No menu items!
23.2 C
Sri Lanka
18 September,2025
Home Blog Page 264

බබානෝනා රට ජාතිය වෙනුවෙන් සටන්කරන කෙනෙක් නෙවෙයි – නීටාප්‍රනාන්දු

හැමෝම හෘදය සාක්ෂියට මුහුණදෙනවා – විසාකේසචන්ද්‍රසේකරම්

පාංශු චිත්‍රපටිය ගැන කතාබහක්

 

පාංශු චිත්‍රපටියේ තේමාව අසූනවයේ භීෂණ සමයේදී අතුරුදන් වූ පුතෙක් වසර පහකට පසුත් සොයන, ඒ වෙනුවෙන් පොලීසිවල හා අධිකරණවල රස්තියාදුවන බබානෝනා නම් කාන්තාවක් ගැන. චිත්‍රපටියෙන් බබානෝනාට යුක්තිය ඉටු වූ බව හිතනවාද?

විසාකේස චන්ද්‍රසේකරම් (අධ්‍යක්‍ෂ):  අපි අපේ විශ්වාසයන්, ෆැන්ටසි අමතක කරලා බලන්න ඕනෑ බබානෝනාගේ යථාර්ථය මොකක්ද කියලා. ඇගේ යථාර්ථය තමන් සතු එකම සාරිය ඇඳගෙන උසාවි ගාණේ රස්තියාදු වීම. ඇයට අනුව මේ චිත්‍රපටියේ අවසානය යුක්තිය ඉටුවීමක් විදියට නොසලකන්න පුළුවන්.

අපි යුක්තිය කියලා පිළිගන්නේ යටත් විජිත පාලනයෙන් දුන් යුක්තිය පිළිබඳ සංකල්පය. එහෙත් අපි විමසන්න ඕනෑ යුක්තිය කියන්නේ ඒක විතරද කියලා. ඒ යුක්තිය ප්‍රමාණාත්මක, සෑහීමට පත්විය හැකි ආකාරයට සිද්ධවෙනවාද කියන එකත් බලන්න ඕනෑ. ඒකේ ප්‍රමිතිය මොකක්ද? යුක්තිය ඒක විතරක් නෙවෙයි නම්, යුක්තියෙහි වෙනත් මාදිලි තියෙනවාද? බබානෝනා ඒ ප්‍රශ්න විමසනවා. ඇය මුලින්ම විමසන්නේ මේකද යුක්තියෙහි ප්‍රමිතිය කියලා. එයා මේකද යුක්තිය කියන එකත් විමසනවා.

ඒ වගේම ඇය තවත් තැනකට යනවා. ඇය සාප කරනවා. මගේ අර්ථයෙන් සාප කිරීම යුක්තියේ තවත් මාදිලියක්. තවත් ප්‍රශ්නයක් තමයි යුක්තිය මේ ජීවිතයට විතරද? තවත් ජීවිතයක යුක්තියක් තියෙනවාද? බබානෝනාට ඔය වගේ ප්‍රශ්න ගොඩක් තියෙනවා. ඇය පටන්ගන්නේ අතුරුදන් වූ ළමයා කොහේ හරි හංගාගෙන ඇති කියලා හිතමින්. එහෙත් ඇයට පසුව දරුවාගේ ආත්මය ගැනත් කල්පනා කරන්න වෙනවා.

 අපි නූතන මානසිකත්වයකින් බැලුවාට ඒ ප්‍රශ්නවලට මුහුණදුන් අයගේ ජන විඥානය හරිම වෙනස්. මම මගේ අම්මාට, ආච්චිට කිට්ටුයි. මා අතුරුදන් වුණා නම්, මම තවත් ගැබක් හොයාගන්න බැරිව ගන්ධබ්බ ආත්මයක ඉන්නවා කියලා අම්මා හිතුවොත්, එයාගේ මූලික ඉලක්කය වෙන්නේ පිනක් දහමක් කරලා මගේ ආත්මයට ශාන්තියක් අත්කරලා දෙන එක. දකුණු ආසියාතික අයිතිවාසිකම් අරගලවලදී අපි අමතක නොකරන පැත්ත ඕකයි.

 

ඒ මානසික තත්වයට පත්වෙන්නේ ආගමික පසුබිම නිසා විතරක්ද?

විසාකේස: මම දකින තව පැත්තක් තමයි අපේ වැඩවසම් මනස. උපතින් ලැබෙන හිමිකම් තියෙනවා. උපතින් නොලැබෙන හිමිකම් තියෙනවා. උපතින් සමහර දේවල් ලැබිලා නැත්තේ පෙර කරුමයක් නිසා. ඒ අනුව උපතින් සමහර හිමිකම් නොලැබෙන කෙනෙක්ට යුක්තිය ඉටු කරගන්නට වෙනත් තැනකට යන්න වෙනවා. මම ඒකයි දකින්නේ.

නීටා ප්‍රනාන්දු: මම මේ ගැන බබානෝනා කියන අම්මාගේ පැත්තෙන් කතාකරන්න කැමතියි. මේ කතාවට තේමා වෙන්නේ අම්මාගේ වේදනාව හා දුක. සාමාන්‍යයෙන් මේ වගේ දෙයක් සිද්ධවුණාම ඇයට හිතවත් අය ඇයට පොලීසියට යන්න කියලා උපදෙස් දෙන්න පුළුවන්. එතැනින් පස්සේ අම්මා කෙනෙක් විවිධ ආයතනවලට යනවා ඇති. ඉවරයක් නැති ගමනක්. අන්තිමේදී තමාගේ දරුවාගේ ජීවිතයත්, යුක්තිය පිළිබඳ හිත පිරෙන හැඟීමක් නොලැබෙන්න පුළුවන්. බබානෝනා කවුරු වෙනුවෙන්ද සටන් කරන්නේ. රට වෙනුවෙන්ද, ජාතිය වෙනුවෙන්ද, තමා වෙනුවෙන්ද කියලා ඇයට හිතෙනවා ඇති. ඇයට එපාවෙලා වෙන්න ඇති.

 

ගමේ අනෙක් අයත් මේ අම්මලා යුක්තිය හොයනවාට කැමති නැහැ. උතුරේ යුද්ධ කරන්න ඉන්න හමුදා සෙබළුන්ට චෝදනා කරලා, ඔවුන් උසාවි ගාණේ රස්තියාදු කරනවා කියන චෝදනාවත් බබානෝනා වගේ අම්මලාට ආවා..

නීටා: ඒක තමයි. ඒ වගේ ගම ඇතුළේ පීඩනයත් එනවා. මේ සියල්ල එක්ක බබානෝනාට අභ්‍යන්තර අරගලයක යෙදෙන්න වෙනවා ඇති. ඇයි මම සටන් කරන්නේ කියලා ඇය හිතනවා ඇති. අතුරුදන් වූ පුතා තමන්ගේ පණ නම්, ඇගේ ආදරය ඔහු නම් ඇය පතන්නේ ඔහුගේ යහපත ගැන විතරයි. ඇය රට ජාතිය වෙනුවෙන් සටන්කරන කෙනෙක් නෙවෙයි. යුක්තිය වෙනුවෙන් සටන් කිරීම ගැන ඇය දන්නේත් නැහැ. ප්‍රේක්ෂාගාරය බබානෝනාගේ තීන්දු තීරණ එක්ක එකඟ වෙන්නේ නැතිව ඇති. මොකද ප්‍රේක්ෂාගාරය බලන්නේ අපරාධයට දඬුවම් කරලා යුක්තිය ඉටුකිරීම ගැන. ඒත් බබානෝනාගේ අවශ්‍යතාව ඒක නෙවෙයි.

විසාකේස: අසූනවයෙන් පස්සේ අපරාධකාරයා, වින්දිතයා මේ දෙපිරිසේ පවුල්වල උදවියට එකම තැන ජීවත්වෙන්න වෙලා තියෙනවා. එක්කෙනෙක්ට අපරාධකාරයෙක්, තවත් කෙනෙක්ට වින්දිතයෙක් විදියට පෙනෙනවා. මේ චිත්‍රපටියේ චරිත පවා එහෙමයි. එක් කෝණයකින් වින්දිතයෙක්, තවත් පැත්තකින් අපරාධකාරයෙක්. ලයනල් කියන හමුදා සෙබළා පවා එහෙමයි. ඔහු රාත්‍රියට මෙට්ටය තෙමාගන්න කෙනෙක්. මේ හැමදේම බැඳිලා තියෙන්නේ හෘදය සාක්ෂිය එක්ක. බබානෝනා, හමුදා සෙබළා ඇතුළු හැමෝම හෘදය සාක්ෂියට මුහුණදෙනවා.

නීටා:  බබානෝනාට තමාගේ පුතා කළ දේවල් ගැන පවා ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ඒ ගැන ඇය ප්‍රශ්න කරනවානේ.

 

මේ චිත්‍රපටියේ අවසානයේදී කියනවා මෙවැනි අපරාධ ගැන ආණ්ඩුව පැත්තෙන් මෙන්ම ජේවීපී වැනි විප්ලවවාදී අරගලවල යෙදුණු කණ්ඩායම් පවා වගකීම බාරගත යුතු බව. අවුරුදු තිස් එකකට පස්සේ 2020දී ජේවීපිය ඒ වගකීම බාරගන්න ඕනෑ බව යෝජනා කරන්නේ ඇයි?

විසාකේස: මේ තරම් කාලයක් ගතවෙලා ඕක කියන්න හේතුවක් තියෙනවා. අපි අසූනවයේදීත්, ඉන් පසුවත් හිංසනය දැකලා තියෙනවා. මට අවුරුදු 50ක්. ඒ කාලයේ මම එල්ටීටීඊ සැකකරුවන් කියලා ගෙනා අය නීතිඥයෙක් ලෙස මුණගැහුණා. කළුතර බන්ධනාගාරයේදී එක දවසට විස්සක් විතර කතාකළා. අපි අහනකොට හැමෝටම ගහලා. නිකන්ම පහරදීලා නෙවෙයි. කළ හැකි සියලුම දේවල් කරලා. බ්ලේඞ්තලවලින් සූරලා. කමිසය උස්සනකොට තුවාල තියෙනවා. අදටත් ඒවා සිහිපත් කරනකොට මා හැඟීම්බර වෙනවා. මෙවැනි සිදුවීම්වලට ජවිපෙ මොනතරම් වගකිව යුතුද? මගේ අදහස එවැනි අපරාධවලට කිසිම වෙනසක් නැතිව ආණ්ඩුව සහ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් එක අර්ථයෙන් වගකියන්න ඕනෑ. එල්ටීටීඊය හා ජේවීපීය එතැනට වැටුණේ මොකද කියන එක සලකන්න ඕනෑ බව ඇත්ත. එහෙත් ඒ කණ්ඩායම් නියෝජනය කළ අය එක වටිනාකමක් ඇතිව වගකිව යුතුයි.

මම මේක අවුරුදු 11කට කලින් වේදිකා නාට්‍යයක් විදියට ලීව එකක්. කවුරුත් උනන්දු නොවූ නිසාත්, විදේශගතව සිටි මට කරන්න නොහැකි වූ නිසාත් මේක පැත්තකට දාලා හිටියා. එහෙත් 2009 දී නැවත මම කම්පනය වුණා. ඒ අවුරුද්දේ මුලතිව්වලට කොටුවෙච්ච දස දහස් ගාණක් මැරුවා. මම කල්පනා කළේ මේක නැවතත් වෙන්නේ ඇයිද කියලා.

 2009දී නැවත ඒක වෙන්නේ 1989 ප්‍රශ්නය අවසානයකට ආවේ නැති නිසා. අසූනවයේදී මොන තරම් අශිෂ්ට විදියටද අපේ ප්‍රශ්න විසඳාගන්න හැදුවේ කියන එක විවෘතව කතාකරන්න තිබුණා. ඒක කතාකරන්න අසීරු නැහැනේ. එතැනදී දෙමළාට සිංහලයාත්, සිංහලයාට දෙමළාත් වශයෙන් බෙදීමක් තිබුණේ නැහැනේ. එතැන මරාගත්තේ එකම ගම්මානවල හිටපු අපේම අය. ඒ ප්‍රශ්නය විසඳාගන්න බැරි අපි වාර්ගික අනෙකා එක්ක ප්‍රශ්නය විසඳාගන්නේ කොහොමද? අපි අල්ලපු ගෙදර මනුස්සයාට මේ තරම් සාහසික වුණේ කොහොමද කියන ප්‍රශ්නයට විසඳුම් හොයලා නැහැ. සිදුවෙච්ච වැරැද්ද ගැන සමාව ඉල්ලීමක් වෙලා නෑ. මට බයක් තියෙනවා, කලින් ප්‍රශ්න විසඳාගෙන නැති නිසා ආයෙමත් ඒ දේශපාලන සාපය මතුවෙන්න පුළුවන් බවට.

 

නීටාට බබානෝනා චරිතය භාරගැනීම අභියෝගයක් වුණාද?

නීටා: විසාකේස සහ මම මුහුණට මුහුණ හම්බවෙලා නැතිවුණාට මෙහෙම චරිතයක් තියෙන බව විසාකේස දූරකථනයෙන් කීවා. මම අසූනවය කාලයේ ලංකාවේ හිටියේ නැතත්, මම සිද්ධවෙච්ච දේවල් ගැන දැනගෙන හිටියා. ඒ නිසා මේ වගේ අතුරුදන් වූ දරුවා හොයන අම්මා කෙනෙක් කියන පසුබිම විස්තර කළාම මම චරිතයට කැමති වුණා. ඒත් මට පීනන්න සිද්ධවෙන බව කීවා. මට පීනන්න බැහැ. ඒත් ඔහු කීවා කොහොමහරි ඒක ඉගෙනගනිමු කියලා. කොච්චර ඉගෙනගත්තත් පීනන්න බැරිවුණා. මාස හයකට විතර පස්සේ මම ඉතා දුකින් විසාකේසට කීවා, මට පිහිනන්න ඉගෙනගන්න බැරි නිසා චරිතය කරන්න අමාරුයි කියලා. ඊට පස්සේ විසා කීවා, අවුලක් නෑ උඩුබැලි අතට පීනන්න පුළුවන් වුණොත් ඇති කියලා. ඊට පස්සේ කොහොම හරි ඒ විදියට පීනන්න ඉගෙනගත්තා.

ඊට පස්සේ ඔහු ස්ටෝරිබෝඞ් එකක් අරගෙන මා මුණගැහුණා. පැය කිහිපයක් වැය කරමින් බබානෝනාගේ චරිතය සම්පූර්ණයෙන් විග්‍රහ කළා. ඊට පස්සේ චිත්‍රපටියේ සම්පූර්ණ කණ්ඩායමට එකතු කරලා වැඩමුළු පැවැත්වුවා. ඔහු තමන්ගේ අදහස කීවා. ඊට පස්සේ ඒ ඒ චරිතය ගැන අපේ අදහස ඇහුවා. උදාහරණයක් විදියට විසාකේස මගෙන් ඇහුවා බබානෝනා පොඩි කාලයේ මොන වගේ කෙනෙක්ද කියලා. මට හිතෙන දේ මම කීවා. අම්මලා රෙදි හෝදන තුරු වැව ළඟ ගලක ඉඳගෙන කකුල් හොල්ලමින් හිටපු දැරියක්  වෙන්න ඇති කියලා. ඔහු ඒ ගැන සෑහීමට පත්වෙන්න ඇති. චිත්‍රපටියේ පිටපතේ තියෙන සමහර දර්ශනයකට කලින් සහ ඒ සිදුවීමට පසු සිදුවීම් අපට රඟපාලා පෙන්වන්න කියලා ඔහු කීවා. එතකොට නළුනිළියන් තමන්ගේ අදහස් එක්ක ඒ සිදුවීම් නිර්මාණය කළා.

 

රඟපෑම අසීරු වුණාද?

නීටා:  කිසිම අසීරුවක් තිබුණේ නැහැ. ගල්ගමුවේ රූගත කිරීම්වලදී අව්ව, පහසුකම් අඩු වීම වගේ බාහිර ප්‍රශ්න තිබුණා. එහේ මිනිසුන්ට වතුර පවා තිබුණේ නෑ. ඒ හැරුණාම අපි කලින් පුහුණු වූ නිසා රඟපෑම අසීරු වුණේ නැහැ. මේ චරිතයට ලේසියෙන් ඇතුළුවෙන්න මගේ පෞද්ගලික අත්දැකීමක් බලපෑවා. හැත්තෑඑකේ මගේ මල්ලීව මේ චිත්‍රපටියේදී වගේම අරගෙන ගියා. ගෙදරට ඇවිත් අරගෙන යනකොට අම්මා ජීප් එක පිටිපස්සෙන් දුවගෙන ගියා. මල්ලිගේ ජීවිතය අහිමිවුණේ නෑ. එහෙත්, ඒ කාලසීමාවේ අම්මාගේ හැසිරීම මට මතක් වුණා.

 

විසාකේසගේ මුල් චිත්‍රපටිය වන ‘සයපෙති කුසුම’ චිත්‍රපටියට වඩා සිනමාත්මක භාෂාව අතින් පාංශු දියුණු බව කීවොත්…

විසාකේස:  මටත් එහෙම දැනෙනවා. ඒකට එක හේතුවක් තමයි සම්පත් වැඩිපුර තිබීම. පළවැනි චිත්‍රපටිය ඉතා අඩු වියදමකින් කළ එකක්. ඒ චිත්‍රපටියේ හිටපු හැමෝම පාහේ නවකයන්. මම, සංස්කාරක, කැමරා අධ්‍යක්ෂ ඇතුළු හැමෝම ආධුනිකයි. අත්දැකීම් තිබුණේ වේෂ නිරූපණය කළ කෙනාට විතරයි. අපි පාංශු චිත්‍රපටියේදී වගේම සයපෙති කුසුම චිත්‍රපටියේදීත් කලින් හැම දර්ශනයක්ම සැලසුම් කරලා, වැඩමුළු කරලා තමයි වැඬේට බැස්සේ. එහෙත් එතැනදී බොහෝ දේවල් මගේ ආධිපත්‍යයට යටවෙලා තිබුණේ. මම ඇදගෙන ගියා වැඩියි.

පාංශු චිත්‍රපටියේදී මා මූලික සැලසුම් සකස් කළාට, අනෙක් අයගේ දායකත්වය වැඩියි. මම දර්ශනතලයේ සිටියත්, සමහර දර්ශන රූගත කරනකොට ටිකක් ඈතින් ඉඳගෙන හිටියා විතරයි. අපි හැමදේම කලින් සැලසුම් කළාට පස්සේ බොරුවට දඟලන්න දෙයක් තිබුණේ නෑ. චිත්‍රපටියේ මුල්ම අදියරේ ඉඳලා මමත්, කැමරා අධ්‍යක්ෂ දිමුතු කාලිංග දහනායකත්, සංස්කාරක සිතුම් සමරජීවත් වයිට්බෝඞ් එකක රූප අඳිමින් හැම දර්ශනයක්ම සැලසුම් කළා. එතකොට ඔවුන්ගෙන් හැම දර්ශනයක් ගැනම අදහස් ආවා. සංස්කාරක සිතුම් මුල් අදියරේදීත්, රූගත කිරීම්වලදීත් හිටියා. ඔහුට එතැන කරන්න දෙයක් තිබුණේ නැතත්, ඔහු හිටියා. එහෙම හිටපු නිසා සංස්කරණය කිරීමේදී ප්‍රමිතිය සම්පූර්ණ වුණා.

රූප භාෂාව පොහොසත් වෙන්න විශේෂ හේතුවක් තමයි කැමරා අධ්‍යක්ෂ දිමුතු කාලිංග දහනායකගේ දායකත්වය. බොහෝ අය දන්නේත් නැතිව ඇති, දිමුතු චිත්‍ර ශිල්පියෙක් හා සංගීතය ගැන දන්න කෙනෙක්. ඒ කලා ක්ෂේත්‍ර ප්‍රගුණ කළ කෙනෙකුට කැමරාව දුන්නාම ඔහු හැමදේකම රිද්මයක් අල්ලගන්නවා. හැම රූපයකම කලාත්මක බව දකිනවා. කලා අධ්‍යක්ෂණය සඳහා අත්දැකීම් සහිත කලා අධ්‍යක්ෂවරුන් පස්දෙනෙක් දායක වුණා. ඊට අමතරව චිත්‍රපටියේ වැදගත් දර්ශන හැම එකක්ම නිර්මාණය කළා. මේ ප්‍රමිතිය චිත්‍රපටියෙන් පෙනෙන්නට තියෙන බව මටත් හැඟෙනවා.

 

චින්තක ජයකොඩිගේ සංගීතයත් රූපයට අපූරුවට මුසු වුණා නේද?

නීටා: චිත්‍රපටියේ තියෙන නැළවිලි ගීතවලින් ආභාසය ලැබූ සංගීතය හරිම ලස්සනයි. රෙදි වනන තැන දර්ශනවලට ඒ සංගීතය එකතුවෙද්දී තමයි ඒ රූප සම්පූර්ණ වෙන්නේ.

විසාකේස: ඔහු ආවාට ගියාට සංගීතය කළේ නැහැ. අපි ගොඩාක් කතාකළා. මමත් ඔහු පටිගත කිරීම්වලදී ගිහින් බලාගෙන හිටියා. ඇත්තටම සයපෙති කුසුම චිත්‍රපටියේ සංගීතයට මගේ ආධිපත්‍යයක් තිබුණා. ඒකේ සමහර තනු හැදුවේ මම. සංගීතය හැදෑරුවේ නැතත්, මම තනු හදලා තියෙන නිසා මගේ මැදිහත්වීම ඒ වෙලාවේ ආවා. එහෙත් පාංශු කරනකොට හිතාමතාම මම තනු පිළිබඳ අදහස් ඉදිරිපත් නොකර ඉන්න වගබලාගත්තා.

 

පාංශු චිත්‍රපටිය සාමාන්‍ය සමාජයට දැනෙන්නේ නීටාගේ චිත්‍රපටිය කියලයි. ඉන්දියාවේත් මෑත ඉතිහාසයේ කාන්තාවන් ප්‍රධාන චරිත රඟපාන චිත්‍රපටි දකින්න ලැබුණා. රංගන ශිල්පිනියක් ලෙස ඔබේ මුහුණ සහිත පෝස්ටරයක් එක්ක එළිදැක්වෙන චිත්‍රපටිය ගැන දැනෙන්නේ මොකක්ද?

නීටා: මට හැදුණ ප්‍රේක්ෂකයන් සංඛ්‍යාවක් ඉන්නවා. මා කරලා තියෙන චිත්‍රපටි අතර සන්ධිස්ථාන කිහිපයක් තියෙනවා. ‘දුහුළු මලක්, පවුරු වළලු’ සහ ‘පාංශු’ කියන්නේ තීරණාත්මකම සන්ධිස්ථාන තුනක්. පහුගිය චිත්‍රපටිවල මගේ රංගනය එක්ක නීටා ඊළඟට මොනවාද කරන්නේ කියලා ප්‍රේක්ෂකයන් බලනවා ඇති. මේ චිත්‍රපටියේදීත් කලින් වගේම ආදරය තමයි මතුවෙලා තියෙන්නේ. දුහුළු මලක් එකේ තිබුණේ අසම්මත ආදරයක්. මට මතකයි කවුරු හරි කියලා තිබුණා, දුහුළු මලක් එකේ ‘වල්’ චරිතය බොහොම ‘වැදගත්’ විදියට මම කරලා තියෙනවා කියලා. පවුරු වළලු චිත්‍රපටියේත් තියෙන්නේ පළමු පෙම්වතා නැවත මුණගැහිලා එක්ක ප්‍රේමයෙන් බැඳිලා, ගැබ්බර වෙන කතාවක්. එතැන තියෙන්නේත් ආදරය. ඒ වගේම පාංශු චිත්‍රපටියේත් තියෙන්නේ දරුවාට තියෙන ආදරය. ප්‍රේක්ෂකයන් මොන විදියෙන් හරි මගෙන් ආදරය බලාපොරොත්තු වෙනවා ඇති.

