No menu items!
23.2 C
Sri Lanka
17 September,2025
Home Blog Page 263

අලි සබ්රි-සරත් වීරසේකර  ප්‍රපංචය

අද (20), ලංකා පාර්ලිමේන්තු ඉතිහාසයේ අද්විතීය දිනයකි. ඒ, අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් මුල් වරට රැස්වන විශේෂිත දිනය වීම නිසා නොව. එල්ලුම්ගසට නියම වී සිටින මිනීමරුවෙකු අපේ උත්තරීතර පාර්ලිමේන්තුවේ එදාට අසුන් ගන්නා බව කියන නිසා ය. එය ‘සාමාන්‍ය’ සිදුවීමකැයි ඉතිරි 224 දෙනා විශ්වාස කරන සෙයක් පෙනී යයි. නීතිය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු වන ජී. ඇල්. පීරිස්ට අනුව, එල්ලුම් ගසට නියම වූ පුද්ගලයෙකු වූවත්, අවසාන අධිකරණයෙන් (ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන්) එම දඬුවම සනාථ කරන තෙක් ‘අහිංසකයෙකු’ වශයෙන් සැලකිය යුතුලු. රාජපක්ෂ දේශපාලනය තුළ නීතිය සහ යුක්ති ධර්මයත්, ශිෂ්ටත්වයත් අර්ථකථනය කරන්නේ එයාකාරයෙනි. 

දැන් අලුත් අමාත්‍ය මණ්ඩලයක් දිවුරුම් දී වැඩ භාරගෙන තිබේ. ඒ අතරින් කිහිප දෙනෙකුම බරපතළ නඩු ගණනාවක තවමත් විත්තිකරුවන් වශයෙන් සිටින බව පසුගියදා මාධ්‍ය වාර්තා කෙළේය. එය ඇත්තක්දැයි නොදනිතත්, ඇත්තක් වුවත් පුදුමයක් නොවෙතැයි දනිමි. පුදුමය වන්නේ, ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙකු හෝ අනාගතයේදී වැරදිකරුවෙකු වී දඬුවම් ලැබුවොත් ය.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය යනු, සාමාන්‍ය අර්ථයෙන් ගත් විට, ජනතාව දැනුවත් කිරීම, ජනතා කැමැත්ත ලබා ගැනීම, ආර්ථික සහ සමාජ සංවර්ධනය ඇති කිරීම, ඒ සඳහා ප්‍රචාරණය කිරීම, රැස්වීම් පැවැත්වීම සහ සංවාද කිරීම ආදියයි. අසාමාන්‍ය අර්ථයකින් ගැනෙන දේශපාලනයක්ද තිබේ. එහිදී, මාධ්‍ය ආයතනවලට ගිනි තැබීම, මාධ්‍යවේදීන් පැහැරගෙන යාම සහ ඝාතනය කිරීම, මහපරිමාණ දූෂණ සහ මුදල් විශුද්ධි කිරීම ආදි තවත් නොයෙකුත් අංග ඊට එක් වෙයි. අද රැස්වීමට නියමිත පාර්ලිමේන්තුවේ ඉහත කී එල්ලුම්ගසට නියම වී සිටින පුද්ගලයාට අමතරව, තවත් මිනීමැරුමක් සම්බන්ධයෙන් දැනට බන්ධනාගාරයේ සිටින පිල්ලෙයාන්ද සිටී. විශේෂත්වය වන්නේ, ඔහු අතින් ඝාතනය වී ඇත්තේ තවත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු වීමයි. ඊළඟ විශේෂත්වය වන්නේ, මේ මිනීමරුවන් දෙන්නාම එකම පක්ෂයක් නියෝජනය කිරීමයි. එය අහම්බයක්ද, නැත්නම් සංස්කෘතියක්ද? 

2005-2015 අතර කාලයේ රාජපක්ෂ දේශපාලනය තුළ මේ දෙවැනුව කී අංග යහමින් තිබුණි. එය, ඊට කලින් කිසි රාජ්‍ය පාලන කාලයක් තුළ දක්නට නොලැබුණු තත්වයකි. ඒ නිසා, එම රෙජිමයට සම්බන්ධව සිටි බොහෝ දෙනා 2015 සිට මේ මෑතක් දක්වා රහස් පොලීසිය, පොලිස් මූල්‍ය අපරාධ කොට්ඨාසය සහ අධිකරණය ආදි ස්ථානවල නිතර සිටිනු මාධ්‍ය ඔස්සේ දකින්ට ලැබුණි.

ලංකාව වැනි බහු-වාර්ගික සහ බහු-ආගමික රටක දේශපාලනය තුළ තවත් වැදගත් අංගයක් ගැබ් වෙයි. ඒ, ජාතිවාදය සහ ආගම්වාදයයි. එවිට, ඉහතින් කී ජනතාව දැනුවත් කිරීම වශයෙන් බොහෝ විට සිද්ධ වන්නේ, ජාතිය සහ ආගම මත ජනතාව දක්කාගෙන යාමයි. එය, බහුජාතිය/බහුආගම නියෝජනය කෙරෙන දේශපාලනයට මෙන්ම, සුළු ජාතීන්/සුළු ආගම් නියෝජනය කෙරෙන දේශපාලනයටත් එක සේ පාවිච්චියට ගැනේ.

අභිනවයෙන් අධිකරණ අමාත්‍ය ධුරයට පත් ජනාධිපති නීතිඥ අලි සබ්රිගේ වාර්ගිකත්වය දඩමීමා කරගැනීමට ඇතැම්හු තැත් කරන්නේ ඒ සන්දර්භය තුළ ය. ඒ අනුව, සරත් වීරසේකර ලැබූ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරය සමග අලි සබ්රිට ලැබුණු කැබිනට් ඇමති ධුරය විවේචනාත්මකව සසඳනු දක්නට ලැබේ. මෙය, නැවත වරක්, ජාතිවාදය ඔස්සේම පිටපොට පටලවා ගැනීමකි.         

බලය ලබා ගැනීම සඳහා ජාතිවාදය පහසුවෙන් පාවිච්චියට ගත හැකි වෙතත්, බලය පවත්වාගෙන යාමේදී එතරම් පහසුවෙන් එය පාවිච්චියට ගැනීම ප්‍රායෝගික නැත. මුස්ලිම් ව්‍යාපාර හරහා සිංහල ජාතිය වඳ කෙරෙන විවිධ ටොෆි වර්ග බෙදා හැරෙන බවට පැවති ප්‍රචාරයක් දකුණේ ජන විඥානය තුළ අරක්ගත් කාලය සිහියට ගන්න. කුරුණෑගල රෝහලේ වෛද්‍ය සාෆි ගැන දකුණේ ඇති කෙරුණු වෛරී හාහෝව මතකයට ගන්න. තවත් එවැනි සිද්ධි රාශියකි. ඒ සියලු ව්‍යාපාර දියත් කළ සහ විවිධ ආකාරයෙන් ඒවා සමාජගත කළ දේශපාලනික ධාරාව අද බලය හොබවයි. ඉතිං, මේ කාලය තුළ, වඳපෙති ගැන, ෂරියා විශ්වවිද්‍යාල ගැන හෝ වෛද්‍ය සාෆිලා ගැන ආස්වාදනීය තරංග ඔස්සේ ඔබට අසන්නට නොලැබෙනු ඇත.

පුංචි කාලේ ළමෝ සෙල්ලම් ගෙවල් දමති. එහිදී දෙන්නෙක් අතින’ත ගනිති. ඉන් එක් අයෙක්, මේ සෙල්ලම ‘සීරියස්’ අරගෙන, වැඩිවිය පත්විටත් අර සහකරුවාම/සහකාරියම පතයි. එය නොකෙරෙන විට හෝ කෙරුණු පසු අසාර්ථක වූ විට, ‘ද්‍රෝහී’ වීමකට හෝ ‘අතරමං’ වීමකට තමන් ලක්විණැයි සිතයි.

දේශපාලනඥයා අටවන සෙල්ලමට වගකිව යුත්තේ, එය සෙල්ලමක් වශයෙන් පමණක් පාවිච්චියට ගැනීමට බලන දේශපාලනඥයාට වඩා, එය ‘සීරියස්’ විදිහට (බරසාර විදිහට) ගන්නා තැනැත්තා බව කෙටියෙන් කිව යුතුව තිබේ.

ජාතිවාදී සෙල්ලම බරසාර විදිහට නොගත යුතු බවක් මෙයින් අදහස් නොවේ. එය බරසාර විය යුත්තේ, මොන අර්ථයෙන්ද යන්නයි වැදගත් වන්නේ. වඳපෙති හෝ වෛද්‍ය සාෆි පිළිබඳ මිථ්‍යාව හරහා විශාල විනාශයක් යම් දවසක මේ රටේ ඇති විය හැකි යැයි බරසාරව ගැනීම අත්‍යන්තයෙන්ම යුක්ති යුක්තයි. එහෙත්, අනිත් අතට, ඒ ප්‍රබන්ධ කතාවල්, අත්දුටු සත්‍යයක් වශයෙන් ගෙන, ඒ කතාවේ ඉදිරි මාර්ගය කතාවේ කතුවරුන් විසින් ‘තාර්කික’ අවසානයකට ගෙන යනු ඇතැයි (සාෆිව හිරේට නියම වෙනු ඇතැයි) බලාපොරොත්තු වීම, මෝඩ ‘සීරියස්’ ය. අර, පුංචි කාලේ සෙල්ලම් මඟුල ‘සීරියස්’ විදිහට ගත්තා සේ ය.

මේ ලිපියෙන් අදහස් කරන්නේ අලි සබ්රිගේ සහ සරත් වීරසේකරගේ පත්වීම් ‘සෙල්ලම් ගෙයින්’ එළියට ගැනීමටයි. එහිදී, ඔවුන් අයත් ජනවර්ගය හෝ ආගම අදාළ නැත. ඇත්ත වශයෙන්ම, ජනාධිපතිවරයා අධිකරණ අමාත්‍ය ධුරය අලි සබ්රිට පිරිනමන්නේ ඔහු මාර්ගයෙන් මුස්ලිම් ජනතාව තමන්ගේ ආණ්ඩුව තුළ නියෝජනය කැරැවීමට නොවන බව ඉතා පැහැදිලියි. අලි සබ්රි වුවත්, තමන් එවැනි නියෝජිතයෙකැයි නොසිතන බවත් පැහැදිලියි. ඒ නිසා මෙය ‘ජාතියෙන්’ පිටතට ගත යුතුය.   

අපේ ස්වාධීන ආයතන තිබියදීත් අධිකරණ ඇමතිවරයෙකුට කළ හැකි බලපැම් කවරාකාරදැයි හිටපු අධිකරණ ඇමති විජයදාස රාජපක්ෂ ප්‍රසිද්ධියේම පෙන්වා දී ඇත. වර්තමාන රජයේ ප්‍රධානියෙකු අත්අඩංගුවට ගැනීම එදා තමන් මැදිහත් වී නතර කෙළේ යැයි විජයදාස රාජපක්ෂ පසුගිය මැතිවරණ සමයේදී කීවේය. ඔහුගේ ඒ ප්‍රකාශය සම වුණේ, ගෙදර යන ගමන් තමන්ට එන්නැයි කියා එවකට ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ තමන්ට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරු පදවියක් ප්‍රදානය කළ බව හෙළි කළ තැනැත්තියගේ කතාවටයි.

අලි සබ්රි වර්තමාන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇතුළු ඒ පාර්ශ්වයේ නඩු ගණනාවකට පෙනී සිටි සහ පෙනී සිටින ප්‍රමුඛ පෙළේ ජනාධිපති නීතිඥවරයෙකි. මේ ලියුම්කරු සහ මහාචාර්ය චන්ද්‍රගුප්ත තේනුවර එක්ව ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ද්විත්ව පුරවැසිභාවය අභියෝගයට ලක්කරමින් පැවරූ නඩුවටත් අලි සබ්රි පෙනී සිටියේය. අපේ නඩුව වීසි විය. ඊට සතියකට පමණ පසු ඒ ජයග්‍රහණයෙන් උද්දාමයට පත් අලි සබ්රි මුහුණුපොතේ සටහනක් තබමින්, අපේ නම්වලින් ආමන්ත්‍රණය කොට, “මේ නිහඬ බව බිඳින්න-තව මොනවා හරි කරන්න” යැයි අපට කෝචොක් කොට තිබුණි. අලි සබ්රි මුස්ලිම් වූවත්, ඔහු අධ්‍යාපනික පෝෂණය ලද එක් සම්භාව්‍ය කෘතියක් වන්නේ සිංහල ‘ගුත්තිලය’ බව පසුගියදා කීවේය. එය ඔහු කීවේ තමා දෙස ජාතිවාදී ආකාරයෙන් බලන සිංහල මිනිසුන්ගේ දැනගැනීම සඳහා විය යුතුය. මීට වසර 54 කට කලින් අ.පො.ස. (සාමාන්‍ය පෙළ) සඳහා මා කියැවූ ‘ගුත්තිලයේ’ එක තැනක මෙසේද තිබුණි: “කිරි දියෙනි දෙවියත්- අඟුරු සුදු වන කලෙක් නම් නැත්.”

ඔහු ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වෙනුවෙන් සියලු නඩුවලට පෙනී සිට ඇත්තේ නොමිලේ බව අප දැනගත්තේ මෑතකදී ය. එසේ නම් එය, වෘත්තීය/ව්‍යාපාරික මැදිහත්වීමක් නොව, දේශපාලනික මැදිහත් වීමකි. මෙහිදී ඔහු නොකියන කාරණයක් තිබේ. එනම්, දේශපාලනික මැදිහත්වීම්වලටද ‘මිලක්’ ඇති බව ය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දැන් අලි සබ්රිට කැබිනට් ඇමති ධුරයක් දීම මගින් පෙන්වා තිබෙන්නේ එම කාරණයයි. මා මතු කරන කාරණය වන්නේ, ඔහුගේ එම සේවාවේ ‘වටිනාකම’ රාජපක්ෂලා තක්සේරු කොට ඇති ආකාරයේ ස්වභාවය අප සැලකිල්ලට ගත යුතු බවයි. එවිට ‘රාජපක්ෂ දේශපාලනය’ නිරාවරණය කරගත හැකිය.  

සරත් වීරසේකර මීට ඉහතදී අවුරුදු පහක් පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කොට තිබේ. ඒ, නැගෙනහිර පළාතෙනි. මෙවර කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයෙන් තරග කළ ඔහු කොළඹින් වැඩිම මනාප සංඛ්‍යාවක් ලබා ගනිමින්, එතෙක් එම කඳවුරේ ප්‍රමුඛයා වශයෙන් සිටි විමල් වීරවංශවත් විශාල වැඩි ඡන්ද සංඛ්‍යාවකින් දෙවැනි තැනට පත්කෙළේය. විමල් වීරවංශ සහ සරත් වීරසේකර නියෝජනය කරන්නේ සමාන මතවාදයකි. එය, රාජපක්ෂලාගෙනුත් එහාට ගිය සිංහල-බෞද්ධ මතවාදයක් වශයෙන් හැඳින්විය හැකිය. එහිදී වීරවංශ, ජාතිවාදී නැඹුරුවක් පෙන්නුම් කරන අතර, වීරසේකර ජාතිකවාදී නැඹුරුවක් පෙන්නුම් කරයි. ඒ සියල්ල මැද්දේ වීරවංශසට නැති වැදගත් යමක් වීරසේකරට තිබේ. එකක් වන්නේ, යුද පෙරමුණේ සක්‍රිය සහභාගිත්වයයි. එය, වීරවංශගේ ‘මරාගෙන මැරෙන’ කොළඹ උපවාසයට වඩා සක්‍රිය සහ සැබෑ දායකත්වයකි. දෙවැන්න වන්නේ, යුද්ධය අවසානයේ පටන්, සිංහල පැත්තේ කතාව සරත් වීරසේකර ජාත්‍යන්තරයට ගෙන යාමයි. එයත්, වීරවංශගේ රූපවාහිනී කැමරා ඉදිරියේ කරන බෙරිහන්දීමට සපුරා වෙනස් ය. තෙවැන්න වන්නේ, අද පාලකයන් පලු යන්නට විවේචනය කරන 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට විරුද්ධව එදා පාර්ලිමේන්තුවේ ඡන්දය පාවිච්චි කළ එකම මන්ත්‍රීවරයා සරත් වීරසේකර වීමයි. විමල් වීරවංශ එදා ඊට පක්ෂව ඡන්දය දුන්නේය.

දැන් සරත් වීරසේකරගේ ඒ සියලු ‘සුදුසුකම්’ කැබිනට් අමාත්‍ය ධුරයක් සඳහා ප්‍රමාණවත් වී නැත. රාජපක්ෂලාගේ ජයග්‍රහණය සඳහා එක ඡන්දයක්වත් උපයා දී ඇති බවට සාක්ෂි නැති, දේශපාලනයට කෝඩුකාරයෙකු වන අලි සබ්රි, රාජපක්ෂලා වෙනුවෙන් කළ නීතිමය සහ අධිකරණමය මැදිහත්වීම්, කැබිනට් අමාත්‍ය ධුරයකින් පිදුම් ලැබීමට තරම් ප්‍රමාණවත් වී තිබේ.

අපේ ‘සෙල්ලම් ගෙය’ පිළිබඳ උපමාවට නැවත හැරෙමු: සරත් වීරසේකර ‘සෙල්ලම් ගෙවල්’ බරසාරව ගනිද්දී, අලි සබ්රි සැබෑ රාජපක්ෂ දේශපාලනයේ ගැලවුම්කාර භූමිකාව රඟපෑවේය. අතීත රාජපක්ෂ දේශපාලනය, කිරෙන් සුද වෙන් කළ නොහැක්කා සේ, අධිකරණ ක්‍රියාදාමයන් තුළ පැටලී තිබුණු එකකි. තවමත් ඒ කිසිවක් අහවර නැත. මල්වානේ මන්දිර සහ මැණික් මලු එකලාසයක් කළ යුතුය. ලසන්ත වික්‍රමතුංග, ප්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ සහ වසීම් තාජුඩීන්ගේ සොහොන්ගෙවල් සදහට වසා දැමිය යුතුය.  

දැන් අලි සබ්රි අධිකරණය භාර කැබිනට් ඇමතිවරයා ය.■

 

 

ජෝර්දානයේ ගුරුවරු දාහක් අත්අඩංගුවට අරගෙන

0

ජෝර්දානයේ තියෙන්නේ ව්‍යවස්ථාවෙන් අනුමත කරන ලද, රාජාණ්ඩුවක්. ජෝර්දානයේ පාර්ලිමේන්තුවක් තිබෙනවා. අගමැතිවරයෙක් ඡන්දයෙන් පත්වෙනවා. එහෙත් එම රටේ විශාල ව්‍යවස්ථාදායක, විධායක හා අධිකරණ බලයක් රජු වෙත පැවරී තිබෙනවා. ‘රට හදන්නට’ තනි පුද්ගලයෙක් වටා බලය ගොනු කිරීමත්, ඒ පුද්ගලයාට ඕනෑ හැටියට ඕනෑ දෙයක් කරන්නට ඉඩ ලබාදීමත් සුදුසු බව 1952දී ජෝර්දාන ව්‍යවස්ථාවට ඉඩ ලබාදුන් අය සිතන්නට ඇති.

එහෙත් ඒ සියල්ල මැද කාලයක් තිස්සේ ජෝර්දාන වැසියන් රාජාණ්ඩුව ඉවසමින් කල් ගත කර තිබුණා. බැලූ බැල්මට අවුලක් තිබී නැහැ, වෙනත් රාජාණ්ඩුවලට වඩා ජෝර්දානයේ වඩාත් ලිබරල් අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කළ රාජාණ්ඩුවක් තිබුණු බවට සැලකිල්ලකුත් තිබුණා. විශේෂයෙන්ම 2011 දී අරාබි වසන්තය පැතිර යෑමත් සමඟ ජෝර්දානයේ විවිධ අදහස් ඉවසීමේ ගතිලක්ෂණය මඳක් ශක්තිමත් වුණා.

එහෙත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සීමා කිරීමෙහි නරක ප්‍රතිඵල ඕනෑ මොහොතක මතුවිය හැකියි.

ජෝර්දාන ජාතික ෂාරාෆ් ඔබීඩට් අගෝස්තු 11 වැනිදා හැන්දෑවේ හයයි පනස් හතරට ෆේස්බුක්හි පෝස්ටුවක් පළ කර තිබුණා. ඔහු එහි තම භාෂාවෙන් ලියා තිබුණේ ‘මා අත්අඩංගුවට ගත්තා.’ යනුවෙන්. දින 17ක් තිස්සේ ඔහු සැඟවෙමින් කල් ගත කර තියෙනවා. ඔහු සැඟව සිටි ස්ථානය පොලීසිය සහ ආරක්ෂක අංශවලින් වට කරන විට ඔහුට ක්ෂණිකව ඉහත ෆේස්බුක් සටහන පළ කරන්නට පමණක් වෙලාව ඉතිරි වී තිබුණා. එම සිදුවීමෙන් පසු ඔහුගේ හිස වසා, අත්වලට අගුලු ලා ඉවතට ගෙනගොස් තිබෙනවා.

ඔහු දරුණු අපරාධකරුවෙක් නොවෙයි. කපටි සොරෙක් නොවෙයි. ආණ්ඩු බලය ඇල්ලීමට දේශපාලන අරගලයක යෙදුණු අයෙක් හෝ ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාවක යෙදුණු අයෙක් නොවෙයි. ඔහු අත්අඩංගුවට ගෙන තිබෙන්නේ තමන්ගේ වෘත්තීය අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සටන් කළ නිසා.

නීතිඥවරුන් අනුමාන කරන ආකාරයට ජෝර්දාන ගුරු සම්මේලනයේ සාමාජික ගුරුවරුන් 1000ක පමණ පිරිසක් පසුගිය සති කිහිපයේ ජෝර්දාන ආරක්ෂක අංශවලින් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබෙනවා. එම ගුරුවරුන් ජෝර්දානයේ දැවැන්තම ස්වාධීන වෘත්තීය සමිතිය වන  ජෝර්දාන ගුරු සම්මේලනය තහනම් කොට, එහි සාමාජිකයන් දඩයම් කරමින්, අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා ජෝර්දාන රජය ගෙනයන වැඩපිළිවෙළක දිගුවක්.

