පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩුවේ අවසාන අවුරුදු දෙකෙහි කාලය තුළ එම ආන්‍ණ්ඩුවේ චර්යාව විස්තර කිරීමට නිරීක්‍ෂකයන් භාවිත කළ එක් පදයක් නම් ‘අක්‍රිය ආණ්ඩුව’ අර්ථය දෙන ෘහිමෙබජඑසදබ්ක ඨදඩැරබපැබඑ යන ඉංග්‍රීසි යෙදුමයි. ‘සාමාන්‍ය මට්ටමෙන් ක්‍රියාත්මක වීමටවත් බැරි තරමට ක්‍රියාකාරිත්වය දුර්වල වී ඇති’ සහ ‘අබලන්ව ඇති’ යන අර්ථද එම යෙදුමේ තිබේ. යහපාලන ආණ්ඩුවේ එම ‘ක්‍රියාත්මක වන්නට බැරි’ තත්වයෙන් උපරිම දේශපාලන වාසි ලබාගැනීමටද එකල විරුද්ධ පක්‍ෂයේ සිටි පොදුජන පෙරමුණ සමත්විය.
තමන් සතුව කාර්යශූර විකල්ප නායකත්වයක් ඇත යන සාර්ථක ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරය මත, පොදු ජන පෙරමුණ ජනාධිපතිවරණයෙන්ද ඉහළින්ම ජයගත්‍රහණය කෙළේය. එම ‘කාර්යශූර විකල්ප නායකත්වය’ අද ආණ්ඩුවේ ජනාධිපති, අගමැති, මුදල් ඇමති යන ප්‍රධාන තනතුරු දරති. කැබිනට් මණ්ඩලයේත්, පාර්ලිමේන්තුවේ ආණ්ඩු පක්‍ෂයේත් සිටින්නේ, එම අමාත්‍යාංශ ලේකම් සහ මණ්ඩල සභාපති තනතුරු දරන්නේත්, එම විකල්ප ‘කාර්යශූර යන්ත්‍රයේ’ ප්‍රධාන අවයව සහ දැතිරෝද සමූහයයි.
මෙම පසුබිම සිත්හි තබාගෙන අප රටේ ආණ්ඩුකරණයේ වර්තමාන තත්වය පිළිබඳ මේ දිනවල දකින්නට ලැබෙන මාධ්‍ය වාර්තාවලින් ලැබෙන ප්‍රධාන පණිවුඩය කුමක්ද? 20වැනි සංශෝධනය යටතේ අතිවිශාල බලයක් කේන්ද්‍රකරගත් සහ පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරයක්ද සහිත ජනාධිපතිවරයකු නායකත්වය දෙන ආණ්ඩුව ඩිස්ෆන්ක්ෂනල්, එනම් ක්‍රියාත්මක වන්නේ නැති ආණ්ඩුවක් බවට පත්වී ඇති බවයි. ආණ්ඩුව දක්‍ෂතාවක් පෙන්වන්නේ පොලිසියේ මර්දන යන්ත්‍රය සිවිල් පුරවැසියන්ටත්, විපක්‍ෂයටත් එරෙහිව මුදාහැරීම සම්බන්ධයෙන් පමණි. ලංකාව ‘පොලිස් රාජ්‍යයක්’ වී ඇත්ද යන ප්‍රශ්නය මතු කළ හැකි තරමට මේ තත්වය පැතිරී තිබේ.
තනි මතයට වැඩ කිරීම
කෝවිඩ් වසංගතයේ වඩාත් තියුණු වර්තමාන අවධියේදී ජනාධිපතිතුමාත්, ඔහුගේ ආණ්ඩු යන්ත්‍රයත් හැසිරෙන්නේ මුළු පරිපාලන පද්ධතියම ව්‍යාකුල කිරීම සහ ව්‍යාකුල වීමට ඉඩ හැරීම තම ආණ්ඩුකරණ වගකීම යැයි සිතා සිටින ආකාරයෙනි. විරුද්ධ පක්‍ෂවල අදහස්, ස්වාධීන අදහස්, වෛද්‍ය විශේෂඥ උපදෙස් නොසලකා තම තනි මතයට ක්‍රියාකිරීමට මුලදීම පටන්ගත් ආණ්ඩුව, කෝවිඩ් වසංගතයේ දීර්ඝකාලීන තර්ජනය, එහි ආර්ථික හා සමාජීය බලපෑමේ පරිමාව තේරුම් ගැනීමට අසමත් වූවා පමණක් නොව, තමන්ගේ ශක්තීන් සහ හැකියාව අධි තක්සේරු කිරීමේ වරදද මුල පටන්ම සිදු කළ බව පෙනිණ. විද්‍යාව නොව මිථ්‍යාව මත පුදුමාකාර විශ්වාසයක් තැබූ ආණ්ඩුව එන්නත්කරණයට දැන් තිබෙන උනන්දුව මේ වසර මුලදී දැක්වූයේ නම්, වසංගතය පැතිරීම පාලනය කිරීම සාර්ථක වන්නට ඉඩ තිබිණ. දැන් සිදුවී තිබෙන්නේ වසංගතය ආණ්ඩුවේද, සෞඛ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේද, සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයන්ගේද පාලනයෙන් ගිලිහී යාමයි.
ආණ්ඩුවක් පුරවැසියන් ආරක්‍ෂා කළ යුත්තේ විදේශ ආක්‍රමණවලින් හෝ ත්‍රස්තවාදීන්ගෙන් හෝ පමණක් නොවේ. ස්වාභාවික උවදුරුවලින්ද, වසංගත රෝගවලින් ද පුරවැසියන්ට ආරක්‍ෂාව සැපයීමට අසමත් වීම පුරවැසියන් වෙනුවෙන් ඇති අතිමූලික වගකීමක් පැහැර හැරීමකි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මේ දිනවල දිනපතාම වාගේ පුරවැසියන් කීදෙනකු මියයමින්, ආණ්ඩුවේ අසාර්ථකත්වය සඳහා තම ජීවිතවලින් වන්දි ගෙවනවා ඇත්ද? මේ ලිපිය ලියන මොහොතේ, මට ලැබුණු ආරංචියක් නම්, මාගේ නිවසට ගෙවල් කිහිපයකට නුදුරින් මගේ වයසට සමාන වැඩිහිටි කෙනකු අද දවල් රෝහලට ගෙන යන ගමන් කෝවිඩ් රෝගයෙන් මියගොස් ඇති බවයි. අප තරුණ කාලයේ බෙහෙවින් ජනප්‍රියව තිබූ බොබ් ඩිලන්ගේ ගීතයක දෙපදයක් මේ දිනවල ලංකාවේ තත්වය හැඳින්වීමට ප්‍රයෝජනවත්ය: ‘දැන් ඉතින් මිනිසුන් මැරුණා ඇති කියා ඒගොල්ලන්ට තේරෙන්නට තව කී දෙනෙක් මියයන්නට ඕනෑද?’
අතීරණාත්මකභාවය
ආණ්ඩුවේ තීරණ ගැනීමේදී ඇති වැනෙනසුලු, අතීරණාත්මකභාවය කාරණා දෙකකදී ඉතා පැහැදිලිව ප්‍රදර්ශනය විය. පළමුවැන්න, එන්නත සම්බන්ධ ප්‍රතිපත්තියේදීය. දෙවැන්න, පසුගිය සතිය-දෙක තුළ සිදුවූ ලොක්ඩවුන් කිරීම පිළිබඳ විවාදයේදීය. ලංකාව අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට එන්නත් ලබාගැනීම, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ ආධාරය ඇතිව එය පහසුවෙන් කළ හැකි අවධියේ පවා, ආණ්ඩුව ඒ ගැන දැක්වූයේ ඇල්මැරුණ උනන්දුවකි. ඊට වඩා ආණ්ඩුවේ නායකයන් උනන්දුව දැක්වූයේ දැන් ව්‍යාජ දේ බවට ඔප්පු වී ඇති ඊනියා ‘දේශීය ප්‍රතිකර්ම’ සඳහාය. සැබෑ හේතුව දේශීය ප්‍රතිකර්මවලට ඇති ආදරයද, එන්නත් ගෙන්වීමෙන් අතිමහත් ලාභ ලබන අලුත් ඖෂධ ව්‍යාපාරිකයන්ගේ ලාභයට ඇති ආදරයද යන ප්‍රශ්නය, එයට පැහැදිලි පිළිතුරක් නොලැබුණත්, ජනතාව විසින් ඇසිය යුතුව තිබේ.
ලොක්ඩවුන් කිරීමේ තීරණය පිළිබඳව ආණ්ඩුව දැක්වූ ලිස්සා යන ප්‍රතිචාරය ගැනද ජනතාව ඇසිය යුත්තේ එවැනි ප්‍රශ්නයි. ආණ්ඩුව වඩාත් සැලකිලිමත් වන්නේ ජාතික ආර්ථිකය ගැනද? අලුත් ව්‍යාපාරික පන්තියේ ලාභ සහතික කිරීම ගැනද? ජාතික අර්බුද යනු සෑම විටම දේශපාලන බලයට කිට්ටු ව්‍යාපාරික පන්තියේ කොටස් සහ දේශපාලන පන්තියේ කොටස් අතර ආර්ථික ලාභ ලැබීම සඳහා කෙරෙන ගණන් බැලීම් මත ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිචාර තීරණය වන සංසිද්ධීන් වීම අලුත් දෙයක් නොවේ. අලුත් වන්නේ එම යථාර්ථය ජනතාවගෙන් වසන් කිරීමේ උපක්‍රමයි. එහෙත් වර්තමාන සමාජ සහ විකල්ප මාධ්‍ය යුගයේ, ආණ්ඩුවේ අසාර්ථකවීම් මහජනතාවගෙන් සැඟවීම දේශපාලකයන්ට පහසු නැත. එක් අතකින්, ආණ්ඩුවේ අසාර්ථකත්වය දැන් මහජනතාවගේ දෛනික ජීවිත අත්දැකීමේ කොටසක් වී ඇති අතර, අනෙක් අතට ආණ්ඩුවට ‘කීකරු ජනමාධ්‍ය’ පිළිබඳ මහජන විශ්වාසය බිඳවැටී තිබේ.
විශ්වාසය බිඳවැටීම
‘මහජන විශ්වාසය බිඳවැටීම’ යන්න, තවමත් මෙම ආණ්ඩුවේ නායකයන්ට වැටහී ඇති බවක් නොපෙනේ. එයට ඇති අලුත්ම නිදසුන ඊයේ පෙරේදා ඇතිකළ ‘කැබිනට් සංශෝධනය’ නම් ව්‍යාජයයි. සාමාන්‍යයෙන් අගමැතිවරයකු හෝ ජනාධිපතිවරයකු කැබිනට් සංශෝධනයක් සිදු කරන්නේ අසාර්ථක ඇමතිවරුන් ඉවත් කිරීමටය. මෙතෙක් ආ ගමනේ අඩුපාඩු නිවැරදි කරගනිමින් ඉදිරි ගමන්මග නිවැරදි කර ගැනීමටය, එමෙන්ම තම ආණ්ඩුවේ අඩුපාඩු සහ අසාර්ථක වීම් ගැන කලකිරී සිටින ඡන්දදායකයන්ටත්, සමාජයටත්, නව විශ්වාසයක් ඇතිකිරීම සඳහා නව පණිවුඩයක් දීමටය.
නව කැබිනට් සංශෝධනයෙන් ජනාධිපතිතුමා සමාජයට දී ඇති එකම පණිවුඩය බව පෙනෙන්නේ, ආණ්ඩුකරණය සහ රටේ හදිසි ප්‍රශ්න කේන්ද්‍රගතවී තිබෙන සෞඛ්‍යය, අධ්‍යාපනය, ගමනාගමනය, විදේශ සම්බන්ධතා යන තීරණාත්මක අමාත්‍යාංශවල කටයුතු යළි දිසාගත කිරීමේ කිසිදු නව පණිවුඩයක් තමන් සතුව නැති බවයි. ආණ්ඩුව මැදිවී සිටින නොයෙක් අර්බුද අතරින් එකක් වන ආණ්ඩුකරණ අර්බුදයේ ප්‍රතිඵලයක් වී තිබෙන්නේ ආණ්ඩුව ගැන ඇති සමාජ විශ්වාසයද තව තවත් බිඳවැටීමයි.
පාඩම්
මේ වෙතින් පාඩම් ඉගෙන ගැනීමට තිබෙන්නේ වර්තමාන ආණ්ඩුවට පමණක් නොවේ. ඊළඟ මැතිවරණවලින් පසුව ආණ්ඩු පිහිටුවීමට බලාසිටින සමගි ජන බලවේගය සහ අනෙකුත් දේශපාලන පක්‍ෂවලටත්, සාමාන්‍ය පුරවැසියන්ටත් ඉගෙන ගැනීමටද විශේෂ පාඩමක් තිබේ. එය නම් ආණ්ඩු කිරීම මැතිවරණ, සමහර විට ඉතා ඉහළින් පවා, දිනීමට වඩා බෙහෙවින් දුෂ්කර ක්‍රියාවලියක්ය යන්නයි. එය විශේෂයෙන් දැනට තිබෙන රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවත්, 2015 සිට අවුරුදු හතරක් පැවැති සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවත් එක සේ උගත යුතු පාඩමකි. එයින් ලබා ගත යුතු අතුරු පාඩමක්ද තිබේ. ඉන් ප්‍රධාන එකක් නම්, සාර්ථක ආණ්ඩුකරණය සඳහා මහජන සහභාගිත්වය සහතික කිරීමේ ආයතනික යාන්ත්‍රණයන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන ක්‍රමයක් තුළ අලුතෙන් ගොඩනැගිය යුතු බවයි.
දේශපාලන ධර්මයක් ලෙස ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේත්, ආණ්ඩුක්‍රම මාදිලියක් ලෙස නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේත් ඇති මූලික අඩුපාඩුවක් හඳුනාගැනීමට දැන් අපට සුදුසු අවස්ථාවයි. එය නම්, මැතිවරණ හැරෙන්නට මහජන දේශපාලන සහභාගිත්වය සඳහා අවකාශයක් නොමැතිවීමයි. මහජනතාවට එම අවකාශය ලැබෙන්නේ සාමාන්‍යයෙන් අවුරුදු පහකට වරක් පැමිණෙන මැතිවරණයකදීය. පැරණි ආණ්ඩුව ගෙදර යැවීම සහ අලුත් පාලක පිරිසක් පත්කර ගැනීම යන කාරණාවලින් සතුටට පත්වන මහජනතාව, ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යටතේ ඊළඟට කරන්නේ, ඊළඟ ඡන්දය එන තුරු, දේශපාලන නිද්‍රාවකට යෑමයි. නිෂ්ක්‍රිය වීමයි. ඡන්දයෙන් පසුව සිදුවන්නේ ජයග්‍රාහී කණ්ඩායම මහජනතාව අමතක කර, අලුත් කණ්ඩායම් හතරක් සමග අනන්‍ය වී, ඔවුන් මත යැපීමත්, ඔවුන්ට උදව් කිරීමත්ය. එම කණ්ඩායම් නම්, 1. තමන්ගේ ඡන්ද ව්‍යාපාරයටත්, පුද්ගලිකවත්, පක්‍ෂයටත් මූල්‍ය වශයෙන් විශාල උදව් කළ ව්‍යාපාරික පන්තිය. 2. තමන් වටේ සංවිධානය වී සිටින දේශපාලන හවුල්කාර පන්තිය 3. රාජ්‍ය නිලධාරී තන්ත්‍රය සහ පොලිසියේත් හමුදාවලත් ඉහළ කොටස්, සහ 4. තමන්ට බලයට ඒමට මූල්‍ය සහ දේශපාලන ආධාර සැපයූ විදේශ රටවල්, ඒවායේ තානාපති කාර්යාල සහ විදේශ මිතුරන්ය. මෙලෙස මහජනයාට එපා වූ ආණ්ඩුව පරාජය කර, මහජන ඡන්දයෙන් බලයට පැමිණෙන විරුද්ධ පක්‍ෂය යටතේ සිදුවන්නේද එම ක්‍රියාවලියමය. ‘තට්ටුමාරු ක්‍රමය’ සහ ‘කොට්ටමාරු ක්‍රමය’ යන උපහාසාත්මක පදවලින් ඉස්සර ජවිපෙන් ඉදිරිපත් වූයේද ලිබරල් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මෙම උපන්ගෙයිම ඇති දුර්වලතාව පිළිබඳ විවේචනයකි.
ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ එම උපන්ගෙයි දුර්වලතාව තිබෙන්නේ ලිබරල්වාදයේ න්‍යායික සහ දාර්ශනික මූලයන්වලය. ලිබරල්වාදය මනුෂ්‍යයන් දකින්නේ ස්වාර්ථවාදී, පුද්ගලවාදී සහ සමාජ ජීවිතයක් රහිත හුදකලා පුද්ගලයන් ලෙසය. ඒ අනුව, මනුෂ්‍යයන් හැටියට ස්වාභාවිකව ලැබී තිබෙන අයිතිවාසිකම් සහ නිදහස පුද්ගලිකව භුක්ති විඳිමින්, අනුන්ට කරදරයක් නොවී, පාඩුවේ ජීවත්වීම මනුෂ්‍යයාට ප්‍රමාණවත්ය. ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලන පරිසරයක්, පුද්ගල නිදහස සහ දේපොළ ආරක්‍ෂා කරන නීති පද්ධතියක්, නිසි කලට පවත්වන නිදහස් මැතිවරණ, ස්වාධීන අධිකරණයක් සහ නීතියේ ආධිපත්‍යය යන මේවා පවතින විට අවුරුදු පහකට පමණක් ඡන්දය දී පාලකයන් ඉවත් කිරීමේ හෝ අලුතින් පත්කිරීමේ කාර්යයට සහභාගි වීමට වඩා දේශපාලන සහභාගිත්වයක් පුරවැසියන්ට අවශ්‍ය නැත. අප රටේ පුරවැසියන් ඡන්දයක් පැමිණෙන තුරු උනන්දුවෙන් බලා සිටින්නේත්, ‘මේ සැරේ නම් කාටවත් ඡන්දය නොදෙමි’යි කියමින් සිට 80%කින් පමණ ඉහළ ප්‍රතිශතයතික් ඡන්දය දෙන්නේත්, ඊළඟ මැතිවරණය වන තුරු දේශපාලන වශයෙන් අකර්මණ්‍ය වී සිටීමට වැඩි නැඹුරුවක් දක්වන්නේත් අර්ධ වශයෙන් ලිබරල්-පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ඇති මෙම නිසර්ග දුර්වලකම නිසාය.
මෙම දුර්වලකම වෙනත් දේශපාලන න්‍යාය දෙකකින් විවේචනයට ලක්වී ඇති අතර, එයට විකල්ප වශයෙන් සංශෝධිත දේශපාලන න්‍යායක්ද මෑත කාලයේ ගොඩනැගුණි. විවේචනය ඉදිරිපත් කළ දේශපාලන න්‍යාය දෙක වූයේ සමූහාණ්ඩුවාදය සහ සමාජවාදයයි. අලුත් දේශපාලන න්‍යාය වූයේ සහභාගිත්ව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. ප්‍රංශ දේශපාලන චින්තකයකු වූ රූසෝ එහි පළමු සමූහාණ්ඩුවාදී විවේචකයාය. ඔහුගේ විසඳුම වූයේ නියෝජන ප්‍රජාන්ත්‍රවාදය වෙනුවට ඍජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රම ආදේශ කිරීමයි. සමූහාණ්ඩුවාදී න්‍යායේ ඇති ‘පුරවැසි සමූහාණ්ඩුවාදය’ නම් ප්‍රවේශයෙන් රූසෝගේ විසඳුමට වඩා ප්‍රායෝගික විසඳුමක් ඉදිරිපත් වී තිබේ. එය නම් දේශපාලන පක්‍ෂ තුළද, ඒවායින් ස්වාධීනවද දේශපාලන වශයෙන් සංවිධානය වී සිටින පුරවැසියන් සෑම විටම දේශපාලන වශයෙන් අවදියෙන්, සක්‍රියව, ආණ්ඩුවල කටයුතු ප්‍රශ්න කරමින් සහ පුරවැසි අධීක්‍ෂණයටත්, විනිශ්චයටත් පාත්‍ර කරමින්, මැතිවරණවලින් පසුව සහ අතර කාලයේත් තම දේශපාලන කර්තෘකත්ව කාර්යභාරය සජීවීව සහ සක්‍රියව පවත්වාගත යුතුය යන නිර්දේශයයි.
සමාජවාදී විකල්පයද ඊට තරමක් සමාන අතර, එය ප්‍රංශ සමූහාණ්ඩුවාදී සම්ප්‍රදායේ ආභාසය ඇතිව ගොඩනැගුණකි. 1871 පැරිස් කොමියුනයේ අත්දැකීමෙන් මාක්ස්වාදී සමාජවාදීන් උගත් පාඩමක් නම් සමාජවාදී පරිවර්තනය තුළ කම්කරු, ගොවි, මහජන දේශපාලන සහභාගිත්වය සහ පාලන ක්‍රමයක් සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට සමාන්තර කම්කරු, ගොවි, සොල්දාදු ආදි ජනකොටස්වල නියෝජිත සභා සෑම මට්ටමකින්ම සමාජයේ ඇතිකළ යුතුය යන්නයි. රුසියානු විප්ලවයෙන් පසු පිහිටුවන ලද සෑම ආකාරයකම ‘සෝවියට් සභා’ ආකෘතියේ ප්‍රභවය එයයි. ‘සමාජවාදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ යනුවෙන් සමාජවාදීන් අතර ප්‍රචලිත වූයේ එම සංකල්පයයි.
ඒ අතර, අප ඉදිරියේ තිබෙන අභියෝගය වන්නේ සමාජවාදී නොවන, ධනවාදී සමාජවල ඇති ලිබරල්-නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ඇති ‘තුනී’ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ගැටලුවලට ආමන්ත්‍රණය කිරීමේ අභියෝගයයි. නිදසුනක් ලෙස ලංකාවේ, ධනවාදී ක්‍රමය තුළ, පුරවැසියන්ට මැතිවරණවලින් පසුද සක්‍රිය දේශපාලන ජීවිතයක් ගතකිරීමටත්, ආණ්ඩුකරණ ක්‍රියාවලියට සක්‍රියව සහභාගි වීමටත්, අවකාශ සපයන සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණය ශක්තිමත් කරන විකල්ප මොනවාද? ලංකාවේ සෑම මැතිවරණයකින්ම පසුව සෑම ආණ්ඩුවක්ම සෑම මහජනතාවක්ම මුහුණ දී ඇති මෙම ගැටලුවට නිර්මාණීය විසඳුම් පරිකල්පනය කිරීම, දැනට පවත්නා ‘තට්ටුමාරු’ සහ ‘කොට්ටමාරු’ ක්‍රමයට ඒකාධිපති නොවන, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැඹුරු කරන දේශපාලන ව්‍යාපෘතියක් සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වේ.
මෙය වනාහි ලංකාවට නව සහ පුළුල් ප්‍රගතිශීලී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මහජන ව්‍යාපාරයක් ගැන සිතන දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන් සහ බුද්ධි ශ්‍රේණීන්ට භාරගැනීමට සිදුවන වගකීමකි.■
