ලෝකයේ දියුණු රටවල නිෂ්පාදිත අති සුඛෝපභෝගී අලංකාර වාහන විශාල ප්‍රමාණයක් ලංකාවට ආනයනය කර තිබෙන්නේ රටේ බදු මුදල්වලිනි. ඒ වාහන පරිහරණය කරන්නේ ද බදු මුදල්වලිනි. නඩත්තු කරන්නේ ද බදු මුදල්වලිනි. ඒ වාහනවල ගමන් කරන්නන් වෙනුවෙන් ආරක්ෂාව කියා එකක් ද සලසා ගැනේ. ඒ වෙනුවෙන් ද සෑහෙන ධනයක් වැය කෙරෙන්නේ බදු මුදල්වලිනි. වැය කරන මේ විශාල ධනය රට, ලෝකයට ණයවී ලබා තිබෙන ධනයයි පැවසීමේ වරදක් ද නැත. මේ වාහන මහමඟ ගමන් කරන විට පීඩා විඳින්නේ බදු ගෙවන ජනතාවය. මේ වාහනවල ගමන් කරන්නෝ කවරහු ද? බහුතරය සාධාරණ අන්දමින් හරි හම්බ නොකළ උදවියයි. එපමණක් නොව මහජන මුදල් සාපරාධී අන්දමින් තමන්ට, තම පවුල්වල සාමාජිකයන්ට උරුම කර ගත් උදවියයි. ඊටත් වඩා ඛේදය මේ වාහනවල ගමන් කරන්නන් අතර ඉදිරියෙන් සිටින්නේ සාපරාධී මනුෂ්‍ය ඝාතන සිදු කළ උදවියයි. නිදහස් උත්සවය දා ගරුගාම්භීරව සැපත්ව අසුන් ගත් මේ උදවිය අතර කී දෙනෙක් නම් හෘදය සාක්ෂියක් කියා දෙයක් තිබෙන උදවිය ද?

ඉතින් ඇත්තටම ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලය යනු කුමක් ද? රටේ බහුතර ජනතාවක් පරමාධිපත්‍ය බලය කියා දෙයක් තිබෙනවා යයි දන්නේ ද? දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ චෞර පාලනතන්ත්‍රයක් රට තුළ වැඩී වර්ධනය වන්නේ පරමාධිපත්‍ය බලය ද කොල්ල කා ගන්නට හැකි නිසා නොවේ ද?

රට නොව, මම හෙවත් අපි ටික

නිදහස් උත්සවයේ පෙරහුරුවල සිට ඉන්ධනවලට ධනස්කන්ධයක් වැය කරන්නේ රට තුළ ඉන්ධන අර්බුදයක් පවතින යථාර්ථයකය. නිදහස් උත්සවයෙන් අනතුරුව ඉන්ධන මිල වැඩි කෙරිණි. නිදහස සැමරීමේ උණුසුම නිවී යන්නටත් පෙර අනුරාධපුරයේ රැස්වීමක් පවත්වන්නේ වසංගතය නොසලකමින් ජනතාවට කුමකින් කුමක් වුවත් අපට කම් කිම් කියා ය. මේ උත්සවයට වැය කළ ධනය බදු මුදල් නොවේ යයි කිව හැකි ද? කවරාකාරයෙන් හෝ දේශපාලන අනුහසින් තක්කඩි ජාවාරම්කාර ගජ මිතුරන් අවභාවිත කළ මුදල් බවට වාදයක් නැත. අසාමාන්‍ය අන්දමින් තර කෙරුණ ආරක්ෂක වළල්ල – අගනුවරින් ගිය වාහන – ගුවන් ගමන් සියල්ලට වැය කෙරුණේ මහජනතාවගේ බදු මුදල් ය. ඒවා නිල වශයෙන් කළ හැකි අවභාවිතයන් නොහොත් සාවද්‍ය කටයුතුය. මේ රැස්වීමට ජනතාව කැමැත්තෙන් පැමිණියේ යයි කිවහොත් එය අසභ්‍ය කතාවකි. එබැවින් ජනතාව රැගෙන ඒම, එසේ පැමිණීමට ලබා දෙන ලද සන්තෝස දීමනා යනාදිය ද මහජනතාවගෙන් විවිධ පුද්ගලයන් – විවිධ ස්වරූපවලින් කොල්ල කන ලද මුදල් බවට වාදයක් නැත. මේ හැම දේම කරන්නේ බල තෘෂ්ණාවටය. රටේ හෝ ජනතාවගේ යහපත වෙනුවෙන් නොවේ. හිරිකිතයක් නැතුව ජනාධිපති මහ හඬින් බොරු දෙසා බෑමෙන් අවධාරණය කෙරුණේ බලය අත් හරින්නට අපි ලෑස්ති නැත යන්නය. මේ පිළිවෙතට සැබවින්ම අනුග්‍රහය දක්වන්නේ කවුරුන් ද? විපක්ෂය සහ අනෙකුත් පක්ෂ ය. විපක්ෂය යනුවෙන් මෙහිදී අදහස් කරන්නේ සජබ ය.

ලංකාවේ අභාග්‍යය වන්නේ කවර තිරශ්චීන ආණ්ඩුවක් වුව මැතිවරණයක දී පරාද කරමින් බලය ලබා ගන්නට පුළුවන්කම තිබෙන්නේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙකෙන් එකකට ය. එසේ බලයට පත්ව පිහිටුවන ආණ්ඩුව අතීතයේ යහපත් ශේෂ පත්‍රයකට උරුමකම් කියන්නේ ද නැත. යළි වතාවක් ඔවුන් ද කල්පනා කරන්නේ රට ගැන නොවේ. මම ගැන ය, අපි ටික ගැන ය.

වත්මනේ මහ පොළොවේ දේශපාලන බලය – රාජ්ය බලය එක පවුලක් සන්තක කර ගෙන තිබේ. ඒ පවුල වෙනුවෙන් දේශපාලන වැඩ බිම තුළ පන්දු යවන්නට -පන්දුවට පහර දෙන්නට හා පන්දු රකින්නට පේවී සිටින අවිනීත – අශීලාචාර – චාරයක් නැති – ලැජ්ජා බය නැති නමින් දේශපාලනඥයන් ලෙස වැජඹෙන චෞර රැළක් ද සිටින බව නොරහසකි. ඔවුන්ට රට ගැන වගේ වගක් නැත. ඒ හැම චරිතයක්ම වග බලා ගන්නේ ‘මම‘ ගැන ය. මම ගැන වග බලා ගැනීමට වරමක් ලද විට පරම්පරාවටම බලය භුක්ති විඳින්නට හැකිය. මේ වූ කලී අද වන විට මහ පොළොව මත පවතින බල දේශපාලනය නම් ඝන කොන්ක්‍රීට් එකේ ශක්තිය වන්නේය.
විපක්ෂය සහ අනෙකුත් පක්ෂ කාලයක් තිස්සේ කර තිබෙන්නේ මේ ඝන කොන්ක්‍රීට් එක ශක්තිමත් කිරීමය. මේ ඝන කොන්ක්‍රීට් එක පුපුරුවා දමා මහ පොළොවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය වෙනස් කරන්නට නම් මේ ඝන කොන්ක්‍රීට් එක ශක්තිමත් කරන්නට අඩු වැඩි වශයෙන් දායක වී තිබෙන සියල්ලන් පළමුව එක් විය යුතුය. ඒ රට වෙනුවෙනි. එසේ නොවන්නේ නම් ඒ හැම සිහින දකින්නේ ‘මම‘ තනා ගැනීමට ය, අපි ටිකකුත් තැනෙන්නට ය. මොන කයිවාරු ගැහුවත් මහ පොළොව මත පවතින දේශපාලනය ‘තනිව බුදුවන‘ පිණිස බව පෙනේ. මේසා විනාශයකට රට ඇද වැටී තිබියදී රට ගැන හිතන්නට – රට වෙනුවෙන් එක් වන්නට, කැපවන්නට නොහැකි කිසිම පක්ෂයකට, නායකයෙකුට දශමයකින් හෝ රට ප්‍රපාතයෙන් ගොඩ නඟන්නට නොහැකි ය. යළිත් වෙන වර්ණවලින් චෞර වළල්ලක් හැදෙන්නට පුළුවන. එබැවින් ඉතිරි ටිකත් ගිල දමා විනාශය තුළ කිඳාබසිනවා ද? ආඩම්බරකම් – පාරිශුද්ධකම් පසෙක ලා ඝන කොන්ක්‍රීට් තට්ටුව පුපුරුවා හරිනවාද යන්න ගැන හෘදය සාක්ෂියක් ඇති කවුරුත් එකඟත්වයක්, නිශ්චිත වැඩ පිළිවෙළක් මත ගොඩ නැඟිය යුතු ය.

න්‍යායාත්මක සාකච්ඡා

වත්මනේ දේශපාලන වැඩබිම මත විපක්ෂය සහ අනෙක් දේශපාලන පක්ෂ ‘තනිවම බුදුවන‘ සිහිනයක පාවෙමින් සිටින අතර, සිවිල් ක්‍රියාධරයෝ විවිධ මානයන් පෙරටු කරගෙන න්‍යායාත්මක සාකච්ඡාවල නිරතව සිටිති. ඒවා හුඟක්ම තිබෙන්නේ ‘අහසේ‘ හෙවත් ‘දදප අවකාශයේ ය. න්‍යායාචාර්යවරුන්ගේ එක ලක්ෂණයක් වන්නේ සීමිත පිරිසක් සමඟ සීරුවට කරුණු විභාග කොට අනතුරුව ලේඛන ගත කිරීම ය. ඒවා මහ පොළොවට රැගෙන යාමට ඔවුන් සූදානම් නැත. එය තමන්ගේ කාර්යයක් යයි නොසිතන තැනකය ඔවුන් පසු වෙන්නේ. මේ උදවිය කාලයක් තිස්සේ න්‍යායාත්මක සාකච්ඡා ඔස්සේ ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය විනාශ වීම, එහි පදනම හා වර්ධනය ගැන සේම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ශක්තිමත්ව පවතින රාජ්‍ය පාලනයක් ගැන ‘දැනුමක් නිර්මාණය‘ කර ඇත. නොයෙක් ආකාරයට ලේඛන ගත කර ද ඇත. ඒ බොහොමයක් පොත් රාක්කවල – පොත් අල්මාරිවල – පරිගණක තුළ නිරුපද්‍රිතව ඇත. මේවා වෙනුවෙන් විවිධාකාරයෙන් ලබා තිබෙන හා තව දුරටත් ලැබිය හැකි ආර්ථික ප්‍රතිපාදන ද ඇත. ඒ කිසිවක් මහ පොළොව මත දේශපාලනයට වැස්සක් ලෙසින් හෝ පතිත වන්නේ නැති බව නම් ඇත්තකි. එසේ පතිත කරන්නට ද නොහැකිය. හේතුව මහ පොළොවේ දේශපාලනය පවතින්නේ ‘භාවාතිශය ගනු දෙනුවක’ තත්වයෙන් බැවිනි. ඉහළ සිට පහළට ගලා එන ‘දැනුමකින්’ පිබිදෙන ජනතාවක් ලංකාවේ නැත. සැබවින්ම මැද පන්තිය පවා එහිදී දුර්වල ගති ලක්ෂණය පළ කරන්නේ. අවිද්‍යාවට වහා ඇළෙන සුලු බහුතර ජනතාවක් ද, ඥානක්කා නමැත්තියක ළඟ දන නමන නායකයන් ද විශද කරන සත්‍යය කුමක් ද? න්‍යායාත්මක අධ්‍යයනයන්ට ලංකාව සරු කෙතක් වී තිබෙන වග ය. ඒ සරු කෙත මතින් නෙළන අස්වැන්න පෙරළා භුක්ති විඳින්නට සමත් දේශපාලන නායකයන් හෝ සංස්කෘතියක් මහ පොළොවේ සිටින්නේ ද ? – තිබෙන්නේ ද?

මරණ ගොන්නක් මැද පැණි කෑම වැනි දේශපාලනය යනු යළි යළිත් ‘මම‘ වෙනුවෙනි, ‘අපි ටික‘ වෙනුවෙනි.

දූෂණය පිටු දැකීමෙන් ම හැකි ද?

ලංකාව අගාධයෙන් ගොඩ ගත හැක්කේ, ලංකාවේ ඉරණම විසඳෙන්නේ දූෂණය නැති කිරීමෙන් ද? අයථා ලෙස හරි හම්බ කළ ධනය පෙරළා පවරා ගැනීමෙන් ද?

දූෂණය හේතුවෙන් ලංකාව අන්ත අසරණ තත්වයකට පත්ව තිබෙන බව හැබෑවකි. එහෙත් ලංකාවේ ඛේදය දූෂණයම නොවේ. එය එකක් පමණි.

අනෙක් අතට දූෂණයෙන් හරි හම්බ කර ගත් ධනය ආපසු පවරා ගැනීම පහසුවෙන් කළ හැකි දෙයක් නොවේ. ඒ වෙනුවෙන් දේශීයව මෙන්ම විදේශීයව ඇති වන නෛතික රාමුවක ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය වේ. ඒවා සම්පාදනය කඩිනමින් කළ හැකි නොවේ. යහ පාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වුණ වහාම ඒ වෙනුවෙන් පියවර කිහිපයක් ගැනිණි. එහෙත් තඹ සතයක් පවරා ගන්නට නොහැකි විය. එපමණක් නොව ඒ වෙනුවෙන් නිලධාරීන් විදේශගත වීම් සහ අනෙක් කටයුතු වෙනුවෙන් විශාල ධනයක් ද නාස්තිවීමය සිදු වුණේ. ඊට හේතුව දූෂණය පවතින්නේ රට තුළ නොවීම ය. කෙනෙකු හොරකම් කරපු සල්ලි මිත්‍රයෙකු ළඟ පරිස්සමට තබා තිබෙන බව දැනගෙන පොලීසිය මගින් අත් අඩංගුවට ගන්නා ලෙස මහා පරිමාණ දූෂණ වංචා ඔස්සේ හරි හම්බ කළ ධනය – වස්තුව අත් පත් කර ගන්නට නොහැකිය. අයථා ලෙස රැස් කළ ධනය යම් යම් රටවල තැන්පත් කර තිබෙන්නේ විනෝද ගමනක් ගිහින් එන විට සේ නොවේ. ඒවා විවිධාකාර ආයෝජනය. අයථා අන්දමේ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා මත ආයෝජනය කර තිබෙන ඒවා ය. ලංකාවේ පොලීසියට ගිහින් ඒවා පවරා ගන්නට නඩු පැවරීමට පුළුවන්කමක් නැත. ඊටත් වඩා මේ පවරා ගැනීම් කළ හැකි නම් ඒ වෙනුවෙන් කටයුතු කළ යුතු වන්නේ ඊට නිල බලය උරුම නිලධාරීන් ය. මා ඉතා හොඳින්ම දන්නා කාරණාවක් නම් යහ පාලන ආණ්ඩුව අපමණ විශ්වාසයෙන් තෝරා පත් කළ උසස් නිලධාරියෙකු මේ රාජකාරිය වෙනුවෙන් සංචාරවල යෙදුණේ තවත් මානසික හා කායික අවශ්‍යතා ද සපුරා ගනිමිනි. අවසන ඔහු කැරට් අල පෙන්වමින් කල් මැන මහා පරිමාණ වංචා සිදු කළ උදවියගේ ගජ මිතුරෙකුව ඔවුන්ට අවැසි නෛතික රැකවරණ මැනවින් සාදා දී සුපිරි නිවාස සංකීර්ණ කිහිපයක ඉහළම තත්වයේ නිවාස කිහිපයක් ද හිමි කර ගත්තේය. තව දුරටත් සේවා දිගුවක් ලබා ගන්නට බැරි වුණ තැන අන්ත තක්කඩි දූෂිතයෙකුගේ ව්‍යාපාරයක පදවියක් ද ලබා ගෙන යහතින් සිටියි.

දූෂණ පමණක් නොව අපරාධ සම්බන්ධව ‘අපි බලයට පත්වුණාම දඬුවම් කරනවා‘ යන්න තිත්ත කුණුහරුපයකි. මේ කුණුහරුපය නොව, කුණුහරුප රසපූර්ණව රටට කිව්වේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේනය. රටට කළ හැකි කිසිම ලෙසකින් නිවැරදි කළ නොහැකි සාපරාධී කටයුතු කළ සිරිසේන මැනවින් කර ගත්තේ ලංකාවේ අගනුවර සුපිරිම භූමියක මහා මන්දිරයක් ඉදි කර ගැනීම ය. එපමණක් ද යාන වාහන, සියලු නඩත්තුව අදටත් මහජන මුදල්වලිනි. මේ කිසිවක් ඉදිරි ආණ්ඩුවකට යළි පවරා ගත හැකි ද? පවරා ගත හැකි එක ක්‍රමයක් නම් ත්‍රිවිධ හමුදාව යොදවා අල්ලා හිර කොට සියල්ල සන්තක අත්පත් කර ගැනීම ය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටක එය කළ හැකි ද?

විප්ලවීය නායකයෙකුම පවසා ඇතියි අප අසා තිබෙන්නේ ‘නීතිය මකුළු දැළක් බවත් එහි පැටලෙන්නේ මැස්සන්‘ බවත්ය.

දීර්ඝ කාලයක් ලංකාව දූෂණ අපරාධවලින් ආරක්ෂාවන්නට හැකි යාන්ත්‍රණයක් ගොඩ නඟා තිබේ. මෙය එහෙම පිටින්ම කණපිට හරවන්නට චණ්ඩි කතාවලින් නොහැකි ය. හැඟුම් බර ප්‍රකාශවලින් ද නොහැකිය. අවංක උවමනාව තිබුණාටත් නොහැකිය. හේතුව මහ පොළොවේ දේශපාලනය ඝන කොන්ක්‍රීට් එකක් බැවිනි. එය පුපුරුවා හරින්නට නම් රට වෙනුවෙන් දැවැන්ත අරමුණක් – වැඩ පිළිවෙළක් ඇති ‘නොබිඳෙන එකමුතුවක්‘ අවශ්‍ය වේ. එහෙත් විනාශය පේන මානයේ තබාගෙන සිහින දැකීමෙන් සිදු වන්නේ කුමක් ද? කටමැත දොඩවන්නන්ට සිදු වන්නේ වැඩි කල් නොගොස් විතාරණගේ පුරප්පාඩුව පුරවන්නටය. වාසුදේව සේ කෝනංගියෙකු වන්නටය.

හතර අතින් ගිනි දැල් ඇවිලෙන විට සත්‍ය ක්‍රියාවක නිරත වී ප්‍රාණය රැක ගත හැකි ද?
මහපොළොවේ දේශපාලනය තුළ අද සැබවින්ම පවතින්නේ දුර්දාන්ත පාලනයක් නඩත්තු කිරීමක් වැනි තත්වයකි.

අපි අපි වගේ

ලංකාව අද පවතින තත්වයට ඇද වැටෙන්නට ආණ්ඩු කළ පක්ෂ සේම, ආණ්ඩු නොකළ පක්ෂ ද අඩු වැඩි වශයෙන් දායක වී ඇත. ඇතැම් පක්ෂවල ආකල්පය ලෙඩා මළාට කමක් නැත බඩ සුද්ධවීම විය යුතුය වැනි පදනමකය තිබෙන්නේ. සියලු වාමාංශික පක්ෂ අවසන රටේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක තුළ නැංගුරම් ලා පවතින්නටය වෙර දැරුවේ. එහෙත් අවසන සිදු වුණේ නැංගුරමත් ගැලවී විසිවී යාමය. මීට අදාළ යථාර්ථයක් විද්‍යමානය. එය නම් ‘අපි සුපිරිය‘ යන්නය.
ආණ්ඩුකරන්නට අපේක්ෂා කරන ඇතැම් පක්ෂවල ජ්‍යෙෂ්ඨයන් ආඩම්බරයෙන් පවස වැකි කිහිපයක් මා අසා තිබේ. ඒවායින් කිහිපයක් මෙසේය.

”අපි විපක්ෂයේ කාර්යභාරය කරන්න ලෑස්ති නෑ” (තේරුම – අපි ලෑස්ති ආණ්ඩු කරන්නයි)
”මහා විනාශයක් වෙනවා කියලා අපේ ස්ථාවරය අපි වෙනස් කරන්න ලෑස්ති නෑ” (තේරුම – විනාශය වළක්වාගන්න ඕන නම් අපේ බෝට්ටුවට නඟින්න ඕනෑ)

”අපිට විතරයි පුළුවන්, අපි ලෑස්ති නෑ කාගෙවත් න්‍යාය පත්‍ර කියවන්න. කැමති නං අපේ න්‍යාය පත්‍රය කියෙව්වට කමක් නෑ.” (තේරුම – අපි ඉර හඳ වගේ, වෙන ඉරවල් නෑ. හඳවල් නෑ.)
මෙවැනි තවත් ප්‍රකාශ සිහි කළ හැකිය. හැම ප්‍රකාශයකින්ම විද්‍යමාන වන්නේ ‘අධිතක්සේරුවක්‘ම ය.

මගේ අවිවාහක ඥාති සහෝදරියක සිහි වේ. ඇය දශක කිහිපයකට පෙර පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් විද්‍යාවේදී උපාධියක් ලබා ගෙන ගුරු වෘත්තියට ඇතුළු වූවා ය. ඇය සුන්දර සිරුරකට උරුම කම් කීවාය. පෙම් සබඳකමක් ඇති කර ගත්තේ නැත. ඇයට විවාහ වන්නට කෙනෙකු තෝරා ගන්නට තිස් හතර දෙනෙකු ඒ නිවසට ඇගේ දෙමාපියෝ ගෙන්වූහ. ඒ තිස් හතර දෙනාගේම යම් අඩුවක් ඇය දුටුවාය. කිසි කෙනෙකුට කැමැත්ත දුන්නේ නැත. කල දවස ගෙවිණි. ඇගේ පියා මිය ගියේය. ඊට වසර දෙකක්ට පමණ පසුව මව ද ජීවිතයෙන් සමු ගත්තාය. පවුලේ එකම දරුවා ලෙස ඇය සෑහෙන බූදලයකට උරුමකම් කීවාය. පවුලට සමීප ඥාතීහු මහත් උනන්දුවෙන් ඇගේ අනාගතය වෙනුවෙන් සුදුසු තීන්දුවක් ගන්නට කැපවීමෙන් උපකාර කළෝය. ඒ අවධියේ ඇය බලන්නට පැමිණි මනාලයෝ වියපත්ය. කිසිවෙකුට කැමති වූයේ නැත. පවුලට සමීප උදවිය මේ නිවසේ ඇගේ තනියට තමන්ගේ දියණිවරුන් නැවත්තුවේ ඇගේ ඉල්ලීම් මතය. කිසිම කෙනෙකු සමඟ ඇයට වැඩි කලක් ඉන්නට අපහසු විය. විස්මය නම් ඇය ඉතා දක්ෂ ගුරුවරියක ලෙස කීර්තිනාමයක් උරුම කර ගැනීමය. දැන් ඇය විශ්‍රාමිකය. කිසියම් දවසක ඇය මා මුණ ගැසෙන්නට පැමිණ ඉල්ලීමක් කළාය. ඉල්ලීම නම් දරුකමට සාදා ගන්නට දරුවෙකු සොයා දෙන ලෙස ය. ඒ අනුව ඊට අවශ්‍ය පියවර කිහිපයක් මම ගත්තෙමි. ඇය මනාලයන් තේරූ ලෙසම දරුවන් ද තෝරන්නට පටන් ගත්තාය. ඇතැම් දරුවෙකුගේ පෙනුම හොඳ නැත – තවත් දරුවෙකු මෙළොව එළිය ලබා ඇත්තේ මව පිරිමියෙකු අතින් අනාථ වීම නිසාය. තවත් දරුවෙකුට අකමැති වූයේ ඇය ගැහැනු දරුවෙකුට කැමති බව පවසමිනි. තවත් විටෙක ඇයට තිබුණ ප්‍රශ්නය පිරිමි දරුවෙකු ලොකු මහත් වී දේපල නැති නාස්ති කරයි ද යන්නය. මොනම විදිහකින්වත් ඇය දරුවෙකු හදාගැනීමට අසමත් කෙනෙකු වූයේ මේ අසාමාන්‍ය තේරීම නිසාය. පසුගිය කාලයේ ඇයට කොරෝනා වැලඳිණි. එහෙත් ඇය සුවපත් වී සිටින්නීය. මම ඇය බලන්නට ගියෙමි. පැය කිහිපයක් තිස්සේ ඇය මා සමඟ අනුවේදනීය ලෙස විස්තර කළේ නිසි අවස්ථාවේ තීරණ ගන්නට අසමත් වීම නිසා ඇගේ ජීවිතය නාස්ති වී ගිය පවසමින් කඳුළු සලමිනි. එක් අවස්ථාවක ඇය කී කරුණකි මේ.

“මට විශ්වවිද්‍යාලෙදි කෙනෙක් කැමති වුණා. හරිම කඩවසම්. හැබැයි එයා ආර්ට්ස් ෆැකල්ටියෙ. මට හිතුණෙ නෑ කැමැත්ත දෙන්න. එයා අන්තිමට යාළු වුණේ මෙඩිකල් ෆැකල්ටියෙ ළමයෙක් එක්ක. එයා සිවිල් නිලධාරියෙක් වුණා. මට මං කර ගත්ත මෝඩකම මතක් වෙන කොට පුදුම වේදනාවක් දැනෙනවා…….?”

ඇය මුණ ගැසී එන විට මා කල්පනා කළේ ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය සම්බන්ධ පරිහානිය ගැනයි. රට වෙනුවෙන් – රටේ අනාගතය වෙනුවෙන් කල්පනා කළ යුතු අය කල්පනා නොකිරීම හා කැප නොවීම නිසා රට විනාශ මුඛයට තල්ලුවී ඇත. ඊට මූලිකව දේශපාලන පක්ෂ වගකිව යුතු නොවේ ද? නායකයන් වග කිව යුතු නොවේ ද?

හැම අංශයකින්ම පරිහානියට පත්ව තිබෙන රටක කිසිම ක්ෂේත්‍රයකින් ‘පරිපූර්ණ‘ චරිත දකින්නට පුළුවන්කමක් නැත. එසේ දකින්නට පෙළඹෙන අය පරිපූර්ණ ද?

නොමළ ගේකින් අබ සොයා යන ගමනක නිමාව කුමක් ද?

කිසිම දේශපාලන පක්ෂයක හෝ නායකයෙකුගේ හෝ චරිත සහතික ඇපිල්ලීමේ කිසි තේරුමක් නැත.

ඇත්ත වශයෙන්ම ‘අපි අපි වගේ‘ කියා ආඩම්බර වීම, අහංකාර වීම වෙනුවට, ‘අපි අපි වගේ‘ බව අවබෝධ කරගෙන දුර ගමනක් යන්නට එක්සත්ව වැඩ පිළිවෙළක් ගොඩ නඟා ගැනීමට නොහැකි ඇයි?■

ක්‍රියාපටිපාටිමය මාවත් පිළිබඳව දැනට ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් සිදුවන සාකච්ඡාව, සිංහල සහ දෙමළ භාෂා මාධ්‍යවලින් ද සිදුවිය යුතුය. එයින් ඇඟවෙන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ සහ සම්පාදන ක්‍රියාවලීන් මහජන අධ්‍යාපන සහ මහජන සහභාගිත්ව ක්‍රියාවලීන්ද විය යුතු බවයි.

ලංකාවේ ඉදිරියට යන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ සාකච්ඡාවේ එක් තේමාවක් වන්නේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කර සම්මත කරගැනීමට තිබෙන වඩාත් සුදුසු මාර්ගය කුමක්ද යන්නයි. මේ සඳහා යෝජනා කිහිපයක්ම දැනට ඉදිරිපත් වී තිබේ.

ව්‍යවස්ථාවක කෙටුම්පතක් සකස් කර, එය ඊළඟ පාර්ලිමේන්තු සහ ජනාධිපතිවරණවලට ඉදිරිපත් කර, ඒ සඳහා මහජන අනුමැතිය ලබා ගැනීම පළමුවැන්නයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් මාර්ගයෙන් ව්‍යවස්ථාව කෙටුම්පත් කර, පාර්ලිමේන්තුව ලවා එය සම්මත කර ගැනීම, පාර්ලිමේන්තුවේ ව්‍යවස්ථා සම්පාදක කමිටුවක් මාර්ගයෙන් ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කර, පාර්ලිමේන්තුව ලවා එය සම්මත කරවා ගැනීම සහ මහජන ව්‍යාපාරයක නායකත්වයෙන්, මහජන සහභාගිත්වයෙන් නව ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කර, ජනමත විචාරණයක් හෝ පාර්ලිමේන්තුව තුළින් එය සම්මත කිරීම යන යෝජනා හතර දැනට ඉදිරිපත් වී තිබේ.

මෙම සාකච්ඡාවට එකතු වී තිබෙන තවත් ප්‍රශ්නයක් නම්, නව ව්‍යවස්ථා සම්පාදන කාර්යය කළ යුත්තේ දැනට තිබෙන ව්‍යවස්ථාවෙන් නියම කර ඇති නෛතික විධිවිධානවලට අනුවද, නැද්ද යන්නයි. මේ ගැන ද මත දෙකක් ඉදිරිපත් වී තිබේ. පළමුවැනි මතයට අනුව, දැනට තිබෙන ව්‍යවස්ථාවට අප කැමති වුවත් නැතත්, නව ව්‍යවස්ථාවක් පැනවීම සම්බන්ධව එහි තිබෙන විධිවිධානවලට අනුව පමණක් නව ව්‍යවස්ථාව පැනවීම සඳහා ක්‍රියා කළ යුතුයි. ව්‍යවස්ථාවේ තිබෙන විධිවිධානවලට පිටින් ගොස් ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කර ගැනීම දේශපාලන වශයෙන් භයානක පූර්වාදර්ශයක් වනු ඇතැයි ද මෙම මතය ඉදිරිපත් කරන්නෝ කියා සිටිති.
ව්‍යවස්ථාවෙන් පිටත ක්‍රියාමාර්ග සොයාගත යුතු යැයි කියන මතයක් ද තිබේ. එයින් එකක් ලෙස යෝජනා වී තිබෙන්නේ, ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයේ අපේක්ෂකයකු කෙටුම්පත් කර ඇති නව ව්‍යවස්ථාවකට මහජන අනුමැතිය ලබාගෙන එම අපේක්ෂකයා ජනාධිපති වූවාට පසුව එය ක්‍රියාත්මක කිරීමයි.

මෙම සෑම යෝජනාවකින්ම වැදගත් නෛතික සහ දේශපාලන ප්‍රශ්න මතු වේ. මෙම ලිපියේ අරමුණ ඒවා සාකච්ඡා කිරීම නොවේ. දැනට සිදුවන සාකච්ඡාවේ මතු නොවන කාරණා කිහිපයක් ගැන අවධානය යොමු කිරීමයි.

ව්‍යවස්ථා සම්පාදන මාවත

ඉන් පළමුවැන්න ‘ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදන මාවත’ යන අදහස තරමක් පුළුල්ව අර්ථ දැක්විය යුතු බව යෝජනා කිරීමයි. අප ඉහත හඳුනා ගත් විකල්ප මාර්ග සියල්ල අයත් වන්නේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය සඳහා ඇති වඩාත් සුදුසු නෛතික මාවත කුමක්ද යන තේමාවටයි. එය වැදගත් තේමාවකි. එහෙත් ලංකාවේ දැනට සිදුවන මහජන සාකච්ඡාද, දේශපාලන පරිවර්තන න්‍යාය පත්‍රය ද පැත්තෙන් බලන විට එය පටු මාවතක් ගැන කතා කිරීමකි. නෛතික මාවත තරම්ම, නැතහොත් ඊට වඩා වැදගත්, මාවත් ගැන ද ඉඟි අප රටේ මහජන සාකච්ඡාවේ තිබේ. එම සාකච්ඡාව ගැන පොදුවේ බලන විට, ‘ව්‍යවස්ථා සම්පාදන මාවත්’ යන සංකල්පයේ අංග හතරක් තිබෙන බව පෙනේ.

ඒවා නම්,

(i) ව්‍යවස්ථා සම්පාදන ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ ක්‍රියාපටිපාටිමය මාවත්.

(ii) ව්‍යවස්ථාවේ හරයාත්මක අන්තර්ගතය තීරණය කිරීම සමඟ සම්බන්ධ මාවත්.

(iii) අවමවාදී ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා අවශ්‍ය අවමවාදී මාවත්.

(iv) හරයාත්මක වශයෙන් පොහොසත් ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා අවශ්‍ය පුළුල් මාවත්.

ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ මාවත් ගැන සිදුවන මහජන සාකච්ඡාව තුළදී මේ ප්‍රවේශ එකිනෙකට පසමිතුරු ඒවා ලෙස සැලකීමෙන් වැළකී සිටීම වැදගත්ය. එයට හේතුව නම්, මාවත තෝරා ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය ඒ පිළිබඳ විශේෂඥයන් අතර ඇතිවන විවාදවල ජය පරාජය මත තීරණය විය යුත්තක් නොව, ඒ පිළිබඳ සාකච්ඡාවට මහජනතාවද සම්බන්ධ කර ගැනීමට ප්‍රමුඛත්වය දිය යුතු වීම නිසාය. ක්‍රියාපටිපාටිමය මාවත් පිළිබඳව දැනට ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් සිදුවන සාකච්ඡාව, සිංහල සහ දෙමළ භාෂා මාධ්‍යවලින් ද සිදුවිය යුතුය. එයින් ඇඟවෙන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ සහ සම්පාදන ක්‍රියාවලීන් මහජන අධ්‍යාපන සහ මහජන සහභාගිත්ව ක්‍රියාවලීන්ද විය යුතු බවයි.

දේශපාලන දෘෂ්ටිවාද සම්බන්ධ මාර්ග

ඊළඟ කාරණය නම් ආණ්ඩුව ප්‍රතිසංස්කරණ සහ සම්පාදන මාවත්, දේශපාලන දෘෂ්ටිවාද සහ ධර්මවලටද අනුව තීරණය වන්නේය යන්නයි. ලංකාවේ සුවිශේෂ තත්වය දෙස බලන විට දෘෂ්ටිවාදීමය මාවත් පහක් අප ඉදිරියේ තිබෙන බව පෙනේ. මේවා ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රමය හා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සමඟ සම්බන්ධ වී තිබෙන සහ එසේ සම්බන්ධ බව අප බොහෝ දෙනාට අමතක වී ඇති ඒවාය. ඒවා මෙසේය.

(i) සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී සහ නව-ලිබරල්වාදී ප්‍රවේශය

(ii) සමාජ ලිබරල්වාදී, රාජ්‍ය-සුභසාධනවාදී ප්‍රවේශය

(iii) අවම නාමික වශයෙන් සමාජවාදී, සමාජ-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී හෝ රාජ්‍ය ධනවාදී ප්‍රවේශය.

(iv) නාමික හෝ හරයාත්මක සමූහාණ්ඩුවාදී ප්‍රවේශය

(v) ඉහත සියල්ලේ හෝ කිහිපයක මිශ්‍රණයක්.

දෘෂ්ටිවාද පිළිබඳ තෝරා ගැනීම්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ ගමන් මග තෝරා ගැනීම සමග සම්බන්ධ වන්නේ කෙසේද? එයට ප්‍රධාන හේතුවක් තිබේ. එය නම් ආණ්ඩුක්‍රම සම්පාදනය විසින් ආමන්ත්‍රණය කරනු ලබන අති මූලික ගැටලුව වන රාජ්‍යය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයට ප්‍රවේශ වීමට ඇති ඉදිරි දර්ශන තෝරාගැනීම ඒවා මාර්ගයෙන් සිදුවන නිසාය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණය යනු අවසාන විග්‍රහයේදී රාජ්‍ය ප්‍රතිසංස්කරණ ප්‍රයත්නයකි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවකින් රාජ්‍යය පිළිබඳ පහත සඳහන් ප්‍රශ්න නිරාකරණය කෙරේ. (අ) රාජ්‍යයේ ස්වභාවය, එනම් එය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීද, පූර්ණ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීද, අර්ධ-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීද, නිර්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීද යන කරුණ; (ආ) රාජ්‍යය තුළ සංවිධානය වී සිටින පුරවැසියන්ගේ, එනම් දේශපාලන සමාජයේ, ප්‍රතිමානීය අරමුණු කවරේද? (ඇ) රාජ්‍ය බලය සංවිධානය වී සහ ව්‍යුහගත වී තිබෙන්නේ කවර ආකාරයෙන්ද? (ඈ) රාජ්‍යය-සමාජය-සහ පුරවැසියන් අතර පවත්නා සම්බන්ධතා තීරණය වන්නේ කෙසේද? යන මේවායි. ව්‍යවස්ථා සම්පාදන ක්‍රියාවලියේදී සිදුවන්නේ මෙම කාරණා විසඳා ගැනීමට අලෝකය සපයන දෘෂ්ටිවාදී ඉදිරි දැක්මක් තෝරා ගැනීමයි. සෑම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක්ම දෘෂ්ටිවාදීමය මගපෙන්වීමක් යටතේ සිදුවන බව අප පිළිගත යුත්තේ එබැවිනි.

සුජාතකරණයේ මාවත

ආණ්ඩුක්‍රම සම්පාදනයේදී තෝරා ගැනීමක් කළ යුතු වන තවත් මාවතක් තිබේ. එය නම් නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට සමාජ සුජාතභාවය ලබා ගැනීමේ මාවතයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක සුජාතභාවය යන කාරණයට පැති දෙකක් තිබේ. ඉන් පළමුවැන්න නෛතික සුජාතභාවයයි. දෙවැන්න සමාජීය/මහජන සුජාතභාවයයි. මෙම කාරණයේදී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කරන ක්‍රියාවලිය (Process) සහ ව්‍යවස්ථාවේ අන්තර්ගතය(Content) යන සාධක දෙක ම තීරණාත්මක ලෙස වැදගත් වේ.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදන ක්‍රියාවලිය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වීම එහි නෛතික මෙන්ම සමාජීය සුජාතභාවය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සාධකයකි. ඒ නිසාම ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ විය යුත්තේ කවර අර්ථයෙන් ද යන ප්‍රශ්නයද අප රටේ මතු වේ. මේ ගැන සිදු කරන තෝරා ගැනීමකදී ද විකල්ප තුනක් අප රටෙහි තිබේ. ඒවා නම්, (අ) අවමවාදී ලෙස ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වන ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යන අර්ථය, (ආ) ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සමග සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ සමූහාණ්ඩුවාදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සංයෝග කරන සමාජ හරයාත්මකවාදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය;
(ඇ) සෑම අතින්ම නාමික වන, එහෙත් ඇත්තටම අධිකාරීවාදී වන ව්‍යාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රකාශ කරන මාවත්

ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳව දැනට සිදුවන සාකච්ඡාවල, ආණ්ඩුක්‍රමය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ලෙස යළි ගොඩ නැගීමට කළ යුත්තේ කුමක්ද? යන ප්‍රශ්නයද තදින්ම මතුවී තිබේ. එයද මාවත පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. නව ව්‍යවස්ථාවකට යෝජනා කළ හැක්කේ, රාජ්‍යය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කිරීම යන අරමුණ සමග සම්බන්ධ වන පරිදි ආණ්ඩු ක්‍රමය ආයතනික වශයෙන් සංවිධානය වීම කෙසේ යළි සකස් කළ යුතුද යන කාරණයයි. ලංකාවේ දැනට සිදුවන සාකච්ඡාව තුළ පහත සඳහන් ආකාරයේ ප්‍රශ්න ගණනාවක්ම මෙම ගැටලුව සමග පැටලී තිබේ.

(ආ) ආණ්ඩුව ජනාධිපති ක්‍රමයක් විය යුතුද? පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයක් විය යුතුද?

(ආ) ජනාධිපති සහ විධායක කේන්ද්‍රීය රාජ්‍ය ව්‍යුහය අහෝසි කළ යුතුද? ජනාධිපති ධුරයත් අහෝසි කළ යුතුද?

(ඇ) ලංකාවේ රාජ්‍යයේ සමස්ත ව්‍යුහය සමූහාණ්ඩුවාදී විය යුතුද? ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විය යුතුද?

(ඈ) දේශපාලන බලය රාජ්‍ය ව්‍යුහය තුළ බෙදාහැරීම සිදු කළ යුතුද? එසේ නම් ඒ කෙසේද?

බලය විමධ්‍යගත කිරීම, පළාත් පාලනය, පරිපාලන විමධ්‍යගතකරණය සහ පහළම ඒකකවලට වැඩි බලතල පැවරීම, විමධ්‍යගතකරණයේදී මධ්‍යම රජය සහ පළාත් සභා අතර බල තුලනය යන මේවා මෙම ප්‍රශ්නයේ අන්තර්ගත වන උප තේමාය.

(ඉ) පුරවැසි අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධ ප්‍රවේශය කුමක්ද? එනම් නව ව්‍යවස්ථාවේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ දැක්ම සාම්ප්‍රදායිකව පවත්නා ලිබරල් තනි පුද්ගල අයිතිවාසිකම්වලට සීමාකර දිගටම පැවතිය යුතුද? නැතිනම් වාර්ගික, ආගමික සහ සමාජීය, එනම් කුල, සුළුතර ප්‍රජාවන්ටත්, ස්ත්‍රීන්ටත් කණ්ඩායම්-සුවිශේෂී අයිතිවාසිකම් සහතික කරන පුද්ගලික අයිතීන්ද, කණ්ඩායම් අයිතීන්ද සංයෝග කරන නව ආකාරයේ අයිතිවාසිකම් ප්‍රඥප්තියක් සම්පාදනය කළ යුතුද?

(ඊ) මැතිවරණ ක්‍රමය සංශෝධනය කිරීම පිළිබඳ කරුණ, ලංකාවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ දැනට තිබෙන පරිහාණියට සහ අර්බුදයට විසඳුම් සෙවිය හැකි පුළුල් පරාසයක් තුළ, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ඍජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාධ්‍ය සමග සංයෝග කළ හැකිද? යන ප්‍රශ්නයට විසඳුම් සෙවීම කල් දැමිය නොහැකිය. නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අර්බුදය, පාර්ලිමේන්තුව, දේශපාලන පක්ෂ, මන්ත්‍රීවරුන් ඇතුළු මහජන නියෝජිතයන්, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ ඇති මහජන විශ්වාසය, මැතිවරණ දූෂණය සහ ප්‍රචණ්ඩත්වය, දේශපාලන පක්ෂ දේශපාලන පවුල් විසින් ද ව්‍යාපාරිකයන් විසින් ද පැහැර ගනු ලැබීම යනාදි උප ක්ෂේත්‍ර ගණනාවකට පැතිරී තිබෙන්නකි. මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කිරීමෙන් ඔබ්බට ගිය සිතීමක් මෙම අර්බුදය විසඳීම සඳහා අවශ්‍ය වී තිබේ.

තුන්වැනි ජනරජයක්

මාවත පිළිබඳ කාරණයේදී, අප ඉදිරියේ තිබෙන, එහෙත් වර්තමාන සාකච්ඡාවලදී සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක කර දමා තිබෙන මාවතක් තිබේ. එම මාවත කුමක්ද යන්න, දැනට පවත්නා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් අප රටට දී තිබෙන නිල නාමයෙන් යෝජනා වේ. එනම් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, සමාජවාදී සහ ජනරජය යන වචන තුනයි. දැනට අපට තිබෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීද, සමාජවාදීද, ජනරජවාදී, එනම් සමූහාණ්ඩුවාදී නොවන දේශපාලන හා සමාජ ක්‍රමයකි. මෙම අර්ථ රහිත වචන තුන දිගටම ගෙන යනවාද? නැතිනම් ඒවායේ හරය වෙතින් ලබා ගන්නා සංකල්පීය සහ ප්‍රතිමානීය මගපෙන්වීම වෙතින්, නව, එනම් තුන්වැනි, ජනරජයක් සඳහා නව මාවතක් විවෘත කර ගන්නවාද? යන්න අප රටේ පුරවැසියන් ඉදිරියේ දැනට තිබෙන නිර්මාණාත්මක අභියෝගයකි.

නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවකින් රටේ සියලු ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් යෝජනා විය යුතුය යන වැරදි මතයේ නොසිටින ගමන්ම පුරවැසියන්ට කළ හැක්කේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් යනු ලංකාවේ සියලුම පුරවැසියන්ට යහපත් සහ සාධනීය දේශපාලන අනාගතයක් යන ගමනාන්තයට ළඟාවිය හැකි මාවත් විවර කිරීමකි යන අදහස මත ක්‍රියාකිරීමයි.■

අසාර්ථක රැලියට
වේදිකාව වරාය අධිකාරියෙන්

වැට සෑදීම හා
විදුලි ආලෝක යුද හමුදාවෙන්

නියමිත දින වකවානු අනුව පසුගිය වසරේ අගෝස්තු මස පවත්වන්නට නියමිතව තිබූ අපොස උසස් පෙළ විභාගය මෙම මස 07 වැනිදා ආරම්භ වූයේ තවදුරටත් එම විභාගය කල් නොදැමීමේ බලාපොරොත්තුව ඇතිවය. මෙසේ එම විභාගය දිනෙන් දින කල් ගියේ රට තුළ පසුගිය කාලයේ පැවති කොවිඩ් වසංගත තත්වය හේතුවෙන් පාසල් අධ්‍යාපන කටයුතු නිසි පරිදි පවත්වන්නට නොහැකි වීම නිසාය. කොවිඩ් වසංගතයේ නව ප්‍රභේදය වන ඔමික්‍රෝන් ආසාදිතයින් හඳුනා ගැනීම දිනෙන් දින වැඩිවීමේ තත්වය තුළ එම විභාගය මේ මොහොතේ හෝ පවත්වන්නට හැකිවීම ළමයින්ගේ පැත්තෙන් යම් අස්වැසිල්ලකි. එම විභාගය කල් දැමීම සඳහා අදාළ හා අදාළ නැති හැම එකටම උසාවි යන නාගානන්ද කොඩිතුවක්කු ගත් උත්සාහය වෙනම කතා කළ යුතු පිස්සුවකි.

එම පිස්සුවට නොදෙවෙනි තවත් පිස්සුවක් උසස් පෙළ විභාගය ආරම්භ කර තුන්වන දිනය වූ පෙබරවාරි 09 වැනිදා ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබුයේ ආණ්ඩුව කරවන ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණය. ඒ ජනාධිපතිවරයාගේ ගම සමඟ පිළිසඳර සමඟ පූට්ටු කරන ලද බැසිල් රාජපක්ෂගේ වැඩ ලක්ෂයක් නම් වූ ඉදිරි මැතිවරණ ඉලක්ක කරමින් ආරම්භ කළ ව්‍යාපෘතියේ සමාරම්භක අවස්ථාව අනුරාධපුරයේ මහජන ක්‍රීඩාංගණය හෙවත් සල්ගාදු ක්‍රීඩාංගණයේදී විභාග කාල වේලාව තුළ ආරම්භ කරමින්ය.

මෙම සමාරම්භක උත්සවය නිසා එම සල්ගාදු ක්‍රීඩාංගණය අවට ඇති විභාග මධ්‍යස්ථාන 7කට අයත් විභාග ශාලා 34කට බලපෑම් එල්ලවිය හැකි බව ඊට පෙරදින මාධ්‍ය හමුවක් පවත්වමින් ලංකා ගුරු සංගමයේ සභාපති ප්‍රියන්ත ප්‍රනාන්දු, එම සංගමයේ අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික් ලේකම් හා ශ්‍රේණිධාරි විදුහල්පති සංගමයේ ලේකම් එස්පී සේරසිංහ රට දැනුවත් කිරීම මගින් උසස් පෙළ සිසුන්ට සිදුවීමට ගිය බාධාව යම් පමණකින් අඩුවුවද එය සම්පූර්ණයෙන්ම මඟ හැරී තිබුණේ නැත. ඔවුන් ඒ සම්බන්ධයෙන් විභාග කොමසාරිස්වරයාද දැනුවත් කර තිබුණි.

වැඩ ලක්ෂයේ සමාරම්භක උත්සවයේ රැස්වීම නිල වශයෙන් පස්වරු 2ට ආරම්භ වී ඇතත් ඊට අදාළ ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර එදින පස්වරු 1 සිට ක්‍රියාත්මක වී ඇත. නමුත් එදින උසස් පෙළ විභාගය අවසන් වී ඇත්තේ පස්වරු 3.15ටය. තාක්ෂණ විෂයන් සහ සංයුක්ත ගණිතය ප්‍රශ්න පත්‍රවලට එදින විභාග ශාලාවල ළමයින් මුහුණ දී ඇත.

විභාගයක් නැතත් පාසලක්, රෝහලක්, දේවස්ථානයක් ආදි තැන්වලදී මහමඟ ගමන් කරන වාහනවලට මාර්ග සංඥා මගින් දැනුම් දෙන්නේ නළා නොහඬවන ලෙසය. එක්වරක් හෝ දෙවරක් හඬවන නළාවකින් පවා එම ස්ථානවල කටයුතුවලට බාධාවක් ඇතිවේ යන්න ඒ මගින් කියවේ. විශේෂයෙන්ම වසර 13ක කාලයක් කැප කිරීම් කිරීමෙන් පසු එළැඹෙන පාසල් අධ්‍යාපනයේ තීරණාත්මක විභාගය වන උසස් පෙළ විභාග අවස්ථාවකදී ශබ්දවාහිනී මගින් එක දිගට ඇසෙන දේශපාලනඥයින්ගේ නිසරු කෑමොරදීම් විභාගයකට කොතරම් බාධා ඇති කරනු ඇත්ද යන්න අමුතුවෙන් තේරුම් කරදිය යුතු නැත.

කල් ගොස් අමාරුවෙන් ආරම්භ කළ උසස් පෙළ විභාග අවස්ථාවේ අනුරාධපුරයේ විභාග මධ්‍යස්ථාන රාශියක් වටකරගත් ස්ථානයකට ගොස් මේ ආකාරයේ රැස්වීමක් පැවැත්වීමෙන් පාලක රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව පෙන්නුම් කළේ එක්කෝ ඔවුන්ට එවැනි දේ දැනෙන්නේ නැති බවය. නැත්නම් දැනි දැනිත් ඔවුන්ට ඕනෑ දේ කරන බවය. එම සමාරම්භක අවස්ථාවේ ප්‍රධාන ආරාධිතයින් ලෙස ජනාධිපතිවරයාද අගමැතිවරයාද සහභාගිවීමෙන් පෙන්නුම් කළේ එයය.
කෙසේ වෙතත් නිවන්තකචේතිය විද්‍යාලය, මධ්‍ය විද්‍යාලය, ස්වර්ණපාලි බාලිකා විද්‍යාලය, වලිසිංහ හරිස්චන්ද්‍ර විද්‍යාලය, සහිරා විද්‍යාලය, ශාන්ත ජෝශප් විද්‍යාලය හා කේබී රත්නායක විද්‍යාලය යන ස්ථානවල පිහිටි විභාග මධ්‍යස්ථානවල විභාගයට මුහුණ දුන් 4000කට ආසන්න සිසුන්ට සිතූ තරම් හානියක් කිරීමට හැකිවී නැත. ඒ එම රැස්වීම සඳහා පැමිණි බස්රථ ගාල් කරන ලද ක්‍රීඩාංගණයේ සිට පෙළපාලියෙන් ගමන් කිරීමේ ඔවුන්ගේ සැලසුම් සෙනඟ මදිවීම නිසා ක්‍රියාත්මක කිරීමට නොහැකි වීම නිසාය. ආරක්ෂාව සඳහා පොලිස් නිලධාරින් 2000ක් පමණ කැඳවා තිබුණද ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා සහභාගිවූ එම රැස්වීමට පැමිණ ඇත්තේ 5000කටත් අඩු පිරිසක්ය. වෙනදා සල්ගාදු පිටියේ රැස්වීමක් පැවැත්වීමේදී ඒ අසලින් වාහනයකින් ගමන් කිරීමට නොහැකි තත්වයක් උදාවුවද මෙම රැස්වීමේදී ඒ අසලින් වාහනවලින් ගමන් කිරීමේ හැකියාව හොඳින්ම තිබී ඇත. මේ ප්‍රායෝගික තත්වයන් අපට කියාපාන්නේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ මෙම සෙල්ලම්වලට ලැබෙමින් පවතින මහජන ප්‍රතිචාරය පිළිබඳ කාරණාවමය.

එහෙත් විභාග වේලාවෙන් පසු උසස් පෙළ සිසුන් යළි අපහසුතාවට පත්වී ඇත. ඒ කිලෝ මීටර් 10-12 දුර ගෙවා අනුරාධපුරයේ එම විභාග මධ්‍යස්ථානවලට ආ සිසුන්ට නැවත නිවෙස් වෙත යෑමට නොහැකි තත්වයන් උදාවී තිබීමය. ඒ සිසු සැරිය සඳහා යොදවා තිබූ මාර්ගස්ථ මගී ප්‍රවාහන අධිකාරියේ පෞද්ගලික බස් රථ මෙන්ම ලංගම බස්රථද විශාල සංඛ්‍යාවක් එම රැස්වීම වෙනුවෙන් යොදවා ගෙන තිබීම නිසාය. මේ තත්වය දැන සමහර දෙමාපියන් ත්‍රීවීල් ආදි පෞද්ගලික ප්‍රවාහන ක්‍රම සිය දරුවන් රැගෙන යෑමට සූදානම් කර තිබී ඇතත් සමහරුන්ට එසේ කිරීමේ හැකියාවක් තිබී නැත. ඒ නිසාම සිය නිවෙස්වලට යෑමට සවස 5-6ත් අතර කාලයේ පවා අනුරාධපුර නගරයේ සිටින උසස් පෙළ දරුවන් දැකගත හැකිවී ඇත.

අසාර්ථක වූ මෙම දේශපාලන සංදර්ශනය සඳහා වේදිකාව ශ්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය මගින් ලබාගෙන තිබෙන අතර ක්‍රීඩාංගණය වටකර වැටවල් සෑදීම හා විදුලි ආලෝක කටයුතු යුද හමුදාව මගින් සිදුකර ඇත. දේශපාලන ව්‍යාපෘතියක් සඳහා රාජ්‍ය දේපල අවභාවිත කිරීමක් ලෙස මෙම කටයුතු හැඳින්විය හැකි වුවද ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත් ඒ සඳහා සහභාගිවීම හා එම සැණකෙළිය රාජ්‍ය කටයුත්තක් ලෙස නිල වශයෙන් හැඳින්වීම නිසා රාජපක්ෂවරුන්ට එයින් බේරීමට හැකිය.

කෙසේ වෙතත් උසස් පෙළ විභාගය අවස්ථාවේ සිදුකළ මෙම දේශපාලන ව්‍යාපෘති සමාරම්භක සැණකෙළිය අපට නැවත නැවතත් හේත්තු ගන්වන්නේ වත්මන් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ චාරයක් නැතිකම මිස අනෙකක් නොවේ.■