අනුරංග ජයසිංහ
අරුණ උදයන්ත පතිරණ නම් වූ අප කතානායකයා ඝාතනය කරද්දී ඔහු සිටියේ සිරගතව නොව බන්ධනාග ාරගතවය. සැකපිටය. ඔහුට උසාවි හතරක නඩු අටක් පමණ තිබුණු බව ඇත්තය. ඔහුගේ ‘සමයං’ යන නම පාතාල කල්ලියක නායකයෙකු ලෙස ප‍්‍රසිද්ධ වී සිටි බව ඇත්තය. එහෙත් නීතියට අනුව ඔහු කිසිම වරදකරුවෙක් නොවේ. ඒ බව හොඳින් අවබෝධ කරගැනීම වැදගත්ය. සමයං ගැන ලියූ පුවත්පත්, මාධ්‍ය සාකච්ඡුා තැබූ පොලිස් නිලධාරීන් හෝ අදහස් පළකළ ඕනෑම අයෙකුට තව පුද්ගලයෙකුගේ ජීවිතය ගැන තීන්දු ගැනීමේ අයිතියක් නැත. ඒ නිසා සමයං ඝාතනය ලංකාවේ බන්ධනාගාර ඉතිහාසයේ සිදු වූ ලැජ්ජා සහගතම අපරාධ අතරේ තවත් එකක් බව අපි දැඩිව කියන්නෙමු.
2017 පෙබරවාරි 27 වැනිදා අරුණ උදයන්ත, සුරංග ප්රසන්න කුමාර, කැලූ‍ම් ප‍්‍රියංකර පෙරේරා, තිලක් මාලික්කගේ සහ කෝරලගේ අමිල ප්රසන්න සම්පත් නම් වූ සැකකරුවන් පස්දෙනෙකු කළුතර බන්ධනාගාරයේ සිට ඇති පිටවුම් මාර්ගයේදී ඝාතනයට ලක්විය. එන්.පී. 1847 අංකය දරන බන්ධනාගාර බස්රියේ ඔවුන් රඳවා තිබුණි. පසුපසින් එන්.ඒ. 8443 අංකය දරන තවත් බන්ධනාගාර බස්රථයක් පැමිණියේය. එහි සිටි බන්ධනාගාර නිලධාරීන් වන ජේලර් එස්.ආර්. විජේරත්න සහ බන්ධනාගාර ආරක්ෂක එස්. ධර්මිකන්ද එදා ඝාතනය කෙරුණි. නිලධාරීන් තිදෙනෙක් ආබාධිත වූහ. දැන් ඒ සිදුවීම් යටපත්ව ගොස්ය. ඒ අපරාධයට වගකිව යුතු අපරාධකරුවන් පාතාල ලෝකයේ මෙන්ම බන්ධනාගාර නිලධාරීන් අතරද සිටින බව එදාම පැහැදිලි විය. දැන් ඒ පිළිබඳව කරුණු සහතික කරන විශේෂ ත‍්‍රිපුද්ගල කමිටු වාර්තාවක්ද ඇත. එහෙත් කිසිදා මේ අපරාධකාර නිලධාරීන්ට දඬුවම් නොලැබෙනු ඇත.
අපරාධය සිදුවූ දිනයේදීම මේ සිදුවීම පිළිබඳව කරුණු සෙවීමට විෂයභාර අමාත්‍ය ඞී.එම්. ස්වාමිනාදන් විසින් ත‍්‍රිපුද්ගල කමිටුවක් පත් කරන ලදි. හිටපු මහේස්තත‍්‍රාත් සහ බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල් රූමි මර්සුක්, ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ හිටපු අතිරේක ලේකම්වරයෙකු වන එස්. මැදවැව, හිටපු නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ගාමිණී නවරත්න මේ කමිටුවෙහි සාමාජිකයෝ වූහ. පුරවැසියෙකු තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනත යටතේ ලබාගත් එම ත‍්‍රිපුද්ගල කමිටු වාර්තාව මත අපි එදා කතාව ප‍්‍රතිනිර්මාණය කරන්නෙමු.
අරුණ
අරුණ පළමු නීත්‍යනුකූල විවාහයෙන් දික්කසාද නොවී තවත් විවාහයකට ලියාපදිංචි වෙන්නේය. පළමු විවාහයෙන් වයස අවුරුදු දහයක පුතෙකි. දෙවැනි විවාහයෙන් වයස අවුරුදු දෙකක දියණියකි. දෙවැනි දරුවා අරුණ කිසිදා දැක නැත.
අරුණගේ මව අපරාධය සිදු වෙද්දී දැඩි අසනීපයෙන් එක්තැන්ව සිටියාය. ඇය බලාගන්නේ අරුණගේ දෙවැනි බිරිඳය. අරුණ බොහෝ වැරදි ක‍්‍රියා කර ඇතත් සිරෙන් නිදහස් වූ විගස මේ ජීවිතයෙන් මිදී විදේශගත වීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි බව දෙවැනි බිරිඳ කියන්නීය.
සීආර්පී සහ වැලිකඩ
2014 ජුනි මාසයේදී අරුණ අත්අඩංගුවට ගෙන බන්ධනාගාරගත කර ඇත. මුලින්ම අරුණ බන්ධනාගාරගත කරන්නේ කොළඹ රිමාන්ඞ් බන්ධනාගාරයේය. අරුණට මරණ තර්ජන ඇති බව කියන්නේ ඔහු අත්අඩංගුවට ගත් මොහොතේ සිටමය. එදා සිට ඒ බව ලිඛිතව කියූ බන්ධනාගාර නිලධාරීන්, ජේලර්වරුන් මෙන්ම අරුණගේ නීතිඥවරුන්, බිරිඳ සහ අරුණගේ කටඋත්තරද තොග ගණන් කමිටුවට ඉදිරිපත් වී වාර්තාවෙහි අමුණා ඇත. 2015 සැප්තැම්බර් 23 වැනිදා අරුණ උදයන්තට කඩුවෙල අධිකරණ භූමියේදී වෙඩි තබන්නේය. පළමු ඝාතන උත්සාහය එයයි. එය අවසාන උත්සාහය විය යුතුව තිබුණි.
2016 ඔක්තෝබරයේ අරුණ කළුතරට යවන්නට හේතුව වී තිබුණේ එවකට අරුණ නවත්වා තිබුණු වැලිකඩ බන්ධනාගාරයේ වයි ඕ වාට්ටුවේ කරන්නට සූදානම් වූ අලූ‍ත්වැඩියාවකි. අලූ‍ත්වැඩියාව මාස දෙකකට නියමිතව තිබුණි. 2016 ඔක්තෝබර් අරුණ කළුතරට යවනු ලැබීය. එහෙත් මාස දෙකට නියමිතව තිබුණු අලූ‍ත්වැඩියාව මාස ගණනක් ඇදීගියේය. අරුණ 2017 පෙබරවාරි මාසය අවසන් වන තෙක්ම කළුතර රැුඳුණේ ඒ විදියටය. කළුතර අනාරක්ෂිත බව අරුණ මෙන්ම ඔහුගේ බිරිඳවද ලිඛිත ප‍්‍රකාශයන් හරහා කියා තිබුණි.
සිරගෙදර ෆේස්බුක් හා සෙල්ෆි
අරුණගේ සිරගෙදර පුරුදු රැුසක් කමිටුව පෙන්වාදෙන්නේය. මේ තත්වයන් බන්ධනාගාරවල සිටින සිරකරුවන් බොහෝ දෙනෙකුට පොදු තත්වයන්ය.
අරුණ බන්ධනාගාරයේදී නිතිපතා ජංගම දුරකථන පාවිච්චි කර ඇත. අරුණ සිටි සිරකුටියෙන් ජංගම දුරකථන තුනක් සොයාගෙන ඇති අතර දෙවැනි බිරිඳද කියා ඇත්තේ තමන් සමඟ අරුණ දිනපතා දුරකථනයෙන් කතාකළ බවයි.
දුරකථනයෙන් කතාකිරීමෙන් නොනැවතී අරුණ ෆෙස්බුක්ද ගොස් ඇත. අරුණ උදයන්තගේ ෆෙස්බුක් ගිණුම ඔහු බන්ධනාග ගතව සිටි සම්පූර්ණ කාලයේදී ක්රියාත්මක කරන්නෙන් අරුණ විසින්මය. 2015 මැතිවරණයේදී අරුණ විසින් සුජීව සේනසිංහට දැඩි සහයෝගයක්ද ෆෙස්බුක් ගිණුම හරහා ලබාදී ඇති බව ඔහුගේ ෆෙස්බුක් ගිණුම නිරීක්ෂණය කළ අයෙකුට අද වුව දැකිය හැකිය. එපමණක් නොව ස්කයිප් හරහා මිතුරන්ගේ සාදවලටද ඔහු එක්ව ඇත. අරුණට තර්ජන තවත් වර්ධනය වී ඇත්තේද ඒ මාධ්‍ය හරහාය.
ඊසිකෑෂ් වැනි ක‍්‍රම හරහා ඔහු බන්ධනාගාර නිලධාරීන් මාර්ගයෙන් මුදල් ගනුදෙනු කර ඇත. අරුණට මාංචු හරිහැටි දමන්නේ නැත. එපමණක් නොව අරුණ සිරගෙදරදී පුුරුද්දක් ලෙස තමන්ගේ රන් ආභරණද පැළඳ සිට ඇත. ඒ සියල්ල සඳහා දුෂිත බන්ධනාගාර නිලධාරී තන්ත‍්‍රය සහාය දක්වා ඇත. එපමණක් නොව අරුණ මේ නිලධාරීන් සමඟ සෙල්ෆිද ගෙන ඇත. තත්වය කෙතරම් ඩෂිතද යන්න එයින්ම පැහැදිලි වෙයි. මේවා අරුණට සීමා නොවූ අදත් බන්ධනාගාර සම්ප‍්‍රදායේම කොටස්ය.
බස්රථ
ඒ දිනයේ මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණ හයකට කළුතර බන්ධනාග ාරයෙන් සැකකරුවන් ගෙන යා යුතුව තිබුණි. අරුණ සිටි බස්රියට පෙර බස් තුනක් පිටවිය. මොරටුව මහේස්ත‍්‍රාත් උසාවියට බස් රථ උදෑසන 6.50ට පිටවී ඇත. ඒ සැකකරුවන් 35ක් සමඟය. පානදුර මහේස්ත‍්‍රාත් උසාවියට ගිය බස්රථ 6.55ට පිටවී ඇත. ඒ සැකකරුවන් 51ක් සමඟය. හොරණ මහේස්ත‍්‍රාත් උසාවිය බලා උදෑසන 7ට බස්රියක් පිටවී ඇත. ඒ සැකකරුවන් 17ක් සමඟය. බස්රථ පිටවූ ආකාරය සැකයන් ගණනාවක් මතු කරයි.
කඩුවෙල මහේස්ත‍්‍රාත් උසාවියට යා යුතුව තිබුණු, ප‍්‍රහාරයට ලක්වූ බස්රථ දෙක පිට වී තිබුණේ ඉහත අන්තිම බස් රියෙන් පැය 1.30කට පසුවය. එනම් උදෑසන 8.30ටය. ප‍්‍රහාරකයන්ට ප‍්‍රහාරය සඳහා සූදානම් වීමට පැය එක හමාරක කාලයක් ලැබී ඇත. එමෙන්ම ඒ පැය එකහමාර නිසා ප‍්‍රහාරකයන්ට මුලින් පිටවූ බස් රථවලින් වෙන්කොට අරුණ ඇතුළු පිරිස පැමිණි බස්රථ හඳුනාග ැනීමට හැකිවී ඇත.
බස් රථය පිටවූ වෙලාව නිවැරදිව ගේට්ටුකරුගේ සටහන් පොතේ සටහන් වී නොතිබීමද සැකයට කාරණයකි. එහි සටහන් වී ඇත්තේ බස්රිය 7.20ට පිටවූ බවයි.
අරුණගේ ආරක්ෂාවට එදා සිටි නිලධාරීන් අතරින් සිව්දෙනෙක්ම පෙර දා පාන්දර දෙකට වැඩමුරය අවසන් කර ඇති නිලධාරීහුය. සේවකයන් මඳ වීම නිසා පුරුද්දක් ලෙස පාන්දර සේවය අවසන් කළ නිලධාරීන් පසුවදා සැකකරුවන් රැුගෙන යෑම සිදුකරන බව බන්ධනාගාරයෙන් කියයි. එහෙත් එදින බන්ධනාගාර නිලධාරීන් 18 දෙනෙකු ලිඛිත හේතු නොමැතිව, නිසි සටහන් යෙදීම් නොමැතිව නිවාඩු ගොස් තිබුණි.
බස්රථ දෙකෙන් එකක් ගියේ ආරක්ෂාවටය. බස් රථ දෙකෙන් එකක පමණක් සැකකරුවන් සිටීමද සැකයට හේතු වී ඇත. එසේ සැකකරුවන් එක බස්රියක ගියත් එය පසුපසින් යා යුතු වුවද එය ගොස් ඇත්තේ ඉදිරියෙන්ය. සැකකරුවන් බස්රියේ බිම දිගාවී සිට ඇත්තේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙනි. ඒ් නිසා පිටින් බලන්නෙකුට සැකකරුවන් සිටි බස්රියේ කිසිවෙකු සිටින බව නොපෙනෙයි. එහෙත් නියමිත බස්රිය මෙන්ම ඒවායේ සැකකරුවන් ස්ථානගත වී සිටි ආකාරය වෙඩි තැබූ අය දැන සිටියෝය. වෙඩි තබන්නේ බස්රියේ කඳ පසාරු කරමිනි. මෙවැනි විශේෂ අවස්ථා සඳහාවත් වෙඩි නොවදින රථ ලබාදීම ගැනවත් රජයට වුවමනාවක් තිබී නැති වීම තවත් බරපතළ කාරණයකි.
ආරක්ෂාව ගැන මළපොතේ අකුරු නොදත් බන්ධනාගාර නිලධාරීනට එදා ආරක්ෂාව සැපයීම භාර විය. එදා සිටි බන්ධනාග ාර නිලධාරීහු වෙඩි තැබීම ගැන අයනු ආයනු දැන නොසිටියෝය.
පොලිස් ආරක්ෂාව
සාමාන්‍යයෙන් මෙලෙස සැකකරුවන් රැුගෙන යද්දී පොලීසිය විසින් විශේෂ ආරක්ෂාවක් ලබාදෙන්නේය. ඒ අනුව කළුතර උතුර පොලිස් ස්ථානයෙන් ආරක්ෂාව ඉල්ලා ඇතත් ස්ථානාධිපති විසින් ආරක්ෂාව සපයා නැත. තමන්ට ආරක්ෂාව ලබාදිය නොහැකි අවස්ථාවක කළයුතු පරිදි, විකල්ප ආරක්ෂාවක් ගැන සොයාබැලීමද ඔහු සිදුකර නැත. ත‍්‍රිපුද්ගල කමිටුව මේ තත්වය ගැන සැක පහළ කර ඇත. සිදුවීමට පෙර මාස පහක කාලය තුළදී පොලීසියෙන් බන්ධනාග ාරය ආරක්ෂාව ඉල්ලා ඇති 41 වතාවකින් 31වතාවක්ම ආරක්ෂාව ලබා දී ඇත.
නියම වෙලාවට එති
බන්ධනාගාරයේ සිට පිටවුණු මාර්ගයේ මීටර් 900ක් දුරින් ඇති එතනමඬල නම් ප‍්‍රදේශයේදී උදෑසන 8.40ට හත්දෙනෙකුට මරු කැඳවූ ඒ ප‍්‍රහාරය එල්ල විය. ප‍්‍රහාරකයෝද නියමිත වෙලාවටම එතනමඬලට පැමිණෙන්නෝය. ඔවුන් එතැන මඟ රැුක සිටියෝ නොවෙති. බස්රිය එනතුරු ඔවුන් එතැන බලා සිටි බවට සාක්ෂි නැත. බස්රිය එන වෙලාව නිවැරදිවම දැන හරියටම ඒ වෙලාව වෙද්දී එතැනට පැමිණි බවට සාක්ෂි ඇත.
ඩබල් කැබ් රථයකින් මාර්ගය හරස් කෙරුණි. ප‍්‍රහාරය එල්ලකිරීමෙන් පසුව වෑන් රථයකින් පලාගොස් තිබුණි. පාරේ වම් පැත්තේ සිට පිරිසක් සහ මාර්ගයේ සිට තවත් පිරිසක් වෙඩි තබා ඇත. හමුදා පුහුණුවක ලක්ෂණ පෙන්වමින් පූර්ණ සැලසුම් සහගත ආකාරයෙන් ස්වයංක‍්‍රීය ගිනිඅවි හසුරුවමින් ප‍්‍රහාරය එල්ල කර ඇත.
ප‍්‍රහාරය විනාඩි තුනත් හතරත් අතර අවසාන වී තිබුණි. එය චිත‍්‍රපටිවල එන අන්දමේ ඉහළින්ම සැලසුම් කළ ප‍්‍රහාරයකි. නිලධාරීන් කිසිවෙකුට කිසිදු ප‍්‍රතිචාරයක් දැක්විය නොහැකි විය. ඝාතනයට ලක්වූ එස්. තර්මිකන් නම් නිලධාරියා පමණක් වෙඩි තබන්නට උත්සාහයක් ගෙන ඇත.
අරුණ ඇතුළු සැකකරුවන් රැුගෙන යන දිනය, නියමිත වෙලාව පසුවී හරියටම 8.40ට පැමිණෙන බව, පොලිස් ආරක්ෂාව නොලැබෙන බව, සියල්ලන් එකට පැමිණෙන බව, සැකකරුවන් සිටින්නේ කුමන බසයේද, ආරක්ෂක නිලධාරීන් සිටින්නේ කුමන බසයේද යන්න පමණක් නොව වීදුරුවෙන් නොපෙනුණත් බිම දිගාවී සැකකරුවන් සිටින බවද, ඒ අය සිටි ස්ථානද නිවැරදිවම ප‍්‍රහාරය එල්ලකළ අය දැන සිටියෝය. ඒ සියල්ල බන්ධනාගාරයෙන් ලද තොරතුරු මත දැනගත් කරුණු විය යුතු බවත් ඒවා පිළිබඳව පරීක්ෂණ කළයුතු කමිටුව විසින් පෙන්වා ඇත.
බන්ධනාගාරවල බුද්ධි අංශ ක්රියාත්මක වෙන්නේ මෙවැනි අවස්ථා ගැන බුද්ධි තොරතුරු ලබාගැනීම සඳහාය. විශේෂයෙන් අරුණ ජංගම දුරකථන පාවිච්චි කිරීම වැනි කරුණු පවා බුද්ධි අංශවලට සොයාගත හැකිව තිබුණු ඒවාය. තොරතුරු පාතාලය සමඟ හුවමාරු කරගත් අයද පහසුවෙන් සොයාගත හැකිව තිබුණි. එහෙත් බන්ධනාගාරවලට වෙඩි තැබීමට නොදත් ආරක්ෂකයන් මෙන්ම තොරතුරු නොදත් බුද්ධි අංශයක් සිටියේය.
හෙට වුව මෙවැනි අපරාධයක් යළි සිදුවිය හැකි බවද සිහිතබා ගත යුතුය. ඒ බන්ධනාගාරයේ තත්වයන් අදත් වෙනස් වී නැති නිසාය. එදා මියගියේ සැකකරුවන් කිහිපදෙනෙකු පමණක් නොවේ. එදා බන්ධනාගාර නිලධාරීහු දෙදෙනෙක්ද මිය ගියෝය. එදා බන්ධනාගාරය ඇතුළෙන්ම පහසුකම් සැලසුණේ අපරාධ සැකකරුවන් කිහිපදෙනෙකු ඝාතනයට පමණක් නොවේ. තම සහෝදර නිලධාරීන්ද ඝාතනය කරන්නටය. ඒවාට පහසුකම් සැලසූ අය අදත් යහතින් සිටින්නෝය. ඒවා ගැන අදත් නිසියාකාර විමර්ශනයක් නැත. ඒ නිසා මුළු රටම නිර්දෝෂී බව දන්නා කෙනෙකුට වුව හෙට සැකපිට බන්ධනාග ාරගතව සිටියදී වෙඩි තැබිය හැකිය. ඉන්පසුව මාධ්‍ය හරහා වෙඩි කෑ කෙනා අපරාධකරුවෙකු කොට අත පිසදාගත හැකිය.
