No menu items!
21.3 C
Sri Lanka
8 June,2025
Home Blog Page 113

අරුණෝදයේ විලාපය
හෙවත් හඳුනා නොගත්
කසළ සෝදන්නියකගේ පැමිණිල්ල

0

■ සරත් චන්ද්‍රජීව

අරුණෝදයේ විලාපයට පසු සටහන

ඉන්දියාවත් ලංකාවත් අතර ජන සංක්‍රමණය විමසා බැලීමේදී ඒ පිළිබඳ විස්තර ඉතා ඈත අතීත ඉතිහාසය තුළට ගමන් කරනවා. එහෙත් ලංකාව බි්‍රතාන්‍ය ක්‍රීටයේ යටත් විජිතයක් වීමෙන් පසු කෝපි, සිංකෝනා, කොකෝ සහ පැඟිරි වගාකිරීමට ඉන්දියාවෙන් මෙරටට පළමුව ජනයා ගෙනැවිත් තිබෙනවා. උඩරට ප්‍රදේශයේ අත්හදා බැලීම්වලින් පසුව ඵලදායි වූ තේ වතු වැවීම, රබර් වගාව මෙන්ම දුම්රිය මාර්ග සහ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම, කොළඹ නගරයේ කම්කරු හා පවිත්‍රතා කටයුතු සඳහා යොදා ගැනීම පිණිසත් ඉන්දියාවේ විවිධ ප්‍රදේශවලින් කුල පීඩනයට පත්ව සිටි ඉතා දුප්පත් ජනයා මෙරටට ගෙනැවිත් පදිංචි කර තිබෙනවා. මේ වකවානුවේ ඉන්දියාව ද බි්‍රතාන්‍ය යටත් විජිත පාලනය යටතේ පැවති හෙයින් බි්‍රතාන්‍ය පාලන අධිකාරියට මෙම කටයුතු පහසුවී තිබෙනවා. මෙම ජනයා ‘බි්‍රතාන්‍යයන්ගේ වහලුන්’, ‘කුලීකරුවන්’ (කූලීස්), ‘යටත්විජිත දාසයන්’ වැනි විවිධ නම්වලින් අතීතයේ හදුන්වා තිබෙනවා. එහෙත් ඔවුන් ‘වැඩකරන ජනයා’ වශයෙන් ද මේ අතර හඳුන්වා තිබෙනවාග වාර්තාගත ඉතිහාසය අනුව මෙසේ ඉන්දියානු ජනයා බි්‍රතාන්‍ය යටත්විජිත සමයේ පළමුව මෙරටට ගෙනැවිත් තිබෙන්නේ ‘පෙරදිග ඉන්දියානු සමාගම’ විසින් 1796 වසරේදී. මෙම ජනයා දකුණු ඉන්දියාවේ රාම්නාත්, තින්නවේලි, මදුරෛ, ත්‍රිචිනාපොලි ප්‍රදේශවලින් ද සලෙම්, තන්ජෝර්, අර්කොට් දිස්ත්‍රික්කවලින් ද මුහුදුබඩ කර්ණාටක ප්‍රදේශයෙන් ද මලබාර්, කොචින්, ට්‍රැවන්කෝර් ප්‍රදේශවලින් ද තෙලිඟු ජනයා ආන්ද්‍රා ප්‍රදේශයේ චිට්ටූර්, නෙල්ලූර් දිස්ත්‍රික්කවලින් ද මෙහි ගෙනැවිත් තිබෙනවා. මෙසේ ගෙන එන ලද ජනයා දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව, වැවිලි කර්මාන්ත දෙපාර්තමේන්තුව වැනි විවිධ දෙපාර්තමේන්තු යටතේ වැඩවලට යොදවා ඇති අතර කොළඹ නගරයේ ජනයා මෙහෙයවා ඇත්තේ ප්‍රසිද්ධ වැඩ දෙපාර්තමේන්තුව හා කොළඹ නගර සභාවයි.
(බලන්න:S.Muthiah (2003) The Indo-Lankans their 200 year saga: A pictorial record of the people of
origin in Lanka from 1976, Indian Heritage Foundation Colombo)

පෞද්ගලික අත්දැකීම්


මගේ ළමා කාලයේ නුවරඑළිය ලිඩෙස්ඩේල් වතුයායේ සහ රාගල ප්‍රදේශයේ ගත කිරීම නිසා තේවතුවල සේවය කළ මේ ද්‍රවිඩ ජනයාගේ දරිද්‍රතාව සහ ජීවන රටාව මා සියැසින් දැක අත්විඳ තිබෙනවා. 1970-72 මා සිටියේ මගේ ලොකු බාප්පා සහ පොඩි අම්මා සමගයි. බාප්පා තේ වතු කොන්දොස්තර කෙනෙක්. මේ වකවානුවේ සේවය කළේ රත්නපුර උඩකරවිට ‘නිරිඇල්ල’ වතුයායේ. ඉතා තරුණ කාලයේ සිට සුදු තේවතු පාලකයන් යටතේ පුහුණු වී තිබු ලොකු බාප්පාට තේ වගාව ඔහුගේ ජීවිතය වී තිබුණා. මේ කාලයේදී ද තේ වතුවල ජනයාගේ ලයින් කාමර ජීවිතය ගැන සජීවීව දැක ගැනීමට මට අවස්ථාව ලැබුණා.


කොළඹ 07 හෝර්ටන් පෙදෙසේ රජයේ කලා හා කලා ශිල්ප විද්‍යාලයට උසස් අධ්‍යාපනය සඳහා 1973දී ඇතුල් වීමෙන් පසුව කලාශිල්ප විද්‍යාලයේ වැසිකිළි සෝදන්නට ආ සක්කිලියර් කුලයේ ඉන්දු-ලංකා මිනිසුන්ගේ ජීවිත ගැන මා දැනගත්තා. තේවතුවල කම්කරුවන්ට ටකරම් වහලයකුත් සමග බිත්තිවලින් වටවූ උසින් අඩු මඳ ආලෝකයෙන් යුත් ලයින් කාමර නිවාස පන්තියක් තිබුණත් කොළඹ නගරයේ පවිත්‍රතා සඳහා සිටි ජනයාට එවැනි පහසුකමක්වත් තිබුණේ නැහැ. පරණ ටකරම්වලින් සාදාගත් වහලයත් ලෑලි කෑලි, ගෝනි පඩංගු හා කාඩ්බෝඩ්වලින් ආවරණය වූ පැල්පත්වල මේ ජනයා අතිශය දුක්ඛිත ජීවිතයක් ගත කළා.

විශේෂ චරිත


කොළඹ රජයේ කලා හා කලා ශිල්ප විද්‍යාලයේ ඉගෙන ගන්නා කාලයේ (1973-78) එහි ගුරුවරුන්ට අමතරව අපගේ ඇසුරට පත් විශේෂ චරිත කිහිපයක් විද්‍යාලයේ සේවය කළා. ඉන් පළමුවැන්නා චිත්‍ර ඇඳීමට යොදාගන්නා කැන්වස්වලට හා සිල්ක්ස්ක්‍රීන් මුද්‍රණ රෙදි සවිවන ලී වට්ටුව සකස් කිරීමත් චිත්‍රවලට ලී රාමු මෙන්ම මූර්තිවලට ලී බේස් ද සාදා දුන් වෛද්‍යසේකරයි. දෙවැන්නා සුදු පාට ජාතික ඇඳුමින් සැරසුණු ඒබ්‍රහම් අයියා. තුන්වැන්නා ජේමිස් අයියා. හිටියෙ පුස්තකාලයේ සහායකයෙක් වශයෙන්. මරදානෙ ටෙක්නිකල් කොලේජ් එකේ චිත්‍ර කලා හා සැලසුම් පාඨමාලා 1949 දී වෙනම අංශයක් හැටියට හෝර්ටන් පෙදෙසට ගෙන ඒමෙන් පසුව සේවයට බැඳී තිබුණු මේ අය කලා ශිල්ප විද්‍යාලයේ පුරෝගාමියා වූ චිත්‍ර ශිල්පී ජේ.ඩී.ඒ. පෙරේරාට වෙන්ව තිබූ චිත්‍රාගාරයේ කරන වැඩවලට සම්බන්ධ වී දිගු කාලීන අත්දැකීම් තිබුණ අය. ජේ.ඩී.ඒ. පෙරේරා චිත්‍රයක් ඇඳලා ඉවර කළාම “මොකද හිතන්නෙ චිත්‍රය ගැන, තව වැඩ කරන්න ඕනද නැද්ද”යි මේ තිදෙනාගෙන් ඇසීම පුරුද්දක් කරගෙන තිබුණු බව විද්‍යාලය තුළ එකල ප්‍රකට කතාවක්. චිත්‍ර ඇඳ නොතිබුණාට දෘශ්‍ය සාක්ෂරතාව පිළිබඳ හොඳ ඉවක් මේ තිදෙනාටම තිබුණා.


හතර වැනියා සුන්දරලිංගම්. විදුහල්පති කාර්යාලය (පසුව අංශ ප්‍රධාන කාර්යාලය) තුළ පසෙකින් ගොස්, අංශ ප්‍රධානියාට වෙන්කර තිබූ වැසිකිළිය සේදීමත් හේවුඩ් ගොඩනැගිල්ලේ පහළ මාලයේ සහ ඉහළ මාලයේ තිබූ පුස්තකාල කාර්ය මණ්ඩලයේ හා කථිකාචාර්යවරුන්ගේ වැසිකිළි පවිත්‍ර කිරීමත් ඔහුගේ ප්‍රධානියාට රාජකාරිය වුණා. ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන්ගේ වැසිකිළි පවිත්‍ර කිරීම ඔහුගේ බිරිඳ කන්නම්මාගේත් පුත්‍රයාවූ මහාලිංගම්ගේත් රාජකාරිය වුණා. පරිශ්‍රයේ ඉදිරිපස හැර හේවුඩ් ගොඩනැගිල්ලේ දෙපස හා පසුපස ඉදිකර තිබූ උසින් අඩු ඇස්බැස්ටස් ෂීට් වහලය සහිත ඇතුළත පෙනෙන පරිදි ඉදිරිපස කොටු දැල්වලින් ආවරණය කර තිබූ උසින් අඩු ගොඩනැගිලි පෙළ හෙවත් පැරණි හේවුඩ් මන්දිරය සතුව තිබූ අශ්ව ගාල කලා ශිල්ප විද්‍යාලයේ ලෝහ, දැව, මැටි, රෙදිපිළි චිත්‍රාගාර විෂයන් ස්ථාපිත ගොඩනැගිල්ල බවට පත්වුණා. මෙම ගොඩනැගිල්ල සහ තාප්පය අතර තිබූ අඩි 03ක පරතරය අතර කොටසේ තැනක කැඩුණු බංකුවක් මත සුන්දරලිංගම් කණ්ඩායම විවේක ගන්නා ස්ථානය වුණා. ඉදල්, කොසු බුරුසු, බාල්දි සමග ගිනිවතුර බෝතල් ද මේ පටු තීරුවේ ඔවුන් සමගම තිබුණා.


කැන්ටිමත් ඉහතින් කී කලා ශිල්ප ගොඩනැගිල්ලෙත් (අශ්වගාල) අතර තිබූ කාණුව අයින දිගේ අඩි දෙකක තීරුවකින් මෙම කොටසට ඇතුල් වීමට තිබුණා. මෙම තීරුවෙන් ඇතුල්වී ඔවුන් සමග ඉඳහිට කතා බහට ගියත් ඔවුන් එයට වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ නැහැ. මගේ දෙවන අධ්‍යයන වසරේ අනු විෂයයන් දෙක සඳහා මා තෝරා ගත්තේ සැහැල්ලු ලෝහ සැලසුම් සහ සෙරමික් සැලසුම්. 1970 දශකයේ මුදල් අහේනිය හා ද්‍රව්‍ය හිඟය නිසා ඔක්සයිඩ් මිලදී ගැනීමේ අපහසුතාව මත සෙරමික් සඳහා දුඹුරු පාට වර්ණ දියරයක් සහ පැණි දුඹුරු පාට දිස්නයක් සෑදීම සඳහා මලකඩ එකතුකර අඹරා එය සාදා ගත්තා. මලකඩ එකතු කිරීමට අමතරව පාට වීදුරු කැබලි විශේෂයෙන් නිල්පාට වීදුරු එකතු කළා. මේ කටයුත්ත සඳහා කොල්ලුපිටියේ සිට ගල්කිස්ස දක්වා වෙරළට සමාන්තරව රේල් පාර දිගේ ඇවිද්දා. රේල් පාරේ තැන තැන අතහැර දමා තිබූ යකඩ පීලිවලින් මේ මලකඩ එකතු කළා. රේල් පීලිවලින් මලකඩ එකතු කිරීමේ අදහස මට කීවේ කසළ සෝදන්නට පැමිණි සුන්දරලිංගම් පවුලයි. මට වඩා වසර පහකින් වැඩිමහල්ව සිටි අඩි හයකට වඩා උස මහාලිංගම් සමග මේ කාර්යයට අපි රේල් පාර දිගේ ඇවිද්දා. පළමු වතාවට ඔවුන්ගේ පැල්පත් සහිත වත්තට (බම්බලවත්තේ සක්කිලි වත්ත) ගියා. මහාලිංගම් එයට කැමති වුණේ නැහැ එය මට අපහාසයක් යැයි ඔහු කීවා. සෙරමික් විෂය ප්‍රධානි මේ පවිත්‍රතා කම්කරුවන් හැඳින්වූයේ ‘කූලී’ යන යමින්. ගෙදර ගිය වෙලාවක බාප්පාට මේ ගැන කීවාම “කූලී කියන්නේ කිසිදු රැකියාවක් සඳහා පුහුණුවක් හෝ හැකියාවක් නැති කියන එකටයි. හැකියාවක් නැත්නම් තේ වතු මෙච්චර ලස්සනටත් තේ කර්මාන්තයක් තියෙන්නෙත් කොහොමද. තේ ගස් කප්පාදුව අපට කරන්න පුළුවන්ද. ගල්වැටි දාලා කඳු සෝදා යෑමෙන් වළක්වා ගන්නා විදිය මොනතරම් ක්‍රමවත්ද. රේල්පාරවල් කොච්චර හොඳට හදලා තියෙනවද. ඔවුන් වැඩකරුවො” යයි කීවේ කූලී යන හැඳින්වීමට බාප්පාගේ අකමැත්ත පළ කරමිනුයි.


ඊළඟ වසරේදී එළිමහන් ඇඳීමක් සඳහා මේ පැල්පත්වල දළ සටහන් අඳිමින් අපි ශිෂ්‍ය කණ්ඩායමක් මේ වත්ත පසුකර පයින් ගියා. මා පමණක් මහලිංගම්ලගේ ගෙදර ගියා.

මූර්ති ශිල්පී මහාචාර්ය කර්බෙල්ගේ පැමිණීම


එස්.ඩබ්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක දිවංගත අගමැතිවරයාගේ ලෝකඩ මූර්තියක් ගාලු මුවදොර සවිකිරීම සඳහා රුසියානු මූර්ති ශිල්පී මහාචාර්ය ලෙව් කර්බෙල් 1976 මෙරට පැමිණියා. ඒ අතර කලා හා කලා ශිල්ප විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යාවන්ට මූර්ති කලා නිදර්ශනයක් කිරීම සඳහා මහාචාර්යවරයා විද්‍යාලයට ද ආවා. ඒ වනවිට අපේ විද්‍යාලයේ නම ‘ශ්‍රී ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේ සෞන්දර්ය අධ්‍යයන ආයතනය’ වශයෙන් වෙනස් වී තිබුණා. මාපලගම විපුලසාර හිමියන් ද මහාචාර්යවරයා සමග ආවා. ආයතනයේ මූර්ති අංශ මගින් ද්‍රව්‍ය සහ උපකරණ සූදානම්කර තිබුණා. අසුන්ගෙන සිටි විපුලසාර හිමියන්ගේ ශීර්ෂ මූර්තිය, ශිල්පී මහාචාර්ය ලෙව් කර්බෙල් පැයකටත් වඩා අඩු කාලයකින් වේගවත්ව අඹා පෙන්වමින් ආලේඛ්‍ය මූර්ති නිදර්ශනයක් ඉදිරිපත් කළා. මෙම නිදර්ශනයෙන් ලද උත්තේජනයෙන් පසු මගේ ප්‍රධාන පාඨමාලාව වූ චිත්‍ර පාඨමාලාවෙන් ඉවත් වී ප්‍රධාන පාඨමාලාව ලෙස මූර්ති පාඨමාලාවට මා ඇතුළත් වුණා. 70 දශකයේ තිබූ චිත්‍ර උපකරණ හිඟයෙන් ඇතිවූ පීඩාව ද මෙම පාඨමාලා මාරුවට හේතු වුණා. මහාචාර්ය කර්බෙල් කළ දේ අවබෝධ කර ගැනීමට මිත්‍රයෙකු අසුන් ගන්වා මගේ පළමු ආලේඛ්‍ය මූර්තිය කළා. ඒ සඳහා පෙනී සිටියේ ජී. මලවිආරච්චි. තරුණ මහලිංගම්ට මසකට රුපියල් 10ක් හෝ 15ක් දීමට තීරණය කරගෙන මහලිංගම් මගේ ආලේඛ්‍ය සඳහා පෙනී සිටින නිදර්ශනය බවට පත්කර ගත්තා. මෙය ඉතාම දුෂ්කර තත්වයකින් කැමති කරවා ගැනීමක් වුණා. අවම වශයෙන් සතියකට එක ප්‍රායෝගික අත්හදා බැලීමක්වත් මේ අනුව සිදු කළා. මැටි සූදානම්කර තැබීම, ඇඹීමට පෙනී සිටීම, ඇඹීම අවසානයේ මූර්ති අංශයේ ගුරුවරුන් දෙදෙනාගේ නිරීක්ෂණ හා ඇගයීම්වලින් පසු මැටි ගලවා ඉවත් කොට පිරිසිදු කිරීම මහලිංගම්ගේ රාජකාරිය වුණා. සතියකට වතාවක් මෙය දිගටම කෙරුණා. මට මසකට ශිෂ්‍ය ණය ලැබුණේ රුපියල් 150ක්. ක්‍රමයෙන් මහලිංගම් මගේ අත්උදව්කාරයා සහ මිත්‍රයා බවට පත් වුණා. එකල සිටි ශිෂ්‍යයන්ගෙන් ප්‍රමාණයෙන් විශාල මූර්ති කළේ මා පමණයි. ඒ නිසා මට උදව්කරුවෙක් අවශ්‍යම වුණා.

ආයතනයේ පවිත්‍රතා කටයුතු භාරව සිටි ඉන්දු – ලංකා පවුල සමග ඇසුර


උදේට කැන්ටිමෙන් ලබාගන්නා පාන් බාගයක් සමග හිස් සෝඩා බෝතලයකට ලබා ගන්නා ප්ලේන්ටියක් සුන්දරලිංගම් පවුල විවේක ගන්නා ස්ථානයට රැගෙන ගොස් කුඩා වීදුරුවකට බෝතලයෙන් තේ කහට එක වත්කර පාන් කාලක් එක් අයෙක් උදේ ආහාරය වශයෙන් තේ වීදුරුවේ පොඟවා ගෙන කෑම ඔවුන්ගේ දෛනික රටාව වුණා. දවල්ට කළෙත් ඒ දේමයි. රාත්‍රි ආහාරයට ගෙදර ගොස් දියට හොද්දක් සමග පොල් රහිත රොටී ඔවුන්ගේ ආහාරය වුණා. ආයතනයේ ඔවුන් සිටින ස්ථානයට මා ගියවිට කබල් බංකුවෙන් නැගිට හිටගෙන සිටිනවා හැර ඔවුන් කවදාවක් ඉඳගත්තේ නෑ. මා ද ඔවුන් සමග හිටගෙනම කතාබහේ යෙදුණා. ඔවුන් කවදාවත් සෙරප්පු හෝ සපත්තු දැම්මේ නැහැ. හිස් වැසුම් පැළඳුවේ නැහැ. වැස්සකට හෝ තද අව්වකට කුඩයක් ඉහලුවේ නෑ. බස්වල ගමන් ගියේ නෑ. හෝර්ටන් පෙදෙසේ සිට බම්බලවත්තට ඔවුන් ගියේ පා ගමනින්. ඒ වගේම බම්බලවත්තේ සිට හෝර්ටන් පෙදෙසට ආවේත් පා ගමනින්. බසයකට නැගී සමව අසුන් ගැනීමකට තිබූ අකමැත්ත සහ පසුබෑම මෙයට හේතු වුණා. මා එකල දුම්බීමට පුරුදු වී සිටියා. ඉඳ හිට දුම්වැටියක් දෙකක් තාත්තටයි පුතාටයි එකිනෙකාට නොපෙනෙන්නට දීමට මා පුරුදුවී සිටියා. දුම්වැටියක් ඉරීම ඔවුන්ට මහත් සතුටක් ගෙන දෙන්නක් වුණා. ඔවුන් බීව්වේ ‘රාජා බීඩි’.


යාපනයේ සිටි මිතුරු මිතුරියන් ඉරිදා රාත්‍රි තැපැල් දුම්රියෙන් යාපනයේ සිට එන විට ඉඳහිට ‘උප්පුමා’ (රුලං පිටිවලින් සාදා තෙම්පරාදු කර ඇති පිට්ටු වැනි රසවත් කෑමක්) පාර්සලයක්, තල් අල, තල් හකුරු, අඹ කාලෙට අඹ වැනි දෑ මටත් ගෙනාවා. ඒවායින් කොටසක් මහලිංගම් පවුලට දීම මට පුරුද්දක් වුණා. එම පුරුද්දේ පළමු දවසෙ උප්පුමා පාර්සලය දෙකට කඩා එකක් මගේ ලී කබඩ් එක තුළ තබා අනෙක කැන්ටිම ළඟ පටු තීරුවෙන් තාප්පයත් ගොඩනැගිල්ලත් අතර විවේක ගන්නා සුන්දරලිංගම් පවුල වෙත ගොස් දුන්නා. සුන්දරලිංගම් කීවේ “මහත්තයා මේවා යාපනේ කුලවතුන් කන කෑම. ‘දොරේ කඩවුලේ සාමි’ (මහත්තයා, දෙවියනේ) අපිව ඇසුරු කරන බව දැනගත්තොත් මහත්තයාව සම්පූර්ණයෙන් ඒගොල්ලො අයින් කරාවි. ඔයා අල්ලන දෙයක්වත් ඒගොල්ලො අල්ලන එකක් නෑ. කරුණාකරලා අපි ඉන්න තැනට එන්න එපා” යැයි බැගෑපත්ව ඉල්ලා සිටියා. එහෙත් යාපනේ මිතුරන්ගේ පැත්තට මේ කිසිවක් සන්නිවේදනය නොවී මගේ චර්යාව දිගටම පැවතුණා. මේ කාලයේ ඇතැම් අවස්ථාවල ඔවුන්ගේ ශෝකී කතන්දර අත්දැකීම් ඔවුන් මා සමග කිව්වා. සුන්දරලිංගම්ට (පියා) හොඳට සිංහල කතාකිරීමට හැකියාව තිබුණා. ඔහුගේ බිරිඳ කන්නම්මාට සිංහල කතාකිරීමට හැකියාව තිබුණේ නැහැ. මහලිංගම්ටත් සිංහල කතාකිරීමට හැකියාව තිබුණා. මගේ පළමු තෙළිඟු පාසල ඔවුන් සමගයි.


‘හඳුනා නොගත් කසළ සෝදන්නියකගේ කතාව’ සුන්දරලිංගම් සහ බිරිඳ දෙමළ බසින් සාකච්ඡා කරමින් පළමුවෙන්ම කීවේ 70 දශකයේ මේ වකවානුවේ. මේ කතාව 1930ට සම්බන්ධව විස්තර කිරීම මට තදින් මතක හිටියේ මගේ තාත්තාගේ උපන් අවුරුද්ද ද 1930 නිසයි. “හින්දු දෙවිවරුන්ගේ නම් ඔයගොල්ලො දාගෙන ඉන්නෙ මොකද. වාසගම්වලින් නම් කියන්නේ නැද්දැ”යි මා ඇසූ වෙලාවක ඔවුන් කීවේ “චෙට්ටියාර්, මුදලියර්, රාවතර් වගේ වාසගම් අපට තහනම්. අපි සක්කිලියර්ලා පහත්ම කුලේ. ඒක නිසා අපි කරන්නෙ ඒ ගොල්ලොත් වඳින දෙවියන්ගෙ නම් අපේ නම් හැටියට දාගන්නවා”. 1978 පැවති මගේ උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයේදී මා විසින් නිර්මාණය කර තිබූ ප්‍රමාණයෙන් ලොකු මූර්ති එහා මෙහා ගෙනියන්න උදව් කළ කණ්ඩායමේ වැඩි බර කරගැහුවේ මහාලිංගම්. ඔහු සද්දන්ත ශරීරයක් සහිත කෙනෙක්. මා විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පිටව ගියාට පසු මේ සියලු දෙනා සමග තිබූ සබඳතාව බිඳී ගියා. 1982/83 ඔවුන් මා නැවත හමුවුණේ පෑලියගොඩ සහ වත්තල අතර පැල්පත් යායෙදී

තරුණසේවා නිලධාරියෙකු වශයෙන් කොළඹ ක්ෂේත්‍ර කටයුතු රාජකාරි අතර ඔවුන්ට උදව්කළ හැකි මගක් තිබේදැයි දැනගැනීමටයි. නැවතත් 1991 මා කථිකාචාර්යවරයෙක් ලෙස කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සෞන්දර්ය අධ්‍යයන ආයතනයට පැමිණීමෙන් පසු දැනගත්තේ ඔවුන් සුපුරුදු පරිදි පැරණි රාජකාරියේ යෙදී සිටින බවයි. 1994 සිට 1999 අග දක්වා පශ්චාද් උපාධි අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා මා විදේශගතව සිටියා.


මහලිංගම් මගේ කාර්යාලයට කැඳවූ වේලාවට ඔහු කවදාකවත් අසුන් නොගත්ත නිසා පුටුවෙන් නැගිට මේසය ඉදිරිපිටට විත් මේසයට බරදී හිටගෙන ඔහු සමග කතාබහ කිරීම මගේ පුරුද්දක් වුණා. 2000 වසර අගදී දිනක් මහාලිංගම් මා හමුවීමට පැමිණ ඔහුගේ පුත්‍රයා තංගවේලුට ඔහු කරමින් සිටි රැකියාව ස්ථිර කරදෙන මෙන් ඉල්ලා සිටියා. ඒ අනුව තංගවේලු කම්කරු තනතුරක් සඳහා ඉල්ලුම් කළා. එහෙත් ආයතනයේ වෛද්‍යවරයා විසින් තංගවේලු වෛද්‍ය පරීක්ෂණයෙන් අසමත් කළා. හේතුව වශයෙන් දක්වා තිබුණේ ඔහු මානසික ආබාධයකින් පෙළීමයි. පසුව මා වෛද්‍යවරයා හමුවී මේ පිළිබඳ විමසීමක් කළා. තංගවේලු කරන අප්‍රසන්න රැකියාව හොඳ සිහියෙන් කරන්න පුළුවන් රැකියාවක් නොවන බව පවසමින් ප්‍රතිකාර පන්තියක් නියම කර ඉන්පසුව නිර්දේශ කළ හැකිදැයි ඇසුවා. ඒ සඳහා පැහැදිලි උත්තරයක් වෛද්‍යවරයා ලබාදුන්නේ නෑ. පසුව අධ්‍යක්ෂවරයාට දැනුම් දී තංගවේලු අනියම් කම්කරු තනතුරේ දිගටම තබා ගත්තා.
තංගවේලු කථා කළේ ඉතාම අඩුවෙන්. ඔහුගේ සිංහල කතා කිරීම ඉතා දුර්වලව තිබුණා. දෙමළ බසින් කතා කළොත් අත්දෙක පිටුපසට බැඳගෙන සිනාසෙමින් අඩුවෙන් කතාකරමින් පිළිතුරු දීම ඔහුගේ පුරුද්දක්.


ඉහත සිදුවීමෙන් පසු මහලිංගම් කාර්යාලයට කැඳවා තංගවේලු පිළිබඳ වෛද්‍යවරයා කී දේ මහලිංගම්ට මා කීවා. “සර්ගෙ වරදක් නෙවෙයි. ඒක ඇත්ත, මහත්තයා ඉගෙන ගන්න කාලයේ මහත්තයත් එක්ක අපේ තාත්තා අපේ ආච්චි කෙනෙක් ගැන කියපු කතාවක් මතකද, ඕක අපේ පරම්පරාවෙන් එන ලෙඩක්” යැයි පවසමින් තංගවේලුගේ වෛද්‍ය පරීක්ෂණය අසමත් වීම මහාලිංගම් සාධාරණීකරණය කළා. මා නැවතත් ඒ මුළු කතාවම කියන්නැයි මහලිංගම්ගෙන් ඉල්ලා සිටියා. ‘හඳුනා නොගත් කසළ සෝදන්නියකගේ කතාව’ තුන්වෙනිවර හෙවත් අවසන්වරට ඇසුවේ ඒ අවස්ථාවේදී.


2001 වසරේදී මා සෞන්දර්ය අධ්‍යයන ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂවරයා වශයෙන් පත්වීමෙන් පසුව හෝර්ටන් පෙදෙසේ පරිශ්‍රයෙන් ඇල්බට් චන්ද්‍රවංක පරිශ්‍රයට රාජකාරි සඳහා මාරු වුණා. මහලිංගම්ගේ දණහිසෙන් පහළ තිබුණු තුවාලවලට විෂබීජයක් ඇතුල්වීම නිසා එම වසරේදී ඔහු මියගියා. පෑලියගොඩත් වත්තලත් අතර ඔවුන්ගේ පැල්පත් සහිත වත්තට ගොස් මහලිංගම්ට අපි අවසාන ගෞරවය දැක්වුවා.


හඳගමගේ ‘අල්බොරාදා’ චිත්‍රපටිය ජපානයේ ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපටි උළෙලක තරඟකාරී අංශයකට ඉදිරිපත් කොට ඇති බව 2021 ඔක්තෝබර් මාසයේ දැනගන්න ලැබීම නිසා නෙරූදාගේ ‘මෙමොආස්’ පොත කියවීමේ උවමනාව මට ඇති වුණා. සෞන්දර්ය කලා විශ්විද්‍යාලයේ පශ්චාත් උපාධි පර්යේෂකයෙකු වන බි්‍රතාන්‍ය පුරවැසි දුල්ෂාන් එල්ලාවල සමග කළ සාකච්ඡාවකදී ඔහු එම පොත මා වෙත ලැබෙන්නට සැලැස්සුවා. මෙමොආස් පොතේ 99 සහ 100 වන පිටුවලට මා ළඟා වුණේ නොවැම්බර් මාසයේ මුල් සතියේ දිනෙක රාත්‍රි 2.30ට. මේ කොටස කියවද්දි මගේ හෘදය ස්ඵන්දනය වෙනස් වුණා. පපුව ගැහෙන්න පටන් ගත්තා. නෙරූදා කියන කතාවේ ඊළඟ කොටසට ඉතාම සමාන කතාවක් මා බිම් මට්ටමින් සුන්දරලිංගම්, තංගම්මා හා ඔවුන්ගේ පුත්‍රයා වූ මහාලිංගම්ගෙන් දැනගෙන සිටි නිසා මේ දෙකේ සම්බන්ධය මාව කම්පනයට පත් කළා. එවෙලේම ලොකු කෝපි කෝප්පයක් සාදාගෙන ‘අල්බොරාදා ප්‍රබන්ධයෙන් ඔබ්බට’ ගවේෂණාත්මක පර්යේෂණ පත්‍රිකාව ලිවීම ආරම්භ කළා. ලිවීම නතර කළේ පාන්දර 6.30ට. ඒ වනවිට පපුවේ ගැස්ම සාමාන්‍ය වී තිබුණා. පැය දෙකක් නින්දට වැටී උදේ 10.00ට නැවත ලිවීම ආරම්භ කළා. එය පුවත්පත්වල පළ කළත් හිත ඇතුළේ දෝංකාර දෙමින් තිබූ තත්වය අවසන් වුණේ නැහැ. ‘හඳුනා නොගත් කසළ සෝදන්නියකගේ පැමිණිල්ල’ එළිදුටුවේ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 2021 දෙසැම්බර් මාසයේ දී. ■

මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි
කුලවතුන්ගේ මල මූත්‍රා
සෝදා පිරිසිදු කිරීමයි රාජකාරිය

ලෝකයාට නොපෙනී
උදාවට පෙර හිරු දෙවි
අරුණෝදයේ පෙනී නොපෙනී ඡායාවක්ව
කුලවතුන්ගේ බාල්දි කක්කුස්සිය සෝදා
රැගෙන හිසින් නොපෙනී යනවා

මුහුදින් එහා අපේ රටේ
ආන්ද්‍රාවේ අමරාවතියේ
ඉපදී මෙරට ආවාලු අතීතයේ
බුද්ධඝෝෂ කියලා බෞද්ධ සන්නාසි කෙනෙක්
මෙරටුන් වැඳ නමස්කාර කළාලු සන්නාසි සාමිට
එතුමා ලිව්වාලු ‘විසුද්ධිකරණ මාර්ගම්’, ‘ධම්මපද’
පුස්තක මෙරට වසමින්
තාත්තයියා1 අම්මම්මාට2 කියනවා
මමත් අහගෙන හිටියා දවසක්

මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි…..

ඇණතියාගෙන මුහුදට නෙත් යොමා
මගේ කල්පනා මුහුදේ ගිලී…..

‘කෙල්ලට ඔළුවෙ අමාරුවක් තියෙනවා.
බලාගත්තු අතේ බලාගෙනයි ඉන්නෙ’
තන්ඩි්‍ර3 කිව්වා තල්ලිට4
ඇසුණා යාන්තමට
නැගෙන බිඳෙන මුහුදු විලාපය අස්සේ..

කක්කුස්සි පඩිය මත
ටින් බෙලෙක්කයක දමා තිබෙන
කාසි පනම් ගෙනැවිත් දුන්නේ තන්ඩි්‍රටයි
තන්ඩි්‍රගේ අසනීප නිසා
තන්ඩි්‍රගෙයි තල්ලිගෙයි රස්සාවට
මාවත් යැව්වා වැල්ලවත්තට

පට සාරි පලතුරු දමා තිබුණත්
යන එන මග අයිනේ
අන්සතු දෑ ඇල්ලීම තහනම්
අයිති නෑ අකැපයි අපට ඒවා

එකදාස් නවසිය තිහේ අවුරුද්දේ
දවසක අරුණෝදයේ
මීදුම මැදින් ප්‍රාදූර්භූතවූ දිග්ගජම්5 සුදු මිනිසා
තදින් අත අල්ලාගෙන ඇදගෙන ගියා බංගලාව ඇතුළට
හදවත ගැහුණා මුහුදේ රළට වඩා වැඩියෙන්

මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි

උඩ වැස්මටත් යටි වැස්මටත්
ඇඟේ ඔතා ගෙන සිටි එකම රෙද්ද
අසුරු සැණින් ගලවා ඇඳ මත මා හෙළා
වැතිරුණා මා මත දිග්ගජම් සුදු මිනිසා

තුෂ්ණිම්භූතව ගල් ගැසී යහන මත
මා මුදා ගන්නැයි යැද්දා
පත්තිනි කාලි මෑණිවරුන්ගෙන්
හිතේ මැවුණු මහා දේවි මෑණිවරුන්ගේ ප්‍රතිමාවක් සේ
ගල්වී උන්නා දෑස් විවර කරගෙනම
දෙවියන් පැමිණෙන තෙක්..
අම්මා දෙවියෝ ප්‍රාදූර්භූතව මා මුදා ගත්තේ නෑ.

මුහුණ කට නොසෝදා කුණු කෙළ ද සමග
පෙරදා රෑ වෙරි මතේ ගඳ
සුරුට්ටු සුවඳ මුසුව හුස්ම වැටුණා මුහුණට
කුසගින්න නිවූ රොටී බාගය පෙරදා රාත්‍රියේ
කහට කෝප්පය සමග උදේ හිස් බඩින්
කොයින්ද වීරියක් හටනට දිග්ගජම්මෙකුට එරෙහිව

සන්තර්පණය වූ දිග්ගජම්
සාරියකුත් පලතුරුත් දිගු කළා සිනාසී…
පෙරදා දිනවල අලුයම යන එන පාර අයිනේ
තිබූ පෙරේත ගොටුව මෙය බව සිහිවී
හනිකට ගෙදර දිව්වා එක හැල්මෙ

නහය රිදිලා අතගා බැලුවාම
වැඩිවිය පැමිණි දා අම්මම්මා තෑග්ගට දුන්
වීදුරු පබළු මූකුත්ති දෙකෙන්
එකක් හැළිලා දිග්ගජම්ගේ දැඟලිල්ලට

තල්ලිට කීවාම මේ වෙච්ච ඇබැද්දිය
ඈ හඬා වැටී මා සැනසුවා
“උඹේ තාත්තයියාගෙයි අම්මම්මාගෙයි
ආච්චිලයි සීයලයි ගෙනාවේ
ආන්ද්‍රාවෙන් ඉන්දියාවේ
මෙහෙ කුලවතුන්ගේ වැසිකිළි හෝදන්න
පහත්ම කුලයේ අපි….
මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි

අපේ භාෂාව තෙළිගු
තමිල්නාඩුවේ දෙමළට වඩා
අපේ වහර වෙනස්
අපි කතා කරන්නේ ආන්ද්‍රා දෙමළයි.
නා කූටුරු6… මේ රටේ මිනිසුන්ට එය අණ්ඩර දෙමළයි

බන්ගාරු කූටුරු7… අපි සක්කිලි
ඒ වුණාට අපි අරුන්දතියර්ලා, සක්කිලියර්ලා.
සියලු මිනිසුන් ඇහැරෙන්නට කලින්
හිරු දෙවියන් වඩින්නටත් කලින්
අපි අවදිවෙනවා අරුණෝදයේ කුරුල්ලන් සමග”
තල්ලි මා සැනසුවා කඳුළු වගුරුවා

අම්’මායි 8 උඹ ගෙදර හිටපන් හැංගිලා
යන්න එපා එළිපහළියට
තදින් සුසුමක් හෙළා
අපට පිටුපා තන්ඩි්‍ර කීවා මුහුද දෙස බලා
දවසක අරුණෝදයේ ගෙදර ආවා අමුත්තෙක්
තන්ඩි්‍රටත් තල්ලිටත් වඩා වයසක
මව්පියෝ දෙන්නාම කීවේ ඔහු සමග මට යන්න

තන්ඩි්‍රගේ අයියගේ පුතා වැල්ලේ රැකලා ඉඳලා
දිග්ගජම්ට අනින්න ගියාලු එයාගෙ කිරිච්චියෙන්
මට කරපු වින්නැහියේ තරහට
දිග්ගජම්ගේ සේවකයා කන්නයියාගේ පිටකොන්ද කඩලා
එයා දැන් අබ්බගාතයෙක්
ඒ දෙමව්පියෝ දොස් කියන්නෙත් මටලු

හඬා වැලපුණත්
තල්ලියි තන්ඩි්‍රයි දෙන්නත් සමග
සෝදරුදුයි9 සෝදරියි10 දමා යන්නට බෑ කියා අඳෝනාවෙන්
පත්තිනි කාලි මෑණියෝ යැද්දත්
දිග්ගජම් මගේ පතිවත කෙළෙසා ඇති නිසා
මට යන්න වුණා අමුත්තා සමග

දෙමව්පියන් භාරදුන් හිමියා සමග ගියත්
එයා කාසකාරයෙක්
බීවේ වයින් ස්පිරීතු දෙහි ගෙඩි මිරිකා දමා
දුකටත් සතුටටත්
දවසක බීම විස වී දින ගණනක් වැතිරි සිට කෙඳිරි ගාමින්
අරුණෝදයේ දවසක ඔහු මිය ගියා
වෙරළ දිගේ දුවගෙන තන්ඩි්‍රගෙයි තල්ලිගෙයි
ගෙදර නැවත ආවත් හතිදාගෙන
ඔවුන්ට මහත් වදයක් මා

මළ හිරු බැසයන වෙලාවක
සොහොන් පල්ලා
හිමි දේහය සුදු වතින් ඔතා චිතකය මත තැබුවා
පරයර්වරු වැඩි සද්ද නොනැගෙන්න
තප්පු බෙර වැයුවා හෙමිහිට

චිතකය ඇවිලුවා සොහොන් පල්ලා
හිරු නැගෙන රත් පැහැයෙන්
සැමියා දවන චිතකයට පනිනවාලු බිරින්දෑවරු ආන්ද්‍රාවේ
සිහිවුණා නෑදෑයෝ කියන කතන්දර
තන්ඩි්‍රටයි තල්ලිටයි කරදරයක් නොවෙන්න
තවත් දරුවෙක් එක්ක
සිත හදාගෙන දෑත් එක්කර
නමස්කාර කරගෙනම දිව්වා ගින්න ඇතුළට
‘මදුරාපුරය මෙන් කොලොම්පුරය ද ගිනි ගනිත්වා……’

මදුරාපුරය මෙන් කොලොම්පුරය ගිනිගත්තේ නෑ
දිග්ගජම් මගේ පතිවත කෙළෙසූ නිසා ද ඒ…..
නැතිනම් මුතු මැණික් දැමූ රන් සිලම්බු
කන්නගීට මෙන් මට නො තිබුණු නිසා ද

ගෝදාවරියේ, ක්‍රිෂ්ණා නදියේ පාවී
චිතකයේ අළු මුහුදට ගියත් ආන්ද්‍රාවේ
අපේ අළු ගඟක් නැතිවම
මුහුදට වැටුණා බම්බලවත්තෙන්
ගින්නෙන් නොදැවුණු ආත්මය
යුක්තිය සොයා සැරිසරණවා……
මගේ දූෂකයා ලියූ මානුෂීය ලිපිවලට
කවි සාහිත්‍ය ප්‍රබන්ධවලට
සාමය, සාධාරණ සේවාවට සම්මාන පදක්කම්
දිග්ගජම්ට ලෝකයා බුහුමන් කරනවා
කවියේ සාහිත්‍යයේ දිග්ගජම් එයා……

සීලාචාර තානාපති එයා
කවියා සහිත්‍ය ලෝකයේ
එයාගේ ‘මතක සටහන්වල’
ලියා තිබෙන්නේ මා පරයා කුලේ කියලාලු
මා පරවර් වුණා නම්
අරුණෝදයේ ඇවිත් වැසිකිළිය හෝදන්න
දිග්ගජම්ට අහුවෙන්නේ නෑ
පරවරුන් මළගෙවල්වල බෙර ගහනවා
නගරයේ කැලි කසළ අතුගානවා
අපට වඩා උන් උසස් කුලයේ

මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි

නොබෙල් ත්‍යාගලාභි චිලියානු මහා කවියා
සක්කිලි මට පෙම් කළාලු
කව්දෝ ලියා තිබුණාලු
ප්‍රේමයෟ කුමක්ද එය
පෙම් සුව අපට අයිති නෑ….

කලාව, සාහිත්‍ය බොරු කියනවාද මොනතරම්
මනස්සෘෂ්ටිය, රැවටිලි ගෙත්තම්, මිථ්‍යාව රසවත් කර
අපේ අඳෝනා මත රමණය, හිංසාව විකුණනවා..
මගේ ආත්මය උන්ට දැනී නෑ
මගේ විලාපයත් උන්ට ඇසී නෑ

අම්මම්මායි තාත්තයියායි මට කතාකළේ
‘අන්දමයින බාලිකා‘11 කියලයි
ගෙදර රත්තරන් නැති වුණත්
තල්ලි කීවේ ‘බන්ගාරු කූටුරු’ කියලයි
තන්ඩි්‍ර කීවේ මගෙ ‘අම්’මායි’ කියලයි
බර්තා12 කීවේ ‘ප්‍රේමිකුදු’13 කියලා ලතාවෙන්
පොතක ලියූ නමක් මට නෑ
ඒ නිසා දෙවියොත් මගේ නඩුව ඇහුවේ නෑ……

මුහුණට මුලිච්චිය අසුභයි
ඇල්ලීමත් හිරිකිතයි
ලෝකයාට නොපෙනී
උදාවට පෙර හිරු දෙවි
අරුණෝදයේ පෙනී නොපෙනී යනවා ඡායාවක් වී■

තෙළිඟු පද සහ එහි සිංහල අරුත්

  1. තාත්තයියා: සීයා 2. අම්මම්මා: ආච්චි
  2. තන්ඩි්‍ර: තාත්තා 4. තල්ලි: අම්මා
  3. දිග්ගජම්: යෝධයා 6. නා කූටුරු: මගෙ දුවේ
  4. බන්ගාරු කූටුරු: රත්තරන් දුවේ
  5. අම්’මායි : කෙල්ල 9. සෝදරුදු: මල්ලි
  6. සෝදරි: නංගි 11. අන්දමයින බාලිකා: හුරතල් කෙලී
  7. බර්තා: සැමියා 13. ප්‍රේමිකුදු: ආදරියේ

පීඩකයාගෙ පැත්තෙත්
ඛේදවාචකයක් තියෙනවා
‘රහස් කියන කඳු’ චිත්‍රපටයේ අධ්‍යක්ෂ
ජගත් මනුවර්ණ කොඩිතුවක්කු

0

මැදිහත්වීම් කළ තරුණයන් අතුරුදන් කරවීම්, ඝාතනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් ඇති කළ කම්පනයක් තිබෙනවා. ඒ වගේම ඔවුන් වෙනුවෙන් අපිට යම් දෙයක් කරගන්න බැරි වීම ගැන වරදකාරී හැඟීමක් තිබෙනවා. ඒ හැඟීම තමයි මට හිතෙන්නෙ මේ වස්තුවිෂය කතා කරන්න වෙච්ච පෙළඹවීම.

■ ඇන්තනී වෙරංග පුෂ්පික

ජගත් මනුවර්ණ කොඩිතුවක්කු වේදිකාව, පුංචි තිරය සහ රිදී තිරය තුළ නිර්මාණ ගණනාවකටම තම රංගනයෙන් දායක වෙමින් ජන හදවත් දිනූ කුසලතාපූර්ණ රංගන ශිල්පියෙකි. එමෙන්ම සක්‍රීය දේශපාලන හා සමාජ ක්‍රියාකාරිකයෙකි. ඔහුගේ පළමු අධ්‍යක්ෂණය ”රහස් කියන කඳු” චිත්‍රපටයයි.

රහස් කියන කන්ද නගින්න ආව මාර්ගය පහසු එකක් නොවෙන්න ඇති. චිත්‍රපටිය හැදුණ විදිය පොඩ්ඩක් කතා කරමුද ?


ඒ කාලෙ මම කෙටි චිත්‍රපටි හද හද හිටියා දිගු චිත්‍රපටියක් කරන්න ආසාවෙන්. අපට ඉතින් ලේසියකට නිෂ්පාදකවරු හම්බවෙන්නෙ නැහැ. මම පිටපතක් ලියාගෙන හිටියා සෑහෙන්න කාලයක්. ඊට පස්සෙ මම ඒකට හැදුවා ”ඩාර්ක් ෆෝල්” කියලා ප්‍රොමෝටේ්‍රලර් එකක්. ටේ්‍රලර් එක හදලා ඒකට ට්‍රයි කර කර හිටියා කාලයක් තිස්සේ නිෂ්පාදකවරයෙක් හම්බවෙනකන්, ඒත් නිෂ්පාදකවරයෙක් හම්බවුණේ නැහැ. ඊට පස්සෙ මට තේරුණා අලුතෙන් චිත්‍රපටියක් කරන්න හදන කෙනෙක්ට ලොකු බජට් එකක් හොයා ගන්න එක ලේසි නැහැ කියලා. මම කරලා තිබුණ කෙටි චිත්‍රපටි වගයක් තිබුණා. ඒවායේ තිබුණ තේමාව පැහැර ගැනීම් ඝාතනය කිරීම්, අතුරුදන් කිරීම් වගේ දේවල්. අපි ඒක ෂූට් කළේ ලෝ බජට් එහෙකින්. හැබැයි ඒකට හොඳ ප්‍රතිචාර හම්බවුණා.


ඊට පස්සෙ තමයි මම ඒ වැඩේම දිගු චිත්‍රපටියක් විදිහට කරන්න ඕනෑ කියන අදහසකට ආවෙ. ඒ විදිහට 2011 විතර තමයි මේ චිත්‍රපටිය කරන්න ඕනෑ කියන අදහස එන්නේ. මුලින්ම මම කරන්න හිටියේ ඒ ෂෝට් ෆිල්ම්ස් ටික වෙන වෙනම ෂූට් කරලා අන්තිමේට ඒ ටික එකතු කරන්න. ඒකේ රඟපෑවේ ”අපි දොළහක්” නාට්‍යයේ හිටිය ගාමිණී අයියා. ඒ වැඩේ යන අතරතුර ගාමිණී අයියා නැති වුණා. ඒකෙන් පස්සෙ මම ඒ වැඩේ අකුලලා පැත්තකට දාල තිබුණේ. ඒකෙනුත් පස්සෙ මේ චිත්‍රපටියට ප්‍රොපෝසල් හදාගෙන නිෂ්පාදකවරයෙක් හොය හොය හිටිය කාලෙ චන්න දේශප්‍රියයි, රසිත ජිනසේනයි, සුනිල් ටී ප්‍රනාන්දුයි හම්බවෙලා මට රූගත කිරීමට බජට් එකක් දුන්නා. හැබැයි පෝස්ට් ප්‍රඩක්ෂන් එකට සල්ලි තිබුණෙ නෑ. පෝස්ට් ප්‍රඩක්ෂන් එකට කෙනෙක් හොය හොය ඉද්දි උදුල් ප්‍රේමරත්න මගේ මිතුරෙක්, ඔහු හරහා මට නිර්මාණ බණ්ඩාර හම්බවුණා. ඔහු මට ඉතුරු වැඩ ටිකට සල්ලි දුන්නාට පස්සෙ තමයි චිත්‍රපටියෙ වැඩ ටික ඉවර කර ගත්තෙ.

ඔබ විසින්ම තමයි මේ චිත්‍රපටියට මුලින්ම ස්ක්‍රිප්ට් එක ලියන්නේ. හැබැයි නාමල් ජයසිංහත් පසුව සම්බන්ධවෙලා තියෙනවා ඒකට..


ෂෝට් ෆිල්ම්ස්වල තිබුණ පිටපත තව ටිකක් ඩිවලොප් කරලා නැවත මම මුල ඉඳන් ලිව්වා. හැබැයි මට තේරුණා මම මේ විෂයට ඇතුළුවෙන විදියෙන් විතරක් ප්‍රමාණවත් නැති වෙයි කියලා. සමහර දේවල් මඟහැරෙයි කියලා බයක් තිබුණා. නාමල් ජයසිංහ මගේ හොඳ මිතුරෙකුත් නිසා ඔහුට මේ පිටපත පෙන්නලා පස්සේ අපි දෙන්නාම එකතුවෙලා තමයි පිටපත ලිව්වේ. ඒ එකතුව ෆිල්ම් එකට ගොඩක් හොඳ විදිහට බලපෑවා.

සිනමා නිර්මාණයක් මඟින් මෙවැනි කම්පනයක් මුදා හරින්න පෙළඹවීමක් ඇති වුණේ කොහොමද?


ලංකාවේ යම් යම් විමුක්තිකාමී දේශපාලනයේ නියැළුණු තරුණයන් කළ කැපකිරීම් සහ ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් වූ මතකය අපිට මඟ හැරිය නොහැකියි. ඔවුන්ට තිබුණෙ මනුෂ්‍යත්වය අගයන වඩා යහපත් සමාජයක් උදෙසා වූ එක් අරමුණක්. ඒ අරගලවල හොඳ නරක ගැන වෙනම කතා කරන්න පුළුවන්. හැබැයි ලංකාවේ ඇති වුණු උතුරේ සහ දකුණේ කැරලිවලට හේතු තිබුණා. රටේ තිබෙන ඒ දේශපාලන පීඩනය දරා ගන්න බැරි වුණාට පස්සෙ තමයි ඒක පුපුරලා යන්නෙ. එහෙම තැන්වලදි මැදිහත්වීම් කළ තරුණයන් අතුරුදන් කරවීම්, ඝාතනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් ඇති කළ කම්පනයක් තිබෙනවා. ඒ වගේම ඔවුන් වෙනුවෙන් අපිට යම් දෙයක් කරගන්න බැරි වීම ගැන වරදකාරී හැඟීමක් තිබෙනවා. ඒ හැඟීම තමයි මට හිතෙන්නෙ මේ වස්තුවිෂය කතා කරන්න වෙච්ච පෙළඹවීම.

ඇඹිලිපිටියෙ සූරියකන්දෙන් හමු වුණ සමූහ මිනීවලවල් ගැන තිබෙන කතාව සහ මේ නිර්මාණය අතර යම්කිසි සම්බන්ධයක් තියෙන්න පුළුවන් කියලාත් කෙනෙක්ට හිතෙන්න පුළුවන්.


ඒ මතු කළ කාරණය හරියටම හරි. හැබැයි ඒ සිදුවීමත් එක්ක සෘජුවම සම්බන්ධයක් නැහැ, එවැනි වූ ඛේදනීය සිදුවීම් කොතෙක් වුණාද කියලා කවුරුවත් දන්නෙ නැහැ. 71 වෙච්ච දේවල් වෙන්න පුළුවන්, 88/89 කාලයේ ඇති වුණ සිදුවීම් වෙන්න පුළුවන්, 2009 යුද්ධෙදි වෙන්න පුළුවන්, යුද්ධෙන් පස්සෙ කළ සමහර පැහැර ගැනීම් වෙන්න පුළුවන්. මේ සියලුම ආකාරයේ ඝාතන, අතුරුදන් කරවීම් පැහැරගැනීම්වල බලපෑම තියෙනවා. මේකේ පීඩාවට පත්වන්නන් සහ පීඩකයනුත් ඉන්නවා. මම මේකෙ ඇතුළෙ කිසිම විදියකින් කාගෙවත් පැත්තක් අරගෙන නෑ. චිත්‍රපටියේ ප්‍රධාන චරිත බවට පත්වෙලා තියෙන්නෙ පීඩකයන්. මම නිතරම විශ්වාස කරන දෙයක් තමයි පීඩාවට පත් වන්නා වගේම පීඩකයාගෙ පැත්තෙනුත් ඛේදවාචකයක් තියෙනවා.

මේ චිත්‍රපටියට ‘රහස් කියන කඳු’ වගේ නමක් එන්නෙ කොහොම ද?


‘රහස් කියන කඳු’ නම හැදෙන්න මගේ ෆිල්ම් එකෙත් ප්‍රඩක්ෂන් ඩිසයිනර් විදිහට වැඩ කරපු ප්‍රදීප් චන්ද්‍රසිරි කාලයක් තිස්සෙ අඳිමින් හිටිය mountains කියන සීරීස් එකත් බලපාලා තිබෙනවා. ඒ සීරීස් එකේම චිත්‍ර කිහිපයක් තියෙනවා, whispering mountains කියලා. ඒවා චිත්‍රයට නඟන්නේ 88/89 වෙච්ච බලපෑමුත් එක්ක. මගේ තේමාව සහ ඔහු ගොඩනගන කතාවත් ගොඩක් දුරට සමානයි. ඒ වගේම මට ඕනෑ වුණා මේ මාධ්‍ය දෙක එකතු කරන්න. ඒක නිසා එම සීරීස් එකේම දිගුවක් විදියට තව චිත්‍ර දෙකක් මම ප්‍රදීප්ට කියලා අන්දවාගෙන චිත්‍රපටියට පාවිච්චි කළා. ඒ දෙකම එකතු කරලා තමයි ”රහස් කියන කඳු” කියන නම එන්නෙ ”කඳු” කියන අදහස එන්න චිත්‍රවලින් ආව බලපෑමක් වගේම සූරියකන්ද සිදුවීමත් මට බලපාලා තියෙනවා.

නළුවෙක් විදිහට ඔබට ඕනෑ තරම් චිත්‍රපටිවල අත්දැකීම් තිබුණත් මෙය තමයි ඔබ චිත්‍රපටියක් අධ්‍යක්ෂණය පළමු අවස්ථාව.


මට කලින් තිබුණෙ කෙටි චිත්‍රපට කරල තිබුණ අත්දැකීම් ටිකක් විතරයි. හැබැයි ඒක දිගු චිත්‍රපටයකට එනකොට හාත්පසින්ම වෙනස්. වැඩ කරන ප්‍රමාණය, මිනිස්සු පිරිස, බජට් එක මේ හැම දෙයක්ම ඉතා විශාලයි. ඒ වගේම මේ වැඩේ අභියෝගාත්මකයි. පළමු වතාවට ෆිල්ම් එකක් කරන්න යන කෙනෙක්ට දුෂ්කරතා ගොඩකට මුහුණදෙන්නට සිද්ධ වෙනවා. ඒ කාලයේ වෙච්ච දේවල් දැන් කතා කරද්දි රසවත් වුණාට ෂූටින් කරන කාලසීමාව කියන්නෙ හරිම දුෂ්කර කාර්යයක්.

චිත්‍රපටියෙ ඇතුළෙ බොහෝ සංකේත, ව්‍යංග්‍යයෙන් භාවිතා කරලා තියෙනවා කියලත් දැන ගන්න ලැබුණා. ඒ කලාත්මක භාවිතය ගැනත් දැන ගන්න කැමතියි.


ද්‍රව්‍යමය සංකේත ගොඩක් මම මේකෙදි යොදා ගත්තා. මේ චිත්‍රපටිය සංකේත ගොඩක එකතුවක් තමයි. අපි ඇත්ත ජීවිතයේ දකින විදිහේ සිදුවීම් ඇතුළේ තියෙන මිථ්‍යාවන් ඒ වගේම මාධ්‍ය මඟින් සිදුවීම් පෙන්නන විදිහ ඇත්ත නෙමෙයි. ගොඩක් වෙලාවට ඒ සිදුවීම් සිද්ධිවාචිකවවත් පෙන්නන්නෙ නෑ. ඒකට වෙනම අර්ථ සපයමින් තමයි අපිට පෙන්නන්නේ. මෑතකදී සිදු වුණ ටිංකරින් ලසන්ත ඝාතනය වගේ සිදුවීම් මාංචු දාගෙන අරගෙන ගිහිල්ලා අපරාධකරුවන් අධිකරණ ක්‍රියාවලියට පිටින් ගිහිල්ලා ඝාතනය කිරීම් වගේ දේවල්වලට මාධ්‍ය මඟින් හදනවා ප්‍රබන්ධයක්. මමත් මේකම තමයි චිත්‍රපටියට ගත්තේ. ඒවා ඇතුළෙ තියෙන සංකේත පද්ධතියක් විදිහට තමයි ෆිල්ම් එක පුරාවටම තියෙන්නේ. ෆිල්ම් එකේදි මම ඇත්ත කියන්න උත්සාහ කරන්නෙ නෑ. එළියෙ සමාජය, මාධ්‍ය විසින් සහ රාජ්‍ය තන්ත්‍රය විසින් හදන මිථ්‍යාව ඒ විදිහටම සංකේතයක් විදිහට ෆිල්ම් එක ඇතුළේ තියෙනවා.

මෙහි ආඛ්‍යාන රීතිය ගැන කතාකළොත්..


මේකේ ආඛ්‍යානය ගොඩනැගෙන්නෙම මගේ කලින් ප්‍රැක්ටිස් එකත් එක්ක. මම මේක හිතාමතා ගොඩ නගන්න හදපු එකක් නෙමෙයි. කෙටි චිත්‍රපටි එකතු කරලා කරන්න හදපු උත්සාහයත් එක්ක නිතැතින්ම හැදිච්ච ආඛ්‍යානයක් මේ ෆිල්ම් එකට ඇවිල්ලා තියෙනවා. අවසානයේ ලියපු පිටපත නෙමෙයි ෂූට් වුණේ, ෂූට් කරපු පිටපත නෙමෙයි එඩිට් වුණේ. අවුරුදු හතරහමාරක විතර ක්‍රියාවලියක ප්‍රතිඵලයක් විදියට ගොඩනැඟුණු ආඛ්‍යානයක් තමයි ෆිල්ම් එකේ තියෙන්නේ.

චිත්‍රපටියේ රඟපාන නළු නිළියන්ගෙ දායකත්වය..


නළු නිළියන්ගේ දායකත්වය අගය කරන්නම ඕනෑ. මේකේ වැඩ කරේ ඔක්කොම වගේ මගේ මිතුරන්. ඔවුන්ගෙ ශිල්පීය වටිනාකම මම ගෙවලා නෑ මේ ෆිල්ම් එකේ. ඔවුන්ට මම ණයයි. ඔවුන් මේ චිත්‍රපටියට දීපු කැපකිරීම් නොතිබෙන්නට මට මේ ෆිල්ම් එක කර ගන්න බෑ.

ලංකාව වගේ රටක සිනමාව තුළින් ආත්මීය ප්‍රකාශනයක් කරන එක ලේසි වැඩක් නෙමෙයි.


පළවෙනි කාරණය තමයි රජය විසින්ම පනවන රෙගුලාසි ටික. ඒකෙ ඇතුළෙ ඉඳන් තමයි වැඩ කරන්න වෙන්නෙ. ඒ සීමාවන් අතික්‍රමණය කරනව කියන එක ලේසි නෑ. ඒ වගේම නවක සිනමාකරුවෙක් විදිහට එන්න පුළුවන් ප්‍රශ්න වැඩියි. රාජ්‍යය විසින් වාරණයට ලක් කරන්න පුළුවන්. තමන්ගෙ සිනමාව ප්‍රශ්න කරන්න සිනමාකරුවන්ව සී.අයි.ඩී එකට අරගෙන ගිහින් තියෙනවා. සමහර වෙලාවට මටම හිතිච්ච එකක් තමයි මේක මිනිස්සු බලයි ද නැද්ද කියන එක. සමහර වෙලාවට මටම හිතෙනවා මේකෙ පෙන්නන ප්‍රචණ්ඩත්වයේ සහ භාෂාව සැර වැඩියි ද කියලා. හැබැයි මම නැවත කල්පනා කළේ එහෙම නොකළා නම් කවදාද අපි ඇත්ත කියන්නෙ මිනිස්සුන්ට, ඒ මොහොත කවදාද එන්නෙ කියන එක. ඒක නිසා මේ මොහොතෙ ෆිල්ම් එක කරනවා කියන තැන ඉඳන් මම ෆිල්ම් එක කළා. මේ කතාව කීමේ දැඩි කැමැත්ත සහ ඒකට සුදුසුම විදිය මම පාවිච්චි කරලා තියෙනවා.

මේ චිත්‍රපටය විතරක් නෙමෙයි, ඔබ රංගනයෙන් දායක වුණ අනෙකුත් නිර්මාණ දිහා බැලුවත් යම්කිසි දේශපාලන නියෝජනයක් පෙනෙන්නට තිබෙනවා.


මම තෝරා බේරා ගැනීම් කරනවා ගොඩක් වෙලාවට. ගෙනයන පණිවිඩය ජාතිවාදී නම්, ලිංගිකත්වය, වාර්ගිකත්වය, ආගමිකත්වය අනුව කුමන හෝ ජන කණ්ඩායමක් ගර්හාවට ලක්වෙනවා නම්, මම ඒ වගේ නිර්මාණවලට දායක වෙන්නේ නෑ. සමාජගත කරන්න හදන දේශපාලන මතය කොයි තරම් මානව හිතවාදී ද නැද්ද කියන එකත් මට බලපානවා නිර්මාණයක් තෝරගනිද්දි. ඒ වගේ කිරා මැන බැලීම් ටිකක් එක්ක මගේ විදිහට ගැළපෙන විදිහට තමයි මම ඕනෑම නිර්මාණයකට සම්බන්ධ වෙන්නේ.

අවසාන වශයෙන් සිනමාවෙන් සහ කලාවෙන් පොඩ්ඩක් එළියට ඇවිල්ලා, ඔබ කියන යහපත් සමාජයක් උදෙසා වූ දේශපාලන මැදිහත්වීම ප්‍රායෝගික තලයේ ඉඳන් කතා කරමු..


විශාල දේශපාලන මැදිහත්වීමක් අවශ්‍යයි මේ රටට. සිවිල් ක්‍රියාකාරීන්ගේ මැදිහත්වීම තමයි විශේෂයෙන්ම වෙන්න ඕනෑ එක. අපි දේශපාලන පක්ෂ කෙරෙහි විතරක්ම විශ්වාසය තියාගෙන හිටියොත් ඒක වෙන්නෙ නෑ. මම යෝජනා කරන්නෙ මේ වෙලාවෙ විශාල දේශපාලන පරිවර්තනයක් අවශ්‍යයි. ඒකට සිවිල් ක්‍රියාකාරීන් විතරක් නෙමෙයි සියලුම කණ්ඩායම් එකතුවෙන්න ඕනෑ. එහෙම නැත්නම් රට අගාධයටම වැටෙන එක නවත්වන්න බැහැ. ■

අනෙකා තේරුම් ගැනීමට
නර්තනය

0

■ ඇන්තනී වෙරංග පුෂ්පික

‘අපි බොහෝ දෑ ලදිමු. එහෙත් උන්නතිකාමයෙන් පෙළීමේ සීමාවක් ද නොදත්තෙමු. අපිට ජීවිතයක් ලැබී ඇත. එහි අරුත තමන් වෙනුවෙන්ම පමණක් ජීවත් විය යුතුයි යන්න ද? ආදරය අවශ්‍ය ය. බෙදාගැනීම අවශ්‍යය. තවකෙකු දරාගැනීම අවශ්‍යය. පුළුවන් හැටියට පොළවේ පය ගසාසිටීම අවශ්‍යය. සතුට රැඳී ඇත්තේ මනුෂ්‍යත්වය තුළම පමණි. හුවමාරු කළ යුත්තේ ද එයම පමණි.


මට අපූරු ගනුදෙනු හමුවිය. ජීවිතය තුළ අහඹු වෙනස් සිතීම්, ක්‍රියාවන් මා ලද්දේ එහෙයිනි. අප ජීවත් විය යුතුයි. කලාවත් ජීවත් කළ යුතුයි. අනෙකාගේ හෘදය ස්ඵන්දනය පවා ග්‍රහණයට ලක්කළ හැකි වන තෙක් කලාවෙන් ද ජීවිත සෙවිය යුතුයි. ඒ සහකම්පනය දැනිය යුතුයි.’


ඇය නලීෆා සලීන්. කුඩා කාලයේ සිටම නර්තනයට තිබූ බලවත් ආශාව නිසාම පාසලේ නර්තනය විෂයක් විදිහට ඉගෙනගෙන උසස් පෙළින් පසුව කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ ශ්‍රී පාලි මණ්ඩපයට ඇය තේරී පත්වෙනවා. ඇය එහිදී නර්තනයේ විවිධ ශෛලීන් හදාරමින්, නව මානයන් ඔස්සේ යමින් සාම්ප්‍රදායික සීමාවන් අතික්‍රමණය කොට, නර්තනයේ විවිධ චලනයන් මඟින් අනෙකාව තේරුම් ගැනීමටත්, අනෙකා තුළ විශ්වාසය ගොඩනැගීමටත් සියලුදෙනාම මේ සමාජයේම කොටස්කරුවන් බව පැවසීමටත්, බෙදා වෙන් වී සිටින එකිනෙකට වෙනස් සමාජ කොටස් වෙත ආදරය සහ මනුෂ්‍යත්වයේ දෑත් දිගු කරන තරුණියක්. මේ සඳහා ඇය තෝරා ගත්තෙ මිශ්‍රක්ෂමතා කියන නර්තන ප්‍රවේශයයි.
නර්තනය කියන්නෙ රිද්මයානුකූලව කරන දේහ චලනයකට. එය වචන භාවිතයෙන් තොරව සිදු කරන සන්නිවේදනයක්. ලෝකයේ ඇති සියලුම භෞතික හා මානව සංසිද්ධීන් සිදු වෙන්නෙ කිසියම් වූ රිද්මයකට අනුවයි. නාඩි වැටීම- හෘදය ස්පන්දනය වැනි අභ්‍යන්තර ක්‍රියාවලීන් පවා සිදු වෙන්නෙ රිද්මයකට අනුව. ඇතැම් දාර්ශනිකයන් පවසන්නෙ නර්තනයේ ප්‍රභවය මානව සංහතියේ ආරම්භය දක්වා දිව යන බවයි. අද වෙනකොට විවිධ ශෛලීන්, නව සම්ප්‍රදායන් බිහිවෙලා නර්තනය නව මානයන් වෙත ගමන් කර තියෙනවා. ගොඩක් වෙලාවට අපේ නැටුම්වල මූලික වෙන්නෙ විනෝදාස්වාදය පමණයි. වැඩි දෙනෙක් කතා වෙන්නෙ අලංකාරවත්ව ශරීරය ඔප්නංවලා සිදු කරන නර්තනාංගවලට. ඒත් කලාව කියන්නෙ ඊට එහා ගිය මිනිස්සු එක්ක බද්ධ වෙන්න ඕනෑ දෙයකට. කලාව තුළින් මිනිසුන්ගෙ ගැටලුවලට විසඳුම් හොයන්න ඕනෑ. මිනිස්සු තනි වෙන වෙලාවලදි මිනිස්සුන්ට ශක්තියක් වෙන්න ඕනෑ. නර්තනය ඇතුළෙ නලීෆා සෙව්වෙත් මේ දේම තමයි.


‘නර්තනය කියලා ගොඩක් අය හිතාගෙන ඉන්නෙ නටන්න පුළුවන් අය විතරක් කරන එකක් කියලා. හැබැයි නැටුම කියන එක කිසිම තැනකදි වෙන් කරන්න බැහැ. කවුද ඒ සඳහා සුදුසු, කවුද සුදුසු නැත්තෙ කියලා. පොදුවේ මනුෂ්‍යයෙකු වෙලා ඉපදිච්ච ඕනෑම අයෙකුට නටන්න පුළුවන්. කලාව ඇතුළේ සීමාවල් තියෙන්න බැහැ.’


භරතමුනි පඬිතුමා විසින් රචිත නාට්‍ය හා සංගීතය පිළිබඳ පැරණිම ග්‍රන්ථයක් වන ‘නාට්‍ය ශාස්ත්‍රය’ තුළ නාට්‍ය හා සංගීතය පිළිබඳව නීති රීති පද්ධතියක් සඳහන් වෙනවා. ඒ වගේම තමයි නර්තනයේ ඉතිහාසය ගැන අධ්‍යයනය කරද්දි ලිංගිකත්වය අනුව, කුලය අනුව, සමාජ තරාතිරම් අනුව නර්තන කලාවට යම් යම් සීමා පැනවී තිබෙනවා. අද වෙනකොට මේ කියන ගොඩක් සීමාවන් බිඳිලා තිබුණත් දෘෂ්ටිවාදී නොවන සීමාවන් පැනවී තිබෙනවා. ජාතිය, ආගම, ප්‍රදේශය, ආර්ථිකය, සමාජ තත්වය, පෙනුම වගේ හේතු මේ සඳහා බලපා තිබෙනවා. ඒ වගේම තමයි විශේෂ අවශ්‍යතා සහිත විවිධ ආබාධ සහිත පුද්ගලයන්, සමාජයේ අවවරප්‍රසාදිත පිරිස් මේ සමාජය විසින් හිතාමතාම බැහැර කරලා තිබෙනවා. මෙන්න මේ කියන බෙදීම් බිඳ දමන්න කලාව තුළින් මනුෂ්‍යත්වය, සමානාත්මතාව ගොඩනගන්න නිර්මාණය වුණ කලා ප්‍රවේශයක් තමයි මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය කියන්නෙ. නලීෆා සලීම් ශ්‍රී පාලි මණ්ඩපයේ නර්තනය ඉගෙනගෙන සීමාවාසික පුහුණුව සඳහා විසැබිලිටි සංගමයත් සමඟ එක් වුණාට පස්සෙ තමයි මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය ගැන දැනගන්නෙ. නල්ලිෆා අපිත් එක්ක මේ ගැන කතා කළා.


‘මම පොඩි දවස්වල ඉඳන්ම නර්තනය ගැන ගොඩක් උනන්දුයි. පාසල් කාලයේ ඉඳන්ම තමයි නර්තනය ගැන ඉගෙන ගන්නෙ. උසස් පෙළින් පස්සෙ මම කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ ශ්‍රී පාලි මණ්ඩපයට යන්න පුළුවන් වුණා නර්තනය ගැන වැඩිදුර ඉගෙන ගන්න. එතැනදි නර්තනය පිළිබඳ විවිධ ශෛලීන් ඉගෙන ගන්න ලැබුණා. හැබැයි මම සීමාවාසික පුහුණුව සඳහා විසැබිලිටි කියන සංගමය සමඟ කටයුතු කරන්න ගියාට පස්සෙ තමයි දන්නෙ මිශ්‍රක්ෂමතා කියලා මෙවැනි නර්තන ශෛලියක් තිබෙනවා කියලා. මුලදි මට තිබෙන ප්‍රශ්න කොහොමද කලාව හරහා විසඳගන්නේ කියලා මම දැනගෙන හිටියෙ නෑ.


මට ලොකු කුතුහලයක් තිබුණා නර්තනය හරහා හුදු විනෝදාස්වාදයකට එහා මිනිස්සු එක්ක ගනුදෙනු කරන්නෙ සහ ඔවුන් තුළ තිබෙන බාධක කලාත්මක ප්‍රවේශයක් තුළින් ඉවත් කරන්නෙ කොහොමද කියන එක ගැන. ගොඩක් දෙනෙක් ඉගෙන ගන්නෙ සාම්ප්‍රදායික නර්තනය ඇතුළෙම ඉඳගෙන. බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තන ශෛලිය සහ සාම්ප්‍රදායික නර්තන ශෛලීන් අතර තිබෙන වෙනස. ලංකාව වගේ රටවල තිබෙන සංස්කෘතියත් එක්ක සාම්ප්‍රදායික නර්තනය තමයි ඉදිරියට ගෙනියන්නෙ. හැබැයි ඊට වඩා විශාල පරාසයක් මේ කලාව ඇතුළෙ තිබෙනවා. මිශ්‍රක්ෂමතා ශෛලිය කියන්නෙත් ලෝකයේ තිබෙන නව කලාත්මක ප්‍රවේශයක්. අපි වැඩ කරන්නෙ නර්තනය මූලික කරගෙන.


වාචිකව යමක් කියනවාට වඩා භෞතිකව ගැටෙද්දී විවිධ වූ ශරීර දැනීම් හා ස්පර්ශයන් හඳුනාගන්නවා. මේ තුළින් අපි විවිධත්වය ගැන ආකල්පය අරගෙන යනවා. එකිනෙකා එකිනෙකාට වෙනස් කියන හැඟීම ශරීර මඟින් පෙන්වනවා. අපි චලනයන් නිර්මාණය කරන්නෙ ඒ අරමුණ ඇතිව. ඒ ඒ සමාජ කණ්ඩායම්වල ප්‍රශ්න තේරුම් ගෙන කලාවෙන් ඒ ප්‍රශ්න නැති කරන්නෙ කොහොමද කියන එක ගැන ප්‍රායෝගිකව පෙන්වනවා. මේ නර්තන කලාවත් එක්ක වැඩ කරද්දි කොහොමද මිනිස්සුන්ගෙ අභ්‍යන්තරය දකින්නෙ, අනිත් කෙනාගෙ ශරීරය තේරුම් ගන්න ඕනෑ කොහොමද කියන එක පුරුදු වෙනවා. මේ කලාව ඇතුළෙ තිබෙන ප්‍රැක්ටිස් එකේ තරම කියනවා නම් බස් එහෙක යද්දි කවුරුහරි ආබාධ සහිත පුද්ගලයෙක් ළඟ තැනකින් වාඩි වුණොත් ඒ කෙනාගෙ ශරීරයේ තිබෙන අපහසුතා මොනවාද කියල අඳුනගන්න පුළුවන්. අපි නොදැනුවත්වම ඒ තරම් සහවේදනයක් මේ තුළින් ලැබෙනවා.’


මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය අනිත් අය හඳුනාගන්න සහ ගැටලු වෙනස්කම් හඳුනාගෙන ඒවා මඟහරවා ගන්න කරන දෙයක් නිසා කෙනෙක්ට හිතෙන්න පුළුවන් මේ දේ කොහොමද කරන්නෙ කියලා. ඒ වගේම මේ නර්තනය ඉගෙනගැනීම ගොඩක් අමාරු දෙයක් කියලා. හැබැයි නලීෆා නම් කියන්නෙ මේ ශෛලිය ඕනෑම අයෙකුට පහසුවෙන් ඉගෙන ගන්න පුළුවන් දෙයක් කියලා. ඒ වගේම ඇයත් මේ කලාවට යොමු වුණේ කලා මණ්ඩපයේ අධ්‍යාපනය ලැබීමෙන් පසුවයි.


‘මේ නර්තන ශෛලිය සාම්ප්‍රදායික නර්තන ශෛලිය වගේ ආකෘතියකට කොටු වෙලා නැහැ. අපි කරන චලනයන් දවස් ගාණක ඉඳන් පුරුදුවෙලා කරන දේවල් නෙමෙයි. මෙහිදී කරන්නේ අපිට හම්බවෙන ඒ ඒ ප්‍රජාවන් අනුව, ඒ අයට කතා කරන්න ඕනෑ විදිහ අනුව ඒ මොහොතෙම චලනයන් නිර්මාණය කරනවා. උදාහරණයක් විදිහට අපි කන්නාඩියක් ඉදිරියේ යම් කිසි චලනයක් කරනකොට ඒ චලනයේ ප්‍රතිබිම්බය එක හා සමානයි. ඒ වගේ අපි කණ්ඩායමක් හදලා ඒ කණ්ඩායමේ ඉන්න කෙනෙක්ට කැමති චලනයක් කරන්න කියනවා. ඒක ඒ විදිහටම අනෙක් සාමාජිකයිනුත් ඊට පස්සෙ අනුගමනය කරනවා. ආබාධ සහිත කෙනෙක් ඉස්සරහට ගිහින් ඒ දේ කරනකොටත් ඒ විදිහටම ආබාධ රහිත අයත් අනුගමනය කරද්දි ආබාධ සහිත පුද්ගලයාට හිතෙනවා ඔහුව ප්‍රතික්ෂේප කළ, ඔහු බියෙන් හිටිය සමාජය ඔහුත් සමගම එකට ඉන්නවා වගේ හැඟීමක්. මේ වගේ විවිධ වූ චලනයන් ඒ ඒ පුද්ගල කණ්ඩායම් අනුව වෙනස් කරමින් සිදු කරනවා. ඒ වගේම මේ නර්තන ශෛලිය ඉගෙන ගන්න එක අපහසු දෙයක් නෙමෙයි. නමුත් මේක දවසෙන් දෙකෙන් කරන්න පුළුවන් වැඩකුත් නෙමෙයි. අපි කාලයක් තිස්සේ ආබාධ සහිත හා ආබාධ රහිත පිරිස් සමග විවිධ ක්‍රියාකාරකම්, වැඩමුළු පවත්වලා ලබා ගන්න ප්‍රැක්ටිස් එකත් එක්ක තමයි මේ නර්තන ශෛලිය පුරුදු වුණෙ. මේ නර්තන ශෛලියේ දී වැදගත්ම කොටස වෙන්නෙ අනෙකාව තේරුම් ගැනීමයි.’


විසැබිලිටි කියන සංවිධානය හරහා මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය මඟින් ආබාධ සහිත පුද්ගලයන් ඉලක්ක කර ගනිමින් ඔවුන් තුළ තිබෙන ගැටලු මගහරින්නට උදවු කරනවා.


නමුත් මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය කියන්නේ ආබාධ සහිත පුද්ගලයන් විතරක් වෙනුවෙන් කරන දෙයක් නෙමෙයි. ආබාධ රහිත ඕනෑම ජන කොට්ට්ඨාසයක් වෙනුවෙන් වුණත් කරන්න පුළුවන්. නලීෆා සලීන් ආබාධ සහිත පිරිස් සමග වගේම ආබාධ රහිත විවිධ ජන කණ්ඩායම් සඳහා මිශ්‍රක්ෂමතා නර්තනය මඟින් ඔවුන්ගේ ඇති යම් යම් ගැටලු හඳුනාගෙන ඒව මඟහැරවා ගැනීමටත් උදවු වෙනවා. වතුකරයේ ජනතාව, මහල් සංකීර්ණවල හිරවෙලා ඒකාකාරී ජීවිතයක් ගතකරන ජනතාව, ජාතික හා ආගමික වශයෙන් පීඩාවන්ට ලක්වෙච්ච පිරිස්, සමාජයේ අවවරප්‍රසාදිත ජන කොට්ඨාස, පාසල් ළමුන්, ඒ වගේම ශරීර ලක්ෂණ, පෙනුම වර්ණය වගේ හේතු නිසා සමාජයේ කොන් කළ, ප්‍රතික්ෂේප කරන පිරිස් වගේ විවිධ ජන කණ්ඩායම් අතරට ගිහින් ඔවුනුත් මේ සමාජයේම කොටසක් විදිහට සලකන්න සහ සමාජය ගැන වගේම ඔවුන් තුළ විශ්වාසය ගොඩනගන්න කටයුතු කරනවා.■

ඉතිහාසයේ සැඟවුණ ඉම්පෙදෙස්
ජීසස් සහ එසනිවරු

printgraphic2@gmail.com

මේ පොත ලියන්නේ (කතුවරියගේ භාෂාවෙන්) තෘප්තියට පත් කළ නොහැකි කූතුහලයකින් යුත් ලේඛිකාවකි. පුනර්භවය පිළිබඳ ගැඹුරු උනන්දුවක් තමා තුළ ජනිතවූයේ තමාගේ මෝහනවේදී සැමියා ප්‍රතිගමන පර්යේෂණවල යෙදෙන ආකාරය බලා සිටීමෙනියි ඇය කියයි. මෝහන ප්‍රතිගමනය යනු මිනිසුන්ගේ ස්මරණයන් තීව්‍ර කරන, එමෙන්ම ඔවුන්ගේ අතීත ජීවිතවල බරින් සැහැල්ලුවක් ලබා දෙන්නට සමත්වන තාක්ෂණයකියි පවසන ඇය, මේ අසාමාන්‍ය ලියවිල්ල සම්පාදනය කරන්නේ ද ගැඹුරු මෝහන ප්‍රතිගමනයකින් ඉනික්බිතිව ය.


ජීසස් ජීවමානව සිටි යුගයේ ජීවත් වෙමින් තමාගේ ආත්මය කරා ආපසු ගමනක යෙදුණු 22 හැවිරිදි තරුණිය, කතුවරියට හමුවන්නේ ප්‍රියසාදයකට සහභාගි වෙමින් සිටියදී ය. මේ ඇමෙරිකානු තරුණියගේ (ආරූඪ) නාමය කැතරින් හැරියට් ය. ඇයගේ ආත්මීය කතාව, අතීත කතාව එළිදකින්නේ සුද්දී හරහා ය.Jesus & The Essenes ලියන ඩලොරස් කැනොන් (Dalores Cannon) කියන්නේ ඊශ්‍රායලයේ අතීත ජීවිතයක් ගැන ඇය කරන විස්තරයේ කිසිදු අසාමාන්‍ය බවක් නොවූ බවයි. රෝමයට යටත්ව තිබූ අතීත ඊශ්‍රායලයේ ජීවත්ව සිටි තවත් කිහිපදෙනෙකු තමා මෝහන ප්‍රතිගමනයෙහි යොදවා ඇතත් ඒ කිසිවකු ජීසස් ගැන සඳහනක් නොකළ බව ද ඇය කියයි.


ජීසස්ගේ ඉගැන්වීම්වලට, විශ්වීය ප්‍රඥාවේ රසය සමඟ ගුණය මුසුවී තිබීම යන කාරණයේදී කාගේත් අවධානය නාභිගත වන්නේ කුම්රානයේ එසනිවරුන් වෙතට ය. එසනිවරුන් සහ ජීසස්ගේ සහසම්බන්ධය, ඔහුගේ මරණය සහ උත්ථානය දක්වාම කොතරම් වැදගත් වී ද යන්න මෙයින් අනාවරණය වෙයි. ජීසස්ගේ මවගේ වැඩිමහල් සොහොයුරා – අරමිතියාවේ ජොසප් විසින් The Path නමින් හැඳින්වූ මුල්කාලීන කිතුනු සසුන ගොඩනැගීමට කළ අමිල සේවය ගැන අප්‍රකට තොරතුරු රැසක් ද අප හමුවට එයි. (ජීසස් සහ එසනිවරු, පසුපිටුවෙනි)


ජේසුස්ගේ පියා ජෝසප්, ජීසස් කුඩා කාලයේදී මිය ගිය අතර ළඟම ඥාතියා වශයෙන් පවුලේ භාරකරු බවට නීත්‍යනුකූලව පත්වූයේ අරමිතියාවේ ජෝසප් බව කතුවරිය පෙන්වා දෙයි. එංගලන්තයේ දිවයින්වලින් ටින්ලෝහ ගෙනයන්නට අරමිතියාවේ ජෝසප් ගිය ගමන්වලදී බෑණනුවන් වන ජීසස් ද ඔහු සමඟ ගිය බව පුරාවෘත්තවල සඳහන්ව ඇති බව ද ඇය සිහිකැඳවයි. ජීසස් කුරුසපත් කිරීමෙන් පසු තමන්ගේ ජීවිතාරක්ෂාව ගැන බියට පත්ව සිටි ජීසස්ගේ අනුගාමිකයන් අතළොස්සකගේ ආරක්ෂකයා බවට පත්වූයේත්, ජුදයාවේ ක්‍රිස්තුගේ රහසිගත සංචිතයේ නායකයා වූයේත්, ජීසස්ගේ මෑණියන් වූ මරියාගේ භාරකාරත්වය දරා ඇත්තේත් අරමිතියාවේ ජෝසප් ය.


කෙසේ වුව ද බයිබලයේ, අරමිතියාවේ ජෝසප් ගැන සඳහන් වන්නේ ජීසස් කුරුසපත් කිරීමෙන් පසු ඒ සිරුර ඉල්ලා සිටි පොහොසත් මනුෂ්‍යයා වශයෙන් හා ජීසස්ගේ සිරුර තැන්පත් කිරීමට තමාගේ අලුත් සොහොන්ගෙය දීම සඳහා ඉදිරිපත් වූ තැනැත්තා ද ලෙසිනි.


මේ හැරුණු විට මේ පොතේ ඉතා වැදගත් කොටසක් ලෙස පෙනීයන්ගේ කුම්රානය හා කුම්රානයේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව කෙරෙන විස්තරයයි. එක් මෝහන සැසිවාරයකදී ඩලොරස් කැනොන්ට ‘සුද්දී’ නම් වූ පැවැත්ම සමීපස්ථ වෙයි. මේ අනාවරණයන් සිදුවන්නේ සුද්දී (හෝ කෙටී) හරහා ය. කුම්රානයේදී මොවුනගේ (ජීසස් සහ සුද්දී) සම්මුඛ වීම වැදගත් වන්නේ එයින් ජීසස්ගේ ජීවිතයේ නොදන්නා ප්‍රදේශයක් අනාවරණය වන බැවිනියි කතුවරිය කියයි. එය මිනිසකුගේ මානවීය ගුණය පැහැදිලිව දකින්නට ඉඩ සලසන අතර දේවත්වයට පත්කිරීම හේතුකොටගෙන එහි සැබෑ පරිමාණය ඉක්මවීමක්, පුපුරායාමක් සිදුව ඇති බව ය, කතුවරියගේ අදහස වන්නේ. තමාගේ අත්දැකීමෙන් පසුව ඔහු තවදුරටත් පින්තූරයක මුහුණක් හෝ කුරුසයක එල්ලී වැටෙන සිරුරක් හෝ නොවන බවත් ජීසස් ජීවමානව, දයාවන්තව ජීවමාන වන ලෙසක් මෙන් ම ඒ පැවැත්මේ ආනුභාව තමා ප්‍රබුද්ධත්වයට පත් කළ බවත් ඇය විශ්වාස කරයි.


ජීසස්ගේ ජීවිත කතාව ඒ තරමටම ලස්සන වන්නේ, ආදර්ශයක් ලෙස අප වෙත ඉතිරි කර ගිය පරිපූර්ණ ආදරය නිසා ය. එය මතට අධිස්වාභාවික වල්පල් ගොඩගසා තිබෙන්නේ කුමන වුවමනාවක් සඳහා ද යන්න මට තේරෙන්නේ නැත. ඔහු කන්‍යාවකගෙන් උපන් බවට කතාවක් ඇයි? ලාර්සන් ඔහුගේ එසනිවරුන්ගේ උරුමය The Essene Heritage යන කෘතියේ සඳහන් කරන්නේ මෙවන් අසාමාන්‍යතා එන්නේ, දෙවියන්ට හැමවිටම අසාමාන්‍ය ආරම්භයක් තිබිය යුතුයි යන පුරාතන ඊජිප්තියානු විශ්වාසවලින් බව ය. කන්‍යාවකගෙන් උපත ලැබීමේ කතාව පිළිනොගන්නා දේවධර්මාචාර්යවරු සිටිති. එවැන්නක අවශ්‍යතාව කුමක් සඳහා ද?


ඔහුගේ පැමිණීමට හේතුව අවබෝධ කරගත නොහැකි මිනිස්සු ඔහු දෙවිකෙනෙකු බවට පරිවර්තනය කර ගත්හ. ඔහුට දෙවිකෙනකු වීමේ කිසිදු අවශ්‍යතාවක් නොතිබුණි. ඔහු කිසිදාක වැඳුම්පිදුම් ලබන්නට අදහස් කළේ නැත. එය මිනිස් ක්‍රියාවක්ම විය. ඔහු වගේ ජීවත් වීමට උත්සාහ කරනවාට වඩා ඔහු සිහිපත් කිරීමට, ගෞරව කිරීමට වඩා හොඳ වෙනත් ක්‍රමයක් තිබිය හැකි ද?


ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙය මගේ අර්ථකථනය සහ අදහස් ය. එහෙත් ඔහු ජීවත්වී, මරණයට පත්වී එහි සැබෑ අරුත් සියල්ල අවිනිශ්චිතය තුළ ගිළිහී ගියේ නම් එය කොතරම් බිහිසුණු දෙයක් වන්නට තිබුණේ ද? (422-423 පිටු)


බිළිඳු ජේසු ආරක්ෂා කොට, හදා වඩා ගත්තේ යැයි මෙහිදී කියවෙන කුම්රානයේ අබිරහස් මිනිසුන් සැලකිලිමත් වී ඇත්තේ විශේෂිත කිසියම් එක් අරමුණක් සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා ය. ඒ දැනුම ඒකරාශි කරගැනීම, දැනුම සංරක්ෂණය කිරීම හා සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයන්ට (ජන කොටස්වලට) දැනුම බෙදාහදා දීම ය. එසනිවරුන් ජීවත් වූයේ හුදෙකලාව ය. ඔවුන් ඔවුන්ගේම ලෝකයක කොටුවී සිටියේ සංසුන්ව ය; සාමකාමීව ය. ස්වයං පැවැත්මක් සඳහා පරිපූර්ණ වාතාවරණයක් එහි නිර්මාණය වී තිබිණ. එකල්හි ඊශ්‍රායලයේ පැවති වටාපිටාවට, භෞතික පරිසරයට අනුව සලකා බලන විට කුම්රානය විමතිය දනවන තරම් නූතනත්වයකින් ද යුතු වූවේ ය. කුම්රාන පූජා පරිශ්‍රයේ පවුරුවලින් පිටත ලෝකයේ සිට එහි පැමිණියකුට ලෝක දෙකක (රඵ සහ මුදු) වෙනස මනාව පෙනී ගියේ ය. පර්යේෂණය ආරම්භයේදීම තමා මහත් පුදුමයකට පත්වූයේ කෙටීගේ නිරවද්‍යතාව පිළිබඳව යැයි ඩලොරස් කැනොන් අවධාරණයෙන්ම කියයි. කුම්රානය සහ කුම්රාන ප්‍රජාව පිළිබඳව සුද්දි විසින් අනාවරණය කරන ලද කරුණු පුරා විද්‍යාඥයන් කැණීම් මගින් තහවුරු කරගත් ඒවාම වූ අතර ඉඳහිට පර්යේෂණ වාර්තා ඛණ්ඩනය වී තිබුණේ නම් ඒ සුද්දීගේ පැහැදිලි කිරීම්වල වූ තීව්‍ර සවිස්තරාත්මක භාවය නිසා ම යැයි ද පවසයි.

ඊශ්‍රායලයේ අතීත ජීවිතයක් ගැන විමසන (මෝහන නිද්‍රාවට පත් තැනැත්තා) පුරුෂ හඬකින් කරන විස්තරයේදී ඩලොරස් කැනොන් ඔහුගේ නම විමසා සිටි විට පිළිතුරු ලැබෙන්නේ බෙන්ස්හමරේ කියා ය. එය බෙන්ජමින්ට සමාන වූ හෙයින් ‘ඔබේ නම බෙන්ජමින් ද?’ කියා ඩලොරස් විමසා සිටී. ඔහු යළි කියන්නේ බෙන්ස්හමරේ කියා ය. ‘ඔබ කුමන නමකින් ද මා ඇමතිය යුතු වන්නේ?’ යි යළි ප්‍රශ්න කළ අවස්ථාවේ ඔහුගෙන් අවසර ලැබෙන්නේ ‘සුද්දී’ ලෙස අමතන්නට ය. එහි උච්ඡාරණය ‘සෞදි’ හෝ ‘සද්දි’ වැන්නකි. පොත පුරාම ‘සුද්දී’ යන්න යෙදෙන්නේ බෙන්ස්හමරේ යන්නට වඩා එය පහසු යෙදුමක් වන නිසා යැයි ඩලොරස් කැනොන් කියයි.

සුද්දී කියන්නේ තමා කඳුකරයේ ජීවත් වූ බව ය. එහි ප්‍රජාවක් ජීවත් වන බව පැවසූ මොහොතේ ඩලොරස් විමසා සිටින්නේ ඒ ප්‍රජාවගේ නම ය. මේ සාමාන්‍ය ප්‍රශ්නය හමුවේ සුද්දී මඳක් පැකිළී යන බවක් පෙනෙයි.

‘ඇයි ඔබට එය දැනගන්න ඇති ඕනෑකම?’

‘කූතුහලය නිසා’

‘Qumran’

ඔහු කියයි. එය උච්චාරණය වන්නේ කුම්-ආ-රන් වශයෙනි. එසනිවරුන් ජීවත්වූයේ රහස් ගුප්ත ජනකණ්ඩායමක් වශයෙනියි ද කුම්රානය රහසිගත එසනිවරුන්ගේ (කොමියුනිස්ට් එසනිවරුන්ගේ) නිවහන බවට පත්ව තිබුණකැයි ද කතුවරිය පවසයි. එසනිවරු කොමියුනිස්ට් යන වදනේ සුපිරිසිදු අර්ථයට අනුව ජීවත්වූ පිරිසක් වන අතර එය අද භාවිත වන කොමියුනිස්ට් යන්න හා බද්ධ වූවක් නොවේ.

මම ටෝරා පොත් අධ්‍යයනය කරනවා සහ නීතිය ඉගෙන ගන්නවා’ යි සුද්දී කියන්නේ කතුවරිය ඔහුගේ කාර්යභාරය (රැකියාව) විමසූ විට ය. ප්‍රොතෙස්තන්ත දහම අනුදත් ඩලොරස් කැනොන් ඒ වන විට ‘ටෝරා’ යනු කුමක් දැයි දැන සිටින්නේ නැත. ඔහු අධිකරණමය නීති හදාරමින් සිටින්නෙකියි ඇය සිතන්නේ ඒ නිසා ය. ‘ටෝරා’ යනු යුදෙව් ආගමික පොත් බව ඇය දැනගන්නේ පසුව ය. ‘සුද්දී’ යනු ක්‍රිස්තු උත්පත්තියට පසුව ජීවත්වූ යුදෙව් පිරිමියකු බව වටහා ගැනීමට ඇයට හැකිවන්නේ ද ඒ ඔස්සේ ය. ඇය ඔහුගෙන් බොහෝ දේ විමසයි. වරක් නිවාස අලංකරණය සඳහා යොදාගන්නා සැරසිලි ගැන විමසූ විට ඔහු උරහිස හකුඵවන්නේ ව්‍යාකූලත්වයට පත්වූ ලෙසිනි. ‘පිළිම’ යන වචනය පවා ඔහු කැළඹීමකට පත්කරයි. ‘අපට පිළිම ඇත්තේ නෑ’ යි ඔහු කියයි. චිත්‍ර සහ පිළිම නිවෙස් තුළ තබාගන්නේ ඒවායේ සුන්දරත්වය දැකීමට නොවේ දැයි ඇය විමසූ විට ඔහු දෙන පිළිතුර මෙවැනි ය.


මම නම් ස්වභාවය දිහා බලා එහි ලස්සන විඳ ගන්නවා. හැබෑම දේ ඔබ ඉදිරියේ තිබියදී මොකට ද කෘත්‍රිම දේ දිහා බලන්නේ? මට ලස්සන අවබෝධ වෙනවා. ඒවා නිර්මාණය කිරීමේ උවමනාවත් වැටහෙනවා. නමුත් ඔබට ඊට වඩා විශිෂ්ට දේ නිර්මාණය කළ නොහැකි ද? (64 පිටුව)


කුම්රානයේ පුස්තකාලය බොහෝ අමුතු, අබිරහස් දේ දරා සිටි බව තමාට දැනගත හැකිවී යැයි ඩොලරස් කැනොන් කියයි. එහි එක් මහලක් පුරවා ඇත්තේ ස්ක්‍රෝල් හෙවත් පැරණි ලියවිලිවලිනි. සුද්දී කියා ඇත්තේ ස්ක්‍රෝල් ලියැවී ඇත්තේ සියලුම භාෂාවලිනියි කියා ය. ග්‍රීක්, වල්ගේට්, ඇරමික්, ඇරබික්, බැබිලෝනියානු, සිරියානු, ඊජිප්තු භාෂාවලින් ඒවා ලියැවී තිබේ.


ඔබ කවදා හෝ රෝම දේවස්ථානයකට ගොඩවැදී ඇද්දැයි ප්‍රශ්න කළ මොහොතේ සුද්දී තැති ගනියි. ‘ඔවුන්ගේ දේවස්ථානවල සතුන් මරනවා දෙවියන්ගේ නාමයෙන්’ ඔහු කියයි.


‘ඒක භීෂණයේ සහ අශුද්ධභාවයේ යමක් බවට පත්වෙලා’


ඇය නාසරෙත් ගැන විමසූ විට ඔහු කියන්නේ ‘එය ප්‍රමාණයටත් වඩා කුඩා ගමක් නිසා එතැන එවැන්නක් තනන්න ඔවුන් කරදර වෙන එකක් නෑ’ කියා ය. අනතුරුව ඔහු එසනිවරුන්ගේ මූලික අභිප්‍රාය ගැන ඉඟි කරන්නේ මෙසේ ය.


‘අපේ සිද්ධස්ථානය ආරම්භ වන්නේ ඇතුළාන්තයේ සිටයි. ඇතුළාන්තයෙන්ම සර්ව සම්පූර්ණත්වය තිබෙනවා නම්, එය පිටතට ව්‍යාප්ත වෙනවා. එය තබන්නට ලෙනක් හෝ නිවසක් අවශ්‍ය කරන්නේ නැහැ’ (65 පිටුව)


ජීසස් සිය ජීවිතයේ වඩාත් අවදානම් සහිත කාල පරිච්ඡේදයක් ගත කළ කුම්රානයේ ජනසමූහයා පිළිබඳ තොරතුරු අනාවරණය කරගැනීමේ දැඩි වුවමනාවක් තමා තුළ හටගැනුණේ යැයි කතුවරිය කියයි. තමා විශ්වාස කරන අන්දමට පුරාවිද්‍යාඥයන්ගේ, විද්වතුන්ගේ ගල් කටු, සවල මගින් මෙතෙක් අනාවරණය කළ තොරතුරු සියල්ලට වැඩියෙන් නිරවද්‍ය වන්නේත්, මානුෂීය වන්නේත් සුද්දීගේ අත්වලින් මතුවූ චිත්‍රය යැයි ද ඇය විශ්වාස කරයි.


ක්‍රිස්තියානි යුගය ආරම්භයේ සිටි ඉතිහාසඥයන්, ලේඛකයන් නොවන්නට එසනිවරුන් පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් ශේෂ නොවන බව ය, කතුවරියගේ අදහස වන්නේ. රෝම ලේඛක ප්ලීනි Pliny ජීවත්වූයේ ක්‍රි.ව. 23- ක්‍රි.ව. 79 අතර කාලයේ ය. ඔහු එසනිවරුන් ගැන ලියා ඇත්තේ ස්වල්ප වශයෙන් වුව ද ඉතිහාසඥයකු වූ ජොසප්ස් (Joesphas) වඩාත් විශ්වාසදායක මූලාශ්‍රයන් සොයා සපයා දුන්නකු ලෙස සැලකෙයි. ක්‍රි.ව. 68 දී ආක්‍රමණික යුද මෙහෙයුමක් දියත් කළ රෝමසේනා කුම්රානය විනාශ කිරීමෙන් පසුව මළමුහුද අසල ලුනුගිරි මත එම නෂ්ටාවශේෂ වසර දෙදහසක් තරම් පැවතුණේ නිරුපද්‍රැතව ය. කලක් එහි විසූ විශිෂ්ට මිනිසුන්ගේ ප්‍රඥාසම්පන්න මනස් ගැන ඒ නිහඬ නටබුන්වලට කිසිවක් ප්‍රකාශ කළ හැකි වූයේ නැත. 1947 වසරේ මළ මුහුදේ ක්‍රෝල් – ලියවිලි හමුවන තුරුම ඒවා පැවතුණේ නිකම්ම නිකම් නෂ්ටාවශේෂ වශයෙනි. තමාගේ නැතිවූ එඵවා සොයමින් සිටි එfඩ්ර කොලුවකුට මැටි බඳුනක බහා තිබූ ස්ක්‍රෝල් (පැපිරස් කඩදාසියේ සහ සත්ත්ව සම්මත ලියූ පරණි ලියවිලි) හමු වූයේ ගුහාවක් තුළිනි.
විද්‍යාඥයන්, පර්යේෂකයන් එසනිවරුන්ට ලබාදී තිබුණේ ‘ගිවිසුමේ ජනතාව’ යන නාමය ය. ‘ගිවිසුම’ යන පදයට ඔවුනගේ සම්බන්ධයක් තිබුණේ දැයි ඇසූ මොහොතේ සුද්දී තමා දෙස රවා බැලුවේ යැයි ඩලොරස් කියයි. (ගිවිසුම යැයි කියන්නේ කේවල් කරන දෙයක් ලබාගන්නට දෙපිරිසක් අතර ඇතිකරගන්නා එකඟතාවකට ය. එසනිවරු එවැන්නෝ නොවෙති.)


‘බයිබලයේ අහිමි පොත්’ ගොන්නේ තිබී පසුව සොයාගත් Book of Enoch (ඊනොච් පොතේ) රහස් කියවූ කතුවරිය ගැඹුරු නිද්‍රාවක පසුවන සුද්දීගෙන් යළි විමසා සිටින්නේ කවදා හෝ උත්පත්ති කතා – Genesis නම් එක කොටසක් ගැන අසා ඇද්දැයි කියා ය. සුද්දීට ඒ නම හෝ හුරුපුරුදු බවක් පෙනී යන්නේ නැත. ලෝකය කොයි ආකාරයෙන් සකස් කරනු ලැබුවේ ද යන්න ඉන් අදහස් වන්නේ යැයි කතුවරිය පහදා දුන් අවස්ථාවේ පිළිතුරු ලැබෙන්නේ ද ‘ඔයා කියන්නේ පදනම ද? ඒක ඉතිං ආරම්භය නේ’ කියා ය.


ජීසස්ගේ කායික හැඩතල විස්තරය ගතහොත්, ඔහු අඵ පැහැති ඇස් ඇති සහ ලා රතු – කහ කෙස් කළඹක් සහිත කෙටි යටි රැවුලක් ඇති මිනිසෙකි. ඔහු ඒ සමයේ සිටි මිනිසුන්ට වඩා යාන්තමින් මඳක් උසැති, ඉතාමත් හීන්දෑරියෙකි. ඔහු ලා නිල් පැහැති ලෝගුවක් සහ යාඥා ලෝගුවකින් සැරසී සිටියේ ය. යාඥා ලෝගුව අදත් යුදෙව් පිරිමි සිනේගොගයේදී පැළඳ සිටින දිගු රෙද්දකි. එය ඔවුන්ගේ හිස වසා උරහිස් වැසෙන පරිදි දමන සඵවකි.


‘ඔහුගේ ඇස ඉතාම විනිවිදිනසුලුයි. ඒවා ඔහුගේ මුහුණෙන් බැල්ම හෙළන්නේ සජීවි දෙයක් ලෙසයි.’


ඔබ ඔහු ගැන හිතන්නේ මොනව ද?


(ඔහුගේ කටහfඩ් අභිමානයක් සහ ආදරයක් ගැබ්ව තිබුණි) මම ඉන්නේ ඉතාමත් ප්‍රසන්න සිතින්. මම හිතන්නේ ඔහු හොඳ මනුස්සයෙක්. මම හිතන්නේ ඔහු හොඳින් කටයුතු කරාවි. ඔබ හිතනව ද ඔබ ඉගැන්වූ පාඩම් ඔහු හොඳින් ඉගෙන ගත් බව? මම ඔහුට ඉගැන්නුවේ නැහැ. එහි තිබෙන දෙයට ඔහුගේ ඇස් විවර කිරීමයි මා කළේ. ඔබ ඔහු අන්තිමට දුටුවාට වඩා ඔහු වෙනස් වී සිටිනවා යයි ඔබ හිතනව ද? ඔහු වඩාත් සාමය වෙතට වැඩිලා. ඔහු හරියට සෙමින් ගලා බසින ඉතා ගැඹුරු ගංගාවක් වගෙයි. මතුපිටට යටින් කුමක් ගලනවා දැයි ඔබ දන්නේ නැහැ. (352 පිටුව)

The Archke Volum නම් වූ කෘතිය තමාට කියවන්නට ලැබුණේ මේ පොත ලියා අවසන් කළ පසුව යැයි කියන කතුවරිය, මේවායින් එකක සඳහන් ව තිබූ ජීසස්ගේ පෙනුම පුදුමාකාර ලෙස සුද්දීගේ අවධාරණයට සමාන වන්නේ යැයි ද කියා සිටී.Dr McIntoch and Twyman (මැකින්ටොෂ් හා ට්වයිමන්) ඒ පොත ලියා ඇත්තේ වතිකානු පුස්තකාලයේ තිබූ ක්‍රිස්තු සමයට අයත් (රෝමයට යවා ඇති) ලිඛිත වාර්තා මුල් භාෂාවෙන්ම පරිවර්තනය කොට ය.

ජීසස් නම් වූ උත්තම පුරුෂයකු ගැන සුද්දී වැඩිදුරටත් කරන අවධාරණය ජීසස්ගේ ස්වරූපය දෑසින් දැකගැනීමටත් හදවතින් හඳුනාගැනීමටත් ප්‍රමාණවත් ය.

අනෙක් හැම කෙනෙකුගෙන්ම වෙන්ව පෙනෙන යම් දෙයක් ඔහු තුළ තිබේ. ඔහු සිය මෑණියන්ගේම ඡායාරූපයකි. ඔහුට ඇත්තේ ඇගේ සුමුදු, වටකුරු මුහුණ පමණකි. ඔහුගේ හිසකෙස් ඇයට වඩා මඳක් රත් පැහැති ය. එහෙත් බොහෝ සෙයින් හිරු එළියට පිළිස්සුණු බවක් දක්වයි. ඔහු උස ය. ඔහුගේ උරහිස් මඳක් පහත වැටී ඇත. ඔහුගේ මුහුණුවර සිහින් ය. අඳුරු පැහැයෙන් යුත් සමකි. මෙය සිදුව තිබෙන්නේ විශාල ලෙස හිරුට නිරාවරණය වීමෙන් ය. ඔහුගේ ලොකු ඇස් මෘදු නිල් පැහැති ය. ඒවා උදාසීන සහ දැඩි ය. ඇස් පිහාටු දිගු ය. ඔහුගේ ඇහි බැමි ලොකු ය. ඔහුට යුදෙව් නාසයක් තිබුණි. ඇත්ත වශයෙන්ම ඔහු මගේ සිහියට නඟන්නේ වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම පරණ පන්නයේ යුදෙව්වෙකි. ඔහු මහා කථිකයෙක් නොවේ. ස්වර්ගය ගැන ගෙන එන දිව්‍යමය දෙයකින් ඔහුගේ දිව මුකරි බවට පත්ව ඔහුගේ ඇස් සුවිශේෂව දිදුළයි. කිසිවිට වාද නොකිරීම ජීසස් තුළ දක්නට ඇති සුවිශේෂිතාවකි. ඔහු කිසිවිට විරුද්ධ නොවෙයි. ඔහු සංවාද අරඹන්නේ කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමෙන්, ඒවා කොතරම් ශක්තිමත් පදනම් මත පිහිටුවා ද යත් ඒවාට විරුද්ධ වෙන්නට තරම් කිසිම කෙනෙක් දිරිමත් නොවෙයි. ඔහුට නිගමනයක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේදී ප්‍රවීණත්වයක් තිබුණ ද ඔහු සිය විරුද්ධවාදියා මර්දනය කිරීමෙන් කිසිදු උද්දාමයක් නොලබයි. නමුත් හැම විටම ඔවුන් ගැන කණගාටු වීමක් ඔහු තුළ දක්නට ලැබේ. (353-354 පිටු)

‘ජීසස් හා එසනිවරු’ විවෘත වන්නේ විවෘත මනස් ඇති පාඨකයාට ය. මධ්‍යස්ථ සිත්වලට ය. පොතේ කතුවරිය ද සැමවිටම තෝරාගැනීමට උත්සාහ කරන්නේ මැද මාවතක්ම බව පෙනී යයි.

කුරුසපත්වීම හා උත්ථානයේ මෙහෙවර

මේ විෂයයන් පිළිබඳව ලියැවුණු බොහෝ වෙඵම් ප්‍රකාශයට පත්වී තිබේ. මතුමතුත් එය එසේම වනු ඇත. මේ පිළිබඳව ද විමසීමක යෙදෙන කතුවරිය, සුද්දී හරහා ජීසස් ගැන අනාවරණය වූ තොරතුර අතරින් තමාට අත්පත් කරගත හැකිවන්නේ මොනවා දැයි සොයා බලයි. මේ අත්පත් කරගැනීම සඳහා ළමා කාලයේ පටන් තමා නිරාවරණයව සිටි පොතේගුරුවාදවලින් මෙන්ම පල්ලියේ උගැන්වීම්වලින් ද සම්පූර්ණයෙන් ම බැහැර විය යුතු වූ බව ද පවසයි. ජීසස් කුරුසපත් කිරීමේ අරමුණ, ඇයට අනුව මෙවැනි ය.


සෑම පුද්ගලයෙක්ගේම ඇතුළාන්තයේ සිටිය යුත්තේ සහ ඔහු අත්කර ගන්නට සමත් වන්නේ කුමක් ද යන්නට ජීසස් අංග සම්පූර්ණ නිදසුනයි. නමුත් තවමත් ඔවුන් එය අවබෝධ කර ගත්තේ නැත. ඔහුගේ පරිපූර්ණත්වය ඔවුන් ව්‍යාකුලකොට බිය වද්දා තිබිණ. ඔවුන් ඔහුට බිය වුයේ ඔහු වෙනස් බැවිනි. ඔහුන්ගේ එකම විසඳුම වූයේ ඔහු ඝාතනය කිරීමයි. (420 පිටුව)■

සමාජ ගැටලු නිරාකරණය
කරගන්න පුළුවන් විදියට බලපෑම් කරමු
රංගන ශිල්පිනී
දිනූපා කෝදාගොඩ

0

■ අමන්දිකා කුරේ

ඔබ කලාවට ප්‍රවිෂ්ට වුණේ කොහොමද?


මාව මුලින් ම හඳුනා ගන්නේ ළමා ගායිකාවක් හැටියට. මට වයස අවුරුදු 13ක් වගේ වෙන කාලයේ දී තමයි මාව ‘හපන් පැදුර’ වැඩසටහන හරහා හඳුනා ගන්නේ. ඉන්පසුව මම පාසලෙන් බාහිර ව සංගීතය හදාරන්න පටන් ගත්තා. මම පාසලේ දී සෞන්දර්ය විෂය වශයෙන් හැදෑරුවේ නැටුම් විෂය. මම හපන් පැදුර වැඩසටහනට සම්බන්ධ වෙන්න පෙර නන්දා මාලනී මහත්මියගේ සංගීත ආශ්‍රමයට ගියා සංගීතය හදාරන්න. ඒ පාසල් යන්නත් පෙර මම ඉතා ම කුඩා කාලයේ දී. පසුව මම මංජුලා සෙනවිරත්න මහත්මිය යටතේ කලාභූමි ආයතනයේ සංගීතය හැදෑරුවා. ඉන්පසුව උත්තර භාරතීය හින්දුස්ථානී රාගධාරී සංගීතය හැදෑරීමක් කළා.


පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් කරලා විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළත් වන තෙක් මම ප්‍රේමසිරි කේමදාස මහා සංගීතවේදියා වෙතට සංගීත පුහුණු වීමේ කටයුතුවලට ගියා. ඒ අනුව මට ‘අග්නි’ ඔපෙරාවට සම්බන්ධ වෙන්න අවස්ථාවක් ලැබුණා. ඒ විදිහට තමයි මම කලාවට එන්නේ.

ඔබ රංගනයට යොමුවුණේ?


බොහොම මෑත කාලයේ දී. සෞන්දර්ය කලා විශ්වවිද්‍යාලයේ මගේ විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනයත් ඉවර කරලා ඉන්න කාලයේ දී තමයි රංගනය සඳහා අවස්ථාවක් ලැබෙන්නේ. මට හපන් පැදුර වැඩසටහනට සම්බන්ධ වෙලා ඉඳපු කාලයේ දී දේවින්ද කෝංගහගේ නිර්මාණය කළ ඒකාංගික ටෙලිනාට්‍යයකට ආරාධනා ලැබුණා. ඒ ලැබුණු චරිතයට රංගනයෙන් දායක වුණා. නමුත් කුඩා කාලයේ දී මට රංගනය ගැන ලොකු ආසාවක් තිබුණේ නෑ. ඒ වගේම රංගනය ගැන ලොකු අවබෝධයක් සහ අදහසක් තිබුණෙත් නෑ.


2015 දී මට පළමුවරට ආනන්ද අබේනායක කියන අධ්‍යක්ෂවරයා හමුවෙනවා. ඔහු මගෙන් ඇහුවා රඟපාන්න කැමතිද කියලා. ඒ වන විට ඔහුගේ නිර්මාණයකට නවක නිළියක් සොයමින් සිටියා. ආනන්ද අබේනායක කියන්නේ අපි කුඩා කාලයේ ඉඳලා ම ගොඩක් කැමති අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. ඒ නිසා මටත් ආසාවක් ඇතිවුණා රංගනයට එන්න. ඔහුගේ ඒකාංගික ටෙලිනාට්‍යයකට මම සම්බන්ධ වුණා “කිරිසුවඳ“ කියලා. මම තරුණියක් වශයෙන් මුලින් ම රංගනයෙන් දායක වුණු පළමුවෙනි ටෙලිනාට්‍යය ඒක. ආනන්ද අබේනායක මහතා මට මුලින් ම ආරාධනා කළ ටෙලිනාට්‍යට නෙවෙයි මම සම්බන්ධ වුණේ. මේ ඒකාංගික ටෙලි නාට්‍යයට. කිරි සුවඳ නාට්‍යයට සම්බන්ධ වෙලා ටික කාලයක් යනකොට මම වේදිකා නාට්‍යවලට සම්බන්ධ වෙන්න පටන් ගත්තා.
මම මුලින් ම සම්බන්ධ වුණේ “ගිරි කූට කාශ්‍යප“ කියන සංගීතමය නාටකයට. එය අධ්‍යක්ෂණය කළේ අකිල සපුමල් කියන අධ්‍යක්ෂවරයා විසින්. ඒක සංගීතමය නාටකයක් වූ නිසා ඔවුන් ප්‍රධාන කාන්තා චරිතය නිරූපණය සඳහා හොඳට ගායන හැකියාවක් තියෙන කෙනෙක් බලාපොරොත්තු වුණා. මේ කාලය දී මට රංගනය ගැන ලොකු අදහසක් තිබුණේ නෑ වගේ ම රඟපාන්න තරම් ලොකු ධෛර්යයක් තිබුණේත් නෑ. නමුත් මම සංගීතමය දේවල්වලට ගොඩක් ආසයි. ඒ නිසා ඔවුන් මාව ඒ නාට්‍යයට මාව සම්බන්ධ කරගත්තා. ඒ නාට්‍යය වෙනුවෙන් 2017 වසරේ රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේ මට හොඳ ම නිළියට හිමි සම්මානය හිමිකර ගන්න ලැබුණා. ඉන්පසුව මම වේදිකා නාට්‍ය කිහිපයකම රඟපාන්න පටන් ගත්තා. ගුත්තිල කාව්‍ය, නොමළ කෝලම්, ට්‍රෝජන් කාන්තාවෝ වගේ නාට්‍ය කිහිපයක.


ඊටත් පස්සේ තමයි ආනන්ද අබේනායක මහත්මයා නැවත මට ඔහුගේ “වීරයා ගෙදර ඇවිත්“ නාට්‍යයට සම්බන්ධ වෙන්න කියලා ආරාධනා කරන්නේ. එයින් පසුව මම තුෂාරි අබේසේකර මහත්මියගේ ටෙලිනාට්‍යයකටත් සම්බන්ධ වුණා. රංගනය කියන්නේ මම බොහොම මෑතක සම්බන්ධ වුණු ක්ෂේත්‍රයක්.

කලා ක්ෂේත්‍රයේ ඔබ මෙතෙක් පැමිණි ගමන තුළ ඔබට ඇති අමතක නොවන අත්දැකීම් ගැන කිව්වොත්?


මම පොඩි කාලයේ ඉඳන් ම කලාවට සම්බන්ධ වෙලා ඉඳපු නිසා මට ඒ වගේ ගොඩක් අත්දැකීම් තියෙනවා. විවිධ නිර්මාණ ල වැඩ කරනකොට විවිධ අත්දැකීම් හම්බවෙලා තියෙනවා.


පොඩි කාලෙ හපන් පැදුරට සම්බන්ධ වෙලා ඉඳපු කාලයේ අත්දැකීම් හරි ම සුන්දර හා වටිනා අත්දැකීමක් කියලා මම හිතනවා. ඒවා හරිම ලස්සන මතකයන් විදිහට හිතේ තියෙනවා. අපට හම්බවුණු ඒ අවස්ථාව, එයින් ඉගෙන ගත්ත දේවල් වගේ ම පොඩි ළමයි ඔක්කොම එකට එකතු වෙලා ඉඳපු කාලය ගැන වටිනා මතකයන් මගේ හිතේ රැඳිලා තියෙනවා.

ප්‍රේමසිරි කේමදාස-නන්දා මාලනිය වැනි දැවැන්ත චරිත එක්ක ඔබේ සංගීත අත්දැකීම මොනවගේ ද?


මම හිතනවා ඔවුන් සමීපයේ ඉගෙන ගන්න තරම් මම භාග්‍යවන්ත වුණා කියලා. පුංචි කාලයේ ඉඳන් ම ක්ෂේත්‍රයේ ඇසූපිරූ තැන් ඇති අයව ඇසුරු කරන්න ලැබුණා. මට අද යම් අගය කිරීමක් අද ලැබෙනවා නම් මට දැනුම දීපු ඒ චරිත සියල්ලන්ට ම මගේ ගෞරවය ලැබිය යුතුයි කියලා මම හිතනවා. ඒ විදිහට මට ගුරුහරුකම් දීපු විශාල පිරිසක් ඉන්නවා. ඔවුන් හැමෝට ම ඒ ගෞරවය ලැබිය යුතු යි.

වීරයා ගෙදර ඇවිත් නාට්‍යය වෙනුවෙන් ඔබ සම්මානයට පාත්‍ර වුණා.


“වීරයා ගෙදර ඇවිත්“ කියන්නේ මම පළවෙනියාට ම කරපු දීර්ඝ ටෙලි නාට්‍ය. මම කලින් සිටි ටෙලිනාට්‍ය සියල්ල ම ඒකාංගික ටෙලිනාට්‍ය නිසා මේක මම මුලින් ම සම්බන්ධ වුණු ටෙලිනාට්‍යය කියලා හැඳින්වූවත් වරදක් නෑ. මම හිතනවා ඒ නිසා ඒ ලැබුණු අවස්ථාව ඉතා වටිනා අවස්ථාවක් කියලා. ඒ වගේ ම හරි ම අභියෝගාත්මක අවස්ථාවක්. ඒකට හේතුව වුණේ මට ගොඩක් දර්ශන රඟපාන්න ලැබුණේ ජයනි සේනානායක අක්කා සහ රොෂාන් රවීන්ද්‍ර අයියා සමග. ඔවුන් දෙදෙනා ම ඉතා ම දක්ෂ හා දැවැන්ත රංගන ශිල්පීන් දෙදෙනෙක්. ඒ නිසා ම මට නිතර ම තිබුණු ප්‍රශ්නයක් තමයි ආනන්ද අබේනායක වගේ දක්ෂ අධ්‍යක්ෂවරයෙකුගේ නිර්මාණයක් ඇතුළේ අර වගේ දක්ෂ රංගන ශිල්පීන් එක්ක මාව එකට ඉන්නකොට මොන විදිහට ගැළපෙයි ද කියන කාරණය. මේ නාට්‍යයේ වැඩ කළ කාලය පිළිබඳ මතකයන් මගේ ජීවිතයේ වටිනාම මතකයන් කිව්වොත් නිවැරදියි. ජයනි සේනානායක සහ රොෂාන් රවීන්ද්‍ර කියන්නේ හරි ම නිහතමානී අය. මම ආධුනික නවක ශිල්පිනියක්. ආනන්ද අබේනායක මහතාගේ පටන් සියලු දෙනාම මට ඒක දැනෙන්න දුන්නේ නෑ. ඔවුන් හැමෝ ම මගේ චරිතය සාර්ථක කරගන්න සහයෝගය ලබා දුන්නා. ඒ අනුව 2021 රාජ්‍ය රූපවාහිනී සම්මාන උළෙලේ හොඳ ම සහාය නිළියට හිමි සම්මානය මම ලබා ගත්තා වීරයා ගෙදර ඇවිත් චරිතය වෙනුවෙන්.

ඊට පෙර 2019 රයිගම් සම්මාන උළෙලේත් හොඳ ම සහාය නිළියට හිමි සම්මානය ලැබුණා ඒ චරිතය වෙනුවෙන් ම.

කුමන ක්ෂේත්‍රයේ නිර්මාණයක් වුවත් ඊට සම්බන්ධ වීමට ඔබ තීරණය කරන්නේ කොහොම ද?


මම මුලින් ම නිර්මාණයකට සම්බන්ධ වීමට පෙර හිතනවා මට ඒ නිර්මාණය ගැළපෙන්නේ මොන විදිහට ද කියලා. ඒ නිර්මාණයෙන් තෘප්තියක් ලබන්න පුළුවන් ද, ඒ හරහා මටත් විඳීමක් තියෙනවා ද කියන කාරණය ගැන මම හිතනවා. රංගනයෙන් දායක වන නිර්මාණ නම් මම ඒවා ගැන විශේෂයෙන් සොයා බලනවා. කවුද අධ්‍යක්ෂවරයා කියන එක, ඒ වගේම පිටපත ගැන සැලකිලිමත් වෙනවා. සංගීත නිර්මාණයක් වුණත් පද රචනය ඇතුළු හැමදේම ගැන උනන්දු වෙනවා.

ඔබේ ඉදිරි නිර්මාණ මොනවා ද?


ඉදිරියේ දී මගේ සංගීත නිර්මාණ කිහිපයක් ම එළිදැක්වීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඊට අමතර ව මම රංගනයෙන් දායක වුණු තුෂාරි අබේසේකර මහත්මියගේ ටෙලිනාට්‍යයක් විකාශය වෙන්න නියමිතයි. ඒ ටෙලිනාට්‍යයේ ප්‍රධාන චරිතය නිරූපණය කරන්න මට අවස්ථාව ලැබුණා. වේදිකා නාට්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ මේ දිනවල ප්‍රදර්ශනය කෙරෙන අශෝක හඳගමගේ ‘ඇන්ටික් කඩයක මරණයක්’ නාට්‍යයේ මම චරිතයක් නිරූපණය කරනවා.

ඔබට සමාජයට දෙන්න අවශ්‍ය පණිවිඩය කුමක් ද?


මම සමාජයට කියන්න කැමතියි මේ මොහොත ගැන සංවේදී වෙන්න කියලා. රටේ තත්වය ගැන, රට යහපත් තැනකට ගන්න පුළුවන් දෙයක් කලාවෙන් කළ හැකියි. ඒ සඳහා ලොකු කාර්යභාරයක් කලාකරුවන්ට තියෙනවා. කලාකරුවන්ගේ හා ජනතාවගේ ප්‍රධාන වගකීම ඒක. ඇති වෙලා තිබෙන ප්‍රශ්නවලින් ගොඩ එන එක වෙනුවෙන් පෙනීසිටීම හැමෝම කළ යුතුයි. දැන් සිදුවෙන දැවැන්ත පරිසර විනාශය, අනෙකුත් සමාජීය ආර්ථික දේශපාලන වශයෙන් ඇතිවෙලා තියෙන හැම ගැටලුවක්ම නිරාකරණය කරගන්න අපට පුළුවන් විදිහට හා ධනාත්මක විදිහට බලපෑමක් කරමු කියලා අවසාන වශයෙන් කියන්න කැමතියි.■

රාජපක්ෂ කබායෙන්
නග්න වූ ලංකාව

සුරංගනා කතාවට අනුව කුඩා ළමයකු අධිරාජ්‍යයාගේ නිරුවත පෙන්වා දුන් පසු අධිරාජ්‍යයා එය පිළිගත්තේය. රාජපක්ෂවරු එසේ නොවෙති.

වසංගතය නිසා රටේ ප්‍රශ්න උග්‍රවූ බව සැබෑය. නමුත් අර්බුදයට මුල රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතයි. ඒ බදු සංහාරයට වගකිවයුත්තේ නිලධාරීන් නොව රාජපක්ෂ තුන්කට්ටුවයි. සැබෑ ආර්ථික ඝාතකයෝ ඔවුහුය.

ඊළාම් යුද්ධය ජයග්‍රහණය නිමාවීමෙන් පසු සාමයේ ආර්ථික වාසිය දකුණේ ජනතාවටවත් නොලැබුණේ යුද වියදම්වල අඩුවක් නොවූ නිසාය. යුද්ධයක් නොමැතිව වුවද වසරෙන් වසර ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ ගිය නිසාය.

මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිවරයා දිව්‍යමය රැකවරණ අපේක්ෂාවෙන් මේ සතියේ ඉන්දියාවේ තිරුපති දේවාලයට යාමට නියමිත බව අන්තර්ජාලයේ වාර්තා විය.


තිරුපති දේවාලය මෙරට පක්ෂ-විපක්ෂ දේශපාලනඥයන් අතර අතිශයින්ම ජනප්‍රිය ස්ථානයකි. විශේෂයෙන්ම තීරණාත්මක මැතිවරණයකට පෙර මෙරට දේශපාලකයින් වැල නොකැඩී තිරුපති වන්දනාවේ යාම සුලබ දසුනකි.


තිරුපති දේවාලය පිහිටි අනන්තාපූර් දිස්ත්‍රික්කය ඉන්දියාවේ ඉතාමත් වියළි කාලගුණයක් සහිත පෙදෙසකි. එහි මහා ගංවතුරක් යනු අසා-පුරුදු සිදුවීමක් නොවේ. නමුත් මේ වසරේ නොවැම්බර් මස අග මහා ගංවතුරකින් අනන්තාපූර් දිස්ත්‍රික්කය යටවිය. තිරුමාලා කඳු වැටියෙන් ඇද හැලුණු දැවැන්ත ජල ප්‍රහාරයක් තිරුපති නගරයත් දේවාලයත් වෙලා ගත්තේය. සෙන්ටිමීටර් 12-14ක් වූ ධාරානිපාත වර්ෂාවක් නිසා මෙම ජල ගැල්ම හටගත් අතර මේ ස්වාභාවික විපතට තිරුපති නගරය හා දේවාලය බිලිවීමට ගතවූයේ පැය කිහිපයක් පමණක් බව ඉන්දියාවේ NDTV රූපවාහිනිය වාර්තා කළේය. මෙම ජල ගැල්මෙන් ජීවිත 44ක් පමණ අහිමි වූ බවද හින්දුස්තාන් ටයිම්ස් පුවත්පත වාර්තා කළේය.
තිරුපති දේවාලයට අධිගෘහිත දෙවියන් කවුදැයි මම නොදනිමි. ඒ කවුරු වුවද දේවාලයටත් නගරයටත් මෙවැනි විපතක් එළඹෙන බවට අනතුරු හැඟවීමක් එම දෙවියන්ගෙන් නොවූ බවත්, තිරුපති දේවාලයටවත් දේව රැකවරණයක් නොලැබුණු බවත් පැහැදිලිය.


වැසි විරල ප්‍රදේශයන් මෙලෙස ක්ෂණික හා දැවැන්ත ජල ගැල්මකට ගොදුරු වීම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් ඉහළ යන ගෝලීය සිදුවීමකි. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් හටගත් කාලගුණ විපර්යාසය (climate change) මේ තත්ත්වයට හේතුවයි.


මිනිසුන්ගේ විනාශකාරී පිළිවෙත් ඉදිරියේ දෙවියනුත් අසරණ වන බවට තිරුපති ජලගැල්ම කදිම නිදසුනකි.


මහින්ද අගමැතිවරයාගේ තිරුපති-වන්දනා පුවත සත්‍යයක් නම් ඔහු තමන්ට පමණක් නොව රටටම දේව පිළිසරණ ඉල්ලීමට ඉඩ තිබේ. ලංකාව මුහුණදෙන මේ ආර්ථික-දේශපාලන-සමාජීය-පාරිසරික ජලගැල්ම සමනය නොවුණහොත් රට පමණක් නොව, තම පවුලේ දේශපාලන අනාගතයත් අනතුරේ බව අත්දැකීම් බහුල දේශපාලනඥයකු වූ මහින්ද අගමැතිවරයාට වැටහෙනු නිසැකය.


නමුත් රාජපක්ෂවරුන් විසින් නිර්මාණය කළ ඔවුන්ගේ ක්‍රියා නිසා දිනෙන් දින වර්ධනය වන ජාතික අර්බුදය සමනය කිරීමට සර්ව බලධාරි දේව මණ්ඩලයකට හෝ නොහැකි වනු ඇත.


Fitch Raitings ආයතනය ලංකාවේ ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම CCC සිටCC දක්වා පහත හෙලුවේ ගතවූ සතියේය. බංකොලොත් තත්ත්වයට පත්වීමට ලංකාවට ඇත්තේ තව එක් පහත හෙළීමක් පමණි.


අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල් මහ බැංකු අධිපතිවරයා මෙම පහත හෙළීමට ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ සුපුරුදු ලෙස Fitch Ratingsආයතනය දෝෂ දර්ශනයට ලක්කිරීමෙනි. ලංකාවේ සිදුවන සාධනීය සංවර්ධනයන් නොදැකීම ගැන ඔහු Fitch Ratings ආයතනයට චෝදනා කළේය.


මහ බැංකු අධිපතිවරයා කියන සාධනීය සංවර්ධනයක් නොදකිනුයේ Fitch Ratings ආයතනය පමණක් නොවේ. පොහොර අහේනියෙන්, බඩු මිලෙන්, භාණ්ඩ හිඟකමින්, ගෑස් පිපිරීම්වලින් පෙළෙන ලාංකිකයන් අති බහුතරයකටද මෙම සාධනීය සංවර්ධනයන් නොපෙනේ.


රාජපක්ෂවරුන්ට හා ඔවුන්ගේ අන්තේවාසිකයන්ට පමණක් පෙනෙන රටේ ජනතාවට නොපෙනෙන මෙම සාධනීය සංවර්ධනයන් අයත් වනුයේ ජනප්‍රිය සුරංගනා කතාවේ එන අධිරාජයාගේ අලුත් කබාය (Emperor’s cloak) ගණයට විය හැක. අධිරාජ්‍යයාට අති සුවිශේෂ කබායක් අවශ්‍ය විය. කපටි සන්නාලියන් දෙදෙනෙක් ලොව කිසිවෙකුටත් නොමැති නව සුවිශේෂ කබායක් නිර්මාණය කිරීමට පොරොන්දු වූහ. කබාය පෙනෙනුයේ බුද්ධිමතුන්ට හා දක්ෂයන්ට පමණක් බව ඔවුහු කීවෝය. එබැවින් කබාය තමන්ට නොපෙනෙන බව කීමට අධිරාජ්‍යයාත් අන් සියල්ලෝත් මැලිවූහ. ඒ වෙනුවට ඔවුහු කබායේ සොබාව අතිශයෝක්තියෙන් වර්ණනා කළහ. අධිරාජ්‍යයා නිරුවතින් සහපිරිවරින් නගර සංචාරය කළේය.


සුරංගනා කතාවට අනුව කුඩා ළමයකු අධිරාජ්‍යයාගේ නිරුවත පෙන්වා දුන් පසු අධිරාජ්‍යයා එය පිළිගත්තේය. රාජපක්ෂවරු එසේ නොවෙති. යමකු රටේ සැබෑ තත්ත්වය පෙන්වා දෙන විට රාජපක්ෂවරුන් එයට ප්‍රතිචාර දක්වනුයේ තර්ජන-ගර්ජන චෝදනා දෝෂාරෝපණවලිනි.


2021ට වඩා 2022 අසුබ වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කිරීමට දේව වරමක් අවශ්‍ය නොවනුයේ එබැවිනි.

අර්බුදයට ප්‍රතිකාර කිරීමට නම්එ හි මූලයට යා යුතුය


බුදුන් වහන්සේගේ චතුරාර්ය සත්‍යයට අනුව දුක නැති කිරීමේ මාර්ගය අවබෝධ කරගැනීමට නම් දුකට හේතුව වටහා ගත යුතුය. විද්‍යාත්මක ක්‍රමයත් එයයි.
රාජපක්ෂවරුන්ගෙන් නම් මේ කාර්යය නොවනු ඇත. නමුත් විකල්පය තමන් යැයි කියා ගන්නා විපක්ෂයේ පක්ෂවලින්වත් මෙම කාර්යය සිදුවිය යුතුය. නැතහොත් රාජපක්ෂ පාලනයෙන් එපිටවත් ලංකාවට අනාගතයක් අහිමිවනු ඇත.


Fitch Ratings ආයතනය ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ලංකාව ස්ථායි තත්වයේ සිට ඍණ තත්වයට පහත හෙළුවේ 2019 දෙසැම්බර් 18දාය. එනම් ගෝඨාභය-මහින්ද පාලනය ආරම්භ වී මසකට පසුවය. ඊට හේතුව රාජපක්ෂ පාලනයේ බදු ප්‍රතිපත්තියයි. ලංකාවේ තත්වය ස්ථායි සිට ඍණ දක්වා පහත හෙළීම පිළිබඳව Fitch Ratingsආයතනය නිකුත් කළ නිවේදනයේ මේ බව සඳහන් වේ. මෙම බදු කප්පාදුව නිසා රජයේ ආදායම පහළ වැටීමට ඇති හැකියාවත්, එහි අනෙකුත් ආර්ථික ප්‍රතිවිපාකත් තම තීරණයට හේතුව බව නිවේදනයේ විස්තර කරයි.


Fitch Ratings ආයතනයේ පුරෝකථනය නිවැරදි බවට දත්ත Public Finance.lk වෙබ් අඩවියේ මේ මස වාර්තා විය.


2019-2020 අතර ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාවේ 33.5% (එනම් 1/3කට අධික) පහත වැටීමක් සිදුව ඇත. 2019දී 1,705,233ක් වූ ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන් 2020දී 1,133,445 දක්වා පහත වැටී තිබේ. මෙයට මූලික හේතුව රාජපක්ෂවරුන්ගේ නව බදු ප්‍රතිපත්තියේ අඩංගු වෙනස්කම් 4කි.


එකක් නම් උපයන විට ගෙවීමේ (PAYE) බදු ක්‍රමය අහෝසි කොට ඒ වෙනුවට ඉදිරි පුද්ගලික ආදායම් බද්දක් (APIT) 2020 අප්‍රේල් 1දා හඳුන්වාදීමයි. PAYE බද්ද අනිවාර්ය බද්දක් වුවද මෝඩයන්ගේ දිනයේදී හඳුන්වා දුන් නවAPITබද්ද අනිවාර්ය බද්දක් නොවේ. මෙම වෙනස නිසා ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාව 42.2%කින් පහත වැටී ඇත.


දෙවන හේතුව නම පුද්ගලික ආදායම් බදු ගෙවිය යුතුවූ සීමාව වසරකට රුපියල් 500,000 සිට මිලියන 3ක් දක්වා ඉහළ දැමීමයි. මේ වෙනස නිසාද විශාල පිරිසකට බදු නිදහසක් ලැබුණි.


තුන්වෙනි හේතුව නම් VAT බද්ද සඳහා ලියාපදිංචි විය යුතු සීමාව වාර්ෂික ආදායම මිලියන 12 සිට මිලියන 300 දක්වා ඉහළ දැමීමයි. මේ නිසා 2019 හා 2020 අතර ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාවේ අඩුවීම 71.8%කි. 2019 ව්‍යාපාරික ආයතන 28,914ක් VAT බද්ද ගෙවූ අතර, 2020දී VAT බද්ද ගෙව්වේ ව්‍යාපාරික ආයතන 8152ක් පමණි.


සිව්වන හේතුව නම් තොරතුරු තාක්ෂණ ක්ෂේත්‍රය හා ඊට සේවා සපයන ආයතනවලට බදු නිදහසක් ලබාදීමයි.


බදු ආදායම පහළ වැටීම නිසා රජයේ ආදායම අඩුවිය. ඊට සාපේක්ෂව වියදම් අඩුවීමක් නොවූ නිසා පරතරය පියවා ගැනීම සඳහා රාජපක්ෂ පාලනය මහා පරිමාණයෙන් මුදල් අච්චු ගැසුවේය. මුදල් අප්‍රමාණ ලෙස අච්චු ගැසීමෙන් රුපියලේ අගය පහළ වැටීම සඟවනු සඳහා විනිමය අනුපාතිකය කිසිසේත්ම යථාර්ථවාදී නොවන මට්ටමක (ඩොලර් 1ක් රුපියල් 200ට පමණ) තබා ගත්තේය. මෙයින් විදේශ විනිමය අර්බුදයක් නිර්මාණය විය.
මෙරටට විදේශ විනිමය ලැබෙන ප්‍රධානතම මාර්ගයක් වනුයේ විදෙස්ගත ශ්‍රමිකයන්ගේ ඉපැයීම්ය. ආණ්ඩුවේ අතාත්වික විනිමය අනුපාතයේ එක් ප්‍රතිඵලයක් නම් බැංකු ක්‍රමය අත්හැර නොනිල මාර්ගවලින් තම ඉපැයීම් ලංකාවට එවීමට බොහෝ විදෙස්ගත ශ්‍රමිකයන් ක්‍රියා කිරීමයි. නොවැම්බර් මස මෙරටට ලැබුණු විදෙස් මුදල් ප්‍රමාණය වසර 12ක කාලයක් තුළ වාර්තා වූ අඩුම අගය වීම මෙහි ප්‍රතිඵලයයි. ආණ්ඩුව නොනිල මාර්ගයන්ගෙන් ලංකාවට මුදල් එවීම තහනම් කළද එහි ඵල නොදරා ඇති බව මෙම විදෙස් ප්‍රේෂණ පහළ වැටීමෙන් පැහැදිලි වේ. මෙම අඩුවීම මෙතනින් නතර නොවන බවට අනුමාන කිරීම පහසුය.


අපනයනකරුවන් පවා තම අපනයන ඉපැයීම් ලංකාවට නොඑවා සිටීමට විවිධ උපක්‍රම භාවිත කරන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වෙමින් පවතින බව මෙරට මුල්පෙළේ ව්‍යාපාරිකයෝ පිරිසක් දෙසැම්බර් මුල අනතුරු හැඟවූහ.


අද රටට වසංගතයක්ව ඇති පොහොර අර්බුදයත් දේශීය ආදායම් හා විදෙස් විනිමය අර්බුදයන්ගේ එක් ප්‍රතිඵලයක් විය හැක. කාබනික කෘෂිකර්මයකට මාරුවීම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් කරනවා වෙනුවට කිසිදු සැලැස්මකින් හෝ සූදානමකින් තොරව රසායනික පොහොර ගෙන්වීම තහනම් කළේ ඉන් දෙස් විදෙස් මුදල් ඉතිරි කර ගත හැකි නිසාද? තහනම නිසා පොහොර ගෙන්වීමට වැයවෙන ඩොලර්ද, පොහොර සහනාධාරය සඳහා වැයවෙන රුපියල්ද ඉතිරි කරගත හැකියැයි කවර හෝ කේවට්ටයකු ජනපතිවරයාට උපදෙස් දුන්නේද?


ඉමහත් ආන්දෝලනයකට පත්ව ඇති චීන පොහොර නැවේ ව්‍යසනයටද පාර කැපුණේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතිනි. අත්‍යවශ්‍ය ඉන්ධන හා බෙහෙත් ගෙන ඒම සඳහා හෝ ඩොලර් අතමාරුවක් කර ගැනීමට ආණ්ඩුව මේ දිනවල ලොව පුරා හිඟමනේ යමින් සිටී. චීනයෙන්ද ඩොලර් බිලියන 1.5ක් ඉල්ලා ඇති අතර මෙම ඉල්ලීමට සාධනීය ලෙස ප්‍රතිචාර දැක්වීමට නම් පොහොර නැවේ ප්‍රශ්නය තමන්ගේ අභිමතය පරිදි සමථයකට පත් කළ යුතු යැයි කොන්දේසියක් චීනය පැනෙව්වාද? හානිකර බැක්ටීරියා අඩංගු නිසා අපට භාවිත කළ නොහැකි පොහොර නැවක් වෙනුවෙන් ඩොලර් මිලියන් 6.7ක් ගෙවන්නට අප පොරොන්දු වූයේ හදිසි අතමාරුවට චීනයෙන් ඩොලර් බිලියන 1.5ක් ලැබීමේ අපේක්ෂාවෙන්ද?


වසංගතය නිසා රටේ ප්‍රශ්න උග්‍රවූ බව සැබෑය. නමුත් අර්බුදයට මුල රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතයි. ඒ බදු සංහාරයට වගකිවයුත්තේ නිලධාරීන් නොව රාජපක්ෂ තුන්කට්ටුවයි. සැබෑ ආර්ථික ඝාතකයෝ ඔවුහුය.


රජයේ ආදායම අඩුවීම මූල්‍ය අර්බුදයක් වීම වළක්වා ගැනීමට නම් වියදම්ද අඩු කළ යුතුය. නමුත් එයද සිදු නොවුණි. ඊට හේතුවද වසංගතය නොවේ. වසංගතය මැදද සෞඛ්‍යයට වෙන් කළ මුදල කප්පාදු කිරීමට තරම් රාජපක්ෂවරු සාහසික වූහ. වියදම් අඩු කළ නොහැකි වූයේ පාලකයන්ගේ නම යන ප්‍රදර්ශනකාරී ඉදිකිරීම් ව්‍යාපෘති නිසාත් ආරක්ෂක පිරිවැය ඉහළ යාම නිසාත්ය.


ඊළාම් යුද්ධය ජයග්‍රහණය නිමාවීමෙන් පසු සාමයේ ආර්ථික වාසිය දකුණේ ජනතාවටවත් නොලැබුණේ යුද වියදම්වල අඩුවක් නොවූ නිසාය. යුද්ධයක් නොමැතිව වුවද වසරෙන් වසර ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ ගිය නිසාය.


අද සිදුවන්නේද එයයි. වසංගතය හා මූල්‍ය අර්බුදය මැද වුවද 2021 හා 2022 අයවැයෙන් ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ නැංවිණි. 2021ට සාපේක්ෂව 2022 අයවැයෙන් ආරක්ෂක වියදම් 14%කින් ඉහළ දමා තිබේ. මෙය රජයේ මුළු වියදමින් 15%කි.


Jane’s සඟරාව විස්තර කරන පරිදි 2021ට සාපේක්ෂව ආරක්ෂක පුනරාවර්තන වියදම් 20.5%කින්ද, ප්‍රාග්ධන වියදම් 25%කින්ද ඉහළ දමා ඇත. සාමකාමී තත්ත්වයක් තුළ රට බංකොලොත්භාවයේ කඩඉමේ සිටියදී ආරක්ෂක ප්‍රාග්ධන වියදම් මෙතරම් විශාල ලෙස ඉහළ දමන්නේ මන්ද?


ආදායම් මාර්ග කප්පාදු කොට වියදම් ඉහළ දැමීමේ රාජපක්ෂ පිළිවෙත් නිසා මේ වනවිට ලංකාව ගිරයට හසුවූ පුවක් ගෙඩියක් බවට පත්ව තිබේ. මේ තත්වයෙන් ලංකාව මුදා ගැනීමට නම් එක් අතකින් රාජපක්ෂ බදු පිළිවෙත් මුළුමනින්ම අහෝසි කළ යුතුය. අනෙක් අතින් වත්මන් යුද්ධ-විරහිත තත්වයට සරිලන ලෙස ආරක්ෂක වියදම් අඩු කළ යුතුය.


රාජපක්ෂ බදු පිළිවෙත ආපසු හැරවීමට ඇති-හැකි සමාජ කොටස්වලින් (විශේෂයෙන්ම දේශපාලකයන්ට බරපැන සපයන ව්‍යාපාරිකයන්ගෙන්) විරෝධය පළවනු ඇත. ආරක්ෂක වියදම් කපා හැරීම දේශප්‍රේමය ජීවිකාව කරගත් ගිහි පැවිදි පිරිස්වල විවේචනයට ලක්වනු ඇත. ආරක්ෂක වියදම්වලින් ලාභ ලබන ව්‍යාපාරික පිරිස්වලින්ද එවැනිම විරෝධයක් මතුවනු නොඅනුමානය.


රාජපක්ෂ බදු ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් කිරීම සංවර්ධන විරෝධී යයිද ආරක්ෂක වියදම් අඩු කිරීම දේශද්‍රෝහී යයිද තර්ක මතුවනු ඇත.


මේ බලපෑම්වලට නතු නොවී සිටීමට විපක්ෂයේ පක්ෂවලට හැකිද?

වඳුරන්ට න්‍යෂ්ටික අවි දෙන අපේ ජනපති ක්‍රමය


2019 හා 2020දී රාජපක්ෂවරුන් ලැබූ දැවැන්ත මැතිවරණ ජයග්‍රහණයට එක් හේතුවක් වූයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අකාර්යක්ෂමය, රට ගොඩ නගන්නට නම් ඒකාධිපතිත්වයක් අවශ්‍යය යන මිථ්‍යාව සමාජගත වීමයි. ‘හිට්ලර් කෙනකු වෙලා හරි’ රට ගොඩගන්නැයි වෙඬරුවේ උපාලි අනුනාහිමියන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගෙන් කළ ඉල්ලීම මෙම පෘථුල මිථ්‍යාවේ සංකේතයකි.


අද සකල බලය රාජපක්ෂ පවුල සතුය. ආණ්ඩුව තුළ පවා රාජපක්ෂ නොවන්නෝ බල-විරහිතය. නමුත් රාජ්‍ය පාලනය මෙතරම් කඩා වැටුණු, අරාජික තත්වයට පත්වුණු අන් කලක් මෙරට නූතන ඉතිහාසයේ නොමැත.


මීට හොඳම නිදසුන ගෑස් පිපිරීමේ අර්බුදයයි. මේ සඳුදා ජනාධිපති මාධ්‍ය කේන්ද්‍රය සංවිධානය කර තිබූ මාධ්‍ය හමුවේදී ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා ප්‍රකාශ කළේ ලිට්‍රෝ ගෑස්වල සංයුතියේ කිසිදු වෙනසක් නැති බවත් පිපිරීම් සිදුවූයේ ගෑස් සංයුතියේ වෙනසක් නිසා නොවන බවත් ජනතාව අනිසි ලෙස බිය නොවිය යුතු බවත්ය.


ඊට පසුවදා (අඟහරුවාදා) ගෑස් පිපිරීම් අධ්‍යයනය කිරීමට ජනපතිවරයා පත් කළ කමිටුව තම වාර්තාවෙන් කියා සිටියේ පිපිරීම්වලට ප්‍රධාන හේතුව ගෑස් සංයුතියේ වෙනස බවය.
ජනතාව විශ්වාස කළ යුත්තේ ජනපති පත් කළ ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා ජනාධිපති මාධ්‍ය කේන්ද්‍රය සංවිධානය කළ මාධ්‍ය හමුවේදී කළ ප්‍රකාශයද? ජනාධිපතිවරයා පත් කළ කමිටුවේ වාර්තාවද?


මේ දෙකම සත්‍යය විය නොහැක. එකක් බොරුය. බොරුව කියන්නේ කවුද?


ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා මෙයට පෙර ජාතික තරුණ සේවා සභාවේ සභාපති හා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් ලෙස සේවය කළේය. ඒ අවධියේ ඔහු ලියූ ට්විටර් පණිවුඩයකින් කියවුණේ ඔහු හිට්ලර්ගේ අතිශය වර්ගවාදී Mein Kampf (මගේ අරගලය) නම් කෘතිය ප්‍රිය කරන බවය. මෙම ප්‍රකාශයට සමාජ මාධ්‍යයෙන් විරෝධය පළවූ විට ඔහු හිට්ලර්ගේ දේශප්‍රේමය ප්‍රශංසා කළේය.


හිට්ලර්ගේ 12 වසක පාලනය නිමාවූයේ ජ’මනිය විනාශයේ අගාධයට තල්ලු කරමිනි. හිට්ලර්, බලයට එනවිට එක් රටක්ව පැවති ජ’මනිය දෙකඩ වූයේත් හිට්ලර්ගේ ප්‍රතිපත්ති හා ක්‍රියාකාරීත්වය නිසාය. හිට්ලර් බලයට එනවිට ස්වාධීන රටක් වූ ජ’මනිය විදෙස් හමුදාවල පාලනයට යටවූයේ හිට්ලර්ගේ පිළිවෙත් සහ ක්‍රියාකාරකම් නිසාය.


ඒකාධිපතිත්වයේ සැබෑව එයයි. එක පුද්ගලයකුට, පක්ෂයකට හෝ පවුලකට සකල බලය ලබාදීමේ ප්‍රතිඵලය එයයි.


ඒකාධිපතිත්වයෙන් ප්‍රශ්න විසඳෙන්නේ නැත. වනුයේ ප්‍රශ්න සියල්ල විසඳී ඇතැයි යන බොරුව සමාජගත වීමය.


රාජපක්ෂවරුන් හා ඔවුන්ගේ අන්තේවාසිකයන් කියන්නේද රටේ ප්‍රශ්න නැති බවය. ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා නම් එය වසංගතයේ, විපක්ෂයේ හෝ සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ නිර්මාණයක් බවය.


බලය සංකේන්ද්‍රණය වීමෙන් මෝඩයාගේ මෝඩ බවත්, අදක්ෂයාගේ නොහැකියාවත්, දූෂිතයාගේ චෞරත්වයත්, ප්‍රචණ්ඩයාගේ ක්‍රෑරත්වයත් ඉහළ යයි. වත්මන් ජනපති ක්‍රමය මෙරටට ව්‍යසනයක් වූයේත්, ඉදිරියටද ව්‍යසනයක් වන්නේත් එබැවිනි.


පාර්ලිමේන්තුවේ 225ම දැඩි ලෙස විවේචනය කිරීම පක්ෂ-විපක්ෂ කාගේත් පුරුද්දකි. 20 වන සංශෝධනයෙන් අසීමිත බලයක් ලබා දුන් ජනපති ධුරයට අනාගතයේදී පත්වනු ඇත්තේ මේ 225න් කවුරුන් හෝය.


දේශපාලන බලය යනු ජන ජීවිතයේ වර්තමානය හා අනාගතය තීරණය කිරීමේ බලයයි. ජනතාවගේ ජීවන තත්වය, සෞඛ්‍ය තත්වය, අනාගත පරපුරේ අධ්‍යාපන තත්වය, රටේ පරිසරයේ තත්වය තීරණය කිරීමේ බලයයි.


වත්මන් ජනාධිපති ක්‍රමය තුළින් මේ බලයෙන් විශාලතම කුට්ටිය එක පුද්ගලයකුට ලැබේ. එය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වඩා ආසන්න රාජාණ්ඩුවටය.


මේ රටේ ජනපති ධුරය දැරුවෝ තමන් රජුන් රැජිනියන් ලෙස දුටහ. ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයෝද ඔවුන්ට රාජ වේශයෙන් සැලකූහ. රාජපක්ෂවරු මෙම රාජකීය වෙස්ගැන්වීම අතිශයින්ම අන්තයකට ගෙන ගියහ. නමුත් ‘රජ පිස්සුව’ ඔවුන්ට පමණක් සුවිශේෂිත වූවක් නොවේ. මෙරට ජනපති පුටුවේ වාඩිවූ හා වාඩිවීමට සිහින දකින කාටත් අඩු-වැඩි වශයෙන් පොදු වූවකි.


වත්මන් අර්බුදයට එකම විසඳුම තමන් ජනපති කිරීම යැයි කියන්නවුන්ගෙන් ප්‍රකාශ වනුයේ මෙම උන්මාදයයි.


දියසෙන් කුමරුන් (කුමරියන්) සිටිනුයේ මිථ්‍යා ලෝකවලයි. රාජපක්ෂවරුන්ට බලය අහිමි කොට ඒ බලය වෙනත් පුද්ගලයකුට පවරා ඔහුගෙන්/ඇයගෙන් ගැලවීමක් අපේක්ෂා කිරීම මෝඩකමකි. ජනපති ක්‍රමය ගැන යළිත් වරක් සිතිය යුත්තේ එබැවිනි. ■

පාර්ලිමේන්තු බල පෙරළිය විසඳුමක් වේද?

0

■ පුරවැසියා

හෙට අනිද්දා රටේ දේශපාලන බල පෙරළියක් සිදුවන බවට වූ මේ මොහොතේ ආස්වාදජනක පුවත් දිනපතාම වාගේ වාර්තා වන්නට පටන්ගෙන තිබේ.


ප්‍රධාන විපක්ෂය වන සමගි ජන බලවේගයේ මයන්ත දිසානායක කියා ඇත්තේ ආණ්ඩු පාර්ශ්වය නියෝජනය කරන පාර්ලිමේන්තුවේ 41 දෙනෙකු මේ වනවිට ඔවුන් සමඟ සාකච්ඡා කරමින් පවතින බවයි. එයින් නොකියා කියා ඇත්තේ ආණ්ඩු පෙරළියක් සඳහා විපක්ෂය සමඟ එකතුවීමට ආණ්ඩු පක්ෂයේ 41 දෙනෙකු සිටින බවයි. මේ කියන 41 දෙනා ආණ්ඩුවේ ප්‍රධාන පක්ෂය වන ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ නියෝජනය කරන පිරිසක්ද නැතහොත් ආණ්ඩුව තුළ කටයුතු කරන අනෙක් ප්‍රධාන පක්ෂය වන ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ඇතුළු අනෙක් සුළු පක්ෂවල නියෝජනයක් සහිතද යන්න පැහැදිලි නැත.
කෙසේ වෙතත් ශ්‍ර්‍රීී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ඕනෑම අවස්ථාවක ආණ්ඩුවෙන් එළියට බැසීමට සූදානම් බව මේ වනවිට ප්‍රසිද්ධියේම ප්‍රකාශ කර ඇති තත්වයත්, ආණ්ඩුව නියෝජනය කරන වාසුදේව, විමල්, ගම්මන්පිල යන පුද්ගලයින් හා ඔවුන් සමඟ යම් එකඟතාවකින් කටයුතු කරන සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් යන අවශේෂ පක්ෂවල එකමුතුවේ ක්‍රියාකාරකම්වල හා සාකච්ඡාවල ප්‍රතිඵලත් ළඟ ළඟ එන ආණ්ඩු පෙරළියේ ආස්වාදය ජනිත කර ඇති බවට සැකයක් නැත.


එම ආස්වාදයෙන් අංක ගණිතයට ගියහොත් ආණ්ඩුවට මේ මොහොතේ පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක් ඉක්මවන මන්ත්‍රීවරුන් 150කට වැඩි සංයුතියක් තිබේ. ඉන් 41ක් යන්න ආණ්ඩුවේ ප්‍රධාන පක්ෂය වන ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ මන්ත්‍රීවරුන් නම් එහි තාවකාලික ආස්වාදයක් ඇත. ඒ පාර්ලිමේන්තුවේ බල තුලනය ඒ මගික් පමණක් විපක්ෂය දෙසට කැරකෙන නිසාය. ඒ සඳහා ආණ්ඩුවේ දෙවන විශාලම පක්ෂය වන ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මන්ත්‍රීවරුන් 16 දෙනාද, ආණ්ඩුවේ සුළු පක්ෂ නියෝජනයන් වන වාසු, විමල්, ගම්මන්පිල, සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් ඇතුළු අනෙකුත් පක්ෂ සාමාජිකයින්ද ඇතුළත් වන්නේ නම් කතා දෙකක් නැත. ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ හෙවත් පොහොට්ටුව ගෙදර යවා අලුත් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවිය හැකිය.


පාර්ලිමේන්තුවේ බල පෙරළියක් මගින් මේ මොහොතේ අපේ ආස්වාදයට හේතුවන ආණ්ඩුවක් පිහිටුවිය හැකි යැයි මොහොතකට අප උපකල්පනය කළහොත්, මේ මොහොතේ රට වෙළාගෙන ඇති විදේශ විනිමය අර්බුදය ඇතුළු සියලු ප්‍රශ්නවලින් අපට මිදිය හැකි යැයි කල්පනාවක් ඒම ස්වාභාවිකය. එහෙත් පාර්ලිමේන්තු බල පෙරළියකින් පමණක් රට වෙළාගෙන ඇති වත්මන් අර්බුදයට විසඳුමක් ලබාගත නොහැකි බවට මෑත අතීතය අපට පාඩම් උගන්වා ඇත. ඒ පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩු සමයේදී විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ තටු කැපූ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා හැසිරුණු ආකාරයය. ඔහු ඒ මොහොතේ ආණ්ඩුවේ සියලු වැඩ කඩාකප්පල් කළේය. ඒ බලතල අඩු තත්වයක් යටතේය. බලතල අඩු තත්වයක් යටතේ එසේ නම් ජේආර් ජයවර්ධනගේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයටත් වඩා විසිවන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මගින් බලය ලබාගත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඔහුට එරෙහි ආණ්ඩුව සම්බන්ධයෙන් කුමක් නොකරනු ඇත්ද? ජනාධිපතිවරයාට අමාත්‍යාංශ දැරීමේ සීමාවක් නැති තත්වය තුළ ඕනෑම අමාත්‍යාංශ සංඛ්‍යාවක් ඔහු යටතේ තබාගත හැකිය. සියලුම අමාත්‍යාංශවලට ඔහුට වුවමනා ලේකම්වරු හමුදාවෙන්ද, වෙනත් ක්ෂේත්‍රවලින්ද පත්කළ හැකිය. ආරක්ෂක මණ්ඩලය වැනි රටේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් තීරණාත්මක රැස්වීම්වලට ආණ්ඩුවේ ප්‍රධානීන් නොකැඳවා සිටිය හැකිය. (සිරිසේන කළා සේ) පාර්ලිමේන්තුවේ වාර අවසාන කිරීම වැනි ජෝගි නැටිය හැකිය. මෙකී නොකී සියලු දෑ විධායක ජනාධිපති අනුහසින් සිහියෙන් හෝ අවසිහියෙන් කළ හැකිය.


එසේ කිරීමෙන් කොතරම් හොඳ හා අවංක පිරිසක් පාර්ලිමේන්තුවේ දේශපාලන බලය ගත්තත් වත්මන් ආර්ථික අගාධයෙන් රට ගොඩගැනීම ප්‍රශ්නාර්ථයක් වනු ඇත. මන්ද විධායක ජනාධිපතිවරයා ඔහුට පාර්ලිමේන්තු බලය අහිමි වීම හේතුවෙන් ඒ සෑම දෙයකටම එරෙහිව කකුලෙන් ඇදිය හැකි නිසාය. ඒ මගින් සිදුවිය හැක්කේ ප්‍රශ්නය තවත් උග්‍ර වීමය.


ඒ නිසා විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ අතීත අත්දැකීම්ද පාදක කරගෙන අප සලකා බැලිය යුත්තේ තාවකාලික ආශ්වාදනීය දේවල්වලට වඩා තිරසාර විකල්පයන් කෙරෙහිය. ඒ සඳහා වත්මන් විපක්ෂ දේශපාලන පක්ෂ එකට එකතුවී සාකච්ඡා කළ යුතුය. එහිදී හුදු දේශපාලන මතිමතාන්තර අමතක කළ යුතුය. මන්ද මේ මොහොතේ අප රටක් වශයෙන් මුහුණ දී සිටින්නේ ඉතිහාසයේ මෙතෙක් නොවූවිරු අර්බුදයකට නිසාය.


මන්ද එය ආස්වාදයෙන් සිටීමට හෝ සිහින දැකීමට අවස්ථාවක් නොවන නිසාය.■

කුලපති විරෝධය සහ ලංකාවේ දේශපාලනය

කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ කුලපති පදවියට මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමි පත් කිරීම සාවද්‍ය තීන්දුවක් බව මම මීට ඉහතදී අනිද්දා පුවත් පතට ලිපියක් ලියමින් පැහැදිලි කළෙමි. එහිදී අවසන මා සඳහන් කළ අදහසය මේ.


”……මොනවා වුණත් මහාචාර්ය සවිත්‍රි ගුණසේකර, මහාචාර්ය ජේ.බී. දිසානායක සහ තවත් නම් කිහිපයකට වඩා මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමියන් සුදුසුකම් සපුරාලීම දෛවයේ සරදමක් දැයි නොදනිමි.


දැන් හිමියන් පත් කර අවසන්ය. විසඳුම් දෙකක් ඇත. පළමුවැන්න පීඨාධිපතිවරුන් සහ ආචාර්ය භවතුන් උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයට සහභාගි නොවීම ය. දෙවැන්න උපාධි ලාභීන් උපාධිය විද්‍යාල මන්දිරයට පැමිණ ලබා ගැනීමය.


මම සිහිනයක් දකිමි.”


සිහින හිතන විදිහටම පෙනෙන්නේ නැති බව ඇත්තය. එහෙත් සමහර විට යම් තරමකට හෝ සිහින පෙනේ. එබැවින් උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය පෑම මට නම් නිවැරදි – නිර්භීත ක්‍රියාවකි. ඒ විරෝධයට විරුද්ධව අදහස් පළ කිරීම හා න්‍යායාත්මක තර්ක ගොඩ නැඟීම, ලංකාව අද පත්ව තිබෙන ශෝචනීය ඉරණම සංකේතානුසාරයෙන් කියාපාන්නා වූ තත්වයකි. කෙසේ වෙතත් විරෝධය පළ කිරීමෙන් රටේ නායකයාගේ මුග්ධ තීන්දුවලට පිළිකුල පළ කර තිබෙන අන්දම නිවැරදි බව දුටු පිරිසක් සිටීම සතුටට කාරණාවකි.

වමේ ඛේදය සහ වමා


‘වමා’ යනු කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්යවරයෙකු වන නිර්මාල් රන්ජිත් දේවසිරිට පටබැඳ තිබෙන නාමයයි. මේ නාමය පට බැඳෙන්නේ ඔහු ශිෂ්‍ය අවධියේ පසුවෙන විටය. ශිෂ්‍ය අවධියේ කාට වුව නමක් පට බැඳෙන අන්දම පළ කරන්නේ ඒ ඒ පුද්ගලයා සම්බන්ධව නිර්මාණශීලී කියවීමකි. ශිෂ්‍ය අවධියේ සිට නිර්මාල්ගේ චරිතයේ කැපී පෙනුණේ විරුද්ධ අදහස් පළ කිරීම ය. ඔහු ගුරුවරයෙකු ලෙස වැඩ පටන් ගත් පසුවත් සිය චරිත සොබාවය තවත් වර්ධනය වුණා මිස දුබල වුණේ නැත. එහෙව් නිර්මාල් උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයට සහභාගි වීම – උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය හෙළා දැකීම හෝ අවප්‍රමාණ කිරීම, ඇසීම – දැකීම හේතුවෙන් මම කම්පාවට පත්වීමි. මේ කාරණය ගැන මහාචාර්යවරයෙකු පවසා සිටියේ මෙවැන්නකි.


”නිර්මාල් කියන දේවල් ගන්න එපා. නිර්මාල්ට ඕනැ හැම වෙලාවකම යමක් කියලා ඇවිස්සීමක් කරලා ඒකෙන් ෆන් එකක් ගන්න.”


කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ තවත් ආචාර්යවරයෙකු සිය මුහුණු පොත ඔස්සේ නිර්මාල්ට නියමාකාරව පිළිතුරක් දීමෙන් එදා නිර්මාල් සහ අද නිර්මාල් ගැන මනා විවරණයක් ද ඉදිරිපත් කර තිබුණි.


ඉතින් මා මේ ලියන ලිපියෙන් ද සිදු වන්නේ නිර්මාල්ට අවශ්‍ය ෆන් එක ලැබීම විය යුතුය. කෙසේ වෙතත් නිර්මාල් පළ කරන අදහස් කලක සිට නිරීක්ෂණය කළ මට යම් යම් කාරණා ගැන ඔහුගේ තියුණු කියවීම ගැන සතුටකි ඇති වුණේ. එහෙත් මෑතක සිට නිරීක්ෂණය වන්නේ නිර්මාල් එලොවටත් නැති මෙලොවටත් නැති පුද්ගලයෙකු වී සිටින බව ය. නිර්මාල් යම් දවසක උපකුලපති පදවිය හිමි කර ගතහොත් ඉතිහාසයේ බිහිවූ දරුණුම පාලකයා වන්නටත් බැරි නැතැයි අද මට සිතේ. එසේ හිතෙන්නේ ගෝඨාභයගේ තීන්දු හරියයි ඔහුගෙන් විද්‍යමාන වීම ය. ඉතා කෙටියෙන් පවසන්නට කැමැත්තේ නිර්මාල් උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය අවප්‍රමාණ කිරීම හා උපාධිප්‍රදානෝත්සවයට සහභාගි වීම වමේ ඛේදය සේම වමාගේ ඛේදයක් ද පළ කරන බව ය.


සමහර විට විරෝධය පළ කළ උපාධිධාරීන් තමන් පළ කරන විරෝධය දකින ‘නිර්මාල් සර්‘ සතුටු වනවා – ආඩම්බර වනවා යයි හිතන්නටත් ඇතැයි මට සිතේ. එසේ මට සිතුණේ සාමාන්‍යයෙන් ධර්මය දේශනා කරන සුසිල්වත් භික්ෂුවක් ධර්මය ශ්‍රවණය කළ තැනැත්තන් ධර්මය පිළිපැදීම – ධර්මයට අනුව ඉදිරියට ගමන් කිරීම දැක තුටු පහටු වන නිසා ය. එහෙත් නිර්මාල් සර් දාරක ප්‍රේමයෙන් විපරීතව සිටියා දැයි විරෝධය පෑ උපාධිධාරීන් නොදැන සිටියා විය හැකි ය.


මහින්ද පතිරණ ආණ්ඩුවේ අධෝමුඛය දිවෙන් පිරිසුදු කළත් එහි දොසක් කිව නොහැක. නිර්මාල් දේවසිරිට වත්මන් ආණ්ඩුවේ කිසිවක්ම සාධාරණීකරණය කළ නොහැකිය.
‘අහෝ නිර්මාල් සර් ඔබත් එසේ නම්‘ කියා උපාධිධාරීන් අද කල්පනා කරනවා විය හැකිය.


නිර්මාල් මෑතක සිට පළ කරන දේවල් කියවන විට ඇත්තටම හිතෙන්නේ ඔහු වාසුදේව ගේ අනුප්‍රාප්තිකයා බවට අනාගතයේ දී නිසැකවම පත්විය හැකි බවය.

විරෝධය පළ කිරීම


මට මේ අවස්ථාවේ සිහිපත් වන්නේ අභාවප්‍රාප්ත කීර්තිමත් විනිසුරුතුමෙකු වූ මාර්ක් ප්‍රනාන්දුගේ වැදගත් නඩු තීන්දු කිහිපයක් ජේ.සී. වැලිඅමුණ විසින් විවරණය කළ අන්දම ය. මගේ මතකයට අනුව එක් සිද්ධියක් මෙසේය. කිසියම් කලක බලයේ සිටි රජයට එරෙහිව එක පුරවැසියෙකු බෙරයක් ගසමින් අධිකරණ භූමියේ විරෝධය පළ කර ඇත. පොලීසියෙන් මේ පුද්ගලයාට පහර දී බෙරය පලා දමා තිබේ. මේ පුද්ගලයා පලා දැමූ බෙර කැබැල්ලක් ගෙන එයට ගසමින් දිගටම විරෝධය පෑමේ නිරතවී තිබේ. අවසන පොලීසිය මේ පුද්ගලයා අත් අඩංගුවට ගෙන බන්ධනාගාර ගත කර ඇත. මේ පුද්ගලයා අත් අඩංගුවට ගැනීමට එරෙහිව පැවරුණ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවෙන් මේ පුද්ගලයාට විරෝධය පෑමේ අයිතිය සහතික කරමින් – එය යුක්ති සහගත බව පවසමින් මාර්ක් ප්‍රනාන්දු තීන්දුව ලබා දුන්නේලු. නඩු විභාගය තුළ දී බෙරය පළා දැමූ පසු බෙරයේ කැබැල්ලකට පහර දෙමින් විරෝධය පළ කිරීම ඒ පුද්ගලයාගේ වරදක් ලෙස පෙන්වා දුන් විට මාර්ක් ප්‍රනාන්දු විනිසුරුතුමා පවසා සිටියේ විරෝධය පෑම හා විරෝධය පළ කරන අන්දම තීරණය කරන්නේ අදාළ පුද්ගලයා බව යයි වැලිඅමුණ විස්තර කළේ අදහස් පළ කිරීමේ අයිතියට ලැබුණ ඓතිහාසික නඩු තීන්දුවක් ලෙස එය අගයමිනි. මට මෙහිදී පැවසීමට උවමනා කාරණාව නම් තමන් අකමැති කවර දෙයකට වුව විරෝධය පළ කිරීමට සෑම පුරවැසියෙකුටම අයිතියක් තිබෙන බව නීතගරුක එකක්ය යන්නය.
විරෝධය පළ කිරීමට අයිතිය ඇතත් ඊට සදාචාරයක් ඇත – ආචාර්ධාර්මිකව වැරදිය – යනාදී මත පළ කිරීම වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම ‘සෙවළකම’ විනා අන් කිසිවක් නොවේ.


මේ විරෝධය දැක්වීම වැරදිය යන්න පවසමින් තවත් අය පළ කරන්නට වූයේ තවත් විශ්ව විද්‍යාලවල කුලපති හිමිවරුන්ගෙන් උපාධි ලබා ගන්නා අවස්ථාවල පින්තූරය. අඳෝමැයි.
මේ විරෝධය හුදු භික්ෂුවකට විරෝධයක් නොවේ. සිවුරට අවමන් කිරීමක් නොවේ. මීට ඉහත පත්කර සිටි කුලපතිවරුන්ට අදාළ නොවන කාරණා ගණනාවක් ආනන්ද හිමි පත් කිරීමට අදාළය. වෙනත් විශ්ව විද්‍යාලයක කුලපති හිමි කෙනෙකුට තිබෙන අධ්‍යාපනික සුදුසුකමක් ආනන්ද හිමියන්ට නැත. කීර්තිනාමයක් ද නැත. ආනන්ද හිමියන් වෘත්තීය සමිතියක නායකත්වය දරමින් ප්‍රසිද්ධියට පත්ව සිටිය ද කුලපති පදවිය පිරිනමන්නට තරම් රටට -ජාතියට – සාසනයට – කිසියම් ශාස්ත්‍රයකට අදාළව බුද්ධිමය සම්ප්‍රදානයක් කළ කෙනෙක් ද නොවේ.


සියල්ලටම වඩා මේ විරෝධයෙන් පෙන්වා ඇති කාරණාව වන්නේ රටේ නායකයා විශ්ව විද්‍යාලයක කුලපති පදවිය දේශපාලනික උවමනාවකින් මස්තබාල්දු කිරීම ය.

ගඳ සුවඳ නොදැනීම


වත්මන් ආණ්ඩුව මනුෂ්‍ය ජීවිත ගැන හැඟීමක් නැතිව කරන ජාවාරම්වලට අනුග්‍රහය දක්වන අන්දම නිතිපතා අසන්නට දකින්නට ලැබේ. පවුලක් මහජන දේපළ සහ ධනය සාපරාධී අන්දමට පරිභෝජනය කරන්නේ එළිපිටම ය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පාලනයේ කිසිම කිසි හොඳක් කියා දෙයක් නැත. එහෙත් මේ ආණ්ඩුවේ පිළිවෙත් සාධාරණීකරණය කරන පිරිසක් සිටිති. සාධාරණීකරණය වෙනුවෙන් තර්ක – න්‍යාය දක්වන පිරිසක් සිටිති. ඔව්හු ගඳ සුවඳ නොදන්නෝ වෙති. කාලයක සිට මේ රට ප්‍රපාතයට පත් කර තිබෙන්නේ මේ ගඳ සුවඳ නොදන්නෝ වෙති.


මිනීමැරීම – සොරකම් කිරීම – බොරු කීම යනාදියෙන් සෑහීමකට පත් නොවී රටක යම් අන්දමකට හෝ පැවති ශිෂ්ට සම්ප්‍රදායන් අමු අමුවේ විනාශ කර දැමීම පවා සාධරණීකරණය තැනකට යම් පිරිසක් සැදී පැහැදී සිටීම මොන තරම් අභාග්‍යයක් ද?
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත්ව කළ අනීතික කටයුතු – සාපරාධී කටයුතු බොහොමයකට විරෝධය පෑමට පුරවැසියන්ට අවස්ථාවක් නොලැබිණි. වසංගතය ඊට ප්‍රධාන හේතුවකි. ඔහු කළ සාවද්‍ය කටයුතු අතර කුලපති පදවියක් හෑල්ලු කර දැමීම ඉතාමත් සුළු කටයුත්තකි. කෙනෙකුට මෙය නොවැදගත්ම කටයුත්තක් වන්නට පුළුවන. අස්වැන්න විනාශ වී යයි කියා කුඹුර අත්හළ යුතු ද? නැත.


සාධාරණය – යුක්තිය වෙනුවෙන් රතු පලස් මත ගමනක් නැත. සාධාරණය – යුක්තිය වෙනුවෙන් කැපවීම් අවශ්‍යම වේ. වෙන දෙයක් වුණාවේ කියා කරබා සිටීම නම් පුරවැසි චර්යාව, කිසිම අන්දමකින් කිසි දවසක කිසිවක් හෝ ප්‍රතිසංස්කරණය කළ නොහැකි ය. යම් පුරවැසියෙකුට ලැබෙන පළවෙනිම අවස්ථාවේ හෘදය සාක්ෂියට එකඟව යමක් කළ හැකි නම් එය කළ යුතු ම වේ.


අපට වටහා ගත හැකි යථාර්ථයක් නම් රටේ සිදුවන බොහෝ කටයුතුවලට ඇතමුන් සංවේදී වන්නේ තමන්ට අනුරූප තැනක සිට බව ය. එය අසාමාන්‍ය තත්වයක් ද නොවේ.
ඕමල්පේ හිමි තරුණයෙකු නිර්මාණය කළ ගුවන් විදුලි නාට්‍ය කීපයකට එරෙහිව නැඟී සිටියේය. ඒ තරුණයාට අධිකරණයේ නඩුවකුත් පැවරිණි. ඕමල්පේ හිමි පසු අවස්ථාවක පවසා සිටියේ, තමන් ඒ කිසි නාට්‍යයක් ශ්‍රවණය නොකළ බව ය. ඇතැම් වචනවලින් ධර්මයට නිගා වෙන බැවින් මැදිහත් වුණ බව ය. එහෙත් ඒ විරෝධය පෑම ගඳ සුවඳ නොදැනීමෙන් කළ දෙයක් විය.


කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය සාධාරණය – යුක්ති යුක්තය යනුවෙන් අදහස් පළ කරමින් උපාධිධාරීන්ගේ පිළිවෙත ඕමල්පේ හිමි සාධාරණීකරණය කර තිබේ.


අවංකව නම් මම ඕමල්පේ හිමිගේ අගය කිරීමෙන් උද්දාමයට පත් නොවෙමි. ප්‍රධාන හේතුව බුදු දහම දඩමීමා කර ගත් පවුලකට නොසෑහෙන්නට ඕමල්පේ හිමි සේවය කර තිබෙන බැවිනි. මනුෂ්‍ය ඝාතන සම්බන්ධ වගකිව යුතු කෙනෙකුට – මහජන මුදල් සහ දේපළ සාපරාධී අන්දමින් අවභාවිත කළ කෙනෙකුට දැන දැනම රටේ නායකයා වන්නට පෙනී සිටියේ නම් එය ධර්මයට පටහැනිය.


කිසියම් සිවිල් බලයක් ඇති භික්ෂුවක් වේවා, ගිහියෙක් වේවා හැකි හැම විටම යුක්තිය හා සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් පෙනී සිටිය යුත්තේ තමන්ට සාපේක්ෂව සිද්ධියක් දෙස බලමින් නොව, මනුෂ්‍යත්වයට – මානව සමාජයට අදාළ ආකල්පයක පිහිටා ය.

හිටපු ජනාධිපතිනිය


උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය අගය කරමින් හා එය අනුමත කරමින් හිටපු ජනාධිපතිනිය අදහස් දැක්වීමක් සමාජ මාධ්‍යයට නිකුත් කර ඇත. ඒ අදහස් දැක්වීම කිහිප වාරයක් නැරඹීමෙන් අනතුරුව මට සිතුණ දේ සටහන් කරන්නට සිතුණි.


චන්ද්‍රිකා මැතිනිය කොළඹ මහ ඇමති පදවියට පත්ව – රටේ අගමැති පදවියට පත්ව – දෙවරක් විධායක ජනාධිපති පදවියට පත්ව රටට ලබා දුන් නායකත්වය ගැන අවබෝධයක් අපට ඇත. එහෙත් එදා දැඩි අධිෂ්ඨානයක පිහිටා ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් මහතා අගමැති පදවියට පත් කළේ නම් ලංකාව බොහෝ සාධනීය වෙනස්කම් ඇති රටක් බවට අද පත්ව තිබෙනවා යයි මට සිතේ. රටේ ජාතික ප්‍රශ්නය විසඳීමට එතුමියට තිබුණ උවමනාව පවා සාක්ෂාත් වන්නට එය මුල් වන්නට තිබුණි. සමහර විට ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය – දේශපාලන සදාචාරය එහෙම පිටින්ම වෙනස් වන්නට ඉඩ තිබුණි. කොටින් කියතොත් රටට අහිතකර භයානක පවුලක් රාජ්‍ය පාලනයේ බලසම්පන්න නොවන්නට ඉඩ තිබුණි.
ලංකාවේ අභාග්‍යය වන්නේ අසීමිත විශ්වාසයකින් ජන වරමක් ලබා දුන් පසුව, අදාළ නායකයා හෝ නායිකාව මුළින්ම කළ යුතු දේ නොකිරීම ය. කිසිම දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණයක් කල් මැන කරන්නට නොහැකි ය. දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණයක් වෙනුවෙන් ප්‍රතිඥාවක් ලබා දුන්නේ නම් නොපමාව එය මුළින්ම කළ යුතුය. නිර්භීතව – කැපවීමකින් විධායක ජනාධිපති පදවිය එදා අහෝසි කළේ නම් අද ලංකාව පත්ව තිබෙන තත්වයට කිසිම විදිහකින් පත් නොවන බව පැහැදිලි ය. යමක් කළ යුත්තේ රටට අවශ්‍ය වෙලාවේ මිස තමන්ට අවශ්‍ය වෙලාවේ නොවන බව අත්දැකීම්වලින් වටහා ගත හැකි කාරණාවකි.


කළ යුතු දේ කලට වේලාවට නොකිරීම හේතුවෙන් චන්ද්‍රිකා මැතිනියට අද බලා සිටින්නට සිදුව ඇත්තේ ඇස් පනා පිට සිය දෙමාපියන් ගොඩ නඟා රැගත් පක්ෂය විනාශ වී යන සැටි ය.


චන්ද්‍රිකා මැතිනිය කවදාවත් විශ්ව විද්‍යාලයකට නුසුදුසු කෙනෙකු කුලපති පදවියට පත් කළේ නැත. එහෙත් නුසුදුසු පුද්ගලයෙකු රටේ අගවිනිසුරුවරයා බවට පත් කළේය. මේ රටේ නීති ගරුක පුරවැසියන් එදා ඊට දැඩි ලෙස විවිධාකාරයෙන් විරෝධය පෑහ. අවසන තමන් කළ වරද වෙනුවෙන් වන්දි ගෙවන්නට ද තමන්ට සිදු වුණ බව චන්ද්‍රිකා මැතිනිය තේරුම් ගෙන ඇතැයි සිතමි.


රට පාලනය කළ ජ්‍යෙෂ්ඨ නායිකාවක් ලෙසින් චන්ද්‍රිකා මැතිනියට හැකියාව තිබෙන්නේ විනාශකාරී දේවල් එක පිට එක වේගයෙන් සිදු වෙන විට සාපේක්ෂව කුඩා සිදුවීමක් අබිමුව අදහස් පළ කිරීමට නම්, ඉන් ගම්‍ය වන්නේ රටේ පවතින්නේ ඇය වැනි කෙනෙකුටවත් නිදහසේ නිර්භයව අදහස් පළ කිරීමට – විරෝධය පළ කරන්නට නොහැකි භයානක තත්වයක් රටේ පවතින යථාර්ථය බව ය. එබැවින් උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධය ඇයට සිසිල් පවනක් වන්නට ඇතැයි සිතේ. එහෙත් වේල්ලක් පිපුරුණ පසුව ගලා එන ජල කඳක් කොස්සකින් වැලැක් විය නොහැකිය. රට මේ තැනට පත්ව තිබෙන්නේ අතීතයේ සිටම නිසි පුටුවල නිසි පුද්ගලයන් වාඩි නොකළ නිසා යයි සිතමි.

උපකුලපතිනිය


උපාධිධාරීන්ගේ විරෝධයට විශ්ව විද්‍යාලයේ උප කුලපතිනියට ඇතමෙකු ඇඟිල්ල දිගු කරන අන්දම දක්නට ලැබිණි. භික්ෂුවක් ද ඒ අතර සිටි බව මතකය. මට අවංකව හිතෙන්නේ උපකුලපතිනිය ඇයට කළ හැකි හොඳම පිළිවෙත අනුගමනය කළ බවයි. ඇයට පැවරී තිබෙන්නේ රාජකාරියකි. උපාධි ප්‍රදානා්ත්සවය පැවැත්වීම ඇයට රාජකාරියකි. කුලපතිට ඇත්තට රාජකාරියක් නොවේ. කුලපතිට එය ගෞරවනීය බුහුමනකි. උපාධිධාරියෙකු ප්‍රථමයෙන් විරෝධය පළ කරන විට ඉදිරි තත්වය ඇයට උපකල්පනය කළ නොහැකි ය. විරෝධය පෑ උපාධිධාරියාගේ තීරණයට එරෙහි වන්නට ඇයට නොහැකිය. එරෙහි වී නම් ඇය ද මර්දනය සම්බන්ධයෙන් භූමිකාවකටය උරුමය කියන්නේ. උපකුලපතිනිය සියලු වගකීම් තමන් වෙත පවරා ගත් සේ ය. ඇය ඒ තීරණයට නොඑළඹී නම් ඉතා නරකම නරක දේවල් සිදු වන්නට තිබුණි. සිදු වන දේවල් එතනින් නතර නොවන්නටත් තිබුණි.


උපකුලපති පදවිය ඩැහැ ගන්නට මාන බලන අය මේ පසුබිමේ බොරදියේ මාළු බාන අන්දම හරිම නින්දිතය. උපකුලපතිනියගේ දොසක් මතු කරමින් ජනාධිපති ආවේගයට පත් කිරීමෙන් කල්ල මරේ යයි කෙනෙකු සිතනවා නම් හෙතෙම අශිෂ්ටයෙකි. රටට වින කරන්නෝ ඔව්හු වෙති.


උපාධිධාරීන් තමන්ට ලැබුණ පළවෙනි අවස්ථාවේ ම – හොඳම අවස්ථාවේම – එකම අවස්ථාවේම – විරෝධය පෑමට තවත් අවස්ථාවක් නොලැබෙන සංදර්භය ගැන අවබෝධයෙන් කළ යුතු දේ කළ බව ඉතිහාසයේ ලියැවෙයි. මෙයින් රටේ නායකයා පාඩමක් උගත යුතුය. බලය පරිහරණය කරන්නට පුළුවන් කමක් ඇතත් නායකයා බලය අවභාවිත නොකළ යුතුය. අනෙක ශිෂ්ට පුරවැසියෙක් වේ නම්, ගිහි වේවා පැවිදි වේවා තමන්ට කිසිසේත් නොගැළපෙන උතුම් පදවියකට ලොබ බැඳිය යුතු නැත. ආනන්ද හිමි පමණක් නොව තවත් අය, ගිහි වේවා පැවිදි වේවා මෙයින් පාඩමක් උගත යුතුය.
දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ විශ්ව විද්‍යාලයක ගුරුවරයෙකු ලෙස සේවය කරන මා උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයක දී මෙවැනි තත්වයක් කිසි දිනක දැක නැත. ඊට හේතුව රට පාලනය කළ පුද්ගලයන් මොන මොන වැරදි කළත් උපකුලපති පදවිය නින්දිත අන්දමින් හෑල්ලු නොකිරීම ය. මේ ඉතිහායේ ලියවෙන සංසිද්ධියකි.


උපාධිධාරියෙකුට උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයකදී උපාධිය ප්‍රදානය කරන්නාට විරෝධය පෑම පහසුවෙන් කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ඊට නිර්භීතකමක් – පෞරුෂයක් අවශ්‍ය ය. කුලපති පත් කිරීමට දැනෙන අන්දමට විරෝධය පෑමට පුළුවන්කම තිබෙන්නේ උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයේ දී පමණි. විරෝධය පෑමේ සක්විති නිර්මාල්ට එය නොවැටහීම අරුමයකි.


වෛද්‍ය පීඨයේ උපාධිධාරීන් යනු ජී.එම්.ඕ. එකේ සපත්තුව විසින් පාගාගෙන සිටිනු ලබන පිරිසකි. පත්වීමක් ලැබීමේ සිට සියලු දේ අශිෂ්ට අන්දමට ජී.එම්.ඕ. එක හසුරුවන අන්දම ගැන තතු විත්ති පැවසුවේ මහාචාර්ය කාලෝ ෆොන්සේකාය. එතුමන් වැඩි දුරටත් පැවසුවේ තමන්ට ප්‍රසිද්ධියේ පැවසීමට නොහැකි අපමණ අනර්ථයන් වෛද්‍යවරයා බිහිවන තැන සිට ඉදිරියට යන ගමනට ජී.එම්.ඕ. එක සිදු කරන නරක – අවිනීත තත්වයක් තිබෙන බවය. කිසිම වෘත්තීය සමිතියක් මේ ජාතියේ නැතැයි සිතමි.


කුලපති හිමියනි, තව දුරටත් හෙදියන් වෙනුවෙන් සටන් කරන්න. උපකුලපති පදවිය වෙනුවෙන් ඔබට සටනක් නැත. ඔබට බුදු දහමට අවනතව කළ හැකි දේ නම් දෙවරක් නොසිතා ඉල්ලා අස්වීමය. චණ්ඩි කතා කියන තරමට ඔබ නුසුදුසු බව ඔබම තව තවත් තහවුරු කරන්නේය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂට ඔබ සුදුසු නැති බවට හීනෙන් සිය පියා පැවසුවහොත් පසුවදාටම ඔබේ පදවිය අහිමි වනු ඇත. එතුමන් තනතුරුවලට පුද්ගලයන් පත් කරන නිර්භීත වේගයෙන්ම තනතුරුවලින් ඉවත් කරන වේගයද පවත්වාගෙන යන අන්දම අලංකාරය.■

මේ ක්‍රමය හොඳටම ඇතිෟ
ආණ්ඩුක්‍රමයේ සුසමාදර්ශ වෙනසකට යමු

0

මේ ක්‍රමය, අපට උරුම කර දෙන්නේ යහපත් නායකයන්ට වඩා අයහපත් නායකයන්ය. මේ අය ජනාධිපති ධුරයේ වැඩ
භාරගනිද්දී යහපත්, අවංක වුණත් ධුරය හැර යන අවසානය වන විට අයහපත් වීම කැපීපෙනෙන නෛසර්ගික ලක්‍ෂණයකි.

1978 සම්මත කරගත් ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව දැන් ගෙවන්නේ එහි 43 වැනි වසරයි. ඒ ව්‍යවස්ථාව යටතේ පත්වුණු මුල් රාජ්‍ය නායකයන් දෙදෙනා එනම් ජේආර් ජයවර්ධන හා ආර් ප්‍රේමදාසත්, අතරමැදදී මහින්ද රාජපක්‍ෂත් (2015දී) හැරුණු විට ඉතිරි සියලුම ජනාධිපතිවරුන් පත්වුණේ එම ව්‍යවස්ථාව අවලංගු කර දමන බවට පොරොන්දු වෙමිනි. ඒ අරමුණ ඔස්සේ යමින් චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක, අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් සම්පූර්ණයෙන් කෙටුම්පත් කර පාර්ලිමේන්තුවටද ඉදිරිපත් කළාය. මෙතෙක් අප දුටු සාපේක්‍ෂව වඩාත්ම ප්‍රගතිශීලී ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පතද එයයි. මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, ජන සහභාගිත්ව අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීමේ මාර්ගයේ සෑහෙන දුරක් ගියේය. වර්තමාන රාජ්‍ය නායකයා වන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂත් අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කරන බව කියතත්, එහි අඩංගුව දන්නේ දෙවියන් පමණකි. අඩු ගණනේ අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා තමා අනුදක්නා මූලික රාමුවක්වත් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මෙතෙක් හෙළිකර නැත.


මේ කුමන ප්‍රයත්නයන් තිබුණත්, සම්මත කරගත් 1978 සැප්තැම්බරයේ සිට අද දක්වාම වර්තමාන ව්‍යවස්ථාව නොවෙනස්ව පවතියි. සමහර සංශෝධනද, සංශෝධන හා ඒවා ආපසු හැරවීම්ද ආදි වශයෙන් සුළු වෙනස්කම් කිහිපයක් පමණක් පසුගිය කාලයේ කර තිබේ.


එම කාලය තුළ, 1978 ව්‍යවස්ථාව නිසා රටක් වශයෙන් අප අත්පත් කරගෙන ඇත්තේ යහපතට වඩා අයහපතය. ඒවා ලැයිස්තුගත කරතොත් ඉතා දිගය. මේ ව්‍යවස්ථාව යටතේ ඒ ඒ ජනාධිපතිවරණවලදී එක් පුද්ගලයකුට රටේත් ජනතාවගේත් ඉරණම වරින් වර බාරකෙරුණු අතර, ඒ හැම වාරයකම අවසන් ප්‍රතිඵලය වුණේ, ඒ වගකීම බාරගත් පුද්ගලයා එක්කෝ එයට පරස්පරව හැසිරීමයි. නැතිනම්, තමාගේ වගකීම ගැන වගේවගක් නැතිව රාජ්‍ය පාලනය යැයි කියා මොකක් හෝ දෙයක් කර ගෙදර යාමයි. පසුගිය කාලයේ ජනාධිපතිවරණයෙන් තේරී පත්වුණු ජනාධිපතිවරුන් හයදෙනා අතරින්, ‘සාපේක්‍ෂව’ අඩු හානියක් ඇතිව රට පාලනය කෙළේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා විතරය. ඒකටත් හරියන්නට, ඔහු දින 52 ව්‍යවස්ථා විරෝධී කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුව පිහිටුවීමෙන් තමන් කළ යම් තරමක් හොඳ සියල්ලද විනාශ කරගත්තේය. ඒ හැරුණු විට ජනාධිපතිවරණයකින් පත්නොවුණු ඩීබී විජේතුංග අඩුවෙන්ම පදවියේ බලතල පාවිච්චි කළ පුද්ගලයාය.


මේ කාලය තුළ ජනාධිපතිධුරයේ බලතල එක් එක් ජනාධිපතිවරයා විසින් ‘අවභාවිත කළ’ නිසා මේ අයහපත් ප්‍රතිඵල රටට අත්වුණේ යැයි කියන්නට බැරිය. සිදුවූයේ, ඔවුන් ඒ බලතල අවභාවිත කළා නොව ‘නියම විදියට භාවිත කිරීමකි’. වෙනත් විදියකින් කියනවා නම්, ඔවුන් භාවිත කළේ තමන්ට නීත්‍යනුකූල වශයෙන් හිමි බලතලය. ඔවුන් භාවිත කළ ව්‍යවස්ථාවෙන් හිමි බලතල, අයහපත් ප්‍රතිඵල ඇතිකළායැයි අප කියන්නේ, මහජනතාවටත්, රටටත් සාපේක්‍ෂව ඒවායින් ඇතිකළේ අයහපත් ප්‍රතිඵල නිසාය. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරුන් නීත්‍යනුකුලව සිය බලතල භාවිත කරද්දී, රට හා ජනතාව පීඩාවට පත්වුණු බවය. ඒ නිසා ධුරයේ කටයුතු කළ හැම ජනාධිපතිවරයකුගේම/වරියකගේම අවසාන ශේෂ පත්‍රය වනාහි ජනතාව පීඩාවට පත්කළ එකකි. මහජන විරෝධී එකකි.


මේ විදියට, අවුරුදු 43ක් ගෙවෙන අද වන තුරුත්, මේ ජනාධිපතිධුරයට ‘යහපත්’ කෙනකු පත්කරගන්නට ලංකාවේ ඡන්දදායකයෝ අසමත්වී ඇත්තාහ. අවුරුදු පනහකට ආසන්න වන තුරුත් හරිහමන් කෙනකු ජනාධිපති තනතුරට පත්කරගන්නට නොහැකි වීමෙන් පෙනෙන්නේ එක පැත්තකින් රටේ එවැනි පුද්ගලයන් නැති බව පමණක් නොවේ. සාපේක්‍ෂ වශයෙන් යහපත්යැයි ජනතාවට පෙනෙන පුද්ගලයන් පවා, මේ තනතුරේ බලතල හසුරුවන්නට ගත්විට මුළුමනින්ම ඊට පරස්පර චරිතයකට ආරූඪ වන බවයි. මේ සඳහා ඉතාමත් ගැළපෙන උදාහරණ දෙකක් හැටියට චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිනියත් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාත් පෙන්වා දිය හැකිය.


තේරෙන භාෂාවෙන් කියතොත් මේ ක්‍රමය, අපට උරුම කර දෙන්නේ යහපත් නායකයන්ට වඩා අයහපත් නායකයන්ය. මේ අය ජනාධිපති ධුරයේ වැඩ භාරගනිද්දී යහපත්, අවංක වුණත් ධුරය හැර යන අවසානය වන විට අයහපත් වීම කැපීපෙනෙන නෛසර්ගික ලක්‍ෂණයකි. එහි තේරුම ප්‍රශ්නය ඇත්තේ පුද්ගලයාගේ නොව ක්‍රමයේ බවයි. යහපත් පුද්ගලයකු අයහපත් බවට පත්කිරීමට හැකි බලයක් මේ ක්‍රමයේ තිබෙන බවයි. ජනාධිපති ධුරයට කේන්ද්‍රගත කර ඇති අතිවිශාල බලයත්, එම තනතුර නීතියට උඩින් සිටීමේ ස්වභාවයත්, රාජ්‍ය පාලනයේ තිබිය යුතු සංවරණ හා තුලනයන් ජනාධිපති පදවිය කෙරෙහි ක්‍රියාත්මක නොවීමත්, ජනාධිපති හැරුණු විට අගමැතිගේ සිට රටේ සාමාන්‍ය පුරවැසියන් දක්වා සෑම ස්තරයකම පුද්ගලයන් මේ ක්‍රමය හරහා පුරවැසියන් වෙනුවට ‘දේවල්’ ටිකක් පමණක් බවට පත් කිරීමේ බලයත් යනාදි සියල්ල විසින්, මේ නරක ප්‍රතිවිපාකය අපේ රටේ දේශපාලනයට අත්පත් කර දී තිබේ.


මේ කියන ජනාධිපති ධුරයට එදාමෙදා තුර පත්විය හැකි, පත්විය යුතු හොඳම පුද්ගලයා හැටියට උඩ දමන ලද්දේ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂය. ඒ සඳහා ඉස්මත්තට ගෙනා කාරාණාකාරණ අලුතෙන් පෙන්වාදීම අනවශ්‍යය. එහෙත්, අවුරුදු දෙකක් ධුරයෙහි පවතින විට අද ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පත්වී ඇති තත්වය, අර කී හොඳම, සුදුසුම පුද්ගලයාට පවා මේ ජනාධිපතිධුරය විසින් අත්කර දෙන්නේ යහපත් ඉරණමක් නොවන බව පෙන්නුම් කරයි. අද ඔහු සියලු අතින් අසමත් පාලකයකු බවට පත්වී තිබේ. තමාට පසුබාන්නට සිදුවී ඇති බව පිළිගන්නා අතරේ, එහි වරද අන් අය තමාට සහයෝගය නොදීම යැයි කියන අයුක්තිසහගත විත්තිවාචකයක්ද නිර්මාණය කිරීමට ජනාධිපතිවරයා දැන් උත්සාහ ගනිමින් සිටියි. එහි නරක කාරණය නම්, තමාම පිළිගන්නා එවැනි අසමත්, අවුල් නායකයකු යටතේ පවා තවත් අවුරුදු අඩු ගණනේ දෙකක් පාලනය වන්නට රටේ ජනතාවට සිදුවී තිබීමයි.


මේ සියල්ලෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ කුමක්ද? ජනාධිපති ක්‍රමයේ පාලනයක් සමග තවදුරටත් රටට ඉදිරියට යන්නට නොහැකි බවයි. ඒ යටතේ මහජනතාවට කළ හැක්කේ අවුරුදු පහකට වරක් කිසිවකුට රැවටී, රට භාරදී ඔහු අසමත් වන තෙක් බලා සිට ඉන්පසු තවත් එවැනිම කෙනකු ධුරයට පත්කර අවසානයේ රැවටීම පමණක් බවයි. ඒ නිසා, මේ ක්‍රමය වෙනුවට වෙනත් ක්‍රමයක් රාජ්‍ය පාලනය සඳහා තෝරාගත යුතුයැයි සිතන්නට දැන් වඩාත්ම සුදුසු අවස්ථාව එළැඹ තිබේ.


රටේ ආණ්ඩුක්‍රමයේ සුසමාදර්ශීය වෙනස්කමකට නොයා, පවතින ක්‍රමය හා ජනාධිපති ධුරය යම් වෙනස්කම්වලට භාජනය කර, ඒ ජනාධිපති ධුරයේ තවත් පුද්ගලයකු වාඩිකරවීමෙන් ඉදිරියට සිදුවන කිසිම යහපතක් නැත. වෙනත් විදියකට කියතොත්, එසේ පත්වන පුද්ගලයා පවා පත්වන අවස්ථාවේ මහජනතාවගේ එකම ගැලවුම්කාරයා හැටියට කෙතරම් ජන ප්‍රසාදයට පත්ව සිටියත්, කෙටි කාලයක් තුළදී මේ විදියටම ‘ජන හතුරන්’ බවට පරිවර්තනය වීමේ අවදානම අඛණ්ඩව ඉදිරියේදීද පවතින බවයි. 2024 ජනාධිපතිවරණයේදී අපේක්‍ෂකයන් හැටියට ඉදිරිපත් වීමට සූදානම් වෙමින් සිටින ආණ්ඩුවේ සහ විපක්‍ෂයේ සියලුම දේශපාලන නායකයන්ගේ ස්වභාවය හා ඔවුන්ගේ පක්‍ෂ පසුබිම් හා ව්‍යුහයන් සලකා බලන කලද ඒ බව අනුමාන කළ හැකිය. මේ තත්වය රටටත් ජනතාවටත් ඉතාමත් අයහපත් බවත්, එවැනි තත්වයක් තුළ රටේ වෙනස් කළ යුතු වැදගත් වෙනස්කම් කිසිවක් කිරීමට නොහැකි වන බවත් අලුතෙන් කිවයුතු නැත.
දැන් මේ ආණ්ඩුක්‍රමයෙහි සුසමාදර්ශීය වෙනසක් ඇතිකරගැනීමට සුදුසු කාලය එළැඹ නැතිද? ඒ සඳහා, ප්‍රමාණවත් කාලයක්, සුදුසු දේශපාලන පසුබිමක් ඒ වාගේම නැගීඑමින් පවතින දේශපාලන උනන්දුවක්ද දැන් රටෙහි දකින්නට ලැබීම සතුටුදායක කාරණයකි.
අවුරුදු 43කට පසු රටේ ආණ්ඩුක්‍රමයේ එම ඓතිහාසික වෙනස්කම කිරීම සඳහා අවස්ථාවක් මෙන්ම වගකීමක්ද, දේශපාලන පක්‍ෂවලට මෙන්ම දේශපාලන නායකයන්ටද පැවරී තිබේ. ආණ්ඩුක්‍රමයේ ටින්කරින් වැඩ නොව, සමස්තයක් ලෙස ගෙන අවශ්‍ය සියල්ල වෙනස්කිරීම මේ මොහොතේ පැවරී තිබෙන වගකීම හැටියට ජනතාවගේත් දේශපාලන පක්‍ෂ නායකයන්ගේත් උර මත පැට වී තිබේ. 2024දී ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත්වන ප්‍රගතිශීලී අපේක්‍ෂකයකු එකී සුසමාදර්ශ වෙනසක් ඇතිකිරීමේ වගකීම තමා වෙත පවරාගත යුතුය. වෙන විදියකට කියනවා නම්, එවැනි වෙනසක් සඳහා කැපවන දැක්මක් සහ වැඩපිළිවෙළක් ඇති නායකයකු මිස පවතින ක්‍රමයම අඩු වැඩි වශයෙන් පවත්වාගෙන යන්නට අදහස් කරන අන් කෙනකු ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී ජයග්‍රහණය නොකරවිය යුතුය.


ඒ වගකීම තේරුම් නොගෙන මෙන්ම තමන් වෙත පවරා නොගෙන, තවදුරටත් අවුරුදු 43ක අභාවවාචක අත්දැකීම් සහිත ආණ්ඩු පාලන ක්‍රමය පවත්වාගැනීමට උත්සාහ කරන්නන් ජනතාව සැලකිය යුත්තේ රට ආපස්සට ඇදගෙන යන්නට බලාපොරොත්තු වන්නන් පිරිසක් සහ පවතින ජනාධිපතිධුරයේ බලය සහ රැස්වළල්ල භූක්තිවිඳීමේ පෞද්ගලික ආසාව ඇතියවුන් ලෙස මිස රටට ආදරේ පිරිසක් ලෙස නොවේ.


පවතින ජනාධිපති ක්‍රමය ලංකාවේ තවදුරටත් පවත්වාගත යුත්තේ ඇයි? මේ තරම් නරක අතීත අත්දැකීම් තිබෙන තත්වයක් යටතේ පවා එය තවදුරටත් අවශ්‍ය ඇයි? වෙනත් පාලන ක්‍රමයකට (එනම් වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමයේ පාර්ලිමේන්තු පාලන ක්‍රමයකට) කළ නොහැකි, විධායක ජනාධිපති ආකෘතියෙන් පමණක් රටට කළ හැකි සුවිශේෂ මෙහෙය කුමක්ද? සාපේක්‍ෂව වඩාත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී බව පෙනෙන (එය 1972 ආකෘතියේම නොවිය හැකිය.) වෙස්ට්මිනිස්ටර් ආකෘතියෙන් ජයගත නොහැකියැයි පෙනෙන රාජ්‍ය පාලන හෝ වෙනත් යම් ගැටලු මොනවාද? තමන්ට පහසු ලෙස ගනුදෙනු කළ හැක්කේ විධායක ජනාධිපති කෙනකු සමග යැයි සුළුතර දේහපාලන පක්‍ෂ කියන්නේ නම්, පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයක් තුළ ඔවුන්ට ඒ ගනුදෙනු කිරීමේ පහසුව හා නියෝජනය වීමේ අවකාශය ලබාදීමට ක්‍රම සහ විධි නිර්මාණය කරගත නොහැකිද?


පවතින ක්‍රමයම තවදුරටත් පවත්වාගෙන යන්නට උත්සාහ දරන දේශපාලන නායකයන්, ඉහත කරුණු ගැන ජනතාවට තමන්ගේ පිළිතුරු කිව යුතුයැයි අපි සිතමු.


ජනතාවගේ පැත්තෙන්, ඉස්මතු කළ යුත්තේ, මේ ක්‍රමය දැන් හොඳටම ඇතිය යන අදහසයි. ආණ්ඩුක්‍රමයේ බරපතළ වෙනසක් ඇති නොකර, ඊට අවශ්‍ය වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වෙනස්කම් ඇති නොකර, ඒ වෙනස්කම් කිරීම සඳහා මේ අවස්ථාව උපයෝගි කර නොගෙන ජනාධිපති ධුරයට පත්ව මේ විදියටම හෝ වචනවලින් මෙය මතුපිට වෙනසකට භාජනය කර පවත්වාගෙන යන්නට තැත් දරන දේශපාලන පක්‍ෂ හා නායකයන් ජනතාව විසින් ප්‍රතික්‍ෂෙප කරනු ලැබිය හැකි තත්වයකට රට පත්කළ හැකිද? ■

සුරාබදු නිලධාරීන්ට
ප්‍රියමනාප නිෂ්පාදනාගාර 6ක්

0

■ ඉඳුවර බණ්ඩාර

බලපත ්‍රලත් මත්පැන් නිෂ්පාදනාගාර පිළිබඳ සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවේ නියාමනයේ ඇති කාර්යක්ෂමතාව ඇගැයීම සම්බන්ධයෙන් විගණකාධිපතිවරයා 2020 වසරේදී විශේෂ විගණනයක් කර ඇත.


සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවේ ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී නිෂ්පාදනාගාර 23ක් අතරින් රාජ්‍ය ආදායමට ඉතා අඩු දායකත්වයක් දක්වනු ලබන නිෂ්පාදනාගාර සමාගම් 6ක් ඉතා ප්‍රියමනාප ලෙස හඳුන්වා තිබීම, එම නිෂ්පාදනාගාරවල සේවයේ යෙදීමට නිලධාරීන් විශාල ප්‍රමාණයක් මනාපය දැක්වීම, එම නිෂ්පාදනාගාර සමාගම් සම්බන්ධව ගැටලු සහගත තත්වයන් වාර්තා වී තිබීම, ඒවායේ කාර්මික අපරාධ වාර්තා වී නොතිබීම හා එම ආයතන 6 නියාමනය කිරීමේ ප්‍රධාන බලධාරියා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව වීම මෙම විශේෂ විගණනය සඳහා හේතුවී ඇත.


නිෂ්පාදනාගාර සඳහා ලැබෙන ස්ප්‍රීතූ ලැබීම් ලේඛනයේ ඇතුළත් කළ යුතු බවත්, එම ලේඛනයට ඇතුළත් කිරීමෙන් පසු අදාළ ලේගරවලට (වැට්) නිකුත් කිරීම් සිදුකරන බවත්, එම තොරතුරු නිෂ්පාදන කාර්ය පිළිබඳ ලේඛනයට ඇතුළත් කළ යුතු බවත්, ලේගරයකින් තවත් ලේගරයකට මාරු කිරීම් පිළිබඳ තොරතුරු තවත් ලේඛනයකට ඇතුළත් කළ යුතු බවත්, ඉන්පසු එම තොරතුරු අවසන් ලේඛනයකට ඇතුළත් කළ යුතු බවත්, ඒ අනුව ස්කාගාර තුළ ස්ප්‍රීතූ නිෂ්පාදනය, ප්‍රවාහනය, නිෂ්පාදනාගාරයට ලැබීම, නිෂ්පාදනාගාරය තුළදී ස්ප්‍රීතූ ගබඩා කිරීම, නිෂ්පාදනයන් සඳහා ස්ප්‍රීතූ නිකුත් කිරීම හා මද්‍යසාර නිෂ්පාදනය සහ වෙළඳපළට නිකුත් කිරීම පිළිබඳ සියලුම ක්‍රියාවලිය සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ පූර්ණ අධීක්ෂණය යටතේ සිදුකරනු ලබන බවත් එහි විස්තර කරයි. ඒ අනුව ඒ ඒ ලේඛනයට අදාළ දත්ත ගැළපීමද සුරාබදු නිලධාරීන් සිදුකළ යුතු වේ.
නිෂ්පාදනාගාර 6කට අදාළව සිදුකරන ලද විගණන පරික්ෂාවේදී එම ලේඛන අතර නොගැළපීමේ අවස්ථා රාශියක් නිරීක්ෂණය වූයෙන් එම කරුණු සම්බන්ධයෙන් සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ අධීක්ෂණයක් සිදුවී නොමැති බව විගණනයේ නිරීක්ෂණයයි.


බොහොමයක් නිෂ්පාදනාගාරවල පොත්වල තොරතුරු මකා තිබීම, ටිපෙක්ස් කිරීම හා කපා දැමීම් වැනි දෑ සිදුකර තිබූ අවස්ථාද විගණනය නිරීක්ෂණය කර ඇත.


නිෂ්පාදනය සඳහා භාවිත කරන ලද ස්ප්‍රීතූ ප්‍රමාණය හා සාපේක්ෂව අරක්කු නිෂ්පාදනය වාර්තා නොවීම, ලේගරවලට මාරු කිරීමේදී මාරු කරන ලද ප්‍රමාණය හා මාරු කරන ලද ලේගරවලට ලැබීම් ප්‍රමාණය පිළිබඳව ප්‍රමාණාත්මක වෙනස්කම් පැවතීම, ස්ප්‍රීතූ ප්‍රවාහනය කිරීමේ අවසර පත්‍රවල සඳහන් ප්‍රමාණය හා ලේඛනගත ප්‍රමාණය අතර විෂමතාවන් පැවතීම යනාදි නොගැළපීම් නිරීක්ෂණය වූයෙන් සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ නියාමනයක් සිදුවී ඇත්ද යන්න ගැටලු සහගත බව විගණනය සඳහන් කරයි.


ස්ප්‍රීතූ භාවිත කර පරිභෝජනය සඳහා නිෂ්පාදනය කරනු ලබන මත්පැන් වර්ග වෙළඳපළට යැවීමට ප්‍රථමයෙන් නිෂ්පාදකයන් විසින් විවිධ වර්ණකාරක යෙදීම සිදුකරන බවත් මෙම කටයුතු සුරාබදු නියෝග ප්‍රකාරව නිෂ්පාදකයා විසින් සිදුකරනවාද යන්න පිළිබඳව සොයා බැලීමේ වගකීම සුරාබදු නිලධාරීන් සතුවන බවත්, එක් එක් වර්ගයේ මත්පැන් නිෂ්පාදනයේදී අනුමත ප්‍රමිතීන් යටතේ සහ සැර ප්‍රමාණයන්ට අනුව නිෂ්පාදනය සිදුකරන බව හා ලේබලයේ සඳහන් තොරතුරු නිවැරදි බව සොයා බැලීම සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ වගකීම බවත්, වෙන් වෙන් ලේගරවලින් ආසවනය සිදුකිරීමේදී නිදර්ශක ලබාගෙන ඒවා රජයේ රස පරීක්ෂක වෙත යවා විශ්ලේෂණ වාර්තා ලබාගෙන ඒවා නියමිත ප්‍රමිතියට අනුව තිබේද යන්න පරීක්ෂා කිරීම සිදුකෙරෙන බවත්, විගණනයට භාජනය කරන ලද ස්කාගාර/නිෂ්පාදනාගාර 8ක් සම්බන්ධයෙන් නියමිත වාර ගණනකදී වර්තා ලබාගැනීමට කටයුතු නොකිරීම, ලබාගත් සාම්පල් ප්‍රමාද වී රස පරීක්ෂක වෙත යොමු කිරීම, රස පරීක්ෂක වාර්තාවල සඳහන් සැර ප්‍රමාණය සහ ලේබලයේ සඳහන් සැර අතර වෙනස්කම් පැවතීම යනාදි කරුණු නිරීක්ෂණය වූයෙන් සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ වගකීම ඉටුවී නැති බව නිරීක්ෂණය වී නැත.


තවද සුරාබදු නිවේදන හා නියෝග උල්ලංඝනය සිදුකර ඇති අවස්ථාද නිරීක්ෂණය වූයෙන් සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ අධීක්ෂණයක් සිදුකර ඇති බවක් නිරීක්ෂණය නොවූ බවත් සුරාබදු අධිකාරීන් හා සහකාර සුරාබදු කොමසාරිස්වරුන් විසින්ද ප්‍රමාණවත් අධීක්ෂණයක් සිදුකර ඇති බවක්ද නිරීක්ෂණය නොවුණ බවත් එහි සඳහන් කරයි.


මත්පැන් නිෂ්පාදනාගාර සියල්ලක්ම සමාගම් පනත යටතේ ලියාපදිංචි වී ඇති ආයතන නිසා තෙවන පාර්ශ්වයෙන් තොරතුරු ලබා ගැනීමේදී අපහසුතාවන්ට ලක්වීම, විශේෂයෙන් සමාගම් විසින් නිෂ්පාදනාගාර තුළ ඇතිකර ඇති අභ්‍යන්තර පාලන ක්‍රමවේදයන් පිළිබඳව සහ ඒවායේ ගබඩා කිරීම්, අලෙවිය පිළිබඳ තොරතුරු ලබාගැනීමේ අපහසුතාව, ස්ප්‍රීතූ ආනයනය කිරීමට අදාළව රේගු තොරතුරු ලබා ගැනීමේ අපහසුතාව යන කරුණු විගණන විෂය පථය සීමාවීම කෙරෙහි බලපෑ බව වාර්තාව සඳහන් කරයි.
අනුමත කාර්ය මණ්ඩලය ඉක්මවා යන අයුරින් කාර්ය මණ්ඩලය යෙදවීම් සිදුකර ඇති අතර ඒවා වන්නේ ඇක්මී ලංකා නිෂ්පාදනාගාරය, රෝයල් කාස්ක් ස්කාගාරය, මෙන්ඩිස් මොරගොල්ල, ඒෂියා පැසිපික් බෲවරී හා නවයාලතැන්න ගුදම වේ.


ඊතයිල් මද්‍යසාර ආනයනයේදී ආනයන අවසර පත්‍රයේ සඳහන් ප්‍රමාණයට වැඩියෙන් ආනයනයන් සිදු කිරීම් හා නොගැළපීම් සමාගම් තුනක් විසින් සිදුකර ඇති අතර ඒවා අයිඩීඑල් සමාගම, ඩීසීඑස්එල් සමාගම හා පෙරිසිල් සමාගම ලෙස සඳහන් කර ඇත. එමෙන්ම ඩීසීඑස්එල් සමාගම ආනයනය කළ ස්ප්‍රීතූ ප්‍රමාණය හා ඒවාහි ගුදම් වෙත ප්‍රවාහනය කළ හා සත්‍ය වශයෙන් ගුදම් වෙත ලැබී ඇති ප්‍රමාණයන් අතර වෙනස්කම් නිරීක්ෂණය වී ඇත.


ගලගෙදර රෝයල් කාස්ක් ඩිස්ටීලරිස් පෞද්ගලික සමාගම විසින් නීති විරෝධි ලෙස මෝල්ට් ස්ප්‍රීතූ තොග ලීටර් 5000ක් ආනයනය කර ඇති බවත් ඒ සඳහා රුපියල් 500,000ක සමථ ගාස්තුවක් අයකර තිබූ බවත් එම ස්ප්‍රතූ තොගය වෙනත් ආයතනයකට කිසිදු පරීක්ෂණයකින් තොරව හුවමාරු කරගෙන ඇති බවත් නියාමන ක්‍රියාවලිය නිසි ආකාරයෙන් සිදුකර නැති බවත් සඳහන් කරයි.


නිෂ්පාදනාගාර විසින් මත්පැන් නිෂ්පාදනය සඳහා අවශ්‍ය බෝතල්, මූඩි, ලේබල් පිළිබඳව මිලදී ගැනීම හා භාවිත කළ ප්‍රමාණය කොපමණද යන්න අධීක්ෂණයක් ස්ථානභාර සුරාබදු නිලධාරීන් සිදුකර නොමැති බවත්. ඒ අනුව නිෂ්පාදනය කරනු ලබන මත්පැන් ප්‍රමාණය, බෙදාහරිනු ලබන මත්පැන් ප්‍රමාණය, අලෙවි කරනු ලබන මත්පැන් ප්‍රමාණය හා බදු අයකරනු ලබන මත්පැන් ප්‍රමාණය යනාදි පියවර එකිනෙකට ගැළපේද යන්න පිළිබඳ සොයා බැලීම සඳහා වූ සතුටුදායක අභ්‍යන්තර පාලන පද්ධතියක් ක්‍රියාත්මක නොවන බවත් නිරීක්ෂණය වී ඇත.


වෙල්ගම, තිත්තපත්තර පිහිටි රොක්ලන්ඩ් ඩිස්ටීලරීස් පුද් සමාගම නිෂ්පාදනය කරන ලද ත්‍රී ස්ටාර් බ්ලැක් ලේබල් අරක්කු තොගයක් අවක්ෂේප (බෝතලය යට මණ්ඩි) අංශු සහිත මත්පැන් බෝතල් ලෙස වර්තා වී තිබුණත් ඉන් ප්‍රමාණයක් වෙළඳපළට නිකුත් වී ඇතත් ඒවා එකතු කර ගැනීම සඳහා ක්‍රමවේදයක් ක්‍රියාත්මක වී නැති අතර පොදු මහජනයා පරිභෝජනය කර ඇත. ඒ අනුව සුරාබදු නිලධාරීන්ගේ අධික්ෂණය ඉතාම දුර්වල තත්වයක පැවතී ඇති බව විගණනයේ මතයයි.


එමෙන්ම ප්‍රවාහන අවසර පත්‍ර ලබාදීමේදී නිෂ්පාදනය පිළිබඳ අවධානය යොමු කර නැති බවද වැඩිදුරටත් නිරීක්ෂණය කර ඇත.■