මෙම වෘත්තීය සමිතියෙහි සාමාජිකයන් ලක්ෂයක් පමණ සිටින බව කියනවා. එහි සාමාජික ගුරුවරුන් සියලුදෙනා පසුගිය වසර අගදී ආරම්භ කළ ජෝර්දාන ඉතිහාසයේ දැවැන්තම වෘත්තීය සමිති අරගලය දියත් කර තිබුණා. එය ජෝර්දානයේ පමණක් නොව, එම කලාපයේ පැවති දීර්ඝතම වැඩ වර්ජන ව්‍යාපාරය. 2019 අගෝස්තු සිට ඔක්තෝබර් අතර කාලයේ පැවති එම වෘත්තීය සමිති සටනේ අරමුණ වුණේ ගුරුවරුන්ගේ වැටුප් වැඩි කිරීමේ ඉල්ලීම. එරට පාසල් සති ගණනක් වසා දැමීමට සිදුව තිබුණා.

එම ගුරු අරගලයේදී දහස් ගණන් ගුරුවරුන් මහමගට බැස උද්ඝෝෂණ පවත්වා තිබුණා. ඒ මොහොතේ උද්ඝෝෂකයන්ට එරෙහිව බලය යෙදවීම, අන්තර්ජාල පහසුකම් සීමා කිරීම හා අත්අඩංගුවට ගැනීම් ආණ්ඩුව පැත්තෙන් සිදුකර තිබුණා.

මෙලෙස උද්ඝෝෂණවලට මර්දනය යෙදවීමෙන් සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ උද්ඝෝෂණ තව තවත් ශක්තිමත් වීම. වැටුප් වැඩි කිරීමේ ඉල්ලීම්වලට එහා ගොස් මර්දනයට සහ ආණ්ඩුවේ දූෂණ වංචාවලට එරෙහිව වඩාත් පුළුල් උද්ඝෝෂණ ආරම්භ කර තිබුණා. එම උද්ඝෝෂණවලට මහජන සහයෝගයත් ලැබී තිබුණා. එය ජෝර්දානයේ තීරණාත්මක මහජන නැගිටීමක් වෙද්දී රාජාණ්ඩුව දුර්වල වන බව පෙනුණා.

අන්තිමේ අරගලය අවසන් වුණේ ජයග්‍රහණයකින්. ගුරුවරුන්ගේ වැටුප් වැඩි කිරීම සඳහා ගිවිසුමකට අත්සන් තැබුවා. එම ගිවිසුම ඓතිහාසික ගිවිසුමක් ලෙස ගුරු සම්මේලනයේ අය හැඳින්වුවා.

කොවිඞ්-19 වසංගතයෙන් පසු ආර්ථික අසීරුතා නිසා එම ගිවිසුම ක්‍රියාත්මක කරනවා වෙනුවට විවිධ ක්ෂේත්‍රවල වැටුප් කප්පාදු කිරීමට රජය පටන්ගෙන  තිබුණා. ඒ අනුව ගුරුවරුන් සමඟ ඇති කරගත් ගිවිසුමත් තාවකාලිකව අත්අහිටුවා තිබුණා. 2020 අප්‍රේල් මාසයේ සිට ආර්ථික අසීරුතා වර්ධනය වී තිබුණා.

ජෝර්දානය විශාල තෙල් සම්පත් ඇති රටක් නොවෙයි. බොහෝ භාණ්ඩ ආනයනය කරන රටක්. මිලියන 10කට ආසන්න එම රට විදේශ විනිමය උපයන්නේ භාණ්ඩ වර්ග කිහිපයක් අපනයනය කිරීමෙන් හා සංචාරක කර්මාන්තයෙන්.  වසංගතය නිසා එම ආදායම් මාර්ග සීමා වී තිබෙනවා.

මේ අතර ජුලි මාසයේදී පොලීසිය එම ගුරු සංගමයේ ශාඛා වසා සීල් තබන්නට පටන්ගත්තා. ජුලි 25 වැනිදා ගුරු සම්මේලනයේ කටයුතු වසර දෙකක කාලසීමාවකට තහනම් කළා. ඡන්දයෙන් පත් වූ එම සංගමයේ කවුන්සිල සාමාජිකයන් 13 දෙනෙක් හෙළි නොකරන ලද චෝදනා මත අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණා. චෝදනා නිශ්චිතව හෙළි නොකර, එම නිලධාරීන්ට වංචා දූෂණ චෝදනා ඇති බව පමණක් ප්‍රසිද්ධ කර තිබුණා.

කෙසේ වෙතත් ඉහත නියෝගවල ගැටලුවක් තිබුණා. වෘත්තීය සමිතියේ ක්‍රියාකාරීත්වය තහනම් කර තිබුණේ එරට නීතිපති.

අනෙක් පැත්තෙන් ගුරු සම්මේලනයේ නීතිඥයන් පෙන්වාදෙන්නේ මෙවැනි වෘත්තීය සමිතියක ක්‍රියාකාරීත්වය නතර කිරීමටත්, එහි ප්‍රධාන තනතුරු හිමි පුද්ගලයන්ගේ තනතුරුවලට අදාළ තීන්දු තීරණ ගැනීමටත් අධිකරණයට මිස නීතිපතිට බලයක් නැති බව. ඒ අනුව එම නියෝගය නීති විරෝධී බව ඔවුන් පෙන්වාදෙනවා.

එහෙත් ඉහත කී වෘත්තීය සමිතියේ කටයුතු නතර කිරීමේ නියෝගයෙහිම එම සිදුවීම ගැන වාර්තා කිරීම මාධ්‍ය ආයතනවලට තහනම් කර තිබෙනවා. මාධ්‍යවලට පවා එම නියෝගය නොතකා සිදුවීම ගැන වාර්තා කිරීමේ හැකියාව පවතිනවා. එහෙත් වෘත්තීය සමිතියේ නායකයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම පිළිබඳ තොරතුරු මාධ්‍ය ආයතන බොහොමයක් වාර්තා කරන්නේ නැහැ. තත්වය එසේ තිබියදී ගුරුවරුන් මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම්වලට එරෙහිව විරෝධය දක්වා තිබුණා.

නායකයන් පමණක් මර්දනය කොට, එයින් පසු සාමාජිකයන් නිහඬව සිටිනු ඇතැයි කල්පනා කළ නොහැකියි. ඔවුන්ගේ විරෝධය ටිකෙන් ටික ශක්තිමත් වුණා. ගුරුවරුන් දහසක් පමණ අත්අඩංගුවට ගැනීමට පටන්ගෙන තිබුණේ එයින් පසු.

ජෝර්දාන රජයේ ප්‍රකාශක අම්ජාඞ් අඩාහිලෙහ්ගෙන් මේ පිළිබඳ විමසීමේදී කියා තිබුණේ එම සියලු නියෝග රජයේ බලපෑමක් නැතිව ප්‍රධාන නීතිපති තනිව ගත් තීන්දු බව. අනෙක් පැත්තෙන් ආණ්ඩුවට හිතවත් අය මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම් ‘මුස්ලිම් සහෝදරත්වය’ නම් ඊජිප්තු සම්භවයක් සංවිධානය මර්දනය කිරීමේ ව්‍යාපාරයක දිගුවක් බව සඳහන් කර තිබුණා. මෙම වෘත්තීය සමිතිය තුළ ‘මුස්ලිම් සහෝදරත්වය’ නියෝජනය කරන අය සිටින බවට ඔවුන් තර්ක කර තිබුණා. (වෘත්තීය සමිතියේ ප්‍රධානීන්ට එල්ලකර තිබුණේ මූල්‍යමය වංචා පිළිබඳ චෝදනා වුණත්.) මෑත කාලයේ ජෝර්දාන රජය මුස්ලිම් සහෝදරත්වයට එරෙහි පියවර ගණනාවක් ගෙන තිබුණා.

මුස්ලිම් සහෝදරත්වය වසර සියයක් පමණ පැරණි ඊජිප්තු සංවිධානයක්. එහි ශාඛාවක් ඊජිප්තුවේද පැවතුණා. විවිධාකාර සහනාධාර බෙදාදීම් සහ දේශපාලන කටයුතු එම සංවිධානයෙන් කරනු ලැබුවා. 2011 අරාබි වසන්තය සමයේ එම සංවිධානය ඊජිප්තුවේ ත්‍රස්තවාදී සංවිධානයක් ලෙස නම් කර තහනම් කළා. ඊට පසු ජෝර්දානයේ එම සංවිධානය ක්‍රියාකාරීව සිටියත්, 2014න් පසු එහි ක්‍රියාකාරීත්වය සීමා කර තිබුණා. පසුව එහි ක්‍රියාකාරිත්වය සම්පූර්ණයෙන් තහනම් කළා.

ගාඩියන් වාර්තාකරන ආකාරයට ගුරු සම්මේලනය තුළ මුස්ලිම් සහෝදරත්වය නියෝජනය කළ පුද්ගලයන් සිටියත් විශාල සාමාජිකත්වයක් ඇති සංවිධානයක් වන වෘත්තිය සමිතියක් වන නිසා ගුරු සම්මේලනයේ නායකයන්ට මුස්ලිම් සහෝදරත්වයේ න්‍යාය පත්‍රය අනුව කටයුතු කළ නොහැකි බව. එම නිසා මුස්ලිම් සහෝදරත්වයේ බලපෑම එම වෘත්තීය සමිතියට අඩු බව.

ජෝර්දාන රජය මීට පෙරද ගුරු සම්මේලනය තහනම් කර තිබෙනවා. වසර 50ක පමණ කාලයක් තිස්සේ තහනම් කර තිබුණු එම සංවිධානය නැවත කටයුතු ආරම්භ කර තිබුණේ 2011 දී අරාබි වසන්තයෙන් පසු. එම කාලයේදී සංවිධානය වීමේ අයිතිය ඉල්ලා සටන් කළ කණ්ඩායම්වල බලපෑම මත එම සංවිධානයට තිබුණු තහනම ඉවත් කර තිබුණා.

ගුරු සම්මේලනය ශක්තිමත් වීමට හේතු තිබෙනවා. එරට දේශපාලන පක්ෂවලට විශාල නිදහසක් නැහැ. නීතිඥවරුන්ගේ සහ ඉංජිනේරුවරුන්ගේ වෘත්තීය සමිති ඉහළ මධ්‍යම පන්තිය නියෝජනය කරන සංඛ්‍යාවෙන් අඩු සාමාජිකත්වයක් ඇති සංවිධාන. එම නිසා ගුරුවරුන්ගේ සංවිධානය දැවැන්ත සංවිධානයක් ලෙස එය කැපී පෙනුණා.

ජෝර්දානය එක්වරම ගුරු සංගමය මර්දනය කිරීමට හේතු සොයා බැලීමත් වැදගත්. එක් පැත්තකින් එය පසුගිය කාලය තිස්සේ පැවති ක්‍රියාවලියක දිගුවක්. අනෙක් පැත්තෙන් එය කොවිඞ්-19 වසංගතයෙන් පසු ආර්ථික තත්වයත් මර්දනයට හේතු වන්නට ඇති.

අප පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට ජෝර්දානය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටක් නොවුණත්, යම්කිසි බහුත්වවාදී දේශපාලනයක ගතිලක්ෂණ ජෝර්දානයේ තිබුණු බව පිළිගැනුණා. විරුද්ධ මත ඉවසීමේ ලක්ෂණ යම් දුරකට තිබුණා. සංවිධානය වීම අයිතියක් ලෙස සැලකුණා. මාධ්‍යවලට නිදහසේ හැසිරීමේ හැකියාව තිබුණු අතර යම් දුරකට උද්ඝෝෂණය කිරීමේ අයිතිය තිබුණා. ඒ නිසා ආණ්ඩුවට එරෙහි අදහස්වලට නිදහසේ පැවතීමේ ඉඩ තිබුණා. එහෙත් ඒ ධනාත්මක ලක්ෂණ සලකා බලා තිබුණේ ජෝර්දානයේ අසල්වැසි රටවල් වන ඊජිප්තුව, සවුදි අරාබිය වැනි රටවල්වලට සාපේක්ෂව.

විධිමත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන පද්ධති, ව්‍යවස්ථා සහ නීතිරීති නැතිව ‘නමට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ වීම කුමන මොහොතක හෝ නරක අතට පත්තුවිය හැකියි. මෑත කාලයේ තත්වය ටිකෙන් ටික නරක් වුණා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අවකාශය ටිකෙන් ටික සීමා වෙන්නට පටන්ගෙන තිබුණා. එමෙන්ම අධිකරණ ක්‍රියාවලියක් නැතිව පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවා තබාගැනීමේ සිදුවීම් ප්‍රමාණය වැඩි වී තිබුණා.

2019 නොවැම්බර් 04 වැනිදා ජෝර්දාන් ටයිම්ස් නම් ඉංග්‍රීසි පුවත්පත වාර්තා කර තිබුණේ නඩු නැතිව අත්අඩංගුවට ගෙන වධහිංසා පමුණුවීමේ සිදුවීම් 107ක් 2018 වර්ෂයේදී වාර්තා වූ බවයි. ඊට අමතරව 2018 වර්ෂයේදී නඩු නැතිව අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවා තබාගැනීමේ සිදුවීම් ගණනාවක් පිළිබඳ වාර්තා කර තිබුණා.

2020 මැයි 20 වැනිදා හියුමන් රයිට්ස් වොච් සංවිධානය වාර්තාවක සඳහන් කර තිබුණේ ජෝර්දානයේ අදහස් පළ කිරීමේ නිදහස සීමා වී තිබෙන බව. කොවිඞ්-19 වසංගතය සමඟ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් හා නිදහස සීමා කර ඇතැයි හඳුනාගත් රටවල් අතර ජෝර්දානයත් සිටියා. සමාජ මාධ්‍යවල ව්‍යාජ පුවත් පතුරුවන අය වසර තුන දක්වා අත්අඩංගුවට ගත හැකි බවට නීති පැනවීමත් කොවිඞ්-19 වසංගතය මොහොතේ පැනවූ නීති අතර තිබුණා. එම නීතිරීති යටතේ මාධ්‍යවේදීන් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණා.

ඒ අතින් බලන විට පසුගිය වසර කිහිපයේ ඇමෙරිකාව, ඉන්දියාව වැනි ලොව දැවැන්තම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල්වල නායකයන්ට පවා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය එපා වෙමින් පැවති සමයක, ජෝර්දානයේ තිබුණු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ඉඩකඩ සීමා වීම ගැන පුදුම විය යුතු නැහැ. ලෝකය පුරා ජනප්‍රිය අධිකාරිවාදී පාලකයන් බිහිවෙමින් පැවති කාලයක, ජෝර්දානය වැනි රටවල් තව තවත් අධිකාරිවාදය පැත්තට තල්ලු වීම පුදුමයක් නොවෙයි. ජාත්‍යන්තර සමාජයෙන් පීඩනයක් නැතිනම්, හොඳ මිලිටරි ශක්තියක් ඇති ජෝර්දාන ආණ්ඩුව පුරවැසියන් මර්දනය නොකරන්නේ ඇයිදැයි කල්පනා කළා වෙන්න ඇති.

ඒ අනුව දැවැන්තම වෘත්තීය සමිතිය මර්දනය කරන තැනට ජෝර්දානය ගමන් කරන්නේ ඇඟට පතට නොදැනී හෙමිහිට.

ඊට අමතරව මෙය ඉදිරියේදී ජෝර්දානයට එල්ලවිය හැකි ආර්ථික අසීරුතා හමුවේ විරුද්ධ පාර්ශ්ව මර්දනය කිරීමට ගත් පූර්ව පියවරක් බව ගුරු සම්මේලනය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින ප්‍රධාන නීතිඥයා වන අසෙම් අල්-ඔමාරි පෙන්වාදී තිබෙනවා.

මෙය ලොව පුරා රටවල් ගණනාවක ඇතිවිය හැකි තත්වයක් බව මානව හිමිකම් ක්‍රියාකාරිකයන් පෙන්වා දී තිබෙනවා. ආර්ථික අසීරුතා වැඩිවන විට නැගීසිටින පුරවැසියන් පාගා, නිහඬ කිරීම අධිකාරිවාදී ආණ්ඩුවකට පහසු උපක්‍රමයක්.

ඔමාරි පවසන්නේ ගුරු සංගමය නිහඬව නොසිටින බව. නිහඬ කිරීමට ගන්නා උත්සාහය ආණ්ඩුවටම අවාසි සහගත ආකාරයට අවසන් වනු ඇති බව ඔහු අනතුරු හඟවා තිබෙනවා. ‘අපි මාස ගණනක් වුණත් අපේ අරගලය ඇදගෙන යනවා. අපි ඔවුන්ට වැඬේ අමාරු කරනවා.’ ඔහු එසේ කියා තිබෙනවා.

ලෝක ඉතිහාසය සලකා බලන විට එක් කාරණයක් පැහැදිලියි. මර්දනයෙහි යෙදෙන අධිකාරීවාදී පාලකයන්ට අන්තිමේ අත්වන්නේ පරාජය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ කැමැත්ත, උනන්දුව පුරවැසි සිත්වලට ඇතුළු වූ පසු අත්අඩංගුවට ගැනීම්වලින්, මර්දනයෙන් එය නසන්න බැහැ. අනාගතයේ පුළුල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අරගලයක් උදෙසා මෙම මර්දන ක්‍රියාකාරීත්වය හේතු වේවි.■

අනුරංග ජයසිංහ

කොවිඞ් දුප්පතුන්ට බැටදුන්නේ මෙහෙමයි

0

නිල වාර්තාවලට අනුව 2019 දෙසැම්බරයේ චීනයේ වූහාන් නගරය තිඹිරිගෙය කරගනිමින් ඇරඹි කොවිඞ් 19 වසංගතය ආසන්න වශයෙන් ලංකාවේ සමස්ත ජනගහනයට සමාන ලෝවැස්සන් පිරිසකට ආසාදනය වී හමාරය. ආන්තිකකරණයට දැනටමත් ගොදුරුව සිටින නිසා අහිමිවන සෙසු සමාජ වරප්‍රසාද තවදුරටත් ගිලිහීමේ අබග්ගයට මුහුණ දීමටද ඔවුන්ට සිදුවේ. දකුණු ආසියාවේ කොවිඞ් විපතට ගොදුරු වූ ඉන්දියාව දැඩි පීඩනයක වෙලී සිටියදී ලංකාවේද ප්‍රධාන ධාරාවෙහි අවධානයට භාජනය නොවූ කම්පනීය තත්ත්වයන් ඇති  බව සැඟවිය යුතු නොවේ.

ආසියා පැසිෆික් කලාපයේ වෙනත් රටවල මෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවේද ආන්තික ප්‍රජාවන් හෙවත් නාගරික දිළිඳු ප්‍රජාව, ග්‍රාමීය දිළිඳු ප්‍රජාව, කඳුකර දෙමළ ප්‍රජාව, මුස්ලිම් ජාතික දිළිඳු ප්‍රජාව ආදි නොයෙකුත් අවවරප්‍රසාදිත පවුල්වල සාමාජිකයන් පසුගිය කාලයේ කළ සීමා කිරීම් නිසා උද්ගත වූ  අවකාශයීය කොටු වීම් හේතුවෙන් මානසික ආතතිය හා අපගාමී චර්යාවන්ටද ගොදුරු වූ අවස්ථා පවතී. ‘අධ්‍යාපන සංවර්ධන සන්ධානය’ නමින් යුත් සංවිධානය එවැනි ප්‍රජාවන්හි තරුණ කණ්ඩායම් ඇසුරේ කළ සමීක්ෂණයකදී මාර්ගගත (ඔන්ලයින්) පහසුකම් සීමිත වීම නිසා සහ අවකාශ සීමා නිසා ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපනය කඩා වැටී ඇති අන්දම පිළිබඳ වැදගත් තොරතුරු හෙළිදරව් කර ඇත.

 

කොවිඞ් 19 ගැහැට මැද ගැහැට

ආසියා පැසිෆික් කලාපීය මූලික වැඩිහිටි අධ්‍යාපනය ආයතනයේ හා අධ්‍යාපන සංවර්ධන සංවිධානයේ ඒකාබද්ධ ප්‍රවේශයෙන් සිදු කෙරුණු මෙම අධ්‍යයනයට අනුව කොවිඞ් 19  නිසා අවදානම්කාරී ප්‍රජාව බවට පත් වූයේ දැනටමත් ආන්තික හා අවවරප්‍රසාදිත ජන පිරිසය. පනවන ලද පොලිස් ඇඳිරි නීතිය සහ  මහජන ගැවසීම් සීමා කිරීම නිසා ඔවුන් බහුතරයකගේ එදිනෙදා ආදායම් මාර්ග ඇහිරී යාමෙන් ප්‍රශ්න වඩාත් බැරෑරුම් තත්ත්වයකට පත් විය.

ශ්‍රී ලංකාවේ දිස්ත්‍රික්ක පහක් පුරා දියත් වූ මේ අධ්‍යයනයේදී ඔවුන් විශේෂයෙන් සොයා බලා තිබුණේ ආන්තික ප්‍රජාවන්හි තරුණ කණ්ඩායම්වල අධ්‍යාපනයට කොවිඞ් 19 නිසා එල්ල වූ බලපෑම පිළිබඳව ය. 2000 වසරේ කරන ලද ජන සංගණනයට අනුව මෙරට ජනගහනයෙන් සියයට 28ක් තරුණ ප්‍රජාව වන අතර ඉන් සියයට 75ක් ජීවත් වන්නේ ගම්බද හා දුෂ්කර ප්‍රදේශවල බව හඳුනා ගනු ලැබ ඇත. මෙරට තරුණ ජනගහනයේ සාක්ෂරතා අගය සියයට 95 ඉක්මවා ගියද 2019 වසරේ දත්තවලට අනුව ඔවුන් අතර රැකියා විරහිතබවේ අගය සියයට 21 ඉක්මවා යයි. ඊට බලපාන ප්‍රධාන හේතුව ලංකාවේ අධ්‍යාපනය ශ්‍රම වෙළඳපොල ආමන්ත්‍රණය කිරීමට අපොහොසත් වීම වන අතර කොවිඞ් 19 වසංගතය එල්ල කරන බලපෑම නිසා බිඳවැටෙන හා අහිමි වන අධ්‍යාපන පහසුකම් තත්වය වඩාත් ඛේදජනක ස්වරූපයකට පත්කරනු ඇත. බලධාරීන් සතුව ඒ සඳහා සැලසුම් සහගත පිළියමක් තවම පෙනෙන්නට නොතිබියදී වඩාත් ගැහැටට පත්වනු ඇත්තේ ආන්තික හා අවවරප්‍රසාදිත තරුණ ප්‍රජාවන් ය.

