‘‘ගොඩක් වෙලාවට මම අඬනවා. කොච්චර දුක් වුණත් මට මේ දකින දේවල් සාමාන්‍ය දේවල් ගාණට හුරුවෙන්නේ නැහැ. අලූ‍ත් මරණයක් වුණාම ඒ මරණයේ කතාව අලූ‍තෙන් අහන්න වෙනවා. ඒ අතර තියෙන බොහෝ කතන්දර දුක හිතෙන ඒවා.’’ සීතා රංජනී එහෙම කියනවා.
සීතා රංජනී අපට මුණගැහුණේ මීගමුව පසුවී ටික දුරක් යද්දී තිබෙන ඇගේ ව්‍යාපාරික ස්ථානයේදී. ඇගේ ව්‍යාපාරය සමරු ඵලක තැනීම. ඔපදැමූ කළුගලක් මත සටහන් කරන අකුරු, රූප ටිකකින් ඒ පලකයට ජීවයක් එකතු කිරීමයි ඇගේ රැකියාව. කොහොම වුණත් ගලක් ඔපවැටී අකුරු වැටෙන ආකාරය ගැන කම්මැලි හිතෙන කතාවක් කියන්නට නෙවෙයි මේ සූදානම.

කළුගලක් මත ග‍්‍රයින්ඩරයකින් මුද්‍රිත අකුරු කෙටීම මහා රොකට් විජ්ජාවකුත් නොවෙයි. අපේ අවධානය ඇගේ අත්දැකීම්වලට. ඇයට. සීතා රංජනීට. ඇත්තෙන්ම කාන්තාවක් මෙවැනි රැකියාවක් තෝරාගැනීමම විටෙක පුදුමයට කාරණයක්. ඇය මේ රැකියාවට යොමුවී තිබුණේ පියාත් මේ රැුකියාව කළ හින්දා.

‘‘තාත්තා මේ රස්සාව කරද්දී මට ළංවෙන්නවත් දුන්නේ නැහැ. මල්ලී තමයි මේ රස්සාව කළේ. මම ඉගෙනගත්තා. උසස්පෙළ කළා. විවාහ වුණා. මේ රස්සාවට මම යොමුවුණේ නැහැ. ඒත් මගේ ළමයි තුන්දෙනා ශිෂ්‍යත්වය ලිව්වාම මට හිතුණා මගේම වැඩක් පටන්ගන්න. පුංචි කාලයේ ඉඳන් මම දැනගෙන හිටපු වැඬේ මේක. ඉතින් මම මේකට යොමුවුණා.’’ සීතා කෙටියෙන් මේ රස්සාවට ආ හැටි කිව්වා.
ඇයට බොහෝවිට සමරු ඵලකයක් හදන්නට ඇණවුමක් එන්නේ මරණය ගැන අලූ‍ත් කතාවක් සමඟ. පුද්ගලයන් මරණයට පත්වීම දුකක්. එහෙත් සමරු ඵලක තැනීම සතුටක්.

මේක අපබ‍්‍ර‍්‍රංස කතාවක්.
ඒත් මරණයක් සිදුවීම වළක්වන්නට කිසිකෙනෙක්ට බැහැ. සමරු ඵලකයක් කියන්නේ ඒ මරණයෙන් පසුව මියගිය තැනැත්තා බවට පත්වෙන ස්මාරකයක්.

ඒකත් අපබ‍්‍රංස කතාවක්.
‘‘මම නිතර කනත්තට යනවා. එහෙම යද්දී මම දකිනවා මම හදපු සමරු ඵලක. මගේ තාත්තා ගල් කටුවෙන් හදපු ඒවාත් දකිනවා. මල්ලි හදපුවාත් දැකලා තියෙනවා. සමහර වෙලාවට මම හදපු සොහොන් කොත් දිහා බලනවා. ඒ සොහොන් යට ඉන්න මිනිස්සුන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් මම හඳුනන අය නෙවෙයි. ඒත් ඒ බොහෝ අය ගැන මට අහන්න ලැබුණ දේවල් මගේ ඔළු‍වේ තියෙනවා.’’ ඇය එහෙම කියනවා. ඇය ළඟට සමරු ඵලකයක් තනවාගන්නට එන කෙනෙක් බොහෝවිට ඇය සමග මියගිය තැනැත්තාගේ මතකයන් බෙදාගන්නවා. ඇතැම්විට මිනිසෙක් මුණග ැහෙනවාට වඩා ඒ කෙනා ගැන අහන්නට ලැබීම වෙනස් අත්දැකීමක්. එකම එක වාක්‍යයකින්, දෙකකින් ඒ පුද්ගලයා ගැන රූපයක් අපේ ඔළුවේ මවන්නට ඇයව හමුවෙන මියගිය කෙනාගේ සමීපතමයා සමත් වෙනවා.

‘‘සීතා හදපු සොහොන් කොතක් දකිද්දී හිතෙන්නෙ මොකක්ද?’’ අපි ඇගෙන් විමසනවා.
‘‘සතුටක් දැනෙනවා.’’ ඇය එහෙම පිළිතුරු දෙනවා. ‘‘එහෙම වෙලාවකදී කෙනෙක් මැරෙනවා කියලා මට හිතෙන්නේ නෑ. මේක මගෙන් උපදින දෙයක්. වැඩක් කරලා ඉවරවුණාම මම අහන්නේත් මේක ලස්සනද කියලා. කෙනෙක් මරණයකින් ටික කාලයකට පස්සෙ තමයි මෙතැනට එන්නේ. වළේ පස් පහත් වෙලා මට්ටම් වුණාම. ඉතින්, එතැනින් එහාට මැරුණු කෙනාව සිහිපත් වෙන්නයි මේ ස්මාරකය ඕනෑ වෙන්නේ. කොටින්ම කීවොත් මැරුණු කෙනා විදියට සලකන්නේ මේ සොහොන්කොත. කෙනෙක් මැරුණු කෙනා එක්ක කතාකරනවා කියලා හිතුවොත් කනත්තට ඇවිත් කතාකරන්නේ මේ සොහොන්කොත එක්ක. ඉතින් මේක ජීවමාන වස්තුවක් වගෙයි. සොහොන්කොත ගැන එයා සතුටු වෙනවා නම් මම සතුටු වෙනවා.’’

ඇය මේ රැුකියාව කලාවක් විදියට දකිනවා. එහෙත් වරදවා වටහාගත යුතු නැහැ. සොහොන් ගලේ ලියන දේවල් කලාකෘති විදියට ඇය දකින්නේ නැහැ. ‘‘මේ එකම කවියක්වත් මම ලියපුවා නෙවෙයි. මම අතින් ඇඳපුවා නෙවෙයි. ඒ නිසා ගලේ අකුරු කොටන එක කලාවක් විදියට දකින්නේ නැහැ. ඒත් ගලක් නිර්මාණය කරවාගන්න එන මිනිස්සු එක්ක කරන ගනුදෙනුව, ඒ ගල් එක්ක ගෙවන ජීවිතය. ඒක කලාවක්. මේකත් එක විදියකට සොහොනක්.’’

ඇය තමන්ගෙ වෙළෙඳසැල වටේ අත යවමින් කියනවා. වටේට තියෙන්නේ පෙළට හිටවපු සොහොන් කොත්.
‘‘අනුන්ගෙ දුකට අඬලා නැද්ද?’’ අපි ආයෙමත් ඇගෙන් විමසනවා.

‘‘ ඕනෑ තරම් අඬලා තියෙනවා.’’ ඇය පිළිතුරක් අප වෙත පා කර එවනවා. ‘‘ජීවිතය කියන්නේ මොකක්ද කියලා වෙලාවකට හිතෙනවා. සමහර මරණ වෙන්නේ එකපාරම. සමහර මරණ වෙන්නේ ගොඩක් ලස්සන මිනිස්සුන්ට.’’ ඇය කියනවා.

‘‘ගොඩක් වෙලාවට සොහොන් කොතේ වැඩ ඉවරකළාට පස්සේ ඒක දකින ඥාතියෝ අඬනවා. එතැන ඉන්නේ මම. මම එහෙම කෙනෙකුගේ දුකට ඇහුම්කන් දීලා සනසවනවා. මට මරණ ගැන කතා ගොඩක් අහන්න ලැබිලා තියෙනවා. සමහර වෙලාවට මම කෙනෙක්ව සනසවන්න මම අහපු වෙනත් මරණ ගැන කතා කියනවා. ඔයාට විතරක් නෙවෙයි, මෙහෙමත් දේවල් වෙලා තියෙනවා කියලා මම පෙන්වනවා.’’ ඇය පැහැදිලි කරනවා.

‘‘මේ ෆොටෝ එක බලන්න.’‘ ඇය අපේ අවධානය එතැන තිබුණු ඡුායාරූපයක් දෙසට යොමු කරනවා. ‘‘මේ ලස්සනට ජීවත්වුණ මනුස්සයෙක්. මැරිලා තියෙන්නෙ දුර්ලභ රෝගයකින්. ඇෙඟ් මස් දියවෙනවාලූ‍. ඒ නිසා විරූපී වෙනවා. එයා දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලූ‍වාලූ‍ මාව විරූපී වෙන්න කලින් මැරෙන්න කියලා. එයා මැරිලා තියෙන්නේ විරූපී වෙන්න කලින්. එයාට පුංචි ළමයි තුන්දෙනෙක් ඉන්නවා. එයා මැරෙන මොහොත වෙද්දී දන්න කියන අයට අඬගහලා මම මැරෙන්න යනවා කියලයි මැරිලා තියෙන්නේ. ඉතාලියෙ ඉඳලා තියෙන්නේ. ඒ කෙනාගේ නෝනගේ ජීවිත කතාව ඇහුවාම අපටත් ඇඬෙනවා.’’ සීතා ඇයට අහන්න ලැබුණු එක් කතාවක් කියනවා. එතැනින් පස්සේ ඇගේ මලානික කටහඬෙන් තවත් කතා කිහිපයක්ම අපට අහන්න සලස්වනවා.

‘‘ළඟදී තවත් පුංචි දරුවෙක් මැරිලා තිබුණා. තද බඬේ කැක්කුමක් ඇවිල්ලා. ඒක ඉවසාගන්න බැරිව මොළේ නහරයක් පුපුරලයි මැරිලා තියෙන්නෙ.’’ ගොඩක් පුංචි දරුවෙක්. ඇයට පුංචි දරුවන්ට මුහුණදෙන්න සිද්ධවෙන මරණ ගැන අහන්න ලැබෙනවා. අවාසනාවන්ත රිය අනතුරු ගැන කතා අහන්න ලැබෙනවා. ඒ කතා ඇය ඇගේ මතකයේ තැන්පත් කරගන්නවා.

‘‘වැඩිපුරම දුක හිතෙද්දී රස්සාව ගැන කේන්තියක් එන්නෙ නැද්ද?’’ ඒ කතා කියද්දී ඇගේ මුහුණේ මැවෙන ඉරියව් නිරීක්ෂණය කරන අපි එහෙම අහනවා. ඇය ස්ථාවර ස්වරයෙන් නැතැයි කියනවා.

වැඩිපුරම සොහොන් කොත් නිර්මාණය කරන්නේ කතෝලික භක්තිකයන්. ඔවුන්ගේ විශ්වාස සමඟ එය ගැටගැසී තිබෙනවා. කතෝලික විශ්වාස අනුව ඉදිරියේදී එන නොවැම්බරය මළවුන්ගේ මාසය. මේ ඔක්තෝබරය. ඊට පෙර මාසය. ඉදිරියේ එළැඹෙන්නේ සීතාට වැඩ වැඩිම මාසය. ඒ නිසා ඇයට ඔක්තෝබර් නොවැම්බර් මාසවල අනුන්ගේ මළවුන් අතර සිරවෙන්නට සිද්ධවෙනවා. තමන්ගේ පවුලේ මළවුන් හමුවෙන්නට කනත්තට යන්නටවත් වෙලාවක් ලැබෙන්නේ නැහැ.

‘‘ගොඩක් අයට මැරුණ අය මතක්වෙන්නේ මළවුන්ගේ මාසයට. එතකොට තමයි ගල් හදන්න මගේ ළඟට ගොඩක් අය එන්නෙ. ඉතින් නොවැම්බර් මාසය වෙද්දී මට හෙළවෙන්නවත් බැහැ’’ ඇය කියනවා.

ඇගේ සමීපතමයන්ගේ මරණ ගැන කතාකරද්දී අපි ඇහුවේ එහෙම කෙනෙකුගේ සොහොන් කොතක් නිර්මාණය කර නැතිද යන්න. ‘‘තාත්තාගේ සොහොන් කොත මල්ලියි මායි එකතුවෙලා කළේ.’’ ඇය උත්තර දුන්නා. එය සංවේදීම මොහොතක්. ‘‘මම ඇඬුවා. ඒ වෙලාවෙ විතරක් නෙවෙයි. තාත්තාව මතක් වෙන ගොඩක් වෙලාවට අඬනවා. තාත්තා උගන්වපු දේවල් මතක් වෙනවා. තාත්තා ගොඩක් හොඳ කෙනෙක්.’’ මියගිය අය ගැන ඇයට අසන්නට ලැබෙන බොහෝ කතාන්දර වගේම කතාවක් අපටත් අහන්න ලැබෙනවා. වාක්‍යයකින් දෙකකින් මියගිය පුද්ගලයෙකු විස්තර කිරීමක්.

‘‘තාත්තා මට උගන්නපු හොඳම පාඩම තමයි වැඩියෙන් ගාණක් කියන්න එපා කියලා. සමහරු කියනවා ගාණ අඩු කරන්න කියලා. ඒත් මම වැඩිපුර මිලක් කියලා නැති නිසා මට කවදාවත් අඩු කරන්න බෑ. ඒ වගේ ගොඩක් වෙලාවට තාත්තාව මතක් වෙනවා.’’

මියගිය කෙනෙක්ව ජීවත් කරවන්නේ ජීවත් වෙන අය විසින්. එහෙම කෙනෙක්ව මතකයේ තියෙන තාක් කල් ඒ අය මියගිය කෙනා සිහිපත් කරනු ඇති. එහෙත් කෙනෙකු මතකයේ රැුඳෙන්නේ ඒ අය කළ කී දේවල් නිසා.

‘‘සමහර අය කියනවා මේ මනුස්සයා හිටපු කාලයේ අපට කරපු දෙයක් නැහැ. ඒ නිසා ශෝකයට පත් කියලා දාන්න එපා කියලා. තවත් වෙලාවක අම්මා නැතිවුණාම පුතා ඇවිත් සොහොන් කොත හදන්න දීලා යනවා. එතකොට හදන්න දුන්න කෙනාගේ තාත්තා, ඒ කියන්නේ මියගිය කෙනාගෙ සැමියා ඇවිත් කියනවා මැරෙනකල් අම්මාට වතුර උගුරක්වත් දුන්නේ නැහැ. ඒ නිසා පුතාට සොහොන් කොත දෙන්න එපා කියලා. සමහරු මේ කොතටත් බණිනවා. සමහරු මේ සොහොන් කොත අදහනවා. මැරුණ කෙනා ජීවත්වෙද්දී කරපු දේවල් එක්ක තමයි ඒක තීරණය වෙන්නේ.’’ සීතා රංජනී එහෙම කියනවා. මරණය එක්ක ගනුදෙනු කරලාම මේ ගැහැනිය ජීවිතය ගැන බොහෝ දේ අවබෝධ කරගෙන ඇතැයි අපට වැටහෙනවා. අපේ කරදරයෙන් ඇයව මුදවා අප ඇගෙන් වෙන්වෙනවා.

මේ දවස්වල මාධ්‍යවල වැඩි ඉඩක් අල්ලාගෙන තිබෙන්නේ, ජනාධිපතිවරයාත් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාත් ඝාතනය කරන්නට හැදුවායැයි කියන කුමන්ත‍්‍රණයක් ගැන කතාබතාය. ජනබල මෙහෙයුම අසාර්ථක වීම නිසා පැත්ත වැටී සිටි විපක්‍ෂයේ අයට, මේ කුමන්ත‍්‍රණ කතාව අලූත් හුස්මක් වී තිබේ. ඒ නිසා පැයෙන් පැයට ‘කුමන්ත‍්‍රණය කුමන්ත‍්‍රණය’ කියා මැතිරීම ඒ බොහෝ දෙනකුගේ වින්දනාත්මක දින චර්යාව බවට දැන් පත්වී තිබේ.

එහෙත්, ජනාධිපතිටත්, අගමැතිටත්, ආණ්ඩුවේ සියල්ලන්ටමත් අමතකවී තිබෙන, මහා කුමන්ත‍්‍රණය නම්, ජනවාරි 8 වැනිදා ? අරලියගහ මන්දිරයේ කළ කුමන්ත‍්‍රණයයි. එය, දෙන්නෙකුට තුන්දෙනකුට එරෙහිව කළ එකක් නොවේ. ලක්‍ෂ 62ක ජනතාවකට එරෙහිව කළ කුමන්ත‍්‍රණයකි. ඒ බිහිසුණු කුමන්ත‍්‍රණය ක‍්‍රියාත්මක වී නම්, මියයනු ඇත්තේ එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් නොවෙති. රටේ ඇතිවනු ඇත්තේ, මහත්වූ විනාශයකි.

මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන පරීක්‍ෂණයක් පවත්වන්නැයි අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණිල්ලක්ද කළේය. 2015 මැයි අවසානයේ, මාධ්‍ය ප‍්‍රධානීන්ගේ හමුවේදී මේ කුමන්ත‍්‍රණ පරීක්‍ෂණවලට සිදුවුණේ මොකක්දැයි ජනාධිපතිවරයාගෙන් විමසනු ලැබිණ. ඔහු කීවේ, එයට කුමන්ත‍්‍රණය යන වචනය යොදන්නට පුළුවන්දැයි තමා නොදන්නා නමුත්, ජනවාරි 8 ජයග‍්‍රහණය නොදී හිටපු නායකයන් තවදුරටත් බලයේ රඳවාගැනීමට සාකච්ඡුාවක් නම් තිබුණු බවත්, ඒ ගැන පරීක්‍ෂණයේ වාර්තාවක් නුදුරෙහිදී තමා අතට ලැබෙනු ඇති බවත්ය.

එහෙත්, දැන් ඒ ගැන පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්වෙන්නේ නැත. පැවැත්වුණු පරීක්‍ෂණයේ උද්ධෘත නීතිපතිවරයාට යැවූ විට, නඩු පැවරීමට තරම් කරුණු එහි නැති බව පවසා තවදුරටත් කරුණු සොයන ලෙස රහස් පොලිසියට දන්වා ඇති බව වාර්තා විය. එහෙත්, අප වගකීමෙන් කියන්නේ, මේ කුමන්ත‍්‍රණය පිළිබඳව හරිහැටි දන්නා, ඊට අදාළ සැලසුම් රැුස්වීම්වලට සහභාගිවුණු අයගෙන් මේ පරීක්‍ෂණයේදී තොරතුරු ලබාගෙන නැති බවය. මේ ක‍්‍රියාවලිය ගැන දන්නා සමහර රජයේ නිලධාරින්, අදාළ පරීක්‍ෂණයේදී තමන්ට කැඳවුමක් ලැබේයැයි බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියත්, ඔවුන්ට එවැන්නක් ලැබී නැත. එහි තේරුම කුමක්ද? මේ පරීක්‍ෂණ ඉදිරියට ගෙනයන්නට ජනාධිපතිටවත්, අගමැතිටවත්, නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළ අනිත් දේශපාලකයන්වත් වුවමනාවක් නැති බවය.

කුමන්ත‍්‍රණයේ සාරාංශය
ජනවාරි 8, මහින්ද රාජපක්‍ෂ පරාජය වන බව පැහැදිලි වුවහොත්, එදා ? ප‍්‍රතිඵල නිකුත්කිරීම අත්හිටුවා, යුද හමුදාව මහපාරට කැඳවා, රටේ සියලූ වැදගත් ස්ථාන යුදහමුදාවේ භාරයට ගෙන, හදිසි නීතිය පනවා, මහින්ද රාජපක්‍ෂට තවත් අවුරුදු දෙකක් බලයේ සිටින්නට අවශ්‍ය කටයුතු කිරීම කුමන්ත‍්‍රණයේ සැලැස්ම විය. එදා ? ඇරඹෙන මේ ‘හමුදා අල්ලාගැනීමේ’ සැලැස්මට අනුව, එය අවම වශයෙන් පැය 72ක කාලයක් පවත්වාගෙන යායුතුය. ඒ අතර, මොහාන් පීරිස් අගවිනිසුරු ලවා, තවත් අවුරුදු දෙකක් මහින්ද රාජපක්‍ෂට බලයේ සිටිය හැකි බවට අධිකරණ අර්ථ නිරූපණයක් ලබාගෙන කුමන්ත‍්‍රණය සාධාරණය කළ යුතුය.

කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවිය
මේ භයානක කුමන්ත‍්‍රණය, ජනවාරි 8වැනිදා ? සිදුවුණු බවට අපි නැවතත් අවධාරණය කරමු. නැතැ’යි කියා කිසිවකු කියන්නේ නම් අප අභියෝග කරන්නේ, ඒ ගැන සම්පූර්ණ පරීක්‍ෂණයක් නැවතත් අරඹන ලෙසය. අරලියගහ මන්දිරයේ ජනවාරි 8 ? සිදුවුණු කතාබහ පමණක් නොව, අරලියගහ මන්දිරයේ සීසීටීවී කැමරා දර්ශන මකාදැමීම ගැනද, ජනවාරි 8වැනිදාට පෙර යුදහමුදා කාර්යාලවල පැවැති සැලසුම් කිරීමේ රැුස්වීම් ගැනද තොරතුරු නැවතත් මුල සිට හොයන ලෙසය. ඒ සාකච්ඡුා රැුස්වීම්වලට සහභාගිවුණු ඉහළ පහළ හමුදා, පොලිස් හා රජයේ නිලධාරීන්ගෙන් ප‍්‍රකාශ සටහන් කරගන්නා ලෙසය. රිය අනතුරක් බවට නිල වශයෙන් සඳහන් කර තිබුණු, වසීම් තාජුදීන්ගේ මරණය, ඝාතනයක් බවට තොරතුරු සොයාගත් රහස් පොලිසියේ නිලධාරීන්ට මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන තොරතුරු

හෙළිදරව් කරගැනීම අමාරු දෙයක් නොවේ. අවශ්‍ය වන්නේ ඔවුන්ට ඒ සඳහා දිරිදීමය. ඒ අතින් නම් මේ ආණ්ඩුව අන්තිම දුර්වලය.
මේ සැලැස්ම සාර්ථක කරගත හැකි වන පරිදි හමුදා භටපිරිස් රටේ වැදගත් තැන් සියල්ලේම පාහේ රඳවා තිබුණි. එවකට ආරක්‍ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී ජගත් ජයසූරියගේ බලකාය වන සන්නාහ සන්නද්ධ බලකායේ මූලස්ථානය වන මෝදර රොක්හවුස් කඳවුර, ජනාධිපතිවරණය දා රැුයෙහි එවැනි ස්ටෑන්ඞ්බයි තත්ත්වයේ භටපිරිස් රඳවා තිබුණු එක් ස්ථානයකි. අඩුම ගණනේ හමුදා බැටෑලියන (බැටෑලියනයකට සාමාන්‍යයෙන් 800 සිට 1100 දක්වා සෙබළු පිරිසක් අයත්වෙති.) 10ක් කොළඹ වටකොට ස්ටෑන්ඞ්බයි තත්ත්වයෙන් තබා තිබිණි. ඉන් බැටෑලියන 4ක් සිටියේ සිවිල් ඇඳුමෙනි. තවත් බැටෑලියනයක් මරදාන ටි‍්‍රපොලි වෙළෙඳ සංකීර්ණයේ රඳවා තිබිණි. තවත් එකක් රැුඳවූයේ මීගමුවේ කඩොල්කැලේ නම් ප‍්‍රදේශයේය. එහි බැටෑලියනයක් සිටින්නේ ඇයිදැ’යි ඇසූවකුට ලැබුණු පිළිතුර වූයේ ‘ජනවාරියේ නියමිතව තිබුණු, පාප්වහන්සේගේ ගමනට ආරක්ෂාව සඳහා එලෙස රැඳවූ බවය’.

රැස්වීම් දෙකක්
තොරතුරු වාර්තා වන අන්දමට මේ පසුපස සිටි ප‍්‍රධානීන් වන්නේ ගජබා රෙජිමේන්තුවේ මේජර් ජෙනරාල් සුමේධ පෙරේරා හා මේජර් ජෙනරාල් ප‍්‍රසාද් සමරසිංහය. වැඩසටහනේ තිරපිටපත ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේය. එය හැඳින්විය හැක්කේ ‘පැය 72 මෙහෙයුම’ හැටියටය. මේ හමුදා සැලසුම ගැන පැහැදිලි කිරීමට ජනවාරි 7වැනිදා, ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී ජගත් ජයසූරියගේ කාර්යාලයෙහිදී එක් රැස්වීමක් පැවැත්වුණු අතර, ඊට මේජර් ජෙනරාල්වරු 7 දෙනෙක්, බි‍්‍රගේඩියර්වරු 8 දෙනෙක් හා පොලිසියේ ඉහළ නිලධාරීහු දෙදෙනෙක් සහභාගි වූහ. රැුස්වීමේ මූලිකත්වය ගෙන සිටියේ මේජර් ජෙනරාල් පෙරේරාය. ඊට අමතරව මේජර් ජෙනරාල් සමරසිංහ, බි‍්‍රගේඩියර් යූ. මඩවල, බි‍්‍රගේ ඩියර් නිවුන්හැල්ල, බි‍්‍රගේඩියර් ආර්. ළමාහේවාද එහි සිටි අය අතර වූහ. එම රැුස්වීමේදී ජනාධිපතිවරණ ප‍්‍රතිඵල නිකුත්කිරීම අතරතුර හමුදාව රටේ පාලන බලය සියතට ගැනීම ගැන දීර්ඝ වශයෙන් විස්තර කළ බව වාර්තා වන අතර, හමුදාව බලය ලබාගත් පසු නීතිය හා සාමය ආරක්ෂාකිරීම පොලිසිය කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න ගැන උපදෙස් ලබාදෙන ලදි. මෙහිදී ඊට සහභාගිවූ ඉහළ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා පැහැදිලිවම අවධාරණය කර සිටියේ, රටේ සාමාන්‍ය නීතියට පිටතින් සිදුවන කිසිදු දෙයක් සඳහා පොලිසිය සහයෝගය නොදෙන බවත්, විශේෂයෙන් එවැනි බලහත්කාරී කටයුත්තක යෙදීමට පොලිසියේ පහළ ස්ථරවල නිලධාරීන් කිසිසේත් කැමැත්තක් නොදක්වනු ඇති බවත්ය.

ඒ අතර පොලිස්පති එන්කේ ඉලංගකෝන් සියලූ පොලිස් කොට්ඨාසවලට හා අනෙකුත් සියලූ මට්ටම්වල නිලධාරීන්ට දැනුම් දී තිබුණේ රටේ නීතියට පිටින් යන කිසිදු කටයුත්තකට සම්බන්ධ නොවීමට මෙන්ම සහයෝගය නොදීමටද තදින් වගබලා ගත යුතු බවය.
එහි දෙවැනි රැුස්වීම, ජනවාරි 8 වැනිදා සවස යුද හමුදා මූලස්ථානයේ මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂ කාර්යාලයේ සම්මන්ත‍්‍රණ ශාලාවේදී පැවැත්විණ. පෙර දින රැුස්වීමට සහභාගිවූ පිරිසම එදින ඊට සහභාගිවූහ. එහිදී හමුදා නිලධාරීන් කියා සිටියේ සැලැස්ම අනුව හමුදා සෙබළ පිරිස් අදාල ස්ථානවල ඒ වනවිටත් ස්ථානගත කොට ඇති බවත්, හමුදාව පාලනය භාරගත් පසු පොලිසිය නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කළ යුතු බවත්ය. ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා ඒ අවස්ථාවේදීත් සිටියේ සිය දැඩි ස්ථාවරයේමය. මේ කුමන්ත‍්‍රණය සඳහා පොලිසියේ සහායක් නැති බවට ඔවුහු පැහැදිලිවම අවධාරණය කළෝය.

මැතිවරණ ප‍්‍රතිඵල අත්හිටුවා, හදිසි නීතිය ප‍්‍රකාශ වන විට මහජනතාව කලබලවී මහපාරට ඒවියැ’යි එහිදී තක්සේරු කරනු ලැබිණ. ඔවුන් වැළැක්වීමට තදාසන්න කඳවුරුවල ස්ටෑන්ඞ්බයි ලෙස තිබෙන හමුදා බැටෑලියන යෙදවීමට නියමිත විය. කොළඹ නගරයට ඇතුළු වන ගාලූ පාර, නුවර පාර ආදි ස්ථානවල හමුදා භට පිරිස් ස්ථානගත කොට, බස්රථ හරහට දමා මහාමාර්ග වසා දැමීමට නියමිත විය. එහෙත්, විශාල මහජනතාවක් කලබලවී මේ බාධා බිඳගෙන ආවොත් කුමක් කරන්නේදැයි ඒ රැුස්වීමක සිටි නිලධාරියෙක් ඇසීය. රැුස්වීම මෙහෙයවූ හමුදා ප‍්‍රධානියකුගේ උත්තරය මෙයයි.

‘දෙන්නෙකුුට විතරයි වෙඩි තියන්න ඕනෑ. අනිත් අය හැරිලා දුවයි.’
කෙසේ වෙතත් මේ රැුස්වීම් දෙකේ තොරතුරුත්, හමුදා සැලැස්මේ තොරතුරුත් රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතා සහ තවත් සුළු පිරිසකට දැනගන්නට ලැබිණි. වික‍්‍රමසිංහ මහතා ඒ ගැන අමෙරිකාවද දැනුවත් කරන ලද බවත්, එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස අමෙරිකානු ආරක්ෂක ලේකම් ජෝන් කෙරී මහින්ද රාජපක්ෂට දුරකථන ඇමතුමක් ලබා දී මහජන මතයට ගරුකරමින් සාමකාමී ලෙස බලය මාරුවන තැනට කටයුතු කරන ලෙස කී බවත් දැනගන්නට තිබේ. රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතාට මහින්ද රාජපක්ෂගෙන් උදේ 4.30ට දුරකථන ඇමතුම ලැබෙන්නේ එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙසය.

රනිල් එයි
දුරකථන ඇමතුම ලත් රනිල් වික‍්‍ර‍්‍රමසිංහ මහතා කියන්නේ තමා අරලියගහ මන්දිරයට පැමිණෙන්නට සූදානම් බවය. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සහ අනෙකුත් පක්ෂ නායකයන්ට අරලියගහ මන්දිරයට යන බව දැනුම් දී එහි යන විටත්, අගවිනිසුරු මොහාන් පීරිස් අරලියගහ මන්දිරයේ සිටිනු දැක රනිල් විස්මයට පත්වූ බව කියනු ලැබේ. ඡුන්ද ප‍්‍රතිඵල නිකුත්වෙමින් තිබෙන මෙවැනි අවස්ථාවක රටේ අගවිනිසුරුවරයා අපේක්ෂකයකුගේ නිවසේ සිටීම ගැනය. කෙසේ වෙතත් ඒ වන විට මහින්ද රාජපක්ෂ හා මොහාන් පීරිස්ගේ මුහුණු මැළැවුණු අඳුරු ස්වභාවයක් ගෙන තිබුණු බවද ආරංචි මාර්ග කියයි. මහින්ද රාජපක්ෂ එදින රාත‍්‍රියේ තමා විසින් පත්කරන ලද අගවිනිසුරුවරයා එහි කැඳවා තිබුණේ කුමකටද? ඉදිරි අවුරුදු දෙකක කාලය තමාට ධුරයේ සිටිය හැකිද යන්න ගැන අදහසක් ලබාගැනීමටය. අගවිනිසුරුවරයා, ‘එය කළ හැකියැ’යි පිළිතුරු දී තිබුණු බව තහවුරු නොකරන ලද ආරංචි මාර්ග කියයි.

