No menu items!
31.1 C
Sri Lanka
25 August,2025
Home Blog Page 312

සේවක වැටුප් කපන්න හාම්පුතුන් අවසර ඉල්ලලා – වෘත්තිය සමිති ඇමතිට ලියයි

0

කොවිඞ්-19 වසංගතයෙන් නැවත නැගී සිටීමට වැටුප් හා දීමනා කප්පාදුව, ඊපීඑෆ් ගෙවීම මඟහැරීම, වැඩ කාලය වැඩි කිරීම ඇතුළු සේවක අයිතිවාසිකම් දුර්වල කරන යෝජනා හාම්පුතුන් ඉදිරිපත් කර ඇති බව පොදු දේපල හා මානව හිමිකම් සුරැකීමේ මධ්‍යස්ථානය ලිපියක් මගින් පෙන්වාදී තිබේ.

රජය මෙම කරුණු පිළිබඳව වෘත්තිය සමිති සමඟ සාකච්ඡා කළ යුතු බවද එහි සඳහන් කර තිබේ.

වෘත්තිය සමිති 24ක සාමාජිකත්වයෙන් යුතු පොදු දේපල හා මානව හිමිකම් සුරැකීමේ මධ්‍යස්ථානය අපේ‍්‍රල් 22 දා විදේශ කටයුතු සංවර්ධන හා සේව්‍ය සහ කම්කරු සබඳතා අමාත්‍ය දිනේශ් ගුණවර්ධන වෙත එම ලිපිය යොමුකර ඇත.

එම සම්පූර්ණ ලිපිය මෙසේය.

‘කොරෝනා වසංගතය නිසා ලක්‍ෂ 84 ක් වු වැඩකරන ජනතාව පත්වී ඇති අපහසුතාවය පිළිබඳ කම්කරු ඇමතිවරයා ලෙස ඔබතුමා දැනුවත් කරන්නේ ඔබතුමා මෙන්ම කැබිනට් මණ්ඩලයත් ඒ හරහා ආණ්ඩුවත් දැනුවත් කිරීම හරහා වැඩකරන ජනයා ආරක්‍ෂා කිරීමේ තීන්දු තීරණ ගැනීම අරමුණු කරගනිමින්ය.

කොවිඞ් 19 වෛරස් ව්‍යාප්තිය පාලනය උදෙසා රජය ගත් ආරක්ෂණවාදී උපායන් හේතුවෙන් වෛරස් ආසාදනයෙන් ජනතාව ආරක්‍ෂා කරගැනීමට හැකියාව ලැබීම ගැන සතුටු වන්නෙමු. එමෙන්ම ආරක්ෂණවාදී පියවරයන් වූ රට වසා දැමීමේ කාලසීමාවේදී අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර, බෙහෙත් සහ අනෙකුත් සේවාවන් ලබාදීමට නොයෙකුත් පහසුකම් සහ සහන රැසක් ලබාදීමද වැඩකරන සමස්ත ජනතාවටම විශාල පිටුබලයක් විය. කෙතරම් අඩුපාඩු පැවතියත් රාජ්‍ය අංශයක වැදගත්කම යළි යළිත් අවධාරණය කළ කොරෝනා වසංගතය සහ ඉන්පසු පශ්චාත් කොරෝනා සමය තුළද රජය ගනුලබන තීන්දු තීරණ වැඩකරන ජනතාව ආරක්ෂා කිරීමට බෙහෙවින්ම ඉවහල් වනු ඇත.

ජනතාවට සහන සලසන අතරම ව්‍යවසායන්ද පවත්වාගෙන යෑමට කම්කරු ඇමතිවරයා ලෙස ඔබතුමන්ගේ වගකීම සහ මැදිහත්වීම ඉතා වැදගත් බව අප වෘත්තීය සමිති ලෙස සළකන්නෙමු. ඒ සඳහා සියලූ පාර්ශවයන්ගෙන් සැදුම්ලත් කාර්ය සාධක බලකායක් කැඳවීමට ඔබතුමන් ගත් උත්සාහය ඉතා වැදගත්වේ. මෙම කාර්යසාධක බලකායට ජාතික කම්කරු උපදේශක සභාව නියෝජනය කරන වෘත්තීය සමිති සියල්ල කැඳවා නොමැති අතර, ඉදිරි රැස්වීම් සඳහා ජාතික කම්කරු උපදේශක සභාවේ සියලූ පාර්ශව කැඳවීමට කටයුතු කරන මෙන් ඔබතුමාගෙන් කාරුණිකව ඉල්ලා සිටිමු.

කාර්යසාධක බලකායේ තීන්දු පිළිබඳව අවම වශයෙන් ජාතික කම්කරු උපදේශක සභාවේ වෘත්තීය සමිති හෝ දැනුවත් කරන මෙන් ඉල්ලා සිටිමු. එතෙක් එම තීන්දු ක‍්‍රියාවට නැඟීමෙන් වළකින ලෙසද ඔබතුමාගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.

මෙවන් ව්‍යසනකාරී මොහොතක සියලූදෙනාගේ අදහස් ලබාගැනීම මෙන්ම සියලූ කටයුතු පූර්ණ විනිවිධභාවයෙන් යුතුව සිදු කළයුතු බව අප අදහස් කරමු.

කොරෝනා වසංගතය හරහා රටේ සියලූම පාර්ශව විවිධාකාරයෙන් සහ විවිධ මට්ටම් වලින් අපදාවට පත්ව ඇති මොහොතක සියලූදෙනා එක්ව මෙම ආපදා තත්වයෙන් පසුව ගොඩනැගිය යුතු බවට අප අදහස් කරන්නෙමු. මෙහිදී ඇතැම් පාර්ශව ඔවුන්ගේ පැත්තෙන් පමණක් නැඟීසිටීම ගැන සිතා ඉදිරිපත් කරන යෝජනා ගැන අප සංවිධානය ඇතුළු සියලූ වෘත්තීය සමිති අවධානයෙන් සිටින බව ඔබතුමන්ට දන්වනු කැමැත්තෙමු.

කොරෝනා වසංගතය යනු ඉදිරි මාස කිහිපය තුළ පහව යන තත්වයකි. මේ කෙටිකාලීන ගැටළුව සඳහා හාම්පුතුන්ගේ පාර්ශවයෙන් ඉදිරිපත්වෙන ඇතැම් කරුණු බහුතර වැඩකරන ජනතාව දීර්ඝකාලීනව පීඩාවට පත්කරන ඒවා බවට අප නිරික්‍ෂණය කර ඇත.

අපගේ නිරීක්‍ෂණයන් අතර වැඩකරන කාලය දිගු කිරීම (පැය 8 වැඩමුරය දිගු කිරීම.), සේවා අවසාන පනත සංශෝධනය කිරීම, පසුගිය රජය විසින් ගෙන ආ වෘත්තීය සමිති සියල්ල ප‍්‍රතික්ෂේප කළ ඊනියා ඒකීය කම්කරු නීතිය යළි රැගෙන ඒම, ඊපීඑෆ් ගෙවීම මඟහැරීමට සහනයක් ලබාගැනීම, සාමූහික ගිවිසුම්, අවබෝධතා ගිවිසුම් සහ සේවා ගිවිසුම් යළි සළකා බැලීම (වැටුප් සහ දීමනා කප්පාදුවට) යන උත්සාහයන් දක්නට ඇත.

කම්කරු නීති සංශෝධනයන් හරහා ප‍්‍රධාන නිෂ්පාදන සාධක 4 වන භූමිය, ශ‍්‍රමය, ප‍්‍රාග්ධනය, ව්‍යවසාය යන 4 න් ශ‍්‍රම කොන්දේසි පමණක් ලිහිල් කිරීම නිසා සහනයක් හාම්පුතුන්ට හිමිවේ.

ශ‍්‍රම කොන්දේසි ලිහිල් කර සහන හාම්පුතුන්ට ලබාදීම කළහොත් එමගින් වැඩකරන ජනතාව ලක්‍ෂ 84 ක් මේ මොහොතේ පමණක් නොව දීර්ඝකාලීනව පීඩාවට පත්වනු ඇත.

එසේනම් ශ‍්‍රම කොන්දේසි කප්පාදු නොකොට ඉතිරි නිෂ්පාදන සාධක හරහා හාම්පුතුන්ට සහන ලබාදීමට කටයුතු කලහොත් වැඩකරන ජනතාවත් හාම්පුතුනුත් යන දෙපාර්ශවයම රැකබලා ගැනීමේ රජයේ වගකීම ඉටුකරගත හැකිය.

හාම්පුතුන් පවසා ඇත්තේ ලංකාව, සේවකයෙකු විනය නොවන හේතුවකට සේවයෙන් පහකිරීමේදී පවතින රෙගුලාසි දැඩි රටක් වන බවයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම අසත්‍යකි. වියට්නාමය, ඉන්දුනීසියාව, කාම්බෝඩියාව, චීනය, මියන්මාරය, පකිස්ථානය, බංගලාදේශය, ඉන්දියාව, නේපාලය යන කලාපීය රටවල්වල දත්ත අනුසාරයෙන් ලෝක බැංකුව විසින් සම්පාදිත සංඛ්‍යා ලේඛන සළකා බැලූවිට ලංකාවේ සේවකයෙකු විනය නොවන හේතුවකට සේවයෙන් පහකිරීමේදී පවතින රෙගුලාසි ඉතා ලිහිල් බව අප නිරීක්‍ෂණය කර ඇත. මෙලෙස හාම්පුතුන් ඔවුන් පමණක් මෙම අර්බුදයෙන් පියමං කිරීමට අසත්‍ය තොරතුරු රජයට සපයමින් දරණ උත්සාහය පිළිබඳවත් ඔබතුමාගේ අවධානය යොමුකරමු.

හාම්පුතුන් යෝජනාකර ඇති ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව (14 වන වගන්තිය) අනූව ව්‍යාපාර උපායශීලිව පවත්වාගෙන යෑමේ නිදහස ඉල්ලා සිටීම ලබාදුනහොත් කම්කරුවන්ගේ ජීවත්වීමේ නිදහස පවා අහිමි වන්නේ නම් එවන් නිදහසක ඇති ඵලය කුමක්දැයි ඔබතුමන්ට පැහැදිලි වනු ඇත.

මෙහිදී අවධානය යොමු කළයුතු ප‍්‍රධාන කරුණ නම් කම්කරු නීති සංශෝධනය කිරීමට අධිකාරීමය බලයක් ඇත්තේ කුමන ව්‍යූහයකටද යන්නයි. කම්කරු නීති සංශෝධනයකට අවශ්‍ය අධිකාරීමය බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවට පමණක් බව ඔබතුමා හොඳින්ම දන්නවා ඇත.

ජාතික කම්කරු උපදේශක සභාවට හෝ එමඟින් ව්‍යුත්පන්න කළ කමිටුවකට හෝ කැබිනට් මණ්ඩලයට එවැනි බලයක් නොමැති බව ඔබතුමා හොඳින්ම දන්නවා ඇත.

එක් පාර්ශවයක පමණක් යෝජනා සැළකිල්ලට ගනිමින් කම්කරු හිමිකම් කප්පාදුව නිසා ඇතිවන වර්ජන රැළි හේතුවෙන් බිඳ වැටුනු ආර්ථිකය යළි ගොඩ නැඟීමට බාධාවක් වනු ඇති බව ඔබතුමා හොඳින්ම අවබෝධ කරගෙන ඇතැයි සිතමු.

එබැවින් ආර්ථිකය නඟාසිටුවන්නැයි පවසමින් කම්කරු නීති සංශෝධනයට යම් පාර්ශවයක් බලපෑම් කරන්නේ නම් එය,

පාර්ලිමේන්තුවට හැර වෙන කිසිදු ව්‍යූහයකට බලයක් නොමැති, සමාජයේ බහුතර ජනතාවක් පීඩාවට පත්වන, කොරෝනා නිසා බිඳවැටුනු ආර්ථිකය යළි ගොඩනැගීමට බාධාවක් වෙන, ජනතා අප‍්‍රසාදයට පත්වන ලක්‍ෂ 84 ක් වු වැඩකරන ජනතාවට දීර්ඝකාලීන ව්‍යවසනයක් වන ක‍්‍රියාවක් බව ඔබතුමන්ගේ අවධානයට යොමු කරමු.

රජය පාර්ශයෙන් මෙම කම්කරු නීති සංශෝධනය වෘත්තීය සමිතිවල අදහස් විමසීමකින් තොරව ගෙන එන්නේ නම් එයට අපගේ සම්පූර්ණ විරෝධය පළකරන අතරම ඊට එරෙහිව වැඩකරන ජනතාව පෙළ ගැස්වීමටද කටයුතු කිරීමට සිදුවෙනු ඇත.

මේ කොරෝනා වසංගතය නිසා බිඳවැටුන ආර්ථිකය යළි ගොඩනැඟීමට සියලූ පාර්ශවවල එකඟතාවය ඇති ගැටුම්වලින් තොර වැඩපිළිවෙලක් සැකසීම අප සැමගේ වගකීම බැවින් ඒ වෙනුවෙන් අපගේ දායකත්වය ලබාදීමට සූදානම් බව වැඩිදුරටත් දන්වා සිටිමු.

තවද කම්කරු අමාත්‍යවරයා ලෙස ඔබතුමා සමඟ මෙම කරුණු පිළිබඳ වැඩි විස්තර සාකච්ඡා කිරීමට අවස්ථාවක්ද ඉල්ලා සිටිමු. මේ සඳහා පහත නම් සඳහන් අප සංවිධානයේ අනුබද්ධ වෘත්තීය සමිති නියෝජිතයින් සිව්දෙනෙකු සම්බන්ධවීමටද අපේක්ෂා කරමු.

පොදු දේපල හා මානව හිමිකම් සුරැකීමේ මධ්‍යස්ථානයේ සාමාජික සංවිධාන මෙසේය.

ලංකා බැංකු සේවක සංගමය, ලංකා වෙළඳ, කාර්මික හා පොදු කම්කරු සංගමය, ලංකා වතු සේවා සංගමය, එක්සත් කම්කරු සම්මේලනය, තැපැල් හා විදුලි සංදේශ නිලධාරීන්ගේ සංගමය, ලංකා ගුරු සංගමය, තොරතුරු හා විදුලි සංදේශ සියලූ සේවක සංගමය, ස්වාධීන තටාක සේවක සංගමය, මාධ්‍ය සේවක වෘත්තීය සමිති සම්මේලනය, ශ‍්‍රී ලංකා වෘත්තීය ජනමාධ්‍ය වේදීන්ගේ සංගමය, එක්සත් පොදු සේවක සංගමය, රජයේ මුද්‍රණ ශිල්පීන්ගේ සංගමය, දුම්රිය ශ්‍රේණිගත වෘත්තීය සමිති එකමුතුව, ආහාර, බීම සහ දුම්කොළ කර්මාන්ත සේවක සමිතිය, කාන්තා කම්කරු සහයෝගිතා සංගමය, වාණිජ හා කාර්මික සේවක සංගමය, රක්‍ෂණ සේවක සංගමය, සමස්ත ලංකා විදුලි සංදේශ සේවක සංගමය, ටෙලිකොම් ඉංජිනේරුමය ඩිප්ලෝමාධාරීන්ගේ සංගමය, ආණ්ඩුවේ එක්සත් කම්කරු සම්මේලනය, ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම ප‍්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරය, ජාතික ධීවර සහයෝගීතා ව්‍යාපාරය, ජාතික ධීවර වෘත්තිය සංගමය,සමස්ත ලංකා ධිවර ජනතා වෘත්තීය සංගමය.

අනුරංග ජයසිංහ

නීතිඥ හිස්බුල්ලා ගැන නීතිවේදීන්ගේ ජාත්‍යන්තර කොමිසම හඩනගයි

0

පාස්කු ඉරිදා ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරය පිළිබඳ විමර්ශන පැවැත්වීමේදී මානව හිමිකම්වලට ගරු කරන ලෙසත් ශ‍්‍රී ලාංකික නීතිඥවරයෙකු වන හිජාස් හිස්බුල්ලාට එරෙහි චෝදනා විමර්ශනය කිරීමේදී ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය නොවන ආකාරයට විමර්ශන සිදුකරන ලෙසත් ඉල්ලා සිටිමින් නීතිවේදීන්ගේ ජාත්‍යන්තර කොමිසම හෙවත් අයිසීජේ සංවිධානය නිවේදනයක් නිකුත් කර ඇත.

විශේෂයෙන්ම එම අත්අඩංගුවට ගැනීමේදී හිජාස් හිස්බුල්ලාට එරෙහිව ඇති චෝදනා පැහැදිළිව ඉදිරිපත් කරන ලෙසත්, ඔහුට නීතිඥවරයෙකු හමුවීම සඳහා අවස්ථාව ලබාදෙන ලෙසත්, ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීමේදී මානව හිමිකම් කඩකිරීමක් සිදුව ඇතිදැයි සොයාබලන ලෙසත් එම නිවේදනයෙන් ඉල්ලා ඇත.

අපේ‍්‍රල් 14 වැනිදා නීතිඥ හිජාස් හිස්බුල්ලා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවාගෙන තබාගැනීමත්, අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා කිසිදු හේතුවක් ඉදිරිපත් නොකිරීමත්, පසුව මෙම පොලිස් මාධ්‍ය ප‍්‍රකාශකවරයා පාස්කු ඉරිදා ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරයට ඔහු සම්බන්ධ බවට තොරතුරු හෙළිවූ නිසා අත්අඩංගුවට ගත් බව පසුව ප‍්‍රකාශ කළ බවත් එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදී ඇත.

ඔහුව පැය 72 ක කාලසීමාවටත් වඩා රඳවා තබාගෙන සිටීම සඳහා කිසිදු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගයක් හෝ රඳවා තබාගැනීමේ නියෝගයක් ඇති බව දැනගැනීමට නොමැති බවත් එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි. එමෙන්ම හිස්බුල්ලාට නීතිඥවරයෙකු මුණගැසීම සඳහා අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරියෙකුගේ නිරීක්ෂණය යටතේ සීමාසහිත අවස්ථාවක් පමණක් ලබාදීමත් නීතිඥවරයා සමඟ සිංහලෙන් සංවාද කළ යුතු බව පැවසීමත් අපේ‍්‍රල් 16 වැනිදා සිට නීතිඥවරයෙකු හමුවීම සඳහා අවස්ථාව ලබා නොදීමත් ගැටලූ සහගත බව එම නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි.

නීතිඥ හිස්බුල්ලාගේ පියා අපේ‍්‍රල් 17 වැනිදා ගොනුකරන ලද හේබියස් කෝපුස් අභියාචනය පිළිබඳවද එම නිවේදනයෙහි සඳහන් කර ඇත. පුද්ගලයන් පස්දෙනෙකු හිස්බුල්ලාගේ නිවසට පැමිණ තමන් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ නිලධාරීන් බව කියමින් නිවසට ඇතුළුවී ඇති බවත්, ඉන්පසුව ඔහුව ප‍්‍රශ්න කිරීමට ලක් කර ඇති බවත්, පසුව ඔහුගේ දෑත්වලට මාංචු දමා ඇති බවත් එම පෙත්සම උපුටා දක්වමින් නිවේදනයෙන් පෙන්වාදෙයි. පසුව නීතිඥවරයාගේ නඩුවලට අදාල ලිපිගොනු දෙකක් ඉල්ලා ඇති බවත්, ප‍්‍රකාශයක් සටහන් කරගෙන අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ රඳවාගෙන ඇති බවත් එමගින් පෙන්වා ඇත.

මෙම නිවේදනයෙහි නීතිවේදීන්ගේ ජාත්‍යන්තර කොමිසමෙහි ආසියා පැසිෆික් කලාපයේ අධ්‍යක්ෂ ෆෙඞ්රික් රව්ස්කිගේ ප‍්‍රකාශයක්ද උපුටා දක්වා ඇත. ‘පාස්කු ඉරිදා කුරිරු ත‍්‍රස්ත ප‍්‍රහාරය ගැන පරීක්ෂණ සිදුකිරීම සඳහා රජයට ඇති අවශ්‍යතාව කිසිවෙකු ප‍්‍රශ්න කරන්නේ නැහැ. එම විමර්ශන පැවැත්විය යුතුයි. කෙසේ වෙතත් එම විමර්ශන ජාත්‍යන්තර නීතියට සහ ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල විය යුතුයි. හිස්බුල්ලා වෙත නීතියෙන් ලබාදිය යුතු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගයක් ඉදිරිපත් නොකිරීමත්, පෞද්ගලිකව නීතිඥවරයෙකු හමුවී කතාබහ කිරීම සඳහා ඔහුට ඇති අයිතිය ලබා නොදීමත් පිළිගත නොහැකියි. එමෙන්ම එය නිදහස පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රමිතිය උල්ලංඝනය කිරීමක්.

වරෙන්තුවක් නොමැතිව නිවෙසකට ඇතුළුවීම, පරීක්ෂාවට ලක් කිරීම සහ පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා අවසර ලබාදීම මගින් ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය කරනවා. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනතෙහි මෙවැනි අඩුපාඩු රැසක් තිබෙනවා. එම නිසා අපගේ කොමිසම ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත වෙනස් කළ යුතු බව යෝජනා කරනවා.

සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතියේ 9 වැනි වගන්තියට අනුව අත්අඩංගුවට ගන්නා  ඕනෑ පුද්ගලයෙකුට අත්අඩංගුවට ගන්නා අවස්ථාවේ ඒ සඳහා හේතුව ඉදිරිපත් කළ යුතුයි. එහි 14 වැනි වගන්තිය අනුව චෝදනා ලද  ඕනෑම අපරාධ සැකකරුවෙකුට තමන් තෝරාගන්නා නීතිඥවරයෙකු මුණගැසීම සඳහා කාලය, ආරක්ෂාව සහ පහසුකම් සැපයිය යුතුයි.  එම කරුණ ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 13 වැනි ව්‍යවස්ථාවෙන්ද තහවුරු කරනවා.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මූලික වටිනාකම් අනුව නීතිඥවරුන්ගේ රාජකාරිය පිළිබඳව සඳහන් වෙනවා. අපරාධ චෝදනා ඇතිව හෝ නැතිව අත්අඩංගුවට ගන්නා පුද්ගලයෙකුට පැය 48ක් යෑමට මත්තෙන් නීතීඥයෙකු වෙත ප‍්‍රවේශය ලබාදීම සඳහා ඇති අයිතිය රජයක් තහවුරු කළ යුතුයි.

අප මීට පෙරද ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අහෝසි කළ යුතු බව යෝජනා කර තිබෙනවා. කිසිදු චෝදනාවක් හෝ අධිකරණ කටයුත්තක් නොමැතිව මාස ගණන්, ඇතැම්විට වසර ගණන් පුද්ගලයන් රඳවා තබාගැනීමට එම පනත පාවිච්චි කරනවා. එමගින් ශාරීරික හා වාචික හිංසනයට අවස්ථාව සලසනවා. එම නිසා මෙම පනත අහෝසි කර ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් ප‍්‍රමිතීන් ආරක්ෂා වෙන අන්දමේ ත‍්‍රස්ත විරෝධී පනතක් ශ‍්‍රී ලංකාවට සම්මත කරගන්නා ලෙස යෝජනා කරනවා.’

අනුරංග ජයසිංහ

වහනවා වෙනුවට වැඩිපුර අරිමු – අශෝක හඳගම

0
Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

හරි දේ හරි වෙලාවට කිරීම තුළ මිස, හරි දේ වුණත් වැරදි වෙලාවට කිරීම තුළ කිසි ප්‍රයෝජනයක් නැහැ. කොරෝනා ව්‍යාප්තිය පාලනය කිරීමේ උපාය මාර්ගයක් ලෙස අලූත් අවුරුදු උත්සව සමයේ ඇඳිරි නීතිය දමා ජනතාවගේ චලනයන් පාලනය කිරීම වැඩදායී වන්නට පුළුවන්. එහෙත් තවදුරටත්, එය පවත්වාගැනීම තුළ ඇති විය හැකි ප්‍රතිඵල කොරෝනා ආසාදනයට වඩා දරුණු විය හැකියි.

කොරෝනා ප්‍රතිශක්තිකරණ සොයා කරන පර්යේෂණ තවමත් සාර්ථක වැක්සීනයක් සොයාගන නැහැ. බීබීසී පුවත් වාර්තාවලට අනුව, බ්‍රිතාන්‍ය පර්යේෂකයන් ඉලක්කයේ ඉතා ආසන්නයට පැමිණ තිබෙනවා. එසේ ළඟදී දිනක වැක්සීනයක් සොයා ගත්තත්, ලෝක පරිමාණව එය ලබා දෙන්න අඩු තරමින් තව වසරක් වත් ගතවේවි. එතෙක් කාලයක් ආර්ථිකයන් වසාගන සිටීම ප්‍රායෝගික නැහැ. දැනටමත් මේ වසා දමා තිබූ කාලයට, ලෝක ආර්ථිකය පසු බා තිබෙන ප්‍රමාණය සුළුපටු නොවෙයි. ඒ නිසා ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් ක්‍රමයෙන් විවෘත කිරීම හැරෙන්න විකල්ප කිසිවක් ඉතිරිව නැහැ.

කොරෝනාවෙන්  දරුණු ලෙස බැට කෑ රටවල් ඒ තීරණය අරන්. ඇමෙරිකාවේ නම්, ජීවත් වීමේ නිදහස ඉල්ලා සමහර කණ්ඩායම් වීදි බැහැලා. ඒ ට්‍රම්ප්ගේ අනුගාමික හෙන්චයියන් කියලාත් කියනවා. එහෙත් ඇත්ත පොළොවේ යථාර්ථයත් ඒකම තමයි. වසා දමන ව්‍යාපාරවලින් එළියට විසි වෙන ලක්ෂ ගණන් සේවකයන්ට රස්සාවල් ඇරෙන්න වෙන විකල්ප නැහැ. තමන් වැඩ කළොත් තමයි තමන්ට ජීවත් වෙන්න ලැබෙන්නේ. කොරෝනා වයිරසය මට්ටම් ලෑල්ලකින් වගේ සියලූ මනුෂ්‍යයන් එක මට්ටමට සමතලා කරනවා යැයි රොමෑන්ටික් කතා කියැවෙනවා. ඒත් ඒක එහෙම නැහැ. ගෙවල්වලට වෙලා හුදකලා වෙලා ඉන්න ‘ඇති හැකි’ කෙනාට බලපාන විදියට නෙවෙයි ඇඳිරිය ‘නැති බැරි’ කෙනාට බලපාන්නේ. නැතිවුන් එදිනෙදා උපයාගන, එදිනෙදා ජීවත් වුණු අය. ඒ අයගේ ජීවත් වීමට ඇති ආදායම් මාර්ගයි මේ වසා දමා තියෙන්නේ.

ලෝකේ මොන රටක් වත් කොරෝනා පාලනය කරන්න ඇඳිරි නීතිය දැම්මේ නැහැ. අත්‍යවශ්‍ය නොවන සේවා යැයි හඳුනා ගත් අංශ වසා දැමුණා පමණයි. එහෙත් මිනිස් ජීවිතය කියන්නේ කාලා බීලා ඉන්න එක විතරක් නෙවෙයි. පසුගිය සඳුදා ඇමෙරිකාවේ පෙන්සිල්වේනියාවේ මිනිසුන් දහස් ගණනක් වීදි බැස්සේ මේ ඊනියා ‘අත්‍යවශ්‍ය නොවන’ සේවා විවෘත කරන්න කියලයි.  ඔවුන් අත තිබූ පිකට් බෝර්ඞ් අතර, ‘ඇමෙරිකාවට වැඩ කරන්න දෙන්න (Let US Work ), නිදහස අත්‍යවශ්‍යයි (Freedom is Essential ), අපට  ඕනෑ වැඩ මිසක් සුබ සාධනය නෙවෙයි (Work not Welfare )’ ආදි සටන්පාඨ ලෙල දුන්නා.)”

US Today පුවත්වලට ප්‍රකාශයක් දෙන විරෝධතා කණ්ඩායමේ කෙනෙකු කියා තිබුණේ ”වයිරසයෙන් මිය ගිය අය ගැන මට කනගාටුයි. මගේ හදවත ඔවුන් වෙනුවෙන් වැලපෙනවා. ඒ වගේම මගේ හදවත කොරෝනා නිසා වැඩබිම්වලින් විසිවුණු මිලියන 1.5 ක් වන පෙන්සිල්වේනියා සේවකයින් ගැන ද වැලපෙනවා” කියලයි.

ඇමෙරිකාවේ ප්‍රාන්ත රාජ්‍ය ගණනාවක වසා දැමීම් නවත්වන ලෙස විරෝධතා රැල්ලක් ඇති වෙලා. ඒ විරෝධතා අතරේ, ටෙනසි ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයේ ආණ්ඩුකාරයා මේ වසා දමා ඇති තත්වය අප්‍රේල් මාසයෙන් ඔබ්බට ගෙන යන්නට තමන්ගේ බලාපොරොත්තුවක් නැති බව ප්‍රකාශ කළා. ගොර්ජියා ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයේ ආණ්ඩුකාරයා, ”සමාජ දුරස්ථකරණ විධිවිධානවලට යටත්ව, අප අප්‍රේල් විසි හත් වෙනිදා සිට, රෙස්ටුරන්ට්ස්, රඟහල්, සිනමාහල් සහ පුද්ගලික සමාජ ශාලා විවෘත කරනවා” යැයි දැනුම් දුන්නා. (උපුටා ගැනීම් : US Today)

කොරෝනා සමඟ දිගු ගමනක් යන්නට තිබෙන බැවින් වසාගන සිටීම තවදුරටත් ආරක්ෂාකාරී උපාය මාර්ගයක් නෙවෙයි. ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය ඇතුළු යුරෝපයත් ටිකින් ටික විවෘත වෙනවා.

නිශ්චිත ඉලක්කයක් නැති ඇඳිරි නීතිය කෙතරම් සමාජ පීඩනයක් ඇති කරනවාද කියන එකට එය ලිහිල් කළ ගමන් දකින්නට ලැබෙන තදබදයම වුණත් සාක්ෂි දරනවා. ඒ එක්කම කොරෝනා පාලන උපාය මාර්ගයක් ලෙස තවදුරටත් ඇඳිරි නීතිය වලංගු නොවන බව, පසුගිය දිනවල කොරෝනා ආසාදිතයන්ගේ ශීඝ්‍ර වැඩිවීම සාක්ෂි දරනවා. මිනිස්සුන්ට ඒක තේරුම් ගියාම, තවදුරටත් නිෂ්ඵල දේකට අවනත වෙලා ඉන්න ඒ අය සූදානම් නැහැ. පසුගියදා මගේ එෆ්බී පිටුවේ ඒ ගැන කියලා මෙහෙම සටහනක් දැම්මා.

”ඇඳිරි නීතිය ඇරපු ගමන්, බස් වල හිරවෙලා මේ විදියට යන මිනිස්සු ගැන විවිධ අය අවලාදාත්මක ස්වරයෙන් පොස්ටු දාල තියෙනවා දැක්කා. ‘මේ ගොන් හරක් මැරෙන එකමයි හොඳ’ කියලත් සමහරු ලියලා තිබුණා. කොහෙන් හරි අමාරුවෙන් හොයාගත්ත මාස්ක් දාගන, මෙහෙම හිරවෙලා යන්නේ මෙහෙම ගියොත් කොරෝනා හැදෙන බව නොදැන නෙවෙයි.

තමන්ට තේරීමක් (choice ) ලැබිලා තියෙනවා අවදානම් දෙකක් ගැන. එකක් කොරෝනා. අනෙක පවුල ජීවත් කරවන ආර්ථිකයට අදාළ කටයුත්තක් හෝ වෙන අත්‍යවශ්‍ය කාරණාවක්. ජීවත් වීම කියන කාරණයේදී මිනිස්සු ආත්මාර්ථකාමී තමයි. ඒත් හිතන තරම් මෝඩ නැහැ. හිරවෙලා යන මේ ගමන ගියොත් කොරෝනා හැදෙන්නත් පුළුවන්. නොහැදෙන්නත් පුළුවන්. හැබැයි, නොගියොත් නිශ්චිත වශයෙන්ම ජීවිතයට බලපාන, අහිමි වෙන යමක් තියෙනවා. ඒ තේරීම් දෙකින් කොරෝනා හැදෙන අවදානමයි, මේ මිනිස්සු අරං තියෙන්නේ. එහෙම නොකළොත්, තමන්ට වෙන කරදරයක දී තමන් ඇරෙන්න කවුරුත් නැති බව ඒ අය දන්නා නිසා. මේ මිනිස්සුන්ට ගොන් හරක් කියා කියා බනින්නේ මුග්ධ මිනිසුන්. මුන් රට පුරා ගිහිං කොරෝනා බෝ කළොත් ගෙවල්වලටම වෙලා ඉන්න තමන්ගේ ආතල් කැඩෙන හින්දා.

මේ මාරාන්තික තීරණයක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් පවුලක පැවැත්ම ඇතුළේ  මිනිස්සු තීරණ ගනිද්දී මේ වගේ මාරාන්තික අවදානම් ගන්නවා. මිනිහෙක් හොරකමක් කරන්න ගේකට පනින්නේ, අහුවුණොත් ඉල ඇට කැඩෙන බව දැනගන. කිසි අවදානමක් නැතුව බිලියන ගණන් හොරකම් කරන අය වගේ නවෙයි. ස්ලෙව්අයිලන්ඞ්, මරියාකඬේ වගේ පැතිවල මිනිස්සුන්ට ගෙවල්වලට වෙලා ඉන්න කිවුවට කොරොන්ටයින් වෙන්නේ නැහැ.ගෙවල්වල මිනිස්සු නිදියන්නේ ෂිෆ්ට් එකට. ඒ තරමට සෙනඟ. එක්කෙනෙකුට හැදුණොත් බෝ වෙනවා නම් වැලකට හැදිලයි නවතින්නේ. ඒත් එදිනෙදා හම්බ කරගන ජීවත් වෙන මේ මිනිස්සු, ලෙඩවලට බය නැහැ. හිතන තරම් ලේසියෙන් ඒ අයට ලෙඩ හැදෙන්නෙත් නැහැ. හැදුනත් ලෙඩවලින් මැරෙන්නෙත් නැහැ. බොහෝ වෙලාවට අකලට මැරෙන්නේ එක්කෝ ඩප්පි පාරකින්. වෙඩි උණ්ඩෙකින් එහෙම නැත්නම් කඩු කිණිසි පාරකින්.

අනුන් වෙනුවෙන් ගෙවල්වලට හිරවෙලා තව කී දවසක් ඉඳියි ද කියලා ඒ මිනිස්සු තීරණය කරන දවස වැඩි ඈතක නොවෙන්න පුළුවන්. කාගේත් ආතල් කැඩෙන්නේ එදාට.”

කොරෝනා නිසා අගතියට පත් ආර්ථිකය නැවත පණගන්වන්නත් ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකායක් පත් කරලා. ඒ කාර්යසාධක බලකායේ අවධානය යොමු විය යුත්තේ කොරෝනාවලින් පසු ආර්ථිකය පණගන්වන එකට නෙවෙයි. කොරෝනා අස්සේ ම ආර්ථිකය පණගන්වන්නේ කොහොමද කියන එකටයි. කොරෝනා ඉවර වෙලා පණගන්වන්න දෙයක් ඉතුරු නොවන්නේ අඩු තරමින් වසර එක හමාරක් වත් දිගට මෙහෙම ඇදගන යන්න හැකියාවක් ඇමෙරිකාවට හෝ යුරෝපයට වත් නැති නිසයි. සමාජ දුරස්ථකරණය තියාගන ආර්ථික කටයුතු කරගන යා හැකි පරිසරයක් නිර්මාණය කර ගත යුතුයි. එය අපහසු දෙයක් නොවෙයි. ඒ වෙනුවට කළ යුත්තේ වසා දැමීම වෙනුවට වෙනදාට වඩා විවෘත ව තැබීමයි. වෙනදා පැය 10ක් විවෘත ව තැබූ ව්‍යාපාරික ස්ථාන, රාජ්‍ය කාර්යාල දැන් පැය 20ක් ම හෝ විවෘත ව තැබිය යුතුයි. දුරස්ථකරණ සීමා තබාගන තම අවශ්‍යතා පිරිමසා ගන්නත්, අලූත් රැකියා අවස්ථා ඇති කිරීමටත් මේ පියවර රුකුලක් වේවි. ගැටලූවක් සේ පෙනෙන්නේ දිවා ? දෙකෙහිම වැඩබිම් විවෘත කිරීමේ දී මුහුණ දෙන්නට වන ‘විදුලි බිල’ විය හැකියි. ලෝක වෙළඳපොළේ බොර තෙල් මිල පෙර නොවූ විරූ ලෙස පහත වැටීමේ වාසිය මේ සඳහා පිළිසරණක්.

මේ වැඩ පිළිවෙළ සාර්ථක වුවහොත්, මෙය කොරෝනාවලින් පසුව දිගටම වුවද කරගන යා හැකි ක්‍රමයක්. අලූත් චර්යා රටාවකට හැඩ ගැසීමට තරම් ප්‍රමාණවත් කාලයක් අපට කොරෝනා විසින් ලබා දෙන බව දැන් පැහැදිලියි. අඩුම තරමින් වසරක් වත්!.

එය දීර්ඝකාලීනව රටේ ආර්ථිකය නව රටාවකින් පණගැන්වීමට ද අඩිතාලමක් වනු ඇති. 

ඡයාරූපය: ඉෂාර එස් කොඩිකාර / Getty Images

වහනවා වෙනුවට වැඩිපුර අරිමු – අශෝක හඳගම

0
Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

හරි දේ හරි වෙලාවට කිරීම තුළ මිස, හරි දේ වුණත් වැරදි වෙලාවට කිරීම තුළ කිසි ප්‍රයෝජනයක් නැහැ. කොරෝනා ව්‍යාප්තිය පාලනය කිරීමේ උපාය මාර්ගයක් ලෙස අලූත් අවුරුදු උත්සව සමයේ ඇඳිරි නීතිය දමා ජනතාවගේ චලනයන් පාලනය කිරීම වැඩදායී වන්නට පුළුවන්. එහෙත් තවදුරටත්, එය පවත්වාගැනීම තුළ ඇති විය හැකි ප්‍රතිඵල කොරෝනා ආසාදනයට වඩා දරුණු විය හැකියි.

කොරෝනා ප්‍රතිශක්තිකරණ සොයා කරන පර්යේෂණ තවමත් සාර්ථක වැක්සීනයක් සොයාගන නැහැ. බීබීසී පුවත් වාර්තාවලට අනුව, බ්‍රිතාන්‍ය පර්යේෂකයන් ඉලක්කයේ ඉතා ආසන්නයට පැමිණ තිබෙනවා. එසේ ළඟදී දිනක වැක්සීනයක් සොයා ගත්තත්, ලෝක පරිමාණව එය ලබා දෙන්න අඩු තරමින් තව වසරක් වත් ගතවේවි. එතෙක් කාලයක් ආර්ථිකයන් වසාගන සිටීම ප්‍රායෝගික නැහැ. දැනටමත් මේ වසා දමා තිබූ කාලයට, ලෝක ආර්ථිකය පසු බා තිබෙන ප්‍රමාණය සුළුපටු නොවෙයි. ඒ නිසා ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් ක්‍රමයෙන් විවෘත කිරීම හැරෙන්න විකල්ප කිසිවක් ඉතිරිව නැහැ.

කොරෝනාවෙන්  දරුණු ලෙස බැට කෑ රටවල් ඒ තීරණය අරන්. ඇමෙරිකාවේ නම්, ජීවත් වීමේ නිදහස ඉල්ලා සමහර කණ්ඩායම් වීදි බැහැලා. ඒ ට්‍රම්ප්ගේ අනුගාමික හෙන්චයියන් කියලාත් කියනවා. එහෙත් ඇත්ත පොළොවේ යථාර්ථයත් ඒකම තමයි. වසා දමන ව්‍යාපාරවලින් එළියට විසි වෙන ලක්ෂ ගණන් සේවකයන්ට රස්සාවල් ඇරෙන්න වෙන විකල්ප නැහැ. තමන් වැඩ කළොත් තමයි තමන්ට ජීවත් වෙන්න ලැබෙන්නේ. කොරෝනා වයිරසය මට්ටම් ලෑල්ලකින් වගේ සියලූ මනුෂ්‍යයන් එක මට්ටමට සමතලා කරනවා යැයි රොමෑන්ටික් කතා කියැවෙනවා. ඒත් ඒක එහෙම නැහැ. ගෙවල්වලට වෙලා හුදකලා වෙලා ඉන්න ‘ඇති හැකි’ කෙනාට බලපාන විදියට නෙවෙයි ඇඳිරිය ‘නැති බැරි’ කෙනාට බලපාන්නේ. නැතිවුන් එදිනෙදා උපයාගන, එදිනෙදා ජීවත් වුණු අය. ඒ අයගේ ජීවත් වීමට ඇති ආදායම් මාර්ගයි මේ වසා දමා තියෙන්නේ.

ලෝකේ මොන රටක් වත් කොරෝනා පාලනය කරන්න ඇඳිරි නීතිය දැම්මේ නැහැ. අත්‍යවශ්‍ය නොවන සේවා යැයි හඳුනා ගත් අංශ වසා දැමුණා පමණයි. එහෙත් මිනිස් ජීවිතය කියන්නේ කාලා බීලා ඉන්න එක විතරක් නෙවෙයි. පසුගිය සඳුදා ඇමෙරිකාවේ පෙන්සිල්වේනියාවේ මිනිසුන් දහස් ගණනක් වීදි බැස්සේ මේ ඊනියා ‘අත්‍යවශ්‍ය නොවන’ සේවා විවෘත කරන්න කියලයි.  ඔවුන් අත තිබූ පිකට් බෝර්ඞ් අතර, ‘ඇමෙරිකාවට වැඩ කරන්න දෙන්න (Let US Work ), නිදහස අත්‍යවශ්‍යයි (Freedom is Essential ), අපට  ඕනෑ වැඩ මිසක් සුබ සාධනය නෙවෙයි (Work not Welfare )’ ආදි සටන්පාඨ ලෙල දුන්නා.)”

US Today පුවත්වලට ප්‍රකාශයක් දෙන විරෝධතා කණ්ඩායමේ කෙනෙකු කියා තිබුණේ ”වයිරසයෙන් මිය ගිය අය ගැන මට කනගාටුයි. මගේ හදවත ඔවුන් වෙනුවෙන් වැලපෙනවා. ඒ වගේම මගේ හදවත කොරෝනා නිසා වැඩබිම්වලින් විසිවුණු මිලියන 1.5 ක් වන පෙන්සිල්වේනියා සේවකයින් ගැන ද වැලපෙනවා” කියලයි.

ඇමෙරිකාවේ ප්‍රාන්ත රාජ්‍ය ගණනාවක වසා දැමීම් නවත්වන ලෙස විරෝධතා රැල්ලක් ඇති වෙලා. ඒ විරෝධතා අතරේ, ටෙනසි ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයේ ආණ්ඩුකාරයා මේ වසා දමා ඇති තත්වය අප්‍රේල් මාසයෙන් ඔබ්බට ගෙන යන්නට තමන්ගේ බලාපොරොත්තුවක් නැති බව ප්‍රකාශ කළා. ගොර්ජියා ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයේ ආණ්ඩුකාරයා, ”සමාජ දුරස්ථකරණ විධිවිධානවලට යටත්ව, අප අප්‍රේල් විසි හත් වෙනිදා සිට, රෙස්ටුරන්ට්ස්, රඟහල්, සිනමාහල් සහ පුද්ගලික සමාජ ශාලා විවෘත කරනවා” යැයි දැනුම් දුන්නා. (උපුටා ගැනීම් : US Today)

කොරෝනා සමඟ දිගු ගමනක් යන්නට තිබෙන බැවින් වසාගන සිටීම තවදුරටත් ආරක්ෂාකාරී උපාය මාර්ගයක් නෙවෙයි. ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය ඇතුළු යුරෝපයත් ටිකින් ටික විවෘත වෙනවා.

නිශ්චිත ඉලක්කයක් නැති ඇඳිරි නීතිය කෙතරම් සමාජ පීඩනයක් ඇති කරනවාද කියන එකට එය ලිහිල් කළ ගමන් දකින්නට ලැබෙන තදබදයම වුණත් සාක්ෂි දරනවා. ඒ එක්කම කොරෝනා පාලන උපාය මාර්ගයක් ලෙස තවදුරටත් ඇඳිරි නීතිය වලංගු නොවන බව, පසුගිය දිනවල කොරෝනා ආසාදිතයන්ගේ ශීඝ්‍ර වැඩිවීම සාක්ෂි දරනවා. මිනිස්සුන්ට ඒක තේරුම් ගියාම, තවදුරටත් නිෂ්ඵල දේකට අවනත වෙලා ඉන්න ඒ අය සූදානම් නැහැ. පසුගියදා මගේ එෆ්බී පිටුවේ ඒ ගැන කියලා මෙහෙම සටහනක් දැම්මා.

”ඇඳිරි නීතිය ඇරපු ගමන්, බස් වල හිරවෙලා මේ විදියට යන මිනිස්සු ගැන විවිධ අය අවලාදාත්මක ස්වරයෙන් පොස්ටු දාල තියෙනවා දැක්කා. ‘මේ ගොන් හරක් මැරෙන එකමයි හොඳ’ කියලත් සමහරු ලියලා තිබුණා. කොහෙන් හරි අමාරුවෙන් හොයාගත්ත මාස්ක් දාගන, මෙහෙම හිරවෙලා යන්නේ මෙහෙම ගියොත් කොරෝනා හැදෙන බව නොදැන නෙවෙයි.

තමන්ට තේරීමක් (choice ) ලැබිලා තියෙනවා අවදානම් දෙකක් ගැන. එකක් කොරෝනා. අනෙක පවුල ජීවත් කරවන ආර්ථිකයට අදාළ කටයුත්තක් හෝ වෙන අත්‍යවශ්‍ය කාරණාවක්. ජීවත් වීම කියන කාරණයේදී මිනිස්සු ආත්මාර්ථකාමී තමයි. ඒත් හිතන තරම් මෝඩ නැහැ. හිරවෙලා යන මේ ගමන ගියොත් කොරෝනා හැදෙන්නත් පුළුවන්. නොහැදෙන්නත් පුළුවන්. හැබැයි, නොගියොත් නිශ්චිත වශයෙන්ම ජීවිතයට බලපාන, අහිමි වෙන යමක් තියෙනවා. ඒ තේරීම් දෙකින් කොරෝනා හැදෙන අවදානමයි, මේ මිනිස්සු අරං තියෙන්නේ. එහෙම නොකළොත්, තමන්ට වෙන කරදරයක දී තමන් ඇරෙන්න කවුරුත් නැති බව ඒ අය දන්නා නිසා. මේ මිනිස්සුන්ට ගොන් හරක් කියා කියා බනින්නේ මුග්ධ මිනිසුන්. මුන් රට පුරා ගිහිං කොරෝනා බෝ කළොත් ගෙවල්වලටම වෙලා ඉන්න තමන්ගේ ආතල් කැඩෙන හින්දා.

මේ මාරාන්තික තීරණයක් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් පවුලක පැවැත්ම ඇතුළේ  මිනිස්සු තීරණ ගනිද්දී මේ වගේ මාරාන්තික අවදානම් ගන්නවා. මිනිහෙක් හොරකමක් කරන්න ගේකට පනින්නේ, අහුවුණොත් ඉල ඇට කැඩෙන බව දැනගන. කිසි අවදානමක් නැතුව බිලියන ගණන් හොරකම් කරන අය වගේ නවෙයි. ස්ලෙව්අයිලන්ඞ්, මරියාකඬේ වගේ පැතිවල මිනිස්සුන්ට ගෙවල්වලට වෙලා ඉන්න කිවුවට කොරොන්ටයින් වෙන්නේ නැහැ.ගෙවල්වල මිනිස්සු නිදියන්නේ ෂිෆ්ට් එකට. ඒ තරමට සෙනඟ. එක්කෙනෙකුට හැදුණොත් බෝ වෙනවා නම් වැලකට හැදිලයි නවතින්නේ. ඒත් එදිනෙදා හම්බ කරගන ජීවත් වෙන මේ මිනිස්සු, ලෙඩවලට බය නැහැ. හිතන තරම් ලේසියෙන් ඒ අයට ලෙඩ හැදෙන්නෙත් නැහැ. හැදුනත් ලෙඩවලින් මැරෙන්නෙත් නැහැ. බොහෝ වෙලාවට අකලට මැරෙන්නේ එක්කෝ ඩප්පි පාරකින්. වෙඩි උණ්ඩෙකින් එහෙම නැත්නම් කඩු කිණිසි පාරකින්.

අනුන් වෙනුවෙන් ගෙවල්වලට හිරවෙලා තව කී දවසක් ඉඳියි ද කියලා ඒ මිනිස්සු තීරණය කරන දවස වැඩි ඈතක නොවෙන්න පුළුවන්. කාගේත් ආතල් කැඩෙන්නේ එදාට.”

කොරෝනා නිසා අගතියට පත් ආර්ථිකය නැවත පණගන්වන්නත් ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකායක් පත් කරලා. ඒ කාර්යසාධක බලකායේ අවධානය යොමු විය යුත්තේ කොරෝනාවලින් පසු ආර්ථිකය පණගන්වන එකට නෙවෙයි. කොරෝනා අස්සේ ම ආර්ථිකය පණගන්වන්නේ කොහොමද කියන එකටයි. කොරෝනා ඉවර වෙලා පණගන්වන්න දෙයක් ඉතුරු නොවන්නේ අඩු තරමින් වසර එක හමාරක් වත් දිගට මෙහෙම ඇදගන යන්න හැකියාවක් ඇමෙරිකාවට හෝ යුරෝපයට වත් නැති නිසයි. සමාජ දුරස්ථකරණය තියාගන ආර්ථික කටයුතු කරගන යා හැකි පරිසරයක් නිර්මාණය කර ගත යුතුයි. එය අපහසු දෙයක් නොවෙයි. ඒ වෙනුවට කළ යුත්තේ වසා දැමීම වෙනුවට වෙනදාට වඩා විවෘත ව තැබීමයි. වෙනදා පැය 10ක් විවෘත ව තැබූ ව්‍යාපාරික ස්ථාන, රාජ්‍ය කාර්යාල දැන් පැය 20ක් ම හෝ විවෘත ව තැබිය යුතුයි. දුරස්ථකරණ සීමා තබාගන තම අවශ්‍යතා පිරිමසා ගන්නත්, අලූත් රැකියා අවස්ථා ඇති කිරීමටත් මේ පියවර රුකුලක් වේවි. ගැටලූවක් සේ පෙනෙන්නේ දිවා ? දෙකෙහිම වැඩබිම් විවෘත කිරීමේ දී මුහුණ දෙන්නට වන ‘විදුලි බිල’ විය හැකියි. ලෝක වෙළඳපොළේ බොර තෙල් මිල පෙර නොවූ විරූ ලෙස පහත වැටීමේ වාසිය මේ සඳහා පිළිසරණක්.

මේ වැඩ පිළිවෙළ සාර්ථක වුවහොත්, මෙය කොරෝනාවලින් පසුව දිගටම වුවද කරගන යා හැකි ක්‍රමයක්. අලූත් චර්යා රටාවකට හැඩ ගැසීමට තරම් ප්‍රමාණවත් කාලයක් අපට කොරෝනා විසින් ලබා දෙන බව දැන් පැහැදිලියි. අඩුම තරමින් වසරක් වත්!.

එය දීර්ඝකාලීනව රටේ ආර්ථිකය නව රටාවකින් පණගැන්වීමට ද අඩිතාලමක් වනු ඇති. 

ඡයාරූපය: ඉෂාර එස් කොඩිකාර / Getty Images

රට කරන්නේ වැ.බ. පොලිස්පතිද?

Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

ඇඳිරි නීති සමයේ ඇඳිරි නීති බලපත‍්‍රයක් නොමැතිව ඔබ මොබ ගෙනයෑම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලබා සිටි හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී රන්ජන් රාමනායකට නුගේගොඩ මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණය ඇප නියම කරනු ලැබුයේ අපේ‍්‍රල් 20 වැනිදාය.

එම වරද සම්බන්ධයෙන් ඊට සතියකට පෙර අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරන ලද ඔහු රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කරනු ලැබීය. එම අවස්ථාවේදී පොලීසිය පාර්ශ්වයෙන් කියවුණේ පොලිස් රාජකාරියට බාධා කිරීමද රන්ජන් රාමනායක මහතාට එරෙහි චෝදනාවක් බවයි.

රන්ජන් රාමනායක මහතාගේ එම සිදුවීමට පෙර දිනක හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී පාලිත තෙවරප්පෙරුමට එරෙහිවද පොලීසිය අධිකරණයට කරුණු ගොනු කරමින් සඳහන් කළේ ඔහුද ඇදිරි නීතිය කඩ කරමින් හැසිරෙන බවයි. එහෙත් එම අධිකරණය එදින පොලීසියේ කරුණු මගින් සෑහීමට පත් නොවී දැනුම්දෙන ලද්දේ පාලිත තෙවරප්පෙරුම මහතා රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කරන නියෝගයක් ලබා නොදෙන බවයි.

රන්ජන් රාමනායක මහතාට හා පාලිත තෙවරප්පෙරුම මහතාට පොලීසියෙන් මෙම චෝදනා ලැබීමට ප‍්‍රධානම හේතුව ඔවුන් කොරෝනා වසංගතයෙන් විපතට පත් ජනතාවට ද්‍රව්‍යමය සහන ලබාදීමට උත්සාහ කිරීමය.

ආණ්ඩු පක්ෂයේ දේශපාලනඥයන් මෙකී සහන ක‍්‍රියාවලියේ නිරතවුවද ඔවුන්ට එරෙහිව පොලීසිය අධිකරණයට කරුණු වාර්තා කිරීමක් දක්නට නැත. එයින් පෙනෙන්නේ ද්‍රව්‍ය බෙදාදීමේ කටයුතු සඳහා ආණ්ඩු පක්ෂ දේශපාලන සාමාජිකයන්ට පොලීසිය ලබාදෙන අවසරය හා ඔවුන් සම්බන්ධයෙන් අනුගමනය කරන සහන පිළිවෙත විපාක්ෂික දේශපාලන සාමාජිකයන් වෙනුවෙන් පොලීසිය අනුගමනය නොකරන බවයි.

