No menu items!
25.4 C
Sri Lanka
23 August,2025
Home Blog Page 321

දුක කිව්වාම අහන්නේ නැතිව හිරේ දාන ආණ්ඩුවක්

අප්‍රේල් 09 වැනිදා ගම්පොළ දොළුව ප්‍රදේශයේ නගරය ආශ්‍රිතව එක්වූ ආර්ථික අපහසුතා ඇති පිරිසක් උද්ඝෝෂණයක නිරත වී තිබුණි.

ඒ උද්ඝෝෂණයේ වීඩියෝ දර්ශන බැලූ බැල්මට පෙනෙන්නේ එය සංවිධානාත්මක උද්ඝෝෂණයකට වඩා, පීඩා විඳිමින් සිටි පිරිසක් තමන්ගේ ගැටලු ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා එක්රැස්වූ අවස්ථාවක් බවය. සහනාධාර නොලැබෙන, ආදායමක් නැති දිළින්දන් තමන්ට ඇති ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් කරන්නට කඩමණ්ඩියකදී එක්රැස්වීමක් බව පැහැදිලිව පෙනේ.

එහෙත් අප්‍රේල් 09 වැනිදා රාත්‍රියේ මෙම උද්ඝෝෂණය සංවිධානය කළ බව කියමින් පේරාදෙණිය පොලීසිය පුද්ගලයෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණි. අප්‍රේල් 10 වැනිදා මහනුවර මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කොට 16 වැනිදා දක්වා රක්ෂිත බන්ධනාගාර කර ඇත.

අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ පුද්ගලයාගේ බිරිඳ සිරිස නිව්ස්ෆ්‍රස්ට් ප්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදියෙකු වෙත අදහස් දක්වමින් මෙසේ කියා තිබුණි. ‘රෑ නවයයි තිහට තිස්පහට විතර පේරාදෙණිය පොලීසියෙන් යුනිෆෝම් ඇඳගත්ත පොලිස් නිලධාරීන් දෙන්නෙක් සහ සිවිල් ඇඳගත්ත හතරදෙනෙක් හිටියා. ඇවිල්ලා කිව්වා මෙයාව අරන් යන්න ඕනෑ කටඋත්තරයක් ගන්න කියලා. රෑ දොළහයි තිස්පහට විතර පේරාදෙණිය පොලීසියෙන් කෝල් එකක් දුන්නා අත්අඩංගුවට ගත්තා කියලා. පහුවදා දැනගත්තා ඔහුව අත්අඩංගුවට ගත්තා කියලා. මොකක්ද වුණේ කියන එක මටත් ප්‍රශ්නයක්. මට සාධාරණයක් ඉෂ්ට කරලා දෙන්න, මොකද මේ වෙලාවේ බලන්න යන්න එන්නවත් විදියක් නැහැ.’

දොළුව ප්‍රදේශයේ පැවති උද්ඝෝෂණය මිනිසුන් දුක කීමට එකතු වූ අවස්ථාවකි. එය ඇඳිරි නීතිය ඉවත් කළ මොහොතක පැවැත්වූ උද්ඝෝෂණයකි. උද්ඝෝෂණයක් යනු එවැනි මොහොතක රෝගය පැතිරීම  වේගවත් කරන ක්‍රියාවක් බවට අර්ථකථනය කිරීම ඇත්ත විකෘති කිරීමකි. උද්ඝෝෂණයක් යනු මිනිසුන් එකිනෙකා වැළඳගන්නා අවස්ථාවක් නොවේ. එකිනෙකා අත් පටලවාගන්නා අවස්ථාවක් නොවේ.

නගරයට එකතු වී සිටි මිනිසුන් පිරිසක්,  එකාවන්ව තමන්ට ඇති ගැටලු ප්‍රකාශ කිරීම පමණි සිද්ධවුණේ. කිසිවෙකු මහජන දේපළවලට හානි කළ බවක් වාර්තා වන්නේ නැත. අදහස් ප්‍රකාශ කිරීම ජනතාවගේ මූලික අයිතියකි. ඒ අයිතිය පාවිච්චි කරමින් තමන්ගේ දැවෙන ප්‍රශ්නය ප්‍රකාශ කිරීම පමණි සිදුවුණේ.

ඒ උද්ඝෝෂණය පවත්වන මොහොතේම කඩයකට එකතු වී භාණ්ඩ හා මුදල් හුවමාරු කරගන්නා අය අතිනුත්, පොදු ප්‍රවාහනයේ හෝ ත්‍රීවීලරයක නැගී ගමන් කරන පිරිසක් අතරේ රෝගය පැතිරීමේ ඉඩකඩ වැඩි වීමේ ඉඩක් ඇත.

ඒ නිසා පොදු ප්‍රවාහනයේ යන අයවත් වෙළඳසැලක බඩු ගන්නා අයවත් අත්අඩංගුවට නොගෙන උද්ඝෝෂණය කිරීම පමණක් වරදක් බවට හැරවීම පැහැදිලිවම අදහස් මර්දනයට ගන්නා පියවරකි. 

උද්ඝෝෂණයේ සිටි කාන්තාවක රූපවාහිනී ප්‍රවෘත්ති වෙත මෙසේ කියා තිබුණි.

‘අපට කිසිම සහනාධාරයක් ලැබිලා නැහැ. ගෙවල්වලට ඇවිල්ලා සමහර අයට සහනාධාර දෙනවා. ඒත් හැමෝටම නෙවෙයි. දුප්පත් මිනිස්සු ගොඩක් ඉන්නවා. ලැබිලා නැහැ.’

තවත් කාන්තාවක මෙසේ කියා තිබුණි.

‘මේක අසාධාරණ විදියට කරන්නෙ. කුලී වැඩක් කරගන්න යන්න නෑ. මිනිස්සු කුලී වැඩ දෙන්නෙ නෑ. රුපියල් පන්දාහක් දුන්නා සමෘද්ධියෙන්. එපමණයි අපට ලැබුණේ. මේ ගම්වල ඉන්නෙ අසරණ මිනිස්සු. මෙහෙම තෙහෙට්ටු කරලා මෙහෙම අපහාසයට පත් කරන්න එපා කියලා හැමෝගෙන්ම ඉල්ලා හිටිනවා. අපි කොස් තම්බලා කකා හතරවේලක් ඉඳලා තියෙනවා. අපට කොහෙන්වත් සහනයක් ලැබුණේ නැහැ.’

මේ ජනතාවගේ දුක ප්‍රකාශ කිරීමකි. මේ දුක ජනතාව ආණ්ඩුවට කියන්නේ කෙසේද? උද්ඝෝෂණය හැර වෙන මාර්ගයක් ඔවුනට තිබේද? ජනපතිට ලියුමක් ලියන්නද? තවත් බොහෝ පාර්ශ්ව ජනාධිපතිවරයාට ලියා ඇති ලියුම්වලට ප්‍රතිචාර නැති මොහොතක මේ සාමාන්‍ය මිනිසුන් ලියන ලියුමකට ප්‍රතිචාර ලැබේවිද?

මේ මිනිසුන් කර ඇත්තේ තමන්ගේ බඩගින්න ප්‍රකාශ කිරීමය. ඒ ප්‍රශ්නයට විසඳුම් සෙවීම වෙනුවට කර ඇත්තේ මර්දනය ක්‍රියාත්මක කිරීමය. මෙය ඉදිරියේදී ඇතිවීමට නියමිත විරෝධතා හා උද්ඝෝෂණවලටද අනතුරු හැඟවීමක් බව පැහැදිලිය.

මෙම සිදුවීම පිළිබඳ අදහස් දක්වමින් ලංකා ගුරු සංගමයේ ප්‍රධාන ලේකම් ජෝසෆ් ස්ටාලින් මෙසේ පැවසීය.

‘නිශ්චිතවම දොළුව උද්ඝෝෂණය සමස්ත රටේම තියෙන ප්‍රශ්නයක් ප්‍රකාශයට පත්වීමක්. ඇත්තටම ආණ්ඩුව ප්‍රකාශයට පත්කරලා තියෙන සහනාධාර සහ භාණ්ඩ බෙදාහැරීමේ ක්‍රියාවලිය නිසි පරිදි සිද්ධවෙන්නේ නැහැ.

පහළ මට්ටමේ ජනතාවට පමණක් නෙවෙයි. ආණ්ඩුව කීවා රාජ්‍ය සේවකයන්ගේ ණය කපනවා කියලා. එහෙම කියලා උත්සව දීමනාවත් කැපුවා. ඒත් අන්තිමේ රාජ්‍ය සේවකයන්වත් රැවැට්ටුවා. එහෙම තිබියදී සාමාන්‍ය ජනතාවට සහන නොදීම පුදුමයක් නෙවෙයි.

දැන් සාමාන්‍ය මිනිස්සු ස්වෙච්ඡාවෙන් උද්ඝෝෂණය කළාම  ඒක සංවිධානය කළා කියලා එක පුද්ගලයෙක්ව හිරේ දානවා. මේක මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරිමක්.

එළවළු ගොවීන් මේ මොහොතේ අස්වැන්න විකුණාගන්න බැරිව ඉන්නවා. ආණ්ඩුව ඒ ගොවීන් සඳහා අස්වැන්න විකුණාගන්න  විකල්පයක් හදන්නේ නැතිව ආර්ථික මධ්‍යස්ථාන වහලා දැම්මා. ඉන්පස්සේ තමයි විකල්ප හොයන්නේ. එතකොට ගොවීන්ගේ එළවළු නරක් වෙනවා. දැන් ඒ මිනිස්සු උද්ඝෝෂණය කළොත් ඔවුන්වත් අත්අඩංගුවට ගන්නවාද?

දැන් ආණ්ඩුව තමන්ට සහනාධාර ලැබීමට අපේක්ෂා කරන ජනකොටස් තර්ජනයක් විදියට දකිනවා.

මේ වගේ සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන් මේ රටේ ජනතාව පෙළගැහෙන්න ඕනෑ. මේ රටේ බඩුමිල සම්බන්ධයෙනුත් විශාල ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. රටේ ජීවත්වෙන ජනතාව බරපතළ විදියට කැකෑරෙන අර්බුදයක ඉන්නේ. ජනතාව කොයිවෙලේ පුපුරයිද දන්නේ නෑ.

ආණ්ඩුවේ දුර්වලතා නිසා සිදුවිය හැකි ජනතා නැගිටීම්වලට එරෙහිව ආණ්ඩුව කරන අනතුරු හැඟවීමක් විදියට තමයි අර උද්ඝෝෂණය දකින්න පුළුවන් වෙන්නේ. මෙය ආණ්ඩුව කොවිඞ්-19 වසංගත තත්වය යටතේ ගෙනයන මර්දන වැඩපිළිවෙළක දිගුවක්.

