තම මිතුරෙකුගේ පැමිණීම බලාපොරොත්තුවෙන් උද්යානයක් අසළ තරුණයෙක් සිටගෙන සිටී. සිවිල් ඇඳුමින් සැරසී යතුරුපැදියක නැගුණු දෙදෙනෙක් ඒ අසළට පැමිණ තමන් පොලිසියෙන් බව පවසා තරුණයාගෙන් හැඳුනුම්පත ඉල්ලා සිටිති. පොලිසියෙන් නම් ඒ බව තහවුරු කර ගැනීම සඳහා පොලීසිය වෙනුවෙන් නිකුත් කරන හැඳුනුම්පත පෙන්වන්නැයි තරුණයා යතුරු පැදියෙන් පැමිණි දෙදෙනාට කියයි. ඉන් පසු ‘උඹ කවුද අපෙන් හැඳුනුම්පත් ඉල්ලන්න’ කියමින් පොල්ලක් අතට ගත් යතුරුපැදියේ පැමිණි එක් පුද්ගලයෙක් තරුණයාට දරුණු ලෙස පහර දෙයි.
බැලූ බැල්මට මෙය රූපවාහිනියේ විකාශය වන මොගා ටෙලි නාට්යයක දර්ශනයක් කියා කෙනෙකුට සිතෙන්නට බැරි නැත. එය එසේ නොවේ. මේ සිදුවීම සිදුව ඇත්තේ පසුගිය ඔක්තෝබර් 05 වන දා රාත්රියේදීය. නුගේගොඩ නගරය ආසන්නයේ ඇති වැලි පාක් නමින් ප්රචලිත උද්යානය අසලදීය. සිද්ධිය එතැනින් නතර වූයේ නැත. පහර කෑමට ලක් වූ තරුණයාගේ වචනවලින්ම කියන්නේ නම් සිදුව ඇත්තේ මෙසේය.
‘මම ඒ ළඟ තිබුණු මගේ යාළුවාගේ ගෙදරට දුවගෙන ගියා. එතනට මගේ යාළුවායි සහෝදරයොයි ආවා. අර පුද්ගලයන් දෙන්නා යතුරුපැදියකින් එතැනට තවත් දෙන්නෙක් ගෙන්න ගත්තා. ඊට පස්සේ අපි ඒ අය පොලිසියෙන් බව තහවුරු කර ගත්තා.’
සිවිල් ඇඳුමින් සැරසී පැමිණි නන්නාඳුනන්නෙකු තමන් පොලීසියේ යැයි පවසන්නේ නම් ඔහුගේ අනන්යතාව හෙළිකර ගැනීමට රටේ ඕනෑම පුරවැසියෙකුට අයිතියක් තිබේ. පොලීසියේ යැයි කියමින් ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට සමාජයේ අකටයුතුකම් කරන්නට ඉඩ නොතැබිය යුතු බව කොස්තාපල්වරයාගේ සිට පොලිස්පතිවරයා දක්වා සිටින ඕනෑම කෙනෙකු පිළිගන්නවාට සැකයක් නැත. ඊටත් වැඩියෙන් පොලීසියේ යැයි කියා ගත් කෙනෙක් යමෙකුගේ හැඳුනුම්පතක් ඉල්ලන්නේ නම් ඔහු පොලීසියේමදැයි සැක හැර දැන ගැනීමටද රටේ ඕනෑම පුරවැසියෙකුට අයිතියක් තිබේ. සිවිල් ඇඳුමින් සැරසී සිටින පොලිස් නිලධාරියෙකුගෙන් එවැනි අවස්ථාවක හැඳුනුම්පත ඉල්ලා සිටීම එම පොලිස් නිලධාරියාගේ උදහසට ලක් වීමට කාරණාවක් වන්නේ කෙසේ දැයි අපට නම් සිතා ගැනීමට නොහැක. උදහසට ලක් වීමෙන් නොනැවතී අමානුෂික ලෙස පොලුවලින් පහර දෙන්නට තරම් එය කාරණාවක් වන්නේ කෙසේදැයි සිතා ගැනීමට පවා අසීරුය.