මාර්තු මස මුල්භාගය වන විට සංචරණ සීමාකරමින් ඇඳිරි නීතිය පැනවීම හා පාසල් වසා දැමීම නිසා අධ්‍යාපනයටද ඍජු ලෙස බලපෑම් කිරීමට නව කොරෝනා වයිරසය සමත් විය. අධ්‍යාපන සංවර්ධන සන්ධානයේ මේ අධ්‍යයනයට අදාළව අදහස් දැක්වූ දත්ත දායකයන් සියලු දෙනාද සිය හිස් මත පතිත වූ මේ හෙණගෙඩියේ බලපෑමට ලක්ව සිටි අතර වයිරසය හා එමඟින් උද්ගතව තිබූ ගෝලීය ඛේදවාචකයේ තරම ප්‍රමාණවත් පරිදි අවබෝධ කරගෙන සිටියහ. කෙසේවෙතත් භාෂාමය සීමාවන් පිළිබඳ බලධාරීන්ගේ අඩු සැලකිල්ලේ විපාක වශයෙන් වතු ජන ප්‍රජාවේ තරුණ කොටස් සහ සන්නිවේදන ඌනතා සහිත ආබාධිත පිරිස් සාම්ප්‍රදායික නොසලකා හැරීමට ගොදුරුව සිටින නිසා අඩුවෙන් දැනුවත් ව සිටි බවද අධ්‍යයන වාර්තාව පෙන්වා දෙයි. 

 

ගැහැටට ලක්වූවන්ගේ අත්දැකීම්

අදහස් දක්වා තිබූ මුස්ලිම් වාර්ගික අඩු ආදායම්ලාභී පවුලක තරුණියක කොවිඞ් 19 මැද වාර්ගික නොසලකා හැරීම සහ වෛර සහගත ප්‍රතිචාර දැක්වීම තීව්‍ර වූ අන්දම පිළිබඳව පෙන්වා දී තිබේ.

“අපි ජීවත් වුණ ප්‍රදේශයේ  වසර ගණනාවක් පුරා සාමයෙන් සහ සහෝදරත්වයෙන් යුතුව හැමෝම  එකට හිටියා. මේ හැමෝම මගේ හිතවතුන් කියලයි මම සිතාගෙන සිටියේ. ඒ වුණාට අපේ  පවුලට කොවිඞ් හැදුණාම කිසිම කෙනෙක් අපට උදව් කරන්න කැමැති වුණේ නැහැ. ඒ අයටත් කොවිඞ් බෝකරන්නෙ අපි කියල චෝදනා කළා.” යනුවෙන් සිය අත්දැකීම  විස්තර කළ ඇය පෙන්වා දී තිබුණේ එමඟින් තමන් තුළ ඇති වූ මානසික ආතතිය හා කම්පනය අධ්‍යාපන කටයුතුවල නියැලීමට බාධාවක් වූ බවයි. එසේම මාර්ගගත අධ්‍යාපන පහසුකම් වෙත යොමුවීමටද එසමයෙහි ඒකාග්‍ර මනෝභාවයක් පවත්වා ගත නොහැකි වූයේ සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දියත් වූ පාලනයකින් තොර පහරදීම් නිසා බව ඔවුන්ගේ අත්දැකීම් විශද කරවයි.

නාගරික පැල්පත්වාසී ප්‍රජාවන්ගේ තරුණ පිරිස්ද මෙම අධ්‍යයනයේදී දත්ත දායකයන් ලෙස අදහස් දක්වා තිබුණි. එවැනි එක් තරුණයෙකු විස්තර කළේ, අසල්වැසියන් විසින් තමන් කොන්කර ඇති නිසා එය මහත් මානසික බලපෑමක් ඇතිකිරීමට හේතුවී ඇති බවයි. මෙම තත්ත්වය හමුවේ තම අධ්‍යයන කටයුතු කරගැනීම අපහසු බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් පවසා සිටියේය.

කොවිඞ් වසංගතය නිසා ඇතිවූ අපහසුකාරී තත්ත්වය මගින් තුලනාත්මකව වැඩි බලපෑමක් නාගරික ප්‍රජාවට ඇතිවී තිබේ. විශේෂයෙන්ම සංවරණ සීමාකිරීම් හමුවේ ඔවුන්ගේ ජීවන අවකාශයන් ඉතාමත් සුළු ඉඩකඩකට සීමාවී ඇත. එකම නිවසක පවුල් කිහිපයක් ජීවත් වීම නිවස තුළ ඉඩකඩ සීමාවීම පොදු අවකාශයන්ට පිවිසීමට අවස්ථාව නොලැබීම යනාදිය මගින් ඔවුන්ගේ මානසික තත්වයට දැඩි බලපෑමක් එල්ලවී තිබෙන බව පැහැදිලි විය.

“අපේ ගෙදර සියලුම දේ කිරීමට තියෙන්නේ මේ කාමරේ විතරයි. දැන් කාටවත් එළියට යන්න බැරි නිසා පවුලේ හැමදෙනාම ගෙදර සිටිනවා. එතකොට අපට පාඩම් කරන්න අමාරුයි. ගෙදර කරන්න වෙන වැඩක් නැති නිසා හැමෝම රූපවාහිනිය බලනවා. එතකොට අපිටත් බලන්න හිතෙනවා.” යැයි තමන්ගේ අධ්‍යාපනයට බාධා සිදුවූ නාගරික ආන්තික පවුලක තවත් තරුණයෙකු මෙම අධ්‍යයනයේදී පවසා තිබුණි.

නාගරික පැල්පත්වාසී සිසුවියක පවසා තිබුණේ අධ්‍යාපනයට සුදුසු නිස්කලංක පරිසරයක් නිවසේ නොමැතිවීම නිසා බොහෝ අවස්ථාවන්හිදී තමන් අධ්‍යයන කටයුතු වල නිරතවන්නේ පාසලේදී සහ පුස්තකාල වැනි පොදු අවකාශයන්හි බවත් එය අහිමි වූ බවත්ය. අතිරේක උපකාරක පන්තිවලට සහභාගිවීමට අවස්ථාව නොමැතිවීම තුළින් තම අධ්‍යාපන අවස්ථා සහ ඉගෙනීම් කෙරෙහි මෙම වසංගත තත්වය දැඩි බලපෑමක් එල්ල කර තිබෙන බවත් ඇය පවසා ඇත.

 

ඔන්ලයින් ඉගැන්වීමේ නුදුටු පැත්ත

කොවිඩි වසංගත තත්වය ව්‍යාප්ත වීමේ අවදානම මත රජය විසින් පාසල් සහ අනෙකුත් සියලුම අධ්‍යාපන ආයතන වසා දැමීමට තීරණය කිරීමට සමගාමීව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ මැදිහත්වීම මත ජාතික රුපවාහිනියේ එක් නාලිකාවක් අධ්‍යාපන වැඩසටහන් විකාශය කිරීම සඳහාම වෙන් කරනු ලැබීය.

සමස්තයක් වශයෙන් රටේ ජනතාව අන්තර්ජාලයට ප්‍රවේශවීම සහ සහ රූපවාහිනිය නැරඹීම පිළිබඳව කරන ලද තක්සේරුවකින් පසුව වැඩි පිරිසකට තම නිවසේ රූපවාහිනියක් තිබීමත් එය නැරඹීමට අවශ්‍ය පහසුකම් තිබීමත් යන පදනම මත අධ්‍යාපන වැඩසටහන් රූපවාහිනියෙන් විකාශය කිරීම ආරම්භ කරන ලදි. සිංහල සහ දෙමළ භාෂාවන් දෙකෙන්ම නිශ්චිත කාලසටහනකට අනුව විකාශය කරන ලද මෙම වැඩසටහන් පිළිබඳව අධ්‍යයනයේදී අදහස් දැක්වූ දත්ත දායකයන් පවසා තිබුණු ආකාරයට, ඔවුන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් මෙම වැඩසටහන් පිළිබඳව දැනුවත්ව නොසිටි අතර ඒවා නැරඹීමට යොමුනොවූ බව පවසා තිබුණි. අධ්‍යාපනික වැඩසටහන් නැරඹූ බවට ප්‍රකාශ කරන ලද ස්වල්පදෙනාගේ අදහස වූයේ ඒවා විකාශය වූ  කාලසටහන් පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් දැනුම්දීමක් සිදුනොවූ බවය. නිවසක තිබෙන්නේ එකම රූපවාහිනියක් බවත් නිවසේ සාමාජිකයන් සියලුදෙනා පාහේ රුපවාහිනිය නැරඹීමට යොමුවී ඇති අවස්ථාවල අධ්‍යාපන වැඩසටහන්වලට සහභාගිවීම දුෂ්කර බව නාගරික ප්‍රජාව නියෝජනය කළ තරුණ පිරිස පවසා සිටියහ.

සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ අධ්‍යාපනය ලබාදීම වඩාත් ප්‍රචලිත වීමත් මෙම සමයේදී දක්නට ලැබිණි. ග්‍රාමීය ප්‍රජාව නියෝජනය කරන ලද සිසුන් හැරුණු කොට අනෙකුත් ප්‍රතිචාරකයන් තමන්ගේ අධ්‍යයන කටයුතු වට්ස් ඇප් වයිබර් වැනි සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ යම්තාක් දුරකට සිදුකළ බව දක්නට ලැබුණි. බොහෝ අවස්ථාවන්හි දී සිදුව තිබුණේ ගුරුවරුන් විසින් පාඩම් සකස් කර ඒවා සිසුන්ගේ සමාජමාධ්‍ය ගිණුම් වෙත යොමු කිරීමයි. මෙම අධ්‍යයනයට සහභාගි වූ තරුණ සිසුන් විසින් දක්වන ලද අදහස්වලට අනුව විධිමත් අධ්‍යාපනය සිදුකළ නොහැකි මෙවැනි වාතාවරණයකදී මෙම විකල්ප අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඔවුන් විසින් ඇගයීමට ලක්කරන බව හෙළිවිය. නමුත් හුදු දේශන ආකාරයට ක්‍රියාත්මක වන මෙැවනි ප්‍රවේශයකදී සිසුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ තක්සේරුව සහ ඔවුන්ගේ සාධන මට්ටම් පිළිබඳව නිශ්චිත නිගමනවලට එළැඹීම දුෂ්කර වේ.

“අපට මේ දවස්වල කිරීමට නියමිත පාඩම් අපගේ ගුරුවරිය එවනවා. ඊට අමතරව අපිට ප්‍රශ්න පත්‍ර එවනවා. අපි ඒවාට පිළිතුරු ලියනවා. පාසල් පටන් ගත්තට පස්සේ මේ ප්‍රශ්න සාකච්ඡා කරනවා කියල අපිට දැනුම් දුන්නා” යැයි පැවසීමට පමණක් ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාරය සීමා වූයේ එහෙයිනි.

අන්තර්ජාලය පදනම් කරගත් ඉගැන්වීම් වෙත ප්‍රවේශවීමට පවත්නා ප්‍රධාන බාධාව ලෙස මෙහිදී අනාවරණය වූයේ අවශ්‍ය පහසුකම් නොමැතිවීමයි. සමාජ මාධ්‍ය ජාලාවලට පිවිසීමට අවශ්‍ය පහසුකම්වලින් යුත් දූරකථන නොමැතිවීම, අන්තර්ජාලයට සම්බන්ධවීමේදී කළ යුතු ගෙවීම් සඳහා මුදල් නොමැතිවීම, අන්තර්ජාල සම්බන්ධතාවන්හි පවත්නා දුර්වල තත්වයන් යනාදිය මෙහිදී කැපීපෙනේ. ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල් ළමුන්ට ජංගම දුරකතන භාවිත කිරීමට පාසල්වලින් අවසර ලබානොදේ. ළමුන් බොහොමයක් අවස්ථාවන්හිදී භාවිත කරන්නේ තමන්ගේ දෙමාපියන්ගේ ජංගම දූරකථනය. ඔවුන් නිවසේ රැඳී නොසිටින අවස්ථාවන්හිදී මේ පහසුකම ලබාගැනීමට දරුවන්ට නොහැකිය.

“අපේ ගෙදර කාටවත් ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථනයක් නැහැ. ඒ නිසා මට මේ පන්තිවලට සහභාගි වෙන්න ලැබුණේ නැහැ ඉතින් මම මගේ අසල්වැසි ගෙදරක අක්කා කෙනෙක්ගේ දූරකථනයකින් මේවාට සම්බන්ධවුණා. නමුත් හැමදාම එහෙම කරන්න අමාරුයි.”

“මට ස්මාර්ට් දූරකථනයක් හොයාගන්න විදිහක් නැහැ. ඒ නිසා මට මේ පාඩම්වලට සම්බන්ධ වෙන්න පුළුවන්කමක් නැහැ. ඒ නිසා මම යහළුවන්ට කියලා අපේ ටීචර් එවන පාඩම්වල ප්‍රින්ට්අවුට් ගත්තා”

“මට ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථනයක් නැහැ. නමුත් අපේ පාසලේ පාඩම් අන්තර්ජාලයෙන් පවත්වනවා. මම මේ වසරේ අපොස සාපෙ විභාගයට පෙනී සිටිනවා. ඒ නිසා මට දූරකථනයක් අරන් දෙන්න අපේ තාත්තා තීරණය කරලා. නමුත් එයාට මුදල් නැහැ. ඒ නිසා අපිට රජයෙන් ලැබුණු සහනාධාර සහ අසල්වැසියන්ගෙන් ණයක් අරගෙන මිලදී ගන්නයි අපි තීරණය කළේ”. වැනි කතා මේ අධ්‍යයනයට දායකවූවන්ගේ පොදු අත්දැකීම් අතර විය.■

■ ලසන්ත ද සිල්වා

ඌබර් ඊට්ස්, පික්මී ෆුඞ්ස් මෝටර් සයිකලයෙන් කෑම බෙදන අයගේ කතාව

0

බොහෝ රටවල මෙන්ම ලංකාවේත් තරුණයන් ගෝලීය වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වන අදෘශ්‍යමාන ආයතනවලට සේවා සපයන්නන් බවට පත්වීමේ ප්‍රවණතාවක් අද වන විට ඇති වී තිබේ. ආයතනය අදෘශ්‍යමාන එකක් වුණාට ගැටලුවක් නැත. ගැටලුව ඇත්තේ එලෙස යොමුවීමෙන් තරුණ ප්‍රජාවට නිර්මාණශීලී හා ඵලදායී රැකියාවක යෙදීමේ හැකියාව සීමා වෙනවාද යන්නය. ඔවුන් රටේ සංවර්ධනයට දායක කරගත හැකි තරුණ පිරිසක් වීම සලකා බැලිය යුතු කාරණයකි.   

ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රියාත්මක වන විදේශීය සමාගමවලට අනුබද්ධ ආහාර නිෂ්පාදන සමාගම් වන පීසා හට්, කේඑෆ්සී, ඩොමිනෝස් වැනි ආයතනවලට ලැබෙන ඔන්ලයින් ආහාර ඇණවුම් පාරිභෝගිකයා වෙත ප්‍රවාහනය කිරීම සඳහා යතුරුපැදිකරුවන් සේවයේ යොදවනු දකින්නට තිබේ. ඔවුන්ට අදාළ ආයතනයෙන් යතුරු පැදියක්, යතුරු පැදිය සඳහා ඉන්ධන, මූලික වැටුපක් හා සේවා සැපයීම අනුව කොමිස් මුදලක් හිමි වේ. පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් කළ තරුණයන් බොහොමයක් මෙවැනි රැකියාවන් සඳහා යොමු වීමේ ප්‍රවණතාවක් දැකගත හැකිය.

ලංකාවේ ඔන්ලයින් ක්‍රමයට ඇණවුම් කරන ආහාර ප්‍රවාහනය සඳහා සේවා සපයන ප්‍රමුඛ පෙළේ ව්‍යාපාර දෙක වන්නේ ඌබර් ඊට්ස් හා පික්මී ෆුඞ් ය.

කැනඩාවේ මුලස්ථානය පිහිටා තිබෙන ඌබර් ටෙක්නොලොජීස් ආයතනය ලංකාවේ ඌබර් ඊට්ස් සේවාව පවත්වාගෙන යයි. ඔවුන්ගේ කලාපීය කාර්යාලයක් ඉන්දියාවේ පිහිටා ඇත. අද වන විට රටවල් 45 ක, නගර 6000 ක් ආවරණය වන පරිදි එම ව්‍යාපාරය ව්‍යාප්ත වී තිබේ. 2014 දී ආරම්භ කළ ඌබර් ඊට්ස් ආයතනය ආරම්භක වසර හතර තුළ ලබා තිබූ ශුද්ධ ආදායම ඇමෙරිකානු ඩෙලර් බිලියන 1.46 කි. එය ලෝකයේ දැවැන්තම ආයතනයකි.

ඔන්ලයින් ආහාර ප්‍රවාහන රැකියාවේ යෙදෙන තරුණයන්ගෙන් බහුතරය මෙය ස්ථිර රැකියාවක් ලෙස කරගෙන යති. ස්ථිර රැකියාවක් ලෙස යැයි අප හඳුන්වන්නේ දින පතා උදේ සිට හවස් වන තුරු කොළඹ නගරය ආශ්‍රිතව මේ රැකියාවේ නිරත වීම මිස ආයතනගත වීම නොවේ.

තිඹිරිගස්යාය ප්‍රදේශයේදී අපට මුණගැසුණු කසුන් එසේ පූර්ණකාලීනව මේ රැකියාවේ නිරත වෙන්නෙකි. ඔහුගේ වයස අවුරුදු 23 කි.

‘මම ගම්පහ. හැමදාම උදේම කොළඹට ඇවිල්ලා වැඩ කරලා රෑට ගෙදර යනවා. මම මේ රස්සාව කරන්නේ බයිසිකලේ ලීසිං එක ගෙවන්න හෝ වෙනත් දේකට නෙමේ. රස්සාවක් විදිහට. දවස් තිහම වගේ වැඩ කරලා මම මාසෙකට රුපියල් 70,000 ක විතර මුදලක් උපයනවා. මට පුද්ගලික අංශයේ රැකියාවක් කළත්, ආණ්ඩුවෙ රස්සාවක් කළත් මේ වගේ මුදලක් මාසේ අන්තිමට ලබන්න බෑ. ඒ නිසා මම හිතන්නේ අපිට මේක හොඳ අවස්ථාවක්. හැබැයි මහන්සි වෙන්න ඕනෑ. වෙලාව ඔන්ලයින් ආහාර ප්‍රවාහනය කරන්නෙකුට මාර වටිනවා. වෙලාව කියන්නේ සල්ලි.’

බැලූබැල්මට එය ආකර්ෂණීය මාසික ආදායමකි. යතුරුපැදියේ ඉන්ධන වියදම සඳහා දිනකට රුපියල් 500 ක් වැය කරන්නේ යැයි අනුමාන කළොත්, දවස් තිහක් සඳහා රුපියල් 15,000 ක් ඉන්ධන සඳහා ඔහු වැය කළ යුතුය. යතුරු පැදියේ ක්ෂය වීම සලකා බැලුවහොත් එහි නඩත්තු කටයුතු සඳහා සහ ආයෝජනය කළ මුදල සඳහා අවම වශයෙන් රුපියල් 10,000 ක මුදලක්වත් ඉවත් කළ යුතුය. කෑම බීම සඳහා දිනකට රුපියල් 200ක් ලෙස ගණන් බැලුවත් මාසයක් සඳහා වැයවන මුදල රුපියල් 6,000 කි. ඒ අනුව කසුන්ගේ වියදම්වල එකතුව අවම වශයෙන් රුපියල් 31,000 කි. කසුන් මාසිකව උපයන මුදලින්, රැකියාවේ නියැලීම වෙනුවෙන් ඔහු මාසිකව වැය කරන මුදල අඩු කළ විට ඉතිරි වන්නේ රුපියල් 39,000 කි. එම මුදල පුද්ගලික අංශයේ හෝ රාජ්‍ය අංශයේ පුහුණු ශ්‍රමිකයෙක් දිනකට පැය අටක් සේවය කර, දින 22 ක් වැනි කාල සීමාවක් සඳහා ලබන වැටුපට සමාන වේ. ඊට අමතරව ඔහුට අතිකාල දීමනා, ඊටීඑෆ්, ඊපීඑෆ්, වෘත්තීය නිපුණතාව හා අනෙකුත් සේවා ප්‍රතිලාභ හිමිය. උසස්වීම් වැටුප් වර්ධක ආදි ප්‍රතිලාභ හිමිය. අනෙක් අතට කසුන් යම් දවසක මේ සේවයෙන් ඉවත් වන්නේ කිසිදු වෘත්තියක නිපුණයකු ලෙස නොවීම මෙහි ඇති බරපතළ අවුලකි.

තරුණයින් තුළ යතුරුපැදිවලට කැමැත්තක් තිබේ. මෙරට ප්‍රචලිත ඉන්දියානු යතුරුපැදියක සැබෑ වටිනාකම රුපියල් 60,000ක් 80,000ක් වුවත් තීරු බදු ඇතුළු අනෙකුත් බදුවලට යටත් වූ විට එහි වෙළෙඳපොළ වටිනාකම රුපියල් 250,000ක් පමණ වේ. තරුණයන්ට මේ මුදල එකවර ගෙවා යතුරුපැදියක් මිලදීගත නොහැකි නිසා ඔවුන් තම යතුරුපැදි සිහිනය සැබෑ කරගන්නේ කල්බදු පහසුකම යටතේය. ඒ අනුව කල්බදු සමාගමේ ලාභය හා පොලිය යතුරුපැදියේ වටිනාකමට එක් වූ විට යතුරුපැදිය සඳහා තරුණයා ගෙවිය යුතු මුදල රුපියල් 3,75,000ක් පමණ වේ. ඔහු ගෙවන මූලික මුදලට අමතරව වාරිකය ලෙස රුපියල් 10,000කට ආසන්න මුදලක් ඔහුට මාස් පතා අවුරුදු තුනක් පමණ යන තුරු ගෙවීමට සිදු වේ. වාරික ගෙවීම අතපසු වීම නිසා යතුරු පැදියත් ඒ සඳහා යට කළ මූලික මුදලත් අහිමි වීමේ අවධානමක් ඇති වේ. එවැනි තරුණයන් ඔන්ලයින් ආහාර ප්‍රවාහන රැකියාවට යොමුවන්නේ නිරායාසයෙනි. නුගේගොඩ දී අපට මුණ ගැසුණු එරන්දක එවැනි තරුණයෙකි. එරන්දකගේ වයස අවුරුදු 21 කි.

