No menu items!
25.5 C
Sri Lanka
9 June,2025
Home Blog Page 106

විසඳුම මහජන බලයයි. හමුදාව ඒම වැළැක්වීමට එකඟතාවක් අවශ්‍යයි.

0

■ පුරවැසියා

ජනාධිපතිවරණයක් සඳහා තවත් අවුරුදු තුනකට ආසන්න කාලයත් තිබේ. එමෙන්ම පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් සඳහා ඊට වඩා යම් කාලයක් තිබේ.


ඉහත සඳහන් රටේ ප්‍රධාන මැතිවරණ කාලයන් ගැන සඳහනක් කළේ පවතින සමාජ ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ කුමක් සිදුවේද හා කුමක් කළ යුතුද යන දැවෙන ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් අදහස් කිහිපයක් දක්වන්නටය.


පුරවැසියා මීට පෙරත් මෙම කොළමේ සඳහන් කර ඇති පරිදි පාර්ලිමේන්තුව තුළ වෙනසක් කිරීම මගින් මෙම අර්බුදයෙන් රටක් වශයෙන් අපට මිඳීමට ඇති අවස්ථාව සීමිතය. ඊට හේතුව විධායක ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුවට ඉහළින් එය නොතකා කටයුතු කිරීමට ඇති හැකියාවය. එය ජේ ආර් ජයවර්ධන විසින් ඇතිකරන ලද විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයටත් වඩා 20 වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මගින් බලවත් කරගෙන ඇත.


අවශ්‍ය නම් මේ අවස්ථාවේත් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයකින් තොරව පවතින පාර්ලිමේන්තුවේ ආණ්ඩු පක්ෂයේ සංයුතිය වෙනස් කිරීමෙන් වෙනස් ආණ්ඩුවක් ඇතිකළ හැකිය. එහෙත් ඒ මගින් රට තුළ ප්‍රබල වෙනසක් ඇතිකළ නොහැකි බව පුරවැසියාගේ අදහසය. මන්ද පාර්ලිමේන්තුව මගින් පත්කරන අගමැතිවරයා ඇතුළු කැබිනට් මණ්ඩලයේ කටයුතු අඩපණ කිරීමේ ප්‍රබල හැකියාවක් ජනාධිපතිවරයාට ඇති නිසාය.


ශ්‍රී ලංකාවේ වත්මන් දේශපාලනය යනු වගකියන, වගකීම් බාරගන්නා හෝ ලැජ්ජාවක් ඇති එකක් නොවේ. රටේ ඉන්නේ වගකියන, වගකීම් බාර ගන්නා හා ලැජ්ජාවක් ඇති දේශපාලනඥයින් නොවන නිසා කිසිවකුත් වගකීමක් බාරගෙන සිය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වීමක් අපට බලාපොරොත්තු විය නොහැකිය. ඒ නිසාම ගෝඨාභය රාපක්ෂ ජනාධිපති ධුරයෙන්වත්, මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැති ධුරයෙන්වත් මේ ඇතිවී ඇති සමාජ ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ ඉල්ලා අස්නොවන බව ඒකාන්තය.


එතෙක් ඉදිරි ජනාධිපතිවරණයක් එනතෙක් තවත් වසර තුනකට ආසන්න කාලයක් කන්න බොන්න හා අනිකුත් අත්‍යවශ්‍ය අවශ්‍යතා නොමැතිව ආර්ථික අර්බුදය ඉවසාගෙන සිටීමට කිසිවකුට නොහැකි බව ඇත්තය. ජනතාව ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු ආණ්ඩුව කරන ඇත්තන්ට ‘හූ’ කියන්නේ හා විරෝධය පාන්නේ ඒ නිසාය.


එසේ නම් දැන් පැන නඟින ප්‍රශ්නය වන්නේ මේ රාජපක්ෂලාව ගෙදර යවන්නේ කෙසේද යන්නය. යුරෝපයේත්, ලෝකයේ වෙනත් තැන්වලත් සිදුවී ඇති ආකාරයට ඒ සඳහා ඇත්තේ එකම එක මාර්ගයකි. ඒ ඡන්දයකට පෙර මහජන බලයෙන් මේ අයව ගෙදර යැවීමය. අපේ සමාජයට තවම මෙය නුහුරු අත්දැකීමකි. එමෙන්ම එම නුහුරු අත්දැකීමට ජනතාව පෙළගස්වා එයට නායකත්වය දීමේ හා ජයග්‍රාහි අවසානයක් දක්වා එය රැගෙන යෑමේ හැකියාවක් අපගේ විපාක්ෂික දේශපාලන බලවේගවලට තිබේද යන්නද තවත් ප්‍රශ්නයකි.


ඒ සඳහා පළමුවෙන්ම විපාක්ෂික දේශපාලන බලවේගවල පොදු එකමුතුවක් ඇතිකරගත යුතුය. එහෙත් එවැන්නක සේයාවක්වත් පෙනෙනන්ට නැත. ඊළඟ රාජ්‍ය බලයට කැසකවන දේශපාලන පක්ෂ කියන්නේ ‘ අපට දෙන්න අපි කරන්නම්’ ‘අපිට තනිවම කරන්න පුළුවන්’ ‘ අපි තමයි සුදුසුම පක්ෂය’ වැනි සටන් පාඨ පමණය. එම සටන් පාඨවල අර්ථයද ඊළඟ ඡන්දයක් ගැන බව පෙනේ. එහෙත් එතෙක් ඉවසා සිටීමේ හැකියාවක් ජනතාවට නැති බව රට පුරා පැන නැඟෙන ජනතා විරෝධයෙන් පෙනේ.
පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන් එහෙට මෙහෙට කර ඇතිකරගන්නා බලයකින් ජනාධිපතිවරයාව ගෙදර යැවීමද සිතන තරම් ලෙහෙසි නැත. ඒ සඳහා ඇති දෝෂාභියෝග අවස්ථාව අති දුෂ්කරය.


එසේනම් නැවතත් අප හමුවට එන්නේ මහජන බලයෙන් මැතිවරණයකට පෙර රාජපක්ෂලා ගෙදර යැවීමේ විකල්පය පමණය. එම දුෂ්කර හා නුහුරු අත්හදා බැලීම විපාක්ෂික බලවේගවල දේශපාලන නායකත්වයෙන් ජනතාව කළා යැයි අපි සිතමු. එහෙත් ඒ තුළත් තවදුරටත් අපට සිතන්නට යමක් ඉතිරි කෙරේ. ඒ ඊළඟ රටේ දේශපාලන නායකත්වය පවත්වාගෙන යන්නේ කවුද සහ කෙසේද යන්නය. ඒ සඳහාද විපාක්ෂික දේශපාලන බලවේග අතර එකඟතාවක් තිබිය යුතු අතර නොඑසේ නම් රට තුළ නිර්මාණය වන්නේ අරාජිකත්වයකි.


මේ අරාජිකත්වය ඉතා භයානකය. ඒ එම අරාජිකත්වය තුළ හිඩස පිරවීමට ලෝකයේ සමහර තැන්වල මෙන් රට රැකගැනීමේ නාමයෙන් හමුදාව පෙරට විත් දේශපාලන බලය අත්පත් කර ගැනීමේ අනතුරය. එසේ වීම වැළැක්විය හැක්කේ විපාක්ෂික දේශපාලන බලවේගවල යම් එකඟත්වයකින් හා සම්මුතියකින් පමණය.


මේ මොහොතේ පවතින හමුදාව පොදු වශයෙන් පවතින පාලනයට හිතේෂි එකක් වශයෙන් සැලකිය නොහැකි වූවත් යුද හමුදාපතිවරයා යනු ජනාධිපතිවරයාගේ අතිජාත හිතේෂිවන්තයා බව අප මතක තබාගත යුතුය. ඔහු සමඟ මු`ළු හමුදාවම නැතත් යම් පිරිසක් සිටිය හැකිය. එමෙන්ම මේ වනවිට හමුදාවෙන් පිටවී සිටින ජනාධිපතිවරයා සමඟ දේශපාලන වශයෙන් කටයුතු කළ ඉහළ හමුදා නිලධාරීන් ගැනද කල්පනාකාරි විය යුතුය. එමෙන්ම පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ පාලන කාලයේදී වත්මන් ජනාධිපතිවරයා සමඟ නීතියට පිටින් කටයුතු කළ හමු දා තුළ සිටි අතුරු හමුදා කණ්ඩායම් ගැනද කල්පනාවට ගත යුතුය.


නැතිනම් මහජන බලය භූමරංගයක් විය හැකිය. එය තවදුරටත් වත්මන් ජනාධිපතිවරයාගේ පාලනය හමුදා බලයක් යටතේ භුක්ති විඳින්නට අපට ඉඩ සලසන එකක් විය හැකිය.


අපේ බලාපොරොත්තුව එය නොවේ නම් විපාක්ෂික බලවේග මේ මොහොතේ වැඩපිළිවෙළක් සඳහා කොන්දේසි විරහිතව එකතු විය යුතුය.■

ඉවරම කරන්න දෙනවා ද, නැතිනම් බේරා ගන්නවා ද?

සතෙකු අයිතිකරු විසින්ම මරා මස් බුදින්නට පටන් ගෙන නම් කුමක් කරන්න ද? සතාට යළි පණ දෙන්නටත් බැරි ය. මිනිහෙකු මරා දමා අතුරුදන් කළ පසුවත් පණ දෙන්නට බැරිය. එහෙත් ඝාතකයා සොයා නීතිය අබිමුවට ගෙන ඒමට නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ආයතනවලට පුළුවන. එහෙත් වත්මනේ ඝාතකයන් නීතිය අබිමුවට පත් කරන්නට අදාළ ආයතන අසමත්ය. නීතියෙන් වැරදිකරු වී සිරගත කෙරුණත් ඒ තැනැත්තා පවතින ආණ්ඩුවේ හිතවන්තයෙක් නම් ක්‍රියාත්මක කළ නීතියේ පලක් නැත.


ලංකාව බේරා ගන්න පුළුවන් ද?


වත්මනේ ලංකාව පාලනය කරන පාලකයා රට ඉවරෙටම ඉවර කර දමන තැනක සිටින බව පැහැදිලිය. ලංකාව පාලනය කළ පාලකයා යන එන මං නැතිව සිය චක් ගෝලයන් අතට ගල් කටස් ලබා දී ඇත. ආණ්ඩුවට කැමති නැති නිසා ශ්‍රීලනිපය ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් වුණත් අමාත්‍ය පදවි දරන අයට කැමති නම් තව දුරටත් ඒ පදවි දැරිය හැකිය. එතකොට ආණ්ඩුවෙන් ඉවත්වීම යනු කුමක් ද? ‘ගැහුවොත් අඩනවා – ඇඬුවොත් ගහනවා‘ වැනි ක්‍රීඩාවකි ජනතාවට නරඹන්නට සිදුව තිබෙන්නේ. ඉතිහාසයේ පළමුවරට දේශපාලනඥයන්ට විලිසංගයක් නැති හැටිය දිනපතාම දකින්නට තිබෙන්නේ. ආණ්ඩුවේ තවත් මැති ඇමතිවරුන් පිරිසක් මිනිහාගෙන් ගුටි කකා ඔහේ ලැග සිටින ගැහැනුන් සදිසි ය. හොඳහැටි පෙනෙන්නේ කිසි කෙනෙකුට ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටා තීන්දුවක් ගන්නට බැරි වග ය. මැරුණ නඩු පණ ලැබීමට පුළුවන් සේම අලුත් නඩු සිසේරියන් ක්‍රමයට ඉක්මනින් උපදින්නටත් පුළුවන.


ලංකාව බේරා ගත හැක්කේ කාට ද? විපක්ෂයට ද? ජවිපෙට ද? ජාතික ජන බල වේගයට ද?


මේ කවුරුත් වෙර දරන්නේ පාලනය අතට ගන්නටය. රට බේරා ගන්නා අන්දම ගැන කිසි කෙනෙකුට තවම රටට පැහැදිලිව කියන්නට තිර සර වැඩ පිළිවෙළක් නැත. විවිධ විස්තර පත්‍රිකා මුද්‍රණය කොට ප්‍රචාරය කිරීම නම් සිදු වේ. ඒවායේ තිබෙන්නේ වචන ගොඩවල්ය. ඒ වචන ගොඩවල්වලින් මවන්නේ සිහිනය.


ගර්භාෂය ඉවත් කළ කාන්තාවක ගැබ් ගන්වා දරුවෙකු බිහි කළ හැකි ද? නොහැකිය. එසේනම් දරුවෙකු බිහි කරන්නට හැකි, ගර්භාෂයක් නිරුපද්‍රිතව තිබෙන කාන්තාවක් ගැබ් ගත යුතුය. පවතින තීරණාත්මක අවස්ථාවේ අවශ්‍යම දේ වන්නේ රාජපක්ෂ පවුලෙන් රට බේරා ගැනීම ය. ඒ වෙනුවෙන් කොන්දේසි රහිතව ඒකරාශී වී පුළුල් වැඩ පිළිවෙළක් සකස් කොට එය දිනවිය යුතුය. මේ සමාජයේ එකෙළ මෙකෙල වෙමින් පවතින අදහස ය. මේ අදහස සම්බන්ධයෙන් ජවිපෙ දරන මතය අසන්නට ලැබේ. ඔවුන් දරන මතය වන්නේ රාජපක්ෂලා රට ඉවරම කළත් කා සමඟ හෝ එකතු වීමට අප සූදානම් නැත. ඒ වෙනුවට ඔවුන් යෝජනා කරන්නේ අපට තනිවම රට පාලනය කරන්නට අවස්ථාව ලැබිය යුතු බව හා ඒ අවස්ථාව තමන් ලබා ගන්නා බව ය. විස්මකර්මයකින් හෝ ජවිපෙට රට පාලනය කරන්නට වරමක් ලබා දී ලංකාව බේරා ගන්නා අන්දම බලා සිටින්නට පුළුවන් ද?


තවත් ප්‍රශ්නයක් තිබේ. රට බේරා ගන්නේ ජවිපෙ ද? නැත්නම් ජාතික ජන බලවේගය ද?
මල් ද ගෙඩි ද?


පල හට ගන්නට පෙර ගස් වැල්වල මල් පිපේ. මල් හොඳට පිපෙන විට සතුටුය. මල් පිපුණ තරමට පල හට ගන්නේ ද නැත. පල දරන විට මල් පරවී බිමට වැටේ. පල දැරුවේ නම් මල් කුමට ද?


ජාතික ජන බලවේගය නියෝජනය කරන නෝනාවරුන් සහ මහත්වරුන් කිසියම් අභිමානයකින් සේ පවසන්නේ තමන් ජවිපෙ නොවන බව ය. ජවිපෙ දේශපාලන පක්ෂයක් බවත්, තමන් සමාජ ව්‍යාපාරයක් බවත් ජාතික ජන බලවේගය නියෝජනය කරන අය පවසති. එහෙත් ජාතික ජන බලවේගයේ නායකයා ද ජවිපෙ නායකයා ද අනුර කුමාර දිසානායකය. සීනුව පක්ෂයේ ලකුණය. මාලිමාව ජනබලවේගයේ ලකුණය. පක්ෂයේ නායකයා වන අනුර කුමාර දිසානායක ජාතික ජන බලවේගයේත් නායකයා නම් මේ එකම කාසියක දෙපැත්ත නොවේ ද?


ජාතික ජන බලවේගය පිහිටුවන්නේ කුමට ද?


ජාතික ජන බලවේගය පිහිටුවන්නේ ජනතාව ඉදිරියේ පුළුල් බලවේගයක් ලෙස පෙනී සිටීමට යයි සිතමි. ඉන් ගම්‍ය වන්නේ ජවිපෙට පුළුල් බලවේගයක් ලෙස ජනතාව ඉදිරියේ පෙනී සිටීමට නොහැකි බව ය. එය ඔවුන්ගේ අවබෝධය වන්නටත් පුළුවන. ඊට අදාළ යථාර්ථය කුමක් ද? ජවිපෙ සම්බන්ධයෙන් ජන විඥානයේ පවතින යම් සැකයක් නැතහොත් අප්‍රසාදයක් අදාළ යථාර්ථය යයි සිතමි. මේ ජන විඥානයේ පවතින සැකය හෝ අප්‍රසාදය ජාතික ජන බලවේගය නියෝජනය කරන නෝනලාට හා මහත්වරුන්ටත් අදාළ බවක් විද්‍යමාන නොවන්නේද?


අපේ රටේ බොහෝ අය සම්බන්ධ පොදු යථාර්ථයක් වන්නේ ‘අත්ත බිඳෙයි පය බුරුලින්‘ තැබීම ය. එමෙන්ම නිදහසට කරුණු කියන්නට වග බලා ගැනීම හා සාමූහික වගකීමක් නොදැරීම ය.


දරුවෙකු වරදක් කළ විට දරුවාගේ පියාට ඒ දරුවා මගේ නොවේ මගේ බිරිඳගේ කියා ඇඟ බේරා ගත හැකි ද? දරුවාගේ මවට ඒ දරුවා මගේ නොවේ මගේ සැමියාගේ යයි කියා ඇඟ බේරා ගත හැකි ද? ඒ වෙනුවෙන් තර්කයක් හෝ න්‍යායක් නිර්මාණය කර ඇඟ බේරා ගන්නට බැරි කමක් නැත. එහෙත් එහි කිසියම් අසැබි සොබාවයක් නොතිබේ ද?
සාමාන්‍යයෙන් වැටහෙන කාරණයක් වන්නේ රටේ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ දෙක ගැනම අප්‍රසාදයකින් පසුවන සැලකිය යුතු පිරිසක් විකල්ප බලවේගයක් අපේක්ෂා කරන බව ය. දේශපාලන වැඩ බිම තුළ විකල්ප බලවේගයක් ලෙස ඉදිරියෙන් සිටින්නේ ජවිපෙ ය. එහෙත් විකල්ප බලවේගයක් අපේක්ෂා කරන උදවිය විවෘතව ජවිපෙ සාමාජිකයන් ලෙස පෙනී සිටීමට සූදානම් නැති සේය. එක්කෝ මැළිකමක් දක්වන සේය. මේ නිසා ඔවුන් වෙනුවෙන් ජවිපෙ නිර්මාණය කළ අලුත් ඇඳුම ජාතික ජන බලවේගය බවකි පෙනී යන්නේ. එනිසා ජාතික ජනබලවේගය මල් ය. ජවිපෙ ඵල ය. ජන වරමකින් අනතුරුව මල් පරවී බිමට වැටෙන්නට බැරි නැත. මෙහිදී දැක්වෙන තර්කය නම් කවර මැතිවරණයකට වුව ජාතික ජන බලවේගයෙන්, මාලිමාවෙන් මිස, ජවිපෙන්, සීනුවෙන් ඉදිරිපත් නොවන බව ය. මාලිමාවෙන් ඉදිරිපත් වුණ අය ‘මල්‘ ම නොවේ. ඒ උදවිය ‘කරපිංචා‘ ද නොවේ. මේ කාරණය සනාථ කරන නිදසුන හරිනි අමරසූරිය ජාතික ලැයිස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට පත් කිරීමය. මේ සේරම පැහැදිලිය.


එහෙත් සැඟවුණ ගැටලුවක් තිබේ. ඒ කුමක් ද?