නීතිපතිත් එයි
ඊට පෙර, ජනවාරි 9 වැනි දා උදෑසන 3 ට පමණ, නීතිපති යුවන්ජන් විජේතිලකට අරලියගහ මන්දිරයෙන් දුරකථන ඇමතුමක් ලැබුණි. එයින් කියැවුණේ වහාම ඔහු අරලියගහ මන්දිරයට පැමිණිය යුතු බවයි. අරලියගහ මන්දිරයට යාමට කලින් සොලිසිටර් ජෙනරාල් බිම්බා තිලකරත්නට දුරකථනයෙන් ඇමතූ නීතිපතිවරයා, තමා අරලියගහ මන්දිරයට කැඳවා ඇති බවත්, අවශ්‍ය වුවහොත් නීති උපදෙස් ලබා ගැනීම සඳහා ඇය සූදානමින් සිටිය යුතු බවත් දන්වා සිටියේය. අරලියගහ මන්දිරයට ළඟා වූ සැණින් නීතිපතිවරයා රැස්වීම් කාමරයකට කැඳවාගෙන යන ලදි. මහජන සේවාව පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති ඕනෑම ඉහළ නිලධාරියෙකු තිගස්සවන තරම් වන පිරිසක් එහි උන්හ. ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ අසළින් වාඩිවී සිටියේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ජී.ඇල්. පීරිස් සහ උදය ගම්මන්පිල පමණක් නොවෙත්, අග‍්‍රවිනිශ්චයකාර මොහාන් පීරිස් ද එහි විය.

පිරිස සිය සැලැස්ම විස්තර කොට, ඒ සැලැස්මේ නීත්‍යනුකූලභාවය නීතිපතිවරයා විසින් සහතික කරන්නේ නම්, ඊළඟට අවශ්‍ය පියවර ගැනීම සඳහා පොලිස්පතිවරයාට සහ හමුදාපතිවරුන්ට උපදෙස් දීමට තමන්ට පුළුවන් බව නීතිපතිවරයාට කියා සිටියහ. නීතිපතිවරයා ඉදිරියේ තිබූ ප‍්‍රශ්නය වුණේ, ඡන්දය ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථාන කිහිපයක යම් හෙයකින් ප‍්‍රචණ්ඩකාරී තත්වයක් ඇති වුවහොත්, ඒ තත්වය තුළ හදිසි නීතිය ප‍්‍රකාශයට පත්කොට, හමුදාව පාරට කැඳවා ඡන්දය ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීම අවලංගු කිරීමට නීතිමය අවසරයක් විධායකයට සපයාගත හැකි ද යන්නයි.

සදාචාරමය වශයෙන් එම ප‍්‍රශ්නයට දිය හැකි පිළිතුර ගැන නීතිපතිවරයාට කිසි කුකුසක් නොවුණි. ඡුන්ද ප‍්‍රතිඵල නිකුත් කිරීම නතර කිරීමට හෝ අවසාන මැතිවරණ ප‍්‍රතිඵලය ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීමෙන් මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා වැළැක්වීමට හෝ කිසි නීතිමය අවසරයක් තිබුණේ නැත. මේ කුමන්ත‍්‍රණය පිළිබඳ පුවත හැකි ඉක්මණින් අරලියගහ මන්දිරයෙන් ඉවතට රැගෙන යාමේ හදිසි අවශ්‍යතාව කල්පනා වුණු නීතිපතිවරයා තමාගේ තීරණය ගැනීම සඳහා සොලිසිටර් ජෙනරාල් බිම්බා තිලකරත්නට ඇමතිය යුතු බව දන්වා සිටියේය. රැස්ව සිටි පිරිස ඉදිරියේම නීතිපතිවරයා බිම්බා තිලකරත්නට දුරකථනයෙන් ඇමතුවේය. අදාළ ප‍්‍රශ්නය විස්තර කොට උපදෙස් ඉල්ලූවේය. සිදුවී තිබෙන දේ වටහාගත් තිලකරත්න ද, කුමන්ත‍්‍රණය ගැන තවත් ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතිඥයෙකුට කතා කොට, ඔහුගේ උපදෙස් ද ඉල්ලා සිටියාය.
නීති විශේෂඥයන් තිදෙනාටම, තමන් ඉදිරියේ ඇති ‘නීත්‍යනුකූලභාවය’ පිළිබඳ ප‍්‍රශ්නයේ සැබෑ තත්වය ගැන මනා වැටහීමක් තිබුණි. ව්‍යවස්ථානුකූලභාවයක් හෝ නීත්‍යනුකූලභාවයක් පිළිබඳ ඕනෑම කාරණයක් අවසාන වශයෙන් තීන්දු කෙරෙන්නේ අග‍්‍රවිනිශ්චයකාරවරයා ඉදිරියේය. ඔහු, කිසි කැළලක් නැති, අපක්ෂපාතී පුද්ගලයෙකු විය යුතුය. දැන් එම පුද්ගලයා මේ මොහොතේ අරලිගයගහ මන්දිරයේ සිටින්නේ, මේ කුමන්ත‍්‍රණයේ නීත්‍යනුකූලභාවය තමන් ලවා අනුමත කරවා ගැනීම සඳහා බලපෑමක් වශයෙන් බව, නීති විශාරදයන් තිදෙනාටම අවබෝධ විය.

සැලැස්ම අතහැර දැමිණි
තමන්ට සහ තම පවුල්වල සාමාජිකයන්ගේ ජීවිතවලට රටේ බලගතුම පුද්ගලයන්ගෙන් එල්ල විය හැකි බරපතළ අනතුරක තර්ජනය තිබියදී පවා, නීතිපතිවරයාත් සොලිසිටර් ජෙනරාල්වරියත්, ජනාධිපතිවරයාගේ සැලසුමට අවශ්‍ය නීත්‍යනුකූලභාවය තමන්ට සැපයිය නොහැකි බව කියා සිටියහ. ඊළඟට, නීතිමය අධිකාරියකින් තොරව මෙවැනි සැලසුමක් ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට තමන්ට හැකියාවක් නැති බව පොලිස්පතිවරයාත්, හමුදාපතිවරයාත් කියා සිටීමෙන් පසු කුමන්ත‍්‍රණ සැලැස්ම වැළලූණි. අරලියගහ මන්දිරයෙන් පිටත් වීමට ජනාධිපතිවරයා තීරණය කෙළේ ඉන් පසුවයි.

එනිසා රාජපක්ෂ මහතා ජනවාරි 9වැනිදා උදේ කොළඹින් පිටත්ව මැදමූලනට ගියේ සාමයෙන් බලය පවරා, මහත්මයකු සේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ සිල්රෙද්දක් පොරවාගෙන නොවේ. බලයේ සිටීමට කළ සියලූ කුමන්ත‍්‍රණ මහජන බලය ඉදිරියේ අසාර්ථක වීම නිසාය.
දැන් විශ‍්‍රාමික, එවකට නියෝජ්‍ය මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී මේජර් ජෙනරාල් සුමේධ පෙරේරාගෙන්, 2017 ජුනි 4වැනිදා ලක්බිම පුවත්පත මේ කුමන්ත‍්‍රණයට ඔහුගේ සහභාගලිත්වය ගැන ප‍්‍රශ්න කර සිටියේය. මෙන්න, ඔහු දුන් ප‍්‍රකාශයේ වැදගත් කොටස්. ‘ඇත්ත වශයෙන්ම එම අවස්ථාවේදී සිදුවුණේ ක‍්‍රියාන්විත නියෝග අනුව ක‍්‍රියාන්විත සටහන් පිළිබඳ කටයුතු කිරීමක්. හැම දේකටම අවශ්‍ය ක‍්‍රියාන්විත නියෝග ඒ වන විටත් ක‍්‍රියාත්මක කර තිබුණා. යුද හමුදාව පමණක් නෙවෙයි ත‍්‍රිවිධ හමුදාවම ඊට සම්බන්ධ වුණා. ප‍්‍රථම ක‍්‍රියාන්විතයේ සටහන් ආවේ පොලිස්පතිවරයාගෙන්. එය යොමුකර තිබුණේ ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානි ජගත් ජයසූරිය වෙතයි. අනතුරුව එතුමා පොලිසිය හා ත‍්‍රිවිධ හමුදාව කැඳවූවා. ඒ පොලිස්පතිගේ ඉල්ලීමට අනුවයි. පසුව හමුදාපතිවරුන් විසින් මෙම ක‍්‍රියාන්විත නියෝගය නිකුත් කළා. කොළඹ ප‍්‍රදේශය භාර මේජර් ජෙනරාල් උභය මැදවල හමුදාපතිගේ නියෝග අනුව තමා යටතේ සිටි බලසේනා සූදානමින් තැබුවා.’

මේ කියන්නේ බොරුවකි. ත‍්‍රිවිධ හමුදාව කැඳවා ක‍්‍රියාන්විතයක් කරන්නට අවශ්‍ය කිසිම හේතුවක් ජනවාරි 8 වැනිදා වන විට උද්ගත වී නොතිබුණි. ජනතාව සාමකාමීව ඡන්දය පාවිච්චි කළහ. රටේ කිසිම හැලහොල්මනක් නැතිවිය. එහෙව් තත්ත්වයක ත‍්‍රිවිධ හමුදා ක‍්‍රියාන්විතයක් කුමටද? ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 104ඈ ව්‍යවස්ථාවට අනුව, නිදහස් සාධාරණ ඡුන්ද විමසීමක් පැවැත්වීමට අහිතකර ක‍්‍රියා, සිද්ධි වැළැක්වීම හෝ පාලනය සඳහා සන්නද්ධ හමුදා යෙදවීම සම්බන්ධයෙන් මැතිවරණ කොමිසම (එවකට කොමිසම නොතිබුණු නිසා මැතිවරණ කොමසාරිස්) ජනාධිපතිවරයා වෙත නිර්දේශ කළ යුතුය. එහෙත්, කොළඹ වටකරගෙන හමුදාව ස්ථානගත කර තිබුණේ මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා එවැනි කිසිම නිර්දේශයක් කර නොතිබුණ තත්ත්වයක් යටතේය. හමුදාව යෙදවීමට තරම් ආරක්ෂාව පිළිබඳ අර්බුදයක් මැ. කොමසාරිස්වරයාට නොතිබුණා නම්, හමුදාව එසේ රැඳවූයේ ඇයි?

පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී මලිත් ජයතිලක ලියූ‘මා දුටු ජනවාරි 8’ පොතේ මෙසේ කියැවෙයි.
‘ජනාධිපතිවරණයට පෙර දින වන විට කොළඹ නගරය තුළට හමුදාව කැඳවීම පිළිබඳව මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාට පැමිණිලි කිරීමේ අරමුණෙන් නිශාන්ත වර්ණසිංහ මැ.කො. කාර්යාලයට ගියේය. නිශාන්ත තමා සතු තොරතුරු කොමසාරිස්ට දන්වා සිටියත් කොමසාරිස්වරයා ඒ සියල්ල අවඥාවෙන් බැහැර කිරීමට මෙන් ප‍්‍රතිඋත්තර දුන්නේය. කෙසේ වෙතත් මේ අතරතුර හදිසියේම හමුදා මූලස්ථානයෙන් පැමිණි යුද හමුදාපතිවරයාගේ නියෝජිතයෙක් කොමසාරිස්වරයා ඉදිරියේ පෙනීසිටියේය. එම හමුදා නිලධාරියා රැුගෙනවිත් තිබුණේ මැතිවරණ දිනයේදී කොළඹ නගරය තුළට හමුදාව කැඳවීමටත්, එම භට පිරිස් ස්ථානගත කිරීමටත් අදාළ ආඥාපත‍්‍රයට, මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාගේ නිල අනුමැතිය ලබාගැනීමට අදාළ ලියවිල්ලය. මේ වන විට කොමසාරිස්වරයා තම උපරිම කතා විලාසය යොදාගනිමින් නිශාන්තට කියමින් සිටියේ කොළඹට හමුදාව එන කතාව බොරුවක්, කටකතාවක් පමණක් බවය. නමුත් මෙම දෛවෝපගත සිදුවීමත් සමඟ කොමසාරිස්වරයා මහත් අපහසුතාවට පත්විය. වහා පුටුවෙන් නැගිට සිටි කොමසාරිස්වරයා නිශාන්ත ඉදිරියේම හමුදා නිලධාරියාට මහ හඬින් කෑගැසීය. ‘හමුදාව ගේනවාද නැද්ද කියලා තීරණය කරන්නේ මම මිසක් හමුදාපති නෙවෙයි.’ යනුවෙන් ඔහු පැවසීය. ඒ සමඟම කොමසාරිස්වරයා පොලිස්පති ඉලංගකෝන්ට දුරකථන ඇමතුමක් ලබාගත්තේය. ඔහු පොලිස්පතිට, කොළඹ නගරයේ ආරක්ෂාවට සම්පූර්ණයෙන්ම පොලිසිය යෙදවිය යුතු බවත් මැතිවරණ කාර්යාලයේ ආරක්ෂාවට විශේෂ කාර්ය බලකාය යෙදවිය යුතු බවත් ඉහළ ස්වරයෙන්ම පැවසීය. තවද කිසිදු ලෙසකින් හමුදාව දැමිය නොහැකි බවත් ඔහු තරයේ කියාසිටියේය.

මොකක් හරි දෙයක් වෙනවා
පොලිස්පති සමඟ කළ දුරකථන සංවාදයෙන් පසු නිශාන්ත දෙසට යොමුවූ කොමසාරිස්වරයා ‘මෙතන මොකක් හරි දෙයක් වෙන්න වගේ හදන්නේ’ යනුවෙන් ඔහු තුළවූ සැකයද එළිදැක්වීය. ඒ සමඟම නිශාන්තගේ පැමිණිල්ල සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිගැනීමටද කොමසාරිස්වරයා කටයුතු කළේය. නිශාන්තගේ එම පැමිණිල්ලේ, බණ්ඩාරනායක සම්මන්ත‍්‍රණ ශාලාව, නිදහස් චතුරස‍්‍රය හා මරදාන ටි‍්‍රපොලි යන ස්ථානවල අනවශ්‍ය පරිදි ගජබා රෙජිමේන්තු සෙබළුන් ස්ථානගතවී සිටින බව සඳහන් විය. නිශාන්ත තවදුරටත් කොමසාරිස්වරයාට කියා සිටියේ ගජබා මෙහෙන් ලෑස්ති වෙනකොට සිංහ අනෙක් පැත්තෙන් සිටිනු ඇති බවයි.’ (493 පිටුව)
මේ එහි තවත් පිටුවක එන කොටසකි.

‘.. මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා සමඟ පැවති මෙම සාකච්ඡුාවේදී චන්ද්‍රිකා මැතිනිය විසින් විය හැකි හමුදා කුමන්ත‍්‍රණයක් පිළිබඳ අනතුරු ඇඟවීමක් කොමසාරිස්වරයා වෙත ඉදිරිපත් කළේය. එහෙත් එය කොමසාරිස්වරයා අවඥාවෙන් බැහැර කිරීමට උත්සාහ ගනිද්දී, එවිට කොළඹ නගරයේ හමුදාව ස්ථානගත කිරීමට හමුදා මූලස්ථානය විසින් සැකසූ ආඥාපත‍්‍රයක පිටපතක් සමඟ විශ‍්‍රාමික හමුදා නිලධාරීන් යළි සේවයට කැඳවීමේ නියෝගයක පිටපතක් චන්ද්‍රිකා මැතිනිය කොමසාරිස්වරයාට ඉදිරිපත් කළාය. ඒ සමඟම කොමසාරිස්වරයා යළි තිගැස්මකට ලක්වුණා වැනිය. තමා මේ ගැන හමුදාපතිවරයා ගෙන්වා සාකච්ඡුා කරන බව එහිදි කොමසාරිස්වරයා පොරොන්දු විය.’ (මා දුටු ජනවාරි 8, මලිත් ජයතිලක 2016, 488 පිටුව)

ජනවාරි 8 වැනිදා ?, ප‍්‍රතිඵල නිකුත්වෙමින් තිබියදී, රාජගිරියේ මැතිවරණ මහලේකම් කාර්යාලය අවට, පුදුම හිතෙන තරමට ආයුධ සන්නද්ධ එස්ටීඑෆ් භටයන්ගේ පිරිස ඉහළ ගියේය. කාර්යාලය වටේට, පඳුරක්, බිත්තියක් ගානේ එස්ටීඑෆ් භටයෝ සැඟවී සිටියහ. ලේකම් කාර්යාලයේ ඉහළ නිලධාරියෙක් මේ අමුත්ත ගැන එහි සිටි එස්ටීඑෆ් නිලධාරියකුගෙන් විමසීය. ‘පනාගොඩ කෑම්ප් එකේම අය ආවත් අපේ එස්ටීඑෆ් කට්ටියට පැය හතරක් පහක් බය නැතුව අල්ලගෙන ඉන්න පුළුවන්.’ ඔහු කීවේය. අවසානයේ සොයාබලන විට, මැතිවරණ කටයුතු පිළිබඳ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ගාමිණී නවරත්නගේ මෙහෙයවීමෙන් මේ සා ආරක්‍ෂාවක් මැතිවරණ කාර්යාලයට ලබා දී ඇති බව දැනගන්නට ලැබුණි.

පරීක්‍ෂණය යළි ඇරඹිය යුතුය
මේ කතා, අනුකතාවලින් හැදෙන සමස්ත කතාන්දරය කුමක්ද? මහින්ද රාජපක්ෂගේ බලය තවදුරටත් රඳවා ගැනීමේ සැලැස්මක් තිබුණ බවත්, එය අර්ධ වශයෙන් ප‍්‍රායෝග ිකව ක‍්‍රියාත්මක කැරුණු බවත්, අවසානයේ පැන නැගුණු විරෝධය හමුවේ සැලැස්ම අකුළාගත් බවත් නොවේද?
අද කුමන්ත‍්‍රණ ගැන පැය විසිහතරේම දොඩවන පුද්ගලයන්ට මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන නැවතත් මතක් කර දිය යුතුය. එහෙත්, ඊටත් වඩා යට ගසා ඇති එම කුමන්ත‍්‍රණය ගැන අපරාධ පරීක්‍ෂණය නැවතත් මුල සිට ආරම්භ කළ යුතුය. ඒ කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවුණි නම්, ජනවාරි 8 වැනිදාම මේ රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය වළපල්ලට ගොස් රට ලෙයින් වැසී යෑමට ඉඩ තිබුණු බැවිනි. අපට තිබෙන්නේ කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවූ ආකාරය ගැන අපට ලැබුණු තොරතුරු පමණකි. ඒ තොරතුරුවල සත්‍යාසත්‍යභාවය පැහැදිලි කරගත හැක්කේ, ඒ ගැන කෙරෙන විධිමත් පරීක්‍ෂණයකිනි.

 අරුණ ජයවර්ධන

හැටන් ප‍්‍රදේශයේ කටුවල, රූටල, වටවල, සිල්වර් කැන්ඩි, ලීඩර්ස් ටේල්, වලපනේ සහ හපුතලේ ප‍්‍රදේශවල දෙමළ සිසුන් අධ්‍යාපනය ලබන පාසල් රැුසක සිසුන්ව සාමාන්‍යපෙළ විභාගයට ඉදිරිපත් නොකර සිටීමේ සම්ප‍්‍රදායක් ඇත. මේ කාරණය අදාල ප‍්‍රදේශවල ප‍්‍රසිද්ධ කාරණයකි. ලංකා ගුරු සංගමය ඇතුලූ‍ සංවිධාන විසින්ද ඒ පිළිබඳව කරුණු පෙන්වා තිබුණි.

අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ ප‍්‍රදේශයේ සිසුන් සහ මාපියන් පවසන ආකාරයට 2018 වර්ෂයේද සිසුන් පිරිසකට විභාගයට ඉදිරිපත් නොවෙන ලෙස පාසැල් වෙතින් දන්වා ඇත. සාමාන්‍යපෙළ විභාගය පැවැත්වීමට පෙර පාසල විසින් විභාගයක් පවත්වනු ලබන අතර එම විභාගයෙන් ලකුණු 40ට අඩුවෙන් ගන්නා සිසුන්ව විභාගයට ඉදිරිපත් නොකර සිටීමට ගුරුවරුන් විසින් උපදෙස් ලබාදෙයි. එවැනි සිසුන්ගේ මාපියන්ව පාසැල්වලට කැඳවා දරුවා විභාගයකට ඉදිරිපත් වුවහොත් අසමත් වෙන නිසා විභාගයට ඉදිරිපත් නොවෙන ලෙස උපදෙස් ලබාදෙයි. මේ වසරේ වෙනුවට ලබන වසරේ විභාගයට ඉදිරිපත් වෙන්නැයි සිසුන්ට උපදෙස් ලැබෙයි. විභාගයට ඉදිරිපත් වෙන්නේ නම් පාසැලෙන් අයදුම්පත් ඉදිරිපත් නොකර පෞද්ගලිකව අයදුම්පත් ඉදිරිපත් කරන ලෙස දැනුම් දෙයි. මෙවැනි සම්ප‍්‍රදායන් ඇතිවෙන්නේ පාසැලේ නිල ප‍්‍රතිඵලවල සමත් සිසුන්ගේ ප‍්‍රතිශතය වැඩි කරගැනීමේ වුවමනාව පාසල්වල ගුරුවරුන්ට තිබෙන නිසාය. ඒ වුවමනාව ගුරුවරුන්ට ඇතිවෙන්නේ සාමාන්‍ය පෙළ, උසස්පෙළ ආදී විභාගවලින් ඉහළම ප‍්‍රතිඵල ලැබීම අධ්‍යාපනයේ මූලික අරමුණයැයි ගුරුවරුන් විසින් විශ්වාස කරන නිසාය.

මෑත කාලයේදී සිසුන්ගේ විභාග ප‍්‍රතිඵල නැංවීමේ අරමුණෙන් ලංකාවේ පාසල් විසින් පාසලේ කාලපරිච්ෙඡ්දවලට එහා ගොස් ක‍්‍රියාත්මක කරන ව්‍යාපෘති රැුසක් වෙයි. අමතර පන්ති පැවැත්වීම, සිසුන්ගේ නිවෙස්වලට ගුරුවරුන් පැමිණ පාඩම් කටයුතු කරනවාදැයි පරීක්ෂා කිරීම ඇතුලූ විවිධ කටයුතු විභාග ප‍්‍රතිඵල නැංවීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් ක‍්‍රියාත්මක වෙයි. උදාහරණයක් ලෙස කොළඹ ආරක්ෂක සේවා විද්‍යාලයේ සිසුන්ට රාත‍්‍රී 11 දක්වා අමතර පංති පැවැත්වෙයි. තවත් පාසැල්වල පාන්දර පංති පැවැත්වෙයි.

ගුරුවරුන් තමාට ලැබෙන රාජකාරි කාලසීමාවෙන් එහා ගොස් සිසුන්ට ඉහළ අධ්‍යාපනයක් ලබාදීමට කැපවීම යහපත් කාරණාවකි. මෙවැනි අතිරේක වැඩකටයුතුවලට සහභාගී වෙන්නේ වැඩ කිරීමේ වුවමනාවක් තිබෙන ගුරුවරුන් විය හැකිය. ඇත්තෙන්ම අපට පාසල් කාලයට අමතරව කාලය යොදවා සිසුන් වෙනුවෙන් කටයුතු කිරීම පිළිබඳව කිසිදු විවේචනයක් නැත. එහෙත් ගැටලූ‍ව වන්නේ පාසැල් සිසුන්ව අනුකම්පා විරහිත තරඟයකට සූදානම් කරමින්, විභාගයේ ඉහළ ප‍්‍රතිඵල ලැබීම පාසල් අධ්‍යාපනයේ ඉහළම අරමුණයැයි සිසුන්ගේ හිස්වලට කාවැද්දීමයි. අධ්‍යාපනය නැති පුළුල් සංවාදයක් නැති ලංකාව වැනි සමාජයක මේ අනුකම්පා විරහිත තරඟය විසින් සිසුන්ට කරන හානිය සුළුපටු නොවේ.

විභාගයට මුහුණදීමේ අවස්ථාව අහිමි කරන ලද පාසල් සිසුන් බොහෝවිට පාසල්වලදී අදක්ෂයන්යැයි ගුරුවරුන්ගේ දෝෂාරෝපණයට පමණක් නොව ශාපකිරීම්වලටද ලක්ව ඇත. විභාගවලදී අඩුවෙන් ලකුණු ගන්නා සිසුන්ව ‘කාලකණ්නි’ සිසුන් ලෙස වර්ගීකරණයට ලක්වෙයි. සිසුන්ව ඉහළ ලකුණු ලබාගැනීම සඳහා දිරිමත් කිරීමත්, විභාගවලින් ඉහළ ලකුණු ලබා නොගන්නා සිසුන්ව පීඩාවට පත්කිරීමත් යනු සංකල්ප දෙකකි. දෙවැනි සංකල්පය එක් ආකාරයකට සිසුන් වෙත පීඩාව එල්ලකිරීමකි.

ලංකාවේ අධ්‍යාපන ක‍්‍රමය විසින් ප‍්‍රවර්ධනය කළ යුත්තේ විභාග කේන්ද්‍ර කරගත් අධ්‍යාපන ක‍්‍රමයක් නොවන බව නැවත නැවතත් ලිවිය යුතු කාරණාවක් නොවේ. අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් කාරියවසම් විසින්ද පින්ලන්තයේ අධ්‍යාපන ක‍්‍රමය ලංකාවේ ඇති කිරීමේ වැදගත්කම කිහිප වතාවක් පැහැදිළි කර තිබුණි. විභාග සමත්වීමේ වුවමනාව හෝ ඒ වෙනුවෙන් වැඩකටයුතු කිරීම නැවැත්විය යුතු නැත. ගුරුවරුන් ඒ වෙනුවෙන් වෙහෙස වීමේ වැරැුද්දක් නැත. ඒ වෙනුවෙන් තම අමතර කාලය වැය කිරීම යහපත්ය. එහෙත් අධ්‍යාපනය යන පුළුල් මාතෘකාව විභාගවලට පටු කිරීම පටු සහ ව්‍යාජ අධ්‍යාපන සංකල්පයකි.

විධිමත්, නොවිධිමත් සහ අවිධිමත් අධ්‍යාපනය ලෙස කොටස් කිහිපයකට බෙදා වෙන් කර ඇත. ගුරුවරුන් වෙහෙසවිය යුත්තේ සිසුන්ට මේ තෙයාකාර අධ්‍යාපනය ලබාදීමය. ක‍්‍රීඩා අධ්‍යාපනය ලබාදීමය.

ගුරුවරුන්ටද ලබා දී තිබෙන ඉලක්කය වන්නේ හොඳින් හෝ නරකින් පාසලේ ප‍්‍රතිඵල ප‍්‍රතිශතය ඉහළ තබාගැනීමය. ඒ නිසා විභාගය අසමත් වීමේ ඉඩක් ඇතැයි ගුරුවරුන් විසින් අනුමාන කරන අන්දමේ සිසුන් විභාගයට පෙනී සිටීම කෘත‍්‍රිමව වළක්වනු ලබයි. එමඟින් පාසලේ ප‍්‍රතිඵල ප‍්‍රතිශතය ඉහළ මට්ටමක තබාගැනීමට උත්සාහ කරයි. ඒ නිසාම සිසුන්ව විභාගවලට ඉදිරිපත් නොකර සිටියි.
මේ වෙද්දි ලංකාවේ අධ්‍යාපන කලාප කාර්යාල 97 අතර තමන්ගේ කලාපයෙහි ප‍්‍රථිපල ඉහළ දමාගැනීමේ දැඩි තරඟයක් ඇතැයි අප සමග අදහස් දැක්වූ ඉහළ අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශ නිලධාරියෙකුගේ අදහස විය. ඉහළම ප‍්‍රතිඵල ප‍්‍රතිශතයක් ඇති කලාප කාර්යාලය බවට පත්වීම සියලූ කලාපවල වුවමනාවයි. ඒ වුවමනාව ලංකාවේ අධ්‍යාපන අවශ්‍යතා සමග සමපාත වන්නේද යන්න අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයා ප‍්‍රමුඛ ආණ්ඩුව මෙන්ම ගුරුවරුන්, මාපියන් ඇතුලූ එදිනෙදා සමාජයද විමසිල්ලෙන් සොයා බැලිය යුතුය.

මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව
ශ‍්‍රී ලංකා තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායනයේ සභාපති

ඉන්දියාවේ ආධාර් ව්‍යාපෘතියේ ආභාෂය ලබපු, විද්‍යුත් ජෛව හැඳුනුම්පතක් පිළිබඳ පූර්ව සැලසුම් ලංකාවේ රජය විසිනුත් සකස් කරමින් ඉන්නවා. එවැනි ව්‍යාපෘතියක අවශ්‍යතාවය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
ඉන්දියාවේ මේ කාරණය ගැන අවුරුදු දහයක් ගිහින්. නඩු ගිහිල්ලා, අධිකරණ තීන්දු ඇවිල්ලා තියෙනවා. මිනිස්සු මේක වැඩ කෙරෙන විදිය ගැනත් අඩුපාඩු ගැනත් අත්දැකීමෙන් දන්නවා. ලංකාවේදී ඒ අත්දැකීම් නැහැ. ඒ නිසා මම මේ සංවාදයට එන්නේ මේ කාරණය ගැන පැහැදිළි කිරීමක් කරන කෙනෙක් විදියට.

රාජ්‍යය මොකටද මේ තරම් පුරවැසියා ගැන දැනගන්නේ කියන ප‍්‍රශ්නය බොහෝ අය අහනවා. සමහර අය හිතනවා, රාජ්‍යය පුරවැසියන්ගේ තොරතුරු දැනගන්නේ මිනිස්සුන්ව හිරේ දාන්න, බදු ගහන්න වගේ නරක දේවල්වලට කියලා. එහෙත් සුභසාධන රාජ්‍යය සංකල්පයකුත් තියෙනවා. ඒකේදී රජය විසින් පුරවැසියාට සේවාවන් සපයනවා. සේවාවන් සපයද්දී රජය නිවැරදිවම සේවාවන් සපයන්න නම් පුද්ගලයා කොහේද ඉන්නෙ වගේ තොරතුරු අවම වශයෙන්වත් දැනගන්නට සිද්ධවෙනවා. හැබැයි රජයේ සේවාවන් ලබාදීමේ සංකල්පය ගැන විවිධ අදහස් තියෙනවා. කෙනෙක් කියනවා හැමෝටම දෙන්න අවශ්‍ය නැහැ, අවශ්‍ය පුද්ගලයන්ට විතරක් දෙන්න කියලා. තවත් යෝජනාවක් තියෙනවා එක් එක් පුද්ගලයාට ගැලපෙන විදියට සේවාවන් විශේෂීකරණය කරලා ලබාදෙන්න කියන එක. එතකොට රජයට තියෙන සම්පත් නාස්ති වෙන්නේ නැහැ. නිවැරදිවම සම්පත් ලබාදෙන්න පුලූ‍වන්. එතකොට රජය මේ පුරවැසියා ගැන යම් තොරතුරු ටිකක් දැනගත යුතුයි. ඒ වගේම මේ සහනයන් ලබාගන්නා පුද්ගලයන් සැබෑ පුද්ගලයන් බව තහවුරු කරගත යුතුයි. එකම සහනය දෙවතාවක් නොගිය බව තහවුරු විය යුතුයි. නැතිනම් මේ සහන අනවශ්‍ය අයට යන්න ඉඩ තියෙනවා.

ආධාර් නම් ඉන්දීය ව්‍යාපෘතිය හැදුණේ කොහොමද?
මේ කාරණා මත පදනම් වෙලා ඉන්දියාවේ නන්දන් නීලකානි කියලා පුරවැසියෙක් තමන්ගේ පෞද්ගලික අදහස් ඇතුලත් කරලා පොතක් ලියනවා. ඒ පොතේ තැනක තියෙනවා තාක්ෂණය පාවිච්චි කරලා සියළු පුරවැසියන්ගේ තොරතුරු එකතු කරලා අනන්‍යතාවයක් දිය යුතු බව. ඒකෙන් වංචාවන් වළක්වන්න පුලූ‍වන්. අනෙක් පැත්තෙන් රාජ්‍යයට අද නොපෙනෙන සියලූදෙනාවම පෙනෙන්න පටන්ගන්නවා. තොරතුරු ගත්තාම මේක ඇනලසයිස් කරලා අවශ්‍යතා තියෙන අයව හඳුනාගන්න පුලූ‍වන්. මේ පොත දැකලා ඉන්දීය කොංග‍්‍රස් ආණ්ඩුව කිව්වා ඔයා ඇවිත් මේ කියන අදහස ක‍්‍රියාත්මක කරන්න කියලා. අමාත්‍ය තනතුරකට සමාන මට්ටමේ පදවියක් ඔහුට දුන්නා. ඔහුට අවශ්‍ය වුණා මේක සිය පුරවැසියන්ට දෙන්න. ඒත් ඉන්දීය ස්වදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයට තමයි සියලූ පුරවැසියන් පිළිබඳ ඒකාධිකාරී බලය තියෙන්නෙ. පුරවැසියන් සම්බන්ධ කටයුතුවලට බලය තියෙන්නෙ ඔවුන්ට.

එයාගේ මතය අනුව පුද්ගලයෙක් සැබෑවට ජීවත්වෙනවා කියන අනන්‍යතාවය ඔප්පු කරන්න පුලූ‍වන් ඇඟිලි සලකුණු සහ ඇහේ තියෙන රටාව අනුව. ඔවුන් කිව්වා අපි පුරවැසියා කියන සංකල්පයට නොයන බව. ඇඟිලි සලකුණක් තිබුණු පමණින් යම් පුද්ගලයෙක් පුරවැසියෙක් බව තහවුරු වෙන්නෙ නැහැ. එහෙත් එහෙම පුද්ගලයෙක් සැබෑවට ලෝකයේ ජීවත්වෙන බව තහවුරු වෙනවා. ඔවුන් එහෙම තහවුරු කරගත්ත කෙනාට අංකයක් දෙනවා. ඒ අංකය යටතේ ඔහුගේ ඇඟිලි සලකුණ, ඇස්වල රටාව, ඔහුගේ ආදායම වගේ තොරතුරු රැුසක් සටහන් වෙනවා.

ආධාර් කාඞ් එකෙන් කෙරෙන්නේ කෙනෙක් කොහේ හෝ සිට ඇඟිලි සලකුණක් දුන්නාම ඒක ඒ වෙලාවේම පුද්ගලයන් ගැන දත්ත තියෙන ගබඩාවට යනවා. අන්තර්ජාලය හරහා තහවුරු කරලා එවනවා මේ තමයි අහවලා කියලා. මේක ආවාම කලින් මම කීවා වගේ එකම කෙනාට දෙවතාවක් ආණ්ඩුවේ සහන ගන්න බැහැ. මොකද මේ කෙනා අහවල් සහනය අරන් තිබෙන බව සලකුණු වෙනවා. ඒ වගේම සැබෑවට ජීවත්නොවෙන පුද්ගලයෙකුගේ කෘත‍්‍රිම නමක් යොදලා නිලධාරීන්ට සහන ලබාදීමේ කටයුත්තෙන් යටිමඩි ගහන්න බැහැ. මොකද අවතාරවලට ඇඟිලි සලකුණු නැහැ.

රාජ්‍යය හැර වෙනත් ආයතනවලිනුත් මේ ක‍්‍රමය ගැන ඉල්ලූ‍මක් තියෙනවාද?
මේක නවීන සමාජයක අවශ්‍යතාවයක්. මේ ක‍්‍රමයට ලෝකයේ ලොකු ඉල්ලූ‍මක් තියෙනවා බැංකු ක‍්‍රමයෙන්. බැංකුවලට තියෙනවා නෝ යුවර් කස්ටමර් කියලා නීතියක්. ගණුදෙනු කරද්දී ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපාංගවලින් ගණුදෙනු කරන්න පුලූ‍වන්. ඒත් බැංකු ගිණුමක් විවෘත කිරීම තාක්ෂණය පාවිච්චි කරලා කරන්න බැහැ. කෙනෙක් බැංකු ගිණුමක් විවෘත කරනවානම් ඒ ගිණුම විවෘත කරන අවස්ථාවේදී බැංකුව විසින් කස්ටමර්ව දැනගන්න ඕනෑ. එහෙම සත්‍ය පුද්ගලයෙක් ඉන්නවාද. එයාගේ මූලික තොරතුරු මොනවාද කියලා. ඒ සඳහා බැංකුව යම් ක‍්‍රියාපිළිවෙතක් පාවිච්චි කරන්න වෙනවා පුද්ගලයාව අඳුනගන්න. හැබැයි බැංකුවට ඒ කටයුත්ත වෙනුවෙන් පාරිභෝගිකයාව ගෙන්වාගන්න වෙනවා. ඊළඟට ඔවුන්ට වියදමක් යනවා ඒ කටයුත්ත වෙනුවෙන්. බැංකු ක‍්‍රමයෙන් අහනවා අපට විද්‍යුත් ක‍්‍රමයට බැංකු ගිණුම් හිමියාගේ අනන්‍යතාවය හඳුනාගන්න බැරි මොකද කියලා.

තවත් එකක් තමයි ඉලෙක්ට්‍රොනික වාණිජ කටයුතු. ඉස්සර ව්‍යාපාරයක් කරද්දි දෙදෙනා මුහුණට මුහුන හමුවෙනවා. එහෙත් දැන් එහෙම නැහැ. සමහරවිට ගණුදෙනුකරුවන් දෙන්නා ලෝකයේ කෙළවර දෙකක ඉන්නෙ. භාණ්ඩයක් මිලදී ගනිද්දී මිලදි ගන්නා කෙනාව භාණ්ඩය සපයන කෙනා විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. විශ්වාස කරන්නේ මුදල් ගෙවීම සඳහා පාවිච්චි කරන ක්‍රෙඩිට් කාඞ්පත අයිති සමාගම වෙන්න පුලූ‍වන්. මුදල් ගෙවන බැංකුවක් වෙන්න පුලූ‍වන්. අතරමැදියෙක්ව. අතරමැදියෙක් නැතිව අන්තර්ජාලය හරහා ගණුදෙනු කරන්නේ කොහොමද. ඒකට තියෙන එක විදියක් තමයි අනෙකාගේ අනන්‍යතාවය තහවුරු කරගැනීම. අපි මේ පැත්තෙන් අපේ ඇඟිලි සලකුණ හෝ අයිඩෙන්ටිය දානවා. එතකොට එහේ සමාගම විසින් අපේ දත්ත තියාගෙන ඉන්න පුද්ගලයාගෙන් ( උදාහරණයක් ලෙස ඉන්දියාවේ ආධාර් කාඞ්පතට අදාල දත්ත ගබඩාවෙන් ) අහනවා මේ ඇඟිලි සලකුණට අදාල පුද්ගලයෙක් ඉන්නවාද කියලා. දත්ත ගබඩාවෙන් කියනවා ඔව්. මේ ඉන්නෙ රොහාන් සමරජීව කියන පුද්ගලයා කියලා. ඕක තමයි මේ පිටිපස්සේ තියෙන දර්ශණය.

ඒ කියන්නේ අන්තර්ජාලය හරහා පුද්ගලයන් ගණුදෙනු කරන ලෝකයක, නිකන්ම කාඞ්පතක් වන පුද්ගල හැඳුනුම්පතකට එහා ගිය, වර්චුවල් අනන්‍යතාවයක් අවශ්‍ය බව. එහෙත් වර්චුවල් අවකාශයට අපේ අනන්‍යතාවයට අයිති දත්ත ලබාදුන්නාම ඒ හරහා තමන්ගේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් වේයැයි සමාජය තුළ බියක් තියෙනවා නේද?
අපේ සාමාන්‍ය හැඟීමක් තියෙනවා අපේ පුද්ගලිකත්වයේ යම් යම් පැතිකඩවල් ආරක්ෂිතව තියාගන්නා බව. මිනිස්සු තමන්ගෙ ජීවිතයේ හැම පැතිකඩම විවෘත කරන්නෙ නැහැ. අපි වැඩකරන ආයතනය එක්ක කියන්නෙ නැහැ අපේ ආගමික කටයුතු. අපි ආගමික කටයුතු කරද්දී අපි විනෝදයට කරන දේවල් කියන්නෙ නැහැ. අපි පන්සලේදී දැහැමෙන් සෙමෙන් කටයුතු කරලා පහුවදාට කසිප්පු බොනවා වෙන්න පුලූ‍වන්. අපි ඒ ඒ පැති වෙන් කරගන්නවා. අපට බයක් තියෙනවා මේ අලූ‍ත් තාක්ෂණය තුළින් අපේ ජීවිතයේ හැම පැතිකඩක්ම එකිනෙක සම්බන්ධ කරයි කියලා. එහෙම වුණාම පුද්ගලිකත්වයක් ඉතිරි වෙන්නේ නැහැ කියලා. මට රහස් නැතිවෙන්න පුලූ‍වන්.

රාජ්‍යය විසින් මගේ සියලූ තොරතුරු දැනගැනීම ගැන පුරවැසියා බයයි. දැන් තියෙනවා එක අංකයක්. ඒ අංකයයි මායි සමපාතයි. ඒ අංකයට මගේ වෛද්‍ය තොරතුරු, මගේ භාණ්ඩ මිලදී ගැනීම්, මගේ ආර්ථිකය, මම යන එන තැන් කනෙක්ට් වෙනවා. ඒ සියලූ තොරතුරු මේ අංකය යටතේ ගබඩා වීම මට හානිදායකයි. අනෙක් එක මේකෙන් පස්සේ රජයට තියෙනවා රටේ ජීවත්වෙන මුළුමහත් සමාජයේම තොරතුරු. සවිස්තර වශයෙන්. ඒ තොරතුරු ඇනලයිස් කරලා සමාජය ගැන විවිධ දේවල් හොයාගන්න පුලූ‍වන්. මිනිස්සු කැරළි ගහනවාද නැද්ද, යම් පුද්ගලයෙක් දැන් ඉන්නෙ කොහෙද ඊයේ හිටියේ කොහේද කියලා පවා රජයට මේ අංකයෙන් හොයාගන්න පුලූ‍වන්. මේක දැවැන්ත බලයක්.

තව කෙනෙක් තමන් ගැන දැනගත්තාම තමන්ව ‘අන්දවන්න’ ඒ කෙනාට පුලූ‍වන් කියලා ජනතාව හිතනවා නේද?
වෙළෙඳසැල් ජාලයකින් කාඞ්පතක් ලබාදීලා තියෙනවා කියලා හිතමු. ඒ කාඞ් එක හරහා බඩු ගැනීම පිළිබඳ තොරතුරු එකතු වෙනවා. ඒ ඒ අය ගන්න භාණ්ඩ පිළිබඳව තොරතුරු ඒ අංකය යටතේ ගබඩා වෙනවා. ඒකෙන් ඔහු ගන්න භාණ්ඩවල රටාවන් හඳුනගන්නවා. ඒ අනුව එක් එක් පාරිභෝගි කයන්ට ගැලපෙන විදියට විවිධ ප‍්‍රවර්ධන දැන්වීම් එනවා. ඇතැම්විට එහෙම එන ප‍්‍රවර්ධන දැන්වීම්වලින් පුද්ගලයෙක්ව අපහසුතාවයට පත්වෙන්නත් පුලූ‍වන්. හැබැයි මේක අලූ‍ත් දෙයක් නෙවෙයි. අතීතයේ පටන්ම මේක තිබුණා. මම මෙහෙම උදාහරණයක් දෙන්නම්.

එක කාලෙක මම කඬේකට යන්න හුරුවෙලා හිටියා. ඒ කඬේ ඉන්න අය දෙනවා මට මම කන කෑම. මොකද මම හැමදාම එනවා. මම උදේට වැඩිය කතාකරන්න කැමති නැහැ. මම කතා නොකරම කඬේට ගිහින් ඉඳගත්තාම එයාලා මම කන දේවල් දෙනවා. ඉතින්, මට ඒ ගැන හරි සතුටුයි. මේ අය යම් ප‍්‍රමාණයකට මා ගැන දන්නවා. ඒ දැනීම තුළින් එයා මට ගැලපෙන දේ දෙනවා. ඒක ඉස්සර ඉඳන්ම තිබුණා. අපි හන්දියේ කඬේට ගිහින් බඩු ගන්න ගියාම මුදලාලි දන්නවා අපි ගන්නෙ මොන භාණ්ඩද කියලා. සමහරවිට මුදලාලි කියනවා අද අහවල් වර්ගයේ බඩු ටිකක් ඇවිල්ලා තියෙනවා කියලා. මොකද මුදලාලි දන්නවා මේ පාරිභෝගිකයා ඒ ජාතියේ බඩුවලට කැමතියි කියලා.

එහෙත් ගමේ වෙළෙඳසැලත්, මනුස්සයෙක් මත්පැන් මිලදී ගන්න තැනත් එකිනෙකට සම්බන්ධයක් නැහැ. දැන් එකම අංකයකට අපේ සියලූ දත්ත සම්බන්ධ වීම ගැන ඇතිවෙන බිය සාධාරණයි නේද?
ඔව්. ඒක ඇත්ත. මම හිතලා කිව්වේ නැතිනම් මා පිළිබඳ තොරතුරු සියල්ල එක්කෙනෙක් දැනගත්තෙ නැහැ. අනෙක සමහර වෙලාවට අපි පිළිබඳ තොරතුරු අපි වසන් කරනවා. උදාහරණයක් විදියට ආණ්ඩුව ඉදිරියේ තොරතුරු වසන් කරන අවස්ථා ගමුකො. ආණ්ඩුවලට බොරු කියන අවස්ථා ගැන මම අමුතුවෙන් කියන්න ඕනෑ නැහැනෙ. උදාහරණයක් කියමු. මගේ මිත‍්‍රයෙක් ඉන්නවා. ඔහුට රට යන්නට වීසා ගන්න බැංකු වාර්තාවක් අවශ්‍යයි. එතකොට ඔහු තමන්ගේ බැංකු ගිණුමට මගෙන් සල්ලි ටිකක් ඉල්ලගෙන දාගන්නවා. ඒ සල්ලි පෙන්නලා වීසා ගන්නවා. ආයේ මට සල්ලි දෙනවා. මෙයා ඒ තැනට සල්ලි තියෙන බව ව්‍යාජ ලෙස පෙන්නුවාට ආදායම් බදු දෙපාර්තමේන්තුවට සල්ලි තියෙන බව පෙන්වන්නෙ නැහැ. ඒත් මේ යෝජිත ක‍්‍රමය නිසා මේක කරන්න බැරිවෙන්න ඉඩ තියෙනවා. වීසා ගන්නට දෙන තොරතුරු ආදායම් බදු දෙපාර්තමේන්තුව එක්ක කනෙක්ට් වෙනවා. හැබැයි මෙහෙම කාරණයක් තියෙනවා. එකම අංකයක් යටතේ අපේ තොරතුරු ගබඩා වුණොත් අපි යන යන තැනට ෆෝම් පුරවන්න අවශ්‍ය නැහැ. හැම තැනකටම ගිහිල්ලා අපේ තොරතුරු අලූ‍තෙන් දෙන්න අවශ්‍ය නැහැ.

සමහර තොරතුරු ඉතා සංවේදීයි නේද?
ඔව්. උදාහරණයක් විදියට සෞඛ්‍ය තොරතුරු කියන්නේ ඉතාම සංවේදී දෙයක්. මම උදාහරණයක් කිව්වොත් මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයා ඇමෙරිකාවේ ගිය වෙලාවක ඔහුට පිළිකාවක් තියෙන බව ප‍්‍රචාරයක් ගියා. ඒක ඔහුගේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතිවලට බාධාවක්. කෙනෙක් අහනවා ලංකාවේ දේශපාලනඥයන් ඇයි බෙහෙත් ගන්න පිටරට යන්නෙ කියලා. මොකද මෙහේදී බෙහෙත් ගත්තොත් දත්ත හෙළිවෙනවා කියලා. අපි හිතමු ලංකාවේ සෞඛ්‍ය දත්ත අර අංකයට කනෙක්ට් වෙනවානම් ඔහු බෙහෙත් ගන්න බියවෙන්න ඉඩ තියෙනවා. නැත්නම් හොරෙන් බෙහෙත් ගන්න ඉඩ තියෙනවා. මොකද පුද්ගලයෙකුගේ සෞඛ්‍යය කියන්නේ වැදගත් තොරතුරක්. මේ තොරතුරුවල ආරක්ෂාව ඉතාම වැදගත් බව කියනවා. මම හිතන විදියට සෞඛ්‍ය තොරතුරු තමයි වඩාත්ම සංවේදී තොරතුරු. මේවා ආරක්ෂා කිරීම වැදගත්. ඉන්දියාවේදී නම් මේ වගේ තොරතුරු ලීක් වෙලා තිබුණා. ඒක සිද්ධවුණේ මෙහෙමයි. ඉන්දියාවේ බැංකුවක් ගැන හිතමු. එතැන බැංකු ගිණුම් 10 000ක් විවෘත වෙනවා. බැංකුවෙන් ඒ 10 000 ගේ අනන්‍යතාවය ආධාර් ව්‍යාපාතියෙන් විමසනවා. එතකොට ආධාර් එකෙන් යවනවා ඒ 10 000ට අදාල තොරතුරු. අපි හිතමු බැංකුවට ටික කාලයක් යද්දී ලක්ෂයක විතර තොරතුරු වරින් වර ගිහින් තියෙනවා කියලා. දැන් බලද්දී බැංකුව ලඟත් විශාල දත්ත ගබඩාවක් තියෙනවා. මේ බැංකුවෙන් දත්ත ලීක් වෙන්න පුලූ‍වන්. හැබැයි මේ ප‍්‍රශ්ණයට විසඳුමක් විදියට ඉන්දියාවේ ක‍්‍රියාත්මක කළා අලූ‍ත් ක‍්‍රමයක්. එතකොට බැංකුවෙන් විමසද්දී මෙහෙම කෙනෙක් ඉන්නවාද කියලා බැංකුවට දත්ත ගබඩාවෙන් සියළු තොරතුරු යන්නෙ නැහැ. එහෙම කෙනෙක් ඉන්නවාද නැද්ද කියන කාරණය තහවුරු කිරීම පමණක් කරනවා. ලංකාවේ මේක ක‍්‍රියාත්මක කරද්දී ඒ වගේ අත්දැකීම් මත දත්තවලට සපයන ආරක්ෂාව වැඩි කරන්න අපට පුලූ‍වන්.

ඒ සියල්ල තිබියදී වුණත් ආණ්ඩුවක් විසින් තොරතුරු වැරදි විදියට පාවිච්චි කරන්න ඉඩ තියෙනවා නේද? සමහරවිට මැතිවරණයකදී මේ තොරතුරු පාවිච්චි කරලා ජනතා මතය තමන්ට ඕනෑ විදියට හැඩගස්වාගන්න ඉඩ තියෙනවා….
අපි ඔය උපකල්පනයක් කරන්නයි උත්සාහ කරන්නෙ. ඒ්ත් ඔයා දන්නවාද ලංකාවේ ඔය මාතෘකාව ගැන උපකල්පන කරන්න අවශ්‍ය නැති බව. 1983 ජුලි මාසයේදී ලංකාවේ රාජ්‍ය දත්ත පාවිච්චි කළා. මිනිස්සුන්ව ඝාතනය කරන්න. ඒ ලංකාවේ තියෙන ඡුන්ද හිමි නාමලේඛනය කියන දත්ත එකතුව. ඡුන්ද හිමි නාමලේඛනයේ තියෙන්නෙ නම, ස්ත‍්‍රී පුරුෂ භාවය, ලිපිනය, ජාතික හැඳුනුම්පත් අංකය වගේ දත්ත. ලංකාවේ කෙනෙකුගේ නමෙන් ජාතිකත්වය කියන්න පුලූ‍වන්. මේ කොළ අරගෙන දෙමළු ඉන්නවා මේ මේ තැන්වල කියලා කට්ටිය ආවා. එතැන ප‍්‍රශ්නය තමයි ඡුන්ද හිමි නාමලේඛනයේ තියෙන තොරතුරු රාජ්‍ය රහසක් නෙවෙයි. ආණ්ඩුපක්ෂවල ඡුන්දය ඉල්ලන අයත් ඡුන්දහිමි නාමලේඛනය අරගෙන එනවා. ඔවුන් දන්නවා නිවාසවල තියෙන ඡුන්දහිමි නාමලේඛන. තාක්ෂණය නැතිව වුණත් හානියක් කරන කෙනෙක්ට හානිය කරන්න පුලූ‍වන්. දැන් වුණත් දේශපාලන පක්ෂ විවිධ කැම්පේන් වලට දත්ත පාවිච්චි කරනවා. ඇත්ත. කැම්පේන්වලට පමණක් නෙවෙයි, මිනිස්සුන්ව මරන්න වුණත් ඒ තොරතුරු පාවිච්චි කරන්න ඉඩ තියෙනවා. ඒත් විසඳුම මොකක්ද. මේ තොරතුරු කඩදාසිවල තියාගෙන ඉන්න එකද? විද්‍යුත් වශයෙන් තියාගන්න එකද? ඔය දෙකෙක් මොකක් කළත් අවදානමක් නැති වෙන්නෙ නැහැ. අපට එවැනි සිදුවීම් සිදුනොවෙන්නට අවශ්‍ය ආරක්ෂාව සපයන්න පුලූ‍වන්. ඒත් අවදානම බිංදුවක් බව මට කියන්න බැහැ. මේ අවදානම කියන්නේ ලංකාවේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය, යහපත් ආණ්ඩුකරණයට අදාළ කාරණාවක්.