‘මම වේරහැර. තවම රස්සාවක් කරන්නේ නෑ. ආසාවට බයික් එක ගත්තේ. වාරිකේ රුපියල් 8,400ක් විතර තියෙනවා. තව අවුරුදු දෙකහමාරක් විතර ඇද ගන්න ඕනේ. නැත්තන් බයික් එක උස්සනවානේ. ඒ නිසා ඔන්ලයින් ඩිලිවරි රයිඩර් කෙනෙක් විදිහට වැඩ කරනවා.’

මුලින්ම ආහාර ප්‍රවාහන රැකියාව කරලියට පැමිණියේ ඉතාම ආකර්ෂණීය රැකියා අවස්ථාවක් ලෙසය. මාසයකට රුපියල් 1,20,000 ක ආදායමක් ලැබිය හැකි බව ප්‍රවර්ධන දැන්වීම්වල සඳහන් වී තිබිණි. ලියාපදිංචි වන බොහෝ දෙනා මේ රැකියාව අතහැර යති. අලුත් පිරිස් ලියාපදිංචි වෙති. පැලවත්ත ප්‍රදේශයේදී මුණගැහුණු සජිත්ගේ වයස අවුරුදු 30කි. ඔහුගේ බයිසිකලය දැන් තරමක් අබලන්ය. මුහුණත් හඬත් වෙහෙසකරය.

‘මම ගොතටුවේ. වෙන රස්සාවක් කරන්නේ නෑ. පුළුවන් දවස්වල වැඩ කරනවා. නැත්තං ගෙදර වැඩක් කරනවා. ඔය කියන තරම් මුදලක් මේ වැඩෙන් උපයන්න බෑ. සෑහෙන්න මහන්සි වෙන්න ඕනේ. බයිසිකල් පැදලා රෑ වෙනකොට ඇඟ රිදෙනවා. කොරෝනාවලට කලින් වගේ නෙමේ දැන් අපි මාස්ක් එකකුත් දාගෙනයි යන්නේ. ඒ නිසා කවුරුත් අපිව අඳුන ගන්නේ නෑ. අවුරුදු දෙකක් විතර ඩිලිවර් කෙනෙක් විදිහට වැඩ කරනවා. දැන්නම් වෙන කරන්න දෙයක් නැති නිසා මේක කරන්නේ.’

එක් ආහාර ප්‍රවාහන කටයුත්තක් සඳහා එසේ සේවා සපයන තරුණයෙකුට ලැබෙන්නේ රුපියල් 60ත් 100 ත් අතර මුදලකි. ආහාර ලබා දෙන ආයතනයෙන් රුපියල් 25 ක්, ආහාර ඇණවුම් කළ පුද්ගලයාගෙන් රුපියල් 10 ක් හා ප්‍රවාහනය කරන දුර අනුව කිලෝ මීටරයකට රුපියල් 10 බැගින් සේවා සපයන තරුණයාට ලැබේ.

පුද්ගලයෙකු ආහාර ප්‍රවාහනය කරන්නෙකු ලෙස ලියාපදිංචි වූ පසු ආහාර ප්‍රවාහනය සඳහා සැකසූ ගමන් මල්ලක් හා ටී ෂර්ට් දෙකක් මිලදී ගැනීමට ඔහුට සිදු වේ. ඒ සඳහා අවම වශයෙන් ඔහු රුපියල් 6000 කට අසන්න මුදලක් සමාගමේ ප්‍රධාන කාර්යාලයට ගෙවිය යුතුය. ඒවා පරණ වන විට නැවත මිලදී ගත යුතුය. 2019 වසර අග වන විට ලංකවේ ඌබර් ඊට්ස් සේවාව සඳහා පමණක් ලියාපදිංචි වී සිටි පුද්ගලයන් සංඛ්‍යාව 3000 කට අධිකය.

සේවය කරන පුද්ගලයන්ට අනුව උබර් ඊට්ස් ආයතනයෙන් වාසි රැසක් ඇත.  ඇන්ඩ්‍රොයිඞ් දූරකථන භාවිතය, තමන්ගේම යතුරුපැදිය භාවිතය, ඉහළ නිලයකට අවනත නොවී සේවය කිරීමට හැකිවීම, කැමති වෙලාවට වැඩ කිරීමේ හැකියාව වැනි වාසි ඒ අතර ඇත. ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථනවලින් වැඩ කිරීමේ හැකියාවත්, ඉහළ සමාජ පන්තිය සමඟ ගනුදෙනු කිරීමේ හැකියාවත් තරුණයන්ගේ ආකර්ෂණය දිනාගනී. ඕනෑ තරුණයෙකු රැකියාවට යන්නේ වෙහෙස වී වැඩකටයුතු කොට දවසකට යම් ආදායමක් උපයාගැනීමේ අරමුණෙනි. ඒ අරමුණට ළඟවෙන තරුණයෝද සිටිත්.

එහෙත් එම රැකියාවේ ඉල්ලුමට සීමාවක් ඇත. උබර් ඊට්ස් වැනි ආයතනයක රැකියා ලැබෙන්නේ ඇණවුම් කරන ප්‍රමාණයටය. ඒ නිසා, වැඩි වැඩියෙන් තරුණයන් යොමු වන විට අවස්ථා සීමා වේ. තවත් ගැටලුවක් වන්නේ උබර් ඊට්ස් වැනි ආයතනයකට හදිසි ගැටලුවක් විසඳාගැනීම සඳහා අමතන්නට තැනක් නොවීමය. ලංකාවේ ඇති ඌබර් ඊට්ස් කාර්යාලයට ගොස් පැමිණිලි බාරදිය හැකිය. එහෙත්, ඇතැම් ගැටලු විසඳාගත හැක්කේ ජාත්‍යන්තර ආයතනය සමඟ සම්බන්ධ වීමෙනි. මෙම රැකියාවේ යෙදෙන විශාල පිරිසක් සිටියත් ඔවුන් වෘත්තීයමය වශයෙන් සංවිධානය වීමක් නැත. වෘත්තියෙහි ගැටලු තිබුණත් ඒ ගැන ඔවුනොවුන් අතර සාකච්ඡාවක් නැත. ඒ නිසා ඉදිරියේදී එවැනි කරුණු දෙස අවධානය යොමු කිරීම වැදගත් වනු ඇත.■

ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ශ්‍රීලනිපය එක්ක මගේ අමනාපයක් නෑ

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ගාල්ල දිස්ත්‍රික් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී

චන්දිම වීරක්කොඩි

 

ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කයෙන් තේරී පත්ව ඇමතිධුරයක් නැති කෙනෙක් විදියට, ඉදිරියේදී කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ මොකක්ද?

ගාල්ලේ මේ වන විට ප්‍රධාන ප්‍රශ්නයක් වී තිබෙන්නේ පානීය ජල ප්‍රශ්නයයි. ඒ සදහා මහා ගාල්ල, බද්දේගම  ජල යෝජනා ක්‍රමයේ දෙවනි අදියර කඩිනමින් ක්‍රියාත්මක කිරීමට අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඒ සඳහා අපි  රජයෙන් ඉල්ලීම් කරලා තිබෙනවා දැනටමත්. ඒ අනුව පානීය ජල  කප්පාදුව නැති කරයි කියලා අපි හිතනවා. ඒ වගේම ගාලේලේ ජනතාවගේ ප්‍රශ්න වෙනුවෙන් ආණ්ඩු පක්ෂය තුළ හඬක් නගන්න ඉදිරිපත් වෙනවා. පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේ ගාල්ලේ තුනී ලෑලි සංස්ථාව පෞද්ගලික ව්‍යාපාරිකයෙකුට විකුණා  තිබෙනවා. මේ වෙනකොට ඒ ව්‍යාපාරිකයා මේ වටිනා ඉඩම් කැබලි කර විකුණනන්න උත්සාහ කරමින් සිටිනවා. අපි පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේ මේ පිළිබඳව දිගටම කතා කළා. ඉදිරියේදී අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා, මේ ඉඩම් ආපහු රජයට පවරා ගන්න.

ගාල්ලේ ජනතාට ඇති රැකියා ප්‍රශ්නය විසඳලා, ගාල්ල ඩිජිටල් ගම්මානයක් බවට පත් කරන්න  ජනාධිපතිතුමාගෙන් ඉල්ලීමක් කරලා තිබෙනවා. ගාල්ලේ ධීවරයන්ට තිබෙන විශාල ප්‍රශ්නයක් තමයි කුඩා ධීවරයන්ගේ මාළු ධීවර සංස්ථාව අරගෙන තිබුණත්, එම මාළුවලට මුදල් ගෙවා නැති ප්‍රශ්නය. අපි ඉක්මනින් මේ මුදල් ගෙවන්න කටයුතු කරනවා. සංචාරක  කර්මාන්තය දියුණු කිරීමටත් අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා. කොවිඞ්-19 නිසා දුර්වල වූ සංචාරක කර්මාන්තය ඉදිරියේදී නැවත නඟා සිටුවීම අපේ වගකීමක්.

 

වර්ෂාව කාලයට ගාල්ල ජලයෙන් යට වෙනවා නේද? එයට විසඳුමක් ලබා දෙන්න බලාපොරොත්තු වෙනවාද?

මේ ගංවතුර ප්‍රශ්නය විසඳන්න අපි කාලයක් තිස්සේ වැඩ කළා. මගේ යෝජනාවක් අනුව 2014 වර්ෂයේ ඒ.එච්.එම්. ෆවුසි මහතා නාගරික සංවර්ධන අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කරන අවධියේ ගාල්ලට ජලයෙන් යට වීම වැළැක්වීමට නගර සැලසුම් කරමින් සිටියා. ඒත් පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේ අපි පටන් ගත්ත ව්‍යාපෘතිය නතර කරලා දැම්මා. ගාල්ලෙන් පත්ව සිටි වජිර අබේවර්ධන ඇමතිවරයා පවා ඒ ගැන පියවරක් ගත්තේ නැහැ. මම නැවත දිස්ත්‍රික්ක සම්බන්ධීකරණ කමිටුවේ සභාපති විදියට  ඒ කටයුතු ආරම්භ කළා. මේ වන විට එම ව්‍යාපෘතියේ කටයුතු කඩිනමින් නැවත පටන් ගැන්මට බලාපොරොත්තු වෙනවා.

 

ඔබ ශ්‍රීලනිපයෙන් පොදුජන පෙරමුණට ගිය 16 දෙනාගේ කණ්ඩායමේ සිටි කෙනෙක්, ඔබට ඇමතිධුරයක් හිමි නොලැබුණේ ඇයි? ශ්‍රීලනිපයේ සිටි නිසාද?

මිනිස්සු කල්පනා කරන විදිය ආණ්ඩුව තේරුම් ගත යුතුයි. අපිට පුළුවන් මහජන නියෝජිතයන්, අපේක්ෂකයන් හැටියට තරග කරලා පාර්ලිමේන්තුවට ගිහින් ජනතාවට සේවයක් කරන්න. ජනතාව බලාපොරොත්තු වෙනවා, ඇමතිවරයෙකු වීමට සුදුසුකම් මට තිබෙනවා කියලා. මා වැඩ කරලා පෙන්වලා තියෙනවා. අපෙන් වැඩක් ගැනීම  ආණ්ඩුවේ වගකිවයුත්තන්ගේ කාර්යයක්. අපේ රාජකාරිය වෙන්නේ මහජන නියෝජිතයන් විදියට පාර්ලිමේන්තුවට ගිහින් ජනතාවගේ ප්‍රශ්න ගැන කතා කිරීම විතරයි. අපට එතැනින් එහාට කරන්න දෙයක් නැහැ. පත්කිරීම් කරන උදවිය තමයි ඒ මන්ත්‍රීවරුන් අතරින් සුදුස්සන් කවුද කියලා තේරුම් අරන් පත්කිරීම් කළ යුත්තේ.

 

ඔබ වැනි තරුණ නායකයන් සිටියදී රාජපක්ෂ පවුලේ සමාජිකයන් අතර වැඩි අමාත්‍යාංශ සංඛ්‍යාවක් බෙදිලා ගිහින්..

මට ජනතාවවට සේවය කරන්න පුළුවන් බව දැනගෙන මට අමාත්‍යධුරයක් ලබා නොදුන්නේ ඇයිදැයි ප්‍රශ්න කළ යුත්තේ මා නෙවෙයි, ජනාධිපතිවරයායි.

 

ඔබ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් වෙන්වීම පිළිබඳව  අදහස කුමක්ද?

මම පොදුජන පෙරමුණේ ආරම්භක 59 වෙනි සාමාජිකයා. හැබැයි අපි ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සමඟ තරහකින් පක්ෂය දාලා ගිය අය නෙවෙයි. අප දේශපාලනඥයන් ලෙස ගොඩ නැගුවේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය. එහෙත් ශ්‍රීලනිපය එක්ක මගේ අමනාපයක් නෑ.

 

ඇයි වෙන්වුණේ?

අපි වෙන්වීමට හේතු වුණේ පක්ෂ අභ්‍යන්තරයේ ඇති වුණ අර්බුදයක්.

 

19 වෙනි සංශෝධනය අහෝසි කිරීම පිළිබඳ ඔබේ මතය කුමක්ද?

19 වෙනි සංශෝධනයෙන් ගොඩනගපු ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ක්‍රියා කරන්නේ මොන ආකාරයටද කියලා අපැහැදිලියි. ඒ සඳහා නිසි නියාමනයක් නැහැ. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවකින් පත් කරන කෙනෙක් සම්බන්ධයෙන් යම් ප්‍රශ්නයක් තිබෙන අවස්ථාවක ඒ පුද්ගලයා ඉවත් කරන්නෙ කෙසේද කියා නියාමනයක් නැහැ. උදාහරණයක් විදියට මේ කොමිෂන් සභාවලින් පත් කරන පුද්ගලයෙකුට අපරාධ චෝදනාවක් ආ විට ඒ පුද්ගලයාව  ඉවත් කරන්නේ කෙසේද කියා නියාමනයක් නැහැ. මෙවැනි දෙයක් පොලිස්පති තනතුර සම්බන්ධයෙන් මතු වුණා. ඔහුට චෝදනාවක් ආවා. එහෙත් හිටපු පොලිස්පතිවරයාව ඒ තනතුරෙන් ඉවත් කරගන්න බැරිව හිටියා.

පසුගිය ආණ්ඩුවේ වුණේ විපක්ෂ නායක, අගමැති සහ ජනාධිපති සියලුදෙනා එකම පැත්තේ සිට පාර්ලිමේන්තුව නියෝජන කළා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ නියෝජනය තිබුණේ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට වුවමනා විදියට. ඒ නිසා පත්වීම් කළේ ඔහුට වුවමනා අය විතරයි. ඒක ලොකු ප්‍රශ්නයක්.

රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ආණ්ඩුව කිරීමට බලය ලබා ගැනීමට බහුතර බලය ලබා ගැනීමට මන්ත්‍රීවරු 113 එකතු කර ගත්තේ විපක්ෂ කණ්ඩායමේ සහයෝගයෙන්. එතකොට පාර්ලිමේන්තුවේ විපක්ෂය සම්බන්ධයෙන් ජනතා බලාපොරොත්තු ඉටු වුණේ නැහැ. 19 වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ හොඳ දේවල් තියෙනවා. ඒත් ප්‍රායෝගිකව වැඩ කරන්න බැරි නම් වැඩක් නැහැ.

 

ඔබත් ඒ ආණ්ඩුව නියෝජය කළා නේද?

අපි ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සමඟ එකතු වෙලා වැඩ කළාට, අපි ඒ ආණ්ඩුවට කැමැත්තක් දැක්වුයේ නැහැ. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ සියලු සාමාජිකයන්ගේ එකඟතාව මත තමයි අපි ජාතික ආණ්ඩුවක් හැදුවේ. එකතුවීම්වලදී මේ විදියේ දේවල් වනවා.■

 

වැඩ කරන ආණ්ඩුවේ ඡන්ද ගුණ්ඩුවට රැවටුණු උපාධිධාරියෝ

0

රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ට රජයේ රැකියා ලබාදීමේ වැඩපිළිවෙළ යටතේ රැකියා සඳහා මුලින් තෝරා ගත් උපාධිධාරීන් 13,000ක නම්  රැකියා ලබාදීමේ ලේඛනයෙන් ඉවත් කර තිබිණ.  මේ පිළිබඳ මතු වූ විරෝධතාවලින් පසු අගෝස්තු 19 වැනිදා පැවති කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීමේදී තීරණය කර ඇත්තේ නම් ඉවත් කළ අයගෙන් හැකි තරම් පිරිසකට රැකියා ලබාදිය යුතු බවය. එහෙත්, රැකියා අහිමිවෙන බව කී 13,000 දෙනාටම රැකියා ලැබෙන බවට තවම සහතිකයක් නැත. දැන් රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගේ සංවිධාන එයට එරෙහි විරෝධතා අරඹා ඇත.

ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත් වූ පසු මාර්තු 01 වැනිදා උපාධිධාරීන් 50,000 කට රජයේ රැකියා ලබාදීම සඳහා පුහුණුවකට සහහාගි වන ලෙස දක්වමින් ලිපි නිකුත් කර තිබුණි. එහෙත් එම ලිපිය නිකුත් කොට පැය ගණනක් ඇතුළත පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීමේ තීන්දුව ගෙන තිබුණි. ආණ්ඩුව පැත්තෙන් තර්ක කර තිබුණේ රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ට ලිපි නිකුත් කළේ මැතිවරණය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට පෙර බවය. කෙසේවෙතත් මාස ගණනක් තිස්සේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහරින දිනය පිළිබඳ සියල්ලන් දැන සිටි නිසා, මෙම ලිපි නිකුත් කිරීම මැතිවරණය ඉලක්ක කරගත් එකක් බවට චෝදනා එල්ල විය.

මහමැතිවරණ සමයේ රජයේ පුහුණුව ලබාදීමක් ලෙස සලකමින් මැතිවරණ කොමිසම පුහුණුව නැවැත්වීම පිළිබඳ සලකා බලන ලෙස ඉල්ලා තිබුණි. එහෙත්, කැබිනට් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයාව සිටි බන්දුල ගුණවර්ධන කියා තිබුණේ ඔවුන්ට පුහුණුව ලබා නොදුන්නත් වැටුප් ගෙවන බවය. එසේ කීවත්, අනිද්දා වෙබ් අඩවියෙන් මීට පෙර හෙළිදරව් කළේ මාර්තු මාසයේ සිට ඔවුන්ට වැටුප් ගෙවා නොතිබුණු බවය.

ඒ අතර සිටි සැලකිය යුතු පිරිසක් මාර්තු මාසයේදී පත්වීම් ලිපි ලැබෙද්දී තමන්ගේ පෙර රැකියාවලින් ඉවත් වී තිබුණි. එහෙත්, වැටුප් නොලැබීම නිසා තමන්ගේ පෙර රැකියාවත් ආණ්ඩුවෙන් දෙනවායැයි කියූ රැකියාවත් අහිමිව අසරණ වී තිබුණි.

එලෙස වැටුප් නොලබා, පත්වීම ගැනත් ස්ථීර අවබෝධයක් නොමැතිව සිටි එම ‘උපාධිධාරී රැකියාලාභීන්’ නැවත සැප්තැම්බර් 02 වැනිදා සිට රැකියාවලට බඳවාගැනීමට තීන්දු කර තිබුණි. එහෙත් එය කර තිබුණේ අගෝස්තු 16 වැනිදා කලින් බඳවාගත් සියලුම පත්වීම් අවලංගු කොට, නිර්ණායක 11ක් යටතේ නැවත ‘සුදුස්සන්’ තෝරාගෙන නැවත පත්වීම් ලබාදෙමින්ය.

ඒ අනුව 13,000ක පිරිසකගේ නම් ඉවත් කර තිබුණි. ඉවත් කිරීම සඳහා හේතු ලෙස ඉදිරිපත් කර තිබුණේ පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවල නිරත වීම, පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල හා විදෙස් උපාධි ඇතුළු කරුණුය. සේවක අර්ථසාධක ගිණුම්වල නම් ඇතුළත් වී ඇති අයගේ නම්ද ඉවත් කර ඇති බවද වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත. විදෙස් හා පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල උපාධි සහිත උපාධිධාරීන් රැකියා ලැයිස්තුවෙන් ඉවත් කර තිබුණි. ඒ සඳහා හේතු ලෙස දක්වා ඇත්තේ විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසමේ ලියාපදිංචි නොවූ පදනමය.

පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට පෙර මෙම පත්වීම් ලබාදීමේ දී එවැනි කරුණු පරීක්ෂා කර වඩා නිවැරදිව අභ්‍යාසලාභී පත්වීම් ලබාදීමේ හැකියාව සම්මුඛ සාකච්ඡා කළ අයට තිබුණි. එසේනම් කිසිවෙකු අපහසුතාවට පත් වන්නේ නැත.

ආණ්ඩුව රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගෙන් අයදුම්පත් කැඳවීම ආරම්භ කරනු ලැබුවේ පෙබරවාරි 07 දින ය. අයදුම්පත් භාරගැනීමේ අවසන් දිනය පෙබරවාරි 20 දිනයය. මාර්තු දෙවැනිදා වන විට අභ්‍යාසලාභී පත්වීම් ලිපි ද නිකුත් කර අවසන්ය. දින 12 ක වැනි කාලයක් තුළ උපාධිධාරීන්  72,000 ක පමණ අයදුම්පත් පරීක්ෂා කර බලා එයින්  සුදුසුකම් ලබා ඇත්තේ  62,000ක් පමණ වන බවට තීරණයක් ගෙන තිබුණි. අප පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට මේවා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමට පෙර හදිසියේ කළ දේවල්ය. දැන් පෙනෙන ආකාරයට මැතිවරණයට පෙර එම ලිපි නිකුත් කර ඇත්තේ විධිමත් සොයාබැලීමක් නැතිව විය යුතුය.

රැකියා අහිමිවන බව කී 13,000 දෙනා ඇතුළු පත්වීම් ලද උපාධිධාරීන්ගේත්, එම පවුල්වල සාමාජිකයන්ගේත් ඡන්ද රැකියා බලාපොරොත්තුවෙන් ආණ්ඩුවට දෙන්නට ඇතැයි අනුමාන කරන්නටත් සිදුවෙයි. ඒ තම රැකියාව ඡන්දයෙන් පසු ලැබෙනු ඇතැයි බලාපොරොත්තුවෙනි.

කම්කරු අරගල මධ්‍යස්ථානයේ සංවිධායක ලේකම් දුමින්ද නාගමුව මේ තත්වය පිළිබඳ අදහස් දක්වමින් මෙසේ පැවසීය. ‘ආණ්ඩුව උපාධිධාරීන් 50,000ට රැකියා දෙනවා කියන එක මාධ්‍ය සංදර්ශනයක්. 2020 ජනවාරි 01වැනිදා රැකියා නැති උපාධිධාරීන් 54,000ට රැකියා දෙන්න ආණ්ඩුව ජනාධිපතිවරණයේදී පොරොන්දු වුණා. ඩලස් ඇමතිවරයා ජනවාරි 14වැනිදා කිව්වා උපාධිධාරීන් 50,000ට මාර්තුවේ රැකියා දෙනවා කියලා. පත්වීම් ලිපි යැව්වත්, පත්වීම් ලැබුණේ නැ. අප්‍රේල් 07 වැනිදා මහින්ද රාජපක්ෂ කීවා මාර්තු මාසෙ බඳවා ගන්න ලිපි යවපු සියලු දෙනාට ඔවුන්ගේ නිවසේ සිටියත් රුපියල් විසිදහස බැගින් දීමනාවක් සහිතව නැවත රැකියා දෙනවා කියලා. මහ බැංකුවේ වාර්තාවක තියෙනවා මාර්තු මාසයේ රැකියා සඳහා තෝරාගත් සියලු උපාධිධාරීන්ට රුපියල් විසිදහසක පුහුණු දීමනාවක් ඒ මාසයේ ලබාදුන්නා කියලා. එහෙත් සල්ලි ලැබුණු උපාධිධාරීන් නම් නැහැ. කවුද මහ බැංකුවට මේ තොරතුරු දුන්නේ කියලා සොයා බැලිය යුතුයි. පසුගිය කාලෙ රැකියාවක් කරලා ඊටීඒෆ්, ඊපීඒෆ් කපපු අයගේ අයදුම්පත් පවා ප්‍රතික්ෂේප කරලා තියෙනවා. 2019 ජනවාරි 01වනදාට පෙර උපාධිය අරගෙන වසරක පමණ කාලයක් රැකියා විරහිතව ඉන්න අයට රැකියා දෙනවා කියලා චක්‍රලේඛයේ තියෙන්නේ. 2019 ජනවාරියේ උපාධිය ගත්තා නම් දිගටම රැකියා විරහිතව සිටිය යුතුයි. මේක ඉතාම අසාධාරණ කොන්දේසියක්. මේ තරුණ තරුණියන් වසරක් ජීවත්වෙන්නෙ හුළං බීලාද? පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවක් තියෙනවා නම් උපාධිධාරීන්ට රැකියා දෙන්නෙ නෑ කියලා ආණ්ඩුව මැතිවරණයේදී කිව්වෙ නැහැ. එසේ නොකියා ඔවුන්ගේ ඡන්දය ගත්තා.’

ඒකාබද්ධ රැකියා විරහිත උපාධිධාරී සංගමයේ කැඳවුම්කරු තැන්නේ ඥානානන්ද හිමි අදහස් දක්වමින් පැවසුවේ මෙසේය.

‘අපි ඉල්ලුවේ පත්වීම් ලිපි නොලැබුණු අයට පත්වීම් දෙන්න කියා මිසක් දුන්න පත්වීම් අවලංගු කරන්න කියලා නෙමෙයි. මේක විශාල අර්බුදයක්. මේක නොපෙනෙන ඡන්ද ගුණ්ඩුවක්. මැතිවරණ කාල සීමාව පුරාවටම මැතිවරණ වේදිකාවලදී දේශපාලනඥයන් කිව්වේ  නව පත්වීම් ලබා දුන් මේ උපාධිධාරීන්ව ගෙදර තියාගෙන හරි අපි ඔවුන්ට වැටුප් ගෙවනවා කියලා.  මෙම ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කරන්න ප්‍රසිද්ධ කළ පුවත්පත් දැන්වීමේ  උපාධිධාරීන් සහ ඩිප්ලෝමාධාරීන් කියලා සදහන් කළා. මේ දැන්වීම දුටු උපාධිධාරීන් සහ ඩිප්ලෝමාධාරීන් 120,000 පමණ අයදුම්පත් යොමු කළා. මේ පත්වීම්ලාභීන් දින කිහිපයක් රැකියාවට ගියා. අපි දන්නා විදියට පත්වීම්ලාභීන්  40,092ක් පත්වීම් නාම ලේඛණයෙන් අයින් කරලා තියෙනවා. ඊපීෆ් ගැටලු නිසා 9,554කගේ  නම් නාම ලේඛනයෙන් ඉවත් කරලා. කිසිම ලේඛනයක නම් ඇතුළත් නැති අයත් ඉන්නවා.  අපිට කියන්න තියෙන්නේ  ආණ්ඩුව මැතිවරණය වෙනුවෙන් පත්වීම්ලාභී උපාධිධාරීන් කඬේ යැවුවා කියලා. ඒ අයගේ පවුල්වල අයවත් ඡන්ද ගුණ්ඩු කර ගත්තා. මේ ක්‍රියාවලියෙන් ආණ්ඩුව ලක්ෂ 15 ක විතර ඡන්ද ලබා ගන්න ඇති.’

දැනට රාජ්‍ය සේවය රටේ බදුගෙවන ජනතාවට දරාගත නොහැකි තරම් විශාල බව අපි මීට පෙර සිටම කියා ඇත්තෙමු. වසංගතය නොතිබුණත්, දැවැන්ත ණය බරක් සහ  රාජ්‍ය සේවකයන්ට වැටුප් ගෙවීමට ඇති අසීරුව අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත. මීට පෙර බඳවාගත් උපාධිධාරීන් රාජකාරියක් තබා මේස, පුටු පවා නොමැතිව කාර්යාලවල සිටි අතීතයත් අමතක නොකළ යුතුය. එවැනි පසුබිමක තේරුමක් නැතිව රාජ්‍ය සේවය පුළුල් කිරීමට මැතිවරණයට පෙර ජනප්‍රිය තීන්දු ගත් ආණ්ඩුව දැන් දහ අතේ කල්පනා කරනවා ඇත්තේ ඔවුන්ට පඩි ගෙවන්නේ කෙසේද, ඔවුන්ගෙන් ලබාගන්නා සේවය කුමක්ද කියා විය යුතුය. අන්තිමේ රස්තියාදු වෙන්නේ උපාධිධාරීන්ය.■

ග්‍රෑන්ඞ් හයට් ‘ඕනර්ස් අපාර්ට්මන්ට්’ කාටද? 

42, 43, 44 මහල් ‘ඕනර්ස්’ලාට

එම මහල්වලට අධිවේගී සෝපානයක්

ක්‍රීඩා පිටියක්, පිහිනුම් තටාකයක්, ජිම් එකක්

 

මෙවර කැබිනට් අමාත්‍යාංශ සඳහා විෂයන් වෙන් කිරීමේදී නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්‍ය අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂට වෙන්කර තිබුණේ රාජ්‍ය ආයතන දෙකක් පමණය. ඉන් එකක් වූයේ හොටෙල් ඩිවලපර්ස් (ලංකා) පෞද්ගලික සමාගමය. මෙම සමාගම මීට පෙර කැබිනට් අමාත්‍යාංශ විෂයන් වෙන් කිරීමේදී තිබුණේ අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂගේ මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේය.

රජයේ හෝටල් සමාගමක් මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේ නොතිබී නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්‍යාංශය යටතට පැමිණීමටත්, එම අමාත්‍යාංශය යටතේ රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් ලෙස කටයුතු කරන නාලක ගොඩහේවා හෝ ජීවන් තොණ්ඩමාන්ට ලබා නොදී අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ යටතේම එම හෝටල් සමාගම තබා ගැනීමටත් යම් විශේෂත්වයක් තිබිය යුතු කරුණකි. මෙම ලිපියේ අරමුණ එම විශේෂත්වය හෙළිදරව් කිරීමය.

ඉදිකිරීම් සම්පූර්ණ වශයෙන් නිමකර නොමැති ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ ඉතිරි වැඩ නිම කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් රුපියල් කෝටි 600ක මුදලක් ලබා ගැනීමට යන බවත් ඊට අමතරව ලංකා බැංකුවෙන්ද මුදල් ලබාගැනීමට යන බවත් ‘අලුත් හෝටල් සමාගමට රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් කෝටි 600ක්’ යනුවෙන් ජුලි 19 වැනිදා අනිද්දා පුවත්පත හෙළිදරව් කළ වග පාඨකයන්ට මතක ඇතැයි සිතමු.

එහිදී අප කීවේ ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ මව් සමාගම වන කැන්විල් සමූහ ව්‍යාපාරයත්, හිල්ටන් හෝටලය අයත් හොටෙල් ඩිවලපර්ස් සමාගමත් ග්‍රෑන්ඞ් ඔරියන්ටල් හෝටලයත් ඒකාබද්ධ කරමින් තනි සමාගමක් පිහිටුවීමට 2020 පෙබරවාරි මස කැබිනට් මණ්ඩලය අනුමැතිය දී ඇති බවය.

ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ ඉතිරි වැඩකටයුතු කඩිනමින් නිම කිරීමට සැලසුම් කර ඇති අතර ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් රුපියල් කෝටි 600ක මුදලක් මුල් පියවර සඳහා ලබා ගැනීමට තීරණය කර තිබුණේ ඒ අනුවය.

මෙම හෝටල් ව්‍යාපෘතිය කඩිනමින් නිම කිරීම සඳහා එහි ව්‍යාපෘති අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙස හොටෙල් ඩිවලපර්ස් සමාගමේ සභාපති සිරිනිමල් පෙරේරා පත් කර තිබුණු අතර ඒ අනුව හොටෙල් ඩිවලපර්ස් සමාගම එහි මූලික කටයුතු සිදුකළ යුතු විය.

පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පැවැත්වීමෙන් පසු පත්කරන ලද නව කැබිනට් මණ්ඩලයට අයත් ලේකම්වරුන් පත් කිරීමේදී හොටෙල් ඩිවලපර්ස් සමාගමේ සභාපති සිරිනිමල් පෙරේරා නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා ලෙස පත්කර ඇත. ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලය පිළිබඳ රාජපක්ෂවරුන්ගේ වුවමනාව ඒ අනුවද පැහැදිලිය. (සිරිනිමල් පෙරේරා යනු ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නාගරික සංවර්ධන හා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා ලෙස කටයුතු කරද්දී නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියේ සභාපති ලෙස කටයුතු කළ තැනැත්තාය.)

ග්‍රෑන්ඞ් හයට් හෝටලය යනු සෙලින්කෝ සෙලෙස්ටියල් රෙසිඩන්සීස් සමාගම මගින් ක්‍රියාත්මක කළ ව්‍යාපෘතියක් වන අතර පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩු සමයේදී එනම් 2012 වර්ෂයේදී ඌන වත්කම් පුනරුද පනත යටතේ රජයට හෙවත් නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියට පවරාගත් එකකි.

මහල් 47කින් යුත් කාමර 458ක් හා මහල් නිවාස 100කින් සමන්විත තරු පහේ හෝටල් ව්‍යාපෘතියක් වූ මෙහි ඉදිකිරීම් සඳහා එම ආණ්ඩු කාලයේදී රුපියල් කෝටි 1859ක් වූ මුදලක් රාජ්‍ය ආයතන තුනක් මගින් යොදා ගනු ලැබුණි. ඒ ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් රුපියල් කෝටි 850ක්, සේවක අර්ථසාධක අරමුදලෙන් රුපියල් කෝටි 500ක් හා ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමෙන් රුපියල් කෝටි 500ක් වශයෙනි.

මෙම හෝටලයේ ඉදිකිරීම් සීයට 50ක ප්‍රමාණයක් අවසන් කර ඇති බවත් ඉතිරි සීයට 50ක ප්‍රමාණය අවසන් කිරීම සඳහා තවත් රුපියල් බිලියන 60ක් හෙවත් රුපියල් කෝටි 6000ක් අවශ්‍ය බවත් මුදල් ඇමතිවරයා ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ 2020 ජුලි 15 දින ඉදිරිපත් කළ කැබිනට් පත්‍රිකාවේ සඳහන් කර ඇත. එම මුදල් ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් හා ලංකා බැංකුවෙන් ලබා ගැනීමට නියමිත අතර එම කැබිනට් පත්‍රිකාවට අනුව හෝටලයේ පළමු අදියර 2021 අගෝස්තු මාසයේදී නිමකර ව්‍යාපාරික කටයුතු ආරම්භ කිරීමටත් 2022 අගෝස්තු මාසයේදී ඉතිරි කොටස සම්පූර්ණ කිරීමටත් බලාපොරොත්තු වේ.

ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලය පිළිබඳ රාජපක්ෂවරුන්ට ඇති කැක්කුම මුල් වරට අනාවරණය වූයේ 2017 නොවැම්බර් 29 බදාදා පැවති 2018 විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතට අදාළ ව්‍යවසාය සංවර්ධන අමාත්‍යාංශ වැය ශීර්ෂ විවාදයේදීය. එහිදී මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලය සම්න්ධයෙන් මතු කරනු ලැබූ කරුණුවලට එවක ව්‍යවසාය සංවර්ධන අමාත්‍ය කබීර් හෂීම් පිළිතුරු දුන්නේ මේ ආකාරයටය.

‘ඒ විතරක් නෙවෙයි, අර ගුවන් යානාවල සුපිරි කාමර හදලා ගියා වාගේම හයට් හෝටලය හදනකොට ඒකේ 42.43,44 වෙනි මහල්වල කරන්නේ මොකක්ද? ඒකේ විශේෂයෙන්ම සුපිරි අපාර්ට්මන්ට් ටිකක් හදනවා. ඒක ඕනර්ස් අපාර්ට්මන්ට් කියලා. ඒක හෝටලටයත් අයිති නැහැ. රජයටත් අයිති නැහැ කියලා හදන්නේ. තමන්ට පාවිච්චි කරන්න කියලා වෙනම අපාර්ට්මන්ට් හදනවා. මේවා කාටද? රජ පවුලට වෙන්න ඕනෑ. මේ අපාර්ට්මන්ට් ගහන්නේ රජයට, ඒ ව්‍යාපෘතියට කිසිම ආදායමක් නැති වෙන ආකාරයට. වෙනම අයිතිකාරයන්ට ගන්න කියලා හදන්නේ. එහි කොටහ ඒගොල්ලන්ට. ඒකෙන් රජයට කෝටි ගණනක් පාඩුයි. රජයට ඒක නැවත වෙනස් කරන්න ඩොලර් මිලියන 3.9ක් ගියා.

අපි බලයට ආපු ගමන් එක එක පුද්ගලයන්ට හයට් හෝටලයේ මහල් තුනක් වෙන්කරලා දෙන්න ඕනෑ නැති නිසා හෝටලයේම සාමාන්‍ය පොදු කොටසක් විදියට අරගෙන රජයට ආදායම එන විදියට ඒක වෙනස් කළා. අපට ඒක නැවත වෙනස් කරන්න විශාල වියදමක් ගිහිල්ලා තිබෙනවා. ඒ වාගේම ඒකට යන්න විදුලි සෝපානය වෙනම හදලා තිබුණා. රජ පවුලට යන්න විතරක් වෙනම හදලා තිබුණා. එහි ඩිසයින් එක වෙනස් කරන්න අපට විශාල මුදලක් ගියා. ඒකත් පොදු පාවිච්චියට ගන්න වෙනස් කරන්න මිලියන 40ක් ගියා. මේක තමයි යථාර්ථය.’

කබීර් හෂීම් මහතා එදා පාර්ලිමේන්තුවේ කියා තිබුණේ බොරුවක් නොවේ. එය ඇත්තකි. ඕනර්ස් අපාර්ට්මන්ට් හෙවත් ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ හිමිකරුවන්ගේ මහල් නිවාසවල විස්තර මෙසේය.

 

42වන මහල

එම හෝටලයේ 42වන මහලේ නිදන කාමර 4කින් යුතු මහල් නිවාසයක්, නිදන කාමර 1කින් යුතු මහල් නිවාසයක් හා පොදු පරිහරණ ප්‍රදේශයක්ද තිබේ.

නිදන කාමර 4කින් යුත් මහල් නිවාසයේ ප්‍රමාණය වර්ග මීටර 479.37 හෙවත් වර්ග අඩි 5160කි. එම මහල් නිවාසය තුළ මාස්ටර් බෙඞ් රූම් එකක් හෙවත් ප්‍රධාන නිදන කාමරයක් හා තවත් නිදන කාමර තුනක් ඇත. එහි ඇති නාන කාමර ගණන 4කි. අධ්‍යයන කාමරයක්, විවෘත මුළුතැන්ගෙයක්, විසිත්ත කාමරයක්, කෑම ගැනීමට ප්‍රදේශයක්, තවත් මුළුතැන්ගෙයක්, ලොන්ඩි්‍රයක් හා ගෘහ සේවිකාවන්ගේ කාමරයක්, අමුත්තන් සඳහා විවෘත ප්‍රදේශයක් හා අමුත්තන්ගේ නාන කාමරයක් ආදියෙන් සමන්විත වෙයි.

එහි ඇති තනි කාමරයක් සහිත මහල් නිවාසයේ ප්‍රමාණය වර්ග මීටර 81.59ක් හෙවත් වර්ග අඩි 878ක් පමණ වේ. නිදන කාමරයට අමතරව එහි නාන කාමරයක්, විසිත්ත කාමරයක්, මුළුතැන්ගෙයක්, අමුත්තන්ගේ නාන කාමරයක් හා කෑම ගැනීමට ප්‍රදේශයක් ඇත.

එම මහලේ ඇති විවෘත ප්‍රදේශයේ ප්‍රමාණය වර්ග මීටර 131.45ක් හෙවත් වර්ග අඩි 1415ක් පමණ වේ. ඒ තුළ පොදු විවේකාගාරයක්, පැන්ටි්‍රයක්, සංගීත කාමරයක් හා අමුත්තන්ගේ නාන කාමරයක් ඇත.

 

43වන මහළ

43වන මහලේ ඇත්තේ වර්ග මීටර 544.41ක් හෙවත් වර්ග අඩි 5860ක් වන නිදන කාමර තුනකින් සමන්විත මහල් නිවාසයක් හා වර්ග මීටර 89.14කින් හෙවත් වර්ග අඩි 960කින් යුත් එක් නිදන කාමරයක් සහිත මහල් නිවාසයකි.

නිදන කාමර තුනකින් යුත් මහල් නිවාසයේ ප්‍රධාන නිදන කාමරයක් ඇති අතර නාන කාමර සංඛ්‍යාව 5කි. අධ්‍යයන කාමරයක්, ටීවී නැරඹුම් කාමරයක්, විසිත්ත කාමරයක්, කෑම ගැනීමේ ප්‍රදේශයක්, මුළුතැන්ගෙයක්, ලොන්ඩි්‍රයක්, සේවිකාවන්ගේ කාමරයක් හා අමුත්තන් සඳහා විවෘත ප්‍රදේශයක් ඇත.

 

44වන මහල

එහි මුළු ප්‍රමාණය වර්ග මීටර 1109.02ක් හෙවත් වර්ග අඩි 11,937කි. ඒ මහලේ ජිම් එකක්, විවේකීව මත්පැන් ගැනීමට හැකි ප්‍රදේශයක්, පිහිනුම් තටාක මත්පැන් කුටියක්, පැන්ටි්‍රයක්, ජල සම්බාහනය සඳහා තටාකයක්, එළිමහන් විවේකාගාරයක්, එළිමහන් භෝජනාගාරයක්, තණපිඩැලි සහිත ප්‍රදේශයක්, කාන්තා පිරිමි ඇඳුම් මාරුකරන ස්ථාන, කාන්තා පිරිමි සේදුම් කාමර, ක්‍රීඩා පිටියක් හා ගබඩා කාමරයක් ඇත.

මේ මහල් තුන සඳහා පමණක් යෑමට ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ අධිවේගී විදුලි සෝපානයක්ද ඇත. එම මහල් තුනේ ඇති මහල් නිවාස හා අනෙකුත් පහසුකම් ඉදිකරන්නේ අධි සුඛෝපභෝගී ලෙසය. ඒ සඳහා අතිවිශාල වියදමක් දරන්නට වන බව නිසැකය. එහි ඇති ක්‍රීඩාපිටිය පවුලේ සාමාජිකයන්ට රගර් ක්‍රීඩාවේ යෙදීමට ප්‍රමාණවත් බවට සැක නැත. මන්ද 44 වන මහලේ මුළු ප්‍රමාණය වර්ග අඩි 12,000කට ආසන්න වන නිසාය.

අගමැති මහින්ද මහතාගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ට 42වන මහලේ ඇති නිදන කාමර 4කින් යුත් විශාල මහල් නිවාසය සරිලන බව අනුමාන කළ හැකිය. මන්ද ප්‍රධාන නිදන කාමරය රාජපක්ෂ යුවළටත්, ඉතිරි නිදන කාමර තුන පුතුන් තිදෙනාටත් සරිලන නිසාය. සැලකිය යුත්තේ එම මහලේම ඇති නිදන කාමර එකකින් යුත් මහල් නිවාසය හා 43වන මහලේ ඇති නිදන කාමර තුනකින් යුත් මහල් නිවාසයත්, නිදන කාමර 1කින් යුත් මහල් නිවාසය යන ඒවා අනුමාන කළ හැක්කේ ගෝඨාභය, චමල් හා බැසිල් යන රාජපක්ෂවරුන්ගෙන් කාහටද යන්නය. නැතහොත් වෙනත් කවරකුටද යන්නය.

ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ ඉදිකිරීම් මෙම ආණ්ඩුව යටතේ අවසන් වූ පසු 42,43,44 යන මහල්වල ඕනර්ස් අපාර්ට්මන්ට් මුල් සැලසුමේ පරිදි තිබෙනවාදැයි අපට දැක බලාගත හැකිවනු ඇත. එමෙන්ම එම ඕනර්ස් අපාර්ට්මන්ට්වල ඕනර්ස්ලා හෙවත් හිමිකරුවන් කවුදැයි අපට දැක බලාගත හැකිවනු ඇත. ඒවායේ සිටින්නේ අනුමාන කළ ලෙසම රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් නම් ඒ ගැන අප පුදුම විය යුතු නැත. මන්ද මේ රටේ ජනතාව මේ රට අතිවිශාල ජනවරමකින් ඕනෑ දෙයක් කරගන්නා ලෙස රාජපක්ෂ රජ පවුලට ලබා දී ඇති නිසාය.■

 

දුවගෙ අතින් අල්ලගෙන පාර පනිනකොට මට යකා නැගලා

ලලිත් ධර්මසේකර – සමස්ත ලංකා ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන්ගේ සංගමයේ සභාපති

 

ඔබ ව්‍යාපාරිකයෙක්ද? වෘත්තිය සමිති නායකයෙක්ද?

මොනවා වුණත් කමක් නැහැ. මගේ නම කියනකොට ත්‍රීවීල් කියන වචනය කීවොත්, ඒක තමයි මගේ ජයග්‍රහණය. මම ත්‍රීවීල් ලලිත්. කාට කොහොම වුණත් කමක් නෑ, මාව පාරෙදී කාට හරි මුණගැහෙනකොට ත්‍රීවීල් එකක් පසුබිමින් පේන්න තියෙනවා නම් මම දිනුම්.

පවුල් පසුබිම කොහොමද?

ගම පානදුර කිරිබේරිය. තාත්තාගේ මාපියන් ඔහු පුංචි කාලේම මැරිලා. තාත්තා වඩුවැඩ ඉගෙනගෙන. අමරදේව මාස්ටර් එක්කත් තාත්තා වඩුවැඩ ඉගෙනගෙන තියෙනවාලු. තාත්තා වාමාංශික දේශපාලනයේත් හිටපු කෙනෙක්. මහබෙල්ලන පන්සලේ ආවාස ගෙයි වහල ගැහුවේ අපේ තාත්තා. අපේ ගේත්, ආවාස ගේත් හදලා තියෙන්නේ එකම ආකෘතියට. අම්මාගේ මල්ලි තමයි තාත්තාගේ ගෝලයාට ඇවිල්ලා තියෙන්නේ. ඒකෙන් තමා අම්මා මුණගැහිලා තියෙන්නේ. අම්මා පානදුරේ ටිකක් වැදගත් පවුලකලු. අම්මාගේ තාත්තලාට පාරු තිබුණාලු. ඇගේ ලොකු අයියා තිරික්කලෙන් යනවාලු. තිරික්කලේ කියන්නේ ස්පෝට් කාර් වගේ තමයි. තිරික්කල් ගැටුමකින් තමයි පිහියෙන් ඇනලා මරලා තියෙන්නේ. අම්මාගේ පවුලේ අය කිව්වාලු ඔය විවාහයෙන් හිඟාකන්න තමයි වෙන්නේ කියලා. ඒත් අම්මා බය නැතිව තාත්තා එක්ක විවාහ වුණාලු. ඊට පස්සේ අම්මා හොඳට කිරි කැපුවා. තාත්තා වැඩකළා. ඒ අතරේ ගමේ සමුපකාර සමිතියේ සභාපතිකම  තාත්තාට ලැබුණා. ඔහු ඒ තනතුරේ බලය අවභාවිත නොකළ කෙනෙක්. කොටින්ම ගමට බඩු ලොරියක් ආවත්, අම්මාට කියන්නේ නැහැ අන්න බඩු ඇවිත් ගිහින් ගන්න කියලා. අම්මාත් සමහර දවස්වල බඩු ගන්න පෝලිමේ ඉඳලා, බඩු නැතිව හැරිලා ඇවිත් තියෙනවා. මාත් එක්ක අපේ පවුලේ ළමයි හත්දෙනෙක්.

 

කොළඹට ආවේ කොහොමද?

මම පානදුර කිරිබේරිය මානමුල්ල මහා විද්‍යාලයට ගියා. එක දවසයි ඉස්කෝලේ ගියේ. එදාම හවස තාත්තලා බෙල්ලන්විලට මා එක්කාගෙන ආවා. පහුවෙනිදා පැපිලියාන සුනේත්‍රාදේවී පිරිවෙණට ඇතුළත් කළා. ඊට පස්සේ කළුබෝවිල මහා විද්‍යාලයට ගියා. ඒ විදියට මම බෙල්ලන්විල කෙනෙක් වුණා. කොල්ලුපිටියෙන් විවාහ වුණාට පස්සේ කොල්ලුපිටියට ආවා.

 

ත්‍රීවීල් එළවන්න පටන්ගත්තේ කොහොමද?

උසස්පෙළට විද්‍යාව කළාට, සමත් වුණේ නෑ. දැන් නම් විද්‍යාව කළාම ඉහළට යන්න විවිධාකාර පාරවල් තියෙනවා. එහෙත් ඒ කාලයේ පාරක් තිබුණේ නෑ. ඒ නිසා මම අවුරුදු දාහතේ ඉඳලා රස්සා කළා. හේලීස්, සිලෝන් ටුබැකෝ වගේ සමාගම්වල වැඩකළා. පුංචි කඩ කළා. එහෙත්, ආර්ථික අමාරුකම් නිසා වැටුණා. රැකියාවක් හරියට නෑ, මම කසාද බැඳලා. දුවෙක් ඉන්නවා. එතකොට මගේ යාළුවෝ දෙහිවල ත්‍රීවීල් දුවනවා. ත්‍රීවීලරයක් අරගෙන කාව හරි දාලා දුවවන එක ඒ කාලේ ලාබයි. මගේ යාළුවෙකුගේ අක්කා මට කීවා, ලලිත් මම ත්‍රීවීලරයක් අරන් දුන්නොත් දුවනවාද කියලා. මගේ ළඟ ලයිසන් එකකුත් තිබුණ නිසා මං ඒකට කැමතිවුණා. යාළුවෙකුගේ ත්‍රීවීලරයකට රුපියල් 50කට පෙට්‍රල් ගහලා වික්ටෝරියා පාක් එක වටේ රවුම් කිහිපයක් ගිහින් සතියකින් දෙකකින් වාහනේ පදින්නත් හුරු වුණා. ඒත් අර අක්කා ත්‍රීවීලරය අරන් දුන්නේ නෑ. මම වෙන කෙනෙකුගෙන් ත්‍රීවීලරයක් අරන් දුවන්න ගත්තා. මේ රස්සාවෙන් නිදහසේ, අතට ගාණක් හොයාගන්න පුළුවන් වුණා. දවසට 800ක් දුවන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ඔය වඩු බාස් කෙනෙක් 250ක් හොයන කාලේ. මේකේ නිදහස කියන කොටස හරිම වැදගත්. ත්‍රීවීල් රස්සාවට බැස්සාට පස්සේ මට මේ රස්සාව ගැන කෘතවේදී හැඟීමක් ඇතිවුණා. මේක වැටිලා හිටපු මට ජීවිතය දුන්න රස්සාව කියන හැඟීම ඇතිවුණා.

 

වෘත්තිය සමිති පටන්ගත්තේ කොහොමද?

ත්‍රීවීල් එළවන්න පටන් අරගත්තේ 1992දී. ත්‍රීවීල් සංගම්වලට 1999 ඉඳලා මැදිහත් වුණා. පළාත් සභා මන්ත්‍රී රේණුක පෙරේරා තමයි මුලින්ම ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන්ගේ ජාතික සම්මේලනය කියලා එකක් හැදුවේ. මම එතකොට කොළඹ නවම් මාවතේ අයිබීඑම් එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් දිව්වා. මමත් සංවිධානයට එකතු වුණා. ජාතික සංවිධායක හැටියට වැඩකළා. එහෙත්, වැඬේ හරියට කෙරෙන්නේ නෑ. කට්ටිය එකතු කළාට හරි අමාරුයි. එක වෙලාවක රේණුක පෙරේරා කීවා, මේක සංවිධානය කළොත් තොණ්ඩමාන් වගේ වෙනවා කියලා. මම කිව්වා ‘ඔව්, තොණ්ඩමාන් වගේ සංවිධානය කළොත්’ කියලා. ඒ කිව්වෙ නිකන්ම තොණ්ඩමාන් වගේ වෙන්නේ නෑ, සෞම්‍යමූර්ති තොණ්ඩමාන් වගේ සංවිධානය කරන්නයි ඕනෑ. එදා මගේ ඉලක්කය වුණේ එකක්. මගේ දරුවන්ගේ දරුවන්ට, තාත්තාගේ රස්සාව ත්‍රීවීල් පැදවීම කියලා කියන්න ඕනෑ.

 

එහෙම කීවේ ඇයි?

මගේ දුව ලින්ඞ්සේ බාලිකා විද්‍යාලයේ ඉගෙනගත්තේ. ඉස්කෝලේ ඉඩම් පවරාගැනීමේ ප්‍රශ්නයකට මම මැදිහත් වුණා. ඒකෙදී මම ඉස්කෝලේ ගුරු-දෙගුරු සමිතිය නියෝජනය කරමින් ප්‍රශ්නෙට ක්‍රියාකාරීව මැදිහත් වුණා. වැඬේට ආණ්ඩුව පැත්තෙන් ආපු අධ්‍යක්ෂවරයා මම දන්න හඳුනන කෙනෙක්. මම ඒ කාලයේ ඔහුගෙන් ඉගෙනගෙන තියෙනවා. මා පාසල වෙනුවෙන් පෙනීසිටියා. කොච්චරද කීවොත් මම ලේවලින් එකඟතා පත්‍රයක් පවා අත්සන් කළා. මේ අත්සන් කරනකොට දුවගේ නම දානවානේ. පහුවෙනිදා ටීචර්ලා නම හොයලා බලලා, අපේ දුව මුණගැහිලා. තාත්තා ගැන විස්තර අහලා, තාත්තාගේ රස්සාව අහලා. ඇය තාත්තාගේ රස්සාව කියලා. ‘ආ, ත්‍රීවීලර්කාරයාද’ කියලා දුවත් හෑල්ලු කරලා. ඇය අඬලා. මේ සිද්ධිය ගැන දැනගත්ත කෙනෙක් මට ඇවිත් කිව්වා ලලිත්, මෙහෙම වුණා කියලා. මම ඇහුවා ඕවා ගණංගන්නේ කවුද, ළමයි ඇඬුවාම මොකද වෙන්නේ කියලා. එහෙම කිව්වාට, දුවගේ අතින් අල්ලගෙන පාර පනිනකොට මට යකා නැගලා. මම මොනවා කළත් වැඩක් නෑ, මගේ කෙල්ලට ලොකුවෙලා තාත්තාගේ රස්සාව කියන්න බැරි නම්. මගේ තාත්තා වඩු බාස්, අම්මා කිරි කැපුවා. අපට ඒක ප්‍රශ්නයක් නෑ. ඒ නිසා, ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරාගේ වෘත්තීය ගරුත්වය වෙනුවෙන් තමයි මම වැඩ කළේ. ගරුත්වය මනින්න බෑ. එහෙත් මම ගරුත්වය ගන්න නම්, අපට ගෞරවයක් නොලැබෙන විදියේ දේවල් වෙනස් කරන්න ඕනෑ.

 

රේණුක පෙරේරාගෙන් වෙන්වෙලා දැන් සංගමය පටන්ගත්තේ කොහොමද?

රේණුක පෙරේරාගේ සංගමයේ හිටපු කාලයේ යුද්ධය නිසා කොළඹ භාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පති තනතුරේ හිටපු බෝධිනිලමේ මහත්තයා ආරක්ෂක කමිටු රැස්වීම් පැවැත්වුවා. මම රේණුක පෙරේරාගේ සංගමය නියෝජනය කරමින් ඒවාට ගියා. එක් රැස්වීමකදී මම කීවා, මේ වැඬේට ත්‍රීවීල් සංගම් විදියට සහයෝගය දෙනවා කියලා. රැස්වීම ඉවරවුණ ගමන් බෝධිනිලමේ මහත්තයා කෝ, අර ත්‍රීවීලර් සහෝදරයා කියාගෙන ආවා. එයාගේ අතින් මගේ සටහන් පොතේ තමන්ගෙ දූරකථන අංකය ලීවා. මගේ ළඟ තවම ඒක තියෙනවා. ඔහු ඒ වෙලාවේ කීවේ, මේ සංගම් දේශපාලන පක්ෂවලට සම්බන්ධ වුණාම පොලීසිය වගේ ආයතනවලට වැඩ කරන්න අමාරු බව. ඔය අස්සේ රේණුක පෙරේරාගේ වැඬේ අඩපණ වුණා. අපි වැඬේ පටන්ගත්ත කාලයේ හිටපු කොල්ලෝ ඇවිත් කෝ අර වෘත්තීය සමිතිය කියලා අපෙන් අහන තත්වයක් ඇතිවුණා. ඒ පාර මම වැඬේ අතට ගත්තා. ත්‍රීවීල් රියැදුරන් සංවිධානය කරන්න ගත්තා. මම විනයගරුක ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන් පිරිසක් හදමු කියන තේමාව ඉදිරියට ගත්තා. බෝධිනිලමේ මහත්තයා වගේ පොලීසියේ නිලධාරීන් එක්ක අපි කටයුතු කළා.

 

ඒ අතරේ ඔබ විවිධ සාහිත්‍ය සංවාදවලටත් ආවා ගියා නේද?

ත්‍රීවීල් එළවන්නේ මෝඩයෝ නෙවෙයි. අධ්‍යාපනය දුෂ්කරක්‍රියා කිරීමක්. අපි අධ්‍යාපන දුෂ්කරක්‍රියාවේදී අසාර්ථක වුණා පමණයි. මම දැන් දන්නවා සංවර්ධනය වනාහි නිදහස නිෂ්පාදනය කිරීමයි කියලා. නිදහස තියෙද්දී තමයි සතුට තියෙන්නේ. සතුට එක පාරම ගන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. මම නිදහස එක්ක සතුට හෙව්වා. ත්‍රීවීල් හොයන හැමෝගේම ඇහැ වැඩකරන්නේ හයර් එක හොයන්නනේ. මගෙත් ඉලක්කය ඒක. ඒත් ඒ අස්සේ සංස්කෘතික වැඩවලට ඔළුව දැම්මා. උදාහරණයක් කියන්නම්. ඒ කාලයේ ජෝන් ද සිල්වා එකේ රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙල තියෙනවා. ටිකට් එක රුපියල් පහළොවයි. දවස් හතක් තියෙනවා නම්, ඔක්කොම ටිකට් ටික මම කලින්ම ගත්තා. නාට්‍ය තියෙන දවස්වල නාට්‍ය පටන්ගන්න වෙලාවට කලින් ගිහින්, ජෝන් ද සිල්වා එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් එක නතර කරලා හිටියා. හයර් එකක් ආවොත් ගියා. නාට්‍ය පටන්ගන්න කල් හිටියා. පටන්ගන්න වෙලාව ළංවෙද්දී පිටිපස්සෙන් දාලා, කලින් ගත්ත ටිකට් එක පෙන්නලා ඇතුළට ගියා. නාට්‍ය ඉවර වෙලා පාත්‍ර වර්ගයා ආචාර කරන වෙලාව වෙද්දී පිටිපස්සෙන්ම ගිහින් හෝල් එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් එක තියාගෙන හිටියා.

එක කාලයක් මම ඉරිදා පත්තර පහයි, දෛනික පත්තර හතරයි නොවරදවා බැලුවා. දැන් නම් ඉන්ටර්නෙට් එකෙන් කියවන නිසා පත්තර බලන්නේ නෑ. පොතකුත් නිතර අතේ තිබුණා. ඉස්සර හයර් එකක් ගියාම, ටික වෙලාවක් මගියා එනතුරු බලා ඉන්න වෙනවා. එහෙම වෙලාවක හෙවණකට ත්‍රීවීල් එක අල්ලලා පොත්, පත්තර බැලුවා. ඒ අතරේ පොත් ගැන, නාට්‍ය ගැන, දේශපාලනය ගැන සංවාදවලටත් ගියා.

මම බොන එකට විරුද්ධ නෑ. මත්පැන් බොන තැන්වල ඉඳලාත් තියෙනවා. එහෙත් වැඩිපුර කැමැත්ත තිබුණේ අර වගේ සංස්කෘතික වැඩවලට. ඔය අතරේ මාසෙකට දෙකකට වතාවක් මහජන පුස්තකාලයේ විවිධ පොත් ගැන සංවාදත් සංවිධානය කළා. සංගමයේ සහ බජට් ටැක්සි ආයතනයේ අය ඒවාට ගෙන්වාගත්තා. මට මතකයි, ඒ කාලේ මහජන පුස්තකාලේ අපේ වැඩක් තියෙනකොට ඒ වටේම ත්‍රීවීලර් නවත්තලා. පොත්පත්වලට අමතරව සිංදු ගැනත් වැඩසටහන් කළා. ඒවා නිසාම අපි එක්ක වැඩකළ ත්‍රීවීල් රස්සාව කරන සමහර අය පොත්පත් කියවන්න පුරුදු වුණා.

ත්‍රීවීල්වලට ඩිජිටල් මීටර් සවි කරන්නත් ඔබ මැදිහත් වුණාලු නේද?

අපි මුලින්ම ඩිජිටල් මීටර් සවි කළේ 2005 ජනවාරි 05 වැනිදා. එතකොට ජවිපෙ වැඩකළ, ත්‍රීවීලර් පැදපු කැලුම් ජයසුමනත් අපි එක්ක ත්‍රීවීල් සංගම්වල හිටියා. ඕක වෙන්න කලින් 2004 අග සුනාමිය ඇවිත්. ඒ නිසා ඔය දවස්වල අපි ස්වෙච්ඡාවෙන් රට වටේ වැඩකළා. නලළිං ගැහුවා, වැසිකිළි අලුත්වැඩියා කළා, බෙහෙත් දුන්නා. ත්‍රීවීලර් රියැදුරන් නියෝජනය කරමින් ඒ තැන්වල ගොඩක් වැඩකළා. ඒ අස්සේ තමයි තේසිරි ගුණතිලක කියලා මහත්තයෙකුගෙන් අපි අත්හදා බලන්න මීටර් ඉල්ලුවේ. එතකොට ඒ මහත්තයා ඉන්දියාවෙන් මීටර් ගෙන්නලා නුවර අත්හදා බලමින් හිටියා. ඔහු මීටර් දෙකක් ගෙනාවා. අපි මුලින්ම කොල්ලුපිටියේ සෙන් මයිකල් පල්ලිය ළඟදී කැලුම්ගේ ත්‍රීවීලරයට මීටරය සවි කළා. එතකොටත් අපි දැනගෙන හිටියා මීටර් අනිවාර්ය කරන නීතිරීති ආණ්ඩුවෙන් පනවන්න සූදානම් වෙමින් සිටි බව. යාන්ත්‍රික මීටරය වංචා කරන්න පුළුවන් බව අපි දන්නවා. ඒ නිසා තමයි ඩිජිටල් මීටර් සවිකළේ. අත්හදා බැලීම්වලදී සෑහෙන වැරදි තිබුණා. ඉන්දියාවේ මීටරය ආවේ රියදුරු අසුනට පිටිපස්සෙන්. අපි තමයි මීටරය ත්‍රීවීලරයේ ඉස්සරහින්, රියදුරුගේ හිසට ඉහළින් සවි කරන්න යෝජනා කළේ. ඔය කාලයේ දවසක් අපේ අංක 27 මීටරය තිබුණ තෙන්නකෝන් කියන එක්කෙනාගේ ත්‍රීවිලරයෙන් ලින්ක් සමාගමේ හිමිකරු තුෂාර කාරියකරවන හයර් එකක් ගියාලු. ඒ යනකොට මීටර් ගැන ඇහුවාලු. ඒක ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වන බව දැනගත්තාම ලංකාවේ හදන්න ඔහු කතා වුණාලු. ඒ විදියට තමයි ලින්ක් එකෙන් මීටර් ලංකාවේ හදන්න පටන්ගත්තේ.

 

බජට් ටැක්සි කියන ව්‍යාපාරය ආරම්භ කරන්නත් ඔබ සම්බන්ධ වුණා..

අපි බජට් ටැක්සි පටන්ගත්තේ සංගමයේ වැඩක් හැටියට හිතාගෙන. ඒක ලංකාවේ මුල්ම වතාවට ලංකාවේ ත්‍රීවීලර් ටැක්සි සේවාවක් විධිමත්ව පවත්වාගෙන යෑමේ කැමැත්තෙන් පටන්ගත්ත ව්‍යාපාරයක්. අතේ සල්ලි තිබුණේ නෑ. ඒත් අපේ සංගමය සුභසාධක සංගමයක් විදියට පටන්ගත්ත එකක් නිසා ලාභ ලබන ව්‍යාපාර කරන්න බෑ. ඒ පාර අපි එක්ක හිටපු යාළුවෙක් ඉඩමක් විකුණලා ලක්ෂ පහක් අරගෙන වෙනම සමාගමකට ආයෝජනය කළා. ඔහු, බජට් ටැක්සි සමාගමේ කැලුම් ජයසුමන සහ මම සමාගමේ හිටියා. අපේ සංගමයට සීයට 27ක කොටස් අයිතිය දුන්නා. ඒත් ටික දවසක් යනකොට සංගමයේ අනෙක් අය බජට් ටැක්සි ව්‍යාපාරය දිහා සැකයෙන් බැලුවා. අන්තිමේ සංගමයේ සීයට 27ක කොටස් හිමිකම අයින් කළා. සංගමය සහ සමාගම දෙකක් බවට පත්වුණා. බජට් ටැක්සි ආයතනය රියැදුරාගෙන් හැම හයර් එකක් ගාණේ කොමිස් ගත්තේ නෑ. ඒ නිසා මහා පරිමාණ ලාභ හෙව්වේ නෑ. සාමාන්‍ය ලාභයක් විතරක් තිබුණා.

