No menu items!
24.5 C
Sri Lanka
28 August,2025
Home Blog Page 198

මගේ පෙනීසිටීම සූදුවක් පැරදුණා නම් අවුරුදු 10ක් හිරේ – ලේඛක ශක්තිකසත්කුමාර

ඔබ නිදහස් වුණා..
චෝදනාවක් නැතිවයි දවස් 130ක් මා බන්ධනාගාරගත කරලා හිටියේ. පොලීසිය නැගූ චෝදනාව මගේ ‘අර්ධ’ කියන කෙටිකතාවෙන් භික්ෂුවට හා බුදුසමයට අපහාස වෙනවා කියලා. මේ පිළිබඳ චෝදනා ගොනු කරන්න නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට යවලා තිබුණා. පෙබරවාරි 09 වැනිදා නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවෙන් එවලා තිබුණේ අර්ධ කෙටිකතාවෙන් බුදුදහමට අපහාස වෙන්නේ නැහැ කියලා. ඒ අනුව නඩුවක් පවත්වාගෙන යන්න තරම් ප්‍රමාණවත් සාධක මේ කෙටිකතාව තුළ නෑ කියලා. ඒ මත පොල්ගහවෙල මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය මා නිදහස් කළා.

මේ තීන්දුව ගැන දැනෙන්නේ මොකක්ද?
මේක මා ලබපු පෞද්ගලික ජයග්‍රහණයක් නෙවෙයි. මා පළවැනි වතාවට සිරගත වූ බව කීවා. ඒත්, මගෙන් පස්සේ සිරගත වූ අය ඉන්නවා. ඒ නිසා මේක ඓතිහාසික තීන්දුවක්. මේක කලාවේ හා ප්‍රකාශනයේ නිදහස ගැන යම් දුරකට බලාපොරොත්තු තියාගන්න පුළුවන් සිදුවීමක්. ඒත්, මේ තීන්දුව ආවේ ඉබේම නෙවෙයි. ජාතික වශයෙන් හා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් මගේ සිදුවීම පිළිබඳ මැදිහත්වීම් ගණනාවක් සිද්ධ වුණා. ජාත්‍යන්තර ක්ෂමා සංවිධානය මා හෘදය සාක්ෂියට එකඟව සිරගත වූ සිරකරුවෙක් විදියට නම් කළා. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය මා ගැන කතා කළා. ඊට අමතරව දේශීය වශයෙන් වමේ ව්‍යාපාරවල සහ සිවිල් සංවිධානවල එකතුවෙන් ලැබූ ජයග්‍රහණයක්. විකල්ප පුවත්පත් ගණනාවක් හඬ නැගීමෙන් ලැබූ ජයග්‍රහණයක්.

අදහස් ප්‍රකාශනයේ අයිතිය ගැන සංකල්පයට රටේ ලොකු සහයෝගයක් තියෙනවා නේද?
ඒක හරි. මම මහා ලොකු ලේඛකයෙක් නෙවෙයි. පොත් ලියලා තියෙනවා. පළාත් සාහිත්‍ය සම්මාන ගත්තා. රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මාන උළෙලේ නිර්දේශ වුණා. ඒත්, මම සාමාන්‍ය ලේඛකයෙක්. ඒත් මේ සිදුවීමේදී මා එක්ක විශාල පිරිසක් අත්වැල් බැඳගත්තා. මේ තීන්දුව දුන් දවස දක්වාම ඔවුන් නඩුවලට ආවා. හඬ නැගුවා. අද දක්වා මම සත විසිපහක්වත් නීතිඥයන් වෙනුවෙන් ගෙව්වේ නෑ. නීතිඥයන් සල්ලි ඉල්ලුවෙත් නෑ. ඒත්, නීතිඥයන් විසිපස්දෙනෙක් මා වෙනුවෙන් පෙනී හිටියා. අන්තිම දවසේත් නීතිඥයන් තුන්දෙනෙක් නඩුවට ඉදිරිපත් වුණා. මා කලින් කීවා වගේ විවිධාකාර සංවිධාන විවිධ මට්ටම්වලින් අරගල කළා. ඒ අරගලයේ ජයක් මේ.

කෙටිකතාවක් ලියා අත්අඩංගුවට පත්වීම ලේඛකයෙකු විදියට ඔබේ ප්‍රතිරූපය වෙනස් කළා..
මම අසූහයේ ඉපදුණේ. මාර්තු මාසෙට අවුරුදු තිස්පහක්. මම ලේඛනයට පිවිසුණේ උසස්පෙළ කාලයේ. රාවයේ මකරන්ද පිටුවේ මගේ කවියක් මුල් වරට පළ වුණා. මම කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් සිංහල විශේෂවේදී උපාධියක් කළා. ඒ අතරේ ලේඛක හවුල්වලට සම්බන්ධ වෙලා වැඩ කළා. ඒත්, මා අත්අඩංගුවට පත්වුණාට පස්සේ ලොකු පිරිසක් මා ගැන දැනගත්තා. ගූගල් එකේ මගේ නම ප්‍රංශ භාෂාවෙන් ගැහුවත් විස්තරයක් එනවා. සිංහලෙන් හෝ ඉංග්‍රීසියෙන් හෙව්වොත් සෑහෙන විස්තරයක් එනවා. මගේ පොත් හොයාගෙන බොහෝ පිරිසක් කියෙව්වා. ඩෙන්මාර්ක් සහ පින්ලන්ත රජයන් මටත්, පවුලටත් එරට පුරවැසිභාවය ගන්න කියා ආරාධනා කළා. මම ඩෙන්මාර්ක් ද්විත්ව පුරවැසිභාවයත් ගන්නවා. මගේ ජීවිතේට ලොකු බලපෑමක් මේකෙන් ආවා.

ඔබ ලේඛකයෙකු විදියට පොත් පළ කරමින්, පත්තරවලට කවි සහ පොත් ගැන විස්තර එවමින් ඔබේ අනන්‍යතාව හදාගන්න, හඬ නගන්න ලොකු මහන්සියක් ගත්තා..
ඔව්, මකරන්ද ලේඛක හවුල පිහිටුවූ කාලයේ වාරියපොළ හමුවක් පැවැත්වුවා. විශාල පිරිසක් සහභාගි වුණා. බීඑම්අයිසීඑච් එකේ පොත් ප්‍රදර්ශනේට තියෙන කැටපත් පවුර, කවි පොත් සල්පිල ආරම්භ කරන්නට මැදිහත් වූ කණ්ඩායමේ කෙනෙක් මම. පුළුවන් විදියට, පුළුවන් තරමට මම මැදිහත් වුණා. විශ්වවිද්‍යාලයෙන් අයින්වුණාම වාරියපොළ මගේ ගමට ආවා. ඒ මට ලැබුණු රජයේ රැකියාව එක්ක.

මුලින්ම අත්අඩංගුවට ගත් වෙලාවේ දැනුණේ මොකක්ද?
මෙච්චර කාලෙකට පොත් ලියලා කවුරුත් හිරේ ගියේ නෑනේ. මාත් හිරේ යන එකක් නෑ කියන අදහස තිබුණා. ඒ නිසා මම මුලින්ම ගොඩක් බය වුණේ නැහැ. වැඩිම වුණොත් අත්අඩංගුවට අරන්, අධිකරණයේදී ඒ වෙලාවේම ඇප ලැබේවි කියලයි හිතුවේ. හිරේ යාවි කියා හිතුවේ නෑ. හිරේ ගියාම මම කම්පනය වුණා. ඒත් බොහොම කෙටි කාලයක් ඇතුළත ඇති වූ ආන්දෝලනය, නැගිටීම දැක්කාම හිතාගන්න බැරි වුණා. ප්‍රකාශනයේ නිදහස උදෙසා එකමුතුව ඇති වුණා. සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය ආදි පක්ෂ. සිවිල් සංවිධාන ආදිය එකතු වුණා. මම තනි නෑ කියලා හිතුවාම ප්‍රශ්නයට මුහුණදෙන්න ලේසි වුණා.

බන්ධනාගාරගත වුණේ අයිසීසීපීආර් යටතේ..
මම මාස හතරයි දවස් දහයක් බන්ධනාගාරයේ හිටියා. අයිසීසීපීආර් හෙවත් සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය පිළිබඳ පනත යටතේ තමයි පොලීසිය මා මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළේ. ඒ පනත අනුව මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට ඇප දීමේ බලයක් නෑ. මහාධිකරණයෙන් ඇප ඉල්ලන්න ඒ නිසා සිද්ධවුණා. ඒකට මාස හතරක කාලයක් ගත වුණා. මම කෙටිකතාව ලීවේ 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී. ඒ අවුරුද්දේ අප්‍රේල් 01 වැනිදා තමයි මා අත්අඩංගුවට ගත්තේ. ඇප ලැබුණේ 2019 අගෝස්තු 08 වැනිදා. එතැන් පටන් මේ දක්වා නඩුව පැවතුණා.

මෙතෙක් සිදුවීම් මාලාව පුද්ගලයෙක් ලෙස ඔබට බලපෑවේ කොහොමද?
ලොකු පන්නරයක් ලැබුණා වගේ කතාන්දර කියන්න පුළුවන්. ඒත් ඇත්තටම මේක ඛේදවාචකයක්. මම සාමාන්‍ය ලේඛකයෙක්. සාමාන්‍ය රාජ්‍ය සේවකයෙක්. කොළඹ කේන්ද්‍රීය ලේඛකයෙක් හෝ මහා නාමධාරී ලේඛකයෙක් නෙවෙයි. ප්‍රාදේශීයව ලියූ කෙනෙක්. ලංකා ඉතිහාසයේ මගේ සිදුවීම දක්වා සාහිත්‍ය නිර්මාණයක් නිසා කෙනෙක් සිරගත වෙලා නෑ. මාර්ටින් වික්‍රමසිංහගේ බවතරණය වගේ කෘතීන්ට විවිධාකාර විචාර ලියවුණා. ඊට අමතරව විවිධාකාර පොත්වලට චෝදනා ආවා. කේ.කේ. ශ්‍රීනාත්ගේ බුදුන්ගේ රස්තියාදුව වගේ කෘතියකට එරෙහිව පොලීසියේ පැමිණිලි දැම්මා. ඒත් මේ දක්වා කිසිම නිර්මාණයක් වෙනුවෙන් බන්ධනාගාරගත කළේ නෑ. ඒ නිසා මේ අත්දැකීම ලැබූ පළවැනි ලේඛකයා මම.

ඒකේ බලපෑම කොහොමද?
මට ඇතුළේ ඉන්න වුණා. රැකියාව අහිමි වුණා. එළියට ඇවිල්ලාත් මාස පහක් රැකියාව නැතිව හිටියා. ඒ අනුව ඔක්කොම මාස නවයක්. ඒ නිසා මේක ඛේදවාචකයක්. ඒකෙන් මගේත්, බිරිඳගේත් ජීවිතයට ලොකු බලපෑමක් එල්ල වුණා. බහුතරයක් කීවේ මා පැමිණිලි කළ භික්ෂූන්ගෙන් සමාව ගන්න ඕනෑ බව.

ඔබ සමාව ගත්තා නම්, අදහස් ප්‍රකාශනය සීමා කරන ආගමික කල්ලිවලට ඒක ජයක්..
ඔව්, එදා ඉඳන් පෙබරවාරි 08 වැනිදා හවස දක්වාම මට සමාව ගන්න කියන බලපෑම ආවා. සමාව අරගෙන, මේක සමාදාන කරගෙන, නැවත මෙහෙම ලියන්නේ නෑ කියලා කියන්න ඕනෑ බව කීවා. එදා පොල්ගහවෙල සාසනාරක්ෂක බල මණ්ඩලයේ භික්ෂූන් තමයි පැමිණිල්ල දැම්මේ. මට සමාව ගන්න තිබුණා, මා ඔවුන්ගේ පන්සලක පිං කැටයක් කැඩුවා නම්. ඔවුන්ගේ දානේ ටික හොරෙන් කෑවා නම් සමාව ගන්නවා. ඒත්, මම කළේ නිර්මාණයක්. මම ගැහුවේ සූදුවක් වෙන්න පුළුවන්. යම් හෙයකින් මේ නඩුව ඉදිරියට ගියා නම් මොනවා වේවිද කියා හිතාගන්න අමාරුයි. අයිසීසීපීආර් යටතේ චෝදනා ගොනු කරලා මම වැරදිකාරයා වුණා නම් අවුරුදු දහයක් හිරේ යනවා. ඒ අවදානම දැනගෙන තමයි මම සමාව නොගෙන නඩුවට පෙනී හිටියේ. මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණවලදී, යම් නඩුවක් පිළිබඳ තීන්දුව දෙන හැටි හරියටම කියන්න බැහැනේ. ඒ නිසා මගේ පෙනී සිටීම සූදුවක්. පැරදුණා නම් අවුරුදු දහයක් හිරේ.

ඔවුන්ගේ හිත් රිදුණාලු..
මම එදත් කිව්වා, අදත් කියනවා එකක්. මගේ නිර්මාණය තුළින් ඔවුන්ගේ හිත් රිදුණා නම් මම අවංකව කනගාටු වෙනවා. ඔවුන් පමණක් නෙවෙයි, අර්ධ කෙටිකතාවෙන් යම් බෞද්ධයෙකුගේ හිත් රිදුණා නම් මම කනගාටු වෙනවා. හෙට මම කරන නිර්මාණයක් තුළින් ඔවුන්ගේ හිත් රිදෙනවා නම් ඒ ගැනත් අවංකව කනගාටු වෙනවා. ඒත්, මම කාගෙන්වත් සමාව ගන්නේ නෑ. කෙනෙක් සමාව ගන්න ඕනෑ වරදක් කළා නම් පමණයි. මා වරදක් කළේ නෑ. නිර්මාණයක් පමණයි කළේ.

මේ සිදුවීම් මාලාව නිසා පෞද්ගලිකව ඔබේ ජීවිතයට පාඩු සිද්ධවුණාද?
මේ වැඩේදී බොහෝ පිරිසක් මා වෙනුවෙන් හිටියා. ඒ සියල්ලෙන් පස්සේ මම නැති වුණ දේවල් ගැන පැමිණිලි කරලා වැඩක් නෑ. දකින්න ඕනෑ යහපත් පැත්ත. ලංකාවේ ජනප්‍රිය කතාවක්නේ කරදරයක් වුණාම කවුරුත් නෑ කියන එක. ඒක මහා ජරා ප්‍රකාශයක්. මිනිසුන්ගේ හිත කඩන කතාවක්. මට පෙනුණා එහෙම එකක් නැති බව. ලාභ ප්‍රයෝජනයක් නොපැතූ, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අගයන විශාල පිරිසක් එකතු වුණා. ඒ මිනිසුන්ගේ මහන්සියට වටිනාකමක්, ගෞරවයක් දෙන්න ඕනෑ.

ඒක ලෙහෙසි දෙයක් නෙවෙයි..
මේ ක්‍රමයට ගලක් හරි ගහපු මිනිසුන් ඉන්නවානේ. රන්ජන් රාමනායක කියන්නේත්, සිස්ටම් එකට ගලක් ගහපු කෙනෙක්නේ. ගල් ගැහුවාම රිදෙනවා. සල්මන් රුෂ්ඩි, තස්ලිමා නස්රින් ලෝක පරිමාණයෙන් ඒක කළා. මම මට පුළුවන් විදියට මෙහේ කළා. ඊළඟ පරම්පරාවට ආදර්ශයක් වෙන්න පුළුවන් දෙයක් කළා කියලා හිතන්න පුළුවන්. ඕනෑ ජරා වැඩක් කරන මිනිහෙක්ට රිංගන්න පුළුවන් බංකර් දෙකක් තමයි ජාතිය හා ආගම. ඒ බංකර් දෙක කුඩු කරන්න ඕනෑ.

ගමේ ජීවත් වූ නිසා, මෙහෙම පොතක් ලීවේ ඇයිද කියා ගමේ අයගෙන් සහ ඥාතීන්ගෙන් ප්‍රශ්න කිරීම් නැතිද?
ඒ ප්‍රශ්නෙට මුහුණදුන්නේ මගේ බිරිඳ යනූෂා ලක්මාලි. ඇය දේශීය සහ ලෝක සාහිත්‍යය කියවපු කෙනෙක්. ඒ නිසා ඒකට මුහුණදෙන්න ඇති. එහෙත් මා හැමදාම කියනවා, මගේ මේ සටනේ සීයට හැත්තෑපහක්ම ගෞරවය යන්න ඕනෑ ඇයට. ඇගේ ඉවසීම, කැපවීම මගේ ස්ථාවරයට උදව්වක් වුණා. එළියට ආවාට පස්සේ මගෙනුත් යම් දුරකට ඔය වගේ ප්‍රශ්න ඇහුවා. ඒත්, මම මේ පොත ලීව එක වැරදි නම් බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ හිටපු හැමෝමත් වැරදියි. මම බුදුහිමියන් කිසිදේකට ගාවාගත්තේ නෑ. බෞද්ධ සාහිත්‍යය ගැන ලීවේ.

අර්ධ කෙටිකතාව මින් ඉදිරියට පොතක් විදියට කියවන්න පුළුවන්ද?
නඩුව තිබුණ නිසා පොතක් ප්‍රසිද්ධ කළේ නෑ. දැන් නඩුව අවසන් නිසා අපි පොත පළ කරනවා. තව මාස දෙක තුනකින් පොත පළ කරන්න හැකි වේවි. අර්ධ කෙටිකතාව සහ තව කෙටිකතා හයක් එක්ක ඒක පළ කරනවා. දැනටත් කෙටිකතාව භාෂා හයකට පරිවර්තනය වෙලා තියෙනවා. මට තිබෙන එක් සැනසීමක් තමයි මේ සිදුවීම් නිසා ඒ කෙටිකතාව විශාල පිරිසකට කියවන්න අවස්ථාවක් ලැබීම.

ඔබේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම තියෙනවා නේද?
ඒකෙන් අපි ලක්ෂ 50ක වන්දියක් ඉල්ලලා තියෙනවා. පෙත්සම දැනට විභාග කරන්න තීන්දු කරලා තියෙනවා. ජනාධිපති නීතිඥ සාලිය පීරිස් මහතා ඒක වෙනුවෙන් පෙනී සිටිනවා.■

හීන දකින්න බයවෙන්න එපා – හිරණ්‍යාපීරිස්

0

■ අමිල රත්නායක

‘බටහිර විද්‍යාව’ යන යෙදුම ලංකාවේ හරි ජනප්‍රියයි. විද්‍යාව අයිති බටහිරට බව ඒ යෙදුමෙන් ඉඟි කරනවා. ඒත්, විද්‍යාව අප හැමෝටම අයිතියි. විද්‍යාවේ ඓතිහාසික සොයාගැනීම් රැසක් පසුපස පෙරදිග පුද්ගලයන් ඉන්නවා.
ඔය බටහිර විද්‍යාව යන යෙදුම පුංචි දරුවන්ට ඇහෙන්න ඉඩ දෙන්න හොඳ නෑ. විද්‍යාවේ පෙරමුණට යන්නට, විද්‍යාවේ නව සොයාගැනීම් කරන්නට, මානව සංහතිය ඉදිරියට ගෙනයන්නට ඒ දරුවන් සිහින දකින්න ඕනෑ. විද්‍යාව අප හැමෝටම අයිති බව ඔවුන් තේරුම් ගන්න ඕනෑ. හිරණ්‍යා පීරිස් විද්‍යාව අප හැමෝටම අයිති බව තහවුරු කරන සංකේතයක්.
ශ්‍රී ලංකාවේ ඉපදුණ, ලොව ප්‍රමුඛතම තාරකා විද්‍යාඥවරියක් වන මහාචාර්ය හිරණ්‍යා පීරිස්ට මෑතකදී විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වුණා. ඒ බි්‍රතාන්‍ය රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමයේ එඩිංටන් පදක්කම.
‘විශ්වවිද්‍යා විෂය සංකල්ප මත පදනම් වූ විෂයක සිට දත්ත මත පදනම් වූ විෂයක් දක්වා ගෙනයෑම’ ඇයට පදක්කම ලබාදීමට හේතුව ලෙස සඳහන් කෙරෙනවා.
මෙම පදක්කම ලබාදෙන්නේ අභ්‍යවකාශ භෞතික විද්‍යාවේ තීරණාත්මක අධ්‍යයනයන් සඳහායි. මෙම සම්මානය සඳහා නිර්දේශ කරන ලද කෙනෙකු පිළිබඳ විශේෂ අධ්‍යයනයක් කිරීමෙන් පසු එය ලබා දෙනවා.
විශ්වයේ ආරම්භය පිළිබඳ කළ ඓතිහාසික අධ්‍යයනයන් මත පදනම් වෙමින් ඇයට එම පදක්කම ලබා දුන්නා. මීට කලින් ඇය ඇතුළු විද්‍යාඥයන් 27 දෙනෙකුට මුල්කාලීන විශ්වයේ විස්තර සහිත සිතියමක් සකස් කිරීම නිසා විශේෂ සම්මානයක් හිමි වුණා. 2021 දී ඇයට මැක්ස් බෝන් සම්මානයත් ලැබුණා.
47 හැවිරිදි මෙම ලාංකික විද්‍යාඥවරිය ලංකාවේ උපත ලබා බි්‍රතාන්‍යයට සංක්‍රමණය වී කේම්බි්‍රජ් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ලැබුවා.
හිරණ්‍යා පීරිස් කියන විදියට 1980 දශකයේ විකාශය වූ කාල් සේගන්ගේ ‘කොස්මොස්’ වාර්තා වැඩසටහන් මාලාව විශ්වය පිළිබඳ ඇගේ කුතුහලය වර්ධනය කරන්නට සමත් වුණාලු. අවුරුදු නවයේදී ඇය මුලින්ම කොස්මොස් නරඹා තිබුණා. අහස සහ තාරකා ගැන විවිධාකාර මිථ්‍යා වැඩසටහන් වෙනුවට අභ්‍යවකාශය ගැන එවැනි වැඩසටහන් අපේ රූපවාහිනී නාලිකාවලින් බලන්නට නොහැකි වීම කනගාටුවට කාරණයක්.
කොළඹ හැදී වැඩුණු හිරණ්‍යා කුඩා කල සිට තාරකා ගැන උනන්දු වෙන්නට පටන්ගත්තාලු. ඒ අතර ‘2001- අභ්‍යවකාශ වීර චාරිකාව’ කෘතිය ඈ අතට පත්වෙලා. ආතර් සී ක්ලාර්ක් ලියා, සිංහලට පරිවර්තනය වූ කෘතිය. ඒ අතරතුරේ ඇගේ දෙමාපියන් දුරේක්ෂයක් තෑගි දීලා. ඇය විශාකා විද්‍යාලයේ ඇය ඉගෙනුම ලැබුවාලු.
ශ්‍රී ලංකාවේ තරුණ අභ්‍යවකාශ විද්‍යාඥයන්ගේ සංගමයේ ඇය සාමාජිකාවක් වුණාලු. ඒ කාලයේදී ස්ටීවන් හෝකින් ලියූ ‘බී්‍රෆ් හිස්ටි්‍ර ඔෆ් ටයිම්’ කෘතිය ඈ අතට පත්වෙලා. අභ්‍යවකාශ භෞතික විද්‍යාව පිළිබඳ උනන්දුව එයින් පත්තුවෙන්නට ඇති.
අප අද දකින යථාර්ථය පිළිබඳ මූලික ප්‍රශ්න ඇයට නැගෙන්නට ඇති. විශ්වය හැදී තියෙන්නේ මොනවායින්ද, විශ්වය බිහිවුණේ කොහොමද? විශ්වයේ අවසානය මොකක්ද? වැනි ප්‍රශ්න ඇයට මතුවෙන්නට ඇති.
හිරණ්‍යාට වයස අවුරුදු 16ක් වෙද්දී පවුලේ උදවිය ලංකාව හැර ගියා. ඇය කේම්බි්‍රජ් වෙත ගියේ ඊට පසු.
හිරණ්‍යාගේ විෂය කොස්මොලොජි හෙවත් විශ්වවේදය ලෙස හඳුන්වනවා. ඒ අතරින් ඇගේ කුලකයට අයත් විද්‍යාඥයන් හා විද්‍යාඥවරියන්ගේ මූලික අරමුණ විශ්වයේ ආරම්භය ගැනත්, ඊට පෙර කාලය ගැනත් සෙවීම. එය එක්තරා විදියක අභ්‍යවකාශයේ පුරාවිද්‍යාත්මක වැඩක්. ඇය පෞරාණික මයික්‍රෝවේව් තරංග අධ්‍යයනය කරනවා. මහා පිපිරුමත්, ඊට පෙර කාලයත් ගැන හොයනවා.
විශ්වයේ බිහිවීම ගැනත්, ඉන්පසු කාලය ගැනත් මෑත ඉතිහාසයේ සංකල්ප, න්‍යායන් බොහොමයක් තිබුණා. එහෙත් ඒ න්‍යායන් අතරින් නුසුදුසු ඒවා බැහැර කරන්නට අවශ්‍ය දත්ත තිබුණේ අඩුවෙන්. හිරණ්‍යා ඇතුළු විද්‍යාඥයන්ගේ වෙහෙසකර අධ්‍යයනයන් ඒ අඩුපාඩු සම්පූර්ණ කරන්නට සමත්.
මේ වන විට අවුරුදු බිලියන 14ක විශ්වයේ ඉතිහාසය පිළිබඳ මූලික මොඩලයක් තිබෙනවා. ඒ මොඩලය සකස් කිරීමට ඇගේ දායකත්වය අති දැවැන්තයි.
ඇගේ කතාව ලෙහෙසි පහසු එකක් නෙවෙයි. සුදු හමක් ඇති පිරිමින් බහුල වූ ක්ෂේත්‍රයකටයි ඈ අඳුරු සමක් ඇති කාන්තාවක ලෙස පා තබන්නේ. ‘මා ප්‍රතික්ෂේප වීමේ අත්දැකීම් ගණනාවකට මුහුණ දුන් කෙනෙක්. මම සිටින බොහෝ තැන්වල මා වගේ පෙනුමක් ඇති වෙන කවුරුත් නෑ. ඒ නිසාම මට පිටස්තර හැඟීමක් දැනෙන අවස්ථා බොහොමයි.’
එහෙත් හිරණ්‍යා තමන් ඉදිරියේ ඇති අභියෝග එකිනෙක ජයගනිමින් ලෝකයේ ඉදිරිපෙළ විද්‍යාඥවරියක ලෙස කටයුතු කරනවා.
ඇගේ අම්මා ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු කාන්තා සිවිල් ඉංජිනේරුවරියලු. විශ්වයේ රහස් හොයන්නට හීන දකින තමන්ගේ දියණියට අවශ්‍ය නිදහස අම්මාගෙන් ලැබෙන්න ඇති.
සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පතේ පළ වූ ඇගේ අදහස් දැක්වීමක් අවසන් වන්නේ මෙලෙසයි. ‘කවුරුහරි තරුණ කෙනෙක් මෙය කියවනවා නම්, විද්‍යාව ගැන උනන්දු නම්, හීන පස්සේ යන්න බයවෙන්න එපා. විද්‍යාව කියන්නේ ක්ෂිතිජ අනන්තයක් විවර වෙන විෂයක්. වීරක්‍රියාවකට සූදානමෙන් ඒ විෂයට ආවොත්, හොඳ අත්දැකීම් ලබන්න පුළුවන්.’■

හාස්‍ය රංගනය කුඩා වෙලා ලාබ වෙලා බාල වෙලා – රංගන ශිල්පී ගිරිරාජ් කෞශල්‍ය

0

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ඔබ හාස්‍යෝත්පාදක නළුවෙක් ලෙස හැදින්වූවාට කමක් නැද්ද?
මුල් කාලේ මම රඟපෑ ප්‍රසන්නජිත් අබේසූරියගේ ‘දුක්ගන්නාරාළ’, සෝමරත්න දිසානායකගේ ‘මීපුර වැසියෝ’, සෝමලතා සුබසිංහගේ ‘ඇන්ටිගනී, යමදම්, හිම කුමාරි’ වගේ වේදිකා නාට්‍යවල මම රඟපෑවේ හාස්‍යෝත්පාදක චරිත නෙමේ. මෑතක නිෂ්පාදනය වුණු ධර්මප්‍රිය ඩයස්ගේ ‘සාදය මාරයි සල්ලි හමාරයි’ වේදිකා නාට්‍යය්දි මා හාස්‍යෝත්පාද චරිතයක් සඳහා තෝරාගත්තා. කාලයක් තිස්සේ සිනමාවේ, ටෙලිනාට්‍යවල එවැනි චරිත රඟපෑ නිසා වෙන්න ඇති මට ඒ නාට්‍යයේ එහෙම චරිතයක් ලැබුණේ.
පොඩි කාලේ ඉඳන් රට්ටු හිනස්සපු එක තමයි කළේ. පොඩි කාලේ ගෙදර අයව හිනැස්සුවා. ඉස්කෝලෙදීත් ඉගෙන ගත්තාට වැඩිය ළමයි හිනැස්සුවා. මහවැලි අධිකාරියේ රස්සාව කරනකොට මගේ කාර්යාල සගයෝ කෑම පැයේදි මගේ වටේට එකතු වුණේ කෑම කනවාට වඩා මගේ විහිළු කතා අහන්න. එහෙම අනෙකාව හිනස්සන්න දක්ෂතාවක්, ආසාවක් මා තුළ තිබුණා. එඩී ජයමාන්න, දොන් සිරිසේන, බී.එස්. පෙරේරා, ෆ්‍රෙඩී සිල්වා, නිහාල් සිල්වා, ජෝ අබේවික්‍රම වගේ අයගේ රංගනයන්ට ඉතාම ආසාවෙන් හිටියේ. එඩී ජයමාන්න මහත්තයාගේ ඉඳලා මෙතෙක් ආ හාස්‍යෝත්පාදක රංගන ශිල්පීන් ප්‍රමාණාත්මකව අඩුයි. චරිතාංග නළුනිළියෝ නම් විශාල සංඛ්‍යාවක් හිටියා, ඉන්නවා. ඒ සීමිත බව නිසාත්, හාස්‍යෝත්පාදක රංගනයට මගේ තිබූ කැමැත්ත නිසාත් අවසානේ මම හාස්‍යෝත්පාදක නළුවෙක් වෙලා තියෙනවා. මිනිස්සු හිනස්සන වැඩ කරන්න එපා කියලානේ අපේ සමාජයේ කියන්නේ, ඒත් යමෙක් මාව හාස්‍යෝත්පාදක නළුවෙක් කියලා හඳුන්වනවා නම් ඒක මම ගෞරවයක් හැටියට සලකනවා. මිනිස්සු හිනස්සන එක ලේසි පහසු වැඩක් නෙමේ. අර්ථයක් ඇතුව හිනස්සන එක ඊටත් වඩා අමාරු දෙයක්. එහෙම දක්ෂතාවක් මා තුළ තිබීම ගැන මම සතුටු වෙනවා.

දෙපැත්ත කැපෙන කතා කීම හාස්‍යෝත්පදක රංගනයද?
ගම්මඩු, දෙවොල්මඩු වගේ සාම්ප්‍රදායික අවස්ථාවලදි බොහෝ විට දෙපැත්ත කැපෙන වචන යෙදුවා. ඒවායේ මේ යෙදුම් භාවිත කරන්නේ පාන්දර ජාමේ. නිදිමත එන වෙලාවේ ප්‍රේක්ෂකයාගේ අවධානය රඳවා ගන්න. ඒ වෙනකොට වැඩිහිටියෝ විතරයි ඇහැරලා ඉන්නේ. පොඩි එවුන් නිදි. ඇහැරලා හිටියත් තේරෙන්නේ නෑ. දෙපිට කැපෙනවා කියන්නෙම තේරුම් දෙකක් තියෙනවා එකනේ. යටි අරුත තේරෙන කෙනාට බකස් ගාලා හිනා යනවා. තේරෙන්නේ නැති සමහරු ඔක්කොම හිනා වෙන නිසා හිනා වට පිට බලලා තේරුණ බව අනික් අයට අඟවන්න හිනා වෙනවා. මම ප්‍රියන්ත සෙනෙවිරත්න එක්ක කළ බොහෝ වැඩසටහන්වල මේ වගේ දෙපැත්ත කැපෙන වචන පාවිච්චි කරලා තියෙනවා. හැබැයි ඒ එකක්වත් පොඩි ළමයි ඉන්න, පවුලේ හැමෝම ඉන්න ප්‍රේක්ෂාගාරවලදි කළ ඒවා නෙමෙයි. අපි ශිෂ්‍යත්ව ළමයි ඉන්න ප්‍රේක්ෂාගාරවලත් හාස්‍යෝත්පාදක වැඩසටහන් කරලා තියෙනවා. මව්පියෝ, දරුවෝ එකට ඉන්න ප්‍රේක්ෂාගාරවලත් කරලා තියෙනවා. ඒ තැන්වලට ගැළපෙන ලෙස තමයි අපි ඒ වැඩසටහන් කරලා තියෙන්නේ. බොහෝ ආයතනවල රසවින්දන වැඩසටහන්වලදී කාර්යමණ්ඩලයේ සීයක් විතර ඉන්නේ. ඒ අයගේ කාර්යාල පරිශ්‍රයේ, නැත්නම් වෙන් කරගත්ත හෝටලයක් ඇතුළේ මේවා කරන්නේ. ඒ වගේ තැනක කරන දෙයක් අපේ අනුදැනුමකින් තොරව අන්තර්ජාලයට, සමාජ මාධ්‍යට මුදා හැරියාමයි ප්‍රශ්නය ඇති වෙන්නේ. අපි කාමරයක් ඇතුළේ කරන දේවල් වීඩියෝ කරලා යූටියුබ්, ෆේස්බුක් දාන්නේ නෑනේ. වැඩිහිටියන්ට වඩාත් සුදුසුයි චිත්‍රපටත් කෙරෙනවා. අපි පොඩි අයව අරන් ඒවා බලන්න යන්නේ නෑනේ. ඒකයි ඒවා වෙනම තෝරාගත්ත ප්‍රේක්ෂකයන්ට පෙන්වන්නේ. කාර්යාලවල වැඩ කරනකොට දෙපැත්ත කැපෙන කතා කියන අවස්ථා ඕනෑ තරම් තියෙනවා. ඒවායින් වැඩිහිටියෝ සතුටක් ලබනවා. හැබැයි ඒ දෙපැත්ත කැපෙන කතාවල නිර්මාණාත්මක බවක්, අපූරු බවක් තිබිය යුතුයි. මෙවැනි වැඩසටහන් බොහෝමයක් කරන්නේ යම් වෙළඳ නාමයක් හෝ භාණ්ඩයක් ප්‍රවර්ධනය කරන්න. එතකොට ඒ භාණ්ඩයේ හෝ නාමයේ කීර්තියට හානි නොවන ආකාරයෙන් ඒ දේවල් කරන්නත් අපි කටයුතු කරන්න ඕනෑ. සමහර අය ඒ වගේ තැන්වලත් කළ ජුගුප්සාජනක විහිළු අපි දැකලා තියෙනවා. ඒවා බහුඅරුත් විහිළු නෙමෙයි. අරුත්සුන් විහිළු.

කලින් පරපුරේ හාස්‍යෝත්පාද රංගන ශිල්පීන්, ශිල්පිනියන් ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
ජෝ මහත්තයා, ෆ්‍රෙඩී සිල්වා, නිහාල් සිල්වා වගේ රංගන ශිල්පීන් කළ විහිළු පුදුම හිතෙනවා. ඒ අය එක්ක බැලුවාම අපි ඉන්නේ ගොඩාක් පහළින්. බන්දු සමරසිංහ, ටෙනිසන් කුරේ වගේ අයගේ මුල් කාලේත් ඒ උසස් ගතිය තිබුණා. පසුකාලීනව සමස්ත නිර්මාණවල ගුණාත්මකභාවය පිරිහෙන්න පටන් ගත්තා. ඒ පිරිහීම හාස්‍යෝත්පාදක රංගනයටත් බලපෑවා.
හාස්‍ය රංගන ශිල්පියෙකුට සාර්ථක රංගනයක් ඉදිරිපත් කරන්න නම් හොඳ පිටපතික් ලැබෙන්න ඕනෑ. හාස්‍ය පිටපත් ලිවීම අමාරු වැඩක්. ලේසියෙන් ලියන්න පුළුවන්කම තියෙනවා නම් මටත් අවුරුද්ද පතා ‘සිකුරු හතේ’ වගේ චිත්‍රපට ලියන්න තිබුණා. එහෙම ලියන්න බෑ. පිටපතේ මේ චරිතය හෝ අවස්ථා හොඳින් ගොඩනගලා නැති අවස්ථාවක නළුනිළියෝ කොයිතරම් වැටිලා දඟලලා කෑගැහුවත් හාස්‍යය උත්පාදනය වෙන්නේ නෑ. පිටපතේ එහෙම දෙයක් නැත්නම් මොන තරම් දක්ෂ හාස්‍ය රංගන ශිල්පියෙක්, ශිල්පිනියක් වුණත් අසරණ වෙනවා, අතරමං වෙනවා, ඔහු කරන වැඩේ ප්‍රේක්ෂකයාට දැනෙන්නේ නැතුව යනවා. මමත් එහෙම අතරමං වෙලා තියෙනවා. ඉතිහාසයේ සිටිය ඇතැම් හාස්‍යෝත්පාදක රංගන ශිල්පීන් ශිල්පිනියන්ටත් ඒ වැඩේ සිද්ධවුණ අවස්ථා අපි දැකලා තියෙනවා.
බී.එස්. පෙරේරා, අන්තනී සී. පෙරේරා හියුගෝ මාස්ටර්, ඩේවිඩ් ධර්මකීර්ති, දොන් සිරිසේන, ජෝ අබේවික්‍රම වගේ අයගේ මට්ටමට එන්න අද කවුරුවත් ඉන්නවා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. ජයලත් මනෝරත්න වේදිකාවේත්, සිනමාවෙත්, ටෙලිනාට්‍යයේත් හොඳින් හාස්‍යය මතු කළ රංගන ශිල්පියෙක්. මගේ අලුත්ම චිත්‍රපටය වන ‘කතුරු මිතුරු’ චිත්‍රපටය ආවොත් හිතාගන්න පුළුවන් ඔහුගේ හාස්‍ය රංගනය කොහොමද කියලා. ඒ වගේ සුන්දරව අනෙක් අයව රස ගන්වලා තියාගන්න පුළුවන් මනුස්සයෙක් මම දැකලා නෑ. ගීත ගායනයෙන්, කතා කීමෙන් එතුමා අනෙක් අයව රසවත් කළා. හාස්‍යෝත්පාදනය කියන්නේ වොලිබෝල් තරගයක ඩෑෂ් ගහනවා වාගේ වැඩක්. ඩෑෂ් එකක් ගහන්න කොච්චර හොඳ ඩෑෂර් කෙනෙක් හිටියත් එයාට හොඳට බෝලේ ඔසවලා දෙන පාසර් කෙනෙක් නැත්නම් වැඩක් නෑ. පාසර්යි, ඩෑෂර්යි දෙන්නාම ඩෑෂ් ගහන්න ගියොත් බෝලේ අහක යනවා. මම දැකපු හොඳම ඩෑෂර් හා පාසර් තමයි රොඩ්නි වර්ණකුලයි, විජය නන්දසිරියි. ‘නෝනාවරුනි මහත්වරුනි, එතුමා’ නාට්‍යවල රොඩ්නි ඩෑෂ්එක ගහනකොට විජය නන්දසිරි හොඳට උස්සලා දෙනවා. විජය නන්දසිරි ඩෑෂ් එක ගහනකොට රොඩ්නි උස්සලා දෙනවා.