ඒ සඳහා ඇති හොඳම උදාහරණය වන්නේ කළුතර අටලූගම ප‍්‍රදේශය නිරෝධායනයට ලක් කිරීමෙන් පසු පාලිත තෙවරප්පෙරුම මහතා හිටපු මන්ත‍්‍රී නාමල් රාජපක්ෂට කතා කිරීමයි. නාමල් රාජපක්ෂ යනුද පාලිත තෙවරප්පෙරුම වාගේම හිටපු මන්ත‍්‍රීවරයෙකු පමණය. එහෙත් වෙනස වන්නේ ඔහු ආණ්ඩු පාක්ෂික වීම හා තෙවරප්පෙරුම මහතා විපාක්ෂික වීමය. එහිදීත් බැහැ කියූ පොලීසියට හා කියන්නට සිදුවූයේ නාමල් රාජපක්ෂගේ බලපෑම නිසා නොවේද? එයත් පොලිසියේ රාජකාරියට බාධා කිරීමක් නොවේද?

රන්ජන් රාමනායක මහතාට ඇප නියමවීමෙන් පසු ඔහු වෙනුවෙන් අධිකරණයේ පෙනී සිටි ජනාධිපති නීතිඥ එම්.ඒ. සුමන්තිරන් මාධ්‍යයට කළ අදහස් දැක්වීම දැඩි සාකච්ඡුාවට ලක්විය යුත්තකි. එහිදී සුමන්තිරන් මහතා කීවේ මේ ඇඳිරි නීතිය නීතිවිරෝධී එකක් බවය. ඇත්තටම පසුගිය මාසයක කාලයක් පුරාවටම රට තුළ ක‍්‍රියාත්මක කරන්නේ පොලිස් ඇඳිරි නීතියය. පොලිස් ඇඳිරි නීතියට ගරු කළ යුත්තේ රට තුළ ඇති කොරෝනා වසංගත තත්වය නිසා බවද සුමන්තිරන් මහතා කීවේය. පොලිස් ඇඳිරි නීතියක් කඩ කළා යැයි පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීමක් කළ නොහැකි බව නීතිවේදීන්ගේ මතයය.

මේ පොලිස් ඇඳිරි නීතියෙන් මිනිසුන් අත්ඩංගුවට ගත නොහැකි බව කියමින් පොලීසියේ නියෝග අභියෝගයට ලක්කරන තත්වයට ජනතාව පත් වුවහොත් සිදුවන්නේ මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩවීම සම්බන්ධයෙන් පොලීසිය බොහෝ විට විරදකරුවන් වීමය. වඩා භයානක වන්නේ එය නොවේ. කොරෝනා වසංගතය පැතිරී යෑම වැළැක්වීම සඳහා කරන මේ ව්‍යායාමය නිරර්ථක එකක් වීමය. පොලිස් ඇඳිරි නීතිය බොහෝ විට පනවන්නේ හදිසි කැරලි කෝලාහල තත්වයකදී මහජන සාමය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා සීමිත ප‍්‍රදේශයකට තාවකාලික වශයෙන්ය.

එහෙත් ස්ථීර ලෙසට රට පුරා මාසයකට අධික කාලයක් තිස්සේ පවත්වාගෙන එන්නේ මේ බල රහිත පොලිස් ඇඳිරි නීතියය.

මේ පොලිස් ඇඳිරි නීතියේ බලධරයා වන්නේ පොලිස්පතිවරයාය. වත්මනට අදාලව කිවහොත් වැ.බ. පොලිස්පතිවරයාය. යටත්වැසියන් සිතාගෙන සිටින ලෙස සර්වබලධාරී ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නොවේය.

නීතියෙන් බලය සහිත ඇඳිරි නීතිය වන්නේ මහජන ආරක්ෂක ආඥාපනත යටතේ ජනාධිපතිවරයා පනවන හදිසි අවස්ථා නියෝග යටතේ පනවන ඇඳිරි නීතියය. මේ රටේ ජනතාවට ජනාධිපතිවරයා ඇත්තටම ආදරේ නම් ජනාධිපතිවරයා කළ යුත්තේ එයය. එහෙත් ජනාධිපතිවරයා එසේ ජනතාවට ආදරේ නැති බව මේ පොලිස් ඇඳිරි නීතියෙන් පෙන්වාදී ඇත. කොරෝනා වසංගත තත්වයෙන් ජනතාවට මොන වින්නැහියක් සිදුවුණත් කම් නැතැයි ඔහු මේ පොලිස් ඇඳිරි නීතියෙන් ප‍්‍රදර්ශනය කර තිබේ.

ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 155 ව්‍යවස්ථාව යටතේ සඳහන් කර ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාට මහජන ආරක්ෂක ආඥාපනත යටතේ හදිසි නීති රෙගුලාසි පැනවිය හැකි බවයි.

එය පාර්ලිමේන්තුවට විසුරුවා හැර ඇති විටද, පාර්ලිමේන්තුවේ වාර අවසාන කර ඇති විටද, පාර්ලිමේන්තුවේ රැුස්වීම් කල් තැබීමක් කර ඇති විටද කළ හැකිය.

පනවා ඇති එකම කොන්දේසිය වන්නේ නියමිත දින ගණනාවකදී ඒ සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ අවසර ලබාගැනීමය. එම නියමිත දින ගණන නව පාර්ලිමේන්තුව රැස්වීමට පෙර දිනයක් නම් හෝ වාර අවසාන කර ඇති පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වීමට නියමිත දිනට පෙර දිනයක් නම් හෝ කල් තැබූ පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වීමට නියමිත දිනට පෙර දිනයක් ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව රැස්කළ යුතුය.

ඒ අනුව පෙනෙන්නේ නියමිත කාලයට පෙර විසුරුවාහරින ලද පාර්ලිමේන්තුව නැවත රැුස්කිරීම සඳශා ඇති උද්දච්ච නොකැමැත්ත මත ජනාධිපතිවරයා බල සහිත ඇඳිරිනීතිය පනවා නැති බවයි. ජනාධිපතිවරයාගේ මේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ක‍්‍රමවලට ඇති බිය ඔහුගේ මිලිටරි පසුබිම නිසා ඇතිවූවක් විය හැකිය.

එහෙත් එහි ඇති තවත් අනතුරක්ද ඇත. ඒ අප මීට පෙර කිහිප අවස්ථාවකදීම පෙන්වා දී ඇති පරිදි  රටට ආරක්ෂක ඇමතිවරයෙකු නැතිකමය. පොලීසියද දැන් අයත් වන්නේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය යටතටය. එම අමාත්‍යාංශයට ඉන්නේ ලේකම්වරයෙකු පමණය. උපදෙස් ගන්නට හෝ නියෝග නිකුත් කරන්නට දේශපාලන නායකත්වයක් නැත.

චමල් රාජපක්ෂ මහතාගේ ආරක්ෂක රාජ්‍ය අමාත්‍යධුරයද පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීමෙන් පසු දැන් අහෝසිය. භාරකාර ආණ්ඩුව වශයෙන් ක‍්‍රියාකරන කැබිනට් මණ්ඩලයේ දැන් ආරක්ෂක ඇමතිවරයෙක් නැත.

කොරෝනා වසංගතයක රටට ජනතාවට ආදරේ ජනාධිපතිවරයෙකුගේ කෙරුම් එසේය. පොලිස් ඇඳිරි නීතිනේ පාලනය කරන රට අනුව පෙනෙන්නේ වැ.බ. පොලිස්පතිවරයා රට කරවන බවය.

ඡායාරූපය : ලක්රුවන් වන්නිආරච්චි/Getty Images

කොරෝනා වෛරසය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ඉරණමටද බලපාවිද?

Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

වර්තමාන කොරෝනා අර්බුදය සම්බන්ධයෙන් ලෝකයේ විවිධ ආණ්ඩු ගන්නා ක්‍රියාමාර්ග, තම දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රයටද අනුකූලව සකස් කරන ඒවා බව කෙනෙකුට පහසුවෙන් නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය. ඇමෙරිකාවේ ජනාධිපති ට්‍රම්ප්, කොරෝනා පාලන මූලෝපාය, නොවැම්බර් මාසයේ පැවැත්වීමට නියමිත ජනාධිපතිවරණයෙන් නැවත වරක් ජයගැනීමේ උපායික අපේක්‍ෂාව සමග සම්බන්ධකොට තිබේ. ඉන්දියාවේ කෙරෙන්නේ අගමැති මෝදිගේ හින්දුත්ව අධිපතිවාදී අධිකාරවාදී දේශපාලන පරිවර්තන න්‍යාය පත්‍රයේ රාමුව තුළ, කොරෝනා පාලන ක්‍රියාවලිය සිරකිරීමයි. අප රටේ Peo TV එකෙන් විසුරුවා හරින, මෝදිවාදී සහ හින්දුත්වවාදී TIMES NOW ටීවී චැනලයේ කොරෝනා ප්‍රවෘත්ති වාර්තාකරණය මෝදිගේ මූලෝපායට සේවය කරන්නේ, අප රටේ දෙරණ සහ හිරු නාලිකා දෙකේ පක්‍ෂග්‍රහීභාවයද පරාජය කරමිනි.

මේ අතර  බංග්ලාදේශයේ කොරෝනා අර්බුදය දුෂ්කළමනාකරණය කිරීම නිසා මහජන අප්‍රසාදයට පත්ව සිටි අගමැති ෂෙයික් හසිනා කෙළේ, මෝදි සහ ට්‍රම්ප් ද පරදවන දෙයකි. එනම්, 1975දී සිදුවූ තම පියාවූ අගමැති මුජිබුර් රහුමාන් ඝාතනය ගැන මරණ දඬුවම නියම වී සිට කට්ටි පනිමින් සිටි හිටපු හමුදා නිලධාරියකු, ඔත්තු සේවා යොදවා අත්අඩංගුවට ගෙන දවස් තුනක් ඇතුළතදී එල්ලා මැරීමයි. එවැනි තවත් මරණ දණ්ඩනයට නියමිතව කට්ටි පනිමින් සිටින චුදිතයකු සොයා, බංගලාදේශයේ රහස් ඔත්තු සේවා දැන් රට පුරාත්, බටහිර බෙංගාලයත් පීරමින් සිටින බව වාර්තාවේ.

මේ අතර පාකිස්ථානයේත්, ඉන්දියාවේත් ආණ්ඩු ලබමින් යන කොරෝනා පසුබෑම මැද්දේ, දෙරට අතර මිනි දේශසීමා යුද්ධයක් ඇතිවී, සතුරු පාර්ශ්වය බරපතළ පරාජයක් ලැබූ බවට වාර්තා අද හෙටම පළවන්නටද හොඳටම ඉඩ තිබේ. එම ගැටුම ඇත්තටම ඇතිවූ බවට වීඩියෝ වාර්තා පවා එළියට දැමෙන්නට පුළුවන.

දැන් ලෝකයේ බොහෝ රටකම දක්නට ලැබෙන්නේ දේශපාලනය විසින් මහජන සෞඛ්‍ය අර්බුදය පාලනය කිරීම් ක්‍රියාවලිය අත්පත් කරගෙන, ගිලගෙන ඇති බවයි. හැම රටකම පාහේ දේශපාලන සාකච්ඡාවද අලූත් වී තිබෙන බව, මේ දිනවල අන්තර්ජාලයෙන් පහසුවෙන් කියවිය හැකි ජාත්‍යන්තර වාර්තාවලින් පෙනේ. අලූතෙන් බිහිවී ඇත්තේ සුවිශේෂ ආකාරයක දේශපාලනයකි. එය නම් ‘හදිසි අවස්ථා’ දේශපාලනයයි. පෙබරවාරි මාසය පමණ දක්වා අප දැන සිටි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට නැවත පැමිණෙන්නට නොහැකි තරමට, නැත්නම් පැමිණෙන්නට නොහැකිවීමේ අභියෝගය ලෝකය ඉදිරියේ නැගී සිටින තරමට, ‘හදිසි අවස්ථා’ රාඡ්‍යයේ නැගීමත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පස්සට තල්ලූ කිරීමේත් ප්‍රවණතාව ශක්තිමත් වී තිබේ.

හදිසි අවස්ථා

මේ අතර, ලංකාවේ සිදුවෙමින් පවතින හදිසි අවස්ථා දේශපාලනයේ නැගීම, එයටම සුවිශේෂ ගතිලක්‍ෂණවලින් සමන්විත එකක් බව පෙනේ. එහි ප්‍රධාන ලක්‍ෂණ දෙකක් තිබෙන බව පෙනේ. ඉන් පළමුවැන්න නම්, හදිසි අවස්ථා තත්වයක්, නෛතික වශයෙන් වලංගු වන පරිදි ප්‍රකාශ කරන්නේ නැතිව, ඇත්තටම හදිසි තත්ත්වයක් රටේ ප්‍රායෝගික වශයෙන් පැවතීමයි. දෙවැන්න, රටේ තිබෙන්නේ මහජන සෞඛ්‍ය හදිසියක් (Public Health Emergency එකක්) නොව සාමාන්‍ය, සුළු සෞඛ්‍ය ප්‍රශ්නයක්ය යන කතිකාවද නිල මතවාදයක් ලෙසින් ඉදිරිපත් කිරීමයි. හිටපු අග්‍රවිනිශ්චයකාර සරත් සිල්වා මහතා මෙම දෙවැනි ලක්‍ෂණය පිළිබඳ තර්කය ඉදිරිපත් කරන විශේෂඥයා ලෙස ඉදිරියට පැමිණ තිබේ.

හදිසිය ප්‍රකාශ නොකිරීම

ජනාධිපතිතුමා ඇත්තටම හදිසි තත්ත්වයක් ප්‍රකාශ කර නැත්තේ මක් නිසාද? මෙය ආණ්ඩුව පැත්තෙන් තවමත් පැහැදිලි පිළිතුරක් දී නැති ප්‍රශ්නයකි. සාමාන්‍යයෙන්, හදිසි අවස්ථාවක් ප්‍රකාශ කිරීම හෝ හදිසි අවස්ථාවකට සමාන බලයක් විධායකයට ලබාදෙන, ත්‍රස්තවාද මර්දන නීති වැනි නීති ක්‍රියාත්මක කරවීම, ආණ්ඩුවල ස්වභාවයයි. ඉන්දියාවේ ක්‍රියාවට නගන්නේ ජාතික ආරක්‍ෂණ පනතයි. (^National Security Act ). ලංකාවේ කොරෝනා අර්බුදය කළමනාකරණය කිරීමේදී ත්‍රස්තවාද විරෝධී පනත (PTA) ප්‍රයෝජනයට ගන්නා බවක්ද පෙනෙන්නට නැත. එය ප්‍රයෝජනයට ගන්නේ ඉස්ලාමීය ත්‍රස්තවාදය සම්බන්ධයෙනි. ආණ්ඩුව ක්‍රියාකරන්නේ පොලිස් ආඥා පනතේ සහ වසංගත රෝග මර්දන පනතේ, එනම් සාමාන්‍ය නීතියේ විධිවිධාන යටතේය යන්න සහ ඒවා ප්‍රමාණවත්ය යන්න ආණ්ඩුවේ පැහැදිලි කිරීම බවද පෙනේ.

එය එසේ නම්, අනාගත දේශපාලන ප්‍රශ්න දෙකක් මෙතැනදී මතුවේ. පළමුවෙනිව, හදිසි නීති තත්ත්වයක් ප්‍රකාශ කිරීමට ආණ්ඩුව උවමනාවෙන්ම මැලිවන්නේද? යන්නයි. දෙවැන්න, දැනට පනවා තිබෙන ඇඳිරි නීතියත්, ඇඳිරි නීතිය කඩකිරීම යන චෝදනාව යටතේ දහස් ගණනක් පුරවැසියන් අත්අඩංගුවට ගැනීමත්, නීතියෙන් අවසර ලැබී ඇති ක්‍රියාමාර්ගද? යන්නයි. මෙම දෙවැනි ප්‍රශ්නයට පිළිතුරක් ලබාගත හැක්කේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙනි. ඒ සඳහා අත්අඩංගුවට පත්වූ පුරවැසියකු මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කරමින්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යා යුතුව තිබේ. එසේ නොකළොත් සිදුවනු ඇත්තේ අනීතිය නීතිය බවට පත්කිරීමෙන්, පුරවැසි නිදහස උල්ලංඝනය කිරීම දිගටම සිදුවීමයි.

දෙවැනි ප්‍රශ්නයට ඇත්තේ, ලංකාවේ දැනට බලයේ සිටින ආණ්ඩු පක්‍ෂයේ දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රය වෙතින් පැනනගින පිළිතුරු දෙකකි. පළමුවැන්න නම්, හදිසි තත්වයක් ප්‍රකාශ නොකර, සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ ක්‍රියාකරමින්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේද සංශෝධනයක් කරන්නේ නැතිව, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය නැවත ගෙනඒමයි. දැනටමත් අප රටේ පවතින්නේ ව්‍යවස්ථාවේ නොමැති විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයකි. පාර්ලිමේන්තුව ක්‍රියාත්මකව නැති තත්වය තුළ, අගමැති සහ කැබිනට් මණ්ඩලයද, භාරකාර තත්වයේ සිටින ගමන්, විධායක ජනාධිපතිවරයාට ස්වවේච්ඡාවෙන් යටත්ව සිටින බව පෙනේ.

දෙවැන්න, ව්‍යවස්ථාව වෙතින්ම පැනනගින පිළිතුරකි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා තිබියදී හදිසි තත්වයක් ප්‍රකාශ කිරීම යනු විසුරුවා ඇති පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීමේද ප්‍රකාශනයක් වන බව ව්‍යවස්ථාවේ 155(4)ස වගන්තියෙන් කියැවෙයි. හදිසි නීතිය ප්‍රකාශ කර දසවැනි දිනයේ විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව රැස්විය යුතු අතර, එසේ කැඳවනු ලැබූ පාර්ලිමේන්තුව එම හදිසි නීතිය අවසන් වන තුරු හෝ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පවත්වා අවසන් වන තුරු හෝ ක්‍රියාත්මකව පවතින බවද මෙම වගන්තිය කියයි. මෙම වගන්තිය බලාත්මක කෙරෙන ආකාරයට පියවරක් ගැනීමට ආණ්ඩුවේ ඇති අකමැත්තත්, කිසිවකු පුදුමයට පත්කරන්නක් නොවේ.

ඒ අතර, 155 වගන්තිය යටතේ පියවර ගත්තද, ඒ මගින් දේශපාලන ප්‍රශ්න පහසුවෙන් විසඳෙනු ඇතැ’යි සිතිය නොහැකිය. මන්ද යත්, ආණ්ඩු පක්‍ෂය සහ විපක්‍ෂය අතර බල තරගය ඉතා උග්‍රවී තිබෙන පසුබිමක, ආණ්ඩුවට බහුතරයක් නැති පාර්ලිමේන්තුවක් තවත් මාස ගණනකට බලගන්වන්නට නම්, ආණ්ඩුවත් විරුද්ධ පක්‍ෂයත් අතර, හරවත් දේශපාලන සාකච්ඡාවක් ඇතිවිය යුතුව තිබේ. කොරෝනා අර්බුදය සහ එය විසින් ජනිත කරන ලද අනෙක් අර්බුද පැන නැග තිබෙන්නේ ලංකාවේ පාලක පන්තියේ කණ්ඩායම් අතර බල අරගලය ඉතාම තියුණු අවධියකට පත්වී තිබෙන පසුබිමක බවද අප අමතක නොකළ යුතුය.

දේශපාලන සන්ධිස්ථානය

කොරෝනා අර්බුදය ලංකාවට පැමිණ තිබෙන්නේ රටේ දේශපාලනය තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයක පවත්නා මොහොතකය. මෙම සන්ධිස්ථානය පහත සඳහන් ලක්‍ෂණ විසින් නිර්මාණය කරනු ලැබ තිබෙන්නකි.

(අ) පාලක පන්තිය කැබලිවලට කැඞී එනම් fragment වී, තුන්කොන් බල අරගලයක යෙදී සිටීම

(ආ) පාලක පන්තියේ බල අරගලය, පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සීමාවන් තුළට සීමා කර ගැනීමට නොහැකි අවධියකට පැමිණ තිබීම.

(ඇ) පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය විශ්‍රාම ගැන්වීම තම න්‍යාය පත්‍රයේ අංගයක් කරගෙන ඇති පාලක පන්තියේ ස්තරයක නැගීම

(ඈ) පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, දේශපාලන පක්‍ෂ, පාර්ලිමේන්තුව, මානව අයිතිවාසිකම් හා නීතියේ ආධිපත්‍යය සමාජයට දැරිය නොහැකි බරක් වී ඇත යන දෘෂ්ටිවාදය වේගයෙන් පැතිරීම සහ පැතිරවීම.

(ඉ) කොරෝනා අර්බුදය, එය විසින් උත්සන්න කරනු ලබන ආර්ථික අර්බුදය සහ අලූතෙන් තියුණු වන සමාජ අර්බුද ඉදිරියේ දේශපාලන පරිවර්තනයේ ගමන්මග නොපැහැදිලි සහ අවිනිශ්චිත අවධියකට පත්වීම.

මේ පසුබිම තුළ ලංකාවේ දේශපාලනය තුළ සිදුවිය හැකි පරිවර්තනයක් ලෙස පෙනෙන්නේ, රාඡ්‍යයේ ස්වභාවය වෙනස්වීමට ඇති හැකියාවයි. පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය පිළිබඳ විවාදය තියුණු වී තිබෙන්නේ මෙම හැකියාව පසුබිම් කරගෙනය. කොරෝනා අර්බුදය තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පත්වෙමින් යන්නේ ලෝක පරිමාණ පස්සට යෑමකටය යන යථාර්ථය අමිහිරි වුවත්, මනුෂ්‍ය වර්ගයා විසින් මුහුණ දිය යුතුව තිබෙන ඉරණමක් බවද පෙනේ.

එක් එක් රටක සුවිශේෂ තත්වයන්ට ගැළපෙන පරිදි සහ ඒවායින් ඉල්ලා සිටින පරිදි, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය රැකගැනීම සඳහා වූ අරගල සහ න්‍යාය පත්‍ර අලූතෙන් පරිකල්පනය කිරීමද, දැනට ලැබී ඇති ‘කොරෝනා නිවාඩු කාලය’ තුළදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී බුද්ධි කේඩරවලට පැවරෙන ඓතිහාසික වගකීමකි.

කොරෝනා අර්බුදයේ නැගීම සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ පසුබෑම ලෝක මට්ටමෙන් ඇතිවන ඓතිහාසික ප්‍රවණතාවක් වී ඇතැයි අප පිළිගන්නේ නම්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අරගලයද නව ඓතිහාසික අවධියකට එළඹිය යුතු බව පිළිගැනීමට අපට සිදුවනු ඇත. මෙම යුගය තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අරගල කරන්නට සිදුවන්නේ මූලික වශයෙන්ම දක්‍ෂිණාංශික සහ අධිකාරවාදී ජනකාන්තවාදී ව්‍යාපාර සහ මතවාද සමගය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මහජනතාව (democratic public ) දක්‍ෂිණාංශික ජනකාන්තවාදයට ආකර්ෂණය වීම පසුගිය අවුරුදු කිහිපය තුළ සිදුවූයේ ගෝලීයකරණය විසින් නිර්මාණය කරන ලද සමාජ අර්බුද හමුවේය. දැන් දක්‍ෂිණාංශික ජනකාන්තවාදී පාලන තන්ත්‍ර, කොරෝනා අර්බුදය විසින් ජනිත කරවනු ලබන නව ප්‍රතිවිරෝධතා විසින් දුර්වල කරනු ලැබීමේ අවකාශය නියත ලෙස විවෘත වන බව කිව හැකිය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මහජනතාවන් අප සමාජවලින් යළි පැනනැගීමේ හැකියාවද එම අවකාශය තුළින්ම පැනනැගීම පශ්චාත්-කොරෝනා දේශපාලනයේ නව ප්‍රවණතාවක් වන්නට හොඳටම ඉඩ තිබේ. එබැවින් ලෝකය පුරාම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යාපාර වත්මන් පසුබෑමට මුහුණ දිය යුත්තේ අපේක්‍ෂාභංගත්වයේ නිෂේධනීය දේශපාලනයට ගොදුරු නොවී හිස ඔසවාගෙනය.

ඡායාරූපය: ඉෂාර එස් කොඩිකාර / Getty Images

වසංගතය ද්වාරයකි – අරුන්දතී රෝයි

0
Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

මෙම ලිපිය ප්‍රකට ඉන්දියානු සාහිත්‍යවේදිනියක මෙන්ම ප්‍රබල සමාජ ක්‍රියාධරයකු වන අරුන්දතී රෝයි Financial Times පුවත්පත සඳහා රචනා කළ ලිපියකි. මෙය අප්‍රේල් මස 3 වන දින එම පුවත්පතේ පළවිය.

– පරිවර්තනය හිමන්සි දෙහිගම

”වෛරසයක් වගේ පැතිරිලා” යනුවෙන් අන් දිනවල නිකමට මෙන් කියන කිසිවකුට ඇඟ කිලිපොලා යාමකින් තොරව දැන් එසේ පැවසිය හැකි ද? දොරක හැඬලයක්, කාඞ්බෝඞ් පෙට්ටියක්, එළවළු මල්ලක් වැනි අන් දිනවල කිසි ලෙසක අපගේ විශේෂ අවධානය හිමි නොවුණු යමක් දෙස සුපුරුදු ඇල්මකින් බැලීමට දැන් අවකාශ තිබේ ද? ඇසට නොපෙනෙන බූවල්ලෙකුගේ මෙන් පිටතට නෙරාගිය චූෂක සහිත කොරෝනාව අපගේ පෙණහලූවලට පැන එහි කිඳා බැසීමට මාන බලමින් සිටින බව පරිකල්පනය නොකොට ඒ දෙස බැලීමේ අවකාශය තිබේ ද?              

නන්නාඳුනන්නෙකුට හාදුවක් දීම, බසයකට ගොඩවීම හෝ දරුවා පාසල් යැවීම වැනි ක්‍රියාවන් මේ මොහොතේ නියත බියකින් තොරව අපට සිදු කළ හැකි ද? අපගේ ම තෘප්තිය ඇතැම් විට අවදානමක් ලෙස නොසිතිය හැක්කේ කාට ද? මේ වන විට සුළු මොහොතකට හෝ වසංගත විද්‍යාඥයෙක්, වෛරස විද්‍යාඥයෙක් හෝ ශාස්තෘවරයෙක් නොවී සිටින්නේ අප අතරින් කවුද? සිහිනෙන් හෝ සිතට සැනසීම ලබා ගැනීමට කිසියම් හෝ ප්‍රාතිහාර්යයක් සිදුවේ යැයි මේ වෙලාවේ නොසිතන්නේ කුමන වෛද්‍යවරයා ද? කුමන විද්‍යාඥයා ද? රහසින් හෝ විද්‍යාව අනුමත නොකරන පූජකවරයෙක් මේ වෙලාවේ අප අතර සිටීද?

එහෙත් වෛරසය ශීඝ්‍රයෙන් ප්‍රචාරණය වෙමින් පවතින මෙවන් අවස්ථාවක නගර මධ්‍යයේ ඇසෙන කුරුලූ කිචිබිචියකින්, ජනශුන්‍ය වූ පදික හුවමාරුවේ සහ පාලූවට ගිය මංසන්ධිවල පිල් විදහා නටන මොනර කිකිළියකගේ දසුනකින් මෙන්ම නිහඬ වූ අහස් තලය පිළිබඳ නෙත් කන් යොමා කුල්මත් නොවන්නෝ කවරහු ද?