අඟුලානේ මීට මාස කිහිපයකට පෙර සිදුවූ සිදුවීමක්ද අමතක නැත. එම සිදුවීමේදී පොලිස් නිලධාරීන් විසින් නිරපරාදේ පුතාගේ දෑස් ඉදිරියේදීම පියාට වෙඩි තබා මරා දැමූ අයුරු අපට සිහියට නැගේ. මේ සිද්ධ වෙමින් තිබෙන්නේ එවැනි දෑය. ලංකාව පොලිස් හිංසනය එදිනෙදා දෙයක් වූ කාල පරිච්ඡේදයකට එළැඹෙමින් තිබෙන බව අපට දැනෙමින් තිබේ. කසකාරයන් එන්නේ පෙරහැරට පෙරය.
එවැනි පහරදීමක් සිදු වූයේ නම් පුරවැසියෙකුගේ ආරක්ෂාව උදෙසා වහා වාර්තා කළ යුතු ආයතනය වන්නේ පොලිසියයි. මහජන මුදලින් පොලිසියක් නඩත්තු කරන්නේ සමාජයේ සිදුවන අතොරක් නැති අකටයුතුකම්වලින් මහජනයා ආරක්ෂා කිරීමටය. අපේ රටේ මිනිසුන්ට හැමදාම සිදුවන්නේ වඳින්නට යන දේවාලය හිසේ කඩා වැටීමය.
පහරකෑමට ලක් වූ තරුණයා ඔහුගේ මිතුරන් හා සහෝදරයන් මේ ගැන පැමිණිලි කිරීමට යන්නේ මිරිහාන පොලීසියටය. මිරිහාන පොලීසියේ පැමිණිලි ලියාගැනීම සඳහා ඒ අවස්ථාවේ රාජකාරි කළ උප පොලිස් පරීක්ෂකවරයා පැමිණිල්ල භාර ගැනීම ප්රතික්ෂේප කරයි. තමන් සමග එකට රාජකාරියේ යෙදෙන නිලධාරීන් දෙදෙනාට එරෙහිව පැමිණිලි ලියා ගන්නට ඔහු අකමැති වූවා සේය. හිතවත්කම නීතියට ඉහළින් ඇති බව ඉහළින්ම ඔප්පු කළ රටක එසේ වීම අරුමයක්ද නොවේ.
සිවිල් ඇඳුමින් පැමිණ තරුණයාට පහර දුන් පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා මිරිහාන පොලීසියට පැමිණ තරුණයාට හරදීමට භාවිත කළ පොල්ල පොලිසිය තුළ තැන්පත් කරන්නේ ඒ අවස්ථාවේය. යම් කරුණක් නිසා සැලසුම් සහගතව මේ පහරදීම සිදු කර ඇත්දැයි යන සැකය අපට ඇති වන්නේ පහර දීමට භාවිත කළ පොල්ල අහඹු ලෙස බයිසිකලයේ තිබුණු එකක් නොව මිරිහාන පොලිසියේ මෙවැනි කටයුතු සඳහාම සූදානම් කර තිබෙන පොල්ලක් බව ඉන් ගම්යමාන වන නිසාය. පොලිස් පොල්ලේ කතාවත්, පැමිණිල්ලේ කතාවත් එසේ තිබියදී ඊ ළඟට සිදු වූයේ කුමක් දැයි විමසා බැලීම වැදගත්ය.