විසාකේස: නීටාගේ මට්ටමේ වෙනත් රංගන ශිල්පිනියක් ලංකාවේ ඉන්නවාද කියලා මම කල්පනා කරනවා. ඇය ජාත්‍යන්තර සම්මාන ගත්තා. ඉතා ආන්දෝලනාත්මක චරිත රඟපෑවා. එහෙම රංගන ශිල්පිනියන් ඉතාමත් අඩුයි. ඒ නිසා මේක නීටාගේ චිත්‍රපටිය කියා කියන්නට සුදුසුකම් ඇය සතුයි. චිත්‍රපටිය නිර්මාණය කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ නීටා ඉතා වැදගත් භූමිකාවක් කළා. අම්මා කෙනෙක්, අක්කා කෙනෙක් වගේ ඇය නායකත්වය ගත්තා. රූගත කිරීම්වලදී ඕනෑ කණ්ඩායමක යම් මත ගැටුම් ඇතිවිය හැකියි. ඒවා කළමනාකරණය කරගැනීම හරි වැදගත්. නීටා මධ්‍යයේ ඉඳීම එවැනි තත්වයන්වලදී ධනාත්මක විදියට බලපෑවා. ඇය වෙනුවට තමන්ටම අවධානය දිනාගන්න උත්සාහ කරන කෙනෙක් හිටියා නම් රූගත කිරීම් සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් වෙන්න තිබුණා. ඒ වෙනුවට ක්‍රියාවලිය පුරා සම්පූර්ණයෙන් සියල්ල සමබර කරන චරිතය වුණේ නීටා. ඇයට තිබුණු විනය, අධ්‍යක්ෂ ඇතුළු අනෙක් අය කෙරෙහි තිබුණ ගෞරවය චිත්‍රපටියේ රූගත කිරීම්වල සාර්ථකත්වයට බලපෑවා. මම මුලින් බබානෝනා චරිතයට නීටා ගැන කල්පනා කළත්, ඇයට කතාකරන්න හිතුවේ නැහැ. මා හිතුවේ ඇය අපට ඈත වැඩියි කියලා. එහෙත් රංගන ශිල්පී ජෙහාන් ප්‍රනාන්දු තමයි කීවේ, නීටාට කතාකරලා බලන්න කියලා. ඒ වෙලාවේ කතාකිරීම ගැන අද මම සන්තෝස වෙනවා. දැන් නීටාත් මමත් හොඳම මිතුරන් වගෙයි.■

ඇඟේ තරමට වඩා ආදරේ ඉල්ලන අලි

0

‘අලි බැලිල්ල කවදාවත් එපා වෙන්නේ නැහැ.’ ඉඳහිට චාරිකාවකදී අලියෙකු බලන අපි එසේ කියන්නෙමු. එහෙත් රස්සාවක් හැටියට අලි බලාගැනීම එපා වෙන වැඩක්දැයි අපි නොදන්නෙමු. අලි බඩක් පුරවන්නට, අලි ඇඟක් නාවන්නට, අලි හිතක් සනසන්නට, අලි සිරුරක් තමන්ට ඕනෑ හැටියට පාලනය කරන්නට, මහමඟ එක්කාගෙන යන්නට ලෙහෙසි නැතැයි අපි අනුමාන කරමු.

අලි කියන්නේ විශාල කියන වචනයට පර්යාය පදයකි. අලි බොරු, අලි සයිස්, අලි වැඩ වැනි වචන නිතර අසන්නට ලැබෙන්නේ ඒ පර්යාය පදය නිසාය. ගොඩ බිම වෙසෙන විශාලම සත්වයා අලියා නිසා ඒ යෙදුම බිහිව ඇත. එහෙත් අලි මිනිස් ගැටුම යැයි කියන්නේ ගැටුම ලොකු නිසා පමණක් නොවේ. අලින් හා මිනිසුන් අතර ගැටුමක් වන නිසාය. අලි වෙඩි කියන්නේ වෙඩිය ලොකු නිසා නොවේ. අලින්ට දමන වෙඩි නිසාය.

මේ කියන්නට යන්නේ අලි ආදරයක් ගැනය. එයට අලි ආදරය යැයි කියන්නේ ආදරය විශාල නිසා පමණක් නොවේ. අලියෙකු හා මිනිසෙකු අතර ආදරයක් වන නිසාය. අපේ කතාවේ ප්‍රධාන චරිත වන්නේ අලින්ට ආදරය කරුණාව දක්වන, අලින් කරුණාව දක්වන අලි බාස්ලාය. අලි බාස් යැයි කියන්නේ එදිනෙදා භාෂාවේ වචනයකි. අපට සාහිත්‍යයෙහි වැඩිපුර හමුවෙන ඇත්ගොව්වා යන යෙදුමත්, අලි බාස්ට කියන තවත් නමකි. අලි බාස් කියනවාට වඩා ඇත් ගොව්වා කියන නමේ පොඩි ගැම්මක් තිබේ. ඒ නිසාම අලි බාස් යන යෙදුමටත් වඩා ඔවුහු ඇත්ගොව්වා කියනවාට කැමැත්තක් දක්වති. ඉතින්, අපි මෙතැන් සිට ඔවුන් වඩා කැමැත්තක් දක්වන නමින් හඳුන්වන්නෙමු.

අපේ එක් ඇත්ගොව්වෙකු වන්නේ ඉනේ උල් පිහියක් ගසාගෙන, කිතුල් බොඩයක් කර තියාගෙන පන්සල් වත්තේ පිටුපස ගමන් කරමින් සිටින සිසිර කුමාරය. සිසිරගේ වයස අවුරුදු 54 කි. ගම මතුගමය. කෝට්ටේ රජමහා විහාරයේ අලි, ඇතුන්ගෙන් එක් ඇතෙකුගේ ආවතේවකාරයා සිසිරය. අලි ඇතුන්ට ඇති ආසාව නිසාම කුඩා කාලයේ පටන් අලි පස්සේ වැටුණු සිසිර අද ඇත්ගොව්වෙකි.

‘මම එයාගේ භාෂාව දන්නවා. එයා මගේ භාෂාව දන්නවා. එයාට බඩගිනි නම් මට කතා කරලා කන්ඩ ඉල්ලනවා. තිබහ නම් වතුර ඉල්ලනවා. ඔය විශාලෙට හිටියට තමන්ගේ තරමවත් දන්නේ නැති සතෙක්. කන් දෙක නිසා උගේ ඇඟ ඌට පේන්නේ නෑ. අපි අලි පංති සුද්ද කරනවා, නාවනවා, කන්න බොන්න දෙනවා. උන්ට ඒ කෙළෙහිගුණේ තියෙනවා. හැබැයි කේන්ති ගියහම අහු වෙච්චි දේ අරන් ගහනවා. ඒ බව දැනගෙන අපි වැඩ කරන්ඩ ඕනෑ.’

අලි, ඇතුන්ට විවිධ රෝගාබාධ වැළඳෙයි. බඬේ අමාරු, කකුල්වල තුවාල ඉන් පුමුඛය. ප්‍රමාණවත් ලෙස බීමට ජලය නොලැබීමෙන් අලියාගේ වකුගඩු නරක්වීම සිදු වෙයි. වකුගඩු නරක් වීමෙන් අලි ඇතුන් මිය ගිය අවස්ථා තිබේ. දිනකට වර්ග සැතපුම් ගණනාවක් ඇවිදිනවායැයි කියන අලියෙකු ඇතෙකු අලි පන්තියේ ගැටගසා මාස ගණන් තබා ගැනීම නිසා දියැඩියාව වැනි රෝග සෑදෙයි. මේ සියල්ල කල් තියා හඳුනා ගන්නේ ඇත්ගොව්වාය. අලියාගේ සියුම් ඉංගිතයන් ගැන පවා ඇත්ගොව්වාට ඇත්තේ සියුම් කියවීමකි. ඒ අතින් ඔහු සත්ව විද්‍යාඥයෙකි.

අලි බැලීම සෙල්ලමක් නොවන නිසාම, අලියා බලන්නට පෙර ‘ශිෂ්‍ය අවධිය’ක් ගත කළ යුතුය. අලියා මතකයක් ඇති බුද්ධිමත් සතෙකු බව ප්‍රකටය. ඒ නිසා අලියා එක්ක මිතුරු වීම ලෙහෙසි නැත. අලියාගේ අවශ්‍යතා මෙන්ම ඔහු තම අවශ්‍යතා ප්‍රකාශ කරන ආකාරය තේරුම් ගැනීමත් වෙනම කලාවකි. ශිෂ්‍ය අවධිය ගත කරන පුද්ගලයා ගෝලයාය. අනෙකා ගුරුන්නාන්සේය.

අපි කලින් කීවා වගේ අලියෙක් ආංබාං කිරීම පහසු නැති නිසාම ඇත්ගොව්වෙකුට ගෝලයෙක් අනිවාර්යයෙන් වුවමනාය. ඇත්ගොව්වා ඇතා හෝ අලියා හසුරවන අතරතුර උගේ අතට, පයට දම්වැල් දමන්නේ ගෝලයාය. ඊටත් වැඩියෙන් ඇත්ගොව්වාට කුමන හෝ කරදරයක් වූ විට ඉන් බේරා ගන්නට, අලියා ආංබාං කරන්නට, රෝහලකට ගෙනියන්නට ඉන්නේ ගෝලයාය. ඒ නිසා ගුරුන්නාන්සේට ගෝලයා සේම ගෝලයාට ගුරුන්නාන්සේත් විස්වාස විය යුතුය. ඇත්ගොව්වාගෙන් පසුව එතැනට පත් වන්නේ ගුරුන්නාන්සේට කීකරු ගෝලයෝය.

ගෝලයා මෙහෙයවන්නේ ගුරුන්නාන්සේය. බොහෝවිට ගුරුන්නාන්සේගේ උපදෙස් හා අණ පරිදි අලියා සමඟ ගනුදෙනු කරන්නේ ගෝලයාය. ඒ නිසා සතා වැඩිපුර මිතුරු වන්නේ ගෝලයා සමඟ විය හැක.

බෙල්ලන්විල රජමහා විහාරයේ ඇත්ගොව්වාගේ ගෝලයා හෙට්ටිආරච්චිගේ පියසේනය. පියසේනට ගුරුන්නාන්සේ කතා කරන්නේ අලි බබා කියාය. අලි බබාගේ සීයා, තාත්තා, බාප්පා සියල්ලෝම ඇත්ගොව්වෝය. කුඩා කාලයේ පටන් අලි බබා බාප්පා සමග රත්නපුරේ ප්‍රභූ පවුලකට අයත් අලි රැළ පස්සේ වැටුණේය.  

“මම පොඩි කාලේ ඉඳන් බලා ගත්ත අලියා වලව්වේ අප්පෝ වෙන කෙනක්ට බාර දුන්නා. මට වෙන අලියෙක් බලන්න කීවා. දවසක් අලි නාවන්න ගියහම මම කලින් බලාපු අලියා දම් වැලේ දිග තියෙනකන් ගඟ මැදට ගිහින් දිය කෙලිනවා. කරණම් ගහනවා. යන්න ලෑස්තිවෙලා අලුත් අලි බාස් අලියාට කතා කළා. අලියා කන්දෙක දිගෑරලා අලි බාස් දිහාට පිඹගෙන ආවා. අලි බාස් පැනලා දිව්වා. පස්සේ අලි බාස් මගේ ළඟට ඇවිත් කීවා, ‘අනේ මල්ලියේ වරදක් වුණා නම් සමාවෙයන්. මට අලියාව ගොඩට අරන් දියන්’ කියලා. ‘උඹට අලියාව බාර දුන්න මිනිස්සුන්ට කියාපන්, මට කියන්න එන්න එපා’ කියලා මම කිව්වා.

පිංසෙන්ඩු වෙනකොට මම හා කියලා අලියට කතා කළා. අලියා ඔළුව උස්සලා මා දිහා බලපු විදිය මට ඇල්ලුවේ නෑ. මම ඇහුවා ‘උඹ මොනවද කරන්නේ මේ. උඹ වෙනදත් දියේ දැම්මහම ඔහොමද කරන්නේ?’ කියලා. ‘වරෙන් ඉස්සරහට’ කිව්වහම ආවා. ‘උඹ දම්වැල කොට කරගනින්’ කියලා අලි බාස්ට කිව්වා. පස්සේ වලිගෙන් අල්ල ගෙන ඇවිත් ගහ කිට්ටුවට ආවහම දම්වැල කොට කරලා ගැට ගැහුවා. ‘හා පුතා දැන් බුදිය ගනින්’ කීවහම බුදිය ගත්තා.” ඒ ඔහුගේ අත්දැකීමකි.

මේ සා විශාල සද්දන්තයෙක් බලාගන්න ඇත්ගොව්වෙකුට ගලක් වගේ හයිය හිතක් තියෙන්න ඕනෑ බව කල්පනා කළ හැක. එහෙත් එය එසේ නොවන බව ඇත්ගොව්වා සමඟ කතාකළ විට වැටහෙයි.  මලක් වගේ  සුමුදු හිතක් ඇති අයෙකුට වුව අලි බලාගත හැකිය.

බෙල්ලන්විල පන්සලේ ඇත්ගොව්වා ස්ටැන්ලි පෙරේරාය. ගම කෝට්ටේය. වයස අවුරුදු 64කි. අවුරුදු 8 දී පාසලෙන් පැන ගිය ස්ටැන්ලි නතර වී තිබෙන්නේ පුත්තලමේය. ඒ අලින්ට තියෙන ළෙංගතුකම නිසාය. අලි පාලනය සේම අලි වෙදකම, අලි මන්තර, වතාවත් ඔහු හොඳින් දන්නේය.

‘අපේ පරම්පරාවේ අලි බලපු කවුරුවත් නෑ. මගේ ගුරුන්නාන්සේ තමයි මැල්ලවගෙදර සේකර මාමා කියන්නේ. දැන් එයා නැති වෙලා. ඒගොල්ලෝ පරම්පරාවෙන්ම අලි බලන අය. එයාගේ සාස්තරේ අඩුවක් නැතුව මට තමයි දුන්නේ.’

අලුතෙන් අලියෙකු බලන්න බාර ගත්තහම දවස් ගණනක් අලියාට ආවතේව කරමින් දෙදෙනා අතර විශ්වාසය ගොඩනගා ගත යුතුය. නැත්නම් අලියාට ඇත්ගොව්වා ගැන සැකය. ඇත්ගොව්වාට අලියා ගැන සැකය. ඒ සැකය දුරු වීමට මාසයක කාලයක්වත් ගතවිය යුතුය. මේ කාලයේ සමහර ඇත්ගොව්වෝ දම්වැල් ගසා, කටු තිරිංග ගසා, අලියා මෙල්ල කර ගැනීම කරති.

අලියා හැසිරවීම සඳහා භාවිත කරන උපකරණ අතර හෙණ්ඩුව හා උල් පිහිය ප්‍රමුඛය. උල් පිහිය අලි නෑවීමේදී පොල් ලෙල්ල නිසි පරිදි කපා සකසා ගන්නටය. නැතිනම් අලියා හෝ ඇතා තමන්ට හසුරවාගත නොහැකිව තම ජීවිතයට තර්ජනයක් වන අවස්ථාවක අවසන් තුරුම්පුව ලෙස භාවිත කිරීම සඳහා ය. එය ද්වන්ද්ව සටනකි. සමහරවිට ඉන් ඉතිරිවන්නේ දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකි. ‘මම නං කවදාවත් හෙණ්ඩුවක් තියන්නේ නෑ අලියෙකුට.’ ස්ටැන්ලි කියන්නේ අලියා මෙල්ල කිරීමට ඇති හොඳම ආයුධය කරුණාව කියාය.  එහෙත් මද කිපෙන කාලයට අලියා කිසිවෙකු කියන දේ අහන්නේ නැත.

ඒ අතින් අලියා බැලීම යනු මිත්‍රකමක් පවත්වා ගැනීමක්ම නොවේ. එය එකිනෙකා කෙරෙහි බලය පතුරුවාගැනීමට උත්සාහ දැරීමකි. අලියා පවා ඇත්ගොව්වා මත බලය පැතිරවීමට උත්සාහ කරයි. එය අබිබවා ඇත්ගොව්වා තමන්ගේ බලය ස්ථාපිත කරගනී. එයට කරුණාව පමණක් නොව, හිංසාවත් පාවිච්චි කරයි. ලංකාවේ ඇතැම් උදවිය ‘දරුවන් හදන්නට’ වේවැල අතට ගැනීම ගැන කම්පා නොවුණත්, අනෙකුත් ජනවර්ග ‘හදන්නට’ තුවක්කු අතට ගැනීම ගැන කම්පා නොවුණත්, අලියා හදන්නට හෙණ්ඩුව අතට ගැනීම ගැන කම්පා වෙන බව අපි දැක ඇත්තෙමු. එහෙත්, ‘හීලෑ’ අලි ඇති කිරීමේ සංස්කෘතිය පවත්වාගෙන යන්නට ඕනෑ නම් හෙණ්ඩුව සහ හිංසනයත් නතර කළ නොහැකිය.

‘අවුරුද්දකට සැරයක් ඇතින්නියොත් මද කිපෙනවා. නමුත් ඒ අය එච්චරටම කලබල නෑ. ටික දවසකින් ඇරිලා යනවා. පෙරහැර කරන අලි, ඇත්තු මද කිපෙන කාලේ ඉවර වෙනකන් බැඳලා තියෙනවා. ඒ අයට ඇතින්නියෝ ගෙනැත් දුන්නොත් පාලනය කරගන්න බැරි වෙනවා. එක එක සතාට අනුව මද කිපිලා ඉන්න කාලේ වෙනස් වෙනවා. සමහරු මාස හත අට අල්ලලා හිටින වෙලාවල් තියෙනවා. මද කිපෙන්න සතියකට හමාරකට කලින් ගහකට දාගන්න ඕනෑ. ඒ කාලෙට දෙවියන්ට බාර හාර වෙලා, වත් පිළිවෙත් කරන්න ඕනෑ.’

දේව ඇදහිලි හා අලි, ඇතුන් අතර යම් සම්බන්ධතාවක් පෙනෙන්නට තිබේ. ගණ දෙවියන්ට ඇත්තේ මිනිස් ඇඟකි. ඇත් මුහුණකි. සුමන සමන් දෙවියන් වඩින්නේ සුදු ඇතෙකු පිටයැයි විස්වාස කෙරේ. ඒ නිසා ඇත්ගොව්වෝ අලියාට දේවත්වයත් මුසු කරති.

‘අලි ඇත්තු බාර දෙවිවරු කිහිප දෙනෙක් ඉන්නවා. සමන් දෙයියෝ. විෂ්ණු දෙයියෝ, කතරගම දෙයියෝ. ගණ දෙයියෝ. අලින්ට, ඇතුන්ට ලෙඩ දුක් හැදුණහම ඉස්සෙල්ලාම ඒ අයට තමයි බාර වෙන්නේ. අලියාගේ හිසේ අසනීපයක් ආවොත් ගණ දෙයියන්ට බාර වෙන්න ඕනේ. පිටුපස ආසනේ කතරගම දෙයියන්ට. ඉස්සරහ ආසනේ සමන් දෙයියන්ට. මැද විෂ්ණු දෙයියන්ට.  ඊට අමතරව නීලගිරි දෙවියෝ හැම අලියෙක්, ඇතෙක් පිටම ඉන්නවා. අපි අලියා පිටට ඇතා පිටට නගින්නේ ඉස්සෙල්ලාම නීලගිරි දෙවියන්ට වැඳුම් පිදුම් කරලා, එයා බස්සවලා ඉවර වෙලා. නැත්නම් අලියා කුලප්පු වෙනවා.’

අන්තිමේ අලියාත්, ඇත්ගොව්වාත් අතර බැඳීමක් හැදීම නැවැත්විය නොහැක. අලියාත් ඇත්ගොව්වා හඳුනාගනී. අර දැවැන්ත සත්වයාත්, ඒ අසලින් ඇවිදින විට පුංචියට පෙනෙන ඇත්ගොව්වාත් අතර බැඳීමක් හටගනී. අවුරුදු කීයක් ගියත් කලින් බලපු අලියෙක් පෙරහැරකදී හමු වුණොත් තමන් ළඟට පැමිණෙන බව ස්ටැන්ලි කියන්නේ ඒ බැඳීම ගැන සංවේදීවය. ඔහුගේ අත්දැකීම අනුව අලි, ඇතුන්ට ඇඟේ තරමට වඩා වැඩියෙන් ආදරය, කරුණාව අවශ්‍යය. අලියා, ඇතා අවුරුදු සීයකින් වයස ගියත් ඌට තිබෙන්නේ ළමයෙකුගේ හිතකි. ඇත්ගොව්වාට අලියා කෙතරම් දැවැන්ත වුණත්, පුංචි දරුවෙකු වාගේය. තමාගේ සිරුරේ දැවැන්ත බව තමාම නොදන්නා බව මීට කලින් ඔහු ආදරයෙන් කීවේ ඒ නිසාය.

‘අලි 18 ක් විතර මම බලලා තියෙනවා. මම බලපු කිසි අලියෙක් මම බලපු කාලය ඇතුළත, මගේ ඇස් ඉදිරිපිට මැරිලා නෑ. එහෙම වෙන්නත් එපා කියලා දෙයියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා. ඒක දරාගන්න බැරි මහ දුකක්. ලැජ්ජාවක්. කරුමයක්. මම බාර දීලා ආවට පස්සේ අලි කිහිප දෙනෙක් මැරිලා තියෙනවා. ඒ පණිවිඩ දැනගත්තහම පුදුම දුකක් දැනෙනවා. සමහර විට මම දවස් ගාණනක් කන්න, බොන්න බැරුව ඉන්නවා.’

සමුගැනීම දුකක් බව අමුතුවෙන් ලියන්නේ කුමකටද? ඒ දුක ඇත්ගොව්වා හා අලියා අතර ප්‍රේමයටත් පොදුය. ඇත්ගොව්වාගෙන් ඈත්වීම අලියාටත් දුකකි. අලියා ඈත්වීම ඇත්ගොව්වාටත් දුකකි. අලියාට තමන්ගේ කතාව කිව නොහැක. එහෙත් ඇත්ගොව්වන් කියන කතාවට ඇහුම්කන් දෙන විට හැඟෙන්නේ, ඉඳහිට අලි බලන අපට පමණක් නොව ඇත්ගොව්වන්ටද ‘අලි බැලිල්ල’ කවදාවත් එපා වෙන්නේ නැති බවය.■

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ඇඟේ තරමට වඩා ආදරේ ඉල්ලන අලි

0

‘අලි බැලිල්ල කවදාවත් එපා වෙන්නේ නැහැ.’ ඉඳහිට චාරිකාවකදී අලියෙකු බලන අපි එසේ කියන්නෙමු. එහෙත් රස්සාවක් හැටියට අලි බලාගැනීම එපා වෙන වැඩක්දැයි අපි නොදන්නෙමු. අලි බඩක් පුරවන්නට, අලි ඇඟක් නාවන්නට, අලි හිතක් සනසන්නට, අලි සිරුරක් තමන්ට ඕනෑ හැටියට පාලනය කරන්නට, මහමඟ එක්කාගෙන යන්නට ලෙහෙසි නැතැයි අපි අනුමාන කරමු.

