ලංකාව එක පවුලක භුක්තියට උරුම කර දෙන්නට තරම් රටක බහුතර ජනතාවක් මුග්ධ වූයේ කෙසේ ද? එක පවුලක් හිතේ හැටියට බෙදාගෙන කන විදිහ බලා සිටින්නට විරෝධයක් හෝ අකමැත්තක් නැතිකම, දීනකම ද? කරන්නට දෙයක් නැතිකම ද?

ජන වරමක් ලබන්නේ රටක සම්මත ව්‍යවස්ථාවට අනුව පවත්වන මැතිවරණවලිනි. ජන වරමක් ලබන පුද්ගලයා දිවුරුම් දෙන්නේ රටේ ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන බව ප්‍රසිද්ධියේ පවසමිනි. එය මහා ව්‍යාජයක් නොවේ ද? හරියට පන්සිල් ගන්නවා වගේම බොරු වැඩක් යයි සිතේ. මිනීමරුවන් – දූෂිතයන් සහ පාදඩයන් පන්සිල් ගන්නා අතර ඇතැම් අවස්ථාවල පන්සිල් දෙන්නේ මහානායක හිමිවරුන් ය. දෙපැත්තම දන්නා පැහැදිලිම සත්‍යය වන්නේ මේ වැඩේ මහා බොරුවක් බව ය.

ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන බවට දිවුරන්නේ පාලකයා පමණක් නොවේ. මැති ඇමතිවරු ද දිවුරති. ඔවුන් දිවුරන්නේ එක රොත්තටය. දිවුරුවාද නැද්ද යන්න දන්නේ ඔවුන්ම ය. කුඩා කල නොමනා දෙයක් කළ දරුවෙකු දෙමාපියන්ට තමා නිදොස් බව සපථ කරන්නේ දිවුරමිනි. ‘සත්තයි‘ – ‘දෙයියම්පා‘ පමණක් නොව ‘අම්මපා‘ කියා ද දිවුරන්නේ නිදොස් නිසා නොව ආරක්ෂාවටය. එනිසා දිවුරුම්වල කිසි බලයක් නැත. දිවුරුවා කියා වෙන දෙයක් නිති නිසා දිවුරන්නට කිසිවෙකුත් බය නැත. එහෙත් ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන බවට දිවුරුම් දුන් පාලකයා හෝ ආණ්ඩුව, ව්‍යවස්ථාවට පටහැනිව – ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරනවා නම් නීතියෙන් ගැලවීමක් තිබෙන්නට බැරිය. හරිම පුදුමය, නීතියෙන් ගැලවීමක් ද ඇත. මේ වන විට නීතියට අනුව ඔප්පු වී තිබෙන්නේ රාජපක්ෂවරුන් ද, ඔවුන් යටතේ ආණ්ඩුකරණයේ නිමග්නව සිටි සියල්ලන් ද, ඔවුන්ට සේවය කළ නිලධාරීන් ද නිර්දෝෂී පුද්ගලයන් බව ය. චෞරයන් සහ අපරාධකරුවන් නිදොස් වී නිදහස්ව රජයේ ඉහළම පදවි දරන්නේ ජන වරමක් සහිතව බැවින් ‘ජනතා පරමාධිපත්‍යය බලය’ යන්න ජන වරම ලබා දුන් පසුව ශුන්‍ය වී යන්නක් බවය පෙනෙන්නේ.

රටේ නීතිය කාට ද?

විශ්‍රාමික උසස් පොලිස් නිලධාරියෙකු පසුගිය දිනක අපූරු පුවතක් පැවසීය. ඒ පොලීසියේ උසස් වීම් සම්බන්ධවය. ඔහු විස්තර කළේ සුදුසුකම් නැතිව – වැරදි විදිහට පොලිස් නිලධාරියෙකුට උසස්වීමක් ලැබුණොත්, සුදුසුකම් තිබෙන එහෙත් උසස්වීමක් නොලද නිලධාරියාට මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ හැකි බවය. අධිකරණය ඒ පෙත්සම සලකා බලා ඔහුට අසාධාරණයක් වී තිබෙන බව පිළිගෙන ඔහුට උසස් වීමක් ලබා දෙන්නට නියෝගයක් නිකුත් කරන්නේලු. ඒ අනුව උසස්වීම ලැබෙන්නේලු. මේ පුවත පැවසූ උසස් පොලිස් නිලධාරියා පෙන්වා දුන්නේ එය එසේ වන විට සුදුසුකම් නැතිව – වැරදි විදිහට උසස්වීම් ලද පුද්ගලයාට කිසිම අනර්ථයක් නොවන බවත්, ඒ නිසා වැරදි විදිහට උසස්වීම් ලද පුද්ගලයන් පොලීසියේ ඉහළ පදවිවල අද සිටින බවත්ය. දැන් මේ වරද කර තිබෙන්නේ කවුරුන් ද?
අපේ ගමේ ඉස්සර හරක් හොරකමක් සිද්ධ විය. හරකා අයිතිකරු අහිංසක ගැමියෙකි. ඔහු පොලීසියට ගියේ නැත. ග්‍රාමසේවක තැන හමුවී සිද්ධිය සැල කළේය. ග්‍රාමසේවක හරකා සොරකම් කළ පුද්ගලයාව සහ හරකාව සොයා ගන්නට සමත් විය. හරකා අයිතිකරුට භාර දුන්නේය. හරක් හොරාව පොලීසියට රැගෙන ගියේය. මේ හරක් හොරා රිමාන්ඩ් භාරයට පත් විය. මට මතක විදිහට ඔහුට නීතියෙන් යම් දඬුවමක් විඳින්නට ද සිදු විය. මෙහිදී හරකා අයිතිකරුට හිමි විය. හොරාට දඬුවම් දෙකක් ලැබිණි. එක දඬුමක් නීතියෙන්ය, අනෙක් දඬුවම සමාජයෙන්ය. ඉතින් එදාය ඒ. අද හොරා අල්ලා ගැනීම පහසු නැත. ග්‍රාමසේවක කෙනෙක් රටේ නායකයා වුවත් සිද්ධ වුණේ සොරුන් සහ අපරාධකාරයන් හොඳින් ආරක්ෂා කිරීම රැක බලා ගැනීම හා තානාන්තර ලබා දීම ය. නීතියෙනුත් දඬුවම් නැත, සමාජයෙන් ද දඬුවම් නැත. එහෙම වෙන්නේ ජනවරමක මහිමය හෙවත් බලය නිසාය. ජනවරමක් ලත් පුද්ගලයා සිටින්නේ රටේ නීතියට ඉහළිනි. ඔහුට අදාළ නඩු පවරා තිබුණත් – අධි චෝදනා ලබා දී තිබුණත් ඒවා අසන්නට අධිකරණයට පුළුවන්කමක් නැත. ඔහු ලද ජන වරම නිසා ඔහු ආරක්ෂිතය. එපමණක් ද ජන වරමක් ලද පාලකයාට තමන්ට අභිමත පරිදි තමන් කැමති උදවියගේ නඩු සම්බන්ධව ද තීන්දු තීරණ ගත හැකිය. දඬුවම් ලබා සිරගතව සිටින පුද්ගලයෙකුට වුව නිදහස ලබා දී ඔහුට පදවියක් පිරිනමා රජයෙන් නඩත්තු කිරීමට ද පාලකයාට හැකිය. ඒ සඳහා ඔහුට ජන වරමක් ඇත.

