ඇම්නීසියාව යනු මොළයට සිදුවුණු හානියක් නිසා හෝ, රෝගයක් නිසා හෝ මනෝවිද්‍යාත්මක ක්‍ෂතියක් නිසා ඇතිවන මතකය නැතිවී යෑමේ තත්ත්වයකි. සිදුවු හානිය මත මතකය සම්පූර්ණයෙන්ම හෝ අඩ වශයෙන් හෝ නැතිවී යා හැකිය.
ඇම්නීසියාව ගැන හොයන්නට සිදුවුණේ, පසු ගිය දිනවල මහින්ද රාජපක්ෂ, විමල් වීරවංශ, උදය ගම්මන්පිල හා නාමල් රාජපක්ෂ යන මහත්වරු රත්මලානේ, ඝාතනය වුණු රංජන් ද සිල්වා නාගරික මන්ත‍්‍රීවරයාගේ ගෙදර සිට දුන් ‘වොයිස් කට්’ ඇසූ දුටු විටය. මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා එහිදී කිව්වේ, ඝාතනය වුණේ ලංකාවේ ක‍්‍රිකට් කණ්ඩායමේ කී‍්‍රඩකයකුගේ තාත්තා බැවින්, මේ ඝාතනය ගැන ලෝකය පුරා ආරංචි පැතිරී ලංකාව අපකීර්තියට පත්වනු ඇති බවය. ගම්මන්පිල මහතා කිව්වේ, මහජන සේවකයකු පවා ඝාතනය කරන තරමට අමේ ආණ්ඩුව යටතේ පාතාලය ශක්තිමත්වී ඇති බවය. මේ ඇම්නීසියාමය කතා ගැන කතාකරන්නට පෙර, ඝාතනය හා වින්දිතයා ගැන කතා කරමු.
පසුගිය සතිඅන්ත සිංහල පුවත්පත් කියවූවකුට, ඝාතනය වී ඇති රංජන් ද සිල්වා මහතා ගැන හොඳ අවබෝධයක් ලැබෙන්නට ඇත. ඔහු පාතාලයත් සමඟ ඍජු සම්බන්ධකම් පැවැත්වූවෙකි. රත්මලාන, ගොනාකෝවිල, දෙහිවල ප‍්‍රදේශවල රජකරන පාතාල කණ්ඩායම්වලින් එකක් සමග සමීපව කටයුතු කිරීම නිසා හා සමහර විට, එක් පැත්තක සාමාජිකයන් ඝාතනය කිරීමට සැක පුද්ගලයන්ට ආරක්ෂාව දීම නිසා, රංජන් ද සිල්වා මහතා පාතාලයේ ඔහුට විරුද්ධ පාර්ශ්වයක වෛරයට බඳුන්වී සිටියේය. රංජන් ද සිල්වා සම්බන්ධවූ පාතාල ක‍්‍රියාකාරකම් වසර ගණනක් පුරා දිගින් දිගටම සිදුවී තිබුණි. ඔහු ඉතා හොඳ සල්ලිකාරයෙක්ද වීයැයි කියනු ලැබේ. ඒ සියල්ලටමත් වඩා, පාතාලය සමග මේ තරම් සම්බන්ධකම් පැවැත්වූවායැයි කියන රංජන් ද සිල්වා මහතා, පසුගිය පළාත් පාලන ඡුන්දයේදී පොදු ජන පෙරමුණේ සභිකයකු වශයෙන් දෙහිවල ගල්කිස්ස මහ නගර සභාවට තේරී පත්වුණ බවද අමතක නොකළ යුතුය.
මහින්ද රාජපක්ෂට, වීරවංශට හා ගම්මන්පිලට අමතක වී ඇති වැදගත්ම කාරණයක් නම්, රත්මලාන ප‍්‍රදේශයේ පාතාලය සමග ඍජු සම්බන්ධකම් පැවැත්වූ පුද්ගලයකු තමන්ගේ පොදුජන පෙරමුණේ පළාත් පාලන සභිකයකු වීමය. එතකොට පාතාලය පෝෂණය කර ඇත්තේ කවුද?
ඝාතනය වුණේ ලෝක ප්රකට ක‍්‍රිකට් කීඩකයකුගේ පියා නිසා, ඝාතනය ප‍්‍රචාරය වී රට අපකීර්තියට ලක්වේයැයි මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා මහත් බැරැරුම් ලෙස කීවේය. එසේ කියන විට ඔහුට අමතක වී ඇති අනෙක් වැදගත්ම කාරණයක් නම්, 2011 නත්තල් දා තමාගේ ගම් ප‍්‍රදේශයේදීම එංගලන්ත ජාතික කුරාම් ෂෙයික් ඝාතනය වූ අන්දමයි. ඒ එක්කම කුරාම් ෂෙයික්ගේ රුසියානු ජාතික පෙම්වතියද දුෂණය කළ අන්දමයි. ඒ සියල්ලටම වගකිව යුතු මහින්ද රාජපක්ෂගේ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ තංගල්ල ප‍්‍රාදේශීය සභාවේ සභාපති සම්පත් චන්ද්‍රපුෂ්ප විදානපතිරණ ඇතුළු මැරයෝ අදත් ඒ අපරාධයට හිරගෙදර හිරබත් කති. කුරාම් ෂෙයික් ඝාතනය කැරුණේ, වෙනත් දෙපිරිසක් අතර ඇතිවුණු ආරවුලක් සංසිඳවන්නට ගොසින්, තංගල්ල හෝටලයකදී, චන්ද්‍රපුෂ්ප ඇතුළු මැරයන්ගේ ප‍්‍රහාරයට ලක්වීමෙනි. සිද්ධියෙන් පසු ඔහුගේ පෙම්වතිය ඇඳුම් රහිතව බිම වැටී සිටින අන්දම දක්නට ලැබුණි. ඒ චන්ද්‍රපුෂ්ප ඇතුළු මැරයන් විසින් දුෂණය කරනු ලැබීම නිසාය. මහින්ද රාජපක්ෂගේ පක්ෂයේ ප‍්‍රාදේශීය සභාපති මැරයෝ, විදේශිකයකු අමුඅමුවේ ඝාතනය කළා පමණක් නොව, ඔහුගේ පෙම්වතියද දුෂණය කළහ.
කුරාම් ෂෙයික් ඝාතනය, ලංකාව පිළිබඳ අපකීර්තිය ලෝකය පුරා ගෙනගියේය. නිරායුද සංචාරකයන් ඝාතනය කරන රටක් හැටියට පමණක් නොවේ. ඔවුන්ගේ ගැහැනුන් දුෂණය කරන රටක්ද හැටියටය. නඩු විභාගය අවසන් වන තුරු එංගලන්තයේ මෙන්ම අනෙකුත් යුරෝපීය රටවලද මාධ්‍ය හරහා කුරාම් ෂෙයික් ඝාතනය ගැන නිතිපතා විශාල ප‍්‍රසිද්ධියක් ලැබුණු අතර, නඩු විභාගය වාර්තා කිරීම සඳහා විදෙස් මාධ්‍යවේදීහු නොකඩවා පැමිණියහ. එක්සත් රාජධානියේ විදේශ සේවා නියෝජිතයකු හැමදාම නඩුව නිරීක්‍ෂණයට ආවේය.
දැන් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට අමතකවී ඇත්තේ තමා රජවූ කාලයේ සිදුවුණු ඒ අතිශය අමානුෂික, ම්ලේච්ඡු අපරාධයේ කතාවයි. එය ඇම්නීසියාවේ ලක්‍ෂණයක්ද?
මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට අමතක වුණු තවත් සිද්ධියක් නම්, භාරත ලක්‍ෂ්මන් පේ‍්‍රමචන්ද්‍ර ඝාතනයයි. ජනාධිපති හැටියට තමාගේම කම්කරු සබඳතා උපදේශක හැටියට සිටි පේ‍්‍රමචන්ද්‍ර මහතා සහ තුන්දෙනකු 2011 ඔක්තෝබර් 8 වැනිදා, (කුරාම් ෂෙයික් ඝාතනය වුණේ ඊට මාස දෙකකට පසුය.) මුල්ලේරියාවේදී ඝාතනය වුණේ තමන් ඇතුළු රාජපක්ෂ පවුලේ සුරතලකු හැටියට සැලකුණු දුමින්ද සිල්වා අතින් ම වීම, රාජපක්ෂ මහතාට දැන් ඇති ‘අමතක වීමේ’ රෝගයේ ලක්‍ෂණයකි. පළාත් පාලන මැතිවරණයක් පැවැති දා, මහ දවාලේ පාර මැද දුමින්ද සිල්වා ඇතුළු පිරිසගේ වෙඩිපහරට ලක්ව පේ‍්‍රමචන්ද්‍ර මහතා මියගියේය. රංචු ගැසී ඝාතනයට එක්වුණු දුමින්ද සිල්වාගේ කණ්ඩායම තුළ, පාතාල සාමාජිකයන් සිටි බව මහාධිකරණ නඩු විභාගයේදී ඔප්පු විය. අනෙක් අතට, පේ‍්‍රමචන්ද්‍ර ඝාතනය කළායැයි සැකකෙරුණු දුමින්ද සිල්වාට ලැබුණු රජ සැලකිලි කෙසේ අමතක කරමුද? ජයවර්ධනපුර රෝහලට සියලූ ආරක්ෂාව සහිතව ඇතුළු කර, සැත්කමකට භාජනය කොට දින දෙකතුනක් තුළ සිංගප්පූරුවට යන්නට සියලූ අවස්ථා හා පහසුකම් සලසා දුන්නේ කවුදැයි මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ආපස්සට හැරී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගෙන් ඇසිය යුතුය. ඔහුගේ, බාල සහෝදරයා, එනම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දුමින්ද සිල්වා තුවාල ලබා රෝහලේ සිටින විට ඔහු බලන්නට ප‍්‍රසිද්ධියේම රෝහලට ගියේය. දුමින්ද සිල්වා ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ අධීක්‍ෂක මන්ත‍්‍රීවරයාද විය. ඒ කාලයේ මේ පාතාලයන් රැුකගෙන, සහෝදරකම් පවත්වමින් ඔවුන් දැඩි කළේ පෝෂණය කළේ රාජපක්‍ෂවරුන් හැර වෙන කවුරුහරිද?
මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ජාත්‍යන්තර අපකීර්තිය ගැන වොයිස් කට් දෙද්දී, කුරාම් ෂෙයික් ගැන හෝ භාරත ලක්‍ෂ්මන් ගැන අසන්නට ස්වාධීන මාධ්‍යවේදියකු ඒ තැන්වල සිටියේ නැත්තේ ඔවුන්ද සාමූහික ඇම්නීසියාවකින් පෙළන නිසාය.
රාජපක්ෂ කී තවත් කාරණයක් නම්, පසුගිය කාලයේ රට හැර ගොස් සිටි පාතාල නායකයන් නැවත ලංකාවට පැමිණ ප‍්‍රසිද්ධියේ මිනීමරන බවය. මේ කතාව තුළ තවත් සැඟවුණු කතාවක් තිබේ. ඇත්ත, ඒ කාලයේ පාතාලයෝ කොහොම කොහොම හරි බෝට්ුවෙන් ඉන්දියාවට ගොස් ආරක්ෂක ස්ථාන කරා පලාගියහ. ඊට හේතුවක් තිබේ. එනම්, රාජපක්‍ෂවරුන් පාතාලය මර්දනය කළ ආකාරයයි. රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ සාමාන්‍ය රීතිය වී තිබුණේ හැකි තරම් පාතාලයන් ඝාතනය කිරීමය. පසු ගියදා පිලිපීනයේ ජනාධිපති ඩුටර්ටේ අනුගමනය කළේද රාජපක්ෂ පාතාල මර්දනයේ වැඩිදියුණු කරන ලද ප‍්‍රවර්ගයකි. වැදගත් වන්නේ, රාජපක්‍ෂවරුන් පාතාලය මර්දනය කළ අන්දමයි. ඒ උපක‍්‍රමය අනුව, අත්අඩංගුවට ගන්නා සෑම බරපතළ අපරාධකරුවෙක්ම, පාතාල සාමාජිකයෙක්ම, නඩු නොඅසා, උසාවියට ඉදිරිපත් නොකර, තමන්ගේ, ඒ කියන්නේ ආණ්ඩුවේ හිතුමනාපේ ඝාතනය කරන ලද්දාහ.
මේ පාතාලයන් ඝාතනය කළේ, එක්කෝ පොලිස් ජීප් රථය තුළ මාංචු දමා සිටියදී, ඒ මාංචුවලින් පොලිස් නිලධාරියකුගේ ගෙල සිර කිරීමට ගියායැයි බොරුවක් හදමිනි. නැතිනම් ජීප් රියෙන් පැන පලායන්නට තැත්කළ බවට බොරුවක් ගොතමිනි. නැතිනම්, ‘ආයුධ පෙන්වන්නට ගොස්, සඟවා තිබුණු ආයුධයක් ගෙන පොලිසියට වෙඩි තබන්නට ගිය විටදී’ය. නැතිනම් ‘බෝම්බයකින් පොලිසියට දමා ගසන්නට හැ¥ විට’ය. මේ හැම ඝාතනයක්ම, පොලිසිය විසින් ‘ආත්මාරක්‍ෂාවේ අයිතිය’ පාවිච්චි කිරීමට ගොස් සිදුවුණු යුක්ති සහගත මනුෂ්‍ය ඝාතනයක් බව හැම මහේස්ත‍්‍රාත්වරයෙක්ම නිගමනය කළෝය. ඒ හැම අධිකරණ නිලධාරියෙක්ම පොලිසියේත්, ආණ්ඩුවේත් පාතාල ඝාතන චේතනාව දැනගෙන සිට ඊට ගැළපෙන තීන්දු ප‍්‍රකාශයට පත්කළෝය. එහෙත්, මේවා පැහැදිලිවම පොලිස් මිනීමැරුම් විය. පාතාලය මර්දනය කිරීමේ එවකට ආණ්ඩුවේ වැඩපිළිවෙළ අනුව ක‍්‍රියාවට නංවන ලද නීති විරෝධී මනුෂ්‍ය ඝාතන විය. රට අපකීර්තියට පත්වීම ගැන තොලේ කටේ නොගෑවී අද කතාකරන මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට, මෙවැනි නීතිවිරෝධී ඝාතන ගැන එදා එක්සත් ජාතීන්ගේ සාකච්ඡුා මණ්ඩපවල, සමුළුවල කතාකළ අන්දමත්, ඒවායේ ප‍්‍රතිඵල හැටියට ලංකාව ම්ලේච්ඡයන්ගේ දේශයක් හැටියට හා අත්අඩංගුවේ සිටින තමන්ගේ පුරවැසියන්ට ආරක්ෂාව දෙන්නට බැරි රටක් හැටියට ලෝකය පුරා අවමානයට පත්වූ අන්දමත් අමතකවී ඇතිවා විය යුතුය.
මේ තිරිසන් ඝාතන වැල නැවතුණේ 2015 ජනවාරි 8 වෙනසට පසුය. එදා සිට අද දක්වා, එවැනි පොලිස් මිනීමැරුම් සිදුනොවීමෙන් පැහැදිලිව පෙනෙන්නේ, ආණ්ඩු මාරුව තුළ පොලිසියේ ක‍්‍රියාකාරිත්වයද වෙනස්වුණු බවයි. එකම පොලිසියක්, ආණ්ඩු දෙකක් තුළදී කටයුතු කරන්නේ දෙවිදියකටය. පොලිසියද ආණ්ඩුවට ඕනෑ දේ ඉටුකර දීමට හොඳින් දනියි. නඩු නැතිවම පාතාලයන් දුටු දුටු තැන ඝාතනය වනු දුටු ජනසමාජයද, හොඳවැඬේ කියමින් මේ නීතිවිරෝධී ඝාතන ඉවසූහ.
මහින්ද රාජපක්‍ෂටත්, විමල් වීරවංශටත්, උදය ගම්මන්පිලටත්, නාමල් රාජපක්‍ෂටත් අමතකවී ඇත්තේ, තමන් විසින්ම පෝෂණය කර ගොඩනංවන ලද ඒ භයානක අතීතයයි.
කුරාම් ෂෙයික්, භාරත ලක්‍ෂ්මන් හා මහින්දගේ ඇම්නීසියාව
යහපාලනයට වැරදුණේ කොතැනද? කොහොමද? (6)
තිස් අවුරුදු යුද්ධයක් තුළ ලංකාවේ සමාජ-මනෝ සැකැස්ම බරපතළ වෙනසකට ලක්විය. එනම් සමස්තයක් වශයෙන් ලංකාවේ දකුණත් උතුරත් හිතන-පතන මාදිලිය විපර්යාසයට ලක් වූ බවයි. අවසානයේදී උතුර, යුද පරාජයත් සමග, දකුණෙන් තවත් ඈත් විය. දකුණ, යුද ජයග‍්‍රහණය තුළ, උතුරෙන් තවත් ඈත් විය. මෙය වහා එකලස් කර ගැනීමේ මහඟු හැකියාව සහ අවස්ථාව තිබුණේ, 2010 දී බලයට පත් මහින්ද රාජපක්ෂට ය. එහෙත් ඒ වෙනුවට ඔහු කෙළේ, උතුරේ දෙමළ ජනයා සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව, දකුණේ මුස්ලිම් ජනයා සම්බන්ධයෙනුත් චන්ඩියෙකු බවට පත්වීමයි.
ඉහත ලිපි පෙළේ සඳහන් බොහෝ පීලි පැනීම් උපන්නේ, 2015 ජනවාරියේ බලයට පත් නව සන්ධානය, මෙම අභියෝගාත්මක තත්වය සමහන් කිරීමට පියවර නොගැනීම තුළිනි. ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත්, හිටපු ජනාධිපතිවරයා තරමටම, ආගම ඉදිරියේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ප‍්‍රමිති බාල්දු කෙළේය. නීතිය ඉදිරියේ ඇතැම් නොහික්මුනු භික්ෂූන්ගේ දුෂ්-චර්යාවන් ප‍්‍රශ්නකාරී වන අවස්ථාවල, මේ දෙදෙනාම එවැනි භික්ෂූන්ව බේරා ගැනීම සඳහා රටේ නීතියට අතපෙවූහ. බුදුන් වදාළ ධර්මය අනුව සිතන-පතන සහ කටයුතු කරන භික්ෂූන් වහන්සේලා තවමත් ලංකාවේ වැඩ වෙසෙති. එම පිරිස සාසනයේ බහුතරය නොවෙතත්, සමාජ සහ දේශපාලනික ක‍්‍රියාකාරීත්වය අරක්ගෙන සිටින අබෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලාත් එම සාසනයේ බහුතරය නොවේ. එහෙත්, සමස්ත සංඝ සාසනය වශයෙන් කැපී පෙනෙන්නේ මේ දෙවැනුව කී සුළු පිරිසයි. ජනාධිපතිවරයා සහ අගමැතිවරයා ඉහත කී ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ප‍්‍රමිතීන් බාල්දු කෙළේ එකී අලජ්ජී භික්ෂූන් රටේ සමස්ත සාසනය වශයෙන් ගනිමිනි.
මහින්ද රාජපක්ෂ මෙන්ම අපරාජිත යැයි සිතා සිටි මැලේසියාවේ හිටපු නායකයාව පසුගිය දා පරාජය කෙරුණි. 2015 ජනවාරියේ ලංකාවේදී මෙන්ම, පසුගිය දා මැලේසියාවේත් පාලන තන්ත‍්‍රයට එරෙහිව විපක්ෂය ගොඩනැගූ ප‍්‍රධාන වේදිකාව සැරසුණේ දුෂණ-විරෝධය යන සටන් පාඨයෙනි. ඒ වේදිකාව හරහා බලයට පත් මහිතීර් මොහොමඞ්, එතෙක් රටේ හිටපු නායකයාගේ නිවසේ සඟවා තිබූ මලූ 35 ක් තුළ තිබී ඩොලර් මිලියන 44 ක් සහ තවත් ඩොලර් මිලියන සිය ගණන් වටිනා රන් ආභරණ තොගයක් අත්අඩංගුවට ගත්තේය. දුෂිතව උපයා ගත් ඔහුගේ වෙනත් වත්කම් තවත් ඩොලර් බිලියන ගණනක් වෙතැයි වාර්තා වෙයි. මේ අතර, දුෂිත දේශපාලඥයන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ අධිකරණ නිලධාරීන් පිරිසක් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බවටත්, සනාථ නොවුනු රාවයක් තිබේ. කෙසේ වෙතත්, මහතීර් මොහොමඞ් යනු සුදෝසුදු ඉතිහාසයක් ඇති කෙනෙකු නොවන බවත් අමතක නොකළ යුතුය. එහෙත්, මේ අවස්ථාවේදී, හිටපු දුෂිත පාලකයා සම්බන්ධයෙන් ඔහු ක‍්‍රියා කළ ආකාරය ප‍්‍රශස්ත ය.
අවුරුදු 27 ක්, ප‍්‍රතිපත්තිමය කාරණයක් මත හිරේ සිටි කළු ජාතික නෙල්සන් මැන්ඬේලා රටේ නායකත්වයට පත්වීමෙන් පසු, එතෙක් බලයේ සිටි සුළුතරයක් නියෝජනය කළ සුදු ජාතිකයන් සහ සුදු පාලකයන් සමග ආරෝවට ගියේ නැත. ඔහු මහ ජාතියට අයත් වූවෙකු නිසාත්, රාජ්‍ය බලය තමන් අතට ලැබී ඇති නිසාත්, අවශ්‍ය විණි නම්, අර සුදු ජාතිකයන්ව දෙවැනි පුරවැසියන්ගේ තත්වයට පහළ හෙලීමට ඔහුට හැකියාව තිබුනි. එහෙත් ඒ වෙනුවට ඔහු තෝරාගත්තේ ජාතීන් අතර සංහිඳියාවයි. තමාගේ පළමු ධුර කාලය තුළම එම ප‍්‍රශ්නය සමථයට පත්කළ මැන්ඬේලා දෙවැනි වතාවක් රටේ නායකත්වයට ආවේ නැත.
ලංකාවේ ජාතික ප‍්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් සහෝදරාත්මක සංහිඳියාවත්, දුෂණය සහ භීෂණය සම්බන්ධයෙන් නිර්දය වීමත් අවශ්‍ය කෙළේය. එනම්, අපට මැන්ඬේලා කෙනෙකු සහ සංශෝධිත මහතීර් මොහොමඞ් කෙනෙකු එක්තැන් කළ නායකත්වයක් අවශ්‍ය කෙළේය. එහෙත් ඒ වෙනුවට අපට ලැබුනේ, මෛත්රීපාල සිරිසේන කෙනෙකු සහ රනිල් වික‍්‍රමසිංහ කෙනෙකි.
ඉහත ලිපි සියල්ල එකට ගත් විට, මේ නායකයන් දෙන්නා, එක පැත්තකින්, යුද්ධය විසින් ඇති කළ ඉහත සඳහන් දකුණේ සිංහල-බෞද්ධ මතවාදයේ සිරකරුවන් ද, අනිත් පැත්තෙන් දකුණේ දුෂිත දේශපාලන සංස්කෘතියේ සිරකරුවන් ද වූහ.
දුෂණය විසින් අපේ පාලන තන්ත‍්‍රය ආක‍්‍රමණය කොට ඇති තරම, ඇලෝසියස් නැමැති තරුණ ව්‍යාපාරිකයා අපූරුවට පෙන්වා දී තිබේ. පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරුන් 118 දෙනෙකු ඔහුගෙන් මුදල් ලබාගෙන ඇති බව දැන් රටම දනී. මහබැංකු බැදුම්කර සිද්ධියට එරෙහිව මෙතෙක් කල් එක්සත් ජාතික පක්ෂය විවේචනය කළ ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ හිටපු ඇමති දයාසිරි ජයසේකර රුපියල් මිලියනයක් ඔහුගෙන් ලබාගෙන ඇත. එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ රවි කරුණානායකගේ නිවසේ කුලිය මේ ව්‍යාපාරිකයා ගෙවා ඇති බව මීට කලින් හෙළි විය. ‘පව් නොකළ කෙනෙක් පළමු ගල ගැසිය යුතුය’ යන තහනම, මේ ආණ්ඩුවේ දුෂණ-විරෝධය සහ අක‍්‍රමිකතා-විරෝධය පිළිබඳ වැඩපිළිවෙල මුල සිටම අඩපන කළ ව්‍යුහාත්මක හේතුවයි.
ඇලෝසියස්ගේ මාමා, හිටපු මහබැංකු අධිපති අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් ය. ඔහුව රට හඳුනන්නේ, රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ අතිජාත මිත‍්‍රයෙකු වශයෙනි. කතාව නිවැරදි වෙතත්, එය වැරදි නිගමනවලට තුඩුදිය හැකි, අර්ධ හඳුනා ගැනීමකි. මන්ද යත්, තත්වය ඊට වඩා සංකීර්ණ වන බැවිනි. මේ ආණ්ඩුව බලයට පැමිණ දින කිහිපයක් ඇතුළත, ඩුබායි බැංකුවක එක් නිලධාරියෙකු, එම බැංකුවේ ගිණුම් තුනක ඡුායා පිටපත් රහසිගතතව ලබාගෙන තිබුණි. මේ ගිණුම්වල හිමිකරුවන් වුනේ, ලංකාවේ හිටපු පාලක පවුලේ සාමාජිකයෙකු සහ හිටපු පාලනයට සමීප පුද්ගලයන් දෙන්නෙකි. ඒ ගිණුම් තුනේ, පිළිවෙලින් ඩොලර් බිලියන 1.08 ක් ද, බිලියන 1.80 ක් සහ මිලියන 500 ක් සටහන් වූ බව වාර්තා විය.
අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් අපේ මහ බැංකු අධිපති වීමට පෙර, ඩුබායි එමිරේට්ස් එන්.ඞී.බී. බැංකුවේ ගිණුම් කළමනාකරණ අංශයේ ප‍්‍රධාන පරීක්ෂණ නිලධාරියා ය. ඉහත කී ගිණුම් තුන පැවතියේ ඔහුගේ නිරීක්ෂණ සීමාව තුළ ය. ඉහත කී පුද්ගල ධනයට රැුකවරණය සැපයූ පුද්ගලයා අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් බව කියැවේ. එම කාරණය මෙතෙක් ඔප්පු වී නැති තත්වය තුළ, වෙනත් පැත්තකින් ඒ සිද්ධිය දෙස අපට බැලිය හැකිය. මහබැංකු බැඳුම්කර වංචාව ගැන ජනතාවට කරුණු හෙලි කිරීමට වරක් දිනේෂ් ගුණවර්ධන ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාවක් කැඳවා තිබුණි. අවසාන මොහොතේ, මහින්ද රාජපක්ෂගේ නියෝගය මත එම ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාව අවලංගු කෙරුණි. දැන්, හිටපු ජනාධිපතිවරයාට සමීප ඉහත කී ඩුබායි බැංකුවේ ගිණුම් තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් මේ වන තෙක් කිසිවක් සිදු නොවීම සහ අර්ජුන මහේන්ද්‍රන්ට විරුද්ධව පැවැත්වීමට ගිය දිනේෂ් ගුණවර්ධනගේ ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාව මහින්ද රාජපක්ෂ විසින්ම අවලංගු කිරීම යන කාරණා දෙක එකට ගත් විට, අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් සහ මහින්ද රාජපක්ෂ අතර පැවතිනැ යි සිතිය හැකි සැක කටයුතු සම්බන්ධතාවක අපූරු සේයාවක් ඇඳී යයි. අවසානයේ, රවි කරුණානායක සහ දයාසිරි ජයසේකර දේශපාලනිකව දෙපක්ෂයක සිටියත් එකම ගනුදෙනුවක් තුළින් බන්ධුත්වයක් පෙන්නුම් කරන අතරේ, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ සහ මහින්ද රාජපක්ෂ දේශපාලනිකව දෙපක්ෂයක සිටියත් එකම පුද්ගලයෙකු හරහා (අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් හරහා) තවත් බන්ධුත්වයක් ප‍්‍රදර්ශනය කොට තිබේ. එය, අප වටහා ගැනීමට උත්සාහ කරන ව්‍යාපාරික ලෝකයේ සැබෑ දුෂිත බූවල්ලාගේ තරම මේ යැයි කියාපාන අගනා සහසම්බන්ධයකි. තවත් ටිකක් ඈතට ගියොත්, ඇලෝසියස් නැමැති මේ බෑනා මහ බැංකු බැªම්කර දුෂිත ව්‍යාපාරය මේ ආකාරයෙන්ම, හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ මහ බැංකු අධිපති වූ නිවාඞ් කබ්රාල් යටතේත් කරගෙන ගොස් ඇති බවට ඇති තරම් සාක්ෂි තිබේ. එදා ඊට ඔහුට සහාය වීමට අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් නැමැති මාමා කෙනෙකු සිටියේ නැත. එහෙත් නිවාඞ් කබ්රාල්ගේ සහෝදරියක් ඔහුගේ ව්‍යාපාරික සමාගම් අධ්‍යක්ෂවරියක්ව සිටියාය.
මේ තත්වය තුළ තුන් වසරක් නිරුපද්‍රිතව සිටීමට හැකි වූ අවසරය රාජපක්ෂලා අගේට පාවිච්චි කළහ. ‘කවුද හොරා? කවුද හොරා?’ කියා පාර්ලිමේන්තුවේ විසුළු ආකාරයෙන් කෑගසන අගමැතිවරයා එතනින් එහාට තමන්ගේ පස්සේ පන්නන්නේ නැති බවට සහතිකයක් රාජපක්ෂලාට තිබුනි. ඕනෑම තත්වයක් යටතේ ජනාධිපතිවරයා තමන්ව බලාකියා ගන්නා බවට සහතිකයක්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, මහින්දානන්ද අලූත්ගමගේ සහ සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත වැනි දේශපාලඥයන්ටත්, රාජපක්ෂ කාලයේ අපරාධවලට සම්බන්ධ වූ ආරක්ෂක අංශ ප‍්‍රධානීන්ටත් තිබේ. ඉතිං, ඒ සියල්ලන් අතුරු ආන්තරාවක් නැතිව යෙහෙන් වැජඹෙන විට, හිටපු පාලකයන් ‘කියපු තරම් කළු නැති’ බවට හැඟීමක් ගත වූ අවුරුදු තුන හමාරක කාලය තුළ සමාජගත වුනි. මේ අතර මහ බැංකු බැදුම්කර මගඩියට වගකිව යුත්තන් සම්බන්ධයෙන් මුල සිටම අගමැතිවරයා අනුගමනය කළ පිළිවෙත, ඔහුගේ එතෙක් තිබූ ‘මිස්ට ක්ලීන්’ ප‍්‍රතිරූපයත් විනාශ කෙළේය. දැන්, ‘පව් නොකළ කෙනෙකු පළමු ගල ගැසිය යුතුය’ යන ආගමික තහනම පමණක් නොව, ‘වීදුරු ගෙවල්වල සිට ගල් නොගැසිය යුතුය’ යන ලෞකික තහනමකුත් යහපාලකයන් සම්බන්ධයෙන් පැනවුනි.
ඊයේ (30) හවස ශ‍්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනයේදී ජනාධිපතිවරයා කෝපාග්නියෙන් කතා කෙළේය. යහපාලනයේ අසාර්ථකත්වය ගෙඩිය පිටින් එක්සත් ජාතික පක්ෂය මත පැටවීමට ඔහු එහිදී ගත් ප‍්‍රයත්නය ළාමක ය. තමා කිසි වරදක් නොකළ සුදනෙකු බව පෙන්වීම සඳහාම ඔහු ආවේගයක් ආවේශ කර ගත් බව පෙනුණි. ඉහත සඳහන් පරිදි, මහින්ද රාජපක්ෂලා සමග රනිල් වික‍්‍රමසිංහ ‘ඞීල්’ දාන අතරේ, ඔහුත් මහින්දගේ පුරෝහිතයන් සහ ගෝඨාභය ඇතුලූ පිරිසක් සමග ‘ඞීල්’ දැම්මේය. අදත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, සජින් වාස් ගුණවර්ධන, මහින්දානන්ද අලූත්ගමගේ සහ කරන්නාගොඩ වැනි පුද්ගලයන් නිදැල්ලේ සිටින්නේ තමන්ගේ මැදිහත් වීම නිසා බව ඔහු ඊයේ නොකීවේය. අල්ලස් කොමිසමේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරියව පැන්නුවේ, නීතියට පරිබාහිරව තමා එවැනි පුද්ගලයන් ආරක්ෂා කිරීමට යාමේදී බව ඔහු නොකීවේය.
ගත වූ තෙවසරකට වැඩි කාලය දෙස ආපසු හැරී බැලීමේදී, මේ නායකයන් දෙන්නාම, වෙනස් හේතු යටතේ, රාජපක්ෂලාගේ සංස්කෘතිය සමග, සටනකට නොව, ගනුදෙනුවකට ගොස් තිබේ. හේතුව, ඒ දෙන්නාම තමන්ගේ පෞද්ගලික ධන ලාභයකට නොවෙතත්, දේශපාලනික හේතු මත, එකී ජාලය තුළ පැටලී ගොස් ඇති දේශපාලඥයන් දෙන්නෙකු වන බැවිනි. ඒ හේතුවෙන්, සටන ඇවිලූනේ ඔවුන් දෙන්නා අතරම ය. එහි විපාකය පසුගිය පෙබරවාරි 10 වැනි දා ප‍්‍රකාශයට පත්වුනි.
ඉතිහාසය තව එක ඉනිමක් පමණක් ඔවුන් වෙනුවෙන් ඉතිරි කොට දී තිබේ. ඒ, ඔවුන් දෙන්නාම මේ රටේ ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රතිඥා දුන් විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීමයි. දැන් මුළු රටම බලා සිටින්නේ, 20 වැනි සංශෝධනය නැමැති ඒ තරගයේදී ඔවුන් ක‍්‍රීඩා කරන ආකාරයයි.
මිලියන ගණන් දන් දෙන තිලංගගේ (ශී‍්‍ර ලංකා) කි‍්‍රකට් මහනායක හිමිටත් මිලියන 25ක්
ලසන්ත රුහුණගේ
කී‍්‍රඩා අමාත්‍යාංශය යටතේ ලියාපදිංචි හැටකට වැඩි ජාතික කී‍්‍රඩා සංගම්වල නිලධාරීන් අමතමින් පසු ගියදා විගණකාධිපති ගාමිණී විජේසිංහ ප‍්‍රකාශ කර තිබුණේ ඒ ඒ කී‍්‍රඩාවල පරිහානියට එම කී‍්‍රඩා සංගම්වල නිලධාරීන්ද ප‍්‍රධාන වශයෙන් වගකිව යුතු බවය.
ශී‍්‍ර ලංකාවේ බොහෝ කී‍්‍රඩා සම්බන්ධයෙන් ගත් කල එය ඇත්තකි. බොහෝ කී‍්‍රඩාවල පරිපාලනයට එරෙහිව වසර පුරා නැගෙන චෝදනා අප‍්‍රමාණය. එහෙත් එම චෝදනා පරීක්‍ෂා කරන විධිමත් යාන්ත‍්‍රණයක් කී‍්‍රඩාවේ බලධාරියා වන කී‍්‍රඩා අමාත්‍යාංශය පාර්ශ්වයෙන් නොමැතිවීමද කනගාටුදායක තත්ත්වයකි.
කී‍්‍රඩාවේ පරිපාලනයට අදාළව චෝදනා ප‍්‍රතිචෝදනා මේ දිනවල නැගෙන්නේ කි‍්‍රකට් කී‍්‍රඩාව සම්බන්ධයෙන්ය. ඒ ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ නිලවරණය මැයි මස 31 වැනිදා පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණු හෙයින්ය. දැන් එය කල් දමා තිබේ.
ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ වත්මන් සභාවේ තිලංග සුමතිපාල ඇතුළු පරිපාලකයන්ට එරෙහිව එහි මුදල් අවභාවිත කළ බවට වූ බලවත් සිද්ධියක් යම් මට්ටමකින් කථාබහට ලක්වී ඇතත් එයට තිලංග සුමතිපාල පාර්ශ්වයට විරුද්ධ පාර්ශ්වය තබා රටේ සම්මත ජනමාධ්‍යවත් සාකච්ඡුාවට ලක්කරන්නේ නැත. ඊට හේතුව ඊට බුද්ධසාසනයත් පටලැවී ඇති නිසාය.
සිද්ධිය සැකෙවින් මෙසේය.
ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ සභාපති තිලංග සුමතිපාල 2017 අපේ‍්‍රල් 22 දින පැවති ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ විධායක කමිටුවට දැනුම්දීමක් සිදුකරයි. ඒ මහනුවර විහාරය හෙවත් මල්වත්තේ මහා විහාරය කටුගස්තොට මහවැලි ග`ග අසබඩ ඇති පර්චස් 300ක ඉඩමක් ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් සරසවිය ඉදිකිරීම සඳහා කල්බදු ක‍්‍රමයට ලබාදීමට කැමැත්ත පළ කර ඇති බවයි. එහිදී තිලංග සුමතිපාල කියන්නේ එම ඉඩමේ පර්චසයක වටිනාකම රුපියල් ලක්ෂ දහයකට වඩා වැඩි බවයි. ඒ සම`ගම ඔහු දැනුම් දෙන්නේ එම ඉඩම වසර 90ක කාලයකට කල්බදු ගැනීම සම්බන්ධයෙන් මල්වත්තේ මහා විහාරය සමග 2017 අපේ‍්‍රල් 20 දින අවබෝධතා ගිවිසුමකට එළැඹි බවයි.
එම ගනුදෙනුව පිළිබඳව විස්තර දක්වමින් ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ ඉඩම ලබාගැනීමේ කල්බදු ගිවිසුමට අදාළ අයදුම් පත‍්‍රය බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති බවය. ඉඩමේ ප‍්‍රමාණය අක්කර 1යි රූඞ් 2යි පර්චස් 16.5 ක් හෙවත් පර්චස් 256.5ක් බවය. ඉඩමේ අයිතිය ගංගාරමය රජමහා විහාරය සතුවන බවය. ඉඩම ලබාගන්නේ කල්බදු ක‍්‍රමයට බවය. කල්බදු කාලසීමාව වසර 30 ඒවා තුනක් බවය.
ඒ අනුව පළමු වසර 5 තුළ කල්බදු වටිනාකම වසරකට රුපියල් 250,000 බැගින් රුපියල් 1,250,000කි. ඊළග වසර පහ සඳහා කල්බදු වටිනාකම දෙගුණ වෙමින් වසකරට රුපියල් ලක්ෂ 5 දක්වා ඉහළ යයි. තුන්වන වසර පහේ කාලයේදී එම කල්බදු වටිනාකම වසරකට රුපියල් 750,000 දක්වා ඉහළ යයි. හතරවන අවුරුදු පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් දශ ලක්ෂය දක්වා ඉහළ යයි. පස්වන වසර පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් 1,250,000 දක්වා තවදුරටත් ඉහළ යයි. වසර තිහක කාලයකට අදාළ හයවන වසර පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් ලක්ෂ 15 දක්වා ඉහළ යයි. පළමු වසර තිහේ කාලසීමාවේදී පමණක් කල් බදු වශයෙන් ගෙවිය යුතු මුදල රුපියල් මිලියන 26 දක්වා (රුපියල් 26250000) ඒ අකාරයට ඉහළ යයි. මෙම කල්බදු මුදල් ගෙවන්නේ වාර්ෂිකව බවද එම විධායක කමිටු රැුස්වීමේ සටහන්වල දැක්වේ.
එම විධායක කමිටු රැුස්වීම් වාර්තාවේ දක්වා නොමැති කාරණය වන්නේ ඉහත ආකාරයට වසර පහකට වරක් කල්බදු මුදල රුපියල් දෙලක්ෂ පනස්දාහක මුදලකින් වැඩිකිරීමේදී ඊළඟට සැදෙන ගණනයන් කොතෙක්ද යන්නය. එම ගණනයන් දෙවන වසර තිහක කාලය සඳහා රුපියල් මිලියන 71ක් (රු. 71250000) හා තුන්වන වසර තිහක කාලය සඳහා රුපියල් මිලියන 116ක් (116250000) වශයෙන් ගණනය කළ හැකිය. ඒ අනුව වසර අනූවක කාලය සඳහා එම මුදලට කල්බදු වශයෙන් ගෙවීමට නියමිත මුදල රුපියල් මිලියන 213ක් (රු.213750000)වේ. නමුදු මුල් අවුරුදු තිහෙන් පසු වසරකට ගණනය කරනු ලබන කල්බදු මුදල මුල් අවුරුදු තිහේ වැඩිවූ ආකාරයට වඩා වැඩි අනුපාත මුදලකින් වැඩි වුවහොත් අප ගණනය කරන ලද මුදල මීට වඩා ඉහළ යා හැකිය.
එම දින ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් සභාපති තිලංග සුමතිපාල විධායක කමිටුවට ඉදිරිපත් කළ වඩා වැදගත්ම කරුණ සඳහන් වන්නේ ඉන්පසුවය. ඒ ඉඩම් ව්‍යාපෘතිය වෙනුවෙන් ශ්‍යාමෝපාලි මහා නිකායේ මල්වතු පාර්ශ්වයට රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක්ද ගංගාරාම රජමහා විහාරයට රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක්ද පරිත්‍යාග වශයෙන් ලබාදිය යුතු බවය. ඒ අනුව එම පරිත්‍යාගී ආධාරය වන රුපියල් මිලියන 50ක මුදලද ඉඩම් ව්‍යාපෘතියට අමතරව ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් විධායක සභාව එම දින අනුමත කර තිබේ.
එම අනුමැතිය කි‍්‍රයාත්මක කිරීම පරක්කුවේදෝ යන සැකය නිසාම කලබලයට පත්වී ඇති ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් නිලධාරීන් ශ්‍යාමෝපාලි මහා නිකායේ මල්වතු පාර්ශවයේ මහනායක අතිපූජ්‍ය තිබ්බොටුවාවේ ශී‍්‍ර සුමංගල හිමියන්ට 2017 මැයි මාසයේදීම අත්අකුරෙන් ලියා රුපියල් මිලියන 25ක චෙක්පතක් තිළිණ කර තිබේ.
නුවර කටුගස්තොට වට්ටාරම්තැන්න පාරේ ශාන්ත අන්තෝනි විද්‍යාලයීය කී‍්‍රඩාංගණය අසල ඇති ගංගාරාම රජමහා විහාරයට අයත් ඉහත ඉඩමේ පර්චසයක වටිනාකම ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් සභාපති තිලංග සුමතිපාල දක්වා ඇති ආකාරයට රුපියල් දසලක්ෂයක් දැයි අපි නොදනිමු. එහෙත් අවසානයේ මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුව වෙනුවෙන් ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනය වියදම් කරන්නට යන මුදල, ආධාර මුදල්ද සමග රුපියල් මිලියන 263කි. ඒ වූ කලි අදාළ ඉඩම තිලංග සුමතිපාල ප‍්‍රකාශ කර ඇති වටිනාකමට මිලදී ගත්තද මිලදී ගත හැකි මුදලකි. එහෙත් මෙහිදී සිදුවන්නේ මිලදී ගැනීමක් නොව කල්බදු ගැනීමකි. එම ඉඩම කල්බදු කාලසීමාවට භාවිත කිරීමේ හැකියාව ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයට ලැබීම පමණය. ඉඩමේ අයිතිය ඇත්තේ ගංගාරාම රජමහා විහාරයටය.
ඒ සා විශාල ඉඩමක් මිලදී ගැනීමේදී පර්චස් වටිනාකම පර්චස් ගණනට විකුණනවාට වඩා අඩුවීම සාමාන්‍ය දෙයකි. කොහොමත් ඉඩමක වටිනාකම තක්සේරු කිරීමද එම තක්සේරුව අනුව කල්බදු වටිනාකම තීරණය කිරීමද සිදුවිය යුත්තේ රජයේ හෝ පෞද්ගලික අංශයේ තක්සේරුකරුවන් අතින්ය. මෙහිදී ඒ කිසිවක් වී නැති බව පෙනේ. ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් යනු පෞද්ගලික ආයතනයක් නොවන නිසා අනිවාර්යයෙන්ම එවැනි ගනුදෙනුවක් පිළිබඳව රජයේ තක්සේරුකරු ම`ගින් තක්සේරුවක් ලබා ගැනීම සිදු කළ යුත්තක්මය. රටේ අනෙකුත් ජාතික කී‍්‍රඩා සංගම් රජයේ විගණනයට ලක්වෙද්දී රජයේ විගණනයට ලක් නොවී පාට් දමමින් සිටින ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනය රජයේ තක්සේරුකරු ළ`ගට යාදැයි සිතීම උගහටය.
මෙම ඉඩමේ බදු ගිවිසුම් අයදුම් පත‍්‍රය බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට යැවීම සම්බන්ධයෙන් සඳහන් වීම තුළින් පෙනෙන්නේ මෙම ඉඩම විහාර දේවාලගම් පනත යටතට වැටෙන දේපලක් බවය. එවැනි දේපලක් බදු දීමේදී බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවේ අවසරය පමණක් නොසෑහේ. ඊට නීතිපතිවරයාගේ අවසරය ලැබිය යුතු බව එම විෂය පිළිබඳ ප‍්‍රමාණිකයන්ගේ අදහසය.
කෙසේ වෙතත් මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුව හැර ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් සරසවිය ඉදිකිරීම සඳහා යන වියදම ගැන එම විධායක කමිටු වාර්තාවේ සටහන්වල සඳහන් වන්නේ නැත. එවැනි අවශ්‍යතාවක් කොහොමත් තිලංග සුමතිපාල වැන්නකුට ප‍්‍රමුඛ වන්නේ නැත. ඔහුට අවශ්‍ය වන්නේ සිය ජීවිත කාලයම ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට්හි වැජඹීම සඳහා කී‍්‍රඩා සමාජවලට නිලධාරීන්ට අනෙකුත් අයට සලකනවා වාගේම බුද්ධ සාසනයටත් සැලකීමටය. සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ සභාපතිනිය වශයෙන් ඔහුගේ මව වන මිලිනා සුමතිපාලද, සභාපතිවරයා වශයෙන් ඔහුගේ සහෝදරයා වන ජගත් සුමතිපාලද දැරූ හා දරමින් සිටින නම්බුනාමවල සම්බන්ධයද ඔහුට මේ සඳහා බොහෝ විට හේතුකාරක වන්නට ඇත.
එම අවශ්‍යතාව වඩාත් හොඳට ප්රකට වන්නේ අදාළ ඉඩම් ගනුදෙනුව පිළිබඳව මල්වත්ත මහානායක හිමියන් සමග අවබෝධතා ගිවිසුමක් 2017 අපේ‍්‍රල් 20 දින අත්සන් කර ඒ පිළිබඳව 2017 අපේ‍්‍රල් 22 දින පැවති විධායක සභාව දැනුවත් කර අනුමැතිය ගැනීමේ, සිය දේශපාලන හාම්පුතුන්ගේ ඒකාධිපති ස්වරූපය ප‍්‍රදර්ශනය කර ඇති නිසාය.
මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවේ ඇති රහසිගතභාවය හා සටකපටකම හොඳින්ම තවදුරටත් ප‍්‍රදර්ශනය වන්නේ කි‍්‍රකට් සරසවියක් පිළිබඳව ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනය ප‍්‍රසිද්ධියේ කිසිවක් රටට කියා නැති නිසාය. ශී‍්‍ර ලංකා කි‍්‍රකට් ආයතනයේ නිල වෙබ් අඩවිය වන www. srilankacricket.lk වෙබ් අඩවියේද මේ රටේ කි‍්‍රකට් ලෝලීන් දැනගත යුතු එම සුවිශේෂ ව්‍යාපෘතිය ගැන කිසිවක් සඳහන් වන්නේ ද නැත. ඒ මෙම ගනුදෙනුවේ සැංගිය යුතු තැන් රාශියක් ඇති නිසාද?
‘මට ශත පහක්වත් දීලා නැහැ’
නැහිණිවල පියදස්සී හිමි
ප‍්‍රධානී, ගංගාරාම රජමහා විහාරය
මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවේදී රුපියල් මිලියන 25ක පරිත්‍යාගයක් ලැබීමට නියමිතව සිටි ගංගාරාම රජමහා විහාරයේ නායක හිමියන් වන නැහිණිවල පියදස්සී හිමිගෙන් එම මුදල් ඒ හිමියන්ට ලැබුණේ දැයි කළ විමසීමේදී ප‍්‍රකාශ කළේ ‘මට ශත පහක්වත් දීලා නැහැ’’ යනුවෙන්ය. කල්බදුවලට අදාළ වාර්ෂික මුදල ලැබෙනවාදැයි කළ විමසීමේදී පිළිතුර වූයේ ‘‘ඒක ගෙව්වෙත් නැහැ’’ යන්නය. මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවට අදාළ ඔප්පු ලිව්ව බවත් මහනායක හිමියන්ගේ කීම අනුව එම ඔප්පුව ලබාදුන් බවත්ය. වැඩිදුරටත් එම හිමියන් ප‍්‍රකාශ කළේ උන්වහන්සේ විදේශගතව සිටින බැවින් රටට ආ පසු අමතන ලෙසය.
මහනායක හිමි
සම්බන්ධ නොවේ.
මල්වත්ත මහා විහාරයේ මහා නායක හිමියන් දුරකථනය ඔස්සේ සම්බන්ධකර ගැනීමට උත්සාහ කිරීමේදී එම විහාරයේ පිළිතරු වූයේ ඒ හිමියන්ගේ ලේකම් ධුරයේ කටයුතු කරන සුමංගල හිමියන් සම්බන්ධ කර ගන්නා ලෙසය. සුමංගල හිමියන්ට කථා කිරීමේදී උන්වහන්සේ කීවේ ඒ ගැන කිසිවක් නොදන්නා බවය. රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක් මහනායක හිමියන්ට ලැබුණාද යන්න ඒ හිිමියන්ගෙන් විමසා පසුව දැනුම්දිය හැකි බවය.
තිලංගද බැරිවේ
තිලංග සුමතිපාල මහතාගෙන්ද මේ පිළිබඳව විමසීම සඳහා ඔහුගේ ජංගම දුරකථනයට ඇමතුම් ලබාගත්තද ඔහුද දුරකථනය ඔස්සේ සම්බන්ධ කර ගැනීමට නොහැකි විය.
මෛත‍්‍රී කියන්නේ බොරු
තරිඳු උඩුවරගෙදර
දෙදහස් පහළොවේ ජනවාරි ජනාධිපතිවරණයට තමා වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කළ දින සියයේ වැඩසටහන තමා විසින් නිර්මාණය නොකළ බවත්, තමා ඒ ගැන කිසිවක් නොදන්නා බවත් කියමින් ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන දින සියයේ වැඩසටහන විවේචනය කරමින් පසුගිය 30 වැනිදා ශ‍්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනයේදී කළ ප‍්‍රකාශය අසත්‍ය කරුණු රැසකින් සමන්විත එකක් බව සිවිල් සංවිධාන නියෝජිතයෝ පෙන්වාදෙති.
දින සියය වැඩසටහන නමින් හැඳින්වූ ප‍්‍රතිපත්ති මාලාව සාධාරණ සමාජයක් උදෙසා වූ ජාතික ව්‍යාපාරය විසින් නිර්මාණය කළ අවබෝධතා ගිවිසුමක් මත පදනම් වූවක් බවත්, එම අවබෝධතා ගිවිසුමේ කෙටුම්පතට, ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු පාර්ශ්ව රැසක සහභාගිත්වයෙන් 2014 නොවැම්බර් මාසයේදී විපක්ෂ නායක කාර්යාලය තුළ පැවති රැස්වීමකදී අවසාන එකඟතාවක් ඇති කරගත් බවත් ඔවුහු පෙන්වාදෙති.
ඔවුන් පෙන්වාදෙන ආකාරයට එම රැුස්වීමට සාධාරණ සමාජයක් උදෙසා ජාතික ව්‍යාපාරය නියෝජනය කරමින් සිවිල් ක‍්‍රියාකාරිකයන් රැුසක් සහභාගි වී ඇත. පොදු අපේක්‍ෂක මෛත්රීපාල සිරිසේනද සහභාගි වූ එම රැුස්වීමට, හිටපු ජනාධිපතිනි චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ, අතුරලියේ රතන හිමි, සජිත් පේ‍්‍රමදාස, රුවන් විජේවර්ධන, වික‍්‍රමබාහු කරුණාරත්න, මනෝ ගනේෂන් ඇතුළු දේශපාලන නායකයන් රැසක්ද සහභාගි වී ඇත. එහිදී ආචාර්ය ජයම්පති වික‍්‍රමරත්න සහ ආචාර්ය නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි අවබෝධතා ගිවිසුමෙහි ඇති කරුණු විස්තර කර ඇත.
දෙසැම්බර් 01 වැනිදා එම අවබෝධතා ගිවිසුමට පොදු අපේක්ෂකයා වූ මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා, සිවිල් සංවිධාන සහ දේශපාලන පක්ෂ අත්සන් කළ බව සිවිල් ක‍්‍රියාකාරීහු පවසති.
නීතීඥ ලාල් විජේනායක මහතා අනිද්දා සමඟ වැඩිදුර අදහස් දක්වමින් ප‍්‍රකාශ කළේ, සෝභිත හිමියන් ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ කිසිදු අපේක්ෂකයෙකු විශ්වාස නොකළ නිසා වැඩපිළිවෙළක් සකස් කරගෙන එය ඉටු කරන බවට ප‍්‍රතිඥාවක් ලබාගැනීමේ අවශ්‍යතාව දැඩිව පෙන්වාදුන් බවයි. දින එකසිය අසූවක් සඳහා වූ වැඩපිළිවෙළක් ඒ අනුව සකස් කොට සාකච්ඡුාවට බඳුන් කළ බවත්, එක්සත් ජාතික පක්ෂය පාර්ලිමේන්තුව දින 180ක් දක්වා පවත්වාගෙන යෑමට එකඟ නොවූ නිසා දින 100 දක්වා කාලසීමාව අඩු කළ බවත් ඔහු කීය. එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ඡන්ද පදනමෙන් පමණක් මහින්ද රාජපක්ෂ පරාජය කළ නොහැකි නිසා ශ‍්‍රීලනිපයට හිතවත් ඡන්ද පදනමක් ඇති ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයෙකු තෝරාගැනීමේ කටයුත්ත හිටපු ජනාධිපතිනි චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක මහත්මියට බාර දුන් බවත්, ඇය විසින් මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා අපේක්ෂකයා ලෙස යෝජනා කළ බවත් ලාල් විජේනායක මහතා පෙන්වාදුන්නේය.
ඒ අනුව සකස් වූ දින සියයේ වැඩසටහන ඉටු කරන බවට ප‍්‍රතිඥා දෙමින් අවබෝධතා ගිවිසුමකට මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා 2014 දෙසැම්බර් 01 වැනිදා කොළඹ විහාරමහාදේවී උද්‍යානයේදී අත්සන් කළ බවද ලාල් විජේනායක මහතා කීය. ආචාර්ය නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරිගිවිසුම සම්බන්ධයෙන් මෙසේ අදහස් දැක්වීය. ‘මෙම ගිවිසුම එක පුද්ගලයෙකු විසින් සකස් කළ එකක් නොවන බව ඇත්ත. දින සියයේ වැඩසටහනට එක කර්තෘවරයෙක් හිටියේ නැහැ. මම දින සියයේ ප‍්‍රතිපත්ති ප‍්‍රකාශය නිර්මාණය කළ මොහොතේ හිටියේ නැහැ. එහෙත් දින සියයකින් කළ යුතු වැඩපිළිවෙළ ඇතුළත් අවබෝධතා ගිවිසුම සකස් කරද්දී මම මැදිහත්කරුවෙක් ලෙස ක‍්‍රියා කළා. මෙම ගිවිසුම කෙටුම්පත් කරන්නට මම මැදිහත් වුණා. මෙම ගිවිසුමේ අවසාන පිටපත මේ කතාකරන මොහොතේ මා සතුව නැතත් දින සියයකින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම, විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීම වගේ මූලික කරුණු කාරණා ඇති ගිවිසුමේ පිටපතක් මා සතුව තියෙනවා.’
මේ පිළිබඳව කළ විමසීමකදී පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී ආචාර්ය ජයම්පති වික‍්‍රමරත්න පැවසුවේ අදාළ ගිවිසුම අත්සන් කිරීමට පෙර පැහැදිලිවම ජනාධිපතිවරයාට ගිවිසුමෙහි ඇති කරුණු පිළිබඳව එකින් එක කරුණු දැක්වීම් කර ඇති බවත් ජනාධිපතිවරයා ඒවාට එකඟ වී පොදු අපේක්ෂකත්වය ලබාගත් බවත්ය.
මැතිවරණය ජයග‍්‍රහණය කිරීමෙන් පසුව මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා ජාතික විධායක සභාව නමින් ආයතනයක්ද පත් කළ බවත් ජනාධිපතිවරයාගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් එම සභාව සතිපතා ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේදී රැස් වූ බවත් අප සමඟ අදහස් දැක්වූ ලාල් විජේනායක මහතා කීය. තමාද එහි සාමාජිකයෙකු වූ බවත් අග‍්‍රාමාත්‍යවරයා, විපක්ෂ නායක ආර්. සම්බන්ධන්, ජවිපෙ නායක අනුර කුමාර දිසානායක, මුස්ලිම් කොංග‍්‍රස් නායක රවුෆ් හකීම්, මනෝ ගනේෂන්, වික‍්‍රමබාහු කරුණාරත්න ඇතුළු පිරිසක් එම විධායක සභාවේ සාමාජිකයන් වූ බවත් ඔහු කීය. ‘ඔහු දින සියයේ වැඩසටහනට සම්බන්ධයක් නැතිනම් ඔහු මේ රැස්වීම්වලට සතිපතා සහභාගී වුණේ ඇයි?’ ලාල් විජේනායක මහතා විමසයි.
තාරුණ්‍යය සිප ගෙන නිම්නයට කැඳවීම
ලක්ශාන්ත අතුකෝරල
මරණයේ පරිච්ෙඡ්දයෙන් සිත මුදවාගෙන, ජීවිතයේ අගය සහ අපේක්‍ෂාවන් යෙහෙන් වැවෙන නිර්මාණ පෙදෙසක් කරා යන්නට සිතත්ම, හදිසියේ ඇසුණ හුරු පුරුදු ගීතයක් විසින් සිදු කරන ලද්දේ කුමක්ද? ‘‘කලාවේ තාරුණ්‍යය සිප ගත් ‘මරණය’’’ පිළිබඳ සිහින් අදහස් කුඩක් එය විසින් මසිතෙහි තවරා තිබේ.
‘ඇසෙනවා මට බෙර නදේ තාලයට ඔබේ හද ගැස්ම
අවාසනාවට ඔබ මෙහි පැමිණියේ වෙන කෙනෙක් එක්ක
ඉතින් මේ වෙලාවේ ඔබ මගේ දෑත් ගෙන සිටින
උපරිමය ගමු රැුයෙන් යොවුන් වියෙදීම මියෙන්නන් විලස’
ජනපි‍්‍රය ඇමරිකානු ගායිකා Ke$haගයන Die Young නමැති ඒ ගීතය ඔස්සේ සිතුවිලි දිවයන්නේ අමරණීය නිර්මාණ ඉතිරි කර කලින්ම මරණයේ ඉසව්වට පිවිසියවුන් වෙතය. ඔව්, එයද ඉතා දිගු ලැයිස්තුවකි. කිව හැක්කේ කීප දෙනෙකු ගැන පමණක් වුවත් පුදුම වන්නට නොව මරණයේ හදිස්සිකාරකම ගැන සිතන්නට මම ඔබට ඇරියුම් කරමි.
‘මෝටර් සයිකල් ඩයරීස්’ කෘතිය ලියූ සුපතළ මාක්ස්වාදී විප්ලවකරු, අර්නස්ටෝ චේගුවේරා මරා දැමීමට 1967දී බොලීවියානු ජනාධිපති රෙනේ බැරියෙන්ටොස් නියෝගය දුන්නේ ඔහුගේ ජීවිතය තිවසර 38කට සීමා කරමිනි. ඉංගී‍්‍රසි රොමැන්තික කවියේ නියමුවන් වූ ජෝන් කීට්ස්, ෂෙලී සහ ලෝඞ් බයිරන් යන තිදෙනාටම ලැබුණේ පිළිවෙළින් වසර 25ක්, 30ක් සහ 36ක් පමණි. බෲස් ලී වසර 33කින් සමුගත් අතර මොසාට්ට ඊට වඩා දෙවසරක් ලැබිණි. රෙගේ රජු බොබ් මාලේටත්, සරාගි නිළි රැුජින මැරිලීන් මොන්රෝටත් මරණය නියම කළ අංකය 36 වූ අතර වැන් ගෝටත්, රුසියානු මහා කවි පුෂ්කින්ටත් අංක 37 ලැබිණි. ලොව බිහි වූ දක්ෂතම විද්යුත් ගිටාර් වාදකයා ලෙස සැලකුණු ගායන තරුව, ජිමී හෙන්රික්ස් 60-70 දශකවල අඩු වයසින් මියගිය බොහෝ සිනමා-සංගීත තරු සේම මත්ද්‍රව්‍ය අධික මාත‍්‍රාවන් හේතුවෙන් මෙලොව හැර යන විට 27 වැනි වියේ පසු විය.
‘‘අද දවසේ සතුටුදායක අවස්ථා හෙට දවසේ දුක්බර සිතුවිලි බවට පත් වන බව’’ බොබ් මාලේගේ ගීයක කියැවේ. සාහිත්‍ය ලෝකයේ ඉතිරි වූ දුක්බර සටහන් අතර ෆුලිට්සර් ත්‍යාගය දිනූ ඇමරිකානු කිවිඳිය, සිල්වියා ප්ලාත්ගේ අකුරු වරදින්නේ නැත. ඇගේ ලේඛනවල මානසික පීඩාව, කාංසාව සහ මරණය පිළිබිඹු වූ අතර කිහිප වරක් උත්සාහ කිරීමෙන් පසු ඈ 30වැනි වියේදී මරණය සොයා ගත්තාය. ඇගේ මරණින් පසු පළ වූ සුප‍්‍රකට අර්ධචරිතාපදාන නවකතාව ඔයැ ඊැකක න්‍්රහි ඈ මෙසේ ලියයි.
‘‘හිත මත්තේ තණ පත් සැලෙන විට දුඹුරු පාට මෘදු පොළොවේ දිගැදී, නිහඬතාවට සවන් දීමට ලැබෙන – ඊයේ දිනක් හෝ හෙට දිනක් නොමැති කාලය අමතක කර දමා, ජීවිතයට සමාව දී නිවී සැනහෙන්නට ලැබෙන- ඒ මරණයේ නිම්නය බෙහෙවින් සොඳුරු විය යුතුය.’’
ජැක් ලන්ඩන්, ෆ‍්‍රාන්ස් කෆ්කා සේම, ‘බීට්ල්ස්’ ගායක කණ්ඩායමේ ජෝන් ලෙනන් ද 40වැනි වියේදී ලොවින් නික්ම ගියහ. නාසි උමතුවේ ගොදුරක් වීමෙන් පසු තම අනුවේදනීය දිනපොත නිසා ලෝක ප්රකට වූ යුදෙව් දැරිය, ඈන් ෆ‍්‍රෑන්ක්ට මෙලොව වාසය කරන්නට ලැබුණේ යන්තම් අවුරුදු 15ක් පමණි.
මරණය විසින් මහත් කෝපයකින් හඹා ගිය අසරණ බ්‍රොන්ටේ සොහොයුරියන්ගේ ජීවන සැරිය ගැන සඳහනක් නොමැතිව මෙවන් සටහනක් කෙසේ සම්පූර්ණ වේද? ‘ඇග්නස් ගේ‍්‍ර’ නම් නවකතාව ලියූ ඈන් වයස 29දීද, ‘වදරින් හයිට්ස්’ ලියූ එමිලි වයස 30දීද, ‘ජේන් අයර්’ ලියූ චාලට් වයස 38දීද මිය ගිය අතර, මරණය ඒ තිදෙනා කරාම පැමිණියේ ක්ෂය රෝගයේ වේශයෙනි. මේ සොයුරියන් තිදෙනා බ‍්‍රැන්වෙල් නමැති සොයුරා ද සමග ළමා විය ගත කළේ මහත් සේ පොත් කියවමින්, ලියමින් සහ සිතුවම් අඳිමිනි. බ‍්‍රැන්වෙල් බ්‍රොන්ටේ විසින් 1834දී තමා, සිය සොහොයුරියන් තිදෙනා සමග සිටින’යුරු සිතුවමට නගයි. පසුව තමා නිසා සිතුවම අපිරිසිදු වී ඇති බව පවසමින් ඔහුගේ රුව මකා දමයි. වයස 31න් බ‍්‍රැන්වෙල් ද ලොවින් මැකී ගිය අතර අර ඵෙතිහාසික සිතුවම අදටත් බි‍්‍රතාන්‍යයේ ජාතික ආලේඛ්‍ය කලාගාරයේ තබා ඇත.
මෙම ලිපිය නිමා කරන අතරේ එක්තරා වැදගත් නමක් මම හිතාමතාම සඟවා ගනිමි. ඔහුගේ වසර විසිපහක ජීවිත කාලය එකම යුද්ධයකි. යුද්ධයේ යක්ෂ මුහුණ සහ මරණයේ ජටාව කවියට නැගූ භටයා ඔහුය. යුද්ධය අපටද ආගන්තුක නොවන හෙයින් ඊළඟට ඔහුගේ නිර්මාණ ගැන යමක් ලිවීමට සිතමි. ඉතින් මරණය පසෙක ලා ජීවිතාපේක්ෂණ ලියන්නට වෙන්නේ ඊටත් පසුවය.
විසිපස් වසරකට පෙර ලියැවුණ කවියක දෝංකාරය
කැත්ලීන් ජයවර්ධන
‘දෝංකාරය – යුදබිමෙන් උපන් කවි’ ලියැවී, සංස්කරණය වී, මුද්‍රණයෙන් පළවී ඇත්තේ අවුරුදු 25කට පෙර ය. එය නොමියෙන නගරයක, නොමියෙන ජීවිත කිහිපයක අභ්‍යන්තර රාවය අපේ සිත් තුළ ධ්වනි නංවනසුලූ ය. අවුරුදු විසිපහකට පෙර පළ වූ මුත් මට කියවන්නට නොලැබුණු ‘දෝංකාරය – යුදබිමෙන් උපන් කවි’ කෘතියේ කවි රස විඳින්නට සිතූ මා මුහුණපෑවේ කම්පනයකට ය. එසේ කියන්නේ එහි කවි රසය අඩාල වූ නිසා නොවේ. උතුරා යන කවි රසය ද සම`ගින් ඒවා අපට සමච්චල් කරන්නාක් මෙන් හැ`ගුණ නිසා ය.
දෙමළ බස කතා කරන්නට හෝ ලියන්නට හෝ කියවන්නට හෝ නොදන්නා අප දෙමළ කවි, කෙටිකතා කියවා නැත්තේ ඒ නොදන්නාකම නිසා යැයි කියමින් ඊට නිදහසට කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම සමාව දිය හැකි වරදක් දැයි මට සිතුණේ මෙහි එන ඇතැම් කවි කියවන විට ය. අප, අපේ පාඩුවේ අපේ ම නිර්මාණ සම`ග පමණක් එක්තරා ගනුදෙනුවක යෙදී සිටි ඈත දිනක මේ පොත සංස්කරණය කළ සීතා රංජනී යෙදී සිටින්නට ඇත්තේ කවර ආකාරයේ කාර්යභාරයක ද, එය කෙසේ නම් තක්සේරු කළ යුතු දැයි අනතුරුව මම සිතා බැලූවෙමි. සද්භාවයෙන් හා අවංක චේතනාවෙන් යුතුව මේ කාර්යයේ යෙදුණ හා යෙදෙන තවත් කීපදෙනෙකුගේ ද මෙහෙවර ඉහළින් තක්සේරු කළ යුතුව ඇති බව ද ඒ සම`ගම ලියා තැබීම සුදුසු ය.
එදා සිට අද දක්වා අප සම`ග උරෙනුර ගැටෙමින් ජීවත්වන සහෝදර ජනතාවකගේ බස හැසිරවීමට, උගෙනීමට අප තුළ වූ නුවුවමනාව, ඒ උකටලී බව සාහසික නොවන්නේ දැයි සිත ප‍්‍රශ්න කළේ පොත කියවා නිම වූ පසුව ය. මේ පොතේ සංස්කාරිකා සීතා රංජනී ගැන දැන සිටින සියල්ලෝ ම, ඇය ජීවිතයේ විවිධ කාලවකවානුවලදී විවිධ දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දෙමින් සිටියදී ද පශ්චාත්තාප නොවී උකටලී ව නොසිට කිසියම් වූ සමාජ මෙහෙවරක නිරතවීම සඳහා තමාගේ දෑතට, සිරුරට හා සිතට අණාඥා පමුණවාගත් කාන්තාවක බව ද දැන සිටිති. සීතා රංජනී විවිධ කාලවකවානුවල විවිධ ආයතන, විවිධ සංවිධාන නියෝජනය කරමින් කටයුතු කළ බව (මාධ්‍යවේදිනියක ද වශයෙන්) ප්රකට ය. ඒ ඉතිහාසය දෙස ආපසු හැරී බලන අද දවසේදී පෙනීයන්නේ ඇගේ ඒ සියලූ සම්බන්ධතා ගොඩනැගී ඇත්තේ එක් පොදු අරමුණක් අරබයා ම වන බව ය. කවදත් ඇය සංවේදී ව ඇත්තේ කිසිදු භේදයකින් තොරව ඇය නෙත සිත යොමා ඇත්තේ සියලූ වර්ගයේ, සියලූ තරාතිරමේ මනුෂ්‍යයන්ගේ පීඩනය කෙරෙහි ය. මගේ මතකයට අනුව නම් සීතා කිසිදු දේශපාලන පක්ෂයක්, සංවිධානයක් හෝ කඳවුරක් වෙනුවෙන් පෙනී සිට නැත. විශේෂත්වය නම් ඒ ය.
‘බොහෝ දෙයින් ටිකක්…’ යනුවෙන් සීතා මේ කෘතිය සඳහා සපයන පූර්විකාවෙහි මෙසේ ද සඳහන් ය.
‘මේ කවි සමස්තය විමසූවිට පිළිනොගෙන සිටිය නොහැකි සත්‍යයක් ඒ පුරා දිවෙන බව දැනෙනු ඇත. ඒ, මේ කවිවලින් හෙළිවන දෙමළකම නිසා ම අපේ ම මිනිස් කොට්ඨාසයක් මේ සමාජය තුළ විඳින අතොරක් නැති දුක් කම්කටොලූ, මදි පුංචිකම්, අවමාන, අතවරවලින් මේ කවි කිවිඳියන්ගේ සංවේදී හදවත් සසල වී ඇති තරමයි. ඒ සසළ වූ, කම්පා වූ, රිදුණා වූ හදවත් ඒ සසළ වූ හදවත් ම ප‍්‍රතිනිර්මාණය කිරීමෙන් ඔවුන් මේ හ`ඩගා කියන්නේ මිනිසකු ලෙස ජීවත් වීමට ඔවුනට ඇති අයිතිය, ආශාව ගැන නොවේ ද?’ (දෝංකාරය, 5 පිටුව)
අප සියල්ලන් ම මේ ලොව කොතැනක හෝ කවර රටකට, කවර ජාතියකට, කවර වර්ගයකට යටත් ව හෝ උපත ලැබුවේ ජීවත් වන්නට ය. අපගේ දෑස්වල මෙන් ම ඔවුන්ගේ දෙනෙත්වලත් ගැඹුරු පත්ලෙහි සැ`ගව ඇත්තේ ‘ජීවිතයට ඉඩදෙන්න’ යන ආයාචනයයි. මේ ආයාචනය හඳුනා නොගන්නා කිසිවකු මිනිසකු විය හැකි නොවේ.
‘යුදබිමෙන් උපන් කවි’ යැයි කී විට දෙයාකාර සිතුවිලි ජනිත විය හැකි ය. ඒ අනුව කෙනෙකුට සිතෙනු ඇත්තේ මෙහි සංගෘහිතව තිබෙන්නේ රණවිරුවන් ලියූ කවි යැයි කියා ය. යුද්ධ ප‍්‍රකාශකෙරූවන් හෙවත් කැරලිකරුවන් ලියූ කවි යැයි තවත් කෙනකු සිතන්නට ද පු`ඵවන. අනෙක් අතට යුද්ධ ප‍්‍රකාශකෙරූවන් ද නොවන රණවිරුවන් ද නොවන තුන්වැනි පාර්ශ්වයක් ද යුදබිමෙහි සිටී. දෝංකාරයේ යුදබිමෙන් උපන් කවි ඔවුනගේ ය.
‘යුදබිමෙන් උපන් කවි – දෝංකාරය’ නමින් සීතා රංජනී ඒවා සංස්කරණය කරද්දී ඇය ද සම`ග ින් මේ කවි (දෙමළ බසින්) සිංහලට නගා ඇත්තේ මනෝරංජන්, එස්. සිවගුරුනාදන්, එස්. බාලක‍්‍රිෂ්ණන්, එස්.කේ. වික්නේස්වරන්, ඉබ්නු අසුමත් හා එන්. මුරුගදාස් ය. මේ සියලූ පරිවර්තකයන් සොයායමින් ඔවුන් ඒකරාශි කරගනිමින් මේ බාර¥ර කර්තව්‍යයේ වැඩිමනත් වූ බර දරා ඇත්තේ සීතා රංජනී ය.
‘දෝංකාරය’ පොත අතට ගෙන එහි කංචුක චිත‍්‍රයේ පටන් පොත නරඹමින්, කියවමින්, වින්දනය කරමින් ගත කළ කාලය මට දැනුණේ මරණයේ නගරය මැදින් ගිය සිහිකටයුතු පා ගමනක්් සේ ය. මේ අපූරු කවි ලියූ සිවරමණී, සෙල්වි, රාජනී තිරාණගම මෙන් ම කුමාරගුරු කුගමූර්ති ද අද ජීවතුන් අතර නැත. ඔවුනගේ කවි සිංහලට නගමින් ‘දෝංකාරය’ නමින් සංස්කරණය කළ කෘතියට පිටකවරයක් නිර්මාණය කළ ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ ද තවමත් අතුරුදහන්ව සිටී. සිංහල දෙමළ භේදයකින් තොරව මේ සියලූ දෙනා ම මුහුණ පා ඇත්තේ එක ම මරණයට ය. මනුෂ්‍යයාට මනුෂ්‍යත්වය අමතක වීමේ ඛේදය, ඒ භයානකත්වය මුරගා කියන මේ කවි එකතුවේ ‘උපහාර’ පිටුවෙන් සංස්කාරිකා සීතා රංජනී විසින් සෙල්වි, සිවරමණී, රාජනී තිරාණගම හා කුමාරගුරු කුගමූර්ති හඳුන්වා දෙනු ලැබ ඇත්තේ මෙසේ ය.
‘උණ්ඩයේ බලය වෙනුවෙන් නොව මිනිස් ජීවිතයේ බලය හා අයිතිය වෙනුවෙන් පෙනීසිටීමේ වරදට 1991 අගෝස්තු 26දා එල්.ටී.ටී.ඊ. අත්අඩංගුවට පත් ව ඔවුන්ගේ වදකාග ාරවල වද විඳ 1993 මැයි 01දා ඔවුන්ගේ උණ්ඩයේ බලය නොව මිනිස් ජීවිතයේ බලය ම පිළිගත් හෙයින් මරා දමනු ලැබූ ‘සෙල්වි’.
‘උතුරේ පවතින බිහිසුණු සමාජ වාතාවරණය දරාගත නො හැකිව, එම සමාජය වෙනුවෙන් ආත්මය පරාජය කර ජීවත්වීමට වඩා (මරණය හොඳ යැයි සිතා) මරණය තෝරා ගෙන 1991 මැයි 18දා අපෙන් සමුගෙන ගිය, ජවබලයෙන් පිරිපුන්, කවි නිර්මාතෘවරියක වූ තරුණ කිවිඳිය ‘සිවරමණී’.’
‘යාපනය විශ්වවිද්‍යාලයේ කායව්‍යවච්ෙඡ්ද අංශයේ ප‍්‍රධානියාව සිටි, මිනිස් ජීවිතයේ අයිතිය වෙනුවෙන් මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්වවිද්‍යාල ආචර්යවරුන්ගේ සංගමය සම`ග දිවි දෙවැනි කොට සේවය කරමින් අභීත ව සිය පෑන මෙහෙය වූ, එල්.ටී.ටී.ඊ. රුදුරු වෙඩි උණ්ඩයට බිලිවී 1989 සැප්. 21 දින ඝාතනයට ලක් වූ ‘රාජනී තිරාණගම.’
‘ද්‍රවිඩ බසින් ලියැවුණු කවි, කෙටිකතා පොත් කිහිපයක් ම ගෙනැවිත් දෙමින් සිංහල පාඨකයාට හඳුන්වා දෙන්නැයි ආරාධනා කර, උපකාරී වූ කොළඹ ශ‍්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ සේවය කරමින් සිටිය දී 1990 සැප්තැම්බර් 16 දින පැහැර ගෙන යන ලදුව අදට ද ආරංචියක් නැති ‘කුමාරගුරු කුගමූර්ති’. (3 පිටුව)
‘දෝංකාරය’ කියවාගෙන යද්දී සිත තුළ දෝංකාර නැංවූයේ සිංහලකම හෝ දෙමළකම අපගේ ආත්මීය වුවමනාවක් ද, සාංසාරික අවශ්‍යතාවක් ද යන ප‍්‍රශ්නයයි. අපි සිංහල වී උපදින්නට (උපතට පෙර)ප‍්‍රාර්ථනා කළෝ වෙමු ද? කිසිවෙක් දෙමළ ජාතිකයකු වන්නට පූරුවේ සිට පතාගෙන ආවේ ද?
‘මුහුණ අහිමි වූවෝ’ නමින් මීට ඇතුළත් වන කවි කිහිපය උපුටාගනු ලැබ ඇත්තේ ‘මරණය තුළ ජීවත්වෙමු’ (මරණත්තුල් වාල්වෝම්* නම් වූ කාව්‍ය සංග‍්‍රහයෙනි. මෛත‍්‍රී විසින් ලියන ලද මේ කවි අමතන්නේ කවන්ධ රූපවලට ය.
නගරය යාන්ත‍්‍රීකරණය වූ නිසාවෙන්
මුහුණු අහිමි වී ගිය
මිනිසුන් නොවෙති ඔවුහු.
පාරේ ගිය වරදට
ගෙදර සිටි වරදට
කෙටියෙන් ම කිවහොත්
මේ බිමේ ඉපදීමෙන් ලැබූ වාසනාවට
වෙඩි උණ්ඩයෙන් ම සම්මාන ලැබූවෝ වෙති
ඔව්හු.
ගිනිජාලා පොරෝණයෙන් වසා,
ගෞරව දැක්වූ නිසාවෙන්
මුහුණු වසං වී ගිය අයවෙති ඔවුහු.
මිනී කාමරයේ
හඳුනා නොගත් මළ සිරුරු
ඥාතීන් විසින්
වැදුමව් විසින්
හඳුනා ගත් පසුවත්
නොහඳුනන මළ සිරුරුම වූවෝ ය, ඔවුහු. (64 පිටුව*
සිවරමණී නම් වූ ප‍්‍රතිභාපූර්ණ කිවිදිය ජීවිතයෙන් සමුගන්නට පෙර ලියූ කවියක් නම් කර ඇත්තේ ‘ජීවිතය පුපුරා යන රාත‍්‍රියක සිහින’ ලෙස ය. මේ එහි පද කිහිපයකි.
ලාම්පු දැල්ලට පොරකා
මෙරු එකා පස්සෙ එකා වැටී
සිය දිවි නසා ගනිති
කුමක් ගැන සිතීම ද
වඩා ඥානවන්ත විය හැක්කේ?
මෙරු ගැන ද?
මළගියවුන් ගේ ඇස් මෙන්
පැහැදිලි නැති අර්ථයක් කියාපාන
තාරකාවන් ගැන ද?
සත්‍යය නම් මට නොතේරේ
බොරුව අඳුනා ගැනීම ද
මේ අන්ධකාරයේ පහසුවක් නම් නොවේ.
නමුත්,
විභාගයට පොත් පාඩම් කරන
මගේ නංගීට
ඇගේ ගතිගුණවල
අර්ථය සොයාපන් යැයි කියන්නට
මට නො හැක.
පත‍්‍රිකාවකින් මෙන්
විශ්වාසයයි නිගමනයි දිය හැකි
වචන මා ළ`ග නැත.
රාත‍්‍රිය,
රාත‍්‍රියේ අණ ලැබූ දහවල!
හෙට උදෑසන හිරු උදාවේද කියාවත්
සැකයෙන් සිටින මා ළ`ග
සිහින,
තමන්ගේ නැතිවුණු අර්ථයන් සම`ගම.
මෙම සමාජයේ පෙකණිවැළටත්
අවි අමෝරා තිබියදී
එක සිනිඳු මල් පෙත්තක
වාඩි වීමට හැකි
සමනලයකුගේ සිහිනය
මට සම්බන්ධ නැති එකම එක සිද්ධියක් පමණයි.
මම
මනුෂ්‍යයෙකු ලෙස ජීවත් වීමට කළ
උත්සාහයේදී
මල්වලට මල් ගස්වල ම බැබලෙන්න ඉඩ දෙන්න සිතුවෙමි.
මට
දහවල විසින් ගොඩ නැගූ ලස්සන රාත‍්‍රියක් ගැන
සිහිනයක් ඇත. (11-12 පිටු)
ගර්භාෂයේ සිට මරණය දක්වා විලංගු ලා සිටින වතු කම්කරුවකුගේ ජීවිතය කවියට නගා ඇත්තේ එස්. මුරලිදරන් ය. මේ කවිය උපුටා ගෙන ඇත්තේ ඔහුගේ එක් කාව්‍ය සංග‍්‍රහයකිනි.
පලනි අප්පා,
මේ මහා පොළෙවෙන්
නුඹ වඳ කිරීමට කළ
අවසාන කප්පාදුව ද මේ…?
දස මසක් ගර්භාෂ සිපිරි ගේ සිර වී සිටින
දරු ම`ඩුව නම් සිර ගෙයි
පාසල නම් ද`ග ගෙයි
දෑත් දෙපා බැඳ දා සිට
වහා ම ‘වැටුප්’ නම් විලංගුව ලා
සීතල කඳුකරයේ දිනෙක අත් හළ නුඹ!
ඩං… ඩං…
ඩන්කු ඩ`ගුටු…
එදා සිට නුඹ,
‘පලනි අප්පා’ නම් වූ යන්ත‍්‍රය
ක‍්‍රියාකාරී විය නොකඩවා.
අඩි අටේ කාමරය අස්සට
‘කරුපායි’ නම් ලද
ළමයි වදනා යන්ත‍්‍රය ද ඈඳා ගෙන
යන්ත‍්‍රයක් සේ ම වී
තව තවත් යන්ත‍්‍ර ම නිපද වූ නුඹ!
ඩං… ඩං…
ඩන්කු ඩ`ගුටු…
නුඹෙ සෙවණැල්ල යට
වෘත්තීය සමිතියට වැජඹෙන්න ඉඩ දුන්නු නුඹ,
විදුලි, අකුණු, වැසි, සුළං දෙස
බලා සිටියා සේ ම
මැතිවරණයෙන් මැතිවරණය
ඇතිවී නැතිවී යන සැටි
බලා සිටි නුඹ!
ඩං… ඩං… ඩං…
ඩන්කු ඩ`ගුටු…
නිරුවත් කඳුකරයට
අනගි ස`ඵපිළි පළඳවන්නට
මු`ඵ ජීවිතයම ගෙවා දැමුවා යැයි
නෑසෙන්නට නමුත්
කාගෙ හෝ දෙතොලක්
සෙළවුණේ ද නුඹ ගැන?
නුඹ සේම ජීවිතය කැප කරපු
සියල්ලන් වෙනුවෙන්
ස්මාරක හැදුවොත් හෙම
තේ ගස් කොහේ සිටුවන්න ද? (55-56 පිටු*x
රණවිරුවා සහ ත්‍රස්තවාදියා
රණවිරුවා සහ ත්‍රස්තවාදියා අතර වෙනස හඳුනා ගන්නට අපේ ආණ්ඩුවේ දේශපාලනඥයන්ට පවා බැරි වී ඇතැZයි ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන කියන්නට පෙර කළ යුතු ව තිබුණේ මඳක් පසුපසට හැරී, තමා පිටුපස සිටි යුද හමුදාපතිවරයාගෙන් ඒ දෙක අතර වෙනස කුමක්දැයි ඇසීම ය.
යුද හමුදාපතිධුරයට පත් වුණ දිනයේ ම, මාධ්‍ය අමතමින් යුද හමුදාපතිවරයා කීවේ, රණවිරුවා සහ අපරාධකාරයා (ඔහු යෙදූ වචනය මිනීමරුවා ය) අතර වෙනස තමා හොඳින් හඳුනන බව ය. මිනීමරුවන්ට රණවිරුවන් විය නොහැකි බවත්, රණවිරුවන්ට මිනීමරුවන් විය නොහැකි බවත් එදා හමුදාපතිවරයා කීවේ ය. ඔහු යුද බිමේදී දක‍ෂ සොල්දාදුවකු හැටියට ප්රකට ය. එවැනි යුද බිමේ අත්දැකීම් ඇති සොල්දාදුවකු, රණවිරුවන් හා මිනීමරුවන් අතර වෙනසක් ඇති බව දකිද්දී ජනාධිපතිවරයාට, තවමත් ඒ ගැන හරි අදහසක් නොවීම කනගාටුදායක ය.
එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා රණවිරුවන් හා ත්‍රස්තවාදීන් අතර වෙනසක් තිඛෙන නොදැන ඉන්නට කිසි ම ඉඩක් නැත. රණවිරු වේශයෙන් සිටියත්, ත්‍රස්ත වැඩ කරන, අපරාධ කරන, මිනී මරන අය සිටින බව ජනාධිපතිවරයා හොඳින් දනියි. එහෙත්, ඒ දන්නා දෙයට වඩා වෙනස් දෙයක් ඔහු කියන්නේ, ඉදිරියේ දී තමා ලබා යුතු ඡන්ද ටික ගැන සිතා විය හැකි ය.
වර්තමාන ආණ්ඩුව මුහුණ දී තිඛෙන එක් ඛේදවාචකයක් නම්, ඡන්දය බලා ගෙන යුක්තිය ඉෂ්ට කිරීම පැහැර හැරීම ය. උදාහරණයක් හැටියට, කප්පම් ගැනීම සඳහා තරුණ ශිෂ්‍යයන් පස්දෙනකු ඇතුළු එකොළොස් දෙනකු පැහැර ගෙන ගොස්, නාවුක හමුදා කඳවුරක රඳවා තබා ගෙන සිට පසුව ඔවුන් ඝාතනය කොට, මළසිරුරු මුහුදට විසි කිරීම ගැන චෝදනා ලබා ඇත්තෝ නාවුක හමුදා නිලධාරීහු ය. ඒ චෝදනාව මත, හිටපු නාවුක හමුදාපති වසන්ත කරන්නා ගොඩ ද අත්අඩංගුවට ගැනීමට අවශ්‍ය වුණත්, ඒ අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන තමාගේ සතුටක් නැති බව කියා, එය වළක්වා ගෙන ඉන්නේ ජනාධිපතිවරයා ය. ඔහු සිතනවා ඇත්තේ, එවැනි ඉහළ හමුදා නායකයකු අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් තමාට අනාගතයේ දී හමුදා පවුල්වලින් ලබා ගත හැකි ඡන්ද ලක‍ෂ දහයක් පමණ අහිමි වී යා හැකි බව ය. ජනාධිපතිවරයා සිය ඡන්ද ලක‍ෂ දහයක් ගැන සිතයි. තම දරුවන් කප්පම්කාරයන්ගේ අතින් පැහැර ගැනීමට ලක් වුණු අම්මලා, තාත්තලා ඒ දරුවන් වෙනුවෙන් යුක්තිය අහිමි ව මුළු ජීවිතය ම අඳුරේ ගත කරති.
එබැවින්, රණවිරුවා හා ත්‍රස්තවාදියා අතර, වෙනස ඕනෑකමින් ම අමතක කර ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා ය.
ලංකාවේ හමුදාවල අය යුද අපරාධ කර නැති බවට ද එදා ජනාධිපතිවරයා සහතිකයක් නිකුත් කළේ ය. ඒ ද ඡන්දය ගැන හිතා කී දෙයකි. එහෙත් ඇත්ත නම් කුමක් ද? ඕනෑ ම යුද්ධයක දී මෙන් ම, මේ යුද්ධයේදී ද නීතියෙන් පිට අපරාධ සිදු වුණ බව ය. ඒවා ගැන සාක‍ෂි සහිත චෝදනා ඕනෑ තරම් තිබේ. අත්අඩංගුවට ගෙන ඝාතනය කළ ප්‍රභාකරන්ගේ ළාබාල දරුවා ඇතුළු දහස් ගණනකගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ හමුදාවලට එල්ල වන චෝදනා තිබේ. ජනාධිපතිවරයකු නැතැයි කී පමණින් ඒ චෝදනා වාෂ්ප වී යන්නේ නැත. එවැනි චෝදනා වැරදි නම්, එය ඔප්පු කළ හැක්කේ ඒ ගැන පවත්වන සාධාරණ පරීක‍ෂණයක් මත පමණකි. සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා එවැනි පරීක‍ෂණයකට ද විරුද්ධ ය.
එහෙම හිතන විට, මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතා 1971 වන විට අගමැති ධුරයේ සිටියේ නම්, ප්‍රේමවතී මනම්පේරි සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් නඩු විභාගයක් පැවැත්වෙන්නේ නැත. 1989 වන විට ඔහු ජනාධිපති ධුරයේ සිටියේ නම්, රෝහණ විෙජ්වීර ඇතුළු ජවිපෙ නායකයන්ගේ තිරිසන් ඝාතන කට පුරා සාධාරණය කරනවා ද ඇත.
රණවිරුවන්ට මුදුනත් දී වැන්දාට කමක් නැත. එහෙත්, අපරාධකරුවන් අපරාධකරුවන් හැටියට දකින්නට අසාරෙච අසාර දස්සිනො පිළිවෙත හුරු කර තිබිය යුතු ය. •
බස් ගාස්තු ඉහළ ගියත් මගීන්ට සේවාවක් නැති පොදු ප‍්‍රවාහනය
හංසි මානවඩු
බස් සංගම් විසින් මේ වන විට තෙල් මිල වැඩිවෙද්දී බස් ගාස්තු වැඩිකිරීම සඳහා ආණ්ඩුවට තියෙන වගකීම සිහිකරලා දෙන්න පටන් අරගෙන තියෙනවා. වසරකට සැරයක් බස් ගාස්තු සංවාදය මතුවෙනවා. අඩුම තරමේ වසර දෙකකට වතාවක් වත් බස් මිල වැඩිවෙනවා. යහපාලන ආණ්ඩුව ආ විගස බස් ගාස්තුවේ යම් අඩුවක් වුණත් කෙටි කාලයකින් බස් ගාස්තුව යළි වැඩි වුණේ වාර්ෂිකව බස් ගාස්තුව පිළිබඳ සාකච්ඡුා කිරීමේ ප‍්‍රතිපත්තිය නිසා. තෙල් මිල වැඩිවුණ අවස්ථාවේ බස් ගාස්තුව වැඩිවූ ප‍්‍රමාණය මදි කියලා බස් සංගම් විරෝධතාව දැක්වුවේ බස් වර්ජනයකට යන බව තර්ජනය කරමින්. ඔවුන්ට ඒ සඳහා පැහැදිලි අයිතියක් තියෙනවා. බස් කර්මාන්තය මහා ලාභ ලබන ව්‍යාපාරයක් නොවන බවත් අපි දන්නවා. බස් ගාස්තුවේ 12.5ක වැඩිවීමක් වෙලා තියෙන්නේ ඔය සියල්ලම අනුව.
තෙල් මිල වැඩි වෙද්දී බස් ගාස්තු වැඩිවෙන්න ඕනෑ බව බස් සංගම් නිවැරදිවම ආණ්ඩුවට මතක් කරනවා. ඒක ඇත්ත. එහෙත් තෙල්මිල අඩු වුණොත් බස් ගාස්තු අඩුවෙන්නේ නැහැ. ඒ වෙද්දී වෙනත් අමතර උපකරණවල මිල වැඩිවීම වගේ හේතුවක් එක්ක බස් ගාස්තුවත් ඒ මට්ටමෙන්ම පවතිනවා. ඒ සියලූ කාරණා පසෙක තිබියදී අප සොයාබැලිය යුතු කාරණයක් තියෙනවා. පෞද්ගලික බස් සේවාවේ ගුණාත්මකභාවය මොනවගේද කියන එක. එහි වෙනසක් සිදුවෙලාද.
2015 දී ලංකාවේ තිබුණු පෞද්ගලික බස් ප‍්‍රමාණය 19,000ක් පමණ වෙනවා. ඒ බස් සම්බන්ධයෙන් ආ පැමිණිලි ප‍්‍රමාණය 3,400ක්. මේ ප‍්‍රමාණය එදිනෙදා බස් සේවයේදී සිදුවෙන නොකටයුතුකම්වලින් සීයට එකක්වත් නියෝ්ජනය නොකරන බව බස් පාරිභෝගිකයන්ගේ එදිනෙදා අත්දැකීම. සාමාන්‍යයෙන් මෙවැනි සිදුවීමක් නිහඬවම විඳදරා ගැනීම තමයි පාරිභෝගිකයන්ගේ සිරිත.
ලංකාවේ එස්.එල්.ටී.බී. බස්වලට කිසිසේත්ම ප‍්‍රවාහන අවශ්‍යතාව සම්පූර්ණ කරන්න බැහැ. ඉතින්, ප‍්‍රවාහන අවශ්‍යතාව තියෙන්නේ පෞද්ගලික බස් සේවයේ අධිකාරිය යටතේ්. ඒ නිසාම රජයට පෞද්ගලික බස් සංගම්වල යෝජනාවලට ඇහුම්කන් දෙන්න සිද්ධවෙනවා. ඒ වගේ්ම මඟීනුත් බස් රථයේ නීතිවලට අනුගත වෙන්නට හුරුවෙලා. බස් රථයක් මහපාරේ දුවන්නේ පොදු ජනතාවට අයිති ගමන් කාලය පාවිච්චි කරමින්, කොන්දේසි බොහොමයකට එකඟ වෙමින් බව මඟීන්ට සහ රජයටත් අමතක වෙලා. සමහර විට මේ පාර්ශ්වයන් දෙකම ඒ බව නොදන්නවා වෙන්න ඇති.
බස් රථයේ රියැදුරාට හෝ කොන්දොස්තරවරයාට බස් රිය තමන්ගේ පෞද්ගලික දේපලක් ලෙස සැලකීමේ අයිතියක් නැහැ. බස් පර්මිට් එකක් හෙවත් ප‍්‍රවාහන බලපත‍්‍රයක් ලබාගෙන බස් රථයක් මහාමාර්ගයට යොදවද්දී මඟීන්ට ලැබෙන අයිතීන් රැුසක් තියෙනවා. බස් හිමියා බලපත‍්‍රය ලබාගනිද්දී කොන්දේසි විදියට ඒ අයිතීන්ට එකඟ වෙනවා. මේ සටහන ලියැවෙන්නේ ලියුම්කාරිය සහ ලියුම්කාරියගේ සමීපතමයන් මුහුණදුන් සැබෑ සිදුවීම් එකතුවක් සමඟ. මේ සිදුවීම් එදිනෙදා දහස් ගණනකට මුහුණදෙන්නට සිදුවෙන අත්දැකීම්.
ටිකට් පත
‘‘රාත‍්‍රී එකොළහට කොට්ටාවේ සිට කොටුවට බස් රියක් ගමන් කරනවා. ඒ බස් රියට නැෙ`ගන මගීන්ගෙන් රුපියල් 50 බැගින් අය කරන්නේ සාමාන්‍ය බස් ගාස්තු ඉක්මවා යමින්. මගීන් දෙදෙනෙක් ඉල්ලා සිටිනවා තමන්ගෙන් අය කරපු මුදලට ටිකට්පතක්. කොන්දොස්තරවරයා කරන්නේ රියැදුරු ලවා බස් රිය නවත්වා ටිකට්පත් ඉල්ලූ මගීන්ව බැස්සීම.’’
එහෙත් ඉහතින් කිව්ව කොන්දේසි අනුව මගීන්ට ලැබෙන පළමුවැනිම අයිතියක් තමයි බස් මගියෙකුට බස් රියක ගමන ආරම්භයේදී ටිකට් පතක් ලබාගැනීමට තියෙන අයිතිය. බස් රියක් බස් නැවතුමෙන් පිටවෙන්නට පෙරම ටිකට්පත ඉල්ලන්න පුළුවන්.
‘‘138 බස්රියකට කොට්ටාවෙන් නඟින මගියෙක් විජේරාම හන්දියට ටිකට් ගන්නවා. ඔහුට දෙනවා ලෑල්ලක අමුණා තිබුණු මුද්‍රිත ටිකට්පත් අතරින් එකක්. ටිකට්පතේ මිල පමණක් එහි සඳහන් වෙනවා.’’
බස් රියට නැෙ`ගන තැන, බැස යන තැන, ගමන්ගත් දිනය සහ බස් රථයේ අංකය බස් රියෙහි සටහන්ව තිබිය යුතුයි. එසේ නැති වුවහොත් එසේ සඳහන් වූ ටිකට්පතක් ඉල්ලා සිටීමට අයිතිය බස් මගියෙකුට තියෙනවා.
මගින් නැවතීම
රාත‍්‍රි අටට පමණ කොට්ටාවෙන් 336 බස්රියකට මඟින් පිරිසක් නඟිනවා. බස්රියේ ගමනාන්තය මාලබේ. බදුල්ලේ සිට පැමිණි මගියෙක් මාලබේ තියෙන නිවසට යන්නට බෑග් එල්ලාගෙන මේ බස්රියට ගොඩවෙනවා. මගියා මාලබේට ටිකට්පතකුත් ගන්නවා. බස්රියෙහි සිටින්නේ පස්දෙනෙක් පමණයි.
එහෙත් මේ බස්රිය විද්‍යාල හන්දියට පමණක් ගමන් ගන්නා බව කොන්දොස්තරවරයා කියනවා. මේ මගියාගේ ටිකට්පතෙන් විද්‍යාල හන්දියට අදාළ මුදල තබාගෙන ඉතිරි මුදල් කොන්දොස්තරවරයා දෙනවා. මගියා සම්පූර්ණ ගමනාන්තයට යා යුතු බව තර්ක කරද්දී කොන්දොස්තරවරයා කියන්නේ තෙල් වියදමවත් ගමනෙන් ‘කවර් කරගන්නට’ නොහැකි බව. අන්තිමේ වාදය ඇවිස්සී මගියාට කොන්දොස්තරවරයා පහරදෙනවා.
ඉහත සිදුවීම ටික කලෙකට පෙර සිදුවූ සැබෑ සිද්ධියක්. බොහෝ බස් මෙලෙස මගදී ගමන නවත්වනවා. තමන් බලාපොරොත්තු වන මගී ප‍්‍රමාණය නැති නිසා. රුක්මල්ගම, මත්තෙගොඩ, බොරැුල්ල – කොට්ටාව, පැලවත්ත – කොටුව, කඩවත – කොල්ලූ‍පිටිය වැනි බස් රථ මෙලෙස මගදී නැවැත්වීම ගැන අත්දැකීම් ලියුම්කාරියට පෞද්ගලිකවම තියෙනවා.
එහෙත් බස් රිය කැඞී යෑමකදී මිස එහෙම බස්රිය මගදී නැවැත්වීමේ අයිතියක් කිසිසේත්ම රියැදුරුට නැහැ. ටිකට් පත ගෙවීමට අදාල දුර ආරක්ෂිතව ගමන් කිරීමට මගියෙකුට අයිතියක් තියෙනවා. ‘‘බස්රිය කැඞීයෑම නිසා මඟදී බස් රිය නවත්වන්නේ නම් මගියා එතෙක් පැමිණි දුර වෙනුවෙන් නොව, සම්පූර්ණ ගමන සඳහා ලබාගත් ටිකට්පතට අදාල මුදල ගෙවිය යුතුය.’’ කියන කොන්දේසියට බස් හිමියා එකඟ විය යුතුයි.
රේස්
මොනරාගල කොළඹ බස් රියකට අප පුවත්පතේ මාධ්‍යවේදියෙක් ගොඩවුණේ රත්නපුරය දක්වා ගමන් ගන්නට. මේ බස්රිය අධික වේගයෙන් පාර පුරාවට ගමන් ගත්තේ බස් මගීන්ගේ ජීවිත අනතුරේ හෙළමින්. මේ ගැන කිහිප විටක් අප මාධ්‍යවේදියා විරුද්ධ වුණත් බස් රියැදුරා එය ගණන් නොගෙන සුපුරුදු අවදානම් වේගයෙන් ගමන් ගත්තා. අන්තිමේදී මාධ්‍යවේදියා කළේ රත්නපුර පොලීසියට දුරකථන ඇමතුමක් දී මේ බව පැවසීම. පොලීසියෙන් බස් රිය නවත්වා මේ ගැන ප‍්‍රශ්න කළත් මගීන් නිහඬව සිටියා පමණයි. අන්තිමේ අප මාධ්‍යවේදියා රත්නපුරයෙන් බැහැගත්තා. බස්රිය සුපුරුදු අවදානමෙන්ම කොළඹ බලා පිටත් වුණා.
මගීන්ගේ ජීවිත ආරක්ෂාව ගැන රියැදුරාට දැඩි වගකීමක් තියෙනවා. මගී අයිතීන්වල ඊළඟ වගන්තිය මඟීන්ගේ ජීවිත ආරක්ෂාව ගැන.. ‘‘ආරක්ෂාව පිළිබඳ සැකයක් ඇතිවෙන ආකාරයට බස් රිය රැුගෙන යෑමට බස් රියැදුරුට අයිතියක් නොමැති අතර එවැනි පැදවීමකට විරුද්ධ වීමේ අයිතිය මගීන්ට ඇත. රියැදුරා ජංගම දුරකථන පාවිච්චි කළහොත් එයට විරුද්ධ වීමේ අයිතිය ඇත. අධික වේගයට, මාර්ග නීති උල්ලංඝනය කිරීමට විරුද්ධ වීමේ අයිතිය ඇත.’’
ගෞරවය
මෑත දිනයක කොට්ටාවෙන් 138 බස්රියකට මඟී කාන්තාවක් ගොඩවුණේ කිරුළපනට යෑමට. ටිකට් කිරුළපනට ගත්තත් හදිසියේ ඇයට ඊළඟ නැවතුමෙන් බහින්නට සිදුවුණා. ඒ නැවතුමට බස් ගාස්තුව රුපියල් පහකින් පමණ වැඩිවෙනවා. එහෙත් කොන්දොස්තරවරයා කිරුළපන සිට ඊළඟ නැවතුම සඳහා අලූ‍ත් ගාස්තුවක් ලෙස රුපියල් දහයක් ඉල්ලා සිටියා. එයට එකඟ නොවී බස් රියෙන් බැසගත් ඇයට කොන්දොස්තරවරයා බැණවැදුණේ ලිංගික අපහාසය මුසු වූ අසභ්‍ය වචන රැුසක් සමඟ.
මගියෙක් කොන්දොස්තරවරයාගෙන් ප‍්‍රශ්න ඇසීම නිසා පහරකෑ බවත් ඉහළ සටහන් වුණා. එපමණක් නෙවෙයි බස්වල සේවය කරන්නන් මඟීන්ට ඉදිරියට හා පසුපසට යන්නට අණ දීම, අණ පිළිනොපදින මඟීන්ට බැණවැදීම, බස්රිය මැදින් මඟීන්ව තල්ලූ‍කරමින් ගමන් කිරීම, විශේෂයෙන් කාන්තාවන්ව අපහසුතාවට පත්වන අන්දමින් සෙනඟ පිරුණු බස්රථවල ගමන් කිරීම සුපුරුදු සිදුවීම්. එහෙත් එලෙස හැසිරීමේ කිසිදු අයිතියක් ඔවුන්ට නැහැ.
මගියා ආචාර සම්පන්න, විනයානුකූල, ගෞරවනීය, මිත‍්‍රශිලී සැලකීමක් ලැබීමට අයිතිය ඇත්තෙක් බව කොන්දේසිවල පැහැදිලිවම සඳහන්. කොන්දොස්තරවරයෙක් මඟීන්ට රළු ලෙස සැලකීම බරපතළ වැරැුද්දක්.
තවත් අයිතීන්
සුඛෝපභෝගී බස්රියක් නම් බස්රිය ඒ.සී. පහසුකම් ඇති බස් රියක් විය යුතුයි. එවැනි බස් රියක සීට්වල ගමන් ගත හැකි මගීන් ප‍්‍රමාණයට වඩා ගමන් නොකළ යුතුයි. බස් රියක දුම්බීමට විරුද්ධ වීමේ අයිතිය මගීන්ට තියෙනවා. වයස අවුරුදු 12කට අඩු දරුවෙක් අසුනක හිඳගත්තත්, නැතත් එවැනි දරුවෙකුගෙන් අර්ධ ටිකට්පතකට අදාළ මුදල ලබාගත යුතුමයි. අර්ධ ටිකට්පතක් ගත් පසුව දරුවාට අසුන අහිමිකිරීමට අයිතියක් නැහැ.
ඔබ ගමන් ගන්නා බස්රියට රේඩියෝවක් වැනි හඬ නිකුත් වෙන යන්ත‍්‍රයක් පාවිච්චි කිරීමේ අයිතිය තිබුණත් එවැන්නක හඬ ඩෙසිබල් 80ට අඩු විය යුතුයි. එය ඉක්මවා ගියහොත් එයට විරුද්ධ වීමේ අයිතිය මගී ඔබට තියෙනවා. කර්ණ කඨෝර, පීඩාකාරී සංගීත හඬ මගීන් එදිනෙදා මුහුණදෙන බරපතළ ගැටලූ‍වක්.
ටික කලෙකට ඉහත අවිස්සාවේල්ලේ සිට නුගේගොඩට යන්නට මගියෙක් දුර ගමන් බස් රියකට ගොඩවෙනවා. එය අර්ධ සුඛෝපභෝගී බස් රියක්. ඒ වෙද්දීත් බස් රියෙහි සෙනඟ පිරී තියෙනවා. හිරවී, තෙරපෙමින් මගියාගෙන් අර්ධ සුඛෝපභෝගී ටිකට්පතකට අදාල මිල ඉල්ලා සිිටිනවා.
‘‘මම සෙමි ලක්ෂරි සේවයක් ලබන බව ඔයාට පේනවද? මම තෙරපිලා ගමන් කරන්න සෙමි ලක්ෂරි ටිකට් එකක් ගන්නෙ නැහැ.’’ මගියා තර්ක කරනවා. එහෙත් කොන්දොස්තරවරයා බස්රිය නවත්වා කියන්නේ ඒ මගියා ටිකට්පත ගැනීම හෝ බස්රියෙන් බැසයෑම යන දෙකෙන් එකක් තෝරා නොගත්තොත් බස්රිය ගමන් නොකරන බව.
දුර ගමන් සේවා බස්රථ විසින් අතරමැද නගරවල ගමන් ගන්නා මගීන්ව නංවාගෙන, ඔවුන්ගෙන් අර්ධ සුඛෝපභෝගී ටිකට්පතක මිල අයකොට ඔවුන්ව හිටගෙන ගමන්කරවීම එදිනෙදා දකින්නට ලැබෙන තත්ත්වයක්. එහෙත් අර්ධ සුඛෝපභෝගී බස් පර්මිට් එකක කොන්දේසි අනුව අර්ධ සුඛෝපභෝගී බස් රියකට සීට් ගණනට වඩා මගීන් රැුගෙන යා නොහැකියි. ඔබෙන් ලබාගන්නේ අර්ධ සුඛෝපභෝගී ටිකට්පතක මුදල නම් ඔබට අනිවාර්යයෙන්ම අසුනක් ලැබිය යුතුයි.
පැමිණිලි
බොහෝවිට මෙවැනි සිදුවීම්වලදී මගියකු වාදයට පැටලූ‍ණත්, බස්රියේ අනෙක් මගීන්ගේ සහයෝගය නොලැබීම වැනි හේතු නිසා පහසුවෙන්ම කොන්දොස්තරවරයා වාදය ජයගන්නවා. නැත්නම් කොන්දොස්තරවරයා පහරදීම වැනි බලය පාවිච්චි කිරීමක් කරනවා. තවත් බොහෝ අවස්ථාවල මෙවැනි ‘කරදරකාර මගීන්’ බැස යන තෙක් බස්රිය නවත්වාගෙන සිටිනවා. මේ හේතු නිසා බස් මගීන් නිහඬව ඉන්නවා.
එහෙත් එවැනි අවස්ථාවල බස් රියේ අංකය සමග කොමිසමට පැමිණිලි කිරීමේ අයිතිය මගීන්ට තියෙනවා. පොලීසියට වුව පැමිණිලි කළ හැකියි. මේ යුගයේ තාක්ෂණය දියුණු නිසා වීඩියෝ, සමාජ මාධ්‍ය මෙවැනි අයිතීන් පිළිබඳ සටන්වලට ගුණාත්මකව පාවිච්චි කළ හැකියි. ජනතාව අතරින් එවැනි සිදුවීම්වලට එරෙහිවීමේ ව්‍යාපාරයක් පැනනැඟු‍ණොත් මේ තත්වයන් වෙනස් කිරීම අපහසු නැහැ. වැදගත්ම කාරණය තමන්ගේ අයිතීන් පිළිබඳව මඟීන් දැනුවත් වීමයි.
මේ සියල්ල මෙසේ තිබියදී බස් සේවාව ගුණාත්මක තත්වයට පත් කිරීමේ මූලිකම වගකීම තියෙන්නේ රජයට. මේවා පාලනය කිරීමේ හැකියාව ඇත්තේ රජයටමයි. එහෙත් එය කිසිසේත්ම තමන්ගේ වගකීමක් යැයි රජය සලකන්නේ නැහැ.
බස් සේවාව ගැන සොයාබලද්දී කතාබහට ලක් කළ යුතු වැදගත් ක්ෂේත‍්‍ර ගණනාවක් තියෙනවා. විශේෂයෙන්ම බස් ගාස්තු විෂමතාවන්. ඒ කිසිවක් බස් හිමියන්ගේ සංගම්වල හෝ රජයේ අවධානයට ලක්වෙන්නේ නැහැ. තවමත් බස් මගීන් සංවිධානය වී නැහැ. ඉතින් ඒවා ගැන අප විසින්ම සංවාදයක් ඇති කළ යුතුයි.x
නිරායුද මළසිරුරු අසළ ටී56 ගිනිඅවි දමති
අරුණ ජයවර්ධන
පසුගිය සතියෙන්
මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන් ළමාහේවාගේ මරණ තර්ජනයට ලක්වන මලික් සමීර පෙරේරා හෙවත් කොණ්ඩ අමිලද 2012 නොවැම්බර් 9 වැනිදා රාත‍්‍රියේ ඝාතනය වෙයි.
මේ වන විට හොඳටම එළිය වැටී තිබිණි. වේලාව උදේ 6ට කිට්ටු වන්නට ඇත. වාට්ටුවල සිටි හැම රැුඳවුවෙක්ම වාට්ටුවල ඉදිරිපිට, ඒ කියන්නේ බන්ධනාගාර අධිකාරිගේ කාමරයේ සිට එල් ශාලාව දක්වා දණ ගසාගෙන සිටියෝය. වැලිකඩ සමූහ ඝාතනය ගැන විමර්ශනය කළ කමිටුව ඉදිරියේ දිවුරුම් පිට දී ඇති සාක්ෂි අනුව පැහැදිලි වන්නේ, මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන්, මැගසින් බන්ධනාගාර හමුදා අනුඛණ්ඩයේ තවත් නිලධාරියකු සමඟ ගොස් දණගසාගෙන සිටි එක් රඳවුවකු නැගිටුවාගත් බවයි. ඒ ආසන්නයේ මැගසින් බන්ධනාගාරයේ ඉහළ ජේලර්වරයෙක්ද සිටියේය.
දණගසා සිටි රඳවුවන් අතුරෙන් එමිල් රංජන් විසින් නැගිටුවාගත්තේ කොණ්ඩ අමිලය.
මලික් සමීර පෙරේරා හෙවත් කොණ්ඩ අමිල, දෙහිවල, කළුබෝවිල, ද සිල්වා පාරේ පදිංචිකරුවෙකි. සිර අංකය කිව්21517ය. හෙරොයින් ජාවාරම්කරුවෙකි. වෙලේ සුදා නම් ප්රකට මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරුම්කරුවාගේ පාතාල කල්ලියේ සාමාජිකයෙකි. කප්පම් ගැනීම කරන්නෙකි. කොළඹ මහාධිකරණය, වැලිකඩ විශේෂ අධිකරණය, කොළඹ හා ගල්කිස්ස මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණවල කොණ්ඩ අමිලට එරෙහිව නඩු විභාගවෙමින් පැවතිණ.
වෙලේ සුදා සමඟ ගනුදෙනු තිබුණු කාලයේ අමිලත් වෙලේ සුදාත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී දුමින්ද සිල්වාගේ දේශපාලන වැඩවලට ඉදිරිපෙළ සහායකයන් හැටියට සම්බන්ධ වූවෝය. එක් අවස්ථාවක අමිලත් වෙලේ සුදාත් එකට මැගසින් බන්ධනාගාරයේ සිටියහ. වෙලේ සුදාට පෙර අමිලට ඇප ලැබිණ. ඇප ලැබී එළියේ සිටින විට, දුමින්ද සිල්වාගේ ඡුන්ද වැඩවලට වාහන කුලියට ගැනීම, කෑම බීම ලබාදීම වැනි දෙයින් අමිල සහාය විය. ඒ බන්ධනාගාරය තුළ සිටිමින් වෙලේ සුදා දුන් උපදෙස් අනුවය. ඒ කාලයේ වෙලේ සුදාටත් ඔහුගේ බිරිඳටත්, ‘අයියා අක්කා’ කියා කතාකරන තරමට අමිල සමීපව සිටියේය. එහෙත් 2011දී පමණ ඔහු වෙලේ සුදාගෙන් වෙන්වී කළුබෝවිල රෝහල පිටුපස, පරණ වළව්වක් වැනි නිවසක් කුලියට ගෙන තමන්ගේම ෆිනෑන්ස් කොම්පැනියක් පටන්ගත්තේය. එය විවෘත කරන්නට පැමිණියේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී දුමින්ද සිල්වාය. ෆිනෑන්ස් කොම්පැනියක් කීවාට එයින් කෙරුණේ දවසේ පොලියට සල්ලි දීම, ත‍්‍රීවීල්, මෝටර් සයිකල්, ඉඩම්වල පොත්, ඔප්පු ඇපයට තබාගෙන මුදල් ණයට දීමයි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන ප‍්‍රාග්ධනය අමිලට තිබිණ. එහෙත්, ඒ සල්ලි කොහෙන් ආවාදැ’යි අමිලගේ පවුලේ අයවත් දන්නේ නැත.
අමිල අත්අඩංගුවට ගන්නේද නාකොටික් රංගජීව විසිනි. ඒ තම බිරිඳගේ නිවසේ අමිල සිටිද්දීය. බන්ධනාගාරය තුළදීද අමිල අත දිග හැර වියදම් කළේය. ඒ නිසා බන්ධනාගාර නිලධාරීහු අමිලට යහමින් උදව් කළෝය. අමිල, බන්ධනාගාර නිලධාරීන් ලවා සමහර ඉරිදා දවස්වලට ෆ‍්‍රයිඞ් රයිස්, කොත්තු රොටි ගෙන්වාගෙන කෑවේය. බියර්, අරක්කු වැනි දේද එලෙසම ගෙන්වා ගන්නා ලදි. අමිලගේ ළඟ කැමරා ෆෝන් එකක් තිබුණි. ඔහුගේ බිරිඳ පුරුද්දක් හැටියට නිවසේ සිට තම කැමරා ෆෝන් එකෙන් බන්ධනාගාරයේ සිටින අමිලගේ කැමරා ෆෝන් එකට රූපය දකිමින්ම කතාකළාය. තමා ඉන්නා සිරකුටියේ හැටි සොබාව අමිල ෆෝන් එක හරහා ගෙදර අයට පෙන්නුවේය.
2011 අවසාන භාගයේදී පමණ මැගසින් බන්ධනාගාරයේ අධිකාරි එමිල් රංජන් හා අමිල අතර ප‍්‍රශ්න ඇතිවිය. මේ නිසා දවසින් දවස එක එක සිරකුටියට මාරු කිරීම, කෑම දීමේදී විවිධ ප‍්‍රශ්න වැනි අවුල් අමිල කෙරෙහි ඇතිකෙරිණි. තමාට තිබෙන ප‍්‍රශ්න නිසා කරදරයක් ඇතිවිය හැකි බැවින් ඒ ගැන මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කරන ලෙස අමිල වරෙක මවට කීවේය. ඒ වන විට, වරක් තම නිල කාමරයට අමිල කැඳවූ මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන් ඔහුට තර්ජනය කර තිබුණි. මේ තත්ත්වය නිසා අමිලගේ බිරිඳත් මවත් මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළෝය.
බන්ධනාගාර ඝාතනය සිදුවුණු දින රාත‍්‍රී 8ට පමණද, ඒ කියන්නේ එස්ටීඑෆ් නිලධාරීන් වෙඩි තබමින් සිටියදී අමිල ජංගම ¥රකථනයෙන් ගෙදරට කිහිපවරක් කතාකර තිබුණේය. මලික් සමීර නමැති සිරකරුවකු, වෙඩි වැදුණු සිරකරුවන් බන්ධනාගාරයෙන් පිටතට ත‍්‍රීවීලරයකින් ගෙනයන්නට උත්සාහ දැරූ අවස්ථාවේ වෙඩි වැදී මැරුණු බව ඔහු ඒ මොහොතේ මවට කීවේය. එහෙත් තමාට කිසි කරදරයක් නැති බවද, හොඳින් ඉන්නා බවද ඔහු පැහැදිලිවම කීවේය. ‘එළියට එහෙම යන්න එපා. ඇතුළටම වෙලා ඉන්න.’ මව ඔහුට අවවාද කළාය. ‘සුදු අම්මේ මම ආස නැද්ද එළියට ඇවිල්ලා හොඳින් ඉන්න. මම කිසි දේකට එළියට යන්නේ නැහැ.’ ඔහු යළිත් මවට කීයේය. නිවසට කතාකරන එක් අවස්ථාවක අතපත්තුද තමා අසල සිටින බව අමිල මවට කියා තිබුණේය. මව අතපත්තු සමඟද කතාකළාය. එහෙත්, තවත් නොබෝ් වේලාවකින් කොණ්ඩ අමිලගේත් අතපත්තුගේත් ජීවිත අවසන් වන්නට නියමිතව තිබිණ.
එමිල් රංජන් හා හමුදා නිලධාරීන් කිහිප දෙනකු විසින් කොණ්ඩ අමිල වයි ඕ අංශය වෙත ගෙනයන ලදි. අවසානයේ ඔහුගේ ලේ ගලමින් තිබෙන මළසිරුරද දැකගන්නට ලැබිණි.
මේ තමා දුටු දේ බන්ධනාගාර නිලධාරියකුු විස්තර කරන අන්දමයි.
‘මේ වන විට හොඳටම එළිය වැටිලා. වාට්ටුවල සෑම රැුඳවියෙක්ම වාට්ටු ඉස්සරහ දණගහගෙන හිටියේ. බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ද ඇතුළේ හිටියා. හමුදාවත් ඇතුළේ හිටියා. මැගසින් බන්ධනාගාරයේ අධිකාරි එමිල් රංජන්, මැගසින් බන්ධනාගාර හමුදා අනුඛණ්්ඩයේ මේජර්වරයා සමග ගොස් දණගසාගෙන සිටි සිරකරුවෙකු නැගිට්ටෙව්වා. උදේ 5.55ට විතර ඇති. ඒ තෝරාගත් පුද්ගලයා කොණ්ඩ අමිලයි. එම සිරකරු එමිල් රංජන් හා තවත් හමුදා නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙක් වයි ඕ අංශය පැත්තට අරගෙන ගියා…’
ආයුධ භාරදීම
මේ වනවිට බන්ධනාගාර නිලධාරීන් විසින් රඳවුවන්ගෙන් ලබාගත් ගිනි අවි 28ක් යුද හමුදා සැරයන් තෙන්නකෝන් වෙත භාරදෙනු ලැබ, හමුදා සැරයන්වරයා විසින් ඒවා බන්ධනාගාර අවි අංශයේ නිලධාරියා වන නානායක්කාර වෙත භාරදෙමින් තිබිණ. ඒ ඒ ගිනිඅවියේ අංකය හා වර්ගය විධිමත්ව පොත්වල සඳහන් කරමින් එම භාරදීම ප‍්‍රධාන ගේට්ටුව ආසන්නයේදී සිදුවිය. ගිනිඅවි නිසි ලෙස භාරදුන් හා බාරගත් බවට අදාළ ලේඛනවල හමුදා සැරයන්වරයාද, ගිනි අවි භාර බන්ධනාගාර නිලධාරියාද අත්සන් තැබූහ. මේ කාර්යය නිරීක්‍ෂණය කරමින් තවත් බන්ධනාගාර නියාමකවරු දෙදෙනෙක්ද එතැන සිටියහ. මේ අවස්ථාවේදී එහි පැමිණි, මැගසින් බන්ධනාගාරයේ අධිකාරි එමිල් රංජන්, බලහත්කාරයෙන් මෙන් ගිනි අවි භාරගනිමින් සිටි නිලධාරියාගෙන් ටී56 ගිනිඅවි හතරක් අරගත්තේය. ඉන්පසු ඔහු බන්ධනාගාරය තුළට ගියේය. මේ මොහොතේ එක් බන්ධනාගාර කොමසාරිස්වරයෙක්, තවත් නිලධාරියකු අමතා, ‘වයි ඕ අංශය ළඟ මැරිලා වැටිලා ඉන්න එකෙක් ළඟ ආයුධයක් නැහැ. එකක් ගිහින් දාපන්’ යැයි කීවේය. සිදුවෙමින් තිබුණු බිහිසුණු අපරාධය ගැන විරෝධය පළකරමින් ඒ නිලධාරියා ඒ අණ පිළිපැදීම වහා ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කර ඉවත්ව ගියේය.
වාට්ටුව අසළ පාර අයිනේ වැටී තිබුණු ජෝතිපාල හෙවත් පොන්න කපිල, මාලන් සහ මංජුශ‍්‍රී හෙවත් නිලමේගේ මළසිරුරු පසුව ගොඩනැගිල්ල අයිනට ඇද දමා තිබිණි. එහෙත්, ඒ වන විට මේ මළසිරුරු අසළ ටී56 ගිනි අවි දක්නට ලැබිණ. ඊට අමතරව මැරී සිටි ගුණ්ඩු නමැති රඳවුවා අසළ පිහියක්ද දමා තිබිණි. රඳවුවන්ගේ මළසිරුරු ළඟින් සොයාගත් ගිනි අවිවල අංක පරීක්‍ෂා කරද්දී දැනගන්නට ලැබුණේ ඒවා ඊට පෙර හමුදා සැරයන් තෙන්නකෝන් විසින් බන්ධනාගාර අවි භාර නිලධාරි නානායක්කාරට විධිමත්ව බාරදුන් අවි අතර තිබුණු ගිනිඅවි 4ක් බවයි. ටී56 ස්වයංක‍්‍රීය ගිනිඅවි වූ ඒවායේ අංක 33278, 34010, 32857 සහ 58631ය. ඒවා මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන්් බලහත්කාරයෙන් මෙන් ඉල්ලාගෙන ගිය ඒවාය. සවස පැමිණි සීඅයිඞී නිලධාරීහු මේ ගිනිඅවි නඩුභාණ්ඩ වශයෙන් භාරගත්තෝය.
ඉතා පැහැදිලි කාරණය නම්, ඝාතනය වුණු රැුඳවුවන් ඝාතනය කැරුණේ් ඔවුන් හමුදාවට වෙඩි තැබීමකදී නොවන බවය. එහෙත්, මේ රැුඳවුවන් හමුදාවට වෙඩි තබන්නට හදන විට ආත්මාරක්‍ෂාව පතා හමුදාව වෙඩිතැබූ බව පෙන්වන්නට කිසිවකුට වුවමනාව තිබෙන්නට ඇත. ඝාතනයවූවන්ගේ සිරුරු අසළ පසුව වුවමනාවෙන්ම ගිනි අවි දමා තිබුණේ ඒ නිසාය. කිසියම් වුවමනාවක් සඳහා නිශ්චිතව තෝරාගෙන ඝාතනය කරන ලද මේ රැුඳවුවන්ගේ ඝාතන ගැන වෙනත් චිත‍්‍රයක් මවන්නට වුවමනා වුණේ ඇයි?
මේ තවත්් බන්ධනාගාර නිලධාරියකු ඇසින් දුටු දේය.
‘මා නිරීක්‍ෂණය කරමින් සිටියා යුද හමුදාවට භාරදෙන ලද ගිනි අවි නැවත බන්ධනාගාර අවි අංශයේ ජේලර් නානායක්කාර වෙත බාරදීමේ කටයුත්ත. රැුඳවියන් ළඟ තිබී බාරගත් ගිනිඅවි 28 හමුදාව පැමිණි පසු හමුදා සැරයන්වරයකුට බාරදුන්නා. එම සැරයන්වරයා මේ 28 අවි බාර ජේලර් නානායක්කාර වෙත බාරදුන් ලේඛනයේ ගිනිඅවිවල වර්ග හා අංක පැහැදිලිව දක්වා තිබෙනවා. ඒ අවස්ථාවේ එතැනට පැමිණි මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන් බලෙන් මෙන් ටී56 ගිනිඅවි 4ක් ජේලර් නානායක්කාරගෙන් ගෙන ප‍්‍රධාන ගේට්ටුවේ සිට බන්ධනාගාරය තුළට ගියා. නානායක්කාරගෙන් තුවක්කු ගන්නා විට බන්ධනා ගාර නියාමක සුදසිංහ, විජේරත්නද එතැන හිටියා. පෙර කී මියගිය සිරකරුවන්ගේ සිරුරු එම් වාට්ටුවේ බිත්තිය අයිනට ඒ වන විට දමා තිබුණේ. ගුණ්ඩු නමැති සිරකරුවාගේ සිරුර අසළ පිහියක්ද, අනෙක් අය ළඟ ගිනි අවි හතරක්ද හඳුන්වා දී තිබුණා. ගිනි අවි බාරදෙන ස්ථානයේ සිට ප‍්‍රධාන ජේලර් කාර්යාලය දෙසට එනවිට මට කතා කළ බන්ධනාග ාර කොමසාරිස් කුලතුංග නියෝග කළා වයිඒ අංශය ළඟ මැරිලා ඉන්න සිරකරුවෙක් ළඟ ආයුධයක් නැහැ, ගිහින් දාන්න කියලා. සර් මාව කරත්තවල දාන්න එපා කියලා මම එතැනින් ඉවත්වුණා.
පසුව රැුඳවියන්ගේ මළසිරුරු ළඟින් සොයාගත් ගිනිඅවිවල අංක සැසඳීමේදී එම අවි 4 හමුදා සැරයන්වරයා ජේලර් නානායක්කාරට බාරදුන් අංක සහිත ගිනිඅවි 4ක් බව පැහැදිලිව පෙනෙනවා. එම අවි 4ම ටී56 වර්ගයේ ආයුධ වන අතර ඒවායේ අංක වන්නේ, 33278, 34010, 32857 සහ 58631ය. අදාළ ගිනි අවි අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් විමර්ශනය සඳහා භාරගත්තා.’
මේ තවත් ජේලර්වරයකු දුටු දේය.
‘පාන්දර 5ට විතර දොරටුව අසළ ජයසිංහ මහතා හා කොඩිප්පිලි මහතා මට උපදෙස් දුන්නා රැුඳවියන් අත තිබුණු ආයුධ එකතුකරගෙන හමුදා නිලධාරීන් භාරදීමට පැමිණෙන නිසා සුදානම් වන ලෙසට. බන්ධනාගාර නිලධාරීන් කිහිප දෙනක් ආයුධ කිහිපයක් බාරදුන්නා. හමුදා නිලධාරීන්ද ආයුධ බාරදුන්නා. එම අවිආයුධ මම ලේඛනගත කරගත්තා. භාරදීම, භාරගැනීම යන දෙකටම අත්සන් ඇතිව කුවිතාන්සි නිකුත්කළා. මේ බාරදීම් උදේ 6-6.30ට පමණ තමයි සිදුවුණේ. සියලූම අවි මා බාරගත්තේ ඒවායේ අංක පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් පසුවයි. එම කටයුතු සඳහා විජේරත්න, සුදසිංහ යන නිලධාරීන් සහාය වුණා. භාරගත් අවි දුරකථන ක‍්‍රියාකරුගේ කාමරයේ බිත්තියට හේත්තුවෙන්න තැබුවා. දවල් 12 වන තුරු මේ ආයුධ තිබුණේ මා බාරයේ.
මම රාජකාරි කරන අතර, එම කාමරයට ආ බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල් කොඩිප්පිලි මහතාත්, මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි එමිල් රංජන් මහතාත් ටී56 ආයුධ 4ක් මගෙන් ඉල්ලා සිටියා. කාර්යභාර නිලධාරී විජේරත්නට මා කිව්වා අංක සටහන් කර ටී56 ආයුධ 4ක් කොඩිප්පිලි මහතාට දෙන ලෙස. කොඩිප්පිලි මහතා, ‘ඉක්මනට දෙනවා අයිසේ’ කියා විජේරත්නට තර්ජනය කළා. ගිනි අවි බාරදුන්නේ ඒවායේ අංක සටහන් කරගෙනයි. ඔවුන් සමග පැමිණි තවත් නිලධාරියෙක් සමග තමයි මේ ආයුධ රැුගෙන ඔවුන් පිටත්ව ගියේ. විජේරත්න අංක 4 සඳහන් කරගත්තේ කොළ කැබැල්ලකයි. ඊට හේතුව කොඩිප්පිලි ඉක්මනට දෙන හැටියට තර්ජනය කිරිමයි. මේවා දුන්නේ පෙරවරු 7ට 7.30ට පමණය…. පසුව සොකෝ නිලධාරීන් විසින් රැුඳවියන්ගේ මළසිරුරු අසළ තිබී හමුවුණායැයි කියා ඔවුන්ගේ බාරයට ගත් ටී56 4ක අංක කුවිතාන්සියක් ලබාදී ඔවුන් භාරයට ගත් බව සටහන්කොට දක්වා සිටියා. ඔවුන් මා වෙත ලබාදුන් කුවිතාන්සියේ ආයුධ අංක හා විජේරත්න විසින් කොළ කැබැල්ලක සටහන් කරගත් ආයුධවල අංක සැසඳුණා. ඒ බව ඒ වන විට ගිනිඅවි සම්බන්ධයෙන් පිළියෙල කර තිබුණු ලේඛනවල මම සටහන් කළා.’
ලබන සතියට.
කොතලාවල විතරක් නෙවෙයි, පෞද්ගලික උසස් අධ්‍යාපන ආයතන සියල්ලම පාහේ නීත්‍යනුකූල නැහැ අන්තර් විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය බලමණ්ඩලයේ කැඳවුම්කරු ළහිරු වීරසේකර
තරිඳු උඩුවරගෙදර
කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය ගැන ඉදිරිපත් කර ඇති අලූ‍ත් පනත සම්බන්ධයෙන් අන්තර් විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය බලමණ්ඩලය විරෝධය දක්වන්නේ ඇයි?
පහුගිය ආණ්ඩුව සමයේ තමයි සයිටම් ආයතනය පටන්ගත්තේ. උසස් අධ්‍යාපනය පෞද්ගලීකරණය සම්බන්ධයෙන් විරෝධයක සිටි අපි සයිටම් ආයතනයට විරුද්ධව සයිටම් විරෝධී සටන ආරම්භ කළේ ඒ කාලයේ. එතකොට විපක්ෂයේ හිටපු මේ ආණ්ඩුවේ කණ්ඩායම පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල අහෝසි කරන බව කීවේ නැහැ. ඔවුන් කීවේ පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල නියාමනය කරන්න අලූ‍ත් ව්‍යුහයක් හදනවා කියලා. හැබැයි ඒක කරගන්න බැරිවුණා. එහෙම ආයතනයක් හදනවා කියන්නේ පෞද්ගලික අධ්‍යාපනය පිළිගන්නවා කියන එක. අපි කියන්නේ කොතලාවල ජාතික ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාල පනත හරහා ගෙනෙන්නට සූදානම් වෙන්නේ ඒ ව්‍යුහය. කෙළින්ම ඒ වගේ ව්‍යුහයක් ගෙනෙනවා වෙනුවට මේ පනතෙන් වක‍්‍රාකාරව එවැන්නක් නිර්මාණය කරනවා. මේ පනත සම්මත වුණොත් ආරක්ෂක ඇමතිවරයාට හෝ අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාට පුළුවන් කොහේ හෝ පීඨයක් හෝ ශාඛාවක් විවෘත කරනවාද කියලා තීරණය කරන්න. ඒවායින් උපාධි ලබාදෙනවාද, ඒවාට කොපමණ මුදල් අයකරනවාද කියලා තීරණය කරන්න. මේ විශ්වවිද්‍යාලයට අනුබද්ධිත ආයතන ඕනෑ තරම් කිසිවෙකුගේ අනුමැතියක් හෝ නිරීක්ෂණයක් නැතිව පිහිටුවන්න පනතෙන් බලය ලැබෙනවා.
ඒ විතරක් නෙවෙයි, ඕනෑම විදේශීය හෝ දේශීය විශ්වවිද්‍යාලයක් අනුබද්ධ කරගන්න පුළුවන්. ඒවායේ සිසුන් අනුබද්ධ කරගන්න පුළුවන්. කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලයට අනුබද්ධිත කියලා පෞද්ගලික උපාධි කඩ තොග ගණන් බිහිවෙන්න ඉඩ තියෙනවා. විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාවේ අනුමැතියක් ලබලා නැති පෞද්ගලික උපාධිකඩවල උපාධිවලට පිළිග ැනීම ලබාදෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේම දැන් සයිටම් අහෝසි කිරීමේ ගැසට් එකක් හරියට නිකුත් කරලා නෑ. ඒ නිසා සයිටම් ආයතනයටම පුළුවන් තව සිසුන් කණ්ඩායමක් බඳවාගන්න. ඉන්පස්සේ ඒ සිසුන්ට අවුරුද්දක විතර පාඨමාලා කාලසීමාවක් අවසන් කරලා මේ විදියටම කොතලාවල විශ්වවිද්‍යාලයට අනුබද්ධ කරන්න පුළුවන්. ඒ විදියට උපාධි ලබාදීමේ ක‍්‍රමයක් හදන්න පුළුවන්. එහෙත් පෞද්ගලික උපාධි කඩවලට අනුමැතිය ලබාදෙන්න හැකියාවක් තියෙන මේ ආයතනය පාලනය කරන්නේ ප‍්‍රමිතියෙන් යුතු අධ්‍යාපනයක් ගැන දැනුමක් තියෙන අධ්‍යාපන විශේෂඥයන් නෙවෙයි. මිලිටරි නායකයන්.
මේ පනත සයිටම් සිසුන්ගේ ප‍්‍රශ්නයට විසඳුමක් විදියට ආ එකක් නෙවෙයිද?
සයිටම් සිසුන් වෙනුවෙන් අපේ යෝජනාව රජයේ වෛද්‍ය පීඨයකට ඔවුන් අනුයුක්ත කරන්න කියන එක. ඒ සිසුන් අතරින් උපාධිය ලබන්නට සුදුසු අය යම් පරීක්ෂණයක් හරහා තෝරාගන්න පුළුවන්. කොතලාවලට වුණත් දැන් තියෙන තත්ත්වය යටතේ බඳවාගන්න පුළුවන්. මොකද මේ වෙද්දීත් එතැනට සිවිල් සිසුන් බඳවාගන්නවා. අනෙක් පැත්තෙන් මේ පනත හරහා අධ්‍යාපනය මිලිටරිකරණයක් සිද්ධවෙනවා. පහුගි ය ආණ්ඩුව සයිටම් ගෙනාවා. හැබැයි සයිටම් එක පවත්වාගෙන යන්න බැරි බාධක තිබුණා. සිසුන්ගේ සටනක් තිබුණා. වෛද්‍ය සභාව, විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාව ඇතුළු ආයතනවලට පවා එක්වරම සයිටම් පිළිගන්න බැරිවුණා. ඒ සියල්ල සමඟ සයිටම් අකුලාගත්තා. මේ පනතෙන් කෙරෙන්නේ මෙතෙක් තිබුණු විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාව, වෛද්‍ය සභාව වැනි අධ්‍යාපනයට පිළිබඳ බලය ඇති නොයෙකුත් විද්වත් ආයතනවල බලයට යට නොවෙන බලයක් එක් ආයතනයකට ලැබීම. ලොකුම ගැටලූ‍ව ඒ ආයතනය පාලනය කරන්නේ අධ්‍යාපනඥයන් වැනි සුදුසුකම් තියෙන අය නෙවෙයි. මේකට විරුද්ධ වෙන්නත් තහනම්.
ඒ කියන්නේ?
මේ පනතේ එක් වගන්තියක තියෙන විදියට ඇමතිවරයාට පුළුවන් මේ විශ්වවිද්‍යාල ඇතුළේ සිද්දවෙන ඕනෑම දෙයක් රජයේ ප‍්‍රතිපත්තිවලට විරුද්ධ නම්, ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් කියලා හිතනවා නම් ඒවා නවත්වන්න මිලිටරි බලය යොදවන්න. ඒ කියන්නේ මේ සිසුන්ට දේශපාලනය කිරීම හෝ ස්වාධීන අදහස් දැරීම තහනම්. මේකට විරුද්ධ වෙන්නත් තහනම්. ඒ තහනම් කිරීම මේ පනතෙන්ම කරලා තියෙනවා.
කොතලාවලට සිසුන් බඳවාගන්නේ කොහොමද?
විශ්වවිද්‍යාලවලට ශිෂ්‍යයන් බඳවාගැනීම කරන්නේ විශ්වවිද්‍යාල කොමිෂන් සභාවෙන්. අලූ‍තෙන් එන පනතට අනුව මේ ආයතනය ගැන විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාවට කිසි බලයක් නැහැ. 1978 දී විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභා පනතේ 128 වැනි වගන්තියෙන් කියැවෙන්නේ විශ්වවිද්‍යාල ප‍්‍රතිපාදන කොමිෂන් සභාවේ අනුමැතිය නැතිව විශ්වවිද්‍යාලයකට උපාධි ප‍්‍රදානය කරන්න බැහැ කියලා. හැබැයි මේ පනතේ තියෙනවා, ඒ වගන්තියෙන් කුමක් කියැවුණද ඒක නොසලකා මේ විශ්වවිද්‍යාලය පිහිටුවනවා කියලා.
කොතලාවල විශ්වවිද්‍යාලය මෙතෙක් සිවිල් සිසුන් බඳවාගත්තේත් නීතිවිරෝධී විදියට නේද?
කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය පටන් අරන් තිබුණේ මිලිටරි අවශ්‍යතා සඳහා වෘත්තිකයන් නිර්මාණය කිරීමට. පෙර පැවති පනතෙන් ඉඩ ලැබුණේත් ඒ කටයුත්තට විතරයි. එහෙත් අපි දන්නවා, ඒ පනත උල්ලංඝනය කරමින් මෙතෙක් කාලයක් මුදලට මිලිටරි නොවන සිවිල් ශිෂ්‍යයන් බඳවාගෙන උපාධි ලබාදුන්නා. ඒකත් නීති විරෝධීයි. අපේ සටනේ කොතලාවල උපාධි කඩය වසා දමනු කියන සටන්පාඨයත් කාලයක් තිස්සේ තිබුණා. කොතලාවල විතරක් නෙවෙයි, ලංකාවෙ පෞද්ගලික උසස් අධ්‍යාපන ආයතන සියල්ලම පාහේ නීත්‍යනුකූල නැහැ. ඒවා උසස් අධ්‍යාපන ආයතන විදියට නෙවෙයි, සමාගම් විදියට සමාගම් පනත යටතේ ලියාපදිංචි වෙලා තමයි ව්‍යාපාර කරන්නේ. අපට ඒ ගැන විරෝධයක් හැමදාම තිබුණා.
පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල ක‍්‍රමයට ඔබ විරුද්ධ වුණත් සම්පූර්ණයෙන් රජය හරහා අධ්‍යාපනය ලබාදීම යල් පැනපු ක‍්‍රමයක් බව බොහෝ අය කියනවා නේද?
ලෝකයේ තත්ත්වය ගැන ලංකාවේ අදහස මිථ්‍යාවක්. ලෝකයේ සාර්ථක ලෙස පවතින මුදල් ගෙවිය හැකි විශ්වවිද්‍යාල තියෙන්නේ ලාභ ලැබීමේ අරමුණෙන් නෙවෙයි. ඒවා බොහෝවිට පෞද්ගලික දානපතියන්ගේ අරමුදල්වලින් ආරම්භ කළ විශ්වවිද්‍යාල. ලාභ ලැබීමේ අරමුණෙන් කරන විශ්වවිද්‍යාලවල ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳ විශාල ප‍්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ඉන්දියාවේ ඒ අර්බුදය ඉහළින්ම තියෙනවා. ඒ විතරක් නෙවෙයි. ලෝකයේ දැන් සටන් කරන්නේ පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල නැති කරන්නට. චිලීවල වසර ගණනාවක් තිස්සේ ශිෂ්‍ය සටන් තිබුණේ ගාස්තු අඩු කරන්න කියලා. මේ වෙද්දී ඔවුන් නිදහස් අධ්‍යාපනය ලබාදෙන්න කියලා සටන්කරන්න පටන් අරගෙන තියෙනවා. බටහිර රටවල්වල පවා නිදහස් අධ්‍යාපනය හෝ ගාස්තු අඩු කරන්නැයි ඉල්ලලා ශිෂ්‍ය සටන් ඇතිවෙලා තියෙනවා. ලෝකයේම අධ්‍යාපනය පිළිබඳ සටන් යන්නේ නිදහස් අධ්‍යාපනය දෙසට. රාජ්‍යය විසින් හෝ ලාභ නොලබන රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවලින් තමයි එවැනි විශ්වවිද්‍යාල පවත්වන්නේ.
එහෙත් ලංකාවේ අධ්‍යාපන අවශ්‍යතාව රජයට තනිව සම්පූර්ණ කරන්න බැහැ නේද?
පෞද්ගලික අංශයේ බස් සේවාව ආරම්භ කළේ රාජ්‍ය අංශයට අවශ්‍යතාව සම්පූර්ණ කරන්න බැරි බව කියමින්. එතකොට ගුණාත්මක සේවයක් දෙන්න තමයි පෞද්ගලික බස් ආවේ. දැන් තත්වය අපි හැමෝම දන්නවා. ලාභ ලැබීමේ අරමුණෙන් කරන වෙළෙඳපොළේදී නියාමනයක් කරන්න බෑ. ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳ කිසිම ප‍්‍රමිතියක් දෙන්න බැහැ. ආණ්ඩුව විශ්වවිද්‍යාල පමණක් ආරම්භ කළ යුතු නැහැ. විවිධ උසස් අධ්‍යාපන ක්ෂේත‍්‍ර තියෙනවා. ගුරු අභ්‍යාස විද්‍යාල, කෘෂි අධ්‍යාපන ආයතන, තාක්ෂණ විද්‍යාල වගේ ආයතන බොහොමයක් තියෙනවා. උසස්පෙළින් අවස්ථාව අහිමිවෙන අයට දැනටත් විවෘත විශ්වවිද්‍යාලය තියෙනවා. මේ ක්ෂේත‍්‍ර එන්න එන්නම දුර්වල කරනවා. ඒ වෙනුවට ඒ ක්ෂේත‍්‍ර පුළුල් කරන්න බැරි ඇයි.
ඒත් ලංකාවේ පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාල නැතිවුණොත් ලොකුම ධනවතුන් ටික විදේශ විශ්වවිද්‍යාලවලට යාවි. ඒ හරහා විශාල දේශීය ධනයක් පිටරවලට යාවි. ඒ තර්කය ගැන අදහස මොකක්ද?
පිටරට යන එක නවත්වන්න අධ්‍යාපනය බිල්ලට දෙන්නේ ඇයි. ලංකාවට කුළුබඩු ගෙන්වනවා, හාල් ගෙන්වනවා, මාළු ගෙන්වනවා. හැමදේම ආනයනය කරලා පිටරටට යන සල්ලි ගැන කතා නොකර ඇයි අධ්‍යාපනයෙන් පිටරට යන මුදල් ගැන කතාකරන්නේ.
රජය දුෂිතයි. රජය හරහා සම්පූර්ණයෙන්ම උසස් අධ්‍යාපනය ලබාදුන්නොත් දුෂණයටත් එක්ක මහා බදු පිරිවැයක් දරන්නට ජනතාවට සිද්ධවේවි නේද?
දුෂණය කියන්නේ ක‍්‍රමයේ ප‍්‍රශ්නයක්. දුෂණය නිසා අධ්‍යාපනය විකිණීම සාධාරණය කරන්න බැහැ. පෞද්ගලික ආයතන දුෂිත ආයතන නෙවෙයිද?
අන්තරය පාරවල් වහගෙන කරන උද්ඝෝෂණ පිළිබඳව විශාල පිරිසක් නොසතුටෙන් ඉන්නවා නේද?
අපටත් එවැනි ප‍්‍රතිචාර ලැබෙනවා. අපි හැම වෙලාවෙම උත්සාහ කරනවා මොන සටනක් කළත් ජනතාව දැනුවත් කරන්නට. ජනතාව අතරට යා හැකි එකම ක‍්‍රමය ඒක. ජනමාධ්‍ය හරහා අපේ කතාව රැුගෙන යන්න බෑ, අපේ සටන්පාඨ මාධ්‍ය හරහා සමාජගත වෙන්නේ නෑ. පාර වැහෙන එක විතරයි සමාජගත වෙන්නේ. එහෙත් කිසිම කෙනෙකුට පීඩාවක් නොවී සටනක් කරන්න හැකියාවක් නැහැ. යම් පිරිසක් පීඩාවට පත්වෙනවා. අපි ඒක පැහැදිලි කරන්න උත්සාහ කරනවා. අපි පිළිගන්නවා පාරේ ප‍්‍රමාද වෙන එක නිසා ඇතිවෙන ක්ෂණික කෝපය සාධාරණයි.
අන්තරයට ටියුෂන්, පෞද්ගලික වෛද්‍ය සේවාවලට විරුද්ධ නොවී පෞද්ගලික විශ්වවිද්‍යාලවලට පමණක් විරුද්ධ වීම කුහකකමක් කියලා චෝදනාවක් එනවා නේද?
අපි ඔය දෙකටම දැඩිව විරුද්ධයි. අපේ මූලිකම සටන් පාඨය නිදහස් අධ්‍යාපනය සහ සෞඛ්‍ය සේවාවන්. එහෙත් අපට ඒකට සටන්පාඨයක් විදියට අරගෙන උද්ඝෝෂණය කරන්න බැහැ. අපට නිශ්චිත සටන්පාඨයක් තියෙන්න ඕනෑ. උසස් අධ්‍යාපනය සහ සයිටම් කියන්නේ ඒ නිශ්චිත සටන්පාඨය. ඒ සටන ජයග‍්‍රහණය කරද්දී අපට පුළුවන් සමාජ මතයක් නිර්මාණය කරන්න. ඒ හරහා එළියේ වාමාංශික ව්‍යාපාර කරන පුළුල් සටනට තල්ලූ‍වක් දෙන්න. සෞඛ්‍යය, පාසල් අධ්‍යාපනය, ප‍්‍රවාහනය ඇතුළු ක්ෂේත‍්‍ර සම්බන්ධයෙන් පුළුල් සංවාදයක් ඇතිවෙන්න ඕනෑ ජාතික තලයේ දේශපාලනයේදී. ඒ සියල්ල සම්බන්ධයෙන් අපට පමණක් සටන් කරන්න බැහැ. ඒකයි අපි නිශ්චිත කාරණයක් සම්බන්ධයෙන් සටන් කරන්නේ.