No menu items!
29.2 C
Sri Lanka
9 June,2025
Home Blog Page 49

නාමල් කුමාර තවමත් නිදැල්ලේ හෙවත් සොරදෙටු දේශපාලනඥයන් කවදත් නිරුපද්‍රිත වීම

පාස්කු ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාරය තුළින් මෙරට එක් දේශපාලනික පෙළැන්තියක අවශ්‍යතා පිරිමැසුණු බව අද අවිවාදිතයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත්වුණේ ඒ සිද්ධියේ සෘජු ආනුභාවයෙනි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හෝ වෙනත් දේශපාලනඥයෙකු විසින් එම ප්‍රහාරය කලින් සැලසුම් කර ක්‍රියාවේ යොදවන ලද බවක් ඉන් නොකියැවෙයි. එහි ප්‍රධාන කර්තෘකත්වය බැර විය යුත්තේ ම්ලේච්ඡ ආගමික අන්තවාදයටමයි. ඒ ගැන විවාදයක් නැත.

එහෙත්, එම ඛේදවාචකයෙන් ගොඩගිය එකම දේශපාලනික කුලකය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නියෝජනය කළ බව ඉන් නිෂේධනය නොවේ. මේ සිද්ධි දෙක, එනම් පාස්කු ප්‍රහාරය සහ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත්වීම අතර පූර්ව-සැලසුම්ගත සම්බන්ධතාවක් විණිද යන්න කිසි දවසක තහවුරු කරගත හැකි කාරණයක් නොවීමට ඉඩකඩ ඇති බව වෙනම කාරණයකි.

කරුණු එසේ වෙතත්, මේ සිද්ධි දෙක පසුපසින් දිගහැරුණු ක්‍රියාදාමයේ ඇතැම් සිදුවීම් මගින් පාස්කු ප්‍රහාරයේ ස්වභාවය සහ කාල සටහන නිශ්චිතවිණිද යන කුකුස කෙනෙකු තුළ ඇති කරවයි. මේ ලිපිය, ඊට සෘජු සම්බන්ධතාවක් ඇති වෙනත් කුමන්ත්‍රණ කතාවක් ගැනයි.

නාමල් කුමාර නමැති නම ඔබට මතකද? එවක ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සහ ඊළඟ ජනාධිපති වීමට සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතනය කිරීමේ සැලසුමක් ඇති බවට, රට කළඹවාලන ප්‍රකාශයක් කළ තැනැත්තා මොහු ය. පිස්සෝ නොයෙක් දෑ කියති. කිසිවෙක් ඒවා ගණන් නොගනිති. එහෙත්, ඕනෑම පිස්සෙකු ඉදිරියේ මයික්‍රෆෝනයක් සහ වීඩියෝ කැමරාවක් අටවා, ඉහළ පෙළේ බලධාරීන්ගේ පූර්ණ අනුග්‍රහයෙන් සෑම නිවෙසකම රූපවාහිනී තිරය මත එම ප්‍රකාශය විකාශය කළොත්, අර පිස්සා ගැලවුම්කාර දේවදූතයෙකු බවටත්, ඔහුට සවන්දෙන රටවැසියා විහින් ඇන්දෙන කෙනෙකු බවටත් පත්වීමට ඇති ඉඩකඩ බොහෝ ය. මේ කියන නාමල් කුමාර ඒ කියන දේවදූතයා විය. එහෙත් ඔහු පිස්සෙකු නොවුණි. ප්‍රසිද්ධිය සොයා ගිය ඉත්තෙකු පමණි.

නාලක සිල්වා කියන නම ඔබට මතකද? එවක පොලිස් ත්‍රස්ත විමර්ශණ අංශය භාරව සිටි නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා ඔහු ය. ඉහත කී නාමල් කුමාර, මේ නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාගේ කුලී ඔත්තුකරුවෙකි. නාමල් කුමාර ඒ සඳහා ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් සහ පොලීසියෙන් විශාල වශයෙන් ගෙවීම් ලබා ඇත. එක් අවස්ථාවකදී රුපියල් ලක්ෂ පහක් ඔහුට ගෙවා ඇති බව, හිටපු පොලිස්පති පූජිත් ජයසුන්දර ‘පාස්කු ප්‍රහාරය පිළිබඳ ජනාධිපති විමර්ශන කොමිසම’ ඉදිරියේ සාක්ෂි දෙමින් කියා සිටියේය.

ඒ නිසා, නියෝජ්‍ය පොලිස්පති නාලක සිල්වා සහ නාමල් කුමාර අතර සමීප හැඳිනීමක් තිබුණි. නියෝජ්‍ය පොලිස්පති නාලක සිල්වා විසින් එවක ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සහ ඊළඟට ජනාධිපති වීමට සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතනය කිරීමට සැලසුමක් දියත්කොට ඇතැයි නාමල් කුමාර රටට කියා සිටියේ, ඒ පෞද්ගලික දැනහැඳිනීම ඔස්සේ ය. ඔහුගේ ප්‍රකාශය මත පදනම්ව, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාව 2018 ඔක්තෝබර් 18 වැනිදා අත්අඩංගුවට ගැනුණි.

ඒ වන විට, මුස්ලිම් අන්තවාදී ව්‍යාපාර පිළිබඳ පරීක්ෂණ කරමින්, සහරාන්ව අත්අඩංගුවට ගැනීමට අධිකරණ වරෙන්තුවක් පවා මේ උසස් පොලිස් නිලධාරියා විසින් ලබාගෙන තිබුණි. එහෙත් නාමල් කුමාරගේ ප්‍රකාශය මත අත්අඩංගුවට පත්ව ඔහුට මාස හතක් සිරගතව සිටීමට සිදුවීමත් සමග, සහරාන් අත්අඩංගුවට ගැනීමේ පොලිස් ක්‍රියාදාමය නතර වුණි. (එය, සහරාන් ලවා ඉදිරියේදී පාස්කු ප්‍රහාරය දියත් කරවාගැනීමේ චේතනාන්විත මෙහෙයුමක එක් අංගයක් වීද යන්න, වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතු මාතෘකාවකි).

නාමල් කුමාරගේ ආන්දෝලනාත්මක ප්‍රකාශයෙන් මාසයක පමණ කාලයක් ගත විය. මහජන ඡන්දයෙන් බලයට පත්ව සිටි රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ආණ්ඩුව අස් කළ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, ඔහු විසින්ම පරාජයට පත්කරනු ලැබ සිටි මහින්ද රාජපක්ෂව අගමැති පුටුවේ වාඩි කරවා, රාජපක්ෂලාගේ නීති විරෝධී ආණ්ඩුවක් 2018 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා පිහිටෙව්වේය. ඝාතන තැතක් පිළිබඳ නාමල් කුමාරගේ ආන්දෝලනාත්මක හෙළිදරව්ව සහ මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ මේ ආණ්ඩු කුමන්ත්‍රණය අතර සහසම්බන්ධයක් විණිද? ඔව්, සහතිකවම ඒ සිද්ධි දෙක ඓන්ද්‍රීයව සම්බන්ධයි.

අතුරු කතාවක්

ඒ කාරණය වටහාගැනීම සඳහා පසුබිම් සාරංශයක් මෙහිදී අවශ්‍ය කෙරේ:
(1) රාජපක්ෂ-විරෝධී මහජන ඡන්දයෙන් 2015 ජනවාරි 8 වැනිදා ජනාධිපති වශයෙන් තේරී පත්වී සතියක් යන්නටත් කලින් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, රාජපක්ෂ පවුල සමග අවබෝධතාවක් ගොඩනඟාගත්තේය. ඉන්පසුව, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන අතර පුද්ගල කෝන්තර වර්ධනය වෙද්දී, රාජපක්ෂලා සමග සිරිසේනගේ ඇයිහොඳයිකම් තවත් වැඩි විය. 2019 පැවැත්වීමට නියමිතව තිබූ ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමට තමාට අවස්ථාව නොලැබෙතොත්, රනිල් වික්‍රමසිංහ හෝ එක්සත් ජාතික පක්ෂය වෙනුවට, රාජපක්ෂලා අතට බලය මාරු විය යුතුව ඇතැයි 2018 මැද භාගයේ සිට සිරිසේන තීරණය කොට තිබුණි. හිටපු ජනාධිපතිවරයෙකු හෝ හිටපු අගමැතිවරයෙකු හෝ හිටපු විපක්ෂ නායකවරයෙකු, ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයකට ඉදිරිපත් නොවුණු, ලංකාවේ ප්‍රථම සහ එකම අවස්ථාව මෙයයි.

(2) ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණයක් මාර්ගයෙන් රාජපක්ෂලා බලයට පත්කිරීමට 2018 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා සිරිසේන ගත් ඒ තුච්ඡ ප්‍රයත්නය අසාර්ථක විය. රටේ ඉහළම අධිකරණය මගින් එය ව්‍යර්ථ කළ බැවිනි. එහෙත් ඊට මාසයකට පමණ කලින් ඔහු විසින් නාමල් කුමාර ලවා රටේ ඇවිළ වූ ඒ ආන්දෝලනය, ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයෙන් රාජපක්ෂලා බලයට පත්කිරීම සඳහා අවශ්‍ය ජනතා මතය ඇති කරගැනීමට උපස්ථම්භක කරගැනුණි.

(3) අවසානයේ, 2019 අප්‍රේල් 21 වැනිදා පාස්කු ප්‍රහාරය දියත් විය. ඉන් පසු එක් ප්‍රබල ජනමතයක් රටේ මතු විය. එනම්, රටේ ජාතික ආරක්ෂාව නැවතත් අනතුරට පත්ව ඇති බවයි. ඊට කලින් කොටි සංවිධානය ඉදිරියේ ජාතික ආරක්ෂාව අනතුරට පත්වූ අවස්ථාවේ රට ගොඩගත්තේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ මඟපෙන්වීම යටතේ බවට, රාජපක්ෂලා විසින්ම සමාජගත කළ තවත් ජනප්‍රිය ජනමතයක් මේ මතය සමග අගේට පෑහුණි.

අනිත් පැත්තෙන්, සිරිසේන සහ රාජපක්ෂලා අතර මේ වන විට ප්‍රකට රහසක්ව පැවති රහස්‍ය ගිවිසුම ප්‍රකාරව, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සමග තමාවත් ඝාතනය කිරීමට සැලසුමක් ඇතැයි සිරිසේන විසින් නාමල් කුමාර ලවා රටට කියවා ගැනීම වූ කලී, තමා තරගයට නොඑතොත් තමාට විකල්පය වශයෙන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂව රටේ නායකත්වයට පත්කරගත යුතු බවට සිරිසේන විසින් ජනතාවට දෙන ලද සංඥාවයි. පාස්කු ප්‍රහාරයේ වින්දිතයන්ගේ මළගම් අවසන් වීමටවත් කාලයක් නොවුණි. ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයට තමා තරග කරන බව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ප්‍රකාශ කර සිටියේය.

පට්ටපල් බොරුවක් ගිය දුරක්

දැන් අර නාමල් කුමාරගේ ආන්දෝලනාත්මක ප්‍රකාශයෙන් අවුරුදු පහකට පසු, ගිය සතියේ කොළඹ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයෙන් නාලක සිල්වා නිfදාස් කොට නිදහස් කරන ලදි. ඒ අධිකරණ විනිශ්චයට පදනම් වුණේ, ඔහුට විරුද්ධව ප්‍රමාණවත් සාක්ෂි නැති බවට, නීතිපතිවරයා විසින් අධිකරණට දන්වා සිටීමයි. මාස හතක් හිරභාරයේ තබාගැනීමට සහ අවුරුදු පහක් තිස්සේ නඩුව දිග්ගැස්සීමට තරම් කරුණු සිද්ධ වී ඇත්තේ, අදාළ චෝදනාවට ප්‍රමාණවත් තරම් සාක්ෂි නොමැති තත්වයක් තුළ ය!

මෙපමණ කාලයක් තිස්සේ පට්ට ප්‍රබන්ධයක් සමාජගත කළ මේ කියන නාමල් කුමාර නමැති කුලී ඔත්තුකරුවා සම්බන්ධයෙන් සහ යටිකූට්ටු දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ඔහුව යොදවාගත් හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සම්බන්ධයෙන් නීතිය ක්‍රියාත්මක විය යුතු නැත්ද? මේ ජනාධිපතිවරයා තරම් දඩ කෑ නායකයෙකු ලංකා ඉතිහාසයේ නැත. මේ ජනාධිපතිවරයා තරම්, ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝණය කරමින් මහ දවල් ආණ්ඩු කුමන්ත්‍රණයක් කළ වෙනත් නායකයෙකු ලංකා ඉතිහාසයේ නැත. “මං යන්නේ ඔක්කොම ගිනි තියාගෙන” යැයි සිය පාලන කාලය අවසානයේ වරක් ඔහු කීය. එය සැබෑවක්ම විය. අසරණ ජීවිත 270 ක් බිළිගැනුණි. තවත් අසරණයන් සිය ගණනක් සදාකාලික අබ්බගාතයන් කෙරුණි. ඒ සියල්ලටමත් වඩා, ලංකාවම විනාශයට පත් කළ ගෝඨාභය රාජපක්ෂට බලයට ඒම සඳහා අවශ්‍ය පසුබිම සකස් කෙරුණි.

නාමල් කුමාර යනු, ජාතිවාදී සහ ආගම්වාදී සංවිධාන සමගත්, වෙනත් කුප්‍රකට පාතාල කල්ලි සමගත් සම්බන්ධතා පවත්වාගෙන ගිය පුද්ගලයෙකු බව, පසුව අනාවරණය වූ කරුණුවලින් පෙනී යයි. ඒ සංවිධාන සහ කල්ලි පිළිබඳ තොරතුරු ලබාගැනීම සඳහා නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා කුලී ඔත්තුකරුවෙකු වශයෙන් මොහුව යොදාගෙන ඇති බවක් පෙනේ. එහෙත් ඒ සමගම, තමාට පුද්ගලික කෝන්තර ඇති වෙනත් පොලිස් නිලධාරීන්ට එරෙහිවත් මොහුව (නාමල් කුමාරව) පාවිච්චි කිරීමට නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා උත්සාහ දරා ඇත. ඒ පිළිබඳ හඬ පටි නාමල් කුමාර සතුව තිබුණි. එහෙත්, නාමල් කුමාරගේ කටවචනය හැරුණු කොට, ජනාධිපතිවරයා සහ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතනය කිරීමට අදාළ කිසි සැලැස්මක් හෝ උත්සාහයක් පිළිබඳ සාක්ෂියක් මුල සිටම පොලීසිය සතුව තිබුණේ නැත. ඒ නිසා, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාව සිරභාරයේ තබාගැනීමට සහ අවශ්‍ය වෙතොත් පසුව නඩු පැවරීමට අදාළ සාක්ෂි තිබුණේ, ඔහුගේ පුද්ගල කෝන්තර පිරිමසාගැනීම සඳහා නාමල් කුමාර සමග ඔහු පවත්වා ඇති සාකච්ඡා තුළ පමණි.

එසේ නම්, ජනාධිපතිවරයා සහ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතනය කිරීමේ සැලැස්මක් පිළිබඳ මෙපමණ හාහෝවක් ඇති කෙළේ ඇයි? සැබෑ දේශපාලනය තිබුණේ එතැන බැවිනි. සිරිසේනට වැදගත් වුණේ, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා තමාගේ හතුරු පොලිස් නිලධාරීන්ට එරෙහිව නාමල් කුමාරව පාවිච්චි කිරීමට ගත් වෘත්තීය-විරෝධී ප්‍රයත්නයන් ගැන නොව, තමාගේ අනාගත දේශපාලනික න්‍යාය පත්‍රයට ගැළපෙන ‘මහා ආඛ්‍යානයක්’ ආවරණය වන පරිදි ඒ ප්‍රබන්ධය ගොඩනඟාගැනීම ගැන ය. එක්සත් ජාතික පක්ෂය හෝ රනිල් වික්‍රමසිංහ බලයට පැමිණීම මොන වියදමක් දරා හෝ වැළැක්වීමත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂට බලයට පැමිණීම සඳහා පාර සකස් කර දීමත් එහි මුඛ්‍ය අභිලාෂය වශයෙන් පැවතුණි.

සිරිසේනගේ එදා පරම හතුරා අද මේ රටේ ජනාධිපති ය. තමාට විණ කිරීමටම බැලූ සිරිසේන ගැන ඒ ජනාධිපතිවරයා පස්ස හැරී බලන බවක් පෙනෙන්ට නැත. හේතුව, නැවතත් දේශපාලනිකයි. සිරිසේනගේ සහායෙන් බලයට පත් ගෝඨාභයගේ සහායෙන් ජනාධිපති පදවියට පත් රනිල් වික්‍රමසිංහට, සිරිසේන කලණ මිතුරෙකු වෙනවා මිස පරම හතුරෙකු නොවනු ඇත. ඔහු රාජපක්ෂලාව රැකබලාගන්නා තරමටම සිරිසේනලාවත් රැකබලාගනු ඇත.
දූෂණය ඇත්තේ මිල මුදල් සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොවේ. සොරකම සහ වංචාව, මූල්‍ය පාඩුවක් පමණි. එහෙත් නීතියේ ආධිපත්‍යය යටපත් කරමින්, දේශපාලනඥයන්ගේ යටිකූට්ටු දේශපාලනයෙන් රටක් දූෂණය කෙරෙන විට, එය සමස්ත ජාතික දේහයම ඔද්දල් කරයි. නාමල් කුමාර සහ සිරිසේන නාටකය ඊට එක් නිදසුනකි.

සරාගය තුළ තමයි ලාංකේය ජාතිය බිහිවෙලා තියෙන්නේ – සුජිත් අක්කරවත්ත

0

වායාම තමයි ඔබගේ අලුත්ම පොත. සෑහෙන්න ලොකු ඉතිහාසයක් ආවරණය වෙලා තියෙනවා මේ පොත ඇතුළේ වෙනස් මාතෘකා යටතේ. මේ පොත කියෙව්වාම මට හිතුණේ ප්‍රධාන දහරාවේ ඉතිහාස කතාව අස්සේ මඟහැර යන කතා තමයි ඔබ මේ පොත හරහා උඩට ගෙනත් තිබෙන්නේ. මම ආසයි මේ ඉතිහාස අධ්‍යයන නැඹුරුව ගැන ටිකක් කතාකරන්න.

මට තේරුණා ඉතිහාසය නිවැරදිව කියවාගන්න අවශ්‍ය නම් හැම ගුරුකුලයක් හරහාම ගිහිං ඒ හරහා ඉතිහාසය දිහා බලන්න ඕනෑ කියලා. පස්සේ තව ටික දුරක් යනකොට මට තේරුණා ගුරුකුල කියන්නෙත් තමන්ට ප්‍රතිපක්ෂ මතයක් තියන් ඉන්න පිරිසක් නේද කියන දේ. තමන්ට එකඟ නැති මතයක් තියන් ඉන්න කොටසක්. මට ඕනෑ වුණා එතැනිනුත් හැරෙන්න. මොකද ඉතිහාසයේ පදනම තියෙන්නේ ජාතිය සහ ආගම මත. ඉතිහාසයේ ආරක්ෂණවාදය තියෙන්නේ ජාතිය ආගම මත. ඊළඟ ආරක්ෂණවාදය තියෙන්නේ ගුරුකුලය මත. ඒ අනුව මම කල්පනා කළා මේ මානවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම ඉවත්වෙලා ඉතිහාසය දිහා බලන්න.

ඉතිහාසය ලියලා තියෙන්නේ පාලි භාෂාවෙන්, නැත්තං සංස්කෘත භාෂාවෙන්. ඉතිං මුල් කර්තෘවරු ලියපු කෘති දිහා බැලුවාම මට තේරුණා ඒවායේ ගුරුකුල ලක්ෂණ අඩුයි. විශේෂයෙන් මහාවංසය දීපවංසය කියන පොත් දෙකම දිහා බැලුවාම ඒක තේරෙනවා. විශාල සමබරතාවකින් තමයි ලියලා තියෙන්නේ. ඒක එහෙම ලිව්වා කියන එක මට නම් විස්මයක්. මම මේ කියන්නේ මහානාම හාමුදුරුවෝ ලියපු මහාවංසය ගැන.

ලෝකයේ තියෙන හැම විෂයක්ම නිදහස්ව පවතිනවා. නීතිය කවිය සාහිත්‍යය වගේ. ඉතිහාසය පමණක් අන් විෂයන් අස්සෙන් තමයි බලන්නේ. ජාතිය, ආගම, දේශපාලනය, විද්‍යාව, පුරාවිද්‍යාවෙන් පවා ඉතිහාසය දිහා බලනකොට පේන්නේ විද්‍යාත්මක දේ විතරයි. මේ සියලු මානවලින් ඉවත්වෙලා බැලුවාම පියවි මනුෂ්‍යයා ඉතිහාසයේ ඉන්න තැන පේනවා. අපේ ඉතිහාසයෙන් මනුෂ්‍යත්වය පිටමං කරලා තියෙන්නේ. ඒකට හේතුව තමයි මෙන්න මේ මම කියන කාරණය. ආලරාග හැඟීම් කිසිවක් එහි නෑ. ජාතිය මත හෝ ආගම මත පදනම් වෙලා තියෙන්නේ. ඉතිං මට අවශ්‍ය වුණා බහුමානයෙන් මේක දකින්න. ඉතිහාසයේ තත් මොහොතට ළංවෙලා ඒ මනුෂ්‍යයා දකින්න මට ඕනෑ වුණා. අපි ඉතිහාසය දෙස බලනවා කියලා කරන්නේ අද ඉඳලා එතනට ගිහිං බලන එක, නෑ මම කියන්නේ එතනට ගිහිල්ලා අදට එන්න ඕනෑ කියලා.

ඉතිහාසය ප්‍රබන්ධයක් කියන එක ලෝකයේ ප්‍රචලිත මතයක්. ඔබ කියන මේ ඉතිහාසයත් ප්‍රබන්ධයක් නේද? ප්‍රබන්ධයකට එහාගිය ඉතිහාසයක් මේ කතාවලට තියෙනවාද?

මම පිළිගන්නේ නෑ ඉතිහාසය කියන්නේ ප්‍රබන්ධයක් කියන දේ. නමුත් ඉතිහාසය ප්‍රබන්ධාකාරව ලියවෙනවා, ඒක වෙන්න පුළුවන්. ඉතිහාසය ප්‍රබන්ධ කරන්නේ යම් සිදුවුණ සිද්ධියක් මත ඉඳලා. අපි ප්‍රබන්ධයක් කියන්නේ එහි මට මනාප දේ නැතිවුණාම. මම මහාවංසයට පක්ෂ කෙනෙක්වත් විපක්ෂ කෙනෙක්වත් නෙවෙයි, හැබැයි මහාවංසය තුළ ලියවෙලා තියෙන්නේ මහාවිහාර මතය කියලා, මහාවංසයට මේ රටේ මහා ශාස්ත්‍රීය අයුක්තියක් උරුම කරලා දීලා තියෙනවා. මහාවංසය ක්‍රිස්තුවර්ෂ 300න් පස්සේ ලියවෙලා නෑ. ක්‍රි.ව. 300න් පස්සේ ඒ නම අරගෙන ඉතිහාසය අඛණ්ඩව වාර්තා කිරීම රාජ්‍යයේ වැඩක් වෙනවා. මහාවංසය ප්‍රබන්ධයක් කියන කතාව එන්නෙම මට මනාප දේ එතන නෑ කියන එකත් එක්ක.

මහාවංසය දෙමළ විරෝධී පොතක් කියනවා, හැබැයි කොතනකවත් මහාවංසයේ දෙමළ විරෝධයක් නෑ. මහාවංසයේ යම් සිද්ධියක් තියෙනවා නම් ඒක දිහා අපිට තවත් ලියවෙලා තියෙන සමාන්තර මූලාශ්‍රයන් හරහා බලන්න පුළුවන්. ඒ හරහා විතරයි හැබෑම මොහොත සොයාගන්න පුළුවන් වෙන්නේ. මම එක මානයක හිරවෙලා ඉන්නකම් මට ඒ සැබෑ මොහොත සොයාගන්න ලැබෙන්නේ නෑ.

සාක්ෂි නැතුව ප්‍රබන්ධයක් කරන්නත් බෑ. සාක්ෂි නැතුව ප්‍රබන්ධයක් කරන්න ගිහිං ජැක්සන් ඇන්තනීගේ ජීවිතය සහ බුද්ධිමය ව්‍යාපාරය සම්පූර්ණයෙන් විහිළුවක් වුණා. ඉතිහාසය කියන්නේ ප්‍රබන්ධයක් නෙවෙයි, යම් මොහොතක සිදුවුණ සිද්ධි සමුදායක්. එහෙම බැලුවාම ඉතිහාසය ඇසුරෙන් අනාගතය දකින්නත් පුළුවන්.

මම කැමතියි අභයගිරි ඉතිහාසය ගැන ඔබගේ කතාව අහන්න..

මහා විහාරය වඩා දියුණු තැනකට තල්ලු වෙන්න හේතුව වුණේ අභයගිරිය බිහිවීම. දැන් ගොඩක් අය මහා විහාරයට විරුද්ධව අභයගිරිය, අභයගිරියට විරුද්ධව මහා විහාරය කියලා මේ දෙක ප්‍රතිපක්ෂයක් විදිහට හිටවන එක කරනවානේ, ඔය මතයෙන් මම හිතන්නේ නෑ ඇත්තටම මහා විහාරය හෝ අභයගිරිය හෝ දකින්න පුළුවන් කියලා. මේ දෙක මැද ඉදලා බලන්න ඕනෑ.

මේ විහාර දෙක බිහිවීම හුදු ථෙරවාදය මහායානය අතර ගැටුමක් නෙවෙයි. ලංකාවේ ආර්යමූල ජානවලින් හැදුණ ජාන සංස්කෘතියත්, ආර්යමූලයට විරුද්ධව තියෙන ජාන සංස්කෘතියත් අතර තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි මේ තියෙන්නේ. මෙතන තියෙන්නේ ජානමය යුද්ධයක කතාවක්. මේ විහාර දෙකේ මහණ වුණ අය මහණ වුණ කුල ගැන බැලුවොත් මම මේ කියන එක පෙනේවි. එළාර නිසා තමයි අභයගිරිය බිහිවෙන්නේ. ඒක කවුරුත් කතාකරල නෑ. එළාර ක්‍රිස්තුපූර්ව පළවෙනි සියවසේ රට පාලනය කරලා යුද්දෙන් පරාජයට පත්වෙලා අවුරුදු 42කින් තමයි අභයගිරිය බිහිවෙන්නේ.

අපි බලන්න ඕනෑ එළාර ලංකාව පාලනය කළ ඉස්මත්ත අබියසම ඇයි අභයගිරිය බිහිවෙන්නේ කියලා. ඒකට හේතුව තමයි එළාර විසින් බුදුදහම විශාල වශයෙන් ජෛනකරණයට සහ හින්දුකරණයට ලක් කිරීම. ඒක මම කුමන්ත්‍රණයක් විදිහට දකින්නේ නෑ, ඒක ඔහුගේ ස්වාභාසය නිසායි කරන්නේ. ඔහු බුදුදහම අඳුනගන්නේ ඔහුගේ ජෛන සහ හින්දු කියවීම අස්සේ. අතිඅවිහිංසාවාදී දහමක් බවට බුදුදහම පත්කරන්න යනවා. අතිභක්තිවාදයක් බුදුදහමට ආරෝපණය කරන්න යනවා. මේක පණ්ඩුකාභයගේ ඉඳලා ලංකාවේ තිබුණ ස්වීය බුදුදහම නෙවෙයි. පූර්ණ සරාගී නිදහස මත තිබුණ සමාජයක්, දාර්ශනික බස මුල් කරගත්ත සමාජයක් භක්තිවාදයටයි අවිහිංසාවාදයටයි රාජ්‍ය අනුග්‍රහයටයි යටකරගත්තාට පස්සේ ඇතිවෙන අසමතුලිතභාවය සහ ලෝක වළල්ලේ ඇතිවෙන මහායාන පිබිදීම් සහ ථෙරවාදය අතර යන ගැටීමේ ප්‍රතිඵල කියන මේ සියල්ලම නිසා තමයි අභයගිරිය බිහිවෙන්නේ.

වළගම්බා රජ්ජුරුවෝ අභයගිරියට නායකත්වය දෙන්නේ ඇයි? තිස්ස හාමුදුරුවෝ නායකත්වය දෙන්නේ ඇයි? ඒක හොඳට පැහැදිලි වෙයි සියම් නිකාය, අස්ගිරිය, මල්වත්ත බිහිවෙන්නේ ඇයිද කියලා හෙව්වොත්. අනික තමයි මතුපිට තලයේ ඇතිවෙන ලෞකිකත්වය සහ ලෝතුරත්වය අතර තිබෙන කියවීම්වල ප්‍රශ්නය. මහා විහාර කියවීම ක්‍රිස්තුපූර්ව 5 වෙනි සියවසේ ඉඳලා අඛණ්ඩ අවුරුදු 500ක් අධිපතිව ආවා. අභියෝගයක් නෑ. අභියෝගයක් නැති නිසාම ඒක අර්බුදයට ලක්වුණා. ඒ අර්බුදය තමයි මේ පෙන්වන්නේ. මුටසිවගෙන් පස්සේ ලංකාවේ රාජ්‍යය දෙවන පෑතිස්ට ගිහිල්ලා දෙවන පෑතිස්ගෙන් පස්සේ ලංකාවේ රාජ්‍ය පාලකයෝ ඔක්කොම අසාර්ථක වෙන්නේ ඇයි? විශාල ආර්ථික සුරක්ෂිතතාවක් තියෙද්දී මොකද්ද මේ වුණේ කියලා අපි හිතන්න ඕනෑ.

මහලු රජ පෙළපතක් ඇතිවෙනවා, උන් සේරම ජීවිතය අතාරිනවා, නිස්සාරත්වය පැත්තට යනවා, ජීවිතය දිහා ලෞකික ප්‍රබෝධයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම වියුක්තවෙලා කල්පනා කරන පාලකයෝ හතර දෙනෙක් ලංකාවේ පාලනයට එනවා. මේ සියල්ල හරහා තමයි අභයගිරිය එන්නේ. අභයගිරිය තමයි ලංකාවේ ඥාන කලාපය අරින්නේ, ඒකේ විවාදයක් නෑ. හැබැයි දාර්ශනික කලාපයයි ඥාන කලාපයයි නෙවෙයි, බුදුදහමේ පදනම වෙන්නේ, බුදුදහමේ පදනම වෙන්නේ ප්‍රඥාව. අන්තිමට අභයගිරියත් මහා විහාරයම කරපු දේ කළා. මහා විහාරයට විරුද්ධ දේශපාලන නායකත්වයක් රාජ්‍යත්වයට ගේන්න පෙරමුණ ගත්තා. දේශපාලනය කළා. මේ අනුව දෙකේම හිටිය අවබෝධකාමීන් අඩුවෙලා ධර්මධරයන් අඩුවෙලා බලකාමීන් වැඩිවුණා. අවසානයේ අභයගිරිය පරාජය වෙනවා, මහාවිහාරය දිනනවා ඒකයි කතාව.

මහාවංසය ලිව්ව මහානාම හාමුදුරුවෝ වගේ භික්ෂු චරිත එන්න එන්නම පිරිහෙන්න පටන් ගන්නවා. මේකට හේතුව මොකද්ද ඇත්තටම..

බුදුදහම වේගයෙන් එළාරගේ අනුක්‍රමයෙන් ඇවිත් විශේෂයෙන් ගෝඨාභයගෙන් පස්සේ වෝහාරික තිස්ස රාජ්‍ය සමයන්වලට පස්සේ වේගයෙන් ලෞකිකකරණයෙන් දුරස් වෙනවා. ඒ අනුව බුදුදහම ලෞකික විරෝධී ආස්ථානයකට තල්ලුවෙනවා. ඒ සඳහා දේශපාලන හේතු තිබුණා වගේම භික්ෂූන් වහන්සේලා ගිහියාගේ ලෞකික ජීවිතය මරා දැමීම සඳහා කටයුතු කිරීමේ ප්‍රතිඵලය තමයි මේකට හේතුව. සීගිරි කාශ්‍යපගේ ඇදවැටීමෙන් පස්සේ ලංකා රාජ්‍යය චූල මූලයට ගමන් කරනවා. පොළොන්නරුවෙන් පස්සේ අපිට මහා නගරයක්වත් නෑ. අපි හිතාගන්න බැරි පහළකට වැටුණා. මහා විශාල චෛත්‍ය වෙහෙර කර්මාන්ත කරපු මිනිස්සුනේ අපි. සුද්දෝ එනකොට අපි කොතනද හිටියේ.

රාජ්‍යය අවසානයේ මිනිස්සුන්ගේ රාග නිදහස අතට ගන්න තැනට පත් වෙනවා. අවසානයේ සාසනයට අනුග්‍රහය දක්වන්න පටන් ගන්නවා. මතවාද හදන්න නිර්ණායක ඉදිරිපත් කරන්න පටන් ගන්නවා. ලෞකිකත්වය නැතිවීමම කියන්නේ ශාස්ත්‍රීය භාෂාවන්වලට පවතින්න තියෙන ඉඩ අහිමි වෙනවා කියන දේ. ඊළඟට භික්ෂූන් රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ වැටුප් සහිත ලියන්නෝ බවට පත්වෙනවා. මහාවංශය වාර්තා කිරීම භික්ෂූන් වහන්සේලා අතට ගන්නවා. අපි හිතනවානේ සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශ බිහිවීම හොඳ දෙයක් කියලා, හැබැයි අනෙක් පැත්තට ඒකෙන් කලාවට සංස්කෘතියට තිබුණ නිදහස් ස්වාධීන පැවැත්ම අර්බුදයට අරගෙන යනවානේ.

ඊළඟ කාරණය සේන රජ්ජුරුවෝ කරපු ජාතික අපරාධය. ලියන්න පුළුවන් බුදුසිරිත ගැන විතරයි කියලා නීතියක් පනවනවා. සියබස්ලකර විශිෂ්ට කෘතියක් ඒකේ ආයේ කතා දෙකක් නෑ. හැබැයි සියබස්ලකර විසින් ලංකාවේ බෞද්ධ චින්තනයට මාරක ප්‍රහාරයක් එල්ල කළා, ලේඛකයෙකුට ගැදියෙන් ලිව්වත් පැදියෙන් ලිව්වත් ලියන්න පුළුවන් බුදු සිරිත ගැන විතරයි කියලා. මේක තමයි තීරණාත්මක තැන. දෙවන පැරකුම් කව්සිළුමිණ ලියන්නෙත් මේක අනෙක් පැත්තට හරවන්න, කෝට්ටේ යුගයේදී රාහුල හාමුදුරුවෝ වගේ අය මේක වෙනස් කරන්න උත්සාහ කළත් ප්‍රවාහයක් වගේ ගලාගෙන ගියේ නෑ. මේකෙන් පසුව භික්ෂුව ලියපු එකම පොතක්වත් මහාවංසයට උඩින් නෑ. මහාවංසය ළඟින් තියන්නත් බෑ. ඒවා හිටපු රාජ්‍යයේ රාජ්‍ය පාක්ෂික වාර්තා ටිකක් විතරයි. අද දවසට එනකොට භික්ෂුවට සිද්ධවෙලා තියෙන්නෙත් මේකම තමයි. අපි යතිවරු විදිහට දැක්ක කඹුරුපිටියේ වනරතන හාමුදුරුවෝ, එල්ලාවල හාමුදුරුවෝ වගේ හැමෝටම සිද්ධ වුණේ ඓතිහාසික සිංහල බෞද්ධ රාජ්‍යයක් තිබුණා කියලා කියන්න දත්ත සම්පාදනය කරන්න විතරයි. එතනින් එහාට දෙයක් ඔවුන් කළේ නෑ.

1956 බණ්ඩාරනායක අගමැතිවරයා සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව බවට පත් කිරීම සමහරුන් විප්ලවයක් විදිහට දකිනවා. ඔබ මේ වෙනස දකින්නේ කොහොමද?

ඒක ලංකා රාජ්‍යයේ විකෘතියක්. මම සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව කිරීමට පක්ෂයි, ඒ එක්කම ඉංග්‍රීසි භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාවෙන් ඉවත් කිරීමට විරුද්ධයි. අපේ ඉතිහාසයට එබිලා බලන්න, අපේ මුල් පොත් ඔක්කොම ලියලා තියෙන්නේ, අපි ව්‍යවහාරයේ භාවිත කරපු නැති කතාකරපු නැති භාෂා දෙකක් වන පාලි සහ සංස්කෘතවලින්. මොකද ලෝක භාෂා දෙක ඒක. ඉතාමත් පටු මහනුවර යුගයෙත් අපි ඒ භාෂා දෙක තියාගත්තා.

පෘතුගීසි, ඕලන්ද, ප්‍රංශ, බි්‍රතාන්‍ය, ඒ සේරම ආශ්‍රය කරලා ඉංග්‍රීසි භාෂාව අතෑරියා. 1956න් පස්සේ මට පේන්නේ නවීන විය නොහැකි අභ්‍යන්තරික වශයෙන් විශාල දෙබිඩි ගතියක් තියෙන ජන සම්ප්‍රදායක් අස්සට තමයි අපි ගමන් කරලා තියෙන්නේ. 1956 මේ වෙනස තේරුම් ගන්න පුළුවන්, 1924 ඉඳලා 1959 වෙනකම් ලංකාවේ මහාවංස පරිවර්තන 16ක් ඇවිත් තිබෙනවා, මේ ටික කියෙව්වනම්. මුල් මහාවංසය සහමුලින්ම ඒකපාර්ශ්වීයව විකෘති කරලා තමයි මේ පරිවර්තන සිද්ධකරලා තියෙන්නේ.

ලංකා ඉතිහාස මූලය සීගිරි කාශ්‍යපගෙන් පස්සේ හෙළ මූලයකට ඈඳෙනවානේ, අදත් කියනවානේ බුදු හාමුදුරුවෝ ලංකාවෙ ඉපදුණා කියලා. ශාස්ත්‍ර සිද්ධාන්ත, ජනප්‍රිය මත හදමින්, අපි මහාවංසය බොරු කියලා කියමින් විජයගේ අධිපත්‍යයෙන් නිදහස් වෙන්න හදනවා. මහාවංස කතුවරයා මේක හරි ලස්සනට ගේනවා. මහාවංස කතුවරයා පොත පටන් ගන්නේ සරාගී රාත්‍රියකින්. මොකද සරාගය තුළ නිර්වාණය විවරණය කරපු පොතක් ඒක. සරාගය තුළ තමයි ලාංකේය ජාතිය බිහිවෙලා තියෙන්නේ. තැනින් තැනින් ආව හැම ජාන වංශයක්ම ඇතුල් කරගන්න දුන්නා. ඒ ඇතුල් කරගත්ත ජාන වංස නිසා සිරිත් ගොඩක් බිහිවුණා. සිරිත් ගොඩක් නිසා රටවල් ගොඩක් බිහිවුණා. රටවල් ගොඩක් නිසා රාගසිරිත් ගොඩක් බිහිවුණා. එක රාගසිරිතක් නෑ. එතකොට මනරම්ම රාගසිරිත තියෙන රජ්ජුරුවන්ගේ රාජ සිරිත තමයි රාජ්‍යයේ රාගසිරිත වුණේ.

කුවේණිය පිට පුරුෂයෙකුගේ ලිංගික වශීමය ස්වභාවයට ආකර්ෂණය වෙනවා. මේ ඇවිත් ලංකාවේ හෙළ පිරිමියාගේ ලිංගික විචිකිච්චාවේ ප්‍රශ්නය. මහාවංසය මේක ගැන කතාකරනවා. මේ මහාවංසයට විරුද්ධව චූලවංසයක් ඔසවා තැබීමේ උත්සාහයක් දිගටම එනවා. සීගිරි කාශ්‍යපගෙන් පස්සේ මේක වේගයෙන් කඩාගෙන පැනලා පොලොන්නරුවෙන් පස්සේ මේක අධිපති චින්තනය බවට පත්වෙනවා. පොලොන්නරුවෙන් පස්සේ අපිට මහාමූල චින්තනයක් ඇත්තෙම නෑ. ඒක නිශ්ශංකමල්ල රජ්ජුරුවෝ ආයතනගත කරනවා.

මහා විජේබාහු ඉතාම පුළුල් මනුස්සයෙක්. ඔහු පුරුෂ ශාසනේ පිහිටෙව්වාට ඔහුට ස්ත්‍රී ශාසනය නැවත ස්ථාපනය කරන්න බැරිවෙනවා. පොළොන්නරුවේ ලීලාවතී, කල්‍යාණි කියලා රාජිණියන් දෙදෙනෙක් ඉන්නවා, හැබැයි කාටවත් බැරිවෙනවා නැතිවෙලා ගිය මෙහෙණි සසුන නැවත ස්ථාපනය කරන්න.

ක්‍රිස්තු පූර්ව 3වන සියවසේ වෝහාරික තිස්සගෙන් පස්සේ අග්බෝ, මානවම්ම වගේ රජවරු යම් තැනකට ගේන්න උත්සාහ කළත් මේක වෙනස් කරන්න බැරිවෙනවා. මහා පරාක්‍රම බාහුගේ කාලේ සුගලා බිසව කැරැල්ලක් ගහන්නේ ඇයි? සුගලාගේ කැරැල්ලේ දේශපාලනය මොකද්ද? ඇය නියෝජනය කළ පන්තිය මොකද්ද? මෙන්න මේ ඉතිහාස කතාවම තමයි 1956දීත් රඟදෙන්නේ.

ඔබ දිගින් දිගටම ජනමූල ඉතිහාසයක්, අපේ ජාන සැකැස්මේ ඉතිහාසයක් ගැන කතාකරනවා…

මිශ්‍ර වෙන්නේ නැතිව අපිට පවතින්න බෑ. ඒකට අපේ පොළව වගේම අපේ භූ කලාපය බලපානවා. ලංකාවේ මිනිස්සුන්ගේ තියෙන විශේෂත්වය තමයි ඒක. අපෙයි දෙමළ සමාජයෙයි විතරයි නිර්මාණවාදී දෙවියෙක් පිළිගත්ත නැති ජන මූල දෙක. පසු කාලෙක හින්දු මහා බ්‍රහ්මට යම් ප්‍රමාණයකට යටත් වෙනවා දෙමළ සමාජය. සිංහල, දෙමළ කොච්චර ගහගත්තත් යට තියෙන ආලය තමයි ඕක. තනි බල ව්‍යාපෘතියකට අපේ චින්තනය තුළ ඉඩක් නෑ.

ලංකාවේ රාග සිරිත් අස්සේ විශාල ඉතිහාස කතාවක් තියෙනවා. ඒක මිනිස්සු ලියන්නේ නෑ. මහාවංසය ආරම්භයේම සිංහ වංශිකයන්ගේ ශුක්‍රාණු, චන්ද්‍ර වංශිකයන්ගේ ඩිම්බාණු, ශාක්‍යයන්ගේ ශුක්‍රාණු, හෙළයන්ගේ ශුක්‍රාණු, ඩ්ම්බ රීමික්ස් කිරීම ගැන තමයි කතාකරන්නේ. පණ්ඩුකාභයගේ උපත මුල්කරගෙන කියන කතාව. මහාවංසයේ බේස් එක තමයි ශුක්‍ර-ඩිම්බ කලවම් කිරීම. මම වායාම අස්සෙ ගෙනාවෙත් ඒ විසිතුරු නිදහස් රාග සිරිත. මොකද රාගය රාජ්‍යය තීරණය කරන්නේ නැති තැන, මිනිස්සු තමයි ඒක තීරණය කළේ. මිනිස්සු තමයි සීමා මායිම් දාගත්තේ. නැත්තං පුළුල් කරගත්තේ. ඔක්කොම එක රටක් අස්සේ තියාගත්ත ක්‍රමය තමයි මෙතන තියෙන්නේ.

දකුණටම වැඩ වාඩියක් …!

0

කොළඹ පන්නිපිටියේ මහල්වරාවේ බේකරිය කිව්වාම මුලින්ම මතක් වෙන්නේ වෙසක් පහන් කූඩුව. ඊළඟට විකල්ප සංගීතය. ඊළඟට කලාව පස්සෙන් පිස්සුවෙන් වගේ දුවන තරුණ තරුණියෝ රොත්තක්. 2022 අරගලයෙන් පස්සේ බේකරිය කිව්වාම මතක් වෙන්නේ අරගලය. අරගලය වෙනුවෙන් දියත්වුණ බොහෝ පාගමන්වල මුලින්ම ගියේ බේකරිය. මුලින්ම ඇහුණේ බේකරියේ සංගීතය. ඊළඟට ගෝල්ෆේස් අරගල භූමිය අස්සේ දෛනිකව ඇසුණ විකල්ප සංගීතය ජනනය කළේ බේකරියේ කුටිය. දැන් දශක දෙකක් විතර එහා කාලෙක ඉදලා බේකරිය ලංකාවේ විකල්ප කලා භාවිතාවන්ට දැනුවත්ව මැදිහත් වෙමින් ලොකු ගමනක් යමින් ඉන්නවා. ඒ ගමනේ එක හැරවුමක් තමයි අරගලය කියන්නේ.

අනෙක් පැත්තෙන් බේකරිය පටන් ගත්ත විකල්ප සංගීතය දැන් ප්‍රධාන දහරාවේ සංගීතය විදිහට අපිට ඇහෙන්න අරගෙන. එදා චින්තක ගීතදේවලා, සුදන්ත මාධවලා කියපු සිංදු වගේ සිංදු දැන් ‘අමු’ වගේ නම්වලින් ජනප්‍රිය ප්‍රධාන දහරාවේ වේදිකාවේ ඇහෙන්න අරගෙන. ඒ ගීත ආර දැන් රියැලිටි වැඩසටහන්වලත් ජනප්‍රියව ගැයෙන්න වෙලා. මේකෙන් පේන්නේ බේකරිය ලංකාවේ කලා අවකාශයට කරපු මැදිහත්වීම විශාල වෙනසක් කලාවට කරලා කියන එක.

මෙහෙම බේකරිය පහුගිය කාලේ අලුත් වැඩක් පටන් ගත්තා. ඒකත් කලාව වෙනස් කරන විශාල වැඩක්. කලාව විතරක් නෙවෙයි රටම වෙනස් කරන වැඩක් වෙන්න ශක්තිය මේ වැඩේ අස්සේ තියෙනවා. අනික බේකරිය කුඩේ අස්සේ ඉන්න තරුණ ක්‍රියාකාරිකයන් රොත්තට ඒක කරන්න ශක්තිය තියෙනවා. මුදල් අඟහිඟකම් තිබුණත් බේකරියේ තරුණයන්ගේ ශක්තිය එක ඉලක්කයක් වෙනුවෙන් නොනැවතී කැරකෙනවා. ඒක ජවාධික චලිතයක්.

‘නුවරටම වැඩ වාඩියක්‘ වැඩමුළුව සහ ඩව්න්ටවුන් පල්ස් 2023 තමයි බේකරිය ලංකාවේ කලා අවකාශය වෙනස් කරන්න කරන අලුත් කලා කැරැල්ලේ පළවෙනි වැඩේ වුණේ. නුවර වැඩේ ගැන කතා කරපු බේකරියේ ලොක්කා විරාජ් ලියනාරච්චි මෙහෙම කතාවක් කිව්වා.

‘නුවර අපේ වැඩමුළුව සංගීතය, නාට්‍ය හා රංග කලාව, චිත්‍රපට, ඡායාරූපකරණය සහ දෘශ්‍ය කලාව කියන ක්ෂේත්‍ර යටතේ තමයි කළේ, අයැදුම්පත් ගෙන්නගෙන අපි 64 දෙනෙක් තෝරගෙන තමයි මේ වැඩමුළුව පටන්ගත්තේ. අවසානයේ අපි සංගීත කණ්ඩායමක් හැදුවා, ඔවුන් දැන් සංගීතයේ නිරතවෙලා ඉන්නවා. කෙටි චිත්‍රපට හතරක් නිෂ්පාදනය කළා, 16 දෙනෙක් එකතුවෙලා වේදිකා නාට්‍යයක් හැදුවා ‘අරුම ඵලය‘ කියලා. වීඩියෝ ආර්ට් වැඩක් කළා. ඔය වගේ විශාල වැඩක් අපි නුවර සාර්ථකව අවසන් කළා. විමුක්ති ජයසුන්දර තමයි සිනමා වැඩමුළුව කළේ, සිතුමිණි රත්නමළල තමයි ඡායාරූපකරණය වැඩමුළුව කළේ, විමුක්ති බධුගොඩ, බුද්ධි අබේසිංහ තමයි වේදිකා නාට්‍ය වැඩමුළුව කළේ.‘

නුවර කේන්ද්‍රකරගෙන බේකරිය කරපු මේ පළවෙනි වැඩේ අස්සේ නුවර දිස්ත්‍රික්කයේ විසිරුණු තරුණ ප්‍රජාව අස්සෙන් පෙරිලා එන පිරිස අස්සේ අවුරුදු 18ත් 30ත් අතර පිරිස තමයි බහුතරය. මේ පිරිස 64 දෙනා අස්සේ තරුණ කාන්තාවෝ 25කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ඉඳලා තියෙනවා. මේ වැඩේ කොච්චර සාර්ථකද කියනවා නම් මේ වැඩසටහනට වතුකරෙන් ආපු දෙමළ තරුණයෝ නිර්මාණය කරපු ‘සායම්‘ කියන කෙටි චිත්‍රපටය අද වෙනකොට ඇජෙන්ඩා 14 සිනමා සම්මාන උළෙල අස්සේ පවා කතාබහට ඇගයීමට ලක්වෙලා. මේ වැඩෙන් ආපු උත්තේජනය නිසාම අද නුවර කලාකාමියෝ ගොඩක් අය බේකරියේ ශාඛාවක් නුවර අරින්න කියනවා. ඒක හොඳ තත්ත්වයක්.

දෙවැන්න ගාල්ලට

නුවර වැඩේට පස්සේ දැන් දෙවෙනි වැඩේ ගාල්ලේ කරන්න බේකරිය ලෑස්ති වෙනවා. මේකත් නුවර කළා වගේම නේවාසික වැඩමුළුවක්. මට හිතෙන්නෙ නුවරට වඩා විශාල වැඩක් මේක. මේක අස්සේ ගාල්ලේ ඉඳලා මුළු දකුණම ආවරණය කරන්න තමයි බේකරිය සූදානම් වෙන්නේ. මේ අලුත් වැඩේ පටන් ගන්න එක ගැනත් මම විරාජ්ගෙන් ඇහුවා.

‘ඔව් අපි ගාල්ලේ වැඩේට අයැදුම්පත්‍ර කැඳවලා තියෙන්නේ. උඩ අපි කිව්ව ශානර හතර යටතේම තමයි මේ කැඳවීමත් අපි කරන්නේ. එක අංශයකින් 16 දෙනෙක් මුළු දකුණෙන්ම තෝරගන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. දෙසැම්බර් මස 20 වැනිදාට පෙර අයැදුම්පත්‍ර එව්වොත් මේ වැඩේ එක්ක සෙට් වෙන්න පුළුවන්. මේ ගමන අපේ තේමාව වෙන්නේ ‘තාරුණ්‍යයේ සමාජ දේශපාලන ගැටලු’. ජනවාරි, පෙබරවාරි මාසවල සති අන්තයේ තමයි මේ වැඩමුළු දියත් වෙන්නේ. පස්සේ එකම උළෙලක අවසන් නිෂ්පාදන එළියට ඒවි. අපි දන්නවා පහුගිය කාලේ විශාල අරගලයක් තිබුණා රට ඇතුළේ, මේ අරගලයෙන් පස්සේ තරුණයා හිතන්නේ කොහොමද? ඔහු තවදුරටත් මේ රට වෙනස් කරන්න ලෑස්තිද? අපි අවධානය දෙන්නේ මෙන්න මේවට. මේ ගමන දකුණේ වැඩමුළුවේ සිනමා වැඩමුළුව කරන්නේ ප්‍රවීණ සිනමාකරු ප්‍රසන්න විතානගේ සහ ප්‍රවීණ සිනමාකැමරා අධ්‍යක්ෂ එම් ඩී මහින්දපාල, සංගීත වැඩමුළුව මෙහෙයවන්නේ චින්තක ගීතදේව. අනෙක් අංශ දෙක නුවර මෙහෙයවපු සිතුමිණි සහ විමුක්ති මෙහෙයවනවා දකුණෙදිත්‘.

නුවර තරුණයෝ හිතන විදිහට නෙවෙයි දකුණේ තරුණයෝ හිතන්නේ, ඔවුන් මුහුණ දෙන සමාජ ආර්ථික ගැටලු වෙනස්. මෙන්න මේ වෙනස මේ කලා වැඩමුළුව ග්‍රහණය කරගන්නේ කොහොමද? මම විරාජ්ගෙන් ඇහුවා. ඔහුට ඒකට තිබුණේ මේ වගේ උත්තරයක්.

‘චිත්‍රය ගත්තොත් නුවර තියෙන්නේ වෙනස් හැඩයක්, වෙනස් වර්ණ. සංගීතය ගත්තාම නුවර සවුන්ඩ් එක වෙනස්. අපි ඒ වෙනස නුවරදි අත්වින්දා. නුවර හැදුණ ‘සායම්‘ වගේ ෆිල්ම් එකක කතාකරන්නේ ඔවුන්ටම අනන්‍ය වුණ ප්‍රශ්න. ඒක එහෙම තමයි වෙන්න ඕනෑ. අපි කොළඹින් ගියා කියලා කොළඹ පැහැය තවරන්න අපිට අවශ්‍ය නෑ. රස වින්දනයයි අපිට වැදගත්. සංවාදයයි අපිට වැදගත්. මේ වෙනස්කම් එක්ක මුළු ලංකාවම එකතුකරන එක තමයි අපේ බලාපොරොත්තුව. දකුණේ කළාට පස්සේ, අපි වයඹට, ඌවට, උතුරට යනවා. අපිට මේ සියල්ල එකතුකරන්නයි ඕනෑ‘

මෙහෙම බැලුවාම විරාජ් ප්‍රමුඛ බේකරියේ කට්ටිය මේ කරන්නේ ලංකාවේ ආණ්ඩුව සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය කරන්න ඕනෑ වැඩ කන්දක්.

බේකරිය පටන් ගත්ත විකල්ප සංගීත වැඩේ ‘අමු‘ වගේ නමකින් නැත්තං සන්නාමයකින් වෙළඳපොළ ජයග්‍රහණය කිරීම ගැන බේකරියට තියෙන්නේ මොන වගේ අදහසක් ද? මට අහන්න හිතුණා.

‘විනෝද වෙන්න ඕනෑ, අපි තරහා නෑ ඒකට. ආතල් ගන්න, ඒ එක්කම සමාජ කතිකාවේදී පෙරමුණත් ගන්න, ඒකයි අපි කියන්නේ. අරගලයේදී අපි හදපු සංගීතය විකල්ප සංගීතය විදිහට රට භාරගත්තා. ගෝඨාභය ගියා. මුදල් හම්බකරන්න එපා වගේ දේවල් අපි කියන්නේ නෑ. අපි හදපු විකල්ප සවුන්ඩ් එක මේන්ස්ටී්‍රම් ගිහිං මේ හැප්පෙන්න යන්නේ කොහේද කියන එක ගැන සවිඥානික වෙන්න කියලයි, අපි ඉල්ලන්නේ. ලංකාවේ වීඩියෝ ආර්ට් සහ වෙසක් කූඩු කලාව පවා අපි නිසා යම් වෙනසකට ගිහිල්ලා. අපි ඒවාට අයිතිවාසිකම් කියන්න යන්නේ නෑ. අපි කියන්නේ සංවාදය අමතක කරන්න එපා කියන එකයි. මේක පිටිපස්සේ හිටවලා තියෙන අරමුණ ගැනත් ටිකක් හිතන්න, ඒකයි වැදගත්.

මේ වැඩමුළු මාලාවෙන් පස්සෙත් අපේ අරමුණ අපි මේ වැඩමුළු හරහා නිෂ්පාදනය කරන කලා නිර්මාණ සම්පූර්ණ එකතුවක් විදිහට එකතුකරලා විශාල කලා උළෙලක් කොළඹදී කිරීම. අනෙක තමයි අන්තර්ජාතික නාට්‍ය උළෙලක්, සංගීත උළෙලක් සහ සිනමා උළෙලක් ගැන හීනයක් අපිට තිබෙනවා. අපි මේ පළාත් මට්ටමින් දිස්ත්‍රික් මට්ටමින් ආරම්භ කරලා තියෙන්නේ, ඒ ගමන කියන එක කියන්න ඕනෑ. අපි කරන දේශපාලනය තමයි මේ. අපි හිතුවා මේ හරහා ලංකාව වෙනස් කරන්න පුළුවන් කියලා, අදත් එහෙම හිතනවා.‘

වැඩමුළුව ගැන වැඩි විස්තර – https://bakeriyekattiya.org/down-town-pulse-2024-galle/

දේවාලේ රන්තැටිය පරෙස්සම් කරගන්න බැරි කඳ සුරිඳු

0

සංවිධානාත්මක අපරාධකාරයන්ගෙන් රන් තැටි පිළිගන්න
දේවාලේ රන්තැටිය පරෙස්සම් කරගන්න බැරි
කඳ සුරිඳුන්ගෙන්
එන්න, අපි පිහිට යදිමු

මිනිසුන් කතරගම යන්නේ තමන්ගේ දුක්ගැහැටවලට පිහිටක් පතාය. නැතිනම් තමන්ගේ බලාපොරොත්තු ඉෂ්ට සිද්ධ වන්නට ප්‍රාර්ථනා කරන්නටය. තමන්ගේ යාදිනි වෙනුවෙන්, රුහුණු කතරගම දේවාලයට දුරුකතර ගෙවා එන බැතිමත්හු, මැණික් ගඟෙන් නා පේ වී පෝලිම් ගැසී දේවාලයට පිවිස විවිධාකාර පුද පඬුරු පූජා කරති. සමහර විට ඒ අතේ මිටේ තියෙන සල්ලිවලින්ම නොවේ. එක්කෝ ණය වෙලාය. නැතිනම් අතමාරුවලින්ය.

පලතුරු වට්ටියේ සිට රිදී, මුතු-මැණික්, රත්තරන් මාල, රත්තරන් තැටි, රත්තරන් රූප දක්වා මේ පුදපඬුරුවල පරාසය දිවෙයි. මේ යාදිනි හා ප්‍රාර්ථනා අසන්නට කතරගම දේවාලයේ ඉන්නේ ස්කන්ධ කුමාර හවත් කඳ සුරිඳු හෙවත් කතරගම දෙවියන්ය. දේවාලයේ තිරය ඇතුළේ ඉන්නා ස්කන්ධ කුමාරට, මුහුණු හයක් හා අත් දොළසක් තිබුණත්, මේ ජනගංගාව එකා පස්සේ එකා ගෙනැවිත් දෙන පුද පඬුරු භෞතිකව භාරගන්නට අත් දිගු කරන්නට නොහැකිය. ඒ හින්දා, ඒ වැඩේ බාරගෙන තිබෙන්නේ කපුවන්ය. දේවාලයේ කපුවෝ, දෙවියන්ට යාදිනි කියා, දෙවියන් වෙනුවෙන් පුද පූජා භාරගනිති.

මිනිසුන්ට හැමදාම කුතුහලයක්ව තිබුණේ, මේ දේවාලයට ලැබෙන පුදපඬුරු යන්නේ කොහාටදැයි කියාය. (එහෙත් බහුතරයක් අන්ධ බැතිමතුන්ට නම් ඒ ගැන හාංකවිසියක් නැත.) පසුගිය සතියේ දේවාලයේ රන්තැටියේ අතුරුදන්වීම පිළිබඳ සිද්ධියෙන් ඒ ගැන අවබෝධයක්ද මහජනතාවට ලැබී තිබේ. දේවාලයේ කපුවෝ 15කි. ඔවුන්ගෙන් ජ්‍යෙෂ්ඨයා මහ කපුරාළය. දේවාලයට බැතිමතුන් පුදන පූජා වට්ටිවල උඩින්ම කාටත් පෙනෙන සේ ගසා තිබෙන සල්ලි කොළ හෝ වෙනත් වටිනා දේ මේ කපුරාළලා තමන්ගේ පරිභෝජනයට ගනිති.

ඒ සඳහා එකඟ වූ පිළිවෙළකට ඔවුන්ගෙන් එකෙකු බැගින් මාසයක පුදපූජා බාරව කටයුතු කරති. ඒ මාසයේ ලැබෙන පුද පඬුරු ඒ කපුවාටය. ඒ කියන්නේ කපුරාළ රස්සාවට ලැබෙන ‘පාරිතෝෂිකය’ ඒකය. පාරිතෝෂිකය යැයි කිව්වේ, මේ කපුරාළලාට කතරගම දේවාලයෙන්ද වැටුපක් ලැබෙන හෙයිනි. සාම්ප්‍රදායිකව ඒ වැටුප ‘වර්ෂයකට’ රුපියල් 2.82කි. කපුරාළලාට හැර අනිත් අයට මාසික වැටුපක්, ගොවිතැන් බත් කරන්නට වෙනම නින්දගම්, භුක්ති විඳින්න ඉඩම් වෙනම ලබා දී තිබේ.

ඒ වුණාට, කපුවන්ට ලැබෙන පාරිතෝෂිකය නම් ලේසි පහසු නැත. ආදායම අඩුම සාමාන්‍ය කාලයකදී වුණත් මාසයකට දේවාලයට ලැබෙන මුදල රුපියල් ලක්‍ෂ 400ක් විතර බව දේවාලයේ බස්නායක නිලමේ ඩිෂාන් ගුණසේකර කියයි. අගෝස්තු මාසයේ, ඒ කියන්නේ දේවාලයේ පෙරහැර තිබෙන මාසයේ එහි ආදායම ලක්‍ෂ 800ක් පමණලු. ඒ මාසයේ පූජාවල පඬුරු ලබාගන්නේ ප්‍රධාන කපුරාළ වන සොමිපාල රත්නායකය.

පූජා වට්ටිවල තිබෙන මුදල්වලින් සතයක්වත් දේවාලයේ ප්‍රධාන ගිණුමට නොලැබෙන බව බස්නායක නිලමේ කියයි. ඒ මුදල් සම්පූර්ණයෙන්ම කපුරාළලා පුද්ගලික පරිහරණයට ගනිති. දේවාලයේ පිං පෙට්ටියට ලැබෙන මුදල් නම් රුපියල් දෙක, එක වුණත් හරියට ගැන දේවාලයේ ප්‍රධාන ගිණුමට බැර කෙරෙන්නේ බෞද්ධ කටයුතු කොමසාරිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන් විසිනි.

දේවාලයේ හා බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවේ නියමයන්ට අනුව, දේවාලයට ලැබෙන රන් භාණ්ඩ, බස්නායක නිලමේ කාර්යාලයට බාරදිය යුතුය. එවිට රන් භාණ්ඩයේ බර කිරා, එහි භෞතික ලක්‍ෂණ ලේඛනගත කර එය බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ යුතුය. එම භාණ්ඩය දේවාලයට ලැබීමෙන් පසුව මාසයේ තේවා භාර කපුරාළ භාරගෙන එය දේවාල මාලිගයේ තැන්පත් කරයි. මාස කිහිපයකට වරක් බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීහු එහි පැමිණෙති. දේවාල මාලිගයේ එකතු වී තිබෙන රන් භාණ්ඩ බැංකුවකට ඉදිරිපත් කර බර කිරා ලේඛනගත කර, නැවත දේවාලයේ තැන්පත් කරති. ඒ අනුව දේවාලයට අදාළ සියලුම භාණ්ඩ ලේඛනගත වෙයි. එතැන් සිට ඒවා පවතින්නේ ගබඩා භාරකාර කපුරාළ භාරයේය. කතරගම දේවාලය සහ ඊට අයිති දේපළවල නීත්‍යනුකූල භාරකාරයා බස්නායක නිලමේය. බැතිමතුන් පූජා කරන භාණ්ඩවල වගකීමද ඔහුටය.

මොනරාගල සහ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කවල මෙන්ම කොළඹද දේවාලයට අයිති ඉඩකඩම් අක්කර 97,000ක් පමණ තිබී ඇත. විවිධ හේතු නිසා අද වන විට එයින් තිබෙන්නේ අක්කර 33,000ක් බව බස්නායක නිලමේ කියයි. පැල්වත්ත සීනි සමාගම පිහිටුවා තිබෙන්නේද කතරගම දේවාලයට අයත් ඉඩම්වලය. දේවාලයට පූජා කෙරෙන රන් රිදී, මුතු-මැණික් තැන්පත් කර තිබෙන්නේ දේවාල මාලිගාව තුළය. මාලිගාව ඇතුළට යෑමට ඕනෑම කෙනකුට නොහැකිය. දේවාලයේ කපුරාළලා 14 දෙනාටත් බස්නායක නිලමේවරයාටත් පමණක් එහි ඇතුළු විය හැකිය. ඒ නිසා මාලිගාව තුළ තැන්පත් කර ඇති පූජා භාණ්ඩ ගැන වගකීම ඇත්තේ බස්නායක නිලමේ හා මේ කපුරාළලා පිරිසටය.

අංගොඩ ලොක්කාගේ රන් තැටිය

මද්දුමගේ චන්දන ලසන්ත පෙරේරා හෙවත් අංගොඩ ලොක්කා කියන්නේ රටේ නමගිය සංවිධානාත්මක අපරාධකාරයෙකි. 2020 ජුලි 3 වැනිදා, තමිල්නාඩුවේ කොයිම්බතුර් චේරන් මානගර් ආසන්නයේ බාලාජි නගර්හි කුලියට ගත් නිවසක් තුළදී අංගොඩ ලොක්කා හෘදයාබාධයක් හැදී මියගිය බවට ඉන්දීය පොලිසිය එහි මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට වාර්තා කළේය. ඒ වන තෙක් අවුරුදු දෙකක පමණ කාලයක් ඔහු, ප්‍රදීප් සිං නමැති බොරු නමකින් එහි වාසය කර තිබුණේය. එම නිවසේ ඔහු සමග සිටි අමානි තන්ජි නමැති විසි හත් හැවිරිදි ශ්‍රී ලාංකික කාන්තාවක, ඔහු රෝහලට ඇතුළත් කර තිබුණු නමුත් ඒ වන විටත් ඔහු මියගොස් තිබුණේය. කොයිම්බතූර් වෛද්‍ය විද්‍යාල රෝහලේදී පශ්චාත් මරණ පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්විණි. ඉන් පසු, මදුරෙයිහි නීතිඥවරියක මැදිහත්වී ඔහුගේ සිරුර 2020 ජුලි 5 වැනිදා මදුරෙයිහිදී ආදාහනය කරන ලද බව කියැවෙයි.

ප්‍රදීප් සිංගේ ඇත්ත නම එය නොවේයැයි හෙළිවුණේ ඔහුගේ ‘ආධාර් කාඩ්’ (හැඳුනුම්පත) පොලිසියට ඉදිරිපත් කරනු ලැබීමෙන් පසුව, ඊට අදාළ ලේඛන පරීක්‍ෂාවේදීය. ව්‍යාජ ලේඛන ඉදිරිපත් කර ව්‍යාජ නමකින් ආධාර් කාඩ්පතක් ලබාගැනීමට ලොක්කාට උදව් වුණේ යැයි කියමින් ඉහත නීතිඥවරිය හා ලාංකික කාන්තාවත් තවත් අයකුත් පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය.

මියගියේ අංගොඩ ලොක්කාමදැයි තහවුරු කරගැනීමට ලංකාවේ සිටින ඔහුගේ මවගෙන් ඩීඑන්ඒ සාම්පලයක් ලබාගෙන, චෙන්නායිහි විද්‍යාගාරයකදී ලොක්කාගේ ඩීඑන්ඒ සාම්පල් සමග සැසඳීමෙන් මියගියේ ඔහුම යැයි නිගමනය කළ බව පොලිසිය අධිකරණයට වාර්තා කර තිබිණ. එහෙත් පසුව කියැවුණේ ලොක්කා මියගියේ විරුද්ධ අපරාධ කල්ලියක් විසින් වස ශරීරගත කිරීම නිසා බවයි. ඒ ගැන තොරතුරු අපේ මූලික කතාවට අදාළ නොවේ.

අංගොඩ ලොක්කා ඉන්දියාවේ සිටියේ, සැදැහැ සිතින් දඹදිව වන්දනාවකට ගොස් නොවේ. ලංකාවේදී සමූහ ඝාතනයක් කර නීතියට හසුවේය කියන බිය නිසාය. 2017දී කළුතර එතනමඬලේදී බන්ධනාගාර බස්රියකට මාෆියා පන්නයේ වෙඩි තැබීමක් කර සමයං නමැති සංවිධානාත්මක අපරාධකරුවා ඇතුළු පිරිසක් ඝාතනය කිරීම ගැන චෝදනා එල්ල වුණේ අංගොඩ ලොක්කාටය. ඉන්පසු ඔහු මාකඳුරේ මධුෂ්ගේ සහායෙන් රටින් පැන ඉන්දියාවට ගියේය. ඒ සිදුවීමට අමතරව, මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්, මිනිමැරුම් හා කප්පම් ගැනීම් රාශියක් ගැන අංගොඩ ලොක්කාට චෝදනා තිබේ.

හැබැයි, කතරගම දෙයියා, මේ වගේ නමගිය අපරාධකාර චරිතයක් තිබෙන අංගොඩ ලොක්කා වැනි කෙනකුගෙන් වුවද පුද පඬුරු ලබාගන්නට පැකිළෙන්නේ නැත. එය එසේ මෙසේ පඬුරක්ද නොවේ. පවුම් 38ක් බර රත්තරන් තැටියකි. අද වටිනාකමට බැලුවොත් එය රුපියල් හැට ලක්‍ෂයකට වඩා වටියි. ඒ කාලයේ එහි වටිනාකම ලක්‍ෂ හතලිහක් පමණ වෙතැයි කියති.

රන් තැටිය කතරගම දෙවියන්ට පුජා කළේ අංගොඩ ලොක්කාගේ බිරියය. රත්නපුර කොලොන්න ගොඩවෙල ඕමල්පේ පැත්තේ වසන ඇය කතරගම ගොස් මේ රන්තැටිය පූජා කළේ ලොක්කාගේ දරුවාගේ අපල දුරුවීම සඳහා, 2019 ජුනි 3 වැනිදාය. මුලින් පූජා කරන්නට සිතුවේ පවුම් 5ක තැටියකි. පසුව අංගොඩ ලොක්කාගේ බරට ගැළපෙන ලෙස පවුම් 38ක් දක්වා අගය ඉහළ දැම්මේ දේවාලයේ කපුරාළලාම බව පොලිස් පරීක්‍ෂණවලදී ඇය කියා තිබේ. දේවාලයට රන්තැටිය පුජා කරන අවස්ථාවේදී ඇය එහි ඡායාරූපයක් ගෙන තිබිණ. එයින් කාලයකට පසුව රන්තැටිය දේවාල ගබඩාවෙන් අතුරුදහන්ව ඇති බවට දූරකථන පණිවිඩයක් බස්නායක නිලමේ ඩිෂාන් ගුණසේකරට ලැබිණ. ඒ 2021 ඔක්තෝබර් 17 වැනිදාය.

‘බස්නායක නිලමේතුමනි, මෙය පවුම් 38කින් යුත් පූජා භාණ්ඩයකි. 2020 සැප්තැම්බර් 03 දින මෙය රැගෙන ගොස් ඇත. එය විකුණා ඇත. දැනට මකවා තිබේ. මෙය නැවත සාදා දේවාලයේ මාලිගාව තුළට රැගෙන ඒමට සැලැස්මක් ඇති බවට තොරතුරු ඇත.’ ඒ පණිවිඩයෙන් කියැවිණි. බස්නායක නිලමේ මේ ගැන බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට දැන්වීය. ඉන්පසු ඔහු විසින් පොලිස්පති සී.ඩී. වික්‍රමරත්න දැනුවත් කරන ලදි. ඒ 2021 ඔක්තෝබර් 19 වැනිදාය.

පොලිස්පතිගේ නියෝග මත රන් තැටිය අතුරුදන්වීම ගැන බස්නායක නිලමේ විසින් කරන ලද පැමිණිල්ලේ විමර්ශන කොළඹ අපරාධ කොට්ඨාසය වෙත භාර කෙරිණි. පොලිස් නිලධාරීහු කපුරාළලා, නිලමේ ඇතුළු පිරිසගෙන් ප්‍රකාශ සටහන් කර ගත්තෝය. පසුව ලොක්කාගේ බිරිය, එනම් අබේසිංහගේ නිසංසලාගේ ප්‍රකාශයක්ද සටහන් කෙරිණ. ‘මම 2012 ජුනි 30 ලසන්තත් එක්ක විවාහ වුණා. එයාට දාව මට පුතෙක් ඉන්නවා. ලසන්ත 2017 ඉන්දියාවට පැනලා ගියා. එහේ ඉඳන් කතා කළා. වියදමට මුදල් එව්වා. 2019 අවුරුද්දේ කතා කරපු වෙලාවක කතරගම දේවාලයට පූජාවක් කරන්න ඕන කිව්වා. පුතාගේ නමින් රත්තරන්වලින් පූජාවක් කරන්න කිව්වා.’

රත්තරන් බිස්කට්වලින්ම ලැබේ

පූජාව කරන්නට, පවුම් 38ක මේ සා රත්තරන් ප්‍රමාණයක් මේ කාන්තාවට ලැබුණේ කොහොමද? අංගොඩ ලොක්කා වැනි සංවිධානාත්මක අපරාධකාරයකුට නම් එය සිම්පල් වැඩකි. ඒවා ඔවුන්ගේ රත්තරන් බැංකුවල ගබඩා කර තිබේ. රත්තරන් ලැබුණේ ගෝල්ඩ් බිස්කට් හැටියටමය. ඒවා උණුකර තැටිය හැදුවේ, කතරගම රත්තරන් බඩු හදන කෙනෙකි. මේ කාන්තාව හා ඇගේ ඥාතීන් තැටිය පූජා කිරීමට පෙර නැවතී සිටි කතරගම නව නගරයේ හෝටලයක අරක්කැමියකු වන සුජිත් ප්‍රසන්න, මේ පූජාව සඳහා ඇයට උදව් වී තිබේ.

‘හෝටලයට ආපු නෝනා කෙනෙක් කිව්වා කතරගම දේවාලයට රත්තරන් පැන් භාජනයක් පූජා කරන්න ඕන, ඒකට මට උදව් කරන්න පුළුවන්ද කියලා. මම පත්තිනි දේවාලයේ අමිලට විස්තරේ කියලා එයාව ගෙන්නා ගත්තා. පස්සේ නෝනාවයි එයාගේ දරුවාවයි තවත් නෝනලා දෙන්නෙකුයි කිරි වෙහෙරට එක්කගෙන ගිහිල්ලා වැන්දාට පස්සේ කතරගම දේවාලයට ගිහින් තැටිය පූජා කළා. ඒ තැටිය භාර ගත්තේ සොමිපාල රත්නායක ලොකු කපු මහත්තයා. ඒ රන් පැන් භාජනයේ දිනය සහ නම කොටා තිබුණා.’

‘අංගොඩ ලොක්කා ‘ඉමෝ’වලින් මට කතා කරලා කිව්වා දේවාලයට රත්තරන් තැටියක් පූජා කරන්න හදලා දෙන්න කියලා. පස්සේ මම කඩුවෙලට ගියා. අංගොඩ ලොක්කා එවපු දෙන්නෙක් මට රත්තරන් බිස්කට් වගයක් දුන්නා. පස්සේ ඒවා කතරගම රත්තරන් බඩු හදන කෙනකුට දීලා තැටිය හදාගත්තා. පස්සේ තමයි ඒ නෝනා (බිරිය) ඒක දේවාලයට පූජා කළේ. ඒකත් පින්තූර ගත්තා. පස්සේ අංගොඩ ලොක්කා මට වියදමට ලක්ෂ දෙකක් එව්වා.” මේ අරක්කැමියා පොලිස් පරීක්‍ෂණවලදී පවසා තිබේ.

කපුරාළගේ රන්තැටිය

2021 ඔක්තෝබර් 25 වැනිදා කතරගම සෙල්ල පාරේ පදිංචි අජිත් කුමාර බස්නායක නිලමේ හමුවන්නට පැමිණ තිබිණ. නිලමේ නොසිටි නිසා ඔහුගේ පරිපාලන ලේකම් මුණගැසී තිබේ. ඒ රන් පැහැති තැටියක්ද සමඟිනි. ඔහුගෙන් රන් තැටිය සම්බන්ධයෙන් කරුණු විමසීමෙන් අනතුරුව නිලමේද දැනුවත් කිරීමෙන් පසු පැමිණියේ ඇයිදැයි විමසා ලිඛිත සටහනක්ද ගැනීමට ලේකම් පියවර ගෙන තිබේ. තමා ප්‍රධාන කපුරාළ සොමිපාල රත්නායකගේ නිවෙසට ගිය අවස්ථාවේ දේවාලයට අයත් රන් බන්දේසියක් ගෙදර තිබෙන බවත් එම බන්දේසිය දේවාලයේ පරිපාලන ලේකම් වෙත භාරදෙන ලෙසත් කියා බන්දේසිය තමාට දුන් බවත්, එම බන්දේසිය දේවාලයට ගෙනැවිත් පරිපාලන ලේකම්ට ලබාදුන් බවත් ඔහුගේ සටහනෙහි අඩංගුය.

පසුව නැවතත් ප්‍රකාශයක් පොලිසියට ලබාදෙමින්, බස්නායක නිලමේ කියා ඇත්තේ, දේවාලයේ ඉවුම් පිහුම් කරන සුජිත් සහ පත්තිනි දේවාලයේ සමන් ප්‍රියන්ත කපුරාළගේ මැදිහත්වීම මත පැමිණි බැතිමතකු රුහුණු මහා කතරගම දේවාලයට පවුම් 38ක් පමණ බර රත්තරන් තැටියක් 2019 පෙරහැර මාසයේදී පූජා කර ඇති බවය. පූජා කළ අවස්ථාවේදීම සමන් ප්‍රියන්ත, එම රත්තරන් තැටිය සොමිපාල රත්නායක වෙත භාර දී දේවාලයේ තැන්පත් කර ඇති බවටද ගුණසේකර සිය පැමිණිල්ලෙන් කරුණු ඉදිරිපත් කර තිබිණ.

ඉන් දින කිහිපයකට පසු එම තැටිය පේ කර එය පූජා කළ බැතිමතාටම නැවත භාරදී ඇති බවට සමන් ප්‍රියන්ත දැනුම් දුන් බවත්, ඒ බැතිමතා කවුදැයි විමසූ විට කවුදැයි නොදන්නා බවට ඔහු ප්‍රකාශ කළ බවත් බස්නායක නිලමේ සිය ප්‍රකාශයේ සඳහන් කර තිබිණ. අවසානයේ ‘දේවාලයට අගෞරවයක් වන බැවින්’ මෙම රන් තැටිය නැවත සකස් කර දේවාලයට භාර දීමට සමන් ප්‍රියන්ත කපුරාළ 2021 ඔක්තෝබර් 25 වැනිදා කටයුතු කර තිබිණි. ඒ අනුව එදින දේවාලයේ ප්‍රධාන කපු මහතාගේ නිවෙසට ගොස් ඇති සමන් ප්‍රියන්තට ප්‍රධාන කපුරාළ නිවසේ තිබූ රන් තැටියක් ලබාදී එය දේවාලයේ පරිපාලන ලේකම් වෙත භාර දෙන ලෙස දැනුම් දී ඇත.

සමන් ප්‍රියන්ත නොහොත් චූටි කපු මහත්තයාගෙන් ද පොලිසිය ප්‍රකාශ සටහන් කරගෙන තිබිණ. ප්‍රධාන කපු මහතා හෙවත් මුත්තා බේරා ගැනීම සඳහා රන් තැටිය මකා වෙනත් තැටියක් නිර්මාණය කළ කතරගම මාලන් නමැත්තාට රුපියල් ලක්ෂ 41ක් දී නැවත රන් තැටියක් සදා දුන් බව ඔහු පොලිසියට සඳහන් කර ඇත.

කොළඹ අපරාධ කොට්ඨාසය අදාළ රන් බන්දේසිය අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණේ 2021 නොවැම්බර් 02 වැනිදාය. වැඩිදුර විමර්ශනවලින් පසු නීතිපතිවරයාට මෙම සිද්ධියේ උද්ධෘත යොමු කිරීමට ද පියවර ගෙන තිබිණ. ඒ අනුව දෙසැම්බර් 07 වැනිදා නීතිපතිවරයා උපදෙස් ලබා දී තිබුණේ මෙහි සැකකරුවන් අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරන ලෙසය. අත්අඩංගුවට ගැනීමට නියෝග නිකුත් වී ඇත්තේ කතරගම මහා දේවාලයේ ප්‍රධාන කපුරාළ වන සොමිපාල රත්නායක සහ එම දේවාලයේ ගබඩාව භාරව සිටින ප්‍රධාන කපුරාළගේ මුණුපුරා වන සමන් ප්‍රියන්ත නොහොත් චූටි කපුරාළය.

මේ කරුණු කාරණා අනුව සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියක් තිබෙන ඕනෑම මිනිසකුගේ හිතට නැගෙන දේවල් කිහිපයකි. කතරගම දෙවියා, සංවිධානාත්මක අපරාධකාරයකුගෙන් රත්තරන් තැටියක් පූජාවක් ලෙස ලබාගෙන තිබේ. මේ අපරාධකාරයා, කළුතරදී බන්ධනාගාර බසයකට වෙඩි තබා අමු අමුවේ මිනිසුන් මරා ඉන්දියාවට පැනගොස් සිටියෙකි. ඒ බව තම දිව්‍ය නේත්‍රාවලින් දකින්නට කතරගම දෙවියාට මගහැරී තිබේ.

ඒ තැටිය සාදා ඇත්තේ රත්තරන් බිස්කට්වලිනි. ඒ රත්තරන් බිස්කට්, පිළිගත් බැංකුවක සේප්පුවේ අංගොඩ ලොක්කාගේ නියම නමින් නීත්‍යනුකූලව තැන්පත් කර ඇති ඒවා වන්නට බැරිය. ඒ බව තම දිව්‍ය නේත්‍රාවලින් දකින්නටද කතරගම දෙවියාට මගහැරී තිබේ. එලෙස පිළිගත් රන් තැටිය, සොරකම් කළායැයි චෝදනා ලබා අත්අඩංගුවට ගැනීමට නියමිතව සිටින්නේ ප්‍රධාන කපුරාළ සහ ගබඩාව බාරව සිටි තවත් කපුරාළ කෙනෙකි. මේ පතාක හොරකම තම දිව්‍ය නේත්‍රාවලින් දකින්නටද කතරගම දෙවියාට බැරිවී තිබේ. සොරකම් කළායැයි කියන තැටිය මකවා, පසුව වෙනත් තැටියක් හදා එය දේවාලයේ තැන්පත් කර තිබේ. ඊට විරුද්ධව යමක් කරන්නටද කතරගම දෙවියාට බැරිවී තිබේ.

2019 පූජා කළ තැටිය හොරකම් කළ බව පැමිණිලි කරන්නට සිදුවෙන්නේ පොලිසියටය. කතරගම දෙවියන්ට ඒ හොරා ගැන දැනීමක් නැති නිසා වෙන්නට පුළුවන. පොලිසියත් නීතිපතිත් සොරකමට සැකකරුවන් සොයාගන්නා තුරු කතරගම දෙවියාට හෙවත් ස්කන්ධ කුමාරට කිසිවක් කරගත හැකි වී නැත. ඒ කිසිවක් වුණාට කමක් නැත, එන්න, අපේ සකලවිධ දුක්ගැහැටවලට සරණ පතා දිගටම කතරගම දෙයියාට අපේ දුක කියමු. පූජා වට්ටි තියමු.

– අරුණ ජයවර්ධන –

ලංවිම සමාගම් 10කට හෝ වැඩි සංඛ්‍යාවකට වෙන්කෙරේ

0

රජයේ පූර්ණ අයිතියට ජාතික පද්ධති සමාගම පමණයි
සම්ප්‍රේෂණ සමාගමේ 50%කට අඩු අයිතිය පෞද්ගලික අංශයට
බෙදාහැරීම් සමාගම්වල රජයේ අයිතිය ගැන කිසිවක් නොකියයි

විවාදයට හේතු වී ඇති ශ්‍රී ලංකා විදුලි බල පනත් කෙටුම්පත මේ වනවිට රජයේ ගැසට් පත්‍රයක් වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත්වී ඇත. එහෙත් එහි සිංහල පිටපතේ අකුරු වශයෙන් දෝෂ රාශියක් ඇති අතර ඒ නිසාම එම දෝෂ සහිත තැන්වලින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද යන්න තේරුම්ගත නොහැකිය.

මෙම පනත් කෙටුම්පත රජයේ මුද්‍රණාලයේ වෙබ් අඩවියේ දෙසැම්බර් 05 දින සහිතව දක්නට ලැබුණද, එහි මුද්‍රිත පිටපතක් ලබා ගැනීමේ හැකියාවක් තිබුණේ නැත. ඒ පිළිබඳව විදුලි බල මණ්ඩලයේ ඉංජිනේරු සංගමය හා අනෙකුත් සංගම්ද ආර්ථික අර්බුදයේ බලපෑම සමනය කිරීම පිළිබඳ ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාවට දෙසැම්බර් 07 දින පෙන්වා දුන් අතර එහිදී ඔවුන් කීවේ එසේ රජයේ මුද්‍රණාලයේ වෙබ් අඩවියේ මුද්‍රණය කළ නොහැකි ආකාරයට එම පනත් කෙටුම්පත දිස්වුවද රජයේ මුද්‍රණාලාධිපති ගංගානි ලියනගේ සතුවද එහි මුද්‍රිත පිටපතක් නැති බව ඔවුන් කළ විමසීම්වලදී දැනුම් දුන් බවයි.

එහිදී විදුලි බල මණ්ඩලයේ වෘත්තීය සමිති පාර්ලිමේන්තු කමිටුවට පෙන්වා දී තිබුණ එක් ප්‍රධාන කරුණක් වූයේ මේ ආකාරයට පනත් කෙටුම්පතේ මුද්‍රිත පිටපතක් නොමැති තත්වය තුළ ඒ සඳහා අභියෝග කිරීමේ දින වකවානු ඉක්ම යන බවයි. එමෙන්ම ඔවුන් පෙන්වා දුන් ඊට අදාළම තවත් කරුණක් වූයේ පාර්ලිමේන්තුව අයවැය විවාදය සඳහා අවසන් වරට රැස්වීමට නියමිත දෙසැම්බර් 12 වැනිදා මෙම පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ හැකි බවත්, දෙසැම්බර් මාසයේ එළඹෙන උසාවි නිවාඩුව නිසා අධිකරණයට යෑමේ හැකියාව පවා ඔවුන්ට ඉන් අහිමි වන බවයි. මෙසේ මුද්‍රිත පිටපතක් නොමැතිව පනත් කෙටුම්පත ගැසට් මගින් නිකුත් කර ඇත්තේ කිසිදු අභියෝගයකින් තොරව එම පනත් කෙටුම්පත ඉතාම රහසිගතව සම්මත කර ගැනීමට බවයි.

පනත් කෙටුම්පත සම්බන්ධයෙන් එවැනි සැක සංකා මතු කිරීමෙන් පසු දෙසැම්බර් 08 දින එම පනත් කෙටුම්පතේ මුද්‍රිත පිටපතක් රජයේ මුද්‍රණාලයේ වෙබ් අඩවියේ පළකළ අතර ඉහත සඳහන් කළ ආකාරයටම එය මුද්‍රණ දෝෂ සහිත විය. ඒ සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රශ්න කිරීමෙන් පසු විෂය භාර ඇමති කංචන විජේසේකර පාර්ලිමේන්තුවට කියා තිබුණේ එම පනත් කෙටුම්පතේ දෝෂ රාශියක් ඇති බැවින් ඒවා නිවැරදි කර ලබන වසරේ ජනවාරි මාසයේදී යළි ඉදිරිපත් කරන බවයි.

ඒ අනුව මෙම පනත් කෙටුම්පත සම්බන්ධයෙන් විදුලි බල ක්ෂේත්‍රයේ වෘත්තීය සමිතිවලට තිබූ ප්‍රශ්නය යම් තාක් සමනය වී ඇති බව පෙනේ. මුද්‍රණ දෝෂ කිහිපයක් ඇතත් දැනට ප්‍රකාශයට පත්වී ඇති පනත් කෙටුම්පතෙන් එහි අන්තර්ගතය කුමක්ද යන්න හඳුනා ගැනීමේ බාධාවක් නැත. එහෙත් විදුලි බල මණ්ඩලයේ ඉංජිනේරු සංගමය මෙම පනත් කෙටුම්පතේ අන්තර්ගතය සම්බන්ධයෙන් කිසිවක් මෙම සටහන ලියන මොහොත වනවිටත් ප්‍රසිද්ධියේ කියා නැත.

එසේ වුවද දෙසැම්බර් 09 වැනි සෙනසුරාදා මුළු රට පුරා ඇතිවුන විදුලිය බිඳ වැටීම එම පනත් කෙටුම්පත සම්බන්ධයෙන් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩල ඉංජිනේරුවන්ගේ අනතුරු ඇඟවීමක්ද යන්න පිළිබඳ යම් සැක සංකා මේ වනවිට මතුවී තිබේ. එම විදුලි බිඳවැටීමට හේතුව කුමක්ද යන්න පිළිබඳව පරීක්ෂණයක් සිදුකරන බව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය පාර්ශ්වයෙන් ප්‍රකාශ කර ඇති අතර විෂය භාර ඇමති කංචන විජේසේකර ද කියා ඇත්තේ පරීක්ෂණයක් සිදුකරන බවයි. එයින් එම විදුලි බිඳ වැටීම සිදුවුණු ඇත්තම හේතුව සමහරවිට සොයාගත හැකිවනු ඇත. සමහරවිට යැයි සඳහන් කළේ එම විදුලිය බිඳ වැටීමේ ඇත්ත හේතුව සෙවීමද විදුලි බල මණ්ඩල ඉංජිනේරුවන්ගේ අතේම පවතින්නක් වන නිසාය.

මෙම ලිපියට නිමිත්ත වන ශ්‍රී ලංකා විදුලි බල පනත හඳුන්වා ඇත්තේ ‘විදුලිබල කර්මාන්තයට සිදුකරනු ලබන ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීමට විධිවිධාන සැලැස්වීම සඳහාද, ජාතික විදුලි බල උපදේශක සභාව පිහිටුවීමට විධිවිධාන සැලැස්වීම සඳහාද, 2002 අංක 35 දරන ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව පනත යටතේ පිහිටුවන ලද, ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව මේ පනත ප්‍රකාර විදුලිබල කර්මාන්තය සඳහා නියාමක වශයෙන් කටයුතු කිරීමට විධිවිධාන සැලැස්වීම සඳහාද, විදුලිබල උත්පාදනය කිරීම, සම්ප්‍රේෂණය කිරීම, බෙදා හැරීම, වෙළඳාම් කිරීම, සැපයීම සහ ප්‍රසම්පාදනය කිරීම සම්බන්ධ සියලු කටයුතු පැවරී ඇති සංස්ථාමය අස්තිත්ව 2007 අංක 07 දරන සමාගම් පනත යටතේ සංස්ථාගත කිරීමට අදාළ ව්‍යවස්ථාමය පියවර සැපයීම සඳහාද, ඒ හා සම්බන්ධ සියලු කටයුතුවලට අදාළ වන ක්‍රියාපටිපාටි නිශ්චිතව දැක්වීම සඳහාද, 1969 අංක 17 දරන ලංකා විදුලි බල මණ්ඩල පනත සහ 2009 අංක 20 දරන ශ්‍රී ලංකා විදුලිබල පනත පරිච්ඡින්න කිරීම සඳහා සහ ඒ හා සම්බන්ධ හෝ ඊට ආනුෂංගික කාරණා සඳහා විධිවිධාන සැලැස්වීම පිණිස ද වූ පනත් කෙටුම්පතකි’ යනුවෙන්ය.

එම පනත් කෙටුම්පතේ ඇති කරුණු අනුව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය විසින් මේ වනවිට සිදුකරමින් පවතින විදුලි බලය උත්පාදනය, සම්ප්‍රේෂණය, බෙදා හැරීම ඇතුළු සියලු කටයුතු සඳහා සමාගම් පනත යටතේ වෙන වෙන සමාගම් ඇති කරනු ලබන අතර ඒ අනුව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය පිහිටුවූ පනත මෙන්ම ඒ සම්බන්ධයෙන් වූ සංශෝධිත පනතද අහෝසි වී ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය අහෝසි වේ.

ඒ වෙනුවට ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ ජල විදුලිය උත්පාදන වත්කම් පවරා ගැනීම සඳහා එක් සමාගමක්ද, ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය සහ ලංකා ගල් අගුරු සමාගම විසින් හිමිකාරිත්වය දරන සහ ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන ගල් අගුරු විදුලි පිරියතය පවරා ගැනීම සඳහා එක් සමාගමක්ද, ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ තාප විදුලි උත්පාදන වත්කම් පවරා ගැනීම සඳහා එක් සමාගමක්ද, ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය විසින් හිමිකාරිත්වය දරන, සන්තකය දරන සහ ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන සුළං විදුලි පිරියතය පවරා ගැනීම සඳහා එක් සමාගමක්ද, ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික ජාලකය සැකසෙන්නා වූ භෞතික යටිතල පහසුකම් වැඩි දියුණු කිරීම, පවත්වාගෙන යෑම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් වන ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ කර්තව්‍ය පවරා ගැනීමට එක් සමාගමක්ද, ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ අනාගත විදුලි සහ සම්ප්‍රේෂණ ඉල්ලීම් සැලසුම් කිරීම සම්බන්ධයෙන් වන කර්තව්‍ය සහ උත්පාදන කාල සටහන් ගත කිරීම, කැපවීම සහ උත්පාදන පිරියතවල ආර්ථික ප්‍රේෂණය සම්බන්ධයෙන් වන කර්තව්‍ය පවරා ගැනීමට එක් සමාගමක්ද, ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ බෙදා හැරීම් අංශවල බෙදා හැරීමේ කර්තව්‍ය පවරා ගැනීමට වෙන් වූ සමාගම්ද, ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ අවශේෂ කර්තව්‍ය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය වන සමාගම්ද වශයෙන් එම සමාගම් හඳුන්වා ඇත.

එම අවශේෂ කර්තව්‍ය සඳහා ඇතිකරනු ලබන සමාගම් සම්බන්ධයෙන් විශේෂයෙන් සඳහන් කරන්නේ අනෙකුත් සමාගම්වලට පැවරූ කර්තව්‍ය සහ කටයුතු හැර ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ අනෙකුත් කර්තව්‍ය පවරා ගැනීම සඳහා එක් සමාගමක් සහ එහි අර්ථසාධක අරමුදල හා විශ්‍රාම වැටුප් අරමුදල සඳහා එක් සමාගමක් ඒ යටතේ පිහිටුවිය යුතු බවය. එමෙන්ම අර්ථසාධක හා විශ්‍රාම වැටුප් අරමුදල් සමාගමේ පූර්ණ කොටස් අයිතිය රජයට හිමිවිය යුතු බවය.

ඒ අනුව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ වත්මන් කාර්යයන් අනිවාර්යයෙන්ම සමාගම් 10ක් හෝ ඊට වඩා වැඩි ගණනකට වෙන් කෙරෙන බව පෙනේ. මෙසේ ඇතිකරන සමාගම් පූර්ණ රජයේ හිමිකාරිත්වය ඇති සමාගම් පමණක් නොවන බවද පනත් කෙටුම්පතේ ඇති තොරතුරු අනුව පෙනී යයි.

එහි බලපත්‍රයක් සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමේ යෝග්‍යතාව ලෙස සඳහන් වන්නේ, 1987 අංක 23 දරන රාජ්‍ය සංස්ථා හෝ රජයට අයිති ව්‍යාපාර ව්‍යවසායන් පොදු සමාගම් බවට පර්වර්තනය කිරීමේ පනත යටතේ හෝ 2007 අංක 07 දරන සමාගම් පනත යටතේ සංස්ථාපිත කළ සමාගමක්, පළාත් පාලන ආයතනයක් හෝ 1972 අංක 05 දරන ජාතික රාජ්‍ය සභාවේ සමුපකාර සමිති පනත යටතේ ලියාපදිංචි කළ සමිතියක් යන්නය.

එහි තවදුරටත් සඳහන් කර ඇත්තේ ජාතික පද්ධති ක්‍රියාකරු බලපත්‍රය නිකුත් කිරීම සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමට යෝග්‍ය විය යුත්තේ 2007 අංක 07 දරන සමාගම් පනත යටතේ සංස්ථාපිත ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් සියයට සියයක කොටස් දරන පොදු සමාගමක් පමණක් බවය.
එමෙන්ම එම සමාගම් පනත යටතේම සංස්ථාපිත රජය විසින් සියයට පනහකට වඩා කොටස් දරන සමාගමක් පමණක් ජාතික සම්ප්‍රේෂණ ජාල සේවා සැපයුම්කරු බලපත්‍රය නිකුත් කිරීම සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමට යෝග්‍ය විය යුතු බව සඳහන් කර ඇත.
එසේ වුවද විදුලිය බෙදා හැරීම් සම්බන්ධයෙන් වන පිහිටුවීමට නියමිත සමාගම්වල රජය සතු කොටස් අයිතිය සම්බන්ධයෙන් පනත් කෙටුම්පතේ කිසිවක් සඳහන් වන්නේ නැත.

ඒ අනුව තවදුරටත් පැහැදිලි වන කරුණ වන්නේ මෙම පනත මගින් ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ වත්මන් කටයුතු කොටස් කිහිපයකට කඩා වෙන වෙන රජයේ සමාගම් ලෙස පවත්වාගෙන යෑමට පමණක් නොව ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ එසේ කැඩෙන කර්තව්‍ය පෞද්ගලීකරණයක්ද මේ මගින් සිදුවන බවය. මන්ද විදුලි උත්පාදනය හැරුණු විට විදුලි සම්ප්‍රේෂණය සම්බන්ධයෙන් පිහිටුවන සමාගම්වල කොටස් අයිතියෙන් සියයට 50ට අඩු සංඛ්‍යාවක් හිමිකර ගැනීමේ අයිතිය පෞද්ගලික අංශයට ඇති බව මෙම පනත් කෙටුම්පතෙන්ම පිළිගෙන ඇති නිසාය. එසේම විදුලි බෙදා හැරීමේ සමාගම් සම්බන්ධයෙන් රජය සතු කොටස් අයිතියේ ප්‍රමාණයක්වත් සඳහන් කර නැති තත්වය තුළ විදුලිය බෙදා හැරීම සඳහා රජයට බහුතර කොටස් අයිතිය නැති සමාගම් බිහිවිය හැකි බවය.

ශ්‍රී ලංකා විදුලි බල පනතේ සදහන් කරුණු එයාකාරයෙන් වන නිසා එහි තේරුම වන්නේ ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ කටයුතු සම්පූර්ණ වශයෙන් නොවුණත් මුල් අදියරේදී යම් පෞද්ගලීකරණයකට ලක්කිරීම බව පෙනේ. ඉන්පසු අදියරවලදී එය කෙසේවනු ඇත්දැයි නිශ්චිතවම දැන්ම කිව නොහැකි වූවත් පැහැදිලිම කරුණ වන්නේ විදුලිබල මණ්ඩලය පෞද්ගලීකරණයේ මාවත සඳහා මෙම පනත ඉදිරිපත් කර ඇති බවය. ඉංජිනේරු සංගමය ඇතුළු ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලයේ වෘත්තීය සමිතිවල ඒ සම්බන්ධයෙන් වන ප්‍රතිචාර තවමත් දක්වා නැති තත්වය තුළ ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාරය මත මෙම පනතේ ඉදිරිය තීරණය වනු ඇති බව නම් කිව හැකිය. මන්ද ජාතික විදුලි බල පද්ධතිය පවත්වාගෙන යෑමේ වගකීම බාහිර පාර්ශ්වයකට කළ නොහැකි එකක් නිසාය. විශේෂයෙන්ම විදුලි ඉංජිනේරුවන් මෙම පනතේ යෝජනා කර ඇති අන්තර්ගතයට අකමැති නම් ආණ්ඩුවට එය සිදු කිරීම පහසු නැති අතර විදුලිය බිඳවැටීම් දරා ගැනීමටද මහජනතාවට සිදුවනු ඇත.

අවුකන පුවතේ ලංකාව

යම් සමාජයක පුද පූජා විධි (religious rituals) තුළින් ඒ සමාජයේ ස්වභාවය පිළිබඳව ඉඟි කෙරෙන බව මානව විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. විශේෂයෙන්ම සංස්කෘතික මානව විද්‍යාව (Cultural anthropology) තුළ පුද පූජා විධිමත්ව හැදෑරීමට විශේෂ තැනක් හිමිවේ. මෙම ක්‍රමවල විකාශනය හරහා අදාළ සමාජයේ පරිවර්තනයන් පිළිබඳ යම් අදහසක් ලබා ගත හැකි බව සංස්කෘතික මානව විද්‍යාව උගන්වයි.

ලංකාව තුළ ආධිපත්‍යධාරී සිංහල-බුද්ධාගමේ පුද පූජා විධික්‍රමවල විකාශනය පිළිබඳ ශාස්ත්‍රානුකූල පතපොත විරලය. නමුත් මෙම වෙනස්කම් සිදුවන ආකාරය පිළිබඳව ඇසිය හැකි, දැකිය හැකි දේ බොහෝය. තම ජීවිත කාලය තුළ ‘බෝධි පූජා’ සංකල්පය වෙනස් වූ ආකාරය පිළිබඳව ගල්කන්දේ ධම්මානන්ද හිමියන් කරන විස්තරය මෙයට උදාහරණයකි. තම ළමා කාලයේ පැවතුණු බෝධියට මල් පහන් පූජා කිරීමේ ක්‍රමය තම තරුණ කාලයේ බෝධියෙන් පිහිට, සරණ පතන සංකීර්ණ චාරිත්‍ර විධික්‍රමයක් දක්වා වර්ධනය වූ බවත්, ඊළාම් යුද්ධය වැනි දේශපාලනික ප්‍රචණ්ඩත්වයන් හරහා බිහිවූ සමාජ කම්පනය හා අනාරක්‍ෂිතභාවය මෙයට එක් හේතුවක් විය හැකි බවත් ඒ හිමියන්ගේ අදහසයි.

අතීතයේ එවන් වෙනස්වීම් සමාජගත වීමට කාලයක් ගෙවුණද, සන්නිවේදන ජාලයන්ගෙන් එකට බැඳුණු වත්මනේ නව චාරිත්‍ර සමාජගත වීම ඉතාමත් ඉක්මනින් සිදුවිය හැක. කඨින පින්කම් විධි ක්‍රමයන් විකාශනය වන ආකාරය වසරින් වසර අපට අන්තර්ජාලයෙන් හා අනෙකුත් මාධ්‍ය හරහා දැකිය හැක. එක් උදාහරණයක් නම් යම් මුදලක් අය කොට කඨින චීවරය නිවසක පැය 24ක් තබාගැනීමට ඉඩ දීමේ ක්‍රමයක ඇරඹුමයි. අනෙක නම් අවුකන ප්‍රතිමාවට සිවුරු පළඳවා පාවහන් යුවලක් පූජා කිරීමයි.

කඨින සිවුර ‘කුලියට’ දීමේ නව ක්‍රමය භික්‍ෂූන් කිහිප දෙනකුගේ විවේචනයට ලක්වී තිබුණද ඉදිරි කාලය තුළ එය සමාජගත වීමේ හැකියාවක් නැත්තේ නොවේ. මන්ද එය අදාළ භික්‍ෂුවට/පන්සලට ධනය උපයා ගත හැකි, පින්වතුන්ට පින් උපයාගත හැකි, එබැවින් දෙපසටම වාසිදායක ගනුදෙනුවක් වන බැවිනි. බුද්ධ ප්‍රතිමාවලට කඨින සිවුර ඇන්දවීම සමාජගත වීමට ඇති ඉඩකඩ ඊට අඩුය. විශේෂයෙන්ම පුරා විද්‍යාත්මක වටිනාකමක් ඇති, එබැවින් පුරා විද්‍යාත්මක පනත යටතට වැටෙන, ප්‍රතිමාවකට සිවුරු පැළැඳීම නම් යළි සිදු නොවනු ඇත. සමාධි ප්‍රතිමාව මෙම පින් උන්මාදයෙන් ආරක්‍ෂිත වුවද එවැනි ඓතිහාසික වැදගත්කමක් නැති සාමාන්‍ය ප්‍රතිමාවන්ට සිවුරු අන්දවා පාවහන් පමණක් නොව පාත්‍ර, කුඩ, පමණක් නොව යාන වාහන පවා පූජා කරන සම්ප්‍රදායක් අනාගතයේ ස්ථාපිත වුවද අප එයින් පුදුම විය යුතු නැත. අවුකන පුවත අපේ වත්මනේ පිළිබිඹුවකි. අනාගතය පිළිබඳ ඉඟියකි.

අවුකන පුවත පුරා දිවෙනුයේ අන්ධ විශ්වාසය නමැති හුයයි. අවුකන පිළිමයට සිවුරු ඇන්දවීමේ යෝජනාව කළේ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකු බව මුලින් කියැවිණි. ඊළඟට කියැවෙනුයේ මොහු විශ්ව ශක්තියෙන් ලෙඩ සුව කරවන්නකු බවය. එනම් රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ රාජකීය වෛද්‍යවරයා ලෙස කලක් වැජඹුණු ඒලියන්ත වයිට් නමැත්තාගේත් කාලි පැණියේ නිර්මාතෘ ධම්මික නමැත්තාගේත් සංකලනයක් බවය. ඉංග්‍රීසියෙන් මෙවැන්නන්ට කියනුයේ quack කියාය. එනම් හොර වෙදුන්ය.

තමන් අවුකන ප්‍රතිමාවේ භාරකාරයා විනා අයිතිකාරයා නොවන බවත්, එම ප්‍රතිමාව සම්බන්ධයෙන් තම හිතුමතයට කටයුතු කළ නොහැකි බවත් විහාරාධිපති ශාස්ත්‍රවෙල්ලියේ ධම්මකිත්ති හිමියන් දැන සිටියාදැයි අපැහැදිලිය. කෙසේ වෙතත් කඨින සිවුරු පූජා කිරීම හා සිවුරක් පැළඳවීම අතර ඇති වෙනස නම්, වැඩිහිටි භික්‍ෂුවකට තබා කුඩා දරුවකුට වුවත් පැහැදිලි වනු නියතය. බුදුන්ට මල් පුජා කිරීම යනු මල් ආසනය මත මල් තැබීම විනා මලින් බුදු පිළිමය සැරසවීම නොවේ. ගිලන් පස පූජාව යනු අදාළ ආහාර පාන ටික වෙලාවකට ප්‍රතිමාව ඉදිරියේ තැබීම විනා ඉණිමඟක නැග ප්‍රතිමාවට තැඹිලි පොවන්නට, බත් අයිස්ක්‍රීම් කවන්නට යාම නොවේ. කඨින පිංකම් තුළ කඨින සිවුර භික්‍ෂුවට දෙනවා විනා එය ඔහුට අන්දන්නට යන්නේ නැත. අවුකන විහාරාධිපති හිමියන්ට මේ සරල වෙනස නොතේරුණේ හොර වෛද්‍යවරයාගෙන් ඇන්දුණු (රැවටුණු) නිසාද? නැතහොත් නව ගනුදෙනුකාරී සම්ප්‍රදායක් ආරම්භ කිරීමටත් ප්‍රසිද්ධිය හා ප්‍රශංසාව දිනාගැනීමටත් ඇති කැමැත්ත නිසාද?

මෙම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර වටහා ගැනීමට පරචිත්ත විජානන ඥානයක්ම අවශ්‍ය වනුයේ මේ පුරාවිද්‍යාත්මක අපරාධයට නීතිය ක්‍රියාත්මක වන බවක් නොපෙනෙන නිසාය. අවුකන පුවතින් හෙළිවන කාරණා තුනක් තිබේ. එකක් නම් මෙරට පවතින සිංහල-බුද්ධාගම කෙතරම් නම් බුද්ධ ධර්මයෙන් ඈත් වී විකෘති වී තිබෙනවාද යන්නය. දෙවැන්න නම්, සිංහල-බෞද්ධ සමාජය තුළ මරණීය පිළිකාවක් මෙන් පැතිර යන අන්ධ භක්තියේ බලවත්කම හා බරපතළකමයි. තෙවැන්න නම් නීතිය කොතරම් නම් කහ සිවුරට නැවෙනවාද යන්නයි.
නීතිය චීවරයට යටවීම

ගබෝ මතේ (Gabo Mate) නම් යුදෙව් ජාතික වෛද්‍යවරයා ළදරුවකු ලෙස නට්සි යුදෙව් සංහාරයෙන් (Holocaust) දිවි ගලවාගත්තෙකි. පලස්තීන නිදහස වෙනුවෙන් පෙනීසිටින ඔහු ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයේ මේ දිනවල සිදුකරන මහා විනාශයට විරුද්ධව හඬ නගන්නෙකි. ඊශ්‍රායල්-පලස්තීන ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකානු මාධ්‍ය දක්වන පක්‍ෂග්‍රාහීත්වය ඔහු හෙළිදරව් කළේ මෙසේය. ‘උද්ඝෝෂකයන් හොංකොංහි පොලිසියට ගල් ගසන විට ඇමරිකානු මාධ්‍ය එම ක්‍රියාව හඳුන්වන්ගේ වීරකමක් විදියට. නමුත් පලස්තීන ළමුන් ඊශ්‍රායල් සොල්දාදුවන්ට ගල් ගසන විට ඔවුන්ව හඳුන්වන්නේ ත්‍රස්තවාදීන් විදියට.’ මෙම පක්‍ෂග්‍රාහී සමාජ මතය තුළින් නීතියද පක්‍ෂග්‍රාහීව ක්‍රියාත්මක වීමට උපකාරි වේ. හොංකොං උද්ඝෝෂකයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම මර්දනය ලෙස නිවැරදිව දකින බටහිර මාධ්‍ය පලස්තීන ළමුන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සාධාරණ හා යුක්ති සහගත ලෙස සලකයි.

නතාෂා එදිරිසූරිය ප්‍රහසනවේදිනියගේ, සේපාල් අමරසිංහ මාධ්‍යවේදියාගේ හා ජෙරොම් ප්‍රනාන්දු පාස්ටර්වරයාගේ ප්‍රකාශ බුදු දහමට හා බුදුන් වහන්සේට අපහාසයක් ලෙස විස්සෝප වූ සිංහල මාධ්‍ය හා සමාජයම අවුකන ප්‍රතිමාවත් සමග කළ විගඩම පිළිබඳව එවැනි කෝප-වේදනාවක් පළ නොකළේ මන්ද? අයිසීසීපීආර් පනතින් එදිරිසූරිය මහත්මිය, අමරසිංහ මහතා හා ප්‍රනාන්දු මහතා දඩයම් කිරීමට තුඩු දෙන සමාජ පසුබිම නිර්මාණය කළේ කෙන්ද මහමෙරක් කළ මෙම කෑකෝගැසීම්ය. අවුකන ප්‍රතිමාවත් සමග හොර වෛද්‍යවරයකු හා භික්‍ෂුවක් කළ විගඩම පිළිබඳව පවතින නිහැඬියාව නීතිය ඉබිගමනින් ක්‍රියාත්මක වීමට එක් හේතුවක්ද?

වසර 1500කට වඩා පැරණි ඓතිහාසික ප්‍රතිමාවක් මෙලෙස අපයෝජනය කිරීම පුරා විද්‍යාත්මක පනත උල්ලංඝනය කිරීමක් බව බැලූබැල්මට පෙනේ. විහාරයේ ආරක්‍ෂාවට යොදා ඇති ග්‍රාම ආරක්‍ෂක භටයන් භික්‍ෂුවගේ හා හොර වෙදාගේ මෙහෙයවීම යටතේ ඉණිමංවල නැග ප්‍රතිමාවට සිවුර අන්දන ඡායාරූප ඇති පමණ තිබේ. නමුත් තවමත් නීතිය ක්‍රියාත්මක වන බවක් නොපෙනෛ්. මේ ක්‍රියාවේ නියමුවන් අත්අඩංගුවට ගෙන ඔවුන්ව අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමක් මේ දක්වාම සිදුව නැත.

සිංහල-බෞද්ධ භික්‍ෂූන් ඉදිරියේ නීතිය අඳ ගොළු බිහිරි වීම අලුත් ප්‍රපංචයක් නොවේ. රාජ්‍ය ආයතනවලට බලහත්කාරයේන් කඩාවදින, රජයේ නිලධාරීන්ට තර්ජනය කරන, පුරා විද්‍යාත්මක ස්ථාන අපයෝජනය කරන භික්‍ෂූන්ට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පොලිසිය පසුබට වීම සාමාන්‍යයක් බවට පත්ව තිබේ. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නීතියට ඉහළින් සිටීම පමණක් නොව, නීතිය යනු තම අභිමතයයි සිතන නීතිය අතට ගෙන කටයුතු කරන භික්‍ෂූන්ද විරල නැත. මෙවැනි අකටයුතුකම් ගැන කතාකිරීම හා ලිවීම පවා අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ අත් අඩංගුවට පත්ව ඇප නොමැතිව සති-මාස ගණන් සිරගත වීමට හේතුවීම දක්වා මෙරටේ නීතියේ ආධිපත්‍යය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නිදහස පිරිහී තිබේ. භික්‍ෂූන් නීතිය අතට ගෙන ක්‍රියා කිරීම මූඪ චාරිත්‍ර උත්පත්තියට හා ප්‍රවර්ධනයට පමණක් සීමාවී නැත. එය ඍජුවම දේශපාලන අරමුණු වෙනුවෙන්ද ක්‍රියාත්මක වේ.

නැගෙනහිර පළාතේ මේ දිනවල ඉස්මතු වෙමින් පවතින දිවුලපතාන ප්‍රශ්නය වැනි දෑ මෙයට උදාහරණයන්ය. 2013 වසරේදී රාජපක්‍ෂ පාලනයේ පූර්ණ අනුග්‍රහය සහිතව සිංහල රාවය සංවිධානය යාපනයේ නාවක්කුලි පෙදෙසේ සිංහල- බෞද්ධ පවුල් කිහිපයක් පදිංචි කරවා ඔවුන්ට හමුදාවේ ‘ශ්‍රම දායකත්වයෙන්’ පන්සලක් සාදවා, එය ‘සිහලාරාමය’ ලෙස නම් කළේය. සිහලාරාමය යනු හුදෙකලා ක්‍රියාවක් නොව උතුරු-නැගෙනහිර දෙපළාතේ ජන සංයුතිය වෙනස් කිරීමේ රාජපක්‍ෂ පිළිවෙතේ ප්‍රකටතම හා ප්‍රබලතම ප්‍රකාශනයයි. පලස්තීන ප්‍රදේශවල යුදෙව් ජනාවාස පිහිටුවීමේ ඊශ්‍රායල් පිළිවෙත ආදර්ශයට ගත් මෙහි ප්‍රධානතම විධික්‍රමයක් වූයේ හමුදා කඳවුරුවලින් නඩත්තු වන පන්සල් ඉදිකොට ඒවා අනාගත සිංහල- බෞද්ධ ජනපදකරණ ක්‍රියාවලියක කේන්ද්‍රයක් බවට පත්කර ගැනීමයි.

2015 රාජපක්‍ෂ පරාජය නිසා අකර්මණ්‍ය වූ මෙම ව්‍යාපෘතිය 2019 රාජපක්‍ෂ ජයග්‍රහණයෙන් යළි සක්‍රිය විය. රනිල් වික්‍රමසිංහ පාලනය යටතේ රාජ්‍ය අනුග්‍රහය හා අනුමැතිය යළිත් අහිමිවූ මෙම ව්‍යාපෘතිය මේ වන විට ඇදගෙන යනුයේ දේශපාලන භික්‍ෂූන් හා කලක් රාජපක්‍ෂවරුන්ට අතවැසිකම් කළ අන්තවාදී දේශපාලනඥයන් පිරිසක් විසිනි. රාජ්‍ය අනුග්‍රහයකින් තොරව මෙම ව්‍යාපෘතිය ඉදිරියට ගෙන යා නොහැකි බවත්, වික්‍රමසිංහ ජනපතිවරයා යටතේ එවැනි අනුග්‍රහයක් නොලැබෙන බවත් ඔවුහු දනිති. ඔවුන්ගේ ක්‍ෂණික අරමුණ උතුරු-නැගෙනහිර කොතැනක හෝ සිංහල-දෙමළ/බෞද්ධ-මුස්ලිම් ගැටුමක් ඇතිකොට ජාතිවාදී සුනාමියක් බිහිකිරීමයි.

දිවුලපතාන ‘ගම්මානය’ අසලට පැමිණි මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමියන් කළ ප්‍රකාශයකින් මෙම අරමුණ පැහැදිලි වේ. (2020 මහ මැතිවරණයේදී ගෝඨාභය ජනපතිවරයාට සහාය දක්වන පාර්ලිමේන්තුවක් වෙනුවෙන් ඡන්දය භාවිත කිරීම මරණ මංචකයේදී සිහිකොට සතුටු විය හැකි ක්‍රියාවක් ලෙස නිර්වචනය කළේ මේ හිමියන්ය.) උතුරු-නැගෙනහිර සිංහල දුක කිසිවකුටත් නොවැටහෙන බවට මැසිවිලි නැගූ අභයතිස්ස හිමියෝ සිංහලයන් තමන් උපන්බිමේ අනාථයන්ව ඇති බවත්, දේශපාලකයන් මෙම ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් නොදුනහොත් ඔවුන්ට එරෙහිව සංඝාඥාවක් නිකුත්කරන්නැයි ඉල්ලා සිටින බවත් ප්‍රකාශ කළහ. සැබෑ සැලැස්ම එළි දැක්වුණේ ඉන් පසුවය. මේ රටේ සිංහලයන්ගේ අයිතීන් යළි දිනාගැනීම සඳහා ජනතාව එක්රැස්කොට පුළුවන් උපරිම දුර යන බවට ඔහු ප්‍රකාශ කළේය.

ජාතිවාදී දේශපාලන භික්‍ෂුවක් ජනතාව එකතු කොට සිංහල අයිතීන් යළි දිනාගැනීම සඳහා උපරිම දුර යන්නට සැරසෙන විට ඒ ගමන කෙළවර වනුයේ දෙමළ, මුස්ලිම් හෝ කිතුනු ජනකොටසකට එරෙහිව ප්‍රචණ්ඩත්වයකින් බව අනුමාන කිරීම අපහසු නැත. එවන් අනාගතයක් බියකරු හා බිහිසුණු බවද අවිවාදිතය. ප්‍රශ්නය නම් සමාජ පක්‍ෂපාතීත්වය හා නීතිය අක්‍රියවීම තුළ මෙම විනාශකාරී උත්සාහයන් බීජ අවස්ථාවේම නිෂ්ක්‍රිය කිරීමේ හැකියාව අහිමිවීමයි.

අවුකන පුවතින් හෙළිවන භික්‍ෂූන් වෙනුවෙන් නීතිය නැවීමේ වර්තමානය තුළින් බිහිවිය හැක්කේ ජනවාර්ගික/ආගමික ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් ඇළලී ගත් ලේ වැකුණු අනාගතයකි. පෙර නොවූ විරූ මැතිවරණ තරගබිමක් 2024 මැතිවරණ වර්ෂයකි. ජනපතිවරණය 2024දී පැවැත්වීම ව්‍යවස්ථානුකූලව අනිවාර්ය වන අතර ඊට පෙර හෝ පසුව මහා මැතිවරණයක් පැවැත්වෙනු ඇතැයි කතාබහක් වේ. දශක ගණනාවක් පුරා මෙරට මැතිවරණ තරගබිම බෙදුණේ එජාප හා එජාප-විරෝධී රේඛාවෙනි. 2005න් පසු මෙම බෙදුම් රේඛාව රාජපක්‍ෂවාදී හා රාජපක්‍ෂ-විරෝධී ලෙස වෙනස් විය.

අද මේ බෙදුම් රේඛාවන් අහෝසි වී ඇත. රාජපක්‍ෂවරුන් තවමත් දේශපාලන සාධකයක් වුවද එය කිසිම ලෙසකින් තීරණාත්මක සාධකයක් නොවේ. එජාපයද අකර්මණ්‍යව ඇත. එබැවින් 2024 මැතිවරණයන් පැවැත්වෙනු ඇත්තේ වාදී/විරෝධී පැහැදිලි බෙදුම් රේඛාවකින් තොර සංදර්භයකය.
මෙරට මෙතෙක් ලොකු කුඩා සියලු මැතිවරණ තුළ ප්‍රධාන තරගය තිබුණේ ආණ්ඩු පක්‍ෂයත් ප්‍රධාන විපක්‍ෂයත් අතරය. 2024දී තත්වය මෙයින්ද මුළුමනින්ම වෙනස්ය. නවතම ජනතා මත විමසුම් අනුව 2024 තරගය ඇත්තේ සජබය හා ජවිපෙ අතරය. එනම් විපක්‍ෂ අවකාශය තුළ සිටින ප්‍රතිමල්ලවයන් දෙදෙනකු අතරය.

නවතම ජනතා මත විමසුම්වලට අනුව ජනපතිවරණ තරගයෙන් පෙරමුණේ සිටිනුයේ අනුර කුමාර දිසානායක මහතාය. ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ මෙම තත්වය වෙනස් වේද, එසේ නම් කවර දිශාවකටද යන්න අනුමාන කිරීම අසීරුය. ඉදිරි මැතිවරණයකදී ජයග්‍රාහකයා හා පරාජිතයා අතර පරතරය විශාල නොවන බව නම් යම් විශ්වාසයකින් අනුමාන කළ හැක. පරාජිතයා මැතිවරණය දූෂිත එකක් බවට චෝදනා කරන බවත් ජයග්‍රාහකයාට පාලනය අපහසු වන අයුරින් විරෝධතා රැලි මාලාවක් ජනිත කිරීමට උත්සාහ කරන බවත් වඩාත් විශ්වාසයකින් අනුමාන කළ හැක.

2024 යනු ඊළාම් යුද ජයග්‍රහණයේ 15 වන සැමරුමයි. රාජපක්‍ෂවරුන් හා අනෙකුත් අන්තවාදී දේශපාලකයන්ද දේශපාලන භික්‍ෂූන්ද මෙම සැමරුමෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගන්නට මාන බලනුවා නොඅනුමානය. ඔවුන්ට සංවිධානාත්මකව ජයක් අත්කරගත නොහැකි වුවද ඔවුන්ගේ මතවාදයන්ට- එනම් සිංහල-බෞද්ධ ජාතිවාදයට/ආධිපත්‍යධාරිවාදයට- ඉදිරි පිම්මක් පැනීමට හැකි වුවහොත් එය පශ්චාත් මැතිවරණ දේශපාලනය තවත් ව්‍යාකුල කිරීමට හේතුවනු ඇත.

වත්මන් කාලය තුළ දැකිය හැකි බෙහෙවින් සාධනීය ලක්‍ෂණයක් නම්, එජාපය, ශ්‍රීලනිපය, සජබය හෝ ජවිපෙ ඍජුවම හා නිල වශයෙන් සිංහල-බෞද්ධ අගතිගාමීත්වයට අනුගත නොවීමයි. නමුත් අගතිගාමීත්වයට විරුද්ධ වීමට ඔවුන් දක්වන මැලිකම හා ඒ අගතිගාමීත්වයේ ප්‍රධානතම ප්‍රකාශකයන් වන සිංහල-බෞද්ධ භික්‍ෂු සංස්ථාව හා සිංහල-බෞද්ධ හමුදාව දිනාගැනීමට ඔවුන් දක්වන උත්සාහය තුළින් ගම්‍ය වනුයේ අගතිගාමී මානසිකත්වයට අනියමින් ගොදුරු වීමට තිබෙන හැකියාවයි. කොයි දේ ගැනත් ගිරිය පුප්පාගෙන කෑගසන පක්‍ෂ විපක්‍ෂ දේශපාලකයන් අවුකන පුවත නොදැක්කා සේ සිටීමත්, ඒ සිද්ධියට සම්බන්ධවූවන්ට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසට ඉල්ලා නොසිටීමත් තුළින් පෙනීයන්නේ භික්‍ෂූන් නීතිය අවභාවිත කිරීම විවේචනය කිරීමට දේශපාලකයන් තුළ ඇති නොකැමැත්තයි.

පූජකවාදය (clericalism) යනු ආගමික පූජකයන්, රාජ්‍ය හා සමාජ පාලනයට හවුල් වීමයි. බෞද්ධයන්ට ආගන්තුක මෙම සංකල්පය මධ්‍යතන යුගයේත් ඉන් පසුත් බොහෝ කිතුනුවන්ට සාමාන්‍යයක් විය. දේශපාලන භික්‍ෂුවගේ අභිමතාර්ථය බුද්ධ ධර්මයට මුළුමනින්ම ආගන්තුක වූ මෙම ක්‍රමය ලංකාව තුළ රෝපණය කිරීමයි.

ලංකාව යනු කුමක්ද? එහි හිමිකරුවන් කවුරුන්ද? ජාතිය ගොඩනැගීමේ ව්‍යාපෘතියකට කේන්ද්‍රීය වූ මෙම ප්‍රශ්න දෙකට අතීතයේ ලැබුණු පිළිතුර වූයේ ලංකාව සිංහල-බෞද්ධ රටක් බවත් එහි සැබෑ හිමිකරුවන් සිංහල- බෞද්ධයන් බවත්ය. යුද්ධය හා ලේ වැගිරවීම මෙම උත්තරවල ප්‍රතිඵලයයි. දේශපාලන භික්‍ෂුව හා අන්තවාදී දේශපාලකයන් උත්සාහ කරන්නේ අපට විනකළ මෙම අතීත දැක්ම අනාගතයටද ගෙනයාමය. නොනවතින ගැටුම ඔවුන්ගේ පැතුමයි. ගැලවීමයි.

අවුකන පුවත තුළින් හෙළිවන අන්ධ භක්තිය හා අහේතුක විශ්වාසය ඔවුන්ගේ ව්‍යාපෘතියට ජවය සපයන මතවාදී බලශක්තීන්ය. සත්වයන්ට මෛත්‍රිය දැක්වීම පදනම් කරගත් ධර්මයක් තුළ ආගම වෙනුවෙන් අන්‍යාගමිකයන් මරාදැමීමට ඉඩක් ඇතැයි විශ්වාස කරන ජාතියකට, විශ්වාස නොකළ හැකි විහිළුමය/අපරාධමය බොරුවක් නොමැත. අවුකන පුවතින් හෙළිවනුයේ අප තවමත් කළු ජුලියේ වරදක් නොදුටු, කැලණි නයා විශ්වාස කළ ජනතාවම බවය. 2024 තවත් 2019ක් විය හැක්කේ එබැවිනි.

වඩා සොඳ අඩ

0

ඉංග්‍රීසියෙන් ‘බෙටර් හාෆ්‘ කියැවෙන පදයේ වාච්‍යාර්ථය ‘වඩා සොඳ අඩ’ ලෙස පෙළ ගැස්විය හැකි වුව ද, එහි ඉඩියමැටික තේරුම එය නොවේ. බෙටර් හාෆ් යන යෙදුම බොහෝ දුරට භාවිත කෙරෙන්නේ තම කලත්‍රයා හෙවත් විවාහයක එක් පාර්ශ්වයක් විසින් අනෙක් පාර්ශ්වය හඳුන්වන්න ය. එහෙත් පසු කාලීන ව බෙටර් හාෆ් යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ බිරිඳ ගැන ය. සමහරු පවසන්නේ මෙය සියුම් උපහාසයක් කැටි කොටගත් වදනක් ලෙස යි. තවත් සමහරු පවසන්නේ මෙය ඉංගිරිසියෙන් කියැවෙන කොන්ඩිසෙන්ඩින් හෙවත් බිරිඳව අන්දවන එහෙමත් නැත්නම් මුරුංගා අත්තේ තියෙන හුදු ප්‍රලාපයක් ලෙස යි.

සින්තියා ඇස්ක්විත් නමැති ලේඛිකාව විසින් රචිත මැරීඩ් ටු ටෝල්ස්ටෝයි (ලියෝටෝල්ස්ටෝයි හා විවාහ වන ලද) නමැති කෘතිය 1960 දී පළ වීමෙන් අනතුරු ව මහත් ආන්දෝලනයක් ජනනය කෙරිණ. මහා ගත් කතුවර ලියෝටෝල්ස්ටෝයිගේ ජීවිතය ඇසුරෙන් චරිතාපාදන විස්සක් පමණ සම්පාදනය වී ඇති අතර, ඔහුගේ බිරිඳ වූ සොෆියා ටෝල්ස්ටෝයිගේ චරිතාපදානය ඇස්ක්විත් රචනා කළ විට ඔහු පිළිබඳ ව මෙතෙක් මැවී තිබුණු ප්‍රතිරූපය ගැන වරක් නොව දෙවරක් සිතා බලන්නට කාට කාටත් සිදු විය. මේ කෘතිය ලියනගේ අමරකීර්ති විසින් පරිවර්තනය කෙරුණ විට, ඔහු එහි නම ලෙස භාවිත කළේ ‘මහා පුරුෂයෙකුට බිරිඳක් ව’ යන්න යි. මේ යෙදුම මහාචාර්ය අමරකීර්ති විසින් ම තනන ලද එකක්ද කියා මම එතුමන්ගෙන් පසු ගිය දිනක විමසීමි. ඔහුගේ පිළිතුර වූයේ නැත කියා ය. තව දුරටත් ඒ විමසීමේදී ඔහු කිව්වේ, මෙය බෝධිසත්ව තත්ත්වයක් ගැන සාකච්ඡා කිරීමේදී, අදාළ පුරුෂයා තම බිරිඳ ගැන නිසි ලෙස සොයා නොබැලීම හේතුවෙන්, බිරිඳගේ අසීරු හා නීරස විවාහ ජීවිතය ගැන විස්තර කෙරුණු ආකාරය කියා ය. එම නිසා වාච්‍ය අර්ථයට වඩා තියුණු උත්ප්‍රාසජනක අර්ථයක් මෙම යෙදුම ජනනය කරයි.

සැමියාගේ පතාක සෙවණැල්ල හමුවේ අදිසි ව වෙසෙන බිරිඳ, ඔහුගේ නිර්මාණ හා කුටුම්බ ජීවිතයේ ඒකාකෘතික ප්‍රතිනිෂ්පාදන භූමිකාව (වර්ගයා බෝ කිරීම, දරුවන් හා කුටුම්බය රැක බලා ගැනීම) ඉටුකරන බිරිඳ ගැන ස්ත්‍රීවාදී විවේචනයක් මේ වන විට සමාජය තුළ බොහෝ දුරට ස්ථාපිත ව ඇත. එහෙත් ඇස්ක්විත්ගේ සොෆියා ටෝල්ස්ටෝයි ගැන රචිත කෘතිය මෙම විවේචනයට පෙර සමයෙක ලියවුණු එකක් නිසා, එය පුරෝගාමී ප්‍රවණතාවක මුල පිරුමක් ලෙස සැලකේ. එහෙත් උත්ප්‍රාසජනක කරුණ නම්, ඇස්ක්විත් ද බොහෝදුරට හැඳින්වෙන්නේ ඇයගේ සැමියාගේ අනන්‍යතාව හා ඇයගේ මාමණ්ඩියගේ ද අනන්‍යතාව පදනම් කර ගනිමිනි. සින්තියා ඇස්ක්විත් (1887-1960) මැතිනිය මහා බි්‍රතාන්‍යයේ 1908 සිට 1916 කාලය තුළ අගමැති ව සිටි එච් එච් ඇස්ක්විත්ගේ ලේලිය යි.

ඉතාමත් මෑතකදී ද මේ ආකාරයේ චරිතාපදානයක් ප්‍රතිනිර්මාණය වූයේ වයිෆ්ඩම් (භාර්යාධානිය) නමිනි. ඔස්ටේ්‍රලියානු ජාතික ලේඛිකාවක වන ඇනා ෆන්ඩර් වයිෆ්ඩම් කෘතිය පළ කළේ මේ වසරේ ජූලි මස (වයිෆ්ඩම්, පෙන්ග්වීන් ප්‍රකාශකයෝ, 2023) ය. චරිතාපදානයක් ලෙස රචිත මේ කෘතියෙහි, අදාළ චරිතය වන්නේ අයිලීන් ඔ’ශෝනසි ය. සුප්‍රසිද්ධ ඇනිමල් ෆාර්ම් හා 1984 වැනි කෘති ලියූ ප්‍රකට ලේඛක, ජෝර්ජ් ඕර්වෙල් විවාහ වී සිටියේ අයිලීන් සමග යි. දක්ෂ ලේඛිකාවක වූ අයිලීන් කොටු වූයේ තම සැමියා වූ ඕර්වෙල්ගේ නිර්මාණ සඳහා සහාය වීමට හා කුටුම්බ ජීවිතය නඩත්තු කිරීමට බව, ඇය තම සමීප මිතුරියක සමග දිගු කලක් තිස්සේ කළ ලිපි හුවමාරුවක ලේඛන ආශ්‍රයෙන්, ඇනා ෆන්ඩර් චරිතාපදානය ප්‍රතිනිර්මාණය කළා ය.

යට කී කෘති දෙකෙන් ම, කෙරුණේ, සැමියාගේ සෙවණැල්ලෙන් වැසී සිටි බිරින්දෑවරුන් දෙදෙනෙකුගේ ජීවිතය අපට දැක බලා ගැනීමට කවුළුවක් විවර කිරීම යි. කෘති දෙක ම චරිතාපාදන ශානරයේ ඒවා වූ අතර, එහි පොදු හුය වූයේ, පිතෘමූලික සමාජයක, කාන්තාවකගේ භූමිකාව ප්‍රතිනිෂ්පාදනයට ලඝු වීම හා වේතනයක් නොගෙවෙන ඇය විසින් ඉටු කෙරෙන වැඩ කන්දරාව ගැන කෙරෙන දැඩි විවේචනය යි. සොෆියා සහ අයිලීන් දෙදෙනාගේ ම නිර්මාණ විභවය තමන්ගේ දෙයක ලෙස මල්ඵල ගැන්වීමට තිබූ අවස්ථා ඉඩ හැරීම හා තම සැමියාගේ නිර්මාණකරණයට කළ තීරණාත්මක දායකත්වය ගැන නිසි ඇගයීමක් නොකිරීම තුළින් ඇය එක්තරා අසාධාරණයකට හා වින්දිතභාවයකට ඇද දමන බව මේ කෘති දෙකෙන් ම ඉස්මතු කෙරේ. කෘති දෙක ම කියැවීමේදී අදාළ ප්‍රකට සැමියා ගැන පාඨකයා තුළ එක්තරා අපුලක් ඇතිවෙන අතර තවත් කෙනෙකුට එය තරහක් දක්වා ද වැඩීමට ඉඩ ඇත.

ඉහත විස්තර කරන ලද කාන්තාවන්ගේ කටුක අත්දැකීමට වඩා සාධනීය කාන්තා අත්දැකීමක්, අසාධාරණයේ හා වින්දිතභාවයෙහි අනවශ්‍ය ලෙස නොගැලී තම ස්වාධීනත්වය, හැකියාව හා ශක්තිය මත ම පිහිටා, තම කතාව කියන ස්වයංචරිතාපදානයක් මගේ අතට ලැබුණේ මීට සති දෙක තුනකට පමණ පෙර ය. කෘතියේ නම ‘ප්‍රචණ්ඩත්වයේ දශක පහක් මැදින් ගැහැනියක්‘ ය. කතුවරිය බණ්ඩාර මැණිකේ ය. 1955 වසරේ කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයේ උපත ලැබූ බණ්ඩාර මැණිකේ, තමනට ස්මරණය කළ හැකි තමන්ගේ ළමා කාලයේ සිට මිත්තණියක් ලෙස දැන් ගතකරන ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථා සවිස්තරාත්මක ව ලේඛනගත කර ඇත්තේ උසස් ප්‍රබන්ධ කෘතියක දක්නට හැකි සාහිත්‍යමය ගුණයකිනි. චරිතාපදානය ගොඩනැගෙන්නේ ස්මරණ සමුදායක එකතුවකින් නිසා මෙය මෙමුවා (memoir) ආරයේ පොතක් ලෙසද ගිනිය හැකි ය. ඇය ලේඛනගත කර ඇති අතීත කතාවල එන පුද්ගලයන්ගේ නම් ගම්, ගහ කොළ, පලතුරු හා අනෙකුත් සවිස්තර සටහන්, 68 හැවිරිදි බණ්ඩාර මැණිකේගේ මතක ශක්තිය කෙතරම් විශිෂ්ට ද කියා සාක්ෂි දරයි.

බණ්ඩාර මැණිකේගේ කතාවේ බොහෝ කොටස් දිග හැරෙන්නේ කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයේ ආන්තික ගම්මාන කීපයක් වටා ය. ඇයගේ මතකය ගොඩනැගෙන්නේ හැටේ දශකයේ අග භාගයේ සිට ය. ඒ කාලයේ පැවැති සමාජ ආර්ථික හා දේශපාලන සංදර්භය කැරැල්ලක් දක්වා වර්ධනය වීම බණ්ඩාර මැණිකේ විස්තර කරන්නේ තමන්ගේ ම පවුලේ සෘජු අත්දැකීම් ඇසුරිනි. වියළි කලාපයේ කෘෂිකාර්මික ආර්ථිකයකට බැඳුණු පවුලක් ලෙස ඉඩම් බෙදීයෑම හා ඉඩම් අහිමිවීම වැනි සාධක නිසා ශ්‍රමික පිරිසක් නිර්මාණය වීම (තම මව සහ පියා), නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් ඉදිරියට ගියත් එවැන්නන් අවශෝෂණය කර ගන්නට නොහැකි ආර්ථිකයක් නිසා රැකියා වියුක්තියට හාජනය වීම (තම වැඩිමහල් සොයුරිය) හා එම තත්ත්වය ඉවසාගත නොහැකි ව එකල මතුව ආ නව දේශපාලන බලවේගයක් වූ ජවිපෙට ආකර්ෂණය වීම (තම වැඩිමහල් සහෝදරයා) බණ්ඩාර මැණිකේ ඉදිරිපත් කරන්නේ ගැඹුරු දේශපාලන සන්දර්භයක් සමග තම ජීවිත අත්දැකීම කලත්තමිනි. බණ්ඩාර මැණිකේගේ වැඩිමහල් සහෝදරයා කැරැල්ලක් ගැසූ නිසා බෝගම්බරට යන කාලයේම ය ඕ පේරාදෙණිය සරසවියට තේරෙන්නී.

හැත්තෑවේ දශකයේ සිට යුද්ධයකට පරිණාමය වූ 80 දශකය දක්වාත්, වරක් ගැලවුම්කරුවෙකු ලෙස සිටි ජවිපෙ තමන්ගේ ජීවිතයට තර්ජනකරුවෙකු වන කාලය හරහා, ගුරුවරියක කාන්තා ක්‍රියාධරයෙකු ලෙස සමාජය හා ගැටී ගැටී, වරෙක ගැටලුවේ කොටසක් ලෙසත් තවත් වරෙක විසඳුමක කොටසක් ලෙසත් ගත කළ ජීවිතය මේ අගනා ස්වයංචරිතාපදානයේ මනා ව ලේඛනගත වේ. මේ දශක පහක පමණ දිවෙන දේශපාලන ජීවිතයේ කතුවරියට හමුවන ගැහැනු මිනිස්සු ද සංවිධාන හා කණ්ඩායම් ද අපමණ ය. ඒ බොහෝ දෙනෙක් ලාංකීය මෑතකාලීන ඉතිහාසයේ විවිධ මට්ටමේ සැලකිය යුතු භූමිකාවක් ඉටු කළ අය ය. කතුවරියගේ සැමියා ද ඒ අතර වැදගත් චරිතයක වූවත් බණ්ඩාර මැණිකේ තම කතාව කීමේදී, ‘මා අහවලාගේ බිරිඳ’ ලෙස පුන පුනා කීමේ අවශ්‍යතාවක් මතු නොවන්නේ ඇයගේ තිබූ සුවිශේෂ ස්වාධීන පැවැත්ම හා පෞරුෂය නිසා විය යුතු ය. වඩා සොඳ අඩ, පොතක ලියන සඳ වන්නේ මෙය විය හැක.

– උදන් ප්‍රනාන්දු –

විප්ලවවාදියකුට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියකු විය හැකිද?

0

1944 සැප්තැම්බර් 6 වැනි දින උපන් ලයනල් බෝපගේ ළඟදී ම අසූ-වියැත්තන්ගේ සංගමයට එකතු වේ. තම ජීවිතයෙන් අඩක් පමණ වමට සහ ජවිපෙ අරමුණ වෙනුවෙන් කැප කිරීමෙන් පසු ලයනල් දැන් ඉතිරි භාගය තම දේශපාලන විශ්වාසයන් පුළුල්, ඇතුළත් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී තලයක ඉදිරියට ගෙන යමින් සිටියි.

වාමාංශික විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයක පුරෝගාමී ක්‍රියාකාරිකයකුට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රියාකාරිකයකු විය හැකිද? මෙය වනාහි ආචාර්ය ලයනල් බෝපගේගේ දීර්ඝකාලීන දේශපාලන ජීවිතයේ පරිවර්තනයෙන් පසුගිය දශක කිහිපය තුළ මතුකරනු ලැබූ වැදගත් ප්‍රශ්නයකි. එය එම පරම්පරාවටම අයත් මාද ඇතුළු තවත් බොහෝ දෙනකුගේ ජීවිතවල දේශපාලන පරිවර්තනවලින් මතු කෙරෙන තේමාවක්ද වෙයි. මෙම ප්‍රශ්නයම වර්තමානයේදී මෙම පරම්පරාවේ තරුණ අවධියේ දේශපාලන අනන්‍යතාව බැඳී තිබුණ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සමගද බැඳී තිබේ. පසුගිය දශක කිහිපය තුළ ලංකාවේ දේශපාලනය පත්වූ අධිකාරවාදී පරිවර්තනය තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමේ සමාජ අවශ්‍යතාවෙහි ප්‍රධාන ප්‍රකාශකයකු වීමට, ලංකාවේ ප්‍රමුඛ විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරය වූ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණටද ඉතිහාසය විසින් බල කෙරී තිබෙන බව පෙනේ.

මෙය වනාහි, ලංකාවේ සිංහල මෙන්ම දෙමළ සමාජවලද දේශපාලන පරිවර්තනයේ වර්තමාන අවධියේ මතුවී තිබෙන ඓතිහාසික වශයෙන් සරදම් සහගත ගැටලුවකි. එමෙන්ම එය ලංකාවේ දේශපාලන පරිවර්තනයේ වර්තමාන ඓතිහාසික මොහොතේ ඇති යථාර්ථයක්ද වෙයි. එම ගැටලුව තරමක් සරල ලෙස ප්‍රකාශ කිරීමට, කෙනකුට පහත සඳහන් ආකාරයේ ප්‍රශ්නද මතු කළ හැකිය. විප්ලවවාදියකුට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියකු විය හැකිද? සමාජවාදියකුට සමාජවාදියකු වන ගමන්ම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියකුද විය හැකිද? දශක ගණනාවක් විප්ලවවාදී සහ ක්‍රම විරෝධී දේශපාලන භාවිතයක ප්‍රධාන ප්‍රකාශකයාව සිටි දේශපාලන ව්‍යාපාරයකට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම සඳහාවූ සමාජ අරගලයේද නායක කාර්යයක් ඉටු කළ හැකිද?

ආචාර්ය බෝපගේගේ දේශපාලන ජීවිතයත්, ඔහු තවදුරටත් දේශපාලන වශයෙන් සම්බන්ධ නැති ජනතා විමුක්ති පෙරමුණෙහි දේශපාලන ජීවිතයත් පත්වී ඇති පරිවර්තනවලිනුත්, ඉහත ප්‍රශ්නවලට සැපයෙන පිළිතුර නම් ‘ඔව්’ යන්නයි. එහෙත් එම ‘ඔව්’ යන පිළිතුර ලිහා බලා විභාග කිරීමද ඒ සමගම අත්‍යවශ්‍ය බව පිළිගත යුතුව තිබේ. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ ප්‍රධාන බලවේගය ලෙස ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව මතුවීමේ ඓතිහාසික අවකාශය විවෘත වී ඇති වර්තමාන මොහොතේ මෙම පිළිතුර විභාග කිරීම, අප රටේ ප්‍රගතිශීලී බුද්ධිමතුන්ගේ සහ දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන්ගේ වගකීමක්ද වෙයි.

සමාජවාදී හා විප්ලවවාදී දේශපාලනයේ සිට පාර්ලිමේන්තුවාදී, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ප්‍රතිසංස්කරණවාදී දේශපාලනයට පරිවර්තනය වූ ලංකාවේ ‘පැරණි’ වම සහ ‘නව’ වම යන ධාරා දෙකෙන්ම මතු කෙරෙන එක් දේශපාලන ප්‍රස්තුතයක් පිළිගැනීමට ආචාර්ය බෝපගේද, මාද, තවත් විශාල පිරිසක්ද අයත්වන ලංකාවේ නිදහසින් පසුව බිහිවූ රැඩිකල් දේශපාලන පරම්පරාවල අත්දැකීමෙන් යෝජනා කෙරෙන බව මගේ විශ්වාසයයි. එය නම්, ලංකාවේ සමාජවාදී පරිවර්තනය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පරිවර්තනය යන දෙකම එකට වෙලී තිබෙන දේශපාලන ක්‍රියාවලියක්ය යන්නයි. ‘සමාජවාදයට පසුව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ යන පැරණි සූත්‍රය තවදුරටත් වලංගු නොවේ. එමෙන්ම ‘සමාජවාදය නැතිව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ යනු සූත්‍රයද දැන් පැරණි සහ අවලංගු වී තිබේ.

‘සමාජවාදය’ හා ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ එකිනෙකට පටහැණි, පසමිතුරු සහ අන්‍යොන්‍ය වශයෙන් බැහැර කරන ද්වි-භේදනයක් (Binaries) නොවන බවට පිළිගැනීමටද ඒ වෙතින් අපට යෝජනා කෙරේ. ලංකාවේ දැනට සමාන්තරව සහ එකට අත්වැල් බැඳගෙන සිදුවන අත්‍යන්තවාදී නව ලිබරල්වාදී ආර්ථික පරිවර්තනය සහ දේශපාලන අධිකාරවාදයේ නව ප්‍රබෝධය මෙම කරුණ පසක් කිරීමට පසුබිමද සපයයි. 1970 ගණන්වල අගභාගයේ පටන් ලංකාවේ රැඩිකල් දේශපාලන ව්‍යාපාර අබිමුවට ආ දේශපාලන යථාර්ථය, මේ මොහොතේ නැවතත් මතුව තිබේ. එය නම් ආර්ථික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, සමාජීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ දේශපාලන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා වූ අරගලය ඒකාබද්ධ සහ මිශ්‍ර වී තිබෙන බවයි. ඒවා වෙන්කළ නොහැකි බවයි. 2022 වසරේ පුරවැසි අරගලය වෙතින් අවධාරණය කරන ලද්දේද එම කරුණයි.

ලංකාවේ දේශපාලන පරිවර්තනයේ නව කර්තෘකයකු වශයෙන් ප්‍රබලව මතුවී සිටින ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ ඒ වෙත ඇදී යන ප්‍රගතිශීලී බලවේග ඉදිරියේ ඇති දේශපාලන-බුද්ධිමය අභියෝගයක් වන්නේ මෙම කරුණ පිළිගෙන, එය සමාජවාදී ප්‍රයත්නවලද, ප්‍රජාතන්ත්‍රීයකරණ ප්‍රයත්නවලද ඓතිහාසික කර්තව්‍යයක් බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. හොඳ සමාජවාදියකු පළමුව චර්යාධාර්මික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියකු විය යුතු බවත්, හොඳ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියකු චර්යාධාර්මික සමාජවාදියකු විය යුතු බවත් පිළිගැනීමට සිදුවන්නේද මෙම පසුබිම තුළය. එහෙත් එය පිළිගැනීම සහ ඒ මත දේශපාලන තීරණ ගැනීමට නම් අපට සමාජවාදයත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් යන දෙකම පිළිබඳව අලුතෙන් සිතන්නට බල කෙරේ.

එවැනි අලුත් සිතීමකට ආධාර කරන සාරවත් පසුබිමක් ලංකාවේ වර්තමාන අර්බුදය තුළ තිබේ. ලංකාවේ පවතින්නේ ත්‍රිවිධාකාර අර්බුදයක සංයෝගයකි. ආර්ථික, සමාජ හා දේශපාලන යනු එම සමස්ත අර්බුදයේ පැතිකඩ තුනයි. ආර්ථික හා සමාජ යන අර්බුදයේ පැතිකඩ දෙක විසඳීමට පවත්නා නව ලිබරල් ධනවාදී ක්‍රමයත්, එම ක්‍රමය සාධාරණය කරන ලිබරල්, නිදහස් වෙළඳපොළ ධනවාදී න්‍යායික මඟ පෙන්වීමත් ප්‍රමාණවත් නැත. මේ අතර දේශපාලන අර්බුදය වෙතින් ප්‍රකාශ වන්නේ ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ න්‍යායික මඟපෙන්වීම එම අර්බුදයෙන් ගොඩඒම සඳහා ප්‍රමාණවත් නොවන බවයි. ආර්ථික හා සමාජ අර්බුද විසඳීමට ධනවාදයත්, නව ලිබරල්වාදයත් පිළිබඳ සමාජවාදී විවේචනය වෙතින් ලැබෙන මඟපෙන්වීම අත්‍යවශ්‍යය.

ඒ සමගම, දේශපාලන අර්බුදය විසඳීම, ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, නීතියේ පාලනය සහ පුද්ගල නිදහස ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන රාජ්‍ය-කේන්ද්‍රීය දේශපාලන මඟපෙන්වීමකින්ද කළ නොහැක්කකි. ලංකාවේ සුවිශේෂ තත්වයන් වෙතින් නිර්මාණය වූ ලාංකීය ප්‍රභවයක් සහිත සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී න්‍යායික දැක්මක් අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ එබැවිනි. සමාජවාදය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සමග සමාජ විමුක්තිදායක සංවාදයක් ගොඩනැගීම සහ ලාංකික සමාජ- ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දර්ශනයක් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ වැඩපිළිවෙළක් නිර්මාණය කිරීම, ලංකාවේ ප්‍රගතිශීලී ව්‍යාපාරවල හදිසි කාර්යයක්ද වී තිබේ. එය වර්තමාන අර්බුදය වෙතින් ලංකාවේ ප්‍රගතිශීලී බලවේගවලට කෙරෙන ආරාධනයකි.

ඩිජිටල් උප්පැන්න සහතිකය සමග පෝලිමේ යන රාජ්‍ය සේවය

0

ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු ඩිජිටල් උපත් සහතිකය නිකුත් කර තිබේ. තාක්ෂණයේ පහසුව මහජනතාවට සපයන තවත් අවස්ථාවක් බව ප්‍රකාශයට පත්ව ඇත. නව ඩිජිටල් සහතිකයේ වැදගත් තොරතුරු සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ඇතුළත් වේ. අනාගතයේ දී නිකුත් කෙරෙන ජාතික හැඳුනුම්පතට නියමිත අංකය ද මෙයට ඇතුළත් බව පැවැසේ. සකේතාත්මකව කළුතර දිස්ත්‍රික්කයෙන් ආරම්භ කර තිබේ. තවත් දිස්ත්‍රික්ක විසි හතරකට ව්‍යාප්ත වන දිනයක් තවමත් ප්‍රකාශ වී නැත. ඩිජිටල් උපත් සහතිකය ලැබූ දරුවා මෙරට උපත ලබන අනෙක් දරුවන් අතරින් වෙනස් හඳුනාගැනීමක් සහිත තත්ත්වයට පත්ව ඇති බව පමණක් සඳහන් කළ හැකිය.

වසර ගණනක් තිස්සේ රජයේ කටයුතු තාක්ෂණිකව හසුරුවන බව ප්‍රකාශවෙමින් තිබේ. 2003 වසරේ දී ඉ ශ්‍රී ලංකා ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කරන ලද අතර අද වන විට අවුරුදු විස්සක් පැරණි ව්‍යාපෘතියකි. ලෝක බැංකු ආධාර යටතේ එවකට විද්‍යා හා තාක්ෂණ අමාත්‍යාංශය විසින් මෙම ව්‍යාපෘතිය අරඹන ලද අතර එවකට ඇමැති මිලින්ද මොරගොඩ මහතා විසින් රට පුරා තොරතුරු තාක්ෂණය පැතිරවීම අරමුණු කරගෙන විශ්වඥාන මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවන ලදි. ආණ්ඩු වෙනස්වන විට ප්‍රතිපත්ති වෙනස් කරන ලද බව සඳහන් කළ යුතුය.

ලෝක බැංකු ආධාර යටතේ ලැබුණ පරිගණක පද්ධති දැන් ක්‍රියාත්මක නොවේ. ශ්‍රී ලංකාව තොරතුරු තාක්ෂණයෙන් බලගන්වන අතර සමාජයට ආණ්ඩුවේ කටයුතු පහසුවෙන් කරගැනීමට අන්තර් ජාලයෙන් ඉඩ සැපයීම පරමාර්ථය වී තිබුණි. ආණ්ඩුවේ කඩදාසි පුරවන ලේඛන සිය ගණනක් අහෝසි කරන යෝජනාව පසුව 2015 දී අය වැය යොජනා අතර ප්‍රධාන කරුණක් සේ අඟවන ලද බව ද මතක් කළ යුතුය. නමුත් එම යෝජනා ක්‍රියාවට නැංවී නැත. දැනටත් අන්තර් ජාලයෙන් ලබාගන්නා කඩදාසි අතින් පුරවා පෝලිමේ ගොස් රජයේ කාර්යාලවලට භාරදිය යුතුව තිබේ. ආණ්ඩුවේ පැවැත්ම සඳහා බදු පිට බදු ගෙවන ජනී ජනයා අතිශය වියදම් සහගත, කාලය නාස්ති කරන පිළිවෙළක තවමත් නිරතය.

උපත් සහතිකය ලබන දරුවාට නිසි වයස සම්පූර්ණ වූ පසු ළඟම පාසලට ඇතුළත්වීමේ අවස්ථාව ලැබිය යුතු අතර අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයට එම අයැදුම්පත් අන්තර් ජාලයෙන් පුරවා සම්පූර්ණ කළ හැකි විය යුතුය. එහෙම වෙන්නේ නැත. දෙමව්පියන්ට බොහෝ කරදර ඇතිවේ. අවශ්‍ය ලේඛන සොයන්නට සිදුවන අතර ලියාපදිංචිය, විදුලිය බිල් හා ඡන්ද ලේඛනය පවා උපුටා දක්වන්නට සිදුවේ. ජාත්‍යන්තර සමුළුවල දී පරිසර විශ්වවිද්‍යාල පවා යෝජනා කරන නමුත්, ශ්‍රී ලංකාවේ වැසියෝ ඡායා පිටපත්කර ලිපිගොනු සකස් කරති.

දරුවන් ලක්ෂ ගණනක් සඳහා කඩදාසි, තීන්ත ඇතුළු අනවශ්‍ය වියදම කොපමණ නාස්තියක් ද? ඡන්ද හිමි නාමලේඛනය අන්තර් ජාලයේ තිබිය දී අවශ්‍ය නම් පහසුවෙන් පරීක්ෂා කළ හැකි නමුත් එය ද පිටපත් කර සැපයීම තොරතුරු තාක්ෂණ යුගයේ දී සැලකිය යුතු අපරාධයකි. අන්තර් ජාල සම්බන්ධතා අනුව දරුවාට නිසි වයස සම්පූර්ණ වූ පසු නිරායාසයෙන්ම ඡන්ද හිමි නාමලේඛනයට ඇතුළුවීම හා ජාතික හැඳුනුම්පත සඳහා තොරතුරු ලබාදීමට ඉ දොරටුවක් විවෘත කළ හැකිවේ. මෙම කටයුතු සඳහා අන්තර් දෙපාර්තමේන්තු සම්බන්ධතා අවශ්‍යය. අනෙක ගුවන් ගමන් බලපත්‍රය අයැදුම් කිරීමට සුදුසු බව දක්වා නිර්දේශ ආගමන විගමන දෙපාර්තමේන්තුවට සම්බන්ධ කරන්නට ද නොහැකියාවක් නැත. එවැනි පියවරක දී අනවශ්‍ය පෝලිම් අහෝසි කර අවශ්‍ය කටයුතු සඳහා, අන්තර් ජාලයෙන්ම දිනයක් හා වේලාවක් වෙන්කරගන්නට හැකිනම් කොතරම් පහසුවක් ද?

මෙම පසුබිම තිබිය දී අදටත් ගුවන් ගමන් බලපත්‍රයක් සඳහා දිග පෝලිම්ය. පළාත් කාර්යාලවලින් ලබාගත හැකි බව ප්‍රකාශ වන නමුත් ඒවායේ ඇඟිලි සලකුණු යන්ත්‍ර අබලන්ය. සියලු කඩදාසි පිටපත් කරගෙන ප්‍රාදේශීය ලේකම්ගේ අනුමැතිය ද සහිතව කොළඹට එන්නට සිදුවේ. නිකුත් කළ ගමන් බලපත්‍රය අලුත් කරන අවස්ථාවක නැවතත් උප්පැන්න සහතිකයේ සිට සියලු ලේඛන පිටපත් නැවතත් ඉදිරිපත් කරන්නට සිදුවීම හාස්‍යයට කරුණකි. උපත් සහතිකය ඩිජිටල් කිරීමෙන් පසු ජනතාවගේ පහසුව ඇති කරන අනෙක් ක්‍රියාමාර්ග ඇතුළත් නොකළහොත් පලක් නැත.

උපත් සහතිකය සමග එන අංකය ඔස්සේ බැංකු ගිණුම් සම්බන්ධ කළ හැකි අතර එය අවසානයේ දී බදු ලිපිගොනුවට ද බද්ධ කළ හැකිවේ. පුරවැසියාට රජයේ ආධාර සැපයීමේ දී හෝ රජයට බදු ගෙවිය යුතු සීමාවේ දී නැවත නැවතත් කරදර කරන්නට සිදුවෙන්නේ නැත. පුද්ගලයා කරන මිල දී ගැනීම් හෝ දේපොල ස්වංක්‍රියව ඇතුළත් වන පද්ධතියකින් බදු වංචා වළක්වාගත හැක. මේවා ගැන තැකීමක් නැති නිලධාරීන් නිවේදන සහ චක්‍රලේඛ නිකුත් කරන අතර අලුතින්ම වාර්තාවන පරිදි අන්තර් ජාලයේ කටයුතු කරන බව ප්‍රකාශ වී ඇති ගමන් බලපත්‍ර සේවාව හා බදු ලේඛන ඉදිරිපත් කිරීම පවා අවහිර වී අන්තර් ජංජාලයක් බවට පත්ව ඇත. මේවායෙන් අසරණ වන ජනතාවට ලැබෙන පිටිවහල පැහැදිලි නැති බව ද සඳහන් කළ යුතු වේ.

නිරීක්ෂණය කළ හැකි පරිදි රජයේ ගෙවීම් දොරටුව කාර්යක්ෂම කළ හැක. රථ වාහන වාර්ෂික ලියා පදිංචිය අලුත් කිරීම, ඉඩම් බදු හා වරිපනම් බදු ගෙවීම අන්තර් ජාලයට පැවැරිය නොහැකි ඇයි? ශ්‍රී ලංකාවේ ජනතාව බැංකු සාක්ෂරතාවෙන් පොහොසත්ය. බැංකුවට පැමිණ ස්වයංක්‍රිය මැෂින්වලින් ගෙවීම් කරන පිරිස ප්‍රතිශතයක් වශයෙන් ඉහළ අතර අන්තර් ජාල බැංකු සේවා පහසුකම් ලබන කොටස ද ප්‍රමාණාත්මකව වර්ධනය වෙමින් පවතී. බැංකුකරණයට පහසුවෙන් හුරු වූ ජන කොටස රජයේ සේවා සඳහා අන්තර්ජාලයට නැඹුරු කිරීම අපහසු නැත.

කෙසේ වෙතත් අන්තර් ජාලයෙන් කටයුතු පහසු කළහොත් රජයේ සේවකයන්ගේ ප්‍රමාණය අතිරික්තයක් බවට පත්වේ. කාර්ය කරගැනීම සඳහා නිලධාරීන් හමුවට පැමිණීම පහත වැටේ. දිසාපති, උප දිසාපතිගේ සිට ග්‍රාම නිලධාරී දක්වා රජයේ තනතුරුධාරීන්ගේ බරපතළභාවය සීමා සහිත තත්ත්වයට පත්වේ. එය නරක අදහසක් නොවේ. ලෝකයේ ඇතැම් රටවල් රජයේ සේවය අඩු කරන අතර රජයේ මැදිහත්වීමක් එදිනෙදා ජීවිතයට අවශ්‍ය නැති බව සිතන්නට හුරුවෙමින් පසුවේ. ආර්ජන්ටිනාවේ ජනාධිපති මැතිවරණය එයට හොඳ උදාහරණයකි. එරට වැසියෝ රජය අනවශ්‍ය බව තීරණ කළ අතර රජයේ මැදිහත්වීම අඩුම පාලනයක් සඳහා ඡන්දය ප්‍රකාශ කළහ. ශ්‍රී ලංකාවේ දැනට සිදුවන බදු පැනැවීම්, රජයේ නිති රීතිවල අධික පීඩනය අවසානයේ දී ජනතාව මෙම ක්‍රමයට විරුද්ධව නැගී සිටින්නට ඉඩ ඇති බව ද අමතක කළ යුතු නැත.

තාක්ෂණයේ දියුණුව සමග ලැබෙන අවස්ථා පමණක් නොව සන්නිවේදන අවකාශය ද මහජන හිතසුව පිණිස යෙදවීම අවශ්‍යය. ජනතාවගේ බදුවලින් බිල් පියවන මැති ඇමැතිවරුන්ගේ හෝ නිලධාරීන්ගේ දුරකතන අංක රහසිගතය. අඩුම තරමින් බලය පවරන නියොජිතයෙකු හෝ ජනතාව සමග සම්බන්ධ විය යුතුවේ. ඉතිහාසයේ මහජන දිනයක් තිබුණි. දැන් ඉහළ පැලැන්තිය අතිශය කාර්ය බහුලය. ඉන්දියාවේ අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි මහතා ඇමැතිවරුන්ට අන්තර් ජාලයෙන් ජනතාව සමග සම්බන්ධවීම අනිවාර්ය කළ අතර හොඳම ඇමැතිවරුන් පැසසුමට ලක් කළේය. ට්විටර්, ෆේස් බුක් හරහා ජනතාව නගන ප්‍රශ්නවලට උත්තර දෙන්නට ඔවුන් බැඳී සිටින බව අවධාරණය කළේය. ලංකාවේ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතාව ඡන්ද කාලයට පමණකි. ජයග්‍රහණයට පසු අපේක්ෂකයෝ ඈත්වෙති.

ආණ්ඩුවේ තොරතුරු තාක්ෂණය භාවිතාව ගැන සරල උදාහරණයක් සලකා බැලීම ද මෙහි දී වැදගත්ය. අමාත්‍යාංශ හා දෙපාර්තමේන්තුවල වෙබ් අඩවි යාවත්කාලීන නැත. ඒවායේ තොරතුරු කල් ඉකුත් වූ ඒවා වන අතර දක්වන දුරකතන අංක පවා ක්‍රියාත්මක නැත. කෘෂිකර්ම තොරතුරුවල කෙටි අංකය ලංගම විමසීම් අංශයට යැවේ. මහජන විමසීම් ඉදිරියේ රාජ්‍ය තොරතුරු කේන්ද්‍රයට පැහැදිලි උත්තර නැත. කෙසේ වෙතත් විදුලිය බල මණ්ඩලය වේගයෙන් තාක්ෂණයට ඇතුළු වී ඇති බව ද සඳහන් කරන්නට අවශ්‍යය. විදුලිය බිඳ වැටීමක් දැනුම්දෙන කෙටි අංකය යුහුසුළුය. බිඳවැටීම සටහන් කරගන්නා අතර එහි ක්‍රියාපටිපාටිය ද දැකගන්නට සලස්වයි. ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් ද එවැනි සේවයක් සපයන අතර අනෙක් රාජ්‍ය ආයතන ද මෙම අංශවල පිටිවහල ලබාගැනීම සුදුසුය.

-මිණිසර-

ඕස්ට්‍රේලියා යන සල්ලි…!

0

ඕස්ටේ්‍රලියාව යනු අධ්‍යාපනය විකිණීමෙන් විශාල විදේශ විණිමය ප්‍රමාණයක් උපයන රටක්. 2019 වසර තුළ මෙසේ ඉපැයූ ආදායම ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 40,068ක්. යකඩ, ගල් අඟුරු හා ස්වාභාවික වායු වලින් පසුව ඕස්ටේ්‍රලියාව වැඩිම අපනයන ආදායමක් උපයන්නේ අධ්‍යාපනය විකිණීම මගින්. කෝවිඩ් හේතුවෙන් ඉහත ආදායමේ අඩු වීමක් සිදුව ඇතත්, පසුගිය 2022 වසර තුළද ඕස්ටේ්‍රලියාව විසින් අධ්‍යාපනය විකුණා ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 26,590ක මුදලක් උපයා තිබෙනවා.

ඕස්ටේ්‍රලියා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ දත්ත අනුව, 2023 ජනවාරි හා සැප්තැම්බර් අතර කාලය තුළ ශිෂ්‍ය වීසා යටතේ ඕස්ටේ්‍රලියාව තුළ ඉගෙන ගත් විදේශ සිසුන් ප්‍රමාණය 746,080ක්. ඒ අතරින් වැඩිම පිරිස චීන හා ඉන්දියානු සිසුන්. ඕස්ටේ්‍රලියාවට අධ්‍යාපනය සඳහා සිසුන් එවන රටවල් අතරින් මේ වන විට ලංකාව 12 වන තැන දක්වා පැමිණ තිබෙනවා. 2015 වසර වන විට ලංකාව ඕස්ටේ්‍රලියාව අධ්‍යාපනය සඳහා සිසුන් එවන ප්‍රධාන රටවල් 20 අතර නොසිටියත් ඉන් පසුව ලංකාවේ ස්ථානය ක්‍රමයෙන් ඉහළ ගොස් තිබෙන්නේ පහත ආකාරයටයි.

2016 – 19 (සිසුන් 6,871ක්)
2017 – 16 (සිසුන් 8,766ක්)
2018 – 16 (සිසුන් 10,921ක්)
2019 – 13 (සිසුන් 13,440ක්)
2020 – 13 (සිසුන් 13,336ක්)
2021 – 13 (සිසුන් 11,663ක්)
2022 – 14 (සිසුන් 11,864ක්)
2023 – 12 (සිසුන් 15,270ක්)

පසුගිය 2022 වසර තුළ ඕස්ටේ්‍රලියාව විසින් අධ්‍යාපනය විකුණනු ලැබූ ප්‍රධාන රටවල් දහය පහත තිබෙනවා.

චීනය – ඕ.ඩොලර් මිලියන 5,972යි
ඉන්දියාව – ඕ.ඩොලර් මිලියන 4,408යි
නේපාලය – ඕ.ඩොලර් මිලියන 2,579යි
වියට්නාමය – ඕ.ඩොලර් මිලියන 1,176යි
දකුණු කොරියාව – ඕ.ඩොලර් මිලියන 856යි
මැලේසියාව – ඕ.ඩොලර් මිලියන 819යි
හොංකොං – ඕ.ඩොලර් මිලියන 701යි
පිලිපීනය – ඕ.ඩොලර් මිලියන 591යි
කොලොම්බියාව – ඕ.ඩොලර් මිලියන 688යි
තායිලන්තය – ඕ.ඩොලර් මිලියන 674යි

ඉහත ප්‍රධාන රටවල් දහය අතර තවමත් ලංකාව නැහැ. කෙසේ වුවත්, මෙම ලැයිස්තුවේ ඊළඟ තැන් කිහිපයෙන් එකක් ලංකාවට හිමිව තිබිය යුතුයි. 2022 වසර තුළ ඕස්ටේ්‍රලියාව විසින් විදේශ සිසුන්ට අධ්‍යාපනය විකුණා ඉපැයූ මුළු ආදායම වන ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 26,590ක මුදල එම වසරේ විදේශ සිසුන් ගණන වූ 619,371න් බෙදූ විට එක් විදේශ සිසුවෙකුගෙන් ලැබෙන සාමාන්‍ය ආදායම ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් 42,931ක්. එම මුදල 2023 ශ්‍රී ලාංකික සිසුන් ගණන වන 15,270න් වැඩි කළ විට ප්‍රතිඵලය ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 656ක්. මෙම මුදල අධ්‍යාපන වියදම් ලෙස වසරකට ලංකාවෙන් ඕස්ටේ්‍රලියාවට යන මුදල පිළිබඳ අවම ඇස්තමේන්තුවක් සේ සැලකිය හැකියි. 2022 සිට 2023 දක්වා ඕස්ටේ්‍රලියාවේ ”අධ්‍යාපන උද්ධමනය” 9.7%ක් ලෙස සැලකූ විට මෙම ඇස්තමේන්තුව ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 720 දක්වා ඉහළ යනවා.

බොහෝ ශ්‍රී ලාංකිකයින් ස්ථිර පදිංචිය සඳහා ඕස්ටේ්‍රලියාව වෙත යනවා. එසේ යන අයගේ දරුවන්ටද ස්ථිර පදිංචිය හිමි වන නිසා ඔවුන් විසින් ශිෂ්‍ය වීසා ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වන්නේ නැහැ. එහෙත්, ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපනය සඳහා අවශ්‍ය වියදම්ද ලංකාවෙන් රැගෙන යාම සාමාන්‍ය තත්ත්වයක්. එම මුදලද එකතු කළ විට, අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් ලංකාවෙන් ඕස්ටේ්‍රලියාවට යන මුදල ඕස්ටේ්‍රලියානු ඩොලර් මිලියන 720ට වඩා වැඩි විය යුතුයි. එනම්, ඇමරිකන් ඩොලර් 472 ඉක්මවිය යුතුයි.

මීට අමතරව අධ්‍යාපනය හැර වෙනත් කටයුතු සඳහාද සංක්‍රමණිකයින් විසින් මුදල් රැගෙන යාම සාමාන්‍ය තත්ත්වයක්. මෙම මුදලට සාපේක්ෂව වසරකට ඕස්ටේ්‍රලියාවෙන් ප්‍රේෂණ ලෙස ලංකාවට ලැබෙන මුදල ඇමරිකන් ඩොලර් මිලියන 100කට ආසන්න මුදලක් පමණයි.
තවත් අමතර කරුණක් ලෙස, අධ්‍යාපනය සඳහා ලංකාවෙන් ඕස්ටේ්‍රලියාවට යන සිසුන්ගෙන් වැඩිම පිරිසක් යන්නේ වික්ටෝරියා (මෙල්බර්න්) වෙතයි. එම ප්‍රමාණය 9,474ක් වන අතර වික්ටෝරියා වෙත සිසුන් එවන රටවල් අතරින් පස්වන තැන සිටින්නේ ශ්‍රී ලංකාවයි.

– ඉකොනොමැට්ටා –