‘සිවිල් ඇඳුමින් සැරසිලා තවත් පස් දෙනෙක් එක්ක මිරිහාන පොලීසියේ අපරාධ අංශයේ ස්ථානාධිපතිවරයා වන කාන් වීරසිංහ එතෙන්ට ආවා. මගෙන් මුකුත් ඇහුවේ නෑ. මගේ බෙල්ලෙන් අල්ලලා මට ගැහුවා. උඹ කොහොමද පොලිසිය ඇතුළේ වීඩියෝ කරන්නේ කියලා ඒක වීඩියෝ කර කර හිටිය මගේ යාළුවට ගහලා එයාගේ කැමරා ෆෝන් එක උදුර ගත්තා. ඒක බේරන්න ආව මගේ අනිත් යාළුවාටත් ගැහුවා. ඊට පස්සේ අපි අට දෙනාම කාමරයකට දාලා පහලොස් දෙනෙක් විතර ඇවිත් අපට පහර දුන්නා.’
ඔහු කී ආකාරයට මුලින් පහර දී ඇත්තේ දෙදෙනෙකි. දෙවනුව හය දෙනෙකි. ඉන්පසු පහළොස් දෙනෙකු වී ඇත. පහරදීම අවසන් වීමට පෙර අපරාධ අංශයේ ස්ථානාධිපතිවරයා උප පොලිස් පරික්ෂකවරයාට හදිසි අවස්ථාවලදී නාද කරන සීනුව නාද කරන්නැයි කියා ඇත.
‘ඊට පස්සේ කෑ ගහගෙන විස්සක් විතර පොලීසිය ඇතුළට ආවා. ඇවිත් ඔක්කොම එකතු වෙලා අපිට ගැහුවා. කාමරෙන් කූඩුව ඇතුළට දාලා ආයෙත් ගැහුවා.’
පහරදීමෙන් නොනවතින කාන් වීරසිංහ ස්ථානාධිපිතිවරයා මේ තරුණයන් අටදෙනා ට්රක් රථයක පටවාගෙන අරන් ගොස් තිබේ.
‘අද උඹ මරනවා කියලා තර්ජනය කරගෙන වීරසිංහ ස්ථානාධිපතිවරයා පිස්තෝලෙකුත් අරන් නැග්ගා ට්රක් එකට. පස්සේ වැල්ලවත්තේ පොලීසිය ළඟට ගිහිල්ලා මෙතන හරියන්නේ නෑ කියලා වැල්ලවත්තේ අධිකරණ වෛද්ය නිලධාරියා ඉන්න අපාර්ට්මන්ට් එක ළඟට අරන් ගියා.’
මාස්ක් භාවිත නොකරන අයට එරෙහිව පොලිසිය නීතිය ක්රියාත්මක කරන බවට මාධ්ය වාර්තා පළවනු අප දැක තිබේ. එහෙත් මිරිහාන පොලීසියේ පහරදීම්වලට නිරෝධායනයවත්, සමාජයේ වේගයෙන් පැතිරෙන මාරාන්තික වසංගතයක් තිබෙන බවත් අමතක වී තිබුණු බව පහරකෑමට ලක් වූ තරුණයෝ කියති. අපිරිසිදු එකම මුඛ ආවරණයක් මාරුවෙන් මාරුවට පළඳවමින් මේ තරුණයන් අධිකරණ වෛද්ය නිලධාරියා වෙත ඉදිරිපත් කරන්නට මේ පොලිස් නිලධාරීන් කටයුතු කර තිබේ.
‘කොහෙන්ද අහුලාගත්ත දුඹුරු පාට මාස්ක් එකක් අපිට මාරුවෙන් මාරුවට දාන්න දුන්නා. අධිකරණ වෛද්ය නිලධාරියා ගාවට දැම්මට පස්සේ අපි අයේ මිරිහාන පොලීසියට ගෙනැල්ලා දැම්මා. පහු වෙනිදා උදේ මගේ එක යාළුවෙකුයි මාවයි උසාවි දාලා, අනෙක් අයට පොලිස් ඇප දුන්නා.’
පහර කෑමට ලක් වූ එක් තරුණයෙකුගේ පියා නුවරඑළිය දිස්ත්රික්කයේ ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ සංවිධායක රොෂාන් ගුණවර්ධනය. ඔහු පවසන ආකාරයට ඔහු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ආධාරකරුවෙකි.