පක්ෂය නමැති වාහනයේ නාම පුවරුව ලෙසින් ජාතික ජන බලවේගය පෙන්වන්නේ ඇයි?


ජාතික ජන බලවේගයේ ඇන්ජිම පක්ෂය නොවේ ද?

මහ පොළොවේ යථාර්ථය


පසු ගිය ජනාධිපතිවරණයේ දී අනුර කුමාර දිසානායක ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස ඉදිරිපත් වුණත් සැබවින්ම ඉන් ජයග්‍රහණය කරන බව හෝ ජනාධිපතිවරයා වන බව පක්ෂය මෙන්ම ජාතික ජන බලවේගය ද විශ්වාස කළේ නැත. එහෙත් පසුගිය මහ මැතිවරණයේ දී ජාතික ජන බලවේගයට ආසන දහයක් නම් නිසැකවම හිමිවනු ඇත යන විශ්වාසයක් සමාජයේ යම් පිරිස් තුළ තිබිණි. එහෙත් අභාග්‍ය සම්පන්න අන්දමේ ප්‍රතිඵලයකි ලැබුණේ. ඒ ප්‍රතිඵලය දේශපාලන සංවේදීතාවකින් යුත් මැද පන්තියේ කම්පාවටත් හේතු වුණ බව පැවසීමට හේතු කාරණා ඇත. ජාතික ජන බලවේගයට එක්වූ පිරිස, ඔවුන් රට පුරා ඇවිදිමින් කළ දේවල් සැබවින්ම සුළු පටු නොවේ. එහෙත් ඡන්දය ප්‍රකාශ කර තිබෙන්නේ ජවිපෙ සාමාජික පිරිස හා සමීපතමයන් පමණක් යයි කෙනෙකු පවසනවා නම් එය සාවද්‍ය ද? ජාතික ජන බලවේගයට සැලකිය යුතු ඡන්ද ප්‍රමාණයක් එකතු කරන්නට පුළුවන්කමක් ලැබී නැතැයි කෙනෙකු පවසනවා නම් එය සාවද්‍ය ද? කළුතරින් නලින්ද ජයතිස්ස හෝ මාතරින් සුනිල් හඳුන්නෙත්ති හෝ මැති සභයට පත් කර එවන්නට යම් ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ජාතික ජන බලවේගය එකතු කරන්නට සමත් වී නැත යන්න ද සාවද්‍ය නැතැයි සිතමි. අවම වශයෙන් මැති සභය තුළ සුනිල් හඳුන්නෙත්ති සහ නලින්ද ජයතිස්ස කළ කාර්යභාරයට මැද පන්තියේ දැන උගත් ජනයා අවදි කරන්නට හෝ ජාතික ජන බලවේගය අසමත් වීම පවසන යථාර්ථය කුමක් ද? අමුවෙන්ම කියනවා හේතුව ජාතික ජන බලවේගය රටේ සැලකිය යුතු ජනතාවක් පිළිනොගැනීම ය. ඒ ඇයි? අමුවෙන්ම කියනවා නම් ජවිපෙ වෙන ඇඳුමක් මසා මැතිවරණයට ඉදිරිපත් කළත් ඒ අය ජවිපෙ ලෙසින්ම ජන සමාජය දැකීම ය. අනෙක් අතට ජාතික ජන බලවේගය ‘උගුරට හොරා බේත් කෑම‘ ජන විඥානයේ අප්‍රසාදයට බඳුන් වීම ය.


බොහෝ අවකාශයන්හි විචාරශීලී මැද පන්තිය තීරණ ගන්නට පාදක කර ගන්නේ විවෘත අවංකභාවයයි හෘදය සාක්ෂියයි. ඩබල් ගේම්වලට සැබවින්ම කැමති නැත. ජාතික ජන බලවේගයේ නෝනලා මහත්වරුන් ප්‍රසිද්ධියේම, ‘අපි ජේවීපී නෙමේ‘ ජාතික ජන බලවේගයේ යයි පවසන විට සිනා රසයක් ඉන් මතුවීම අරුමයක් නොවේ.


අපි ජේවීපී නෙමේ කියන්නේ, ජේවීපී එක සවුත්තුද? නරක ද?


ජාතික ජන බලවේගය නිර්මාණය කළ ආකාරය තුළම තිබුණ ප්‍රතිවිරෝධතාව පක්ෂයට බැහැර කිරීමටත් බැරි විය. ප්‍රතිවිරෝධයක් නැති වග ජාතික ජන බලවේගයට සපථ කිරීමට ද නොහැකි විය.


පසු ගිය ජනාධිපතිවරණයේ තත්වයට වඩා, පසු ගිය මහමැතිවරණයේ තත්වයට වඩා, වෙනස් යථාර්ථයක් අද මහ පොළොවේ දේශපාලනය තුළ පවතින්නේ ද?

එදා තත්වය සහ අද තත්වය


හිතුවක්කාර ලෙස විවාහයක් කරගෙන ගිය දියණිය සම්බන්ධයෙන් පියෙකු පවසන්නේ කුමක් ද?


”ඕකිට මගෙ මරණෙටවත් එන්ඩ දෙන්න එපා” යන්නය.


එසේ කෝප වූ පියාම සිය දියණිය දරුවෙකු ප්‍රසූත කළ බව ඇසූ විට බිරිඳව පිටත් කර යවන්නේ දුක සැප බලන්නටම නොවේ. ‘ඔන්න ඕකිව එක්කගෙන වරෙන්‘ යන්න ද වචනයෙන් නොපවසමිනි. මේ ගැමි විඥානයයි.


වෙරි වූ මීයෙකු මෙන් ආණ්ඩුවට බැණ වැදුණ මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමි පවසා තිබෙන්නේ කොච්චර වැරදි තිබුණත් ගෝඨාභය එක්ක තව සැරයක් ඉමු කියාය.


දිළිඳු නූගත් ජනතාවට අල්ලස් ලබා දී ඡන්දය ලබා ගත හැකි බව දන්නා රාජපක්ෂවරුන් – මොළ හත කල් මැන ඉව අල්ලා ගේමට බසිනු ඇත. ඉන් අනතුරුව සිදු වන්නේ කුමක් ද? ජවිපෙ පැත්තට හමන සුළඟ නැවතීම හා ආපසු හැරීමය.


කිසිම කිසි ආණ්ඩුවකින් අත් නොවිඳි පීඩාවක් වත්මන් ආණ්ඩුව නිසා ජනතාව අත් විඳින බව ඇත්තකි. මේ සංදර්භය තුළ ‘සැබෑ වෙනසක්‘ වෙනුවෙන් ජනතාව ඒකරාශී කළ හැකි ය. ඒ කාර්යය ජවිපෙට තනිව කළ හැකි යයි සිතනවා නම් එය වැරදි අවබෝධයකි.
”රාජපක්ෂලා ආයෙම වටයකින් ශක්තිමත් වුණොත් හරි වැඩේනෙ” කියා ජවිපෙ සාමාජිකයෙකුට යමෙකු පැවසූ විට ලැබී තිබෙන පිළිතුර මෙයයි.


”ඒකට අපිට කරන්න දෙයක් නෑ. අපි සන්ධානවලට ලෑස්ති නෑ. ඒ වගේ තත්වයක් ඇති වෙන එක වළක්වන්න ඕන නං අපිව දිනවන එකයි කාගෙත් වගකීම වෙන්නෙ.”
පක්ෂයක් විදිහට මෙවැනි දැඩි ස්ථාවරයක පිහිටන එකේ වරදක් නැතැයි සිතමු. එහෙත් කෝච්චියක් වේගයෙන් එන විට පණට ආදරේ නම් කිසිවෙකු රේල් පාරේ වාඩි වී බූරුවා ගහන්නේ නැත. අවම වශයෙන් කෝචිචිය යන තුරු හෝ රේල් පාරෙන් ඉවත් වෙන එක මානසික ව්‍යාධියකින් නොපෙළෙන කවුරුන් වුව කරන දේ නොවේද?


රනිල් වික්‍රමසිංහ 2015 ජනාධිපතිවරණය අපේක්ෂා නොකළ බව ඔහුගේ සමීපතයෝ පවසති. ඔහු අපේක්ෂා කළේ එහෙම පිටින්ම විනාශ වුණ පසුව යෂ්ටිය අතට ගන්නටය. එවිට පහසුවෙන් තමන් අතට යෂ්ටිය ලැබෙන බව ඔහුගේ පරම විශ්වාසය විය. අද වන විට රනිල් වෙනස් වී තිබෙන බවකි අසන්නට ලැබෙන්නේ. දැන් විනාශ වුණා ඇති, දැන් මට පුළුවන් වැනි තැනකට ඔහු සේන්දු වී සිටින්නේලු.


ජවිපෙ තීන්දුවත් එහෙම පිටින්ම විනාශ වී යන්නට ඉඩ හැරීම ද?


බේරා ගන්න අවශ්‍ය ද?


මනුෂ්‍යයෙකු වේවා – සතෙකු වේවා සාපරාධී අන්දමට විනාශ කර දමන්නට කැස කවන සංදර්භයක දී ප්‍රාණය බේරීමට හැකි නම් ඊට කොන්දේසි රහිතව සිහි මොළයක් සහ පපුවක් ඇති උදවිය ඒකරාශී විය යුතුය. විනාශය ගැන පසුව හේතු කාරණා කෙස් පැළෙන තර්ක අවැසි නැත.


සැබවින්ම දිළිඳු ජනයා සහ නූගත් ජනයා මොළ හතට කළමනාකරණය කළ හැකි වුව අද මහ පොළොවේ පැහැදිලි යථාර්ථය වන්නේ ‘සංවේදී ජන විඥානයෙහි‘ නවීන රාජ්‍ය පාලනයක් ලංකාවට අවශ්‍යය, ඒ වෙනුවෙන් ශක්තිමත් වැඩ පිළිවෙළක් නිර්මාණය කර එය දිනවිය යුතුය යන්නය. මෙහිදී කවුරුත් අවබෝධ කර ගත යුතු කාරණාව වන්නේ ‘අපුල්ලපු ඇඳුමකට‘ නවීන රාජ්‍ය පාලනයක් ගොඩ නැඟිය නොහැකිය යන්නය. අපුල්ලපු ඇඳුම හරි ඉක්මනට කිළිටි වන බවට විචාරශීලී ජනතාව උගත් පාඩම් බොහෝ ය. මෙහිදී ජවිපෙට හොඳ පිළිතුරක් ඇත. ඒ පිළිතුර නම් අපි ළඟ තිබෙන්නේ පරිහරණය කළ ඇඳුමක් නොවේය යන්නයි. එහි ඇත්තක් තිබේ. ජවිපෙට ආණ්ඩු කරන්නට අවස්ථාවක් ලැබී නැත. එනිසා ඇඳුම ගැන නිගමන – විනිශ්චය අපහසුය. ඉතින් ජවිපෙට ආණ්ඩු කරන්නට අවස්ථාවක් දී බලමු ද? මේ යෝජනාව මහ පොළොවේ යථාර්ථයක් කරන්නට ජාතික ජන බලවේගයට – මාලිමාවට හැකි වේ යයි සිතන්නට සාධක නැත.


ජාතික ජන බලවේගය මහන්සියෙන් ජනතාව අවධි කොට ඉදිරි ජනාධිපතිවරණයේ දී ඡන්ද ලක්ෂ හත අටක් ලබා ගතහොත් කුමකින් කුමක් සිදු වේ ද? නිසැකවම සියේට පනස් එකක් ලබනවා යයි යන විශ්වාසය මත පිහිටා යන තනි ගමන හරිම භයානක ගමනක් යයි සිතමි.


ජවිපෙ නායකත්වය ඇතුළු ප්‍රබලයන් හොඳින් පුහුණු කර තිබෙන දේ වන්නේ මතවාදී සංවාදයක වාදයෙන් තමන්ගේ පාරිශුද්ධත්වය විදහා පෑම ය.


”අපිට කවුරුවත් දේශපාලන උගන්වන්න එන්න එපා”


”අපිට කාගෙවත් යෝජනා ඕනැ නෑ.”


”අපි දන්නවා කරන්න ඕන විදිහ”


”එක එක්කෙනාගෙ න්‍යාය පත්‍රවලට නටන්න අපි නැට්ටුවො නෙමේ.”


”කාගෙවත් පව් හෝදන්න අපි ලෑස්ති නෑ”


මේ ජවිපෙ සාඩම්බර ප්‍රකාශය. මේ ප්‍රකාශවලින් මුසපත් වන්නේ ජවිපෙ කාඩර්වරුන්ය. ජාතික ජන බලවේගයේ සියල්ලන්ම මුසපත් නොවන බවද කිව යුතුය.


රාජපක්ෂවරුන් හැසිරෙන අන්දමට පෙනී යන්නේ තමන්ට යළි ජන වරමක් ලබා ගත නොහැකිය යන අවබෝධයකි. පොල් ටික – කුරුම්බා ටික කඩාගෙන නතර නොවී පොල් ගහම උදුරාගෙන යන්නටය කටයුතු කරන්නේ. මේ යථාර්ථය තුළ විපක්ෂය කල්පනා කරන්නේ තමන්ගේ කල්ල මරේ කියා ය. බලය ඔඩොක්කුවට වැටේවි කියාය.


රටට අත්ව තිබෙන ඉරණම කුමක් වුවත් විපක්ෂයේ කාර්යභාරය අපි පවරා ගන්නේ නැත යන මතයක් ජවිපෙ දරන බවක් පෙනේ.


දේශපාලන ක්‍රියාදමයක නිමග්නව සිටීම ම ආස්වාදයකි යන මතය හිසින් ගෙන සිටින කෙනෙකුට සැබවින්ම අලුත් ගමනක් අවශ්‍ය නැත. අලුත් ගමනක් යන්නට නම් ‘අලුත් කල්පනාවන්‘ අවශ්‍යම වේ. අලුත් කල්පනා යනු කෙනෙකුගේ කල්පනා නොවිය යුතුය. අලුත් කල්පනා ”සියලු දෙනාටම එකඟ වියහැකි” විප්‍රකාර ආකල්පයකින් ද බිහි කර ගත නොහැකිය. සියලු දෙනාටම එකඟ විය හැකි කිසිම කිසි දෙයක් නැත. බහුතරයකට එකඟ විය හැකි සාධනීය අදහස්වලින් සමන්විත වැඩ පිළිවෙළක් නිර්මාණය කර ගත යුතුව තිබේ. එයට කල් මැරීම භයානකය. අනවශ්‍ය හදිස්සියක් ද සුදුසු නැත.


කිසිම දේශපාලන පක්ෂයකට සම්බන්ධ නැති – කිසිම බලවේගයකට සම්බන්ධ නැති, වෘත්තිකයන් – ව්‍යවසායකයන් රටේ අනාගතය ගැන, ආර්ථික අර්බුදය ගැන සීරුවට මහ පොළොවේ වැඩ කරන යථාර්ථයක් දැන් පවතියි. කළයුතු දේ හා ගමන් කළ යුතු මාවත් ඔවුන් හොඳින් හඳුනා ගනු ඇත. එහෙත් ඔවුන්ට රාජ්‍ය පාලනයට බලයක් නැත. රාජ්‍ය පාලනයට වරමක් ලබා ගත යුතුය. එය දේශපාලනයට එහෙම පිටින්ම භාරවන කර්තව්‍යයකි. දේශපාලන බලය අත් පත් කර ගැනීම එන ජනාධිපතිවරණයේ දී දෙයාකාරයකින් සිදු වනු ඇත. පළමු වැන්න රාජපක්ෂවරුන්ගේ තුරුලේ සිටින තක්කඩි ජාවාරම්කාරයන් අසීමිත ධනස්කන්ධයක් ‘නූගත් දිළිඳු ජනයාට පොම්ප‘ කිරීම ය. දෙවැන්න මර්දනයයි. මේ කාරණා දෙක අති සරලව සලකා බැහැර කළ යුතු නැත. මේ භයානක යථාර්ථයට මුහුණ දීමට, පරාජය කිරීමට සියලු බලවේග ඒකරාශී වීම හැර වෙන මාර්ගයක් නැත.


ඊට සූදානම් වන්නේ නම් රට බේරා ගත හැකි ය.


නැත්නම්?


එහෙම පිටින්ම විනාශ වෙන්නට ඉඩ හැරිය යුතුය.


එහෙම පිටින්ම විනාශ වීම තුළ බේරා ගන්නට ශක්‍යතා ඇති සියල්ලන්ම ”විනාශ කර දමන බව” සිහි බුද්ධියෙන් වටහා ගැනීම වැදගත්ය, එය අවශ්‍යම වේ.


ඉතින් නිතර නිතර කාට වුව අවධාරණය නොකළ යුතු කාරණාව වන්නේ කිසිම කෙනෙකුට ‘කන්‍යාභාවය රැකගෙන සංසර්ගයක නිමග්න විය නොහැකිය, දරුවෙකු ප්‍රසූත කළ නොහැකිය‘ යන්න ය.■

වැඩවසම් දේශපාලනයෙන්
මිදීමේ මොහොත

0

පසුගියදා ලංකාවට පැමිණි චීන විදේශ ඇමතිවරයා පිළිගැනීමට ගුවන් තොටුපොළට ගියේ ඇමති නාමල් රාජපක්‍ෂය. සාමාන්‍යයෙන් විදේශ රටක ඇමතිවරයකු පැමිණෙන විට ඔහු පිළි ගැනීමට යවන්නේත්, ඔහුගේ /ඇයගේ සන්ධාන ඇමති (ප්‍රොටෝකෝල් මිනිස්ටර්) ලෙස පත්කරන්නේත් අදාළ විෂය භාරව ලංකාවේ සිටින ඇමතිවරයාය. එහෙත් මොකක් හරි හේතුවක් නිසා විදේශ ඇමති ජීඑල් පීරිස් කටුනායකට නොගිය අතර චීන ඇමතිගේ සංචාරය පුරාම සන්ධාන ඇමතිවරයා ලෙස කටයුතු කළේ නාමල් රාජපක්‍ෂ ඇමතිවරයාය. ජීඑල් පීරිස් මහතා නොවේ. වයෝවෘද්ධභාවය නිසා පීරිස් මහතා සහභාගි නොවී නම්, ඊළඟට ඒ වගකීම පැවරිය යුතුව තිබුණේ වෙනත් ජ්‍යෙෂ්ඨ ඇමතිවරයකුටය. චීනය රාජ්‍යතාන්ත්‍රික වශයෙන් ඉතා වැදගත් විශාල බලවත් රටක්ද බැවිනි. ඒ අනුව දිනේෂ් ගුණවර්ධන, වාසුදේව නානායක්කාර වැනි අයකුට වගකීම පැවරිය යුතුව තිබුණි. විමල් වීරවංස වැනි ජ්‍යෙෂ්ඨයකුද ඊට නුසුදුසු නැත. එහෙත් එය සිදුනොවී නාමල් රාජපක්‍ෂටම එය පැවරුණේ ඇයි?


රාජපක්‍ෂ පවුලේ බලය ආණ්ඩුව තුළ ඒ තරම් බලවත් නිසාය.


