No menu items!
28.9 C
Sri Lanka
25 June,2025
Home Blog Page 504

නව දැනුමට අපි පරිවර්තනය වෙමු

0


පරාක්‍රම
කොඩිතුවක්කු


අද මේ රටේ තිබෙන දේශපාලන වියවුල ඔබ දකින්නේ කෙසේ ද?
නිදහස ලබාගත් තැන් සිට අවුරුදු 70ක් පුරා සක්‍රිය වෙමින් තිබුණු ගිනි කන්දක් පුපුරා යෑමක් තමා මේ. පසුගිය කළු දවස් 50 තුළ අප දුටුවේ මේ රටේ ව්‍යාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මුහුණුවරයි. මේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ උපරිම පල නෙළාගන්නේ ධනේශ්වරයයි. පවුලවාදයට, දූෂණයට හොඳම පැවැත්ම ලබාදෙන්නේ මේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. ව්‍යාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් බොරු සමාජවාදයත් යන දෙකම භයානකයි. ‘ඕනෑම කෙනෙකුට ඕනෑම දෙයක් කරන කියන නිදහස’ මේ වගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් ලෝකයේ කොහේවත් නෑ. හැම දියුණු රටකම තියෙන්නේ දැඩි රාජ්‍ය අධිකාරියක්. මේ රටේ සිටි සියලු නායකයන් දුප්පත්කම නිපද වූ රජවරු. අද ලෝකයට චීනය උග්නවන පාඩම ලිබරල් සමාජවාදයයි. ධනේශ්වර සමාජවාදයෙන් තොරව ඉදිරි ගමනක් නෑ. ධනේශ්වර කියන එජාපයටත් සමාජවාදී කියන ජවිපෙටත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කියන ශ්‍රීලනීපයටත් ගෝලීය සන්දර්භය තුළ ලිබරල් සමාජවාදී ගමනක් යෑමට අවශ්‍ය යාන්ත්‍රණය නෑ. අපේම මොඩලයක් කියන්නේ එහි විකල්ප මිථ්‍යාවයි. පුවත්පත්වලට ලියන හොඳ ලේඛකයන්ගේ ලිපිවල අන්තිම ඡේදය හිස්. විවේචනයෙන් එහා ගොඩනැග ීම ගැන අදහසක් නෑ. විකල්ප මතවාද, ජනතාව දැනුවත් කිරීම වැනි වචනවලින් එහාට සක්‍රිය දේශපාලන වැකියක් ඔවුන්ට නිර්මාණය කරගන්න බෑ. ලෝකයට විවෘත වීම, විවෘත වෙළඳපොළ ක්‍රමය, ලිබරල් දර්ශනය දිහා අලුත් ඇසකින් බැලීම අද දවසේ අවශ්‍යතාවක්. නෝම් චොම්ස්කි කියන විදිහට සිතීමේ හැකියාව නැතිවුණු සමාජයකට අවශ්‍ය වෙලාවට වෙනස් වෙන්න බෑ. අපි බලමු අදින් පටන්ගන්නා අවුරුදු දෙක තුළ මොවුන් හොයාගන්නා අලුත් පාර මොකක් ද කියලා. අද ලෝකයේ අලුත් ආර්ථික දර්ශනවාදීන් පෙන්වා දෙන්නේ ලිබරල්වාදයත් සමාජවාදයත් අතිනත බැඳගෙන යන ගමන මෙතෙක් මනුෂ්‍ය ඉතිහාසයේ බිහි වී ඇති හෙඳම නිර්මාණය බවයි. මේක තේරුම් ගන්නා තෙක් ජනතාවට අලුත් දවසක් උදාකර දෙන්න බෑ.

අද අපේ රටේ ජනමාධ්‍ය ගැන ජනතාව අතර බලවත් උදහසක්, විවේච නය ක් තිබෙනවා. මේ ගැන ඔබගේ අදහස?
රටක ඉදිරි ක්‍රියාවලියට ශක්ති වේගය දිය යුතු ජනමාධ්‍ය සන්නිවේදනය අද ලෝකයේම නවතම අර්බුදයක් බවට පත් වී තිබෙනවා. ට්‍රම්ප්ගේ මැතිවරණයේ මුල් දවසේ සිට අද දක්වාම බීබීසී, සීඑන්එන් සහ අල් ජසීරා වැනි බටහිර දැවැන්ත විද්‍යුත් ජනමාධ්‍ය සියල්ල ඔහුට එරෙහිව ක්‍රියාකරන සැටි නිදහස් ලෝක ජනතාව මවිතයෙන් බලා සිටිනවා. ඇමරිකාවේ ප්‍රභූ දේශපාලන තලයට පිටින් මතුවුණු මේ ව්‍යාපාරික, දේශප්‍රේමී අලුත් මිනිසා පිළිගන්න වඳ වූ දේශපාලන අධිකාරීන් සූදානම් නැහැ. එතැනදී අද සිදුවන්නේ ජනමාධ්‍ය යුද්ධයක්. අද අපේ රටේත් රූපවාහිනී ජාලයේ තියෙන්නේ ඒ වෙළෙඳ මුදලාලිලාගේ MEDIA WAR එකයි. මේවාට ජනසන්නිවේදනය කිව්වාට ඒවායේ ජන යථාර්ථයක් නැහැ. කවදාවත් රූපවාහිනියක ගොවීන්, කම්කරුවන්, තරුණයන් එක්ක ඇත්ත සංවාදයක් විකාශය වෙලා නැහැ. කරවල වේලන මිනිස්සු ළඟට, කම්කරු වැඩබිම්වලට යන නිවේදිකාව සන්ග්ලාස් දාපු මෝඩ කෙල්ලක්. මෙගා ටෙලිනාට්‍ය බොහෝමයක සිටින චරිත මේ රටේ සිටින ඇත්ත ගෑනුන් මිනිසුන්ගේ චරිත නෙමෙයි. මේවා නිපදවන්නන් සමාජ අපාරධකරුවන් ලෙස හඳුන්වා දිය යුතුයි. වෙනසක් කිරීමට සෝමරත්න දිසානායක, ඉනෝකා සත්‍යාංගනී වැනි හොඳ කලාකරුවන් දෙතුන් දෙනෙක් පත් කළත් ඔවුන්ගෙන් සිදු වුණු කිසි දෙයක් නැති බව සමාජයට පෙනුණා. අපේ රටේ ජනප්‍රිය විතරක් නෙමෙයි වාමවාදී කලාකරුවන් යැයි කියන වැඩි දෙනාටත් සංකීර්ණ සමාජ වීඥානයක්, පු`ඵල් ලෝක දැක්මක් නැහැ. ජනතාවගේ සංස්කෘතික අරගලය සවිබලග ැන්වීමට හැක්කේ ප්‍රඥාවක් ඇති සමාජ ක්‍රියාධරයන්ටයි. බලයට ගිජු සිවලෙකු සංස්කෘතික ඇමති පදවියට පත්කිරීම දැවැන්ත අපරාධයක්. පත් වූ විගස ඔවුන් පන්නා දැමීමට බුද්ධිමතුන් හඬනැඟි ය යුතුයි. මාධ්‍යයත් විද්‍යාවත් අධ්‍යාපනයත් අද ලෝකයේ සේවය කරන්නේ ධනේශ්වරයටයි. මේ මිථ්‍යා විද්‍යාව, මිථ්‍යා අධ්‍යාපනය, මිත්‍යා තාක්ෂණය පරාජය කරන වීප්ලවයක් අවශ්‍ය බව ලෝකයේ නිදහස් බුද්ධිමතුන් පෙන්වා දෙනවා. අපේ රටේ ජාතික අධ්‍යාපන ආයතන, විශ්වවිද්‍යාල, සෞන්දර්ය පීඨ මේවා චින්තන විප්ලයක් නොදැක ගල් ගැසුණු ආයතන. සමාජ වෙනසකට ඒවායින් කිසිදු බලපෑමක් වෙන්නේ නැහැ. සමාජයක වැරදි සන්නිවේදනයටත් වඩා අසන්නිවේදනය භයානකයි. අපේ රටේ තාමත් මහජන සන්නිවේදනයක නිරත වන්නේ පුවත්පත් පමණයි. මිනිස්සු පත්තර කියවන්නේ ඒකයි. විකල්ප පුවත්පත් වැදගත්වන්නේ එහෙමයි.

ඔබ බොහෝ විට ලංකාවේ භික්ෂු සමාජය ගැන විවේචනයක් කරනවා. මේ ගැන තවදුරටත්
යමක් කියන්න…

1920 අවධියේ අනගාරික ධර්මපාලතුමා දුටු ප්‍රධාන සමාජ අතෝරයක් තමා භික්ෂු ශාසනයේ පරිහාණිය. එදා සුද්දන්ගේ සමාජයෙ කාමභෝගී සංස්කෘතියට ගිජු වී භික්ෂූන් දෙබිඞ්ඩන් වීම ගැන ධර්මපාලතුමා දැඩි විවේචනයක් කළා. එදා අලජ්ජී භික්ෂූන් ගැන පාප අවතාර කියා කවි කොළකාරයෝ බය නැතුව කතා කළා. අද තිබෙන්නේ ඒ පරිහාණියේ අන්තිම අගාධයයි. සංඝ දේශපාලන අධිකාරියක් පිහිටුවා ගැනීමට තැත් දරන භික්ෂූ නායකකාරකාදින් ජාතිවාදයක් අවුලන සැටි හෙට දවසේදී හොඳට බලාගන්න පු`ඵවන්. ඔවුන් නීතියට ඉහළින් සිටින පිරිසක් කියා හිතාගෙනයි මේ දේවදත්ත දේශපාලනයට ඇවිත් සිටින්නේ. ඉදිරි මැතිවරණවලදී මේ එකම භික්ෂු නියෝජිතයෙකුටවත් ඡන්දය නොදීමට ජනතාව කතාකරමින් සිටිනවා.

ඔබ ‘රතු රෝස සහ නිල් රෝස’, ‘රෝස මල් රතුයි ප්‍රියේ’ සහ දැන් ‘යැංසි කාව්‍ය නදී’ වැනි දැවැන්ත පරිවර්තන කෘතීන් කර තිබෙනවා. එහි අභිලාෂය කුමක් ද?
කුඩා දූපතක අභිනව සාහිත්‍ය කලා නවෝදයක් ගොඩනැගීමට නම් ලෝකයේ මිනිස් ජයග්‍රහණයන් සමඟ ගනුදෙනුවක් අවශ්‍යයි. පරිවර්තන කාර්යය ඒ ගනුදෙනුවේ මහා පාලමයි. අද කිසිම රටකට ගෝලීයව සිටන්නේ නැතුව ස්වාභාවිකව ක්‍රියාකරන්න බැහැ. රාවණාගේ සිටම අපේ මහා යටගියාව තුළ විශිෂ්ට ප්‍රඥාවට, තාක්ෂණයට උරුමකම් කී සෞභාග්‍ය සමාජයක් ගොඩනැගී තිබුණාට සැකයක් නැහැ. අද නවීන පුරාවිද්‍යාඥයන්, ඉතිහාසඥයන් පෙන්වා දෙන්නේ අද පවතින විද්‍යාව දෙවැනි විද්‍යාවක් බවත් අවුරුදු 15,000කට උඩදී ආසියාවේ ප්‍රථම විද්‍යාවක් පැවති බවත්. පාරවෝ රැජිනගේ ප්‍රතිමූර්තිය අධිතාක්ෂණික ක්‍රමවේදයෙන් නිපදවන ලද්දක් බව දැන් හෙළි කෙරෙනවා. එළිසබෙත් ෂටෝරිස්, සෙල්ට්‍රොෆ් හැන්කොක්, දීපක් චොප්රා වැනි නවීන ජීව විද්‍යාඥයන්, පරිණාමවාදයේ විද්‍යාඥයන් හෙළිකරන මේ දැනුම අලුත් දේශීය මෙන්ම ලෝක දැක්මක් ලබාගත හැකි මාර්ගයක්. අවුරුදු 75,000කට වැඩි මේ රටේ උරුමය ගැන අපි පර්යේෂණ කරලා නැහැ. ඊට අවශ්‍ය චින්තන මාර්ගයක් මෙහි ගොඩනැගිලා නැහැ. අපේ ඉතිහාසඥයන්, විශේෂඥයන් තාමත් දේශනා කරන්නේ පන්ති කාමර පාඩම්. අමරදේවගෙන්, සේකරගෙන් එහාට කාව්‍ය ගීත ගැන මොකුත් හිතාගන්න බැරිව ගිහින්. අපේ විද්‍යා කලා මහාචාර්යවරු ඉන්නේ 1900 මානසික ආකෘතියක. මේ ඥානමය සංස්කෘතික කාන්තාරයෙන් එගොඩවීමට නම් ලෝකයේ ක්‍ෂේම භූමි, නිදන් බිම් සොයා යුතුයි. ගෝලීයකරණය ලොව බිහි වූ නවීනතම මානව සංවිධානයයි. එහි ධනවාදය හොල්මන් කරන බව ඇත්ත. එහෙත් ඒ තුළ බිහිවන ඥාන පද්ධති මානව ඉතිහාසයේ මින් පෙර නොවූ විප්ලවයක්. ඒ දැනුමට අපි පරිවර්තනය වෙමු.■

■ අමිල යහලවෙල

චක්‍ර දෙවන වර කියවීම

0



ජයතිලක කම්මැල්ලවීර මහතාගේ චක්‍ර නවකතාව මා පළමු වරට කියැවූයේ මෙයට වසරකට පමණ පෙරය. ඒ ද කඩිමුඩියේ ය. එහෙත් පසුගියදා ප්‍රකට වූ විකෘතිමය දේශපාලන තත්ත්වය (මෙම විකෘතිය ආරම්භයෙහි පටන් වූ මුත් අශෝභන ලෙස එළියට පැන ගත් අවස්ථාව) විසින් මෙම නවකතාව නැවත වරක් කියැවීමට මා පොළඹවන ලද්දේ ය. එම පෙළඹවීම විසින් ඒ සඳහා අවශ්‍ය වූ බුද්ධිමය විවේකය ම’වෙත සකසා දුන්නේය.
සෑම ජීවී අජීවී දෑකම පැවැත්ම එක්තරා ආකාරයක චක්‍රයක් වේ. මෙය ඇතිවීම හා නැතිවීමත් යළි ඇතිවීමත් යළි නැතිවීමත් අතර ක්‍රියාත්මක සිදුවීම් මාලාවකි. කතුවරයා මෙහි අන්තර්ගත කරන්නේ රුවන් නැමැති පුද්ගලයා වටා ක්‍රියාත්මක ඔහුට බලපාන හා ඔහු දායක වන සිද්ධි දාමයකි. ඒ අනුව නවකතාවේ පළමු අර්ධය තුළ යම් යම් සිදුවීම් ආශ්‍රය කර ගනිමින් ද, දෙවන අර්ධය තුළ සිදුවීම් හා ලිපි ආශ්‍රයෙන් ද ඔහු අපට රුවන්ගේ කතාව කියයි. එසේ අප කියවන්නේ රුවන්ගේ ජීවන චක්‍රය වුව ද අප කතාවට ප්‍රවේශ වන්නේ එහි මඳක් ගිය තැන ය. එනම් රුවන්ගේ වයස අවුරුදු දොළසක් වූ තැන සිට ය. ඒ අනුව ඒ දක්වා කාලය තුළ මහු වටා සිදු වූ දෑ අපට මඟ හැරී යන මුත් ඒ කාලය පිළිබඳව දළ අදහසක් ද අපට කතුවරයා ලබා දෙයි. රුවන්ගේ මව් පියවතීට රුවන් යනු රත්රන් ආභරණයක් ය. රුවන්ට දේව බැල්මක් ඇතැයි පියවතී විශ්වාස කරන ආකාරයකි. එසේ වුව ද, ගම්මුන්ට අනුව නම් රුවන් අවජාතකයෙකි. ප්‍රතික්ෂේප කළ යුත්තෙකි. ඇතැම් විටක තමන්ට වුවමනා ආකාරයට හසුරුවා ගත හැකි අසරණයෙකි. මේ අනුව රුවන් අනන්‍යතා අර්බුදයක් තුළ ජීවත් වේ. කතාව ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා ම රුවන්ගේ සිතෙහි හොල්මන් කරන සිය පියා කවුද යන පැනයට පිළිතුරු සෙවීම කේන්ද්‍ර කර ඔහුගේ ජීවිතය විපර්යාසයන්ට බඳුන් වෙමින් ගලා යයි. සුජාතක නොවීම මත සිදුවන වෙනස් කර සැලකීමෙන් රුවන් සිය සමාජ සංස්කෘතික පරිසරය තුළ හුදකලා වීමත්, එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් අපයෝජනයට ලක් වීමත්, පාසල හා සමාජය තුළ අවමානයට හා සරදමට ලක් වීමත් යම් සිදුවීම් ආශ්‍රයෙන් පාඨකයාට හෙළිදරව් කෙරෙයි.
‘බුට්ටාගේ පරණ සිද්ධියත්, ජයන්ති අක්කාගේ සිද්ධියත් ඔහුගේ මතකයෙන් මතුවන විට ඔහුගේ එක් නාස් පුඩුවකින් බීඩි ගඳත්, අනෙක් නාස් පුඩුවෙන් වත්සුණු සුවඳත් එකවර ඇතුල් වී මොළයට වධ දෙන්නට විය.’ (පිටුව 27)
කුඩා රුවන්ගේ ප්‍රථම ලිංගික ඇත්දැකීම් හා මෙම බැඳුණු දැනීම වැඩිහිටි රුවන්ගේ ලිංගික පෞරුෂය හා ලිංගිකත්වය කෙරෙහි ද නිරන්තරයෙන් බලපාන බව මෙම සිදුවීම් නැවත නැවත සිහිපත්වීම තුළින් සනාථ වේ. මෙලෙස කතුවරයා ඉතා සූක්ෂ්ම ආකාරයෙන් රුවන් නැමැති චරිතය ගොඩනැඟීමට සමත් වේ.
කතුවරයා නවකතාවේ ප්‍රථම සිදුවීම් කිහිපය තුළ පාඨකයා ග්‍රාමීය පරිසරය තුළ එක්තරා ආකාරයකින් සිර කර තබයි. මෙය සිර කිරීමක් වන්නේ රුවන් හා ඔහුගේ පවුල හා බැඳි ක්ෂුද්‍ර සමාජ, සංස්කෘතික හා ආර්ථික කරුණු කාරණා තුළ පාඨකයා තුළ සීමා කර තැබීම නිසා ය. එහෙත් මෙම කාලයේ දී එනම් 1970-1972 කාලයේ දී මහා දේශපාලනික, ආර්ථික හා සමාජීය සිදුවීම්වල සැලකිය යුතු බලපෑමක් ග්‍රාමීයව ද එනයින් කුටුම්බ තුළට ද කාන්දු වූ බව නොසැලැකිය හැකි නොවේ. ඒ කෙසේ වුවද ග්‍රාමීය මූලයන් සහිත පාඨකයන්ට පැරණි ගම පර්යාවලෝකනය වන සේ චිත්ත රූප මැවීමට කතුවරයා යොදා ගන්නා බස් වහර ද, යෙදුම් හා එමඟින් මවන පරිසරය ද සමත් වන බව පෙනේ.
සිරිසේන, එනම් රුවන්ගේ මාමා කුඩා රුවන්ගේ පියාගේ චරිතයෙහි ආදේශක චරිතයි. මව්පූරුවේ දී මාමා යනු වැදගත්ම ඥාතියා වන අතර දරුවාට වඩා සෙනෙහවන්තම ඥාතියා වේ. මෙය එකල ග්‍රාමීය කුටුම්බ සැකැස්ම තුළ දක්නා ලැබෙන අතර අදටත් ඇතැම් ප්‍රදේශවල දක්නා ලැබෙන්නකි. සිරිසේන චරිතය නවකතාව තුළ අවසානය දක්වාම දිවෙන නිර්ව්‍යාජ ගැමියාගේ චරිතය වේ. මොහුගේ බිරිඳ නන්දා ද ඔහු අනුව යමින් කටයුතු කරන සාම්ප්‍රදායික ගැමි ස්ත්‍රී චරිතයයි. කතුවරයා 1972න් පසු සමස්ත දේශපාලනික, සමාජීය හා ආර්ථික ප්‍රවාහය වෙත පාඨකයා යම් තරමකට නිරාවරණය කිරීමට සිරිසේනගේ චරිතය උපයෝගී කර ගනී. සිරිසේන වැටුප් ග්‍රමිකයෙකු වශයෙන් නගරයට යන්නේ දරුවන් ලොකු මහත් වීමත් සමග ක්‍රමයෙන් වැඩි වන පවුල් බර නිසා ය.

අපි ඉතින් කවදත් බණ්ඩාරනායක මහත්තයටනේ
ඔව් ඉතින් තමුසෙල තවමත් වලව්වට වඳින අයනෙ
සමසමාජකාරයොත් දැන් වලව්වට එකතු වෙලා නේද බාස් උන්නැහේ (පිටුව 39)
සිරිසේනගේ වැඩබිමෙහි සගයන් අතර ඇති වෙන මෙම සංවාදය තුළින් එවක සමාජ අර්ථික දේශපාලන තත්වය හා 71 අරගලයෙන් පසු තත්ත්වය සමඟ ජන මනස ක්‍රියාත්මක වූ අයුර පිළිබඳ දළ අදහසක් පාඨකයාට ලබා දීමට උත්සාහ කරයි. යළි ඇති වන එවැනි තත්ත්වයකට සිය පුතු මැදි වේ යයි සිරිසේන බිය ගනී. මෙය එකල බොහෝ මව්වරුන් හා පියවරුන්ගේ සිතු තුළ වූ බිය විය හැකිය. එසේම එවකට තරුණ මනසේ ඉතා බලවත්ව පැළපදියම් ව තිබූ අදහසක් ද කතුවරයා අපට කියයි.