අලි කියන්නේ විශාල කියන වචනයට පර්යාය පදයකි. අලි බොරු, අලි සයිස්, අලි වැඩ වැනි වචන නිතර අසන්නට ලැබෙන්නේ ඒ පර්යාය පදය නිසාය. ගොඩ බිම වෙසෙන විශාලම සත්වයා අලියා නිසා ඒ යෙදුම බිහිව ඇත. එහෙත් අලි මිනිස් ගැටුම යැයි කියන්නේ ගැටුම ලොකු නිසා පමණක් නොවේ. අලින් හා මිනිසුන් අතර ගැටුමක් වන නිසාය. අලි වෙඩි කියන්නේ වෙඩිය ලොකු නිසා නොවේ. අලින්ට දමන වෙඩි නිසාය.

මේ කියන්නට යන්නේ අලි ආදරයක් ගැනය. එයට අලි ආදරය යැයි කියන්නේ ආදරය විශාල නිසා පමණක් නොවේ. අලියෙකු හා මිනිසෙකු අතර ආදරයක් වන නිසාය. අපේ කතාවේ ප්‍රධාන චරිත වන්නේ අලින්ට ආදරය කරුණාව දක්වන, අලින් කරුණාව දක්වන අලි බාස්ලාය. අලි බාස් යැයි කියන්නේ එදිනෙදා භාෂාවේ වචනයකි. අපට සාහිත්‍යයෙහි වැඩිපුර හමුවෙන ඇත්ගොව්වා යන යෙදුමත්, අලි බාස්ට කියන තවත් නමකි. අලි බාස් කියනවාට වඩා ඇත් ගොව්වා කියන නමේ පොඩි ගැම්මක් තිබේ. ඒ නිසාම අලි බාස් යන යෙදුමටත් වඩා ඔවුහු ඇත්ගොව්වා කියනවාට කැමැත්තක් දක්වති. ඉතින්, අපි මෙතැන් සිට ඔවුන් වඩා කැමැත්තක් දක්වන නමින් හඳුන්වන්නෙමු.

අපේ එක් ඇත්ගොව්වෙකු වන්නේ ඉනේ උල් පිහියක් ගසාගෙන, කිතුල් බොඩයක් කර තියාගෙන පන්සල් වත්තේ පිටුපස ගමන් කරමින් සිටින සිසිර කුමාරය. සිසිරගේ වයස අවුරුදු 54 කි. ගම මතුගමය. කෝට්ටේ රජමහා විහාරයේ අලි, ඇතුන්ගෙන් එක් ඇතෙකුගේ ආවතේවකාරයා සිසිරය. අලි ඇතුන්ට ඇති ආසාව නිසාම කුඩා කාලයේ පටන් අලි පස්සේ වැටුණු සිසිර අද ඇත්ගොව්වෙකි.

‘මම එයාගේ භාෂාව දන්නවා. එයා මගේ භාෂාව දන්නවා. එයාට බඩගිනි නම් මට කතා කරලා කන්ඩ ඉල්ලනවා. තිබහ නම් වතුර ඉල්ලනවා. ඔය විශාලෙට හිටියට තමන්ගේ තරමවත් දන්නේ නැති සතෙක්. කන් දෙක නිසා උගේ ඇඟ ඌට පේන්නේ නෑ. අපි අලි පංති සුද්ද කරනවා, නාවනවා, කන්න බොන්න දෙනවා. උන්ට ඒ කෙළෙහිගුණේ තියෙනවා. හැබැයි කේන්ති ගියහම අහු වෙච්චි දේ අරන් ගහනවා. ඒ බව දැනගෙන අපි වැඩ කරන්ඩ ඕනෑ.’

අලි, ඇතුන්ට විවිධ රෝගාබාධ වැළඳෙයි. බඬේ අමාරු, කකුල්වල තුවාල ඉන් පුමුඛය. ප්‍රමාණවත් ලෙස බීමට ජලය නොලැබීමෙන් අලියාගේ වකුගඩු නරක්වීම සිදු වෙයි. වකුගඩු නරක් වීමෙන් අලි ඇතුන් මිය ගිය අවස්ථා තිබේ. දිනකට වර්ග සැතපුම් ගණනාවක් ඇවිදිනවායැයි කියන අලියෙකු ඇතෙකු අලි පන්තියේ ගැටගසා මාස ගණන් තබා ගැනීම නිසා දියැඩියාව වැනි රෝග සෑදෙයි. මේ සියල්ල කල් තියා හඳුනා ගන්නේ ඇත්ගොව්වාය. අලියාගේ සියුම් ඉංගිතයන් ගැන පවා ඇත්ගොව්වාට ඇත්තේ සියුම් කියවීමකි. ඒ අතින් ඔහු සත්ව විද්‍යාඥයෙකි.

අලි බැලීම සෙල්ලමක් නොවන නිසාම, අලියා බලන්නට පෙර ‘ශිෂ්‍ය අවධිය’ක් ගත කළ යුතුය. අලියා මතකයක් ඇති බුද්ධිමත් සතෙකු බව ප්‍රකටය. ඒ නිසා අලියා එක්ක මිතුරු වීම ලෙහෙසි නැත. අලියාගේ අවශ්‍යතා මෙන්ම ඔහු තම අවශ්‍යතා ප්‍රකාශ කරන ආකාරය තේරුම් ගැනීමත් වෙනම කලාවකි. ශිෂ්‍ය අවධිය ගත කරන පුද්ගලයා ගෝලයාය. අනෙකා ගුරුන්නාන්සේය.

අපි කලින් කීවා වගේ අලියෙක් ආංබාං කිරීම පහසු නැති නිසාම ඇත්ගොව්වෙකුට ගෝලයෙක් අනිවාර්යයෙන් වුවමනාය. ඇත්ගොව්වා ඇතා හෝ අලියා හසුරවන අතරතුර උගේ අතට, පයට දම්වැල් දමන්නේ ගෝලයාය. ඊටත් වැඩියෙන් ඇත්ගොව්වාට කුමන හෝ කරදරයක් වූ විට ඉන් බේරා ගන්නට, අලියා ආංබාං කරන්නට, රෝහලකට ගෙනියන්නට ඉන්නේ ගෝලයාය. ඒ නිසා ගුරුන්නාන්සේට ගෝලයා සේම ගෝලයාට ගුරුන්නාන්සේත් විස්වාස විය යුතුය. ඇත්ගොව්වාගෙන් පසුව එතැනට පත් වන්නේ ගුරුන්නාන්සේට කීකරු ගෝලයෝය.

ගෝලයා මෙහෙයවන්නේ ගුරුන්නාන්සේය. බොහෝවිට ගුරුන්නාන්සේගේ උපදෙස් හා අණ පරිදි අලියා සමඟ ගනුදෙනු කරන්නේ ගෝලයාය. ඒ නිසා සතා වැඩිපුර මිතුරු වන්නේ ගෝලයා සමඟ විය හැක.

බෙල්ලන්විල රජමහා විහාරයේ ඇත්ගොව්වාගේ ගෝලයා හෙට්ටිආරච්චිගේ පියසේනය. පියසේනට ගුරුන්නාන්සේ කතා කරන්නේ අලි බබා කියාය. අලි බබාගේ සීයා, තාත්තා, බාප්පා සියල්ලෝම ඇත්ගොව්වෝය. කුඩා කාලයේ පටන් අලි බබා බාප්පා සමග රත්නපුරේ ප්‍රභූ පවුලකට අයත් අලි රැළ පස්සේ වැටුණේය.  

“මම පොඩි කාලේ ඉඳන් බලා ගත්ත අලියා වලව්වේ අප්පෝ වෙන කෙනක්ට බාර දුන්නා. මට වෙන අලියෙක් බලන්න කීවා. දවසක් අලි නාවන්න ගියහම මම කලින් බලාපු අලියා දම් වැලේ දිග තියෙනකන් ගඟ මැදට ගිහින් දිය කෙලිනවා. කරණම් ගහනවා. යන්න ලෑස්තිවෙලා අලුත් අලි බාස් අලියාට කතා කළා. අලියා කන්දෙක දිගෑරලා අලි බාස් දිහාට පිඹගෙන ආවා. අලි බාස් පැනලා දිව්වා. පස්සේ අලි බාස් මගේ ළඟට ඇවිත් කීවා, ‘අනේ මල්ලියේ වරදක් වුණා නම් සමාවෙයන්. මට අලියාව ගොඩට අරන් දියන්’ කියලා. ‘උඹට අලියාව බාර දුන්න මිනිස්සුන්ට කියාපන්, මට කියන්න එන්න එපා’ කියලා මම කිව්වා.

පිංසෙන්ඩු වෙනකොට මම හා කියලා අලියට කතා කළා. අලියා ඔළුව උස්සලා මා දිහා බලපු විදිය මට ඇල්ලුවේ නෑ. මම ඇහුවා ‘උඹ මොනවද කරන්නේ මේ. උඹ වෙනදත් දියේ දැම්මහම ඔහොමද කරන්නේ?’ කියලා. ‘වරෙන් ඉස්සරහට’ කිව්වහම ආවා. ‘උඹ දම්වැල කොට කරගනින්’ කියලා අලි බාස්ට කිව්වා. පස්සේ වලිගෙන් අල්ල ගෙන ඇවිත් ගහ කිට්ටුවට ආවහම දම්වැල කොට කරලා ගැට ගැහුවා. ‘හා පුතා දැන් බුදිය ගනින්’ කීවහම බුදිය ගත්තා.” ඒ ඔහුගේ අත්දැකීමකි.

මේ සා විශාල සද්දන්තයෙක් බලාගන්න ඇත්ගොව්වෙකුට ගලක් වගේ හයිය හිතක් තියෙන්න ඕනෑ බව කල්පනා කළ හැක. එහෙත් එය එසේ නොවන බව ඇත්ගොව්වා සමඟ කතාකළ විට වැටහෙයි.  මලක් වගේ  සුමුදු හිතක් ඇති අයෙකුට වුව අලි බලාගත හැකිය.

බෙල්ලන්විල පන්සලේ ඇත්ගොව්වා ස්ටැන්ලි පෙරේරාය. ගම කෝට්ටේය. වයස අවුරුදු 64කි. අවුරුදු 8 දී පාසලෙන් පැන ගිය ස්ටැන්ලි නතර වී තිබෙන්නේ පුත්තලමේය. ඒ අලින්ට තියෙන ළෙංගතුකම නිසාය. අලි පාලනය සේම අලි වෙදකම, අලි මන්තර, වතාවත් ඔහු හොඳින් දන්නේය.

‘අපේ පරම්පරාවේ අලි බලපු කවුරුවත් නෑ. මගේ ගුරුන්නාන්සේ තමයි මැල්ලවගෙදර සේකර මාමා කියන්නේ. දැන් එයා නැති වෙලා. ඒගොල්ලෝ පරම්පරාවෙන්ම අලි බලන අය. එයාගේ සාස්තරේ අඩුවක් නැතුව මට තමයි දුන්නේ.’

අලුතෙන් අලියෙකු බලන්න බාර ගත්තහම දවස් ගණනක් අලියාට ආවතේව කරමින් දෙදෙනා අතර විශ්වාසය ගොඩනගා ගත යුතුය. නැත්නම් අලියාට ඇත්ගොව්වා ගැන සැකය. ඇත්ගොව්වාට අලියා ගැන සැකය. ඒ සැකය දුරු වීමට මාසයක කාලයක්වත් ගතවිය යුතුය. මේ කාලයේ සමහර ඇත්ගොව්වෝ දම්වැල් ගසා, කටු තිරිංග ගසා, අලියා මෙල්ල කර ගැනීම කරති.

අලියා හැසිරවීම සඳහා භාවිත කරන උපකරණ අතර හෙණ්ඩුව හා උල් පිහිය ප්‍රමුඛය. උල් පිහිය අලි නෑවීමේදී පොල් ලෙල්ල නිසි පරිදි කපා සකසා ගන්නටය. නැතිනම් අලියා හෝ ඇතා තමන්ට හසුරවාගත නොහැකිව තම ජීවිතයට තර්ජනයක් වන අවස්ථාවක අවසන් තුරුම්පුව ලෙස භාවිත කිරීම සඳහා ය. එය ද්වන්ද්ව සටනකි. සමහරවිට ඉන් ඉතිරිවන්නේ දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකි. ‘මම නං කවදාවත් හෙණ්ඩුවක් තියන්නේ නෑ අලියෙකුට.’ ස්ටැන්ලි කියන්නේ අලියා මෙල්ල කිරීමට ඇති හොඳම ආයුධය කරුණාව කියාය.  එහෙත් මද කිපෙන කාලයට අලියා කිසිවෙකු කියන දේ අහන්නේ නැත.

ඒ අතින් අලියා බැලීම යනු මිත්‍රකමක් පවත්වා ගැනීමක්ම නොවේ. එය එකිනෙකා කෙරෙහි බලය පතුරුවාගැනීමට උත්සාහ දැරීමකි. අලියා පවා ඇත්ගොව්වා මත බලය පැතිරවීමට උත්සාහ කරයි. එය අබිබවා ඇත්ගොව්වා තමන්ගේ බලය ස්ථාපිත කරගනී. එයට කරුණාව පමණක් නොව, හිංසාවත් පාවිච්චි කරයි. ලංකාවේ ඇතැම් උදවිය ‘දරුවන් හදන්නට’ වේවැල අතට ගැනීම ගැන කම්පා නොවුණත්, අනෙකුත් ජනවර්ග ‘හදන්නට’ තුවක්කු අතට ගැනීම ගැන කම්පා නොවුණත්, අලියා හදන්නට හෙණ්ඩුව අතට ගැනීම ගැන කම්පා වෙන බව අපි දැක ඇත්තෙමු. එහෙත්, ‘හීලෑ’ අලි ඇති කිරීමේ සංස්කෘතිය පවත්වාගෙන යන්නට ඕනෑ නම් හෙණ්ඩුව සහ හිංසනයත් නතර කළ නොහැකිය.

‘අවුරුද්දකට සැරයක් ඇතින්නියොත් මද කිපෙනවා. නමුත් ඒ අය එච්චරටම කලබල නෑ. ටික දවසකින් ඇරිලා යනවා. පෙරහැර කරන අලි, ඇත්තු මද කිපෙන කාලේ ඉවර වෙනකන් බැඳලා තියෙනවා. ඒ අයට ඇතින්නියෝ ගෙනැත් දුන්නොත් පාලනය කරගන්න බැරි වෙනවා. එක එක සතාට අනුව මද කිපිලා ඉන්න කාලේ වෙනස් වෙනවා. සමහරු මාස හත අට අල්ලලා හිටින වෙලාවල් තියෙනවා. මද කිපෙන්න සතියකට හමාරකට කලින් ගහකට දාගන්න ඕනෑ. ඒ කාලෙට දෙවියන්ට බාර හාර වෙලා, වත් පිළිවෙත් කරන්න ඕනෑ.’

දේව ඇදහිලි හා අලි, ඇතුන් අතර යම් සම්බන්ධතාවක් පෙනෙන්නට තිබේ. ගණ දෙවියන්ට ඇත්තේ මිනිස් ඇඟකි. ඇත් මුහුණකි. සුමන සමන් දෙවියන් වඩින්නේ සුදු ඇතෙකු පිටයැයි විස්වාස කෙරේ. ඒ නිසා ඇත්ගොව්වෝ අලියාට දේවත්වයත් මුසු කරති.

‘අලි ඇත්තු බාර දෙවිවරු කිහිප දෙනෙක් ඉන්නවා. සමන් දෙයියෝ. විෂ්ණු දෙයියෝ, කතරගම දෙයියෝ. ගණ දෙයියෝ. අලින්ට, ඇතුන්ට ලෙඩ දුක් හැදුණහම ඉස්සෙල්ලාම ඒ අයට තමයි බාර වෙන්නේ. අලියාගේ හිසේ අසනීපයක් ආවොත් ගණ දෙයියන්ට බාර වෙන්න ඕනේ. පිටුපස ආසනේ කතරගම දෙයියන්ට. ඉස්සරහ ආසනේ සමන් දෙයියන්ට. මැද විෂ්ණු දෙයියන්ට.  ඊට අමතරව නීලගිරි දෙවියෝ හැම අලියෙක්, ඇතෙක් පිටම ඉන්නවා. අපි අලියා පිටට ඇතා පිටට නගින්නේ ඉස්සෙල්ලාම නීලගිරි දෙවියන්ට වැඳුම් පිදුම් කරලා, එයා බස්සවලා ඉවර වෙලා. නැත්නම් අලියා කුලප්පු වෙනවා.’

අන්තිමේ අලියාත්, ඇත්ගොව්වාත් අතර බැඳීමක් හැදීම නැවැත්විය නොහැක. අලියාත් ඇත්ගොව්වා හඳුනාගනී. අර දැවැන්ත සත්වයාත්, ඒ අසලින් ඇවිදින විට පුංචියට පෙනෙන ඇත්ගොව්වාත් අතර බැඳීමක් හටගනී. අවුරුදු කීයක් ගියත් කලින් බලපු අලියෙක් පෙරහැරකදී හමු වුණොත් තමන් ළඟට පැමිණෙන බව ස්ටැන්ලි කියන්නේ ඒ බැඳීම ගැන සංවේදීවය. ඔහුගේ අත්දැකීම අනුව අලි, ඇතුන්ට ඇඟේ තරමට වඩා වැඩියෙන් ආදරය, කරුණාව අවශ්‍යය. අලියා, ඇතා අවුරුදු සීයකින් වයස ගියත් ඌට තිබෙන්නේ ළමයෙකුගේ හිතකි. ඇත්ගොව්වාට අලියා කෙතරම් දැවැන්ත වුණත්, පුංචි දරුවෙකු වාගේය. තමාගේ සිරුරේ දැවැන්ත බව තමාම නොදන්නා බව මීට කලින් ඔහු ආදරයෙන් කීවේ ඒ නිසාය.

‘අලි 18 ක් විතර මම බලලා තියෙනවා. මම බලපු කිසි අලියෙක් මම බලපු කාලය ඇතුළත, මගේ ඇස් ඉදිරිපිට මැරිලා නෑ. එහෙම වෙන්නත් එපා කියලා දෙයියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා. ඒක දරාගන්න බැරි මහ දුකක්. ලැජ්ජාවක්. කරුමයක්. මම බාර දීලා ආවට පස්සේ අලි කිහිප දෙනෙක් මැරිලා තියෙනවා. ඒ පණිවිඩ දැනගත්තහම පුදුම දුකක් දැනෙනවා. සමහර විට මම දවස් ගාණනක් කන්න, බොන්න බැරුව ඉන්නවා.’

සමුගැනීම දුකක් බව අමුතුවෙන් ලියන්නේ කුමකටද? ඒ දුක ඇත්ගොව්වා හා අලියා අතර ප්‍රේමයටත් පොදුය. ඇත්ගොව්වාගෙන් ඈත්වීම අලියාටත් දුකකි. අලියා ඈත්වීම ඇත්ගොව්වාටත් දුකකි. අලියාට තමන්ගේ කතාව කිව නොහැක. එහෙත් ඇත්ගොව්වන් කියන කතාවට ඇහුම්කන් දෙන විට හැඟෙන්නේ, ඉඳහිට අලි බලන අපට පමණක් නොව ඇත්ගොව්වන්ටද ‘අලි බැලිල්ල’ කවදාවත් එපා වෙන්නේ නැති බවය.■

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

කාබනික එළවළු සැපයුමට වඩා ඉල්ලුම වැඩියි

0

ඌව වෙල්ලස්ස කාන්තා සංවිධානයේ සභාපතිනි

කේ.පී. සෝමලතා

 

ඔබේ සංවිධානය කටයුතු කරමින් සිටින්නේ ඌව පළාතේ කුමන ක්ෂේත්‍රවලද?

අපේ පළාතේ කාන්තාවන්ගේ සමාජ සංවර්ධනය හා ආර්ථික අයිතිවාසිකම් කියන කාරණා දෙක පදනම්ව අපි වැඩ කරමින් සිටිනවා. කාන්තාවන්ගේ සමාජ සංවර්ධනය යටතේ කාන්තාවන් ඒකරාශි කරලා ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳව දැනුම්වත් කිරීම් කළා. කාන්තාවක් නිසාම සමාජයේදී ඔවුන්ට මුහුණ දෙන්න සිදු වෙන ගැටලු, කාන්තාව හා නීතිය, වෘත්තීය අයිතිවාසිකම් වගේ විෂයන් පිළිබඳව අපි ඔවුන් දැනුවත් කළා. ආර්ථික අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධයෙන් ව්‍යවසායකත්ව පුහුණු දුන්නා. ඉතිරි කිරීම් වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කළා. සුළු පරිමාණ කර්මාන්ත පිළිබඳ දැනුම ලබා දුන්නා. ඒ අනුව අපි කාන්තාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් පැත්තෙන් සමාජීයව ඔවුන් බලගන්වන්න කටුයුතු කරලා තිබෙනවා. අනෙක් පැත්තෙන් ආර්ථික අතින් ඔවුන් බලගන්වන්න වැඩ කටයුතු කරලා තිබෙනවා. සංවිධානය ආරම්භයේ සිට වසර තිහක පමණ කාලයක් තිස්සේ අපි අපේ ප්‍රජාව සමඟ වැඩ කරමින් සිටිනවා.

 

අවුරුදු තිහකට කලින් තිබුණු සමාජයට වඩා අද සමාජය සංකීර්ණ වී තිබෙනවා නේද?

අපි ආරම්භ කළ කාලයට වඩා අද මිනිස්සුන්ගේ වුවමනා එපාකම් වෙනස් වෙලා තිබෙනවා. බලාපොරොත්තු වැඩි වෙලා තිබෙනවා. බලාපොරොත්තු වැඩි වූ නිසාම ආර්ථික අතින් ඒ අය යම් යම් ගැටලුවලට මුහුණ දීලා තියෙනවා, මුහුණ දෙමින් ඉන්නවා. ඒ බොහෝ ගැටලු මේ සමාජ ක්‍රමය විසින් ගොඩනගපු ගැටලු. නිදසුනක් ලෙස මුල් කාලේ ළමයි අමතර පංති යැව්වේ නෑ. දැන් කුඩා දරුවා පවා අමතර පංති කිහිපයකට යවන්න ඔවුන් පුරුදු වෙලා. අනෙක් පැත්තෙන් ලීසිං කරලා වාහන ගන්න පෙළඹිලා තිබෙනවා. පරණ ගෙවල් කඩලා අලුත් මෝස්තරවලට හදනවා. ගෙවල්වලට නවීන උපකරණ ගන්නවා වගේ දේවල් වැඩිවෙලා තියෙනවා.

ප්‍රතිලාභීන් තනි තනිව ඉදිරියට ගේනවාට වැඩිය, කණ්ඩායම් ලෙස ඉදිරියට ගන්නයි අපි කටයුතු කරන්නේ. වගා කටයුතු, කර්මාන්ත වගේ දෙවල් පරිසරයට හිතකර අන්දමින් කරන්නේ කොහොමද කියන සාකච්ඡාව අපි ඔවුන් සමග නිරන්තරයෙන් කරමින් සිටිනවා. විශේෂයෙන් බෝග වගාවේදී අමතර යෙදවුම්වලින් පරිසරයට, සමාජයට ඇති විය හැකි අහිතකර ප්‍රතිඵල පිළිබඳව අපි ඔවුන්ව දැනුවත් කර තිබෙනවා. හුදු මුදල් ඉපැයීමකට වඩා තිරසර ජිවිතයක ඇති වැදගත්කම පිළිබඳව පැහැදිලි කළා. වෙළෙඳපොළ ක්‍රමයට වැටිලා යන වේගවත් ගමන පරිසරයට, සමාජයට හානියක් නම් ඒ තැන්වලදි අපි මැදිහත්කරුවන් ලෙස කටයුතු කරනවා.

 

ඔවුන්ගේ ජීවන තත්ත්වයන් ඉහළට ගේන්න මොන වගේ වැඩකටයුතුද කරලා තියෙන්නේ? ඒවායේ සාර්ථකත්වය කොහොමද?

අවුරුදු තිහකට පමණ පෙර සිට අපි සුළු පරිමාණ කාබනික වගාවන් ප්‍රවර්ධනය කළා. අද වෙනකොට සුළු පරිමාණයෙන් එහාට ගිහිල්ලා තරමක් පුළුල්ව ගොවිතැන් කටයුතු කරන්න මිනිස්සු පෙළඹිලා තියෙනවා. දැන් එය ආදායම් ලැබිය හැකි කර්මාන්තයක් මට්ටමට දියුණු වී තිබෙනවා. දරුවන්ට හොඳ ආහාර ලැබෙනවා කියන අදහසින්, සතුටකින් තමයි ඔවුන් මුල් කාලේ කාබනික ගොවිතැන කළේ. ඒ කාලෙ මිනිස්සු මේ වැඩවලින් ලොකු ආදායමක් බලාපොරොත්තු වුණේ නෑ. අද අපේ ගොවියෝ ආර්ථික වශයෙන් වගේම කාබනික ගොවිතැන පැත්තෙනුත් දියුණු වෙලා තිබෙනවා. මේ අය මහා පරිමාණ වාණිජ බෝග වගාකරුවෝ නොවෙයි.   

අපි වස විස නැතුව ගොවිතැන් කරනවා කියලා සහතිකයක් ඒ කාලේ අපිට තිබුණේ නෑ. දැන් වගාවන් පරීක්ෂණයකට භාජනය කරලා, එවැනි සහතිකයක් ලබාගැනීමේ හැකියාවක් ඇති වෙලා තියෙනවා. අක්කර කාල, අක්කර භාගේ වගේ ප්‍රමාණයක් වස විස නැතිව ගොවිතැන් කරලා සහතික මට්ටමකට එන්න අපේ අයට හැකි වෙලා තියෙනවා. පර්යේෂණ ආයතනවලින් පස පරීක්ෂා කරලා වසරක් පාසා සහතික කිරීමක් සිදු කරනවා.

 

ගොවියෝ මහන්සි වෙලා කාබනික ලෙස බෝග වගා කළත් වෙළෙන්දන් කාබනික බෝගත් රසායනික පොහොර පාවිච්චි කළ බෝග මිලට සමාන මිලකට රැගෙන යන බවට චෝදනාවක් තිබුණා..

දැන් එහෙම නෑ. කාබනික ලෙස වගා කළ එළවළු, පලතුරු කියන සහතිකයත් එක්ක අපට හොඳ වෙළෙඳපොළක් හැදිලා තියෙනවා. ඒකට වෙනම ඉල්ලුමක් තියෙනවා. ගැනුම්කරුවෝ ලෙස ආයතන කිහිපයක්ම අපේ ගොවියෝ සමග සම්බන්ධ වී තිබෙනවා. අපෙන් අස්වැන්න මිලට ගන්න ආයතන අපේ ඉඩම්වලට ඇවිල්ලා බලලා අපේ කෘෂි නිෂ්පාදන කාබනිකද? නැද්ද? කියලා තහවුරු කර ගන්නවා. දැන් වෙලා තියෙන්නේ අපට තියෙන ඉල්ලුමේ හැටියට සපයා ගන්න බැරි වීමයි.

සාමාන්‍ය මිලට වැඩියෙන් මිලක් අපට ලැබෙනවා. සමහර බෝග එක කාලේකට විතරයි හැදෙන්නේ. එහෙම හැදෙන දෙහි, රටකජු වගේ දේවල්වල අස්වනු නෙලන කාලෙට මිල අඩු වෙනවා. අනෙක් කාලෙට මිල වැඩි වෙනවා. ඒ නිසා අපි අපේ නිෂ්පාදන ලබාගන්න ආයතන එක්ක ගිවිසුමකට එළඹුණා. වෙළෙඳපොළේ මිල අඩු වුණත්, වැඩි වුණත් ස්ථාවර මිලකට අපේ නිෂ්පාදන මිලදී ගන්න කියලා. නිදසුනක් ලෙස මිල ඉහළ කාලයටත් මිල පහළ කාලයටත් අපේ ගස්ලබු මැද වටිනාකමකට තමයි ඔවුන් මිලදී ගන්නේ. ඒ නිසා වෙළෙඳපොළේ මිල අඩු කාලයටත් ගොවියන්ට සාධාරණ මිලක් ලැබෙනවා. ඒ ගිවිසුම්ගත ක්‍රමය ගොවියාගේ පැත්තෙන් ඉතාම වැදගත්. අපි මේ කරන හැම දේම කරන්නේ ගොවියාගේ ආර්ථික රැකවරණය පිණිසයි.■

ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ගෝලීය ආර්ථිකයෙන් වෙන්වෙන්න – මහාචාර්ය සුමනසිරි ලියනගේ

මේ ආණ්ඩුව ජනතාවාදී ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් ගැන කියනවා, ඒ මාවත ගැන අදහස මොකක්ද?

පශ්චාත් කොවිඞ් අවධියේදී තියෙන ආර්ථිකයේ පරස්පරතා අනුව තමයි ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් සකස් කරගන්න ඕනෑ. ඒකෙන් පස්සේ ඇතිවෙන අඩුපාඩු එක්ක තමයි හැම රටක්ම පාහේ ආර්ථිකය සකසාගන්නේ. කොවිඞ්-19 පැනනැඟෙන්නේ සැපයුමේ කම්පනයක් හැටියට. ඒක මතු වෙන්නේ ලෝක භාණ්ඩ දාමයේ ඇතිවුණ කැඩීමත් එක්ක. උදාහරණයක් විදියට අපේ ඇඟලුම් කර්මාන්තයට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය ආදිය හොයාගන්න බැරිවුණා. ඒක තමයි එතැනින් එහාට ඉල්ලුම් කම්පනයක් දක්වා යන්නේ. එතැනින් පස්සේ මූල්‍ය කම්පනයක් දක්වා තවම ඒක ගිහිල්ලා නැහැ. එහෙත් ආණ්ඩුවේ නායකයන් නිසිපරිදි හඳුනාගත්තේ නෑ. කොවිඞ් එක්ක ආණ්ඩුවේ ආර්ථික විශේෂඥයන් විසඳුම් සොයාගන්න මහන්සි ගත්තේ ඉල්ලුම් හිඟයක් තියෙන බවට. පශ්චාත් කොවිඞ් ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය සැකසීමේදී මූලික ප්‍රශ්නාර්ථයක් අවබෝධ කරගැනීම පැත්තෙන් තියෙනවා. මේක කාලය එක්ක ඕනෑ කෙනෙක්ට විසඳාගන්න පුළුවන් දෙයක්. ප්‍රශ්නය දකිනකොට ඒක විසඳාගනීවි.

 

විසඳන්න පුළුවන් ක්‍රමය මොකක්ද?

තවදුරටත් අපේ ආර්ථිකය නිර්යාත (අපනයන) මත රඳා පවත්වාගෙන යෑම ගැන හිතන්න අමාරුයි. 1977 ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියේ මූලික අරමුණ නිර්යාත කරලා රට පවත්වාගෙන යා යුතුයි. දෙවනුව අපි සංචාරක කර්මාන්තය පදනම් කරගෙන රට හදන්න හිතනවා. තුන්වැනුව හිතන්නේ පිටරටවලට ශ්‍රමය යවලා රට යැවීමේ ප්‍රතිපත්තිය. ඒක තමයි පහුගිය අවුරුදු 43දී ලංකාවේ ආර්ථිකය ක්‍රියාත්මක වුණේ. විවිධ ආණ්ඩුවල යම් වෙනස්කම් තිබුණාට, සාමාන්‍යයක් වශයෙන් ඒක මත පදනම් වෙලා ආර්ථිකය ගොඩනඟන්න ඕනෑ බව තමයි හිතුවේ. සරලව කීවොත් ලෝක ආර්ථිකය සමඟ බැඳීමෙන් තමයි රට ගොඩනඟන්න ඕනෑ. මේක විවෘත ආර්ථිකයක්ද, ආවෘත ආර්ථිකයක්ද කියන අදහස නෙවෙයි ඒ. ඒක ආර්ථිකය දෙස බැලීමේ ප්‍රවේශයක්. මේ යන ගෝලීය ආර්ථිකය සමඟ බැදීමෙන් විතරක් ආර්ථිකය ගෙනයන්න ඕනෑ බවට ඇති අදහස තමයි තිබුණේ. එහෙත් කොවිඞ්-19 වසංගතය නිසා මේ ආර්ථික සැලසුමට පහර වැදුණා. කොවිඞ්-19 රෝගීන් සංඛ්‍යාව අඩු වුණාට ලංකාවේ ආර්ථිකයට ඉතාම බරපතළ ලෙස වෛරසය පැතිරුණා. මා හිතන විදියට ආර්ථිකය එවැනි තත්වයකට පත්වීමේ හොඳකුත් තියෙනවා.

 

එහෙම කීවේ ඇයි?

ඒක නිසා ආර්ථිකය සම්බන්ධයෙන් අපි පොළොවට බර වෙලා. අපට ආර්ථිකය අනිවාර්යයෙන් හසුරුවන්න වෙනවා නිර්යාත, සංචාරක කර්මාන්තය හා විදේශ ශ්‍රමිකයන් මත යැපෙන්නේ නැතිව. තව අවුරුදු තුනක්වත් යනතුරු ඒ ක්ෂේත්‍ර ප්‍රතිස්ථාපනය වෙන්නේ නැහැ. ඒ අනුව මුලින්ම ආණ්ඩුව ප්‍රශ්නය අවබෝධ කරගත්තාද, නැද්ද යන ප්‍රශ්නයට පිළිතුර මොකක් වුණත් දැන් මේ තත්වයට මුහුණදෙන්න වෙනවා. ඒ නිසා තමයි මට පේන විදියට කැමැත්තෙන් නොවුණත් ආනයන සීමා කරන්න ආර්ථික විශේෂඥයන් කටයුතු කරන්නේ. මේකට විරුද්ධ අදහස් පවා මතුවෙනවා. දැන් කහ ගෙන්වන්න ඕනෑ බව කියනවා. බිත්තර නිෂ්පාදකයන් කියනවා බඩඉරිඟු පිටරටින් ගෙන්වන්න ඕනෑ බව. එහෙම වුණොත් අර වැඬේ ඉවරවෙනවා. ඒ ප්‍රවේශයට ගියොත් වැඬේ සහමුලින් නැතිවෙනවා. න්‍යායාත්මකව කුමන තලයේ හිටියත් අපි ජාතික ආර්ථිකයේ ගතිකයන් මත ක්‍රියාත්මක වෙන තැනකට මාරු වෙන්න ඕනෑ.

 

එහෙත් මේ ආණ්ඩුවට සමීපව කටයුතු කරන ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන්ගේ වුවමනාත් ආර්ථික සැලසුම් තීන්දු කරන්න බලපානවා නේද?

එතැන තමයි ප්‍රශ්නය වෙන්නේ. මේ ආර්ථික ක්‍රියාවලියේදී ජාතික ධනේෂ්වර ව්‍යාපාරිකයන් එක්ක හැප්පෙන්න පුළුවන්. ඒත් ඒ අය එක්ක එකතුවෙලා මේක ක්‍රියාවට දාන්නත් පුළුවන්. මම පුද්ගලිකව දරන මතය කුමක් වුණත්, ධනේෂ්වර ව්‍යාපාරිකයන්ගේ සහයෝගය නැතිව යන්න ඕනෑ බව මා කියන්නේ නැහැ. අනෙක ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය නැවීම තීන්දු වෙන්නේ, මහින්ද රාජපක්ෂට ලංකාවේ ධනේෂ්වර පන්තියේ අලුත් තීරුවක් තමන්ගේ පන්ති පදනම කරගන්න සමත් වීම මත.

 

ඒකෙන් අදහස් කළේ මොකක්ද?

මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා වටේට එකතුවෙලා ඉන්නවා තමන්ගේම ධනේෂ්වර පන්තියක්. ඒක ඔහුගේ මීට පෙර ආණ්ඩුව කාලයේ ඉඳන් හැදුණ පන්තියක්. ඉස්සර ඉඳන් තිබුණ සිලෝන් චෙම්බර් ඔෆ් කොමස් හෙවත් ලංකා වාණිජ මණ්ඩලය වෙනුවට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට සමීප වෙන්නේ නැෂනල් චෙම්බර් ඔෆ් කොමස් හෙවත් ජාතික වාණිජ මණ්ඩලයේ ඉන්න ව්‍යාපාරික පන්තිය. ලංකාවේ තිබුණ හිරිකිතයක් තියෙන ධනපති පන්තියක් විදියට සිලෝන් චෙම්බර් ඔෆ් කොමස් එකේ හිටපු පිරිස හඳුන්වන්න පුළුවන්. එහෙත් ඒ අයට පවා දැන් හිතෙනවා ඇති රනිල් වික්‍රමසිංහට වඩා මහින්ද රාජපක්ෂ එක්ක ගියොත් හොඳයි කියලා. ඒ නිසා ලංකාවේ ධනේෂ්වර පන්තියේ ලොකුම පක්ෂය බවට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ප්‍රමුඛ පොදුජන පෙරමුණ පත්වෙලා තියෙනවා. ඉතින්, ඒ හැඩතලය කඩන්න අමාරුයි. ඒ හැඩතලය ඇතුළේ තමයි ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක කරන්න වෙන්නේ. ඒ නිසා මේ සියළු කර්මාන්ත බොහෝදුරට පුද්ගලික ව්‍යාපාර විදියට ගෙනයන්න ආණ්ඩුව බලනවා. පොදු සේවා වෙනුවට ආණ්ඩුවට හිතවත් ධනපති කණ්ඩායම් එක්ක තමයි ඒවා ගෙනියන්නේ. ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් හදනවානම්, ඒකෙන් ගැලවෙන්න බැහැ. අපි කල්පනා කරන්න ඕනෑ ජාතික ආර්ථිකය විශාල කරන්න නෙවෙයි. පහළ මට්ටමේ සමතුලිතතාවක් පවත්වාගන්න.

 

සමතුලිතතාවක් පවත්වාගෙන යෑම කියලා අදහස් කළේ මොකක්ද?

ලංකාවේ ජාතික ආදායම ඩොලර් බිලියන අසූඅටක් පමණ. යහපාලන කාලයේ මේක ටිකක් අඩ   ු වුණා. ඒක වෙනම කතාන්දරයක්. කොහොම වුණත් මේ ආණ්ඩුවත්, කලින් තිබුණ රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවත් හිතුවේ මේක 2022 විතර වෙනකොට ඩොලර් බිලියන 100 ඉක්මවන ආර්ථිකයකට ගෙනියන්න. 2025 වෙනකොට ඩොලර් බිලියන 120 දක්වා යන්න හිතුවා. එහෙත්, මා කියන්නේ දැන් තියෙන ජාතික ආදායමටත් වඩා අඩුවෙන්, ඩොලර් බිලියන 60ක විතර ජාතික ආදායමකින් ලංකාවේ වඩා හොඳ ආර්ථිකයක් පවත්වාගෙන යන්න පුළුවන්.

 

ඒ කියන්නේ නිෂ්පාදනය වැඩි නොකර, ආර්ථිකය යහපත් කරන්න පුළුවන් බවද?

ඔව්, ජනතාවට වඩා හොඳ ජීවන තත්වයක් ඩොලර් බිලියන 60කින් විතර දෙන්න පුළුවන්. මම කියන්නේ නැහැ අසූ ගණන්වල ඉඳලා ඩොලර් බිලියන විස්සකින් විතර ආදායම අඩු කරගන්න කියලා නෙවෙයි. තියෙන මට්ටමේ තියාගන්න පුළුවන් නම් හොඳයි. එහෙත් ඊට වඩා ජාතික නිෂ්පාදනය පහළට වැටුණත් අපි වඩා මානුෂිකවාදී සහ යථාර්තවාදී ආර්ථික සැලැස්මක් එක්ක ජාතික ආර්ථිකය බැන්දෝතින් රටක් හැටියට අපට ඉදිරියට යන්න පුළුවන්. එසේ කිරීමේදී යම්කිසි දුරකට ගෝලීය ආර්ථිකයෙන් වෙන්වෙන්න වේවි.

 

එතකොට ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා එපාද?

සමීර් අමීන් කියන ආර්ථික විශේෂඥයා කීවා අපි වගේ කුඩා ආර්ථිකයක් තියෙන රටවල් ජාත්‍යන්තර ආර්ථිකයෙන් සම්බන්ධය කඩාගන්න ඕනෑ බව. ඒ අදහස තාම වලංගුයි. ජාත්‍යන්තර ආර්ථිකය එක්ක සම්බන්ධ වෙලා ඒක කරන්න අමාරුයි. එතකොට සමහරු විමසනවා කොරියාව වගේ රටවල් ජාත්‍යන්තර ආර්ථිකය එක්ක සම්බන්ධ වෙලා සාර්ථක නොවුණාද කියලා.

ඒකත් එක ක්‍රමයක්. මා කියන්නේ නැහැ ගෝලීය ආර්ථිකය එක්ක සම්බන්ධ වෙලා ‘සංවර්ධනය කරා’ යන්න බැරි බව. ඒක කරන්න පුළුවන්. ඒත් ඒක කරන්න වෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවිරෝධී, අධිකාරීවාදී, පරිසර විරෝධී, මානුෂික නොවන ක්‍රියාමාර්ගයක් අනුගමනය කරමින්. ඒ නිසා මා හිතන විදියට අඩු මට්ටමේ සමතුලිතතාවයකට යෑම වඩා වැදගත් බව මා හිතනවා.

 

ආනයන සීමා කිරීමෙන්, රටේ අවශ්‍යතාවලට භාණ්ඩ ප්‍රමාණවත් නොවී මිනිසුන් පීඩාවට පත්වේවිද?

ආනයන සීමා කිරීමෙන් යම් ප්‍රශ්න මතුවෙනවා. සමහර වෙලාවට නිෂ්පාදනය සඳහා ලංකාවේ හදන්න බැරි අමුද්‍රව්‍ය අඩු වෙනවා. ඒ නිසා තමයි මා මුලින් කීවේ, මේක විවෘත ආර්ථිකයක්ද, ආවෘත ආර්ථිකයක්ද කියන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සෙවීමක් නෙවෙයි. ආර්ථිකයේ ප්‍රවේශය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක්. ආර්ථිකය සම්පූර්ණයෙන්ම ආවෘත කරන්න කියලා යෝජනා කරන්නේ නැහැ. ඇතැම් ද්‍රව්‍ය අනිවාර්යයෙන් ආනයනය කරන්න වෙයි. අපි කතා කරන්නේ සීමා කිරීමක් ගැනනේ. ගෙන්වන්නේ නැතිව බැරි දේවල් ගෙන්වන්න මුදල් ප්‍රමාණවත් නොවෙන්නේත් නැහැ. ඒත් අත්‍යාවශ්‍ය බව කියලා හැම භාණ්ඩයක්ම ගේන්න ඕනෑත් නැහැ. හාල් ආනයනය සීමා කරලා, හාල් මිල ටිකක් ඉහළ ගියාට වැරැද්දක් නෑ. බඩඉරිඟු ආනයනය සීමා කිරීමෙන් බිත්තර මිල ඉහළ ගියොත් ප්‍රශ්නයක් නෑ.

 

සමතුලිත කිරීම කියන එකේ අදහස පහළ ආදායම් ලබන අයට නොමිලයේ හෝ අඩු මිලට අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය, ප්‍රවාහනය, ආහාර ආදී සම්පත්වලට ප්‍රවේශවීමට ඇති අවස්ථා වැඩි කිරීමද?

මූලික තර්කය මේකයි, ලංකාවේ අඩු ආදායම් ලබන සීයට 40කට වඩා හොඳ ජීවන තත්වයක් ඇති කරන්න පුළුවන් ඩොලර් බිලියන 88ට වඩා අඩු ආදායමකින් වුණත්. එසේ කිරීම ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට වඩා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීයි. සමාජයේ පහළ තීරුවට ජීවන තත්වයක් ලබාදෙන්න ඕනෑ. තවදුරටත් රටක සංවර්ධනය මනින මිම්මක් විදියට ජාතික ආදායම ආර්ථිකය පාවිච්චි නොකළ යුතු බවට තර්කයක් තියෙනවා. ඒ වෙනුවට ප්‍රධාන ප්‍රශ්න තුනක් වටා ආර්ථිකය ගොඩනඟන්න ඕනෑ බව කියනවා.

රටේ සංවර්ධනය මනින්නට ගත හැකි එක් මිම්මක් තමයි අසමතාව. ලංකාවේ ආදායම හා ධනය අතින් අසමතාව දිගින් දිගටම වැඩිවෙලා තියෙනවා. ඒක අපි සැලකිල්ලට ගන්න ඕනෑ. ඒක අඩු කරන හැටි හිතන්න ඕනෑ.

දෙවැනි මිම්ම තමයි පරිසර පද්ධතියේ ආරක්ෂාව. අපේ රටේ තියෙන ජලය, වාතය, දේශගුණය, වනාන්තර ආදී කාරණා. කාල් මාක්ස් පවා කියලා තියෙනවානේ, රටේ තියෙන සම්පත් අනාගතයට බාරදෙනවාද කියන එකයි සංවර්ධනය කියලා. අද අපි හුස්ම ගන්නා වාතය, අපි පාවිච්චි කරන ජලය අදට වඩා හෙට ප්‍රමාණාත්මකව හා ගුණාත්මකව තියෙනවාද කියලයි බලන්න ඕනෑ. ඒක මනින්නේ අපේ රටේ අලි අඩුවෙලාද වැඩිවෙලාද වගේ කාරණා මත. ජල මට්ටම, අපේ රටේ පැලෑටි වර්ගවල සංකීර්ණත්වය වගේ කාරණා මත.