‘මම මිරිහාන පොලීසියට යනකොට පාන්දර 2ට විතර ඇති. අපට ඇතුල් වෙන්න දුන්නේ නෑ. ඒ වෙලාවේ පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයා වාහනෙකින් පොලිසිය ඇතුළට ගියා. ඔහු ඇතුළට ගියාට පස්සේ එම්.ඕ. බ්රාන්ච් එකේ ඕ.අයි.සී. පොල්ලක් අරන් ළමයින්ට දැඩිව ගහන්න පටන් ගත්තා. අපි ගේට්ටුව ගාව ඉඳලා කෑ ගැහුවා ගහන්න එපා කියලා. පස්සේ ගැහිල්ල නවත්තලා අපට එන්න කිව්වා. එන්න කියලා මූලස්ථාන පොලිස් පරීක්ෂක අපට කිව්වා ‘මේ අය පොලීසිය ඇතුළට ඇවිල්ලා පොලිසියේ අයට ගැහුවා’ කියලා. මම ජනාධිපතිවරයාගේ ආධාරකරුවෙක් කිව්වාම ‘ජනාධිපතිතුමාටත් ආරක්ෂාව දෙන්නේ අපි, ඔයා කවුද අපට උපදෙස් දෙන්න’ කියලා කිව්වා. මූලස්ථාන පොලිස් පරීක්ෂක කිව්වා ‘ජනාධිපතිතුමාගේ ගමේ මිනිහා මම, මට මොනවා කරන්නද?’ කියලා. අපිට මෙහෙම වෙනවා නම් අහිංසක මිනිසුන්ට මොන කතාද?’
ජනාධිපතිවරයාගේ හිතවත්කම් හෝ දේශපාලන බලය කුමන හෝ අවස්ථාවක පාවිච්චි කිරීම සුදුසු නොවන බව සැබෑවකි. එහෙත් මේ වන විට පොලිස් මර්දනය එල්ලවන්නේ ආණ්ඩු විරෝධීන්ට පමණක් නොවන බව තේරුම්ගත හැකිය.
මේ තරුණයන් පොලිස් නිලධාරීන්ට පහර දුන් බව ඇතැම් පුද්ගලයන් ප්රකාශ කර ඇත. ඒ ගැන කරුණු අපැහැදිලිය. එහෙත්, පුද්ගලයන්ට පහරදීම පොලීසියේ වගකීම නොවන බව නම් පැහැදිලි කරුණකි.
නීතියෙන් පරිබාහිරව පුද්ගලයන් මෙවැනි ශාරීරික වධහිංසනයන්ට ලක් කරන්නට කිසිවෙකුට අයිතියක් තිබිය නොහැකිය. නීතිය ආරක්ෂා කිරීමේ අරමුණින්, ජනතා බදු මුදලින් පවත්වාගෙන යන පොලීසිය වැනි ආයතනයකට ඒ කාරණය විශේෂය.
මේ සිද්ධියට සම්බන්ධ එක් තරුණයෙකුගේ පියෙකු වන එස්.ඩී.සී. ද සිල්වා ගුවන් හමුදාවේ හිටපු වෛද්ය සේවා අධ්යක්ෂවරයෙකි. බි්රගේඩියර්වරයෙකි. තම දරුවා හා ඔහුගේ මිත්රයන් බලන්නට ගිය ඔහුටත් පොලිසියෙන් පහර දී තිබිණි. ඔහු පවසන්නේ රාත්රියේ පොලිසියේ සිටි පොලිස් නිලධාරීන් බීමතින් සිටි බවය.