හස්‍යෝත්පාදක චිත්‍රපට ශානරයේ විකාශය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
‘සිවම්මා ධනපාල, විදුර, වීදිය බණ්ඩාර’ වගේ නාට්‍යවල අපේ චිත්‍රපටවල ඉන්නවා වගේ හාස්‍යෝත්පාදක චරිතයක් තිබුණා. සමුද්‍රදේවී වේදිකා නාට්‍යයේ රන්මල් කියන චරිතය හාස්‍යෝත්පාදක චරිතයක්. වතාවක් ඒ නාට්‍යය ටවර් හෝල් එකේ දින ගණනක් එක දිගට පෙන්නුවා. දවසින්, දවසට රඟපාන නළුනිළියෝ වෙනස්. ප්‍රේමදාස මහත්තයා තමයි ඒක සංවිධානය කරලා කෙරෙව්වේ. සුනිල් හෙට්ටිආරච්චි, ලින්ටන් සේමගේ රන්මල් චරිතය රඟපෑවා. වෙස්සන්තර නාට්‍යයේ හාස්‍යෝතපාදක චරිත තිබුණා. බර්ටෝල්ට් බ්‍රෙෂ්ට්ගේ තදාත්මක විඝටන න්‍යායට අනුව වගේ දුක එනකොට ඒ මැදට පොඩි විහිළුවක්, සිංදුවක් යනවා. ලංකාවේ හැදුණු මුල් කාලේ චිත්‍රපටවලට විහිළු චරිතය ආවා. ‘කොළඹ සන්නිය, අල්ලපු ගෙදර’ වගේ හාස්‍යෝත්පාදක චිත්‍රපට නිර්මාණය වෙන්න පටන් ගත්තා. අපි සිකුරු හතේ වගේ දක්වා විකාශය වෙන්නේ ඒ ගමන තමයි. මුල් කාලීන හාස්‍යෝත්පාදක චිත්‍රපටවල පැහැදිලි කතාවක් තිබුණේ නැති තරම්. සිකුරු හතේ චිත්‍රපටයට ඒ තරම් ජනප්‍රිය වෙලා විශාල ප්‍රතිචාර දිනා ගන්න පුළුවන් වුණේ ඒකේ හොඳ කතාවක්, තේමාවක් තිබුණ නිසා වෙන්න ඇති. චිත්‍රපටයේ කතාවට අනුව තමයි හාස්‍යෝත්පාදක චරිත ගොඩනැගෙන්නේ. සමහර චිත්‍රපටවල හාස්‍යෝත්පාදක චරිත තිබුණේ කතා තේමාවට පිටින්.

හාස්‍යෝත්පාදක නළුවෙකුට හොඳම නළුවා වෙන්න බැරිද?
වාණිජ චිත්‍රපට, සම්භාව්‍ය චිත්‍රපට, හාස්‍යෝත්පාදක චිත්‍රපට කියලා චිත්‍රපට බෙදා වෙන් කරනවානේ. රංගනයට සම්මාන දෙනකොට එහෙම බෙදන්න හොඳ නෑ. හැමෝම රඟපානවා. හාස්‍යෝත්පාද නළුවෙකුට, එවැනි රංගනයකට හොඳම නළුවා සම්මානය දෙනවා අපි කවදාවත් දැකලා නෑ. සිනමාව, කලාව ඇතුළේ හාස්‍ය රංගනය මේ රටේ ගොඩනැගුණු ආකාරය, ඒවාට අර්ථකථන සැපයුණු ආකාරය එක්ක හාස්‍ය රංගනය පහළ මට්ටමකට දාලා තියෙන්නේ. හාස්‍ය රංගනය කුඩා වෙලා, ලාබ වෙලා, බාල වෙලා තියෙන්නේ. හාස්‍යෝත්පාදක රංගන ශිල්පියෙකුට, ශිල්පිනියකට සම්මානයක් දුන්නොත් විනිශ්චය මණ්ඩලය බාල වෙයි කියලා විනිශ්චය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයන්ට බයක් තියෙනවා. පෞද්ගලිකව හමු වුණාම නම් ඔයා හරි ෂෝක් හොඳට අර චරිතේ කළානේ කියලා කියලා අපට කියනවා. සම්මාන දෙන්නේ නෑ. සම්මාන උළෙල විනිශ්චය කරන්න ඉන්නේ කථිකාචාර්ය, ආචාර්ය, මහාචාර්ය පිරිසක්නේ. අපට හිතෙන්නේ හාස්‍යෝත්පාදක නළුවෙක් හොඳම නළුවා කිරීමේ හැකියාවක් නෑ කියලා ඒ අය පූර්ව කොන්දේසියක ඉන්නවා කියලා. හාස්‍යෝත්පාදක රංගනය ලේසියි කියලා ඒ අය හිතනවා ඇති. ඒ ඒ අවස්ථාවට නළුවා මුහුණ දෙන ආකාරය තමයි රඟපෑම කියන්නේ. ඒ අවස්ථාව තීව්‍ර වෙනවා නම් එතන හොඳ රඟපෑමක් තියෙනවා. චිත්‍රපටයේ සිද්ධියක් ගොඩනගාගෙන යනකොට ඒ සිද්ධිය කොයි ආකාරයට ප්‍රේක්ෂකයාට ගෝචර වෙනවද කියන එක මතයි චරිතය හාස්‍යෝත්පාදද, චරිතාංගද කියලා තීරණය වෙන්නේ. ඒ ඕනෑම චරිතයක් හොඳින් කරනවා නම් ඔහු හොඳම නළුවා තමයි. හාස්‍යෝත්පාදක රංගනයට ඇයි මෙහෙම සලකන්නේ කියන දුක අපි හැමෝගෙම හිතේ තියෙනවා. හාස්‍යෝත්පාදක රංගන ශිල්පීන්, ශිල්පිනියන් තමන් ඇගයීමට පත් නොවීම පිළිබඳව කනගාටුවෙන් ඉඳලා මැරිලා ගිය අවස්ථා කොයි තරම් මේ කලා ක්ෂේත්‍රයේ තියෙනවාද?■

විද්‍යාඥයන් බියගැන්වූ ඔමුආමුවා – විශ්වයේ එකම බුද්ධිමත් ජීවය අප බව සිතීම කොච්චර උද්දච්ච කතාවක්ද?

0

■ අමිල රත්නායක

හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ අභ්‍යවකාශ විද්‍යා අංශයේ ප්‍රධානියා ලෙස සේවය කළ මහාචාර්ය ඇවි ලොඑබ් විශ්වයෙහි වෙනත් බුද්ධිමත් ජීවීන් පිළිබඳ සොයායන විද්‍යාඥයෙක්. ඔහු සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයෙන් පිටත විශ්වයේ සංඥා රැගත් ‘ඔමුආමුවා’ නම් වස්තුව ගැන අධ්‍යනය කළා. ඔමුආමුවා විද්‍යා ලෝකය කැළඹූ ග්‍රහ වස්තුවක්. 2017 ඔක්තෝබර් 19 වැනිදා අපේ සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය තුල තිබෙන ඔමුආමුවා නිරීක්ෂණය කළේ හවායි විශ්වවිද්‍යාලය.
මේ වස්තුවේ හැඩය අමුතුයි. එහි හැසිරීමත් අමුතුයි. ඒ නිසාම හවායි විශ්වවිද්‍යාලය එම වස්තුවට ‘චරපුරුෂයා’ යන තේරුම රැගත් ඔමුආමුවා නම් වචනය දුන්නා. එය සෞරග්‍රහ මණ්ඩලයට පිටින් ආ වස්තුවක් ලෙස විද්‍යාඥයන් පිළිගත්තා. ඔමුආමුවා කියන්නේ මනුෂ්‍ය වර්ගයා සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය තුළ නිරීක්ෂණය කරන ලද, පිට ඉඳන් ඇතුළට පැමිණි පළමු වස්තුව.
ඔමුආමුවා ගැන වැඩි වැඩියෙන් අධ්‍යන කරන තරමට, ඒ ගැන කුතුහලයත් වැඩි වුණා. මේ වස්තුව කුමක්ද කියා පැහැදිලිව විස්තර කරන්නට කිසිවෙකුට බැරි වුණා. එය දිළිසෙනසුලුයි. දිගටියි. මුලින්ම එය වල්ගාතරුවක් කියා අනුමාන කළා. ඒත්, වල්ගාතරුවක වායූමය වල්ගයක් තියෙන්න එපායැ.
‘එන්න එන්නම මේක අසාමාන්‍ය එකක් බව වැටහුණා.’ මහාචාර්ය ඇවි ලොඑබ් කියනවා. ‘එක් මට්ටමකට මේ අසාමාන්‍ය බව ආවාට පස්සේ මම හිතුවා. ඕකේ. කමෝන් කියලා.’
ඇවි ලොඑබ් මෑතකදී ‘එක්ස්ට්‍රාටෙරෙස්ටියල්’ නමින් පොතක් ලීවා. ඒ වචනයට ගැලපෙනම සිංහල යෙදුම ‘පිටසක්වල’ විය හැකියි. ඒ පොතෙන් ඔහු ගෙන එනවා නිශ්චිත අනුමානයක්. ඔමුආමුවා කියන්නේ ‘වෙනත් බුද්ධිමත් ජීවීන් පිරිසක් සැලසුම් කළ, නිර්මාණය කළ, අභ්‍යවකාශගත කළ අභ්‍යවකාශ වස්තුවක් කියා.’
එහිදී ඔහු පෙන්වාදෙන වැදගත් කාරණයක් තියෙනවා. බිය සහ ගතානුගතික අදහස් නිසා අලුත් ජීවයක් හොයායන ගමන අඩපණ වේවිද. විශ්වයේ ජීවයක් ගැන අපට ලැබෙන සංඥා නොතකා හරින්නට අප පෙළඹේවිද. ඔමුආමුවා ගැන හරිහැටි තේරුම් ගන්නත්, අපේ ගතානුගතික බව බලපෑවාද.
ඔමුආමුවා මුලින්ම දක්නට ලැබී අවුරුද්දකට පසු, ඒ කියන්නේ 2018 අවුරුද්දේ මැද ඔහු ඔමුආමුවා පිළිබඳ විද්‍යාත්මක පත්‍රිකාවක් ලියන්නට පටන්ගෙන තිබුණා. එහිදී ඔහු ඔමුආමුවාහි අරුම සම්පන්න බව, අමුතු හැඩය, දිළිසෙනසුළු බව, වළිගයක් නැතිකම, එය සූර්යයාගේ සිට ඍජු රේඛාවක් ලෙස ගමන් කළ අමුතු ගමන් මාර්ගය පිළිබඳ එහි විස්තර කළා. සයන්ටිෆික් ඇමෙරිකන් සඟරාවට ඔහු ඔමුආමුවා ගැන විවාදාපන්න ලිපියක් ලීවා.
‘මම දිගින් දිගටම තර්ක කළේ, මෙය වෙනත් බුද්ධිමත් ජීවීන් විශේෂයකට අයත් යම් ඉදිකිරීමක නෂ්ටාවශේෂයක් යන තර්කය බැහැර කළ නොහැකි බව. ඒක අභ්‍යවකාශ යානයකින් ගැලවුණ කොටසක් විය හැකියි, නැත්නම් ගවේෂණය සඳහා යවන ලද කෘත්‍රිම යානයක් විය හැකියි, නැත්නම් යම්කිසි අභ්‍යවකාශ මග සලකුණක් විය හැකියි. ඒත්, දැන් ඒක ඈතට ගිහින් හමාර නිසා ඇත්ත දැනගැනීමේ අවස්ථාව සම්පූර්ණයෙන් ගිලිහිලා.
මම මේ ගැන සොයා බැලුවේ අනෙක් ඕනෑම විද්‍යාත්මක සොයාබැලීමක ස්වරූපයෙන්. මා මුලින් තිබෙන කරුණු එකතු කළා. විය නොහැකි දේවල් එකිනෙක බැහැර කළා. තව තවත් කරුණු එකතු කළා. ඔමුආමුවා තවත් එක් උල්කාවක්, වල්ගාතරුවක් නෙවෙයි. එය පෑන්කේක් එකක හැඩයේ යාත්‍රාවක්. සූර්යයාගේ විද්‍යුත් චුම්භක ශක්තියෙන් එය ගමන් කරනවා. මිලිමීටරයකටත් අඩු ගණකමකින් යුත් එකක්. මෙය ස්වාභාවිකව බිහිවෙන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. ඒ නිසා උපකල්පනය පැහැදිලියි. යම් දෙයක් හෝ යම් කෙනෙක් මේක නිර්මාණය කරලා තියෙනවා.’
කතාවේ අනෙක් පැත්ත මේකයි. මෙම වස්තුව පිළිබඳ ඔහු එවැනි අනුමානයක් කළත්. එය තහවුරු කරන්නට බැහැ. විද්‍යාව පවතින්නේ යම් උපකල්පනයක් සහ ඒ ගැන සිදුකරන පර්යේෂන මත. දැන් උපකල්පනය තිබුණත්, පර්යේෂණය කරන්න බෑ.
ඔමුආමුවා අපේ කලාපයෙන් ඈතට ගමන් කරලා හමාරයි. කවුරුත් මෙය ඡායාරූපයට නගන්නට විශාල වෙහෙසක් ගත්තේ නෑ. ක්ෂණික මෙහෙයුමකින් මේ වස්තුව පසුපස හඹා යන්නට උත්සාහ කළේ නැහැ. මේ තරම් එකක් අපේ ළඟට ඇවිල්ලත්, ඒ ගැන හෙව්වේ නැත්තේ ඇයි. ප්‍රශ්නයට උත්තරේ දාර්ශනිකයි.
විද්‍යාව කියන්නේ කරුණු මත පදනම් වූ ගණිතයෙන් පමණක් සිදු කළ යුතු දෙයක් නොවෙයි. ශ්‍රේෂ්ඨ විද්‍යාඥයෙක් කියන්නේ හොඳ දාර්ශනිකයෙක්. ලොඑබ් කුඩා කාලයේ නීට්ෂේ, සාත්‍රේ වැනි දාර්ශනිකයන් ගැන කියවීමෙන් දර්ශනය ගැනත් අවබෝධයක් ලැබූ කෙනෙක්. ඒ නිසාම ඔහු කළු කුහර ගැන, අඳුරු පදාර්ථ ගැන සහ ඔමුආමුවා ගැන කළ අධ්‍යනයන් පසුපස හුදු විද්‍යාත්මක කරුණු සෙවීමෙන් එහා ගිය දාර්ශනික පසුබිමකුත් තිබෙනවා.
2018 දී ලොඑබ් ඔමුආමුවා ගැන පෙර සඳහන් විද්‍යාත්මක පත්‍රිකාව එළියට දැම්මා. ඉන්පසු වෙබ් අඩවි ඇතුලු බොහෝ අය ‘හාවඩ් විද්‍යාඥයෙක් පිටසක්වලයන් සිටින බව කියලා’ වැනි සිරස්තල සහිතව ප්‍රවෘත්ති ප්‍රසිද්ධ කළා. කතාව ආන්දෝලනයට ලක් වුණා. ඔය ඔක්කොම සිදුවන අස්සේ, ඒ බවක් හරිහැටි නොදැන ලොඑබ් ජර්මනියේ බර්ලින්හි සමුළුවකට සහභාගී වෙමින් හිටියා. ඔහු එළියට බහින අස්සේ වට කරගත් මාධ්‍යවේදීන් විමසුවේ ඔබ හිතන්නේ විශ්වයේ අප තනිවෙලා නැහැ කියලාද? කියායි.
‘සියලු තරු අතරින් හතරෙන් එකක විතර පෘථිවියට සමානකම් දක්වන ග්‍රහලෝක තියෙනවා. අපි විශ්වයේ තනිවලා කියලා හිතන එක උද්දච්ච අදහසක්.’ මඳ සිනහවක් එක්ක ලොඑබ් කියා තිබුණා.
මේ කියමනත්, විද්‍යාත්මක පත්‍රිකාවත් එක්ක 2018 දී පිටසක්වල කතාව ‘නැගලා ගියා.’ ඔහු එකදිගට සම්මුඛ සාකච්ඡා ලබාදුන්නා. මේ කතාවට ඇතැම් බ්ලොග්කරුවන් තටු දුන්නා. ඇතැම් විද්‍යාඥයන් මේ තර්කයට සිනහා වුණා. විවේචන එල්ල කළා. සමහරු කීවේ ඔමුආමුවා ගැන එලෙස තර්ක කිරීම විද්‍යාත්මක චින්තනය හෑල්ලුවට ලක් කිරීමක් කියායි.
‘ආයෙ වතාවක් අමුතු වස්තුවක් දැක්කොත්, ලොඑබ්ට නොකියා ඉමු.’ විහිළුවට වාගේ ඇතැම් විද්‍යාඥයන් කීවාලු.
එලෙස කියන්නට සාධාරණ හේතුවකුත් තිබුණා. ජනප්‍රිය මාධ්‍යවල කී වතාවක් පිටසක්වල ජීවින් ගැන පුවත් ප්‍රසිද්ධ වෙන්නට ඇතිද. පුංචි ආලෝක ධාරාවක් දුටුවත් ‘පියාඹන පීරිසියක්’ කියන නිගමනය දෙන්නට දත කට මැදගත් අය ඉන්නවා. යම් දෙයක් ‘යූඑෆ්ඕ’ හෙවත් ‘හඳුනා නොගත් වස්තුවක්’ බව නිගමනය කළාට, ඒක ‘පිටසක්වල වස්තුවක්’ කියා නිගමනය කරන්න බැහැ.
යම් දෙයක් ගැන අප නොදන්නවානම් ඒ ගැන ‘මා දන්නේ නැහැ’ කියා, ඒ දේ ගැන සොයා බැලීමයි නියම විද්‍යාව. අනෙක අභ්‍යවකාශය ගැන සොයන විද්‍යාඥයන්ට බැලු බැලු අත හමුවෙන පිටසක්වල ප්‍රවෘත්ති දැක්කාම හිස කැක්කුම හැදෙනවා ඇති.
ලොඑබ් කියන්නේ මේකයි. ‘මට අභියෝග කළ බොහෝ අය මේ පත්‍රිකාව කියවලාවත් නැහැ.’ ඔහු පෙන්වාදෙන්නේ, තමාගේ නිගමනය පෙර කී පුද්ගලයන්ගේ අනුමාන ගොඩට දාන්න බැරි බව.
‘හඳුනා නොගත් වස්තුවක්’ නිසා පමණක් ඔමුආමුවා පිටසක්වල වස්තුවක් බව කීවේ නැති බව ඔහු පෙන්වනවා. ඒ වෙනුවට ඔහු ඔමුආමුවා ගැන අනුමානයකට ආවේ කරුණු සලකා බලලයි.
ඔහුගේ තර්කයම අනුමානයක් පමණයි. ‘මම කියන්නේ ස්ථීරවම මේක කෘත්‍රිම වස්තුවක් කියා නෙවෙයි. කෘත්‍රිම වස්තුවක් වීමේ ලොකු ඉඩකඩක් තියෙනවා කියලයි. මා කියන්නේ අප ඒ වස්තුව පසුපස යන්න තිබුණ බව.’
අනෙක් පැත්තෙන් ඔහු අපූරු ප්‍රශ්නයක් නගනවා. මේ ඔමුආමුවා කියන වස්තුව විස්තර කරන්නට බැරි තැන විවිධ අය විවිධ යෝජනා ඉදිරිපත් කළා. ඇතැම් අය කීවේ මෙය හයිඩ්‍රජන් අනු එකතුවීමෙන් හැදුණ වස්තුවක් බව. තවත් අය කීවේ මෙය දුහුවිලි අණු ළංව හැදුණු වළාකුළක් බව.
‘මේ දෙකම විද්‍යාත්මකව විශ්වාස කරන්න ලෙහෙසි අනුමාන නෙවෙයි. හයිඩ්‍රජන්වලින්ම තැනුණු ග්‍රහවස්තු හෝ දුහුවිලි වලාකුළු පැවතිය හැකි බව විද්‍යාත්මකව තහවුරු වී නැහැ. ඒ අයගේ අනුමානවලට වටිනාකමක් ලැබෙනවානම්, මගේ අනුමානයට වටිනාකමක් නැත්තේ ඇයි?’
අන්තිමේදී ඔහු නැවත මතු කරන පැනය මේකයි. ඔමුආමුවා කියන්නේ හුදු වස්තුවක් නෙවෙයි. එය විද්‍යාඥයන්ගේ චින්තන විලාසය ප්‍රශ්න කළ වස්තුවක්. තමන්ගේ වෘත්තිමය දිවිය උඩුයටිකුරු වේවි කියන බියෙන් සැලෙන්නේ නැතිව, නිර්භයව ඍජු ප්‍රකාශයක් කරන්නට කොන්දක් ඇති විද්‍යාඥයන් අද නැති බව ඔහු කියනවා.
මීට කලින් ඉතිහාසයේත්, පුදුමාකාර විද්‍යාත්මක අනුමාන කළ විද්‍යාඥයන් බාහිර සමාජය පිස්සන් සේ සැලකුවා. පසුව ඔවුන්ගේ කියමන් සත්‍යයක්යැයි සැබෑ වුණා. ඍජු ප්‍රකාශයක් කරන්නට තරම් විද්‍යාඥයන් අද කොහේද.
යම් විද්‍යාත්මක තර්කයක් හුදෙක් ‘පිස්සුවක් වාගේ’ පෙනෙන නිසා, හිතාගන්න අමාරු නිසා ඒක ප්‍රතික්ෂේප කිරීම දියුණු විද්‍යාත්මක චින්තනයක සලකුණු වන්නේ කෙලෙසද? එය හුදු ගතානුගතිකත්වය නෙවෙයිද?
‘මා එළියට ඇවිත් මේ ප්‍රකාශය කරන්නට තරම් නිර්භීත වුණේ, බොහෝ අය මට පෞද්ගලිකව කී දේවල් එක්ක. බොහෝ අය පිළිගත්තා මේක අස්වාභාවික වස්තුවක් බව. ඒත්, එයාලා ඒක පෞද්ගලිකව කීවාට ප්‍රසිද්ධියේ කියන්නට බිය වුණා. මම බය වුණේ නැහැ.’
ලොඑබ් නිතර විමසන්නේ විද්‍යාඥයන් මේ මාතෘකාව ගැන වැඩි වැඩියෙන් කතා නොකරන්නේ ඇයිද කියලයි. බලාපොරොත්තු සහගතව මේ මාතෘකාවට බහින්නේ නැත්තේ ඇයිද කියලයි. අද විද්‍යාඥයන් අඳුරු පදාර්ථ ගැන, තන්තු න්‍යාය ගැන, ත්‍රිමාණ ලෝකයෙන් එහා ගිය අමතර මානයන් ගැන, සමාන්තර විශ්වයන් ගැන කතා කරනවා. ඒ බොහොමයක් සංකල්ප, අනුමාන මත පදනම් වූ ඒවා. එහෙමනම් ඔමුආමුවා වැනි වස්තුවක් පිටසක්වල වස්තුවක්ය කියන සංකල්පයට ඉඩක් නොලැබෙන්නේ ඇයි. ඒ ගැන වැඩිදුර හොයන්නේ නැත්තේ ඇයි.
ඇත්ත මේකයි. අප විහිළුවට වාගේ පිටසක්වල බුද්ධිමත් ජීවීන් ගැන කතා කළාට. සැබෑ විද්‍යා සංවාදවලදී එවැනි කාරණයක් ගැන සාක්ෂ්‍ය හමුවීම භීතියෙන් ත්‍රස්ත වෙන දෙයක්. තවත් බුද්ධිමත් ජීවයක් ගැන අප පුදුමාකාර බියක් දක්වනවා. ඒ නිසා අපේ විද්‍යාඥයන් උනන්දුවෙන් ඒ ගැන හොයන්නේ නැහැ. උපකල්පන ගොඩනඟන්නේ නෑ. ලොඑබ් කියන්නේ අප ඒ බය දුරු කරගන්න ඕනෑ කියලයි.■

ශානරයක මරණය කබාලි

‘මාස්ටර්’ චිත්‍රපටිය දෙමළ රංගන ශිල්පී විජේට විශේෂයි. ඒ ඔහුට ‘කැරැක්ටර් ආර්ක්’ එකක් ලැබීම නිසා.
මුලින් බේබදු, මන්දෝත්සාහී චරිතයක්. ඒත්, තීරණාත්මක අත්දැකීමක් නිසා ඔහු වෙනස් වෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් විජේ රඟපාන චරිත ඒ විදියට වෙනස් වෙන්නේ නෑ. මුල සිට අග වෙන තුරුම ඔහුගේ ප්‍රතිපත්ති, හිතන විදිය, වීරත්වය එක වාගෙයි. මුල ඉඳන් අග වෙන තුරු කරන දේවල් නිවැරදියි. වෙනස් වෙන්නේ වටේ ඉන්න චරිත. ඒ තමයි අපේ කලාපයේ සිනමා ‘වීරයා’. ඒ වීරයා වන්දනීයයි. එම්ජීආර්ලා, විජය කුමාරතුංගලා බොහෝ විට නියෝජනය කළේ එවැනි වීරයන්. දෙමළ සිනමාවේ පාවිච්චි කරන වචනය ‘මාස් හීරෝ’.
රැජිණිකාන්ත් අසූව, අනූව දශකවල සිට අද දක්වාම මාස් හීරෝ කෙනෙකු වී සිටියා.
මේ සිනමා වීරයා තිරයෙන් පිටතදීත් ඒ ‘වීරත්වය’ රැකගන්න ඕනෑ. ඒත්, අද ධනුෂ්, කාර්ති, විජේ සේදුපති ආදි බොහෝ නළුවන් මේ ‘මාස් හීරෝ’ තත්වය රැකගන්න දඟලන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට ඔවුන් හොඳ චිත්‍රපටි පිටපත් හොයමින් ඒවායේ ‘ප්‍රධාන චරිත’ රඟපාන්න උත්සාහ කරනවා. ප්‍රධාන චරිතයක් හා වීරයෙක් එකිනෙකට වෙනස්. ප්‍රධාන චරිතයක් රැඳෙන්නේ තිර පිටපතේ විශිෂ්ටත්වය අනුව.
වීරයාගේ චිත්‍රපටි දුවන්නේ සිනමා තරුවේ ජනප්‍රියත්වය මත. ඒ තරුව වටේට ගීත, විහිළු ජවනිකා, සටන් සහ පෙම් ජවනිකා එකතු කිරීමෙන් ‘මසාලා’ වට්ටෝරුවේ චිත්‍රපටියක් හැදෙනවා. වීරයාගේ ‘ස්ටයිල් එක’, වීරයාගේ ‘පන්ච් ඩයලොග්’ චිත්‍රපටියේ හමුවෙනවා. රසිකයන් එක්රොක් වී ඒ දෙබස්වලට, සටන්වලට හා විහිළුවලට විසිල් නාද කරමින් චිත්‍රපටිය නරඹනවා. විශාල ආදායම් උපයනවා. ඒ තමයි මසාලා ආකෘතිය.
මෑත ඉතිහාසයේ අසාර්ථක වූ මසාලා චිත්‍රපටි ගණනාවක් නිසා ඒ ආකෘතිය ක්‍රමයෙන් කඩා වැටෙනවා. ඒ කඩාවැටීමේ සලකුණු දෙමළ සිනමා කර්මාන්තයේ දැවැන්ත විචාරකයන්, නිෂ්පාදකවරුන්, අධ්‍යක්ෂවරුන් මෙන්ම සිනමා තරු පවා හොඳින් තේරුම් අරගෙන හමාරයි.
මෑත ඉතිහාසයේ අජිත් කුමාර් ‘පින්ක්’ නම් හින්දි චිත්‍රපටිය ඇසුරෙන් තැනූ ‘නේර්කොන්ඩ පාර්වෙයි’ චිත්‍රපටියේ නීතිඥයෙක්ට රඟපෑවා. ඒ පන්ච් ඩයලොග් කියනවා වෙනුවට උසාවියේ නීතිඥයෙකු ලෙස තර්ක කරමින්. සූර්යා ‘සූරරයි පොට්රු’ චිත්‍රපටියේ රඟපෑවේ දුෂ්ටයන්ට අතින් පයින් පහරදෙන ‘සිංගම්’ පන්නයේ වීරයා වෙනුවට දුෂ්ටයන්ගේ උපක්‍රම හමුවේ අසරණ වෙමින්. දෙමළ සිනමාවේ දැවැන්තම චරිත වී සිටි ඔවුන්, සුපුරුදු මසාලා චිත්‍රපටි වෙනුවට හොඳ තිර පිටපත් හොයන්න පටන් අරන්. ආකර්ෂණීය කතා සොයන්නට පටන් අරන්.
තවමත් පන්ච් ඩයලොග් මත, නැටුම් මත, වීරයා මත චිත්‍රපටි දුවවන්නට සමත්ව ඉන්නේ විජේ පමණක් බව ඇතැම් විචාරකයන් කියනවා. ‘අවසන් සුපර්හීරෝ’ ලෙස ඔහු හඳුන්වනවා.
මේ සටහන දුවන්නේ මසාලා ශානරයේ මරණය කල් තියා නිවේදනය කළ දෙමළ චිත්‍රපටිය ගැන. ඒ තමයි 2016 දී තිරගත වූ ‘කබාලි’ චිත්‍රපටිය.
රැජිණිකාන්ත් ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑ කබාලි චිත්‍රපටිය අධ්‍යක්ෂණය කළේ පා රංජිත් නම් තරුණ අධ්‍යක්ෂවරයා. කබාලි චිත්‍රපටිය මසාලා ආකෘතියෙන් විතැන් වූ එකක් නෙවෙයි. බොහෝ පැතිවලින් එය මසාලා චිත්‍රපටියක්.
කබාලි එකේ එක් දෙබසක් මෙහෙමයි. ‘අවුරුදු විසිපහකට කලින් හිටපු කෙනා ඒ විදියටම ඇවිත් ඉන්නවා කියන්න.’ ඒ දෙබස කබාලි, මැරයන් පිරිසකට කී දෙබසක්. ඒත්, ඊට යටින් ඒක රැජිණිකාන්ත් සිනමා රසිකයන්ට කී දෙබසක්.
අවුරුදු විසිපහකට කලින් කබාලි ගැන රසිකයන් නොදැන සිටියත් රැජිණි ගැන රසිකයන් දන්නවා. ඒ වීරයා ගැන අතීතකාමයෙන්, ඒ කොටස නරඹන රසිකයන් වහල උඩ යන ලෙස විසිල් ගහනවා. ඒ නිසා එය මසාලා චිත්‍රපටිවල දකින්න ලැබෙන විදියේ පන්ච් ඩයලොග් එකක් තමයි.
එහෙත්, සුපුරුදු රැජිණිකාන්ත් සිනමාව සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක කර වියපත් වීරයෙකු ලෙස රැජිණිකාන්ත් යළි හැඩගන්වන්නට පා රංජිත් උත්සාහ කළ බව චිත්‍රපටියේ තැන් ගණනාවක පේනවා. කබාලිහි හමුවෙන වීරයාගේ ‘හොඳම කාලය’ හමාර බව පේනවා.
අවුරුදු විසිපහකට කලින් සිටි රැජිණි ඒ විදියටම බව කියද්දී විසිල් ගැහුවත්, එදා තිබුණු තාරුණ්‍යය, ජවය අද නැහැ. මේක සිනමා වීරයෙකුගේ අනාගතය ගැන කතාවක් නෙවෙයි. හිටපු වීරයෙකුගේ අවසන් මෙහෙයුම ගැන කතාවක්.
එක්තරා විදියකට මෙය හොලිවුඩයේ ‘වෙස්ටර්න්’ (කව්බෝයි) සිනමා ශානරයේ අවසන් කාලය සිහිපත් කරනවා. ක්ලින්ට් ඊස්වුඩ් වැනි වෙස්ටර්න් සිනමා වීරයෙකු අවසන් මෙහෙයුමකට එකතු වූ හැටි සිහිපත් කරනවා. නැත්නම් අසූ ගණන්වල හා අනූ ගණන්වල ආනෝල්ඩ් ශ්වාසෙනේගර්ලා, සිල්වෙස්ටර් ස්ටැලෝන්ලා, චක් නෝරිස්ලා රඟපෑ ‘රම්බෝ’ පන්නයේ සටන් ජවනිකා චිත්‍රපටිවල අවසානය සිහිපත් කරනවා. වියපත් ස්ටැලෝන්, ආනෝල්ඩ් වැනි අය සිහිපත් කරනවා.
අසූ ගණන්වල රැජිණිගේ ඕනෑ චිත්‍රපටියක් නවතින්නේ සතුටුදායක අවසානයකින්. වීරයා හිංසනය පාවිච්චි කරමින් ජයගන්නවා. ඒත් එවැනි තැනකින් අවසන් වන්නේ චිත්‍රපටියක් පමණයි. සැබෑ ජීවිතයක් ඉන් එහා කොතැනට ගමන් කරනු ඇතිද? හිංසනයෙන් සැබෑ ජයග්‍රහණයක් ලබාගන්න පුළුවන්ද? ඒ වීරයා පසුපස ඒ අතීතය එන්නේ නැතිද? සතුටුදායක ජීවිතයක් ගත් කරන්න පුළුවන්ද?
කබාලි චිත්‍රපටියේ එන්නේ එහෙම වීරයෙකුගේ අවසානය. ඔහුගේම හිංසනය ඔහු පසුපස හඹා ඇවිත්. බිරිඳගෙන්, දරුවන්ගෙන් ඔහු වෙන්වෙලා. සිරගත වෙලා.
කබාලි හුදු මසාලා චිත්‍රපටියක් නොවෙන්නේ ඒ ගති ලක්ෂණ නිසා. කබාලි චිත්‍රපටියේදී වීරයා හඳුන්වාදෙන මුල්ම ගීතය එස්.පී. බාලසුබ්‍රනියම් ගායනා කළේ නෑ. ඒක සුපුරුදු රැජිණි සම්ප්‍රදාය කැඩීමක්. සුපුරුදු වට්ටෝරුව අත්හරින්න ඕනෑ බව පා රංජිත් තීන්දු කර තිබුණා. සුපර්ස්ටාර් රැජිණිකාන්ත් එය පිළිඅරන් තිබුණා. මේ දෙන්නා නැවත එක් වූ ‘කාලා’ චිත්‍රපටියත් ඒ වාගෙයි.
2016 අවුරුද්දේ වැඩිම ආදායම් ඉපැයූ චිත්‍රපටිය ‘කබාලි’. දෙවැන්න විජේ රඟපෑ ‘තෙරි’. තුන්වැන්න සූර්යාගේ ‘24’. සිව්වැන්න වික්‍රම්ගේ ‘ඉරු මුගන්’. ඒවා මසාලා චිත්‍රපටි.
ඒත්, 2017 දී පැහැදිලිව වෙනස පෙනුණා. 2017 අවුරුද්දෙත් බොක්ස් ඔෆිස් ලැයිස්තුවේ ඉහළින්ම හිටියේ විජේගේ ‘මෙර්සල්’, අජිත්ගේ ‘විවේගන්’ චිත්‍රපටි දෙක වුණත්, අවුරුද්දේ සාර්ථකම චිත්‍රපටි අතරට ‘වික්‍රම් වේදා’ සහ ‘ධීරන් අධිගාරම් ඔන්ඩ්රු’ එකතු වුණා.
ඒ වසරේදී ‘අරුවි, ඔරු කිඩයින් කරුනයි මනු, කුරංගු බොම්මයි, මානගරම්, ආරම්’ කියන චිත්‍රපටි වසරේ සාර්ථකම ඒවා අතරට එක් වුණා. ඒ චිත්‍රපටි එකකවත් සුපුරුදු ‘වීරයන්’ රඟපෑවේ නෑ. (එදා මානගරම් අධ්‍යක්ෂණය කළ අධ්‍යක්ෂවරයා තමයි විජේගේ මාස්ටර් අධ්‍යක්ෂණය කළේ.)
2019 වර්ෂය වෙද්දී, ඒ ප්‍රවණතාව තවත් තීව්‍ර වුණා. අජිත් පළමු වරට තමන්ගේ සුපුරුදු මසාලා ආකෘතිය අත්හැර ‘නේර්කොන්ඩ පාර්වෙයි’ චිත්‍රපටියේ රඟපෑවා. අනෙක් ප්‍රධාන සිනමා වීරයන් බොහොමයක් තමන්ට සුපුරුදු ආකෘති අත්හැරියා. වසරේ සාර්ථකම චිත්‍රපටි අතරට අතිශය කලාත්මක චිත්‍රපටියක් වූ ‘සුපර් ඩිලුක්ස්’ එකතු වුණා. සුපර් ඩිලුක්ස්හි විජේ සේදුපති රඟපෑවේ සාරියක් ඇඳගත් සංක්‍රාන්ති ලිංගික කාන්තා චරිතයක්.
බොලිවුඩ් සිනමාව පවා පසුගිය වසර කිහිපයක් තිස්සේ සුපුරුදු වට්ටෝරු සිනමාවේ කඩාවැටීමකට මුහුණදුන්නා. ෂාරුක් ඛාන් දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ චිත්‍රපටියක් බාර නොගෙන සිටින තැනටත් ඒක පත් වුණා.
විශේෂත්වය තමයි කර්මාන්තයේ මේ වෙනස රැජිණිකාන්ත් කල් තියා හඳුනාගැනීම. ඔහු රඟපෑ 2014 වසරේ ‘ලිංගා’ චිත්‍රපටිය සුපුරුදු වට්ටෝරුවේ චිත්‍රපටියක්. එය අසාර්ථක වීමෙන් ඔහු අවුල තේරුම් ගත් බව හිතන්න පුළුවන්. තරුණ අධ්‍යක්ෂවරුන් කිහිපදෙනෙක් හා එක්ව වැඩ කළේ එයින් පසු.
රැජිණිකාන්ත්ගේ රසික සමාජය තවමත් අතිදැවැන්ත නිසා ඔහු අමිතාබ් බච්චන් කළා වාගේ සම්පූර්ණයෙන්ම ඒ ආකෘතියෙන් ඉවත් වෙලා නැහැ. ඔහු ඒ ආකෘතිය සම්පූර්ණයෙන් අත්හරිනවාට රසික සමාජය කැමති වෙන්නේත් නෑ. විසිල් ගසන්නට එන අය තවමත් ඉන්නවා.
ඒත් දැන් ධනුෂ්, විජේ සේදුපති, කාර්ති, විසාල්, ආර්යා, සිවකාර්තිකේයන් යන තරුණ සිනමා තරු සම්පූර්ණයෙන්ම අලුත් චරිත හොයමින් ඉන්නවා. අභියෝග භාරගන්නට උත්සාහ කරනවා.
සිනමා ශානරයක් මරණයට පත් වූ පසු, අපට අතීතයට ගොස් එවැනි චිත්‍රපටියක් නැවත නැරඹීමේ අවස්ථාව තියෙනවා. එවැනි ආකෘතියකින් ආභාසය ගත් නවීන චිත්‍රපටි නැරඹීමේ අවස්ථාව තියෙනවා. එහෙත්, ශානරයක මරණය අලුත් යුගයකට දොරටු විවෘත කිරීමක්. ඒ වෙනස තමයි වඩා රසවත්.■

මානවකේන්ද්‍රවාදයට මිසයිල ප්‍රහාරයක්? – පිදුරු බල්ලෝ

0

■ කැත්ලීන් ජයවර්ධන

දේ ශපාලනය, සාහිත්‍යය ආදි විෂයයන්හිදී මෙන්ම වාමවාදී දේශපාලන ව්‍යාපාරයන්හිදී ද බොහෝ වාරයක් පට්ට ගැසී ඇති ‘මානවවාදය,’ ‘මානව දයාව’ වැනි වදන් කෙරෙහි කලක පටන් අප තුළ මෝදුවෙමින් පැවැති කුතුහලාත්මක ප්‍රශ්නයකට සියුම් ආලෝකධාරා එල්ල කරන යම් යම් අදහස්, මතවාද නිර්මාණ සාහිත්‍යය ඔස්සේ මෙන්ම නිර්ප්‍රබන්ධ කෘති හරහා ද කලඑළි ගැන්වෙමින් ඇත්තේ කලක සිට ය. මෙ වැනි නව්‍ය වූ මතවාද සමාජයට මුදාහරින නවෝත්පාදකයෝ, බුද්ධිමත්තු බොහෝවිට විදේශිකයෝ ය. විමතිය දනවන කරුණ වන්නේ සමස්තය කෙරෙහි එසේ සැලකිලිමත් වන මේ නවෝත්පාදකයන් අතිමහත් බහුතරය සිංහල බෞද්ධන් නොවීම ය.
මේ ආකල්පය ආගමික හැඟීමකට ලඝු කළ හෝ විශාලනය කළ යුත්තක් නොවේ යැයි අපි විශ්වාස කරමු. ආගමික වතාවතක් ලෙස හෝ ඇදහිල්ලක් ලෙස හෝ භාවනාවක් වශයෙන් හෝ ‘සියලු සත්ත්වයෝ නිදුක් වෙත්වා….’ ආදි වශයෙන් (වචනයෙන්) සිදුකෙරෙන ප්‍රාර්ථනය ගැන මෙහිදී ප්‍රතිතර්කයක් (සියලු සතුනට මෙත් වඩන්නේ බෞද්ධයන් ය වැනි) ඉදිරිපත් වීමට ද ඉඩ තිබේ. එහෙත් එහෙත් අප සියලු සත්ත්වයන්ට මෙත් වඩන්නේ, නිදුක් නිරෝගී සුව ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ බොහෝ විට මස් කන්දක් කුස දරමිනි.
තවත් පැත්තකින් මාක්ස්වාදී ආස්ථානයෙහි රැඳී සිටිමින් සමාජ සාධාරණය ගැන, වර්ගවාදය ගැන විවිධ තර්ක විතර්ක ඉදිරිපත් කරන වාම දේශපාලන කොටස්වල ද පූර්ණ අවධානය යොමු වන්නේ මානව වර්ගයා කෙරෙහි ම ය. අනිත් අතට මනුෂ්‍ය වර්ගයා විසින් මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ යහපත ප්‍රගතිය වෙනුවෙන් සටනක් දියත් කරනු ලැබීම එක්තරා වර්ගවාදයක් වශයෙන් හඳුනා ගැනීමට ද බැරිකමක් නැත.
මේ මානවකේන්ද්‍රවාදය, නූතනත්වය මෙන්ම අප ‘ප්‍රගතිය’ ලෙස හඳුනාගෙන තිබූ යම් යම් ඉසවු පිළිබඳව ද නැවත වරක් සිතා බලන්නට, අලුත්ම ආරක මානව ප්‍රගතියක් ගැන භාවනානුයෝගීව මෙනෙහි කරන්නට පාඨකයා පොළඹවනසුලු තවත් එක් අපූරු කෘතියක් ලෙසSTRAW DOGS – THOUGHTS ON HUMANS AND OTHER ANIMALS නිසැකවම හැඳින්විමට පු`ඵවන JOHN GRAY නම් වූ බි්‍රතාන්‍ය ජාතිකයා විසින් ලියන ලද මේ අපූරු කෘතිය ‘පිදුරු බල්ලෝ’ නමින් දැන් (විදර්ශන ප්‍රකාශනයක් ලෙස) ප්‍රකාශයට පත් වී තිබේ. පිදුරු බල්ලෝ සිංහලට නගා ඇත්තේ මහාචාර්ය ලියනගේ අමරකීර්ති ය. පොත පටන් ගන්නේ තාඕ දහමේ නිර්මාතෘ ලාඕට්සුගේ අවධාරණයකිනි.
දිව්‍ය ලෝකය සහ පෘථීවිය දයාවෙන් තොර ය. ඒවා දහස් සංඛ්‍යාත සතුන්ට සලකන්නේ පිදුරු බල්ලන්ට මෙනි. (පිදුරු බල්ලෝ මුල් පිටුවකිනි.)
ඇතැම් පාඨකයන් තුළ විමතියක්, විවිළිසරයක් මෙන්ම නොසතුටක් හා කෝපයක් ද ජනිත කිරීමට පිදුරු බල්ලෝ කෘතිය පසුබිමක් නිර්මාණය කරනු ඇතැයි සිතෙන්නේ ජෝර්ජ් ඕවල්ගේAnimal farm (ගොවිපලේ පෙරැළිය) නම් වූ ප්‍රබන්ධයට ද වැඩියෙන් මේ නිර්ප්‍රබන්ධ කෘතිය සියලු ආකාරයෙන් ම ආන්දෝලනාත්මක වන නිසා ය. ජෝන් ග්‍රේ පොතට ලියා ඇති පෙරවදනේ ආරම්භක වැකියම ඊට නිදසුන් ය.
පිදුරු බල්ලෝ යනු සිතන මනුෂ්‍යයන්ගේ නොසිතන විශ්වාස වෙත ප්‍රහාරයකි. කලෙක ආනුශ්‍රවික ආගම් හෙවත් දෙවියන් විසින් අනාවරණය කරන ලදැයි සැලකෙන ආගම් සතුව තිබුණාක් වැනි සර්ව-ව්‍යාප්ත බලයක් අද ලිබරල් මානවවාදය සතුව ඇත. ලෝකය පිළිබඳ තාර්කික දෘෂ්ටියක් තමන් වෙත ඇතැයි සිතන්නට මානවවාදියෝ කැමැත්තෝය. එහෙත්, ප්‍රගතිය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ කේන්ද්‍රීය විශ්වාසය වූකලි අවිචාර ලබ්ධියකි: ඒ අවිචාර ලබ්ධිය ලෝකයෙහි ඕනෑම ආගමකටත් වඩා මනුෂ්‍ය සත්ත්වයා පිළිබඳ සත්‍යය වෙතින් දුරස්ථ ය. (මුල් පිටුවකින්)
කතුවරයා සිය පෙරවදනින් විවිධ මනුෂ්‍ය කණ්ඩායම් වෙත ප්‍රශ්න පත්තර කිහිපයක්ම යොමු කරයි. එහිදී මානවවාදීන් වෙත එහිදී සැපයෙන සරල පිළිතුරක් වන්නේ මේ ය.
මානවවාදය යනු විද්‍යාවක් නොවේ: ආගමකි. ඒ වූකලි මනුෂ්‍යයන්ට ලෝකය වඩා යහපත් කළ හැකිය යන පශ්චාත් ක්‍රිස්තියානි විශ්වාසයයි.
ක්‍රිස්තියානි භක්තිකයන් ඉතිහාසය දුටුවේ, හඳුනාගත්තේ පාපයෙහි සහ ගලවාගැනීමෙහි කතාවක් ලෙසින් බව මතක් කරදෙන කතුවරයා, ‘මානවවාදය’ යැයි කියන්නේ ගලවාගැනීම පිළිබඳ මෙම ක්‍රිස්තියානි මුල ධර්මය, විශ්වීය මානව විමුක්තිය පිළිබඳ ව්‍යාපෘතියකට පරිවර්තනය කිරීමක් වන බව ද පෙන්වා දෙයි. අප ‘ප්‍රගතිය’ යැයි කියන්නේ දිව්‍ය මාර්ගෝපදේශය පිළිබඳ ක්‍රිස්තියානි විශ්වාසයෙහි ලෞකික ස්වරූපයට බව ද පවසයි. ප්‍රගතිය පිළිබඳ අපේක්ෂාව මායාවක් නම් ජීවිතය කෙසේ නම් පවත්වා ගත යුතු ද යන ප්‍රශ්නයට ද ජෝන් ග්‍රේ අවකාශයක් විවර කරයි. මනුෂ්‍යයන්ට ජීවත්විය හැකි වන්නේ ලෝකය යළි සැකසීමේ බලය තමන්ට ඇතැයි කියා විශ්වාස කිරීමෙන් පමණක් දැයි ඔහු අසයි.
ලොව එතෙක් මෙතෙක් ජීවත් වු බහුතරයක් මනුෂ්‍යයෝ එවන් විශ්වාසයක් නොදැරූහ. එහෙත්, ඒ බොහෝ දෙනෙක් සතුටින් ජීවත් වූහ. එසේම ජීවිතයෙහි අරමුණ ක්‍රියාව යැයි ද අර ප්‍රශ්නය විසින් උපකල්පනය කෙරේ. එහෙත්, ජීවිතයෙහි අරමුණ ක්‍රියාවය යන්නද නූතන මිථ්‍යා ලබ්ධියකි. ප්ලේටෝට අනුව ඉහළම මනුෂ්‍ය ක්‍රියාව අවලෝකනයයි. පැරණි ඉන්දියාවේද ඊට සමාන දෘෂ්ටියක් පැවැතියේ ය. ජීවිතයෙහි අරමුණ ලෝකය වෙනස් කිරීම නොවේ. ඒ වූකලි නිවැරදිව ලෝකය දැකීම ය. (මුල් පිටුවකින්)
තත්ත්වගත වීම් පරත්වාරෝපණයන් මැද සිරකරුවකුව සිටින මිනිසාට ලෝකය නිරුවත්ව දැකිය හැකි නිරුවත් සිතක් තඩත්තු කර ගැනීම සඳහා පරිසරයක් නිර්මාණය වී නැති බව ය, ග්‍රේ පෙන්වා දෙන්නේ. ඒ මතවාද, දෘෂ්ටිවාද ජාලයකින් මිනිසා බැඳී සිටින හෙයිනි.
විසිවෙනි සියවස ආරම්භයේදී අසාර්ථක මනෝරාජ්‍යවල (උතෝපියානු සිහිනවල) ගරුගම්භීර කැබලි ලෝකය පුරා විසිර ගොස් ඇතැයි පවසන කතුවරයා වැඩිදුරටත් පෙන්වා දෙන්නේ වම මරණාසන්න වීමත් සමග දකුණ මනෝරාජ්‍යමය පරිකල්පනයෙහි නිවස්නය බවට පත්ව ඇති බව ය. ගෝලීය කොමියුනිස්ට්වාදය පසුපස පැමිණ ඇත්තේ ගෝලීය ධනවාදයයි. මෙම දෘෂ්ටීන් දෙකටම පොදු වූ අනාගතය ඔහු උපකල්පනය කරන්නේ මෙසේ ය.
දෙකම විනාශකාරී වන අතර වාසනාවකට අතිශයින් අයථාර්ථවත් ය.
දෑතේ හා මොළයේ ආනුභාව හේතුවෙන් ලෝකයේ අයිතිකරුවා බවට පත්ව සිටින්නාවූත්, සතුන් අතර වික්‍රමාන්විත සත්ත්වයා ලෙස තමා හඳුන්වාගන්නා වූත් මානවයා යනු අන්ධ පරිණාමීය පාවීයාමක ප්‍රතිඵලයක් මිස සවිඥානක දෙයක් නොවන බව ද ඔහු පෙන්වා දෙයි. (Sapiens නම් වූ කෘතියෙන් යූආල් නෝආ හරාරි නම් වූ ඉතිහාසඥයා පෙන්වා දෙන්නේ ද මේ ව ය)
පිදුරු බල්ලෝ පාඨක ආකර්ෂණය රඳවා ගන්නට සමත් වන අනෙක් කරුණ වන්නේ කතුවරයා සිය මතවාදයන් පැහැදිලි කරදීම සඳහා සාහිත්‍යයික අවධාරණයන් සම්බන්ධ කිරීමට යොමුවීම ය. ඒ සඳහා ඔහු විශේෂිත පුද්ගලයන්ගේ උද්ධෘත කිහිපයක් ද පොතට එක්කර මින් නවකතා කිහිපයක් ද සාරාංශගත කරයි. ග්‍රීක නාට්‍ය රචකයකුවූ යූරිපිඩීස් මෙන්ම හෝමර් ද සොක්‍රටීස් හා ප්ලේටෝ ද, ඩී.එච්. ලෝරන්ස් හා ඩොස්ටොයෙවුස්කි ද ඔහු අවස්ථානුකූලව කරළියට ගෙනඑයි. මෙහිදී ‘මහා විමර්ශකයා සහ ඉගිළෙන මා`ඵවා’ නම් වූ පරිච්ඡේදයට ප්‍රවේශයක් සලසන්නේ අපූරු තේමා පාඨයකි. එය මෙවැනි ය.
මානව වර්ගයාට ගලවාගන්නන් අවශ්‍ය වනවාට වඩා ගලවාගන්නන්ට මානවවර්ගයා අවශ්‍ය වේ.
මෙහිදී ඩොස්ටොයෙවුස්කිගේ උපමා කතාවක් විවේචනයට ලක්කරන්නේ ඩී.එච්. ලෝරන්ස් ය.
මහා විමර්ශකයා පිළිබඳ ඩොස්ටයෙව්ස්කිගේ උපමාකතාව හා සම්බන්ධිත විවරණයේදී ඩී.එච්. ලෝරන්ස්, තමා කලෙක මහා විමර්ශකයාගේ දර්ශනය නරුම – සාතන්වාදී ආස්ථානයක් යැයි ප්‍රතික්ෂේප කළ බවට පාපෝච්චාරණය කරන අතර ඒ පිළිබඳව පොතේ සඳහන් වන්නේ මෙසේ ය.
ඩොස්ටයෙව්ස්කිගේ කරමසොව් සහෝදරයෝ නවකතාවේ චරිතයක් වන ඉවාන් කරමසොව් සිය සහෝදරයා වු අලොයිශාට ලියූ කවියක් සේ එන මහා විමර්ශකයා පිළිබඳ උපමා කතාවේදී, ජේසුස් වහන්සේ ස්පාඤ්ඤයේ කතෝලික විමර්ශන සභාව සමයෙහි නැවත ලෝකයට එයි. උන්වහන්සේ පැමිණෙන්නේ කාටවත් නොපෙනෙන පරිද්දෙනි. එහෙත්, වැඩි කල් නොයා ජනයා විසින් උන්වහන්සේ හඳුනා ගැනේ. අර විමර්ශන සභාවේ මහා විමර්ශකයා විසින් උන්වහන්සේ අත්අඩංගුවට ගැනෙයි. ශූද්ධ වූ විමර්ශනයට අයත් පුරාණ මාලිගාවක සිරකරන ලද ජේසුස් වහන්සේගෙන් ප්‍රශ්න කරනු ලැබේ. එහෙත්, උන්වහන්සේ පිළිතුරු දීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි.
මානව වර්ගයා නිදහස නම් ත්‍යාගය දරා ගන්නට නොහැකි තරම් දුර්වල යැයි මහා විමර්ශකයා ජේසුන් වහන්සේට කියයි. මානව වර්ගයා සොයන්නේ නිදහස නොව පාන් ය. ජේසුන් වහන්සේ පොරොන්දු වූ දිව්‍යමය පාන් නොව, සාමාන්‍ය පාන් යැයි ද ඔහු කියයි. ඔවුන්ට පාන් දෙන්නේ කවුද මානවවර්ගයා ඒ අයට වඳියි: තමන්ගේ පාලකයන් දෙවිවරුන් වීම මානව වර්ගයාට අවශ්‍ය බැවිනි. (127-128 පිටු)
මානවයාට නිදහස දරාගත නොහැකිය යන මහා විමර්ශකයාගේ ප්‍රකාශය දේව අපහාසයක් ලෙස සලකා බැහැර කළ ද යළි ඒ ගැන ආවර්ජනා කිරීමෙන් පසු ඩොස්ටොයෙවුස්කිගේ අදහස වෙනස් වී තිබේ.
මානව වර්ගයා බේරාගැනීමේ අදහස අත්හැර දමා මරණය වෙතින් ආපසු පැමිණෙන ජේසුස් වහන්සේ නියෝජනය වන්නේ ඩී.එච්. ලෝරන්ස්ගේ The Escaped Cock කතාවේ දී ය. එහිදී විස්මිතව ලෝකය නරඹන උන්වහන්සේ තුළ නැගෙන ප්‍රශ්නය මෙවැනි ය.
‘මේ අනන්ත භ්‍රමණය කුමකින් කුමකට ද බේරාගත යුත්තේ?’ (126 පිටුව)
මෙවැනි ආන්දෝලනාත්මක සාහිත්‍යයික අවධාරණ හා ඓතිහාසික සිදුවීම් ගණනාවක් එක්තැන් කරන කතුවරයා ඩාවින්ගේ දාදුකැටය පෘථිවිය මත රෝල්වී ඇත්තේ වැරදි ආකාරයට යැයි පෙන්වා දෙන ඊ ඕ විල්සන්ගේ ප්‍රකාශයක් ද පාවිච්චියට ගනියි.
මනුෂ්‍ය සත්ත්ව විශේෂය අද අත්විඳින බලය වෙත රැගෙන ආ දාදු විසිකිරීම් වාරය නොගිනිය හැකි තරම් අනෙක් ජීව ප්‍රභේද වෙත විනාශය ගෙනාවේ ය.
නව ලෝකය හෙවත් ඇමරිකානු මහද්වීපය වෙත මනුෂ්‍යයන් මුලින්ම පිවිසෙද්දී මැමත්, ඔස්ටඩොන්, ඔටුවන් හා ඒ සමාන සත්ත්වයන් දුසිම් ගණනාවක් ජීවත් වුණ ද ඔවුන් නැත්තටම නැති වී යන තරමට දඩකෙළියේ යෙදී ඇත්තේ මිනිසුන් ය.
ස්වාභාවික ලෝකයට සිදු ව ඇති මේ විනාශය, පාරිසරික නස්පැත්තිය ගෝලීය ධනවාදයෙහි, කාර්මීකරණයෙහි, බටහිර ශිෂ්ටාචාරයෙහි හෝ ආයතනගත යම් වැරැද්දක් නිසා නිර්මාණය වූවකැයි අප නිගමනය කර තිබුණ ද ඒ වු කලි අතිශයින්ම කෑදර සත්ත්වයකුගේ පරිණාමීය සාර්ථකත්වයෙහි ප්‍රතිඵලයකියි කතුවරයා කියයි. මේ කෑදර සතා වන්නේ ද මිනිසා ය. ඇස්කිමෝවරුන්, ඔස්ටේ්‍රලියානු වනවාසීන් මෙන් සැහැල්ලුවෙන් පොළොවේ ඇවිද යන්නට අද අපට නොහැකිවී ඇත්තේ හෝමෝසේපියන්ස්ලා අනවශ්‍ය තරමට සංඛ්‍යාත්මක වශයෙන් විශාලනය වී ඇති නිසා ය.
අපට හැඟීයන්නේ මෙය අතිශයින් ආගන්තුක හා විවාදාපන්න අදහසකි යි කියා ය. අප ජීවත්වන්නේ ගව ආදි සතුන්ගේ ගහනය මර්දනය කිරීම සඳහා ‘ඝාතනය’ අනිවාර්ය අවශ්‍යතාවකියි උද්ඝෝෂණය කෙරෙන හඬ රැව්පිළිරැව් දෙමින් ඇති පරිසරයක ය. මහලු වයසේ දී නඩත්තු කිරීමට මුදල් වැය කිරීම නිශ්ඵල කටයුත්තක් වන නිසා වැඩගත් සතුන් වුව මරා දැමිය යුතු යැයි උද්ඝෝෂකයෝ පවසති. මේ ගණන් බැලීමට අනුව මනුෂ්‍ය ගහනය සම්බන්ධයෙනුත් කවර හෝ ප්‍රතිකර්මයක් යෝජනා කෙරෙනු ඇද්දැයි අප තුළ පැවැති ඡායාමාත්‍ර බිය උඩුයටිකුරු කරමින් ‘පිදුරු බල්ලෝ’ කතුවරයා ඉදිරිපත් කරන්නේ සිත තිගස්සවනසුලු අදහසකි.
බිලියන 8කට ආසන්න වන මනුෂ්‍ය ජනගහනයක් නඩත්තු කළ හැක්කේ පෘථිවිය විනාශ කිරීමෙන් පමණි. (8 පිටුව)
පුද්ගලභාවයේ ඇදහිල්ලට එරෙහිව පුද්ගලයකු විසින් සිදුකරනු ලබන මේ අධ්‍යයනය, නිරීක්ෂණය ගැන පසු හැරී බැලීමේදී පාඨකයාට පහන් වැටක් වන්නේ දෙවන පරිච්ඡේදයට පූර්විකාවක් සපයන ‘රැවටීම’ ලෙස නම් කර ඇති නීට්ෂේගේ යට සඳහන් අවධාරණයයි.
සත්‍යය යනු එය මූර්තිමත් කර දැක්වීමට කොතරම් දුර ඉඩදෙන දෙයක් ද? ප්‍රශ්නය එයයි:
ගත වූ වසර 200 තුළ දියුණුවේ නාමයෙන් ලෝකය තුළ සිදුවූ නිෂේධනීය වෙනස්කම් මෙවැනිම වූ ආකාරයකින් කැඩපත්ගත කළ තවත් විද්වතකු (චින්තකයකු) ලෙස මෙහිදී අපට මතක් වන්නේ යුආල් නෝආ හරාරි නම් වූ ඉතිහාසඥයා ය. එකී ශතක 2 තුළ කාර්මික නිෂ්පාදනයන්, කෘෂි කර්මාන්තයේ ප්‍රධානතම ආධාරකය බවට පත්වීමේදී, යුරෝපීයයන් නැවුම් ආජන්ටියානු ගවමස් හා ජපානයේ සුෂී තලු මරද්දී ශාක හා සතුන් නිර්දය ලෙස යාන්ත්‍රීකරණයට ගොදුරුවූ අයුරු පෙන්වා දෙන හරාරි වැඩිදුරටත් පවසා සිටින්නේ මානුෂවාදී ආගම් විසින් හෝමෝසේපියන් දේවත්වයට ඔසවා තැබීමත් සමගම ගොවිපොල සතුන් තවදුරටත් වේදනා, දුක්පීඩා දැනෙන ජීවින් කොටසක් ලෙස සැලකීමට (ඒ දේවත්වය ආරෝපණය කරගත්) මිනිසාට අමතක වූ බව ය. යන්ත්‍ර බවට ලඝු කරනු ලැබූ මස් ලේ ඇති සතුන්ගේ සිරුරු ද සකසනු ලැබුණේ කාර්මික අවශ්‍යතාවන්ට අනුකූලව ය. ඔවුන්ගේ ජීවිතවල ගුණාත්මකභාවය හා කාල පරාසය තීරණය වූයේ අදාළ ව්‍යාපාරයෙහි ලාභ-අලාභ ප්‍රමාණය මත ය.
සදාචාරයේ අසද්ගුණ ගැන කියැවෙන පිදුරු බල්ලෝ කෘතියේ තුන්වන පරිච්ඡේදයේ දී කතුවරයා බෲස් චැට්වින්ගේ නවකතාවක් වන උට්ස් ඇසුරින් පෙන්වා දෙන්නේ අපගේ ජීවිතවල සදාචාරයේ වැදගත්කම යන්න හුදු ප්‍රබන්ධයක් පමණකි ය යන කාරණයයි. ‘සදාචාර දර්ශනය’ යනු නිරන්තරවම විශ්වාස කරන්නට සැලැස්වීමේ අභ්‍යාසයක් පමණකි යි මේ නවකතාව පෙන්වා දෙයි. අන්‍යයන් ඉවසීම සහ පුද්ගල නිදහස පිළිබඳ කැපවීමෙන් යුතු ව්‍යාපාරයක් වශයෙන් ‘බුද්ධි ප්‍රබෝධයට’ ජර්මනියේ හිට්ලර් විරුද්ධ වීම සැබෑවක් වුණ ද මානව වර්ගයා පිළිබඳ විෂයයෙහි දී බුද්ධි ප්‍රබෝධය දැක්වූ විශාල අපේක්ෂා සමග හිට්ලර් ද එකඟ වූ අයුරු කතුවරයා මතක් කර දෙන්නේ මෙසේ ය.
සාධනීය සහ නිෂේධනීය සුජනක විද්‍යාව ඔස්සේ – එනම් ගුණයෙන් ඉහළ මනුෂ්‍යයන් බෝ කිරීම සහ හීන යැයි සැලකුණ මනුෂ්‍යයන් වඳ කිරීම ඔස්සේ – මානව වර්ගයා තමන් ඉදිරියෙහි ඇති දැවැන්ත කාර්යයෙහි ලා ශක්‍යතාසම්පන්න වනු ඇත: අතීතයෙහි පරණ සදචාර සම්ප්‍රදායවල් ගසාබසා දමා, විද්‍යාව විසින් පිරිපහදු කරනු ලැබ, මානවවර්ගයා පෘථීවිය මත ස්වාමිත්වය පානු ඇත. මේ නාසි දෘෂ්ටිවාදයයි. (98 පිටුව)
මේ මිනීමරු දෘෂ්ටිය නාසින්ට පමණක් සීමාවූවක් නොවන බවත්, බාධාකාරී හෝ අනවශ්‍ය මනුෂ්‍යයන් මරා ඉවත් කිරීමට ලෝකයේ ඇතැම් රෙජිම කල්පනා කර ඇති බවත් ජෝන් ග්‍රේ පෙන්වා දෙයි. බටහිර සම්ප්‍රදායෙන් පිට, පූරාණ චීනයේ තාඕවාදීහු දේවල් පවතින විදිහ හා පැවතිය යුතු විදිහ පිළිබඳ වෙනසක් නුදුටුවේ යැයි පවසන ග්‍රේ, මනුෂ්‍යයන් රීතිවලින්, මූලධර්මවලින් සිරකිරීම සඳහා සදාචාරවාදීන් අනුගමනය කිරීමට (එකල සදාචාරාවාදීන් ලෙස හැදින්වූයේ කොන්ෆියුසියස්වාදීන් ය.) තාඕවාදීන් නොපෙළඹුණ බව ද හඳුනා ගනී. තාඕවාදයට අනුව යහපත් ජීවිතය යනු කුසලතා සම්පන්න ජීවිතය වූ අතර ඒ ජීවිතයට විශේෂ අරමුණක් වූවේ නැත. තාඕ චින්තනයට අනුව යහපත් ජීවිතය පැමිණෙන්නේ ස්වයංසිද්ධව ය. ඒ සී ග්‍රැහැම්ට අනුව එය මෙවැනි ය.
‘තාඕවාදියා සිය කය සැහැල්ලු කරයි: මනස සන්සුන් කරයි: නම් කිරීම නිසා පුරුද්දක් බවට පත් වූ ප්‍රභේදවල ග්‍රහණය ලිහිල් කරයි: පවතින සිතිවිල්ලෙන් සිත නිදහස් කොට වෙනස්කම් සහ සමානතා හඳුනා ගැනීම පිණිස වඩා සියුම් චින්තනයකට යොමුවෙයි: තෝරාගැනීම් පිළිබඳ කල්පනා නොකර තම ප්‍රශ්න නැඹුරු වන දිසාවට ගලායන බැවින් ඒ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් සොයාගැනීම ඒවාටම භාර කරයි…. හොඳ සහ නරක පිළිබඳ ප්‍රමිති මත පිහිටා ඔහු තීරණ ගත යුතු නැත: බුද්ධිමය ආලෝකනය අඥානකමට වඩා හොඳ නම්, දේවල ස්වයං-සිද්ධ චලනවලින් හොඳම මානසික සුපැහැදිලිතාව තුළ ඉතිරි වන දේ වූකලි හොඳම දෙයයි: එය වූකලි වීදිය (මාර්ගය) හා ගැළපුණ දෙයද වේ.’ (119 පිටුව)
විද්‍යාව – තාක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් කතුවරයාගේ නූතනමානී දැක්ම අතිශයින් පෘථුල ය. ගැඹුරු චින්තනයකට මගපාදනසුලු ය. ඒ සියල්ල මෙහි ලා සඳහන් කළ නොහැකි ය. එය එක වැකියකට ගොනු කළ හැකි වන්නේ ‘මනුෂ්‍ය ආශාව සමග ගැළපී සිටිය හැකි ලෝකයක් කිසිම තාක්ෂණයකට නිර්මාණය කළ නොහැකි ය. (157 පිට) යනුවෙනි. පොතේ හයවන හෙවත් අවසාන පරිච්ඡේදය ඇරඹෙන්නේ පවතින හැටියට නම් වූ ශීර්ෂ පාඨය යටතේ ලියැවුණු ජෝසෆ් බ්‍රොඩ්ස්කිගේ කෙටි අවධාරණයකිනි.
‘…. ලෝකය ගැන සත්‍යය පවතියි නම්, එය නිර්මානුෂීය වීම නියත ය.’ (201 පිටුව)
නූතනකරණයෙහි අන්ධ අනුගාමිකයන් වන අපට නූතනවීම යන්න පිළිබඳ පැහැදිලි අදහසක් නැතැයි පවසන ජෝන් ග්‍රේ, ෆ්‍රැන්සිස් ෆුකුයාමාට අනුව නූතනත්වය යනු ලෝක ව්‍යාප්ත වෙළෙඳ පොල සහ ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වු අයුරු මතක් කර දෙයි. නූතනත්වයේ සාරය ලෙස දුටු ඒ සියල්ල ෆැන්ටසි පමණක් බව මේ වනවිට ඔප්පුවී හමාර යැයි ද කියයි. මිනිසුන් නූතනත්වය හඳුනා සිටින්නේ සමාජයීය විද්‍යාවල එන අදහසක් ලෙසින් වුව ද සැබැවින්ම එය සදාචාරය සැඟවී සිටින්නට භාවිත කෙරෙන තැනකි යි ග්‍රේ කියයි.
‘මනුෂ්‍යයන්ට කෙදිනකවත් තාක්ෂණය මත ස්වාමිත්වය පෑ නොහැකිය’ යැයි කීමෙන් අදහස් වන්නේ මිනිසාට එය පාලනය කළ නොහැකි බව නොවේ යැයි පවසන කතුවරයා එය පැහැදිලි කරන්නේ මෙසේ ය.
‘එහි අදහස වන්නේ තාක්ෂණය මත මනුෂ්‍යයන්ගේ පාලනය, මනුෂ්‍ය අධිෂ්ඨානය මත රඳා නොපවතින්නේ ය යන්නය.’ (186 පිටුව)
යුද්ධයෙන් තොර ලෝකයක් අපි අපේක්ෂා නොකරමු. ඒ අතරේ සාමය සෙවීමේ උත්සාහයක ද යෙදී සිටිමු. අප නිදහස සමරන්නේ, නිදහසෙහි අගය ගැන පාරම්බාන්නේ අරාජකත්වය සහ ප්‍රජාපීඩකත්වය අතර පවතින විරාම කාලයක් ලෙස නිදහස හඳුනාගනිමිනි. වැඩ කිරීම වෙහෙසවීම ඉතිහාසය පුරා සලකා ඇත්තේ අවනම්බුවක් ලෙසින් වුව ද වර්තමානයේ අපි වැඩකිරීම ගැන ඉතා ඉහළින් සිතමු. සාඩම්බර වෙමු. පුරාණ මිනිසාට කෙළවරක් නැති ශ්‍රමය යනු වහලෙකුගේ ලකුණක් වුව ද අපගේ අවිවේකය ගැන අද අප කතා කරන්නේ උජාරුවෙනි.
ආපසු හැරීම නම් වූ පොතේ අවසාන කොටස ජීවිතයේ අර්ථය සොයමින් නන්නත්තාරව සිටින්නන්ගේ කන හරහා වදින අතුල් පහරක් වැනි ය.
ජීවිතයෙහි අර්ථයක් සෙවීම ප්‍රයෝජනවත් චිකිත්සාවක් විය හැකි නමුත්, ආත්මයෙහි ජීවිතය සමග කිසිම සම්බන්ධයක් ඊට නැත. ආධ්‍යාත්මික ජීවිතය යනු අර්ථයක් සොයා යාමක් නොව, අර්ථයකින් නිදහස් වීමකි. (207 පිටුව)
පිදුරු බල්ලෝ ඉතා වැදගත්, කාලීන සංවාදයක් සඳහා අවකාශයක් විවර කරන කෘතියකි. පරිවර්තක ලියනගේ අමරකීර්ති පවසන පරිදි මෙහි එන ඇතැම් ඡේද අසල නැවතී, විවේක බුද්ධියෙන් යුතුව ආලෝචනයක යෙදීමේ බරපතළ අවශ්‍යතාවක් ද පවතී. එහෙත් ඒ සඳහා සූදානමක් පවතින්නේ කොතැන ද?■

