහනය කිරීමට සහනාධාර අවශ්‍ය බව පෞද්ගලික බස් හිමියන්ගේ සංගමය කීය. එහෙත් ආණ්ඩුවට එය ඇසුණේ නැත. ඒ නිසාම පෞද්ගලික බස් හිමියන්ගේ සංගමය කීවේ ආණ්ඩුවේ නියමයන් අනුව පාඩු පිට බස් දුවන්නේ නැති බවය. බස්රථ හිමියන්ගේ ඉල්ලීම සාධාරණය. ඔවුන්ගේ කර්මාන්තය තුළ ණය හෝ ලීසිං වාරික ගෙවීම්, බස්රථ ක්ෂයවීම්, නඩත්තු, ඉන්ධන ගාස්තු, සේවක පඩි හා ලාභයද ගැබ්වී තිබේ. එහෙත් බස්රථ හිමියන්ගේ පැත්තෙන් බස්රථ නිවෙස්වල තබාගෙන සිටීමත්, පාඩුවකි.

රාජ්‍ය අංශයේ හා පුද්ගලික අංශයේ රැකියා කටයුතු තවමත් හරිහැටි ආරම්භ වී නොතිබීමත්, පාසල්වලට සිසු සිසුවියන්ගේ පැමිණීම අර්ධ වශයෙන් සිදුවීමත් සමස්තයක් වශයෙන් සියලුම පුද්ගලයන් සෞඛ්‍ය ආරක්ෂාව පතා හැකි තරම් පෞද්ගලික ප්‍රවාහන ක්‍රම භාවිත කිරීමත් මගීන් ප්‍රමාණය අවම වීමට බලපා ඇති කාරණා අතර තිබේ.

කොරෝනාවලට කලින් ආදායම් ලැබූ බස් කර්මාන්තය අද විශාල ලෙස අලාභ ලබන්නට පටන්ගෙන තිබේ.

කොළඹ, මොනරාගල ධාවනය වන දුරගමන් බස් රථයක කොන්දොස්තරවරයෙක් ලෙස ඉන්දික සේවය කරයි. ඔහු වයස විසි හයක දෙදරු පියෙකි. ඔහු තිතට ගණන් හිලව් බලා ලාබ පාඩු කතා කරයි.

‘කොරෝනාවලට කලින් අපි මොනරාගල ඉඳන් කොළඹ එනකොට රුපියල් 30,000 හෝ 35,000 ක් අනිවාර්යයෙන් හොයනවා. දැන් සමහර විට එක ගමන් වාරයකට රුපියල් 8,000 ක් වෙන වෙලාවලුත් තියෙනවා. ඩීසල් ටික ගහලා ඉවර වුණාම පඩියක් ගන්න දෙයක් ඉතිරි වෙන්නේ නෑ. සාමාන්‍යයෙන් ගමන් වාරයකට රුපියල් 10,000ක් කියලා හිතුවොත් යන්නයි එන්නයි 20,000 යි. ඩීසල්වලට රුපියල් 14,000 ක් යනවා. ඉතිරි වෙන්නේ රුපියල් 6,000 යි. ඒකෙන් තමයි බස් අයිති කෙනා අපි දෙන්නාට පඩි ගෙවන්න ඕනෑ. බස් එක නඩත්තු කරන්න ඕනෑ. සෙනඟත් නෑ. ආදායමත් නෑ.’

අන්තිමේ ඔහුට විවිධ බස්රථවල වැඩ කරන්නට සිදුවෙයි. අඩු පඩියට වැඩ කරන්නට සිදුවන අතර, ලැබෙන වැටුප බාරගෙන රැකියාවේ යෙදුණේ නැත්නම් වෙනත් කෙනෙකු බාගේ පඩියට වැඩ කරන්නට එකඟ වනු ඇත. අනෙක් අතට පෞද්ගලික බස්රථවල රියැදුරන් හා කොන්දොස්තරවරුන් වැඩි ආදායමක් ලැබුවේ දවසේ ආදායමට අමතර මුදලක් ‘කපා ගැනීමෙනි.’ හෝටල් සේවකයන් ‘ටිප්’ එකෙන් ජීවත්වීම මෙන් පෞද්ගලික බස් කර්මාන්තයේ මෙය සංස්කෘතියක් වී ඇත. ඒ අනුව බොහෝ බස්වල සේවකයන් බස් හිමියාගෙන් දිනට වැටුප් ලැබෙන්නේ ඒ ‘ගාණ කපාගැනීමේ’ ක්‍රමයටය.

