No menu items!
26.8 C
Sri Lanka
15 September,2025
Home Blog Page 235

තවමත් කියන්නේ, විස්ස හානිකරයි නැවත ජේආර් යුගයට යනවා

ශ්‍රීලනිප ජ්‍යෙෂ්ඨ උප සභාපති මහාචාර්ය රෝහණ ලක්ෂමන් පියදාස

විසි වන සංශෝධනය ගැන ශ්‍රීලනිපය පත් කළ කමිටුවේ මතය කුමක්දැයි තවමත් හරිහැටි වාර්තා වී නැහැ නේද?

ශ්‍රීලනිපය තමන්ගේ කමිටුවේදී දුන්න ප්‍රධාන අදහස තමයි, මේ වෙලාවේ විසි වන සංශෝධනය නැතිව පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා යන්න ඕනෑ බව. එතැනදී යම් සීමා සහ ගැටලු ගැන කතා කළා. 19 වැනි සංශෝධනය අපේ පක්ෂයේ සභාපතිවරයා ඇතුළු පිරිසක් නිර්මාණය කළ එකක්. ඒ අනුව එහි යම් අඩුපාඩු සහ සාධනීය ලක්ෂණ ගැන අපි කතා කළා. අපි කීවා, පූර්ණ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයකට යා යුතු බව. පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවකදී සියලු ගැටලු ගැන කතා කරන්න පුළුවන්. ඊළඟ අපි කීවා හැත්තෑදෙකේදී වගේ පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් විදියට රැස් වෙන්න ඕනෑ බව. එයට විද්වතුන්, බුද්ධිමතුන් රැස් වෙන්න ඕනෑ බව අපේ මතය. ජාතික රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කරගැනීම අවශ්‍යයි. සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම්, උඩරට, පහතරට ආදි සියලු ජනකොටස්වලට සහභාගි විය හැකි අන්දමේ ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කරන්න ඕනෑ බව අපි යෝජනා කළා. මේ කාරණාව සහිත යෝජනා අපි ජනාධිපතිතුමාට ඉදිරිපත් කළා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන ගැන වාද විවාද ඇති වුණා. අන්තිමේදී හිටපු ජනාධිපතිතුමා ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටියා. අනෙක් අය ඡන්දය දුන්නත්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් අවශ්‍ය බව පක්ෂය මතයක් විදියට දරනවා.

හැම ජනවර්ගයකම එකඟතාව සහිත ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා යන ගමනක්, එවැනි ජාතික එකඟතාවකින් ඇති කරගත් 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කරලා පටන්ගන්න පුළුවන්ද?

ආණ්ඩුව පැත්තෙන් කියන්නේ පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා ගමන් කරනවා කියලයි. ඒ අදහස ගැන බලාපොරොත්තු තියාගෙන ඉන්න වෙනවා. ඒත්, මාස හයක් ඇතුළත කරන කාරණාවක් නම්, ඒක කළ යුත්තේ ඇයිද කියලා අපි කල්පනා කරනවා. කොහොම හරි ඒ පොරොන්දුව ඉෂ්ට කරන්න ඕනෑ බව තමයි අපි හිතන්නේ.

ශ්‍රීලනිපයේ ඇතැම් නායකයන් ආණ්ඩුවේ අභ්‍යන්තර සාකච්ඡාවලදී විස්සට පක්ෂව කතා කළ බව කියනවා…

මම හිතන්නේ, අපේ දේශපාලන සංස්කෘතියේ යම් යම් ප්‍රතිවිරෝධතාවන් නැතිව නෙවෙයි. විරුද්ධ පක්ෂය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී හැසිරුණ හැටි අපි දැක්කානේ. ආණ්ඩු පක්ෂය තමන් ඉදිරිපත් කළ මතවාදය හා එයට ප්‍රතිවිරුද්ධව කටයුතු කළ හැටි දැක්කානේ. ශ්‍රීලනිපයටත් මෙයින් විතැන් වෙලා ඉන්න බෑ. 1956 ආණ්ඩුව එන්න ඔන්න මෙන්න තිබියදී අපේ පක්ෂයේ ලේකම්වරයා අයින්වෙලා ආණ්ඩුව පැත්තට ගියා. සමහර ආණ්ඩු පැති මාරු නිසා බිඳවැටුණා. එළියේ තියෙන සංවාදය ඒ විදියටම පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළේ තියෙනවා නම් මේ සමාජය කෙතරම් යහපත්ද? අපේ පක්ෂයේ මතවාදය එක් විදියකට තියෙනවා. එයට පටහැණි වැඩ කරන අයත් ඉන්නවා. විවිධ අවස්ථාවල ඔබ කියනවා වගේ සමහර අය විවිධාකාරයෙන් හැසිරෙන්න පුළුවන්. මම ඔය සාකච්ඡාවල හිටියේ නැතත් මටත් ඔය වගේ කාරණා ආරංචි වෙනවා.

විසි වන සංශෝධනයට ශ්‍රීලනිපයට අත එසවුවේ ඇයි?

ආණ්ඩුව පිහිටුවීමේදී අපිත් පාර්ශ්වකරුවෙක් විදියට සහභාගි වුණා. ඒ සඳහා මැතිවරණයට පෙර එකඟතාවලට අත්සන් කළා. අපට තියෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි ඒ එකඟතා ඉටු වුණාද කියලා. එහෙම වුණත්, ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්වකරුවෙක් විදියට ආණ්ඩුවේ එකඟතාව බිඳවට්ටන්න අපි ලෑස්ති නෑ. අපට විවේචන තියෙනවා. ඒවා ගැන සාකච්ඡා කරනවා. යම් කාරණා විසඳාගන්න පුළුවන් බව හිතනවා. අපි මේ ආණ්ඩුව දුර්වල කළොත් ප්‍රතිගාමීත්වයට බලය ලැබෙනවා. අපි තවමත් විශ්වාස කරන්නේ, ආණ්ඩුව අපේ විවේචනවලට සවන් දේවි, ප්‍රතිවිරෝධතා අනුව කටයුතු කරයි කියලා.

පොහොට්ටුවේ පිරිස් ශ්‍රීලනිපයට එරෙහි ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් ගෙනගියත්, ශ්‍රීලනිප මන්ත්‍රීවරුන් 14 දෙනෙකු පත් වුණා. දැන් ඡන්දදායකයන් බලාපොරොත්තුවෙනවා ඇත්තේ ස්වාධීනව කටයුතු කරන ශ්‍රීලනිපයක්…

ඔබ කියන කාරණාව ඉතා නිවැරදියි. මිනිසුන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ඒක තමයි. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා පත් වෙලා අවුරුද්දක් ගෙවුණාට ආණ්ඩුව පිහිටුවලා මාස කිහිපයයි. ඊට පස්සේ ආ ප්‍රධාන පනත තමයි විසි වන සංශෝධනය. දේශපාලනයේ තියෙන සංකීර්ණතාව තේරුම් ගන්න ඕනෑ. 1950 දශකයේ සිට ශ්‍රීලනිපය දේශපාලනය කරලා තියෙනවා. විවිධාකාර ප්‍රතිවිරෝධතාවලට මුහුණදීලා තියෙනවා. මේවා කළමනාකරණය කරගන්න ඕනෑ. තුනෙන් දෙකක බලයට ආසනන් බහුතරයක් ලැබුණ ආණ්ඩුවකට ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් සඳහා පිරිස් පිටින් එකතුකර ගන්නට සිදුවීම බරපතළ කාරණයක් බව ඇත්ත. මේ ආණ්ඩුව බලයට ගේන්න මැදිහත් වූ ජාතිකවාදී කණ්ඩායම්, ආගමික සමාජ කණ්ඩායම්, මධ්‍යස්ථ බුද්ධිමතුන් හා සමාජ ක්‍රියාකාරීන් විශාල වශයෙන් විසි වන සංශෝධනය පිළිබඳ ප්‍රතිවිරෝධතා නිර්මාණය කරගෙන තියෙනවා. විශ්වවිද්‍යාල පර්යේෂකයෙක් ලෙස ආපහු හැරිලා බැලුවොත්, හැත්තෑඅටේ අපි ප්‍රතික්ෂේප කළ ජනාධිපති ක්‍රමයක් තිබුණා. සිරිමා බණ්ඩාරනායක ප්‍රමුඛව වමේ බලවේග හැත්තෑඅටේ ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධව වැඩ කළා. චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කාලයේ, මහින්ද රාජපක්ෂ කාලයේ අපේ පක්ෂයේ නායකයන් ඒකට විරුද්ධ වුණා. ඊළඟට ආ නායකයා වන මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතා ඒක යම් විදියකට දුර්වල කළා. අපි විස්සෙන් ආපහු ගියේ ඒ ව්‍යවස්ථාවට.

සිරිමා බණ්ඩාරනායක මේ ව්‍යවස්ථාව හැඳින්වුවේ හිට්ලර් ගත් මග ගැනීමක් කියලයි…

ඇත්ත. මේ ගැන ඇන්ඇම් පෙරේරා විශිෂ්ට පොතකුත් ලීවා. ජර්මන්, ඇමෙරිකන්, ප්‍රංශ ව්‍යවස්ථා අධ්‍යයනය කරලා හදපු අධිකාරිවාදී ව්‍යවස්ථාවකට යනවාද, නැතිනම් අපට හුරු වෙස්ට්මිනිස්ටර් ආණ්ඩුක්‍රමයකට යනවාද කියලා දැන් අපි කල්පනා කරන්න ඕනෑ. මේ නුහුරු ව්‍යවස්ථාව නිසා අපි ගෙවා ඇති සමාජ විපාකයන් ගැන සලකා බලන්න ඕනෑ. හැත්තෑඅටේ අපේ රටේ ජනවාර්ගික ප්‍රචණ්ඩතාවක් දක්වා වර්ධනය වුණා. උතුරේ නැගෙනහිර ලක්ෂ ගාණක් මරා දැම්මා. දකුණේ හැටදහසකට වඩා අමු අමුවේ මරා දැම්මා. දීර්ඝ වැඩ වර්ජන, දේශපාලන වියවුල්, අරාජිකත්වය, දේශපාලන මංකොල්ල වැඩි වුණා. හැම පක්ෂයක්ම පාහේ දුර්වල වුණා. පක්ෂවල දෙවැනි පෙළ විනාශ කළා. පද්මනාභ, උමා මහේෂ්වරන් වගේ උතුරේ නායකයන් පවා විනාශ කළා. ඒ ව්‍යවස්ථාව නැවත සමාලෝචනය කරනකොට අපි ඒ සමාජීය ප්‍රතිවිපාක ගැන කතා කරන්නේ නැහැ. අපි ඔය හැම දෙයක්ම නැවත සලකන්න ඕනෑ. වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමය සීයට සීයක් නිවැරදි නැහැ. යම් අඩුපාඩු ඇති. එහෙත්, අර තරම් විශාල සමාජීය ව්‍යසන අපි දැක්කේ නැහැ. හැත්තෑඑකේ කැරැල්ල වගේ දේවල් වුණා තමයි. එහෙත්, ඒ ක්‍රමය තිබුණු දශක කිහිපයක් තුළ ඊට වඩා සිදු වූ ප්‍රගතිශීලී දේවල් ගොඩක් තිබුණා. අපි ඒ හැම දෙයක් ගැනම ගැඹුරු කතිකාවක් ඇති කරගන්න වෙනවා.

එසේ නම් විස්ස ගෙනාවා වගේ අලුත් ව්‍යවස්ථාවත් එක දවසෙන් කැබිනට් එකට දාන්න එපා කියලා යෝජනා කරන්නත් වෙනවා නේද?

පැහැදිලිවම. පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් බවට පත් වෙන්න ඕනෑ. නෙල්සන් මැන්ඩෙලා ව්‍යවස්ථාව නිර්මාණය කළ හැටි බලන්න. අවුරුදු දෙකක් විතර කාලය ගත වුණා. විවිධ සමාජ ස්තරයන් නියෝජනය කළා. ඕනෑ නම් අන්තවාදී විදියට සුදු ජාතිකයන් ප්‍රතික්ෂේප කරලා ව්‍යවස්ථාව හදන්න ඔහුට තිබුණා. එහෙත් එහෙම කළේ නැහැ. ඉතා වේදනාකාරී අත්දැකීම්වලින් පසු දියුණු රටවල් ව්‍යවස්ථා නිර්මාණය කළේ කොහොමද කියලා බලන්න ඕනෑ. නිදහසෙන් පස්සේ අපේ රටේ හැලුණ ලේ ප්‍රමාණය හරි විශාලයි. සිංහල. දෙමළ, මුස්ලිම් හැම ජනවර්ගයකම ලේ හැලුණා. දියුණු කියවීමේ හැකියාවක් තියෙන රටක මේ වගේ ව්‍යාධියක් තියෙන නිසා දුප්පත්කම වැඩිවෙලා විවිධ රටවලින් ඇඟිලි ගහන්න පටන්ගන්න වෙලා.

අලුත් ව්‍යවස්ථාවත් මේ වගේම එක් පුද්ගලයෙකුට බලය දෙන එකක් වුණොත් ශ්‍රීලනිපය අත ඔසවනවාද?

මම හිතන්නේ නැහැ. ඒක ගැන කතාබහ කරලා තීන්දු කරන්න වේවි. එහෙත්, මට පෞද්ගලිකව හිතෙනවා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් එයිද කියලාත්. ඇත්තටම මට අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් විශ්වාස නැහැ. මීට කලින් දහනවය ගෙනා වෙලාවේත් අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් පොරොන්දු වුණා. විසි වන සංශෝධනයකින් මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කරන බව කීවා. ඉතින්, අපේ ඉතිහාස අත්දැකීම්වල ඒ වගේ ගැටලු තියෙනවා. මම ධනාත්මක විදියට කල්පනා කරනවා. එහෙත්, මීට කලින් පොරොන්දු කඩ කළ අතීතයකුත් තියෙනවා.

පොදු සමාජය එක්ක ශ්‍රීලනිපය තනි පක්ෂයක් විදියට සංවාදයක යෙදෙන බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ. පොහොට්ටුවේ කොටසක් ලෙස ඉන්නවා විතරයි. එහෙත් ශ්‍රීලනිපය ස්වාධීනව කටයුතු කරන්න පටන්ගත්තොත් සමහර අය පක්ෂයෙන් කැඩිලා යාවි කියා හිතෙනවා…

එහෙම වෙන්න පුළුවන්. ඒත් අපි පුරවැසියන් එක්ක සංවාදයේ යෙදෙන්න ඕනෑ. මිනිසුන් තක්සේරු කරන්න ගන්නවා. විමර්ශනය කරන්න ගන්නවා. ඇතැම් වෙලාවක සමාජයේ ඇතැම් පිරිස් කීවා දේශපාලනයෙන් විතැන් වූ පිළිගත් බුද්ධිමතුන් දේශපාලනයට එන්න ඕනෑ බව. මම හිතන විදියට සමාජයේ බිම් මහලේ තියෙන සංවාදය කෙතරම් ශක්තිමත්ද, ඒක අඛණ්ඩද කියන එකට සාපේක්ෂව තමයි පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රතිවිරෝධයන් හා වෙනස්කම් ඇති කරගන්න වෙන්නේ. ඒ නිසා පුරවැසි සංවාදය හරි වැදගත්. ජනමාධ්‍යවලට, නව සමාජ මාධ්‍යවලට මේ මොහොතේ විශාල කාර්යභාරයක් තියෙනවා. ඒ දුෂ්කර, වෙහෙසකර, නිර්මාණශීලී කාර්යභාරයේ අපි යෙදෙන්න ඕනෑ බව හිතනවා. අන්තිමේ, යම් ප්‍රවණතාවක් හැදුණොත් පක්ෂයෙන් පුද්ගලයන් කැඩිලා යෑම වෙනුවට තවත් පිරිස් එකතු වීම සිද්ධවෙන්නත් පුළුවන්.

ඇකඩමියාව නියෝජනය කළ කෙනෙක් සහ පක්ෂයක නිලතල දරන්නෙක් විදියට ඒ දෙපැත්ත සමබර කරගන්නේ කොහොමද?

විවිධාකාර ආකෘති සහ හැඩයන් හොයාගන්න ඕනෑ. මම ජාතික ලැයිස්තුවේ උඩින්ම හිටපු කෙනා. ඒත් ඔවුන් මා අත්හැරලා දැම්මා. ඒකට හේතු පැහැදිලි නැහැ. දැන් මම විශ්වවිද්‍යාල මහාචාර්යවරයෙක් විදියට මගේ මතවාදය දරන්නත් ඕනෑ. උගතා, බුද්ධිමතා කියන එකත් මරා දාන්න බෑ. සාධාරණ අදහසක් දරන්න තියෙන අයිතිය මම නම් අත්හරින්නේ නැහැ. උදාහරණයක් ලෙස ආණ්ඩුව මොනවා කීවත්, මම සම්මුඛ සාකච්ඡාවලදී තවමත් කියන්නේ විස්ස හානිකරයි, නැවත ජේ.ආර්. ජයවර්ධන යුගයට යනවා කියලා. ඔබ යම් කණ්ඩායමක ඉන්නවා නම්, අරගල කරන්න ඕනෑ ඒ කණ්ඩායම තුළ සහ ඉන් පිටත තම ප්‍රතිපත්තිය ජයග්‍රහණය කිරීම දක්වායි. ඒ වෙනුවෙන් අදහස් දැක්වීම වරදක් නැහැ.

චීන විරෝධය මැද ඉන්දියා- ඇමෙරිකා ආරක්ෂක ගිවිසුමක්

1

ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පියෝ ඔක්තෝබර් 27 කළ ඉන්දියානු සංචාරයේදී දෙරට අතර ද්වීපාර්ශ්වීය සබඳතා අලුත් කරමින් භූ අවකාශීය සහයෝගිතාව සඳහා මූලික හුවමාරු හා සහයෝගිතා ගිවිසුමකට අත්සන් තැබීය. එය ‘බෙකා’ යන කෙටි නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබයි. රටවල් දෙක අතර හමුව පැවැත්වීමෙන් අනතුරුව බෙකා ගිවිසුමට දෙරට අතර ආරක්ෂක සහ විදේශ අමාත්‍යවරුන් අත්සන් තබා තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාව ඇමෙරිකාව සමඟ ආරක්ෂක ගිවිසුම්වලට අත්සන් තැබීම ප්‍රතික්ෂේප කළත්, අසල්වැසි බලවතා වන ඉන්දියාව එවැනි ගිවිසුමකට අත්සන් තැබීම ශ්‍රී ලංකාවට බලපාන බව අමුතුවෙන් සඳහන් කළ යුතු නොවේ. කලාපීය බලවතා ඇමෙරිකාව සමඟ එවැනි ගිවිසුමත් අත්සන් කරද්දී, ශ්‍රී ලංකාවට එහි ඍජු බලපෑමක් ඇත.
නවදිල්ලිය සහ වොෂින්ටන් අතර අනf්‍යා්න්‍ය විශ්වාසය සහ දිගුකාලීන යුදමය සහ උපායමාර්ගික සහයෝගිතාවේ නිල මුද්‍රාවක් බෙකා ගිවිසුමෙන් සංකේතවත් වේ. ඉන්දියාව සහ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය එක්ව වැඩ කිරීමට පැහැදිලිව සූදානම්ය. ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයේ ප්‍රතිඵලය කුමක් වුව ඒ සම්බන්ධතා ඉදිරියට යනු ඇත.
ඇමෙරිකාවේ වත්මන් ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ඉන්දියාව සමඟ සමීප සම්බන්ධතාවක් පැවැත්වූ අයෙකි. අනෙක් පැත්තෙන් ඉදිරිපත් වන ඩිමොක්‍රටික් අපේක්ෂක ජෝ බයිඩන්ගේ උප ජනාධිපති අපේක්ෂිකාව වන්නේ ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති කමලා හැරිස්ය. එනිසා උපායමාර්ගිකව ඉන්දියාව දෙසට වැඩි අවධානයක් ඇමෙරිකාව යොමු කිරීම පැහැදිලි ප්‍රවණතාවකි.

ඇමෙරිකාවේ ජනාධිපතිවරණයට සතියක් වැනි කාලයක් තිබියදී මෙම ද්වීපාර්ශ්වීය අත්සන් තැබීමට ආසන්නතම සන්දර්භය චීනයට ප්‍රතිචාර දැක්වීම බව විචාරකයෝ පවසති.

මෙම ගිවිසුමට ඍණාත්මක ප්‍රතිචාර දක්වා ඇති එකම රට චීනය පමණක් නොවේ. චීනය සමඟ සම්බන්ධතා පවත්වන, ඉන්දීයාවට එරෙහි ප්‍රතිපත්ති ඇති පාකිස්ථානයද මෙම ගිවිසුමට විරෝධය පළ කර ඇත.

වොෂින්ටනය දියුණු යුදමය දෘඪාංග, තාක්ෂණය සහ දැනුම නවදිල්ලිය සමඟ හුවමාරු කරගැනීමේ නාමයෙන් දකුණු ආසියාවේ උපායමාර්ගික ස්ථාවරත්වයට ඇති බරපතළ තර්ජනයක් ඇති කරන බවත් කලාපීය සාමයට ද බෙකා ඍජු තර්ජනයක් විය හැකි බවත් පාකිස්ථාන රජයේ නියෝජිතයන් පවසා ඇත. චීනය ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා හෙළා දකිමින් පවසා ඇත්තේ, ‘අපි පොම්පියෝගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ ඔහුගේ සීතල යුද මානසිකත්වය සහ චීනයට චෝදනා කිරීම නවත්වන ලෙස ඉල්ලා සිටිනවා’ යනුවෙනි.

බෙකා ගිවිසුම තුළ මූලික වශයෙන් සිදු වන්නේ නාවික හා ගුවන් සිතියම්, ප්‍රස්තාර ඇතුළු භූගෝලීය අධිසංවේදී තොරතුරු එනම් විශේෂයෙන්ම හමුදාමය දත්ත හුවමාරු කරගැනීමකි. මේ අනුව ඇමෙරිකානු යුද චන්ද්‍රිකා මඟින් රැස්කරන දත්තවලට ප්‍රවේශවීමට මෙහිදී ඉන්දියාවට අවස්ථාව ලැබෙනු ඇත. එමෙන්ම ද්වීපාර්ශ්වීය ලෙසට ඇමෙරිකාවට ද ඉන්දියාවේ රහස් දත්ත තොරතුරුවලට ප්‍රවේශවීමට බෙකා අනුව අවස්ථාව ලැබෙනු ඇත. තවදුරටත් ඉන්දීය සාගර කලාපය තුළ මෙන්ම ගොඩබිම දේශසීමාවලත් නිශ්චිත භූගෝලීය දත්ත සජීවීව ලබා ගැනීමට මෙමඟින් ඔවුන්ට අවස්ථාව හිමි වෙයි. අවසාන වශයෙන් ඇමෙරිකාව සහ ඉන්දියාව සමඟ හමුදාමය පහසුකම් සැපයීම සහ අධි සංවේදී තොරතුරු හුවමාරුව සම්බන්ධයෙන් ඇතිකරගෙන තිබෙන එකඟතාවල තුන්වන අදියර ලෙසද මෙම බෙකා එකඟතාව ඇති කරගන්නා බව විදෙස් වාර්තාවල සඳහන් වේ.

මෙම අත්සන් කරන්නට යෙදුණු ගිවිසුම පිළිබඳ ඇමෙරිකානු ආරක්ෂක ලේකම් මාර්ක් එස්පර් ට්විටර් පණිවුඩයක් හරහා අවධාරණය කර තිබුණේ, ඉන්දු පැසිෆික් කලාපයේ එක්සත් ජනපද සම්බන්ධතා තවදුරටත් ශක්තිමත් කරමින් දත්ත හුවමාරු කරගැනීමේ පද්ධති ශක්තිමත් කරන බවයි. එහිදී සමුද්‍රීය ආරක්ෂාව තහවුරු කර ගනිමින් ජාත්‍යන්තර නීති තහවුරු කරමින් මෙය ක්‍රියාත්මක කිරීම තමන්ගේ අපේක්ෂාව බවද ඔහු තවදුරටත් පවසා තිබේ.
ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් ඇතුළු දූත කණ්ඩායම මෙම නිල සංචාරය අවසන් කරන්නට නියමිතව තිබුණේ ශ්‍රී ලංකාවට, මාලදිවයිනට සහ පසුව ඉන්දුනීසියාවට සංචාරය කිරීමෙන් අනතුරුවය. මාලදිවයින සහ ඇමෙරිකාව අතර ද්වීපාර්ශ්වීය ආරක්ෂක සහයෝගිතා ගිවිසුම පිළිබඳ අවසන් අදියරේ සාකච්ඡා පැවැත්වෙන බව ඇමෙරිකානු ආරංචි මාර්ග හරහා නිල වශයෙන් දැනගන්නට ලැබී ඇත. එමෙන්ම ඉන්දුනීසියාවේ ද ආරක්ෂක සහයෝගිතා ගිවිසුම පිළිබඳව අවසන් අදියරේ සාකච්ඡා පැවැත්වෙන බව ප්‍රකාශ වී තිබේ.

පවිත්‍රා රූපසිංහ

ගහෙන් වැටුණ මිනිහාට ගොනා ඇන්න, ටයර් ආනයන තහනම

1

ශ්‍රී ලාංකීය ආර්ථික සංවර්ධනය නඟා සිටුවීමට දේශීය නිෂ්පාදන ඉහළ නැංවීම සිදු කළ යුතු බව අවිවාදාත්මකව පිළිගැනීමට ලක්වන කතාබහකි. එහෙත් රටක් ලෙස අපට සියල්ල රට ඇතුළේ නිෂ්පාදනය කළ නොහැක. නූතන ලෝකයේ සංකීර්ණ පරිභෝජන රටා සැකසී ඇත්තේ ඒ ආකාරයට නොවේ.

ඒ අනුව නිෂ්පාදන සඳහා තෝරාගනු ලබන්නේ නිසි ක්ෂේත්‍රයන්ද යන වග සහ ගනු ලබන ක්‍රියාමාර්ග මෙන්ම තීන්දු තීරණ පවතින සමාජ සන්දර්භය තුළට අනුගත කළ හැකි ද යන්න ගැටලුවකි. ආර්ථික සංවර්ධන වේගය ඉහළ දැමීම වෙනුවෙන් රජය අප්‍රේල් මාසයේ ටයර් ඇතුළු නිෂ්පාදන භාණ්ඩ 156ක් සඳහා ආනයනික සීමා පනවන ලදි. ඉන් ජූලි මාසයේදී ටයර් ප්‍රමාණ කිහිපයක් සඳහා ආනයන සීමා ලිහිල් කර ඇත.

සැත්තැම්බර් 13 ඉරිදා සන්ඬේ ටයිම්ස් පුවත්පතේ ලිපියකට අදහස් දක්වා තිබුණු ආසියා ටයර් ආනයනකරුවන්ගේ සංගමයේ උපසභාපති සුනිල් ෆොන්සේකා මෙසේ කියා තිබුණි.

‘මිලියන 1.2ක මගී මෝටර් රථ, සැහැල්ලු ට්‍රක්, ට්‍රක් සහ ප්‍රධාන මාර්ගවල බස් රථවලින් සියයට 40ක් දක්වා ආනයනික ටයර් අවශ්‍යයි. ශ්‍රී ලංකාවේ මසකට ආනයනය කරන ලද ටයර් 150,000ක් පමණ අලෙවි වන අතර, පවත්නා ආනයන සීමාවන් සමඟ පවත්නා කොටස් මට්ටම් වේගයෙන් පහත වැටෙමින් තිබේ.’

ආනයන සීමා කිරීමත් සමඟම දැනට පවතින ටයර් ප්‍රමාණයේ හිඟයක් මතු වී ඇත. මන්ද මෙම ටයර් ආනයනයට සීමා පනවනු ලබන්නේ දැනටමත් රටේ පවතින ඉල්ලුමෙන් සියයට 50ක ප්‍රතිශතයක් රට තුළ නිෂ්පාදනය වන වටපිටාවකය. ඒ අනුව විදේශයන්ගෙන් ආනයන කරනු ලබන්නේ දැනට තිබෙන සම්පත් මත සම්පූර්ණයෙන්ම දේශීය වශයෙන් නිෂ්පාදනය කිරීමට නොහැකි වීම නිසාවෙනි.

මේ සම්බන්ධව පෞද්ගලික බස්රථ හිමියන්ගේ සංගමයේ සභාපති ගැමුණු විජේරත්න ප්‍රකාශ කළේ මෙවැන්නකි. ‘අපි දැනටමත් පාවිච්චි කරන්නේ ලංකාවේ නිෂ්පාදන කරන ටයර් තමයි. ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ දුර දුවන බස් ඔක්කොටම වගේ දාන්නේ පිටරටින් ගේන ටයර්. ඉතින් ඒවාට ගැටලුවක් තියෙනවා. දේශීය නිෂ්පාදනයන්ට තැන දෙන එක හොඳයි. ඒක අපි අගය කරනවා. ඒත් දැන් මේ ප්‍රශ්නයට විකල්පයක් අවශ්‍යයි. ඒ නිසා යම් ප්‍රතිශතයක් හරි තව ගෙන්නන්න ඕනෑ. ඒක ගැන අපි රජයට දිගින් දිගටම කියනවා. දැන් මේ දවස්වල බස් දුවනවා අඩුයි. සෙනඟ අඩු නිසා. ඒ නිසා දැනට පවතින හිඟය ලොකුවට පේන්නේ නෑ. අනික් කාරණය තමයි දැන් තියෙන ඒවා ටිකත් ගණන් යනවා මේ ගෙන්නන එක සීමා කිරීම නිසා. ඒක තවත් ප්‍රශ්නයක්. අනිත් එක මෙහෙ අපිට තියෙන්නේ රබර් විතරයි. අනිත් ඔක්කොම රසායන ද්‍රව්‍ය ගෙන්නන්න ඕනෑ පිටරටින් නේ. දේශීය දේ වුණත් නිෂ්පාදනය කළාට කමක් නෑ. හැබැයි හරි ප්‍රමිතියට දෙන්න.’

පවතින තත්වය යටතේ පිටරටින් ආනයන කරන ලද ටයර් වෙනුවට දේශීයව ටයර් නිෂ්පාදනය කරන තෙක් යම් කාලයක් ගත වේ. මේ කාලය අතරතුර එම නිෂ්පාදනයන්ගේ හිඟයක් මතු වීමත් හා පවතින ටයර් ස්වල්ප ප්‍රමාණයේ වූව ද මිල ගණන් ඉහළ යාමට තිබෙන ඉඩකඩ නිසාවෙන් ඇතිවන අර්බුදය සුඛෝපභෝගී රථ හිමියන්ට පමණක් නොව එදිනෙදා පොදු බස් රථ සේවයේ ගමන් කරන සාමාන්‍ය මගී ජනයාටද බලපෑම් කරයි. ඔවුන්ගේ බස් ගාස්තුවට එය ඍජුව බලපායි.

ආසියානු ටයර් සෙන්ටර් ආයතනයේ නිලධාරියෙකුගෙන් කළ විමසීකදී ඔහු සඳහන් කළේ ‘කාර් සහ බස්වල ටයර් අඩුවක් තියෙනවා. ඒවාට ඉල්ලගෙන එන ටයර්වල සයිස් අපි ළඟ නෑ.’ යනුවෙනි.

ත්‍රීරෝද රථ සංගමයේ ලලිත් ධර්මසිරි පැවසුවේ, ‘පාරිභෝගිකයන් සුරකින, පාරිභෝගිකයන්ට ආදරය කරන දේශීය වෙළෙන්දෝ නම් අපිට හම්බෙලා නෑ. ඒවා සුරංගනා කතා. අපි අත්විඳින දේ මම කියන්නේ. තහනම් වෙන්න කලිනුත් අපි නම් ගොඩක් පාවිච්චි කළේ සියැට්, ඩී.එස්.අයි. වගේ දේශීය ඒවා. ඒත් දැන් වැඬේ කියන්නේ ටයරුත් එක්කම වාහන අමතර කොටස්වලටත් දැම්මා තහනම. ක්ලච් කේබල් එකටත් ඒ තහනම ආවා. ඒවා මෙහේ නිෂ්පාදනය කරන ඒවා නෙවෙයි වගේම ත්‍රීවීල්වල අත්‍යවශ්‍යම කොටස්. පස්සේ කියලා කියලා ඒ තහනම ඉවත් කරගන්න තීන්දුව එද්දී වෙළඳපොළේ තිබුණ බඩුවල මිල ගණන් ඉහළ ගියා. ඒවා තාම එහෙමමයි. මේකත් ඒවාගේ වෙයි ද කියන එකයි ප්‍රශ්නය.’

යුරෝපීය සහ ජපාන වාරික වාහන වන මර්සිඩීස්, බෙන්ස්, බී.එම්.ඩබ්ලිව්, වොල්වෝ, අවි සහ ටොයොටා ලෑන්ඞ් කෲසර් සඳහා ටයර් දේශීයව නිෂ්පාදනය නොකෙරේ. මේ සියල්ල දෙස බැලීමේදී පෙනී යන අර්බුද කිහිපයක් වේ. ටයර් ආනයනය සීමා කිරීමත් සමඟ රට තුළ මේ වන විට පවතින ටයර් ප්‍රමාණය වාහන සඳහා ප්‍රමාණවත් නොවීම, ඇතැම් වාහන සඳහා අවශ්‍ය ටයර් දේශීයව නිෂ්පාදනය නොවීම නිසා එම නිෂ්පාදන මෙරට ආරම්භ කිරීමට කාලයක් ගත වීම, ඒ කාලය ඇතුළත ඇතිවන අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමට විකල්පයක් නොවීම, ටයර් හිඟය ඇති වීම තුළින් මිල ගණන් ඉහළ යාම ආදිය ඉන් කිහිපයක් වේ.

රටේ ආර්ථිකය ගොඩනැංවීමට ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමේ දී එහි ප්‍රායෝගික තත්වය පිළිබඳ වැඩි අවධානයක් යොමු කළ යුතුය. මන්ද මෙවැනි තීරණ මුළුමහත් සමාජයටම බලපෑම් කළ හැකිය. එසේ වුවහොත් ජනතාවට අත්වන ඉරණම ගහෙන් වැටුණු මිනිහට ගොනා ඇන්නාක් බඳුය. මේ තත්වය මත හෙට අනිද්දා වන විට වාහන ඉවතලා පයින් යෑමට සිදුවුවහොත් එය ද පුදුමට පත්වීමට තරම් කරුණක් නොවනු ඇත

නිත්‍යා සෙව්වන්දි

සුජාත නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සකස් කරගන්නේ කෙසේද?

0

විනිවිදභාවයෙන් තොරව කාමරයකට වී සකස්කොට බලයේ සිටින පක්ෂයේ සහ පක්ෂ මාරු කරන කිහිප දෙනකුගේ ඡන්දයෙන් කවුරුත් පිළිගන්නාවූ සුජාත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් බිහි කළ නොහැකි ය. මේ හේතුව නිසා, 1978 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 17 වන සහ 19 වන සංශෝධන හැරුණු විට අන් කිසිවකට සුජාතභාවයක් නැත.

ව්‍යවස්ථා හදන්නේ කෙසේද?

සමහරු එක්සත් ජනපදයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (කෙටිම, පැරණිම, සහ අඩුවෙන්ම සංශෝධනය කරන ලද) සහ ඉන්දියාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (දිගම සහ ඇතැම් විට වැඩියෙන්ම සංශෝධනය කරන ලද) සකස් කර ගත් සහ සම්මත කර ගත් ආකාරයන් අනුගමනය කළ යුතු පූර්වාදර්ශයන් ලෙස ඉදිරිපත් කරති. එක්සත් ජනපද ව්‍යවස්ථාව සැකසීම සහ සම්මත කිරීම සිදු වූයේ වසරකට වැඩි කලක් කැප වී ක්‍රියා කිරීමෙනි. ඉන්දියානු ව්‍යවස්ථාවට වසර තුනක තරම් කාලයක් ගත විය. එවකට පැවති ව්‍යවස්ථාදායකවලට තේරී පත් නොවූ උදවිය ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයේ වගකීම් දැරූ අය අතර වූහ. එම ව්‍යවස්ථා දෙක ම සම්මත කරන ලද්දේ නිදහස සඳහා කළ සාර්ථක අරගල දෙකකින් පසුව ය. 2020 ශ්‍රී ලංකාවට මෙම මාදිලි දෙකම අදාළ නොවේ.

චිලී රටෙන් ඇතැම් පාඩම් උගත හැකි විය හැකි ය. චිලිය සහ ශ්‍රී ලංකාව (සහ තරමක් පසුව චීනය) තම ආර්ථිකයන්හි රාජ්‍ය පාලනය පළමුවෙන් ම අඩු කිරීමට කටයුතු කළ රටවල්ය. චිලී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්මත කිරීම 1980 දී ඔගස්ටෝ පිනෝචේ යටතේ සිදු වූ අතර අපගේ ව්‍යවස්ථාව සම්මත කිරීම 1978 දී ජේආර් ජයවර්ධන යටතේ සිදු විය. පසුව පැමිණි ආණ්ඩු විසින් වරින් වර සංශෝධනය කරන ලද 1980 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව යටතේ චිලිය ලතින් ඇමෙරිකාවේ පොහොසත් ම රට බවට පත්විය. 1990ට පසු කාලයේ ආර්ථිකයේ වේගවත් වර්ධනයක් ඇතිවෙමින් දිළිඳුබව විශාල ලෙස අඩු වූ අතර සාමකාමී බලය මාරුවීම් ගණනාවක් සිදුවෙමින් දේශපාලනය ස්ථාවර වීය.

ජීනි සංගුණකය මගින් මනින ආකාරයට 1995 දී 56ක් ලෙස ලෝකයේ අසාමානතා වැඩිම රටක් ලෙස පැවති චිලීය අසමානතාව සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කර ගත්තද, අද වන විටත් ශ්‍රී ලංකාවට වඩා අසමානතාව ඉහළ රටකි.

චිලිය            ශ්‍රී ලංකාව
ජනගහණය දශ ලක්ෂ (2020)                                                        19.1           21.9
එක පුද්ගල ද.දේ.නි.(මි.ගැ.හැ) එ.ජ. ඩොලර් (2019)                 24,226      13,078
ජීනි සංගුණකය                                                                                   44.4          39.8
මුලාශ්‍රය : tradingeconomics.com

පසුගිය වසරේ දී වීදි සටන්වලින් විද්‍යමානවු පරිදි චිලි රටේ වැසියන් තුළ ඔවුන්ගේ ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳව විශාල අකමැත්තක් පවතියි. උදාහරණයක් ලෙස, සමාගම්වලින් දඩ අයකිරීමට පාරිභෝගික ආරක්ෂණ ආයතනයට බලතල දීමට උත්සාහ කළ විට ව්‍යවස්ථා අධිකරණය එය වැළක්විය. අධ්‍යාපනය, පොලිස් සේවය, පතල් කර්මාන්තය සහ මැතිවරණ සම්බන්ධ නීති වෙනස් කිරීමට කොන්ග්‍රසයේ මන්ත්‍රණ සභා දෙකෙහිම හතෙන් හතරක වැඩි ඡන්දයෙන් සම්මත වීම අවශ්‍ය වෙයි. කොන්ග්‍රස් සභාවේ ප්‍රමුඛතාව හිමි විය යුතු පනත් මොනවාද කියා නියම කිරීමේ බලය ජනාධිපතිට හිමි කර දී ඇති එය “අධිජනාධිපති” ව්‍යවස්ථාවකි. බදු හෝ වියදම් පනත් යෝජනා කිරීමට මන්ත්‍රීවරුන්ට නොකරනු ඇත. පළාත්වලට තමන්ගේ ම ආදායම් උත්පාදනය කර ගත නොහැකි වන ලෙස එම බලය මධ්‍යම රජයට සංකේන්ද්‍රණය කොට ඇත.

ඔක්තෝබර් 25 දා චිලී ඡන්දදායකයා ජනමත විචාරණයකට ගියේ, නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කළ යුත්තේ, සාමාජිකයන්ගෙන් අඩක් කාන්තාවන්ගෙන් සමන්විත වන, තෝරා පත්කරගත් මණ්ඩලයක් මගින්ද, නැතහොත් තෝරා පත්කර ගත් නියෝජිතයන් සහ ව්‍යවස්ථාදායකයේ සාමාජිකයන් අතර සමානව බෙදුණු සම්මන්ත්‍රණ මණ්ඩලයක් මගින් ද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා ය. සම්පාදක මණ්ඩලය 2021 අප්‍රේල් මාසයේ දී ඡන්දයකින් පත්කර ගැනීමට නියමිතය.

ශ්‍රී ලංකාවේ භාවිතය

2015 දී, ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් බවට පත්කර ගනු ලැබීය. ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් පරිබාහිර ප්‍රභවයන්ගෙන් අදහස් ලබාගැනීමේ මාර්ගය වූයේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙකෙන් ස්වාධීන වූ ගරු කටයුතු නීතිඥයකු වූ ලාල් විජේනායක මහතාගේ නායකත්වයෙන් යුතු වූ මහජන අදහස් ලබාගැනීමේ කමිටුව යි.
2019 සෞභාග්‍යයේ දැක්ම මගින් පොරොන්දු වූයේ “ජනතාවගෙන්, දේශපාලන නායකයන්ගෙන්, සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම්වල අදහස් ලබාගෙන ශ්‍රී ලංකාවට නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සකස් කිරීම සඳහා, පාර්ලිමේන්තු තේරීම් කාරක සභාවක් පත්කරන” බවයි. ඒ වෙනුවට පත්කර ඇත්තේ, ප්‍රධාන වශයෙන් ජනාධිපතිගේ ආධාරකරුවන්ගෙන් සමන්විත, නීතිඥයන් නව දෙනකුගේ කමිටුවකි. ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති දෙමළ පුරවැසියන් සඳහා තව සාමාජිකයකු පත්කරන බව පොරොන්දු වී ඇත.

මැතිවරණයට පෙර, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ නඩු කල් දැමීමේ ආරක්ෂක මෙහෙයුමේ ප්‍රධානියෙකුවූ තැනැත්තාගේ නායකත්වයෙන් පත්කොට ඇති නීතිඥ කමිටුවක් මගින් අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීම කිසිසේත් පිළිගත නොහැක. තේරීම් කාරක සභාවක් මගින් කළේ නම් අඩු තරමින් ආණ්ඩුවෙන් පිටත පක්ෂවලට ද ඉඩ ලැබෙනු ඇති අතර සම්පාදක කමිටුවේ නියෝජිතයන් විය යුත්තේ කවුදැයි ඔවුන්ට තීරණය කළ හැකිවනු ඇත.

ප්‍රධානී – නියෝජිත න්‍යාය

ජනරාල්වරුන්ට ම භාරදීමට වඩා ඉහළ වැදගත්කමක් යුද්ධයට ඇති බව කියති. ඒ ආකාරයෙන් ම, නීතිඥයන්ට (යෝජනා වී ඇති පරිදි) හෝ දේශපාලනඥයන්ට (ශ්‍රී ලංකාවේ මෙතෙක් සිදු වී ඇති පරිදි) භාරදීමට වඩා වැඩි වැදගත්කමක් ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයට ඇත.

මහජනයාගේ නියෝජිතයන් ක්‍රියා කළ යුතු ආකාරය දැක්වෙන “ක්‍රීඩාවේ නීති” ව්‍යවස්ථාව මගින් නියම කරයි. ප්‍රධානී වන්නේ ජනතාවයි. අවසන් ජනාධිපතිවරණය සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ ජයගත් තැනැත්තන් ජනතාවගේ නියෝජිතයෝ වෙති. ඔවුන් ජනතාව වෙනුවෙන් සත්‍ය ලෙස ක්‍රියාත්මක වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කළද, ඔවුන්ට ඔවුන්ගේම වූ න්‍යාය පත්‍ර සහ ප්‍රමුඛතා ඇත. එමෙන් ම ඔවුන්ට ජනතාවට වඩා තොරතුරු ලැබීමේ වාසිය ඇත. ඔවුහු පූර්ණකාලීනව දේශපාලනයේ යෙදෙති. තමන්ගේ දිවිපෙවෙත සලසා ගැනීමට අමතරව තම නියෝජිතයන්ගේ වියදම් පියවීමට ජනතාව වෙහෙසිය යුතුය. දේශපාලන කටයුතුවල යෙදීමට ඔවුනට වෙලාවක් නැත.

“ක්‍රීඩාවේ නීති” ඒකපාර්ශ්විකව තීරණය කිරීමට නියෝජිතයින්ට ඉඩ දීම තර්කානුකූලව සාධාරණය කළ නොහැක. ප්‍රධානී වන මහජනයා වෘත්තීය දේශපාලකයන් නොවුව ද, තීරණාත්මක කාර්යයක් ඉටු කළ යුත්තේ ඔවුන්ය. පරමාදර්ශී ලෝකයක නම්, මහජනයාගේ ජීවන අත්දැකීම්වලින් ආණ්ඩුකරණයේ නීති උකහාගනිමින්, පහළ සිට ඉහළට ක්‍රියාවලියකින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්පාදනය කළ හැකි ය. එසේ වුව ද, එය යථාර්ථවාදී නොවේ.
1965 දී, මන්කුර් ඔල්සන්  ඔහුගේ ලෝ පතළ “සාමූහික ක්‍රියාකාරීත්වයේ තර්කණය” පොතෙන් තහවුරු කළ පරිදි, මහජන කටයුතුවලදී, විසිරුණු අරමුණු ඇති විශාල කණ්ඩායම්, සංකේන්ද්‍රණය වූ අරමුණු සහ අවශ්‍යතා සහිත කුඩා කණ්ඩායම් මගින් යටපත් විය හැකි ය. දේශපාලනඥයන්, මුදල්මය හැකියා සහිත වුවන් සහ ඇතැම් විද්වත් පිරිස් පවා, ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය වැනි යම් විශේෂිත ප්‍රශ්නවලට තම කාලය සහ සම්පත් යෙදවිය හැක්කෝ වෙති. මහජනයාට තම ජීවනෝපාය සපයාගැනීම, තම දරුවන් සහ වැඩිහිටියන් රැක බලා ගැනීම සහ විවිධාකාර වූ වෙනත් වැඩවල යෙදෙන්නට සිදු වී තිබේ. වෙනත් කිසිවකු විසින් තම අවශ්‍යතා ගැන සොයා බලනු ඇතැයි ඔවුහු කල්පනා කරති. (“නිදහස් – ධාවකයා ප්‍රශ්නය”)

ප්‍රායෝගික විසඳුම්

මහජන අදහස් රැස්කිරීමේ සහ ගොනුකිරීමේ කාර්යයට කැප වූ කණ්ඩායමක් යොදාගැනීමේ 2015 විසඳුම ආරම්භයක් ලෙස ගත හැකි ය. එමගින් ලබාගත් තොරතුරු ගොනුකළ ලිපි ලේඛන සැමදෙනාගේ ම පරීක්ෂණය සඳහා විවෘතව ඇත. කලින් අර්ථ දක්වා ඇති ක්ෂේත්‍ර සම්බන්ධයෙන් ලිඛිත ඉදිරිපත් කිරීම් ඉල්ලා සිටින පුවත්පත් දැන්වීම් වැනි ගතානුගතික ක්‍රම මගින් පමණක් නොව, අන්තර්ජාලය භාවිත කරමින් ද, අමතර තොරතුරු ඉල්ලා සිටිය හැකි ය. ක්‍රියාවලිය පෝෂණය සඳහා රාත්‍රී රුපවාහිනී විවාද සංවිධානය කළ හැකි ය.

කෙසේ වෙතත්, වඩාත් වැදගත් වන්නේ ප්‍රධාන තීරණ ගැනීම පොදු එකඟතාවෙන් සහ සම්මුතියෙන් සිදු කිරීමයි. චිලියේ ව්‍යවස්ථා සභාවේ සියලු තීරණ සඳහා තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් අවශ්‍ය වෙයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා යනු සුළුතරයන් යටපත් කිරීමට යොදාගන්නා බලහත්කාරී බලයක් නොවන නිසා, ව්‍යවස්ථා සභාව තුළ සියලු කණ්ඩායම් නියෝජනය අවශ්‍ය වනවා මෙන් ම, ආණ්ඩු බලය දරන උදවියට එම ක්‍රියාවලිය තුළ ආධිපත්‍යය දැරීමට ද ඉඩ නොතැබිය යුතු ය.

අපගේ සියලු මැතිවරණ තුළ පක්ෂ වශයෙන් බෙදීම සිදුවන නිසා, චිලී රටේ සැලසුම් කර ඇති පරිදි ඡන්ද පැවැත්වීමෙන් ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලය පත් කිරීම සුදුසු නොවිය හැකි ය. එසේ වුව ද, දේශපාලන පක්ෂ, සිවිල් සමාජය, වෘත්තීයවේදී සංවිධාන ආදි වශයෙන් යම් පංගු ක්‍රමයකට එකඟත්වයක් ඇතිකර ගත හැකි අතර, ස්ත්‍රීන් සහ ආබාධ සහිත පුද්ගලයන් සඳහා විශේෂිත හරස් කැපුම් පංගු ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක කළ හැකි ය.
ඉදිරි වසර පහක කාලයක් සඳහා දේශපාලන කටයුතුවලින් බැහැරව සිටින්නට එකඟ වන ගරු කටයුතු පුද්ගලයකු හෝ කණ්ඩායමක් විසින් සම්පුර්ණ ක්‍රියාවලිය අධීක්ෂණය කළ යුතු ය. චිලී රටේ ජන මත විචාරණයට ඉදිරිපත් කල විකල්පයක මෙන් ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයේ ආසන අඩක් පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජන වන පක්ෂවලට වෙන් කළ හැක. මෙමගින් ආණ්ඩු පක්ෂයට යම් පාලනයක් ලබාදිය හැක. මේ සියලු ක්‍රමවේදයන් ජන මත විචාරණයකින් අනුමත කර ගත යුතුය. අභියෝගය වන්නේ අසන ප්‍රශ්නය හරි හැටි සකසා ගැනීමයි.

රොහාන් සමරජීව

කරේ තියෙන ලේන්සුව අරන් කාණුවට බැහැපු යුගයට මාධ්‍ය ගමන් කරලා

ඉමිටියාස් බාකීර් මාකර්

– විසි වන සංශෝධනයෙන් පසු දේශපාලනය ගැනත්, ජනමාධ්‍ය හැසිරීම ගැනත් කළ සංවාදයකි.

මින් ඉදිරියට දේශපාලනය මොන වගේ වේවිද?

ආර්ථික ප්‍රශ්නවලට විසි වන සංශෝධනයෙන් විසඳුමක් නැති බව කලිනුත් අපි පැහැදිලි කළා. අනෙක ජාත්‍යන්තර බල තරගයටත් ලංකාව ගොදුරු වෙලා තියෙනවා. ඒවා හරියට කළමනාකරණය කරගන්නේත් නැති බව පෙනෙනවා. ඒ අනුව රට අමාරු තත්වයකට යනවා. ආණ්ඩුව හෝ අපේ ජනමාධ්‍ය රටේ දැවෙන ප්‍රශ්න අමතන්නේත් නැහැ. ආණ්ඩුව දන්න එකම විසඳුම මර්දනය තමයි. මාධ්‍ය දන්න එකම දේ ආණ්ඩුව කියන දෙයක් ප්‍රචාරය කිරීමයි.

අනිද්දා වගේ ආයතන කිහිපයක් හැරුණාම ජාතික යැයි කියන හුඟක් මාධ්‍ය අධිපතිවාදී ව්‍යාපාරයක් ඉදිරියේ දණගහලා තියෙන්නේ. මේක අපි කතා කරන්න ඕනෑ මූලිකම ප්‍රශ්නයක්.

මේ විදියට ගියොත් අපේ රට දරුණු අධිපතිවාදී පාලනයකට යනවා. ඒ වෙනුවෙන් කළමනාකරණය කරලා, සැලසුම් කරලා මේ ගමන යන බව මට පෙනෙන්නේ. ජනතාව මේ තත්වය තේරුම් ගන්න ඕනෑ. බොරුවෙන් උපත ලැබූ පාලනයක් මේක. බොරුව ඔය විදියටම කරගෙන යන්න බැහැ. ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය ආයතන කොච්චර උදව් කළත්, ඔය ගමන යන්න බැහැ.

මිනිසුන් නැගිටිනවා. ආණ්ඩුව කීවාට අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන එන බවත් මා විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. ඒක රැවටීමක්. දැන් එයාලාට ඕනෑ දේවල් කරගෙන ඉවරයි. අධිකරණයත්, ව්‍යවස්ථාදායකයත් තමන්ගේ අණසක යටතට අරන් තියෙනවා.

විස්ස නිසා දේශපාලන බලය අතින් ආණ්ඩුව ශක්තිමත් වුණත්, ජනතාවගේ සහයෝගය දැන් නැතිවෙලා නේද?
ඒ දෙදරීම් පටන් අරගෙන බව දැන්ම පේනවා. පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළේ වුණත් ඒ කලකිරීම පේනවා. ඒත් සමහර මන්ත්‍රීවරුන් සහ ලංකාවේ සමහර ජනමාධ්‍ය ආයතන ප්‍රධානීන් හිතාගෙන ඉන්නේ මේ තමන්ගේ මධුසමය කියලා. හුඟක් මහජන නියෝජිතයන් මෙන්ම මාධ්‍ය ආයතන සාම්ප්‍රදායික දේශපාලනයේ ගොදුරු බවට පත්වෙලා බව පෙනෙනවා. ඔවුන් තවමත් කටයුතු කරන්නේ අන්ත වර්ගවාදී න්‍යායපත්‍රයකට අනුව.

මාධ්‍ය හරහා මිනිසුන් ගැන සැකය ඇතිකරලා, ගැටුම් ඇතිකරලා තමයි මේ ආණ්ඩුව බලයට පත් වුණේ. ඒ කියපු කතාවලට සම්පූර්ණයෙන් උඩු යටිකුරු කරන දේවලුත් දැන් සිදුවෙනවා. එදා කියපු දේවල් වමාරන තත්වයට තමයි දැන් වැඩ කරන්න සිද්ධවෙලා තියෙන්නේ. ආණ්ඩුව බලයට පත් කළ කණ්ඩායම් පවා දැන් එක එක කතා කියනවා. ආචාර්ය නලින් ද සිල්වා එකක් කියනවා. මුරුත්තෙට්ටුවේ හාමුදුරුවන් තව එකක් කියනවා. ඇල්ලේ ගුණවංශ හිමි තව එකක් කියනවා. හිතාගන්න බැරි තත්වයට පත්වෙලා. කාදිනල්තුමා එකක් කියද්දී, අගරදගුරු සම්මේලනය තවත් දෙයක් කියනවා. ප්‍රබුද්ධ සමාජය සම්පූර්ණයෙන්ම ආණ්ඩුව විවේචන කරනවා. වැඩි කල් නොගිහින් ආණ්ඩුව දෙදරා යන තත්වයක් පෙනෙනවා.

දේශපාලනඥයන් මොනවා කීවත්, මාධ්‍ය මොනවා පළ කළත් ජනතාව මේවාට එකඟ බව හිතනවාද?

අපේ රටේ මිනිසුන් කොච්චර කළත් මේවාට එකඟ නෑ. මේ වගේ අධිපතිවාදී ප්‍රවණතා ඇති වූ අවස්ථා අපි ඉතිහාසයේ දැකලා තියෙනවා. ජනතාව ඒවා ඉවසුවේ නැහැ. බණ්ඩාරනායක මැතිනි තුනෙන් දෙකේ බලය ගත්තා. අවුරුදු පහකට බලයට පත් වූ බණ්ඩාරනායක මැතිණිය ජනමත විචාරණයක්වත් පවත්වන්නේ නැතිව තමන්ගේ පාලන කාලය අවුරුදු දෙකකින් දිගු කරගත්තා. ගුවන් විදුලියෙන් නිවේදනය කළා ආණ්ඩුවට විරුද්ධ වුණොත් ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම් දෙනවා කියලා. අන්තිම ප්‍රතිඵලය වුණේ තුනෙන් දෙකේ බලයක් ලැබූ ඒ උදවියට හයෙන් පහක බලයක් ප්‍රතිවාදීන්ට දෙන්න සිදු වීම. අන්ත අසරණ තත්වයට වැටුණා.

ඊට පස්සේ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතා හයෙන් පහක බලයක් අරගැනීමෙන් පස්සේ ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කළා. ඒ බලය ලබාගැනීමට උදව් කළ ඇතුලත්මුදලි ඇතුළු මහත්වරුන් මේ තරම් බලයක් තිබීම හොඳ නැති බව කියන තත්වයට පත් වුණා. හැත්තෑහතේ ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතා එනකොට ඇත්ත පත්තරය සීල් තිබ්බා. ආණ්ඩුවට ගැති මාධ්‍ය සියල්ල ඔළු හෝදන්න පටන්ගන්නකොට කට වචනයෙන් තමයි දේශපාලන ව්‍යාපාරය ගෙනිච්චේ. ඒ මාධ්‍ය නැතිව තමයි හයෙන් පහක බලයට ගියේ. දැඩි බලය හින්දා ඔළුව නරක් කරගත් පාලකයන් ලෝක ඉතිහාසයේත් ලංකාවේ ඉතිහාසයේත් හිටියා. ඒවායින් පාඩම් ඉගෙනගන්න ඕනෑ.

20 වන සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවට ගෙනත්, දින වශයෙන් ගණන් කරන්න පුළුවන් තරම් කෙටි කාලසීමාවක් ඇතුළත පාර්ලිමේන්තුවේ ඡන්දයට ඉදිරිපත් කළා. ඒ තරම් හදිසි වන්නට හේතුව ජනතා විරෝධයක් ඇති වෙන්නට ඉඩ නොදීම. ඒත් කිසිවෙක් නොසිතූ ලෙස ඉතා කෙටි කාලයකින් ලොකු විරෝධයක් හැදුණා නේද?

සමාජ ජාල දිහා බැලුවොත් ඒක පේනවා. මේ තත්වය ඉතා කනගාටුදායකයි. සමහර පත්තරවල පළවැනි පිටුවේ පුවත් බහුතරයක් ආණ්ඩුවට ආවඩන ඒවා. මාධ්‍ය ආයතන ඔක්කෝම විස්ස සුදු කරන්න උත්සාහ කළත් සමාජජාලවලින් රටේ මතය මතු වෙලා. පුද්ගලික මාධ්‍යවල හිමිකරුවන්ගේ න්‍යායපත්‍රයට සහ ප්‍රධානීන්ගේ අදහස් නිසා මාධ්‍ය බැලුවාම ජනමතය ලෙස වෙනස් දෙයක් පේනවා. සමහරු හිතන්නේ මාධ්‍යවල යන ඒවා බයිබලය වගේ මිනිසුන් විශ්වාස කරනවා කියලයි. එහෙත්, මිනිසුන් එහෙම නැහැ.

විපක්ෂයේ සංවිධායකයෙක් විදියට ජනමාධ්‍ය ආයතනවල සහයෝගය නැතිව ජනතාව එක්ක සම්බන්ධතාව පවත්වාගන්නේ කොහොමද?

මේ ලැබුණ කෙටි කාලය තුළ පවා මිනිසුන් මුහුණදුන් උවදුරු ගැන අමතක කරලා, සංඛ්‍යාලේඛන වසන් කරලා කඩිමුඩියේ විස්ස සම්මත කරගැනීම ගැනයි ඔවුන් උනන්දු වුණේ. විරෝධතා මර්දනයට පවා පොලීසිය පාවිච්චි කළ හැටි. විස්ස ගේන්න කලින් එහෙම නම්, විස්ස ගෙනාවාට පස්සේ මොකක් වේවිද? පොලීසිය පත් කිරීම, අධිකරණය පත් කිරීම, මානව හිමිකම් කොමිසම පත් කිරීම ආදි සියල්ල කරන්නේ ඔවුන්. වැඩි කල් නොගොස් මේ ප්‍රවණතාව පරාජය කිරීමේ අභියෝගය අපට තියෙනවා. නැත්නම් අපේ සමාජයට උරුම කරන්නේ දීන මිනිසුන් ජීවත්වෙන සමාජයක්. අපි ඊළඟ පරම්පරාවට බාරදෙන්න හදන්නේ වැඩවසම් පාලකයන්ගේ වුවමනා ඉටුකරන සමාජයක්. මේවා ජනතාවට ඉවසන්න බැහැ. අපි පරාජය කරන්න ඕනෑ. අපි 1931 ඉඳන් සර්වජන ඡන්ද බලය භුක්ති විඳපු රටක්. මිනිස් හඬවල් නවත්වන පියවර ගනිමින් ඉන්නේ. කොවිඞ්-19 උවදුර පවා මිනිස් හඬ යටපත් කරන්නට පාවිච්චි කළ ආණ්ඩුවක් මේක. අදහස් දැක්වීමේ අයිතිය මර්දනය කරමින් පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම ඒ වෙලාවේ සිද්ධවුණා.

ඒ ගැන මිනිසුන්ගේ හඬට මතුවෙන්න ඉඩ නොදී යටපත් කරන්න උත්සාහ කරන ආණ්ඩුවක් මේක. මිනිසුන්ගේ රස්සාවල් නැතිවෙලා, ආදායම් නැහැ, මිනිසුන්ට කිසිවක් නැහැ. එහෙත් මාධ්‍යවලට ඒවා ගැන වුවමනාවක් නැහැ. පාර්ලිමේන්තුවේත් ඒවා කතා කරන්න ඉඩක් නැහැ විසි වන සංශෝධනය වගේ ඒවාට තමයි වැඩිපුර ඉඩ ලැබෙන්නේ.

මේ වෙලාවේ ආණ්ඩුවේ අධිපතිවාදයට එරෙහිව කළ හැක්කේ හැකි තරම් මිනිසුන් කතා කිරීම. දහස් ගණනක් මිනිසුන් කතා කරද්දී, ඒ හඬ යටපත් කරන්න ඕනෑ නැහැ. එය මේ පාලන මාර්ගයට එරෙහි හඬක් පමණක් නොවිය යුතුයි. මේක මාධ්‍යවලට විරුද්ධ හඬක් වෙන්නත් ඕනෑ. මාධ්‍යවලිනුත් අපි සදාචාරයක් බලාපොරොත්තු වෙනවා. මාධ්‍ය හිමිකරුවනි, දෙයියන්ගේ නාමෙන් ජනමතය එළියට දාන්න දෙන්න කියලා අපි හඬ නගන්න ඕනෑ. මිනිසුන්ගේ මතයට සාධාරණව ඉඩ දෙන්න කියලා ඉල්ලන්න ඕනෑ.

මුස්ලිම්වරුන්ගේ විශ්වාස අනුව මියයන පුද්ගලයෙකු භූමදාන කිරීමේ හැකියාවත් දැන් සීමා වෙලා නේද?
මම මුස්ලිම් මන්ත්‍රීවරයකේ නිසා කියනවා නෙවෙයි. එහෙත් කොවිඞ් නැති අයත් දැන් භූමදාන කරන්න නොදී ආදාහනය කරනවා. සමහර අයට නඩු පවරනවා. අපි සමාජ මාධ්‍යවලින් මිසක් පිළිගත් මාධ්‍යවලින් මේවා දකින්නේ නැහැ. මේක හරි පුදුම තත්වයක්. නිලමේවරුන් යද්දී කරේ තියෙන ලේන්සුව අරන් කාණුවට බැහැපු වැඩවසම් යුගයට මාධ්‍ය පවා ගමන් කරලා. මාධ්‍යවලින් ජනතාවගේ සිතුම් පැතුම් එළියට එන්න ඕනෑ.

කොවිඞ්-19 රෝගීන් භූමදාන කිරීමට ලොව පුරා ඉඩ ලැබෙනවා. ලංකාවේ එයට ඉඩ නොදීම සම්පූර්ණ ජාතිවාදී තීන්දුවක් නේද?

මහාචාර්ය රවීන්ද්‍ර ප්‍රනාන්දු මහතා වගේ අධිකරණ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ ලංකාවේ ඉහළ සුදුසුකම් ලැබූ අය පවා ජාති ආගම් සීමාවලින් ඔබ්බට ගිහින් හරි දේ වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්නවා. අපේ රට විතරයි ආදාහනය එපා කියලා බලපෑම් කරන්නේ. දැන් ඒ කාරණය පිළිබඳ විශේෂඥයන්ට සමබර තීන්දුවක් ගන්න බැහැ. සියල්ල දේශපාලන බලය සඳහා කරනවා. ඒ ඉලක්කයට බාධා වන කිසි දේකට ඇහුම්කන් දෙන්නවත් සූදානම් නැහැ. මෙහෙම පිරිසකට අසීමිත බලතල දෙන තත්වයකට ගියොත් රටේ අනාගතයට මොනවාද වෙන්නේ. හැමදාම ගැටුම් ඇති කරලා, ගැටුම් තුළින් දේශපාලනය ගැනීම තාවකාලිකයි. ඇමෙරිකාවේ ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් සුපිරි සුදු ජාතිකවාදයක් ගැන කතා කරලා බලයට ආවේ. දැන් ඔහුට එරෙහි ලොකු ජනහඬක් තියෙනවා. ගැටුම් ඇති කරලා තාවකාලික වාසි ගන්න අන්තවාදී ප්‍රවණතාවලට කාලය සීමිතයි. ඒ ගැන ලෝක ඉතිහාසයෙන් වගේම අපේ රටේ ඉතිහාසයෙනුත් පාඩම් ඉගෙනගන්න ඕනෑ.

 

චීනය තෝරාගත්තොත් අහිමිවෙන්නේ ඇමෙරිකාව පමණක් නොවේ

– පොම්පේයෝ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික නැහැ
– එහෙත්, ඔහු කී කරුණු නිවැරදියි

‘අප චීන උගුලක සිර වී නැහැ.’ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පේයෝ හමුවේ කී බව මාධ්‍යවලින් වාර්තා කර තිබුණා.

‘ආ, ඔබ කියනවා නම් ඒක ඇත්ත වෙන්න ඕනෑ. ප්‍රශ්නයක් නැහැ. අපි බයවෙලයි හිටියේ. ස්තූතියි.’ කියා ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා හිස පාත් කරගෙන නැවත ඇමෙරිකාවට යනු ඇතැයි සිහිබුද්ධියෙන් සිටින කිසිවෙකු අනුමාන කරන්නේ නැහැ.

මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාව චීනය හා පවත්වන සම්බන්ධතා ගැනත්, එහි ස්වභාවය ගැනත් අපේ රටේ සියලුදෙනා දන්නවා. ලෝකයේ සියලුදෙනාත් දන්නවා. මෙහි ඒ ගැන අමුතුවෙන් විස්තර කරන්නට අපගේ උත්සාහයක් නැහැ.
ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පේයෝ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියේ ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට දින කිහිපයක් තිබියදී. ඉන්දියාව සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමේ අරමුණෙන් පැමිණි ඔහු, ඒ සමඟ ශ්‍රී ලංකාවට ගොඩ වුණා. එහෙත්, ජනාධිපතිවරණය පරාජය වුණහොත් මේ මයික් පොම්පේයෝ මහතා ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්ධුරයේ සිටින අවසන් දින කිහිපය විය හැකියි. ට්‍රම්ප් පාලනයේ අවසන් දින කිහිපය විය හැකියි.

ට්‍රම්ප් පාලනය ගෝලීය දේශපාලනය තුළ ළමා හැසිරීමක් පසුගිය අවුරුදු කිහිපයේදී පෙන්නුම් කළා. කැනඩාව, බි්‍රතාන්‍ය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය ආදි රටවල් ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය විශ්වාස කළේ නැහැ. ගෝලීය වශයෙන් ඇමෙරිකාවේ සාධනීය මැදිහත්වීම් අඩු වුණා. අන්තිමේදී ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් ඉවත්වන තැනට පවා ඇමෙරිකාව පත් වුණා.

‘අප්‍රිකාව අසූචි ගුහාවක්.’ ලෙස වතාවක් ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරයා හැඳින්වුවා. මෑත ඉතිහාසයේ බිහිසුණුම මාධ්‍යවේදී ඝාතන චෝදනාව ලද සවුදියේ කුමරු ආරක්ෂා කරමින් කතා කළා. ඉරාන ගිවිසුම ඉරා දැම්මා. කිම් ජොං උන් සමග අනවශ්‍ය ගැටුමකට මැදිව බරපතළ යුද්ධයක් දක්වා ගමන් කිරීමේ අවදානමක් තිබුණා.

ඕනෑ තරම් සාධක සලකා බැලූ විට ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ඇමෙරිකානු ඉතිහාසයේ සිටි, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංකල්ප පිළිබඳ අඩුම උනන්දුවක් දැක් වූ ජනාධිපතිවරයා. ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතාවලදී දුර්වලම නායකයා.
‘ඇමෙරිකා ෆස්ට්’ යන්න මැතිරීම ඔහු දන්නා එකම ප්‍රතිපත්තිය.

ඒ අනුව ඔහු යටතේ සේවය කරන ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා වන මයික් පොම්පේයෝ යනු ඉහත කී සංකල්ප පිළිබඳ අඩුම උනන්දුවක් දැක් වූ රාජ්‍ය ලේකම්වරයා විය හැකියි.

එහෙත්, ඉතා වැදගත් කරුණක් සිහි තබාගත යුතුයි. ට්‍රම්ප් පරිපාලනයේ නියෝජිතයෙකු පවා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ සිදුකළ කතාවේදී වැඩි උනන්දුවක් දැක්වුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම්, යහපාලනය, විනිවිදභාවය වැනි කාරණා පිළිබඳ. ඊට අමතරව ඔහු දිගින් දිගටම පෙන්වන්නට උත්සාහ කළේ ශ්‍රී ලංකාව සහ ඇමෙරිකාව අතර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් ලෙස බැඳීමක් තිබෙන බව. සමානත්වයක් තිබෙන බව. මේ වන විට ආසියානු කලාපයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනයක් ඇති රටවල් පෙළගැසෙමින් පවතිනවා.

බොහෝ අය නොදන්නවා වුව, මේ වන විට ඕස්ටේ්‍රලියාව සහ චීනය අතරත් ඍජු ගැටුම් පවතිනවා. පසුගිය කාලසීමාව තිස්සේ චීනයේ සිටි ඕස්ටේ්‍රලියානු මාධ්‍යවේදීන් අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවා තබාගැනීම් සහ පිටුවහල් කිරීම් සිදු වුණා. ඕස්ටේ්‍රලියාව සහ චීනය අතර රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා දුර්වල වන සිදුවීම් රැසක් තිබුණා.
ඉන්දියාව සහ චීනය අතර ගැටුම ඕනෑ අයෙකු දන්නවා. ජපානය අනවශ්‍ය ලෙස ජාත්‍යන්තර ගැටුම් ඇති කරගන්නා රටක් නොවෙයි. එහෙත්, චීනය සහ ජපානය අතර ඉතිහාසය පුරා තරගයක් පැවතුණා.

ඕස්ටේ්‍රලියාව, ඉන්දියාව සහ ජපානය යන සාපේක්ෂ ප්‍රගතිශීලී රටවල් මේ වන විට චීනයට එරෙහිව ඇමෙරිකාව සමඟ සම්බන්ධ වෙමින් සිටිනවා. ආසියාවේ කුඩා රටක් ලෙස අපට තිබෙන සැබෑ තෝරාගැනීම චීනයද ඇමෙරිකාවද කියන කාරණය නොවෙයි. අප චීනය තෝරාගනිද්දී අපට අහිමිවෙන්නේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය පමණක් නොවෙයි.

අපගේ අසල්වැසි බලවතා වන ඉන්දියාව අපට අහිමිවෙනවා. චීන හිතවාදී රටක් දෙස ඉන්දියාව සැමදා සැකයෙන් බලනු ඇති.

ඕස්ටේ්‍රලියාව මෑත ඉතිහාසය පුරා ශ්‍රී ලංකාව සමඟ හොඳ සම්බන්ධතා පැවැත්වූ රටක්. එරට ජීවත්වෙන ශ්‍රී ලාංකිකයන් බොහෝයි.

ජපානය ගැන අමුතුවෙන් කතා කරන්නේ කුමකටද? ජපානය ශ්‍රී ලංකාවට නූතන ඉතිහාසය පුරා විශේෂ ගෞරවයක් දැක්වුවා. ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ ඓතිහාසික ‘නහි වේරේන වේරානි’ ප්‍රකාශයෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවට ඒ ගෞරවය ඇති වූ බව කියනවා.

හාස්‍යමය වැඩසටහන් ඉදිරිපත් කරන්නෙකු වන ස්ටීවන් කෝල්බෙයා එක්තරා මොහොතක කීවේ ජනාධිපති ට්‍රම්ප්ගේ විදෙස් ප්‍රතිපත්තිය රෙස්ලින් සංදර්ශනයක් වාගේ බවයි. ප්‍රතිවාදියාට එරෙහිව හැකි තරම් දරුණු ලෙස කතා කිරීම ඒ ප්‍රතිපත්තියේ පදනම. සටනට පෙර වාචිකව ප්‍රතිවාදියාට පහරදීම එහි අරමුණ. ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවේදී මයික් පොම්පේයෝ කළ අදහස් දැක්වීම් රෙස්ලින් පන්නයේ කතාවක් මිස, රාජ්‍යතාන්ත්‍රික අදහස් දැක්වීමක් නොවෙයි. මෙලෙස ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ, අප සම්බන්ධතා පැවැත්විය යුත්තේ කා සමඟදැයි ප්‍රසිද්ධියේ කියන්නට උත්සාහ කිරීම පැහැදිලිව දුර්වල රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ප්‍රවේශයක්.

දුර්වලම ඇමෙරිකානු පරිපාලනයේ නියෝජිතයෙකු වන නිසා පොම්පේයෝ ශ්‍රී ලංකාවේදී කළ අදහස් දැක්වීම්වලදී අනවශ්‍ය ලෙස චීනය ඉලක්ක කරන්නට උත්සාහ කළා.

එය එසේ වුණත්, ඒ කතාවෙන් ශ්‍රී ලංකාවටත් මුළු ලෝකයටත් එක් කාරණයක් පැහැදිලි වුණා. ශ්‍රී ලංකාව ඉදිරියේ තෝරාගැනීමක් තිබෙන බව. අප චීනයට සමීප වීම ඔවුන් ඉවසන්නේ නැති බව. ඩීන් තොම්ප්සන් නම් ඇමෙරිකානු නිලධාරියා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කළේ ශ්‍රී ලංකාවට අසීරු තෝරාගැනීමක් තිබෙන බව.

ශ්‍රී ලංකාව ‘මධ්‍යස්ථ’ බව මැතිරුවාට මේ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් ලැබෙන්නේ නැහැ. මධ්‍යස්ථ බව කියමින් චීනයට ළංවීම අපට යහපත් නැහැ. අනෙක මධ්‍යස්ථ බව කියමින් ඉහත කී රටවල් සහ චීනය යන දෙපාර්ශ්වයටම ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වෙන්නට ඉඩ දෙමින් ඒ රටවල් සමබර කරන්නට උත්සාහ ගැනීම ලංකාවට අදාළ ආතතිය තව තවත් වැඩි කරනු ඇති. අප සීමාව තේරුම්ගත යුතුයි. තෝරාගැනීමක් කළ යුතුයි.

ඒ අනුව චීනය සමඟ ඉදිරියට ගොස් අනෙක් රටවල් අත්හරිනවාද යන්න අපට කරන්නට සිදුවෙන තෝරාගැනීමක්. ඇමෙරිකාව, ඉන්දියාව, ඕස්ටේ්‍රලියාව හා ජපානය යන රටවලට අමතරව යුරෝපීය රටවල් ඇතුළු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් බොහොමයක් චීන ඉත්තෙකු හා ගනුදෙනු කරන්නට කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ.

අනෙක් පැත්තෙන් අප සිහි තබාගත යුත්තේ චීනය කෙබඳු රටක්ද යන්න. මයික් පොම්පේයෝ චීන විරෝධය ප්‍රසිද්ධියේ වැමෑරුවත්, කී කරුණු සැබෑවක්. ඔහු එම සාකච්ඡාවේදී චීනය නීතියක් නොදන්නා විලෝපිතයෙකු ලෙස නම් කිරීම පවා වඩා නිවැරදියි. චීනය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නොදන්නා බවත් නිවැරදියි.

අප මධ්‍යස්ථව සැලකුවත් චීනය වැනි රටක් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීමට වඩා ඇමෙරිකාව, ඉන්දියාව, ජපානය, ඕස්ටේ්‍රලියාව සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම යහපත්. චීනය යනු ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පිළිකුළෙන් හෙළා දැකිය යුතු අන්දමේ රාජ්‍ය පාලනයක් තිබෙන රටක්. මේ වන විට චීනයේම ජීවත්වන උයිගර් මුස්ලිම් ජනතාවට චීනය සලකන්නේ බිහිසුණු ආකාරයට. උයිගර් මුස්ලිම් වැසියන් කඳවුරුවල සිරගත කිරීම, ඔවුන්ගෙන් බලහත්කාරයෙන් කම්කරු ශ්‍රමය ලබාගැනීම, ඔවුන්ගේ හිස් සේදීමේ වැඩසටහන් පැවැත්වීම, චීනය තුළ ඔවුන්ට පහත් ආකාරයට සැලකීම ගැන තොරතුරු හෙළිව තිබෙනවා. ලෝකයේ මානව හිමිකම් සංවිධාන බොහොමයක් ඒ ගැන කරුණු වාර්තා කර තිබෙනවා. හොංකොං දේශයේ සිදු වූ බරපතළ මානව හිමිකම් කඩකිරීම් ගැන ලෝකයම දන්නවා. හොංකොං දේශයේ අවසරයක් නැතිව එරට මානව හිමිකම් කඩ කරන තීන්දු චීනය ගෙන තිබෙනවා.
චීනය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සම්පූර්ණ ප්‍රතිපාර්ශ්වය නියෝජනය කරනවා. එරට මාධ්‍ය නිදහසක් හෝ අන් කිසිදු නිදහසක් නැහැ. පාලකයන්ගේ ක්‍රියා ගැන සෙවීමේ හැකියාවක් පුරවැසියන්ට නෑ. සාමාන්‍ය ජනතාව දැවැන්ත යන්ත්‍රයක දැති රෝද ලෙස ජීවත්වෙනවා. සිතීමේ නිදහසක් නැති, ශ්‍රමය සූරාකනු ලබන කම්කරුවන් බවට පත්ව සිටින චීන වැසියන් ගැන ඕනෑතරම් වාර්තා වී තිබෙනවා. චීනය වාමාංශික, කොමියුනිස්ට් රටක් බව කවුරුන් හෝ කියනවා නම්, එරට පුරවැසියන් විඳින පීඩාව සොයාබලන කෙනෙකුට කිව හැක්කේ එවැනි කොමියුනිස්ට්වාදයක් අපට නම් එපා කියායි.

තමන්ගේ රටේ පුරවැසියන්ටත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොදෙන, තම පුරවැසියන්ගේ මානව හිමිකම් නොතකන, විනිවිදභාවයක් නැති රටක් තමන් සමඟ සම්බන්ධතා පවත්වන රටක මානව හිමිකම් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන තකන්නේ නැහැ.

මෙවැනි පිළිකුල් සහගත හැසිරීම් ඇති රටවලට මිතුරු රටවල් ලෙස සමීප වීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ තත්වයත් හෑල්ලු වන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ.

ශ්‍රී ලංකාවේ පාලකයන්ගේ පැත්තෙන් ගතහොත්, චීනයේ ඉහත කී ලක්ෂණ ඔවුන්ට යහපත් බව පෙනෙනු ඇති. රටේ මිනිසුන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කළේ නැතත්, ණය සහ ආයෝජන ලැබෙනවා නම් පාලකයන්ට ඒ ඇති. රටේ මිනිසුන්ට තමන් කරන දේවල් ගැන වගේ වගක් නැතිව මුදල් ලබාදෙන රටවල් ගැන ඔවුන් සිහින දකිනු ඇති. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට පාලකයන් ස්වභාවයෙන්ම කැමති නැහැ.

එහෙත් පුරවැසියන් ලෙස අප කල්පනා කළ යුත්තේ පාලකයන්ගේ ස්වෛරීත්වය ගැන නෙවෙයි. අපේ රටේ පුරවැසියන්ගේ ස්වෛරීත්වය ගැන. නිදහස, සමානාත්මතාව, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන. ඒ අනුව අපේ රටවල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ මූණිච්චාවට හෝ කල්පනා කරන රටවල් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම ශ්‍රී ලංකාවට යහපත්.

ඇතැම් විට අනාගත ලෝකය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට එරෙහි රටවල් ලෙස කඳවුරු බෙදෙනු ඇති. දැනටත් ඒ කඳවුරු සංවිධානය වෙමින් පවතිනවා. මෙය ලෝක ඉතිහාසයේ මීට පෙර සිදු වූ දෙයක්.
ඒ කඳවුරු දෙක හඳුන්වන්නට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට එරෙහි කණ්ඩායම් පාවිච්චි කරනු ඇත්තේ අපූරු නමක්. ‘ලිබරල්වාදී කඳවුර සහ ලිබරල්වාදයට එරෙහි සමාජවාදී කඳවුර කියා.’ තමන්ට වාමාංශික ලේබලය අලවාගත් රටවල පුරවැසියන්ට මූලික නිදහසත් නැති වේවි. බලවතුන් කඳවුරු බෙදෙන විට, කුඩා රටවල් නාමිකව තමන් කිසි කඳවුරකට නැතැයි කියමින් ප්‍රායෝගිකව එක් කඳවුරක් හා වැඩිපුර සම්බන්ධතා පවත්වනු ඇති.

පාලකයන් වැරදි කඳවුර තෝරා ගන්නට උත්සාහ කළත්, පුරවැසියන් එයට එරෙහි විය යුතුයි.

විස්ස ඇයි? අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් ඇයි? ඉදිරියට එන ‘පැරඩයිම යුද්ධය’

1

ජයදේව උයන්ගොඩ

ආණ්ඩුව විසිවැනි සංශෝධනය ගෙන ආවේ ඇයි? එයින් සෑහීමකට පත් නොවී අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන එන්නේ ඇයි? මේ ප්‍රශ්න දෙකටම ආණ්ඩුව පැත්තෙන් තවමත් ඉදිරිපත් වී තිබෙන්නේ පැහැදිලි නැති, ව්‍යාජ පිළිතුරුය. එහෙත් එම ව්‍යාජ පිළිතුරු පිටුපස, සත්‍ය හේතු තිබේ. පුරවැසියන්ට සිදුවී තිබෙන්නේ එම සත්‍ය හේතු සොයා යාමයි.

විසිවැනි සංශෝධනය පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු විවාදයේදී මෙම ව්‍යාජ හේතු දැක්වීම අගමැති, අධිකරණ ඇමති, විදේශ ඇමති, අධ්‍යාපන ඇමති යන අය ප්‍රධාන කොටගත් සියලුම දෙනාගේම කතාවලින් කදිමට ප්‍රකාශයට පත්විය. ඒවායින් මතුවූ හේතු සාරාංශ කරන්නේ නම් මෙසේය. (අ) විසිවැනි සංශෝධනයේ දුර්වලතා ඉවත් කිරීම, (ආ) රටේ ඒකීයභාවය සහ ඒකීය රාජ්‍යය ආරක්‍ෂා කිරීමට සමත් වන ව්‍යවස්ථාවක අවශ්‍යතාව, (ඇ) ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ලැබූ මහජන වරමට ගැළපෙන ලෙස අලුත් ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් ගෙනඒම.

බොහෝ විට නව ව්‍යවස්ථාවක් ගෙන ඒම සාධාරණය කිරීමටද මෙම හේතු තුනම නැවත ඉදිරිපත් කිරීමට ඉඩ තිබේ. ඒවා ව්‍යාජ බව පෙනෙන්නේ, තම අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ඉදිරිපත් කෙළේ මක් නිසාද? යන්න ගැන එම ව්‍යවස්ථාවේ නිර්මාතෘ ජේ.ආර්. ජයවර්දන මහතා ඉදිරිපත් කළ හේතු ගැන ආපසු හැරී බලන විටයි. ඔහු සිය අව්‍යාජ හේතු සඟවන්නේ නැතිවම ඉදිරිපත් කෙළේය.

1978 ව්‍යවස්ථාව සාධාරණය කිරීට ජේ.ආර්. පහත සඳහන් හේතු සඟවන්නේ නැතිව, කෙලින්ම ඉදිරිපත් කර සිටියේය.

* තම පුද්ගලික සහ දේශපාලන අභිලාෂවලට ගැළපෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කිරීමේ අවශ්‍යතාව.
* ලංකාවෙහි තමන් යටතේ ඒක අධිපති පාලන තන්ත්‍රයක් නිර්මාණය කර, එහි පාලකයා වීමේ ආශාව.

* 1970-1977 පාලන කාලය තුළ බලයේ සිටි බණ්ඩාරනායක පවුල සහ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය සමග තමන් වෙත තිබුණු පුද්ගලික තරහ නිසා, ‘සිරිමාගේ ව්‍යවස්ථාව’ යටතේ බලයට පැමිණියත්, එය යටතේ දිගටම රට පාලනය කිරීමට ඔහු තුළ තිබූ අකමැත්ත.

* එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයේ දේශපාලන ආධිපත්‍යය දිගටම පවත්වා ගත හැකි ලෙස ඡන්ද ක්‍රමය සංශෝධනය කිරීම තුළින් ලංකාවේ දේශපාලන බලයේ ආධිපත්‍යය තම පක්‍ෂය වෙතට තබා ගැනීමට තිබි කැපවීම.

* තමාගේම සැලසුම් මත ලංකාවේ ආර්ථික වර්ධන මාවත රාජ්‍ය ධනවාදයේ සිට නිදහස් වෙළෙඳපොළ ආර්ථිකයට මාරු කරමින් සිදුකළ පරිවර්තනයෙන් සිදුවිය හැකි සමාජ සහ දේශපාලන අසහනය පාලනය කළ හැකි ශක්තිමත් පාලන තන්ත්‍රයක් ගොඩ නැගීමේ අවශ්‍යතාව.

* පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩුක්‍රමය පිළිබඳව ජේ.ආර්. තුළ තිබූ දැඩි අකමැත්ත නිසා, පාර්ලිමේන්තුවේ බලතල සීමා කරන ආණ්ඩුක්‍රමයක් ඇතිකිරීමට ජේ.ආර්. සතුව තිබූ සිහිනය.

1978 ජනාධිපති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව නිර්මාණය කිරීමට තමා මෙහෙයවන ලද මෙම හේතු සහ අභිලාෂ ජේ.ආර්. ජයවර්දන කිසිවිටෙකත් සැඟවූයේ නැත. පාර්ලිමේන්තුවේදීත්, ඉන් පිටතත් පැවැත්වූ කතාවලදී, ජේ.ආර්. මෙම අභිලාෂ සහ ඉලක්ක ගැන විවෘතවම කථා කෙළේ ආඩම්බරයෙනි. ඉහත ලැයිස්තුවේ පෙනෙන පරිදි එම හේතු වනාහි පුද්ගලික සාධකවලත්, දේශපාලන සාධකවලත් මිශ්‍රණයකි. පුද්ගලික බල තණ්හාව ජේ.ආර්. කොතරම් විවෘතව ප්‍රකාශ කර තිබුණේද යත්, ජේ.ආර්. ‘රජමේනියා’ රෝගයෙන් පෙළුණේය යන්න එකල සාමාන්‍ය ජනයා අතරද පැවැති අදහසක් විය. පාර්ලිමේන්තුවත්, ස්වාධීන අධිකරණයත්, ස්වාධීන විනිශ්චයකාරවරුන් පිළිබඳවත් ඔහු තුළ තිබි අකැමැත්ත සහ පිළිකුල ඔහු ප්‍රසිද්ධියේම ප්‍රකාශ කර සිටියේය. ‘රටේ දේශපාලන ස්ථාවරභාවය සහ ක්‍ෂණික ආර්ථික සංවර්ධනය ඇති කළ හැක්කේ පාර්ලිමේන්තුවේ, මනෝවිකාරවල බපෑමෙන් නිදහස් වූ විධායකයකට පමණි’ යනුවෙන් ඔහු පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළතත්, ඉන් පිටතත් දෙතුන්වරක්ම ප්‍රකාශ කෙළේය. සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය හඳුන්වාදීම මගින් ඔහු අපේක්‍ෂා කෙළේ, ප්‍රධාන විරුද්ධ පක්‍ෂය වූ ශ්‍රීලනිපය පාර්ලිමේන්තුවේ සදාකාලික කුඩා පක්‍ෂයක් බවට පත් කිරීමත්, කුඩා දේශපාලන පක්‍ෂ පාර්ලිමේන්තුවෙන් පිටමං කිරීමත්ය. මේවා ජේ.ආර්. සඟවාගෙන නොසිටි දේශපාලන අරමුණුය.

මේ අතර, දේශපාලන නායකයකු සහ යුග පුරුෂයකු ලෙස තමන් සතු අනුපමේය පෞරුෂත්වයක් ගැනත්, ලංකාවේ ජනතාවගේ දෛවෝපගත නායකයා ලෙස ඉටුකිරීමට තමන්ට ඇති ඓතිහාසික කාර්යභාරයක් ගැනත් තමන්ගේ ආත්මෝන්මාදන ස්වයං-අභිවන්දනයද ජේ.ආර්. ජයවර්දන ඒ තරම් සැඟවූයේ නැත. 1978 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ආකෘතිය ගැන පරිකල්පනය කිරීමේදී ඔහු ආදර්ශයට ගත්තේ ප්‍රංශ ජනාධිපති ජෙනරාල් ඩිගෝල්ය. අනුප්‍රාණය ලැබුවේ ජෙනරාල් ඩිගෝල්ගේ ප්‍රංශයේ පස්වැනි සමූහාණ්ඩු ව්‍යවස්ථාවෙනි. මේවා පිළිබඳවද ජේ.ආර්. හැමවිටම විවෘත විය.

කොතරම් දේශපාලන අවගුණ තිබුණත්, ජේ.ආර්. සතුව තිබූ ඉහළම ගුණය නම්, මෙම දේශපාලන විවෘතභාවයයි. තමා යන්නේ කොහාටදැයි ඔහු කල් තියාම කියා සිටි දේශපාලනඥයෙකි. ජේ.ආර්., ඒ අනුව පැරණි ඉස්කෝලේ දේශපාලනඥයෙකි.

දැන් කාලේ අය එසේ නොවේ. ඔවුහු තම දේශපාලන අභිලාෂ සඟවති. එකක් කියා තවෙකක් කරන ගමන් ‘යථාවාදී තථාකාරී, තථාවාදී යථාකාරී’ ගාථාවද උපුටා දක්වති. ලංකාවේ ඛනිජතෙල් සංස්ථාවේ පැට්‍රල් සහ ඩීසල් ප්‍රවාහනය කරන ට්‍රක්රථවල පිටිපස්සේ ගිනි පන්දමක් රැගෙන, එම ටැංකියට ඇතුල්වන විලක්කුකරුවා නිරුපද්‍රැතව ටැංකියේ ඉස්සරහ පැත්තෙන් මතුවන ආකාරයටම, තම දේශපාලන අරමුණුද ශටකපටභාවයෙන් යුතුව ඉටුකර ගනිති. ‘අරමුණු සඟවන්න. ඔබේ සාර්ථකත්වයේ රහස එයයි.’ යනු වර්තමාන දේශපාලන නායක පරම්පරාවේ ආදර්ශ පාඨය බව පෙනේ. විශ්වවිiාලවල තමන්ට හිමි ගෞරවනීය ආචාර්ය තනතුරු අතහැර දමා, මන්ත්‍රීවරුන් සහ ඇමතිවරුන් වීමට තීරණය කරන පිරිස්ද තම පශ්චාත් උපාධි පුහුණුවටත් වඩා උනන්දුවෙන් පුහුණුව ලබාගන්නේ මෙවැනි වෘත්තීය දේශපාලනඥයන් වීමටය.

‘ඩීල්‘ දේශපාලනය

ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනය අතිශයින්ම පිරිහී ඇත යන කරුණ ගැන අප රටේ ජනයා අතර පොදු එකඟත්වයක් තිබේ. මෙම පරිහාණියේ ප්‍රතිඵලයක්ද, දැන් එහි යාන්ත්‍රණයක්ද වී තිබෙන්නේ ‘ඩීල් දැමීම’ යන සිංහල වාග් කෝෂයට පසුගිය කාලයේ එකතු වී තිබෙන යුගල වචනයෙනි. එය රටේ දේශපාලන ආරාවුල් පිළිබඳ වාද විවාදවලදී වරින් වර, ප්‍රබල ලෙසින් මතුවෙයි. පසුගියදා පැවති 20 සංශෝධනය පිළිබඳ ඡන්ද විමසීම ආශ්‍රිතව එය ප්‍රබල ලෙස මතුවී තිබේ. පොහොට්ටු පක්‍ෂය, විස්ස සම්මත කර ගැනීමට අවශ්‍ය වූ බහුතරය ලබාගත්තේ, සමගි ජනබලවේගයේ මන්ත්‍රීවරියක, මනෝ ගනේෂන් පක්‍ෂයේ මන්ත්‍රීවරයකු සමගත්, මුස්ලිම් දේශපාලන පක්‍ෂ දෙකක් සමගත් ‘ඩීල් දැමීම’ මාර්ගයෙන් බව මෙම විවාදය තුළ සාකච්ඡා වෙයි. මේ අතර, ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොංග්‍රසයද අගමැතිවරයා සමග ‘ඩීල්’ එකකට පැමිණ ඇති බවත්, එය හෙළිකරන ලෙසත්, එජාපයෙන් අභියෝග කර ඇත. ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් පොම්පියෝ ලංකාවට එන්නේද රාජපක්‍ෂ සහෝදරවරුන් සමග ‘ඩීල්’ එකක් දැමීමට බව සමහරු කියති.

මේ සාකච්ඡාවෙන් පෙනෙන්නේ, ‘ඩීල් දේශපාලනයට’ අප සමාජයේ සාමාන්‍යයෙන් පවතින්නේ පිළිකුලක් බවයි. එය විශාල පරිමාණ අල්ලස, ඉහළ තනතුරු පොරොන්දුව, බිය ගැන්වීම, බ්ලැක්මේල් කිරීම යන මාධ්‍යයන් තුළින් විපක්‍ෂ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සහයෝගය ආණ්ඩු පක්‍ෂයට ලබාගැනීමේ සුප්‍රකට මාධ්‍යයයි. ආණ්ඩු පක්‍ෂයේ සිටි සහ සිටින සෑම දේශපාලන පක්‍ෂයක්ම, සහ බොහෝ විට ටී.එන්.ඒ. එකත්, ජපෙත් හැර අන් සියලු කුඩා දේශපාලන පක්‍ෂයක්ම හවුල් වී ඇති, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනයේ කළු පැල්ලමක් මෙන්ම පිළිකාවක්ද වී ඇති ‘ඩිල් දැමීමේ’ දේශපාලනයේ ආරම්භකයා වීමේ ගෞරවය ලැබෙන්නේ අප මේ ලිපිය මුලදී හඳුනාගත් ජේ.ආර්. ජයවර්දන මහතාටයි. ඔහු තම අධිකාරිවාදී දේශපාලන ව්‍යාපෘතියේම කොටසක් ලෙස ශ්‍රීලනිපය දුර්වල කිරීමේ කාර්යය පටන්ගත්තේ ශ්‍රීලනිපයේ ප්‍රධාන පෙළේ අය සමග ඩීල් දැමීමේ දේශපාලනයෙනි. ඔහු භාවිත කළ උපක්‍රම අතර ‘අල්ලස’ තිබුණු බවට නම් කතා තිබුණේ නැත. එයට එක් හේතුවක් වූයේ, ජේ.ආර්.ගේ ඩීල්වලට හසුවූ ශ්‍රීලනිපයේ එකල සිටි දේශපාලනඥයන් අල්ලස් ගැනීමට තරම් පහතට නොවැටුණු, තමන් ගැන ගෞරවයක් තිබුණු දේශපාලනඥයන්ද වීමයි. මේ අතර, අල්ලස සහ තනතුරු, තර්ජන සහ බ්ලැක්මේල් යන මාධ්‍යයෙන් ඩීල් දැමීමේ දේශපාලනය, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍ය අංගයක් වන්නට පටන් ගත්තේ 1990 ගණන්වල මැද භාගයේ පටන්ය. අදද ‘ගෞරවනීය’ දේශපාලනඥයන් ලෙස අප රටේ සිටින සෑහෙන දෙනකු මෙම ‘ඩීල් දැමීම’ නම් වූ, අප රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ දේහයේ සුවකළ නොහැකි පිළිකාව උග්‍ර කිරීමේ කර්තෘකයෝත්, එයින් ප්‍රතිලාභ ලැබුවෝත් වෙති. ඒ අය ශ්‍රීලනිපය, එජාපය සහ පොහොට්ටු පක්‍ෂය යන පක්‍ෂ තුනෙහිම එදාත් සිටියහ. අදත් සිටිති.
මීට අවුරුදු ගණනාවකට පෙර, එජාපයේ සිටි තරුණ මන්ත්‍රීවරයකු සමග සිදුවූ සාකච්ඡාවක් මට මෙහිදී මතක් වේ. එකල එජාපය සිටියේ විරුද්ධ පක්‍ෂයේය. එජාපයේ මන්ත්‍රීවරුන් ගණනාවක්ම, ශ්‍රීලනිප ආණ්ඩුවට බැඳී ඇමති, උප ඇමති ආදි තනතුරු ලබාගනිමින් සිටියදී මෙම තරුණ මන්ත්‍රීවරයාගෙන් මා ඇසුවේ, ‘තමුන්නාන්සේ ජනාධිපතිතුමාගෙ දෑත් ශක්තිමත් කරන්න යන්නේ නැද්ඳ කියාය. ඔහු උපහාසාත්මක ලෙස කීවේ, ‘මට විරුද්ධව මිනීමැරුම් නඩු එකක්වත් නෑනේ ඩොක්ටර්‘ යනුවෙනි. ඒ අතර යහපාලන ආණ්ඩුවේ ඇමතිවරයකු වූ පසු ඔහුද ‘ඩීල් දැමීමේ’ දේශපාලනයේ වැදගත් ක්‍රියාධරයකු වූ බවට පුවත්පත්වල පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා විය.

නව ව්‍යවස්ථාව

විස්ස පිළබිඳ විවාදයේදී ආණ්ඩු පක්‍ෂයෙන් ඉදිරිපත් කළ අදහසක් වූයේ, විසිවැනි සංශෝධනය මාස හයකට සීමාවූ තාවකාලික එකක් බවත්, ඉන්පසු නව ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා පියවර ගන්නා බවත්ය. අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කිරීමට කමිටුවක්ද පත්කර තිබේ.

මේ පසුබිම තුළ, විසිවැනි සංශෝධනය පිළිබඳව විරුද්ධ පක්‍ෂද, විසිවැනි සංශෝධනයට අභියෝග කළ ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යවස්ථාවාදය’ නියෝජනය කරන බලවේගද ඉදිරියේ ප්‍රධාන අභියෝග දෙකක් තිබේ. මේ අභියෝග දෙක ගැන ගැඹු රු සාකච්ඡාවක් නොකර, නව ව්‍යවස්ථාවක් පිළිබඳ ක්‍රියාවලියට සහභාගි වීමේ ඒ තරම් අර්ථයක් නැත යන්න මගේ අදහසයි.

*පළමුවැන්න, නව ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පත හෝ එහි වගන්ති හෝ අභියෝග කරමින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සම් ඉදිරිපත් කිරිමේ අර්ථයක් තිබේද? ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවාදය ආරක්‍ෂා කිරීමේ ආයතනයක් ලෙස ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ කාර්යභාරය අවසන් වී තිබෙන්නේද? එම කාර්යභාරය දුර්වල වී ඇත්තේ නම්, එය ශක්තිමත් කළ හැක්කේ කෙසේද?

*දෙවැන්න නම්, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යවස්ථාවක කර්තෘත්ව කාර්යභාරය ඉටුකිරීමේ වගකීම ඉටුකරතැයි වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවෙන් අපේක්‍ෂා කළ හැකිද? නව ව්‍යවස්ථාවද අවස්ථාවාදී ‘ඩීල් දේශපාලනයේ’ ප්‍රතිඵලයක් නොවනු ඇත්ද?

විසිවැනි සංශෝධනය පිළිබඳ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මෙන්ම පාර්ලිමේන්තු අත්දැකීමෙන්ද පෙනුණ පොදු තේමාවක් තිබේ. එය නම්, ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදනය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වටිනාකම්/ඇගයීම් මූලධර්ම (Constitutional Values) පිළිබඳ පැරඩයිමය තුළට නැවත වරක් ගෙන ඒමේ හදිසි අවශ්‍යතාවයි. 1978න් පසු ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදන සහ ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලිය පැරඩයිම දෙකක් තුළ ඉදිරියට සහ පස්සට ගොස් තිබේ. ඒවා නම්,

*1978 මුල් ව්‍යවස්ථාව, එහි බොහෝ විශේෂයෙන්, 18 සහ 20 සංශෝධන, බලයේ සිටින පුද්ගලයන්ගේ පුද්ගලික අභිලාෂ සහ පාලන තන්ත්‍රයේ බල න්‍යාය පත්‍රවලට සේවය කරන, ප්‍රයෝජ්‍යතාවාදී පැරඩයිමයයි.

*දෙවැන්න, 1978 ව්‍යවස්ථාවට එල්ල වූ විවේචන, 17 සහ 19වැනි සංශෝධනවලින් ප්‍රකාශ වූ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, නිදහස සහ නීතියේ ආධිපතයය යන මූලධර්ම කේන්ද්‍රකොටගත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වටිනාකම් පිළිබඳ පැරඩයිමයයි.

විසිවැනි සංශෝධනය පිළිබඳ විවාදයේදී තරගය ඇතිවූයේ මෙම පැරඩයිම දෙක අතරය. එහිදී දෙවැන්න පරදවා, පළමුවැන්න ජය ගත්තේය. නව ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් මෙම පැරඩයිම තරගය, යුද්ධයක් බවට පත්වීමට ඉඩ තිබේ.

ඇමරිකානු පොම්පියෝලාට ලක්මාතාව විකිණීමට සැරසෙන අපේ දේශපාලන පිම්පියෝ

0

ඩෙස්මන්ඞ් මල්ලිකාරච්චි
පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය

පසුගිය 27 වෙනිදා ඇමරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් පාවාඩ දා රට හෝ ජාතිය ගැන අනාගත පෙරදැක්මක් නැතිව මෝඩ උජාරුවක් පෙන්වමින් සහ සත්‍යය සඟවමින් පිළිගනු ලැබීය. එහෙත් පොම්පියෝ කොරෝනා වසංගතය මැද ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීමට විශේෂ හේතුවක් තිබිය යුතුය. නැතිනම් පොම්පියෝට සහ ඇමරිකානු පාලකයන්ට ඔළුවේ අමාරුවක් තිබිය යුතුය. පොම්පියෝ ද්විපාක්ෂික හමුවේදී ජනාධිපති සහ අගමැති සමග කුමක් කථා කළේදැයි අපි නොදනිමු. හැබැයි ඒ තුන්දෙනාම නොනිල වශයෙන් පොම්පියෝගේ පැමිණීමේ අරමුණ සහ එහි සාධනයන්, අපට ඇති වාසිය, අපේ ‘ලංකා අම්මට’ ඇමරිකාවේ ‘කිඔුල් කඳුළු ආදරය’ කතාකරන්නට ඇත්තේ සති නොව, මාස නොව සමහරවිට අවුරුද්දකට වුවද පෙර විය හැකිය. රාජ්‍යතාන්ත්‍රික කතා රහස් ගණයට වැටෙයි. පොම්පියෝගේ පැමිණීම මුලදී අපෙන් හැංගුවේ ඒ නිසාය. රජයේ හොරණෑ කීවේ ඉංදුනීසියාවට, ඉන්දියාවට/එන ගමන් අපේ මව්භූමියටද පොම්පියෝගේ පාදස්පර්ශය තබා, සිප/ඉඹ ‘ගෞරව’ කිරීමට එන බවකි. පොම්පියෝගේ පාදස්පර්ශය අපේ භාග්‍යයක් බවකි. පූර්ව පිනක් පල දුන්නාක් මෙන් බවකි. මෙසේ මුසා දෙසාබාමින් ඇමරිකාවේ රාජ්‍ය ලේකම්වරයෙකු ශ්‍රී ලංකාවට එන පළමු වතාව ගැන අප ආඩම්බර විය යුතු බව කියමින් ‘වෘෂභ’ දේශපාලන`ඥයන්ලාංකික ප්‍රජාව ඉදිරියේ පොම්පියෝව සහ ඇමරිකාව උත්කර්ෂණය කළෝය. ඒ කියන්නේ ඔසවා තැබුවෝය. මේ පිළිබඳ මගේ කියවීම තේරුම්ගැනීම සඳහා සහ වරදවා තේරුම්ගැනීමක් වැළැක්වීම සඳහා මෙම ලිපියේ ශීර්ෂයෙහි වචන පැහැදිලි කිරීමක් අවශ්‍යය.

පිම්පියා

‘පිම්ප්’ හෝ ‘පිම්පියා’ යන වචනය යෙදෙන්නේ ලෝකයේ පැරණිම වෘත්තිය ලෙස සැලකෙන වෛශ්‍යා වෘත්තිය නැමැති ක්‍ෂේත්‍රයේය. ‘සේවාදායක පිරිමින්ට වෛශ්‍යාවන් සපයමින් නැතිනම් විකුණමින් තම ජීවිකාව ගෙනයන්නා.’ සමහර ශබ්දකෝෂයන්හි එම වචනය නිර්වචනය කර ඇත්තේ ‘අනුන්ව විකුණා තමන්ගේ බඩ වියත රැකගන්නා’ ලෙසය. මේ අනුව යමින් මගේ ලිපියෙහි ශීර්ෂයෙහි ‘දේශපාලන පිම්පියෝ’ යන මගේ යෙදුමෙහි අර්ථය වනුයේ තමන්ගේ රට, ජාතිය, ආගම ඕනෑ එකෙකුට විකුණා තමන්ගේ දේශපාලන බඩ වියත රැකගන්නවුන් යන අර්ථයෙන් බව කරුණාවෙන් සලකන්න. මේ දේශපාලන පිම්පියෝ සම්භාව්‍ය ධනවාදී දේශපාලනය සක්‍රියවූ 19,20 මුල් ශතවර්ෂවලද සමහරවිට ඉන්ඩ ඇත. එහෙත් කැපී පෙනුණේ නැත. එහෙත් අද විශේෂයෙන් අප්‍රිකා, ආසියා, යුරෝපා සහ ඇමරිකානු මහාද්වීපවල ක්‍රියාත්මක වන ගෝලීය දේශපාලනය තුළ මෙවන් දේශපාලන පිම්පියෝ දහස් ගණනින් සිටිති. අපේ අවාසනාවට අපේ රටේද එවන් දේශපාලන පිම්පියෝ රොත්තක් සිටිති. දේශපාලන වාසි තකා දැනටමත් ලක්මාතාවගේ ශරීරයෙන් කොටසක් ඉංදියාවට, තවත් කොටසක් චීනයට විකුණා හමාරය. මේ සැරසෙන්නේ සහ පොම්පියෝව දොහොත්මුදුන් දී පීළිගනුයේ ලක්මෑණියන්ගේ තවත් ශරීර අවයවයක් (ඉදාහච්රඑ) පොම්පියෝ හරහා ඇමරිකාවට විකිණීමටය. ‘ඉතිං අයුබෝවන් ලක්මව්නි ගරු’, ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ.

පොම්පියෝ

ඇමරිකානු දේශපාලනයේ දක්ෂිණාංශික කඳවුර වන රිපබ්ලිකන් පක්ෂය නියෝජනය කරන 57 හැවිරිදි මයිකල් පොම්පියෝ ඇ.එ. ජනපදයේ 70 වෙනි රාජ්‍යලේකම්ය. යුද මානසිකත්වයකින් යුතු ඇමරිකාවේ හමුදා ඇකඩමියෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලැබූ පොම්පියෝ ‘මධ්‍යම බුද්ධිමය ඒජන්සියේ’ (සීඅයිඒ) 6 වෙනි අධ්‍යක්ෂකධුරය ද වසර කිහිපයක් දැරූ පළපුරුදු චරපුරුෂයෙකි. පොම්පියෝ ලංකාවට එනුයේ ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ ‘ඇමරිකාව පළමුව’ යන ආප්තයේ ගෝලීය ප්‍රවර්ධක ලෙස මිස ශ්‍රී ලංකාමාතාවගෙන් කිරි බීමට හෝ ඇයට ඇති නොකැළැල් සහ අසීමිත ආදරය නිසා හෝ අවම වශයෙන් ව්‍යාජ දේශප්‍රෙමීන් සමග පයුරුපාසාන පැවැත්වීමට හෝ නොවේ. එකම අරමුණ ශ්‍රී ලංකා මාතාව දූෂණය කිරීමටය. අපේ දේශපාලන පිම්පියෝ පොම්පියෝට අපේ ලක්මව ඩොලර් මල්ලකට විකිණීමට හඳහන් හා පොරොන්දම් බලති. මාන බලති. අපට බොරු කප්පරක් කියති- පොම්පියෝ ‘වඩිනුයේ’ රාජ්‍යතාන්ත්‍රිකයෙකුගේ භූමිකාව කිරීම පිණිසම පමණක් මිස අපේ රට කොල්ල කෑමට නොවන බවට පිම්පි රැලේ ව්‍යාජ දේශමාමක වංශලා, උදයලා පමණක් නොව මහාචාර්යවරු පවා අපට පුන පුනා ශපථ කරති. තමන්ගේ දේශපාලන ප්‍රාග්ධනය සහ බාල, සිල්ලර, පරඬැල්, වඳ, කූඨ දේශපාලන අනාගතය සුරක්ෂා කිරීම සඳහා පොම්පියෝලා සහ යුද උන්මාදයෙන්ම රෝගාතුරවූ ඉතිහාසයක් (සහ අනිවාර්යයෙන්ම යුදමය අනාගතයකට එනම් 3 වෙනි ලෝක යුද්ධයකට දැනටමත් පිඔුරුපත් සකස් කරමින් සිටින-උදාහරණ උතුරු කොරියාව, ඉරානය, චීනය) සතු ඇමරිකාවට පාවාඩ එළා පිළිගැනීමත් අපේ රටේ අහිංසක ජනතාව, (හැමදාම කළා මෙන්) මුසාවෙන් මුසපත් කිරීමත් මොවුනට කළ හැක්කේ නම් මුන්ට නොකළ හැක්කේ කුමක්ද? ඇමරිකාව 20 වෙනි ශතවර්ෂය පුරාමත් 21 හි පළමු දශක දෙක තුළත් අවම වශයෙන් මොවුන් පහේ පංතියේදීවත් ග්‍රීක මිථ්‍යා ප්‍රබන්ධයක් වූ ට්‍රෝජන් අස්ප කතාවවත් කියවා තිබුණේ නම්. කියවා තිබුණැයි හිතමුකො. ඒත් ඉතිං ‘මුං’ නේ. ඒත් වංශලාට සහ මහාචාර්යවරයාට (කෙළින්ම කියමුකො, ජීඑල්ට. මොකද ජීඑල් කිව්වා, පොම්පියෝ එන්නේ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික වැඩකට කියල. ඇමරිකාව රාජ්‍යතාන්ත්‍රික වැඩවලට (නොවෙයි වැඩ ‘කිඩ’වලට ගොස් ඒ ඒ රටවල කළ කී දෑ ගැන දැනගැනීමට අවශ්‍ය නම් මහාචාර්යවරයාට දේශන මාලාවක් මට කළ හැකි බව කියන්නේ ‘සබ්බ දානං ධම්ම දානං ජිනාති’ (ධම්මපදය 354) යන බුදු වදනද සිහිපත් කරමිනි. ඇමරිකානු වෛකිංසියානු ‘රාජ්‍යතාන්ත්‍රික‘ සාන්තුවරත්වය පිළිබඳව මොවුන් නොදන්නේ වුවද, සහ සමහරවිට දන්නාමුත් දේශපාලන අවස්ථාවාදය නිසා ‘වෘෂභ’ වෘතයෙන් හිටියද, පොම්පියොලාට ලක්මාතාව දූෂණය කිරීමට ඉඩහරින මේ දේශපාලන පිම්පීන්ට ලිපිය කෙටි කිරීමට අවශ්‍ය නිසාවෙන් සහ තේරුම් ගත හැකිවන පරිදි පහළ බාලාංශ මට්ටමින් ඇමරිකාවේි ‘රාජ්‍යතාන්ත්‍රික’ ගෝලීය ‘කෙරුවාව’ මෙසේ පෙළගස්වමු. දීර්ඝ පැහැදිලි කිරීමක් අවශ්‍ය නම් මාව බිහිකළ ලක්මාතාව වෙනුවෙන් එයද මට කළ හැකි බව ඇමරිකාවට පිම්පි සේවය සපයන්නන්ට දැනුම් දෙමි.

පොම්පියෝ නියොජනය කරන ඇමරිකාවේ මෑත ගෝලීය දේශපාලන ඉතිහාසයෙන් බිඳක්
1. වසර 25ක් වියට්නාමය විනාශ කිරීම
2. ගඩාෆි නරක වුවත් රටක් හැටියා ලිබියාව විනාශකිරීම
3. ඇෆ්ගනිස්ථානය නන්නන්තාර කිරීම
4. නයිජීරියාව දේශපාලනික වශයෙන් හෙම්බත් කිරීම
5. සුඩානය දේශපාලනික් වශයෙන් සහ ආර්ථික වශයෙන් විසිරවීම
6. උතුරු කොරියාවට ඉරානයට සම්බාධක පැනවීම

තව ගොඩාක් ලිවිය හැකි මුත් මේ වංචාකාරී ඇමරිකානු ගෝලීය දේශපාලනයේ අංශුමාත්‍ර නිරූපණයකි.

අපේ දේශපාලන පිම්පීන්ට මෙම සැබෑ ඉතිහාසය ප්‍රබන්ධයකි. මොවුන් දන්න ගෝලීය දේශපාලනයක් නැත. පාර්ලිමේන්තුවේ කතාවලින් අපට මෙවුන්ගේ මොළයේ දිග පළල හොඳට තේරේ. පොම්පියෝව වුවද කියවූවවෙක් ඔතන නැත. තේරෙන්නේත් නැත. ඔහු විසින් මේ දක්වා කරන ලද වෙනත් විදේශීය සංචාරයන්හි අරමුණ දන්නේද නැත. ඔහුගේ සංචාරයන් නිසා ඒ ඒ රටවල සිදුවූ දේ වුවද දන්නේ නැත. මේ පිම්පීන් ඇමරිකාවේ දේශපාලනය එහි ඉතිහාසය ඇමරිකාවේ ආක්‍රමණශීලී දේශපාලනය දන්නේවත් නැත. ට්‍රම්ප්ගේ මානව විරෝධී සුදු ඇමරිකානු පණක්වන :අයසඑැ ිමචරුප්ජහ* ‘දේශපාලන අවිඳානයේ චතුර්මානය දන්නේවත් නැත. මොවුන් හරියට දෛනික ජීවිකාව සඳහා උදේට පාරට බැස කීයක් හරි හොයාගන්නා යාචකයන්ට වෙනස් නැත. එහෙත් ලක්මාතාව කැබලිවලට කපා කොටා විච්ඡේදනය කිරීමට මෙම දේශපාලන පිශාචයන්ට ඉඩ නොතැබිය යුත්තේ ඉතාමත් ශ්‍රේෂ්ඨ, උගත්, සංවරශීලී, වෛද්‍යවරුන්, විද්‍යාඥයන්, කලාකරුවන්, ඉංජිනේරුවන්, මහාචාර්යවරුන්, මාධ්‍යවේදීන්, ගායක ගායිකාවන්, න`ථ නිළියන්, හිමිවරුන් සහ පූජකයන් සහ කුහක නොවන තක්කඩි නොවන අවංක දේශපාලනඥන් කැලැතක් වැදීමට අපේ ලක්මාතාව ගැබ්බරව ඉන්නා බැවිනි. මෙවන් ලක්මාතාවක් මොනයම්ම හෝ විදේශික රටකට විකිණීමට කැසකවන පිම්පීන්ට ශාපවේවා යන්න හැරෙන්න කිව හැක්කේ කුමක්ද?

 

 

 

 

පොම්පෙයෝගේ ලංකාගමනය හා ‘මධ්‍යස්ථ’ විදෙස් ප්‍රතිපත්තිය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය

0

ඇමරිකානු රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවේ ලේකම් මයික් පොම්පෙයෝගේ ශ්‍රී ලංකා සංචාරය මේ වනවිට ලංකාවේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය සම්බන්ධ උණුසුම් විවාදයක් ඇති කිරීමෙහිලා හේතු වී තිබේ. මයික් පොම්පෙයෝගේ ආගමනයට පෙර, චීනයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ දේශපාලන මණ්ඩල සභික යැංග් ජියෙෂි ඇතුළු දූත පිරිසක් මෙරට සංචාරයක නියුතු විය. පොම්පෙයෝ සංචාරයට පෙර, ලංකාව සහ චීනය අතර තිබෙන සම්බන්ධතා ගැන අනතුරු හඟවමින් තමන් ආර්ථික සම්බන්ධතා පවත්වන්නේ කා සමගදැයි යන්න ගැන ‘අසීරු නමුත් අවශ්‍ය’ තීරණ ලංකාව විසින් ගත යුතුව තිබෙන බවට දකුණු හා මධ්‍යම ආසියානු කටයුතු භාර ජ්‍යෙෂ්ඨ එක්සත් ජනපද නිලධාරියෙකු වන ඩීන් තොම්සන් ප්‍රකාශ කොට තිබුණි. මේ වනවිට ආසියානු කලාපය තුළ දිග හැරෙන ඇමරිකානු-චීන ආතතිය; වඩාත් නිවැරදිව කියනවා නම්, චීනයට එරෙහි ඇමරිකානු වටලෑම තුළ ලංකාව නමැති සාධකයට ලැබී තිබෙන වැදගත්කම මේ සියලු ප්‍රතිචාරවලින් පෙන්නුම් කෙරෙන බව පැහැදිලිය.

මෙම සන්දර්භය තුළ, විවාදයට හේතු වී තිබෙන්නේ ලංකාවේ විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ හැඩරුව කෙසේ විය යුතුද යන්නය. නිදසුන් ලෙස පසුගිය ඔක්තෝබර් 06 වන දා කියුබාව චීනයේ ෂිංජියැංග් ප්‍රාන්තයේ පවතින ගැටුම සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපදය ඇතුළු බටහිර රටවල් චීනය සම්බන්ධයෙන් අනුගමනය කරන ප්‍රතිපත්තිය විවේචනය කරමින් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ මහා මණ්ඩලයේ දී රටවල් හතළිස් පහක සහයෝගය සහිතව ප්‍රකාශයක් ඉදිරිපත් කළේය. එම ප්‍රකාශයට සහාය දුන් රටවල් අතර ලංකාව ද සිටියේය. ලංකාවේ මෙම තීන්දුව විවේචනය කරමින්, හිටපු විදේශ ඇමති මංගල සමරවීර පවසා තිබුණේ එය ලංකාව අනුගමනය කළ යුතු ‘මධ්‍යස්ථ විදේශ ප්‍රතිපත්තියට‘ පිටුපෑමක් බවයි. ‘මධ්‍යස්ථ‘ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය යන්න ලංකාවේ විදේශ සම්බන්ධතා වාග් කෝෂයට එකතු වී තිබෙන අලුත් වචනයකි. ඓතිහාසිකව, 1950 ගණන්වල සිට ලංකාවේ විදේශ පිළිවෙත හැඳින්වීමට භාවිත වූයේ ‘නොබැඳි පිළිවෙත‘ යන යෙදුමයි. පසුගිය සැප්තැම්බර් මාසයේ දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල සැසිවාරය අමතමින් ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ද අප රටේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය ‘මධ්‍යස්ථ’ එකක් ලෙස හඳුන්වා දී තිබුණි. මේ අතර රූපවාහිනී සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට එක් වෙමින් විදේශ අමාත්‍යංශ ලේකම් ජයනාත් කොළඹගේ අප ජාත්‍යන්තර දේශපාලන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ සිට ආර්ථික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වය කරා මාරු විය යුතු බවත්, ඒ සඳහා අපගේ නිර්ණායක මෙන්ම ප්‍රතිපත්තිය ද යළි නිර්වචනය කළ යුතු බවත් පවසා සිටියේය.

චීනයේ නැගීම හා බටහිර ආධිපත්‍යය

එක හා සමාන යෙදුම් දෙකක් ලෙස පෙනුණ ද නොබැඳි පිළිවෙත යන්නට තිබෙන ඓතිහාසික අර්ථය සහ මධ්‍යස්ථතාව යන්න අතර වෙනසක් තිබේ. ඇමරිකානු-චීන සම්බන්ධතා සන්දර්භය තුළ මෙම වෙනසට තීරණාත්මක අර්ථයක් ලැබේ.

විසිවන සියවස මැදභාගය වනවිට බලවත් බටහිර රටවල් බටහිර නොවන අවශේෂ ජනයා යටත් කිරීමේ හා එම යටත් සම්බන්ධය පවත්වා ගැනීමේ අධිරාජ්‍යමය බලය සාධක දෙකක් නිසා අභියෝගයට ලක්විය.

එක් පසෙකින් සෝවියට් දේශය ප්‍රමුඛ සමාජවාදී කඳවුරේ ව්‍යාප්තිය බටහිර රටවල තනි අධිකාරිය අභියෝගයට ලක්කළේය. ඉක්බිති, දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව යටත්විජිත සිසාරා පැතිරී ගිය යටත්විජිත විරෝධී අරගල සමුදාය යටත්විජිතහරණ ක්‍රියාවලියක් ඇති කළේය. බටහිර රටවලට මෙම අරගල සමුදායට මුහුණ දිය හැකිව තිබුණු එකම ආකාරය වූයේ එම රටවල දේශපාලන නිදහස පිළිගන්නා තැනකට ගමන් කරමින්, එහෙත් ආර්ථිකමය වශයෙන් ඒවා තවදුරටත් යටත් තත්වයක පවත්වා ගැන්මේ උපාය මාර්ගයකට මාරු වීමය. මෙම නව තත්වය නව යටත් විජිතවාදය ලෙස හැඳින්විණ. කෙසේවුවද, අලුත නිදහස් වූ පැරණි යටත්විජිතවලට එකල ලෝකය ද්වි-ධ්‍රැවීය එකක් වූ නිසාවෙන් ; එනම් බලවත් බටහිර රටවලට අමතරව සෝවියට් කඳවුරේ පැවැත්ම ද තිබූ නිසාවෙන් බටහිර මත පරාධීන වීමෙන් තොරව තමාගේම වූ සංවර්ධන මාවතක් ඇති කරගැන්මේ අවස්ථාවක් විවෘතව පැවැතිණ. ආර්ථික ස්වාධිපත්‍යය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් වූ කාර්මිකකරණය අත්පත් කරගැන්ම සම්බන්ධයෙන් – ලංකාව ද ඇතුළු – අලුත නිදහස් වූ බොහෝ රටවල් ඒ අනුව සෝවියට් කඳවුර සමග ද සම්බන්ධතා ඇති කරගැන්මට පටන් ගත්තේය.

කෙසේ වුවද, 1990 දී සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීම සමග ලෝකය නැවත ඒක-ධ්‍රැවීය තත්වයක් කරා මාරු විය. බලවත් බටහිර රටවල අනුග්‍රහය ලද ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල, ලෝක බැංකුව හා ලෝක වෙළඳ සංවිධානය ආදි ගෝලීය ආයතන අණවනු ලබන ගෝලීයකරණ ක්‍රියාවලිය පිළිගැනීම හැර – එනම් බහුජාතික සමාගම්වල වාසියට සකස් වී තිබෙන ලෝක ආර්ථික පිළිවෙළට යටත් වීම හැර වෙනත් විකල්පයක් මෙම නව තත්වය තුළ ගෝලීය දකුණේ රටවල් හමුවේ නොවීය. චීනයේ නැගීම සිදුවන්නේ මේ සුවිශේෂ පසුබිම තුළය.

චීන ‘අධිරාජ්‍යවාදය’ ප්‍රවාදය

මෙම පසුබිම තුළ මතුවන එක් ප්‍රශ්නයක් වන්නේ චීනය බටහිර රටවල් මෙන්ම අධිරාජ්‍යවාදී බලයක් ලෙස සැලකිය හැකි ද යන්නය. ණය උගුල්වලට තුන්වන ලෝකයේ රටවල් හසුකරගනිමින්, ලෝකය තම ආධිපත්‍යයට ගැනීම සඳහා චීනය දියත් කොට තිබෙන මෙහෙයුම ගැන ජනප්‍රිය තලයේ පවතින ප්‍රචාර බොහෝමයකි. උත්ප්‍රාසාත්මක ලෙස, ලංකාව වැනි රටවල මේ අදහස ප්‍රචාරය කරන බොහෝ අය පවතින ගෝලීයකරණය ගැන; ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල, ලෝක බැංකුව ආදි ආයතන කොන්දේසි සහිත ණය හරහා තුන්වන ලෝකයේ රටවල් හසුරුවන ආකාරය ගැන කිසිදු විවේචනයක් නොමැති උදවියය. ඒ ගැන කියන විට, ඒවා ලෝකයේ නවීන ප්‍රවණතා ගැන නොදන්නා ළිංමැඩියන්ගේ ප්‍රලාප යැයි හෙළා දකින අයමය චීනය ණය හරහා ලෝකය අල්ලා ගැන්ම ගැන කථා කරන්නේ.

චීනය බටහිර හා සමාන වූ අධිරාජ්‍යවාදී බලයක් ද යන්න පුවත්පත් ලිපියක් තුළ සාරාංශ කළ නොහැකි තරම් සංකීර්ණ මාතෘකාවකි. කෙටියෙන් කරුණු දෙකක් සඳහන් කළ හැක. පළමුව, දැනට සිදුවන චීන ආර්ථික ප්‍රසාරණය අනාගතයේ දී දේශපාලන-මිලිටරි බලයක් බවට පත්වේද නැද්ද යන්න තවමත් විවෘත, ආපතික ප්‍රශ්නයක් ලෙස පවතින්නකි. වැදගත්ම කරුණ නම්, මේ මොහොත වන තුරු එබඳු දේශපාලනමය හා මිලිටරිමය ආධිපත්‍යයක් දැකගත නොහැක යන්නය. අධිරාජ්‍යවාදය යන්නට අර්ථයක් ලැබෙන්නේ ආර්ථිකමය ප්‍රසාරණය සමග ඊට සමගාමීව එම ප්‍රසාරණය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා අවශ්‍ය වන දේශපාලනමය ආධිපත්‍යයක් පැවතීමය. මෙම ප්‍රශ්නය ‘චීනය – බටහිර ආකාරයේ අධිරාජ්‍යවාදී බලයක්ද?’ නම් කෘතිය තුළ සවිස්තරාත්මකව සාකච්ඡාවට ලක්කරන වෝලඩන් බෙලෝ නම් පිලිපීන ජාතික සමාජ ක්‍රියාකාරිකයා නගන තර්කය නම්, චීනය ගනුදෙනු කරන තුන්වෙනි ලෝකයේ රටවල්; අප්‍රිකානු, ආසියානු හා ලතින් ඇමරිකානු රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල බටහිර රටවල් සමග සංසන්දනය කළ හැකි දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීමේ තත්වයක් නොපැවතීම සැලකිල්ලට ගත යුතු කාරණාවක් බවයි.
එක්සත් ජනපදය සමග සංසන්දනය කළ විට මෙම තත්වය කැපී පෙනෙයි. එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාල දුර බැහැර රටවල පවා සිදුකරන දේශපාලන මැදිහත්වීම්, එය සතුව තිබෙන ඔත්තු සේවාවල ක්‍රියාකාරිත්වය, එය ආසියාව ආදි දේශසීමා අර්ථයෙන් තමුන්ට කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැති ඈත කලාපවල පවා මිලිටරි කඳවුරු පවත්වාගෙන යන ආකාරය, තුන්වන ලෝකයේ රටවල තිබෙන තමුන් අකමැති ආණ්ඩු හොඳින් හෝ නරකින් පෙරලීම සම්බන්ධයෙන් ඊට තිබෙන වාර්තාව – මේ සියල්ල සමග බැලූ කල චීනය ඒ අසලවත් නොමැති බව පැහැදිලිය. මෙලෙස ගොඩනැගෙන ජාලය ආරක්ෂා කරගැන්ම සඳහා අනාගතයේ දී දේශපාලනමය-මිලිටරි මැදිහත්වීම් ජාලයක් නිර්මාණය කරගැන්මට චීනයට සිදුවේවිද? එය විවෘත ප්‍රශ්නයකි.

දෙවනුව, චීනයේ නැගීම ලෝකයේ තිබෙන ඒක-ධ්‍රැවීය හැඩහුරුව අභියෝගයට ලක්කොට තිබේ. එනම් එක් බල හවුලක් පාලනය කරන එකක් වනවා වෙනුවට, විවිධ හවුල් අතර බහුත්වවාදී අභිමුඛ වීමක් සිදුවන එකක් ලෙස අන්තර්ජාතික පර්යාය පරිවර්තනය වීමේ හැකියාව මෙම නැගීම විසින් ජනිත කොට තිබේ. බටහිර රටවල් මත පරාධීන වීම ප්‍රතික්ෂේප කරන, ස්වාධීන ආර්ථික මාවතක් ඇති කරගැනීම ගැන කල්පනා කරන ප්‍රමාණයෙන් කුඩා රටවලට මෙම තත්වය විවෘත කරනු ලබන අවකාශය සැහැල්ලුවෙන් බැහැර කළ නොහැක්කකි. මේ කාරණාව වඩා හොඳින් පැහැදිලි වන්නේ පසුගිය කාලය තුළ ලතින් ඇමරිකාව තුළ ඇමරිකානු ආධිපත්‍යයට විරුද්ධව නැගී ආ වාමාංශික හා මධ්‍ය-වාමාංශික ආණ්ඩු චීනය සමග ගනුදෙනු කළ ආකාරය සැලකිල්ලට ගැනීමේදීය. බොලිවියාවේ මොරාලෙස්, බ්‍රසීලයේ ලූලා ද සිල්වා, වෙනිසියුවේලාවේ චාවේස්/ මදුරෝ ආදින්ගේ ආණ්ඩු තම රටවල අනුගමනය කළ කාර්මීකරණ හා සුබසාධක වැඩසටහන් සඳහා මූලාශ්‍ර සපයා ගැන්මේ දී චීනය සමග පැවැති සබඳතාවලින් ප්‍රතිලාභ ලැබූහ.

විශේෂයෙන්ම වෙනිසියුවේලාව හා බොලිවියාව ආදි රටවලට පනවා තිබෙන ඇමරිකානු සම්බාධකවල සන්දර්භය තුළ, ඉන් ඇති වූ ප්‍රතිලාභය තීරණාත්මකය. චීනය විදේශ රටවල කරන ආයෝජන සම්බන්ධයෙන් ගැටලු නොමැති බව මින් අදහස් නොවේ. විශේෂයෙන්ම ඒවාවල පාරිසරික හා කම්කරු අයිතිවාසිකම් මත වූ බලපෑම ආන්දෝලනාත්මකය. තුන්වන ලෝකයේ රටවලට වඩා යෝග්‍ය වන්නේ, චීනය ඒකපාර්ශ්වීයව හෙළා දකිමින් බටහිර කඳවුර සමග ගාල් වීම නොව පවතින ද්විධ්‍රැවීය තත්වය සිය දේශපාලන-ආර්ථික ස්වාධීනත්වය හැකිතාක් තහවුරු කරගැන්ම සඳහා යොදාගැනීමට උත්සාහ කරන ගමන්, සමූහයක් ලෙස එක්ව ඉහත කී ප්‍රශ්න පිළිබඳ චීනය සමග කේවල් කිරීමේ උත්සාහයකට එළැඹීමය.

චීන විරෝධී ප්‍රහාරය

ඇමරිකාව හා චීනය අතර වර්තමානයේ ඇති වී තිබෙන ආතතිය පිළිබඳ වඩා නිවැරදි තක්සේරුව වන්නේ චීනයේ නැගීම නිසා අභියෝගයට ලක්වෙමින් තිබෙන ඒකධ්‍රැවීය ලෝක රටාව ආරක්ෂා කරගැන්ම සඳහා එක්සත් ජනපදය චීනයට එරෙහිව දියත් කොට තිබෙන වටලෑමක් ලෙස එම ආතතිය වටහා ගැනීමයි. මෙය අභියෝගයට පාත්‍ර වූ සිය ආධිපත්‍යය රැකගැන්ම වෙනුවෙන් කෙරෙන ප්‍රතිගාමී වූද, තත්වාරක්ෂකවාදී වූද මැදිහත්වීමකි. බැරැක් ඔබාමා 2009 දී ප්‍රකාශයට පත්කළ ‘ආසියාව දෙස හැරීම’ වැඩසටහන ප්‍රථම වරට එක්සත් ජනපදයේ ආරක්ෂක වැඩපිළිවෙළෙහි ප්‍රමුඛ එල්ලය ලෙස ආසියානු කලාපය නම් කළේය. එතැන් පටන් චීනය තනි කිරීම සඳහා ආර්ථිකමය, දේශපාලනමය හා මිලිටරිමය යන ත්‍රිවිධ පෙරමුණු අන්තර්ගත කොට ගත් විශාල ව්‍යාපෘතියක් දියත් වී ඇත. ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප්ගේ ආණ්ඩුව ප්‍රකාශයට පත්කළ ඊනියා ‘වෙළඳ යුද්ධය‘ ආර්ථිකමය වශයෙන් චීනයේ තත්වය දුර්වල කිරීම අරමුණු කරගන්නා අතර, අනෙක් අතට චීනය මැඩීමේ අරමුණින් ඉන්දියාව, ජපානය, ඔස්ටේ්‍රලියාව හා එක්සත් ජනපදය යන රටවල් ඇතුළත් මිලිටරි සන්ධානයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා සාකච්ඡා දියත් වෙමින් තිබේ. ලංකාවට ඒමට පෙර, මයික් පොම්පෙයෝ ඉන්දියාවේ සංචාරය කළ අතර එහි දී යුදමය වශයෙන් වැදගත් එකඟතා කිහිපයකට එලැඹීමට නියමිතව තිබූ බව ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය වාර්තා කොට තිබුණි.

නොබැඳි විදෙස් පිළිවෙත යන්නෙන් ඓතිහාසිකව කිසිසේත්ම යටත්විජිතවාදය හා අධිරාජ්‍යවාදය ඉදිරියේ නිෂ්ක්‍රියව සිටීමක් අදහස් වූයේ නැත. 1961 දී යුගොස්ලෝවියාවේ බෙල්ග්‍රේඞ් නුවර පැවැති පළමු නොබැඳි ජාතීන්ගේ සමුඵවෙන් ආරම්භ වූ නොබැඳි ව්‍යාපාරය සීතල යුද්ධ පසුබිම තුළ බටහිර හෝ සෝවියට් කඳවුර අතර ආරවුලේ දී ‘නොබැඳි‘ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන බව ප්‍රකාශ කළ නමුදු, මූලික වශයෙන් අලුත නිදහස් වූ පැරණි යටත්විජිත රටවලින් සමන්විත වූ එකී ව්‍යාපාරය අධිරාජ්‍යවාදී අතපෙවීම්, යුද්ධ හා වර්ගවාදයට එරෙහි ප්‍රතිපත්තිමය ස්ථාවරයක පිහිටා සිටියේය. මේ සම්බන්ධ කීර්තිමත් ඉතිහාසයක් ලංකාව සතුය. උදාහරණ ලෙස, 1956 දී ඊජිප්තුව සූවස් ඇළ ජනසතු කිරීමත්, ඉක්බිති බි්‍රතාන්‍යය ප්‍රමුඛ රටවල් ඊජිප්තුව ආක්‍රමණය කිරීමත් සිදු වූ විට බණ්ඩාරනායක ආණ්ඩුව සූවස් ඇළ ජනසතු කිරීමට ඊජිප්තුවට තිබෙන අයිතිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටියේය. ඊජිප්තුවට එරෙහි යුද මෙහෙයුම්වලට ලංකාවේ වරාය භාවිත කිරීමට ඉඩ දීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කේන්ද්‍රයේ රටවල් අතලොස්සකට වාසි සහගත ලෙස සකස් වී තිබුණු නව යටත්විජිතවාදී ලෝක ආර්ථික රටාව වඩා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ලෙස ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සඳහා ඉදිරිපත් වූ – බටහිර රටවල් විසින් දැඩි ලෙස විරුද්ධත්වය පෑ නව අන්තර්ජාතික ආර්ථික රටාව වැඩපිළිවෙලට ලංකාව සක්‍රියව දායක වූ අතර කියුබාව, වියට්නාමය ආදි රටවලට කෙරුණු බටහිර අතපෙවීම්වල දී ආක්‍රමණිකයාගේ පාර්ශ්වය එරෙහිව හිට ගත්තේය. නොබැඳි ව්‍යාපාරය යම් සඵලතාවක් පෙන්වූ 1960-80 දශකවල අඩු වැඩි වශයෙන් එම ව්‍යාපාරය විවිධ කරුණුවල දී දැක්වූ පිළිවෙත මේ හා සමාන්තරය.
මේ අනුව ‘නොබැඳි‘ යනු ‘නිෂ්ක්‍රිය‘ යන්නට පර්යාය පදයක් නොවේ. ප්‍රශ්නය නම්, ලංකාවේ නව රජය විසින් අලුතින් හඳුන්වා දී තිබෙන ‘මධ්‍යස්ථ‘ යන්න තුළ ‘නොබැඳි‘ යන්නෙහි අන්තර්ගතව තිබූ අධිරාජ්‍ය විරෝධී සංරචකය අන්තර්ගතව තිබේද යන්නය. ආසියානු-ශාන්තිකර කලාපය තුළ එක්සත් ජනපදය රඟ දක්වමින් සිටින ආක්‍රමණික භූමිකාව සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ ස්ථාවරය කුමක්ද? දේශපාලන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ සිට ‘ආර්ථික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයට මාරු වීම‘ යන්නෙහි අදහස – ගෝලීය බලවතුන්ගේ වටලෑමට ලක්වන රටවල ස්වයං නිර්ණ අයිතිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම ආදි වූ දේශපාලනික මූලධර්ම ද්විතීයිකයි; අපට වැදගත් ආර්ථික වාසිය යන්නද? මේ ප්‍රශ්නය වඩා සංකීර්ණ වන්නේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් ගත් කල ‘පළමුව ඉන්දියාව‘ ප්‍රතිපත්තියක් තමුන් අනුගමනය කරන බවට ජයනාත් කොළඹගේ මහතා විසින් සිදුකොට තිබෙන ප්‍රකාශය සමග එකට ගත් විටය. ඉන්දියාව එක්සත් ජනපදය සමග මිලිටරිමය හවුලක් ඇති කරගැනීමේ පසුබිමක් තුළ ‘පළමුව ඉන්දියාව‘ යන්නෙහි තේරුම කුමක්ද? පසමිතුරුතා රේඛාවේ ඇමරිකානු අක්ෂය සමග සමපාත වීමට අවසාන අර්ථයෙන් අප සූදානම් බවද? මේ සම්බන්ධ පිළිතුරු පැහැදිලි නැති නමුදු මෙකී ප්‍රශ්න ගැන සජීවි සංවාදයක් පවත්වා ගැනීම මේ මොහොතේ ඉතාම අවශ්‍යයය.

රමිඳු පෙරේරා