මේ වන විට ෆේස්බුක්වල අදහස් පළකරන අයව අත්අඩංගුවට ගන්නවා විතරක් නෙවෙයි, දිගින් දිගටම මාධ්‍ය ඉදිරියට ඇවිත් නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයෙක් තර්ජනය කරමින් ඉන්නවා.

දැන් නිරෝධායනය ක්‍රියාවලිය පවා ජනතාවගේ සහාය ලබන සාමූහික ක්‍රියාවලියක් නොවී, දඬුවමක් හැටියට ජනතාව මත පටවලා තියෙන්නේ. මේ තත්වය භයානක ප්‍රවණතාවක්.

මේ තත්වයට එරෙහිව රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනීසිටින සිවිල් සංවිධාන, වෘත්තිය සමිති විරෝධය පළ කරන්න එන්න ඕනෑ කියලා කියනවා.

මේ ප්‍රවණතාව වහාම නවත්වන්න කියලා අපි ආණ්ඩුවෙන් ඉල්ලනවා.’

අවසානයේ එක දෙයක් විමසිය යුතුය. මැතිවරණයක් ප්‍රකාශයට පත්කර ඇති මොහොතක මෙලෙස මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරනවා නම්, මැතිවරණයකින් පසුව කෙසේ කරුණු කාරණා සිදුවනු ඇතිද? රතුපස්වල, හලාවත හා කටුනායක අඳුරු අත්දැකීම් නැවත අත්දකින්නට සිදුවනු ඇතිද?

කුලී ගෙවල්වලට සහන ඉල්ලයි

0

අනුරංග ජයසිංහ

කුලී නිවාසවල ජීවත්වන පුද්ගලයන්ට කුලී නිවෙස් හිමියන් සතුටුදායක සහනයක් නොදෙන්නේ නම් ගෙවල්කුලී මණ්ඩල හෝ මැදිහත් වී කුලී නිවැසියන් සඳහා මාස 06ක සහන කාලයක් ලබාදීමට කටයුතු කරන ලෙස ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වෙත ලිපියක් යොමු කරමින් කුලී නිවෙස් හිමියන්ගේ සංසදය ඉල්ලා සිටී.

අප්‍රේල් 10 වැනිදා එම ලිපිය ජනාධිපතිවරයා වෙත යොමුකර තිබේ.

කොරෝනා රෝගය ව්‍යාප්ත වීමත් සමග දිගින් දිගටම ඇඳිරි නීතිය පැවතීම නිසා බොහෝ පිරිසකගේ ව්‍යාපාර කඩාවැටීම්, රැකියා අහිමිවීම්, වැටුප් කප්පාදුවීම් සහ වැටුප් නොගෙවීම් හේතු කොටගෙන කුලී නිවාසවල ජීවත්වන පිරිසකට මාර්තු සහ අප්‍රේල් මාසවල නිවෙස් කුලී ගෙවීමට නොහැකි වී ඇතැයි එම ලිපියෙන් පෙන්වාදි ඇත.

1972 අංක 7 දරණ කුලී නිවාස පනත යටතේ ප්‍රාදේශීය මට්ටමෙන් ගෙවල් කුලී මණ්ඩල පවතී.  ගෙවල් කුලී මණ්ඩල මගින් ප්‍රදේශයේ නිවාස අයිතිකරුවන් හා කුලී නිවැසියන් අතර පවතින ගැටලු නිරාකරණය කිරීමත්, කුලී නිවාස නියාමනය කිරීමත් සිදුකරයි.

කුලී ගෙවල්වලට සහන ඉල්ලයි

0

අනුරංග ජයසිංහ

කුලී නිවාසවල ජීවත්වන පුද්ගලයන්ට කුලී නිවෙස් හිමියන් සතුටුදායක සහනයක් නොදෙන්නේ නම් ගෙවල්කුලී මණ්ඩල හෝ මැදිහත් වී කුලී නිවැසියන් සඳහා මාස 06ක සහන කාලයක් ලබාදීමට කටයුතු කරන ලෙස ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ වෙත ලිපියක් යොමු කරමින් කුලී නිවෙස් හිමියන්ගේ සංසදය ඉල්ලා සිටී.

අප්‍රේල් 10 වැනිදා එම ලිපිය ජනාධිපතිවරයා වෙත යොමුකර තිබේ.

කොරෝනා රෝගය ව්‍යාප්ත වීමත් සමග දිගින් දිගටම ඇඳිරි නීතිය පැවතීම නිසා බොහෝ පිරිසකගේ ව්‍යාපාර කඩාවැටීම්, රැකියා අහිමිවීම්, වැටුප් කප්පාදුවීම් සහ වැටුප් නොගෙවීම් හේතු කොටගෙන කුලී නිවාසවල ජීවත්වන පිරිසකට මාර්තු සහ අප්‍රේල් මාසවල නිවෙස් කුලී ගෙවීමට නොහැකි වී ඇතැයි එම ලිපියෙන් පෙන්වාදි ඇත.

1972 අංක 7 දරණ කුලී නිවාස පනත යටතේ ප්‍රාදේශීය මට්ටමෙන් ගෙවල් කුලී මණ්ඩල පවතී.  ගෙවල් කුලී මණ්ඩල මගින් ප්‍රදේශයේ නිවාස අයිතිකරුවන් හා කුලී නිවැසියන් අතර පවතින ගැටලු නිරාකරණය කිරීමත්, කුලී නිවාස නියාමනය කිරීමත් සිදුකරයි.

ලංකාවේ කොරෝනා මරණ අනුපාතිකය වැඩි ඇයි?

0
COLOMBO, SRI LANKA - 2020/03/31: A municipal worker wearing a protective gear sprays disinfectant at a house during a government-imposed nationwide lockdown as a preventive measure against the COVID-19 coronavirus. Sri Lanka is currently under an indefinite curfew to prevent the spread of the virus which has already infected 132 people. (Photo by Harshana Johanas / SOPA Images/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)

උදාහරණ ලෙස ඉන්දියාව 3.4% (මුළු රෝගීන්  ගණන 6,725) , පකිස්ථානය 1.43% (මුළු රෝගීන්  3,808), නේපාලය 0 (මුළු රෝගීන්  9), භූතානය 0 (මුළු රෝගීන් 5), මාලදිවයින 0 ( මුළු රෝගීන් 19) . (බංගලාදේශය  සඳහා මෙම අගය 6.36% වන අතර එහි මුළු රෝගීන් ගන්න 424 කි. බංගලිදේශය සම්බන්ධව ද රෝගීන් හඳුනාගැනීමේ පර්යේෂණ සිදු කිරීම ඉතා අවම මට්ටමින් පවතින බවට චෝදනාවක් පවතී).

සමස්තයක් වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතිය  සහ සේවාවන් කලාපයේ අන් සියලූ රටවලට වඩා ඉහල මට්ටමක පවතියි. එසේ නම් ශ්‍රී  ලංකාව හා සම්බන්ධ මෙම තත්ත්වය බලාපොරොත්තු විය නොහැකි තත්වයකි. මේ අනපේක්ෂිත තත්ත්වය විස්තර කළ හැක්කේ කෙසේද?

දැනට රටේ ක‍්‍රියාත්මක වන කොරෝනා මර්දන වැඩපිළිවෙළ සම්බන්ධව දිගින් දිගටම අඩුපාඩුවක් වශයෙන් පෙන්වා දෙන කරුණක් වන්නේ රෝගීන් හඳුනා ගැනීම පිණිස කෙරෙන පර්යේෂණවල සංඛ්‍යාත්මක අඩුවය. රෝගය ආශ‍්‍රිත මරණ අනුපාතිකයේ (CFR )  මේ පෙන්වන අසාමාන්‍ය වැඩිවීම සඳහා මෙම  කරුණද සෘජුවම බලපාන සාධකයක් විය හැක. කිමද, මුළු මරණ සංඛ්‍යාව (ලවය) ආසාදිත රෝගීන්ගේ සැබෑ මුළු අගයට වඩා අඩු අගයකින් (හරය) බෙදීම නිසා මෙම තත්ත්වය ඇති වූවා විය හැක.

විශේෂයෙන් ශ්‍රී ලංකාව හා සම්බන්ධව කිව හැකි තවත් කරුණක් වනුයේ 102 වෙනි රෝගියා හඳුනාගන්නා තුරු කිසිදු මරණයක් සිදු නොවීමය. සියලූ මරණ සිදුවී ඇත්තේ ඉන් පසුවය. එනම් නව රෝගීන් 88ක් හඳුනාගන්නා විට මරණ 7ක් සිදු වී ඇත. මෙයද යම් ප‍්‍රමාණයකට ශ්‍රී ලංකාව වැනි වඩාත් හොඳ සෞඛ්‍ය  සේවාවක් පවතින සහ එසේම රට තුළ රෝගය පුළුල් ලෙස ව්‍යාප්ත නොවූ තත්ත්වයක් තුළ අනපේක්ෂිත සිද්ධියකි. කිමද රටක මරණ අනුපාතිකය සාමාන්‍යයෙන් වැඩි වන්නේ  රෝගීන් වැඩි වැඩියෙන් මතු වීමත්, එම නිසා සෞඛ්‍ය පද්ධතියට එය දරාගැනීමට අපහසුතාවකට (overburden ) පත්වීමත් සමඟය. ශ්‍රී ලංකාව හා සම්බන්ධව එවැනි තත්ත්වයක් දක්නට නැත. මහජන සෞඛ්‍යය විෂයේ දී Epidemilogical Fallacies  ලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ මෙවැනි තත්වයන් ය. පර්යේෂණ මුල් කරගත්  වඩාත්  සක‍්‍රිය රෝගීන් හඳුනාගැනීමේ වැඩපිළිවෙළක් මගින් රෝගය ආසාදිත අයවලූන් වැඩි ප‍්‍රමාණයක් හඳුනාගන්නා තත්ත්වයක් යටතේ මෙය  මීට වඩා වෙනස් වීමට ඉඩ තිබිණි. එනම් CFR  අගය මීට වඩා ඇතැම් විට බොහෝ සේ අඩු වීමට ඉඩ තිබුණි.