‘එක එක අය එක එක විදිහට පඩි ගෙවන්නේ. මට දවස් පඩියක් ලැබෙන්නේ. පඩියක් ගැනීමට තරම් ආදායමක් ලැබෙන්නේ නෑ. සෙනග ඉන්නවා නම් අපිටත් පඩියට අමතර ගානක් කපා ගන්න තිබුණා. දැන් ඒක කරන්නත් විදිහක් නෑ. අපට කලින් ගිය බස් එක පැය දෙකක් ඉඳලත් සීට් ගාණට සෙනඟ එකතු වුණේ නෑ. මම කලින් ඉන්ධන පිරවුම්හලක වැඩ කළේ. ඒකේදී පැය 16ක් වැඩ කරනවා. ඒකම කළා නම් හොඳයි කියලා හිතෙනවා.’

ප්‍රසන්න පුෂ්ප කුමාර බස් රථ තුනක හිමිකරුවෙකි. බස් තුනෙන් දෙකක්ම ලීසිං ගෙවමින් සිටින්නේය. එක් බස් රථයකට රුපියල් 86,000 ක් ගෙවිය යුතුය. අනෙක් බස් රථයට රුපියල් 56,000 කි. පෙබරවාරි මායේ සිට ඒවායේ වාරික ගෙවා නැත. ගෙවන්නට විදිහක් නැත.

‘මගේ බස් තුනක් කොටුව-රාජගිරිය දුවනවා. දවසට බස් එකකින් තියෙන්නේ රුපියල් 800 යි, 1000 යි. ඒ උදේ ඉඳන් ටර්න් 7 ක් 8 ක් දුවලා. රියදුරු මහත්තයට ගෙවන්න ඕනෑ, කෑම දෙන්න ඕනෑ. එක බස් එකකට දවසට රුපියල් 4000 ක විතර ඩීසල් යනවා. ගෝලයාටයි ඩ්‍රයිවර්ටයි අඩුම තරමේ රුපියල් 2000 ගානේවත් දෙන්න එපැයි. ඒ ඔක්කොම ගියාට පස්සේ අපිට ඉතිරි වෙන්නේ රුපියල් 800 යි දාහයි.  

බස් එකක රෙපෙයාර් එකක් ආවොත්  සල්ලි පොලියට ගන්න වෙන්නේ. 10% ගානේ ගත්තොත් මාසේ වියදම් තව රුපියල් 10,000කින් විතර ඉහළ යනවා. මම විතරක් නෙවේ, මේ ඔක්කෝම පවුල්කාරයෝ. මෙතන ලොකු කොම්පැණිකාරයෝ නෑ. රියදුරෙක් විදිහට හරි කොන්දොස්තර කෙනෙක් විදිහට හරි අවුරුදු ගාණනක් මහන්සි වෙලා අමාරුවෙන් බස් එකක් දෙකක් ගත්ත අය ගොඩක් ඉන්නවා. ඒ ඔක්කෝම ඉවරයි.’ ඔහු එසේ කීය.

කොරෝනා වසංගතය නිසා සමාජයේ ඇති වූ තත්ත්වය හේතුවෙන් බිඳවැටුණු කර්මාන්ත නැවත යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සඳහා ක්‍රියාත්මක යැයි කියන 4% බැංකු ණය මුදල් පුද්ගලික බස් කර්මාන්තය නගා සිටුවීම සඳහා අදාළ නැති හැටියකි. ඒ පිළිබඳ ප්‍රසන්නගේ අත්දැකීම මෙසේය.

‘4% පොලියට ලෝන් දෙනවා කියනවා. ලෝන් එක දෙන්නේ ක්‍රිබ් එක බලලානේ. ඒත් බස් හිමියන්ගෙන් 90% ක්ම අද වෙනකොට ක්‍රිබ් එකේ ඉන්නේ. අපි ක්‍රිබ් එකට ගිහින් තියෙන්නේ වෙන මොනවත් කරන්න ගිහින් නෙමේ. පහුගිය ටිකේ ආදායම නැති වුණ නිසා.’

පාන්දර තුනට හතරට නැගිටගෙන රෑ දහය දොළහ වෙන තුරු අව්වේ, වැස්සේ, දුහුවිලි, දුම් සමග පොරබදමින් කරන මේ කර්මාන්තයට තම දරුවන්වත් යොමු කරන්නට ඔවුන්ගේ කැමැත්තක් නැත. පහසුකම් පැත්තෙන් අඩුම තරමින් නිදහසේ මුත්‍රා කිරීමටවත් තැනක් ඔවුන්ට ඇත්තේ නැත.

නිසි පරිදි වැටුපක් ගන්නට තත්ත්වයක් නැති බැවින් රියැදුරන් හා ගෝලයන් වැඩට ගෙන්වා ගැනීම අපහසු කටයුත්තකි. ඒ නිසාම බස් 22 ක් පමණ ධාවනය වූ කොටුව-රාජගිරිය මාර්ගයෙන් බස් පහක් හයක් දැනටමත් ධාවනයෙන් ඉවත් වී හමාරය.

කාලයක් තිස්සේ බස් කර්මාන්තයේ යෙදෙමින් සිටි චමින්ද මහතා අද වෙහෙසට පත්වූ සැටියකි.

‘මගේ බස් දෙකක් දුවනවා. දැන් නම් අල්ලන් ඉන්න බෑ. අන්තිම ටික තමයි මේ යන්නේ. බස් එකක් දුවලා රුපියල් 500 ක් 1,000 ක් අරන් වැඩක් නෑනේ. ඒකයි මේ ඩ්‍රයිවර්ලත් එන්නේ නැත්තේ. ගම්වල ගිය අය ආවේ නෑ. අවුරුදු දහයක් විතර මේ කර්මාන්තේ කළා. දැන් නම් ඇති කියල හිතෙනවා.’

චාමර තුසිත කුමාර අම්බලන්ගොඩ-කොළඹ බස් රථයේ රියදුරෙකි. ඔහු කියන්නේ පසුගිය මාසවල රත්තරන් බඩු උගස් කර ළමයින්ට කන්න දුන් බවය. අයෙත් බස් දුවන්නට පටන් ගත්තත් අර්බුදය විසඳෙන හැඩක් නැති බව ඔහුගේ අත්දැකීමය.

‘මම දුවන්නේ අම්බලන්ගොඩ -කොළඹ. රියැදුරු. දවසට ගමන්වාර හතරක් දුවනවා. ටර්න් නම් දෙකයි. මට ගෙවන්නේ දවසේ උපයන මුදලින් 10% යි. කොන්දොස්තරට 5% යි. රුපියල් 20,000 ක් හෙව්වොත් රුපියල් 2,000 යි ලැබෙන්නේ. දැන් 20,000 ක් හොයන්න බෑ. මාර අමාරුවෙන් ජීවත් වෙන්නේ. ළමයි දෙන්නෙක් ඉන්නවා. හරි අමාරුයි. ඉස්සරහට මේ රස්සාව කරන්න බැරි වෙනවා.’

බස් කර්මාන්තය රැක ගැනීමට බස් සංගම් විසින් ආණ්ඩුවට විවිධ යෝජනා ඉදිරිපත් කරනු ලැබ තිබිණි. ඩීසල් සඳහා සහනාධාරයක්, ලීසිං වාරික ගෙවීමට එලඹෙන දෙසැම්බර් දක්වා ප්‍රමාද කාලයක්, රක්ෂණාවරණ සඳහා සහන කාලයක් හා ධාවනය කරන කිලෝමීටරයට රුපියල් 10 ක සහන දීමනාවක් යන ඉල්ලීම් ඒ අතර ප්‍රමුඛ විය. ඒ කිසිවක් ගැන තවමත් ආණ්ඩුව අවධානය යොමු කර නැත. දැන් පත්වී සිටින්නේ නව ප්‍රවාහන අමාත්‍යවරයෙකි. බලවත් ආණ්ඩුවකි.

ජනාධිපතිවරයාගේ මූලිකත්වයෙන් ආරම්භ  කළ කොවිඞ් සහන අරමුදලෙන් මුදල් ලබාගෙන හෝ බස්රථ හිමියන්ට සහන ක්‍රමයක් සකස් කරන ලෙසත් යෝජනා ඉදිරිපත් වී තිබුණි. එහෙත් ඒ කිසිවක් ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට ඊළඟ වෙන්නේ කුමක්දැයි බලා ඉන්නට සිදුව තිබේ. ගැටලුව ඇත්තේ එසේ බලාසිටින අතර බස් කර්මාන්තයේ යෙදෙන උදවිය ආර්ථික වශයෙන් කඩාවැටීමත් එහි බලපෑම එදිනෙදා බස්රථවල ගමන් කරන පාරිභෝගිකයන්ට විඳින්නට සිදුවීමත්ය. ආණ්ඩුවට භක්තියෙන් ඡන්දය පාවිච්චි කළ එදිනෙදා බස්රථවල ගමන් බිමන් යන සාමාන්‍ය ජනතාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම ආණ්ඩුවේ වගකීමකි.■

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

බෙදීම නිසා ඡන්ද අඩුවුණා – මුජිබුර් රහුමාන්

සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී

 

පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයෙන් සමගි ජනබල වේගය බලාපොරොත්තු වූ  ඡන්ද ප්‍රතිඵලය ලබා ගන්න හැකි වුණාද?

ලැබුණු ප්‍රතිඵලය දිහා බැලුවාම, ජනාධිපතිවරණයේදී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණට ඡන්දය ලබා දුන් සියලු දෙනාම වගේ මේ මැතිවරණයේදීත්  පොදුජන පෙරමුණටම ඡන්දය ලබා දීලා තියෙනවා. ඒත් අපිට ලබා දුන් ඡන්ද ප්‍රමාණය සමගි ජන බලවේගය සමඟ එකතු වුණු  එක් එක් පක්ෂවලට බෙදිලා ගිහින් තියෙනවා. එහි ලොකු වෙනසක් වෙලා නැහැ. එක්සත් ජාතික පක්ෂය සමඟ සන්ධානගත වෙලා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වුණා නම් මීට වඩා වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණයක් අපිට ගන්න තිබුණා. එසේ නම් පාර්ලිමේන්තුවේ තවත් ආසන 10 ක් පමණ අපිට වැඩි කරගන්න පුළුවන්කමක් තිබුණා.

 

ඒ කියන්නේ ඔබ ඇතුළු කණ්ඩායමත්, එජාපයත් එකිනෙකා වෙන්වීම නිසා කළකිරීමෙන් ඡන්ද අඩු වූ බවද?

අපි බලාපොරොත්තු වුණ ඡන්ද ප්‍රමාණය අපිට ලැබුණේ නැහැ. විශේෂයෙන්ම  අපේ බෙදීම අපිට ඡන්ද නොලැබෙන්න හේතුවක් වෙන්න ඇති. එය තමයි සත්‍ය කතාව. අපිට විශාල ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ලැබුණේ නැත්තේ එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයෝ මේ දෙකඩ වීමට අකමැති නිසා. ඒ බෙදී ගිය නිසා බොහෝ පාක්ෂිකයන් තමන්ගේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කරන්න ඡන්ද පොළට ගියේ නැහැ.

 

සමගි ජන බලවේගයට සිංහල ජනතාවගේ ඡන්දවලට වඩා දෙමළ හා මුස්ලිම් ජනතාවගේ ඡන්ද වැඩිපුර ලැබිලා තියෙන බව පේනවාද?

සිංහල ඡන්ද සමගි ජන බලවේගයට ලැබිලා නැහැ කියලා කියන්න බැහැ. සිංහල ඡන්දත් අපිට ලැබිලා තියෙනවා. සිංහල ඡන්දවලින් බහුතරයක් පොහොට්ටුවට ගිහින් තියෙන්නේ. ඒකයි අපිට සිංහල ජනතාවගේ ඡන්ද සුළු ප්‍රමාණයක් ලැබිලා තියෙන්නේ. විශේෂයෙන්ම පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී පොහොට්ටුවේ සාමාජිකයන් මේ රටේ මතයක් ඇති කළා සිංහල බෞද්ධ රාජ්‍යයක්  පිළිබඳව. මේ විදියට ජාතිවාදය ඇවිස්සීමේ දේශපාලන ක්‍රමය අපේ රටට අලුත් දෙයක් නෙවෙයි. බණ්ඩාරනායක මහත්මයා පවා කළේ මේ ආකාරයේ මතවාද රට තුළ ව්‍යාප්ත කිරීම. ඒ ආකාරයේ මතවාදයක් රට තුළ මහා පරිමාණයෙන් ව්‍යාප්ත කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිය තමයි මේ වෙද්දී පොදුජන පෙරමුණේ සාමාජිකයන් පවා අනුගමනය කරන්නේ. 1956 මතවාදය මේ වෙද්දී අලුත් වෙලා ඇවිත්. මේ ආකාරයේ මතවාද පතුරවමින් ඉදිරියේදී රට පාලනය කරන්න බැහැ. මේ ලෝකේ දේශපාලන මතවාද සමඟ ගැළපෙන ආකාරයේ පොරොන්දුවක් නෙවෙයි  මේ මතවාදය. ඕක මිනිස්සුන්ගේ හැඟීම් අවුස්සලා හදපු මතවාදයක්. ඔවුන් මේ වෙද්දි බහුතර ඡන්දයක් ලබාගෙන තිබෙනවා.

 

දහනව වැනි සංශෝධනය අහෝසි කර නව ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන එන බව වත්මන් ආණ්ඩුව පවසනවා…

වත්මන් ආණ්ඩුව ප්‍රධාන වශයෙන්ම බලයට එන්නේ ජාතිවාදය, ආගම්වාදය මුල්කොට ගෙන සිදුකළ  ප්‍රචාරණ කටයුතුවලින්. දැන් බලය ලබා ගත් පසුව ඔවුන් බලන්නේ රටේ තියෙන  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කප්පාදු කරලා දාන්න. ඇත්තටම මේ රට යන්නේ භයානක ප්‍රවණතාවකට. ඉතිං අපි බලමු.  ජනතාව ඔවුන්ට  ලබාදීලා  තියෙන වරම නිසා තමයි ඔවුන් මේ දේවල් කරන්න යන්නේ කියලා ඔවුන් කියන්නේ. ජනතාවගේ වරම අවභාවිත කරලා අනිවාර්යයෙන්ම මේ  අය රට ආපහු පසුගාමී තැනකට ඇද දමන්න සූදානම් වෙන බව අපි දන්නවා. 19 වෙනි සංශෝධන මගින් අපි ලබා ගත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන සහ නීති පද්ධති අක්‍රිය කරන්න ඔවුන් ජනතාවගේ වරම පාවිච්චි කරයි.

 

සමගි ජන බලවේගයේ ජාතික ලැයිස්තුව සම්බන්ධයෙන් මත ගැටුමක් තිබෙනවාද?

ජාතික ලැස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට තෝරා පත් කර ගත යුත්තේ කවුරුන්ද පිළිබඳව කිසිම සාකච්ඡාවකට මම සහභාගි වෙලා නැහැ. ඒ නිසා ඒ පිළිබඳ කිසිම දෙයක්  දන්නේ නැහැ.  ඒත් සමගි ජන බලවේගය තුළ සාකච්ඡාවක් යනවා මේ ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රිධුර බෙදා ගත යුත්තේ කෙසේද කියලා. අපේ නායකයෝ ඒකාධිපති විදියට තනිව තීන්දු අරගෙන ක්ෂණිකව නම් ලැයිස්තු යවන්නේ නෑ. ඊට පස්සේ අනෙක් පක්ෂවල නායකයන්ට තැනින් තැන කෙඳිරි ගාමින් ඉන්න ඉඩ තියන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට නායකයන් සියලුදෙනා සමඟ සාකච්ඡා කරලා, සාමූහික තීන්දුවක් ගන්නවා. ඒ වැඬේ අමාරුයි. ඒත් ඒක තමයි නිවැරදි දේ.

 

පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙක් විදියට ඉදිරියේදී ඔබ පාර්ලිමේන්තුව තුළ කරන්න බලාපොරොත්තු වන  කාර්යභාරය කුමක්ද?

අපිට කරන්න තියෙන්නේ විපක්ෂයේ අසුන් ගෙන විපක්ෂයේ කාර්යභාරය කිරීම තමයි. ඒක තමයි අපේ වගකීම. විවිධ කමිටුවල වැඩකරන්න වෙනවා.

 

සමගි ජන බලවේගයේ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස ආණ්ඩුවේ ඇතැම් ක්‍රියා ගැන නිහඬ වීම හෝ විරෝධයක් එල්ල නොකිරීම පෙනෙන්න තියෙනවා…

යම් යම් අවස්ථාවල සජිත් ප්‍රේමදාස මහත්මයා කරපු  ප්‍රකාශ සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ වැරදි මතයක් ගොඩනැගිලා තිබුණා. ඔහු ඒ අවස්ථාවලදී කිව්වේ ආණ්ඩුව යහපත් ක්‍රියාවක් සිදු කරනවා නම් අපි විපක්ෂය විදියට ඒ යහපත් දෙයට සහය ලබා දෙනවා කියලා විතරයි. වෙන අදහසක් එතැන තිබුණේ නැහැ. එහෙත් සජිත් ආණ්ඩුවට සහයෝගය දෙනවාය කියන අදහස ඇතැම් අය ඒකෙන් මතුකරලා පෙන්වන්න උත්සාහ කළා.

 

නව අමාත්‍ය මණ්ඩලය සහ කැබිනට් මණ්ඩලයේ රාජපක්ෂවරුන් සියලුදෙනාම සිටිනවා නේද?

ඕක අපි මුල සිටම කියපු කතාවක්. අපි මුල සිටම දැනගෙන සිටියා මේ ආණ්ඩුව නිමවෙන්නේ පවුල් පාලනයකින් කියලා. ඒ කියපු  දේවල් මේ වෙද්දි පොඞ්ඩ පොඞ්ඩ එළියට එමින් තිබෙනවා. තව ඉදිරියේදි බලාගන්න පුළුවන් වේවි ඉතිරි ටිකත්. පවුලේ තව කට්ටිය ඉන්නවානේ.

 

මීට කලින් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ කොළඹ ඇතුළු නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ ජනතාව බලහත්කාරයෙන් ඉවත් කිරීම් සිදුවුණා. කොළඹ නගරයෙන් බිහිවූ මන්ත්‍රීවරයෙක් ලෙස ඒ ගැන අදහස මොකක්ද?

අනිවාර්යයෙන්ම ඒ අය කොළඔ වටිනා ඉඩකඩම් පැහැරගෙන, ඒවා විදේශ සමාගම්වලට විකුණන්නට විශාල ඉඩකඩක් තිබෙනවා. ඒක අපි ඉතිහාසය ඇසුරෙන් කියන්නේ. 2015ට කලින් තිබුණ ආණ්ඩුවේදී ඔවුන් කළා වගේ නැවත අසරණ මිනිස්සුන්ට හිරිහැර කරන්න උත්සාහ දරයි. එකේදී විපක්ෂය හැටියට අපිට විශාල වගකීමක් තියෙනවා, ඒ මිනිසුන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්න.  මිනිසුන්ගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය ආරක්ෂා කරන්න ඕනෑ. මූලික අයිතිවාසිකම් ටික රැකගන්න ඕනෑ. අපි විපක්ෂය විදියට ඒ සියල්ල වෙනුවෙන් සටන් කරනවා. යම් පුද්ගලයෙක් රටට අහිතකර තීන්දු තීරණ ගත් වහාම අපි රට වෙනුවෙන් සහ රටේ මිනිස්සු වෙනුවෙන් පෙනී සිටිමින් අපේ කාර්යභාරය ඉටු කරනවා.■