පසුගිය සතියේ ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව මිලියනයටත් වඩා වැඩි විය. මේ වන විටත් රෝගීවූවන්ගෙන් පනස්දහසටත් වඩා අධික පිරිසක් මියගොස් හමාරය. (අනිද්දාහි මේ ලිපිය පළවන විට ආසාදිත සංඛ්‍යාව මිලියන දෙකක්ද, මියගිය සංඛ්‍යාව ලක්‍ෂයක්ද ඉක්මවා තිබේ- සංස්කාරක) අනුමාන කරන ආකාරයට තවත් සිය දහස් ගණනක් හෝ ඊටත් වැඩියෙන් මෙම සංඛ්‍යාව ඉහළ යා හැකිය. වෛරසය නිදහසේ අන්තර්ජාතික වෙළඳ මාර්ග ඔස්සේ ගමන් කරමින් ප්‍රාග්ධන මූලයන් වෙත සම්ප්‍රේෂණය වෙමින් පවතී. එහි දැඩි බලපෑම් එල්ල වී ඇත්තේ රටවල්, නගරවලට පමණක් නොව සිය නිවෙස් තුළ සිරවී දොරගුළු ලාගෙන සිටීමට සිදුව ඇති මනුෂ්‍ය සංහතියටයි.

එහෙත් ප්‍රාග්ධනයේ ගලායාම මෙන් නොව මෙම වෛරසය සොයා යන්නේ ප්‍රගුණයයි. ලාභය නොව ප්‍රාග්ධනයේ ගමන් මග ආපසු හැරවීමට එය සමත් ව ඇත. එසේම ආගමන විගමන පාලන පනත්, ජීව දත්ත, ඩිජිටල් තාක්ෂණය ඔස්සේ කෙනෙකුගේ චර්යාවන් නිරීක්ෂණය සහ වෙනත් දත්ත විශ්ලේෂණ සියල්ල මහත් සමච්චලයකට ලක් කිරීමට වෛරසය සමත්ව ඇත. එසේම ඉතා බරපතළ ලෙස මෙහි අතුරු ප්‍රතිඵල අත්විඳිමින් සිටින ලොව සුපිරි සහ බලවත්ම රටවල ධනවාදයේ යාන්ත්‍ර ණය ප්‍රබල කම්පනයකට පමණක් නොව සසළ කිරීමකට මෙය සමත් ව ඇත. මෙම තත්වය තාවකාලිකව විය හැකි මුත් මෙම ධනේශ්වර යාන්ත්‍රණය පරික්ෂා කර බැලීමටත් ඒ පිළිබඳ තක්සේරුවක් ලබා ගැනීමට මෙන්ම එය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට හෝ ඊටත් වඩා හොඳ යාන්ත්‍රණයක් අනාගතයේ අවශ්‍යදැයි තීරණය කිරීම සඳහා මෙම කාලය ප්‍රමාණවත් වනු නියත යි.

මේ වන විට මෙම වසංගතය කළමනාකරණය කරන චීන්නු යුද්ධය ගැන කතා කිරීමට මහත් ඇල්මක් දක්වති. ඔවුනට යුද්ධය හුදු රූපකයක් පමණක් නොව ඔවුන් එය භාවිත කරන්නේ එහි සැබෑ අරුතින්මයි.  මෙය ඇත්ත වශයෙන්ම යුදමය අවස්ථාවක් වූවා නම් ඇමෙරිකාව තරම් ඒ සඳහා සුදානම් වන තවත් ජාතියක් වෙත් ද? ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට අවශ්‍ය වන මුඛ ආවරණ, අත් ආවරණ වෙනුවට තුවක්කු, බෝම්බ, සබ්මැරීන, ප්‍රහාරක යානා සහ පරමාණු බෝම්බ වැනි දේ අවශ්‍ය වූවා නම් මෙවන් හිඟයක් ඇතිවනු ඇති ද?

ගත වන සෑම රාත්‍රියක් පාසාම ලොව පුරා ප්‍රචාරය වන නිව්යෝක් ආණ්ඩුකාරවරයා මාධ්‍ය අමතා කරන විස්තර කිරීමට අපහසු මන බඳින කතාවලට අපි බොහෝ දෙනා සවන් දෙමු. මේ පිළිබඳව සැපයෙන සියලූම දත්ත පිළිබඳ ව අපි දැනුවත් වන්නෙමු. ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට දරාගත නොහැකි ලෙස කොවිඞ් 19 ආසාදිතයන්ගෙන් පිරී ඉතිරී යන ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල් පිළිබඳව අපි දැනුවත් වෙමු. රෝගියාගේ සහනය සහ සිතසුව පිණිස මහත් අවදානමක් දරමින් තමා වැඩ කළ යුතු සේවා මුරයටත් වඩා වැඩි පැය ගණනක් වැඩ කරමින්, අවම වේතනයකට සේවය කරන හෙදියන්ට තමා විසින් ම පරණ වැහි කබා, කසළ බඳුන්වලට දමන පොලිතීන් උරවලින් සාදාගත් පෞද්ගලික ආරක්ෂක ඇඳුම් කට්ටලවලින් තම ශරීරය ආවරණය කර ගැනීමට සිදුවීම පිළිබඳව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ එක් එක් ප්‍රාන්ත අතර ශ්වසන උපකරණ සඳහා ඇති තරගකාරිත්වය කොපමණ ද යත් එම උපකරණ රෝගීන්ට සවි කිරීමේ දී ඒ සඳහා මූලිකත්වය ලබා දිය යුත්තේ කුමන රෝගියා සඳහා ද, මියැදෙන්නට අරින්නේ කුමන රෝගියා ද යන්න තීරණය කිරීමට සිදුවීම තුළින් මහත් උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දෙන වෛද්‍යවරුන් පිළිබඳ ව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. මේවා දකින විට අපිට මෙසේ සිතෙයි: ”දෙයියනේ මේ ඇමෙරිකාව ද?”

මේ ව්‍යසනය දැන් අප දෙඇස් ඉදිරිපිට ක්ෂණිකවත්, සැබෑ ලෙසත්, දැවැන්ත ලෙසත් විවර වෙමින් පවතී. එහෙත් මෙය අපට අලූත් දෙයක් නොවේ. මෙය වසර ගණනාවක සිට ගමන් කරමින් තිබෙන පණ අදින පරණ දුම්රියකි. ඇමෙරිකාවේ රෝහල් ඉදිරිපිට සහ අවට මාර්ගවල අත හැර දමා ගිය රෝගීන් පිළිබඳ වීඩියෝ දර්ශන අමතක කා හටද? රෝගීන්, පසුපස නිරාවරණය වූ රෝහල් ඇඳුම් පිටින්ම රහසේ මහමග විදි කොන්වල දමා ගිය වීඩියෝ දර්ශන? මේවා අමතක කා හට ද? තමාගේ රටේ පුරවැසියෙක් කුමන අසනීපයකින් පෙලූණා ද, එම අසනීපය නිසා කෙතරම් වේදනාවක් වින්දා ද යන්න ඒ මොහොතේ කිසිවෙකුට වැදගත් වූයේ නැත. සිදුවූයේ එම අවාසනාවන්ත වැසියන් සඳහා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල්වල දොරටු විවර නොවුණා පමණි.

මේතාක් තත්ත්වය වූයේ මෙය යි. මේ මොහොත වන විට වෛරසය සමාජගත වීමත් සමග දුප්පත් මිනිසාගේ ශාරීරික සෞඛ්‍යය, ධනවත් සමාජයේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය කෙරෙහි බලපෑම් කිරීමට සමත් ව ඇත. මේ වන විටත් සියලූ ඇමෙරිකානුවන් සඳහා පොදු සෞඛ්‍ය පහසුකම් පිළිබඳව සංවිධානාත්මක මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක යෙදෙමින් සිටි සෙනෙට් සභික බර්නි සැන්ඩර්ස්, මේ ධවල මන්දිර තරගයෙන් ඉවත්ව ගොස් ඇති අතර ඔහු තම පක්ෂයට ද නොගැළපෙන මිනිසෙකු බවට පත් වී ඇත.

——–

මේ වන විට මගේ රට ගැන කියන්නට ඇත්තේ කුමක් ද? මගේ පොහොසත් එහෙත් දුප්පත් රට, වැඩවසම් ක්‍රමයත්, ආගමික මූලධර්මවාදයත් අතර දෝලනය වන – කුලක්‍රමය, සහ ධනේශ්වරවාදයෙන් පරිපීඩිත, අන්තවාදී හින්දු ජාතිවාදීන් විසින් පාලනය කරනු ලබන මාගේ දේශය – මේ වන විට සිටින්නේ කොහි ද?

දෙසැම්බර් මස චීනය, වූහාන් නගරයේ කොරෝනා වෛරස සමඟ සටන් වදින විට, ඉන්දීය ආණ්ඩුව සිටියේ ඒ වන විටත් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වූ, නිර්ලජ්ජිත මුස්ලිම් විරෝධී පුරවැසි පනතට එරෙහිව වීදි බසිමින් සටන් කළ දස දහස් ගණන් මිනිසුන්ගේ නැගිටීම මර්දනය කිරීමේ මෙහෙයුමක ය.

ඉන්දියාවේ කොවිඞ් 19 පළමුවෙනි ආසාදිතයා හමුවූයේ ජනවාරි 31 එනම් ‘ඇමේසන් වන භක්ෂක’ මෙන්ම කොරෝනා වෛරසයේ බරපතළකම ඉතා සුළුවෙන් තැකූ ජයිර් බෝල්සොනාරෝ අප රටේ ජාතික නිදහස් දින උත්සවයේ ගෞරවනීය ආරාධිතයා ලෙස සහභාගි වී දිල්ලියෙන් නික්ම දින කිහිපයකට පසුව යි. පෙබරවාරි මාසය වන විට තිබුණු රාජකාරිවල තරමේ හැටියට කොරෝනාව පිළිබඳ උනන්දු වීමට සහ එය පාලක පක්ෂයේ න්‍යාය පත්‍රයට අදාළ කර ගැනීමට ඔවුනට නොහැකි විය. පෙබරවාරි මස අවසන් සතියේ ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ නිල ඉන්දියානු සංචාරයක් යෙදී තිබුණි. ගුජරාට ප්‍රාන්තයේ පිහිටි විශාල ක‍්‍රීඩාපිටියක මිලියනයක පමණ ජනතාවක් ඔහුට සවන් දීම සඳහා රැස් වීමට නියමිත බව පවසා ඒ වන විටත් ට්‍රම්ප් මෙම සංචාරය සඳහා පොළඹවා අවසන් ව තිබිණි. මේ වැඩවලට ගිය කාලය සහ මුදල් සුළුපටු නොවේ. 

මීළඟට ආණ්ඩුවේ න්‍යාය පත්‍රය වූයේ ඡන්දයෙන් පරාජය වීමේ ලකුණු පෙන්නුම් කරමින් සිටි භාරතීය ජනතා පක්ෂය ඒකරාශි කොට, ළඟ එන දිල්ලි මහජන සභා ඡන්දයට සූදානම් කිරීම යි. මෙය නිමාවට පත්වූයේ විවිධ තර්ජන ගර්ජනවලින් සංතෘප්ත වූ හින්දු ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයේ ප්‍රචණ්ඩ අවදිවීමක් අවසානයේ ”ද්‍රෝහීන්” ලෙස හංවඩු ගසනු ලැබූ සුළුතරයක් වෙඩි කෑමෙන් ද අනතුරුවයි.

කෙසේ නමුත් අවසානයේ දී ඔවුහු පරාජය වූහ. එහෙත් එහි දඬුවම් විඳීමට සිදුවූයේ ඇතිවූ ලැජ්ජාව වෙනුවෙන් වගකීම පැවරුණු දිල්ලියේ මුස්ලිම් ජනතාවටයි. පොලිසියේ රැකවරණය යටතේ නීතිය අතට ගත්, ආයුධ අතට ගත් කල්ලිය ඊසානදිග දිල්ලියේ වැඩ කරන ජනතාව ජීවත්වන ප්‍රදේශවල මුස්ලිම් ජනතාවට පහර දෙන්නට විය. නිවාස කඩ සාප්පු, පල්ලි, පාසල්, විශාල ප්‍රමාණයක් ගිනි තබා විනාශ කරන ලදි. මෙම පහර දීම බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි මුස්ලිම් ජනතාව එයට ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කළහ. මෙහිදී පනහකට වැඩි මුස්ලිම් සහ ඇතැම්විට හින්දු ජනතාවගේ ජීවිත ද අහිමි විය.

දහස්ගණන් අවතැන්වූවවෝ සොහොන් පිටිවල සකසා තිබූ සරණාගත කඳවුරුවලට ඇදී යන්නට වූහ. අවයව කැඞී බිඳී වෙන්වී, විරූප වී තිබුණු මළකඳන් නගරය වටා ඇති කුණුවී, ගඳ ගසන කාණුවලින් ඉවතට අදින මොහොතක, රාඡ්‍ය නිලධාරීහු කොවිඞ් 19 පිළිබඳ ප්‍රථම රැස්වීම පැවැත්වූහ. බොහොමයක් ඉන්දියානුවන් ජීවිතයේ ප්‍රථම වතාවට අත් සේදීමට යොදා ගන්නා විෂබීජ නාශක දියරයක් පිළිබඳව දැනගත්තේ මේ මොහොතේදී ය.

මාර්තු මස ද එලෙස ම කාර්ය බහුල එකක් විය. මුල් සති දෙක වෙන් වූයේ මධ්‍ය ප්‍රදේශ් ප්‍රාන්තයේ කොන්ග්‍රස් ආණ්ඩුව පෙරළා දමා, භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ ආණ්ඩුවක් පත් කිරීම සඳහා ය. මාර්තු 11 වන දින ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් කොවිඞ් 19 වසංගත තත්ත්වයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. එයින් දින දෙකකට පසු එනම් මාර්තු 13 වන දින, කොරෝනා වෛරසය ”හදිසි සෞඛ්‍ය තත්ත්වයක් නොවන බව” සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි.

අවසානයේ මාර්තු 19 දින අග්‍රාමාත්‍යවරයා ජාතිය ඇමතුවේ ය. එහෙත් ඒ ජාතිය ඇමතීමේ කතාව එතරම් කරුණු සොයා බලා පුරුදු පුහුණු වූ එකක් බව පෙනුණේ නැත. ඔහු ළඟ තිබුණේ ඉතාලියෙන් සහ ප්‍රංශයෙන් ණයට ගත් තාවකාලික විසඳුම් කිහිපයක් පමණි. ඔහු සමාජ දුරස්ථබව ගැන අපට කියා දුන්නේ ය (කුල ගර්වයේ පතුලේ සිටින සමාජයකට සමාජ දුරස්ථභාවය ගැන අමුතුවෙන් බණ කිව යුතු නැත). පසුව මාර්තු 22 දින ”ජනතා ඇඳිරිනීතියක්” ඔහු විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. තම ආණ්ඩුව මෙම ව්‍යසනකාරී තත්ත්වය මැඩ පැවැත්වීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ කෙසේ ද යන්න පිළිබඳ ව වචනයකුදු නොකියූ ඔහු තම නිවෙස්වල සඳලූ තලයෙන් පිටතට විත් සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට උපහාර කිරීම සඳහා සීනු නාද කරන ලෙසත් හට්ටි, මුට්ටි, හැලි වළං ගටා ශබ්ද පූජා පවත්වන ලෙසත් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ය.

ඉන්දියාව ඒ වන විටත් තම රටේ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට සහ රෝහල්වල ප්‍රයෝජනයට ගත හැකිව තිබූ ආරක්ෂක සහ ශ්වසන උපකරණ අපනයනය කරන බව ඒ මොහොත වනතුරුත් ඔහු රටට හෙළි කළේ නැත.

නරේන්ද්‍ර මෝදිගේ ඉල්ලීම ඉතාම උද්යෝගයෙන් යුතු ව මිනිසුන් බාර ගැනීම පුදුමයට කරුණක් නොවේ. හට්ටි මුට්ටිවලට ගසමින් යන පා ගමන් ද විවිධ ජන කණ්ඩායම්වල නැටුම් සහ පෙරහැර සංදර්ශනයන් ද නිතර දකින්නට ලැබුණි. එහෙත් මේ කිසිම දෙයක කිසිදු සමාජ දුරස්ථභාවයක් නම් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. ඉන්පසු  දින කිහිපය ගෙවී ගියේ පූජනීය ගොම බැරල් තුළ කිමිදෙමින්, ගවමූත‍්‍රා බොමින් ප‍්‍රීති වන භාරතීය ජනතා පාක්ෂිකයන්ගෙන් පිරී ගිය උත්සවවලනි. මෙයට නොදෙවෙනි ලෙස බොහෝ මුස්ලිම් සංවිධාන තම එකම ගැලවුම්කාරයා – උතුම් වූ අල්ලා දෙවියන් බව පවසමින් සියලූ අනුගාමිකයන්ට පල්ලි තුළ එක් රොක් වී යාඥා කිරීමට ආරාධනා කළේය.

———

මාර්තු 24 වන දින රාත්‍රි අටට මෝදි නැවතත් රුපවාහිනියේ පෙනී සිටියේ එදින මධ්‍යම රාත්‍රී 12න් පසු මුළු ඉන්දියාවම වසා දමන බව ප්‍රකාශයට පත් කරමිනි. සියලූ වෙළඳසැල්, පෞද්ගලික හා රාඡ්‍ය ප්‍රවාහන සේවාවලට අවසර නොමැති  බව නිවේදනය කෙරිණි.

ඔහු පැවසුවේ මෙම තීරණය ඔහු ගන්නේ ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයා වශයෙන් පමණක් නොව ඉන්දීය පවුලේ වැඩිමහල් සාමාජිකයා ද වශයෙන් බව යි. පැය හතරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ අවම සූදානමක්වත් නොමැතිව බිලියන 1.38 වන ජනගහනයක් සම්පූර්ණයෙන් අක්‍රිය කර දැමීමට, එහි ප්‍රතිවිපාක හොඳින්ම විඳීමට සිදුවන ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යවල නායකයන්ගෙන් වත් කිසිම උපදේශනයක් ලබා ගැනීමකින් තොරව, මෙසේ තනි තීරණයකට එළඹීමට හැක්කේ වෙන කාට ද? මෝදි මෙසේ අනුගමනය කළ ක්‍රියාපටිපාටියෙන් පෙනී ගියේ ඉන්දීය පුරවැසියන් යනු සැඟවී සිට පහර දිය යුතු සතුරු බලවේගයක් මිස විශ්වාසදායී ජන කණ්ඩායමක් ලෙස ඔහු පිළිනොගන්නා බව යි.

ඉතින් අපි ‘ලොක් ඩවුන්’ වුණෙමු.  නොයෙක් සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයන් සහ වසංගත රෝග විශේෂඥයන් මෙම ක්‍රියාමාර්ගය අනුමත කළ බව පෙනුණි. ඔවුන් න්‍යායාත්මකව නිවැරදි විය හැකි ය. එහෙත් අවිධිමත්

 සහ සැලසුම් විරහිතව සිදු කළ ලොව විශාලතම ‘වසා දැමීම’ සහ එයින් අරමුණු කළ දෙයට හාත්පසින්ම විරුද්ධ අරමුණක් කරා ළඟා වෙමින් තිබූ එම ක්‍රියාවලියට මේ උගතුන් කිසිවෙකුත් සහය දෙනවා  විය නොහැකි ය.

විච්චූරණ සංදර්ශනවලට ළැදි ‘වැඩිමහල් සහෝදරයා’ ලොව සියලූ සංදර්ශනවල මව් සංදර්ශනය එසේ නිර්මාණය කළේ ය.

——–

මුළු ලොවම පිළිකුලෙන් බලා සිටිද්දී ඉන්දියාව තම ලැජ්ජාව, එනම් ඇගේ මෘග සමාජීය මෙන්ම ආර්ථික අසමානතාව සහ දුක් විඳින්නන් කෙරෙහි ඇයගේ අකාරුණික සහ අනුකම්පා විරහිත බව මුළු ලෝකයටම හෙළි කර සිටියා ය.

රට වසා දැමීම ක්‍රියාත්මක වූයේ සැඟවී තිබූ දෙයක් හදිසියේ ආලෝකමත් කළ රසායනික විපර්යාසයක් ලෙසිනි. කඩසාප්පු, ආපනශාලා, කර්මාන්ත ශාලා, සහ වෙළඳපොළ වසා දැමෙද්දී ධනවත් මධ්‍යම පන්තිකයන් ආරක්ෂිත ගේට්ටුවලින් වටවූ තම ”ජනපද” වසා දොරගුළු ලා ගනිද්දී, අපගේ යෝධ නගර, ඔවුන්ගේ වැඩකරන ජනතාව – මේ රටෙහිම පුරවැසියෝ, සංක්‍රමණික සේවකයෝ- රටට අනවශ්‍ය මිනිස් සමූහයක් ලෙසින් නෙරපා දැමුණාහ.

තම සේවාදායකයා හෝ කුලී නිවෙස් හිමියා විසින් එළියට ඇද දැමූ, මිලියන සංඛ්‍යාත දිළින්දන්, බාල, මහලූ, තරුණ, ස්ත්‍රී, පුරුෂ, රෝගීන්, අන්ධයන්, කුසගින්නෙන් පිපාසිතව වෙනත් කිසිවක් කරගත නොහැකිව පොදු ප්‍රවාහන සේවයක සලකුණක්වත් දකින්නට නොමැති කල ඔවුන්ගේ ගම්බිම් කරා දීර්ඝ පාගමනක් ආරම්භ කළහ. බදොන්, අග්‍රා, අසම්ගාර්, අලිගර්, ලක්නව්, ගොරක්පුර් යන ප්‍රදේශ වෙත දින ගණනක් තිස්සේ කිලෝමීටර් සිය ගණනක් ඔවුහු ඇවිද ගියහ. ඇතැම්හු අතරමගදී මියැදුණහ.

ඔවුන් තම නිවෙස්වලට ගිය විට ළඟා වන්නේ, සෙමෙන් මිය යන සාගතයක් වෙත බව ඔවුහු දැන සිටියහ. ඇතැම් විට තමා වෛරස් වාහකයෙකු වීමට ඉඩ ඇති බවත්, එහි ප්‍රතිඵලය ලෙස තම දරු පවුල් ආසාදිතයන් විය හැකි බවත් ඔවුන් දැන නොසිටියේ නොවේ. එහෙත් මේ මොහොත වන විට ඔවුන්ගේ තදබල අවශ්‍යතාව වී තිබුණේ තමාට හුරුපුරුදු සමීපබවක්, යම් කිසි සෙවණක්, යම් කිසි ආත්මාභිමානයක් සහ ආදරයක් නැතහොත් ආහාර ටිකක්වත් ළඟා කර ගත හැකි පරිසරයක් වෙතට ගමන් කිරීමයි.

ඔවුන් එසේ ඇවිද යද්දී ඇතැමුන්ට පොලිසියෙන් ඉතා නින්දිත ලෙස ගුටි බැට කන්නට සිදු වූවා පමණක් නොව මහත්වූ අවමන් විඳින්නට ද සිදු විය. මේ වන විට ඇඳිරිනීතිය තදින් ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසට පොලිසියට අණ ලැබී තිබිණ. බොහෝ තරුණ පිරිස්වලට ඇඳිරි නීතිය කඩ කිරීම වෙනුවෙන් ලබා දුන් දඬුවම වූයේ ගෙම්බන් ලෙස අධිවේගී මාර්ගය දිගේ පැන පැන යාම යි. බරෙයිලි නගරයෙන් පිටත මෙසේ ඇවිද ගිය එක්තරා කණ්ඩායමක් එක් රැස් කොට විෂබීජ නාශක දියරවලින් ඔවුන් නහවනු දක්නට ලැබුණි.

දින කිහිපයකට පසු පලා යන මිනිසුන්ගෙන් ඈත ගම්බිම් කරා වෛරසය ව්‍යාප්ත වේයැයි යන බියෙන් ප්‍රාන්ත අතර දේශසීමා වසා දමන ලදි. දින ගණනක් තිස්සේ ඇවිද යමින් සිටි විශාල ජන කණ්ඩායම් නවත්වා ඔවුනට පලායාමට බලකළ නගරවල පිහිටි නිරෝධායන කඳවුරු වෙත ගාල් කිරීමට කටයුතු කෙරිණි.

වයස්ගත පුද්ගලයන්ට අතීතාවර්ජනයක් වූයේ 1947 ඉන්දියාව දෙකඩ වී පකිස්ථානය බිහිවීමත් සමග, ඉන්දියාවේ සිට පකිස්ථානය දක්වා සිදුවූ ජන සංක්‍රමණයයි. වෙනසකට තිබුණේ මෙම ජන සමූහයේ නික්මයාම තුළ පැලපදියම් වි තිබුණේ පන්ති විෂමතාව මිස ආගමික වශයෙන් බෙදීමක් නොවීම යි. එහෙත් මෙසේ පලායමින් සිටි කණ්ඩායම ඉන්දියාවේ අන්ත දුගී මිනිසුන් කොටසට අයත්වූවෝ නොවෙති. මේ පිරිස මේ වන තෙක් නගරයේ ජීවත්ව යම් කිසි රැකියාවක නිරත වීමේ ශක්‍යතාව තිබූ, තමාටම කියා ඉන්දියාව තුළ කොහේ හෝ ගෙයක් දොරක් තිබූ පිරිසයි. රැකියා විරහිත, හිසට සෙවණක් නැති, අපේක්ෂා භංගත්වයෙන් පෙළුණු පිරිස මේ වන විටත් ඉන්දියාවේ ඈත කොන්වල, ග්‍රාමීයවත්  නගරවලත් ජීවත් ව සිටිති. මොවුන් මෙම ගැඹුරු පීඩා මැද, ඉන්දියාව පුරා ජීවත් වන්නේ කොරෝනා වෛරසය ආගමනයට බොහෝ  කාලයකට පෙර සිටම ය.  මෙසේ ගෙවීගිය දින ගණනාව පුරාම ස්වදේශ කටයුතු පිළිබඳ ඇමති අමිත් ෂා ජනතාව ඉදිරියට ඒමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැලකී සිටියේ ය.

දිල්ලියේ සිට පා ගමන් ආරම්භ වන විට, මා ඒ වන විට ලියමින් සිටි සඟරාවකින් ලැබුණු මාධ්‍ය ප්‍රවේශ පතක් යොදා ගනිමින් ගාර්සිපුර් වෙත වාහනය පැදවූවෙමි. එය දිල්ලියේ සහ උත්තර ප්‍රදේශයේ දේශසීමාවයි.

මෙම දර්ශනය බයිබලයේ එන කතාවකට අදාළ විය හැකි ය. එසේ නොමැති වීමට ද ඉඩ ඇත. මෙවැනි විශාල මිනිස් සමූහයක් බයිබලය ද අත් විඳින්නට නැතුව ඇත. ශාරීරික දුරස්ථබව ඇතිකිරීමේ අරමුණින් කළ වසා දැමීම එහි ප්‍රතිවිරුද්ධ අරමුණ වන, ඇදහිය නොහැකි පරිමාණයක ශාරීරික සම්පීඩනයක් කරා ළඟා වෙමින් ඇත. ඉන්දියාවේ සුවිසල් නගර මෙන්ම කුඩා නගර පිළිබඳව ද සත්‍යය මෙයයි. ප්‍රධාන නගර මාර්ග හිස්ව පවතිනු ඇත. එහෙත් දිළින්දන් නගරවල කුඩා ඇහිරුණු ඉඩකඩ සහිත ගෙවල්වල හෝ මුඩුක්කුවල තෙරපී සිටිති.

මා කතා කළ, ඇවිදිමින් සිටි සෑම පුද්ගලයෙකුම වෛරසය පිළිබඳව මහත් වූ සිත් තැවුලකින් සිටි බව පෙනුණි. එහෙත් ඔවුන්ගේ ජිවිත තුළ වෛරසය පිළිබඳව පසුතැවෙනවාට වඩා වැඩියෙන් දක්නට ලැබුණේ රැකියා විරහිත බව, කුසගින්න, සහ පොලිසියෙන් ඔවුන් වෙත මුදාහළ ප්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳ භීතිය යි. මා එදින කතා කළ පුද්ගලයන් අතර මීට සති කිහිපයකට පෙර මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව දියත් කළ ගැටුමක දී අනූනවයෙන් දිවි ගලවා ගත් මුස්ලිම් ඇඳුම් මසන්නන්ගේ කණ්ඩායමක් ද විය. මා එදා මුණගැසුණු පුද්ගලයන් අතුරෙන් මගේ සිතට තදින්ම කාවැදුණු එක් මුණගැසීමක් විය. ඔහුගේ වචන මගේ සිතේ මහත් කම්පනයක් ඇති කළේය. නේපාල දේශසීමාවේ පිහිටි ගොරක්පුර් නම් ප්‍රදේශයට ඇවිද යාමට අදිටන් කරගෙන සිටි ඔහු නමින් රම්ජීත් නම් වඩුවෙකි.

”සමහර විට මෝදි මහත්තයා මේ තීරණය ගනිද්දී අපි ගැන එයාට කවුරුවත් කියන්න නැතුව ඇති. අපි ගැන සමහර විට එයා දන්නෙ නැතුව ඇති”. ඔහු මා සමග පැවසීය.

ඔහු එදා ”අපි” නමින් හැඳින්වූයේ මිලියන හාරසිය හැටක ජනතාවයි.

———

ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය මෙන් ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යද  මෙම ව්‍යසනය පිළිබඳව සානුකම්පික අවධානයක් යොමුකොට ඇත. වෘත්තීය සමිති, පුරවැසියන් සහ වෙනත් කණ්ඩායම් අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ජනතාව වෙත ලබා දෙමින් සිටිති. මෙම අවස්ථාවේ මූල්‍යමය අරමුදල් සඳහා ප්‍රාන්ත රාඡ්‍ය විසින් කරනු ලබන ඉල්ලීම්වලට මධ්‍යම රජය ප්‍රතිචාර දක්වන බවක් නොපෙනේ. අගමැතිතුමාගේ ජාතික සහන අරමුදල සතුව හදිසියේ ලබා දීමට මුදල් නැති බවයි පැවසෙන්නේ. එහෙත් MP Cares නමින් යුතු අරමුදලක් වෙත හිතවතුන්ගෙන් විශාල වශයෙන් මුදල් ප්‍රමාණයක් ගලා එමින් පවතින බව වාර්තාවේ. මෝදිගේ රුව සහිත පැකට් කරන ලද ආහාර පාර්සල් බෙදා හැරීම අරඹා ඇත.

මීට අමතරව අගමැතිතුමාගේ යෝග ව්‍යායාම දර්ශන පට ද තැන තැන ප්‍රදර්ශනය වේ. මෙහි මෝදිගේ පරිගණකයෙන් ගොඩ නගන ලද සිහිනමය සිරුරක් සහිත සජීවකරණය කරන ලද රුවක් ජනතාවගේ මානසික පීඩනය සහ තනිවීම දරාගැනීම උදෙසා යෝගාසන ප්‍රදර්ශනය කරන වැඩසටහන් ප්‍රචාරය කරමින් තිබේ.

මේ ස්වකාමය මහා ව්‍යසනයකි. සමහර විට මෝදි මේ මොහොතේ කළ යුත්තේ ප්‍රංශ ආණ්ඩුව සමග අත්සන් කළ, මතභේදාත්මක ප්‍රහාරක ජෙට් යානා ගනුදෙනුව අවලංගු කර ඒ සඳහා වැය කරන යූරෝ බිලියන 7.8 මුදල හාමතින් සිටින මිලියන කිහිපයක් වන ජනතාව ට කන්න යමක් දීම සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගැනීම නොවේ ද? ප්‍රංසකාරයෝ මේ යෝජනාවට අකමැති නොවනු ඇත.  

ඉන්දියාවේ ”වසා දැමීම” දෙවන සතියට ද එළඹ  ඇති මේ මොහොතේ සියලූ සැපයුම් පුරුක් අඩපණ වී ඇත. අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය මෙන්ම ඖෂධ හිඟ වෙමින් පවතී. ට්‍රක්රථ රියැදුරන් දහස් ගණනක් ඉතා අල්ප වශයෙන් ආහාර සහ ජලය අතැතිව මහා මාර්ගවල හුදකලා වී ඇත. නෙලීමට ඔන්න මෙන්ම කියා තිබූ සරුවට පැසුණු අස්වැන්න ක්‍රමයෙන් කුණු වෙමින් පවතී.

ආර්ථිකය එහි උග්‍රතම අර්බුද අවස්ථාවට එළඹ ඇත. දේශපාලනික අර්බුදය තව දුරටත් ඉදිරියට ඇදේ. ප්‍රධාන දහරාවේ මාධ්‍ය සතියේ දින හත පුරාම පැය විසිහතරම, කොවිඞ් 19 කතාව මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව  විසකුරු ලෙස සමාජගත කරමින් සිටී. දිල්ලිය වසා දැමීමට දින කිහිපයකට පෙර රැස්වීමක් කැඳවා තිබූ ”තබ්ලිජි තමාජ්” නම් සංවිධානය කොවිඞ් 19 වෛරසයේ දරුණු වාහකයකු ලෙස හංවඩු ගසමින් සිටී. මෙසේ මුසල්මානුවා යක්ෂයෙක් ලෙස හුවා දක්වමින් සමාජය ත්‍රස්ත කිරීමට යොදාගෙන ඇත. සමාජය තුළ පතුරුවන මෙම අදහස් ජාලාව තුළින් ම සංකේතාත්මකව කියවෙන්නේ මුස්ලිම්වරුන් ඉස්ලාම් ශුද්ධ යුද්ධය (ජිහාඞ්) උදෙසා මෙම වෛරසය හිතාමතාම ව්‍යාප්ත කර ඇති බවකි.

කොවිඞ් ව්‍යසනයේ අර්බුදය අපට දැනෙනු ඇත්තේ තව ඉදිරියට ය. එය එසේ නොවන්නට ද ඉඩ ඇත. අප ඒ ගැන හරියට ම දන්නේ නැත. එය කෙදිනක හෝ අප වෙත එළඹිය හොත් එවිට එය කළමනාකරණය කරනු ඇත්තේ මේ වන විට සමාජය පුරා පැතිරී ඇති ආගම, කුලය, පන්තිය යනාදි විෂමතා ස්ථාවරව පවතිමිනි.

අද දින (අප්‍රේල් 2) ඉන්දියාව පුරා හඳුනා ගත් වෛරස් ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්‍යාව 2000 කට ආසන්න වන අතර මරණ 58ක් සිදු වී හමාරය. මේවා ද නිසි ලෙස සම්මත නොවූ නිශ්චිත වශයෙන් ඉදිරිපත් කළ තොරතුරු දත්ත සහ ඉතාමත් අඩු රෝගී පරීක්ෂා සංඛ්‍යා දත්ත මුල් කොට ගෙන ඉදිරි පත් කළ තොරතුරු ය. මේ පිළිබඳ විශේෂඥයන්ගේ මත විවිධාකාරය. ඇතැමුන් අනුමාන කරන්නේ මිලියන ගණනක ආසාදිතයන් පිළිබඳව ය. තවත් සමහරු එය ඉතා අඩු මට්ටමක් විය හැකි බව සිතති. මෙම ව්‍යසනය පූර්ණ වශයෙන් අප රටේ ව්‍යාප්ත වුණ කාලෙක වත් අපට එහි දිග පළල හරි හැටි දැනගත නොහැකි වනු ඇත. දැනට අප දන්නේ අපගේ රෝහල් උතුරා යාම තවම ඇරඹී  නැති බව පමණි.

වසරක් පාසා අතීසාරයෙන් මිය යන මිලියනයක් පමණ වූ ළමයින්, දසදහස් ගණන් වූ ක්ෂය රෝගීන් (ලෝකයේ  ක්ෂය රෝගීන්ගෙන් හතරෙන්  ඒකක් සිටින්නේ ඉන්දියාවේ ය), රක්තහීනතාව සහ මන්දපෝෂණය නිසා මරණයේ ඛේදයෙන් අවසන් වන වෙනත් විවිධ ඒ තරම් බරපතළ නොවෙන රෝගවලට ගොදුරුවීමේ අවදානමක් ඇති රෝගීන් දහස් ගණනක් දරාගෙන සිටින ඉන්දියාවේ රජයේ රෝහල් සහ සායන පද්ධතියට, යුරෝපය හෝ ඇමරිකාව දැනට මුහුණ පා සිටින්නාක් වැනි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට නොහැකි වනු ඇත.

වෛරසයට ප්‍රතිකාර කිරීම වෙනුවෙන් රෝහල් වෙන් කොට ඇති නිසා වෙනත් සෞඛ්‍ය පහසුකම් මේ වන විට අත්හිටුවා ඇත. දිල්ලියේ පිහිටි සුප්‍රකට ඉන්දියානු වෛද්‍ය විද්‍යා ආයතනයේ ක්ෂති මධ්‍යස්ථානය (Trauma Centre) මේ වන විට වසා දමා ඇත. එම රෝහලට පිටතින් ඇති මාර්ගවල තැනින් තැන නිරන්තරයෙන් ගැවසෙන ”පිළිකා සරණාගතයන්” ලෙස හඳුන්වන පිළිකා රෝගීන් හරක් රැලක් සේ මේ වන විට එළවා දමා හමාරය.

මිනිසුන් රෝගාතුර වී නිවසේ දී ම මිය යනු ඇත. ඔවුන්ගේ කතා අපට අසන්නට නොලැබෙනු ඇත. ඔවුන් සංඛ්‍යා දත්තයක්වක් නොවනු ඇත. අපට තබා ගත හැකි එකම බලාපොරොත්තුව වන්නේ ඇතැම් පර්යේෂකයන්  පවසන  පරිදි කොරෝනාව ශීත දේශගුණයට වඩා ඇල්මක් දක්වන බව පමණි. (එහෙත් තවත් කොටසක් මේ මතය ගැන සැක පළ කරති). කෙසේ වෙතත් මේ තරම් අතාර්කික ලෙස, අකාරුණික, ගිනිගහන ඉන්දියානු ග‍්‍රීෂ්ම සෘතුවක් එනතෙක් ඇඟිලි ගනිමින් බලා සිටි ජනතාවක් අපට නම් මතකයේ නැත. 

අපට මේ සිදු වූයේ කුමක් ද? ඔව්, එය වෛරසයකි. හුදෙක්  වෛරසයක් ලෙස ගත් කල ඊට සදාචාරබව පිළිබඳ  වාර්තාවක් නැත. එය අනිවාර්යයෙන්ම වෛරසයකට වඩා දෙයකි. දෙවියන් වහන්සේ විසින් අප අපටම තේරුම් ගැනීම සඳහා කළ දෙයක් බව ඇතැම්හු පවසති. තවත් සමහරෙකු විශ්වාස කරන්නේ මෙය ලොව ජය ගැනීම උදෙසා චීනුන් කළ කුමන්ත්‍රණයක් ලෙසයි.

මොනවා කළත්, බලවතුන් දණ ගැස්වීමටත් වෙන කිසිම දෙයකට හෝ කෙනෙකුට නොකළ හැකි ලෙස මුළු ලොවම නැවතීමකට ගෙන ඒමටත් මෙම වෛරසයට මේ වන විට හැකි වී ඇත. අපගේ මනස තවමත් චංචල ය. අප තවමත් අපේක්ෂා කරන්නේ සාමාන්‍ය තත්ත්වය නැවත පැමිණීමක් පිළිබඳව ය. අපගේ අනාගතය සහ අතීතය අතරින් ඇතිවී ඇති පැල්ම ප්‍රතික්ෂේප කොට ඒවා  එකට තබා මැසීමට අපි තවමත් තැත් කරමින් සිටිමු. එහෙත් මෙම විවරය තවමත් සජීවී ව අප ඉදිරියේ ප්‍රාදුර්භූත ව ඇත. මෙම බිහිසුණු අපේක්ෂා භංගත්වය මධ්‍යයේ අප විසින්ම සාදා ගත් ‘ලෝක විනාශ යන්ත්‍රය’  පිළිබඳව අපට නැවත ආවර්ජනය කිරීමට ඉඩප්‍රස්ථා සලසා ඇත. නැවත පෙර සිටි සාමාන්‍ය තත්ත්වය කරා ළඟා වෙනවා තරම් භයානක දෙයක් තවත් නොවනු ඇත.

ඉතිහාසය තුළ වසංගතවලින් මිනිසාට අතීතයෙන් වෙන් වී නව ලොවක් නිර්මාණය කිරීමෙහි ලා පාඩම් උගන්වා ඇත. මෙයත් එසේම ය. මෙයත් එක ලෝකයකින් තවත් ලෝකයකට පිය නගන ද්වාරයකි; පිවිසුම් මගකි. 

අපට අවශ්‍ය නම් අපගේ ගතානුගතිකත්වයන්, තෘෂ්ණාවන්, දත්ත ගබඩා, යල් පැනගිය මතිමතාන්තර, වියලී ගිය ගංගාවන්, කළු දුමාරයෙන් වැසී ගිය අහස් තල නම් වූ මළකඳන් ද ඇදගෙන මේ දොරටු තුළින් ඇවිද යන්නට තීරණය කළ හැක. එසේත් නැතිනම් කුඩා ගමන්මල්ලක් ද කැටුව වෙනත් ලෝකයක් පිළිබඳව පරිකල්පනය කරමින් එය දිනා ගැනීමේ සටන පෙරදැරිව, සැහැල්ලූවෙන් එම දොරටුවෙන් ඉදිරියට ඇවිද යා හැකි ය.

මෙම ලිපිය සිංහලට පරිවර්තනය කිරීමේ දී ආචාර්ය ප්‍රභා මනුරත්නගෙන් ලද සහය අගය කොට සලකමි.

වසංගතය ද්වාරයකි – අරුන්දතී රෝයි

0
Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

මෙම ලිපිය ප්‍රකට ඉන්දියානු සාහිත්‍යවේදිනියක මෙන්ම ප්‍රබල සමාජ ක්‍රියාධරයකු වන අරුන්දතී රෝයි Financial Times පුවත්පත සඳහා රචනා කළ ලිපියකි. මෙය අප්‍රේල් මස 3 වන දින එම පුවත්පතේ පළවිය.

– පරිවර්තනය හිමන්සි දෙහිගම

”වෛරසයක් වගේ පැතිරිලා” යනුවෙන් අන් දිනවල නිකමට මෙන් කියන කිසිවකුට ඇඟ කිලිපොලා යාමකින් තොරව දැන් එසේ පැවසිය හැකි ද? දොරක හැඬලයක්, කාඞ්බෝඞ් පෙට්ටියක්, එළවළු මල්ලක් වැනි අන් දිනවල කිසි ලෙසක අපගේ විශේෂ අවධානය හිමි නොවුණු යමක් දෙස සුපුරුදු ඇල්මකින් බැලීමට දැන් අවකාශ තිබේ ද? ඇසට නොපෙනෙන බූවල්ලෙකුගේ මෙන් පිටතට නෙරාගිය චූෂක සහිත කොරෝනාව අපගේ පෙණහලූවලට පැන එහි කිඳා බැසීමට මාන බලමින් සිටින බව පරිකල්පනය නොකොට ඒ දෙස බැලීමේ අවකාශය තිබේ ද?              

නන්නාඳුනන්නෙකුට හාදුවක් දීම, බසයකට ගොඩවීම හෝ දරුවා පාසල් යැවීම වැනි ක්‍රියාවන් මේ මොහොතේ නියත බියකින් තොරව අපට සිදු කළ හැකි ද? අපගේ ම තෘප්තිය ඇතැම් විට අවදානමක් ලෙස නොසිතිය හැක්කේ කාට ද? මේ වන විට සුළු මොහොතකට හෝ වසංගත විද්‍යාඥයෙක්, වෛරස විද්‍යාඥයෙක් හෝ ශාස්තෘවරයෙක් නොවී සිටින්නේ අප අතරින් කවුද? සිහිනෙන් හෝ සිතට සැනසීම ලබා ගැනීමට කිසියම් හෝ ප්‍රාතිහාර්යයක් සිදුවේ යැයි මේ වෙලාවේ නොසිතන්නේ කුමන වෛද්‍යවරයා ද? කුමන විද්‍යාඥයා ද? රහසින් හෝ විද්‍යාව අනුමත නොකරන පූජකවරයෙක් මේ වෙලාවේ අප අතර සිටීද?

එහෙත් වෛරසය ශීඝ්‍රයෙන් ප්‍රචාරණය වෙමින් පවතින මෙවන් අවස්ථාවක නගර මධ්‍යයේ ඇසෙන කුරුලූ කිචිබිචියකින්, ජනශුන්‍ය වූ පදික හුවමාරුවේ සහ පාලූවට ගිය මංසන්ධිවල පිල් විදහා නටන මොනර කිකිළියකගේ දසුනකින් මෙන්ම නිහඬ වූ අහස් තලය පිළිබඳ නෙත් කන් යොමා කුල්මත් නොවන්නෝ කවරහු ද?

පසුගිය සතියේ ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව මිලියනයටත් වඩා වැඩි විය. මේ වන විටත් රෝගීවූවන්ගෙන් පනස්දහසටත් වඩා අධික පිරිසක් මියගොස් හමාරය. (අනිද්දාහි මේ ලිපිය පළවන විට ආසාදිත සංඛ්‍යාව මිලියන දෙකක්ද, මියගිය සංඛ්‍යාව ලක්‍ෂයක්ද ඉක්මවා තිබේ- සංස්කාරක) අනුමාන කරන ආකාරයට තවත් සිය දහස් ගණනක් හෝ ඊටත් වැඩියෙන් මෙම සංඛ්‍යාව ඉහළ යා හැකිය. වෛරසය නිදහසේ අන්තර්ජාතික වෙළඳ මාර්ග ඔස්සේ ගමන් කරමින් ප්‍රාග්ධන මූලයන් වෙත සම්ප්‍රේෂණය වෙමින් පවතී. එහි දැඩි බලපෑම් එල්ල වී ඇත්තේ රටවල්, නගරවලට පමණක් නොව සිය නිවෙස් තුළ සිරවී දොරගුළු ලාගෙන සිටීමට සිදුව ඇති මනුෂ්‍ය සංහතියටයි.

එහෙත් ප්‍රාග්ධනයේ ගලායාම මෙන් නොව මෙම වෛරසය සොයා යන්නේ ප්‍රගුණයයි. ලාභය නොව ප්‍රාග්ධනයේ ගමන් මග ආපසු හැරවීමට එය සමත් ව ඇත. එසේම ආගමන විගමන පාලන පනත්, ජීව දත්ත, ඩිජිටල් තාක්ෂණය ඔස්සේ කෙනෙකුගේ චර්යාවන් නිරීක්ෂණය සහ වෙනත් දත්ත විශ්ලේෂණ සියල්ල මහත් සමච්චලයකට ලක් කිරීමට වෛරසය සමත්ව ඇත. එසේම ඉතා බරපතළ ලෙස මෙහි අතුරු ප්‍රතිඵල අත්විඳිමින් සිටින ලොව සුපිරි සහ බලවත්ම රටවල ධනවාදයේ යාන්ත්‍ර ණය ප්‍රබල කම්පනයකට පමණක් නොව සසළ කිරීමකට මෙය සමත් ව ඇත. මෙම තත්වය තාවකාලිකව විය හැකි මුත් මෙම ධනේශ්වර යාන්ත්‍රණය පරික්ෂා කර බැලීමටත් ඒ පිළිබඳ තක්සේරුවක් ලබා ගැනීමට මෙන්ම එය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට හෝ ඊටත් වඩා හොඳ යාන්ත්‍රණයක් අනාගතයේ අවශ්‍යදැයි තීරණය කිරීම සඳහා මෙම කාලය ප්‍රමාණවත් වනු නියත යි.

මේ වන විට මෙම වසංගතය කළමනාකරණය කරන චීන්නු යුද්ධය ගැන කතා කිරීමට මහත් ඇල්මක් දක්වති. ඔවුනට යුද්ධය හුදු රූපකයක් පමණක් නොව ඔවුන් එය භාවිත කරන්නේ එහි සැබෑ අරුතින්මයි.  මෙය ඇත්ත වශයෙන්ම යුදමය අවස්ථාවක් වූවා නම් ඇමෙරිකාව තරම් ඒ සඳහා සුදානම් වන තවත් ජාතියක් වෙත් ද? ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට අවශ්‍ය වන මුඛ ආවරණ, අත් ආවරණ වෙනුවට තුවක්කු, බෝම්බ, සබ්මැරීන, ප්‍රහාරක යානා සහ පරමාණු බෝම්බ වැනි දේ අවශ්‍ය වූවා නම් මෙවන් හිඟයක් ඇතිවනු ඇති ද?

ගත වන සෑම රාත්‍රියක් පාසාම ලොව පුරා ප්‍රචාරය වන නිව්යෝක් ආණ්ඩුකාරවරයා මාධ්‍ය අමතා කරන විස්තර කිරීමට අපහසු මන බඳින කතාවලට අපි බොහෝ දෙනා සවන් දෙමු. මේ පිළිබඳව සැපයෙන සියලූම දත්ත පිළිබඳ ව අපි දැනුවත් වන්නෙමු. ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට දරාගත නොහැකි ලෙස කොවිඞ් 19 ආසාදිතයන්ගෙන් පිරී ඉතිරී යන ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල් පිළිබඳව අපි දැනුවත් වෙමු. රෝගියාගේ සහනය සහ සිතසුව පිණිස මහත් අවදානමක් දරමින් තමා වැඩ කළ යුතු සේවා මුරයටත් වඩා වැඩි පැය ගණනක් වැඩ කරමින්, අවම වේතනයකට සේවය කරන හෙදියන්ට තමා විසින් ම පරණ වැහි කබා, කසළ බඳුන්වලට දමන පොලිතීන් උරවලින් සාදාගත් පෞද්ගලික ආරක්ෂක ඇඳුම් කට්ටලවලින් තම ශරීරය ආවරණය කර ගැනීමට සිදුවීම පිළිබඳව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ එක් එක් ප්‍රාන්ත අතර ශ්වසන උපකරණ සඳහා ඇති තරගකාරිත්වය කොපමණ ද යත් එම උපකරණ රෝගීන්ට සවි කිරීමේ දී ඒ සඳහා මූලිකත්වය ලබා දිය යුත්තේ කුමන රෝගියා සඳහා ද, මියැදෙන්නට අරින්නේ කුමන රෝගියා ද යන්න තීරණය කිරීමට සිදුවීම තුළින් මහත් උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දෙන වෛද්‍යවරුන් පිළිබඳ ව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. මේවා දකින විට අපිට මෙසේ සිතෙයි: ”දෙයියනේ මේ ඇමෙරිකාව ද?”

මේ ව්‍යසනය දැන් අප දෙඇස් ඉදිරිපිට ක්ෂණිකවත්, සැබෑ ලෙසත්, දැවැන්ත ලෙසත් විවර වෙමින් පවතී. එහෙත් මෙය අපට අලූත් දෙයක් නොවේ. මෙය වසර ගණනාවක සිට ගමන් කරමින් තිබෙන පණ අදින පරණ දුම්රියකි. ඇමෙරිකාවේ රෝහල් ඉදිරිපිට සහ අවට මාර්ගවල අත හැර දමා ගිය රෝගීන් පිළිබඳ වීඩියෝ දර්ශන අමතක කා හටද? රෝගීන්, පසුපස නිරාවරණය වූ රෝහල් ඇඳුම් පිටින්ම රහසේ මහමග විදි කොන්වල දමා ගිය වීඩියෝ දර්ශන? මේවා අමතක කා හට ද? තමාගේ රටේ පුරවැසියෙක් කුමන අසනීපයකින් පෙලූණා ද, එම අසනීපය නිසා කෙතරම් වේදනාවක් වින්දා ද යන්න ඒ මොහොතේ කිසිවෙකුට වැදගත් වූයේ නැත. සිදුවූයේ එම අවාසනාවන්ත වැසියන් සඳහා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල්වල දොරටු විවර නොවුණා පමණි.

මේතාක් තත්ත්වය වූයේ මෙය යි. මේ මොහොත වන විට වෛරසය සමාජගත වීමත් සමග දුප්පත් මිනිසාගේ ශාරීරික සෞඛ්‍යය, ධනවත් සමාජයේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය කෙරෙහි බලපෑම් කිරීමට සමත් ව ඇත. මේ වන විටත් සියලූ ඇමෙරිකානුවන් සඳහා පොදු සෞඛ්‍ය පහසුකම් පිළිබඳව සංවිධානාත්මක මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක යෙදෙමින් සිටි සෙනෙට් සභික බර්නි සැන්ඩර්ස්, මේ ධවල මන්දිර තරගයෙන් ඉවත්ව ගොස් ඇති අතර ඔහු තම පක්ෂයට ද නොගැළපෙන මිනිසෙකු බවට පත් වී ඇත.

——–

මේ වන විට මගේ රට ගැන කියන්නට ඇත්තේ කුමක් ද? මගේ පොහොසත් එහෙත් දුප්පත් රට, වැඩවසම් ක්‍රමයත්, ආගමික මූලධර්මවාදයත් අතර දෝලනය වන – කුලක්‍රමය, සහ ධනේශ්වරවාදයෙන් පරිපීඩිත, අන්තවාදී හින්දු ජාතිවාදීන් විසින් පාලනය කරනු ලබන මාගේ දේශය – මේ වන විට සිටින්නේ කොහි ද?

දෙසැම්බර් මස චීනය, වූහාන් නගරයේ කොරෝනා වෛරස සමඟ සටන් වදින විට, ඉන්දීය ආණ්ඩුව සිටියේ ඒ වන විටත් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වූ, නිර්ලජ්ජිත මුස්ලිම් විරෝධී පුරවැසි පනතට එරෙහිව වීදි බසිමින් සටන් කළ දස දහස් ගණන් මිනිසුන්ගේ නැගිටීම මර්දනය කිරීමේ මෙහෙයුමක ය.

ඉන්දියාවේ කොවිඞ් 19 පළමුවෙනි ආසාදිතයා හමුවූයේ ජනවාරි 31 එනම් ‘ඇමේසන් වන භක්ෂක’ මෙන්ම කොරෝනා වෛරසයේ බරපතළකම ඉතා සුළුවෙන් තැකූ ජයිර් බෝල්සොනාරෝ අප රටේ ජාතික නිදහස් දින උත්සවයේ ගෞරවනීය ආරාධිතයා ලෙස සහභාගි වී දිල්ලියෙන් නික්ම දින කිහිපයකට පසුව යි. පෙබරවාරි මාසය වන විට තිබුණු රාජකාරිවල තරමේ හැටියට කොරෝනාව පිළිබඳ උනන්දු වීමට සහ එය පාලක පක්ෂයේ න්‍යාය පත්‍රයට අදාළ කර ගැනීමට ඔවුනට නොහැකි විය. පෙබරවාරි මස අවසන් සතියේ ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ නිල ඉන්දියානු සංචාරයක් යෙදී තිබුණි. ගුජරාට ප්‍රාන්තයේ පිහිටි විශාල ක‍්‍රීඩාපිටියක මිලියනයක පමණ ජනතාවක් ඔහුට සවන් දීම සඳහා රැස් වීමට නියමිත බව පවසා ඒ වන විටත් ට්‍රම්ප් මෙම සංචාරය සඳහා පොළඹවා අවසන් ව තිබිණි. මේ වැඩවලට ගිය කාලය සහ මුදල් සුළුපටු නොවේ. 

මීළඟට ආණ්ඩුවේ න්‍යාය පත්‍රය වූයේ ඡන්දයෙන් පරාජය වීමේ ලකුණු පෙන්නුම් කරමින් සිටි භාරතීය ජනතා පක්ෂය ඒකරාශි කොට, ළඟ එන දිල්ලි මහජන සභා ඡන්දයට සූදානම් කිරීම යි. මෙය නිමාවට පත්වූයේ විවිධ තර්ජන ගර්ජනවලින් සංතෘප්ත වූ හින්දු ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයේ ප්‍රචණ්ඩ අවදිවීමක් අවසානයේ ”ද්‍රෝහීන්” ලෙස හංවඩු ගසනු ලැබූ සුළුතරයක් වෙඩි කෑමෙන් ද අනතුරුවයි.

කෙසේ නමුත් අවසානයේ දී ඔවුහු පරාජය වූහ. එහෙත් එහි දඬුවම් විඳීමට සිදුවූයේ ඇතිවූ ලැජ්ජාව වෙනුවෙන් වගකීම පැවරුණු දිල්ලියේ මුස්ලිම් ජනතාවටයි. පොලිසියේ රැකවරණය යටතේ නීතිය අතට ගත්, ආයුධ අතට ගත් කල්ලිය ඊසානදිග දිල්ලියේ වැඩ කරන ජනතාව ජීවත්වන ප්‍රදේශවල මුස්ලිම් ජනතාවට පහර දෙන්නට විය. නිවාස කඩ සාප්පු, පල්ලි, පාසල්, විශාල ප්‍රමාණයක් ගිනි තබා විනාශ කරන ලදි. මෙම පහර දීම බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි මුස්ලිම් ජනතාව එයට ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කළහ. මෙහිදී පනහකට වැඩි මුස්ලිම් සහ ඇතැම්විට හින්දු ජනතාවගේ ජීවිත ද අහිමි විය.

දහස්ගණන් අවතැන්වූවවෝ සොහොන් පිටිවල සකසා තිබූ සරණාගත කඳවුරුවලට ඇදී යන්නට වූහ. අවයව කැඞී බිඳී වෙන්වී, විරූප වී තිබුණු මළකඳන් නගරය වටා ඇති කුණුවී, ගඳ ගසන කාණුවලින් ඉවතට අදින මොහොතක, රාඡ්‍ය නිලධාරීහු කොවිඞ් 19 පිළිබඳ ප්‍රථම රැස්වීම පැවැත්වූහ. බොහොමයක් ඉන්දියානුවන් ජීවිතයේ ප්‍රථම වතාවට අත් සේදීමට යොදා ගන්නා විෂබීජ නාශක දියරයක් පිළිබඳව දැනගත්තේ මේ මොහොතේදී ය.

මාර්තු මස ද එලෙස ම කාර්ය බහුල එකක් විය. මුල් සති දෙක වෙන් වූයේ මධ්‍ය ප්‍රදේශ් ප්‍රාන්තයේ කොන්ග්‍රස් ආණ්ඩුව පෙරළා දමා, භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ ආණ්ඩුවක් පත් කිරීම සඳහා ය. මාර්තු 11 වන දින ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් කොවිඞ් 19 වසංගත තත්ත්වයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. එයින් දින දෙකකට පසු එනම් මාර්තු 13 වන දින, කොරෝනා වෛරසය ”හදිසි සෞඛ්‍ය තත්ත්වයක් නොවන බව” සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි.

අවසානයේ මාර්තු 19 දින අග්‍රාමාත්‍යවරයා ජාතිය ඇමතුවේ ය. එහෙත් ඒ ජාතිය ඇමතීමේ කතාව එතරම් කරුණු සොයා බලා පුරුදු පුහුණු වූ එකක් බව පෙනුණේ නැත. ඔහු ළඟ තිබුණේ ඉතාලියෙන් සහ ප්‍රංශයෙන් ණයට ගත් තාවකාලික විසඳුම් කිහිපයක් පමණි. ඔහු සමාජ දුරස්ථබව ගැන අපට කියා දුන්නේ ය (කුල ගර්වයේ පතුලේ සිටින සමාජයකට සමාජ දුරස්ථභාවය ගැන අමුතුවෙන් බණ කිව යුතු නැත). පසුව මාර්තු 22 දින ”ජනතා ඇඳිරිනීතියක්” ඔහු විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. තම ආණ්ඩුව මෙම ව්‍යසනකාරී තත්ත්වය මැඩ පැවැත්වීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ කෙසේ ද යන්න පිළිබඳ ව වචනයකුදු නොකියූ ඔහු තම නිවෙස්වල සඳලූ තලයෙන් පිටතට විත් සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට උපහාර කිරීම සඳහා සීනු නාද කරන ලෙසත් හට්ටි, මුට්ටි, හැලි වළං ගටා ශබ්ද පූජා පවත්වන ලෙසත් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ය.

ඉන්දියාව ඒ වන විටත් තම රටේ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට සහ රෝහල්වල ප්‍රයෝජනයට ගත හැකිව තිබූ ආරක්ෂක සහ ශ්වසන උපකරණ අපනයනය කරන බව ඒ මොහොත වනතුරුත් ඔහු රටට හෙළි කළේ නැත.

නරේන්ද්‍ර මෝදිගේ ඉල්ලීම ඉතාම උද්යෝගයෙන් යුතු ව මිනිසුන් බාර ගැනීම පුදුමයට කරුණක් නොවේ. හට්ටි මුට්ටිවලට ගසමින් යන පා ගමන් ද විවිධ ජන කණ්ඩායම්වල නැටුම් සහ පෙරහැර සංදර්ශනයන් ද නිතර දකින්නට ලැබුණි. එහෙත් මේ කිසිම දෙයක කිසිදු සමාජ දුරස්ථභාවයක් නම් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. ඉන්පසු  දින කිහිපය ගෙවී ගියේ පූජනීය ගොම බැරල් තුළ කිමිදෙමින්, ගවමූත‍්‍රා බොමින් ප‍්‍රීති වන භාරතීය ජනතා පාක්ෂිකයන්ගෙන් පිරී ගිය උත්සවවලනි. මෙයට නොදෙවෙනි ලෙස බොහෝ මුස්ලිම් සංවිධාන තම එකම ගැලවුම්කාරයා – උතුම් වූ අල්ලා දෙවියන් බව පවසමින් සියලූ අනුගාමිකයන්ට පල්ලි තුළ එක් රොක් වී යාඥා කිරීමට ආරාධනා කළේය.

———

මාර්තු 24 වන දින රාත්‍රි අටට මෝදි නැවතත් රුපවාහිනියේ පෙනී සිටියේ එදින මධ්‍යම රාත්‍රී 12න් පසු මුළු ඉන්දියාවම වසා දමන බව ප්‍රකාශයට පත් කරමිනි. සියලූ වෙළඳසැල්, පෞද්ගලික හා රාඡ්‍ය ප්‍රවාහන සේවාවලට අවසර නොමැති  බව නිවේදනය කෙරිණි.

ඔහු පැවසුවේ මෙම තීරණය ඔහු ගන්නේ ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයා වශයෙන් පමණක් නොව ඉන්දීය පවුලේ වැඩිමහල් සාමාජිකයා ද වශයෙන් බව යි. පැය හතරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ අවම සූදානමක්වත් නොමැතිව බිලියන 1.38 වන ජනගහනයක් සම්පූර්ණයෙන් අක්‍රිය කර දැමීමට, එහි ප්‍රතිවිපාක හොඳින්ම විඳීමට සිදුවන ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යවල නායකයන්ගෙන් වත් කිසිම උපදේශනයක් ලබා ගැනීමකින් තොරව, මෙසේ තනි තීරණයකට එළඹීමට හැක්කේ වෙන කාට ද? මෝදි මෙසේ අනුගමනය කළ ක්‍රියාපටිපාටියෙන් පෙනී ගියේ ඉන්දීය පුරවැසියන් යනු සැඟවී සිට පහර දිය යුතු සතුරු බලවේගයක් මිස විශ්වාසදායී ජන කණ්ඩායමක් ලෙස ඔහු පිළිනොගන්නා බව යි.

ඉතින් අපි ‘ලොක් ඩවුන්’ වුණෙමු.  නොයෙක් සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයන් සහ වසංගත රෝග විශේෂඥයන් මෙම ක්‍රියාමාර්ගය අනුමත කළ බව පෙනුණි. ඔවුන් න්‍යායාත්මකව නිවැරදි විය හැකි ය. එහෙත් අවිධිමත්

 සහ සැලසුම් විරහිතව සිදු කළ ලොව විශාලතම ‘වසා දැමීම’ සහ එයින් අරමුණු කළ දෙයට හාත්පසින්ම විරුද්ධ අරමුණක් කරා ළඟා වෙමින් තිබූ එම ක්‍රියාවලියට මේ උගතුන් කිසිවෙකුත් සහය දෙනවා  විය නොහැකි ය.

විච්චූරණ සංදර්ශනවලට ළැදි ‘වැඩිමහල් සහෝදරයා’ ලොව සියලූ සංදර්ශනවල මව් සංදර්ශනය එසේ නිර්මාණය කළේ ය.

——–

මුළු ලොවම පිළිකුලෙන් බලා සිටිද්දී ඉන්දියාව තම ලැජ්ජාව, එනම් ඇගේ මෘග සමාජීය මෙන්ම ආර්ථික අසමානතාව සහ දුක් විඳින්නන් කෙරෙහි ඇයගේ අකාරුණික සහ අනුකම්පා විරහිත බව මුළු ලෝකයටම හෙළි කර සිටියා ය.

රට වසා දැමීම ක්‍රියාත්මක වූයේ සැඟවී තිබූ දෙයක් හදිසියේ ආලෝකමත් කළ රසායනික විපර්යාසයක් ලෙසිනි. කඩසාප්පු, ආපනශාලා, කර්මාන්ත ශාලා, සහ වෙළඳපොළ වසා දැමෙද්දී ධනවත් මධ්‍යම පන්තිකයන් ආරක්ෂිත ගේට්ටුවලින් වටවූ තම ”ජනපද” වසා දොරගුළු ලා ගනිද්දී, අපගේ යෝධ නගර, ඔවුන්ගේ වැඩකරන ජනතාව – මේ රටෙහිම පුරවැසියෝ, සංක්‍රමණික සේවකයෝ- රටට අනවශ්‍ය මිනිස් සමූහයක් ලෙසින් නෙරපා දැමුණාහ.

තම සේවාදායකයා හෝ කුලී නිවෙස් හිමියා විසින් එළියට ඇද දැමූ, මිලියන සංඛ්‍යාත දිළින්දන්, බාල, මහලූ, තරුණ, ස්ත්‍රී, පුරුෂ, රෝගීන්, අන්ධයන්, කුසගින්නෙන් පිපාසිතව වෙනත් කිසිවක් කරගත නොහැකිව පොදු ප්‍රවාහන සේවයක සලකුණක්වත් දකින්නට නොමැති කල ඔවුන්ගේ ගම්බිම් කරා දීර්ඝ පාගමනක් ආරම්භ කළහ. බදොන්, අග්‍රා, අසම්ගාර්, අලිගර්, ලක්නව්, ගොරක්පුර් යන ප්‍රදේශ වෙත දින ගණනක් තිස්සේ කිලෝමීටර් සිය ගණනක් ඔවුහු ඇවිද ගියහ. ඇතැම්හු අතරමගදී මියැදුණහ.

ඔවුන් තම නිවෙස්වලට ගිය විට ළඟා වන්නේ, සෙමෙන් මිය යන සාගතයක් වෙත බව ඔවුහු දැන සිටියහ. ඇතැම් විට තමා වෛරස් වාහකයෙකු වීමට ඉඩ ඇති බවත්, එහි ප්‍රතිඵලය ලෙස තම දරු පවුල් ආසාදිතයන් විය හැකි බවත් ඔවුන් දැන නොසිටියේ නොවේ. එහෙත් මේ මොහොත වන විට ඔවුන්ගේ තදබල අවශ්‍යතාව වී තිබුණේ තමාට හුරුපුරුදු සමීපබවක්, යම් කිසි සෙවණක්, යම් කිසි ආත්මාභිමානයක් සහ ආදරයක් නැතහොත් ආහාර ටිකක්වත් ළඟා කර ගත හැකි පරිසරයක් වෙතට ගමන් කිරීමයි.

ඔවුන් එසේ ඇවිද යද්දී ඇතැමුන්ට පොලිසියෙන් ඉතා නින්දිත ලෙස ගුටි බැට කන්නට සිදු වූවා පමණක් නොව මහත්වූ අවමන් විඳින්නට ද සිදු විය. මේ වන විට ඇඳිරිනීතිය තදින් ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසට පොලිසියට අණ ලැබී තිබිණ. බොහෝ තරුණ පිරිස්වලට ඇඳිරි නීතිය කඩ කිරීම වෙනුවෙන් ලබා දුන් දඬුවම වූයේ ගෙම්බන් ලෙස අධිවේගී මාර්ගය දිගේ පැන පැන යාම යි. බරෙයිලි නගරයෙන් පිටත මෙසේ ඇවිද ගිය එක්තරා කණ්ඩායමක් එක් රැස් කොට විෂබීජ නාශක දියරවලින් ඔවුන් නහවනු දක්නට ලැබුණි.

දින කිහිපයකට පසු පලා යන මිනිසුන්ගෙන් ඈත ගම්බිම් කරා වෛරසය ව්‍යාප්ත වේයැයි යන බියෙන් ප්‍රාන්ත අතර දේශසීමා වසා දමන ලදි. දින ගණනක් තිස්සේ ඇවිද යමින් සිටි විශාල ජන කණ්ඩායම් නවත්වා ඔවුනට පලායාමට බලකළ නගරවල පිහිටි නිරෝධායන කඳවුරු වෙත ගාල් කිරීමට කටයුතු කෙරිණි.

වයස්ගත පුද්ගලයන්ට අතීතාවර්ජනයක් වූයේ 1947 ඉන්දියාව දෙකඩ වී පකිස්ථානය බිහිවීමත් සමග, ඉන්දියාවේ සිට පකිස්ථානය දක්වා සිදුවූ ජන සංක්‍රමණයයි. වෙනසකට තිබුණේ මෙම ජන සමූහයේ නික්මයාම තුළ පැලපදියම් වි තිබුණේ පන්ති විෂමතාව මිස ආගමික වශයෙන් බෙදීමක් නොවීම යි. එහෙත් මෙසේ පලායමින් සිටි කණ්ඩායම ඉන්දියාවේ අන්ත දුගී මිනිසුන් කොටසට අයත්වූවෝ නොවෙති. මේ පිරිස මේ වන තෙක් නගරයේ ජීවත්ව යම් කිසි රැකියාවක නිරත වීමේ ශක්‍යතාව තිබූ, තමාටම කියා ඉන්දියාව තුළ කොහේ හෝ ගෙයක් දොරක් තිබූ පිරිසයි. රැකියා විරහිත, හිසට සෙවණක් නැති, අපේක්ෂා භංගත්වයෙන් පෙළුණු පිරිස මේ වන විටත් ඉන්දියාවේ ඈත කොන්වල, ග්‍රාමීයවත්  නගරවලත් ජීවත් ව සිටිති. මොවුන් මෙම ගැඹුරු පීඩා මැද, ඉන්දියාව පුරා ජීවත් වන්නේ කොරෝනා වෛරසය ආගමනයට බොහෝ  කාලයකට පෙර සිටම ය.  මෙසේ ගෙවීගිය දින ගණනාව පුරාම ස්වදේශ කටයුතු පිළිබඳ ඇමති අමිත් ෂා ජනතාව ඉදිරියට ඒමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැලකී සිටියේ ය.

දිල්ලියේ සිට පා ගමන් ආරම්භ වන විට, මා ඒ වන විට ලියමින් සිටි සඟරාවකින් ලැබුණු මාධ්‍ය ප්‍රවේශ පතක් යොදා ගනිමින් ගාර්සිපුර් වෙත වාහනය පැදවූවෙමි. එය දිල්ලියේ සහ උත්තර ප්‍රදේශයේ දේශසීමාවයි.

මෙම දර්ශනය බයිබලයේ එන කතාවකට අදාළ විය හැකි ය. එසේ නොමැති වීමට ද ඉඩ ඇත. මෙවැනි විශාල මිනිස් සමූහයක් බයිබලය ද අත් විඳින්නට නැතුව ඇත. ශාරීරික දුරස්ථබව ඇතිකිරීමේ අරමුණින් කළ වසා දැමීම එහි ප්‍රතිවිරුද්ධ අරමුණ වන, ඇදහිය නොහැකි පරිමාණයක ශාරීරික සම්පීඩනයක් කරා ළඟා වෙමින් ඇත. ඉන්දියාවේ සුවිසල් නගර මෙන්ම කුඩා නගර පිළිබඳව ද සත්‍යය මෙයයි. ප්‍රධාන නගර මාර්ග හිස්ව පවතිනු ඇත. එහෙත් දිළින්දන් නගරවල කුඩා ඇහිරුණු ඉඩකඩ සහිත ගෙවල්වල හෝ මුඩුක්කුවල තෙරපී සිටිති.

මා කතා කළ, ඇවිදිමින් සිටි සෑම පුද්ගලයෙකුම වෛරසය පිළිබඳව මහත් වූ සිත් තැවුලකින් සිටි බව පෙනුණි. එහෙත් ඔවුන්ගේ ජිවිත තුළ වෛරසය පිළිබඳව පසුතැවෙනවාට වඩා වැඩියෙන් දක්නට ලැබුණේ රැකියා විරහිත බව, කුසගින්න, සහ පොලිසියෙන් ඔවුන් වෙත මුදාහළ ප්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳ භීතිය යි. මා එදින කතා කළ පුද්ගලයන් අතර මීට සති කිහිපයකට පෙර මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව දියත් කළ ගැටුමක දී අනූනවයෙන් දිවි ගලවා ගත් මුස්ලිම් ඇඳුම් මසන්නන්ගේ කණ්ඩායමක් ද විය. මා එදා මුණගැසුණු පුද්ගලයන් අතුරෙන් මගේ සිතට තදින්ම කාවැදුණු එක් මුණගැසීමක් විය. ඔහුගේ වචන මගේ සිතේ මහත් කම්පනයක් ඇති කළේය. නේපාල දේශසීමාවේ පිහිටි ගොරක්පුර් නම් ප්‍රදේශයට ඇවිද යාමට අදිටන් කරගෙන සිටි ඔහු නමින් රම්ජීත් නම් වඩුවෙකි.

”සමහර විට මෝදි මහත්තයා මේ තීරණය ගනිද්දී අපි ගැන එයාට කවුරුවත් කියන්න නැතුව ඇති. අපි ගැන සමහර විට එයා දන්නෙ නැතුව ඇති”. ඔහු මා සමග පැවසීය.

ඔහු එදා ”අපි” නමින් හැඳින්වූයේ මිලියන හාරසිය හැටක ජනතාවයි.

———

ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය මෙන් ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යද  මෙම ව්‍යසනය පිළිබඳව සානුකම්පික අවධානයක් යොමුකොට ඇත. වෘත්තීය සමිති, පුරවැසියන් සහ වෙනත් කණ්ඩායම් අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ජනතාව වෙත ලබා දෙමින් සිටිති. මෙම අවස්ථාවේ මූල්‍යමය අරමුදල් සඳහා ප්‍රාන්ත රාඡ්‍ය විසින් කරනු ලබන ඉල්ලීම්වලට මධ්‍යම රජය ප්‍රතිචාර දක්වන බවක් නොපෙනේ. අගමැතිතුමාගේ ජාතික සහන අරමුදල සතුව හදිසියේ ලබා දීමට මුදල් නැති බවයි පැවසෙන්නේ. එහෙත් MP Cares නමින් යුතු අරමුදලක් වෙත හිතවතුන්ගෙන් විශාල වශයෙන් මුදල් ප්‍රමාණයක් ගලා එමින් පවතින බව වාර්තාවේ. මෝදිගේ රුව සහිත පැකට් කරන ලද ආහාර පාර්සල් බෙදා හැරීම අරඹා ඇත.

මීට අමතරව අගමැතිතුමාගේ යෝග ව්‍යායාම දර්ශන පට ද තැන තැන ප්‍රදර්ශනය වේ. මෙහි මෝදිගේ පරිගණකයෙන් ගොඩ නගන ලද සිහිනමය සිරුරක් සහිත සජීවකරණය කරන ලද රුවක් ජනතාවගේ මානසික පීඩනය සහ තනිවීම දරාගැනීම උදෙසා යෝගාසන ප්‍රදර්ශනය කරන වැඩසටහන් ප්‍රචාරය කරමින් තිබේ.

මේ ස්වකාමය මහා ව්‍යසනයකි. සමහර විට මෝදි මේ මොහොතේ කළ යුත්තේ ප්‍රංශ ආණ්ඩුව සමග අත්සන් කළ, මතභේදාත්මක ප්‍රහාරක ජෙට් යානා ගනුදෙනුව අවලංගු කර ඒ සඳහා වැය කරන යූරෝ බිලියන 7.8 මුදල හාමතින් සිටින මිලියන කිහිපයක් වන ජනතාව ට කන්න යමක් දීම සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගැනීම නොවේ ද? ප්‍රංසකාරයෝ මේ යෝජනාවට අකමැති නොවනු ඇත.  

ඉන්දියාවේ ”වසා දැමීම” දෙවන සතියට ද එළඹ  ඇති මේ මොහොතේ සියලූ සැපයුම් පුරුක් අඩපණ වී ඇත. අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය මෙන්ම ඖෂධ හිඟ වෙමින් පවතී. ට්‍රක්රථ රියැදුරන් දහස් ගණනක් ඉතා අල්ප වශයෙන් ආහාර සහ ජලය අතැතිව මහා මාර්ගවල හුදකලා වී ඇත. නෙලීමට ඔන්න මෙන්ම කියා තිබූ සරුවට පැසුණු අස්වැන්න ක්‍රමයෙන් කුණු වෙමින් පවතී.

ආර්ථිකය එහි උග්‍රතම අර්බුද අවස්ථාවට එළඹ ඇත. දේශපාලනික අර්බුදය තව දුරටත් ඉදිරියට ඇදේ. ප්‍රධාන දහරාවේ මාධ්‍ය සතියේ දින හත පුරාම පැය විසිහතරම, කොවිඞ් 19 කතාව මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව  විසකුරු ලෙස සමාජගත කරමින් සිටී. දිල්ලිය වසා දැමීමට දින කිහිපයකට පෙර රැස්වීමක් කැඳවා තිබූ ”තබ්ලිජි තමාජ්” නම් සංවිධානය කොවිඞ් 19 වෛරසයේ දරුණු වාහකයකු ලෙස හංවඩු ගසමින් සිටී. මෙසේ මුසල්මානුවා යක්ෂයෙක් ලෙස හුවා දක්වමින් සමාජය ත්‍රස්ත කිරීමට යොදාගෙන ඇත. සමාජය තුළ පතුරුවන මෙම අදහස් ජාලාව තුළින් ම සංකේතාත්මකව කියවෙන්නේ මුස්ලිම්වරුන් ඉස්ලාම් ශුද්ධ යුද්ධය (ජිහාඞ්) උදෙසා මෙම වෛරසය හිතාමතාම ව්‍යාප්ත කර ඇති බවකි.

කොවිඞ් ව්‍යසනයේ අර්බුදය අපට දැනෙනු ඇත්තේ තව ඉදිරියට ය. එය එසේ නොවන්නට ද ඉඩ ඇත. අප ඒ ගැන හරියට ම දන්නේ නැත. එය කෙදිනක හෝ අප වෙත එළඹිය හොත් එවිට එය කළමනාකරණය කරනු ඇත්තේ මේ වන විට සමාජය පුරා පැතිරී ඇති ආගම, කුලය, පන්තිය යනාදි විෂමතා ස්ථාවරව පවතිමිනි.

අද දින (අප්‍රේල් 2) ඉන්දියාව පුරා හඳුනා ගත් වෛරස් ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්‍යාව 2000 කට ආසන්න වන අතර මරණ 58ක් සිදු වී හමාරය. මේවා ද නිසි ලෙස සම්මත නොවූ නිශ්චිත වශයෙන් ඉදිරිපත් කළ තොරතුරු දත්ත සහ ඉතාමත් අඩු රෝගී පරීක්ෂා සංඛ්‍යා දත්ත මුල් කොට ගෙන ඉදිරි පත් කළ තොරතුරු ය. මේ පිළිබඳ විශේෂඥයන්ගේ මත විවිධාකාරය. ඇතැමුන් අනුමාන කරන්නේ මිලියන ගණනක ආසාදිතයන් පිළිබඳව ය. තවත් සමහරු එය ඉතා අඩු මට්ටමක් විය හැකි බව සිතති. මෙම ව්‍යසනය පූර්ණ වශයෙන් අප රටේ ව්‍යාප්ත වුණ කාලෙක වත් අපට එහි දිග පළල හරි හැටි දැනගත නොහැකි වනු ඇත. දැනට අප දන්නේ අපගේ රෝහල් උතුරා යාම තවම ඇරඹී  නැති බව පමණි.

වසරක් පාසා අතීසාරයෙන් මිය යන මිලියනයක් පමණ වූ ළමයින්, දසදහස් ගණන් වූ ක්ෂය රෝගීන් (ලෝකයේ  ක්ෂය රෝගීන්ගෙන් හතරෙන්  ඒකක් සිටින්නේ ඉන්දියාවේ ය), රක්තහීනතාව සහ මන්දපෝෂණය නිසා මරණයේ ඛේදයෙන් අවසන් වන වෙනත් විවිධ ඒ තරම් බරපතළ නොවෙන රෝගවලට ගොදුරුවීමේ අවදානමක් ඇති රෝගීන් දහස් ගණනක් දරාගෙන සිටින ඉන්දියාවේ රජයේ රෝහල් සහ සායන පද්ධතියට, යුරෝපය හෝ ඇමරිකාව දැනට මුහුණ පා සිටින්නාක් වැනි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට නොහැකි වනු ඇත.

වෛරසයට ප්‍රතිකාර කිරීම වෙනුවෙන් රෝහල් වෙන් කොට ඇති නිසා වෙනත් සෞඛ්‍ය පහසුකම් මේ වන විට අත්හිටුවා ඇත. දිල්ලියේ පිහිටි සුප්‍රකට ඉන්දියානු වෛද්‍ය විද්‍යා ආයතනයේ ක්ෂති මධ්‍යස්ථානය (Trauma Centre) මේ වන විට වසා දමා ඇත. එම රෝහලට පිටතින් ඇති මාර්ගවල තැනින් තැන නිරන්තරයෙන් ගැවසෙන ”පිළිකා සරණාගතයන්” ලෙස හඳුන්වන පිළිකා රෝගීන් හරක් රැලක් සේ මේ වන විට එළවා දමා හමාරය.

මිනිසුන් රෝගාතුර වී නිවසේ දී ම මිය යනු ඇත. ඔවුන්ගේ කතා අපට අසන්නට නොලැබෙනු ඇත. ඔවුන් සංඛ්‍යා දත්තයක්වක් නොවනු ඇත. අපට තබා ගත හැකි එකම බලාපොරොත්තුව වන්නේ ඇතැම් පර්යේෂකයන්  පවසන  පරිදි කොරෝනාව ශීත දේශගුණයට වඩා ඇල්මක් දක්වන බව පමණි. (එහෙත් තවත් කොටසක් මේ මතය ගැන සැක පළ කරති). කෙසේ වෙතත් මේ තරම් අතාර්කික ලෙස, අකාරුණික, ගිනිගහන ඉන්දියානු ග‍්‍රීෂ්ම සෘතුවක් එනතෙක් ඇඟිලි ගනිමින් බලා සිටි ජනතාවක් අපට නම් මතකයේ නැත. 

අපට මේ සිදු වූයේ කුමක් ද? ඔව්, එය වෛරසයකි. හුදෙක්  වෛරසයක් ලෙස ගත් කල ඊට සදාචාරබව පිළිබඳ  වාර්තාවක් නැත. එය අනිවාර්යයෙන්ම වෛරසයකට වඩා දෙයකි. දෙවියන් වහන්සේ විසින් අප අපටම තේරුම් ගැනීම සඳහා කළ දෙයක් බව ඇතැම්හු පවසති. තවත් සමහරෙකු විශ්වාස කරන්නේ මෙය ලොව ජය ගැනීම උදෙසා චීනුන් කළ කුමන්ත්‍රණයක් ලෙසයි.

මොනවා කළත්, බලවතුන් දණ ගැස්වීමටත් වෙන කිසිම දෙයකට හෝ කෙනෙකුට නොකළ හැකි ලෙස මුළු ලොවම නැවතීමකට ගෙන ඒමටත් මෙම වෛරසයට මේ වන විට හැකි වී ඇත. අපගේ මනස තවමත් චංචල ය. අප තවමත් අපේක්ෂා කරන්නේ සාමාන්‍ය තත්ත්වය නැවත පැමිණීමක් පිළිබඳව ය. අපගේ අනාගතය සහ අතීතය අතරින් ඇතිවී ඇති පැල්ම ප්‍රතික්ෂේප කොට ඒවා  එකට තබා මැසීමට අපි තවමත් තැත් කරමින් සිටිමු. එහෙත් මෙම විවරය තවමත් සජීවී ව අප ඉදිරියේ ප්‍රාදුර්භූත ව ඇත. මෙම බිහිසුණු අපේක්ෂා භංගත්වය මධ්‍යයේ අප විසින්ම සාදා ගත් ‘ලෝක විනාශ යන්ත්‍රය’  පිළිබඳව අපට නැවත ආවර්ජනය කිරීමට ඉඩප්‍රස්ථා සලසා ඇත. නැවත පෙර සිටි සාමාන්‍ය තත්ත්වය කරා ළඟා වෙනවා තරම් භයානක දෙයක් තවත් නොවනු ඇත.

ඉතිහාසය තුළ වසංගතවලින් මිනිසාට අතීතයෙන් වෙන් වී නව ලොවක් නිර්මාණය කිරීමෙහි ලා පාඩම් උගන්වා ඇත. මෙයත් එසේම ය. මෙයත් එක ලෝකයකින් තවත් ලෝකයකට පිය නගන ද්වාරයකි; පිවිසුම් මගකි. 

අපට අවශ්‍ය නම් අපගේ ගතානුගතිකත්වයන්, තෘෂ්ණාවන්, දත්ත ගබඩා, යල් පැනගිය මතිමතාන්තර, වියලී ගිය ගංගාවන්, කළු දුමාරයෙන් වැසී ගිය අහස් තල නම් වූ මළකඳන් ද ඇදගෙන මේ දොරටු තුළින් ඇවිද යන්නට තීරණය කළ හැක. එසේත් නැතිනම් කුඩා ගමන්මල්ලක් ද කැටුව වෙනත් ලෝකයක් පිළිබඳව පරිකල්පනය කරමින් එය දිනා ගැනීමේ සටන පෙරදැරිව, සැහැල්ලූවෙන් එම දොරටුවෙන් ඉදිරියට ඇවිද යා හැකි ය.

මෙම ලිපිය සිංහලට පරිවර්තනය කිරීමේ දී ආචාර්ය ප්‍රභා මනුරත්නගෙන් ලද සහය අගය කොට සලකමි.

වසංගතය ද්වාරයකි – අරුන්දතී රෝයි

0
Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

මෙම ලිපිය ප්‍රකට ඉන්දියානු සාහිත්‍යවේදිනියක මෙන්ම ප්‍රබල සමාජ ක්‍රියාධරයකු වන අරුන්දතී රෝයි Financial Times පුවත්පත සඳහා රචනා කළ ලිපියකි. මෙය අප්‍රේල් මස 3 වන දින එම පුවත්පතේ පළවිය.

– පරිවර්තනය හිමන්සි දෙහිගම

”වෛරසයක් වගේ පැතිරිලා” යනුවෙන් අන් දිනවල නිකමට මෙන් කියන කිසිවකුට ඇඟ කිලිපොලා යාමකින් තොරව දැන් එසේ පැවසිය හැකි ද? දොරක හැඬලයක්, කාඞ්බෝඞ් පෙට්ටියක්, එළවළු මල්ලක් වැනි අන් දිනවල කිසි ලෙසක අපගේ විශේෂ අවධානය හිමි නොවුණු යමක් දෙස සුපුරුදු ඇල්මකින් බැලීමට දැන් අවකාශ තිබේ ද? ඇසට නොපෙනෙන බූවල්ලෙකුගේ මෙන් පිටතට නෙරාගිය චූෂක සහිත කොරෝනාව අපගේ පෙණහලූවලට පැන එහි කිඳා බැසීමට මාන බලමින් සිටින බව පරිකල්පනය නොකොට ඒ දෙස බැලීමේ අවකාශය තිබේ ද?              

නන්නාඳුනන්නෙකුට හාදුවක් දීම, බසයකට ගොඩවීම හෝ දරුවා පාසල් යැවීම වැනි ක්‍රියාවන් මේ මොහොතේ නියත බියකින් තොරව අපට සිදු කළ හැකි ද? අපගේ ම තෘප්තිය ඇතැම් විට අවදානමක් ලෙස නොසිතිය හැක්කේ කාට ද? මේ වන විට සුළු මොහොතකට හෝ වසංගත විද්‍යාඥයෙක්, වෛරස විද්‍යාඥයෙක් හෝ ශාස්තෘවරයෙක් නොවී සිටින්නේ අප අතරින් කවුද? සිහිනෙන් හෝ සිතට සැනසීම ලබා ගැනීමට කිසියම් හෝ ප්‍රාතිහාර්යයක් සිදුවේ යැයි මේ වෙලාවේ නොසිතන්නේ කුමන වෛද්‍යවරයා ද? කුමන විද්‍යාඥයා ද? රහසින් හෝ විද්‍යාව අනුමත නොකරන පූජකවරයෙක් මේ වෙලාවේ අප අතර සිටීද?

එහෙත් වෛරසය ශීඝ්‍රයෙන් ප්‍රචාරණය වෙමින් පවතින මෙවන් අවස්ථාවක නගර මධ්‍යයේ ඇසෙන කුරුලූ කිචිබිචියකින්, ජනශුන්‍ය වූ පදික හුවමාරුවේ සහ පාලූවට ගිය මංසන්ධිවල පිල් විදහා නටන මොනර කිකිළියකගේ දසුනකින් මෙන්ම නිහඬ වූ අහස් තලය පිළිබඳ නෙත් කන් යොමා කුල්මත් නොවන්නෝ කවරහු ද?

පසුගිය සතියේ ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව මිලියනයටත් වඩා වැඩි විය. මේ වන විටත් රෝගීවූවන්ගෙන් පනස්දහසටත් වඩා අධික පිරිසක් මියගොස් හමාරය. (අනිද්දාහි මේ ලිපිය පළවන විට ආසාදිත සංඛ්‍යාව මිලියන දෙකක්ද, මියගිය සංඛ්‍යාව ලක්‍ෂයක්ද ඉක්මවා තිබේ- සංස්කාරක) අනුමාන කරන ආකාරයට තවත් සිය දහස් ගණනක් හෝ ඊටත් වැඩියෙන් මෙම සංඛ්‍යාව ඉහළ යා හැකිය. වෛරසය නිදහසේ අන්තර්ජාතික වෙළඳ මාර්ග ඔස්සේ ගමන් කරමින් ප්‍රාග්ධන මූලයන් වෙත සම්ප්‍රේෂණය වෙමින් පවතී. එහි දැඩි බලපෑම් එල්ල වී ඇත්තේ රටවල්, නගරවලට පමණක් නොව සිය නිවෙස් තුළ සිරවී දොරගුළු ලාගෙන සිටීමට සිදුව ඇති මනුෂ්‍ය සංහතියටයි.

එහෙත් ප්‍රාග්ධනයේ ගලායාම මෙන් නොව මෙම වෛරසය සොයා යන්නේ ප්‍රගුණයයි. ලාභය නොව ප්‍රාග්ධනයේ ගමන් මග ආපසු හැරවීමට එය සමත් ව ඇත. එසේම ආගමන විගමන පාලන පනත්, ජීව දත්ත, ඩිජිටල් තාක්ෂණය ඔස්සේ කෙනෙකුගේ චර්යාවන් නිරීක්ෂණය සහ වෙනත් දත්ත විශ්ලේෂණ සියල්ල මහත් සමච්චලයකට ලක් කිරීමට වෛරසය සමත්ව ඇත. එසේම ඉතා බරපතළ ලෙස මෙහි අතුරු ප්‍රතිඵල අත්විඳිමින් සිටින ලොව සුපිරි සහ බලවත්ම රටවල ධනවාදයේ යාන්ත්‍ර ණය ප්‍රබල කම්පනයකට පමණක් නොව සසළ කිරීමකට මෙය සමත් ව ඇත. මෙම තත්වය තාවකාලිකව විය හැකි මුත් මෙම ධනේශ්වර යාන්ත්‍රණය පරික්ෂා කර බැලීමටත් ඒ පිළිබඳ තක්සේරුවක් ලබා ගැනීමට මෙන්ම එය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට හෝ ඊටත් වඩා හොඳ යාන්ත්‍රණයක් අනාගතයේ අවශ්‍යදැයි තීරණය කිරීම සඳහා මෙම කාලය ප්‍රමාණවත් වනු නියත යි.

මේ වන විට මෙම වසංගතය කළමනාකරණය කරන චීන්නු යුද්ධය ගැන කතා කිරීමට මහත් ඇල්මක් දක්වති. ඔවුනට යුද්ධය හුදු රූපකයක් පමණක් නොව ඔවුන් එය භාවිත කරන්නේ එහි සැබෑ අරුතින්මයි.  මෙය ඇත්ත වශයෙන්ම යුදමය අවස්ථාවක් වූවා නම් ඇමෙරිකාව තරම් ඒ සඳහා සුදානම් වන තවත් ජාතියක් වෙත් ද? ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට අවශ්‍ය වන මුඛ ආවරණ, අත් ආවරණ වෙනුවට තුවක්කු, බෝම්බ, සබ්මැරීන, ප්‍රහාරක යානා සහ පරමාණු බෝම්බ වැනි දේ අවශ්‍ය වූවා නම් මෙවන් හිඟයක් ඇතිවනු ඇති ද?

ගත වන සෑම රාත්‍රියක් පාසාම ලොව පුරා ප්‍රචාරය වන නිව්යෝක් ආණ්ඩුකාරවරයා මාධ්‍ය අමතා කරන විස්තර කිරීමට අපහසු මන බඳින කතාවලට අපි බොහෝ දෙනා සවන් දෙමු. මේ පිළිබඳව සැපයෙන සියලූම දත්ත පිළිබඳ ව අපි දැනුවත් වන්නෙමු. ඉදිරි පෙළ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට දරාගත නොහැකි ලෙස කොවිඞ් 19 ආසාදිතයන්ගෙන් පිරී ඉතිරී යන ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල් පිළිබඳව අපි දැනුවත් වෙමු. රෝගියාගේ සහනය සහ සිතසුව පිණිස මහත් අවදානමක් දරමින් තමා වැඩ කළ යුතු සේවා මුරයටත් වඩා වැඩි පැය ගණනක් වැඩ කරමින්, අවම වේතනයකට සේවය කරන හෙදියන්ට තමා විසින් ම පරණ වැහි කබා, කසළ බඳුන්වලට දමන පොලිතීන් උරවලින් සාදාගත් පෞද්ගලික ආරක්ෂක ඇඳුම් කට්ටලවලින් තම ශරීරය ආවරණය කර ගැනීමට සිදුවීම පිළිබඳව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ එක් එක් ප්‍රාන්ත අතර ශ්වසන උපකරණ සඳහා ඇති තරගකාරිත්වය කොපමණ ද යත් එම උපකරණ රෝගීන්ට සවි කිරීමේ දී ඒ සඳහා මූලිකත්වය ලබා දිය යුත්තේ කුමන රෝගියා සඳහා ද, මියැදෙන්නට අරින්නේ කුමන රෝගියා ද යන්න තීරණය කිරීමට සිදුවීම තුළින් මහත් උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දෙන වෛද්‍යවරුන් පිළිබඳ ව අපට නිතර අසන්නට ලැබේ. මේවා දකින විට අපිට මෙසේ සිතෙයි: ”දෙයියනේ මේ ඇමෙරිකාව ද?”

මේ ව්‍යසනය දැන් අප දෙඇස් ඉදිරිපිට ක්ෂණිකවත්, සැබෑ ලෙසත්, දැවැන්ත ලෙසත් විවර වෙමින් පවතී. එහෙත් මෙය අපට අලූත් දෙයක් නොවේ. මෙය වසර ගණනාවක සිට ගමන් කරමින් තිබෙන පණ අදින පරණ දුම්රියකි. ඇමෙරිකාවේ රෝහල් ඉදිරිපිට සහ අවට මාර්ගවල අත හැර දමා ගිය රෝගීන් පිළිබඳ වීඩියෝ දර්ශන අමතක කා හටද? රෝගීන්, පසුපස නිරාවරණය වූ රෝහල් ඇඳුම් පිටින්ම රහසේ මහමග විදි කොන්වල දමා ගිය වීඩියෝ දර්ශන? මේවා අමතක කා හට ද? තමාගේ රටේ පුරවැසියෙක් කුමන අසනීපයකින් පෙලූණා ද, එම අසනීපය නිසා කෙතරම් වේදනාවක් වින්දා ද යන්න ඒ මොහොතේ කිසිවෙකුට වැදගත් වූයේ නැත. සිදුවූයේ එම අවාසනාවන්ත වැසියන් සඳහා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ රෝහල්වල දොරටු විවර නොවුණා පමණි.

මේතාක් තත්ත්වය වූයේ මෙය යි. මේ මොහොත වන විට වෛරසය සමාජගත වීමත් සමග දුප්පත් මිනිසාගේ ශාරීරික සෞඛ්‍යය, ධනවත් සමාජයේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය කෙරෙහි බලපෑම් කිරීමට සමත් ව ඇත. මේ වන විටත් සියලූ ඇමෙරිකානුවන් සඳහා පොදු සෞඛ්‍ය පහසුකම් පිළිබඳව සංවිධානාත්මක මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක යෙදෙමින් සිටි සෙනෙට් සභික බර්නි සැන්ඩර්ස්, මේ ධවල මන්දිර තරගයෙන් ඉවත්ව ගොස් ඇති අතර ඔහු තම පක්ෂයට ද නොගැළපෙන මිනිසෙකු බවට පත් වී ඇත.

——–

මේ වන විට මගේ රට ගැන කියන්නට ඇත්තේ කුමක් ද? මගේ පොහොසත් එහෙත් දුප්පත් රට, වැඩවසම් ක්‍රමයත්, ආගමික මූලධර්මවාදයත් අතර දෝලනය වන – කුලක්‍රමය, සහ ධනේශ්වරවාදයෙන් පරිපීඩිත, අන්තවාදී හින්දු ජාතිවාදීන් විසින් පාලනය කරනු ලබන මාගේ දේශය – මේ වන විට සිටින්නේ කොහි ද?

දෙසැම්බර් මස චීනය, වූහාන් නගරයේ කොරෝනා වෛරස සමඟ සටන් වදින විට, ඉන්දීය ආණ්ඩුව සිටියේ ඒ වන විටත් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වූ, නිර්ලජ්ජිත මුස්ලිම් විරෝධී පුරවැසි පනතට එරෙහිව වීදි බසිමින් සටන් කළ දස දහස් ගණන් මිනිසුන්ගේ නැගිටීම මර්දනය කිරීමේ මෙහෙයුමක ය.

ඉන්දියාවේ කොවිඞ් 19 පළමුවෙනි ආසාදිතයා හමුවූයේ ජනවාරි 31 එනම් ‘ඇමේසන් වන භක්ෂක’ මෙන්ම කොරෝනා වෛරසයේ බරපතළකම ඉතා සුළුවෙන් තැකූ ජයිර් බෝල්සොනාරෝ අප රටේ ජාතික නිදහස් දින උත්සවයේ ගෞරවනීය ආරාධිතයා ලෙස සහභාගි වී දිල්ලියෙන් නික්ම දින කිහිපයකට පසුව යි. පෙබරවාරි මාසය වන විට තිබුණු රාජකාරිවල තරමේ හැටියට කොරෝනාව පිළිබඳ උනන්දු වීමට සහ එය පාලක පක්ෂයේ න්‍යාය පත්‍රයට අදාළ කර ගැනීමට ඔවුනට නොහැකි විය. පෙබරවාරි මස අවසන් සතියේ ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ නිල ඉන්දියානු සංචාරයක් යෙදී තිබුණි. ගුජරාට ප්‍රාන්තයේ පිහිටි විශාල ක‍්‍රීඩාපිටියක මිලියනයක පමණ ජනතාවක් ඔහුට සවන් දීම සඳහා රැස් වීමට නියමිත බව පවසා ඒ වන විටත් ට්‍රම්ප් මෙම සංචාරය සඳහා පොළඹවා අවසන් ව තිබිණි. මේ වැඩවලට ගිය කාලය සහ මුදල් සුළුපටු නොවේ. 

මීළඟට ආණ්ඩුවේ න්‍යාය පත්‍රය වූයේ ඡන්දයෙන් පරාජය වීමේ ලකුණු පෙන්නුම් කරමින් සිටි භාරතීය ජනතා පක්ෂය ඒකරාශි කොට, ළඟ එන දිල්ලි මහජන සභා ඡන්දයට සූදානම් කිරීම යි. මෙය නිමාවට පත්වූයේ විවිධ තර්ජන ගර්ජනවලින් සංතෘප්ත වූ හින්දු ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයේ ප්‍රචණ්ඩ අවදිවීමක් අවසානයේ ”ද්‍රෝහීන්” ලෙස හංවඩු ගසනු ලැබූ සුළුතරයක් වෙඩි කෑමෙන් ද අනතුරුවයි.

කෙසේ නමුත් අවසානයේ දී ඔවුහු පරාජය වූහ. එහෙත් එහි දඬුවම් විඳීමට සිදුවූයේ ඇතිවූ ලැජ්ජාව වෙනුවෙන් වගකීම පැවරුණු දිල්ලියේ මුස්ලිම් ජනතාවටයි. පොලිසියේ රැකවරණය යටතේ නීතිය අතට ගත්, ආයුධ අතට ගත් කල්ලිය ඊසානදිග දිල්ලියේ වැඩ කරන ජනතාව ජීවත්වන ප්‍රදේශවල මුස්ලිම් ජනතාවට පහර දෙන්නට විය. නිවාස කඩ සාප්පු, පල්ලි, පාසල්, විශාල ප්‍රමාණයක් ගිනි තබා විනාශ කරන ලදි. මෙම පහර දීම බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි මුස්ලිම් ජනතාව එයට ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කළහ. මෙහිදී පනහකට වැඩි මුස්ලිම් සහ ඇතැම්විට හින්දු ජනතාවගේ ජීවිත ද අහිමි විය.

දහස්ගණන් අවතැන්වූවවෝ සොහොන් පිටිවල සකසා තිබූ සරණාගත කඳවුරුවලට ඇදී යන්නට වූහ. අවයව කැඞී බිඳී වෙන්වී, විරූප වී තිබුණු මළකඳන් නගරය වටා ඇති කුණුවී, ගඳ ගසන කාණුවලින් ඉවතට අදින මොහොතක, රාඡ්‍ය නිලධාරීහු කොවිඞ් 19 පිළිබඳ ප්‍රථම රැස්වීම පැවැත්වූහ. බොහොමයක් ඉන්දියානුවන් ජීවිතයේ ප්‍රථම වතාවට අත් සේදීමට යොදා ගන්නා විෂබීජ නාශක දියරයක් පිළිබඳව දැනගත්තේ මේ මොහොතේදී ය.

මාර්තු මස ද එලෙස ම කාර්ය බහුල එකක් විය. මුල් සති දෙක වෙන් වූයේ මධ්‍ය ප්‍රදේශ් ප්‍රාන්තයේ කොන්ග්‍රස් ආණ්ඩුව පෙරළා දමා, භාරතීය ජනතා පක්ෂයේ ආණ්ඩුවක් පත් කිරීම සඳහා ය. මාර්තු 11 වන දින ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් කොවිඞ් 19 වසංගත තත්ත්වයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. එයින් දින දෙකකට පසු එනම් මාර්තු 13 වන දින, කොරෝනා වෛරසය ”හදිසි සෞඛ්‍ය තත්ත්වයක් නොවන බව” සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි.

අවසානයේ මාර්තු 19 දින අග්‍රාමාත්‍යවරයා ජාතිය ඇමතුවේ ය. එහෙත් ඒ ජාතිය ඇමතීමේ කතාව එතරම් කරුණු සොයා බලා පුරුදු පුහුණු වූ එකක් බව පෙනුණේ නැත. ඔහු ළඟ තිබුණේ ඉතාලියෙන් සහ ප්‍රංශයෙන් ණයට ගත් තාවකාලික විසඳුම් කිහිපයක් පමණි. ඔහු සමාජ දුරස්ථබව ගැන අපට කියා දුන්නේ ය (කුල ගර්වයේ පතුලේ සිටින සමාජයකට සමාජ දුරස්ථභාවය ගැන අමුතුවෙන් බණ කිව යුතු නැත). පසුව මාර්තු 22 දින ”ජනතා ඇඳිරිනීතියක්” ඔහු විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි. තම ආණ්ඩුව මෙම ව්‍යසනකාරී තත්ත්වය මැඩ පැවැත්වීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ කෙසේ ද යන්න පිළිබඳ ව වචනයකුදු නොකියූ ඔහු තම නිවෙස්වල සඳලූ තලයෙන් පිටතට විත් සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට උපහාර කිරීම සඳහා සීනු නාද කරන ලෙසත් හට්ටි, මුට්ටි, හැලි වළං ගටා ශබ්ද පූජා පවත්වන ලෙසත් ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ය.

ඉන්දියාව ඒ වන විටත් තම රටේ සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට සහ රෝහල්වල ප්‍රයෝජනයට ගත හැකිව තිබූ ආරක්ෂක සහ ශ්වසන උපකරණ අපනයනය කරන බව ඒ මොහොත වනතුරුත් ඔහු රටට හෙළි කළේ නැත.

නරේන්ද්‍ර මෝදිගේ ඉල්ලීම ඉතාම උද්යෝගයෙන් යුතු ව මිනිසුන් බාර ගැනීම පුදුමයට කරුණක් නොවේ. හට්ටි මුට්ටිවලට ගසමින් යන පා ගමන් ද විවිධ ජන කණ්ඩායම්වල නැටුම් සහ පෙරහැර සංදර්ශනයන් ද නිතර දකින්නට ලැබුණි. එහෙත් මේ කිසිම දෙයක කිසිදු සමාජ දුරස්ථභාවයක් නම් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. ඉන්පසු  දින කිහිපය ගෙවී ගියේ පූජනීය ගොම බැරල් තුළ කිමිදෙමින්, ගවමූත‍්‍රා බොමින් ප‍්‍රීති වන භාරතීය ජනතා පාක්ෂිකයන්ගෙන් පිරී ගිය උත්සවවලනි. මෙයට නොදෙවෙනි ලෙස බොහෝ මුස්ලිම් සංවිධාන තම එකම ගැලවුම්කාරයා – උතුම් වූ අල්ලා දෙවියන් බව පවසමින් සියලූ අනුගාමිකයන්ට පල්ලි තුළ එක් රොක් වී යාඥා කිරීමට ආරාධනා කළේය.

———

මාර්තු 24 වන දින රාත්‍රි අටට මෝදි නැවතත් රුපවාහිනියේ පෙනී සිටියේ එදින මධ්‍යම රාත්‍රී 12න් පසු මුළු ඉන්දියාවම වසා දමන බව ප්‍රකාශයට පත් කරමිනි. සියලූ වෙළඳසැල්, පෞද්ගලික හා රාඡ්‍ය ප්‍රවාහන සේවාවලට අවසර නොමැති  බව නිවේදනය කෙරිණි.

ඔහු පැවසුවේ මෙම තීරණය ඔහු ගන්නේ ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍යවරයා වශයෙන් පමණක් නොව ඉන්දීය පවුලේ වැඩිමහල් සාමාජිකයා ද වශයෙන් බව යි. පැය හතරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ අවම සූදානමක්වත් නොමැතිව බිලියන 1.38 වන ජනගහනයක් සම්පූර්ණයෙන් අක්‍රිය කර දැමීමට, එහි ප්‍රතිවිපාක හොඳින්ම විඳීමට සිදුවන ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යවල නායකයන්ගෙන් වත් කිසිම උපදේශනයක් ලබා ගැනීමකින් තොරව, මෙසේ තනි තීරණයකට එළඹීමට හැක්කේ වෙන කාට ද? මෝදි මෙසේ අනුගමනය කළ ක්‍රියාපටිපාටියෙන් පෙනී ගියේ ඉන්දීය පුරවැසියන් යනු සැඟවී සිට පහර දිය යුතු සතුරු බලවේගයක් මිස විශ්වාසදායී ජන කණ්ඩායමක් ලෙස ඔහු පිළිනොගන්නා බව යි.

ඉතින් අපි ‘ලොක් ඩවුන්’ වුණෙමු.  නොයෙක් සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයන් සහ වසංගත රෝග විශේෂඥයන් මෙම ක්‍රියාමාර්ගය අනුමත කළ බව පෙනුණි. ඔවුන් න්‍යායාත්මකව නිවැරදි විය හැකි ය. එහෙත් අවිධිමත්

 සහ සැලසුම් විරහිතව සිදු කළ ලොව විශාලතම ‘වසා දැමීම’ සහ එයින් අරමුණු කළ දෙයට හාත්පසින්ම විරුද්ධ අරමුණක් කරා ළඟා වෙමින් තිබූ එම ක්‍රියාවලියට මේ උගතුන් කිසිවෙකුත් සහය දෙනවා  විය නොහැකි ය.

විච්චූරණ සංදර්ශනවලට ළැදි ‘වැඩිමහල් සහෝදරයා’ ලොව සියලූ සංදර්ශනවල මව් සංදර්ශනය එසේ නිර්මාණය කළේ ය.

——–

මුළු ලොවම පිළිකුලෙන් බලා සිටිද්දී ඉන්දියාව තම ලැජ්ජාව, එනම් ඇගේ මෘග සමාජීය මෙන්ම ආර්ථික අසමානතාව සහ දුක් විඳින්නන් කෙරෙහි ඇයගේ අකාරුණික සහ අනුකම්පා විරහිත බව මුළු ලෝකයටම හෙළි කර සිටියා ය.

රට වසා දැමීම ක්‍රියාත්මක වූයේ සැඟවී තිබූ දෙයක් හදිසියේ ආලෝකමත් කළ රසායනික විපර්යාසයක් ලෙසිනි. කඩසාප්පු, ආපනශාලා, කර්මාන්ත ශාලා, සහ වෙළඳපොළ වසා දැමෙද්දී ධනවත් මධ්‍යම පන්තිකයන් ආරක්ෂිත ගේට්ටුවලින් වටවූ තම ”ජනපද” වසා දොරගුළු ලා ගනිද්දී, අපගේ යෝධ නගර, ඔවුන්ගේ වැඩකරන ජනතාව – මේ රටෙහිම පුරවැසියෝ, සංක්‍රමණික සේවකයෝ- රටට අනවශ්‍ය මිනිස් සමූහයක් ලෙසින් නෙරපා දැමුණාහ.

තම සේවාදායකයා හෝ කුලී නිවෙස් හිමියා විසින් එළියට ඇද දැමූ, මිලියන සංඛ්‍යාත දිළින්දන්, බාල, මහලූ, තරුණ, ස්ත්‍රී, පුරුෂ, රෝගීන්, අන්ධයන්, කුසගින්නෙන් පිපාසිතව වෙනත් කිසිවක් කරගත නොහැකිව පොදු ප්‍රවාහන සේවයක සලකුණක්වත් දකින්නට නොමැති කල ඔවුන්ගේ ගම්බිම් කරා දීර්ඝ පාගමනක් ආරම්භ කළහ. බදොන්, අග්‍රා, අසම්ගාර්, අලිගර්, ලක්නව්, ගොරක්පුර් යන ප්‍රදේශ වෙත දින ගණනක් තිස්සේ කිලෝමීටර් සිය ගණනක් ඔවුහු ඇවිද ගියහ. ඇතැම්හු අතරමගදී මියැදුණහ.

ඔවුන් තම නිවෙස්වලට ගිය විට ළඟා වන්නේ, සෙමෙන් මිය යන සාගතයක් වෙත බව ඔවුහු දැන සිටියහ. ඇතැම් විට තමා වෛරස් වාහකයෙකු වීමට ඉඩ ඇති බවත්, එහි ප්‍රතිඵලය ලෙස තම දරු පවුල් ආසාදිතයන් විය හැකි බවත් ඔවුන් දැන නොසිටියේ නොවේ. එහෙත් මේ මොහොත වන විට ඔවුන්ගේ තදබල අවශ්‍යතාව වී තිබුණේ තමාට හුරුපුරුදු සමීපබවක්, යම් කිසි සෙවණක්, යම් කිසි ආත්මාභිමානයක් සහ ආදරයක් නැතහොත් ආහාර ටිකක්වත් ළඟා කර ගත හැකි පරිසරයක් වෙතට ගමන් කිරීමයි.

ඔවුන් එසේ ඇවිද යද්දී ඇතැමුන්ට පොලිසියෙන් ඉතා නින්දිත ලෙස ගුටි බැට කන්නට සිදු වූවා පමණක් නොව මහත්වූ අවමන් විඳින්නට ද සිදු විය. මේ වන විට ඇඳිරිනීතිය තදින් ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසට පොලිසියට අණ ලැබී තිබිණ. බොහෝ තරුණ පිරිස්වලට ඇඳිරි නීතිය කඩ කිරීම වෙනුවෙන් ලබා දුන් දඬුවම වූයේ ගෙම්බන් ලෙස අධිවේගී මාර්ගය දිගේ පැන පැන යාම යි. බරෙයිලි නගරයෙන් පිටත මෙසේ ඇවිද ගිය එක්තරා කණ්ඩායමක් එක් රැස් කොට විෂබීජ නාශක දියරවලින් ඔවුන් නහවනු දක්නට ලැබුණි.

දින කිහිපයකට පසු පලා යන මිනිසුන්ගෙන් ඈත ගම්බිම් කරා වෛරසය ව්‍යාප්ත වේයැයි යන බියෙන් ප්‍රාන්ත අතර දේශසීමා වසා දමන ලදි. දින ගණනක් තිස්සේ ඇවිද යමින් සිටි විශාල ජන කණ්ඩායම් නවත්වා ඔවුනට පලායාමට බලකළ නගරවල පිහිටි නිරෝධායන කඳවුරු වෙත ගාල් කිරීමට කටයුතු කෙරිණි.

වයස්ගත පුද්ගලයන්ට අතීතාවර්ජනයක් වූයේ 1947 ඉන්දියාව දෙකඩ වී පකිස්ථානය බිහිවීමත් සමග, ඉන්දියාවේ සිට පකිස්ථානය දක්වා සිදුවූ ජන සංක්‍රමණයයි. වෙනසකට තිබුණේ මෙම ජන සමූහයේ නික්මයාම තුළ පැලපදියම් වි තිබුණේ පන්ති විෂමතාව මිස ආගමික වශයෙන් බෙදීමක් නොවීම යි. එහෙත් මෙසේ පලායමින් සිටි කණ්ඩායම ඉන්දියාවේ අන්ත දුගී මිනිසුන් කොටසට අයත්වූවෝ නොවෙති. මේ පිරිස මේ වන තෙක් නගරයේ ජීවත්ව යම් කිසි රැකියාවක නිරත වීමේ ශක්‍යතාව තිබූ, තමාටම කියා ඉන්දියාව තුළ කොහේ හෝ ගෙයක් දොරක් තිබූ පිරිසයි. රැකියා විරහිත, හිසට සෙවණක් නැති, අපේක්ෂා භංගත්වයෙන් පෙළුණු පිරිස මේ වන විටත් ඉන්දියාවේ ඈත කොන්වල, ග්‍රාමීයවත්  නගරවලත් ජීවත් ව සිටිති. මොවුන් මෙම ගැඹුරු පීඩා මැද, ඉන්දියාව පුරා ජීවත් වන්නේ කොරෝනා වෛරසය ආගමනයට බොහෝ  කාලයකට පෙර සිටම ය.  මෙසේ ගෙවීගිය දින ගණනාව පුරාම ස්වදේශ කටයුතු පිළිබඳ ඇමති අමිත් ෂා ජනතාව ඉදිරියට ඒමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැලකී සිටියේ ය.

දිල්ලියේ සිට පා ගමන් ආරම්භ වන විට, මා ඒ වන විට ලියමින් සිටි සඟරාවකින් ලැබුණු මාධ්‍ය ප්‍රවේශ පතක් යොදා ගනිමින් ගාර්සිපුර් වෙත වාහනය පැදවූවෙමි. එය දිල්ලියේ සහ උත්තර ප්‍රදේශයේ දේශසීමාවයි.

මෙම දර්ශනය බයිබලයේ එන කතාවකට අදාළ විය හැකි ය. එසේ නොමැති වීමට ද ඉඩ ඇත. මෙවැනි විශාල මිනිස් සමූහයක් බයිබලය ද අත් විඳින්නට නැතුව ඇත. ශාරීරික දුරස්ථබව ඇතිකිරීමේ අරමුණින් කළ වසා දැමීම එහි ප්‍රතිවිරුද්ධ අරමුණ වන, ඇදහිය නොහැකි පරිමාණයක ශාරීරික සම්පීඩනයක් කරා ළඟා වෙමින් ඇත. ඉන්දියාවේ සුවිසල් නගර මෙන්ම කුඩා නගර පිළිබඳව ද සත්‍යය මෙයයි. ප්‍රධාන නගර මාර්ග හිස්ව පවතිනු ඇත. එහෙත් දිළින්දන් නගරවල කුඩා ඇහිරුණු ඉඩකඩ සහිත ගෙවල්වල හෝ මුඩුක්කුවල තෙරපී සිටිති.

මා කතා කළ, ඇවිදිමින් සිටි සෑම පුද්ගලයෙකුම වෛරසය පිළිබඳව මහත් වූ සිත් තැවුලකින් සිටි බව පෙනුණි. එහෙත් ඔවුන්ගේ ජිවිත තුළ වෛරසය පිළිබඳව පසුතැවෙනවාට වඩා වැඩියෙන් දක්නට ලැබුණේ රැකියා විරහිත බව, කුසගින්න, සහ පොලිසියෙන් ඔවුන් වෙත මුදාහළ ප්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳ භීතිය යි. මා එදින කතා කළ පුද්ගලයන් අතර මීට සති කිහිපයකට පෙර මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව දියත් කළ ගැටුමක දී අනූනවයෙන් දිවි ගලවා ගත් මුස්ලිම් ඇඳුම් මසන්නන්ගේ කණ්ඩායමක් ද විය. මා එදා මුණගැසුණු පුද්ගලයන් අතුරෙන් මගේ සිතට තදින්ම කාවැදුණු එක් මුණගැසීමක් විය. ඔහුගේ වචන මගේ සිතේ මහත් කම්පනයක් ඇති කළේය. නේපාල දේශසීමාවේ පිහිටි ගොරක්පුර් නම් ප්‍රදේශයට ඇවිද යාමට අදිටන් කරගෙන සිටි ඔහු නමින් රම්ජීත් නම් වඩුවෙකි.

”සමහර විට මෝදි මහත්තයා මේ තීරණය ගනිද්දී අපි ගැන එයාට කවුරුවත් කියන්න නැතුව ඇති. අපි ගැන සමහර විට එයා දන්නෙ නැතුව ඇති”. ඔහු මා සමග පැවසීය.

ඔහු එදා ”අපි” නමින් හැඳින්වූයේ මිලියන හාරසිය හැටක ජනතාවයි.

———

ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය මෙන් ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්ත රාඡ්‍යද  මෙම ව්‍යසනය පිළිබඳව සානුකම්පික අවධානයක් යොමුකොට ඇත. වෘත්තීය සමිති, පුරවැසියන් සහ වෙනත් කණ්ඩායම් අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය ජනතාව වෙත ලබා දෙමින් සිටිති. මෙම අවස්ථාවේ මූල්‍යමය අරමුදල් සඳහා ප්‍රාන්ත රාඡ්‍ය විසින් කරනු ලබන ඉල්ලීම්වලට මධ්‍යම රජය ප්‍රතිචාර දක්වන බවක් නොපෙනේ. අගමැතිතුමාගේ ජාතික සහන අරමුදල සතුව හදිසියේ ලබා දීමට මුදල් නැති බවයි පැවසෙන්නේ. එහෙත් MP Cares නමින් යුතු අරමුදලක් වෙත හිතවතුන්ගෙන් විශාල වශයෙන් මුදල් ප්‍රමාණයක් ගලා එමින් පවතින බව වාර්තාවේ. මෝදිගේ රුව සහිත පැකට් කරන ලද ආහාර පාර්සල් බෙදා හැරීම අරඹා ඇත.

මීට අමතරව අගමැතිතුමාගේ යෝග ව්‍යායාම දර්ශන පට ද තැන තැන ප්‍රදර්ශනය වේ. මෙහි මෝදිගේ පරිගණකයෙන් ගොඩ නගන ලද සිහිනමය සිරුරක් සහිත සජීවකරණය කරන ලද රුවක් ජනතාවගේ මානසික පීඩනය සහ තනිවීම දරාගැනීම උදෙසා යෝගාසන ප්‍රදර්ශනය කරන වැඩසටහන් ප්‍රචාරය කරමින් තිබේ.

මේ ස්වකාමය මහා ව්‍යසනයකි. සමහර විට මෝදි මේ මොහොතේ කළ යුත්තේ ප්‍රංශ ආණ්ඩුව සමග අත්සන් කළ, මතභේදාත්මක ප්‍රහාරක ජෙට් යානා ගනුදෙනුව අවලංගු කර ඒ සඳහා වැය කරන යූරෝ බිලියන 7.8 මුදල හාමතින් සිටින මිලියන කිහිපයක් වන ජනතාව ට කන්න යමක් දීම සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගැනීම නොවේ ද? ප්‍රංසකාරයෝ මේ යෝජනාවට අකමැති නොවනු ඇත.  

ඉන්දියාවේ ”වසා දැමීම” දෙවන සතියට ද එළඹ  ඇති මේ මොහොතේ සියලූ සැපයුම් පුරුක් අඩපණ වී ඇත. අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය මෙන්ම ඖෂධ හිඟ වෙමින් පවතී. ට්‍රක්රථ රියැදුරන් දහස් ගණනක් ඉතා අල්ප වශයෙන් ආහාර සහ ජලය අතැතිව මහා මාර්ගවල හුදකලා වී ඇත. නෙලීමට ඔන්න මෙන්ම කියා තිබූ සරුවට පැසුණු අස්වැන්න ක්‍රමයෙන් කුණු වෙමින් පවතී.

ආර්ථිකය එහි උග්‍රතම අර්බුද අවස්ථාවට එළඹ ඇත. දේශපාලනික අර්බුදය තව දුරටත් ඉදිරියට ඇදේ. ප්‍රධාන දහරාවේ මාධ්‍ය සතියේ දින හත පුරාම පැය විසිහතරම, කොවිඞ් 19 කතාව මුස්ලිම්වරුන්ට විරුද්ධව  විසකුරු ලෙස සමාජගත කරමින් සිටී. දිල්ලිය වසා දැමීමට දින කිහිපයකට පෙර රැස්වීමක් කැඳවා තිබූ ”තබ්ලිජි තමාජ්” නම් සංවිධානය කොවිඞ් 19 වෛරසයේ දරුණු වාහකයකු ලෙස හංවඩු ගසමින් සිටී. මෙසේ මුසල්මානුවා යක්ෂයෙක් ලෙස හුවා දක්වමින් සමාජය ත්‍රස්ත කිරීමට යොදාගෙන ඇත. සමාජය තුළ පතුරුවන මෙම අදහස් ජාලාව තුළින් ම සංකේතාත්මකව කියවෙන්නේ මුස්ලිම්වරුන් ඉස්ලාම් ශුද්ධ යුද්ධය (ජිහාඞ්) උදෙසා මෙම වෛරසය හිතාමතාම ව්‍යාප්ත කර ඇති බවකි.

කොවිඞ් ව්‍යසනයේ අර්බුදය අපට දැනෙනු ඇත්තේ තව ඉදිරියට ය. එය එසේ නොවන්නට ද ඉඩ ඇත. අප ඒ ගැන හරියට ම දන්නේ නැත. එය කෙදිනක හෝ අප වෙත එළඹිය හොත් එවිට එය කළමනාකරණය කරනු ඇත්තේ මේ වන විට සමාජය පුරා පැතිරී ඇති ආගම, කුලය, පන්තිය යනාදි විෂමතා ස්ථාවරව පවතිමිනි.

අද දින (අප්‍රේල් 2) ඉන්දියාව පුරා හඳුනා ගත් වෛරස් ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්‍යාව 2000 කට ආසන්න වන අතර මරණ 58ක් සිදු වී හමාරය. මේවා ද නිසි ලෙස සම්මත නොවූ නිශ්චිත වශයෙන් ඉදිරිපත් කළ තොරතුරු දත්ත සහ ඉතාමත් අඩු රෝගී පරීක්ෂා සංඛ්‍යා දත්ත මුල් කොට ගෙන ඉදිරි පත් කළ තොරතුරු ය. මේ පිළිබඳ විශේෂඥයන්ගේ මත විවිධාකාරය. ඇතැමුන් අනුමාන කරන්නේ මිලියන ගණනක ආසාදිතයන් පිළිබඳව ය. තවත් සමහරු එය ඉතා අඩු මට්ටමක් විය හැකි බව සිතති. මෙම ව්‍යසනය පූර්ණ වශයෙන් අප රටේ ව්‍යාප්ත වුණ කාලෙක වත් අපට එහි දිග පළල හරි හැටි දැනගත නොහැකි වනු ඇත. දැනට අප දන්නේ අපගේ රෝහල් උතුරා යාම තවම ඇරඹී  නැති බව පමණි.

වසරක් පාසා අතීසාරයෙන් මිය යන මිලියනයක් පමණ වූ ළමයින්, දසදහස් ගණන් වූ ක්ෂය රෝගීන් (ලෝකයේ  ක්ෂය රෝගීන්ගෙන් හතරෙන්  ඒකක් සිටින්නේ ඉන්දියාවේ ය), රක්තහීනතාව සහ මන්දපෝෂණය නිසා මරණයේ ඛේදයෙන් අවසන් වන වෙනත් විවිධ ඒ තරම් බරපතළ නොවෙන රෝගවලට ගොදුරුවීමේ අවදානමක් ඇති රෝගීන් දහස් ගණනක් දරාගෙන සිටින ඉන්දියාවේ රජයේ රෝහල් සහ සායන පද්ධතියට, යුරෝපය හෝ ඇමරිකාව දැනට මුහුණ පා සිටින්නාක් වැනි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට නොහැකි වනු ඇත.

වෛරසයට ප්‍රතිකාර කිරීම වෙනුවෙන් රෝහල් වෙන් කොට ඇති නිසා වෙනත් සෞඛ්‍ය පහසුකම් මේ වන විට අත්හිටුවා ඇත. දිල්ලියේ පිහිටි සුප්‍රකට ඉන්දියානු වෛද්‍ය විද්‍යා ආයතනයේ ක්ෂති මධ්‍යස්ථානය (Trauma Centre) මේ වන විට වසා දමා ඇත. එම රෝහලට පිටතින් ඇති මාර්ගවල තැනින් තැන නිරන්තරයෙන් ගැවසෙන ”පිළිකා සරණාගතයන්” ලෙස හඳුන්වන පිළිකා රෝගීන් හරක් රැලක් සේ මේ වන විට එළවා දමා හමාරය.

මිනිසුන් රෝගාතුර වී නිවසේ දී ම මිය යනු ඇත. ඔවුන්ගේ කතා අපට අසන්නට නොලැබෙනු ඇත. ඔවුන් සංඛ්‍යා දත්තයක්වක් නොවනු ඇත. අපට තබා ගත හැකි එකම බලාපොරොත්තුව වන්නේ ඇතැම් පර්යේෂකයන්  පවසන  පරිදි කොරෝනාව ශීත දේශගුණයට වඩා ඇල්මක් දක්වන බව පමණි. (එහෙත් තවත් කොටසක් මේ මතය ගැන සැක පළ කරති). කෙසේ වෙතත් මේ තරම් අතාර්කික ලෙස, අකාරුණික, ගිනිගහන ඉන්දියානු ග‍්‍රීෂ්ම සෘතුවක් එනතෙක් ඇඟිලි ගනිමින් බලා සිටි ජනතාවක් අපට නම් මතකයේ නැත. 

අපට මේ සිදු වූයේ කුමක් ද? ඔව්, එය වෛරසයකි. හුදෙක්  වෛරසයක් ලෙස ගත් කල ඊට සදාචාරබව පිළිබඳ  වාර්තාවක් නැත. එය අනිවාර්යයෙන්ම වෛරසයකට වඩා දෙයකි. දෙවියන් වහන්සේ විසින් අප අපටම තේරුම් ගැනීම සඳහා කළ දෙයක් බව ඇතැම්හු පවසති. තවත් සමහරෙකු විශ්වාස කරන්නේ මෙය ලොව ජය ගැනීම උදෙසා චීනුන් කළ කුමන්ත්‍රණයක් ලෙසයි.

මොනවා කළත්, බලවතුන් දණ ගැස්වීමටත් වෙන කිසිම දෙයකට හෝ කෙනෙකුට නොකළ හැකි ලෙස මුළු ලොවම නැවතීමකට ගෙන ඒමටත් මෙම වෛරසයට මේ වන විට හැකි වී ඇත. අපගේ මනස තවමත් චංචල ය. අප තවමත් අපේක්ෂා කරන්නේ සාමාන්‍ය තත්ත්වය නැවත පැමිණීමක් පිළිබඳව ය. අපගේ අනාගතය සහ අතීතය අතරින් ඇතිවී ඇති පැල්ම ප්‍රතික්ෂේප කොට ඒවා  එකට තබා මැසීමට අපි තවමත් තැත් කරමින් සිටිමු. එහෙත් මෙම විවරය තවමත් සජීවී ව අප ඉදිරියේ ප්‍රාදුර්භූත ව ඇත. මෙම බිහිසුණු අපේක්ෂා භංගත්වය මධ්‍යයේ අප විසින්ම සාදා ගත් ‘ලෝක විනාශ යන්ත්‍රය’  පිළිබඳව අපට නැවත ආවර්ජනය කිරීමට ඉඩප්‍රස්ථා සලසා ඇත. නැවත පෙර සිටි සාමාන්‍ය තත්ත්වය කරා ළඟා වෙනවා තරම් භයානක දෙයක් තවත් නොවනු ඇත.

ඉතිහාසය තුළ වසංගතවලින් මිනිසාට අතීතයෙන් වෙන් වී නව ලොවක් නිර්මාණය කිරීමෙහි ලා පාඩම් උගන්වා ඇත. මෙයත් එසේම ය. මෙයත් එක ලෝකයකින් තවත් ලෝකයකට පිය නගන ද්වාරයකි; පිවිසුම් මගකි. 

අපට අවශ්‍ය නම් අපගේ ගතානුගතිකත්වයන්, තෘෂ්ණාවන්, දත්ත ගබඩා, යල් පැනගිය මතිමතාන්තර, වියලී ගිය ගංගාවන්, කළු දුමාරයෙන් වැසී ගිය අහස් තල නම් වූ මළකඳන් ද ඇදගෙන මේ දොරටු තුළින් ඇවිද යන්නට තීරණය කළ හැක. එසේත් නැතිනම් කුඩා ගමන්මල්ලක් ද කැටුව වෙනත් ලෝකයක් පිළිබඳව පරිකල්පනය කරමින් එය දිනා ගැනීමේ සටන පෙරදැරිව, සැහැල්ලූවෙන් එම දොරටුවෙන් ඉදිරියට ඇවිද යා හැකි ය.

මෙම ලිපිය සිංහලට පරිවර්තනය කිරීමේ දී ආචාර්ය ප්‍රභා මනුරත්නගෙන් ලද සහය අගය කොට සලකමි.

අපි ආණ්ඩුවට සහාය දෙනවා පාර්ලිමේන්තුව රැස්කරන්න – එජාප මහලේකම්

Ephantus Mbatia, owner of the only bookshop at the church, attends the live internet streaming and broadcasting of the Good Friday service without worshippers, following the government measure to suspend church services to curb the spread of the COVID-19 coronavirus, at the All Saints' Cathedral in Nairobi, Kenya, on April 10, 2020. (Photo by Yasuyoshi CHIBA / AFP) (Photo by YASUYOSHI CHIBA/AFP via Getty Images)

– දීමනා එපා

– හැමදාම රැස්වෙන්න  ඕනෑ නැහැ

ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර මාස තුනක් ගතවීමට පෙර නැවත කැඳවීමට නොහැකි නිසා, ව්‍යවස්ථානුකූලව පෙර පැවති පාර්ලිමේන්තුවට රැස්වීමේ හැකියාවක් තිබෙන බවත්, විපක්ෂයේ පක්ෂ වුණත් මේ මොහොතේ තම කණ්ඩායම පාර්ලිමේන්තුවේදී ආණ්ඩුවේ කොවිඞ්-19 මර්දනය ව්‍යාපාරයට සහයෝගය දක්වන බවත් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මහලේකම් අකිල විරාජ් කාරියවසම් පැවසීය.

ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව මේ මොහොතේ ජනාධිපතිවරයා රැස් කළේ නැතත් පාර්ලිමේන්තුවට රැස්වීමේ හැකියාව පවතින බවද ඔහු පෙන්වාදුන්නේය. පවතින තත්වය පිළිබඳව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියට යෑමේ හැකියාවක් පවතින බවද ඔහු කීය.

කෙසේ වෙතත් මේ මොහොතේ ගැටුම් සහ ව්‍යවස්ථා අර්බුද ඇති කරගැනීම සුදුසු නොවන බවත් ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම යහපත් බවත් ඔහු කීය. සියලූ පාර්ශ්ව පරිණත ලෙස කටයුතු කිරීමේ වැදගත්කම ඔහු පෙන්වාදුන්නේය.

මෙම කරුණු ඉදිරිපත් කරන්නේ ආණ්ඩුව අමාරුවේ දැමීමේ හෝ බිත්තියට හේත්තු කිරීමේ වුවමනාවෙන් නොවන බවත්, ආණ්ඩුව දැනට කරගෙන යන කොවිඞ්-19 වසංගතය මර්දනය කිරීමේ කටයුතු වඩාත් කාර්යක්ෂමව, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදීව සහ ව්‍යවස්ථානුකූලව කරගෙන යෑම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ රැස්කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බවත් ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

විපක්ෂය ලෙස කොවිඞ්-19 මර්දනය කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව ගෙන එන යෝජනාවලට සහයෝගය දැක්විය හැකි බව ඔහු කීය.

පාර්ලිමේන්තුව රැස්කරන ලෙස ඉල්ලා සිටින්නේ ව්‍යවස්ථානුකූලව එය කළ යුතු නිසාත්, වසංගතය මර්දනයට එය අත්‍යවශ්‍ය නිසාත් මිසක පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරුන්ගේ පැමිණීමේ දීමනා ඇතුළු දීමනා ලබාගැනීමට නොවන බව ඔහු කීය. මේ මොහොතේ දීමනා අනවශ්‍ය බවද ඔහු පැවසීය.

ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව මුදල් පිළිබඳ සම්පූර්ණ බලය ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවට බවත්, හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීම, මෙම තත්වයට ගැළපෙන ලෙස විශේෂ අණපනත් සම්මත කිරීම ඇතුළු කටයුතු සියල්ල පාර්ලිමේන්තුව සිදුකළ යුතු බව ඔහු පෙන්වාදුන්නේය.

විශේෂයෙන්ම ආණ්ඩුවට අපේ‍්‍රල් මාසයෙන් පසු මුදල් වියදම් කිරීම සඳහා අතුරු සම්මත ගිණුමක් සම්මත කරගැනීම අත්‍යවශ්‍ය බව ඔහු කීය.

අනෙක් අතට පාර්ලිමේන්තුව රැස්කිරීම යනු දිනපතා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත‍්‍රීවරුන් 225 දෙනෙකු එකතු වී කොවිඞ්-19 වසංගය බෝ කිරීමක් නොවන බවද ඔහු පෙන්වා දුන්නේය. ඒ වෙනුවට අත්‍යවශ්‍ය පනත් හා යෝජනා සම්මත කරගැනීමට අත්‍යවශ්‍ය දිනවල පමණක් පාර්ලිමේන්තුව රැස්කිරීමත්, අවශ්‍ය මන්ත‍්‍රීවරුන් පමණක් රැස්වීමත්, අන්තර්ජාලය ඇතුළු තාක්ෂණික ක‍්‍රමවලින් එක්රැස්වන පිරිස අඩු කිරීමත් සිදුකළ හැකි බව ඔහු කීය.