ඉහළම මට්ටමේ රාජ්‍යතාන්ත්‍රිකයකු වෙනුවෙන් ඉතාම කනිෂ්ඨ මට්ටමේ ඇමතිවරයකු සන්ධාන ඇමති ලෙස පත්කිරීම සාමාන්‍ය තත්වයන් යටතේ නම් රාජ්‍යතාන්ත්‍රික නොහොඳකම් පවා ඇතිවන්නට නියමිත කාරණයකි. එහෙත්, මෙහිදී එවැන්නක් සිදුවුණේ නැත්තේ චීනය හා ලංකාවේ රාජපක්‍ෂ පෙළපත අතර ඇති විශේෂ අන්‍යොන්‍ය අවබෝධයක් නිසා නොවේද? ඇමති නාමල්ගේ කනිෂ්ඨකම, රාජපක්‍ෂ පවුලේ රැස්වළල්ලෙන් වැසී තිබුණු නිසාද?


මේ කාරණයට අමතරව, මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා හැටියට චීනයට ගිය හැම අවස්ථාවකදීම, තමන්ගේ නියෝජිත මණ්ඩලයට නාමල් රාජපක්‍ෂ ඇතුළත් කරගෙන තිබුණු බවත් අතීතය අවුස්සන්නකුට පෙනීයනු ඇත. නාමල්ට ලැබෙන ඇමතිකම්ද අනාගත දේශපාලන බලමුළු ගැන්වීම්වලදී අවශ්‍ය වන තරුණ තරුණියන් ඒකරාශි කරගත හැකි විෂයන්ට අයත් අමාත්‍යාංශය. ඒ මදිවාට, ගෝඨාභය බාප්පා නාමල් කොයිතරම් කාර්යසාධක මණ්ඩල ගණනක, කමිටු ගණනක සාමාජිකයකු හැටියට පත්කර තිබේද? ඒවා ඔහුට ලැබෙන්නත්, අනික් සාමාන්‍ය පොහොට්ටු දේශපාලකයන්ට නොලැබෙන්නත් හේතු පැහැදිලි කළ හැකිද?


ආණ්ඩුව ඇතුළේ රාජපක්‍ෂවරු 7 දෙනෙක් සිටිති. ජනාධිපති හැරුණු විට එයින් සිව්දෙනෙක් බලවත් ඇමතිවරුය. එක්කෙනෙක් රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකි. තවත් කෙනෙක් මන්ත්‍රීවරයෙකි. රටේ වාර්ෂික අයවැයෙන් සියයට තිහක පමණ මුදල් වෙන්කෙරෙන්නේ මේ රාජපක්‍ෂවරුන්ට අයත් අමාත්‍යාංශවලටය. මේ තත්වය අලුතෙන් පැහැදිලි කළයුතු නොවේ.


රාජපක්‍ෂ පවුල, මේ රටේ වැඩවසම් පාලනයේ වර්තමාන සංකේතයයි. තවදුරටත් ඒ පවුල් දේශපාලනය පවත්වාගෙන යමින්, රටේ වැඩවසම් පාලනය දිගයටම පවත්වා ගත යුතුද? මේ ප්‍රශ්නය ඇසිය යුත්තේ මහජනතාවගෙන් පමණක් නොවේ. ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පක්‍ෂය තුළ ගොනුවී සිටින රාජපක්‍ෂලා නොවන ඉහළ පහළ සෑම දේශපාලනඥයකුගෙන්මය.
මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැතිවරයා ශාරීරික වශයෙන් දැන් සිටින්නේ අබල දුබල තත්වයක බව ඔහු රුපවාහිනී ප්‍රවෘත්තිවලින් දකින ඕනෑම අයකුට වැටහේ. ඒ තත්වය මත ඇත්ත වශයෙන්ම නම් ඔහු මේ වන විට සිටිය යුත්තේ සියලු රාජ්‍යතාන්ත්‍රික වගකීම් අතහැර දමා නිවෙසට වී විවේකී සුවයෙනි. එහෙත් ඔහු අගමැති හැටියට තවත් පෙනීසිටියි. තමා විශ්‍රාම ගන්නට බලාපොරොත්තුවක් නැති බව ඔහු පසුගියදා විශේෂයෙන්ම කීවේය. ඒ තත්වය සමාන වන්නේ චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිනිය විසින් සිරිමා බණ්ඩාරනායක මහත්මිය අගමැති තනතුරේ තබාගනු ලැබ සිටි අවස්ථාවටය. ඉතාම දුර්වල සෞඛ්‍ය තත්වයකින් යුක්තව, රෝද පුටුවක ගමන් කරන තත්වයක සිටියදී පවා, ඇය අගමැති තනතුරෙහි තබාගැනීම ගැන ඒ කාලයේ විවිධ දෝෂාරෝපණ නැගිණ. මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා වුවද එසේ දොස් නැගීමේ හවුල්කරුවෙක් විය. එදා එලෙස ඒ දොස් නැගූ පාර්ශ්වයේ ප්‍රබලයකු වුණු මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතාත් අද ඒ තත්වයටම පත්වී සිටියි.
සමහර විට ඔහුගේ විශ්‍රාම ගැනීම, නාමල් රාජපක්‍ෂ පුත්‍රයා රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයේ තහවුරු වන තරම අනුව තීරණය වනු ඇත.


පසුගිය අවුරුද්දේ අන්තිමට මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතා අගමැති ධුරයෙන් ඉවත් වෙතැයි ප්‍රවෘත්ති පළවන්නට පටන් ගනිද්දී ඔහුගේ ඉවත්වීමෙන් පසු අගමැතිධුරය සඳහා පත්වෙතැයි ප්‍රවෘත්ති පළවුණේ කවුද? බැසිල් රාජපක්‍ෂය. ඇමෙරිකාවේ නිවාඩුවක් ගතකිරීමට ගොස් සිටි ඔහු ලංකාවට පැමිණ අගමැති පදවියේ වැඩ බාරගන්නා බව ඒ ප්‍රවෘත්තිවල කියැවිණ. ප්‍රශ්නය වන්නේ, මහින්ද රාජපක්‍ෂ ධුරයෙන් ඉවත් වන විට අගමැති පදවිය ලබන්නට සුදුසු වන්නේ බැසිල් නම් රාජපක්‍ෂ පවුල් සාමාජිකයා පමණක්ද යන්නයි. බැසිල් වෙනුවට දිනේෂ් ගුණවර්ධනගේ නම නොකියැවුණේ ඇයි? මොනවා වුණත් දිනේෂ් ගුණවර්ධන අතිශය දීර්ඝ කාලයක් ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කළ ජ්‍යෙෂ්ඨතම දේශපාලනඥයකු මෙන්ම පක්‍ෂ නායකයෙක්ද වෙයි. හෙතෙම රනිල් වික්‍රමසිංහගේ සමකාලිනයෙකි. එවැනිම ප්‍රභූ පවුලකින් පැවතඑන්නෙකි.


දිනේෂ් අගමැතිකමට සුදුසු නොවේ නම්, ජීඑල් පීරිස්ගේ නම, නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා, ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, බන්දුල ගුණවර්ධන, වාසුදේව නානායක්කාර හෝ මහින්ද යාපා අබේවර්ධනගේ නම අගමැතිකම සඳහා ඉස්මතු නොවුණේ ඇයි? ඒ පරම්පරාවේ සුදුස්සෙක් නැති නම්, ඊළඟට විමල් වීරවංස, ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දු, ඩලස් අලහප්පෙරුම, පවිත්‍රා වන්නිආරච්චි, ප්‍රසන්න රණතුංග වැනි අයකුගේ නමක්වත් ඉදිරියට නොආවේ ඇයි?


හේතුව පැහැදිලිය. පොහොට්ටු ආණ්ඩුවේ කිසිම වැදගත් තනතුරක් රාජපක්‍ෂ පවුලෙන් පිටතට නොයන්නට සැලසුම් සකස්වී තිබීමය.


මේ තත්වය තහවුරු කරන ඉතාම විශේෂ අවස්ථාව මෙන්ම ලජ්ජා සහගත අවස්ථාවද වන්නේ, 2019 ජනාධිපතිවරණයට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේ ලාංකික පුරවැසිභාවය සම්බන්ධ නඩුවේ තීන්දුව අභියාචනාධිකරණය දෙන්නට ඔන්න මෙන්න තිබුණු අවස්ථාවය. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ඇප මුදල් තැන්පත් කර තිබුණු නමුත් අභියාචනාධිකරණ තීන්දුවෙන් ඔහුගේ ලාංකික පුරවැසිභාවය ගැන ප්‍රශ්නයක් ඇතිවිය හැකි බවට සාධාරණ හැඟීමක් බොහෝ අය තුළ තිබිණ. ඒ අවස්ථාවේදී විකල්පය ලෙස ඇප මුදල් නැත්පත් කළේ කවුද? චමල් රාජපක්‍ෂය. චමල්ගේ නම එතැනට එන්නට ඇත්තේ බැසිල් රාජපක්‍ෂ ඒ වන විටත් ද්විත්ව පුරවැසියකු නිසා බව සහතිකය. රාජපක්‍ෂවරුන්ගෙන් කෙනකුගේ මිස, ඉහත ජෙදයක ලැයිස්තුවේ අප කී අනෙක් කිසිම ජ්‍යෙෂ්ඨ හෝ ඊළඟ පරම්පරාවේ දේශපාලකයකුගේ නම ඒ මොහොතේද ඉදිරියට නොආවේය. ඒ, රාජපක්‍ෂවරුන් නොවන අයට කරන ලද බරපතළ ලජ්ජාවක් හැටියට තේරුම් නොගත යුතුද?


මේ විදියට ඇමති තනතුරු ඇතුළු සියලුම ප්‍රධාන තනතුරු රාජපක්‍ෂවරුන් අතරම, නැවත-නැවත වරක් රාජපක්‍ෂවරුන් අතරම බෙදෙන අතර, ඔවුන්ට දරාගන්නට බැරි වන ඉතිරි ටික පමණක් අනෙකුන් අතර බෙදාහැරේ.


පොහොට්ටුවේ සිටින රාජපක්‍ෂවරුන් නොවන අනෙක් ජ්‍යෙෂ්ඨ දේශපාලකයෝ කිසිම පළපුරුද්දක් නැති අයද? ඔවුන් ප්‍රධාන තනතුරුවලට නොගැළපෙන්නේ හුදෙක් ඔවුන් රාජපක්‍ෂවරුන් නොවන නිසාද?


මේ ප්‍රතිපත්තිය ගැටෙන්නේ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේ ප්‍රතිපත්ති සමගය. ‘සිස්ටම් චේන්ජ් ’එකක් කිරීම සඳහා බලය පැතූ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මුලින් කීවේ ඤාති සංග්‍රහය තමා නොකරන බවත්, තමන්ගේ ආණ්ඩුවකදී අනුන්ට කරන්නට ඉඩ නොදෙන බවත්ය. රාජ්‍ය ආයතනවලට හා වෙනත් තනතුරුවලට, ඍජුවම ජනාධිපති යටතේ තිබෙන කමිටුවක් මගින් සුදුස්සන් තෝරා පත්කිරීම හඳුන්වා දෙන ලද්දේදද මේ ලජ්ජාසහගත ඥාති සංග්‍රහය නවත්වන්නටය. එහෙත් සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද? ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂද සිස්ටම් එක නමැති මඩගොහොරුවේ වුවමනාවෙන්ම එරීමය. තම පවුල් බැඳියාව නිසාය.
දැනට පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින ජ්‍යෙෂ්ඨ රාජපක්‍ෂලාට පසු, ඒ පවුල් දේහපාලනය ඉදිරියට ගෙනයාම සඳහා වෙන පෙළද තහවුරු කර අවසානය. නාමල් රාජපක්‍ෂ හුරුනු විට ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්‍ෂත් දැන් රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකි. රාජපක්‍ෂ පවුලේ අලුත්ම සාමාජිකයා නිපුන රණවක, පසුගිය මහමැතිවරණයේදී මාතර දිස්ත්‍රික්කය තුළ රාජපක්‍ෂ පවුල් බලය යොදා තහවුරු කෙරිණ. එහි ප්‍රතිඵලය වුණේ එතෙක් මාතර දිස්ත5ික්කයේ හැමදාම පළමුවැනියා වී සිටි ඩලස් අලහප්පෙරුමට හතරවැනි තැනට පසුබාන්නට සිදුවීමය. ඩලස්, කාංචන විජේසේකර වැනි දේශපාලකයන්ගේ ආධාරකරුවන්ගෙන් ඇසුවොත්, තමන්ගේ නායකයන් අබිබවා නිපුණ රණවක අංක එකට ගෙනෙන්නට රාජපක්‍ෂ පවුල දැරූ උත්සාහය ගැන දිග කතා කියනු ඇත. අදත් නිපුණ රණවක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු හැටියට පමණක් සිටින්නේ හුදෙක් ඔහුගේ කනිෂ්ඨභාවය නිසාම පමණකි. එහෙම වුණත්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා ඔහු මාතර දිස්ත්‍රික්කයේ සම්බන්ධීකාරක ලෙසත් පත්කළ බව අමතක කළ යුතු නැත.


පාර්ලිමේතුවේ නැති රාජපක්‍ෂ පවුල් සාමාජිකයෝද ‘පවර් බෙල්ට්’ එකේ හෙවත් ‘බල පෝලිමේ’ සිටිති. යෝෂිත රාජපක්‍ෂ, දැනටමත් අගමැතිගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානි ලෙස රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය තුළ සිටියි. කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කය තුළ මහින්ද රාජපක්‍ෂ නියෝජනය කරමින් සියලු දේශපාලන වැඩ කරන්නේ බාල පුත්‍රයා රෝහිත රාජපක්‍ෂය. ඕනෑම මැතිවරණයකදී ඔහු සිය පියා නියෝජනය කරමින් කුරුණෑගලින් ඡන්දය ඉල්ලා පාර්ලමේන්තුවට එනු ඇත. ඒ නිසා ඉහළ සිට පහළටම රාජපක්‍ෂ පවර් බෙල්ට් එක සකස්කර හමාරය.


2015දී රාජපක්‍ෂ ඥාති සංග්‍රහයට බැන බැන එයින් ඡන්ද ලබාගෙන ජනාධිපති වුණු මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, ටෙලිකොම් සමාගමේ සභාපතිධුරයට පත්කළේ තමාගේ මල්ලි කෙනෙකි. සිරිසේනගේ දියණිය චතුරිකා, ආණ්ඩුවේ තනතුරකට පත්නොකෙරුණු නමුත්, ජනාධිපති සිරිසේන නියෝජනය කරමින් රාජ්‍ය උත්සවවලට පවා ප්‍රධාන අමුත්තිය හැටියට සහභාගි වූවාය. ඇයත් ඇගේ සැමියාත් අලුතෙන් පටන්ගත් ‘රෙඩ් චෙරි’ දැන්වීම් ප්‍රචාරණ ආයතනයට සියලුම රාජ්‍ය ආයතනවල දැන්වීම් පළකිරීම හරවන ලදි. ඒ වන තෙක් ක්‍ෂෙත්‍රයේ සිටි දැවැන්ත දැන්වීම් සමාගම්වලට යන එන මං නැතිවන පරිදි, රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික අංශවලින් දැන්වීම් ලබාගන්නට රාජ උෂ්ණය නිසා චතුරිකා දියණියගේ සමාගමට හැකිවිය. ඒ අතර, පොළොන්නරුවේ ඇයට හිමි ‘තිදස් අරණ’ හෝටලයට ඇගේ නමින්ම මත්පැන් බලපත්‍රයක්ද ලබාගෙන තිබුණි. ඒ ඇගේ පියා, සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, කාන්තාවන්ට මත්පැන් අලෙවිය, මත්පැන් අලෙවිහල්වල වැඩකිරීම, බීර මිල අඩුකිරීම යනාදියට පවා දැඩි ලෙස විරුද්ධත්වය පළකරමින් සිටි අවස්ථාවකදීය.
එහෙත්, රාජපක්‍ෂ ඥාති සංග්‍රහය අනුව සලකන කල සිරිසේනගේ සංග්‍රහය, අංශු මාත්‍රයක් හැටියට නොසලකා හළ හැකිය.


රාජපක්‍ෂ වැඩවසම් පාලනය ඇරඹෙන්නේ 2005 ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුවය. එයින් ජයගෙන දින දෙකතුනක් ඇතුළත ඇමෙරිකාවේ සිට ලංකාවට ගෙන්වාගෙන ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ලබාදී, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් බවට ‘එව මහණ’ ස්වභාවයෙන් පත්කරන ලද ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේ පසුපසින් මහා රාජපක්‍ෂ ඤාති සංග්‍රහය ඇරඹිණ.
මේ නිසා අද ලංකාව පත්වී තිබෙන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටකට කිසිසේත් ගැළපෙන්නේ නැති තත්වයකටය. කරුණු කිහිපයක් නිසාය.


එකක් නම්, රාජ්‍යයක අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම තිබිය යුතු සංවරණ හා තුලනයන්ගෙන් තොර පවුල් පාලනයක් බිහිවීමය. ප්‍රංශ ජාතික මොන්ටෙස්කියු කියු කතාවක් මෙහිදී වැදගත් වෙයි. ‘රටේ ව්‍යවස්ථාදායක, විධායක හා අධිකරණ බලතල එක් පුද්ගලයකු හෝ (පවුලක් වැනි) පුද්ගල මණ්ඩලයක් අත කේන්ද්‍රගත වුවහොත් සෑම දෙයකම විනාශය ඇතිවේ.’ ඔහුගේ කතාවය. අද ඒ කාරණය ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ඇත්ත වී තිබේ.


දෙවැන්න, සාපේක්‍ෂ වශයෙන් විශාල හා විස්තෘත රාජපක්‍ෂ පවුලේ ග්‍රහණය මත, ලංකාව කිසිදාක පත් නොවුණු ආකාරයේ දූෂිත, වංචනික, හැම තැනකම හොරකම නීතිගත වුණු, අපරාධකරුවන් ආරක්‍ෂා කරන, අපරාධකාරී රාජ්‍යයක් බවට පත්වීමය. මේ බලපෑම උච්ච වී තිබෙන්නේ රාජපක්‍ෂ පවුලේ වැඩි සාමාජික සංඛ්‍යාවත්, ඔවුන්ගේ දෙවැනි පරම්පරාවෙහි ඇති විස්තෘතභාවයත් නිසාය. මේ නිසා රාජපක්‍ෂ අඬුපඬු රාජ්‍ය යන්ත්‍රණය තුළ විහිදුවාලීම පහසු වී තිබේ.


තුන්වැන්න, රාජපක්‍ෂවරුන් සිය අසීමිත විජිගීෂාව නිසා ඉස්මත්තට ගන්නා ලද හා අවුළුවාලන ලද සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදී මතවාදය රට පුරාම නිෂේධනීය, ප්‍රතිගාමී සාධකයක් ලෙස පැතිරීමය. මේ නිසා, අද සිංහල-බෞද්ධ බහුතර බලය පිළිගන්නා සහ එය ආරක්‍ෂා කරන මතවාදයක පොහොට්ටුව නොවන සියලු වාමාංශික-දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂ පවා ගලවාගත නොහැකි වන ලෙස ඇමිණී තිබෙන බව පෙනේ. රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ දේශපාලනය අවසන් කළද, ඔවුන් විසින් ලංකාවේ මුල් බස්සවන ලද එකී ස්වෝත්තමවාදී මතවාදය පරාජය කිරීම පහසු දෙයක් නොවේ. අඩු ගණනේ තවත් දශකයකට දෙකකට පහසු දෙයක් නොවේ.


මහින්ද රාජපක්‍ෂ, රාජපක්‍ෂවරුන් අතර දිදුළන චරිතය මෙන්ම, රාජපක්‍ෂවරුන් එකිනෙකා හා රාජපක්‍ෂවරුන් හා පිටත අය බැඳ තබන හුයද වෙයි. දැන් ඔහුගේ දේශපාලන ගමන තීරණාත්මක අවසානයකට එමින් පවතින්නේය. තිස් වසරක යුද්ධය අවසන් කොට, ත්‍රස්තවාදීන්ගෙන් රට බේරාගත් නායකයා හැටියට ඔහුට කිසිවකු කොන්දේසි විරහිතව බුහුමන් කළේ නම්, ඒ බුහුමන සඳහා රටක් හැටියට ගෙවිය යුතු බර පැන නැතහොත් වන්දිය පමණටත් වැඩියෙන් මේ වනවිට ගෙවා තිබේ. ඔහුට කළගුණ සැලකීමක් හැටියට අතිවිශාල දූෂිත රාජපක්‍ෂ පවුල් කාටලයක් අසාධාරණ කොන්දේසි යටතේ දරාගෙන සිටින්නට, ඔවුන් නඩත්තු කරන්නට මෙතෙක් මේ රටට සිදුවිය.


ඒ පවුල් කාටලයෙන්, රටට සේවයක් කළායැයි කිව හැකි රාජපක්‍ෂවරයකු හැටියට ඊළඟට ඉන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පමණකි. එහෙත් ඔහුද දැන් අසමත්කම ඔප්පු කළ පුද්ගලයෙකි. 2024න් පසු ඔහුගේ පාලනයද, දේශපාලනයද අවසන් වනු ඇත. ජීවිතයේ සැඳෑසමය ගෙවීම සඳහා ඔහුගේ නවාතැන අමෙරිකාව වනු ඇත. ඒ නිසා එතැනින් එහාට කොන්දේසි විරහිතව ඔසොවාගෙන යායුතු රාජපක්‍ෂ කෙනෙක් නැත.


එනිසා රාජපක්‍ෂ පවුලෙන් තොර ලංකාවේ දේශපාලනයක් දක්වා තත්වය වෙනස් විය යුතුය.


ඒ වෙනසට මුල් වීමේ වගකීම ඇත්තේ පොදු මහජනතාවටත් මෙන්ම පොදු ජන පෙරමුණේත්, ඊට අනුබද්ධ පක්‍ෂවලත් දේශපාලන නායකයන්ටය. මහින්ද රාජපක්‍ෂ දේශපාලනයෙන් සමුගතහොත්, ඉන් පසුවවත් දිනේෂ් ගුණවර්ධන වැනි අගමැතිවරයකු, වාසුදේව වැනි අගමැතිවරයකු ඉදිරියට ගැනීමට පොහොට්ටුව වෑයම් කළ යුතු නොවේද? ඒ පරම්පරාවේ ජීඑල් පීරිස්, නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා, ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, බන්දුල ගුණවර්ධන, මහින්ද යාපා අබේවර්ධන වැනි අය පොහොට්ටු දේශපාලනයේ නායක පුටුවලට නොපැමිණිය යුතුද? ඊළඟට විමල් වීරවංස, ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දු, ඩලස් අලහප්පෙරුම, පවිත්‍රා වන්නිආරච්චි, ප්‍රසන්න රණතුංග වැනි අය පොහොට්ටු දේශපාලනයේ ඉදිරියට නොආ යුත්තේ ඇයි? නාමල් රාජපක්‍ෂ, ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්‍ෂ, නිපුණ රණවක වැනි අයට, තමන්ගේ දේශපාලන කැපවීම නිසා මිසක, හුදෙක් රාජපක්‍ෂවරුන් වන නිසා පක්‍ෂයේ ප්‍රමුඛත්වය නොලැබෙන බව පෙන්වා දෙන්නට පොහොට්ටුවේ අනෙක් දේශපාලකයන්ට තවමත් බැරිද?


කවර විවේචන තිබුණත්, විමල් වීරවංස, ඩලස් අලහප්පෙරුම, උදය ගම්මන්පිල වැනි අය, තමන්ගේ දිවිහිම් කොට දේශපාලනයේ යෙදුණෝ වෙති. බැසිල් රාජපක්‍ෂ, චමල්, නාමල්, ශෂීන්ද්‍ර වැනි අය සමග සසඳන විට ඔවුන් සිටින්නේ දේශපාලනය අතින් ගව් ගණන් ඉදිරියෙනි. එහෙත් රාජපක්‍ෂ පරවේණිය නිසා, වීරවංසලාගේ කුලකයට පොහොට්ටු දේශපාලනය තුළ ඉදිරියක් නැත. මේ තත්වය තවදුරටත් ඉවසාගෙන සිටිනවාද? නැතිනම් රාජපක්‍ෂ ආධිපත්‍යය කඩා දමා, පොහොට්ටුවේ ඉදිරි දේශපාලනය, තමන් වෙත පවරාගන්නවාද යන ප්‍රශ්නය වීරවංස, ඩලස් වැනි අයගෙන් ඇසිය යුතු මොහොත උදාවී තිබේ.


අද ලංකාවේ දේශපාලනයේ පොදු ගුණාකාර දෙකක් තිබේ. එකක්, වයස හැත්තෑවට වැඩි පිරිසගෙන් ලංකාවේ දේශපාලනය ගලවා ගැනීමය. දෙක, නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් ඵල ලබාගත්, පවුල් නාමයෙන් නොව, තමන්ගේ හයියෙන් බිම් මට්ටමේ දේශපාලනය කර ඉදිරියට ඇවිත් සිටින තරුණ හා අලුත් නායකයන්ට දේශපාලන වගකීම් පවරා ගැනීමය. මේ අභියෝග දෙක ගැනම, මේ විශේෂ අවස්ථාවේදී පොහොට්ටු දේශපාලකයන් සලකා බැලීම වටියි.■

උතුරු මැදින් ආ යෝජනාව ප්‍රතික්ෂේප කරමින් රජරට ගුවන් කාලය කුණු කොල්ලයට

‘ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ ප්‍රාදේශීය නාලිකාවන්හි ගුවන් කාලයන් ප්‍රමිතියකින් යුත් නිර්මාණාත්මක වැඩසටහන් හා විවිධ ප්‍රචාරණ කටයුතු සඳහා විකාශනය කිරීමට පෞද්ගලික මෙන්ම රාජ්‍ය අංශයේ ආයතන සහ වෙනත් පිළිගත් සංවිධාන වෙත ලබාදීමට සංස්ථා පාලනාධිකාරිය තීරණය කර ඇත.’


මෙසේ සඳහන් වන්නේ රජරට සේවය, රුහුණු සේවය, කඳුරට සේවය, වයඹ සේවය, පිරෙයි එෆ් එම් හා යාල් එෆ් එම් යන ප්‍රාදේශීය සේවාවල ගුවන් කාලය විකිණීම සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව පලකළ දැන්වීමෙහිය.


එම දැන්වීම පළවී දින 14ක කාලයක් ඇතුලත ඒ සඳහා අයදුම්පත් ඉදිරිපත් කරන ලෙස දැනුම් දී ඇති අතර අයදුම් කරන ආයතනයේ නම හා විස්තර, යෝජිත වැඩසටහන්, වැඩසටහන්වල අරමුණු හා පරමාර්ථයන්, ඉල්ලුම් කරන නාලිකාව/නාලිකා සහ පැය ගණන් (අපේක්ෂිත කාලය), බලාපොරොත්තු වන කාල සීමාව මාස /වර්ෂ ආදී වශයෙන් සහ පැයක ගුවන් කාලයක් සඳහා යෝජනා කරනු ලබන මිල ගණන් ඉදිරිපත් කළ යුතු බව දන්වා ඇත.


මේ දැන්වීම ප්‍රකාශයට පත්වීමත් සමඟ විශේෂයෙන් රජරට සේවයට සම්බන්ධව කටයුතු කළ ප්‍රවීණයන් එම කටයුත්තට විරුද්ධත්වය පලකර ඇත. ඊට හේතු වී ඇත්තේ රජරට සේවය ප්‍රාදේශීය සේවයක් ලෙස මෙතෙක් කරගෙන ආ කාර්යභාරය මේ මගින් තවදුරටත් අවගමනය වේදෝ යන බිය නිසාය. ඊට අමතරව රජරට සේවය යම් මූල්‍ය අපහසුතාවයන්ට ලක්වීමේදී උතුරු මැද පළාත් සභාවේ මූල්‍ය දායකත්ව ලබාගෙන එය පවත්වාගෙන යෑමේ අත්දැකීම්ද තිබී ඇති නිසාය.


මේ විරෝධයන් කෙතරම් වූවත් කොළඹ සිට කටයුතු කරන ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ සභාපති හඩ්සන් සමරසිංහ, අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් චන්ද්‍රපාල ලියනගේ ඇතුළු බළධාරීන් රජරට සේවයේ ගුවන් කාලය මේ වනවිට පෞද්ගලික ආයතනයකට කුණු කොල්ලයට ලබාදී තිබේ. මෙහි පහත සටහන් වන්නේ එසේ කුණු කොල්ලයට රජරට සේවයේ ගුවන් කාලය ලබාදීමේ කුණු කතාවේ කුණු ඕජස්ය.


රජරට සේවයේ පෙරවරු 9 සිට මධ්‍යහන 12 දක්වා වන කාර්ය බහුල වේලාව සතියේ දින 7ම වසර 3ක කාලයක් භාවිතා කිරීම සඳහා මේ වනවිට කොළඹ ටොරින්ටන් මාවතේ අංක 1/88 හි මායා සොලූෂන්ස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් නැමැති ආයතනයට ලබාදී තිබේ. ඒ මාසයකට රුපියල් ලක්ෂ 3ක මුදලකටය. ඒ අනුව පැයක ගුවන් කාලයක් සඳහා මාසයකට රුපියල් ලක්ෂයකි. මාසයකට දින 30ක් නම් දිනක පැයක ගුවන් කාලයට රුපියල් 3300ක පමණ මුදලකි.


අපගේ රජරට සේවයේ ආරංචි මාර්ග පවසන්නේ එහි කාර්ය බහුල නොවන පැයක ධර්ම දේශනාවක් සඳහාත් රුපියල් 6000කට වැඩි මුදලක් අයකරන බවයි. කාර්ය බහුල පැයක නම් ධර්ම දේශනාවකට වුව රුපියල් 12,000ට වැඩි මුදලක් අය කරන බවයි.
මෙම ගනුදෙනුව සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවත් මායා සොලූෂන්ස් ආයතනයත් අතර ඇතිකරගෙන තිබෙන ගිවිසුම අනුව ගිවිසුම ක්‍රිියාත්මක වන පළමු මාසයේදී මාසික සොච්චම් ගාස්තුව වන රුපියල් ලක්ෂ 3ක මුදල අය කරන්නේ නැත. ඒ සඳහා හේතු වශයෙන් සඳහන් කර ඇත්තේ අනුග්‍රාහකයින් නිර්මාණය කරගැනීමේ කාලයක් සේ සලකා එම කාලයට අදාළ ගාස්තුව ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාව අත්හරින බවය.


දැන් එම ගනුදෙනුවේ අනුහසින් ‘රජ නඳ’ යනුවෙන් එම ආයතනය විකාශයන් ආරම්භ කර ඇත.


මෙම ගනුදෙන්ව කුණු කොල්ලයට සිදුවී ඇති බව අප සඳහන් කළේ හේතුවක් ඇතිවය. ඒ මෙම ගුවන් කාලය විකිනීමේ දැන්වීම පලකිරීමෙන් පසු තවත් පාර්ශව කිහිපයක්ද මේ සඳහා ඉල්ලීම් කර තිබීම හා එම ඉල්ලීම්වලදී මීට වඩා වැඩි ගාස්තුවක් ගුවන් කාලය සඳහා ලබාදෙන්නට එම ඉල්ලුම්කරුවන් යෝජනා කර තිබීමය.


ඉන් එක් ඉල්ලුම්කරුවෙක් වන්නේ කඳාන පොල්පිතිමූකලාන ජය මාවතේ තරුපති ලයිෆ් ෆොටෙක්ෂන් ෆවුන්ඩේසන්ය. ඔවුන් එම ඉල්ලුම් පත්‍රයේ සඳහන් කර ඇත්තේ ජේෂ්ඨ ගුවන් විදුලි මාධ්‍යවේදී සීලරත්න සෙනරත් මහතා මෙම විකාශයන් සඳහා උපදේශකයකු වශයෙන් කටයුතු කිරීමට කැමැත්ත පලකර ඇති බවය. ඔවුන් වසර 5ක කාලයක් සඳහා ඉල්ලුම් කර ඇති අතර ඉන් පළමු වසර 3 සඳහා මාසයකට රුපියල් ලක්ෂ 16ක මුදලක් යෝජනා කර ඇත. ඒ පෙරවරු 4.30 සිට රාත්‍රී 10.30 දක්වා කාලයටය. ඒ අනුව එහි ඇත්තෙත් මාසයකට පැයකට රුපියල් ලක්ෂයක මුදලකි. එහෙත් එය කාර්ය බහුල සහ කාර්ය බහුල නොවන සියලු පැය සඳහාය. එහි පළමු මාසය සඳහා ගාස්තු කපා හැරීමක් ඉල්ලා නැති අතර පළමු අවුරුදු 3න් පසු ඉතිරි අවුරුදු 2 සඳහා මාසයකට රුපියල් ලක්ෂ 20ක් හෙවත් පැකට රුපියල් 125,000ක් යෝජනා කර ඇත.


මේ සඳහා වඩාත් සුවිශේෂම යෝජනාව ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ රජරට හෙවත් උතුරු මැද පළාතට අයත් මාර්ගස්ථ ප්‍රවාහන සේවා අධිකාරියය. ඔවුන් ඒ සඳහා ඉදිරිපත් වී ඇත්තේ උතුරු මැද පළාත් සභාවෙන් ඊට පෙර රජරට සේවයට කරන ලද දායකත්වය පිළිබඳ අත්දැකීම් සතුව හා බාහිර පාර්ශවයන්ට රජරට සේවයේ ගුවන් කාලය දීම මගින් එයට යම් හානියක් වේ නම් එය වළක්වා ගැනීම සඳහාය. එම අධිකාරිය පළමු වසර 3 සඳහා මසකට රුපියල් ලක්ෂ 17ක් යෝජනා කරන අතර ඒ පෙරවරු 9 සිට රාත්‍රි 9 දක්වා කාලයටය. ඒ කාර්ය බහුල හා කාර්ය බහුල නොවන සෑම පැයකටම රුපියල් 141,666ක් බැගින්ය. එමෙන්ම එම මුදල ඊලඟ වසර 2ක කාලයේදී රුපියල් ලක්ෂ 20 දක්වා වැඩි කිරීමේ පදනම යටතේය.


මේ යෝජනාව එම අධිකාරිය ගෙන එන්නේ උතුරු පළාත් ආණ්ඩුකාර මහීපාල හේරත් දැනුවත් කරමින් වන අතර එහි සඳහන් කරන්නේ රජරට සේවයේ ගරු අනුශාසකත්වය හා උපදේශකත්වය පිරිනමා සිටින පල්ලේගම හේමරතන හිමි, මහාචාර්ය සේන නානායක්කාර, රජරට සේවයේ ප්‍රවීණ ගුවන් විදුලි ශිල්පි රංජිත් රූපසිංහ හා ප්‍රවීණ ගීත රචක මහින්ද චන්ද්‍රසේකර ඇතුළු රජරට සේවයෙන් බිහිවූ විශිෂ්ටයන්ගෙන් සමන්විත උපදේශක මණ්ඩලයක් යටතේ එම කටයුතු මෙහෙයවන බවය.


එහෙත් මේ කිසිවක් ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ සභාපතිවරයා, අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ඇතුළු පාලනාධිකාරියට වැදගත් වී නැත. ඒ වෙනුවට වෙන කිසියම් කරුණක් වැදගත් වී ඇත. ඔවුන්ට වැදගත් කරුණ අනිකුත් ඉල්ලුම්කරුවන් සතු නොවීම එයට හේතුව වන්නට ඇත. විශේෂයෙන්ම රාජ්‍ය ආයතනයක් වන උතුරු මැද මාර්ගස්ථ ප්‍රවාහන සේවා අධිකාරියට ගුවන් විදුලි ප්‍රධානීන් බලාපොරොත්තු වන ‘වැදගත් කරුණට’ රාජ්‍ය ආයතනයක් නිසාම අනුකූල වීමට නොහැකි කම නුසුදුසු කමක් වන්නට ඇත. ඒ නිසා ඔවුන්ට සුදුසු පාර්ශවය තෝරා ගෙන ඇත.


ගුවන් විදුලි බලධාරීන් බලාපොරොත්තු වන වැදගත්කම මෙම ගුවන් කාලය ලබාදී ඇති මායා සොලූෂන්ස් ආයතනයට තිබේය යන්න අපට අනුමාන කළ හැකි වන්නේ අන්තර්ජාලය පිරික්සීමේදී කොළඹ නාරාහෙන්පිට විජය කුමාරතුංග මාවතේ පිහිටි මායා සොලූෂන්ස් ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ් නැමැති ආයතනයක් මිස ටොරින්ටන් මාවතේම පිහිටි එම නමින්ම යුත් ආයතනයක් සොයා ගැනීමට නොහැකි නිසාය. ඒ නිසාම මේ මායා සොලූෂන්ස් ආයතනය ගැන සෙවීමත් මෙම ගනුදෙනුව ගැන සෙවීමත් විගණකාධිපතිවරයාගේ වගකීමකි.■

කැබිනට් මණ්ඩලය සහ
සාමූහික වගකීම ගැන තවදුරටත්

පාර්ලිමේන්තු-කැබිනට් ආණ්ඩුක්‍රමයට ආපසු යෑමේ දේශපාලන සාකච්ඡාව ශ්‍රීලනිපය සහ ජාතික ජන බලවේගය යන පක්ෂ දෙක විසින් නැවත ආරම්භ කර තිබේ. ශ්‍රීලනිපය රාජපක්ෂ නායකත්වයෙන් ඇති පොදු ජන පෙරමුණු සභාග ආණ්ඩුවේ තවමත් සිටින අතර, ජාජබ යනු ජවිපෙහි පාර්ලිමේන්තු අංශයයි. මෙම පසුබිම තුළ කැබිනට් මණ්ඩලයේ සාමූහික වගකීම සහ ලංකාවේ ඒ සම්බන්ධව ඇති ගැටලු පිළිබඳව අප ගිය සතියේ ආරම්භ කළ සාකච්ඡාවේ කතා කළ යුතු කාරණා කිහිපයක් ඉතිරි වී තිබේ.