රටක සංවර්ධනය මනින තුන්වැනි කාරණාව තමයි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ගුණාත්මකභාවය. මීට පෙර ජනතාව බලය අභ්‍යාස කළාට වඩා අද අභ්‍යාස කරන බලය අඩුද වගේ කාරණා මත.■

ශ්‍රීලනිපය ඉවසීමෙන් – ■ දේශපාලන වාර්තාකරු

0

ගොඩක් අය කළකිරිලා

කැබිනට් මණ්ඩලය පත්කිරීම ආණ්ඩුව ආරම්භයේදී නායකයන්ගේ ස්වභාවය පෙන්වූ අවස්ථාවක් බව පැහැදිලි කාරණයකි. ආණ්ඩුව අභ්‍යන්තරයේ ඇති විවිධාකාර බෙදීම් මෙන්ම, ආණ්ඩුවේ නායකයන් ඇතැම් දේශපාලන නායකයන්ට සලකන ආකාරයත් ඇමතිකම් ලබාදුන් අවස්ථාවේදී පැහැදිලි විය. පොදුජන පෙරමුණෙන් පිට සිටින පුද්ගලයන්ට සලකා ඇති ආකාරය කෙසේ වෙතත් පොදුජන පෙරමුණේ ඇතැම් සාමාජිකයන්ට සලකා ඇති ආකාරය පවා දෑස් ලොකුකරන අන්දමේ ඒවාය.

තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකම ගැන හෝ, ඇමතිකමක් නොලැබීම ගැන හෝ නොසතුටින් ඉන්නේ එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් නොවේ. හතරපස්දෙනෙක් නොවේ. විසිපහක හෝ තිහක පිරිසක් නොසතුටින් සිටින බව ආණ්ඩුවේ නායකයෙකු කීය. විශේෂයෙන්ම ආණ්ඩුව පත් කිරීමට මාධ්‍ය සාකච්ඡාවලට සහභාගී වෙමින්, උද්ඝෝෂණ සහ රැස්වීම් සංවිධානය කරමින්, ඒවාට සෙනඟ අදිමින් වෙහෙස වූ පිරිසක් ඉන්නේ නොසතුටින්ය. ඇතැම් අය රාජපක්ෂවරුන් තමාට සලකන තරම දැනගත්තේ තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකමත් සමඟය. ඇමතිකම් නොලැබුණු එස්.බී. දිසානායක, චන්දිම වීරක්කොඩි ආදී නායකයන් සිටී. ප්‍රබල ඇමතිකමක් නැති තවත් පිරිසක් සිටී. ඒ ගැන මෙහි වැඩි විස්තර ඕනෑ නැත.

කෙසේවෙතත් පසුගිය සතියේ කිහිපදෙනෙක්ම තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකම් ගැන නොසතුට ප්‍රකාශ කර තිබුණි.

‘මට ලැබුණු අමාත්‍ය ධුරය පිළිබඳ ගැටලු නැතුව නොවෙයි. ඒත් ඒ ගැන කතා නොකර සිටිමු. කැබිනට් ඇමතිවරුන් එක්ක සන්ඩු සරුවල් වෙන්න වෙයි. එතකොට වැඩකරන්න බැරිවෙනවා. කලකිරීමක් තියෙනවා. සහෝදර ඇමතිවරු මට කිව්වා අයියා උඹ කලබල වෙන්න එපා, අපි උදව් කරන්නම් වැඩකරගෙන යමු කියලා.

සෑම ජයග්‍රහණවක් එක්කම පරාජයක් තියෙනවා. ඒ නිසා ඉවසීමෙන්, පරිස්සමින්, කල්පනාවෙන් කටයුතු කරමු. එදා සද්දන්ත එක්සත් ජාතික පක්ෂයට වෙච්ච දේ හෙට පොහොට්ටුවට වෙන්න බැරි නැහැ.

වනජීවීන් ආරක්ෂා කරන්නත් ඕන මිනිස්සු ආරක්ෂා කරන්නත් ඕනෑ. ජනාධිපතිතුමා අලි මිනිස් ගැටලුවට කාර්ය සාධන බළකායකුත් පිහිටෙව්වා. විසඳුම් නොදුන්නොත් රට ඉදිරියට යන්නේ නැහැ. කියා හොයාගෙන එහෙම හෙට අනිද්දට එන්න එපා.’

කළකිරීම ප්‍රසිද්ධියේ කී තවත් කෙනෙකු වූයේ රොෂාන් රණසිංහය. ඉඩම් කළමණාකරණ කටයුතු රාජ්‍ය ව්‍යාපාර ඉඩම් හා දේපළ සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරයේ වැඩ බාරගනිමින් ඔහු කියා තිබුණේ ‘මේ ඇමතිකමට මං පොඞ්ඩක්වත් කැමති නෑ’ කියාය.

 

දයාසිරිගේ බලාපොරොත්තු

පුංචි රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරයක් පමණක් ලබාදී පැත්තකට කරනු ලැබුවද, ශ්‍රීලනිප මහලේකම් දයාසිරි ජයසේකරගේ බලාපොරොත්තු පුංචි නැත. රබර් බෝලයක් දිය යට කර තිබෙන මෙන් තමන් යට කර තැබිය නොහැකි බව දයාසිරි ජයසේකර මහතාගේ අදහසය. ඔහුට අවශ්‍ය තවත් එක් දේශපාලනඥයෙකු වී ඇමතිවරයෙකු ලෙස මරණයට පත්වීමට නොවේ. තීරණාත්මක නායකත්වයක් කරා ගමන් කිරීමටය. හැකිනම් රටේ නායකත්වයට පත් වීමටය.

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ යනු මහින්ද රාජපක්ෂ, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හා බැසිල් රාජපක්ෂ යන කුළුණු තුන මත පවතින පක්ෂයක් බව ඔහු දනී. මේ නායකයන් තිදෙනාගෙන් මුල් දෙදෙනා වියපත් නායකයන් වන අතර ඔවුන්ට නුදුරු දිනෙක දේශපාලන වේදිකාවෙන් බැසයන්නට සිදුවනු ඇත. එවිට හැදෙන දේශපාලන හිස්තැන පුරවන්නට තමාද සුදුස්සෙකු බව දයාසිරි ජයසේකර කල්පනා කරයි. එතෙක් තම අනන්‍යතාව ආරක්ෂා කරගනිමින් ස්වාධීන දේශපාලනයක නිරත වෙන්නට ඔහුට ඕනෑය. එහෙයියෙකු වෙන්නට ඔහු කැමති නැත.

එයට සුදුසුකම්, අත්දැකීම්, කථිකත්වය ඔහුට ඇත. එහෙත් ඒ සඳහා ධෛර්යය ඔහුට තිබෙනවාද නැද්ද යන්න කාලය තීන්දු කරනු ඇත. ඔහු සිය රාජ්‍ය ඇමතිධුරය බාරගනිද්දී කළකිරීම ප්‍රකාශයට පත් කරන්නට දෙවරක් නොසිතුවේය.

‘ජාතික ලැයිස්තුවට අපි නම් හතරක් දුන්නා. දෙන්නේ එක් අයකුට නම් පක්ෂයෙන් විමසීමක් කරන්න තිබුණා. එහෙම කිසි විමසීමක් නොකර තමයි පත්වීම දුන්නේ. ඒ නිසා මේක අපේ අභ්‍යන්තර ප්‍රශ්නයක් බවට පත්වෙලා.

ආණ්ඩුව අපහසුතාවට පත් කරන්න අපි සූදානම් නැහැ. ලැබෙන දෙයින් තෘප්තිමත් වෙලා වැඩ කිරීමයි අපට කරන්න තියෙන්නේ. මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයට චන්ද්‍රිකා මැතිනිය සැලකුවා වගේ තමයි අද ශ්‍රීලනිපයට වෙලා තියෙන්නේ.

යාපනය දිස්ත්‍රික්කයේ මන්ත්‍රීවරයෙක් හැටියට අංගජන් රාමනාදන් පත්වුණා. එතුමන්ටත් සැලකිල්ලක් නැහැ. මේ තත්ත්වය ගැන ජනාධිපති සමග සාකච්ඡා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවාග’

කෙසේ වෙතත් ශ්‍රීලනිපය ශක්තිමත් කිරීමේ සැලසුම්වලට හදිස්සියක් නැති බවත්, ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන්නට ඕනෑ බවත්, නායකයන්ගේ අදහසය.

 

හදිසියක් නෑ

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් මෙවර පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත් වූ මන්ත්‍රීවරුන් සංඛ්‍යාව 14කි. එම මන්ත්‍රීවරුන් සංවිධානය කිරීම හා ස්වාධීන අනන්‍යතාවත් සමඟ කටයුතු කිරීමට ඔවුන් සමඟ නිතිපතා සාකච්ඡා කරමින් කටයුතු කිරීම ශ්‍රීලනිප නායකයන්ගේ පැත්තේ උපක්‍රමයකි. එහෙත් ඒ මන්ත්‍රීධුර 14ක ඒකකයක් ලෙස එකම අරමුණක කටයුතු නොකරනු ඇතැයි ශ්‍රීලනිප නායකයන්ගේ ගණන් බැලීමය. දැනට රංජිත් සියඹලාපිටිය මන්ත්‍රීවරයා නියෝජ්‍ය කථානායක ලෙස පත් වී හමාරය. නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා සහ මහින්ද අමරවීර දෙපළ කැබිනට් අමාත්‍යධුර ලබා ඇත. ඔවුන්ගේ ස්වාධීනත්වය සැක සහිතය.

එහෙත් එස්.බී. දිසානායක, සුදර්ශනී ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ, චන්දිම වීරක්කොඩි, ඩිලාන් පෙරේරා, අනුර ප්‍රියදර්ශන යාපා, සුසිල් ප්‍රේම්ජයන්ත්, මහින්ද සමරසිංහ වැනි නායකයන් ශ්‍රීලනිපය පැත්තට ළං කරගැනීමේ හැකියාව ඇත. ඒ නායකයන් පොහොට්ටුවෙන්ද ප්‍රතික්ෂේප වූ නායකයන්ය.

එම නායකයන් ශ්‍රීලනිපයට එකතු කරගැනීමට සාකච්ඡා පවත්වනවාදැයි විමසූ විට ශ්‍රීලනිප නායකයෙකු කීවේ දැන්ම සාකච්ඡා කිරීමට බලාපොරොත්තුවක් නැති බවය. ශ්‍රීලනිපය හා ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ අතර ඇති වූ ගිවිසුමේ හැටියට එම කණ්ඩායම් දෙක අතර පක්ෂ මාරු කරන පුද්ගලයන් බාර නොගැනීමට ඒ ඒ පක්ෂවල නායකයන් එකඟ වී ඇත. මැතිවරණයට පෙර මහින්ද සමරසිංහ, තිලංග සුමතිපාල ඇතුළු පිරිසක් ශ්‍රීලනිපයේ අවසර නැතිව නාමයෝජනා බාරදුන් අවස්ථාවේ, ශ්‍රීලනිපය පැත්තෙන් තර්ක කර තිබුණේ ඔවුන් තම පක්ෂයේ නොවන බවත්, පොහොට්ටුවෙන් නාමයෝජනා ගත් නිසා ඔවුන් පොහොට්ටුවේ බවත්ය. එහෙත් පොදුජන පෙරමුණ කියා තිබුණේ එකඟතාව අනුව පක්ෂ මාරු කරන අය බාර නොගන්නා නිසා, ඒ බව පිළිනොගන්නා බවය. ඔවුන් ශ්‍රීලනිප කෝටාවෙන් නාමයෝජනා ගත් අය ලෙස සලකන බවය.

අනෙක් අතට ශ්‍රීලනිප කණ්ඩායම දෙපිටකාට්ටු වැඩ කරන බවට චෝදනා එල්ලවිය හැකි නිසා දැන්ම ආණ්ඩුවට එරෙහි බලමුළු ශක්තිමත් කරන්නටත්, අවි අමෝරන්නටත් ඕනෑ නැති බව ඒ නායකයා කීය.

 

ඒ රාජපක්ෂ

අපේ නෙවෙයි

අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ මුණගැසීමට විවිධ පුද්ගලයන් පැමිණෙයි. ඇතැම් අය සුභ පතන්නටය. තවත් අය මැතිවරණයෙන් පසු විවිධාකාර පත්වීම් ආදිය ඉල්ලන්නටය. තමාට ළඟින් මෙන්ම දුරින් සිටින අය පවා සැනසීම මහින්ද රාජපක්ෂගේ ලක්ෂණයකි. ඔහු බල දේශපාලනයෙහි ශූර ක්‍රීඩකයෙකු වන්නේ එලෙස බොහෝ පුද්ගලයන් මුණගැසෙන නිසාය. එලෙස මුණගැසුණු කෙනෙකු මහින්ද රාජපක්ෂගේ පුංචි දෙබසක් ගැන කීය.

ඒ පුද්ගලයා මහින්ද රාජපක්ෂගෙන් විජයදාස රාජපක්ෂ ගැන විමසා ඇත. එයට පිළිතුරු ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා කියා ඇත්තේ ‘ඒ රාජපක්ෂ අපේ රාජපක්ෂ කෙනෙක් නෙවෙයි.’ කියාය. ඒ කතාවට අර්ථ ගණනාවක් තිබිය හැකිය. එකක්, ඔහු තමන්ගේ පවුලට සම්බන්ධයක් නැති බවය. නැතිනම් අපේ යන්නෙන් අදහස් කළේ ආණ්ඩුවේ මහින්ද රාජපක්ෂ පාර්ශ්වය ගැන විය හැක. විජයදාස රාජපක්ෂ මීට පෙර මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට හිතවත්ව සිටි අතර පසුව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයට සමීප වන්නට උත්සාහ කළේය. දැන් ඔහු එක් පාර්ශ්වයකවත් ස්ථීරව කකුල තබාගැනීමට අසමත් බව ආණ්ඩුව ඇතුළෙන් ඇසෙන කතාවය.

විජයදාස රාජපක්ෂ මෙවර ඇමතිධුරයක දිවුරුම් දුන්නේ නැත. ඒ ඔහුට රාජ්‍ය ඇමතිධුරයක් පමණක් ලබාදීමත්, ඔහුට කනිෂ්ඨ නීතිඥයෙකු වන අලි සබ්රි මහතාට අධිකරණ අමාත්‍යධුරය ලබාදීමත්ය. හිත් වේදනාව නිසා විජයදාස රාජපක්ෂ මහතා හිතවතුන් සමඟ රාජපක්ෂවරුන්ට දෝෂාරෝපණය කර ඇති බවත් පසුගිය සතියේ මාධ්‍ය ආයතන ගණනාවක් ලියා තිබුණි. අපටද ඒ ගැන ආරංචි විය. තමා නැතිනම් රාජපක්ෂවරු ඔතැන නැතැයි ඔහු කියා ඇත. අමාත්‍ය අලි සබ්රිට වඩා දේශපාලනයේ මෙන්ම අධිකරණයේ අත්දැකීම් අතින්ද විජයදාස රාජපක්ෂ ඉදිරියෙන් සිටින බව සැබෑය.

එහෙත්, විජයදාස රාජපක්ෂ මහතාගේ ලොකුම සුදුසුකම, ඔහුට නුසුදුසුකමක්ද වේ. ඔහු ‘රාජපක්ෂවරුන් අද ඔතැන නැතැයි’ කියන්නේ රාජපක්ෂවරුන්ට එරෙහි චෝදනා යටපත් කිරීමට උත්සාහ කළ නිසා බව ප්‍රකට කාරණයකි. එනම්, ඔහු යහපාලන ආණ්ඩුවේ සිටියදී ප්‍රතිවිරුද්ධ පාර්ශ්වය වෙනුවෙන් යටිකූට්ටු වැඩ කිරීමකි. එය ඔහුට අමාත්‍යධුරය ලබාදුන් නායකයන්ට, ඡන්දය ලබාදුන් ඡන්දදායකයන්ට ගුණමකු වීමකි. ඒ නිසා, ඔහු ඈත් කර තබාගැනීම ආණ්ඩුවකට බුද්ධිමත් තීන්දුවක් විය හැක.

මේ සියල්ල මැද විජයදාස රාජපක්ෂ මහතාට අධිකරණ අමාත්‍යධුරය ලබාගන්නට පාවිච්චි කළ හැකි වෙනත් සටන්පාඨයක්ද තිබේ. ඒ ‘පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය ගැන විභාග කරන නිසා මුස්ලිම් ජාතිකයෙකු අධිකරණ අමාත්‍යධුරයට පත් නොකළ යුතු බවට’ ඇතැම් ආණ්ඩු හිතවාදීන් කියන කතාවය. ආණ්ඩුව පත් කරන්නට දත කෑ ඇතැම් හිමිවරුන්ටද අලි සබ්රි පත් කිරීමට එරෙහි වී ඇත.

මැඬිල්ලේ පඥාලෝක හිමි කියා ඇත්තේ අලි සබ්රි පත් කිරීමෙන් තමන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කර ඇති බවය. ඒ නිසා එයට එරෙහිව තමන් අධිකරණයට යන බවය. මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමි කියා තිබුනේ අලි සබ්රිට ඇමතිකම දුන්නේ ජනතා විරෝධතා මැද බවය.

යම් පුද්ගලයෙකුගේ ජනවර්ගය නිසාම ඔහු තනතුරකට නුසුදුසු බව කියනවානම් එය අමු ජාතිවාදයකි. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඒ ජාතිවාදීන්ට හසු වී තමා වෙනුවෙන් පෙනී සිටි නීතිඥයා සහ හිත මිතුරාට දුන් ඇමතිකම ඉවත් කරනු ඇතැයි කල්පනා කළ නොහැක.

කරුගේ

කෙළින් තීන්දුව

කරු ජයසූරිය එජාපයේ බෙදීම ගැන ප්‍රසිද්ධියේ තමාගේ විරෝධය ප්‍රකාශ කළ නායකයෙකි. දැන් එක්සත් ජාතික පක්ෂය නායකයෙක් සොයද්දී, කරු ජයසූරිය නායකත්වයට පත් කිරීමට ආ යෝජනාවලට ඔහු පිළිතුරු දී තිබුණේ තමා නායකත්වය බාරගන්නට නම්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සිටින දෙපාර්ශ්වය එකතු වීමට කැමති විය යුතු බවය.

සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාගේ නායකත්වයෙන් සමගි ජන බලවේගයේ අපේක්ෂකයන් ලෙස මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ කණ්ඩායම සිරිකොතේ බලය අල්ලන කතා මැතිවරණයට කලින් කීවේ එජාපය දෙකඩ වීමේ වේදනාවෙන් සිටින පාක්ෂිකයන් සනසන්නටය. එජාපයට භක්තිමත් පක්ෂයේ සාමාජිකයන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයටම ඡන්දය දෙනු ඇතැයි කල්පනා කළ නිසා, තමන් නැවත එජාපය හා එක්වන බව ඔවුන් මැතිවරණ ප්‍රචාරයේදී කීය. එහෙත්, ප්‍රචාරක සමය අවසාන කාලයේදී අප පෙන්වාදුන් පරිදිම, ඔවුන් මැතිවරණය වනවිටත් එජාපය අත්හැර හමාරය. නැවත එක්සත් ජාතික පක්ෂයට එක්වීමේ බලාපොරොත්තුවක් ඔවුන්ට නැත.

එවැනි පසුබිමක දැන් නලින් බණ්ඩාර වැනි නායකයන් එජාප නායකත්වය සජිත් ප්‍රේමදාසට ලබාදිය යුතු බව කීවත්, ඒ ඉල්ලීම ඉටු වන්නේ නැත.

අනෙක් පැත්තෙන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ඉතිරි වී සිටින නායකයන්ද සජිත් ප්‍රේමදාසට නායකත්වය ලබාදීම ගැන කැමැත්තක් නැත. ඉදිරිපෙළ නායකයන් කිහිපදෙනෙක්ම කල්පනා කරන්නේ කෙලෙස හෝ තමන්ට නායකත්වය ගැනීම ගැනය.

එවැනි පසුබිමක කරු ජයසූරිය මහතා මුණගැසුණු පාලිත රංගේ බණ්ඩාර වැනි නායකයන්ට ඔහු පිළිතුරු දී තිබුණේ පක්ෂයේ දෙපාර්ශ්වය ඒකාබද්ධ කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ආරම්භ කරන්නට පමණක් තමා පක්ෂ නායකත්වය බාරගන්නා බවය. එහෙත් ඉතිරි වී සිටින එජාප නායකයන් ඒ යෝජනාවට කැමති නැත. ඒ අනුව පෙනෙන්නට ඇත්තේ, කරු ජයසූරිය නායකත්වයට ගෙන ඒමේ සැලසුම් අත්හැර දැමිය යුතු බවය.

එම හිස්තැන සම්පූර්ණ කරන්නට ඉදිරිපත්ව සිටින ප්‍රමුඛ තරඟකරුවෙක් වන්නේ රුවන් විජයවර්ධනය. ඔහුගේ පියා සහ සහෝදරයා පාලනය කරනු ලබන විජය පුවත්පත් ආයතනයේ මාධ්‍ය ආයතනවලින්ද ඔහුට පසුගිය දිනවල වැඩි ආවරණයක් ලැබී තිබුණි. ලංකාදීප මුල් පිටුවේ අගෝස්තු 19 වැනිදා පුවතක පළ වී තිබුණේ නායකත්වය බාරගැනීමට රුවන් විජයවර්ධන කළ ප්‍රකාශයකි. දැන් කරු ජයසූරිය මහතාගේ බෑණා වන නවීන් දිසානායක පවා රුවන් විජයවර්ධනට නායකත්වය ලබාගැනීමට සහයෝගය පළකරන බව ප්‍රකාශ කර ඇතැයි පක්ෂ අභ්‍යන්තරයෙන් ඇසේ.■

ශ්‍රීලනිපය ඉවසීමෙන් – ■ දේශපාලන වාර්තාකරු

0

ගොඩක් අය කළකිරිලා

කැබිනට් මණ්ඩලය පත්කිරීම ආණ්ඩුව ආරම්භයේදී නායකයන්ගේ ස්වභාවය පෙන්වූ අවස්ථාවක් බව පැහැදිලි කාරණයකි. ආණ්ඩුව අභ්‍යන්තරයේ ඇති විවිධාකාර බෙදීම් මෙන්ම, ආණ්ඩුවේ නායකයන් ඇතැම් දේශපාලන නායකයන්ට සලකන ආකාරයත් ඇමතිකම් ලබාදුන් අවස්ථාවේදී පැහැදිලි විය. පොදුජන පෙරමුණෙන් පිට සිටින පුද්ගලයන්ට සලකා ඇති ආකාරය කෙසේ වෙතත් පොදුජන පෙරමුණේ ඇතැම් සාමාජිකයන්ට සලකා ඇති ආකාරය පවා දෑස් ලොකුකරන අන්දමේ ඒවාය.

තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකම ගැන හෝ, ඇමතිකමක් නොලැබීම ගැන හෝ නොසතුටින් ඉන්නේ එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් නොවේ. හතරපස්දෙනෙක් නොවේ. විසිපහක හෝ තිහක පිරිසක් නොසතුටින් සිටින බව ආණ්ඩුවේ නායකයෙකු කීය. විශේෂයෙන්ම ආණ්ඩුව පත් කිරීමට මාධ්‍ය සාකච්ඡාවලට සහභාගී වෙමින්, උද්ඝෝෂණ සහ රැස්වීම් සංවිධානය කරමින්, ඒවාට සෙනඟ අදිමින් වෙහෙස වූ පිරිසක් ඉන්නේ නොසතුටින්ය. ඇතැම් අය රාජපක්ෂවරුන් තමාට සලකන තරම දැනගත්තේ තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකමත් සමඟය. ඇමතිකම් නොලැබුණු එස්.බී. දිසානායක, චන්දිම වීරක්කොඩි ආදී නායකයන් සිටී. ප්‍රබල ඇමතිකමක් නැති තවත් පිරිසක් සිටී. ඒ ගැන මෙහි වැඩි විස්තර ඕනෑ නැත.

කෙසේවෙතත් පසුගිය සතියේ කිහිපදෙනෙක්ම තමන්ට ලැබුණු ඇමතිකම් ගැන නොසතුට ප්‍රකාශ කර තිබුණි.

‘මට ලැබුණු අමාත්‍ය ධුරය පිළිබඳ ගැටලු නැතුව නොවෙයි. ඒත් ඒ ගැන කතා නොකර සිටිමු. කැබිනට් ඇමතිවරුන් එක්ක සන්ඩු සරුවල් වෙන්න වෙයි. එතකොට වැඩකරන්න බැරිවෙනවා. කලකිරීමක් තියෙනවා. සහෝදර ඇමතිවරු මට කිව්වා අයියා උඹ කලබල වෙන්න එපා, අපි උදව් කරන්නම් වැඩකරගෙන යමු කියලා.

සෑම ජයග්‍රහණවක් එක්කම පරාජයක් තියෙනවා. ඒ නිසා ඉවසීමෙන්, පරිස්සමින්, කල්පනාවෙන් කටයුතු කරමු. එදා සද්දන්ත එක්සත් ජාතික පක්ෂයට වෙච්ච දේ හෙට පොහොට්ටුවට වෙන්න බැරි නැහැ.

වනජීවීන් ආරක්ෂා කරන්නත් ඕන මිනිස්සු ආරක්ෂා කරන්නත් ඕනෑ. ජනාධිපතිතුමා අලි මිනිස් ගැටලුවට කාර්ය සාධන බළකායකුත් පිහිටෙව්වා. විසඳුම් නොදුන්නොත් රට ඉදිරියට යන්නේ නැහැ. කියා හොයාගෙන එහෙම හෙට අනිද්දට එන්න එපා.’

කළකිරීම ප්‍රසිද්ධියේ කී තවත් කෙනෙකු වූයේ රොෂාන් රණසිංහය. ඉඩම් කළමණාකරණ කටයුතු රාජ්‍ය ව්‍යාපාර ඉඩම් හා දේපළ සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරයේ වැඩ බාරගනිමින් ඔහු කියා තිබුණේ ‘මේ ඇමතිකමට මං පොඞ්ඩක්වත් කැමති නෑ’ කියාය.

 

දයාසිරිගේ බලාපොරොත්තු

පුංචි රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරයක් පමණක් ලබාදී පැත්තකට කරනු ලැබුවද, ශ්‍රීලනිප මහලේකම් දයාසිරි ජයසේකරගේ බලාපොරොත්තු පුංචි නැත. රබර් බෝලයක් දිය යට කර තිබෙන මෙන් තමන් යට කර තැබිය නොහැකි බව දයාසිරි ජයසේකර මහතාගේ අදහසය. ඔහුට අවශ්‍ය තවත් එක් දේශපාලනඥයෙකු වී ඇමතිවරයෙකු ලෙස මරණයට පත්වීමට නොවේ. තීරණාත්මක නායකත්වයක් කරා ගමන් කිරීමටය. හැකිනම් රටේ නායකත්වයට පත් වීමටය.

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ යනු මහින්ද රාජපක්ෂ, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හා බැසිල් රාජපක්ෂ යන කුළුණු තුන මත පවතින පක්ෂයක් බව ඔහු දනී. මේ නායකයන් තිදෙනාගෙන් මුල් දෙදෙනා වියපත් නායකයන් වන අතර ඔවුන්ට නුදුරු දිනෙක දේශපාලන වේදිකාවෙන් බැසයන්නට සිදුවනු ඇත. එවිට හැදෙන දේශපාලන හිස්තැන පුරවන්නට තමාද සුදුස්සෙකු බව දයාසිරි ජයසේකර කල්පනා කරයි. එතෙක් තම අනන්‍යතාව ආරක්ෂා කරගනිමින් ස්වාධීන දේශපාලනයක නිරත වෙන්නට ඔහුට ඕනෑය. එහෙයියෙකු වෙන්නට ඔහු කැමති නැත.

එයට සුදුසුකම්, අත්දැකීම්, කථිකත්වය ඔහුට ඇත. එහෙත් ඒ සඳහා ධෛර්යය ඔහුට තිබෙනවාද නැද්ද යන්න කාලය තීන්දු කරනු ඇත. ඔහු සිය රාජ්‍ය ඇමතිධුරය බාරගනිද්දී කළකිරීම ප්‍රකාශයට පත් කරන්නට දෙවරක් නොසිතුවේය.

‘ජාතික ලැයිස්තුවට අපි නම් හතරක් දුන්නා. දෙන්නේ එක් අයකුට නම් පක්ෂයෙන් විමසීමක් කරන්න තිබුණා. එහෙම කිසි විමසීමක් නොකර තමයි පත්වීම දුන්නේ. ඒ නිසා මේක අපේ අභ්‍යන්තර ප්‍රශ්නයක් බවට පත්වෙලා.

ආණ්ඩුව අපහසුතාවට පත් කරන්න අපි සූදානම් නැහැ. ලැබෙන දෙයින් තෘප්තිමත් වෙලා වැඩ කිරීමයි අපට කරන්න තියෙන්නේ. මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයට චන්ද්‍රිකා මැතිනිය සැලකුවා වගේ තමයි අද ශ්‍රීලනිපයට වෙලා තියෙන්නේ.

යාපනය දිස්ත්‍රික්කයේ මන්ත්‍රීවරයෙක් හැටියට අංගජන් රාමනාදන් පත්වුණා. එතුමන්ටත් සැලකිල්ලක් නැහැ. මේ තත්ත්වය ගැන ජනාධිපති සමග සාකච්ඡා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවාග’

කෙසේ වෙතත් ශ්‍රීලනිපය ශක්තිමත් කිරීමේ සැලසුම්වලට හදිස්සියක් නැති බවත්, ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන්නට ඕනෑ බවත්, නායකයන්ගේ අදහසය.

 

හදිසියක් නෑ

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් මෙවර පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත් වූ මන්ත්‍රීවරුන් සංඛ්‍යාව 14කි. එම මන්ත්‍රීවරුන් සංවිධානය කිරීම හා ස්වාධීන අනන්‍යතාවත් සමඟ කටයුතු කිරීමට ඔවුන් සමඟ නිතිපතා සාකච්ඡා කරමින් කටයුතු කිරීම ශ්‍රීලනිප නායකයන්ගේ පැත්තේ උපක්‍රමයකි. එහෙත් ඒ මන්ත්‍රීධුර 14ක ඒකකයක් ලෙස එකම අරමුණක කටයුතු නොකරනු ඇතැයි ශ්‍රීලනිප නායකයන්ගේ ගණන් බැලීමය. දැනට රංජිත් සියඹලාපිටිය මන්ත්‍රීවරයා නියෝජ්‍ය කථානායක ලෙස පත් වී හමාරය. නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා සහ මහින්ද අමරවීර දෙපළ කැබිනට් අමාත්‍යධුර ලබා ඇත. ඔවුන්ගේ ස්වාධීනත්වය සැක සහිතය.

එහෙත් එස්.බී. දිසානායක, සුදර්ශනී ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ, චන්දිම වීරක්කොඩි, ඩිලාන් පෙරේරා, අනුර ප්‍රියදර්ශන යාපා, සුසිල් ප්‍රේම්ජයන්ත්, මහින්ද සමරසිංහ වැනි නායකයන් ශ්‍රීලනිපය පැත්තට ළං කරගැනීමේ හැකියාව ඇත. ඒ නායකයන් පොහොට්ටුවෙන්ද ප්‍රතික්ෂේප වූ නායකයන්ය.

එම නායකයන් ශ්‍රීලනිපයට එකතු කරගැනීමට සාකච්ඡා පවත්වනවාදැයි විමසූ විට ශ්‍රීලනිප නායකයෙකු කීවේ දැන්ම සාකච්ඡා කිරීමට බලාපොරොත්තුවක් නැති බවය. ශ්‍රීලනිපය හා ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ අතර ඇති වූ ගිවිසුමේ හැටියට එම කණ්ඩායම් දෙක අතර පක්ෂ මාරු කරන පුද්ගලයන් බාර නොගැනීමට ඒ ඒ පක්ෂවල නායකයන් එකඟ වී ඇත. මැතිවරණයට පෙර මහින්ද සමරසිංහ, තිලංග සුමතිපාල ඇතුළු පිරිසක් ශ්‍රීලනිපයේ අවසර නැතිව නාමයෝජනා බාරදුන් අවස්ථාවේ, ශ්‍රීලනිපය පැත්තෙන් තර්ක කර තිබුණේ ඔවුන් තම පක්ෂයේ නොවන බවත්, පොහොට්ටුවෙන් නාමයෝජනා ගත් නිසා ඔවුන් පොහොට්ටුවේ බවත්ය. එහෙත් පොදුජන පෙරමුණ කියා තිබුණේ එකඟතාව අනුව පක්ෂ මාරු කරන අය බාර නොගන්නා නිසා, ඒ බව පිළිනොගන්නා බවය. ඔවුන් ශ්‍රීලනිප කෝටාවෙන් නාමයෝජනා ගත් අය ලෙස සලකන බවය.

අනෙක් අතට ශ්‍රීලනිප කණ්ඩායම දෙපිටකාට්ටු වැඩ කරන බවට චෝදනා එල්ලවිය හැකි නිසා දැන්ම ආණ්ඩුවට එරෙහි බලමුළු ශක්තිමත් කරන්නටත්, අවි අමෝරන්නටත් ඕනෑ නැති බව ඒ නායකයා කීය.

 

ඒ රාජපක්ෂ

අපේ නෙවෙයි

අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ මුණගැසීමට විවිධ පුද්ගලයන් පැමිණෙයි. ඇතැම් අය සුභ පතන්නටය. තවත් අය මැතිවරණයෙන් පසු විවිධාකාර පත්වීම් ආදිය ඉල්ලන්නටය. තමාට ළඟින් මෙන්ම දුරින් සිටින අය පවා සැනසීම මහින්ද රාජපක්ෂගේ ලක්ෂණයකි. ඔහු බල දේශපාලනයෙහි ශූර ක්‍රීඩකයෙකු වන්නේ එලෙස බොහෝ පුද්ගලයන් මුණගැසෙන නිසාය. එලෙස මුණගැසුණු කෙනෙකු මහින්ද රාජපක්ෂගේ පුංචි දෙබසක් ගැන කීය.

ඒ පුද්ගලයා මහින්ද රාජපක්ෂගෙන් විජයදාස රාජපක්ෂ ගැන විමසා ඇත. එයට පිළිතුරු ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා කියා ඇත්තේ ‘ඒ රාජපක්ෂ අපේ රාජපක්ෂ කෙනෙක් නෙවෙයි.’ කියාය. ඒ කතාවට අර්ථ ගණනාවක් තිබිය හැකිය. එකක්, ඔහු තමන්ගේ පවුලට සම්බන්ධයක් නැති බවය. නැතිනම් අපේ යන්නෙන් අදහස් කළේ ආණ්ඩුවේ මහින්ද රාජපක්ෂ පාර්ශ්වය ගැන විය හැක. විජයදාස රාජපක්ෂ මීට පෙර මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට හිතවත්ව සිටි අතර පසුව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාර්ශ්වයට සමීප වන්නට උත්සාහ කළේය. දැන් ඔහු එක් පාර්ශ්වයකවත් ස්ථීරව කකුල තබාගැනීමට අසමත් බව ආණ්ඩුව ඇතුළෙන් ඇසෙන කතාවය.

විජයදාස රාජපක්ෂ මෙවර ඇමතිධුරයක දිවුරුම් දුන්නේ නැත. ඒ ඔහුට රාජ්‍ය ඇමතිධුරයක් පමණක් ලබාදීමත්, ඔහුට කනිෂ්ඨ නීතිඥයෙකු වන අලි සබ්රි මහතාට අධිකරණ අමාත්‍යධුරය ලබාදීමත්ය. හිත් වේදනාව නිසා විජයදාස රාජපක්ෂ මහතා හිතවතුන් සමඟ රාජපක්ෂවරුන්ට දෝෂාරෝපණය කර ඇති බවත් පසුගිය සතියේ මාධ්‍ය ආයතන ගණනාවක් ලියා තිබුණි. අපටද ඒ ගැන ආරංචි විය. තමා නැතිනම් රාජපක්ෂවරු ඔතැන නැතැයි ඔහු කියා ඇත. අමාත්‍ය අලි සබ්රිට වඩා දේශපාලනයේ මෙන්ම අධිකරණයේ අත්දැකීම් අතින්ද විජයදාස රාජපක්ෂ ඉදිරියෙන් සිටින බව සැබෑය.

එහෙත්, විජයදාස රාජපක්ෂ මහතාගේ ලොකුම සුදුසුකම, ඔහුට නුසුදුසුකමක්ද වේ. ඔහු ‘රාජපක්ෂවරුන් අද ඔතැන නැතැයි’ කියන්නේ රාජපක්ෂවරුන්ට එරෙහි චෝදනා යටපත් කිරීමට උත්සාහ කළ නිසා බව ප්‍රකට කාරණයකි. එනම්, ඔහු යහපාලන ආණ්ඩුවේ සිටියදී ප්‍රතිවිරුද්ධ පාර්ශ්වය වෙනුවෙන් යටිකූට්ටු වැඩ කිරීමකි. එය ඔහුට අමාත්‍යධුරය ලබාදුන් නායකයන්ට, ඡන්දය ලබාදුන් ඡන්දදායකයන්ට ගුණමකු වීමකි. ඒ නිසා, ඔහු ඈත් කර තබාගැනීම ආණ්ඩුවකට බුද්ධිමත් තීන්දුවක් විය හැක.

මේ සියල්ල මැද විජයදාස රාජපක්ෂ මහතාට අධිකරණ අමාත්‍යධුරය ලබාගන්නට පාවිච්චි කළ හැකි වෙනත් සටන්පාඨයක්ද තිබේ. ඒ ‘පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය ගැන විභාග කරන නිසා මුස්ලිම් ජාතිකයෙකු අධිකරණ අමාත්‍යධුරයට පත් නොකළ යුතු බවට’ ඇතැම් ආණ්ඩු හිතවාදීන් කියන කතාවය. ආණ්ඩුව පත් කරන්නට දත කෑ ඇතැම් හිමිවරුන්ටද අලි සබ්රි පත් කිරීමට එරෙහි වී ඇත.

මැඬිල්ලේ පඥාලෝක හිමි කියා ඇත්තේ අලි සබ්රි පත් කිරීමෙන් තමන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කර ඇති බවය. ඒ නිසා එයට එරෙහිව තමන් අධිකරණයට යන බවය. මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමි කියා තිබුනේ අලි සබ්රිට ඇමතිකම දුන්නේ ජනතා විරෝධතා මැද බවය.

යම් පුද්ගලයෙකුගේ ජනවර්ගය නිසාම ඔහු තනතුරකට නුසුදුසු බව කියනවානම් එය අමු ජාතිවාදයකි. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඒ ජාතිවාදීන්ට හසු වී තමා වෙනුවෙන් පෙනී සිටි නීතිඥයා සහ හිත මිතුරාට දුන් ඇමතිකම ඉවත් කරනු ඇතැයි කල්පනා කළ නොහැක.

කරුගේ

කෙළින් තීන්දුව

කරු ජයසූරිය එජාපයේ බෙදීම ගැන ප්‍රසිද්ධියේ තමාගේ විරෝධය ප්‍රකාශ කළ නායකයෙකි. දැන් එක්සත් ජාතික පක්ෂය නායකයෙක් සොයද්දී, කරු ජයසූරිය නායකත්වයට පත් කිරීමට ආ යෝජනාවලට ඔහු පිළිතුරු දී තිබුණේ තමා නායකත්වය බාරගන්නට නම්, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සිටින දෙපාර්ශ්වය එකතු වීමට කැමති විය යුතු බවය.

සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාගේ නායකත්වයෙන් සමගි ජන බලවේගයේ අපේක්ෂකයන් ලෙස මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ කණ්ඩායම සිරිකොතේ බලය අල්ලන කතා මැතිවරණයට කලින් කීවේ එජාපය දෙකඩ වීමේ වේදනාවෙන් සිටින පාක්ෂිකයන් සනසන්නටය. එජාපයට භක්තිමත් පක්ෂයේ සාමාජිකයන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයටම ඡන්දය දෙනු ඇතැයි කල්පනා කළ නිසා, තමන් නැවත එජාපය හා එක්වන බව ඔවුන් මැතිවරණ ප්‍රචාරයේදී කීය. එහෙත්, ප්‍රචාරක සමය අවසාන කාලයේදී අප පෙන්වාදුන් පරිදිම, ඔවුන් මැතිවරණය වනවිටත් එජාපය අත්හැර හමාරය. නැවත එක්සත් ජාතික පක්ෂයට එක්වීමේ බලාපොරොත්තුවක් ඔවුන්ට නැත.

එවැනි පසුබිමක දැන් නලින් බණ්ඩාර වැනි නායකයන් එජාප නායකත්වය සජිත් ප්‍රේමදාසට ලබාදිය යුතු බව කීවත්, ඒ ඉල්ලීම ඉටු වන්නේ නැත.

අනෙක් පැත්තෙන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ඉතිරි වී සිටින නායකයන්ද සජිත් ප්‍රේමදාසට නායකත්වය ලබාදීම ගැන කැමැත්තක් නැත. ඉදිරිපෙළ නායකයන් කිහිපදෙනෙක්ම කල්පනා කරන්නේ කෙලෙස හෝ තමන්ට නායකත්වය ගැනීම ගැනය.

එවැනි පසුබිමක කරු ජයසූරිය මහතා මුණගැසුණු පාලිත රංගේ බණ්ඩාර වැනි නායකයන්ට ඔහු පිළිතුරු දී තිබුණේ පක්ෂයේ දෙපාර්ශ්වය ඒකාබද්ධ කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ආරම්භ කරන්නට පමණක් තමා පක්ෂ නායකත්වය බාරගන්නා බවය. එහෙත් ඉතිරි වී සිටින එජාප නායකයන් ඒ යෝජනාවට කැමති නැත. ඒ අනුව පෙනෙන්නට ඇත්තේ, කරු ජයසූරිය නායකත්වයට ගෙන ඒමේ සැලසුම් අත්හැර දැමිය යුතු බවය.

එම හිස්තැන සම්පූර්ණ කරන්නට ඉදිරිපත්ව සිටින ප්‍රමුඛ තරඟකරුවෙක් වන්නේ රුවන් විජයවර්ධනය. ඔහුගේ පියා සහ සහෝදරයා පාලනය කරනු ලබන විජය පුවත්පත් ආයතනයේ මාධ්‍ය ආයතනවලින්ද ඔහුට පසුගිය දිනවල වැඩි ආවරණයක් ලැබී තිබුණි. ලංකාදීප මුල් පිටුවේ අගෝස්තු 19 වැනිදා පුවතක පළ වී තිබුණේ නායකත්වය බාරගැනීමට රුවන් විජයවර්ධන කළ ප්‍රකාශයකි. දැන් කරු ජයසූරිය මහතාගේ බෑණා වන නවීන් දිසානායක පවා රුවන් විජයවර්ධනට නායකත්වය ලබාගැනීමට සහයෝගය පළකරන බව ප්‍රකාශ කර ඇතැයි පක්ෂ අභ්‍යන්තරයෙන් ඇසේ.■

‘ඩිමාන්ඞ්’ එක ඇති සහ නැති අධ්‍යාපනය-■ ආචාර්ය සසංක පෙරේරා

0
සියලුම දෙමාපියන් තම දරුවන් පාසල් යවන්නේත්, හැකිනම් සරසවිවලට ඇතුළු කරන්නේත් ඔවුන්ට අනාගතයේදී රැකියාවක් ලබා ගැනීමේ පරම අරමුණෙන්ය. දරුවන් ද දේශපාලන විද්‍යාව හා බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය වැනි ‘ඩිමාන්ඞ්’ නැති විෂයන් හදාරන්නේ අනාගතයේදී සොක්‍රටීස් හෝ ප්ලේටෝ වැනි මහා ප්‍රාඥයෙකු වීමට හෝ කාලිදාස වැනි මහා කවියෙකු වීමට හෝ බුද්ධඝෝෂ වැනි මහා සඟරුවනක වීමට හෝ නොවේ. ඔවුන්ට ඇවැසි වන්නේ ද හුදෙක් ජීවත්වීම සඳහා රැකියාවකි.

 

 

සුගිය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ කාලයේ ජනාධිපතිවරයා අධ්‍යාපනය පිළිබඳ දැක්වූ අදහස් සමුදායක් සමාජ මාධ්‍යය ඔස්සේ දැඩි කතාබහකට ලක් විණි. මෙහිදී පුළුල් ලෙස ව්‍යාප්ත වූ ප්‍රවෘත්ති වීඩියෝවකින් අප දුටුවේ තරුණ සිසුවියන් පිරිසක් තමන් පාසලේදී  දේශපාලන විද්‍යාව හැදෑරූව ද තවමත් විශ්වවිද්‍යාල වරම් හෝ රැකියාවක් නොලැබීම පිළිබඳව ජනාධිපතිවරයාව දැනුවත් කරන ආකාරයයි. එම අවස්ථාවේ දී ඔහු, දේශපාලන විද්‍යාව වැනි විෂයන් හදාරන්නේ ඇයිදැයි එම සිසුවියන්ගෙන් ප්‍රශ්න කර,  ඔවුන් හැදෑරිය යුත්තේ රටේ ‘ඩිමාන්ඞ්’ එක තියෙන විෂයන් යැයි ඔවුන්ට අවවාද කරන ලදි. එනම්, ඔහුගේ අදහස වූයේ රටේ රැකියා වෙළෙඳපොළේ ඉල්ලුමක් තියෙන විෂයන් සිසුන් හැදෑරිය යුතු බවයි.

මේ කෙටි අදහස් හුවමාරුව පිළිබඳ මූලික වශයෙන් ප්‍රතිචාර දෙකක් ඉදිරිපත් විය. ඉන් එකක් අධ්‍යාපනයේ බුද්ධිමය සංකීර්ණතා ඉවත් කර, එය ප්‍රායෝගික විය යුතු බැව් පැහැදිලිව දැක්වූ තම අදහස් උදෙසා ජනාධිපතිවරයා පැසසීමය. අනෙක නම්, අධ්‍යාපනයේ සංකීර්ණත්වය හඳුනා නොගැනීම පිළිබඳව ජනාධිපතිවරයා නිර්දය ලෙස විවේචනය කිරීමය.

මාගේ විශ්වාසය නම්, මේ ප්‍රවේශ දෙකම අසම්පූර්ණ බවත්, එමගින් ලංකාවේ අධ්‍යාපනයේ ඇති අර්බුද අසලකටවත් පැමිණෙන්නට අපට නොහැකි බවත්ය. එහෙත් මේ අදහස් හුවමාරුව ලංකාවේ අධ්‍යාපනය පිළිබඳව කෙටියෙන් හා වඩාත් තාර්කිකව සිතා බලන්නට අපට අවකාශ ලබා දෙයි.

මෙම ප්‍රවෘත්තියේ අප දුටු සිසුවියන් ජනාධිපතිවරයාට තම ගැටලුව ඉදිරිපත් කිරීමේ පදනම කුමක්ද? ඔවුන් දේශපාලන විද්‍යාව වැනි සමාජීය විද්‍යාවන් හෝ මානව ශාස්ත්‍ර ලෙස හැඳින්වෙන කලාව, භාෂා හා සාහිත්‍යය වැනි විෂයන් හෝ පාසල් මට්ටමේදී අධ්‍යයනය කරන්නේ හා පසුව සරසවිවලට ඇතුළු වුවහොත්, එම විෂයන්ම තවදුරටත් හදාරන්නේ ඒවායේ බුද්ධිමය අන්තර්ගතය හා දාර්ශනික දිශානති පිළිබඳව මැනැවින් සිතා බලාද? මට නම් පෙනෙන ආකාරයට මෙයට අන්තර්-සම්බන්ධිත හේතු කිහිපයක් බලපාන බැව් පෙනේ.

ජනාධිපතිවරයාගේ සංකල්පයම නැවතත් අප යොදා ගතහොත්, දේශපාලන විද්‍යාව මෙන්ම බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය, ඉතිහාසය, සිංහල, දෙමළ හා කලාව වැනි සමාජීය විද්‍යාවන් හා මානව ශාස්ත්‍රයන් සියල්ලටම ලංකාවේ කිසිම ‘ඩිමාන්ඞ්’ එකක් නැත. එසේ වන්නේ, ඒ කිසිදු විෂයක් හැදෑරීම තුළින් කිසිදු දරුවෙකු වෙළෙඳපොළේ ශ්‍රමිකයන් වශයෙන් පුහුණු නොකරන නිසාය. ඊට හේතුව, මේ විෂයන්ගේ පදනම හා මූලික අරමුණ ශ්‍රමිකයන් පුහුණු කිරීම නොවන නිසාය. ඓතිහාසිකව බලන කල, මෙවැනි විෂයන් 18 වන සියවසේ සිට පාසල් හා සරසවි විෂයන් ලෙස සංවර්ධනය වූයේ යුරෝපයේ ඇතිවූ කාර්මික විප්ලවයත් සමග විනාශ වී යන්නේයැයි විශ්වාස කළ මානව සභ්‍යත්වය රැකගැනීමට අවැසි යැයි සිතූ දැනුමට, ඥාන සම්පාදනයට, බුද්ධිමය කුතුහලයට, චින්තනයට හා දර්ශනයට මුල් තැන දෙන්නටය. එවන් විෂයන් අප රටට පැමිණියේ යටත්විජිත ආධිපත්‍යයේ හා එහි අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තියේ කොටසක් වශයෙනි. එහි වඩාත් පුළුල් ප්‍රායෝගික අරමුණ වූයේ බුද්ධිමත් හා ශිෂ්ටසම්පන්න රටවැසියන් පිරිසක් බිහිකිරීමය. රැකියාවලට ඇතුළු කිරීම උදෙසා පුද්ගලයන් පුහුණුකිරීම එහි අරමුණ නොවීය. එනමුත් යටත් විජිත යුගයේ සිට නිදහසින් දශක දෙකක්  හෝ තුනක් ගත වෙන තුරුම මේ මූලික පාසල් හා සරසවි අධ්‍යාපනය රැකියාවලට ප්‍රවේශයක් ලබා දුන් බව අවශේෂ කරුණකි. එනමුත් මෙහිදී අප මතක තබා ගත යුත්තේ ‘ප්‍රවේශයක්’ හා ‘පුහුණුවක්’ යනු එකිනෙකට වෙනස් වූ කාරණා දෙකක් බවයි.

අද තත්ත්වය මීට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් හා සංකීර්ණ බැව් විශේෂයෙන් කිව යුතු නැත. එසේ වුවද, සියලුම දෙමාපියන් තම දරුවන් පාසල් යවන්නේත්, හැකිනම් සරසවිවලට ඇතුළු කරන්නේත් ඔවුන්ට අනාගතයේදී රැකියාවක් ලබා ගැනීමේ පරම අරමුණෙන්ය. දරුවන් ද දේශපාලන විද්‍යාව හා බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය වැනි ‘ඩිමාන්ඞ්’ නැති විෂයන් හදාරන්නේ අනාගතයේදී සොක්‍රටීස් හෝ ප්ලේටෝ වැනි මහා ප්‍රාඥයෙකු වීමට හෝ කාලිදාස වැනි මහා කවියෙකු වීමට හෝ බුද්ධඝෝෂ වැනි මහා සඟරුවනක වීමට හෝ නොවේ. ඔවුන්ට ඇවැසි වන්නේ ද හුදෙක් ජීවත්වීම සඳහා රැකියාවකි. එහෙත් මේ සඳහා අවශ්‍ය මූලික හෝ තාක්‍ෂණික පුහුණුව ඔවුන්ට පාසල්වලින් හෝ බොහෝ සරසවි අධ්‍යාපනයන්ගෙන් හෝ ලැබෙන්නේ නැත. එනමුත් වෛද්‍ය විද්‍යාව, ඉංජිනේරු ශිල්පය හා වාස්තුවිද්‍යාව වැනි පාඨමාලා කිහිපයක් පමණක් සරසවිවල සැකසී තිබෙන්නේ තාක්‍ෂණික දැනුම සපයා දෙන්නට මෙන්ම රටේ ඇති යම් පැහැදිලි අවශ්‍යතා ද සපුරාලන්නටය.  

කෙසේ වෙතත්, ඉහත කී ‘ඩිමාන්ඞ්’ එකක් නැති විෂයන් බොහෝ දෙනා හදාරන්නේ පද්ධතිමය ගැටලු නිසා ඔවුන්ට වෙනත් වරණයන් නැති නිසා හෝ එවන් වරණයන් අඩු නිසාය. ඊට හේතුව නිදහසින් පසු මහජනයා විසින්ම පත් කරගත් ආණ්ඩු බොහොමයක් විසින් නිසි අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්ති අවශ්‍ය වේලාවට හා කාලයට සරිලන පරිදි සකසා නොගැනීමය. ලංකාවේ ද්විතීයික අධ්‍යාපනය හා සරසවි ප්‍රවේශය නිදහසින් පසු මූලික වශයෙන් පුළුල් කර ඇත්තේ මෙවැනි විෂය ක්‍ෂේත්‍ර සඳහා ඇති ඉඩප්‍රස්ථා සීමාන්තික ලෙස පුළුල් කිරීම ඔස්සේය. එසේ කිරීමට ප්‍රධානතම හේතුක් වූයේ මෙවැනි විෂයන් හැදෑරීම සඳහා සරසවි ප්‍රවේශය පුළුල් කිරීම ඡන්ද කාලවකවානුවල අපගේ අදූරදර්ශී දේශපාලනඥයන්ගේ ප්‍රධානතම ඡන්ද උප්පරවැට්ටියක් වීම නිසාය. එහි නිෂේධනීය ආදීනව පිළිබඳ ඔවුන්ට ගැටලුවක් තිබූ බැව් නොපෙනේ. අනෙක් අතට, ‘ඩිමාන්ඞ්’ එක ඇති වෛද්‍ය විද්‍යාව,  ඉංජිනේරු ශිල්පය වැනි විෂයන් සඳහා මේ ආකාරයට සරසවි වරම් පුළුල් කිරීමක් අප දැක නැත.

එමෙන්ම, මෙවන් විෂයන්ගෙන් ඓතිහාසිකව බලාපොරොත්තු වූ සභ්‍යත්වමය කර්තව්‍යය ද වර්තමානයේදී පද්ධතිමය වශයෙන් සිදුවන්නේ නැත. එසේ වන්නේ නම්, එය සිදුවන්නේ ගුරුවරු අතලොස්සකගේ පුද්ගලික මැදිහත්වීම්  වශයෙන් පමණි. ඊට ප්‍රධාන හේතුව නම්, ඒ පුළුල් හා බෙහෙවින් වැදගත් වූ කාර්යභාරය පාසල් මෙන්ම බොහෝ සරසවි ගුරුවරුන් ද අමතක කර තිබීමත්, මේ විෂය ක්‍ෂේත්‍ර පවතින තත්ත්වයන්ට අනුකූලව යාවත්කාලීන කිරීම සිදුවන්නේ ඉතාමත් මන්දගාමීව වීමත් නිසාය.

මේ අනුව, ජනාධිපතිවරයාගේ පරිකල්පනයට අනුව, දේශපාලන විද්‍යාව වැනි විෂයන් ‘ඩිමාන්ඞ්’ එක නැති විෂයන් නම්, ‘ඩිමාන්ඞ්’ එක ඇත්තේ කුමනාකාරයේ විෂයන්ටද? ඔහුගේ අදහස මෙන්ම බොහෝ රටවැසියන් ද එක එල්ලේ පවසනු ඇත්තේ රැකියා සොයා ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය අධ්‍යාපනයක් පමණක් සඳහා ‘ඩිමාන්ඞ්’ එක ඇති  බවයි. එනමුත්, අප පාසල්වල සිට සරසවි දක්වා සිසුන්ට ලබා දිය යුත්තේ ශ්‍රම වෙළෙඳපොළේ අවශ්‍යතා පමණක් සිහියේ තබාගෙන හුදු තාක්ෂණික අධ්‍යාපනයක් පමණක්ද? පාසල් හා සරසවිවල වගකීම වෙළෙඳපොළට ශ්‍රමිකයන් පුහුණුකිරීම බවත් මේ සරල උපයෝගිතාවාදී කෘත්‍යයෙන් ඔබ්බට කිසිදු ශිෂ්ටාචාරමය වගකීමක් මේ ආයතන සතුව නැති බවත් අප සමාජයක් ලෙස පිළිගන්නේද? අපට සමාජවිද්‍යාඥයන්, දේශපාලන චින්තකයන්, කවියන්, නවකතාකරුවන්, කලාශිල්පීන්, දාර්ශනිකයන්, ඉතිහාසඥයන් අවශ්‍ය නැත්ද? අපගේ සාමූහික අනාගතයට හුදෙක් අවැසි වන්නේ ශ්‍රමිකයන් පමණක්ද? ජනාධිපතිවරයාට මෙන්ම රටේ බොහෝ දෙනාට ද සිදුවී ඇත්තේ අධ්‍යාපනය වැනි අති විශාල ක්‍ෂේත්‍රයක විසිර පවත්නා එහි අනේනවිධ අනු-කොටස් නිසි ලෙස තේරුම් නොගැනීමය. උදාහරණයක් වශයෙන්, මේ ‘ඩිමාන්ඞ්’ කතාවෙන් කියැවෙන්නේ රැකියා කේන්ද්‍රකරගත් තාක්‍ෂණික හා උපයෝග්‍යතාවාදී අධ්‍යාපනයක් පිළිබඳ අති සරල අදහසක්ය. ලොව බොහෝ රටවල තාක්‍ෂණික අධ්‍යාපන ආයතන පිහිටුවා තියෙන්නේ ම මේ සඳහාය. මෙරට ද තාක්‍ෂණික පාසලක් යටත්විජිත යුගයේම මරදානේ පිහිටුවනු ලැබුවේ මේ සඳහාය. එහෙත් පාසල්වලින් ලබා දෙන මූලික අධ්‍යාපනයෙන් පසුව, මෙවන් ආයතන වෙත සිසුන් යොමු කිරීම සඳහා නිසි වෘත්තීය අධ්‍යාපනය පිළිබඳ දැක්මක් රජයයට හෝ ඒ ගැන මූලික තේරුම් ගැනීමක් මහජනයාට හෝ ඇති බවක් නොපෙනේ.

එසේ වුවද ලංකාවේ රජයේ තාක්‍ෂණික පාසල් ද දැන් පළාත් මට්ටමින් ව්‍යාපත්වී ඇති බව පැහැදිලිය. එනමුත් මෙය දියුණ වෘත්තීය අධ්‍යාපන පද්ධතියක් සේ තේරුම් ගත නොහැක. දියුණු වෘත්තීය අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් තිබුණේ නම්, ඊනියා ‘ඩිමාන්ඞ්’ නැති විෂයන් හදාරා සරසවිවල විශාල කාලයක් නිකරුණේ ගතකර, රැකියා පුහුණුවක් ද නොමැතිව සමාජයට ඇතුළු නොවී, මෙවන් ආයතනවලින් අවශ්‍ය තාක්‍ෂණික දැනුම ලබාගෙන ශ්‍රම බලකායට ඇතුළුවීමේ හැකියාව දෙනෝදහසකට සකසා දිය හැක. එවිට සරසවියකට ඇතුළුවන්නේ මීට වඩා පුළුල් ශාස්ත්‍රීය දැනුමක් ලබා ගන්නට අවැසි හා කැමැත්තක් ඇති අය පමණි. සරසවි අධ්‍යාපනය ද යාවත්කාලීන කිරීම අතිශයින් අවශ්‍ය බව පැහැදිලිය. එනමුත් මෙය වෙනමම සාකච්ඡා කළ යුතු ප්‍රශ්නයකි.

මේ තත්ත්වය තුළ, ජනාධිපතිවරයා සිතන ආකාරයේ ‘ඩිමාන්ඞ්’ එකක් ඇති තාක්ෂණික අධ්‍යාපන න්‍යායපත්‍රයකට අප විරුද්ධ නොවිය යුතුය. එය සමාජයට අත්‍යවශ්‍ය වේ. ඒ සඳහා අපගේ වෘත්තීය පුහුණු ක්‍ෂේත්‍රය දියුණු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වන අතර, ඒ පද්ධතිය හා පාසල් පද්ධතිය අතර මනා සබඳතාවක් ඇති කළ යුතුය. අප විරුද්ධ විය යුත්තේ එවන් සීමිත වෘත්තීය අධ්‍යාපනයක් පාසල් පද්ධතියෙන් හෝ සරසවි පාඨමාලා මගින් ලබාදිය හැකිය යන පසුගාමී අදහසටය. අප තව දුරටත් විරුද්ධ විය යුත්තේ, අපගේ පාසල් අධ්‍යාපන පද්ධතිය හා සරසවි අධ්‍යාපනය තත්කාලීන ගෝලීය දැනුමට හා අවශ්‍යතාවලට සරිලන ස්ථානයක ඇත්තේය යන වැරදි විශ්වාසය සරණ ගොස් ඇත්තවුන් මේ ආයතන අරක්ගෙන සිටීම පිළිබඳවය.

අධ්‍යාපන පද්ධතියේ යම් යම් සුවිශේෂ කොටස්වලින් සිදුකළ යුතු මේ උපයෝග්‍යතා හා තාක්‍ෂණික පුහුණුව මගින් සමස්ත අධ්‍යාපනයම වසා නොදැමිය යුතුය. එසේ කළහොත්, එමගින් සිදුවන්නේ අපගේ සභ්‍යත්වයම විනාශය කරා ගෙන යාමය. මෙනිසා පාසල් හා සරසවි වෙත පැමිණෙන සිසුන් යහපත් පුරවැසියන් බවට පත්කිරීමට යම් දායකත්වයක් ලබා දිය හැකි සවිඥානකත්වයක් ගොඩනැගීම ද අනිවාර්යයෙන් ඕනෑම රටක අධ්‍යාපන ක්‍රමයට ඇතුළත් විය යුතුය. මේ වගකීමේ වැඩි බරක් දැරීමට සිදුවන්නේ පාසල් හා සරසවි පද්ධතියටය. ඉංදීය මහා ගත්කරු රබීන්ද්‍රනාත් තාගෝර් අධ්‍යාපනය පිළිබඳව පවසා ඇති ඇතැම් අදහස්වල මේ වගකීම පිළිබඳ වැදගත් ඉඟි ගැබ්වී ඇති බව මගේ පිළිගැනීමයි. ඔහු පවසා ඇති දේ මෙසේය, “මගේ වචන හා කෘති හරහා මා අවධාරණය කරන්නට උත්සාහ දරන්නේ අධ්‍යාපනයේ එකම අර්ථය හා අරමුණ නිදහස බවයි. එනම්, විශ්වයේ පැවැත්ම පිළිබඳව පවතින මෝහයෙන් නිදහස්වීම හා මානව ලෝකය සමග අප කරන ගනුදෙනුවලදී බලපවත්වන අගතීන්ගෙන්ද නිදහස්වීමයි” (තාගෝර් 2004).

අප මෙයින් තේරුම් ගත යුත්තේ පුළුල් අධ්‍යාපනයක් හා තාක්‍ෂණික හෝ වෘත්තීය අධ්‍යාපනයක් යනු එකක් නොව දෙකක් බවයි. අප තව දුරටත් තේරුම් ගත යුත්තේ, රැකියාවක් සොයා ගැනීම හා අපගේ සභ්‍යත්වයේ අනාගතය පිළිබඳ සංවේදී වීම ද එකක් නොව දෙකක් බවයි.■

විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අපට එපා

ජාතික උරුම, ප්‍රසංග කලා, ග්‍රාමීය කලා ශිල්පීන් ප්‍රවර්ධන කටයුතු රාජ්‍ය අමාත්‍ය

විදුර වික්‍රමනායක

 

මහමැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?

අපි මේ ඡන්ද ප්‍රතිඵලය ගැන උදම් වෙන්න නරකයි. මේ ජයග්‍රහණය නිසි පරිදි කළමනාකරණය කර නොගත්තොත් 2009 යුද්ධ ජයග්‍රහණයෙන් පසු ලැබුණා වගේ ප්‍රතිඵලයක් අත්වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. අපට ඕනෑ එකක් කරන්න ඡන්දය තියෙනවා කියලා හිතන්න බෑ. ජනතාව ඡන්දය දුන්නේ නිශ්චිත ඉලක්කයක් හා වුවමනාවක් එක්ක. ඔවුන්ට ජනාධිපතිවරයා කෙරෙහි යම් ගෞරවයක් තිබුණා. ඒ විශ්වාසය තහවුරු කිරීමට අපි උපරිමය කරන්න ඕනෑ. අනෙක පත් වූ අප සේවකයන් මිස නායකයන් නොවන බව තේරුම් කරගන්න ඕනෑ. ඕක තමයි මගේ විග්‍රහයේ පූර්විකාව තමයි ඒක.

 

එතැනින් එහාට කතාකළොත්..

ජනතාව පැවති රජය වෙනස් විය යුතු බවට පැහැදිලි තීන්දුවක් ගත්ත බව පැහැදිලිව පේනවා. ඒ තීරණය ගත්තේ පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාරයත් එක්ක. ඒ වෙලාවේ තමයි මේක වෙනස් විය යුතුම බවට තීන්දු කළේ. මේ වගේ මැතිවරණයට කලින් තීන්දු කරපු තැන් ඉතිහාසයේ තිබුණා. හැත්තෑවේ මහමැතිවරණයේදී සිරිමා මැතිණිය ප්‍රධාන කරගත්ත සමගි බලවේගය ජයගත්තා. හැත්තෑහතේදී අපේ තාත්තලා ඇතුළු ඔක්කෝම පරාද වුණා. ඒ වෙලාවේ ජනතා තීන්දුව ගත්තේ මැතිවරණය අබියස නෙවෙයි. හැත්තෑහතර, හැත්තෑපහ වගේ කාලයේදී ජනතාව ඒ ආණ්ඩුව පරාජය කළ යුතුම බවට තීන්දු කරලා ඉවරයි. ඒ වගේම තවත් අවස්ථාවක් තමයි 1994 දී එජාපය පරාජය කළ යුතු බවට ගත් තීන්දුව. ඒ තීන්දුව ගත්තේ අසූනවයේදී. ඒ අවුරුද්දේ මැතිවරණයේ දූෂිත බවත්, භීෂණ තත්වයත් එක්ක ඊළඟ ඡන්දයේදී පරාද කරන බවට තීන්දුව ගත්තා. ඊටත් පස්සේ 2015 ජනවාරි මාසයේදී ජනතාව පැහැදිලි තීන්දුවක් ගත්තා. ඒ තීන්දුව ගත්තේ 2014 වගේ කාලයේදී.  ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ජනාධිපති ධුරයට පත්කීරීමේ තීන්දුව ගත්තේ පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය එක්ක.

 

මහමැතිවරණයට ජනාධිපතිවරණයේ තීන්දුව බලපෑවේ කොහොමද?

ගෝඨාභය රාජපක්ෂට ඡන්දය පාවිච්චි කළ වෙලාවේ ඒ හැම ඡන්දදායකයෙක්ම වගේ මහමැතිවරණයේදී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහත්තයාට පාර්ලිමේන්තු බලය දෙන්න ඉටාගන්න ඇති. ඒකත් එක්ක තමයි මේ ප්‍රතිඵලය ආවේ. කොවිඞ්-19 වසංගතයෙන් ලෝකයේ දැවැන්ත පසුබෑමක් තියෙනවා. ඒක රටක් හැටියට කළමනාකරණය කරගත් ආකාරය පිළිබඳ ජනතාව සෑහීමට පත්වුණා. පක්ෂ භේදයකින් තොරව ලංකාව සාර්ථක බවට අදහසක් තිබුණා. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා කෙරෙහි විශාල ගෞරවයක් ඇතිවුණා. මහමැතිවරණ ප්‍රතිඵලයට ආසන්න හේතුව හැටියට බලපෑවේ ඒක. වංචා, දූෂණ, නාස්තිය නැතිව රටක් විදියට ගොඩනැගීමේ අවශ්‍යතාව ජනතාවට දැනෙන්න ඇති. මේ මැතිවරණයේදී ඒකට අවස්ථාවක් විදියට ජනතාව අපට ඡන්දය දෙන්න ඇති.

ආණ්ඩු කරපු අයත්, ආණ්ඩුවට උදව් කරපු අයත් ගැන ජනතාව කළකිරිලා හිටියා. උදාහරණයක් විදියට ජවිපෙ. එයාලාගේ තර්ක, හැසිරීම ප්‍රගතිශීලී විය හැකියි. එහෙත් ඔවුන්ට ලැබුණ මන්ත්‍රීධුර සංඛ්‍යාව අඩු වෙලා. ඒක ඔවුන් හිටපු ආණ්ඩුවට සහයෝගය දුන් බවට ජනතාව තුළ ඇති වූ විශ්වාසයෙන් හැදුණ දෙයක්. ඔවුන් ආණ්ඩුවේ නිල නොලත් කොටසක් බවට පත් වූ බව ජනතාව විශ්වාස කළා.

 

මේ තුනෙන් දෙකකට ආසන්න බලය ආණ්ඩුව කෙරෙහි දැඩි විශ්වාසය හා ආදරය නිසාම ලැබුණ ජයග්‍රහණයක් බව හිතනවාද?

