අසාධාරණ ලෙස තමා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ සිට ගාල්ල දිසාව බාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිගේ පෞද්ගලික සහකාර හැටියට මාරුකර යැවීමෙන් තමාගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩකළේයැයි කියමින් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ හිටපු අධ්යක්ෂ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි ඥානේන්ද්‍ර ශානි අබේසේකර ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ පසුගිය දෙසැම්බර් 20 වැනිදා මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කළේය.
පෙත්සමේ පළමුවැනි වගඋත්තරකරුවා වන්නේ වැඩබලන පොලිස්පති සීඞී වික‍්‍රමරත්නය. තුන්වැනි වගඋත්තරකරු ජාතික පොලිස් කොමිසමේ සභාපති කේඩබ්ලිව්ඊ කරලියැද්දය. කොමිසමේ අනෙක් සාමාජිකයන් වන, සාවිත‍්‍රි ඞී විජේසේකර, වයිඑල්එම් සවාහිර්, තිලක් කොල්ලූරේ, ගාමිණී නවරත්න, අශෝක විජේතිලක, ජි ජෙයකුමාර් හා පොලිස් කොමිසමේ ලේකම්ද වගඋත්තරකරුවෝය. ඊට අමතරව, මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සභාපති මහින්ද දේශප‍්‍රිය හා අනෙක් සාමාජිකයන් වන ජනාධිපති නීතිඥ එන්ජේ අබේසේකර, මහාචාර්ය රත්නජීවන් හූල්ද වගඋත්තරකරුවෝ වෙති. ශානි අබේසේකරගෙන් පසු අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්යක්ෂ ලෙස පත්කරන ලද ඩබ්ලිව් තිලකරත්න හා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්ද වගඋත්තරකරුවන් කර ඇත.
පළමුවැනි වගඋත්තරකාර වැඩබලන පොලිස්පතිවරයා විසින්, තමා ඉතාමත් අසාධාරණ ලෙස, අත්තනෝමතික ලෙස, හිතුවක්කාර ලෙස, සාධාරණ හේතුවක් නැතිව, නීත්‍යනුකූල නොවන හා නීති විරෝධී ලෙස තමා ස්ථාන මාරු කරන ලද බවත්, එම තීරණයට ජාතික පොලිස් කොමිසමේ අනුමැතිය හිමිවුණු බවත්, ඊට සමගාමීව මැතිවරන කොමිෂන් සභාවේද එකඟතාව හිමිවුණු බවත් ශානි අබේසේකර මහතා සිය පෙත්සමෙන් කියයි.
ශානිගේ අතීතය
පෙත්සමේ කියැවෙන පරිදි, ශානි අබේසේකර වූකලි පොලිසියේ අවුරුදු 33ක අතිශය කීර්තිමත් සේවා වාර්තාවකට හිමිකම් කියන්නෙකි.
1986 පෙබරවාරි 10වැනිදා ඔහු පොලිසියට බැඳුණේය. උපපොලිස් පරීෂකවරයකු හැටියටය. කළුතර පොලිස් විදුහලෙන් පුහුණුව අවසන් කළේ 1986 මැයි 30දාය. ඉන්පසු උපපොලිස් පරීක්‍ෂකවරයකු හැටියට කුරුඳුවත්ත පොලිසියේ සේවය කරද්දී පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකායට ඔහු බඳවාගන්නා ලදි. ඒ 1986 ජුලි 1වැනිදාය. කටුකුරුන්ද අභ්‍යාස විදුහලෙන් පැරා මිලිටරි පුහුණුව ලැබුවේය. විශේෂ කාර්ය බලකායේ සේවය කරන අතරතුර ශානි යුද මෙහෙයුම් කලාප ඇතුළුව ලංකාවේ බොහෝ ප‍්‍රදේශවල සේවය කෙළ්ය. ඒ 1990 වනතුරුය. 1991 ජනවාරි 1වැනිදා, පොලිස් පරීක්‍ෂකවරයකු හැටියට උසස්වීමක් ලද ඔහු පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකායේ විශේෂ ප‍්‍රභූන් සඳහා වන ආරක්ෂක ඒකකයට අනුයුක්ත කරනු ලැබිණ. ඉතාම වැදගත් පුද්ගලයන්ගේ ආරක්‍ෂාව සම්බන්ධ විශේෂ පුහුණුවක්ද ඔහු ලබා තිබේ. ඒ අනුව, ඔහු අතිවිශේෂ පුද්ගලයන්ගේ සමීප ආරක්‍ෂකයකු හැටියට කාලයක් සේවය කෙළ්ය.
1995 ජනවාරියේ සිට නැවතත් සාමාන්‍ය පොලිස් රාජකාරියට යොදවන ලදුව, නාරාහේන්පිට පොලිසියේ අපරාධ අංශය බාර නියෝජ්‍ය ස්ථානාධිපති විය. ඉන්පසු ග‍්‍රෑන්ඞ්පාස් පොලිසියේද, මරදාන පොලිසියේද සේවය කළේය. 2003 ජනවාරි 1වැනිදා ප‍්‍රධාන පොලිස් පරීක්‍ෂක හැටියට උසස්වීමක් ලද හේ, එය ලබාගත්තේ තමා කළ විශේෂ පෙන්නූ විශේෂ දස්කම්වලට ලද සම්මාන උසස්වීමක් හැටියටය.
1999 ජනවාරි 10 වැනිදා, ශානි අබේසේකර අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට බඳවාගන්නා ලදි. ඒ එවකට පොලිස්පතිවරයාගෙන්, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව බාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා කළ ඉල්ලීමක් නිසාය. 2007දී ඔහු සහකාර පොලිස් අධිකාරිවරයකු හැටියට උසස් කෙරිණි. ඉන්පසු ඔහු යාපනෙයේ (දිස්ත‍්‍රික් අංක 1* භාර සහකාර පොලිස් අධිකාරිවරයා ලෙස පත්කර යැවිණ. 2009 දී නැවත අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට කැඳවන ලද්දේය. 2010දී ඔහු හෝමාගෙම දකුණ දිස්ත‍්‍රික් භාර නිලධාරි හැටියට යෙදවිණ. 2010 ජුලි මාසයේදී නැවතත් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට කැඳවිණි.
අඟුලාන පොලිසියේ ස්ථානාධිපති ඇතුළු කිහිප දෙනකු වරදකරු කරන ලද කුප‍්‍රකට අඟුලාන පොලිස් ඝාතන නඩුවේදී අපරාධ පරීක්‍ෂකවරයකු හැටියට ඔහු කළ දායකත්වය ගැන එම නඩුව විභාග කළ විනිසුරු ශිරානි තිලකවර්ධන මහත්මිය කළ විශේෂ ඇගැයීමකට ශානි අබේස්කර පාත‍්‍ර විය. ඒ මත, එවකට පොලිස්පති එන්කේ ඉලංගකෝන් විසින් කරන ලද නිර්දේශයක් හේතුවෙන්, ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව ඔහුට විශේෂ උසස්වීමක් ප‍්‍රදානය කරන ලදි. 2016 අගෝස්තුවේදී පොලිස් කොමිසම විසින් ඔහු ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි නිලයට උසස්කරන ලදි. ඒ පොලිස් අධිකාරිවරයකු හැටියට ඊට පෙර අවුරුදු පහක කාලය තුළ ඔහු කළ විශිෂ්ට සේවාව ඇගැයීමක් හැටියටය.
2017 සැප්තැම්බරයේදී ශානි අබේසේකර අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්‍ෂවරයා හැටියට පත්කරන ලදි. ඒ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව භාර ජේ්‍යෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති රවි සෙනෙවිරත්න විසින් එවකට පොලිස්පතිවරයා වෙත කරන ලද නිර්දේශය මතය.
ඔහුගේ පොලිස් සේවා කාලය අවුරුදු 33කි. අද දක්වා එම කාලය කිසිදු ආකාරයකින් කිලිටි නොවූ, කිසිදා සේවා අත්හිටුවීමකට භාජනය නොවූ, කිසිදු චෝදනාවක් නොලද සේවා කාලයකි. සමහර මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම්වල ඔහු වගඅත්තරකරුවකු ලෙස නම් කර ඇති නමුත්, ඒ ඔහුගේ පෞද්ගලික වගකීමක් නිසා නොව, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්‍ෂවරයා හැටියට නිලයේ නාමයෙනි.
සිය සේවා කාලය තුළ ඔහු සේවා ඇගැයීම්, ත්‍යාග හා විශේෂ වැටුප් වර්ධක රාශියක් ලබාගෙන තිබේ. සිය සේවය විශිෂ්ට ලෙස ඉටුකිරීම සඳහා අවශ්‍ය වන දැඩි පුහුණුවීම්වලටද ඒ කාලය තුළ ශානි අබේසේකර සහභාගිවී තිබේ.
1999දී චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිවරිය ඝාතන ප‍්‍රයත්නය, 2001 කටුනායක ගුවන්තොටුපළට කරන ලද එල්ටීටීඊ ප‍්‍රහාරය, 2005 ඉවෝන් ජොන්සන් ඝාතනය හෙවත් රෝයල් පාර්ක් ඝාතනය, 2006 ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඝාතන ප‍්‍රයත්නය, 2008 තරුණයන් පස්දෙනෙකු ඇතුළු 11 දෙනකු නාවික හමුදා බුද්ධි අංශයේ නිලධාරීන් විසින් පැහැරගනු ලදුව අතුරුදහන්කිරීම, 2009 අඟුලාන පොලිසියේ ද්විත්ව මිනීමරුම, 2010 ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ පැහැරගෙන ගොස් අතුරුදහන් කිරීම වැනි ප‍්‍රකට ගණයේ අපරාධ ඇතුළු අපරාධ රාශියක් සම්බන්ධයෙන් අපරාධ පරීක්‍ෂණවලට ශානි අබේසේකර නායකත්වය දී තිබේ.
ස්ථාන මාරුව
ජනාධිපතිවරණය 2019 නොවැම්බර් 16 වැනිදා පැවැති අතර, 17 වැනිදා අවසන් ප‍්‍රතිඵල නිකුත් කරන ලදි. එයින් දින හතරකට පසුව, එනම් 21වැනිදා, වැඩබලන පොලිස්පතිවරයා දුන් ¥රකථන පණිවුඩයක් මගින්, ශානි අබේසේකර වහාම ක‍්‍රියාත්මක වන පරිදි අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙතින් ඉවතට මාරුකර ඇති බව දන්වන ලදි. ඒ ගාල්ල දිසාව භාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාගේ පෞද්ගලික සහකාර හැටියටය. එම ¥රකථන පණිවුඩය මෙසේය.
‘ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ 2019.11.21 දිනැති අංක.. ලිපියේ සඳහන් අනුමැතිය පරිදි හා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ 2019.11.20 හා … අංකය දරන ලිපියේ සඳහන් එකඟතාව අනුව පහත ස්ථාන මාරු කිරීම් වහාම ක‍්‍රියාත්මක වන පරිදි මෙයින් නියෝග කරමි.
ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී ජීඑස් අබේසේකර මහතා-අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්යක්ෂ තනතුරේ සිට ගාල්ල කොට්ඨාසය වෙත (නිපොප ගාල්ල දිසාවගේ පුද්ගලික සහකාර ලෙස*
එම ¥රකථන පණිවුඩයම අනුව, ඩබ්ලිව් තිලකරත්න මහතා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අලූත් අධ්‍යක්‍ෂවරයා හැටියට පත්කර තිබිණ. ඔහු ඊට පෙර පොලිස් පරිසර ආරක්‍ෂණ අංශයේ අධ්‍යක්‍ෂවරයා විය.
මෙය පොලිසියේ එදිනෙදා කරන සාමාන්‍ය ස්ථාන මාරුවක් නොවේ. එවැනි මාරුවක් ලැබෙන බවට කිසිම පූර්ව දැනුම්දීමක් ශානි අබේසේකරට ලැබී තිබුණේ නැත. එම ස්ථාන මාරුව සඳහා කිසිම හේතු දැක්වීමක් කෙරුණේද නැත. ඒ නිසා, අද වන තුරුත් පෙත්සම්කරු තමාට ස්ථාන මාරුවක් ලබාදුන්නේ කුමන හේතු නිසාදැයි නොදනියි. ඒ නිසා තවමත් එම ස්ථාන මාරුව හේතුවක් නොමැතිව කරන ලද්දක් හැටියට සැලකිය හැකිය.
කෙසේ වෙතත්, තමාගේ නිල ලිපිගොනු හා ලේඛන අදාළ නිලධාරීන්ට ලබාදීමෙන් පසුව, නොවැම්බර් 25වැනිදා ශානි අබේසේකර ගාල්ල දිසාව බාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා යටතේ රාජකාරි සඳහා වාර්තා කළේය.
පෙත්සම්කරු විසින් පසුගිය කාලයේ කරන ලද ඉතාම සංවේදී හා සංකීර්ණ අපරාධ පරීක්ෂණ හේතුවෙන් ඔහුට ඇති ආරක්‍ෂාව පිළිබඳ අවදානම නිසා, 2008දී පමණ, හිටපු පොලිස්පති එන්කේ ඉලංගකෝන්, ශානි අබේසේකරගේ පෞද්ගලික ආරක්‍ෂාව සහතික කරනු පිණිස, අංක කේඑක්ස් 5303 දරන අතිරේක වාහනය යොදවන ලදි. ඊට අමතරව, ඔහු නිවසේ සිට කාර්යාලයටත්, කාර්යාලයේ සිට නිවසටත් යන එන අතරමග ආරක්‍ෂාව සපයන ලද අතර, රාත‍්‍රියේ ඔහුගේ නිවෙසට විශේෂ කාර්ය බලකායේ ආරක්‍ෂාව සපයා තිබිණ.
එහෙත් ශානි අබේසේකර ස්ථාන මාරු කළ දිනයේම ඒ සියලූ ආරක්ෂක පියවර ඉවත් කර තිබිණ.
නොවැම්බර් 22 වැනිදා, තමාගේ ආරක්‍ෂාව සඳහා සපයා තිබුණු කේඑක්ස් 5303 දරන වාහනය ගාල්ලට ගෙනයාමට අවස්ථාව දෙන ලෙස ශානි අබේසේකර, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව බාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පති රවි සෙනෙවිරත්නගෙන් ඉල්ලීමක් කෙළේය. ඊට අවසර දෙමින් සෙනෙවිරත්න මහතා සිය නිර්දේශය වැඩ බලන පොලිස්පතිවරයා වෙත ඉදිරිපත් කෙළේය. එහෙත් මේ වන තුරුම ඔහුගේ ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් වැඩ බලන පොලිස්පතිවරයාගෙන් ප‍්‍රතිචාරයක් ලැබි නැත. පෙත්සම්කරුගේ ජීවිත ආරක්‍ෂාව සම්බන්ධ ඇති බිය එලෙසම පවතියි.
පොලිසියේ මේ වන විට සිටින 101ක් වන ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරුන් අතරින් ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් ශානි අබේසේකර සිටින්නේ 13වැනි තැනය. ඒ 101ක්වූ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරුන් අතරින්, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකුගේ පෞද්ගලික සහකාර හැටියට යොදවන ලද එකම ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරයා ඔහුය.
නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකුගේ පෞද්ගලික සහකාරවරයකුට නිශ්චිත රාජකාරි ලැයිස්තුවක් නැත. පෙත්සම්කරුගෙන් දැන් වැඩ හැටියට බලාපොරොත්තු වන්නේ, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාට ලැබෙන ලිපි විවෘත කිරීම, එම ලිපි ලේඛනගත කිරීම, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාගේන් අනිකුත් නිලධාරීන්ට හා ඔවුන්ගෙන් නි. පොලිස්පතිවරයාට පණිවුඩ හුවමාරු කිරීම, නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා කාර්යාලයේ නැති අවස්ථාවලදී ඔහුට එන ¥රකථන ඇමතුම්වලට පිළිතුරු දීම ආදියයි. ඒ නිසා, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ තනතුරේ සිට නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයකුගේ පෞද්ගලික සහකාර තනතුර දක්වා යෙදවීම තනතුරෙන් පහළ දැමීමකි.
පෙත්සම්කරු අධ්‍යක්‍ෂවරයාව සිටියදී, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ඉහළ මට්ටමේ අපරාධ ගණනාවක් ගැන විමර්ශන සිදුකළේය. එවැනි සමහර විමර්ශන තවමත් අවසාන වී නැත. ඒ නිසා, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ශානි අබේසේකර ඉවත් කිරීම වූකලි, එම විමර්ශන සම්බන්ධයෙන් අධීක්‍ෂණය කිරීම, මෙහෙයවීම හා පාලනය ඔහුගෙන් ඉවත් කිරීමකි.
එවැනි සමහර විමර්ශන ආරක්ෂක හමුදාවල විවිධ සාමාජිකයන්ට හා දේශපාලකයන්ට එරෙහිව ලද පැමිණිලි මත කළ ඒවාය. පෙත්සම්කරු විශ්වාස කරන්නේ, සිය ස්ථාන මාරුව පොලිසියේ රාජකාරි අවශ්‍යතා හා සේවා හුවමාරු සඳහා හෝ හදිසි රාජකාරි අවශ්‍යතාවකට කළ දේකට එහා ගිය හේතුවක් නිසා කළ එකක් බවයි. ඒ වාගේම පෙත්සම්කරු සිතන්නේ තමාගේ ස්ථාන මාරුව, බාහිර බලපෑමක් නිසා හෝ ඊට සමගාමී හේතු මත, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්යක්ෂ හැටියට පෙග්සම්කරුගේ අධීක්‍ෂණය යටතේ් මෙතෙක් පවත්වාගෙන එන ලද ඉතා සංවේදී, සංකීර්ණ හා ඉහළ ගණයේ විමර්ශන කඩාකප්පල් කිරීම සඳහා කරන ලද්දක් බවයි.
ඉහත කරුණු මත පෙත්සම්කරු කියන්නේ, සිය ස්ථාන මාරුව මගින් කිසිදු නීත්‍යනුකුල හෝ යුක්තිසහගත හේතුවක් හෝ යුක්තිසහගත කිරීමක් නැතිව කරන ලද්දක් බවයි. සේවා අවශ්‍යතා මත හෝ විනය හේතු මත කරන ස්ථාන මාරුවක් නොවන්නට, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ තනතුර දිගටම දැරීමට පෙත්සම්කරුට සාධාරණ හා නීත්‍යනුකූල බලාපොරොත්තුවක් තිබිණ. එහෙත් මේ ස්ථාන මාරුව එවැනි කිසිම හේතුවක් නොදක්වා කරන ලද්දකි.
නොවැම්බර් 26 වැනිදා, මාධ්‍ය වාර්තා හරහා පෙත්සම්කරුට දැනගන්නට ලැබුණේ, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට අනුයුක්ත නිලධාරීන් 704 දෙනකුට විදේශ ගමන් තහනමක් පනවා ඇතිි බවයි. තමා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් මාරුකර යවා තිබුණද, තමාගේ නම එම ලැයිස්තුවේ තිබෙන බව ශානි අබේසේකරට දැනගන්නට හැකිවිය.
දෙසැම්බර් 3වැනිදා, විශේෂ විමර්ශන අංශයේ අධ්‍යක්‍ෂවරයා, දකුණු දිසාව භාර නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාට කළ දැනුම්දීමක් අනුව, දෙසැම්බර් 6 වැනිදා උදේ 9ට එම අංශය වෙත පැමිණෙන ලෙස දන්වන ලදි. ඒ වැඩ බලන පොලිස්පතිවරයාගේ නියමය පරිදි එම අංශය විසින් පවත්වන ‘හදිසි විමර්ශන’ දෙකක් සඳහා පෙත්සම්කරුගෙන් ප‍්‍රකාශ සටහන් කරගැනීමට අවශ්‍යයැයි කියමිනි. ඒ අනුව දෙසැම්බර් 6 වැනිදා පෙත්සම්කරු එම අංශයට ගියේය. එම අංශය ඔහුගෙන් ප‍්‍රශ්න කර තිබුණේ, පොලිස් පරීක්‍ෂක නිශාන්ත සිල්වා විදේශගත වීම හා විශ‍්‍රාමලත් නියෝජ්‍ය පොලිස්පති පාලිත සිරිවර්ධන, මාවනැල්ලේ බුදුපිළිම කිහිපයකට හානි කිරීම ගැන කර තිබුණු පැමිණිල්ලක් සම්බන්ධයෙනි.
දෙසැම්බර් 8 වැනිදා තමාගේ ස්ථාන මාරුවට එරෙහිව ශානි අබේස්කර පොලිස්පතිවරයාට අභියාචනයක් කළේය. අද වන තුරුත් ඒ ගැන ප‍්‍රතිචාරයක් නැත.
පෙත්සම්කරු කියන්නේ, සිය ස්ථාන මාරුව, සිය රාජකාරි අවශ්‍යතාවලට පටහැනි බවයි. එසේම මහජනයා අතර මෙන්ම සහෝදර පොලිස් නිලධාරීන් අතර තමා අවමානයට සහ අපහසුතාවට ලක්කරන බවයි.
මේ ස්ථාන මාරුව, කිසිම යුක්තිසහගත හේතුවක් නැතිව, හිතුවක්කාර ලෙස, අසාධාරණ ලෙස, අයුක්තිසහගත ලෙස හා තර්කානුකූල පදනමක් නැතිව කරන ලද්දකි. බාහිර වුවමනාවන් වෙනුවෙන්, අදාළ නොවන කරුණු මත පදනම්ව කරන ලද්දකි. කිසිම නීතිමය පදනමක් නැතිව කරන ලද්දකි. පෙත්සම්කරුගේ නීත්‍යනුකූල අපේක්‍ෂාවන්වලට එරෙහිව කරන ලද්දකි. අසද්භාවයෙන් කරන ලද්දකි. නීත්‍යනුකූල බලය ඉක්මවා කරන ලද්දකි. නීති විරෝධීය. නීතියට පටහැණිය. ස්වාභාවික යුක්තියේ මූලධර්මවලට පටහැණිව කරන ලද්දකි. පෙත්සම්කරුට වෙනස් ලෙස සැලකීමකි.
ඒ නිසා, වගඋත්තරකරුවන් විසින්, ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 11 ව්‍යවස්ථාවෙන් දක්වා ඇති, අවමන් සහගත සැලකිල්ලක් හෝ දඬුවමක් නොලැබීමට ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි ශානි අබේසේකරට ඇති අයිතිය කඩ කර තිබේ. 12(1* යටතේ සහතික කර ඇති, නීතිය ඉදිරියේ සමාන සැලකිල්ලක් හා ආරක්‍ෂාව ලැබීමට ඇති අයිතිය කඩ කර තිබේ. 12(2* යටතේ සහතික කර ඇති, වර්ගය, කුලය, ආගම, භාෂාව, ලිංගිකත්වය, දේශපාලන මතය, උපන් ස්ථානය යනාදිය මත වෙනස්කොට සැලකුම් නොලැබීමට ඇති අයිතිය කඩකර තිබේ. 14(1* යටතේ ඇති, ඕනෑම නීත්‍යනුකූල රැුකියාවක, වෘත්තියක, වෙළඳාමක, ව්‍යාපාරයක හෝ ව්‍යවසායකත්වයක යෙදීමට ඇති අයිතිය කඩකර තිබේ.