කොරෝනා වසංගතය හා සම්බන්ධව දැනට ශ්‍රී ලංකාව පසුවන අවධිය සැලකිල්ලට ගැනීමේදී රෝගීන් හඳුනාගැනීමේ පර්යේෂණ වැඩිපුර කිරීමේ පැහැදිලි අවශ්‍යතාවක් ඇත.  මේ අවශ්‍යතාව  කිහිප විටකදීම ශ්‍රී ලංකා වෛද්‍ය සංගමය, රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමය ඇතුළු සංවිධාන ගණනාවක් විසින් පෙන්වා දී ඇත.

මේ පිළිබඳව පර්යේෂණයක් කළ සෞඛ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති පිළිබඳ ආයතනයේ  විධායක අධ්‍යක්ෂ වෛද්‍ය රවී රනන්එළිය  මහතා පෙන්වා දෙන්නේ අද දිනකට පර්යේෂණ සිදු කෙරෙන 250 සීමාවේ සිට අඩුම වශයෙන් 2,000 දක්වාවත් එය වැඩි කළ යුතු බවය. අද පවතින ඇඳිරි නීතිය තත්වය මේ සඳහා ඉතා සාර්ථකව යොදාගත හැකි බව ද ඔහු පෙන්වා දෙයි.

සෞඛ්‍ය ප‍්‍රතිපත්ති ආයතනයේ ප‍්‍රකාශනයට අනුව දකුණු ආසියානු මට්ටමින් ද කොරෝනා පර්යේෂණ සිදුකිරීම අතින් අප සිටින්නේ පහළ මට්ටමකය.  දකුණු ආසියානු කලාපයේ රටවල ජනගහනයෙන් මිලියනයකට කරන කොරෝනා පරීක්ෂණ ගණන, ශ්‍රී ලංකාව 152, ඉන්දියාව 129, පාකිස්තානය 248, බංග්ලාදේශය 45, නේපාලය  99, භූතානය 1,209,  මාලදිවයින 466.

කොරෝනා පාලනය සඳහා පර්යේෂණ මගින් ආසාදිතයන් හඳුනාගැනීම ඉතා සාර්ථකව කළ රටවල්  හා සංසන්දනය කිරීමේ දී මෙම අගය ඉතා පහළ මට්ටමක පවතී. උදාහරණ ලෙස හොංකොං-12,079, සිංගප්පූරුව -6,917, තායිවානය -1,468, දකුණු කොරියාව -9,812. (විශේෂයෙන් මෙම නැගෙනහිර ආසියානු රටවල් ජනජීවිතයට පනවන සීමාවන් අවම මට්ටමේ පවත්වා ගනිමින් රෝග පාලනය සඳහා පර්යේෂණ වැඩිපුර යොදාගන්නා ලද රටවල් සදහා හොඳ උදාහරණ වේ).

ආසාදිතයන්  හඳුනාගැනීම සඳහා කෙරෙන පර්යේෂණ ප‍්‍රමාණය වැඩි කිරීම කොරෝනා පාලනය සඳහා විය යුතු ක්ෂණික අවශ්‍යතාවක් වන අතර එය අවම වශයෙන් අපේ‍්‍රල් හා මැයි මාස පුරා පැවතිය යුතු බව වෛද්‍ය රනන්එළිය මහතාගේ අදහසයි. ශ්‍රී ලංකාවේ නව රෝගීන් ඇති වීම යම් ප‍්‍රමාණයකට පාලනය කළ ද, රෝග පාලනය සඳහා සැක සහිත පුද්ගලයන් දිගට පර්යේෂණ සදහා යොමු කිරීම රෝග පාලනය සම්බන්ධව මධ්‍ය කාලීන හා දීර්ඝ කාලීන වැඩපිළිවෙළේ අංගයක් විය යුතුය.

වෛද්‍ය ප‍්‍රසන්න කුරේ

(වෛද්‍ය ප‍්‍රසන්න කුරේ මහජන සෞඛ්‍ය, සමාජ විද්‍යාව හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳව ද පශ්චාත් උපාධි ලාභියෙකි. ඔහු සෞඛ්‍ය අමාත්‍යංශයේ ප‍්‍රාදේශීය වසංගත රෝග විද්‍යාඥයෙකු හා කොළඹ වෛද්‍ය පීඨයේ කථිකාචාර්යවරයෙකු  ලෙස සේවය කොට ඇත. ගෝලීය ඒඞ්ස් ව්‍යාපෘතියේ හිටපු දකුණු ආසියානු කලාපීය කළමනාකරුවෙකි.)

ඡායාරූපය: Getty Images

කොරෝනා, රජය, ජනතාව සහ දේශපාලනය

0
Workers carrying their belongings board buses to go back to their homes in province during a government-imposed nationwide lockdown as a preventive measure against the COVID-19 coronavirus, at an industrial zone on the outskirts of Colombo on March 28, 2020. (Photo by LAKRUWAN WANNIARACHCHI / AFP) (Photo by LAKRUWAN WANNIARACHCHI/AFP via Getty Images)

කොරෝනා  අපේ රටට පමණක් නොව ලෝකයටම අලූත් අර්බුදයකි. එය මර්දනය කිරීමට සදා නිමකළ ක‍්‍රමවේදයක් නොමැත. එය අලූත් අත්දැකීමට මුහුණ දෙන අටියෙන් අඩුපාඩු හදාගනිමින් ඉදිරියට යා යුතු දුෂ්කර ගමනකි.  මෙය ඔබත් මාත් පිළිගන්නා සත්‍යයකි.

එහෙත්, ඒ සඳහා වන කැපවීම හා මාර්ගෝපදේශය අවංක එකක් විය යුතුය. එහි සැගවුණු න්‍යාය පත‍්‍ර හෝ වෙනත් අරමුණු තිබිය නොහැක. පම්පෝරි දෙසනවාට වඩා යථාර්ථවාදී විය යුතුය. එය කතාවට සීමා නොවුණු  ක‍්‍රියාවෙන් පෙන්නුම් කළ යුතු සත්‍යයකි.

දැන් දැන් ඇසෙන හා පෙනෙන දේ අනුව එය එසේ නොවන බැව් පෙනේ. ඒ පිළිබඳව මේ කරුණු කිහිපය ඔබ සමග බෙදාහදා ගනිමින් සාකච්ඡාවක් ඇති කිරීම සුදුසු බැව් සිතමි.

වසංගතය මැඬලීම

කොරෝනා  වසංගතය මර්දනය කිරීම,  වෛද්‍ය විශේෂඥයන්ගේ  මූලිකත්වයෙන් සිදුවිය යුතු කාර්යයකි. රජයක් වශයෙන් ඊට දේශපාලන නායකත්වයක් දිය යුතුය. මෙය වසංගතයක් බැවින් රටේ දක්ෂතම වසංගත පිළිබඳ වෛද්‍ය විශේෂඥයන්ගේ  සහභාගිත්වය සහ නායකත්වය ඊට ලබා ගත යුත්තේය.  එය එසේ නොවන වග වෛද්‍ය අංශ මගින්ම දැන් අනාවරණය වෙමින් තිබිම කනගාටුවට කරුණකි.  මන්ද, විවිධ වෛද්‍ය විශේෂඥයන්, වෛද්‍ය වෘත්තීය සංගම්, වසංගත වෛද්‍ය විශේෂඥයයෝ එකිනෙකා, පවත්නා ක‍්‍රමවේදයන් අභියෝගයට ලක් කරන මත ප‍්‍රකාශ කරමින් සිටිති. වාර්තා එළි දැක්වෙයි. සංවාදය යහපත් ක‍්‍රියාවකි. එය නායකත්වය ගත යුතු, සිදු විය යුතු තැන සිදුවිය යුතුය. සාකච්ඡාවට ගත යුතු පිරිස්  පිටමං කොට සංවාදය පැවැත්වීම නුසුදුසු ය. පිටස්තරයන්ගේ කැරැල්ලක් සේ ඇතිවන සංවාද මේ ව්‍යායාමයේ දී නරක ප‍්‍රතිඵල ගෙන දිය හැක. පීඩාවට පත් සාමාන්‍ය ජනතාව ඉන් තවත් පීඩාවට පත්වෙති. අන්දමන්දවූවන් සේ අසරණ වෙති. එය දැන් සිදු නොවෙනවා යැයි ජනතාවගේ කාට නම් නොහැඟේ ද?

වසංගතය මැ`ඞීමේ ක‍්‍රියාවලියේ අරමුණ විය යුත්තේ, වසංගතය මර්දනය කිරීමය. ඉන් පීඩාවට පත් ජනතාව මර්දනය කිරීම නොවේ.  එනමුත්,  ක‍්‍රියාත්මක වැඩපිළිවෙළේ මුලින් ම සිටින සමහර හමුදා -පොලිස්  නායකයන් හැසිරෙන්නේ  වසංගතයක් මඩින බලඇණියක නියමුවන් ලෙස නොව ත‍්‍රස්තවාදයක් මැඬලන්න වලිකන පිරිසක් ලෙසය. අද වන විට නිරෝධායනය යනු ආරක්ෂිත පියවරකට වඩා දඩුවමක් දීමක් සේ අර්ථ ගැන්වෙන තරමටම මේ ප‍්‍රකාශකයන්ගේ කට මැත දුර දිග ගොස් ඇති බැව් කියන්නේ වෙන කිසිවෙක් නොව විශේෂඥ වෛද්‍ය අතුල සුමතිපාලය.  මාධ්‍ය ඉදිරියේ එවැනි ප‍්‍රකාශන නිකුත්වීම, කොරෝනා වසංගතය මර්දනය කිරීමට වඩා වෙනත් අරමුණක් වෙනුවෙන් කෙරෙන රංගනයක් ද යන්න සැක සහිතය. වසංගතය මර්දනයට තිබිය යුත්තේ සෞඛ්‍ය විද්‍යාත්මක ඉලක්ක සහ කාල කඩඉම්ය. ඊට දේශපාලන හෝ හමුදාමය ඉලක්ක හෝ කඩඉම් ලබා දීම අතිශය භයානකය.

වැඩකරන ජනතාව සහ සහන

වසංගතය නිසා රජය සහන රැසක් ප‍්‍රකාශයට පත් කළේය. සමාජයේ විවිධ ජන කොටස්හි සමාජ සහ ආර්ථික ශක්‍යතාවන් සලකා බලා එකී සහන විවිධ ස්වරූපයෙන් ලබා දීමට රජය ගත් වැදගත් පියවරකි. ඉන් සැලකිය යුතු සහන ප‍්‍රමාණයක් මේ වන විටත් රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණය හරහා ජනතාව අතරට ගොස් තිබේ. එකී යාන්ත‍්‍රණයට අනිසි බලපෑම් කරන දේශපාලන අඳබාලයෝ නැත්තේම නොවෙති. සමහර මැති ඇමතිවරුන් හා නිලධරයන් මෙම ක‍්‍රියාවලිය ඊළඟ මැතිවරණයේ ඡන්ද මෙන්ම මනාප එකතු කරන මැතිවරණ ව්‍යාපාර බවටද පත්කර ගෙන තිබේ. මැතිවරණ කොමිසමේ සභාපතිට ඒ පිළිබඳ නිවේදන දැමීමට ද දේශපාලන නායකයන්ගේ විවේචනයට බඳුන් වීමට ද සිදුව තිබේ.

රජයේ සේවකයෝ

රජයේ වැඩකරන සේවකයන්ගේ වැටුපට සහනයක් සලසමින් තම මාසික වැටුපෙන් අඩු කිරීමට නියමිත විවිධ ණය වාරික නොකපා මුළු වැටුපම මාර්තු-අපේ‍්‍රල් මාස සඳහා ලබාදෙන බවට ආණ්ඩුව දුන් ප‍්‍රතිඥාව ඊටම සීමා වී තිබේ. අපේ‍්‍රල් මාසයට නියමිත සිංහල-දෙමළ අලූත් අවුරුදු උත්සවය වසංගත තත්ත්වය  නිසා මෙවර නිවෙස් අභ්‍යන්තරයටම සීමා වුවත් අපේ‍්‍රල් මස වැටුප රජයේ සේවකයන් අතට සුපුරුදු පරිදි ගොස් ඇත්තේ ඒ සියලූ අඩු කිරීම් සහිතව රැවටිල්ලකට ලක් කරමිනි.

සුපුරුදු උත්සව දීමනාව සම්බන්ධයෙන් රාජ්‍ය අංශය වෘත්තීය සමිති කළ ඉල්ලීමට ද ආණ්ඩුව කන් දී නොමැත්තේ එම  උත්සව අත්තිකාරම් ද වැටුපට එක් වී නොමැති නිසාය. රාජ්‍ය සේවකයන්ගෙන් සාතිශය බහුතරයකගේ මාසික වැටුපෙන් 20%-30%  අතර මුදලක් ණය වාරික වශයෙන් අඩු කර ගනී. එක් එක් ණය ගත් බැංකු හෝ අරමුදල් සදහා පෞද්ගලිකව තම වැටුපෙන් එකී වාරික අඩු කරගනී. රජය දුන් ප‍්‍රතිඥාවට අනුව එවැනි අඩු කිරීම් පෞද්ගලික වැටුප් පතින් අඩු කිරීමට තරම් තාක්ෂණිකව දියුණු ක‍්‍රමවේදයක් නොමැති බැව් ද ආණ්ඩුව පාර්ශ්වයෙන් කියවේ. එසේ නම් ඊට විකල්පයක් ලෙස ඒ  ඒ පුද්ගලයාට ආපසු අය කරගැනීමේ පදනම මත තම වැටුපෙන් 30%ක මුදලක් හෝ රුපියල් 20,000 ක්  වැනි  නිශ්චිත මුදලක් වැටුපට එකතු කොට හෝ ගෙවීමේ ක‍්‍රමයක් ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට තිබුණි. එය  එසේ  නොවී  මග හැර යාමෙන් පෙනෙන්නේ ආණ්ඩුවේ නොහැකියාව ද? නොවුවමනාවද? යන්න දන්නේ ආණ්ඩුවේම බලධාරීන් ය.

පෞද්ගලික  අංශයේ  සේවකයෝ 

පෞද්ගලික අංශයේ සේවක සේවිකාවන්ගේ ඉරණම ඊටත් වඩා ඛේදනීය ය. වසංගත තත්ත්වය  නිසා බොහෝ පෞද්ගලික අංශයේ කර්මාන්ත, වානිජ ආයතන හා කාර්යාල වසා දමා තිබේ. ආර්ථික වශයෙන් ගනු-දෙනු ඇණහිට ඇත. සේවක සේවිකාවන් බොහෝමයක් නිවෙස් තුළ, තම නේවාසික ස්ථාන තුළ හෝ ගම් බිම් බලා ගොස් ඇත. අන්තර්ජාලයේ නවීන තොරතුරු තාක්ෂණ උපාංග මත ක‍්‍රියාත්මක බැංකු, සංනිවේදන ආයතන, දත්ත සම්පාදිත හා විශ්ලේෂණ ආයතන පමණක් තම කාර්ය මණ්ඩල නිවෙස් තුළ ම තබා ගනිමින් එකී සේවා කටයුතු කරගෙන යනු ලැබේ. කොරෝනා වසංගතය නිසා සමහර ආයතන මෙම අභියෝගය ජය ගැනීමට විවිධ අත්හදාබැලීම් ද කරයි. අලූත් ව්‍යාපාරික අවස්ථා සොයා ගැනීමටත් සේවාවන්හි ඵලදායිකත්වය වැඩි දියුණු කරගැනීමටත් සමහර ව්‍යවසායකයෝ වෙරදරති.

මෙම වසංගතය නිසා නිෂ්පාදන හා වෙළඳ කටයුතු අන්තර්ජාතික මට්ටමින් ම අර්බුදයට ගොස් තිබේ. මූල්‍ය සංසරණය ඇණහිට තිබේ. තත්ත්වය එසේ වුවත් බොහෝමයක් පෞද්ගලික අංශයේ ආයතන තම සේවකයන් දෙස බලා ඇත්තේ ඉතා අයුක්තිසහගත අයුරිනි. බොහෝ පෞද්ගලික ආයතන මේ අවස්ථාවේ තම සේවකයන්ගේ වැටුප් ඉතා සිත්පිත් නොමැති අන්දමට කප්පාදු කොට තිබේ. සමහරක් ආයතන 60% හෝ 40% මට්ටමින් එකී කප්පාදුව කර තිබේ. නැතහොත්, වැටුප් ලබාදීමකින් තොරවම වසා දමා තිබේ. ලාභ ලබන ආයතන පමණක් නොව, විවිධ සාමූහික ගිවිසුම් මගින් ආවරණය වන පෞද්ගලික අංශයේ ආයතන ද ප‍්‍රමිතියකින් තොරවම වැටුප් කප්පාදු කර තිබේ. ඒ ජාත්‍යන්තර පිළිගත් ප‍්‍රඥප්ති සහ කම්කරු නීති ගැන කිසිදු තැකීමකින් තොරවය. පිළිගත් ක‍්‍රමවේදයක් අනුගමනය නොකොට තමන්ගේ ආයතන තුළ වසර ගණනාවක් සේවය කළ සේවකයන්ට අත්කර දී  ඇති ඉරණම ඉතා ශෝචනීය වේ.

සුළු පරිමාණ ආයතන පමණක් නොවේ මහා පරිමාණ, රටේ ප‍්‍රචලිත ආයතන ද තම සේවකයන් මෙම ශෝචනීය තත්ත්වයට ඇද දමා ඇති බැව් වාර්තා වේ. මෙතෙක්, තම කාර්ය මණ්ඩල සේවකයන්  ”මානව සම්පත” සේ සලකා ක‍්‍රියාකොට අර්බුදයක් හමුවේ ඔවුන් අළුදූවිලි ගණනට පත් කරන්නේ නම්, මානව ශිෂ්ටාචාරයේ මෙතෙක් හුරුපුරුදු කළ වටිනාකම් ගැන කුමන කතා ද?  තම ආයතනයේ කම්කරුවෙකු, සේවකයෙකු  යනු පළමුව මනුෂ්‍යයෙකු  යන්න කල්පනාවට ගැනීමට තරම්වත්  මෙම හාම්පුතුන්ට නොහැකි වී නම්, මෙවන් අර්බුද හමුවේ  සිස්ටම් චේන්ජ් ගැන කතා කිරීම මෙම ක‍්‍රමයේ ම තවත් විහිළුවකි.  ස්ථාවර රැුකියා අංශයේ තත්වය මෙසේ නම් අස්ථාවර හෝ අනියම් අංශවල තත්ත්වය මීට වඩා දරුණුය. අඳුරු ය.

විකල්ප වෙනුවෙන්  මැදිහත්වීම

මෙම අර්බුදය හමුවේ වුවද, සැබවින්ම මෙම සේවකයන්ගේ වැටුප් සියල්ල කප්පාදුවකින් තොරව ගෙවිය යුතුව තිබිණි. නැතහොත්, ඒ ඒ ආයතන විවිධ අයුක්ති සහගත ප‍්‍රමිතීන් අනුගමනය කිරීමට ඉඩ දීම වෙනුවට රජයේ මැදිහත් වීමෙන් යුතුව සාධාරණ පොදු ප‍්‍රමිතියක් හඳුන්වාදීමට කටයුතු කළ හැකිව තිබිණ. එසේ නොවන විශේෂ අවස්ථා සලකා රජය මැදිහත්වී සහණයක් සැලසීමට ද හැකිව තිබිණි. විශේෂයෙන්, නිදහස් වෙළඳ කලාප ඇඟලූම් කම්කරුවන් සඳහා වැටුප් ප‍්‍රතිපාදන ගෙවීමට අවශ්‍ය යාන්ත‍්‍රණයක් සැකසීමට ජාත්‍යන්තර කම්කරු සංවිධානය මැදිහත් වූ විට, මෙරට හාම්පුතුන්ගේ සංවිධානය හා කර්මාන්ත හිමියන් ඊට සහයෝගය නොදීම ඉන් මග හැර ගොස් ඇති බැව් කියවේ. 

පොදුවේ මෙම අතුරු අර්බුද හමුවේ, රටේ කම්කරු අමාත්‍යාංශය මෙන්ම වෘත්තීය සමිති ව්‍යාපාරය මේ සඳහා නිසි මැදිහත්වීමක් සිදුකළේ යැයි කිව නොහැක.  එහෙත් තම ව්‍යාපාර රැුක දෙන මෙන්, මෙම හාම්පුතුන් මෙන්ම ඔවුන්ගේ සංවිධාන වන්දි හා සහනාධාර ඉල්ලීමට නම් රජයේ පාමුල දනින් වැටෙනවා නොඅනුමානය. රජය ඔවුන්ගේ හඬට කන් දීමට මග බලා සිටිනවා ද විය හැක. ලංකාවේ ජාවාරම්කාර ව්‍යාපාරික ප‍්‍රජාවේ වෙස් මුහුණ මේ ලෙස ගැලවී යන්නේ ද?

වගකීමෙන් නිදහස් විය නොහැක

රජයේ මෙන්ම පෞද්ගලික අංශයේ සේවකයන්ගේ මෙම අර්බුදය දරුණු විපාක ගෙන දෙන්නකි. මෙම සේවකයෝ රැකියාවක් කරන බැවින් වෙනත් කිසිදු රජයේ සහණාධාරයකට ද හිමිකම් නොලබති. ගමේ ග‍්‍රාමසේවක නිලධාරියාත්, දේශපාලන බල අධිකාරියත් රැකියා නියුක්තිකයන්ගේ ගණයට මේ පිරිස් සැලකිල්ලට ගන්නා බැවින්,  කිසිදු සහණාධාරයක් දිය නොහැකි පිරිසක් ලෙස සලකනු ලබයි. දැනට ක‍්‍රියාත්මක කිසිදු සහනාධාර ක‍්‍රමවේදයකට ගොනු නොවන මෙවැන්නන්ගේ මූල්‍යමය තත්ත්වය පිරිහීමට ලක්වීමේ වගකීමෙන් මේ අනුව රජයට ගැලවිය නොහැක.

රැකියාවන් කරන මෙවැනි බොහෝ පිරිස් තමන්ගේ වැටුපට අමතරව වෙනත් ආදායම් මාර්ග සකසා ගෙන තම පවුල් නඩත්තු කරන වග රහසක් නොවේ. නමුත් කොරෝනා වසංගතය එවැනි බොහෝ අනියම් ආදායම් මාර්ගවලට වැටකඩොලූ බැඳ ඇති බැව් අප සිහියට ගත යුතුය. මේ පවුල් තුළ රෝගීව වෙසෙන වයෝවෘද්ධ වැඩහිටියන් ද අත්‍යවශ්‍ය පෝෂණය යදින කිරි සප්පයන්ද සිටින බැව් තවද අමතක නොකළ යුතු කරුණු ය.

අර්බුද සමයක, සමාජයේ ඇති වෙමින් ඇති මෙවන් අසහනකාරී තත්ත්වයන්ට, මෙවැනි පිරිස් පුද්ගලික විසඳුම් සෙවීමට යාම තවත් ඛේදාන්ත සිදුවීම් රැසක ආරම්භයක් විය හැක. ඒ නිසා සමාජ සාධාරණත්වයේ  සහ යුක්තිසහගත විසඳුම් වෙනුවෙන්  මේ පිළිබඳුව කතා කිරීමට දේශපාලන පක්ෂ හා නායකයන්ද පියවර ගත යුතුව ඇත.

බන්දුල චන්ද්‍රසේකර

ඡායාරූපය: ලක්රුවන් වන්නිආරච්චි/ Getty Images

ආර්ථකයද? හුස්මද?

0
THE HAGUE, NETHERLANDS - APRIL 10: A man takes a photo with his smartphone in the port of The Hague amid the coronavirus (COVID-19) pandemic on April 10, 2020 in The Hague, The Netherlands. The Coronavirus (COVID-19) pandemic has spread to many countries across the world, claiming over 90,000 lives and infecting more than 1.5 million people. (Photo by Pierre Crom/Getty Images)

කොරෝනාවෙන් ආතුරවූ නිල්ග්‍රහයාගේ අනාගතය වෙනුවෙනි.

දීර්ඝ කාලයකට පසු අහසට නිවාඩුවක් ලැබී තිබේ. පොළොව හා මුහුද ද නිවාඩු පාඩුවේ ගිමන් හරියි. කුරුල්ලෝ නිදහසේ පියාඹති. ඩොල්පින් මසුන් ඇතුළු සියලූ මත්ස්‍යයෝ වරල් ගසමින් පිහිනති. මරණ වරෙන්තුව මිටින්ගෙන උපන් සත්ත්ව විශේෂ ගණනාවකට ජීවත්වීමේ සහන කාලයක් ද ප්‍රකාශයට පත්වී තිබේ. ඉස්පාසුවක් නැති මිනිසාට ලැබී ඇත්තේ ද නිවාඩුවකි.

එහෙත්…?

අහඹු ලෙස උදාවූ මේ නිදහස, මේ විවේකය මිනිසාට අර්ථවත් කාර්යසාධනයක් සඳහා අවකාශයක් විවර කර ඇත්තේ ද? පොතක් කියවන්නට කාලයක්, වේලාවක් නැතැයි මැසිවිලි නැගූ මිනිසා දැන් පොත් කියවන්නේ ද? ආධ්‍යාත්මික ගමනකට ප්‍රවේශවීම සඳහා හෝ කිසි ඉසිඹුවක් නැතැයි කනිපින්දම් ගෑ මිනිසා දැන් ආධ්‍යාත්මික ගවේෂණයක (හෝ ස්වයං විවේචනයක) යෙදෙන්නේ ද? කිසියම් වූ නවෝත්පාදන කටයුත්තක් සඳහා ඔහු මේ විරාමය ප්‍රයෝජනයට ගෙන ඇත්තේ ද? තමනට කිසිවක්ම කර කියා ගත නොහැකි යැයි මෙකල බොහෝ මිනිසුන් මැසිවිලි නගන්නේ කුමක් නිසා ද? මේ නිහැඬියාව මිනිසා තුළ නව චින්තනධාරා මතු නොකරන්නේ ද? තාක්ෂ◊ක මෙවලම් ඇතුළු බහුවිධ යන්ත්‍රසූත්‍ර සමග දීර්ඝ කාලයක් මුලුල්ලේ සිදුකළ විරාමයක් නැති ගනුදෙනුවේ ප්‍රතිඵල වශයෙන් මිනිසුන්ගේ සිතීමේ යාන්ත්‍රණය අකර්මණ්‍ය වී ඇත්තේ ද?

 සොබාදහම ජයගත්තේ යැයි කියමින් භෞතික සම්පත් අත්පත් කරගැනීම් පිළිබඳ උදම් අනන මිනිසා පරිස්සමින් සිතා බැලිය යුතු ප්‍රශ්න ගණනාවක් කොවිඞ් 19 විසින් සමාජගත කරනු ලැබ තිබේ.

 මිහිමඬලේ නීත්‍යනුකූල උරුමය යම්කිසිවකු විසින් කවදා හෝ මිනිසාට පවරා දෙනු ලැබ ඇත්තේ ද? නිජබිම් උරුමය පිළිබඳ නෛතික තත්ත්වයන් සලකා බැලූව ද තිරිසන් සතුන් පෘථිවිවාසීන් බවට පත්වූයේ මිනිසාට වඩා බොහෝ කලකට පෙර වන බැවින් ඔවුන් එහි මුල් උරුමක්කාරයන් බවට පත් නොවන්නේ ද? සදාචාරාත්මකව සිතා බැලූව ද සතුන් අපගේ මුතුන්මිත්තන් ලෙස හඳුනාගත යුතු නොවේ ද? ජීවිත කාලයක් මුළුල්ලේ තමන් වෙනුවෙන් බර අදිමින් වෙහෙස වූ තිරිසන් සත්ත්වයන් මහලූ වී බෙලහීන වූ පසු ඔවුන් පෝෂණය කිරීම ආර්ථික වශයෙන් අවාසිදායක කටයුත්තක් වන බැවින් ඊට ඇති එකම විසඳුම ඝාතනය බව පෙන්වා දෙන ආර්ථික රොබෝ මිනිසාගේ ඒ ආර්ථික දැක්ම මහලූ දෙමවුපියන්, වැඩිහිටියන් සම්බන්ධයෙනුත් වලංගු වන්නේ ද? බලසම්පන්න සුපිරි රාජ්‍යයන්හි මෙන් ම තුන්වෙනි ලෝකයේ කුඩා රටවල ද වෙසෙන මිනිසුන් පවා එකාවන්ව සිය අණසක පතුරුවමින් සියවස් ගණනාවක් මුලුල්ලේ සත්ත්ව ලෝකය මෙන් ම ශාක ලෝකය ද කොතරම් නම් පතුරු ගසා ඇත්තේ ද? දිගින් දිගටම මිනිසා එසේ සත්ත්ව ඝාතනයන්හි උලාකෑමෙහි යෙදුණේ පරම ලෙසම දූෂිත වූ පරම බලයක් ප්‍රකට කරමින් නොවන්නේ ද? පේන-නොපේන සියලූ සත්ත්වයනට මෙත් වඩන්නේ යැයි කියන ආගමික මිනිසුන්ගේ කුස් පවා බොහෝවිට පිරී පැවතුණේ අනුන්ගේ මාංසයකින්ම නොවන්නේ ද? අනුන්ගේ රුධිරය දැකීමට තමන් අපොහොසත් යැයි කියන ඇතැම් මිනිසුන් මුවහත් මන්නා තලයකින් කැපී යන මත්ස්‍ය හිසක් අහසට විදෙන රතු ලෙය දෙස බලා (අලූත් මාළු රස සිහිකරමින්) කී වරක් නම් තලූමරා ඇත්තේ ද?

  මේ ඝාතන රැල්ල අතරේදී, මිනිසාගේ බඩජහරි අධිපරිභෝජනවාදය හමුවේ  ඕසෝන වියන සිදුරුවීම, පෘථිවි උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම, ජල දූෂණය, වායු දූෂණය ආදි අටඅනූවක් රෝගකාරක අතරට කොරෝනාව අලූතින් එක්වීම අරුමයක් විය හැකි ද? දිනුම් කණුවක් නැති ධාවන පථයක් මැද තරගකාරි ලෙස ලෝක විනාශයට පාර කපාගෙන යන බැකෝවේ සුක්කානම  අත දරා සිටින්නේ මිනිසාම බව කාලයකට පෙර සිටම පෙන්වා දී තිබුණේ පරිසරවේදීන් හා ස්වභාව විද්‍යාඥයන් පමණක් ද? භෞතික විද්‍යාඥයන් පවා ඒ සම්බන්ධයෙන් දල්වා තිබූ රතු එළි අධිභෞතිකවාදී මිනිසා නොටුවේ ද? භෞතික  විද්‍යාව පිළිබඳව කෙටි පාඩම් හතක් -Seven  Breef Lessons on Physics නම්වූ කෘතියකින් න්‍යායික භෞතික විද්‍යාඥයකු විසින් පෙන්වා දෙනු ලැබූ යට දැක්වෙන කුඩා කොටස පමණක් වුව ඒ පිළිබඳ නිදසුන් නොසපයන්නේ ද?

‘අපගේ සත්ත්ව ගණයට අයත් අනෙක් සත්ව විශේෂ සියල්ලම දැනටමත් වඳ වී ගොස් තිබෙනවා. ඊටත් වඩා සැලකිය යුතු කාරණය වන්නේ අප ‘විනාශකාරීන්’ වීමයි. අප විසින්ම දියත් කළ දරුණු කාලගුණ ව්‍යසන හා පාරිසරික වෙනස්වීම් අපව ඉතිරි කරනු ඇතැයි සිතීම අසීරුයි. මේ තුමුල පෘථිවියට නම් ඒවා නොවැදගත් සිදුවීම් විය හැකියි. එහෙත් විශේෂයෙන්ම මහජන හා දේශපාලන මතය අප මුහුණ දෙන අනතුරු නොතකමින් හිස වැලි තුළ ඔබා ගැනීමට වැඩි මනාපයක් දක්වන නිසා ඒවායින් අනතුරට ලක් නොවී අපට ගැලවීගත හැකි වේ යැයි මා හිතන්නේ නැහැ. Carlo Rovelli)

කෝවිඞ් 19 පෙරකී මරණ තර්ජනයේ එක් සංඥාවක් විය නොහැකි ද?  කෝවිඞ් 19 හෙවත් කොරෝනාව ස්වභාව ධර්මයේ නිරමාණයක් ද නැතහොත් විනාශකාරයකු වන මිනිසාගේම තවත් එක් නිපැයුමක් ද යන්න සම්බන්ධයෙන් හිතලූ ඉදිරිපත් කිරීමට තවම ඉක්මන් වැඩි ය. යම් හෙයකින් එය සොබාදහමේ නිර්මාණයක් වූවේ නම්, ඒ නව එළඹුම කෙරෙහි ද මිනිසා සිත් යොමු කළ යුතුම ය. සාගත, නියඟ, කුණාටු, ළැව්ගිනි ආදි ස්වාභාවික විපත් හමුවේ මේ දක්වාම ඉතා වැඩි ප්‍රතිශතයකින් අයසට පත් වූයේ දුප්පතුන් ය. පීඩිතයන් ය. ‘සොබාදහමත් හැමදාම හතුරු වෙන්නේ  දුප්පත් අපටම නේ’ යනුවෙන් බොහෝවිට මැසිවිලි නැගුවේ ද එවැන්නන්ම ය.

එහෙත්…?

 ඒ චෝදනාවට කන්නොදුන් නිසාදෝ සොබාදහම මේ වතාවේදී නම් මුල්ම වරට ආසාදිතයන් බවට පත් කර ඇත්තේ (ඇතැම්විට) රාජකීයයන් ය. නැතහොත් ප්‍රභූන් ය. සුපිරි රංගන ශිල්පීන් ය. සුපිරි දේශයන් ය. අසිරිමත් පුරවරයන් ය. සුපිරි දේශපාලනඥයන්ගෙන්, සුපිරි ව්‍යාපාරිකයන්ගෙන් මෙන් ම මුළුමහත් ලෝකයෙන්ම නැගිය යුතු ප්‍රශ්නයක් මුදාහැරෙමින් පවතින්නේ ඒ අනුව ය. වඩා වැදගත් වන්නේ ආර්ථිකය ද? හුස්ම ද?

 බේරාගත යුතු වන්නේ රැවුළ ද? කැඳ ද? යන ප්‍රශ්නයේ පිළිතුර මෙන් ම මෙහි පිළිතුර ද පැහැදිලි ය. කඩාවැටුණ ආර්ථිකයක් පසුකලෙක නගා සිටුවීම සඳහා සිහින මැවිය හැකි වෙතත් ‘හුස්ම’ සම`ග සිහිනවලට ගනුදෙනුවක් නැත. හුස්ම ගිලිහෙන්නේ සදාකාලයටම ය. මීට පිළියමක්, අදහසක් යෝජනා කරන්නට පෙර වර්තමාන ලෝක තත්ත්වයන් හා පාරිසරික ස්වභාවයන් හා අදාළ තත්ත්වයන් කෙරෙහි ද අවධානය යොමුකිරීම වැදගත්ය.

සොබාදහමේ පුංචි කෙනිත්තීමකින් සුපිරි තාක්ෂණික විජිතයේ පදාසයක් නාය යන්නේ ද? කොරෝනාව මිනිසාගේ බොහෝ ඇගයීම්, ඇදහීම් පුපුරුවා හැරියේ ද? ‘දියුණුව’, ‘ජයග්‍රහණය’ ලෙස මෙතෙක් මිනිසා උත්කර්ෂයෙන් Lock Down සැබෑ ජයග්‍රහණයක් ද? ඒ අර්ථකථනය නිවැරදි ද? ‘මුදල් නෝට්ටුවක පවතින්නේ කඩදාසියක වටිනාකමය’ යන භයානක ඇත්ත කොරෝනාව මිනිසාට ඒත්තු ගන්වමින් ඇත්තේ ද? ‘සල්ලි දෙයියන්ගේ මල්ලි’ යැයි සිතාගෙන සිටි මිනිසා සුවඳධූප දල්වමින් දෙවියන්ට විවර කළ දොරටුව තුළින් යක්ෂයා එබිකම් පාන්නේ ද? මේ සියලූ ව්‍යසන හමුවේ සොබාදහම ආශ්චර්යමත් වෙනසකට මුලපුරමින් සිටින්නේ ද? භාග්‍යය හා අභාග්‍යය අතිනත ගෙන ඇත්තේ ද?

ලෝකයේ වැඩිම වායුදූෂක කලාපයන්හි කොරෝනා වෛරසයේ පැතිරීම සැලකිල්ලට ගනිමින් සිදුකෙරුණ පර්යේෂණවලට අනුව පෙනීගොස් ඇත්තේ දෙවියා හා යක්ෂයා අතිනත ගනිමින් ලෝකය සාධනීය ප්‍රතිසංස්කරණයකට සූදානම් කෙරෙන අයුරු ද? පෘථිවිගෝලය සැබෑ වෙනසකට පත්වෙමින් ඇත්තේ යැයි පර්යේෂණ වාර්තා පෙන්වා දෙන්නේ ඒ අනුව ද? භූකම්පන මානවල දත්ත පරීක්ෂාවට ලක් කළ පර්යේෂකයන් ඒවායේ සටහන්ව ඇති කම්පන ශබ්ද ඇදහිය නොහැකි මට්ටමකින් පහත වැටී ඇතැයි කියන්නේ ඒ අනුව ද? ගුවන්යානා, මෝටරථ රථ හා නාවික ගමනාගමනය සීමාවීම හේතුවෙන් (පොසිල ඉන්ධන දහනය අවම වීම නිසා)  ඕසෝන ස්තරයේ සිදුර වහ-වහා වැසීයමින් පවතින්නේ ද? නිල්ග්‍රහයා, නිල්පැහැය වර්ධනය කරගනිමින් සිටින්නේ ද?

ලංකාව තුළ සිදුවූ මේ වෙනසට කැලණි ගඟේ ජලතලය ද සාක්ෂි සපයයි. ජලයෙහි බොරතාව පෙර නොවූවිරූ අන්දමකින් පැහැදිලි වෙමින් ඉහළ ගුණාත්මක අගයක් ප්‍රකට කරමින්ද ඇත්තේ යැයි පර්යේෂකයෝ කියති. කොන්ක්‍රීට් වනාන්තරයේ ගෙන්දගම් පොළොවට පියාඹා එන මොනරු පිල් විහිදා රංගනයේ යෙදෙති. දැන් කොළඹ මිනිසුන්ගේ නින්දට පාන්දරින්ම බාධා පමුණුවන්නේ කුරුල්ලන් ය. මෙවර අවුරුද්ද උත්කර්ෂයෙන් සමරන්නේ කොහා පමණි.

හුස්ම හා තෙතමනය බෙදාහැරීම අරඹා ඇති සොබාදහම, කොරෝනා බිය තුනීවූ සැණි◊න් යළිත් වරක් මිනිසාට මුඛවාඩමක් යොදනු ඇත්තේ උලාකෑම යළි සක්‍රිය වූ සැණින්ම වන බවට කතා දෙකක් නැත. ආදරණීය මාතෘ හාද්දකට, අනුරාගී හාද්දකට මෙන් ම තමාගේම මුහුණ පිරිමැදගැනීම සඳහා තමාගේම අතට ද තහංචි පැනවෙමින් ඇති මෙකල, ස්වකීයයන් කෙසේ වෙතත් තමා ද තමාට අහිමි බව මතක් කරගැනීමට මිනිසා අසමත් වීම ඛේදවාචකයකි. පොදු ව්‍යසනයක් හමුවේ භේදභින්නවීම, ජාතිවාදී ආගම්වාදී වෛරගිනි අවුළුවන්නට කැසකැවීමද මෙහි ඇති අනෙක් හාස්‍යජනක ඛේදයයි.

කෙසේ වුව ද ගෝලීය උණුසුම, වායු දූෂණය හා කාන්තාරකරණය ගැන කාලාන්තරයක් මුලුල්ලේ කියැවුණ කතා බීරි අලින්ට වීණා වාදනයක් වීමේ පසුබිමක් තුළ මිහිකත සමුළු, ජාත්යන්තර සම්මුති සුළෙඟ් ගසාගෙන යමින් තිබියදී අර ප්‍රමුඛ ප්‍රශ්නය යළි-යළිත් වරනගමින් තිබේ.

 වඩා වැදගත් වන්නේ ආර්ථිකය ද? හුස්ම ද?

 මේ හෝඩුවාව, මේ යෝජනාව ඒ සඳහා ය.

සෑම තුන්මසකට වරක් සීමිත දින කිහිපයක් තුළ මුළුමහත් ලෝකයටම මුද්‍රා තැබිය යුතු ය. (Lock Down කළ යුතු ය.* එය අහසට, පොළොවට, සයුරට, වාමඬලට මෙන් ම මිනිසාට ද අනිවාර්ය කළ යුතු පාසල් නිවාඩුවක් වැන්නකි. ‘එතකොට ආර්ථිකේට මොක ද වෙන්නේ?’ යි කිසිවකුටත් ප්‍රශ්න කළ හැකි නොවන්නේ, එසේ නොකළහොත් Lock Down වන්නේ ප්‍රශ්නකරුවාගේම හුස්ම වන නිසා ය.

නූතන මිනිසා නැවත ද වරක් රියෝ ද ජනයිරෝ නගරයේ හෝ පැරිස් නගරයේ හෝ සුපිරි නිව්යෝර්ක් පුරවරයේ හෝ සුඛෝපභෝගී ශාලාවක බිත්ති දෙදරවමින් පරිසරය සුරකින්නැයි ඉල්ලා හඬනැගීම නිශ්ඵල ව්‍යායාමයක් බව මේ වන විට ඔප්පු වී අවසන් ය. එහෙයින් ඔහු නිහඬ සම්මුතියකට එළඹිය යුතු වන්නේ පුද්ගලයක හෝ පුද්ගල කණ්ඩායමක් සමග නොව සොබාදහම සමග ය. ලෝකය වසාදැමීමේ ක්‍රියාවලිය කොතරම් කාලයක් මුලුල්ලේ ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ද, එය සදාකාලික කර්තව්‍යයක් ද යන්න තීරණය කළ හැකිවන්නේ සොබාදහමින් සැපයෙන සංඥා අනුව මිස දේශපාලන න්‍යායපත්‍රවලට අනුකූලව නොවේ.

  (මෙය නිගමනයක් හෝ තීන්දුවක් නොවේ. සිතුවිලි දාමයකින් උපන් ප්‍රශ්නාර්ථ කිහිපයක් පමණි.) 

කැත්ලීන් ජයවර්ධන

ඡායාරූපය Getty Images

ප‍්‍රාදේශීය හා නිදහස් මාධ්‍යවේදීන් දැඩි අපහසුතාවක- තරුණ ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ සංගමය

epa08298937 Journalists wear masks during the press conference of the director general of Colombian Migration, Juan Francisco Espinosa (out of the picture), who explains the immigration measures to contain the Covid-19, in Bogota, Colombia, 16 March 2020. Coronavirus cases in Colombia rose to 54, while the first person affected is already completely recovered, official sources reported. The Government has taken measures to control the spread of the virus, such as restricting foreigners from entering the country as of 16 March, with the exception of those who reside in Colombia. EPA-EFE/Mauricio Duenas Castaneda

කොවිඞ්-19 වසංගත තත්වය නිසා ප‍්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදීන් සහ නිදහස් මාධ්‍යවේදීන් දැඩි අපහසුතාවකට මුහුණදී ඇති බවත්, ස්ථීර වැටුපක් ජනමාධ්‍ය ආයතනවලින් හිමි නොවන එම මාධ්‍යවේදීන් සම්බන්ධයෙන් පියවරක් ගන්නා ලෙසත් ශ‍්‍රී ලංකා තරුණ ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ සංගමය තොරතුරු තාක්ෂණ හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍ය බන්දුල ගුණවර්ධනගෙන් ඉල්ලා ඇත.

අපේ‍්‍රල් 09 වැනිදා ලිපියක් යවමින් ඔවුන් එම ඉල්ලීම කර තිබේ. ඔවුන්ගේ ලිපිය මෙසේය.

‘කොවිඞ්-19 නිසා මේ වන විට රටේ ඇතිවී තිබෙන තත්වය හමුවේ ඇතැම් ප‍්‍රාදේශීය ජනමාධ්‍යවේදීන් සහ නිදහස් මාධ්‍යවේදීන් දැඩි අපහසුතාවයට පත්වී ඇති බව එවැනි මාධ්‍යවේදීන් කිහිපදෙනෙකුම අපට දැනුම් දී තිබේ.

ප‍්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදීන්ට සහ නිදහස් මාධ්‍යවේදීන්ට ස්ථීර වැටුපක් ජනමාධ්‍ය ආයතනවලින් හිමි නොවන අතර ඔවුන්ට ගෙවීම් කරනුයේ ලබාදෙන ප‍්‍රවෘත්ති, වීඩියෝපට හෝ ඡායාරූප ගණනටය. මේ වන විට රටේ ඇතිවී තිරබෙන තත්වය හමුවේ ඇතැම් ප‍්‍රාදේශීය සහ නිදහස් මාධ්‍යවේදීන්ට තම වෘත්තිය කටයුතු සිදුකර ගැනීමට නොහැකි තත්වයක් උද්ගතව තිබේ. එබැවින් ආයතනවලින් ඔවුන්ට ලැබෙන දීමනා/වැටුප්ද නතර වී ඇති බව නිදහස්/ප‍්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදීන් කිහිපදෙනෙකුම දැනුම් දුන්හ.

ඇතැම් ජනමාධ්‍යවේදීන් මේ වන විට කොළඹ බෝඩිම්වල කොටුවී ඇති අතර ඔවුහුද ගැටලූ රැසකට මුහුණපා සිටිති.

එසේ හෙයින් මේ තත්වය සැලකිල්ලට ගෙන ඇතිවී තිබෙන වාතාවරණය මධ්‍යයේ ගැටලූවලට මුහුණදී සිටින ජනමාධ්‍යවේදීන් වෙනුවෙන් සොයාබලා කඩිනම් පියවරක් ගනු ඇතැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු.’

පොහොට්ටුවේ ප‍්‍රතිරූපය පුම්බන්න කැබිනට් මාධ්‍ය හමුව පාවිච්චි කරනවා -එජාප නීති ලේකම්

0

එක්සත් ජාතික පක්ෂය විවේචනය කරමින් තම දේශපාලන පක්ෂයේ ප‍්‍රතිරූපය පුම්බාගැනීම සඳහා කැබිනට් මාධ්‍ය හමුව අවභාවිත කිරීමට සම කැබිනට් ප‍්‍රකාශක බන්දුල ගුණවර්ධන කටයුතු කර ඇති බවත් ඒ පිළිබඳව පියවරක් ගන්නා ලෙසත් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නීති ලේකම් නීතිඥ නිශ්ශංක නානායක්කාර මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව වෙත ලිපියක් ලියමින් දන්වා සිටී.

අපේ‍්‍රල් 09 වැනිදා යොමුකර ඇති එම ලිපියෙහි මෙසේ සඳහන්ය.

‘රට තුළ භයානක වසංගත තත්වයක් ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතින මොහොතක සියලූදෙනා දේශපාලන පක්ෂ භේද නොසලකා රටේත් ජනතාවගේත් සුභසිද්ධිය වෙනුවෙන් කටයුතු කරමින් සිටී.

එවන් වටපිටාවක ජනතාව වෙනුවෙන් සහනාධාර බෙදාහැරීමේ යාන්ත‍්‍රණය පවා දේශපාලනීකරණය කරමින් එය තම දේශපාලන ප‍්‍රතිරූප ප‍්‍රවර්ධනය සඳහා යොදා ගැනීමට උත්සාහ දරන ආණ්ඩුවේ ක‍්‍රියාකලාපය කනගාටුදායකය.

මැතිවරණයක් සඳහා නාමයෝජනා කැඳවා ඇති මොහොතක, රට තුළ මතුව ඇති ව්‍යසනකාරී තත්වය හමුවේ විපක්ෂයේ කිසිදු කණ්ඩායමකට තම දේශපාලන අදහස් හෝ මතවාද ජනතාව අතරට ගෙන යෑමට නොහැකි වී ඇත. නමුත් එම සියලූ කණ්ඩායම් රටේත් ජනතාවගේත් සුභසිද්ධිය වෙනුවෙන් හැකි අයුරින් කටයුතු කරමින් සිටී.

මේ වටපිටාව තුළ ආණ්ඩුව නියෝජනය කරන ශ‍්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ඇතැම් කණ්ඩායම් දිගින් දිගටම සිදු කරන්නේ තම පටු දේශපාලන ප‍්‍රවර්ධන යාන්ත‍්‍රණය සඳහා කොරෝනා වසංගතය පවා යොදා ගැනීමයි.

මැතිවරණ නීතිය පවා උල්ලංඝනය කරමින්, ජාතිය අමතමින් සිදුකරන ප‍්‍රකාශයන් සහ කැබිනට් තීරණ දැනුම්දීමේ මාධ්‍ය සාකච්ඡුාව පවා ප‍්‍රතිවිරුද්ධ දේශපාලන පක්ෂවල ප‍්‍රතිරූපය දියකර හරිමින් තම දේශපාලන ප‍්‍රතිරූප පුම්බාගන්නා ‘පාලූ ගෙයි වළං බිඳීමේ’ ප‍්‍රවර්ධන වැඩසටහන් බවට පත්කර තිබේ.

ඊට කදිම නිදසුන අපේ‍්‍රල් 09 පැවති කැබිනට් තීරණ දැනුම් දීමේ මාධ්‍ය සාකච්ඡුාවයි. ජාතික රූපවාහිනිය ඇතුළු රූපවාහිනී නාලිකා කිහිපයක ගුවන් කාල යොදාගනිමින් එය සජීවීව විකාශය කිරීමට කටයුතු යොදා තිබුණි. රජයේ ප‍්‍රවෘත්ති දෙපාර්තමේන්තුවේ පැවති මෙම සාකච්ඡුාවට රජය වෙනුවෙන් අමාත්‍යවරුන් වන බන්දුල ගුණවර්ධන, රමේෂ් පතිරණ සහ රජයේ ප‍්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂ නාලක කළුවැව යන මහත්වරුන් සහභාගී විය. එහිදී අදහස් පළකළ බන්දුල ගුණවර්ධන මහතාගේ ක‍්‍රියා කලාපය සම්පූර්ණයෙන්ම දේශපාලනික ප‍්‍රකාශකයන්ගෙන් පිරී තිබුණි. කැබිනට් තීරණ ඉදිරිපත් කරන මුවාවෙන් ඔහු දිගින් දිගටම සිදුකළේ එක්සත් ජාතික පක්ෂය ප‍්‍රමුඛ පසුගිය රජය විවේචනය කරමින් තම කඳවුරේ දේශපාලන ප‍්‍රතිරූප ඉස්මතු කිරීමට උත්සාහ දැරීමයි.

විරුද්ධ පක්ෂයට එම පදනම් විරහිත ප‍්‍රකාශයන්ට පිළිතුරු ලබාදීමේ අවකාශය පවා අහුරා ඇති සහ ඇහිරී ඇති මෙවන් අවස්ථාවක මෙලෙස සිදුකරන පටු දේශපාලන මාධ්‍ය භාවිතයන් පිළිකුල් සහගතය.  එමෙන්ම එය මැතිවරණ නීතිය බරපතල ලෙස උල්ලංඝනය කිරිමකි. ජන මනස විකෘති කර දැමීමකි.

මෙම මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේදී අදහස් පළකල අමාත්‍ය රමේෂ් පතිරණ මහතාගේ මාධ්‍ය භාවිතාව සම්බන්ධයෙන් අපට ගැටලූවක් නැත. පිළිගත් දේශපාලඥයෙකු ලෙස කැබිනට් තීරණ පමණක් ඉදිරිපත් කරමින් අදාල මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේ ගුණාත්මකභාවය ආරක්ෂාකරගැනීම සඳහා හෙතෙම කැපවිය. නමුත් බන්දුල ගුණවර්ධන අමාත්‍යවරයා දිගින් දිගටම සිදුකළේ තම පටු දේශපාලන අරමුණු මුදුන් පමුණුවාගැනීම සඳහා මෙම මාධ්‍ය හමුවේ අවභාවිතයට ලක් කිරීමයි.

එබැවින් මෙවැනි නීතිවිරෝධී දේශපාලන භාවිතාවන් නැවත නැවතත් සිදු නොවීම සඳහා මැතිවරණ නීතියට අදාලව කටයුත කරන ලෙස ඉතා  ඕනෑකමින් අවධාරණය කිරීමට මෙය අවස්ථාවක් කරගන්නා අතර, ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවක් ලෙස අපක්ෂපාතීව මෙම නින්දිත දේශපාලන ක‍්‍රියාදාමයන්ට එරෙහිව නොබියව මැදිහත් වන ලෙසද ඉල්ලා සිටිමු.’

අනුරංග ජයසිංහ

ප‍්‍රවෘත්ති විකාශයේදී සංඥා භාෂාව යොදාගන්න

0

මානව හිමිකම් කොමිසම ඉල්ලයි

රජයේ රූපවාහිනී නාළිකාවලින් ප‍්‍රවෘත්ති විකාශය කිරීමේදී සංඥා භාෂාව පාවිච්චි කරන ලෙස ශ‍්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව ප‍්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් නාලක කළුවැවගෙන් ඉල්ලා ඇත.

අපේ‍්‍රල් 08 වැනිදා ප‍්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා වෙත මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ සභාපතිනි ආචාර්ය දීපිකා උඩගමගේ අත්සනින් යුතුව යවන ලද ලිපියක් මගින් එම ඉල්ලීම කර ඇත. එම ලිපියෙහි මෙසේ සඳහන්ය.

‘ශ‍්‍රී ලංකාව තුළ කොවිඞ්-19 වෛරස් රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා රජය විවිධ ක‍්‍රියාමාර්ග අනුගමනය කරන අතරතුර මේ පිළිබඳ විශේෂ ප‍්‍රවෘත්ති, රජයේ නිවේදන සහ ප‍්‍රවෘත්ති විකාශයන් ඔස්සේ ප‍්‍රචාරය කරනු ලැබේ. මෙම ප‍්‍රවෘත්ති සහ රජයේ නිවේදන සංඥා භාෂාව මගින් විකාශය නොවීම නිසා, ශ‍්‍රී ලංකාව තුළ ජීවත්වන බිහිරි ජන ප‍්‍රජාව වෙත උක්ත ප‍්‍රවෘත්ති පිළිබඳ දැනගැනීමට ගැටලූවක් පවතින බව අදාළ ප‍්‍රජාව විසින් ශ‍්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව වෙත දැනුම්දී ඇත.

ඉහත තත්වය සලකා විශේෂ ප‍්‍රවෘත්ති, රජයේ නිවේදන සහ ප‍්‍රවෘත්ති රූපවාහිනී නාළිකා ඔස්සේ ප‍්‍රචාරය කිරීමේදී උක්ත ප‍්‍රවෘත්ති සංඥා භාෂාව මගින්ද සමාන්තරව විකාශනය කරන මෙන් සියලූම රූපවාහිනී නාලිකා වෙත දැනුම්දෙන ලෙස කාරුණිකව දන්වා සිටිමු.

මේ පිළිබඳව ඔබ දෙපාර්තමේන්තුව කඩිනම් මැදිහත්වීමක් සිදුකොට ඒ පිළිබඳව අප දැනුවත් කරන මෙන් කාරුණිකව ඉල්ලා සිටිමු.’

අනුරංග ජයසිංහ

මුදල් අර්ථසාධකෙන් ගත්තත්, ණය ගත්තත් පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන්න ඕනෑ

ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා



කොවිඞ් ප‍්‍රශ්නය නිසා උද්ගතව ඇති මූල්‍ය අර්බුදයට විසඳුම් ලෙස රජය අර්ථසාධක අරමුදලෙන් මුදල් ගත්තද, විදේශ ණය මුදලක් ලබාගත්තද ඒ සඳහා ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිවරයාට බලයක් නොමැති බවත්, ඒ සඳහා බලය තිබෙන පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීමට සිදුවෙන බවත් හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා පවසයි.
වීඩියෝ මාධ්‍යයෙන් ප‍්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් ඔහු මේ බව පැවසීය.


මේ වන විට රජයේ ආදායම් අඩු වී, වියදම් වැඩිවී තිබෙන නිසා රජයේ වියදම් ආවරණය කිරීම සඳහා ණය ලබාගැනීමට සිදුවෙන බවත් අපේ‍්‍රල් 30 වැනිදා දක්වා බල පැවැත්වෙන, පාර්ලිමේන්තුවෙන් මිට පෙර සම්මත කර ඇති අතුරු සම්මත ගිණුමෙහි ණය සීමාවට වඩා වැඩිපුර ණය ලබාගැනීමට රජයට හැකියාවක් නොමැති බවත් ඔහු පෙන්වාදෙයි.


ඔහුගේ ප‍්‍රකාශය මෙසේය.
‘අපට ආරංචියක් ලැබිලා තියෙනවා කොවිඞ් ප‍්‍රශ්නය නිසා රජය අලූත් යෝජනාවක් ගෙනල්ලා තියෙන බව. රජයට මුදල් හිඟ නිසා භාණ්ඩාගාරයේ මුදල් නැති නිසා, වැඩකරන ජනතාව ඉතුරු කරන ලද ඔවුන්ගේ මුදල් හෙවත් අර්ථසාධක අරමුදලේ මුදල්වලින් සියට 25ක් එළියට අරගෙන ඒවා තැන්පත්කරුවන් අතරේ බෙදා දෙන බව කියා තියෙනවා.


රජය විශ්වාස කරනවා ඒ මුදල් ඇසුරෙන් අලූතෙන් ආයතන පටන්ගනීවි, අලූත් ව්‍යවසායකයන් බිහිවේවි, පරණ ණය ගෙවලා අලූත් ණය ගනීවී, ඒ හරහා ඉල්ලූම වැඩිවේවි කියලා.


මූලික ප‍්‍රශ්නය තමයි අර්ථසාධක අරමුදලේ භෞතික වශයෙන් සල්ලි නැති වීම. ඒකේ ඉතිරිකරලා තියෙන මුදල් රජය වෙනත් තැන්වල ආයෝජනය කරලා තියෙනවා. ඒ අතරින් සීයට අනූපහක් හෙවත් රුපියල් ටි‍්‍රලියන දෙකහමාරක් වන මුදල් ආයෝජනය කරලා තියෙන්නේ රජයේ බැඳුම්කර හා භාණ්ඩාගාර බිල්පත්වල. තවත් සීයට පහක් විතර කොටස් වෙළඳපොල ආදි තැන්වල ආයෝජනය කරලා තියෙනවා.


ඔවුන් යම්කිසි ප‍්‍රමාණයක් ඒ මුදල් නැවත සේවකයන්ට ලබාදෙනවා නම් ඒ මුදල් නැවත රජයෙන් ලබාගන්න ඕනෑ.


දීර්ඝකාලීනව හා මධ්‍යකාලීනව ණය වශයෙන් රුපියල් ටි‍්‍රලියන හතරහමාරක් විතර භාණ්ඩාගාර බැඳුම්කරවල තියෙනවා. ඒ ටි‍්‍රලියන හතරෙන් අතිබහුතරයක් හෙවත් ටි‍්‍රලියන දෙකයි කාලක් පමණ තියෙන්නේ අර්ථසාධකයේ මුදල්. රජය ඒ මුදල් අර්ථසාධක අරමුදලට නැවත නොදී ඒවා හිමිකරුවන්ට දෙන්නේ කොහොමද කියලා මට තේරුම් ගන්න අමාරුයි.


ඒ නිසා මේ යොජනාව ගැන නැවත සිතාබලන්න සිද්ධවෙනවා.
අනෙක් පැත්තෙන් රජයට විශාල අර්බුදයකට මැයි මාසය වෙනකොට මුහුණදෙන්න සිද්ධවෙනවා. ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව මේ අවුරුද්දට ගන්න පුළුවන් ණය ප‍්‍රමාණයෙහි රජයට දුන්න උපරිමයක් තියෙනවා. අතුරු සම්මත ගිණුමෙන් තමයි පාර්ලිමේන්තුව ඒ උපරිම සීමාව පනවලා තියෙන්නේ. ඒ උපරිමයට වඩා වැඩිපුර ණය ගන්න බෑ. ඒක ව්‍යවස්ථාවෙන්ම නියම කරලා තියෙන දෙයක්.


දැන් ආණ්ඩුවේ ආදායම් අඩුවෙලා. මීට කලින් බදු සංශෝධනයත් එක්ක සීයට විසිපහකින් විතර නොසිතූ ලෙස ආදායම අඩු වුණා. කොවිඞ්-19 ප‍්‍රශ්නයත් එක්න ශීඝ‍්‍රයෙන් ආදායම අඩු වුණා. දැන් වියදම වැඩි වෙනවා මිසක් අඩු වෙන්න හේතුවක් නෑ.


ඒ අනුව ආණ්ඩුවට මුදල් ඕනෑ. ඒ සඳහා අලූතෙන් මුදල් අච්චු ගහනවා කියන්නේ භාණ්ඩාගාර බිල්පත් මහ බැංකුවෙන් මිලදී ගැනීමක්. ඒක කරන්නත් රජයට ණය ගැනීමේ උපරිමය ඉහළ දාන්න වෙනවා. ණය ගැනීමේ උපරිමය ඉහළ දාන්න ජනාධිපතිවරයාට බෑ. ඒක ව්‍යවස්ථාව අනුව කළ හැකි වෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට පමණයි. ඒ නිසා මැයි මාසයේ මුල විතර වෙනකොට දැනට තියෙන තත්වය අනුව භාණ්ඩාගාරයට මුදල් නැතිවෙනවා. නැවත මුදල් අර්ථසාධකයෙන් ගත්තත්, කොහෙන් ගත්තත්, මුදල් අච්චු ගැහුවත් පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවන්න සිද්ධවෙනවා.


මම හිතන්නේ මෙම අවස්ථාවේ කළ යුත්තේ සියලූම දෙනා පක්ෂ භේදයකින් තොරව එකතුවෙලා ප‍්‍රශ්නයට ඇත්ත විසඳුමක් ඉදිරිපත් කිරීම.’

මුදල් අර්ථසාධකෙන් ගත්තත්, ණය ගත්තත් පාර්ලිමේන්තුව කැඳවන්න ඕනෑ ‘..
ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා