■ ලසන්ත ද සිල්වා

බණ්ඩාරවෙල එළවලු තොග වෙළඳ මධ්‍යස්ථානය ඉදිරිපිට දැවැන්ත වාහන පෝලිමකි. ත්‍රිරෝද රථවල සිට ට්‍රක්රථ දක්වා වාහනවල සිය නිෂ්පාදන පටවාගත් කඳුකරයේ ගොවීන් සිය අස්වනු අලෙවි කර ගැනීම සඳහා පැමිණෙමින් සිටින අතර අගනුවරින් හා දිවයිනේ තවත් ප්‍රදේශ ගණනාවකින් පැමිණි වෙළෙඳුන්ද තම අවශ්‍යතාවයේ පරිදි නැවුම් අස්වනු මිළට ගැනීමට බලාපොරොත්තුවෙන් රැඳී සිටිති. වෙනදා සිය අස්වැන්න අලෙවි කිරීමෙන් අනතුරුව ගොවීන් පොදිකන්නේ වගාවට අවශ්‍ය පොහොර හා වෙනත් යෙදවුම් අලෙවි කරන වෙළඳසැල් අවට ය. එහෙත් අද එම වෙළඳසැල්වල කිසිම තදබදයක් නැත. ඒ ගොවීන්ට මිලදී ගැනීමට අවශ්‍ය පොහොර වර්ග කිහිපයක්ම විකිණීම පිණිස අවශ්‍ය තොග නැතැයි වෙළඳසැල් හිමියන් දන්වා ඇති බැවිනි.

එළවලු මිල ඉහළට

කොළඹ ඇතුළු තදාසන්න ප්‍රදේශවල උඩරට එළවලු මිළ ගණන් සීඝ්‍රයෙන් ඉහළ යද්දී හපුතල, බණ්ඩාරවෙල, නුවරඑළිය ප්‍රදේශවල ලීක්ස් වැනි වෙනදා තරමක් ඉහළ මිලකට අලෙවි වන එළවලු සමහරක සිල්ලර මිල කිලෝව රුපියල් හතළිහක් පමණ දක්වා පසුගිය දිනවල පහත වැටුණු අතර ඉන් ලැබුණු සංඥාව වන්නේ ලීක්ස්, බීට්රූට් වැනි එළවලු වර්ගවල තොග මිල රුපියල් 20ක් පමණ දක්වා අඩුව ඇති බවයි. පවතින විෂම වෙළඳපොළ රටාව නිසා මෙවැනි අඩු මිළකට එළවලු තොග විකිණීමට සිදුවද්දී ගොවි ජනයාගේ ආර්ථිකයට එය දැඩිව බලපෑවේ නිෂ්පාදන වියදමට සාපේක්ෂව ආදායම ඉතා අවම නිසා වන අතර එහිදී පාරිභෝගික ජනයාටද අත් වූ වාසියක් නැත්තේ කොළඹ හා සෙසු ප්‍රදේශවල එළවලු මිළ ගණන් ඉතාමත් ඉහළ මට්ටමක පැවතීම නිසාය.

කොවිඞ් 19 වසංගතය නිසා යාවත්කාලීන කරන ලද සීමා හේතුවෙන් මෙම අර්බුදය උද්ගත වූ බව පැහැදිලි නමුත් නිසි නියාමන යාන්ත්‍රණයක් ක්‍රියාත්මක වී නම් ගොවියා හා පාරිභෝගිකයා යන දෙදෙනාටම ජය-ජය මාදිලියේ විසඳුමක් ලබා දීමට ඉඩ ප්‍රස්ථාව තිබුණි. පත්වන හැම රජයක්ම සීතාගාර ඉදිකිරීම වැනි පොරොන්දු අහසේ පැල කර තිබූ අතර ඉදිකෙරුණු සීතාගාරයක් නැති නිසා අස්වැන්න වැඩි සමයේ අතිරික්තය පාරවල් අයිනේ අතහැර දමන්නට සිදු ව තිබේ.  මෙහි ප්‍රතිපක්ෂය උදාවන්නේ මිල ගණන් ඉහළ යන සමයේය. එහිදී පාරිභෝගිකයා අන්ත අසරණ වන්නේ සමහර එළවලු වර්ග පරිභෝජනය අතහැර දමන්නට සිදු වේ. එහෙත් ඉන් වාසි අත්වන්නේ ස්වල්පයක් ගොවීන්ට පමණක් වන අතර ජලසම්පාදන පහසුකම් නැති මාස් කන්නයට වගා කටයුතු කරන ගොවීන් ණයකාරයින් බවට පත් වේ.

වර්ෂා සමය උදාවීම නිසා  දැන් නැවතත් එළවලු මිළ ගණන් ඉහළ යන්නට පටන් ගෙන ඇති අතර බණ්ඩාරවෙලදී පවා අර්තාපල් සිල්ලර මිල රුපියල් දෙසියයක් වෙද්දී ඉතා සුළු මිලකට අලෙවි වූ තක්කාලි රුපියල් අසුවක් හා බෝංචි රුපියල් එකසිය හැටක්ද සෙසු එළවලු මිලද සාපේක්ෂව ඉහළ යන්නට පටන් ගෙන තිබේ.  ඉදිරි දින කිහිපයේ තවත් මිල ඉහළ යන අතර පාරිභෝගිකයා අපහසුවට පත්වන නමුත් ගොවියාට ඉන් වාසියක්ද සැළසේ. කොවිඞ් වසංගතයට අදාල ඉදිරි රෙගුලාසි සමග කුමක් සිදුවිය හැකිද යන්න ගැන අනාවැකි කීම අසීරු වුවත් ගොවීන් පවසන්නේ වෙනත් කරුණක් නිසා තමන්ගේ ආදායම අවිනිශ්චිත විය හැකි අතර එළවළු මිල වැඩිවීමෙන් පාරිභෝගිකයාද අපහසුවට පත්වන බවයි. ඔවුන් පෙන්වා දෙන මෙම අතුරු කාරණය වන්නේ පසුගිය ජනවාරියේ සිට පැවති හා දැන් අර්බුදයක් බවට පත්ව ඇති පොහොර හිඟයයි.

වියදමත් වැඩියි

කලාපයේ ආහාර ද්‍රව්‍ය නිෂ්පාදන මිල හා පාරිභෝගිකයන්ට දරන්නට සිදුවන මිලදී ගැනීමේ වැය බර වැඩිම රට ශ්‍රී ලංකාවයි.  ගොවීන් පවසන්නේ බීජවල සිට වගාවට අවශ්‍ය සියලු යෙදවුම්වල මිල ගණන් දරාගන්නට බැරි තරම් ඉහළ මට්ටමක පවතින බවයි. ඒ නිසා ආහාර මිල ගණන් ඉහළ යාම ස්වභාවිකය.   මේ වනවිට බණ්ඩාරවෙල වැලිමඩ ප්‍රදේශවල ගොවීන් ඉම්පෝර්ටඞ් ලෙස හඳුන්වන ආනයනික අර්තාපල් බීජ හොණ්ඩරයක මිල රුපියල් 18500ක් පමණ වේ.  අල වගාවෙන් ලාභයක් ලැබීමට නම් අල හොණ්ඩර හෙවත් පෙට්ටි දහයක්වත් සිටුවිය යුතුය.  එවැනි පසුබිමක බීජවලට පමණක් ප්‍රවාහන හා වෙනත් වියදම් ඇතුළුව  රුපියල් ලක්ෂ දෙකක් වැය වේ.

වැඩකුලී හා සෙසු යෙදවුම්වලට තවත් රුපියල් ලක්ෂ දෙකක් වියදම් වී නම් සමස්ත නිෂ්පාදන පිරිවැය රුපියල් ලක්ෂ හතරකි.  එකට දහය අනුපාතයට අස්වැන්න ලද විටක අල පෙට්ටි සියයක් හෙවත් කිලෝ පන්දහසක් නිපදවීමට ගොවියා සමත් වේ. සාමාන්‍යයෙන් තොග මිල රුපියල් එකසිය හැටක් පමණ වුවහොත් ගොවියාගේ සමස්ත ආදායම ලක්ෂ අටක් වී රුපියල් ලක්ෂ හතරක පමණ ආදායමක් ලැබේ. එසේ සියල්ල යහපත් අයුරින් සිදුවීමට තිබෙන ඉඩ අඩුය. බීජවල ගැටලුවල සිට බොහෝ හේතු නිසා ගොවියා බොහෝ විට සිටින්නේ පරාජිත කඳවුරේය. වියගසට බඳින ලද ගවයා මෙන් ඔහුට ඉවත යා නොහැකිව ගොවිතැනේ රැඳී සිටින්නට සිදුවන්නේ කළ හැකි වෙනත් කර්මාන්තයක් නැති බැවිනි. එසේම ගොවියා ගොවිතැනෙන් ඉවත්වීම රට වෙනත් අර්බුදයකට ඇදගෙන යන අතර දැනටමත් දුලබ විදේශ විනිමය සංචිත ආහාර ආනයනය සඳහා වැය කරන්නට සිදුවේ.  මේ වැසි සමය සමග උදාව ඇත්තේ බහුලව අර්තාපල් වවන කන්නයයි.  අහස්දියෙන් කඳුවල අල වවන ගොවීන්ට වසරේ එකම අර්තාපල් වගා කන්නය වන මෙය “කඳු කන්නය”යි. එහෙත් මෙවර අල වවන බලාපොරොත්තුවෙන් දෑස් දල්වාගෙන සිටි ගොවීන් පවසන්නේ පොහොර හිඟය නිසා තමන් අමාරුවේ වැටී සිටින බවයි.

ඔවුන්ට අනුව අල වගාවට අවශ්‍ය “අල පොහොර” නමින් හඳුන්වන මිශ්‍ර පොහොර වර්ගය වෙළඳසැල්වල නැත. අවශ්‍ය පොහොර මිලට ගැනීම සඳහා බණ්ඩාරවෙලට පැමිණ හිස් අතින් යාමට සූදානම්ව සිටි ඌව පරණගම බන්දුල අප හා පැවසුවේ කඳු කන්නයේ අල වගාවට බිම් සකස් කළ තමන් අමාරුවේ වැටී ඇති බවයි. “මං ගත්තේ ඉම්පෝටඞ් අල. පෙට්ටිය රුපියල් 18500 ගණනෙ. වැඩ කුලිත් ගියා.  ඒත් තවම පැළ කරගන්න විදියක් නැහැ. මොකද පැළ කරලා දාන්න පොහොර නැහැ.  අල පොහොර නොදා අල හදන්න බැහැ. ලොක්කො කියන විදියට මේවා ගොම පොහොර කොම්පෝස්ට් විතරක් දාලා කරන්න පුලුවන් වැඩ නෙවෙයි. දිගින් දිගට වැවුවම නිසරු වෙන පස පොහොර දාලා සරු කරන්න ඕන. ඒකට රසායනික පොහොරත් ඕනෑ.” යනුවෙන් ආවේගශීලීව අදහස් දැක්වූ ඔහු කිසියම් දැනමුතුකමක්ද බලධාරීන්ට දෙන්නේය.  සිය අස්වනු අලෙවි කිරීමට පැමිණි සමීරද මිළඟ කන්නයේ අල වැවීමට සූදානම් වන වැලිමඩ පදිංචි තරුණ ගොවියෙකි. ඔහු පවසන්නේ අල පොහොර නැතිව අල වැවීම අනවශ්‍ය අවදානමක් ගැනීමක් බවයි.

“අල ගහට මොනවා තිබ්බත් වැඩක් නැහැ අල පොහොර නැත්නම්.  ඉතිං මේ පාර තියෙන අවුල තමයි අල පොහොර නැතිකම. එකට දහයකවත් අස්වැන්නක් නැත්නම් වවලා වැඩක් නැහැ. එහෙම ගන්න බැහැ පොහොර නැතිව.  අනික මේ බීජ අලවලට කොම්පෝස්ට් කියල ප්‍රමිතියක් නැති කුණු ගොඩවල් දැම්මම අංකුර ඇදෙන්න කලිං කුණු වෙලා යනවා.’ යැයිද ඔහු පැවසුවේය.

ගැටලුව අලවලට පමණක් නොවේ.

උඩරට එළවලු වගාවේදී මිශ්‍ර පොහොර භාවිතය අවශ්‍ය වන්නේ අර්තාපල් සඳහා පමණක් නොවේ.  සෙසු එළවලු වගා සඳහාද එළවලු පොහොර, කොළ පොහොර හා සුපර් 02 පොහොර භාවිතා කරන අතර ඒවා මෙන්ම උඩරට තේ කලාපයට අවශ්‍ය තේ පොහොරද මේ දිනවල හිඟය. ඇතැම් ප්‍රදේශවල මේ පොහොර සොයාගන්නට ඇත්තේම නැත.  බල්ලකැටුව නාවෙලගම පදිංචි මහා පරිමාණයෙන් බෝංචි වගා කරන ගොවියෙකු වන උපුල් ප්‍රියන්ත පවසන්නේ පසුගිය ජනවාරි මාසයේ සිට යූරියා පොහොර හිඟයක්ද තිබූ නමුත් දැන් වෙළඳපොළෙහි යූරියා තිබෙන බවයි.

“යූරියා තිබුණ කියල මේ වැහි කන්නෙ වැඩි ප්‍රයෝජනයක් නැහැ. මොකද අපි වැස්ස කාලේ යූරියා පාවිච්චි කරන්නෙ අඩුවෙන්. මේ දවස්වල අපිට වුවමනාම පොහොර වර්ග දෙක එළවලු පොහොරයි, සුපර් 02 පොහොරයි තමා. මහත්තුරු ටීවී එකට ඇවිල්ල කටින් බතල හිටෙව්වුට වැඩක් නැහැ.  ඇත්ත තත්ත්වෙ දන්නෙ වගා කරන අපිනෙ.” යනුවෙන් ඔහු පවසයි. ප්‍රියන්ත පවසන අන්දමට සිය ප්‍රදේශයේ ගොවීන් බෝංචි වගාවේදී තේ පොහොරද භාවිතා කරයි.  ඒ කෘෂිකර්ම උපදේශකවරුන්ගේ උපදෙස් අනුව නොවේ.  සිය අත්දැකීම් වපසරිය මතය.

“වගාවෙ පස පෙරලද්දි අපි තේ පොහොර දාන්නෙ බෝංචිවැල්වල කොළ ඉවෙන්න. එතකොට තමයි කරල් වැඩි වෙන්නෙ. දැන් අපිට ඒක කරන්න විදියක් නැහැ. තේ වවන මිනිස්සුන්ටවත් තේ පොහොර නැතිව ඉද්දි බෝංචිවලට මොන තේ පොහොරද?” යනුවෙන් ඔහු ප්‍රශ්න කරයි. මෙවර අස්වැන්න අඩුවිය හැකි බවද එහි ප්‍රථීඵලයක් ලෙස එළවලු මිළ ඉහළ යා හැකි බවද අනාවැකියක් ලෙස පවසන ඔහු හේතුව සේ දක්වන්නේ පවතින පොහොර හිඟයයි.

බණ්ඩාරවෙල ඉරෝෂා ඇග්රෝ වෙත පැමිණ සිටි අභයපුර පදිංචි ගොවියෙක් පැවසුවේ  වැසි සමයේ පොහොර හිඟ වීම ඉතා දැඩිව ගොවිතැනට බලපාන බවයි.  ඔහුට අනුව එළඹෙන වසරේ මුල් කාර්තුවේ ජීවන වියදම ඉහළ යාමට මෙම තත්ත්වය අහිතකර ලෙස බලපානු ඇත. ඒ නිසා බලධාරීන් කළ යුත්තේ වහා පිළියම් යෙදීමයි.  බණ්ඩාරවෙල තල්දෙන ඇග්‍රෝහී අධිපති සුසිල් තල්දෙනට අනුව දැන් යූරියා හිඟයක් නැත.  එහෙත් වැසි සමයේ ගොවීන් යූරියා භාවිතා කරන්නේ අඩුවෙනි.  “දැන් හිඟ තේ පොහොර සහ මිශ්‍ර පොහොර. අපි  හිතමු එළවලු වගාවට අල පොහොර දානවා කියලා එළවලු පොහොර වෙනුවට. ඒක කරන්න පුලුවන් වුණාට ඵලදායකත්වය අඩුයි.  නිසි වෙලාවට අවශ්‍යම පොහොර වර්ගය නොදා වැඩක් නැහැ.  තක්කාලිවල ගෙඩි වැඩිවෙන්න නම් සුපර් 02 දාන්නම වෙනනවා. නැත්නම් වැඩක් නැහැ. ඉතිං මේ දවස්වල ඔය කිසි එකක් ගන්න  නැහැ හිඟයි.  මේක ගොවියාගේ ආදායමට බලපාන්න පුලුවන්. මොකද වැස්ස නිසා එළවලුවල ඩිමාන්ඞ් එක වැඩිවෙන කාලෙක බඩු අඩුවෙනවා කියන්නෙ පාඩුවක්. අපරාධයක්” යනුවෙන්ද සුසිල් අදහස් දක්වමින් පැවසුවේය.

නම හෙළි නොකළ පොහොර සමාගමක අලෙවි නියෝජිතයෙකු පැවසුවේ උද්ගතව ඇති තත්ත්වයට හේතුව  පසුගිය කාලයේ ආනයනය කළ පොහොරවලට අදාල සහන මිල ලබාදීම් වෙනුවෙන් ගෙවිය යුතු රාජ්‍ය භාග නිසි පරිදි ගෙවා නැති වීම බවයි. ඔහුට අනුව පොහොර සමාගම් වෙත ගෙවිය යුතු සමස්ත මුදල ගෙවා නොමැති නිසා ඇතැම් සමාගම් විදේශවලින් අවශ්‍ය තරම් පොහොර ගෙන්වීමට ඇණවුම් ලබා දී නැත.  ඒ අතර පවතින කොවිඞ් තත්ත්වය නිසා ඇතැම් රටවල නාවික මෙහෙයුම් ඇතුළු අපනයන සීමා වීමද මෙරට පොහොර සම්බන්ධ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තිය වරින්වර වෙනස්වීමද ගැටලුවට බලපා ඇති බව ඔහු පවසයි.

කෙසේවෙතත් පොහොර හිඟයෙන් ගොවීන් දැනටමත් බැට කන අතර ඉක්මන් පිළියමක් නොයෙදුවහොත් පාරිභෝගිකයාටද කබලෙන් ලිපට වැටෙන්නට සිදු වීම නියතය.■

■ පවිත්‍රා රූපසිංහ

රටේ කොරෝනා ආසාදිතයින් සංඛ්‍යාව 20,000කට ආසන්න වෙමින් තිබේ. ආසාදිතයන්ගේ පළමු සහ දෙවන පෙළ ආශ්‍රිතයන් තම නිවෙස්වලම නිරෝධායනයට යොමු කිරීම අඛණ්ඩවම සිදු වෙමින් පවතී. මොවුන් නිරෝධායන මධ්‍යස්ථාන කරා නොයවා, නිවෙස් තුළම අනිවාර්ය ස්වයං නිරෝධායනයට ලක් කරන්නට ආණ්ඩුව තීන්දු කිරීමෙන් අනතුරුව එම පවුල්වලට දෛනික ආහාර පාන ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් මහත් අර්බුදයක් පැණ නැඟුණි.

එය හමුවේ ආණ්ඩුවට නිහඬ පිළිවෙතක සිටීමට නොහැකි වීම තුළ පවුල් වශයෙන් ස්වයංනිරෝධායනය අනිවාර්ය කළ අය සඳහා රුපියල් 10,000 ක වටිනාකමක් යුත් වියලි සලාකයක් ලබා දීමට කටයුතු ආරම්භ කෙරුණි.

බැසිල් රාජපක්ෂගේ සභාපතිත්වයෙන් යුතුව ආර්ථික පුනර්ජීවනය සහ දරිද්‍රතාව තුරන් කිරීම සඳහා වන ජනාධිපති කාර්ය සාධක බලකායේ තීන්දුවක් අනුව එම බඩු මල්ල ආණ්ඩුව ලබා දෙන බවට විශාල මාධ්‍ය ප්‍රචාරණයක් ද ලබා දී තිබුණි. ඊට එළවළු සහ පලතුරු ඇතුළත්ව වියළි ආහාර අඩංගු වන බව නිවේදනයේ සඳහන් විය.

ආණ්ඩුව කර ඇති මූලිකම වරදක් වන්නේ නිරෝධායනය වන පුද්ගලයන් සඳහා ලබාදෙන ‘සහනාධාරයක්’ ලෙස පෙනී යන ආකාරයෙන් එම බඩු මල්ල පිළිබඳ ප්‍රචාරය කිරීමය. මෙය සහනාධාරයක් නොවේ. නිරෝධායන කඳවුරක නිරෝධායනයට ලක් කරන පුද්ගලයන්ට පිසූ ආහාරපාන ලබාදෙයි. ආණ්ඩුවට නිරෝධායනය වන සියලුදෙනා වෙනුවෙන් කඳවුරු පවත්වාගෙන යෑමේ හැකියාවක් නැති නිසා පුද්ගලයෝ  නිවෙස්වල නිරෝධායනය කරනු ලබති.

නිරෝධායනයේදී බාහිර සමාජය සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්විය නොහැකි නිසා ඔවුන්ට ආහාර සැපයුම් අත්‍යවශ්‍ය වෙයි. ඒ නිසා මෙය ‘නැතිකමට’ සහන ලබාදීමක් නොවේ.

මෙම වියළි ආහාර බෙදාදීමේ ගැටලු බොහොමයක් පිළිබඳ සිදුවීම් වාර්තා විය. ආණ්ඩුව දිගින් දිගටම ජනතාවට ආධාර නොලැබෙන බවට ඉදිරිපත් වන අදහස් ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සිටී. ආණ්ඩුවට අනුව සියල්ල හොඳින් සිදු වේ.

අප සමග අදහස් දැක් වූ අක්මීමන තොටගොඩ පවුලක සාමාජිකයෙක් තමන්ගේ අත්දැකීම් මෙසේ විස්තර කළේය.

‘අපේ පුතෙක් විදෙස්ගත වීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් පීසීආර් පරීක්ෂණයක් කර ගත්තා. ඒ පරීක්ෂණයෙන් ඔහුට කොවිඞ්-19 පොසිට්ව් කියලා පණිවුඩය ආවා. පවුලේ අයත් සමඟ තවත් හතර දෙනෙක් ඒ වෙන කොට ගෙදර ඇවිත් සිටියා. විදෙස්ගත වීම වෙනුවෙන් කුඩා උත්සවයක් සූදානම් කරලා පවුලේ ඥාතීන් එකතුවෙලා සිටියේ. එදිනම අපි සියලු දෙනාට නිවසේම නිරෝධායනය වන ලෙස පීඑච්අයි මහත්තයා හරහා පණිවුඩය ලැබුණා. පවුලේ 08 දෙනෙක් ගෙදරම නිරෝධායනය වුණා.

අපට දෙපාරකට වියළි ආහාර මලු ගෙනත් දුන්නා. බඩු අරගෙන ආවේ ප්‍රදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ නිලධාරීන්. ඔවුන් ආපු ගමන් අපේ ගෙවල් දොරවල් වතු පිටි බලලා කිව්වා ඔයගොල්ලන්ට නම් ආධාර අවශ්‍ය නැහැ, වත්කමක් දේපළ හොදට තියෙනවා කියලා පේනවා කියල. එහෙම කියලා ආධාර මල්ල ලබා දීමට පවා මැලිකළා. අපි විශ්‍රාම ගිය රජයේ සේවකයන්. අපිට මුදල් ප්‍රශ්නයක් නැහැ තමයි. එහෙත් මුදල් තිබුණත් අපිට නිවසින් බැහැරට යන්න බැරි බව ඔවුන්ට පැහැදිලි වෙන්න එපැයි.’

අප මුලින් සඳහන් කළ ගැටලුවට ඔවුන් මුහුණ දී තිබේ. ඔවුන් පවසන අන්දමට ප්‍රාදේශීය නිලධාරීන් ඔවුන්ට ‘සහනාධාර’ අවශ්‍ය නැති බව කියා තිබේ. එහෙත්, මේ පුද්ගලයන්ට අවශ්‍ය සහනාධාර නොව නිවසේ සිර වී ඉන්නට සිදු වන කාලසීමාව තුළ ආහාරපාන ලබාගැනීමට මාර්ගයක්ය. ඔහු වැඩිදුරටත් මෙසේ කීය.‘අපි 08 දෙනෙකුට බඩු මලු දෙකක් ලැබුණා. ඒ අතර හාල් කිලෝ 20 ක්, කඩල, පාන් පිටි, පරිප්පු, සීනි වගේ දේවල් තිබුණා. ආණ්ඩුවෙන් ලබා දෙන 10,000ක බඩු මල්ලේ පලතුරු කිරි

ක බඩු මල්ලේ පළතුරු කිරි එහෙම තියෙනව කියල ටීවී වල කීවාට අපට නම් ඒවා ලැබුණේ නැහැ. 08 දෙනෙකුට දින 14 ක් කෑමට ඒ බඩු කොහොමත් ප්‍රමාණවත් වුණේ නැහැ. අපිට අසල්වාසීන් සහ අපේ නෑදෑ හිතවතුන් කරපු උදව් නිසා ජීවත් වුණා. ආණ්ඩුවෙන් දෙනවා කිව්වාට ඒක සොච්චමක්. අපිත් එක්ක තවත් ගමේ ගෙවල් කීහිපයක් සහ සිල්ලර බඩු කඩයක් කරන පවුලකුත් නිරෝධායනය වුණා. ඒ අතර සමහර මිනිස්සු එදා වේල හොයාගෙන ජීවත් වෙන අයයි. ඒ අය අපිටත් වඩා ගොඩක් අමාරුකම්වලට මුහුණ දුන්නා කියල මා දන්නවා. අපිට අපහාස කරපු නිළධාරීන් මෙම නිරෝධායන කාලය අවසන් වුණාම මම හමුවෙනවා. නිරෝධායනය කියන දේ තේරුමවත් ඔවුන්ට වැටහිලා නැහැ කියල අපිට හැතෙනවා. ආණ්ඩුව ඒව දැනුවත් කරන්නෙ නැද්ද නිළධාරීන්ට. නැත්නම් අධීක්ෂණයක් නැති නිසා නිළධාරීන් තමන්ගේ හිතුමතේට වැඩ කරනවාද කියා මට හිතෙනවා.’

මරදානේ ඩීන්ස් පාරේ නිරෝධායනය සඳහා යොමු වී සිටි පුද්ගලයෙකු මෙසේ කීය.

‘අපේ ෆ්ලැට් එකේ ගෙවල් බොහෝමයක් නිරෝධායනය වෙනවා. ඒ විතරක් නෙමෙයි අපිට මාස ගානක සිටන් ඇඳිරි නීතිය. මගේ පවුලේ අයත් දෙවන පෙළ ආශ්‍රිතයින් විදියට නිරෝධායනය වුණා. දැන් ඒ කාලය අවසන් වෙලා ඉන්නේ. අපේ ගෙවල් අවට මිනිස්සු මැරෙනවා අපි දකිනවා. මොනවාට මැරෙනවද කියල ආරංචියක් නැහැ. අපිත් ජීවත් වෙන්නේ මැරිලා වගේ තමයි. මහල් නිවාසයේ නිරෝධායනය වෙන සහ නොවන දෙපිරිසම සිටිනවා. නිරෝධායනය නොවන පවුල්වල මිනිස්සුන්ටත් කන්න නැහැ. අපිටත් වඩා ඒ මිනිස්සු අමාරුවෙ වැටිලා හිටියේ. අපේ ප්‍රදේශයට ඇඳිරි නීතිය නිසා එළියට ගිහින් ආහාර මිලදී ගන්න විදියක් නැහැ. ගෙදරට කිසිම ආධාරයක් ලැබෙන්නෙත් නැහැ. දෙයක් බෙදා ගන්න කවුරුවකුත් නැහැ. කා ගාවවත් වැඩිපුර යමක් දැන් නැහැ. ඉල්ලගන්න කියලාත් දැන් කෙනෙක් නැහැ. දැන් මාසයකටත් වැඩියි. හිතවත්කමට සිල්ලර කඩයක් පිටිපස්සේ දොරෙන්වත් ගන්න දෙයක් නැහැ. මොකද ඒ කඩවල්වල කිසිම දෙයක් දැන් නෑ. හිස් රාක්ක විතරක් තියෙනවා. නිරෝධායනය දින 14 ක් අවසන් කළත් ඒත් ආයෙම ගෙවල් ඇතුළෙ හිරවෙලා ඉන්නේ. ගෙදර ඉන්න එක ඉවසන්න පුළුවන්. ඒත් බඩගින්න ඉවසන්න බැහැ. බඩගින්නෙ දරුවො අඬනවා ඉවසන්න පුළුවන්ද. එක්කො අපිට එළියට ගිහින් ජීවත් වෙන්න ඉඩ දෙන්න ඕනෑ. නැත්නම් ආහාර සපයන්න ඕනෑ.’

මේ පුද්ගලයන් පිනට ඉල්ලීමක් හෝ හිඟාකෑමක් කරනවා නොවේ. පාලනය කළ හැකිව තිබියදී කොවිඞ්-19 වසංගතය පැතිර යෑම ගැන ආණ්ඩුව වගකීම ගත යුතුය. ඒ අනුව මෙම පුද්ගලයන්ට සහන ලබාදීම ගැන සලකා බැලිය යුතුය.

‘ආධාර විදියට නිරෝධායනය වන විට බඩු මළු කීපයක් ලැබුණා. එක එක සැරේට ගෙනත් දුන්නා. ඒකත් ලොකු දෙයක්. පළතුරු එහෙම පස්සේත් ගෙනත් දුන්නා. එහෙම කළේ කලින් පළතුරු බෙදා හරින්නට තිබුණේ නැති නිසා කියලා ඒ නෝනා මහත්තුරු අපට කිව්වා. එළවළු කාපු කාලයක් දැන් මතක නැහැ. අපේ පවුලේ 07 දෙනෙක් ඉන්නවා. දරුවො හතරදෙනයි.

දැන් අපේ අම්මලා ඉන්න පළාතට උඩින් ඩ්‍රෝන් එවනවාලු නිරෝධායන නීති කඩනවාද බලන්න. ඩ්‍රෝන්වලට අපි කන බොන විදියත් පේනවානම් හොඳයි. අපේ බඩගින්නත් පේනවානම් හොඳයි. මේ රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීමට ගෙවල්වලට වෙලා ඉන්න අපි අකමැති නැහැ. අපි එහෙම කළ යුතුයි කියල අපි දන්නවා. එහෙත් අපිට අඩුම තරමේ අපේ දරුවන්ටවත් කෑම ටික ලබාදෙන්න. ටීවීවල නම් එක එක දේවල් කියනවා. ඒවා ඒත් කරන්න මහපොළොවේ නැහැ.’■