උපුල් කුමාරප්පෙරුම

රැුකියා විරහිත උපාධිධාරීන් රජයේ රැුකියා ලබාගැනීම ස`දහා අරඹා ඇති සටන තීව්රව ඇති සැටියක් පෙනේ. පසුගිය දිනෙක උපාධිධාරිනියක මාධ්‍යයට අදහස් දක්වමින් තමන්ට රජයේ රැුකියාවක් ලබාදිය නොහැකි නම් සරසවි අධ්‍යපනය ලබාදුන්නේ ඇයිදැයි ප‍්‍රශ්නකර සිටියාය. ඇය කීවේ, සරසවි අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් ඔවුන් කැපකළ කාලය රජය විසින් නැවත ලබාදිය යුතු බවයි.
සරසවි අධ්‍යපනයේ උපාධි පාඨමාලා දෙස බැලූවිට උපාධිධාරියෙකු වීමෙන් පසු රජයේ රැුකියාවක සුරක්‍ෂිතභාවය ඇත්තේ උපාධි පාඨමාලා කිහිපයකට පමණි. අඩුතරමින් ඉංජිනේරු උපාධියට හෝ මෙම සුරක්‍ෂිතභාවය ලැබී නොමැත. වාර්ෂිකව සරසවිය තුළින් එළියට පැමිණෙන උපාධිධාරීන් සැලකිය යුතු ප‍්‍රමාණයක් රාජ්‍ය අංශයේ සහ පෞද්ගලික අංශයේ රැුකියාවලට යොමුවන අතර තවත් කොටසක් විදේශගත වීම සිදුවෙයි. තවත් කොටසක් රැුකියා විරහිතව සමාජය තුළ ඉතිරි වේ.
විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයාට සමාජයේ සුවිශේෂ ස්ථානයක් සමාජය විසින්ම නිර්මාණය කොට දී ඇත. අද පවතින විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය ගැටලූ සහ අරගල බොහොමයක පදනමෙහි මානසික අංගය වී ඇත්තේ සමාජය ඔවුන් තබා ඇති මෙම ස්ථානයයි.
රාජ්‍ය අංශයේ උපාධිය මූලික සුදුසුකමක් වන බොහෝ රැුකියා, සේවයන් බොහොමයක් නිර්මාණය වී ඇත්තේ සේවා ලෙසය. පරිපාලන සේවය, සැලසුම්කරණ සේවය, කෘෂිකාර්මික සේවය, ගණකාධිකරණ සේවය, අධ්‍යාපන පරිපාලන සේවය උදාහරණයි. මේ සියලූ සේවයන්හි මටසිලූටු පැවැත්ම ස`දහා වෙනම නිර්මාණය වූ නීතිරීති පද්ධතිය ‘සේවා ව්‍යවස්ථා’ වෙයි. කාලයක සිට මෙරටෙහි පැවැතුණු මෙම සේවයන්ට පුද්ගලයන් බ`දවාගැනීමේදී හෝ අන්තර්ග‍්‍රහණය කරගැනීමේදී හෝ ඉතිහාසයේ සිටම සිදුවූ අතික‍්‍රමණික තීරණ, දේශපාලන පක්‍ෂග‍්‍රාහීත්‍වය වැනි කාරණා මත ඇතිවූ වෘත්තීය අරගලවල ප‍්‍රතිඵලයක් වශයෙන් මෙම සේවා ව්‍යවස්ථා නිර්මාණය වී ඇත. මේ ආකාරයට සේවා ව්‍යවස්ථාවන් සහ වෘත්තීන්වලට අදාල බ`දවාගැනීම්, උස්සවීම් සහ විනය පාලනය සම්බන්ධයෙන් නීති රෙගුලාසි ඇතිකිරීම තුළින් සෑම පුරවැසියෙකුටම මෙම රැුකියා ස`දහා සමාන අවස්ථා අවස්ථාවන් සහ නීත්‍යනුකූල බලාපොරොත්තුවක් ඇතිකිරීම පරමාර්ථය වෙයි. රාජ්‍ය සේවයට බ`දවාගැනීම සම්බන්ධයෙන් නිශ්චිත වූ කාර්ය පටිපාටික ක‍්‍රියාවලියක් හඳුන්වා දෙන්නේ ඵෙතිහාසිකව තරුණයන්ගේ අපේක්‍ෂා භංගත්‍වය සම්බන්ධයෙන් ඇතිවූ තරුණ නැගීසිටීම්වල ප‍්‍රතිඵලයක් වශයෙන්ය. 1988 තරුණ නැගීසිටීම් සහ උතුරේ තරුණ නැගීසිටීම් සියල්ලේම මතුපිට පෙනෙන සටන්පාඨය ඔස්සේ අභ්‍යන්තරයට ගියහොත් දක්නට ලැබෙන්නේ සැමට පොදුවූ දුක්ගැනවිල්ලකි. එනම් ආර්ථික, සමාජීය, දේශපාලන හෝ වෙනත් කාරණා මත තමන්ට වෙනස්කොට සැලකීම නිසා සහ තමන් අසාධාරණයට ලක්කිරීම නිසා ඔවුන් ආයුධ අතට ගත් බවයි. 1991දී තරුණ අසහන කොමිෂන් වාර්තාවෙහිද 1988 නැගීසිටීමට හේතු වූ ප‍්‍රධාන කාරණාව වශයෙන් මෙම කාරණා දක්වා ඇත. එහි ප‍්‍රතිඵලය වශයෙන් 1991 වර්ෂයේ සිට බොහෝ වෘත්තීන් ස`දහා සුදුස්සන් තෝරාගැනීමට තරග විභාග ක‍්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.
මෙම කොමිෂන් සභාව අදාළ ප‍්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් සොයාගත් දෑ සහ නිර්දේශ වඩාත් සාධාරණය කළ හැකි අවස්ථා වන්නේ, රැුකියා බැංකු ක‍්‍රමය මගින් පළාතේ මන්ත‍්‍රීවරුන්ගේ නිර්දේශ මත රාජ්‍ය අංශයේ රැුකියා ලබාදීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේදී අභියෝගයට ලක්කිරීමයි. 1978-79 කාලය තුළ ක‍්‍රියාත්මක වූ මෙම ක‍්‍රමය අභියෝගයට ලක්කරමින් ඉදිරිපත් කළ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවේ තීන්දුව වූයේ, රාජ්‍ය අංශයේ රැුකියා සඳහා ‘චිට්’ ක‍්‍රමයට මන්ත‍්‍රීවරුන් ලිපි ලබාදීම රටේ පුරවැසියන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩකරන්නක් බව (Plihawadana Vs AG 1978,79 1SLR 65)යි
අද රැුකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගේ සටන සටන්පාඨ දෙකක් ඔස්සේ සිදුකරනු ලැබේ. පළමුවන සටන්පාඨය වන්නේ, ඔවුනට රාජ්‍ය සේවයේ රැුකියවක් ලබාදීමයි. දෙවන සටන්පාඨය වන්නේ, ඔවුන් රාජ්‍ය සේවයට බදවා ගැනීමේ වයස අවුරුදු 45 දක්වා දීර්ඝ කිරීමයි. පළමුවන සටන්පාඨයට පසුබිම වී ඇත්තේ මෙම ලිපිය ආරම්භයේ සදහන් කළ උපාධිධාරීයා විසින් තමන් තබාගෙන ඇති ස්ථානය සහ පෙර ස`දහන් කළ මානසික අංගයයි. අද රාජ්‍ය සේවය යම් ආකාරයක විධිමත්භාවයකට පැමිණ ඇත. මෙවැනි තත්‍වයකදී රාජ්‍ය සේවයෙහි යම් වෘත්තීය සේවයකට පරිබාහිරින් රැකියා ලබාදීම දුෂ්කර කාර්යයකි. එයට ප‍්‍රධාන හේතුව වන්නේ වෘත්තීය සේවා එම සේවා ව්‍යවස්ථාව මගින්ම කාඩරයකට යටත් කොට තිබීමයි. සේවා ව්‍යවස්ථාවට පරිබාහිරින්, කුමන සුදුසුකම් තිබුණද බදවාගැනීම් කළ නොහැක. 2005දී ජනාධිපතිවරණයට සමගාමීව රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන් විශාල ප‍්‍රමාණයකට රාජ්‍ය අංශයේ සහ රාජ්‍ය ව්‍යවස්ථාපිත ආයතනයන්හි පත්වීම් ලබාදුනි. එම අවස්ථාවේදී කළ බ`දවාගැනීම් කිසිදු සේවයක කාඩරයකට ඇතුළත් කළ නොහැකි විය. තමන් රාජ්‍ය ආයතනවලට මේ ආකාරයෙන් ‘එල්ලා තැබීම’ සම්බන්ධයෙන් බොහෝ අය අධිකරණ ක‍්‍රියාමාර්ගවලට ප‍්‍රවිෂ්ඨ වූහ. ඔවුන්ගේ ප‍්‍රධාන දුක්ගැනවිල්ල වී තිබුණේ තමන් ඕපපාතිකයන් සේ විවිධ ආයතනවල ර`දවා ඇති බවත්, නිශ්චිත වැටුප් තලයක්, නිශ්චිත උසස්වීම් කාර්යපටිපාටියක් නිර්මාණය වී නොමැති බවත්, මුලින් බ`දවාගත් වැටුප මත ජීවිත කාලය පුරාවට සේවය කිරීමට සිදුවන බවත්ය. ඔවුන්ගේ තවත් අවශ්‍යතාවක් වුණේ තමන් ලබා ඇති උපාධියෙහි සුදුසුකම මත අදාල සේවාවලට අනුයුක්ත වීමයි. කෙසේ නමුත් එම අධිකරණ තීරණවලදී අධිකරණය පැහැදිලිව ප‍්‍රකාශ කළේ සේවා ව්‍යවස්ථාන්හි ප‍්‍රතිපාදනවලට පරිබාහිරව කටයුතු කිරීමට කිසිවෙකුට නොහැකි බවයි. තමන් සේවය කරන අමාත්‍යාංශයක හෝ දෙපාර්තමේන්තුවක ඔවුනට ධුරයක් ලැබී තිබුණද අද වන තෙක් තෝරාගැනීමේ කාර්ය පටිපාටියකට යටත් වූ සේවා ව්‍යවස්ථාවක් මත ඔවුන් කටයුතු කරන බව අසන්නට නැත. ඔවුන්ගේ අරගලයෙහි ස්වභාවය මත යම් හෙයකින් සේවා ව්‍යවස්ථාවක් හඳුන්වාදුන්නද, බදවාගැනීමේ මූලික සුදුසුකම තරග විභාගයක ප‍්‍රතිඵලයද, එසේ නැතිනම් ‘රැුකියා විරහිතභාවයද’ යන ප‍්‍රශ්නය පැනනගිනු ඇත.
සාමාන්‍යයෙන් මෙරටෙහි වෘත්තීන්වල සේවා ව්‍යවස්ථා මගින් එම වෘත්තීන් සදහා බදවාගැනීමේ උපරිම වයස් සීමාව තීරණය කොට ඇත. එසේ තීරණය කිරීමට හේතුවූ කාරණා විශාල ප‍්‍රමාණයකි. එය ස්වාමියාගේ මෙන්ම සේවකයාගේ පැත්තෙන්ද සිතාබලා තීරණය කොට ඇත. සේවා ව්‍යවස්ථාවක තෝරාගැනීමේ වයස තීරණය කරන්නේ උපරිම කාර්යක්‍ෂමතාව, මානසික සහ ශාරීරික ජවය උපරිම ආකාරයෙන් රැුකියාව යොදවනු ලැබිය හැකි කාලයද සලකා බලාය. සේවකයාගේ කෝණයෙන්ද බලන්නේ නම් රැුකියාවේ ඉදිරි ගමන සම්බන්ධයෙන් අනාගත බලාපොරොත්තු තබාගත හැකි වයස් සීමාවක රැුකියාව ලබාදීම සහ ආර්ථික සහ සමාජීය වශයෙන් රැුකියාව සම`ග ඇතිවන වෙනස්වීම්වල ධනාත්මක ප‍්‍රතිඵල ලබාගැනීමට අවශ්‍ය කාලය ලබාදීම උදාහරණ වශයෙන් කිව හැකිය.
රැුකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගේ දෙවන සටන් පාඨය වන්නේ දැනට ඇති වයස අවුරුදු 35 සීමාව වෙනස් කොට අවුරුදු 45 දක්වා එය දීර්ඝ කිරීමයි. මෙම වයස් සීමාව අවුරුදු 45ක් බවට පත් කළහොත් විශ‍්‍රාම යන තෙක් සේවය කළ හැකි කාලය වසර 10කි. ලංකාවේ නීතිය අනුව වසර 10ක සේවා කාලයකට විශ‍්‍රාම වැටුපක් ලැබෙන්නේ නැත. විශ‍්‍රාම වැටුපක් ලැබීමට අවශ්‍ය අවම සේවා කාලය අවුරුදු 20කි. වයස අවුරුදු 45න් රාජ්‍ය සේවයේ පත්වීම් ලබන්නෙකු වසර 60ක් දක්වා සේවය කළද ඔවුන්ට විශ‍්‍රාම වැටුපට අවශ්‍ය අවම සේවා කාලය සැපිරෙන්නේ නැත. ඒ අනුව, මෙම සටනෙහි දෙවන පියවර විශ‍්‍රාම වැටුප බවට පත්වීම නොවැළැක්විය හැකි කාරණයෙකි. උපාධිධාරීන් රජයේ රැුකියාවන්ට බ`දවාගැනමේ වයස් සීමාව 45 දක්වා දීර්ඝ කිරීමේ සටන ජනතාව පැත්තෙන් බලන කල ඉතාමත් අසාධාරණ සටනක් බව බැලූබැල්මටම පෙනේ. සාමාන්‍යයෙන් රැුකියා ලබාදෙන සියලූ වයස් කාණ්ඩයන් පසුකරමින් විශ‍්‍රාම ගැන්වීමට වසර 10කට පෙර මුල් පත්වීමක් ලබා දෙන්නෙකුගෙන් කුමක් බලාපොරොත්තු විය හැකිද? පරිපාලන සේවයේ පත්වීමක් හෝ අධ්‍යාපන පරිපාලන සේවයේ හෝ සැලසුම්කරණ සේවයේ මුල් පත්වීමක් ලබන තරුණියක/තරුණයෙකුගේ ජවය, කාර්යක්‍ෂමතාව, කැපවීම යවාත්කාලීනභාවය අවුරුදු 45ක මැදිවියේ ගැහැනියක හෝ මිනිසෙකු තුළ තිබේද? නැත.
ඇත්ත වශයෙන්ම රජය සොයාබැලිය යුත්තේ ඔවුනට රැුකියා ලබාදීමේ මාර්ග නොව ඔවුනට මෙතෙක් කල් රැුකියාවක් නොලැබීමේ හේතූන්ය. අප රටේ බොහෝ විශ්වවිද්‍යාල පාඨමාලා මගින් වෘත්තීය නිපුණත්‍වයක් ලබාදෙන්නේ නැත. බොහෝ විට එය අධ්‍යාපනික සුදුසුකම් පමණක් වෙයි. වසරකට අතිවිශාල උපාධිධරයෝ ප‍්‍රමාණයක් රටට අලූතින් එකතු වෙති. පේරාදෙනිය සරසවියෙන් පමණක් 700-1000කට ආසන්න ප‍්‍රමාණයක් කලා උපාධිධාරීන් වශයෙන්ද, බාහිර උපාධිධරයන් 2000කට ආසන්න ප‍්‍රමාණයක්ද වාර්ෂිකව සමාජයට එකතුකොට ඇත. අනෙක් විශ්වවිද්‍යාලවලින්ද විශාල ප‍්‍රමාණයක් කලා උපාධිධාරීහු ප‍්‍රමාණයක් මේ ආකාරයකට වසරක් පාසා සමාජයට එකතු වෙති. අද රැුකියාවිරහිත උපාධිධාරීන් ලෙස අරගලය කරන අරගලකරුවෝ් මේ සියලූ දෙනාය. වයස අවුරුදු 45දී බාහිර උපාධියක් ලබාගෙන උපාධිධරයෙකු බවට පත්වන පුද්ගලයෙකු රැුකියා විරහිත උපාධිධාරී අරගලයෙහි කොටස්කරුවකු බවට පත්වී ඇත. සෑම උපාධියකටම රැුකියාවක් ලබාදීම ප‍්‍රායෝගිකව කිරීමට කිසිදු රජයකට හැකියාවක් නැත. එයට හේතු ගණනාවක් පවතී. මේ ආකාරයට රාජ්‍ය අංශයේ රැකියාවන් ප‍්‍රමාණය වැඩි කළහොත් ඒ සදහා අවශ්‍ය වැටුප් සොයාගැනීම සදහා ජනතාව තෙරපමින් බදු ඉහළ නැංවීම සිදුකරන්නට වීම නොවැළැක්විය හැකිය. බදු ඉහළ දැමීම සමග ස්වයංක‍්‍රියව සිදුවන අනෙක් ක‍්‍රියාවලිය වන්නේ ජීවන වියදම ඉහළ තැනකට එසවීමයි.
මෙරටේ ලක්‍ෂ 15කට ආසන්න රාජ්‍ය සේවකයෝ පිරිසක් සිටිති. විශ‍්‍රාම වැටුප් ලබන විශාල ප‍්‍රමාණයක්ද සිටිති. මේ සියල්ලන්ගේම නඩත්තුව සිදුවන්නේ රටෙහි බදු මුදලිනි. ආර්ථික විශේෂඥයන්ගේ නිරීක්‍ෂණය වී ඇත්තේ මෙරටට ඔරොත්තු නොදෙන ප‍්‍රමාණයක රාජ්‍ය සේවකයන් සංඛ්‍යාවක් සිටින බවයි. ඇත්තෙන්ම රජය ප‍්‍රතිපත්තිමය තීරණයක් ගතයුත්තේ දේශපාලන අවශ්‍යතා මත රාජ්‍ය අංශයට මිනිසුන් පොම්ප කිරීමට නොව රාජ්‍ය සේවයෙහි අතිරික්තය සහ අනවශ්‍ය කොටස්ද ඉවත්කොට එය වඩා කාර්යක්‍ෂම සහ යාවත්කාලීන වූ රාජ්‍ය සේවයක් බවට පත්කිරීමටයි.
රජයේ වගකීම වන්නේ අද සමාජයට ගැළපෙන ආකාරයට සහ පුද්ගල බලාපොරොත්තු ඉටුකරගත හැකි ආකාරයට විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය වඩාත් දියුණු කිරීමයි. විශ්වවිද්‍යාලවලින් බිහිවන කලා උපාධිධාරීන් සියල්ලටම ඔවුන්ගේ විෂය පථයට අදාලව දීමට රැුකියා නොමැත. එසේනම් ප‍්‍රතිසංස්කරණ පැමිණිය යුත්තේ ඔවුන්ගේ උපාධි පාඨමාලා නවීකරණය සදහාය. මෙරට හා ජාත්‍යන්තර රැුකියා වෙළෙ`දපොළේ අවශ්‍යතාවන්ට අනුකූල වන සේ රැුකියා වෙනස් විය යුතුය. ජාතික වශයෙන් මෙන්ම ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පවතින වෙළෙ`දපොළෙහි අවශ්‍යතාවන් ගැළපෙන ආකාරයට සරසවි අධ්‍යාපනයේ රැුකියා දුලබ උපාධි පාඨමාලා ප‍්‍රතිසංස්කරණයකට ලක්කිරීම ජාතික වගකීම බවට පත්ව ඇත. එසේම අද පවතින තරගකාරීත්වය තේරුම් ගැනීම විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයාගේද වගකීමයි. විශේෂයෙන් විශ්වවිද්‍යාල තුළ ඇති උපසංස්කෘතීන් තුළින් මෙහෙයැවෙන චෛතසිකයන් මත එළැඹෙන සමහර තීරණවල ප‍්‍රතිඵල දක්නට හැකිවන්නේ බාහිර සමාජයට විවෘත වූ පසුවයි. විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයාද සාම්ප‍්‍රදායික මතවාදයෙන් ඔබ්බට ගොස් වඩාත් තරගකාරී පරිසරයක තරගකරුවෙකු වීම ස`දහා අවශ්‍ය සුදුසුකම් සපුරා ගැනීම නොකරන්නේ් නම් ඔවුනට තරගය දිනීම අපහසු වනු ඇත.
සාම්ප‍්‍රදායික මතය වන්නේ විශ‍්‍රාම වැටුපක් හිමි රැුකියාවක් කිරීම ජිවිතය සම්බන්ධයෙන් විශාල ආරක්‍ෂණයක් ඇති කරනවා යන්නයි. වයස අවුරුදු 45 සටන්පාඨයට හේතුවන්නා වූ ප‍්‍රධාන සාධකයද මෙම කාරණයයි. මීට පරම්පරා තුනක හතරක රාජ්‍ය අංශයට පමණක් ප‍්‍රමුඛස්ථානය තිබුණ අවධියක මිනිසුන් සිතුවේ තමන්ට යා හැකි උපරිම දුර රාජ්‍ය අංශයේ රැුකියාව පමණක් බවයි. අද සමාජය වෙනස්වී ඇත. නවීන මිනිසෙකු සේ නිර්මාණය වීම ස`දහා විශ්වවිද්‍යාල තුළට පැමිණෙන ශිෂ්‍යයා, නවීනත්‍වය සදහා විශ්වවිද්‍යාල තුළ අරගල කරන ශිෂ්‍යයා උපාධිධරයෙකු බවට රූපාන්තරණය වීමේදී එම නවීනත්වය බැහැරව ගොස් පෙර කියූ සාම්ප‍්‍රදායික මිනිසා බවට පරිවර්තනය වීම රටෙහි අභාග්‍යයක් මෙන්ම තමන් කතාකරන නවීනත්වය හුදු මායාවක් බවට ඔවුන්ම ඔප්පු කරන්නෙකි.

තරිඳු උඩුවරගෙදර

පළාත් සභා ක‍්‍රමය ඇතිකළේ උතුර කේන්ද්‍ර කරගත් දේශපාලන ගැටලූ‍ව හේතුවෙනි. ඒ අසූ ගණන්වලදීය. එහෙත් පළවැනිම උතුරු – නැගෙනහිර පළාත් සභාව පිහිටුවා ටික කාලයකින්ම එය විසුරුවාහරින්නට මධ්‍යම ආණ්ඩුව කටයුතු කළේ පළමු උතුරු පළාත් මහඇමතිවරයා විසින්ම එය දෙමළ ඊළාම් රාජ්‍යය ලෙස නම් කිරීමෙන් පසුවය. ඒ හරහා යුද්ධය පවතින තෙක්ම පළාත් සභා නොපැවති අතර විශාල යුද ව්‍යාපාරයකින් පසුව 2009 සිට උතුරු පළාත් සභාව වසර හතරක් තිස්සේ රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව පිහිටවනු නොලැබීය. අවසානයේදී 2013 පළමු උතුරු පළාත් සභා මැතිවරණය පවත්වනු ලැබීය. පළාත් සභා ක‍්‍රමයෙහි වැදගත්ම අවස්ථාවක් ලෙස එය සැලකිය හැකිය. පළමු වතාවට උතුරු පළාත් සභාව ධුර කාලයක් අවසාන කිරීමට මේ වසර අගදී නියමිතය. ගෙවුණු වසර පහක කාලයේදී පළාත් සභා ක‍්‍රමය පාවිච්චි කරමින් උතුරු පළාත් සභාව ක‍්‍රියාත්මක වූ ආකාරය පිළිබඳව උතුරු පළාත් සභාවේ වත්මන් විපක්ෂනායකවරයා සමඟ කළ සංවාදයකි මේ.

උතුරු පළාත් සභාව සතුව තිබුණු බලතල සහ ඒවා වත්මන් මහඇමතිවරයා විසින් පාවිච්චි කළ ආකාරය පිළිබඳව අදහස මොකක්ද?
දහතුන්වැනි සංශෝධනයෙන් පසුව පළාත් සභාවලට විෂයන් 37ක් තිබුණා. පොලිස් බලතල සහ ඉඩම් බලතලත්, සමගාමී ලැයිස්තුවේ සමහර විෂයන් කිහිපයකුත් හැර අනෙක් බලතල රැුසක් පැහැදිලිවම නිර්වචනය වෙලා තිබුණා. අධ්‍යාපනය, පරිසරය වගේ බොහෝ ක්ෂේත‍්‍රවල බලය පැහැදිලිවම තියෙනවා. පළාත් සභා පිළිබඳ ආර්. පේ‍්‍රමදාස ජනාධිපතිවරයාගේ කාලයේ ඇති කරගත්ත පනතක් තියෙනවා. පළාත් සභාවලට බලය ලබාදීලා, ඒ බලය පාවිච්චි කරමින් ප‍්‍රඥප්ති සම්මත කරගන්නට පළාත් සභාවලට කාලයක් අවශ්‍යයි. ඒ කාලය ගත වෙනතෙක් ඒ ඒ ක්ෂේත‍්‍ර අඩාල නොවී පවත්වාගෙන යන්නට තමයි මම මේ කියන පනත සම්මත වුණේ. ඒ හරහා උඩින් කීව විෂය ක්ෂේත‍්‍ර පිළිබඳව බලය මධ්‍යම ආණ්ඩුව සතුව තියෙනවා. ඒ පළාත් සභාව විසින් අදාල ක්ෂේත‍්‍රය පිළිබඳව නීති සම්මත කරගන්නා තෙක්. ඒ නීති සම්මත කරගෙන පළාත් සභාවට අවශ්‍ය වෙලාවක අර කීව ක්ෂේත‍්‍රයක් පිළිබඳ පනතක් සම්මත කරලා ඒ පිළිබඳ බලය ලබාගත හැකියි. ඉන්පසුව අර මධ්‍යම ආණ්ඩුවේ පනතේ අදාල ක්ෂේත‍්‍රය පිළිබඳ බලය අදාල පළාත් සභාවට ක‍්‍රියාත්මක වෙන්නෙ නැහැ.
ඒවා සම්මත කරන්නට පළාත් සභාවට පහසුකම් තිබුණාද?
පළමු අවුරුදු දෙකේදී ඒ වගේ කිසිම ප‍්‍රඥප්තියක් සම්මත කළේ නැහැ. පළවැනි අවුරුදු දෙකේදී මහ ඇමතිවරයාව මුණගැහිලා ඒ ගැන අහද්දී එයා කිව්වේ අපට නීතිමය සහය දෙන්න ආයතනයක් නැහැ ඒක කෙටුම්පත් කරන්න කියලා. ඒත් මාස අටකට පමණ කලින් අපේ පක්ෂ සියල්ලේම නියෝජිතයන් ස්විස් රජයේ නියෝජිතයන් විසින් මුණගැහුණා. දේශපාලන ප‍්‍රශ්න කතාකරන්න. එතැනදී ඇහුවා ඔයාලාව ජනතාව විසින් බලයට පත් කරගත්තාම ඔයාලා මුලින්ම කළ යුතුව තිබුණේ මේ ප‍්‍රඥප්ති පාස් කරගන්නා එක. මොකද පළාත් සභාව දැනට තියෙන බලය යටතේ අපේ රජය විසින් ඒ සඳහා මූල්‍යාධාර දීලා තියෙනවා. ලංකාවේ ඉන්න හොඳම ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පත් විශේෂඥයන් ලවා ඒ කෙටුම්පත් කළ හැකියි කියලා ඒ නියෝජිතයන් කිව්වා. මෙහේ කාටවත් උත්තර නැහැ. මම දන්නා විදියට ලංකාවේ ඉන්න හොඳම නීති විශේෂඥයන් ලවා මේක කරගන්න තිබුණා. මා එක්ක ඒ අය කතාකළා. ඔවුන් මහඇමතිවරයාට කෝල් කරනවාලූ‍. මහඇමතිවරයා ආන්සර් කරන්නේ නැහැලූ‍. ලේකම්ට කතාකළාම මහඇමතිට කියන්නම් කියලා පොරොන්දු වෙනවාලූ‍. ඒත් ඒ අයගේ උපදෙස් ලබාගෙන මේක කළේ නැහැ කියලා. ප‍්‍රඥප්ති තුන්සීයක් විතර සම්මත කළොත් තමයි දැනට පවතින ව්‍යවස්ථාව අනුව පළාත් සභාව උපරිම ශක්තිමත් වෙන්නේ. ඒ සියල්ල සම්මත නොකළත් අඩු ගානේ විස්සක් තිහක් සම්මත කරගත යුතුව තිබුණා. ඒක කරන්නට නොහැකි වීම ඔහුගේ අකාර්යක්ෂමතාව පිළිබඳ ප‍්‍රධාන කරුණු දෙකෙන් එකක්.
අනෙක් කාරණය මොකක්ද?
ඔහුට තිබුණා උතුරේ සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ඇතිකරන්නට පහසුකම් හදන්න. ඔහු ආණ්ඩුව සල්ලි දෙන්නෙ නැති බව කියනවා තමයි. උතුරු පළාත් සභාවේ ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 1.2යි. පිටරට සිටින දෙමළ ඩයස්පෝරාව මිලියන 12ක්. කැනඩාවේ තමයි වැඩිපුරම ඉන්නේ. එංගලන්තය ඇතුළු‍ තවත් අය ඉන්නවා. ලංකාවෙන් ඔරිජිනලි ගිය අය මිලියන අටක් පමණ ඉන්නවා. අනෙක් අය ඒ අයගේ දරුවන්. ඒ ඩයස්පෝරාවෙන් සීයට අසූවක් ආර්ථික වශයෙන් හොඳින් ඉන්නවා. එයාලා සල්ලිකාරයන් නෙවෙයි. ඒ රටවල මධ්‍යම පන්තික සහ දිළිඳු ප‍්‍රජාව. එහෙත් ඔවුන්ගේ සහ අපේ මූල්‍ය ඒකකකවල වෙනස නිසා ඒ අයගෙන් එක ඩොලරය, එක පවුම බැගින් ගත්තත් උතුර ගොඩනඟන්න පුළුවන්.
පළාත් සභාවට මේ විදියට මුදල් ලබාගැනීමේ හැකියාව තිබුණාද?
මම කියන්නේ නැහැ කෙළින්ම පළාත් සභාවට සල්ලි ගන්න කියලා. යුද්ධයෙන් දහස් ගණන් මියගියා. දහස් ගණන් අනාථ වුණා. දහස් ගණන් දුක් විඳිනවා. එහෙත් දහස් ගණනක් යුද්ධයෙන් රට අත්හැර ගිහින් ආර්ථික වශයෙන් යහපත් තත්වයෙන් ඉන්නවා. තමන්ගේ රට අහිමිවීම ගැන ඔවුන්ගේ වේදනාව පැත්තකින් තිබ්බොත් ඔවුන් හොඳින් ඉන්නවා. නැවත උතුර ගොඩනඟන්න ඔවුන්ගේ උදව්ව පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්. එංගලන්තයේ පැවති මැතිවරණයකට පවුම් මිලියනයක් දෙමළ ඩයස්පෝරාව විසින් ආධාර ලබාදුන්නා. ඒ තරම් බලයක් ඔවුන්ට තියෙනවා. මම කිව්වා වගේ ඒ අයගෙන් මුදල් නොගෙන ඒකට මාර්ගය නිර්මාණය කළ යුතුයි. මහඇමතිවරයා ඒක කරන්න අසමත් වුණා. මම පළාත් සභාවේදී ඒක ඇහුවා. මහඇමතිවරයා
දුෂිත පුද්ගලයෙක් ලෙස නරක නාමයක් ලබාගත්ත කෙනෙක් නෙවෙයි. ඔහු ඉතාම ගෞරවනීය නමක් ඇති පුද්ගලයෙක්. අනෙක් පැත්තෙන් ඔහු මහඇමතිවරයා. ඉතින් ඔහුට පුළුවන් පහසුවෙන් ආයෝජන ගෙන්වාගන්න ඉල්ලූ‍ම් කරන්නට. ඔහු හරහා ආයෝජන විදියට ලංකාවට මුදල් ඒවි. නැතිනම් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන හරහා මුදල් ගෙන්වාගන්න පුළුවන්. ඒත් මහඇමතිවරයා කියන්නේ එහෙම සල්ලි ගෙනාවොත් රජය විසින් ඒක අත්පත් කරගනීවි කියලා.
තව අවුරුදු දහයක් යද්දී ඊළඟ පරම්පරාව ඒවි. එයාලාට ලංකාවේ ප‍්‍රශ්නය ගැන ලොකු අවබෝධයක් නැහැ. එයාලා ඕන ෑනම් සංචාරකයන් විදියට තමන්ගේ පරම්පරා භූමිය බලන්නට ඒවි. එච්චරයි. එහෙත් මෙතැන විශාල ධනයක් තියෙනවා. එල්.ටී.ටී.ඊය දිව්වේ ඒ සල්ලිවලින්. ඉතින් මහඇමතිවරයා ඉල්ලූ‍වා නම් උතුර සංවර්ධනය කරන්නට, දුප්පත් ජනතාවට උදව් කරන්නට මේ මුදල් ඉවත් කරන්නට තිබුණා.
ඔහු ඩයස්පෝරාවෙන් ආධාර ගත්තේ නැතිවා පමණක් නෙවෙයි. ඔහු උතුරට ආපු ආධාර පවා ලබාගන්න වුවමනාවක් පෙන්වුවේ නැහැ. මුලින්ම යූඑන්ඞීපිය ආවා. ඒ ආධාර ගන්න නම් එයා යූඑන්ඞීපීයේ තනතුරක් ඔහු දන්නා කෙනෙකුට ලබා දී මේ අරමුදල් මෙහෙයවන්නට ඉල්ලූ‍වා. යූඑන්ඞීපීය ඒකට එකඟ වුණේ නැහැ. ඒ ගැන පළාත් සභාවේදී විමසද්දී ඔහු යූඑන්ඞීපීයට බැණවැදුණා. මේ සියල්ල අවසානයේදී යූඑන්ඞීපීයේ මුදල් චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ප‍්‍රධානත්වය දරන ඔනූර් සංවිධානයට දුන්නා.
මධ්‍යම ආණ්ඩුව එක්ක ඔහුගේ ගනුදෙනුව ගැන අදහස මොකක්ද?
එයා මධ්‍යම ආණ්ඩුව එක්ක හැප්පුණා. මුදල් ලබාගන්නට සාකච්ඡුා කළේ නැහැ. එයාලා දෙන්න ඕනෑ කියමින් උද්දච්චකමින් හිටියා. මේ උද්දච්චකම උතුරට අවශ්‍ය දේවල් නොකර සීමා කළා. මම එයාලාගෙන් හිඟමන් යදින්නෙ නෑ. ඔහු නිතර කීවා. මම කීවේ යදින්න ඕනෑ නැහැ. ඔයා ගනුදෙනු කරන්න ඕනෑ. ඒක රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රිකභාවය. මට විශ්වාසයි මහඇමතිවරයා සංවර්ධන ව්‍යාපෘති කළා නම් මේ ආණ්ඩුවවත් හිටපු ආණ්ඩුවවත් ලොකුවට විරුද්ධ වෙන්නේ නැහැ.
ඔබ හිතන විදියට ඔහු මේ දේවල් නොකරන්නේ ඇයි?
මගේ අදහස නම් ඔහු පරිපාලනය ගැන කිසිවක්ම දන්නෙ නැහැ. රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රිකභාවය ගැන කිසිවක් දන්නෙ නැහැ. ඔහු කරන්නෙ දෙමළ ජාතිකවාදය ගැන කතා පවත්වමින් ක්ෂණික ජනප‍්‍රියත්වය සොයායෑම. පළාත් සභාව පාවිච්චි කළේත් ඒ වෙනුවෙන්. පළාත් සභාව පන්සිය ගණනක් පමණ යෝජනා සම්මත කරගත්තා. ඒවා කිසි දෙයක් හරහා වැඩපිළිවෙළක් යෝජනා කෙරුණේ නැහැ. නිකන්ම වාගාලාප විතරක් වුණා. එක්කෝ සටන්පාඨයක්. නැත්නම් ජනසංහාරයක් වුණ බව, ශෝක දින ප‍්‍රකාශයට පත් කිරීම, මානව හිමිකම් ගැන යෝජනා පමණයි. ඒවා පහුවදා පත්තරේ පළවුණා පමණයි. මේ යෝජනා සම්මත කරගන්න පළාත් සභාවක් ඡුන්දයෙන් පත් කරගන්න ඕනෑ නැහැ. ස්වාධීනව කණ්ඩායමක් එකතුවෙලා මේවා කරන්න තිබුණා. අපේ මාධ්‍යයත් ඒ වගේම අකාර්යක්ෂමයි. එයාලා මේවා වාර්තා කළා පමණයි. අනෙක අහවල් නිලධාරියාව පත්කිරීම, අහවල් ගුරුවරයාව පත්කිරීම වගේ පරිපාලන වැඩ ටික කළා. ඒකට පළාත් සභා ඕනෑ නැහැනේ. ඒක මධ්‍යම ආණ්ඩුවටත් කරන්න තිබුණ දේ.
උතුරු පළාත් සභාව පළාත් සභා ක‍්‍රමය ඊළඟ මට්ටමට පුළුල් කරන්නට සමත්විය යුතු ආයතනය වුණා. අනෙක් පළාත් සභාවලිනුත් ඒ බව බලාපොරොත්තු වෙන්න ඇති. එහෙත් හොඳම පළාත් සභාව බවට පත්වෙන්නවත් උතුරු පළාත් සභාවට බැරිවුණා නේද?
ඇත්තටම වෙනත් පළාත් සභාවල මහඇමතිවරුන් සහ විපක්ෂනායකවරුන් මුණගැහිලා සාකච්ඡුා කළ අවස්ථා තියෙනවා. නැගෙනහිර හැර අනෙක් පළාත් සභාවල මහඇමතිවරු හැමෝම ශ‍්‍රීලනිපයේ අය. එවැනි අවස්ථාවල වෙනත් මහඇමතිවරු කියනවා, අපි බලාගෙන ඉන්නවා අපටත් වැඩ කරන්නට පූර්වාදර්ශයක් උතුරු පළාත් සභාවෙන් සපයයි කියලා. කාර්යක්ෂම, වේගවත්ම පළාත් සභාව උතුරු පළාත් සභාව වේවි කියලා. ඒත් කිසිදෙයක් වෙන්නෙ නැහැ කියලා. මොකද අනෙක් පළාත්සභාවලට ඒවා කතාකරන්න බැහැ. ශ‍්‍රීලනිපය බලය බෙදීම ගැන වෙනස් අදහසක් දරන නිසා. ඉතින් බලය බෙදිම සාධාරණ කරන්නට නම් තියෙන බලය පාවිච්චි කළ යුතුයි. ඒකට උතුර පෙරමුණ ගත යුතුයි. උතුරු පළාත් සභාව බිහිවෙනවාට අනෙක් පළාත් සභාවල හිටපු අයත් කැමති වුණේ ඒ නිසා.
මහඇමතිවරයාගේ අරමුදලක් පිහිටුවන්න ඔහුට ඕනෑ වුණා නේද?
ඕනෑම අරමුදලක් එන්නෙ පළාත් සභාවට. ඒවා අපි හැමෝගේම වාද විවාද මැද විවිධ ක්ෂේත‍්‍රවලට යෙදවිය හැකියි. කවුන්සිලය විසින් අනුමත කිරීම හෝ වෙනස් කිරීම මත ඒ මුදල් වියදම් කරනවා. ඒ හරහා මේ මුදල්වලට වගකීමක් තියෙනවා. ඒ අස්සෙ මහඇමතිවරයාට ඕනෑ වුණා තමන්ගේම අරමුදලක් හදන්න. ඒ කියන්නේ තමන්ට ඕනෑ විදියට වියදම් කරන්නට. මේ මුදල් විගණනය කළ හැකියි. ඒත් වියදම් කරද්දී සාකච්ඡුා කරන්නේ ඔහුට ඕනැ විදියට. ජනාධිපති අරමුදල වගේ එකක් ඔහුට ඕනෑ වුණේ. මම ඒකට විරුද්ධ වුණා. මේ හරහා සංවර්ධනය කරන්න බෑ. ඕනෑනම් ඒ සල්ලි ජනාධිපති අරමුදලෙන් වගේ එක එක අයට මුදල් දෙන්න පුළුවන්. ටකරම් ගන්න, ගෙවල් හදන්න. ඒක නෙවෙයි ඔහු කරන්න ඕනෑ. සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ඇතිකිරීම.

මහාචාර්ය සරත් විජේසූරිය

මහසෝන් බලකාය යන නාමය තුළින් ගම්‍යමාන වන්නේ එහෙම පිටින්ම තිරිසන් හැඟීම්ය. ඛේදය නම් මෙබඳු සංවිධාන පිටුපස බෞද්ධ භික්ෂූන් විවිධ ස්වරූපවලින් පෙනී සිටීමය. බෞද්ධ පතපොතේ මහසෝනුන් ගැන සඳහන්ව ඇතත් කිසිම මනුෂ්‍යයෙකුට මහසෝනෙකු පණ පිටින් දකින්නට ලැබී නැතැයි සිතමි.
වියරු හා විකෘත ආශාවන් පෙරදැරිව ගොඩ නඟා ගෙන තිබෙන බලකායන්ට නායකත්වය දෙන ගිහි පැවිදි පුද්ගලයන්ගේ දේහ ලක්ෂණ විශද කරන්නේ මහසෝනුන්ගේ සැබෑ ස්වරූපයන් ද?
සුළු ජාතීන්ට එරෙහිව බිහිවුණ තිරශ්චීන සංවිධාන ගැන විමසිලිමත් වන විට පසක් වන්නේ මේ ම්ලේච්ඡු සංවිධාන රාජපක්ෂ පාලන සමයේ ආශීර්වාදය හා අනුග‍්‍රහය ඔස්සේ වැඞී වර්ධනය වූ සහ කි‍්‍රයාත්මක වූ එ්වා බවය. මේ බලකායන්ට නායකත්වය දුන් නිල නොවූ විධායක ජනාධිපතිවරයෙකු වැන්නෙකු සිටි බව කුප‍්‍රකට රහසකි.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මුස්ලිම් ජාතිකයන් පිරිසක් තමන්ගේ උත්සවයකට ආගමික සංඥාවන් සමඟින් පෙරහැරින් වඩම්මවාගෙන ගිය සැටි නොබෝදා දකින්නට ලැබිණි. එ් වූ කලි උත්ප‍්‍රාසනීය වූ නාටකීය ජවනිකාවකි. ගෝඨාභය මේ උත්සවයට ගොස් මුස්ලිම්වරුන්ගේ ආහාර අනුභව කරන්නට ඇත්තේ ඔහුට ‘වඳ බියක්’ නැතිකම නිසා වන්නට ඇත. සමහර විට බියක් සැක නැතිව ආහාර ගන්නට ඔහුට රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමයෙන් නිසි උපදෙස් ලැබුණා ද විය හැකිය.
කවර අරමුණකින් හෝ මුස්ලිම් ජාතිකයන් පිරිසක් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ තමන්ගේ ආගමික උත්සවයකට කැඳවා ගෙන යන විට මුස්ලිම් ජාතිකයන්ට එරෙහිව කලහකාරී කටයුතුවලට නායකත්වය ලබා දුන් මහසෝන් බලකායේ නායකයා වැලිකඩ බන්ධනාගාරයේය.
මහින්ද රාජපක්ෂ තමන්ගේ සගයන් බන්ධනාගාර ගතවුණ පසුව සුවදුක් බලන්නට බන්ධනාගාරයට යාම සිරිතකි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහසෝන් බලකායේ නායකයාගේ සුව දුක් බලන්නට ගිය බවට නම් ආරංචියක් නැත. එය මුස්ලිම් ජාතිකයන් පිරිසකට තමන්ගේ හිත සුව පිණිස හේතු වී දැයි නොදනිමි.

මුළාවීම සහ මුළා කිරීම
සාමාන්‍යයෙන් මිනිසුන් මුළාවන්නේ නොදැනුවත්කම නිසාය. විචාරශීලී අන්දමින් සෑම අවකාශයකදීම කටයුතු නොකරන නිසාය. එහෙත් කවරෙකු වුව මිනිසුන් මුළා කරන්නේ දැනුවත්වය. එ් වූ කලි යම් අරමුණක් වෙනුවෙන් සංවිධානාත්මකව සිදු කරන කටයුත්තකි.
”කැළේ මාරු වුණාට කොටියගෙ පුල්ලි මාරු වෙන්නේ නෑ.” යන කියමන ලංකාවේ සිංහල මිනිසුන් සමඟ කාලයක් තිස්සේ ජීවත් වූ, සිංහල මාධ්‍යයෙන් අධ්‍යාපනය ලත් මුස්ලිම් ජාතිකයන් වුව අසා ඇතැයි සිතමි. එහෙත් එ් කියමනෙන් ඔවුන් හෝ පාඩමක් උගත් බවක් විද්‍යමාන නොවේ.
දේශපාලන බලය වෙනුවෙන් කටයුතු කරන සෑම පුද්ගලයෙකුම තම තමන්ට හිතෛෂී පුද්ගලයන් සමඟ සාකච්ඡුා කරමින්, ඇතැම් විට විශේෂඥ සහාය ද ලබමින් සැලසුම් සදන්නේ තම තමන්ට එල්ලවන අභියෝග පරාද කරන්නේ කෙසේද යන කාරණාවට මුහුණ දීමටය. එහි මූලික අභිප‍්‍රාය වන්නේ ජනතාව මුළා කිරීම මිස අන් කිසිවක් නොවේ. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය ගැන, ¥ෂණය ගැන, ජාතික සමගිය ගැන, ලෝකය සමඟ මිත‍්‍රශීලීව කටයුතුු කිරීම යනාදිය ගැන තතන තතනා කතා කළේ තමාට එල්ලව තිබෙන අභියෝග පරාද කිරීමට යයි සිතමි. එ්වා ඔහුගේ අභ්‍යන්තරයෙන් ඉදිරිපත් වන කරුණු කාරණ විය නොහැකිය.
කොටියෙකුට මස් විනා පලතුරු අනුභව කළ හැකි ද? නොහැකිය.
ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයට පටහැනිව බලය පරිහරණය කළ පුද්ගලයෙකු ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය වෙනුවෙන් කතා කිරීම නොව, එය අසන්නට සිදුවීමය අභාග්‍යය වන්නේ. තතු කෙසේ වෙතත් ගෝඨාභය තමන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සඳහා දැන උගත් සුළු ජාතිකයන් ද කරළියට ගෙනඑ්මට සමත් වන්නේය. එ් වූ කලි සිංහල වේදිකා නාට්‍යයක ප‍්‍රධාන චරිත සිංහල බස නොදන්නා නළුවන් රඟපෑම හා සදිසිය.
ලාංකේය ජනතාව මුළා කිරීම බලය වෙනුවෙන් සිදු කරන අන්දම ගෝඨාභය බේරුවල ගමනින් විශද කළ අන්දම රමණීය වන්නේ යට කී යථාර්ථය ඔස්සේය.

අවිද්‍යාව සහ දේශපාලනය
බුදුන්වහන්සේ අවිද්‍යාව පරාද කළේය. ලොව පුරා බුදු දහම ගෞරවනීය අන්දමින් සම්භාවනාවට පාත‍්‍ර වීමට එය මූලික වී ඇත. දේශපාලනයේ දී බුදු දහමට ලංකාව තුළ තිබෙන්නේ සිවිල් බලයකි. සෑම දේශපාලනඥයෙකුම වාගේ සෑම අංශයකින්ම බලය උදෙසා බුදු දහම දඩමීමා කර ගන්නා බවක් පෙනේ. ගැඹුුරින් කරුණු විමසා බලන කල විශද වන්නේ බුදු දහම පෙරටු කර ගෙන භාවිතයට ගන්නේ අවිද්‍යාව බවයි. දේශපාලනයේ දී කරන්නේ අවිද්‍යාවට බෞද්ධ ඇඳුම් පැළඳුම් ඇන්දවීමය.
අවිද්‍යාවට කළ නොහැකි දෙයක් නැත. මනුෂ්‍ය ඝාතන පවා සාධාරණීකරණය කළ හැකිය. ගෝති‍්‍රක අදහස් ව්‍යාප්ත කළ හැකිය. මුස්ලිම් කඩවලින් කෑම කෑමෙන් ද, මුස්ලිම් කඩවලින් ඇඳුම් ගෙන ඇඳීමෙන් ද වඳභාවය ලැබෙන බව සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ ව්‍යාප්ත කිරීමට උත්සූක වූ පිරිස් අතර කැපීපෙනුණේ රටේ සමහර තරුණ දරුවන්ය. එ් දරුවන් එ් සඳහා පෙළඹවීම සිදු කළේ ඇතැම් භික්ෂූන් වහන්සේලාය. මේවා බුදුන් වහන්සේගේ ඉගැන්වීම්වලට අදාළ ද?
මහින්ද රාජපක්ෂ තරම් අවිද්‍යාව හිසින් ගත් නායකයෙකු ලංකාවේ පහළ වූයේම නැත. ඔහුගේ දෑත් ඔසවන විටම අවිද්‍යාව ළෙලදෙන අන්දම අපූරුය. එහෙත් ඔහු නිතරම ගැවසෙන්නේ පන්සල්වලය. අපූරුව නම් අවිද්‍යාව පිටු දකින ලෙස යමක් අවබෝධ කරදීමට බුදුන් වහන්සේගේ ඉගැන්වීම් ඔස්සේ කටයුතු කරන භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් අද කිසිම පන්සලක නොසිටීමය. ඇතැම් භික්ෂූන් වහන්සේ නමකට ගඳ සුවඳ වටහා ගන්නට හැකි වෙතත්, තමන් සමඟ තිබෙන හොඳ හිත පළුදු වේය යන සංශයෙන් නිහඬව සිටිනු පෙනේ.
පශ්චාත් උපාධියක් වෙනුවෙන් පර්යේෂණවල නිරතව සිටින තරුණ භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් පසු ගිය දිනක මා සමඟ පැවසූ කරුණක් මෙසේය.
”මං ඉන්න පන්සලේ නායක හාමුදුරුවො මහින්ද රාජපක්ෂට, ගෝඨාභය රාජපක්ෂට, ජනාධිපතිට ආශීර්වාද කරලා බෝධි පූජා පවත්වලා තියෙනවා. එ් වගේම ගලගොඩඅත්තේ හාමුදුරුවන්ට අධිකරණයෙන් කරදරයක් වෙන්න එපා කියලත් බෝධි පූජාවක් කළා. ළඟදීම පවත්වපු බෝධි පූජාව සංවිධානය කළේ මහසෝන් බලකායෙ නායකයා ඇතුළු දේශප්‍රේමීන්ට ආශීර්වාද කරලයි.”
මේ සියල්ල දකිමින් පන්සලේ ඉන්නේ කොහොමද? යන මගේ ප‍්‍රශ්නයට මේ භික්ෂූන් වහන්සේ දුන් පිළිතුර මෙයයි.
”වෙන දෙවල් දකිමින් ඉන්නවා විතරක් නෙමේ හුඟක් වෙලාවට එ්වාට සහභාගි වෙනවා. කරන්න දෙයක් නෑ. මං තව අවුරුද්දක් සිවුරෙ ඉන්නවා. එතකං හිතට විරුද්ධව වුණත් පවරන දේවල් කරන්න වෙලා තියෙනවා”
අවිද්‍යාව බොහෝ භික්ෂුන් වහන්සේලා භාවිතයට ගන්නේ ආර්ථික ප‍්‍රතිලාභ නොමඳව ඉන් සැපයෙන බැවිනි. බොහෝ විහාරස්ථාන අවිද්‍යාව පෙරටු කරගෙන කටයුතු කරන්නේ ලාභ ඉපයීමට නොපනත් දේ කරන වෙළෙඳ ආයතන ලෙසමය.

නිල නොවන කුඩා හමුදා
ජාතිවාදය සහ ආගමික අන්තවාදය උදෙසා විවිධ නම්වලින් නිර්මාණය කර තිබෙන තිරශ්චීන සංවිධාන දේශපාලනඥයන් ඉවහල් කර ගන්නේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය උදෙසාය. රටේ සිවිල් නීතිරීති උල්ලංඝනය කරමින් මේ සංවිධාන කටයුතු කරන්නේ දේශපාලන රැුකවරණය එ්වාට නොඅඩුව සෑම විටම ලැබෙන බැවිනි. නීතිය හා සාමය වෙනුවෙන් කටුයුතු කරන ආයතනවල සොයා ගැනීම් අනුව ජාතිවාදය හා ආගමික අන්තවාදය වෙනුවෙන් එළිපිට පෙනීසිටින භික්ෂූන් වහන්සේලා සැලකිය යුතු සංඛ්‍යාවක් රට තුළ සිටින බව සත්‍යයකි. උන් වහන්සේලා තමන්ට අවශ්‍ය කටයුතු කිරීම සඳහා ගොඩ නඟා ගෙන තිබෙන යම් යම් සංවිධාන ද ඇත. එ්වා නඩත්තු කිරීම ද හොඳින් සිදු කරන බව නොරහසකි. එ් සංවිධාන ව්‍යුහය තුළ නිල නොවන කුඩා හමුදා ඛණ්ඩයන්ගේ සොබාවයක් පවතින බව සොයා ගෙන තිබේ. මේ සංවිධාන ගලගොඩඅත්තේ භික්ෂුවගේ සිට සමන්තභද්‍ර භික්ෂුව දක්වා විවිධ තලවලින් පවතින බව ද අනාවරණය වී ඇත. මේවාට උත්පත්තිය ලබා දුන්නේ කවුරුන් ද? හිටපු බලසම්පන්න නිලධාරියෙකි. නිල නොවූ ජනාධිපතිවරයෙකි. අපූරුව නම් මේ පුද්ගලයා මස් මාංශ අනුභව නොකරන අසාමාන්‍ය සිංහල බෞද්ධයෙකු ද වීමය.
ඉහළම මට්ටමේ පොලිස් නිලධාරියෙකු මා සමඟ දිනක් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ගැන කතා කළේය. ඔහු පවසා සිටියේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සමඟ වැඩ කිරීම ඉතා භයානක කටයුත්තක් බවය.
”ගෝඨාභය කිසිම වෙලාවක කිසිම කාරණාවකදී මැද තැනකට ඇවිත් කිසිම සාකච්ඡුාවක් කරන්න සූදානම් නෑ. එයාගෙ මතයක් යම් විදිහකට විවේචනය වුණොත් කිපෙනවා. දරුණු විදිහට කිපෙනවා. අදාළ පුද්ගලයාට නිහඬ වෙන්න සිද්ධ වෙනවා. නිහඬ නූනොත් ඉවරයි. මේ නිසා තමයි ඉතා හොඳ මහත්තරු විදිහට වැඩ කරපු හමුදා නිලධාරීන් අද අමාරුවෙ වැටිලා තියෙන්නෙ. හුඟක් අය රහසින් තෙපලපු දෙයක් තමයි, ”කන්ට්රි ලෝ කියන්නෙ, ගෝටාස් ලෝ” කියන එක. එයා කියන දේවල් ප‍්‍රශ්න නොකර කරනවා නම් එහෙම කෙනෙකුට ඕනෑ දෙයක් ලබා දෙනවා. මං දන්නවා එ් අනුව මහා ධනවතුන් උන අය ගැන. සමහරුන්ගේ දරුවන්ට පිටරට ගිහින් ඉගෙන ගන්න පවා උදවු කළා. මං ඇත්තටම හිතුවා යහපාලන ආණ්ඩුව නීතියට අත තියන එකක් නෑ කියලා. අගමැතිවරයා වගේම ජනාධිපතිවරයා එ් නරක වැඬේ කළා. ගෝඨාභය රටේ නායකයා වුණොත් කල්පනා කළ යුත්තේ එක දෙයයි. එ්ක තමයි නිවට ලෙස ජීවත් වෙනවා ද? නැත්නම් මැරෙනවා ද? කියන එක. ඊට එහා යමක් නෑ. අපේ මිනිස්සු නිර්භීත නායකයෙක් ඕනෑ බව කියනවා. මාත් පිළිගන්නවා නිර්භීත නායකයෙක් ඕනෑ බව. හැබැයි නිර්භීත නායකයා කියන්නේ නීතිය තමන්ය කියලා හිතන කෙනා නං නෙමේ. නීතියට ගෞරවනීය පුද්ගලයා තමයි නිර්භීත නායකයා. එහෙම කෙනෙක් පෞද්ගලික හේතු මත නීති රීති උල්ලංඝනය කරන්නේ නෑ. එහෙම කටයුතු කරන්න ලොකු මානසික ශක්තියක් තියෙන්න ඕනෑ…”
බේරුවල මුස්ලිම්වරුන් පිරිසක් ගෝඨාභය වැඩම්මවීම ගැන මම මුස්ලිම් ජාතිකයෙකු සමඟ දීර්ඝ වශයෙන් කතා කළෙමි. ඔහු එ් සිද්ධිය පිළිකුලෙන් මෙන්ම කිසියම් භීතියකින් හෙළා දුටුවේය. ඔහු පැවසුවේ, ‘‘යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් සුළු ජාතිකයන්ගේ ආරක්ෂාව හා නිදහස තහවුරු නොවුණු නිසා සමහරු කල්පනා කරනවා මතු ආරක්ෂාවට එල්ලෙන්න වැල් හොයා ගන්න. ගෝඨාභය රට පුරා යන්නෙ විශ‍්‍රාම ගත්ත හමුදා නිලධාරීන් පිරිවරාගෙන. මේක සුළු ජාතිකයන්ට නරක සංඥාවක්. මේකට අපේ උදවිය ඇත්තටම බය වෙලා ඉන්නෙ. එක්කො බය කරලා තියෙන්නෙ. අපේ උදවියත් නොදන්නවා නෙමේ, කැලේ මාරු වුණාට කොටියගෙ පුල්ලි මාරු වෙන්නෙ නෑ කියන එක. එ් වුණාට මොනවද කරන්නේ? මේකයි ප‍්‍රශ්නෙ. අගමැතියි ජනාධිපතියි ගැන විශ්වාසය බිඳිච්ච මුස්ලිම්වරුන් හිතන්නෙ මොකක් හරි ආරක්ෂාවට පාරක් ගැනයි. ගෝඨාභයට කැමැත්ත නෙමේ මෙතන තියෙන්නෙ. ඇත්තම කියනවා නං බය…..”.

සාපරාධී දේශපාලනය
මේ අවස්ථාවේ රටේ නීති ගරුක පුරවැසියෝ් අධිකරණයෙන් ලැබෙන තීන්දු දෙකක් ගැන විමතියෙන් හා තිගැස්මෙන් දෑස් දල්වා බලා සිටිති. එකක් ගලගොඩඅත්තේ හිමියන්ට ලබා දෙන දඬුවම කුමක් ද යන්නයි. අනෙක දුමින්ද සිල්වාගේ අභියාචනයෙන් ලැබෙන තීන්දුව කුමක් ද යන්නයි. මේ තීන්දු දෙක දේශපාලනික වශයෙන් ඉතා වැදගත් වන්නේය.
රටේ ජීවත්වන සියලූ සුළු ජාතීන් තුළ විශ්වාසය ගොඩ නඟා බලයට පැමිණි ජනාධිපතිවරයා ඉතා අවලස්සණ අන්දමට එ් විශ්වාසය බිඳ දමා ගත්තේය. එ් නිසා මංමුළා වූ ජනාධිපතිවරයා කල්පනා කරනු ඇත්තේ ඉදිරි මැතිවරණයක දී ජාතිවාදයේ හා ආගමික අන්තවාදයේ පිළිසරණ බව පෙනේ. ගලගොඩඅත්තේලා සිය දහසක් වුව ආරක්ෂා කර ගැනීමට හැකිනම් එය තමන්ගේ ජයග‍්‍රහණයක් ලෙස ජනාධිපතිවරයා කල්පනා කරනු ඇත.
දේශපාලන බලය උරුමව සිටින විට කළු සල්ලි ඉපැද්දවීමට දේශපාලනඥයන්ගේ නිසි අනුග‍්‍රහය ද ලැබේ. මේ පිළිවෙතේ නිර්මාතෘවරයා බැසිල් රාජපක්ෂ බව කිව යුතු නැත.
ලංකාවේ ජනප‍්‍රියම තලයේ තිබෙන පෞද්ගලික මාධ්‍ය ආයතන දෙකක් එහෙම පිටින්ම නිර්මාණය වන්නේ කළු සල්ලිවලින්ය. ජනවාරි 08 වෙනස සිදු වුණ විට මේ මාධ්‍ය ආයතන දෙකේ හිමිකරුවන් භීතියට පත්ව සිටි බව සත්‍යයකි. එහෙත් ආණ්ඩුව දිගින් දිගටම විදහා පෑ නපුංසක ගතිපැවතුම් හේතුවෙන් මේ මාධ්‍ය ආයතන දෙක විවෘත කරළියේ අවි අමෝරා සටන් කිරීමට තරම් නිර්භීත තත්වයකට අවතීර්ණ වන්නේය.
දේශපාලන පක්ෂයක බලය අහිමි, නිර්පාක්ෂික පුරවැසියෙකු ලෙස ජනවරමක් ලබා ගත් ජනාධිපතිවරයා කර ගත් විනාශයන් බරපතළ බැවින් හැම විටම උත්සාහ දරන්නේ සිය බලය අවශ්‍ය ඕනෑම අන්දමකින් අවභාවිත කොට මේ මාධ්‍ය ආයතනවල සහයෝගය ලබා ගැනීමට බවද කැපීපෙනෙන කාරණාවකි. එ් වෙනුවෙන් ඔහු ගෙවන්නට සූදානම් මිල ඔහුවත් හරියට වටහා ගෙන නැති බව ද පෙනේ.
මේ මාධ්‍ය ආයතන දෙකෙන් එකක් පවතින්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දැමූ අත්තිවාරම මතය. අනෙක පවතින්නේ බැසිල් රාජපක්ෂ දැමූ අත්තිවාරම මතය. මේ අත්තිවාරම් දෙක බිඳන්නේ නැත. එ් නිසා ජනාධිපතිවරයා අබිමුව විද්‍යමාන වන්නේ නීතිය අවභාවිත කිරීමෙන් මේ මාධ්‍ය ආයතනවල සහයෝගය ලබා ගැනීම විය හැකිය. එය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බේරුවල යාමට සමාන සංදර්භයක කි‍්‍රයාවලියකි. එහෙත් එහි අවසන වැලිකඩින් නතර වේදැයි කිව හැක්කේ ජනාධිපතිවරයා වන්දනාමාන කරන පිරිහුණ භික්ෂූන්ට පමණක් යයි සිතමි.

බලය සහ නීතිය
ජනාධිපතිවරයා ශී‍්‍රලනිපයේ සභාපති පදවියට පත්ව මුලින්ම ආසන සංවිධායක පදවියක් ලබා දුන්නේ නිමල් ලාන්සාටය. නිමල් ලාන්සා එ් පදවිය ලබා ගෙන තිබෙන්නේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ අනුමැතිය ලබා ගනිමින් බවය අසන්නට ලැබෙන්නේ. නිමල් ලාන්සාගේ නිවස රාජපක්ෂ පාලන සමයේ දී පාන්දර ආරක්ෂක අංශ මඟින් වැටලූ බව සුප‍්‍රකට පුවතකි. එහෙත් එළිවෙන පාන්දර මහින්ද රාජපක්ෂ සහ බැසිල් රාජපක්ෂ හෙලිකොප්ටරයකින් නිමල් ලාන්සාගේ නිවසට ගොස් ඔහු සැනසුවේය. ඔහු ආරක්ෂා කර ගත්තේය. ඔහු තුළ විශ්වාසය තහවුරු කළේය. එවැන්නෙකු තමා ළඟට ගතහොත් එය තමන්ගේ දේශපාලන බලයේ පැවැත්මට හොඳ ආයෝජනයක් ලෙස ජනාධිපතිවරයා කල්පනා කළා විය හැකිය. එක්කෝ එ් සඳහා අවශ්‍ය උපදෙස් කේවට්ටයන්ගෙන් ලැබුණා විය යුතුය. එහෙත් නිදහසේ පොකුණක සැරිසැරූ මාළුවෙකු ටැංකියක ජීවත් වෙන්නේනට කැමති වේ ද? නිමල් ලාන්සා බැසිල්ගේ උපදෙස් මත අවශ්‍යම මොහොතේ පොහොට්ටුව වෙනුවෙන් ආයෝජනය කිරීමට බැසිල්ගේ අණට කීකරු වෙන්නට කල්පනා කිරීම එක අතකින් යුක්තියුක්තය.
දුමින්ද සිල්වා ගෝඨාභය, ආරක්ෂක ලේකම්ව සිටි සමයේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ අධීක්ෂණ මන්තී‍්‍රවරයා විය. ඔහු සහ ඔහුගේ පවුල ආශ්චර්යකින් ලංකාවේ මහා ධනවතුන් බවට පත්වුණ බව විස්මය දනවන රස පුවතකි. තතු කෙසේ වෙතත් දුමින්ද සිල්වා රටේ උගතුන් වැඩියෙන්ම සිටින කොළඹ දිස්ති‍්‍රක්කයෙන් වැඩිම මනාප ලබා ගැනීමට සමත් වූවෙකි. එ් කෙසේ ද?නූගත් දිළිඳු ජනයා ද වැඩියෙන්ම සිටින්නේ කොළඹ දිස්ති‍්‍රක්කයේය. නූගත් දිළිඳු ජනයාගේ ඡුන්දයට අවශ්‍ය මිල ගෙවීමට දුමින්ද සතු ක‍්‍රය ශක්තිය ඊට හේතු සාධක වේ.
භාරත දුමින්ද ගැටුමෙන් පසු භාරත ජාතික රෝහලටත්, දුමින්ද ජයවර්ධනපුර රෝහලටත් එතැනින් සිංගප්පූරුවටත් රැුගෙන යන්නේ කෙසේද යන්න විස්තර කළ යුතු නැත.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අත්අඩංගුවට ගැනීමට අදාළ අංශවලට ජනාධිපතිවරයා ඉඩ නොදෙන්නේ ඇයි? එ් පිටුපස තිබෙන අදෘශ්‍යමාන බලයක් තිබේ ද? එ් කුමක් ද? එය වැඩිකල් යා නොදී අනාවරණය වන්නට පුළුවන.
කුමකින් කුමක් හෙට දවසේ සිදුවුව, මෙහි සඳහන් සියලූ කරුණු කාරණ යථෝක්ත නඩු තීන්දු දෙකට අදාළ වේදැයි යන සාධාරණ සැකයක් නීති ගරුක පුරවැසියන් තුළ කැකෑරෙමින් පවතී. නීති ගරුක පුරවැසියන්ගේ සාධාරණ සැකය තහවුරු වුවහොත් ඉන් ගම්‍ය වන්නේ ජනවාරි 08 වෙනසට දායක වුණ නීති ගරුක පුරවැසියන්ට අඩු වැඩි වශයෙන් වැලිකඩ උරුම වන බවය. නැතහොත් කොළඹ කනත්ත උරුම විය හැකි බවය. ජනවාරි වෙනසට දායක නොවුණ පුද්ගලයන්ට බේරුවල ගොස් වටලප්පන් භුක්ති විඳීමට ඉඩ ලැබෙනු නියතය.x

ජයදේව උයන්ගොඩ

පසුගිය සතියේ අප රටේ දේශපාලන සාකච්ඡුාව තුළ මතු වූ තේමා අතරින් වැදගත් ඒවා තුනක් තිබේ. පළමුවැන්න, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය සහ දේශපාලන දුෂණය පිළිබඳ ගැටලූ‍වයි. දෙවැන්න, විසිවැනි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන යෝජනාවත් සමඟ අලූ‍ත් වී ඇති ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ප‍්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ විවාදයයි. තෙවැන්න, ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ජනාධිපති අභිලාෂ ව්‍යාපාරය දියත් කිරීම වෙතින් මතුවී ඇති මඳ දේශපාලන උණුසුමයි.
මේ තේමා තුන ගැන කෙටියෙන් විවරණය කිරීම මෙම ලිපියේ අරමුණයි.

දේශපාලන දුෂණය
අප රටේ මහජන සාකච්ඡුාව තුළ සෑම දිනකම පාහේ අලූ‍ත් වීමේ පුදුමාකාර ජවයක් ඇති මාතෘකාවක් නම් දේශපාලන ¥ෂණයයි. අර්ජුන් ඇලෝසියස්ගේ සමාගමෙන් මිලියන දෙකහමාරක මුදලක් තමා ලබාගත් බව දයාසිරි ජයසේකර මහතා ප‍්‍රසිද්ධියේ පිළිගෙන තිබේ. කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති ශිෂ්‍යයෙකුව සිටි කාලයේත්, පසුව ජී.එල්. පීරිස් ඇමතිතුමාගේ කාර්ය මණ්ඩලයට බැඳී දේශපාලනයට බැඳුණ කාලයේත් පටන් මා දැනසිටි ජයසේකර මන්ත‍්‍රීතුමා එළිදරව් කර ඇති, අප කවුරුත් දන්නා, එහෙත් දේශපාලනඥයන් සාමාන්‍යයෙන් පිළිනොගන්නා කරුණක් තිබේ. එය නම්, මැතිවරණ කාලයේදී සෑම මන්ත‍්‍රීවරයෙකුටම පුද්ගලික ව්‍යාපාරිකයන් මුදල් පරිත්‍යාග කරන බවත්, තමන් එසේ පරිත්‍යාග ලබාගෙන ඇති එක් අයෙකු පමණක් බවත්ය.
එතුමාගේ ප‍්‍රකාශයෙන් අනාවරණය වන වැදගත් කරුණු අතරින් එකකට පමණක් අවධානය යොමු කරමු. එනම් ලංකාවේ ‘දේශපාලන දුෂණය’ නමින් අප දන්නා ප‍්‍රපංචයට, රටේ පුද්ගලික සමාගම් සහ ව්‍යාපාරිකයන් කොතරම් සක‍්‍රීය සහ විශාල දායකත්වයක් කරන්නේද යන්නයි. මෙය අප රටට විශේෂ වූ දෙයක් නොවේ. අපේ අල්ලපු රට වන ඉන්දියාවේ ඉතා නම්බුකාර පුද්ගලික සමාගම් මහා පරිමාණ දේශපාලන දුෂණයේ යෙදෙනවා පමණක් නොව ප‍්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ හා නම්බුකාර දේශපාලනඥයෝ එම සමාගම්වල සේවාලාභීහුද වෙති. එහෙත් පුදුමය නම්, දේශපාලන දුෂණය පිළිබඳව ලෝක මට්ටමෙන් සිදුවන සාකච්ඡාවල පවා, ආර්ථිකයේ පුද්ගලික අංශය, අල්ලස් හා දුෂණය අතර ඇති මෙම කිට්ටු සම්බන්ධය ගැන අවධානය යොමු නොකිරීමයි. අල්ලස් සහ දුෂණය පිළිබඳව ඇති නීතිවල පවා පුද්ගලික අංශයේ ව්‍යාපාරිකයන් කරන ‘ප‍්‍රදාන’ (Donations), අල්ලස යන්නෙහි අර්ථකථනයට වැටෙන්නේ නැත. දයාසිරි මන්ත‍්‍රීතුමාම කියන, අර්ජුන් ඇලෝසියස් මන්ත‍්‍රීවරුන් 118කට කර ඇති බව පෙනෙන්නේ රුපියල් බිලියන එකහමාරක් ‘දන්’ දීමයි. එය හරියට අප වෙසක් දන්සැලකට රුපියල් සීයක් ‘ප‍්‍රදානය’ කිරීමට සමාන එකක් බව නීතියත්, දේශපාලනඥයනුත් සිතන බව පෙනේ.
මේ අතර කවුරුත් දන්නා, එහෙත් කවුරුවත් පිළිගන්නේ නැති තවත් පැත්තක් ‘මැතිවරණ අරමුදල්’ යනුවෙන් නම්බුකාර ලෙස හඳුන්වන අතිශයින් දුෂිත භාවිතයේ තිබේ. කිසිදු මැතිවරණ අපේක්ෂකයෙකු තමන්ට ලැබෙන මුදල් ගැන ලදුපත් (රිසිට්) දෙන්නේ නැත. එය බොහෝ වෛද්‍යවරුන් සහ නීතිඥයන්ද අතර ඇති භාවිතයකි. එමඟින් ඔවුහු, ආදායම් බදු දෙපාර්තමේන්තුවෙන්ද බේරෙති. දෙවැනි කරුණ නම්, තමන්ට මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේදී එකතුවන ෆන්ඞ් එකෙන් භාගයක්වත් වියදම් නොකර ඉතුරුකර ගැනීමට බොහෝ අපේක්ෂකයන් වග බලා ගන්නා බවය. මැතිවරණයෙන් පැරදුණත් තමන් මූල්‍යමය වශයෙන් පරාජය විය යුතු නැති බව මෙම ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ මුර දේවතාවෝ මැනවින් දනිති. මෙයද ලංකාවට සීමා වූ භාවිතයක් නොවන බවද අප සිහිපත් කළ යුතුයි.

විසිවැනි සංශෝධනය
ලංකාවේ දේශපාලනය නැමති බඹරයට ගල් ගැසීමට අවශ්‍ය නම් කළ යුත්තේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරන බවට කිනම් හෝ ප‍්‍රචාරයක් ඇරීමය. එවිට ඇතිවන මහා කලබලය දෙස උඩ සිටි බලා සිටින ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාද පුදුමාකාර විමතියට පත්වනු ඇත. තමන්ගේ 1978 ව්‍යවස්ථාවට මේ තරම් ආලය කරන පිරිසක් ලංකාවේ බිහිවී සිටීම එතුමා සිහිනෙකින්වත් නොසිතූ දෙයක් වන්නට ඇත.
ජවිපෙන් ඉදිරිපත් කර ඇති විසිවැනි සංශෝධනයේ ප‍්‍රධාන අරමුණ විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීමයි. දැනට ඒ ගැන වැඩියෙන්ම පළවී තිබෙන්නේ විරුද්ධ ප‍්‍රතිචාරය. භික්ෂූන් වහන්සේ, ජාතික නිදහස් පෙරමුණ, ජාතික හෙළ උරුමය සහ ශ‍්‍රීලනිපය ඒ අතර ඉදිරියෙන් සිටිති. එජාපය සහ පොදුජන පෙරමුණ තම ස්ථාවර තවම ප‍්‍රකාශයට පත් කර නැත. ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානයේ ප‍්‍රතිචාරය අපේක්ෂා කළ හැකිය. එනම් කොන්දේසි සහිත සහයෝගයයි.
විසිවැනි සංශෝධනය පිළිබඳ දැනට සිදුවන සාකච්ඡුාව දෙස බලන විට, එහි ප‍්‍රධාන ලක්ෂණ කිහියක් මෙසේ හඳුනාගත හැකිය. ඒවා වනාහි වර්තමාන ලංකාවේ ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික ප‍්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ ගැටලූවේද කොටස්ය.
x විසිවැනි සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත වීමට අවශ්‍ය තුනෙන් දෙකේ බහුතර ඡුන්දය එයට ලැබේද යන්න සැක සහිතය. එසේ පසුබෑමට ලක් වුවත්, ජවිපෙ කර ඇති යෝජනාවේ දේශපාලන වැදගත්කමක් තිබේ. එනම් ලබන අවුරුද්දේත්, ඊළඟ අවුරුද්දේත් පැවැත්වෙන ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරවල මූලික තේමාවක් බවට එය ඉදිරියට ගෙනඒමයි. ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික රාජ්‍ය ප‍්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ මහජන කතිකාව සහ උනන්දුව දිගටම පවත්වාගෙන යෑම, කවදා හෝ එම ප‍්‍රතිසංස්කරණ සාර්ථක වීමට අත්‍යවශ්‍ය පූර්ව කොන්දේසියකි.
x වර්තමාන දේශපාලන පරිසරය තුළ, ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීමට දේශපාලන පක්ෂ ගන්නා තීරණ මූලික වශයෙන්ම තීරණය කරන සාධකය වන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය හෝ මහජන සුබසෙත හෝ ගැන ඇති ආදරය නොව, පක්ෂවල නායකයන්ගේ පුද්ගලික දේශපාලන විජිගීෂාවන්ට එය සේවය කරනවාද? නැද්ද? යන කාරණයයි. අනාගතයේ ලංකාවේ ජනාධිපති වීමට සිහින මවන කිසිදු නායකයෙකු, ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීමේ කාර්යයට සහභාගි වීමට තම පක්ෂයට ඉඩ නොදෙනු ඇත. ජනාධිපති ධුරය තරම් පුද්ගලයන්ගේ දේශපාලන ආශා පුබුදු කරවන, විජිගීෂා පෝෂණය කරන තවත් දේශපාලන තනතුරක් අප රටේ නැති තරම්ය. ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාවත් මේ ගැන සිතන්නට නැතිව ඇත.

ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා තම මැතිවරණ ව්‍යාපාරය දියත් කර ඇත. එතුමා සූදානම් වන්නේ ජනාධිපති වීමටද, අගමැති වීමටද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත. ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ජනාධිපති වීමට එතුමාට තවමත් නෛතික බාධාවක් වී තිබේ. ඒ නිසාම වෙනත් කෙනකු ජනාධිපති වී සිටියදී අගමැති වීමට වුවත් එතුමා අකමැති නොවනු ඇත. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන, චමල් රාජපක්‍ෂ වැනි කෙනකු ජනාධිපතිව සිටියදී අගමැති වන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ කෙනකු නොවන බව නම් කෙනකුට ස්ථිරවම කිව හැකිය.
මේ අතර, ළඟදී ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා කොළඹ ලොකු හෝටලයක පැවැත්වූ ‘වියත් මග’ සම්මන්ත‍්‍රණයට සහභාගි වූ මගේ මිත‍්‍රයකු කීවේ, එයට විශ්විදයාල ආචාර්යවරුන්ද බොහෝ දෙනකු සහභාගි වූ බවයි. එයින් සෑහෙන දෙනෙකු 2015දී මෛත‍්‍රීපාල-රනිල් යහපාලන සභාගයට සහයෝගය දුන් අයයි. එයින් සමහර දෙනකු දැන් ‘ගෝඨාභය ගැලවුම්කාරයා’ ලෙස සලකමින් ලියන පුවත්පත් ලිපි කියවන විට මගේ සිතේ ලංකාවේ දේශපාලනය ගැන මෙවැනි ප‍්‍රශ්න මතුවේ.
මෛත‍්‍රීපාල-රනිල් දෙදෙනාගේ අසාර්ථක දේශපාලන ක‍්‍රියාකාරිත්වය නිසා, ලංකාවේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පරිවර්තනය පිළිබඳ න්‍යාය පත‍්‍රය පස්සට ඇද දමා තිබෙන්නේද?

ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී දේශපාලන ප‍්‍රතිසංස්කරණවල අසාර්ථකභාවය, අධිකාරවාදී දේශපාලන ආපසු ගමනකට තුඩු දෙන සාධකයක් වී තිබෙන්නේද? එය එම ආපසු ගමන සාධාරණය කිරීමට ප‍්‍රමාණවත්ද?

ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයට ඒ තරම් ළැදිකමක් නොදක්වන, පුද්ගල කේන්ද්‍රීය අධිකාරවාදී පාලන තන්ත‍්‍රයක් පිහිටුවන බවට නිසැක සංඥා දැනටමත් ඉදිරිපත් කර ඇති, රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ නව ලිබරල්වාදී ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්තියම වඩාත් මර්දනකාරී ලෙස ඉදිරියට ගෙනයෑමට සූදානම්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ ව්‍යාපෘතියට අපේ විශ්වවිiාල ආචාර්යවරුන්, මාධ්‍යවේදීන් සහ බෞද්ධ භික්‍ෂූන්, වෘත්තිකයන් දක්වන ආශාව පැහැදිලි කළ හැක්කේ කෙසේද?
මේ ප‍්‍රශ්න ගැන කල්පනා කරන ගමන් අප රටේ පුරවැසියකුට පෙනෙන තවත් කරුණක් නම් රනිල්-මෛත‍්‍රී පාර්ශ්ව දෙකම දැනටමත්, ඊළඟ ජනාධිපති මැතිවරණයෙන් පරාජය වී ඇත යන මානසිකත්වය ප‍්‍රදර්ශනය කරන බවයි.
මේ පසුබිම තුළ අප රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී බලවේගවලට අලූත් අභියෝගයක් සහ අලූත් කාර්යයක් තිබේ. එය නම්, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය පරිවර්තන ක‍්‍රියාවලියේ පසුබෑමකට, පරාජිතවාදී මානසිකත්වයකින් තොරව මුහුණ දීමේ දේශපාලන මූලෝපායක් අලූතෙන් නිර්මාණය කරගැනීමයි. අධිකාරවාදී දේශපාලන බලවේගවල ජයග‍්‍රහණය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය තුළ බලාපොරොත්තු විය යුතු නපුරකි. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය ප‍්‍රතිෂ්ඨාපනය කර, එය තහවුරු කිරීමේ වගකීම භාරගත් දේශපාලන පක්‍ෂ එම වගකීම පැහැර හැරීම නිසා ‘නපුර’ විකල්පයක් ලෙස මතුවන්නේ නම් එම ‘නපුර’ට ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ලෙස මුහුණදීම මූලෝපායගත කිරීම දැන් සිටම කළ යුත්තකි. ජවිපෙ, වමේ පක්‍ෂ හා සිවිල් සමාජ බලවේග මේ කාර්යයේදී මූලිකත්වය ගත යුතුව තිබේ.
විසිවෙනි සංශෝධනය සඳහා ජවිපෙ ගෙන ඇති පියවර ඉහත කී බලවේග අතර නව සාකච්ඡුාවකටත්, නව සන්ධානයකටත් අවශ්‍ය අවකාශය විවෘත කර ඇත. එබැවින්, ජවිපෙ නායකත්වය කල්පනා කළ යුත්තේ, 20වැනි සංශෝධනය සඳහා තමන් ගෙන යන ව්‍යාපාරය, ජනාධිපති ධුරය අහෝසි කිරීමෙන් ඔබ්බට යන අලූත් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීයකරණ න්‍යාය පත‍්‍රයක, වැඩපිළිවෙළක සහ පුළුල් සන්ධානයක ආරම්භයක් ලෙස සැලකීමටයි. සංවිධානාත්මකව මහජන ව්‍යාපාරයක් බවට පත්වී විරෝධය පෑමත්, ඉතිරි වී තිබෙන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ජයග‍්‍රහණ, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී දේශපාලන කතිකාව, රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී දේශපාලන අනාගතය ආරක්‍ෂා කිරීමත්, ජවිපෙ, වම සහ සිවිල් සමාජ බලවේගවල දේශපාලනයේ අනාගත න්‍යාය පත‍්‍රය විය යුතුය.

ටැබූ සබ්ජෙක්ට්ස්

පළවෙන්ට නියමිත දිනට තරමක් පළමුව ලේඛකයා මේ සටහන අකුරු කරන්නේ ගං වතුර එහි කූඨප‍්‍රාප්තියට ළඟා වී ඇති අවස්ථාවේය. පාඨකයා මෙය කියවන විට ගංවතුර බැස ගොස් ඇත්තාක් වන්ට පිළිවන. එසේ වුව මාතෘකාවෙහි ඇති වැදගත්කම එබැවින් ලඝු නොවේ. එසේම 2018 ගං වතුර 2017 ගං වතුරට වඩා අඩු විපාක දුන් බවද ප‍්‍රස්තුතයට අදාළ නැති කාරණාවකි.
නියඟ සේම ගං වතුරද නිවර්තන තෙත් කලාපීය රටක් වන ලංකාවට අරුමයක් නොවේ. මෙබිම මනුෂ්‍ය වාසයක් වූයේ කවදාද එතැන් පටන්ම, සියවස් සහස්වස් ගණනාවක් තිස්සේ අපේ මුතුන් මිත්තන් මිත්තණියන් මේ ආන්තික ස්වාභාවික උපද්‍රව දෙකින්ම ඇති තරම් පීඩා විඳින්ට ඇත්තේය. ජයසේන ජයකොඩිගේ සම්මානලාභී ‘අස්වැන්න’‍ නවකතාව පනස් ගණන්වල රජරට මුහුණ දුන් දැවැන්ත ගංවතුරක් ගැන කියයි. සමහර දුම්රිය ස්ථානයන්හි එක් එක් අවුරුද්දේ ගංවතුර මට්ටම දැක්වෙන හරස් ඉරි ඇඳ ඇත්තේ උපද්‍රවයේ තරම ගැන අපට ඉඟි සපයමිනි. රත්නපුර නගරය හැත්තෑවකට අසූවකට පෙර සමයේ වුවද දශකයකට වරක් පමණ වත් ගංවතුරෙන් යට වූ බව තවමත් මතක පැරැුන්නෝ වෙති.
ගංවතුර ගලන සංඛ්‍යාතය අදත් මෙසේම දශකයකට වරක් පමණ වී නම් ඒ ගැන සඳහන් වන්ට තිබුණේ පුවත්පතෙක ඇතුළු පිටුවෙක නොව පුවත් පිටුවේය. වසර දහයකට ගලන ගං වතුර පුවතකි. අද මෙන් වසරක් පාසා මෝසම් වැස්සට පසුව ගලන ගං වතුර පුවතක් පමණක් නොව විශ්ලේෂණයට බඳුන් විය යුතු ජාතික සංවර්ධන ප‍්‍රශ්නයකි.
අපගේ වටහා ගැන්මේ පහසුව පිණිස කළුතර දිස්ත‍්‍රික්කයේ කළු ගඟ අසබඩ ගලපාතට නුදුරුව සිරිසේන (37) හා ජයන්ති (32) නම් යුවලක් සිය දරුවන් සඳලි (12) හා අනුෂ්ක (8) ද සිරිසේනගේ වියපත් මෑණියන් පුණ්‍යා (62) ද සමඟ වෙසෙතැයි සිතමු. සිරිසේන පෞද්ගලික ආරක්ෂක සේවයක සේවකයකු සේ පානදුර යම් වෙළෙඳ ආයතනයක සේවය කරයි. ඔහු පවුලේ එකම ස්ථිර රැකියාලාභියාය. ජයන්ති කුඩා දරුවන්ගේ ඇඳුම් මසා විකිණීමෙන් යම් සුළු ආදායමක් පවුලට එක් කරයි. ඔවුන්ගේ කුඩා පුතු යම් ශාරීරික ආබාධයකට මාස්පතා රෝහලකට ගෙන ගොස් ප‍්‍රතිකාර ලබා දිය යුත්තෙකි. දරු දෙදෙනාම වැඩි දුරකින් නැති මිශ‍්‍ර සිංහල පාසලක ඉගෙනුම ලබති. ඔවුනගේ නිවෙස කුඩාය. කලෙකින් අලූත්වැඩියා කොට නැත. සාලය හැරුණු විට එක කාමරයක් හා කුස්සියකි. කුඩා වැසිකිළිය ලෑලි කිහිපයක් එකට ගසා සැදු තාවකාලික දොරකින් වසා තියේ. නිවෙස පසෙකින් මැසි මදුරුවන් පිරි කාණුවක අපිරිසිදු ජලය ගලා යයි.
අද අපේ රටේ සම්මත මිනුම් දඬුවලට අනුව මේ ‘දුප්පත්’ පවුලකි. හැබැයි සමස්ත සමාජයේ ප‍්‍රගමනයත් සමඟ ඉහළ ගොස් ඇති ජීවන තත්ත්වයන් හා නිදහස සෞඛ්‍ය සේවය, නිදහස් අධ්‍යාපනය නිසා සිරිසේනගේ පවුලට සාමාන්‍ය තත්ත්ව යටතේ ‘අනුන්ට බරක් නොවී’‍ ජීවත් විය හැක්කේය. මෙයින් කියන්නේ ඔවුන්ගේ ජීවිත ප‍්‍රසන්න බව නොවේ. එහෙත් වසර පනහකට සියයකට පෙර විසූ ඔවුන්ගේ පූර්වගාමීන්ගේ ජීවිත හා සංසන්දනය කරන කල්හි ඔවුහු යම් පමණෙකින් ඉදිරියට පැමිණ ඇත්තෝය. සඳලි නිදහස් අධ්‍යාපනයේ ආනුභාවයෙන් වෛද්‍යවරියක වනු ඇතැයි ලේඛකයා නොසිතයි. ඇයට එය තාම දුර ඉලක්කයකි. ඊනියා නිදහස් අධ්‍යාපනයේ පෙරණයෙන් පවා වෛද්‍යවරුන් වෛද්‍යවරියන් සේ තවමත් පෙරී එන්නේ සඳලිලා නොව මධ්‍යම පංතික දරුවෝය. අනෙක් අතට සඳලිගේත් අනුෂ්කගේත් අනාගතය පූර්ණාන්ධකාරයකින් වැසී ඇතැයිද සිතිය යුතු නැත. සියල්ල සාමාන්‍ය පරිදි වන්නේ නම් තව පරම්පරාවෙකින් හෝ වැඩිම වුණොත් දෙකකින් ඔවුනට මධ්‍යම පංතියේ දොර හැරෙනු ඇත්තේය. රටේ කොයි තරම් දුෂිත අකාර්යක්ෂම ආණ්ඩුවක් තිබුණද පුරවැසියෝ සෙමෙන් සෙමෙන් ඉදිරියට පිය මනිති. තමන්ට නොලැබෙන වරප‍්‍රසාද කොටසක් වත් තම දරුවන්ට හිමිවනු ඔහු ඇය දකියි. ඒ සාමාන්‍ය තත්ත්ව යටතේය.
වසරක් පාසා ගලන ගංවතුර සිරිසේනලාගේ ජයන්තිලාගේ මේ ඉදිරියට සෙමෙන් ඇදෙන ගමන වළකමින් දැවැන්ත පවුරක් සේ ඔවුන් ඉදිරියේ නැඟී සිටින්නේය.
ගංවතුර නිසා සිරිසේනගේ රැුකියාවට බාධාවක් වේ. සඳලිගේද අනුෂ්කගේද පාසල් ගමන සති දෙක තුනක් වත් දිගු කාලකට ඇනහිටියි. ඔවුන් ඒ අතර රෝගාතුර වන්නේ නම් මේ කාලය වැඩි විය හැකිය. පෙර පාසල් පොත්පත් තෙත්බරිව අහිමි වෙයි. අධ්‍යාපනය මාස කිහිපයකින් පසුපසට තල්ලූ‍ කළාක් වැන්න. ගං වතුර නිසා හැඩි වූ, මඩ වූ ගේදොර, බඩුමුට්ටු යළි යථා තත්ත්වයට පත් කරනු පිණිස කාලයක්ද මුදලක්ද වැයවේ. තනි මිනිසකුගේ මාසික වැටුපින් අමාරුවෙන් ඇදගෙන ගිය ගැළෙහි එක ගොනකු ඇද වැටුණාක් වැන්න. සිරිසේනලා ජයන්තිලා සඳලිලා අනුෂ්කලා පුණ්‍යලා හෙමි හෙමින් හෝ ඉදිරියට ගිය ගමන නවතා පසුපසට යති.
වෛද්‍යවරියක වීම කෙසේ වෙතත් බැංකුවක සුළු රැුකියාවක් සොයා ගත හැකිව තිබුණු සඳලිට දැන් ඇඟලූ‍ම් කම්හලක රෙදි මසන්ට යෑමෙන් හෝ ක්ලීනින්ග් සර්විස් එකකට එක් වීමෙන් සෑහෙන්ට සිදුවනු ඇත්තේය. ගං වතුර ඔවුන්ගේ අනාගතය අවුල් කොට තියේ.
මේ අතර සිරිසේනලාගේ වපසරියෙන් බැහැර ලෝකයේ බොහෝ දේ සිදුවේ. නගරයේ පෞද්ගලික ආයතනයන්හි නෝනාවරු මහත්වරු ගං වතුර ආධාර එකතු කරති. ඔවුහු වත්පොත ඔස්සේ සිය ආයාචනය සකල ලෝකවාසීන්ට යොමු කරති. ශ‍්‍රී ලාංකික ඩයස්පෝරාව කැළඹේ. වියළි ආහාර, ඇඳුම් පැළඳුම්, පානීය ජලය, බෙහෙත්, වෙද හෙද ආම්පන්න එකතු වේ. කාගිල්ස් ෆුඞ් සිටි හිස් වේ. සහන සේවා ආයතන වැඩට බසියි. දේශපාලකයෝ කුලප්පු වෙත්. ඔවුහු කලිසම් නවා ගෙන සරොං උස්සාගෙන දණක් මඩට බැස විපතට පත්වූවන් සොයා යති. ජවිපෙ රතු තරුව පායයි. සුනිල් හඳුන්නෙත්ති කුලියට ගත් බෝට්ටුවකින් ගොස් තම නිවාසයන්හි වහලට ගොඩව සිටින පිරිසට වියළි ආධාර බෙදයි. සුජීව සේනසිංහ කෙහෙල් ගෙඩි බෙදයි. විපතට පත්වූවන්ගේ ශෝකාලාපය, ඔවුන’තින් නොවුණද, වත් පොතෙහි දිග හැරේ. සිරස රූපවාහිනිය ගුවනින් ගොස් ගංවතුර තත්ත්වය වාර්තා කරයි.
මේ කිසිවෙක් වරදකැයි හෝ සිදු නොවිය යුත්තකැයි ලේඛකයා නොසිතයි. සිය සගයන්ගේ දුක හඳුනාගත හැකි ජන කොටසක් සිටින රටෙක දිවි ගෙවන්ට ලැබීම ගැන ඔහු ආඩම්බර වෙයි. විපතට පත්වූවන්ට සහන ලැබීම ගැන ඔහු සතුටු වෙයි. ප‍්‍රශ්නය මේ සියල්ල ගංවතුරින් පීඩා විඳින්නට එකෙණෙහි ඇති වන කෙටි කාලීනව විසඳා ගැන්මේ පියවර පමණක් වීමය. මේවාට ඉත සිතින් සම්මාදම් වන මධ්‍යම පංතික නෝනාවරුන් මහත්වරුන් මේ ක‍්‍රියාවලියෙන් සියල්ල යහපත් ලෙස විසඳේයැයි කල්පනා කරති. ගංවතුර විසින් සිරිසේනලාගේ ජයන්තිලාගේ සඳලිලාගේ අනුෂ්කලාගේ පුණ්‍යලාගේ ජීවිත උඩු යටිකුරු කරන බව ඔවුහු නොදනිති.
‘ඉතින් අපි කියලා මැරෙන්ඩයැ?. අපිට පුළුවන් හැටියට තමයි අපිත් කළේ.’ මේ මධ්‍යම පංතික නෝනාවරුන් මහත්වරුන් පිළිවදන් දෙනු ඇත්තේය. ඇත්ත. ඔවුන්ට ඊට වඩා කළ හැකි දෙයක් නැත. එතැනින් එපිට ක‍්‍රියාත්මක විය යුත්තේ රජයයි.
රටකට ආණ්ඩුවක් අවශ්‍ය වන්නේ පුරවැසියන්ට තනි තනිව විසඳා ගත නොහැකි, වෙළෙඳපළ විසින් විසඳනු නොලබන ගැටලූ විසඳීම පිණිසය. ආර්ථික විද්‍යාවේ කියැවෙන අයුරින් ආණ්ඩුවක ප‍්‍රමුඛ කාර්යය වන්නේ මහජන යහපත පිණිස වන භාණ්ඩ හා සේවා සැපයීමයි. මිනිසුන්ට පාන් හෝ වැටකොළු හෝ ගම්මිරිස් සැපයීම පිණිස ආණ්ඩුවක් අවශ්‍ය නැත. මේවා වෙළෙඳපළ විසින් බලාගනියි. එසේම අද වන් යුගයක උසස් අධ්‍යාපනය හා සෞඛ්‍ය සේවා පවා වඩා කාර්යක්ෂමව සැපැයීමට පෞද්ගලික අංශයට වැඩි හැකියාවක් තියේ. පෞද්ගලික අංශයට සපයන්ට නොහැකි වැඩි පිරිසකට ප‍්‍රයෝජනවත් එහෙත් මිලක් නියම කළ නොහැකි සේවාවන්ය. ගං වතුර තර්ජනය අවම කරලීම ආණ්ඩුවේ හා ආණ්ඩුවේ පමණක්ම වගකීම වන්නේ එනිසාය.
ඇත්ත. ආණ්ඩුවකට වර්ෂාව පාලනය කිරීමේ හැකියාවක් නොවේ. ලෝකයේ දියුණු රටවල ආණ්ඩු පවා ස්වාභාවික උවදුරු සලකන්නේ තමන්ගේ ශක්‍යතාවලින් පාලනය කළ නොහැකි ‘ඇක්ට්ස් ඔෆ් ගෝඞ්ස්’‍ හෙවත් දෙවියන්ගේ ක‍්‍රියා ලෙසිනි. (මෙයින් වෙනස් වන එකම උදාහරණය ස්ටාලින්ගේ සමයේ සෝවියට් දේශය සීරියස් ලෙස කාලගුණය පාලනය කිරීමේ උත්සාහයක් දැරීමයි.) හැබැයි ආණ්ඩුවලට ස්වාභාවික උවදුරුවලින් රටේ පොදු මහජනතාවට අවම බලපෑමක් වන ආකාරයේ ක‍්‍රියා මාර්ග ගැනීමේ පුළුවන්කම තියේ. ප‍්‍රශ්නය අප ඒ කිට්ටුවට වත් නොයෑමයි.
පුරවැසියන් වශයෙන් අප රජයෙන් ඇසිය යුත්තේ වසරක් පාසා දැනට නියතව සිදුවන සේ බව පෙනෙන ගංවතුර තර්ජනයෙන් රට මුදා ගැන්ම පිණිස මෙතෙක් ගෙන ඇති පියවරයි. මේ පියවර ගත යුත්තේ ගංවතුර එන්ට කලියෙන් මිස ඉන් පසු නොවේ. දැන් වසරකට වරක් ගංවතුර ගලන්නේ ඇයි? ඒ නිරිත දිග කළුතර හා රත්නපුර දිස්ත‍්‍රික්ක අධික ලෙස ජනාවාස වීම නිසා නම් ඒ තත්ත්වය වළක්වා ගන්ට අප කර ඇත්තේ මොනවාද? පදිංචි නොවිය යුතුය හඳුනාගෙන ඇති බිම්කඩ මොනවාද? ඒවායේ පදිංචිවන්ට ඉඩ දෙනවාද නැද්ද? ගංගාවන්හි හදිසි ජල මට්ටම් ඉහළ යෑම්වලදී ඒ බව කඩිනමින් ජනතාවට දැන්වීමට හා ඔවුන් උස්බිම් කරා ගෙනයෑමට නිශ්චිත වැඩපිළිවෙළ තිබේද? එසේ නම් අදත් සුළු ගංවතුරක් පවා මහා ව්‍යසනයක් බවට පරිවර්තනය වන්නේ ඇයි?
මේ ගැටලූවක එක පැතිකඩක් සමාජයේ පහළම ස්ථරයේ ඇසිනි. මේ ප‍්‍රශ්නය ලියුවාට වඩා බොහෝ සංකීර්ණය. නිදසුනක් ලෙස අනිවාර්යයෙන්ම ගංවතුරින් අනතුරුව ඩෙංගි වසංගතය හිස ඔසවනු ඇත. ඩෙංගි පාලනය කරනු පිණිසද ආණ්ඩුවට මොනයම් හෝ වැඩපිළිවෙළක් නැත. මේ සියල්ල එකට බැඳී ඇති ප‍්‍රශ්නය. පුරවැසියා මේ දුෂ්ට චක‍්‍රයේ සිරවී සිටිමින් වසරක් පාසා අලූත් අප‍්‍රසන්න අත්දැකීම් එකතු කර ගනියි. මේ පත්තරය සුරැුකිව තබා ගන්න. 2019 දී පමණක් නොව තව වසර විසි පහකින්ද මේ කතාව මේ විදියටම කවරකුට හෝ ලිවිය හැකි වන්නේය.