No menu items!
22 C
Sri Lanka
26 June,2025
Home Blog Page 515

ජනාධිපතිවරයා දෝෂාභියෝගයකටත් සුදුසුයි

0



ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන උල්ලංඝනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත්කර ඇති බවට තීන්දු කොට එම ගැසට් පත්‍රය අවලංගු කරන බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නියෝග කිරීමෙන් පසු ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ දෝෂාභියෝග යෝජනාවකට යටත්වීමට සුදුසුකම් ලබන ජනාධිපතිවරයකු බවට පත්වෙයි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 38 (2) (අ) (1) ව්‍යවස්ථාව අනුව, ‘ජනාධිපතිවරයකු විසින් චේතනාන්විතව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමේ වරද’ කළහොත් ඔහුට එරෙහිව පාර්ලිමේන්තුවේ දෝෂාභියෝගයක් ඉදිරිපත් කළ හැකි බව දැක්වෙයි. එය ජයග්‍රහණය කළහොත් ඔහුට ජනාධිපතිධුරය අහිමිවෙයි. ජනාධිපතිවරයකු ධුරයෙන් ඉවත්කිරීමේ ක්‍රමවේදය හැටියට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දැක්වෙන්නේ මෙලෙස දෝෂාභියෝගයක් ගෙනඒමේ පියවරයි. ඒ අනුව, ජනාධිපතිවරයා කළ වරද විස්තර කරමින් දෝෂාභියෝග යෝජනාවක් කතානායකවරයා වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය. එය පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමත කොට ඡන්දයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යැවිය යුතු අතර, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය එම චෝදනා විභාග කර වරදකරුද යන්න පාර්ලිමේන්තුවට වාර්තා කළ යුතුය. වරදකරු නම් නැවත වරක් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක අනුමැතියෙන් ජනාධිපතිවරයා ධුරයෙන් ඉවත්කිරීමේ යෝජනාව සම්මත කරගත යුතුය.■

අරුණ ජයවර්ධන

මහින්ද ඉල්ලා අස්වීමේ සූදානමක

0



දෙසැම්බර් 13 වැනි දින ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ලබාදෙන නඩු තීන්දුවේදී පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරීම ව්‍යවස්ථානුකූල නොවන බව, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළහොත්, ඒ සමගම මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා නීත්‍යනූකූල නොවන දැනට අධිකරණයෙන් අත්හිටුවා ඇති අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වෙනු ඇති බව ඒ මහතාට සමීප හිටපු අමාත්‍යවරයෙක් අනිද්දා වෙත පැවසීය.
දැන් උදාවී තිබෙන තත්ත්වය තුළ මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට තම ගෞරවය යම් ප්‍රමාණයකට හෝ රැකගන්නට පුළුවන් වන්නේ එම ඉල්ලා අස්වීමෙන් පමණක් බව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ සිටි දැන් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා
සමග සිටින බොහෝ ජ්‍යෙෂ්ඨයන්ගේ ඉල්ලීම බව ප්‍රකාශ කරන ඒ මහතා ඒ අනුව බොහෝ දුරට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා ඉල්ලා අස්වෙනු ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය.
දෙසැම්බර් 13 වැනිදා සවස 5ට පමණ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් රැස්වෙන බව ප්‍රකාශ කළ ඒ මහතා එම රැස්වීමේදී මෙම තීරණය ගනු ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය.■

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඓතිහාසික තීන්දුවක් ජනාධිපති සිරිසේන ව්‍යවස්ථාව කඩලා තීන්දුව ඒකමතිකයි

0



ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සඳහා නොවැම්බර් 9වැනිදා නිකුත්කරන ලද ගැසට් පත්‍රය අවුරුදු හතරහමාරක කාලයට පෙර නිකුත්කිරීම නිසා එය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විරෝධී වීම හේතුවෙන් පෙත්සම්කරුවන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වී ඇති බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒකමතිකව තීරණය කළේය.
ලංකා ඉතිහාසයේ, ජනාධිපතිවරයකු විසින් නිකුත් කරන ලද ගැසට් පත්‍රයක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා විරෝධී බවට තීන්දු කරන ලද ඓතිහාසික අවස්ථාවක් ලෙස මෙය සැලකිය හැකි ය. ඒ අනුව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යස්ථාව උල්ලංඝනය කළ බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් නම් කරන ලද ශ්‍රී ලංකාවේ එකම ජනාධිපතිවරයා බවටද මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා පත්වන්නේය.
ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝගය අඩංගු ගැසට් පත්‍රයට එරෙහිව පෙත්සම්කරුවන් දහතුන් දෙනකු විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් අගවිනිසුරු නලින් පෙරේරා, සිසිර ආබෘ, බුවනෙක අලුවිහාරේ, ප්‍රසන්න ජයවර්ධන, ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන, විජිත් මලල්ගොඩ හා මුර්දු ප්‍රනාන්දු යන සත් පුද්ගල ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලක් දෙසැම්බර් 4,5,6 හා 7 යන දිනවල විභාග කරන ලදි. 13වැනි බ්‍රහස්පතින්දා සවස විවෘත අධිකරණයේදී ප්‍රකාශයට පත්කරන ලද්දේ එම පෙත්සම්වලට අදාළ තීන්දුවයි. නඩුවේ තීන්දුව ඒකමතික වුවත් විනිසුරු සිසිර ආබෲ වෙනම කරුණු සහිත තීන්දුවක් ලියා තිබුණි.
පෙත්සම්කරුවන් හැටියට එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය, දෙමළ ජාතික සන්ධානය, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, දෙමළ ප්‍රගතිශීලී සන්ධානය, ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොන්ග්‍රසය, සමස්ත ලංකා ජනතා කොන්ග්‍රසය සමග නීතිඥ ලාල් විජේනායක, විකල්ප ප්‍රතිපත්ති කේන්ද්‍රය, මැතිවරණ කොමිසමේ සාමාජික ආචාර්ය රත්නජීවන් හූල් ඇතුළු දහතුන් දෙනෙකු ඉදිරිපත් වී සිටියහ.
මීට පෙර නොවැම්බර් 13 වැනිදා මෙම පෙත්සම් සම්බන්ධයෙන් මූලික සලකා බැලිීම කළ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ලක් විසින් ජනාධිපතිවරයා නිකුත් කර තිබුණු ගැසට් නිවේදනය අත්හිටුවන්නට නියම කරන ලද අතර, මහමැතිවරණය සම්බන්ධයෙන් ඉදිරි කටයුතු කිරීමෙන් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවද වළක්වනු ලැබිණ. පෙත්සම්වල අතරමැදි පාර්ශ්වය විභාගය සඳහා පූර්ණ විනිශ්චය මණ්ඩලයක් ඉල්ලා සිටි අතර, ඒ අනුව අගවිනිසුරුවරයා විසින් විනිසුරුවරුන් හත්දෙනකුගෙන් සමන්විත විනිසුරු මඬුල්ලක් පත්කරන ලදි. පෙත්සම් විභාගය දෙසැම්බර් 4,5,6 හා 7 යන දිනවලට නියම කරන ලදි. ඒ වන තෙක් ගැසට් පත්‍රය අත්හිටුවීමේ නියෝගයද දීර්ඝ කරන ලදි. එම අවස්ථාවේ පෙත්සම් සලකා බලන ලද්දේ, අගවිනිසුරු නලින් පෙරේරා, ප්‍රසන්න ජයවර්ධන හා ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන යන විනිසුරුවරුන් විසිනි. පෙත්සම් විභාගයට නොගෙන ඉවත දමන ලෙස ඉල්ලමින් අතරමැදි පෙත්සම් ඉදිරිපත් කොට තිබුණේ, ජීඑල් පීරිස් හා උදය ගම්මන්පිළ ඇතුළු පිරිසක් විසිනි.
ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා ඇති විධිවිධාන උල්ලංඝනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ගැසට් පත්‍රය නිකුත්කොට ඇති බවට ඉල්ලුම්කරුවන්ගේ පාර්ශ්වයෙන් කරුණු ඉදිරිපත් කළ අතර, මේ තීන්දුවෙන්, ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කර ඇති බව තහවුරු වෙයි. ■

අරුණ ජයවර්ධන

උතුරේ ගංවතුර හා දෙමළ ප්‍රශ්නය

0


උතුරු පළාතේ ඇති වී තිබෙන ගංවතුර ව්‍යසනය නිසා දෙමළාගේ ප්‍රශ්නය කුමක් ද යන සාකච්ඡාව නැවත මතු වී ඇත. දෙරණ මාධ්‍ය ආයතනය විසින් පවත්වාගෙන වන ගංවතුර සහන වැඩසටහනට පරිත්‍යාගයක් කිරීමට පැමිණි මහාචාර්ය නලින් ද සිල්වා, ඒ අවස්ථාවේ ම දෙරණ රූපවාහිනී චැනලයට ප්‍රකාශයක් කරමින්, ගංවතුරෙන් ආපදාවට ලක් වූ පිරිස් සඳහා සහන සැපයීම දේමළ දේශපාලන ප්‍රශ්නය සමඟ සම්බන්ධ කළේ ය.
නලින් ද සිල්වා මෙහි දී කරුණු කීපයක් මතු කළේ ය. ඔහු කියා සිටි එක් වැදගත් දෙයක් වූයේ උතුරේ ගංවතුර සහන ක්‍රියාවල නියැලී සිටින හමුදා පිරිස් එසේ කරන්නේ රාජකාරියේ කොටසක් නිසාම නොවන බවයි. එසේ ම උතුරේ මෙසේ සිදුවන සහන ක්‍රියාකාරකම් බි්‍රතාන්‍යයේ චැනල් ෆෝ නාලිකාව විසින් පැමිණ රූපගත කරන්නේ දැයි ද ඔහු විමසීය. එසේ ම සුමන්දිරන් මේ අවස්ථාවේ කුමක් කරන්නේ ද යනුවෙන් ද ඔහු විමසා සිටියේ ය.
මේ ප්‍රශ්න කිසිසේත්ම අර්ථාන්විත ප්‍රශ්න නොවුණා වුව ද ඒවා සිංහල-බෞද්ධ සමාජයේ සතුටට හේතුවන ඒවා වේ. හමුදාව ක්‍රියා කරන්නේ රාජකාරියේ කොටසක් ලෙස නොවන බව නලින් ද සිල්වා මහතා දැනගත්තේ කෙසේ ද? තමන්ට වෘත්තීයමය වශයෙන් හෝ වෙනත් ආකාරයෙන් අනිවාර්ය වගකීමක් වශයෙන් පැවරී තිබෙන (යහපත් සේ ගැනෙන) කටයුත්තක නිරත වන ඕනෑම අයෙකු එය තම පුද්ගල කාරකත්වයේ කොටසක් ලෙස සැලකීම සාමාන්‍ය තත්වයකි. එසේ ම මෙවැනි කටයුතුවල රාජකාරිමය සීමාවක් තුළ නිරතවන අය පවා ඒවායේ තිබෙන මානුෂවාදී බව නිසා එවැනි කාර්යයකින් රාජකාරිමය නොවන තෘප්තියක් ලැබීම ද සාමාන්‍ය තත්වයකි. යුරෝපා යටත්විජිත ප්‍රයාණයන්හි නිරත වූ බොහෝ පිරිස් තුළ තමන් නියැලී සිටින්නේ පුළුල් මානුෂවාදී ප්‍රයාණයක ය යන විශ්වාසය පැවැති බවත් එම මානසිකත්වය යටත්විජිත ව්‍යාපෘතිය පවත්වාගෙන යාම සඳහා බෙහොවින් උපකාරී වූ බවත් රහසක් නොවේ.
චැනල් ෆෝ සම්බන්ධ චෝදනාව මුල් කාරණයට වඩා බෙහෙවින් බොළඳ එකකි. ජාත්‍යන්තර ප්‍රවෘත්ති ආයතනයක් කිසියම් සමාජයක වාර්ගික කණ්ඩායමකට විරුද්ධව සිදුවූවා යැයි කියන යුද අපරාධ (ඒවා ඇත්ත ද නැද්ද යන්න වෙනම කාරණයකි) සම්බන්ධයෙන් යොදන අවධානය මෙවැනි තත්වයක් ආවරණය කිරීම සඳහා ද දැක්විය යුතු යැයි නලින් ද සිල්වා කියන්නේ කුමන පදනමක් මත ද? අනෙක් අතට නලින් ද සිල්වා මෙහිදී උත්සාහ කරන්නේ හමුදාවන්හි සහන ක්‍රියාන්විතයන් මගින් යුද අපරාධ පිළිබඳ චෝදනාවට පැවැති වලංගුතාව ප්‍රතික්ෂේප වන බව ද? ඔහු යෝජනා කරන්නේ චැනල් ෆෝ වැනි රූපවාහිනී චැනලයක් මේ අවස්ථාවේ හමුදාවේ සහන ක්‍රියාන්විතයන් ආවරණය නොකරන්නේ එසේ කිරීම නිසා තමන් ප්‍රචාරය දුන් යුද අපරාධ චෝදනා පදනම් විරහිත දේ ලෙස පෙනී යාමට ඉඩ තිබෙන නිසා වන බව ද?
එසේ ම නලින් ද සිල්වා සුමන්දිරන් දැන් කොහේද යන ප්‍රශ්නය අසන්නේ ඇයි? නලින් ද සිල්වාට අවශ්‍ය වන්නේ උතුරේ ගංවතුර විපත් සම්බන්ධව තමන්ට ඇති වේදනාව සුමන්දිරන්ට නැති බව ප්‍රකාශ කිරීමට ද?
නලින් ද සිල්වා මෙහි දී නිරත වන දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය තේරුම් ගත හැක. ඔහුට තහවුරු කිරීමට අවශ්‍ය වී ඇත්තේ දෙමළ ජනයාට දෙමළ වීම නිසා වූ ගැටලුවක් ඇත්තේ නැති බවයි. එසේම එවැනි ප්‍රශ්නයක් ඇතැයි සලකා කටයුතු කරන දෙමළ දේශපාලනය පරාජය කළ යුතු බව ඔහු දිගු කලක් තිස්සේ කියමින් සිටී. ඔහු මේ අවස්ථාවේ ප්‍රකාශ කරන පණිවිඩයේ අරුත ලෙස පෙනෙන්නේ උතුරේ දෙමළ ජනයාට ඇත්තේ දෙමළ වීම නිසා ඇති ප්‍රශ්න නොවන බවත්, විශේෂයෙන් දෙමළ දේශපාලනයට සිංහලයන්ට එරෙහිව කටයුතු කිරීමට පදනමක් නැති බවත් දෙමළ සමාජයට ඒත්තු ගැන්වීමට මේ අවස්ථාවේ සිංහල ජනයා කටයුතු කළ යුතු බවයි.
ඇත්ත වශයෙන්ම මේ අවස්ථාවේ සිංහල ජනයා උතුරේ ජනයාට සහන සැපයීමට උනන්දු වීම තව තවත් උනන්දු කළ යුතු දෙයකි. සිංහල හා දෙමළ සමාජ දෙක අතර පවතින දේශපාලන ගැටලුවේ ප්‍රධාන පාර්ශ්වයක් වන්නේ මේ සමාජ දෙක අතර පවත්නා දුරස්ථභාවයයි. එය ශතවර්ෂ ගණනාවක් ඈතට දිවෙන ඓතිහාසික දුරස්ථභාවයක් වනවා මෙන්ම මෑත කාලීන දේශපාලන වර්ධනයක් විසින් ද පෝෂණය කරනු ලැබූ දුරස්ථභාවයකි. කෙසේ වෙතත් මෙවැනි මැදිහත් වීම් මගින් ඉක්මනින් මේ දේශපාලන දුරස්ථභාවය සමනය කිරීමට හැකිය යන්න නම් බෙහෙවින් ගැටලුකාරී විශ්වාසයකි. කිසියම් සමාජයක සාමූහික දේශපාලන විඥානය වෙනස් කිරීම සඳහා කටයුතු කිරීම බෙහෙවින් සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියකි. විශේෂයෙන්ම දෙමළ දේශපාලනය මෙලෙස සිංහල ජනයාගේ මැදිහත් වීම් සැක සහිත දේ ලෙස දෙමළ සමාජයට තේරුම් කර දීම ද සිදුවිය හැක්කකි. එවිට ප්‍රතිඵලය නිශේධාත්මක එකක් වනු ඇත. උත්ප්‍රාසජනක තත්වය වන්නේ නලින් ද සිල්වා වැන්නන් ප්‍රසිද්ධියේ මේ ආකාර ප්‍රකාශ කිරීම ම දෙමළ දේශපාලනයට වාසියක් වන අතරම නලින් ද සිල්වාගේ ප්‍රකාශිත ව්‍යාපෘතිට අවාසියක් වීමට ඉඩ තිබීමයි.■

නිර්මාල් රංජිත්දේවසිරි

මහලු වියේදී යොවුන් ජීවයක් වූ වහල් මතකයක නිදහස් හැඩතල

0



පිට පිට ම තුන් වෙනි වතාවටත්, චිත්‍ර කලාව සම්බන්ධ යමක් ලිවීම මේ ලිපි මාලාවේ විචිත්‍ර බව අඩු කරන බව මම දනිමි. එනමුත් කුමක් කරම් ද?. බොහෝ කාලයක් තිස්සේ මසිතේ සිර වී සිටින බිල් ටේ‍රලර් නම් වහලාව නිදහස් කළ යුතුය. විවිධ ශිෂ්ටාචාරවල ආදි කල්පික ගුහා සිතුවම් සිහි කරවූ නූතන චිත්‍ර ජාතියක් වූ ඔහුගේ චිත්‍ර අද වන විට, පිටස්තර කලාවේ ඉහළ ම නිදසුන් ලෙසත්, ප්‍රකෘති සහ ජන සම්මත සිතුවම් අධ්‍යයනයෙහි ලා අතිශයින් වැදගත් වන නිර්මාණ ලෙසත්, අන්තර්ජාතික මට්ටමේ කලා අධ්‍යයනායතනයන් විසින් භාවිත කෙරේ.
එහෙත් අපට බිල් ටේ‍රලර් හඳුනා ගත හැකි වන්නේ තරු පහේ චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වශයෙන් නොව දශක අටක් තිස්සේ කළු පාට වේදනාවෙහි වෙලී සිට අවසානයේ ජීවිත චිත්‍රය අගිස්සෙහි යම්තම් වර්ණ ටිකක් දවටා ගත් මහ පොළොවේ මිනිසෙකු වශයෙනි. 1853 දී ඔහු උපන්නේ ඇලබාමා ප්‍රාන්තයේ බෙන්ටන්හි කපු පුළුන් වගාබිමක බැළ මෙහෙ කළ වහල් පවුලක සය වැනි දරුවා ලෙස ය. එය වූ කලි සුදු පුවරුවක ලලිත සායමෙන් සිතුවම් අඳිනු තබා අමු තෙත පොළොවේ ඇඟිල්ලෙන් රේඛාවක් අඳින්නටවත් ඇමරිකානු වහල් දරුවෙකුට අවසරයක් නොතිබූ අවධියකි. වහල්භාවයෙන් නිදහස් වූ පසුව ද ඔහු පුරුදු ගොවි කර්මාන්තයේ යෙදෙමින්, පොළොව සමග හැප්පෙමින් තරුණ කාලය ගෙවා දැම්මේය. කාන්තාවන් ගර්භණී කරවමින්, උපදින දරුදැරියන්ට කෙසේ හෝ කෑම බීම උපයා දෙමින් වෙහෙසකර, දිළිඳු ජීවිතයක දැවටී සිටියේය.
වයස්ගත හුදකලාව තමන් කරා එත්ම ඔහුගේ හද පතුලේ සැඟව තිබූ අඟු‍රු කැබැල්ලක පුළිඟු‍වක් නැගුණා වැන්න. හදිසියේම මොන්ටිගොමරි නගරයට යාමට තීරණය කරන ටේ‍රලර් එහි කුඩා ලැයිම් කාමරයක පදිංචි වී සපත්තු කම්හලක සුළු රැකියාවක් සොයා ගනියි. තවත් කලකට පසු රූමටික ප්‍රදාහය හේතුවෙන් රැකියාව කර ගත නොහැකිව පාරට වැටෙන ඔහු දහවල් කාලයේ සිඟමන් යදිමින් නගරයේ සමාජ ශාලාව අසළ ගැවසෙන්නටත්, රාත්‍රියට සුසාන භූමිය කෙළවර පිහිටි මඩුවක නිදා ගැනීමටත් පුරුදු වෙයි. ඔහු තුළ වූ අර පුළිඟු‍වෙන් ගිනි දැල්ලක් උපදින්නේ මේ ශෝචනීය අත්දැකීම් අතරේදීය. කුමක් හෝ ඇතුළු පෙළඹවීමක් නිසා කොළ කිහිපයක් සහ පැන්සල් කොටයක් සොයා ගත් ටේ‍රලර් තම සිතිවිලි අතරේ අතුරුදන්ව තිබූ රූප එකිනෙක සටහන් කරන්නට පටන් ගනී. ඔබ විශ්වාස නොකරන බව දන්නා නමුත් ඒ වන විට ඔහු සිටියේ අසූ පස් වන වියේ බව මුලින්ම මා කිව යුතුය.
අමුතු සිතුවම් රැඳි විවිධ ප්‍රමාණයේ කොළ කෑලි ඔහු සිටි ස්ථානයෙහි දිනෙන් දින එකතු වනු තරුණ චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වූ චාල්ස් ෂැනන්ගේ විමසුම් ඇසට ලක්වනුයේ මේ අතරය. ඒ ඇස දිගටම මේ අමුතු මහල්ලාගේ පුදුම පුරුද්ද පිරික්සන්නට වෙයි. චාල්ස් පසු කලෙක එය විස්තර කරන්නේ මෙසේය.
“ඔහු දිගටම ඒවා ඇන්දා. ටික දවසකින්ම යම්කිසි පුදුම දෙයක් සිදු වෙන බව මට දැනෙන්නට වුණා. ඔහු අඳින විෂයයන් එන්ට එන්ටම සංකීර්ණ වුණා වගේම ඔහුගේ හැඩ තලවල ප්‍රකාශනය ප්‍රබල වුණා. ඔහුගේ නිර්මාණවල ඇතුළාන්ත රිද්මය ඒවා විසින්ම උපද්දමින් තිබුණා.”
ෂැනන් විසින් පෝස්ටර් සායම්, පින්සල් සහ කඩදාසි ලබා දෙනු ලැබීමෙන් පසු ජීවිතයේ ඉතිරි වී තිබූ කෙටි කාලය සිතුවම් කලාව වෙනුවෙන් කැප කළ ටේ‍රලර්ට, 1940 වසරේදී නිව්සවුත්හි සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයේත්, 1942 වසරේදී නිව් යෝර්ක්හි ෆීල්ඞ්ස්ටන් විද්‍යාලයේත් චිත්‍ර ප්‍රදර්ශන දෙකක් පැවැත්වීමේ අවස්ථාවන් ලැබිණි. ඒවා නම් කරන ලද්දේ පිළිවෙළින් “බිල් ටේ‍රලර්: ජනතා කලාකරු” සහ “ඇමරිකානු ආදිකල්පිකයා : නීග්‍රෝ මහල්ලෙකුගේ නිර්මාණ” වශයෙනි. තම සිතුවම් නිව් යෝර්ක් රසිකයන් අතර ප්‍රචලිත වූයෙන් ඔහු කලක් නිව් යෝර්ක්හි ගත කළද, වසර කිහිපයකින් පසු නැවතත් සුපුරුදු මොන්ටිගොමරි වෙත ගොස් සිය දියණිය සමග ජීවත් වූයේය. රෝගී ව, පාදයක් ඉවත් කරන ලදුව දුක සේ ගෙවූ කාලයකින් පසු ටේ‍රලර් මිය ගියේ 1949දීය.
ටේ‍රලර්ගේ සිතුවම් වැදගත් වනුයේ ඒවායේ සුවිශේෂී ආවේණික ශෛලිය නිසා පමණක් නොව කිසි දිනෙක නිර්මාණකරණය ඉගෙන නොගත් පුද්ගලයෙකු වශයෙන් ටේ‍රලර්, දිගු ජීවිත කාලයක අවසාන වසර දහය තුළ සිතුවම් කලාව තුළින් ප්‍රකට කළ පරිණත ස්වභාවය නිසාය. ඔහුගේ චිත්‍ර, එකතුවක් ලෙස ගත් කල, සංකේත, හැඩතල සහ ප්‍රාථමික රූප ආශ්‍රයෙන් ග්‍රාමීය හා නාගරික ජීවිතය පිළිබඳ නිරීක්ෂණයන් සන්නිවේදනය කරන බව පෙනී යයි. ඔහුගේ රූපමය ශබ්ද මාලාව මිනිසුන්, ගස්, සතුන් යනාදියට සීමා වුවද ඒවා ඔස්සේ ඔහු කරනුයේ සියුම් සහ කලාත්මක ඉරියව් සහිත, නිහඬ එහෙත් අතිප්‍රබල ප්‍රකාශනයක් ලෙස පසුකාලීනව විචාරකයෝ හඳුනා ගත්හ.
බිල් ටේ‍රලර් තමන්ගේ ප්‍රබල චිත්‍ර කලා ප්‍රකාශන හැකියාවත්, තම චිත්‍ර විසින් අනාගත නූතන කලා ප්‍රවේශයන්ට සිදු කරන බලපෑමත් පිළිබඳව යම්තමින් හෝ දැන සිටියේ නැත. සිය දුක්බර වහල් ජීවිතය අවසන් වන විට ද ඔහුගේ සිත පිරී තිබුණේ උරුම වූ අනාථ, අසරණ හැඟීම්වලිනි. කෙසේ නමුත්, ඔහුගේ චිත්‍ර, ජීවිතය පිළිබඳ කුමක්දෝ ගැඹුරු රහසක් අපට කියයි. තරුණ විය ඉක්ම යත්ම කලාව ඇතුළු ජීවිතයේ බොහෝ දේට තමන් ප්‍රමාද යැයි සිතන්නන්ටත් ටේ‍රලර්ගේ ජීවිතයෙන් අලු‍ත් සිතුවිල්ලක් අහුලා ගත නොහැකිද?■

■ ලක්ශාන්ත අතුකෝරල

මම දැන් කූඹියෝ ගැන කතාකරන්න කැමති නැහැ


ප්‍රේක්ෂකයාට නොතේරෙන කලාකෘති වෙනුවට, ප්‍රේක්ෂකයා විනෝදයට පත් කරන නිර්මාණයක් කරන්නට ආසාවක් ආවේ කොහෙ ාමද?
අපි පොඩි කාලේ ජාතක කතා පොත කියෙව්වා. ජාතක කතා පොතේ හැම කතාවකින්ම සමාජ පණිවුඩයක් දෙනවා. ඒත් ඒ පණිවුඩය ඒ විදියටම දෙන්න ගියා නම් හරිම වියළියි. ඒත් ජාතක කතා පොත විනෝදාත්මක විදියට තමයි ලියන්නේ. මම ගල්ගමුවෙ මීගලෑව කියන හද්දා ගම්මානයක හිටපු කෙනෙක්. හොඳ ගැමියෙක්. මාවත් මල්ලිවත් බලාගත්තේ අත්තම්මා. අත්තම්මාගේ කතාන්දර අහද්දී, ඒවා හරි රසවත්. අත්තම්මා දුටුගැමුණු රජතුමා රුවන්වැලිසෑය හදපු හැටි කියද්දී මම හිතුවේ උන්දෑ එතැන ඉඳලා තියෙනවා කියලා. ඒ කාලේ කාලය ගැන අවබෝධයකුත් නැහැ. අනෙක, අත්තම්මා ඒක කියන්නේ එච්චරට පණ පිහිටුවලා. මම ගමේ ජීවිතය මාර විදියට වින්දා. හැබැයි මම කියන්නේ ජැක්සන් ඇන්තනී කියන ගම නෙවෙයි. මම කියන්නේ මාර විනෝදයක් තිබුණු ගමක්. මම ලියන්න ගත්තාම ඔන් වෙන්නේ ගමේ තිබුණු ස්විච් එක. විනෝදය එන්නේ එතැනින්.

ගමෙන් කොළඹට ආවෙ කොහොමද?
පොඩිකාලේ ඉඳන්ම ඉගෙනගන්න දක්ෂ ළමයෙක්. ඒත් උසස්පෙළ කාලයේදී තාත්තා සියදිවි හානි කරගත්තා. ජීව විද්‍යාව කළේ. අන්තිමේ මට වෛද්‍ය විද්‍යාලයට යන්න යන්තම් ලකුණු මඟහැරුණා. විවිධ රැකියා කරමින් ඉඳපු මම ගමේ ඉඳන් කොළඹ ආවේ කොහොම හරි නිවේදකයෙක් වෙන්න හිතාගෙන. ජනමාධ්‍ය පන්තියකට ගියා. දවසක් එතැනට ගයා රම්‍ය අල්විස් අයියා ආවා. මොකක් හරි වැඩකට අපට පිටපතක් ලියන්නැයි කීවා. ඒ පිටපත දැකලා ඔහු මගේ විස්තර ඇහුවා. මට කිව්වා නිවේදන වැඬේට උඹ හරියන්නේ නැහැ, ලියන වැඩවලට සම්බන්ධ වෙන්න බලපං කියලා. දවසක් හදිස්සියේම මම වැඩ කරපු රස්සාවෙන් එළියට පැනලා එළියට ඇවිත් දර්ශන තලයකට යන වෑන් එකක එල්ලු‍ණා.
ටෙලිනාට්‍යවල තමයි මම වැඩ කළේ. මට තේරුණා එවකට හිටපු සහාය අධ්‍යක්ෂවරු කරපු දේවල් ඇත්තටම සහාය අධ්‍යක්ෂවරයෙක් කළ යුතු දේවල් නොවන විත්තිය. ඇත්තටම ලංකාවේ අනෙක් හැම තැනම වගේ ටෙලිනාට්‍යවල ඉන්නේත් කීයක් හරි හොයාගන්න හිතන අය මිසක් අනාගතයේ දැවැන්ත දේවල් කරන්න හීන මවාගෙන ඉන්න අය නෙවෙයි. ඉතින්, ගොඩාක් අය ඔහේ වැඩ කළා විතරයි. ඒත් මට දැවැන්ත උන්නතිකාමයක් තිබුණා. ඉංග්‍රීසි කතාකිරීමේ හැකියාවකුත්, අන්තර්ජාලයට යෑමේ හැකියාවකුත් තිබුණා. ඉතින් මම අන්තර්ජාලයෙන් හෙව්වා සහාය අධ්‍යක්ෂවරයෙක් කියන්නේ කවුද කියලා. කියෙව්වා. වීඩියෝ බැලු‍වා. ඒ වෙහෙස නිසා මම කෙටි කාලයක් ඇතුළේ ටෙලිනාට්‍යවල පළමු සහාය අධ්‍යක්ෂ කියන තැන දක්වා ආවා. සත්‍යජිත් රායි කියනවා වගේ නරක වැඩ බොහොමයක් දකිද්දී මම ඉගෙනගත්තා නොකළ යුතු දේ මොකක්ද කියලා.
අනෙක ඔය කාලේ මම හැමදාම ජ්‍යෙෂ්ඨ කලාකරුවන් බොන තැනට වෙලා ඉන්නවා. මම දැනුත් දැකලා තියෙනවා සෙට් එකේ ඉන්න තරුණයෝ කලින් ගිහින් නිදාගන්නවා. එයාලාට දැනුම් සාගරයක් වෙච්ච රාත්‍රී සංවාද මඟහැරෙනවා. මහේන්ද්‍ර අයියා, ශ්‍රියන්ත අයියා වගේ අය මාර දේවල් කතාකරනවා. මහේන්ද්‍ර පෙරේරා වගේ අයට කලාව ගැන ලොකු දැනුමක් තියෙනවා. ඇත්තටම ෂූටින් කණ්ඩායමක් එළියට ගියාම මාර එකතුවක් හැදෙනවා. ගොඩ යන්න ආසාවෙන් හිටපු මං වගේ කෙනෙක්ට ඒක නිධානයක් වගේ. මම ඒකෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගත්තා.
ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි අයියාට ලොකු පුස්තකාලයක් තිබුණා. එයා මාර විදියට කියවන කෙනෙක්. මම කියන්නේ ඒ පුස්තකාලයේ ජයන්ත නැතිවුණත් හොයන්න සතියක් යනවා. ඒත් එයාට පුළු‍වන් එතැන තියෙන ඕනෑම පුංචි පොතක් තියෙන තැන කියන්න. මම නිතර එහේ ගිහින් පොත් කියෙව්වා.

බොහෝ අය කියන්නේ තමන්ගේ කලාව සමාජ යහපත හෝ කලාව වෙනුවෙන් කරනවා කියලායි. තමන්ගෙ උන්නතිකාමය ගැන කතාකරන්න කැමති නැහැ. ඔබේ උන්නතිකාමය ගැන කීවොත්..
මම පොඩි කාලේ ඉඳන්ම පොරක් වීමේ ආසාවෙන් පෙළුණු එකෙක්. මට එහෙම ලෙඩක් තිබුණා. මම අද වෙද්දී කරලා තියෙන යම් වැදගත් දෙයක් තියෙනවා නම් ඒකට ප්‍රධාන හේතුව තමයි උන්නතිකාමය. සරලව කීවොත් මම වැඩ කරන්නේ මිනිස්සුන්ට ආතල් එකක් දෙන්න. හරියට ආතල් එක දුන්නාම ඒකෙන් ලැබෙන ලාභයක් තියෙනවා. සමාජ යහපත ගැන වැඩිපුර හිතන අය තමන්ගේ විශ්වාසය නැතිවුණ ගමන් පාදඩම තැන්වලට වැටෙනවා.

විධිමත් සිනමා පාසලක ඉගෙනගන්නේ නැතිව, නිර්මාණයක් සම්පූ ර්ණ කරන්නට අවශ්‍ය විනය හැදුණේ කොහොමද?
ඇත්තටම කිව්වොත් මම දමිත චන්ද්‍රසිරිව මුණගැහුණා. ඔහු තමයි මා එක්ක කූඹියෝ කරපු නිර්මාණකරුවා. ඒ කාලේ දවසක් මගේ අතේ රුපියලේ කාසියකුයි රුපියල් පන්සීයක් විතර අතේ තිබුණා. මං ඒකෙන් ෂෝට් ෆිල්ම් එකක් කරන්නේ කොහොමද කියලා කල්පනා කර කර හිටියා. අපි අතරින් ටිකක් සල්ලි තිබුණේ තිසර ඉඹුලානට. එයාගෙන් කැමරාවක් ඉල්ලගත්තා. පොඩි තිසර මංගල බණ්ඩාර එක්ක එකතු වෙලා තැන් තැන්වල රුපියල තියලා වීඩියෝ කළා. ඒක එඩිට් කරන්න තැනක් තිබුණේ නැහැ. ඒක එඩිට් කරන්න දමිත ළඟට ගියේ. රුපියල ෂූට් කරලා තිබුණු විදිය දැක්කාම දමිත කැමති වෙලා තිබුණා. දමිත විධිමත් සිනමාව ඉගෙනගෙන තිබුණා. සියලු‍ පාඨමාලා හදාරලා තිබුණා. එයා ළඟ ඉඳලා තමයි මම චිත්‍රපටි බලන්න පටන්ගත්තේ. ඒක මට ලැබුණු වැදගත් පුරුද්දක්. නිශ්චිතව අහවල් චිත්‍රපටිය බලනවා කියලා එකක් නැහැ. ඒත් මම අතට අහුවෙන ඕනෑ ෆිල්ම් එකක් බලනවා. ඉස්සර දවසකට ෆිල්ම් දෙකක්වත් බැලු‍වා. දැන් අඩුම තරමේ දවසකට එකක් බලනවා. අනෙක් පැත්තෙන් මම කියවනවා. පොත්පත් කියවන එක රූප මාධ්‍යයේ වැඩකරන අයට වැදගත් දෙයක්. දැන් සිනමාව ගැන ඉගෙනගන්න බොහෝ අයට කියවන්න අවස්ථා නැහැ. මීට අවුරුදු කිහිපයකට කලින් තිබුණු බ්ලොග් සංස්කෘතියත් දැන් කඩාවැටිලා. මට ඒ ගැන තියෙන්නේ ලොකු දුකක්. කොහොමහරි මේ සියල්ලෙන් තමයි වැඩක් කරන්නට ඔළු‍ව හැදුණේ.

ඔබ කූඹියෝ බිමින් තියලා අවසාන බව වතාවක් ලියා තිබුණා. උන්නතිකාමය ගැන මොනතරම් කතාකළත්, එකම වැඩක් කරලා ඒක ගැන කියැවීමේ නරක පුරුද්ද ඔබට නැති බව පේනවා. කූඹියෝට ලැබුණු ජනප්‍රියම ටෙලිනාට්‍ය සඳහා සම්මානය ගන්නත් ඔබ ගියේ නැහැ. කොටින්ම ඔබ සමග මේ සංවාදය කරන්නට ආරාධනා කරද්දීත්, මුලින් කැමැත්තක් පෙන්නුවේ නැහැ. කූඹියෝ ගැන කතාකරන්නට අකැමැත්තක් දක්වන්නෙ ඇයි?
අපි කූඹියෝ ඉවර වුණාම ටික දවසක් නිහඬව ඉන්න හිතුවා. ඇත්තටම කූඹියෝ අවසාන වුණාට පස්සේ පුවත්පතකට කතාකරන පළමුවැනි අවස්ථාව මේක. මේ සංවාදය සිදුවෙන්නේත් ඔබේ පුවත්පත ගැන තියෙන කැමැත්ත නිසාත්, අපි කූඹියෝ ගැන කතා නොකරන නිසාත්. ඇත්තටම මම දැන් කූඹියෝ ගැන කතාකරන්න කැමති නැහැ. වැරදියට තේරුම් ගත යුතු නැහැ, කූඹියෝ අපි හිතුවාට වඩා ජනප්‍රිය වුණා. අපි යම් සාර්ථකත්වයක් ලැබෙන බව දැන හිටියත් මේ තරම් ජනප්‍රියත්වයක් ගැන හිතුවේ නැහැ. දැන් තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි, අපි ඊළඟට ජාතක කතාවක් කළත් ප්‍රේක්ෂකයන් ඒකෙන් ජෙහාන් කෙනෙක්ව හොයන්න ඉඩ තියෙනවා. ඉතින් ඒ නැග්මට බැහැලා යන්න ඉඩ හැරලා සවිඥානිකවම කාලයක් වැඩක් නොකර හිටියා. දැන් අලු‍ත්ම දෙයක් කරන්න ඕනෑ. අපි චිත්‍රපටියක් කරන්න ලෑස්තිවෙනවා. 2019 දී ඒ චිත්‍රපටිය අවසන් කරනවා. 2020 දී අනිවාර්යයෙන්ම අපි තවත් ටෙලිනාට්‍යයක් අරන් රූපවාහිනියට එනවා. ඒක කූඹියෝ දෙවැනි කොටස වුණත්, වෙන එකක් වුණත් අපි කූඹියෝ එකේ තිබුණු දේම ආයෙ පෙන්වන්නේ නැහැ. වෙනස් යමක් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.■

ඔහු මේ සමාජයේ හිටපු එකම යක්ෂයා නෙවෙයි


චන්ද්‍රන් රත්නම්

ඔබ මැතිව් පීරිස් පියනම පෞද්ගලිකවම හඳුනාගෙන සිටි කෙනෙක් නේද?
ඔව්. එයා මගේ පියතුමා. මම එයාගේ පල්ලියේ හිටපු කෙනෙක්. අපේ ගෙදර නිතර ඇවිත් තියෙනවා. අපට ප්‍රශ්නයක් තිබුණාම එයාට තමයි කියන්නේ. අපේ අම්මා මැරුණාම එයා තමයි ඇවිල්ලා මිනිය වැහුවේ. එයාගේ හොඳ ලක්ෂණ ගොඩාක් තියෙනවා. කිසිම මනුස්සයෙක් ශාන්තුවරයෙක් නෙවෙයි. අපි හැමෝගේම අඳුරු පැති තියෙනවා. මේ අපරාධ සිද්ධවුණ කාලයේ මම ඇමෙරිකාවට ගිහින් හිටපු නිසා මෙහේ වෙච්ච දේවල් දන්නේ නැහැ. ඔහුගේ අඳුරු පාර්ශ්වය මම දැනගත්තේ පසු කාලයක. මම හිරගෙදරට ගියා චිත්‍රපටියක් හදන්න. එතකොට මෙයා එකපාරම ඇවිල්ලා මට හලෝ කිව්වා. මම පුදුමයෙන් ඔහුව වැළඳගත්තා. ඉන්පස්සෙ ඇහුවා වුණේ මොකක්ද කියලා. ඔහු සිදුවීම කිව්වා. මගෙන් ඉල්ලු‍වා ඔහු ගැන චිත්‍රපටියක් හදන්න කියලා. ඒ වෙද්දී එයා නඩුව ඉවරවෙලා මරණීය දඬුවම ලැබූ වැරදිකාරයෙක්. ඉතින්, මම නඩු ෆයිල් එක බලලා පිටපතක් ලිව්වා. ඒක දැකලා එයා කිව්වා, එයා නිවැරදිකාරයා විදියට පිටපත වෙනස් කරන්න කියලා. ඊට පස්සෙ එයා මාව බයකළා. මට කිව්වා එයා ගෝනුස්සෙක් වගේ කියලා. කවුරුහරි විරුද්ධ වුණොත් මම වලිගයෙන් දෂ්ට කරන බව කිව්වා. ඒ නිසා මම වැඬේ අත්හැරියා. පස්සේ කාලයක තමයි නිර්මාණය අවසාන කළේ.

මැතිව් පීරිස්ව ඔබ දැක්කේ කොහොමද?
ඔහුට අසීමිත සමාජ බලයක් තිබුණා. අසාමාන්‍ය කැරිස්මාවක් තිබුණා. කොතැනට හෝ ගියොත් එයා තමයි ලොක්කා. අනෙක් පැත්තෙන් මිනිස්සු ඔහුගේ ගුප්ත විද්‍යා බලය ගැන විශ්වාස කළා. කාගේ හෝ ඇඟේ යක්ෂයෙක් ඉන්නවායැයි කීවොත් එයා යනවා. ගුප්ත බලයක් තිබුණත් නැතත් එයා නිසා අවුල්වලින් මිදුණු අය හිටියා. ඒත් එයාගෙන් සුවය ලබපු ගැහැනු දරුවන්ව පාවිච්චි කරන්නත් එයා දෙපාරක් හිතුවේ නැහැ. මැතිව් පීරිස් කියන්නේ කපටි බුද්ධියක් තිබුණු කෙනෙක්. මිනිස්සුන් ලවා තමන් කැමති දේ කරවාගන්න හොඳට දන්නවා.

‘මැතිව්’ චිත්‍රපටියෙන් පෙන්වන්න උත්සාහ කරන්නේ ශාන්තුවරයෙක් ක්‍රමයෙන් යක්ෂයෙක් බවට පත්වූ හැටි නේද?
මගේ තේමාව වුණේ හැම තැනටම ගිහිල්ලා අනුන්ගේ යක්ෂයන්ව එළියට ගන්න ගියාම ඒ යක්ෂයා යන්නේ කොහේටද කියන එක. යක්ෂයෝ ඇත්තටම ඉන්නවාද නැද්ද කියලා මම දන්නේ නැහැ. මම කියන්නේ සංකල්පයක් විදියට. ඔහු මේ සමාජයේ හිටපු එකම යක්ෂයා නෙවෙයි. ඒත් ඔහු යක්ෂයන් ගැන හොඳට දන්නා කෙනෙක්. ඉතින්, ඒ ශාන්තුවරයා ඇතුළේ යක්ෂයා අනිවාර්යයෙන්ම ඉන්න ඇති. මිනීමැරුම් දෙකේදීම එයා දුන්න බෙහෙත්වලින් කෘත්‍රිමව සීනි ප්‍රමාණය අඩු කළ රෝගීන්ව කොළඹ මහ රෝහලට ඇතුළත් කළා. රෝහලේදී තමයි මරණ සිද්ධවෙලා තිබුණේ. ඒත් එයා රෝගීන්ව අරගෙන එකම වාට්ටුවට ගියේ නැහැ. එයා තමයි යන වාට්ටුව තේරුවේ. එයා තමයි වාට්ටුවේ ඉන්න ඕනෑ සේවකයන්ව තේරුවේ. එයා තෝරගත්තේ පුහුණු වෛද්‍යවරුන්ව. මාස හයයි ඒ වගේ කෙනෙක් රෝහලේ ඉන්නේ. ඉතින් මේ රෝගී න් දෙදෙනාගේ සම්බන්ධයක් තිබුණු බව හෝ මේවා මිනීමැරුම් බව කිසිවෙකුට අවබෝධ නොවෙන්නට ඉඩ තිබුණා. ඒත් පුදුමය කියන්නේ, එයාගෙ මිනීමැරුම් දෙක සිද්ධවුණේ මාස හතරහමාරක පරතරයක් ඇතුළේ. පළමු වතාවේ බෙහෙත් කරපු පුහුණු වෛද්‍යවරයා කොළඹ මහ රෝහලේම සේවය කරමින් හිටියා. අහම්බයෙන් වගේ මේ පුහුණු වෛද්‍යවරුන් දෙදෙනා පියනමක් විසින් ගෙනා, අසාමාන්‍ය විදියට රුධිරයේ සීනි ප්‍රමාණය අඩු වුණු රෝගියෙකු ගැන කතාබහ කළා. ඒක එහෙම වෙලා වෛද්‍යවරුන්ට සැකයක් ඇතිවුණේ නැත්නම් අදටත් මැතිව් පීරිස් පියනම ශාන්තුවරයෙක්.

මාව විනිශ්චය කාටවත් බැහැ, ඒක කළ හැක්කේ දෙවියන්ට පමණක්ය කියලා මැතිව් පීරිස් පියනම කිව්වා. උසාවියේ තීන්දුව දුන් මොහොතේ පවා කිව්වා. බයිබලයේ, මතෙව්ට අනුව කොටසේදී කියනවාලු‍ කිසි කෙනෙ ක්ව විනිශ්චය කරන්න එපා කියලා. ඒත් චිත්‍රපටිය‍ේදී ප්‍රේක්ෂකයන්ට මැතිව් පීරිස් කළ කී දේවල් පෙන්වමින්, ඔහු වරින් වර කළ යාඥා පෙන්වමින් ඔබ ප්‍රේක්ෂකයාව දෙවියන් බවට පත් කරනවා නේද?
ඔව්. මම උත්සාහ කළේ ඒක කරන්න තමයි. චිත්‍රපටියේ අවසානයේදී මරණ දඬුවම දෙන ආකාරය තියෙනවා තමයි. ඒත් මම ඔහු ගැන විනිශ්චයක් දුන්නේ නැහැ. විනිශ්චය සඳහා මම ප්‍රේක්ෂකයාට ඉඩ විවෘත කරලා තිබුණා. ඇත්තටම මට ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. මේ මිනීමැරුම් දෙක මැතිව් පීරිස් කළ අපරාධ අතරින් දෙකක් පමණයි. එයා කළ අපරාධ ගොඩාක් තිබුණා. එයා අතවරයට ලක්කළ ගැහැනු ළමයි ගොඩාක් හිටියා. එයා කවදාවත් බලවතුන්ගේ දරුවන්ට අත තියන්න තරම් මෝඩ වුණේ නැහැ. දිළින්දන්ගේ දරුවන්ට අත තිබ්බා. ඊට පස්සේ ඒ දරුවන්ගේ මාපියන්ව බයකළා. මේක ප්‍රසිද්ධ කළොත් දරුවාගෙන් ඉවත් කළ යක්ෂයා ආයෙත් දරුවාගේ ඇඟට එවන බවට තර්ජනය කළා. ඒවා මැතිව් පීරිස්ගේ බිරිඳ දැනගෙන හිටියා. ඔහුගේ පෙම්වතියත් දැනගෙන හිටියා. ඒ විතරක් නෙවෙයි. සම්පූර්ණ ක්‍රිස්තියානි සමාජය ඒක දැනගෙන හිටියා. ඉහළ බලවතුන් දැනගෙන හිටියා. ඇයි කිසිදෙයක් කළේ නැත්තේ? ඇයි තව තවත් දරුවන් මේ යක්ෂයාට පිදුවේ? ඇතැම් වෙලාවට ඔහුම දන්නේ නැහැ තමන් කවුද කියලා. ඇත්තටම අපි දන්නේ නැහැ අපි කවුද කියලාවත්. ඉතින් අපි ඔහුව විනිශ්චය කරන්නෙ කොහොමද?
මැතිව් පීරිස් පියනමක් නිසා ඔහුට මුක්තියක් ලැබුණා. මේවා ගැන කලින් කතාකළා නම් අපරාධ ගොඩාක් නවත්වන්න තිබුණා. අනෙක මැතිව් පීරිස් වගේ අය ක්‍රිස්තියානි ආගමේ විතරක් නෙවෙයි. බෞද්ධ, හින්දු, මුස්ලිම්, කතෝලික හැම තැනම ඉන්නවා. පොඩි ළමයින්ට, කාන්තාවන්ට තමන්ගේ ආගමික ලෝගුව පාවිච්චි කරමින් අපරාධ කරනවා. චිත්‍රපටියේ එක් තැනක මැතිව් පීරිස් පියනම කියනවා මම දෙවියන්ගේ මිනිහෙක් කියලා. එතකොට කෙනෙක් කියනවා ඔයාව එතැනට පත් කළේ දෙවියන් විසින් නෙවෙයි නේද කියලා. දෙවියන්ට, බුදුන්ට මුවා වෙලා මේ යක්කු අපේ ළමයින්ට මොනවාද කරන්නේ.? ඒවා ගැන කතාකරන්නේ නැත්තේ ඇයි? මගේ බිරිඳ බෞද්ධ. මම ක්‍රිස්තියානි. අදත් මම පන්සල්, පල්ලි යනවා. මට අදත් භක්තිය තියෙනවා. ඒත් භක්තිය නිසා මේ වගේ අපරාධයකට ඉඩ ලැබෙන්නේ නැහැ. ඔහුට මිනීමැරුම් දෙකක් කරලා ආරක්ෂා වෙන්න පුළුවන් කියලා විශ්වාසයක් හැදුණේ ඒ නිසායි.

මේ චරිතයට ජැකලීන්ව තෝරාගත්තේ ඇයි?
අපි නළුනිළියන් තෝරාගනිද්දී සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ. මම ජැකලීන්ගේ ජනප්‍රිය හින්දි චිත්‍රපටි දැකලා තියෙනවා. මම හිතුවා මේ වගේ අයට තමයි හොඳ නාට්‍යමය චරිතයක් දෙන්න ඕනෑ කියලා. චරිතයට එයාගේ රූපය ගැළපුණා. ඒ චරිතය ප්‍රසන්ට් කරන්න පුළුවන් ඒ වගේ රූපයකින්. ඒක හැම තැනටම අදාළ නැහැ. මම අලිමංකඩ චිත්‍රපටියෙදී ජනප්‍රිය, ලස්සන නළුවන්ව ප්‍රතික්ෂේප කළා. ඇත්තටම ඒ කාලේ හිටපු ලංකාවේ ජනප්‍රිය, ලස්සන නළුවෙක්ව මගේ චරිතයකට ගන්න ඕනෑ වුණා. එයා හරිම කඩවසම්. මම එයාව ඉන්ටවීව් කළා. ඒත් මම පස්සේ කිව්වා ඔයා මගේ චරිතයට ලස්සන වැඩියි කියලා. අලිමංකඩට එයාව ගන්නවා නම් කැත කරලා තමයි ගන්න වෙන්නේ.
නැත්නම් ප්‍රේක්ෂකයාට දැනෙන්නේ මේ අහවල් නළුවා කියන එකයි. චිත්‍රපටියේ චරිතය වෙච්ච හමුදා නිලධාරියාව අමතක වෙනවා. මම ප්‍රධාන කාන්තා චරිතයට ගත්තේත් සුරංගා රණවක. ඇය ඒ කාලයේ මගේ කාර්යාලයේ වැඩ කරමින් හිටියේ. මම සංගීතා වගේ ජනප්‍රිය රංගන ශිල්පිනියක්ව ගත්තා නම් මිනිස්සු හිතයි අන්න සංගීතා එනවා කියලා. ඒත් සුරංගාව තිරයේ දකිද්දී ඇය දෙමළ කෙල්ලෙක් මිසක් වෙන කවුරුවත් නෙවෙයි. නළුනිළියන් තෝරාගැනීම ප්‍රේක්ෂකයන් එක්ක ගනුදෙනු කිරීමේදී වැදගත් දෙයක්.

ඔබ අපෙන් ඉල්ලු‍වා අපි මේ කතාකරන කාමරයේ තියෙන සම්මාන හැර වෙන ඕනෑ දෙයක ඡායාරූප ගන්න කියලා. ඔබ සම්මාන ගැන ඇල්මැරුණු උනන්දුවක් දක්වන්නේ ඇයි?
සිනමාකරුවාගේ වැඬේ ප්‍රේක්ෂකයාව අල්ලන එකයි. සම්මාන ගන්න එක නෙවෙයි. සම්මානයක් ගැනීම ද්විතීයික වැඩක්. මගේ දර්ශනය තමයි ප්‍රේක්ෂකයා දෙවරක් බලන විදියට චිත්‍රපටියක් හදන්න ඕනෑ කියන එක.

ඔබ වෙළෙඳපොළ සහ චිත්‍රපටිය අලෙවි කිරීම ගැන හිතන කෙනෙක්. ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් කරන චිත්‍රපටියකින් ලාභ ලබන්න පුළුවන්ද?
මම මේ චිත්‍රපටිය ඇමෙරිකාවේ චිත්‍රපටි ශාලා 12 ක තිරගත කරනවා. එතැනින් තමයි ඇත්තටම මගේ ආදායම එන්‍නේ. මම ඉංග්‍රීසියෙන් චිත්‍රපටියක් කළාම ලොකු ආදායමක් හොයනවා. ලංකාවෙ වෙළෙඳපොළෙන් ලොකු ආදායමක් ලැබෙන්නේ නැහැ. ලංකාවේ චිත්‍රපටියක් කරලා මුදල් හම්බකරන්න පසුබිමක් නැහැ. චිත්‍රපටි 50ක් පෙන්වුවොත් ඒවායින් කිහිපයක් විතරයි සල්ලි හොයන්නේ. කොහොම වුණත් මේ චිත්‍රපටියට නම් සිංහල ප්‍රේක්ෂකාග ාරයෙනුත් හොඳ ප්‍රතිචාර තියෙනවා. ඒත් මට ලංකාවෙදී හම්බකළත් නැතත් ලොකු ප්‍රශ්නයක් නැහැ. දැන් නම් මම සිංහල චිත්‍රපටි කරන්නේ මගේ ආසාව නිසායි. මම කැමතියි ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටියක් කරලා, අතරමැද සිංහල චිත්‍රපටියකුත් කරන්න. ‘මේ වගේ ආදරයක්’ කියලා චිත්‍රපටියක් මම කළා මීට කලින්. මැතිව් චිත්‍රපටියේ ප්‍රචාරණ කටයුතු වෙනුවෙන් ලබන සතියේ ඇමෙරිකාවට ගිහින්, ආයෙමත් ලංකාවට ආ ගමන් මම සිංහල චිත්‍රපටියක් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. දැන් පිටපත ලියලා ඉවරයි.

ඔබේ චිත්‍රපටිවල සංගීත අධ්‍යක්ෂවරුන් තෝරා ගැනීම අපූරුයි. අජිත් කුමාරසිරි, චිත්‍රාල් සෝමපාල වගේම මෙවර තෝරාගත්ත මොරිස් හේස් සංගීත අධ්‍යක්ෂවරයාත් ඔබේ චිත්‍රපටිවලට වෙනස් වර්ණ එකතු කරන්න සමත්වෙලා තියෙනවා නේද?
මේ වගේ ආදරයක් චිත්‍රපටියට චිත්‍රාල් කළ සිංදුව හරිම ලස්සනයි. මම දැකලා තියෙනවා මේ වෙද්දී ගොඩක් අය ඒ සිංදුව අහන බව. ඒ චිත්‍රපටියෙන් 50%ක වටිනාකම දෙන්න ඕනෑ සංගීතයට. අජිත් කුමාරසිරිත් ඒ වගේ දක්ෂයෙක්. සුරංගා රණවක තමයි මට අජිත් මුණගැස්සුවේ. මම ඔහුගේ කටහඬට හරිම ආස වුණා. ඒකයි ඔහු තෝරාගත්තේ. මම සංගීතය ගැන දන්නේ නැහැ. ඒ නිසා මට සංගීතය කරන්න කෙනෙකු තෝරාගැනීම ලොකු අභියෝගයක්. චිත්‍රපටි ක්ෂේත්‍රයේ ඕනෑම ඩිපාර්ට්මන්ට් එකක මම වැඩකරලා තියෙනවා. ඒ නිසා ඕනෑ පැත්තක් ගැන මට අදහසක් තියෙනවා. ඒත් සංගීතය ගැන මට දැනුමක් නැහැ. මට ඕනෑ වුණා මේ චිත්‍රපටියට පල්ලියේ සංගීතය එක්ක ගැටගැහුණ සංගීතයක් පාවිච්චි කරන්න. ප්‍රින්ස් කියලා ප්‍රසිද්ධ ඇමෙරිකානු ගායකයෙක් හිටියා. මෑතකදී ඔහු මියගියා. ඔහුට සංගීතය කළ මොරිස් හේස් කියන සංගීතඥයා මම මේ වැඬේට තෝරාගත්තා. මේ චිත්‍රපටියෙ වැඩ කළ හැමෝම ලාංකික හෝ ලංකාවේ සම්භවයක් තිබුණු අය. ඒත් මොරිස් හේස් විතරක් මට හොලිවුඞ්වලින් ගේන්න වුණා. ඒ සංගීතය කියන අභියෝගය ජයගන්නට.■

ඉරා අඳුරුපට මගේ මුළු ජීවිතයටම ඇති


මහාචාර්ය චන්ද්‍රසිරි පල්ලියගුරු


“අහස් ගව්ව” චිත්‍රපටයේ ඉහත ගීතය නැවත ඇසෙන විට ඔබට දැනෙන හැඟීම් කෙබඳුද?
මේ පදවැල් මමද ලිව්වේ කියලා මට සැකයක් ඇතිවෙනවා. ඒ කාලේ තරුණයෙක් හැටියට මගේ අතින් එවැනි රචනාවක් බිහිවුණත් අද වෙන කොට කොපමණ උත්සාහයක් කළත් එවැනි රචනාවක් මා අතින් ලිය වෙන්නේ නැහැ. එහෙම තමයි නිර්මාණවල ස්වභාවය. ඕනෑම නිර්මාණයක් බිහිවෙන්නේ නිර්මාණකරුවා අත්දැකීම් සමග පොරබදන වෙලාවකයි. අත්දැකීමක් තිබුණු පළියට ලියන්නත් බැහැ. පරිකල්පනය තිබුණු පළියට ලියන්නත් බැහැ. දෙකම එකතුවෙලා පුපුරා යන අවස්ථාවක තමයි නිර්මාණයක් බිහිවෙන්නේ. “ඉරා අඳුරුපට” ගීතයත් එවැනි අවස්ථාවකට හොඳ උදාහරණයක්.
70 දශකය ලංකාවේ හිටපු විශිෂ්ටම ගීත රචකයන් හා නිර්මාණකරුවන් තමන්ගේ නිර්මාණ හරහා සතතාභ්‍යාසයේ යෙදුණු යුගයක්. ඒ වගේ කාලෙක ගීත රචකයෙක් නොවුණු මා අතින් එවැනි පදමාලාවක් බිහිවීම මටම අදහාගන්න බැරි දෙයක්. කොහොම හරි වැඩි මහන්සියකින් තොරව එය ලියැවුණා. ඒ කාලේ අපේ තරුණ ජවයක් එක්ක වැඩ කරන්න වැඩිය හිතන්න ඕනෑ වුණේ නැහැ. කොහොම වුණත් ඒ ගීතය පිළිබඳ චිත්‍රපට ප්‍රේක්‍ෂකයන්ගේ මතකය තාම අලුත්. “අහස් ගව්ව” චිත්‍රපටයටත් ඒ ගීතයටත් තාම ඔවුන් දැඩිව ඇලුම් කරනවා. ගීත රාශියක් ලියනවාට වඩා එවැනි එක ගීතයකින් රසිකයන් අතරට පිවිසෙන්න පුළුවන් නම් මං හිතන්නේ එය සාර්ථකයි. වසර 45කට විතර පස්සේ වුණත් ඒ ගීතය ඇසෙන විට ඔබට දැනෙන හැඟීම මටත් දැනෙනවා. ඒ ගීතය ලියවුණ පසුබිමත් හරිම රසවත්.

මොකක්ද ඒ රසවත් පසුබිම?
සහකාර කථිකාචාර්යවරයෙක් වශයෙන් ධර්මසේන පතිරාජ 70 ගණන්වල කැලණිය සරසවියට එනවා. එතකොට මමත් කැලණියේ. අපි දෙන්නා හිටියේ එකම කාමරේ. ඒ දවස්වල හැම තිස්සේම වගේ විමල් කුමාර ද කොස්තා, දයා තෙන්නකෝන් වගේ කිහිප දෙනෙක් අපේ කාමරේට එනවා. අපි නොයෙක් නොයෙක් දේ ගැන කතාකරනවා. කතාකරන්න පටන්ගත්තාම දිගින් දිගටම ඇදිලා යනවා. එහෙම වෙලාවක තමයි චිත්‍රපටයක් හදමු කියන අදහස ආවේ. ඒ අදහස තිබුණේ පතීගේ ඔළුවේ විතරයි. කතාව පිළිබඳව අපි එකතුවෙලා සාකච්ඡා කළාට පතී ඒකට පිටපතක් ලියුවේ නැහැ. මං හිතන්නේ අදත් “අහස් ගව්ව” චිත්‍රපටයට පිටපතක් නැහැ. දර්ශන තලයට ගියාට පස්සේ පතී එයාගේ ඔළුවේ තියෙන දේ නළුනිළියන්ට කියනවා. ඊට පස්සේ දෙබස් ටිකක් හදාගන්නවා. පතීගේ ඔළුවේ තියෙන අදහස් සාර්ථක ලෙස කැමරාවට නගන්න ඩොනල්ඞ් කරුණාරත්නට හැකිවුණා. කලං, විජය, කොස්තා ඒ හැම කෙනෙක්ම ඉතා නිදහසේ රඟපෑවා. දවසේ රූපගත කිරීම් ඉවර වුණාට පස්සේ අපි කරපු දේවල් ගැන සාකච්ඡා කරනවා. හැම දෙයක්ම තිබුණේ අපේ ඔළුවේ. කොහොම හරි පතී චිත්‍රපටය හැදුවා.
ඊට පස්සේ ඒකට ගීතයක අවශ්‍යතාව මතුවුණා. පතී කිව්වා ඒක මට ලියන්න කියලා. අද වගේ චිත්‍රපටයේ රූප රාමු බලබලා ගීත ලියන්න හැකියාවක් එදා තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසා මටත් වුණේ මගේ ඔළුවේ තිබුණු අදහස් හදවත එක්කලා ගළපා ගන්න. ඒ අභියෝගයට මම මුහුණ දුන්නා. පතීට ඕනෑ වුණේ චිත්‍රපටයේ සමුදාර්ථයම එක පදවැලකට ගොනු කරගන්න. චිත්‍රපටයේ පැය කීපයක කියන කථාව මිනිත්තු කීපයකට ගොනු කරන්න ලේසි නැහැ. නිර්මාණකරුවාට එවැනි වෙලාවක ලොකු අභියෝගයක් තියෙනවා. නමුත් ඒ අභියෝගය ජයගන්න මට එතරම්ම අපහසු වුණේ නැහැ. මොකද ඒ පදවැලට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය ඒ වෙනකොටත් මා වටා කැරකෙරමින් තිබුණු නිසා.

ඒ කියන්නේ..
“අහස් ගව්ව” හැදෙන්නේ 1973දී. ඒ වෙනකොට 71 කැරැල්ල පහුකරලා අපි අතරමං වෙලා හිටියේ. හැම තැනම තිබුණේ තරුණ අසහනය. අපේක්‍ෂා භංගත්වය. විශ්වවිද්‍යාලේ කථිකාචාර්යවරුන් වශයෙන් එය අපට වැඩිය දැනෙනවා. අපි වටා හිටිය හැම විද්‍යාර්ථියෙකුටම වගේ ඔවුන්ගේ අනාගතය පිළිබඳ පැහැදිලි අදහසක් තිබුණේ නැහැ. නමුත් නිර්මාණකරුවන් වශයෙන් එවැනි සමාජීය, ආර්ථික, දේශපාලන අරගලවලට සෘජු විසඳුම් දෙන්න අපට බැහැ. අපිට පුළුවන් වෙන්නේ අපේ නිර්මාණයක් හරහා එය පුපුරුවා හැරීමක් පමණයි. පතීට ඕනෑ කළේත් ඒ ටිකමයි. අපි අපේ ඇස් ඉදිරිපිට බොහෝ දේ දැක්කා. අපිට ඒ තරුණයන්ගේ අදහස් තේරුණා. ඔවුන්ගේ අවිනිශ්චිත අනාගතය ගැන කම්පනයක් දැනුණා. නමුත් ඒ හැම අතරේම, මොනවා නැති වුණත් අපි සාමුහිකව ඉන්න ඕනෑ කියන අදහස මට දැනුණා. ඒ නිසා තමයි ‘ඉර හඳ නැති වුණත්, සුළඟ සුසුම් ලෑවත් එකතුවී අපි ඉමු මිතුරෝ’ කියලා මම ලිව්වේ. ඒ ගීතය පුරාම තියෙන්නේ මිත්‍රත්වය කියන සාමූහික වගකීමේ වටිනාකමයි. ඒ නිසා මේ ගීතය එක කාලෙකට විතරක් නෙමෙයි, හැම කාලෙකටම වලංගුයි. අපි සාමූහිකව ඉන්නවා නම් මොනවා නැති වුණත් ජීවිතයට දැඩි අධිෂ්ඨානයකින් මුහුණ දෙන්න පුළුවන් කියන අදහස තමයි මම පදපෙළට නැගුවේ. ඒ පදවැල් චිත්‍රපටයේ විවිධ අවස්ථා සඳහා විවිධාකාරයෙන් පතී යොදාගන්නවා. චිත්‍රපටයේ අවස්ථා තීව්‍ර කරන්න එය ඉතා විශාල මෙහෙයක් කරනවා.

පද රචනාවට කේමදාසයන්ගේ ප්‍රතිචාරය වුණේ කුමක්ද?
ඔහුට කියන්න දෙයක් තිබුණේ නැහැ. ඒ පදවැල දැකලා ඔහු සතුටු වුණා. මොකද ඒ කේමදාසත් චිත්‍රපට ගීතය හා සංගීතය පිළිබඳ පර්යේෂණ කරමින් හිටි කාලේ. ඒ නිසා ඔහුට අවශ්‍ය ආකාරයේ ලියැවිල්ලක් මේ පදවැල තුළ තිබුණා. එය නිකං හතර පදයට ලියවෙච්ච සිංදුවක් නෙමෙයි. නිදහස් ආරක් මත බිහිවූවක්. කේමදාසත් එයට කැමති වුණා. සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියකට ලියවෙච්ච පදවැලක් මම ලියලා තිබුණානං කේමදාසත් පතීත් දෙන්නාම එය ප්‍රතික්‍ෂේප කරන්න ඉඩ තිබුණා.
පදවැල් අතට ගත්ත ගමන් කේමදාස එය තනුවක් දැම්මා. ඒ තනුවේ තියෙන ගම්භිර බව නිසා ඒ පදවැලට තවත් ශක්තියක් එකතු වුණා. ඊට පස්සේ සනත් නන්දසිරිගේ හඬ ඒ සඳහා යොදාගත්තා. මේ හැම දෙනාගේම එකමුතුවෙන් තමයි ඒ පදවැල ගීතයක් බවට පත්වුණේ. චිත්‍රපටයේ කඩින් කඩ වාදනය වුණත් එය සම්පූර්ණ ගීතයක් ලෙස අපි පටිගත කළා. ඒ ගීතයට කේමදාස යොදාගත් වාදන භාණ්ඩ විවිධ අරුත් දැනවීමට සමත්වුණා.

ඊට පසු චිත්‍රපටයක් සඳහා ඔබ අතින් ලියැවුණේ තවත් එක් ගීතයක් පමණයි.
ඔව්. “සඳකඩ පහණ” චිත්‍රපටයේ නිෂ්පාදකවරයා මගේ අසල්වැසියෙක්. ඔහුට ඕනෑ වුණා මා ලවා චිත්‍රපට ගීතයක් රචනා කරවාගන්න. මට ඕනෑ වුණේ ඒ ගීතය අමරදේව ලවා ගායනා කරවන්න. නමුත් කේමදාස එය දුන්නේ විජය කුමාරතුංගට. විජයත් මගේ යාළුවා නිසා මම විරුද්ධ වුණේ නැහැ. විජයට ඒ අවුරුද්දේ හොඳම ගායකයාගේ සම්මානය ලැබුණා. මට මතක විදියට කේමදාසටත් සම්මානයක් ලැබුණා. හැබැයි ගීත රචනා කරපු මට කිසිදෙයක් නැහැ.
මොනවා නැතිවුණත් “ඉරා අඳුරුපට” ගීතය මං ළඟ තාම දැවටෙනවා. ප්‍රේක්‍ෂකයන්ගේ රසිකයන්ගේ මතකයේ ඇතුළේ තැන්පත් වෙලා තියෙනවා. ගීත රචකයෙක් වශයෙන් ආයිත් මම සිංදු ලියන්න ඕනෑ නැහැ. “ඉරා අඳුරු පට” ගීතය මුළු ජීවිතයටම ඇති.■

■ සුලෝචන වික්‍රමසිංහ

රාගයේත් ආගමේත් ඝට්ටනය විරාග සංග්‍රාම

0



තමා සිටුවර දිවියෙන් ඔබ්බට ගොස් නිවැරදි දෙවියන් වහන්සේගේ මාවත සොයායෑමට තමාත් ඕර්තෝඩොක්ස් පල්ලියත් අතර ගැටුමට මැදිව හුන් අවධියේ ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විසින් විරචිත ‘පුනර්ජීවනය’, ‘මිනිසෙකුට කෙතරම් ඉඩම් අවශ්‍ය ද’, ‘ස්වාමියා සහ සේවකයා’, ‘යක්ෂයෝ’ සහ තවත් නිර්මාණ කලාත්මක අරුතෙන් එහා ගිය උපදේශාත්මක අරුත් ජනනය කරයි. ඔහුගේ Father Sergius නම් කෙටි නවකථාව ද එවැන්නකි. මෙය 1970 දී ජී.එස්.බී. සේනානායක විසින් ‘සෙරිගියස් පියතුමා’ යන මැයෙන් ‘පුහුදුන් තිදෙනෙක්’ නමැති ග්‍රන්ථයට අනුවාදාත්මක ආකාරයෙන් පරිවර්තනය කර ඇති අතර, පසුව එය ගොඩගේ ප්‍රකාශනයක් ලෙසින් 1995දී නැවත මුද්‍රණය කෙරිණි. ඩබ්ලිව් ඒ. අබේසිංහ ‘විරාග සංග්‍රාම’ මැයෙන් එහි පූර්ණ පරිවර්තනයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ.
පරිවර්තිත කෘතියේ පෙරවදනෙහි දක්වා ඇති පරිදි මෙය තෝල්ස්තෝයි 1891 වසරේ රචනා කරන්නට පටන්ගෙන ඇත. ඒ වන විටත් ලියමින් සිටි ‘පුනර්ජීවන’ කෘතිය මඳකට නවතා එය අවසන් කළ බව හෙන්රි ට්‍රොයට්ගේ තෝල්ස්තෝයි චරිතාපදානය ඇසුරු කරමින් අබේසිංහ කියා සිටී.
‘විරාග සංග්‍රාම’ කෘතියෙහි මුඛ්‍ය තේමාව ආගම සහ රාගය අතර මිනිස් සිත දෝලනය වන ආකාරය පිළිබඳ යම් කථිකාවක් ඇති කිරීමයි. මෙම කාරණා ද්වය එකිනෙක හා බැඳී නොපවතින, එකිනෙක විකර්ෂණය වන සාධක විලසින් මිනිසා දකින නමුදු ලොව පාලනය කෙරෙන ප්‍රධාන බලවේග අතරින් මුදුන් තැන ගන්නේ ද මෙයම යි. ආගමෙන් දමනය කරවන සිත රාගයෙන් කළඹන බැවින් මිනිසා ඓන්ද්‍රීය වශයෙන් සංග්‍රාමයකට මැදි වේ. එබැවින් තත් කෘතියට ‘විරාග සංග්‍රාම’ යන නම යෙදුම උචිතය. කාල් මාක්ස් විසින් සමස්ත ආගම කෙරෙහි විරෝධය දක්වමින් කියා සිටි මතයකින් මීට එළඹුමක් ලබමු. ‘ආගම සකස්කරන්නේ මිනිසා ය. මිනිසා සකස් කරන්නේ ආගම නොවේ. ආගම යනු තමාගේ නියම තත්ත්වය නැති කරගත් ස්වයංවිඥානයයි.’ මාක්ස් පවසන මතය මනෝවිශ්ලේෂණවාදියකු වූ ෆ්‍රොයිඞ් විසින් ලිංගිකත්වය හා මිනිසාගේ අවිඥානය සම්බන්ධව දක්වන අදහස් මඟින් ද සනාථ වන්නකි. ඒ අනුව ගල් යුගයේ ගෝත්‍ර අවධියේ මිනිසා උරුම කරගත් දඩයක්කාරී මිනිස් ව්‍යුහය තලා මොට කර ශිෂ්ටාචාරගත කරවන්නේ අනෙකක් නොව ආගම විසිනි. මෙය රාගය සංසිඳුවීමෙන් ආගම රැකේද නොඑසේනම් රාගය රැකේද වැනි අදහසක් පාඨකයා තුළ ඇති කරවයි. මෙම සන්දර්භයේ ම ගිනිය හැකි ඛලීල් ජිබ්රාන්ගේ ‘සුභාෂිතයෙ’හි ඇතුළත් ‘කන්‍යාවගේ කථාව’, හර්මන් හෙසගේ ‘රති විරති’, සුගතපාල ද සිල්වාගේ ‘ඇට මැස්සා’ වැනි නිර්මාණ පවා අඩුවැඩි වශයෙන් යථෝක්ත කරුණ සුපෝෂණය කරයි.
විරාග සංග්‍රාමයෙහි කතා සාරය සංක්ෂිප්තව මෙසේය. රුසියාවේ රාජ්‍ය භට කණ්ඩායමේ අණදෙන නිලධාරියෙකු වූ ස්තෙෆාන් කසාත්ස්කි තමා අයත් සමාජ පන්තියේ ගෞරවය සහ ඔවුන් අතරින් පළමුවැන්නා වීමේ ආශාවෙන් මඬිනා ලදුව ඉලක්කගත දිවියක් ගත කරයි. කඩවසම් රුවකින් ද ප්‍රතාපවත් දේහයකින් ද හෙබි මොහු සිය සේවාස්ථානයේ ප්‍රධානීන්ගේ ආදරය දිනා සිටී. කසාත්ස්කි කුමරු හා කුමරිය ප්‍රේමාතුරව සිටින මොහොතේ දී උද්දීපන විභාව වඩවන මතු දැක්වෙන වැකි තත් පරිසරයේ පාඨකයා අළවයි. පරිවර්තකයාගේ භාෂා නිමැවුමද සුගමය.
‘එය මැයි මාසය වූ අතර ඉතා උණුසුම් ද විය. මඳ වේලාවක් උද්‍යානයෙහි ඒ මේ අත සක්මන් කළ පෙම්වතුන් දෙදෙනා අනතුරුව එහි පටු මඟක් පසෙක වූ බංකුවක් මත හිඳගත්හ. උසට වැවී තිබුණු දෙහි ගස්වල තුරු පතරින් එතැන හෙවණ විය… ළඟ පාත තුරු වදුලෙක සිටි කොවුලෙක් ගීයක් ගයන්නට විය. තුරු වදුලේ ළපලු‍ පිසගෙන හදිසියේ ම වාගේ සුළං රළක් හමා ආවේය.’
අගනුවර තදාසන්නයේ ඉහළ පැලැන්තියේ කුමරියකට විවාහ යෝජනාවක් කර යහපත් දිවියක් ගත කිරීමට සිටි මොහොතක ඇය තම ප්‍රධානියාගේ අනියම් බිරියකව සිටි බව අසා කම්පා වෙයි. රැකියාවත් ගිහි දිවියත් හැර දමා කිතුනු පියතුමකු වීමේ අරමුණින් තාපාසාචාරීව දිවි ගෙවනු කැමතිව ආශ්‍රමයකට බැඳීමට හෙතෙම තීරණය කරයි. ඔහු පිළිබඳ කිතු ගොස නුවර පුරා පැතිරෙන්නට වෙයි. හේ පැවිද්දකු ලෙස කුදුමහත් සියලු‍ යාඥා කටයුතු කරයි. එහෙත් සිය අභ්‍යන්තරය හා ගැටුමක නිරතවෙමිනි ඔහු සිටිනුයේ. අවුරුදු හතකින් පසු ඔහු දේශකවරය ද ලද්දෙන් සර්ජියස් යන නම ලබන ලදි. වරක් ඔහු වෙසෙන ආශ්‍රමය ආසන්නයේ ගමනක නිරතවන තරුණ පිරිසක් එහි ම සිටි කාන්තාවක හා ඔට්ටුවක් අල්ලති. එනම් පියතුමා හා ඇය රාත්‍රියක් ගත කළ යුතු බවයි. එය පිළිගන්නා ඇය උපක්‍රමිකව ඔහු වෙසෙන ආශ්‍රමයට ඇතුළු වේ. ආගමික ශ්‍රද්ධාවට ම සිත යොදනු වස් පියතුමා ඇගේ අභිමතයට එරෙහිව ගොස් එළිමහනේ දර කපන ස්ථානයට අවුත් පොරොවකින් ගසා සිය ඇඟිල්ල කපා ගනී. ගැහැනිය වික්ෂිප්තව පලා යයි. ඔහු ගොවියකු ලෙස වෙස්වලා ආශ්‍රමයෙන් පලා යයි. අවසානයේ වන්දනාකරුවකු ලෙසින් නිරාමිස දිවියක් ගත කිරීමට පෙළඹෙයි.
‘විරාග සංග්‍රාම’ කෘතියේ ප්‍රධාන චරිතය කසාත්ස්කි කුමරු ය. නොඑසේ නම් සර්ජියස් පියතුමා ය. තෝල්ස්තෝයි උක්ත නිර්මාණය පුරා සර්ජියස් පියතුමාගේ ගිහි හා පැවිදි දිවියෙහි ලක්ෂණ මනෝවිද්‍යාත්මකව හසුරුවනුයේ මනුෂ්‍ය දිවියෙහි සැබෑ තතු දක්වමිනි. කුමරකුව සිටි අවධියේ ඔහුගේ යහපත් ගුණාංග දක්වන හෙතෙම එක්තරා දුර්වලතාවක් ද මතුකරයි. එය නම්, හදිසි කෝපයයි. එසේ ම සියල්ලන් අතරින් පළමුවැන්නා වීමේ ආශාව ද ඔහු මෙහෙයවන්නේ සමාජ පැලැන්තියේ ප්‍රශංසාව උදෙසා ම ය. තෝල්ස්තෝයි කෙසාත්ස්කි කුමරුගේ මෙකී ආශාව වඩාලා ම ඉස්මතු කරනුයේ කොරොත්කෝවා ආදිපාදවරිය සම්බන්ධ සිදුවීමේදී ය. තම පෙම්වතිය තමා මෙන් නොව ඉතා පාරිශුද්ධ තැනැත්තියකැයි හෙතෙම අබිමානයෙන් සිටී. එය කතුවරයා උපහාසයෙන් මෙසේ දක්වයි.
‘කසාත්ස්කි අයත් වූයේ, වයස හතළිස් ගණන්වල සිටි -මේ වන විට එවැන්නන් කිසිවකු ඉතිරිව සිටියේ ද නැති – තමන්ගේ ලිංගික අපරිශුද්ධභාවය පිළිගෙන සිටියා වූ ද, එහි කිසි වරදක් ඇතැයි නොදුටුවා වූ ද, එතෙකුදු තම බිරින්දෑවරුන්ගෙන් අතිශය පරමාදර්ශී දිව්‍යමය පාරිශුද්ධිය අපේක්ෂා කළා වූ ද මිනිසුන්ගේ ගණයටය.’
තමා පෙම් කරන්නිය හමුවේ වුවද පළමුවැන්නා විය නොහැකිව කසාත්ස්කි එය බිඳදමයි. මෙය එමිල් සෝලාගේ ‘විලිබිය’, ‘සරාගී’ වැනි කෘතිවල එන සමීප මිතුරාට සිය බිරිඳ ආලය කිරීමෙන් තමා තුළ උපදින ඊර්ෂ්‍යාව සිහි කරවයි.
එතෙකුදු වුවත් තමා ඇය විවාහ කරගැනීමට පෙළඹියේ සමාජ තත්ත්වය ලැබීමට බව ඇයට කීමට තරම් හෙතෙම අවංක ද වෙයි. ඇගේ පිළිතුරින් කම්පිත වන ඔහු සිත කෝපය බලවත් වෙයි. නිවසෙන් නික්මෙද්දී ඇගේ මව ඔහුට මුණගැසුණු විට මිට මොළවාගත් අත ඔසවා ඔහු පවසන්නේ, ඇය පිරිමියකු වුණා නම් සමාව නොදෙන බවයි. ගැහැනියකට පහර නොදීමට තරම් කරුණු කාරණා දන්නා බවට කරුණකි ඒ. කතුවරයා එකිනෙකට හොඳ හා නරක යන දෙපාර්ශ්වය ම එක ම මොහොතේ මුදා හරින්නේ පාඨකයාට මොහු සපුරා සුදු හෝ කළු චරිතයක් ලෙස මුද්‍රා තැබීමට ඉඩ නොතබමිනි.
කෘතියෙහි පරිවර්තක ඩබ්ලිව්.ඒ. අබේසිංහගේ බස මෙහි වඩාත් කැපී පෙනේ. ඔහුට ආවේණික වියත් බසක් වන නමුදු එය අතිශය සරල වන්නේත් ගැඹුරු වන්නේ ද නැති මධ්‍යස්ථ ඒකීය ස්වභාවයක පිහිටයි. රුසියානු බසින් කතාව කියවන්නා සේ පාඨකයාට හැඟේ. බස සාරවත් වීම හේතුවෙන් කතා රසයට හානියකුදු නොවේ.
තාපස දිවියේ සිටියදී පවා ඔහු සිය සිතට එරෙහිව යමින් කරන මුසාව හා නැවත ඒ කෙරෙහි එළඹීමට කරන නොනවතින යාඥාව තෝල්ස්තෝයි පියතුමාගේ භූමිකාව තුළ සිටිමින් ඉඟිකරන බැව් පෙනේ. හෙන්රි ට්‍රොයට් පවසන පරිදි තෝල්ස්තෝයි හා පියතුමා අතර වෙනස කඩදාසි කොළයක් පමණි. මෙම ලිපියේ ආරම්භයේ දක්වන තෝල්ස්තෝයිගේ ඇතැම් කෘතිවල මෙන්ම ඔහුගේ ‘පවුලේ අවුල’ කෙටිකතාවෙන්ද කතුවරයා සිය කුටුම්බ දිවියෙන් නික්මී තාපසයකු මෙන් සරන්නට දක්වන රුචිය පැහැදිලි වේ.
‘විරාග සංග්‍රාම’ කෘතිය ඇතුළත කිහිපවරක් ප්‍රධාන චරිතය අභිනිෂ්ක්‍රමණය කරයි. පළමුව කුමර දිවියෙනි. දෙවනුව ආශ්‍රමයෙනි. තෙවනුව තම්බිනෝ තාපසාරාශ්‍රමයෙනි. තම්බිනෝවට ආ මුල් අවධියේ ඔහුගේ ලිංගික ආශා වර්ධනය වන්නට ගනී. පූජා සඳහා පැමිණෙන ස්ත්‍රීන් පවසන්නේ තමා පිළිබඳව යැයි ඔහු සිතන්නට ගනී. තතු මෙසේ තිබියදීයි, මැකොව්කිනා නමැති දික්කසාද වූ ධනවත් කාන්තාව ඔට්ටුවක් වෙනුවෙන් ඔහු පොළඹවාගන්නට පැමිණෙනුයේ.
පියතුමා සිටි ආරාමයේ දොරකඩට කාන්තාව පැමිණි අවස්ථාවේ දී කාව්‍යමය බසින් කතුවරයා පරිසරය ජීවමාන කරන අයුරු බලන්න.
‘දිය වන හිම වතුර වහලයෙන් පෙරී අවුත් බාල්දියට වැටෙන හඬ හැරෙන්නට කිසිවක් ඇසෙන්නට නැත්තේ ය. නිවසෙන් එපිට ලෝකය තෙතබරිත සීතල මිහිදුම් ලෝගුව පොරවාගෙන ය. සියල්ල නිශ්චල ය. හොඳට ම නිශ්චල ය. ඉනික්බිතිව කවුළුව ළඟ ම සර සරස් හඬකි. පැහැදිලි නිරාකූල කටහඬකි…. ඔහු සිය මුහුණ කවුළු පියන් පත මත හොවාලීය. ඔහුට පෙනෙන එක ම දෙය නම් වීදුරුව මත වැටී ඇති ප්‍රතිමාවේ පිළිබිඹුව පමණි. ගසක ඡායාවක් යාන්තමට පෙනෙයි. ඉන් දකුණට වන්නට-අතන-ගැහැනියකි.’
කාන්තාවක සතු හාවභාව ලීලා උපක්‍රමිකව යොදමින් ඇය පියතුමාගේ සිත කම්පනය කිරීමට දරන තැත තෝල්ස්තෝයි විචිත්‍රව ඉදිරිපත් කරයි. ඇය බොරුවට ඉකිබිඳියි. හොරැහින් බලයි. ඔහු පොළඹවාගනු රිසි වදන් තෙපළයි. අවසානයේ විලාප නඟමින් තමා වෙතට පැමිණෙන්නැයි අයැදියි.
“අනේ එළියට ඇවිල්ල, මට උදව් කරන්ඩ. මං දන්නෙ නෑ, මට මක්වෙලා ද කියලා. අනේ රත්තරන්. අනේ රත්තරන්.” ඇය සිය ඇඳුමේ ගාංචු ගලවා දැම්මාය. ඇගේ ළය මඬල සපුරා ම නිරාවරණය විය. දෑත දෙපසට විදහාගත් කල, වැලමිට දක්වා ම නිරුවතිනි. “අනේ රත්තරන්, අනේ රත්තරන්”
පියතුමාට පළමුව ඇගේ සළුවෙන් නික්මෙන සර සර නාදයත් පාද පොළවේ තබන සරයත් ඇසෙයි. දෙවනුව ඔහු ඇය දකින මොහොත ගැන කියයි. පළමු දෑස් කථනයෙන්ම කෙනෙකු හා රමණය කරන්නේය යන ෆ්‍රොයිඞ්ගේ අදහස සැපිරේ. තෙවනුව දොර හැරී වහා ඇයත් සමඟ ආරාම කුටියට පිවිසි නැවුම් විලවුන් සුවඳ ඔහු ආඝ්‍රාණය කරයි. යාඥා කරමින් වඩවා ගත් සියල්ල දියවෙමින් පවතින බව ඔහුට හැගෙයි. ඔහු වහා අභ්‍යන්තර කුටියට පිවිස ජේසුතුමන් අමතයි. මේ සියලු‍ සියුම් අවස්ථා තෝල්ස්තෝයිටම උචිත යථාරූපී රචනා විලාසයෙන් ඉදිරිපත් කරයි.
විරාග සංග්‍රාම කතාවේ නාට්‍යෝචිත ගැටුම පෙන්වන කූටප්‍රාප්ති අවස්ථාව සිදුවන්නේ පියතුමා මැකොව්කිනා, එනම් කාන්තාවට දක්වන ප්‍රතිචාරයේ දී ය. පාඨකයා කුහුලෙන් සිටිනුයේ කාන්තාව වෙනුවෙන් නොව පියතුමා වෙනුවෙනි. ඇරිස්ටෝටල් කාව්‍ය ශාස්ත්‍රයෙහි පවසන භාව කම්පන අවස්ථාවට පාඨකයා ලක්කරමින් මෛථුන්‍යය අපේක්ෂාවෙන් පසුවන ගැහැනිය වෙතට නොයන පියතුමා සිය ඇඟිල්ල කපා ගනී. ඉන් මතුවන වේදනාව හමුවේ ඔහුගේ ලිංගික සිතිවිලි යටපත් වන අතර තමා දෙවියන්ට භක්තිවන්ත වීමෙන් ඇය පරාජය කළේ යැයි සිතා සතුටුවෙයි. මෙම අවස්ථාව ඛලීල් ජිබ්රාන්ගේ ‘කන්‍යාවගේ කථාව’ නම් කෙටිකතාවට සමානය. එහි කන්‍යා සොහොයුරිය හමුදා නිලධාරියා හා මෛථුන්‍යයෙහි යෙදීමෙන් තමාම වළක්වා කන්‍යාවක සේ මිය යෑමේ අරමුණින් උපක්‍රමශීලීව මියයයි. කීර්තිය රඳවා ගනිමින් කන්‍යාවක සේ මිය යෑම ඇය අභිමතයයි. සර්ජියස් පියතුමාගේ අරමුණ වූයේ ද එවැන්නකි.
එබැවින් තෝල්ස්තෝයි මෙසේ කියයි.
‘රාගය ජයගැනීමට කරන ලද අරගලය එක් සිදුවීමක් පමණි. ප්‍රධාන අරගලය වන්නේ මිනිසුන් අතර වන කීර්තිය පිළිබඳ තෘෂ්ණාවට විරුද්ධවය’■

■ අයෝධයා මැණික්හින්න

මානව හිමිකම් දෘශ්‍යකලා ප්‍රදර්ශනය පිළිබඳව

0


මහාචාර්ය
චන්ද්‍රගුප්ත
තේනුවර
සමග
කතාබහක්

අපි මුලින්ම මේ දෘශ්‍ය කලා ප්‍රදර්ශනය පිළිබඳව කතාකරමු…
අපිට මිනිස්සු විදිහට මේ සමාජයේ ජීවත්වීමේ අයිතියක් තිබෙනවා, ඉගෙනගැනීමට අයිතියක් තිබෙනවා, නිදහසේ සැරිසැරීමට අයිතියක් තිබෙනවා, තමන්ට කැමති ආගමක් අදහන්න අයිතියක් තිබෙනවා, භාෂණයේ නිදහස කියලා අයිතියක් තිබෙනවා, මේවට අපි කියන්නේ මානව හිමිකම් කියලා. අද මානව හිමිකම් බොහෝ දෙනෙක් තේරුම් අරං තිබෙන්නේ අපේ දේශීයත්වය, අපේකම, ස්වෛරීත්වය නැතිකරන දෙයක් විදිහට. දේශීයත්වය ගැන කතාකරන දේශපාලකයන් චින්තකයන් තමයි සමාජය මත මේ අදහස ඇතිකරලා තිබෙන්නේ. යුරෝපා සංගමය ජීඑස්පී ප්ලස් බදු සහනය අපිට නැවත පිරිනමන්න සාකච්ඡා කරනකොට ඔවුන් අපේ රට තුළ මානව හිමිකම් තත්ත්වය බැලු‍වා. ඒවගේ තත්ත්වයකදී අපේ මිනිස්සු මේ මානව හිමිකම් පිළිගත්තේ අපිව විනාශකරන්න ආපු බටහිර කුමන්ත්‍රණකාරයෙක් විදිහට. ඉතිං මේ තත්ත්වය තුළ අපි කල්පනා කළා විෂුවල් ආර්ට් නැත්තං දෘශ්‍ය කලාව උපයෝගී කරගෙන කලා ප්‍රදර්ශනයක් කරන්න. කලා මණ්ඩලයේ සභාපති ලෙස ඉන්නකොට තමයි පසුගිය අවුරුද්දේ මම මේක පටන්ගත්තේ. මෙවරත් අපි ඒක ඒ විදිහටම කරනවා කියලා පසුගිය ජූනි මාසේ ඉඳලා සංවිධානය කරන්න පටන්ගත්තා. එහෙත් මේ ව්‍යවස්ථා අර්බුදය සහ ජනාධිපති සිරිසේන රට තුළ නිර්මාණය කළ අර්බුදය නිසා අපිට ඒක ඒ විදිහටම කරන්න බැරිවුණා. මම කලා මණ්ඩලයේ සභාපති ධුරයෙන් අයින්කළා කියලා දැනගත්තෙත් අලු‍ත් සභාපති ආවාට පස්සේ. මේ තත්ත්වය තුළ අපිට මෙවර අපිට රාජ්‍ය අනුග්‍රහයක් නැහැ. ගිය වර මගේ චිත්‍ර ප්‍රදර්ශනය ඇතුළත තිබුණේ නැහැ. එහෙත් මෙවර අපි තුන්දෙනෙක් මමත් ඇතුළුව මූලික වෙලා මේ දෘශ්‍ය කලා ප්‍රදර්ශනය පවත්වනවා.

දිනය වෙලාව තැන ගැන වගේම සහභාගීවන කලාකරුවන් ගැනත් කතාකරමු..
ප්‍රදර්ශනය දෙසැම්බර් 10 වැනිදා සවස 5ට තමයි ආරම්භ වෙන්නෙ. කොළඹ හෝටන් පෙදෙසේ ජේඩීඒ පෙරෙරා කලාගාරයේ. දෙසැම්බර් 15 වැනිදා වෙනකම් මේ ප්‍රදර්ශනය පවත්වන්න අපි සංවිධානය කරලා තිබෙනවා. මට අමතරව දෘශ්‍ය කලාව පැත්තෙන් සේනක වීරමන් මේකට සහභාගි වෙනවා. ඔහු පුහුණු ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියෙක් සහ මෙවැනි දේශපාලනික මැදිහත්වීම් කරන පුද්ගලයෙක්. සිපීල්ඞ් විශ්වවිද්‍යාලයේ දෘශ්‍ය කලාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ඬේවිඞ් කොටරල් සහභාගී වෙනවා. ප්‍රාසංගි ක කලාව පැත්තෙන් රුවන්ති චිකේරා සහභාගි වෙනවා. මෙවැනි උළෙලක් අඩුම තරමින් මාසයක්වත් පැවැත්විය යුතුයි. එහෙත් ඒකට ලොකු මුදලක් වැයකරන්න වෙනවා.
1948 දෙසැම්බර් 10 තමයි එක්සත් ජාතින්ගේ සංවිධානය සහ සියලු රටවල් මානව හිමිකම් පිළිගන්නේ. ඉතිං මේ දෙසැම්බර් 10 වෙනිදට අවුරුදු 70ක් වෙනවා. දෙසැම්බර් 10 මේ ප්‍රදර්ශනය ආරම්භ කරන්නත් ඒක එක හේතුවක්. මෙම ප්‍රදර්ශනයේදී මූර්ති, මූර්ති නොවන මූර්ති, ස්ථාපන කලාව, වචන පදනම් කරගත්ත පුවරු, චිත්‍ර, ආදිය මූලික වෙනවා. මෙහි අරමුණ ඇස කන පිනවීම විතරක් නෙවෙයි ඊට එහාට ගිහින් මේ අර්බුදයන් ගැන කලාව තුළින් යම් සාකච්ඡාමය කවුළුවක් විවර කරගැනීම.

මේ වෙලාවෙ රට තුළ දැවැන්ත අර්බුදයක් තිබෙනවා. රට අවිනිශ්චිතතාවක ගිලිලා. මේ තත්ත්වය තුළ මෙවැනි ක්‍රියාකාරකම්වල වැදගත්කම මොන වගේද?..
මම බැරලිසම්වල ඉඳලාම මේ මානව හිමිකම් ගැන දේශපාලනය ගැන මම නිරත කලාව ඇතුළේ කලා නිර්මාණ කරනවා. ඊට අමතරව මම අපේ සමාජය දැවෙන ප්‍රශ්නවලදී අර්බුදවලදී එම තත්ත්වයන්ට මැදිහත්වෙලා ඒවා විසඳාගැනීම සඳහා අරගල කරනවා. එතකොට වර්තමාන අර්බුදය ජයගැනීම සඳහා මහපාරේ සටන් කරන ගමන්ම මම මගේ කලා භාවිතාව තුළින්ද සටනක් කළ යුතුයි. මේ අර්බුදය ඇතුළත සිටගනිමිනුයි මේ නිර්මාණ කරලා තිබෙන්නේ. එක පැත්තකින් මේ අර්බුදයෙන් ගොඩඑන්න පුළුවන් කොහොමද කියලා පොඩි සංවාදමය කවුළු‍වක් තමයි අපි මේ සමාජයට මේ විදිහට විවර කරන්නේ. අවසාන වශයෙන් කියන්න තිබෙන්නේ එන්න ජේඩීඒ කලාගාරයට. ඇවිත් මේ දෘශ්‍ය කලා උළෙල හරහා මේ ව්‍යවස්ථා අර්බුදය ගැන මෙන්ම පුළුල්ව මානව හිමිකම් ගැන කතාකරමු.■