වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට පත් වීමෙන් පසු සංවර්ධන කටයුතු සඳහායැයි කියමින් හෙළි කිරීමට බලාපොරොත්තු වන වනාන්තර ඉඩම් ප්‍රමාණය අක්කර ලක්ෂ දෙකක් පමණ වනු ඇතැයි අනුමාන කරන බව ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයේ නීති සහ පරිසර නිලධාරී සජීව චාමිකර චෝදනා කරයි.
ඔහු ඒ බව සඳහන් කළේ ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරය මේ වන විට මැදිහත්වෙන වනාන්තර හෙළිපෙහෙලි කිරීමේ සිදුවීම් මොනවාදැයි අප කළ විසීමකදීය. එම සිදුවීම් පිළිබඳ ඡායාරූප, ආණ්ඩුවේ නිලධාරීන් යැවූ ලිපි ආදිය තමන් සතුව පවතින බව ඔහු කීය.
ඇවන්ගාඩ් සමාගම මෑත කාලයේ පිහිටුවාගත් ඇවන්ඇග්‍රො නම් සමාගමට බන්ධනාගාර රැඳෙවියන් යොදාගෙන බඩඉරිඟු වගා කිරීමට අවසර දී ඇතැයි කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් සුමේධ පෙරේරා 2020 ඔක්තෝබර් 20 වැනිදා ඇවන්ගාඩ් මැරිටයිම් සර්විසස් සමාගම වෙත යැවූ ලිපියකින් අක්කර 40,000ක් ලබාදීමට එකඟ වී ඇතැයි ද ඔහු කීය.
අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ පොල්ලෙබැද්ද රඹකැන්ඔය ප්‍රදේශයේ අක්කර 5426ක් කොටස් 15කට බෙදා සමාගම් 12කට දී ඇති බවත්, ඉන් කොටසක බඩඉරිඟු වගා කිරීම අරඹා ඇති බවත් ඔහු කීය. මධ්‍යම පරිසර අධිකාරිය 2020 ඔක්තෝබර් 15 වැනිදා ශ්‍රී ලංකා මහවැලි අධිකාරියේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා වෙත යවන ලද ලිපියකින් ඒ බව තහවුරු වන බව ඔහු පෙන්වාදුන්නේය.
කෘෂිකර්ම අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයාගේ අංක ව්‍යා/පු/1/ 2/2020 අංකය දරණ ලිපියෙන් මොනරාගල, අනුරාධපුර සහ බදුල්ල කියන දිස්ත්‍රික්ක තුනේ අක්කර අසූදාහක් බඩඉරිඟු වගා කරන්න ඉල්ලීම් කර ඇතැයි ඔහු කීය.
පසුගිය වසරේ නොවැමබර් 02 වැනිදා කන්තලේ සීනි සමාගමේ කළමණාකාර අධ්‍යක්ෂ කේ.එස්.ටී පෙරේරා ඉඩම් අමාත්‍ය එස්.එම්. චන්ද්‍රසේන වෙත ලිපියක් යවා තිබුණු බව ඔහු වැඩිදුරටත් පෙන්වා දුන්නේය. කන්තලේ අක්කර 2000ක ප්‍රදේශයක් දැනටත් සුද්ධ කර ඇති බව එම ලිපියේ සඳහන්ය.
සෝමාවති වනෝද්‍යානයේ මායිම් වෙනස් කර අක්කර තුන්දහසක ප්‍රමාණයක් වෙන් කර ඇති බවත්, කන්දකාඩු ප්‍රදේශයේ අක්කර අටදාස් පන්සීයක ප්‍රමාණයක් කොටස් කරමින් සිටින බවත්, මොණරාගල දිස්ත්‍රික්කයේ දෙමළිය වන්දම ප්‍රදේශයේ අක්කර හයදහසක් පැලවත්ත සීනි සමාගම හෙළි කරන බවත් ඔහු කීය. මීට අමතරව සිදුවීම් ගණනාවක් පිළිබඳ තොරතුරු එකතු කර තිබෙන බව ඔහු පැවසීය.■
ආණ්ඩුව අක්කර ලක්ෂ දෙකක් කපනවා – සජීව චාමිකර
හිටපු ක්‍රීඩා පරිපාලකයන්ට නාමල්ගෙන් අවසර
එක් එක් ක්‍රීඩාවේ ජාත්‍යන්තර සංසද සඳහා ක්‍රීඩා පරිපාලකයන් වශයෙන් සහභාගිවූවන්ට ජාතික ක්‍රීඩා සංගම්හි නිලතලවලට තරඟ කිරීමේ අවස්ථාව ක්‍රීඩා ඇමති නාමල් රාජපක්ෂ ලබාදී ඇත. එම අවසරය ඔහු ලබාදී ඇත්තේ ක්‍රීඩා පනත යටතේ පෙබරවාරි 19 වැනිදා නිකුත් කරන ගැසට් පත්‍රයක් මගින් නියෝග නිකුත් කරමින්ය.
මීට පෙර එම නියෝගවල සඳහන් වූයේ ඒ ඒ ක්‍රීඩාවේ ජාතික මට්ටම ක්‍රීඩා කර ඇති අයට ජාතික ක්‍රීඩා සංගම්වල තනතුරුවලට ඉදිරිපත් විය හැකි බවයි. එම කොන්දේසිය අදාළ නොවුණේ භාණ්ඩාගාරික තනතුර සඳහා පමණය. ජාතික මට්ටමේ ක්‍රීඩා නොකළ පුද්ගලයින් ක්‍රීඩා සංගම් නිලවරණවලට තරඟ කළේ ක්‍රීඩා අමාත්‍යවරයාගේ නිර්දේශ මතය. මෙම අලුත් නියෝගය හේතුවෙන් ක්‍රීඩා පරිපාලනයට සම්බන්ධවී සිටි හිටපු ක්‍රීඩකයන් නොවන අයට ක්‍රීඩා සංගම් නිලවරණවලට ඉදිරිපත්වීමේ හැකියාව ලැබේ.■
හමුදාව දැම්මොත් සෞඛ්‍ය සේවා අරගලයට
සෞඛ්‍ය කනිෂ්ඨ කාර්ය මණ්ඩලය ආරම්භ කර ඇති වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ගය කඩාකප්පල් කිරීම සඳහා හමුදාව යෙදවුවහොත් ඊට එරෙහිව අනිකුත් සේවාවන්ද එම අරගලයට සහාය දීමට තීරණය කර ඇති බව රවි කුමුදේශ් පවසයි.
සෞඛ්‍ය සේවයේ නොමැති තනතුරු සඳහා ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකායෙන් එවා තිබෙන මෙම පුහුණුලාභීන් යොදවා තිබෙන බවත්, කනිෂ්ඨ කාර්ය මණ්ඩලය අනවශ්‍ය අරගලයකට ඒ මගින් ආණ්ඩුව ඇද දමා ඇති බවත් කුමුදේශ් මහතා කීය. එමෙන්ම ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේ දැනට සෞඛ්‍ය සේවාව තුළ කනිෂ්ඨ කාර්ය මණ්ඩල සේවකයින් 3000ක් ස්ථීර පත්වීම් නොමැතිව සේවය කරන බවය.
ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකාය මගින් පුහුණුවීම සඳහා සෞඛ්‍ය සේවයට අනුයුක්ත කර ඇති පිරිස එම කටයුතුවලින් ඉවත්කරන ලෙස ඉල්ලා කණිෂ්ඨ කාර්ය මණ්ඩලය මෙම වර්ජනයේ නිරත වේ. එම වර්ජනය සඳහා කණිෂ්ඨ කාර්ය මණ්ඩල වෘත්තීය සමිති 21ක් එක්වී තිබූ අතර ඉන් ආණ්ඩුවට සම්බන්ධ වෘත්තීය සමිති 5ක් මේ වනවිට වර්ජනයෙන් ඉවත් වී තිබේ.■
පිළිසඳරට 150 සීමාව නැද්ද?
කොවිඩ් ආසාදිත පුද්ගලයන් හමුවීම බස්නාහිර පළාතෙන් පිට වැඩි වශයෙන් හමුවන්නට පටන් ගැනීමෙන් පසු මිනිසුන් ඒකරාශි වන සියලු අවස්ථා සීමා කළ බව සෞඛ්‍ය බලධාරින් ප්‍රකාශ කරන්නට විය.
ඒ අනුව මංගල හා අවමංගල උත්සවයකට සහභාගි කර ගත හැකි සංඛ්‍යාව නැවතත් 50 දක්වා අඩුකරන බව ප්‍රකාශයට පත්විය. ඊට උත්සව කටයුතුවලට සම්බන්ධ වන පිරිස්වලින් එල්ල වූයේ දැඩි විරෝධයකි. උත්සව කටයුතු සඳහා සහභාගිවන කලාකරුවෝද මාධ්‍ය සාකච්ඡා පවත්වමින් එයට විරෝධය දැක්වූහ.
එම සෞඛ්‍ය තීරණය සම්බන්ධයෙන් කරන ලද විමසීමකදී කොරෝනා ව්‍යාප්තිය වැළැක්වීමේ ජාතික ක්‍රියාන්විත මධ්‍යස්ථානයේ සම ප්‍රධානී යුද හමුදාපති ශවේන්ද්‍ර සිල්වා කියා ඇත්තේ එම උත්සව අවස්ථා 50ක පිරිසකට සීමා කිරීමට කිසිදු තීරණයක් මෙතෙක් ගෙන නැති බවය. එම උත්සව අවස්ථාවන්ට පුද්ගලයන් 150ක උපරිමයක් සහභාගි කරගත හැකි බවත්, එය සිදුකළ යුත්තේ එමෙන් දෙගුණයක් සහභාගි කරගත හැකි ඉඩක බවත් වැඩි දුරටත් අවධාරණය කර ඇත.
වත්මන් කොවිඩ් ව්‍යාප්තිය මත පාසල් විවෘත කිරීම පමාවූ අතර විවෘත කරන ලද පාසල්ද නැවත වසා දැමුණී. එමෙන්ම පාසල්වල සියලු උත්සව අවස්ථා අවලංගු කළේය. ඒ ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පළමු වසරට ළමයින් ඇතුළත් කිරීමේ උත්සවයක් තබමින් හා එම තීරණය එම උත්සවයට පමණක් අවලංගු වන පරිදිය.
උත්සව යන්න මංගල, අවමංගල අවස්ථාවන්ට පමණක් සීමා වන්නේ නැත. සීමාව 50ද 150ද සියලු අවස්ථාවන්ට පොදුවිය යුතුය. එය ජනාධිපතිවරයාගේ ගම සමඟ පිළිසඳරටද අදාල විය යුතුය. අප දකින ගම සමඟ පිළිසඳරට සහභාගි වන පිරිස 150 ඒවා මෙන් කිහිප ගුණයකි. එසේම එම පිරිස මුව ආවරණ පැළැඳ සිටියත් මීටරයක දුර පවත්වාගෙන සිටින්නේ නැත. පෙනී යන්නේ එහි නිර්මාතෘ ජනාධිපතිවරයා පවා එම උපදෙස් ලබාදී නැති බවය.
අපගේ ප්‍රශ්නය වන්නේ පුද්ගලයින් 150 නීතිය ගම සමඟ පිළිසඳරට අදාල වන්නේ නැතිද යන්නය.■
නීතිඥ සංගම් සභාපති නිලවරණය බෙදීම් ඇවිස්සීමට එරෙහි අතුල්පහර
ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමයේ 2021-22 වසර සඳහා සභාපතිවරයා තෝරාගැනීම සඳහා පැවැති නිලවරණය, 24වැනි දා නිමාවිය. ජනාධිපති නිීතිඥ සාලිය පීරිස් ඡන්ද 5093ක්ද, ජනාධිපති නීතිඥ කුවේර ද සොයිසා ඡන්ද 2707ක්ද ලබාගත්හ. සාලිය පීරිස් මහතාගේ වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණය, 2386ක් වන අතර, එය කුවේර ද සොයිසා මහතා ලබා ගත් මුළු ඡන්ද ප්‍රමාණයට වඩා අඩුවන්නේ හුදෙක් 321කිනි. එහි තේරුම, පරාජිතයා ලබාගත් ඡන්ද ප්‍රමාණයට ආසන්න වශයෙන් දෙගුණයක් ජයග්‍රාහකයා ලබාගෙන ඇතිය යන්නය.
මෙවර
නීතිඥ සංගම් නිලවරණය ගැන විවිධ අර්ථවිග්‍රහ මේ වන විටත් සමාජ මාධ්‍ය හා වෙනත් ආකාරයෙන් එළිදකිනු පෙනේ. ඒවායේ ඇති සමහර නිරීක්‍ෂණ, නීතිඥ සංගමය හැටියට සැලකූ කල කිසිම පදනමක් නැති හුදු හිතලු හැටියටද දැක්විය හැකිය.
කෙසේ වෙතත් මෙවර නිලවරණ ක්‍රියාදාමය, පැවැත්වුණේ කෝවිඩ් 19 ව්‍යාප්ත වීමේ රැල්ලක් මැදය. ඒ නිසා හැකි තරම් උපරිමයෙන් සෞඛ්‍යාරක්‍ෂක පිළිවෙත් පිළිපැදීම අත්‍යවශ්‍ය විය. දිවයිනේ සෑම අධිකරණ කලාපයකම දිසා අධිකරණවලදී, ඒ ඒ කලාපයේ සාමාජිකයන්ට ඡන්දය පාවිච්චි කළ හැකිවීම නීතිඥ සංගමයේ විශේෂත්වයයි. එහෙත් වැඩි නීතිඥ ගහනයක් සිටින්නේ කොළඹ කේන්ද්‍ර කරගෙන නිසා කොළඹ නිලවරණ විධිවිධාන වැදගත්ය. නිලවරණය භාරව සිටි නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සොලිසිටර් ජෙනරාල් සංජේ රාජරත්නම් හා ඔහුගේ කාර්ය මණ්ඩලය එහිදී සිය වගකීම ඉතාම ඉහළින් ඉටුකර තිබුණු බව ඔවුන්ට කරන ගෞරවයක් ලෙස සටහන් කර තැබිය යුතුය. පරිගණක තාක්ෂණය හැකි උපරිම ආකාරයෙන් යොදානිමින්, කිසිම අවස්ථාවක අවුලක් ඇති නොවන පරිදි ඔවුන් කටයුතු පිළියෙල කර තිබුණි.
එහෙත්, නීතිඥ ප්‍රජාවේ හැසිරීම් තුළ සෞඛ්‍යාරක්‍ෂක පිළිවෙත් රැකුණාදැයි කිසිවකුට සාධාරණ ප්‍රශ්නයක් පැනනැගීම ස්වාභාවිකය.
මේ නිලවරණ ක්‍රියාදාමය, නීතිඥ සංගම් ඉතිහාසයේ අතිශය විවේචනයට ලක්වූ එකක් හැටියට සැලකිය හැකිය. මෙතෙක් කිසිදා නිලවරණයකදී නොදුටු ප්‍රචාරක පිළිවෙත් හා ක්‍රියාකාරකම් නිසා, සාමාන්‍යයෙන් නිලවරණයකදී දක්නට ලැබෙන සියලු ආචාර ධර්ම කෙළෙසෙන බවට කනිෂ්ඨ ජ්‍යෙෂ්ඨ භේදයකින් තොරව සාතිශය බහුතර නීතිඥවරු/වරියෝ චෝදනා කරන්නට වූහ. අනෙක් අතට, ජාතික දේශපාලනයේ තිබෙන සියලු කුණුකසළ නීතිඥ සංගමයේ නිලවරණය තුළටද මහා පරිමාණයෙන් ගෙන ඒමට සභාපතිධුරයට තරග කළ එක් පාර්ශ්වයක අනුගාමිකයෝ උත්සාහ කළහ.
නීතිඥ සංගමය යනු, ලංකාවේ සියලුම නීතිඥවරුන්/වරියන් හුදෙක් සිය නීතිඥ දිවුරුම දීම නිසාම සාමාජිකත්වය ලබන සංගමයකි. හෙවත් සියලු නීති වෘත්තිකයන්ගේ එකම වෘත්තික සංගමයයි. ඒ තුළ විවිධ මට්ටමේ සේවාදායකයන් වෙනුවෙන් පෙනීසිටින නිීතිඥවරු, උසාවි තේරාවලියේ හැම උසාවියකම පෙනීසිටින නීතිඥවරු, උසාවි නොගොස් විවිධ වෘත්තීන්හි යෙදෙන නීතිඥවරු ඈ මෙකී නොකී විවිධාකාර ක්‍ෂෙත්‍රවල කටයුතු කරන නීතිඥවරු සිටිති. එපමණක් නොව සියලු ආගම්වලට, සියලු ජාතීන්ට, සියලු වර්ගයන්ට, සියලු කුලවලට අයත් නීතිඥවරු/වරියෝ එහි සාමාජිකයෝ වෙති. වැදගත්ම කාරණය මේ බෙදීම් කිසිවක් නොසලකා නීතිඥ සංගමය මේ සියලු වෘත්තිකයන්ට ඡත්‍රයක් වැනි සංගමයක් වීමයි.
මෙවර නිලවරණ ක්‍රියාදාමයේ කැපී පෙනුණු දේ නම් ජාතිවාදය, ආගම්වාදය, ප්‍රාදේශීයවාදය මෙන්ම නිර්ලජ්ජිත ලෙස කුලවාදයද අවුස්සමින් නීතිඥයන් අතර විවිධාකාර බෙදීම් ඇතිකර, ඡන්දය ලබාගැනීමට එක් පාර්ශ්වයක් ගත් පහත් උත්සාහයයි. එහිදී ප්‍රතිවාදී අපේක්‍ෂකයා රට පාවාදෙන්නකු යැයිද, ඔහු ලංකාවේ යුද වීරයන් පාවාදෙන්නට සැකසූ ජාත්‍යන්තර කුමන්ත්‍රණයක කොටස්කරුවකු වන බටහිර ගැත්තකු යැයිද, කිසිම ආගමකට නැත්තකු යැයිද, විසමාචාර චෝදනා ලැබුවකු යැයිද, ඔහු සභාපති වුවහොත් රට කෑලි කෑලිවලට කැඩී ගොස්, ජාත්‍යන්තර බලවේගවලට යටත් වන්නේ යැයිද, රණවිරුවන් විදුලි පුටුවට ගෙනයනු ඇතැයිද ආරෝපණය කරන ලදි. ඒ සඳහා නිර්නාමිකව සමාජ මාධ්‍ය හා වෙනත් ක්‍රම ඔස්සේ බරපතළ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් ගෙන යන ලදි. ඊට අමතරව, ප්‍රාදේශීය නීතිඥ සංගම්වලට මෙතෙක් නොවූ විරූ ආකාරයෙන් යහමින් මුදල් හා වෙනත් උපකරණ ආදිය නොමිලේ බෙදාදීම කරන ලදි. විවිධ සුබසාධන වැඩ කරන ලදි. ආගමික භක්තියෙන් පටන්ගෙන, හිටපු නීතිඥ සංගම් ප්‍රධානීන් තමන්ට සහාය දෙන බවට ව්‍යාජ ප්‍රචාර යැවීම දක්වා සියලු වැරදි පිළිවෙත් නිලවරණය සඳහා භාවිත කරන ලදි. කෝවිඩ් ආසාදිත නීතිඥයන්ට රජයේ රෝහල්වල වෙනම වාට්ටුවක්, තීරු බදු රහිත වාහන, ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතිඥවරුන්ටෙ ජනාධිපති නීතිඥ අභිධාන ලබාදෙන බවට පොරොන්දු දෙන ලදි. මේ ක්‍රියාදාමය සඳහා අතිශය විශාල මුදලක් වියදම් කරන බව පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබුණු අතර, පොරොන්දු, මුදල්, ප්‍රතිපාක්‍ෂිකයාට ව්‍යාජ චෝදනා එල්ලකිරීම් හරහා නීතිඥවරුන්ගේ ඡන්දය ලබාගත හැකියැයි එම පාර්ශ්වය දැඩිව කල්පනා කළ බව පෙනේ.
එහෙත්, ඔවුන්ට ජයගත හැකි නොවීය. අතිවිශාල වැඩි ඡන්ද සංඛ්‍යාවකින් සාලිය පීරිස් මහතා ජය ගැනීමෙන් පෙන්වන්නේ, ඒ සියලු උත්සාහයන් නීතිඥ සංගමයේ සාතිශය බහුතරය විසින් ප්‍රතික්‍ෂෙප කරනු ලැබ ඇති බවයි. සියලු බෙදීම් අවුස්සා වෘත්තිකයන්ගේ ඡන්දය ලබාගැනීමට ගත් නිහීන උත්සාහයට එරෙහි බලවත් අතුල් පහරක් සෑම ආකාරයකම නීති වෘත්තිකයන් විසින් එල්ල කරනු ලැබ ඇති බවයි. එපමණක් නොවේ, අනාගතයේදීද මෙවැනි අශ්ලීල නිලවරණ ක්‍රියාදාමයක කිසිම අපේක්‍ෂකයකු නොයෙදිය යුතුයැයි අනතුරු අඟවා ඇති බවයි.
වැදගත් දෙයක් තිබේ. මේ නිලවරණයේදී ආණ්ඩුව, විශේෂ මැදිහත්වීමක් නොකිරීමයි. පොදුජන පෙරමුණේ ලේකම්වරයා ඇතුළු පිරිසක් පරාජිත අපේක්‍ෂකයාට පක්ෂයේ සහාය ලබාගැනීමට යම් උත්සාහයක යෙදුණා මිසක, ආණ්ඩුව දේශපාලන වශයෙන් මැදිහත්වීමක් නොකළේය. ප්‍රාදේශීය වශයෙන් එවැනි උත්සාහයක යෙදුණු තැන්වලදීද එය අසාර්ථක විය.
වැදගත්ම කාරණය ජයග්‍රාහි පීරිස් මහතාගේ පාර්ශ්වය තුළ සියලු ආගම්, ජාති, වර්ග, කුල හා දේශපාලන අදහස් දරන්නන් භේදයකින් තොරව ඒකරාශීව සිටීමයි. ආණ්ඩුවේ ඉහළම උදවියගේ නීතිඥවරුන් හැටියට කටයුතු කරන වෘත්තිකයන් පවා සිටියේ සාලිය පීරිස් මහතාගේ පාර්ශ්වයේය. පීරිස් මහතා දිනවීමට, ඒ සියලු පිරිස එකාවන්ව මහන්සි වූ බව පෙනුණි. ඒ නිසා, පීරිස් මහතාගේ ජයග්‍රහණය, ආණ්ඩු විරෝධීන්ගේ රැල්ලක ජයග්‍රහණයක් හැටියට හුවා දක්වන, අමුතු සුළඟක් හමන බව පෙන්වන නිර්වචන හාස්‍යයෙන් බැහැර කළ හැකිය. මෙය රාජපක්‍ෂලාගේ දැවැන්ත ඇදවැටීමක් ලෙස ලියන කියන දේද, නීතිඥ සංගමයට අදාළකමක් නැත.
එහෙත්, වැදගත් දෙයක් තිබේ. සාලිය පීරිස් මහතා වෙනුවෙන් බොහෝ පිරිස් එකතු වුණේ ඔහුගේ පෞද්ගලික ප්‍රියමනාපකම, නිරහංකාරකම වැනි ගූණ නිසා පමණක් නොවේ. පසුගිය කාලය පුරාම සිය වෘත්තීය ජීවිතයේදී, නීතියේ පාලනය, අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය, මිනිස් අයිතිවාසිකම්, මානව ගරුත්වය වෙනුවෙන් ඔහු ක්‍රියාවෙන්ම කර ඇති දායකත්වය හා කැපවීම නිසාය. ඔහුට ඡන්දය දුන් සාතිශය බහුතරය, ඒ වටිනාකම් සමාජය තුළ අස්පර්ශනීයව පවතිනවා දකින්නට රිසියෝය. ඒවාට අභියෝගයක් වන විටක, නීතිඥ සංගමයද සමග සාලිය පීරිස් මහතා ඒ අභියෝගයන්ට එරෙහිව පෙනීසිටිනු ඇතැයි විශ්වාස කරන්නෝය. නීතිඥයන්ට වරදාන, වරප්‍රසාද, වාහන ලබාදීමට වෙහෙසෙනු වෙනුවට ඉහත ප්‍රමිතීන් පවත්වාගැනීම වෙනුවෙන් ඔහු අඛණ්ඩව පෙනීසිටිනු ඇතැයි සියල්ලෝ විශ්වාස කරති.■
ජනාධිපති කොමිසමේ නිර්දේශය වැරදියට ක්‍රියාත්මක වේවිද?
පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය පිළිබඳ ජනාධිපති විශේෂ විමර්ශන කොමිෂන් සභාවේ වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර හමාරය. වාර්තාවේ ඇති කරුණු නිසි පරිදි ක්‍රියාත්මක නොවුණොත්, අලුත් අර්බුදයක් ඇති විය හැක.
‘බොදු බල සේනා තහනම් කළ යුතුය’
පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය පිළිබඳ ජනාධිපති කොමිෂන් සභා වාර්තාවේ නිර්දේශ අතර එසේ සඳහන් වෙයි. මේ නිර්දේශය නිසාම ජාතිවාදයට එරෙහි මතයක් දරණ බොහෝ දෙනෙකු සෑහීමට පත්ව ඇත.
එහෙත්, මෙම වාර්තාවේ ඇතැම් නිර්දේශ සලකන විට, මේවා වැරදියට ක්‍රියාත්මක කළොත් කුමක් වනු ඇතිදැයි කුකුසක් ඇති වෙයි. මේ වාර්තාව සමස්තයක් ලෙස නිර්දේශ කර ඇත්තේ දැඩි ආරක්ෂකවාදී රාජ්‍යයකි. ශක්තිමත් බුද්ධි සේවයකි. යුද්ධ කාලයක මෙන් ජාතික ආරක්ෂාවට ප්‍රමුඛතාව සැලසීමකි. පුරවැසියන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් නිරීක්ෂණය කර, විශ්ලේෂණය කිරීමකි.
ඇතැම් පුරවැසියන්ගේ ක්‍රියාකාරකම්, විශ්වාස නියාමනය කිරීමකි. මේ නිර්දේශ ඉවසීමෙන්, පරිණත දේශපාලනයක යෙදෙන ආණ්ඩුවක් ක්‍රියාත්මක කරනවා නම්, සැක තබාගන්න ඕනෑ නැත. එහෙත්, මේ ආණ්ඩුව උක්ත වාර්තාව කොතැනින් අල්ලාගනු ඇතිද. ප්‍රශ්නය එතැනය.
මෙම කොමිෂන් සභා වාර්තාව විමසිල්ලෙන් බලන විට ප්‍රහාරය එල්ල කළේ කවුද?, කෙලෙසද?, ඇයිද? එයට ඉඩ සැලසුණේ හරියටම කෙලෙසද? යන පැනවලට පිළිතුරු වාර්තාවේ නැති බව පෙනේ. එහෙත්, ඒ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සෙවිය යුත්තේ අධිකරණ ක්‍රියාදාමයකින් විය යුතු නිසාත්, මෙවැනි වාර්තාවකින් විය යුත්තේ ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයට පසුබිම් වූ සාධක සොයා බැලීම නිසාත් ඒ ගැන ප්‍රශ්න කිරීමෙන් වැඩක් නැත.
නඩු පැවරීම්
වාර්තාවේ නිගමන අතර තම වගකීම් පැහැරහරින ලද නිලධාරීන්ට එරෙහිව නඩු පැවරිය යුතු බව සඳහන්ය. ඒ බව බොහෝ මාධ්‍ය දැනටමත් වාර්තා කර හමාර නිසා අපි අමුතුවෙන් විස්තර නොකරන්නෙමු. හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, හිටපු අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ, හිටපු ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම් හේමසිරි ප්‍රනාන්දු, හිටපු පොලිස්පති පූජිත් ජයසුන්දර, හිටපු බුද්ධි අංශ ප්‍රධානීන් වන සිසිර මෙන්ඩිස් හා නිලන්ත ජයවර්ධන වගකීම් පැහැරහරින ලද නිලධාරීන් අතර සිටී. ඒ සඳහා පියවර ගැනීම වෙනුවෙන් වාර්තාව නීතිපතිවරයාට ලබා දීමටත් නිර්දේශ කර ඇත.
‘පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාර මෙන්ම ත්‍රස්තවාදී නඩු සම්බන්ධ සියලු අපරාධ නඩු විභාග කිරීමට හා අවසන් කිරීමට කැප වූ මහාධිකරණ පිහිටුවීම. මේ සම්බන්ධයෙන් විනිසුරුවන්ට විහේෂ රැකවරණයක් මෙන්ම පුහුණුවක්ද ලබා දිය යුතුය. දිනපතා නඩු විභාග කළ යුතුය.’
යනුවෙන් වාර්තාවේ සඳහන් වෙයි. ඒ අනුව ප්‍රහාරයේදී සිදු වූ අපරාධවලට යුක්තිය ඉටු විය යුත්තේ එවැනි යාන්ත්‍රණයකිනි. මෙවැනි කොමිසමක වාර්තාවකින් අප බලාපොරොත්තු විය යුත්තේ සමාජය, රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය, ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණය ආදී ක්ෂේත්‍රවලට යෝජනා කර ඇති වෙනස්කම් මොනවාද කියාය. කොමිසම පිටු සිය ගණනක් වැය කරමින් එවැනි නිර්දේශ ගණනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇත. අපගේ උත්සාහය ඒවායේ සංක්ෂිප්තයක් ගෙන හැර දැක්වීමය.
යහපාලනයක් නැතිව බෑ
මෙම කොමිසමේ නිර්දේශ අතර තිබුණු ඉතා වැදගත් නිර්දේශයක් උපුටා දැක්විය යුතුය. යම් රටක ත්‍රස්තවාදය හෝ වෙනත් ඕනෑම අපරාධ පසුබිමක් හැදෙන්නේ පාලනය දුර්වල වෙද්දීය. වාර්තාවේ මෙසේ සඳහන්ය.
‘රජයේ පරිපාලනයේ වැදගත් අංග තුනක් නොමැති වීම රැඩිකල්කරණ ක්‍රියාවලියේදී වැදගත් භූමිකාවක් ඉටු කරයි. එනම් යහපාලනය නොමැතිකම, ඵලදායී අධිකරණ පද්ධතියක් නොමැති වීම සහ ජනතා ප්‍රශ්න නැගීමට වේදිකා නොමැති වීම. මෙම අංග තුනේ ඇති සියලුම අඩුපාඩුකම් සපුරාලීම සඳහා ඵලදායී හා ප්‍රායෝගික පියවර ගැනීම වැදගත්ය. අන්තර්ජාතික ත්‍රස්තවාදය පිළිබඳ විශේෂඥයෙකු වන මහාචාර්ය රොහාන් ගුණරත්න මහතා සාක්ෂි දෙමින් කියා සිටියේ යහපාලනය නොමැතිකම, ආයතනික අසසාර්ථකත්වය සහ දේශපාලන අස්ථාවරත්වය ත්‍රස්තවාදීන්ට ක්‍රියාත්මක වීමට සාරවත් පදමක් සපයන බවයි. 2016 සිට සහරාන් යහපාලනයේ අඥතාවය හා අධිකරණ පද්ධතිය පිළිබඳ කතා කළේය.’
ආගමික යෝජනා
මෙම කොමිෂන් වාර්තාවේ ආගමික කටයුතු පිළිබඳ කර ඇති යෝජනා දෙස විමසිල්ලෙන් බැලීම වටී.
එක් නිර්දේශයක් මෙසේය. ‘අනෙකුත් සියලුම ආගමික විද්‍යාල (බෞද්ධ, ක්‍රිස්තියානි සහ හින්දු) මද්‍රාසා මෙන් නියාමනය කළ යුතුය. මෙම ආගමික පාසල්වල විෂයමාලාව මද්‍රාසා සඳහා යෝජනා කර ඇති ආකාරයටම රජය විසින් නියාමනය කළ යුතුය.’
ඒ අනුව ඔවුන් නියාමනයට යෝජනා කරන්නේ මුස්ලිම් අධ්‍යාපන ආයතන පමණක් නොවේ. කොමිසම මුස්ලිම් අධ්‍යාපන ආයතන දෙස විශේෂ විමසිල්ලකින් බලා ඇති බව සැබෑය. එහෙත්, අනෙකුත් ආගම්වල අන්තවාදය ඉගැන්වීමක් නැතිද? වෛරය පැතිරවීමක් නැතිද? ඒවා ගැනත් සොයා බලන්නට කොමිසම යෝජනා කරන්නේ ඔය පසුබිමේය.
‘සිංගප්පූරුවේ ආගමික සමගිය පවත්වාගෙන යෑමේ පනතට සමාන නීතියක් පැනවීම. ඕනෑම ආගමික කණ්ඩායමක හෝ ආයතනයක අධිකාරී තනතුරක සිටින පුද්ගලයෙකුට එරෙහිව වාරණ නියෝග පැනවීමට ජනාධිපතිවරයාට/ අගමැතිවරයාට හෝ නම් කරන ලද අමාත්‍යවරයාට බලය ලබා දීම.’ මෙහි එන තවත් යෝජනාවකි.
එයින් යෝජනා කර ඇත්තේ යම්කිසි ආගමික නායකයෙකු ජාතීන් අතර ගැටුම් ඇති වන අන්දමේ ක්‍රියාකාරකමක් කිරීම, අනවශ්‍ය ආකාරයට ආගම පැතිරවීමට කටයුතු කිරීම ආදී ක්‍රියාවක් සිදු කළොත් වාරණ නියෝගයක් ලබා දීමට පසුබිම සකසන ලෙසය.
අප මුලින් කී සැකය මතු වෙන්නේ මෙවැනි යෝජනා ක්‍රියාත්මක කළහොත්, අපේ රටේ ආණ්ඩු ප්‍රායෝගිකව කුමක් කරනු ඇතිද කියාය. අපේ දේශපාලන නායකයන් කිසිදා බෞද්ධ හිමිනමකගේ අන්තවාදයට එරෙහිව පියවර ගනීවිද. නැත්නම් මෙවැනි යෝජනා සුළුතර කණ්ඩායම් මර්දනයට පාවිච්චි කරනු ඇතිද?
කොමිසම එයට නිර්දේශ කර ඇති සහනය මෙසේය. ‘විවිධ ආගම්වල සමතුලිත නියෝජනයක් සහිත සියලුම ආගමික නායකයන්ගෙන් සමන්විත ජනාධිපති උපදේශන කමිටුවක් පත් කිරිම. එවැනි වාරණ නියෝගයක් දීමට පෙර ජනාධිපති/ අගමැති හෝ නම් කරන ලද අමාත්‍යවරයා මෙම උපදේශක කමිටුවේ උපදෙස් ලබා ගත යුතුය.’
සෑම ආගමකටම අදාලව නිකුත් කළ කොමිසමේ තවත් නිර්දේශ කිහිපයක් මෙසේය.
‘ජනවාර්ගික හා ආගමික වෛරය අවුලුවාලීම වැළැක්වීම සඳහා පුළුල් නීතිමය රාමුවක් නිර්මාණය කිරීම. එවැනි වෛරයක් ඇති කරන ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට හෝ කණ්ඩායමක් දඩයකට යටත්ව තහනම් කළ යුතුය.’
‘අන්තවාදී හෝ ත්‍රස්තවාදී අන්තර්ගතයන් ප්‍රකාශයට පත් කිරීම වැළැක්වීම සඳහා සියලුම ආගමික ප්‍රකාශන නියාමනය කළ යුතුය.’
‘සියළුම දහම් පාසල්, ඉරිදා පාසල් හා අහඩියා සහ තත්කියා පාසල් රජය එකම ආයතනයක් යටතේ නියාමනය කළ යුතුය.’
‘ආගමික වන්දනා සිද්ධස්ථාන ලෙස භාවිතා කිරීම සඳහා කිසියම් ගොඩනැගිල්ලක්, පිළිමයක් හෝ වෙනත් වස්තුවක් ඉදි කිරීම හෝ ස්ථාපිත කිරීම හෝ ඕනෑම ගොඩනැගිල්ලක් පරිවර්තනය කිරීම නියාමනය කළ යුතුය.’ එම නිර්දේශයේ සඳහන් වන්නේ එම නියාමනය මධ්‍යම රජයෙන් කළ යුතු බවය.
‘බෞද්ධ, ක්‍රිස්තියානි, හින්දු හෝ ඉස්ලාම් ආගමික බෙදීම් වර්ගීකරණය කිරීම වෙනුවට ජාතික හා පළාත් පාසල් මෙන්ම ජාත්‍යන්තර පාසල්ද අනාගතයේදී සැකසීම. සෑම පාසලකම රටේ ආගමික සංයුතිය නියෝජනය කරන ශිෂ්‍ය ජනගහනයක් සිටිය යුතුය.’
‘පවත්නා සියලුම පාසල් බෞද්ධ, ක්‍රිස්තියානි, හින්දු හෝ ඉස්ලාම් ආගමික බෙදීම්වලින් නිදහස් කළ යුතු අතර එවකට හා පළාත් මට්ටමේ මෙන්ම සියලු ආගම්වල සිසුන් අන්තර්ක්‍රියා කරන ජාත්‍යන්තර පාසල්වල ද මිශ්‍ර පාසල් පද්ධතියක් ස්ථාපිත කළ යුතුය. මෙය යම් කාල පරිච්ඡේදයක් තුළ සිදු කළ යුතු අතර එමගින් පාසල්වලට වෙනසකට හැඩ ගැසීමට ඉඩ ලබා දේ.
සෑම පාසලකම සිසුන්ට ඔවුන්ගේ ආගම් නොසලකා ආගමික අධ්‍යාපනය යන නව විෂයක් ඉගැන්විය යුතුය. එහිදී බුද්ධාගම, ක්‍රිස්තියානි ධර්මය, හින්දු සහ ඉස්ලාම් යන මූලික කරුණු 1 ශ්‍රේණියේ සිට 19 ශ්‍රේණිය දක්වා අනිවාර්ය පදනමක් මත ඉගැන්විය යුතුය.
බෞද්ධ, ක්‍රිස්තියානි, හින්දු සහ ඉස්ලාම් සංස්කෘතිය, සාහිත්‍යය, ජන කතා, සංගීතය, නාට්‍යය සියලු දරුවන් සඳහා නව විෂයක් ලෙස හඳුන්වා දිය යුතුය.’
මේ යෝජනාවලින් පෙනෙන්නේ පොදුවේ ආගමික ක්‍රියාකාරකම් සහ අධ්‍යාපනය ගැන අවධානය යොමු කරමින් කොමිසම නිර්දේශ ඉදිරිපත් කර ඇති බවය.
රාසික් සහ ඥානසාර හිමි
පසුගිය කාලයක් තිස්සේ අනෙකුත් ජනවර්ග අවුස්සන ප්‍රකාශ සහ ක්‍රියාකාරකම් කරමින් නිදැල්ලේ සිටි අය අතරින් ප්‍රමුඛයන් දෙදෙනා වන අබ්දුල් රසාක් සහ ගලගොඩඅත්තේ ඥාණසාර හිමි ගැන වාර්තාවේ පැහැදිලි නිර්දේශ ඇත.
රාසික් රෆිදීන් නොහොත් අබ්දුල් රාසික්ට එරෙහිව අපරාධ චෝදනා ගොනු කළ හැකිද යන්න කඩිනමින් සලකා බැලීමට නීතිපතිවරයාට නිර්දේශ කර ඇත. ඒ ත්‍රිවිධ රත්නය මැණික් ගල් තුනක් යැයි කීමත්, බුදු හිමියන් මස් මාංශ අනුභව කළ බව ප්‍රකාශ කිරීමත් නිසාය.
2007 අංක 56 දරණ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාස්කම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය පනත ප්‍රකාරව ගලගොඩඅත්තේ ඥාණසාර හිමියන්ට අපරාධ නඩු පැවරිය හැකිද යන්න සලකා බැලීම සඳහා නීතිපතිවරයා 2013 පෙබරවාරි 17 දින මහරගම සහ 2014 ජුනි මාසයේ පෝයදාට පසු දින අලුත්ගම යන නගරවල කරන ලද කථාවන් සලකා බලන මෙන් පර්යේෂණ කොමිෂන් සභාව නිර්දේශ කර තිබේ.
සමාජ මාධ්‍ය නියාමනය
ක්‍රියාත්මක කළොත් විට කෙසේ කරනු ඇතිදැයි සිතාගත නොහැකි තවත් නිර්දේශය වන්නේ සමාජ මාධ්‍ය පිළිබඳ කොමිසමේ තිබෙන නිර්දේශය.
‘සමාජ මාධ්‍යයෙහි පළ වෙන විවිධ ප්‍රකාශ අධීක්ෂණය, කළමණාකරණය සහ ඉවත් කිරිම සඳහා ධාරිතාව වැඩි දියුණු කළ යුතුය. ආගමික වෛරය පැතිරවීම සඳහා සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කරනු ලැබේ. අවශ්‍ය නීතිමය විධි විධාන පැනවීමෙන් අන්තවාදී සහ ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාකාරකම් මැඩ පැවැත්වීම සඳහා සමාජ මාධ්‍ය අවහිර කිරීමේ වලංගුතාවය ලබා දිය යුතුය.’
‘නූතන ත්‍රස්තවාදී හා අන්තවාදී තර්ජනය සයිබර් අවකාශයේ ප්‍රබල ලෙස පවතී. අයිඑස්, වහාබ්වාදය හා තවුහිද් වැනි අන්තවාදී ආගමික මතවාද ශ්‍රී ලංකාවට ප්‍රවේශ වීම නොහැකි බවට සහිත කිරීම සඳහා සමාජ මාධ්‍ය ඇතුළු සයිබර් අවකාශය නියාමනය කළ යුතුය.
සයිබර් අවකාශයේ අන්තවාදී ආගමික වෙබ් අඩවි සහ බ්ලොග් අඩවි ක්‍රියාත්මක කරන අය වහාම විමර්ශනය කිරීම, චෝදනා කිරීම, නඩු පැවරීම, නඩු විභාග කිරීම හා දඬුවම් ලබා දිය යුතුය.’
දැනටමත් ආණ්ඩුව සයිබර් අවකාශය නියාමනයට මධ්‍යස්ථානයක් පිහිටුවීමේ උනන්දුවක සිටී. මේ කොමිසමේ නිර්දේශයත්, ආණ්ඩුවේ සැලසුම් සාධාරණීකරණයට යොදාගැනීමේ ඉඩක් ඇත.
ප්‍රතිරැඩිකල්කරණ යෝජනාව
මෙම වාර්තාව එන්නට පෙර සිට ආණ්ඩුව සැලසුම් කරමින් සිටි වැඩසටහනක් වන්නේ ‘අන්තවාදීන්’ පුනරුත්ථාපනය සඳහා රඳවාගැනීමේ වැඩසටහනකි. ඒ සඳහා පනතක් කෙටුම්පත් කරමින් සිටි අතර, කැබිනට් මණ්ඩලය දැනුවත් කර තිබුණි.
මෙවැනි වැඩසටහනක් චීනයේ ක්‍රියාත්මක වන අතර මුස්ලිම් ජාතිකයන් බලහත්කාරයෙන් රඳවා ගනිමින් ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන වැඩසටහනක් බවට එය පත්ව ඇතැයි බරපතල මානව හිමිකම් චෝදනා එල්ල විය.
කොමිසම මෙසේ නිර්දේශ කර ඇත.
‘ඉස්ලාමය සහ අනෙකුත් ආගමික රැඩිකල්වාදීන් විසින් එල්ල කරනු ලබන තර්ජනයට එරෙහිව සටන් කිරිම සඳහා රැඩිකල්කරණය වැළැක්වීම සඳහා ආරක්ෂාව සහ වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග වැඩිදියුණු කිරීම පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන බැවින් ආගමික අන්තවාදීන් රැඩිකල් කිරිම සඳහා කාර්යක්ෂම පුනරුත්ථාපන ක්‍රියාවලියක් ක්‍රියාත්මක කිරිම.
එසේ කිරීමේදී පුනරුද්ධාපත හා සේවයෙන් පහ කිරීමේ ක්‍රියාවලීන් හා සංකල්පවල වෙනස්කම් පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයක් ලබා දිය යුතුය. වැඩසටහන මගින් රැඩිකල්කරණය අක්‍රිය කිරීම පමණක් නොව අක්‍රිය වීමෙන් ඔබ්බට ගොස් නිර්රැඩිල්කරණය ළඟා කර ගැනීමට උත්සාහ කිරීම වැදගත්ය.’
‘ප්‍රතිරැඩිකල්කරණය අරමුණු කරගත් පුනරුත්ථාපන වැඩසටහනකට ආගමික අන්තවාදීන් හෝ ත්‍රස්තවාදීන් ඇතුළත් කර ගැනීමේ අදහසින්, වැළැක්වීමේ අරමුණින් සිදු කෙරෙන රඳවා තබා ගැනීම් සඳහා අවශ්‍ය ව්‍යවස්ථාදායක විධි විධාන අනුගමනය කළ යුතුය.’
ආණ්ඩුව පසුගිය කාලයේ ‘අන්තවාදීන්’ යැයි කියමින් අත්අඩංගුවට ගත් පුද්ගලයන් දෙස බලන විට, මෙවැනි ප්‍රතිරැඩිකල්කරණ වැඩසටහකට හසු විය හැක්කේ කුමනාකාරයේ පුද්ගලයන්දැයි කුකුසක් ඇති වෙයි.
වහාබ්වාදය
මෙම වාර්තාව ඉස්ලාම් ආගමික ඉගැන්වීමක් වන වහාබ්වාදය තහනම් කළ යුතු බව යෝජනා කර ඇත. වාර්තාවේ තැන් කිහිපයක ඊට අදාල නිර්දේශ ඇත.
‘2019 අප්‍රේල් 21 දින සිදුවීම සඳහා මූලිකව හේතු වන්න් වහබ් දෘෂ්ඨිවාදය සහ තවුහිද් කණ්ඩායම්, ශ්‍රී ලංකා ජමාතේ ඉස්ලාම් සහ ශ්‍රී ලංකා ජමාතේ ඉස්ලාම් ශිෂ්‍ය ව්‍යාපාරය වැනි කණ්ඩායම්ද, ජාත්‍යන්තර අයිඑස් සංවිධානයේ ක්‍රියාකාරකම් සහ දේශීය වශයෙන් බොදු බල සේනා සංවිධානය වැනි අන්තවාදී කණ්ඩායම්වල ක්‍රියාකාරකම් මෙම සිදුවීම සඳහා දායක වූ බව පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභාව නිගමනය කරයි.’
‘වහබ්වාදී සංවිධාන බැවින් සියළුම තවුහිද් සංවිධාන තහනම් කළ යුතුය.’
‘ශ්‍රී ලංකා ජමාතේ ඊ ඉස්ලාම් සංවිධානය සහ ජමාතේ ඊ ඉස්ලාම් ශිෂ්‍ය ව්‍යාපාරය තහනම් කළ යුතුය. සුදුසු නීතිය යටතේ අපරාධ චෝදනා ගොනු කිරීම සඳහා එහි ක්‍රියාකාරකම් සහ සාමාජිකයන් පිළිබඳ ගැඹුරු පර්යේෂණයක් පැවැත්විය යුතුය.’
‘ඉබ්නු තයිමියා, ඉබ්නු අබ්දුල් වහබ්, අබ්දුල් අල මෞදුදි සහ හසන් අල් ඛන්නා යන අය වහාබ්වාදය පිළිබද විද්වතුන් වන නිසා ඔවුන්ගේ ඉගැන්වීම් හා ප්‍රකාශන තහනම් කළ යුතුය.’
‘මැලේසියාව, රුසියාව සහ ටජිකිස්ථානය යන රටවල වහාබ්වාදය දේශනා කිරීම තහනම්ය. වහාබ්වාදය තහනම් කරන ඊජිප්තුව වහබ් සහ සලාෆි විශාරදයන් වන අබ්දුල් වහබ්, ඉබ්නු තයිමියා, ඉබ්න් බාස්, ගුතයිම්, ඉබ්ල් උතාමින් හා වෙනත් අය ලියන ලද සියලුම පොත් ඉවත් කිරීමට නියෝග කර තිබේ.’
මුස්ලිම් ජනතාවගේ ආගමික මතයක් දැරීමේ අයිතිය උල්ලංඝනය නොවන ආකාරයට මෙවැනි තහනම් කිරීම් කරන්නේ කෙලෙසද යන්න වෙනම විමසිය යුතු මාතෘකාවකි.
ආරක්ෂක රාජ්‍යයක්
කොමිෂන් වාර්තාවෙන් පොලීසිය සහ ආරක්ෂක අංශ ප්‍රතිසංස්කරණයට නිර්දේශ ගණනාවක් ඉදිරිපත් කර තිබේ.
‘ආගමික විරෝධී පැමිණිලි අධීක්ෂණය සඳහා ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයෙකු යටතේ වෙනම අංශයක් ස්ථාපිත කිරීමට යෝජනා කර ඇත. රටේ සෑම පොලිස් ස්ථානයකටම එම කොට්ඨාශයේ නියෝජිතයන් සිටිය යුතු බව නිර්දේශ කර ඇත.’ උක්ත නිර්දේශය සියළු ආගමික හා ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්වලට සාධාරණ පරිදි ක්‍රියාත්මක වුණොත් යහපත් එකකි.
කෙසේ වෙතත් පොලීසිය ආදී ආයතන සඳහා කොමිසම යෝජනා කර තිබෙන නිර්දේශ බොහෝ දුරට එම ආයතනය මහජනතාව දෙස සැකයෙන් බලන, ආරක්ෂක දැලක් එලූ ආයතනයක් බවට හැරවීමට කරන ලද යෝජනාය.
‘රහස් පොලීසිය සහ ත්‍රස්ත විමර්ශන අංශය එක් නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයෙකු යටතට පැවරිය යුතු බව නිර්දේශ කර ඇත.’
‘ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයේ ඒකක රටේ විවිධ පළාත්වල උප කාර්යාල පිහිටුවමින් පුළුල් කිරීමට යෝනජා කර ඇත.’
‘රහස් පොලීසිය හා ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයේ රැඳවුම් පහසුකම් පුළුල් කර නවීකරණය කළ යුතු බව නිර්දේශ කර ඇත.’
‘පොලීසියට නවීන තාක්ෂණය, දත්ත හුවමාරු කිරීම සහ ජාත්‍යන්තර සහයෝගය සහිතව පර්යේෂණ ඒකකයක් ස්ථාපිත කිරීමටත්, එය පොලිස්පතිවරයා යටතේ පවත්වාගැනීමටත් යෝජනා කර ඇත.’
‘බුද්ධි අංශවලට අදාල යෝජනාවලදී මනෝ විද්‍යාඥයන්, සමාජ විද්‍යාඥයන්, දේශපාලන විද්‍යාඥයන්, තොරතුරු තාක්ෂණ විද්‍යාඥයන්, පරිගණක විද්‍යාඥයන් සහ ජාත්‍යන්තර කටයුතු පිළිබඳ විශේෂඥයන් රාජ්‍ය බුද්ධි අංශ වෙත බඳවා ගැනීමට නිර්දේශ කර ඇත.’
රාජ්‍ය බුද්ධි අංශයේ ජාත්‍යන්තර විශ්ලේෂණ මධ්‍යස්ථානය නැවත ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමේ යෝජනාව, රාජ්‍ය බුද්ධි අංශයේ නිලධාරීන් ඉදිරිපත් කරනු ලබන සියළුම ඉදිරිපත් කිරීම් රාජ්‍ය බුද්ධි අංශයේ දත්ත පද්ධතියේ ගබඩා කිරීම එහි නිර්දේශ අතර ඇත.
‘ආරක්ෂක අධ්‍යන ආයතන නමින් ආයතනයකුත්, එහි ප්‍රධානියා ලෙස ත්‍රස්තවාදය සහ අන්තවාදය පිළිබඳ විශේෂඥයෙකු පත් කිරීමත් වාර්තාවෙන් යෝජනා කර ඇත.’
මීට අමතරව කොමිසමේ තවත් නිර්දේශ ගණනාවකින් මූලිකව යෝජනා කර තිබෙන්නේ ජනතාව ආවේක්ෂණය කරන රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයකි. ආගමික අන්තවාදය පිටුදැකීමේ අරමුණෙන් නොව, වෙනත් දේශපාලන අරමුණු නිසා වත්මන් රජය එවැනි යාන්ත්‍රණයක් සකස් කිරීමට ඉතා උනන්දු වනු ඇත. මෙම කොමිසමේ වාර්තාව එවැනි ක්‍රියාවලියක් සාධාරණීකරණයට යොදා ගනු ඇත.
රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන
වත්මන් ආණ්ඩුවට ජිනීවාහි එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරියගේ වාර්තාවෙන් එල්ල වී තිබෙන බරපතල චෝදනාවක් වනුයේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවලට ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට ඉඩ නොදී බාධා එල්ල කිරිමය.
පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයට ආගමික අරමුණු තිබෙන රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල ක්‍රියාකාරීත්වය හේතු වී ඇතැයි කොමිසම හඳුනාගෙන තිබෙන නිසා රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන පිළිබඳ ඔවුන් නිර්දේශ කර ඇත.
එම නිර්දේශ මෙසේය.
‘ලාභ නොලබන, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන හා පුණ්‍යායතන ලියාපදිංචි කිරීම විධිමත් කිරීම සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන මහලේකම් කාර්යාලයේ අධීක්ෂණ බලතල වැඩි කිරීම මගින් පනත සංශෝධනය කළ යුතුය. එවැනි සියලම සංවිධාන රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ලේකම් කාර්යාලය සමඟ අනිවාර්ය ලියාපදිංචි කිරීමේ ක්‍රියා පටිපාටියකට යටත් විය යුතු අතර එම නියාමන බලය ලේකම් කාර්යාලයේ බලතල අතරට ඇතුළත් විය යුතුය.’
ඊට අමතරව පළපුරුදු විමර්ශකයන් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ලේකම් කාර්යාලයට අනුයුක්ත පදනම මත යොමු කිරීමටත්, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ලේකම් කාර්යාලයේ කාර්ය මණ්ඩලය වැඩි කිරීම ආදිය සඳහන් කර ඇත. එම නිර්දේශ ආගමික අරමුණු ඇති සංවිධානවලට ක්‍රියාත්මක වේවිද? නැති නම් ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක අනෙකුත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංවිධානවලට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක වේවිද කියා විමසිලිමත් විය යුතුය.■
පාස්කු වාර්තාවට ශ්‍රීලනිපය අවි ගනියි- ඉදිරියේදී ආණ්ඩුව තුළ තනි කණ්ඩායමක් ලෙස
පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයට වගකිවයුතු පුද්ගලයන්ට පියවර නොගෙන ශ්‍රීලනිප සභාපති, හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනට චෝදනා කිරීම පිළිබඳ විරෝධය දක්වමින් ශ්‍රීලනිපය එම වාර්තාව ප්‍රතික්‍ෂෙප කර ඇත. ඒ පෙබරවාරි 25 වැනිදා පැවැති පක්ෂයේ විධායක සභා රැස්වීමේදීය.
ඉදිරියේදී එයට එරෙහිව සටන් කරන බව ඒ ගැන කළ විමසීමකදී අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වූ ශ්‍රීලනිප ජ්‍යෙෂ්ඨ උප සභාපතිවරයෙක් පැවසීය. තම පක්ෂයේ සභාපතිවරයාට එරෙහිව කටයුතු කිරීමට සූදානම් වුවහොත් නිහඬව නොසිටින බවද ඔහු කිය.
පෙබරවාරි 24 වැනිදා පැවති ශ්‍රීලනිප මධ්‍යම කාරක සභා රැස්වීමේදීද ඒ පිළිබඳ සාකච්ඡා කළ බව ඔහු කීය. ඉදිරියේදී එම වාර්තාව පිළිබඳ විවාදයේදී ශ්‍රීලනිපය සංවිධානාත්මකව කරුණු දැක්වීමට බලාපොරොත්තු වන බවත් ඔහු ප්‍රකාශ කළේය.
ශ්‍රීලනිපය විමල් වීරවංශ ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම සමඟ සාකච්ඡා කරන නමුත්, ඉදිරියේදී ආණ්ඩුව තුළ තනි කණ්ඩායමක් ලෙස කටයුතු කිරීමට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින බව ඔහු වැඩිදුරටත් කීය. ආණ්ඩුව තුළ සිටියත්, ස්වාධීන ප්‍රතිපත්ති මත ශ්‍රීලනිපය කටයුතු කිරීමට මධ්‍යම කාරක සභා රැස්වීමේදීද එකඟ වූ බව ඔහු සඳහන් කළේය.
පෙබරවාරි 25 වැනිදා හවස පවත්වන ශ්‍රීලනිප විධායක සභා රැස්වීමේදී පක්ෂයේ නිලධාරී මණ්ඩලය නැවත පත් කරගැනීමටද නියමිතව තිබුණි.■
සංගීතමය දිවිය විශ්වවිද්‍යාලයේදී නැතිවුණා – සංගීතවේදී චින්තක ජයකොඩි
ඝරසරප, තාල, පාංශු චිත්‍රපටි තුනේ සංගීත අධ්‍යක්ෂණය කළ චින්තක ජයකොඩි අශෝක හඳගම, ජැක්සන් ඇන්තනි ආදි අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ තිරගත වීමට නියමිත චිත්‍රපටි ගණනක
සංගීත අධ්‍යක්‍ෂයි.
සංගීතය ගැන හැඟීම ආවේ සිංදු කියන්න පුළුවන් නිසාද?
මගේ ගම රත්නපුර. මට සිංදු කියන්න නම් බෑ. මම අට වසරේදී, සමස්ත ලංකා තරගෙට සමූහ ගායනයක් තිබුණා. ඒ කාලෙම වෙන අය කිව්වා මට සිංදු කියන්න බෑ කියලා. ඉතින්, මම සිංදු කියන්න උත්සාහ කළේම නෑ.
අපි සංගීතය කියා හිතන්නේ ගීත ගායනයනේ…
ඒක හරි අමුතු විදියට වුණේ. මම මුලින් තබ්ලාවට ආස වෙලා තබ්ලා ගහන්න ගත්තා. හොඳ තබ්ලා වාදකයෙක් කියලයි පුංචි කාලයේ සංගීතයට යොමු වුණේ. තබ්ලා ගහන අය අඩුයිනේ. ඒ නිසා තබ්ලාවට එන අවස්ථා ටිකක් තියෙනවා. පාසල් වයසේ රත්නපුරේටම හිටියේ තබ්ලා වාදකයන් තුන්දෙනායි. මම, මිලාන් අයියා සහ ජිනිදු ප්‍රවීන්. ජිනිදු ප්‍රවීන් තමයි දැන් වායෝ කණ්ඩායමේ ජින්නා කියන්නේ. අපි තුන්දෙනා යාළුවෝ. වැඩක් ආවොත් බෙදාගෙන කරනවා. වෙන ඉස්කෝලවල වැඩවලදීත් තබ්ලා වාදනයට අපි යනවා. තනූජා කුමාරි එදිරිසිංහ කියලා සංගීත් නිපුණ් ගුරුවරියක් ඒ කාලයේ සංගීත උසස් අධ්‍යාපනය කරන අයට පංති කළා. මට හැම සෙනසුරාදාම ජොබ් එකක් තිබුණා. ඒක තමයි පංතියේදී තබ්ලා ගහන එක. හැම සෙනසුරාදාම රුපියල් නවසීයක් විතර අතට ආවා. මම එතැන ගැහුවේ සංගීත් නිපුණ් ආදි නොයෙකුත් උසස් විභාගවලට ඉගෙනගන්න අයට. මම පංතියේදී තබ්ලා වාදනය කරමින් ඒ වැඩෙත් හුරු වුණා. මගේ වැඩේ ගැන අවබෝධයක් ලැබුණා. විශාරද, සංගීත් නිපුණ් සිසුන්ට උගන්වන දේවල් මම අහගෙන හිටියා.
ඔබ ඉතා අඩු වයසෙන් ලංකාවේ සංගීතඥයෙක් විදියට නම දිනාගත්තා…
මම ඉතා කෙටි කාලයකින්, අඩු වයසින් මේ තැනට ආවා වගේ මගේ වයස දිහා විතරක් බලන කෙනෙකුට පෙනේවි. එහෙත්, ඒක කෙටිකාලීන ගමනක් නෙවෙයි. වෙනසකට තිබුණේ මම පාසල් වයසේදීම පටන්ගත්ත එක. මගේ ඉස්කෝලේ සංගීත ගුරුවරයා මම වෙන ඕනෑ කෙනෙකුගෙන් ඉගෙනගන්නවාට කිසි අකැමැත්තක් දැක්වුවේ නෑ. පාසල් විෂය නිර්දේශයට මා හිරකරගෙන හිටියේ නෑ. එයාම යෝජනා කළා ප්‍රදේශයේ නොයෙකුත් ගුරුවරුන් ළඟට ගිහින් ඉගෙනගන්න කියලා. තබ්ලා ගැන ගුරුවරයා දන්න උපරිමය ඉගෙනගත්තාම, ඔහු අවිස්සාවේල්ලේ තවත් ගුරුවරයෙක් ළඟට යැව්වා. මාත් මිලාන් අයියාත් ටික දවසක් එහේ ගිහින් ඉගෙනගත්තා. ඔය විදියට තැන් ගණනාවකට ගියා. මුතුහර ළමා සමාජ වැඩසටහන්වලට ගියා. උසස්පෙළ කාලයේ ගම්පහ සුදත් සමරසිංහ කියන ගුරුවරයාගේ ක්ලාස් එකට. ඔහු අයිටීඑන් එකේ ‘හෙට පිපෙන මල්’ කියලා වැඩසටහනක් කළා. ඒකටත් ගිහින් තබ්ලා ගැහුවා. ඔය කාලයේ උදේම තබ්ලා ඉගෙනගන්න චන්ද්‍රලාල් අමරතුංග කියන ගුරුවරයා ළඟට කඩුවෙලට ගියා. ඊට පස්සේ සුදත් සමරසිංහ සර් ළඟට ගම්පහට ගියා. ඊටත් පස්සේ ගිටාර් ඉගෙනගන්න අමරනාත් සර් ළඟට ගියා. ඔය විදියට දවස ගතකළා. මේ කිසි දෙයක් උසස්පෙළට අවශ්‍ය වුණේ නෑ. ඒත්, කවදාවත් මට විෂය නිර්දේශය අදාළ වුණේත් නෑ, මට ලැබුණ විෂය නිර්දේශය අසීරු වුණේ නෑ. මම ජන ගී ඉගෙනගත්තා, සබරගමු ප්‍රදේශයේ ප්‍රාදේශීය සංගීතය ඉගෙනගත්තා. බටහිර, පෙරදිග සංගීතය ඉගෙනගත්තා.
අනෙක් අධ්‍යාපන වැඩ කොහොමද?
සාමාන්‍යපෙළ දෙවතාවක් කළා සංගීතයට වැඩි බර දාපු නිසා. සංගීත කාමරයේමයි මා හිටියේ. ගුරුවරුන් අතර ප්‍රශ්නත් ඇතිවුණා යම් ගුරුවරුන්ගේ විෂය උගන්වන්න තිබියදී, මා පන්තියට එන්නේ නැති නිසා. සාමාන්‍යපෙළ විභාගයෙන් ගණිතයට ඒ, සංගීතයට ඒ. අනෙක් හැම විෂයටම එස්. මම ගණිතයටත් දක්ෂයා. ගොඩක් අය කිව්වා සංගීතය නොකර විද්‍යා-ගණිත අංශයෙන් උසස්පෙළ කරන්න කියලා. මොකද සංගීතය කරලා, ගුරු වෘත්තියට යනවා හැරුණාම ඉන් එහා අනාගතයක් පෙනුණේ නෑ. ඒත්, කැමති දේ කරනවා මිස, ඉලක්කය මොකක්ද කියලා මම හිතුවේ නෑ.
උසස්පෙළින් පස්සේ..
පොඩි කාලයක් පතල් කැපුවා. ඒ කාලෙත් පැදුරු පාටි ගහන්න, ඒ පැත්තේ නාට්‍යවල වාදනය කරන්න, ප්‍රසංගවල වාදනය කරන්න ගියා. කලාපයේම වැඩ. ඒ අතරේ ඉගැන්වීම් කළා. ගණිතයත් ඉගැන්වුවා. ඔය කාලය අවුරුදු ගණනින් ඉතා කෙටියි.
මම ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයට තේරුණා. ඒත්, විශ්වවිද්‍යාලයට යන්න කලින් අවුරුදු දෙකක් ගෙදර ඉන්න වුණා. ඔය ගෙදර හිටපු කාලයේ විවිධ කණ්ඩායම් එක්ක මම කණ්ඩායම් ගැහුණා. ටවුමේ නාට්‍ය කළ කණ්ඩායමක් හිටියා. එතැන තමයි ‘සුළඟ අප රැගෙන යාවි’ චිත්‍රපටිය කරපු නුවන් ජයතිලක හිටියේ. බිමල් දුෂ්‍යන්ත කලා අධ්‍යක්ෂවරයා හිටියේත් ඒ කණ්ඩායමේ. එතැන සංගීතය කළ අයත් හිටියා. තවත් කණ්ඩායමක් මධුවිතකට හෙම එකතු වුණ පිරිසක්. පුස්තකාල කණ්ඩායමකුත් හිටියා. දැන්වීම් ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රකට චරිතයක් වන අමිල සංජීව, මාධ්‍යවේදී කේ. සංජීව වගේ අය හිටියේ ඒ කණ්ඩායමේ.
ඔය අතරේ ගෙදර ඉඳන් විවිධ තරගවලට සංගීත නිර්මාණ කරලා තියෙනවා. අපේ ගෙදර ඇවිත්, සංගීත වාදන හෙඩ්ෆෝන් මයික් එකකින් රෙකෝඩ් කරලයි සංගීතය කළේ. මට ඔය කාලයේ තාත්තා කම්පියුරටයක් අරන් දීලා. ඔන්න රෙකෝඩ් කිරීම, සංස්කරණය සහ මික්ස් කිරීම මම ඉගෙනගත්තා. ගෙදර ඉඳන් එක එක කොල්ලන්ගේ සංගීත නිර්මාණ කළා. ඒ කියන්නේ වාදනය වගේ ඒවාට අමතරව පරිගණක තාක්ෂණයේ වැඩත් ඉගෙනගත්තා. අමිල සංජීවගේ කෙටි චිත්‍රපටි දෙකක සංගීතය කළා. පරිගණකයෙන් කැපිලි කෙටිලි ඉගෙනගෙන හිටපු නිසා අමිලගේ කෙටි චිත්‍රපටිය සංස්කරණය කළේත් මම.
කොළඹ ආවේ කොහොමද?
කේ. සංජීව තමයි මා කොළඹ අරගෙන ආවේ. මම ගෙදර ඉන්න වෙලාවක ඔහු ආවේ අනුර ඒකනායකගේ නාට්‍යයක වැඩකට. ඔය කාලයේ කොළඹ විකල්ප සංගීතයේ හිටියේ නදීක ගුරුගේ සහ අජිත් කුමාරසිරි. ඒ දෙන්නාටම වෙලාවක් නැති නිසා තමයි මා එක්කාගෙන ගියේ. මගේ ගෙදර වයලීන්, තබ්ලා වගේ භාණ්ඩ තිබුණා. මං ඇහුවාම කිව්වේ වයලීන් එකක් අරගෙන එන්න කියලා. ඇත්තටම මට වයලීන් හොඳට දන්නේ නෑ. ඒත්, මේ අනුර ඒකනායකගේ වැඩේ සංගීතය කළා. මේ වැඩේ අපි කළේ කොළඹ ඇතුල්කෝට්ටේ සෝලිස් එක එහා පැත්තේ පරණ ගෙදරක. එතැන සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයක් වගේ. කොල්ලෝ කෙල්ලෝ ඇවිත්, උයාගෙන කාලා, කලාව ගැන කතා කරමින් හිටපු තැනක්. ලොකු පිරිසක් එතැනට ආවා ගියා. අජිත් කුමාරසිරි මුණගැහුණේත් එතැනදී. ජෙහාන් ප්‍රනාන්දු වගේ අය එතැනට ආවා ගියා. එතැන අතෑරලා යන්න බැරි තැනක්. පුදුම නිදහසක් වින්දා. එතැන හුරතලා වෙලා ටික කාලයක් හිටියා.
විශ්වවිද්‍යාලයට ගියේ..
මම යනකොටත් ජ්‍යෙෂ්ඨයන් යම් දුරකට මා දන්නවා. හොස්ටල්වලට කලින්ම ගිහින් තිබුණා. රැග් එක ගැනත් දැනගෙන හිටියා. නිදහස් ජීවිතයක් ගත කරන්න ලැබුණා. විශ්වවිද්‍යාලයෙන් මම ඉගෙනගත් දේවල් ගොඩක් තිබුණා. ගුරුවරුන්ගෙන් ප්‍රශ්න ඇහුවා. ඒත්, ඒ ප්‍රශ්න ඇහුවේ විභාගවලින් ලකුණු ගන්න බලාගෙන නෙවෙයි. මා එළියේ ගත කළ සංගීතමය ජීවිතය විශ්වවිද්‍යාලයේදී නැතිවුණා.
ඒක පුදුම කතාවක්නේ..
මම කීවේ විශ්වවිද්‍යාලයේ සංගීතය නැති බව නෙවෙයි. ඒත්, මට එතැන හිටපු අනෙක් අය එක්ක එකට එකතුවෙලා සංගීතයේ කරන්න වැඩක් නෑ. මගේ කණ්ඩායමේ හිටියේ ළමයි 11ක් විතර. එයාලා හිටියේ විභාග ටික ඉවර කරලා ගුරු වෘත්තියට වගේ යන්න. ඒ අයට මා දිරෙව්වේත් නෑ. ඇත්තටම එතැන අඩුවෙන් රැඳුණ නිසා සමහර විභාග මට හරියට කරන්නත් බැරි වුණා. හැබැයි මට විශ්වවිද්‍යාලයේදී ගුරුවරුන් ටිකක් මුණගැහුණා. විශ්වවිද්‍යාලයෙන් එළියේ පවා ඔවුන් එක්ක කරන්න වැඩ තිබුණා. විශ්වවිද්‍යාලයේ කථිකාචාර්ය නුවන් විතානගේ නාට්‍යවල සංගීතය කරනකොට මා එක්කාගෙන ගියා. ප්‍රියන්ත තිලකසිරි සර් කළ වැඩවලට සම්බන්ධ වුණා. සිතාර් වාදකයෙකු වන ප්‍රදීප් රත්නායක එක්ක තමයි මම වැඩිපුරම වැඩ කළේ. විවිධ රෙකෝඩින් ආදියට මම සම්බන්ධ වුණා. විශ්වවිද්‍යාලයේ විභාගවලදී අතිසාර්ථක නොවුණත්, දැන් මට විශ්වවිද්‍යාලයේ බාහිර කථිකාචාර්යවරයෙක් විදියට වැඩ කරන්නත් අවස්ථාව ලැබිලා තියෙනවා.
කොළඹ සංචාරයත් ඒ අතරේ යන්න ඇති..
කොළඹ ටුවර් එක ඉවර නෑ. දේශපාලනය කළා. ජේවීපීයටත් සම්බන්ධව වැඩ කළා. ‘වේදිකාවෙන් මහපොළොවට’ වගේ විවිධ කලා වැඩසටහන්වලට ගියා. එක්ස් කණ්ඩායමේ නොයෙක් වැඩවලට ගියා. නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි, සුනිල් විජේසිරිවර්ධන, කල්‍යානන්ද පෙරේරා, ප්‍රභා මනුරත්න වගේ අයත් එක්ක සාමාන්‍ය ජනතාවට ඉතිහාසය ඉගැන්වීමේ වැඩසටහනකටත් මා සම්බන්ධ වුණා. ඔය ගුරුවරුන්ට සර් කියන්න බෑනේ. අපේ සංස්කෘතියෙන් හදන යටහත්පහත්භාවය නිර්මාල්, සුනිල් අයියා වගේ අය එක්ක වැඩ කරද්දී වෙනස් වුණා. ඒක මගේ පෞරුෂයට ලොකු උදව්වක් වුණා. හැබැයි මම විවිධ තැන්වල ඉන්න අයගේ වෙනස හඳුනගත්තා. නිර්මාල්ට සර් කියන්න බැරි වුණාට, සමහර තැන්වලදී සර් නොකියා බෑ. මේක තේරුම් නොගත්ත සමහර යාළුවන්ට ක්ෂේත්‍රයේ වැඩ කරන්න බැරි වුණා. ඒත්, මම සුදුසු තැනදී සුදුසු විදියට හැසිරෙන මැද මාවතකට පුරුදු වුණා.
ඔය අස්සේ හර්ෂ ආරියසිංහ එක්ක මම කොහුවල ස්ටුඩියෝ එකකට ගියා. ඒත් එතැන කම්පියුටර් එකක ප්‍රශ්නයක් තිබුණා. මම වෙන වැඩකට ගිහින් හිටියේ. ඒත් මම අර වැඩේ ගොඩ දැම්මා. ඒකේ අයිතිකාරයා ජීවන් අයියා. මම විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයෙක්ව හිටියත්, ජීවන් අයියා මට ඒ ස්ටුඩියෝ එක බාරදුන්නා. කසුන් කල්හාර, ඉන්ද්‍රචාප ආදි අය රෙකෝඩින් කළේ එතැන. මම රෙකෝඩින් ඉංජිනියර් විදියට එතැන හිටියා. එතැනදී බොහෝ අය එක්ක වැඩ කළා.
චිත්‍රපටිවල සංගීතය කළේ කොහොමද?
විශ්වවිද්‍යාලයේ යන කාලෙම මම නාට්‍ය, කෙටි චිත්‍රපටි ආදියට සංගීතය කළා. තාත්තා ලැප්ටොප් එකක් අරන් දුන්නා. මම ඒකෙන් සංස්කරණ වැඩ කළා. ඒ අතරතුරේ මම මවුස් කියන චිත්‍රපටියේ සංගීත වැඩ ටිකක් කළා. විසාකේස චන්ද්‍රසේකරම්ගේ ‘රජ සහ ඝාතකයා’ නවකතාව එක්ක කරපු සංගීත ඇල්බම් එකට සම්බන්ධ වුණා. මම නදීක ගුරුගේ, අජිත් කුමාරසිරි, හර්ෂ ආරියසිංහ ආදී තුන්දෙනෙකුගේ ශබ්ද ඉංජිනේරුවා විදියට වැඩ කරමින් හිටියා. ඒ ඔක්කොම මැද සංගීත නිර්මාණකරණය ගැන ලොකු අත්දැකීම් තිබුණා. බොහෝ අය වැඩ කරන හැටි බලා හිටියා. එයාලා කතාබහ කරන සමහර වචන ආදිය ගැනත් ගෙදර ගිහින් හොයා බැලුවා. ඔය අතරතුරේ නාට්‍යවල සංගීතය කළා. නදීක ගුරුගේ හරහා මට ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි මුණගැහුණා. නදීක අයියා සංගීතය කළ ‘මහරජ ගැමුණු’ චිත්‍රපටියේ සමහර වැඩ ජයන්ත අයියා මා ලව්වා කෙරෙව්වා. ඊට පස්සේ ජයන්ත අයියාගේ වාර්තා චිත්‍රපටියක්. ඒකෙනුත් පස්සේ ඔහුගේ ‘හංකිති දහතුන’ වේදිකා නාට්‍යයේ සංගීතය දුන්නා. ඔහුම කියා තියෙන විදියට නාට්‍යයෙන් මා පරීක්ෂා කරලයි ‘ඝරසරප’ චිත්‍රපටිය මට දුන්නේ. වේදිකාවේදී කාටවත් බොරු කරන්න බැහැලු. ‘පාංශු’ චිත්‍රපටියයේ අධ්‍යක්ෂ විසාකේසගේ නවකතාවේ ඇල්බමය කරපු නිසා ඔහු හඳුනාගෙන හිටියා. ඒ චිත්‍රපටියේ සංස්කාරක සිතුම්වත් හඳුනන නිසා පාංශු බාරදුන්නා. පාලිත පෙරේරා එක්ක ළමා දිනයක වැඩ කරනවා බලා ඉඳලයි ‘තාල’ චිත්‍රපටිය දුන්නේ. ඔය චිත්‍රපටි තුන නිසා මට මාවතක් විවර වුණා.■
ජේසු සිදුහත් කුඩා වියේදී හිතුවක්කාරයෝ : හීලෑ කළ දරුවන් දන්නේ නකුට වනන්න විතරයි – මනෝවිද්‍යාඥ සමිතා ඇතුල්දොරආරච්චි
‘ප්‍රේමය සමඟ රළු විය හැකි නම්, ප්‍රේමයෙන් රළු විය යුතුය’ විලියම් ශේක්ස්පියර් ආදරය විස්තර කරන්නේ එහෙමය. පොදුවේ, ලෝකය වෙනස් කළ හැක්කේ ආදරයට පමණක් බව කවුරුත් කියති. ආදරය යන්නට ප්‍රේමය, කරුණාව, දයාව සහ මෛත්‍රිය යන ඒවා සමානයැයි අපට නිරන්තරව හැඟෙන්නේය. ලෝකයේ මනුෂ්‍යයන් අතරත්, සත්වයන් අතරත්, ජීවීන් සහ සොබාදහම අතරත් එකිනෙකට පැවැත්ම රඳා පවතින්නේ ආදරය මත බව පොදු කියවීමකි. සොබාදහම මිනිසුන්ට දුන් දායාදය, ආදරය ය. අද මිනිසුන් භෞතික සැප සම්පත්, බලය හඹා නොනවත්නා ගමනක යෙදී ඇති සැටියෙකි. එකී සැප සම්පත් අවසානයේ ජීවියා තුළ සතුට ජනනය නොකරන බවට ජීවමාන සාක්ෂි එමටය. මාපියන් සහ දරුවන් අතර සදා නොනැසෙන ආදරයේ හැඩය කවරාකාරදැයි සොයායන්නේ එවන් වටපිටාවක් තුළය.
■ පවිත්‍රා රූපසිංහ
ගෞතම බුද්ධ දේශනා කළායි කියන්නේ ‘මවක් තම දරුවාට ආදරය කරන තරම් ලෝකයට ආදරය කරන්න’ කියලායි. මවකගේ ආදරය විස්තර කරන්නේ කොහොමද?
ආදරය ගැන කතා කරද්දී, අම්මාගේ ආදරය තමයි අපට මුලින්ම සිහිවෙන්නේ. ඒක සීමා රහිත ආදරයක්. අම්මා කිසිම ආකාරයකින් දරුවන්ව මනින්නේ නැහැ. දරුවා කුමන අඩුපාඩුකමක් යටතේ සිටියත්, කුමන වරදක් කළත්, වෙනස්කම් නොසලකා හැර තමන්ගේ දරුවාව භාරගන්නවා. අපි ලෝකයේ හොඳින්ම දන්නා හඳුනන ආදරය අම්මාගේ ඒ ආදරයයි. දැන් අපි ජීවිත කාලයේදී හොයන්නේත් ඒ ආදරයයි. අම්මාට ඒ තරම් තම දරුවාට ආදරය කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ කොහොමද කියලා කවුරු හරි ඇහුවොත් කියන්න වෙන්නේ, ස්වාභාවිකවම අම්මාට ඒ හැකියාව තිබෙනවා කියලයි. මිනිස් අම්මලාට පමණක් නොවෙයි, සත්ව අම්මලාටත් එහෙමමයි. ඔක්සිටොසින් හෝමෝනය අම්මාගේ සිරුරේ ස්‍රාවය වෙනවා. තම වර්ගයා බෝ කිරීම සහ රක්ෂා කිරීම පිළිබඳ ස්වාභාවික හැකියාවක් ඒ අනුවත් අම්මා දරනවා. ඇය තමන්ගේ ජීවිතේ අවදානමේ හොවා, දරුවන්ගේ ජීවිත ආරක්ෂාව පතනවා. සත්ව අම්මලාත් එහෙම කරන අවස්ථා අප ඕනෑ තරම් දැක තිබෙනවා. තමාට තිබෙන ලොකුම කාර්යභාරය එය බව අම්මාට ඒත්තු ගැන්වෙනවා. ආදරය සහ වර්ගයා බෝ කිරීම අතර නොතිත් සම්බන්ධයක් ලෝකයේ පවතිනවා. අම්මලාට ආදරය කරනවා කියන්නේ, ඒ අනුව හැකියාවක්. ප්‍රායෝගිකව ඒ ඒ අම්මලා තමන්ට ඇති ඒ හැකියාව කොච්චර දුරට භාවිත කරනවාද කියන දේ තමයි වෙනස් වෙන්නේ.
දරුවන් කෙරේ ඔවුන්ගේ පියා දක්වන ආදරය කෙබඳුද?
තාත්තාගේ ආදරයත් ඒ වගේම තමයි. අම්මා අභ්‍යන්තරිකව දරුවන් වෙනුවෙන් කටයුතු කරද්දී තාත්තා බාහිරින් දරුවන් ආරක්ෂා කිරීමේ සටනේ යෙදෙනවා. තාත්තා දරුවන් වෙනුවෙන් ශ්‍රමය දෙනවා. චින්තනමය හෝ ආකල්පමය වශයෙන්, මගේ පරම්පරාව ඉදිරියට ගෙන යන, මගේ ලේ ඇති දරුවන් විදියට දරුවන් නම් කරමින් තාත්තාගේ ආදරය වැඩෙනවා. අද සමාජය තුළ අම්මා සහ තාත්තා අතර වැඩ බෙදා ගැනීමක් ඇති වෙලා තියෙනවා. සංස්කෘතික වශයෙන් තාත්තාට දරුවන්ගෙන් වැඩිවියට පත්වෙද්දී දරුවන්ගෙන් ඉවත්ව පවතින්න හැකි වුණත්, අම්මාට එය ඉතාමත් දුෂ්කර කාර්යයක් වෙනවා. මොකද සත්ව පැටවුන් වගේ නොවෙයි, මිනිස් දරුවන්ගේ ළමා කාලය තරමක් දීර්ඝයි. සංස්කෘතිකමය වශයෙන් දරුවන් බොහෝ කාලයක් මාපියන් රක්ෂා කළ යුතු වෙනවා. මෙන්න මේ විදියට කාලය දීර්ඝ වීම තුළ අම්මාට තිබෙන හැකියාවට බාධා ඇතිකරනවා. ‘මං මේ බලන්නේ ඔයාගෙ ළමයි’ කියලා අම්මලා, තාත්තලාට කියන්නේ ඒ වගේ තත්ත්වයක් තුළයි. ආදරයට කිරීමට ඇති ස්වාභාවික හැකියාවට, ආර්ථික පීඩනය ඇතුළු වුණාම අම්මා තමා ගැනත් වෙනම හිතන්න පටන් ගන්නවා. තමන්ට උපතින්ම ඇති හැකියාව භාවිත කිරීමට අම්මාට එනයින් බැරිවෙනවා. අතීතයේ දරුවන්, පවුල රක්ෂා කිරීමට තාත්තාට අවැසිවුණේ කාය ශක්තියයි. ඒත් අද එය මුදල් බවට පරිවර්තනය වෙලා තිබෙනවා.
දරුවන් කියන්නේ පවුල් සංස්ථාව පවත්වා ගැනීමේ කේන්ද්‍රීය ලක්ෂ්‍යයද?
අද කාලයේ බොහෝ දෙමාපියන් තමන්ගේ දරුවන් හදන්නේ අනාගතයේ තමන්ව බලාගන්න කියලා සිතන බලාපොරොත්තුව සහගතවයි. තමන්ට අවධානය දෙන, තමන්ව අනාගතයේදී රකිනු ලබන පුතා හදන්න අම්මා වෙහෙසෙනවා. තමන්ට තම ස්වාමියාගෙන් නොලැබෙන අවධානය පුතාගෙන් ලැබේවි යන්න අම්මා ප්‍රාර්ථනා කරන්න පටන් ගන්නවා.
අද මාපියන්ගේ ආදරය බිඳවැටුණත් ඒ දෙන්නා දරුවන්ගේ නාමයෙන් එකට ජීවත් වෙනවා අපට දැකිය හැකියි. දරුවන් නිසාම පවුල ස්ථාවරව පවතිනවා. මවක් තමන්ගේ සිරුර, නොදරුවකු සමඟ ෂෙයා කර ගැනීම ඇයටත් වටහා ගන්න බැරි තරම් ආදරයක් බවට පත් වෙනවා. ගර්භිණී වියේදී ඇගේ චිත්තවේග ඉතාමත් දුර්වල වෙනවා. ඇයට බොහෝ වශයෙන් දුක, සන්තාප හෝ හුදකලාව දැනෙන්නට පටන් ගන්නවා. ස්වාමියා ඇතුළු ඇය අවට පිරිස ගර්භිණීභාවය සාමාන්‍යකරණය කළහොත් ඇය එනයින් පීඩනයට පත්වෙනවා.
පිටරටවල තත්ත්වය වෙනස්. බොහෝ බටහිර රටවල ගර්භිණී මවකගේ සැමියාවත් කිසියම් ආකාරයේ පුහුණුකිරීම්වලට යොමු කරනවා. ඒ රටවල රාජ්‍ය මැදිහත්වෙලා තාත්තලාට දරුවන් පිළිබඳ පුහුණුවීම් ලබාදෙනවා. ඒත් අපේ වගේ රටක පවුලේ කුඩා දරුවන්ගේ කටයුතුවලදී තාත්තාගේ මැදිහත්වීම අවම කරමින්, ආච්චි අම්මාගේ මැදිහත්වීම සිදුවෙනවා. එහිදී තාත්තාගේ කාර්යභාරය අවම වෙනවා නැත්නම් වැළකෙනවා. සංකේතාත්මකව එහිදී නැවත පවුල අර්බුදයකට යනවා. මෙවැනි තත්ත්වයක් තුළ අම්මාත්, තාත්තාත් දෙදෙනාම අසරණ වෙනවා. ඔවුන් අතර අර්බුදය පුළුල් වුවත්, දරුවන්ගේ නාමයෙන් පවුල පවතිනවා.
දෙමාපියන් අතර ආරාවුල් දරුවන් කෙරේ බලපානවාද?
ඔව්. දරුවන්ට යමක්කමක් තේරෙද්දී එයාලා දකිනවා අම්මා තාත්තා දබර කරගන්නවා. අම්මා, තාත්තා ආදරේ
කරලා විවාහ වුණ අය බවත්, එයාලා ආදරය කරන අය බවත් දරුවන් දැනගන්නවා. ඒ ළමයි ආදරේට බිය වෙනවා. ‘ආදරේ කියලා දෙයක් ලෝකේ නෑ’ වගේ දේවල් කියන්න පටන් ගන්නවා. ‘ආදරේ කරලා වැඩක් නෑ, තමන් අතට තම අතමය සෙවණැල්ල’ වගේ දේ දරුවන් කියන්න පටන් ගන්නවා. ආදරේ ගැන එවැනි නිගමනවලට දරුවන් පැමිණීම නරකයි. ලෝකය සහ ආදරය තේරුම් ගන්න තිබෙන පවුල අර්බුදයක් බව දරුවන්ට වැටහුණොත් එතනදී එයාලාගේ ජීවිතයට එය ඉතාමත් නරක විදියට බලපානවා.
වීරයන් තනනවා වෙනුවට, කීකරු දරුවන් හදන්න දෙමාපියන් උත්සාහ ගන්නවා නේද?
සංස්කෘතිකමය වශයෙන් සමාජයේ ළමා අයිතීන්, ස්ත්‍රී අයිතීන් කතා කරනවා. දෙමාපියන් දරුවන්ට තරවටු කරන, සමහර විට කෝටුපාර දෙන අවස්ථාත් තිබෙනවා. ඒවා බොහොම සාමාන්‍යයි සහ අම්මා හෝ තාත්තාගේ තරවටු නිසා දරුවන් සහ දෙමාපියන් අතර ආදරණීය සම්බන්ධයට බාධාවක් ඇතිවන්නේ නැහැ. කවදාකවත් අම්මා තරවටු කළ නිසා දරුවාට කිසිදු හානියක් වෙන්නේ නැති බව සහතිකයි. ඒත් සමාජය පැත්තෙන් දැන් මානව හිමිකම් වැනි මතවාදයක් ඇවිත් මේ ආදරණීය සම්බන්ධයන් අවුල් කරනවා. ගැහැනු සහ පිරිමි ගැටුම්වලදීත් ස්ත්‍රී අයිතිවාසිකම් කියලා විවිධ දෘෂ්ටිවාද ඇවිත් තිබෙනවා. දෙදෙනෙකු අතර මිනිස් සම්බන්ධයක් තුළ ගැටුමක් ඇති වීම වළක්වන්න බැහැ. ඒ ගැටුම් නිදහසේ පැවතියහොත් ඒවා නිරවුල් වෙනවා. එකිනෙකා නිරාවරණය වෙලා නීරෝගී මිනිස් ගනුදෙනුවක් හැදෙනවා. ඒත් ඒ අතරට ස්ත්‍රී අයිතිවාසිකම් නැත්නම් දෘෂ්ටිවාදී සංස්කෘතික කාරණා ඇතුළු වුණාම දෙදෙනාට එකිනෙකා නිදහස්ව හඳුනාගැනීමට නොහැකි වනවා. සරලව එකිනෙකාට ආදරය කිරීමේ හැකියාව ඇති අය සංස්කෘතිය තුළ සිරව එකිනෙකා ඇතුළතින් දුරස් වෙන්න පටන් ගන්නවා.
මෙන්න මේ වගේ සංස්කෘතිකව හිරවුණු දෙමාපියන්, දරුවන්ව ඕනෑවටත් වඩා හීලෑ කරන්න වෙහෙසෙනවා. එහෙම හදන දරුවන්ට පුළුවන් වෙන්නේ නකුට වනන්න විතරයි. රටට සමාජයට පවුලට ඕනෑ වෙන්නේ දෙමාපියන් පවා විවේචනය කළ හැකි, ප්‍රශ්න කළ හැකි දරුවන්. ඒත් එහෙම දරුවන් තනන්න දෙමාපියන් මහන්සි වෙන්නේ නැහැ. දෙමාපියන්, දරුවන්ව විශ්වාස කිරීම අඩු කරනවා. තමන්ගේ කුඩාවියේ අත්දැකීම් නිසා හෝ සමාජයේ සිදුවන නොයෙක් දේ නිසා හෝ තම දරුවන් කෙරේ අනියත බියකින් දෙමාපියන්ට නිරන්තරවම පෙළෙනවා. ඒ විශාල බිය නිසාම ඔවුන් දැඩි රැකවල් යොදා ආරක්ෂා කරනවා. ජීවිතේ වැරදීම් තුළින් තමයි නිවැරදි වන්නේ. ඒත් දෙමාපියන් දරුවන්ට අද වරදින්න ඉඩ තබන්නේ නැහැ කිව්වොත් නිවැරදියි.
ආගමික සාහිත්‍යයට අනුව, ජේසු සහ සිදුහත් කියන්නේ කුඩාවියේ ඉතාමත් හිතුවක්කාර දරුවන්. අපේ දරුවන් ඒ අය ගැන ඉගෙන ගන්නවා. වීරයන් ගැන උගත්තාට වීරයකු වන මාවතේ ගමන් කරන්නට අපේ දරුවන්ට දෙමාපියන් අවස්ථාව දෙන්නේ නැහැ. ප්‍රායෝගිකව බුදුන් ජේසුන් වන්දනාමාන කරනවා. වීරයන්ගේ කතා දරුවන්ට කියලා දෙනවා. ඒ වීරත්වය කරා යාමට දරුවකුට ඕනෑ වුණත් ඒ මඟ යාමට නොදී නැත්නම් හිතුවක්කාර වීමට අවස්ථාව නොදී හීලෑ කරන්න වෙහෙසෙනවා.
ඒ විදියට දරුවන් සම්බන්ධයෙන් ඉතාමත් ආරක්ෂාකාරී පිළිවෙතකට දෙමාපියන් අද මාරුවෙලා තිබෙනවා. දරුවන්ට සිය පැවැත්ම සහ සමබරතාව උපතින්ම ලැබුණත් දෙමාපියන් ඔවුන්ට දක්වන ආදරයේ නාමයෙන් ඔවුන් සිරගත කරනවා. උදාහරණයකට දරුවන්ට පීනන්නට නොදී කුඩාවියේ වතුරෙන් ආරක්ෂා කරනවා. පසු කාලයකදී දරුවාට පීනන්නට අලුතෙන්ම උගන්වනවා. මිනිස් දරුවකුට කුමන වයස් කාණ්ඩයකදී වුවත් සිය පැවැත්ම පිළිබඳ සමබරතාව තිබෙනවා. ඒත් දෙමාපියන් කරන්නේ, අලුත් උපන් දරුවා අන්ලර්න් කර, පසුව රීලර්න් කිරීමයි. දරුවන්ට ප්‍රශ්න විසඳාගන්න බැරි තැනට ඔවුන්ව දෙමාපියන් සුමට කරනවා.
දරුවන් මෙවැනි තත්ත්වයක් තුළ ජීවිතය තේරුම් ගන්නේ කොහොමද?
මේ තත්ත්වය තුළ බොහෝ පවුල්වල දරුවන් දැඩි පීඩනයකයි ජීවත් වෙන්නේ. දෙමාපියන්ගේ සියලු දුක්දෝමනස්සයන් දරුවන් දකිනවා. දෙමාපියන් තම තමන්ගේ ජීවිතයේ සියලු අහිමිවීම් දරුවන්ගෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්න පටන් ගන්නවා. එහිදී ඒ පීඩනය දෙමාපියන් දරුවන් වෙත මුදා හරින්නේ ප්‍රචණ්ඩ ආකාරයකට නොවෙයි. එහිදී මාපියන් කියන්නේ කීකරු දරුවන්, උගතුන් හෝ ආර්ථික වශයෙන් සවිබල දරුවන් තැනීමක් ගැනයි. දරුවන් මේ බර දරාගෙන ජීවත් වෙනවා.
ඒ තත්ත්වය තුළත් දරුවන් අසීමිතව දෙමාපියන්ට ආදරය කරනවා. සියලු දේ දැන දැනත් දරුවන් දෙමාපියන්ට ආදරය කරනවා. දෙමාපියන් අතර ගැටුම් දරුවන් බැලන්ස් කරමින් ආදරය කරනවා. දෙදෙනා අතර ගැටුම් වලදී සමහර අවස්ථාවල දරුවන් වරද බාරගෙන දෙමාපියන් සමඟි කරවනවා. පවුල ස්ථිරව පවත්වාගෙන යාමට දරුවන් ඒ ආකාරයෙන් වෙහෙසෙනවා. දරුවන් සියල්ල දැනගෙන කිසිවක් විවේචනය නොකර සියල්ල දරාගෙන සිටිනවා.
ඒත් දරුවන් වැඩිවියට පත්වෙද්දී, දරුවන්ට එළියේ ලෝකය විවෘත වෙනවා. එතැනදී දරුවන් දෙමාපියන් අතර ඇති ගැටුමින් වාසි හොයන්නට පෙළඹෙනවා. දෙමාපියන් නොතකා හරිමින් එළියේ සමාජය විශ්වාස කරමින් කටයුතු කරන්නට පටන් ගන්නවා. එහිදී සමාජය විශ්වාස කරන්නටත්, පවුල අවිශ්වාස කරන්නටත් දරුවන් පෙළඹෙනවා. මෙය චක්‍රයක් බවට පත්වීමෙන් සමාජය අඛණ්ඩ අස්ථාවරත්වයක් කරා ගමන් කරවනවා.■
ටෙලිනාට්‍ය කර්මාන්තය වෙනස් කරමුද? ඒ කොහොමද?
■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර
ලංකාවේ රූපවාහිනී මාධ්‍ය ආරම්භයේ සිටම නාට්‍යමය වැඩසටහන් තිබුණි. ඩී.බී. නිහාල්සිංහ මහතා ‘දිමුතු මුතු’ ටෙලිනාට්‍යය නිර්මාණය කිරීමත් සමග රූපවාහිනී ටෙලිනාට්‍ය විකාශ නව මානයකට ගමන් කළේය. දිමුතු මුතු මාලා නාට්‍යයකි. පසුකාලීනව එක් කොටසකින් අවසන් වන ඒකාංගික නාට්‍ය හා කොටසින් කොටස කතාවේ තේමාවන් වෙනස් වන විවිධාංගික ටෙලිනාට්‍ය බිහිවිය.
අද කොටස් සියය ඉක්මවූ නාට්‍ය විශේෂයක් වන දීර්ඝ නාට්‍ය ප්‍රවණතාවක් ඇති වී තිබේ. අඩු වියදමකින් වැඩි කොටස් ප්‍රමාණයක් නිෂ්පාදනය කිරීම නිසා මේවායේ ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳ චෝදනා බොහොමය. ඒ චෝදනා මොනවා තිබුණත්, අප ඉදිරිපිට ඇති යථාර්ථය වන්නේ දීර්ඝ ටෙලිනාට්‍ය රැල්ලය.
මුල් කාලයේ මාලා ටෙලිනාට්‍යවල තිබුණේ 40කට අඩු කොටස් ගණනකි. ඒ නාට්‍යයක් විකාශය වූයේ සතියකට එක් දවසකි. එක් කොටසකි. ලෝකයේ රූපවාහිනී මාධ්‍ය කර්මාන්තයක් ලෙසත්, තාක්ෂණිකවත්, ආකෘතිකමය වශයෙනුත් වෙනස්වීමට ලක් වෙමින් තිබේ.
රූපවාහිනී මාලා නාටක ලෝකයේ ජනප්‍රිය කලා මාධ්‍යයකි. නිර්මාණශීලී හැකියාවන් ඇති තරුණ තරුණියන් මේ අවකාශයේ වැඩකළ යුත්තේ කෙලෙසද? දැන් පවතින ටෙලිනාට්‍ය කර්මාන්තය වෙනස් කළ යුතුද? ඒ කෙලෙසද? මේ ඒ පිළිබඳ තරුණ නිර්මාණකරුවන්ගේ අදහස් විමසීමකි.
- බලාපොරොත්තුවක් තියෙනවා
ටෙලි පිටපත් රචක අසංක සායක්කාර
1990 දශකයේ නාට්‍යයක කොටසකට දෙලක්ෂ පනස්දාහක් විතර ගෙවලා තියනවා. අද කොටසකට එක්ලක්ෂ විසි දාහත් එක්ලක්ෂ පනස් දාහත් අතර ගානක් ගෙවන්නේ. හැම භාණ්ඩයකම මිල ඉහළ ගිහිල්ලා. නාට්‍යවලට ගෙවන ගාන විතරක් අඩුවෙමින් යනවා. ඒ නිසා නාට්‍යවල ගුණාත්මක බව අඩුවෙලා.
නාට්‍යයක් නාලිකාවකට විකුණුවාට පස්සේ නාට්‍ය පෙන්වන වෙලාවේ වෙළඳ දැන්වීම් දාලා නාලිකා විශාල මුදලක් උපයනවා. යූටියුබ්වල දාලා අමතර මුදලකුත් උපයනවා. යූටියුබ්වලින් උපයන ගාණෙන් සත පහක්වත් ටෙලිනාට්‍ය නිෂ්පාදකයාට ලැබෙන්නේ නෑ. ලංකාවේ රූපවාහිනී නාලිකාවලට ටෙලිනාට්‍ය සඳහා මීට වඩා ලොකු මුදලක් ගෙවන්න පුළුවන්.
කොටස් 1000ක විතර නාට්‍යයක් කරනවා කියන එකේ ප්‍රශ්නයක් තියනවා. මොකද ඒ බෙල්ට් එකට කිසිම අධ්‍යක්ෂවරයෙකුට, නිෂ්පාදකවරයකුට, නළුවෙකුට, නිළියකට රිංගන්න බෑ. තව කෙනෙකුට නිර්මාණයක් කරන්න තියෙන අවකාශය ඉන් ඇහිරෙනවා. ඒ නිසා චැනල්වල ආධිපත්‍යයට අභියෝග කිරීම කාලෝචිතයි.
දොස් කිය කිය ඉන්නවාට වඩා අපි කියන දේ නාලිකා අහන්නේ නැත්තං නාලිකා පැත්තකින් තියලා අපි විකල්ප මාධ්‍ය හොයන්න ඕනෑ. මේ වෙලාවේ නව රටාවක් බිහිවෙමින් තියනවා. අපි එතැනට ගියොත් අනිවාර්යයෙන්ම රූපවාහිනී නාලිකාවලටත් එතෙන්ට එන්න වෙනවා. එතකොට කාටවත් යටත් වෙන්න අවශ්‍ය නෑ. තමන්ගේ ස්වාධීනතාව තියාගෙන නිෂ්පාදකයන්ට හා අධ්‍යක්ෂවරුන්ට ඉදිරියට යාමේ අවකාශය තියෙනවා. මේ වෙලාවේ යූටියුබ් එක්ක විශාල තරුණ පිරිසක් වැඩ කරමින් ඉන්නවා. ඒ නිසා නාලිකාවල ටෙලිනාට්‍ය පෙන්වීම ඉතාමත් කෙටි කාලයකින් අභාවයට යාමට නියමිතයි. ඒකාධිකාරයක් පවත්වාගෙන යනවා නම් අපට ඉල්ලීම් කරන්න පුළුවන් රාජ්‍ය නාලිකාවලින් විතරයි. පුද්ගලික නාලිකා ඒ ඒ අයට ඕනෑ විදිහට කරගෙන යන්නේ.
අපිත් සම්බන්ධ වෙච්ච අවස්ථා කිහිපයක් තියනවා. අද වෙනකොට වෙළඳ දැන්වීම් දෙන්න පවා අනුග්‍රාහක ආයතන කැමති තත්වයකට ඇවිත් තියනවා. පුද්ගලික සමාගම් වෙළඳ දැන්වීම් දෙන්න කැමති වෙලා තියනවා. ගිහිල්ලා ඒක ඇතුළෙත් බාල දේවල් කරන්නේ නැතුව නිර්මාණශීලී වෙන්න ඕනෑ. ඒ නිසා ඉදිරියේදී ටෙලිනාට්‍ය කලාවට හොඳ තත්වයක් ඇති වෙයි කියලා බලාපොරොත්තුවක් තියනවා.
- අරගලකරන්න ඕනෑ
අධ්‍යක්ෂ/රංගන ශිල්පී රොෂාන් රවීන්ද්‍ර
ලෝකයේ තාක්ෂණය හා ටෙලිනාට්‍ය කලාව විකාශය වූ ආකාරය අපේ රටේ ටෙලිනාට්‍ය කලාවේ තියෙන අර්බුදයට අදාළ එකක් නෙමෙයි. ලංකාවේ හරි ටෙලිනාට්‍යයක් කරගන්න පසුබිමක් නෑ කියන පරණ ප්‍රශ්නය තමයි තවමත් තියෙන්නේ. නාලිකාවකට ටෙලිනාට්‍යයක් දැම්මාට පස්සේ ඒකේ මුදල් ටික ගන්න අවුරුදු ගණන් බලාගෙන ඉන්න ඕනෑ. ඒ නිසා මේක විසඳෙනකම් රාජ්‍යය මැදිහත් වෙලා නිරාකරණය කරනකම් අපි හැමෝම අරගල කරන්න ඕනෑ. මේ ප්‍රශ්නය විසඳා ගැනීම කලාකරුවන්ගේ විතරක් වැඩක් නෙවෙයි. මේ රටට කලාවක් ඕනෑ වෙන්නේ. සමාජමය ආයෝජනයක් විදිහට. මේ නාලිකාවල තියන බල අධිකාරිය බිඳලා දාලා රටට ගැළපෙන අවකාශයක් මේක ඇතුළේ අපි හදාගන්න ඕනෑ.
යම් නිර්මාණයක් කරන්න යන අවම මුදලක් තියනවා. නිර්මාණය කරනකොට ලැබෙන්නේ ඒ අවම මුදලටත් අඩු ගණනක් නම් ඒ නිර්මාණකරුවා කොහොමද ඒ නිර්මාණය කරන්නේ? බාලම අමුද්‍රව්‍ය අරන්, බාලම පුද්ගලයෝ යොදාගෙන, බාලම යන්ත්‍රසූත්‍ර පාවිච්චි කරලා කරන්න වෙන්නේ. ඒක තමයි අද වෙලා තියෙන්නේ. මේ ප්‍රශ්නය ඉස්සල්ලාම තේරෙන්න ඕනෑ චැනල්වල ඉඳගෙන වැරදි තීන්දු තීරණ ගන්න අයට. ඒ එක්කෙනෙක්ටවත් මේ රටට ගුණාත්මක දෙයක් දෙන්න ඕනෑ කියන අදහසක් නෑ. සල්ලි ටික එකතු කරගන්නයි මේ අයට ඕනෑ. සංස්කෘතික ඇමතිගේ ඉඳන් හැම එකාටම තේරෙන්න ඕනෑ මගේ යුතුකම හරියට වෙන්නේ නෑ කියලා.
ලංකාවේ ටෙලිනාට්‍ය දැන් පෙන්වන ඒවාට වැඩියෙන් ගව්ගාණක් ඉදිරියෙන් තිබුණේ. එක එක චැනල්වලින් ඉන්දියානු ටෙලිනාට්‍ය ආනයනය කරලා ඒ ගුණාත්මය තමයි කුඩු කරලා දැම්මේ. ඒ පස්සේ තමයි දැන් මේ අනික් නාලිකා ඔක්කෝම යන්නේ. අපි මේ කියන්නේ අපේ දුක නෙමෙයි. රටේ දුක.
- තාක්ෂණය ගැන කිසිම අදහසක් ඔවුන්ට නෑ ගොළු තාත්තා
ටෙලිනාට්‍යයේ අධ්‍යක්ෂ ඔක්ෂාන් විජේරත්න
වර්තමානයේ ටෙලිනාට්‍ය කලාව ගැන අතීතකාමයෙන් හිතන්න බෑ. කොවිඩ් තත්වය තුළ අලුත් ජීවන රටාවකට අපිට මුහුණ දෙන්න වෙලා තියනවා. වර්තමානයේ වෙනත් රටවල ටෙලි සීරීස් නැත්නම් මාලා නාට්‍යවල ප්‍රගමනයක් තියෙනවා. මේ වෙනකොට රූපවාහිනී මාධ්‍ය වීඩියෝ ස්ක්‍රීනින් කියන තැනට ඇවිත් තියෙන්නේ. ජංගම දූරකථනයට ඇවිල්ලා තියෙන්නේ. මේ වෙනකොට දූරකථන ඇප්ලිකේෂන් හරහා විකාශය කෙරෙන ටෙලි සීරීස් හැදෙමින් තියනවා. ඒක ඕනෑ නම් ස්මාර්ට් දූරකථනයේ බලන්න පුළුවන්, නැත්නම් රූපවාහිනියේ බලන්න පුළුවන්, නැත්නම් තිරයකට ප්‍රක්ෂේපණය කරලා බලන්න පුළුවන්. මේවායේ අන්තර්ගතය වුණත් වෙනස් වෙමින් තියනවා.
මාධ්‍ය ආයතනවල පරිපාලකයන්ගේ කෑදරකම හා නූගත්කම නිසා තමයි අපේ රටේ මේ කර්මාන්තය පරිහානියට යමින් තියෙන්නේ. අනෙක් පැත්තෙන් ලංකාවේ ඉන්න පරණ කලාකරුවන්ට මේ ගැන පැහැදිලි අවබෝධයක් නෑ. දැනුමක් නෑ. ඒ අය ඕනෑ එකක රඟපානවා. ඕනෑ දෙයක් කරනවා. ඕනෑ දෙයක් කනවා. ගැත්තෝ ඉන්නේ. නව තාක්ෂණය ගැන කිසිම අදහසක් ඔවුන්ට නෑ.
මේක ආණ්ඩුවේ වැරැද්දක්ද, රූපවාහිනී නාලිකාවල වැරැද්දක්ද, රූපවාහිනී නාලිකා අයිති අයගේ වැරැද්දක්ද කියන එක නෙමේ ප්‍රශ්නේ. විකාශන අවකාශයේ අයිතිය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් තියෙන්නේ. කලාව කියන්නේ මිනිහෙක්ගේ මානසික නිදහස ගොඩ නගන්න පුළුවන් මාධ්‍යයක්. මෙගා නාට්‍ය රැල්ල අපේ ඒ නිදහස් චින්තනය අවුරුදු විස්සක් තිස්සේ නැති කරලා තියනවා. ඒ අවුරුදු විස්සේ ඒවා බලමින් ලොකු වුණු දරුවා හිතනවා මේක තමයි චින්තනය කියලා.
ලෝකේ ඒවා මෙහාට එනවා, මෙහේ ඒවා ලෝකෙට යන්නේ නෑ. ඒක තමයි දැන් වෙලා තියෙන්නේ. අපේ කලාව ලෝකේ කොහේද ඇහෙන්නේ. ලෝකේ කොහෙද පේන්නේ. දේශපාලකයන් එක්ක කරට කර හැප්පෙන මාධ්‍ය ආයතන ප්‍රධානීන් අපට ඉන්නේ. ඒ අය මේ රටට ආදරේ නෑ. කලාවට ආදරේ නෑ. ආණ්ඩුවේ රූපවාහිනී නාලිකාවල සභාපතිලයි, පුද්ගලික නාලිකාවල හිමිකාරයොයි එක්වෙලා ඔහේ ගමනක් යනවා.
අද ලෝකයේ වැඩිම මිලක් තියෙන්නේ කලාවට. ලෝකේ එහෙම වෙනකොට මේ නාලිකා කොහාටද මේ අපිව ඇදගෙන යන්නේ? හොඳම උදාහරණය ඉන්දියාවේ නළුවෙක් වන ශාරුක් ඛාන් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන්ව සල්ලිවලට ගැනීම. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන්ට ශාරුක් සල්ලිවලට ගන්න බෑනේ.
- අයිතිවාසිකම් තහවුරුකරගෙන නෑ
රංගන ශිල්පි තුසිත ලක්නාත්
මේ කර්මාන්තය මේ රටේ ඓතිහාසිකව වර්ධනය වූ විදිහක් තියනවානේ. වේදිකාවේ ඉඳලා රූපවාහිනියට මාරු වූ අය තමයි මේ කර්මාන්තයේ ගොඩාක් ඉන්නේ. එදා ඉඳන් මේ වෙනකම්, මේ ක්ෂේත්‍රයේ වැටුප් ගැන, ආයතන එක්ක තියන ගිවිසුම් ගැන, නාලිකාවලින් අපේ අයිතිවාසිකම් හා අනෙකාගේ අයිතිවාසිකම් කඩවෙනකොට අපි කොහොමද කටයුතු කරන්නේ? අයිතිවාසිකම්, ආචාරධර්ම, නීති රීති මේවා මොකවත් අපට නෑ. පාර්ලිමේන්තු පනතක් නෑ. හරි වෘත්තීය සමිතියක් නෑ. හොලිවුඩ්, බොලිවුඩ්වල මේ කර්මාන්තය සම්බන්ධයෙන් ක්‍රමවේද තියනවා. අතිරේක ශිල්පීන්ටත්, ශිල්පිනියන්ටත් ක්‍රමවේදයක් තියනවා. වගකීමක් තියනවා. අපි ඉන්දියාවෙන් මේ රටට නළු නිළි පිරිසක් ගෙනාවොත් අපට ඕනෑ ඕනෑ ලෙස වැඩ කරන්න බෑ. ඒ අයගේ ගිවිසුමක් තියනවා. ඒ අනුව තමයි වැඩ කරන්නේ.
අපි අද කර්මාන්තයක් ලෙස පසුබෑමකට ලක්වෙලා ඉන්නවා නම් ඒකට අපිම වගකියන්න ඕනෑ. මොකද අපි තවම සංවිධානගත වෙලා නෑ. පාර්ලිමේන්තු පනතකින් අපේ අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරගෙන නෑ. අපට එදා ඉඳන් එක එක පක්ෂ නියෝජනය කළ කලා සංගම් තිබුණේ. කලාකරුවෝ තුනට, හතරට බෙදිලා එක එක්කෙනාට චෝදනා කර කර ඉඳලා. අද මේ කර්මාන්තය කඩාවැටුණාම තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් හොයනවා. කිසිම තේරුමක් නැති වැඩක්. පනත් කෙටුම්පතක් හදලා, ඒක පාර්ලිමේන්තුවට දාලා පනතක් කරගෙන මේවා තහවුරු කරගන්න පහුගිය පරම්පරාව මොකවත් කරලා නෑ. බැරි වෙලාවත් වෘත්තිය සමිතියක් හදමු කියලා කතා කළොත් ඇවිල්ලා එළිවෙනකම් තමන්ගේ පුද්ගලික ප්‍රශ්න කියනවා, සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් වගේ කතා කළොත් මාර ප්‍රශ්න තියෙන්නේ. නූර්ති ශිල්පියාගේ ඉඳලා පටන් ගන්නවා. බෙහෙත් ගන්න සල්ලි ඉල්ලනවා. පිංපඩි ඉල්ලනවා. ටීටර් කරන අයගේ ප්‍රශ්න එනවා. වෙස්මුහුණු කලාවේ ඉන්න අයගේ ප්‍රශ්න එනවා.
ඉන්දියාවේ කලා පනත ගේන්නේ එකට. අද වෙනකොට කලා පනත පදනම් කරගෙන ඉන්දියාව විශාල ගමනක් ඇවිත් තියනවා. ඔවුන් ඉන්දියානු සංස්කෘතිය ආරක්ෂා කරන්න හා අලුත් ප්‍රවනතාවන් දියුණු කරන්න, ප්‍රචලිත කරන්න සෑහෙන වැඩ කොටසක් කරගෙන තියනවා. භරත, කතකලි, කතක් වගේ සාම්ප්‍රදායික කලාවලට පවා කර්මාන්තයක් ලෙස යැපෙන්න පුළුවන් තත්වයක් හදලා තියෙනවා. ඉන්දියානු කලාව වෙළඳ භාණ්ඩයක් ලෙස දියුණු කරන්න පුළුවන් ශක්‍යතාවක් අත්කරගෙන තියනවා. මේ කර්මාන්තයක් වර්ධනය වෙන්නේ එක එක පුද්ගලයාගේ වුවමනාවන් මත නෙමෙයි. නීති පද්ධතියක් මත. නීතිමය තත්ත්වයක් තිබුණාම කර්මාන්තයෙන් පිටත තියෙන මුදල් පවා මේ කර්මාන්තය පැත්තට ඇදෙනවා. අපි කලා මණ්ඩල පනතෙන් නාට්‍ය අනුමණ්ඩලය හදලා තියනවා. නාට්‍ය අනුමණ්ඩලයෙන් රුපියල් කෝටියක් අනුමත වෙනවා. ඒකෙන් ලක්ෂ 50ක් ළමා නාට්‍ය උළෙල කරන්න යනවා. ඉතිරි 50 රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙල කරන්න යනවා. ඒ ඇරුණාම අපි කලා මණ්ඩල පනතින් ළඟා කර ගත්ත දෙයක් නැති තරම්.■