No menu items!
30.7 C
Sri Lanka
28 August,2025
Home Blog Page 197

ඩොලර් බිලියනයක ණය ඉන්දියාව දෙන්නේ නැහැලු

0

■ අනුරංග ජයසිංහ

ශ්‍රී ලංකාවට ඉන්දියාව අතර ඇති කරගැනීමට නියමිතව තිබුණු ඩොලර් බිලියනයක මූල්‍ය හුවමාරු ගිවිසුම ඉන්දියාව සමඟ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සබඳතා දුර්වල වීම නිසා නොලැබෙනු ඇතැයි අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක් වූ කැබිනට් අමාත්‍යවරයෙක් කීය.
ඔහු ප්‍රකාශ කළේ ඉන්දියාව තවමත් ඒ පිළිබඳ නිශ්චිත පිළිතුරුක් ලබා දී නොමැති බවය. මීට පෙර වසරේදී ඇති කරගත් මූල්‍ය හුවමාරු ගිවිසුමට අදාළ ගෙවීම් කරන ලෙස මීට පෙර ඉන්දියාව සිහිකැඳවීමක්ද කර තිබුණු බව ඔහු වැඩිදුරටත් කීය. ශ්‍රී ලංකාව 2021 වසරේදී ගෙවිය යුතු ණය ප්‍රමාණය සහ රටේ විදේශ විනිමය අර්බුදය හේතුවෙන් ඉන්දියාව සමඟ ඇති කරගැනීමට නියමිතව සිටි මූල්‍ය හුවමාරු ගිවිසුම තීරණාත්මක ලෙස වැදගත් එකක් බව ඔහු කීය. කෙසේ වෙතත් චීනය සමඟ ඇති කරගැනීමට නියමිත ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.5ක මූල්‍ය හුවමාරු ගිවිසුම ඉදිරි කාලසීමාවේදී ඇති කරගැනීමට නියමිත බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.■

 

 

ඉදිරියේ පොහොට්ටුවට මුල් තැන – සාගර කාරියවසම්

ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු කණ්ඩායම ඉදිරියේදී තම දේශපාලන අනන්‍යතාව ආරක්ෂා වන ආකාරයට කටයුතු කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව එම පක්ෂයේ මහ ලේකම්, නීතිඥ සාගර කාරියවසම් පවසයි. ඉදිරියේදීත් ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ ප්‍රමුඛ සන්ධානය ආරක්ෂා කරගන්නා නමුත්, පොදුජන පෙරමුණේ මන්ත්‍රීවරුන් තම පක්ෂයට වැඩි අවධානයක් යොමු කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව ඔහු කීය.
ඉදිරි දේශපාලන කටයුතුවලදී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට බලාපොරොත්තු වන බව ඔහු වැඩිදුරටත් කීය.
අමාත්‍ය විමල් වීරවංශ කළ ප්‍රකාශය ගැන සමාව ඉල්ලන ලෙස තමා ප්‍රකාශ කළත්, ඔහු එය නොකර වෙනත් දේවල් කියමින් සිටි නමුත්, ඉදිරියේදී ඒ ගැන නැවත නැවතත් කතා කිරීමට බලාපොරොත්තු නොවන බව ඔහු කීය.■

විපක්ෂයේ පක්ෂ පොදු වේදිකාවකට

ආණ්ඩුවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවිරෝධී ක්‍රියාවලට විරෝධය දැක්වීම සඳහා විපක්ෂයේ සියලු දේශපාලන පක්ෂ සහ සිවිල් සංවිධාන පොදු වේදිකාවක සිට අදහස් දැක්වීම සඳහා සාකච්ඡා කරමින් සිටින බව වාර්තා වේ.
ඒ සඳහා ආරම්භයක් ලෙස දේශපාලන පක්ෂ හා සිවිල් සංවිධාන එක්ව මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් පවත්වා දේශපාලන පළිගැනීම් පිළිබඳ සොයාබැලීමේ කොමිසමේ නිර්දේශවලට එරෙහිව අදහස් දැක්වීමට යෝජනා කර තිබේ. දේශපාලන පක්ෂයක් නොවන සාධාරණ සමාජයක් උදෙසා ජාතික ව්‍යාපාරයේ මැදිහත්වීමෙන් එම මාධ්‍ය සාකච්ඡාව පැවැත්වීමට යෝජනා කර ඇත.
සමගි ජන බලවේගය, එක්සත් ජාතික පක්ෂය, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, දෙමළ ජාතික සන්ධානය යන පාර්ශ්වවල නියෝජිතයන් අතර සාකච්ඡා පවත්වා තිබේ. ඊට අමතරව සාධාරණ සමාජයක් උදෙසා ජාතික ව්‍යාපාරය, 43 කණ්ඩායම, මංගල සමරවීර මහතා ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම සම්බන්ධ කරගැනීමට බලාපොරොත්තු වේ. සජිත් ප්‍රේමදාස සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ අතරද සාකච්ඡාවක් පවත්වා ඇත්තේද ඒ වෙනුවෙනි.
මේ පිළිබඳ අදහස් දැක් වූ නම සඳහන් කිරීමට අකමැති පුද්ගලයෙකු කීවේ වෘත්තිය සමිති, සිවිල් සංවිධාන මෙන්ම පුද්ගලයන්ද එයට සම්බන්ධ කරගැනීමට බලාපොරොත්තුවන බවය.
එහිදී මූලිකවම සාකච්ඡා කර ඇත්තේ එම දේශපාලන පක්ෂ වෙන වෙනම පක්ෂ දේශපාලන කටයුතු කරන අතරතුර එක් දේශපාලන පෙරමුණක් ලෙස යම් යම් ගැටලුවදී අදහස් දැක්වීම පිළිබඳවය. මේ පිළිබඳ කළ විමසීමකදී අනිද්දා වෙත අදහස් දැක්වූ සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රාජිත සේනාරත්න ප්‍රකාශ කළේ තමා සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ අතර පැවති සාකච්ඡාවෙන් පසු, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායකයන් සමඟද සාකච්ඡා කළ බවය. ඉදිරි කාලසීමාවේදී ආර්ථික ප්‍රශ්න නිසා ආණ්ඩුව තවත් අසීරු තත්වයකට පත් විය හැකි බවත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවිරෝධී ක්‍රියාකාරකම් සහ මිලිටරිකරණය තවත් වැඩි විය හැකි බවත් රාජිත සේනාරත්න මහතා කීය. එයට එරෙහිව දේශපාලන පක්ෂ වෙන වෙනම කතා කිරීම වෙනුවට එක්ව කතා කළ යුතු බව ඔහු පැවසීය.■

 

පොහොට්ටු යුද්ධයෙන් ජිනීවා අර්බුදයට

0

■ තිසරණි ගුණසේකර

නීති විශාරදයකු ලෙස වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළ ජී.එල්. පීරිස් මහාචාර්යවරයා තම දේශපාලන දිවියේ සැඳෑ’ සමය ගෙවනුයේ රාජපක්‍ෂ බැතිමතකු ලෙසය. ඔහුගේ දේශපාලන ස්ථාවරයන් තීන්දු වනුයේ රාජපක්‍ෂ අවශ්‍යතාවන් මතය. ඔහු කතා කරනුයේත්, ක්‍රියා කරනුයේත් රාජපක්‍ෂ නියමයන්ට අනුකූලවය.
විමල් වීරවංශ ඇමතිවරයා හා පොහොට්ටුවේ ලේකම්වරයා ප්‍රමුඛ පිරිසක් අතර මේ දිනවල දිගහැරෙමින් පවතින වාචික-හා වාචාල- ගැටුමට ජී.එල්. පීරිස් මහතා ප්‍රවිෂ්ට වීම විශේෂිත සිදුවීමක් වනුයේ ඔහුගේ මෙම දේශපාලන අනන්‍යතාව නිසාය. ඔහු බැසිල් රාජපක්‍ෂගේ ගෝලයෙක් නොවේ. සමස්ත රාජපක්‍ෂ පවුලේම ගෝලයෙකි. රාජපක්‍ෂ සොහොයුරන් අතරින් ඔහුගේ සුවිශේෂ සබඳතාවක් තිබේ නම් ඒ මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැතිවරයා සමගය. පොහොට්ටු යුද්ධයට ඔහු අවතීර්ණ වනුයේ ස්වාධීන චරිතයක් ලෙස නොව රාජපක්‍ෂ පවුලේ විශ්වාසය දිනාගත් ඔවුන් වෙනුවෙන් කැපවුණු භක්තිවන්තයතු ලෙසය. පොහොට්ටුවේ ඉතිහාසය පිළිබඳ ඔහු දක්වන අර්ථකථනය ඔහුගේ පුද්ගලික මතයකට වඩා රාජපක්‍ෂ පවුලේ මතය ලෙස සැලකීම නිවැරදිය.
පොහොට්ටුව පිහිටුවීමට එවකට රාජපක්‍ෂවාදී කඳවුර වූ ඒකාබද්ධ විපක්‍ෂයේම කොටසක් විරුද්ධ වූ බව පීරිස් මහතා කියයි. මේ විරෝධතා මැද ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණ බිහිකළේ බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා බව පීරිස් මහතා ඍජුවම ප්‍රකාශ කරයි. පීරිස් මහාචාර්යවරයාට අනුව බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා නව පක්‍ෂය පිහිටුවූයේ ‘..පැහැදිලි ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටලා. අපට නිවහනක් අවශ්‍යයි. එතැන හිඩැසක් තියෙනවා. ඒ හිඩැස පිරවීමට අවශ්‍යයි කියන ස්ථාවරය මත ගරු බැසිල් රාජපක්‍ෂ මැතිතුමා අපේ පක්‍ෂය බිහිකිරීමට දැඩි උත්සාහයක් දැරුවේ. (ලංකාසීනිවුස්, 16.2.2021)
පීරිස් මහතාගේ ඉහත මැදිහත්වීමෙන් පොහොට්ටු අර්බුදයේ නියම ස්වභාවය පැහැදිලි වේ. එය බැසිල්-විමල් ප්‍රශ්නයක් හෝ බැසිල්-ගෝඨාභය, බැසිල්-මහින්ද හෝ මහින්ද-ගෝඨාභය ගැටුමක දිගුවක් හෝ නොවේ. එය ජනතාවට රටේ ප්‍රශ්න අමතක කරවීමට නිර්මිත බොරු රණ්ඩුවක්ද නොවේ. එය පොහොට්ටුවේ අනාගත නායකත්වය පිළිබඳව රටේ අනාගත බලය පිළිබඳව හටගෙන ඇති සැබෑ ගැටුමකි. මහින්ද හා ගෝඨාභය දෙසොහොයුරන්ගෙන් පසු පොහොට්ටුවේ නායකත්වය පිළිබඳව සිදුකෙරෙන විවාදයකි.
බැසිල් රාජපක්‍ෂ පොහොට්ටුව නිර්මාණය කළේ ‘අපට නිවහනක් අවශ්‍ය වූ‘ නිසායැයි පීරිස් මහාචාර්යවරයා කීවේය. එය සත්‍යය. රාජපක්‍ෂවරුන් ශ්‍රීලනිපයේ නායකත්වයට පත්වුවද ශ්‍රීලනිපය මුළුමනින්ම තමන්ගේ පක්‍ෂයක් තමන්ගේම වූ ‘නිවහනක්’ බවට පත්කිරීමට ඔවුහු අසමත් වූහ. 2015 ජනපතිවරණයෙන් හා මහා මැතිවරණයෙන් රාජපක්‍ෂවරුන් ලද පරාජයට එක් හේතුවක් වූයේ මේ නොසමත්කමයි. රාජපක්‍ෂවරුන් විසින්ම නිර්මාණය කෙරුණු රාජපක්‍ෂවරුන්ටම උරුම වූ පක්‍ෂයක අවශ්‍යතාව ඔවුන් වටහාගන්නට ඇත්තේ මේ පරාජයන් දෙකෙන් පසුවය. පොදුජන පෙරමුණ හෙවත් පොහොට්ටුව මෙහි ප්‍රතිඵලයයි. ශ්‍රීලනිපය සිරිමා බණ්ඩාරනායක මහත්මිය යටතේ හොරගොල්ල වලව්වේ දේශපාලන ප්‍රකාශයක් වූ අයුරින්ම පොහොට්ටුව මැදමුලන වලව්වේ දේශපාලන ප්‍රකාශයකි. එහි ප්‍රාදේශීය නායකයන්, දක්‍ෂ කථිකයන්, අත්දැකීම් සහිත සංවිධායකයන් සිටිය හැක. නමුත් එහි නායකත්වය හිමිවන්නේ රාජපක්‍ෂ පවුලේ සාමාජිකයකුට පමණි.
මහින්ද-ගෝඨාභය දෙසොයුරන්ගේ නායකත්වය විමල් වීරවංශ ඇමතිවරයා දණ්ඩ නමස්කාරයෙන් පිළිගන්නා බව පැහැදිලිය. අර්බුදය හටගන්නේ පශ්චාත් මහින්ද-ගෝඨාභය නායකත්වය සම්බන්ධයෙනි. මේ ප්‍රශ්නය වීරවංශ ඇමතිවරයාට පමණක් සීමා නොවන බවත්, එය අප්‍රසිද්ධියේ සාකච්ඡාවට බඳුන් කරන තවත් පිරිස් ආණ්ඩුවේ සිටින බවත්, අනුමාන කළ හැක. පොහොට්ටුවේ ඉහළ නිලධාරීන් පහර පිට පහර ගසනුයේ අනියමින් මේ සියලු දෙනාටමය. පොහොට්ටුවේ යුද්ධය ආරම්භ කළේ වීරවංශ ඇමතිවරයා වුවද එය යළි යළිත් අලුත් කරමින් පවත්වාගෙන යන්නේ පොහොට්ටුවේ ලේකම්වරයා ප්‍රමුඛ පිරිසකි. අනාගත නායකත්වය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය දැන්ම සිටම ඉතාමත් සුපැහැදිලි ලෙස විසඳා තැබීම ඔවුන්ගේ අරමුණයි. මේ ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික උවමනාවක් නොව, සමස්ත රාජපක්‍ෂ පවුලේම අවශ්‍යතාවකි.
මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ මනාප පොරයේදී ඩලස් අලහප්පෙරුම නිපුණ රණවකට අභියෝග කළේය. ඩලස් අලහප්පෙරුම යනු දශක ගණනාවක දේශපාලන ඉතිහාසයක් සහිත ප්‍රබලයෙකි. නිපුණ රණවක යනු දේශපාලන ළාබාලයෙකි. ඩලස් අලහප්පෙරුම ජයේදී මෙන්ම පරාජයේදීද මහින්ද රාජපක්‍ෂ සමග සිටි අවංක අනුගාමිකයෙකි. නිපුණ රණවක යනු රාජපක්‍ෂ සොහොයුරියකගේ පුත්‍රයෙකි. පවුල්වාදී තරාදිය මුළුමනින්ම බර වූයේ පරණ අනුගාමිකයාගේ පැත්තට නොව, ඥාති පුත්‍රයාගේ පැත්තටය. රාජපක්‍ෂ පවුලේ මැදිහත්වීමෙන් මනාප තරගයේ ජය නිපුණ රණවකට හිමිවිය.
විමල් වීරවංශ ඇමතිවරයා දැන් ඉගෙනගන්නට යන්නේද ඒ පාඩමමය. රාජපක්‍ෂවරුන් තමන්ගේම වූ පක්‍ෂයක් නිර්මාණය කළේ පවුල රජ කරන්නට මිස පිටස්තරයන් රජකරන්නට නොවේ. පවුලේ සාමාජිකයන් නොවන්නාවුන් මහින්ද-ගෝඨාභය දෙසොයුරන්ට යළි බලය ලබා දෙන්නට කොතරම් කැඹුරුවද ඇමතිකමකින් එහා යමක් ඔවුන්ට නොලැබේ.
2005 ජනපතිවරණයෙන් මහින්ද රාජපක්‍ෂ අපේක්‍ෂකයා ජයග්‍රහණය කරවන්නට ඉමහත් කැපවීමක් හා දායකත්වයක් කළ දේශපාලකයන් දෙදෙනකු වූයේ මංගල සමරවීර හා ශ්‍රීපති සූරියාරච්චිය. ජනපතිවරණයෙන් වසර එකහමාරක් ගතවීමටත් පෙර 2007 පෙබරවාරි මස මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනපතිවරයා මංගල සමරවීර, ශ්‍රීපති සූරියාරච්චි හා අනුර බණ්ඩාරනායක ඇමතිධුරවලින් ඉවත් කළේය. 2007 මාර්තු මස රජයේ වාහනයක් අවභාවිත කළ චෝදනාව මත සූරියාරච්චි මහතා අත්අඩංගුවට ගෙන මාස ගණනක් රිමාන්ඩ් භාරයේ තබා ගැනිණි. 2009 තෙක් රාජපක්‍ෂ ගජමිතුරකුව සිට 2009දී රාජපක්‍ෂ ප්‍රතිවාදියකු බවට පත්වූ ජනරාල් සරත් ෆොන්සේකාට 2010දී මෙයට සමාන ඉරණමක් අත්විය. රාජපක්‍ෂ බල ව්‍යාපෘතියට නියමින් හෝ අනියමින් හරස් කපන සියල්ලන්ටම මෙම ඉරණම පොදුය.
පවුල් පාලනය හා පවුල් අනුප්‍රාප්තිය යන මූලධර්මයන් මත පදනම් වූ පක්‍ෂයක් හෝ ආණ්ඩුවක් තුළ ස්වාධීන මතවාදයන්ට, පුද්ගලයන්ට හෝ බල කේන්ද්‍රවලට ඉඩක් නොමැත. විමල් වීරවංශ වේවා, ආණ්ඩුවේ වෙනයම් සාමාජිකයකු වේවා, මහින්ද හා ගෝඨාභය සරණ යාම පමණක් ප්‍රමාණවත් නොමැත. රාජපක්‍ෂ විශ්වය තුළ තම පැවැත්ම ආරක්‍ෂා කරගැනීමට නම් ඔවුන් බැසිල්, නාමල්, චමල්, ශෂින්ද්‍ර, නිපුණ, උදයංග යන මෙකී නොකී සියලු රාජපක්‍ෂවරුන් සරණ යාමට හිස නමා එකඟ විය යුතුය. නැතිනම් ඔවුන්ට අබ සරණය.

ශානි අබේසේකරගේ සිට රාජකීය විදුහල්පතිවරයා තෙක් දික්වූ 

අවනීතියේ හස්තය
රාජපක්‍ෂවරු බළලුන් ලවා කොස් ඇට බෑමේ දක්‍ෂයෝය. වරක් විමල් වීරවංශද එවන් බළලෙක් විය. 2010 ජුලි මස කොළඹ එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාලය වටලා එහි සේවකයන් පිරිසක් ප්‍රාණ ඇපයට ගත් ‘දේශප්‍රේමී මෙහෙයුම’ මෙවන් බළල් ක්‍රියාවකි. ඉන්පසු වීරවංශ මහතා මාරාන්තික උපවාසයක් ආරම්භ කළේය. මේ සියලු ක්‍රියාවල අරමුණ වූයේ දරුස්මාන් කමිටුව බල රහිත කිරීමට බල කිරීමයි. එ.ජා. මහ ලේකම්වරයා දරුස්මාන් කමිටුව පත්කළේ ඊළාම් යුද්ධයේ අවසන් සමයේ දෙපාර්ශ්වයෙන්ම යුද්ධ අපරාධ වූවාදැයි අධ්‍යයනය කොට වාර්තා කිරීමටය. ඉල්ලීම ජය නොගෙන මාරාන්තික උපවාසය දින තුනකින් නිමා වූයේ රාජපක්‍ෂ ජනපතිවරයා වීරවංශ ඇමතිවරයාට වතුර ටිකක් පෙවීමෙන් පසුය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමිසම මේ මස අගදී ලංකාව පිළිබඳව නව යෝජනාවක් විවාදයට ගැනීමට නියමිතය. මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරිය ලංකාව පිළිබඳව ඉදිරිපත් කර ඇති වාර්තාව රාජපක්‍ෂ පාලනය මුළුමනින්ම ප්‍රතික්‍ෂෙප කර ඇත. ආණ්ඩුවේ සැලැස්ම වනු ඇත්තේ ලංකාව පිළිබඳ යෝජනාව පරාජය කිරීම සඳහා උපරිම උත්සාහයක් දැරීමය. ඊට චීනයේ සහාය ලැබෙන බව පකිස්ථාන් අගමැතිවරයාගේ හදිසි ලංකා සංචාරයෙන් පෙනීයයි. මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන් වන මුස්ලිම්-බහුතර රාජ්‍යයන්ගේ සහාය ලංකාවට දිනාගැනීම චීන-පකිස්ථාන් මැදිහත්වීමේ ඉලක්කය විය හැක. වසංගතයෙන් මිය යන ඉස්ලාම් ආගමිකයන්ගේ සිරුරු භූමදානය කිරීමට ඉඩ දෙන බවට හැඟෙන ආකාරයේ කතාවක් රාජපක්‍ෂ අගමැතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවේදී කළේ මේ අරබයා විය යුතුය.
මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරියගේ ලංකාව පිළිබඳ, වාර්තාවේ අඩංගු මූලික තේමා දෙකක් වූයේ අවනීතිය හා හමුදාකරණයයි. මේ කරුණු දෙකම සම්මිශ්‍රණය වූ සිද්ධියක් ගතවූ සතියේ අන්තර්ජාලයේ වාර්තා විය. යුද හමුදා නිල ඇඳුමෙන් සැරසුණු ලුතිනන්වරයෙකු ගම්පහ මිරිස්වත්තේ ආපන ශාලාවකට කඩා වැදී මහා කලබැගෑනියක් කිරීම මෙම සිද්ධියයි.
මේ පිළිබඳ පූර්ණ පරීක්‍ෂණයක් පවත්වා නිසි පියවර ගන්නා බව හමුදාව ප්‍රකාශ කළේය. තමන්ගේ සාමාජිකයකු විනය විරෝධී ක්‍රියාවක නිරත වූවා නම් ඊට හමුදාව පියවර ගැනීම වෙනම කාරණයකි. ප්‍රශ්නය නම් මෙම සිදුවීම පිළිබඳ තවමත් පොලිසිය ක්‍රියාත්මක නොවීමය.
කලබැගෑනිය සිදුකළ හමුදා නිලධාරියාගේ නම මෙන්ම ඔහු ආ හමුදා නිල රථයේ අංකයද අදාළ විඩියෝවේ අන්තර්ගතය. නමුත් පිළිබඳව පොලිසියෙන් අදාළ හමුදා නිලධාරියාගෙන් ප්‍රශ්න කිරීමක් හෝ කළ බවක් මේ ලියන මොහොත වන විටත් වාර්තාවී නොමැත.
මෙයට මාස කිහිපයකට ප්‍රථම හමුදා නිලධාරියකු දෙමළ වෛද්‍යවරයකුට ‘පර දෙමළා’ හා ‘ත්‍රස්තවාදියා‘ යැයි බැණ වැදුණු පුවතක් වාර්තා විය. GMOA සංවිධානය මේ පිළිබඳව හමුදාපතිවරයාට පැමිණිලි කළේය. නිසි පරීක්‍ෂණයක් පවත්වන බවට හමුදාපතිවරයා පොරොන්දු විය. එය රාජපක්‍ෂ පොරොන්දු තාලයේ එකක් බවට මේ වන විට පැහැදිලිය.
මේ වැනි සිදුවීම්වලින් පැහැදිලි වනුයේ ලංකාව පිළිබඳව මානව හිමිකම් මහකොමසාරිස්වරියගේ වාර්තාවේ ඇති චෝදනා සනාථ වීම නොවේද?
ඓතිහාසික වැදගත්කමක් ඇති ගොඩනැගිලි ඩෝසර් කිරීමේ සිට මහා පරිමාණ වන විනාශයන් දක්වාවූ අපරාධවල සැකකරුවන් නිදැල්ලේය. ඔවුන්ට විරුද්ධව නීතිය ක්‍රියාත්මක වීමක් ඇත්තේම නැති තරම්ය. රාජපක්‍ෂවරුන්ට පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයන්ටද නීතිය බලපාන්නේ නැත. ඒ නිදහසම හමුදාවටද තිබෙන බව මිරිස්වත්තේ අවන්හල් සිද්ධියෙන් යළිත් සනාථ වේ. යුද්ධ සමයේ හා ඉන් පසුව සිදුවූ ඇතැම් ඝාතන, අතුරුදහන් කිරීම්, පැහැර ගැනීම් හා පහරදීම් සඳහා රට තුළ යුක්තිය පසිඳලීමේ ක්‍රියාවලියක් ස්ථාපිත කිරීමට ලංකාණ්ඩුව අසමත් බවත්, ඊට ජාත්‍යන්තර මැදිහත්වීමක් අවශ්‍ය බවත් මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරිය කියන විට, ඊට සාර්ථකව පිළිතුරු දිය නොහැකි තත්වයක් නිර්මාණය කරගෙන ඇත්තේ රාජපක්‍ෂවරුන් හා ඔවුන්ගේ සුවච කීකරු අනුගාමිකයන් විසින්ම නොවේද?
සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩු සමයේ නීතියේ පාලනය මුළුමනින්ම නොවුවද යම් පමණකින් ස්ථාපිත වී තිබුණි. මුළුමනින්ම නතර නොවුණද අවනීතිය යෙදුණේ ඉබිගමනකය. දැන් යළිත් නීතියේ පාලනය වෙනුවට රජයනුයේ පාලකයන්ගේ නීතියයි. ඒ නීතිමය මරුකතර තුළ අවනීතිය රිසි ලෙස විදුලි වේගයෙන් දිවයයි. දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් තබා නීතියට අනුකූලව කටයුතු කරන රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට පවා රාජපක්‍ෂවරුන්ගෙන් හා ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයන්ගෙන් ගැලවීමක් නැත. ජල ගැලුම් නිම්නය රැකීමට ඉදිරිපත්ව ඒ වෙනුවෙන් විමලවීර දිසානායක ඇමතිවරයා සමග ප්‍රසිද්ධ බහින්බස්වීමක යෙදුණු වනජීවී නිලධාරියකුට හදිසි ස්ථාන මාරුවක් ලබා දී ඇති බව වාර්තා වේ. මීරිගම දුර්ලභ පඬුකරඳ ගස රැකීමට කටයුතු කළ දේවානි ජයතිලක වන නිලධාරිනිය දැනටමත් රාජ උදහසට ලක්ව සිටී. ඇයටද නුදුරේදීම ස්ථාන මාරුවක් ලැබුණොත් හෝ කුමක් හෝ අභූත චෝදනාවක් එල්ලවී රැකියාව පවා අහිමිවුවහොත් ඒ පිළිබඳවද පුදුම විය යුතු නැත.
මෙරට කීර්තිමත්ම රහස් පරීක්‍ෂක පොලිස් නිලධාරියකු වූ ශානි අබේසේකරට වූ අසාධාරණය මානව හිමිකම් මහකොමසාරිස්වරිය පවා සඳහන් කර තිබේ. දේශපාලන පළිගැනීම් කොමිසම මගින් ඔහු හා තුසිත් මුදලිගේ වැනි නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉහළ නිලධාරීන්ගේද ප්‍රජා අයිතිය අහිමි කිරීමට යෝජනා කර ඇත. මේවා දේශපාලන පළිගැනීම් බැවින් දේශපාලනික වශයෙන් මතබේදකාරී සිදුවීම්වලින් ඈත්වී සිටිනවා නම් තමන්ට එවැනි කරදරයක් නොවන බව අනෙකුත් රාජ්‍ය නිලධාරීන් සිතනවා විය හැක. නමුත් රාජකීය විදුහල්පතිවරයා සම්බන්ධ සිද්ධියෙන් පෙනී යන්නේ ඕනෑම රාජ්‍ය නිලධාරියකු ඕනෑම මොහොතක රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ බල අපයෝජනයට, අවනීතියට ගොදුරු විය හැකි බවය.
මාටින් නිමොලර් පියතුමා නට්සි ජ’මනිය සම්බන්ධයෙන් කළ සුප්‍රකට ප්‍රකාශය ලංකාවේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරිකයන්ට හා මාධ්‍යවේදීන්ට පමණක් නොව රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට පවා බලපාන බව දැන් පැහැදිලිය. ශානි අබේසේකර සිරගත කරන විට රාජකීය විදුහලේ විදුහල්පතිවරයා වැන්නවුන් ඒ අසාධාරණය ගැන කලබල නොවන්නට ඇත්තේ එවැනි දේ තමන්ට විය නොහැකිය යන විශ්වාසයෙනි. නමුත් අවනීතිය රජයන රටක කිසිවකුත් ආරක්‍ෂිත නොමැත. ගතවූ රාජපක්‍ෂ සමයේ අගවිනිසුරුවරියට පවා මෙය සත්‍ය විය. නීතියේ දෙවඟනගේ දෑත් දෙක විලගු ලා කට බැඳ ඇයව දඟගෙයි ලා රාජපක්‍ෂවරුන් නීතියේ තරාදිය තමන්ට උවමනා පැත්තට බර කරන ලංකාව වැනි රටක, ජනතාවට අවසානයට ඉතුරු වනුයේ ජාත්‍යන්තර පිහිට පමණි.

වැඩකරන විරුවන්ද නැතහොත් මහදැනමුත්තලාද?
මෙරට ජනකතාවල ප්‍රකට චරිතයක් වූ මහදැනමුත්තාට පොතපතේ දැනුම තබා සාමාන්‍ය බුද්ධියක් පවා නැත. ගෝඨාභය-මහින්ද පාලනය සිහිගන්වනුයේ මහදැනමුත්තා හා ගෝලයන්ගේ රසබර කතාවන්ය.
මෙයට මාස කිහිපයකට පෙර ජනපතිවරයා මහ බැංකු අධිපති හා ඉහළ නිලධාරීන් ගෙන්වා මාධ්‍ය ඉදිරියේ ඔවුන්ට බැන වැදුණේය. ඔහුගේ ප්‍රියතම යෙදුමක් වූ tool kit එක භාවිත කරන්නැයි උපදෙස් දුන්නේය. Tool kit ආර්ථික උපක්‍රමයන්ගේ ප්‍රතිඵලය වූයේ ණය බර මාස කිහිපයක් තුළ රුපියල් ටි්‍රලියනයකින් ඉහළ යාමත් ඉතිහාසයේ නොවූ විරූ තරමට මුදල් අච්චු ගැසීමත්ය. මේ මූල්‍ය අවකළමනාකරණය හේතුවෙන් Fitch හා S&P වැනි ජාත්‍යන්තර ආයතන ලංකාවේ ණය ගෙවීමේ හැකියාව දිගින් දිගටම ප්‍රශ්න කරද්දී පාලකයන්ගේ ප්‍රතිචාරය වූයේ (2010-2015 සමයේදී මෙන්ම) මෙම ආයතනවලට දෙස්දෙවොල් තැබීමය.
මෙරට වසංගත මර්දන පිළිවෙත පමණක් නොව, ආර්ථික පිළිවෙත්ද තීන්දු කරන්නේ කාළි අම්මා හෝ ඥානක්කාද යන ප්‍රශ්නය නැගෙන තරමට දැන් සියල්ල අවුල්ය. මෙහි නවතම ප්‍රකාශනය NASDAQ ආයතනය විසින් 2022 හා 2028 යළි ගෙවීමට නියමිත මෙරට ස්වෛරී බැඳුම්කරවල (Soveriegn Bonds) වටිනාකම 40%කින් පහත දැමීමය. 2020 දෙසැම්බර් වන විට ලංකාවේ විදේශ සංචිතය ඩොලර් බිලියන 5.2ක් වැනි ඉතාමත් අවම මට්ටමක පැවතුණි. ඒ ආනයන සීමාවන්ද නොතකාය. Morgan Stanley ආයතනයට අනුව මේ වසරේ පමණක් ඩොලර් බිලියන 4.6ක බැඳුම්කර යළි ගෙවීමක් ලංකාව කළ යුතුය. චීනයෙන් හදිසි අතමාරුවක් ගන්නවා හැරුණු විට වෙන පිළිසරණක් රාජපක්‍ෂ පාලනයට නොමැත.
මේ තත්වය තුළ ජනතාව මත ඇති ආර්ථික පීඩනය තව තවත් දරුණු වීම නොවැළැක්විය හැක. රාජපක්‍ෂවරුන් මෙය නොදන්නවා නොවේ. ජනතාවගේ කුසගින්න වැඩිවන විට තමන්ගේම පිළ තුළින් තමන්ට බලපෑම්, විරෝධතා එල්ල විය හැකි බවත් ඔවුහු දනිති. ඔවුන්ගේ මූලික අරමුණ නම් 2015 වැනි තත්වයක් 2024දී ප්‍රතිනිර්මාණය වීම වළක්වාලීමයි. 2010 සිට 2015 දක්වා වූ සමය තුළ ආරම්භ වී දැන් යළිත් වඩාත් වේගයෙන් ක්‍රියාත්මක වන හමුදාකරණයේ මූලික හේතුව මෙයයි. ආර්ථික අර්බුදයත් සමග තම දේශපාලන හා මැතිවරණමය සහයෝගය යළිත් ඛාදනය වුවහොත් එම අඩුව පිරවීමට හමුදාව දැන්ම සිටම ස්ථානගත කිරීම රාජපක්‍ෂ-හමුදාකරණ ක්‍රියාවලියේ පරමාර්ථයයි.
හමුදාව තුළ ස්වාධීන මතවලට ස්වාධීන ක්‍රියාවන්ට ඉඩක් නොමැත. ‘දුන්නොත් කන්නම්-නොකා හරි දුවන්නම්’ යනු හමුදා පිළිවෙතය. ඒකාධිකාරී පාලකයන් හමුදාව මර්දනයේ පමණක් නොව රාජ්‍ය පාලනයේද මෙවලමක් ලෙස යොදාගනුයේ එබැවිනි. හමුදාවට රක්‍ෂිතයක් මැදින් පාරක් කපන්නැයි නියම කළ විට ඔවුන් වන විනාශය ගැන කතා කරන්නේ නැත. කෝවිඩ්-19 ආසාදිතයන් වටලන්නැයි කියූ විට ආරක්‍ෂිත උපකරණ ඉල්ලන්නේ නැත. කඳවුරකින් කඳවුරකට මාරු කළ විට උසාවි යන්නේ නැත. ඉතින්, රාජපක්‍ෂවරුන් මේ සුවච කීකරු උපකරණයට ප්‍රිය කිරීම, එය වැඩි වැඩියෙන් භාවිත කිරීම පුදුමයක්ද?
හමුදාව රාජ්‍ය පාලනයට ගාවා ගැනීම බුද්ධිමත් ක්‍රියාවක් නොවේ. දේශපාලන බලයේ රස අනියමින් හෝ හමුදාවට දැනීම අතිශය භයානක බව රෝම අධිරාජ්‍යයේ සිට 2021 මියන්මාරය දක්වා දිවෙන්නාවූ ඉතිහාසයේ අත්දැකීමයි. ලංකාවේ හමුදාකරණය ස්වාධීන හෝ ස්වායත්ත එකක් නොව තමන්ගේ නායකත්වය හා මෙහෙයවීම යටතේ සිදුවන්නක් නිසා එයින් තම බල ව්‍යාපෘතියට හානියක් නැතැයි රාජපක්‍ෂවරුන් සිතනවා විය හැක. මහින්ද-ගෝඨාභය දෙසොහොයුරන් බලය හොබවන තාක් කල් මේ විශ්වාසය සත්‍යය. නමුත් ඊළඟ රාජපක්‍ෂ ජනපතිවරයා හා අගමැතිවරයා සම්බන්ධයෙන් මෙම තත්වය පැවතිය හැකිද? රටේ නායකත්වය ගැන සිහින දකින නිල ඇඳුම් ලාගත් විමල් වීරවංශලා හමුදාව තුළ දැනටත් සිටිය නොහැකිද? එවන් තත්වයක් තුළ ගෝඨාභය-මහින්ද නිර්මිතයක් වූ ලංකා හමුදාකරණය බැසිල්/නාමල් පාලනයකට පාරා වළල්ලක් නොවන්නේද?■

 

අවුරුදු 30 ක් බිත්තර මිල තීරණය කළේ එක වෙළෙන්දෙක් – සමස්ත ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයන්ගේ සංගමයේ ලේකම් එච්.එම්.බී.ආර්. අලහකෝන්

0

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

ඔබේ සංවිධානය ඇරඹුනේ කොහොමද?
2012 වෙනකොට ලංකාවේ බිත්තර මිල විශාල ලෙස පහළ ගියා. ඒකට එක හේතුවක් තමයි විදේශයන්ගෙන් බිත්තර ආනයනය කිරීම හා අධික මව් සත්තු ප්‍රමාණයක් ආනයනය කිරීම. මව් සත්තු ආනයනය නිසා රටේ බිත්තර නිෂ්පාදනය විශාල ලෙස ඉහළ ගියා. එසේ වුවත් සාපේක්ෂව පරිභෝජනය ඉහළ ගියේ නෑ. ඒ නිසා මිල පහළ ගියා. ආහර අමු ද්‍රව්‍ය මිල ඉහළ ගියා. එතකොට හැම පැත්තකින්ම ගොවියා තැලෙන්න පටන් ගත්තා. බිත්තර අලෙවිකරගන්න බැරුව අපේ ගොවියෝ මව් සත්තු විකුණන්න පටන් ගත්තා. ගොවිපොළවල් වහන්න පටන් ගත්තා. බිත්තර කුණු කොල්ලෙට විකුණන්න සිද්ධ වෙලා තිබුණේ. මේ තත්වයට තුළ රටට අවශ්‍ය ප්‍රමාණය විතරක් මව් සත්තු රටට ගේන්න කියලා බල කරමින් 2012 හෙට්ටිපොළදී විශාල උද්ඝෝෂණ කළා. ඒ උද්ඝෝෂණයත් එක්ක තමයි සමස්ථ ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයින්ගේ සංගමය ආරම්භ වුණේ.

මව් සත්තු ගෙන්වන්න එපා කියලා බල කළේ කාටද?
සත්ව නිෂ්පාදන සෞඛ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ අනුමැතිය ඇතිව පෞද්ගලික අංශය තමයි මව් සත්තු ගෙන්වන්නේ. ගේන්නේ කොහෙන්ද කියලා තීන්දු කරන්නෙත් ඒ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්. විවිධ අවස්ථාවන්වල කුරුලු උණ වගේ සෞඛ්‍ය ගැටලු විවිධ රටවලින් වාර්තා වෙන නිසා. 2012 වෙනකොට අපට හැකරීස් 15 ක් විතර තිබණා. හැකරී කියන්නේ මවු සිත්තු හදන රක්ඛනාගාර. අද වෙනකොට රක්ඛනාගාර 12 ක් විතර තියෙන්නේ. රක්ඛනාගාරවලින් පිට වෙන පැටව් තමයි රට පුරා බෙදා හරින්නේ. සීමාවක් නැතිව රට පුරා මව් සත්තු බෙදා හැරියහම අපේ ගොවියෝ ඒ මව් සත්තුන්ගෙන් බිත්තර නිෂ්පාදනය කරන්න පටන් ගත්තා. ඒ නිසා රට තුළ බිත්තර අතිරික්තයක් හැදුණා. මේ පිළිබඳව අපි ගොවියන් විදියට එක් වෙලා දෙපාර්තමේන්තුවට, අමාත්‍යාංශයට ගිහින් කතා කළා. ඒ හැම වෙලාවෙම ඒ ආයතනවලින් ඇහුවේ ඔබේ සංවිධානය මොකක්ද කියලා. ඒ වෙලාවේ අපි සංවිධානය වෙලා නොහිටීම විශාල අඩුවක් ලෙස අපට පෙනෙන්න ගත්තා. ඒ නිසා අපි සමස්ත ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයින්ගේ සංගමය පටන් ගත්තා.

සංගමය පිහිටුවා ගන්නකම් රටේ බිත්තර මිළ තීරණය කළේ කවුද?
2014 වෙනකොට සෑහෙන දුරකට අපි සංගමය ගොඩ නගාගෙන ආවා. එතකොට හිටියේ සරත් රත්නායක සභාපති තුමා. මම ලේකම්. 2014 ඉඳන් අපි සංගමේ සාමාජික ප්‍රමාණය වැඩි කර ගන්න කටයුතු කළා. ලංකාවම නියෝජනය වෙන ආකාරයට නව ව්‍යවස්ථාවක් හැදුවා. රටේ නීතියට අනුකූල වන ආකාරයට නව ව්‍යවස්ථාව හැදුවා. 2014 වෙනකොටත් අවුරුදු 30 ක් තිස්සේ රට් බිත්තර මිල තීරණය කළේ එක ගොවිපොළක්වත් නැති එකම එක වෙළෙන්දෙක්. බිත්තර නිෂ්පාදකයාට බිත්තර විකුණා ගන්න බැරි නම් මිල කැපුවා. නැත්නම් මිල වැඩි කළා. තමන් බිත්තර හොඳින් ස්ටොක් කරගත්තට පස්සේ බිත්තර මිල ඉස්සුවා. ගොවියන්ගෙන් ඉතා අඩු මුලකට බිත්තර අරන් පස්සේ මිල වැඩි කරලා විකුණුවා. ගොවියෝ හැමදාම අසරණ වුණා. මේ ප්‍රශ්නය විසඳගන්න අපි සංවිධානය ලෙස දෙපාර්තමේන්තු, අමාත්‍යාංශගානේ ගියා. 2016 වන තුරු විසඳුමක් ලැබුණේ නෑ. 2016 අගභාගය වෙනකොට අපට පුළුවන් වුණා බිත්තර මිල පාලනය සමස්ත ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයින්ගේ සංගමය අතට ගන්න. එදා සිට අද වෙනකම් රටේ බිත්තර මිල තීරණය කිරීමේ හැකියාව අපට ලැබිලා තියනවා. ඒ සඳහා වයඹ පළාතේ හිටපු ඇමතිවරු, මන්ත්‍රීවරු, රාජ්‍ය ආයතන අපට උදව් කළා. ලංකාවේ අනෙක් හැම නිෂ්පාදනයකම වාගේ මිල තීරණය කරන්නේ වෙළෙන්දා, නැත්නම් රජය. බිත්තර මිල තීරණය කරන්නේ බිත්තර නිෂ්පාදකයා. රටක් විදිහට ඒක ලොකු ජයග්‍රහණයක්.

රටේ අවශ්‍යතාවය අභිබවා බිත්තර නිෂ්පාදනය කරන්න පුළුවන් නම්, නිෂ්පාදනය කරන ප්‍රමාණය අඩු නොකර බිත්තර අපනයනය කරන්න බැරිද?
රයිස් පොලිස් හැරුණු කොට අපේ අමුද්‍රව්‍ය වලින් 80% ක් විතර අපි ගෙන්වන්නේ පිට රටින්. බඩ ඉරිඟුවලින් 75% ක් ගෙන්වන්නේ පිටරටින්. සෝයා ගෙන්වන්නේ පිට රටින්. මාළුකුඩු, මස් කුඩු ගෙන්වන්නේ පිට රටින්. ඒ නිසා ඉන්දියාව වගේ රටවල බිත්තර මිල එක්ක තරග කරන්න අපට අමාරුයි. ඉන්දියාව අමුද්‍රව්‍ය තමන්ම නිෂ්පාදන කර ගන්නවා. ඔවුන්ගේ මිල පහළයි. එහෙම වුණත් මාලදිවයින වගේ රටවලට බිත්තර ඉතා සුළු ප්‍රමාණයක් අපි අපනයනය කරනවා. රටක් ලෙස අපි බඩ ඉරිඟු හා සොයාවලින් ස්වයංපෝෂිත වුණොත් එදාට අපේ රට තුළ පාරිභෝගිකයාට බිත්තර සඳහා සහනදායී මිලක් ලබා දෙන්න පුළුවන් වාගේම බිත්තර අපනයනය කරලා විදේශ විනිමය උපයා ගන්නත් පුළුවන් වේයි. එතෙක් අපි අපේ කර්මාන්තය ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා රටට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට පමණයි මව් සත්තු ගෙන්වන්නට ඕනෑ.
අපේ රටේ 3000 ත් 4000 ත් අතර බිත්තර ගොවියෝ ප්‍රමාණයක් ඉන්නවා. ලක්ෂ 450000 ට විතර රැකියා අවස්ථා සපයලා තියනවා. යැපෙන්නෝ මිලියනයක් විතර ඉන්නවා. මේ කර්මාන්තය බිත්තර ගොවියෝ කිහිප දෙනෙක් අතට ගියොත් මේ ඔක්කොම කඩාගෙන වැටනවා. ඒකට හොඳම උදාහරණය අපේ රටේ සහල් නිෂ්පාදනය. මුල් කාලේ අපේ රටේ කුඩා පරිමාණ සහල් මෝල් තිබුණා. මධ්‍යම පරිමාණයේ මෝල් තිබුණා. අද වෙනකොට මහා පරිමාණයේ මෝල් හිමියෝ පස් දෙනෙක් විතර තමයි සමස්ථ වෙළඳපොළ හසුරුවන්නේ. ඒකේ ප්‍රතිපලය තමයි සහල් මිල ආණ්ඩුවටවත් පාලනය කර ගත නොහැකි වීම. බ්‍රොයිලර් කුකුළු මස් කර්මාන්තයත් ඒ මට්ටමට අද පත් වෙලා තියෙන්නේ. සුළු පරිමාණ ගොවියෝ විශාල ප්‍රමාණයක් කරමින් හිටිය නිෂ්පාදනය අද වෙනකොට ව්‍යාපාරිකයෝ කිහිප දෙනෙකුගේ අතට පත් වෙලා තියනවා. ඒ නිසා බිත්තර කර්මාන්තය ගමේ ඕනෑම කුඩා ගොවියෙකුට, කුඩාවට ආරම්භ කරලා ඉදිරියට එන්න පුළුවන් විදිහට ආරක්ෂා කරගැනීමේ අභියෝගය අද සමස්ත ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයින්ගේ සංගමය ඉදිරියේ තියනවා.■

ජීනීවා සැසියේදී කළ යුත්තේ කුමක්ද?

0

පෙබරවාරි 22 වැනි දා ජිනීවාහීදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 46 වැනි සැසියේ ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් වන යෝජනාවලට ලංකා රජයේ ප්‍රතිචාරය කෙබඳු වනු ඇද්ද?

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 46 වැනි සැසිවාරය පෙබරවාරි 22 වැනි දා ජිනීවා නුවර දී ආරම්භ වීමට නියමිතය. කැනඩාව, ජර්මනිය, උතුරු මැසිඩෝනියාව, මොන්ටිනිග්‍රෝ සහ එක්සත් රාජධානිය යන එක්සත් ජාතීන්ගේ ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම හෙවත් කෝ ගෲප් එක ගෙනෙනු ලබන යෝජනාවලියට ලංකා රජයේ ප්‍රතිචාරය කුමක් වනු ඇද්දැයි බොහෝ දෙනාගේ අවධානය යොමු වී තිබේ.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස් මිෂෙල් බැෂලේගේ වාර්තාවද 22 වන දා ආරම්භ වන ජිනීවා මානව හිමිකම් සැසියේදී සාකච්ඡාවට ගැනීමට නියමිතය. මේ වන විටත් මහලේකම්වරියගේ වාර්තාවේ අඩංගු කරුණු සම්බන්ධයෙන් ලංකා රජයේ ස්ථාවරය හා ප්‍රතිචාරය සවිස්තරව හා ලිඛිතවම ඉදිරිපත් කර අවසන්ය.
කෙසේ වෙතත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම විසින් ඉදිරිපත් කිරීමට අපේක්ෂිත යෝජනාවලියට ලංකා රජය සම අනුග්‍රහය දැක්වීම, විරෝධය ප්‍රකාශ කිරීම හෝ රජයේ පාර්ශ්වයෙන් විකල්ප යෝජනාවලියක් ඉදිරිපත් කිරීම කළ හැකිය.
මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරියගේ වාර්තාවේ අන්තර්ගතය අනුව එක්සත් ජාතීන්ගේ ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායම ගෙන එන යෝජනා කෙබඳු විය හැකිදැයි ඉඟියක් සපයා තිබෙන අතර ලංකා ආණ්ඩුව ඊට ප්‍රතිචාර ලෙස ඉදිරිපත් කළ ලියවිල්ල ලක්ෂ්‍ය කණ්ඩායමේ යෝජනාවලට ලංකා රජය කෙබඳු ප්‍රතිචාරයක් දක්වනු ඇද්දැයි යන්න පිළිබඳ ඉඟියක් සපයා තිබේ.

‘කෝ ගෘප්’ යෝජනාව සම්මත වෙයි
ආචාර්ය පාක්‍යසෝති සරවනමුත්තු
කෝ ගෘප් එක ගේන යෝජනාවටත් ආණ්ඩුව එකඟ වෙයි කියලා මම හිතන්නේ නෑ. මානව හිමිකම් කොමසාරිස් මිෂෙල් බැෂලේගේ වාර්තාවට ආණ්ඩුව දැක්වූ ප්‍රතිචාරය අනුවත් ආණ්ඩුව මේ යෝජනාවට එක් වෙයි කියලා හිතන්න අමාරුයි. ප්‍රතික්ෂේප කරයි. කෝ ගෘප් එක ගේන යෝජනාව සභා සම්මත වීමට තියන ඉඩ බොහෝ වැඩියි. ඒක සම්මත කළාට පස්සේ ඇති වෙන තත්වයට ආණ්ඩුවට මුහුණ දෙන්න වෙනවා. යුද අපරාධ, මානව හිමිකම් කඩවීම්, ජාත්‍යන්තර සම්මුතීන් උල්ලංඝනය කිරීම් වාගේම කොවිඩ් ආසාදිතව මිය ගිය මුස්ලිම් වැසියන්ගේ සිරුරු භූමදාන කරන්න ඉඩ නොදීම පිළිබඳ චෝදනාව ඇතුළු නව රජයේ පාලන කාලය තුළ සිදු වූ මානව අයිතීන් උල්ලංඝනය කිරීම් පිළිබඳ බරපතළ චෝදනා රාශියක් ආණ්ඩුවට තියනවා. ආණ්ඩුවට ඕනෑ නම් තව යෝජනාවක් ගේන්නත් පුළුවන්. එහෙම යෝජනාවක් ගෙනාවාට ඒක සම්මත කරගන්න ඡන්ද ලබා ගන්න පුළුවන් වෙයි කියලා මම හිතන්නේ නෑ.

තියෙන සාක්ෂි ටිකවත් ඉදිරිපත් කරන්නෑ
දි අයිලන්ඩ් ප්‍රවෘත්ති කර්තෘ ශමින්ද්‍ර ෆර්ඩිනැන්ඩු
මහකොමසාරිස්වරිය හා ජිනීවා මානව හිමිකම් කොමිසම ආයතන දෙකක් හැටියට පෙනෙන්නට තිබුණාට ප්‍රායෝගිකව ඒ ආයතන දෙකක් නෙමේ. ඒ නිසා මිෂෙල් බැෂලේගේ වාර්තාවෙන් අපට යම් අදහසක් ගන්න පුළුවන් 22 වන දා ඇරඹෙන මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ දී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් විය හැකි යෝජනා මොනවාද කියලා. මිෂෙල් බැෂලේගේ වාර්තාව හා ජිනීවාහීදී ඉදිරිපත් විය හැකි යෝජනා අතර ලොකු වෙනසක් නැති බව ස්ථිරවම කියන්න පුළුවන්. ජාත්‍යන්තර ක්ෂමා සංවිධානය 18 වෙනිදා වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කරන්න ඉන්නවා. ඒකෙදි ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ගත හැකි උපරිම ක්‍රියාමාර්ග ගන්න, මේ රට අද පාලනය කරන්නේ යුද අපරාධ කරපු පිරිසක් කියලා පැහැදිලිවම ඉල්ලා සිටින බව දැනගන්නට තියනවා. ජිනීවාහිදී ගෙන ඒමට යෝජිත යෝජනාවලිය ප්‍රතික්ෂේප කරලා. රටක් ලෙස අපි පරාද වුණත් නැතත් අපේ රටට එරෙහිව ගන්න තියන ක්‍රියාමාර්ග දැනටමත් ඔවුන් අරගෙන තියනවා. 2020 පෙබරවාරි මාසේ යුද හමුදාපති ශවේන්ද්‍ර සිල්වාට හා පවුලේ උදවියට ඇමරිකාවට යාමට අවසර ලැබුණේ නෑ. යුද අපරාධකරුවෙක් ලෙස සැලකුවා. විශ්‍රාමික මේජර් ජනරාල් චාගි ගාල්ලගේට ඔස්ටේ්‍රලියාවට යන්න වීසා දුන්නේ නෑ.
2020 ජිනීවාහිදී ඉදිරිපත් කළ යෝජනා ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ලංකාවේ විදේශ කටයුතු ඇමති දිනේෂ් ගුණවර්ධන ප්‍රකාශ කළා අපි ජිනීවා ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත් වෙනවා කියලා, ඇති වී තිබෙන ගැටලු විසඳා ගැනීමට අපිම ක්‍රියා කරනවා කියලා. එහෙම පොරොන්දු වෙලා මේ රජය කිසිම දෙයක් කළේ නෑ. මේ අවුරුද්දේ ජිනීවා සැසිය ආරම්භ වීමට කිට්ටු වුණාම මීට පෙර පත් කළ ජනාධිපති කොමිෂන්වල යුද අපරාධ කළ බවට කරුණු අඩංගු වෙනවාද බලන්න කියලා කොමිසමක් පත් කළා. ලංකාවේ රජය මේ ප්‍රශ්නය හරියාකාරව හඳුනා ගත්තේ නෑ. නිසියාකාරව පිළිතුරු දීමට උත්සාහ කළේ නෑ. අපි අතින් යුද අපරාධ සිදු වුණේ නෑ කියලා ඔප්පු කරන්න තිබුණු වාර්තා කිරීම් නිසි කලට ජිනීවා නුවරට ඉදිරිපත් කළේ නෑ. බටහිර ජාතීන් අපේ රටට ඇඟිලි ගහනවා කියමින් ඉන්නවා මිසක් අපි යුද අපරාධ කළේ නෑ කියන්න තියෙන සාක්ෂි ටිකවත් මේ දේශපාලකයෝ ඉදිරිපත් කරන්නේ නෑ.
උදාහරණයක් වශයෙන් 2011 කොළඹ පැවති ආරක්ෂක සමුළුවේදී ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාලයේ සේවය කළ ලෙෆ්ටිනන්ට් කර්නල් ලෝරන්ස් ස්මිත් කියන යුද නායකයා ප්‍රකාශයක් කළා ලංකාවේ යුද්ධයේදී අත්තඩංගුවට ගත් එල්ටීටීඊ නායකයන් හා සාමාජිකයන් හමුදාව විසින් ඝාතනය කළේ නෑ, ඒ නිසා මේ යුද අපරාධ කතාවල කිසිදු සත්‍යතාවක් නෑ කියලා. දරුස්මාන් වාර්තාව ආවාට පස්සේ, යුද්ධය ඉවර වෙලා අවුරුදු දෙකකට පස්සේ ඇමරිකානු යුද හමුදා නිලධාරියෙක් කළ ප්‍රකාශයවත් නිසියාකාරව යොදා ගන්න ආණ්ඩුවට වුවමනාවක් තිබුණෙ නෑ. අදත් ඒ තත්වය එසේමයි. විකිලීක්ස් හරහා හුවමාරු වූ තොරතුරු අතරත් අපට වාසිසහගත විශාල තොරතුරු ප්‍රමාණයක් තියනවා.

ජිනීවා යෝජනා උතුරට පමණක් නෙමෙයි
දෙමළ ජාතික සන්ධාන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ශානක්‍යන් රාසමානික්කම්
දකුණේ ආණ්ඩුව හා ඊට හිතවත් කණ්ඩායම් මානව හිමිකම් කවුන්සිලය ගැන දකුණේ බොරු බියක් හදලා තියනවා. මහින්ද රාජපක්ෂ විදුලි පුටුවේ ඉන්දන්නවත්, හමුදාවට දඬුවම් දෙන්නවත් මානව හිමිකම් කවුන්සිලයට බෑ. උතුරේ හරි, දකුණේ හරි යුද අපරාධ සිදු වෙලා තියනවා නම්, මානව හිමිකම් කඩ වෙලා තියනවා නම්, ජාත්‍යන්තර සම්මතයන් උල්ලංඝනය වෙලා තියනවා නම් නිර්දේශ ඉදිරිපත් කරන්න මානව හිමිකම් කවුන්සිලයට පුළුවන්. එහි ප්‍රධාන අරමුණ ලෙස මම දකින්නේ රටක මෙවැනි දේ නැවත සිදු නොවීමට වතාවරණයක් ඇති කිරීම. යුද අපරාධ සිදු වෙලා තියනවා නම් ඒ සිදු කරපු අයට යම් දඬුවමක් පමුණුවන්න නිර්දේශ ඉදිරිපත් වෙන්න ඔවුන්ට පුළුවන්.
හැබැයි අපි මානව හිමිකම් කවුන්සිලයට බොරු කියලා, බොරු කරලා වැඩ කටයුතු කරනවා නම් සමස්තයක් ලෙස, රටක් ලෙස අපි හැමෝටම බලපාන්න, සම්බාධක පැනවෙන්න පුළුවන්.
යුද්ධය අවසන් වූ ගමන් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව අපි අමාරුවෙන් දැන් තමයි යුද්ධය ඉවර කළේ, ඒ රටේ සංහිඳියාව ගැන හිතන්න, කටයුතු කරන්න යම් කාලයක් දෙන්න කියලා ඉල්ලුවා. මානව හිමිකම් කඩවීම ගැන අභ්‍යන්තර ක්‍රියාවලියක් ආරම්භ කරලා, එල්එල්ආර්සී එක හරහා හොයලා, අදාළ ක්‍රියාමාර්ග ගන්නවා කිව්වා. යුද්ධය අවසාන වෙලා අවුරුදු 12ක් ගතවෙලාත් අද වෙනකම් මොනවත් කළේ නෑ.
අද ජිනීවාවල නිර්දේශ ඉදිරිපත් වෙන්නේ උතුරේ මානව හිමිකම් කඩවීම සම්බන්ධයෙන් පමණක් නෙමෙයි. වර්තමාන රජය බලයට පත් වුණායින් පස්සේ සිදු වූ සිදුවීම් රාශියක් සලකා බලලා තියෙනවා. කොවිඩ් වෛරසය ආසාදිතව මියගිය මුස්ලිම් වැසියන්ගේ දේහයන් භූමදානය කරන්නට ඉඩ නොදීම, මහර බන්ධනාගාරයේ රැඳවියන් ඝාතනය, සාධාරණ නොවන ඇතැම් නඩු තීන්දු වගේ දේවල් පිළිබඳව සලකා බලලා තියනවා. පාස්කු ප්‍රහාරය නිසා කියලා අත්අඩංගුවට ගත් ළමයි නඩු දාන්නේ නැතුව තියාගෙන ඉන්නවා නම් ඒකත් මානව හිමිකම් කඩවීමක්.
මේක දෙමළ ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය වීම ගැන දෙමළ ජනයා විසින් ඇති කරන ප්‍රශ්නයක් විදිහට පෙන්නන්න හැදුවාට දකුණේ සිංහල ජනයාගේ මානව හිමිකම් කඩ වූ අවස්ථාත් මානව හිමිකම් කවුන්සිලයට වාර්තා කරලා තියනවා. අද ජිනීවා මානව හිමිකම් කවුන්සිලය ගැන ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්ව මොනවා කිව්වත් දකුණේ තරුණ නැගිටීමෙන් පස්සේ අතුරුදන් වෙච්ච දරුවන් ගැන කියන්න මහින්ද රාජපක්ෂ තමයි ඉස්සෙල්ලාම ජිනීවා ගියේ. එතකොට ජිනීවා හොඳ වෙන්නත්, දැන් නරක වෙන්නත් හේතුවක් නෑ.

අධිමාන්නය නිසා හැප්පෙන්න යනවා
ආචාර්ය දයාන් ජයතිලක
මෙවර ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව සම අනුග්‍රහය දක්වන්නේ නෑ. ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව අන්තයකට ගමන් කරමින් තිබෙන බව තමයි පේන්න තියෙන්නේ.
ජිනීිවා සම්බන්ධයෙන් අපට අත්දැකීම් ආකෘති තුනක් තියනවා. පළමු අත්දැකීම 2009 මැයි මාසේ බටහිර කඳවුර ලංකාව සම්බන්ධයෙන් යෝජනාවලියක් ඉදිරිපත් කළා. ඒ වෙලාවේ ශ්‍රී ලංකාව හා නොබැඳි ජාතීන් යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කරලා ජිනීවා මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ සාමාජික රටවල් සංඛ්‍යාවෙන් 2/3 කට ආසන්න ඡන්ද සංඛ්‍යාවක් අරගෙන ජය ගත්තා.
දෙවැනි ආකෘතිය තමයි පළමු ආකෘතිය සම්පූර්ණයෙන් අතහැර දමලා 2012, 2013, 2014 මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ දෙවැනි වාරයේදී තුන් සැරයක් පැරදීම.
තුන්වන ආකෘතිය, ජිනීවාවල සුදු කොඩිය දාලා යුද්දේ කාලේ ප්‍රභාකරන් එක්ක සාම ගිවිසුමක් ගැහුවා වාගේ 2015 රනිල් වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුව සම අනුග්‍රහය දැක්වීම.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව අනිවාර්යයෙන්ම තුන්වන ආකෘතිය ප්‍රතික්ෂේප කරලා තියනවා. ඒ කියන්නේ සම අනුග්‍රහය දැක්වීම. දන් ගෝඨාභය ජනාධිපතිවරයාට තෝරාගැනීමට තියෙන්නේ පළමු හා දෙවන ආකෘතිවලින් එකක්. පළමු වාරයේ ජයග්‍රහණය හා දෙවන වාරයේ පරාජයන් තුන.
ගෝඨාභය ජනාධිපතිවරයාගේ හා ඔහු වටා සිටින්නන්ගේ මතවාද හා ක්‍රියාකලාපයන් අනුව යනවා නම් ජයග්‍රාහී පළමු ආකෘතියට කිසිසේත් යන්නේ නෑ. තුන් සැරයක් පරාජය වුණු ආකෘතියේත් අන්තයට ගිහින් තමයි නතර වෙන්නේ.
අන්තයට යනවා කියන්නේ මෙවර ජිනීවා සමුළුවේදී දේශීිය වශයෙන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ පාලනය ඉදිරිපත් කරලා තියන ජාතිවාදී, යුදවාදී ව්‍යාපෘතිය පිටරට පටවන්න උත්සාහයක් දරාවි. ඒ උත්සාහයේදී ඉතාම අඩු පිළිගැනීමක් තමයි ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්වයට ලැබෙන්නේ. මම හිතන්නේ නෑ කවුන්සිලයේ බහුතරයක් ඒක බාර ගනියි කියලා. ඒ මතවාදය නිර්යාත කරන්න බැරි කථිකාවක් හා ක්‍රියා පිළිවෙතක්. සරලව කියනවා නම් ලෝක ජනමතය එයින් දිනා ගන්න බෑ.
විය යුත්තේ තමන්ගේ අයියාගේ පළමු අවස්ථාවේ සාර්ථක වූ මාර්ගය අනුගමනය කිරීම. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කියන්නේ හමුදා නිලධාරියෙක්නේ. යුද්ධය වෙලාවේ ආරක්ෂක ලේකම්වරයානේ. ඒ නිසා ඔහු දැන ගන්න ඕනෑ පැරදුණු සටන් ක්‍රම හා ඒ මූලෝපාය පාවිච්චි කරලා එහි අන්තයට ගිහින් විශාල පරාජයක් අත්කර ගන්නවාද? ජයග්‍රාහී ක්‍රමවේදයක් අනුව ගිහිල්ලා ජයග්‍රහණයක් හෝ ආත්ම ගරුත්වය ආරක්ෂා කරගෙන කිසියම් ජය පරාජයකින් තොර තත්වයකින් මේ අවස්ථාවට මුහුණ දෙනවාද කියලා.
මහ කොමසාරිස්වරිය නිකුත් කළ වාර්තාවේ 5/6 ක් තියෙන්නේ ගෝඨාභය ආණ්ඩුව කරපු කියපු දේවල්. යුද්දේ කාලේ දේවල් තියෙන්නේ 1/6 යි. ගෝඨාභයගේ කෙටි කාලීන පාලනය තුළ කියපු, කරපු දේවල් නිසා තමයි මෙතරම් දරුණු තත්වයක් ඇති වුණේ. ඒ නිසා පසු බහිනවා නම් තමයි හොඳ. අන්තිම යුද්දෙදී ප්‍රභාකරන්ට තිබුණේ පහු බැහැලා ආයෙත් ගරිල්ලා ක්‍රමවේදයකට යන්න. අධි මාන්නය නිසා දුර්වල අවස්ථාවක මුහුණට මුහුණලා හැප්පෙන්න ගියා. දිනන්න බැරි සටනක් කළා. අද තිබෙන ආණ්ඩුවත් ඒ වගේ අත්දැකීමක් තමයි විඳින්න සූදානම් වෙමින් ඉන්නේ.■

 

 

තත්ත්වය තත්මදෝ වේදෝ?

