ශ්‍රී ලංකාවේ මුහුදු තීරයට ඇතුළුවීමට ඇමෙරිකානු යුද නැව්වලට අවසරය ලැබී ඇත්තේ 2007 දී ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අත්සන් කළ ගිවිසුමක් අනුව බව වාර්තා වෙයි.
මේ ගිවිසුම පිළිබඳව ජනවාරි 09 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුවේදී පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී නලින්ද ජයතිස්ස විසින් පෙන්වා දුන්නේය. 2007 ජුලි 07 වැනිදා ඇක්සා නමින් ඇතිකරගෙන තිබුණු එම ගිවිසුමට අනුව ශ්‍රී ලංකා මුහුදු තීරයේ මුර සංචාරවල යෙදීමට ඇමෙරිකානු යුද නැව්වලට අවස්ථාව හිමිව තිබේ.
මේ ගිවිසුම පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේදී අදහස් දක්වමින් ඒකාබද්ධ විපක්ෂ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී වාසුදේව නානායක්කාර පෙන්වා දී තිබුණේ ඇක්සා නම් ගිවිසුම පිළිබඳව 2010 දී පැවති කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීමකදී හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගෙන් තමන් විමසූ බවයි. එය අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයෙකු හා විදේශ තානාපතිවරයෙකු අතර ඇතිවූ ගිවිසුමක් පමණක් බවත්, තමා අත්සන් නොකළ නිසා එම ගිවිසුමට බලයක් නොමැති බවත් එම විමසීමට ප්‍රතිචාර ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා පැවසීයැයි වාසුදේව නානායක්කාර මන්ත්‍රීවරයා කීය. එසේ වුවද ජාත්‍යන්තර ගිවිසුම් අත්සන් කිරීම සඳහා අමාත්‍යංශ ලේකම්වරුන්ට බලයක් තිබෙන බවත්, බොහෝ ජාත්‍යන්තර ගිවිසුම් සඳහා අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් අත්සන් කර ඇති බවත් අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වූ ජාත්‍යන්තර දේශපාලනය පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුමක් ඇති නිලධාරීහු පවසති.■
ඇමෙරිකන් නැව්වලට අවසර දුන්නේ ගෝඨා
ජනපතිගේ ‘ස්විස් චැලෙන්ජ්’ට රතන හිමිගෙන් ප්‍රහාර
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ යෝජනාවක් අනුව ක්‍රියාත්මක වන පාවෙන ගෑස් ගබඩා පර්යන්ත ව්‍යාපෘතියට ඔහුගේ හිතෙෂිවන්තයෙකු වන අතුරලියේ රතන හිමි විරුද්ධත්වය ප්‍රකාශ කර තිබේ.
ඒ ජනවාරි 09 දින රාජගිරිය සදහම් සෙවණ විහාරස්ථානයේදී මාධ්‍ය හමුවක් කැඳවමින්ය. එම මාධ්‍ය හමුව පවත්වා ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා ජාතික මහා සභාව යන නමිනි.
රටේ බලශක්ති අර්බුදයට විසඳුමක් ලෙස හුවා දක්වමින් ආණ්ඩුව විසින් නිසි කැබිනට් අනුමැතියකින් තොරව එම ස්වාභාවික ගෑස් බලාගාර ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නට සූදානම් වන බවත් රටේ අනාගතයට බලපාන එම ව්‍යාපෘතිය නතර කර දැමිය යුතු බවත් රතන හිමියන් එහිදී පවසා ඇත.
ස්වාභාවික වායුව ශ්‍රී ලංකාව සතුව පවතින බවත්, 2008 වසරේදී මන්නාරම් ද්‍රෝණියේ ස්ථාන හතරක කරන ලද කැණීම්වලදී වසර 60ක කාලයකට අවශ්‍ය ගෑස් තිබෙන බවට හඳුනාගෙන තිබෙන බවත් රතන හිමි එහිදී පෙන්වා දී ඇත.
කඩිමුඩියේ මෙම ව්‍යාපෘතිය ගෙනඒමට දේශපාලනඥයන් උත්සාහ කරන්නේ ආර්ථික වාසි ලබාගැනීමට බවත්, ඉදිරියේදී එළඹෙන ජනාධිපතිවරණය, මහ මැතිවරණය හා පළාත් සභා මැතිවරණවලට මුදල් යෙදවීමට බවත් ඒ හිමියන් අවධාරණය කර ඇත.
මෙම ස්වාභාවික පාවෙන ගෑස් ගබඩා සංකීර්ණ ව්‍යෘපෘතිය පිළිබඳව විශේෂ හෙළිදරව්වක් කෝටි 126,000ක ජනාධිපතිගේ ස්විස් චැලෙන්ජ් අභියෝගයට ලක් වෙයි යනුවෙන් මෙවර පුවත්පතේ 3 වන පිටුවේ පළවී ඇත. මෙම ව්‍යාපෘතිය පිළිබඳව මීට පෙර අවස්ථා ගණනාවකදීද අනිද්දා හෙළිදරව් කළේය.
ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් තොරතුරු කොමිසමට නඩු
අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහගේ වත්කම් බැරකම් ප්‍රකාශය අදාළ ඉල්ලු‍ම්කරුවන්ට ලබා දෙන්නයැයි ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට නියෝග කළ තොරතුරු කොමිෂන් සභාවට එරෙහිව නීතී මාර්ගයෙන් කටයුතු කරන බවට ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයෙන් ට්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනයට ලිඛිතව දැනුම් දී ඇතැයි වාර්තා වේ.
රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ 2017 ජුනි මාසයේ සිට 2018 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් 04 වන දින දක්වා වත්කම් බැරකම් ට්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ශ්‍රී ලංකා ආයතනය විසින් ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයෙන් ඉල්ලා තිබුණි. 2018 දෙසැම්බර් 04 වන දින තොරතුරු කොමිසම විසින් ඒ තොරතුරු ලබාදෙන්න යැයි ජනාධිපති කාර්යාලයට පවසා ඇත.
ඉන්පසුව දෙසැම්බර් 19 වන දින ජනාධිපති ලේකම් උදය ආර් සෙනෙවිරත්න මහතාගේ අත්සන සහිත ලිපියක් මාර්ගයෙන් ට්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ශ්‍රී ලංකා ආයතනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ අශෝක අබේසේකර මහතාට දැනුම් දී ඇත්තේ 2018 දෙසැම්බර් 04 වන දින තොරතුරු කොමිසමෙන් ලබා දුන් තීන්දුවට එරෙහිව නීති මාර්ගයෙන් කටයුතු කරන බවය.
ජනපති පෞද්ගලික ලේකම්ට උසාවියෙන් අධිචෝදනා
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් ඔහුගේ පෞද්ගලික ලේකම්වරයා ලෙස පසුගියදා පත්කර ගන්නා ලද ජනක රණවක මහතාට එරෙහිව නීතිපතිවරයා විසින් ගොනු කරන ලද චෝදනා බාරදීම මහාධිකරණය විසින් සිදුකර ඇත.
මහාධිකරණ විනිසුරු මංජුල තිලකරත්න ඉදිරියේ මෙම චෝදනා කියවීම ජනවාරි 09 දින සිදුවී ඇත.
ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර මහ නගර සභාවේ නගරාධිපති මධුර විතානගේ සතුවූ පෞද්ගලික පරිගණකයට අයුතු ලෙස පිවිස එහි දත්ත සොරකම් කළේ යැයි ජනාධිපති පෞද්ගලික ලේකම් ඇතුළු විත්තිකරුවන් දෙදෙනෙකුට චෝදනා එල්ල වී ඇත.
ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර නගරාධිපතිවරයා එහි උපනගරාධිපතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කරන සමයේදී පෞද්ගලික පරිගණකයට අයුතු ලෙස පිවිසීම සිදුවී ඇති අතර එසමයේ ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර මහ නගරසභාවේ නගරාධිපතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කර ඇත්තේ ජනක රණවක මහතාය.
කෙසේ වෙතත් ඔහු සහ අනෙක් විත්තිකරුවා අධිකරණයේදී ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ එම චෝදනාවට තමන් නිවැරදිකරුවන් බවය.
ඉඳුවර බණ්ඩාර
ව්‍යවස්ථාව ගැන වාර්තා පහක්
නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් පිළිබඳ යෝජනා ඇතුළත් වාර්තා පහක් පාර්ලිමේන්තුවේ සියලු සාමාජිකයන්ගෙන් සමන්විත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා මණ්ඩලයට ජනවාරි 11 වැනිදා ඉදිරිපත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා මෙහෙයුම් කමිටුවේ සාමාජිකයෙක් පැවසීය.
ඒ අනුව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා මණ්ඩලයේ විද්වත් කමිටුවේ බහුතර කණ්ඩායම සකස් කළ වාර්තාව, එම විද්වත් කමිටුවේ සුළුතර කණ්ඩායම සකස් කළ වාර්තාව, පළාත් සභා මහ ඇමතිවරුන් නව දෙනාගේ යෝජනා ඇතුළත් වාර්තාව, දේශපාලන පක්ෂවලින් ඉදිරිපත් කළ යෝජනා ඇතුළත් වාර්තාව, මීට පෙර ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා මණ්ඩලයේදී ඉදිරිපත් වූ අදහස් ඇතුළත් වාර්තාව, එලෙස ඉදිරිපත් කරන බව එම සාමාජිකයා කීය.
විද්වතුන්ගේ කමිටුව විසින් වාර්තා දෙකක් සකස් කර තිබුණු අතර එයට හේතුවී තිබුණේ විද්වතුන්ගේ කමිටුවෙහි සාමාජිකයන් දෙදෙනෙකු බහුතර මතයට එකඟ නොවීමයි. ඒ අනුව බහුතර කණ්ඩායම හා සුළුතර කණ්ඩායම ලෙස වාර්තා දෙකක් ඉදිරිපත් කර තිබුණි. සමස්ත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳව යෝජනා ඇතුළත් වන්නේ අවසානයට ඉදිරිපත් කළ එම වාර්තා දෙකෙහි බව ඔහු පැවසීය.
කෙසේ වෙතත් ඇතැම් මාධ්‍ය විසින් ප්‍රචාරය කරන ආකාරයේ ෆෙඩරල් ක්‍රමයක් පිළිබඳ යෝජනා, ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත වාර්තා අතරින් එකකවත් සඳහන් නොවෙන බව ඔහු වැඩිදුරටත් කීය. විද්වත් කමිටුවේ වාර්තා දෙකෙහි සඳහන්ව තිබෙන බලය බෙදීමේ යෝජනාව ශ්‍රීලනිපය නියෝජනය කරන පළාත් සභා මහ ඇමතිවරුන් විසින් ඉදිරිපත් කළ අදහස් මත පදනම් වී තිබෙන බවත් ඔහු පැවසීය.
ඒ අනුව දැනට ඉදිරිපත් කර තිබෙන වාර්තා සියල්ලම පිළිබඳව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා මණ්ඩලයේදී විවාදයට ලක් කරන බවත්, එහිදී එකඟ වන අවසන් එකඟතා මත ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳ මෙහෙයුම් කමිටුව විසින් අවසාන එකඟතා සහිත ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පතක් සකස් කරන බවත් ඔහු කීය.
අනුරංග ජයසිංහ
මෛත්‍රීට සහාය දෙන්න මහින්ද කැමති වෙලා
මීළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ සහයෝගය මෛත්‍රීපාල සිරිසේනට ලබාදී ඔහුට ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකත්වය ලබාදීමට මහින්ද රාජපක්ෂ තීරණය කර ඇතැයි අනිද්දා වෙත වාර්තා වේ.
ඉදිරියේදී මහින්ද පාර්ශ්වය සහ මෛත්‍රී පාර්ශ්වය අතර ගොඩනැගෙන සන්ධානය පොහොට්ටුව ලකුණ යටතේ සන්ධානගත විය යුතු යැයි ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ පාර්ශ්වයේ අදහස වුවත් එම අදහසට ශ්‍රීලනිපය සිය විරෝධය දක්වා ඇත. ඉන්පසුව පැවති සාකච්ඡාවලදී අත හෝ පොහොට්ටුව හෝ නොවන ලකුණකින් සන්ධානගත වීමට දෙපාර්ශ්වයේම ඉහළ නායකයන් එකඟවී ඇත. පැවති සාකච්ඡාවලදී මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාට මීළඟ ජනාධිපතිවරණයේ අපේක්ෂකත්වය පිරිනැමීම ස්ථිර කර ඇතැයි විශ්වාස බව අනිද්දා වෙත අදහස් දැක්වූ දෙපාර්ශ්වයේම ඉහළ මට්ටමේ නායකයෝ පැවසුහ.
එළඹෙන ජනාධිපතිවරණයේදී මහින්ද රාජපක්ෂගේ පූර්ණ එකඟතාව මත මෛත්‍රීපාල සිරිසේන තරගයට ඉදිරිපත් වේ නම් එයට තමන්ගේ පාර්ශ්වයේ සියලු දෙනාගේ සහයෝගය ඔහුට ලබා දෙන බව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඩඞ්ලි සිරිසේන වෙත පවසා ඇතැයිද තවදුරටත් වාර්තාවේ.
මේ පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී වාසුදේව නානායක්කාරගෙන් කරුණු විමසීමේදී ඔහු ප්‍රකාශ කළේ ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා අගමැතිධුරය බාරගැනීමට මහින්ද රාජපක්ෂ හදිසි තීරණයක් ගෙන තිබුණු අතර, එවැනි තීරණයක් මෙවර ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකත්වය සම්බන්ධයෙන්ද ගැනීමට ඉඩක් ඇති බවය.
පසුගියදා මිනුවන්ගොඩදී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ බැසිල් රාජපක්ෂ කියා තිබුණේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකත්වය පිළිබඳව තීරණය ගැනීම මහින්ද රාජපක්ෂ සතු බවයි. අනිද්දා කළ විමසීමකදී ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ලේකම් නීතිඥ සාගර කාරියවසම්ද ඒ බව තහවුරු කළේය. මේ අතර ශ්‍රීලනිප මාධ්‍ය ප්‍රකාශක මහින්ද සමරසිංහ කියා සිටින්නේ තම සන්ධානයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන බවය. තම අපේක්ෂකයාට පොදු ජන පෙරමුණේ ලක්ෂ 42ක ඡන්දද ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ ලක්ෂ 15ක ඡන්ද ඇති බවත්, ඒ අනුව ජයග්‍රහණය ස්ථිර බවත්ය.
මේ අතර හදිසි ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වීම පිළිබඳව ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ඇතුළු කණ්ඩායමක් තදින්ම සලකා බලමින් සිටින බව වාර්තා වේ. ඒ මහින්ද රාජපක්ෂ සහ මෛත්‍රිපාල සිරිසේන අතර මෙම එකඟතාව නිසා බව දැනගන්නට ලැබේ. ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වෙනවාද නැද්ද යන්න පිළිබඳව නිශ්චිත අදහසක් පළකළ හැකිදැයි අනිද්දා කළ විමසීමකදී ශ්‍රීලනිප මහලේකම් දයාසිරි ජයසේකර පැවසුවේ නිශ්චිත අදහසක් පළකළ නොහැකි බවයි.
තරිඳු උඩුවරගෙදර/ කේ. සංජීව
රනිල්ද? කරුද? පිල් දෙකක්
එළඹෙන මාස කිහිපය තුළ ඉක්මන් ජනාධිපතිවරණයක් පවත්වන්නට වර්තමාන ජනාධිපතිවරයා තීරණය කළහොත් ඒ සඳහා එක්සත් ජාතික පෙරමුණ පාර්ශ්වයෙන් ඉදිරිපත් කරන අපේක්ෂකයා රනිල් වික්‍රමසිංහ හෝ කරු ජයසූරිය විය යුතු යැයි මත දෙකක් එම පෙරමුණ තුළ මේ වන විට නිර්මාණය වී ඇතැයි වාර්තා වෙයි.
පසුගිය කුමන්ත්‍රණකාරී අවධියේ පාර්ලිමේන්තුව සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය රැකගැනීම වෙනුවෙන් ඉහළ දායකත්වයක් දැක්වීම නිසා කරු ජයසූරිය මහතා ජනප්‍රසාදයට ලක්වූ බවත්, ඒ නිසා ඔහු පක්ෂයේ මීළඟ අපේක්ෂකයා විය යුතු බවත් එජාප මන්ත්‍රීවරුන් පිරිසකගේ මතය වී තිබේ. එම කණ්ඩායම විශ්වාස කරන්නේ කරු ජයසූරිය මහතා ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම ඇතුළු, ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ න්‍යාය පත්‍රයක් සමග ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් කළ යුතු බවයි.
රනිල් වික්‍රමසිංහට හිතවත් මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සහ පක්ෂයේ ඉහළ නිලධාරීන් බහුතරයකගේ මතය වී ඇත්තේ එජාපයේ මීළඟ අපේක්ෂකයා රනිල් වික්‍රමසිංහ විය යුතු බවය. එළැඹෙන ජනාධිපතිවරණයේදී අනික් පාර්ශ්වයෙන් ඉදිරිපත් වන්නේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන නම් රනිල් වික්‍රමසිංහට ඔහු සමග තරගයක් නැති බව එම පාර්ශ්වයේ විශ්වාසය වී ඇත.
මේ අතර රවී කරුණානායක පාර්ශ්වයද, රනිල් වික්‍රමසිංහ අපේක්ෂකයා බවට පත්වීමට විරුද්ධව කටයුතු කරන්නට පටන්ගෙන ඇති බව දැනගන්නට ලැබෙන අතර ඔහුගේ කැමැත්තද කරු ජයසූරිය බව දැනගන්නට ලැබේ.■
නාමල් කුමාර අත්අඩංගුවට ගැනීමට ජනපතිගෙන් බාධා
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන හා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතනය කිරීමට කුමන්ත්‍රණය කළේයැ’යි අසත්‍යයක් කියමින් පසුගිය කාලයේ මාධ්‍ය හරහා මහත් ආන්දෝලනයක් ඇති කළ නාමල් කුමාර නමැත්තා අත්අඩංගුවට ගැනීමට, ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන බාධා කරමින් සිටින බව ජනාධිපති කාර්යාලයේ ආරංචි මාර්ගවලින් ‘අනිද්දා’ වෙත වාර්තා වෙයි.
නාමල් කුමාර අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ, මකා දමන ලද දූරකථන සංවාද ඇතුළත් ජංගම දූරකථනය, අධිකරණ නියෝගය මත හොංකොංහි ඩිජිටල් ටෙක්නොලොජි ආයතනයට යවා එහි මකා දැමූ සංවාද පුනරුත්පාදනය කරන ලදි. එසේ පුනරුත්පාදනය කරන ලද සංවාද 531ක් පරීක්‍ෂා කළ විට, විශේෂ කාර්ය බලකායේ අණ දෙන නිලධාරී නියෝජ්‍ය පොලිස්පති එම් ආර් ලතීෆ් ඝාතනය කිරීමට ඔහු කුමන්ත්‍රණය කළ බව තහවුරු වන දෙබස් ද එහි අන්තර්ගත වන බව, විමර්ශන නිලධාරීන්ට දැනගන්නට ලැබී තිබේ. මේ තත්ත්වය මත නාමල් කුමාර අත්අඩංගුවට ගැනීමට ප්‍රමාණවත් කරුණු තිබෙන නමුත්, තවමත් එය සිදුවී නැත්තේ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ බාධාකාරී බලපෑම් නිසා බවද වාර්තා වෙයි.
මීට පෙරද, විවිධ අපරාධ චෝදනාවලට ලක්වූ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, වසන්ත කරන්නාගොඩ, රවි විජේගුණරත්න වැනි හමුදාවලට සම්බන්ධ අය අත්අඩංගුවට ගන්නට සූදානම් වන විට ජනාධිපතිවරයා විරෝධය පා ඇති බව මාධ්‍ය වාර්තා කර තිබිණ.
නාමල් කුමාරගේ දූරකථනවලම අඩංගු සංවාද මත ජ්‍යේෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි ප්‍රසන්න අල්විස් ඝාතනය කිරීමට කුමන්ත්‍රණය කරන ලදැයි යන චෝදනාව යටතේ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති නාලක සිල්වා අත්අඩංගුවට ගනු ලැබ දැනට ඉන්නේ රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගතවය.
නාමල් කුමාර ව්‍යාජ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් ඉදිරිපත්කර නාවික හමුදාවට හා යුද හමුදාවට බැඳී තිබෙන බවත්, පසුව යුද හමුදාවෙන් නීති විරෝධීව පැනගොස් ඇති බවත් මේ වන විට හෙළිවී තිබෙන අතර, යුද හමුදාව එම චෝදනා සම්බන්ධයෙන් නාමල් කුමාර අත්අඩංගුවට ගෙන හමුදා අධිකරණයක් ඉදිරියට පැමිණවීමට පියවර ගනිමින් සිටියි.
අරුණ ජයවර්ධන
ජනවාරි අටෙන් වසර හතරකට පසු..
2015 ජනවාරි 08 වැනිදා ජනාධිපතිවරණය අවසන්ව වසර හතරක් ගතවී තිබේ. පොදු අපේක්ෂාවක් මත පදනම්ව 2015 ජනවාරි 08 වැනිදා ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මේ වෙද්දී පොදු අපේක්ෂාවෙන් ඉවත්වී හමාරය. ගෙවුණු වසර හතර පිළිබඳව සිවිල් ක්‍රියාකාරිකයන් කිහිපදෙනෙකුගෙන් අදහස් විමසුවෙමු.
විධායකය විධා-යකා වුණා
මහාචාර්ය චන්ද්‍රගුප්ත තේනුවර
සතුටු වෙන්න කාරණා ගණනාවක් තියෙනවා. පහුග ිය අර්බුදය අවස්ථාවේදීත් පෙනෙන්නට තිබුණා, අපි 2015 දී ඇතිකළ වෙනස බලපෑ ආකාරය. 19 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ බලපෑම මොනතරම් වැදගත් වුණාද කියන එක අර්බුදයක් අවස්ථාවේදී පෙනුණා. ආයතන ස්වාධීන ලෙස කටයුතු කළා. ඒ තමයි අපේ බඩට කෙළින්ම නොදැනුණත්, අපි ලබපු ජයග්‍රහණ.
අනෙක් පැත්තෙන් අපි නොසතුටට පත්වෙන්න ඕනෑ මේ තුළ තිබුණු මජර දේශපාලනය ගැන. අපට දේශපාලකයා වෙනස් කරගන්නට නොහැකි වුණා. අපි තෝරාගත් අපේක්ෂකයාගේ පවා සුද පෙනුණේ ඔහු ඉගිලෙන්නට පටන්ගත් අවසන් මොහොතේදී. වසර හතරක් අවසාන වෙද්දී විධායකය කියන්නේ විධා-යකා බව අවසානයේදී ඔප්පුවෙලා තියෙනවා. ව්‍යවස්ථාව ගැන තීන්දු ගනිද්දී පරස්තාව ගැන තීන්දු ගන්නවා වගෙයි ඔහු වැඩ කළේ. ඉතින් මේ අවස්ථාව උදාවෙලා තියෙන්නේ ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරන්නට. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන්නට. ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ජනාධිපතිවරයා ගත්ත තීන්දුව නිවැරදිද, නැත්නම් 2015 ජනවාරි 08 වැනිදා ගත්ත තීන්දුව නිවැරදිද කියලා බලන්න කාලය හරි. ඒ නිසා වසර හතරක් ගෙවෙන තැන ජනාධිපතිවරයා විසින් ජනාධිපතිවරණයක් කැඳවිය යුතු බවයි මම හිතන්නේ.■
ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නැහැ
දේශපාලන ක්‍රියාකාරිනී ගීතිකා ධර්මසිංහ
ජනවාරි 8 අභිලාෂ විසින් නියෝජනය කරන්නේ රාජපක්ෂ පාලනයේ අත්තනෝමතිකත්වයට’ තිත තැබීමක්. එය පවුලක් වටා ගොඩ නැගුණ, ජාතිකවාදය ජාතිවාදී නපුරෙන් පාලනය කළ, ආර්ථික ලිබරල්කරණය විදේශීය ණයවලින් පුරවා දැමූ රෙජීමයක්. නිදහස පිළිබඳ අදහස තිබුණේ රාජපක්ෂ රෙජීමයේ සපත්තුවේ සීමාවටත් යටින්.’2009 දී යුද්ධය අවසන් කිරීමෙන් පසුව උතුරු නැගෙනහිර ජනතාව හා සුළු ජාතික ප්‍රජාවන් මත රාජපක්ෂ රජයේ අත්තනෝමතික ත්‍රස්තය මුදා හැරියා.
එහෙත් මෙම රජය විසින් අප වෙත ගෙන ආවේ කුමක්ද? එහි නිදහස පිළිබඳ අර්ථය ඔවුනගේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ප්‍රශ්න කරන තැනින් අවසන් වුණා. ජනවාරි 8න් ආණ්ඩුව වෙනස් වීමට අමතරව යමක් සිදු වුණාය යන්න මිථ්‍යාවක් (බොරුවක් නොවේ) බවට පත් වී අපව නිමක් නැති තර්කයේ අගාධයකට යොමුකරන නිසා මහජන අරගලයට පක්ෂපාතීව අපි කියන්නේ මේ ආණ්ඩු දෙකටම පොදු ගුණාකාරය වුණේ ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය මග හැර යාම හා කිසිදු ජනතා අරගලයකට හෝ යුක්තිය ස්ථාපිත කිරීම වෙනුවෙන් කිසිත් නොකිරීමයි. විශේෂයෙන් යහපාලන ආණ්ඩුව ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රීකරණය වෙනුවෙන් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ පුළුල් අදහසක් ස්ථාපිත කිරීම වෙනුවෙන් කිසිදු ශක්තිමත් ව්‍යුහාත්මක පියවරක් ගත්තේ නැහැ. රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ මර්දනය හෙලු‍වැල්ලක් සේ පැහැදිලි වූ අතර ඊට වෙනස්ව මේ ආණ්ඩුව මර්දනය ව්‍යවස්ථාපිත කිරීමට පියවර ගත්තා. එයට කදිම උදාහරණය නම් මේ ආණ්ඩුව විසින් ගෙන ආ ප්‍රති-ත්‍රස්ත පනත. එය විසින් අපගේ නිදහස පිළිබඳ අදහස පවා ත්‍රස්තවාදයකට සීමා කළා. මම හිතන්නේ ඔක්තෝබර් 26 සිදු වූ ව්‍යවස්ථා විරෝධී අත්තනෝමතිකත්වය ජනවාරි 8 අභිලාෂ රාජපක්ෂ රෙජීමය පැන්නීමෙන් ඔබ්බට ස්ථානගත නොවුණු නිසා සිදුවූවක් කියලයි. ඒ අනුව අපිට ඉතිරි වී තියෙන්නේ වඩා පුළුල් අභිලාෂ වෙනුවෙන් අරගල කිරීම කියලායි මම හිතන්නේ.■
සමරන්න දෙයක් නැහැ
ආචාර්ය හරිනි අමරසූරිය
ගෙවුණු අවුරුදු හතර එකම සිදුවීම් මාලාවක ගලායෑමක් විදියට මම දකින්නේ නැහැ. ඇත්තටම 2015 ජනවාරි 08 වැනිදාට මේ මොහොතේ වලංගුතාවක් තියෙන බව මම දකින්නේ නැහැ. ඒ සන්ධිස්ථානයෙන් යම්කිසි දෙයක් සිද්ධවුණා. ඒකෙන් ඉතිරිවුණේ ඒ වෙලාවේ තිබුණු රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව වෙනස් වීම. ඒ ආණ්ඩු වෙනස තුළින් යම්කිසි දේවල් කිහිපයක් සිද්ධවුණා තමයි. ඒත් බරපතළ වෙනසක් ගැන හිතන්න බැහැ. අනෙක පහුගි ය මාස කිහිපයේ සිදුවීම් එක්ක සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් දේශපාලන පසුබිමක් නිර්මාණය වෙලා තියෙනවා. ඒ නිසා ජනවාරි 08 වැනිදායින් පසු තත්වයට වඩා ඔක්තෝබර් 26 වැනිදාට පසු තත්වය තමයි වඩා වැදගත් වෙන්නේ. ඒ නිසා 2015 ජනවාරි 08 වැනිදාට අවුරුදු හතරක් ගෙවෙන තැන මට සමරන්න කිසිම දෙයක් නැහැ.■
අසමගියක් පෙන්නුවා
ප්‍රවීණ ලේඛක ජයතිලක කම්මැල්ලවීර
සමාජයක් හැටියට ගෙවුණු වසර හතරේදී පිමි ගණනක් ඉදිරියට හා පිමි ගණනක් පසුපසට ගියා. මම ධනාත්මක කාරණා දෙකක් දකිනවා. එක් පැත්තකින් අධිකරණය ස්වාධීනත්වයට පත්වෙලා තියෙනවා. ඒක ලංකාව ලැබූ ලොකු ජයග්‍රහණයක්. අනෙක් පැත්තෙන් ප්‍රකාශනයේ නිදහස පුළුල් වුණා.
එසේ වුණත් 2015 ජනවාරි 08 වැනිදා බලය ලබාගත්ත කණ්ඩායමට ආණ්ඩු බලය ලබාගත් පසුව රට පාලනය කිරීම සඳහා යම් ප්‍රතිපත්ති මාලාවක් තිබුණත්, ඒවාට අනුව කටයුතු කිරීම සඳහා සංවිධාන යාන්ත්‍රණයක් තිබුණේ නැහැ.
අද මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා කියනවා රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ප්‍රතිපත්තිය සමග එකඟවෙන්න බැරි බව. එහෙත් රනිල් වික්‍රමසිංහ කියන පුද්ගල නාමයට ප්‍රතිපත්තියක් නැහැ. එක්සත් ජාතික පක්ෂයට තමයි ප්‍රතිපත්ති තියෙන්නේ. අවුරුදු 50ක දේශපාලන අත්දැකිම් ඇතැයි කියන මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා එජාපයේ ප්‍රතිපත්ති නොදැන හිටියා වෙන්න බැහැ. ඒවා දැන දැනමයි එජාපය සමග එක්වුණේ. කෙසේ වෙතත් මේ දෙපාර්ශ්වය තීරණ ගැනීමේදී ලොකු අසමගියක් පෙන්වුවා.
ඒ හේතුව නිසා ගතවුණු වසර හතරක කාලය තුළ තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය අතිශය දුර්වල වෙලා තිබුණා. යහපත් තීරණ ගැනුණේ විවිධ කණ්ඩායම්වල බලපෑම් නිසා. විශේෂයෙන්ම සිවිල් සමාජයේ බලපෑම නිසා. ඒ අතරේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා මුලින් කී අන්දමේ දූෂණයට එරෙහි, ජාතිවාදයට එරෙහි ප්‍රතිපත්තියක අවංකව නොහිටපු බව දකින්නට ලැබුණා. ඔහුට දූෂණයට හා ජාතිවාදයට එරෙහි සැබෑ ස්ථාවරයක් තිබුණේ නැහැ. එහෙම ස්ථාවරයක් තිබුණා නම් ඔහුගේ මුවින්ම දූෂිත, ජාතිවාදී බව කී පුද්ගලයන් සමග ලැජ්ජා නැතිව එකම වේදිකාවක ඉන්න බැහැ.■
පුරවැසියන් බලය පවරාගත යුතුයි
සිනමාවේදී චින්තන ධර්මදාස
යහපාලන ආණ්ඩුවට අවුරුදු තුනක් සම්පූර්ණ වෙද්දීම යහපාලන ආණ්ඩුව බිහිකිරීමට මැදිහත්වූ සිවිල් කණ්ඩායම්වල බලාපොරොත්තු කඩවෙන තත්ත්වයට පසුබිම නිර්මාණය කරලා තිබුණා. අන්තිම වෙද්දී නාගරික මධ්‍යම පන්තික ජනතාවට හිතාගන්න බැරි තත්වයක් තිබුණේ මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව හා රනිල් – මෛත්‍රී ආණ්ඩුව අතර වෙනස මොකක්ද කියලා. ජනතාව ඒ විදියේ අතීරණයක හිටපු මොහොතක ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා කුමන්ත්‍රණයකින් අගමැතිධුරය මහින්ද රාජපක්ෂට ලබාදෙන්න මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා තීන්දු කරලා තිබුණා. ඔක්තෝබර් 26 කුමන්ත්‍රණය නිසා 2015 ජනවාරි 08 විප්ලවයට දායක වූ ජනතාව නැවත නැඟී හිටියා. ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා රාජපක්ෂලා නැවත තමන්ගේ සංස්කෘතිය ගෙනාවා. ජනතාවට නැවත රාජපක්ෂ යුගය සිහිගැන්වෙන සිදුවීම් වුණා. ජනතාවට තමන් අත්පත් කරගෙන තිබුණු නිදහසේ තරම වැටහුණා. ඇත්තටම ඒ නිදහස ඇතිවුණේ යහපාලන ආණ්ඩුව නිසා නෙවෙයි. පුරවැසියන්ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය නිසා. යහපාලන ආණ්ඩුව කළේ ඒ නිදහස ක්‍රම ක්‍රමයෙන් දුර්වල කරපු එක. උදාහරණයක් විදියට යහපාලන ආණ්ඩුව විසින් මහින්ද රාජපක්ෂ කියන අධම පාලකයාගේ අධම ක්‍රියා සම්බන්ධයෙන් නීතිය ක්‍රියාත්මක වෙන්න දුන්නේ නැහැ. ඒවාට බාධා එල්ලකළා. ඒවා නිසා තමයි මහින්ද රාජපක්ෂලා නැවත ශක්තිමත් වුණේ. මේ අත්දැකීම්වලින් පැහැදිලි වෙන්නේ පුරවැසියන් විසින් තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් දිනාගෙන, ඒවා රැකගැනීම සඳහා අරගල කළ යුතු බවයි. එහෙත් දේශපාලන නායකයන් ගැන විශ්වාසය නොතැබිය යුතු බවයි. බලය පුරවැසියන් පවරාගත යුතුයි.■
යහපත් හැඟීමක් නැහැ
රංගන ශිල්පිනී කෞශල්‍යා ප්‍රනාන්දු
යහපාලන ආණ්ඩුව ගැන කිසිම යහපත් හැඟීමක් නැහැ. ඔවුන් මිනිස්සුන්ගේ මූලික අවශ්‍යතා ගැනවත් ටිකක් හොයලා බලලා, කාර්යක්ෂම ක්‍රියාවලියක යෙදෙන්න තිබුණා. ගේම් ගහන්න, ඩීල් දාන්න බලාගෙන බලයට එයි කියලා අපි බලාපොරොත්තු වුණේ නැහැනේ. අඩු තරමේ ප්‍රවාහනය, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍යය, බලශක්තිය වගේ මූලික ක්ෂේත්‍ර ටිකේ වෙනස්කම් කරන්නවත් උත්සාහ කළේ නැහැ. මම දන්නේ නැහැ වැඩ කළේ නැද්ද, කතා කරමින් හිටියාද කියලා. අවුරුදු හතරක් ඩීල් දාන්න, ගේම් ගහන්න පාවිච්චි කළ වෙලාව වැඩ කරන්න යෙදෙව්වා නම්. ජනාධිපතිවරයා පැත්තකින් තියමු. රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිවරයා ඔය කියන විදියේ බුද්ධිමත්, උගත් කෙනෙක් නම් ඔහුට තිබුණා මේවා කරන්න. ඔහුට දක්ෂ කණ්ඩායමක් හිටියා. කිහිපදෙනෙක් හරි. එහෙත් ජනතාව රැවැට්ටුවා. මිනිස්සු ගහමරාගත්තා. ඒවා දකින්න තමයි සිද්ධවුණේ. මේ පාලකයන් හිතන්නේ එයාලාගේ පවුල හෝ ගෙදර පාලනය කරනවා කියලයි. මෙතැනින් එහාට කිසිම බලාපොරොත්තුවක් නැහැ. දේශපාලනය කියන්නේ අශික්ෂිතම පුද්ගලයෝ ඉන්න තැනක් කියලයි හිතෙන්නේ. මේක අපි හැමදාම කියනවා. අහලාත් එපාවෙලා ඇති. ඒත් අපට ආයෙත් කියන්න වෙන්නේ ඒකම තමයි. පොදු ජනතාවගේ පාලනයක් ඇති කරන එක තමයි අපට තියෙන විකල්පය.■
අසම්පූර්ණයි
කථිකාචාර්ය ටෙරන්ස් පුරසිංහ
සමස්තයක් විදියට ගත්තාම අසාර්ථකයි. හේතුව තමයි, ලංකාවේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් වෙනසක් නොතිබුණත් ඒ පක්ෂවල සමාජ පදනම් එකිනෙකට වෙනස් වීම. ශ්‍රීලනිපය සිංහල, ගැමි, ගොවි සමාජ පදනමක් තියෙන පක්ෂයක්. ඒ නිසා ශ්‍රීලනිපයේ මතවාදය මූලික වශයෙන් ජාතිකවාදීයි. ඒ නිසා තමයි මේ ආණ්ඩුවේ ගැටුම ඇතිවුණේ. පක්ෂවල ප්‍රතිපත්තිවල ප්‍රශ්න නිසා නෙවෙයි. පක්ෂ දෙකේ සමාජ පදනම් අතර තියෙන වෙනස නිසා. මේ ආණ්ඩුවේ ගමන අවුරුදු තුනහමාරකට සීමා වුණේ ඒ නිසා.
කෙසේ වෙතත් මේ ආණ්ඩුව යටතේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා වූ ප්‍රතිසංස්කරණ රාශියක් වුණා. විශේෂයෙන්ම 19 වැනි සංශෝධනයෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල සිමා කිරීම. ඒ වගේම තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනත, ජාතික විගණන පනත වගේ පනත් සම්මත වුණා. ඒවායින් රටේ විනිවිදභාවය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තහවුරු වෙන්න හේතුවුණා.
අනෙක් පැත්තෙන් රටේ විදේශ සම්බන්ධතා සක්‍රිය වුණා. උතුරු නැගෙනහිර පළාත්වලට යම්කිසි සහනයක් ලබාදීමට යහපාලන ආණ්ඩුව කටයුතු කළා. ඒක සම්පූර්ණයෙන්ම ඉෂ්ට වුණේ නැහැ. ඊට අමතරව අධිකරණය ස්වාධීන වුණා. යහපාලන ආණ්ඩුව පත්කරන්නට හේතුවුණ බලාපොරොත්තු සම්පූර්ණයෙන්ම ඉෂ්ට කරන්නට ආණ්ඩුව අසමත්වුණා.■
පොරොන්දුවලින් අඩක්වත් සම්පූර්ණ නැහැ
කථිකාචාර්ය සාමිනාදන් විමල්
විශේෂත්වය දකින්න ඕනෑ ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ දෙක එකට එක්ව ආණ්ඩුවක් විදියට. මම දකින්නේ ඒ විදියට බිහිකරගත්ත ආණ්ඩුව ඉතාම අමාරුවෙන් අවුරුදු තුනකට ටිකක් වැඩි කාලයක් පාලනය අරගෙන ගියා කියලයි.
හුදු දේශපාලන පොරොන්දු වෙනුවට ප්‍රතිපත්ති මත ආණ්ඩුවක් පත්වුණාට පසුවත්, ඒ ප්‍රතිපත්තිවලින් හරි අඩක්වත් සම්පූර්ණ කරගන්නට නොහැකිවීම තුළින් පෙන්නුම් කරන දේශපාලන පාරිහානිය ගැන කල්පනා කළ යුතුයි.
දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ ක්‍රියාකාරීත්වය රැඳී පැවතුණේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක එකට කටයුතු කිරීම වැදගත්ය කියන සාධකය මත. එවැනි එකතුවක් තුළින් ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් ලබාගත හැකිය කියන සාධකය මත. ඒ නිසා සමහර අවස්ථාවන්වලදී ඒ අපේක්ෂාව මත ඉඳගෙනම ඒ අපේක්ෂාවෙන් බැහැර වූ ක්‍රියාදාමයන්ගේදී පවා දෙමළ ජාතික සන්ධානය ආණ්ඩුවට සහාය දක්වලා තියෙනවා. ඒ සහයෝගය දැක්වුවේ දෙමළ සමාජය තුළින් බැරෑරුම් විවේචන එල්ලවෙද්දීයි. ඔවුන් කල්පනා කළේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක එකතුවීමෙන් පමණයි ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් ලබාගත හැක්කේ කියන තත්වය.
කෙසේ වෙතත් ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක විරසක විම නිසා දෙමළ ජාතික සන්ධානයට වඩා යහපත් වෙන්නේ කුමන ක්‍රියාමාර්ගයද කියලා කල්පනා කරන්න සිදුවුණා. රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා වෙන විසඳුමක් තුළින් පමණක් ජනවාර්ගි ක ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් ලැබිය යුතුය කියන තර්කය මත තමයි පසුව ඔවුන් කටයුතු කළේ. සමස්තයක් විදියට රටේ ගොඩක් අය බලාපොරොත්තු වුණ දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ ගැන බලාපොරොත්තු බිඳවැටීමේ දිගුවක් විදියටම තමයි දෙමළ ජනතාවගේ බලාපොරොත්තු බිඳවැටීමත් සලකන්නට සිදුවෙන්නේ.■
ජාතිවාදය පැරදුවේ නැහැ
රංගන ශිල්පිනී සමනලී ෆොන්සේකා
දැන් හැරිලා බලද්දී ඒ වෙනසෙන් යම් නිදහසක් මිස, තව කිසිම දෙයක් ලැබිලා නැහැ. ලැබුණු නිදහස ධනාත්මක විදියට පාවිච්චි කරන්නත් බහුතරයක් කටයුතු කළේ නැහැ. මීට වඩා ලොකු පෙරළියක් බලාපොරොත්තු වුණා. රාජපක්ෂලාට එරෙහිව කටයුතු කරන්නට අපව පොළඹවපු ප්‍රධානම හේතුව වුණේ ඔවුන් වගා කරමින් සිටි ජාතිවාදය. දූෂණය වගේ දේවල් ගැන විරෝධයක් තිබුණත් ඒවාට දඬුවම් කරන්න හෝ පුළුවන්. ඒත් ජාතිවාදය විසක් වගේ සමාජය මත පැතිර ගියා. එහෙත් රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව පරාජය වුණාට පස්සේත් ජාතිවාදී දේශපාලනයක යෙදුණා. ඒ අදහස් පරාජය කරන්නට අපි මතවාදී සටනක් කළත්, ආණ්ඩුව ඒ මතවාදී සටනට ප්‍රමාණවත් දායකත්වයක් දුන්නේ නැහැ. මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා පමණක් වරින් වර අදහස් දැක්වීම් කරලා තිබුණා. ජනාධිපතිවරයාවත්, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහවත් ඒ මතවාදී සටනට ප්‍රමාණවත් සහයෝගයක් ලබාදුන්නායැයි විශ්වාස කරන්න බැහැ.■
අපේක්ෂා සුන්වෙලා
ආචාර්ය අමින්ද මෙත්සිල පෙරේරා
අපි 2015 ජනවාරි අටවැනිදා අපි බලාපොරොත්තු වුණ අපේක්ෂාවන් සුන්වුණ කාලයක් ලෙස සැලකිය හැකියි. ජනතාව මීට වඩා ලොකු දෙයක් බලාපොරොත්තු වුණා. එක පැත්තකින් ආර්ථික වර්ධනය ගැන. අනෙක් පැත්තෙන් සමාජ සංවර්ධනය ගැන.
යම් තරමකට සමාජ සංවර්ධනය පැත්තෙන් බලාපොරොත්තු වුණ දේවල් ඉටු වුණා. නිදහස, සාමය, සමානාත්මතාව වගේ පැතිවලින් දියුණුවක් තිබුණා. එහෙත් ඒ පැත්තෙන් වුණත් අපි බලාපොරොත්තු වුණ තත්වයට වඩා ගොඩක් පිටිපස්සෙන් තියෙන්නේ. ආර්ථික වශයෙන් දැවැන්ත අපේක්ෂා භංගත්වයක් තමයි පෙනෙන්න තියෙන්නේ. එජාපය බලයට එද්දී වේගවත් ආර්ථික සංවර්ධනයක් බලාපොරොත්තු වුණ පිරිසක් හිටියා. ප්‍රතිපත්ති, වචන, සංකල්ප ගොඩක් සාකච්ඡාවට ලක්වුණා. එහෙත් ඒවා ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක කළ නොහැකි බව මේ ආණ්ඩුව පෙන්වුවා. පොදුවේ පිළිගන්න ඕනෑ දේවල් කිහිපයක් තියෙනවා. දූෂණය, වංචාව, නාස්තිය සාපේක්ෂව අඩු වුණා. අලාභ ලබන ආයතන ගොඩක් ලාභදායී ආයතන බවට පරිවර්තනය වුණා. ඒක සාපේක්ෂව යම් වර්ධනයක් වෙන්න පුළුවන්. එහෙත් අපි බලන්න ඕනෑ 2015 ජනවාරි 08 වැනිදා තිබුණු බලාපොරොත්තුවලට සාපේක්ෂව. එහෙම බලද්දී ලොකු කඩාවැටීමක් තමයි තියෙන්නේ.■
අවුල්ම පාලනයක්
රංගන ශිල්පිනී ලංකා බණ්ඩාරනායක
මම නම් දකින්නේ ලංකාවේ තිබුණ කිසිම ආණ්ඩුවකට නොතිබුණු විදියේ අවුල්ම සහගත පාලනයක් තමයි පහුගිය ආණ්ඩුව ගෙනගියේ. දේශපාලනඥයන්ගේ බලය පිළිබඳ පටු අරමුණුවලට, පුළුල් දේශපාලන යටකළ ආණ්ඩුවක් විදියටයි පහුගිය ආණ්ඩුව මම දකින්නේ. ආණ්ඩුව පත් කරන්නට හේතුවුණ කාරණා ලැයිස්තුවක් හැදුවොත් ඒවායින් අඩක්වත් ඉටු නොකළ ආණඩුවක්.
ඡන්දය දුන්න ජනතාවට දැන් බලාපොරොත්තුවක් නැහැ 2015 පොරොන්දු අතරින් එකක් හෝ දැන් ඉටු කරයි කියලා. අවශ්‍යතාවක් තියෙනවා නම් ලෙහෙසියෙන්ම ඉටු කරන්න පුළුවන් පොරොන්දුව තමයි විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම කියන මූලික පොරොන්දුව. ඒ පොරොන්දුව ඉටු කරනු ඇතැයි විශ්වාස කරන්න බැහැ. පුදුම විදියට බලයට කෑදර, වල් සත්තු ටිකක් එක්කයි දේශපාලනය කරන්න සිද්ධවෙලා තියෙන්නෙ. රට ගැන තියාගන්න පුළුවන් එකම බලාපොරොත්තුව තමයි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවෙන් සටන් කරන්නට එකතුවුණ මිනිසුන් කණ්ඩායම. පුරවැසියන් නිහඬ නැහැ. රට ඉස්සරහට ඇදගෙන යෑමේ අමාරු කටයුත්ත කරන්නේ රට ඉදිරියට රැගෙන යන්නට හඬ නඟන මිනිස්සු.■
■ තරිඳු උඩුවරගෙදර / රේඛා නිලුක්ෂි හේරත්
මලකඩ බිඳෙක සෞන්දර්ය
කාෂ්ඨක දවසක්. වතුර උගුරක්වත් නැතිව, අව්වේ පීඩාව හමුවේ පරාජය ලැබූ අපි නුවර පාරේ ගමන් කරනවා. දාඩිය බිංදු මුහුණ හරහා නව දිය පහරවල් නිර්මාණය කරන්නට පටන් අරගෙන. කඩවත නගරය පහුවෙලා ටිකක් දුර යද්දී යාගොඩ පාර මුණගැහෙනවා. යාගොඩ පාරේ ඇතුළටම යනවා. එය අනුකම්පා විරහිත දිනයක් නිසා තව තවත් පීඩාව වැඩි වෙනවා. පාර අද්දර පැරණි රාජ පුරුෂයන්ගේ පිළිම දෙකක් තියෙනවා. පස්සේ දැනගත්ත ආකාරයට ඒ දසමහා යෝධයන්ගේ පිළිම. ඒ පිළිම දෙක ළඟින් පටු මාවතකට හැරෙනවා. පටු මාවතේ කෙළවර මනෝහංස පවුල විසින් නිර්මාණය කළ පාරාදීසය තියෙනවා. එය නිවසක් පමණක් නොවෙයි, නැවුම් පාරාදීසයක්.
මනෝහංස පවුල
“මෝටර් බයික් හයක්. එකක් ලක්ෂ එකහමාරක විතර ටී.වී.එස්. මෝටර් බයික්. මේ මෝටර් බයික් හයක් ලංකාවට ගෙනැල්ලා, හොඳට පාවිච්චි කරලා අත්හැරියාට පස්සේ ආයෙමත් ටී.වී.එස්. කම්පැණියටම එකක් ලක්ෂ එකහමාරකට විකුණන්න පුලු‍වන්නම් හොඳයි. මම ඒක කළා. ටී.වී.එස්. සමාගම විසින් මගෙන් මෝටර් බයික්වල පෙට්‍රල් ටැංකි හයකින් කොක්කු හයදෙනෙක් නිර්මාණය කරවාගත්තා.” එහෙම කියන ප්‍රගීත් මනෝහංස හොඳ හුස්මකින් පපුව පුරවගන්නවා. මිතුරු හිනාවක් පානවා. අපි ආවේ ඔහුව මුණගැහෙන්නයි.
ප්‍රගීත් මනෝහංස කියන්නේ විප්ලවකරුවෙක්. ඔහු ලංකාවේ දෘෂ්‍ය කලාව තුළ විප්ලවයක් කළා. මේ වෙද්දී මත්තල ගුවන්තොටුපොලේ මොණරා, පංචිකාවත්තේ අශ්වයා, කෝට්යාඞ් හෝටලයේ දැවැන්ත ගස, කොළඹ හෝටල් කිහිපයක ඇති නිර්මාණ නිසා එසෙම්බල් ආට් ගැන බොහෝදෙනෙක් දන්නවා. ඒ සඳහා වටිනාකමක් තිබෙනවා. සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයේත් එසෙම්බල් ආට් විෂයක් ලෙස උගන්වනවා. ඒ සියල්ලට මුල් වුණේ ප්‍රගීත්ගේ විප්ලවය.
මිල්ටන් ජයපාල කියන්නේ ප්‍රගීත්ගේ පියා. ලොවෙන් සමුගත් ආරියසේන යූ. ගමගේ වෛද්‍යවරයා අපට අතර තබා ගිය නිර්මාණය තමයි මාවනැල්ලේ සරදියෙල් ගම්මානය. මිල්ටන් ජයපාල මහතා තමයි සරදියෙල් ගම්මානයේ මූර්ති නිර්මාණ කළ මූර්ති ශිල්පියා. ලංකාවේ ප්‍රසිද්ධ ස්ථානවල ඇති පිළිම බොහොමයක් ඔහුගේ ඉදිකිරීම්. අලිමංකඩ ඇති හසලක ගාමිණී පිළිරුව පවා.
මිල්ටන් ජයපාල මහතාගේ දරුවන් සියළුදෙනාම දෘෂ්‍ය කලාවේ විශිෂ්ටයන්ව සිටිනවා. වැඩිමහල් පුතා ශාමෙන් මනෝහංස. ඔහු මේ වෙද්දී ඩුබායිවල ඉන්නවා. ස්ප්‍රේ තුවක්කුවෙන් රූප මැවීම තමයි ඔහු පාවිච්චි කරන දෘෂ්‍ය කලා මාධ්‍යය. දෙවැන්නා තමයි අපේ කතානායකයා. ප්‍රගීත් මනෝහංස. තෙවැන්නා ජීවන් මනෝහංස. ඔහු වැඩිපුරම ප්‍රසිද්ධ වී සිටින්නේ ෆයිබර්වලින් සත්ත්ව මූර්ති නිර්මාණය කිරීමට. සජිප්‍ර මනෝහංස කියන්නේ පවුලේ සිටි තවත් කලා හැකියාවක් තිබුණු තරුණයෙක්. ඔහු 2015 දී හදිසි අනතුරකින් මරණයට පත්ව තිබුණා.
ප්‍රගීත්ගේ කලාව
සරල භාෂාවෙන් හැඳින්වුවහොත් එසෙම්බල් ආට් කියන්නේ අබලි ද්‍රව්‍ය එක් කිරීමෙන් නිර්මාණය කරන කලාකෘති. එසෙම්බල් ආට් කලාව විවිධාකාරයි. ඒ ගැන දීර්ඝ ලෙස කතාකළ යුතු වුණත්, මේ කතාව කලාව ගැන නොවෙන නිසා දීර්ඝ හැඳින්වීම් කරන්නට බලාපොරොත්තුවක් නැහැ.
ප්‍රගීත් මනෝහංස කියන්නේ මනෝහංස පවුලෙන් ලංකාවට බිහිවූ වටිනාම සම්පත බව බොහෝ කලා විචාරකයන්ගේ අදහස. ඔහු විසින් ලංකාව ඇතුළුව ලෝකයේ රටවල් රැසක එසෙම්බල් ආට් නිර්මාණ 3000 ට වඩා නිර්මාණය කර තිබෙනවා. කලාකරු ප්‍රගීත් රත්නායක විසින් ප්‍රගීත් මනෝහංස ගැන වරක් මෙසේ ලියා තිබුණා.
“ඔහුගේ මව් විෂය ඇකඩමියාව තුළ මූර්ති කලාව. ඔහු දැනට කරමින් ඉන්නේ එහිම ගුණයන් සමග එකට ගමන් කරන එසෙම්බල් ආට්. අඩු වැඩි වශයෙන් විශ්ව විද්‍යාලය තුළ එසෙම්බල් ආට් විෂයක් ලෙස ඉගැන්නුවද මනෝහන්ස තමයි මෙම විෂයේ සන්නාමය මට සිතෙන ආකාරයට. ඔහුට අබලි ද්‍රව්‍ය,දිරා ගිය යකඩ කැබලි වගේ දේවල් ලස්සන ආට් වර්ක්. විශේෂයෙන්ම මනෝහන්ස තමයි එසෙම්බල් ආට්වලට කලින් තිබුනාට වඩා වෙළෙඳපොළ වටිනාකමක් ඇති කලේ සහ මෙම විෂය ලංකාව තුළ ජනප්‍රයත්වයට පත් කලේ. ඔහු විශ්ව විද්‍යාල ජීවිතය තුළ යම්කිසි ඇකඩමික ශික්ෂණයක් ලබනවා. විශේෂම කරණය තමයි මොහු ඒ ඇකඩමික් ශික්ෂණය තුට්ටුවකට මායිම් නොකර තමන්ගේ සිතැගි කලාකෘති නිපදවීම. ඒ හැකියාව ලේසියෙන් කෙනෙකුට අත්පත් කර ගන්න බෑ. තාක්ෂණික කාරනා පැත්තෙන් මනෝහන්ස අත්පත් කර ගන්නා ධාරිතාව පුළුල් නිසාමයි ඔහු එසෙම්බල් ආට් වල විශිෂ්ටයෙක් වන්නේ. ශරීර ශක්තිය, කාලය, ශ්‍රමය, ධනය තියෙන ගොඩක් අයට නැති මනොහන්සට ඇති විශේෂම දෙය තමයි චිත්ත ධෛර්යය.
සංකල්පීයව ඔහු එතරම් වෙහස නොවූවාට මේ කෘති අතර දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව එවැනි කෘතිද දක්නට ඇත. උදලු තල ආශ්‍රයෙන් ඉදිකරන ලද කෘතිය මාක්ස්ගේ උගන්වන ලද “ශ්‍රමය” පිළිබඳ ලස්සන අදහසක් ගැබ් වෙනවා. මනෝහන්ස සමකාලීන සමාජය ගැන ටිකක් සිහියෙන් සිට ඔහුගේ හැකියාව මෙහෙයවුවනම් මට හිතෙන්නේ ඔහුගේ පරිමාව තුළ ඔහු මීට වඩා බලවත්. මට හිතෙන්නේ එක්කෝ මනොහන්සට ඒ ගැන සංවේදී නැහැ. එසේ නැතිනම් ඔහු වටා සිටින අය ඔහුට එහෙම වෙන්න දෙන්නේ නෑ. මෙතරම් ධාරිතාවක් සහ සංකේත වටිනාකමක් තිබෙන අර්ටිස්ට් කෙනෙක් ඇණවුම්වලට පමණක් කලාකෘති බිහිකන්නට යන එක මේ මොහොතේ කලාව ගැනත්, කලා වෙළඳපොල ගැනත්, කලා විචාරය ගැනත්, කලා රසිකයා ගැනත් සමස්තයක් ලෙස කලා කතිකාව ගැනත් අපට යමක් සිතන්නට යමක් ඉතුරු කරයි.”
යකඩ පිස්සුව
මනෝහංසට තිබුණු පිස්සුවක් තමයි ඔහුව එසෙම්බල් ආට්වලට යොමු කර තිබුණේ. ඒ තමයි යකඩ පිස්සුව කලාකරුවෙකුගේ නිවසක් ඇතුළට යකඩ පිස්සුවක් ආවේ කොහොමද කියන එකයි අපට මුලින්ම නැඟී තිබුණු පැනය.
“මට රථගාය තිබුණා. අපේ ගෙදර ඒ කාලෙ ඉඳන්ම පරණ කාර් තිබුණා.” මිල්ටන් ජයපාල මහතා ප්‍රගීත්ගේ යකඩ පිස්සුවේ රෝග නිධානය හෙළි කළා. “ඒ කාලේ මම ඒ වාහනවලට අමතර කොටස් ගන්නට පංචිකාවත්තට යනවා. පුතාලා තුන්දෙනාව එක්කගෙන යන්නේ. අපි එනකොට පංචිකාවත්තේ කට්ටිය දන්නවා.” ඔහු විස්තර කළා.
තාත්තාගේ කාර් පිස්සුව නිසාම, විසිතුරු වර්ණවල සුන්දරත්වය වෙනුවට මලකඩ පැහැයේ සුන්දරත්වය දකින්නට ප්‍රගීත්ගේ ඇස හුරුවී තිබුණා. දිරාපත්වෙන පැරණි මෝටර් රියක මැවෙන සුන්දරත්වය ඔහු දැක්කා. අත්හැර දැමූ දුම්රිය මැදිරි පෙළක මැවෙන සුන්දර හැඩ ඔහුට දැනුණා.
“පුදුමාකාර ලස්සන හැඩතල පරණ වාහනවල තියෙනවා. මම ඒ වාහනවලට ආසයි. මරදානේ අත්හැර දැමූ පරණ කෝච්චි බලන්න මම දවසක් ගියා. දිරාපත්වෙන ඒ කෝච්චි පිළිවෙලට තියෙනවා. ඒවා හරිම ලස්සනයි. පේළියට තියෙන කෝච්චිවලින් ලස්සන හැඩ මැවෙනවා. මේ යකඩවල ලස්සන දකින එක පිස්සුවක්. පිස්සො තමයි ලෝකය වෙනස් කරන්නෙ.
විශ්වවිද්‍යාලයේදී මම ඇසෙම්බල් ආට් පටන්ගනිද්දී මම යකඩ කඩවලට යන්න පටන්ගත්තා. කඩවල අය ඒ කාලේ හිතුවේ පිස්සු කොල්ලෙක් කියලා. ඒ කාලේ යකඩ කඩයක් මගේ තමයි. කඬේ අයිතිකාරයාට වඩා යකඩ තියෙන තැන් මම දන්නවා. දැන් නම් මාව ඒ අය දන්නවා.” ඔහු එසේ කියනවා.
“ඒ කාලෙ ඉඳන්ම යකඩ කෑලිවලට මට පිස්සුවක් තිබුණා. පොඩි කාලේත් මම ඉස්කෝලේ යද්දී ඇණයක් මුරිච්චියක් දැක්කත් සාක්කුවේ දාගන්නවා. ඒ යකඩ පිස්සුවත්, තාත්තාගෙන් ආපු කලා පිස්සුවත් තිබුණා. මේ දෙක එකතුවුණා.” ප්‍රගීත්ගේ යකඩ පිස්සුව කලාකෘති බවට පත් කරන්නට පුලු‍වන් බව ඔහු දැනගෙන ඇත්තේ නවය ශ්‍රේණියේ පියාගෙන්ම ඉගෙනගත් පාඩමක් නිසායි. පැබ්ලෝ පිකාසෝ විසින් බයිසිකල් හැඬලයක් හා සීට් එකක් එකතු කොට නිර්මාණය කළ ‘ගව හිස’ නම් එසෙම්බල් ආට් කලාකෘතිය ගැන ඔහු ලද දැනුම ඔස්සේ, මේ කලාවේ අග මුල සොයා යන්නට ඔහු පෙළැඹී තියෙනවා. එහෙත් ඔහුට විධිමත් කලාකෘති තැනෙන්නට ශික්ෂණය එන්නේ එසෙම්බල් ආට් පිළිබඳව ලෝකය පුරා එකතු වී තිබෙන දැනුම සොයායෑම නිසායි. ඒ දැනුම ඔහුට ලැබෙන්නේ ඇකඩමියාව නිසායි. පවතින ක්‍රමය පිළිබඳ දැනුමක් නැතිව විප්ලව කළ නොහැකියි.
ඇකඩමිය
“අනිවාර්යයෙන්ම සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයට යන්න ඕනෑ.” ප්‍රගීත් මනෝහංස කියනවා. “අපි ගල් ගුහාවක් ඇතුළෙන් යද්දී ඇඟේ දැලි ගෑවෙනවා වගේ තමයි. අපි මොන වෙනස්කම කළත් ඇකඩමියාවේ ශික්ෂණය ලබන්න ඕනෑ.” ඔහු කොළඹ සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයේත්, ඉන්දියාවේ වරාණාසි නුවරත් ඇකඩමික් අධ්‍යාපනය ලබා තියෙනවා. “සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලය ඇතුළෙන් වැඩිපුර බිහිවෙන්නේ පාසල් ගුරුවරු තමයි. ඒත් එක කණ්ඩායමකට එක්කෙනෙක් වගේ වෘත්තිය කලාකරුවෙක් බිහිවෙනවා.” ඔහු එසේ කියනවා. “මූලික රාමුවේ ඉඳගෙන රාමුව බිඳින්න ඕනෑ.” ඔහු කියනවා.
“මම කරපු කලාකෘති එකතු කරලා ‘ගමන අතරමඟ’ කියලා ප්‍රදර්ශනයක් කළා. බොහොම තරුණ කාලයේදී. ආතර් සී. ක්ලාක් ප්‍රදර්ශනය බලන්නට ආවා. එයා මගේ කලාකෘති ගත්තා. ඒ විතරක් නෙවෙයි, ඔහු මගේ හිතවතෙක් වුණා. අන්තිම කාලයේ මම මාසයකට සැරයක් වගේ ඔහුව මුණගැහෙන්න ගියා. ඉතාම සමීප මිත්‍රකමක් ඔහු සමග ඇතිවුණා.” ඔහු අතරමැද්දේ කතාවක් එසේ කියනවා.
සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පසුව ප්‍රගීත්ට ගුරු පත්වීමක් ලැබී තියෙනවා. ගුරුවරයෙක් ලෙස රැකියාවට ගිය පළමු දිනයේම ඔහු සේවය අත්හැර ගියාලු.
“පළවැනි දවසේ ඉස්කෝලෙට ගිහින් මම අත්සන් කළා. ඉන්පස්සේ විදුහල්පතිට කිව්වා මම හෙට ඉඳන් වැඩට එන්නම් කියලා. විදුහල්පති කිව්වා දැන් අත්සන් කළානේ, දෙක වෙනතුරු ඉඳලා යන්න කියලා. මම කල්පනා කළා හැමදාම උදේ අටේ ඉඳන් දෙක වෙනතුරු පාසල්වල උගන්වන්න පටන්ගත්තොත් මට කිසිම දෙයක් කරන්න වෙන්නෙ නැහැ. ඉතින් මම විදුහල්පතිගෙන් ෂෝට් ලීව් එකක් ඉල්ලාගෙන ගෙදර ගියා. ආයේ කවදාවත් වැඩට ගියේ නැහැ.” ඔහු එසේ කියනවා. පාසල අත්හැර ගෙදර එන්නට ගත් විප්ලවීය තීරණය ලංකාවේ ඇසෙම්බල් ආට් කලාවට බලපෑ සුවිශේෂී තීරණයක් වෙන්නට ඇති.
හිඟන්නෙක් නෙවෙයි
ප්‍රගීත්ගේ පියා මිල්ටන් ජයපාල මහතා කොළම රජයේ කලායතනයෙන් කලාව ඉගෙනගත් අයෙක්. එක් කාලයක් ලලිත කලායතනයේ විදුහල්පතිවරයාව සිටි මහගමසේකර හා මිල්ටන් ජයපාල මහතා දුම්රියේ ගමන් සගයන්ව සිටියාලු. ඒ නිසා සේකර සමග ජයපාල මහතාගේ පුංචි මිත්‍රත්වයක් තිබෙනවා. සේකර විසින් ලියූ තුංමංහන්දිය කෘතියේදී අපට මුණගැහෙන ගැමි කලාකරුවා කලාවෙන් ලද තෘප්තිය මිස ධනය උපයා තිබුණේ නැහැ. කලාකරුවෙක් වීම දිළිඳු ජීවිතයකට මුල යැයි බොහෝ අය හිතනවා.
ප්‍රගීත්ගේ කලාවේ හැඩතල ඇදෙන්නේ කුමන දිශාවටදැයි විමසද්දී ඔහු මෙවැනි උත්තරයක් දුන්නා.
“මම ඇදෙන්නේ සල්ලි පස්සේ. එන වැඬේට මිලක් නියම කරලා ඒක කරනවා. එහෙත් ඒකට මගේ ඇතුළේ තියෙන කලාව උපරිමයෙන් මුහු කරනවා. එහෙත් මගේ ශෛලියට විතරයි කරන්නේ. මගේ ශෛලියට පිටින් වැඩක් දුන්නොත් මම බාරගන්නේ නැහැ. උදාහරණයක් විදියට මම වැඩිපුර කැමති එසෙම්බල් ආට් එකක් මතුපිට තීන්ත නොගා ඉන්න. මොකද යකඩ දිරායද්දී තමයි ඒ කෘතිය තුළ ලස්සනම වර්ණ මැවෙන්නේ. අනෙක් කාරණය තමයි අපි බයිසිකල් මඞ් ගාඞ්වලින් කොකෙක් නිර්මාණය කරනවා නම්, ඒ නිර්මාණයේ මඞ් ගාඞ් එක පෙනෙන්න ඕනෑ. කොකාව පෙනෙන්නත් ඕනෑ. මේ දෙකම එකවර පෙනෙන්නට තමයි නිර්මාණය සම්පූර්ණ වෙන්න ඕනෑ.”
“විවිධ අය විවිධ වැඩ ඉල්ලනවා. සමහරු ස්පේස් එක පෙන්වලා, කැමති නිර්මාණයක් කරන්න කියලා කිව්වා. සමහරු තමන්ට ඕනෑ මූලික හැඩය කියනවා.” කොහොම වුණත් අපේ හිතේ තියෙන ගැඹුරු කලාකෘතිම කරන්න බැහැ. එහෙම වුණොත් කලාකාරයාට හිඟන්නා වෙන්න සිද්ධවෙනවා. ඔහු සුපුරුදු සිනහවට ශෝකී දෑසක් මුසු කරමින් එසේ කියනවා.
“කලාකාරයා හිඟන්නා කියා සංකල්පයක් තියෙනවා. කලාකාරයා විවෘත මිනිහෙක්නේ. මිනිහා වැඩියෙන් තෘප්තියක් ලබන්නෙ මුදලට වඩා නිර්මාණය නිසා. මොන කලාකාරයාත් එහෙමයි. ඒත් අපේ තාත්තාත් කලාකෘතිවලට යම් වටිනාකමක් දුන්නා. හිඟන්නා කියන තැන හිටියේ නැහැ. අපිත් එතැන හිටියේ නැහැ.”
මිල්ටන් ජයපාල මහතා කේරි විද්‍යාලයේ ගුරුවරයෙක්. ඔහුගේ බිරිය අනූගණන්වලදී මියගොස් තිබෙනවා. ඉන්පසුව ඔහු ගුරු වෘත්තියෙන් ඉවත්ව පූර්ණකාලීනව මූර්ති ශිල්පියෙක් ලෙස වැඩ කරන්නට පටන්ගෙන තිබෙනවා. ඔහු එයින් දරුවන් කිහිපදෙනෙක්ව නඩත්තු කිරීමට අවැසි ආදායමක් උපයන්නට සමත්වුණා.
“ඒත් වැරදියට තේරුම් ගන්න එපා. කොච්චර සල්ලි ඉපැයුවත් මම සෑහෙන ණයයි. ඒ කැසිනෝ ගිහිල්ලා නාස්ති කරන නිසා නෙවෙයි. මොනවාහරි අලු‍ත් දෙයක් කරන්න හිතෙනවා. ඒකට හම්බකරන සල්ලි නාස්ති කරනවා.”
පාරාදීසය
මනෝහංස පවුලේ මුදල් වැඩිපුරම නාස්ති වෙන්නට ඇත්තේ ඔවුන්ගේ පාරාදීසය නිර්මාණය කරන්නටයි. යාගොඩ පිහිටි ඒ නිවෙසද ඇසෙම්බල් කලාකෘතියක් ලෙස හැඳින්විය හැකියි. දහඩිය පෙරාගෙන දැඩි වෙහෙසක් සමග ප්‍රගීත්ලාගේ නිවසට ගිය අපව සම්පූර්ණයෙන් නිවා දමන්නට ඒ පසුබිම හේතු වුණා. ස්වාභාවික තුරුලතාවලින් පිරුණු නිවෙස කෘත්‍රිමව ඉදිකළ උද්‍යානයක් වෙනුවට නැවුම් උද්‍යානයක පෙනුම ගත්තා. ස්වාභාවිකව වැවුණු ගස්වැල් අතර තැබූ පියාගේ මූර්තියක්, ප්‍රගීත්ගේ එසෙම්බල් කලාකෘතියක්, ජීවන්ගේ සත්ත්ව රූපයක් දකින්නට ලැබුණා. වෙල අද්දර තිබුණු අලි රූපය බැලූ බැල්මට පෙනුණේ සැබෑම අලියෙක් ලෙස. කුඹුරු ඉඩමක තැනුණු නිවසක් නිසා, ඉබේම හැදුණු පොකුණක් ඉඩම මැද තිබුණා. ඒ පොකුණෙහි තැනින් තැන මූර්ති සඳහා තැනූ ඩමි ගිල්වා තිබුණා. පොකුණ මැද්දේ පුෂ් සයිකල් මඞ්ගාඞ්වලින් තැනූ කොක්කු පෙළක් හිටියා. මෙවැනි පාරාදීසයක ජීවත්වෙන කලාකරුවෙක් වීම මොනතරම් වාසනාවක්දැයි ප්‍රගීත්ගෙන් සහ මිල්ටන් මහතාගෙන් සමුගනිද්දී අපට හිතුණා.■