 

මිහිරි කෑම ගැන අමිහිරි කතාවක්

0

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ජපාන ජාතිකයන් ඉතා අරපරිමැස්මෙන් ආහාර පාන පරිභෝජනය කරන ජාතියක් ලෙස ප්‍රකටය. ආහාර අනුභවයට පෙර එම ආහාර නිෂ්පාදන කළ සියලු දෙනා සිහි කර ඔවුන්ට නමස්කාර කිරීම ඔවුන්ගේ සිරිතය. තමන්ගේ කුසේ පමණට ආහාර බෙදා ගැනීමටත් බෙදාගත් පංගුවේ අවසන් බත් ඇටය තෙක් අනුභව කිරීමටත් ඔවුහු පුරුදුව සිටිති. ඔවුන් එසේ කරන්නේ ආහාර වේලක වටිනාකම හොඳින් දන්නා නිසාය.
ජර්මනිය, සිංගප්පූරුව, සවුදි අරාබියාව වැනි රටවල් කිහිපයක් ආහාර නාස්තියට එරෙහිව නීති සම්පාදනය කර තිබේ. ඒ අනුව තමන් මුදල් ගෙවා ලබා ගත්තත් කොටසක් ආහාරයට ගෙන ආහාර වේලක ඉතිරිය ඉවත දැමීම ඔවුන්ට නීතියෙන් තහනම්ය.
අපේ සමාජයේ තිබෙන අධි පාරිභෝජනවාදී ක්‍රමයට කලින් අපේ සමාජයේ මෙතරම් ආහාර නාස්ති කළේ නැත. රෑ කෑමෙන් පසු බත් ඉතුරු වුණොත් පහුවෙනිදා උදේට හීල් බත්ය. නැත්නම් දිය බත්ය. තවත් ඉතුරු වන්නේ නම් ඒවා අව්වේ වෙලා, කුඩු කොටා අග්ගලා ගුලිකොට කෑවේය. ඉතිරි වූ මාළුවක්, පින්නක් සමග අනා ගෙදර බල්ලාට, බළලාට දුන්නේය. උදේට මිදුලේ වහන වී කුරුල්ලාට, මයිනාට, දෙමලිච්චාට. කොබෙයියාට දැම්මේය.
අද අපි හීල් බත් කන්නේ නැත. බත් වේලන්නේ නැත. අඩුම තරමින් ඉතිරි ආහාර ටික බල්ලෙකුට බළලෙකුට දෙන්නේද නැත. පොලිතින් උරේක ඔබා පණුවන් ගහන තුරු තබාගෙන සිට නගර සභාවේ කුණු ලොරියට හෝ කුණු ට්‍රැක්ටරයට දෙන්නේය. අපේ රටේ නාගරික කසලවලින් සියයට පනහ ඉක්ම වූ ප්‍රමාණයක් ආහාර ද්‍රව්‍ය බව සමීක්ෂණවලින් තහවුරු වූ කරුණකි. ඒවායෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ආහාර ද්‍රව්‍යය.
විවිධ ආහාර රටාවන්, සංස්කෘතීන්, වට්ටෝරු මෙරටට ඇවිත් තිබේ. ඒ සමග තිබුණු යහපත් අහාර පුරුදු අපෙන් දුරස්ව ගොසිනි. මේ කාරණේ හොඳින්ම පැහැදිලි වෙන්නේ මංගල උත්සව අවස්ථාවකදී හෝ වෙනත් උත්සව අවස්ථාවකදී බුෆේ එකකින් ආහාර බෙදා ගන්නට ගිය විටය.
බත්තරමුල්ලේ මංගල උත්සව ශාලාවක කළමනාකරුවෙකු ලෙස සේවය කරන අජිත් පවසන්නේ බහුතරයක් දෙනා කෑම ජාති ගොඩාක් දුටු විට කන ප්‍රමාණය ඉක්මවා බෙදා ගන්නා නමුත් ඉන් භාගයක් ඉවත දමන බවයි.
“මංගල උත්සවයක බුෆේ එකක බත් වර්ග තුනක්, නූඩ්ල්ස් මස්, මාළු, ඉස්සෝ, අල, පරිප්පු, කජු, මැලේ අච්චාරු, බටු මෝජු ඇතුළු අයිතම දාහතක් විතර දානවා. බෙදා ගත්තාට තුනකට හතරකට වැඩිය කන්නේ නෑ. ඒ නිසා අමුත්තෝ සීයක් ඉන්නවා නම් සීයටම මස්, සීයටම මාළු, සීයටම බිත්තර තියන්න වෙනවා. සමහරු මස් කන්නේ නෑ. සමහරු මාළු කන්නේ නෑ. අවසානේ 50 දෙනෙකුට විතර ප්‍රමාණවත් කෑම පිඟන්වල ඉතිරි කරනවා. අපතේ යනවා.
මංගල උත්සවල කෑමට කලින් කට ගැස්මට මස්, කඩල, පලතුරු වගේ දේවල් දෙනවා. ඒවා දීලා පැයක් වගේ ඇතුළත බුෆේ එක පටන් ගන්නවා. බීලා එන අය එක්කෙනා තුන් දෙනෙක්ගේ ප්‍රමාණය බෙදා ගන්නවා. අතනින් මෙතනින් අත ගාලා ඉතුරු කරනවා. ඒක මංගල උත්සවවල අනිවාර්යයෙන් සිද්ධ වෙන දෙයක්.
බුෆේ එක්කදි මේ වගේ කෑම බෙදා ගන්න බොහෝ හේතු තියෙනවා. බොහෝ ලාංකිකයින්ට සම්පූර්ණ කෑම වේලක් සම්බන්ධයෙන් ලොකු ඇරියස් එකක් තියෙනවා. අංග සම්පූර්ණ කෑම වේලක් දැක්කාම අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වැඩියෙන් බෙදාගන්නේ ඒ නිසා වෙන්න පුළුවන්. බුෆේ එකේ තියෙන හැම වට්ටෝරුවකම කෑම එකට දා ගන්නේ කෑම සංස්කෘතීන් ගැන දැනුම නැති නිසා. එක් එක් කෑම රස විඳින්න දන්නේ නැති නිසා. අපි ගෙදරදි බත්වලට එළවළු දෙකක්, තුනක් හදාගෙන බඩ පිරෙන්න කනවා. ගෙදරදි අතුරුපසක් ගන්නේ නෑ. හෝටලේකට හෝ උත්සවයකට ගියවිට බුෆේ එකේ කෑම ජාති ගොඩාක් තියෙනවා. අතුරුපස තියෙනවා. ඒත් අපි ඒ කෑම කන පිළිවෙළ දන්නේ නැත්නම් ඒ කෑම වේලේ ප්‍රයෝජනේ ගන්න වෙන්නේ නෑ. රස විඳින්න වෙන්නේ නෑ. අඩුම තරමේ අතුරුපස ගන්නවත් ඉඩක් ලැබෙන්නේ නෑ.’
කඩේකින් කෑම වේලක් මිලදී ගන්නා විට ඒ මුදලට ලැබෙන උපරිමය ගන්න උත්සාහ කරන්නේ නැතිව කෑම බෙදන පුද්ගලයාට කියලා අපට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට කෑම අඩු කරගත හැකිය. එවිට ඉතිරි වෙන්නේ කන්න බෑ කියා අප ඉවත දමන කෑම ප්‍රමාණය විය හැකියි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සංඛ්‍යාලේඛන අනුව ලෝක ජනගහනයෙන් හත් දෙනෙක්ගෙන් එක් අයෙකු සාගින්නෙන් පෙළෙන බව සඳහන් වේ.
ගෝල්ෆේස් හෝටලයේ, තලවතුගොඩ ග්‍රෑන්ඩ් මොනාක් හෝටලයේ හා මැදපෙරදිග රටවල තරු පහේ හෝටල්වල අත්දැකීම් ඇති සූපවේදියෙකු වන ප්‍රියංකර කියන්නේ ගල්ෆ් රටවලත්, ලංකාවේත් මිනිස්සු තමන්ට කන්න බැරි තරම් කෑම බෙදා ගන්නා බවත් ඉන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ඉවත දමන බවත්ය. ලංකාවේ තරු පහේ හෝටල්වල පවා ඉහළ පහළ බේදයකින් තොරව පුරුද්දක් ලෙස මිනිස්සු මෙසේ ආහාර බෙදාගෙන ඉවත දමන බව ඔහු පවසයි.
“බුෆේ එකක රයිස් ඇන්ඩ් කරී, චයිනීස්, වෙස්ටන් කියන ක්‍රම තුනකට කෑම ලෑස්ති කරනවා. රයිස් ඇන් කරි කන අයට බත් එක්ක මස්, මාළු, බිත්තර, අල, පරිප්පු, කජු කරියක්, බටු මෝජුවක් වගේ ඒවා තියනවා. චයිනීස් කැමති අයට ෆ්‍රයිඩ් රයිස්, ඩෙවල්ඩ් චිකන් තියනවා. වෙස්ටන් අයට පෆ්කා, බොයිල්ඩ් වෙජිටබල්, සුප්, සැලඩ් වර්ග කිහිපයක් තියෙන්න පුළුවන්. මංගල උත්සවවල බුෆේ එකේ ෆ්‍රයිඩ් රයිස් එකක්, නූඩ්ල්ස් එකක් වගේම ප්ලේන් රයිස් එකක් තියෙනවා. සුදු බත් එක තියෙන්නේ රයිස් ඇන්ඩ් කරි කන අයට. බහුතරයක් අය මේවායේ වෙනස දන්නේ නෑ. ඒ නිසා චයිනීස් වට්ටෝරුවේ ෆ්‍රයිඩ් රයිස් එකට ඩෙවල් චිකන් දාගෙන රයිස් ඇන්ඩ් කරි වට්ටෝරුවේ කජු කරි, බටු මෝජු, පරිප්පු හැම දේම බෙදා ගන්නවා. යුරෝපීය වට්ටෝරුවට අයිති පෆ්කා එකක්, බොයිල්ඩ් වෙජිටබල් එකක් තිබුණොත් ඒකත් බෙදා ගන්නවා. එතකොට වට්ටෝරු තුනම කලවම් වෙලා තියෙන්නේ. කන්න බෑ. කෑම එකේ නිශ්චිත රසයක් දැනෙන්නේ නෑ. රයිස් ඇන්ඩ් කරි එක සමහර විට ලෑස්ති කරන්නේ මස් කන අයට මස්. මස්, මාළු නොකන අයට බිත්තර විදිහටයි. නමුත් මිනිස්සු බත් මස් මාළු බිත්තර තුනම බෙදා ගන්නවා. සමහර වෙලාවට යුරෝපීයන් බත් පොඩ්ඩක් බෙදාගෙන මස් කෑල්ලක්, මාළු කෑල්ලක්. එළවළු කිහිපයක් බෙදා ගන්න වෙලාවල් තියෙනවා. රයිස් ඇන්ඩ් කරි මෙනූ එක. නමුත් පොඩ්ඩයි බෙදා ගන්නේ. අපේ අය ලොකු බත් එකක් බෙදා ගන්නවා, මස් කෑලි දෙක තුනක් මාළු කෑලි දෙක තුනක් බෙදා ගන්නවා. සමහර වෙලාවට බත් එක අරන් යන්නත් බෑ. කට්ලට් රෝල් වෙලා වැටෙනවා.’
පාරිභෝජනයේදී ආහාර නාස්ති කරන රටවල් අතර ඇමෙරිකාව ප්‍රමුඛ රාජ්‍යයක් සේ සැලකෙයි. සූපවේදී ප්‍රියංකර පවසන්නේ සංචාරකයන් ලෙස පැමිණෙන යුරෝපීයන්ට ආහාර සංස්කෘතීන් පිළිබඳව, වට්ටෝරු පිළිබඳව මනා දැනුමක් තිබෙන බවයි. හැම විටම තමන්ට ප්‍රමාණවත්ව අහාර බෙදාගැනීමත්, බෙදාගත් සියල්ල ආහාරයට ගැනීමත් ඔවුන්ගේ විශේෂත්වය බවයි.
“යුරෝපීය විදේශිකයෝ බුෆේ එකකදි තුන් හතර පාරක් බෙදා ගන්නවා. ඒ අය බඩගින්නට කනවාට අමතරව කෑමවේලක විවිධත්වය රස විඳිනවා. කෑම කෑවාට පස්සේ මාළු හෝ මස් කට්ටක්, පලතුරක පොත්තක්, කරපිංචා කොළයක් වගේ කන්න බැරි දෙයක් විතරයි පිඟානේ ඉතිරි වෙන්නේ. සැලඩ් එකක්, සුප් එකක් කියන්නේ කෑම රුචිය වඩවන්න කෑමට පෙර ගන්න ආහාරයක්. ඒක කෑමට කලින් වෙනම බෙදාගෙන කන්නේ. ඉස්සල්ලම සුප් එක බොනවා. ඊට පස්සේ සැලඩ් එක කනවා. රෑට සුප්, සැලඩ්, බෙඩ් රෝල් වගේ සරල කෑමක් විතරයි ඔවුන් ගන්නේ.”
ආහාර පාරිභෝජනයේදී දැනුම් තේරුම් ඇති පුද්ගලයන් ලෙස හැසිරෙන්නටත්, කුසේ ප්‍රමාණයට කෑම වේල ලබා ගැනීමෙන් කෑම නාස්තිය අවම කරන්නටත් අපට විශාල වගකීමක් පැවරී තිබේ. ‘සොබාදහමට සියලු දෙනාගේ අවශතා සැපිරීමට ලබාදිය හැකි මුත් සෑම දෙනාගේ තණ්හාව සැපිරීම සඳහා ලබා දිය නොහැක.’ කියලා මහත්මා ගාන්ධි ප්‍රකාශ කළ බව මෙහිදී අපේ මතකයට නැගේ.■

 

රූකඩ පැංචි

0

දරුවන් හරි දේ කරාවි කියලා විශ්වාස කරන්න වින්දනආරියවංශ: සමඅධ්‍යක්‍ෂ

චිත්‍රපටි චරිතවලට වඩා ළමයි බුද්ධිමත් 

කල්පනආරියවංශ: සමඅධ්‍යක්‍ෂ

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

රූකඩ පැංචි මොන වගේ චිත්‍රපටියක්ද?
වින්දන : කර්මාන්තයක් ලෙස හිතනකොට අද ලෝක සිනමාවේ හොඳම ඉඩකඩ තියෙන්නේ පවුලේ අයට එකට ඉඳන් බලන්න පුළුවන් විත්‍රපටවලට. වෝල්ට් ඩිස්නි සමාගම විසින් නිපදවන චිත්‍රපට ළමයින්ට වගේම වැඩිහිටියන්ටත් රස විඳින්න පුළුවන්. අපිටත් වුවමනා වුණේ ඒ වගේ චිත්‍රපටියක් මෙහේ කරන්න. හැබැයි එහෙම කියලා යුරෝපයේ සංකල්ප අපට හරියන්නේ නෑ. අපේ අනන්‍යතාව අපේ නිර්මාණ තුළ නැත්නම් ජාත්‍යන්තරයේදී වුණත් අපට පැවැත්මක් නැතුව යනවා. බටහිර සිනමා කෘතියකින් අනුප්‍රාණය ලබන එකේ ප්‍රශ්නයක් නෑ. අපේ අනන්‍යතාව තියාගෙන නිර්මාණයක් කරන්න අවශ්‍යයි.
කල්පන : මේ චිත්‍රපටය රූගත කරන්න කලින් මොනවගේ රූපද, මොනවගේ හැඩතලද, මොනවගේ පාටද චිත්‍රපටියේ තියෙන්නේ කියලා අපි ගැඹුරින් කල්පනා කළා. මොකද චිත්‍රපටයේ ප්‍රේක්ෂකයන්ගෙන් කොටසක් ළමයි වන නිසා. අපි දරුවන්ගේ ලෝකයට මනසින් ඇතුල් වෙලා මේ කතාව ලියන්න, ගොඩනගන්න පටන් ගත්තේ. සිනමාකරුවන් ලෙස අව්‍යාජවත්, වෙනත් න්‍යාය පත්‍රවලින් තොරවත් අපි රූකඩ පැංචි වෙනුවෙන් වැඩ කළා. චිත්‍රපටයක් කෙරෙහි ප්‍රේක්ෂක විස්වසනීයත්වය ගොඩනැගෙන්න එසේ විය යුතුයි කියලා අපි විශ්වාස කරනවා.

මින් පෙර අපේ රටේ හැදුණු ළමා චිත්‍රපට ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
වින්දන : ළමා චිත්‍රපට නමින් ලංකාවේ හැදුණු චිත්‍රපට අපි බලලා තියෙනවා. ළමයි රඟපෑ පමණින් චිත්‍රපටයක් ළමා චිත්‍රපටයක් වෙන්නේ නෑ. සමහර විට ළමයි රඟපාන චිත්‍රපටයක් ළමයින්ට සුදුසු නැති වෙන්නත් පුළුවන්. ලංකාවේ බොහෝ වෙලාවට ළමයි දාලා චිත්‍රපටයක් කරලා මේක ළමා චිත්‍රපටයක් කියලා කියන අවස්ථා අපි දැකලා තියෙනවා. සමහර විට ඒ කතාව, සිද්ධි, චරිත ළමා මනසට ගෝචර වෙන ඒවා නොවෙයි. ළමයි දාලා කළ චිත්‍රපට ඕනෑ තරම් හැදුණා. ළමා චිත්‍රපට හැදුණේ නෑ කියලා හිතෙනවා.
කල්පන : අපට දැනුණ සිංහල ළමා චිත්‍රපටය තමයි ටයිටස් තොටවත්තගේ ‘හඳයා’. මට හොඳට මතකයි ඉස්කෝලෙන් අපිව හඳයා බලන්න එක්ක ගියා. ඒක හරි සුන්දර අත්දැකීමක්. එහෙම චිත්‍රපටයක් ඊට පස්සේ අපි දැක්කේ නෑ. අපේ රටේ ළමා චිත්‍රපට කියලා පෙන්නුවේම වැඩිහිටියන්ට තියෙන ප්‍රශ්න. ගම හොඳයි නගරය නරකයි, මහත ළමයා නපුරුයි, කෙට්ටු ළමයා අහිංසකයි, පොහොසත් ළමයා හොඳ නෑ, දුප්පත් ළමයා හොඳයි කියලා වට්ටෝරු ළමා සිනමාවක් තිබුණේ. එක්කෝ ළමා චිත්‍රපට කියලා දශක ගාණකට එහා ළමයින්ගේ ප්‍රශ්න වර්තමානයට ගෙනැල්ලා සාකච්ඡා කළා. ළමා චිත්‍රපට නාමයෙන් විශාල අපයෝජනයක් අපේ රටේ වෙමින් තියෙන්නේ.

ඒ ගැන තව දුරටත් පැහැදිලි කළොත්..
වින්දන : අපේ රටේ දුෂ්කර පළාත්වල හරියට අඳින්න නැති, කන්න නැති, අධ්‍යාපන පහසුකම් නැති ළමයි ඉන්නවා. ඒ ළමයෙක් අපේ රටේ ළමා චිත්‍රපටයක් බලන්න අරන් ගියොත් ඒ අයට දකින්න ලැබෙන්නේ ඒ අය වගේම දුක් විඳින ළමයි ටිකක්. අපි ළමයින්ට දෙන්න ඕනෑ ධනාත්මක දෙයක්. පැහැදිලි, වර්ණවත් ලෝකයක් අපි ළමයින්ට පෙන්නන්න අවශ්‍යයි. එතකොට තමයි ඒ දරුවන්ට මීට වඩා ලෝකය විශාලයි කියලා ජීවිතේ ගැන, අනාගතය ගැන, ලෝකය ගැන බලාපොරොත්තුවක් ඇති වෙන්නේ.
ඉදිරියට යෑම මානව වර්ගයාගේ ජානගත ස්වභාවයක්. සිනමා කෘතියකින් වෙන්න ඕනෑ ඒ ආත්මගත ස්වභාවය කඩා බිඳ දැමීම නෙමෙයි. ඔවුන්ගේ ඉදිරි ගමනට තවත් ශක්තියක් එක් කරන්නයි අවශ්‍ය. සිනමාකරුවන් එලෙස පෙරටුගාමී විය යුතුයි කියලා අපි විශ්වාස කරනවා. ඕනෑම දුෂ්කර පළාතක අඩු පහසුකම් සහිතව ඉන්න ළමයෙක් ඔහේ මැලවිලා ඉන්නේ නෑ. ඔවුන් හිනා වෙලා, ජවසම්පන්නව ඉන්නවා. නිදහසේ ඉන්නවා. ඔවුන් තුළ බලාපොරොත්තුවක් තියෙනවා. එසේ වුවත් අපේ ළමා චිත්‍රපටවල හැම තිස්සේම පෙන්නුවේ අඳුරු පැත්තක්.
කල්පන : අපේ රටේ හැදුණු ඇතැම් ළමා චිත්‍රපටවලින් ළමයින්ගේ දැනුම අවතක්සේරු කරලා තිබුණා. ඇත්ත කාරණේ නම් අපේ ළමයි ඒවායේ ඉන්න චරිතවලට වඩා බුද්ධිමත්, සවිඥානිකයි. ඒ චිත්‍රපටවලින් බොහෝ දේවල් බලෙන් ළමයින්ගේ ඇඟේ ගහන ගතියක් තිබුණා. ඒ වට්ටෝරු සිනමාවෙන් අපි මිදෙන්න ඕනෑ. වැඩිහිටියෝ හැටියට අපි හරිම කුහකයි. ළමයෙක් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවොත් අපි අවංක උත්තරයක් දෙන්නේ නෑ. හිතේ එකක් තියාගෙන වෙන එකක් කියන්නේ. වැඩිහිටියන් කරන දේ හා කියන දේ අතර ලොකු පරතරයක් තියෙනවා. අර කලින් කිව්වා වගේ වට්ටෝරු වැඩක් කරන්න ලේසියි. දරුවන්ට ඇත්තටම සතුටක් අරන් එන, ඔවුන් ඔසවා තබන්න හැකි චිත්‍රපටයක් කිරීම අමාරුයි. අපි ඒ අමාරු වැඩේ තමයි කළේ.

චිත්‍රපටයක් හරහා වැඩිහිටියන්ට ළමයින් ගැන පණිවිඩයක් ගෙනියන්න පුළුවන්ද?
වින්දන : දරුවන්ට වැඩිහිටියන්ගේ රැකවරණය අත්‍යවශ්‍යයි. හැම දරුවාම ඒක බලාපොරොත්තු වෙනවා. අපේ සමාජයේ දරුවන්ට ඒ රැකවරණය ලැබෙන්නේ නෑ. ඒ විතරක් නෙමේ වැඩියෙන්ම දරුවන් අපයෝජනයට ලක් වෙන්නේ දරුවන්ට සමීප වැඩිහිටියන්ගෙන්. රූකඩ පැංචි චිත්‍රපටය හරහා ඒ බව ළමයාට නොදැනී වැඩිහිටියන්ට දැනෙන්න සලස්සනවා. ළමයින්ට සිද්ධ වෙන අපයෝජන නිසා ඔවුන් ජීවිත කාලය පුරා දුක් විඳිනවා, විඳවනවා. දරුවෝ අවංකයි. ඔවුන් කරුණාවන්ත ඕනෑම කෙනෙක් එක්ක ඉක්මනින් මිතුරු වෙනවා. දරුවන්ගේ වුවමනාවන්ට අවධානය දෙන එක වැඩිහිටියන්ගේ යුතුකමක්. වැඩිහිටියන්ට ළමයින්ගෙන් ඉගෙන ගන්න දේවල් ඕනෑ තරම් තියෙනවා. ළමයි ඉවෙන් වගේ වැඩ කරන්නේ. කිසි න්‍යාය පත්‍රයක් නැතුවයි පුද්ගලයන් ඇසුරු කරන්නේ, බැඳෙන්නේ. අපි ලොකු වෙනකොට අපේ ඒ හොඳ නැතිවෙලා යනවා. බොරු කියනවා, බොරු ප්‍රතිරූප හදනවා.
කල්පන : වැඩිහිටියෝ ලෙස අපි දාගෙන ඉන්න වෙස් මුහුණු ඉවත් කරලා සැබෑ ලෙස පෙනී හිටින්න අවශ්‍යයි කියන යෝජනාව අපි මේ චිත්‍රපටය හරහා වැඩිහිටියන්ට කරනවා. ඕනෑම නරක මිනිහෙක් තුළ මානව දයාව තියෙනවා. ඒවා යම් හේතු නිසා යටපත් වෙලා තියෙන්නේ. ඒ මානව දයාව මතු කර ගන්නයි අපි උත්සාහ කරන්න ඕනෑ. ඕනෑම නරක පුද්ගලයෙක් දරුවෙක් ඉස්සරහ සංවරයි. ඕනෑම නරක පුද්ගලයෙකුගේ යහගුණ එළියට ගන්න අපූරු හැකියාවක් දරුවන්ට තියෙනවා. ඥාතිත්වයකින් තොරව හැමෝටම ආදරණීය වෙන්න, බැඳෙන්න පුළුවන් කියලා රූකඩ පැංචි චිත්‍රපටයේ ලුවී අංකල් චරිතය හා නාගරික ධනවත් පවුලක දැරියක් අතර ඇතිවන සබඳතාව හරහා අපි කියන්න උත්සාහ කරනවා.
වින්දන : අද දරුවන්ට දරුවෝ විදිහට ජීවත් වෙන්න බැරි වෙලා තියෙනවා. ළමා කාලය අහිමි වෙලා තියෙනවා. ළමා කාලය ගත කරන්න කාලයක් නෑ. ‘ළමයින්ට හීන දකින්න ඉඩ දෙන්න, දරුවන්ව විශ්වාස කරන්න, ඔවුන්ට නිදහස දෙන්න, දරුවන් හරි දේ කරයි කියලා විශ්වාස කරන්න, දරුවන්ට ඕනෑවට වඩා බල කරන්න එපා’ කියන අදහස වැඩිහිටියන්ට ගෙනියන්න අපි රූකඩ පැංචි හරහා උත්සාහ කළා. අවුරුදු 16 න් ළමයි වැඩිහිටියෝ වෙනවා. ඒ කියන්නේ ළමයෙකුගේ ළමා කාලය සති 525 යි. කොයි තරම් කුඩා කාලයක්ද?■

 

‘මිහිඳු’

0

භික්ෂුන් වහන්සේලාගේ දෙමාපියන් වෙනුවෙන් නිවාස ලබාදීමේ ව්‍යාපෘතිය සියඹලාණ්ඩුව බුද්ධම පුරාණ රජමහා විහාරස්ථානයේ දී පෙබරවාරි 07 වැනිදා ආරම්භ කර ඇත.
ඒ නිවාස අමාත්‍ය අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂගේ ප්‍රධානත්වයෙනි. එය ‘මිහිඳු නිවහන’ නිවාස ව්‍යාපෘතිය යනුවෙන් නම්කර ඇත.
එහිදී සිය කතාව පවත්වමින් අගමැතිවරයා කියා ඇත්තේ ලංකා ඉතිහාසයේ මෙවැනි පිංකමක් කවරදාකවත් ක්‍රියාත්මක කර නැති බවය. එමෙන්ම එම නිවාස ව්‍යාපෘතිය ඒ නමින් නම් කරන්නේ මේ රටට බුදු දහම රැගෙන ආ ඒ ශ්‍රේෂ්ඨ මිහිඳු මාහිමියන්ව සිහිපත් කරන්න යැයිද කියමින් මිහිඳු හිමියන්ගේ ආගමනය හා ඉන්පසු ඇතිවූ තත්වයන් පිළිබඳ අගමැතිවරයා දීර්ඝ විස්තරයක් කර ඇත. එහිදී ඔහු අවධාරණය කර ඇත්තේ මිහිඳු හිමියන් ගැන එම දීර්ඝ පැහැදිලි කිරීම කළේ, මිහිඳු කිව් විට ඒ මහින්ද යැයි යමකු හිතන්න පුළුවන් නිසා බවය.
තමාගේ හෝ තමන්ට සම්බන්ධ දේවලට අදාළ නම් තමාගේ පාලන කාලයේදීම රටේ ව්‍යාපෘති හා ගොඩනැගිලිවලට දමා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් මහින්ද රාජපක්ෂට ඇත්තේ කවුරුත් දන්නා කීර්තිමත් ඉතිහාසයකි. ඒ පසුකලෙක කිසිවකුත් තමා සිහිකර දේවල් නම් නොකරනවා යැයි බියක් ඇති නිසා විය හැකිය.
මත්තල ගුවන් තොටුපල කටුනායක බණ්ඩාරනායක ගුවන් තොටුපල මෙන් මහින්ද රාජපක්ෂ ගුවන් තොටුපල විය. පාසල්වලට ලබාදුන් විද්‍යාගාර මහින්දෝදය විද්‍යාගාර විය.කොළඹ ප්‍රසංග කලා මධ්‍යස්ථානය ඔහු ඇතිකරන ලද පක්ෂයේ නමට සමාන නෙළුම් පොකුණ රඟහල විය. බේරේ වැව අසල සන්නිවේදන කුලුනත් නෙළුම් කුලුන විය. රුපියල් කෝටි දහදාහක පමණ රාජ්‍ය මුදල් කාබාසිනියා කළ රාජපක්ෂවරුන් ආරම්භ කළ ගුවන් සේවය මිහින් ලංකා විය.
මහින්ද රාජපක්ෂගේ ඇත්ත නම වන මහේන්ද්‍ර කෙසේ වෙතත් මහින්ද යන්න මිහිඳු යන්නේ අර්ථයම ගනී. ලංකාවට බුදු දහම රැගෙන ආ මිහිඳු හිමි සිහිකිරීමට ඉහත ව්‍යාපෘතියට මිහිඳු යන්න යෙදුවා නම් කොළඹ අඩුආදායම් ලාභීන් ඉවත් කිරීම සඳහා ආරම්භ කළ මහල් නිවාස ව්‍යාපෘතියේ දෙමටගොඩ පළමු මහල් නිවාස ව්‍යාපෘතියට ‘මිහිඳු සෙන්පුර’ යැයි නම් තැබුවේ කවුරු සිහි කරන්නද?■

විල්පත්තුව රකින්න ආ ආණ්ඩුව දැන් ඉන්නේ වන සංහාරයක – සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී කාවින්ද ජයවර්ධන

0

■ පවිත්‍රා රූපසිංහ

කොවිඩ් ව්‍යාප්තියේ දෙවන රැල්ල ආරම්භ වන්නේ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයෙන්. දැන් කොවිඩ් රටේ සමාජ ව්‍යාප්තියක් දක්වා ප්‍රසාරණය වෙලා තිබෙන බව කියනවා. ඒ පිළිබඳව ඔබගේ අදහස කුමක්ද?
කොවිඩ් වෛරසය පැතිරෙන්නේ කෙනෙකුගෙන්, තවත් කෙනෙකුට. එය පුද්ගලානුබද්ධව ව්‍යාප්ත වන වෛරස් රෝගයක් කියල හඳුනාගන්න පුළුවන්. පවතින රජය අපොහොසත් වෙලා තිබෙනවා මෙම වෛරසයේ ව්‍යාප්තිය වළක්වා ගන්න. විදෙස් රටවල්වලින් පැමිණෙන පුද්ගලයින් තෝරා බේරා ගෙන විධිමත් නිරෝධායන ක්‍රමයකට යොමු කිරීමට නොහැකි වීම තුළ, පළමුවෙන් නොසැලිකිලිමත්කම නිසාම මෙම වෛරසය රට තුළ කිසියම් අවස්ථාවකදී ඇතුළු වුණා. වෛරසය පැතිරීයාම වැළැක්වීමට පළමුව ආසාදිතයින් හඳුනාගත යුතු වෙනවා. ඔවුන් හඳුනා ගැනීමටනම් පීසීආර් පරීක්ෂණ අඛණ්ඩවම සිදු කළ යුතුයි. වෛරසය ව්‍යාප්තිය ආරම්භ වෙද්දී අපි ආණ්ඩුවට දිගින් දිගටම කිව්වා රැන්ඩම් පීසීආර් පරීක්ෂණ සිදු කරන්න කියලා. මිනුවන්ගොඩ, පෑළියගොඩ ආශ්‍රිතව කොවිඩ් පොකුරු නිර්මාණය වෙද්දී අප කිව්වා ආණ්ඩුවට පීසීආර් පරීක්ෂණ සිදු කිරීම වැඩි කරන්න කියලා. ඊළඟට අපි ඉල්ලීම් කළා, සිදු කරන පීසීආර් පරීක්ෂණවල ප්‍රථිඵල හැකි ඉක්මනින් පුද්ගලයින්ට ලබාදෙන්න කියලා. ඒත් අදත් සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ සමහරුන් කියමින් තියෙන්නේ, මේ වන විටත් පීසීආර් සාම්පල රසායනාගාරවල ගොඩගැහිලා කියලයි. සමහර සාම්පල කල් ඉකුත්වෙලා කියලා කියනවා. මේ තත්ත්වය තුළ ආසාදිතයකු සිටී නම් ඔහු හෝ ඇය රෝග වාහකයෙක් හැටියට මේ කාලය තුළ රෝගය බොහෝ පිරිසකට බෝ කරනවා. මේ තත්ත්වය දිගින් දිගටම පැවතීම නිසා දැන් වෛරසයේ සමාජ ව්‍යාප්තියක් දක්වා ගමන් කර තිබෙනවා.
ඊළඟට පසුගිය කාලයේ අපගේ ඉල්ලීම වුණේ හැකි ඉක්මනින් එන්නතක් පිළිබඳ අවධානය යොමු කරන ලෙසයි. ආණ්ඩුව කළේ කුමක්ද? එන්නතක් සඳහා කැපවිය යුතු කාලය වෙනත් රටවලින් ණය ඉල්ලමින් සල්ලි හොයමින් ගෙවා දැමුවා. පසුගිය වකවානුවේ රටේ සිදු වුණු සීනි වංචාවෙන් ඒ ගසා කෑමෙන් රුපියල් බිලියන 10ක් රටට පාඩු වුණා. ඒ මුදල්වලින් රටේ ජනතාවට එන්නත ලබා දෙන්න තිබුණා. අනෙක් අතට මහ බැංකු බැඳුම්කර වංචාව පිළිබඳ අවධානය යොමු කරනවා කිව්වා. එහෙම කළාද? ඒ හරහාත් රුපියල් බිලියන 10ක් පිළිබඳ සාකච්ඡා වුණා. ඒ මුදල් එන්නතක් වෙනුවෙන් යොදවන්න තිබුණා. ඒත් අවසානයේ ආණ්ඩුව කරපු දෙයක් නැහැ. ඉන්දියාවෙන් එන්නත් ලක්ෂ පහක් පරිත්‍යාගයක් විදියට රටට ලැබුණා. පුද්ගලයින් දෙලක්ෂ පනස්දහසකට එන්නත් කිරීමෙන් වසංගතය පළවා හරින්න බැහැ. මම කියන්නේ අද ආණ්ඩුව රටේ කොවිඩ් මර්දනය අසමත් වෙලා තියෙනවා කියලයි. දැන් කොවිඩ් සමාජ ව්‍යාප්තියක් සිදුවනවා. මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරු ඇතුළු තවත් ක්ෂේත්‍රයේ නිලධාරීන් කියනවා රටේ වෛරසයේ සමාජ ව්‍යාප්තියක් සිදු වන බව. ඔවුන් කියන දේ අප පිළිගත යුතුයි.

ස්වභාවික පරිසරයත් තර්ජනයකට හසුවෙලාද?
මේ රජය බලයට ඇවිත් පළමුවෙන්ම පරිසරය වෙනුවෙන් එක දෙයක් කළා. ඒ තමයි වැලි පර්මිට් සහ පස් පර්මිට් ලබා දීම අහෝසි කිරීම. සාමාන්‍යයෙන් වැලි සහ පස් කියන පරිසර සංවේදී දේවල් කැණීම්වලදී පළමුව ඒ පිළිබඳ වගකිව යුත්තත්ගෙන් අවසර ලබාගත යුතුයි. ඒත් මේ ආණ්ඩුව පළමුවෙන්ම එය අහෝසි කරලා හිතුමතේ වැලි, පස් කපන්න පිළිවන් බවට සහතිකය දුන්නා. අපේ රටේ ඉතිහාසයේ කවදාකවත් ආණ්ඩුවක් මේ විදියට කටයුතු කළේ නැහැ. පුත්තලමේ තිබෙන ලෝකයම පිළිගත් තෙත් බිම් කලාපවල, රජයේ සිටින ඇමතිවරයකුගේ සොහොයුරෙක් මැදිහත්වීමෙන් විශාල විනාශයක් කළා. ඒ ප්‍රදේශයේ ඔහු හිතුමතේට ශාක, කඩොලාන විනාශ කරමින් කටයුතු කරද්දී, ආණ්ඩුව කළේ කුමක්ද? ඒ ඇමතිවරයාගේ සොයුරාට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරනවා කිව්වාට අත්අඩංගුවට පත් කරනවා කිව්වාට, සිදු වුණු හානිය පිළිබඳ තක්සේරුවක් තවමත් නැහැ, හානිපූර්ණයක් නැහැ.
අනෙක් අතට සිංහරාජය ආශ්‍රිතව සිදුවුණු සංහාරය අපි මෙහිදී මතක් කළ යුතුයි. අනෙක් ආසන්නතම සිද්ධිය තමයි ගම්පහ අධිවේගී මාර්ගය අසබඩ තිබෙන ලෝකයේ දුර්ලභම ශාකයක් වශයෙන් හඳුනාගෙන ඇති කෘඩියා සිලනිකා ශාකය ඉවත් කරන්නට කටයුතු කිරීම. දේවානි කියන රාජ්‍ය නිලධාරිනිය මැදිහත්වෙලා එය බේරා ගන්නට උත්සාහ කරනවා. තවත් පරිසරය ගැන කතා කරද්දී වැදගත්ම දේ තමයි මේ ආණ්ඩුව ඌරුවලිගේ ඇත්තන්ටත් තමන්ගේ ගම්බිම් බේරගන්න උසාවි යන තැනට පත් කර තිබෙනවා කියන කාරණය. මේ ආණ්ඩුව බලයට අවේ විල්පත්තු වනාන්තරය බේරා ගන්නවා කියලයි. නැත්නම් විල්පත්තු කැළෑ පාළුවන්ට දඬුවම් දෙනවා කියලයි. ඒ විදියට කැළෑ බේරගන්න කියල ආපු අය දැන් තරගෙට කැළෑ කපන්න පටන් අරන් තියෙනවා. සිංහරාජය, යාල වගේ ඉතාමත් වටිනා වනාන්නතර ඇශ්‍රිත සම්පත් විනාශ කරමින් ආණ්ඩුව ඉදිරිට යන බවක් පේනවා. මේ ළඟදී දැව සංස්ථාවේ ඉහළ නිළධාරියෙක් කියනවා ලංකාවට ලී ආනයනය කිරීමට කෝටි ගණනක් වැය කිරීමට අවශ්‍යය බව. ඊට ප්‍රතිචාරය කුමක් විය හැකිද? ලංකාවේ මෙච්චර ගස් තිබියදී එපමණ මුදලක් වැය කරන්නේ කුමකටද කියා විමසාවි. රටේ ගස් භාවිත කර ලී සපයාගත හැකි බව ඔවුන් ඊළඟට කියන්නට නියමිතයි. ඉදිරියේදී ගස් කොළන් කැපීමට ඉඩහසර ආණ්ඩුව හදා ගන්නවා. ඒ විදියට නුදුරු අනාගතයේදී අපේ රටේ මිනිස්සුන්ට ජීවත්වීමේ අයිතිය උදුරලා දාන්න මේ ආණ්ඩුවට සැලැස්මක් තියෙනවා.

ගම සමඟ පිළිසඳර ගැන අදහස මොකක්ද?
ගම සමඟ පිළිසඳර කියන ජනාධිපතිගේ සංකල්පය අප විවේචනය කරන්නේ නැහැ. ගමේ මිනිස්සු සමඟ පිළිසඳරේ කිසිම ගැටළුවක් නැහැ. නමුත් මෙහිදී සිදුවන්නේ කුමක්ද කියා විධිමත්ව සොයාබැලිය යුතුයි. මේ ක්‍රියාවලිය සිදු වන්නේ ඉතාමත් ප්‍රාථමික විදියටයි. ආණ්ඩුව අද කොටස් දෙකකට බෙදිලායි තියෙන්නේ. රජය ඇතුළේ තීන්දු තීරණ ගන්න බැහැ. ගැසට් තමයි ඊට හොදම උදාහරණය වෙන්නේ. අද ගැසට් ගහනවා, හෙට අකුළා ගන්නවා. ටයිල් ආනයනය සම්බන්ධයෙන් පසුගිය සතියේ දවල් ගැසට්එකක් නිකුත් කරලා රාත්‍රියේ අහෝසි කළා. ඒ තත්ත්වයට අද ආණ්ඩුව පත්වෙලා තිබෙනවා. රට මෙවැනි තත්ත්වයකට පත්වෙලා තිබියදී ජනාධිපති ගම හෝ නගරය හෝ රට හෝ ජාත්‍යන්තරය සමග පිළිසරේ යෙදුණාට වැඩක් වෙන්නේ නැහැ. රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය බෙදිලා දුර්වල වෙලා තිබෙද්දී ගම සමඟ පිළිසඳරෙන් පමණක් රට හදන්න බැහැ.

දැන් රටේ මිනිස්සු ජීවන බරින් මිරිකිලා ඉන්නේ. ඒ ගැන ඔබ සංවේදීද?
ඇත්ත වශයෙන්ම ඔව්. මගේ දිස්ත්‍රික්කයේ පමණක් නොවෙයි මගේ රටේ ජනතාව දැන් අන්ත දුක් විඳිනවා. ඒත් පවතින ආණ්ඩුවට රටේ මිනිස්සු විදින වේදනාව තේරෙන බවක් පේන්න නැහැ. මුලින්ම හාල්වලට රුපියල් 90 ක් කියලා ආණ්ඩුව මිලක් නියම කළා. හාල් කඩවල්වලට ගිහින්, හාල් පරීක්ෂා කරලා, කාල බලලා එහෙම තමයි ඒ තීන්දුව ගත්තේ. ඒත් අද හාල් කිලෝවක මිල කීයද? රුපියල් 120යි හෝ 130යි. පොල් පිළිබදව ඇමතිවරයෙක් ඉන්නවා. ඔහු පොල් ගහට නැගලා පොල් කඩාගෙන ඇවිත් පොල් ගෙඩිය මැනලා බලලා ගැසට් ගැහුවා. දැන් පොල් ගෙඩියක් රුපියල් 100 යි. අනෙක තමයි, සැමන් රුපියල් 100යි කියලා ගැසට් ගැහුවා. දැන් සැමන් ටින් එකක් රුපියල් 250යි, 300යි. ගැසට්වල වටිනාකම මේ ආණ්ඩුව නැතිකරලා දැම්මා.
ඇත්තවශයෙන්ම ජනතාව අද දුක්ඛිත තත්ත්වයකට පත්වෙලා තිබෙනවා. පොදු ජනතාවගේ බඩගින්නට විසඳුමක් දෙන්න මේ ආණ්ඩුවට බැරිවෙලා තිබෙනවා. මේ අදූරදර්ශී පාලකයින්ට රටේ ණය ගෙවාගන්න බැරිව ඉන්නවා. නීතිය, සාමය සහ සාධාරණය කියන දේ සමාජයෙන් ඈත්වෙලා ගිහින් තියෙනවා. මේ හැම දෙයක් තුළම ආණ්ඩුව දෙකට බෙදීම බලපාලා තියෙනවා කියලා කියන්න කැමතියි. විමල් වීරවංශ , පොහොට්ටුව සහ බැසිල් පිල අතර තිබෙන අවුල දැන් එළිපිට පේන්න අරන් තිබෙනවා. විමල් වීරවංශ නැගෙනහිර පර්යන්තය ඉන්දියාවට ලබාදෙනවාට විරුද්ධ වුණා. විමල් අද කුණු බක්කියට වීසි වන්නේ ඒ නිසාද කියලා අපට හිතෙනවා.

කොවිඩ් වසංගතය පැතිරීම හමුවේ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ තත්ත්වය බරපතලයි නේද? දිස්ත්‍රික්කය කෙරෙහි ප්‍රමාණවත් අවධානයක් ආණ්ඩුවට තිබෙනවාද?
ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ ආණ්ඩුවේ ප්‍රබල ඇමතිවරුන් දැන් සිටිනවා. ඒත් අද දිස්ත්‍රික්කයට කුමක්ද වෙලා තිබෙන්නේ. අද මීගමුවේ ධීවර ජනතාව ඉතාමත් අසීරු තත්ත්වයකට පත්වෙලා ජීවිත කඩා වැටිලා තිබෙනවා. අනෙක් පැත්තෙන් මීගමුව ආශ්‍රිතව සංචාරක කර්මාන්තය බිද වැටීම නිසා ජනතාවට එදිනෙදා රක්ෂා නැතිවෙලා අන්ත අසරණ තත්ත්වයකට ඇද වැටිලා තිබෙනවා. අනෙක් පැත්තෙන් කොවිඩ් ව්‍යාප්තිය නිසා දිස්ත්‍රික්කයේ ජනතාව ජීවත් වෙන්නේ හෙම්බත් වෙලා. දිස්ත්‍රික්කයේ විදෙස්ගත ශ්‍රමිකයින් ඇතුළු විදේශවල හිරවෙලා සිටින බොහෝ පිරිසක් සිටින බව මා හදුනාගෙන තිබෙනවා. ඒ අය මව්රටට ගෙන්වා ගැනීමේ බරපතල ප්‍රශ්නයක හිරවෙලා සිටිනවා. ආණ්ඩුව ඒ රටවල සිට පැමිණෙන ශ්‍රමිකයින්ගේ ගුවන් ටිකට් එකෙන් පවා ගසා කනවා. හෝටල්වල නිරෝධායනය කරලා ඒවායින් ගසාකනවා. තවත් අය පිරිසක් රටට එන්න විදියක් නැතිව ඒ රටවල හිරවෙලා පීඩා විදිනවා. කොවිඩ් අරමුදලක් කියල තිබුණත් ඒ මිනිස්සු වෙනුවෙන් සතයක් වියදම් කරන්න මේ ආණ්ඩුව කැප වෙන්නේ නැහැ. ඇත්තවශයෙන්ම ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය ඇතුළු රටේම ජනතාව අනතුරක හෙළන්න මිසක් ගොඩගන්න ආණ්ුඩවේ වැඩ පිළිවෙලක් ඇත්තේ නැහැ. මේ වගේ ආණ්ඩුවක් අපේ රටේ ඉතිහාසයේ කවදාවත් තිබුණේ නැති බව අවසාන වශයෙන් කිව යුතුයි.■