ඉගෙන ගත්තට කොහේ තියෙන රස්සාවල් ද (පිටුව 55)
රැකියා සඳහා අවස්ථා හා ප්‍රවේශය වරප්‍රසාදලාභී යම් කොටසකට සීමා වූ බවට තරුණ- තරුණියන් සිතූ බව ද ඒ අනුව අධ්‍යාපනය කෙරෙහි වැඩි උනන්දුවක් නොදැක් වූ බව ද රැකියා වියුක්තිය මෙම අරගලකාරී මානසිකත්වයට ප්‍රධාන හේතුවක් වූ බව ද කතුවරයා පාඨකයාට දැනෙන්ට ඉඩ හරියි. එහෙත් මෙලෙස අඳුරේ කණාමැදිරි එළියෙන් වටපිටාව දකින පාඨකයා සූර්යාලෝකයට නිරාවරණය වන්නේ රුවන්ගේ ජීවිතයේ තීරණාත්මක සිදුවීමකින් පසුව ය.
සිරිසේනගේ වැඩිමල් පුත්‍රයාගේ නොමනා හැසිරීමක් දකින රුවන් එහිදී ඔහුගේ අඩත්තේට්ටම්වලට ලක් වේ. මෙහිදී ඒ තමාගේ ගෙදර නොවේ යයි ද, ඒ තමාගේ ගම නොවේ යයි ද දැනෙන සිතුවිල්ලෙන් එනම් ස්වකීයත්වය අහිමි වීමෙන් ඔහු යම් මානසික විතැන් වීමකට ලක් වේ. රුවන් නිවසින් පලා යන අතර ඔහු යන්නේ මීගමුවටය. කතුවරයා මීගමුව අප ඉදිරියේ මවන ආකාරය අපූරුය. එහි දී ඔහු ‘මෙන්ඩිස් සහෝදරයා’ගේ බාරයට පත් වේ. මෙන්ඩිස් මෙම කාලය තුළ රුවන්ගේ ජීවිතයේ පියාගේ ආදේශක චරිතයයි. එහි දී රුවන්ට දෙවන මවක් හා සහෝදරියෝ දෙදෙනෙක් හමු වෙති. රුවන් මීගමු සංස්කෘතියට පූරුදු වන්නේ මීගමු වෙරළ’ත රැල්ල පෑගීමෙන් පසුවය. රුවන්ගේ අනාගත ජීවිතය හැඩ ගැසෙන්නේ මීගමුවේ දීය. සමසමාජ ක්‍රියාකාරයෙකු වන මෙන්ඩිස් මහතාගෙන් සාම්ප්‍රදායික වාමාංශිකයා නිරූපණය වේ. සුද්දාගේ ඉංග්‍රීසිය පිටු දැකිය යුතු දෙයක් නොව ළං කර ගත යුතු දෙයක් බව රුවන්ට සිතේ. මෙහි දී සමගි පෙරමුණු හවුල් ආණ්ඩුව හා 1977 මැතිවරණය පිළිබඳව වාමවාදී ඇසකින් පසු විපරමක් කෙරෙයි.

පාර්ලිමේන්තුවෙන් විප්ලව කරන්න බැරි බවනේ මේකෙන් ඔප්පු වුණේ (පිටුව 76)
1980 ජූලි මහා වැඩවර්ජනය අසාර්ථක වීම, වර්ජකයන්ට රැකියා අහිමි වීම, වර්ජකයන් මුහුණ දුන් ආර්ථික දුෂ්කරතා, කොන්දේසි රහිතව නැවත සේවයට යාම, එම වැඩවර්ජනය අසාර්ථක වීමෙන් වෘත්තීය සමිති ව්‍යාපාරයට එල්ල වූ මරු පහර ආදිය පිළිබඳ ව මෙහිදී සියුම් ලෙස විදාරණය කෙරෙන්නේ සිද්ධිමය පදනමක් ඔස්සේ ය. 1983 හර්තාලය, ජාතිවාදයෙහි හිස එසවීම, උතුරු- නැගෙනහිර යුද ගැටුම්වල ආරම්භය, දේශපාලන පක්ෂ තහනම් කිරීම, 1988-89 අරගලය, දේශප්‍රේමී ජනතා ව්‍යාපාරය, විජය කුමාරතුංග ඝාතනය, සාම්ප්‍රදායික වාමාංශික නායකයන් ඝාතනය කිරීම ආදි සිදුවීම් ද ඒවා කෙලෙස පොදු ජනතාවටත්, ජන ජීවිතයටත් බලපෑවේ ද යන්න තරමක් සංවේදී ලෙස කථිකා කිරීමට කතුවරයා උත්සාහ දරන්නේ රුවන් එම සිද්ධිදාමයට සෘජුව සම්බන්ධ කිරීම මඟිනි. සාම්ප්‍රදායික වමෙහි මරණය මෙන්ඩිස්ගේ මරණයෙන් නිරූපණය වන බව පෙනේ. ඒ අනුව, එකල වම උනුන් නසාගත් ආකාරය යළි සිහිපත් වේ.

විප්ලවයක දී සාමාන්‍ය මිනිස්සුත් මැරෙන්ඩ පුළුවන්. ඒ වුණාට විප්ලවේ කියන්නේ මිනීමරන එක නෙවෙයි. මුන් නොදන්නෙ ඒක. (පිටුව 113)
මරණ භයෙන්, ලජ්ජාවේ කසපහර කමින් මාරයාට සර්කස් පෙන්වමින් යුද සරණාගතයෙකු ලෙස ඕස්ටේ්‍රලියාවට නීති විරෝධීව පළා යාමෙන් රුවන්ගේ ජීවිතයේ තෙවන පරිච්ඡේදය ආරම්භ වේ. සිය පවුලේ අය සහ උපකාර කළවුන් අනතුරෙහි දමා තමා පමණක් පළා යාමෙන් ඇති වූ පශ්චාත්තාපය හා හෘදf සාක්ෂිමය අර්බුදයකින් රුවන් පෙළේ. එසේ වුවද අවමානය, නින්දාව හා භීෂණය රහිත ඒ පරිසරය තුළ ඔහු තමන්ට අනන්‍යතාවක් සොයා ගනී. නිදහස හා විවේකය තුළ සිය ජීවිතය පිළිබඳ වූ පසුවිපරමක් කරන්නට ඔහුට අවකාශ ලැබේ. එසේම තමාගේ පියා කවුද යන පැනයට රුවන් පිළිතුර සොයා නොගත්ත ද පාඨකයා වෙත ඒ පිළිබඳ ව ඉඟියක් සැපයීම මගින් කතාව නැවත ආරම්භක ස්ථානයෙහි පිහිටුවීමෙන් කතුවරයා චක්‍රය සම්පූර්ණ කරන්නේ සිටිසන් කේන් සිනමා පටය සිහිපත් කරවමිනි. මෙහිදී රුවන්ට බෝට්ටුව තුළ දී හමු වූ විවිධ චරිත, යළි විවිධාකාරයේ මුණ ගැසෙන ආකාරය තරමක් අභව්‍ය වේ. එම සිද්ධි කතාවේ ගලා යාම තුළට බලහත්කාරයෙන් එබ්බ වූ ආකාරයක් පෙනේ. එසේම නවකතාවේ තැනක එන රුවන්, මෙන්ඩිස් පවුලේ අය සමඟ මාතලන් හා මදර් ඉන්ඩියා චිත්‍රපට බැලීමට යාම, කාල පරස්පර වේ. කතාවේ කාල වකවානු නිශ්චය කර බැලූ විට එම චිත්‍රපට තිරගත වී ඇත්තේ රුවන් ඉපදීමටත් මත්තෙනි. කෙසේ වුවත් මෙම නවකතාව අඛණ්ඩ ලෙස කියවාගෙන යා හැකි සරල හා රසවත් භාෂාවකින් ලියැවුණ 1971-1989 දක්වා කාලය තුළ ලංකාවේ දේශපාලනික, සමාජික හා ආර්ථික සිද්ධි හා ක්‍රියා දාමයන් සියුම් ලෙස අනාවරණය කරන ප්‍රශස්ත අගයකින් යුතු නවකතාවකි.
විශේෂයෙන් ම අත්තනෝමතික ලෙස ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වැට බැඳීමෙන් සිදු වූ විනාශකාරී අත්දැකීම් යළි සිහිපත් කරවන හා ඒ පිළිබඳ වූ සියුම් විචාරයකින් ලියැවෙන මෙවැන්නක් එවැනි අනතුරක පෙර ඡායාව හඳුනා ගැනීමේ වැදගත්කම තහවුරු කරවීම ඉතා අවැසි වූ මොහොතක දී ජනතාව අතට පත් වීම ඉතා අගනේය.■

■ නර්මදා වික්‍රමආරච්චි

ටෙලි නාට්‍ය රේඩියෝ නාට්‍ය වෙලා.


ටෙලිනාට්‍ය අධ්‍යක්ෂ ප්‍රදීප් ධර්මදාස

ස්වර්ණවාහිනියේ වැඩසටහන් නිෂ්පාදකවරයෙක් විදියට හිටි ඔබ, රඟපෑමට සහ අධ්‍යක්ෂණය පැත්තට යොමු වුණේ කොහොමද?
මුල් කාලයේ ඉඳන්ම මට සිනමා අධ්‍යක්ෂණය පැත්තට යන්න වුවමනාවක් තිබුණා. ටෙලිවිෂන් එකට ආවේත් ඒ ආසාව එක්ක. ස්වර්ණවාහිනිය ඇතුළේදී දේවල් ඉගෙනගන්න ලැබුණා. ඒ කාලයේ ස්වර්ණවාහිනියේ පරිසරයක් තිබුණා, දේවල් ඉගෙනගන්න. ඒ අතරේදී තමයි රඟපෑමට ආරාධනා ආවේ. රඟපාන්න ගියා. ඒත් ටික කාලයක් ඇතුළේම මම රඟපෑම සීමා කරගනිමින් අධ්‍යක්ෂණයට යොමු වුණේ මගේ හීන හැබෑ කරගෙන. ඒත් මූලිකව තිබුණෙ චිත්‍රපටියක් කිරීමේ ආසාව. මංජුල වෙඩිවර්ධනයි මමයි මුලින්ම චිත්‍රපටියටකට ස්ක්‍රිප්ට් එකක් ලිව්වා. ඒක ලිව්වේ වෙඩිවර්ධනගේ බත්තලංගුණ්ඩුව නවකතාව ඇසුරෙන්. ඒ ස්ක්‍රිප්ට් එක අරගෙන නිෂ්පාදකවරුන් ගාවට ගියා. ඒත් නිෂ්පාදකවරයෙක් ලැබුණේ නැහැ. ඒ නිසා තමයි අපි ටෙලිනාට්‍යයකින් පටන්ගන්න හිතුවේ. මම අධ්‍යක්ෂණය මුලින්ම කළේ ‘සමනලු‍න්ට වෙඩි තියන්න’ ටෙලි නාට්‍යය. ඒක මංජුල වෙඩිවර්ධන ලියලා, මම අධ්‍යක්ෂණය කළා. දෙවැනියට කළේ ‘ඇහිපිල්ලමක් යට’. ඒකත් වෙඩිවර්ධන ලිව්වා. ඉන්පස්සෙ වෙඩිවර්ධනට ලංකාවෙන් යන්න වුණා. එතැන් පටන් මේ වෙන තුරු ටෙලිනාට්‍ය අටක් විතර කරලා තියෙනවා. එක් චිත්‍රපටියක් කළා.

ඔබේ ටෙලිනාට්‍යයක් කරද්දී, ටෙලිනාට්‍යය රසිකයන් අතරේ ජනප්‍රිය වීම හා කලාත්මක වැඩක් කිරීම කියන දෙක ඇතුළේ සමබර වෙන්නේ කොහොමද?
ඇත්තටම සමහර නිර්මාණ කළේ හිතට එකඟවම නෙවෙයි. ටෙලිවිෂන් වල විකාශය කරන්නි පුළුවන් විදියේ ඒවා තමයි කරන්න වුණේ. අපි කැමති ඒවා කරපු පළියට ඒවා රූපවාහිනියේ දාන්නේ නැහැ. අලු‍ත් දේවල්වලට ටීවීවල ප්‍රධානීන් බයයි. ඉතින් අපට සිද්ධවුණා රූපවාහිනී නාලිකාවල විකාශය කරන වර්ගයේ නිර්මාණ කරන්න. අපි රස්සාව විදියටත් කරන්නේ මේක. ඉතින්, අපට ඉල්ලන දේ දෙන්න සිද්ධවෙනවා. මම කැමති දේ ප්‍රේක්ෂකාගාරයට තේරෙන්නේ නැහැ කියලා රූපවාහිනී ආයතනයෙන් හිතනවා.
අනෙක් පැත්තෙන් අපටත් යම් විදියකට ස්වයං සීමාවක් දාගන්නත් සිද්ධවෙනවා. මොනවා කළත් මේක ලංකාවේ ටෙලිවිෂන් එක. ඉතිරිවෙලා ඉන්න පුංචි ටෙලිවිෂන් රසිකයන් පිරිසකට තමයි අපි වැඩ කරන්නේ. ඒ පිරිසක් වේගයෙන් හැකිළෙනවා. ඔවුන් සංකීර්ණ මාතෘකා අවබෝධ කරගන්න පුළුවන් මට්ටමක නැහැ. ඉතින්, අපි මිනිස්සු බලන දේ දෙන්න ඕනෑ. නැත්නම් මිනිස්සු ප්‍රතික්ෂේප කරනවා. ඒ නිසා මගේ පැත්තෙන් මමත් හිතනවා මිනිස්සුන්ට තේරුම් යන විදියට වැඬේ කරන්න.

මෙගා ටෙලිනාට්‍යවලට වඩා සති අන්තයේ විකාශය වෙන ටෙලිනාට්‍යවලට කැමති ඇයි?
මම කැමතියි කොටස් අඩු ප්‍රමාණයකින් වැඩ කරන්න. කොටස් සිය ගණන් යද්දී මිනිස්සුන්ට වුණත් ඒ වැඬේ එක්ක යන්න පුළු‍වන්කමක් නැහැ. අඩු කොටස් ප්‍රමාණයක් තියෙන ටෙලිනාට්‍යයක් නම් දැන් යූටියුබ් එකට ගිහිල්ලා හරි බලන්න පුළුවන්. කොටස් වැඩි ප්‍රමාණයක් කරන එක අධ්‍යක්ෂවරයෙකුටත් අමාරු වැඩක්. කොච්චර හොඳ කෙනෙකුට වුණත් දීර්ඝ වැඩක් කරද්දී අවධානය ගිලිහෙනවා. අනෙක ටෙලිනාට්‍යයකට එක කොටසකට ගෙවන මුදලත් අඩුයි. ඉතින්, හොඳ වැඩක් කරන්න අමාරුයි. ඒ මුදල එක්ක ගත්තාමත් කොටස් අඩු ප්‍රමාණයක් තියෙන නාට්‍යයක නිර්මාණාත්මකභාවය අසීරුවෙන් හෝ පවත්වාගෙන යන්න පුළුවන්.
ඒත් මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා. ලංකාවෙ ටෙලිනාට්‍ය බලන්නේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු. මේ අයට සතියේ දවස් පහට ටෙලිනාට්‍ය පහක් බලන්න බැහැ. ඔවුන් බොහෝවිට ටෙලිනාට්‍ය බලන්නේත් නැහැ. දැන් සමහරු ටෙලිනාට්‍යයක් ඉඳගෙන බලන්නේත් නැහැ. වැඩක් කරන ගමන් ටෙලිනාට්‍ය අහන අය ඉන්නවා. රේඩියෝ නාට්‍ය වගේ වෙලා. රූපයේ ලොකු වැඩකුත් නැහැ. බැලු‍වාට ලොකු තේරුමකුත් නැහැ. දෙන්නෙක් ඉන්නවා. කැමරා ඈන්ගල් දෙකකින් දෙන්නා පෙන්වනවා. විනාඩි කිහිපයක් මේ අය කතා කර කර ඉන්නවා. එපිසෝඞ් එකකට දර්ශන හතරක් විතර යන්නෙ. පවුලේ කතා තියෙන්නේ. බාප්පායි පුංචි අම්මායි කතාකරනවා වෙන්න පුළුවන්. මොකක්හරි ගිනිගෙඩියක් හැම සතියෙම එනවා. මේක තමයි ඒ අවකාශයේ, ඒ ප්‍රේක්ෂකයා එක්ක කරන්න පුළුවන් වෙලා තියෙන්නේ. ගොඩාක් ලොකු දෙයක් ඒ අවකාශයේ කරන්න බැහැ. එක වෙලාවකට හිතෙනවා සමහර නාට්‍ය දවස් පහේම යන්න ඕනෑ කියලා. මිනිස්සු හුරුවෙලා තියෙන විදිය ඒක තමයි. අඩු තරමේ සති අන්තයේ දවස් දෙකම විකාශය වෙන්න ඕනෑ.

ඒත් ‘ත්‍රෛලෝකා’ ටෙලිනාට්‍යය සතියකට එක කොටසක් පමණක් විකාශය වෙන එකක් නේද?
ඒත් කට්ටිය ඇහුවා සතියකට එක එපිසෝඞ් එකක් ඇතිවේවිද කියලා. අඩු තරමේ සෙනසුරාදා ඉරිදා දවස් දෙකටවත් දාන්න කියලා සමහරු ඉල්ලු‍වා. ඒත් ත්‍රෛලෝකා කොටස් දාහතරක ටෙලිනාට්‍යයක් නිසා සති අන්තයේ දවස් දෙකම විකාශය වුණොත් සති හතකින් ඉවර වෙනවා. කෙසේ හෝ ත්‍රෛලෝකා සති අන්තයේ එක් දිනයක් විතරක් විකාශය කරන්න ස්වාධීන රූපවාහිනියෙන් අවස්ථාව ලැබුණා. ඇත්තටම දැන් ස්වාධීන රූපවාහිනිය වගේ නාලිකාවක් හැර අනෙක් නාලිකා ‍සති අන්තයේ ටෙලිනාට්‍යවලට වැඩි අවධානයක් යොමු කරන්නේත් නැහැ. ස්වර්ණවාහිනිය කාලයක් සති අන්තයේ හොඳ ටෙලිනාට්‍ය විකාශය කළා. දැන් ඒකත් නැහැ. වෙනත් නාලිකා ඉලක්ක කරන්නෙ සතියේ දවස් පහ. සති අන්තයේ වෙන වැඩසටහන් යනවා. ඉතින් කොටස් අඩු ප්‍රමාණයක් තියෙන ටෙලිනාට්‍යවලට ලොකු අභියෝගයක් තියෙනවා.

දෙයියන්ගේ රටේ, ත්‍රෛලෝකා කියන ටෙලිනාට්‍ය දෙ කෙන්ම බරපතළ දේශපාලන ප්‍රකාශනයක් කරනවා, මේ වගේ ටෙලිනාට්‍යවලට 2015 ජනවාරි 08 වැනිදාට කලින් නොතිබු ණු ඉඩක් ලැබිලා නේද?
මම දේශපාලනඥයෝ කාවවත් විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. ඒත් 2015න් පස්සේ සාපේක්ෂව නිර්මාණාත්මක නිදහසක් ලැබිලා තියෙන බව පිළිගන්න වෙනවා. ඇඟිලි ගැසීම අඩුවෙලා තියෙනවා. 2014ට කලින් ත්‍රෛලෝකා, දෙයියන්ගේ රටේ වගේ ටෙලිනාට්‍ය විකාශය නොවෙන්න ලොකු ඉඩක් තිබුණා. මම හිතනවා ටෙලිවිෂන් ඇතුළේ දේශපාලනික දේවල් ගැන කතාකරන්නට නිදහසක් ලංකාවෙ කලාව ඇතුළේ තියෙන්න ඕනෑ බව. ලංකාවෙ කලාව කඩාවැටෙන්න ප්‍රධානම හේතුව තමයි දේශපාලනික වැඩ නොකිරීම. ලියන අය දේශපාලනික නැහැ. මොකක් හරි උඩින් අල්ලාගෙන තමයි ලියන්නේ. එතැනින් වෙනස් වෙලා, වැඩක් කිරීමේ නිදහසක් පහුගිය කාලයේ හැදුණා.

‘දෙයියන්ගේ රටේ’ ටෙලිනාට්‍යයට බරපතළ ප්‍රතිචාර ඇවිල්ලා නැද්ද?
චාලක රණසූරිය සහ නිලන්ත පෙරේරා කියන දෙන්නා තමයි දෙයියන්ගේ රටේ පිටපත ලියලා තිබුණේ. ජගත් මනුවර්ණ තමයි පිටපත දුන්නේ. මම පෞද්ගලිකවම දේව සංකල්ප සහ දෙවියන් කියන එක ගැන අංශුමාත්‍රයක්වත් විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. මිථ්‍යාව ලංකාවෙ හැමදාම තියෙනවා. ටෙලිවිෂන් එකේත් මිථ්‍යාව තමයි තියෙන්නේ. චාලකලාගේ පිටපත දැක්ක ගමන් මම තේරුම් ගත්තා මේක කොමඩියක් විදියට කළොත් මිථ්‍යාවට ලොකු අභියෝගයක් වේවි කියලා. අපි මුලින්ම බලාපොරොත්තු වුණා සාමාන්‍ය ජනතාවගෙන් විරෝධයක් ඉල්ල වේවි කියලා. ඒ වගේම දෙවියන්ව අලෙවි කරන කපුවන් වගේ අයත් අභියෝග කරයි කියලා හිතුවා. ඒත් කවුරුවත් ඒ විදියට අභියෝග කළේ නැහැ. හේතුවාදීන්ගේ සංගමය පෞද්ගලිකවම කතාකරලා වැඬේ අගය කළා. තවත් බොහෝ අය අගය කළා. ලංකාවෙ කලා ක්ෂේත්‍රයේත් ඉන්නෙ ගල් පිළිමයට වැඳලා වැඩට යන, දෙවියන්ට වඳින මිනිස්සුනේ. ඒ නිසා ගොඩක් මිනිස්සු මේ වගේ වැඩකට සම්බන්ධ වෙන්න බයයි වස් වදීවි කියලා. මොකක්හරි අනතුරක් වේවි කියලා. හැබැයි දෙයියන්ගේ රටේ ටෙලිනාට්‍යයට රඟපාන්න එකතු වුණේත් මහේන්ද්‍ර පෙරේරා, දිල්හානි අශෝකමාලා, ජගත් මනුවර්ණ, තුසිත ලක්නාත් ඇතුළු මිථ්‍යාවට විරුද්ධ පිරිසක්. ඒ නිසා සම්බන්ධ වුණ හැමෝම වැඬේ වින්දා.

