No menu items!
22.9 C
Sri Lanka
9 August,2025
Home Blog Page 377

දේපල අත්කර ගැනීමේ ගෝඨා ක‍්‍රමය හෙවත් මිලිටරි මෙහෙයුම්


දිනය 2011 ජනවාරි මස 21 වැනි සිකුරාදාය. වෙලාව සවස තුනත් හතරත් අතර විය. එක්වරම පැමිණි විශාල ප‍්‍රමාණයේ බැකෝ යන්ත‍්‍රයක් සිය මෙහෙයුම ආරම්භ කළේය. මේ යකඩ යකාට මෙන්ම මෙහෙයුම සඳහා අණදුන් අයටද හිතක් පපුවක් තිබුණේ නැත. පූර්ව දැනුම් දීමකින් තොරවම ඔහු සිය මෙහෙයුමට කුරිරු දත් විලිස්සා ගත්තේය. ඒ වනවිටත් ව්‍යාපාරිකයන් සිය එදිනෙදා කටයුතු මෙන්ම අලූ‍ත්වැඩියා කටයුතු කරමින් සිටියේ එම ව්‍යාපාරික ස්ථාන තුළය. බඩු බාහිරාදිය ඉවත් කරගන්නවත් ව්‍යාපාරික ප‍්‍රජාවට ඉඩක් ලැබුණේ නැත. ළෙහි අත් ගසා ඔවුන් ඉල්ලා සිටියේ මෙම අපරාධය නවත්වන ලෙසය. එහෙත් හිත්පිත් නැති යකඩ යකාගේ විලිස්සූ දත් පහතට නැමුණේ නැත. ව්‍යාපාරික ස්ථාන 17ක් ක්ෂණයෙන් සුණුවිසුණු විය. ප‍්‍රශ්න කරන්නට හා ඒවාට උත්තර දෙන්නට මෙහෙයුමට අණදුන් වගකිවයුත්තන් එම ස්ථානයේ සිටියේ නැත. හමුදා ඉහළ නිළධාරියෙක් ඇතුළු හමුදා හා පොලිස් නිලධාරීන් සමූහයක් පමණක් එහි වූහ. මෙහෙයුම ජංගම ¥රකථනවලින් හෝ පටිගත කරන්නට ඉඩ ලැබුනේ නැත. එසේ කරන්නට උත්සාහ කළවුන්ට මිලිටරි නිලධාරීන්ගෙන් ලැබුණ අණ වූයේ අත කඩනවා යන්නය. මෙහෙයුම සැලවී එම ස්ථානයට පැමිණි රූපවාහිනී කැමරා දෙකක්ද හරවා යැවුණේ මිලිටරි අණේ තරම කියාපාමින්ය.


ඉහත දර්ශන ඇතුලත් මෙහෙයුම සිදුවූයේ කොළඹ කොටුවේ හොස්පිට්ල් ස්ට‍්‍රීට් හෙවත් රෝහල් වීදිය තුළය. කොළඹ නගරයේ පිහිටි වටිනා ව්‍යාපාරික හා නිවාස ඉඩම් කොල්ලකෑම සඳහා එදා ආරක්ෂක හා නාගරික සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා වූ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අනුගමනය කළේ ඒ ආකාරයේ හමුදා මෙහෙයුම්ය.


කොම්පඤ්ඤවීදිය ග්ලේනි වීදියේ නිවාස 750ක් පමණ මෙවැනි මෙහෙයුමකින් පොළොවට සමතලා වූයේ 2008 ජුලි මාසයේදීය. කොම්පඤ්ඤවීදියේම මියුස් පටුමගේ නිවාස 17ක් 2010 මැයි මාසයේදී පොළොවට සමතලා වූයේද ඒ අකාරයටය. 2009 වර්ෂයේ අවසානයේදී කොළඹ කොටුවේ චැතම් වීදියේ ‘වයිට් හෝර්ස්‘ ගොඩනැගිල්ලට අත්වූයේද එවැනි ඉරණමක්ය. එම ගොඩනැගිල්ල බිමට සමතලා වූයේද මිලිටරි මෙහෙයුමක් මගින්ය.


අද රටේ විධායක බලය ලබාගැනීම සඳහා ‘නීතිගරුක රටක්‘ හදන බව ප‍්‍රකාශ කරමින් යන ගෝඨාභය රාජපක්ෂ එදා මිනිසුන් එළවා දැමීමේ හා ව්‍යාපාර ගොඩනැගිලි බිමට සමතලා කිරීමේ මිලිටරි මෙහෙයුම් සිදුකළේ කිනම් නීතියක් යටතේදැයි දන්නේ ඔහුම පමණි.


රජයට ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ නීතිය යටතේ නම් එවැනි මිලිටරි මෙහෙයුම් සඳහා අවසර නැත. යම් සංවර්ධන කටයුත්තක් සඳහා ඉඩමක් අවශ්‍ය නම් ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනත යටතේ සිදුකළ යුතු ක‍්‍රියාවලියක් තිබේ.
යම් පොදු සංවර්ධන කාර්යයක් සඳහා ඉඩමක් අවශ්‍ය නම් එම ඉඩම හඳුනාගැනීම මුලින්ම සිදුකරනු ලබයි. ඉන්පසු ඉඩම අවශ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා ඉඩම් විෂයභාර අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාට ඒ පිළිබඳව දැනුම්දීමක් කළ යුතුය. ඉන්පසු ඉඩම් විෂය අයත් අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා අදාල ඉඩම මහජන කටයුත්තක් සඳහා අවශ්‍ය බවට ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ 2වන වගන්තිය යටතේ ගැසට් නිවේදනයක් පලකරනු ලබයි. ඒ මගින් ඉඩමට හෝ දේපලට ඇතුළු වී එය මැනීම සඳහා අවසර ලැබේ.

ඉන්පසු ඉඩම හෝ දේපල අත්පත් කරගැනීමේ චේතනාව ඇතුලත් එම පනතේ 4 වැනි වගන්තිය යටතේ ගැසට් නිවේදනයක් පළකරනු ලැබේ. එම ගැසට් නිවේදනයෙන් පසු අදාල ඉඩම හෝ දේපල විකිණීම, අන්සතු කිරීම හෝ එහි අගය අඩුකිරීමේ කිසිදු කටයුත්තක් එහි හිමිකරුවන්ට සිදුකිරීමට අවසර නොලැබේ. එම ගැසට් නිවේදනයෙන් දින 14ක කාලයක් තුළ හිමිකරුවන්ට යම් විරෝධතාවයක් ඇත්නම් එය ඉදිරිපත් කිරීමේ අවස්ථාව ලැබේ. විරෝධයක් ලදහොත් ඒ ගැන පරීක්ෂණයක් සිදුකරනු ලබයි. එයින් පසු ඉඩම හෝ දේපළ අත්පත් කරගන්නවානම් පනතේ 5 වැනි වගන්තිය යටතේ අත්පත් කරගැනීමේ ගැසට් නිවේදනය නිකුත් කරනු ලබයි. ඉනුත් පසු 7 වන වගන්තිය යටතේ ගැසට් නිවේදනය පළකරනු ලබන්නේ වන්දි සඳහා හිමිකම් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහාය. වන්දි පරීක්ෂණ හා අභියාචනා පරීක්ෂණ ඉන්පසු සිදුකර අවසන් කටයුත්ත වශයෙන් පනතේ 38 වන වගන්තිය යටතේ ගැසට් නිවේදනය නිකුත් කරනු ලබන්නේ ඉඩම හෝ දේපළ පවරා ගැනීම සඳහාය.


මේ ආකාරයට ඉඩම් හෝ දේපළ රජයට පවරාගත හැක්කේ රජයේ සංවර්ධනයට අදාල පොදු මහජන කටයුත්තක් සඳහා පමණය.
අලූ‍තින් මාර්ග ඉදිකිරීම, තිබෙන මාර්ග පුළුල් කිරීම, වරායන්, ගුවන් තොටුපොලවල් හා බස් නැවතුම්පලවල් ඉදිකිරීම, රෝහල් ඉදිකිරීම හෝ පුළුල් කිරීම, පාසැල් ඇතුලූ‍ අධ්‍යාපන ආයතන ඉදිකිරීම හෝ පුළුල් කිරීම, ජලාශ, විදුලි බලාගාර, විදුලි රැුහැන් ඇදීම ආදී පොදු මහජන කටයුතුවලට අදාල කටයුතු පොදු මහජන කටයුතු වශයෙන් සැලකේ.


එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඉහත කී ඉඩම් හා දේපල අත්පත් කරගත්තේ ඒ ආකාරයේ පොදු මහජන කටයුතුවලට නොව විනෝදාස්වාද කර්මාන්තයට අදාල සුඛෝපභෝගී පහසුකම් ඇතුලත් නිවාස සංකීර්ණ හා හෝටල් ඉදිකිරීම සඳහාය. කොල්ලූ‍පිටියේ ලිබටර්ටි සිනමාහල ඉදිරිපිට ඇති ‘මූවෙන්පික්‘ හෝටලය ඒ ආකාරයට එම ස්ථානයේ සිටි මිනිසුන් පලවා හැර ඉදිකරන ලද හෝටලයකි.


ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කොළඹ නගරයේ සිදුකළ ඉඩම් හා දේපළ අත්පත් කරගැනීම් පොදු මහජන කටයුතු සඳහා නොවන බව පැහැදිළිය. එසේ වුවත් අපැහැදිළිම කරුණ වන්නේ ඔහු එම ඉඩම් හා දේපළ අත්පත් කරගැනීම් සඳහාත් ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ නිසි පියවරයන් අනුගමනය නොකිරීමය. සමහර ඉඩම් අත්පත් කරගැනීම් සඳහා ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ කිසිදු ප‍්‍රතිපාදනයක් අදාල කරගත්තේම නැත. ඔහු අදාල කරගත්තේ ඔහුගේ මිලිටරි බලය පමණමය.


ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ ප‍්‍රතිපාදන සමහර අවස්ථාවල උපයෝගී කරගත්තත් එයත් උපයෝගී කරගත්තේ බලහත්කාරී ක‍්‍රමයටය. ඒ ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ 38 ( අ* යටතේ ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් කර හදිසි අත්පත් කරගැනීමක් ලෙස එම ඉඩම් හෝ දේපළ අත්පත් කරගැනීමය. එහිදී අත්පත් කරගැනීම් යටතේ ඉහත විස්තර කළ කිසිදු පියවරක් ක‍්‍රියාත්මක වන්නේ නැත. පනතේ 2 වන වගන්තිය යටතේ පළමු ගැසට් නිවේදනයත්, අවසන් නිවේදනයත් වශයෙන් 38 ( අ* ගැසට් නිවේදනය නිකුත් වීමත් පමණක් සිදුවේ. ඒ යටතේ විරෝධතා දැක්වීම් අභියාචනා කිරීම්වලට මිනිසුන්ට අවස්ථාව ලැබෙන්නේ නැත. වන්දි පිළිබඳ කේවල් කිරීම්ද නැත. ජනවහරේ ඇති ලෙස සිදුවන්නේ දෙනදේ අරගෙන වෙනදේ බලාගෙන සිටීමටය.


ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ 38 (අ* යනු හදිසි අත්පත් කරගැනීමක් පිළිබඳ නිවේදනයය. එවැනි හදිසි අත්පත් කරගැනීමක් සඳහා හදිසි අවශ්‍යතාවයක් තිබිය යුතුය. සැබෑවටම පොදු මහජන අවශ්‍යතාවයක් තිබිය යුතුය. එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ඉහත කී අත්පත් කරගැනීම්වලට පොදු මහජන අවශ්‍යතාවයක් හෝ පොදු මහජන හදිසි අවශ්‍යතාවයක් තිබුණේ නැත.


එමෙන්ම කොළඹ කොටුව හොස්පිට්ල් ස්ට‍්‍රීට්, කොම්පඤ්ඤ වීදියේ ස්ටේෂන් පැසේජ් වැනි ස්ථානවල ඉඩම් අත්කර ගැනීමේදී නීතියේ ප‍්‍රතිපාදනද ක‍්‍රියාත්මක කළේ නැත. ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනත යටතේ වූ ගැසට් පත‍්‍ර නිකුත් නොකර තනිකරම ක‍්‍රියාත්මක කළේ මිලිටරි බලය පමණය.


හොස්පිට්ල් ස්ට‍්‍රීට් මෙහෙයුම


2009 වර්ෂයේ යුද්ධය අවසන් වනතෙක්ම කොළඹ කොටුවේ බොහෝ ස්ථාන තිබුණේ අධිආරක්ෂක කලාප බවට පත්වීය. ඒ නිසාම එම ස්ථානවල ව්‍යාපාර කටයුතු කළ පිරිස වසර ගණනාවක් සිටියේ සිය ජීවිකාව නිසි පරිදි කරගෙන යෑමට නොහැකිව අන්ත අසරණ තත්වයේය.


2010 වසරේ දෙසැම්බර් මාසයේදී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ යටතේ පැවති නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය මේ හොස්පිට්ල් ස්ට‍්‍රීට් ව්‍යාපාරික ප‍්‍රජාව කැඳවා සාකච්ඡුාවක් පවත්වා තිබුණි. එහිදී කොළඹ කොටුව නගර සැලැස්මක් පෙන්වා ව්‍යාපාරික ප‍්‍රජාව දැනුවත් කරමින් දන්වා කිබුණේ එම වීදියේ ව්‍යාපාරික ස්ථානවල ඉදිරිපස පෙනුම ඕලන්ද යුගයේ ඉදිකරන ලද ගොඩනැගිලිවල ආකෘතියට අනුව වෙනස් කිරීම් හෝ ඉදිකිරීම් කළ යුතු බවය. එම ඉදිකිරීම් කළ යුතු ආකාරය දැක්වෙන වාස්තු විද්‍යා සටහනක්ද ව්‍යාපාරිකයන්ට ලබාදී තිබුණි.


ව්‍යාපාරික කටයුතු බිඳ වැටී වසර දහයක කාලයක් අසීරුවෙන් ගතකළද ලැබූ අවස්ථාව ව්‍යාපාරිකයින්ට බලාපොරොත්තු දනවන්නක් බවට පත්වී තිබුණි. ඒ නිසාම ණය ලබා ගනිමින් පවා වාස්තු විද්‍යා සටහන්වල තිබූ පරිදි ව්‍යාපාරික ස්ථාන අලූ‍ත්වැඩියා කිරීම් ඔවුන් ආරම්භ කර තිබුණි. එහෙත් එම අළුත්වැඩියා කටයුතු සිදුකරගෙන යන අතරතුර 2011 ජනවාරි 20 වැනි බ‍්‍රහස්පතින්දා නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියේ නිලධාරීන්ගෙන් ඔවුන්ට දැනුම්දීමක් ලැබී තිබුණි. ඒ අලූ‍ත්වැඩියා කටයුතු තාවකාලිකව නවතා දමන ලෙසය. ඒ ඇයිද කියා ඇසූ විට ලැබූ තිබුණ පිළිතුර වී ඇත්තේ අලූ‍ත්වැඩියා උපදෙස්වල සුළු සුළු වෙනස්කම් ඇති බැවින් ඒවා ලබාදෙන තෙක් අලූ‍ත්වැඩියා කටයුතු නතර කරන ලෙසය. නැවත දින හතර පහකින් අලූ‍ත්වැඩියා කටයුතු ආරම්භ කළ හැකි බව කියා ඇත. එහෙත් ඊට දිනකට පසු එනම් 2011 ජනවාරි 21 වැනිදා ඔවුන් සොයාගෙන පැමිණ තිබුණේ සන්නද්ධ හමුදා භට පිරිසක් සමඟින් බැකෝ යන්ත‍්‍රයකි.


දැනගන්නට ඇති පරිදි එම මෙහෙයුම් දිනට පෙර දින රාත‍්‍රියේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හෝසප‍්‍රිට්ල් ස්ට‍්‍රීට්හි නිරීක්ෂණයක යෙදී ඇත. මෙහෙයුම සිදුවන අවස්ථාවේදී අසල ඇති ජනාධිපති අරමුදල් කාර්යාල ගොඩනැගිල්ලේ සිට මෙහෙයුම නරඹමින් සිට ඇත.


ඉහත කී ලෙස ව්‍යාපාරිකයන් එළවා දැමීමේ මෙහෙයුම සඳහා ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ කිසිදු ප‍්‍රතිපාදනයන්ට අදාල ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් කළේ නැත. මිලිටරි චණ්ඩිකම පමණක් ක‍්‍රියාත්මක කළේය. නීතිගරුක රටක් ඔහු හදමින් සිටියේ ඒ ආකාරයටය. ඊට පෙර 2009 වර්ෂයේ අවසාන කාලයේ හොස්පිට්ල් ස්ට‍්‍රීට්ට සමාන්තරව ඇති චැතැම් වීදියේ ‘වයිට් හෝර්ස්‘ ගොඩනැගිල්ල බිමට සමතලා කිරීමටද දියත් වී තිබුණේ ඒ ආකාරයේ බැකෝ යන්ත‍්‍ර පිරිවරාගත් මිලිටරි මෙහෙයුමක්ය. එයද සමහර විට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කොහේ හෝ සිට නිරික්ෂණය කරන්නට ඇත.


ස්ටේෂන් පැසේජ් මෙහෙයුම


පාකිස්ථාන ලක්හානි සමූහ ව්‍යාපාරයේ ව්‍යාපාරික ආයෝජනයක් වූ සිනමාශාලා, සාප්පු සංකීර්ණ හා නේවාසික පහසුකම් ඇතුලත් ඉම්පීරියල් බිල්ඩර්ස් පුද්ගලික සමාගමේ මිශ‍්‍ර සංවර්ධන ව්‍යාපෘතියක් සඳහා කොම්පඤ්ඤවීදිය ස්ටේෂන් පැසේජ්හි නිවාස 119 ක් හා දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව සතුව තිබූ දුම්රිය සේවක නිල නිවාස ඉවත් කරනු ලැබීය. එම ඉවත් කිරීමේදී ස්ටේෂන් පැසේජ්හි යුරෝ කාර් මාර්ට් හා රෝඞ් බිල්ඩින් යන ව්‍යාපාරික ස්ථාන පවත්වාගෙන ගිය ස්ථානයද ඉවත් කිරීමට සිදුවී තිබුණි. එම ව්‍යාපාර කටයුතුවල හිමිකරු වන ගාමිණී වික‍්‍රමරත්න ඔහු මුහුණදුන් එම බලහත්කාරී හමුදා මෙහෙයුම පිළිබඳව පැමිණිල්ලක සඳහන් කර තිබුණේ මෙසේය.


‘බලහත්කාරයෙන් මාගේ ඉඩමෙන් පාරක් කැපීමට සූදානම් වූ අතර මා එවිට පවසා සිටියේ ශේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩුවක් තිබෙන හෙයින් මෙම ඉඩමෙන් පාරක් කැපීමට නොහැකි බවයි. එහෙත් ඔවුන් විසින් මා වගා කළ කොස් ගස් හා පොල් ගස් කැපූ අතර වැටවල් හා තාප්පද බිඳදමන ලදී. ඉන්පසු මා විසින් මාගේ සේවක ස්ථානයේ තිබූ රජයේ හා පෞද්ගලික වාහනවලත් මාගේ දේපළවලත් ආරක්ෂාව සඳහා නැවත වැටක් බැඳීමට සිදුවිය.‘


‘තවද නිතර නිතර ටින්ටඞ් කළ වාහනවලින් හමුදාවේ ඉහළ නිලධාරීන් නිල ඇඳුමින් හා සිවිල් ඇඳුමින් පැමිණ මා හට ව්‍යාපාරය කරගෙන යෑමට නොදී බලහත්කාරකමින් මා කවදාද මෙම ඉඩමෙන් ඉවත් වන්නේ කියා අසන ලදී.‘
‘මා ආයතනයේ සිටි අවස්ථාවක හමුදා නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙකු පැමිණ නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය වෙත පැමිණෙන ලෙස දන්වා සිටි අතර මා එහි ගියමුත් කිසිදු සාකච්ඡුාවක් කළේ නැත. ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හමුවීමට පැමිණෙන ලෙස දැන්වුවා. එසේ ගියත් ඔහුව හමුවීමට නොලැබුණ අතර නැවත නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය වෙත යන ලෙස දන්වා සිටියා.‘


‘ඒ අනුව මා එහි ගොස් බි‍්‍රගේඩියර් ජයසුන්දර මහතා හමුවුවද එතුමා පවසා සිටියේ අධිකාරියේ ඉඩම් නිලධෘරී වීරසේන මහතා වෙත යන ලෙසටයි. මා එහි ගිය විටද එතුමා හා තවත් කිහිපදෙනෙකු අසා සිටියේ මා ඉඩමෙන් ඉවත් වන්නේ කවදාද යන්නය.‘


‘ඉන්පසු මාගේ ව්‍යාපාරික ස්ථානයට නිළධාරියෙකු පැමිණ මාගේ භුක්තිය බාරදෙන ලෙස බලහත්කාරයෙන් ඉල්ලා සිටියේය. මා විසින් එහි අත්සන් කළ අතර එය අත්සන් කළේ නිත්‍යානුකූලව ගන්නා පියවරකට අගතියක් නොවන ලෙසටය. එම ලිපියේ ඡුායා පිටපතක්ද පරීක්ෂණයේදී ඉදිරිපත් කළ හැකි බව දන්වා සිටිමි.‘


‘නැවතත් නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියේ නීති නිලධාරියා හමුවන ලෙස සඳහන් කළා. ඒ අනුව හිස් කොලයක් දී බලහත්කාරයෙන් ඔවුන් පවසන දේ මාගේ අත් අකුරින් ලියාගත්තා. එහි චෙක්පත් තුනක අංක සඳහන් කොට මා ඉඩමෙන් කැමැත්තෙන් ඉවත්වන බවත්, කිසිදු වන්දි මුදලක් නැවත නොඉල්ලන බවත්, කිසිදු නීති මගකට නොයන බවත් බලහත්කාරයෙන් ලියවාගෙන අත්සන් ගෙන මා හට යන ලෙස පැවසුවා.‘


‘තවද ගරු ශේෂ්ඨාධිකරණයේ තීන්දුවෙහිද සඳහන් වී ඇත්තේ නිත්‍යානුකූලව මා මෙම ඉඩමෙන් ඉවත්කළ යුතු බවත්ය. එහෙත් නිත්‍යානුකූලව මා ඉවත් කොට නොමැති අතර මෙම ඉඩමෙහි අයිතිය අවලංගු කොට නොමැත. අද වනතෙක් මේ ඉඩමෙහි අයිතිය මා සතු අතර එදා භයානක වාතාවරණ්‍ය අනුව මේ සම්බන්ධයෙන් කිසිදු පියවරක් ගැනීමට නොහැකි වූයේ මාගේ භාර්යාවගේ හා දරුවන්ගේ ජීවිත අවදානම ගැන සිතාය. ශේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවේ පිටපතක්ද පරීක්ෂණයේදී ඉදිරිපත් කළ හැකි බව දන්වා සිටිමි.‘
ශේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවලටත් අවනත නොවූ ගරු නොකළ මිලිටරි බලහත්කාරයක අතීතය ගාමිණී වික‍්‍රමරත්න මහතා එසේ අවදිකොට තිබුණේ යහපාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමන් පසු නාගරික සංවර්ධණ අධිකාරිය භාර දේශපාලන බලධාරියාට සිය දුක් ගැනවිල්ල ඉදිරිපත් කරමින්ය.


ගපූර් ගොඩනැගිලි මෙහෙයුම


පොදු මහජන අවශ්‍යතාවය කුමක්ද යන්න නොදන්නා නමුත් කොළඹ කොටුවේ ගපූර් ගොඩනැගිල්ලද ගෝඨාභය රාජපක්ෂ 2013 පෙබරවාරි මාසයේදී රජයට අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එම වර්ෂයේ පෙබරවාරි 22 සිකුරාදා දින එම ගොඩනැගිල්ල රජයට බාරගැනීම සඳහා පැමිණ තිබුණේ 200 ක පමණ හමුදා සාමාජිකයන් පිරිසකි. ඒ වනවිටත් එම ස්ථානයේ ව්‍යාපාරික කටයුතුවල නිරත වී සිටි පිරිස්වලට ඉවත්වන ලෙස එම හමුදා සාමාජිකයන් දැනුම් දී තිබුණි. මේ බලකිරීම එදින කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයාටද හමුදා සාමාජිකයන් කර තිබුණි. ඒ ගපූර් ගොඩනැගිල්ලේ භුක්තිය බාරගන්නා ලෙස බල කරමින්ය. යම් දේපලක් රජයට පවරා ගැනීමේදී එහි භුක්තිය බාරගත යුත්තේ දේපල පිහිටි ප‍්‍රදේශයේ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයාය. භුක්තිය බාරගැනීමෙන් පසු ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා එම භුක්තිය අදාල සංවර්ධන කාර්යයන් සිදුකරනු ලබන රාජ්‍ය ආයතනයට බාරදීම සිදුකරනු ලබයි.
කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා එම පෙබරවාරි 22 දින ගපූර් ගොඩනැගිල්ලේ භුක්තිය බාරගැනීමට ගොස් නැත්තේ එහි අයිතිකරුවන්ට පෙබරවාරි 26 දින සහතිකය බාරදෙන ලෙස දන්වා තිබූ නිසාය. ඒ කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා කර තිබූ දැනුම්දීම අනුවය.