නැහැ. දේශපාලන වශයෙන් විරුද්ධ පක්ෂය හැටියට තිබුණු එජාපය දෙකඩ වීමත් බලපෑ බව අමතක නොකළ යුතුයි. එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ කොටසක් ඡන්ද පොළට ආවේ නැහැ. සමහර තැන්වල සීයට දහයක් වෙන්න ඇති. සීයට පහළොවක් පවා වෙන්න ඇති. සාමාන්‍යයෙන් මහමැතිවරණයකදී සීයට හැත්තෑඅටක් හා අසූදෙකක් පමණ ඡන්දය පාවිච්චි කළා. මේ පාර සීයට හැට ගණන් දක්වා ගොඩක් අඩු වුණා. එජාප පාක්ෂිකයන් එන්න මැලිකමක් දැක්වූ බව පැහැදිලියි. එජාපය දෙකට වෙන් වෙලා හිටපු නිසා ලැබුණ ඡන්ද ප්‍රතිශතයත් බෙදිලා ගියා. ඒ නිසා වැඩි ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් අපට ලැබුණා.

 

ඒ කියන්නේ ඕනෑ දෙයක් කරන්න බලයක් නෑ…

අන්න ඒකයි. මම මුලිනුත් කීවේ ඒකම තමයි. ජනතාව අපට චාන්ස් එකක් දුන්නා. එහෙම නැතිව, අපට පෞද්ගලික වාසි අත්පත් කරගන්න අයිතියක් නෑ. අපේ කල්ලියට, කණ්ඩායමට ඕනෑ හැටියට කරන්න බලයක් දුන්නා නෙවෙයි. ඒක හොඳින්ම පැහැදිලි වෙන්නේ මනාප ලබාදීමේදී ජනතාව කතිරය පාවිච්චි කරලා තියෙන හැටි බැලුවාම.

 

කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ පළවැනි තැනට ඔබ පැමිණීමත් එවැනි තත්වයක්ද?

ඔව්, නොසිතූ අය ඉහළට ගෙනාවා. ලොකු මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක් නොකර ඉහළට ආ ගොඩක් අය නියෝජනය කළේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මතවාදය.

 

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ වෙනසක් ගැන දැන් කතාකරනවා නේද?

යම් යම් බාධක තියෙන තැන් වෙනස් කරගෙන මේ ගමන යන්න ඕනෑ බව අපි හිතනවා. අපේ පෞද්ගලික අදහස අනුව මේ ව්‍යවස්ථාව සම්පූර්ණයෙන් ඉවත් කරන්න ඕනෑ. මේ ව්‍යවස්ථාවට පැච් දාලා වැඩක් නෑ. මේක රටේ මූලික නීතිය. ඒක දුර්වල නම්, නිතර සංශෝධනය වෙනවානම් ඒක හොඳ නෑ. ඊළඟ සංශෝධනය එන්න ඕනෑ අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා. අපේ රටේ අරමුණ ඉලක්ක කරගෙන නෙවෙයි වත්මන් ව්‍යවස්ථාව හදලා තියෙන්නේ. ඊයේ, අද හා හෙට පිළිබඳ එකකට එකක් ගැටගැසුණු රට ඉහළට යෑමේ කටයුත්තට ව්‍යවස්ථාව පාර කපලා නෑ.

 

සමහරුන් කියන්නේ ආගමට වැඩි බරක් තියෙන සිංහල-බෞද්ධ ව්‍යවස්ථාවක් ඕනෑ බව…

ජාතික අභිමානය කියන එක සිංහල බෞද්ධ අයට විතරක් සීමාවුණ එකක් නෙවෙයි. ජාතික අභිමානය කියන්නේ සියලුම රටවැසියන්ට අයිති දෙයක්. ඒ නිසා සිංහලද, හින්දුද, ඉස්ලාම්ද කියන ප්‍රශ්නය මත නෙවෙයි. මේක රටේ ප්‍රශ්නයක්. රට පසුබෑවොත් අපි ඔක්කෝම වැටෙනවා. රටේ නීතිමය රාමුව තමයි ව්‍යවස්ථාව. ඒක ජනතාවට කිට්ටු ව්‍යවස්ථාවක් දක්වා වෙනස් වෙන්න ඕනෑ. උදාහරණයක් විදියට ඡන්දදායකයාට කිට්ටු මහජන නියෝජිතයෙක් ඕනෑ. ඒ සඳහා මැතිවරණ ක්‍රමයක් ඕනෑ. පක්ෂවල කාකොටාගැනීම් තියෙන මනාප ක්‍රමය වෙනස් කරන්න ඕනෑ. කේවළ ක්‍රමය හා කුඩා පක්ෂවලට අවස්ථාවක් දෙන්න අනුපාත ක්‍රමයක් ඇති කරගන්න ඕනෑ.

 

බලය බෙදීම ගැනත් බලන්න එපායෑ..

ඒ ගැන කතාව මෙහෙමයි. අපේ රටේ ස්වෛරීත්වය හා ස්වාධීනත්වය දණගස්වපු තැනක් තමයි 13 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය. ඒ නිසා පළාත් සභා ක්‍රමය අහෝසි වෙන්න ඕනෑ. එහෙම ලැබුණ දෙයක් තියෙනවානම් පළාත් සභා ක්‍රමය නිසා රටේ ප්‍රශ්න විසඳෙන්න එපායැ. පළාත් සභා ක්‍රමය අවුරුදු ගාණක් තිස්සේ තිබුණානේ. පළාත් සභා පාවිච්චි වුණේ සමහර අයට මන්ත්‍රීකමක් දෙන්න, පාර්ලිමේන්තුවට යන්න පාලමක් කරගන්න. පළාත් සභා ක්‍රමය අපේ රටට නොගැළපෙන ක්‍රමවේදයක්. ඒ නිසා ඒක අහෝසි කරලා නගර සභා, ප්‍රාදේශීය සභා වැනි පළාත් පාලන ආයතනවලට යම් බලයක් දෙන්න කියලා අපි යෝජනා කරනවා. පෙර ක්‍රියාත්මක වූ ආකාරයට, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය හා කෘෂිකර්මය වැනි විෂයන් නැවත මධ්‍යම ආණ්ඩුව යටතට ගත යුතුයි.

 

ඒකෙන් උතුරු නැගෙනහිර ජනතාවගේ ආතතියක් ඇතිවේවි නේද?

පළාත් සභා තිබුණු නිසා ඒ මිනිසුන්ට ඇතිවුණ සෙත මොකක්ද කියලා කියන්නකෝ. යම්කිසි ආකාරයකට උතුරු නැගෙනහිර ජනතාව පළාත් සභා ක්‍රමය නිසා පුදුමාකාර සතුටකින් ජීවත් වුණා නම්, සියලු වරප්‍රසාද හා අයිතිවාසිකම් වැඩි වැඩියෙන් තහවුරු වුණා නම් ඔබ කියන තර්කය හරි. එහෙත් ඉස්පිරිතාලෙට ගියාම බෙහෙත් නැතිනම්, ඇති තරම් වෛද්‍යවරුන් නැතිනම්, පාසල් පද්ධතිය කඩාවැටිලා නම්, පන්තිකාමරවල පහසුකම් නැතිනම්, පාසල්වල විද්‍යාගාරයක් නැතිනම් වැඩක් නෑ. පළාත් ආණ්ඩුවට ඇළ මාර්ගයක්වත් සුද්ධ කරගන්න බැරි නම් ප්‍රයෝජනය මොකක්ද? උතුරු නැගෙනහිර ජනතාව කලබල වෙන්න ඕනෑ ඒ ඒ පළාත් සභාවලින් තමන්ගේ රාජකාරිය කළා නම් විතරයිනේ.

 

එහෙත් ජනතාවට බලය තමා සතු බව දැනෙන්නේ බලය බෙදීමක් තිබුණොත් නේද?

පළාත් පාලන ආයතනවලට බලය දෙන්න පුළුවන්නේ. ඒ ආයතන තවත් කිට්ටුයි. පළාත් සභාවලට කොහොමත් නීති සම්පාදනය කිරීමේ බලයක් නෑ. අපි මේ වගේ ආයතනයක් නඩත්තු කරන්නේ ඇයි? දෙමළ ජනතාවට අවශ්‍ය දේශපාලන නියෝජනය ලබාදෙන්නටත් ප්‍රාදේශීය පාලනයටත් පළාත් පාලන ආයතන හා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ක්‍රමය පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්.

 

විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම ගැන අදහස මොකක්ද?

අපි ශ්‍රීලනිපයෙන් ආ අය. ශ්‍රීලනිපයේ ඇතැම් ප්‍රතිපත්තිවලට අදටත් අපි එකඟයි. ඉන් එකක් තමයි මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කිරීම. අනෙක විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය යම්කිසි කාල රාමුවක් ඇතුළත අහෝසි කළ යුතු බව අපි හිතනවා. මොකද දැනට ඡන්දයෙන් පත්වෙච්ච විධායක ජනාධිපතිවරයෙක් ඉන්නවා. ඒ නිසා යම්කිසි කාල රාමුවක් තුළ මේ විධායක ජනාධිපතිධුරය අහෝසි විය යුතුයි. එහෙත් පොඩි ප්‍රශ්නයක් තිබුණා. 13 වැනි සංශෝධනය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී රටේ ආරක්ෂාව සැලසෙන්නේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය නිසා බව නීති තර්කයක් තියෙනවා. ඒ නිසා 13 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කළොත් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන්න පුළුවන්. පළාත් සභා ක්‍රමයත් නැත්නම් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය මොකටද? හැත්තෑඅටේ ව්‍යවස්ථාව නිසානේ විධායක ජනාධිපති ධුරයක් ලැබුණේ. හැත්තෑඅටේ ව්‍යවස්ථාව එපා නම් මොකටද විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයක්. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයක් ඕනෑ වෙන්නේ ඇමෙරිකාව වගේ ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයන් ගොඩක් තියෙන රටවලට. චීනය වැනි දැවැන්ත රටවලට. හැත්තෑඅටෙන් ගෙනාපු විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අපට එපා.

 

හැත්තෑදෙකේ හා හැත්තෑඅටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ආණ්ඩුවේ වුවමනාවට ගෙනා බව කීවා. මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ගෙනා දහඅටවැනි සංශෝධනයත් නායකයන්ගේ වුවමනාවට ගෙනා එකක් බව කියනවා. ඊළඟ ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයත් ආණ්ඩුවේ වුවමනාවට ගෙනාවොත්…

අනෙක් ව්‍යවස්ථා සංශෝධන පැත්තකින් තියමුකෝ. අපි කතාකරමු අලුත් ව්‍යවස්ථාව ගැන. එහෙම එකක් නිර්මාණය කරනකොට ගැඹුරින් සමාජ කතිකාවක් ඇතිවිය යුතුයි. සියලු ජන කොටස්වල වුවමනා, අපේක්ෂාවන් හා අරමුණු පිළිඹිඹු කෙරෙන ව්‍යවස්ථාවක් වෙන්න ඕනෑ. අපේ උරුමයන් හා අතීත පාඩම් එක්ක සම්බන්ධ වෙච්ච වර්තමානයක් වගේම අනාගත බලාපොරොත්තු හා ඉලක්ක සම්පූර්ණ කරගැනීමට වර්තමානයේ යොදන පදනම ලෙස තමයි ව්‍යවස්ථාව සකස් කළ යුත්තේ. යම් කල්ලියක අභිමතය පමණක් මෙතැනදී ක්‍රියාත්මක නොවිය යුතුයි. අපි ඒක පැහැදිලිව කියනවා. මොකද මේවා වෙනස් කරන්න ගියාම ප්‍රශ්න. අපි අවුරුදු ගාණක් තිස්සේ මේක වෙනස් කරන්න ඕනෑ බව කියනවා. එහෙත් අවස්ථාවක් ලැබුණේ නෑ. ඒ තත්වයම තමයි 1948 ව්‍යවස්ථාවටත් තිබුණේ. එදා අපේ රට තිබුණේ එංගලන්ත කිරීටයට වගකියන රටක් හැටියට. හරි බලයක් ලැබිලා වෙනසක් කළේ හැත්තෑවේ මැතිවරණයෙන් පස්සේ. ජනරජ ව්‍යවස්ථාවක් ආවේ ඊට පස්සේ. එදා ඉඳන් අපි බලනවා ජනතාවාදී ව්‍යවස්ථාවක් හදාගන්න.

 

ඔබ ඇතුළු මන්ත්‍රීවරුන් තුනෙන් දෙක සම්පූර්ණ කරන්න ඔළුගෙඩි විතරක් වුණොත්…

එහෙම වෙන්න බැහැ. අපටත් හරි වැරැද්ද පෙන්වාදීමේ අයිතිය තියෙනවා. අපි නියෝජනය කරන්නේ ජනතාව. ජනතා සිතුම් පැතුම් අනුව. පාර්ලිමේන්තුවේ දොරටුවෙන් ඇතුළුවෙනකොට අපි යම් පක්ෂයකට ලැදි නම්, එහෙම නැත්නම් වෙන කෙනෙකුගේ ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම හෝ අපේ අභිමතය ඉහළට ගෙන ඒම නෙවෙයි පාර්ලිමේන්තුවේදී විය යුත්තේ. ඒ සියලු දේවල් දොර ළඟ තියලයි අපි ඇතුළට යන්න ඕනෑ. එතැනින් පස්සේ අපි රට වෙනුවෙන් ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. මම ලංකාවේ හැම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකුගෙන්ම ඉල්ලීමක් කරනවා. ඔබ යම් පක්ෂයක් නියෝජනය කරමින් මැතිවරණයේදී ජයග්‍රහණය ලැබෙන්න පුළුවන්. එහෙත් පාර්ලිමේන්තුව පක්ෂ කාර්යාලයක් නෙවෙයි. පාර්ලිමේන්තුවේ උත්තරීතරභාවය තිබෙන්නේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ස්වාධීන ක්‍රියාකලාපය උඩ. එයාලා මොනතරම් දුරට ස්වාධීනව, හෘදය සාක්ෂියට එකඟව කටයුතු කළොත් පමණයි අපේ රටට ඵලදායී දෙයක් කරන්න පුළුවන්කමක් ලැබෙන්නේ.

 

ඔබ ඇතුළු ඡන්ද වැඩිපුර ලැබුණ අයට සුදුසු අමාත්‍යධුර ලබා නොදුන් බවට චෝදනා තියෙනවා නේද?

මම අනෙක් අය ගැන කතාකරන්නේ නැහැ. මොකටද ඡන්දය පැවැත්වුවේ. මහජන නියෝජිතයන් තෝරා පත් කරගැනීමට. ඇමතිවරුන් පත් කරගැනීමට නෙවෙයි. ඇමතිවරුන් පත් කිරීම් වරප්‍රසාදය හිමිවන්නේ ජනාධිපතිවරයාට සහ අගමැතිවරයාට. ඊට අමතරව ඒ ඒ පක්ෂවල නායකයන් එක්ක සාකච්ඡා කරයි. ඔවුන්ගේ තීන්දුවට ගරු කරමින් අපි කටයුතු කරන්න ඕනෑ. මන්ත්‍රීවරයෙකුගේ කාර්යභාරය ඔය ඇමති තනතුරට සීමා වෙන්නේ නෑ. මම අමාත්‍යාංශවල විෂයන් වෙන් කිරීමේදී යහපතක් දකිනවා. රටේ ප්‍රගමනය ගැන හිතමින් මේ තෝරාගැනීම් කරලා තියෙන බව මම හිතනවා. රටේ ප්‍රගමනය ගැන හිතලා අමාත්‍යාංශ නම් කරලා තියෙනවා. මැටි ඇමති වගේ විහිළු කරන එක වැරදියි. ඒ අපේ රටේ සම්පත් උපයෝගි කරගෙන අපේ රටේ ජනතාව කරන දේශීය කර්මාන්ත. ඒ කර්මාන්තවලට විශේෂ අවධානයක් යොමු කළාට වරදක් නැහැ.■

 

ශ්‍රීලනිපය එය කරනු ඇතිද?

0

දහනවවැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අහෝසි කර 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය කෙටුම්පත් කිරීම සඳහා නව කැබිනට් මණ්ඩලය සිය මුල්ම හමුවේදී අනුමැතිය ලබාදී ඇත.

19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කර 20 වැනි සංශෝධනය තුළ ගෙන එන වෙනස්කම් මොනවාදැයි තවම පැහැදිලි නැත. එම වෙනස්කම් තුළ ජනාධිපතිවරයාට ඇමතිධුර දැරීමට හැකියාව ලබාදීම, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට, අභියාචනාධිකරණයට හා රජයේ ඉහළ තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත් කිරීමේ හැකියාව ලබාදීම, ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවවලට පුද්ගලයන් පත් කිරීමට බලය ලබාදීම ආදිය අනිවාර්යයෙන් ඇතුළත් විය හැකිය. මන්ද එම කරුණු ඉටු කරගැනීමට නොහැකි වීම සම්බන්ධයෙන් පසුගිය කාලය පුරාම ජනාධිපතිවරයාත්, ආණ්ඩුවේ ඇත්තනුත් බොහෝ මැසිවිලි නැගූ නිසාය.

ගෙනඒමට නියමිත එම සංශෝධන සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලයක් ගැනීම වත්මන් ආණ්ඩුවට අසීරු නැත. ගෙන ඒමට නියමිත සංශෝධන සඳහා ජනමත විචාරණයක් අවශ්‍ය බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළහොත් මේ අවස්ථාවේදී ඒ සඳහා ජනතා අනුමැතිය ගැනීමද ආණ්ඩුවට අසීරු නැත.

මේ වාතාවරණය තුළ පසුගිය කාලය තුළ රටක් වශයෙන් අප දිනාගත් යහපත් වෙනස්කම් ආපසු හැරවීම නොවැළැක්විය හැකි එකක් බවට පත්වනු ඇත.

එම නිසා එම ආයතන වැළැක්විය හැකිද හා ඒ කාහටද යන ප්‍රශ්නයද අප හමුවේ මතුවේ. වත්මන් පාර්ලිමේන්තුවේ විපක්ෂය ලෙස තේරී පත්වී ඇති සමගි ජන බලවේගය, දෙමළ ජාතික සන්ධානය, ජාතික ජන බලවේගය, විග්නේෂ්වරන්, බදියුදීන්ගේ හා රවුෆ් හකීම්ගේ පක්ෂ හා සන්ධානවලින් තේරී පත්වී ඇති නියෝජිතයන් මේ අයහපත් ප්‍රතිසංස්කරණවලට විරුද්ධ වනු ඇතැයි අපට දැනට අනුමාන කළ හැකිය.

වත්මන් ආණ්ඩුව සමග දිගටම කටයුතු කළ ඩග්ලස් දේවානන්දා, පිල්ලෙයාන්, අතාවුල්ලා, ආදි වෙනම තරග කර ජයගත් උදවිය ඒ සංශෝධනවලට සහාය දෙන බව කිව හැකිය.  ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුව තුළ ගෙන ඒමට නියමිත 20 වැනි සංශෝධනය පරාජය කළ නොහැකි බව බැලූ බැල්මට පෙනේ. එහෙත් මෙම පාර්ලිමේන්තුව තුළම උත්සාහ කර බැලිය හැකි තවත් දෙයක්ද තිබේ. ඒ කළකිරීමය. කැබිනට් හා කැබිනට් නොවන අමාත්‍යධුර පිරිනැමීමේදි කරන ලද නොසලකාහැරීම්වල කළකිරීමය. එහිදීත් විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ යටතේ තරග කළ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ කළකිරීම් සැලකිල්ලට ගැනීම වටී. මන්ද සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් ආදි සෙසු පක්ෂවල කළකිරීම් ගැන අපට කොහොමත් බලාපොරොත්තු තැබිය නොහැකි නිසාය.

එහෙත් අපට ශ්‍රීලනිපයේ කළකිරීම් ගැන යම් බලාපොරොත්තුවක් හෝ තබාගත හැක්කේ ඔවුන්ට වෙනම පක්ෂයක් ලෙස හෝ තරග කර පාර්ලිමේන්තු, පළාත් සභා හා පළාත් පාලන ආයතනවල නියෝජනයක් ලබාගත හැකි නිසාය. පසුගිය පළාත් පාලන ඡන්දයේදී ශ්‍රීලනිපය පොහොට්ටු පක්ෂයට එරෙහිව වෙනම තරග කර යම් නියෝජනයක් ලබාගැනීම ඊට හේතුවය.

කළකිරීම වාසියක් කර ගනිමින් 19 වැනි සංශෝධනය ආරක්ෂා කිරීමේ යම් හෝ වුවමනාවක් හා වගකීමක් තිබේ නම් මේ අවස්ථාවේ 20 වැනි සංශෝධනය වැළැක්වීමේ තීරණාත්මක කාර්යභාරය ඇත්තේ ශ්‍රීලනිපයට පමණය. ඔවුන්ට ඇති මන්ත්‍රීධුර සංඛ්‍යාවෙන් එය කළ හැකිය. ගැටෙනවා නම් සාමූහික වගකීමකට ගැටෙන්නේ ඇමතිධුර ලබාගත් නිමල් සිරිපාල හා මහින්ද අමරවීර පමණය. මේ පිරිසට අවසාන මොහොත දක්වා ශ්‍රීලනිපයේ සිට පොහොට්ටු පක්ෂයෙන් නාමයෝජනා ලබාගත් කිසිදු අමාත්‍ය තනතුරක් නොලැබුණ එස්.බී. දිසානායක, සුසිල් ප්‍රේම්ජයන්ත්, අනුර ප්‍රියදර්ශන යාපා වැනි තවත් පිරිසක්ද එක් කරගත හැකිය.

එහිදී පොහොට්ටු පක්ෂයට මේ අයගේ මන්ත්‍රීධුර ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ගයකට යා හැකිය. පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීධුර පක්ෂ මගින් ඉවත් කිරීමේ කටයුතුවල ඉතිහාසය දෙස සැලකීමේදී එය පහසු කාර්යයක් නොවන බව පෙනේ. විශේෂයෙන්ම පොහොට්ටු පක්ෂය යටතේ වෙනම පක්ෂයක් ලෙස තරග කළ ශ්‍රීලනිපයේ මන්ත්‍රීධුර ඒ පිළිබඳ ගිවිසුමක් ඇතත්, නැතත් හෝසි කිරීම ලෙහෙසි එකක් නොවනු ඇත. ඉවත් කරන ලද මන්ත්‍රීවරුන් තනි තනිව හෝ පක්ෂයක් ලෙස අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගයක් ගතහොත් ඒ සම්බන්ධ තීන්දුවක් එන විට බොහෝවිට මෙම පාර්ලිමේන්තු කාලය අවසන් වී තිබෙන්නට පුළුවන. ඉන්පසු අප නොසිතන, බලාපොරොත්තු නොවන අලුත් දේශපාලන නායකත්වයක් රට තුළ නිර්මාණය වී තිබෙන්නට පුළුවන.

ඒ නිසා 20 වැනි සංශෝධනය යනු කඩාවැටෙමින් ඇති ශ්‍රීලනිපයට යළි වෙනස් ජවයකින් නැගී සිටින්නට අවස්ථාවක්ද ඉතිහාසය තුළ නිර්මාණය කරනු ඇතිය යන්න පුරවැසියාගේ අදහසය. ශ්‍රීලනිපය එය කරනු ඇතිද?■