කොහොම වුණත් දෙයියන්ගෙ රටේ ටෙලිනාට්‍යයේ රූගත කිරීම්වලදී අර්බුද ගොඩකට මුහුණදුන්නා නේද?
දරුණු ඛේදවාචකයක් තිබුණා. අසීරුවෙන් වැඬේ කළේ. අපට දෙන බව කිව්ව පහසුකම් සියල්ල ඒ විදියට ලැබුණේ නැහැ. අපට දෙනවා කිව්ව මුදලෙනුත් බාගයක් විතර තමයි අන්තිමට දුන්නේ. ඇත්තටම ලංකාවේ ටීවී එකට ඕනෑ ලාබ ලබන්න පුළු‍වන් ලාබ වැඩක්. ඒක ඛේදවාචකයක්. හැකි තරම් පුංචි මුදලක් වියදම් කරලා උපරිම වැඩ ගන්න තමයි එයාලා උත්සාහ කරන්නේ. ටෙලිනාට්‍යයකට සැබෑ වටිනාකම ගෙවන්න නාලිකාවලට වුවමනාවක් නැහැ. ඒ බාධක මැද්දේ රංගන ශිල්පීන් කිහිපදෙනෙක්ට වෙලාව වෙන්කරන්න බැරි ගැටලු‍වකුත් ආවා. කමල් දේශප්‍රිය මහතාට විදේශගත වෙන්න සිද්ධවුණා. තවත් එක් රංගන ශිල්පිනියකට පෞද්ගලික ප්‍රශ්නයක් නිසා රූගතකිරීම්වලට එන්න බැරි බව කිව්වා. ඇතැම් මොහොතක රූගත කිරීම් නවත්වන්න සිද්ධවුණා. එක රංගන ශිල්පියෙක් ආබාධයට ලක්වුණා. තිබුණු බාධකවල හැටියට අන්තිමේ අපි විහිළුවට වගේ කතා වුණේ දෙයියෝ ඉන්නවාද දන්නේත් නෑ කියලා.

බාධක මැද්දේ වුණත් මිනිස්සු ආසාවෙන් බලපු සාර්ථක නිර්මා ණයක් කරන්න පුළුවන් වුණා..
ඔව්. මිනිස්සු දෙයියන්ගේ රටේ බැලු‍වා. මේ වගේ බාධක ආවාම සමහරු ටෙලිනාට්‍යය අයාලේ ගෙනියනවා. මූලික පිටපතෙන් එළියට යනවා. ඒත් අපට ඕනෑ වුණා ටෙලිනාට්‍යයේ මූලික හරයට සහ ගුණාත්මකභාවයට අවුලක් වෙන්න ඉඩ නොදී වැඬේ කරන්න.

ත්‍රෛලෝකා ටෙලිනාට්‍යයේ මූලිකම උත්සාහය ජනවාර්ගි ක ගැටුම් ගැන කතාකිරීම. ඒ වගේ මාතෘකාවක් ගැන කතාකරන්න පාපන්දු ක්‍රීඩාව තේමාවක් කරගැනීමත් කොටස් දාහතරෙන් අවසාන කිරීමත් හරිම නැවුම් වැඩක් නේද? ඇත්තටම ලංකාවෙ ජනවාර්ගික විවිධත්වය වැඩිපුරම තියෙන ක්‍රීඩාව පාපන්දු වෙන්න ඇති….
මීට කලින් මම ටෙලිනාට්‍යයක් කළා. ‘සික්කා ටීම්’ තමයි ඒකේ නම. ඒකත් කොටස් දාහතරකින් අවසාන වුණා. ඒක විකාශය වුණේ ජාතික රූපවාහිනියේ. ජාතික රූපවාහිනියෙන් ඒකට ඒ තරම් ලොකු ප්‍රචාරයක් දෙන්න උත්සාහ නොකරපු නිසා ඒක කාටවත් නොදැනීම අවසාන වුණා. ඒකත් අපි නිර්මාණය කළේ දෙමළ හා සිංහල ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නය තේමා කරගෙන, ක්‍රිකට් කණ්ඩායමක් තමයි ඒකට පදනම් වුණේ. මැල්කම් මචාඩෝ, දසුන් පතිරණ ඇතුළු පිරිසක් තමයි රංගන ශිල්පීන් විදියට හිටියේ. කණ්ඩායම් ක්‍රීඩා කියන්නේ මේ වගේ ප්‍රශ්නයක් කතාකරන්න හොඳ තේමාවක්. එකිනෙකා සමීප නැත්නම් කණ්ඩායමකට දිනන්න බැහැ.

ඔබ ඇතුළුව නූතන පරම්පරාවේ ටෙලිනාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරු න්, සාම්ප්‍රදායික ටෙලිනාට්‍යවල රූපවලින් මිදෙන්න උත්සාහ කරන බව පෙනෙන්නට තියෙනවා. සාම්ප්‍රදායික රූපරාමුවලින් මිදිලා, නැවුම් රූපරාමු මවන්න උත්සාහ කරන බව පෙනෙනවා…
ඇත්ත. අපි රූගත කිරීම් කළේ ස්වාභාවික විදියට. රඟපාන්න ගියාමත් මට තිබුණ ප්‍රශ්නයක් තමයි ඔබ පෙන්වපු සාම්ප්‍රදායික ගතිය. කැමරාවට අදාල පරණ තියරි අස්සේ මිනිස්සු හිරවෙලා ඉන්නවා. වයිඞ් එකයි ක්ලෝස් එකයි තමයි දන්නේ. රඟපානකොට නළුනිළියෝ පොඞ්ඩක්වත් හෙළවෙන්නේ නැහැ. එකම තැන හිටගෙන තමයි දෙබස් තියෙන්නේ. මම රඟපානකොට අධ්‍යක්ෂවරුන්ගෙන් අහලා තියෙනවා, පොඞ්ඩක් ඇවිදින ගමන් කතාකරන්නද කියලා. ඒවාට ඉඩ දෙන්නේ නැහැ. වැරදීමකින්වත් කැමරාව හෙළවෙන්න දෙන්නේ නැහැ. අධ්‍යක්ෂවරයෙක් විදියට මම දැකපු දේ තමයි නූතන පරම්පරාවේ බහුතරයක් ටෙලිවිෂන් නළුනිළියෝ ඇඟ හොලවන්න නොදන්නා බව. ඔවුන් රඟපාන්න දන්නේ නැහැ. එයාලා දන්නේ මොකක් හරි ටෙලිනාට්‍යයකට ගිහිල්ලා, දෙබස් කියලා, සෙල්ෆියක් ගහලා ෆේස්බුක් එකේ දාන එක. මම අධ්‍යක්ෂවරයෙක් විදියට නළු නිළියන්ව එක තැනක හිර කරන්න කැමති නැහැ. ස්වාභාවික සහ සජීවී ගතියක් නිර්මාණය කරන්න උත්සාහ කරනවා.

මංජුල වෙඩිිවර්ධන සහ ඔබ අතර තියෙන බැඳීම මො න වගේ ද?
මංජුල වෙඩිවර්ධන මගේ මිත්‍රයා. මම ඔහුගේ ලියැවිල්ලට හරිම පුදුම වුණ කෙනෙක්. ඒ නිසා තමයි අපි මුල ඉඳන්ම එකට වැඩ කළේ. ඔහු මට තවත් චිත්‍රපටි පිටපතකුත් ලිව්වා. වෙඩිවර්ධන එක්ක ‘බෝංචි ගෙදර ඉන්ද්‍රජාල’ කියලා ළමා ටෙලිනාට්‍යයක් කළා. ඔහු ලියපු තවත් ටෙලිනාට්‍යයක් තියෙනවා. ‘අත්තටුවක පිහාටුවක’ තමයි ඒකේ නම. වෙඞ්ඩාගේ පිටපතක ඇලපිල්ලක්වත් කපලා අයින් කරන්න ඕනෑ නැහැ. අපේ රටේ ලොකුම ප්‍රශ්නයක් තමයි ලියන්නෝ සහ අදහස් නැති ප්‍රශ්නය. වෙඩිවර්ධන කියන්නේ හොඳ අදහස් තියෙන ලියන්නෙක්. වෙඞ්ඩා මට වාසනාවක්. මගේ වැඩ එක්ක වෙඩිවර්ධන ලියපු ගීත ටිකකුත් ආවා. මම කරපු හැම නිර්මාණයකම වගේ ගීත ලියන්නත් මංජුල වෙඩිවර්ධනට බාරදුන්නා. මේ වෙද්දී ඔහු ලියපු ත්‍රෛලෝකා තේමා ගීතය සෑහෙන ජනප්‍රිය වෙලා තියෙනවා.

ඔබ අයිස්ක්‍රීම් නමින් චිත්‍රපටියක් නිර්මාණය කරමින් හිටියා. ඒකේ තත්ත්වය කොහොමද?
චිත්‍රපටියෙ වැඩ ඔක්කෝම ඉවරයි. ඒක සාම්ප්‍රදායික ජනප්‍රිය චිත්‍රපටි ශානරයට අයිති එකක්ම නෙවෙයි. ඒත් මිනිස්සුන්ට සරල වින්දනයක් ලබාදීමේ අරමුණෙන් නිර්මාණය කළ එකක්. කලණ ගුණසේකර තමයි පිටපත ලිව්වෙ. හේමාල් රණසිංහ ප්‍රධාන චරිතය රඟපානවා. චිත්‍රපටිය හදන එකටත් වඩා ඒක පෙන්වන එක තමයි අමාරුව. මම විතරක් නෙවෙයි. තරුණ නිර්මාණකරුවන් බොහොමයක් හොඳ නිර්මාණ කරලා පෙන්වන්න බැරිව බලාගෙන ඉන්නවා.■

2018 ක්‍රීඩිකාවන්ගේ වර්ෂයක්

0



අවසාන වුණේ ක්‍රීඩිකාවන්ට හිමි වර්ෂයකි. ලෝකයේ හැම ක්‍රීඩාවකම පාහේ වැඩි තැනක් තිබෙන්නේ ක්‍රීඩකයන්ට මිස ක්‍රීඩිකාවන්ට නොවේ. බොහෝවිට ක්‍රීඩාවේ විස්කම් පෑවේ ක්‍රීඩකයන්ය. ක්‍රීඩිකාවන් යනු ක්‍රීඩාවේ දෙවැනි සිතුවිල්ලක් පමණක් විය. අද වුව ඒ තත්ත්වය වෙනස් වී නැත. එහෙත් 2018 වර්ෂය අවසාන වෙද්දී බොහෝ ක්‍රීඩාවල ක්‍රීඩකයන්ට තිබුණු අවධානය ක්‍රීඩිකාවන්ට යොමුවන අන්දමේ සිදුවීම් රැසක් සිදුව තිබුණි. ක්‍රීඩිකාවන්ගේ විස්කම් රැසක් කතාබහට ලක්ව තිබුණි. තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් ක්‍රීඩිකාවන් විසින් සිදුකළ සටන් රැසක් කතාබහට ලක්ව තිබුණි. තමන්ට සිදුවූ අසාධාරණයන්ට එරෙහි වූ ක්‍රීඩිකාවන් රැසක් විය. ඒ නිසා 2018 වර්ෂය ක්‍රීඩිකාවන්ගේ වර්ෂයකි.

හොකී ආදරය
සාමයට සංකේතයක් වීමේ ඉහළම හැකියව ඇත්තේ කාන්තාවන්ටය. කොරියාවේ සියොල් නුවරදී පැවති ශීත ඔලිම්පික් උළෙලේදී දකුණු කොරියාවේ හා උතුරු කොරියාවේ කාන්තා හොකී කණඩායම් දෙක තරග කර තිබුණි. මීට පෙර 1988 දී දකුණු කොරියාවේ ඔලිම්පික් උළෙලක් පවත්වා තිබුණි. එම අවස්ථාවට සහභාගී වීම උතුරු කොරියාව ප්‍රතික්ෂේප කර තිබුණි. ඒ උතුරු කොරියාව ඔලිම්පික් උළෙලේ සම සත්කාරකයන් කරගැනීම ඇතුළු කොන්දේසි රැසක් දකුණු කොරියාව විසින් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නිසාය. ඉන් වසර 30කට පසුව 2018 ශීත ඔලිම්පික් උළෙලේට එක්වීමට උතුරු කොරියාව කැමැත්ත පළ කර තිබුණි. ඒ අනුව මේ අසල්වැසි සතුරු රටවල් දෙක එකිනෙකා මුණගැසුණි. මුණගැසුණා පමණක් නොවේ. මේ සහෝදර රටවල් දෙකේ ක්‍රීඩා කණ්ඩායම් දෙක ආරම්භක උළෙලේදී එකම පෙළපාලියක ගමන් කිරීමට එකඟ වී තිබුණි. එපමණක් නොව, උතුරු හා දකුණු කොරියාව කාන්තා අයිස් හොකී තරඟාවලියට ඒකාබද්ධ කණ්ඩායමක් ඉදිරිපත් කිරීමට එකඟ වී තිබුණි. ඒ අනුව මේ රටවල් අතර තිබෙන සීතල න්‍යෂ්ටික යුද්ධය මැද්දට ක්‍රීඩිකාවන් පැමිණ තිබුණේ අනාගත සාමයක් සඳහා ඉඟි සපයමිනි.

බැලන් දෝ’ර්
ෆිෆා බැලන් දෝ’ර් සම්මානය යනු වාර්ෂිකව වසරේ හොඳම පාපන්දු ක්‍රීඩකයාට ලබාදෙන සම්මානයකි. මේ සම්මානය වසර ගණනාවක් තිස්සේ පිරිමි පාපන්දු ක්‍රීඩකයන්ට ලබා දී තිබුණි. එහෙත් පාපන්දු ක්‍රීඩිකාවන්ට මේ සම්මානය ලැබුණේ නැත. ඒ 2018 වර්ෂය තෙක් පමණි. 2018 දී පළමු වතාවට ක්‍රීඩිකාවන් වෙනුවෙන් බැලන් දෝ’ර් ෆෙමිනින් සම්මානය හඳුන්වාදුන්නේය. ඇඩා හෙගර්බර්ග් ලොව හොඳම පාපන්දු ක්‍රීඩිකාව ලෙස සම්මානය ලබා ඇත. ඇය නෝර්වේ ක්‍රීඩිකාවකි.

සෙරීනාගේ මායාව
සෙරීනා විලියම්ස් තමාගේ දරු උපතින් පසුව ප්‍රංශ විවෘත තරගාවලියේදී නැවත ක්‍රීඩාවට පැමිණ තිබුණි. වයස අවුරුදු 36 ක මේ විස්මයජනක ක්‍රීඩිකාව ග්‍රෑන්ඞ්ස්ලෑම් තරඟාවලි දෙකක අවසන් තරගයවලට එක්වෙමින් අනුශූරිය බවට පත්වුණාය. ඒ තරුණ හා වේගවත් ක්‍රීඩිකාවන් රැසක් පරාජය කරවමිනි. විම්බල්ටන් හා එක්සත් ජනපද විවෘත තරගාවලියේ අවසන් තරගවලට ඇය පැමිණියාය. කෙසේ වෙතත් සෙරීනා විලියම්ස් සමග එක්සත් ජනපද විවෘත තරගාවලියේ අවසන් තරගයට ආ නයෝමි ඔසාකාට 2018 වර්ෂය වැදගත් වර්ෂයක් විය. ඉහළම ශ්‍රේණිගත කිරීම් ලද ජපාන ටෙනිස් ක්‍රීඩිකාව බවට ඇය පත්විය. ඊට අමතරව සෙරීනා විසින් තමන් කාන්තාවක් වීම නිසා අසාධාරණයට පත්වීම ගැන හඬ නඟා තිබුණි. ඒ ගැන විශාල ආන්දෝලනයක් ඇතිවිය. ටෙනිස් ක්‍රීඩාවේදී පිරිමි ක්‍රීඩකයන්ට ලැබෙන සහනයන් කාන්තා ක්‍රීඩකයන්ට නොලැබෙන බවට පුළුල් සංවාදයක් දියත් විය. ඒ නිසා ටෙනිස් විනිසුරුවරුන්ට 2019 සිට කාන්තා ක්‍රීඩිකාවන්ට සහ පිරිමි ක්‍රීඩකයන්ට එක ලෙස නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම ගැන සැලකිලිමත් වීමට සිදුවනු ඇත.

යුක්තිය
ක්‍රීඩිකාවන් මුහුණදෙන ලොකුම අභියෝගය වන්නේ ක්‍රීඩාවේ මුවාවෙන් ක්‍රීඩිකාවන්ට අතවර සිදුකරන නිලධාරීන් බව පැහැදිළිය. ලංකාවේද ක්‍රිකට් ක්‍රීඩිකාවන්ට අතවර කළ නිලධාරීන් සම්බන්ධයෙන් වාර්තාවක් පවා ක්‍රීඩා අමාත්‍යවරයා වෙත ලබාදී ඇත. එහෙත් පියවර ගෙන නැත. බොහෝ තැන්වල මෙවැනි අතවර සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන් ක්‍රීඩිකාවන්ට යුක්තිය ඉටු නොවන අන්දම දකින්නට ඇත. ඇතැම් විටෙක ක්‍රීඩිකාවන්ට ක්‍රීඩාවේ ඉහළට යන්නට ලිංගි ක අල්ලස් ලබාදෙන්නට සිදුවෙයි. කෙසේ වෙතත් ලෝක ක්‍රීඩාවේ ක්‍රීඩිකාවන්ට යුක්තිය ඉටු වූ අවස්ථා රැසක් 2018 වර්ෂයේදී දකින්නට ලැබුණි.
වඩා සංවේදීම සිදුවීමක්ව තිබුණේ අමෙරිකාවේ මිචිගන් ප්‍රාන්තයේ අධිකරණය ඉදිරියට ලෝරන්ස් ජී නසර් නම් කාන්තා අපයෝජක ක්‍රීඩා වෛද්‍යවරයාව ඉදිරිපත් කිරීමයි. වසර 20 ක කාලයක් තිස්සේ ඔහු විසින් ක්‍රීඩිකාවන්ව අපචාරයට ලක් කර තිබුණි. ඔහු ඇමෙරිකානු ජිම්නාස්ටික් කණ්ඩායමේ වෛද්‍යවරයා විය. ඔහු අතින් අපචාරයට ලක්වූ කාන්තාවන් 150ක් පමණ ඉදිරිපත් විය. ඒ අතර සිටි ඇතැම් අය අතිදක්ෂ ක්‍රීඩිකාවන්ද විය.
ජිම්නාස්ටික් වෙනුවෙන් ඔලිම්පික් රන් පදක්කම දිනූ ක්‍රීඩිකාවක් වන ඇලි රෙයිස්මාන් විසින් අධිකරණයේදී කියා තිබුණේ ‘අපට කිසිදු බලයක් හෝ හඬක් නැතිවුණායැයි සිතන්න. මේ කිසිදු සිදුවීමක් එළියට එන එකක් නැහැ. එහෙත් මට බලය වගේම හඬක් තියෙනවා. මෙතැන ඉන්න බොහෝ නිර්භීත ක්‍රීඩිකාවන්ට බලය හා හඬක් තියෙනවා. අපි ඒ හඬ ඔබට එරෙහිව පාවිච්චි කරනවා. ඔබට හිමි දඬුවම ලබාදෙන්න අපි ඒ හඬ පාවිච්චි කරනවා. ඔබේ ඉදිරි ජීවිත කාලය වේදනාවෙන් පිරී තියෙයි. ඒ ජීවිත කාලය පුරාවට මේ නිර්භීත හා බලවත් කාන්තාවන්ගේ හමුදාවේ හඬවල් යළි යළිත් සිහිපත් කරමින් දුක්විඳින්නට සිදුවේ.’ කියායි.
හැකියාවෙන් පිරිපුන් ක්‍රීඩිකාවන් රැසක් ඉදිරියට පැමිණ ක්‍රීඩිකාවන් ලෙස තමන් ඉපැයූ බලය පාවිච්චි කොට, ක්‍රීඩිකාවන්ට සිදුකළ අපරාධ රැසක් සම්බන්ධයෙන් යුක්තිය දිනාගත් අන්දම දකින්නට ලැබුණා.
ඇෆ්ගනිස්ථානයේ අතවරයට ලක්වූ කාන්තා පාපන්දු ක්‍රීඩිකාවන් සම්බන්ධයෙන් ෆිෆා ආයතනය විසින් පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කර තිබුණි. ඇෆ්ගනිස්ථානු පාපන්දු කණ්ඩායමේ පුහුණුකරුවන් හා නිලධාරීන් අතින් ක්‍රීඩිකාවන් අතවරයට ලක්ව ඇතැයි චෝදනා ඉල්ල වී තිබුණි.
මේ වසරේදී අන්තර්ජාතික ක්‍රීඩාවේ ඉහළ පුටුවලට කාන්තාවන් රැසක් පත්ව තිබුණි. එයද කාන්තා ක්‍රීඩාවේ සුවිශේෂී ජයග්‍රහණයක් ලෙස සැලකිය හැකිය.■

■ අනුරංග ජයසිංහ

ලෝකයේ පියස්සෙන් ඇසෙන බහුවිවාහ

0



එකගෙදර කෑම කියලා කියන්නේ බහුපුරුෂ සේවනයට. ලංකාවේ කන්ද උඩරට මේ ක්‍රමය කාලයක් තිබුණා. මෑතක් වෙනකම්ම තිබුණා. කෑගල්ල වගේ පැත්තකට ගියොත් එකගෙයි කෑමෙන් උපන් දරුවෝ තවමත් ඉන්නවා. එයාලා තමන්ගේ තාත්තා මහප්පා කුඩප්පා ගැන තවමත් කතාකරනවා. මම අපේ බාප්පගේ අපේ අම්මා එහෙම කියනවා. මගේ මූණයි බාප්පගේ මූණයි එකවගේ. එහෙම කියන අය කෑගල්ල පැත්තේ තාම ඉන්නවා. ලැජ්ජා වෙන්නේ මක්කටෙයි. ඒක සංස්කෘතිය. බහුපුරුෂ සේවනයෙන් කාන්තාව ලිංග ිකව හිංසනයට ලක්වුණා කියලා අද ජීවත්වෙමින් අතීතයට ටෝච් අල්ලන සමහර විද්වත්තු කියනවා. ඒක ඇත්තටම එහෙමද?.. ලිංගික නිදහස වඩාත් තහවුරු ඒ කාලේ එහෙම හිංසනයක් වුණා කියලා හිතාගන්න අමාරුයි. මේ බහු පුරුෂ සේවනය ගැන කතාව මෙහෙම වුණාට අදටත් මුස්ලිම් ලෝකය බහු ස්ත්‍රී සේවනයට මුල් තැන දෙනවා. හොඳට ධනය තියෙයිනම් මුස්ලිම් තරුණයෙකුට කාන්තාවන් හතරක් කරකාරේ ගන්න පුළුවන්. හැබැයි ඒ සතරටම එකම ආකාරයෙන් සැළකුම් දෙනවා කියන පොරොන්දුවෙන්. මෙතනදී කවුරුත් පුරුෂ ලිංගික හිංසනය ගැන කතාකරන්නේ නෑ. ඒ ඇයි? ඒ මේ කියන හිංසන කතිකාවන් ගොඩක් පුරුෂ මූලිකයි. ඒවා හදලා තියෙන්නේ පුරුෂ සිතීම් පද්ධති ඇතුළෙන්. කොහොමහරි කතාව කැලේ ගියා. මේ කතාව අපි පටංගත්තේ එකගෙයි කෑමෙන්. බහු භාර්යා සේවනය මුස්ලිම් ලෝකයේ වගේම තවත් රටවල්වල ප්‍රචලිත වුණත් බහු පුරුෂ සේවනය එතරම් නෑ.. හැබැයි ටිබටය, කේරළය, හිමාලය වටේ, අප්‍රිකාවේ මේක තවමත් ජීවත් වෙනවා. ලංකාවේ තිබුණ එකගෙයි කෑමෙත් මුදුන් මුල තියෙන්නේ කේරළයේ. එතකොට නායක්කාර්වරුන් නුවරට ආවට පස්සේ මේ ක්‍රමයත් එන්න ඇති කියලා හිතන්න පුළුවන්. දැන් නුවරින් කෑගල්ලෙන් මේක නැතිවෙලා ගියාට ටිබටය වගේ තැනක තවමත් මේ එකගෙයි කෑම තියෙනවා. හැබැයි චීන්නුන්ගේ ආක්‍රමණය එක්ක ටිබටයේ තිබෙන මේ එකගෙයි කෑමටත් අගුල් වැටුණා කිව්වොත් හරි. හැබැයි ඒ යම් ප්‍රමාණයකට. ලංකාවේ උනත් ටිබටයේ උනත් මේ බහුපුරුෂ සේවනයට කොන්දේසිය දේපල ආර්ථිකය. දේපල පිට පවුල් අස්සට විසරණය වැළැක්වීම තමයි මේකේ අරමුණ. චීනයේ ජනගහන ප්‍රතිපත්තියට අනුව එක පවුලකට ඉන්න පුළුවන් එක දරුවෙක් විතරයි. ඉතිං අද ඒක ටිබටයේත් ක්‍රියාත්මකයි. ඒකත් මේ එකගෙයි කෑමට අද තියෙන පොඩි බාධාවක්… ඒත් තිබ්බත සංස්කෘතියට අනුව බහුපුරුෂ සේවනය ප්‍රමුඛ නිසා චීන සංස්කෘතික මහෝගයට තවමත් මේ එකගෙයි කෑමට ඔරොත්තු දෙන්න පුළුවන් වෙලා.

පියැස්සේ රට
තිබ්බතය නැත්තං ටිබටය කියන්නේ බෞද්ධ රටක්. 1959 දී මාවෝ සේතුං චීන කොමියුනිස්ට් හමුදාවත් අරං ඇවිත් ටිබටය ආක්‍රමණය කළා. ඇත්තටම වුණේ එදා ඉදලා චීන සුළි කුනාටුව තිබ්බතය හරහා ප්‍රචණ්ඩ විදිහට හමාගෙන යෑම. එතකං තිබ්බතය පාලනය කළේ බුදුදහම. ඒ මොකද ලමාවරුන් තමයි තිබ්බතයේ මිනිස්සුන්ගේ ආධ්‍යාත්මික වගේම දේශපාලනික නායකයනුත් වුණේ. දලෙයි ලාමා තුමා තමයි එහි කූටය. අවලෝකිතේශ්වර බෝධිසත්ව පුණර්භවය තමයි දලෙයි ලාමා තුමා. ඒක තමයි තිබ්බතයේ මිනිස්සුන්ගේ විශ්වාසය. කොහොමහරි කොමියුනිස්ට් චීනය කොමියුනිස්ට් වියාප්තවාදයත් අරගෙන පෙරදිග සුළඟක් වගේ ප්‍රචණ්ඩව හමාගෙන යනකොට එදා පසළොස් වියැතිව හිටපු දලෙයි ලාමා තුමා තමයි තිබ්බතයේ නායකයා විදිහට හිටියේ. එතුමා අද ඉන්දියාවේ ධර්මශාලා නුවර තමන්ගේ රාජ්‍ය පිහිටුවාගෙන තවමත් චීනයට විරුද්ධව සටන් කරනවා.

සුළඟ මා රැගෙන යනු
අපි ලෝකයේ පියැස්සට නැත්තං තිබ්බතයට ආවේ නුවර කෑගල්ල පහුකරලා. එකගෙයි කෑම කියන බස් එකේ නැගලා. එදා නුවරට වගේම අද තිබ්බතයටත් එකගෙයි කෑම නෑදෑයි. හිතවන්තයි. අපේ රටෙන් වික්ටෝරියානු සුචරිතවාදය නිසා එකගෙයි කෑම වියැකිලා ගියත් චීන සුළි කුණාටුව ඇතුළෙත් කුණාටුවෙන්නේ නැතුව තිබ්බතය මේ බහුපුරුෂ සේවනයට ඉඩ සලසනවා. අපි දැන් ඒක පැත්තකින් තියමු. විවාහය වගේම මරණයත් මිනිහෙක්ගේ ජීවිතයේ ලස්සන තැනක්. මේ ලෝකෙට එන එක වගේම මේ ලෝකෙන් යන එකත් හරිම ලස්සන අවස්ථාවක්. ඉතිං මේ පියැසි රට අපේ රට වගේම පුණර්භවය විශ්වාස කරනවා. ඒ බුදු දහම නිසා වෙන්න ඇති. තිබ්බතයේ තියෙන්නේ ලංකාවට වැඩිය ප්‍රතිසංස්කරණය වුණ ලස්සන බුදු දහමක්. එහෙමයි මට හිතෙන්නේ. වැරදි වෙන්නත් පුළුවන්. ඒක මහායානිකයි. ලිංගිකත්වයට ජීවිතයේ සතුටාසාවට ලාලසාවන් වලට ඒ ආගම විවෘත්තයි. ඉතිං එකගෙයි කෑම වගේම විචිත්‍ර තවත් සංස්කෘතික ඉසව්වක් තිබ්බතයට තියෙනවා. ඒක තමයි මිනිහෙක් තමන්ගේ අවසන් සුසුම් වාතලයට නිදහස් කලාට පස්සේ අවමංගල්‍ය කටයුතු කරන විදිහ.
තිබ්බත ජාතිකයෙක් මැරුණට පස්සේ භූමදාන කටයුතු කරන්නේ නෑ. ඔවුන් කරන්නේ මළමිනිය ගිජු ලිහිනියන්ගේ ආහාරයට දෙන එක. ඒකට ඉතිං හිම මිදුණු කදුමුදුනක සොහොනකට මිනිය ගිහිං අතාරිනවා. මේ චාරිත්‍රයට හේතුව පරිසරයට උරුම ලේත් මිදී සීතල වෙන උණුසුම වෙන්න පුළුවන්. කොහොමත් ඒ පවතින මයිනස් සීතලට මිනිස් සිරුරක් දිරලා පොළවට එකතුවෙන්නේ නැහැ. ඒකත් මේ අවමංගල්‍ය චාරිත්‍රයට තවත් හේතුවක්.
මේ විදිහට තිබ්බත ජාතිකයෙක් මැරුනට පස්සේ මළ සිරුර රෙදි කඩක ඔතලා ආගමික වතාවත්වලින් පස්සේ ගිජු ලිහිණියන්ට කන්න කදු මුදුනකට අතාරිනවා. ඒ කදු මුදුන හොඳ සුළං කපොල්ලක්. ඊට පස්සේ මේ මියගිය මිනිසාගේ ආත්මය මේ කදු මුදුන පිස හමන සුළං ධහරාවෝ අරං යනවා. ඒ වෙන කෙනෙක්ගේ කළලයකට හුස්ම දෙන්න. ඒක තමයි තිබ්බතයේ විශ්වාසය. තිබ්බතයේ මේ මළමිනී අහසේ තැම්පත් කිරීමේ චාරිත්‍රය අද චීන ආක්‍රමනය නිසා වියැකී යමිනුයි තිබෙන්නේ. රාජාලීන් ගිජු ලිහිනීන් සිරුර කීතු කරලා ආත්මය උඩු හුළඟට නිරාවරණය කරලා මාංශය ආහාරයට ගන්නවා. ආත්මය කැබලි වෙලා එක එක ඉසව්වට සුළං සමග වෙලෙනවා. මරණය.. සිහිනයෙන් අවදිවීමක්.. එහෙමයි තිබ්බත කියවීම… ■

■ මංජු කස්තුරිආරච්චි

වැය ශීර්ෂ කප්පාදු කිරීමට අමාත්‍ය මණ්ඩලය තීරණය කළොත් ජනාධිපතිගේ විධායක බලය දියාරු වෙනවා

0



විධායක ජනාධිපතිවරයාට අසීමිත බලයක් ඇති බවත්, ඔහුට කළ නොහැක්කේ ගැහැනියක මිනිසෙකු කිරීමටත්, මිනිසෙකු ගැහැනියක කිරීමටත් පමණක් බවත් සිතූ යුගයක් තිබුණා. එනිසාම උම්මත්තකයෙකු විධායක ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත්වුණොත් හෝ පත්වූ විධායක ජනාධිපතිවරයා උම්මත්තකයෙකු බවට පත්වුණොත් හෝ අතිවිශාල අනතුරකට මුළු රටම ගොදුරුවිය හැකි බවට ආචාර්ය ඇන්ඇම් පෙරේරා වැනි වියතුන් පවා අනාවැකි පළකර තිබුණා. 19 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය නිසා යම් තරමකට මේ අවදානම හීනවුණත් රට විශාල අර්බුදයකට ඇදදැමීමට අද වුණත් යම් බලයක් ඉතිරිවී ඇති බව පසුගිය දිනවල ඔප්පුකළා. එම අවදානම තිරසාරව තුරන්කළ හැක්කේ ආණ්ඩුක්‍රමය වෙනස් කිරීමෙන් පමණක් බවට රට ගැන හිතන හැමටම එයින් තියුණු පණිවිඩයක් ලැබුණා.
කෙසේ වුණත් 19 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට පෙරාතුවද විධායක ජනාධිපතිවරයාට අසීමිත ශක්තියක් තිබුණේ, ව්‍යවස්ථාදායකයේ හෙවත් පාර්ලිමේන්තුවේ පාලනය පැවැත්වීමට දේශපාලන ශක්තිය ඇති අවස්ථාවේදී මිස නැති අවස්ථාවේදී නොවන බවට ඇති පහත සඳහන් කරුණු අප හැම තේරුම් ගතයුතු වෙනවා.
අපගේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජනතා පරමාධිපත්‍යයට අදාළව ප්‍රධාන ව්‍යවස්ථාපිත වගවීම් තුනක් පැවරී ඇත්තේ අපගේ ව්‍යවස්ථාදායකය ලෙස ක්‍රියාකරන පාර්ලිමේන්තුවට වීම එහිදී ඉතා වැදගත්. ඉන් එක වගවීමක් නම් 4(අ) ව්‍යවස්ථාව මඟින් පවරා ඇති ජනතාවගේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය හෙවත් නීති පැනවීමේ, සංශෝධනය කිරීමේ හා නීති ඉවත්කිරීමේ ක්‍රියාව ඉටුකිරීමයි. එය, 75 ව්‍යවස්ථාවෙන් වඩාත් පැහැදිලි කර තියෙනවා. ඒ අනුව දේශයේ සමස්ත රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තිය තීරණය කිරීමට අදාළ නීතිය හැසිරවීමේ ව්‍යවස්ථානුකූල බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවටයි. රටේ විධායකයට පැවරී ඇති කාර්යභාරය වන්නේ පනත් ආදිය ඔස්සේ පාර්ලිමේන්තුව සම්මත කරන රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති රාමුව යහපත්ව ක්‍රියාවට නැංවීමයි. එපරිද්දෙන් කටයුතු කෙරේද නැද්ද යන්න පමණක් නොව කරන හා කර ඇති ආකාරය ගැන පාලනයක් පැවැත්වීමට පාර්ලිමේන්තුවට වගකීමක්ද ව්‍යවස්ථාපිත බැඳීමක්ද තියෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව සම්මත කරන ආකාරයට අනුව මිස ඊට පටහැනි වන ලෙසකට කිසිදු රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තියක් හෝ චින්තනයක් රට තුළ ක්‍රියාත්මක කිරීමට කිසිදු නීත්‍යනුකූල බලයක් විධායක ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු සමස්ත විධායකයටම නැහැ. එනිසා ජනාධිපතිවරයාට අභිමත ලෙසට අවනතව හැසිරෙන රූකඩ බහුතරයක් පාර්ලිමේන්තුව තුළ නොසිටියහොත් ජනාධිපතිවරයාට අවශ්‍ය ප්‍රතිපත්ති, පාර්ලිමේන්තු පනත් බවට පත්වන්නේ නැහැ.
ජනතා පරමාධිපත්‍යයට අදාළව පාර්ලිමේන්තුවට පැවරී ඇති අනිත් ප්‍රධාන ව්‍යවස්ථාපිත වගවීම් දෙක නම්, 4(ඇ) ව්‍යවස්ථාව මඟින් පාර්ලිමේන්තුවට පවරා ඇති ජනතාවගේ අධිකරණ බලය ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ 148-151 ව්‍යවස්ථාවලින් පාර්ලිමේන්තුවට පවරා ඇති රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූ ර්‍ණ පාලනය පැවැත්වීමයි. පාර්ලිමේන්තුවේ සම්පූ ර්‍ණ පාලනයට යටත් රාජ්‍ය මූල්‍යය විධායකයට හැසිරවිය හැක්කේ පාර්ලිමේන්තුව සම්මත කරන රාජ්‍ය මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති රාමුවට අනුකූලව පමණයි. එසේම, පාර්ලිමේන්තු අනුමැතියට හා අධීක්‍ෂණයට සම්පූර්ණයෙන්ම යටත්ව පමණයි. එපරිද්දෙන් කටයුතු කෙරේද නැද්ද යන්න පමණක් නොව කරන හා කර ඇති ආකාරය යහපත්ද නැද්ද යන්න ගැන පාලනයක් පැවැත්වීමටත් පාර්ලිමේන්තුවට ව්‍යවස්ථාපිත බැඳීමක්ද වගකීමක්ද තියෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව, එම කාර්යය ප්‍රධාන වශයෙන් ස්ථාවර නියෝග 12-85 යටතේ සභා ගර්භය ඔස්සේත්, ප්‍රධාන වශයෙන් ස්ථාවර නියෝග 86-132 යටතේ තම කාරක සභා ඔස්සේත් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබනවා. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුවට අවනතව පාර්ලිමේන්තු සභා ගර්භයටත්, පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාවලටත් උත්තරදීමට විධායකය බැඳීසිටිනවා.
148 ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසින් දෙන ලද අනුමැතියකින් තොරව කිසිදු රාජ්‍ය ආදායමක් පැනවීමට හෝ ලබාග ැනීමට ජනාධිපතිවරයාට, අමාත්‍යවරයෙකුට, අමාත්‍යාංශයකට වෙනත් ආයතනයකට හෝ කිසිම නිලධාරියෙකුට කිසිදු නෛතික බලයක් නැහැ. 149 ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසින් දෙන ලද අනුමැතියකින් තොරව කිසිදු රාජ්‍ය ආදායමක් හෝ මුදල් ලැබීමක් ඒකාබද්ධ අරමුදලට මිස වෙනත් කිසිම ගිණුමකට එක්රැස් කරන්නට බැහැ. පාර්ලිමේන්තුව සක්‍රිය නම්, 150 (1) හා (2) ව්‍යවස්ථා අනුව මුදල් විෂය භාර අමාත්‍යවරයාගේ අත්සන යටතේ වූ බලපත්‍රයක අධිකාරය අනුව මිස ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් කිසිම මුදලක් ඉවත්කරගත නොහැකි අතර පාර්ලිමේන්තුව විසින් දෙන ලද අනුමැතියකින් හෝ පනවා ඇති යම් නීතියකින් තොරව එබඳු බලපත්‍රයක් නිකුත් කිරීමට මුදල් විෂය භාර අමාත්‍යවරයාටද බලයක් නැහැ. අනුමත අයවැයක් රහිතව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා ඇති විටෙක, එනම් පාර්ලිමේන්තුව අක්‍රිය විටෙකදී 150 (3) හා (4) ව්‍යවස්ථා විධිවිධාන අනුව එහි දැක්වෙන සීමාවලට යටත්ව ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් මුදල් නිකුත් කිරීමට හා වැයකිරීමට නියම කරන්නට ජනාධිපතිවරයාට බලය දී තියෙනවා. ඒ අනුව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා නොමැති සක්‍රිය විටෙක රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූ ර්‍ණ පාලනය පැවැත්වීමට ව්‍යවස්ථාපිත බලය හිමිවන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට පමණයි. පාර්ලිමේන්තුව විසින් ප්‍රතිපාදන සපයා නැති, අනපේක්‍ෂිත හදිසි වියදම් මතු වුවහොත් එවැනි වියදම් දැරීම සඳහා අවිනිශ්චිත අවස්ථා අරමුදලක් පිහිටුවීමට 151 ව්‍යවස්ථාව අනුව පාර්ලිමේන්තුවට බලය දී තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයාගේ එකඟතාව මත එබඳු වැයක් දැරීම සඳහා මුදල් විෂය භාර අමාත්‍යවරයාට එලෙස බලය දී ඇතත් අප්‍රමාදව පරිපූරක ඇස්තමේන්තුවක් ඉදිරිපත් කර පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය ලබාගත යුතු වෙනවා. මේ අනුව පෙනීයන්නේ රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ සම්පූ ර්‍ණ පාලනය පැවැත්වීමට ව්‍යවස්ථාපිත බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවට මිස ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු විධායකයට නොවන බවයි. මුදල් අමාත්‍යාංශයට හා මහා භාණ්ඩාගාරයට රාජ්‍ය මූල්‍යය පිළිබඳ යම් පාලනයක් ඇතත් එසේ ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඉඩ සලසා ඇති සීමාවට, ප්‍රමාණයට හා ආකාරයට අනුව පමණයි.
විධායක ජනාධිපතිවරයා අසීමිත බලවන්තයෙකු ලෙස ඇතැමෙකු සිතුවත් පාර්ලිමේන්තුව තුළ සාමාන්‍ය බහුතරයකින් ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේත්, ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති සියලු අමාත්‍යාංශවලත් ප්‍රතිපාදන මුළුමනින්ම හෝ බරපතළ ලෙසින් කපාහැරීමට පාර්ලිමේන්තුවට ව්‍යවස්ථාපිතව හා නෛතිකව සම්පූර්ණ බලය තියෙනවා. එසේම ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේත්, ජනාධිපති කොමිෂන් සභාවලත්, ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති සියලු අමාත්‍යාංශ හා ආයතනවලත් ක්‍රියාකාරිත්වයට බාධා වන පරිදි පනත් සම්මත කිරීමට හා මුදල් ප්‍රතිපාදන කප්පාදු කිරීමට පාර්ලිමේන්තුව තුළ සාමාන්‍ය බහුතරයක් තිබීම හොඳටෝම ප්‍රමාණවත් වෙනවා. ජනාධිපතිවරයා තම සීමාව ඉක්මවා බලය යෙදවීමට උත්සාහ කළොත් අදාළ නිලධාරීන්ට වැටුප් හා විවිධ දීමනා ගෙවීමටවත් හෝ ආයතන හා කාර්යාලවල ප්‍රාග්ධන වැය තබා පුනරාවර්තන වියදම් දැරීමටවත් ජනාධිපතිවරයාට නොහැකිවන මට්ටමකට හෙවත් පූර්ණ අක්‍රියත්වයකට තල්ලුවීමේ ප්‍රවණතාව කිසිසේත්ම බැහැර කරන්නට බැහැ.
152 ව්‍යවස්ථාව අනුව, මුදල් පනත් කෙටුම්පතක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ හැක්කේ, අමාත්‍යවරයෙකු විසින් පමණක් බව, අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය සහිතව බව සහ අමාත්‍ය මණ්ඩලය අනුමත කර ආකාරයට පමණක් බව යන කොන්දේසි තුන සපුරා ඇත්නම් පමණයි. එනිසා ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂ කප්පාදුවක් එලෙස ඉදිරිපත් වුවහොත් එවැන්නක් නවතාලීමට අමාත්‍ය මණ්ඩලය තුළ හෝ පාර්ලිමේන්තුව තුළ හෝ බහුතරයක් නැති පාර්ශ්වයකට කිසිදු හැකියාවක් නැහැ. 42(3) ව්‍යවස්ථා විධිවිධානය යටතේ ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකු හා ප්‍රධානියා වුණත් අමාත්‍ය මණ්ඩල තීරණ ගැනීමේදී බහුතරයේ බලයට එකඟ වනවා මිස ජනාධිපතිවරයාට එහිදී විශේෂ හෝ නිශේධන බලයක් ව්‍යවස්ථානුකූලව හෝ සාම්ප්‍රදායිකව හෝ ඇත්තේ නැහැ. එනිසා ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂ කප්පාදු කිරීමට අමාත්‍ය මණ්ඩලය තීරණය කළොත් ජනාධිපතිවරයාගේ විධායක බලය බොහෝදුරට දියාරු වෙනවා. මෙයට දශක එකහමාරකට පෙර මෙරට අත්දුටු අත්දැකීමට වඩා ප්‍රබල අවාසනාවන්ත තත්වයක් ඉදිරි කාලයේදී මතු නොවීමට නම් අදාළ හැම අයෙකුම බුද්ධිමත්ව ක්‍රියාකළ යුතු වෙනවා.
ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාම්ප්‍රදායික පසුබිම එසේ වන අතරම 4(ආ) ව්‍යවස්ථාවේ, “රටේ ආරක්‍ෂාව ඇතුළුව ජනතාවගේ විධායක බලය ජනතාව විසින් තෝරා පත්කරගනු ලබන ජනරජයේ ජනාධිපතිවරයා විසින් ක්‍රියාත්මක කළ යුත්තේය.” යනුවෙන් දැක්වෙනවා. ඒ අනුව ජනතා පරමාධිපත්‍යයට අදාළ ජනතාවගේ විධායක බලය පිළිබඳව ඍජුවම ජනතාවට උත්තර දිය යුතු තනි හා එකම බලධරයා ජනතාව විසින්ම තෝරා පත්කරගන්නා ජනාධිපතිවරයා පමණයි. විධායකයේ අන් කිසිවෙකු ජනතාවගේ විධායක බලය පිළිබඳව ඍජුවම ජනතාවට උත්තරදීමට බැඳී නැහැ. ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කරනු ලබන අගමැතිවරයාද අනිකුත් අමාත්‍යවරුන්ද විධායක කාර්යයට සහාය කරගැනීමට පත්කරනු ලබන නිලධාරීන්ද 42(2) හා 52(2) ව්‍යවස්ථා විධිවිධාන යටතේ පාර්ලිමේන්තුව ඔස්සේ මිස ජනාධිපතිවරයා මෙන් ජනතාවගේ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරන ආකාරය පිළිබඳව ඍජුවම ජනතාවට වගවිය යුතු වන්නේ නැහැ. මෙය මෑතකදී මතුවූ ප්‍රබල කරුණක් වන, 2007න් පසු කාලය තුළ බැඳුම්කර වංචා නිසා පමණක් සිදුව ඇති රුපියල් බිලියන දහසක (1,000)ටද වැඩි බවට කියැවෙන අලාභය පාදක කර තේරුම්ගැනීම වඩා පහසු වෙනවා ඇති.
4(ආ) ව්‍යවස්ථා විධිවිධානය යටතේ, ජනතාවගේ විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සිදුව ඇති එකී අලාභය පිළිබඳව ව්‍යවස්ථානුකූලව ඍජුවම ජනතාවට වගවීම භාරගත යුතු තනි හා එකම බලධරයා ඒ ඒ කාලවල ධුර දැරූ එක් එක් ජනාධිපතිවරයායි. ඒ අලාභයන්ද ඇතුළුව, පසුගි ය කාලයේ දූෂණය, වංචාව, නාස්තිය ඇතුළු නොයෙක් අවභාවිතයන් නිසා ජනතාවට අහිමි වූ මුළු අලාභ ප්‍රමාණය මේ මොහොතේ හෝ හෙළිදරවු කර මුළු වගවීම භාරග ැනීම අතිශයින්ම වැදගත් වෙනවා. මේවාට සම්බන්ධ සියලු දෙනාම වගවිය යුතු නමුත් ඔවුන් කිසිවෙකු ජනාධිපතිවරයා මෙන් ඒ පිළිබඳව ඍජුවම ජනතාවට වගවිය යුතු වන්නේ නැහැ. නමුත් අන් කිසිවෙකුත් අනිකුත් වගවීම් කිසිවකින් නිදහස් වන්නේත් නැහැ. 42(1) ව්‍යවස්ථා විධිවිධානය යටතේ “ජනරජයේ ආණ්ඩුවේ පාලනය මෙහෙයවීම සහ ඒ පාලනය පිළිබඳ විධානය භාර අමාත්‍ය මණ්ඩලයක් වන්නේය.” යනුවෙනුත්, 42(2) ව්‍යවස්ථා විධිවිධානය යටතේ “අමාත්‍ය මණ්ඩලය පාර්ලිමේන්තුවට සාමූහිකව වගකීමට සහ පිළිතුරු බැඳීමට බැඳී සිටින්නේය.” යනුවෙනුත් දැක්වෙන නිසා ඒ ඒ කාලවල ධුර දැරූ හා දරන සියලුම අමාත්‍යවරුද ව්‍යවස්ථානුකූලව වගවිය යුතු වෙනවා. පාරිශුද්ධිකයන් බව පෙන්වමින් අනිකුත් අයට පමණක් දොස් නගන හැම අයෙකුම විවිධ ධුර යටතේ මේ කී නොකී සියලු දූෂණ, වංචා, නාස්ති ඇතුළු නොයෙක් අවභාවිතයන් නිසා ජනතාවට වූ අහිමිවීම් සියල්ලේ වගවීම ජනතාව ඉදිරියේ භාරගෙන ජනතා අධිකරණය ඉදිරියේ පෙනීසිට ජනතා තීන්දුව ලබාගත යුතු වෙනවා. 52(2) ව්‍යවස්ථා විධිවිධානය යටතේ, “අමාත්‍යාංශයක ලේකම්වරයා ඔහුගේ අමාත්‍යවරයා භාරයේ ඇති ආණ්ඩුවේ දෙපාර්තමේන්තුද වෙනත් ආයතනද අමාත්‍යවරයාගේ විධානයට හා පාලනයට යටත්ව මෙහෙයවන්නේය.” යනුවෙන් දැක්වෙන නිසා සියලු බැඳුම්කර වංචාවලට අදාළ ආයතන මෙහෙයවූ ඒ ඒ අවස්ථාවල ධුර දැරූ අමාත්‍යවරුද සාමූහික වගවීම යටතේ ඒ ඒ අවස්ථාවල අමාත්‍ය මණ්ඩල ධුර දැරූ සියලුම අමාත්‍යවරුද ව්‍යවස්ථානුකූලව වගවිය යුතු වෙනවා.
සමස්තය දෙස බැලීමේදී මෑත කාලයේ ජනගතවූ ඇතැම් සිදුවීම් හා ප්‍රකාශ ගැන ජනතාව සියුම්ව සිතිය යුතු වෙනවා. ඉන් එක් ප්‍රධාන කරුණක් ලෙස 129 (1) ව්‍යවස්ථාව අනුව, “ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මතය ලබාගැනීම අවස්ථාවෝචිත වන ස්වභාවයේ සහ පොදු වැදගත්කමකින් යුත් යම් නීතිය හෝ සිද්ධිය පිළිබඳ ප්‍රශ්ණයක් උද්ගතවී ඇති බව නැතහොත් උද්ගතවීමට ඉඩ ඇති බව ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයාට කවර අවස්ථාවකදී වුවද පෙනීගියහොත් ජනාධිපතිවරයා විසින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වෙත ඒ ප්‍රශ්නය සලකා බැලීම සඳහා යොමුකළ හැක්කේය. …”. යන භාවිත කළ යුතුව තිබූ විධිවිධානය භාවිත නොකර ඊනියා නීති විශාරදයන් ලෙස හඳුන්වන්නන් හරහා ලණු කවාගැනීම නිසා දේශීයවත් අන්තර්ජාතිකවත් වූ හානිය අතිශයින්ම බරපතළවීම සලකන්නට පුළුවන්. එයින් පියවාගැනීමක් ගැන සිතීමටවත් හැක්කේ මූල්‍යමය අලාභය පිළිබඳව විතරයි. මේ සා විශාල හානියක් ව්‍යවස්ථා විරෝධීව කිරීමට කුමන්ත්‍රණය කළ හා සහභාගිවූවන් කවුරුන්ද යන්න එළිදරවු කළයුතු වෙනවා. එසේම ඔවුන් කිසිවෙකුටවත් නීතියෙන් ගැලවී සුදනන් ලෙස වෙස්මුහුණු පැළඳිය හැකි නම් මේ රටේ නීතිය බලාත්මක වන්නේ නැතිබැරි දුගියන්ට පමණක් දඬුවම්දීමටද යන ප්‍රශ්නය නිතැතින්ම මතුවෙනවා.
අප හැමගේ පිළිගැනීම අනුව කළගුණ සැලකීම ඉතා උතුම් දෙයක්. ඒ වුණත් එබඳු පිංකම් කළ යුත්තේ හා කළ හැක්කේ පෞද්ගලිකව මිස නිල බලය, රාජ්‍ය බලය පාවිච්චි කරමින් රාජ්‍ය මූල්‍යය ඇතුළත් පොදු සම්පත් අවභාවිත කරමින් හෝ අවභාවිතයට ඉඩ සලසමින් නම් ඒවා නීතිය ඉදිරියේ දඬුවම් ලැබිය යුතු නීති විරෝධී ක්‍රියා වෙනවා. මේවා දේශද්‍රෝහී හා රාජද්‍රෝහී ක්‍රියා මිස පිංකම් හෝ යහපත් කටයුතු ලෙස පෙන්වා ජනතාව මුලාකිරීම නුසුදුසු බව අප වටහා ගතයුතු වෙනවා.
ජනතාවගේ මතය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා මහමැතිවරණයක් පැවැත්විය යුතු බවට හඬනැගූවන්ට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දී ඇති ඉතා පැහැදිලි තීන්දුව ඇතැමුන් තවමත් තේරුම්ගෙන නැති බව පෙනෙනවා. අනියම් ආකාරයට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අපහාසයට හා අවඥාවට ලක්කරමින්, “ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව කුමක් වුවත් ජනතා හඬ මහමැතිවරණයක් සඳහා”යයි එබඳු ඇතැමෙකු සඳහන් කරන්නේ තව තවත් ජනතාව මුලාකිරීමට බව පෙනෙනවා. ජනමතවිචාරණයක් මඟින් ජනතාවගේ මතය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා අවස්ථාව සැලසීම වියදම් සහිත වුණත් එය ඉතාමත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රියාවක්. මෙහිදී ජනතාව නොමග නොයෑමට තේරුම් ගතයුතු එක් කරුණක් නම් 85-87 ව්‍යවස්ථා විධිවිධාන යටතේ දැක්වෙන ජනමතවිචාරණයකින් කළ හැක්කේ ජනතාවගේ මතය ප්‍රකාශ කිරීමක් මිස එමගින් මැතිවරණයක් පැවැත්විය යුතු බවට කිසිම නීත්‍යනුකූල බැඳීමක් ඇති නොවන බවයි. අනිත් කරුණ නම් ජනමතවිචාරණයක් අවශ්‍ය නම් එමඟින් විමසිය යුතු වන්නේ “මහ මැතිවරණයක් අවශ්‍යද නැද්ද” යන්න නොව “මේ මොහොතේ පැවැත්විය යුත්තේ මහ මැතිවරණයක්ද නැතහොත් ජනාධිපතිවරණයක්ද” යන කරුණ බවයි. එසේ කීමට අපමණක් හේතු ඇතත් ඒවා මෙබඳු කෙටි ලිපියකින් දැක්වීමට බැහැ.
2018.11.11 දිනැති “අනිද්දා” පුවත්පතේ මා දැක්වූ කරුණු අතර විධායකයට තම වගවීම සාමූහිකත්වයෙන් ඉටු කළ නොහැක්කේ නම් ඉන් ජනතාවට හා රටට ඉමහත් හානියක් වන බවද දැක්වූවා. එහිදී මතුව තිබූ අර්බුදය විසඳීම පිළිබඳව ගත හැකිව තිබූ උචිතම ව්‍යවස්ථානුකූල විසඳුම වූයේ සාමූහික වගකීම ආරක්‍ෂා කළ නොහැකි පාර්ශ්වය ස්වකැමැත්තෙන් ඉල්ලා අස්වීම හෝ මාධ්‍ය ඉදිරියේ ප්‍රසිද්ධ විවාදයක් පවත්වා අනිත් පාර්ශ්වයට ඉල්ලා අස්වන තැනට අවශ්‍ය තෙරපීම ලබාදීමයි. මේ මොහොතේදී වුවත් සාමූහික වගකීම ආරක්‍ෂා කළ නොහැකි නම් හා පවත්නා පසුබිම ව්‍යවස්ථානුකූල ලෙස වෙනස්කළ නොහැකි නම් ගත යුතු උචිතම පියවර වන්නේ තමාගේ ස්වාර්ථය සඳහා තව තවත් විනාශයන් නොකර එම පාර්ශ්වය ස්වකැමැත්තෙන් ඉල්ලා අස්වීමයි. එසේ නොමැතිව, අතීතයේ මෙන් එකිනෙකාට ප්‍රසිද්ධියේ දොස් කීමෙන් මිදී, ඉදිරියේදීවත්, අවශ්‍ය සියලු විවේචන හා නිවැරදි කිරීම් අමාත්‍ය මණ්ඩලය තුළදීම විසඳා ගනිමින්, තම පෞද්ගලික වාසියට හා පක්‍ෂ දේශපාලනයට වඩා ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍යය අතිශයින් වැදගත් බව වටහාගනිමින් ක්‍රියාකළ නොහැක්කේ නම් එම පාර්ශ්ව ඉල්ලා අස්වී මේ මොහොතේ හෝ ජනතා ඡන්දයට අවස්ථාව සැලැස්විය යුතුව තියෙනවා.■

■ සරත් සී. මායාදුන්නේ
විශ්‍රාමික විගණකාධිපති හා
හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී

පරමාධිපත්‍යය හොරකම් කළේ කවුද?

0



පසුගිය දිනවල කොළඹ නගරයේ දකින්නට තිබුණු පෝස්ටරයකින් කියැවුණේ, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට පාර්ලිමේන්තුවේම තුනෙන් දෙකක අනුමැතියක් අවශ්‍ය වන නිසා ‘පරමාධිපත්‍යය හොරු අරන්’ කියාය.
පසුගිය දිනවල පස්සා දොරෙන් ආණ්ඩු බලය ඩැහැගන්නට කුමන්ත්‍රණය කළ මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතාගේ උදවිය, පරමාධිපත්‍යයක් ගැන පසුගිය දවස්වල බොහොම කතා කළ නිසා, ‘පරමාධිපත්‍යය හොරු අරන්’ යන්නෙන් අදහස් වන්නේ කුමක්දැයි යම් තේරුමක්, අදහසක් ඒ අයට ඇතිවිය හැකිය. එහෙත්, බැලූ බැල්මට අගක් මුලක් තේරෙන්නේ නැති මේ පෝස්ටරයෙන් සාමාන්‍ය මහජනතාවට දැනෙන දෙයක් නම් නැත. මහින්ද රාජපක්‍ෂ නමැති බලලෝභී දේශපාලකයාගේ බල ව්‍යාපෘතියට, සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතියේ පිරුවට ඇන්දවීම හා එමගින් සිංහල බෞද්ධ මහජනතාව පෙරළා ගොනාට ඇන්දවීම තමන්ගේ යුගයේ මෙහෙවර හැටියට සලකන, විවිධාකාර අන්තවාදී කුලකවලට පරමාධිපත්‍යය ගැන දැන් අමුතු කැක්කුමක් ඇතිවී තිබෙන බව පෙනේ.
එහෙත්, මේ කාටකාටත් ජනතා පරමාධිපත්‍යය ගැන සිහිකැඳවුණේ, පස්සා දොරෙන් ආණ්ඩු බලය උදුරාගන්නට කුමන්ත්‍රණය කර එය වැරදී ඇඟේ හලාගත් පසුව බව මතක් කළ යුතුය.

පරමාධිපත්‍යය හොරකම් කරන්න හැදූ හැටි
මුලින්ම ජනාධිපති සිරිසේන ඔක්තෝබර් 26වැනිදා, නීති විරෝධී ලෙස මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැති හැටියට පත්කළේ පරමාධිපත්‍යය කුණු කූඩයට දමමිනි. ඒ වන විටත්, ජනතා පරමාධිපත්‍යය අනුව පත්වුණු ආණ්ඩුවක් තිබුණේය. 2018 අගෝස්තු 17 මැතිවරණයෙන් අවුරුදු හයක කාලයක් (19 වැනි සංශෝධනයට පසුව එය අවුරුදු 5ක් විය.) රට පාලනය කරන්නට ඒ ආණ්ඩුවට හා අගමැතිවරයාට මහජන වරමක් ලැබී තිබුණි.
ආන්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව, 2018 අගෝස්තු 17වැනිදා සිට අවුරුදු හතරහමාරක් යන තුරු ඒ ආණ්ඩුව විසුරුවා හරින්නට ජනාධිපතිට නොහැකිය. ඒ නිසා, ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා කළේ, ව්‍යවස්ථාව කඩකිරීම පමණක් නොවේ. අවුරුදු පහක් සඳහා ජනවරමක් ලබාදුන් ජනතා පරමාධිපත්‍යයද හොරකම් කිරීමය. ඒ හොරකම කළේ ජනාධිපති සිරිසේන හා මහින්ද රාජපක්‍ෂය.

පරමාධිපත්‍යය ගැන මතක් වුණ හැටි
ඔක්තෝබර් 26 දා, මහින්ද රාජපක්‍ෂ නීති විරෝධී ලෙස අගමැති කරන විට මේ ජාතිවාදීන්ට පරමාධිපත්‍යය රැකගැනීමක් ගැන මතක්වී තිබුණේ නැත. මහින්ද අගමැති කළේ පරමාධිපත්‍යය රැකගන්නටයැයි කවුරුත් පෝස්ටර් ගැහුවේද නැත. ඔවුන්ට අවශ්‍ය වී තිබුණේ, ජනතා පරමාධිපත්‍යය කුමන්ත්‍රණකාරීව උදුරාගන්නට පමණය. ඒ සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ 113ක් සම්පූර්ණ කරගැනීමට ලජ්ජා නැති ලෙස මන්ත්‍රීවරුන් බාගැනීමේ මෙහෙයුමක් ජනාධිපතිවරයාම ඇරඹීය. ඒ කිලිටි වෑයම සාර්ථක වන තුරු ඔහු පාර්ලිමේන්තුව වාරාවසාන කොට කල් තැබුවේය. අවසානයේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින ලද්දේ 113ක් හදාගන්නට බැරි තැනදීය. ඒ විසුරුවා හැරියේ ජනතා පරමාධිපත්‍යයට, ඡන්ද බලයට ගරු කිරිමට නොව, නීති විරෝධී ආණ්ඩුවක් අටවාගන්නට වෑයම් කොට බැරිවුණු විටදීය.
නීති විරෝධී ආණ්ඩුව පත්වීමෙන් පසු කරන්නට හැදුවේ පරණ දූෂිතයන්ම මුල්පුටුවල හිඳුවා 2020 වන තෙක් පාලනය ගෙනයන්නටය. මහින්ද රාජපක්‍ෂ ක්‍ෂණිකව කළ පත්වීම් දෙස සලකා බැලීමෙන් වුණත් ඒ බව පැහැදිලි වෙයි. ශ්‍රීලංකන් ගුවන් සේවයට බිලියන ගණන් පාඩුකළ කපිල චන්ද්‍රසේන එහිම සභාපති හැටියට පත්කරන ලදි. පොදු දේපළ සම්බන්ධ අපරාධයක චුදිතයා හැටියට නඩුවකට මුහුණ දී සිටින නාලක ගොඩහේවා රක්‍ෂණ සංස්ථාවේ සභාපති හැටියට පත්කෙරිණ. තවත් එවැනිම දූෂිතයකු වන අජිත් නිවාඞ් කබ්රාල් භාණ්ඩාගාර ලේකම් හැටියට පත්කරන්නට ගත් වෑයම ව්‍යර්ථ වුණේ, පීබී ජයසුන්දර ඊට විරුද්ධවීමෙනි. මේ ආදි ලෙස පරණ දූෂිතයන් පිරිවරාගෙන මහින්ද රාජපක්‍ෂ සූදානම් වුණේ ඉදිරියට ආණ්ඩු කරන්නටය. පරමාධිපත්‍යය රකින්නට නොවේ.
සිරිසේන හා රාජපක්‍ෂගේ ගණන් හැදීම වී තිබුණේ, අගමැතිකමෙන් ඉවත්කළ පසු රනිල් වික්‍රමසිංහ පරාජය බාරගෙන පැත්තකට වනු ඇතිය කියාය. එහෙත්, ඒ ගණන් හැදීම වැරදි විය. වික්‍රමසිංහ අරලියගහ මන්දිරය තුළ හිඳිමින් සටන් කළේය. එපමණක් නොවේ, අනෙක් පක්‍ෂද සමග එකතුවී ජනාධිපතිගේ හිතුවක්කාර ක්‍රියාවලට එරෙහිව අධිකරණයට ගියේය. ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කර ඇති බව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළේය. තවදුරටත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කිව්වේ, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය හැක්කේ අවුරුදු හතරහමාරකට පසු පමණකිය කියාය. ඊට පෙර විසුරුවා හැරිය යුතු නම්, පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් තුනෙන් දෙකකගේ අනුමැතියෙන් යෝජනාවක් සම්මත කළ යුතුය. එසේ නැතිව පවත්වන මැතිවරණ නීති විරෝධී වන බවද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පෙන්වා දුන්නේය. ඒ අතර, අභියාචනාධිකරණය, නීති විරෝධී අගමැතිගේත් ඔහුගේ ඇමති මණ්ඩලයේත් වැඩ තහනම් කළේය. අධිකරණය මේ පෙන්වා දුන්නේ, ඔවුන්ගේ දිනපොත්වල තිබුණු හිතලු නොවේ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ඉතාම පැහැදිලි විධිවිධානය. ජනාධිපතිවරයා ගත් තීරණ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධානවලට අනුව හරිද වැරදිද යන්න ගැන පමණකි අධිකරණය සලකා බැලුවේ.

