No menu items!
23.3 C
Sri Lanka
15 September,2025
Home Blog Page 238

හඳට යන, ටොයිලට් නැති ඉන්දියාව පෙන්වන සීරියස් මෙන්

‘ඉන්දියාව හඳට, අඟහරු ලෝකෙට යන්න ලෑස්ති වෙනවා. ඒත්, තවම ඉන්දියාවේ මිනිස්සු ටොයිලට් යන්නෙ නෑ.’ මෙය ඉන්දියාව පිළිබඳ ජනප්‍රිය කියමනක්. ලෝකයේ ධනවත්ම රටක් වන ඉන්දියාව ඉහළම මට්ටමෙන් විද්‍යාත්මක, තාක්ෂණික, යුදමය සහ ආර්ථික දියුණුවක් ලැබුවත්, ගෝත්‍රික සමාජීය ලක්ෂණවලින් තවම මිදෙන්නට නොහැකියි. පහුගිය කාලසීමාවේ කුලයෙන් පහත් ඉන්දීය තරුණියන් අමානුෂික ලෙස හිංසාවට ලක් කොට, ඝාතනය කළ සිදුවීම් බොහොමයක් වාර්තා වුණේ එම සමාජයෙහි නොදියුණුකම කියාපාමින්.

ඉන්දියාවේ එම සංකීර්ණ තත්වය එකවර සිනමාවට අල්ලාගන්නට හැකි වූ අවස්ථාවක් ලෙස ‘සීරියස් මෙන්’ නම් හින්දි චිත්‍රපටිය හැඳින්විය හැකියි.

නවාසුදීන් සිද්දිකි, ඉන්ද්‍රා තිවාරි, නසර් වැනි රංගන ශිල්පීන් රංගනයෙන් එක් වූ ‘සීරියස් මෙන්’ චිත්‍රපටිය පසුගිය කාලයේ නෙට්ෆ්ලික්ස් වෙබ් අඩවියට එක් කර තිබුණා. එය ඉහළ ජනප්‍රියත්වයක් ලැබූ අතරේම විචාරක ගෞරවයටත් පාත්‍ර වුණා. මේ චිත්‍රපටිය මාධ්‍යවේදියෙකු වන මනු ජෝසෆ් ලියූ නවකතාවක් ඇසුරෙන් නිර්මාණය කළ එකක්. චිත්‍රපටිය අධ්‍යක්ෂණය කර තිබුණේ දශක කිහිපයක අත්දැකීම් සහිත අධ්‍යක්ෂවරයෙකු වන සුදිර් මිෂ්රා.

අයියන් මනි නම් දාලිත් කුලයේ මැදිවියේ පුද්ගලයා, යම් කාලයක් තිස්සේ දරුවන් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි කෙනෙක්. ඔහු අරවින්ද් ආචාර්යා නම් වූ බ්‍රාහ්මණ කුලයට අයත්වන විද්‍යාඥයෙකුගේ පෞද්ගලික සහකාර ලෙස සේවය කරනවා. අරවින්ද් ආචාර්යා ඒ වෙද්දී පෘථිවිය වෙත අභ්‍යවකාශයෙන් පැමිණෙන උල්කා කොටස්වල ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් සිටීදැයි සොයනවා. ඒ කියන්නේ පිටසක්වල ජීවයක් සොයනවා.

අරවින්ද් ආචාර්යා නිතර කේන්තියෙන් සිටින ආඩම්බරකාර පුද්ගලයෙක්. ඔහු නිතර අයියන් මනි නම් කුලයෙන් පහත්, පෞද්ගලික සහකාරට බැණවදිනවා. අයියන් මනි, කුලය නිසා අවස්ථා අහිමි වූ නමුත් බුද්ධිමත් පුද්ගලයෙක්. කුලය නිසා තමන් විඳින පීඩනය ගැන සවිඥානික කෙනෙක්. පීඩනයෙන් මිදෙන්න ඕනෑ බව හිතන කෙනෙක්. ඔහු කියන ආකාරයට හතරවැනි පරම්පරාවේ කෙනෙක්. දරුවන්ට උගන්වා, ඒ අධ්‍යාපනයෙන් සමාජයේ ඉහළට යෑම ඔහුගේ එකම අරමුණ.

ඒ අතරේ, අයියන් මනිගේ පුතා නූතන අබ්දුල් කලාම්, නූතන අයින්ස්ටයින් ආදි නම්වලින් ජනමාධ්‍යවලින් හඳුන්වන තරම් ජනප්‍රිය දරුවෙක් බවට පත්වෙනවා. පුතාගේ ජනප්‍රියත්වය කතාව ඉදිරියට ගෙනයනවා.

සංකීර්ණ දේශපාලන තේමාවක් සමග මුල, මැද, අග මුසු වූ බලන්නට රසවත් කතාවක් එකට එකතු කිරීම නූතන ඉන්දීය සිනමාවේ සාර්ථක චිත්‍රපටි නිර්මාණය කිරීමේ ආකෘතිය බවට හැරී තිබෙනවා. ඉන්දීය සිනමාව කලාත්මක චිත්‍රපටි බිහි කරනවාට වඩා, ලාභ ලබන කර්මාන්තයක් ලෙස පවතින්නට උත්සාහ කරන එකක්. ඒ නිසා මුදල් ගෙවා චිත්‍රපටිය නරඹන උදවියට රසවත් යමක් දෙන්නම ඕනෑ. 

අනෙක් පැත්තෙන් ඉන්දීය ප්‍රේක්ෂකයා දැන් බුද්ධිමත්. හුදු කතාවක් නැරඹීමෙන් පමණක් ඔවුන් සෑහීමට පත් වෙන්නේ නැහැ. සමහර කතාන්දර නැවත නැවතත් නරඹා එපා වෙලා. ඒ නිසාම සමාජ දේශපාලන ප්‍රශ්න චිත්‍රපටියේ තේමාවට එකතු කරගැනීම අලුත් පුරුද්දක්. අලුත් සිනමා ආකෘති සෙවීමත් දකින්න ලැබෙනවා. පෙර නොසිටි සිනමා වීරයන් මතු වෙනවා. දැනට සිටින සිනමා වීරයන් මාවත වෙනස් කරගන්නවා.

යම් සමාජ ප්‍රශ්නයක් දෙසට ආලෝක ධාරාවක් එල්ල කිරීම ඉන්දීය සිනමාවේ නූතනම ‘සාර්ථකත්වයේ ලක්ෂණය’ වී තිබෙනවා.

දේශපාලන තේමාවක් රැගත් චිත්‍රපටියක් වන සීරියස් මෙන්, නවාසුදින් සිද්දිකිගේ රංගන හැකියාව පිළිබඳ අපූරු සමරුවක්. චිත්‍රපටියෙහි වැඩි කාලයක් ලැබෙන්නේ නවාසුදීන් සිද්දිකිට. දාලිත් කුලයේ පීඩිතයාගේ චරිතය, පොත්පත් කියවා දැනුමක් ඇති පුද්ගලයෙකුගේ චරිතය ඔහු අපූරුවට නිරූපණය කරනවා.

මෑතක නිර්මාණය වූ අපේ කලාපයේ චිත්‍රපටි බොහොමයක තිබුණු බරපතළ අඩුවක් වන්නේ චරිතවලට නිදහසේ වැඩෙන්නට ඉඩ ලබා නොදීම. ආකර්ෂණීය චරිත බිහි කරන්නට උත්සාහ නොකිරීම. එහෙත්, ආකර්ෂණීය චරිතයක් කියන්නේ සිනමාවේ වැදගත්ම අංගයක්. ඇතැම් චරිතවල ගති ලක්ෂණ, දෙබස් කියන ආකාරය කිසිදා අමතක වෙන්නේ නැහැ.

අයියන් මනි චරිතය ආකර්ෂණීයයි. ඔහු දාලිත් කුලයේ පීඩිතයෙක් වුණත් ඉංග්‍රීසි භාෂාව මෙන්ම විද්‍යාව ගැනත් හඳුනන කෙනෙක්. ඒ අතරේ ඔහු ධනවත්, මධ්‍යම පන්තිකයන්ගේ ජීවිතවල හිස්තැන් ගැන හොඳින් දන්නවා. අධ්‍යාපන ආයතන, ජනමාධ්‍ය මෙන්ම ගුරුවරුන්ගේ පවා කණෙන් රිංගන ආකාරය ඔහු දන්නවා. ඒ මධ්‍යම පන්තිකයන් බය වෙන්නේ කොතැනකටදැයි දන්නවා. මේ ලක්ෂණ නිසා එම චරිතය ආකර්ෂණීය එකක් බවට පත්වෙනවා. ඔහුගේ ඊළඟ පියවර කුමක්දැයි කුතුහලය ඇවිස්සෙනවා. ඔහු කියන දේවල් කෙරෙහි උනන්දුව ඇති වෙනවා. කතාව ගලා යන්නේ ඒ උනන්දුව එක්ක.■

 

පොහොර නැති නිසා  ගහක් උඩට නැඟලා

 

සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී

රෝහිණී කුමාරි කවිරත්න

 

රට ඇතුලේ ආර්ථිකය කඩා වැටීමක් සිදුවෙලා තියෙනවා. මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේ ජනතාව මේ දේවල්වලට මුහුණ දෙන්නේ කොහොමද?

මාතලේ දිස්ත්‍රික්කය කෘෂිකාර්මික ප්‍රදේශයක්. ඒ වගේම සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ මැණික් කර්මාන්තය නිසා ආර්ථිකය ශක්තිමත් වුණු ප්‍රදේශයක්. මේ වෙනකොට  සංචාරක කර්මාන්ත කඩා වැටිලා. මැණික් ව්‍යාපාරයත්  කඩාගෙන වැටිලා. මේ වෙනකොට සංචාරකයන්ගේ පැමිණිමක් නැති නිසා මැණික් විකුණාගන්න බැරි තත්වයක් උදාවෙලා තියෙන්නේ. මේ සියලුම ව්‍යාපාර මාතලේ ජනතාවගේ ආර්ථිකයත් එකක් සෘජුවම බලපාලා තියෙනවා. ඒ නිසා ආර්ථිකය විශාල වශයෙන් කඩා වැටිලා. කෘෂිකර්මාන්තය පිළිබඳව කතා කළහොත් දේශගුණික හේතු නිසා, පොහොර නැති නිසාත් නියමිත වෙලාවට වගා කරගන්න බැරිව ගියා.

 

පොහොර ප්‍රශ්නය උග්‍ර විදියට තියෙනවා  නේද?

පොහොර ලංකාවට ගෙන්වන්න තිබුණේ 2020 අවුරුද්දේ මුල. ඒත් කොවිඞ් වසංගතය නිසා ඒ ක්‍රියාවලිය නතර වෙලා තිබුණා. ගිය සතියේ මාතලේ නගරයේ ගොවි මහත්තයෙක්  පොහොර නැති නිසා  ගහක් උඩට නැගලා විරෝධතාවක්  කළා. ලග්ගල ප්‍රදේශය කාබනික පොහොර භාවිතා කරමින් වගා කරන ප්‍රදේශයක් බවට පත් කරනවා කියලා හිටපු ජනාධිපතිතුමා මිනිස්සුන්ට පොරොන්දු වෙලා තිබුණා. එහෙම පොරොන්දුවක් දුන්නා නම්, අඩුම තරමේ මිනිස්සු ඒ ගැන දැනුවත් කරලා, කාබනික පොහොර ටිකවත් වෙලාවට ලබා දෙනවා නම්  මිනිස්සු රජයට කරදර  කරන්නේ නැතිව තමන්ගේ රැකියා කරගෙන ජීවත් වේවි. විරෝධතාව දක්වපු මනුස්සයා අපි පොහොර ලබා දෙන්නම් කියලා ගහෙන් බැස්සුවා. ඒත් ඒ කියපු දවසට පොහොර ටික ලබාදේවිදැයි අපිට සැකයක් තියෙනවා. ගොවි මහත්වරු මේ විදියට කලබල වෙන එක සාධාරණයි. මොරගහකන්ද ව්‍යාපාරය නිසා ලග්ගල, පල්ලේගම  ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ කුඹුරුවල යල, මහ කන්න 10 ක් විතර කුඹුරු අස්වද්දලා නැහැ. අවුරුදු 5 ක් පුරාම ලග්ගල මිනිස්සු ජීවත්වෙන්නේ රජයෙන් ලබා දෙන වියලි සලාකයෙන්. මොරගහ, කළු ගඟ ජලාශේ හදන්න ලග්ගල මිනිසුන්ගේ ඉඩම් ටික පවරා ගත්තා නම් ඒ මිනිස්සුන්ට වෙනත් ස්ථානයකින් ඉඩම් ලබා දෙන්න රජයට යුතුකමක් තිබුණා.

 

පොහොර ලබා දෙන බව ජනාධිපතිවරයා පොරොන්දු වුණා නේද?

ඔව්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා පොරොන්දු වුණා මිනිස්සුන්ට අනිවාර්යයෙන් මහා කන්නයට පොහොර ලබා දෙනවා කියලා.  තව ටික දවසකින් මහ කන්නය පටන් ගන්නවා. අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා ජනාධිපතිවරයා කියපු විදියට කාබනික හෝ රසායනික පොහොර ටික ජනතාවට ලබා දෙයි කියලා. අනෙක් කාරණය වගා කරන්න ලබා දෙන්නේ දෙමුහුන් බීජ.ගොවි මහත්වරු කියනවා දෙමුහුන් බිජ හුරු වෙලා තියෙන්නේ රසායනික  පොහොරවලට කියලා. දේශිය බීජ  අපේ රටේ නැහැ. මැලේසියාවෙන් අපේ රටට ඇවිත් අපෙන් කෘෂීකර්මාන්තය ඉගෙනගත්තේ. ඒත් මැලේසියාවෙන් බීජටික එවනකම් අපිට බලාගෙන ඉන්න වෙන තත්වයක් අද උදාවෙලා  තියෙන්නේ.මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේ බහුතරයක් ඉන්නේ කෘෂිකර්මාන්තයෙන් ජීවත් වෙන මිනිස්සු.

 

ලග්ගල නවනගරයේ තත්වය කොහොමද?

ලග්ගල නව නගරය හදන්න ඉඩම් රජයට පවරා ගත්ත මිනිස්සු විශාල ප්‍රමාණයකට තවමත් ඉඩම් ලබා දීලා නැහැ. කොටසකට අක්කර භාගයක ගොඩ ඉඩම් ලබා දුන්නා.ඒ ඉඩම්වල අනුපවුල් කිහිපයක් පදිංචි වෙලා ඉන්නවා. ඒ මිනිස්සුන්ට යන්න තැනක් නැහැ.  අපි පසුගිය ආණ්ඩුව කාලේ මේ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් ඉදිරිපත් කළත්, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා මම කියන කිසිම දෙයකට ඇහුම්කන් දෙන්න සුදානම් වුණේ නැහැ. ඒත් එදා අපි මහවැලි අමාත්‍යංශයෙන් කරන්න කියද්දී කරන්න බැහැ කීව නිලධාරීන්, මේ වෙනකොට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ  ජනාධිපතිවරයා කටින් දෙන නියෝගවලට පවා ක්‍රියා කරනවා. පසුගිය කාලයේ අපි යමක් කරන්න කීව අවස්ථාවල චක්‍රලේඛවලට පටහැනියි කියා වැඩ නොකර හිටපු නිලධාරීන්  අද චක්‍රලේඛ නැතිවම වැඩ කරනවා. අපිට තියෙන ප්‍රශ්නය ඇයි මේ නිලධාරීන් කල්මැරුවේ කියලා. කොහොම නමුත් ලග්ගල මිනිස්සුන්ගේ ප්‍රශ්ණ විසඳෙනවා නම් හොඳයි. අනෙක් එක ලග්ගල රෝහල. ලග්ගල රෝහල  විශාල ගොඩනැගිල්ලක්  වුණාට ඉන්නේ එක වෛද්‍යවරයෙක්. වකුගඩු රෝගීන් මාතලේ සහ දඹුල්ල නගරවලට එන්න ඕනෑ. අපිට ශික්ෂණ රෝහල් නැහැ. එහෙම නැත්නම් අපි බදුල්ලට, මයියංගණේට, හෝ නුවරට යන්න ඕනෑ. අපි ඉල්ලීම් කළා  මේ රෝහල මධ්‍යම ආණ්ඩුවෙන් පාලනය වන රෝහලක් විදියට හදලා දෙන්න කියලා. පසුගිය ආණ්ඩුව කාලේ ඒ සියල්ලටම විධිවිධාන සකස්කරලා, ඒ සඳහා කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමැතිය ගන්න පමණයි ඉතිරි වෙලා තිබුණේ. ඒත් ආණ්ඩු මාරුවත් එක්ක ඒ සියලු දේවල් යටපත් වෙලා ගියා.

 

ආංශික කාරක සභාවලට සාමාජිකයන් පත්නොකර කල් දමමින් සිටිනවා නේද? ඔබ එහි සිටි කෙනෙක් විදියට ඒ ගැන දකින්නේ කොහොමද?

පසුගිය ආණ්ඩුව කාලයේ  ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභා 16 න් විශාල  වැඩ කොටසක් කළා. මම අධ්‍යාපනය, උසස් අධ්‍යාපනය සහ මානව සම්පත් කළමණාකරණ ආංශික අධික්ෂණ අනු  කමිටුවේ සභාපති විදියට වැඩ කළා. ඒ කාරක සභාවලින් විවිධ ප්‍රශ්න අපිට විසඳගන්න පුළුවන් වුණා. යම් කිසි ප්‍රශ්නයක් අපිට ආව අවස්ථාවල අගතියට පත් වුණ පාර්ශවයත් අපි ගෙන්නුවා, අමාත්‍යංශවල නිලධාරීන් ගෙන්නුවා. ඉන්පස්සේ අපි එකතු වෙලා ඒ ප්‍රශ්නය විසඳුවා. අපි ආංශික කාරක සභා හරහා විවෘතව වැඩ කළා. රටේ විශාල ප්‍රශ්නයක් වෙලා තියෙන පළමුවෙනි ශ්‍රේණියට ළමයි ඇතුළත් කිරිම පිළිබඳව චක්‍රලේඛයක් අපි සකස් කළා. අපි ලංකාවේ විවිධ ස්ථානවලින් දෙමාපියන් ගෙන්නුවා, විවිධ පාසල්වලින් ගුරුවරු, විදුහල්පතිවරු  සහ ගුරු සංගම් 16 ක් ගෙන්වලා, එතෙක් තිබුණු 1 වන ශ්‍රේණියට ළමුන් ඇතුලත් කර ගැනීමේ චක්‍රලේඛයේ තිබුණු කරුණු 17 ක් වෙනස් කළා.  අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ තිබුණු විශාල ප්‍රශ්නයක් තමයි ගුරු මාරු ප්‍රශ්නය. විවිධ කාරණා නිසා සහ විවිධ පළිගැනීම් නිසා ගුරුවරුන්ට පළිගැනීම් විදියට ගුරුවරුන් මාරු කිරීමේ ජාතික වැඩ පිළිවෙලක් අපි හැදුවා. ඒක පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළා. එවකට හිටපු අධ්‍යාපන අමාත්‍ය අකිල විරාජ් මහත්මයා ඒ ජාතික ප්‍රතිපත්තිය භාර ගත්තා. ඒත් ඉන්පස්සේ ආණ්ඩුව මාරු වුණා. අධ්‍යාපන අමාත්‍යංශයේ නිලධාරීන්ට වගකීමක් තියෙනවා මේ ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාවට නන්වන්න. ඒත් අපේ මහන්සිය වතුරේ ගිහින්.■

 

20වන සංශෝධනය, කෝවිඞ්-19 වසංගතය හා මායාවේ දේශපාලනය ■ තිසරණි ගුණසේකර

0

දීර්ඝ විරාමයකින් පසු කෝවිඞ්-19 මැඬලීම සඳහා වූ ජනාධිපති කාර්ය සාධක බලකාය ඔක්තෝබර් 6 වැනිදා යළිත් රැස්විය. මාධ්‍ය මගින් ප්‍රචාරය කෙරුණු ඡායාරූප තුළින් පෙනීයනුයේ මෙම රැස්වීම පවත්වා ඇත්තේ රජයේම නියෝග දෙකක් උල්ලංඝනය කරමින් බවය. එකක් නම්, මුඛ ආවරණ පැළඳීමයි. අනෙක නම් සමාජ දූරස්ථභාවයයි.

යළි උපත ලද කෝවිඞ්-19 කාර්ය සාධක බලකා රැස්වීමට සහභාගි වූ අති බහුතරය මුඛ ආවරණ පැළඳ නොසිටි බව පැහැදිලිය. අඩුම තරමින් රටේ නායකයා වූ ජනපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාවත් මුඛ ආවරණයක් පැළඳ සිටිනු මාධ්‍ය වාර්තාවලින් නොපෙනේ. කොමිසම රැස්වී ඇත්තේ කිසිදු සමාජ දූරස්ථභාවයක් ආරක්‍ෂා කරමින් නොවන බවවද මාධ්‍ය වාර්තාවලින් පැහැදිලිය.