මෙබඳු පුවත් හෙවත් සත්‍යයන් අපට වටහා දෙන වැදගත් යමක් තිබේ. එය නම් අද වන විට රටේ ආණ්ඩුකරණය තුළ අදාළ වැදගත් පදවි දරන සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් යට කී හරක් හොරාටත් වඩා පහළ උදවිය බවය. හරක් හොරා නීතියෙන් ලද දඬුවමට වඩා පීඩා වින්දේ සමාජයෙන් ලද දඬුවම නිසාය. ඔහුගේ අඹුව සහ දරුවෝ ද සමාජයේ දඬුවමෙන් පීඩාවට ලක් වූහ. අද මට හිතෙන්නේ එහි යම් සැහැසි බවක් තිබුණත් පහළම තැන ද නීතිය ක්‍රියාත්මක වුණ රටක් අපට තිබුණ බවය. ඊට හේතුව ග්‍රාමසේවක ජනවරමකින් පත්වුණ කෙනෙකු නොවීම ය. එකල නීතිය ජන වරමක් ලද කෙනෙකුට කෙවිටක් ගෙන පාලනය කරන්නට නොහැකිවීමය.

යුක්තිය වෙනුවෙන් අපි

අද රටේ නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ තත්වයන් ඉස්සර වගේ නොවේ, හරිම දියුණුය. නීතිය යුක්තිය වෙනුවෙන් ස්ථාපිත ආයතන ඉස්සරට වඩා හොඳ තත්වයකැයි සිතමි. ‘අල්ලස් හෝ දූෂණ විමර්ශන කොමිෂන් සභාවක්‘ අපට තිබේ. අධිකරණශාලාවන් ඉතා දියුණු තත්වයක ඇත. අලුත් කඩේ උසාවි සංකීර්ණය දකින විට – උපරිමාධිකරණ සංකීර්ණය දකින විට ඒසා විසාල ‘යුක්තිය පසිඳලන‘ මන්දිර දකින විට මට පුදුම ආඩම්බරයකි රට ගැන දැනෙන්නේ. මේ සුවිසල් මන්දිර හැදුවේ මහජන මුදල්වලින් නේද කියා හිතෙන විට දැනෙන සතුට ඉහවහා යයි. ඒවා එච්චර විසාල යුක්තිය පසිඳලීම ‘ලොකුවට කළ යුතු‘ වැඩක් නිසා බව ද වැටහේ. අලුත් කඩේ අධිකරණ භූමියේම තිබෙන නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවත් මට දෑසින් දකින්නට වාසනාව උදාවී ඇත. එහි සේවය කරන නීතිවේදීන් – නීතිවේදිනියන් අලංකාර රථවලින් මහජනතාව වෙනුවෙන් සේවය කිරීමට ගරුගාම්භීරව පැමිණෙන හැටි බලා සිටින්නට ආසා හිතෙනවා නොව ආඩම්බරයකි දැනෙන්නේ. හේතුව අනේ රටේ මහජනතාවට ඒ හැම දේකටම අවශ්‍ය තරම් ධනය වැය කරන්නට පුළුවන් වී තිබීම යුක්තිය පසිඳලීමට නිසා බව අවබෝධ වන හෙයිනි. අධිකරණ පරිශ්‍රයට ගිය විටක සතුටින් පිනා යන තවත් කරුණක් වන්නේ ටයිකෝට් හැඳ – කළු කබා හැඳ නීතිඥයන් – නීතිඥවරියන් යුක්තිය පසිඳලීමට හෙන බරට ලිපි ගොනු ඔසවාගෙන ගමන් කරන අන්දම දකින විට මසිතේ ඇති වන්නේ ශ්‍රද්ධා භක්තියකි. එපමණක් නොව අලුත් කඩේ අධිකරණ භූමි පරිශ්‍රය තුළ පවා උදෑසනක දකින්නට ලැබෙන නීතිඥ මහත්වරුන් – නෝනලා මහා පිරිසක් දකින විට රටේ මහජනතාවට යුක්තිය ඉටු කරන්නට කොපමණ පිරිසක් රට තුළ පිබිදී සිටින්නේ ද යන්න දැකීම අප්‍රමාණ සතුටකි. තවත් ස්ථාන කරා ලොව නිපදවන ලද ඉහළම තත්වයේ මහා රථවලින් සම්ප්‍රාප්ත වන ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතිඥ භවතුන් විශාල සංඛ්‍යාවක් දකින විට ඒසා විශාල නීති විශාරදයින්ගේ දසුන දකින විට රටේ නීතිය යුක්තිය මහජනතාවගේ – රටේ අභිවෘද්ධිය උදෙසා මොන තරම් ඉහළින් සිදු වන්නේ ද යන සතුට අවසන් හුස්ම හෙළන මොහොතේ පවා සතුටින් සිහි කරන්නට තරම් දසුනකි. එපමණක් නොව විනිසුරුතුමන්ලා රටට – මහජනතාවට යුක්තිය ඉටු කිරීමට සැපත්වන අන්දම දකින විට ඒ උතුමන්ගේ සියලු අවශ්‍යතා සපුරාලන්නට රටේ මහජනතාවට පුළුවන් වීම මොන තරම් භාග්‍යයක් ද?

තවත් වෙලාවකට සිතෙන්නේ අල්ලස් කොමිසම ඇතැම් නඩු ඉල්ලා අස් කර ගන්නේ, නීතිපතිවරයා ඇතැම් නඩු ඉදිරියට ගෙන නොයන්නේ මහජන වරමක් ලද පාලකයාට යහපත් රාජ්‍ය පාලනයක් වෙනුවෙන් අවශ්‍ය සහාය දැක්වීමට නේද කියා ය. ඒ අතින් රටේ මහජනතාව කොතරම් වාසනාවන්තදැයි කල්පනා කිරීම මහජනතාවගේ වගකීමක් හා යුතුකමක් යයි සිතේ.
ලංකාව වටේටම මහා මුහුදක් තිබෙනවා සේ නීතිය යුක්තිය සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් අවශ්‍ය ආයතන පද්ධතියක් ද, නියමුවන් ද අඩුවක් නැතිව සිටින රටක ජීවත්වීම වාසනාවකි. ඉතින් නිසි කලට වැසි නැත – පානීය ජලය නැත හරිම පිපාසයි කියමින් මහා සමුද්‍රයකකින් – මහා ජලස්කන්ධයකින් වටවී සිටින ජනතාවක් සුසුම් හෙළිය යුතු නැත. ඒ ජලස්කන්ධය දෙස බලා සිටීමෙන් පවා පිපාසය නැති කර ගත හැකි නොවේ ද?

ජන වරම යනු දුන් දෙයකි

‘දුන් දේ සුවඳයි’ කියා මහජනතාව ද දුන් වරම ගැන කල්පනා කළ යුතු යයි සිතමි. දුන්නු දෙයක් ඉල්ලන එකත් කැතය, ඒක අහිමි කරන එකත් කැත ය. යමක් දී පෙරළා ඉන් තමන්ට යම් යම් දේ අපේක්ෂා කිරීම අන්තිම කැතය. එකම දේ පාලකයා තමන්ට ලැබුණ ජන වරම ගැන භක්තියෙන් පසු වීම ය. එය නිතර සිහි කිරීමය. ඒ ජන වරම නිසා තමන්ට ලැබුණ බලය හිතේ හැටියට පරිහරණය කිරීමය. ජන වරමට අනුව කරන කිසි දේකට යම් හානියක් කිසිවෙකු අනුවණ ලෙසින් කරන්නේ නම් ඒ අවිනීත ක්‍රියාකලාපය අවසන් කිරීමට ද ජන වරම නිසා පාලකයාට හැකිවීම රටක භාග්‍යයක් යයි සිතමි.

තවත් කරුණක් වන්නේ මහජනයා ඡන්දය ලබා දෙන්නේ සින්නක්කරවම වීම ය. ඒක හරියට තරුණියක තරුණයෙකුට කන්‍යාභාවය නැති කිරීමට සතුටින් ඉඩ ලබා දෙන්නා වැනි කටයුත්තකි. එසේ ඉඩ ලබා දී එය ආපහු ඉල්ලුවාට වැඩක් නැත. දුන්නා නම් දුන්නාමය. මා මගේ කන්‍යාභාවය පිදුවේ මට අසවල් අසවල් දේ ලබා දෙනු ඇතැයි සිතුවා නම් ඒ අනුවණ කම ය.

ජන වරමක් ලද පාලකයෙකු යහතින් ජීවත්වීම ද රට වැසියන් වෙනුවෙන් අවශ්‍ය වේ. යහතින් ජීවත්වීමට දැනුමක් ද පාලකයාට තිබිය යුතුය. යහපාලනයක් ඇති කිරීමට ජන වරමක් ලද සිරිසේනතුමන් නොපමාව යහතින් ජීවත්වීමට ජන වරම භාවිතයට ගෙන කටයුතු කළා පමණක් නොව පදවිය නැති කලක ද යහතින් ජීවත්වීමට අවශ්‍ය අන්දමට කටයුතු කර ගන්නට ජන වරමට අනුව සියලු දේ සිදු කර ගැනීම කොතරම් දැනුවත්භාවයක් ද? එතුමන් අදටත් මහජන මුදලින් නඩත්තු වීම – ඉහළම යාන වාහන පරිහරණය කිරීමට සමත් වීම – උපරිම ආරක්ෂාව ලැබීම යනාදිය වෙනුවෙන් එතුමන්ට ජනවරමක් ලබා දුන් ජනතාව හැටියට සතුටු විය යුතුය, ආඩම්බර විය යුතුය. කිසිවෙකු ඒ ගැන දොසක් කියනවා නම් ඒ තමන් දුන් ජනවරමට අවමන් කිරීමකි. සංඝයාට දන් දෙන්නේ සිත් සේ වළඳන්නටය. බෞද්ධයන් එසේ සිත්සේ වැළඳීම දකිමින් සතුටු වෙනවා පමණක් නොව ශ්‍රද්ධාවෙන් ද ඉපිලී සිටින්නට පුරුදු වුණ අය බැවින් එතුමන් සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රද්ධා සම්පන්න විය යුතුම වේ.

අපේ සංස්කෘතියට අනුව තමන්ට ලැබුණ දෙයක් තනිවම භුක්ති විඳින එක නම් අශීලාචාරය, අවිනීතය, අසංස්කෘතිකය. අප වෙරළු ගෙඩිය ද සත්කඩකට බෙදාගෙන කාපු සංස්කෘතියක් උරුම ජාතියකි. තමන්ට ලැබුණ ජන වරම තනිවම භුක්ති නොවිඳීම නිසා ජන වරමකින් මැති සභයට තේරී පත්වුණ කාටත් තමන්ගේ දරුමල්ලන් දේශපාලනඥයන් ලෙසින් ගොඩ නැඟීමට පුළුවන් වීම කොතරම් අසිරිමත් ජාතික ලක්ෂණයක් ද? එපමණක් නොව ඥාති මිත්‍රාදීන්ට ද බලය භුක්ති විඳින්නට හැකි අන්දමින් කටයුතු කිරීම පවසන්නේ ජන වරම තනිවම භුක්ති නොවිඳීම වේ. මේ සම්බන්ධයෙන් ලෝකයටම පරමාදර්ශය සපයා තිබෙන්නේ මහින්ද රාජපක්ෂ උතුමා ය. ඇත්ත වශයෙන්ම එතුමන් සහෝදර ප්‍රේමය වචනයට සීමා කළේ නැත. සියලු සහෝදරයන් මැතිඇමතිවරුන් බවට පත් කිරීමෙන් නොනැවත, අනාගත නායකයා ද නිර්මාණය කිරීමට සහෝදරයන්ට සැලකූ අන්දම පරමාදර්ශීය. එසේ කළ හැකි වූයේ ජන වරමට හිස නමා තනිව ජන වරම භුක්ති නොවිඳි නිසා බව පැහැදිලිය. එතුමන් පරමාදර්ශී සැමියෙකි. පරමාදර්ශී පියෙකි- එපමණක් ද පරමාදර්ශී මාමණ්ඩියෙකි. අද එතුමන්ගේ බිරිඳ – දරුවන්- ලේලිලා – සහෝදර සහෝදරියන් – ඥාතීන් ජනතාවට ආඩම්බර විය හැකි අන්දමට යස ඉසුරින් පිරි ජීවිත ගොඩ නඟාගෙන සිටින්නේ ජන වරම තනිව භුක්ති නොවිඳි නිසා බව රටේ දිළිඳු පැල්පතක වසන කුඩා ළමයෙකුටවත් පහදා දිය යුතු නැත.

අනික් වටිනාම දේ දුන් ජන වරම බෙදා හදාගෙන භුක්ති වින්ද පසුව ලංකාවේ අනාගතය – අනාගත දේශපාලන නායකත්වය අනාථ නොවීමය. ජාතියක් වශයෙන් පවුලකට ජන වරමක් ලබා දී ඔවුන්ගේ සියලු විස්කම් දස්කම් බලා සිටින්නට හැකිවීම වත්මන් ලක් වැසියන්ට පෙර රජ දවසින් පසුව උරුම වුණ වාසනාවක් යයි පැවසීම සාවද්‍ය ද?

අමුඩයෙන් මුහුණ වසා ගැනීම

අපි මැති සභය නියෝජනය කරන්නට ජන වරමක් දෙන විට දේශප්‍රේමීන්ට ඉහළින්ම දෙන්නට කැමති ජාතියක් වෙමු. ජන වරමක් වෙනුවෙන් දේශප්‍රේමයෙන් ඔද වැඩී තෙද බල පාන්නේ නම් ඔවුන් කවර වැරදි කර තිබුණත් – කවර වැරදි කළත් ජනතාවගේ ගෞරවය එකෙන්ම, ඉහළින්මය. අපි ගැමි නාට්‍ය රස විඳි ජාතියක් වෙමු. රෑ ජාමේ අසැබි කතා ජන රඟමඬල තුළින් ඇසෙන විට අපි කුල්මත්වීමු. අපේ ප්‍රීතිය ඉහවහා යන අන්දමට කාට හෝ අවමන් නින්දා කරන විට පොඩි ආතල් එකක් ගන්නට හැකිවීම ගැන හීන් සතුටක් නොව මහාසතුටුය අප සිත් සතන් ප්‍රමෝදයට පත් කරන්නේ.

අනුන්ගේ වැරදි දැකීමට අප කැමති ජාතියක් පමණක් නොව, ඒ වැරදි හුවා දක්වමින් අපි පරමාදර්ශී බව හඬගා කියන්නටත් අපි සමතෝ වෙමු. – බොරු ඇසීමට, ජාතියක් වශයෙන් අපි හුරුවී සිටිමු. පද හදන්නට ද අපි කැමැත්තෙමු. ජන වරමක් නොමඳව ලබා දීමේ දී ඒ සුදුසුකම්වලට මුල්තැන දුන් අන්දම සනාථ කරන්නට විමලා – උදයා ඇතුළු පිරිසකට රටේ ජනතාව ලෙස ඉත සිතින් පේ වී ලබා දුන් ජන වරම ගැන ආඩම්බර නොවී කොහොම ද? අනෙක අපේ උතුම් ගුණයක් වන්නේ දැන උගත්කම් හෝ සහතික කිසිවක් නොසලකා ජන වරමක් දීමේදී කටින් බතල කොළ හිටුවන උදවියට – හිතේ හැටියට නින්දා අවමන් කරන උදවිය ද මැති සභයට යවා එහි ඔවුන් පතුරන දුර්ගන්ධය විඳින්නට ඉන් උද්දාම වන්නට තරම් විවෘත මනසකින් කටයුතු කිරීමය.

අධෝවාත පිට කරන්නේ බොරළුගොඩ සිංහයෙකු වුව ඒ කේසර සිංහයෙකු ලෙස දැක තුටින් ලේ රත් කර ගන්නට කැමති ජාතියක් ලෙස ජන වරමක් ලබා දී අප ලබන ප්‍රීතිය කෙතරම් ද? සෙළුව දකින්නට කැමති ජාතියක් නිසාදෝ සෙළුවෙන් රඟන්නේ වාසුදේව වුව අපට ඒ සතුට දෙන්නාගෙන් ප්‍රීණනය වෙමු. අපි කඳුළටත් හරි කැමතිය. තිස්ස විතාරණ තම සුදුසුකම් කියමින් තැනක් නොදුන් බව කියමින් හඬන විට අප කරුණා රසයකි විඳින්නේ. ඔරවන – ගොරවන – දත්මිටි කන – නපුරන්ට වුව අප කැමැත්තේ තරහාකාරයන්ට බුරන්නට බල්ලා දන්නා යුතුකම ගැන අවබෝධයෙනි.

සේරටම වඩා අප කැමැත්තේ තල් ගහ පෙන්වා පොල් ගහ යයි කියා එයම තහවුරු කරන අන්දමටය. එබැවින් මහින්ද චින්තනය යටතේ ඩොලරයට – පවුමට වඩා ඉහළින් රුපියල තැබූ බව මහ හඬින් පවසා එහෙව් රුපියල චප්ප චපර වී ඇති සැටි විවරණය කරන්නේ බන්දූවරයෙකු නොව ආර්ථික ඔස්තාද් වරයෙකු බැවින් එතුමන්ගේ විනෝද කතා වුව අසන එක සැපයකි. මාල කැඩුවත් ඔහු කඩන්නේ රත්තරන් මාල බැවින් ද, පොළොං විසෙන් අල්ලස වුව නසන්නට හැකි බැවින් ද, ඉහළින්ම ජන වරමක් නොදී කොහොම ද? අනෙක අප ආඩම්බර විය යුත්තේ හැඳ සිටින අමුඩය ගලවා කවර සභාවක වුව මුහුණ වසා ගන්නට තරම් නිර්භීත පට්ට පොරවල් නියමෙට තෝරා අපට ජන වරම දෙන්නට හැකි වී ඇති බැවින්ය.

ජන වරමක් නැතත් කම් කිම්

වියත් මඟෙන් කරළියට ආ කෙනෙක් යටි ගිරියෙන් මොර දෙන විට අප බය නොවුණේ පෙර කල යටි ගිරියෙන් මොර දෙන විට වැඩිහිටියන් බැන්නේ කොල්ලන්ට බැවිනි. කොල්ලන්ට විනා කෙල්ලන්ට ලබ්බ බහින්නැති බවය අප වටහා ගත්තේ.

රටක අමාත්‍ය මණ්ඩලයෙහි වැදගත් අමාත්‍ය පදවි අතර ඉඩම් – වරාය හා නාවුක – සෞඛ්‍යය – ප්‍රවාහන – විදුලි බල ශක්තිය ඇතුළු අමාත්‍ය පදවි ජේ.ආර්. සැලකුවේ දැනුම සහ කුසලතා ඇති මහජන නියෝජිතයන්ට පැවරීමටය. එසේ පැවරූ ඇමති ධුර ජාතියේ වාසනාවට චණ්ඩින්ට – සොරුන්ට – කෙබරයින්ට – මැරයන්ට උරුම වන්නේ මහජන වරම නියමාකාරව භාවිතයට ගෙන ඇති නිසා වීම රටක භාග්‍යය නොවන්නේ ද?

අධිකරණය තරම් උතුම් තැනක් රටකට තිබේ ද? එනිසාම අධිකරණ ඇමති පදවිය දරන්නා විනිවිද දකින්නට හැකි කෙනෙකු වීම හොඳයයි සිතුවේ ඉස්සරය. නඩු රැසකින් බේරා ගත් පුද්ගලයෙකු රටක නායකයා බවට පත් කරන්නට තරම් ශූර වූ කෙනෙකුට ජන වරමක් නැතත් ජන ජීවිතයට අදාළ – රටට අදාළ අණ පනත් සම්මත කරන්නට වාසනාව ලැබෙන්නේ කවර මහිමයකින් ද? එක අතකින් සේවාදායකයෙකු තම නීතිඥයාට කවර ක්‍රමයකින් හෝ ගාස්තු ගෙවා නිදහස් වීම යහපත් නොවේ ද?

ජන වරමක් ලැබුණ පසු එහි වැදගත්කම තිබෙන්නේ පදවියක දිවුරුම් දෙනතුරු පමණක්ය යන්න අපට ඉගෙන ගන්නට තිබෙන පාඩමකි. ඒ පාඩම උවමනාවෙන් අප උගත යුත්තේ යළිත් ජන වරමකින් පවුලක් රජ වී රටක් දැයක් විනාශයේ මුවදොර වෙත තල්ලු කළ අන්දම සිහි නුවණින් මතු දාක හෝ කල්පනාවට ගැනීමටය.

ජන වරමක් ලබා දුන් පසු රටක පුරවැසියන් අවලංගු වන්නේ කෙසේ ද? ඒ ජන වරම රාජ්‍ය පාලනයට වරමක් නොව, පවතින්නට – හැදෙන්නට වරමක් බවට පත් කර ගන්නට කල්පනා කිරීම හා ඊට නෛතික අවකාශයන් නිර්මාණය කර ගන්නට පුළුවන් වී තිබෙන නිසාය.
ලංකාවට අවශ්‍ය වන්නේ කවර අන්දමක ව්‍යවස්ථාවක් ද? සැබවින්ම ලංකාවේ අනාගතය තීරණය වන්නේ නීතියේ ආධිපත්‍යය බාලාංශයේ සිට තහවුරු කෙරෙන ව්‍යවස්ථාවකිනි. කිසි සේත්ම පාලකයෙකුට – පවුලකට – ධනයකට – බලයකට හැසිරවිය නොහැකි නීතියේ ආධිපත්‍යය වෙනුවෙන් මහජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලය තහවුරු කිරීමට තනි තනි සටනකින් නොහැකිය. ඒ වෙනුවෙන් අවංක – නිර්භීත සාමූහික සටනක් අවශ්‍යව තිබේ. එහි අවශ්‍යතාව දැන් දොරකඩට පැමිණ තිබේ.■

පුරවැසියන් සහ ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩුකරණ ආයතන අතර දැනට තිබෙන දූරස්ථභාවය ජයගැනීමට ඇති මාර්ගයක් වන්නේ, පළාත් පාලන ඒකක කුඩා කිරීමයි.

නිතර වාර්තාවන දේශපාලන සිදුවීම්වලින්, ලංකාවේ දේශපාලන ගමන් මගෙහි ප්‍රවණතා ගණනාවක්ම හඳුනාගත හැකිය. ඉන් පළමුවැන්න, පාලනතන්ත්‍රයක්, එනම රෙජීමයක් ලෙස, පොදු ජන පෙරමුණු ආණ්ඩුව පත්වී සිටින උග්‍ර පරිහාණියයි. ආණ්ඩුවේ සමහර ඇමතිවරුන්ද, මන්ත්‍රීවරුන්ද හැසිරෙන්නේ, කතාබහ කරන්නේ, මහජන නියෝජිතයන් සතු විය යුතු හික්මීමට, බුද්ධිමත් බවට, පරිණත භාවයට ළඟාවීමට වත් කිසිදු හැකියාවක් නැති පාලක පන්තියේ මැර භටයන් ලෙසය. ඔවුන් තමන් තෝරා පත් කළ ඡන්දදායක පුරවැසියන්ට නින්දාවකි.

ආණ්ඩුකරණයත්, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් මේ තරම්ම පරිහාණියට පත්වෙද්දීත්, ආණ්ඩුවේ නායකයන් කිසිවෙකුටවත් ඒ ගැන ස්වයං-විවේචනාත්මක හැඟීමක් හෝ ලජ්ජාවක් ඇති වන බවක්වත් නොපෙනේ. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින සමහර ආණ්ඩු පක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ චර්යාව ඔවුන් සිටින පාර්ලිමේන්තුවටත්, ඔවුන්ට ඡන්දය දුන් පුරවැසියන්ටත් ගෙන දෙන්නේ නින්දාවක් පමණි. එහෙත් ජනාධිපති, අගමැති, පාර්ලිමේන්තුවේ කතානායක, ආණ්ඩු පක්ෂයේ ප්‍රධාන සංවිධායක යන නායකයන්ගේ නිහඬතාවෙන් පෙනෙන්නේ, ලංකාවේ ආණ්ඩු පක්ෂයේ දේශපාලන සදාචාරභාවයේ පරිහාණිය, එම නායකයන් නායකත්වය දෙන අලුත් ආකාරයේ පිරිහුණු දේශපාලන සංස්කෘතියක අංගයක් බවයි.

මේවා ගැන කල්පනා කරන විට කෙනෙකුට පෙනිය යුතු කරුණක් වන්නේ, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ ප්‍රධාන පැතිකඩක් වන නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කොතරම් කඩාවැටීමකට පත්වී තිබෙද යන්නයි. ආණ්ඩුකරණයත්, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් මේ තරම් විනාශකාරී ලෙස පිරිහෙද්දී, ඊළඟ ආණ්ඩුව පිහිටුවීමට සූදානම් වෙමින් සිටින විරුද්ධ පක්ෂවල අවධානය මෙම කරුණට යොමු විය යුතුය. ‘අපේ ආණ්ඩුවක් පිහිටුවූ විට මේ ප්‍රශ්න විසඳනවා’ යන හිස් පොරොන්දුව දෙනවා වෙනුවට, අප රටේ දේශපාලන දේහයේ ඇති මෙවැනි නිදන්ගත රෝගවලට ප්‍රතිකාර කර, දේශපාලන දේහය නිරෝගි කිරීමේ නව යෝජනා සහ අදහස් නිර්මාණය කිරීමට එම පක්ෂවලට සිදුවේ. ඒ සමගම පුරවැසියන්ටද එම වගකීමෙන් නිදහස් විය නොහැකිය.

දේශපාලනයේ යෙදෙන පක්ෂවලටත්, පුද්ගලයන්ටත් මේවා දෙස බලා සිටින විට ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ග දෙකක් යෝජනා වන බව පෙනේ. පළමුවැන්න, එම ගංවතුරටම සම්බන්ධ වී, පහළට පීනා යමින්, එම පිරිහෙන දේශපාලන සංස්කෘතියටම හවුල් වී, එයින් වාසි සහ පල ප්‍රයෝජන ලැබීමයි. පොදු ජන පෙරමුණට සම්බන්ධ බොහෝ දෙනාගේ තෝරා ගැනීම මෙම විකල්පය බව පෙනේ. විරුද්ධ පක්ෂද එම විකල්පයට ඇදී ගොස් තිබෙන්නේ නම් ඒ ගැන පුරවැසියන් පුදුම විය යුතු නැත.

දෙවැනි ප්‍රතිචාරය වන්නේ උඩුගං බලා පිහිනමින් මෙම දේශපාලන පරිහාණිය නැවැත්වීමේ සාධනීය ක්‍රියාමාර්ග ගැන සොයා බලා, යෝජනා කිරීමයි. මේ ලිපියේ අරමුණ ඒ සඳහා ප්‍රයෝජනවත් වන නව සිතීමකට අනුබල දීමයි.

ගැටලුව

ඉහත පසුබිම තුළ අප රටේ පුරවැසියන් ඉදිරියේ මතුවන ගැටලුව මෙවැන්නකි. ජාතික මට්ටමේ දේශපාලනය මේ තරම් පිරිහී තිබෙද්දී, එය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේ ප්‍රයත්නයක් පටන් ගන්නට හැකිවන්නේ කොතැනින්ද යන්නයි. එයට පිළිතුරක් සොයමින්, මෙවැනි ආකාරයේ ප්‍රශ්නයක්ද අපට මතු කළ හැකිය. ජාතික මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට නොහැකි තරම් කඩා වැටීමක් සිදුවී තිබෙන විට ප්‍රතිසංස්කරණ ප්‍රයත්නයක් පහළ සිට ආරම්භ කරන්නට බැරිද? ලංකාවේ මැතිවරණ චක්‍රයේ එක් කොටසක් ලෙස පළාත් පාලන මැතිවරණ පැවැත්වීමට ඉඩ තිබෙන පසුබිමක මෙවැනි ප්‍රශ්නයක් මතු කිරීමේ සමකාලීන වැදගත්කමක්ද තිබේ.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය, භාවිත සහ දේශපාලන සංස්කෘතිය ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින් යළි ගොඩනැගීමේ ප්‍රයත්නයක් වශයෙන් පළාත් පාලනයට අත ගැසීම වැදගත් වන්නේ ඇයි? එයට ප්‍රධාන හේතුව නම්, ආණ්ඩුක්‍රමයේ ව්‍යුහ හා ආයතන අතරින් පුරවැසියාට වඩාත්ම කිට්ටු ආණ්ඩුක්‍රමික ආයතනය වන්නේ පළාත් පාලනය වීමයි. ලංකාවේ විශේෂයෙන් සිදුවී ඇති පරිදි, මධ්‍යම ආණ්ඩුවේ සිටින පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට සිදුවන්නේ පුරවැසියන්ගෙන් සම්පූර්ණයෙන් ඈත්වීමයි. කොළඹ සිටින විට, ඔවුන්ට සම්බන්ධකම් වැඩියෙන් තිබෙන්නේ ආණ්ඩුවේ නායකයින්, නිලධාරීන්, ව්‍යාපාරිකයින් සහ කොළඹදී හඳුනාගන්නා නව මිත්‍රයින් සමගය. සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය නිසා, විශාල ඡන්ද කොට්ඨාසයක විසිරී සිටින ඡන්දදායකයන් සමග ඔවුන් පවත්වන සම්බන්ධතාද දුර්වල වී තිබේ. එම බිඳුණු සම්බන්ධතා යළි ගොඩ නගන්නට උත්සාහ ගැනෙන්නේ ඡන්දයක් ළඟ එන විටය. එහිදීද දේශපාලක-ඡන්දදායක පුරවැසි සම්බන්ධතාව මාධ්‍යයනය වන්නේ මුදල් බෙදීම, මැර බලය සංවිධානය කිරීම, එදිරිවාදීන්ට හිරිහැර කිරීම, බොරු පොරොන්දු දීම, චාටුවෙන් සිනාසීම වැනි චර්යාවන්ගෙනි. මෙම පසුබිම තුළ, නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ප්‍රධාන භාවිතයන් විය යුතු, ‘මහජන නියෝජිතයා පුරවැසියන්ට වගවීම සහ පිළිතුරු බැඳීම’ යන කාර්යය සිදු නොවෙනවා පමණක් නොවේ. එය මහජන නියෝජිතයා සහ පුරවැසියා යන දෙපාර්ශ්වයටම අමතක වී තිබෙන දෙයක් ද වේ.

පළාත් පාලනය

පළාත් පාලනය ආශ්‍රයෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය පහළ සිට යළි ගොඩ නැගීමේ ඉදිරි දැක්මක් ගොඩනැගීමේදී සැලකිල්ලට ගත යුතු අරමුණු කිහිපයක් තිබේ. ඒවා අතරින් පහත සඳහන් ඒවා ප්‍රධාන වේ.

■ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ ප්‍රධාන මූලධර්මයක් වන නියෝජිතයා පුරවැසියන්ට වගවීමේ මූලධර්මය ඵලදායීව ක්‍රියාත්මක කළ හැකි යාන්ත්‍රණ බිම් මට්ටමෙන් ගොඩ නැගීම.

■ නියෝජන ආයතන, මහජනතාව වෙනුවෙන් තීරණ ගැනීමේදී පුරවැසි සහභාගිත්වය සහතික කිරීමේ භාවිතය සහ යාන්ත්‍රණ ගොඩ නැගීම.

■ පහළ මට්ටමේ ආණ්ඩුකරණ ආයතන විසින් මහජන ප්‍රතිපත්ති සම්බන්ධ තීරණ ගැනීමේ විවෘතභාවය පවත්වා ගැනීම සහ ඒ සම්බන්ධව වගඋත්තර ඉල්ලීමට පුරවැසියන්ට ඇති අයිතියට ගරු කිරීම.

■ ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩුකරණ ආයතනවල තීරණ පුරවැසියන්ගේ ජීවිතයට වඩාත්ම ඍජුව බලපාන ඒවා නිසා, ඒ සඳහා පුරවැසි යෝජනා සහ සහභාගිත්වය සහතික කළ හැකි භාවිත සහ යාන්ත්‍රණ ගොඩ නැගීම.

■ මහජනතාවගෙන් ලබා ගන්නා වරම, එනම් මැන්ඩේට් එක, නොසලකා හරින සහ උල්ලංඝනය කරන නියෝජිතයන්ට දුන් වරමත්, නියෝජනභාවයත් ආපසු කැඳවීමේ, එනම් රිකෝල් කිරීමේ, යාන්ත්‍රණයක් අලුතෙන් ඇති කිරීම.

මේවා වනාහී, ජාතික මට්ටමේ දේශපාලනයේදී ‘තුනී’ වී ගොස් තිබෙන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ප්‍රාදේශීය සහ ග්‍රාමීය මට්ටමේදී ‘ගැඹුරු’ කිරීම අරමුණු කොටගෙන ඉදිරියට ගත යුතු ක්‍රියාමාර්ග වෙයි. ලංකාවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පත් වී ඇති අර්බුදයේ එක් ලක්ෂණයක් වන්නේ, මහජන නියෝජිතයන් සහ පුරවැසියන් අතර සම්බන්ධයත්, නියෝජනත්වය සහ එහි ඇති සමාජීය වගකීමත් ‘තුනී’ වී, ඒ නිසා දුර්වල වීමයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය ශක්තිමත් මෙන්ම ගැඹුරු කිරීමට කළ යුත්තේ නියෝජනත්වය සහ පුරවැසියා, තෝරා පත් කිරීමේ කාර්යය කරන්නන් සහ තෝරා පත් කරනු ලබන්නන්, ජනවරම ලබන්නන් සහ ජනවරම ප්‍රදානය කරන්නන් යන පාර්ශ්ව අතර ඇති සම්බන්ධය අලුත් කර ශක්තිමත් කිරීමයි.

ක්‍රියාමාර්ග

මෙතෙක් අප කළ විග්‍රහය පදනම් වී ඇති එක් උපකල්පනයක් නම්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය යළි ගොඩනැගීමේ නව ප්‍රයත්නයක් පහළ මට්ටමින් ආරම්භ කිරීමට ඇති වඩා යෝග්‍ය ක්ෂේත්‍රය වන්නේ පළාත් පාලන ආයතන වීමට හේතුව, ඒවා පුරවැසියන්ට වඩාත්ම කිට්ටු, පුරවැසියන්ගේ දෛනික ජීවිතයට බලපාන දේ පිළිබඳව තීරණ ගන්නා ආණ්ඩුකරණ ව්‍යුහය සහ ආයතන වන්නේ ප්‍රාදේශීය සභාව, නගර සභාව මහ නගර සභාව යන ආයතනයි යන කරුණයි. එහෙත් ඒවායේ දැනට තිබෙන ප්‍රධාන ප්‍රජාතන්ත්‍රීය දුර්වලතා කිහිපයක් තිබේ.

• දේශපාලන පක්ෂ අනන්‍යතා මත නිර්මාණය වී ඇති අපි සහ සතුරා යන බෙදීම තියුණු කරන පාක්ෂික දේශපාලනීකරණය.
• ග්‍රාමීය සමාජයේත්, පළාත් පාලන ක්‍රමයේත් ගොඩනැගී ඇති අනවශ්‍ය නිලධාරීකරණය.
• විශේෂයෙන් ප්‍රාදේශීය සභා පුරවැසි සහභාගිත්ව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට බාධා කරන ආකාරයේ භෞමික වශයෙන්ද, ජනගහනය අතින්ද විශාල ඒකක වීම.
• උඩරට දෙමළ ජනතාව බහුතරයක් සිටින දිස්ත්‍රික්කවල නිරීක්ෂණය කළ හැකි දෙයක් වන, පළාත් පාලන කාර්ය මණ්ඩලයේ ඇති දෙමළ භාෂා භාවිත නොහැකියාව.
• පළාත් පාලන ආයතන සහ ප්‍රදේශයේ ඇති පුරවැසි සංවිධාන හා සිවිල් සමාජ ව්‍යාපාර එකිනෙකාගෙන් හුදෙකලාව පැවතීම.

ප්‍රතිසංස්කරණ

මෙම බාධක ජයගැනීම, ‘ග්‍රාමීය මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ (Local Demoracy) ශක්තිමත් කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය වේ. ඒ සඳහා පළාත් පාලන ව්‍යුහය යළි ප්‍රතිසංස්කරණය කළ යුතුව තිබේ. පුරවැසියන් වෙතින්ම මතුවන යෝජනා සහ අදහස් ඒ වෙනුවෙන් බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත. මේ ගැන උනන්දුව දක්වන, ජවිපෙ වැනි දේශපාලන පක්ෂයකට කළ හැකි දෙයක් වන්නේ මේ සඳහා ඉලක්ක කරගත් මහජන සාකච්ඡාවක් බිම් මට්ටමෙන් දියත් කිරීමයි. එවැනි සාකච්ඡාවකදී සැලකිල්ලට ගත හැකි කරුණු කිහිපයක් මෙලෙස යෝජනා කළ හැකිය.

■ අප රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යළි ගොඩ නැගීම, ජාතික මට්ටමෙන් මෙන්ම ප්‍රාදේශීය සහ බිම් මට්ටමෙන්ද කළ යුතුව තිබේ. පහළ, බිම් මට්ටමෙන් එය සිදු කිරීම සාපේක්ෂ වශයෙන් පහසු ප්‍රයත්නයක් වනු ඇත.

■ බිම් මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය (Local Demoracy) ශක්තිමත් කිරීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය සහ පුරවැසියා අතර දැනට බිඳී ඇති සම්බන්ධය යළි ගොඩ නැගීමටද දායක වනු ඇත. එහෙත් මේ සඳහා පුරවැසියන්ද දේශපාලන වශයෙන් සූදානම් කළ යුතුව තිබේ. එය වඩාත් හොඳින් කළ හැක්කේ ඒ ගැන අවබෝධයක්ද, උවමනාවක්ද ඇති ආණ්ඩු බලයේ දැනට නැති දේශපාලන පක්ෂයකටය.

■ බිම් මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය යළි ගොඩ නැගීමට ඇති එක් වැදගත් මාධ්‍යයක් වන්නේ පළාත් පාලන ව්‍යුහයේ සහ ආයතනවල ඇති දැනට ගිලිහී ඇති ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විභවතාව ශක්තිමත් කිරීමයි.

■ පළාත් පාලන ක්‍රමයේ ඇති ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විභවතාව ශක්තිමත් කිරීමේ පළමු පියවර වන්නේ, පළාත් පාලන ආයතනද, ඒවායේ සිටින මහජන නියෝජිතයින් එක් පැත්තකිනුත්, අනික් පැත්තෙන් මහජනතාවත් අතර ඇති නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සම්බන්ධතාව යළි ගොඩ නගා, ශක්තිමත් කිරීමයි.

■ එම කාර්යය සඳහා කළයුතු ප්‍රතිසංස්කරණ කිහිපයක් තිබේ. පළාත් පාලන ඒකක කුඩා කිරීම, මහජන නියෝජිතයින්, මහජනතාවට ඍජුව වගකීම් සහතික කරන නව යාන්ත්‍රණ හඳුන්වා දීම, පළාත් පාලන ආයතනවල තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලියට පුරවැසියන්ද, පුරවැසි සංවිධානද සම්බන්ධ කිරීමේ යාන්ත්‍රණ ආයතනගත කිරීම, පළාත් පාලන ආයතනවල කටයුතු පුරවැසි නිරීක්ෂණයට සහ අධීක්ෂණයට පාත්‍ර කිරීමේ ක්‍රමවේද නිර්මාණය කිරීම මේ සඳහා කළ හැකි මූලික යෝජනා කිහිපයකි.

ඉහත යෝජනා කළ පරිදි, පහළ මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය ශක්තිමත් කිරීමට පළාත් පාලන ආයතනවල, විශේෂයෙන් ප්‍රාදේශීය සභාවල, බල ප්‍රදේශය කුඩා කළ යුත්තේ ඇයි? පුරවැසියන් සහ ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩුකරණ ආයතන අතර දැනට තිබෙන දූරස්ථභාවය ජයගැනීමට ඇති මාර්ගයක් වන්නේ, පළාත් පාලන ඒකක කුඩා කිරීමයි. පුරවැසියන්ගේ එදිනෙදා ජීවිතයට වඩාත් සම්බන්ධ ආණ්ඩුකරණ ආයතනය වන පළාත් පාලන සභා සහ මහජනයා අතර සම්බන්ධය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අර්ථයෙන් යළි ගොඩ නැගීමට ඇති එක් මාර්ගයක් වන්නේ එයයි. ඒ සඳහා ග්‍රාමෝදය මණ්ඩල අත්දැකීමෙන් ලබා ඇති පාඩම් යළි මතක් කර ගැනීමද බෙහෙවින් ඵලදායී වනු ඇත.

ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රමය පත්වී ඇති අර්බුදවලට මුහුණදීමට පුරවැසියන් මෙන්ම තමන්ද අලුතින් සූදානම් කර ගැනීමට උනන්දු වන විපක්ෂ දේශපාලන පක්ෂ තිබේ නම් ඒවාට හොඳ ආරම්භයක් ලබා ගත හැක්කේ බිම් මට්ටමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ශක්තිමත් කිරීමෙන්ය යන්න අප රටේ දේශපාලන සාකච්ඡාවල අවධානයට යොමුවිය යුතු බව අවසාන වශයෙන් කිව යුතුව තිබේ. ■