පරමාධිපත්‍යය ගැන කිඹුල් කඳුළු
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසු රාජපක්‍ෂ පාර්ශ්වය විසින් තාලය මාරුකරන ලදි. එතෙක් බලය උදුරාගැනීමට කළ කුමන්ත්‍රණය වසං කර, කොහේදෝ සිට පරමාධිපත්‍යයක් ගැන විකෘතියක් ඉදිරියට ගන්නා ලදි. නාමල් රාජපක්‍ෂ අධිකරණ භූමියේදීම කිව්වේ, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් මහජනයාට ඡන්දය පාවිච්චි කිරීමට තිබුණු අවස්ථාව නැති කළ බවය. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඡන්ද අයිතියක් ගැන විභාග නොකළේය. විනිසුරු මඬුල්ල ඒකමතිකව කිව්වේ ඒ මොහොත වන විට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිමින් ජනාධිපතිවරයා නිකුත් කර තිබුණු ගැසට් පත්‍රය බල රහිත බව පමණය. එනිසා සංවාද කවකාරයන් අද කරන්නේ, නාමල් රාජපක්‍ෂලාගේ බල ලෝභිත්වය වසන්නට තමන්ගේ වියදමෙන් ‘පෝස්ටර් න්‍යායන්’ හැදීමය. රාජපක්‍ෂලාට පරමාධිපත්‍යයක් ගැන වගේ වගක් නැත. ඔවුන්ට අවශ්‍ය, බලය යළි ඩැහැගැනීමෙන් පවුල සමෘද්ධිමත් කිරීමත්, තමන්ට විරුද්ධව උසාවිවල තිබෙන නඩු ටික අත්හිටුවා ගැනීමත් පමණකි. යුතුකම්කාරයන් ජාතික සළුපිළි දවටන්නේ මේ රාජපක්‍ෂ කුණු කය වසන්නටය.

පරමාධිපත්‍යය පාවාදෙන්නට
අරුම පුදුම දෙයක් තිබේ. මේ ජාතිවාදීන් කියන්නේ ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍යය අරාක්‍ෂා කළ යුතු බවයි. එනම් වහා මහ මැතිවරණයකට ගොස් පාර්ලිමේන්තුවට මන්ත්‍රීවරුන් 225ක් අලුතෙන් පත්කරගත යුතු බවයි. එහෙත්, විකාරය නම්, මේ අලුතෙන් පත්කරගන්නා මන්ත්‍රීවරුන් 225 දෙනා, තමන්ට හිතෙන ඕනෑම මොහොතක විසුරුවා ගෙදර යැවීමට ජනාධිපතිට බලය තිබිය යුතුයැයි කියාද ඔවුන්ම තර්ක කිරීමය. එක පැත්තකින් අලුත් මන්ත්‍රීවරුන් පත්කිරීමට ජනතා පරමාධිපත්‍යය පාවිච්චි කළයුතුයැයි කඳවුරු බඳිති. අනිත් අතට, ඒ මන්ත්‍රීවරුන් 225 දෙනා ඕනෑම වෙලාවක ගෙදර යවන්නට ජනාධිපතිට ඇති බලය වෙනුවෙන්ද කොන්දේසි නැතිවම පෙනීසිටිති. මෙවැනි දෙබිඞ්ඩන් ගැන කිවහැක්කේ කුමක්ද? යම් හෙයකින් ඊළඟ පාර්ලිමේන්තුවේ අගමැතිවරයා මහින්ද රාජපක්‍ෂ බවට අපි උපකල්පනය කරමු. ටික කලකදී සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා රාජපක්‍ඞෂ සසමග වැඩ කල නොහැකියැයි කියා මහින්ද අගමැතිදුරයෙන් අස්කරන්නට හැදුවොත් වෙන්නේ කුමක්ද?
තක්කඩියන්ට ජනතාව මතක්වෙන්නේ තමන්ගේ තක්කඩිකමෙන් තවදුරටත් කළ හැකි වැඩක් නැති බව අවබෝධ වුණු විටදීය.■

■ තිවංක සපරමාදු

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ඇති දුර

0



ඔක්තෝබර් 26 සමඟ ඇරඹී සිරිසේන – රාජපක්ෂගේ අත්තනෝමතික ආණ්ඩුකරණය හා ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණය මේ වනවිට එක්තරා අවසානයකට පැමිණ ඇත. එහිම තාර්කික ප්‍රතිඵලය ලෙස කලින් පැවති රනිල් වික්‍රමසිංහ ප්‍රමුඛ එජාප පාලනය වෙනත් වටයකින් නැවත ස්ථාපිත වී තිබෙයි. එකල රැව්දුන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මහා ඝෝෂාව දැන් බෙහෙවමින් තුනී වී ගොස්ය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නාමයෙන් තැන තැන ඉදි වූ වේදිකා අට්ටාල මුළුමනින්ම පාහේ ගලවා දමා ඇත. ලංකාවේ ලිබරල් සිවිල් සමාජයට දැන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හිමිවී තිබෙනවා වැනිය. මෙම කුමන්ත්‍රණය දියත් වීමත් සමග ලංකාවේ ජන අරගල වාමාංශිය නිශ්චිතවම සඳහන් කළේ මෙය මාළිගාවල කුමන්ත්‍රණයක් හා ප්‍රභූ දේශපාලන තන්ත්‍රයේ බල සූදුවක් වන බවයි. එහෙරයින් වැඩකරන හා පීඩිත ජනයාගේ ‘සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ දිනා ගැනීමේ අරගලය මිස ‘උන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ ගොඩදමා දීමේ තේරුමක් නොමැති වන බවයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් වූ වහර නව ලිබරල් ධනවාදය හා එහි විවිධ බලාධිකාරයන් විසින් අපහරණය කර ඇති ආකාරය සක් සුදක් සේ පැහැදිළි වන තතු යටතේ ජන අරගල වාමාංශය විසින් ගත් එම ස්ථාවරයට වලංගුතාවයක් තිබෙන බව පෙනෙයි. එහෙත් එකී වාමාංශයම සහයොගීව නියෝජනය කරන අප පාර්ශ්වයක් විසින් මෙම ව්‍යවස්ථා අත්තනෝමතිකත්වය විග්‍රහකරනු ලැබුවේ අප විසින් මැදිහත්ව අභියෝගයට ලක් කළ යුතු දේශපාලන අර්බුදයක් ලෙසයි.
පළමුවෙන්ම ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණයක් හා අත්තනෝමතික ආණ්ඩුකරණයන්ගේ පූර්වාදර්ශයන් විසින් බරපතල හානි පමුණවනු ලබන්නේ පොදුජන විමුක්තිය මූලික කරගත් වාම ප්‍රගතිශීලී දේශපාලන බලවේගයන්ටය යන්න අපේ හඳුනාග ැනීම විය. ලංකාවේ පූර්වාදර්ශයන් කිහිපයක්ම ඊට ප්‍රමාණවත්ය. දෙවනුව විධායකයේ මෙම අත්තනෝමතිකත්වය විසින් පෙන්නුම් කරනු ලබන්නේ 1978 දෙවැනි ජනරජ ව්‍යවස්ථා රාමුව තවදුරටත් තාර්කික නොවන බවයි. එනම්, දෙවන ජනරජය හා තත්කාලීන සමාජ සැකැස්ම අතර පැවති පැරණි ගිවිසුම තවදුරටත් සුජාත නොවන බවයි. ඒ අනුව 1978 ව්‍යවස්ථා රාමුවත්, එකි ඊනියා ජනරජයත් අතික්‍රමණය කිරීමේ ඓතිහාසික දේශපාලන අභිමතයක් ගොඩනැඟිය යුතුය යන්න අපගේ විශ්ලේෂණය විය. විශේෂයෙන්ම එහි නියෝජනාත්මක පුරෝගාමීත්වය නිසැකවම ගැනීමට සිදුවන්නේ වාම ප්‍රගතිශීලී කඳවුරට වන බවද අපගේ අවධාරණය විය. එනම් 1978 ව්‍යවස්ථාව සමඟ විධායක ජනාධිපතිධූරය නම් වූ මෙහෙයුම් යන්ත්‍රය හඳුන්වා දෙන්නේ 1977න් පසු එළඹි නව ලිබරල් ධනවාදී ආර්ථික වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීමටයි. එවැනි බලසම්පන්න විධායක ජනාධිපති තනතුරක් විසින් සැබවින්ම සිදුකරන්නේ පාර්ලිමේන්තුවාදී ජනතා නියෝජනය තුළින් ආර්ථිකය හැසිරවීමේ බලය අත්හිටුවා විධායක ජනාධිපති ප්‍රමුඛ පාලන කල්ලියකට එය පැවරීමයි.
ඒ අනුව ඔක්තෝබර් 26 න් පසු කරළියට පැමිණි විධායකයේ අත්තනෝමතිකත්වය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය විසින් අපව විවෘත කරලන්නේ ව්‍යවස්ථාපිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තහවුරු කරලිමේ අවශ්‍යතාවයටත් වඩා ඓතිහාසික දේශපාලන වගකීමකටයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳව ඇති සීමිත ව්‍යවස්ථාපිත අර්ථය ඉක්මවාලමින් ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හා සමාජ සමානාත්මතාවය දිනාගැනීම සඳහා ජනයා සංවිධානය කිරීමේ ආමන්ත්‍රණයක් ඔක්තෝබර් 26 සිදුවීම විසින් ඇතිකරනු ලැබිණි.
ලංකාවේ ලිබරල් සිවිල් සමාජයේ අති බහුතරයකට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ එවැනි පුළුල් දේශපාලන අභිලාෂයක් නොමැත. විශේෂයෙන්ම ඔක්තෝබර් 26 සිදුවීම සමග ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හදිසියේ සිහිවී නින්දෙන් ඇහැරුණු මෙම පාර්ශ්වය දැන් නැවත එජාප පාලන තන්ත්‍රය ස්ථාපිත වීමෙන් පසුව යළි නින්දට වැටෙමින් තිබෙයි. තැනින් තැන ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණකරුවන්ට දඬුවම් දීම සම්බන්ධයෙන් හඬක් නැඟු‍ණද එය ඉදිරි ප්‍රාතන්ත්‍රවාදී අරගලයක් සමග ඓන්ද්‍රීයව බද්ධ වූ විරෝධයක් නොවේ. ලිබරල් සිවිල් සමාජයේ මෙම අතිබහුතරය මා දකින්නේ එජාපයේ සිවිල් සමාජය ලෙසයි. ඇතැමෙක් එය ඍජුවම නියෝජනය කරන අතර තවෙකෙක් එය අනියමින් නියෝජනය කරයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ පටු කියවීම් හා දේශපාලන භාවිතයන් විසින් ඊට ඕනෑතරම් සාක්ෂි සපයනු ලැබෙයි. විකල්ප සිවිල් සමාජයක කාර්යභාරය ඔවුන් 0දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව අත්හැර දමා ඇත.
වෙනත් අයුරකින් කියනවා නම් ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ ලිබරල් සිවිල් සමාජ කතිකාව තුළ ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් වූ අති ප්‍රමුඛ මානය නොමැත. ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයෙන් තොර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් පිළිබඳ අදහස වනාහී දේශපාලන ප්‍රයෝජ්‍යතාවයක් පමණි. සැබැවින්ම කිවහොත් ලිබරල් සිවිල් සමාජය විසින් වරනඟන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තුළ නොමැත්තේම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. එහි ප්‍රථිපලයක් ලෙස මෙම ලිබරල් සිවිල් සමාජ දේශපාලනය විසින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යන්න මැතිවරණ දෘෂ්ඨිවාදයක් දක්වා ඌනනය කර ඇත. එසේ නොවේනම් උපක්‍රමික බලය ඩැහැගැනීම් වලදී සිය දේශපාලන කඳවුර විසින් ගනු ලබන විවිධ උපමාරු සුජාත කරන හදිසි දෘෂ්ඨිවාදයක් ලෙස ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යන්න වහරනු ලැබෙයි. යහපාලන සමය තුළ බරපතළ ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී මැදිහත්වීම් ( ප්‍රති ත්‍රස්ත පනත වැනි) සිදුවෙද්දී නිද්‍රෝපගතව සිටි එකී සිවිල් සමාජය පසුගිය මාස දෙක තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ මුරදේවතුවන් බවට පත්වූ අයුරු ඊට එක් සාක්ෂියකි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ගැඹුරුතම මානය ඇත්තේ අන් තැනකය.
ලංකාව සැබවින්ම පාලනය කරමින් තිබෙන්නේ ගෝලීය ආර්ථික ව්‍යවසායකත්ව පන්තියක් විසින් මෙහෙයවන සුපිරි තාක්ෂණ කළමණාකරණ ස්ථරයක් විසිනි. එහි මෙහෙුම්කාරකත්වයක් ලෙස ගෝලීය ලිබරල් සිවිල් සමාජ ප්‍රජාවත් කටයුතු කරනු ලබයි. දිවයිනේ, හදිසියේ පැනනඟින ඔලු‍ගෙඩි මාරුවන කුමන්ත්‍රණකාරීව උදුරා ගැනෙන ආණ්ඩු කල්ලිවලට පැවරී ඇත්තේ පෙර කී ගෝලීය දේශපාලන ආර්ථික මෙහෙයුම් වෙනුවෙන් ඊනියා ජනතා පරමාධිපත්‍යය කළමනාකරණය කිරීම පමණි. පොදු ජන මනස තුළ දේශපාලනය ලෙස තහවුරු කර ඇත්තේ මෙම කළමනාකරණ තාක්ෂණයයි. ඒ අනුව ලංකාවේ ආර්ථික තලය පාලනය කරන හස්තිය ඇත්තේ කොල්ලකාරී පාලක කල්ලීන්ගේ පාලනය යටතේ නොවේ. එම කල්ලි විසින් සිදු කරන්නේ තමන් විටින් විට රාජ්‍ය බලය කරා පිවිසිය හැකි උපක්‍රම සොයමින් ගේලීය ආර්ථික මෙහෙයුමට අවනත වූ ජන ගණත්වයක් දෘෂ්ඨිවාදීව නිර්මාණය කරලීඹත් එකී ආර්ථික උපමාරු වලින් කොල්ලකන කොමිස් කුට්ටි සිය සාක්කුවලට දමා ගැනීමත්ය. ලංකාවේ දේශපාලන ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හෝ ඒ සඳහා වන නිලබල තන්ත්‍රය විසින් සිදු කරන්නේ මෙම ආර්ථික ක්‍රියාවලියයි. මෙවැනි සූක්ෂම දේශපාලන ආර්ථික කොල්ලයක නියත ප්‍රතිඵලය වන්නේ දශක කිහිපයක් පුරා තීව්‍ර වෙමින් තිබෙන ආර්ථික සමාජයීය අසමානතාවයයි. ලංකාවේ අති බහුතර මහජනයා මෙම විෂම දේශපාලන ආර්ථික පහාරයේ අසරණ ගොදුරු වෙති. පාලක කල්ලියේ විවිධ ස්ථර විසින් පෙරා ගන්නා අත පල්ලෙන් වැටෙන කොමිස් ආර්ථිකය දේශපාලන අනුග්‍රාහක සේවා සම්බන්ධයක් හරහා විසරණය කෙරෙන ආර්ථික ක්‍රමයක් මිස සැලසුම් ගත ආර්ථික දේශපාලනයක් අපටබොහෝ ඈතය. ලංකාවේ අතිමහත් ජනතාව පසු වන්නේ මෙම ආර්ථික ගිනිකන්ද පාමුලය. විවිධ පාලක කල්ලීන්ගේ මැතිවරණ අභිලාෂ වෙනුවෙන් තනුක කළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් හසුරවමන ලිබරල් සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම් විස8ින් අනියමින් සිදු කරන්නේ මෙම දේශපාලන ආර්ථික අපරාධය සුජාත කිරීමකි. එය ආර්ථික ගෝලීයකරණය වෙනුවෙන් තැරැව්කාර සේවා සපයන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයකි. ලංකාවේ වත්මන් ව්‍යවස්ථාපිත අර්බුදය හා අත්තනෝපතික විධායකය වනාහි වියුක්ත සාධක නොවේ. ඒනා ගෝලීය දේශපාලන ආර්ථිකය හා බහු ජනතාවගේ සමාජ අසමානතාවය අතර වන සංකීර්ණ සම්බන්ධය මූර්තිමත් කර දක්වයි. ආර්ථික – සමාජ අසමානතාවය මුලිනුපුටා දමන ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රික අරගලයකින් තොර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කතිකාවක් යනු උප්පරවැට්ටියක් පමණි.■

■ විදර්ශන කන්නංගර

නිදහස නැති තැන සමනලුන්ට පැවැත්මක් නෑ


විසාකේසචන්ද්‍රසේකරම්

ඔක්තෝබර් 26 කුමන්ත්‍රණයෙන් පසුව ඇති වූ අරගල අතරේ හිටපු වර්ණවත්ම කණ්ඩායම තමයි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන කණ් ඩා යම. ලංකාවේ පළවැනි වතාවට සමකාමී ප්‍රජාව පොදුජන අරගලයක් වෙනුවෙන් මහපාරට බැස්සා. මේක සමරිසි අරගලයේ ඓතිහාසික අවස්ථාවක් නේද?
ඔව්. ඇත්තටම ඒ වෙලාවේ යම්කිසි ආකාරයක පුපුරායෑමක් සිදුවුණා. ඒත් ඒක එක රැයකින් ඇතිවුණ තත්වයක් නෙවෙයි. ඒක දීර්ඝකාලයක් තිස්සේ වර්ධනය වුණ තත්වයක්මුලින්ම අසූ ගණන්වලදී පොඩි පිරිසක් සමරිසි ප්‍රජාවගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් හඬක් නඟන්න පටන් ගත්තා. ඉන් පස්සේ ඒක ටිකෙන් ටික වර්ධනය වුණා. කල් ගතවෙද්දී ලංකාවේ සමාජ ආර්ථික තත්වය වෙනස් වුණා. මධ්‍යම පන්තිය වර්ධනය වුණා. ඉංග්‍රීසි උගත් පිරිසක් බිහිවුණා. ඒ වගේම ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් සමනල කතාව කරන මොහොත වෙද්දී ලංකාවේ අර්ධ ප්‍රජාතන්ත්‍රීය නිදහසක් තිබුණා. අනෙක් වැදගත් කාරණය තමයි ඔබ වැනි ජනමාධ්‍යවේදීන්, සමනලී ෆොන්සේකා වැනි කලාකරුවන්, විදර්ශන කන්නංගර වගේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන් කාලයක් තිස්සේ සමකාමී ප්‍රජාව වෙනුවෙන් හඬ නැඟු‍වා. ඒ නිසා පොදුජන සහයෝගයක් සමකාමී ප්‍රජාවට ඇතිවෙලා තිබුණා. මම ෆ්‍රැන්ජිපානි චිත්‍රපටිය ආපු වෙලාවේ ඒ සහයෝගය හොඳින් දැක්කා. ඒ පසුබිමේ තමයි මේ පුපුරායෑම සිද්ධවුණේ. ඒක ඓතිහාසිකයි.

ෆ්‍රැන්ජිපානි චිත්‍රපටිය ආ වෙලාවේ ඔබ කී දෙයක් තමයි සමකාමීන් එළියට පැමිණ සටන් කිරීමට අකැමැත්තක් දක්වන බව. ලංකාවේ නීතියට අනුව සමකාමී වීම අපරාධ වරදක් ලෙස අර්ථකතනය කළ හැකියි. එද තිබුණු අකැමැත්ත දැන් තුරන් වෙලාද?
එහෙම අකැමැත්තක් තිබුණා. නීතිමය සීමාවක් තිබුණත්, යම් මොහොතක තමන්ට ආරක්ෂාවක් ඇතැයි විශ්වාස කරනවානම් මිනිස්සු එළියට ඇවිත් කතාකරනවා. ඒ වගේම උසාවිය ඉදිරියට ගිහිල්ලා තමන්ට ආරක්ෂා විය හැකි බව විශ්වාස කරනවානම් එළියට ඇවිත් කතාකරනවා. දැන් වුණේ ඒක. ඒ වගේම අපේ සමාජයේ අලු‍ත් පිරිසක් ඉන්නවා. ඔවුන් නීතිමය වශයෙන් තමන්ට අභියෝගයක් එල්ලවීමේ අවධානමට මුහුණදෙන්න ඔවුන් සූදානම්.
එහෙත් එළියට නොඑන විශාල පිරිසක් ඉන්නවා. ඒකට හේතු ගොඩක් තියෙනවා. යුරෝපයේ හැත්තෑගණන්වල සමකාමීන්ගේ අරගලය සිද්ධවෙද්දී තිබුණු පසුබිම නෙවෙයි අද තියෙන්නේ. ඒ කාලයේදී අන්තර්ජාලය දියුණු නැහැ. ඉතින් පුද්ගලයෙක්, තව කෙනෙක්ව හඳුනාගන්නට නම් පොදු අවකාශයකට යන්න වෙනවා. දැන් එහෙම අවශ්‍යතාවයක් නැහැ. දැන් තාක්ෂණය යටතේ ඕනෑම ප්‍රජාවක අයට සයිබර් අවකාශයේදී එකතුවෙන්න පුලු‍වන්. එළියට එන්නේ නැතිවම තමන්ගේ අවශ්‍යතා සපුරාගන්න පුලු‍වන්. ඊට අමතරව ලංකාවේ තියෙනවා පොදු ප්‍රශ්නයක්. නිදහසේ ඉඳන් අද දක්වාම පොදු දේශපාලන සටන්වල ඉන්නේ සුළු පිරිසක්. අනෙකා අසීරුවෙන් දිනාගත් අයිතීන් භුක්ති විඳීමේ පුරුද්දක් මිනිස්සුන්ට තියෙනවා. මේක සමරිසි ප්‍රජාවටත් පොදුයි. තමන්ගේ මැදිහත්වීම වැදගත් බව දැන දැනත් ඔවුන් එළියට එන්නේ නැහැ. ඔවුන් එළියට නොඑන්නේ බය නිසාම නෙවෙයි. ඔවුන්ට වෙන ප්‍රමුඛතාවයන් තියෙනවා. විනෝද චාරිකාවක් යන එක වෙන්න පුලු‍වන්. තව ටිකක් වැඩ කරලා මුදල් උපයන එක වෙන්න පුලු‍වන්. මේ වගේ ප්‍රමුඛතාවයන් ඔවුන්ට තියෙනවා. ප්‍රජාවක් විදියට විශාල සමරිසි ප්‍රජාවක් ඉන්නවා. ඒත් සිවිල් අයිතිවාසිකම් අරගලයට ඉදිරිපත් වෙන්නේ බොහොම සුළු පිරිසක්.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන බැනරය වෙනුවෙ න් පෙනී සිටි, සමකාමීන් නොවූ විශාල පිරිසක් ඉන්නවා නේද?
ඒක හරි. මම කලිනුත් කීවා වගේ අපි වෙනුවෙන් කතාකරපු විශාල පිරිසක් හිටියා. මේක ඉතාම වැදගත් ප්‍රවණතාවයක්. ඒක ඉතාමත් සවිඥාණිකව කරපු දෙයක් නිසා අපට පුලු‍වන් වෙනවා අපි සමඟ මිත්‍රත්වයක් ඇති කරගන්න පුලු‍වන් වෙනවා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන්නේ සංවිධානයක්ම නෙවෙයි. ඒකට සංවිධානාත්මක ව්‍යුහයක් නැහැ. ඉතින්, ඒකේ වැදගත්ම කොටස වෙන්නේ සමරිසි නොවන, සමරිසි අය වෙනුවෙන් සහයෝගය දක්වන පිරිස. ඒ අයට සිංහලෙන් සමරිසි සහයෝගීතා ප්‍රජාව කියලා කියන්න පුලු‍වන්. ඒ අය සමඟ එක්වෙලා වැඩ කරන්න තමයි අපි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන බැනර් එක යටතේ අපි එකතුවෙන්නේත්.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන බැනර් එකේ අරමුණ වෙන්නේ සමරිසි ප්‍රජාවගේ අයිතීන් දිනාගැනීම නෙවෙයි. ලංකාවේ පොදු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අරගලයට සමරිසි ප්‍රජාව නියෝජනය කරමින් සහාය දැක්වීම. හැබැයි මේ තත්වය ඉදිරියේදී වෙනස් වේවි. ප්‍රජාව ඇතුලේ යම් යම් විසංවාද තියෙන්න පුලු‍වන්. ඒත් ඒක ආරම්භ වෙන්නේ ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ස්ථාපනය කරගැනීමේ සටනේ කොටස්කරුවෙක් වීමේ වුවමනාව මත. ඇත්තටම ඒක පටන්ගෙන තිබුණේ බොහොම පොඩි පිරිසක් මුණගැහිලා මේ වෙලාවේ මොකක්හරි කරන්න ඕනෑ කියලා කතාකිරීමෙන්. ඇත්තටම ඒ මුල්ම සාකච්ඡාව සිදුවුණ මොහොතේ මම ඒ ස්ථානයේ හිටියේත් නැහැ. ඒ අය තමයි ලිබර්ටි වටරවුමේ තිබුණු විරෝධතාවයකට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියන බැනර් එක අරන් ගියේ. එතැනින් පස්සේ අපි එකතුවෙලා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය උදෙසා සමනලයෝ කියලා වෙනම උද්ඝෝෂණයක් කළා. වෙන සංවිධානයක් සමග එකතු නොවී අපි තමයි ඒක කළේ. ඒත් එතැනට ආපු පිරිසෙන් අඩකටත් වඩා වැඩි පිරිසක් සමකාමී නොවන අය.
පුලු‍ල් නිදහසක් නැති තැනක සමරිසි ප්‍රජාවට පැවැත්මක් නැහැ. අපේ පැවැත්ම තියෙන්නේ නිදහස, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මත. භාෂණයේ නිදහස, එකතුවීමේ නිදහස නැති තැන අපට පැවැත්මක් නැහැ. ඒ නිසා අපි මෙවැනි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදි සටන්වලට එක්විමෙන් ඍජුවම ලැබෙන ප්‍රතිඵල තියෙනවා. වක්‍රව ලැබෙන ප්‍රතිඵලත් තියෙනවා.

ඉදිරියේදී කරන්නට බලාපොරොත්තු වෙන්නේ මොනවාද?
ඒක හරියටම කියන්න බැහැ. දැන් අපේ පිරිස් ක්‍රමානුකූලව එකිනෙකා අතර සම්බන්ධතා ඇති කරගන්නවා. සමරිසි නොවන අය එක්ක මුහුවෙනවා. මෙතෙක් කල් සමරිසි ප්‍රජාව කට්ටක් ඇතුලේ හිරවෙලා හිටියා. ඔවුන් එකතුවුණේ මොකක්හරි සමරිසි ප්‍රජාවට අයිති මාතෘකා ගැන කතාකරන්නම තමයි. එක්කෝ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල වැඩසටහන්වලට, නැත්නම් සෞඛ්‍යමය ක්‍රියාකාරකම් වලට. පළවැනි වතාවට පහුග ිය දවස්වලදී ඔවුන් වෘත්තිය සමිති, සිවිල් ක්‍රියාකාරිකයන් වැනි අය සමග මුහුවෙන්න පටන්ගත්තා. ඒකේ අනෙක් පැත්ත තමයි වෘත්තිය සමිතිවල අයටත් සමරිසි ප්‍රජාව මුණගැහෙනවා. මේක දිගටම පවත්වාගෙන යෑම වැදගත්. මම ඇත්තටම බලාපොරොත්තු වෙනවා මේ සාකච්ඡාව දිගටම පවතීවි කියලා. මම මගේ ඉදිරි කාලය යොදවන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ඒ සම්බන්ධතාවය ශක්තිමත් කරන්න. මම හිතන්නෙ සමරිසි ප්‍රජාවට අනෙක් අරගල කරන අතරේම, මිනිස් අයිතිවාසිකම් අරගලයට සහාය දෙන්න පුලු‍වන්.

එහෙත් සමරිසි ප්‍රජාව ඇතුලේ වුණත් බෙදීම් තියෙනවා නේද? සංක්‍රාන්ති ලිංගික අය සමකාමී අයගේ අයිතිව ාසි කම් වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්නේ නැති අවස්ථා පවා දකින්නට තියෙනවා. සමකාමීන් සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් වෙනුවෙන් පෙනී නොසිටින අවස්ථාත් තියෙනවා. මේ සියලු‍ දෙනා දෙමළ ජනතාවගේ අයිතීන් වෙනුවන් පෙනී සිටින්නේ නැහැ. තවත් සුළුතරයකගේ අයිතිවාසිකම් දිනාගැනීම, තමන්ගේ අයිතිව ාසිකම් සටනේ කොටසක් ලෙස සලකන මිනිස්සු අඩුයි නේද?
අපි ඇති කළ යුත්තේ මේ සංවාදය. ඔබ පෙන්වූ ප්‍රශ්නය ලංකාවේ විතරක් නෙවෙයි. පිටරටවලත් තියෙනවා. සමරිසි ප්‍රජාව ඇතුලේම ලොකු වර්ගවාදයක් තියෙනවා. ඒ බෙදීම හැම තැනම තියෙනවා. අපට එදා ඉඳලාම පටු මානසිකත්වයක් තියෙනවානේ. ලංකාවේ සංවිධාන විදියටත් බෙදිලා ඉන්නවා. කට්ටියට එකට එකතුවෙලා වැඩ කරන්න බැරිවෙලා තියෙනවා. දැන් තමයි අපි පෙන්වන්නේ මේක සමරිසි ප්‍රජාවේ ප්‍රශ්නයක් පමණක් නොවෙන බව. ඒක පුළුල් සමාජ ප්‍රශ්නයක් බව. හැම සුළුතරයක්ම, හැම පීඩිතයෙක්ම වෙනුවෙන් එක විදියකට පෙනී ඉන්න පුලු‍වන් විම ඉතාම වැදගත්. පැහැදිළිවම නිදහස, සමානාත්මතාවය සඳහා පුළුල් තැනකට යන්න ඕනෑ. අපි තවම ඒක අතපතගාන්න පටන්ගත්තා විතරයි.

ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රකාශය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද? පුංචි ප්‍රකාශයකින් මේ තරම් ලොකු බලපෑමක් ඇතිවුණේ කොහොමද?
මට හිතෙන්නේ අපේ ප්‍රජාව දැනගත්තා ජනාධිපතිවරයාගේ මේ ප්‍රකාශය තමයි එළියට එන්න අවස්ථාව කියලා. ඒ වෙලාවේ එවැනි විරෝධතාවයක් ප්‍රකාශ කරන්න පසුබිමක් තිබුණා. ඒක ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සන්ධිස්ථානයක් වුණා. තවදුරටත් බලාගෙන ඉන්න බැරි තත්ත්වයක් ඇතිවුණා. මෙතෙක් ඉවසගෙන බලාගෙන ඉන්න බැරි තත්වයක් ඇතිවුණා. ඒ නිසා මේක පුපුරායෑමක් විදියට හඳුන්වන්න පුලු‍වන්. ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රකාශය තමයි ඒ පුපුරායෑමට හේතුව වුණේ. ඒ ප්‍රකාශය තනි ප්‍රකාශයක් ලෙස ගත්තොත් ලොකු දෙයක් නෙවෙයි. ඒත් ඒකට හේතුවූ දේශපාලන පසුබිම වැදගත්. එකක් තමයි ජනාධිපතිවරයා එතෙක් සමීපව වැඩ කරපු දේශපාලන පාර්ශ්වයකට එරෙහිව තමයි ඒ ප්‍රකාශය කළේ. දෙවැනි කාරණය තමයි ඒ පාර්ශ්වයේ නොහැකියාව, අසමත්කම ඉස්මතු කරන්නයි ලිංගිකත්වය ගෙනාවේ. ඒක කළේ රනිල් වික්‍රමසිංහට පුද්ගලිකව පහරගැසීමට පහරක් නෙවෙයි. සමනල ජීවිතයකට අනුගත වුණා කියලයි කිව්වේ. ඒකෙන් ඔහු අදහස් කළා සමනල ජීවිතයකට අනුගත වීම මනුෂ්‍යයෙක්ව දුර්වල කරන්න හේතුවෙනවා කියලා. අනෙක් දේ තමයි ඔහු ඒ ප්‍රකාශය එක්ක කරපු රඟපෑම. ඔහු ඉතාමත්ම ලැජ්ජා සහගත විදියට ප්‍රකාශය කරලා විරාමයක් ගන්නවා. එහෙම විරාමයක් ගන්නේ ප්‍රේක්ෂකාගාරයේ අත්පොළොසන් බලාපොරොත්තුවෙන්. ඉන්පස්සේ වේදිකාවේ ඉන්න සහචරයන් දිහා හිනාවෙමින් හැරිලා බලනවා. එයාලාත් එකඟතාවය දක්වනවා. මාව කම්පනයට පත්කරන්න ප්‍රධාන හේතුවක් තමයි ඒ රඟපෑම. මේක ඉතාම භයානක තත්වයක්. ප්‍රජාවකට එරෙහිව මෙවැනි අපහාස කිරීම අනාගතයේදී වෛරයකට පෙරළෙන්න පුලු‍වන්. යම්කිසි පුද්ගලයෙක්ට එරෙහිව හිංසනය ගෙන එන්නට මේවා පාවිච්චි කරන්න පුලු‍වන්. මම දකින්නේ ඔය භයානකත්වය. ලෝකයේ වෙන රටවල හෝමෝෆෝබියාව පටන්ගන්නේ ඔය විදියට. උදාහරණයක් විදියට රුසියාව. අද වෙනකොට විවිධ පළාත්වලට ගිහින්, සමරිසි පුද්ගලයන්ව අත්අඩංගුවට ගෙන ඝාතනය කරන තැනට පත්වෙලා තියෙනවා. අද ලංකාවේත් ඉන්නවා රුසියාවේ වගේ පාලනයක් ඇතිකරන්න කැමති අය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමවලින් පත්වෙන ඒකාධිපතියන්ට කැමති පුද්ගලයන් ඉන්නවා. රුසියාවේ වගේම ජාතිකවාදය හරහා සමරිසි ප්‍රජාව පීඩාවට පත්කිරීම වගේ දේවල් ලංකාවේ පැහැදිළිවම වෙන්න පුලු‍වන්. ජාතිකවාදය ශක්තිමත් කිරීමටත්, දූෂිත දේශපාලනඥයන්ගේ හෙළුව වසාගන්නටත් හෝමෝෆෝබියාව ලොකු ශක්තියක්. ඒ භයානකකම තමයි මම දැක්කේ මුලින්ම. ඒ නිසා තමයි මම තීරණය කළේ ඒ වෙලාවේ මොනවාහරි කරන්න ඕනෑ කියලා. ඒ වෙලාවේ මට හිතුණා, මේ තිබුණ තත්වය උඩ මේකෙන් වැඩක් වේවිද කියලා. මම බලාපොරොත්තු වුණේ නැහැ සාමාන්‍ය සමාජයෙන් හොඳ ප්‍රතිචාර ලැබේවි කියලා. ඒත් සමාජයෙන් හොඳ ප්‍රතිචාර ලැබුණා. ඒකට හේතු තියෙනවා. අපි මීට කලින් චිත්‍රපටි, ගීත හරහා මේ මාතෘකාව කතාකළා. භූමි වගේ පුද්ගලයන් මාධ්‍ය ඉදිරියේ පෙනී ඉඳලා තියෙනවා. උගත්, මධ්‍යම පාන්තික දරුවන් මේ ගැන කතාකරන්න පටන්ගෙන තියෙනවා. සාමාන්‍ය ජනතාවගේ අදහස් වල සෑහෙන වෙනසක් වෙලා තියෙනවා. බොහෝ මිනිස්සු තේරුම් අරන් තියෙනවා හෝමෝෆෝබියාව කියන්නේ ලංකාවේ ස්වදේශීය වටිනාකමක් නොවන බව.

පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රටවල් බොහොමයක සමකාමී වීම අපරාධ වරදක්. එහෙත් රටවල් බොහොමයක් එය අපරාධ වරදක් නොවන තැනට නීතිය වෙනස් කරගත්තා. ඉන්දියානු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් මෑතකදී සමරිසි ප්‍රජා වගේ අයිති වාසිකම් පිළිගත්තා. ලංකාවේත් අපරාධ වැරදි අතරින් සමකාමී වීම ඉවත් කරගැනීමට, එවැනි සටනක් කරන්නට බලාf පා රොත්තු වෙනවාද?
මම හිතන්නේ ඉන්දියාවේ සටන එක රැයකින් සිද්ධවුණේ නැහැ. ජයග්‍රහණ ලබලා, පරාජය වෙලා ලොකු ක්‍රියාදාමයකින් පස්සේ තමයි මේක වුණේ. ඒ අධිකරණ කටයුත්ත සිදුවෙද්දී විශාල පිරිසක් එළියේ පෙනී සිටියා. අධිකරණය ඉදිරියේ හිටියා. පෙළපාලි ගියා. එතකොට අධිකරණයට තේරුණා මේ ප්‍රජාවට අයිති විශාල මිනිසුන් පිරිසක් ඉන්න බව. ඔවුන්ගේ අයිතීන් වැදගත් බව. ලංකාවේ නැහැ ඒ තරම් පුළුල් ව්‍යාපාරයක්. දැන් තමයි ඒ වගේ බාහිර සටන් පටන්ගන්නේ. මෙතෙක් කල් සීතල කාමරවල තමයි මේ සංවාදය තිබුණේ. මේ එළියට පැමිණීම ඉදිරියේදී අධිකරණය ඉදිරියට ගිහිල්ලා, ඒකට සමකාමීව දේශපාලන සටනක් කරන්න පසුබිමක් තියෙනවා. ඒත් ලංකාවේ නීතිය පැත්තේ සීමාවක් තියෙන්න ඉඩ තියෙනවා. මීට කලිනුත් සමරිසි පුද්ගලයෙක්ට එරෙහි තීන්දුවක ප්‍රකාශිතවම තියෙනවා අධිකරණයට මේ නීතිය වෙනස් කළ නොහැකි බව.
කෙසේ වෙතත් ලංකාවේ නීතියක් ව්‍යවස්ථාදායකය මඟින් වෙනස් කිරීම ඉන්දියාවේ තරම් අසීරු නැහැ. ඉන්දියාවේ ව්‍යවස්ථාදායකයේ මණ්ඩල දෙකක් තියෙනවා. ලංකාවේ එක මණ්ඩලයයි තියෙන්නේ. සරල බහුතරයක් අවශ්‍ය වෙන්නේ. දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ අපරාධ වැරදිවලින් මේක ඉවත් කිරීම, සමලිංගික විවාහ නීතිගත කිරීමක් විදියට තමයි මාධ්‍යවලින් කතාකරන්නේ. නැත්නම් මීට කලින් වුණත් ඒක කරන්නට ඉඩ තිබුණා. කෙසේ වෙතත් අපට පාර්ලිමේන්තුව හරහා මේ නීතිය වෙනස් කරගැනීමේ පසුබිමක් තියෙනවා. ලංකාවේ මෙතෙක් කල් සමරිසි දේශපාලනඥයන් බොහෝදෙනෙක් ඉඳලා තියෙනවා. අපි දැනුවත්ව හා නොදැනුවත්ව. එක අතකින් තමන්ගේ දේශපාලන ගමනට බාධාවක් සිදුවේවි කියලා ඔවුන් බයයි. දෙවැනි කාරණය තමයි මේ පිරිස ගැන ඔවුන්ට කිසිම අනුකම්පාවක් නැහැ. මොකද ලංකාවේ ධනවත්, ඉහළ මධ්‍යම පාන්තික සමරිසියන්ට ප්‍රශ්නයක් නැහැ කියලා ඔවුන් හිතනවා. ඔවුන්ට ඕනෑ තැනකට යන්න පුලු‍වන්. ඕනෑ දෙයක් කරන්න පුලු‍වන්. ඕනෑ විදියකට හැසිරෙන්න පුලු‍වන් විදියේ තැන් තියෙනවා. ඔවුන්ගේ රැකියා නිසා ඔවුන්ට ඕනෑ දෙයක් කරන්න බාධාවක් නැහැ. ගොඩක් අය සමරිසිභාවය වසාගැනීමට විවාහ පවා කරගෙන ඉන්නවා. ඒ නිසා සමරිසි අයිතීන් කියන්නේ ඔවුන්ගේ පුද්ගලික අවශ්‍යතාවයක් නෙවෙයි. ඉන්දියාව වැනි රටවල් පවා දැන් මේක පිළිගන්නවා. ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව බලපෑම් කරනවා. අපිත් සටන් කරනවා. ඒ නිසා අපි විශ්වාස කරනවා සමකාමී වීම අපරාධයක් නොවෙන තැනට නීතිය වෙනස් කරන්න අපට හැකිවේවි කියලා.■

ජනාධිපති කියන අයම පත්කරන්න නම් ව්‍යවස්ථා සභාවක් ඕනෑ නැහැ

0


ජනාධිපති නීතිඥ ජේ සී වැලිඅමුණ


රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැති ලෙස යළි දිවුරුම් දුන් අවස්ථාවේදී කළ කතාවෙන් ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවටත් චෝදනා එල්ල කළා. ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් වැඩි විනිසුරුවරුන් තමා යෝජනා කළ විට ව්‍යවස්ථා සභාව ඒවා ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ බව ඔහු කිව්වා. මේ කතාවේ ඇත්තක් තියෙනවාද?
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව මේ මොහොතේ කතාබහට ලක්වෙන්නේ විනිශ්චයකාරවරු පත්කිරීම පිළිබඳව. ඉහළ අධිකරණ වන අභියාචනාධිකරණයට හා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට විනිශ්චයකාරවරුන් ලෙස, ජනාධිපතිවරයා නාම යෝජනා කරනවා. ඔහු යෝජනා කළ නම් අනුමත කිරීම හෝ නොකිරීම තමයි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට පැවරී තිබෙන කාර්යය. ඒ ගැන සඳහන් වෙන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 41 (ඇ) ව්‍යවස්ථාවේ. ‘අනුමත කිරීම’ කියන එකෙන් අදහස් වෙන්නේ ඒ පිළිබඳව සොයාබලා අනුමත කිරීමයි. ජ්‍යෙෂ්ඨතම විනිශ්චයකාරවරුන් පමණක් පත්කරනවා නම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවක් තිබීමේ අවශ්‍යතාවක් නැහැනේ. ඒක කරන්න ජ්‍යෙෂ්ඨත්වය සොයාබලන ලිපිකරුවෙක් හිටියාම ඇතිනේ.
එනිසා, ජනාධිපතිවරයා එවන නාමයෝජනාවල සුදුසුකම් ගැන තෝරාබේරා පරීක්‍ෂා කරලා අනුමත කිරීමේ ක්‍රමවේදයක් තමයි ව්‍යවස්ථා සභාව අනුගමනය කරන්නේ.

ව්‍යවස්ථා සභාව අනුමත කළ නමක් ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන්න ජනාධිපතිට බැරිද?
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව කිසියම් නමක් හෝ කිහිපයක් අනුමත කළාට පස්සේ ඒ නම් ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන්න ජනාධිපතිවරයාට බලයක් නෑ. ව්‍යවස්ථා සභාවෙන් අනුමත කරලා එන විනිශ්චයකාරවරුන්ගේ, ධුරයට අදාළ දිවුරුම පමණයි ජනාධිපතිවරයා දෙන්න ඕනෑ. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරයාට තියෙන්නේ අදාළ අධිකාරි පත්‍රය නිකුත්කිරීම පමණයි.

එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා අනිවාර්යයෙන්ම ඒ අධිකාර පත්‍රය දිය යුතුයි කියලා කොහේවත් තැනක නියම කරලා තියෙනවාද? ඒක උදාහරණයකින් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්ද?
ලංකාවේ ඉතාම වැදගත් නඩු තීන්දුවක් තියෙනවා, ඩබ්ලිව් කේ සී පෙරේරා එරෙහිව ආචාර්ය දයා එදිරිසිංහ (1995 1 එස්එල්ආර් 108) කියලා. ඒ නඩුවේදී කියන්නේ, ‘පත්කළ යුතුයි කියලා විශේෂයෙන් තියෙන්න ඕනෑ නෑ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 12 ව්‍යවස්ථාව යටතේ ඒ අඩුව පිරවෙනවා කියලා. මේ නඩු තීන්දුව ලංකාවේ හිටපු විශිෂ්ටතම ශේ්්‍රෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරුන් වන, මාක් ප්‍රනාන්දු, ධීරරත්න හා වඩුගොඩපිටිය යන මහත්වරුන් දුන් නඩු තීන්දුවක්. විශ්විiාලයේ සියලුම අවුරුදුවල විභාග සමත් වුණාට පස්සේ අවසානයේ උපාධි සහතිකය දෙනවානේ. උපාධි සහතිකය දීමේ බලධාරියා විශ්විiාලය වුණත්, සියලුම විභාග සමත්වෙලා ඊට සුදුසුකම ලැබුවාට පස්සේ සහතිකය නොදී ඉන්න විශ්වවිiාලයට බැහැ.
මෙතැනදීත් එහෙමයි. විනිශ්චයකාරවරයෙක් පත්කිරීම සම්බන්ධ මූලික ක්‍රියාපටිපාටිය අවසන් වුණාට පස්සේ, ජනාධිපතිවරයාට කළ හැක්කේ අදාළ අධිකාරි පත්‍රය දීම පමණයි. ඒක නොදී ඉන්න කිසිම හේතුවක් මත, ඔහුට බැහැ.
මාධ්‍ය වාර්තා කළ අන්දමට, මුලින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ජනාධිපතිවරයා විනිසුරුවරුන් දෙදෙනකුගේ නම් යෝජනා කරනවා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව ඒ නම් ප්‍රතික්‍ෂෙප කළාට පස්සේ ජනාධිපතිවරයා තවත් නම් යෝජනා කරනවා. ඒ නම් අනුමත කරනවා ව්‍යවස්ථා සභාව. සභාව ඒවා අනුමත කළාට පස්සේ නැවත වාරයක් එවනවා, ඒ නම් සලකා බලන්න කියලා. අපේ ව්‍යවස්ථාව අනුව, අනුමත කළා හෝ නොකළාට පස්සේ නැවත සලකා බැලීමට ප්‍රතිපාදනයක් නැහැ. ඒ අනුව, ඔවුන් දිවුරුම් නොදීමට හෝ ජනාධිපතිවරයා අධිකාර පත්‍රය නොදී සිටීමට ප්‍රතිපාදනයක් නැහැ.

එහෙත් ඔබ ඉහත කී, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පත්කළ විනිශ්චයකාරවරුන් දෙදෙනකුට අධිකාර පත්‍රය නොදී ඉන්නවා ජනාධිපතිවරයා මේ වන තෙක්ම….
ඔව්. ඒ වාගේම ජනවාරි පස්වැනිදා, තවත් පුරප්පාඩුවක් ඇතිවෙනවා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ, ඊවා වනසුන්දර විනිශ්චයකාරවරිය විශ්‍රාම ගැනීම නිසා. ඒ පුරප්පාඩුවට මේ වන විට අභියාචනාධිකරණයේ සභාපති විනිශ්චයකාරතුමාගේ නම යෝජනා කරලා තියෙනවා. ඕනෑ නම් එවැනි අවස්ථාවක ජ්‍යෙෂ්ඨතාව මත දිවුරුම් දීමේ පිළිවෙළ වැනි සකස් කිරීමක් කළ හැකියි. නමුත් අධිකාර පත්‍රය නොදී ඉන්න නම් බැහැ.
සමහර විනිශ්චයකාරවරු පහළ උසාවියේ සිටියදී තමයි ඉහළ උසාවියට නම් කරලා තියෙන්නේ. ඔවුන්ගේ පත්කිරීම ව්‍යවස්ථා සභාව අනුමත කරලා තියෙනවා. එනිසා දැන් ඔවුන් පහළ උසාවියේ විනිශ්චයකාරවරුන් නෙවෙයි. එහෙත්, අධිකාර පත්‍රය ඔවුන්ට නොදීම නිසා ඔවුන් තවමත් ඉහළ උසාවියේ අසුන්ගන්නේත් නැහැ. විනිශ්චයකාරවරුන් ඒ පැත්තටත් නැති මේ පැත්තටත් නැති තත්ත්වයක් ඇතිවෙලා තිබෙනවා නේද ජනාධිපතිවරයාගේ මේ ක්‍රියාකලාපය නිසා?
ඔව්. ව්‍යවස්ථාවට අනුව, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් එකොළොස් දෙනකු සිටිය යුතු වුණත්, දැන් නව දෙනායි ඉන්නේ. ජනාධිපතිවරයා ඉහත කී දෙදෙනාට අධිකාර පත්‍රය පිරිනොනැමීමෙන් දැන් සැලකිය යුතු කාලයක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිශ්චයකාර තනතුරු දෙකක් හිස්. ජනවාරි 5 වැනිදා, ඒ නවයත් අට දක්වා පහළ බසිනවා. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අහන්න ගොඩගැහිලා තියෙනවා සෑහෙන නඩු කන්දරාවක්. එවැනි නඩු කන්දරාවක් තියෙද්දී පුරප්පාඩු නොපිරවීම මත විනිසුරුවරුන්ගේ සංඛ්‍යාව අට දෙනකුට බහිනවා කියන්නේ ජාතික වශයෙන් වැදගත් වන ප්‍රශ්නයක් ඇතිවෙනවා කියන එකයි.

මෙවැනි වැරදි නොකරන්නට ජනාධිපතිවරයා බැඳ තබන විධිවිධාන ව්‍යවස්ථාවේ ඇත්තේම නැද්ද?
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනයේ 33(1)(අ) ව්‍යවස්ථාව අනුව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්‍ෂා කරන බවට හා අනුගමනය කරන බවට ජනාධිපතිවරයා බැඳිලා ඉන්නවා. මේ ඉස්සර හිටපු ජනාධිපතිවරයා වාගේ කෙනෙක් නෙවෙයි. ඉස්සර හිටපු ජනාධිපතිවරයා ‘ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුගමනය කිරීමට හා ආරක්‍ෂා කිරීමට වගබලා ගැනීම’ කියන දේ තිබුණේ ජනාධිපතිවරයා හැටියට පත්වීමෙන් පසු දෙන දිවුරුමේ. නමුත් 19 සංශෝධනයෙන්, දිවුරුමට අමතරව, ඉහත කී ලෙස ‘ව්‍යවස්ථාව ආරක්‍ෂා කොට අනුගමනය කරනවාය’ යන්න ව්‍යවස්ථාවෙන්ම වගකීමක් බවට පත්කරලා තියෙනවා. ඒ නිසා ඉස්සර තත්ත්වයට වඩා ජනාධිපතිවරයාගේ බැඳීමක් දැන් තියෙනවා. තමාට වුවමනා අය විනිසුරුධුරවලට දමන්නට ජනාධිපතිවරයාට දැන් බලයක් නැහැ. ඒක ඉතාම පැහැදිලිව සීමා කරලා තියෙන්නේ.
මීට පෙර අවස්ථා තුනහතරකදීමත්, ජනාධිපතිවරයා විනිසුරුවරුන්ගේ නම් යෝජනා කරලා යැව්වාම, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව ඒවා ප්‍රතික්‍ෂෙප කරලා තියෙනවා. 19 සංශෝධනයේ එක් අරමුණක් තමයි, ජනාධිපතිවරයාට තනිවම පත්කිරීමට තිබුණු අවස්ථාවන්ට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව මැදිහත්වීමට අවස්ථාව සැලසීම. ඉතින්, ව්‍යවස්ථා සභාවට ජනාධිපතිවරයා චෝදනා නැගුවාට ඒ සභාව කිසිසේත් වැරදි නැහැ.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දු හරහා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්‍ෂා වීම ගැන අපි කතාකරනවානේ. මහජනතාවගේ වගකීම තමයි, මේ ඉහළ උසාවිවල විනිශ්චයකාරවරුන් පත්වන ආකාරය ගැන සෑහෙන අවබෝධයකින් සහ ඒ පිළිබඳව විමසිලිමත්ව පසුවීම. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්‍ෂා කිරීම අධිකරණයට විතරක් කළ හැකි දෙයක් නෙවෙයි. මහජනතාව විමසිලිමත්වීම තුළ පමණයි, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්‍ෂා වෙන්නේ හා එය නිවැරදිව ක්‍රියාත්මක කළ හැකි වෙන්නේ.

අලුත් ආණ්ඩුවේ කැබිනට් එක පත්කිරීමේදී ඇමතිවරුන් 30ක්ද, ඊට වැඩි විය හැකිද කියන ප්‍රශ්නයක් මතුවෙලා තිබෙනවා..
මුලින්ම බලන්න ඕනෑ කැබිනට් එක කියන්නේ මොකක්ද කියලා. කැබිනට් කියන සංකල්පය ආරම්භ වෙන්නේ, 17 වැනි සියවසේදී එංගලන්තයේ. ඊට ඉස්සෙල්ලා රජතුමා උපදෙස් ලබාගත්තේ රාජාධිකරණයෙන් හෙවත් ප්‍රිවි කවුන්සිල් එකෙන්. ප්‍රිවි කවුන්සිල් එක අධිකරණ කටයුතුවලට බර තැබීම නිසා, රජයේ දෙපාර්තමේන්තු සම්බන්ධයෙන්, විධායකය වන රජතුමාට කරුණු සැලවීම නිසි ලෙස කෙරුණේ නැහැ. ඒ හේතුවෙන් ප්‍රිවි කවුන්සිල් එකේ සීමිත කොටසකින් රජතුමා උපදෙස් ගන්න පටන්ගත්තා. ඒක තමයි කැබිනට් එකේ ආරම්භය.
ඊට පස්සේ දෙවන චාල්ස් රජ්ජුරුවෝ තීරණ ගත්තේ මේ කියන කැබිනට් එකේ උපදෙස් මත. ඊට පස්සේ 1714 සිට 1727 දක්වා තව රජකෙනෙක් රජ කරනවා පළමුවැනි ජෝර්ජ් රජු නමින්. ඔහුට කතාකරන්න පුළුවන් ප්‍රංශ භාෂාව පමණයි. ඉංග්‍රීසි කතාකරන්න බැහැ. මේ එංගලන්තයේ ප්‍රොතෙස්තන්ත යුද්ධ ඇතුළුව සෑහෙන්න කලබල තිබුණු කාලයක්. ඉංග්‍රීසි භාෂාව බැරි නිසා, සම්පූර්ණ කැබිනට් එකත් එක්ක ගනුදෙනු කරන්න රජුට හැකියාවක් තිබුණේ නැහැ. ඔහු කළේ, කැබිනට් එකේ හිටපු අය තනි තනිව ගෙන්වාගෙන ඔවුන්ගේ අදහස් ගැනීමයි. ඒ අනුව, ඔවුන්ට විධායක ආණ්ඩුවක් හැටියට කටයුතු කරගෙන යන්න රජු අවසර දුන්නා. එහි ප්‍රතිඵලය හැටියට කැබිනට් එකේ ප්‍රධානියෙකු අගමැති හැටියට පත්වෙලා, ඔහුගේ වටා තමයි කැබිනට් එක හැදුණේ. විශාල පිරිසක් වෙනුවට කිහිප දෙනකු වෙත තිබුණු තීරණ ගැනීමේ බලය එකතුවෙන්නේත් අගමැතිවරයා කේන්ද්‍ර කරගෙනයි. මේ කියන පසුබිම තුළ තමයි, ඓතිහාසික වශයෙන් ‘විධායක ආණ්ඩුව’ කියන එකක් පටන් ගන්නේ. ඒ තත්ත්වය මත රජතුමා, නාමික රජකෙනකුගේ තත්ත්වයට වෙනස් වෙනවා.

ලංකාවේ කැබිනට් එක 30ක් දක්වා යාහැකියි කියලා ව්‍යවස්ථාව කියනවා.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල අතිවිශාල කැබිනට් නැහැ. ලංකාවේ ජනගහනය, ආර්ථික හා වෙනත් කාරණා එක්ක සැලකුවාම ඉස්සර හිටිය කැබිනට් එක අතිවිශාල එකක්. 19 වැනි සංශෝධනයට පෙර, මන්ත්‍රීවරු දෙන්නෙක් ඇරෙන්න අනිත් ඔක්කොම කැබිනට් හෝ කැබිනට් නොවන ලෙස ඇමති මණ්ඩලේ හිටියා. එනිසා තමයි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 46(1)ට මුළු අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ සංඛ්‍යාව 30කට වැඩි වෙන්න බෑ කියන එකත්, අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ නොවන ඇමතිවරුන් හා නියෝජ්‍ය ඇමතිවරුන් සංඛ්‍යාව 40කට වැඩි වෙන්න බැහැ කියන එකත් ඇතුළත් වෙන්නේ. එතැනම පිරිස 70ක් වෙනවා. 113ක් ඉන්න ආණ්ඩුවකට මේ පිරිස වුණත් වැඩියි. මගේ මතය අනුව, ලංකාවේ කැබිනට් එක 20ක් වුණත් ඒක වුවමනාවට වැඩියි. ව්‍යවස්ථාව ඊට වැඩි ගණනක් කියනවා. ඒක නීතියනේ. ඒත් එහි තිබෙන්නේ ඇමතිවරුන් සංඛ්‍යාව 30ක් විය යුතුයි කියලා නෙවෙයි. 30 නොඉක්මවිය යුතුයි කියලායි. එහි අදහස 20ක් 25ක් වුණත් කරන්න පුළුවන් කියන එකයි.
මගේ මතය අනුව, උපරිම වශයෙන් ඉන්න පුළුවන් ඇමතිවරුන් සංඛ්‍යාව 31යි.

ඇයි එහෙම කියන්නේ?
19න් පස්සේ, ජනාධිපතිවරයා කැබිනට් ඇමති කෙනෙක් නෙවෙයි. 19 සංශෝධනයේ අන්තර්කාලීන විධිවිධාන යටතේ එන 51 වැනි වගන්තියෙන් කියැවෙන්නේ, ධුරයේ සිටින ජනාධිපතිවරයා විෂය සහ කර්තව්‍ය භාරව ඉන්නා අතරතුර, යම්කිසි අමාත්‍යවරයෙක් වශයෙන් සඳහන් කරලා තියෙනවා නම්, ඒ සඳහන ඒ ජනාධිපතිවරයාට කරන ලද සඳහනක් ලෙස සැලකිය යුතුයි කියලා. එහි තේරුම, ඔහු කැබිනට් එකේ හිටියාට, ඇමතිවරයෙක් ලෙස නොසැලකිය යුතුයි කියන එකයි. ඔහු කැබිනට් එකේ නායකයා හැටියට හිටියාට, කැබිනට් එකේ 30 දෙනාට ගණන් ගත යුතු නැහැ කියන එකයි මගේ මතය. නමුත් අගමැතිවරයා, කැබිනට් අමාත්‍යධුරයක් දරනකම් ඔහු අමාත්‍යවරයෙක් හැටියටත් සලකන්නට ඕනෑ. තවත් අර්ථ නිරූපණයක් එන්න පුළුවන්, අගමැතිවරයා වෙනම තනතුරක් නිසා ඔහු ඇමතිවරයෙක් වශයෙන් නොසැලකිය යුතුයි කියලා. නමුත් ඒක විවාද සම්පන්නයි.
මෙච්චර අමාත්‍යවරුන් හිටිය පළියට ඔවුන් මහලොකු සේවයක් කරන්නේ නැහැ. අමාත්‍ය මණ්ඩලයෙන් කෙරෙන්නේ රාජ්‍යයේ තීරණාත්මක ප්‍රතිපත්තිමය තිරණ ගැනීමයි. ඒත් එවැනි කාර්යභාරයක් ඉටුකළ හැකි අමාත්‍යවරුන් විශාල පිරිසක් මේ කැබිනට් එකේ ඉන්නවා කියලා හිතන්න අමාරුයි.
අද ඇමතිකම් දෙන්නේ රටට සේවය කිරීමට නෙවෙයි. ආණ්ඩුවක් ගෙනියන්න නම් අමාත්‍යධුර දීලා රඳවාතබාගන්න වෙලා තියෙනවා, රටේ තියෙන දූෂිත දේශපාලන ක්‍රමවේදය නිසා. එම ක්‍රමවේදය තුළ අමාත්‍යධුර ඉල්ලාගෙන කෑගහන කට්ටිය වගේම, නොදුන්නොත් අනිත් පැත්තට යන්න හදන කට්ටියකුත් ඉන්නවා. ඒ අය රඳවාගන්න තමයි ඇමති සංඛ්‍යාව වැඩිකරන්න වෙලා තියෙන්නේ. ඔවුන් නඩත්තු කරන්න යන වියදම සෑහෙන මූල්‍ය අපරාධයක්. අමාත්‍ය සංඛ්‍යාව වැඩි කළත්, මහජනතාවට බරක් නොපැටවෙන්න නම්, ඔවුන්ට දීලා තියෙන යානවාහන, ආරක්‍ෂාව, රාජ්‍ය වියදම් ඇතුළු අනෙකුත් වරප්‍රසාද අඩුකළ යුතුයි. අස්වෙලා යන්න හිටපු ඇමතිවරුත් ආයේ රඳවාගත්තේ මහජනතාවට තියෙන ආදරේට නෙවෙයිනේ.

පසුගිය දිනවල විවේචනයට ලක්වුණු තවත් දෙයක් තමයි මාධ්‍ය හැසිරීම..
ප්‍රධාන ධාරාවේ මුද්‍රිත හා විiුත් මාධ්‍ය බොහොමයක් පසුගිය මාස දෙකකට ආසන්න කාලය තුළ මේ කුමන්ත්‍රණයට පක්‍ෂව කටයුතු කළ බව අපි දැක්කා. එහෙම තිබියදීත්, මහජන මතය අනිත් පැත්තට ගියේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්‍ෂා කරගැනීම වෙනුවෙන්. විශේෂයෙන් සමාජ මාධ්‍යවලට එකතුවෙලා හිටපු මිලියන හයක පිරිසක් මේ ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය ප්‍රතික්‍ෂෙප කළා. ඔවුන්ව විශ්වාස කළේ නැහැ. එනිසා ඒ මාධ්‍යවල විශ්වසනීයත්වය නැතිවුණා. ඒ නැතිවුණේ, මහජනතාව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගරු කළ නිසා. එනිසා, එක්සත් ජාතික පක්‍ෂය ප්‍රමුඛ පිරිස බලයට ඇවිත් අපට අමාත්‍යවරු හැත්තෑවක් අසූවක් ඕනෑ කිව්වොත්, ඒ මහජන මතය අනිත් පැත්තට යනවා සමාජ මාධ්‍ය හරහාම. මේ වාගේ පටු ඉල්ලීම්වලට අමාත්‍යවරුන් ගියාම, එජාපය ප්‍රමුඛ ආණ්ඩුව ඒ නිසාවෙන්ම මහජන අප්‍රසාදයක් ඇතිකර ගන්නවා.
ජනමාධ්‍ය ගැන ජනමාධ්‍ය තුළම සාකච්ඡාවක් ඇතිවෙනවා කියලා මට පෙනෙන්නේ නැහැ. නමුත් සමාජ මාධ්‍ය තුළ, ප්‍රධාන ප්‍රවාහයේ මාධ්‍ය ගැන සෑහෙන විවේචනාත්මක කතිකාවතක් යනවා. අනාගතයේදී අමු ජාතිවාදී න්‍යාය පත්‍රයකින් ඇවිත්, නැවත වරක් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධව, ජාතිවාදී අන්තගාමී මනස්ගාත පාවිච්චි කරනවා. ඒ සඳහා භාවිත කරන්නේ මාධ්‍යයි. ඒ මාධ්‍ය හිමිකරුවන්ගේ වුවමනාවට හා ඔවුන්ගේ න්‍යාය පත්‍රයට අනුවයි. ඒ නිසා ප්‍රධාන මාධ්‍යවල ක්‍රියාකාරිත්වය පිළිබඳව එළිපිට සාකච්ඡාවක් එන්න ඕනෑ. ප්‍රධාන පෙළේ පුද්ගලික මාධ්‍ය ආයතන යම් යම් අවස්ථාවලදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගරුකළ බවත් ඇත්ත. නමුත් ඔවුන් ගැතිකම් කරන නායකයන් සහ ඔවුන්ගෙන් වාසි ලබන නායකයන් ආරක්‍ෂා කිරීමට, ඔවුන් සමග නැති නායකයන්ගේ දේශපාලන බලය අහෝසි කිරීම සඳහා ගෙනයන වැඩපිළිවෙළ වෙනුවෙන් ඔවුන් පාවිච්චි කරන්නේ මහජනයාට හිමි විද්‍යුත් සංඛ්‍යාත. ඒක පොදු දේපළක්. ඒ නිසා ඔවුන් නියාමනයකට යටත් විය යුතුමයි. ඒ නියාමනය, මාධ්‍යකාරයන්ට හා මාධ්‍ය ආයතනවලට ඕනෑ ඕනෑ විදියට පාවිච්චි කරන්නට නොදිය යුතුයි. යම්කිසි ආකාරයකට රජයේ මැදිහත්වීමක් තුළ, ස්වාධීන අධිකාරියක් යටතට ගෙන ආ යුතුයි. ඒ සඳහා සුදුසු මෙවැනි අවස්ථාවක් නැවත නොලැබෙන්නට පුළුවන්.■

■ අරුණ ජයවර්ධන