No menu items!
22 C
Sri Lanka
24 July,2025
Home Blog Page 287

දරුණුම විදේශ විනිමය අර්බුදයට රට මුහුණදීලා: බන්දුල ගුණවර්ධන

0

ලංකා ඉතිහාසයේ දරුණුම විදේශ විනිමය අර්බුදයට රට මුහුණදී ඇති බව කැබිනට් ප්‍රකාශක අමාත්‍ය බන්දුල ගුණවර්ධන පවසා ඇත. ඒ මැයි 28 දින පැවති කැබිනට් තීරණ දැනුම්දීමේ ප්‍රවෘත්ති සාකච්ඡාවේදීය.

මෙම විදේශ විනිමය අර්බුදය නිසා ආනයන සීමා කිරීම සඳහා පැනවූ ගැසට් නිවේදනයට අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය හිමිවූ බවත් අමාත්‍යවරයා කියා ඇත.

මෙරට ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ගයක් වන සංචාරක කර්මාන්තය බිඳවැටීම නිසා රට තුළට විදේශ විනිමය ගලා ඒම අඩුවී ඇති බවත්, විදේශ විනිමය අර්බුදයට ගත් ආනයන සීමා කිරීමේ පියවර සම්බන්ධයෙන් ගැටලුවක් ඇත්නම් එම ගැටලු මුදල් අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාට යොමු කළ හැකි බවත් ගුණවර්ධන ඇමතිවරයා එහිදී කියා ඇත.

වෙළඳපොළ තුළ ඇතිවී තිබෙන අස්ථාවර තත්වය හමුවේ රටට ඇතිවන පීඩනය අවම කර ජාතික ආර්ථිකයක් ගොඩනැංවීම සඳහා මෙම ආනයන සීමා කිරීම කළ බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කර ඇත. ■

ඉඳුවර බණ්ඩාර

සජිත්ගේ නාමයෝජනා ගත් අයගේ මන්ත්‍රීකම් අහෝසියි

සමගි ජන බලවේගයෙන් මහමැතිවරණය සඳහා නාමයෝජනා බාරදී ඇති පළාත් පාලන ආයතන සභිකයන්ගේ එම ධුර එක්සත් ජාතික පක්ෂ සාමාජිකත්වය ඉවත් කිරීමත් සමඟ අහෝසි වන බව එජාපයේ හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආශු මාරසිංහ පවසයි.

සමගි ජන බලවේගයෙන් නාමයෝජනා ලබාදී ඇති එම පිරිසගෙන් ඒ සම්බන්ධයෙන් දැනට නිදහසට කරුණු විමසා ඇති බවත්, මැයි 29 වැනිදා පැවැත්වෙන පක්ෂ කෘත්‍යාධිකාරී මණ්ඩල රැස්වීමේදී එම පිරිසගේ පක්ෂ සාමාජිකත්වය අහෝසි කිරීමේ අවසන් තිරීණය ගෙන මැතිවරණ කොමිසමට දැනුම්දීම සිදුකරන බවත් ආශු මාරසිංහ මහතා පවසයි. ඒ අනුව එම පළාත් පාලන සභික ධුර සඳහා අලුත් අය පත්කරන බවද ඔහු පවසයි.

එමෙන්ම සමගි ජන බලවේගයෙන් නාමයෝජනා ලබාදී ඇති හිටපු පළාත් සභා හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේද පක්ෂය තුළ දැරූ සියලු තනතුරු හා ආසන සංවිධායක ධුර පක්ෂ සාමාජිකත්වය අහෝසි කිරීමත් සමඟ අහෝසි වන බවත්, එම තනතුරු හා සංවිධායක ධුරවලට අලුත් අය පත්කරන බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.

සමගි ජන බලවේගයෙන් මහමැතිවරණයට නාමයෝජනා ලබාදීම සම්බන්ධයෙන් එජාප මහලේකම් අකිල විරාජ් කාරියවසම් එහි සාමාජිකයන් 102 දෙනෙකුගෙන් නිදහසට කරුණු විමසා තිබුණි.■

සජිත්ගේ නාමයෝජනා ගත් අයගේ මන්ත්‍රීකම් අහෝසියි

සමගි ජන බලවේගයෙන් මහමැතිවරණය සඳහා නාමයෝජනා බාරදී ඇති පළාත් පාලන ආයතන සභිකයන්ගේ එම ධුර එක්සත් ජාතික පක්ෂ සාමාජිකත්වය ඉවත් කිරීමත් සමඟ අහෝසි වන බව එජාපයේ හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආශු මාරසිංහ පවසයි.

සමගි ජන බලවේගයෙන් නාමයෝජනා ලබාදී ඇති එම පිරිසගෙන් ඒ සම්බන්ධයෙන් දැනට නිදහසට කරුණු විමසා ඇති බවත්, මැයි 29 වැනිදා පැවැත්වෙන පක්ෂ කෘත්‍යාධිකාරී මණ්ඩල රැස්වීමේදී එම පිරිසගේ පක්ෂ සාමාජිකත්වය අහෝසි කිරීමේ අවසන් තිරීණය ගෙන මැතිවරණ කොමිසමට දැනුම්දීම සිදුකරන බවත් ආශු මාරසිංහ මහතා පවසයි. ඒ අනුව එම පළාත් පාලන සභික ධුර සඳහා අලුත් අය පත්කරන බවද ඔහු පවසයි.

එමෙන්ම සමගි ජන බලවේගයෙන් නාමයෝජනා ලබාදී ඇති හිටපු පළාත් සභා හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේද පක්ෂය තුළ දැරූ සියලු තනතුරු හා ආසන සංවිධායක ධුර පක්ෂ සාමාජිකත්වය අහෝසි කිරීමත් සමඟ අහෝසි වන බවත්, එම තනතුරු හා සංවිධායක ධුරවලට අලුත් අය පත්කරන බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.

සමගි ජන බලවේගයෙන් මහමැතිවරණයට නාමයෝජනා ලබාදීම සම්බන්ධයෙන් එජාප මහලේකම් අකිල විරාජ් කාරියවසම් එහි සාමාජිකයන් 102 දෙනෙකුගෙන් නිදහසට කරුණු විමසා තිබුණි.■

සෞඛ්‍ය උපදෙස් අනුව ඡන්දයට ගොඩනැගිලි නෑ : මැතිවරණ කොමසාරිස් ජෙනරාල් කියයි

සමාජ දූරස්ථකරණ නීති අනුගමනය කරමින්, මැතිවරණය පැවැත්වීමේදී සැලසුම් කළ සංඛ්‍යාවට වඩා වැඩි ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වීමේ ඉඩකඩක් තිබෙන බවත් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන සඳහා ගොඩනැගිලි සපයාගැනීම අභියෝග යක් වී තිබෙන බවත් මැතිවරණ කොමසාරිස් ජෙනරාල් සමන් ශ්‍රී දිසානායක මහතා කීය.

සාමාන්‍යයෙන් ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයකදී විනාඩියකට ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ හැක්කේ ඡන්දදායකයන් 2.3ක් ලෙස සලකමින් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන සංඛ්‍යාව තීරණය කරන නමුත්, අත් සේදීම ඇතුළු කටයුතු කරමින් ඡන්දය පැවැත්වීමේදී එම ඡන්දදායකයන් සංඛ්‍යාවට එම වේගයෙන් ඡන්දය ලබාදීම සිදුකළ හැකිද යන්න ගැටලුවක් වී ඇති බව ඔහු කීය.

උතුරු කොළඹ වැනි ජන ඝනත්වයෙන් වැඩි නාගරික ප්‍රදේශවල ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීම සාමාන්‍ය තත්වයකදී වුව අභියෝගයක් බව ඔහු කීය. ඇතැම් තැන්වල තාවකාලික ඉදිකිරීම් පාවිච්චි කරමින් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවා තිබෙන නමුත්, තාවකාලික ඉදිකිරීම් සඳහා පවා ඉඩ පහසුකම් සපයාගත හැකිවේද යන්න අභියෝගයක් බව ඔහු කීය.

මේ වන විට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේකණ්ඩායමක් හා මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කණ්ඩායමක් සෞඛ්‍යාරක්ෂිතව මැතිවරණය පැවැත්වීම සඳහා මාර්ගෝපදේශ සකස් කරමින් සිටින බවත්, එම කණ්ඩායම වරින් වර මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙත කරුණු සැපයීම සිදුකරන බවත් ඔහු කීය. ඒ අනුව මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කණ්ඩායමක්ද එම කරුණු පිළිබඳව සාකච්ඡා කරමින් සිටින බව ඔහු පෙන්වාදුන්නේය.■

සෞඛ්‍ය උපදෙස් අනුව ඡන්දයට ගොඩනැගිලි නෑ : මැතිවරණ කොමසාරිස් ජෙනරාල් කියයි

සමාජ දූරස්ථකරණ නීති අනුගමනය කරමින්, මැතිවරණය පැවැත්වීමේදී සැලසුම් කළ සංඛ්‍යාවට වඩා වැඩි ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වීමේ ඉඩකඩක් තිබෙන බවත් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන සඳහා ගොඩනැගිලි සපයාගැනීම අභියෝග යක් වී තිබෙන බවත් මැතිවරණ කොමසාරිස් ජෙනරාල් සමන් ශ්‍රී දිසානායක මහතා කීය.

සාමාන්‍යයෙන් ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයකදී විනාඩියකට ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ හැක්කේ ඡන්දදායකයන් 2.3ක් ලෙස සලකමින් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන සංඛ්‍යාව තීරණය කරන නමුත්, අත් සේදීම ඇතුළු කටයුතු කරමින් ඡන්දය පැවැත්වීමේදී එම ඡන්දදායකයන් සංඛ්‍යාවට එම වේගයෙන් ඡන්දය ලබාදීම සිදුකළ හැකිද යන්න ගැටලුවක් වී ඇති බව ඔහු කීය.

උතුරු කොළඹ වැනි ජන ඝනත්වයෙන් වැඩි නාගරික ප්‍රදේශවල ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීම සාමාන්‍ය තත්වයකදී වුව අභියෝගයක් බව ඔහු කීය. ඇතැම් තැන්වල තාවකාලික ඉදිකිරීම් පාවිච්චි කරමින් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවා තිබෙන නමුත්, තාවකාලික ඉදිකිරීම් සඳහා පවා ඉඩ පහසුකම් සපයාගත හැකිවේද යන්න අභියෝගයක් බව ඔහු කීය.

මේ වන විට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේකණ්ඩායමක් හා මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කණ්ඩායමක් සෞඛ්‍යාරක්ෂිතව මැතිවරණය පැවැත්වීම සඳහා මාර්ගෝපදේශ සකස් කරමින් සිටින බවත්, එම කණ්ඩායම වරින් වර මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙත කරුණු සැපයීම සිදුකරන බවත් ඔහු කීය. ඒ අනුව මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කණ්ඩායමක්ද එම කරුණු පිළිබඳව සාකච්ඡා කරමින් සිටින බව ඔහු පෙන්වාදුන්නේය.■

ජනතා සහන ආණ්ඩුවක ඉන්ධන වලට බදු පිට බදු

Colombo, SRI LANKA: Sri Lankan motorists queue up to buy gasoline at a petrol station in Colombo, 24 July 2006, as a wildcat strike gripped the island's main fuel retailer. Panic-striken motorists lined up to buy fuel amid fears of shortages following a strike at the Ceylon Petroleum Corporation. AFP PHOTO/Lakruwan WANNIARACHCHI (Photo credit should read LAKRUWAN WANNIARACHCHI/AFP via Getty Images)

– පෙට්‍රල් හා ඩීසල් බද්ද ආනයන වියදම මෙන් දෙගුණයක්

– අප්‍රේල් 23 ගැසට් මගින් බදු වැඩි කරලා

ලංකා අයිඕසී සමාගම ඔක්ටේන් 92 වර්ගයේ පෙට්‍රල් ලීටරයක මිල රුපියල් 5කින් වැඩකරනු ලැබීය. ඒ සම්බන්ධයෙන් පාරිභෝගිකයන්ගේ පැත්තෙන් පලවුණේ නොසතුටකි. කොවිඩ්-19 තිබුණත් නැතත් මිල වැඩිවීම කිසිදු පාරිභෝගිකයෙකුට දරාගත නොහැකිවීම ඊට හේතුවය. අනෙක කොවිඩ්-19 හේතුවෙන් පසුගිය කාලයේ ලෝක වෙළඳපලේ ඉන්ධන මිල ඉතිහාසයේ නොවූ විරූ ලෙස පහළ යෑමත් එම මිල පහළ යෑමේ වාසිය පාරිභෝගියාට නොදුන් සමයක මෙය සිදුවීමත් සැලකිල්ලට ලක්විය යුත්තකි.

අයිඕසීයේ මෙම මිල වැඩි කිරීම් හමුවේ සීපීසීය හෙවත් ලංකා ඛනිජතෙල් සංස්ථාව නම් කීවේ අපි මිල වැඩි කරන්නේ නැහැ යනුවෙනි. ඉතිහාසය පුරාම අයිඕසීය මිල වැඩිකළ සෑම විටකම සීපීසීය කියා ඇත්තේ මිල වැඩි නොකරනවා යන්නය. එහෙත් එය යථාර්තයක් බවට පත්වී තිබී ඇත්තේ ටික කාලයක් පමණය. අයිඕසීයේ ඉන්ධන මිලටම සීපීසීයේ ඉන්ධන මිලද සමාන කිරීම පසුව සිදුකර ඇත. ඉදිරියේදීත් එම අතීත අත්දැකීම යළි ලබන්නට ඉඩ නොලැබෙන බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නැත. ඉන්ධන මිල වැඩිකිරීමේ කසකරුවා වන්නේ අයිඕසීයය. ආණ්ඩුව පෙරහැරේ එන්නේ ඒ පසුපසය.

කොවිඩ්-19 වසංගතයෙන් රටේ කටයුතු අඩපණ වීමට පෙර රට සාමාන්‍ය තත්වයෙන් පවතිද්දී දිනකට පෙට්‍රල් මෙටි්‍රක් ටොන් 4000ක් පමණද ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 5000ක් පමණද අලෙවියක් තිබී ඇත. මේ වන විට එම ප්‍රමාණය පෙට්‍රල් මෙට්‍රික් ටොන් 2500ක් පමණ හා ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 3500ක් පමණ දක්වා අලෙවිය පහත වැටී ඇත.

අයිඕසී මිල වැඩිකිරීම් හමුවේ විෂයභාර අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීර ලබාදුන් ප්‍රකාශවලින්ම අපට කියන්නේ එම යථාර්තයමය. ඔහු කියන්නේ අයිඕසී ඉන්ධන මිල වැඩිකිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුට කිසිවක් කළ නොහැකි බවය. එය ඇත්තක්ද? නැත. බොරුවකි. අයිඕසීයට ඉන්ධන පිරවුම්හල් සීයකට මඳක් වැඩි සංඛ්‍යාවක් ලබාදුන්නේ ඛනිජතෙල් ක්ෂේත්‍රය ප්‍රතිව්‍යූහගතකරණය කිරීමේ 2000-2003 එජාප ආණ්ඩු සමයේදීය. මේ ගනුදෙනුව සිදුකළේ එවක අමාත්‍ය මිලින්ද මොරගොඩය. එම ගනුදෙනුවේ අවබෝධතා ගිවිසුම අනුව ඉන්ධන පිරවුම්හල් සංඛ්‍යාවෙන් තුනෙන් එකක් අයිඕසීයට විකුණන අතර තුනෙන් එක් කොටසක් ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාව සතු වේ. ඉතිරි තුනෙන් එකේ කොටසද තවත් පාර්ශවයකට විකිණිය යුතු වේ. සීපීඑස්ටීඑල් හෙවත් සිලෝන් පෙට්‍රෝලියම් ස්ටොරේජ් ටර්මිනල් ලිමිටඩ් සමාගම මේ තුන් පාර්ශ්වයටම අයත් ඉන්ධන ගෙන්වීමේ හා බෙදාහැරීමේ සමාගමය. නොවිකුණූ තුනෙන් එකක් කොටස දැන් අයත් වන්නේ භාණ්ඩාගාරයටය. ගිවිසුම් ප්‍රකාරව ඉන්ධන බොදහැරීමේ නියාමනයට නියාමන ආයතනයක් ඇතිකළ යුතුය. එහෙත් එයද සිදුවූයේ නැත. එතෙක් එම බලය ලැබෙන්නේ විෂයභාර අමාත්‍යවරයාටය. එහෙත් විෂයභාර අමාත්‍යවරු අයිඕසීයට විරුද්ධව කවදාවත් කෙවිට අතර නොගන්නේ ඔවුන් පසුපස ගොස් ඉන්ධන මිල වැඩි කිරීමට ඒ ඒ අවස්ථාවල සිටි ආණ්ඩුද සූදානම් වූ නිසාය.

අයිඕසී මිල වැඩිකිරීම් අස්සේ දැන් ආණ්ඩුවට චෝදනා එල්ල වී ඇත්තේ ලෝක වෙළඳපොලේ අඩුවූ තෙල් මිලේ වාසිය ජනතාවට ලබා නොදුන් බව කියමින්ය. විශේෂයෙන්ම ජනතාව කබලෙන් ලිපට වැටී සිටින මේ කොවිඩ්-19 වසංගත කාලයේදීවත් එම වාසිය ජනතාවට ලබා නොදීමට තරම් ආණ්ඩුව සැහැසි වූ බවය. එහෙත් කැබිනට් ප්‍රකාශක අමාත්‍ය බන්දුල ගුනවර්ධන කියන්නේ මේ ආණ්ඩුව ඉන්ධන මිල ස්ථාවරව පවත්වාගෙන යන බවත්, ජනතාවට සහන දීම සඳහා ඉන්ධන මිල ලාභය යොදවන බවත්ය. එහෙත් රුපියල් 5000 දීමනාව පවා ආණ්ඩුව ලබාදුන්නේ හිඳී ඇති භාණ්ඩාගාරයේ මුදල්වලින් නොවන බවත්, දුගී දුප්පත් අහිංසක සමෘද්ධිලාභීන්ගේ ඉතුරුම් ඇතුළු අනෙකුත් අරමුදල් වලින් බවත් ‘අනිද්දා’ පුවත්පත පසුගිය සතියේ පෙන්වා දුනි.

ලංකා ඛණිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ වෘත්තිය සමිති නායකයෙකු වන ආනන්ද පාලිත පවසන්නේ රුපියල් 137ක් වන පෙට්‍රල් ලීටරයක රාජ්‍ය ඉහළ රාජ්‍ය බද්දක් ඇති බවයි. එමගින් ඉන්ධන විකිණීම සාමාන්‍ය තත්වයේ තිබුණාටත් වඩා වැඩි ලාභයක් ඉන්ධන විකිණීම අඩු තත්වයකදී ආණ්ඩුව ලබන බව ඔහු කියයි. විපක්ෂයේ දේශපාලඥයන්ද මේ චෝදනාව ආණ්ඩුවට එල්ල කර ඇත. එහෙත් ඉන්ධන මිල සම්බන්ධ එම චෝදනා ආණ්ඩුව තවම ප්‍රතික්ෂේප කර නැත.

මෙම චෝදනාවල සත්‍ය අසත්‍යතාවය විමසා බැලීමට ඒ පිළිබඳව වැඩිමනක් තොරතුරු වෙත යෑමට අපට සිදුවේ. කොවිඩ්-19 වසංගතයෙන් රටේ කටයුතු අඩපණ වීමට පෙර රට සාමාන්‍ය තත්වයෙන් පවතිද්දී දිනකට පෙට්‍රල් මෙටි්‍රක් ටොන් 4000ක් පමණද ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 5000ක් පමණද අලෙවියක් තිබී ඇත. මේ වන විට එම ප්‍රමාණය පෙට්‍රල් මෙට්‍රික් ටොන් 2500ක් පමණ හා ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 3500ක් පමණ දක්වා අලෙවිය පහත වැටී ඇත. එමෙන්ම ලෝක වෙළඳපොලේ පෙට්‍රල් බැරලයක මිලද ඩොලර් තිස් ගණන දක්වා පහළ බැස ඇත. ඛනිජතෙල් සංස්ථාවේ වෘත්තිය සමිති නායක ආනන්ද පාලිත ප්‍රකාශ කරන ආකාරයට සංස්ථාව පෙට්‍රල් බැරලයක් ඩොලර් 30කටත් ඊට අඩුවෙනුත් පසුගිය කාලයේ මිලදී ගෙන ඇත.

ඩොලරයේ අගය රුපියල් 180ක් යැයි සලකා හා පෙට්‍රල් බැරලයක මිල ඩොලර් 30 යැයි සලකා ගණනය කළහොත් පෙට්‍රල් ලීටරයක ආනයන මිල සාමාන්‍යයෙන් රුපියල් 34ක් පමණ වේ. ඒ අනුව රුපියල් 137කට විකුණන පෙට්‍රල් ලීටරයක රුපියල් සීයකට වඩා බදු ලාභය හා අනෙකුත් වියදම් පවතී.

ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමට පෙර පෙට්‍රල් හා ඩීසල් මත රේගු බද්ද පනවා ඇත්තේ ආනයනික වියදමේ ප්‍රතිශතයක් ලෙසය. ඒ අනුව පෙට්‍රල් සඳහා සීයට 35ක බද්දක්ද, ඩීසල් සඳහා සීයට 15ක බද්දක්ද පනවා තිබී ඇත. එහෙත් මුදල් අමාත්‍යවරයා ලෙස අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ 2020 මාර්තු 14 දින සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි එම බදු අනුපාතය පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 15ක් වශයෙන්ද, සුපිරි ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 20ක් වශයෙන්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 11ක් වශයෙන්ද සංශෝධනය කර තිබේ.

එම ගාස්තු සංශෝධණයන් තවදුරටත් සංශෝධනය කරමින් මුදල් අමාත්‍ය අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ අප්‍රේල් 23 දින සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 50ක බද්දක්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 25ක බද්දක්ද නියම කර තිබේ. එදින සිටම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි තවත් අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කරමින් ඔක්ටේන් 92 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 26ක අධිභාරයක්ද, ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 49ක අධිභාරයක්ද, සුපිරි ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 40ක අධිභාරයක්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 24ක අධිභාරයක්ද පනවා තිබේ.

ඒ අනුව ඔක්ටේන් 92 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා පනවා ඇති බද්දේ සහ අධිභාරයේ එකතුව ලීටරයකට රුපියල් 76කි. ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා ඒ ආකාරයට පනවා ඇති බද්ද ලීටරයකට රුපියල් 99කි. සුපිරි ඩීසල් ලීටරයකට පනවා ඇති බද්ද රුපියල් 65කි. ඩීසල් ලීටරයකට පනවා ඇති බද්ද රුපියල් 49කි. මේ ගාස්තු වූ කලී ඉන්ධන මත පනවා ඇති පැල් හෙවත් වරාය හා ගුවන් තොටුපොල බද්ද ඇතුළු අනෙකුත් බදු අයකිරීම් නොමැතිවය.

ජනතාවට සහන දීම තම එකම පරමාර්ථය යැයි කියා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කොවිඩ්-19 වසංගත රෝග සමයේදී ඉන්ධන මිලට බදු පිට බදු පටවා ජනතාවට සහන දී ඇත්තේ ඒ ආකාරයටය. මේ සංඛ්‍යා වැරදි නම් විෂයභාර අමාත්‍යවරයා හෝ ආණ්ඩුවේ වෙනත් නියෝජිතවරයෙකු ඊට පිළිතුරු ලබාදිය යුතුය.

ප්‍රතිචාරයක් නැත

විෂයභාර අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීරගෙන් මේ පිළිබඳව විමසීමට ගත් උත්සාහය ව්‍යර්ථ විය. ලංකා ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ කළමණාකාර අධ්‍යක්ෂවරයා මේ ගැන විමසා ඔහුගේ උපදෙස් අනුව එහි නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරී (මූල්‍ය)ගෙන් කරන ලද විමසීමේදී ඔහු පිළිතුරු දීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

ජනතා සහන ආණ්ඩුවක ඉන්ධන වලට බදු පිට බදු

Colombo, SRI LANKA: Sri Lankan motorists queue up to buy gasoline at a petrol station in Colombo, 24 July 2006, as a wildcat strike gripped the island's main fuel retailer. Panic-striken motorists lined up to buy fuel amid fears of shortages following a strike at the Ceylon Petroleum Corporation. AFP PHOTO/Lakruwan WANNIARACHCHI (Photo credit should read LAKRUWAN WANNIARACHCHI/AFP via Getty Images)

– පෙට්‍රල් හා ඩීසල් බද්ද ආනයන වියදම මෙන් දෙගුණයක්

– අප්‍රේල් 23 ගැසට් මගින් බදු වැඩි කරලා

ලංකා අයිඕසී සමාගම ඔක්ටේන් 92 වර්ගයේ පෙට්‍රල් ලීටරයක මිල රුපියල් 5කින් වැඩකරනු ලැබීය. ඒ සම්බන්ධයෙන් පාරිභෝගිකයන්ගේ පැත්තෙන් පලවුණේ නොසතුටකි. කොවිඩ්-19 තිබුණත් නැතත් මිල වැඩිවීම කිසිදු පාරිභෝගිකයෙකුට දරාගත නොහැකිවීම ඊට හේතුවය. අනෙක කොවිඩ්-19 හේතුවෙන් පසුගිය කාලයේ ලෝක වෙළඳපලේ ඉන්ධන මිල ඉතිහාසයේ නොවූ විරූ ලෙස පහළ යෑමත් එම මිල පහළ යෑමේ වාසිය පාරිභෝගියාට නොදුන් සමයක මෙය සිදුවීමත් සැලකිල්ලට ලක්විය යුත්තකි.

අයිඕසීයේ මෙම මිල වැඩි කිරීම් හමුවේ සීපීසීය හෙවත් ලංකා ඛනිජතෙල් සංස්ථාව නම් කීවේ අපි මිල වැඩි කරන්නේ නැහැ යනුවෙනි. ඉතිහාසය පුරාම අයිඕසීය මිල වැඩිකළ සෑම විටකම සීපීසීය කියා ඇත්තේ මිල වැඩි නොකරනවා යන්නය. එහෙත් එය යථාර්තයක් බවට පත්වී තිබී ඇත්තේ ටික කාලයක් පමණය. අයිඕසීයේ ඉන්ධන මිලටම සීපීසීයේ ඉන්ධන මිලද සමාන කිරීම පසුව සිදුකර ඇත. ඉදිරියේදීත් එම අතීත අත්දැකීම යළි ලබන්නට ඉඩ නොලැබෙන බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නැත. ඉන්ධන මිල වැඩිකිරීමේ කසකරුවා වන්නේ අයිඕසීයය. ආණ්ඩුව පෙරහැරේ එන්නේ ඒ පසුපසය.

කොවිඩ්-19 වසංගතයෙන් රටේ කටයුතු අඩපණ වීමට පෙර රට සාමාන්‍ය තත්වයෙන් පවතිද්දී දිනකට පෙට්‍රල් මෙටි්‍රක් ටොන් 4000ක් පමණද ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 5000ක් පමණද අලෙවියක් තිබී ඇත. මේ වන විට එම ප්‍රමාණය පෙට්‍රල් මෙට්‍රික් ටොන් 2500ක් පමණ හා ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 3500ක් පමණ දක්වා අලෙවිය පහත වැටී ඇත.

අයිඕසී මිල වැඩිකිරීම් හමුවේ විෂයභාර අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීර ලබාදුන් ප්‍රකාශවලින්ම අපට කියන්නේ එම යථාර්තයමය. ඔහු කියන්නේ අයිඕසී ඉන්ධන මිල වැඩිකිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුට කිසිවක් කළ නොහැකි බවය. එය ඇත්තක්ද? නැත. බොරුවකි. අයිඕසීයට ඉන්ධන පිරවුම්හල් සීයකට මඳක් වැඩි සංඛ්‍යාවක් ලබාදුන්නේ ඛනිජතෙල් ක්ෂේත්‍රය ප්‍රතිව්‍යූහගතකරණය කිරීමේ 2000-2003 එජාප ආණ්ඩු සමයේදීය. මේ ගනුදෙනුව සිදුකළේ එවක අමාත්‍ය මිලින්ද මොරගොඩය. එම ගනුදෙනුවේ අවබෝධතා ගිවිසුම අනුව ඉන්ධන පිරවුම්හල් සංඛ්‍යාවෙන් තුනෙන් එකක් අයිඕසීයට විකුණන අතර තුනෙන් එක් කොටසක් ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාව සතු වේ. ඉතිරි තුනෙන් එකේ කොටසද තවත් පාර්ශවයකට විකිණිය යුතු වේ. සීපීඑස්ටීඑල් හෙවත් සිලෝන් පෙට්‍රෝලියම් ස්ටොරේජ් ටර්මිනල් ලිමිටඩ් සමාගම මේ තුන් පාර්ශ්වයටම අයත් ඉන්ධන ගෙන්වීමේ හා බෙදාහැරීමේ සමාගමය. නොවිකුණූ තුනෙන් එකක් කොටස දැන් අයත් වන්නේ භාණ්ඩාගාරයටය. ගිවිසුම් ප්‍රකාරව ඉන්ධන බොදහැරීමේ නියාමනයට නියාමන ආයතනයක් ඇතිකළ යුතුය. එහෙත් එයද සිදුවූයේ නැත. එතෙක් එම බලය ලැබෙන්නේ විෂයභාර අමාත්‍යවරයාටය. එහෙත් විෂයභාර අමාත්‍යවරු අයිඕසීයට විරුද්ධව කවදාවත් කෙවිට අතර නොගන්නේ ඔවුන් පසුපස ගොස් ඉන්ධන මිල වැඩි කිරීමට ඒ ඒ අවස්ථාවල සිටි ආණ්ඩුද සූදානම් වූ නිසාය.

අයිඕසී මිල වැඩිකිරීම් අස්සේ දැන් ආණ්ඩුවට චෝදනා එල්ල වී ඇත්තේ ලෝක වෙළඳපොලේ අඩුවූ තෙල් මිලේ වාසිය ජනතාවට ලබා නොදුන් බව කියමින්ය. විශේෂයෙන්ම ජනතාව කබලෙන් ලිපට වැටී සිටින මේ කොවිඩ්-19 වසංගත කාලයේදීවත් එම වාසිය ජනතාවට ලබා නොදීමට තරම් ආණ්ඩුව සැහැසි වූ බවය. එහෙත් කැබිනට් ප්‍රකාශක අමාත්‍ය බන්දුල ගුනවර්ධන කියන්නේ මේ ආණ්ඩුව ඉන්ධන මිල ස්ථාවරව පවත්වාගෙන යන බවත්, ජනතාවට සහන දීම සඳහා ඉන්ධන මිල ලාභය යොදවන බවත්ය. එහෙත් රුපියල් 5000 දීමනාව පවා ආණ්ඩුව ලබාදුන්නේ හිඳී ඇති භාණ්ඩාගාරයේ මුදල්වලින් නොවන බවත්, දුගී දුප්පත් අහිංසක සමෘද්ධිලාභීන්ගේ ඉතුරුම් ඇතුළු අනෙකුත් අරමුදල් වලින් බවත් ‘අනිද්දා’ පුවත්පත පසුගිය සතියේ පෙන්වා දුනි.

ලංකා ඛණිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ වෘත්තිය සමිති නායකයෙකු වන ආනන්ද පාලිත පවසන්නේ රුපියල් 137ක් වන පෙට්‍රල් ලීටරයක රාජ්‍ය ඉහළ රාජ්‍ය බද්දක් ඇති බවයි. එමගින් ඉන්ධන විකිණීම සාමාන්‍ය තත්වයේ තිබුණාටත් වඩා වැඩි ලාභයක් ඉන්ධන විකිණීම අඩු තත්වයකදී ආණ්ඩුව ලබන බව ඔහු කියයි. විපක්ෂයේ දේශපාලඥයන්ද මේ චෝදනාව ආණ්ඩුවට එල්ල කර ඇත. එහෙත් ඉන්ධන මිල සම්බන්ධ එම චෝදනා ආණ්ඩුව තවම ප්‍රතික්ෂේප කර නැත.

මෙම චෝදනාවල සත්‍ය අසත්‍යතාවය විමසා බැලීමට ඒ පිළිබඳව වැඩිමනක් තොරතුරු වෙත යෑමට අපට සිදුවේ. කොවිඩ්-19 වසංගතයෙන් රටේ කටයුතු අඩපණ වීමට පෙර රට සාමාන්‍ය තත්වයෙන් පවතිද්දී දිනකට පෙට්‍රල් මෙටි්‍රක් ටොන් 4000ක් පමණද ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 5000ක් පමණද අලෙවියක් තිබී ඇත. මේ වන විට එම ප්‍රමාණය පෙට්‍රල් මෙට්‍රික් ටොන් 2500ක් පමණ හා ඩීසල් මෙට්‍රික් ටොන් 3500ක් පමණ දක්වා අලෙවිය පහත වැටී ඇත. එමෙන්ම ලෝක වෙළඳපොලේ පෙට්‍රල් බැරලයක මිලද ඩොලර් තිස් ගණන දක්වා පහළ බැස ඇත. ඛනිජතෙල් සංස්ථාවේ වෘත්තිය සමිති නායක ආනන්ද පාලිත ප්‍රකාශ කරන ආකාරයට සංස්ථාව පෙට්‍රල් බැරලයක් ඩොලර් 30කටත් ඊට අඩුවෙනුත් පසුගිය කාලයේ මිලදී ගෙන ඇත.

ඩොලරයේ අගය රුපියල් 180ක් යැයි සලකා හා පෙට්‍රල් බැරලයක මිල ඩොලර් 30 යැයි සලකා ගණනය කළහොත් පෙට්‍රල් ලීටරයක ආනයන මිල සාමාන්‍යයෙන් රුපියල් 34ක් පමණ වේ. ඒ අනුව රුපියල් 137කට විකුණන පෙට්‍රල් ලීටරයක රුපියල් සීයකට වඩා බදු ලාභය හා අනෙකුත් වියදම් පවතී.

ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමට පෙර පෙට්‍රල් හා ඩීසල් මත රේගු බද්ද පනවා ඇත්තේ ආනයනික වියදමේ ප්‍රතිශතයක් ලෙසය. ඒ අනුව පෙට්‍රල් සඳහා සීයට 35ක බද්දක්ද, ඩීසල් සඳහා සීයට 15ක බද්දක්ද පනවා තිබී ඇත. එහෙත් මුදල් අමාත්‍යවරයා ලෙස අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ 2020 මාර්තු 14 දින සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි එම බදු අනුපාතය පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 15ක් වශයෙන්ද, සුපිරි ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 20ක් වශයෙන්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 11ක් වශයෙන්ද සංශෝධනය කර තිබේ.

එම ගාස්තු සංශෝධණයන් තවදුරටත් සංශෝධනය කරමින් මුදල් අමාත්‍ය අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂ අප්‍රේල් 23 දින සිට ක්‍රියාත්මක වන පරිදි පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 50ක බද්දක්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 25ක බද්දක්ද නියම කර තිබේ. එදින සිටම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි තවත් අතිවිශේෂ ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කරමින් ඔක්ටේන් 92 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 26ක අධිභාරයක්ද, ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 49ක අධිභාරයක්ද, සුපිරි ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 40ක අධිභාරයක්ද, ඩීසල් ලීටරයක් සඳහා රුපියල් 24ක අධිභාරයක්ද පනවා තිබේ.

ඒ අනුව ඔක්ටේන් 92 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා පනවා ඇති බද්දේ සහ අධිභාරයේ එකතුව ලීටරයකට රුපියල් 76කි. ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් ලීටරයක් සඳහා ඒ ආකාරයට පනවා ඇති බද්ද ලීටරයකට රුපියල් 99කි. සුපිරි ඩීසල් ලීටරයකට පනවා ඇති බද්ද රුපියල් 65කි. ඩීසල් ලීටරයකට පනවා ඇති බද්ද රුපියල් 49කි. මේ ගාස්තු වූ කලී ඉන්ධන මත පනවා ඇති පැල් හෙවත් වරාය හා ගුවන් තොටුපොල බද්ද ඇතුළු අනෙකුත් බදු අයකිරීම් නොමැතිවය.

ජනතාවට සහන දීම තම එකම පරමාර්ථය යැයි කියා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කොවිඩ්-19 වසංගත රෝග සමයේදී ඉන්ධන මිලට බදු පිට බදු පටවා ජනතාවට සහන දී ඇත්තේ ඒ ආකාරයටය. මේ සංඛ්‍යා වැරදි නම් විෂයභාර අමාත්‍යවරයා හෝ ආණ්ඩුවේ වෙනත් නියෝජිතවරයෙකු ඊට පිළිතුරු ලබාදිය යුතුය.

ප්‍රතිචාරයක් නැත

විෂයභාර අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීරගෙන් මේ පිළිබඳව විමසීමට ගත් උත්සාහය ව්‍යර්ථ විය. ලංකා ඛනිජතෙල් නීතිගත සංස්ථාවේ කළමණාකාර අධ්‍යක්ෂවරයා මේ ගැන විමසා ඔහුගේ උපදෙස් අනුව එහි නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරී (මූල්‍ය)ගෙන් කරන ලද විමසීමේදී ඔහු පිළිතුරු දීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

බන්දුලගේ සිහිනයට නොපෙනෙන දියගම ක්‍රීඩාංගණය

කොවිඩ්-19 වසංගතය පාලනය කර ජන ජීවිතය සාමාන්‍ය තත්වයට පත්කිරීමට තවමත් සමත්ව නැති ආණ්ඩුව මහා පරිමාණ සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිවලට සූදානම් වීම දක්නට ලැබේ.

මේ මහා පරිමාණ ව්‍යාපෘති සංදර්ශන ගැන මහජනයාගේ පැත්තෙන් ඇත්තේ දැඩි විවේචනයකි. ඊට හේතුව සිය ජීවන පැවැත්ම බිඳ වැටී එය යළි සකස් වන්නේ කවදාදැයි නිනව් නැති කලෙක ආණ්ඩුව කරන විගඩම් නිසාය.

එහි අලුත්ම විගඩම මැයි 17 වැනිදා ප්‍රදර්ශනය කරනු ලැබුයේ කැබිනට් ප්‍රකාශක අමාත්‍ය බන්දුල ගුණවර්ධනය. ඔහු හෝමාගම දියගම ප්‍රදේශයේ නිරීක්ෂණ චාරිකාවක නිරත වෙමින් ප්‍රකාශ කළේ ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණය එහි ඉදිකරන බවය. වසර තුනක කාලයකින් එහි කටයුතු අවසන් කරන බවය.

අක්කර 26ක භූමිභාගයකින් සමන්විත එහි දිවා රාත්‍රී තරග පවා ක්‍රීඩා කළ හැකි බවත් එහිදී අමාත්‍යවරයා කියා ඇත. මෙම සංචාරයට නාගරික සංවර්ධන අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ප්‍රියත් බන්දු වික්‍රම, ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනයේ සභාපති ෂම්මි සිල්වා ආදින්ද සහභාගි වී ඇත.

කොවිඩ් සමයේ මේ විගඩමට ප්‍රසිද්ධම ප්‍රතිචාරය දක්වා තිබුණේ හිටපු ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් නායක මහේල ජයවර්ධනය. ඔහු ට්විටර් පණිවිඩයක් තබමින් සඳහන් කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකාවට තවත් ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණ කුමකටද යන්නය.

එය ඇත්තකි. ඛෙත්තාරාම හෙවත් ආර්. ප්‍රේමදාස, එස්.එස්.සී., පී. සරවනමුත්තු, එන්.සී.සී., වැනි ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් තරග පැවැත්වූ ක්‍රීඩාංගණ කොළඹ තිබේ. රන්ගිරි දඹුලු ක්‍රීඩාංගණය, අස්ගිරි ක්‍රීඩාංගණය, පල්ලෙකැලේ ක්‍රීඩාංගණය, ගාල්ල ක්‍රීඩාංගණය, සූරියවැව ක්‍රීඩාංගණය ආදි ක්‍රිඩාංගණ කොළඹින් පිට තිබේ.

යථාර්ථය වන්නේ විදේශීය ක්‍රිකට් කණ්ඩායමක් ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරය කිරීමේදී පවත්වන තරග ගණන අනුවත් ප්‍රේක්ෂක සංඛ්‍යාව, දිවා රාත්‍රී යන අනෙකුත් හේතු නිසා, මේ සෑම ක්‍රීඩාංගණයකටම තරග ලැබෙන්නේ නැති බවය.

සමහර ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගණවලට ඇත්තේ දේශීය තරග පමණය. දේශීය තරග පවා නැති සූරියවැව වැනි ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණද තිබේ.

බන්දුල ගුණවර්ධන ඇමතිවරයාද තමන් නියෝජනය කරන ප්‍රදේශයේ සියලුම දේවල් ඉදිකළ යුතු යැයි සිතන රාජපක්ෂවරුන්ගේ ළමා මානසිකත්වයෙන් යුතුව මේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණ සිහිනයට බැස ඇති බව පැහැදිලිය.

හම්බන්තොට සූරියවැව ක්‍රීඩාංගණයට තරග ලැබෙන්නේ දේශපාලන හයිය හත්තිය ඇතිවිට පමණය. නැතහොත් එහි නිදහස් සැරිසරන්නෝ, හරක් හා මීහරක්ය. හම්බන්තොට ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවද හම්බන්තොට වරායද, මත්තල ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපලද දේශපාලන හයිය ඇති විට බලහත්කාරයෙන් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන අතිවිශාල ජාතික නාස්තිකාර වියදම්ය. හෝමාගම දියගම ඉදිකරන්නට නියමිත ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගණයද ඊට වඩා වෙනසක් පෙන්නුම් නොකරනු ඇත.

හෝමාගම දියගම දැනටමත් මීටර් 400ක කෘත්‍රිම ධාවන පථයකින් යුත් ක්‍රීඩාංගණයක් ඇත. ඊට යාබදව ඉදිකළ පාපැදි කෘත්‍රිම ධාවන පථය ප්‍රමිතියෙන් තොර වීම නිසා පසුව ගලවා දමනු ලැබීය. ඉන්පසු එහි දිස්වූයේ රගර් ක්‍රීඩාංගණයක්ය.

මීටර් 400 ක පථයකින් යුත් කෘත්‍රිම ධාවන පථ ලංකාවේම ඇත්තේ දෙකකි. එකක් දියගමය. අනෙක සුප්‍රසිද්ධ සුගතදාස ක්‍රීඩාංගණයේය. සුගතදාස ක්‍රිඩාංගණය අලුත්වැඩියා කරන අවස්ථාවල ජාතික මට්ටමේ හා පාසල් මට්ටමේ බොහෝ ධාවන තරග පවත්වන්නේ දියගම ක්‍රීඩාංගණයේය. කොට්ටාවේ සිට හෝ හෝමාගම සිට එම ක්‍රීඩංගණයට යෑමට පොදු ප්‍රවාහන සේවාවක් නැත. ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන්ගෙන් කෑම බීම අවශ්‍යතා සපුරාගන්නට ක්‍රීඩාංගණය අවට හොඳ කෑම සපයන ස්ථාන නැත.

ප්‍රධානතම අඩුපාඩුව දියගම ක්‍රීඩාංගණයේ ප්‍රධාන ක්‍රීඩා මණ්ඩපය හැරුණුකොට ක්‍රීඩාංගණයේ ප්‍රේක්ෂාගාර ආවරණය වන පරිදි වහලක් නොමැති වීමය. අව්වෙන් වේලෙන්නටත්, වැස්සෙන් තෙමෙන්නටත් ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන්ට, පුහුණුකරුවන්ට හා අනෙකුත් නරඹන්නන්ට සිදුවීම ඛේදජනකය. එම ඉරණම ප්‍රධාන ක්‍රීඩා මණ්ඩපයටද අදාළය. එහි වහල ඉදිකර ඇති ආකාරය අනුව අව්වෙන් බේරීමටත්, වැස්සෙන් බේරීමටත් බැරිය. සත්‍යය එයය.

ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටක මලල ක්‍රීඩා තරග පවත්වන ක්‍රිඩාංගණයක ප්‍රේක්ෂාගාරවලට වහලක් තිබිය යුතුය. ඒ දවස් කිහිපයක් තිස්සේ දැඩි අව් රශ්මිය විඳගනිමින් ක්‍රීඩක ක්‍රිඩිකාවන්ටවත්, නරඹන්නන්ටවත් එවැනි ක්‍රීඩාංගණයක ගත කළ නොහැකි නිසාය. හෝමාගම ආසනයේ ආණ්ඩු පක්ෂයේ දේශපාලන සංවිධායකවරයා වශයෙන් බන්දුල ගුණවර්ධන අමාත්‍යවරයා මුලින්ම අවධානය යොමුකළ යුත්තේ අනවශ්‍ය ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගණයක් ගැන නොව, ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවන මලල ක්‍රීඩා කෘත්‍රිම ධාවන පථය හිමි දියගම ක්‍රීඩාංගණයේ පහසුකම් නංවාලීම සඳහාය

සීට් ගණනට මගීන් ගෙන යෑමේ සමාජ දූරස්ථකරණය

බස් රථ ධාවනය සම්බන්ධයෙන් ගත් තීන්දු ගැන අලුත්ම කරුණු දෙකක් මැයි මස 20 දින මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත.

ඉන් එකක් වන්නේ රාජ්‍ය සේවකයන්ට ගමන් පහසුකම් සැපයීම සඳහා ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය විශේෂ කාර්යාල ප්‍රවාහන සේවයක් ආරම්භ කරන බවය.

ඒ මගින් සේවයේ යෙදෙන පෞද්ගලික අංශයේ අතිබහුතරයකගේ ප්‍රවාහන පහසුකම් සඳහා කිසිදු ප්‍රතිකර්මයක් නොලැබෙන බව පැහැදිලිය.

දෙවැනි කරුණ වශයෙන් සඳහන් වන්නේ අවදානම් නොමැති දිස්ත්‍රික්ක හා පළාත් අතර පොදු මගී බස් රථ ධාවනයට මැයි 20 දින සිට අවසර ලැබෙන බවය. එහිදීත් එම බස්රථවල ගමන් කිරීමට හැකි වන්නේ අත්‍යවශ්‍ය කාරණාවලට යනෙන අයට පමණක් බවය. එහි වැඩිදුරටත් දැක්වෙන්නේ කොළඹ හා ගම්පහ දිස්ත්‍රික්ක අධිඅවදානම් කලාප බැවින්ද, කළුතර හා පුත්තලම් දිස්ත්‍රික්ක අවදානම් කලාප ලෙසද සලකන හෙයින් එම දිස්ත්‍රික්ක අතර ගමනාගමනයට පොදු මගී බස්රථවලට අවසර නොලැබෙන බවයි.

මේ තීරණය මගින්ද රාජ්‍ය අංශයේ හා පෞද්ගලික අංශයේ සේවකයාට විසඳුමක් ලැබෙන බවක් පෙනෙන්නට නැත. මන්ද කොළඹ, ගම්පහ, කළුතර අයත් බස්නාහිර පළාත යනු රටේ ආර්ථිකයේ වැඩි පංගුවක් ක්‍රියාත්මක වන පළාත වන නිසාය. විශේෂයෙන්ම රජයේ කාර්යාල කටයුතු, පෞද්ගලික අංශයේ කාර්යාල හා ව්‍යාපාරික කටයුතු සඳහා පොදු ප්‍රවාහනයෙන් ගමන් ගන්නා අයට කොළඹට ඒමට අවසර නැත්නම් ඒ මගින් අත්වන ප්‍රතිඵලය සීමා සහිතය. අද කොළඹ බොහෝ ව්‍යාපාරික ස්ථාන විවෘතව තිබුණද ගනුදෙනුකරුවන් නොමැතිකම බරපතළම ප්‍රශ්නයය. මේ ගනුදෙනුකරුවන්ට පෞද්ගලික වාහනයක හෝ පොදු ප්‍රවාහනයේ පැමිණෙන්නට අවසර නොලැබීම ඊට හේතුවය.

කොවිඩ්-19 වෛරසය පැතිරීම සීමා කිරීම සඳහා රටේ කටයුතු වසා දමා ඇති විට පොදු ප්‍රවාහනයේ අවශ්‍යතාවක් පැනනගින්නේ නැත. එහෙත් රට විවෘත කර බොහෝ කටයුතුවලට අවසර දී ඇති තත්වයක් තුළ පොදු ප්‍රවාහනය බිඳවැටීම මහජනයාට දුෂ්කරතා රැසක් ඇති කරන්නකි.

මේ පොදු ප්‍රවාහනය අනිවාර්යයෙන්ම යථා තත්වයකට පත්වනු ඇත්තේ ආණ්ඩුවේ මාර්ගෝපදේශ අනුව පාඩු නොලබා බස් ධාවනය කිරීමට පෞද්ගලික බස්රථ ධාවකයන්ට අවසරය හා සහන ලැබීම මගින් පමණය.

ඒ සම්බන්ධයෙන් වූ සාකච්ඡාවක් මැයි 19 දින විෂයභාර අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීරගේ ප්‍රධානත්වයෙන් ආණ්ඩුවේ හිතවත් බස් සංගම් නියෝජිතයන් හා විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය පිරිසක් සමඟ පවත්වා ඇත.

එහිදී අනුමත වී ඇත්තේ බස්රථවල හිඳගෙන යන ප්‍රමාණයට මගීන් රැගෙන යෑමට අවසර ලබාදිය යුතු බවය. එම අවසරයට හේතුවී ඇත්තේ බස්රථවල සිටගෙන මගීන් යෑමෙන් කොවිඩ්-19 රෝගය පැතිරිය හැකි බවත් සීට් ගණනට හෙවත් හිඳගෙන යෑම මගින් කොවිඩ්-19 වෛරසය බෝ නොවිය හැකි බවටත් විශ්වවිද්‍යාල උගතකු පළකරන ලද අදහස් දැක්වීම පිළිගැනීමය. එහි විද්‍යාත්මක සත්‍ය අසත්‍යතාව දන්නේ එම කරුණ ඉදිරිපත් කළ විශ්වවිද්‍යාල උගතාත් එය අනුමත කළ පිරිසත් පමණය.

කොහොමත් ප්‍රවාහන අමාත්‍ය මහින්ද අමරවීර මුලින් කීවේ බස්රථවල දෙදෙනෙකු හිඳගත හැකි සීට් එකක එක් අයෙකු බැගින් ඉදිරිපස හා පසුපස සීට්වල සිග්සැග් ක්‍රමයට හිඳගෙන මගීන් ගෙන යෑමට අවසර ලැබෙන බවයි. ඒ සඳහා හේතුවූයේ දෙදෙනෙකු අතර සමාජ දූරස්ථභාවය බස්රථවල ගමන් කිරීමේදී පවා රැකගත යුතු වූ බැවිනි.

සීට් ගණනට මගීන් ගෙන යෑමට ගෙන ඇති තීරණය මේ සමාජ දූරස්ථභාවය යන සංකල්පය බිඳ දමා ඇති බව පැහැදිලිය. ලංගම  බස්රථ සම්බන්ධයෙන් වත්මන් ප්‍රායෝගික තත්වය වන්නේද එයයි. ඒවාහිද සිග්සැග් ක්‍රමයට මගීන් ගෙන යෑමක් කරන්නේ නැත. සෑම අසුනකම මගීන්ට හිඳගන්නට සලස්වා ඒවා ධාවනය වේ. ලංගම රියැදුරු හා කොන්දොස්තර යන දෙපළද, මගීන්ද මේ තත්වයට වගකිවයුතු නැත. ඊට වගකිව යුත්තේ සමාජ දූරස්ථභාවය රැකගෙන ධාවනයට අවශ්‍ය තරම් බස් රථ සැපයීමට හෝ ඒ සඳහා අවශ්‍ය පහසුකම් සැලසීමට අසමත් ආණ්ඩුවය.

බස්රථවල ගමන් කරන්නේ විවිධ ප්‍රදේශවල ජීවත්වන, විවිධ වෘත්තීන්හි යෙදෙන, එකිනෙකා නොහඳුනන පිරිස්ය. එම පිරිස්වලට එකිනෙකාට ළංව හිඳගෙන ගමන් කිරීමට හොඳ නම් අනෙකුත් ප්‍රවාහන මාධ්‍යයන්හි ගමනාගමනයේ සමාජ දූරස්ථභාවය රැකීම විහිළුවකි. මන්ද ත්‍රීවීල් රථයක, කාරයක හෝ වෑන් රථයක ගමන් කරන්නේ බොහෝ විට එකම පවුලේ හෝ දන්නා හඳුනන පිරිස් වීමය. නාඳුනන අය සමඟ ළංවී ගමන් කරනවාට වඩා දන්නා අය සමග ළංවී ගමන් කිරීම එතරම් අනතුරුදායක නැත. කොවිඩ්-19 ආසාදනයට ලක්වුවත්, එය ආසාදනය වූයේ කෙසේද යන්න දැන ගැනීමත්, පැතිරීම වැළැක්වීමත් එම දන්නාකම නිසා පහසුවෙන් කළමනාකරණය කරගත හැකිය. එහෙත් නොහඳුනන අය සමඟ ළංව බසයේ ගමන් කිරීමේදී එම හඳුනාගැනීම් අපහසු නිසා වසංගතය කළමනාකරණය කරගැනීමද අසීරුය.

එහෙත් ආණ්ඩුවේ සමාජ දූරස්ථකරණ මාර්ගෝපදේශ අනුව ත්‍රීවීල් රථයක පසුපස ගමන් කළ හැක්කේ දෙදෙනෙකුට පමණකි. කාරයක පසුපස අසුන්වල ගමන් කළ හැක්කේ දෙදෙනෙකුට පමණි. වෑන් රථවල ගමන් කළ යුත්තේ දූරස්ථභාවය තබාගත් සිග්සැග් ක්‍රමයටය.

සිග්සැග් ක්‍රමයට මගීන් ගෙනයෑම සඳහා බස්රථවලට ඔවුන් ඉල්ලන ආකාරයේ ඉන්ධන සහනයක් ලබා නොදී සීට් ගණනට මගීන් ගෙනයෑමට අවසර දීම මගින් සමාජ දූරස්ථභාවය රැකීම විහිළුවක් වනු ඇත. එමෙන්ම අනෙකුත් ප්‍රවාහන මාධ්‍යයන්ට දමා ඇති සිග්සැග් ක්‍රමයේ තහංචි හා දූරස්ථභාවයේ තහංචි ප්‍රතිඵලදායකද යන ප්‍රශ්නයද මේ මගින් මතුකර තිබේ.

බිල්ලන් මවන දේශපාලනය

0

ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධාන දේශපාලන ධාරාවන් දෙකම බලයට පැමිණීම සඳහාත් බලය රැකගැනීම සඳහාත් බිල්ලන් මැවීම යහමින් කර තිබේ. එම ප්‍රධාන දේශපාලන ධාරාවන්ට සම්බන්ධ වී සිටින ඡන්දදායකයන්ද කිසිදු වග විභාගයකින් තොරව එම බිල්ලන් පසුපස ගොස් සිය ඡන්දය ප්‍රකාශ කර තිබේ.

මෙහි ඇති විශේෂත්වය වන්නේ විරුද්ධ පක්ෂයේ සිටින විට බිල්ලකු වන යම් දෙයක් ආණ්ඩු පක්ෂයට ආ විට මේ දේශපාලන පක්ෂවලට සුරතලෙකු වීමත්, ඒ අනුව ඔවුන්ගේ ඡන්දදායකයන්ද සිය දේශපාලන ධාරාවට අනුගත වෙමින් සිය සිතීම් වෙනස් කර ගැනීමත්ය.

ඉතිහාසය පුරාම අපට ඊට හොඳම උදාහරණය සපයන්නේ ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට විසඳුම් ලබාදෙන්නට උත්සාහ කළ අවස්ථාවන්ය. ශ්‍රීලනිප ප්‍රමුඛ සභාග ආණ්ඩු ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට විසඳුම් ඉදිරිපත් කරන විට එජාපය ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම ඊට විරුද්ධ වී තිබේ. එමෙන්ම එජාපය ප්‍රමුඛ ආණ්ඩු ඊට විසඳුම් සෙවීමට ගිය විට ශ්‍රීලනිප ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම් ඊට විරුද්ධ වී තිබේ. ඡන්දදායකයන්ද විරුද්ධ පක්ෂයේදී හොඳ නැති විසඳුම ආණ්ඩු පක්ෂයට ආ විට හොඳ යැයි පිළිගෙන තිබේ. ආණ්ඩු පක්ෂයේදී හොඳ වූ දෙය විරුද්ධ පක්ෂයේදී ප්‍රතික්ෂේප කර තිබේ.

ඒ අනුව ප්‍රධාන දේශපාලන ධාරාවන් දෙකම ඉතිහාසය පුරාම අත්දැකීමෙන් උගෙන ඇති පාඩම වන්නේ මැතිවරණ ජයග්‍රහණයට බිල්ලන් මැවීම අවශ්‍ය බවය. පසුගිය ජනාධිපතිවරණ සමයේ කරළියට ගෙනා කුරුණෑගල රෝහලේ වෛද්‍ය සාෆි සියාබ්දීන්ගේ වඳ සැත්කම් බිල්ලා සිංහල ඡන්දදායකයන් ඉලක්ක කරගත් එකක් විය.

වඳ බෙහෙත්, වඳ කෑම, වඳ ආහාර ආදි මුස්ලිම් සමාජයට එරෙහි පසුගිය කාලයේ විටින් විට කරළියට ගෙනා බිල්ලන්ගෙන් සිදුවුයේ ඡන්ද ජයග්‍රහණයන්ගෙන් ඔබ්බට ගොස් මුස්ලිම් ජනතාවට ශාරීරික හා දේපළ වශයෙන් වන්දි ගෙවීමට සිදුවීමය.

පසුගිය ජනාධිපතිවරණ ජයග්‍රහණයට ඉවහල් වූ පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයෙන් පසු මේ දක්වා කොළඹ අගරදගුරු මැල්කම් කාදිනල් රංජිත් හිමි ඇති කරමින් යන මතවාදයද ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් ආණ්ඩුව විටින් විට කරළියට ගෙනෙනා පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාර පරීක්ෂණ ජවනිකාද නොනවතින බිල්ලකු පිළිබඳ නිදසුන් අපට පෙන්වාදෙයි.

වත්මන් අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂගේ පොලිස් ආරක්ෂකයා වශයෙන් කටයුතු කළ නිලධාරියාට බාරදුන් සීඅයිඩීය එම පාස්කු ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් සිදුකරන ලොමු දැහැගන්වන මාධ්‍ය සංදර්ශිත පරීක්ෂණ වාර්තා කියාපාන්නේ ඉදිරි මහමැතිවරණය තෙක් එම බිල්ලා අතුරුදහන් නොවනු ඇති බවය.

පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයේ මහමොළකරුවන් යැයි කියන පිරිසක් සොයන තෙක් පිපාසය නොසන්සිඳෙන, වරදට සමාව දීම නම් වූ ජේසුස් වහන්සේගේ වචනය අමතක කළ කාදිනල් හිමිගේ කිසිදා සුව නොවන හිඟන්නාගේ තුවාලය මෙන් වූ ඉල්ලීම එම පරීක්ෂණවලට සරු පස සපයයි.

පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය දියත් කළ සහරාන් හෂීම්ද ඔහු සමඟ කටයුතු කළ ඉහළ අධ්‍යාපන හා ව්‍යාපාරික පසුබිමක් තිබූ පිරිසද දේව විශ්වාසයක් හෝ වෙන කුමක් හෝ විශ්වාසයක් මත ඔවුන්ගේද දිවි අවසන් කරගෙන හමාරය. එසේ මරාගෙන මැරුණු පිරිස ගෝලයන් නොවූ නායකයන් පිරිසක් බව එම පරීක්ෂණවලදී මේ වන විටත් හඳුනාගෙන හමාරය. එය එල්ටීටීඊ සංවිධානයේ මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාරයක් මෙන් ගෝලයන්ගේ එකක් නොවීය. ඒ නිසා එම මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාරකයන්ගෙන් සොයනවා නම් සෙවිය යුත්තේ හා සෙවිය හැක්කේ ගෝලබාලයන් ගැන පමණය. කාදිනල් හිමි බල කර කියන ලෙස එම ප්‍රහාරය පිටුපස සිටියේ යැයි කියන තවදුරටත් නොමැති මහමොළකරුවන් හෝ නායකයන් ගැන නොවේ.

බිල්ලන්වත් එක දිගටම පවත්වාගෙන යමින් නඩත්තු කිරීම අසීරුය. මැතිවරණ කල් යෑම අලුත් බිල්ලන් සෙවීමටත්,  සිටින බිල්ලා එක් එක් හැඩ ගන්වා කරළියට ගෙන එමින් නොනැසී පවත්වාගැනීමටත් සිදුවන තත්වයක්ය. පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයේ බිල්ලා ඉදිරි මහමැතිවරණය තෙක් අපට විවිධ ආකාරයෙන් ඒ අනුව හමුවනු ඇත. නීතිඥ හිජාස් හිස්බුල්ලා යනු එහි එක් අවස්ථාවක් පමණය. බිල්ලන් පසුපස යන ශ්‍රී ලංකාවේ ඡන්දදායකයන්ට නොතේරෙන සත්‍යයද එයය.