0

■ උදන් ප්‍රනාන්දු

මාගේ පියාගේ පියා වඩුවෙකි. අප පවුලේ පැරැණි රසාංග බොහොමයක් වාගේ වඩු කර්මාන්තය වටා භ්‍රමණය වේ. මා අසා ඇති ආකාරයකට එළිසබත් මහා රැජිණගේ කොරනේෂණයට හෙවත් අහිෂේක ලබන උත්සවයට සිලෝනයෙන් යැවූ තෑගි බෝග අතර වූ අල්මාරියක් නිම වූයේ අපේ සීයාගේ වඩුමඩුවේ ය. එය කෑලි තුනක අල්මාරියක් ලෙස කියැවෙන අතර එහි එක කොනක සිට සිට අනෙක් කොන දක්වා කැටයම් කර ඇත්තේ වී ගොවිතැනේ සී සෑම සිට අස්වැන්න නෙලීම වැනි විවිධ අවස්ථාවන් ය. අල්මාරිය නිමවා ඇත්තේ බුරුම තේක්ක හෙවත් බර්මා-ටීක් නමැති දැව වර්ගයෙනි. එකල සීයා විසින් බුරුම තේක්කෙන් සාදන ලද ගෘහ භාණ්ඩ බොහොමයක් තවමත් කිසිදු අලුත්වැඩියාවකින් තොර ව අපගේ පරම්පරාවේ නිවෙස්වල ඇත. බුරුම තේක්ක ලීය එතරම් ම ශක්තිවන්ත හා කල් පවත්නා ප්‍රවර්ගයකි. යටත්විජිත සමයේ සිලෝනය හා බුරුමය අතර මේ දැව වෙළෙඳාම ඉතා සාර්ථක ව පැවැති බව කියැවේ. කුමන හේතුවකට හෝ, ලීයේ සිදුරු විදින පැරැණි ආම්පන්නයට එකල කීවේ ‘බුරුමය‘ කියා ය. දැන් භාවිත වන ඩ්රිලින් මැෂිමට වඩා බුරුමය සපුරා වෙනස් ය.
බුරුමය නැවත කතාබහට ලක් ව ඇත්තේ වඩු කර්මාන්තයේ නොව ලෝක ප්‍රවෘත්ති ක්ෂේත්‍රයේ ය. ඒ පසුගිය අට වැනිදා බුරුමයේ හෙවත් මියන්මාරයේ වීරෝදාර හමුදාව එරට ජනපති, අගමැති හා අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ මැති ඇමතිවරුන් හා පරිපාලකවරුන් රැසක් තම සත්කාරයේ හිඳුවාගෙන ගෙන රාජ්‍ය පාලනයේ බර ඔවුන්ගෙන් මුදාගත් මානුෂීය මෙහෙයුමක් නිසා ය. ඒ හමුදා සත්කාරය ලබන්නන් අතර බුරුම මැකෝ ද විය.
බුරුමය විසිවන ශතවර්ෂය මුල් කාලයේ දී බි්‍රතාන්‍ය යටත් විජිතයක් ව පැවතිණ. 1920 කාලය වන විට බුරුමයේ නිදහස අරභයා ජාතිකවාදී ප්‍රවණතා මතු විණ. එකල නීති සිසුවෙකුවූ ආවුන් සාන් ඒ අතර කැපීපෙනිණ. පසු කලෙක ඔහු බුරුම කොමියුනිස්ට් පක්ෂය ස්ථාපිත කොට චීනයේ ආධාර ඇතිව සන්නද්ධ ව්‍යාපාරයක් ගොඩනගන්නට උත්සාහ කරමින් සිටින අතරය ජපනුන් වහා ඉදිරිපත් වී ඔහු ඇතුළු කණ්ඩායමකට අවි පුහුණුව සැණෙකින් ලබා දුන්නේ. මෙම කණ්ඩායම බි්‍රතාන්‍යයන් පළවා හරිනට උත්සාහ කරනා’තර 1942 ජපානය බුරුම නතු කරගති. එය ඉඟුරු දී මිරිස් ගත් තත්ත්වයක් බවට පත් වූ නිසා ආවුන් සාන් බි්‍රතාන්‍යයන් සමග සමගි වී ජපනුන් පලවා හැරියේ 1945 ය. ආවුන් සාන් බි්‍රතාන්‍යයන් සමග ඇති කරගත් එකඟතාවක් මත 1948 දී බුරුමයට නිදහස ලැබිණ. එහෙත් අවසානයේ අභිනව අගමැති ලෙස පත් වූයේ ආවුන් සාන් නොවේ; ඔහුගේ ම සගයෙකු වූ ඌ නූ ය. ජනවාර්ගික භේදභින්න හේතුවෙන් ඌට රාජ්‍ය පාලනය ගෙන යනු අපහසු බව සහකම්පිත ව තේරුම් ගත් බුරුම වීරෝදාර හමුදාපති නේ වින් රාජ්‍ය පාලනයේ වෙහෙසකර භූමිකාව 1958 තම කරට ගති. ඌට නැවත වරක් මැතිවරණයකින් අවස්ථාවක් දුන්න ද ඔහු රාජ්‍ය පාලනය ඉතා අපහසුවෙන් කරනු දිගට ම බලා ඉන්න බැරි තැන, නැවත නේ වින් රට දැය වෙනුවෙන් ස්වේච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් වී තම හමුදාව සමග 1962 දී අසමත් සිවිල් පාලනයෙන් බුරුමය මුදාගති. 1962 සිට 1988 දක්වා මියන්මාර දේශය සුරැකිව පෝෂණය කළේ ජනරාල් නේ වින් ඇතුළු ‘තත්මදෝ‘ (ඕඑප්ා්අ) ලෙස ආදර ගෞරවයෙන් ඇමැතෙන වීරෝදාර හමුදාව ය. තත්මදෝව රට සුඛිත මුදිත කරනු වස් ව්‍යවස්ථාව නිෂ්ප්‍රභ කිරීම, විපක්ෂ බලවේග හා සංවිධාන තහනම් කිරීම හා විනයානුකූල ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කිරීම වැනි පියවර ගති. තත්මදෝව රටෙහි ආර්ථික බර ද කරට ගති. මියන්මාර ව්‍යාපාර ලෝකයේ බීර සිට වානේ දක්වා අනේකවිධ කර්මාන්තයන්හි ප්‍රමුඛයා වන්නේ තත්මදෝවේ හිමිකාරත්වය යටතේ ඇති මියන්මාර් ඉකොනොනොමික් කෝර්පොරේෂන් යන යෝධ කොන්ග්ලොමරේට ආයෝජන සමාගම ය. ඉන් නොනැවතී, තත්මදෝව යූ.එස්.පී.ඩී නමින් තම සිතැඟි නියෝජනය කරන දේශපාලන පක්ෂයක් ද 2010 දී ප්‍රවර්ධනය කළ අතර දැනට විපක්ෂය වන්නේ එය ය.
යට කී ආවුන් සාන්ගේ දියණිය වන අවුන් සාන් සූචී මියන්මාරයට එංගලන්තේ සිට පැමිණෙන්නී ඔය අවුඅස්සේය. ඇය වටා යම් සිවිල් රැල්ලක් ගොඩනැගෙන අතර එහි බලපෑම මත 1990 මැතිවරණයක් පැවතිය ද ඉන් සූචි මැතිනියගේ පක්ෂය ජයග්‍රහණය කළ ද තත්මදෝව රාජ්‍ය බලය සිවිල් පරිපාලනයකට නොදුන්නේ පරිණත වැඩිහිටියෙකුගේ වගකීම් සහගත ස්වභාවය ලොවට පෙන්වා දෙමිනි. තත්මදෝව වසර දොළහක් ම සූචි මැතිනිය නිවෙසක හිඳුවා කවා පොවා සුරැකිව බලා හදා ගත්තේත් ඒ වගකීමේ ම කොටසක ලෙසිනි.
කෙසේ හෝ තත්මදෝව පසු ව සිවිල්වරුන්ට පාලනය කරන්නට දීමට කාරුණික විය. එහෙත්, කුඩාවුන් වැටෙනු වළකනු පිණිස සයිකලයට සවිකරන ගාඩ් වීල් සේ යෝජිත පාර්ලිමේන්තුවේ ආසනවලින් 25%ක් තත්මදෝවට නිලබලයෙන් කර වෙන් ගත්තේ ය. 2015 හා 2020 මැතිවරණ පැවතියේ ඒ ව්‍යවස්ථාපිත කොන්දේසිය යටතේ ය. සූචි මැතිනිය නායිකාව වුව ද ඇය විදේශිකයෙකු කසාද බැඳ සිටීම නිසා රාජ්‍ය නායිකාව වීම වැළකුණේ ද යට කී ව්‍යවස්ථාව යටතේ ම ය.
බුරුමය හා සිලෝනය බි්‍රතාන්‍ය අධිරාජ්‍ය පාලනයෙන් නිදහස ලද්දේ එක ම වසරේ ය. බුරුමය හරියට ම සිලෝනයට මසකට කලින්, එනම් 1948 ජනවාරි 4 දින පාන්දර 4.20ට සුබ නැකැතින් නිදහස ලැබී ය. මියන්මාරයේ ලාංකීය තානාපති කාර්යාලයක් විවෘත කළේ 1949 දී ය. දෙරට අතර ඇති ප්‍රධාන පොදු සාධකය වන ථෙරවාද බුදුදහම වටා ස්ථාපිතවූ සබඳතාව ඊට වඩා පැරණි ය. රාමඤ්ඤ නිකාය ලංකාවේ ඇරඹුණේ 1864 වසරේ දී අඹගහවත්තේ සරණංකර හිමි බුරුමයේ රත්නපුන්නා විහාරයේ උපසම්පදාව ලැබීමෙන් අනතුරුව ය. රාමන්න යනු බුරුම රාජධානිය එකල හැඳින්වූ නමයි. ප්‍රකට පුරෝගාමී ජාතිකවාදී නායකයන් වන ශ්‍රීමත් සුසන්ත ෆොන්සේකා, රාජා හේවාවිතාරණ (අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ බෑනා), කම්කරු ව්‍යාපාරයේ පියා ලෙස සැලැකෙන ඒඊ ගුණසිංහ වැනි ප්‍රභුවරු ය බුරුමයේ මුල් ලාංකීය තානාපතිවරුන් ලෙස කටයුතු කළෝ. ඒ මග යමින් මියන්මාරයේ වත්මන් ලාංකීය තානාපති ධුරය හොබවන්නෝ මහැදුරු නලින් සිල්වෝ ය. මියන්මාර විරෝදාර හමුදාව විසින් මේ කරන ලද ආණ්ඩුකරණ සංක්‍රමණීය මෙහෙයුම පිළිබඳ ව මියන්මාරයේ වෙසෙන ශ්‍රී ලාංකික ප්‍රජාව බයසංකා ඇතිකර ගත යුතු නැත. ඒ මන්ද යත් අප මහැදුරන් තානාපති බලය පමණක් නොව නාථපති මහිමයද හිමි ක්වොන්ටම් ප්‍රභවයක් බැවිනි.■

 

සජිත් කලාකරුවන්ට දෙන්න හැදූ සුදර්ශි ඉඩම ගෝඨාභය කාට දෙයිද?

  • ‘පහුගිය ආණ්ඩුවේ හිටපු සංස්කෘතික ඇමතිවරයා තමයි සජිත් ප්‍රේමදාස. ඔහුගේ ලේකම්වරයෙක් එක්ක සුදර්ශියේ ඉඩම අපට ලබාගැනීම සඳහා කැබිනට් පත්‍රිකාවක් හැදුවා. සජිත් ප්‍රේමදාස මහත්තයාට සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශයේ කටයුතුවලට මැදිහත් වෙන්න බැරි තරම් පක්ෂය ඇතුළේ වැඩ තිබුණා. අපේක්ෂකත්වය ගැනීම, ඡන්ද සටන ආදිය. ඔහුගේ අමාත්‍යාංශයේ වෙනත් වැඩ පවා තිබුණා. එහෙම තිබියදීත් ඒ කාලයේ කැබිනට් පත්‍රිකාවක් පවා හැදුවා.

සුදර්ශිය හෙවත් සිංහල සංස්කෘති ආයතනය අයත්වන ඉඩම රැකගැනීමට කලාකරුවන් පෙත්සමක් අත්සන් කිරීමට පටන්ගෙන ඇත. පෙර ආණ්ඩුවේ සංස්කෘතික ඇමතිවරයාව සිටි සජිත් ප්‍රේමදාස යටතේ මෙම ඉඩමේ අයිතිය නිරවුල් කර සුදර්ශියටම පැවරීමට කැබිනට් පත්‍රිකාවක් පවා සකස් කර තිබුණි.

‘සුදර්ශියේ ඉඩම දැන් බේරගන්න බෑ. කොහොමත් ආණ්ඩුවෙන් ගන්න තීන්දු කරලා ඉවරයි. කරන්නේ මොනවද කියලත් තීන්දු කරලා ඉවරයි. දැන් ඉතින්, මොනවාහරි ඉතිරි දෙයක් ගන්නයි තියෙන්නේ.’ මෙය කලා ක්ෂේත්‍රයේම සිටින සුළුතර පිරිසක් අතර හුවමාරු වන අදහසකි.
‘ඔය සුදර්ශියෙන් කට්ටිය හොරා කෑවා. ඉස්සර සිද්ධවුණ දේවල් ගැන අතීත කතාන්දර විතරයි දැන් තියෙන්නේ. ඒ අතීත කතාන්දර කිය කියා ඔතැන රැකගන්නේ මොකටද. ඔන්න ඔහේ ආණ්ඩුවට අරගෙන වැඩක් කරගන්න දුන්නානම් හරි. ඔතැනට අරක්ගත්ත කිහිපදෙනෙක්ට හැර කලාවට ඕක ගත්තා කියලා පාඩුවක් වෙන්නේ නෑ.’ ඒ තවත් අදහසකි.
‘ඔය ඉඩම ආණ්ඩුවට අයිති එකක්නෙ. සුදර්ශියට අයිති නෑනේ. ඕකේ බදු හරියට ගෙවලත් නෑ. ඒ නිසා ඕක කලාකාරයන්ට අයිති නෑ. එයාලා කුලීකාරයෝ. කුලිය හරියට ගෙව්වේ නැති නම් එළියට බහින්න වෙනවානේ.’ ඔය තුන්වැනි පිරිසගේ අදහසය.
ඒ සියලු කතාන්දර මැද සුදර්ශියේ ප්‍රශ්නය ගැන කතා කරන්නට අපි සුදර්ශියටම ගියෙමු. කලෙක දයානන්ද ගුණවර්ධන සිටි, තවත් ප්‍රකට කලාකරුවන් රැසක් සිටි සුදර්ශියේ කාර්යාල කාමරයේදී ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් මුණගැසුණෙමු.
කලාකරුවන් සුළුතරයක් අතර මෙවැනි අදහස් පැතිරෙද්දී, සුදර්ශිය රැකගත යුතු බව කියමින් විශාල පිරිසක් පෙරමුණට පැමිණ සිටී. එය සමාජ මාධ්‍යවල කතාබහට හේතුවක් වී තිබේ. වත්මන් ආණ්ඩුවට හිතවත් අයත්, විරුද්ධ අයත්, දේශපාලනයට සම්බන්ධයක් නැති අයත් සුදර්ශිය රැකගැනීම සඳහා පෙත්සමට අත්සන් කර ඇත.
අපට පෙනුණු ආකාරයට සුදර්ශිය රැකගත යුත්තේ අතීතකාමය නිසා නොවේ. ශ්‍රියන්ත මෙන්ඩිස්ලා, ජයන්ත චන්ද්‍රසිරිලා, කමල් අද්දඅරාච්චිලා නෝබට් ජේ. මයර්ගෙන් රංගනය ඉගෙනගත්තේ සුදර්ශියේදී වූ නිසා නොවේ. බන්දුල විජේවීර සහ රෝහණ බැද්දගේ හමු වුණේ මෙතැනදී වූ නිසා නොවේ. ඒ අතීත වටිනාකම් සියල්ල මෙම ආයතනය හා බැඳී පවතින බව සැබෑවකි. එහෙත්, සුදර්ශිය රැකගත යුත්තේ අනාගතයේ කලාවෙහි යෙදීමේ ආසාවෙන් සිටි සුවහසක් අංකුර කලාකරුවන් වෙනුවෙනි. දැනටත් මෙම ස්ථානයේ මහාචාර්ය මුදියන්සේ දිසානායක, ගීත් ප්‍රේමචන්ද්‍ර ආදී නොයෙකුත් අයගෙන් කලා අධ්‍යාපනය ලබන, නාට්‍ය පුහුණුවීම් කරන සිසුන් හා කලාකරුවන් වෙනුවෙනි.

සුදර්ශිය මොකක්ද?
සුදර්ශිය කීවේ සිංහල සංස්කෘති මධ්‍යස්ථානය තිබෙන, බොරැල්ලේ බීඑම්අයිසීඑච් හෙවත් බණ්ඩාරණායක ජාත්‍යන්තර අනුස්මරණ සම්මන්ත්‍රණ ශාලාව ඉදිරිපිට තිබෙන ආයතනයය. එහි නාට්‍ය ශාලාවට සුදර්ශිය කී නිසා, සිංහල සංස්කෘති මධ්‍යස්ථානයටත් කෙටියෙන් කීවේ සුදර්ශිය කියාය. එය පාර්ලිමේන්තු පනතකින් සංස්ථාපිත, කලාකරුවන්ගේ ඡන්දයෙන් තේරී පත් වූ විධායක සභාවකින් ක්‍රියාත්මක වන ආයතනයකි. අනුමණ්ඩල නවයකින් සමන්විත එහි සභාපතිවරයෙක්, ලේකම්වරුන් දෙදෙනෙක්, උප සභාපතිවරුන් දෙදෙනෙක් ඇතුළු නිලධාරී මඬුල්ලක් සිටී.
අප සමඟ කතාබහට එක් වූ, සුදර්ශිය බේරාගැනීමේ සටනේ පෙරමුණේ සිටින ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් එහි ලේකම්වරයාය. ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් හා ඩබ්ලිව්. ජයසිරි ඇතුළු අය එහි මුල්පුටුවලට පත් වුණේ 2019 දීය.
පොත් ප්‍රදර්ශනයට හෝ වෙනයම් අවස්ථාවක බීඑම්අයිසීඑච් එකට ආ කෙනෙකුට එයට පාරෙන් එහාපැත්තේ පිහිට විශාල බුදුපිළිමය සහ පන්සල මතකයේ ඇතිවාට සැක නැත. සුදර්ශිය කියන්නේ එම පන්සලට අල්ලපු ඉඩමය.

ඉතිහාස කතාව
සුදර්ශියේ ඉතිහාසය ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් අප සමඟ දීර්ඝ ලෙස විස්තර කළේය. සම්පූර්ණ කතාව මෙහි අකුරු කරන්නට ඉඩ කඩ මදි වුණත් කෙටියෙන් කතාව මෙසේය.
‘සිංහල සංස්කෘති ආයතනයේ ප්‍රථම භාණ්ඩාගාරිකවරිය සිරිමා බණ්ඩාරණායක මැතිණිය. ඇය ඇතුළු කොළඹ හතේ සිටි සිංහල කතාබහ කරන, සිංහල විදියට අඳින පළඳින ප්‍රභූ පිරිසක් තමයි මේ ආයතනය හදාගත්තේ. ඒ යම් උත්සවයකට යනකොට සිංහල ඇඳුම් ඇඳගෙන හිටපු නිසා ඔවුන්ව ප්‍රතික්ෂේප වූ පසුබිමක. සිංහල සංස්කෘති ආයතනය මෙතැනට ආවේ 1963 අවුරුද්දේ. ඊට කලින් බේරේ වැව ගාව ගාමිණී මාතා වැඩිහිටි නිවාසයේ තිබිලා තියෙන්නේ.
කල් යනකොට කොළඹ හතේ කලාකරුවන්ගෙන් මේක ගමෙන් කොළඹට ආ කලාකරුවන්ගේ තැනක් බවට පත් වුණා. සුගතපාලද සිල්වා, දයානන්ද ගුණවර්ධන, හෙන්රි ජයසේන, ධර්මසිරි බණ්ඩාරණායක ආදී කලාකරුවන් බොහෝ දෙනෙකු මෙතැනට ආවා.
මම ජාතිභේවාදියෙක් නෙවෙයි. ඒත්, ඒ කාලයේ දේශීය කලාවට කීවේ සිංහල කලාව කියලයි. ඒ පසුබිමින් තමයි සිංහල සංස්කෘති ආයතනය හැදුණේ. ඒත්, මෙතැන සිංහල අයට පමණක් කියලා දැන් නැහැ. ඕනෑම දේශීය කලාකරුවන්ට විවෘත තැනක්.’

බදු මුදල
‘අපි රජයේ බදුකරුවන් හැටියට තමයි අවුරුදු ගණනාවක් තිස්සේ සුදර්ශිය මේ ඉඩමේ ඉන්නේ. ඒත්, අපට ඔප්පුවකින් මේක ලැබිලා නෑ. ඒ නිසා නිසි අයිතියක් නෑ.’ ලක්ෂ්මන් ඉඩමේ දැන් ප්‍රශ්නය විස්තර කරන්නට පටන්ගත්තේ එලෙසය. රජය සමඟ සාකච්ඡා කොට ඉඩමේ අයිතිය නිරවුල් කරගැනීමට මෙහි මුල් පුටුවල පෙර සිටි අය සමත් වී නැත. එහෙත් ඩබ්ලිව්. ජයසිරි සහ ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් ඇතුළු නිලධාරී මඬුල්ල සුදර්ශියේ මුල් පුටුවලට පත් වූ පසු ඉඩමේ අයිතිය නිරවුල් කරගැනීම සඳහා කණ්ඩායම් හැඟීමෙන් පියවර අරඹා තිබුණි.
‘අපි වැඩ පටන්ගත්ත ගමන් කොවිඩ් ප්‍රශ්නය ආවා. ඒත්, අපි මේ අවුල් නිරවුල් කරන්නයි හිටියේ. මේ ආයතනයට ලොකු ආදායමක් නෑ. ඉතාම පුංචි මුදලකට මේ ආයතනයේ ගොඩනැගිලි කුලියට දීලයි ආදාය් ඉපයුවේ.’
සුදර්ශියෙන් එම ඉඩම සඳහා ගෙවිය යුතු බදු මුදල්වල මිලියන 83.41ක හිඟයක් ඇත. එය ගෙවීමට වත්කමක් සුදර්ශියට නැත. එසේ නම් නීතියේ හැටියට ඉඩම පවරාගැනීමට ආණ්ඩුවට පදනමක් ඇතැයි කෙනෙකුට කිව හැක. එහෙත් මේ ඉඩමේ බදු අවුල් නිරවුල් කර, කලාකරුවන්ට ලබාගැනීම සඳහා සාකච්ඡා වට ගණනාවක් පවත්වා තිබේ.
‘අපි 2008 දක්වා රුපියල් එක්දාස් ගණන් වගේ බදු ගෙවමින් හිටියා. ඒත් 2008 දී බදු සංශෝධන පනතක් ආවා. ඒ අවුරුද්දෙන් පස්සේ ඉඩමේ වටිනාකම තක්සේරු කරලා ඒ වටිනාකමෙන් සීයට හතරක් බදු ගෙවිය යුතු වුණා. මේ ඉඩම ලංකාවේ වටිනාම ඉඩමක්නේ. මේක තක්සේරු කළාම අවුරුද්දට ලක්ෂ අසූපහක් ගෙවන්න ඕනෑ. මේ ස්ථානය, මේ ඉඩම කලාකරුවන්ට වැදගත්. ඒත්, එච්චර මුදලක් වාර්ෂිකව ගෙවන්න අපට බෑ. ඒ නිසා තමයි අපි සහනයක් ඉල්ලුවේ. අපි දිගටම නගර සභාවට වරිපනම් ගෙව්වා.
අපේ ඉල්ලීම්වලට ප්‍රතිචාර විදියට තමයි අපට සහනයක් ලැබුණේ. ඒ අනුව 2008 ඉඳලා මේ දක්වා හැම අවුරුද්දටම බදු මුදල රුපියල් ලක්ෂය බැගින් නාමික අගයකට ගණනය කරලා ගෙවන්න එකඟ වුණා. අපට ඒකටත් සල්ලි නෑ. ඒත්, අපේ දුප්පත් ස්ථාවර තැන්පතුවක් තියෙනවා. ලක්ෂ විස්සක විතර. 2008 ඉඳලා ලක්ෂ 12ක් විතර ඒකෙන් අරන් ගෙවන්න පුළුවන් නිසා අපි එකඟ වුණා.’ ඔහු කීය.

සජිත් කැමති වෙලා
‘පහුගිය ආණ්ඩුවේ හිටපු සංස්කෘතික ඇමතිවරයා තමයි සජිත් ප්‍රේමදාස. ඔහුගේ ලේකම්වරයෙක් එක්ක සුදර්ශියේ ඉඩම අපට ලබාගැනීම සඳහා කැබිනට් පත්‍රිකාවක් හැදුවා. සජිත් ප්‍රේමදාස මහත්තයාට සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශයේ කටයුතුවලට මැදිහත් වෙන්න බැරි තරම් පක්ෂය ඇතුළේ වැඩ තිබුණා. අපේක්ෂකත්වය ගැනීම, ඡන්ද සටන ආදිය. ඔහුගේ අමාත්‍යාංශයේ වෙනත් වැඩ පවා තිබුණා. එහෙම තිබියදීත් ඒ කාලයේ කැබිනට් පත්‍රිකාවක් පවා හැදුවා. ජනාධිපතිවරණය සජිත් ප්‍රේමදාස දිනුවානම් සංස්කෘතික ඇමතිවරයාට අත්සන දාලා කැබිනට් එකට ඉදිරිපත් කරන්න විතරයි තිබුණේ.’ ලක්ෂ්මන් විස්තර කළේය.
කෙසේ වෙතත් ආණ්ඩුව මාරු විය. කලින් ආණ්ඩුව කාලයේ කැබිනට් පත්‍රිකාව අනුව කටයුතු කිරීමට වත්මන් ආණ්ඩුව කැමැත්තක් දක්වා තිබුණේ නැත.

අලුත් ආණ්ඩුව
‘පොහොට්ටුව දින්නාම මුලින්ම සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශයට ලේකම් විදියට පත් වුණේ බන්දුල හරිස්චන්ද්‍ර කියලා මහත්මයෙක්. එතුමා අපි එක්ක අයිතිය නිරවුල් කරන්නට කතාබහ කරමින් හිටියා.’
පෙර ආණ්ඩුවේ තීන්දු ක්‍රියාත්මක කරන්නට අලුත් ආණ්ඩු අදිමදි කරයි. ඒ නිසා අමුතුවෙන් කැබිනට් පත්‍රිකාවක් හදන්නට එම ලේකම්වරයා කටයුතු අරඹා තිබුණි.
2020 ජුලි 17 වැනිදා බුද්ධ ශාසන, සංස්කෘතික සහ ආගමික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් (බන්දුල හරිස්චන්ද්‍ර) වෙනුවට එහි සහකාර ලේකම් ඩබ්.එම්.ටී.යු. විජේරත්න ඉඩම කොමසාරිස් ජෙනරාල්වරයා වෙත ලිපියක් යවා තිබුණි.
‘කොළඹ 07 බෞද්ධාලෝක මාවත අංක 375 දරණ ස්ථානයේ පිහිටි සිංහල සංස්කෘතික ආයතන භූමිය සම්බන්ධවයි’ යනුවෙන් එහි සිරස්තලය යෙදී තිබුණි. ලිපියේ මෙසේ තිබුණි.
‘සිංහල සංස්කෘති ආයතන භූමිය නාමික අගයක් මත සහනදායී බදු පදනමක් යටතේ එම ආයතනය වෙත බදු ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය අමාත්‍ය මණ්ඩල පත්‍රිකාවක් සකස් කිරීමට එම ආයතනය සමඟ සාකච්ඡා කරමින් පවතින බව කාරුණිකව දන්වමි.
තවද එම ආයතනය පිහිටි ඉඩමට අදාලව ගෙවිය යුතු හිඟ මුදල වන රුපියල් මිලියන 83.41ක මුදල සම්බන්ධයෙන් අධ්‍යනය කොට එම මුදල ගෙවීමට සහනදායී ක්‍රමයවේදයක් හඳුනාගැනීම සඳහා පහත සඳහන් ආයතනවලින් සැදුම්ලත් කමිටුවක් මෙම අමාත්‍ය මණ්ඩල සන්දේශය සඳහා ඇතුළත් කරන බවද දන්වමි.’
එම ලිපියේ සඳහන් ආයතන 07 වන්නේ පළාත් පාලන හා පළාත් සභා අමාත්‍යාංශය, බුද්ධශාසන සංස්කෘතික හා ආගමික කටයුතු අමාත්‍යාංශය, පළාත් ඉඩම් කොමසාරිස් දෙපාර්තමේන්තුව, නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුව, බස්නාහිර පළාත් ප්‍රධාන ලේකම් කාර්යාලය, තිඹිරිගස්යාය ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලය, සිංහල සංස්කෘති ආයතනය යන ඒවාය. බදු ගෙවිමේ ප්‍රශ්නය විසඳාගන්නට එම ආයතන හත යෝජනා කර තිබුණි.
ඒ අනුව වත්මන් ආණ්ඩුව පෙර කැබිනට් පත්‍රිකාව අමතක කළත්, සුදර්ශියේ අයිතිය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය නිරවුල් කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටි බව පෙනේ.

වියත් ලේකම්
එහෙත් මහමැතිවරණයෙන් පසු බුද්ධශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා ලෙස පත් වූ, වියත්මග සංවිධානයේ සාමාජිකයෙක්ද වන මහාචාර්ය කපිල ගුණවර්ධන සිය ස්වරය වෙනස් කර තිබේ. සුදර්ශිය රැකගැනීමට පෙත්සම් අත්සන් කිරීමට සිදුව ඇත්තේ ඒ හදිසි වෙනස්කම නිසාය.
‘මහාචාර්ය කපිල ගුණවර්ධන මහතා එක්ක සාකච්ඡා වට දෙකයි තිබුණේ. පළවැනි සාකච්ඡාවේදීම එතුමා කීවා කොළඹ තැනක් කිව්වොත් දෙන්න පුළුවන් කියලා මීට කලින් තීන්දු කරලා තිබුණා. ඒ නිසා, සුදර්ශියේ අය අනවසර පදිංචිකරුවන් බව. මම ඒකට තදබල ලෙස විරුද්ධ වෙමින් කීවා එහෙම වෙන්න දෙන්න බෑ කියලා. මේක කලාකරුවන්ට කරන ද්‍රෝහීකමක් බව කීවා. අපට බය ඇති වුණේ ලේකම්වරයාගේ මේ වෙනස නිසා. මට හිතෙන විදියට ඉඩමේ අයිතිය නිරවුල් කරන්න එපා කියලා අදිසි බලපෑමක් තියෙනවා.
අභාවප්‍රාප්ත මියුරි සමරසිංහ මහත්මිය වෙනුවෙන් සුදර්ශියේ බණක් තිබුණා. ඒ බණ ඉවරවෙලා එතැන හිටපු ඩයනා ගමගේ මන්ත්‍රීවරිය මයික් එක අතට අරගෙන කතා කළා. ඇය ඒ වෙලාවේ කීවා සුදර්ශිය පවරාගන්න බව අගමැතිතුමා ඇයට කිව්ව බව. මම නැගිටලා මයික් එක අරගෙන කීවා මේක කරන්න දෙන්නේ නෑ කියලා. ඒකෙන් තමයි අපි ඉක්මනින් විදුර වික්‍රමනායක රාජ්‍ය ඇමතිවරයාටත් ලියුමක් දුන්නේ. මේ ගැන අගමැතිවරයා එක්කත් සාකච්ඡාවක් ඉල්ලුවේ. විදුර ඇමතිවරයා කීවේ බයවෙන්න එපා, ඉඩමේ අයිතිය අපට දෙනවා කියලා.’

දූෂණ චෝදනා
සුදර්ශියේ නිලධාරීන් දූෂිත බවට එල්ලෙවන චෝදනා ගැනත් අපිද ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස් මහතාගෙන් විමසුවෙමු.
‘කලින් හිටපු නිලධාරී මණ්ඩලවලට එහෙම චෝදනා තියෙනවා. අපි නිලවරණයට ඉදිරිපත්වෙලා අලුතින් බලයට පත්වෙලා ඉන්නවා. මම මේ නිලධාරී මණ්ඩලයට තරග කරලා නෑ. මට පිටකොටුවේ ව්‍යාපාරයක් තියෙනවා. පොල්හේන්ගොඩ ගෙදර. හැමදාම යන ගමන් මෙතැනට ඇවිත් තේ එකක් බොමින් කතා කරගෙන හිටියා. එතකොට මේ ආයතනය මීට වඩා දියුණු කරලා ගන්න පුළුවන් කියලා කට්ටිය අතරේ කතා වුණ හින්දයි අපි ඉදිරිපත් වුණේ.
ගොඩනැගිල්ලේ ඉඳන් තිඹිරිගස්යායේ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයට රුපියල් දෙදාස් ගාණක ත්‍රීවීල් ගාස්තු ගත්ත නිලධාරීන් ඉඳලා තියෙනවා. ඒත්, අපි පත්වෙලා මෙතෙක් කාලෙකට ගමන් ගාස්තු අරන් නෑ. ඔය හැම සාකච්ඡාවකටම ගියේ අපේ වියදමෙන්.‘

අලුත් අනාගතයක්
එලෙස පත් වූ නිලධාරී මණ්ඩලය සැලසුම් කරමින් සිටියේ මෙම ආයතනය තරුණ කලාකරුවන්ගේ පරිහරණයට සුදුසු ආකාරයට දියුණු කිරීමටය.
‘අපි සුදර්ශි කලා ශිල්ප ශාලිකාව කියලා අධ්‍යාපන වැඩසටහන් ඇතුළත් ව්‍යාපෘතියක් සඳහා සැලසුම් සකස් කරමින් ඉන්නවා. කාලයක් තිස්සේ ඒ සැලසුම සකස් කළා. ඒක ඉදිරියේදී එළිදැක්වීමටත් අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා. චිත්‍රපටි බලන්න පසුබිම හදන්න සූදානම් වෙනවා.’
සුදර්ශිය කලාකරුවන්ට දෙනු ඇතිද? වෙනත් ව්‍යාපාරිකයෙකුට දෙනු ඇතිද? චීනයට දෙනු ඇතිද? ඉඩමේ අයිතිය නිරවුල් නොකර ඉදිරියටත් පවතීවිද? යන කාරණා ඇත්තේ සංස්කෘතික ඇමතිවරයාද වන අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ, ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සහ කැබිනට් මණ්ඩලය අතේය. මෙය අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ගේ මට්ටමෙන් එහා ගිය, ආණ්ඩුවේ ඉහළම නායකයන්ගේ කැමැත්ත මත තීන්දු ගත යුතු ගැටලුවක් බව කලාකරුවන්ද දනී.
මීට පෙර සතියක අනිද්දා පුවත්පතෙන් හෙළිදරව් කළ ආකාරයට නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියට සංවර්ධනය සඳහා ඉඩකඩම් රැසක් පවරාගැනීමට කැබිනට් පත්‍රිකාවක්ද ඉදිරිපත් කර ඇත. එහෙත් එම කැබිනට් පත්‍රිකාවේ සුදර්ශියේ ඉඩම ගැන නැත. ඒ අනුව ‘දැනටමත් සුදර්ශිය දීලා ඉවරයි’ වැනි කතා ළිඳ ළඟ සංගමයේ කතා පමණි. එක්ව ඉල්ලීම් කළොත් කලාකරුවන්ට සුදර්ශිය බේරාගත හැක.■

ගම්මන්පිළගේ ව්‍යවස්ථා යෝජනා සිංහල බෞද්ධ නායකයෙකු හදන්නයි

වත්මන් ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ අසාර්ථකභාවය නිසා අතිබහුතර සිංහල ජාතිකයන් පමණක් නැවත ජනාධිපතිවරණයක් දිනන්නට අවශ්‍ය තරම් බහුතර ඡන්දයක් ඔහුට දෙන්නේ නැත. එවැනි පසුබිමක ඔහුගේ අනාගත බල අවශ්‍යතාවලට ගැළපෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා යෝජනාවලියක් පිවිතුරු හෙළ උරුමය ඉදිරිපත් කර ඇත.

පසුගිය සතියේ අමාත්‍ය උදය ගම්මන්පිළ නායකත්වය දරන පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ ව්‍යවස්ථා යෝජනා ප්‍රසිද්ධ කර තිබුණි. බොහෝ අය එයින් උපුටාගෙන තිබුණේ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජවාදී ජනරජය යන නම වෙනස් කිරීමට ඔහු කර තිබුණු යෝජනාව ගැනය. අනෙක් කතාව වුණේ මෙය ‘ජනාධිපතිගේ බලතල සීමා කරන’ යෝජනාවලියක් බවය.
පවතින පළාත් සභා ක්‍රමය අහෝසි කර, ප්‍රාදේශීය සභාවලින් නියෝජිතයන් පත් කරන ක්‍රමයක් ඇති කිරීම, පළාත් සභාවලින් පොලිස් බලතල හා ඉඩම් බලතල ඉවත් කිරීම ආදි යෝජනා ඉදිරිපත් කර ඇත. ඊට අමතරව ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ සමඟ සන්ධානගත වී සිටින බොහෝ පක්ෂවල සාමාජිකයන් බොහෝ උනන්දුවෙන් ඉදිරිපත් කරන යෝජනාව වන ද්විත්ව පුරවැසියන්ට රජයේ ඉහළ තනතුරු දැරීමට ඉඩ නොදීමේ යෝජනාවද එහි ඇත.
මේවා පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ යෝජනාවලින් බලාපොරොත්තු විය හැකි තත්වයන්ය. එහෙත් උනන්දුව අවුස්සන කාරණය වුණේ, ඔහු ඉදිරිපත් කළ යෝජනාවලියේ ජනාධිපති ක්‍රමය පිළිබඳ ඉදිරිපත් කර තිබුණු යෝජනාය. ඒ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය ශක්තිමත්ව පවත්වාගෙන යෑමට යෝජනා කරන උදය ගම්මන්පිළ වැනි නායකයෙකුගෙන් ආ ඇතැම් යෝජනා නිසාය.
එහෙත්, ඔහුගේ යෝජනාවල ආණ්ඩුවට අනාගතයේත් බලය රඳවාගැනීමට උදව් වන අපූරු යෝජනාවලියක් බව විමසිල්ලෙන් බලන විට පෙනේ. විශේෂයෙන්ම එම යෝජනාවලියෙන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට නැවත ජනාධිපති වීමට ඉඩකඩ විවර වේ.
අවශ්‍ය පදමට ජනතාව සතුටු කරන්නටත්, තමන්ගේ බල අවශ්‍යතා සපුරාගන්නටත් එම යෝජනාවලිය හොඳන් ගැළපේ. ඒ නිසා ඔහු ඉදිරිපත් කළ තීරණාත්මක යෝජනා වත්මන් ආණ්ඩුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පතකට ඇතුළත් වුණොත් පුදුම නොවිය යුතුය.

ජනපතිට සීමා
අප පෙර කී පරිදි මෙම යෝජනාවලිය විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය පිළිබඳ දැනට ඇති රටේ ප්‍රකට අදහස්වලට පිළිතුරු සපයමින් ආරම්භ කර ඇත. බැලූ බැල්මට විධායක ජනාධිපතිගේ බලය සීමා කරන බව පෙන්වන යෝජනා ඇත්තේ ඒ නිසාය. එහි මෙසේ සඳහන්ය.
‘ශ්‍රී ලංකාව වැනි..’ ‘..රටකට වඩාත් ගැළපෙන්නේ දේශපාලන ස්ථාවරත්වය ගෙන එන විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයයි. එසේ වුවද ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවට වගකිව යුතු අතර ජනාධිතිවරයාගේ තීරණ අධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝගයට ලක් කිරීමට හැකි විය යුතුය.’
‘ජනාධිපතිවරයාට නීතිය හමුවේ පූර්ණ මුක්තියක් හිමි නොවිය යුතු අතර පුරවැසියන්ට ජනාධිපතිවරයාගේ තීරණ අභියෝගයට ලක් කළ හැකි ක්‍රමයක් ව්‍යවස්ථාවට අන්තර්ගත විය යුතුය. ’
ජනාධිපතිවරයාගේ ක්‍රියා කලාපයන් අධිකරණයේදී අභියෝගයට ලක් කිරීමට හැකි වීම විධායක ජනාධිපතිගේ බලය සීමා කරන වැදගත් යෝජනාවකි.
එහෙත්, අධිකරණයේ පත්කිරීම් කරන්නේ ජනාධිපතිවරයාම නම්, ස්වාධීන කොමිෂන් සභා වැනි ක්‍රමවලින් එය සීමා වී නොමැති නම් අධිකරණයේදී ජනාධිපතිවරයාගේ ක්‍රියා අභියෝගයට ලක් කිරීමෙන් සැබෑ යහපතක් නැත. සියලු ප්‍රධාන තනතුරු පත් කිරීම සහ තීන්දු ගැනීම සඳහා දැනට තිබෙන අධික බලතල ජනාධිපතිවරයාට හිමි නම්, ප්‍රායෝගිකව ජනාධිපතිවරයා අභියෝගය ලක් කරන අවස්ථා සීමා විය හැක.

පාර්ලිමේන්තුවට වගකීම
ජනාධිපති ධුරය පාර්ලිමේන්තුවට වගකියන තනතුරක් කිරීම සඳහා 17 වන සංශෝධනයෙන් හා 19 වන සංශෝධනයෙන් හඳුන්වාදුන් යෝජනා අතරින් ප්‍රමුඛ වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවය. පාර්ලිමේන්තුවේ සාමාජිකයන් නියෝජනය කරන එම ආයතනය ජනාධිපතිවරයාගේ පත් කිරීම් ආදිය නැවත පරීක්ෂා කර අනුමැතිය ලබාදෙයි. එවැනි ක්‍රම අහෝසි කිරීමට උදය ගම්මන්පිළ ඇමතිවරයාත් ක්‍රියාකාරීව සහයෝගය දුන්නේය. එහෙත් පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ යෝජනාවලියේ පාර්ලිමේන්තුවට වගකියන ජනාධිපතිවරයෙක් යෝජනා කරයි.
‘ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තු කමිටු ඉදිරියට කැඳවා ඔහුගේ තීරණ සහ ක්‍රියාකලාපය පිළිබඳ ප්‍රශ්න කිරීමට හැකි විය යුතුය. එමෙන්ම මාස හයකට වරක් ජනාධිපතිවරයාගේ තීරණ සහ ක්‍රියා කලාපය පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු විවාදයක් පැවැත්විය යුතු අතර එහි පිළිතුරු කතාව කරමින් ජනාධිපතිවරයාද එකී විවාදයට සහභාගි විය යුතුය. ජනාධිපති කටයුතු පිළිබඳ නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයෙකු සිටිය යුතු අතර ඔහු ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර සම්බන්ධය මෙන්ම ජනාධිපතිගේ කටයුතු පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තුවේදී මන්ත්‍රීවරුන් නගන ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සැපයීමද කළ යුතුය.’
මෙම යෝජනාවේත් වරදක් නැත. ජනාධිපති පාර්ලිමේන්තුවට පැමිණීම, විවාදවලදී පිළිතුරු සැපයීම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක තිබිය යුතු යහපත් අංගයකි.
පෙර කී යෝජනා දෙකම නරක යෝජනා යැයි අපි නොකියමු. ව්‍යවස්ථාවක නොතිබිය යුතු යෝජනායැයි අපි නොකියමු. වඩාත් නිවැරදිව කීවොත් ඔය යෝජනා දෙකම ව්‍යවස්ථාවක තිබීම ඉතා යහපත්ය. එහෙත්, ඉහත යෝජනාවල ප්‍රායෝගිකව වැදගත්කමක් ඇත්තේ ඒ ව්‍යවස්ථාවේ අනෙකුත් දේවල් සමඟ එක් වූ විටය. ඔය වගන්තිවලින් පමණක් ජනාධිපති පාර්ලිමේන්තුවට සහ නීතියට වගකියන්නේ නැත.
අප අනුමාන කරන්නේ ඕවා නව ව්‍යවස්ථා යෝජනා ගැන ‘සිරස්තල’ පමණක් බවය. ජනාධිපති තනතුර අධිකරණයටත් පාර්ලිමේන්තුවටත් වගකියන තනතුරක් බවට පත් කළේයැයි ‘කයිවාරු’ ගසන්නට ඔය යෝජනා සුදුසුය.

මැතිවරණ ක්‍රමය
ඔහුගේ යෝජනාවලින් ස්ථාවර ආණ්ඩු පත් නොවීමේ ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් යෝජනා කර ඇත.
‘පවතින මැතිවරණ ක්‍රමය තුළ ස්ථාවර ආණ්ඩුවක් බිහි කරගැනීම සඳහා දිස්ත්‍රික්කයෙන් ජයග්‍රහණය කරන පක්ෂයට එක් ප්‍රසාද මන්ත්‍රී ධුරයක් ලබාදී ඇතත් විවිධ දිස්ත්‍රික්ක ජයග්‍රහණය කරන්නේ විවිධ දේශපාලන පක්ෂ බැවින් එකී ක්‍රමය ස්ථාවර ආණ්ඩුවක් බිහි කිරීමට අසමත් වී ඇත.
1989, 2010 සහ 2020 යන සුවිශේෂ අවස්ථාවන්හි හැර සෑම මැතිවරණයකදීම ජයග්‍රහණය කරන පක්ෂ ලබාගෙන ඇත්තේ මන්ත්‍රීධුර 105ත් 109ත් අතර ගණනකි. පාර්ලිමේන්තුවේ සාමාන්‍ය බහුතරය වන්නේ මන්ත්‍රීධුර 113කි. එබැවින් අස්ථාවර පාර්ලිමේන්තු බිහිවීමට විසඳුමක් ලෙස පිවිතුරු හෙළ උරුමය යෝජනා කරන්නේ දිස්ත්‍රික් ප්‍රසාද මන්ත්‍රීධුර අහෝසි කර යම් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක ජයග්‍රහණය ලබන පක්ෂයට ජාතික මට්ටමෙන් ප්‍රසාද මන්ත්‍රීධුර 10ක් ලබාදෙන ලෙසයි.’
ආණ්ඩුවකට සරල බහුතරයකින් බලය ලබාගැනීමේ හැකියාව ලැබෙන ආකාරයට මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කළ යුතු බව ලංකාවේ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ එකඟ වූ කාරණයකි. ඒ නිසා ජාතික මට්ටමෙන් ප්‍රසාද මන්ත්‍රීධුර ලබාදීමේ යෝජනාව ගැන මහා විවේචනයක් නැත. විශේෂයෙන්ම දිස්ත්‍රික් මට්ටමෙන් ප්‍රසාද මන්ත්‍රීධුර ලබාදුන්නේත් බහුතරය හිමි පක්ෂයට බලය තහවුරු කරගැනීමේ පහසුවටය.

සැඟවූ රහස
අප කලින් සඳහන් කළ යෝජනාවෙන් එක් පක්ෂයකට පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකදී එක් පක්ෂයකට සරල බහුතරය ලබාදෙන්නට යෝජනා කළේය. මේ ව්‍යවස්ථා යෝජනාවලියේ වටිනාම කොටස් දෙක එන්නේ ඊළඟටය.
‘ජනාධිපතිවරයා ඍජුවම තෝරා ගැනීම වෙනුවට පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ප්‍රතිඵල මත ජනාධිපති තෝරාගැනීම කළ යුතුය. එවිට ජනාධිපතිවරණයට වැය වන දැවැන්ත මහජන මුදල්ද ඉතිරි වනු ඇත.
පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වන සෑම පක්ෂයක්ම ජනාධිපති අපේක්ෂකයෙකු නම් කළ යුතු අතර පාර්ලිමේන්තුව විසින් ජනාධිපති ලෙස තෝරාගන්නා මන්ත්‍රීවරයා සිය මන්ත්‍රීධුරයෙන් ඉල්ලා අස් විය යුතුය.’
ලොව පුරා විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයට පක්ෂ උදවිය වැඩිපුරම ආරක්ෂා කරගන්නට උත්සාහ කරන්නේ ජනාධිපතිගේ පත්වීමේ ක්‍රමවේදයයි. වෙනම මැතිවරණයකින් බලයට පත් වීම ප්‍රායෝගිකව ජනාධිපතිවරයෙකු ශක්තිමත් කරයි. ජනාධිපතිගේ යම් බලතල අඩු කළත්, ජනාධිපතිවරණ ක්‍රමය පවත්වාගැනීමට ඔවුහු කැමැත්තක් දක්වති. විධායක ජනාධිපතිගේ බලය දුර්වල කරමින් පාර්ලිමේන්තු බලය ශක්තිමත් කිරීමට යෝජනා කරන අය ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර කැමැත්තෙන් හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී පත් කරගැනීමට යෝජනා කරති.
පසුගිය පාර්ලිමේන්තුව කාලයේ ක්‍රියාත්මක කළ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මෙහෙයුම් කමිටුව වෙත විවිධ පක්ෂ තම ව්‍යවස්ථා යෝජනා ඉදිරිපත් කර තිබුණි. එහිදී දෙමළ ජාතික සන්ධානය විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීමට එකඟ විය. එහෙත්, ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොංග්‍රසය, දෙමළ ප්‍රගතිශීලී සන්ධානය ඇතුළු කණ්ඩායම් කීවේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය බලතල අඩු කර පවත්වාගත යුතු බවය. ඒ ජනාධිපතිවරණයකදී ජනාධිපතිවරයාට සිංහල ඡන්දවලින් පමණක් සීයට 50කට වැඩි ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් ලබාගැනීමට නොහැකි නිසාය. එම නිසා විධායක ජනාධිපති තනතුර සුළුතර ජනවර්ග ආරක්ෂා කරන බව ඔවුන්ගේ අනුමානය විය. එහෙත්, එම යෝජනා ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු පැවති පළමු ජනාධිතිවරණයෙන්ම ඒ මතය බොරුවක් විය. සිංහලයන් අවශ්‍ය පදමට බියට පත් කිරීමෙන් පසු, බහුතරය ගත හැකි බව පෙන්වීය.
එහෙත්, රහස මේකය. පෙර කී පක්ෂවල අදහස අර්ධ වශයෙන් සැබෑවක් වීමය. සිංහලයන් බයට පත් කොට පසුගිය ජනාධිපතිවරණය ජය ගත්තත්, ඊළඟ ජනාධිපතිවරණය ජයගත නොහැකි බව ආණ්ඩුව දනී. වත්මන් ජනාධිපතිවරයාගේ අසමත්කම් නිසා ඔහුට සිංහල ජනතාව අතරින් බහුතරය ලබාගැනීමට හැකිවේද කියාවත් විශ්වාස නැත. වෙන අපේක්ෂකයෙකු ඉදිරිපත් කළත්, සිංහල ඡන්දවලින් පමණක් ජනාධිපතිවරණයක සීයට 50ක් ගත නොහැක. මේ කරුණ නිසාම මීට පෙර කළක් දෙමළ ජාතික සන්ධානය වැනි පක්ෂ ද විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයට කැමැත්තක් දැක්වීය.
සිංහල බහුතරයකින් පමණක් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක සරල බහුතරයක් ගැනීමට අවස්ථාවක් තිබේ. පෙර කී යෝජනාවලියේ හැටියට එක් එක් දිස්ත්‍රික්කවල වැඩිපුර ඡන්ද ලබාගන්නා පක්ෂවලට ප්‍රසාද ආසන නොලැබෙයි. ඒ වෙනුවට ප්‍රසාද ආසන ලැබෙන්නේ ජාතික මට්ටමෙන් ජයග්‍රාහී පක්ෂයටය. ඒ කියන්නේ උතුරු පළාතේ මෙන්ම නැගෙනහිර පළාතේ ප්‍රසාද ආසන ඒ ප්‍රදේශවල අතිබහුතරයක් ඡන්දය (දැන් දේශපාලන යථාර්ථය අනුව) ලබාගන්නා දෙමළ ජාතික සන්ධානයට අහිමි වෙයි. උතුරු-නැගෙනහිර බහුතර මතය කුමක් වුව, සිංහල බහුතරයක කැමැත්ත ලබන පක්ෂයට ජාතික මට්ටමෙන් ප්‍රසාද ආසන ලැබෙයි.
ප්‍රායෝගිකව විධායක ජනාධිපතිගෙන් සුළුතර ජනවර්ගවලට ආරක්ෂාවක් නොලැබුණු බව තේරුම් ගත් පසු දෙමළ ජාතික සන්ධානය එම ක්‍රමය අහෝසි කිරීමට එකඟ විය. කෙසේ වෙතත් කිසිදු සුළුතර ජනවර්ගයක් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකදී කොහේ හෝ (ප්‍රායෝගිකව කල්පනා කළොත් සිංහල බහුතරයක් සිටින) දිස්ත්‍රික්කයකින් තරග කරන අපේක්ෂකයෙකුට විධායක ජනාධිපති බලය ලබාදීමට එකඟ නොවනු ඇත.
යම් දේශපාලන පක්ෂයක් සුළුතර ඡන්ද සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක කර, සිංහල ජනතාව අතරින් බහුතරයක ඡන්දය ගැනීමේ අරමුණෙන් දේශපාලනය කළත්, පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය ලබාගැනීමට අවස්ථාව ලබයි. එක් ආසනයකට තරග කරන එම පක්ෂයේ නායකයාට, අධිබලැති විධායක ජනාධිපති වීමට හැකියාව ලැබෙයි.

වාර ගණන
ඒ මදිවාට ජනාධිපතිවරයාගේ වාර ගණනට තිබුණු සීමා ඉවත් කර ඇත. හිනා යන කරුණක් වන්නේ ජනාධිපතිවරයෙකුගේ වාර ගණන මුලින්ම සීමා කළ ඇමෙරිකාව, එය කරන්නට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් එම යෝජනාවලියේම සඳහන්ව තිබීමය.
‘ඇමෙරිකානු විධායක ජනාධිපති පත් වීම පදනම් කරගෙන ශ්‍රී ලංකාවේ ද ජනාධිපතිවරයාගේ වාර ගණන දෙකකට සීමා කර ඇත. එවැනි සීමාවක් ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය විසින් ඇති කළේ පළමු ජනාධිපති වාර 4ක් ජනාධිපති ධුරය දැරූ හෙයින් අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨයන්ට අවස්ථාව අහිමි වූ බැවිනි. ජනාධිපතිවරයා තවදුරටත් තනතුරේ සිටිය යුතුදැයි තීරණය කළ යුත්තේ ජනතාව මිස ව්‍යවස්ථාව නොවේ. සිංගප්පූරුවේ අගමැති ලී ක්වාන් යූ සහ මැලේසියාවේ අගමැති මහතීර් මොහොමඩ් යන මහත්වරුන්ට දිගු කාලයක් තනතුරේ සිටිමින් රට තුළ දැවැන්ත විප්ලවයක් කළ හැකි වූයේ එම රටවල ආණ්ඩු ප්‍රධානී වන අගමැතිට තනතුර දැරීමේ වාර සීමාවක් නොමැති බැවිනි. ජනපති ධුරයට පැවති වාර සීමාව 18 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉවත් කළ විට ඊට එරෙහිව නැගුණු චෝදනාව වූයේ විධායක ජනාධිපති ධුරයේ සිටින අයෙකු මැතිවරණයකදී පරාජය කළ නොහැකි බැවින් ඒකාධිපතියෙකු බිහි වන බවයි. නමුත් 18 වන සංශෝධනයෙන් පසු පැවැත්වූ පළමු ජනාධිපතිවරණයෙන්ම තනතුරේ සිටි ජනාධිපති පරාජය වූ බැවින් එකී යෝජනාව පදනම් විරහිත බව පෙනිණි.’
මේ යෝජනාව ගැන අමුතුවෙන් විස්තර කරන්නේ කුමකටද? 18 වැනි සංශෝධනය එලෙසම තිබුණා නම් 2019 ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා මහින්ද රාජපක්ෂ බව ටක්කෙට කිව හැක. ලී ක්වාන් යූ සහ මහතීර් මොහොමඩ් විධායක ජනාධිපතිවරුන් නොව අගමැතිවරුන්ය. ඔවුන් පවා අධික බලය මත රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සීමා කළ බව වෙනම කතා කළ යුතු චෝදනාය. ඇමෙරිකාවේ වාර දෙකක සීමාව ආවේ ජීවිතාන්තය දක්වා නැවත නැවතත් අධිබලැති ජනාධිපති තනතුරට ඉදිරිපත් වීමට හැකියාව ලැබුණොත් අධික බලයටම ආවේණික දූෂිත බව ඒ ධුරයට අරක් ගැනීමේ ඉඩකඩ නිසාය.
මේ යෝජනා කර ඇත්තේ අපේ රටේ ජාතිකවාදී දේශපාලනඥයන්ගේ අර්ථයෙන් ‘සිංහල බෞද්ධ’ නායකයෙකු සඳහා අපූරු ව්‍යවස්ථාවකි. ආණ්ඩුවේ නායකයන් මේ යෝජනාවලිය තෝරාගැනීමටත් ඉඩ ඇත.■

රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරුන් අත සුරතල් වන වාහන ජාවාරම

0
  • මෙම කන්ටේනර් විවෘත කිරීම පිළිබඳ මෙහෙයුම සමහර මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ එය රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් විශ්‍රාමික මේජර් ජෙනරාල් විජිත රවිප්‍රියගේ උපදෙස් මත රේගු නිවාරණ අධ්‍යක්ෂවරයාගේ මෙහෙයවීමෙන් සිදුකළ බවටය. නමුත් ඇත්ත එය නොවේ.

රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයාගේ උපදෙස් මත සිදුකළ කන්ටේනර් විවෘත කිරීමකදී නීති විරෝධී වාහන අත්අඩංගුවට ගැනීමක් ගැන මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත. එහි ඇත්ත එයමද?

වාහන අමතර කොටස් කියා ආනයනය කරන ලද කන්ටේනර් හතරක තිබූ වාහන කිහිපයක් එම කන්ටේනර් විවෘත කිරීමේදී රේගු නිවාරණ අංශය සොයාගෙන තිබෙන බවට මාධය වාර්තා පලවී තිබේ. මෙම මාධ්‍ය වාර්තාවල ඇති විශේෂත්වය වන්නේ එම කන්ටේනර් ආනයනය කරන ලද සමාගමේ හෝ එහි හිමිකරුගේ නම සඳහන් නොකරන්නට වගබලා ගැනීමය. ඊට ස්ථීර හේතුව පැහැදිලි නැතත් අනුමාන කළ හැකි හේතුවක් තිබේ. ඒ මෙම හිමිකරු මේ ආකාරයට ආනයනය කරන ලියාපදිංචි නොකරන ලද වාහන මාධ්‍යවේදීන් හෝ ඒවාහි කර්තෘවරුන් භාවිතා කරන නිසා විය හැකිය. මන්ද මේ ආකාරයට හොරෙන් ගෙන්වා ලියාපදිංචි නොකරන ලද වාහන දේශපාලනඥයින් ඇතුළු විනිසුරුවන් දක්වා සමාජයේ ඉහළ පුද්ගලයින් භාවිතා කරමින් සිටීම ඊට හේතුවය.
ලියුම්කරුගේ දැනුමේ හැටියට මේ ආකාරයට හොර පාරෙන් ආනයනය කර එකලස් කරන ලදැයි කියා විකුණා ඇති, තවම ලියාපදිංචිය කර ගැනීමට නොහැකව ඇති වාහන සංඛ්‍යාව 100කට අධිකය. මීට පෙර විකුණු එවැනි වාහන වරින්වර ලියාපදිංචි කර ඇතත් එම ලියාපදිංචි කිරීම් සිදුවූයේ දේශපාලනඥයින් හා රජයේ ඉහළ නිළධාරින් එම ආනයනකරු සමඟ නීත්‍යානුකූල නොවන ආකාරයට අධිකරණයේ එකඟතාවලට ඒමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්ය. එම එකඟතාවලට අධිකරණයද සමහර අවස්ථාවල අනුමැතිය දීම පුදුම සහගතය.
ඉහත සඳහන් සිද්ධියට සම්බන්ධ වාහන ආනයනකරු මිනුවන්ගොඩ වෙහිකල්ස් ලංකා සමාගමය. එහි හිමිකරු හර්ෂ ප්‍රභාත්ද සිල්වාය. අප පසුගිය පෙබරවාරි 07 දින ලියූ ‘බොරු අල්ලස බොරු කළ කනකසබේ නඩු තීන්දුව’ නම් ලිපියට අදාල අල්ලස් නඩුවේ රේගු නිවාරණ අංශයේ හිටපු අධ්‍යක්ෂ කනකසබේ රන්ජන්ට එරෙහිව අල්ලස් චෝදනාවක් නිර්මාණය කළ පුද්ගලයාය.(එම අල්ලස් චෝදනාවෙන් කනකසබේ රන්ජන්ව මහාධිකරණය නිදහස් කළේය)
වාහන එකලස් කිරීම සඳහා යැයි කියමින් භාවිතා කරන ලද වාහන කොටස් ආනයනය කිරීම නීති විරෝධි බවට හා ඒ ආකාරයෙන් වාහන එකලස් කිරීමට ඔහුට නීත්‍යානුකූල අවසරයක් නැති බවට අධිකරණය මීට පෙර තීරණය කර ඇත. එහෙත් ඒ ආකාරයේ ආනයනයන් නම් නැවතී නැත.
මෙම ලිපියට නිමිත්ත වන SEAU 8660180 “MSKU 1506112″ PONU 7584540” HASU 4411270 කන්ටේනර් 04 රඳවා ගන්නේ 2019 වර්ෂයේ පෙබරවාරියේදීය. එම රඳවා ගැනීමට පෙර එම ආනයනකරුට අයත් කන්ටේනර් 08ක් 2013 දී රඳවා ගන්නා අතර ඉන් 05ක් පරික්ෂා කිරීමකින් තොරව තවමත් රේගු භාරයේ ඇත. එම අවස්ථාවේ රඳවාගත් කන්ටේනර්වලින් 03ක් පමණක් පරික්ෂා කිරීමේදී එවක සිටි රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා එම පරීක්ෂණ නතර කරන ලෙස නියෝග කර ඇත. අදටත් එම පරික්ෂණ සිදුවී නැත.
මෙම කන්ටේනර් 04 රඳවා ගැනීමේ සිදුවීමට පෙර මෙම ආනයනකරු සම්බන්ධ ආසන්නතම සිදුවීම වශයෙන් වාර්තා වී තිබුනේ රේගුව හා පොලීසියේ වළාන දූෂණ මර්ධන ඒකකය 2017 දෙසැම්බර් 31 දින එම ආනයනකරුගේ වාහන අංගනය වටලා ලියාපදිංචි නොකරන ලද වාහන 54ක් අත්අඩංගුවට ගැනීමය. එම වාහනවලින් 26ක් පරීක්ෂණ සඳහා වැටලීම් කණ්ඩායම රේගු පරිශ්‍රයන් වෙත ගෙනැවිත් තිබූ අතර ඉතිරි වාහන 28 වෙහිකල්ස් ලංකා අංගනයේම සීල් තබා තිබේ. එහෙත් එම පරික්ෂණ අතර කරන ලද සොයා බැලීමේදී අනාවරණය වී තිබුනේ එම වාහනවලින් 18ක් සීල් කඩා අස්ථාන ගතකර ඇති බවය. මේ සම්බන්ධයෙන් මිනුවන්ගොඩ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට රේගුව හා පොලීසිය කරුණු වාර්තා කර තිබූ අතර මාස හයකට පසු ඒ සම්බන්ධයෙන් තීන්දුවක් ලබාදීමට මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය නීතිපතිවරයාට යොමුකර ඇතත් මෙතෙක් ඒ සම්බන්ධයෙන් කිසිඳු දැනුම්දීමක් ලැබී නැත. එම නඩුව ඇත්තේ බහා තබාය. ලියාපදිංචි නොකරන ලද එම වාහනවල වටිනාකම රුපියල් මිලියන 270ක් පමණ වේ යැයි කියනු ලැබේ.
මෙම කන්ටේනර් හතර පරික්ෂා කිරීම සඳහා රඳවා ගැනීමෙන් පසු එම පරික්ෂා කිරීම් අවස්ථාවලට සහභාගි වන ලෙස දිගින් දිගටම කරන ලද දැනුම් දීම් ආනයනකරු මඟහැර තිබුණී. මෙම කන්ටේනර් රඳවා ගෙන පරික්ෂා කිරීමට හේතුවී තිබුනේ ඒවා සම්බන්ධයෙන් රේගුවට ලබාදුන් ආනයන ලියවිලිවල වාහන අමතර කොටස් වශයෙන් සඳහන් වීමත්, නැව්භාර පත්‍රවල වාහන ඇති බවට සඳහන් වීමත් යන හේතුය. ඉන්පසු ආනයනකරුගේ ඉල්ලීම වී තිබුනේ එම කන්ටේනර් ඔහුගේ අංගනයට ගෙන ගොස් විවෘත කිරීමට ඉඩ දෙන ලෙසය. එම ඉල්ලීමම නීති විරෝධි එකකි. මන්ද පරීක්ෂණ සඳහා රඳවා ගත් කන්ටේනර් රේගු පරිශ්‍ර වලින් පිටත පරික්ෂාවට ලක් නොකිරීම ඊට හේතුවය.
එහෙත් වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමෙන් පසු රේගුවේ ප්‍රධානියා වශයෙන් පත්කරන ලද විශ්‍රාමික මේජර් ජෙනරාල් විජිත රවිප්‍රිය ඒවා ආනයනකරුගේ අංගනයට රැගෙන යෑමට අවසර ලබාදෙන අතර එම නීති විරෝධි නියෝගය වළක්වා ගැනීමට හැකිවන්නේ පරික්ෂා කිරීම සඳහා එම කන්ටේනර් රඳවා ගන්නා සහකාර රේගු අධිකාරි ඩබ්ලිව්එම්ආර්පී විජේකෝන් ඊට විරුද්ධව අංක 260/2020 යටතේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කිරීම මඟින්ය. එම පෙත්සමෙන් පෙන්වාදී තිබුනේ මෙම කන්ටේනර් මුදා හැරීම මඟින් රුපියල් මිලියන ගණනාවක ආදායමක් රජයට අහිමි වන බවය. මුලින්ම එම පෙත්සම 2020 සැප්තැම්බර් 24 කැඳවා ඇති අතර නැවත 2021 ජනවාරි 20 දින කැඳවා ඇත. එම කැඳවුම් දිනවලදී පෙත්සම්කාර පාර්ශවය අධිකරණයට කරුණු ඉදිරිපත් කරමින් සඳහන් කර ඇත්තේ රඳවා ගත් මෙම කන්ටේනර් විවෘත කර ඒ තුළ ඇත්තේ කුමක්දැයි පරික්ෂා කර බැලිය යුතු බවත් එය ප්‍රමාද කරමින් පවතින බවත්ය.
නමුත් හාස්‍යයට කාරණය වන්නේ මෙම කන්ටේනර් විවෘත කිරීම පිළිබඳ මෙහෙයුම සමහර මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ එය රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් විශ්‍රාමික මේජර් ජෙනරාල් විජිත රවිප්‍රියගේ උපදෙස් මත රේගු නිවාරණ අධ්‍යක්ෂවරයාගේ මෙහෙයවීමෙන් සිදුකළ බවටය. නමුත් ඇත්ත එය නොවේ.
මෙම මුලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම නැවත පෙබරවාරි 11 වැනිදා කැඳවීමට නියමිතව තිබුන අතර ඊට පෙර පෙරවාරි 09 වැනිදා රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා මෙම කන්ටේනර් විවෘත කරන්නේ අධිකරණයෙන් බේරීම සඳහාය. එහෙත් තවමත් එම කන්ටේනර් තුළ ඇත්තේ හරියටම කුමක්දැයි පරික්ෂා කර බලා ඉන්වෙන්ටි්‍ර ගතකර නැත. මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත්තේ එම කන්ටේනර් විවෘත කළ විට බාහිරට පෙනෙන වාහන 09ක් ගැන තොරතුරු පමණය. එම වාහන 09 වටිනාකම රුපියල් මිලියන 200ක් පමණ වේයැයි කියනු ලැබේ. අඩි 40ක දිගකින් යුත් කන්ටේනර් තුළ පිටතට නොපෙනෙන වාහන මෙන්ම තවත් දේ ඇති බවට රේගු නිලධාරින් අනුමාන කරයි. එම අනුමාන තහවුරු කිරීම සඳහා රේගු අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් වරයා එම කන්ටේනර් සම්පූර්ණයෙන් පරික්ෂා කරන්නේ කවදාදැයි අපි අවදියෙන් සිටිමු.■