ගපූර් ගොඩනැගිල්ලද ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනතේ 38(අ* යටතේ හදිසි අත්පත් කරගැනීමක් ලෙස සිදුකර ඇති අතර එම ගැසට් පත‍්‍රයේ මුද්‍රිත දිනය ලෙස සඳහන් වන්නේ පෙබරවාරි 19 දිනය. එය ලැබීමෙන් පසු කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා එහි අයිතිකරුවන්ට දේපල බාරදෙන ලෙස දැනුම්දී ඇත්තේ පෙබරවාරි 22 වැනිදාය. හදිසි අත්කරගැනීම් යටතේත් අයිතිකරුවන්ට දේපලෙන් ඉවත් වීමට පැය 48ක කාලයක් ලබාදිය යුතු අතර එය රජයේ වැඩකරන දින සහිත පැය 48 ක කාලයක් වන්නේය. පෙබරවාරි 26 දින ගපූර් ගොඩනැගිල්ලේ භුක්තිය බාරගැනීමට කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා තීරණය කර ඇත්තේ ඒ අනුවය. එහෙත් මිලිටරි බලහත්කාරයට යටවන්නට කොළඹ ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයාට සිදුවී තිබුණි. හමුදා සාමාජිකයන් පැමිණ පෙබරවාරි 22 දිනම එහි ව්‍යාපාරිකයන් එළවා දමා ගපූර් ගොඩනැගිල්ල අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එම දිනවල එහි සිටි ව්‍යාපාරිකයන්ගේ බඩු බාහිරාදිය රැුගෙන යනතෙක් ගපූර් ගොඩනැගිල්ල අවට ගොඩගසා තිබෙනු සුලබ දසුනක් විය.


හදිසි අත්පත් කරගැනීමක් යටතේ ගපූර් ගොඩනැගිල්ල අත්පත් කර ගැනීමට තිබූ මහජන හේතුව කුමක්දැයි දන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පමණය. ඔහුගේ එකළ කොළඹ නගරයේ හැම හදිසි අත්කරගැනීමක්ම එයාකාරය. ඒ කිසිවක පොදු මහජන අවශ්‍යතාවයක්ද හදිසි පොදු මහජන අවශ්‍යතාවයක් තිබුණේ නැත. ඒවාහි තිබුණේ විදේශ ආයෝජකයින්ගේ අවශ්‍යතා සැපිරීමත්, දේශීය කළු සල්ලිකාරයන්ට මනදොල සපුරා ගැනීමට සුඛෝපභෝගී ස්ථාන ගොඩනැගීමත් පමණය. සංවර්ධනය යනු මිලිටරි බලහත්කාරයෙන් නැති බැරි අයට පහසුකම් සැලසීම නොවේ. අයියා ජනාධිපති වී අමාත්‍යාංශයක ලේකම් කෙනෙක් ලෙස සිටි කාලයේ එසේ කළ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඔහු ජනාධිපති වූ විට නැති බැරි අය පන්නා දමා ඇති හැකි අයට මොනතරම් ආදරයෙන් සලකයිද යන්න ඒ අනුව සිතා ගැනීමට අපහසු නැත.

බටහිර තුවක්කු පත්තු කරන, සුබ්බුරාජ්ගේ කලාව


දරුණු රැුජිණිකාන්ත් රසිකයෙකු ඒ හා සමානම ටැරන්ටිනෝ, ක‍්‍රිස්ටෝපර් නෝලන් ආදි හොලිවුඞ් අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ රසිකයෙකු වුණොත් කෙබඳු චිත‍්‍රපටි බිහිවේවිද? පිළිතුර තමයි තරුණ දෙමළ චිත‍්‍රපටි අධ්‍යක්ෂ කාර්තික් සුබ්බුරාජ්.
එක්වරම සුබ්බුරාජ් ගැන කතාකරන්නට හේතුවුණේ ඔහුගේ අලූත්ම චිත‍්‍රපටිය ගැන පුවත දකින්නට ලැබුණු නිසාත්, ඉන්පසුව ඔහුගේ පෙර චිත‍්‍රපටි කිහිපයක් නැවත නරඹන්නට සිත පහළවීම නිසාත්.


දෙමළ නළු ධනුෂ් සහ කාර්තික් සුබ්බුරාජ් මේ වනවිට ඉන්නේ එංගලන්තයේයි. ඒ අලූත්ම චිත‍්‍රපටිය වන ‘සුරුලි’හි රූගත කිරීම් සඳහා විදේශගතවයි. චිත‍්‍රපටියේ මුල් දින කිහිපය සාර්ථකව රූගතකිරීම් කර අවසන් බව අසන්නට ලැබීම සතුටක්. 2016 රූගත කිරීම් ආරම්භ කරන්නට උත්සාහ කොට අසාර්ථක වූ සුරුලි චිත‍්‍රපටිය විදේශ රටක ගැන්ග්ස්ටර් කතාවක් රැුගත් චිත‍්‍රපටියක්. මීට කලින් උත්සාහ කර තිබුණේ මෝගන් ෆ‍්‍රීමන්, රොබට් ඩි නීරෝ හෝ ඇල් පැචීනෝ චිත‍්‍රපටියේ ප‍්‍රධාන චරිතයකට එකතු කරගන්නයි. කාර්තික් එවැනි නළුවන් සමඟ බටහිර පසුතලයක චිත‍්‍රපටියක් කරනවා දකින්නට ලැබීම රසිකයන්ගේ සිහින සැබෑවීමක් වගෙයි.


එහෙත් ඉහත කී නළුවන් තිදෙනා අල්ලාගැනීමට 2016දී සුබ්බුරාජ් ගත් උත්සාහය අසාර්ථක වී තිබුණේ, ඒ නළුවන්ගේ ඒජන්තයන් පසුකර යෑම අසීරු වූ නිසායි. එය අසාර්ථක වීමත් සමඟ චිත‍්‍රපටියේ ව්‍යාපෘතිය අසාර්ථක වුණා. වෙනත් නළුනිළියන් යොදාගෙන 2019 සැප්තැම්බරයේ ව්‍යාපෘතිය නැවත පටන්ගන්නටත්, මේ වෙද්දී චිත‍්‍රපටියේ සැලකිය යුතු කොටසක රූගත කිරීම් අවසන් කරන්නටත් සුබ්බරාජ් හා ධනුෂ් සමත් වී සිටිනවා. එය දැනගැනීමට ලැබීම සතුටක්. බටහිර පසුතලයක සුබ්බුරාජ් කෙබඳු සිනමා විස්කමක් කරනු ඇතිදැයි දකින්නට ලැබීම සතුටක්.


සිනමාව කලාවක් ලෙස දකින ඕනෑම විශිෂ්ට චිත‍්‍රපටි අධ්‍යක්ෂවරයෙකුගේ සිනමාකෘතිවල ආවේණික ලක්ෂණ තියෙනවා. ලංකාවේ ප‍්‍රසන්න විතානගේ, අශෝක හඳගම වැනි චිත‍්‍රපටිකරුවන්ට ආවේණික ලක්ෂණ ගැන අප කතාකරනවා වගෙයි. ලෝකයේ ටැරන්ටිනෝ වැනි අධ්‍යක්ෂවරුන්ට ආවේණික ලක්ෂණ ගැන කතාකරනවා. වයස අවුරුදු 36 වෙද්දී දෙමළ සිනමාව නව මාවතකට හැරවූ රැුල්ලක පෙරගමන්කරුවෙක් වී, දෙමළ සිනමාවේ විශිෂ්ටතම අධ්‍යක්ෂවරයෙකු බවට පත්වූ කාර්තික් සුබ්බුරාජ්ටත් එවැනිම ආවේණික ලක්ෂණ තියෙනවා. දෙමළ සිනමා විචාරකයක් කිහිපදෙනෙකුගේ අදහස් ඇසුරෙන් සුබ්බුරාජ්ට ආවේණික ලක්ෂණ කිහිපයක් මෙසේ සඳහන් කරන්න පුළුවන්.


හොලිවුඞ් ආභාසය


කාර්තික්ගේ හැම චිත‍්‍රපටියේම දරුණු ලෙස හොලිවුඞ් ආභාසය තියෙනවා. කැමරා උපක‍්‍රම, සංගීත උපක‍්‍රම පාවිච්චි වෙනවා. ‘ගුඞ්ෆෙලා’ චිත‍්‍රපටියෙන් ආභාසය ගත් කැමරාකරණ රටාවක් ‘ජිගර්තණ්ඩා’ චිත‍්‍රපටියේ තියෙන බව කියනවා. චිත‍්‍රපටිය අස්සේත් හොලිවුඩය ගැන උද්ධෘත කිහිපයක්ද දකින්නට ලැබෙනවා. එමෙන්ම ටැරන්ටිනෝගේ ‘ඞ්ජැන්ගෝ අන්චේන්ජ්ඞ්’ චිත‍්‍රපටියේ සංගීතයෙන් ජිගර්තණ්ඩා සංගීතයට ආභාසය ලැබුණු බව පේනවා. ඔහුගේ චිත‍්‍රපටිවල හොලිවුඞ් ආභාසය ගැන උදාහරණ ගණනාවක් පෙන්විය හැකියි.


රුධිරය


ඉහත කී හොලිවුඞ් ආභාසය පිළිබඳ කතාවේම දිගුවක් තමයි නිශ්චිතව ටැරන්ටිනෝගේ රුධිරය පෙන්වීමේ කලාවෙන් ලත් ආභාසය ගැන කතාව. ටැරන්ටිනෝගේ ‘පල්ප් ෆික්ෂන්’ ඇතුළු චිත‍්‍රපටි සියල්ලේම පාහේ දකින්නට ඇති ප‍්‍රධානම ලක්ෂණයක් තමයි රුධිරය.


බොහෝ අධ්‍යක්ෂවරුන් කාට හෝ වෙඩි පහරක් එල්ලවෙන දර්ශනයකදී උණ්ඩය සිරුරේ ගැටෙන මොහොත කැමරාවෙන් ඈත් කරනවා. එවැනි අවස්ථා ඍජුව පෙන්වන්නේ නැහැ. එහෙත් ටැරන්ටිනෝ හැමවිටම උණ්ඩය සිරුරක ගැටී රුධිරය වෑස්සෙන මොහොත කැමරාවට ඍජුව අල්ලනවා. ක්ෂණිකව මිනිසෙකුගේ හිස කුඩුපට්ටම් වන අන්දම පෙන්වනවා. වෙඩි පහරකින් මිනිසෙකු අහසේ පාවෙන අන්දම විටෙක පෙන්වන්නේ හාස්‍යමය ස්වරයක්ද ඇතිවයි.


සුබ්බුරාජ් ඒ ලක්ෂණය උරාගෙන තමන්ගේම ක‍්‍රමයකට රුධිරය පෙන්වනවා. ඔහු දකුණු ඉන්දියාවට ගැළපෙන ලෙස කැති, පිහි පහරවල් ඍජුව පෙන්වනවා. පිහිය වැදී ඇෙඟන් රුධිරය මලක් සේ විදින අන්දම පෙන්වනවා. ඒ අතර වෙඩි පහර වදින දර්ශනයක් දෙකකුත් තියෙනවා. සමස්තයක් විදියට ටැරන්ටිනෝගේ හිංසනය පෙන්වීමේ ආන්තික ක‍්‍රමවේදයෙන් සුබ්බුරාජ් ඍජු ආභාසය ගෙන තිබෙනවා.


ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතිය


සුබ්බුරාජ් හොලිවුඩයේ ආභාසය ගත් අධ්‍යක්ෂවරයෙකු බව ඇත්ත. එහෙත් ඔහු දෙමළ සිනමා ඉතිහාසයේ විශිෂ්ටයෙකු වන්නේ ඒ නිසාම නෙවෙයි. ඔහු ජනප‍්‍රිය දෙමළ සිනමාවෙන් ගත් ආභාසය නිසායි. ඔහු බලවත් දෙමළ සිනමා රසිකයෙක්. ඒ නිසාම ඔහුගේ චිත‍්‍රපටිවලදී ජනප‍්‍රිය දෙමළ සංස්කෘතියෙන් ගත් උද්ධෘත නිතර දකින්නට පුළුවන්. හිටිගමන් එම්එස් විශ්වනාදන්ගේ හෝ ඉලෙයරාජාගේ සංගීත කණ්ඩයක් පසුබිමින් ඇහෙනවා. එමෙන්ම ඔහුගේ හැම චිත‍්‍රපටියකදීම අනිවාර්යයෙන්ම එක් පුද්ගලයෙක් ගැන අනිවාර්යයෙන්ම කෙටි සඳහනක් හෝ තියෙනවා. ඒ රැුජිණිකාන්ත්. සිංදු කැබැල්ලකින්,

පෝස්ටරයකින්, දෙබසක් පුනරුච්චාරණයෙන් හෝ අනිවාර්යයෙන්ම රැුජිණි සිහිපත් කිරීම සුබ්බුරාජ්ගේ ලක්ෂණයයි. ඒ ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතියේ ආභාසය සුබ්බුරාජ්ට තියෙන නිසාම, ඔහුගේ චිත‍්‍රපටි කෙතරම් හොලිවුඞ් ආභාසය ලැබුවත් තමිල්නාඩු මහපොළොවේ පය ගහන්නට සමත්.


කෙටි චිත‍්‍රපටි


ඔහුගේ එක් චිත‍්‍රපටියක් කෙටි චිත‍්‍රපටි කිහිපයක එකතුවක් වගෙයි. ඕනෑම චිත‍්‍රපටියක් ජවනිකා කිහිපයකින් සමන්විතයි. සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ චිත‍්‍රපටි නිර්මාණය වෙන්නේ ජවනිකා තුනේ ආකෘතියටයි. පළවැනි ජවනිකාවෙන් චරිත හා මූලික ගැටුම හඳුන්වාදෙනවා. දෙවැනි ජවනිකාවෙන් ගැටුම වර්ධනය වී, පේ‍්‍රක්ෂකයා කැළඹෙන තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයකට යනවා. තෙවැනි ජවනිකාව තෘප්තිමත් අවසානයක් කරා කතාව ගෙනයනවා. එහෙත් සුබ්බුරාජ්ගේ චිත‍්‍රපටිවල හැම ජවනිකාවක්ම කෙටි චිත‍්‍රපටියකට සමාන කළ හැකියි. එවැනි එක් ජවනිකාවත් තනිව නැරඹුවොත් කෙටි චිත‍්‍රපටියක් නැරඹුවා වගෙයි. ඒ හැම ජවනිකාවටම ආරම්භයක් තියෙනවා. ගලායෑමක් තියෙනවා. තීරණාත්මක අවසානයක් තියෙනවා. කොටින්ම කීවොත් හැම ජවනිකාවක්ම ඇතුළේ තවත් ජවනිකා කිහිපයක් තියෙනවා. ‘ජිගර්තණ්ඩා, පේට්ට, ඉරයිවි’ වැනි චිත‍්‍රපටිවල ඒ ලක්ෂණය හොඳින්ම තියෙනවා.


පේට්ට උදාහරණයකට ගනිමු. මුලින්ම ග‍්‍රාමීය විශ්වවිද්‍යාලයක නේවාසිකාගාර පාලකයෙකු ලෙස ඈත ප‍්‍රදේශයට යන අන්දමත්, ප‍්‍රාදේශීය මැරයන් සමඟ ගැටෙන අන්දමත් එක් කෙටි චිත‍්‍රපටියක් ලෙස ගතහැකියි. ඉන්පසුව ඔහුගේ ඉතිහාස කතාව දෙවැනි කෙටි චිත‍්‍රපටිය ලෙස ගතහැකියි. උත්තර ඉන්දියාවට ගොස්, සතුරන්ගෙන් පළිගන්නා කොටස තෙවැනි කෙටි චිත‍්‍රපටිය ලෙස ගතහැකියි. ඒ හැම කෙටි චිත‍්‍රපටියේම අලූත් චරිත හඳුන්වාදෙනවා. අලූත් ගැටුම් හඳුන්වාදෙනවා. ඒ ගැටුම්වලට අලූත් නීතිරීති හඳුන්වාදෙනවා. අලූත් අභියෝග පැනනඟිනවා. අවසානයේදී ඒ කතාව විසඳුමකට යනවා.


ශානර මිශ‍්‍රණය


විවිධාකාර සිනමා ශානර ගැන අප දන්නවා. ඇක්ෂන් හෙවත් ක‍්‍රියාදාම, මිස්ටි‍්‍ර හෙවත් අබිරහස්, හොරර් හෙවත් සංත‍්‍රාස, ත‍්‍රිලර් හෙවත් ත‍්‍රාසජනක, කොමඩි හෙවත් හාස්‍යමය වැනි චිත‍්‍රපටියෙන් මැවෙන රසය අනුව චිත‍්‍රපටි ශානර තියෙනවා. ගැන්ග්ස්ටර්, වෙස්ටර්න්, සුපර්හීරෝ වැනි චිත‍්‍රපටියේ පසුතලය මත පදනම් වූ සුවිශේෂ ශානර පවා තියෙනවා.


සුබ්බුරාජ් තමන්ගේ චිත‍්‍රපටිවලදී නිර්භයව ශානර මිශ‍්‍ර කරනවා. එහෙත් එය ඉන්දීය සිනමාවේදී ප‍්‍රකටව තිබෙන ‘මසාලා‘ චිත‍්‍රපටිවල මෙන් සිංදුවක්, ෆයිට් එකක්, රොමෑන්ටික් දර්ශනයක්, විහිළුකාරයෙක් ආදි ලෙස විවිධ ශානරවලින් කොටස් ගෙන පිළිවෙළක් නැතිව පූට්ටු කිරීමක් නෙවෙයි. සුබ්බුරාජ් අපූරුවට එක් ශානරයකින් තවත් ශානරයකට චිත‍්‍රපටිය රැුගෙන යනවා. එක් ගියරයකින් තවත් ගියරයකට වාහනයක් මාරුවෙනවා වගෙයි.
උදාහරණයක් ලෙස පීසා චිත‍්‍රපටිය රොමෑන්ස් චිත‍්‍රපටියක් ලෙස ආරම්භ වෙනවා. මඳක් ගලායද්දී චිත‍්‍රපටිය හොරර් චිත‍්‍රපටියකට හැරෙනවා. ඉන්පසුව එය අබිරහස් කතාවක් බවට හැරී, මංකොල්ල චිත‍්‍රපටියක් ලෙස අවසන් වෙනවා.


වීරයන් නැතිකම


මේ ලක්ෂණය හඳුන්වන්නට තිබෙන පහසුම තැන වන්නේ ‘පේට්ට’ චිත‍්‍රපටියයි. සුබ්බුරාජ් කාලයක් තිස්සේ ‘මරාගෙන මැරෙන’ රැුජිණි රසිකයෙක් බව ප‍්‍රසිද්ධයි. ඒ නිසාම ඔහු රැුජිණිට චිත‍්‍රපටියක් ලියද්දී, එය සාම්ප‍්‍රදායික රැුජිණි චිත‍්‍රපටි කලාවට අයත් චිත‍්‍රපටියක් වනු ඇතැයි සියල්ලන්ම අනුමාන කළා. රැුජිණි දෙමළ සිනමාවේ වීරයන්ගෙත් වීරයායි. ඒ වීරයාගේ බොරුව, වංචාව නැහැ. කියන දේ කරන, කරන දේ කියන චරිත ඔහු රඟපානවා. සාමාන්‍ය මනුෂ්‍යයන් වෙනුවට, දේවත්වයට සමාන චරිත රැුජිණිට ලැබෙනවා.
එහෙත් සුබ්බුරාජ්ගේ සිනමාවෙහි මූලිකම ලක්ෂණයක් තමයි වීරයන් නැතිවීම. ඔහුගේ චිත‍්‍රපටිවල ඉන්නේ ප‍්‍රධාන චරිත. ඔහුගේ ප‍්‍රධාන චරිත ‘වීරයන්’ නෙවෙයි. අනිවාර්යයෙන්ම අඳුරු පැතිකඩක්, ඍණාත්මක පැතිකඩක් ඒ චරිතවල තියෙනවා. එවැනි වීරයන් එක් ‘දුෂ්ට’ ක‍්‍රියාවක් හෝ කරනවා.
සුබ්බුරාජ් තමන්ට හුරුපුරුදු ප‍්‍රධාන චරිත වෙනුවට, වීරයන්ගේත් වීරයා වූ රැුජිණිකාන්ත් වෙනුවෙන් ‘වීර‘ චරිතයක් නිර්මාණය කර ඇතැයි පේට්ට චිත‍්‍රපටිය දෙස බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා.


එහෙත් සියුම්ව නිරීක්ෂණය කරද්දී පේට්ට චිත‍්‍රපටියේ ප‍්‍රධාන චරිතයත් ඇඟට පතට නොදැනී ‘දුෂ්ට’ ක‍්‍රියා කරනවා. මුලින්ම ඔහු ඇමතිවරයෙකුගේ බලපෑම ඇතිව සම්මුඛ පරීක්ෂණයකින් අසාධාරණ ලෙස රැුකියාවක් ලබාගන්නවා. අවසාන ජවනිකාවේ ‘පේට්ට වේලන්‘ (රැුජිණි* තවත් කෙනෙකුට බොරු කියා රවටා, ඒ කෙනාගෙන් වැඩ ගැනීම එවැනි අවස්ථාවක්. සාමාන්‍ය ‘වීරයෙක්‘ කියන දේ කරනවා මිසක්, බොරු කියා වෙනත් අයව රවටන්නේ නැහැ.


ගැහැනු චරිත


කාර්තික්ගේ චිත‍්‍රපටිවල සුවිශේෂම ප‍්‍රධාන කාන්තා චරිත හැමවිටම දකින්නට ලැබීම ප‍්‍රධාන ලක්ෂණයක්. ඔහු ‘ඉරයිවි’ චිත‍්‍රපටිය නිර්මාණය කළේ කාන්තා චරිත වෙනුවෙන්මයි. ‘පීසා’ චිත‍්‍රපටියේදී ප‍්‍රධාන කාන්තා චරිතය සියල්ල පසුපස සිට මෙහෙයවන මහමොළකාර චරිතයක්. ‘ජිගර්තණ්ඩා’ චිත‍්‍රපටියේ කතාව උඩුයටිකුරු වෙන්නේ එක් කාන්තාවකගේ බලපෑමෙන්. එම කාන්තා චරිත ශක්තිමත් ඒවා පමණක් නෙවෙයි. ඒ චරිතවලට ඉලක්කයක් තියෙනවා. චරිතය ටිකෙන් ටික ගොඩනැංවීමක් තියෙනවා. කතාවට ඒ චරිතය එකතුවීමට බලවත් හේතුවක් තියෙනවා.


අපට පාඩමක්


මේ සම්පූර්ණ කතාව අවසානයේදී ලංකාවේ අධ්‍යක්ෂවරුන්ට සුබ්බුරාජ්ගෙන් වැදගත් පාඩමක් ඉගෙනගන්නට ඇති බව කිව යුතුයි. එක් පැත්තකින් බොහෝ ලාංකික අධ්‍යක්ෂවරුන් බටහිර සිනමාව ඇතුළු විදේශ රටවලින් ලබන ආභාසය ලාංකික මහපොළොවට ගළපන්න දන්නේ නැතැයි හැෙඟනවා. අනෙක් ගැටලූව වන්නේ ලංකාවේ අධ්‍යක්ෂවරුන් බොහෝවිට යුරෝපීය සිනමාකෘති අගය කරන්නට කැමැත්තක් දැක්වීමයි. එහෙත් සැබෑව වන්නේ යුරෝපයේ රසිකයන්ට ඇති ශික්ෂණය අපේ කලාපයේ රසිකයන්ට නොමැති වීමයි. ඇමෙරිකාවේ තත්වය ඊට වෙනස්. සාමාන්‍ය ඇමෙරිකානු රසිකයන්ගේ රසිකත්වය යම් දුරකට අපේ කලාපයේ රසිකයන්ට සමානයි. අපට වඩා මඳක් දියුණු බව ඇත්ත. එහෙත් යුරෝපීය රසිකයන් මෙන් සංකීර්ණ කලාකෘති තේරුම් ගැනීමට තරම් ශික්ෂණයක් ඇමෙරිකාවේ පොදු රසිකයාට නැහැ. ඒ නිසාම ඇමෙරිකානු සිනමාවෙන් අපේ කලාපයේ සිනමාවට ආභාසය ලැබීම පහසුයි. එහෙත් අසීරු කටයුත්ත වන්නේ කලාපීය ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතියෙන් ආභාසය ගෙන ඒ චිත‍්‍රපටිය සාර්ථකව අවසන් කිරීමයි. සුබ්බුරාජ්ගෙන් අපේ අය ඉගෙනගත යුතු වැදගත්ම පාඩම වන්නේ බටහිර තුවක්කු ගෙනැවිත්, අපේ පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ හිස්වලට පත්තු කිරීමේ කලාවයි.

ප‍්‍රබල කඳවුර තෝරාගැනීමට සිදුවී තිබෙනවා


පුරවැසි හඬ සම කැඳවුම්කරු කථිකාචාර්ය චින්තක රණසිංහ


මේ මොහොතේ එක්සත් ජාතික පක්ෂය හා ජාතික ජන බලවේගය යන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී කඳවුරේ ප‍්‍රධාන කණ්ඩායම් දෙකෙන් ජාතික ජන බලවේගය වඩා ප‍්‍රගතිශීලී බව බැලූ බැල්මට පෙනෙනකොට ඔබේ කණ්ඩායම එයට සහයෝගය නොදක්වන්නේ ඇයි?
ජවිපෙ ප‍්‍රමුඛ ජන බලවේගය පැහැදිළිවම ප‍්‍රගතිශීලී, වැදගත්, ශිෂ්ඨ බලවේගයක් බව මම පිළිගන්නවා. එනමුත් අප එය විභාග කර බැලිය යුත්තේ අපට මතුපිට පෙනෙන සත්‍යයට වඩා වෙනස් ආකාරයකටයි. ජවිපෙ ආරම්භයේදී පුළුල් ජන පදනමක් ගොඩනැඟීමට යම් උත්සාහයක් ගත්ත පක්ෂයක්. ඒ ජන පදනම තුළ තරුණ ශිෂ්‍ය ප‍්‍රජාව වැඩි වුණත්, ගොවිකම්කරු සහ සුළු මධ්‍යම පාන්තික පිරිස්ද මේ පක්ෂය ගොඩනැඟීමට දායක වුණා. නිදසුනක් විදියට 71 කැරැුල්ල වැනි අවස්ථාවල විජේවීර ඈත ගම් පළාත්වල හේන් ගොවියන් සමඟ වැඩ කළා. ගාමිණී බාස් වගේ අය ඔහුගේ සමීපතමයන් වුණා. එහෙත් පසුව ජවිපෙත් හුදෙක් න්‍යායික තලයේ වැඩකරන තරුණ ශිෂ්‍යයින්ගේ හා බුද්ධිමතුන්ගේ ව්‍යාපාරයක් වුණා. එම නිසා අසූඅට අනූව අවස්ථාවේදී එය මර්ධනය කිරීමට එවකට තිබුණු ආණ්ඩුවට පහසු වුණා.

අනූහතරෙන් පසු ජවිපෙ ගොඩනඟන විට පැරණි පරපුර ඒ අඩුපාඩුව යම් දුරකට වටහාගෙන හිටියා. එම නිසා ඔවුන් ගම සමඟ ඓන්ද්‍රීය ගණුදෙනුවක් ගොඩනඟාගැනීමට උත්සාහ ගත්තා. ශ‍්‍රීලනිපය සමඟත් උපායමාර්ගිකව සන්ධාන දේශපාලනයකට එළැඹුණා. එය දරදඬු ලෙස මාක්ස්වාදී න්‍යාය පිළිබඳ විශ්වාස කරන පිරිස අසතුටු වූ කාරණයක්. එහෙත් ඔවුන් ආණ්ඩුවට ඇතුල්වී අමාත්‍යාංශවල බලය රැුගෙන ප‍්‍රායෝගික රාජ්‍ය පාලනයට දායක වීම ඔවුන්ගේ පරිණත සාමාජිකයන් සහ ඇතැම් ප‍්‍රායෝගික දේශපාලන කටයුතුවල නිරතවන දියුණු පිරිස් තුළ ඇතිකළේ දේශපාලන සතුටක්. එහෙත් ඔවුන්ට එම සතුට නිවැරදිව ඉදිරියට ගෙනයෑමට නොහැකි වුණා. එයට හේතුව වූයේ පක්ෂයේ දේශපාලන කටයුතු සහ රාජ්‍ය පරිපාලනය අතර සමතුලිතභාවයක් පවත්වාගෙන යෑමට ඔවුන් දැක්වූ අසමත්කම නිසා.

මේ සිදුවීම් වනවිට ලංකාවේ වාමාංශික දේශපාලනය තුළ චින්තනමය පෙරැුළියක් ඇතිවෙමින් පැවතුණා. මූලික වශයෙන් මේ කියන්නේ එක්ස් කණ්ඩායම හා එහි දේශපාලනය ගැන. මෙය අද අප සිතනවාට වඩා බරපතල දේශපාලනයක්. මෙය ඉතා සියුම් ලෙස තරුණ හා බුද්ධිමය කොටස් අතර පැතිරුණා. එම පැතිරීමෙන් ජවිපෙටත් ගැලවීමක් නැතිවුණා. තවත් දෙයක් තමයි මෙම දේශපාලන ධාරා අතර ඇතිවිය යුතුව තිබූ මතවාදී හා ප‍්‍රායෝගික සන්ධානය සිදුකිරීමට ජවිපෙ හා එක්ස් කණ්ඩායම යන දෙකම අසමත් වීම. ඒ දෙකටම තිබුණේ දේශපාලන උද්දච්චකමක් පමණයි. මෙහි වන්දිය වන්නේ පෙරටුගාමී සහ ජවිපෙ අතර ඇතිවෙන භේදය. එය බැලූ බැල්මට වෙනත් න්‍යායික භේදයක් ලෙස පෙනී ගියත් ඇත්ත වශයෙන්ම සිදුවන්නේ එක්ස් කණ්ඩායම ගෙන ආ දැනුම සහ භාවිතය යම් ආකාරයක වාමාංශික මතවාදයක් තුළ පුපුරා යෑමයි. මෙම පුපුරායෑම ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල සහ සෙසු බුද්ධිමය ආයතන තුළද දිගින් දිගටම සිදුවුණා. මින්පසුව අප දකින නව ජවිපෙ හෙවත් මෑතකාලීන ජවිපෙ බිහිවෙනවා.


වත්මන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
ජවිපෙ තුළ අසූ ගණන්වල පැරණි වාමාංශික සාමාජිකයන් විශාල බලයක් ගොඩනඟාගෙන සිටිනවා. පෙරටුගාමී ඛණ්ඩනයෙන් නව පරපුරේ බොහෝ අය ඉවත් වූ නිසා. එසේ බලය ලබාගෙන ඉන්නේ දැඩි ලෙස සාම්ප‍්‍රදායික යූඇන්පී විරෝධී පැරණි වාම අගතීන්ගෙන් ඔළුව පුරවාගත් පිරිසක්. ඒ අයගේ තිබෙන ප‍්‍රධානම දුර්වලතාවය වන්නේ රට සහ ජනතාව වෙනුවෙන් පොදු තීන්දුවක් ගැනීම වෙනුවට වැරදි බව දැන දැනත් පක්ෂය සහ නායකත්වය ආරක්ෂා කිරීමයි. එය මේ මොහොතේ කැපී පෙනෙනවා. මේ මොහොත අපි අර්ථ ගන්වන්නට අවශ්‍ය වන්නේ භයානක ඒකාධිපති පාලනයක් අසීරුවෙන් අවසන් කර එය ශක්තිමත් පාලනයක් විසින් පුරවාලීමට අසමත්ව වසර හතරක් ගෙවී ගිය අවාසනාවන්ත මොහොතක් ලෙසයි. එම අවාසනාවන්ත මොහොත තුළ පැරණි ඒකාධිපති රූපය වඩාත් භයානක වේෂයකින් නැවත පැමිණෙමින් ඉන්නවා. එම පැමිණීම තම දේශපාලනයට වාසියක් ලෙස ජවිපෙ අර්ථකතනය කරගෙන තිබෙන බව පේනවා. ‘

නමුත් ඔවුන් කරන්නේ මෙම ඒකාධිපතිවාදී පාලනය දැඩි වුවත් තමන්ට වාසිදායක තත්වයක් ඒයැයි බලාපොරොත්තුවෙන්. නමුත් එය එසේ නැහැ. ඒ නිසා අපට සාපේක්ෂ වශයෙන් අපගේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී බලවේගය දිනවිය හැකි, වඩා ප‍්‍රබල කඳවුර තෝරාගැනීමට සිදුවී තිබෙනවා. එම නිසා මම විශ්වාස කරන්නේ ජවිපෙ සහ ජාතික ජන බලවේගයට සහාය නොදී වඩා ප‍්‍රබල බලයක් සහිත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අපේක්ෂකයා දිනවා ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පසුබිමක් නිර්මාණය කරගත් පසු නැවත අරගල භූමිය තුළ වැඩකටයුතු කළ හැකි බවයි.


එහෙත් 2015 දී බිහිකරපු ආණ්ඩුව කළ කී දේවල්වල හැටියට නැවතත් එවැනි කණ්ඩායමකට සහාය දීමෙන් පලක් තියෙනවාදැයි ජාතික ජන බලවේගය සමඟ සිටින පිරිස් විමසනවා නේද?
මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන මහතාගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් 2015 දී බිහිවූ ආණ්ඩුව පැරණි තනි පක්ෂ ආණ්ඩුවක් නොවෙයි. ඒක ලංකාව තුළ අලූ‍ත් අත්හදා බැලීමක්. ඒක සාර්ථකව කිරීමට අපේ දේශපාලඥයන්ට හා පුරවැසියන්ට පුහුණුවක් තිබුණේ නැහැ. ඒකයි ඇත්ත කතාව. ඒ මදිවාට අප තෝරාගත් නායකයා විශාල පෞරුෂමය දුබලතාවයන් සහිත පසුබානසුළු කෙනෙක්. එයින් මා එය කීවේ ඔහුට අපහාසයක් කිරීමට නෙවෙයි. ජනාධිපතිවරයා තමන් ගත් තීන්දුවේ පිහිටා සිටින්නට බැරිව ඡුන්ද ලක්ෂ 62 ක් පසෙකට විසිකරලා ප‍්‍රතිවාදියාව අගමැති කළා. ඒ තරම් අමනෝඥ තත්වයක් ඇතිවුණේ. ඒක ලෝක ඉතිහාසයේ කරපු භයානකම පාවාදීමක් විය හැකියි. අනෙක් පැත්තෙන් එජාපය ආණ්ඩුව ගත්තාට පස්සේ සාම්ප‍්‍රදායික යූඇන්පී ආණ්ඩුවක් ගෙනගියා පමණයි. මිනිස්සු බලය දුන්නේ ඇයිදැයි වටහාගන්න කිසිදු උත්සාහයක් එජාපයටත් තිබුණේ නැහැ. 2015 ගාමක බලවේගය වූ සිවිල් සමාජයත් තමන්ගේ මධ්‍යම පාන්තික නිද්‍රාවට වැටුණා. ප‍්‍රමාණවත් දේශපාලනයක් ඔවුන් කළේ නැහැ.


ඒ කාලසීමාවේ ජවිපෙ නැගිටීමක් වුණා නේද?
ජවිපෙ පසුගිය අවුරුදු හතර තුළ ඉතාම නරක විදියට තමන්ගේ ග‍්‍රාමීය ඡුන්ද පදනම විනාශ කරගත්තා. ඉන්පසුව නාගරික කලාකරුවන්, බුද්ධිමතුන්, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් සමඟ සුරතල් ගණුදෙනුවක් හදාගත්තා. ඒ දෙගොල්ලම හිතනවා අපි දෙගොල්ල එකතුවෙලා ඉන්න එක මාරයි කියලා. මධ්‍යම පාන්තික කලාකරුවන් හිතනවා අපට වමේ කෑල්ලක් ගෑවිලා කියලා. අනුර කුමාර දිසානායක හිතනවා මට සබුද්ධික ඕඩියන්ස් එකක් ලැබුණා කියලා. සිවිල් අය හෝ ගාලා ප‍්‍රතිපත්ති ලියලා දෙනවා. අනුර කුමාර දිසානායක දවස ගාණේ ප‍්‍රතිපත්ති ප‍්‍රකාශ එළිදක්වනවා. මේක විහිළුවක්. ජේවීපීය එහෙම කරද්දී ගම ඇතුලේ වැඩ කරලා තියෙන්නේ පොහොට්ටුව හා සජිත් විතරයි. යූඇන්පීයත් පසුගිය කාලයක් තිස්සේ ගම අත්හැරියා. ජවිපෙ හා එජාපයට ගම හා කතාබහ කරන භාෂාව නැතිවෙලා තියෙනවා.

ගමේ අය බලාපොරොත්තුවන දේශපාලන ලෙංගතුකමක් තියෙනවා. ඒක පොහොට්ටුවේ තියෙනවා. ජවිපෙටත් ඒ භාෂාවෙන් කතාකිරිමේ ශක්‍යතාවය තියෙනවා. ඒත් ඔවුන් ඒ හැකියාව විනාශ කරගෙන මධ්‍යම පාන්තිකයන්ගේ බහට රැුවටෙනවා.


මේ ලණුව ජවිපෙ, සිවිල් සමාජය, යූඇන්පීය කෑමෙන් ලොකු විනාශයක් සිද්ධවෙනවා. අපේ සමාජය වැඩවසම් සමාජයක්. ඔවුන්ට ඕනෑ නායකයා නිතර පෙනී සිටිමින් ආධ්‍යාත්මිකව නායකයාව අතපත ගාන්නයි. එහෙම නැතිව ඈතින් ඉඳලා පුරවැසියාට පූර්ණ නිදහස දෙන බටහිර පන්නයේ නායකයන්ට අපේ සමාජය කැමති නැහැ. එහෙම තැනකට අපේ සමාජයට එකපාර යන්න බෑ. ජවිපෙන්, යූඇන්පීයෙන් ඒක නොලැබෙද්දී ඒක ලැබෙන්නේ පොහොට්ටු පීතෘවරයාගෙන්. පොහොට්ටුව තර්කානුකූලයි. පොහොට්ටුවේ ව්‍යෘපෘතිය සමඟ ගැටෙන කෙනා සජිත්.


මේ මොහොතේ ජාතික ජන බලවේගය සමඟ හිටගැනීම වඩා ආරක්ෂාකාරී තීන්දුව. ඔවුන් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමේ ඉඩකඩ අඩු නිසාම, අනාගතයේදී ඒ කණ්ඩායමේ සිටින අයව ප‍්‍රශ්න කරන්නට තියෙන අවස්ථාවක් අඩුයි….
තමන් කොතැනින් හරි ආවරණයක් ලබාගෙන බැබළීම මධ්‍යම පන්තියේ ස්වරූපය. රටේ කිසිදු ව්‍යුහයක් කැපවීමෙන් වෙනස් නොකරන නමුත් එහෙම වෙනස් කරන බව පෙන්වන්නයි ඔවුන්ට ඕනෑ. ඔය විද්වත්තු තමයි විශ්වවිද්‍යාල ඇතුළු ආයතනවල වැඩවසම් ක‍්‍රියාකාරකම් කරන්නේ. ආයතන ඇතුලේ වැරදි කරන අය අතරේ ඔය අයත් ඉන්නවා. ඒත් ඒ ගොල්ලන්ට වාම බැබලීමක් අවශ්‍යයි. මේ වර්ගයේ අය දැන් ජේවීපීය එක්ක එකතුවුණාට මීට කලින් වෙනත් කණ්ඩායම් සමඟත් හිටියා. සමසමාජයේ කම්කරු පදනම නැතිවුණාට පස්සේ ඒ පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභාවටත් මේ වර්ගයේ අය රිංගුවා. ඒ කාලයේ ආචාර්ය, මහාචාර්යවරු, සිනමාවේදීන්ගේ ගොදුරක් බවට සමසමාජ පක්ෂය පත්වුණා. ඔවුන්ට මිනිස්සු එක්ක සම්බන්ධයක් නෑ. ඒත් සමසමාජයෙන් වාම රැුඩිකල් භාවයක් ගත්තා. දැන් ජේවීපීයටත් එවැනි අය එකතුවෙලා. මේක පොදුජනයාගෙන් වියුක්ත තත්වයක්. දැන් කලාකරුවන් පවා හිතනවා අපි විවිධ තැන්වලට යන එකේ, පොඩි රැුඩිකල් වැඩකටත් ඔලූ‍ව දැක්කාම අපට හොඳයි කියලා. ඔවුන්ට ලොකු සතුටක් අනුර කුමාර එක්ක එකට වැඩ කරමින් අයියා මල්ලී කියමින් කතාකිරීම. අනුරටත් ඕක ලොකු සතුටක්. ඕක අහිංසක සතුටක් විතරයි. ඒත් ඕකයි ජන පදනමයි අතර සම්බන්ධයක් නෑ.


මොනවා කීවත් සජිත් වගේ කෙනෙක් එක්ක හිටගන්නේ කෙලෙසදැයි කෙනෙකු සාධාරණ ලෙස ප‍්‍රශ්න කරනවා..
සජිත් පේ‍්‍රමදාස කියන චරිතය එක අපරාධයකටවත් අධිකරණයට ගෙන්වලා නැහැ. සන්නද්ධ කැරළි මෙහෙයවලා නෑ, හමුදාව මෙහෙවලා නෑ. මම සජිත්ගේ අනාගතය ගැන රක්ෂණයක් දෙන්නේ නැහැ. එහෙත් දැනට එවැන්නක් නැති බව පැහැදිළිව කියන්න පුළුවන්. ඒ අනුව සජිත් කියන්නේ කිසිසේත්ම සහාය දිය නොහැකි වර්ගයේ කෙනෙක් නෙවෙයි. සමහර නායකයන්ට කිසිසේත්ම සහාය දෙන්න බෑ. උදාහරණයක් ලෙස එස්.බී. දිසානායකව පෙන්වන්න පුළුවන්. සජිත් ඒ වර්ගයේ කෙනෙක් නෙවෙයි. සජිත් සුබසාධනයේ යෙදුණු පළියට ඔහුව අයින් කරන්න බෑ. එහෙම වුණොත් අපට සමාජයේ කී දෙනෙක් එක්ක ඓන්ද්‍රීයව ගණුදෙනු නොකර ඉන්න සිද්ධවෙනවාද. මේවා පටු කියැවීම්.

ලංකාවේ වම හදපු ඔවැනි පටු කියැවීම් ගණනාවක් තියෙනවා. එකක් තමයි බුද්ධිමතෙන් වාමාංශිකයෙක් වෙන්න ඕනෑ බව. එහෙත් කේ.එන්. ඕ. ධර්මදාස, ජෙරල්ඞ් පීරිස් වගේ අය යූඇන්පීය එක්ක සම්භාව්‍ය අර්ථයෙන් ගණුදෙනු කරපු ඉතිහාසයක් තියෙනවා. ඒවා අපට තේරුණේත් පස්සේ. ඒ දේශපාලනය ඔවුන් පොත්වලට, පන්තිවලට, ශාස්ත‍්‍රීය සංවාදවලට ගෙනිච්චේ නැහැ. ඔවුන් විශ්වාස කළා ලංකාව ලිබරල්වාදී, ජාතිකවාදයක් මත ඉදිරියට යා යුතු බව. ඔවුන් ඒ වෙනුවෙන් පෙනී හිටියා. මම ඔවුන්ගේ මතය පිළිගන්නා බව කියන්නේ නැහැ. ඒත් ඒ භාවිතාව ගැන තේරුම් ගැනීම වැදගත්. යූඇන්පීය හා සම්බන්ධ වීම ඔය කියන තරම් අවර ගණයේ දෙයක් නෙවෙයි. මේ වෙලාවේ පොහොට්ටුව පරාජය කළ හැකි ප‍්‍රබලම නියෝජිතයා සජිත්. දැන් ලංකාවේ ව්‍යවසනයක් වළක්වන්න පුළුවන් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී කඳවුරේ ප‍්‍රබලම අපේක්ෂකයා ඔහු. වැඩිම විභවයක් තියෙන අපේක්ෂකයා ඔහු.


එහෙත් සජිත්ගේ ආණ්ඩුවක් අනාගතයේ කරන දේවල් ගැන උත්තර දීමේ හැකියාවක් තියෙන බව හිතනවාද?
අපි මෙතැන ආණ්ඩුවක් ගේන්නේ නැහැ. අපි ගේන්නේ ප‍්‍රධාන නායකයා වන ජනාධිපතිව. ජාතික ජන බලවේගය හතුරෙක් හෝ නරක දෙයක් නෙවෙයි. විශාල විභවයක් සමඟ මධ්‍යම පන්තිය පළල් වීමත් හොඳ දෙයක්. ඒත් මේ මොහොතේ අත්‍යාවශ්‍ය දේශපාලනික කාරණය තමයි ගෝඨාභයට විරුද්ධ කඳවුරේ ඉන්න සියළු නායකයන් එක්වෙලා ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය වෙනුවෙන් ක්ෂණිකව පළල් වැඩපිළිවෙලක් හදාගැනීම. එයට තවමත් කාලය තියෙනවා. ඒ පළල් වැඩපිළිවෙල දිනවීම තමයි ඊළඟ අදියර වෙන්නේ. ඒකේ මූලික පියවර ආඥාපතිත්වය පැරදවීම. මූලික කොන්දේසිය සම්පූර්ණ වුණාට පස්සේ අපේ දේශපාලනය නැවත ප‍්‍රතිසංවිධානය කරගන්න පුළුවන්. අපට කෙනෙක් දිනුවාම කරන හැමදේමට වගකියන්න බැහැ. අපි උදව් කළා පමණයි. ඒත් වගකියන්න පුළුවන් යාන්ත‍්‍රණයක් හදාගන්න ඕනෑ. ජනතා නියෝජිතයන් නැවත කැඳවීම, නඩු පැවරීම්, උද්ඝෝෂණ වගේ ක‍්‍රමවේද පාවිච්චි කරන්න පුලූ‍වන්. කෙසේවෙතත් ඒ ඉල්ලීම්වලට යම් තරමින්වත් ඉඩ තියෙන්නේ සජිත් ආවොත් විතරයි. ඒක අපට පේනවා. දැන් පොඩි ළමයි වගේ හැසිරෙන්න ඕනෑ නැහැ. මගේ ටීක් බෝල දෙක ගත්තා කියමින් අඬන පොඩි ළමයින් වගේ යූඇන්පීය කරපු දේවල් ගැන කියමින් අඬලා වැඩක් නැහැ. කතා නවත්වලා පළල් පෙරමුණකට ඇවිත් ශක්තිමත් අපේක්ෂකයා දිනවීමේ අවශ්‍යතාවයයි දැන් තියෙන්නේ.

කූඩුවෙන් එළියේ දේශපාලන සිතීමක් සහ භාවිතාවක් සඳහා


ලබන මස අප රටේ පැවැත්වීමට නියමිත ජනාධිපතිවරණය කේන්ද්‍රකොටගෙන, ප‍්‍රගතිශීලී සහ ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික පුරවැසියන්ද, දේශපාලන බලවේගද ඉදිරියේ මතුවී තිබෙන දේශපාලනවරණය පිළිබඳ කුරිරු ප‍්‍රහේලිකාව මතුකරමින්ද, පැහැදිලි කරමින්ද, එයට විසඳුමක් යෝජනා කරමින්ද, පසුගිය සති අන්තයේ මා ලියූ ලිපිවලට තියුණු ප‍්‍රතිචාර ලැබී ඇති බව පෙනේ. සුපුරුදු පරිදි එම ප‍්‍රතිචාර දෙයාකාරය. එක් ප‍්‍රතිචාරයක්, මගේ විග‍්‍රහය සහ යෝජනාව බැ?රුම් ලෙස ගණන් ගන්නා ඒවායින් සමන්විතය. දෙවැන්න, ඒ ගැන තරමක් කෝපසහගත ඒවාය.


එම ප‍්‍රතිචාර දෙයාකාරයම ගැන උපේක්‍ෂාත්මකව බැලීම මගේ ප‍්‍රතිචාරයයි. මගේ විග‍්‍රහය හා යෝජිත විසඳුම බැ?රුම් ලෙස ගණන් ගන්නා අය මෙන්ම එයට නිශේධනීය ප‍්‍රතිචාර දක්වන අයද සමග දේශපාලන සාකච්ඡුාවක් ගොඩනැගීම මගේ අරමුණයි. අප සියලූ දෙනා චර්යාධාර්මික වශයෙන්ද ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීන්, එනම් ැඑයසජ්ක ාැපදජර්එිලාද වන්නේ නම්, අප කළ යුත්තේ අපේ යුගයේ දේශපාලන භාවිතාවේදී මතුවන, මා මතුකළ ආකාරයේ කුරිරු ප‍්‍රහේලිකා හඳුනාගෙන, ඒවා විසඳාගැනීමේ සාකච්ඡුාවක යෙදීමයි. ඒවා ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කිරීම නොවේ. ජනාධිපතිවරණයේ දේශපාලනය වටා ගොඩනැගී තිබෙන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී දේශපාලන සාකච්ඡුාව ගැඹුරු කළ හැක්කේද එවැනි චර්යාධාර්මික තෝරාගැනීමකිනි.


ඡන්දය දීමේ ප‍්‍රපංචවේදය


දර්ශනවාදය පැත්තට කරන මඳ හැරීමක් මගින් මෙම සාකච්ඡුාව ආරම්භ කරමි. අප සාමාන්‍යයෙන් සිතන දෙයක් නම්, මැතිවරණවලදී පුරවැසියන් තමන් ඡුන්දය දෙන්නේ කාටද? යන තීරණය ඉතා පහසුවෙන් ගන්නා එකක්ය යන්නයි. එහෙත් එය එසේ ම නොවන බව ඡන්දදායක අත්දැකීම් පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් අපට පෙනෙයි. ජනාධිපති හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකදී, එම තීරණ ගැනීම පහසු එකක් වන්නේ සමහර ඡන්දදායකයන්ටය. තවත් සමහර ඡුන්දදායකයෝ සති ගණන් ඒ සඳහා වෙහෙසෙති. තම පවුලේ අය සමග, හිතවතුන් සමග, වාද විවාද සහ රණ්ඩු කරමින්, අමනාප වෙමින්, මිත‍්‍ර ඤාති සම්බන්ධතාද පරදුවට තබමින් විශාල අරගලයක යෙදෙති. එය වේදනාකාරී අභ්‍යන්තර ආත්මීය අරගලයක්ද වෙයි. අවසානයේදී ඡුන්දය දෙන්නේ කාටද යන තීරණය මෙවැනි බාහිර සහ අභ්‍යන්තර අරගලයක් තුළින් ගන්නා ඡුන්දදායකයෝ බොහෝ දෙනෙක් සිටිති. ‘පාවෙන ඡුන්දදායකයන්’ යනුවෙන් හඳුන්වන පිරිස ඒ අතර ප‍්‍රධාන වෙති. ‘පාවෙන’ යන සංකේත භාෂාවෙන් ප‍්‍රකාශ වන්නේ නිරන්තර අතීරණය විසින් අභ්‍යන්තර වධයට පාත‍්‍රවීමේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීමයි.


මෙම ආකාරයේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීම් විස්තර කරන දාර්ශනික සංකල්පය නම්, ‘සුසංවේදීමය අත්දැකීමක්’ යන්නයි. අප මේ සාකච්ඡුා කරන්නේ දේශපාලන වරණයේ, එනම් චදකසඑසජ්ක ජයදසිැ එකේ ප‍්‍රපංචවේදයයි. නැතහොත් ඡුන්දය දීමේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීම පිළිබඳ ප‍්‍රපංචවේදයයි.


තෝරාගැනීමේ ගැටලූව


ලංකාවේ වර්තමාන ජනාධිපතිවරණයේ දේශපාලනය වෙතින්, මතුවන දේශපාලන තෝරාගැනීම් පිළිබඳ ගැටලූව වනාහි එවැනි ප‍්‍රපංචවේදීමය අභියෝගයකි. එම අභියෝගය මතුවන්නේ පහත සඳහන් ආකාරයේ ප‍්‍රශ්නද සමග බව, අප රටේ ප‍්‍රගතිශීලී පුරවැසියන්ට මතක් කරදීම, මගේ ගිය සති අන්තයේ ලිපිවල එක් අරමුණක් විය. එම ප‍්‍රශ්න පහත සඳහන් ආකාරයේ ඒවාය. මගේ තෝරාගැනීමේ, එනම් වරණය සහ එම වරණය කතිරයක් මගින් සංයුක්ත ලෙස ප‍්‍රකාශ කිරීමේ ඇත්ත දේශපාලන ප‍්‍රතිඵලය කුමක් වනු ඇද්ද?

එය දායක වනු ඇත්තේ අප රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අවකාශය මකා දැමීමටද? එම අවකාශය රැුකගැනීමටද? මගේ වරණය වෙතින් මා පත්වෙනු ඇති පසුතැවීම, මටම සමාව දිය නොහැකි ආකාරයේ පසුතැවීමක්ද? නැත්නම් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය රැුකගැනීමේ පුරවැසි අරගලයට ඇති අවකාශය වසා නොදමා විවෘතව තබා ගැනීමට ඉඩ පවත්වා ගැනීමට දායකවීම ගැන පසුතැවිලි නොවිය යුතු, නැත්නම් අඩුවෙන් පසුතැවිලි විය හැකි, තෝරාගැනීමක්ද?


මගේ ලිපිවලින් මෙරට ප‍්‍රගතිශීලීන්ට මා ආරාධනා කෙළේ මෙවැනි ස්වයං-අවබෝධාත්මක දේශපාලන ප‍්‍රත්‍යවේක්‍ෂණයක යෙදෙන්නටය. අපට අප යුගයේ මුහුණ දෙන්නට සිදුවන දරුණු දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකා හඳුනාගන්නට ලැබෙන්නේත් ඒවා විසඳාගැනීමට උත්සාහ ගන්නට සිතෙන්නේත් එවිටය.


දෙමළ ජනතාවගේ ප‍්‍රහේලිකාව


ජනාධිපතිවරණය වටා මතුවී තිබෙන තවත් කුරිරු ප‍්‍රහේලිකාවක් මතුවී තිබෙන්නේ දෙමළ ජනතාවටය. මීට මාස කිහිපයකට පෙර ටීඑන්ඒහි සුමන්දිරන් මන්ත‍්‍රීවරයා ඉන්දියාවේ ‘ද හින්දු’ පුවත්පත සමග පැවැත්වූ සාකච්ඡුාවක මෙය ප‍්‍රබල ලෙස මතුකර තිබිණ. ‘අපට සිංහල මිත‍්‍රයන් හැමවිටම කියන්නේ, අපේ ජනතාවගේ ප‍්‍රශ්න දෙවැනි තැනට දාලා, ජනාධිපතිවරණවලදී වැඩි අනතුර (‘දරුණු යකා’* වළක්වන්න අඩු අනතුර (ඒ තරම් දරුණු නැති යකා’* තෝරාගන්න කියලා. 2015දී අපි ඒක කරලා, දැන් දෙමළ ජනතාව ඉන්නේ සිත් තැවුලෙන්.’ ටීඑන්ඒ සහ දෙමළ දේශපාලන පක්‍ෂවලට සිංහල සමාජයේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීන් සහ ප‍්‍රගතිශීලීන් 2019දී ද ඇත්තටම කියන්නේ වැඩි අනතුර බලයට ඒමට වැළැක්වීමට, අඩු අනතුරට දෙමළ ජනතාවගේ ඡුන්දය ලබාගැනීමට හැකිකම ලබාදෙන ලෙසය.


මෙය වනාහි දෙමළ දේශපාලන පක්‍ෂ මෙන්ම දෙමළ පුරවැසියන්ද ඉදිරියේ මතුවී තිබෙන ‘කුරිරු’යැයි මා හඳුන්වන දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකාවකි. එය විසඳාගැනීමට ඔවුන්ටද සිදුවන්නේ දුෂ්කර සහ වේදනාකාරී සාකච්ඡුා, වාදවිවාද මෙන්ම අන්තරාවේක්‍ෂණද සිදුකරමිනි.


අප ඉදිරියේ තිබෙන්නාක් වැනි කුරිරු දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකාත්මක තත්ත්වයක් මතුවීම දේශපාලනයේ නිරන්තරව මතුවේ. දේශපාලන තීරණ ගැනීමේ ඇති එක් විශේෂත්වයක්ද වන්නේ එයයි. එහෙත් එම ප‍්‍රහේලිකාවල ඇති කුරිරුභාවය, එක් එක් දේශපාලන සන්දර්භයක් විසින් තීරණය කරනු ලැබේ. වර්තමාන ලෝකයේ ජනාධිපතිවරණ සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ආශ‍්‍රිතව මතුවන දේශපාලන තේරීම පිළිබඳ ප‍්‍රහේලිකාවේ ඇති කුරිරුභාවය තියුණු කරන සුවිශේෂ සාධකයක් තිබේ. ප‍්‍රගතිශීලීන්ගේ අවධානයෙන් කිසිසේත් ගිලිහිය නොයුතු එම සාධකය නම්, මැතිවරණයක් යනු ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය එක් පැත්තකත් සහ නිර්-ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය (අධිකාරවාදය, ෆැසිස්ට්වාදය අනික් පැත්තේත් පවතින, එකිනෙකට ප‍්‍රතිපක්‍ෂ විකල්ප දෙකින් එකක් තෝරාගැනීමක්ද වී තිබීමයි. 2015දී ලංකාවේ ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණවලදී මෙම ප‍්‍රතිපක්‍ෂ විකල්ප දෙක පැහැදිලිවම මතුවිය.

2015 වසර ආරම්භ වන විට දේශපාලන කඳවුරු බැඳීම් සංයුක්තව ගොඩනැගී තිබුණේද මෙම ප‍්‍රතිපක්‍ෂ තෝරාගැනීම් දෙක වටාය. 2019 නොවැම්බර් මාසයේදී එම සුවපහසුකම අප ඉදිරියේ නැත. ප‍්‍රහේලිකාවේ කුරිරුබව තියුණුවී තිබෙන්නේ එබැවිනි. මෙම ප‍්‍රහේලිකාව පියවරෙන් පියවර විසඳීම සඳහා උත්සාහ ගැනීමේ අවකාශයක්ද මතුවී තිබෙන බව අප පිළිගත යුතුය. ඒ සඳහා මා යෝජනා කරන්නේ, මෙවර විකල්ප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයන් ලෙස මතුවී සිටින ප‍්‍රධාන දෙදෙනා වන අනුර කුමාර මහතාටත්, මහේෂ් සේනානායක මහතාටත්, පුරෝගාමී සහ කර්තෘක කාර්යභාරයක් පවරාගත හැකි විකල්ප ක‍්‍රියාමාර්ගයකි. එය නම්, නව දක්‍ෂිණාංශය විසින් රාජ්‍යය අත්පත් කරුනීමට ඉඩ තිබෙන පැහැදිලි ඉඩ ප‍්‍රස්ථාව වැළැක්වීමේ කර්තව්‍යයට අලූත් සහ ඵලදායි ආකාරයකින් මැදිහත් වන ලෙසයි. එම විකල්ප ක‍්‍රියාමාර්ගයේ ඇති ප‍්‍රායෝගික අංශය නම්, නව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පෙරමුණේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂක සජිත් පේ‍්‍රමදාස මහතා සහ එම පෙරමුණේ ලිබරල් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී නායකයන් සමග දේශපාලන සාකච්ඡුාවකට සහ අවබෝධතාවකට එළඹීමයි. ඒ තුළින් ක්‍ෂණික අනතුරකට පත්වීමේ අනතුර ඉදිරියේ තිබෙන ලංකාවේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය රැුකගැනීමේ අවිධිමත්, එනම් සබදෙරප්ක, සන්ධානයකට එළඹීමයි.

මගේ අදහස නම්, ජනාධිපතිවරණයට තිබෙන්නේ තවත් සති තුනක් වැනි කෙටි කාලයක් වුවත්, එය නව සහ අත්‍යවශ්‍ය දේශපාලන ක‍්‍රියාමාර්ගයක් දියත් කිරීමට හොඳටම ප‍්‍රමාණවත්ය යන්නයි. මෙවැනි නව දේශපාලන පියවරක් තැබීමේදී අනුර කුමාර සහ මහේෂ් යන මහතුන්ද, එතුමන් සමග සිටින දේශපාලන බලවේගද මුහුණ දෙන අමිහිරි ගැටලූ ද ගැන සහකම්පිකව අවබෝධ කර ගැනීමට මෙම විකල්පය යෝජනා කරන අයට සිදුවේ. එම ගැටලූ සමහරක් මෙසේය.: අප මෙතෙක් දුර තනියම ආ ගමන ආපසු හැරවිය හැකිද? අපේ අනුගාමිකයන්ට අප දෙන පිළිතුර සහ පැහැදිලි කිරීම කුමක්ද? සජිත් සහ ඔහු වටා සිටින පිරිස විශ්වාස කළ හැකිද? එජාප ආණ්ඩුවේ ¥ෂිත, පිරිහුණු අවපාලනය සාධාරණය කිරීම අපට කළ හැකිද? අපේ වැඩපිළිවෙළ සහ ක‍්‍රියාමාර්ග 2009දී සහ 2015දී සිදුවුණාක් මෙන්, දේශපාලන මිරිඟුවක් පසුපස යාමට නැවත වරක් පරිත්‍යාග කළ යුතුද? සජිත් සමග සාකච්ඡුා ආරම්භ කළහොත් අපේ විකල්පත්වය පාවාදීමක් නොවන්නේද? මා දකින ලෙස මෙවැනි ප‍්‍රශ්න කිරීම් හා විචිකිච්ඡුා අනුර කුමාර සහ මහේෂ් සේනානායක කණ්ඩායම්වල ඇතිවීම වැළැක්විය නොහැකිය. ඒවා බලාපොරොත්තු විය යුතුය. ඒ සමගම දේශපාලනය දෙස බැ?රුම්ව ප‍්‍රවේශවන්නන් ලෙස අප මතුකළ යුතු පහත සඳහන් ආකාරයේද ප‍්‍රශ්නයක් තිබේ. එය නම්, ජනාධිපතිවරණයේදීත්, ඊට පසුව එළඹෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදීත් විසඳෙන අතිමූලික ප‍්‍රශ්නය වන්නේ, රාජ්‍ය බලය යන්නේ කා අතටද, කවර බලවේග අතටද? යන්නයි. අඩු තරමින් රාජ්‍ය බලය සහ දේශපාලනය පිළිබඳ මාක්ස්වාදී න්‍යායික දෘෂ්ටිකෝණයෙන් බලන අනුර කුමාර මහතාට සහ ඔහුගේ පක්‍ෂයේ සගයන්ට, මෙම ප‍්‍රශ්නයේ බැ?රුම්කම වැටහෙනු ඇත.

ලංකාවේ රාජ්‍ය යන්ත‍්‍රය විවෘතව මෙන්ම ආවෘතවද ක‍්‍රියාත්මක වන ආකාරය ගැන අප කාටත් වඩා ප‍්‍රායෝගික අවබෝධයක් ඇති මහේෂ් සේනානායක මහතාට, ඔහුට සහාය දෙන සිවිල් සමාජ ව්‍යාපාරයට වඩා මෙම කරුණ ගැන ගැඹුරු සහ පරිපූර්ණ අවබෝධයක් තිබිය යුතුය. ලබන මාසයේ ජනාධිපතිවරණයේදී තීරණය වනු ඇත්තේ ඊළඟ ජනාධිපති වනු ඇත්තේ කවර පුද්ගලයාද යන පටු ප‍්‍රශ්නය නොවේ. රාජ්‍ය බලය අත්පත් කරගනු ඇත්තේ කවර බල හවුල විසින්ද? කවර න්‍යාය පත‍්‍රයක් සඳහාද? යන්නයි. ප‍්‍රධාන ප‍්‍රතිවිරෝධයට මුල් තැන ජනාධිපතිවරණය වැනි තීරණාත්මක දේශපාලන මොහොතක් යනු සමාජයක සෑම දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධයක්ම විසඳන මොහොතක් නොවේ. ප‍්‍රධාන දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධයට මුල් තැන දී එය තාවකාලිකව විසඳන මොහොතයි. මාවෝ සේතුං ‘ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගැන’ ලියූ සුප‍්‍රසිද්ධ රචනයේ, දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධතා පිළිබඳ මාක්ස්වාදී න්‍යායට වැදගත් එකතුවක් කෙළේය. එය නම්, කම්කරු පන්තිය, සමාජවාදීන් සහ ප‍්‍රගතිශීලීන් තම දේශපාලන මූලෝපාය සකස් කිරීමේදී අවධාරණයට යොමු කළ යුත්තේ අවශේෂ ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගැන නොව, පවත්නා මොහොතේ ඇති ප‍්‍රධාන/මූලික ප‍්‍රතිවිරෝධතා විසඳීම ගැනය යන්නයි. විසිවැනි සියවසේ ඉතාම නිර්මාණාත්මක මාක්ස්වාදී න්‍යායවේදියකු වන අන්තෝනියෝ ග‍්‍රාම්ෂි, ‘ප‍්‍රතිවිරෝධතා අධිනිශ්චය කිරීම’ යන ප‍්‍රවාදයෙන් ඉදිරිපත් කෙළේද මීට සමාන අදහසකි. එනම්, සමාජයක ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගණනාවක් තිබියද, යම් යම් දේශපාලන සන්ධිස්ථානවල සහ නිමේෂවල එක් ප‍්‍රතිවිරෝධතාවක් අතිමූලික ස්වභාවයක් ගන්නා බවත්, එය අනෙක් ප‍්‍රතිවිරෝධතාවලද ගමන්මග තීරණය කරන බවත්ය. විසඳිය යුත්තේ එම අතිමූලික ප‍්‍රතිවිරෝධතාවයි.

ලංකාවේ දේශපාලනයේ වර්තමාන මොහොතේ ඇති ප‍්‍රධාන ප‍්‍රතිවිරෝධය කුමක්ද? ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය සහ දෘඪ අධිකාරවාදය අතර දේශපාලන බලය සඳහා ඇති සටනයි. එම සටන කවර ලෙස විසඳෙනු ඇත්ද යන්න තීරණය කරනු ලබන්නේ අප රටේ ඡුන්දදායකයන් විසිනි. එම ක‍්‍රියාවලියට සක‍්‍රිය ලෙස මැදිහත්වී, දුර්වල වුවත්, අසමගියෙන් සිටියත්, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී විකල්පය ආරක්‍ෂා කිරීමට දායක වීම ප‍්‍රගතිශීලි බලවේගවල ඓතිහාසික වගකීමයි. ඒ සඳහා කුඩුවෙන් එළියට පැන කරන (දමඑ දෙ එයැ ඉදං දේශපාලන පරිකල්පනයක් අවශ්‍යය. එය අප හැමගේ ප‍්‍රගතිශීලීත්වය තියුණු ලෙස පරීක්‍ෂාවට ලක්කරන තීන්දුවක්ද වෙයි.

කූඩුවෙන් එළියේ දේශපාලන සිතීමක් සහ භාවිතාවක් සඳහා


ලබන මස අප රටේ පැවැත්වීමට නියමිත ජනාධිපතිවරණය කේන්ද්‍රකොටගෙන, ප‍්‍රගතිශීලී සහ ප‍්‍රජාතාන්ත‍්‍රික පුරවැසියන්ද, දේශපාලන බලවේගද ඉදිරියේ මතුවී තිබෙන දේශපාලනවරණය පිළිබඳ කුරිරු ප‍්‍රහේලිකාව මතුකරමින්ද, පැහැදිලි කරමින්ද, එයට විසඳුමක් යෝජනා කරමින්ද, පසුගිය සති අන්තයේ මා ලියූ ලිපිවලට තියුණු ප‍්‍රතිචාර ලැබී ඇති බව පෙනේ. සුපුරුදු පරිදි එම ප‍්‍රතිචාර දෙයාකාරය. එක් ප‍්‍රතිචාරයක්, මගේ විග‍්‍රහය සහ යෝජනාව බැ?රුම් ලෙස ගණන් ගන්නා ඒවායින් සමන්විතය. දෙවැන්න, ඒ ගැන තරමක් කෝපසහගත ඒවාය.


එම ප‍්‍රතිචාර දෙයාකාරයම ගැන උපේක්‍ෂාත්මකව බැලීම මගේ ප‍්‍රතිචාරයයි. මගේ විග‍්‍රහය හා යෝජිත විසඳුම බැ?රුම් ලෙස ගණන් ගන්නා අය මෙන්ම එයට නිශේධනීය ප‍්‍රතිචාර දක්වන අයද සමග දේශපාලන සාකච්ඡුාවක් ගොඩනැගීම මගේ අරමුණයි. අප සියලූ දෙනා චර්යාධාර්මික වශයෙන්ද ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීන්, එනම් ැඑයසජ්ක ාැපදජර්එිලාද වන්නේ නම්, අප කළ යුත්තේ අපේ යුගයේ දේශපාලන භාවිතාවේදී මතුවන, මා මතුකළ ආකාරයේ කුරිරු ප‍්‍රහේලිකා හඳුනාගෙන, ඒවා විසඳාගැනීමේ සාකච්ඡුාවක යෙදීමයි. ඒවා ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කිරීම නොවේ. ජනාධිපතිවරණයේ දේශපාලනය වටා ගොඩනැගී තිබෙන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී දේශපාලන සාකච්ඡුාව ගැඹුරු කළ හැක්කේද එවැනි චර්යාධාර්මික තෝරාගැනීමකිනි.


ඡන්දය දීමේ ප‍්‍රපංචවේදය


දර්ශනවාදය පැත්තට කරන මඳ හැරීමක් මගින් මෙම සාකච්ඡුාව ආරම්භ කරමි. අප සාමාන්‍යයෙන් සිතන දෙයක් නම්, මැතිවරණවලදී පුරවැසියන් තමන් ඡුන්දය දෙන්නේ කාටද? යන තීරණය ඉතා පහසුවෙන් ගන්නා එකක්ය යන්නයි. එහෙත් එය එසේ ම නොවන බව ඡන්දදායක අත්දැකීම් පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් අපට පෙනෙයි. ජනාධිපති හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකදී, එම තීරණ ගැනීම පහසු එකක් වන්නේ සමහර ඡන්දදායකයන්ටය. තවත් සමහර ඡුන්දදායකයෝ සති ගණන් ඒ සඳහා වෙහෙසෙති. තම පවුලේ අය සමග, හිතවතුන් සමග, වාද විවාද සහ රණ්ඩු කරමින්, අමනාප වෙමින්, මිත‍්‍ර ඤාති සම්බන්ධතාද පරදුවට තබමින් විශාල අරගලයක යෙදෙති. එය වේදනාකාරී අභ්‍යන්තර ආත්මීය අරගලයක්ද වෙයි. අවසානයේදී ඡුන්දය දෙන්නේ කාටද යන තීරණය මෙවැනි බාහිර සහ අභ්‍යන්තර අරගලයක් තුළින් ගන්නා ඡුන්දදායකයෝ බොහෝ දෙනෙක් සිටිති. ‘පාවෙන ඡුන්දදායකයන්’ යනුවෙන් හඳුන්වන පිරිස ඒ අතර ප‍්‍රධාන වෙති. ‘පාවෙන’ යන සංකේත භාෂාවෙන් ප‍්‍රකාශ වන්නේ නිරන්තර අතීරණය විසින් අභ්‍යන්තර වධයට පාත‍්‍රවීමේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීමයි.


මෙම ආකාරයේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීම් විස්තර කරන දාර්ශනික සංකල්පය නම්, ‘සුසංවේදීමය අත්දැකීමක්’ යන්නයි. අප මේ සාකච්ඡුා කරන්නේ දේශපාලන වරණයේ, එනම් චදකසඑසජ්ක ජයදසිැ එකේ ප‍්‍රපංචවේදයයි. නැතහොත් ඡුන්දය දීමේ මනුෂ්‍ය අත්දැකීම පිළිබඳ ප‍්‍රපංචවේදයයි.


තෝරාගැනීමේ ගැටලූව


ලංකාවේ වර්තමාන ජනාධිපතිවරණයේ දේශපාලනය වෙතින්, මතුවන දේශපාලන තෝරාගැනීම් පිළිබඳ ගැටලූව වනාහි එවැනි ප‍්‍රපංචවේදීමය අභියෝගයකි. එම අභියෝගය මතුවන්නේ පහත සඳහන් ආකාරයේ ප‍්‍රශ්නද සමග බව, අප රටේ ප‍්‍රගතිශීලී පුරවැසියන්ට මතක් කරදීම, මගේ ගිය සති අන්තයේ ලිපිවල එක් අරමුණක් විය. එම ප‍්‍රශ්න පහත සඳහන් ආකාරයේ ඒවාය. මගේ තෝරාගැනීමේ, එනම් වරණය සහ එම වරණය කතිරයක් මගින් සංයුක්ත ලෙස ප‍්‍රකාශ කිරීමේ ඇත්ත දේශපාලන ප‍්‍රතිඵලය කුමක් වනු ඇද්ද?

එය දායක වනු ඇත්තේ අප රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අවකාශය මකා දැමීමටද? එම අවකාශය රැුකගැනීමටද? මගේ වරණය වෙතින් මා පත්වෙනු ඇති පසුතැවීම, මටම සමාව දිය නොහැකි ආකාරයේ පසුතැවීමක්ද? නැත්නම් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය රැුකගැනීමේ පුරවැසි අරගලයට ඇති අවකාශය වසා නොදමා විවෘතව තබා ගැනීමට ඉඩ පවත්වා ගැනීමට දායකවීම ගැන පසුතැවිලි නොවිය යුතු, නැත්නම් අඩුවෙන් පසුතැවිලි විය හැකි, තෝරාගැනීමක්ද?


මගේ ලිපිවලින් මෙරට ප‍්‍රගතිශීලීන්ට මා ආරාධනා කෙළේ මෙවැනි ස්වයං-අවබෝධාත්මක දේශපාලන ප‍්‍රත්‍යවේක්‍ෂණයක යෙදෙන්නටය. අපට අප යුගයේ මුහුණ දෙන්නට සිදුවන දරුණු දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකා හඳුනාගන්නට ලැබෙන්නේත් ඒවා විසඳාගැනීමට උත්සාහ ගන්නට සිතෙන්නේත් එවිටය.


දෙමළ ජනතාවගේ ප‍්‍රහේලිකාව


ජනාධිපතිවරණය වටා මතුවී තිබෙන තවත් කුරිරු ප‍්‍රහේලිකාවක් මතුවී තිබෙන්නේ දෙමළ ජනතාවටය. මීට මාස කිහිපයකට පෙර ටීඑන්ඒහි සුමන්දිරන් මන්ත‍්‍රීවරයා ඉන්දියාවේ ‘ද හින්දු’ පුවත්පත සමග පැවැත්වූ සාකච්ඡුාවක මෙය ප‍්‍රබල ලෙස මතුකර තිබිණ. ‘අපට සිංහල මිත‍්‍රයන් හැමවිටම කියන්නේ, අපේ ජනතාවගේ ප‍්‍රශ්න දෙවැනි තැනට දාලා, ජනාධිපතිවරණවලදී වැඩි අනතුර (‘දරුණු යකා’* වළක්වන්න අඩු අනතුර (ඒ තරම් දරුණු නැති යකා’* තෝරාගන්න කියලා. 2015දී අපි ඒක කරලා, දැන් දෙමළ ජනතාව ඉන්නේ සිත් තැවුලෙන්.’ ටීඑන්ඒ සහ දෙමළ දේශපාලන පක්‍ෂවලට සිංහල සමාජයේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීන් සහ ප‍්‍රගතිශීලීන් 2019දී ද ඇත්තටම කියන්නේ වැඩි අනතුර බලයට ඒමට වැළැක්වීමට, අඩු අනතුරට දෙමළ ජනතාවගේ ඡුන්දය ලබාගැනීමට හැකිකම ලබාදෙන ලෙසය.


මෙය වනාහි දෙමළ දේශපාලන පක්‍ෂ මෙන්ම දෙමළ පුරවැසියන්ද ඉදිරියේ මතුවී තිබෙන ‘කුරිරු’යැයි මා හඳුන්වන දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකාවකි. එය විසඳාගැනීමට ඔවුන්ටද සිදුවන්නේ දුෂ්කර සහ වේදනාකාරී සාකච්ඡුා, වාදවිවාද මෙන්ම අන්තරාවේක්‍ෂණද සිදුකරමිනි.


අප ඉදිරියේ තිබෙන්නාක් වැනි කුරිරු දේශපාලන ප‍්‍රහේලිකාත්මක තත්ත්වයක් මතුවීම දේශපාලනයේ නිරන්තරව මතුවේ. දේශපාලන තීරණ ගැනීමේ ඇති එක් විශේෂත්වයක්ද වන්නේ එයයි. එහෙත් එම ප‍්‍රහේලිකාවල ඇති කුරිරුභාවය, එක් එක් දේශපාලන සන්දර්භයක් විසින් තීරණය කරනු ලැබේ. වර්තමාන ලෝකයේ ජනාධිපතිවරණ සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ආශ‍්‍රිතව මතුවන දේශපාලන තේරීම පිළිබඳ ප‍්‍රහේලිකාවේ ඇති කුරිරුභාවය තියුණු කරන සුවිශේෂ සාධකයක් තිබේ. ප‍්‍රගතිශීලීන්ගේ අවධානයෙන් කිසිසේත් ගිලිහිය නොයුතු එම සාධකය නම්, මැතිවරණයක් යනු ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය එක් පැත්තකත් සහ නිර්-ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය (අධිකාරවාදය, ෆැසිස්ට්වාදය අනික් පැත්තේත් පවතින, එකිනෙකට ප‍්‍රතිපක්‍ෂ විකල්ප දෙකින් එකක් තෝරාගැනීමක්ද වී තිබීමයි. 2015දී ලංකාවේ ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණවලදී මෙම ප‍්‍රතිපක්‍ෂ විකල්ප දෙක පැහැදිලිවම මතුවිය.

2015 වසර ආරම්භ වන විට දේශපාලන කඳවුරු බැඳීම් සංයුක්තව ගොඩනැගී තිබුණේද මෙම ප‍්‍රතිපක්‍ෂ තෝරාගැනීම් දෙක වටාය. 2019 නොවැම්බර් මාසයේදී එම සුවපහසුකම අප ඉදිරියේ නැත. ප‍්‍රහේලිකාවේ කුරිරුබව තියුණුවී තිබෙන්නේ එබැවිනි. මෙම ප‍්‍රහේලිකාව පියවරෙන් පියවර විසඳීම සඳහා උත්සාහ ගැනීමේ අවකාශයක්ද මතුවී තිබෙන බව අප පිළිගත යුතුය. ඒ සඳහා මා යෝජනා කරන්නේ, මෙවර විකල්ප ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයන් ලෙස මතුවී සිටින ප‍්‍රධාන දෙදෙනා වන අනුර කුමාර මහතාටත්, මහේෂ් සේනානායක මහතාටත්, පුරෝගාමී සහ කර්තෘක කාර්යභාරයක් පවරාගත හැකි විකල්ප ක‍්‍රියාමාර්ගයකි. එය නම්, නව දක්‍ෂිණාංශය විසින් රාජ්‍යය අත්පත් කරුනීමට ඉඩ තිබෙන පැහැදිලි ඉඩ ප‍්‍රස්ථාව වැළැක්වීමේ කර්තව්‍යයට අලූත් සහ ඵලදායි ආකාරයකින් මැදිහත් වන ලෙසයි. එම විකල්ප ක‍්‍රියාමාර්ගයේ ඇති ප‍්‍රායෝගික අංශය නම්, නව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පෙරමුණේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂක සජිත් පේ‍්‍රමදාස මහතා සහ එම පෙරමුණේ ලිබරල් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී නායකයන් සමග දේශපාලන සාකච්ඡුාවකට සහ අවබෝධතාවකට එළඹීමයි. ඒ තුළින් ක්‍ෂණික අනතුරකට පත්වීමේ අනතුර ඉදිරියේ තිබෙන ලංකාවේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය රැුකගැනීමේ අවිධිමත්, එනම් සබදෙරප්ක, සන්ධානයකට එළඹීමයි.

මගේ අදහස නම්, ජනාධිපතිවරණයට තිබෙන්නේ තවත් සති තුනක් වැනි කෙටි කාලයක් වුවත්, එය නව සහ අත්‍යවශ්‍ය දේශපාලන ක‍්‍රියාමාර්ගයක් දියත් කිරීමට හොඳටම ප‍්‍රමාණවත්ය යන්නයි. මෙවැනි නව දේශපාලන පියවරක් තැබීමේදී අනුර කුමාර සහ මහේෂ් යන මහතුන්ද, එතුමන් සමග සිටින දේශපාලන බලවේගද මුහුණ දෙන අමිහිරි ගැටලූ ද ගැන සහකම්පිකව අවබෝධ කර ගැනීමට මෙම විකල්පය යෝජනා කරන අයට සිදුවේ. එම ගැටලූ සමහරක් මෙසේය.: අප මෙතෙක් දුර තනියම ආ ගමන ආපසු හැරවිය හැකිද? අපේ අනුගාමිකයන්ට අප දෙන පිළිතුර සහ පැහැදිලි කිරීම කුමක්ද? සජිත් සහ ඔහු වටා සිටින පිරිස විශ්වාස කළ හැකිද? එජාප ආණ්ඩුවේ ¥ෂිත, පිරිහුණු අවපාලනය සාධාරණය කිරීම අපට කළ හැකිද? අපේ වැඩපිළිවෙළ සහ ක‍්‍රියාමාර්ග 2009දී සහ 2015දී සිදුවුණාක් මෙන්, දේශපාලන මිරිඟුවක් පසුපස යාමට නැවත වරක් පරිත්‍යාග කළ යුතුද? සජිත් සමග සාකච්ඡුා ආරම්භ කළහොත් අපේ විකල්පත්වය පාවාදීමක් නොවන්නේද? මා දකින ලෙස මෙවැනි ප‍්‍රශ්න කිරීම් හා විචිකිච්ඡුා අනුර කුමාර සහ මහේෂ් සේනානායක කණ්ඩායම්වල ඇතිවීම වැළැක්විය නොහැකිය. ඒවා බලාපොරොත්තු විය යුතුය. ඒ සමගම දේශපාලනය දෙස බැ?රුම්ව ප‍්‍රවේශවන්නන් ලෙස අප මතුකළ යුතු පහත සඳහන් ආකාරයේද ප‍්‍රශ්නයක් තිබේ. එය නම්, ජනාධිපතිවරණයේදීත්, ඊට පසුව එළඹෙන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදීත් විසඳෙන අතිමූලික ප‍්‍රශ්නය වන්නේ, රාජ්‍ය බලය යන්නේ කා අතටද, කවර බලවේග අතටද? යන්නයි. අඩු තරමින් රාජ්‍ය බලය සහ දේශපාලනය පිළිබඳ මාක්ස්වාදී න්‍යායික දෘෂ්ටිකෝණයෙන් බලන අනුර කුමාර මහතාට සහ ඔහුගේ පක්‍ෂයේ සගයන්ට, මෙම ප‍්‍රශ්නයේ බැ?රුම්කම වැටහෙනු ඇත.

ලංකාවේ රාජ්‍ය යන්ත‍්‍රය විවෘතව මෙන්ම ආවෘතවද ක‍්‍රියාත්මක වන ආකාරය ගැන අප කාටත් වඩා ප‍්‍රායෝගික අවබෝධයක් ඇති මහේෂ් සේනානායක මහතාට, ඔහුට සහාය දෙන සිවිල් සමාජ ව්‍යාපාරයට වඩා මෙම කරුණ ගැන ගැඹුරු සහ පරිපූර්ණ අවබෝධයක් තිබිය යුතුය. ලබන මාසයේ ජනාධිපතිවරණයේදී තීරණය වනු ඇත්තේ ඊළඟ ජනාධිපති වනු ඇත්තේ කවර පුද්ගලයාද යන පටු ප‍්‍රශ්නය නොවේ. රාජ්‍ය බලය අත්පත් කරගනු ඇත්තේ කවර බල හවුල විසින්ද? කවර න්‍යාය පත‍්‍රයක් සඳහාද? යන්නයි. ප‍්‍රධාන ප‍්‍රතිවිරෝධයට මුල් තැන ජනාධිපතිවරණය වැනි තීරණාත්මක දේශපාලන මොහොතක් යනු සමාජයක සෑම දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධයක්ම විසඳන මොහොතක් නොවේ. ප‍්‍රධාන දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධයට මුල් තැන දී එය තාවකාලිකව විසඳන මොහොතයි. මාවෝ සේතුං ‘ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගැන’ ලියූ සුප‍්‍රසිද්ධ රචනයේ, දේශපාලන ප‍්‍රතිවිරෝධතා පිළිබඳ මාක්ස්වාදී න්‍යායට වැදගත් එකතුවක් කෙළේය. එය නම්, කම්කරු පන්තිය, සමාජවාදීන් සහ ප‍්‍රගතිශීලීන් තම දේශපාලන මූලෝපාය සකස් කිරීමේදී අවධාරණයට යොමු කළ යුත්තේ අවශේෂ ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගැන නොව, පවත්නා මොහොතේ ඇති ප‍්‍රධාන/මූලික ප‍්‍රතිවිරෝධතා විසඳීම ගැනය යන්නයි. විසිවැනි සියවසේ ඉතාම නිර්මාණාත්මක මාක්ස්වාදී න්‍යායවේදියකු වන අන්තෝනියෝ ග‍්‍රාම්ෂි, ‘ප‍්‍රතිවිරෝධතා අධිනිශ්චය කිරීම’ යන ප‍්‍රවාදයෙන් ඉදිරිපත් කෙළේද මීට සමාන අදහසකි. එනම්, සමාජයක ප‍්‍රතිවිරෝධතා ගණනාවක් තිබියද, යම් යම් දේශපාලන සන්ධිස්ථානවල සහ නිමේෂවල එක් ප‍්‍රතිවිරෝධතාවක් අතිමූලික ස්වභාවයක් ගන්නා බවත්, එය අනෙක් ප‍්‍රතිවිරෝධතාවලද ගමන්මග තීරණය කරන බවත්ය. විසඳිය යුත්තේ එම අතිමූලික ප‍්‍රතිවිරෝධතාවයි.

ලංකාවේ දේශපාලනයේ වර්තමාන මොහොතේ ඇති ප‍්‍රධාන ප‍්‍රතිවිරෝධය කුමක්ද? ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය සහ දෘඪ අධිකාරවාදය අතර දේශපාලන බලය සඳහා ඇති සටනයි. එම සටන කවර ලෙස විසඳෙනු ඇත්ද යන්න තීරණය කරනු ලබන්නේ අප රටේ ඡුන්දදායකයන් විසිනි. එම ක‍්‍රියාවලියට සක‍්‍රිය ලෙස මැදිහත්වී, දුර්වල වුවත්, අසමගියෙන් සිටියත්, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී විකල්පය ආරක්‍ෂා කිරීමට දායක වීම ප‍්‍රගතිශීලි බලවේගවල ඓතිහාසික වගකීමයි. ඒ සඳහා කුඩුවෙන් එළියට පැන කරන (දමඑ දෙ එයැ ඉදං දේශපාලන පරිකල්පනයක් අවශ්‍යය. එය අප හැමගේ ප‍්‍රගතිශීලීත්වය තියුණු ලෙස පරීක්‍ෂාවට ලක්කරන තීන්දුවක්ද වෙයි.

ලෝකයේ හැමතැනකම සිනමාවේ, සාම්ප‍්‍රදායික බෙදාහැරීම කඩාගෙන වැටිලා

0


එම්. ඞී මහින්දපාල

ඬේවිඞ් බෝර්ඞ්වෙල්, ක‍්‍රිස්ටීන් තොම්සන් සහ ජෙෆ් තොම්සන් විසින් රචිත, ලෝ ප‍්‍රකට විස්කොන්සින් සරසවිය ප‍්‍රකාශයට පත්කළ ත්‍සකප ්රඑ ්බ ෂබඑරදාමජඑසදබ කියන කෘතිය කෘතහස්ත සිනමා ඡුායාරූප අධ්‍යක්ෂකවරයෙක් සහ සිනමා ගුරුවරයෙක් වන එම් ඞී මහින්දපාලයන් ‘සිනමා කලාව හැඳින්වීමක්’ නමින් සිංහලට පරිවර්තනය කර තිබෙනවා. මේ කෘතිය සරසවිය ප‍්‍රකාශනයක්. මෙතෙක් කලක් ලාංකේය සිනමා අධ්‍යාපනය අරබයා පැවති ශාස්ත‍්‍රීය අඩුවක් මෙමගින් සම්පූර්ණ වන බවයි ලියුම්කරුගේ හැඟීම. මේ එම කෘතිය පිළිබඳව ඔහු සමග කළ සංවාදයක්.


සිනමාව සම්බන්ධ පොතපත ලංකාව තුළ සුලබ නැහැ. ඒ ගැන ලියන්න හැකියාව තියෙන අයත් අඩුයි. ඒ වගේ පසුබිමක මේ පොත හරි වැදගත්, සිනමා කලාවේ සම්පූර්ණ වපසරියම යම් ප‍්‍රමාණයකට මෙහි තිබෙන නිසා. තෝරගන්න හේතුව මොකද්ද කියලා මුලින්ම ඇහුවොත්..
සිනමාවේ තාක්ෂණික පැත්ත ගැන මම පොත් ලියලා තිබෙනවා. ‘සිනමාව හා ජනසමාජය’, ‘සිනමා ඡුායාරූපකරණය’ වගේ. මේ පොත මට හම්බවුණේ 1998දී විතර. ඒ මේ පොතේ හයවෙනි සංස්කරණය. 1979 තමයි පොත මුලින්ම මුද්‍රණය කරලා තියෙන්නේ. රූපවාහිනී අභ්‍යාස ආයතනයේ ඉන්නකොට මට මේ පොත ලැබුණේ. සිනමාව හැම තැනම උගන්වනවානේ. සංස්කරණය, ශබ්ද පරිපාලනය, කැමරාකරණය වගේ ප‍්‍රායෝගික පැත්ත තමයි ගොඩාක් වෙලාවට උගන්වන්නේ. නමුත් චිත‍්‍රපටි අධ්‍යක්ෂණය සහ තිර රචනය උගන්නන්න හරිම අමාරුයි. පොත්පත් නැහැ. උදාහරණයකට මොකද්ද ‘ප්ලොට්’ එක කියන්නේ? මේ වචනයට හරි සිංහල පරිවර්තනයකුත් නැහැ. කතා වින්‍යාසය කියනවා. ඒක හරි වචනය නෙවෙයි. ඊළඟට ‘ෆෝම්’- ආකෘතිය. ඊළඟට ස්ට‍්‍රක්චර්.

ස්ට‍්‍රක්චර් එකයි ෆෝම් එකයි අතර වෙනස පැහැදිලි කරන්න කිව්වොත්, අපි දන්නේ නැහැ. ස්ට‍්‍රක්චර් කියන එකට සිංහලෙන් ව්‍යුහය කියන්න පුළුවන්. එතකොට මොකද්ද ව්‍යුහය කියන්නේ. ෆෝම් එකයි ව්‍යුහය අතර වෙනස මොකද්ද? ඔය වගේ විවිධ ගැටලූ මට තිබුණා. ඉතිං මේ පොත පරිශීලනය කිරීමේදී පෙනෙනවා මේවා පැහැදිලිව විස්තර කරලා තිබෙනවා. නිකං නෙවෙයි චිත‍්‍රපට උදාහරණ එක්ක. සිටිසන් කේන් චිත‍්‍රපටියේ ප්ලොට් එක තිබෙනවා. ඒක එක්ක තමයි පැහැදිලි කිරීම එන්නේ. ප්ලොට් එකයි කතාවයි අතර වෙනස මොකද්ද කියලා ඇහුවොත් ඒක මේකේ තිබෙනවා.

පරිවර්තන කාර්යය ගැන කතාකරමු.
මේ පොත සිනමාව ඉගෙනගන්න දරුවන්ට හොඳයිනේ කියලා මම පරිවර්තනය කරන්න පටන්ගත්තා. අවුරුදු 7ක් හෝ 8ක් ගියා පරිවර්තනයට. පස්සේ මම ඒක සරසවියට ගෙනිහින් දුන්නා. එයාලා කිව්වා අපිට අයිතිය ගන්න ඕනෑ, නැත්තං ගහන්න බැහැ කියලා. මුල් කෘතිය අයිති ඇමරිකානු සමාගමට ලියලා, සරසවි ආයතනය මේ පොතට අයිතිය ගත්තා. එතකොට ඒ පොත අයිති සමාගම සරසවියට කියලා තිබුණා, මේ පොත පරණයි ඒ නිසා මේක කරන්න කියලා අපිට මේ පොතේම 11වෙනි සංස්කරණය එවලා තිබුණා. දැන් මම ලොකු අමාරුවක වැටිලා. මොකද මම පරිවර්තනය කරලා තිබුණේ 1998දී මට ලැබුණ 6 වෙනි සංස්කරණය.


සංස්කරණයන් දෙක අතර විශාල වෙනස්කම් තිබුණාද?
ඔව්. සංස්කරණය කියන්නේම අලූත් විෂය දැනුම එක්ක යාවත්කාලීන කිරීමනේ. මේ සංස්කරණයන් දෙක අතර ලොකු වෙනසක් තිබුණා. ලංකාවේ අපිට එක එක විෂයන්ට අදාළ පොත් එහෙම සංස්කරණය කිරීමේ ක‍්‍රමයක් නැහැනේ. ඒ නිසාම තමයි අපේ එක් එක් විෂයගත දැනුම් පරාසයන් අලූත් නොවන්නේ. උදාහරණයක් කියන්නම්. ‘ඩිජිටල් සිනමාව’ 6 වෙනි සංස්කරණයේ නැහැ. හැබැයි 11 වෙනි සංස්කරණයේ තිබෙනවා. සිනමා ශානර අපි කියනවානේ, වෙස්ටන්, මියුසිකල්, ත‍්‍රාසජනක ඔය වගේ. ඒත් දැන් ඇවිත් තිබෙනවා ක‍්‍රීඩා චිත‍්‍රපටි කියලා ශානරයක්. එතකොට මේ ශානරයේ චිත‍්‍රපටවල කතාව ගොඩනැගෙන්නේ ක‍්‍රීඩාවක් පසුබිම් කරගෙන. ‘මිලියන් ඩොලර් බේබි’ වගේ චිත‍්‍රපට. ඊළඟට ජෆර් ෆනාහිගේ ‘ ඕෆ්සයිඞ්’ වගේ චිත‍්‍රපට මේ ශානරයට නිදසුන්. මෙතුවක් කල් ලෝකයේ පැවතුණ චිත‍්‍රපට රැුලි නැත්තම් මූමන්ට්ස් ගත්තොත් අපේ මතකයට එන්නේ ප‍්‍රංශ නවරැුල්ල, ඉතාලියානු නව තාත්විකවාදය, ජර්මන් ප‍්‍රකාශනවාදය වගේ රැුලිනේ. දැන් ලෝකයේ තිබෙනවා හොංකොං රැුල්ල කියලා එකක්. හොංකොං සිනමාව. ‘කිල්බිල්’ වගේ චිත‍්‍රපට හොංකොං චිත‍්‍රපටවලින් තමයි ආභාසය අරගෙන තිබෙන්නේ. එවැනි අලූත් දේවල් මේ කෘතිය ඇතුළේ සාකච්ඡුා කෙරෙනවා.


ඊළඟට රූපවාහිනියේ පැමිණීම එක්ක සිනමාවට පැමිණි වෙනත් සිනමා ප‍්‍රවණතා ගැනත් මේ පොතේ තිබෙනවා. උදාහරණ විදිහට නිවසේ සිට චිත‍්‍රපට බැලීම, ඉන්ටර්නෙට් කේන්ද්‍ර සිනමාව වගේ දේවල්. ඉතිං මේ පොත සම්පූර්ණ කරගන්න හරි අමාරු වුණා. කොහොම හරි මම මුලින් පරිවර්තනය කරපු 6 වෙනි සංස්කරණයයි, පස්සේ මට ලැබුණු 11 වෙනි සංස්කරණයයි දෙකම එකතු කරලා තමයි මේ පොත අවසන් කළේ. තිස් සැරයක් විතර ටයිප්සෙට් කරන්නම ඇති.


ඇයි මෙතරම් මහන්සියක් වෙලා මෙහෙම ලොකුවට විකිණෙන්නේ නැති පොත් කරන්නේ?
මම ආණ්ඩුවේ රස්සාවක් කළ කෙනෙක්. ඉඳලා හිටලා ආසාවට වගේ ෆිල්ම් කැමරා කරපු කෙනෙක්. ඉතිං දැන් මට මේ වගේ දේවල් කරන්න වෙලාව තිබෙනවා. දවසක් මම තිස්ස අබේසේකරගෙන් ඇහුවාම ඇයි මේ වගේ සිනමා අධ්‍යාපනය සම්බන්ධ වැඩක් නොකරන්නේ කියලා, ඔහු දුන්න උත්තරය තමයි ඕවා කරලා මට ජීවත් වෙන්න බැහැ කියන එක. නමුත් මම විශ්වාස කරනවා ඔහුට තමයි මේක කරන්න හොඳටම පුළුවන්කම තිබුණේ කියලා. ඔහු ඒ කාලේ සිනමා තිරරචනයක් කරලා ලක්ෂ 5ක් විතර ගත්තා. මෙහෙම පොතක් කළා කියලා කවදාවත් එහෙම හම්බකරන්න බැහැ. විශ්වවිද්‍යාල ළමයි ගන්නේත් නැහැ. සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය වගේ ආයතන අරගෙන බෙදාහරින්නෙත් නැහැ. නවකතා පොත් වගේ විකිණෙන්නෙත් නැහැ. ඉතිං මේක හුදු ආසාව සහ තෘප්තිය සඳහාම තමයි කරන්නේ.

සිනමාවේ නියැලෙන සහ ඉගෙනගන්න අය අතර සාමාන්‍යයෙන් ජනප‍්‍රිය අන්ද්‍රේ තර්කොව්ස්කිගේ කෘතියක්, එහෙමත් නැත්තං රොබට් රොඞ්රිගස්ගේ කෘතියක් පරිවර්තනය කළා නම් මීට වඩා වැදගත් කියලා හිතෙන්නේ නැද්ද?
මේ පොත ලියලා තියෙන්නේ ටීචර්ස්ලා තුන්දෙනෙක්. සිනමාව ගැන උගන්වන සිනමා ගුරුවරු. ඉගැන්වීම පරමාර්ථය කරගෙන තමයි මේ කෘතිය ලියලා තිබෙන්නේ. මමත් සිනමාව උගන්වන කෙනෙක්, එතකොට මමත් දන්නවා අපේ අය මොනවටද වඩාත්ම දුර්වල කියලා. ආකෘතිය, තිරරචනය, ව්‍යුහය, වගේ දේවල් ගැන අපේ අයට තිබෙන දැනුම ප‍්‍රමාණවත් නැහැ. අපේ පාඨමාලාවල කැමරාකරණය සංස්කරණය වගේ තාක්ෂණික දේවල් ඉගෙනගන්න ළමයින්ට තිබෙන උනන්දුව තිරරචනය වගේ දේකට නැහැ. අපේ අය හිතන්නේ තිරරචනා ඔහේ නිකන්ම ටක්ගාලා ලියන්න පුළුවන් කියලා. අද අපිට හොඳ තිරරචනා හිඟයක් තිබෙනවා. ඒකටත් හේතුව මේ අධ්‍යාපනය නැතිකම. පොතක් කියවලා ඒක කරන්න පුළුවන් කියන එක නෙවෙයි මේ කියන්නේ. ඒකට යම් ටැලන්ට් එකකුත් තිබිය යුතුයි. නමුත් අපිට පුළුවන් මේ හරහා ක‍්‍රමවේදය ඉගෙනගන්න. අනික තමයි මම පොතක් පරිවර්තනය කරන්නේ ඒ පොත මට දැනුණොත් පමණයි. බර්ග්මාන්ගේ, මාලන් බ‍්‍රැන්ඩෝගේ පොත් මම පරිවර්තනය කළා. ඒ වගේම ප‍්‍රන්සුවා ටෘෆෝගේ පොත මම බැලූවා. නමුත් මට ඇල්ලූවේ නැහැ. වර්නන් හර්සෝග්, ක‍්‍රිස්ටෝෆර් කිසලොව්ස්කි වගේ සිනමාකරුවන්ගේ පොතුත් එහෙමයි. ඒවා කියෙව්වාට හිතට ඇල්ලූවේ නැහැ. එතකොට මට කරන්න හිතෙන්නේ නැහැ.

තිරරචනයක් හරහා කතන්දරයක් කීම වගේ සිනමාවේ සෞන්දර්ය පැත්ත පිළිබඳව අද ලෝකයේ පශ්චාත් උපාධි අධ්‍යයනයන් පවා තිබෙනවා…

සිනමාව ගැඹුරුම විදිහට ඉගනගන්න විෂයක් අද. අපිට ඒ ගැන හිතාගන්නවත් බැහැ. මේ ළඟදී එංගලන්තයේ ෆිල්ම්ස් ස්ටඞීස් ඩිග‍්‍රි එකකට ගිය ළමයෙකුට දීපු ප‍්‍රශ්න ටිකක්, ඒ ළමයාට උත්තර දීගන්න බැරුව මට පෙන්නුවා. ඒවා මටත් තේරෙන්නේ නැහැ. ඒ තරම් ගැඹුරු අධ්‍යාපනයක් තමයි මේ සිනමා අධ්‍යයනය කියන විෂය ක්ෂේත‍්‍රයේ අද තිබෙන්නේ. අපේ ළමයින්ට එවැනි ප‍්‍රශ්න තියා පොඩි දෙයකට උත්තර ලියන්නත් බැහැ. ඉතිං මේ පොත හරි සරලව සිනමාව අධ්‍යයනය කියන මේ විෂය දැනුම දෙනවා. ඔබ කියපු තර්කොව්ස්කිගේ පොත හරිම ගැඹුරු අදහස් තිබෙන තේරුම් ගන්න අපහසු පොතක්. ඒක සිනමාව දාර්ශනිකව පැහැදිලි කරන පොතක්. කීපදෙනෙක් ඒක පරිවර්තනය කරන්න උත්සාහ කළා, ඒත් තාම කරගන්න බැරිවුණා. අයිසන්ස්ටයින්ගේ, අන්ද්‍රෙ බැසෑන්ගේ පොත් දෙකක් තිබෙනවා. ඒවා හරි අමාරුයි තේරුම් ගන්න. ට‍්‍රාන්ස්ලේට් කළොත් ඒක තවත් අපබ‍්‍ර‍්‍රංසයක් වෙනවා.

අපේ සිනමා ගුරුවරු සිනමා විචාරකයෝම තමයි බොහෝ දුරට. එතකොට මේක ගැටලූවක් නෙවෙයිද සිනමා අධ්‍යාපනයේදී…

ලංකාවේ සිනමා කර්මාන්තය වගේම සිනමා අධ්‍යාපනයත් හරිම දුර්වලයි. ඒ නිසා පුහුණු ගුරුවරු අඩුයි. සිනමා ක්ෂේත‍්‍රයේ අයට උගන්නන්න බැහැ. ඔබ කියන කතාව ඇත්ත. විචාරකයෝ තමයි අද උගන්නන්න ඉන්නේ. ධර්මසේන පතිරාජ හිටියා. තිස්ස අබේසේකර හිටියාට ඔහු විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියෙන් පිට කෙනෙක්නේ, ඒ නිසා දෙන්න කැමතිවුණේ නැහැ. මටත් ඒ ප‍්‍රශ්නය තියෙනවා. මම ගණන් ගන්නේ නැහැ. කතා කළොත් යනවා. එච්චරයි. තිස්ස අබේසේකරට තමයි සිනමාවේ හැමදෙයක් ගැනම නිරවුල් දැනුමක් තිබුණේ. ලෙස්ටර් පීරිස් මහත්තයාටත් තිබුණා. නමුත් ඔහු උගන්නන්න ගියේ නැහැ.

සිනමා කර්මාන්තයේ බෙදාහැරීම වගේ දෙයක් ගැනත් මේ පොත ඇතුළේ සාකච්ඡුා කරනවා.

කට්ටියක් කියනවා චිත‍්‍රපට බෙදාහැරීම පුද්ගලික අංශයට දෙන්න ඕනෑ කියලා. තවත් කණ්ඩායමක් කියනවා නෑ රාජ්‍ය අංශයට ගන්න ඕනෑ කියලා. තවත් කණ්ඩායමක් කියනවා, ලංකාවේ සිනමා කර්මාන්තය කඩාගෙන වැටිලා කියලා. චිත‍්‍රපට බලන්න මිනිස්සු එන්නේ නැහැ කියලා, ලොකු ආන්දෝලනයක් තිබෙනවා. අපි මේක බලන්න ඕනෑ ලෝක සිනමාව එක්ක. මේ පොතේ සියලූ සංඛ්‍යා දත්ත තිබෙනවා. ඇමරිකාවේ සිනමා ශාලාවලට ලැබෙන පේ‍්‍රක්ෂක ආකර්ෂණය කඩාගෙන වැටුණේ කොහොමද? අවුරුදු කිහිපයක දත්ත සංසන්දනයක් තිබෙනවා. ඇමරිකාව චිත‍්‍රපටිවලින් වැඩි ආදායමක් හොයන්නේ කොහොමද? ඔවුන් මේ සිනමා අර්බුදයට මුහුණ දෙන්නේ කොහොමද? වගේ දේවලූත් මේ කෘතිය ඇතුළේ සාකච්ඡුාවට භාජනය කරලා තිබෙනවා. සාම්ප‍්‍රදායික බෙදාහැරීම තමයි කඩාගෙන වැටිලා තිබෙන්නේ. නමුත් ඔවුන් වෙන වෙන ක‍්‍රම ගෙනාවා කර්මාන්තය ඇතුළට. නෙක්ට්ෆ්ලිික්ස් වගේ දේවල් උදාහරණ. තනි මිනිහෙක් ඉලක්ක කරලා ෆිල්ම්ස් හදන්න පුළුවන් කියන එක ඔවුන් හඳුන්වා දීලා තිබෙනවා. ඒවා හෝල්ස්වලට ගිහිං බලන්න බැහැ. ඉතිං ඔය වගේ සිනමාවේ අද තත්ත්වය මේ කෘතිය තුළ තියෙනවා. තිබෙන එකම දුර්වලකම තමයි, මේ පොත ඇමරිකානු සිනමාවට බරයි. මම ඒ අඩුව පුරවන්න උත්සාහ කළා. ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන සමහර නිදර්ශන සඳහා මම යුරෝපීය චිත‍්‍රපට භාවිත කළා. මේ මුල් පොතේ වර්ණ සහ කළු සුදු ඡුායාරූප ගොඩාක් තිබුණා. ඔවුන් ඒවා අරගෙන තිබුණේ අදාළ චිත‍්‍රපටියෙන්මයි. මට එහෙම ඡුායාරූප සොයාගැනීම දුෂ්කර වුණා. ඒත් මම ඞීවීඞී මාර්ගයෙන් ඒ දුෂ්කරතාව ගොඩාක් දුරට මගහරවා ගත්තා.

ආණ්ඩුවට පොලූ‍ තියන කොන්ත‍්‍රාත් සමාගම්

0


අනුරංග ජයසිංහ


ඔක්තෝබර් 23 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ කෝප් කමිටු වාර්තාවෙහි ආයතන 23ක් ගැන කරුණු ඇත. විවිධාකාර ගණුදෙනු ආදිය පිළිබඳ එහි සඳහන්ය. ඒ අතර ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබුණු මහවැලි සංවර්ධන අධිකාරියද තිබේ. අනුන්ගේ වංචා ¥ෂණ හා නාස්තිය ගැන හඬ නඟමින්, තමන් නිවැරදි බව පෙන්වන්නට උත්සාහ කරන ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබුණු ආයතනවලම විශාල පාඩු ගෙනදෙන ගණුදෙනු සිදුවී ඇති බව කෝප් වාර්තාව නිරීක්ෂණය කරද්දී පෙනී යයි.


බිලියන ගණනක පාඩුවක් නොවන මිලියන ගණනක පාඩුවක් වුවත් අප මේ කියන ගණුදෙනුව ලංකාවේ විගණන වාර්තා ආදිය නිරීක්ෂණය කරද්දී නිතර දකින්නට ලැබෙන ප‍්‍රවණතාවයකට අයත් වෙයි. ( ලංකාවේ ආයතනවල හැටියට මිලියන ගණන් පාඩු සිදුවීම් පුංචි පහේ ඒවාය. කම්පනයක් ඇතිවන්නේ බිලියන ගණනක පාඩු සිද්ධවුණොත්ය.*


දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ගයේ මාර්ග සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය සඳහා මහවැලි කලාපවලින් පස් කපා ඉවත් කිරීම සඳහා බලපත‍්‍ර ලබාදීමේදී පස් කියුබ් 500,000 ක් සැපයීමට වලව බල ප‍්‍රදේශයේ මයුරපුර කොට්ඨාශයේ මහවැලි අධිකාරිය සතු ඉඩම් අක්කර 671ක් පුද්ගලයන් 29 දෙනෙකුට පමණක් ලබාදීමට තීන්දු කර ඇත. කෙසේවෙතත් එය ලබාදී ඇත්තේ කොන්ත‍්‍රාත්කරුවන් දෙදෙනෙකුට පමණි. එම කොන්ත‍්‍රාත්කරුවන් කටයුතු කළ ආකාරය ගැන කෝප් කමිටුවට ලැබුණු වාර්තාවක මෙසේ සඳහන් වෙයි.


‘දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ග ව්‍යාපෘතිය සඳහා ඇතිවූ පස් අවශ්‍යතාවය මත කඩිනමින් පස් සැපයීම් සිදුකළ යුතු වූ බැවින්, ශ‍්‍රී ලංකා මහවැලි අධිකාරියේ වලව කලාපයේ ඉඩම් අක්කර 671ක් ඉල්ලූ‍ම් ලාභීන් 29 දෙනෙකු අතර බෙදාදීමට සැලසුම් කර තිබුණි. එහෙත් ටී.ඞී. ගුණරත්න පුද්ගලික සමාගම හා ග්ලෝබල් ලංකා ටෙක්නොලොජි පුද්ගලික සමාගම යන ඉල්ලූ‍ම්කරුවන් දෙදෙනා සඳහා පමණක් 2016 ඔක්තෝබර් මස 10 වන දින ඇඹිලිපිටියේදී ඇති කරගන්නා ලද බදු ගිවිසුම් ප‍්‍රකාරව පිළිවෙලින් සැලසුම් අංක අ.භු.පි. 04 කැ.අ.බි. 8726 වශයෙන් දක්වා ඇති ශේෂ ප‍්‍රදේශයෙන් හෙක්ටෙයාර් 3.2375ක් හා හෙක්ටෙයාර් 16.9968 ක් වන ඉඩම් ප‍්‍රමාණයක් පස් කැපීම සඳහා ලබාදී ඇත.


පස් කැපීමට යෝජනා වී ඇති ඉඩම්වල ස්ථානය හඳුනාගැනීමට විධිමත් සැලසුමක් නොතිබූ බැවින් ඉල්ලූ‍ම්කරුවන් ඉල්ලූ‍ම් කරනු ලබන ස්ථානය හඳුනා ගැනීමට ඉල්ලූ‍ම්කරුවන් මගින්ම අදාල ස්ථාන මැන සැලසුම් සකස් කර ඇත. එම අනුරේඛන පාදක කරගනිමින් අනෙකුත් රේඛීය ආයතනවල නිර්දේශය ලබාගැනීම සඳහා යොමු කර ඇත.‘


පස් කැණීම සඳහා නිර්දේශ ලබාදුන් ටී.ඞී. ගුණරත්න පුද්ගලික සමාගම හා ග්ලෝබල් ලංකා ටෙක්නොලොජි පුද්ගලික සමාගම යන අය විසින් කපා ඉවත් කරන ලද පස් වෙනුවෙන් ශ‍්‍රී ලංකා මහවැලි අධිකාරියට රුපියල් 3,640,000 ක් හා රුපියල් 2,680,000 ක් ගෙවා ඇත. එහෙත් කැණීම් කළ පස් ප‍්‍රමාණය ගැන මැනුමක් නොතිබුණූ බැවින් නිශ්චිතව කපන ලද පස් කියුබ් ප‍්‍රමාණය හඳුනාගැනීමට නොහැකි වූ බව මහවැලි අධිකාරිය පවසයි. ඇත්තෙන්ම කැපූ පස් ප‍්‍රමාණය අනුව අය කරගත යුතු මුදල මීට වඩා බොහෝ වැඩි විය හැකිය. මහවැලි අධිකාරිය ඉහත ලිපියෙන් දන්වා ඇත්තේ එම පාඩුව අය කරගැනීමට කටයුතු කරමින් පවතින බවය.


‘කැණීම් කරන ලද පස් කියුබ් ප‍්‍රමාණය කොතෙක්ද යන්න ගණනය කිරීම පිළිබඳව නිසි ක‍්‍රමවේදයක් නොතිබුණු බැවින්, මිනුම් දෙපාර්තමේන්තුව විසින් සිදුකරනු ලබන ඒකාබද්ධ මිනුම් පරීක්ෂණයෙන් අනාවරණ්‍ය වී ඇති පරිදි කියුබ් 3000 ඉක්මවා කපන ලද පස් කියුබ් ප‍්‍රමාණය සඳහා ගාස්තු අයකිරීමට මේ වන විට නීති මගින් කටයුතු කර ඇති අතර, එහි ආරම්භක පියවරක් වශයෙන් ටී.ඞී. ගුණරත්න යන අය වෙත අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් රුපියල් 66,959,200 ක මුදල ගෙවන ලෙසට දැනුම් දී ඇත. අනවසරයෙන් කරන ලද පස් කියුබ් 25,338 ප‍්‍රමාණයට අදාල මුදලද ඉහත මුදල තුල ඇතුලත්ව ඇත.


ග්ලෝබල් ලංකා ටෙක්නොලොජි පුද්ගලික සමාගම වෙතක ඉහත ඒකාබද්ධ මිනුම් පරීක්ෂණයෙන් අනාවරණය වී ඇති ඉවත් කරන ලද පස් කියුබ් ප‍්‍රමාණයට අනුව ඉඩම් පරිහරණ ගාස්තු නොගෙවා ඇති පස් කියුබ් 58,487 ක් සඳහා රුපියල් 32,752,720 ගෙවන ලෙස දැනුම් දී ඇත.‘


බලපත‍්‍රයට අනුව පමණක් ගෙවීම් කිරීමට තීරණය කර ඇති බවත් ඒ සඳහා අදාල සැපයුම්කරුවන් එකඟ නොවූ නිසා ඒ සම්බන්ධයෙන් නීතිමය පියවර ගෙන ඇති බවත් එම සිදුවීමට අදාල නිලධාරීන්ගේ සේවය අත්හිටුවා ඇති බවත් මහවැලි සංවර්ධන අධිකාරියේ සභාපතිවරයා පෙන්වාදී තිබේ. ඔවුන්ට විරුද්ධව සූරියවැව පොලිස් ස්ථානයේ පැමිණිලි ගොනු කළත් ඒවා විභාග කිරීමට ඒ පාර්ශ්වයන් පැමිණ නැත.


ඉහත කරුණු අනුව ආණ්ඩුවට ලැබිය යුතු මිලියන ගණනක ගෙවීම් සිදු නොකර, එම පෞද්ගලික සමාගම් දෙක පස් කැපීම් සිදුකර තිබෙන බව පෙනී යයි. සමාගම් දෙකම අඩුවෙන් ගෙවා ඇති මුදල මිලියන 99.7ක් හෙවත් මිලියන 100කට ආසන්න මුදලකි. කෝප් කමිටුව මෙලෙස පෙන්වාදී ඇත්තේ එක් පෞද්ගලික සමාගමකින් අය විය යුතු මුදලය. මෙවැනි අවස්ථාවලදී පෞද්ගලික සමාගම්වලින් රජයට අයවිය යුතු මුදල් ලබා නොදී මඟහරින අවස්ථා බොහොමයක් පසුගිය වසරවල විගණකාධිපති වාර්තා සහ කෝප් කමිටු වාර්තාවල සඳහන් වෙයි. ඒ සියල්ලෙන් සිදුවන පාඩුව අතිමහත්ය. මෙයාකාරයෙන් ආණ්ඩුව සමඟ ගණුදෙනු කිරිමට හුරුවූ ආයතන සිටී. බෝහෝවිට ඒවායේ හිමිකරුවන් ආණ්ඩු බලය හොබවන දේශපාලන බලාධිකාරයේ හිතමිතුරන්ද වෙයි. ඒ නිසාම ඔවුන් ආණ්ඩුවේ නීතිරීති හා කළ යුතු ගෙවීම් පැහැරහරියි. ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබෙන ආයතනවලද ඒ තත්වයෙහි වෙනසක් නැත.

ශක්තිමත් නායකත්වය යනු කුමක්ද?


විනාශයකට අත වැනිල්ලක්

සිනමාවේදී චින්තන ධර්මදාස


ශක්තිමත් පාලකයෙක් ඉල්ලන්නේ දුර්වල මිනිසුන් ඉන්න රටවල්. පුරවැසියන් දුර්වල වෙද්දී ශක්තිමත් පාලකයන් ඕනෑ වෙනවා. ලංකාවේ මිනිස්සු එයලාව කවුරුහරි පාලනය කළේ නැත්නම් තමන්ම මොනවා කරයිද කියලා බයයි. ඇත්තටම මේ වගේ අයට පුරවැසියන් කියන්නත් නරකයි. ඉන්න අයට ෂුවර් නැහැ නිදහස හෝ ප‍්‍රජාතන්තවාදය තිබුණොත් තමන්ට තමන්වම පාලනය කරගන්න බැරිවේවි කියලා. ලොකු තාත්තා කෙනෙක් ඉඳගෙන තමන්ව පාලනය කරන්න ඕනෑ කියලා ඔවුන් ඉල්ලනවා.


එවැනි පාලනයක් ඉල්ලන අයට ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී රජ්‍යය ගැන අදහසක් නෑ. පාලකයෙක් කරන්න ඕනෑ යටිතල පහසුකම්, ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා වගේ කටයුතු වලින් රාජ්‍යයක පැවැත්මට පදනම හදන එක විතරයි. ගෙවල් හදන එක, ආර්ථිකය දියුණු කරන එක, රට දියුණු කරන එක මිනිස්සු අතේ තියෙන දෙයක්. තමන් වැඩකරලා තමන්ගේ රටේ සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය හදන එක පුරවැසියන්ගේ වැඩක්. ඒක පාලකයන් ලවා කරවාගන්න බෑ.


ඔය ශක්තිමත් පාලකයන් ගැන ආදර්ශ හදපු සිංගප්පූරුව වගේ රටවල් මැරුණු රටවල් ලෙස සලකන්න වෙනවා. ඒවායේ පුරවැසියෝ හිරකාරයන් වගේ ඉන්නේ. වෙන රටවල අය සිංගප්පූරුවට ඇවිත් වෙළඳාම් කරගෙන ලාභ උපයලා විනෝද වෙලා යනවා. සිංගප්පූරුවේ පුරවැසියන් යන්ත‍්‍ර වගේ ඉන්නවා. ඒක ප‍්‍රාර්ථනා කරන්න ඕනෑ තත්වයක් නෙවෙයි.


පාලකයා තමන් වටේට ශක්තියක් ගොඩනඟා ගන්නේ නැත්නම්, පාලකයා දුර්වල නම් පුරවැසියන්ගේ පැත්තෙන් නීතිය හා සාමය, අයිතිවාසිකම්, නිදහස, සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය වගේ ක්ෂේත‍්‍රවල ඉල්ලීම් දිනාගන්න ලේසියි. දුර්වල යැයි සම්මත පාලකයා පුරවැසි ඉල්ලීම්වලට කන්දෙනවා. ශක්තිමත් යැයි සම්මත පාලකයා පුරවැසියා කියන දේ අහන්නේ නැතිව තමන්ගේ ඔළුවේ තියෙන දේ කරනවා. හැමතිස්සේම රටකට ඉල්ලන්න ඕනෑ පුරවැසියන්ගේ ශක්‍යතාවයන් වැඩිපුර එළියට ගන්න, පුරවැසි ඉල්ලීම් වැඩපුර එළියට ගේන්න ඉඩදෙන, පුරවැසියන්ට වැඩිපුර ඇහුම්කන් දෙන නායකයන්. එක මනුස්සයෙක් හා කණ්ඩායමක් තමන්ගේ අදහස් බලෙන් රට මත පටවලා රට ගෙනියන්න උත්සාහ කිරීම විනාශයකට අත වැනිල්ලක්.


අනුර, ගෝඨා, සජිත් කියන අපේක්ෂකයන් තුන්දෙනා ගැන කල්පනා කරද්දී අපි සලකන්න ඕනෑ ඒ ඒ පුද්ගලයන් කවුද කියන එක නෙවෙයි. ඔවුන් පසුපස තියෙන අපේක්ෂාව මොකක්ද කියන එක. උදාහරණයක් ලෙස සජිත් හා අනුර ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අපේක්ෂා නියෝජනය කරනවා. ඔවුන් යටතේ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරගන්න පුළුවන්. එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඉන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම ඒකාධිපතිවාදය පැත්තේ. අපි තෝරාන්න ඕනෑ පුරවැසියා ශක්තිමත් කරන පිළ.


බලවත් පාලකයෙක් ගැන මනස්තාගතයක්

කථිකාචාර්ය අතුල විතානවසම්


ශක්තිමත් පාලකයෙක් කියලා ඔය කියන්නේ වෙන කවුරුවත් ගැන නෙවෙයි, බලවත් පාලකයෙක් ගැන. මේ අය බලවත් පාලකයා කියන වචනය එළියට දාන්න අදිමදි කරනවා. නැත්නම් මෙයාලා වටහාගත් විදියට ශක්තිමත් කියන එකේ අදහස තමයි ඉතාමත්ව බලගතු පාලකයා කියන එක. මේ අදහස ඉදිරිපත් කරන ප‍්‍රධාන කඳවුරු දෙක අතරින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ගැන අපි ඕනෑතරම් කතාකරලා තියෙනවා. ඔවුන් නිරාවරණය වී හමාරයි. ඒ නිසා මම කතාකරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ සජිත් පේ‍්‍රමදාස ගැන.

සජිත් පේ‍්‍රමදාස ශක්තිමත් පාලකයා ගැන නිතර කියා සිටිනවා. අපි විශ්වාස කරපු රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතා කවදාවත් එහෙම කතා කීවේ නැහැ. ජේ.ආර්., පේ‍්‍රමදාස වගේ අය තමයි ඒවා කීවේ. එහෙත් සජිත් පේ‍්‍රමදාස ශක්තිමත් පාලකයා කියන අදහස වාචිකවම සජිත් පේ‍්‍රමදාස ඉදිරිපත් කරනවා. ඒක ඉතා විනාශකාරීයි. ඒ අනුව දැන් රටේ ප‍්‍රධාන අපේක්ෂකයන් දෙන්නාම කතාකරන්නේ ශක්තිමත් පාලකයන් ගැන.


දැන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂවත් නොකියන දේවල් තමයි සජිත් පේ‍්‍රමදාස කියන්නේ. කායික ශක්තිය, බල සම්පන්නභාවය, ජවය, ශක්තිමත් පාලකයා වගේ දේවල් තමයි ඔහු වැඩිපුරම කියන්නේ. ඔහු රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය, ආණ්ඩුක‍්‍රම ප‍්‍රතිසංස්කරණ, ව්‍යුහයේ වෙනසක් වගේ මාතෘකා ගැන නිහඬව සිටිමින් ඒවා අවශ්‍ය නැති බව හඟවනවා. ඔහු වචනවලින්ම කියන්නේ මම 16 වැනිදා විධායක ජනාධිපති ධූරයට පත්වුණාම අහවල් දේවල් කරනවාය කියන එක. දැන් සජිත් සිය පාලනය ගැන කාවද්දන අදහස් අතර තියෙන්නේත් ඒ කාරණා. ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාල, ජනාධිපති ජංගම සේවා, ගෙවල් ගාණේ පරීක්ෂාකාරී වීම, ඇමතිවරු යටත්ව තබාගැනීම, වැඩකරන්න බැරි ඇමතිවරුන්ව තමන් පත් නොකිරීම. පෙනෙන විදියට ඔහු කටයුතු කරන්නේ තාත්තා ජනාධිපති වෙද්දී තිබුණු ව්‍යවස්ථාව ගැන හිතලා. පියවි සිහියෙන් නෙවෙයි.


ඔහු 19 සංශෝධණයෙන් විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමයට කළේ මොනවාද කියලා වටහාගෙන නැති බව පේනවා. 19න් පසුව ඇතිවෙන්නේ සමහරු කියන වර්ගයේ නාමික ජනාධිපතිධූරයක් නොවෙයි. ඒක පැහැදිළියි. එහෙත් දැන් ජනාධිපතිවරයාට සමගාමීව ඉන්න බලවත් අගමැතිවරයයෙක් ඉන්නවා. ශක්තිමත් පාර්ලිමේන්තුවක් ඉන්නවා. මොන තත්වයක් යටතේවත් අවුරුදු හතරහමාරක් යනතුරු විසුරුවන්න බැරි පාර්ලිමේන්තුවක්. ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුව හා අගමැතිවරයා සමඟ සහජීවනයෙන්. ශක්තිමත් පාලකයා කියන සංකල්පය එතැනින්ම බිඳවැටී හමාරයි.
එහෙත් රජ කාලයේ ඉඳන්ම ශක්තිමත්, බලවත් පාලකයෙක් ගැන මනස්තාගතයක් ලංකාවේ අපට තියෙනවා. අපි 2015 දී ශක්තිමත් පාලකයා ගැන අදහස බිඳහෙළන්නයි උත්සාහ කළේ. ඒත් දැන් ඒක තමයි හැම අපේක්ෂකයෙක්ම පාහේ ඉදිරියට ගෙනයන්නේ.


ගෝඨාභය හිතාමතාම ශක්තිමත් පාලකයා ගැන ඍජුව කතාකරන්නේ නැහැ. ඔහු කරන්න යන කාර්යභාරයන් ගැන කතාකරනවා. කෙසේවෙතත් ඔහු කියන්නේත් නැහැ ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීම හෝ ආණ්ඩුක‍්‍රම ප‍්‍රතිසංස්කරණ ගැන. ඔහු ඉතා ප‍්‍රවේශම්කාරීව කටයුතු කරන්නේ. කෙසේ වෙතත් මම කලින් කීවා වගේ දැන් තියෙන අළුත්ම ව්‍යවසනය තමයි සජිත් පේ‍්‍රමදාසගේ චින්තන ව්‍යවසනය. මේක අපේ බුද්ධිමතුන් තේරුම් අරගෙන නැතැයි මට හැෙÛනවා. සජිත් කියනවා පියාණෝ වගේ කටයුතු කරන බව. ඔහු එතැන අදහස් කරන්නේ අත්තනෝමතික ලෙස පාලනය කරන බවයි.
සජිත් පේ‍්‍රමදාස යන්නේ වැරදි පැත්තට. ඒ ගැන අප කියන්න ඕනෑ. මේකේ ව්‍යවසනකාරී බව ජනතාව තේරුම් ගන්න ඕනෑ. ඔහුට මේවා පෙන්වාදෙන්න ඕනෑ. ජනමාධ්‍යවලින් මේවා පෙන්වාදෙන බව මට පේන්නේ නැහැ. පුරවැසියන් ඉන්න ඕනෑ ඔය නායකයන්ට වඩා ඉදිරියෙන්. නැත්නම් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ජයග‍්‍රහණ සජිත්ගෙන් හෝ ගෝඨාභයගෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්න බැහැ.


නීතිගරුක පාලනයක්

මොහාන් සමරනායක


මම මේ අදහස් දැක්වීම් කරන්නේ කිසිම පක්ෂයක් ඉලක්ක කරගෙන නෙවෙයි. කිසිම පුද්ගලයෙක්ව ඉස්මතු කරන්නට හෝ විවේචනය කරන්නටත් නෙවෙයි. මම විශ්වාස කරනවා කඩාවැටුණු රටකට ශක්තිමත්, විනයගරුක, ප‍්‍රතිපත්තිගරුක, සංයමයකින් යුතු නායකයෙක් අවශ්‍යය බව. ඉතිහාසයේදීත්, වර්තමානයේත් එවැනි පාලකයන් සිටීමෙන් රටවල් සාර්ථකත්වය ලැබූ බවට උදාහරණ තියෙනවා.

ලංකාවේ ඉතිහාසයෙන් පවා එවැනි උදාහරණ දැකගන්න පුළුවන්. වියවුල් කාලවලින් පසුව බලයට පත්වූ ගැමුණු, විජයබාහු, පරාක‍්‍රමබාහු වැනි රජවරුන්ගේ කාලවලදී රට ස්ථාවරත්වය පත්වෙමින් දියුණුවට ළංවූ බව අප අසා තිබෙනවා.


නූතන ලෝකයෙන් පෙන්විය හැකි හොඳම නිදසුනක් තමයි නූතන රුසියාව. අතිශය බලවත්ව තිබුණු සෝවියට් දේශය අසූව දශකය අවසානයෙන් පසුව කඩාවැටුණා. 1991 දී රුසියාවේ ජනාධිපතිධූරයට පත්වුණ පළවැනි ජනාධිපතිවරයා බොරිස් යෙල්ස්ටින්. ඔහු බේබද්දෙක් බව රුසියාවේ ජනතාව පවා දන්නවා. ඔහුගේ කාලසීමාවේ රුසියාව විශාල වශයෙන් පිරිහුණා. වරක් ටයිම් සඟරාව ඔහුගේ යටතේ තිබෙන රුසියාව හඳුන්වලා තිබුණේ න්‍යෂ්ඨික අවිවලින් සන්නද්ධ බර්කීනා ෆාසෝ යනුවෙන්. බර්කිනා ෆාසෝ කියන්නේ අප‍්‍රිකාවේ තියෙන දිළිඳු රටක්. ඒ හා සසඳන තැනට රුසියාව කඩාවැටුණා.
එහෙත් ව්ලැඞ්මීර් පුටින් බලයට පත්වීමෙන් පසුව නැවත රුසියාව නැගීසිටියා. ඔහු පාවිච්චි කරපු ක‍්‍රමවේද ගැන ගැටළුවක් තියෙනවා වෙන්න පුළුවන්. දැන් ලෝකයේ මාධ්‍ය ආයතන රුසියාව සුපිරි බලවතෙක් ලෙස නැවතත් හඳුන්වනවා.


දැඩි පාලනයක් කියන එක තලා පෙලා විරුද්ධවාදීන්ව සිරගත කරන පාලනයක් ගැන මම අදහස් කළේ නැහැ. එහෙත් නීතිය හරිහැටි ක‍්‍රියාත්මක කරන, නීතිගරුක පාලනයක් තිබිය යුතුයි. අප ශක්තිමත් පාලනයක් යැයි කීවාම, එම වචනයෙන් හරිම පැහැදිළි අදහසක් නැගෙන්නේ නැති බව ඇත්ත. ලෝකයේ ඕනෑම දේශපාලන සංකල්පයක් ගැන ඔය බෙදීම තියෙනවා. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය යන වචනය ගැනත් ඔය තත්වය තියෙනවා. සදාම් හුසේන් පවා තමන්ගේ රටේ තියෙන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පාලනයක් බව කීවා.
කෙසේ වෙතත් අද ලංකාවේ බොහෝ අය ලී ක්වාන් යූ මහතා සිංගප්පූරුව පාලනය කළ ක‍්‍රමවේදය ආදර්ශයට ගන්නවා. ඔහුත් ලිබරල්වාදී සංකල්ප අනුව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍ර විරෝධී යැයි සම්මත ක‍්‍රමවේද පාලනයට පාවිච්චි කළා. යම් විදියකට මර්ධනකාරී උපක‍්‍රම ඔහු පාවිච්චි කරලා තිබුණා. එහෙත් ඔහු විනයගරුක භාවිතාවක් සමඟ රට පාලනය කළා. ඒ නිසා අපට කලින් ඒ ගැන නිශ්චිතව කියන්න බැහැ. භාවිතයෙන් තමයි ඒවා නිර්වචනය කරන්න වෙන්නේ.


පුද්ගලවාදයක් නැතිව, සියල්ලන්ට සමානව නීතිය ක‍්‍රියාත්මක වීම, පාලකයා වැනෙනසුළු කෙනෙකු නොවී ස්ථීර අධිෂ්ඨානයෙන් නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම, පෞද්ගලික වාසි වෙනුවෙන් කටයුතු නොකිරීම ශක්තිමත් පාලනයකට අවශ්‍යයි. එහෙත් අද ඒ ගතිගුණ තියෙන්නේ කාටද කියන එක කලින් අනුමාන කරන්න බැහැ.

ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවිරෝධී නොවිය යුතුයි

නීතිඥ ශ‍්‍රීනාත් පෙරේරා


රටක් පාලනය කිරීමට ශක්තිමත් පාලකයෙක් හා පාලනයක් අවශ්‍ය බව කෙනෙකු කියනවානම්, මට ඒ සමඟ එකඟ වෙන්න පුළුවන්. එහෙත් ශක්තිය යන්නට විවිධාකාර අර්ථ නිරූපණ තියෙනවා. එහෙත් ඒකෙන් අදහස් වන්නේ ඒකාධිපති පාලනයක් නම්, දරදඬු පාලනයක් නම්, මිනිස් නිදහස යටපත් කරලා පාලකයාගේ අවශ්‍යතාවයට පමණක් තීන්දු ගන්න පාලනයක් නම් එයට එකඟ වෙන්න බැහැ. මිනිස් නිදහස අහුරලා ගෙනයන පාලනයක් ශක්තිමත් පාලනයක් ලෙස කෙනෙක් අර්ථකතනය කරනවා විය හැකියි. එහෙත් කිසිම පාලනයක් ශක්තිමත් පාලනයක් යැයි කියමින් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවිරෝධී නොවිය යුතුයි.


එහෙත් එයින් අදහස් කරන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය තුළ ජනතා අයිතිවාසිකම් තුළ නිවැරදි තීන්දු අරගෙන ඉදිරියට යන පාලනයක් ගැන නම් එයට එකඟ විය හැකියි. වංචාව හා ¥ෂණය හැකිතාක් පාලනය කරනවානම්, කුඩු ජාවාරම ආදී ජාවාරම් මර්ධනය කරන්නට අධිෂ්ඨාන කරගෙන නිශ්චිතව, නිත්‍යානුකූලව, අවංකව කටයුතු කරනවානම් එයට එකඟ විය හැකියි. ජනතාවගේ මුදල් රැුකගනිමින්, නාස්තිය හා වංචාව අවම කරගනිමින් රටේ ජනතාවගේ අභිවෘද්ධිය සඳහා කටයුතු කරනවානම් එකඟ විය හැකියි.


එවැනි පාලනයක් කෙනෙකුට ශක්තිමත් පාලනයක් ලෙස හඳුන්වන්න පුළුවන්. ඒත් මම කැමතියි ඒකට හොඳ පාලනයක් බව කියනවානම්. රටට හිතැති පාලනයක් ලෙස ඕනෑනම් හඳුන්වන්න පුළුවන්.


ලංකාවේ වරින් වර බලයේ හිටපු දේශපාලන පක්ෂ දෙකම තට්ටු මාරු පාලන ක‍්‍රමයට ගෙනගියේ අප බලාපොරොත්තුවන අන්දමේ පාලනයක් නෙවෙයි. වරින් වර බලයට පත්වූ අය අතරින් වැඩි පිරිසක් වංචාකාරයන්.
දැන් ශක්තිමත් පාලනයක් දෙන බව වැඩිපුර පොරොන්දු වෙන අය සිරුරෙන් ශක්තිමත්ද කියා මම දන්නේ නැහැ. එහෙත් ඒ අය අන්තර්ජාතික වශයෙන් ප‍්‍රසිද්ධියට පත්වූ වංචාකරුවන් පිරිසක් බව මම දන්නවා. ඔවුන්ව ශක්තිමත් පාලකයන් කියලා හිතමින් රටේ පාලනයට පත් කරගත්තොත් රට දැන් තියෙන තැනිනුත් පහළට වැටේවි.


වර්තමාන ආණ්ඩුව වංචනික බව ඇත්ත. එහෙත් අඩු තරමේ ඒ වංචා ¥ෂණ ගැන එළියට බැහැලා කතාකරන්නටවත් නිදහසක් තියෙනවා. ශක්තිමත් පාලනයක් ගැන කියමින් ඒ නිදහස නැතිකරන කෙනෙක් ආවොත් රට තවත් ආගාධයට යන එක ස්ථීරයි. ශක්තිමත් බව කියමින් තමන්ගේ හයිහත්තිය රටට පෙන්වන පාලනයක් නම් නොදෝමකිං කියලා කියන්න ඕනෑ.

මෙවර ජනාධිපතිවරණයේ තීරණය මනාපයට භාරයි

0


සරත් සී. මායාදුන්නේ.
විශ‍්‍රාමික විගණකාධිපති හා හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්තී‍්‍ර

මෙරට මෙතෙක් පැවති හැම ජනාධිපතිවරණයකදීම මනාප ලකුණු කර තිබීම කිසිදු වටිනාකමක් ලබා දුන්නේ නැත. එ් මෙතෙක් පළමු වටයෙන්ම ජයග‍්‍රාහකයා පරම බහුතරයක් හෙවත් පැහැදිලි ජයක් ලැබූ නිසයි. යම් අපේක්‍ෂකයෙකු ප‍්‍රකාශිත වලංගු ඡුන්දවලින් 50% ඉක්මවා ඡුන්ද ලැබුවහොත් මනාප ගණන් කිරීමේ අවශ්‍යතාවක් ඇති නොවේ. මෙවර ජනාධිපතිවරණයේදී මනාප ලකුණු කිරීම අතිශයින්ම තීරණාත්මක වන්නේ කිසිදු අපේක්‍ෂකයෙකුට ප‍්‍රකාශිත වලංගු ඡුන්දවලින් 50% ඉක්මවා ලැබීමට නොහැකි බව මේ වන විට ඉතාම පැහැදිලිව පෙනෙන නිසාය. ජනතා කැමැත්ත පෙන්වන අද ඇති චිත‍්‍රය ඡුන්ද දිනය වන විට අනිවාර්යයෙන්ම යම් තරමකින් වෙනස්වන බව සැබෑ නමුත් කිසිවෙකුට පළමු වටයෙන්ම ජයග‍්‍රාහකයා වීමට හැකි බවක් දැනට නොපෙනේ. එනිසා ප‍්‍රබුද්ධ ඡුන්දදායකයෙකු මෙවර කළයුත්තේ තමාට ඉතාම පි‍්‍රය අපේක්‍ෂකයාට පමණක් සීමා නොවී පවත්නා සැබෑ ප‍්‍රායෝගික පරිසරය තුළ සුදුසුම පරිදි මනාපයන් පළ කිරීමයි.


එහිදී ගතයුතු හා ගතහැකි සුදුසුම මාර්ගයට අදාළ නීතිමය රාමුව පළමුව වටහා ගනිමු.


ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා විධිවිධානවලට යටත්ව ජනාධිපතිවරණයේදී මේ සියලූ නීතිමය විධිවිධාන තීරණය කරනුයේ ප‍්‍රධාන වශයෙන්ම 1981 අංක 15 දරන ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත්කර ගැනීම පිළිබඳ පනතට අනුවයි. එහි 56 වගන්තිය අනුව පරම බහුතරය හෙවත් දෙන ලද මුළු වලංගු ඡුන්දවලින් එක් අඩකට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් යම් අපේක්‍ෂකයෙකුට ලැබී තිබෙන අවස්ථාවක, එ් අපේක්‍ෂකයා ජනාධිපති ධුරයට තෝරා පත්කර ගෙන ඇති බව කොමසාරිස්වරයා විසින් නොපමාවම ප‍්‍රකාශ කළ යුතුය.


තෝරා පත්කර ගැනීමේදී දෙනලද මුළු වලංගු ඡුන්දවලින් එක් අඩකට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් කිසිම අපේක්‍ෂකයෙකුට නොලැබුණහොත් එහි 57 වගන්තිය අනුව මනාප ගණනය කළ යුතුව ඇත. අපේක්‍ෂකයන් තිදෙනකුට වඩා තරග කරන අවස්ථාවක,


”(I* ඉතාම වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යාව හා ඊළඟට වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යාව ලැබූ අපේක්‍ෂකයන් හැර අනෙක් අපේක්‍ෂකයන් තරඟයෙන් ඉවත් කළ යුතුය; තවද
(II* (අඅ* මේ ෙඡ්දයේ (I* අනු ෙඡ්දය යටතේ ඉවත් කරන ලද අපේක්‍ෂකයෙකුට ඡුන්දය දුන් එක් එක් ඡුන්දදායකයාගේ දෙවන මනාපය ඉතිරි අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් එක් තැනැත්තෙකු සඳහා නම්, එ් තැනැත්තාගේ වාසියට දෙනලද ඡුන්දයක් වශයෙන්, එ් දෙවැනි මනාපය ගණන් කිරීමට; සහ
(ආආ* මේ අනු ෙඡ්දය යටතේ ඡුන්දදායකයකුගේ දෙවන මනාපය ගණන් නොකරන ලද අවස්ථාවක, එ් ඡුන්දදායකයාගේ තුන්වන මනාපය ඉතිරි අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් එක් තැනැත්තෙකු සඳහා නම්, එ් තැනැත්තාගේ වාසියට දෙන ලද ඡුන්දයක් වශයෙන්, එ් තුන්වන මනාපය ගණන් කිරීමට..” ආදි වශයෙන් එම විධිවිධාන සලසා ඇත.


උදාහරණ කිහිපයක් හරහා පෙර කී නීතිමය කරුණු වඩාත් සරලව තේරුම් ගනිමු.


ලියාපදිංචි මුළු ඡුන්දදායකයන් සංඛ්‍යාව 130ක්ද, ඡුන්දය ප‍්‍රකාශ කළ සංඛ්‍යාව 105ක්ද, ඉන් අවලංගු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 5ක්ද ලෙස සැලකුවහොත් දෙන ලද මුළු වලංගු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව වනුයේ 100කි. පළමු ගණන් කිරීමේදීම එයින් යම් අපේක්‍ෂකයෙකු ලැබූ ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 50 ඉක්මවා ඇත්නම් මනාප ගණන් කිරීමක් නොකර ජයග‍්‍රාහකයා ප‍්‍රකාශ කෙරේ.


දෙන ලද මුළු වලංගු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව වන 100න් කිසිම අපේක්‍ෂකයෙකු 50 ඉක්මවා ඡුන්ද ලබා නැත්නම් පමණක් ඊළඟ වටය ඇරඹීමට නියෝග කෙරේ.
එම වටයේදී ඉතාම වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යා ලැබූ අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනා හැර අනෙක් සියලූම අපේක්‍ෂකයන් තරගයෙන් ඉවත් කෙරේ. ඉන්පසු එසේ ඉවත් කළ සියලූම අපේක්‍ෂකයන්ට ලකුණු කර ඇති ඡුන්ද පත‍්‍රිකාවල දෙවන මනාපය ඉතාම වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යා ලැබූ අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු සඳහා නිසි ලෙස ලකුණු කර ඇත්නම් එයද, දෙවන මනාපය එ් දෙදෙනාගෙන් අයෙකුට ලකුණු නොකර එ් අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු සඳහා තුන්වන මනාපය නිසි ලෙස ලකුණු කර ඇත්නම් එයද එම තැනැත්තාගේ වාසියට දෙන ලද ඡුන්දයක් වශයෙන් සලකා ගණන් කිරීම සිදු කෙරේ.


නිදසුනක් ලෙස, දෙන ලද මුළු වලංගු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව වන 100න්, මනාප ගණන් කිරීමට පෙර ඉතාම වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යාව ලැබූ අපේක්‍ෂකයා වන ”අ” ලැබූ ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 40ක් ලෙසත්, ඊළඟට වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යාව ලැබූ අපේක්‍ෂකයා වන ”ආ” ලැබූ ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 37ක් ලෙසත් සිතමු.


එනිසා ඔවුන් දෙදෙනා පමණක් ඉතිරිකර අනිත් සියලූම අපේක්‍ෂකයන් තරගයෙන් ඉවත් කෙරේ. එසේ ඉවත්කළ අපේක්‍ෂකයන්ගේ පති‍්‍රකාවල ”අ”ට හා ”ආ”ට ලකුණු කළ මනාප පමණක් ගණනය කිරීම ඉන්පසු ඇරඹේ. එහිදී යමෙකු දෙවන මනාපය ”අ” ට හෝ ”ආ” ට ලකුණු කර ඇත්නම් එය අදාල පරිදි ”අ”ට හෝ ”ආ”ට දුන් වලංගු ඡුන්දයක් ලෙස ගණන් කෙරේ. එවැනි පති‍්‍රකාවක තුන්වන මනාපය ගණන් නොකෙරේ. දෙවන මනාපය ”අ”ට හෝ ”ආ”ට ලකුණු නොකර තුන්වන මනාපය ”අ”ට හෝ ”ආ”ට ලකුණු කර ඇත්නම් එය අදාළ පරිදි ”අ”ට හෝ ”ආ”ට දුන් වලංගු ඡුන්දයක් ලෙස ගණන් කෙරේ.


එලෙස ලකුණු කර ඇති දෙවන හා තුන්වන මනාප ”අ”ට හා ”ආ”ට එකතු කිරීමෙන් පසු ”අ”ට මනාප 4ක්ද, ”ආ”ට මනාප 2ක්ද ලැබී තිබුණේ නම් ”අ”ගේ වාසියට දෙන ලද මුළු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 44ක්ද, ”ආ”ගේ වාසියට දෙන ලද මුළු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 39ක්ද වීමෙන් වැඩි ඡුන්ද 5කින් ”අ” ජයගනී. එසේ නොමැතිව, ”අ”ට මනාප 3ක්ද, ”ආ”ට මනාප 8ක්ද ලැබී තිබුණේ නම් ”අ”ගේ වාසියට දෙන ලද මුළු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 43ක්ද, ”ආ”ගේ වාසියට දෙන ලද මුළු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව 47ක්ද වීමෙන් වැඩි ඡුන්ද 4කින් ”ආ” ජයගනී. ඉතාම වැඩි ඡුන්ද සංඛ්‍යා ලැබූ අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනා හැර අනෙක් සියලූම අපේක්‍ෂකයන් තරගයෙන් ඉවත් කෙරෙන නිසා ඉවත් කළ පරාජිතයන් සඳහා ලකුණු කර ඇති දෙවන හා තුන්වන මනාප ගණන් නොකෙරේ. එනිසා තරගයෙන් ඉවත් කෙරෙන අපේක්‍ෂකයෙකු ලැබූ මුළු ඡුන්ද සංඛ්‍යාව වන්නේ පළමු වටයේ ලැබූ ඡුන්ද සංඛ්‍යාව පමණි.


තරගයෙන් ඉවත් කෙරෙන අපේක්‍ෂකයෙකු යම් ඡුන්දදායකයෙකුගේ පි‍්‍රයතම තේරීම නම් එ් අපේක්‍ෂකයාට පළමු මනාපය ලකුණුකර ජයග‍්‍රහණය කළ යුතුම අපේක්‍ෂකයාට දෙවන මනාපය දීම හෝ වෙනත් පරාජිතයෙකුට දෙවන මනාපය දෙන්නේ නම් ජයග‍්‍රහණය කළ යුතුම අපේක්‍ෂකයාට තුන්වන මනාපය දීම සුදුසුම තීරණය වේ. එමඟින් තරගයෙන් ඉවත් කෙරෙන එක් එක් අපේක්‍ෂකයාට සැබෑ ලෙසම ඇති ජනතා ප‍්‍රසාදය නිරූපණය කිරීමේ කාර්යයේ පංගුකාරයෙකු වීමටත්, සැබෑ ජයග‍්‍රාහකයා තේරීමේද, ජයග‍්‍රාහකයාගේ වැඩි ඡුන්ද ප‍්‍රමාණය වැඩි කිරීමේ හෝ අඩු කිරීමේද තීරණාත්මක කාර්යයේ පංගුකාරයෙකු වීමටත් මෙම මනාප ක‍්‍රමය නිසා ඡුන්දදායකයෙකුට දෙවැදෑරුම් ශක්තියක් එකවර ලැබේ.


යම් අපේක්‍ෂකයෙකු මුල් වටයේම දිනා නැත්නම් ජනාධිපතිවරණයේදී ජයග‍්‍රාහකයා තීරණය වන්නේ එම මුල් වටයේදී ලැබූ ඡුන්ද සංඛ්‍යාව මත නොව මනාප ගණනය කළ පසු ලැබූ ඉහළම ඡුන්ද සංඛ්‍යාව මතය. මුල් වටයේදීම ජයග‍්‍රහණයක් මෙම ජනාධිපතිවරණයේදී ලැබිය හැකි බවක් අද කිසිසේත් නොපෙනෙන නිසා මනාප ලකුණු කිරීම වඩාත්ම වැදගත් තීරණාත්මක සාධකය බවට අද පත් වී ඇත.


විකල්පයේ සියලූම නිර්පාක්‍ෂික බලවේග වෙනුවෙන් තනි අපේක්‍ෂකයෙකු ඉදිරිපත්වීම යම් යම් හේතු නිසා අසාර්ථක වුවද පවත්නා තත්වය යටතේ ගත යුතු සුදුසුම පියවර නොගැනීමට එය හේතුවක් කර ගත යුතු නොවේ. මෙවර ජනාධිපතිවරණයේදී ඉහළම ඡුන්ද සංඛ්‍යාව ලබන අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු පමණක් නිසැකවම ජයගන්නා නිසා අවසානයේ ප‍්‍රබුද්ධ ඡුන්දදායකයා කළ යුතු වන්නේ එ් දෙදෙනා අතරින් වඩාත්ම අයෝග්‍ය අපේක්‍ෂකයා නිශ්චිතවම පැරදවීමට සියලූ ශක්තිය යෙදවීමය. එහිදී දිනවීමට වඩාත්ම යෝග්‍ය අපේක්‍ෂකයා නිශ්චිතවම දිනවීමට එක් මනාපයක් ලකුණු කිරීමත්, තම හදවතට එකඟව තමා වඩාත්ම කැමති අපේක්‍ෂකයාට තම ප‍්‍රථම මනාපය ලකුණු කිරීමත් මඟින් මනාප ක‍්‍රමයේ වාසිය තහවුරු කළ හැකිව ඇත.
ඔබ ඔඛේ ජාතික යුතුකම ඉටු කිරීමට එදින නොවරදවාම ඡුන්දපලට යන්න.

හම්බන්තොට වරායේ සම්පූර්ණ වියදම ඩොලර් මිලියන 1,541ක්


කෝප් වාර්තාවෙන් මතුවෙයි



ඔක්තෝබර් 23 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ කෝප් කමිටු වාර්තාවෙහි කරුණු සඳහන් වන එක් ප‍්‍රධාන ආයතනයක් වන්නේ ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරියයි. වරාය අධිකාරිය 2018 වර්ෂයේදී කෝප් කමිටුව ඉදිරියට ගෙනැවිත් ප‍්‍රශ්න කිරීම් සිදුකර තිබුණි. එම ප‍්‍රශ්න කිරීම්වලදී ප‍්‍රශ්න කර තිබුණු කාරණා අතරින් වඩා වැදගත් වන්නේ සූරියවැව ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩාංගණය පිළිබඳව හා හම්බන්තොට වරාය පිළිබඳ කළ ප‍්‍රශ්න කිරීම්ය. මෙම සටහනෙන් අප ඉදිරිපත් කරන්නේ කෝප් කමිටු වාර්තාවෙහි එම ප‍්‍රශ්න කිරීම් වලදී හෙළි කරගත් කරුණු පිලිබඳවය. මෙහි ඇති ඇතැම් කරුණු පෙර සිදුකළ ප‍්‍රශ්න කිරීම්වලටද අදාලය.


සූරියවැව


රාජපක්ෂ යුගයේ සිදුකළ නාස්තිකාරම ව්‍යාපෘතියක් වූ සූරිවැව ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩාංගණය ඉදිකිරිමේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය මුදල් ගෙවිය යුතුව තිබුණි. එහෙත් එම මුදල් ගෙවීම ප‍්‍රමාද වී තිබේ. රුපියල් මිලියන 993.8ක් හා ගෙවීම් පමා කිරීමේ පොලියද ඇතුළුව රුපියල් මිලියන 3950.8ක් කොන්ත‍්‍රාත්කරුට ගෙවීමට අවසාන එකඟතාවයට පැමිණ ඇතැයි වරාය අධිකාරියේ කළමණාකරණය කෝප් කමිටුවට දන්වා තිබුණි. එහෙත් 2017 දෙසැම්බර් 31 වනවිට වරාය අධිකාරියේ ගිණුම් පොත්වලින් එම ගෙවීම් ඉවත් කර තිබේ. මේ පිළිබඳව කරුණු දක්වමින් වරාය අධිකාරියේ සභාපතිවරයා කියා ඇත්තේ මෙම ගෙවීම ඉතා විශාල බැවින් එය කිරීමට වරාය අධිකාරිය එකඟ නොවූ බවයි. මෙම මුදල් භාණ්ඩාගාරයෙන් ගෙවා නිමකරන බව ලිඛිතව දැනුවත් කර ඇති බැවින් එය වරාය අධිකාරියේ ගිණුම්වලින් ඉවත් කර ඇති බවයි. ගිණුම්වලින් ඉවත් වුවද, මේ වෙද්දී එක ක‍්‍රිකට් තරගයක්වත් නොපවත්වන සූරියවැව ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩාංගණය වෙනුවෙන් කළ වියදම මහා පරිමාණ නාස්තිකාර වියදමක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත.


ඇත්තෙන්ම සිදුවී තිබුණේ මෙම මුදල ගෙවීම සඳහා වරාය අධිකාරිය 2018 දී මහජන බැංකුවෙන් ණය මුදලක් ලබාගැනීමයි. ණය ගෙවා තිබුණේ ඒ ණය අනුවය. වරාය අධිකාරිය කියන්නේ කවුරුන් හෝ නිල වශයෙන් ණය ඉල්ලා සිටිය යුතු නිසා වරාය අධිකාරිය මහජන බැංකුවෙන් ණය ඉල්ලූ‍ම් කළත්, ඇත්තටම ඒ ණය මහා භාණ්ඩාගාරයෙන් ගත් එකක් ලෙස සැලකිය යුතු බවයි. සියළු ගෙවීම් මහා භාණ්ඩාගාරයෙන් සිදුකරන බව කොන්දේසියක්ද එම ණය ගිවිසුමේ තීබී ඇතැයි වරාය අධිකාරිය කියා තිබේ.


කරුණු කෙසේ වෙතත් මෙතැන විශාල ගැටළුවක් ඇත. 2017 ගිණුම් පොත්වලින්ම ඉහත කී බිලියන ගණනක ගෙවීම ඉවත් කර ඇත. ඉන්පසුව ඒ වෙනුවෙන් 2018 දී ණයක් ලබාගෙන ඇත. ඉන්පසුව ණය ගෙවන්නේ මහා භාණ්ඩාගාරයෙනි. මෙම ක‍්‍රියාවලියෙහි ගැටළුවක් ඇති බව කෝප් කමිටුව නිර්දේශ කර ඇත. සමස්ථයක් වශයෙන් ගත් කළ මේ ගෙවන්නට සිදුව ඇත්තේ රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ හම්බන්තොට ඉදිකිරීම් කරමින් මහජනතාවට විනෝදය සපයන්නට කළ කි කටයුතුවල ප‍්‍රතිඵලයන්ය. එහෙත් යහපාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වූ පසු එම ගැටළු ගිණුම් පොත්වල හිස්තැන් තබමින් ආවරණය කොට පළක් නැත. ඒවා සඳහා විනිවිදභාවයෙන් යුතු ක‍්‍රියාවලියක් අනුගමනය කිරීම වැදගත්ය.



මෙම කෝප් වාර්තාවේ වැදගත්ම කොටස වන්නේ හම්බන්තොට වරායේ ඉදිකිරීම් සඳහා කළ ගෙවීම්වලට අදාල කොටසයි. 2018 ජුලි 31 දිනට හම්බන්තොට වරායේ 1 සහ 11 අදියර ඉදීකිරීම සදහා විදේශිය ණය, දේශීය ණය, වරාය අධිකාරියේ සෘජු දායකත්වය හා චක‍්‍ර පිරිවැය ඇතුලූ‍ සමස්ථ වියදම ඇමෙරිකන් ඩොලර් මිලියන 1,541 ක් වැය කර ඇතැයි කෝප් කමිටු වාර්තාවෙහි සඳහන්ය. සටහන ලියැවෙන මොහොත වෙද්දී රුපියලේ අගය අනුව එය රුපියල්වලින් මිලියන 280,149 කි. සරල භාෂාවෙන් කීවොත් මිලියනයේ ඒවා ලක්ෂ දෙකයි අසූවකි. රාජපක්ෂලාගේ ගාය සුව කිරීම අන් කිසිවක් මේ ව්‍යාපෘතියෙන් සිදු නොවීය.


එලෙස ඉදිකළ වරාය 2017 දෙසැම්බර් 31 දක්වා ලද මෙහෙයුම් පාඩුව රුපියල් මිලියන 21,904ක් බව කෝප් කමිටු වාර්තාවෙහි සඳහන්ය.
කෝප් කමිටුව වරාය ඉදිකිරීමේ ගිවිසුමෙහි පිටපතක් සති දෙකක් ඇතුලත කාරක සභාවට ලබාදෙන ලෙස දැනුම්දී තිබුණේ පසුගිය වසරේදීය. එහෙත් එම ගිවිසුමෙහි පිටපතක් ලබාදී නැත.


දැවැන්ත පාඩු ලබන ව්‍යාපෘතියක් වූ හම්බන්තොට වරායට අදාලව 2017 අගෝසතු 04 දිනැති අමාත්‍ය මණ්ඩල තීරණය පරිදි සමාගමක් පිහිටුවීය. එහි ආයෝජන වටිනාකම ඇ.ඩො මිලියන 1,400 කි. මෙය වරාය කුණු කොල්ලයට විකිණීමක් යැයි සමාජ මතයක් ඇති කළේය. එය කෙරෙහි කාරක සභාවේ අවධානය යොමු වී තිබුණි. පවරන ලද ඉඩම් හෙක්ටයාර් 1,103 ක් සදහා ආයෝජන අගය තීරණය කිරීමේ දි 99 කාලයකට අය කර ගත යුතු බදු වටිනාකම සැලකිල්ලට ගෙන නොමැතිව අගය තීන්දු කර ඇතැයි කෝප් කමිටුවෙහි අදහසය. එම වටිනාකම තක්සේරු කිරීමෙහි ගැටළුවක් ඇති බවත් කෝප් කමිටුවේ මතය වී තිබෙන නිසා තක්සේරු කළේ කවුරුන්ද යන්නත් කෝප් කමිටුව විමසා තිබේ.


එයට පිළිතුරු ලෙස වරාය හා නාවික කටයුතු අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා ලිපියක් ලබාදී තිබේ. එම ලිපියෙහි පහත කරුණු සඳහන්ව තිබුණි.
‘හම්බන්තොට වරාය ඉදිකිරීම සඳහා රුපියල් බිලියන 193ක් පමණ ආයෝජනය කර තිබූ අතර ශ‍්‍රී ලංකා රජය විසින් චීනයේ එක්සිම් බැංකුව වෙතින් වාණිජ පදනම මත ලබාගන්නා ලද ණය මුදල් මේ සඳහා මූලිකවම යොදා ඇත.


හම්බන්තොට වරායේ පූර්ණ වශයෙන් මෙහෙයුම් කටයුතු සිදු කිරීම සඳහා බහාළුම් පර්යන්තයට අදාල මෙහෙයුම් උපකරණ මිලදී ගෙන නොතිබූ අතර වරායේ මෙහෙයුම් කටයුතු සාර්ථකව ඉටු කිරීම සඳහා මෙම මෙහෙයුම් උපකරණ මිලදී ගත යුතුව තිබූ අතර එම උපකරණ මිලදී ගැනීම සඳහා තවත් ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 600ක් පමණ ආයෝජනය කළ යුතුව තිබුණි. එමෙන්ම ලබාගත් ණය ආපසු ගෙවීම වෙනුවෙන් ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරියට ඒ වනවිටත් රුපියල් බිලියන 9.1ක් පමණ වාර්ෂිකව වැය කිරීමට සිදුව තිබුණි. 2011 නොවැම්බර් මස වනවිට හම්බන්තොට වරාය මෙහෙයුම් කටයුතු ආරම්භ කර තිබූ අතර 2016 වර්ෂය අවසන් වනවිට මෙහි සමුච්තිත අලාභය පමණක් රුපියල් බිලලියන 46.7කට වඩා වැඩිවී තිබුණි. මෙය ඉතා අයහපත් මූල්‍ය තත්වයක් වූ අතර මේ පිළිබඳඅමාත්‍යාංශය විසින් අමාත්‍යා මණ්ඩලයේ අවධානය යොමු කොට ඇත.


තවද මෙම ණය ආපසු ගෙවීමේදී ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරියට හා ශ‍්‍රී ලංකා රජයට මුහුණදීමට සිදුවන බරපතල තත්වය හා රටෙහි සාර්ව ආර්ථිකය කෙරෙහි ඇති කරන අයහපත් බලපෑම යන කරුණු හේතුවෙන් හම්බන්තොට වරාය ප‍්‍රතිව්‍යුහගතකරණ කිරීම හා වාණිජකරණය කිරිමේ දැඩි අවශ්‍යතාවය අවබෝධ කරගනිමින් මීට පෙර පැවති රජය විසින්ද චීන එක්සිම් බැංකුව සමඟ ලිපි හුවමාරු කරගෙන ඇති බව පෙනී යයි.


ශ‍්‍රී ලංකා රජය හා මහජන චීන ආණ්ඩුව අතර රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික සම්බන්ධතා මත 2016 අපේ‍්‍රල් මස 07 වන දින අත්සන් කොට ඇති අවබෝධතා ගිවිසුම් ප‍්‍රකාරව හම්බන්තොට වරාය සංවර්ධනය කිරිමට අදාලව ඇි කරගත් එකඟතා අනුව රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික මාර්ග ඔස්සේ චීන සමාගම් විසින් යෝජනා ඉදිරිපත් කොට තිබූ අතර එකී ආයෝන යෝජනා සලකා බැලීම සඳහා ආර්ථික කළමණාකරණය පිළිබඳ අමාත්‍ය මණ්ඩල කාරක සභාව විසින් අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය සහිතව අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ගේ කමිටුවක් පත් කරන ලදී. පසුව මෙම යෝජනා සම්බන්ධයෙන් විශේෂ කාර්යභාර අමාත්‍යවරයා හා සංවර්ධන උපාය මාර්ග හා ජාත්‍යන්තර වෙළඳ අමාත්‍යවරයා විසින් ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ අමාත්‍ය මණ්ඩල සංදේශය සැලකිල්ලට ගනිමින් 2016 නොවැම්බර් 06 වන දින පැවැත්වූ අමාත්‍ය මණ්ඩල රැුස්වීමේදී අදාල පාර්ශ්වයන් අතර රාමුගත ගිවිසුමත් අත්සන් කිරීමට අනුමැතිය ලබාදී ඇත. ඒ අනුව 2016 දෙසැම්බර් මස 18 වන දින හම්බන්තොට වරාය සංවර්ධනය කිරීමට අදාලව වන රාමුගත ගිවිසුම ඉහත අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය පරිදි සී/ස චයිනා මර්චන්ට් පෝර්ට් හෝල්ඩින්ස් සමාගම සහ ශ‍්‍රී ලංකා රජය අතර අත්සන් කොට ඇත. එකී ගිවිසුමෙහි අදාල ව්‍යාපෘතියේ පරිවර්තිත අගය ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.4ක් ලෙස සඳහන් වන අතර, එයින් උපරිම වශයෙන් ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.12ක් චයිනා මර්චන්ට් පෝට් හෝල්ඩින්ස් කම්පැණි ප‍්‍රයිවෙට් ලිමිටඞ් සමාගම වෙත ආයෝජනය කළ යුතු බව සඳහන් වේ.


ඉන් අනතුරුව ඉහත සහන ගිවිසුම 2017 ජුලි මස 25 හා 2017 අගෝස්තු මස 01 න දින අමාත්‍ය මණ්ඩල තීරණ වලට අනුකූලව හම්බන්තොට වරාය සංවර්ධනය කිරීම, වාණිජකරණය, කළමණාකරණය සහ මෙහෙයවීම යන අරමුණින් රාජ්‍ය, පෞද්ගලික හවුල්කාරීත්ව ක‍්‍රමවේදයකට අනුගත වෙමින් අදාල පාර්ශ්වකරුවන් අතර 2017 ජුලි මස 29 දින අනුග‍්‍රාහක ගිවිසුමක් අත්සන් කරන ලදී. මෙම ගිවිසුම පාර්ලිමේන්තුවේ සභාගත කිරීම සඳහා ඉදිරිපත් කරන ලදී.


එකී සහන ගිවිසුමේ කොන්දේසි ප‍්‍රකාරව පුද්ගලික සමාගම් දෙකක් පිහිටවිය යුතු අතර එම සමාගම් දෙක ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.4කින් ප‍්‍රාග්ධනිත කළ යුතුව තිබුණි. මේ අනුව, හම්බන්තොට වරායේ පළමුවන අදියාර හා දෙවැනි අදියර සඳහා ලබාගත් ණය, නැව් තෙල් සැපයීමේ පහසුකම් හා ටැංකි සංකීර්ණය සඳහා වූ ව්‍යාපෘථියේ වියදම්ද, ණය සඳහා ආපසු ගෙවන ලද මුදල් හා පොළියද, මුළු ව්‍යාපෘතියේ යටිතල පහසුකම්, ව්‍යාපෘතියේ චංචල හා නිශ්චල දේපල සහ ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය විසින් යොදවන ලද මුදල්ද පාදක කරගනිමින් රාමුගත ගිවිසුම ප‍්‍රකාරව මෙම ව්‍යාපෘථියේ පරිවර්තිත අගය එනම් වරාය ඉදිකර සංවර්ධනය කිරීමට වැයකළ මුදල ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.4ක්ලෙස නිර්ණය කොට ඇත.


මෙම වරාය සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා සී/ස හම්බන්තොට ඉන්ටර්නැෂනල් පෝර්ට් ගෲප් පුද්ගලික සමාගම(එච්අයිපීජී, සීමාසහිත හම්බන්තොට ඉන්ටර්නැෂනල් පෝර්ට් සර්විසස් පුද්ගලික සමාගම (එච්අයිපීඑස් යන පුද්ගලික සමාගම් දෙක ශ‍්‍රී ලංකාවේ බලපැවැත්වෙන සමගාමී නීතිය යටතේ ස්ථාපනය කොට ඇත.


මෙම ගිවිසුම් ප‍්‍රකාරව එච්අයිපීජී යන සමාගම ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 794ක මුදල් ප‍්‍රමාණයකින් හා එච්අයිපීඑස් සමාගම ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 606ක ප‍්‍රමාණයකින් ප‍්‍රාග්ධනිත කර ඇත. තවද මෙම ගිවිසුම් ප‍්‍රකාරව සීඑම්පෝර්ට් ආයතනය විසින් ප‍්‍රතිෂ්ඨාපන මුදල ලෙස ඇමෙරිකානු ඩොලර් 973,658,000ක් ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය වෙත ගෙවිය යුතු වන අතර ගිවිසුම බලාත්මක වූ දින සිට අවුරුද්දක කාලසීමාවට තවත් ඇමෙරිකානු ඩොලර් 146,000,000 ක මුදලක් මෙම ව්‍යාපෘතියේ ආයෝජනය කළ යුතුවේ. එකී සමාගම විසින් ගිවිසුමේ සඳහන් පරිදි මෙම ගෙවීම් සිදුකර ඇත.


ශ‍්‍රී ලංකා රජය හා සීඑම්පෝර්ට් සමාගම හා අනෙකුත් අනුබද්ධිත සමාගම් අතර අත්සන් කරනු ලැබූ ගිවිසුමේ විෂය පථය අනුව හම්බන්තොට වරාය චීන සමාගමකට විකිණීමක් සිදුකර නොමැති අතර ශ‍්‍රී ලංකාවේ බලපත්නා නීතිය අනුව සංස්ථාපිත ශ‍්‍රී ලංකා වරාය චීන සමාගමකට විකිණීමක් සිදුකර නොමැති අතර සමාගම් දෙකකට දීර්ඝකාලීන බද්දක් යටතේ කළමණාකරණය හා පරිහරණය කිරීම සඳහා ලබාදී ඇත. මෙය කිසිදු ආකාරයක විකිණීමක් නොවේ. ගිවිසුම බලපවත්වන කාලය අවුරුදු 99ක් වන අතර වසර 70ක් ගතවීමෙන් පසුව මෙහි සියළුම කොටස් ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරිය විසින් මිලදී ගැනීම හෝ වසර 80ක් ගතවීමෙන් පසුව බහුතර කොටස් ප‍්‍රමාණයක අයිතිය ශ‍්‍රී ලංකා වරාය අධිකාරියට පැවරීමේ ප‍්‍රතිපාදන ඇතුලත් කර ඇත.


තවද මෙම ගිවිසුම පාර්ශ්වකරුවන්ගේ එකඟතාව මත ගිවිසුම ඕනෑම අවස්ථාවක සංශෝධනය කිරීමටද ප‍්‍රතිපාදන සලසා ඇති අතර ගිවිසුම ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට අදාල වන්නේ ශ‍්‍රී ලංකාව තුල බලපවත්නා නීතියයි.
මෙම ගිවිසුම අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ සාකච්ඡුා කිරීමෙන් අනතුරුව ශ‍්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව වෙත සභාගත කිරීමටද කටයුතු කරන ලද අතර, ගිවිසුමේ අන්තර්ගත කරුණු සම්බන්ධයෙන් ශේෂ්ඨාධිකරණයේද මේ සම්බන්ධයෙන් ගොනුකළ පෙත්සම් විභාගයට ගැණින.‘


ඉහත කී පැහැදිළි කිරීමෙන් පෙන්වාදී ඇත්තේ හම්බන්තොට වරාය අලෙවි කළ බවට පැතිර ගිය කතාවලට අදාල තත්වයයි. කෙසේවෙතත් ඉහත කාරණා ගැන කෝප් කමිටුව වැඩිදුර කරුණු වාර්තාවට ඇතුලත් කර නැත.


ණය


හම්බන්තොට වරාය ඉදිකිරීම සඳහා විශාල ණය කන්දරාවක් ලබාගෙන තිබේ. වරාය අධිකාරියේ සභාපතිවරයා පවසන අන්දමට වත්මන් ණය ශේෂය රුපියල් මිලියන 147කි. එහෙත් එම ණය භාණ්ඩාගාරයෙන් ගෙවන නිසා ගිණුම් පොත්වලින් ඉවත් කර ඇතැයි වරාය අධිකාරියේ සභාපතිවරයා කෝප් කමිටුවට කියා ඇත.


සියළුම ණය සේවාකරණයට යොමු කරමින්, රජයට වැය බරක් නොවන ලෙස ගෙවිය යුතු බව අමාත්‍ය මණ්ඩලය තීරණය කර ඇතැයි කෝප් කමිටුවෙන් පෙන්වාදෙයි. එසේ නොවුණහොත් භාණ්ඩාගාරයේ ගිණුම්වල විශාල ගැටළුකාරී තත්වයක් උද්ගත විය හැකි බව පෙන්වාදෙයි. කෙසේ වෙතත් ගිණුම් පොත්වලින් ඒ ණය ඉවත්කිරීම පිළිබඳව කෝප් කමිටුව ප‍්‍රශ්න කර ඇත. විශේෂයෙන්ම මෙය වරාය අධිකාරියේ ගිණුම්වලත්, භාණ්ඩාගාරයේ ගිණුම්වලත් යන දෙකේම ඇතුලත් නොවීම ගැටළුවක් බව කෝප් කමිටුව පෙන්වාදී තිබේ.


සමස්ථයක් ලෙස රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේදී ගත් මහා පරිමාණ ණය සහ ඒවායින් ආරම්භ කළ ව්‍යාපෘතිවල පාඩුවෙහි තරම ඉහත වියදම් ගැන කියවද්දී වටහාගැනීමට හැකිවනු ඇත. එම ගෙවීම් ගිණුම් පොත්වලට ඇතුලත් නොකර හැංගීමට ආයතන උත්සාහ කරන්නේ වාර්ෂිකව ආයතනවල වියදමට ඒවා ඇතුලත් වීමෙන් සම්පූර්ණ ආයතනයේම ගිණුම්වලට එය බලපාන නිසා විය යුතුය. එය බරපතල වරදක් බව ඇත්තය. එහෙත් වරදේ ඇත්තම මුල තියෙන්නේ තවමත් ගෙවන්නට සිදුවී තිබෙන නාස්තිකාර වියදම් සිදුකළ පුද්ගලයන්ටය. නැවත ඒ පුද්ගලයන්ම ලැජ්ජා නැතිව බලය ඉල්ලද්දී එයට ඉඩදීම කෙතරම් අමනෝඥ ක‍්‍රියාවක්දැයි අප තේරුම්ගත යුතුය.

යොමු කරමින්, රජයට වැය බරක් නොවන ලෙස ගෙවිය යුතු බව අමාත්‍ය මණ්ඩලය තීරණය කර ඇතැයි කෝප් කමිටුවෙන් පෙන්වාදෙයි. එසේ නොවුණහොත් භාණ්ඩාගාරයේ ගිණුම්වල විශාල ගැටළුකාරී තත්වයක් උද්ගත විය හැකි බව පෙන්වාදෙයි. කෙසේ වෙතත් ගිණුම් පොත්වලින් ඒ ණය ඉවත්කිරීම පිළිබඳව කෝප් කමිටුව ප‍්‍රශ්න කර ඇත. විශේෂයෙන්ම මෙය වරාය අධිකාරියේ ගිණුම්වලත්, භාණ්ඩාගාරයේ ගිණුම්වලත් යන දෙකේම ඇතුලත් නොවීම ගැටළුවක් බව කෝප් කමිටුව පෙන්වාදී තිබේ.


සමස්ථයක් ලෙස රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේදී ගත් මහා පරිමාණ ණය සහ ඒවායින් ආරම්භ කළ ව්‍යාපෘතිවල පාඩුවෙහි තරම ඉහත වියදම් ගැන කියවද්දී වටහාගැනීමට හැකිවනු ඇත. එම ගෙවීම් ගිණුම් පොත්වලට ඇතුලත් නොකර හැංගීමට ආයතන උත්සාහ කරන්නේ වාර්ෂිකව ආයතනවල වියදමට ඒවා ඇතුලත් වීමෙන් සම්පූර්ණ ආයතනයේම ගිණුම්වලට එය බලපාන නිසා විය යුතුය. එය බරපතල වරදක් බව ඇත්තය. එහෙත් වරදේ ඇත්තම මුල තියෙන්නේ තවමත් ගෙවන්නට සිදුවී තිබෙන නාස්තිකාර වියදම් සිදුකළ පුද්ගලයන්ටය. නැවත ඒ පුද්ගලයන්ම ලැජ්ජා නැතිව බලය ඉල්ලද්දී එයට ඉඩදීම කෙතරම් අමනෝඥ ක‍්‍රියාවක්දැයි අප තේරුම්ගත යුතුය.