පොලීසිය භාරයේ සිටි තරුණයන් පිළිබඳව විමසා බලන්නට මිරිහාන පොලිසියට ගිය සමන් වෙදගම හිටපු බුද්ධි අංශ සාමාජිකයෙකි. ඔහු යුද හමුදාවේ කර්නල්වරයෙකි. ඔහු මේ තරුණයන් බලන්නට යන්නේ බි්රගේඩියර් එස්.ඩී.සී. ද සිල්වා සමග ඇති වෘත්තිමය සම්බන්ධය නිසාය.
‘මේ දරුවෝ අට දෙනාට මාංචු දාලා, ෂර්ට් ඉරලා, පයින් පහරදීලා. අමානුෂික විදිහට වධ දීලා තිබුණා. ඒ දරුවෝ මට කිව්වා කුඩු දාලා ඇතුළට දානවා කියලා පොලිසියේ අය කිව්වා කියලා. එක නිලධාරියෙක් පිස්තෝලයකින් වෙඩි තියන්න හදලා තිබුණා. පහුවදා දරුවෝ දෙන්නෙකුට වමනය ගිය නිසා රෝහල්ගත කළා.’
මේ සිදුවීම පිළිබඳ, පහරකෑමට ලක් වූ තරුණයන්, නීතිඥයන් ඇතුළු පිරිසක් මාධ්ය සාකච්ඡාවක් පවත්වා අදහස් පළ කර තිබුණි. එහෙත් එම කතාවට මාධ්ය ආයතන බොහොමයක ඉඩ ලැබී තිබුණේ නැත. විසි වන සංශෝධනය සාධාරණය කරන ප්රකාශවලට වැඩිපුර ඉඩ ලබාදීමේ වුවමනාව නිසා දෝ, ලංකාවේ පොලීසියක් තුළ මිනිසුන්ට පහරදුන් බවට එල්ල වූ චෝදනාවක් වැදගත් ලෙස මාධ්ය ආයතනවලට නොහැඟුණා විය හැක.
ඉදිරියේදී එන්නේ එවැනි යුගයකි. දරුණු මානව හිමිකම් කඩ කිරීම්, පහරදීම්, අයිතීන් උල්ලංඝනය කිරීම් සිදුවෙද්දී ඒවා ප්රවෘත්ති බවට පත් නොවන යුගයකි. සියල්ලට ඉහළින් බලන බව කියන උදවියට, සත්යය ප්රථමයෙන් දෙන බව කියන අයට ඇස් කන් නොපෙනෙන යුගයකි.
මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් ගල්කිස්ස ජ්යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරයා යටතේ විශේෂ විමර්ශනයක් සිදුවන බව පොලිස් මාධ්ය ප්රකාශක නියෝජ්ය පොලිස් අධිකාරී අජිත් රෝහණ මාධ්යයට පවසා තිබුණි. එම විමර්ශනයේ ප්රගතිය ගැන ඔක්තෝබර් 21 වනදා අප කළ විමසුමට පිළිතුරු දෙමින් රෝහණ මහතා සඳහන් කළේ විමර්ශන වාර්තාව ලැබුණු පසු අවශ්ය ක්රියාමාර්ග ගන්නා බවය.
මෑතක සිට අමුතු ප්රවණතාවක් රටේ ඇති වී තිබේ. බන්ධනාගාර ගත කළ රැඳෙවියන් බන්ධනාගාරය තුළ විවිධාකාරයෙන් මිය යාම සුලබ වී ඇත. පොලිසිය විසින් සුළු වැරදි සඳහා අත්තඩංගුවට ගත් පුද්ගලයෝ සිර මැදිරිය තුළදීම මිය යති. ඒ මිය ගිය බොහෝ අය කුඩුකාරයන් හෝ අපරාධකරුවන් බව බන්ධනාගාරය හා පොලීසිය තහවුරු කරන්නට අමතක කරන්නේ නැත. කලින් කීවා සේ පෙරහැරට කළියෙන් කසකාරයෝ පැමිණෙති. පෙරහැරද නුදුරේදීම පැමිණෙනු ඇත.
ප්රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර