No menu items!
22.8 C
Sri Lanka
11 June,2025
Home Blog Page 100

43 සේනාංකයෙන්
සලකා බැලීම වටින සැලැස්මක්

0

■ රොහාන් සමරජීව

43 සේනාංකයේ පළමු සංවත්සරයේදී දොරට වඩන ලද ‘ගොඩ එමු ගොඩනගමු’ නම් සැලැස්මෙහි පිටු 32ක්ම අර්බුදයට කඩිනම් ප්‍රතිචාර සඳහා වෙන්කර තිබේ. එම කොටස ගොඩ එමු ලෙස නම්කර තිබේ. දිගුකාලීන විසඳුමක් වෙනුවෙන් වෙන් කරන ලද පිටු 26ක කොටස නම් කර තිබෙන්නේ ගොඩනගමු ලෙසයි. මෙයින් පෙනෙන්නේ අප අද මැදිවී සිටින අර්බුදයට ප්‍රතිචාර වෙනුවෙන් එහි සැලකියයුතු බරක් තබා තිබෙන බවයි. මෙම ලේඛනය ඉදිරිපත් කර තිබෙන්නේ “දේශපාලනයෙහි මෙන්ම ප්‍රතිපත්ති නිර්මාණයෙහිද ඉදිරිගාමී හැරවුමක් සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සමාජ සංවාදයකට දායක කරගත හැකි මූලික ලියවිල්ලක්” ලෙසයි. එය සංවාදයක ආරම්භයයි. අවසානය නොවේ.


පුළුල් අදහස් විමසීම් පවත්වා තිබෙන බව පෙනේ. එය සකස් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය අතරතුරදී කර්තෘවරුන් ඇතැම් කරුණු සම්බන්ධ තම දැක්ම වෙනස් කර තිබෙන බව දැකිය හැකිය. විශ්ලේෂණයෙහි තිබෙන සංකීර්ණත්වය අනුව ඒත්තු යන කරුණක් වන්නේ, මෙවැනි කර්තව්‍යයන්හිදී සාමාන්‍යයෙන් කරන ආකාරයට සමීප හිතවතුන් කීපදෙනෙකුගෙන් ඔබ්බට ගොස් පුළුල් පරාසයක විශේෂඥයන්ගේ අදහස් ඒ සමග සම්බන්ධ කරගෙන තිබෙන බවයි.
1 කොටස: ණය අර්බුදයට විසඳුම්


ප්‍රතිකර්මයේ ඵලදායිතාව රඳාපවතින්නේ රෝග විනිශ්චයේ නිරවද්‍යතාව මතයි. 43 සේනාංකයේ රෝග විනිශ්චය පුළුල් දත්ත මගින් සහයෝගය ලබාගනිමින් පවසන්නේ ණය කළමනාකරණය කරගැනීමේ වත්මන් දුෂ්කරතාවට හේතු වී තිබෙන්නේ ආදායම් උත්පාදනය නොකරන ව්‍යාපෘති සඳහා පසුගිය රාජපක්ෂ පාලනයන් විසින් වාණිජ ණය ලබාගැනීම බවයි. 2019 වසරේදී දුරදිග නොබලා කරන ලද බදු කප්පාදුව හේතුවෙන් තත්වය උග්‍ර විය. නිදහස ලබාගැනීමේ සිටම ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය තුළ වසංගතයක් බවට පත්ව තිබෙන ද්විත්ව හිඟයන් (රාජ්‍ය මූල්‍ය හා ගෙවුම් හිඟයන්) විසින් ක්‍රමය තුළ වර්ධනය කරන ලද දුබලතාව ද හඳුනාගෙන තිබේ..

තිත්ත බෙහෙත්


ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ මැදහත්වීම හෝ වෙනත් ආකාරයක කාර්ය රාමුවක් තුළ ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ අවශ්‍යතාව පැහැදිලිව හඳුනාගෙන තිබේ: “ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ තිත්ත වොෂිංටන් කසාය හෝ තිත්ත දේශීය කසායක් හෝ ලංකාවට දැන් අත්‍යවශ්‍යව ඇත.”
කෘත්‍රිම ලෙස විනිමය අනුපාතිකය පාලනය කිරීම ප්‍රායෝගික නොවන, බුද්ධිමත් නොවන ක්‍රියාමාර්ගයක් ලෙස හඳුනාගෙන තිබේ: “කෘත්‍රිම ලෙස විනිමය අනුපාත පාලනය කිරීමේ වත්මන් ක්‍රමය වහාම නතර කළ යුතුය. කෘත්‍රිම අපනයන පාලන හා සලාක ක්‍රම හඳුන්වාදීම වෙනුවට විනිමය අනුපාතිකයට නිදහස් ආනයන පාලනයට ඉඩදිය යුතුය. එමගින් ආනයන නව සමතුලිතතාවකට පැමිණීම මෙන්ම අපනයන යම්තාක් දුරකට ප්‍රවර්ධනය වීම හා විදේශ ප්‍රේෂණ දිරිගැන්වීම සිදුවනු ඇත. එනම් ඩොලර් හිඟය කෙටිකාලීනව යම්තාක් දුරකට මගහැරෙනු ඇත.”


ඉහත යෝජනා කරන ලද ක්‍රියාමාර්ග හේතුවෙන් බලපෑමට ලක්වන ඉන්ධන හා උපයෝගිතා සේවා වෙනුවෙන් සූත්‍රයකට අනුකූල මිල නිර්ණය කිරීමක් යෝජනා කරනු ලැබේ: “ඉන්ධන, විදුලිය, ගෑස් හා ජලය සඳහා නිශ්චිත මහජන සාකච්ඡාවකින් පසු ස්වයංක්‍රිය මිල සූත්‍රයක් හඳුන්වාදිය යුතු අතර එයට අනිවාර්යෙන්ම අදාළ ආයතනවල කාර්යක්ෂමතාව, පිරිසිදු ගනුදෙනු හා ඵලදායීතාය අගයන ක්‍රියාදාමයන් (balance score card system) ඇතුළත් කළ යුතුය.”
මෙම ක්‍රියාමාර්ග තුන විසින්ම සිල්ලර මිල ගණන් ඉහළ යාම සිදුවේ.

ආරක්ෂක ජාලය


වේදනාව දරාගැනීමට සිදුවන බව ඍජුවම පැවසීමෙන් මෙම ලේඛනය වෙනත් සාමාන්‍ය සුබවාදී ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනවලින් වෙනස් වේ. අප සමාජයේ වැඩියෙන්ම අවදානමට ලක්වන සමාජ කණ්ඩායම් එම වේදනාවන්ගෙන් ආරක්ෂා කිරීමේ හදිසි ප්‍රතිපත්තිමය ක්‍රියාමාර්ග අනතුරුව යෙදෙන සාකච්ඡා තුළ ඇතුළත් විය යුතුය.


විදුලිය, ගෑස් හා ජලය මිල සූත්‍රයකට අනුව මිල නියම කිරීමෙන් නිර්මාණය වන රැලි ගණනාවකින් යුක්ත ප්‍රතිඵල හඳුනාගැනීම සම්බන්ධයෙන් ප්‍රශංසා කළ යුතුය. උපයෝගිතා සේවාවන් ඒවායේ පිරිවැය නිරූපණය වන විධිමත් නියාමනයක් හා මිල නියම කිරීමක් යටතට පත්කළ විට, ආදායම් බෙදීයාමේ පහළම ස්තරවල සිටින පුද්ගලයන් දැඩි බලපෑමකට ලක්වනු ඇත. සමාජ ආරක්ෂණ ජාලයක් ලෙස ලබාදෙන ඉලක්කගත සහනාධාර මගින් ඔවුන්ට සහාය ලබාදිය යුතුය. පසුගිය දෙසැම්බරයේ පළකරන ලද ලිපියක එය පහත දැක්වෙන ආකාරයෙන් විස්තර කරන ලදි.


එකිනෙක අතිච්ඡාදනය වන බහුවිධ සුබසාධන වැඩසටහන් සුබසාධන ප්‍රතිලාභ මණ්ඩලය යටතේ ඒකාබද්ධ කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සහ එහි ප්‍රතිලාභීන්ගේ දත්ත ගබඩාව සැකසීම වේගවත් කළ යුතු ය. රුපියල අවප්‍රමාණ වීම යම්කාලයක් පැවතිය හැකි බැවින් එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාම සිදුවිය හැකි නිසාත්, උපයෝගිතා ගාස්තු වෙනස් වන තත්ත්වයක් පැවතීම නිසාත් ලෝක බැංකුවේ ආධාර යටතේ දැනට ක්‍රියාත්මකව පවතින සමාජ ආරක්ෂණ දැල් ව්‍යාපෘතියේ මුදල් ලබාගැනීම අවශ්‍ය වන අතර ඉලක්කගත ආකාරයෙන් ආධාර ලබා දීමේ යාන්ත්‍රණයක් සංවර්ධනය කිරීම ද අවශ්‍ය වෙයි. සමාජ ආරක්ෂණ දැල් ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉහළ ප්‍රමුඛත්වයක් ලබා දීම වේදනාව පාලනය කිරීමට හේතු වෙයි. මෙම ක්‍රියාවලිය තුළ සමෘද්ධි දෙපාර්තමේන්තුව වැනි වැඩ සටහනට ලබා දී ඇති සම්පුර්ණ මුදලින් සියයට 25 ක් කා දමන ඇතැම් අතිරික්ත ආයතන වසා දැමීමට ජාතික ආණ්ඩුවට හැකි වුව හොත් එය ණය හිමියන්ට බලගතු පණිවිඩයක් ලබා දෙනු ඇත..


ලේඛනය විසින් ආරක්ෂක ජාලය නොතකා හැර නැත. දෙවන කොටස වන ‘ගොඩනගමු’ කොටසෙහි සමෘද්ධි හා වෙනත් සුබසාධන/ සහනාධාර යෝජනා ක්‍රමවලට සිදුකරන වෙනස්කම් ද ඇතුළත් කර තිබේ. ආර්ථිකය ගොඩගැනීම සඳහා ගනු ලබන හදිසි ක්‍රියාමාර්ග සමග සමගාමීව සමාජයේ දුර්වලම කොටස්වලට විඳින්නට සිදුවන වේදනාව සමනය කිරීම සඳහා හදිසි ක්‍රියාමාර්ග ද අනුගමනය කළ යුතුය.

විශ්වාසය ආපසු දිනාගැනීම


වෙළඳපොළ විශ්වාසය නැවත දිනාගත යුතු බව ලේඛනය විසින් නිවැරදිව හඳුනාගනු ලැබේ. නම් වශයෙන් සඳහන් කළහොත්, වත්මන් හා අනාගත ණය සම්පාදකයන්ගේ හා ආයෝජකයන්ගේ විශ්වාසය දිනාගත යුතුය. යෝජිත ක්‍රියාමාර්ග හොඳය. එහෙත්, ඒවායේ සන්නිවේදන බලය අඩුය.


මහජන මුදල් කාබාසිනියා කරන රාජ්‍ය ව්‍යවසාය හැම එකක් පිළිබඳවම කළමනාකරණ ගිණුම් වාර්තා ලැබෙන තෙක් බලාසිටීමේ සුවපහසුව අපට නැත. ලේඛනයේ පැහැදිලිව දක්වා නොමැති මුත්, 43 සේනාංකයේ නායක පාඨලී රණවක සිය කතාවේදී පැවසූ පරිදි මහජන මුදල් ශ්‍රීලන්කන් ගුවන් සේවය වැනි කාණුවලට විසිකිරීමේ හැකියාවක් නැත. ජාතික ගුවන්සේවය වෙන්දේසියට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය අවධානය යොමුවනු ඇත. එමගින් තම ආර්ථිකය විධිමත් කරගැනීමට ශ්‍රී ලංකාවට අවශ්‍යව තිබෙන බවට බැරෑරුම් පණිවුඩයක් සන්නිවේදනය වනු ඇත.

යහපාලනය


ශ්‍රී ලංකාවේ ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපය ඉහළ නැංවීම අත්‍යවශ්‍ය මූලිකාංගයක් බව ගොඩගැනීමේ සැලැස්මේ අන්තර්ගත වේ. එහිදී යෝජනා කර තිබෙන පළමු ක්‍රියාමාර්ගය වන්නේ 20වන සංශෝධනය අහෝසි කිරීම හා අධිකරණය, පොලිසිය, මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව වැනි වැදගත් ආයතනවල සුපිළිපන්භාවය නැවත ස්ථාපිත කළ යුතුය. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අපහරණය කිරීම පිළිබඳව ද එහි සඳහන් වීම විශේෂත්වයකි. තර්කයන්ගේ වෙනස්කම් තිබුණ ද, නීතියේ ආධිපත්‍යය අගය කරන සියලුදෙනාගේ අවධානය දිනාගැනීමට එම යෝජනා හේතු වනු ඇත.

රාජ්‍ය මූල්‍ය හිඟය සම්බන්ධයෙන්ග නු ලබන ක්‍රියාමාර්ග


රාජ්‍ය මූල්‍ය හිඟය සම්බන්ධයෙන් යෝජනා කර තිබෙන ක්‍රියාමාර්ග ද හොඳ මට්ටමක තිබේ. එහෙත්, ඒවා තව වැඩිදියුණු කළ හැකිව තිබිණි. උදාහරණයක් ලෙස, 2019 දෙසැම්බරයේදී සිදුකරන ලද දැවැන්ත බදු කපාහැරීම බුද්ධිමත් කාර්යයක් නොවන බව ඇත්තකි. මෙවැනි අර්බුදයක් මැද එම බදු කප්පාදුව ආපසු හැරවීමට යෝජනා කිරීම ප්‍රශ්නයකි. වැඩිකරන ලද බදු ගෙවීමට සිදුවන අය ද දැඩි පීඩනයක සිටීම එයට හේතුවයි. බදු වැඩි කළ යුතුව තිබෙන්නේ ඉතා පරිස්සමෙන් ක්‍රමානුකූලවය.


ආදායම් වැඩිකිරීමේ යෝජනා අධික ලෙස උන්නතිකාමීය. වියදම් අවම කිරීමේ යෝජනා ප්‍රාණවත් මදිය.


රාජ්‍ය ආදායමෙන් 70%කට වඩා වැයවන්නේ රාජ්‍ය සේවයේ වැටුප් හා විශ්‍රාම වැටුප් සඳහාය. එම බර අඩුකිරීමට වෙනත් විකල්පයක් නැත. රාජ්‍ය සේවයේ රැකියා වර්ධනය වීම නැවැත්වීම සඳහා සුවිශේෂ කැපවීමක් අවශ්‍යය. ඉහත දක්වන ලද ආකාරයේ කාර්යයක නියුතු සමෘද්ධි සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව වැනි ආයතන වසා දැමීමෙන් රාජ්‍ය සේවයේ රැකියා අඩුකළ යුතුය. සමෘද්ධි ප්‍රතිලාභීන්ට දෙපයින් නැගීසිටීමට උපදෙස් දෙන බව කියන සමෘද්ධි නිලධාරීන් විසින් සමෘද්ධි අරමුදලේ විශාල පංගුවක් භක්ෂණය කරනු ලැබේ. ගෙවනු ලබන වන්දිය ප්‍රාග්ධනය ලෙස යොදාගෙන සාර්ථක ව්‍යවසායක් සිදුකර පෙන්වීමෙන් වඩා හොඳ සේවයක් කිරීමට ඔවුන්ට අවස්ථාව ලබාදීමට හැකිය.


2 කොටස: ගොඩ ගැනීමේ ක්‍රියාමාර්ග


ඉන්න හිතෙන රටක් ලෙස ආර්ථිකය ගොඩනැගීම සඳහා අවශ්‍ය දිගුකාලීන ක්‍රියාමාර්ග වෙනුවෙන් ගැඹුරින් අවධානය යොමුකර තිබේ: ‘ධනය නිෂ්පාදනය කිරීමේ වඩාත් සාර්ථක ක්‍රමය විවෘත වෙළඳපොළ ආර්ථික ක්‍රමය’ බව එහි දැක්වේ. කියුබාව, උතුරු කොරියාව සහ වෙනිසියුලාව උදාහරණ ලෙස දක්වමින් රාජ්‍ය සමාජවාදය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම තවමත් සිංහල බුද්ධිමය කවවල ආධිපත්‍යය හොබවන වාමාංශිකයන්ගේ නොමනාපයට හේතු වී තිබේ. මෙම සාකච්ඡාව ආරම්භ කිරීම ප්‍රශංසාවට භාජනය විය යුතුය. එහෙත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් මෙම වටිනා අවකාශය භාවිත කිරීමට අදහස් නොකරමි.

පළාත් සභා


43 සේනාංකයේ නායකයෝ අතීතයේදී ජාතිකවාදී සංවිධාන හා දර්ශනයන් ඇසුරු කළ අය වූහ. එම පසුබිම තුළ, මෙම ලේඛනය විසින් 13වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය හා බලය විමධ්‍යගත කිරීමේ පාලන ක්‍රමය පිළිගැනීම අවධානය යොමුකළ යුතු තත්වයකි.
‘දැනට සිංහල, දෙමළ දේශපාලන අභිලාෂ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රායෝගිකව බල පවත්නා ව්‍යවස්ථාමය සම්මුතිය වන්නේ පළාත් සභා ක්‍රමයයි. කවුරු කැමති වුවත්, අකමැති වුවත් සත්‍යය එයයි. මෙහිදී සිංහල ජනතාව තේරුම් ගත යුතු වන්නේ, එක අතකින් දේශීය හා ජාත්‍යන්තර සාධක සැලකූ විට පළාත් සභාවන්හි බලය අඩු කිරීමට කිසිම ඉඩක් නැති බවත්, අනෙක් අතට පළාත් සභා ක්‍රමය මගින් මේ රට බෙදී වෙන් වී යාමේ ඉඩක් නොමැති බව පසුගිය දශක තුන තුළ පැහැදිලි වී ඇති බවත්ය. ඒ අනුව ව්‍යාජ දේශප්‍රේමීත්වයේ බොරු පොරොන්දුවලට නොරැවටීමට තරම් සිංහලයන් බුද්ධිමත් විය යුතුය. එසේම දෙමළ ජනතාවද, ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක වන මේ සම්මුතිය භාර ගැනීමට සූදානම් විය යුතුය.’


හුදෙක් පවත්නා තත්වය භාරගැනීමෙන් ඔබ්බට යා යුතු බව මම යෝජනා කරමි. උදාහරණයක් ලෙස 13වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ප්‍රකාරව පළාත් සභාවල ආදායම් මූලාශ්‍ර ස්ථාපිත කිරීමෙන් ඒවා වඩා කාර්යක්ෂම කළ හැකිය. එම බලතල ආපසු ලබාගෙන තිබෙන්නේ අසාධාරණ අන්දමිනි. තම බලවේගයේ ඇතැමුන් වෙතින් එල්ලවීමට ඉඩ තිබෙන පීඩනය මැද 43 සේනාංකයේ නායකයන් එම ස්ථාවරය ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කිරීමට එඩිතර වීම අගය කළ යුතුය.


43 සේනාංකය විසින් බලය විමධ්‍යගත කිරීම පිළිගැනීම ඔවුන් විසින් තබන ලද ප්‍රධාන ඉදිරි පියවරකි. මධ්‍යම ආණ්ඩුව විසින් කළ යුතුව තිබෙන්නේ ප්‍රාදේශීය මට්ටමේදී කළ නොහැකි කාර්යයන් පමණි. එම මූලධර්මයේ ඓන්ද්‍රීය වටිනාකම පැත්තකින් තිබියදී, අන්තර් වාර්ගික විශ්වාසය සහ සංහිඳියාව ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සාධක බව අවධාරණය කළ යුතුය. පාලක පක්ෂයට අන්තර් වාර්ගික සංහිඳියාව නිර්මාණය කිරීමට නොහැකි වී නම්, සිංගප්පූරුවට කෙදිනකවත් පළමු ලෝකයට යාමට හැකිවන්නේ නැත.

ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය


සාධාරණ ලෙස ධනය බෙදී යන එකම ධනෝත්පාදක ක්‍රමය වෙළඳපොළ ආර්ථිකය ලෙස හඳුනාගනු ලැබේ: “අපේ ප්‍රශ්නය එබඳු සුබසාධනය පිළිබඳ ගැටලුවක් නොව ඇත්තෙන්ම නම් එසේ බෙදන්නට හෝ ධනය උත්පාදනය කර ගැනීමට නොහැකි වීමය..”


දශක ගණනාවක් තිස්සේ රාජ්‍ය මෙහෙයවීම සහ සහනාධාර අභ්‍යන්තරයටම කාවැදී තිබෙන කෘෂිකර්මාන්තය වැනි ක්ෂේත්‍රවල පවා ප්‍රමුඛතාව ලැබෙන්නේ වෙළඳපොළ බලවේගවලටයි: “ගොවීන් හා පාරිභෝගිකයන් ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා අනම්‍ය මිල පාලන හා සහතික මිල ක්‍රමයන් වෙනුවට වෙළෙඳපොළ තොරතුරු සුලබ කිරීම සහ සමුපකාර ලෙස සුළු ගොවීන් සංවිධානය වීමට දිරිමත් කිරීම කළ යුතුය. රජය මැදිහත් විය යුත්තේ වෙළෙඳපොළ යාන්ත්‍රණයන් අසාර්ථක වන විට පමණකි.”


වෙළඳපොළ දත්ත සැපයීමෙන් හා සමුපකාර හරහා බලවත් විද්‍යුත් ක්‍රියාකාරීත්වයන් නිර්මාණය කිරීමෙන් වෙළඳපොළ හැඩගැස්වීමේ භූමිකාවක් රජයට තිබේ. එය යථාර්ථයක් බවට පත්කරගත හැක්කේ කෘෂි අංශයේ දැවැන්ත, එහෙත්, අකාර්යක්ෂම රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය තුළ උනන්දුව නිර්මාණය කර අරමුණ කරා නැවත යොමුකළහොත් පමණි.


සැබෑ අභියෝගය ඇත්තේ අතිශය වැදගත් බැහැරට නම්නීකරණය කරන ලද ආර්ථික අංශවලට අදාළ ප්‍රතිපත්තිමය ස්ථාවර සම්බන්ධයෙනි. එයට කෘෂිකර්මාන්තය ද අයත් වනමුත්, එයට පමණක් සීමාවන්නේ නැත. අපනයන සංවර්ධනය කිරීමෙන් තොරව ශ්‍රී ලංකාවේ අර්බුදයට දිගුකාලීන විසඳුම් සොයාගත නොහැකිය.


1960 සහ 1970 දශකවල කොරියාව ඇතුළු අනෙක් ආසියානු කොටින් අතර පැවති පුම්බන ලද සංවර්ධනය ගැළපුණේ වර්තමානයේ පවතින ආර්ථිකයට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් ආර්ථික මාදිලියකටයි. එම වකවානුවෙහි සාමාන්‍ය බදු මට්ටම් ඉහළ විය. වෙළඳ ගිවිසුම් පැවතියේ කිහිපයක් පමණි. ඒවා ද බැඳීම් අතින් අවම විය. අපනයනයන් අදට සාපේක්ෂව සරල ඒවා විය. එම වකවානුවේ නිෂ්පාදිත භාණ්ඩවල නිෂ්පාදන ක්‍රියාකාරකම් බහුතරයක් සිදුවූෆය් එක් රටක් තුළ හෝ රටවල් කීපයක් තුළයි.


වර්තමාන ආර්ථිකය තුළ ආධිපත්‍යය උසුලන්නේ ගෝලීය නිෂ්පාදන ජාලයන්ය. විවිධ රටවල ආර්ථික ක්‍රියාකරුවන් විශාල සංඛ්‍යාවක් වෙන වෙනම නිෂ්පාදනයට වටිනාකම් එකතු කරනු ලැබේ. ශ්‍රී ලාංකික – ඔස්ටේ්‍රලියා ආර්ථික විද්‍යාඥයකු වන ප්‍රේමචන්ද්‍ර අතුකෝරළ නව ආර්ථික යථාර්ථය ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට අවබෝධ කරදීම සඳහා විශාල පරිශ්‍රමයක් දරා තිබේ. එහෙත්, පැරණි මානසික රාමුවෙන් මිදීම අපට දුෂ්කර වී තිබෙන බව පෙනේ.


දැනුම මත පදනම් වූ මෙම බලවත් නිෂ්පාදන ජාල තුළදී ප්‍රධාන ව්‍යවසායකයන් හා කුඩා ව්‍යාපාරිකයන් අතර ගොඩනැගෙන සම්බන්ධතාව හා විශ්වාසය අතිශය වැදගත් වේ. මෙම ජාලයන්ගේ අපනයන මූලිකවම රඳාපවතින්නේ ආනයන මතයි. ලංකා හානස් යනු අධිමිල වාහනවල වායු බෑග සඳහා සංවේදක හා ඒ හා සම්බන්ධ උපකරණ නිෂ්පාදනය කරන සමාගමකි. එම සංවේදක නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය සියලුම අමුද්‍රව්‍ය ආනයනය කරනු ලැබේ. ශ්‍රී ලංකා සමාගම විසින් එකතු කරන ලබන වටිනාකම ඉතා සුළු එකකි. එහෙත්, මෙහෙයුමේ විශාලත්වය හේතුවෙන් එම සමාගම අතිශය සාර්ථක වී තිබේ.


කොතරම් අවබෝධයකින් යුක්ත කාර්යක්ෂම රාජ්‍ය මැදිහත්වීමකින්වත් ලංකා හානස් වැනි සාර්ථක ව්‍යවසාය නිර්මාණය කළ නොහැකිය. වර්තමානයේ ශ්‍රී ලාංකික රාජ්‍ය නිලධාරීන්ගේ ඵලදායිතා මට්ටම බිඳවැටී තිබෙන තරම අනුව ඔවුන්ගෙන් එවැනි කාර්යක්ෂමතාවක් කිසිසේත්ම අපේක්ෂා කළ නොහැකිය. වඩා යථාර්ථවාදී වන්නේ ජාතික අපනයන ප්‍රතිපත්තියේ සඳහන් වන ආකාරයට අපනයන සඳහා තිබෙන බාධක ඉවත් කිරීමේ පුළුල් ක්‍රියාකාරීත්වයන්ය. ඉන් අනතුරුව, අදාළ වෙළඳ ගිවිසුම්වලට යටත්ව ඉහළ කාර්යසාධනයක් සහිත අපනයනකරුවන්ට අමතර දිරිගැන්වීම් සිදුකළ හැකිය.


ඉහත දක්වන ලද ආකාරයේ සුළු විතැන්වීම් තිබුණත්, ‘නිෂ්පාදන සාධක ලාභදායී කරගැනීමෙන් පමණක් අපට තවදුරටත් ආයෝජන ආකර්ෂණය කරගත නොහැකිය’ වැනි ප්‍රකාශවලින් පෙනෙන්නේ ලේඛනයේ කර්තෘවරුන් නිසි මාර්ගයට පිවිස තිබෙන බවයි. පැරණි පන්නයේ කර්මාන්ත උද්‍යාන තවදුරටත් වැදගත් වන්නේ නැත. නවෝත්පාදනයට හා දැනුමට ප්‍රමුඛතාව ලබාදෙන ආයතන ආකර්ෂණය කරගැනීම සඳහා ප්‍රමුඛතාව ලබාදිය යුතුය. මේ අතරතුර, ව්‍යාපාර ක්‍රියාවලි බැහැරට පැවරීමේ ව්‍යාපාර (BPO) එම ප්‍රවර්ගයට ඇතුළත් කිරීමට එරෙහිව යමෙකුට තර්ක කරන්නට අවස්ථාවක් තිබේ.

ඉදිරි පියවර


තම පළමු වසර තුළදී පුළුල් පරාසයක විශේෂඥභාවය ගොනුකරගනිමින් කෙටිකාලීන හා දිගුකාලීන විසඳුම් යාන්ත්‍රණයන් නිර්මාණය කරගැනීමට කැපවීම සම්බන්ධයෙන් 13 සේනාංකයට ප්‍රශංසාව හිමිවිය යුතුය. එහි ඉදිරිපත් කිරීම ද සාමාන්‍ය මැතිවරණ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනවලට වඩා වෙනස්ය. විවිධ අභිලාෂයන් සහිත කණ්ඩායම්වලට පිරිනමනු ලබන පිරිවැය ගණනය නොකරන ලද වාසි ලබාදීමේ පොරොන්දු එහි අවමය. වේදනාකාරී සත්‍යය කෙළින්ම ප්‍රකාශ කරන එහි විසඳුම තිත්ත බෙහෙතක් බව දැක්වේ.


ශ්‍රී ලංකාවේ අනාගතය සම්බන්ධයෙන් සැලකිලිමත් වන සියලුදෙනා 43 සේනාංකය විසින් මුලපුරන ලද සංවාදය සමග සම්බන්ධ විය යුතුය. මනා ලෙස වරනගන ලද වචන එම ජීවයෙන්ම ක්‍රියාත්මක වේද යන්න පිළිබඳ සාධාරණ සැක සංකා පවතී. එම ප්‍රශ්නයට විසඳුම වන්නේ එම අදහස ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නොවේ. අවසානයේදී එකඟ වනු ලබන පොදු වැඩසටහනක් අවංකව ක්‍රියාත්මක කිරීම තහවුරු කිරීම සඳහා යාන්ත්‍රණයක් පිහිටුවීම සිදුකළ යුතුය. අනතුරුව සිදුවිය යුතු සාකච්ඡාව එයයි.■

යුක්‍රේන කාල බෝම්බය

0

■ නිසංසලා දිසානායක

එක් පසෙකින් යුක්‍රේන දේශ සීමාවේ රුසියානු සෙබළු ලක්ෂයක් පමණ රැඳී සිටිති. අනෙක් පසින් ඇමරිකාව සහ නේටෝ රටවල් කිහිපයක් මිලියන ගණනින් හමුදා ආධාර එවමින් සිටියි.
නැගෙනහිර යුරෝපයේ නේටෝ සාමාජිකයන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා යැයි පවසමින් එක්සත් ජනපදය ජර්මනිය, රුමේනියාව හා පෝලන්තය යන රටවලට හමුදාවන් යවමින් සිටියි. නේටෝ සාමාජිකයෙකු නොවන යුක්‍රේනයට හමුදා නොයවන බව එක්සත් ජනපද ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රකාශක ජෝන් කර්බි උදක්ම පවසා සිටියි.


යුක්‍රේන රුසියා දේශ සීමාවේ හමුදා පෙළගස්වමින් සිටින ආකාරය නිසා රුසියාව යුක්‍රේනයට දැවැන්ත ආක්‍රමණයක් සිදු කරන්නට යන්නේ යැයි එක්සත් ජනපදය හා යුරෝපය තැති ගැනී සිටියද, රුසියාව එය ප්‍රතික්ෂේප කරන නමුත්, නේටෝහි සාමාජිකත්වය ලබාගැනීමට යුක්‍රේනය දරන වෑයමට දැඩි විරෝධයක් දක්වයි.


ඒ අතරම එක්සත් ජනපදයේ ප්‍රධානත්වයෙන්, අතීත සෝවියට් සංගමයට අයත්ව පැවති රටවලට ආරක්ෂාව සැපයීම මුවාවෙන් හමුදා ස්ථානගත කිරීම නැවතීමට ආරක්ෂක සහතිකයක් රුසියාව බලාපොරොත්තු වේ.


තිබෙන බලය වැඩි කරගැනීමටත්, නැති බලයක් ඇති කරගැනීමටත් රුසියාව හා ඇමරිකාව වැනි ලෝක බලවතුන් දරන වෑයම නිසා යුක්‍රේනය කාල බෝම්බයක් බවට පත්වී හමාරය.
රුසියානු ආක්‍රමණයකින් සිය රට සහ පවුල ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා පියවර ගන්නා බව කියූ මැදි වියේ යුක්‍රේන ජාතිකයෙකුගේ වීඩියෝවක් ළැව්ගින්නක් මෙන් ටික් ටොක් සමාජ මාධ්‍යයේ පැතිර ගියේ පසුගිය දිනකය.


“මම තුවක්කුවක් අරගෙන සටනට යනවා. මම පොළවේ රස බලන්න සුදානම්.” රූපවාහිනී නාලිකාවකට අදහස් දක්වමින් එසේ පැවසූ ඔහු සිය පවුලේ සාමාජිකයන් ගිම්හාන නිවස්නය වෙත ගෙන ගොස් දමා කාර්කිව් නගරයට පැමිණ ආයුධ අතට ගන්නා සැලැස්ම පිළිබඳව විස්තර කළේය.


යුක්‍රේන – රුසියා දේශ සීමාවේ සිට පැයකට අඩු කාලයකින් ළඟා විය හැකි දුරක පිහිටා තිබෙන බැවින්ද, රුසියානු භට කණ්ඩායම් දහස් ගණනක් දැනටමත් දේශ සීමාවේ රැඳී සිටීම හේතුවෙන්ද, රුසියානු බස කතා කරන බහුතරයක් වෙසෙන කාර්කිව් නගරයට පැහැදිලි තර්ජනයක් පවතී. ඒ පිළිබඳව විශේෂඥයන් මෙන්ම යුක්‍රේන ජනපති වොලාදිමිර් සෙලෙන්ස්කිද අනතුරු අඟවා තිබේ.


ඊට දින කිහිපයකට පෙර යුක්‍රේන ජනපතිවරයා අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ එකතු කිරීමට වෙහෙස නොවී, සන්සුන්ව සිටින්නැයි ජනතාවට කියා සිටියේය. එහෙත් සිදුවෙන්නට යන අර්බුදය ගැන කල් තියා දුරදිග කල්පනා කරන ජනතාව ආහාර, ජලය, ඇඳුම් මෙන්ම ඉන්ධනද ගබඩා කරගැනීමට පෙළඹී තිබෙන්නේ තත්ත්වය දරුණු අතට හැරුණහොත් ඊට සූදානමක් වශයෙනි.
යුක්‍රේනයේ නැගෙනහිර කොටසේ ජීවත්වෙන ජනයාට හිස්වූ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ ඉන්ධන හිඟය හොඳින් හුරුපුරුදුය. රුසියාවේ උපකාර ලබාගන්නා බෙදුම්වාදීහු පසුගිය වසර 8 පුරාවටම ලුහාන්ස්ක් සහ ඩොනෙට්ස්ක්හි විශාල කොටසක පාලනය අල්ලාගෙන සිටියහ.


වර්ෂ 2015දී සාම ගනුදෙනුවකට එකඟතාව පළවුවත්, යුක්‍රේනයේ ගැටුම් හේතුවෙන් 14,000කට අධික පිරිසකට දිවි අහිමි වී ඇති බව කියැවේ. 2014 හා 2015 යන වසරවල නැගෙනහිර යුක්‍රේනයේ පැවති ඩොන්බාස් යුද්ධය සහ ගැටුම්කාරී වාතාවරණය හේතුවෙන් එහි වැසියෝ බොහොමයක් ආරක්ෂාව පතා නිවෙස්වල තැනූ බංකරවලට වී ජීවත් වූහ. එබැවින් යුක්‍රේනයේ නැගෙනහිර වැසියනට තිබෙන ගැටලුව රුසියානුවන් කවදා කෙසේ ආක්‍රමණය කරාවිද නැද්ද යන්න නොව, පවතින ගැටුම තවදුරටත් උග්‍ර වේද නැද්ද යන්නයි. අඛණ්ඩව පැවති අර්බුද නිසාම ඔවුන් ජීවත්වෙන්නේ ඕනෑම වෙලාවක ඉවත්වී යාමට හැකි පරිදි අවශ්‍ය ගමන් බලපත්‍ර ආදි ලියකියවිලි සහ මුදල් නිතර සූදානමින් තබාගෙනයි.


ආක්‍රමණයක් සැලසුම් කරන්නේ යැයි එල්ලවෙන චෝදනා රුසියාව ප්‍රතික්ෂේප කළද, මීට පෙරද රුසියාව යුක්‍රේන භූමිය බලෙන් අත්පත් කරගෙන තිබේ. දේශ සීමාවේ ලක්ෂයකට ආසන්න භට පිරිසක්ද ස්ථානගත කර තිබෙන හෙයින් යුක්‍රේන වැසියන් කලබල වීම පුදුමයක් නොවේ.


ගැටුම්වලින් දුරස්ථව ජීවත්වුවද, කියෙව් අගනුවර වැසියන් පවසන ආකාරයට ඔවුන් ජීවත්වෙන්නේ බහු-පෞරුෂ ආබාධය ඇත්තවුන් මෙනි. එක් මිනිත්තුවකදී ගුවන් ප්‍රහාරයකින් ආරක්ෂා වීමට ළඟම තිබෙන ආවරණය ගූගල් සෙවුම් යන්ත්‍රයෙන් සොයන කියෙව් වැසියෝ ඊළඟ මිනිත්තුවේ සාමාන්‍ය ලෙස දෛනික වැඩකටයුතුවල නිරත වෙති. නූතන තත්ත්වය නිසා ජීවිතය පිළිබඳව බිය වැඩිවී ඇතත්, දශකයකට ආසන්න කාලයක් නැගෙනහිර පෙදෙසේ පැවති අඛණ්ඩ ගැටුම් හුරුපුරුදු බැවින් ප්‍රමාණවත් ආරක්ෂාවක් නැතිව ජීවත්වීමට තමන් හැඩගැසී ඇතැයි බහුතරයක් යුක්‍රේන වැසියෝ පවසති.


“අපේ දේශ සීමාවලට රුසියාවෙන් එල්ලවෙන නිරන්තර තර්ජන නිසා යුරෝපයේ ඉන්න හොඳටම පදම් වුණු ජාතිය අපි වෙන්න ඇති. ඊළඟට සිදුවෙන්නේ මොකක් වුණත් අපි ඒකට හොඳටම සූදානම් වෙලා ඉන්නෙ. ඒක මුදල් ආධාර දීම වුණත්, හමුදාවට සහය දැක්වීම වුණත්, එන ඕනෑම දේකට අපි සූදානම්. අපේ රට රැකගන්න අපි සූදානම්…..” කියෙව්හි ව්‍යාපාරිකයෙක් අදහස් දැක්වීය.■
බී.බී.සී. පුවත් ඇසුරිනි.

ජීවන වියදමෙන් බැටකන
සිංගප්පූරුවෙ දුගියෝ

0

■ නිසංසලා දිසානායක

චිකන් රයිස් හෙවත් කුකුළු මස් බත් ගිනිකොනදිග ආසියාවේ බොහෝ රටවල ප්‍රධාන ආහාරයකි. සිංගප්පූරුවේ ජාතික ආහාරවලින් එකක් ලෙස සැලකෙන චිකන් රයිස්, එරට ඕනෑම අවන්හලකින් මිලදී ගත හැකිය.


සිංගප්පූරුවේ චිකන් රයිස් අලෙවිසැල් හයක හිමිකරුවෙකු වෙන ඩැනියෙල් ටැන්, කුඩා බත් පැකට්ටුවක් අලෙවි කළේ ඇමරිකන් ඩොලර් 2.20කටය (ශ්‍රී ලංකා රුපියල් 443ක්)
කොවිඩ් වසංගතය නිසා අමුද්‍රව්‍ය මිල ඉහළ ගොසිනි. කුකුළුමස් මිල සියයට 50ක් පමණද, එළවළු මිල 2020 ජනවාරියේ සිට දෙගුණයක් පමණද ඉහළ ගොස් තිබේ.


මාස හයක් නැතිනම් වසරක් පමණ ගත වෙන විට වසංගතය අවසන් වී නැවත සුපුරුදු පරිදි ව්‍යාපාරය පවත්වාගෙන යා හැකි වේ යැයි සිතූ බොහෝ වෙළෙන්දෝ මාස හයක් පමණ මිල වෙනස පාරිභෝගිකයාට දැනෙන්නට නොදී ව්‍යාපාර කළහ.


ඩොලර් දහස් ගණනකින් විදුලි බිල වැඩිවීම නිසා අවසානයේ ආහාරවල මිල ඉහළ නැංවීමට චිකන් රයිස් අලෙවිකරු ඩැනියෙල් ටැන් තීරණය කළේය.


සිය අවන්හල්වල සේවකයනට වැටුප් නොගෙවා හෝ අලෙවිසැල් කිහිපයක් වසා දමමින් හෝ ව්‍යාපාරය කිරීමට හෙතෙම අකමැති විය. දේශ සීමා වසා දමා ඇති බැවින් නව සේවකයන් සොයා ගැනීමත් අපහසු වී තිබෙන අතර, කොවිඩ් නිසා පැනවුණු නව නීති රීති නිසා සේවකයන්ගේ වැටුප් ද වැඩි කරන්නට සිදුව තිබේ.


ආහාර සහ කෘෂිකර්ම සංවිධානයට අනුව ලෝකය පුරා ආහාර මිල 2021දී සියයට 28කින් වැඩිවී තිබේ.


මීට පෙර අවසන් වරට ආහාර මිල ඉහළ නැංගේ 2011දී, ගෝලීය ආහාර අර්බුදයක් පිළිබඳව ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයන් අනතුරු අඟවා තිබුණු සමයේදී බව ආසියානු සංවර්ධන බැංකුවේ ආචාර්ය අබ්දුල් අබියද් ප්‍රකාශ කරයි.


ආහාර සහ පොහොර නිපැයුමට බලපාන මෙම මිල ඉහළ යාමට හේතුව බලශක්තිය සඳහා වැය වෙන මිල වැඩි වී තිබීමයි. ගෝලීය සැපයුම් ජාලවල ගැටලු ඇතිවීම ද මෙම තත්ත්වය උද්ගත වීමට බලපා ඇත.


සිංගප්පූරුව වැනි ධනවත් රටක පවා උපකාර බලාපොරොත්තු වෙන පවුල් සංඛ්‍යාව වැඩි වී තිබේ.


කොවිඩ් නිසා වැඩියෙන්ම හානි සිදුව තිබෙන්නේ සැමියා සහ බිරිඳ යන යුවළම රැකියාවල නිරත වෙමින්, අතිරේක රැකියාවලද යෙදුණු, සුළු පරිමාණ ආහාර සැපයුම් සේවා ව්‍යපාර ආදිය කරමින් සිටි තරුණ පිරිසටය. අතිරේක රැකියා බොහොමයක් නැවතීම ඊට බෙහෙවින් බලපෑය.
ජනගහනයෙන් අන්ත දුගී තත්ත්වයේ සිටින සියයට 10ද ඉක්මවා, ආර්ථික අපහසුතා ඇතිවිට උපකාර ඉල්ලා සිටින්නේ කොතැනින්ද යන්න වත් නොදන්නා මධ්‍යම ආදායම් ලබන පවුල් දක්වා, ජනගහනයෙන් සියයට 20කට පමණ දැන් දිවි ගෙවන්නට රජයේ උපකාර අවශ්‍ය වී තිබේ.


වසංගතය නිසා පිරිසුදුකම පවත්වාගෙන යාමට අවශ්‍ය සනීපාරක්ෂක ද්‍රව්‍ය මිලදී ගන්නට සිදුවීම දුගී බවෙන් මිරිකුණු ජනයා මත පැටවුණු තවත් බරකි.


පාම් තෙල් මිල ඉහළ යාම සමඟ ඒවා භාවිත කර නිපදවන ෂැම්පු වර්ග, අත් සෝදන සබන් වර්ග හා සැනිටයිසර් වර්ගවල මිල තවත් වැඩි වී ඇත.


පසුගිය වසරේ දෙවන භාගයෙන් පසු විශේෂයෙන්ම පුද්ගලික සනීපාරක්ෂක ද්‍රව්‍යවල මිල ඉහළ ගොස් තිබිණ.


ආසියානු කලාපයේ අනෙකුත් තැන්වල අර්බුදය මීටත් වඩා උග්‍ර තත්ත්වයට පත්වී ඇත. ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයේ නවතම වාර්තාවට අනුව, ආසියාවේ ජනතාව මිලියන 375කට වඩා 2020 වසරේ සාගතයෙන් පෙළුණෝය. එය පෙර වසරට වඩා මිලියන 54ක වැඩිවීමකි.
ලෝ වැසියන්ගේ කුසගින්න තුරන් කිරීම සඳහා කටයුතු කරන ග්ලෝබල් ෆුඩ් බෑන්කින් නෙට්වර්ක් වෙතින් වාර්තා වෙන ආකාරයට ඔවුන්ගේ උපකාර අවශ්‍ය පිරිස සියයට 130කින් වැඩි වී තිබේ. කුසගින්නෙන් පෙළෙන්නන්ගෙන් අඩක් පමණ ආසියානුවෝ බව ඔවුහු හෙළිදරව් කරති.


දශක ගණනාවකින් නුදුටු මට්ටමකට උද්ධමනය ඉහළ ගොස් තිබෙන එක්සත් ජනපදය හා යුරෝපයට සාපේක්ෂව ආසියානු කලාපයේ ආහාර මිල ඉහළ යන්නේ නිහඬවය. ඒ සඳහා බලපාන හේතු කිහිපයක්ම තිබේ.


ආසියානු බැංකුවේ ආචාර්ය අබියද් පවසන ආකාරයට 2021 වසරේදී ප්‍රශස්ත සහල් අස්වැන්නක් ලැබීම, ඒ වසරේදී සහල් මිල අඩු වීමට හේතු වී ඇත. 2021දී බඩ ඉරිඟු මිල සියයට 44කින් සහ තිරිඟු මිල සියයට 31කින් ඉහළ ගිය අතර සහල් මිල සියයට 4කින් අඩු විය.


ආසියානු ආර්ථිකයන් රැසක ප්‍රධාන ආහාරය සහල් වීම කලාපයේ ආහාර මිල උද්ධමනය අඩු වීමට බලපෑ බව ආචාර්ය අබියද් පවසයි.


ආසියානු ජාතීන් රැසක් තම ආහාර තමා විසින්ම නිපදවා ගෙන ඒවා වෙළඳපළට නිකුත් කරති. ආසියානු රටවල රජයන්ද ආහාර සැපයුම ස්ථාවර කිරීමට වෙහෙස වෙයි.


පිලිපීනයේ සහල් ආනයනය ලිහිල් කිරීම නිසා එරට සහල් සැපයුම වැඩිවී තිබෙන අතර මිල අඩුවෙන් පවත්වාගැනීමටද හැකි වී තිබේ.


මේ අතර චීනය වැදගත් ආහාර නිපැයුම් ගබඩා කරගැනීම නිසා 2021දී චීනයේ ආහාර මිල පහළ ගියේය. ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 20ක් ජීවත්වෙන, ලෝකයේ දෙවැනි දැවැන්තම ආර්ථිකයට හිමිකම් කියන චීනය, අනාගත ප්‍රයෝජනය උදෙසා ආහාර ද්‍රව්‍ය එක්රැස් කරගන්නේ යැයි විවේචනයට ලක්ව සිටියි. එක්සත් ජනපද කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවට අනුව 2022 වසරේ මැද ලෝකයේ ඉරිඟු සංචිතවලින් සියයට 69ක්, සහල් සංචිතවලින් සියයට 60ක් සහ තිරිඟු සංචිතවලින් සියයට 51ක් චීනය රඳවා ගන්නේ යැයි ඇස්තමේන්තු කර තිබේ.


අවශ්‍ය ආහාර බහුතරයක් ආනයනය කරන සිංගප්පූරුවේ තිබෙන දැවැන්ත සුපිරි වෙළඳසැල් ජාල, මිල ඉහළ යාම පාරිභෝගිකයාට දැනෙන්නට නොදී ව්‍යාපාර පවත්වාගෙන යයි.
දිනපතා අත්‍යවශ්‍ය වන නිපැයුම් තොග වශයෙන් ගබඩා කර තබාගැනීම, සැපයුම් අවශ්‍ය කාලයට පෙර නැවත මිලදී ගැනීම හා රටවල් 100ක් පමණ ආනයනය කරන මූලාශ්‍ර වශයෙන් තබාගැනීම වැනි විවිධ උපාය මාර්ගික ක්‍රම එම සුපිරි වෙළඳසැල් ජාල අනුගමනය කරන්නේ ප්‍රධාන ආහාර වර්ගවල මිල ස්ථාවරව පවත්වාගෙන යාම සඳහාය.


සහල්, තෙල්, සනීපාරක්ෂක ද්‍රව්‍ය හා පිරිසුදු කිරීමට ගන්නා ද්‍රව්‍ය ඇතුළු නිපැයුම් 2000කට අධික ප්‍රමාණයක් එම සුපිරි වෙළඳසැල් ජාල විසින්ම නිපදවන අතර ජනප්‍රිය වෙළඳ සන්නාමවලට සාපේක්ෂව බලන කල එම නිපැයුම් භාවිතය සියයට 10ක් පමණ ලාභ බව එම ආයතන සඳහන් කරයි.


සිංගප්පූරුවේ චිකන් රයිස් ආපනශාලා හිමිකරු ඩැනියෙල් ටැන් කුඩා පරිමාණ සුපිරි වෙළඳසැල් තුනක් ද පවත්වාගෙන යන අතර ඔහු වැනි සිල්ලර වෙළෙන්දෝ භාණ්ඩ මිල කිරීමේදී රටේ තිබෙන දැවැන්ත සුපිරි වෙළෙඳසැල් ජාලයන්හි මිල අනුව තම ආයතනවල මිල සකසා ගනිති.
ඔහුගේ අදහස වන්නේ එම සුපිරි වෙළෙඳසැල් රටේ අනෙකුත් සිල්ලර වෙළෙන්දන්ට මධ්‍යම බැංකුවක් වශයෙන් ක්‍රියා කරන බවයි. එවැනි හේතූන් මත මෙවැනි අර්බුදයකදී උද්ධමනය විශාල වශයෙන් සිදුනොවන නමුත් ව්‍යවසායකයින්ගේ වර්ධනය ඇණහිටීම සහ අර්ධ රාජ්‍ය ආයතන පමණක් රැකෙන්නට වීම එහි අයහපත් අතුරු ප්‍රතිඵල බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.
මේ සියලු අර්බුද අවසන් වූ පසු කුඩා පරිමාණ වෙළෙන්දන් කොපමණ ඉතිරි වී සිටියිද යන්න ගැන අවධානය යොමු වේ.


මේ වසරේ ඉතිරි කාලයේදීත් ලෝකයේ ආහාර මිල ඉහළ මට්ටමක පවතින්නට නියමිත බවත්, මිල ඉහළ දැමීම් තවමත් රටවල පද්ධති ඔස්සේ ක්‍රියාත්මක වී නොමැති නිසා ආසියානු රජයන් මේ පිළිබඳව සැලකිල්ල යොමු කළ යුතු තත්ත්වයක් උදාවෙන බවත් ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ ආර්ථික විද්‍යාඥයෙකු වන ඩේවිඩ් ඩේව් ප්‍රකාශ කරයි.


ගෝලීය ආහාර මිල අඛණ්ඩවම ඉහළ යන්නේ නම්, ආදායමෙන් වැඩි කොටසක් ආහාර අවශ්‍යතාව වෙනුවෙන් වැය කරන අඩු ආදායම්ලාභී පවුල්වලට ඉන් විශාල බලපෑමක් සිදුවෙන බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි.


ඩේව් හා ආචාර්ය අබියද් වැනි ආර්ථික විද්‍යාඥයෝ ඉලක්කම් දෙකේ ආහාර උද්ධමනයකින් ආසියානු රටවල් ආරක්ෂා වී සිටින්නේ යැයි තවමත් සුබවාදීව සිටිති.


තත්ත්වය වඩාත් බරපතළ වන්නේ ඩැනියෙල් ටැන් වැනි බිම් මට්ටමේ ව්‍යාපාරිකයන්ටය. අපේක්ෂිත පරිදි අවසන් නොවී වසංගතය පවතින්නා සේ මිල ඉහළ යාමද සංක්‍රාන්තියට පත් නොවී පවතින්නේද යන්න පිළිබඳව ඔවුහු කල්පනා කරති.■
බී.බී.සී ඇසුරිනි.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ අරමුණු සහ අවධාරණය කළ යුතු දේ

ලංකාවේ ප්‍රගතිශීලී කොටස් අතර සිදුවන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ සාකච්ඡාව පුළුල් වෙමින් පවතී. එම සාකච්ඡාවල තවමත් මතු නොවන, එහෙත් මතු කළ යුතු තේමා කිහිපයක් කෙටියෙන් සාකච්ඡා කිරීම මෙම ලිපියේ අරමුණයි.

අලුත් හරයාත්මක බවක්


ලංකාවේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක හරයාත්මක වශයෙන් අලුතෙන් අන්තර්ගත විය යුත්තේ කුමක්ද යන්න පළමුවෙන්ම විමසා බැලිය යුතු ප්‍රශ්නයයි. ප්‍රගතිශීලී සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනයේ පැත්තෙන් බලන විට නව ව්‍යවස්ථාවක ගමන් මග යොමුවිය හැකි ප්‍රධාන අරමුණු දෙකක් ගැන අපට සිතිය හැකිය. ඒවා නම්,


(අ) සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලන පරිවර්තනය සඳහා න්‍යාය පත්‍රයක් තුළ නව ව්‍යවස්ථාවේ අරමුණු සහ අන්තර්ගතය සකස් වීම.


(ආ) සමාජයේ අනාගත ප්‍රගතිය සහ සංවර්ධනය කවර දිසාවක ගමන් කළ යුතුද යන්න සඳහා අවශ්‍ය ප්‍රතිමානීය මගපෙන්වීමක් යෝජනා වී තිබීම.


අප රටේ පැරණි සහ දැනට පවතින සංශෝධනද සහිත 1978 ව්‍යවස්ථා දෙස බලන විට, ඒවා තුළ ඉහත සඳහන් කාරණා දෙක, එකිනෙකට වෙනස් ස්වභාව සහිතව පැවති බව අපට නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. 1947 සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාව ලිබරල්වාදී සහ ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පරිවර්තනයකට අවශ්‍ය දේශපාලන සහ ආණ්ඩුක්‍රමික ව්‍යුහයන් අරමුණු කරගත්තක් විය. 1972 ව්‍යවස්ථාව ‘සමාජවාදී’ යැයි තේරුම් ගනු ලැබුණු රාජ්‍ය- ධනවාදී සහ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ගති ලක්ෂණ සහිත පරිවර්තනයක් ඉලක්ක කර ගත්තකි. ලිබරල් ධනවාදී ආර්ථික ක්‍රමයේ ශීඝ්‍ර ව්‍යාප්තිය සඳහා අවශ්‍ය ලිබරල් නොවූද, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නොවූද දේශපාලන සහ රාජ්‍ය ව්‍යුහයන් නිර්මාණය කිරීම, 1978 ව්‍යවස්ථාවේ හරයාත්මක අරමුණ විය. 1978 ව්‍යවස්ථාවේ 13, 18, 19 සහ 20 වැනි සංශෝධනවලද එකිනෙකට වෙනස් හරයාත්මක දේශපාලන අරමුණු තිබිණ.
20 වැනි සංශෝධනයෙන් පසුව ගෙන එන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක හරයාත්මක අරමුණු කුමක්ද යන්න එක් එක් දේශපාලන පක්ෂයක, කණ්ඩායමක, සමාජ පන්තියක සහ පුද්ගලයින්ගේ දේශපාලන මතවාද සහ අභිලාෂ අනුව තීරණය වනු ඇත. එහෙත් අප රටේ වාමාංශික, ප්‍රගතිශීලී සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පුරවැසියන්ද දේශපාලන කණ්ඩායම්ද අපේක්ෂා කරන හරයාත්මක අරමුණු විය යුත්තේ (අ) පුද්ගල කේන්ද්‍රීය අධිකාරවාදය ආපසු හැරවීම සහ නැවත පැමිණීමට එයට ඇති අවකාශ අහෝසි කිරීම (ආ) ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයෙන් ඔබ්බට ගිය හරයාත්මක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් සඳහා පහසුකම් සැලසීම (ඇ) නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අර්බුද විසඳීමට ඉඩකඩ සැපයීම, (ඈ) දේශපාලන බලය දූෂිත ප්‍රභූන්ගේ ග්‍රහණයෙන් මුදවා ගැනීමට ඉඩ සැලසෙන ආණ්ඩුකරණ හා දේශපාලන ව්‍යුහයන්ට පදනම් දැමීම යන මේවායි. මේවා අපගේ සුපුරුදු ප්‍රතිසංස්කරණ කතිකාවේ අවධාරණය නොවන අරමුණුය.

ප්‍රතිමානීය මගපෙන්වීමක්


අප සමාජයේ අනාගත ප්‍රගතිය සහ ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය ප්‍රතිමානීය මගපෙන්වීමක් සහිත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක අවශ්‍යතාව කලක් තිස්සේම අප රටට දැනී තිබේ. ‘ප්‍රතිමානීය ඉලක්ක’ යනු සමානත්වය, නිදහස, යුක්තිය හා සාධාරණත්වය, මනුෂ්‍ය ආත්ම ගෞරවය, සමානාත්මතාව, සමාජ සාධාරණත්වය, සාමය වැනි දේශපාලන ප්‍රජාවකට අත්පත් කර ගැනීමට තිබෙන උතුම් චර්යා ධාර්මික අරමුණුය. ඒවා සියලු පුරවැසියන්ට තම මනුෂ්‍යත්වය සාක්ෂාත් කරගැනීමට ඉඩ සලසන, එමෙන්ම, ඒ සඳහා ඇති බාධක ඉවත් කරන පොදු අරමුණුද වෙයි.


මේවා වනාහී පාලකයින්ටද, ආණ්ඩුවටද, පුරවැසියන්ටද මගපෙන්වන දේශපාලන වටිනාකම්ය. ඒවා රාජ්‍ය පාලනයේත්, ආණ්ඩුකරණයේත්, පාලකයන්ගේත් නිලධරතන්ත්‍රයේත් සිතීම, ක්‍රියා කිරීම සහ චර්යාව හැඩගස්වන සහ ඒවාට සීමාද පනවන වටිනාකම් පද්ධතීන්ද වෙයි. පසුගිය දශක කිහිපය තුළත්, මේ දිනවලත් අප රටේ පාලකයින්, ආණ්ඩුව, දේශපාලන ආයතන, දේශපාලනඥයින්, නිලධරතන්ත්‍රය, ආගමික පූජ්‍යතන්ත්‍රය පත්වී ඇති පරිහානිය ගැන පුරවැසියෝ මහත් ලෙස කම්පා වී සිටිති. පුරවැසියෝද එම පරිහානියේ හවුල්කරුවන් මෙන්ම කම්පාවෙන් බලා සිටින නිරීක්ෂකයෝද වී සිටිති. එහෙත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවකට පමණක් එම පරිහානිය නැවැත්විය නොහැකිය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවකට කළ හැක්කේ ඒ සඳහා මග පෙන්වන මූලධර්ම ආණ්ඩුද, පාලකයින්ද, පුරවැසියන්ද සඳහා යෝජනා කිරීමයි.


එහෙත් මේ ආකාරයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මූලික ප්‍රතිමානීය ව්‍යුහයක් ඇතුළත් කිරීමට අවශ්‍ය එකඟතාව, අප රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විශේෂඥ නීතිවේදීන් වෙතින් ලබා ගැනීම දුෂ්කර වනු ඇත. එයට හේතුව, ඔවුන් අතර පවත්නා ලිබරල් අවමවාදී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා චින්තනයේ එවැනි ප්‍රතිමානීය මූලධර්ම ප්‍රකාශයකට ඉඩක් නැතිවීමයි. ලිබරල් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා චින්තනයෙහි එවැනි නිෂේධනීය ප්‍රතිචාරයක් පදනම් වන හේතු තුනක් තිබේ.

පළමුවැන්න, පොදුවේ ලිබරල් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවාදය ලිබරල් ක්‍රියාපටිපාටිමය මූලධර්මවලට අමතරව, ලිබරල්වාදය ඉක්මවා යන ප්‍රතිමානීය මූලධර්ම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ඇතුල් කිරීමට එකඟ නොවීමයි. දෙවැන්න, ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවාදී නෛතික චින්තනය, ලිබරල් අවමවාදී ක්‍රියාපටිපාමය සම්ප්‍රදායට තවමත් සීමාවී තිබීමයි. එය අප රටේ නීතිවේදීන්ද, විනිශ්චයකරුවන් අතරද, විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති පීඨවල සහ නීති විද්‍යාලයෙන්ද ඇති අධිපති සම්ප්‍රදායයි. තුන්වැන්න, අප රට නාමික වශයෙන් ජන රජයක් වුවද, සමූහාණ්ඩුවාදී දේශපාලන න්‍යාය, අප රටේ නෛතික චින්තනය විසින් නොසලකා හරිනු ලැබ තිබීමයි.
මෙම ගැටලුවට විසඳුම තිබෙන්නේ ක්‍රියාපටිපාටිමය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවාදයට හරයාත්මක-ප්‍රතිමානීය ව්‍යවස්ථාවාදයේ අංගද සංයෝග කිරීමයි. ඒ සඳහා ආදර්ශ තිබෙන්නේ ඉන්දියාවේ සමූහාණ්ඩුවාදී ප්‍රවේශයෙහිය. ඉන්දියානු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තිබෙන ‘මූලික ව්‍යුහය’ පිළිබඳ මූලධර්ම බලාත්මක කිරීමට ඉන්දියානු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට හැකිවූයේ ලිබරල්වාදයෙන් ඔබ්බට ගිය සමූහාණ්ඩුවාදී විවෘතභාවය නිසාය.

රාමුව ගැන අලුතින් සිතීම


ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධ සාකච්ඡාව අදහස් අතින් අලුත් කිරීමේ අවශ්‍යතාව තදින්ම මතුවී තිබේ. අප සමාජයේ සාධාරණත්වය-සමාජ-ආර්ථික අයිතිවාසිකම් සහ දේශපාලන සමානත්වය මෙන්ම සාමූහික අයිතිවාසිකම් සඳහා කාලාන්තරයක් තිස්සේ පවත්නා සමාජ අරගලවලින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කතිකාව හුදෙකලා වීම තවදුරටත් ඉඩ තැබිය යුතු තත්වයක් නොවේ. එයට හේතුව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සංයුතිය හා අන්තර්ගතය, ලංකාවේ පාලක පන්ති කොටස් අතර ඇති බල අරගලය ප්‍රකාශයට පත් කරන මාධ්‍යයක් බවට පත්ව තිබීමයි. සමාජ-ආර්ථික -දේශපාලන පරිවර්තනය සඳහා සිදුවන සමාජ අරගලවලින් හුදෙකලාව සිදුවන ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ සාකච්ඡා මෙන්ම ප්‍රතිසංස්කරණ ප්‍රයත්නද, සමාජයෙන් ලැබිය යුතු සහයෝගය සහ සුජාතභාවය අහිමිවීමේ අර්බුදයට තුඩුදෙයි. 19 වැනි සංශෝධනය පත්වූයේ එවැනි ඉරණමකටය. පුරවැසි සහාය ලබා ගත් දක්ෂිණාංශික ජනතාවාදී-අධිකාරවාදී දේශපාලන රැල්ලක් විසින්, 19 වැනි සංශෝධනයේ ගැබ්වූ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රතිසංස්කරණ අරමුණ පහසුවෙන් යටපත් කරනු ලැබිණ.


ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ ප්‍රයත්නවල ඊළඟ අවධිය එවැනි ඉරණමකට නැවත පත්වීම වැළැක්වීමට ගත හැකි පියවර තිබේද? මෙම අභියෝගයට පිළිතුරු සෙවීමේදී, කොතරම් නරක එකක් වුවත්, අප රටේ දැනට පවත්නා ව්‍යවස්ථාවෙන් ලැබෙන එක් අවකාශයක් ගැන අපගේ සැලකිල්ල යොමු කළ හැකිය. එය නම් ලංකාව, ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, සමාජවාදී, ජනරජයක්’ යැයි ව්‍යවස්ථාව විසින්ම හඳුන්වනු ලැබීමයි.


මෙම වචන තුන, හුදෙක් වචන තුනක් බවට සලකනු ලැබීම ඒවා පත්වී ඇති ඉරණමයි. එහෙත් එම වචන තුනත්, ඒවායේ හරයාත්මක අර්ථයත්, ප්‍රගතිශීලී ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණවාදී ප්‍රජාව විසින් ප්‍රමාද වී හෝ අත්පත් කරගත යුතුව තිබේ. මෙම වචන තුන වචන තුනකට වඩා ප්‍රබල දේශපාලන සංකල්ප තුනක් බව පිළිගැනීම අපට කළ හැකි පළමුවන දෙයයි. ලංකාවේ සමාජ-ආර්ථික-දේශපාලන ජීවිතය යළි ගොඩනැංවීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිමානීය සහ හරයාත්මක මග පෙන්වීම්, අපගේ ව්‍යවස්ථාවෙහිම අන්තර්ගත මෙම සංකල්ප තුනෙහි තිබේ.


ලංකාව ජනරජයක්’ නම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙහි ජනරජවාදී, එනම් සමූහාණ්ඩුවාදී, ජීවගුණය සහ විධිවිධාන තිබිය යුතුය. 1972 පටන් අපගේ ව්‍යවස්ථාවල සමූහාණ්ඩුවාදය තිබෙන්නේ නාමික වශයෙනි. එනම් රාජ්‍ය නායකයා ලෙස ‘රජ’ කෙනෙකු නොව ජනාධිපතිවරයෙකු සිටීමත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අප රටේම මහජන නියෝජිතයින් විසින් සම්පාදනය කරනු ලැබූ එකක් යැයි පිළිගනු ලැබීමත්, ‘මහජන පරමාධිපත්‍යය’ පිළිබඳ අදහස ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ඇතුළත් කිරීමත්ය. මේවා, පරමාධිපත්‍යයේ හිමිකරුවන් වන මහජනතාවට එතරම් වැදගත්කමක් නැති, නීතිවේදීන්ටද, දේශපාලනඥයින්ටද අදාළ දේවල් බවට පිරිහී තිබේ. කළ යුතුව තිබෙන්නේ, සැබෑ ලෙසම සමූහාණ්ඩුවාදී මූලධර්මද, විධි විධානද අපගේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තුළට ගෙන ඒමයි. ඒ පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණවාදී සාකච්ඡාව තුළට ගෙන ඒමයි.


දෙවැනි සංකල්පය ‘සමාජවාදයයි.’ ඒ ගැන තරමක් හෝ උනන්දුවක් දැක්වූයේ 1972 පළමුවැනි ජනරජ ව්‍යවස්ථාවේ සහ එය නිර්මාණය කළ සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුවෙහි සිටි වාමාංශික පක්ෂ දෙකයි. සමගි පෙරමුණු රජය සිදු කළේ ‘සමාජවාදය’ යැයි සිතා රාජ්‍ය ධනවාදය ලංකාවේ ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට උත්සාහ ගැනීමයි. ඒ අතරේ ‘සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා උත්සාහයන්ද, 1972 ව්‍යවස්ථාවේ අරමුණුවල මගපෙන්වීම යටතේ ගෙන තිබිණ.


වර්තමාන දේශපාලන සාකච්ඡාව තුළට ප්‍රතිසංස්කරණවාදීන් විසින් ගෙන ඒමට හැකියාව තිබෙන්නේ ව්‍යවස්ථාවේම ඇති ‘සමාජවාදය’ යන සංකල්පයේ ගැඹුරු අර්ථය නොව, සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අර්ථයයි. පසු කාලයක සමාජවාදයේ ගැඹුරු අර්ථය කරා යාමට නම්, ඒ සඳහා විප්ලවීය පරිවර්තනයක් අවශ්‍ය වනු ඇත. ඒ සඳහා සුදුසු දේශපාලන හා සමාජ වාතාවරණයක්ද තිබිය යුතුය. ලංකාවේ එවැනි පසුබිමක් දැනට නැත. එහෙත් සමාජ-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා හදිසි අවශ්‍යතාවක් රටේ ඇතිවී තිබෙන ආර්ථික අර්බුදය, නව-ලිබරල්වාදී ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ, දරිද්‍රතාවයේ ව්‍යාප්තිය, සමාජ-ආර්ථික අසමානතාවල ව්‍යාප්තිය සහ උග්‍රවන සමාජ අසහනය යන මේවා විසින් නිර්මාණය කරනු ලැබ තිබේ. නව ලිබරල්වාදී දේශපාලන, සමාජ හා ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණවලට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාමුවක් තුළ ඉදිරියට යාමට තවදුරටත් අවකාශ නැති බවද පෙනේ. ඒවා දැන් තම ගමනාන්තයටද පැමිණ තිබේ. නව-ලිබරල්වාදී ප්‍රතිසංස්කරණවල ගමන සහ පරිමාව පාලනය කිරීමටත්, ආර්ථිකයේ ඇති කළ යුතු ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය රාමුවක් තුළ සිදුකිරීමටත්, කම්කරු, ගොවි වැඩ කරන සහ දුගී සමාජ පන්තිවල අභිලාෂ සහ අවශ්‍යතාවලට නව-ලිබරල්වාදී නොවන ලෙස ආමන්ත්‍රණය කිරීමටත් අවශ්‍ය වී තිබෙන්නේ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රතිසංස්කරණයි. අපගේ ව්‍යවස්ථාවේ ඇති ‘සමාජවාදය’ යන වචනය ‘සමාජ-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ යනුවෙන් යළි අර්ථකථනය කිරීම ගැන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණවාදීන්ගේ අවධානය යොමුවිය යුත්තේ එබැවිනි.
මේ අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ඇති ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී’ යන ලේබලය ගැනද බැරෑරුම්ව සිතීමටද ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණවාදී කොටස්වල අවධානය යොමුවිය යුතුය. දැනට තිබෙන්නේ නාමික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, අවම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, නිර්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ නව-ලිබරල්වාදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යන තෝරා ගැනීම්ය. ඒ වෙනුවට ‘ගැඹුරු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීකරණය’ සඳහා වූ සාකච්ඡාවක්, ආණ්ඩුක්‍රම ප්‍රතිසංස්කරණ කතිකාවට ගෙන ආ යුතුව තිබේ. එය ලිබරල්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, සමූහාණ්ඩුවාදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ සමාජ -ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යන දේශපාලන චින්තන ධාරා තුන අතර ඇතිවන සංවාදයක් සහ විචාරාත්මක ගනුදෙනුවක් සමග සිදුවිය යුතුය.
මෙම සාකච්ඡාවෙන් යෝජනා වන ප්‍රධාන කරුණ නම්, අප රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ සාකච්ඡාව අදහස් අතින් ගැඹුරු සහ පොහොසත් කිරීමට දැන් අවකාශය විවෘත වී ඇත යන්නයි. ■

බදු සරල කරන්න ගෙනා
බැසිල්ගේ බදු පනතේ
හිඩැස් රැසයි

0

බදු පැනවීමේ බලය ඇමතිට

බදු මුදල් පෞද්ගලික ගිණුමකට

බදු අභියාචනාවලට උසාවි යන්න වෙලා

■ අමන්දිකා කුරේ

රජයේ ආදායම් අතර ප්‍රමුඛතම ආදායම් මාර්ගයක් වන්නේ රජයේ බදු ආදායමයි. රාජ්‍ය බදු ආදායම් ප්‍රධාන වශයෙන් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා රේගුව, ශ්‍රී ලංකා සුරා බදු දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළු ව්‍යවස්ථාපිත රාජ්‍ය ආයතන හරහා එකතු කර ඒකාබද්ධ අරමුදලට බැර කරනු ලබයි. මේ වන විට මුදල් අමාත්‍යාංශය හරහා නව පනත් කෙටුම්පතක් ගැසට් කර තිබෙන්නේ එම ව්‍යවස්ථාපිත ආයතනවල කාර්යයන් මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේ පවත්නා අලුත් ව්‍යුහයකට ඇතුළත් වන නීති සකස් කරමින් ය.


විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවා බදු පනත නමින් මෙම පනත් කෙටුම්පත පසුගිය ජනවාරි 07 වන දින ගැසට් කර තිබූ අතර එය ජනවාරි 20 වන දින පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර තිබුණි. එම නව බදු පනත් කෙටුම්පතට එරෙහිව මේ වන විට පෙත්සම් 9ක් අධිකරණයට යොමු කර ඇත. මීට පෙර අවස්ථා ගණනාවකදී බදු විෂය සම්බන්ධ ආයතනවල සේවකයෝ ද වරින් වර මෙම පනතට එරෙහිව සිය විරෝධය දැක්වූහ.


විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවාවන් 5කට අදාළව බදු පැනවීම, තීරණ ගැනීම හා එම බදු එකතුකිරීම සම්බන්ධයෙන් මෙම පනත් කෙටුම්පත තුළ අඩංගුය. එම විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවාවන් වන්නේ දුම්වැටි, අරක්කු, මෝටර් රථ, විදුලි සංදේශ, ඔට්ටු හා සූදු බදු සේවායි. මේවා දැනට දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා රේගුව, විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව, මෝටර් රථ ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව, අපනයන සංවර්ධන මණ්ඩලය සහ ගුවන් තොටුපොළ අධිකාරිය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන විෂය පථයන්ය.
ඒ අනුව රාජ්‍ය වියදමෙන් 23%ක ප්‍රමාණයක බදු අය කිරීමට මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේ ස්ථාපිත කරනු ලබන නව ආයතනයකට පැවරේ. නියෝජ්‍ය භාණ්ඩාගාර ලේකම් වරයෙක් එහි ප්‍රධානියා වන නම් කරන ලද නිලධාරියා වශයෙන් පත්වෙයි. මීට පෙර දැනට මෙම විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවා බදු පනතට අදාලව දැනට රාජ්‍ය ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන හරහා එකතු කරන බදු මුදල් සියල්ල ඒකාබද්ධ අරමුදලට බැර කෙරෙන අතර මෙම පනත් කෙටුම්පතට අනුව මෙම ව්‍යුහය හරහා එකතු කරන බදු මුදල් යොමු කරන්නේ ආයතනයේ ප්‍රධනියා වශයෙන් පත්වන නියෝජ්‍ය භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාගේ පුද්ගලික ගිණුමකට ය. ඒ අනුව බදු ආදායමෙන් 25%ක් පමණ වන බදු මුදල් එකතු කරනු ලබන්නේ එම නිලධාරියාගේ නමින් ආරම්භ කරන පෞද්ගලික ගිණුමකට ය. මෙම පනත් කෙටුම්පතේ 5 (1) අ වගන්තියේ ඒ බව දක්වා තිබේ.
5 (1) ආ වගන්තියේ දී එම නම් කරන ලද නිලධරයාට විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවා බද්ද එකතුකිරීම, පරිපාලනය හා ඒ පිළිබඳ වගවීමට අදාළ බලතල ලබා දී තිබේ. දැනට තිබෙන ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන වෙනුවට ක්ෂේත්‍ර කිහිපයක බදු තනි ව්‍යුහයක් හරහා එකතු කිරීමෙන් අක්‍රමිකතා සිදුවිය හැකි බව බොහෝ පාර්ශ්ව පෙන්වා දෙති.


මෙම නව ව්‍යුහයට නිලධාරීන් බඳවා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ද පනතේ දක්වා ඇති කරුණු ගැටලු සහගතය.


5 (2) වගන්තියේ ඇත්තේ ‘භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයා විසින් අවශ්‍ය විය හැකි පරිදි මුදල් අමාත්‍යාංශයට අනුයුක්ත හෝ මුදල් අමාත්‍යාංශයේ අධීක්ෂණය යටතේ ඇති යම් දෙපාර්තමේන්තුවකට හෝ අනුයුක්ත නිලධරයන් සංඛ්‍යාවක් පත් කළ හැකිය.’ යනුවෙනි.

භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාට ඕනෑ විදියට


සාමාන්‍යයෙන් දැනට ක්‍රියාත්මක වන ව්‍යවස්ථාපිත රාජ්‍ය ආයතනවල විධිමත් බඳවාගැනීමේ පටිපාටියක් තිබෙන අතර උපාධි සුදුසුකම් ඇති අපේක්ෂකයෝ තරඟ විභාගයක් හරහා සහ තවත් සම්මුඛ පරීක්ෂණ වට හරහා තෝරා ගනු ලබති. එහෙත් මෙහි දී භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාගේ අභිමතය පරිදි මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේ සේවය කරන ඕනෑම අයෙකු පත් කරගැනීමට අවශ්‍ය බලය ලබා දී තිබේ. ඒ අනුව අමාත්‍යාංශයේ සේවය කරන අමාත්‍යවරයාට අවශ්‍ය පුද්ගලයන් පහසුවෙන් මෙම රාජ්‍ය ආදායමෙන් 25%කට ආසන්න මුදලක් රැස් කරන ආයතනයට නම් කළ හැකිය. ඔවුන් සඳහා විශේෂ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් හෝ වෙනත් සුදුසුකම් මේ පනත් කෙටුම්පත තුළින් දක්වා නොමැත.


එමෙන් ම 5 (1) අ වගන්තිය තුළින් බදු පිළිබඳ තීරණ ගැනීම, එකතු කිරීම හා පරිපාලනය එකම ආයතනයක් වෙතට පැවරීම තුළින් සංවරණය හා තුලනය උල්ලංඝනය වේ. නීති සම්පාදනය, නීති ක්‍රියාත්මක කිරීම හා නීති විනිශ්චය කිරීම වෙන වෙනම ආයතනවලට පවරන්නේ ඒවා ආශ්‍රිතව සිදු විය හැකි අක්‍රමිකතා සහ වැරදිසහගත දේ වැළැක්වීමට ය. එහෙත් මෙම පනත් කෙටුම්පත හරහා සංවරණය හා තුලනය පැහැදිලිවම උල්ලංඝනය වන නිසා අක්‍රමිකතා සිදුවීමට වුවත් ඉඩ තිබේ. එමෙන් ම බදු සම්බන්ධ තීරණ ගැනීමේ මූල්‍ය බලය පවතින්නේ පාර්ලිමේන්තුවට ය. මේ ව්‍යුහය හරහා බදු සම්බන්ධ තීරණ ගැනීම පාර්ලිමේන්තු බලය ද ඉක්මවා යාමකි.


මෙම පනත් කෙටුම්පතේ 2 (3) වගන්තියට අනුව නව බදු ගැසට් පත්‍රයේ පළ කර පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට පෙර පැනවීමට මුදල් ඇමතිවරයාට බලය තිබේ. 2 (5) වගන්තිය යටතේ එම නව බද්දට ඇමතිවරයාගේ අත්සන යෙදූ දින සිට එම බද්ද ක්‍රියාත්මක වේ.

බදු පැනවීමේ බලය මුදල් ඇමතිට


එහෙත් සාමාන්‍යයෙන් සිදු වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ දී යම් පනතක් සම්මත කර එයට කතානායකවරයාගේ ද අත්සන ලැබුණු විට ඒවා ක්‍රියාත්මක වීමයි. මෙහිදී සෘජුවම බදු පැනවීමේ බලය මුදල් ඇමතිවරයාට ලබා දී තිබේ. 2(7) වගන්තියේ සඳහන් වන්නේ එලෙස මුදල් ඇමතිවරයා විසින් පනවන ලද බද්දක් මාස තුනක් ඇතුළත පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කර ගත යුතු බවයි. එහෙත් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කිරීමට පෙර සිටම බදු ක්‍රියාත්මක කරවීමට අමාත්‍යවරයාට බලය ලබා දී ඇත.


2 (8) වගන්තියට අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ දී එම පනත ප්‍රතික්ෂේප වුව හොත් එම තීරණය ක්‍රියාත්මක වන්නේ එලෙස පාර්ලිමේන්තුව විසින් පනත ප්‍රතික්ෂේප කළ දින සිට ය. ඒ නිසා පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය නොමැතිව වුවත් පනවන ඕනෑම බද්දක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ බලය මුදල් ඇමතිවරයාට ලැබී තිබේ. එමෙන් ම එලෙස ක්‍රියාත්මක වී පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතික්ෂේප අරන ලද බද්දකට අදාළව බදු ගෙවූ පිරිස්වලට නැවත එම මුදල් ගෙවීමක් සිදුවන්නේ ද නැත. ඒ අනුව පෙනී යන්නේ පාර්ලිමේන්තුව සතු මූල්‍ය බලය මුදල් ඇමතිවරයා යටතට ලබා ගැනීමට මෙම පනත් කෙටුම්පතේ ප්‍රතිපාදන සකස් වී ඇති බවයි.

භාණ්ඩාගාර ලේකම්ගේ නමින් ඇති පෞද්ගලික ගිණුමකට


9 (2) වගන්ති ප්‍රකාරව විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවා බදු පනත යටතේ රැස් කරන බදු මුදල් නියෝජ්‍ය භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාගේ නමින් ඇති පෞද්ගලික ගිණුමකට බැර කිරීමෙන් අනතුරුව ඒකාබද්ධ අරමුදලට බැර කරන බව දක්වා තිබේ. එහෙත් මේ බදු සෘජුවම ඒකාබද්ධ අරමුදලට දැනටමත් යොමු කරමින් තිබිය දී එය මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේ සිටින ලේකම්වරයෙකුගේ නමින් ඇති පෞද්ගලික ගිණුමකට බැර කරන්නේ ඇයිද යන්න ප්‍රශ්න සහගතය. ඒකාබද්ධ අරමුදල විගණකාධිපතිවරයාගේ සහ පාර්ලිමේන්තුවේ අධීක්ෂණය හා වගකීම යටතේ පවතින්නකි. එහෙත් මෙම වගන්තියට අනුව සකසන ගිණුම එම ප්‍රතිපාදනවලට යටත් නොවේ.


මෙම බදු එකතු කිරීමට පිහිටුවන නව ව්‍යුහය තුළ ඇතිවන නඩු කටයුතු සඳහා වියදම ඒකබද්ධ අරමුදලෙන් වැය කිරීමට 17 (1) වගන්තිය යටතේ ප්‍රතිපාදන ලබා දී තිබේ. බදු අය කිරීම වෙනත් ආයතනයක් හරහා සිදුවන විට එම ආයතනයට අදාළ නීතිමය කටයුතුවල වියදම දැරීමට සිදු වන්නේ තවත් ආයතනයකට ය.

සංකීර්ණ අභියාචනා ක්‍රමයක්


බදු ගෙවන්නන්ට ද මෙම පනත් කෙටුම්පත හරහා සංකීර්ණ ගැටලු ප්‍රමාණයක් මතු කර තිබේ. මීට පෙර බදු සම්බන්ධ යම් නොඑකඟතා ඇති වී නම් එම බදු ගෙවන පාර්ශ්ව විසින් අභියාචනා ඉදිරිපත් කළ යුතුව තිබුණේ එම බදු විෂයට අදාළ ආයතනයට ය. එහෙත් මෙම නව පනත් කෙටුම්පතේ සඳහන් අන්දමට බද්ද පනවා දින 10ක් ඇතුළත අහියාචනාධිකරණයේ නඩු පැවරීමක් හරහා අභියාචනා ඉදිරිපත් කළ යුතු ය. සරලව විසඳා ගැනීමට තිබූ ප්‍රශ්න සංකීර්ණ ක්‍රියාමාර්ග දක්වා ඇද දැමීමක් ද මෙම පනත හරහා සිදු කර ඇත.


එමෙන් ම 7 (3) වගන්තිය හරහා යම් සමාගමක බදු ලියාපදිංචිය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ බලය ද නියෝජ්‍ය භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාට පවරා තිබෙන අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් යොමු කළ යුතු අභියාචනා ද යොමු කළ යුත්තේ එම නියෝජ්‍ය භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාටමය. විවිධ ආණ්ඩු විසින් සිදු කළ වංචා දූෂණ පිළිබඳව ඕනෑ තරම් අප අසා ඇති අතර මෙය ද එවැන්නකට අත වනන ප්‍රතිපාදනයක් බව පෙනෙන්නට තිබේ. ව්‍යවස්ථාපිත රාජ්‍ය ආයතනයක් හරහා ක්‍රමානුකූලව ගනු ලබන තීරණ තනි පුද්ගලයෙකු හරහා ගැනීමට මේ හරහා බලය ලබා දී තිබේ.

සුළු පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන්ටත් ගැටලු


මෙම පනත හරහා සුළු පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන්ට ද ගැටලු මතු කරයි. සමන්‍යයෙන් බද්දක් ගෙවන්නේ යම් නිෂ්පාදනයක් සිදු කර, ආනයනය කර හෝ යම් සේවාවක් සැපයූ පසුවය. එහෙත් මෙම පනතට අදාළව නම් කරන ලද විශේෂ භාණ්ඩ හා සේවා 5ට ඇතුළත් බදු ගෙවීම ඒවා ආනයනයට, නිෂ්පාදනයට පෙර ගෙවිය යුතු ය. ඒ කටයුත්ත විශාල ප්‍රාග්ධනයක් හිමි සමාගම්වලට කළ හැකි වුවද සුළු පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන් අපහසුතාවකට පත් කරන්නකි. මන් ද යත් තමාගේ ව්‍යාපාරයෙන් ආදායමක් ලැබීමට පෙර ම බදු ගෙවීමට සිදු වන නිසා ය. 7 (1) අ, 9(2) අ වගන්තිවලින් ඒ බව පෙනවා දී තිබේ.

සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව වසා දැමෙයි?


අප කළ විමසීමකදී සුරාබදු වෘත්තීය සමිති එකමුතුවේ සම ලේකම් ජේ.ඒ.ඩී.එන්. ජයකොඩි පැවසුවේ මෙම පනත හරහා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවේ කාර්යභාරය සම්පූර්ණයෙන් ම මුදල් අමාත්‍යාංශය හරහා පත් කරන නිලධාරී ව්‍යුහයකට පවරා ඇති බවයි. මේ නිසා සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව වසා දැමීමට වුවද ඉඩ ඇති බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.


සුරාබදු වෘත්තීය සමිති එකමුතුව විසින් ජනවාරි 27 වන දින මෙම පනත් කෙටුම්පතට විරෝධය දක්වමින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ පෙත්සමක් ගොනු කළ අතර දේශීය ආදායම් කොමසාරිස් වරුන්ගේ සංගමයද ඊට විරුද්ධව පෙත්සමක් ගොනු කළේය. දේශීය ආදාම් කොමසාරිස්වරුන්ගේ සංගමයේ සභාපති සරත් අබේරත්න පෙන්වා දෙන්නේ මෙම පනත යටතේ බදු මුදල් රැස් කිරීම රාජ්‍ය ආදායමේ විනිවිදභාවයට ගැටලුවක් ඇති කරන්නක් බවයි. එමෙන් ම අභියාචන ක්‍රියාවලිය සංකීර්ණ කිරීම ද බදු ගෙවන්නන්ට සිදු වන අසාධාරණයක් බව ඔහු පවසයි.


පනත ඉදිරිපත් කිරීමේ දී මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ ප්‍රකාශ කළේ මෙම පනත රැගෙන එන්නේ බදු එකතු කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සරල කරගැනීමට හා ඉක්මන් කරගැනීමට බවයි. එහෙත් මෙම ක්‍රියාවලිය තුළ පවතින ක්‍රමවේදයටත් වඩා ඇතැම් කරුණු සංකීර්ණ කර තිබෙන බව පැහැදිලිවම නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. මෙලෙස ගොනු කරන ලද පෙත්සම් ජනවාරි 31 ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ත්‍රිපුද්ගල විනිශ්චය මණ්ඩලයක් යටතේ විභාගයට ගන්නා ලදි. එයට විජිත් කේ මලල්ගොඩ, එන්.බී. මුර්දු ප්‍රනාදු, යසන්ත කෝදාගොඩ යන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරු අසුන් ගත්හ.


එහිදී නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් පෙනී සිටි නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජනරාල් නිර්මලන් විග්නේෂ්වරන් සිය පාර්ශ්වයේ විරෝධතා ඉදිරියේ දී ගොනු කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව පවසා තිබේ.


පෙත්සම්කාර ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමය විසින් ගොනු කළ පෙත්සම වෙනුවෙන් පෙනී සිටි ජනාධිපති නීතිඥ සාලිය පීරිස් මෙහිදී පෙන්වා දී තිබෙන්නේ මෙම පනත මගින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 148 වන වගන්තිය යටතේ වන නීති සම්පාදනය කිරීමේ බලයට පවා මෙම පනතෙන් අභියෝගයක් එල්ල වන බවයි.■

රාජපක්ෂ සෞභාග්‍යය තුළ
බයිසිකලය සහ දර මිටිය යළි කරළියට

හෙට (04) නිදහසට වයස 74 යි. එදා වගේම අදත් දර ලිප කුස්සියට ඇවිත් තිබේ. බයිසිකලය යළිත් පාරට ගන්නැයි ආරාධනා කෙරේ. අතීතකාමී ගතියකින් බලන විට එය ‘දියුණුවකි’. අනික් හැම අතින්ම, පිරිහීමකි. ඒ සා දීර්ඝ කාලයක් ගතකොට අත්කරගෙන ඇති එකී ‘සාර්ථකත්වයේ’ මුදුන් මල්කඩ ගෝඨාභය රාජපක්ෂයි. වරද සහ වගකීම ඔහුගේ පමණක් නොවේ. අප හැමෝගෙමයි. එහෙත්, මේ සා තීව්‍ර ආකාරයකින් එකී සමස්ත කතාව කෙටිම කාලයකින් විදාරණය කළ ශිල්පියා ඔහු ය.


මේ ආණ්ඩුවට නැවත වරක් රට බාර දීමට ජනතාව සූදානම් නැති බව දැන් සක්සුදක් සේ පැහැදිලියි. අද (02) ප්‍රවෘත්ති වාර්තා දක්වන පරිදි ආසියාවේ මේ මොහොතේ ශීඝ්‍රතම උද්ධමනය අත්විඳිමින් සිටින රට බවට ලංකාව පත්ව තිබේ. ඒ, මෙතෙක් එම ‘ගෞරවය’ දැරූ පාකිස්තානයටත් ඉස්සර වෙමිනි.


ආණ්ඩුව අසාර්ථක වීම එක කාරණයකි. ඒ අසාර්ථකත්වය, රාජ්‍ය නායකයන් විසින්ම බඩ පැළෙන විහිළුවක් බවට පරිවර්තනය කොට දිනපතා සමාජයට මුදාහැරීම වෙනම කාරණයකි. හුදී ජනතාව ගැඹුරු ආර්ථික සහ දේශපාලනික කාරණා බොහෝවිට හරිහැටි අවබෝධ කර නොගනිති. හඳෙන් හෝ හාල් ගෙනත් දෙන්නෙමැයි කී විට ජනතාව එම පක්ෂය වරක් බලයට පත්කර ගත්හ. එහෙත්, යමක් හාස්‍යයට නැඟෙන විට ඒ කාරණය එම ජනතාවම පහසුවෙන් තේරුම් ගනිති. ඇතැම් බරසාර දේවල්, සැහැල්ලු හාස්‍යයට නැංවීමට ඕනෑම රටක හුදී ජනතාව සමත් ය. ජනකතා සාහිත්‍යයක් රටක ගොඩනැඟෙන්නේ ඒ සුහුරුවෙනි.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ආණ්ඩුවේ නායකයන් මේ දවස්වල තමන්ගේ මහදවල් අසමත්කම් ජනතාවගේ රසාස්වාදය ජනනය කරවන අයුරින් ප්‍රකාශයට පත්වීමට ඉඩහැරීම, මීට කලින් පැවති කිසි රාජ්‍ය පාලනයක දකින්නට නොලැබුණු අලුත් තත්වයකි. තමන් හරි හැටි අවබෝධ කරගෙන නොසිටි හෝ පාලකයන් විසින් එතෙක් කල් වසං කොටගෙන සිටි නිසා දුරවබෝධ වූ බොහෝ ගැඹුරු කාරණා ඒ ජනතාවට වැටහී යන්නට පටන්ගන්නේ එවිට ය.


රටේ අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ හිඟයක් අද ඇති බව කෙනෙකු අමුතුවෙන් පෙන්වා දිය යුතු නැත. එසේ කාටත් ඇස්පනාපිට දකින්නට පුළුවන් තත්වයක් තිබියදී පවා, රටේ කිසි භාණ්ඩ හිඟයක් නැතැයි බැසිල් රාජපක්ෂ පවසන විට මුලින්ම මිනිසුන්ගේ ඇස් උඩ යයි. ඊළඟට, තමා එසේ කියන්නේ මන්දැයි බැසිල් රාජපක්ෂ විස්තර කරන විට, මිනිස්සු බඩ අල්ලාගෙන සිනාසෙන්නට පටන් ගනී. ඔහුට අනුව, මිනිසුන් පෝලිම් ගැසී සිටීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ එම භාණ්ඩය වෙළෙඳපොළේ තිබෙන බවලු. එසේ නැත්නම්, මිනිසුන් ඒ විදිහට නැති භාණ්ඩයක් ගැනීමට පෝලිම් ගැසී සිටීදැයි ඔහු පෙරලා එම ජනතාවගෙන් ප්‍රශ්න කරයි.


විදුලිය කැපීම දැන් කාලයක සිට අතරින්පතර කෙරෙයි. ඊළඟ සතිය වන විට, මුළු රටටම දිනකට පැය කිහිපයක් අනිවාර්යයෙන් අඳුරේ සිටීමට සිදුවන බවත් කියනු ඇසේ. ඊට හේතුව, අප්‍රේල් දක්වා දිග්ගැස්සෙන බව කියන ඉඩෝරය විය හැකි බවට ඇතැමුන් කියන කතාද ඒ අස්සෙන් සමාජගත කෙරේ. එහෙත් හැම වසරකම මුල් මාස කිහිපයේ වර්ෂාපතනයේ යම් අඩුවක් සිදුවන බවත්, එහෙත් ඒ හැම වසරකම එම කාලයේ මෙවැනි විදුලිය කප්පාදුවකට පාලකයන් ගොස් නැති බවත් එක පැහැර මිනිසුන්ගේ කල්පනාවට එන්නේ නැත. එසේ තිබියදී, පසුගිය සති කිහිපය තිස්සේ, විදුලිය භාර ඇමතිවරයාත්, ඛණිජ තෙල් භාර ඇමතිවරයාත් එකිනෙකට පරස්පර කතා කියමින් සිටිති. විදුලිය භාර ඇමතිවරයා විදුලිය කප්පාදුවක් සිදු නොවන බවට පුනපුනා ශපථ කරයි. ඛණිජ තෙල් භාර ඇමතිවරයා අවධාරණය කරන්නේම, එවැනි කප්පාදුවක් අනිවාර්ය වන බවයි.

බයිසිකලය ඇඟට හොඳයි


එසේ තිබියදී, වාහනවල නොගොස් බයිසිකල්වල ගමන් කිරීම ශරීර සෞඛ්‍යයට හිතකර බවට ආණ්ඩුව විසින් ජනතාවට උපදෙස් දෙන විට මිනිස්සු සිනාසෙති. සෞඛ්‍ය පිළිබඳ එම කාරණය සත්‍යයක්ම නම්, පාලකයන් එය ආදර්ශයෙන් නොපෙන්වන්නේ මන්දැයි මුලින්ම කෙනෙකුගේ කල්පනාවට එයි. මීට වසර කිහිපයකට කලින් යහපාලන ආණ්ඩුව කාලයේ මහින්ද රාජපක්ෂ සහ නාමල් රාජපක්ෂ ඇතුළු එදා විපක්ෂයේ පිරිසක්, තෙල් මිල වැඩි වූ එක් අවස්ථාවක, බයිසිකල් පෙළපාලියකින් පාර්ලිමේන්තුවට පැමිණි සැටි තවමත් රටේ මතකයේ තිබේ. එදා එසේ කිරීමට එකම හේතුව ඉන්ධන මිල වැඩි වීමයි. එහෙත් අද, එම ඉන්ධන මිල ඊටත් වඩා කිහිප ගුණයකින් වැඩි වීමෙන් පසුව පවා, ඊටත් අමතරව එකී වැඩි මිලට පවා ඉන්ධන සැපයීමටත් ආණ්ඩුවට නුපුළුවන් වන තත්වයක් ඇතිව තිබියදීත්, එදාටත් වඩා මේ නායකයන් බයිසිකල්වලින් රාජකාරිවලට ඇවිත් ජනතාවට ආදර්ශයක් වීම නොවේද වටින්නේ?
ගත වූ වසර 74 තුළ දුප්පත් වී ඇත්තේ ජනතාවට වඩා පාලකයන් ය. කිරිපිටි ගැනීමට හෝ ගෑස් ගැනීමට පෝලිම් ගැසී සිටීමෙන් පෙනෙන්නේ, ඒ සඳහා වියදම් කිරීමට තරම් සල්ලියක් එසේ පෝලිම් ගැසී සිටින මිනිසුන්ගේ අතේ ඇති බවයි. ඒ තරමටවත් ඔවුන් ‘පොහොසත්’ ය. එහෙත්, එම කිරිපිටි පැකට්ටුව හෝ ගෑස් සිලින්ඩරය වෙළෙඳපොළට සපයා දීමට තරම් ආණ්ඩුව පොහොසත් නැත. රටවැසියා මෙතෙක් කල් තමන්ගේ ගෙදරfදාරේ අරපිරිමැස්ම පවත්වාගෙන ඇති තරමටවත් පාලකයා රටේ අරපිරිමැස්ම කරගෙන නැති බව එයින් පෙනී යයි.


වැඩියත්ම මේ ආණ්ඩුව කෙරෙහි ජනතාව ශීඝ්‍රයෙන් කලකිරෙමින් සිටින්නේ, බලයට පැමිණීමට කලින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දුන් පොරොන්දු ඉටු කිරීමට ඔහු අසමත් වීම නිසා පමණක්ම නොවේ. ඒවා සෑම එකක්ම, ප්‍රායෝගිකව ඉටු කිරීමට හැකියාවක් නැති, මනෝරාජික දේවල් බව ගෝඨාභය ආණ්ඩුව විසින්ම දිනපතා එම ජනතාවට ඔප්පු කොට පෙන්වමින් සිටින නිසා ය.
මුලින්ම, සහල් මාෆියාව නැති කිරීම සහ ඇතැම් භාණ්ඩවල මිල අඩු කිරීම හෝ යම් ප්‍රදේශීය ප්‍රජාවකගේ ප්‍රශ්න විසඳීම සඳහා පුංචි කාර්යාල සහ ගබඩා ගානේ හෝ ගම් ගානේ ගොස්, ස්වභාවයෙන් රැස්ව සිටි හෝ සංවිධානය කොට ගෙන්වා ගත් මිනිසුන්ගෙන් හෝ ළමුන්ගෙන් ප්‍රශ්න අසා, අනතුරුව අදාළ අංශයේ ඉහළ නිලධාරියෙකුට ජනාධිපතිවරයා කතා කොට එම ප්‍රශ්නය එසැණින් විසඳන්නැයි අණ කරන ආකාරය මාධ්‍ය ඔස්සේ ප්‍රචාරය වෙනු අප දැක ඇත. ඒ අවස්ථාවන් සියැසින් දුටු ජනතාව සිතුවේ, රටේ ප්‍රශ්න එතරම් ලෙහෙසියෙන් විසඳාගත හැකිව තිබියදීත් ඊට කලින් සිටි පාලකයන් ඒවා විසඳීමට කටයුතු නොකර සිටියේ මන්ද යන්නයි. ඉතිං, හිටපු පාලකයන් කෙරෙහි ඒ ගැන තදබල කෝපයක්ද ජනතාව තුළ එවේලේ ඇති වුණාට සැකයක් නැත. මෙපමණ කලක් රටට අවශ්‍ය කොට සිටියේ ගෝඨාභය වැනි නායකයෙකු බව ජනතාව එදා සිතන්නට ඇති. එහෙත් අද වන තෙක්, 2019 නොවැම්බරයේ තිබුණාට වඩා, මේ රටවත්, ජනතාවවත් අඟලක්වත් ඉදිරියට ගොස් නැතිවා පමණක් නොව, එදා සිට අද වන විට ගව් ගානක් ආපස්සට, බයිසිකලය සහ දර ලිප දක්වා, රටත් ජනතාවත් පල්ලම් බැස ඇති බව ඒ ජනතාවට පෙනෙන්ට පටන්ගෙන තිබේ.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අසමත් නායකයෙකු බව රට ඉදිරියේ ඕනෑවටත් වඩා මේ වන විට ප්‍රදර්ශනය වෙමින් තිබේ. වැදගත් වන්නේ, රටේ ප්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් ඔහු දැරූ ළාමක අදහස්වල නිසඟයෙන් පවතින හිස් ගතියත්, රටක් මුහුණදෙන ප්‍රශ්න වනාහි සරල විසඳුම් නැති සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියක් බවත් වටහා ගැනීමට අවස්ථාවක් මේ මගින් ජනතාවට සැලසී තිබීමයි. එය ඒ ආකාරයෙන්ම ජනතාව තේරුම් ගනීවිද යන්න නිශ්චිත නැති බව ඇත්ත. පුද්ගල සාධකය වෙනස් කළ පමණින් රටක ප්‍රශ්න විසඳිය හැකි යැයි විශ්වාස කිරීමට පුරුදු කළ ජනතාවක්, එක පුද්ගලයෙකු අසමත් වූ විට කරන්නේ, ඒ වෙනුවට වෙනත් පුද්ගලයෙකු පත්කර ගැනීමෙන් ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් සෙවීමට බැලීමයි. ඒ වෙනුවට අප තේරුම්ගත යුතුව ඇත්තේ, රටක ප්‍රශ්න විසඳීම, යම් නිශ්චිත සහ සංයුක්ත ක්‍රියාවලියක් පිළිබඳ කාර්යයක් මිස, යම් පුද්ගලයෙකුගේ මැදිහත් වීමක් මත පමණක් ඉෂ්ට සිද්ධ කරගත හැකි දෙයක් නොවන බවයි.

මෛත්‍රීපාල සහ ගෝඨාභය


පුද්ගලයාගේ (නායකයාගේ) වටිනාකම මෙයින් බැහැර නොකෙරේ. අවශ්‍ය කරන ක්‍රියාවලිය නිවැරදිව වටහා ගැනීමට සහ ඒ අනුව කටයුතු කිරීමට අවශ්‍ය කරන දැනුම සහ සංයුක්ත දැක්ම පුද්ගලයාට (නායකයාට) අනිවාර්යයෙන් තිබිය යුතුය. උදාහරණයක් වශයෙන්, හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ලංකාවේ මත්ද්‍රව්‍ය උවදුර තේරුම්ගත් සැටි සැලකිල්ලට ගන්න. මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරට ඇති පිළියම ඔහු පටන්ගත්තේ එල්ලුම්ගසෙනි. ප්‍රශ්නය නිවැරදිව අවබෝධ කර නොගැනීම සහ ඒ නිසාම ප්‍රශ්නයේ විසඳුම සම්බන්ධයෙන් නොමඟ යාම එතැනදීම සිදුවෙයි. ඉන්පසු අවශ්‍ය නම් ඔහුට, පිලිපීන ජනාධිපතිවරයා සේ, මත්ද්‍රව්‍යවලට සම්බන්ධ වැරදිකරුවන් සිය ගණනින් එල්ලා මරමින් විශාල සංදර්ශනයක් පැවැත්විය හැකිව තිබුණි. එහෙත් ඒ ආකාරයෙන් දශක ගණනක් ගියත්, අවසානයේ ඔහුට හමුවනු ඇත්තේ, මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරෙන් අඟලක්වත් ගොඩ නොගිය සමාජයකි.


තවත් උදාහරණයක් වශයෙන්, වර්තමාන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පොහොර ප්‍රතිපත්තිය ගන්න. අපේ ගෙවතු වගාවකදී සාර්ථක විය හැකි ක්‍රමවේදයක්, රටක කෘෂිකර්මයේදීත් සාර්ථකව යොදාගත හැකි යැයි ඔහු විශ්වාස කෙළේ, ජනගහනයේ ප්‍රමාණය, කෘෂිකර්මයේ විස්තීරණත්වය, අවශ්‍යතාවේ පරාසය, කෘෂිකර්මය (ගැමි ආර්ථිකය) සහ වෙනත් සමාජාර්ථික අංශ අතර ඇති සහසම්බන්ධතාව ආදි කරුණු කිසිවක් පිළිබඳ දත්තමය සාධක මත පිහිටා ඇති කරගත් දැනුමකින් නොවේ. එය, මෛත්‍රිපාල සිරිසේනගේ මත්ද්‍රව්‍ය උවදුර පිළිබඳ හැඟීම්බර විසඳුමට (එල්ලුම්ගහට) හැම අතකින්ම සමාන විය. සිරිසේනගේ ප්‍රතිපත්තියෙන් විශේෂ අලාභයක් වුණේ නැත. එහෙත් ගෝඨාභයගේ ප්‍රතිපත්තිය රට අගාධයට දැම්මේය.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ඉහත කී යථාවාදී පර්යාලෝකයේ ඌනතාවට අමතරව, ඉතා පසුගාමී සහ මිථ්‍යාමතික දැක්මක් පෙරදැරිව රටේ ප්‍රශ්න විසඳීමට දත කට මදින නායකයෙකු බවද මේ කාලය තුළ දක්නට ලැබුණි. ඥානක්කා නමැති කාන්තාවකගේ අදිසි බලයක් පිළිබඳ විශ්වාසයකින් ඔහු වැඩ කටයුතු කරන බවට ඇති කටකතා අපට බැහැර කළ හැකිය. එහෙත්, කෝවිඩ් වසංගතය ආරම්භයේ වසරකට ආසන්න කාලයක්ම, ධම්මික පැණිය සහ වතුර මුට්ටි ගඟට වීසි කිරීම ආදි අති තිරශ්චීන රාජ්‍ය මැදිහත්වීමකට ඔහුගේ ආශීර්වාදය ලැබීමෙන් පෙන්නුම් කෙළේ, ඔහු ධනාත්මක ඥානයක් නැති කෙනෙකු පමණක් නොව, ඒ අඩුව සෘණාත්මකව පියවා ගැනීමටත් තැත් කරන නායකයෙකු වන බවයි. මේ නිසා, රටේ ප්‍රශ්නවල නිසඟයෙන් පවතින සංකීර්ණත්වයට අමතරව, නායකත්වයේ පවතින අවර දැක්මත් වර්තමාන අර්බුදයේ මේ සා කරවටක් ගිලී යාමට තුඩුදී ඇති බව කිව හැකිය.


දූෂිතයන්ට තමන්ගේ ආණ්ඩුව තුළ තැනක් නොදෙමියි කී ඔහුගේ කැබිනට්ටුවේ සිට රාජ්‍ය ආයතන ප්‍රධානීන් දක්වා අති බහුතරයක් දූෂිතයන්ගෙන් පිරී තිබීම එහිදී රටට ප්‍රදර්ශනය විය. මේ රටේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් පවා, දැඩි නියමයකට යටත් කොට සිටි, එනම් රජයේ හෝ පෞද්ගලික අංශයේ කිසි තනතුරක් දැරීම නියෝගාත්මකව තහනම් කරනු ලැබූ පී. බී. ජයසුන්දර තමන්ගේ ලේකම්වරයා වශයෙන් පත්කර ගැනීමෙන් ඔහු පෙන්නුම් කෙළේ, සම්මත නීතියට සහ සම්ප්‍රදායට තමන් ගරු නොකරන බවයි. ඊළඟට, කාටත් එක නීතියක් තමන් ක්‍රියාත්මක කරන්නේ යැයිද, පවුලේ සාමාජිකයන්ට රජයේ තනතුරු ලබාදීම නතර කරන්නේ යැයිද කී කතා, වෙනත් අයවළුන් විසින් නොව, ඔහු විසින්ම බොරු කොට පෙන්වා ඇති ආකාරයත් දැන් ජනතාව දනිති.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හෝ වෙනත් ඕනෑම රාජපක්ෂ කෙනෙකු 2024 දී පරාජයට පත්කිරීම, 2015 දී මහින්ද රාජපක්ෂ පරාජයට පත්කිරීමට වඩා පහසුවෙන් කළ හැකි බව අවිවාදිතයි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය කරන සෑම කොන්දේසියක්ම, විපක්ෂ කඳවුර විසින් නොව, ආණ්ඩුව විසින්ම නොමසුරුව සම්පාදනය කරමින් සිටීම ඊට හේතුවයි. එහෙත් එසේ වූ පමණින්, වර්තමාන අර්බුදයට විසඳුමක් ලැබෙතැයි සිතීම අනුවණකමකි.


රටක් මුහුණදෙන ප්‍රශ්න යම් නායකයෙකුගේ හෝ පක්ෂයක ළාමක සිතැඟියාවන්ට අනුව විසඳිය නොහැකි බව මේ සියල්ලෙන් අප උගත යුතු පළමු පාඩමයි. දෙවැනි පාඩම වන්නේ, මේ ආණ්ඩුව වෙනස් කොට වෙනත් ආණ්ඩුවක් පත්කර ගැනීමේදී, ඒ ආණ්ඩුවේ නායකයන් දෙන පොරොන්දු ගැන නොව, ඒ පොරොන්දු ඉටු කරන්නේ කෙසේද යන්න ගැන ප්‍රායෝගික සැලැස්මක් ඒ නායකත්වයෙන් ඉල්ලා සිටිය යුතු බවයි. ඒ නිසා, දෙන්නේ මොනවාද යන්න නොව, ඉදිරියේදී මතු කළ යුතුව ඇත්තේ දෙන්නේ කෙසේද යන ප්‍රශ්නයයි.■

ජවිපෙට
බිත්තර ගැහුවේ ආණ්ඩුවද?

0

■ ඇන්තනී වෙරංග පුෂ්පික

ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායකගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පසු ගිය ජනවාරි 31 වන දා නිට්ටඹුව කලගෙඩිහේන උත්සව ශාලාවක පැවති ජන හමුවකදී අනුර කුමාර දිසානායක මහතා උත්සව ශාලාවට ඇතුළු වූ පසු එළිමහනේ නවතා තිබූ වාහන කිහිපයකට බිත්තර ප්‍රහාරයක් එල්ල වූ අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්වයන් ඊට සම්බන්ධ නොමැති බව ආණ්ඩු පක්ෂයේ මන්ත්‍රීවරු මාධ්‍යයට අදහස් දක්වමින් ප්‍රකාශ කළෝය.
එහිදී ක්‍රීඩා අමාත්‍ය නාමල් රාජපක්ෂ මහතා ප්‍රකාශ කළේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින්ම ප්‍රහාරය එල්ල කර ගත්තා දැයි සොයා බැලීමක් ද කළ යුතු බවයි.


කලගෙඩිහේන උත්සව ශාලාවේ පවැති ජනහමුවේ දී එල්ල වූ බිත්තර ප්‍රහාරය එල්ල කරන අන්දම ආරක්ෂක කැමරා පද්ධතිවල ද සටහන් වී ඇති අයුරු මාධ්‍යයට නිකුත් වී දින කිහිපයක්ම ගත වී ඇත. එමෙන්ම එම බිත්තර ප්‍රහාරයට සම්බන්ධ පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ සාමාජිකයන් විසින් අල්ලා පොලීසියට බාර දී ඇතත් ඊට අමතරව තවමත් කිසිදු සැකකරුවෙකු අත්තඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට නොහැකි වී ඇත.


බිත්තර ප්‍රහාරයෙන් පසුව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී විජිත හේරත් මාධ්‍ය සාකච්ඡාවකට එක් වෙමින් පැවසුවේ බිත්තර ප්‍රහාරය ඇවන්ගාර්ඩ් ආයතනයේ සභාපති නිශ්ශංක සේනාධිපතිගේ මෙහෙය වීමෙන් ආණ්ඩුවේ අනුදැනුම මත සිදු වූ ප්‍රහාරයක් බවයි.


‘මැර කණ්ඩායමක් ගෙනත් ඔවුන් උත්සාහ කළේ මෙතන කලබලකාරී තත්වයක් ඇති කරලා, සාමාන්‍ය ජනතාව එල්ල කළ ප්‍රහාරයක් හැටියට පෙන්නුම් කරන්න. ඒත් මුළු රටම දැක්කා සිද්ධියට සම්බන්ධ කව්ද කියන එක ගැන.’


එහිදී විජිත හේරත් මහතා ඡායාරූප ද සහිතව එම ප්‍රහාරය එල්ල කළ අයගේ නම් සහ ඔවුන් ඇවන්ගාර්ඩ් ආයතනයට සම්බන්ධව සේවය කළ බව ප්‍රකාශ කළේය.


‘මේ ප්‍රහාරය සැලසුම් කරලා මේ ප්‍රහාරය මෙහෙයවලා තිබෙන්නේ ඇවන්ගාර්ඩ් ආයතනය විසින්. පිටකොටුවෙ බිත්තර ගහපු එකටත් සම්බන්ධ මේ කණ්ඩායමමයි. අසිත කුමාර, ආනන්ද බණ්ඩාර, අබේරත්න, අනිල් නිශ්ශංක, සංජීව, කාරියවසම්, ෆ්‍රෙඩී කුමර්, ප්‍රීති කුමාර්,

රාජකරුණා, රූපසිංහ, ජයසිංහ. මේගොල්ලො තමයි ඇවන්ගාර්ඩ් එක නියෝජනය කරමින් කලගෙඩිහේනට ආවෙ. ඇවන්ගාර්ඩ් අධිපති නිශ්ශංක සේනාධිපති මේ ප්‍රහාරයන් දෙකම කළේ දේශපාලන උවමනාවන් මත බව පැහැදිලියි.’


කලගෙඩිහේන සිද්ධියට සම්බන්ධ දෙදෙනෙකු හඳුනාගෙන තිබුණත් පරීක්ෂණ මන්දගාමීව සිදු කරන බවට ජාතික ජනබලවේග නියෝජිතයන් පෙබරවාරි 03 දින පොලිස්පතිවරයාට පැමිණිල්ලක් ද ඉදිරිපත් කොට ඇත. මේ සම්බන්ධයෙන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ දේශපාලන මණ්ඩල සභික නීතිඥ සුනිල් වටවල අප කළ විමසීමකදී ප්‍රකාශ කළේ ආණ්ඩුව මේ සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාත්මක නොවන්නේ නම් ඉදිරියේ දී පොලීසියට විරුද්ධව අභියාචනාධිකරණයට ගොස් පරීක්ෂණයක් කරන ලෙස ඉල්ලමින් නියෝගයක් ලබා ගැනීමට කටයුතු කරන බවයි.


‘තවමත් මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් හරි පරීක්ෂණයක් වෙලා නැහැ. ඔවුන් දාලා තිබෙන්නේ අසම්පූර්ණ බී වාර්තාවක්. ඒකේ නිසි කරුණු හෙළිදරව් කිරීම් කරලා නැහැ මහෙස්ත්‍රාත්වරයාට. තවම කිසිම අත්තඩංගුවට ගැනීමකුත් සිද්ධවෙලා නැහැ. මේකෙන් පේන්නේ මෙච්චර විද්‍යුත් හා මුද්‍රිත මාධ්‍යවල ගිය සිද්ධියක් ගැන ක්‍රියාත්මක වීමට මේ තරම් පොලීසිය පසුබට වෙන්නේ ඒක පිටිපස්සෙ ඉන්න සැබෑ වග උත්තරකරුවන්ගේ බලපෑමට කියලා. ජනතාව විසින් අල්ලලා පොලීසියට බාර දුන්නු දෙන්නා ඇවන්ගාර්ඩ් එකේ සේවකයන් දෙන්නෙක්. ඇවන්ගාර්ඩ් එකේ ලොක්කා මේක පිටිපස්සෙ ඉන්නවා. ඒක ගැන පරීක්ෂණයක් පවත්වන්න කියලා තමයි පොලිස්පතිවරයාට ඊයෙ අපි පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළේත්. නමුත් ඇවන්ගාර්ඩ් අධිපතිගේ පිටිපස්සෙ ඉන්නේ ජනාධිපති. මේ සියල්ල දාමයක ක්‍රියාවන්. ඒක නිසා අපි කියන්නේ වහාම අපරාද නඩු විධාන සංග්‍රහයේ තියෙන ප්‍රතිපාදන මත මේකේ දාමය හොයාගෙන යන්න කියලා. තව දින කිහිපයක් බලලා ප්‍රතිඵලයක් නැත්නම් ඊට පස්සේ අපි රිට් ආඥාවක් ඉල්ලනවා පොලීසියට විරුද්ධව අභියාචනාධිකරණයෙන්, මේ පරීක්ෂණය කරන්න නියෝගයක් ඉල්ලලා.”
මේ සම්බන්ධයෙන් පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක නිහාල් තල්දූවගෙන් කළ විමසීමක දී ඔහු පැවසුවේ පරීක්ෂණ මන්දගාමී බවට කරන සියලු චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කරන බවයි.


‘පරීක්ෂණවල කිසිම මන්දගාමී වීමක් නැහැ. පොලිස් පරීක්ෂණ මන්දගාමී බවට එල්ලවන සියලු චෝදනා අපි ප්‍රතික්ෂේප කරනවා. එම සිද්ධියට අදාළව පරීක්ෂණ කටයුතු හරි ආකාරයෙන් සිද්ධ වෙනවා. ඒඑස්පී කෙනෙක් යටතේ එම පරීක්ෂණ කටයුතු ආරම්භ වෙලා. පරීක්ෂණ කටයුතු මේ වන විටත් සිද්ධ වෙනවා. පෙබරවාරි 02 දිනය වන විට එම සිද්ධියට අදාළව සාක්ෂිත් 25 කට වඩා සටහන් කරලා තිබුණා. විමර්ශනවලදී එන අනාවරණයවීම් එක්ක අත්තඩංගුවට ගැනීමක් අවශ්‍ය නම් අපි අත්තඩංගුවට ගැනීම් සිදු කරනවා. තවමත් කිසිම පුද්ගලයෙක් එම සිද්ධියට සම්බන්ධව අත්තඩංගුවට ගෙන නැහැ.’


මේ අතර දැනගන්නට ලැබුණේ පහර දීමට පැමිණි අවස්ථාවේදී රැස්වීමේ සිටි අය විසින් අල්ලාගෙන පොලිසියට බාර දෙන ලද පුද්ගලයන් දෙදෙනා රෝහලෙන් පිටවී ගොස් ඇති බවයි. පොලිසියෙන් ඒ ගැන ප්‍රශ්න කළ විට කීවේ, ඔවුන් පොලිස් අත්අඩංගුවේ නොසිටි බවයි.
මේ සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් ජාතික ජන බලවේගයේ ක්‍රියාකාරිකයන් ඇඟිල්ල දිගු කරන්නේ ආණ්ඩුවේ ඉතාම සමීපතමයකු වෙතය. හෙතෙම ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයාගේද සමීපතමයෙකි. එවිට, ප්‍රහාරයේ වගකීම නිතැතින්ම ආණ්ඩුව වෙත පැවරෙයි. ඒ අපරාධකාරී වගකීමෙන් ගැලවීමට නම්, ආණ්ඩුව මේ ගැන විධිමත් හා අපක්‍ෂපාතී පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්විය යුතුය. වගකිවයුත්තන් නොපමාව නීතිය ඉදිරියට ගෙන ආ යුතුය.


එහෙත්, පොලිසිය පැත්තෙන් ඒ වගකීම නිසි ලෙස ඉටු නොවන බව ජාතික ජන බලවේගයේ නිරීක්‍ෂණයයි. පරීක්‍ෂණ නිසි ආකාරයෙන් ඉටුකරවා ගැනීමට අභියාචනාධිකරණය වෙත යන්නට ඔවුන් බලාපොරොත්තු වන බව කීමෙන් පෙන්වන්නේ පොලිසිය ගැන ඇති අවිශ්වාසයයි. ප්‍රහාරය එල්ල වුණේ ආණ්ඩුවේ සම්බන්ධයකින් නම්, පොලිසියෙන් කොහොමටත් ස්වාධීන විමර්ශනයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැකිය.


කලගෙඩිහේනට පොර කොළඹදීද පහර දුන්නේ මේ පිරිසම බව ජාතික ජන බලවේගය කියයි. එය ඇත්තක් නම්, ජාතික ජන බලවේගයට එරෙහිව දිගින් දිගටම ප්‍රහාර එල්ල කිරීමට මේ පිරිස සැරසී සිටින බව පෙනේ. යම් හෙයකින් කලගෙඩිහේනේදී ඔවුන් අසු නොවුණා නම්, තවත් ප්‍රහාරයක් එල්ල කරන්නට ඉඩක් නොතිබුණිද?


මේ ප්‍රහාරකයන්, ඉහත කී ව්‍යාපාරිකයාගේ ගෝලබාල ආරක්‍ෂකයන් නම්, ඔවුන් හොඳ ආයුධ පුහුණුවක් ලද ආරක්‍ෂක නියාමකයන් බව අප අමතක නොකළ යුතුය. ඒ අය ඉදිරියේදීද කුලී මැරයන් ලෙස ජන බලවේගය හෝ අනෙකුත් දේශපාලන රැස්වීම් කඩාකප්පල් කරන්නටත්, ආණ්ඩු විරෝධීන් ආන්ඩු මට්ටු කරන්නටත් යොදාගන්නට ඉදිරියේදී හොඳටම ඉඩ තිබේ. එවිට ආණ්ඩුව නිතැතින්ම මැරයන්ගේ ආණ්ඩුවක් බවට පත්වනු ඇත.


එය එසේ නොවීමට නම්, ආණ්ඩුව නීතිය නිසි ලෙස ක්‍රියාවේ යොදවා, වගකිවයුත්තන් සියලු දෙනාටම එරෙහිව නීතිය නිසි ලෙස ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය.■

විදුලි මාෆියාවට තවත් නමකි
හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම්වලට දීර්ඝ කාලීන ගිවිසුම්

අමාත්‍ය අනුකමිටුව නිර්දේශ නොකළ යෝජනා අමාත්‍ය ලොකුගේ ඉදිරිපත් කරලා

අනුකමිටු සභාපති වාසුදේව විරුද්ධ වෙලා

■ ලසන්ත රුහුණගේ

විදුලිය නොකපන බවට විෂය බාර අමාත්‍ය ගාමිණී ලොකුගේ ඇතුළු ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්ව හා විදුලි බල ක්ෂේත්‍රයේ නියාමකයා වන ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිසමත් කියන ලද කතා හා පොරොන්දු බොරු කරමින් මේ සටහන ලිවීමට පෙර අවසන් වරට රටේ විවිධ ප්‍රදේශවල විදුලිය කැපීමක් සිදුවූයේ පෙබරවාරි 01 වැනිදාය. ඒ සඳහා ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය පාර්ශ්වයෙන් ලැබෙන විත්තිවාචකය වන්නේ නොරොච්චෝලේ විදුලි බලාගාරයේ විදුලි ජනක යන්ත්‍රයක් හදීසියේ අක්‍රිය වීමය. ඊට පෙර දිනයේ සුබ ආරංචියක් ගෙනඑමින් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය කීවේ නොරොච්චෝලේ බලාගාරයේ අක්‍රිය වී තිබූ විදුලි ජනක යන්ත්‍රයක් පද්ධතියට එක්කළ බවයි.


මේ ආකාරයට එක්එක් විදුලි බලාගාර සතු විදුලි ජනක යන්ත්‍ර අක්‍රිය වීම හා පද්ධතියට එක්වීමේ සුබ හා අසුබ කතා පසුගිය කාලය පුරාම ජනතාවගේ පැත්තෙන් අසමින් සිටී. විදුලි ජනක යන්ත්‍ර මෙසේ අක්‍රිය වීම් සඳහා එම යන්ත්‍රවල පවතින කාර්මික හා තාක්ෂණික දෝෂ මෙන්ම එම යන්ත්‍ර ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවශ්‍ය ඉන්ධන නොමැති වීමද අපට අසන්නට ලැබුණි.


මේ අතරින් ඉන්ධන නොමැති වීමේ ප්‍රශ්නය ජනතාවට තේරුම්ගත හැකි එකකි. ඒ සම්බන්ධයෙන් වූ තොරතුරු ඛනිජ තෙල් සංස්ථාව පාර්ශ්වයෙන් මෙන්ම එම විෂයභාර අමාත්‍ය උදය ගම්මන්පිලගේ මාර්ගයෙන්ද ජනතාවට දැනගත හැකි වේ. එහෙත් විදුලි ජනක යන්ත්‍රවල තාක්ෂණික හෝ කාර්මික දෝෂ ගැන ජනතාවට එතරම් අවබෝධයක් නැත. ඒ ගැන හරියටම දන්නේ විදුලි ඉංජිනේරුවන් ඇතුළු විදුලි බල ක්ෂේත්‍රයේ පිරිස් පමණය.


ඒ නිසා මේ විදුලි ජනක යන්ත්‍රවල තාක්ෂණික දෝෂ හා කාර්මික දෝෂ සිදුවන්නේ ඇත්තටමද යන සැකය අපට මතුවීම වැළැක්විය නොහැක්කකි.


ඒ සඳහා හේතුව වන්නේද විදුලිය නොකපා තබා ගැනීම සඳහා හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීමට විදුලි බල මණ්ඩලයේ හා එම අමාත්‍යවරයාගේ ඉල්ලීමක් කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් වී ඇති නිසාය. ඒ සම්බන්ධයෙන් කැබිනට් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක අමාත්‍ය රමේෂ් පතිරණ පෙබරවාරි 02 වැනිදා පැවති කැබිනට් තීරණ දැනුම් දීමේ මාධ්‍ය හමුවට එක්වෙමින් කීවේ හදිසි අවශ්‍යතා සඳහා පෞද්ගලික අංශයෙන් විදුලිය මිලදී ගැනීම සඳහා කැබිනට් මණ්ඩලයේ ප්‍රතිපත්තිමය එකඟතාව හිමිවූ බවයි. ඒ හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම ගැන ඇසූ ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු ලබාදීමක් වශයෛන්ය.
එහිදී රමේෂ් පතිරණ අමාත්‍යවරයා අවධාරණය කර ඇත්තේ එම පෞද්ගලික බලාගාරවලින් වසර 03කට අඛණ්ඩව විදුලිය ලබා ගතයුතු බවට වූ කොන්දේසියට රජය එකඟ නොවන බවත් ඒ වෙනුවට අවශ්‍ය අවස්ථාවේදී පමණක් විදුලිය ලබා ගැනීමට නැවත සාකච්ඡා කරන ලෙස ජනාධිපතිවරයා නියෝග කළ බවත්ය.


දැනට නම්කර ඇති පෞද්ගලික විදුලි බලාගාරයන්ට අමතරව ඕනෑම අයකුට ඉදිරිපත් විය හැකි ආකාරයකට එම හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම් සම්බන්ධයෙන් නැවත ටෙන්ඩර් කැඳවීමක් සිදුකරන ලෙසද ජනාධිපතිවරයා විදුලි බල අමාත්‍යවරයාට උපදෙස් ලබාදුන් බව එහිදී රමේෂ් පතිරණ අමාත්‍යවරයා කියා ඇති අතර ඒ අනුව ඉදිරියේදී එම ටෙන්ඩර් කැඳවීම සිදුකර විදුලි සැපයුමට කැමති අයෙක් සිටී නම් ඇතිවන එකඟතාව අනුව අවශ්‍ය හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම් සිදුකරන බවත් අමාත්‍යවරයා පවසා ඇත.


මේ සම්බන්ධයෙන් වූ යෝජනාව විෂයභාර අමාත්‍ය ගාමිණී ලොකුගේ ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ ‘අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුකමිටු වාර්තාව- ඇතිවිය හැකි විදුලි හිඟයක් මඟ හරවා ගැනීම සඳහා පියවර’ යන ශීර්ෂය යටතේය.


එය තුළ පැහැදිළි කරන්නේ එම ශීර්ෂය යටතේම කැබිනට් මණ්ඩල පත්‍රිකාවක් 2021.10.22 දින ඉදිරිපත් කළ බවය. එම කැබිනට් පත්‍රිකාව යටතේ විදුලි හිඟයක් මඟ හරවා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා 2021.03.23 පැවති අමාත්‍ය මණ්ඩල රැස්වීමේදී පත්කරන ලද අමාත්‍යවරුන්ගෙන් සමන්විත අනුකමිටු වාර්තාව ද ඉදිරිපත් කරන ලද බවයි. එම අනුකමිටුවේ සභාපතිත්වය වාසුදේව නානායක්කාර ඇමතිවරයා දරා ඇති අතර සෙසු සාමාජිකයින් වශයෙන් බන්දුල ගුණවර්ධන හා රමේෂ් පතිරණ යන අමාත්‍යවරුන් කටයුතු කර ඇත.


එම අනුකමිටු වාර්තාව අනුව 2021.10.22 ඉදිරිපත් කළ කැබිනට් පත්‍රිකාවෙන් මාස 6ක කාලයකට විදුලිය ප්‍රසම්පාදනය කිරීම වෙනුවට වසර 3ක දිගු කාලයක් සඳහා විදුලිය මිලදී ගැනීමේදී එයට සරිලන පරිදි ගාස්තු අය ක්‍රමයන් තවදුරටත් අඩුකර ගැනීමට සාකච්ඡා සම්මුති කිරීමට යටත්ව විදුලිය මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම් අවසන් වී ඇති මෙගවොට් 100ක ඒස් පවර් ඇඹිලිපිටිය බලාගාරය සහ මෙගාවොට් 20ක ඒස් පවර් ජෙනරේෂන් මාතර බලාගාරවලින් විදුලිය ප්‍රසම්පාදනය කිරීමට අනුමැතිය ඉල්ලා ඇති බවත්, එම ඉල්ලීමට අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිවී නැති බවත් වත්මන් කැබිනට් පත්‍රිකාවේ සඳහන් කර ඇත.


එමෙන්ම එහි සඳහන් කරන්නේ 2021.04.21 අමාත්‍ය මණ්ඩල තීරණය අනුව වසර දෙකක කාලයක් සඳහා උපරිම විදුලි ඉල්ලුමක් පවතින පස්වරු 6 සිට රාත්‍රී 10 දක්වා රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ආයතනවලින් තරගකාරි මිලට විදුලිය මිලදී ගැනීම සඳහා පුවත්පත්වල පළකරන ලද දැන්වීම් සඳහා ප්‍රතිචාර වශයෙන් කිසිදු යෝජනාවක් නොලැබුණ බව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය ප්‍රකාශ කොට ඇති බවයි.


ඒ අනුව දැනට පවතින වියළි කාලගුණය හමුවේ ජලාශවල ජල මට්ටම පහත වැටෙමින් බවතින තත්වය තුළ අවශ්‍ය විදුලිය ජනනය කිරීම සඳහා සියලුම තාප විදුලි බලාගාර ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ඇති බවත්, එමෙන්ම පොල්පිටිය සිට හම්බන්තොට දක්වා වන රැහැන් මාර්ගය ඉදිකිරීම ප්‍රමාද වීම හේතුවෙන් වියළි කාලයේ සමනළ වැව ජල මට්ටම අඩුවන තත්වයකදී දකුණු ප්‍රදේශයට විදුලිය ලබාදීම ගැටලුවක් විය හැකි බවත්, ඊට යම් සහනයක් ලෙස ඒස් පවර් මාතර හා ඒස් පවර් ඇඹිලිපිටිය යන විදුලි බලාගාර සමඟ පැවති විදුලිය මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම්වල කාලය දීර්ඝ කිරීම සුදුසු බව පෙනෙන බවත්, ඒ බව පෙන්වා දෙමින් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය සිය අමාත්‍යාංශයට ලිපියක්ද යොමු කර ඇති බවත් ගාමිණී ලොකුගේ ඇමතිවරයා සිය කැබිනට් පත්‍රිකාවේ සඳහන් කරයි.


ඒ අනුව ගාමිණි ලොකුගේ අමාත්‍යවරයා අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අනුමැතිය ඉල්ලා ඇත්තේ ඒස් ඇඹිලිපිටිය හා ඒස් මාතර යන බලාගාර සමඟ ඇති ගිවිසුම් කාලය වසර 03ක් දක්වා දීර්ඝ කිරීම සඳහා සහ පුවත්පත් දැන්වීම් පළකර උපරිම විදුලි ඉල්ලුමක් පවතින කාල සීමාව තුළ තරගකාරි මිලට විදුලිය මිලදී ගැනීම සඳහා තමා විසින් ඉන්ධන සපයා ගැනීමේ පදනම මත ක්ෂණිකව සේවා සැපයිය හැකි රජයේ හා පෞද්ගලික ආයතනවලින් මිල ගණන් කැඳවීමට ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයට සහ ලෙකෝ සමාගමට අවසර ලබාදීමටය.


මෙම කැබිනට් යෝජනාවට ඉහත සඳහන් කරන ලද අනුකමිටුව නියෝජනය කළ වාසුදේව නානායක්කාර ඇතුළු සාමාජිකයින් විරෝධය පළකළ බව මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇති අතර අමාත්‍ය රමේෂ් පතිරණ ඉහත සඳහන් කරන ලද අනුමැතීන් අමාත්‍ය මණ්ඩලය ගෙන ඇති බව දන්වා ඇත්තේ එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්ය.


වාසුදේව නානායක්කාර ඇමතිවරයා ඇතුළු අමාත්‍ය අනුකමිටුව මේ සඳහා විරෝධය පළකර ඇත්තේ ඔවුන් ලබාදුන් නිර්දේශ අමාත්‍ය අනුකමිටුවේ නිර්දේශ වශයෙන් සඳහන් කරමින් අමාත්‍ය ගාමිණි ලොකුගේ ඉල්ලා ඇති අනුමැතියට පටහැනි නිසාය. අමාත්‍ය අනුකමිටුව නිර්දේශ කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව පනවා ඇති ධාරිතා ගාස්තුවට හා විචල්‍ය ගාස්තුවට යටත්ව ඒස් ඇඹිලිපිටිය සහ ඒස් මාතර යන බලාගාරවල කොන්ත්‍රාත් කාලය මාස 06කට දීර්ඝ කිරීමටත්, එම මාස 06ක කාලය අවසානයේ එම බලාගාර දෙක විදුලි බල මණ්ඩලයට අත්කර ගැනීමේ වාණිජ්‍යමය හා තාක්ෂණික ශක්‍යතාව අධ්‍යයනය සඳහා විශේෂඥ කණ්ඩායමක් පත්කිරීමටත්ය.


එමෙන්ම එම අමාත්‍ය අනුකමිටුව තවදුරටත් නිර්දේශ කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව විසින් නියම කර ඇති ධාරිතා ගාස්තුවට හා විචල්‍ය ගාස්තුවට යටත්ව වසරක කාලයක් සඳහා විදුලිය මිලදී ගැනීමට ඒෂියා පවර් බලාගාර සමාගම සමඟ සාකච්ඡා කිරීමට හා දැනට බලපවත්නා විදුලිය මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුම ප්‍රකාරව ඇමරිකානු ඩොලර් 1ක නාමික මිලක් ගෙවා එම වසර 01ක ගිවිසුම් කාලය අවසානයේ එම බලාගාරය පවරා ගැනීමටත්ය.


ඒ අනුව දැන් සිදුවී ඇති දේ පැහැදිලිය. අමාත්‍ය ගාමිණී ලොකුගේ අනුමැතිය ඉල්ලා ඇත්තේ අමාත්‍ය අනුකමිටුවේ නිර්දේශවලට පටහැනිවය. ඔහු ඉල්ලා ඇති අනුමැතීන් සමාන වන්නේ විදුලි බල මණ්ඩලයේ ඉල්ලීම්වලට හා මෙම කරුණ සම්බන්ධයෙන් නිලධාරීන්ගෙන් සමන්විතව පත්කරන ලද කමිටුවල නිර්දේශවලටය.


ඒස් ඇඹිලිපිටිය බලාගාරය සම්බන්ධයෙන් පමණක් ගත්කල ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය සමඟ හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම යටතේ දීර්ඝකාලයකට ගිවිසුම්ගත වීමේ පළමු වසර 10ක කාලයේදී එම සමාගමට එහි ආයෝජනය මෙන් දෙගුණයක මුදලක් විදුලි මිලදී ගැනීම වෙනුවෙන් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය ගෙවා ඇත. ඉන්පසු එම සමාගම එකී බලාගාරය ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයට විකිණීමට කැමැත්ත පළකළ මුදල මෙන් දෙගුණයක මුදලක් ගෙවා තවත් වසර 05ක කාලයකට විදුලිය මිලදී ගැනීමට ගිවිසුම්ගත වී ඇත.


මෙවර තවත් වසර 03ක කාලයකින් එම ගිවිසුම දීර්ඝ කිරීමට යෝජනා කරන්නේ මෙතෙක් ක්‍රියාත්මක වූ එම ක්‍රියාදාමය තවත් ඉදිරියට ගෙනයෑමටය. විදුලි බල මණ්ඩලය මෙන්ම විදුලි බල ඇමතිවරුන්ද ඊට කැමතිය. ඊට අකමැති විදුලි විෂය අයත් නොවන අමාත්‍යවරුන් පමණය.
විදුලි බල මණ්ඩලය සහ පෞද්ගලික බලාගාර කිහිපයක් දැනට ක්‍රියාත්මක කිරීමට නොහැකි වී ඇත්තේ ඉන්ධන අර්බුදය නිසාය. නැප්තා හා දැවිතෙල් නොමැති නිසා ක්‍රියාත්මක වෙමින් පැවති බලාගාර කිහිපයක්ම නවතා දමා ඇත. නැප්තා හා දැවි තෙල් නිපදවෙන්නේ සපුගස්කන්ද බොරතෙල් පිරිපහදුව මගින්ය. දැනට ආණ්ඩුව පාර්ශ්වයෙන් කියන්නේ මෙම ඉන්ධන වර්ග සෘජු ආනයනය සම්බන්ධයෙන්ද ඔවුන්ගේ අවධානය යොමුවී ඇති බවයි. ඒ අනුව පැනනඟින අනෙක් කාරණය වන්නේ දැවි තෙල්වලින්ද ධාවනය වන ඒස් බලාගාරවලට දැවි තෙල් කොහින්ද යන්නය.


දැවි තෙල් නැත්නම් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ බලාගාරවලට මෙන්ම පෞද්ගලික බලාගාරවලටත් දැවි තෙල් නැතිය යන්න සත්‍යයකි. එහෙත් මේ ආකාරයට දීර්ඝ කාලයකට ගිවිසුම්ගත වන විදුලිය මිලදී ගැනීමේ ගනුදෙනුවල ඇති සඟවා ඇති සත්‍යය වන්නේ එම බලාගාරවලින් විදුලිය මිලදී ගත්තත් නැතත් ගිවිසුම්ගත කාල සීමාවට අදාළව ධාරිතා ගාස්තු ගෙවීමට සිදුවීමය. එම බලාගාර සමාගම්වලට අධික ලාභයක් ලැබෙන්නේ ඒ ආකාරයටය. ඉන්ධන සඳහා ලැබෙන ගාස්තුවෙන් ඔවුන්ට වැඩක් නැත. ඒ එය ඉන්ධන මිලදී ගැනීමට යෙදවෙන නිසාය. නැත්නම් ඉන්ධන ගාස්තුව විදුලිබල මණ්ඩලය දැරීම හෝ ඉන්ධන සපයන නිසාය.


විදුලි මාෆියාවේ එක් අංශයක් වන්නේ හදිසි විදුලිය මිලදී ගැනීම් නාමයෙන් දිගු කාලයකට මෙවැනි ගිවිසුම්වලට එළැඹීමය. ඇමතිවරුන් කිහිප දෙනෙකුගේ විරෝධය නිසා ඉහතින් සඳහන් කරන ලද ඒ සඳහා වූ උත්සාහයක් දැන් තාවකාලිකව නැවතී ඇත. සිය කැබිනට් පත්‍රිකාව මගින් එම නැවතුන ක්‍රියාදාමයේ කොටස්කරුවකු බවට ගාමිණී ලොකුගේ ඇමතිවරයාද පත්වී ඇත. එය සැඟවිය නොහැක්කකි.■

පුරුද්ද

කළුකඩෙන් ලබාගත් විදේශ විනිමය මගින් පසුගිය යුද සමයේදී උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ මිලදී ගත් බවට මුදල් අමාත්‍ය බැසිල් රාජපක්ෂ කර ඇති ප්‍රකාශය මේ වනවිට දැඩි ආන්දෝලනයකට ලක්වී ඇති අතර ඒ පිළිබඳව විදෙස් මාධ්‍ය පවා අවධානය යොමු කරන්නට පටන්ගෙන තිබේ.


බැසිල් රාජපක්ෂ මහතා දිවයින ඉරිදා සංග්‍රහය සමඟ පැවැත්වූ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී එම අදහස් පළකර ඇති අතර ‘බුෂ් මාස්ටර් ගන් එකට පතුරම් ගත්තේ කොහොමද’ යන්නට පිළිතුරු දෙමින් කළුකඩෙන් ලබාගත් විදේශ මුදල්වලින් ආයුධ ලබාගත් ආකාරය පැහැදිලි කර ඇත.


එම සම්මුඛ සාකච්ඡාවේදී ඔහු වැඩිදුරටත් කළුකඩ විදේශ මුදල් සම්බන්ධයෙන් සඳහන් කර ඇත්තේ ඛනිජ තෙල් නැව්වලට මුදල් ගෙවීම සඳහාද එසේ ලබාගත් මුදල් භාවිත කළ බවය. විදේශ මුදල් හුවමාරු කිරීම් සිදුකරන එම කළුකඩ මුදලාලිලාට කතාකර ඔවුන් ළඟ ඇති මුදල් ගෙන්වාගෙන එම විදේශ මුදල් පියවීම් කළ බවද ඔහු තවදුරටත් කියා ඇත.


බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාගේ එම ප්‍රකාශවල බරපතළකම ගැන දන්නා විදේශ අමාත්‍ය මහාචාර්ය පීරිස් එම කතාව ඇත්තක් නොවන බව කියන්නට උත්සහ දරා ඇති අතර ඔහු මාධ්‍යයට කියා ඇත්තේ බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාගෙන් ඔහු ඒ ගැන විමසූ බව හා එවැන්නක් නොකියූ බව බැසිල් රාජපක්ෂ මහතා පිළිතුරු ලබාදුන් බවය.


අමාත්‍ය ජීඑල් පීරිස් එසේ එම ඇත්ත බොරුව කරන්නට උත්සාහ කළත් මේ වනවිටත් හෙළිදරව් වී ඇත්තේ විකිලීස් විසින් අනාවරණය කරන ලද කේබල් පණිවිඩවල ශ්‍රී ලංකාව උතුරු කොරියාවෙන් මෙන්ම ඉරානයෙන්ද එම යුද සමයේ ආයුධ මිලදී ගෙන ඇති බව සඳහන් වන බවයි.

එම කටයුතු එම සමයේ ස්ථාපිත කරන ලද රජයේ ආයුධ ගෙන්වීමේ සමාගම වන ලංකා ලොජිස්ටික් ඇන්ඩ් ටෙක්නොලොජීස් සමාගම මගින් කර ඇති බවයි.


මේ අතර එසමයේ යුද හමුදාපතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කළ සරත් ෆොන්සේකා මහතා බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාගේ අදහස් දැක්වීම ගැන ප්‍රතිචාර දක්වමින් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ එසමයේ උතුරු කොරියාවෙන් ආයුධ මිලදී ගැනීමක් නොකළ බවය.


බැසිල් රාජපක්ෂ මහතා කියන ආකාරයට ආයුධ ගත්තේ නම් මේ අවස්ථාවේ ජාත්‍යන්තරයට කෙසේ වෙතත් අපට පැන නඟින ප්‍රශ්නය වන්නේ එම ආයුධ කිනම් රටකින් ගත්තාද නැද්ද යන්න නොවේ. කියා තිබෙන ආකාරයට කළුකඩෙන් මුදල් ගෙන රජයකට විදේශ ගනුදෙනු කළ හැකිද යන්නය. එසේම විදේශ මුදල් මේ ආකාරයට ගැනීමේදී ඒවා ලබා ගන්නේ කාගෙන්ද යන්න සටහන් නොවී එම ගනුදෙනු කළ හැකිද යන්නය. ඒ ආකාරයට විදේශ මුදල් ලබාගැනීම සඳහා ගෙවිය යුතු මුදල බැංකු මගින් විදේශ මුදල් ලබාගැනීමේදී ගෙවන මුදලට වැඩි අගයක් ගන්නා බැවින් එම වැඩි අගය ගෙව්වේ කෙසේද යන්නය.


මෙම ආන්දෝලනාත්මක ප්‍රකාශය මගින් පෙනෙන්නේ කළුකඩ ගනුදෙනු යන්න බැසිල් රාජපක්ෂලාගේ පුරුද්ද බවය.


එහෙත් එම පුරුද්ද රාජ්‍යයේ ගනුදෙනුවලට අදාළ කර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් නම් ඔවුන්ගේ පාලනයක් යටතේ දැන් සිදුනොවෙතත් අනාගතයේ හෝ විධිමත් පරීක්ෂණයක් සිදුකළ යුතුමය.■

ඇමති පුතා පෙබ. 07 දක්වා රිමාන්ඩ්

0

■ අමන්දිකා කුරේ


රාගම වෛද්‍ය පීඨයේ පිරිමි නේවාසිකාගාරයට පැමිණ සිසුන්ට පහර දීමේ සිදුවීමට අදාළව රාගම පොලිසියට භාර වූ අරුන්දික ප්‍රනාන්දු ඇමතිවරයාගේ 23 හැවිරිදි පුත්‍රයා ඇතුළු 7 දෙනෙකු වැලිසර මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසුව පෙබරවාරි 07 දක්වා රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාරගත කර තිබේ.


රාගම වෛද්‍ය පීඨයේ තෙවන වසරේ සිසුවෙකු හා සිවුවන වසරේ සිසුන් කිහිපදෙනෙකු අතර තිබූ පෞද්ගලික ආරවුලක ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් අරුන්දික ප්‍රනාන්දු ඇමතිවරයාගේ පුත්‍රයා, ඇමතිවරයාගේ පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලයේ අය ඇතුළු පිරිසක් පෙබරවාරි 02 වන දින අලුයම සිසුන්ට පහර දීමට පැමිණ තිබුණේ පොල් සංවර්ධන අධිකාරියේ නිල රථයක් ද යොදාගනිමිනි.


පොල්, කිතුල්, තල් හා රබර් වගා ප්‍රවර්ධනය හා ආශ්‍රිත කාර්මික භාණ්ඩ නිෂ්පාදන හා අපනයන විවිධාංගීකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලේකම් තිස්ස හේවාවිතාරණ විසින් පහර දීමට පිරිස පැමිණ ඇති මෝටර් රථය පොල් සංවර්ධන අධිකාරියේ ලියාපදිංචි වූවක් බවට සනාථ කර ඇත.


රථය රැගෙන ගොස් තිබෙන රියැදුරු පොල් සංවර්ධන අධිකාරියේ සේවකයෙකු නොවන බවත් ඔහු ඇමතිවරයාගේ පෞද්ගලික ලේකම්වරයෙකු බවත් අමාත්‍යංශ කාර්ය මණ්ඩල සමාජිකයෙකු බවත් වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ කළේ ය.


ගැටුමේ දී පහර කෑ බව කියමින් තෙවන වසරේ සිසුවා මේ වන විට රෝහල්ගත වී සිටින අතර ඔහුගේ මව වන විශේෂඥ වෛද්‍ය කේ.ඩී.සී. පරණවිතාන සිදු කළ පැමිණිල්ලකට අනුව සිවුවන වසරේ සිසුන් දෙදෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක නිහාල් තල්දූව පැවසුවේ ය.■