රටේ නායකයාත්, වසංගතය මැඬලීම සඳහා ස්ථාපිත කොට ඇති ප්‍රමුඛතම රාජ්‍ය ආයතනයත් තමන්ගේම මූලික නීති රීති දෙකක් ප්‍රසිද්ධියේම උල්ලංඝනය කරන්නේ නම් එයින් රටේ ජනතාවට දෙන පණිවුඩය කුමක්ද?

වෛරසය සමාජ ව්‍යාප්තියක් නොමැති බවත්, එය මුළුමනින්ම පාලනය කර ඇති බවත් ආණ්ඩුව මාස ගණනක් පුරා කී කතාවයි. ආණ්ඩුවේ නායකයන් පවා මෙම කථාව විශ්වාස කළ බව ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වයෙන් පෙනේ. රටේ ඉහළම නායකයන් දෙපළ වූ ජනපතිවරයා සහ අගමැතිවරයාගේ සිට සෙසු සියලු නායකකාරකාදීන් ප්‍රසිද්ධියේම ක්‍රියාත්මක වූයේ වසංගතයක් නැති ගණනටය. පාර්ලිමේන්තුවේ හෝ ඉන් පිටතත් මුව ආවරණ පැළඳීම්, සමාජ දූරස්ථභාවය ආරක්‍ෂා කිරීම් සිදු නොවිණි.

ජනපතිවරයා මොරගහකන්ද ප්‍රදේශයේදී ඔක්තෝබර් 1වැනිදා කළ සංචාරයක ඡායාරැපයක් ජනපති මාධ්‍ය අංශයේ වෙබ් අඩවියේ දැකිය හැක. එහි ජනපතිවරයා ප්‍රමුඛ අතිබහුතරයක් මුඛ ආවරණ පැළඳ නැත. කිසිදු සමාජ දූරස්ථභාවයක් ආරක්‍ෂා කිරීමක්ද නැත.

මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැතිවරයා සැප්තැම්බර් 29දා මාධ්‍ය ප්‍රධානීන් සමග සාකච්ඡාවක් පැවැත්වීය. එහිදීද මුඛ ආවරණ පැළඳීමක් හෝ සමාජ දූරස්ථභාවය ආරක්‍ෂා කිරීමක් හෝ දක්නට නොලැබුණි.

සැප නින්දකින් පසු හදිසියේ අවදිව ජනපති කාර්ය සාධක බලකා රැස්වීම අවසානයේ ජනපති මාධ්‍ය අංශය නිකුත් කළ නිවේදනයේ වෛරසය යළි ඉස්මතුවීමේ වරද පටවා තිබුණේ ජනතාව මතය. ජනතාව ගත වූ කාලය පුරා සෞඛ්‍ය ආරක්‍ෂක නීතිරීති පිළිනොපැදීම නිසා මෙම අවදානම මතුවූ බවට වෛද්‍යවරුන් පවසන්නේ යැයි එම නිවේදනයේ දැක්විණි. මෙම නිවේදනය සිදුකළේ තමන්ගේම සෞඛ්‍ය ආරක්‍ෂණ නීති දෙකක් කඩකරමින් රැස්වූ ජනපති කාර්ය සාධක බලකායක් විසිනි.

කකුළුවා ඇදයට යමින් පැටියාට කෙළින් යන්නැයි උපදෙස් දෙනවායැයි කියනුයේ මෙවැනි වැඩවලටය.

පසුගිය සති ගණනාව තුළම රට පුරා විවිධ ප්‍රදර්ශන, සංදර්ශන පැවැත්විණි. මේ සියල්ල පැවැත්වුණේ සෞඛ්‍ය ආරක්‍ෂණ නීති අමු අමුවේ උල්ලංඝනය කරමින් හා රජයේ අවසරය පිටය. මුව ආවරණ පැළඳීමේ හා සමාජ දූරස්ථභාවය රැකීමේ නීති ප්‍රසිද්ධියේ උල්ලංඝනය වනු දැක දැකත් ආණ්ඩුව නිසල විය.

  මෙයට හොඳම උදාහරණය කොළඹ ජාත්‍යන්තර පොත් ප්‍රදර්ශනයයි. ජනතාව ලක්‍ෂ ගණනින් එක් රැස්වන මෙවැනි ප්‍රදර්ශනයක් නොපැවැත්විය යුතුව තිබූ බව සාමාන්‍ය බුද්ධියට වුවද ගෝචර වන කාරණයකි. නමුත් ප්‍රදර්ශනය පැවැත්වීමට රජයේ අවසරය ලැබුණි. ප්‍රදර්ශනය පැවැත්වෙනුයේ කිසිදු සෞඛ්‍ය ආරක්‍ෂක විධිවිධානයකට අනුකූලව නොවන බව මාධ්‍ය මගින් දිනපතා වාර්තා විය. එහෙත් ආණ්ඩුව ඒ සම්බන්ධයෙන් අඳ-ගොලු-බිහිරි පිළිවෙතක් අනුගමනය කළේය.

මාස ගණනක සිටම ආණ්ඩුවේ නිල ස්ථාවරය වූයේ වෛරසයේ සමාජ ව්‍යාප්තිය මුළුමනින්ම පාලනය කර ඇති බවය. උදාහරණයක් ලෙස ජුලි 25දා ඉන්දියාවේ පුවත්පතට හමුදාපති ෂවේන්ද්‍ර සිල්වා මහතා ප්‍රකාශ කළේ වෛරසය සමාජගත වීම මුළුමනින්ම පාලනය කර ඇති බවත් තෙමසකට ආසන්න කාලයක් තුළ සමාජයෙන් ආසාදිතයකු හමු නොවූ බවත්ය.

මෙවන් කතා ඇසෙන විට හා රටේ ඉහළම නායකයන් මුඛ ආවරණ හා සමාජ දූරස්ථභාවය පිළිබඳ රෙගුලාසි අමු අමුවේ උල්ලංඝනය කරනු දකින විට ජනතාව අනාරක්‍ෂිත ආකාරයෙන් හැසිරීම පුදුමයක්ද?

රට පුරා නිරන්තරයෙන් අහඹු පීසීආර් පරීක්‍ෂණ සිදු නොකර වෛරසය සමාජය තුළ නැතැයි නිසැකව කිව නොහැකි බව වෛද්‍යවරුන් දැන සිටින්නට ඇත. නමුත් ඔවුන් මේ පිළිබඳව වචනයකුදු නොකීවේ දේශපාලන නායකත්වයේ ස්ථාවරයන්ට පටහැණි යමක් කීමට තිබූ බිය නිසා විය හැක. හේතුව කවරක් වුව ඒ නිහැඬියාවේ ප්‍රතිඵලය වූයේ සමාජය අනාරක්‍ෂිත වීමත් ජනතාව අවදානමට ලක්වීමත්ය. ගතවූ මාස කිහිපය තුළ පාලකයන් මවා තිබූ සුරක්‍ෂිතභාවයේ මායාවෙන් සුරැකුණේ හා ශක්තිමත් වූයේ වෛරසයයි.

 

ඇත්ත කීම

දිට්ඨධමම් වේදනීය කර්මයක්ද?

වෛද්‍ය පරීක්‍ෂණ ආයතනයේ ) අධ්‍යක්‍ෂ ධුරය දැරූ දොස්තර ජයරුවන් බණ්ඩාර මහතා ඔක්තෝබර් 5 වෙනිදා පෞද්ගලික රූපවාහිනී නාලිකාවකට කළ ප්‍රකාශයක් ෑජදබදපහ භැංඑ වෙබ් අඩවියේ සටහන්ව තිබුණි. ඔහු කියා තිබුණේ හඳුනාගත් පොකුරුවලට පරිබාහිරව සමාජය තුළ ගතවූ මාස කිහිපය තුළ වෛරසය පැවත ඇති බවය. මූලයක් සොයාගත නොහැකි ආසාදිතයකු දිවුලපිටියෙන් වාර්තා වීමෙන් මෙය පැහැදිලි වන බව ඔහු ප්‍රකාශ කෙළේය.

ඔහුගේ ප්‍රකාශය විද්‍යාත්මක ක්‍රමයට මෙන්ම බෞද්ධ දර්ශනයේ එන හේතු ඵලවාදයටද අනුගතය.

නමුත් වෛරසය ගතවූ මාස කිහිපය තුළ බාහිර සමාජයේ නොවූ බවට වූ රාජපක්‍ෂ සත්‍යයට නම් එම ප්‍රකාශය ගෝචර නොවේ.

වෛද්‍ය ජයරුවන් මහතා මෙම විද්‍යාත්මක සත්‍යය පැහැදිලි කළ දිනම, එනම් ඔක්තෝබර් 5දා ඔහුව එම්ආර්අයි ආයතනයේ අධ්‍යක්‍ෂ තනතුරින් ඉවත්කොට එහි නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්‍ෂ ධුරයට පත් කෙරිණි. එතෙක් නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්‍ෂ ධුරය දැරූ වෛද්‍යවරයා අධ්‍යක්‍ෂ තනතුරට උසස් කර තිබේ. මෙම තනතුරු මාරුව සිදුකර ඇත්තේ අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් මේජර් ජෙනරාල් වෛද්‍ය සංජීව මුණසිංහ මහතාගේ අත්සනින් නිකුත් කර ඇති චක්‍රලේඛයකිනි. හෙවත් සර්කියුලර් එකකිනි.

එම්ආර්අයි ආයතනයේ සිදුවූ මෙම හදිසි තනතුරු මාරුව අහම්බයක්ද? නැතහොත් කළ කම් එසැණින් පල දීමක්ද? මෙයින් සෞඛ්‍ය ක්‍ෂෙත්‍රයේ සෙසු නිලධාරීන්ට හා සමස්ත විද්‍යාත්මක ප්‍රජාවට හැඟවෙන පණිවුඩය කුමක්ද?

කොවිඞ්-19 වෛරසය ලොව පුරා ව්‍යාප්ත වීම පාලනය කරගත හැකිවූ මුල් සති කිහිපය තුළ එවැන්නක් සිදු නොවූයේ චීන රජය සත්‍යය සැඟවීමට කටයුතු කළ බැවිනි. නව හා බිහිසුණු වෛරසයක උපත දුටු චීන වෛද්‍යවරුන් පිරිසක් සමාජ වෙබ් අඩවි හරහා ඒ පිළිබඳව එකිනෙකා සමග අදහස් හුවමාරු කරගත් විට චීන පාලකයෝ ඔවුන්ව වහා මර්දනය කළහ. සමාජයේ කැළඹීමක් සිදුකිරීමට උත්සාහ කළායැයි මෙම වෛද්‍යවරුන්ට චෝදනා කළ චීන පොලිසිය යළිත් එවැන්නක් නොකරන බවට ඔවුන්ගෙන් ලිඛිත ප්‍රකාශ ලබා ගත්තේය.

ටික කලකට සත්‍යය යට ගියේය. නමුත් ඉන් වෛරසයේ ගමන නොනැවතුණි. වැඩි කල් නොයා වෛරසය නව ජවයකින් සමස්ත රටත් ලෝකයත් ආක්‍රමණය කළේය.

ලංකාවේ ගත වූ මාස කිහිපය පුරා සිදුවූයේ දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව සත්‍යය යටපත් කිරීමක්ද?

චීනයේ දැවැන්ත මාධ්‍ය සංවිධානයක් වූ ශෂක්‍්ෂ මාධ්‍ය ආයතනයට අනුබද්ධ ශෂක්‍්ෂ පර්යේෂණ ආයතනය ගත වූ මස අවසානයේ ලෝකයේ රටවල් කෝවිඞ්-189 වසංගතයට මුහුණ දුන් ආකාරය පිළිබඳව වාර්තාවක් සකස් කළේය. වෛරසය පාලනය කිරීම අතින් වඩාත්ම සාර්ථකත්වයක් ලබා ඇත්තේ චීනය බවත් ලෝකයෙන්ම වෛරසය පාලනය අතින් දෙවැනි තැන හිමිවනුයේ ලංකාවට බවත් එහි දැක්විණි.

ලංකාවේ වාර්තාගත රෝගීන් ප්‍රමාණය අඩු අගයක් ගන්නේ මෙරට සිදුකළ පීසීආර් පරීක්‍ෂණ ප්‍රමාණයද අනෙකුත් රටවලට සාපේක්‍ෂව ඉතාමත් අඩුවීම නිසාද යන සරල ප්‍රශ්නය මෙම වාර්තාව සම්පාදනය කළවුන් නොනැගුවේ එය චීන රජයේ නිල සත්‍යයම පුනරුච්චාරණය කරන ආයතනයක් වූ නිසාද?

ගතවූ සති කිහිපය තුළ මෙරට දැවැන්ත වන විනාශයක් වූ බව නොරහසකි. මෑත කාලයේ මෙවැනි පරිසර හානි පිළිබඳ පැමිණිලි 20ක් ලැබී ඇති බව පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා ඔක්තෝබර් 20දා පැවසීය. හන්තාන, කල්පිටිය, වනාතවිල්ලුව, මාරවිල, මොරවැව, ආනවිලුන්දාව, මංගලපුර, කාවන්තිස්සපුර, මින්නේරිය, නකල්ස්, වැලිකන්ද, ඉහලතලාව, මීගමුව කළපුවේ කඩොලාන පරිසරය, කැකිරාව, සෝමාවතිය, වන්නියගම, හෑදෙණිය, කිරිඳිඔය, කන්තලේ හා ගලෙන්බිඳුණු වැව මෙලෙස පරිසර හානියට ගොදුරු වූ ප්‍රදේශයි. මේ පරිසර හානිය පිළිබඳ වාර්තා කළ මාධ්‍යයන්ට පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකයා තම ප්‍රණාමයද පුද කළේය.

මෙවර මහා මැතිවරණයෙන් පසු පෙර නොවූ විරූ තරම් මහා පරිසර විනාශයක් සිදුවෙමින් පවතින බව යථාර්ථයක් වුවද, එය පිළිගැනීමට රාජපක්‍ෂ පාලනය සූදානම් නැත. එපමණක් නොවේ, මාධ්‍ය මගින් මෙම විනාශය හෙළිවීම වළකාලීමට පාලකයන් උත්සාහ කරන බව සැප්තැම්බර් 28දා ජනාධිපති මාධ්‍ය ඒකකය නිකුත් කළ නිවේදනයකින් පැහැදිලි වේ. වත්මන් පාලනය යටතේ පෙර නොවූ විරූ තරම් පරිසර විනාශයක් සිදුවෙතැයි පළවන ප්‍රවෘත්ති ප්‍රබන්ධ බවත්, මෙලෙස අසත්‍ය ප්‍රවෘත්ති නිර්මාණය කරන පිරිස්වලට එරෙහිව නීතිමය පියවර ගැනීමට රජය සූදානම් වන බවත් එයින් කියැවේ.

මෙම නිවේදනයේ අරමුණ  වනුයේ නීතිය අවභාවිත කොට මාධ්‍යයට මුකවාඩම් බැඳ පරිසර විනාශයක් සිදුවන බව රටට වසන් කිරීම නොවන්නේද?

කෝවිඞ්-19 වෛරසය සමාජගත වීම පිළිබඳව යථාර්ථය වසන් කිරීමට මෙවැනිම ක්‍රියාන්විතයක් සිදුවීද (හා සිදුවන්නේද) යන ප්‍රශ්නය මතුවනුයේ මෙම සංදර්භය තුළය. වෛරසය පිළිබඳ රාජපක්‍ෂ පාලනයේ නිල මතයට වෙනස් විද්‍යාත්මක උපකල්පනයක් ඉදිරිපත් කළ එම්ආර්අයි ආයතනයේ අධ්‍යක්‍ෂවරයාට අත්වූ ඉරණම තුළින් මෙම සැකය තවත් තහවුරු නොවන්නේද?

20වන සංශෝධනය ගෙනඒමේ එක් අරමුණක් වනුයේ මෙලෙස රටේ සැබෑ තත්වය ජනතාවගෙන් වසන් කිරීම තවත් පහසු කිරීමටද? උදාහරණයක් ලෙස 20වන සංශෝධනය සම්මත වුවහොත් රටේ සියලුම අධිකරණවල විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේ බලය ඍජුව හෝ වක්‍රව ජනපතිවරයාට හිමිවනු ඇත. එවැනි තත්වයක් තුළ රටේ යථාර්ථය පිළිබඳව ඇති තතු කියන්නවුන්ට එරෙහිව නීතිය අවභාවිත කිරීම පාලකයන්ට ඉතාමත් පහසු වන බව පැහැදිලිය. පරිසර විනාශය ගැන හෙළිදරව් කරන මාධ්‍යවේදීන්ට හා වසංගතය පිළිබඳ සත්‍යය කතාකරන වෛද්‍යවරුන්ට නීතියෙන් බැට කා හිරේ විලංගුවේ වැටීමට සිදුවුවහොත් එයද පුදුමයක් නොවනු ඇත.

20වන සංශෝධනයෙන් රාජ්‍ය විගණනය පිළිබඳව යෝජිත හානිදායක වෙනස්කම් සාධාරණීකරණය කරමින් අගමැති මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා කළ ප්‍රකාශයට ප්‍රතිචාර දක්වමින් හිටපු කතානායක කරු ජයසූරිය මහතා පෙන්වා දුන්නේ මෙම සංශෝධනය තුළින් සුදුසුකමක් නැති පුද්ගලයකු වුවද තම තනිමතයට විගණකාධිපතිධුරයට පත්කිරීමට ජනපතිවරයාට හැකිවන බවයි. මෙම අවදානම අධිකරණයටද පොදුය. ව්‍යාජ දෝෂාභියෝගයකින් අගවිනිසුරු ශිරාණි බණ්ඩාරනායක මහත්මිය පන්නා දමා ඒ තනතුරට මොහාන් පීරිස් මහතා පත්කිරීමට එවකට ජනපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා කටයුතු කළේය. 20වන සංශෝධනය බලාත්මක වුවහොත් තමන්ගේ අණසකට යටත් නොවන විනිසුරුවරුන් ඉවත් කොට ඒ වෙනුවට තමන්ගේ නියමයන් පිළිපදිනවුන් පත්කිරීමට රටේ නායකත්වයට මං විවර වනු ඇත. ඉන්පසු එම විනිසුරුවරුන් ලවා තමන්ගේ දේශපාලන මායාවන් විනිවිද දැකීමට ඒවායේ යථාර්ථය රටට හෙළිදරව් කිරීමට තැත් දරන සියල්ලන්ටම නීතියේ රාමුව තුළම දඬුවම් කිරීමට රාජපක්‍ෂ පාලනයට හැකිවේ.

කෝවිඞ්-19 වෛරසය පාලනයට වඩා 20වන සංශෝධනය සම්මත කරගැනීමට ආණ්ඩුව ප්‍රමුඛතාව දෙනුයේ එබැවිනි.

 

ප්‍රමාදය මරණයයි

කෝවිඞ්-19 වසංගතයේ පළමු රැල්ල ආරම්භයේදීම රට ලොක්ඩවුන් කිරීමට රාජපක්‍ෂවරුන් කටයුතු නොකළේ එයින් මහමැතිවරණය සඳහා නාමයෝජනා දීම කල් යාමට ඉඩ තිබූ බැවිනි. එජාපය බෙදී තිබූ තත්වය තුළ කඩිනමින් නාමයෝජනා දීම තමන්ට දේශපාලනික වශයෙන් වාසි සහගත බව රාජපක්‍ෂවරු වටහා ගත්හ. නාමයෝජනා නිමා වෙන තෙක් රට විවෘතව තැබීමේ ප්‍රතිඵලය වූයේ වෛරසය වඩ වඩාත් ව්‍යාප්ත වීමයි.

අද අප මුහුණ දෙමින් සිටිනුයේ එදාට වඩා භයානක තත්වයකටය. වෛරසය මේ වන විටත් රට පුරාම ව්‍යාප්තව ඇති බව පීසීආර් පරීක්‍ෂණවලින් පැහැදිලි වේ. කෝවිඞ්-19 රෝගයේ මූලික ලක්‍ෂණ සාමාන්‍ය සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාවකට හෝ වැසි සමයේ බහුල වන වෛරස් උණ රෝගවලට සමාන නිසාත්, වෛරසය ආසාදිතවූවන්ගෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක් රෝග ලක්‍ෂණ නොපෙන්වන නිසාත්  වෛරසයට සමාජය තුළ සැඟවී සිටීම ඉතාම පහසුය.

නමුත් පාලකයන් අදත් මූලිකත්වය දෙනුයේ වසංගතය මැඬලීමට නොව තමන්ගේ බල ව්‍යාපෘතිය ඉදිරියට ගෙනයාමටය. වසංගත උවදුර දුරලීමට මුළු බර යොදනවා වෙනුවට ආණ්ඩුවේ ප්‍රමුඛතාව වී ඇත්තේ හැකි ඉක්මනින් 20 වන සංශෝධනය සම්මත කර ගැනීමටය.

20වන සංශෝධනයට එරෙහිව ආණ්ඩුව තුළින්ම මතුවන විරෝධතා මේ වන විට උත්සන්නව ඇත. විජේදාස රාජපක්‍ෂ මන්ත්‍රීවරයාගේ ලිපිය හා මාධ්‍ය ප්‍රකාශයත් බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතාගේ හිතවතකු ලෙස සැලකෙන පුවත්පත් මණ්ඩල සභාපතිවරයා හා විමල් වීරවංශ ඇමතිවරයා අතර සිදුවන දෝෂාරෝපණයනුත් මෙම තත්වයට නවතම උදාහරණයන්ය. වීරවංශ ඇමතිවරයාගේ ප්‍රසිද්ධ ප්‍රකාශයන්ට පොහොට්ටු පක්‍ෂයේ ලේකම්වරයා යළිත් තම නොසතුට ප්‍රකාශ කිරීම මෙහි තවත් ප්‍රකාශනයකි.

වසංගතය නිසා 20 පමා වුවහොත් ඊට එරෙහි පිරිස් ශක්තිමත් වීමට ඉඩ ඇති බව රාජපක්‍ෂවරු දනිති. රටේ ආර්ථික අර්බුදයත් ජනතාවගේ ජීවන ප්‍රශ්නත් දිනෙන් දින වැඩිවනවා මිස අඩු නොවන බවත් රාජපක්‍ෂවරු දනිති. ප්‍රමාද වන තරමට 20 සම්මත කර ගැනීමට ඇති ඉඩකඩ ඇහිරෙන බවද රාජපක්‍ෂවරු අවබෝධ කර ඇති බව නිසැකය. ඔවුන් වසංගතයට වඩා 20ට මුල් තැන දෙන්නේ එබැවිනි. 20 සම්මත කරගෙන සියලු බලය ජනපතිවරයා ප්‍රමුඛ රාජපක්‍ෂ පවුල අතර සංකේන්ද්‍රණය කරගත් පසු ආණ්ඩුව අභ්‍යන්තරයේ මෙන්ම රට තුළද මතුවන ඕනෑම විරෝධතාවක් යටපත් කිරීම රාජපක්‍ෂවරුන්ට පහසු වනු ඇත.

20 සම්මත කරවා ගැනීමට රාජපක්‍ෂවරුන්ට ඇති කඩිනමට අනෙක් හේතුව ඇමෙරිකානු ජනපතිවරණයයි. වත්මන් ඇමෙරිකානු ජනපති ට්‍රම්ප් මහතාත් රාජපක්‍ෂවරුනුත් අයත් වනුයේ එකම දේශපාලන කුලකයකටය. රාජපක්‍ෂවරුන් යළිත් පවුල්-ඒකාධිපතිත්වයක් දක්වා යන ගමනට ට්‍රම්ප් පාලනයකින් ප්‍රබල විරෝධයක් මතුවීමට ඇති ඉඩකඩ අවමය.

නමුත්, නොවැම්බර් ජනපතිවරණයෙන් ට්‍රම්ප් මහතා පරාජය වුවහොත් තත්වය රාජපක්‍ෂවරුන්ට අවාසිදායක ලෙස වෙනස් විය හැක. ජෝ බයිඞ්න් ජනපතිවරයකු හා කමලා හැරිස් උප ජනපතිනියක යටතේ ජාත්‍යන්තර තලයේ මානව හිමිකම් ප්‍රශ්න පිළිබඳව ඇමෙරිකාව යළිත් වැඩි අවධානයක් යොමු කරනු ඇත. එවැනි සංදර්භයක් තුළ 20වන සංශෝධනයට අදට වඩා ජාත්‍යන්තර විරෝධයක් මතු වීමට ඉඩ තිබේ.

ලංකාව කෙතරම් දුරකට චීනයේ උපග්‍රහයකු බවට පත්වුවත්, බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා ඇමරිකානු පුරවැසිභාවය තබාගන්නා තාක්කල් වොෂින්ටනයේ අදහස්, යෝජනා, විවේචන මුළුමනින්ම පිටුදැකීමට රාජපක්‍ෂ පාලනයට අසීරු වනු ඇත. තම ඇමරිකානු පුරවැසිභාවය අත් නොහරින බව බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා ප්‍රසිද්ධියේ හා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කර ඇත. 20වන සංශෝධනයේ ද්විත්ව පුරවැසි වගන්තිය ඇතුළත් වනුයේත් තමන්ගේ ගිහි-පැවිදි අනුගාමිකයන් කෙතරම් කෑමොර දුන්නත් එම වගන්තිය ඉවත් කිරීමට රාජපක්‍ෂවරුන් සූදානම් නැත්තේත් එබැවිනි.

ඇමරිකාවේ ඊළඟ ජනපතිවරයා තනතුරේ වැඩ බාරගනුයේ 2021 ජනවාරි 21 වැනිදාය. ඊට පෙර 20වන සංශෝධනය සම්මත කර ගැනීම රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සැලැස්ම විය හැක. 20වන සංශෝධනය පිළිබඳව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මතය මෙම සතිය තුළ කතානායකවරයාට බාරදීමට නියමිත බව කියැවේ. වසංගත උවදුරද නොසලකා පාර්ලිමේන්තුවේ කටයුතු දිගටම ගෙනයාමට රාජපක්‍ෂවරුන් තීරණය කළේ මේ නිසා විය හැක. වෛරස් අවදානම පහව යන තෙක් රට මුළුමනින්ම හෝ අර්ධ ලෙස වසා දැමුවහොත් එය 20 කඩිනමින් සම්මත කරගැනීමේ අරමුණට බාධාවක් විය හැක. එපමණක් නොවේ. වසංගත උවදුරට වැඩි බරක් දීම ‘වැඩ කරන විරුවන්ගේ’ ප්‍රතිරූපයට හානිදායකය. යථාර්ථය වසා මායාව පැතිරවිය යුත්තේ එබැවිනි.

වෛරසය සමාජගත වීමේ අවදානම තමන් මුළුමනින්ම පරාජය කළාය යන මිථ්‍යාව ජන විඥානය තුළට ඇතුළත් කිරීමෙන් වෛරසයට සමස්ත රට පුරාම නිදහසේ සැරිසැරීමට ඉඩකඩක් රාජපක්‍ෂවරු නිර්මාණය කළහ. වෛරසය පාලනයට වඩා 20 සම්මත කරගැනීමට ප්‍රමුඛතාව දීම තුළින් වසංගතය සුනාමියක් බවට පත්වීම වළක්වාලීමට ඇති සීමිත අවස්ථාවද රාජපක්‍ෂවරුන් නොසලකා හරින සෙයක් පෙනේ. යම් පාලකයකු රට යනු තමා යයි සිතුවහොත්, රටේ පැවැත්ම සඳහා තමන්ගේ නායකත්වය අත්‍යවශ්‍යයැයි සිතුවහොත් එහි ඊළඟ පියවර වනුයේ ජාතික ආරක්‍ෂාව යනු තමන්ගේ ආරක්‍ෂාව ලෙස දැකීමයි. වසංගතය වැඬලීමට වඩා ප්‍රමුඛතාවක් 20 සම්මත කර ගැනීමට දෙන්නේ මේ දැක්ම මතය. ඒ සාවද්‍ය ප්‍රමුඛතාවේ අවසානය කිසිවකුටත් සුබදායක නොවනු ඇත.■

කාදිනල් හිමිට අනුව ප්‍රහාරයේ නායකයා බදියුදීන්ද?

0

රිෂාඞ් බදියුදීන්ගේ සහෝදරයා රියාජ් බදියුදීන්, අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ (සීඅයිඩී) රඳවාගැනීමෙන් නිදහස් කිරීම ගැන වැඩියෙන්ම උරණ වුණේ කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් හිමිය.

කාදිනල්වරයා, පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් පසු, යහපාලන ආණ්ඩුව බලයෙන් විසිවෙන තුරුම කළේ, ප්‍රහාරය ගැන ‘තමා පමණක් දන්නා ඇත්තක්’ සොයන්නට ආණ්ඩුව මහන්සි වන්නේ නැතැ’යි චෝදනා නැගීමය. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපති වන්නට කාදිනල්වරයාගේ මේ චෝදනාද දැඩි ලෙස උදව් විය. අලුත් ආණ්ඩුව පත්වුණු පසු, කරගෙන යන පාස්කු ප්‍රහාර විමර්ශනය ගැන කාදිනල්වරයා ප්‍රසිද්ධියේම සිය ප්‍රසාදයත් විශ්වාසයත් පළකළේය. දැන් පැණිවරකා ගහට හෙණ ගසා ඇත.  ඒ මාස පහකට පමණ පෙර අත්අඩංගුවට ගත් රිෂාඞ් බදියුදීන් මන්ත්‍රීවරයාගේ සොහොයුරා සීඅයිඩීයෙන් නිදහස් කිරීම, ඩීල් එකක්දැයි සැක බවට කාදිනල්වරයා ප්‍රකාශ කිරීමත් සමගය. කාදිනල් හිමිගේ මේ ප්‍රකාශය නිසා, ආණ්ඩුවද කැළඹුණේය. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයාට, කිසිම ඩීල් එකක් නැතැයි කියන්නටද, චමල් රාජපක්‍ෂ ඇමතිවරයාට, බදියුදීන් නිදහස් කළාට විමර්ශන තවදුරටත් පැවැත්වෙනවායැයි පාර්ලිමේන්තුවේදී කියන්නටද සිදුවිය.

රිෂාඞ් බදියුදීන් සමග ආණ්ඩුවේ ඩිල් එකක් ඇත්දැයි තවමත් පැහැදිලි නැත. එහෙත්, ‘මුස්ලිමුන් නම් ඩීල්කාරයන්’ යැයි සමාජයේ පවතින ඒකාකෘතික සම්මතය මේ සිදුවීමෙන් නැවතත් තහවුරු වේ. බදියුදීන් මන්ත්‍රීවරයා, චමල් රාජපක්‍ෂ මහතා සමග වව්නියාවේ විවෘත කිරීමකට සහභාගිවී සුහදව කතා කළ ඡායාරූප හරහා මේ මතය සමාජගත කරන ලදි. ටිකක් දුර බැලූ විට පෙනෙන්නේ එවැන්නක් සමාජගත කරන්නට වැඩිම වුවමනාව තිබෙන්නේ ආණ්ඩුවට බවය.

කාදිනල් හිමි මතු නොව, සමගි ජන බලවේගයේ (සජබ) නායකයෝද ඉන්පසු කැළඹුණහ. සජිත් ප්‍රේමදාස හා තිස්ස අත්තනායක වැන්නෝ, බදියුදින් තමන්ගෙන් ගැලවී යනු ඇතැ’යි උපකල්පනයක සිටිමින් මෙන්, බදියුදීන්ට වක්‍ර ප්‍රහාර එල්ල කළහ. තමන් සමග සිටින මුස්ලිම් පක්‍ෂ හා මන්ත්‍රීවරුන් කොයි මොහොතක හෝ ආණ්ඩුවට එකතු වෙතැයි සජබයේ ලොකු ලොක්කන්ගේ, විශේෂයෙන් ජාතිකවාදී ලොක්කන්ගේ හිතේ තිබෙන සැකයකි.

කාදිනල්වරයා තවත් ඉදිරියට ගොස්, රියාජ් බදියුදීන් නිදහස් කිරීම පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකයා, ඔහු අත්අඩංගුවට ගත් වෙලාවේ කළ ප්‍රකාශයක් සමග සංසන්දනය කළේය. බදියුදීන් ත්‍රස්තවාදීන් සමග සම්බන්ධකම් පවත්වා ඇති බවද, හෝටලයකදී ඔවුන් හමුවී ඇති බවද, දූරකථන ඇමතුම් දී ඇති බවද ඒ වෙලාවේ පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා කිව්වේය. ඒ ඔහු හිතාමතා කිව් දෙයක් නොවේ. ඔහුට ආණ්ඩුවෙන් ලැබුණු පිටපත කියවීමකි.

‘ත්‍රස්තවාදී කණ්ඩායම සමග සාකච්ඡා හා ව්‍යාපාර කළා යැයි මාස පහකට කලින් කී පුද්ගලයකු කිසිම වරදක් කළේ නෑ කියලා එකවර නිදහස් වුණේ කොහොමද? අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පරස්පරයක් මම දකිනවා. මේ පුද්ගලයා ත්‍රස්ත කණ්ඩායම සමග සම්බන්ධ වූ දුරකථන ඇමතුම් පවා ඇති බව අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව අපට කලින් කිව්වා. මේක දේශපාලන ඩීල් එකක්ද?’ කාදිනල්වරයා දැන් නගන ප්‍රශ්නය එයයි.

මේ කතා කියවන විට අපට කාදිනල් හිමි ගැන සිතෙන්නේ මෙවැනි දේවල්ය. උන්නාන්සේ සිටින්නේ රියාජ් බදියුදීන් මේ ප්‍රහාරයට වගකිවයුතුයැයි කියන ස්ථාවරයකය. විමර්ශන හරිහැටියට කරන්නේ නැතැයි, නියම වගකිවයුත්තන් අත්අඩංගුවට ගන්නේ නැතැයි පසුගිය ආණ්ඩුවට චෝදනා කළ කාදිනල්වරයා, මේ ආණ්ඩුවේ විමර්ශන ගැන ප්‍රශංසාව පළකරනුද, බදියුදීන් හා නීතිඥ හිස්බුල්ලා අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් පසු නිශ්ශබ්ද වනුද පැහැදිලිව දකින්නට ලැබිණි. දැන් ඔහුට ඇහැරී තිබෙන්නේ බදියුදීන් නිදහස් කිරීම නිසාය. එය, බදියුදීන් ත්‍රස්තවාදීන් සමග සම්බන්ධකම් පැවැත්වූවායැයි පොලිස් ප්‍රකාශකවරයා මුලින් කී දේ දැන් බොරු වීම නිසා  කාදිනල් හිමිට හටගත් ප්‍රශ්නයක් නොවේ. ‘ප්‍රහාරයට වගකිවයුතුයැයි තමා නිගමනය කරගෙන සිටි අයකු’ නිදහස් කර හැරීම ගැන උරණවීමෙන් කාදිනල් හිමිට ඇතිවූ ප්‍රශ්නයකි.

ඇත්ත නම්, ආණ්ඩුව පාස්කු ප්‍රහාරය පිළිබඳ විමර්ශන කරන්නේ කාදිනල්වරයා හා ඔහුගේ බස් අසා තමන්ට ඡන්දය දුන් කතෝලික ජනතාව සතුටු කරන්නට බවය. ඒ සඳහා වරින් වර කිසිවකු අත්අඩංගුවට ගෙන, ඔහු මේ මේ විදියට ප්‍රහාරයට සම්බන්ධයැයි බොරු ගෙතීම ආණ්ඩුවේ සාමාන්‍ය ප්‍රතිපත්තියයි. ඉන් වෙනත් ප්‍රශ්නයක් ද පැන නගින්නට ඉඩ තිබේ. දැන් අත්අඩංගුවේ පසුවන නීතිඥ හිස්බුල්ලාට එරෙහිවද මේ විදියටම චෝදනා නැති බව පෙනීගියොත් ඔහු නිදහස් කිරීමට, මේ කාදිනල් විරෝධය නිසා ආණ්ඩුව පැකිළෙන්නට ඉඩ තිබීම ඒ ප්‍රශ්නයයි. ඒ නිසා තමන් නිර්දෝෂී වුණත්, කාදිනල්ට බය ආණ්ඩුව නිසා තවදුරටත් අත්අඩංගුවේ සිටීමේ ඉරණම විඳින්නට හිස්බුල්ලා  මහතාට සිදුවනු ඇත.

අත්අඩංගුවට පත්වන්නන්, දරුණු අපරාධකාරයන් හැටියට ලේබල් කිරීම අපේ පොලිසියේ දෛව ප්‍රතිපත්තියයි. එහෙත්, ටික කාලයක් විමර්ශන කරගෙන යන විට ප්‍රමාණවත් සාක්‍ෂි නැති නිසා පුද්ගලයන් නිදහස් කිරීම ප්‍රසිද්ධියේ මෙන්ම අප්‍රසිද්ධියේද සිදුවෙයි. පොලිස් අත්අඩංගුවේ සිටින සැකකරුවන් ඝාතනය කරන්නට පොලිසියට ඉඩක් නොදිය යුතුයැයි අප කියන්නේ මේ හේතුවද නිසාය. අත්අඩංගුවේ ඉන්නේ අපරාධවලට නිශ්චිතවම වගකිව යුත්තෙක්දැයි පොලිසියවත් නොදැන මිනිසුන් මරාදමන නිසාය.

සාධාරණ සැකයක් මත අත්අඩංගුවට ගැනීමටත්, ඒ සැකය තහවුරු නොවේ නම් ඒ පුද්ගලයන් නිදහස් කිරීමටත් පොලිසියට බලයත් හැකියාවත් තිබේ. වරද ඒ බලය පොලිසිය විසින් විවිධ අයගේ වුවමනාවන්වල හැටියට අපයෝජනය කිරීමය. කාදිනල්වරයා නින්දෙන් ඇහැරී ඇත්තේ මේ කිසිවක් නොදන්නවාක් මෙනි. එහිමියන්ගේ චින්තන පරිසීමාව එයින් පෙනෙයි. පාස්කු ප්‍රහාරයට ලක්වූවන්ට යුක්තිය ඉෂ්ට කිරීම සඳහායැයි සිතමින් ඔහු වරින්වර කරන ළාමක ප්‍රකාශ අවසානයේ ඡන්ද බවට පත්වි වැටෙන්නේ රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ මල්ලටය. කාදිනල්වරයා ඒ බව නොදන්නවා විය නොහැකිය.

අන්තිමේදී පොලිස් ප්‍රකාශකවරයාට තනතුරත් අහිමි වුණේය. ඔක්කොම කුණු බේරුවල් බොක්කට කතාව මෙනි. දේශපාලකයන් ලියා එවන පිටපත් මාධ්‍ය ඉදිරියේ කියවන විට, මෙවැනි ප්‍රතිඵල අත්වේයැයි රජයේ නිලධාරීන් ඒ අනුව යළිත් සිතට ගත යුතුය.■

 

■ අරුණ ජයවර්ධන

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විකල්ප අලුතින් පරිකල්පනය කිරීමේ අවශ්‍යතාව

ලංකාවේ දේශපාලන ක්‍රමය ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් කිරීමට පුරෝගාමීන් වූයේ ජේ. ආර්. ජයවර්දන මහතා සහ එජාපයයි. එම ක්‍රමය වඩාත් ශක්තිමත් කොට ඉදිරියට ගෙන යන ලද්දේ එජාපයේම ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිතුමා සහ ශ්‍රීලනිප දේශපාලන සම්භවයක් ඇති මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිතුමා විසිනි.

 

■ ජයදේව උයන්ගොඩ

 

විසිවැනි සංශෝධනයේ අරමුණ ලංකාව ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් කරා ගෙනයාම බව දැන් හොඳටම පැහැදිලිය. එය කවුරුවත් ප්‍රශ්න කරන උපකල්පනයක්ද නොවේ. ජනාධිපතිතුමා නියෝජනය කරමින් සම්ම්න්ත්‍රණවල කතා කරන, පුවත්පත්වලට ලියන සහ ජනමාධ්‍ය මගින් අදහස් දක්වන, එතුමාගේ නියෝජිතයන්ද ඒ බව සඟවන්නේ නැත. එහෙත් එය සාධාරණය කරන විට තරමක් ලජ්ජාශීලී බවක් පමණක් ප්‍රදර්ශනය කරති.

ඒකූඅධිපති අරමුණු සහිතව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කිරීම ලංකාවේ දේශපාලනයේ අලුත් දෙයක් නොවන බවද අප අමතක නොකළ යුතුය. අප රටේ සමහර දේශපාලන පක්‍ෂවල අයට නම් එය අමතක වී ඇත. එයට හේතුව, එම බොහෝ දෙනා ඒ කාලයේ පාසල් දරුවන් හෝ නොදරුවන් හෝ ලෙස සිටීම නිසා විය හැකිය.

 

ආරම්භය

ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාමුවෙන් පිටතට යාම ඇත්තටම ආරම්භ වූයේ 1972 පළමු ජනරජ ව්‍යවස්ථාව සමගය. එයින් හඳුන්වා දෙන ලද ආණ්ඩුක්‍රමයේ විශේෂ ලක්‍ෂණය වූයේ, ආණ්ඩු පක්‍ෂයට තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් තිබුණු ඒක-මණ්ඩල ව්‍යවස්ථාදායකය, කැබිනට් මණ්ඩලය සහ අග්‍රාමාත්‍යවරිය වෙත රාජ්‍ය බලය කේන්ද්‍රගත වූ, ස්වාධීන අධිකරණයක් හෝ ස්වාධීන රාජ්‍ය සේවයක් හෝ සඳහා විධිවිධාන නොමැති, ලිබරල් ආණ්ඩුක්‍රමයක සාමාන්‍යයෙන් තිබෙන, දේශපාලන බලය ප්‍රජාපීඩක ලෙස අවභාවිත කිරීම වැළැක්වීමේ සංවරණ සහ තුලන ක්‍රම ඉවත් කරන ලද, අලුත් මාදිලියක් වීමයි. දැනට සිටින අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතාද, තිස්ස විතාරණ ඇමතිතුමාද, ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් කිහිප දෙනකුද පැමිණෙන්නේ මෙම ආණ්ඩුක්‍රම සම්ප්‍රදාය සහ දේශපාලන චින්තනය වෙතින් දේශපාලන න්‍යාය ඉගෙනගත් අය ලෙසය.

මෙම පළමු ජනරජ මාදිලියෙන් ගොඩනගන ලද්දේ ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍ර මාදිලියක් නොවේ. පාලක පක්‍ෂය/පාලක සන්ධානය අධිපති කරන පාලන තන්ත්‍රයකි. එක් පුද්ගලයකු ඒකූඅධිපතියා කරන්නට බැරි තරම් බලසම්පන්න පුද්ගලයන් ගණනාවක්ම, එම ව්‍යවස්ථාව සෑදීමට හවුල් වීම එයට එක හේතුවක් වන්නට ඇත. සිරිමා බණ්ඩාරනායක, ෆීලික්ස් ඩයස් බණ්ඩාරනායක, ඇන්. ඇම්. පෙරේරා, කොල්වින් ආර්. ද සිල්වා සහ ලෙස්ලි ගුණවර්ධන යන පස්දෙනාම, ඔවුන් අතරින් එක් අයකුට ඒකූඅධිපතියකු වීමට ඉඩ දෙන ආකාරයේ අය නොවූහ.

ලංකාවේ දේශපාලන ක්‍රමය ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් කිරීමට පුරෝගාමීන් වූයේ ජේ. ආර්. ජයවර්දන මහතා සහ එජාපයයි. එම ක්‍රමය වඩාත් ශක්තිමත් කොට ඉදිරියට ගෙන යන ලද්දේ එජාපයේම ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිතුමා සහ ශ්‍රීලනිප දේශපාලන සම්භවයක් ඇති මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිතුමා විසිනි. එම ක්‍රමය සංශෝධනය කරන ලද්දේ ශ්‍රීලනිපයේ නායක මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිතුමා සහ එජාප නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිතුමාය. දැන් එම පැරණි ඒකූඅධිපති  ක්‍රමය යළි පණගන්වා, එය වඩාත් ශක්තිමත් කිරීමට අධිෂ්ඨාන කරගෙන සිටින්නේ රාජපක්‍ෂ පවුලේ පිරිමි සාමාජිකයන්ය. ඔවුහු සිය පවුල තුළ පරම්පරා දෙකකට අයත් වෙති. එම පවුලේ සියලු පිරිමි මහත් දේශපාලන අභිලාෂ සහිත පුද්ගලයෝද වෙති. මෙය සමකාලීන ලංකාවේ මතුවී තිබෙන නව දේශපාලන යථාර්ථයකි.

මේ අතර ලංකාවට ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍ර මාදිලිය 1978 ව්‍යවස්ථාවෙන් හඳුන්වා දුන් ජේ.ආර්. ජයවර්දන මහතා, එම ව්‍යවස්ථාවට එකතු කළ සංශෝධන බොහොමයකින්ම කෙළේ එම ඒකූඅධිපති ලක්‍ෂණ තවත් ශක්තිමත් කිරීම මිස සැහැල්ලු කිරීම නොවේ. ඉන් පසු මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිතුමා 18 වැනි සංශෝධනයෙන් කෙළේ, එම ඒකූඅධිපති ප්‍රවණතාව, ජේ. ආර්. යටතේ තිබුණාටත් වඩා ශක්තිමත් කිරීමයි. එහෙත් එතුමා සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයෝ ඒකූඅධිපතිභාවයෙන් ව්‍යවස්ථාව ඉවත් කළ 19වැනි සංශෝධනයටද ඒ කාලයේ කැමැත්ත පළකළහ. දැන් එතුමාගේ කැමැත්ත පළවන්නේ 18 වැනි සංශෝධනයද ඉක්මවා යන ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍රයකට බව පෙනේ.

 

ඉතිහාසයෙන්

දැන් මෙම ඉතිහාසය ගැන අප මතක් කර ගත යුත්තේ කරුණු කිහිපයක් නිසාය. පළමුවැන්න, අප රටේ බොහෝ දෙනාට දැන් එම ඉතිහාසය අමතකවී තිබීමයි. දෙවැන්න, ඒකූඅධිපති ප්‍රවණතාවට සෑහෙන දීර්ඝ ඉතිහාසයක් තිබෙන බව අප පිළිගත යුතු වීමයි. තුන්වැන්න, එය රටේ ජනතාවගේ ඉල්ලීම මත නොව, එක් එක් දේශපාලන නායකයන්ගේ දේශපාලන සහ පුද්ගලික විජීගීෂා අරමුණු ඉටුකර ගැනීම සඳහා හදාගත් පාලන තන්ත්‍ර බව යළි මතක් කර ගැනීමයි.

1970 සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව නව ජනරජ ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා තමන්ට තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් ලබාදෙන්නැයි ජනතාවගෙන් ඉල්ලූ විට, ඔවුන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය දුර්වල කරන පාලන තන්ත්‍රයක් ගොඩනැගීමේ සැලැස්මක් තමන් වෙත තිබෙන බව ජනතාවට කියාසිටියේ නැත. ජනරජයක් යනු හිතුවක්කාර පාලන ක්‍රමයක් යැයි ඒ කාලයේ කවුරුන් හෝ අපේක්‍ෂා කෙළේද නැත. 2010 දී ද ඇතිවී තිබෙන්නේ ඊට සමාන තත්වයකි. 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කර, ශක්තිමත් ආණ්ඩුවක් ගොඩනැගීම තම අපේක්‍ෂාව බව, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණවලදී කී බව ඇත්තය. එහෙත් තමාගේ අරමුණ 18වැනි සංශෝධනයෙන්ද ඈතට යන අත්‍යන්තයෙන්ම ඒකූඅධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් බව නම් ඔහු කියා සිටියේ නැත.

සෑම කෙනකුම තුනෙන් දෙකක බහුතර බලයක් ඉල්ලා සිට තිබෙන්නේ තමන්ගේ සැඟවුණු න්‍යාය පත්‍රද සහිතවය. එම සැඟවුණු න්‍යාය පත්‍රවල අරමුණ රාජ්‍ය බලය තමන් වටා, සීමා රහිතව, කේන්ද්‍රගත කර ගැනීමයි.

 

පොදු ලක්‍ෂණ

මෙවැනි දේශපාලනඥයන්ට පොදු ලක්‍ෂණ ගණනාවක්ම තිබෙන බව, ලංකාවේ මෙන්ම ජාත්‍යන්තර අත්දැකීම්වලින්ද පෙනේ. ඉන් පළමුවැන්න අසීමිත පුද්ගලබද්ධ විජිගීෂාවයි. විජිගීෂාව යනු බලකාමයයි. දෙවැන්න, පුද්ගලයකු වශයෙන් තමන් සතු අසාමාන්‍ය හැකියාවන්, වැදගත්කම, දෛවෝපගතව තමන්ට පමණක් හිමිවන ඓතිහාසික වගකීම ගැන ඇති අසීමිත විශ්වාසයයි. ඉන්දියාවේ නරේන්ද්‍ර මෝදි සහ තුර්කියේ තයියිප් අර්ඩොගන් සහ පිලිපීනයේ දුතෙර්තේ මෙවැනි නායකයන් සඳහා සමකාලීන නිදසුන්ය.

දේශපාලන විග්‍රහයේදී විභාග කෙරෙන ප්‍රශ්නයක් වන්නේ මෙවැනි අපේක්‍ෂා සහිත දේශපාලන නායකයන් යම් කිසි සමාජයක සිටීමම නොවේ. එවැනි නායකයන් දේශපාලන වශයෙන් බලයට පැමිණීමයි. මහජන සහයෝගයෙන් බලයට පැමිණීමයි. ලංකාවේද, ලෝකයේ අනෙක් රටවලද අත්දැකීම් ආශ්‍රයෙන්, මෙම ප්‍රශ්නයට එකිනෙකට සම්බන්ධ පිළිතුරු තුනක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය.

 

පිළිතුරු තුනක්

පළමුවැනි පිළිතුර, එවැනි ඒකූඅධිපති අපේක්‍ෂා සහිත නායකයකුට මහජන සහාය ලබාගත හැකි වන ආකාරයේ දේශපාලන හිදැසක් හෝ පරිසරයක් සමාජයේ පැවතීමයි. එය නොයෙකුත් හේතු නිසා ඇතිවිය හැකි තත්වයකි. 1978දී ලංකාවේ, ජේ. ආර්. ජයවර්දන මහතාගේ පුද්ගලික දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය ඉදිරියට දැමීමට සුදුසු දේශපාලන පරිසරය නිර්මාණය වී තිබුණේ සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව සහ ශ්‍රීලනිප නායකත්වය ගැන තිබුණු අති දැවැන්ත දේශපාලන කළකිරීම සහ මහජන අපේක්‍ෂා භංගත්ව පසුබිමෙහිය. 1970දී සමගි පෙරමුණට තුනෙන් දෙකක පාර්ලිමේන්තු බහුතරයක් ලැබුණේ, ජනතාවගේ විශාල දේශපාලන අපේක්‍ෂාද තිබුණු නිසාය. එහෙත්, සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුවට අවුරුදු තුන හතරක් ගතවන විට, එයට සිදුවූයේ තමන්ට පහසුවෙන් විසඳිය නොහැකි ආර්ථික, සමාජ, දේශපාලන අර්බුද ගණනාවකට මුහුණ දීමටය. ඒ ක්‍රියාවලිය තුළදී සිදුවූයේ බලය අයුතු ලෙස අවභාවිත කිරීම, ඥාති සංග්‍රහය, දූෂණය, මර්දනය ආදි ප්‍රජාපීඩක ආණ්ඩුතන්ත්‍රවල සාමාන්‍යයෙන් ඇති ගතිලක්‍ෂණ සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව විසින්ද වැළඳගනු ලැබීමයි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොව මර්දනය තම ආයතනික ආයුධය බවට පත්කර ගැනීමයි. මෙ පසුබිමෙන් අයුතු ප්‍රයෝජන ගත් ජේ. ආර්. ජයවර්දන මහතා වඩාත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අපේක්‍ෂා ජනයාගේ සිත් තුළ ඇතිකරවමින් ‘ධර්මිෂ්ඨ ආණ්ඩු’ විකල්පයක් රටට ඉදිරිපත් කෙළේය. සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව ගැන තිබුණු ජනතා කළකිරීම සහ කෝපය කොතරම් තියුණු එකක්ද යත්, ජේ. ආර්. විසින් නව ඇඳුම්ද අන්දවන ලද එජාපයට තුනෙන්-දෙකක නොව හයෙන්-පහකම පාර්ලිමේන්තු බහුතරයක් ජනතාවගෙන් ලැබිණ.

එහෙත් බහුජනතාව නොදැන සිටියේ, එම බහුතරය ලබාගන්නා ජේ. ආර්. ජයවර්දන, එය තමන්ගේ පුද්ගලික දේශපාලන අභිලාෂ ඉටුකර ගැනීම සඳහා, අවභාවිත කරනු ඇත යන්නයි. පසුකාලීන දේශපාලනඥයෝ ජේ.ආර්.ගෙන් එම පාඩම ඉගෙන ගත්හ. එනම් තමන්ගේ සිතේ තිබෙන සැබෑ දේශපාලන අරමුණු සහ අභිලාෂ, තමන් වරම ගන්නා මැතිවරණවලදී, ජනතාව ඉදිරියේ සම්පූර්ණයෙන් එළි නොකිරීමයි. ඉන්දියාවේ නරේන්ද්‍ර මෝදි මහතාද ජේ.ආර්. මහතාත් කියවා තිබුණු ‘ඒකූඅධිපතින්ගේ අත්පොත‘ කියවා තිබුණු බව පෙනේ. දැන් කාලයේ එවැනි අත්පොත් කියවීම අවශ්‍ය නැත. මැතිවරණ ව්‍යාපාර කළමනාකරණය කරන වෙළෙඳ දැන්වීම් සමාගම් හිමියෝ අවශ්‍ය උපදෙස් ලබා දෙමින්, මැතිවරණ ප්‍රකාශනද, මැතිවරණ පාඨද සකස් කර දෙති. ජන මන බන්දන පාඨ එකකට හෝ දෙකකට සීමා කරමින් තම සේවාදායකයා ජාතියේ පිනට පහළ වූ ගැලවුම්කරුවා ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට මෙම ‘මැතිවරණ ව්‍යාපාර උපදේශක සමාගම්’ ක්‍රියාකරයි. පසුගිය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ දෙකේදීම, එම ප්‍රචාරක සමාගම් විසින් නරේන්ද්‍ර මෝදි හින්දු බහුතරයක් සහිත ඉන්දියානු ඡන්දදායකයන් වෙතට ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ ‘හින්දු රාජ්‍යය’ (හින්දු රාෂ්ට්‍ර) යළි නිර්මාණය කිරීමට පහළ වී සිටින රාම කුමාරයා ලෙසිනි.

දෙවැනි පිළිතුර තිබෙන්නේ එම සමාජයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමය පරිහාණියට සහ දුර්වල වීමට පත්ව තිබීමය යන කරුණෙහිය. තුර්කිය, ඉන්දියාව, පිලිපීනය සහ ලංකාව මේ සඳහා ඇති සමකාලීන නිදසුන්ය. අල්ලස, දූෂණය සහ ආකර්යක්‍ෂම ආණ්ඩුකරණය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන තන්ත්‍රවල පිරිහීමටත්, ඒවා වෙත මුලදී තිබි මහජන ගෞරවය සහ විශ්වාසය බිඳවැටීමටත් ප්‍රධාන ආසන්න හේතු වෙයි. ලංකාවද ඇතුළු රටවල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පෙරදී පරිහාණියට පත්වීමේ ප්‍රධාන ප්‍රතිඵලයක් වී ඇත්තේ දේශපාලන ආයතනවල ගරාවැටීම සහ ආණ්ඩුකරණය දුර්වල වීමයි. 2015-2019 කාලයේ ලංකාවේ අත්දැකීමෙන් පෙනෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට පොරොන්දු වූ ආණ්ඩු, එම පොරොන්දුව ඉටු කිරීමට අසමත් වන විට, එම ආණ්ඩුව ගැන පමණක් නොව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැනද ජනතාව කළකිරීමට පත්වන බවයි. මෙවැනි අවස්ථා, පශ්චාත්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විකල්ප ඉදිරිපත් කිරීමට සූදානම්ව සිටින දේශපාලනඥයන්ට ඉතා හොඳ අවකාශ විවෘත කරයි.

නිර්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විකල්ප ඉදිරිපත් කරන දේශපාලනඥයන්ට මැතිවරණවලදී මහජන සහයෝගය ලබාගැනීමේ තුන්වැනි හේතුව නම්, ඔවුන්ගේ මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරවල තිබෙන අතිශය ආකර්ෂණීයභාවයයි. සිරිතක් ලෙස ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට කැපවූ අපේක්‍ෂකයන්ගේ ප්‍රධාන ලක්‍ෂණයක් වන්නේ, ප්‍රචාරක කාර්යයේදී ඔවුන් ගතානුගතික සහ ආකර්ෂණීය නොවන පිරිසක් වීමයි. මීට වෙනස්ව, නිර්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විකල්ප ඉදිරිපත් කරන අපේක්‍ෂකයන් මැතිවරණවලට ඉදිරිපත් වන්නේ, ලෝකයේ අන් රටවලද අත්දැකීමෙන් පෙනෙන පරිදි, විශාල මුදල් සහ සම්පත් බලයක්ද සහිතවය. ඔවුන්ට වියදම් කිරීමට අලුතින් ධනවත් වූ ව්‍යාපාරික සහ වෘත්තීය කොටස් සිටිති. ඔවුහු සමාජ මාධ්‍යය ප්‍රමුඛ නව මාධ්‍ය ප්‍රචාරණ යාන්ත්‍රණ, විශාල මුදල් වියදම් කරමින්, සිය ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයට යොදාගනිති. එම ප්‍රචාරණවලදී මාධ්‍ය සදාචාරයේ මූලධර්ම මෙන්ම මැතිවරණ නීතිද නොතකා හැරීමත් සුලබව සිදුවන දෙයයි. මහජනයාගේ දෑස් මෙන්ම සිත්ද, විඥානයද නිලංකාර කිරීම මෙම ප්‍රචාරවලින් සිදුවන හැටි අපට මේ වසරේදීත්, ගිය වසරේදීත් ලංකාවේදීද දැකගත හැකිවිය. පසුගිය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේදී ඉන්දියාවේ නරේන්ද්‍ර මෝදි මැතිවරණ වේදිකාවට සම්ප්‍රාප්ත වූයේ අප ඉහත දීද දුටු පරිදි, කහපාට සළු පැළඳ, රාම රජු දිව්‍ය ලෝකයේ සිට භාරත දේශයට අහසින් ගොඩබහින හැටි, එය බලා සිටින ජනතාව පමණක් නොව ටීවී ප්‍රවෘත්ති බලන කෝටි සංඛ්‍යාත ඡන්දදායකයන්ටද සිහිගන්වමින් ප්‍රදර්ශනය කරමිනි. ඵෑෘෂ් ඵ්භෂඡඹඛ්ඔෂධභවලදී, එනම් ජනමාධ්‍ය අයථා ලෙස පරිහරණය කිරීමේදී, සාම්ප්‍රදායික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට කැපවූ දේශපාලනඥයන් සාමාන්‍යයෙන් දක්වන්නේ මැතිවරණ ප්‍රචාරණයේදී තමන් ආධුනික තත්වයට වැටී ඇති බවයි.

මෙයින් පෙනෙන්නේ කුමක්ද? ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්‍ෂා කිරීමේ අරගලයේදී විසිවැනි සංශෝධනයට එරෙහි වීම වැදගත් පියවරක් වුවත්, එය හුදෙක් එක කාරණයක් පමණක් වන බවයි. තවත් බොහෝ කරුණු ගැනද උනන්දුව දැක්විය යුතුව තිබේ.  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී විකල්පයද අලුතින් පරිකල්පනය කිරීම සහ නිර්මාණය කිරීම ඒ අතරින් ප්‍රමුඛය.■

ලක්‍ෂ 69ක වරම පෙන්වා අධිකරණයේ ගෙල මිරිකනු නොහැකිය

නාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ 20වැනි සංශෝධනයක් ගෙනඒමට හේතුව ලෙස දක්වන්නේ ‘මට ලැබුණු ජනවරම 19 නිසා ක්‍රියාත්මක කරන්නට බැහැ’ යන්නය. තමාට ලැබුණු ජනවරම, ක්‍රියාත්මක කළ නොහැක්කේ 19හි ඇති කුමන කුමන කාරණා නිසාදැයි කියන ප්‍රශ්නයට ජනාධිපතිවරයාවත්, අගමැති, අධිකරණ ඇමති ඇතුළු ඔහුගේ විද්වත් සනුහරයවත් මේ වන තෙක් සංයුක්තව පිළිතුරු දී නැත. වරින් වර දී ඇති පිළිතුරුද කිසිම පදනමක් නැති අමූලික අසත්‍යයන් මත පදනම් වුණ ඒවාය.

ඒ කාරණය පසෙක තිබියේවා, තමාට ලැබුණු ලක්‍ෂ 69ක ජනවරම පෙන්වා, අධිකරණය තමා යටතට ගන්නට බලයක්, බලපත්‍රයක් ජනාධිපතිවරයාට ලැබී නැති බව පැහැදිලිව කිව යුතුය.

1978 මුල් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව ජනාධිපතිවරයාට පැවරෙන්නේ ආරක්‍ෂාව ඇතුළු විධායක බලයයි. ඒ බලයේ මුල් අයිතිකරු මහජනතාවයි. ඒ හැරෙන්නට, ව්‍යවස්ථාදායක බලයවත්, අධිකරණ බලයවත් ජනාධිපතිට නැත. අධිකරණ බලය මහජනතාවගෙන් ලැබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවටය. ජනාධිපතිට නොවේ.

එහෙත්, සමස්ත රාජ්‍යයේ බලය තමා වෙත තබා ගැනීම අරමුණ කරගත් ජේආර් ජයවර්ධන මහතා, ඉහළ අධිකරණවලට විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේ තනි බලය තමා වෙත පවරා ගත්තේය. ඒ හරහා, තමාට ව්‍යවස්ථාවෙන් පැවරී නැති බලයක් වන අධිකරණ බලයද තීරණාත්මක ලෙස පාලනය කිරීමට ජයවර්ධන ජනාධිපතිවරයා සමත් විය. අප මීට පෙරද පෙන්වා දී ඇති පරිදි, අමෙරිකාවේ වුවද, අගවිනිසුරු ඇතුළු විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේ බලය ජනාධිපතිට හිමි වුණත්, ඒ පත්කිරීම් සෙනෙට් සභාවෙන් අනුමත විය යුතුය. එහෙත් ජේආර් ජයවර්ධන, තමාගේ ව්‍යවස්ථාවේ එවැනි සංවරණයක්වත් ඇතුළු නොකරන්නට වග බලා ගත්තේය.

17වැනි හා 19වැනි සංශෝධනවලින් අපේ ව්‍යවස්ථාවට ජනාධිපතිගේ ඒ තනි බලය සීමා කරන විධිවිධාන ඇතුළත් කෙරිණි. එනම්,  ජනාධිපතිවරයා, පත්කිරීම් කිරීමේදී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කළ යුතු බවයි. මීට පෙරද අප ලියා ඇති පරිදි, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව වූ කලි පාර්ලිමේන්තුවේ බලය ක්‍රියාත්මක කරන්නකි. එය අගමැති හෝ විපක්‍ෂ නායකගේවත්, කතානායකගේවත්, සිවිල් සමාජ නියෝජිතයන්ගේවත් තනි බලයක් නියෝජනය කරන්නක් නොවේ.

දැන් රටේ පවතින්නේ 17වැනි, 18වැනි 19වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධන නොවේ. දැන් පවතින්නේ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පමණකි. එහි තේරුම, පරණ සියලු සංශෝධන එකතුවී මේ වන විට, අපේ සම්පූර්ණ ව්‍යවස්ථාව හැදී ඇති බවයි. දැන් අපේ ව්‍යවස්ථාව අනුව, ජනාධිපතිවරයාට අගවිනිසුරු ඇතුළු ඉහළ අධිකරණ විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේ තනි හා අනන්‍ය බලයක් නැත. ඔහු එම තනතුරුවලට පුද්ගලයන් නම් කරන නමුත්, ඒ නම් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව විසින් අනුමත කරනු ලැබිය යුතුය. ජනාධිපතිවරයාට ඔවුන් පත්කළ හැක්කේ ඉන් පසුවයි.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ දැන් තිබෙන විධිවිධාන අනුව, අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය රැකෙන අතර, එය 18හි හෝ 1978හි තිබුණු තත්වයට වඩා වෙනස්ය.

දැන් අපට සලකා බලන්නට සිදුවන්නේ, 20වැනි සංශෝධනයෙන් මේ මේ තත්වය වෙනස් වන්නේද යන්නයි. උත්තරය ඔව් ය. 20ට අනුව, ජනාධිපතිවරයා තවදුරටත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව සමග තමාගේ පත්කිරීම් බලය බෙදාගත යුතු නැත. එය තනිවම ඔහුගේ අතට ලැබේ. 20න් යෝජනා කර ඇති පාර්ලිමේන්තු සභාව කිසිසේත් ව්‍යවස්ථා සභාවට හොඳ හා සමාන ආදේශකයක් නොවේ. එහි බලතල හා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ බලතල අතර බලවත් වෙනසක් පවතියි.

දැන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පවතින පරිදි, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව හරහා පත්කිරීම් සිදුනොකර, ජනාධිපතිගේ තනි බලය යටතට අධිකරණ විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේ බලය 20 යටතේ හිමිවීම අධිකරණ ස්වාධීනත්වය පැත්තෙන් භයානක තත්වයකි.

‘ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව පාර්ලිමේන්තුව විසින් පත්කරන්නකි. ජනාධිපතිගේ පත්කිරීමේ බලය බෙදාගත්තේ ඒ සමගය. 20න් යෝජිත පාර්ලිමේන්තු සභාවද පාර්ලිමේන්තුවේ බලය නියෝජනය කරන්නකි. ඉතින් වෙනස කුමක්ද?’ යනුවෙන් කිසිවකු ප්‍රශ්න කළ හැකිය.

ඊට දිය හැකි පිළිතුර නම්, පාර්ලිමේන්තු සභාව, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව සමග කිසිසේත් සමාන නොවේ යන්නයි. පාර්ලිමේන්තු සභාවේ සාමාජිකයන් පස්දෙනාගෙන් තිදෙනෙක් අගමැති, විපක්‍ෂ නායක හා කතානායකය. ඉතිරි දෙදෙනා අගමැති හා විපක්‍ෂනායක වෙන වෙනම නම් කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු දෙදෙනෙකි.

බලවත්ම වෙනස නම්, ජනාධිපතිවරයා නම් කරන පුද්ගලයන් ගැන නිරීක්‍ෂණ ඉදිරිපත් කිරීමට පමණක් පාර්ලිමේන්තු සභාවට බලය දී තිබීමයි. කාරක සභා අවස්ථාවේදී කරන්නට ආණ්ඩුව එකඟ වුණු වෙනස්කම්වලට අනුව, පාර්ලිමේන්තු සභාවේ අනුමැතිය ජනාධිපතිගේ නාමයෝජනා සඳහා ලබාගත යුතුය. බැලූ බැල්මට එය හොඳ දෙයකි. එහෙත්, එහි ව්‍යාජය පෙනේනේ, අගමැතිත් විපක්‍ෂනායකත් නම් කරන සාමාජිකයන් දෙදෙනා, ජනාධිපතිට වුවමනා වේලාවක කිසිම හේතුවක් නොදක්වා ඉවත්කිරීමට බලයක් ජනාධිපතිට දී තිබීමෙනි. ජනාධිපති එවූ නාමයෝජනාවක් සිය නිර්දේශය සඳහා සලකා බලමින් සිටියදී වුණත්, පාර්ලිමේන්තු සභාවේ සාමාජිකයකු ඉවත් කිරීමට ඒ අනුව ජනාධිපතිට බලය තිබේ. අනෙක් අතට, සභාවේ සාමාජිකයන් පස්දෙනාගෙන් තුන් දෙනෙක්ම ආණ්ඩුව නියෝජනය කරන්නෝය. විපක්‍ෂයෙන් සිටින්නේ දෙදෙනෙකි. ඉතින් ජනාධිපති එවන එවන නම සභාවේදී අනුමත වනවා හැර අන් කුමක් බලාපොරොත්තු විය හැකිද?

එහෙත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව, මේ විදියේ රූකඩ සභාවක් නොවේ. එහි ජනාධිපතිගේ නියෝජිතයෙක් පවා සිටියේය. පාර්ලිමේන්තුවේ සුළු පක්‍ෂවල නියෝජිතයෙක්ද සිටියේය. පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය ලද, මන්ත්‍රීවරුන් නොවන වෘත්තීය වශයෙන් විශිෂ්ටත්වයට පත් හා කීර්තිමත් පුරවැසියෝ තිදෙනෙක් ද සිටියෝය. ඒ සභාවට, විනිසුරුවරුන්ගේ මෙන්ම නීතිපති, පොලිස්පති, විගණකාධිපති වැනි ඉහළ තනතුරුවලට සුදුස්සන් තෝරාගැනීම සඳහා වන නිසි සුදුසුකම් තිබුණේය. එහෙත්, පාර්ලිමේන්තු සභාව ඒ අහලකින්වත් තබන්නට බැරි ජනාධිපතිගේ හා ආණ්ඩුවේ රූකඩයක් වන විට, අධිකරණය වැනි ආයතනයක ස්වාධීනත්වයට කුමක් වේද යන්න පැහැදිලිය.

වත්මන් ව්‍යවස්ථාව අනුව, ජනාධිපතිට විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමට බලය දී තිබෙන්නේ සීමාවක් ඇතිවය. 20න් ඒ සීමාව ලිහිල් කොට ජනාධිපතිගේ බලය වැඩි කර තිබේ. එය ජනතාවගේ අධිකරණ බලයට ඇඟිලි ගැසීමට හා එය දුර්වල කිරීමට ජනාධිපතිට අවකාශය සැලසීමකි. ඒ නිසා 20න් අධිකරණය පාලනය කිරීමට ජනාධිපතිට බලය දෙනවාට අමතරව ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලයේ කොටසක් වන අධිකරණ බලයද සීමා කොට තිබේ.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පරමාධිපත්‍යය කොටසට අයත්වන බලය සීමා කඑන විට, එය හුදෙක් පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලයකින් පමණක් වෙනස් කළ නොහැකි විධිවිධානයක් බවට පත්වෙයි. එනම්, ජනතාවගේ කැමැත්ත අනුව පමණක්, එනම් ජනමත විචාරණයකින් පමණක් වෙනස් කළ යුත්තක් බවට පත්වෙයි.

ලක්‍ෂ 69ක ජනවරමකින්, තමාට අයත් විධායක බලයටත් අමතරව අනෙකුත් බලතලද මිරිකා හැරීමට ජනාධිපතිට හැකියාවක් නැත. එවැනි තත්වයක් ඇතිවුවහොත්, ඒ පාලනය ගෙනයෑමට අවශ්‍ය වන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් වෙනුවට කැලේ නීතියයි.■

 

ඇවන්ගාඞ් නැව ඇල්ලුවේ ඇයි? හිටපු නාවික හමුදාපති මහාධිකරණයේදී සාක්‍ෂි දෙයි

0

සේනාධිපති කියන්නේ දේශපාලන පළිගැනීමක් බවයි

ඒත් මහාධිකරණය සේනාධිපතිගේ විත්තියේ සාක්‍ෂි කැඳවයි

 

 

ඇවන්ට්ගාර්ඞ් මැරිටයිම් සර්විසස් අධිපති නිශ්ශංක සේනාධිපති, ඉකුත් රජය සමයේ සිදුවු දේශපාලන පළිගැනීම් ගැන සොයා බැලීමේ ජනාධිපති කොමිසමට පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කරමින් කියාසිටියේ, දේශපාලන පළිගැනීමක් ලෙස තමාට එරෙහිව මහාධිකරණය ඉදිරියේ නඩු පවරා ඇති බවයි. ඒ සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය පටන් ගත් ජනාධිපති කොමිසම, වගඋත්තරකරුවන් කැඳවීමට නියම කළ පසුථ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායක, අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ හිටපු අධ්‍යක්‍ෂ ශානි අබේසේකර ඇතුළු පිරිසක් අභියාචනාධිකරණය ඉදිරියේ එම නියෝගයට අභියෝග කළහ.

ඒ අතර, කොළඹ ත්‍රිපුද්ගල මහාධිරණය ඉදිරියේ නිශ්ශංක සේනාධිපති මහතාට එරෙහිව නඩුවේ සාක්‍ෂි විමසීම ආරම්භ විය. ධම්මික ගනේපොල, ආදිත්‍ය පටබැඳි හා මංජුල තිලකරත්න යන මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් ඉදිරියේ විභාග වන මේ නඩුවේ, විත්තියේ සාක්‍ෂි කැඳවීම ඔක්තෝබර් 6වැනිදා ආරම්භ විය.

සාමාන්‍යයෙන් අපරාධ නඩුවක පැමිණිල්ලේ සාක්‍ෂි විමසා අවසන් වූ විට, එම සාක්‍ෂිවලින් විත්තිකරු හෝ විත්තිකරුවන් හෝ වෙත අපරාධමය වගකීමක් පැවරෙන බවක් බැලූ බැල්මට නොපෙනේ නම්, විත්තිකරුවන් නිදොස්කොට මුදාහැරීමේ බලතල අධිකරණයට තිබේ. එසේ නැතිනම්, ඒ බව අධිකරණයට පෙන්වා දී විත්තිකරුවන් මුදාහරින්නැයි ඉල්ලීමට හැකියාවක් විත්ති පාර්ශ්වයට, අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 200වැනි වගන්තිය යටතේ තිබේ. එහෙත්, බැලූ බැල්මට විත්තිකරුට එරෙහිව සාක්‍ෂි තිබෙන බව අධිකරණයට පෙනීයන්නේ නම්, විත්තිකරු වෙනුවෙන් සාක්‍ෂි කැඳවන ලෙස අධිකරණය විසින් නියම කෙරෙයි.

තමාට එරෙහිව ව්‍යාජ නඩුවක් පවරා ඇත්තේ අභූත චෝදනා මත දේශපාලන වශයෙන් පළිගැනීමටයැයි ජනාධිපති කොමිසමට පැමිණිලි කළ නිශ්ශංක සේනාධිපති මහතාට එරෙහි මේ නඩුවේදී, ඉහත මුල් අවස්ථා දෙකෙන් එකක් වත් සිදු නොවීය. ඒ වෙනුවට ත්‍රිපුද්ගල විනිශ්චයාසනය විත්තිකරුවන්ට තමන් වෙනුවෙන් සාක්‍ෂි කැඳවන ලෙස නියම කෙළේය. ඒ අනුව, එළැඹිය හැකි නිගමනය වන්නේ මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් තිදෙන, බැලූ බැල්මට නිශ්ශංක සේනාධිපතිට හා අනෙක් විත්තිකරුවන්ට එරෙහිව සාක්‍ෂි තිබෙන බව තීරණය කර ඇති බවයි.

විත්තියේ සාක්‍ෂි කැඳවූ විට, තෝරාගැනීම් තුනක් විත්තියට තිබේ. පළමුවැන්න, තමන් වෙනුවෙන් සාක්‍ෂිකරුවන් කැඳවීමයි. එසේම විත්තිකරුවන් සාක්‍ෂි කූඩුවට නැග ‘සාක්‍ෂි’ දීමයි. එවිට, පැමිණිල්ලේ මෙන්ම විනිසුරුවරුන්ගේද හරස් ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දීමට විත්තිකරුට සිදුවෙයි. හරස් ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දීම අවදානම් බව කල්පනා කරන විත්තිකරුවකුට තෝරාගත හැකි දෙවැන්න වන්නේ විත්තිකූඩුවේ සිට ‘ප්‍රකාශයක්’ කිරීමයි. එහිදී හරස් ප්‍රශ්න අසන්නට පැමිණිල්ලට මෙන්ම විනිසුරුවරුන්ටද අවකාශයක් නැති නිසා, විත්තිකරුවෝ වඩාත් ආරක්‍ෂාකාරී ක්‍රමයක් ලෙස එය සලකති. තුන්වැනි තෝරාගැනීම නම්, නිශ්ශබ්දව සිටීමයි.

විත්තියේ සාක්‍ෂි කැඳවූ අවස්ථාවේදී විත්තිකාර නිශ්ශංක සේනාධිපති තෝරාගත්තේ, විත්තිකූඩුවේ සිට ප්‍රකාශයක් කිරීමයි. එහිදී, ඔහු පැමිණිල්ලේ හෝ විනිසුරුවරුන්ගේ හෝ හරස් ප්‍රශ්නවලට භාජනය නොවේ. ඔක්තෝබර් 6 වැනිදා, ඔහු විත්තිකූඩුවේ සිට පැය තුනකට ආසන්න කාලයක් දීර්ඝ ප්‍රකාශයක් ලබාදුන්නේය.

මේ සමග පළවන්නේ, එම නඩු විභාගයේදී ජ්‍යෙෂ්ඨ රජයේ නීතිඥ ජනක බණ්ඩාරගේ මෙහෙයවීමෙන්  පැමිණිල්ලේ සාක්‍ෂිකරුවකු හැටියට සාක්‍ෂි දුන්, හිටපු නාවික හමුදාපති රවින්ද්‍ර විජේගුණරත්න, ඇවන්ට්ගාර්ඞ් නැව, 2015 ඔක්තෝබර් 6දා ගාල්ල වරායට ආසන්න මුහුදේදී අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිශ්චයාසනය ඉදිරියේ දුන් සාක්‍ෂියෙන් කොටසකි.

හිටපු නාවික හමුදාපති රවින්ද්‍ර විජේගුණරත්න..

 

..අපිට දැනගන්න ලැබුණා ගාල්ලේ ඉන්න නියෝජ්‍ය හාබර් මාස්ටර්ගෙන් ‘එම්වී ඇවන්ගාඞ්’ කියන නෞකාව ඒගොල්ලන්ගේ නැවේ ඉන්න ගාඞ්ලා තුන්දෙනෙක්ව සහ ආයුධ තුනක් මාරු කරන්න එන්න අවසර ඉල්ලලා. නමුත් සාමාන්‍යයෙන් අවසර දෙන්න ඉස්සරවෙලා ඒ නැවේ පැමිණීම ගැන නාවික හමුදාවට කියන්න ඕනෑ, නමුත් අපිට ඒ විස්තර ලැබිලා තිබුණේ නැහැ. ඒ හින්දා නියෝජ්‍ය හාබර් මාස්ටර් ගාල්ලේ ඒ නැවට එන්න එපා කිව්වා. ඒ අතරේ අපේ රේඩාර් පද්ධතියේ දැක්කා මේ නැව හැතැප්ම 13ක් විතර ගාල්ලට ඈතින් ඉන්නවා. .. මේක රතු මුහුදේ තියෙන ෆ්ලෝටිං ආමරියක් (පාවෙන අවි ගබඩාවක්) කියලා අපි දන්නවා. නමුත් මේ පැමිණීම ගැන අපිට කලින් කිසිම දැනුම්දීමක් කරලා තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසා අපි විස්තර ඇහැව්වා. නමුත් ඒවාට නැවෙන් ප්‍රතිචාර දැක්වූවේ නැහැ. ඒ හින්දා අපි කිව්වා ඒ ප්‍රදේශයේ තියෙන අපේ වේග ප්‍රහාරක යාත්‍රා දෙකකට මේ නැව ළඟට ගිහිල්ලා නැවට කතා කරන්න කියලා. එක ප්‍රහාරක යාත්‍රාවකට කතා කරන්න පුළුවන් වුණා. ඒ අය කිව්වා ඒ අය ආවේ ගාල්ලට කියලා. නමුත් ඔවුන් එන්න නියමිතව තිබුණේ කොළඹට. අපි ඇහුවා කොළඹට එන්න තියෙන එක ඇයි ගාල්ලට ගියේ කියලා. ඒ සඳහා හරි පිළිතුරක් දෙන්න බැරිවුණා.

 

දෙවැනි සැකය

දෙවැනි සැකය මතුවුණේ, අපි විස්තර අහනකොට ඇහුවා අවි ආයුධ නැවේ තියෙනවාද කියලා. මොකද අපි දන්නවා මේ නැව රතු මුහුදේ තිබුණ පාවෙන අවි ගබඩාවක්. ඔවුන් කිව්වා, ආයුධ තුනක් හැර වෙනත් ආයුධ කිසිවක් නැහැ කියලා. ඒකෙන් අපේ සැකය තවත් ටිකක් වැඩිවුණා.

ඇවන්ගාඞ් අපි එක්ක බොහෝම ළඟින් වැඩකරන කොම්පැනියක්. ඒ කොම්පැනියේ අපේ නාවික හමුදාවේ උසස් නිලධාරීන්, විශේෂයෙන්ම මට ඉස්සෙල්ලා විශ්‍රාම ගිය නාවික හමුදාපතිවරුන් හතරක් රාජකාරි කරනවා. ඒ නාවික හමුදාපතිවරු මා එක්ක හැම තිස්සේම කතාකරනවා. ඒ අයට සමහර උදව් අවශ්‍ය වෙලාවට අපි ලබාදෙනවා. ඉතින් අපි නැවට කිව්වා, අපි මේ කොම්පැනිය හොඳට දන්නවා, ඒත් එදා හවස ඔබ දෙන විස්තර ගැන අපේ ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා, අපි ඔබේ නැවට නගලා බලන්න ඕනෑ කියලා. ඒ කිව්වේ හවස 5.30ට 6ට වගේ.

යම්කිසි අඩුපාඩුවක් තියෙනවා නම්, මේ කොම්පැනියේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් කවුරුහරි මට කතා කරනවා. මේ කිසි කෙනෙක් මට කතාකළේ නැහැ. ඉතින් ඒකෙන් මට සැකය තවත් වැඩිවුණා.

රතු මුහුදේ තියෙන්න ඕනෑ නැව මෙතෙන්ට ඇවිල්ලා මෙහෙම කැරකෙනවා. අපිට ඉන්ෆෝම් කරලාත් නැහැ. කවුරුවත් දන්නේත් නැහැ. ඇයි මේ කොම්පැනියේ ඉන්න සීනියර් අයවත් මේ ගැන නොදන්නේ කියලා, මගේ සැකය තවත් වැඩිවුණා.

ඔක්තෝබර් 6 වැනිදා උදේ මම ඕඩර් කළා උදේ පළමු ඉර එළිය වැටුණාට පස්සේ නැවට නැගලා නැව පරීක්‍ෂා කිරීමට.

 

හිටියේ සීමාවට පිටින්

මගේ සැකයට භාජනය වුණ තවත් කරුණක් තිබුණා. ඒ තමයි නැව හැම තිස්සේම හිටියේ අපේ ටෙරිටෝරියල් බෝඩර්ස්වලින් එළියේ. ටෙරිටෝරියල් බෝඩර්ස් අපිට හැතැම්ම 12ක් තියෙනවා. ඒ හැතැම්ම 12දි විතරයි අපේ නීතිය අපිට ක්‍රියාත්මක කරන්න පුළුවන්. නැව හිටියේ හැතැම්ම 12න් හැම තිස්සේම යාර කිහිපයක් හරි එළියෙන්. ඒ කියන්නේ එයාට විරුද්ධව අපේ රටේ නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්න බැහැ.

නමුත් ඒ නැවේ අයට එක දෙයක් අමතක වෙලා තිබුණා. ඒ තමයි නැව ලංකාවේ ලියාපදිංචි වෙච්ච ලංකාවේ ධජය රැගෙන යාත්‍රාකරන එකක්. එවැනි නැවකට නගින්න අපි කාගෙවත් අවසර ගන්න ඕනෑ නැහැ.  අපි නැවෙන් ඇහුවාම ඇයි ටෙරිටෝරියල් බෝඩර්ස්වලට එන්නේ නැත්තේ කියලා ඒකට හේතුවක් ලෙස කිව්වේ, ‘නැහැ කොම්පැනියෙන් අපිට කියලා තියෙන්නේ හැතැම්ම 12කට එහා ඉන්න’ කියලා.

 

කැප්ටන් වෙනස්

ඒ වාගේම අපිට තවත් සැක හිතෙන දෙයක් ඇතිවුණා. නැවක් ගේනකොට අපෙන් අනුමැතිය ගන්න යම් යම් ලිපිද්‍රව්‍ය ලබාදෙනවා. ඒවායේ තියෙනවා, කවුද කැප්ටන්, කවුද තව ඉන්නේ, මොනවාද තියෙන බඩු කියලා. ඒ නැවේ කැප්ටන් විදියට සඳහන් කරලා තිබුණේ නානායක්කාර කියලා කෙනෙක්. නමුත් අපිට තේරුණා නැවේ ඉන්නේ නානායක්කාර කියන කෙනෙක් නෙවෙයි, යුක්රේනියන් කැප්ටන් කෙනෙක්. ඒකෙන් අපේ සැකය තවත් තහවුරු වුණා.

අපේ වීරසිංහ කියන නිලධාරියෙන් නැවට නැග්ගා. මට ඔහුත් සමග ඍජුවම සම්බන්ධ වෙන්න පුළුවන්. මම මගේ මොබයිල් එකෙන් ඔහුට කතාකළා. මට විශේෂයෙන් දැනගන්න වුවමනාව තිබුණේ නැවේ මොනවාද තියෙන්නේ කියලා.

දෙක, නැවේ ඉන්න කැප්ටන් ගැන අපිට හරියටම දැනගන්න ඕනෑකම තිබුණා. මම එයාගෙන් ඇහුවා කැප්ටන් ලංකාවේ නානායක්කාරද කියලා. ඔහු කිව්වා නැහැ යුක්රේන් ජාතිකයෙක් කියලා. ඒ දැනගත්තේ උදේ නැග්ගාට පස්සේ. කැප්ටන් කතාකරන විලාසයෙනුත් තේරුම් ගියා ඔහු ලංකාවේ නොවන බව.

වීරසිංහ මට කිව්වා, මේ නැවේ අවිආයුධ තියෙනවා කියලා. ඊට පස්සේ අපි තවත් කට්ටිය ඇරලා, ඒ අවි ආයුධ ගණන් කරලා, ඒවා කීයක් තියෙනවාද, කාගේද, ඒවායේ නොම්මර හරිද කියන විස්තර ඊට පස්සේ ලබාගත්තා.

 

ලොකු ප්‍රශ්නයක්

එහෙම ආයුධ තිබිච්ච එක ලොකු ප්‍රශ්නයක්. මොකද මේ ආයුධ අරගෙන මේ නැව දවස් 14ක්-15ක් විතර ජාත්‍යන්තර මුහුදේ ඇවිල්ලා ඉන්දියාවේත්, මාලදිවයිනේත් සීමාව ක්‍රොස්කරලා තමයි ඇවිත් තියෙන්නේ. අපි ළඟට එනකල් අපි ඒක දැක්කේ නැහැ. දැනගෙන හිටියේ නැහැ. මේ නැවට අවසර තියෙන්නේ පාවෙන අවි ගබඩාවක් විදියට රතු මුහුදේ කටයුතු කරන්න. රතු මුහුදේ තියෙන ආමරියේ ආයුධ ලංකාවට ගෙනෙනන්න අනුමැතිය දීලා තියෙන්නේ ගුවන් මගින් පමණයි. ළඟම තියෙන පෝට් එකට ගිහින් එතනින් සීල් කරලා, ඒ බොක්ස් එක්ක ඒවා ෆ්ලයිට් එකේ ලංකාවට ගේනවා. කස්ටම් සර්විස් වශයෙන් කරන්න ඕනෑ. සෑහෙන මුදල ක් යනවා. ආයුධ බාරව හැම තිස්සෙම කෙනෙක් ගමන් කරන්නත් ඕනෑ.

 

අඩු ගානට ආයුධ ගෙනෙන්න

මගේ දැනීමේ හැටියට මා හිතන්නේ ඇවන්ගාඞ් කම්පැනියට අවශ්‍යතාව තිබුණේ මේ ආයුධ ටික ඊට වඩා අඩු ගානට ලංකාවට ගෙනෙන්න. ඒ නැව එම්වී ඇවන්ගාඞ් බොහොම දිරාපත් වෙච්ච නැවක්. ඕනෑ වෙලා තිබුණා ඒ නැව ලංකාවට ගෙනැවිත් ඕෆ් චාටර් කරන්න. නැව ලංකාවට ආවාට පස්සේ රාජකාරියෙන් නිදහස් කරලා ගියේ ඉන්දියාවේ නැව් කපන යාඞ් එකකට. මේවා කරන්න අවශ්‍යතාවක් තිබුණා නම්, ඇවන්ගාඞ් කොම්පැනියට නිසි අවසරය ඉල්ලන්න තිබුණා.

ගිනි අවි සහ උණ්ඩ තියෙනවාය කියලා දැනගත්තාම මම දුන්න නියෝගය තමයි, නැව අත්අඩංගුවට අරගෙන ජාත්‍යන්තර වරායට අරගෙන එන්න. නමුත් වරායට එන්න දෙන්න බෑ කිව්වා. හේතුව ෆීස් ගෙවලා නැති නිසා. ඒ හින්දා එළියේ නැංගුරම් දැම්මා.

සාමාන්‍යයෙන් ඒ වාගේ මෙහෙයුමක් කළාට පස්සේ අපි වාර්තාවක් ආරක්‍ෂක ලේකම්තුමාට දෙනවා. ඒ වැඬේ ඉවර වුණාම උදේ 10ට විතර කරුණාසේන හෙට්ටිආරච්චි  ලේකම්තුමා හමුවෙන්න මම ගියා. වාර්තාවකුත් දුන්නා. විස්තරත් කිව්වා. කාමරයේ ලේකම්තුමාට අමතරව අතිරේක ලේකම් සමන් දිසානායක මහතාත් (නඩුවේ 11 වැනි චුදිත) හිටියා. දිසානායක මහත්මයා ලියුමක් අත්සන් කරන්න ලේකම්ට දුන්නා. මටත් ඒක දුන්නා. බැලුවාම ඒකේ මේ ඇවන්ගාඞ් නැව ගැන තමයි තියෙන්නේ.

වැරදි වැඩක්

එකේ කියලා තියෙන්නේ ඇවන්ගාඞ් නැවට අවසර දෙන එක ගැන. මම කිව්වා මේ වෙනකොටත් අපි නැව අත්අඩංගුවට අරගෙන තියෙන්නේ කියලා. ඒකේ අවසර දීලා තියෙන්නේ නැවේ අවි තියාගෙන ඉන්න මිසක්, නැවට රතු මුහුදේ ඉඳලා මෙහාට එන්න නෙවෙයි. මම ආරක්‍ෂක ලේකම්තුමාට කිව්වා, මේකට අවසර ගතයුතුව තිබුණේ රතු මුහුදෙන් පිටත් වෙන්න ඉස්සර කියලා. ඒ කියන්නේ සැප්තැම්බර් මාසේ 21වැනිදාට ඉස්සෙල්ලා. දැන් නැව ඇවිල්ලා ඉවරයි ගාල්ලට. මේ කළේ ඉතාමත් වැරදි ක්‍රියාවක්. මොකද නැව එන එක අපි දැනගෙන හිටියේ නැහැ. නමුත් දැන් 6 වැනිදා, අනුමැතිය දෙනවා රතු මුහුදේ ඉඳන් එන්න. එහෙනම් එයා පිටත්වෙන්න ඕනෑ, 6 වැනිදා තමයි රතු මුහුදෙන් ලංකාවට එන්න. නමුත් 6 වැනිදා ලංකාවට ඇවිත් ඒකට අනුමැතිය ඉල්ලපු එක ජාත්‍යන්තර වශයෙන් අපිට ලොකු ප්‍රශ්නයක් වෙලා තියෙන්නේ. පළමු දේ තමයි, මේක දැනගත්තට පස්සේ ඉන්දියන් නාවික හමුදාව මේ පිළිබඳව ප්‍රශ්න කරනවා. ඊට දවස් කීපයකට ඉස්සෙල්ලා නවදිල්ලියේ තිබුණ ආරක්‍ෂක ලේකම්තුමාගේ සම්මේලනයේදී විශේෂයෙන්ම කිව්වා, මේ අවි පුරවාගත්තු පාවෙන අවි ගබඩාව කියන නැව් මුහුදේ එහා මෙහා ගමන් කිරීම ඒ අය ලොකු අවදානමක් හැටියට දකිනවා කියලා. ලංකාවේ නාවික හමුදාව ඒ ගැන විශේෂයෙන්ම ආරක්‍ෂාකාරී වෙන හැටියට. බොම්බෙ ප්‍රහාරයෙන් පස්සේ ඒ අය සෑහෙන බයකින් ඉන්නේ.

අපිට ඒ ලියුම 21වැනිදා දුන්නා නම්, අපි රුසියාව, චීනය, ජපානය, ඉන්දියාව යන රටවලට කියනවා මෙහෙම අපේ විශාල අවි ප්‍රමාණයක් තියෙන නැවක් එනවා, ඒ සඳහා අවශ්‍ය අවසරය දෙන්න කියලා. ඉන්දියාවට හා මාලදිවයිනට කියනවා ඔවුන්ගේ ටෙරිටරි එකෙන් නැව යනකොට ආරක්‍ෂාව සපයන්න කියලා. ප්‍රශ්නෙ තියෙන්නේ, මේ නැව කොල්ලකරුවන්ට හරි වෙන රටකට හරි අහුවුණා නම් මොකද වෙන්නේ කියලා. ඒකේ රැගෙන යන්නේ ශ්‍රී ලංකා ධජය. එතකොට ලංකා රජය ඒ සඳහා වගකියන්න ඕනෑ. ඒ වැරැද්දයි මම පෙන්නුම් කළේ. ආරක්‍ෂක ලේකම්තුමා කිව්වා, දැනට කරගෙන යන වැඬේ ඔහොමම කරගෙන යන්න, වරදක් තියෙනවා නම් ඒ ගැන විමර්ශනයක් කරලා ඒ පිළිබඳ කටයුතු කරන්න කියලා. 

..ඇවන්ගාඞ් නැව නීති විරෝධී කියලා තීරණය කළේ කාරණා කීපයක් හින්දා. පළවෙනි දේ අපිට දීලා තිබුණු ඉස්සෙල්ලා පැහැදිලි  කළ විස්තරවල වෙනස.  ඒ වාගේම නැවේ තිබුන ආයුධ ප්‍රමාණය. ඒ වාගේම සමහර අවිආයුධවල තිබුණ නොම්මර. ඒ ආයුධ රක්නා ලංකා කොම්පැනියට අයිතියි. අපිට තේරුණා සමහර ආයුධවල තිබිච්ච නොම්මරය මකලා උඩින් නොම්මරයක් ගහලා. උදාහරණයක් හැටියට ඒ උඩින් ගහපු නොම්මරය 712 නම් ඒ නොම්මරය තමයි, අර රක්නා ලංකා එකේ ලිස්ට් එකේ තියෙන්නේ. ඒ වාගේ ගොඩක් නොගැළපීම් තිබුණා. මේවා මත තමයි නැව අත්අඩංගුවට අරගෙන පොලිසියට බාරදෙන්න කියලා නියෝග කළේ. ■

■ අරුණ ජයවර්ධන

හාල් මාෆියාවට මුහුණදෙන්න ආණ්ඩුවට කොන්දක් නෑ

0

 

■ පොරොන්දු වුණේ තිරිඟු පිටිත් නවත්වන්න තරම් හාල් නිෂ්පාදනය කරන බව

■ ඇවිත් අවුරුද්දක් ෟ හාලුත් පිටරටින් ගෙන්වයි

■ ගෙවුණු වසරේ වී නිෂ්පාදනය, අවුරුද්දට කන්න ප්‍රමාණවත්

 

 

‘දැනට ඇති සියලු ප්‍රතිපත්ති සමාලෝචනය කර කන්නයෙන් කන්නයට වෙනස් නොවන නව ජාතික කෘෂිකාර්මික ප්‍රතිපත්තියක් සකස් කරනු ලැබේ. එමඟින්  රටේ දළ ජාතික නිෂ්පාදිතයට දැනට ලබාදෙන කෘෂිකාර්මික දායකත්වය පහසුවෙන්ම තව කීප ගුණයක් වැඩි කිරීම අපේ ඉලක්කය වේ. එමෙන්ම ඉදිරි දශකය තුළ දේශීය සහ ජාත්‍යන්තර පාරිභෝගිකයාට වස විසෙන් තොර ශ්‍රී ලාංකික කෘෂි නිෂ්පාදන මිලට ගැනීමේ අවස්ථාව උදා කෙරේ.’

ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත් වෙන්නට පෙර ජනතාව වෙත ඉදිරිපත් කළ සෞභාග්‍යයේ දැක්ම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයේ අපේ රටේ කෘෂිකර්මාන්තය ගැන සඳහන් වන්නේ එසේය. එය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ ලොකුම පොරොන්දුවකි. ඊට අමතරව ඔහු පොරොන්දු වී තිබුණේ ලංකාවේ හාල් නිෂ්පාදනය වැඩි කොට, තිරිඟු ගෙන්වීම පවා අඩු කරන බවය. තිරිඟු පිටි වෙනුවට හාල් පිටි ප්‍රවර්ධනය කරන බව සෞභාග්‍යයේ දැක්මෙන් පොරොන්දු විය.

දැන් තිරිඟු කෙසේවෙතත්, හාල් ටිකත් ගෙන්වන තැනට පත්ව ඇත.

ඡන්දයට පෙර පොරොන්දුව තිබුණේ දේශීය ආර්ථිකයක් ගැනය. විශේෂයෙන්ම කෘෂිකාර්මික දියුණුවක් ගැනය. දැන් ආණ්ඩුව ඇවිත් අවුරුද්දක් ගත වී හමාරය. ලංකාවේ වැඩිපුරම වවන බෝගය වී වුණත්, අද හාල් පිටරටින් ගේන්නට ලෑස්තිය. හාල් පිටරටින් ගෙන්වුවාට අපට ප්‍රශ්නයක් නැත. එහෙත්, දේශීය කෘෂිකර්මය ගැන පොරොන්දු දුන්නේ ආණ්ඩුවය. දැනුත් කයිවාරු ගස්සේ අපේ දේ අපි වැවීම ගැනය. එහෙම තියෙද්දී සහල් ගෙන්වන්නට ලෑස්ති වීම ලැජ්ජා නැති තීන්දුවකි.

අනෙක මේ ප්‍රශ්නය අවුරුද්දකට වතාවක් අපට අසන්නට ලැබෙන ප්‍රශ්නයකි. සහල් ගෙන්වන්නට සූදානම් වෙද්දී, ලංකාවේ අවශ්‍ය තරම් වී අස්වැන්නක් තිබෙන බවත්, සහල් හංගාගෙන වී මෝල් හිමියන්ගේ මාෆියාවක් සහල් ආනයන කරන්නට ලෑස්තිවෙන බවත් හැමදාම ඇසේ.

කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශයේ බතලගොඩ වී පර්යේෂණ හා සංවර්ධන ආයතනය සඳහන් කරන ආකාරයට රටේ සහල් අවශ්‍යතාව සපුරාලිය හැකි වී අස්වැන්නක් අපට ලැබේ. එහෙත් සහල් මෙටික් ටොන් ලක්ෂයක් ආනයනය කිරීමට පියවර ගන්නා බව සැප්තැම්බර් 19 වනදා වෙළඳ අමාත්‍ය බන්දුල ගුණවර්ධන මාධ්‍යට අදහස් දක්වමින් කියා සිටියේය.

 

ගණන් හිලව්

කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ සමාජ ආර්ථික හා සැලසුම් මධ්‍යස්ථානය විසින් නිකුත් කළ නවතම වාර්තාවට අනුව 2019/20 මහ කන්නයේ දේශීය වී නිෂ්පාදනය මෙටි්‍රක් ටොන් මිලියන 3.05 කි. හෙක්ටර් කොබ්බෑකඩුව ගොවිජන පර්යේෂණ හා පුහුණු ආයතනය සඳහන් කරන ආකාරයට වී කිලෝවක් නිපදවීම සඳහා අවම වශයෙන් වී කිලෝ 1.5 ක් අවශ්‍ය වේ. මහ කන්නයේ වී අස්වැන්න සහල් බවට පත් කළ විට මෙටි්‍රක් ටොන් මලියන 1.98 ක සහල් ප්‍රමාණයක් නිෂ්පාදනය විය යුතුය.

ලංකාවේ ඒක පුද්ගල සහල් පාරිභෝජනය වසරකට කිලෝ ග්‍රෑම් 107 කි. 22,149,362 ක ජනගහනයකට මාසික සහල් අවශ්‍යතාව මෙටි්‍රක් ටොන් 197,447 ක් වන්නේ නම් 2019/20 මහ කන්නයේ සම්පූර්ණ වී අස්වැන්නෙන් සහල් නිෂ්පාදනය කළේ යැයි අනුමන කළොත්, මහ කන්නයේ අස්වැන්න නෙලා අවසන් වූ මාර්තු මාසයේ සිට මාස 10 ක් සඳහා එනම් 2021 ජනවාරි වන තුරු ප්‍රමාණවත් සහල් රට තුළ තිබිය යුතුය. 

මීට පෙර හාල් හිඟයක් වෙළෙඳපොළේ ඇති වී තිබූ තත්වය තුළ පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරියේ සභාපති ඩී.එම්.එස්. දිසානායක ඇතුළු පනස් දෙනෙක්ගෙන් යුත් රාජ්‍ය නිලධාරීන් කණ්ඩායමක් මාධ්‍ය පිරිවරා පොළොන්නරුවට ගොස් අරලිය සහල් මෝල ඇතුළු මහා පරිමාණ සහල් මෝල්වලට කඩා වැදුණේ පසුගිය මැයි 23 වන දාය. අරලිය සහල් ව්‍යාපාරයේ හිමිකරු ඩඞ්ලි සිරිසේන තමන් සතු වී සංචිතයන් පෙන්වමින් ගොඩ නැගූ තර්ක විතරක මාධ්‍යයට නිරාවරණය කර ආපසු කොළඹට පසු බසින්නට පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරියේ සභාපතිවරයාට සිදු විය.

සත්‍ය වශයෙන්ම එවැනි දරුණු හාල් හිඟයක් රට තුළ තිබේ නම් කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව කන්නයෙන් කන්නයට යාවත්කාලීන කරන දේශීය සහල් නිෂ්පාදනය පිළිබඳ සංඛ්‍යාලේඛනවල අවුලක් තිබිය යුතුය. නැත්නම් ලංකාවේ වැවූ වී බහිරවයා ගිල්ලා විය යුතුය. බහිරවයන් කවුදැයි රටම දනී. ආණ්ඩුව නොදන්නවා විය නොහැක.

ප්‍රශ්නය බහිරවයා අල්ලන්නට තරම් ආණ්ඩුවට කොන්දක් නැතිකමය.

 

ආනයන මාෆියාව

රට තුළ විශාල සහල් සංචිතයක් තිබියදී සහල් මෙටි්‍රක් ටොන් ලක්ෂයක් ආනයනය කිරීමට රජය සැලසුම් කරමින් සිටින්නේ සහල් ආනයනයේදී විශාල කොමිස් මුදලක් හුවමාරු වන නිසායැයි ජාතික ගොවිජන එකමුතුවේ සභාපති අනුරාධ තෙන්නකෝන් රජයට චෝදනා කරයි. මෙය කාලයක් තිස්සේ අප අසා ඇති, ප්‍රකට රහසකි.

ගං වතුර, නියගය වැනි ස්වාභාවික විපතක නිසා හෝ යම් පළිබෝධ හානියක් නිසා රටේ වී නිෂ්පාදන අඩාල වන විශේෂ අවස්ථාවක නම් සහල් ආනයන කිරීම පිළිබඳව එකඟ විය හැකිය. වසර මුලත් මැදත් කන්න දෙකේදීම එවැනි තත්වයක් ඇති නොවී තිබියදී සහල් ආනයන කිරීමට ආණ්ඩුව උත්සාහ කිරීමේ යම් යටි අරමුණක් තිබිය හැකි යැයි කෙනෙකුට හිනේනේ නම් එහි වරදක් නැත.

සතොස ආයතනය හරහා සහල් ආනයන කිරීමට මහජන බැංකුවෙන් රුපියල් කෝටි 224 ක ණයක් ගැනීමට වෙළෙඳ අමාත්‍ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා අමාත්‍ය මණ්ඩල අනුමැතිය ඉල්ලා තිබේ. ඊට හේතු වශයෙන් අමාත්‍යවරයා පවසා තිබුණේ 2020 ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට 2021 ජනවාරි මාසය වන තෙක් කාලය තුළ සහල් මෝල් හිමියන්ගේ සහල් සැපයුම ප්‍රමාණවත් නොවන බැවින් ආරක්ෂිත තොගයක් පවත්වාගෙන යාම සඳහා මෙසේ සහල් ආනයනය කළ යුතු බවය.

මීට කලින් 2014 සහ 2015 කාලයේ සතොස ආයතනයෙන් සහල් ආනයනය කොට වෙච්ච හදිය රටටම හෙළිකළේ විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුවය. 2016 සැප්තැම්බර් 20 දින ඉදිරිපත් කළ එම විශේෂ විගණන වාර්තාවට අනුව 2012 සිට 2015 දක්වා එවකට පැවැති ආර්ථික සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය, ශ්‍රී ලංකා සතොස වෙනත් රාජ්‍ය ආයතන හා පෞද්ගලික අංශය විසින් ආනයනය කළ සහල් ප්‍රමාණය මෙටි්‍රක් ටොන් 946,939 කි.

එම වාර්තාවට අනුව 2014 අප්‍රේල් 22 දින සිට 2014 දෙසැම්බර් 12 දින දක්වා කාලය තුළ සතොස ආයතනය දේශීය වෙළෙඳපොළේ සැපයුම්කරුවන් 14 දෙනෙකුගෙන් රුපියල් 1,199,495,609 ක් වටිනා සහල් මෙටි්‍රක් ටොන් 18,134 ක් මිලදී ගෙන තිබුණේ රජයේ ප්‍රසම්පාදන මාර්ගෝපදේශ සංග්‍රහයේ නියමයන් නොසලකා හරිමිනි. විශාල සහල් මාෆියාවක් ගැන තොරතුරු එම වාර්තාවේ තිබුණි.

 

වී සහ හාල් මිල

මේ වන විට 2020 යල කන්නයේ වී අස්වැන්නද මිලදීගෙන අවසන්ය. 2020 වසරේ යල කන්නයේ වී මිලදී ගැනීම අරඹා තිබුණේ ජුනි 29 වන දා සිටය. ඒ සඳහා රජය විශාල මැදිහත්මක් කර තිබිණි. රජයට අමතරව අරලිය, නිපුණ, නව රත්න, හිරු, ලක් සහල් හා මේනක වැනි මාහා පරිමාණ සහල් මෝල් විසින්ද වී මිලදී ගැනීම සිදු කළේය. කුඩා පරිමාණ මොල් හිමියන් හා අතර මැදි ව්‍යපාරිකයින්ද වී මිලදී ගැනීම සිදු කරයි.

2019/2020 මහ කන්නයේ වී අස්වනු නෙලීම ආරම්භ වන විටම වී මිලදී ලැනීම් වඩා පහසුවෙන් හා කාර්යක්ෂම කිරීමේ අරමුණින් යුධ හමුදාවේ සහාය වී අලෙවි මණ්ඩලයට ලැබුණේය. මේ කටයුතු සම්බන්ධීකරණය සඳහා හමුදාපතිවරයා බි්‍රගේඩියර් ඉන්ද්‍රජිත් කඳනආරච්චි පත් කළේය. ඒ අනුව වී අළෙවි මණ්ඩලයට අයත් භාවිත කළ නොහැකි මට්ටමේ වී ගබඩා 38 ක් යුධ හමුදාව විසින් අළුත්වැඩියා කළ බව සඳහන් විය. වී කිලෝවකට රුපියල් 50 සහතික මිල ගණන් යටතේ සමස්ත දේශීය වී නිෂ්පාදනයෙන් 10% ක් වන මෙටි්‍රක් ටොන් 300,000 ක් මිලදී ගැනීම තම අරමුණ බව යුද හමුදාව ප්‍රකාශ කළේය.

හමුදාව ඇවිත් හාල් ප්‍රශ්නය විසඳනවායැයි ජනතාව ඔල්වරසන් නොදුන්නා පමණි. එහෙත් අද ඒ සැලසුම්ද හකුළාගෙන ඇත. රටේ නිපදවන වී ටික පාරිභෝගිකයාට සපයන ක්‍රියාවලිය හදන්නට අවුරුද්දක් තිස්සේ ආණ්ඩුවට නොහැකි විය. පෙර ආණ්ඩු සේම මේ ආණ්ඩුවටත් එය සිදු කරන්නට කොන්දක් නැත.

 

බොරදියේ මාළු බෑමේ ප්‍රතිපත්තිය

පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරිය පාලන මිලක් නියම කර තිබුණත් සහල් තොග වෙලෙන්දන්තවමත් සිල්ලර වෙලෙන්දන් වෙත සහල් ලබා දෙන්නේත් රජයේ පාලන මිලට වඩා වැඩි ගණනකටය.

මේ වන විට වෙළෙඳපොළේ නාඩු හා සම්බා සහල් රුපියල් 98 සිට 110 අතර මිලකට අලෙවි වේ. වැඩිම් වී ඇස්වැන්නක් ලැබෙන මහ කන්නයේ අස්වනු මිල දී ගෙන මාස දෙකක්, තුනකදී රටේ සහල් හිඟයක් ඇති වන විට ආණ්ඩුව මහා පරිමාණ සහල් මෝල් හිමියන්ට චෝදනා කළේය. යල කන්නයේ අස්වනු මිලදීගෙන මාස දෙකක් ගතවන තැන මහා පරිමාණ මොල් හිමියනුත් නොවන සුළු පරිමාණ මෝල් හිමියනුත් නොවන අතරමැදි ජාලයකට චෝදනා නගයි. අවසානයේ සෞභාග්‍යයේ දැක්ම පැත්තක තබා බොරදියේ මාළු බෑමේ ප්‍රතිපත්තිය අතට ගෙන සහල් මෙටි්‍රක් ටොන් ලක්ෂයක් ආනයනය කිරීමට ආණ්ඩුව කටයුතු කරමින් සිටී.■ 

 

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

 

විසි  වතාවක් වගේ  කපමින් හදනවා – මහින්ද ප්‍රසාද් මස්ඉඹුල

යම් ප්‍රබන්ධයක් නිර්මාණය වෙන්නේ පරිකල්පනය තුළින්. පරිකල්පනය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?

ලෝකයේ මානවීය අත්දැකීම් ඇතුළේ විවිධාකාර නිර්මාණාත්මක අත්හදාබැලීම් කරපු නිර්මාණකරුවන් පරිකල්පනය කියන කාරණය ගැන දැනගෙන නෙවෙයි ඒ නිර්මාණ කළේ. එහෙම බැලුවාම පරිකල්පනය කියන්නේ මානව ලෝකයේ මිනිස් ඉතිහාසයේ සිටම තිබුණු යම් කිසි විස්මිත ක්‍රමවේදයක්. අපිත් මුල් කාලයේ දැනගෙන හිටියේ නැහැ, මා මේ පරිකල්පනය කරනවා කියලා. ඒත් අපි පරිකල්පනය කළා. එහෙත්, පසුකාලීනව පරිකල්පනය ගැන අදහසක් ලැබුණා. මිනිසා යම් අත්හදාබැලීම් කරන්න, නව නිර්මාණ කරන්න, මිනිසාගේ මූලික ලක්ෂණයක් වූ නව දේවල් කරන්න හැමවිටම බලපාලා තියෙන්නේ පරිකල්පනය කියන කාරණය.

 

සමහර වෙලාවට නිර්මාණයක තියන දෙයක් දැක්කාම අපට එහෙම හිතුණේ නැහැ නේද කියා හැඟීමක් එනවා. අපි හැමදාම දැකපු දෙයක් ගැන කවදාවත් නොහිතපු දෙයක් අතට අහුවෙනවා. ඒ අර්ථයෙන් නිර්මාණකරුවා අප වෙනුවෙන් හිතනවා..

පරිකල්පනය ගැන එක් විග්‍රහයක් තමයි අපි අසා ඇති, අසා නැති, දන්නා හා නොදන්නා දේ තුළින් කරන්නා වූ ප්‍රතිනිර්මාණය කියලා. අපි දන්න දෙයක් හෝ නොදන්න දෙයක් වෙන්න පුළුවන්. ඉතා ප්‍රකට කතාවක් තියෙනවා වඩා වැදගත් වෙන්නේ කියන දේට වඩා කියන විදිය කියලා. එහෙත්, නිර්මාණකරුවා ඒක කියන්නට අලුත් විදියක් හොයාගන්නවා. ඒකට එක් පැත්තකින් ආකෘතිය බලපානවා. ඒකෙදී සාහිත්‍යය හෝ ඕනෑම කලාවකදී නිර්මාණය පාවිච්චි වෙනවා.

 

ඔබේ නිර්මාණ බොහෝවිට ඔබේම ජීවිතයට හුරුපුරුදු අත්දැකීම්. ඒවා කලාකෘති බවට පත් කරනකොට පරිකල්පනය බලපාන්නේ කොහොමද?

මම වඩාත් සැලකිලිමත් වෙන්නේ කියන දේට වඩා කියන විදිය. මම සාහිත්‍යකරුවෙක් ලෙස ඒක කරන්නේ භාෂාව මුල් කරගෙන. චිත්‍ර ශිල්පියෙක් කරන්නේ රූප හා වර්ණ උපයෝගී කරගෙන. සංගීතකරුවෙක් ශබ්ද උපයෝගී කරගෙන කරනවා. ඒත්, අපි කතාකරන ඕනෑම නිර්මාණයක අර කතා කළ ලක්ෂණ අඩු වැඩි වශයෙන් තියෙනවා. අපි කොච්චර කතාකළ දෙයක් වුණත්, අලුත් විදියකට කියන්න පුළුවන්. ඒකට අපි අපූර්වත්වය කියලා කියනවා. නව විදියක් නිර්මාණය කිරීම තුළින් ඇතිවෙන සාර්ථකත්වය කියලා ඒකට කියන්න පුළුවන්. මම භාෂාවේ සුන්දරත්වය, නව්‍යතාව පාවිච්චි කරලා පැරණි දේවල් වුණත් අලුත් විදියට කියන්න උත්සාහ කරනවා. හොඳ නිර්මාණකරුවෙක් භාෂාව තමන්ගේ යටතට ගන්නවා. තමන්ට ඕනෑ දෙයක් භාෂාව පාවිච්චි කරමින් කියනවා.

 

ඔබේ භාෂාවේ තියෙන නැවුම් ගතිය එන්නේ කොතැනින්ද?

මා විශ්වාස කරන විදියට ඒ ගති ලක්ෂණ එන්න ඇත්තේ මට ඇහුණ ජනකවිවලින්. මා විශ්වාස කරන අන්දමට ඕනෑම නිර්මාණකරුවෙක් තමාගේ කුඩා කාලය තුළ තමන් උපයාගත් දේවල් වියදම් කරනවා. ඒ බව කෙනෙකු කියාවි, තවත් අය නොකියා සිටීවි. ඒත් ඒ විශ්වාසයෙහි මා දැඩිව ඉන්නවා. මා මවිත කරපු හැම දෙයක්ම මිනිසාගේ පරිකල්පනයේ අග්‍රඵලයන් හැටියට ගන්න පුළුවන්.

 

ඒ කියන්නේ?

මා කිසිදා යක්ෂයෙක් දැකලා නැහැ. බුදුහාමුදුරුවන් දැකලා නැහැ. හොල්මන්, දෙවියන්, මකරා, සුරංගනාවන්, සුරංගනා ලෝක, දිව්‍යලෝක, අපාය, ස්වර්ගය දැකලා නැහැ. එහෙත්, ඒ හැමදේම ගැන අපි දැනගන්නේ මිනිසුන් පරිකල්පනය තුළින් ගොඩනැගූ කතාන්දරවලින්. ඒ හැමදේම ගැන සංකල්ප රූප අපි දැකලා තියෙනවා. අපට දෙවියන් ගැන කියද්දී රූපයක් මැවෙනවා. ඒ රූපය අපි දැකපු කලාකෘතියක්. අවසාන වශයෙන් හැම මිනිහෙක්ම පරිකල්පනයක යෙදෙනවා. සංකල්ප රූප සමූහයෙන් තමයි අපි මෙහෙයවන්නේ. මිනිසාගේ ඉරණමට පරිකල්පනය කියන කාරණය හේතු වෙලා තියෙනවා. ක්‍රි.ව. 1387 ඉඳලා මිනිසුන් පරිකල්පනය ගැන දැනගෙන හිටියා. පරිකල්පනය කියන්නේ මනසෙහි ඇස. ලෝකයේ අලුත් දෙයක් සොයාගත් හැම අවස්ථාවකදීම පරිකල්පනය බලපාලා තියෙනවා. දැන හෝ නොදැන හැම කෙනෙක්ම පරිකල්පනයේ ප්‍රතිඵල භුක්ති විඳිනවා.

 

අපි අද දවසේ හැන්දෑව, හෙට දවස වගේම අනාගත ජීවිතය සැලසුම් කරන්නේත් පරිකල්පනයෙන් නේද?

අනිවාර්යයෙන්ම. සාමාන්‍ය ජීවිතය ගොඩනැගෙන්නේ පරිකල්පනය ඇසුරෙන්. අපි ඒ ගැන වැඩිපුර කතා කරන්නේ නිර්මාණකරණය තුළ පමණයි. ඒත් අපේ අනෙක් වෘත්තීන්වලදීත් ඒක වෙනවා. බලාපොරොත්තු, අපේක්ෂා ඔක්කෝම හැදෙන්නේ මිනිසාගේ මනසෙහි ඇස ඔස්සේ. ඒක දැනුම, රසවින්දනය, ආරක්ෂාව, පැවැත්ම පිළිබඳ හැමදේටම බලපෑවා.

 

අනෙක් පැත්තට මිනිසුන් අතර වෛරය, ජාතිවාදය, සැකය වර්ධනය කරන්නත් පරිකල්පනය හේතු වෙනවා. ඔබ කලාකරුවෙක් විදියට නිර්මාණය කරන දේ පාඨකයාගේ පරිකල්පන ලෝකයට බලපෑම් කරන විදිය ගැන කල්පනා කරනවාද?

මා හිතන විදියට යම්කිසි බලපෑමක් කරනවා. ඒත් ඒක මූලික වශයෙන් නිර්මාණයක තියෙන පරිකල්පනය පොදුවේ ජන ජීවිතයට බලපෑම් කරයි කියලා මා හිතන්නේ නැහැ. ඒ කියන්නේ, සමාජ ප්‍රශ්න විසඳන්න හෝ ප්‍රශ්න වැඩි කරන්න මහා පරිමාණයෙන් නිර්මාණවල බලපෑමක් එල්ලවෙන බව මා හිතන්නේ නැහැ. එහෙනම්, හැම ප්‍රශ්නයක්ම විසඳන්නට වෙහෙස නොවී, නිර්මාණ එළියට දාලා ප්‍රශ්න විසඳන්න පුළුවන්නේ. එහෙත්, යම් තනි පුද්ගලයෙකුගේ අධ්‍යාත්මයට බලපෑම් කරන්න යම් කලාකෘතියකට හැකියාව තියෙනවා. නිර්මාණ තියෙන්නේ රසවින්දන තලයක. යම්කිසි බලපෑමක් සමාජයට කරන්න පුළුවන් ඒ අර්ථයෙන්. ලෝකයේ ලොකුම ප්‍රශ්න ඇතිවෙලා තියෙන්නේ ආගම් හා සංස්කෘතීන් නිසා. විශාල සංහාර සිද්ධවෙලා තියෙන්නේ ආගම් හා සංස්කෘතීන් මුල් කරගෙන. සංස්කෘතීන් හා ආගම් හඳුනාගන්නට නිර්මාණ උදව් වෙනවා. 

 

ඔබට සිදුවීම් ගොඩනඟන්න පදනම් වෙන්නේ කතාවේ ආකෘතියද?

මම සිදුවීම් ගොඩනගද්දී වඩාත් සැලකිල්ලට ගන්නේ සිදුවීම් වටා තියෙන මානව සම්බන්ධතාව, දේශපාලන වටපිටාව හා සිදුවීමේ විශ්වසනීයත්වය කියන කාරණා. ඒ තුනම අපූර්ව විදියට ගොඩනැගීමේ හැකියාව තියෙනවා. ඇතැම් සිදුවීම් ඇත්තටම මම අහලා තියෙන දේවල් වෙන්න පුළුවන්. තවත් සමහර ඒවා මා දැකලා තියෙන දේවල් වෙන්න පුළුවන්. තවත් ඒවා පූර්ණ වශයෙන් පරිකල්පනයෙන් ගොඩනැගූ දේවල් වෙන්න පුළුවන්. මා මොන දේ පරිකල්පනය කළත්, විශ්වසනීයත්වයට මුල් තැන දෙනවා. පාඨකයා මා කියන දේ විශ්වාස කළොත් විතරයි කතාව රැඳෙන්නේ.

 

ඔබේ ඔළුවට නොයෙක් අදහස් එනවා ඇති. යම් අදහසක් නිර්මාණයක් දක්වා ගෙන යා යුතුයි කියලා තීන්දු වෙන්නේ කොහොමද?

මට ඒකට හරියටම හතරැස් උත්තරයක් දෙන්න අපහසුයි. ඒක මට දැනෙන විදිය අනුව සිද්ධවෙන්නේ, යම් සිදුවීමක් හෝ සංකල්පයක් මා කම්පනය කරන විදිය අනුව. කම්පනය කරනවා කියන එකත් මට හරියටම විස්තර කරන්න බැහැ. භාෂාවෙන් කියන්න පුළුවන් වචනය තමයි මගේ ඇඟට දැනෙන සංකල්පයක් නිර්මාණයක් වෙනවා කියලා. මගේ හෘදය ස්පන්දනය වේගවත් වෙනවා නම්, ලේ ගමනාගමනය වැඩි වෙනවා නම් ඒ සංකල්පය ඇඟට දැනෙනවාය කිව හැකියි. එවැන්නක් ඇසුරෙන් මට නිර්මාණ කරන්න පුළුවන්. ඒත් හැමෝටම එහෙම නැතිවත් ඇති. යම් නිර්මාණයක් හිතට එන විදියත්, මරණය එන විදියත් කල් තියා කියන්න බැහැ.

 

සමහර නිර්මාණකරුවන් මුලින්ම හිතන්නේ මම අහවල් ජන ප්‍රජාව ගැන, ප්‍රදේශය ගැන නිර්මාණයක් කරනවා කියලා. චරිත හා සිදුවීම් එන්නේ ඊට පසුව. ඔබ නිර්මාණයකට ප්‍රවේශ වෙන්නේ කොහොමද?

එවැනි සැලසුම් සහගත දේ සිද්ධවෙන්නේ නවකතාව, කෙටිකතාව, සිනමාව ආදි ප්‍රබන්ධ සාහිත්‍යවලදී. එහෙත් කවිය වගේ එකක් ලොකු ප්‍රායෝගික සැලසුමකට සිද්ධවෙනවා කියලා හිතන්න අමාරුයි. යම් වෙලාවක මනස තුළ ඉබේ නිර්මාණය වෙනවා ඇති. කෙසේවෙතත් ඔබ කියන කාරණා නියෝජනය කරන්නේ ආකෘතිමය පැත්ත. වැදගත් වන්නේ යම් ජනකොටසක් ගැන කීමද, දන්නා හෝ නොදන්නා ප්‍රදේශයක් පිළිබඳ කීමද කියලා නෙවෙයි. වඩා වැදගත් වෙන්නේ මානව ජීවිතය ගැන ඔහුට කියන්න අවශ්‍ය කාරණය මොකක්ද කියන එක. ඒක කියන්නට අවශ්‍ය වෙන පරිසරය, ජනවර්ගය, කාලය වගේ දේවල් වෙනස් වෙන්න පුළුවන්. ඕනෑ හොඳ නිර්මාණකරුවෙක් කියන්න උත්සාහ කරන්නේ එකම දේ කියලයි මා හිතන්නේ. මානව සමාජයේ තියෙන යම් අකටයුත්තක්, අසාධාරණයක් පිළිබඳ කතා කිරීමයි ඔවුන් කරන්නේ. ඒකට විවිධ ආකෘති සහ හැඩයන් උපයෝගී කරගන්න පුළුවන්.

 

ඔබ හිතට එන අදහස් ලියාගෙන ගිහින්, ඒවා නැවත කපා කොටා අවසන් නිර්මාණය ගන්නවාද? නැතිනම් හිතේ පූර්ණ අදහසක් වැඩෙන තුරු ඉවසනවාද?

මම මූලික වශයෙන් ලියන කෙනෙක්. උදේ, හවස වෙනත් රස්සාවක් කරන්නේ නැහැ. මගේ ක්‍රමවේදයම හැදිලා තියෙන්නේ ලිවීම මුල් කරගෙන. ඒකට අදාළ අභ්‍යාස හැටියට තමයි හැමදේම කරන්නේ. දේශනවලට ගියත්, වෙනත් අයගේ පොත් ප්‍රකාශයට පත් කළත් ඒවා මගේ ලිවීමෙහි අභ්‍යාස සමයන්. මම ප්‍රබන්ධයක් ලියන්න අවුරුදු තුනක්, හතරක් වගේ ගන්නවා. ඒ කාලය සම්පූර්ණයෙන්ම ගත කරන්නේ අභ්‍යාසකරුවෙක් හැටියට. මම ඉඳගෙන ලිවීම ඉතා අඩුවෙන් කරන කෙනෙක්. සමහර වෙලාවට මම අවුරුදු තුනම අභ්‍යාස කරලා, මාස කිහිපයකින් මගේ ප්‍රබන්ධය ලියලා ඉවර කරන්නත් ඉඩ තියෙනවා. මම බොහෝවිට ලියන්නේ නැහැ. එහෙත්, ලියන්නට අවශ්‍ය සියලු පසුබිම හදාගැනීම සිද්ධ කරනවා. මම අභ්‍යාස කරනවා. සමහරුන් ටයිප් කළත්, මම ලියන්නේ අතින්.

 

සමහර ලේඛකයන් පළවැනි පිටපත ලීවාට පස්සේ තවත් නිර්මාණ එක්ක හිතින් සංසන්දනය කරලා, තමන්ගේම නිර්මාණය කුණුගොඩක් කියන පරාජිත මානසිකත්වයකට යනවා. ඒත් දියුණු කළොත් හොඳ නිර්මාණයක් වේවි නේද?

පැහැදිලිවම. මම කවියක් ලීවොත් මම විසි වතාවක් වගේ කපමින් හදනවා. ප්‍රබන්ධ සාහිත්‍යය අනිවාර්යයෙන්ම මගේ අත් අකුරෙන් හතර සැරයක් ලියලා තමයි අන්තිම එක දක්වා එන්නේ. කිහිප වතාවක් සංක්ෂිප්ත වෙමින්, අතින් රචනා කරනවා. කිහිප වතාවක් ලියනකොට සිද්ධවෙන ප්‍රධානම දේ තමයි භාෂාවේ කාව්‍යාත්මක ගතිය වැඩිදියුණු වෙලා සම්පූර්ණ වීම.

 

සමහර ලේඛකයන්ගේ පරිකල්පනය තුළ බිහිවෙන චරිත, ඊට පසුවත් හිත ඇතුළේ ජීවත් වෙන්න ගන්න බව නිර්මාණකරුවන් කියනවා. ඒ ගැන ඔබේ අත්දැකීම මොකක්ද?

මම ඒක එක්ක ගතකරන කාලය අනුව තීරණය වෙන දෙයක්. අපට වෙන ලෝකෙකින් ගේන්න දෙයක් නැහැ. ඔක්කෝම ගන්න තියෙන්නේ අපි වෙසෙන ලෝකයෙන් තමයි. අපායත් මේ ලෝකය, ස්වර්ගයත් මේ ලෝකය, සුරංගනාවන් සහ යක්ෂයන් ඉන්නේත් මේ ලෝකයේ. ඒ නිසා අපි චරිතවලට දේවල් ගන්නේ ඒ තැන්වලින්. මම විශ්වසනීයත්වය ගැන කල්පනා කරමින් චරිත ගොඩනගනවා. ඒවා ස්වාභාවික වෙන්න ඕනෑ. යම් චරිතයක් හොඳ එකක්ද, නරක එකක්ද කියන එකට වඩා නිර්මාණකරුවා තුළ ස්වාභාවික වෙන්න ඕනෑ. එතකොට හැමවිටම පාඨකයා ඒකට ආකර්ෂණය වෙනවා. විවිධ නිර්මාණකරුවන් චරිත නිර්මාණ කරන්නේ විවිධාකාරයට. ඇසුරු කළ අය, අහපු අය වගේ. මගේ සාහිත්‍ය ලෝකය ඇතුළේ මා නිර්මාණය කළ චරිත සාර්ථක වෙලා තියෙනවා.■

චිත්‍රපටියක් අඛණ්ඩව රූගත කිරීමේ ක්‍රමය පහසුයි -චන්දන ප්‍රසන්න

 

සිනමා අධ්‍යක්ෂ, සංස්කාරක චන්දන ප්‍රසන්න

චන්දන ප්‍රසන්න ශ්‍රී ලංකාවේ සිටින දක්ෂ තරුණ සංස්කාරකවරයෙක් ලෙස නමක් දිනාගත් අයෙකි.  ඊයේ පෙරේදා නිකුත් වූ සනුක වික්‍රමසිංහගේ ගායනයෙන් හා තිසර ඉඹුලානගේ සංගීත වීඩියෝවෙන් හැඩ වූ ‘අවසන් සටන’ ගීතයේ සංස්කාරකවරයා ඔහුය. ‘විරාග රාගය’, ‘මගේනේ’ ඇතුළු අධ්‍යක්ෂ තිසර ඉඹුලාන නිර්මාණය කළ අතිශය ජනප්‍රිය සංගීත වීඩියෝ සියල්ලේම පාහේ සංස්කාරකවරයා චන්දන ප්‍රසන්නය. තිසර ඉඹුලාන අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘නිනෝ ලයිව්’ චිත්‍රපටියේ ආරාධිත අධ්‍යක්ෂවරයා මෙන්ම සංස්කාරකවරයා වුණේත් චන්දන ප්‍රසන්නය. ‘නිම්නයක හුදෙකලාව’ චිත්‍රපටිය සංස්කරණය කළේත් ඔහුය.

සිනමා අධ්‍යක්ෂවරයෙකු වීමේ සිහිනය මෙන්ම එයට අවැසි නිර්මාණශීලීත්වයත් ඔහුට ඇත. කලාත්මක බව රඳවාගනිමින් සාමාන්‍ය ප්‍රේක්ෂකයාගේ රසනහර පිනවන චිත්‍රපටි නිර්මාණය කිරීමේ උනන්දුවක් ඔහුට ඇත. කෙතරම් නිර්මාණශීලී වුණත්, දැක්මක් තිබුණත් චිත්‍රපටියක් කරන්නට අවැසි ප්‍රාග්ධනය නොමැතිකමින් ඔහු පීඩා විඳී.

ඔහු අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘මඟුල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ කෙටි චිත්‍රපටිය පසුගිය කාලසීමාවේ පැවති දකුණු ආසියානු ජාත්‍යන්තර කෙටි චිත්‍රපටි උළෙලේදී අන්තර්ජාල මාධ්‍යයෙන් ප්‍රදර්ශනය කරනු ලැබීය. ‘ඇජෙන්ඩා 14’ ආයතනයේ නිෂ්පාදනයක් වන එම කෙටි චිත්‍රපටිය මීට පෙර යාපනය ජාත්‍යන්තර සිනමා උළෙලේදී හොඳම කෙටි චිත්‍රපටියට හිමි සම්මානයට නිර්දේශ විය. රෝම ස්වාධීන චිත්‍රපටි උළෙල, දකුණු ආසියානු චිත්‍රපටි උළෙල, සනීසයිඞ් ෂෝට්ස් ජාත්‍යන්තර සිනමා උළෙල යන උළෙලවලදී එම චිත්‍රපටිය ප්‍රදර්ශනය කර ඇත. මේ ඔහු ‘මගුල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ චිත්‍රපටියේ අත්දැකීම් බෙදාගත් ආකාරයයි.

 

 

 

ඟුල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාද හැදුණේ කොහොමද?

කෙටි චිත්‍රපටයක් හැදුවාට මම පෞද්ගලිකව කැමති දීර්ඝ චිත්‍රපට සහ කතා මාලා හදන්න. මීට කලින් මම කෙටි චිත්‍රපටයක් කරලා තිබුණත් තවත් එකක් කරන්නට ඒ තරම් උනන්දුවක් තිබුණේ නැහැ. එහෙත් ඇජෙන්ඩා 14 ආයතනයේ වාර්ෂික කෙටි චිත්‍රපටි උළෙල වෙනුවෙන් චිත්‍රපටියක් හදන්න යෝජනා කළා. ඒ සඳහා අපිට මාතෘකාවක් විදියට දුන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය. මම ඒ චිත්‍රපටයට මගුලක් හෙවත් විවාහයක් සම්බන්ධ කළේ ඒවාත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේම කොටස් කියලා පෙන්වන්න. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කී සැණින් මිනිස්සුන්ගේ ඔළුවලට යන්නේ පාර්ලිමේන්තුව, ව්‍යවස්ථාව, ඡන්ද ක්‍රමය වගේ බරපතළ කාරණා. ඒත් මම විශ්වාස කරන්නේ රට ඇතුළේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංස්කෘතික ක්‍රමයක් ගොඩ නැගිලා තිබුණොත් රටක්  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වෙනවා කියලයි. බටහිර රටවල  අයගේ සංස්කෘතියේම ප්‍රජාත්ත්‍රවාදය තියෙනවා. ඒ නිසා පුද්ගලයන් අතර තිබෙන සම්බන්ධතාවලදී පවා ඒ අය අනෙකාගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳව බොහෝම සැලකිලිමත් වෙනවා. ලේවල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ අදහස තියෙද්දී, ඒක ඕනෑ දෙයකට බලපානවා. අනෙකාගේ මතය ඉවසනවා. ඒ වගේම බලය සහ වගකීම කියන තැන්වලදී ඔවුන් අනෙක් පුද්ගලයා පිළිබඳව සැලකිලිමත් වෙලා තීරණ ගන්නවා. ඒත් ලංකාවේ මේ දේවල් වෙන්නේ නැහැ.  ප්‍රජාතන්තවාදය කියන මාතෘකාව කතාවක් ඇතුළට ගන්න ඕනෑ නිසා එය මූලිකව ගනිමින් මේ කෙටි චිත්‍රපටිය හැදුවේ.

 

එහෙත්, චිත්‍රපටියේ තේමාවට මතුපිට සහ ඇතුළත තේරුම් දෙකක් තියෙන බව පෙනුණා…

එක අදියරකින් අපි කතා කළේ විවාහයක් කරගන්න සුදුසුයැයි කියන  වයසේ ඉන්න තරුණියන්ට පවුල්වලින් එන පීඩනය. එය මතුපිටින් කතා කරන ගමන් ඇතුළාන්තයෙන් අපේ සමාජයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයෙහි තියෙන අඩුපාඩුව පිළිබඳව කතා කළා. අපේ සමාජය හැම විටම තියෙන්නේ අනෙක් මිනිසුන්ගේ ජීවිතවල තීරණ ගන්න පැත්තේ. ඒත් අපි ගන්න තීරණවලින් ඒ පුද්ගලයන්ට සිදුවන හානියේ වගකීම ගන්න තීරණ ගත්ත කිසිම කෙනෙක් ඉදිරිපත් වෙන්නේ නැහැ.

 

චිත්‍රපටිය අවසානයට නොසිතූ අවසානයක් යොදාගැනීම නිසා එහි ආකර්ෂණය වැඩියි…

මේක මාතෘකාවකට අනුව ඇජෙන්ඩා 14න් එකෙන් මුදල් දීලා අපි හදපු චිත්‍රපටයක්නේ. ඒත් මට චිත්‍රපටය හදපු කෙනා විදියට වගකීමක් තියෙනවා මගේ කලාත්මක ධාරිතාව චිත්‍රපටය ඇතුළේ පෙන්වන්නට. ඒ වගේම චිත්‍රපටයෙන් යම් පණිවිඩයක් සමාජයට දෙන්න. අපි දන්නවා, රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවලින් මුදල් ලබා ගෙන යම් වැඩක් කරනවා කියනකොටම, ඒ වැඬේට තියෙන්නේ ඒ තරම් ගුණාත්මක ප්‍රතිචාරයක් නෙවෙයි. මා හිතන්නේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවලින් මුදල් ලබාගෙන වැඩ කරන ඕනෑම පුද්ගලයෙක් ඒ මුදල්වලින් උපරිම සේවය කිරීමට වෙහෙස වෙන්න ඕනෑ බව. ලංකාවේ හැදෙන බොහෝ කලාත්මක චිත්‍රපටි ඉතාම මන්දගාමීයි. ඒ චිත්‍රපටවල ගොඩක් තියෙන්නේ  දුක. ඒත් අපි ඕනෑම කෙනෙක්ට දුකක් දැනුණාම අපි කරන්නේ කෑගහලා බනින එක, හයියෙන් කෑගහලා තමන්ගේ දුක ප්‍රකාශ කරන එක.

 

ලංකාවේ හැදෙන කෙටි චිත්‍රපට බොහෝමයක්  එකම ආරක චිත්‍රපට, ඒත් මේ චිත්‍රපට ඒ රාමුවෙන් එහා ගිය එකක්…

මගේ චිත්‍රපටය සමඟ ලංකාවේ අනෙක් කෙටි චිත්‍රපටය සමඟ සංසන්දනය කරන්න බැහැ. පෞද්ගලික අත්දැකීම් සහ පවුලේ අයගේ අත්දැකීම් චිත්‍රපටයට ඇතුළත් කළොත් මිනිසුන්ට බයක් තියෙනවා තමන් විචාරයට ලක්වෙයි කියලා. මටත් ඒ ප්‍රශ්නය තියෙනවා. මම මොකක් හරි  වැඩක් කළොත් ඒ වැඬේ ප්‍රමිතියට මදි කියලා මා විවේචනයට ලක්වෙයි කියලා  බයක් තියෙනවා. ගොඩක් චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරු කරන්නේ තමන්ට සමීප අත්දැකීම් නොවන වෙනත් සංකීර්ණ දෙයක්. ඒත් අපි අපේ  හිතට අවංකව දැනෙන හැඟීම් චිත්‍රපටයට ගේන්න ඕනෑ. ලංකාවේ ඉන්න ලේඛකයන් සහ චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරු ගොඩක් උත්සාහ කරන්නේ සම්භාව්‍ය ගණයේ නිර්මාණ කරන්න. ඒ අය හිතන්නේ විචාරකයන් කැමති සම්භාව්‍ය ගණයේ දේවල්වලට කියලා. ඒ නිසා එකම රාමුවක ඒ අය කොටු වෙනවා. එක තැනක කොටුවෙන්නේ නැතිව මම වෙනස් දෙයක් කරන්න උත්සාහ කළා.

 

මේ චිත්‍රපටියේ චරිත හැම එකක්ම එදිනෙදා ජීවිතයේදී දැකලා තියෙන චරිත විදියට අපට හැඟීමක් ඇති වෙන ඒවා. ඒ අයියා, ඒ සීයා, ඒ තාත්තා ආදි වශයෙන්. අප සතු පූර්ව දැනුම නිසාම කිසිම චරිතයක් ගොඩනැගීම සඳහා තිර කාලයක් වෙන් කරන්න ඕනෑ වෙලා නැහැ. කෙළින්ම කතාවට බහිනවා…

අපේ පවුලවල, කාර්යාලවල මිනිස්සු යම් දෙයකට දක්වන සාමාන්‍ය ප්‍රතිචාරය චිත්‍රපයට ගේන්න මම උත්සාහ කළා. මට වුවමනාව තිබුණේ මේ චරිත දීර්ඝ චිත්‍රපටයකට ගේන්නයි. ඒත් ලංකාවේ දීර්ඝ චිත්‍රපටයක් කරන්න සෑහෙන්න මුදල් අවශ්‍යයි. ඒ නිසා එහි මුල් අදියරක් විදියට ප්‍රේක්ෂකයාට ළඟ චරිත කෙටි චිත්‍රපටය තුළට ගේන්න පුළුවන් වුණා. අපි චිත්‍රපටයේ දර්ශන මිනිසුන්ට දැනෙන්න ලබාදුන්නොත් කිසිම ප්‍රේක්ෂකයෙක් අහන්නේ නැහැ ඇයි ඒ දර්ශනය චිත්‍රපටයට දැම්මේ කියලා. මනමේ නාට්‍යය බලන කෙනෙක් අහන්නේ නැහැ ඇයි මේ මිනිස්සු උඩ පැන පැන යන්නේ කියලා. සූපර්මෑන් වගේ චිත්‍රපටි පවා මිනිස්සු බොහෝ සුන්දර විදියට භාරගන්නවා.  වගකීම තියෙන්නේ චිත්‍රපටය හදන කෙනාගේ අතේ. ලංකාවේ සංස්කෘතියක් විදියට යථාර්ථවාදී නොවන සුපර්මෑන් ගණයේ චිත්‍රපට නැතිවීම නිසා, මට හිතුණා යථාර්ථවාදී චරිත සහ දෙබස් මේ චිත්‍රපටයට ඇතුළ් කළොත් සාර්ථක වේවිද කියලා බලන්න.

 

චිත්‍රපටියේ නළුනිළියන් තෝරාගනිද්දී හිතුවේ මොකක්ද?

මේ චිත්‍රපටයේ  සාර්ථකත්වයට මටත් වඩා ගෞරවය යන්න ඕනෑ නළුනිළියන්ට. රඟපෑ සියලු දෙනාම ප්‍රවීණ රංගන ශිල්පීන් ලෙස හඳුන්වන්නට තරම් අත්දැකීම් සහිත අය. එක දවසයි චිත්‍රපටියේ පෙරපුහුණුවීම් කළේ. ඊළඟ දවසේ අඛණ්ඩව රූගත කළා.

 

ඒ කියන්නේ, පෙර පුහුණුවීම් කරලා, එක දිගට සිදුවීම් පෙළ ගියා. කෑම කාමරයක සහ කුස්සියේ සිදුවූ සිදුවීම් එකවර කැමරාවට අල්ලාගත්තා…

ඔව්, ඒක ඇතුළේ සමහර තැන් හදාගෙන, දෙබස් නැවත නැවත කියවෙන තැන් හදාගෙන රංගන ශිල්පීන් තමයි වැඬේ සාර්ථකව කරන්න උදව් කළේ. මේ විදියට අඛණ්ඩව චිත්‍රපටයක් රූගත කිරීම බූඩී කීර්තිසේන මහතා කරලා තිබුණා. මටත් මේ  අදහස ආවේ බූඩිගේ ‘මිල්ල සොයා’ චිත්‍රපටය බලලා. මේ  විදියට දර්ශන රූගතකිරීම්වලට මම කැමතියි. ඒ විදියට රූගත කිරීම් කරද්දී චිත්‍රපටයේ රඟපාන නළුනිළියන්ට පවා ඒක බලපානවා. එක් දර්ශනයක් කරලා තවත් දර්ශනයක් කරනකොට රංගන ශිල්පීන්ගේ තියෙන මූඞ්එක නෙවෙයි අනෙක් දර්ශනයට එනකොට තියෙන්නේ. ඊට වඩා මේ ක්‍රමය හරි පහසුයි. හරියට කීවොත් රංගන ශිල්පීන් වේදිකා නාට්‍යයක් රඟපානවා. අපි ඒක කැමරා කරනවා වගේ ජීවමාන හැඟීමක්.■