 

බජට් ටැක්සි ආයතනයේ සාර්ථකත්වයට සීමා වැටුණා නේද?

2014 වෙනකොට අපි රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති එක්කත් ගනුදෙනු කරමින්, එයාලාගේ ප්‍රතිපත්ති අනුව වැඩ කරමින් හිටියා. ඒ කියන්නේ එයාලාගෙන් අයුතු ලාභ ප්‍රයෝජන ලැබීම නෙවෙයි, එයාලා මොනවා හරි ප්‍රතිපත්තියකට අනුව නියමු ව්‍යාපෘති පටන්ගන්නකොට පෞද්ගලික ආයතනයක් විදියට අපිත් ඒ ආශ්‍රිත වැඩ කළා. ඔය අරමුණෙන් බජට් ටැක්සි ආයතනය කිරිහරක් ඇතිකිරීමේ ව්‍යාපාරයක් පටන්ගන්න හැදුවා. වැල්ලවායේ අක්කර 27ක ඉඩමක් ගත්තා. ලොකු මුදලක් ආයෝජනය කළා. තණකොළ වවලා පොළොව හැදුවා. අපි ඒක කළේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ ඌවේ කිරි කර්මාන්තය නගාසිටුවීම  ව්‍යාපෘතියට සමගාමී පෞද්ගලික ව්‍යාපාරයක් විදියට. එතකොට තමයි ඒ ආණ්ඩුවෙන් ලංකාවට කිරිහරක් ගෙන්වන වැඩසටහනකුත් පටන්ගත්තේ. අපේ වැඬේ පටන්ගන්න බහිරව පූජාව කරන්නට එළඟිතෙල් පවා ගෙනිච්චා. ඒත් 2015 ජනවාරි අටවැනිදා ආණ්ඩුව මාරු වුණා. ව්‍යාපෘතිය නතර වුණා. බජට් ටැක්සි ආයතනයට කටඋත්තර නැතිවුණා.

 

දැන් ඉතින් ජීවිතේ කොහොමද?

මගේ දරුවාගේ කසාද සහතිකයේ තිබුණේ තාත්තාගේ රැකියාව ත්‍රීවීලර් එළවීම කියලා. එතකොට රෙජිස්ට්‍රාර් ඇහුවාලු මේක වෙනස් කරනවා නම් දැන්ම වෙනස් කරන්න පුතේ කියලා. එතකොට දුව කීවාලු, නැහැ මේක තමයි මගේ තාත්තාගේ රස්සාව කියලා. ඇය එසේ කීම මා ලබපු ජයග්‍රහණයක්. දුව උපාධියක් කරගෙන, හොඳ රස්සාවක් කරගෙන ගෞරවයෙන් ඉන්නවා. ඇය විදේශ සුරැකුම්පත් වෙළඳපළට ලංකාවේ ඉඳන් සේවා සපයන කෙනෙක්. දුවගේ සාර්ථකත්වය නිසා මගේ ගෝල් එක ගහලා ඉවරයි. බිරිඳත් බලාගෙන දුව ඉන්නවා. මම වැඩිපුර කාලය ගත කරන්නේ හෝමාගම පැත්තේ පන්සලක. ගෙදර ඉන්නකොට මුණුපුරාට මා පෙනෙන්නේ සෙල්ලම් බඩුවක් වගේනේ. සීයා කියාගෙන මා එක්ක සෙල්ලමට එනවා. ඉතින්, ගෙදර ගිහින් දරුමුණුපුරන් එක්කත් ඉන්න මම, වැඩකටයුත්තක් තිබුණොත් කරන්නේ පන්සලේ ඉඳන්. දැන් මගේ වයස අවුරුදු 58ක්. මේ කතාකරන මොහොතේ මගේ සාක්කුවේ තියෙන්නේ දුවගෙන් ලැබුණ රුපියල් එක්දාස් පන්සීය. ලොකු සල්ලියක් හෙව්වේ නැතිවුණාට මම ආඩම්බරයෙන් දැන් ඉන්නවා. විවිධ වැඩකටයුතු කරන්න උත්සාහ කරනවා.■

දුවගෙ අතින් අල්ලගෙන පාර පනිනකොට මට යකා නැගලා

ලලිත් ධර්මසේකර – සමස්ත ලංකා ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන්ගේ සංගමයේ සභාපති

 

ඔබ ව්‍යාපාරිකයෙක්ද? වෘත්තිය සමිති නායකයෙක්ද?

මොනවා වුණත් කමක් නැහැ. මගේ නම කියනකොට ත්‍රීවීල් කියන වචනය කීවොත්, ඒක තමයි මගේ ජයග්‍රහණය. මම ත්‍රීවීල් ලලිත්. කාට කොහොම වුණත් කමක් නෑ, මාව පාරෙදී කාට හරි මුණගැහෙනකොට ත්‍රීවීල් එකක් පසුබිමින් පේන්න තියෙනවා නම් මම දිනුම්.

පවුල් පසුබිම කොහොමද?

ගම පානදුර කිරිබේරිය. තාත්තාගේ මාපියන් ඔහු පුංචි කාලේම මැරිලා. තාත්තා වඩුවැඩ ඉගෙනගෙන. අමරදේව මාස්ටර් එක්කත් තාත්තා වඩුවැඩ ඉගෙනගෙන තියෙනවාලු. තාත්තා වාමාංශික දේශපාලනයේත් හිටපු කෙනෙක්. මහබෙල්ලන පන්සලේ ආවාස ගෙයි වහල ගැහුවේ අපේ තාත්තා. අපේ ගේත්, ආවාස ගේත් හදලා තියෙන්නේ එකම ආකෘතියට. අම්මාගේ මල්ලි තමයි තාත්තාගේ ගෝලයාට ඇවිල්ලා තියෙන්නේ. ඒකෙන් තමා අම්මා මුණගැහිලා තියෙන්නේ. අම්මා පානදුරේ ටිකක් වැදගත් පවුලකලු. අම්මාගේ තාත්තලාට පාරු තිබුණාලු. ඇගේ ලොකු අයියා තිරික්කලෙන් යනවාලු. තිරික්කලේ කියන්නේ ස්පෝට් කාර් වගේ තමයි. තිරික්කල් ගැටුමකින් තමයි පිහියෙන් ඇනලා මරලා තියෙන්නේ. අම්මාගේ පවුලේ අය කිව්වාලු ඔය විවාහයෙන් හිඟාකන්න තමයි වෙන්නේ කියලා. ඒත් අම්මා බය නැතිව තාත්තා එක්ක විවාහ වුණාලු. ඊට පස්සේ අම්මා හොඳට කිරි කැපුවා. තාත්තා වැඩකළා. ඒ අතරේ ගමේ සමුපකාර සමිතියේ සභාපතිකම  තාත්තාට ලැබුණා. ඔහු ඒ තනතුරේ බලය අවභාවිත නොකළ කෙනෙක්. කොටින්ම ගමට බඩු ලොරියක් ආවත්, අම්මාට කියන්නේ නැහැ අන්න බඩු ඇවිත් ගිහින් ගන්න කියලා. අම්මාත් සමහර දවස්වල බඩු ගන්න පෝලිමේ ඉඳලා, බඩු නැතිව හැරිලා ඇවිත් තියෙනවා. මාත් එක්ක අපේ පවුලේ ළමයි හත්දෙනෙක්.

 

කොළඹට ආවේ කොහොමද?

මම පානදුර කිරිබේරිය මානමුල්ල මහා විද්‍යාලයට ගියා. එක දවසයි ඉස්කෝලේ ගියේ. එදාම හවස තාත්තලා බෙල්ලන්විලට මා එක්කාගෙන ආවා. පහුවෙනිදා පැපිලියාන සුනේත්‍රාදේවී පිරිවෙණට ඇතුළත් කළා. ඊට පස්සේ කළුබෝවිල මහා විද්‍යාලයට ගියා. ඒ විදියට මම බෙල්ලන්විල කෙනෙක් වුණා. කොල්ලුපිටියෙන් විවාහ වුණාට පස්සේ කොල්ලුපිටියට ආවා.

 

ත්‍රීවීල් එළවන්න පටන්ගත්තේ කොහොමද?

උසස්පෙළට විද්‍යාව කළාට, සමත් වුණේ නෑ. දැන් නම් විද්‍යාව කළාම ඉහළට යන්න විවිධාකාර පාරවල් තියෙනවා. එහෙත් ඒ කාලයේ පාරක් තිබුණේ නෑ. ඒ නිසා මම අවුරුදු දාහතේ ඉඳලා රස්සා කළා. හේලීස්, සිලෝන් ටුබැකෝ වගේ සමාගම්වල වැඩකළා. පුංචි කඩ කළා. එහෙත්, ආර්ථික අමාරුකම් නිසා වැටුණා. රැකියාවක් හරියට නෑ, මම කසාද බැඳලා. දුවෙක් ඉන්නවා. එතකොට මගේ යාළුවෝ දෙහිවල ත්‍රීවීල් දුවනවා. ත්‍රීවීලරයක් අරගෙන කාව හරි දාලා දුවවන එක ඒ කාලේ ලාබයි. මගේ යාළුවෙකුගේ අක්කා මට කීවා, ලලිත් මම ත්‍රීවීලරයක් අරන් දුන්නොත් දුවනවාද කියලා. මගේ ළඟ ලයිසන් එකකුත් තිබුණ නිසා මං ඒකට කැමතිවුණා. යාළුවෙකුගේ ත්‍රීවීලරයකට රුපියල් 50කට පෙට්‍රල් ගහලා වික්ටෝරියා පාක් එක වටේ රවුම් කිහිපයක් ගිහින් සතියකින් දෙකකින් වාහනේ පදින්නත් හුරු වුණා. ඒත් අර අක්කා ත්‍රීවීලරය අරන් දුන්නේ නෑ. මම වෙන කෙනෙකුගෙන් ත්‍රීවීලරයක් අරන් දුවන්න ගත්තා. මේ රස්සාවෙන් නිදහසේ, අතට ගාණක් හොයාගන්න පුළුවන් වුණා. දවසට 800ක් දුවන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ඔය වඩු බාස් කෙනෙක් 250ක් හොයන කාලේ. මේකේ නිදහස කියන කොටස හරිම වැදගත්. ත්‍රීවීල් රස්සාවට බැස්සාට පස්සේ මට මේ රස්සාව ගැන කෘතවේදී හැඟීමක් ඇතිවුණා. මේක වැටිලා හිටපු මට ජීවිතය දුන්න රස්සාව කියන හැඟීම ඇතිවුණා.

 

වෘත්තිය සමිති පටන්ගත්තේ කොහොමද?

ත්‍රීවීල් එළවන්න පටන් අරගත්තේ 1992දී. ත්‍රීවීල් සංගම්වලට 1999 ඉඳලා මැදිහත් වුණා. පළාත් සභා මන්ත්‍රී රේණුක පෙරේරා තමයි මුලින්ම ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන්ගේ ජාතික සම්මේලනය කියලා එකක් හැදුවේ. මම එතකොට කොළඹ නවම් මාවතේ අයිබීඑම් එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් දිව්වා. මමත් සංවිධානයට එකතු වුණා. ජාතික සංවිධායක හැටියට වැඩකළා. එහෙත්, වැඬේ හරියට කෙරෙන්නේ නෑ. කට්ටිය එකතු කළාට හරි අමාරුයි. එක වෙලාවක රේණුක පෙරේරා කීවා, මේක සංවිධානය කළොත් තොණ්ඩමාන් වගේ වෙනවා කියලා. මම කිව්වා ‘ඔව්, තොණ්ඩමාන් වගේ සංවිධානය කළොත්’ කියලා. ඒ කිව්වෙ නිකන්ම තොණ්ඩමාන් වගේ වෙන්නේ නෑ, සෞම්‍යමූර්ති තොණ්ඩමාන් වගේ සංවිධානය කරන්නයි ඕනෑ. එදා මගේ ඉලක්කය වුණේ එකක්. මගේ දරුවන්ගේ දරුවන්ට, තාත්තාගේ රස්සාව ත්‍රීවීල් පැදවීම කියලා කියන්න ඕනෑ.

 

එහෙම කීවේ ඇයි?

මගේ දුව ලින්ඞ්සේ බාලිකා විද්‍යාලයේ ඉගෙනගත්තේ. ඉස්කෝලේ ඉඩම් පවරාගැනීමේ ප්‍රශ්නයකට මම මැදිහත් වුණා. ඒකෙදී මම ඉස්කෝලේ ගුරු-දෙගුරු සමිතිය නියෝජනය කරමින් ප්‍රශ්නෙට ක්‍රියාකාරීව මැදිහත් වුණා. වැඬේට ආණ්ඩුව පැත්තෙන් ආපු අධ්‍යක්ෂවරයා මම දන්න හඳුනන කෙනෙක්. මම ඒ කාලයේ ඔහුගෙන් ඉගෙනගෙන තියෙනවා. මා පාසල වෙනුවෙන් පෙනීසිටියා. කොච්චරද කීවොත් මම ලේවලින් එකඟතා පත්‍රයක් පවා අත්සන් කළා. මේ අත්සන් කරනකොට දුවගේ නම දානවානේ. පහුවෙනිදා ටීචර්ලා නම හොයලා බලලා, අපේ දුව මුණගැහිලා. තාත්තා ගැන විස්තර අහලා, තාත්තාගේ රස්සාව අහලා. ඇය තාත්තාගේ රස්සාව කියලා. ‘ආ, ත්‍රීවීලර්කාරයාද’ කියලා දුවත් හෑල්ලු කරලා. ඇය අඬලා. මේ සිද්ධිය ගැන දැනගත්ත කෙනෙක් මට ඇවිත් කිව්වා ලලිත්, මෙහෙම වුණා කියලා. මම ඇහුවා ඕවා ගණංගන්නේ කවුද, ළමයි ඇඬුවාම මොකද වෙන්නේ කියලා. එහෙම කිව්වාට, දුවගේ අතින් අල්ලගෙන පාර පනිනකොට මට යකා නැගලා. මම මොනවා කළත් වැඩක් නෑ, මගේ කෙල්ලට ලොකුවෙලා තාත්තාගේ රස්සාව කියන්න බැරි නම්. මගේ තාත්තා වඩු බාස්, අම්මා කිරි කැපුවා. අපට ඒක ප්‍රශ්නයක් නෑ. ඒ නිසා, ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරාගේ වෘත්තීය ගරුත්වය වෙනුවෙන් තමයි මම වැඩ කළේ. ගරුත්වය මනින්න බෑ. එහෙත් මම ගරුත්වය ගන්න නම්, අපට ගෞරවයක් නොලැබෙන විදියේ දේවල් වෙනස් කරන්න ඕනෑ.

 

රේණුක පෙරේරාගෙන් වෙන්වෙලා දැන් සංගමය පටන්ගත්තේ කොහොමද?

රේණුක පෙරේරාගේ සංගමයේ හිටපු කාලයේ යුද්ධය නිසා කොළඹ භාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පති තනතුරේ හිටපු බෝධිනිලමේ මහත්තයා ආරක්ෂක කමිටු රැස්වීම් පැවැත්වුවා. මම රේණුක පෙරේරාගේ සංගමය නියෝජනය කරමින් ඒවාට ගියා. එක් රැස්වීමකදී මම කීවා, මේ වැඬේට ත්‍රීවීල් සංගම් විදියට සහයෝගය දෙනවා කියලා. රැස්වීම ඉවරවුණ ගමන් බෝධිනිලමේ මහත්තයා කෝ, අර ත්‍රීවීලර් සහෝදරයා කියාගෙන ආවා. එයාගේ අතින් මගේ සටහන් පොතේ තමන්ගෙ දූරකථන අංකය ලීවා. මගේ ළඟ තවම ඒක තියෙනවා. ඔහු ඒ වෙලාවේ කීවේ, මේ සංගම් දේශපාලන පක්ෂවලට සම්බන්ධ වුණාම පොලීසිය වගේ ආයතනවලට වැඩ කරන්න අමාරු බව. ඔය අස්සේ රේණුක පෙරේරාගේ වැඬේ අඩපණ වුණා. අපි වැඬේ පටන්ගත්ත කාලයේ හිටපු කොල්ලෝ ඇවිත් කෝ අර වෘත්තීය සමිතිය කියලා අපෙන් අහන තත්වයක් ඇතිවුණා. ඒ පාර මම වැඬේ අතට ගත්තා. ත්‍රීවීල් රියැදුරන් සංවිධානය කරන්න ගත්තා. මම විනයගරුක ත්‍රීරෝද රථ රියැදුරන් පිරිසක් හදමු කියන තේමාව ඉදිරියට ගත්තා. බෝධිනිලමේ මහත්තයා වගේ පොලීසියේ නිලධාරීන් එක්ක අපි කටයුතු කළා.

 

ඒ අතරේ ඔබ විවිධ සාහිත්‍ය සංවාදවලටත් ආවා ගියා නේද?

ත්‍රීවීල් එළවන්නේ මෝඩයෝ නෙවෙයි. අධ්‍යාපනය දුෂ්කරක්‍රියා කිරීමක්. අපි අධ්‍යාපන දුෂ්කරක්‍රියාවේදී අසාර්ථක වුණා පමණයි. මම දැන් දන්නවා සංවර්ධනය වනාහි නිදහස නිෂ්පාදනය කිරීමයි කියලා. නිදහස තියෙද්දී තමයි සතුට තියෙන්නේ. සතුට එක පාරම ගන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. මම නිදහස එක්ක සතුට හෙව්වා. ත්‍රීවීල් හොයන හැමෝගේම ඇහැ වැඩකරන්නේ හයර් එක හොයන්නනේ. මගෙත් ඉලක්කය ඒක. ඒත් ඒ අස්සේ සංස්කෘතික වැඩවලට ඔළුව දැම්මා. උදාහරණයක් කියන්නම්. ඒ කාලයේ ජෝන් ද සිල්වා එකේ රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙල තියෙනවා. ටිකට් එක රුපියල් පහළොවයි. දවස් හතක් තියෙනවා නම්, ඔක්කොම ටිකට් ටික මම කලින්ම ගත්තා. නාට්‍ය තියෙන දවස්වල නාට්‍ය පටන්ගන්න වෙලාවට කලින් ගිහින්, ජෝන් ද සිල්වා එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් එක නතර කරලා හිටියා. හයර් එකක් ආවොත් ගියා. නාට්‍ය පටන්ගන්න කල් හිටියා. පටන්ගන්න වෙලාව ළංවෙද්දී පිටිපස්සෙන් දාලා, කලින් ගත්ත ටිකට් එක පෙන්නලා ඇතුළට ගියා. නාට්‍ය ඉවර වෙලා පාත්‍ර වර්ගයා ආචාර කරන වෙලාව වෙද්දී පිටිපස්සෙන්ම ගිහින් හෝල් එක ඉස්සරහ ත්‍රීවීලර් එක තියාගෙන හිටියා.

එක කාලයක් මම ඉරිදා පත්තර පහයි, දෛනික පත්තර හතරයි නොවරදවා බැලුවා. දැන් නම් ඉන්ටර්නෙට් එකෙන් කියවන නිසා පත්තර බලන්නේ නෑ. පොතකුත් නිතර අතේ තිබුණා. ඉස්සර හයර් එකක් ගියාම, ටික වෙලාවක් මගියා එනතුරු බලා ඉන්න වෙනවා. එහෙම වෙලාවක හෙවණකට ත්‍රීවීල් එක අල්ලලා පොත්, පත්තර බැලුවා. ඒ අතරේ පොත් ගැන, නාට්‍ය ගැන, දේශපාලනය ගැන සංවාදවලටත් ගියා.

මම බොන එකට විරුද්ධ නෑ. මත්පැන් බොන තැන්වල ඉඳලාත් තියෙනවා. එහෙත් වැඩිපුර කැමැත්ත තිබුණේ අර වගේ සංස්කෘතික වැඩවලට. ඔය අතරේ මාසෙකට දෙකකට වතාවක් මහජන පුස්තකාලයේ විවිධ පොත් ගැන සංවාදත් සංවිධානය කළා. සංගමයේ සහ බජට් ටැක්සි ආයතනයේ අය ඒවාට ගෙන්වාගත්තා. මට මතකයි, ඒ කාලේ මහජන පුස්තකාලේ අපේ වැඩක් තියෙනකොට ඒ වටේම ත්‍රීවීලර් නවත්තලා. පොත්පත්වලට අමතරව සිංදු ගැනත් වැඩසටහන් කළා. ඒවා නිසාම අපි එක්ක වැඩකළ ත්‍රීවීල් රස්සාව කරන සමහර අය පොත්පත් කියවන්න පුරුදු වුණා.

ත්‍රීවීල්වලට ඩිජිටල් මීටර් සවි කරන්නත් ඔබ මැදිහත් වුණාලු නේද?

අපි මුලින්ම ඩිජිටල් මීටර් සවි කළේ 2005 ජනවාරි 05 වැනිදා. එතකොට ජවිපෙ වැඩකළ, ත්‍රීවීලර් පැදපු කැලුම් ජයසුමනත් අපි එක්ක ත්‍රීවීල් සංගම්වල හිටියා. ඕක වෙන්න කලින් 2004 අග සුනාමිය ඇවිත්. ඒ නිසා ඔය දවස්වල අපි ස්වෙච්ඡාවෙන් රට වටේ වැඩකළා. නලළිං ගැහුවා, වැසිකිළි අලුත්වැඩියා කළා, බෙහෙත් දුන්නා. ත්‍රීවීලර් රියැදුරන් නියෝජනය කරමින් ඒ තැන්වල ගොඩක් වැඩකළා. ඒ අස්සේ තමයි තේසිරි ගුණතිලක කියලා මහත්තයෙකුගෙන් අපි අත්හදා බලන්න මීටර් ඉල්ලුවේ. එතකොට ඒ මහත්තයා ඉන්දියාවෙන් මීටර් ගෙන්නලා නුවර අත්හදා බලමින් හිටියා. ඔහු මීටර් දෙකක් ගෙනාවා. අපි මුලින්ම කොල්ලුපිටියේ සෙන් මයිකල් පල්ලිය ළඟදී කැලුම්ගේ ත්‍රීවීලරයට මීටරය සවි කළා. එතකොටත් අපි දැනගෙන හිටියා මීටර් අනිවාර්ය කරන නීතිරීති ආණ්ඩුවෙන් පනවන්න සූදානම් වෙමින් සිටි බව. යාන්ත්‍රික මීටරය වංචා කරන්න පුළුවන් බව අපි දන්නවා. ඒ නිසා තමයි ඩිජිටල් මීටර් සවිකළේ. අත්හදා බැලීම්වලදී සෑහෙන වැරදි තිබුණා. ඉන්දියාවේ මීටරය ආවේ රියදුරු අසුනට පිටිපස්සෙන්. අපි තමයි මීටරය ත්‍රීවීලරයේ ඉස්සරහින්, රියදුරුගේ හිසට ඉහළින් සවි කරන්න යෝජනා කළේ. ඔය කාලයේ දවසක් අපේ අංක 27 මීටරය තිබුණ තෙන්නකෝන් කියන එක්කෙනාගේ ත්‍රීවිලරයෙන් ලින්ක් සමාගමේ හිමිකරු තුෂාර කාරියකරවන හයර් එකක් ගියාලු. ඒ යනකොට මීටර් ගැන ඇහුවාලු. ඒක ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වන බව දැනගත්තාම ලංකාවේ හදන්න ඔහු කතා වුණාලු. ඒ විදියට තමයි ලින්ක් එකෙන් මීටර් ලංකාවේ හදන්න පටන්ගත්තේ.

 

බජට් ටැක්සි කියන ව්‍යාපාරය ආරම්භ කරන්නත් ඔබ සම්බන්ධ වුණා..

අපි බජට් ටැක්සි පටන්ගත්තේ සංගමයේ වැඩක් හැටියට හිතාගෙන. ඒක ලංකාවේ මුල්ම වතාවට ලංකාවේ ත්‍රීවීලර් ටැක්සි සේවාවක් විධිමත්ව පවත්වාගෙන යෑමේ කැමැත්තෙන් පටන්ගත්ත ව්‍යාපාරයක්. අතේ සල්ලි තිබුණේ නෑ. ඒත් අපේ සංගමය සුභසාධක සංගමයක් විදියට පටන්ගත්ත එකක් නිසා ලාභ ලබන ව්‍යාපාර කරන්න බෑ. ඒ පාර අපි එක්ක හිටපු යාළුවෙක් ඉඩමක් විකුණලා ලක්ෂ පහක් අරගෙන වෙනම සමාගමකට ආයෝජනය කළා. ඔහු, බජට් ටැක්සි සමාගමේ කැලුම් ජයසුමන සහ මම සමාගමේ හිටියා. අපේ සංගමයට සීයට 27ක කොටස් අයිතිය දුන්නා. ඒත් ටික දවසක් යනකොට සංගමයේ අනෙක් අය බජට් ටැක්සි ව්‍යාපාරය දිහා සැකයෙන් බැලුවා. අන්තිමේ සංගමයේ සීයට 27ක කොටස් හිමිකම අයින් කළා. සංගමය සහ සමාගම දෙකක් බවට පත්වුණා. බජට් ටැක්සි ආයතනය රියැදුරාගෙන් හැම හයර් එකක් ගාණේ කොමිස් ගත්තේ නෑ. ඒ නිසා මහා පරිමාණ ලාභ හෙව්වේ නෑ. සාමාන්‍ය ලාභයක් විතරක් තිබුණා.

 

බජට් ටැක්සි ආයතනයේ සාර්ථකත්වයට සීමා වැටුණා නේද?

2014 වෙනකොට අපි රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්ති එක්කත් ගනුදෙනු කරමින්, එයාලාගේ ප්‍රතිපත්ති අනුව වැඩ කරමින් හිටියා. ඒ කියන්නේ එයාලාගෙන් අයුතු ලාභ ප්‍රයෝජන ලැබීම නෙවෙයි, එයාලා මොනවා හරි ප්‍රතිපත්තියකට අනුව නියමු ව්‍යාපෘති පටන්ගන්නකොට පෞද්ගලික ආයතනයක් විදියට අපිත් ඒ ආශ්‍රිත වැඩ කළා. ඔය අරමුණෙන් බජට් ටැක්සි ආයතනය කිරිහරක් ඇතිකිරීමේ ව්‍යාපාරයක් පටන්ගන්න හැදුවා. වැල්ලවායේ අක්කර 27ක ඉඩමක් ගත්තා. ලොකු මුදලක් ආයෝජනය කළා. තණකොළ වවලා පොළොව හැදුවා. අපි ඒක කළේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ ඌවේ කිරි කර්මාන්තය නගාසිටුවීම  ව්‍යාපෘතියට සමගාමී පෞද්ගලික ව්‍යාපාරයක් විදියට. එතකොට තමයි ඒ ආණ්ඩුවෙන් ලංකාවට කිරිහරක් ගෙන්වන වැඩසටහනකුත් පටන්ගත්තේ. අපේ වැඬේ පටන්ගන්න බහිරව පූජාව කරන්නට එළඟිතෙල් පවා ගෙනිච්චා. ඒත් 2015 ජනවාරි අටවැනිදා ආණ්ඩුව මාරු වුණා. ව්‍යාපෘතිය නතර වුණා. බජට් ටැක්සි ආයතනයට කටඋත්තර නැතිවුණා.

 

දැන් ඉතින් ජීවිතේ කොහොමද?

මගේ දරුවාගේ කසාද සහතිකයේ තිබුණේ තාත්තාගේ රැකියාව ත්‍රීවීලර් එළවීම කියලා. එතකොට රෙජිස්ට්‍රාර් ඇහුවාලු මේක වෙනස් කරනවා නම් දැන්ම වෙනස් කරන්න පුතේ කියලා. එතකොට දුව කීවාලු, නැහැ මේක තමයි මගේ තාත්තාගේ රස්සාව කියලා. ඇය එසේ කීම මා ලබපු ජයග්‍රහණයක්. දුව උපාධියක් කරගෙන, හොඳ රස්සාවක් කරගෙන ගෞරවයෙන් ඉන්නවා. ඇය විදේශ සුරැකුම්පත් වෙළඳපළට ලංකාවේ ඉඳන් සේවා සපයන කෙනෙක්. දුවගේ සාර්ථකත්වය නිසා මගේ ගෝල් එක ගහලා ඉවරයි. බිරිඳත් බලාගෙන දුව ඉන්නවා. මම වැඩිපුර කාලය ගත කරන්නේ හෝමාගම පැත්තේ පන්සලක. ගෙදර ඉන්නකොට මුණුපුරාට මා පෙනෙන්නේ සෙල්ලම් බඩුවක් වගේනේ. සීයා කියාගෙන මා එක්ක සෙල්ලමට එනවා. ඉතින්, ගෙදර ගිහින් දරුමුණුපුරන් එක්කත් ඉන්න මම, වැඩකටයුත්තක් තිබුණොත් කරන්නේ පන්සලේ ඉඳන්. දැන් මගේ වයස අවුරුදු 58ක්. මේ කතාකරන මොහොතේ මගේ සාක්කුවේ තියෙන්නේ දුවගෙන් ලැබුණ රුපියල් එක්දාස් පන්සීය. ලොකු සල්ලියක් හෙව්වේ නැතිවුණාට මම ආඩම්බරයෙන් දැන් ඉන්නවා. විවිධ වැඩකටයුතු කරන්න උත්සාහ කරනවා.■

කාන්තාවකට වැදගත් සමේ පාට නෙවෙයි, නිරෝගී බව

ෂෙරීන්ස්ලේමමන් – රූපලාවණ්‍ය ශිල්පිනී

 

කාන්තාවක ලස්සන වීම යනු නිර්වචනය කරන්නට අසීරු සංකල්පයකි. ලස්සන ගැන එකිනෙකට වෙනස් අදහස් ගණනාවක් තිබිය හැකිය. රූපලාවණ්‍ය කිරීම යනු සුදුවීම, කොණ්ඩය වර්ණ ගැන්වීම, තොල් ආලේප කිරීම පමණක් නොවේ. තවත් කෙනෙකු ලස්සන කිරීමද පහසු කටයුත්තක් නොවේ. මේ සංවාදය කාන්තාවකගේ මුහුණේ සුන්දරත්වය ගැන විවිධ අදහස් හා ප්‍රවණතා පිළිබඳවය.

පෙර කාලයට සාපේක්ෂව තරුණියන් එදිනෙදා ජීවිතයේදී තමන්ගේ කොණ්ඩය වර්ණ ගැන්වීම, මුහුණ වර්ණ ගැන්වීම වගේ කාරණා ගැන සැලකිලිමත් වෙන බව ජනප්‍රිය අදහසක්..

හැම කාලෙකම කාන්තාවන් පෙනුම ගැන සැලකිලිමත් වෙනවා. එහෙත් අවුරුදු ගාණකට කලින් කාන්තාවන්ට කාලයෙන් කාලයට එන රූපලාවණ්‍ය හෝ විලාසිතා රැල්ල පිළිබඳ වන තොරතුරු දැනගෙන හිටියේ නැහැ. රූපලාවණ්‍ය කටයුතුවලට වියදම් වැඩියි. ඒත් වර්තමානයේදී සමාජමාධ්‍ය සහ ඉන්ටර්නෙට් හරහා ගලාගෙන එන තොරතුරු නිසා කාන්තාවන් දන්නවා, තියෙන විලාසිතා රැල්ල මොනවාද, තමන්ට ගැළපෙන විලාසිතාව මොකක්ද කියලා. දැනුම සමාජගත වෙලා. අඩු මිලට පහසුකම් ලබාගන්න පුළුවන්. ඒ නිසා විලාසිතා අත්හදා බැලීම, කොණ්ඩය  වර්ණ ගැන්වීම හෝ විවිධ ආලේපන භාවිත කිරීම අලුත් දෙයක් නෙවෙයි. හැමෝම විලාසිතා කරනවා. කාන්තාවක් ලස්සනට හිටියොත්, ආත්ම විශ්වාසය තිබුණොත් ඇයට කේන්ති යන එක පවා අඩු වෙන බව පිළිගත් අදහසක්.

 

රූපලාවණ්‍ය කියන්නේ කෙනෙක් ලස්සන කිරීමේ කලාවක් කියලා හිතන්න පුළුවන්. එහෙත් ඇත්තටම ලස්සන කියන්නේ මොකක්ද?

රූපලාවණ්‍ය තුළින් අපි කෙනෙක්ව වෙනස් කරන්නේ නැහැ. අපි කරන්නේ කාන්තාවකගේ එදිනෙදා දකින රූපය වෙනුවට ඒ කෙනාගේ රූපය ඔප් නැංවීම. විවාහ වෙන්නට නියමිත මනාලියක් හෝ වෙනත් කෙනෙක් ලස්සන කරන්න නම්, රූපලාවණ්‍ය කරනවා කියන්නේ, ඇගේ ඇහි බැමි පිළිවෙළට හැදීම, ඇඟේ මැරුණු සම ඉවත් කිරීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කිරීම ආදි දේවල්.

 

ලස්සන කියන සංකල්පය නිර්වචනය කරන්න අමාරුයිනේ..

ඒක තමයි, එකිනෙකාගේ මුහුණු අනෙක් කෙනාට වඩා වෙනස්. ඒ ඒ අයගේ සමේ ස්වභාවයත් වෙනස් වෙනවා. සමහර වෙලාවට තමන්ගේම අවයව අතර වර්ණයේ වෙනසක් තියෙන්න පුළුවන්. සමහර කාන්තාවන්ගේ මුහුණ, අත් සහ බෙල්ල කියන සියල්ලේම පැහැය  එකිනෙකට සමාන නැහැ. අපි කරන්නේ ඒ අයගේ පෙනුමේ විශේෂත්වයන් මතුකරන එක. සමට අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කරනවා. ප්‍රතිකාර කරනවා කියන්නේ අඳුරු පැහැය සුදු කිරීමක්ම නෙවෙයි. මැරුණ සම ඉවත් කරනවා. කුරුලෑ නිසා ලප කැළල් තිබෙනවා නම් අපි ඒ ලප කැළැල් ඉවත් කිරීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කරනවා. හමේ වර්ණය සකසනවා.

කෙනෙක් විවාහ වෙන දවස හරිම විශේෂයිනේ. ඒ නිසා ඕනෑ කෙනෙක් එදාට තමන්ගේ පෙනුම ගැන හිතනවා. ඇය ඒ දවසේ ඉන්න ස්වරූපය පින්තූර හෝ වීඩියෝ විදියට පරම්පරා ගණනාවක් පරෙස්සම් කරගන්න සිදු වෙනවා. ඒ නිසා ඒ දවසේ ලස්සනට ඉන්න කල්පනා කරන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ඒ දවසේ තමන්ගේ සම, කොණ්ඩය, ඇඳුම මේ සියල්ලම නිසා තමයි මනාලියක් ලස්සන වෙන්නේ. 

 

කෘත්‍රිම වර්ණකවලින් සුදු වෙන්න ගොඩක් අය කැමතියි. එහෙම රංගන ශිල්පිනියන් පවා ඉන්නවා. සාමාන්‍ය අඳුරු හමක් තියෙන කෙනෙක් ජනප්‍රිය අදහස් අනුව ‘සුදු’ වෙන්න උත්සාහ කරනවා…

ආසියාවේ කාන්තාවට තියෙන්නේ දුඹුරු පාටට හුරු හමක්. ඒ නිසා බොහෝ කාන්තාවන් තමන්ගේ සම ගැන තියෙන ආත්ම විශ්වාසය නැති කරගෙන ඉන්නවා. ඒ අය ජනප්‍රිය සංස්කෘතියේ ඉන්න නිළියන් විදියට තමන් සිටිය යුතුයි කියන ආකල්පයේ සිටිනවා. ලස්සන ගැන අදහස් හදන්නේ සිනමාවෙන්, ටෙලිනාට්‍යවලින්, නිරූපිකාවන්ගෙන්. ඒත්, ලස්සන වෙන්න හිතාගෙන පාවිච්චි කරන කෘත්‍රිම රසායනික ද්‍රව්‍යවලින් වෙන්නේ සමේ තියෙන මෙලනින් යටපත් වීම. සුදු වෙන්න එහෙම කරන අයත් ඉන්නවා. එහෙත් කෘත්‍රිම ආලේපන වර්ග පාවිච්චි කරනකොට ඒ ප්‍රතිකාරවලට දරන්න වෙන මිල අධිකයි. නොකඩවා ප්‍රතිකාර කරන්නත් වෙනවා. දින කිහිපයක් ප්‍රතිකාර කරලා නතර කළොත් සමේ යටපත් වෙලා තියෙන මෙලනින් යළි මතුවෙලා සම අඳුරු පැහැ වෙනවා.  මම පෞද්ගලිකව ඒ විදියට කෘත්‍රිමව සුදු වෙනවාට කැමති නැහැ.

 

අඳුරු හම ලස්සනයි කියලා කෙනෙක් යෝජනා කළාට, සුදු හමකට කැමති කෙනෙක්ට විරුද්ධ වෙන්නත් බැහැ නේද?

කෙනෙක්ට පැහැපත් වෙන්න වුවමනා නම් අපිට ස්වාභාවික ප්‍රතිකාර ලබා ගන්නත් පුළුවන්. කෘත්‍රිම ප්‍රතිකාරවලට වඩා ස්වාභාවික ප්‍රතිකාරවලින් සමේ පැහැය දීර්ඝ කාලයක් පවතිනවා. සම පැහැපත් කරන්න විවිධ ස්වාභාවික ප්‍රතිකාර තියෙනවානේ. සමහර ප්‍රතිකාර වර්ග සති කිහිපයකින් වැඩ කරනවා.

 

පාට කරන්න ගිහින්, හම තවත් විකෘති වෙන අවස්ථාත් තියෙනවා නේද?

ලංකාවේ කාන්තාවන් කරන්නේ සමේ ලප කැළැල්, කුරුලෑ, කළු ලප තියෙද්දී පැහැපත් වීමට අවශ්‍ය කෘත්‍රිම ආලේපන පාවිච්චි කිරීම. එම ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණයෙන් වැරදියි. කාන්තාවකට වැදගත් වෙන්නේ සමේ පාට නෙවෙයි, සමේ නිරෝගී බව. නිරෝගී හමක් තියෙනකොට ප්‍රියමනාප පෙනුමක් ලැබෙනවා. පාට මොකක් වුණත් එවැනි කෙනෙක් ආකර්ෂණීයයි.

 

එහෙත්, සමහර අය ලස්සන යැයි හිතන්නේ තවත් කෙනෙකුගේ පෙනුමට. තමන් ඒ වගේ හැඩගන්වන්න යැයි ඉල්ලන අයත් ඇති..

ඔය වගේ ඉල්ලීම් නිසා අපි මුලින්ම  කරන්නේ තමන්ට ගැළපෙන්නේ මොනවාද කියලා මනාලියට තෝරා දීම. ඉන්පස්සේ ඇයගේ මේකප් ඒක තීරණ කිරීම. කාන්තාවන් 10 දෙනෙකුගේ ඇස්වල හැඩය එකිනෙකට වෙනස්. ඒ නිසා ඒ හැමෝටම එකම විදියට ඇස්වලට මේකප් එක දාන්න බැහැ. ආසන්න වශයෙන් සමාන පෙනුමක් තියෙන දෙන්නෙකුගේ මුහුණුවලට වුණත්, එකම මේකප් එක ගැළපෙන්නේ නැහැ. ඒ විදියට මේකප් එක ගැන තීන්දු කළාම තමයි ඇඳුම් පවා තීරණය කරන්නේ. ඔය වැඩකටයුතුවලට මාස හයක් විතර ගතවෙනවා.

 

තමන් ‘ලස්සන’ බවට ඇති හැඟීම ආත්ම විශ්වාසය ඇති කරනවා නේද?

ඔව්, පුංචි දෙයක නොගැළපීමකින් වුණත් එය වෙනස් වෙන්න පුළුවන්.  උදාහරණයක් විදියට අපි ආභරණ තෝරා ගනිද්දී බොහෝ සැලකිලිමත් වෙනවා.

 

මුහුණේ වළවල්, ලප කැළැල් තියෙන අය විවාහ දිනය වගේ දවසක් ගැන පුදුමාකාර බියක් ඇති කරගන්නවා. එහෙත් සමහර වෙලාවට ලපකැළැල් සහ කුරුලෑ කියන්නේත් යම් කෙනෙකුගේ ලස්සන මතු කරන ලක්ෂණයක් වෙන්න පුළුවන් බව ඉන්දියාවේ මෑත කාලයේ ජනප්‍රිය වුණ ඇතැම් රංගන ශිල්පිනියන් නිසා හැඟෙනවා..

එහෙත් තවමත් ලපකැළැල් කියන්නේ ආත්ම විශ්වාසය දුර්වල කරන දෙයක්. කෙනෙක්ගේ මුහුණේ ලේසියෙන් කැළැල් මතුවෙන්නේ නැහැ. සමහරවිට ඔවුන් එදිනෙදා ජීවිතයේදී එතරම් ගණන් ගන්නේ නැතිව කුරුලෑ අතින් කඩමින්, සාමාන්‍ය විදියට ජීවත්වෙනවා. එහෙත් විවාහ දවස වගේ විශේෂ වෙලාවක තමන්ගේ මුහුණේ වළවල් තියෙනවාට කැමති නැහැ. ඒත් මුහුණක වළක් ෆවුන්ඬේෂන් ක්‍රීම්වලින් වහලා ගොඩක් වෙලා තියන්න අමාරුයි. පැය කිහිපයක් ඇතුළත වළවල් පෙනෙන්න ගන්නවා. විවාහ උත්සවයක් තියෙන දවසක මනාලියක් ගෙදරින් පිටත්වෙන්න කලින් හැඩ ගන්වනවානේ. උදේ පැය දෙකක් විතර ඡායාරූපවලට පෙනී ඉන්නවා. ඊට පස්සේ දවසේම ඉඳලා, අන්තිමේ පිටත්වෙන වෙලාව වෙනකොට මේකප් තට්ටු කඩාවැටිලා. මුහුණේ කැළැල් තියෙනවා නම් ඒවා කඩාවැටෙනවා. මේවා කාන්තාවන්ගේ ආත්ම විශ්වාසය දුර්වල කරන්න හේතු වෙනවා.

 

සමහරු විහිළුවට කියන්නේ විවාහ දිනයේ ඉන්න මනමාලිය, මේකප් හේදුවාම අඳුනගන්නත් අමාරුයි කියලා…

විවාහ දිනයේදී මනාලියගේ මුහුණ කෘත්‍රිම ආකාරයෙන් පෙනෙන විදියට හැඩ ගැන්විය යුතු නැහැ. එහෙත් ලංකාවේ මනාලියන් හා රූපලාවණ්‍ය ශිල්පීන් ඒක කරනවා. සමහර ශිල්පීන් මනාලියගේ බෙල්ලෙන් එහාට ආලේපන දාන්නේ නැහැ. එතකොට මනාලියගේ අත් දෙක එක පාටක් වෙලා මුහුණ එක පාටක් වෙනවා. කාන්තාවන් අපෙන් ඉල්ලා සිටිනවා මංගල දිනයේදී ඇයට සුදු වෙන්න වුවමනා බව. එහෙම ඉල්ලීමක් කළොත් ඇගේ සමේ පැහැයට ගැළපෙන ආකාරයෙන් පැහැපත් කිරීමට අවශ්‍ය ෆවුන්ඬේෂන් වර්ග භාවිත කරලා ඇයව හැඩ ගන්වනවා. කිසිම මොහොතක මනාලියව හඳුනාගැනීමට නොහැකි අයුරින් වර්ණ ආලේපන භාවිත කර ඇගේ පෞරුෂයට හානි නොකළ යුතුයි. ඉල්ලුමට සැපයුම දෙනවා කියලා සමහරු හිතනවා. ඒත් අපට වගකීමක් තියෙනවානේ. අපට පුළුවන් එයාලා එක්ක කතාබහ කරලා, ඒ අයගේත් වුවමනාව ඉටුවෙන, වඩා සුදුසු හැඩගැන්වීමකට කැමති කරගන්න.■