ඉන් පළමුවැන්න නම්, කැබිනට් මණ්ඩලයේ සාමූහික වගකීම කැඩුණු අවස්ථාවල අදාළ අමාත්‍යවරුන් වහා අස්විය යුතුද? අස්කළ යුතුද? යන්නයි. බි්‍රතාන්‍යයේ මෙන්ම ලංකාවේද අත්දැකීම නම් එය එසේ විය යුතුම නැත යන්නයි. අස්වනවාද, අස්කරනවාද යන්න තීරණය වන්නේ ආණ්ඩුවේ පවතින බල තුලනයට එය කෙසේ බලපාන්නේද යන්න මතයි. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, විමල්, වාසු හා ගම්මන්පිල යන ඇමතිවරුන් “වහාම අස් නොකරන්නේ” වෙනත් හේතු අතර, එක් වැදගත් හේතුවක් නිසා යැයි කෙනෙකුට අනුමාන කළ හැකිය. එය නම්, මෙම ඇමතිවරුන් තිදෙනාම අගමැති මහින්දගේ කිට්ටු දේශපාලන සගයන් වීමයි. ඔවුන් අස්කරනවා හෝ අස්වෙනවා යනු කැබිනට් මණ්ඩලයේ මහින්ද කඳවුරේ බලය දුර්වල වීමකි. ඔවුන් අස් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා සූදානම් නැත්තේත්, එම තිදෙනා අස් නොවන්නේත් මෙම හේතුවද නිසා යැයි කෙනෙකුට තර්ක කළ හැක්කේ එබැවිනි.

පුද්ගලික හේතු


මේ අතර මතුවන තවත් ප්‍රශ්නයක් නම්, විමල්, වාසු සහ ගම්මන්පිල යන ඇමතිවරුන් ආණ්ඩුවට විරුද්ධව උසාවි යෑමට තරම් ‘රැඩිකල්’ වී තිබෙන්නේ මක් නිසාද? යන්නයි. මෙම ඇමතිවරුන් තිදෙනා සමග විස්තෘත සම්මුඛ සාකච්ඡා පැවැත්වීමෙන් මෙම ප්‍රශ්නයට සතුටුදායක පැහැදිලි කිරීමක් ගොඩ නගා ගත හැකිය. එම පහසුකම නැති කෙනෙකුට සිදුකළ හැකි දෙයක් නම්, බාහිර සාධකද සැලකිල්ලට ගෙන අනුමාන පැහැදිලි කිරීම් යෝජනා කිරීමයි. එවැනි අනුමාන පැහැදිලි කිරීමක් මෙසේ ගොඩ නැගිය හැකිය.
මෙම ඇමතිවරුන් තිදෙනාගෙන් දෙදෙනෙකු සිංහල ජාතිකවාදී සහ ‘දේශප්‍රේමය’ තම ප්‍රධාන දේශපාලන ප්‍රාග්ධනය ලෙස, එනම් මතවාදී ප්‍රාග්ධනය ලෙස පාවිච්චි කර එයින් ප්‍රතිලාභ ලැබූ අයයි. අනෙක් ඇමතිවරයාගේ මතවාදී ප්‍රාග්ධනය වන්නේ ධනපති විරෝධය සහ අධිරාජ්‍ය විරෝධයයි. තිදෙනාම බටහිර/ඇමෙරිකානු විරෝධී දේශපාලනඥයෝද වෙති. ගෝඨාභය-බැසිල් නායකත්වය යටතේ පොදු ජන පෙරමුණ දක්ෂිණාංශික සහ ඇමෙරිකානු හිතවත් ප්‍රතිපත්ති වෙනසකට ගොස් ඇති බවද ඔවුහු දනිති. එබැවින් පොදු ජන පෙරමුණ ඇතුළත ‘මහින්දවාදී’ කණ්ඩායමක් ලෙස පෙනී සිටීම සහ මතවාදී වශයෙන් මහින්දවාදී වීම තුළින්ම පෙරමුණ ඇතුළත තම ආරක්ෂාව සහතික කර ගැනීම ද ඔවුන්ගේ අරමුණ විය හැකිය.


පක්ෂයක් ඇතුළත ‘මතවාදී කණ්ඩායමක්’ ලෙස සිටීම ලංකාවේ පවත්නා සමානුපාතික සහ මනාප ඡන්ද ක්‍රමය යටතේ වාසිදායක විකල්පයක්ය යන්න බොහෝ දේශපාලනඥයින් ප්‍රායෝගිකව ඉගෙන ගෙන ඇති පාඩමක් ද වේ. පක්ෂයක ලැයිස්තුවේ සිටිද්දී මනාප ඡන්ද ලබා ගැනීමේ විවිධ උපක්‍රම ගැන ඔවුහු දනිති. විමල්, ගම්මන්පිල සහ වාසුද කාලයක් තිස්සේ තමන්ගේ ජාතිකවාදී-දේශප්‍රේමී, විදේශ විරෝධී නැතහොත් වාමාංශික අනන්‍යතාව සහ දෘෂ්ටිවාදය, තමන්ගේ පුද්ගලික ඡන්දදායක ආයාචනය සහ පදනම් ගොඩ නැගීමට යොදා ගත්හ. සමහර දේශපාලනඥයෝ කුලය සහ ආගම මෙන්ම පිරිසිදුකම, අවංකකම වැනි ව්‍යාජ සන්නාමද මේ සඳහා යොදා ගනිති. මෙහිදී පෙනෙන්නේ සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය යටතේ ඇතැම් අපේක්ෂකයන් තමන් ‘සන්නාම’ කර ගැනීමේ වැදගත්කම ගැනද උනන්දු වන බවයි. ඇමති මණ්ඩලයෙන්ද මන්ත්‍රී ධුරයෙන්ද එලවා දමනු ලැබීමේ අවදානම සහිත මෙම ක්‍රියාමාර්ගයට මෙම ඇමතිවරුන් තිදෙනා පිවිසීම තරමක් විමතිය දනවන කාරණයක්ද වෙයි.


ඊළඟ කාරණය මතුවන්නේ, පසුගිය සතියේ ලිපියෙන් අප දුටු පරිදි, ලංකාවේ කැබිනට් මණ්ඩලයේ පරිහානිය වෙතින් මතුවන ආණ්ඩුකරණය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ ගැටලුය. 1978 ජනාධිපති ආණ්ඩුක්‍රමය තුළ කැබිනට් මණ්ඩලය සම්බන්ධව සිදුවූ තවමත් පවතින, පරිවර්තන දෙකක් පිළිබඳව මෙහිදී අපට සටහන් කළ හැකිය. ඉන් පළමුවැන්න නම්, කැබිනට් මණ්ඩලයේ ප්‍රමාණය, සංඛ්‍යාව සහ විශාලත්වය ව්‍යාප්ත වෙද්දී, ආණ්ඩුකරණ ආයතනයක් ලෙසින් එය සතුව තිබුණු වැදගත්කම, ප්‍රතිලෝමාත්මකව සංශෝධනය වීමයි. දෙවැන්න, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණ ආයතනයක් ලෙස කැබිනට් මණ්ඩලයේ පරිහානියයි. පාර්ලිමේන්තු කැබිනට් ආණ්ඩුක්‍රමය පුනරුජ්ජීවනය කිරීමට මහජනතාවට පොරොන්දු වන දේශපාලන පක්ෂ, මෙම කාරණා දෙකම ගැන බැරෑරුම් ලෙස සැලකිලිමත් විය යුතුය.

ප්‍රතිසංස්කරණ


මෙම පසුබිම තුළ පාර්ලිමේන්තු-කැබිනට් ආණ්ඩුක්‍රමයක් ආපසු ගෙන ඒමට පොරොන්දු වන අය කළ යුත්තේ, පිරිහුණු කැබිනට් ක්‍රමයක් දිගටම පවත්වා ගැනීම නොවේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුකරණයේ කේන්ද්‍රීය ආණ්ඩුක්‍රමික ආයතනයක් ලෙස එය බරපතළ ප්‍රතිසංස්කරණයකට භාජනය කර, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමයි. ලංකාවේ නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ආණ්ඩුක්‍රම ආයතන පිළිබඳ මහජන විශ්වාසය බිඳ වැටීමට දායක වී ඇති එක් ප්‍රධාන සාධකයක් වී තිබෙන්නේද කැබිනට් ආයතනය පත් වී ඇති මෙම පරිහානියයි. ලංකාවේ කැබිනට් ක්‍රමය පත්වී ඇති මෙම පරිහානිය වර්තමාන කැබිනට්ටුවෙන් මැනවින් ප්‍රකාශ වේ. කැබිනට්ටුවේ ප්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුකරණය පිළිබඳ අත්දැකීම් නැති, අපරිණත සහ අදක්ෂ පුද්ගලයෙකි. ප්‍රධාන පෙළේ ඇමතිවරුන් වැඩි දෙනා ආණ්ඩුකරණය, ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය හා විධායක නායකත්වය පිළිබඳ වැටහීමක් හෝ වැටහීමක් ලබා ගැනීමට හෝ උනන්දුවක්ද, හැකියාවක්ද නැති සිය පවුලට ධනය රැස්කර ගැනීමේ ආශාවට මුල්තැන දී ඇති, මන්ත්‍රී ධුරයකට වඩා ඉහළට යෑමට සුදුසුකම් හෝ දක්ෂතා නැති පිරිසකි. බොහෝ ඇමතිවරුන් වාචාලත්වයට පමණක් දක්ෂ පිරිසක් වී තිබෙන්නේද එබැවිනි.

ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම


ලංකාවේ ආණ්ඩුකරණය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන පත් වී ඇති මෙම පරිහානිය නැවැත්වීමත්, එයට වැට බැඳීමත් සඳහා අවශ්‍ය පියවර අතර ඇති ක්ෂණික එකක් වන්නේ කැබිනට් ක්‍රමය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමයි. අඩු ගණනේ ජවිපෙන් බලාපොරොත්තු විය යුත්තේ ඒ සඳහා වූ නිර්භීත, මහජන උනන්දුව ඇති කරවන විකල්ප ගැන සිතා, ඒවා තම ප්‍රතිසංස්කරණ යෝජනාවලට ඇතුල් කිරීමයි.


ඒ සඳහා සලකා බැලිය හැකි අදහසක් නම් (අ) කැබිනට් මණ්ඩලය ඇමතිවරුන් 11 දෙනකුගේ ප්‍රමාණයට දැඩි ලෙස සීමා කිරීම, (ආ) නියෝජ්‍ය ඇමතිවරුන් සංඛ්‍යාවද 11කට සීමා කිරීම, (ඇ) රාජ්‍ය ඇමති, ව්‍යාපෘති ඇමති, අධීක්ෂණ මන්ත්‍රී ආදි ව්‍යාජ තනතුරු අහෝසි කිරීම සහ (ඈ) මන්ත්‍රීවරුන් බහුතරයට මන්ත්‍රීවරුන් ලෙස පමණක් සිටින්නට ඉඩදීම යන නිර්භීත යෝජනා මහජනතාවට ඉදිරිපත් කිරීමයි.

දූෂණයේ ගැටලුව


මෙවැනි සිතීමක් දේශපාලන දූෂණය නැවැත්වීමේ ක්‍රියාමාර්ගයක් සමග ද සම්බන්ධ කළ හැකිය. ඇමතිවරුන්ට ලැබෙන නිල නිවාස, නිල රථ, දීමනා දැඩි ලෙස සීමා කිරීම, කොමිෂන් ලබා ගැනීම නීතියෙන් තහනම් කිරීම, ඇමති ධුරයේ සිටියදී ඍජුව හෝ වක්‍රව බිස්නස් ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීම තහනම් කිරීම, ළබැඳියාව සීමා කිරීමේ නීති දැඩි කිරීම, පවුලේ සාමාජිකයන් තම කාර්ය මණ්ඩලයට පත් කිරීම නීති විරෝධී කිරීම යන මේවා මේ පිළිබඳව සලකා බැලිය හැකි අදහස්ය. මෙවැනි යෝජනාවලින් ගම්‍ය වනු ඇත්තේ, ‘ලංකාවේ දේශපාලනය යළි ගොඩ නැගීම අවශ්‍ය වී ඇත’ යනුවෙන් දේශපාලන කණ්ඩායම්ද, පුරවැසියන්ද දැනට උනන්දුවෙන් ප්‍රකාශ කරන අපේක්ෂාවන්ට සංයුක්ත ලෙස ප්‍රතිචාර දැක්වීමයි. අලංකාර වාක්‍යවලින් නිර්මාණය කෙරෙන මැතිවරණ ප්‍රතිපත්ති ලියවිලි මහජනයාට දැනෙන ක්‍රියාමාර්ග බවට පරිවර්තනය කළ හැක්කේද එවිටය.
ඇමතිවරුන්ගේ නිල නිවාස පිළිබඳ නිදසුන මොහොතකට විමසා බලමු. මන්ත්‍රීවරුන් ඇමතිවරුන් වීමට මේ දිනවල විශාල තරගයක යෙදී සිටින බව මාධ්‍ය වාර්තා පළවී තිබිණ. ඇමතිවරුන් වීමට මන්ත්‍රීවරුන් දක්වන පුදුමාකාර උනන්දුව, මහජන සේවය සඳහා නොව, ස්වයං-සේවය සඳහා ඇති කැපවීමයි. ඇමතිවරයකු ලෙස පත්වීමක් ලැබීමෙන්, මන්ත්‍රීවරයකු ලබන නොයෙකුත් වරප්‍රසාද අතරින් එකක් වන්නේ, කොළඹ නගරය ඇතුළත විශාල නිල නිවසක් ලැබීමයි. පවුලේ සාමාජිකයන්ගේද පරිභෝජනය සඳහා යොදා ගැනීමට නවීන, අලුත් සුඛෝපභෝගී වාහන කිහිපයක්ම ලැබීමයි. මේ සියල්ල නොමිලයේ ලැබෙන වරප්‍රසාදයි. එක් ඇමතිවරයෙකු සහ පවුලක් නඩත්තු කිරීමට මාසයකට රුපියල් මිලියන ගණන් වියදම් කිරීමේ බර දරන්නේ, ඇමතිවරුන් පත් කරන ජනාධිපතිවරයා නොවේ. දෛනිකව කනබොන දේවලින් පවා භාණ්ඩාගාරයට වක්‍ර බදු දිනපතා ගෙවන මහජනතාවයි. එබැවින්, අතිශයින් ඉහළ මට්ටම්වලින් වරප්‍රසාද ලබන ජනාධිපති, අගමැති, කැබිනට් අමාත්‍ය යන දේශපාලනඥයන්ගෙන් ගෙවල් කුලී, වාහන කුලී අයකර ගැනීම නැතහොත්, ඔවුන්ට විශාල නිවාස, සුඛෝපභෝගී වාහන යනාදිය නොමිලේ සැපයීම නැවැත්විය යුතුය යන මහජන මතයක් ගොඩනැගීමටත්, ප්‍රමාද වී හෝ අප රටේ කළ යුතුව තිබේ. රටේ සාධනීය දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ මේ ආකාරයේ ප්‍රගතිශීලී ජනතාවාදී මතවාද සහ යෝජනා ද ගොඩනැගීමය. දේශපාලන බලය සහ දූෂණය අතර සම්බන්ධය කැඩීමට ඇත්තටම උනන්දු වන පුරවැසි කණ්ඩායම්වලට තම විකල්ප සිතීම ආරම්භ කළ හැක්කේ මෙවැනි සරල යෝජනා සමගය. ඒවා පුරවැසියන්ගේ ඇස් අරවන, ඔවුන්ටද පහසුවෙන් අනන්‍යවිය හැකි, ඔවුන්ගේ විරෝධතාවාදී විඥානයද පුබුදු කරවන ‘කැරලිකාර අදහස්’ බවට පත්වීමට විභවතාව ඇති ඒවාය.

කාර්යක්ෂම ආණ්ඩුකරණය


ලංකාවේ කැබිනට් මණ්ඩලය ප්‍රමාණයෙන් කුඩා කිරීම කාර්යක්ෂම ආණ්ඩුකරණය සඳහාද අත්‍යවශ්‍ය පූර්ව කොන්දේසියකි. ජනාධිපති ධුරය සහ නිලධරතන්ත්‍රය කේන්ද්‍ර කොටගත් සහ අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය පහළට දැමූ ආණ්ඩුක්‍රමයක් 1978 සිට අප රටේ වර්ධනය වීමේ ප්‍රතිඵලය වී තිබෙන්නේ, කැබිනට් මණ්ඩලයේ සැබෑ කාර්යය පිළිබඳව මහජනතාව මෙන්ම ඇමතිවරුන්ද අතර ඇති අවබෝධය හීනවීමයි. රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය සහ ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීමට පියවර ගැනීම කැබිනට් ඇමතිවරුන් සාමූහිකව ඉටු කරන ප්‍රධාන කාර්යයි.


එම වගකීම ඉටුකිරීමට ඇමතිවරුන් විෂය විශේෂඥයින් වන්නේ නම් වඩා හොඳය. එහෙත් පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය තුළ මන්ත්‍රීවරුන් විෂය විශේෂඥයන් වන්නේම නැත. එහෙත් ඔවුන් විෂය ගැන සාමාන්‍ය දැනුමක් ඇති බුද්ධිමත් පුරවැසියන් විය යුතුය. අවුරුදු ගණනාවක් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් ලෙස නීති සම්පාදන ක්‍රියාවලියේ සහභාගි වී සිටීමෙන් පසු මන්ත්‍රීවරුන්ට රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය පිළිබඳ මහත් දැනුමක් සහ පළපුරුද්දක්ද ආණ්ඩුකරණය පිළිබඳ පරිචයක්ද ලබාගත හැකිය. ලංකාවේ මෑත අතීතයේ සිටි මෛත්‍රීපාල සේනානායක, ටී.බී. ඉලංගරත්න, යූ.බී. වන්නිනායක, කේ.බී. රත්නායක, එස්.බී. හේරත්, ඇම්.ඩී. බණ්ඩා වැනි ඇමතිවරු මෙම සම්ප්‍රදායට අයත්, දක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන්ද, දක්ෂ ඇමතිවරුන්ද ආදර්ශමත් පුරවැසියන් ද වූ දේශපාලනඥයන්ය. ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයාද එම සම්ප්‍රදාය තුළින් බිහිවූ කෙනෙකි.


එහෙත් වර්තමාන ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩු ක්‍රියාවලියේ මතුවී තිබෙන ප්‍රධාන දුර්වලකමක් නම්, අපේ පාර්ලිමේන්තුව දක්ෂ මන්ත්‍රීවරුන් හෝ දක්ෂ ඇමතිවරුන් බිහි නොකරන, හිස් කතා පවත්වන්නන්ගේ පාරාදීසයක් වී ඇති ‘හිස් කතා සාප්පුවක්’ බවට පිරිහීමයි. රුසියාවේ විප්ලවයට පෙර පැවති පාර්ලිමේන්තුවද ‘හිස් කතා සාප්පුවක්’ ලෙස, ලෙනින් එක් අවස්ථාවක උපහාසයෙන් කීය. රටක ව්‍යවස්ථාදායකය ‘හිස් කතා සාප්පුවක්’ ලෙස පරිහානියට ගොස්, එම පරිහානිය එම රටේ දේශපාලන ජීවිතයේද ස්ථාවර අංගයක් වී තිබෙන විට, එම ව්‍යවස්ථාදායකයේ දේශපාලන පුහුණුව ලැබූ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් සමන්විත වන කැබිනට් මණ්ඩලයකින් රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයට බලාපොරොත්තු විය හැක්කේ කවර දායකත්වයක්ද? ඇත්තටම ලංකාවේ කැබිනට් ක්‍රමයේ පරිහානිය, පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩුක්‍රමයේත්, පාර්ලිමේන්තුවේත් පරිහානියේම කොටසක් සහ ප්‍රතිඵලයකි.


ලංකාවේ කැබිනට් මණ්ඩලය සාමාජිකයන් 15කට අඩු කළ යුතුය යන යෝජනාවට අර්ථයක් ලැබෙන්නේ මෙම පසුබිම තුළයි. දැනට තිබෙන ක්‍රමය අනුව මන්ත්‍රීවරුන්ට කැබිනට් ඇමතිකම් ලැබෙන්නේ, ඔවුන්ගේ විෂය දැනුම, රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයට කළ හැකි දායකත්වය හෝ විශිෂ්ට ගණයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකු ලෙස ලැබූ පරිණතභාවය යන සුදුසුකම් මත නොව, නුසුදුසුකම් ලෙස සැලකිය යුතු සාධක මතය. මෙය වහාම නතර කළ යුතු භාවිතයකි. ඒ සඳහා පළමු පියවරක් වන්නේ කැබිනට් මණ්ඩලය 15 දෙනෙකුට සීමා කිරීමයි. මෙය වනාහී අපේ කාලයේ රැඩිකල් විකල්පයකි.
ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය එහි ආයතන, භාවිත සහ සම්ප්‍රදාය යළි ගොඩ නැගීමට කාලය සහ අවස්ථාව දැන් එළඹ තිබේ. ඒ සඳහා පුරවැසියන් සමග එකට එකතු වී සිතීමටද අවකාශ දැන් විවෘතව තිබේ. මෙම ලිපියෙන් කෙරෙන්නේ ඒ සඳහා සිතන්නට ආරාධනයකි. ■

වැලිකඩ ඝාතනයවූවන්ට
යුක්තිය කෙතරම් දුරද?

බන්ධනාගාර ඇමතිත්, සීඅයිඩීයත්, මානව හිමිකම් කොමිසමත්, බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාලුත් ඒ කාලයේ හිටියේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ සාක්කුවේ බැවින්, මේ කිසිම පරීක්ෂණයක් ඇත්ත කියන්නේ නැති බව ඒකාන්ත විය. ඒ නිසා ‘ආණ්ඩුවේ පව් හෝදන්නට’ කෙරුණ පරීක්ෂණවල ප්‍රතිඵල ගැන පුදුම විය යුතු නැත.

ලංකාව නැවත වරක් ම්ලේච්ඡත්වයේ දේශයක් බවට පත්කළ, වැලිකඩ බන්ධනාගාරය තුළ සිදුවූ කුප්‍රකට රැඳවුවන් සමූහ ඝාතන නඩුවේ තීන්දුව 12 වැනි බදාදා ත්‍රිපුද්ගල විශේෂ මහාධිකරණය විසින් ලබාදෙන ලදි. එමගින් නඩුවේ පළමු විත්තිකරුවූ එවකට පොලිස් මත්ද්‍රව්‍ය නාශක කාර්යාංශයේ පොලිස් පරීක්ෂක නියොමාල් මෝසස් රංගජීව නිදොස් කොට නිදහස් කෙරුණු අතර, එවකට මැගසින් බන්ධනාගාර අධිකාරි ලෙස සේවය කළ එමිල් රංජන් ළමාහේවාට මරණ දඬුවම නියම කෙරිණි. නඩුවේ තවත් විත්තිකරුවකු නඩුව අතරමගදී නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලදි.


සමාජයේ මහත් ආන්දෝලනයක් ඇති කළ මෙම සිද්ධිය ජූරි සභාවක් නොමැතිව මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් තිදෙනෙකුගෙන් සැදුම්ලත් ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලක් හමුවේ විභාගයට නියම කරන ලෙස එවකට නීතිපති ජනාධිපති නීතිඥ දප්පුල ද ලිවේරා අගවිනිසුරු ජයන්ත ජයසුරියගෙන් කළ ඉල්ලීමකට අනුව මෙම මහාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ල පත් කෙරිණි. ඉන්පසු ඔවුන්ට විරුද්ධව ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් ඉදිරියේ මිනිමැරුම් පිළිබඳ අධිචෝදනා ඉදිරිපත් කෙරුණු අතර, පසුගියදා තීන්දුව ලැබුණේ ඒ නඩුවෙහිය. ගිහාන් කුලතුංග (සභාපති), ප්‍රදීප් හෙට්ටිආරච්චි සහ මංජුල තිලකරත්න යන විනිසුරුවරුන් ඉදිරියේ නඩුව විභාග විය.


2012 නොවැම්බර් 9 වැනිදා අපරභාගයෙන් පටන්ගෙන 10 වැනිදා උදේ දක්වා, බන්ධනාගාරය තුළ ක්‍රියාත්මක වුණු මේ බිහිසුණු අපරාධ මෙහෙයුම නිසා රඳවුවෝ 27ක් ඝාතනය වූහ. 43 දෙනෙක් පමණ තුවාල ලදහ. බන්ධනාගාරයට කඩා වැදුණු එස්ටීඑෆ් හා යුද හමුදා භටයන් ඊට වගකිවයුතු විය. එහෙත් අවසානයේ නඩු පැවරුණේ ඝාතන 8ක් සම්බන්ධයෙන් ඉහත කී විත්තිකාරයන් දෙදෙනාට පමණි.


බන්ධනාගාරය තුළ රඳවුවන් සතු නීති විරෝධී දූරකථන හා වෙනත් දේ සොයාගැනීම පිණිසයැ’යි කියමින් සැලසුම් කරන ලද මේ මෙහෙයුමේදී සිදුවූ ඝාතන, ඉතාමත් සැලසුම් සහගතව, රඳවුවන්ගේ නම් කතාකොට ඉදිරියට ගෙන්වාගෙන බිත්තියට හේත්තු කොට, ඉතා සමීපයේ සිට වෙඩි තැබීමෙන් සිදුවූ ඒවාය. එහිදී මරා දැමුණේ නිරායුද රඳවුවන්ය. එහෙත්, ආයුධ සන්නද්ධ ගැටුමක් බව ලෝකයට පෙන්වීම සඳහා නිරායුද මළසිරුරු අසළ ටී56 ගිනි අවි පසුව දමා තිබුණි.


මේ සමූහ ඝාතනය ගැන නියම ආකාරයෙන් අපරාධ විමර්ශනය කැරුණේද, මෙලෙස නඩු පැවරුණේද 2015 යහපාලන ආණ්ඩුව පත්වුණු පසුවය. ඊට පෙර පැවැති රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව කාලයේදී මේ සමූහ ඝාතනය අවස්ථා හතරකදී අපරාධ විමර්ශනයට භාජනය වූ නමුත්, ලසන්ත වික්‍රමතුංග, වසීම් තාජුදීන් ඝාතන මෙන්ම අවසානයේදී ‘වසා දමන ලද ලිපි ගොනුවක්’ බවට පත්කර තිබිණ.


මහාධිකරණ නඩු තීන්දුවේද විශේෂයෙන් දක්වා ඇත්තේ, මේ අපරාධය පිළිබඳ පරීක්‍ෂණ ප්‍රමාදවී තිබී 2017දී නැවත ආරම්භ වී වේගවත් ලෙස සිදුවී ඇති බවයි. එහෙත් එමගින් විත්තිකරුවන්ට කිසිදු අගතියක් සිදුවී නැති බවද විනිහ්චය මණ්ඩලය නිරීක්‍ෂණය කර තිබේ.

ආණ්ඩුවේ පව් හෝදන්නයි ආවේ


පළමුවැනිව, ඝාතන සිදුවූ වහාම, රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හෙවත් සීඅයිඩීය පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළේය. සීඅයිඩීයට සාක්ෂි දුන් සිද්ධිය ඇසින් දුටු රඳවුවන්ගේ ප්‍රකාශ පවා සටහන් කරගත්තේ කෑලි අඩුවෙන් බව රඳවුවෝම ප්‍රකාශ කළෝය. එක් බන්ධනාගාර නිලධාරියකු සීඅයිඩීයට සාක්ෂි දෙන්නට සැරසෙන විට සීඅයිඩී නිලධාරියකු ඔහුට කීවේ මෙවැන්නකි. ‘අපි ඇවිල්ලා ඉන්නේ ආණ්ඩුවේ පව් හෝදන්න. ඒ නිසා දෙන කටඋත්තරයක් පරිස්සමට දෙන්නෟ’ ඒ පරීක්‍ෂණයේ ලිපිගොනුව වසා දැමිණි.


දෙවැනිව, සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂා කොට වාර්තාවක් සපයනු පිණිස එවකට පුනරුත්ථාපන හා බන්ධනාගාර හා ප්‍රතිසංස්කරණ ඇමති චන්ද්‍රසිරි ගජධීරද තිදෙනකුගෙන් යුත් කමිටුවක් පත් කළේය. එහි සාමාජිකයෝ වූවෝ, විශ්‍රාමලත් මහාධිකරණ විනිසුරු බන්දුල අතපත්තු, විශ්‍රාමලත් නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ගුණසේන තේනබදු හා බන්ධනාගාර ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යාංශයේ නීති නිලධාරි ලලිත් අන්ද්‍රාහැන්නදිය. මේ කමිටුවේ අතුරු වාර්තාව 2013 පෙබරවාරි මාසයේදීත්, අවසන් වාර්තාව 2013 නොවැම්බර් මාසයේදීත් ගජධීර ඇමතිවරයාට භාරදුන් බව පැවසෙන නමුත් එයට කුමක්සිදුවූවාදැ’යි දන්නා කෙනෙක් නැත. පුවත්පත් වාර්තා කළේ, ‘රඳවුවන් අතර තිබුණු පෞද්ගලික අමනාපකම් මත සහ ආයධු භාවිතය හරිහැටි නොදත් ඔවුන් එකිනෙකාට වෙඩිතබා ගැනීමෙන් මේ ඝාතන සිදුවී ඇති බව’ට කමිටුව නිගමනය කර ඇති බවයි.


තුන්වැනි පරීක්ෂණය කෙරුණේ එවකට බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල් කොඩිප්පිලිගේ නියමයෙනි. 2012 නොවැම්බර් මාසයේ භාරදුන්නායැ’යි කියන ඒ වාර්තාවටද වුණු දෙයක් දන්නා කිසිවෙක් නැත. කොහොම වුණත්, බන්ධනාගාර ඝාතනයේදී කොඩිප්පිලි මහතාගේ දායකත්වය ගැන ඇසූදුටු සාක්ෂි යහමින් තිබේ.
හතරවැනි පරීක්ෂණය ආරම්භ කෙරුණේ එවකට මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවෙනි. ඒද 2012දීය. එහෙත් මානව හිමිකම් කොමිසමේ සභාපතිවරයා මාධ්‍යයට කියා තිබුණේ බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල්ගේ ඉල්ලීම අනුව එම පරීක්ෂණය පැත්තකට දැමූ බවය.


මේ පරීක්ෂණ හතරේම පොදු ගුණාකාරය වුණේ කුමක්ද? ඒවා නොකෙරෙන වෙදකමට කෝඳුරු තෙල් හෙවූ පන්නයේ වැඩ වීමයි. බන්ධනාගාර ඇමතිත්, සීඅයිඩීයත්, මානව හිමිකම් කොමිසමත්, බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාලුත් ඒ කාලයේ හිටියේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ සාක්කුවේ බැවින්, මේ කිසිම පරීක්ෂණයක් ඇත්ත කියන්නේ නැති බව ඒකාන්ත විය. ඒ නිසා ‘ආණ්ඩුවේ පව් හෝදන්නට’ කෙරුණ පරීක්ෂණවල ප්‍රතිඵල ගැන පුදුම විය යුතු නැත.

යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් කමිටුවක්


2015 අලුත් ජනාධිපතිවරයකු හා ආණ්ඩුවක් පත්වුණු පසු වැලිකඩ සමූහ ඝාතනය ගැන සොයාබලා වාර්තාකරන්නට අලුත් කොමිටියක් පත්කෙරිණ. මේ කොමිටිය පත්කරන ලද්දේ එවකට අධිකරණ හා බන්ධනාගාර කටයුතු ඇමතිවරයා වූ විජේදාස රාජපක්ෂ විසින් 2015 ජනවාරි 22වැනිදාය. කොමිටියේ සභාපතිවරයා ලෙස විශ්‍රාමලත් මහාධිකරණ විනිසුරු විමල් නම්බුවසම්ද, අනෙක් සාමාජිකයන් දෙදෙනා ලෙස හිටපු ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති අසෝක විජේතිලක හා රාජ්‍ය සේවයේ ප්‍රවීණ නිලධාරියකු වූ එස්කේ ලියනගේ යන මහත්වරුද පත්කරන ලදහ. බන්ධනාගාර සිදුවීමට හේතුවුණු කරුණු සොයාබැලීම, සිදුවීමට වගකිවයුතු අය කවුදැ’යි සොයාබැලීම, වගකිවයුත්තන්ගේ වගවීමේ ක්ෂෙත්‍ර සොයාබැලීම, සිදුවීම නිසා ඝාතනය වුණු හා තුවාල ලද අයගේ අනන්‍යතාව සොයාබැලීම, ඝාතනය වුණු හා තුවාල ලද පුද්ගලයටන්ගේ සමීපතමයන්ට වන්දි ගෙවීම යන කාරණා කමිටුව විසින් කළයුතුයැයි ඔවුන්ට බලය පවරන ලද විධාන පත්‍රයේ සඳහන්වෙයි.


මේ කමිටුවටත්, ඊට පෙර ඇතිකරන ලද කමිටුවලටත් සාක්ෂි හෝ ප්‍රකාශ දුන්නෝ එකම පුද්ගලයෝය. රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව යටතේ පත්කරන ලද මුල් කමිටුවලට සිදුවූ සන්තෑසිය දන්නා ඒ සාක්ෂිකරුවන්ගෙන් යුක්තිගරුක කොටස, මේ අලුත් කමිටුව ගැන සතුටට පත්වුණේ, එමගින් හානියට පත්වූවන්ට නියත වශයෙන්ම යුක්තියක් ඉටුවේයැ’යි කියන බලවත් විශ්වාසයකිනි. සාක්ෂි දුන් සමහර බන්ධනාගාර නිලධාරීහු සිදුවීමේ ඇත්තම කරුණු මේ කමිටුව හමුවේ ප්‍රකාශ කළහ. ඊට පෙර කමිටුවලදී එක්කෝ ඔවුන්ට පරෙස්සමෙන් සාක්ෂි දෙන ලෙස තර්ජනය කරන ලදි. නැතහොත් ඔවුන් කී දේ ඒ ආකාරයෙන්ම ලියා නොගන්නා ලදි. සමහර කරුණු ’අවශ්‍ය නැතැ’යි නොසලකා හරින ලදි. ඒ නිසා යහපාලන ආණ්ඩුවේ අලුත් කමිටුව හැම දෙනාටම ගෙනාවේ අලුත් පිබිදීමකි.


2015 ජනවාරි පත්වුණු කමිටුව, 2015 ජුනි 9 වැනිදා සිය අවසන් වාර්තාව අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහටත්, බන්ධනාගාර ඇමති විජේදාස රාජපක්ෂටත් භාරදුන්නේය.
2012 නොවැම්බර් 9වැනිදායින් ඇරඹී 10 වැනිදා පහන් වන තුරු ඇදීගිය වැලිකඩ බන්ධනාගාරය තුළ ඝාතන ක්‍රියාවලිය, ලංකා ඉතිහාසයේ අශිෂ්ට කළු පැල්ලමකි. පරීක්ෂණ කමිටුව, සිද්ධිය සිදුවූ ස්ථාන නිරීක්ෂණය කරන්නට 2015 පෙබරවාරි 6වැනිදා උදේ වැලිකඩ බන්ධනාගාරයට ගියේය. සිය සාක්ෂි සටහන්වල මේ ගමනේදී කළ නිරීක්ෂණ කමිටුව සඳහන් කරන්නේ මෙසේය.


‘වැලිකඩ බන්ධනාගාර අධිකාරි වශයෙන් බන්ධනාගාරය භාරව කටයුතු කළ ගාමිණී ජයසිංහ මහතා ප්‍රකාශ කළ පරිදි, මෙම සිද්ධිය ආරම්භ වූ අවස්ථාව වන විට ඔහු සිට ඇත්තේ බන්ධනාගාරයෙන් බැහැරවය. එස්ටීඑෆ් භටයන් ආයුධ සන්නද්ධව ඉන්දික සම්පත් මහතා සමඟ බන්ධනාගාරයට පැමිණ සිටින බව එදින දහවල් 1ට පමණ ප්‍රධාන ජේලර් විසින් ඔහුට දන්වා ඇත. ජයසිංහ මහතා ඒ පිළිබඳව එවකට බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල් කොඩිප්පිලි මහතාට දූරකථනයෙන් දන්වා ඇති අතර, බන්ධනාගාරය පරීක්ෂාවට එස්ටීඑෆ් භටයන් පැමිණියේ තම අනුදැනුම ඇතිව බව කොඩිප්පිලි දන්වා ඇත. ජයසිංහ මහතා බන්ධනාගාරයට පැමිණ ඇති අතර ඒ වනවිට එස්ටීඑෆ් භටයන් විසින් එල් ශාලාව පරීක්ෂා කරමින් සිට ඇත. එම පරීක්ෂාව කර ඇත්තේ රඳවුවන් ශාලාවෙන් පිටතට ගෙන අත්වලට ප්ලාස්ටික් මාංචු දැමීමෙන් පසුය. පරීක්ෂණයට පැමිණ ඇති එස්ටීඑෆ් භටයන් සංඛ්‍යාව විශාලය. ඔවුන් සිට ඇත්තේ ආයුධ සහිතව සහ කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාරක අවි සහිතවය. නියෝජ්‍ය පොලිස්පති රණවනද බන්ධනාගාරය තුළ මේ වන විට සිට ඇත.


සවස 3.30ට පමණ රඳවුවන්ට රාත්‍රි ආහාරය ලබාදී ඇති අතර, ඒ අවස්ථාවේදී ඔවුන් පරීක්ෂා නොකරන ලෙස ජයසිංහ මහතා ඉල්ලා සිටියද එම ඉල්ලීම පිළිගෙන නැත. මේ අතර චැපල් වාට්ටුවේ රඳවුවන් කෑකෝ ගසමින් එහි දොරටුව වෙත පැමිණ ඇත. එවිට එස්ටීඑෆ් භටයන් චැපල් වාට්ටුව තුළට කඳුළු ගෑස් ප්‍රහාර එල්ල කර ඇත. ඇතැම් කඳුළු ගෑස් උණ්ඩ පුපුරා ගොස් නැති අතර ඒවා එළියේ සිටි රඳවුවන් දෙසට වැටීමෙන් පසු ඔවුන් ඒවා එස්ටීඑෆ් භටයන් දෙසට දමා ගසා ඇත. මුළු ප්‍රදේශයම කඳුළු ගෑස්වලින් පිරීගොස් ඇති අතර, බන්ධනාගාර නිලධාරීන් මෙන්ම සිරකරුවන්ද දැඩි අපහසුතාවට පත්ව ඇත. ඉන්පසු එස්ටීඑෆ් භටයන් බන්ධනාගාර දොරටුව වෙත පසුබැස ඇත.
ඒ අවස්ථාවේදී ජයසිංහ මහතාට සිහි නැතිවී ඇති අතර, ඔහු ආරක්ෂක ස්ථානයකට ගෙනයනු ලැබ ඇත. 4.30ට හෝ 5ට පමණ ඔහු දැක් ඇත්තේ යුද හමුදා භටයන් හා පොලිස් නිලධාරීන් රාශියක් පැමිණ සිටින බවය. ඉන්පසු බන්ධනාගාර ජේලර් ශාන්ත මහතාගේ නිවසේ සාකච්ඡාවක් පවත්වා ඇති අතර ඊට බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජෙනරාල් කොඩිප්පිලි, බි්‍රගේඩියර් දිසානායක, මානවඩු, ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති අනුර සේනානායක, බන්ධනාගාර නිලධාරි එමිල් රංජන් සහභාගිවී ඇත. එහිදී සාකච්ඡා කර ඇත්තේ ඇතිවී තිබුණු කලබලකාරී තත්ත්වය මැඬපැවැත්වීම පිළිබඳවය.
සාකච්ඡාවෙන් පසුව යුද ටැංකි බන්ධනාගාරය තුළට ගෙනැවිත් ඇති අතර, එස්ටීඑෆ් හා හමුදා භටයන් වෙඩි තබමින් බන්ධනාගාරය තුළට ඇතුළු වී ඇත.’

ලැයිස්තුව බලා අඬගහලා


කමිටුව ඉදිරියේ තිබුණු තොරතුරු අනුව, පොලිස් මත්ද්‍රව්‍ය නාශක කාර්යාංශයේ ………… තවත් දෙදෙනෙකු සමග බන්ධනාගාරයට ඇතුළුවන්නේ ඒ අවස්ථාවේදීය. කහපාට ටීෂර්ට් එකක් හා කළු කලිසමක් ඇඳ සිට ……………. සමග සිට වෙනත් කෙනකු අත විදුලි පන්දමක්ද විය. මේ පිරිස හමුදාව සිය යටතට ගෙන බිම දණගස්වා අත්වලට ප්ලාස්ටික් මාංචු ලා සිට රැඳෙවියන් අතරින් ගමන් කරමින්, තමන්ගේ අතේ තිබුණු කඩදාසියක සටහන් කර තිබුණු සහ ජංගම දූරකථනයේ තිබුණු නම් එකිනෙක අඬගසමින් රැඳෙවියන් තෝරාගත්හ. ඉන්පසු ඔවුහු වාට්ටුවේ කෙළවරකට ගෙන යන ලදහ. වෙඩි හඬ ඇසිණි. පසුදා උදේ එළිය වැටෙන විට බන්ධනාගාර බිමේ තැනින් තැන තිබියදී, ………………… ඇතුළු පිරිස විසින් නම් කියා කැඳවාගෙන යන ලද සිරකරුවන්ගේ ප්‍රාණය නිරුද්ධ මළසිරුරු හමුවිය.


තවත් තොරතුරු ලබන සතියේ කියවන්න.■

සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත
තවමත් පුන්නක්කු කෑම හෙවත්
වෙනසක මහත!

මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව කාලයේ සිදු වූ අපරාධ සහ දූෂණ ක්‍රියා සම්බන්ධයෙන්, පිළිවෙළින් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවත්, පොලිස් මූල්‍ය අපරාධ පරීක්ෂණ කොට්ඨාසයත් වැදගත් පරීක්ෂණ ගණනාවක් මෙහෙයවමින් සිටි කාලයක් තිබුණි. ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති රවි සෙනෙවිරත්න භාරයේ තිබූ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂවරයා වූ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී ශානි අබේසේකරගේ මෙහෙයවීම යටතේ බිම් මට්ටමේ පරීක්ෂණ සිදු කරමින් සිටි දක්ෂ පොලිස් පරීක්ෂකවරයෙක් සිටියේය. ඔහු, නිශාන්ත ද සිල්වා ය. එවක ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ හදිසි නියෝගයක් ප්‍රකාරව, වහා ක්‍රියාත්මක වන පරිදි, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් මීගමුව පොලිස් ස්ථානයට ඔහුව මාරු කෙරුණි. ඒ කාලයේ ස්වාධීන පොලිස් කොමිසමක් තිබුණි. පැය 24 ක් ඇතුළත ජනාධිපතිවරයාගේ ඒ මාරුව අවලංගු කොට නිශාන්ත ද සිල්වා නැවතත් අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ගෙන්වීමට ඒ පොලිස් කොමිසම සමත් විය. එසේ කළ හැකි වුණේ, රාජ්‍ය සේවය තුළ නිදහසේ කටයුතු කරගෙන යාමට හැකියාවක් සහ අයිතියක්, එදා තිබුණු 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මගින් ඇති කොට තිබුණු ස්වාධීන කොමිෂන් සභා ඔස්සේ ලැබී තිබුණු නිසා ය.


ඉන්පසුව, පසුගිය ජනාධිපතිවරණය ආසන්නයේදී, විශේෂයෙන් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රකාශ ඔස්සේ, ආකර්ෂණීය තර්කයක් ඉදිරිපත් වුණි. එනම්, සාමාන්‍ය පොලිස් පරීක්ෂකවරයෙකු පවා මාරු කරගැනීමට රටේ ජනාධිපතිවරයාට නොහැකි වන පාලන ක්‍රමයක් අපේ රටට කුමටද යන්නයි. එය, එනම් ස්වාධීන කොමිෂන් සභා යනු, හුදෙක් පොලිස් නිලධාරියෙකු පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් නොව, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලන ක්‍රමයක් තුළ පැවතිය යුතු ප්‍රධාන බල මර්මස්ථාන තුන (විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය සහ අධිකරණය) අතරේ පවතින බලය එකිනෙකින් ස්වාධීන කොට, සමස්ත බල ව්‍යුහය තුලනය කිරීමේ අතිරේක ආයතනික ක්‍රමවේදයක් වූ බව කවුරුත් දනිති. එසේ තිබියදී, පොලිස් නිලධාරියෙකු පවා මාරු කිරීමටවත් බලයක් තමාට නැතැයි කී ජනාධිපතිවරයා, ඊළඟට එදා අගමැතිවරයා (රනිල් වික්‍රමසිංහ) ඇතුළු මුළු යහපාලන ආණ්ඩුවටම, අර නිශාන්ත ද සිල්වාට කළ දේම කෙළේය.

විකෘතියට පිළියමක්


එවිට මැදිහත් වුණේ පොලිස් කොමිසම නොව, රටේ උත්තරීතර අධිකරණයයි. උත්තරය කුමක්ද? රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ආණ්ඩුව අස්කොට මහින්ද රාජපක්ෂගේ ආණ්ඩුවක් ස්ථාපනය කිරීම මගින් ජනාධිපතිවරයා රටේ ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කොට ඇති බවයි. දැන්, රාජපක්ෂලාට තර්ක දෙකක් ගොඩනැඟී තිබුණි: එකක් වුණේ, පොලිස් පරීක්ෂකයෙකු හිතුමතේ මාරු කිරීමට පමණක් නොව, රටට සහ ජාතියට හරියට වැඩක් කිරීමට නම්, ආණ්ඩුවක් වූවත් අස්කිරීමට බලයක් ජනාධිපතිවරයාට තිබිය යුතු බවයි. එසේ නොතිබීම, ඔවුන්ට අනුව, මහා විකෘතියකි. 2019 නොවැම්බර් මාසයේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඉදිරිපත් වන්නේ ඒ ‘විකෘතිය’ පිළිසකර කිරීමටයි. බලයට පත්වූ සැණින් ඔහු 19 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අහෝසි කොට, තමාව රජෙකු කරවන 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකේ බලයකින් සම්මත කරගත්තේ ඒ වෙනුවෙනි.


රාජ්‍ය ඇමති සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත ගිය සතියේ එම ජනාධිපතිවරයා විසින් පූර්ව දැනුම්දීමකින් පවා තොරව අස්කරන්නේ, 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මගින් ජනාධිපතිවරයා වෙත ලැබී තිබුණු ඒ අසීමිත බලය පාවිච්චි කිරීමෙනි. මේ 20 වැනි සංශෝධනය සම්මත කරගැනීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලයක් අවශ්‍ය විය. ඉතිං, ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුව එළැඹීමට නියමිතව තිබූ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී එම තුනෙන් දෙක ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ශ්වයට ලබා දෙන්නැයි සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ඔහු එය සූත්‍රගත කෙළේ මෙලෙසයි: “ගෝඨාභයට ජනතාව දුන් (69 ලක්ෂයේ) බලය හරියට ක්‍රියාත්මක කරන්න නම්, (පාර්ලිමේන්තුවේ) තුනෙන් දෙකක් ඕනෑ.”


ජනතාව ඔහුට කන්දුන්හ. පාර්ලිමේන්තුවේ වෙනත් පක්ෂයක මුස්ලිම් මන්ත්‍රීවරුන් කිහිප දෙනෙකු සහ ප්‍රධාන විපක්ෂයේ ජාතික ලැයිස්තුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට පත්කොට සිටි එක මන්ත්‍රීවරියක සහභාගි කරගෙන, එම 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය තුනෙන් දෙකකින් සම්මත කරගැනීම සඳහා සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත පාර්ලිමේන්තුව තුළ තමන්ගේ ඡන්දයත් පාවිච්චි කෙළේය. දැන් සිදු වී ඇත්තේ කුමක්ද? සාමාන්‍ය පොලිස් පරීක්ෂකවරයෙකු මාරු කිරීමට පමණක් නොව, ජනතා ඡන්දයෙන් පත් වූ අගමැතිවරයෙකු (රනිල් වික්‍රමසිංහ) අස්කිරීමට පමණක් නොව, එදා පටන් රාජපක්ෂලා වෙනුවෙන් එක දිගටම හතිදාගෙන කඩේ ගිය සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත වන තමා වැනි ජ්‍යෙෂ්ඨයෙකු පවා හැරෙන තැපෑලෙන් අස් කළ හැකි බලයක් තමා විසින්ම ජනාධිපතිවරයාට පවරා ඇති බව, දෙල්කඳ සති පොලේ සිට ගෙදර එන විට සුසිල් ප්‍රේමජයන්තට දැනගත හැකි විය.

හෝඩි පොත කියවීමට සතර සතිපට්ඨානය කුමටද?


මේ “දැනුම” ලබා ගැනීමට ඔය තරම් දුරක් යාමටත්, ඔය තරම් කාලයක් වැය කිරීමටත්, ඔය තරම් කැඹිරීමටත් සිදුවන මට්ටමේ මොට්ට ශිෂ්‍යයෙකු වූ සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත රටේ ඇමති ධුරයකට කොහෙත්ම සුදුස්සෙකු නොවන බව බුද්ධිමත් පුරවැසියන්ට, මේ කාරණාවලින් අද වන විට පැහැදිලි විය යුතුය. ඒ නිසා ඔහු ආපසු නීති වෘත්තියට යාම කාලෝචිත ය. කරුණු එසේ වෙතත්, කැබිනට් මණ්ඩලයේ ‘සාමූහික වගකීම’ ආරක්ෂා නොකිරීම වැනි වැනි ඔල්මොරොන්දන් කතා නිසා ජනාධිපතිවරයා විසින් සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත අස් කළා නොව, සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත විසින්ම තමන්ව රජෙකු බවට පත්කොට ඇති බව සුසිල් ප්‍රේමජයන්තට ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ අමතක වී තිබීම නිසා ජනාධිපතිවරයා තුළ ඇති වූ සාධාරණ කෝපයේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් තමාට ගෙදර යාමට සිදු වූ බව තවමත් ප්‍රේමජයන්ත අවබෝධ කරගෙන ඇති බවක් නොපෙනේ. 20 වැනි සංශෝධනය මගින් ඇති කොට තිබෙන විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ ස්වභාවය ගැන වචනයක්වත් නොකියා, තමාව අස්කිරීම ගැන ඔහු දැන් වෙනත් මොනවාදෝ වැල්වටාරම් වගයක් කියන්නේ එබැවිනි.


මං පුංචි කාලේ අපේ අම්මා එක්ක බොරැල්ලේ සිල්ලර කඩේට යන විට, එහි මුල්ලක තබා ඇති පුන්නක්කු ගෝනියෙන් කෑල්ලක් අරගෙන අම්මාට සහ කඩේ මුදලාලිට හොරෙන් කටේ දාගැනීමේ පුරුද්දක් මට තිබුණි. (පුන්නක්කුවල අමුතු කිරි රසක් තිබේ). දවසක් මුදලාලි මෙය දැක්කේය. “ඇස්ලින් අක්කාගේ පුතා හරකෙක් වෙන්න වගෙයි හදන්නේ!” ඔහු අම්මාට ඇසෙන සේ කීවේය. මා පුන්නක්කු කන සතෙකු නොවී බේරුණේ, කඩේ ඇතුළේදීම අම්මාගෙන් එදා පහරකෑමේ ලැජ්ජාව නිසා විය හැකිය. මේ ලැජ්ජාව, මේ රටේ 69 ලක්ෂයක් ජනතාවට අද තිබේ. එය, පොහොර නැතිව සිටින ගොවියන් අතරේත්, කිරිපිටි පැකට්ටුවක් හෝ ගෑස් සිලින්ඩරයක් ගැනීමට පෝලිම් ගැසී සිටින ජනතාව අතරේත්, මේ වන විට දවසට පැය දෙක බැගින් අඳුරේ සිටින්නට හිත හදාගෙන සිටින හුදී ජනයා අතරේත් බහුලව දකින්නට තිබේ.

සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත ත්‍රීවීලරයෙන් ගෙදර යාම


එසේ තිබියදී, සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත නමැති හිටපු රාජ්‍ය ඇමතිවරයා ඒ ජනතාවට නැවතත් පුන්නක්කු කැවීමට බලයි. තමාගේ අමාත්‍යාංශයෙන් සමුගැනීමෙන් පසු ඔහු ත්‍රී වීලරයක් ගෙන්වාගෙන ගෙදර යාමේ විකාර රංගනය කියාපාන්නේ එය නොවේද? මේ රටේ ජනතාව හරක් බවත්, ඕනෑම අවස්ථාවක, ඕනෑම ආකාරයකින් ඒ හරක් රැළ දිනාගැනීමේ හැකියාවක් තමන්ට ඇති බවත්, ඔහු තවමත් විශ්වාස කරන බවක් එයින් පෙනේ. රටක ජනතාවක් හැම විටෙකම බුද්ධිමත් නොවන බව ඇත්ත. ඒත්, ඒ ජනතාව පාලනය කරන පාලකයන් එම ජනතාවට වඩා හැම විටකම තමන් බුද්ධිමත් (ස්මාට්) යැයි සිතීමත් අමුම ගොන්කමකි.


හිරිඔතප් ගැන මීට පෙර බොහෝ අවස්ථාවල මේ කොලමේ ලියා ඇත. මේ රට මේ තරම්වත් අද ඉතිරිව තිබෙන්නේ, ලජ්ජාව හඳුනන සහ ලජ්ජාවට සංවේදී මිනිසුන් බහුතරයක් තවමත් සිටින නිසා ය. රටේ හැම තැනකම වෙසෙන 69 ලක්ෂය අද කියන දේවල් දිහා මොහොතක් නතර වී බැලුවොත්, ඒ ලැජ්ජාව මොන වගේදැයි දැනගත හැකිය. ලංකාවේ අගමැතිවරයා ඉන්දියාවේ තිරුපති කෝවිලට යාමට පෞද්ගලික ජෙට් යානාවක් ප්‍රසිද්ධියේ පාවිච්චි කිරීම නීති විරෝධී ක්‍රියාවක් නොවේ. එහෙත් එය ලැජ්ජා නැති වැඩකි. ලැජ්ජාවට අසංවේදී වීමකි. නීතිය තුළ නැති මනුස්ස ගතියක් ලැජ්ජාව තුළ තිබේ. මිනිසා අවසාන වශයෙන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ ලජ්ජාව විසිනියි මේ ලියුම්කරු තරයේ විශ්වාස කරයි.

සුළු සොරකමක් නිසා බෙල්ල කපා ගැනීම


පුද්ගලික ජෙට් යානාවකින් තිරුපති ගිය පුද්ගලයා, උගෙනීමට ආශාවක් දක්වන කෙනෙකු නොවන බව දන්නා මුත්, ලැජ්ජාව ගැන සජීවී පාඩමක්, ඔහු වෙනුවෙන්ම නැතත්, අපේ පාඨකයන් වෙනුවෙන් සටහන් කිරීමට කැමැත්තෙමි. එක පුද්ගලයෙක් පසුගිය දවසක සුපර් මාර්කට් එකකින්, ළමයින් සඳහා පාවිච්චි කරන යම් ක්‍රීම් වර්ගයක් හෝ සබන් වර්ගයක් හොරෙන් සාක්කුවේ දා ගත්තේය. මෙය දුටු වෙනත් පුද්ගලයෙකු මොහුව අල්ලා ගැනීමට යාමේදී, සොරකම කළ පුද්ගලයා තමන්ගේ බෙල්ල කපාගෙන ජීවිතය නැති කරගත්තේය.


මේ සිද්ධිමය කරුණු සියල්ල සමහරවිට අකුරටම නිවැරදි විය නොහැකි වූවත්, එක කාරණයක් ස්ථිර ය. එනම්, සුළු සොරකමක් කරද්දී හසුවීමෙන් ඇති වන ලැජ්ජාව දරාගත නොහැකිව සිය ජීවිතය පවා අත්හැරීමට මනුෂ්‍යයෙකු පෙළඹී ඇති බවයි. මේ රටේ ජනතාව මෙම පුද්ගලයාව සැලකිය යුත්තේ සොරෙකු ලෙස නොව, දෙවියෙකු ලෙස ය. අප සොරකම අනුමත නොකළත්, ඒ සොරකම මෙතරම් බරපතළ මානසික අර්බුදයක් සහ අවමානයක් කරගැනීමට තරම් සංවේදී මිනිසෙකු අපේ රටේ පාලනයටත් සිටියේ නම් අප මොන තරම් භාග්‍යවන්තයන් විය හැකිව තිබුණිද යන ප්‍රශ්නය, මම මගෙන්ම අසමි. අපේ පාලකයන්ගෙන් සෑහෙන පිරිසක්, වෙනත් කිසි රැකියාවක් හෝ ව්‍යාපාරයක් නොකර, උත්පත්තියෙන් ගෙනා කිසි බූදලයකුත් නැතිව, දෑවැද්දකට ගත් දේපළකුත් නැතිව, දේශපාලනය පමණක්ම කිරීමෙන් හෙවත් සොරකම් කිරීමෙන් පමණක්ම ප්‍රකෝටිපතියන් වී සිටින රටක, මෙවැනි මනුෂ්‍යයෙකු දෙවියෙකු නොවීමට ඇති හේතුව කුමක්ද?
අද විදේශ ප්‍රවෘත්ති සේවා තුළ මෙවැනි සිද්ධියක් වාර්තා විය: පෝලන්ත ජාතික, වයස අවුරුදු 45 ක පුද්ගලයෙකු මීට අවුරුදු 20 කට කලින් මිනීමැරුමක් සිදු කොට තිබුණි. විශේෂ පොලිස් පරීක්ෂණ කොතෙක් දියත් කළත් අපරාධකරුවා අල්ලා ගැනීමට පොලීසිය අසමත් විය. ගිය සතියේ, පෝලන්තයේ වෝර්සෝ අගනුවර සුපිරි වෙළෙඳසැලක් තුළ මුහුණු ආවරණයක් පැළඳ නොසිටීමේ වරදට කෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගැනුණි. ඔහුගේ වතගොත සෙවීමේදී, අර මිනීමැරුම සිදුකොට ඇති පුද්ගලයා මොහු බව සොයාගැනීමට පොලීසියට හැකි විය. කිඹුලාගෙන් බේරී ගෙදර ආවත් හූනාගෙන් බේරෙන්නට බැරි වූ මිනිහෙකු ගැන කතාවක් පුංචි කාලයේ මා අසා තිබේ. අපේ අගමැතිවරයා යාළුවෙකුගේ පුද්ගලික ජෙට් යානාවක් තිරුපති වන්දනාවට යාම සඳහා පාවිච්චි කිරීමේ සිද්ධිය අපේ ජනතාව ඉදිරියේ දර්ශනය වන්නේ, අර මුහුණු ආවරණය පැළඳ නොගෙන සුපර් මාර්කට් ගිය පුද්ගලයා අතීත මිනීමරුවා බව හෙළිවීමේ අපූරු රූපකයට යැයි මට සිතේ.

හිරිඔතප්: උපාධියට අතිරේකයක්


පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය ගැන කලකිරුණු බොහෝ දෙනා එය ප්‍රතිශෝධනය කිරීම සඳහා විවිධ යෝජනා ඉදිරිපත් කරති. ඒ යෝජනා අතරින් එකක් වන්නේ උගතුන් පමණක් පාර්ලිමේන්තුවට යැවිය යුතු බවයි. දියුණු වන ලෝකය තුළ එම යෝජනාව රැඩිකල් සිරියක් ගනී. එහෙත් ලංකාවේදී මේ ‘උගතා’ හැසිරී ඇති ආකාරය, ඉහත යෝජනාව පිළිබඳ සැක මතු කරයි. (උගතුන්ට මගේ විශේෂ විරෝධයක් ඇතැයි නොසිතන්න). අපේ අගමැතිවරයා නීතිඥවරයෙකි. අපේ විදේශ ඇමති ජී. ඇල්. පීරිස් නීති පොතපතේ විශාරදයෙකි. ගෑස් සිලින්ඩර පිපිරීමක් තමන්ගේ පාරේ පිහිටි ගෙවල් එකොළහෙන් එකකවත් සිදු වී නැති නිසා, පිපිරීම් ගැන කියන කතා අතිශයෝක්තියක් හෝ බොරුවක් විය හැකි යැයි පාර්ලිමේන්තුවේදී කීවේ මහාචාරියෙකි. අපේ කතානායක සුසිල් ප්‍රේමජයන්තත් නීතිඥයෙකි.


බණ්ඩාරනායක මහතාගේ පාර්ලිමේන්තුවේ සිටි තැපැල් කම්කරු තේමිස් සමග සසඳන විට, ආයතනික අධ්‍යාපනය ලද සෑහෙන පිරිසක් අද පාර්ලිමේන්තුව තුළ ඉස්සරට වඩා සිටිති. ඔවුහු, සම්මත අර්ථයේ සහතිකලාභී උගත්තු ය. ඒ සමගම, මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කාරයෝද, වෘත්තීය හොරුද සිටිති. අටේ පංතියටවත් නොගිය තවත් පිරිසක්ද සිටිති. එහෙත් කලින් කී ‘උගත්’ පිරිස සහ මේ පිරිස අතරේ විශේෂ වෙනසක් (වැදගත් පුද්ගලයන් අතලොස්සක් ඇසුරින් විනා) පෙනෙන්ට නැත. පාර්ලිමේන්තුව එදාට වඩා අද දූෂිතයි. ඔලමොට්ටලයි. මේ නිසා අපව පාලනය කරගැනීම සඳහා උගතුන් පත්කර ගැනීමට වඩා, ලැජ්ජා-බය ඇති මිනිසුන් පත්කර ගැනීම වටනේ යැයි මට සිතේ. ■

විදෙස් සංචිත අර්බුදය මැද
ණය ගෙවන්නේ ඇයි?

0

■ අමන්දිකා කුරේ

විදෙස් සංචිත අඩු වෙමින් යාම ශ්‍රී ලංකාව මේ වන විට මුහුණ දෙමින් පවතින ප්‍රධානතම ප්‍රශ්නයයි. මේ සම්බන්ධයෙන් විවිධ අදහස් විවිධ විචාරකයන් විසින් ඉදිරිපත් කරන අතර ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව මේවා සම්බන්ධයෙන් පළ කරන්නේ හාත්පසින් ම වෙනස් අදහස් ය.


2021 වසරේ නොවැම්බර් අග වන විට විදෙස් මුදල් සංචිතය ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 1.58කට පමණ අඩු වූ අතර විදෙස් මුදල් රුපියල්වලට මාරු කිරීම සඳහා මහබැංකුව විසින් පවත්වාගෙන ගිය මිල හේතුවෙන් බොහෝ විදෙස් ශ්‍රමිකයන් විසින් ශ්‍රී ලංකාවට එවන ලද විදෙස් ප්‍රේෂණ ද අඩු විය. සාමාන්‍යයෙන් පසු ගිය කාලයේ දී මාසයකට ඩොලර් මිලියන 750ක් ව පමණ ආසන්න වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාවට ලැබුණු විදේශගත ශ්‍රමිකයන්ගේ ප්‍රේෂණ ඩොලර් මිලියන 250කට පමණ අඩු වූයේ මෙම ඩොලර් මාරු කිරීමේ මහබැංකුවේ හුවමාරු නීතිය නිසා ය. නීත්‍යනුකූලව බැංකු හරහා ඩොලරයකට රුපියල් 210ක් ගෙවූවද නීත්‍යනුකූල බැංකු ක්‍රියාවලියෙන් පිටත දී ඩොලරය ඊට වඩා වැඩි එනම් රුපියල් 250කට පමණ විකිණුණි.


මෙලෙස එන්න එන්නම විදෙස් සංචිත හිඳීයාමත් සමගම මහබැංකු අධිපති අජිත් නිවාඩ් කබ්‍රාල් විසින් විදෙස් සංචිත වැඩි කිරීම සඳහා සය මාසික මාර්ග සිතියමක් ඉදිරිපත් කළේ ය. ඒ තුළ එක් එක් කාලයට ළඟා කරගැනීමට බලාපොරොත්තු වන ඉලක්ක පිළිබඳව සඳහන් කර තිබුණ ද ඒ මුදල් ගලා එන්නේ කුමන මාර්ග හරහා ද යන්න සඳහන් කර නොතිබුණි. මේ මාර්ග සිතියම ඉදිරිපත් කර දින කිහිපයකට පසු ජාත්‍යන්තර ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතනයක් වන ෆිච් රේටිංස් ආයතනය ශ්‍රී ලංකාවේ මට්ටම පහළ හෙලූ අතර ඔවුන්ගේ නිල වෙබ් අඩවියේ මෙම මාර්ග සිතියම පිළිබඳව සඳහන් කර තිබුණේ මෙම මාර්ග සිතියමේ මුදල් පැමිණෙන මාර්ගයන් දක්වා නොමැති බවයි.


ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් මහබැංකුව එම මාර්ග පිළිබඳව පැහැදිලි කිරීමක් දක්වනවා වෙනුවට සිදු කළේ ෆිච් රේටිංස් ආයතනය විවේචනය කිරීමයි. ෆිච් රේටින්ස් ආයතනය්, මූඩීස් ආයතනය යනු ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් පමණක් ක්‍රියාත්මක වන ආයතන නොවේ. ඒවා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් මූල්‍ය වෙළඳපොළේ ඇති තත්වය හා රටවල ආර්ථික තත්වය සම්බන්ධයෙන් සොයා බලා රටවල ණය ගෙවා ගැනීමේ හැකියාව අනුව ඒ ඒ රටවල් වර්ගීකරණය කරන ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පිළිගත් ආයතන පද්ධතියකි. ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව නිවේදනය කර තිබුණේ මෙම පහත හෙළීම හෙළා දකින බවකි.


ඉන්පසුව යළිත් මූඩීස් ආයතනය විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රේණිගත කිරීමේ තත්වය පහත හෙළනු ලැබුවේ 2022 අයවැය සම්මත වූ කාලවානුවේ දීය. දීර්ඝකාලීනව පවත්වාගෙන ගිය මුදල් මාරු කිරීමේ මහබැංකු ප්‍රතිපත්තිය නිසා ලැබිය යුතු විදෙස් මුදල් ද ලැබීම අඩු වූ අතර අවශ්‍ය ඩොලර් ලබා ගැනීමට ජනතාවට බැංකු වෙත ගිය ද අවස්ථාව ලැබී නොතිබුණි. තත්වය එසේ තිබිය දී චීන පොහොර නැවට වන්දි වශයෙන් ඩොලර් ලක්ෂ 690ක් ගෙවීමට කැබිනට් අනුමැතිය ලබා දුන් අතර මහජන බැංකුව විසින් මේ වන විට එම ගෙවීම සිදු කර තිබේ. ඒ අනුව මහජන බැංකුව චීනයේ අසාදුගත ලේඛනයෙන් ඉවත් කිරීමට චීනය කටයුතු කර තිබුණි. ආනයන සඳහා ණයවර ලිපි නිකුත් නොකිරීමත් සමග ගෑස් පෝලිම්, කිරිපිටි පෝලිම් සහ අනෙකුත් භාණ්ඩ සඳහා ජනතාව විශාල වශයෙන් පෝලිම්වල රැඳී සිටිය දීම තෙල් මිල වැඩි කරන්නේ එම භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාමේ තත්වය තුළ ජනතාවට තවත් අමතර වියදමක් එක් කරමිනි.


මහබැංකු මාර්ග සිතියමට අනුව දෙසැම්බර් මාසය අග වන විට විදෙස් සංචිත ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 3.5ක් දක්වා වැඩි කරගන්නා බවට සඳහන් වුව ද ඒවා වැඩි කරගන්නේ කෙසේදැයි සඳහනක් කර නොමැත.


ආර්ථික විශේෂඥයෙකු වන නන්දසේන කීඹියහෙට්ටි මහතා පෙන්වා දෙන්නේ දෙසැම්බර් අග වන විට ඩොලර් බිලියන 3.1ක විදේශ සංචිත ප්‍රමාණයක් මහ බැංකුව සතු බව පැවසුව ද සැබැවින් ම සිදුව ඇත්තේ ඊට වඩා වෙනස් දෙයක් බවයි. 2021 වර්ෂයේ මාර්තු මාසයේ චීනයෙන් යුවාන් මිලියන 10000ක මූල්‍ය හුවමාරුවක් මූල්‍ය ඒකකය පමණක් වෙනස් කර මෙලෙස සංචිත වැඩි වී ඇති බවට මහ බැංකුව ප්‍රකාශ කරන බව කීඹියහෙට්ටි මහතා පෙන්වා දෙයි. එහි දී ශ්‍රී ලංකාව සතුව තිබූ රන් සංචිතවලින් කොටසක් ද පසුගිය දිනවල විකුණා ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 206.8ක මුදලක් මහ බැංකුව විසින් ලබාගෙන තිබුණි. මේ සඳහා මහ බැංකු අධිපතිවරයා ලබා දී තිබූ පිළිතුර වූයේ දරුවන් අසනීප වන විට නිවසේ ඇති රන් භාණ්ඩ විකුණන නිසා එවැනි ක්‍රියාමාර්ගයක් මහ බැංකුවත් අනුගමනය කළ බවයි. නමුත් මෙම සංඛ්‍යා ලේඛන ඉලක්කම් හරඹය පමණක් වන බවට නන්දසේන කීඹියහෙට්ටි මහතා පෙන්වා දෙන අතර ඔහු පවසන්නේ දැනට ශ්‍රී ලංකාව සතු වියදම් කළ හැකි විදෙස් සංචිත පවතින්නේ ඩොලර් මිලියන 1014ක් පමණක් බවයි.


එයින් ද ඩොලර් මිලියන 500ක් ජනවාරි 18 වන දින ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර වෙනුවෙන් ගෙවිය යුතු අතර ඉතිරි විදෙස් සංචිත ප්‍රමාණය දින 10කට අවශ්‍ය ආනයනය සඳහාවත් ප්‍රමාණවත් නොවේ.


ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර යනු රජයට අවශ්‍ය ණය සපයා ගන්නා තවත් එක් ක්‍රමවේදයකි. එහි දී රාජ්‍යයන්වලින් ණය ලබා ගන්නවා වෙනුවට මෙම බැඳුම්කර මිලදී ගැනීමට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය වෙළඳපොළේ ගැනුම්කරුවන්ට හැකියාව තිබේ. කල් පිරෙන විට ඊට අදාළ ගෙවීම සිදු කිරීමට අදාළ රජය බැඳී සිටියි.


ශ්‍රී ලංකාවට ද ජනවාරි 18 වන දින ගෙවීමට තිබෙන්නේ එලෙස කල්පිරිණු ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කරයන් වලට ගෙවිය යුතු මුදලකි. නමුත් මේ වන විට පවතින විදේශ සංචිත හිඟයත් සමග එය තවත් අඩු කරගන්නවා වෙනුවට එම ණය සහ ගෙවීම් ප්‍රතිව්‍යුහගත කරගත යුතු බවට විවිධ පාර්ශ්වයන් දිගින් දිගටම අදහස් ප්‍රකාශ කළ ද මහ බැංකුව විසින් මේ වන විටත් නිවේදනය කර තිබෙන්නේ එදිනට අදාළ ගෙවීම සිදු කරන බවයි.


සමගි ජනබලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී හර්ෂ ද සිල්වා පවසන්නේ මෙලෙස අර්බුදයක් පවතින අවස්ථාවකදීත් මෙම බැඳුම්කර ගෙවීමට සූදානම් වන නිසා ඒවා ඒ සම්බන්ධ සැකයක් මතුවන බවයි. එම ගෙවීම් සිදු කරන්නේ කාටදැයි ප්‍රශ්නයක් මතුවන බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.


වෙරිටේ රිසර්ච් ආයතනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය නිශාන් ද මෙල් ද මෙවැනිම අදහසක් ඉදිරිපත් කරයි. පසුගිය දිනවල චීන විදේශ ලේකම්වරයා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි මොහොතේ ශ්‍රී ලංකාව විසින් ගෙවිය යුතු ණය යළි ප්‍රතිව්‍යුහගත කරගැනීමට ජනාධිපතිවරයා විසින් කළ ඉල්ලීම ඉතා හොඳ ඉල්ලීමක් බවට ඔහු පෙන්වා දෙයි. නමුත් මෙපමණ ආර්ථික අර්බුදයක් හමුවේත් ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර වෙත ගෙවිය යුතු මුදල කල් දමා නොගෙන හදිසියේ ගෙවා දැමීමට මහ බැංකුව විසින් තීරණය කිරීම ප්‍රශ්න සහගත බව

ඔහු පවසයි. මෙල් මහතා පෙන්වා දෙන්නේ මේ ආකාරයෙන් දිනෙන් දිනම සංචිත හිඟ වීම නිසා ශ්‍රී ලංකාව බංකොලොත්භාවයට ළඟා වන බවයි. ණය ගෙවීම හෝ නොගෙවීම කුමක් වුවත් අපට අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය මිලට ගැනීමට අවශ්‍ය මුදල් නොමැති වූ විට රට බංකොලොත් තත්වයට පත් වන බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.


ආර්ථික අර්බුදයට විසඳුමක් වශයෙන් මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ විසින් ආර්ථික සහන පැකේජයක් හඳුන්වා දීමට කටයුතු කළේ ය. රජයේ සේවකයන්ට රුපියල් 5000ක දීමනාවක් ලබා දීම හා පෞද්ගලික අංශයේ රැකියාවල නියුතු අයටත් එම දීමනාව ලබා දෙන ලෙස ආයතන ප්‍රධානීන්ගෙන් ඉල්ලීම් කරන බවට එහිදී මුදල් ඇමතිවරයා ප්‍රකාශ කළේ ය. නමුත් පෞද්ගලික අංශයේ එවැනි පඩි වැඩි කිරීමකට යා නොහැකි බවට පෞද්ගලික අංශයේ ආයතන ප්‍රධානීන් විසින් ආණ්ඩුවට දන්වා තිබුණි.


මෙම ආර්ථික සහන පැකේජයට ද අති විශාල මුදලක් වියදම් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන අතර මේ මුදල් පැමිණෙන මාර්ගය පිළිබඳව හෝ තොරතුරක් ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කර නොමැත. අයවැයෙන් ද මෙවැනි පැකේජයකට මුදල් වෙන් නොවූ අතර මේය පරිබාහිරව වියදම් කරන මුදලකි.


කෙසේවුවත් මූඩීස් ආයතනය විසින් ජනවාරි 09 වන දින නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් පැවසුවේ රුපියල් බිලියන 229ක මෙම ආර්ථික සහන පැකේජය ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට තවත් බරක් එක් කරන දෙයක් පමන්ණක් වන බවයි. සාමාන්‍ය ජනතාවට අවශ්‍ය මුදලක් ඒ හරහා ලබා දුන්න ද මිල ගණන් ඉහළ යාමට නැවත එයම හේතුවක් වනු ඇති බව එම ආයතනය පෙනවා දෙයි.


මුදල් පැමිණෙන මාර්ගයක් නොමැති නම් ආණ්ඩුවට සිදු වන්නේ මුදල් අච්චු ගසා මේ සහන පැකේජය ලබා දීමට ය. එහි දී සිදුවන්නේ යළිත් වරක් උද්ධමනය ඉහළ ගොස් භාණ්ඩ මිල නැවත වටයකින් ඉහළ යාම පමණි. පසුගිය කාලය පුරාම කිසිදු පාලන මිලකින් තොරව භාණ්ඩ මිල ගණන් ඉහළ ගිය අතර ඉදිරියේ දී ද සිදු වීමට නියමිත එය ය. ගෙවීමට ඇති ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කරනොගෙන විදෙස් සංචිත පරමාණය ආනයන සඳහා ප්‍රමාණවත් නොවීමෙන් සිදුවන්නේ ද එය මය. භාණ්ඩ හිඟය දැනටමත් තිබේ. ඒ නිසා ආර්ථික විශේෂඥයන් සහ මහබැංකුවේ වගකිවයුත්තන් විසින් ගත යුතු තීරණ නිසි වෙලාවට නිසි ආකාරයකින් ගත යුතුය.■

ජනාධිපති අමාත්‍යාංශ විෂයන් වෙනස් කළේ
ඡන්ද කල් දාන්නයි

පළාත් පාලන ඡන්ද බලතල තිබූ රොෂාන් රණසිංහ රට ගොස් අසනීප වෙලා.

මැතිවරණ කොමිසම ඡන්දයට ලෑස්ති වෙලා.

විමල්ගෙන් පොස්පේට් අයින් කරලා.

ජනාධිපතිවරයා විසින් ඔහු බලයට පත්වී අවුරුදු දෙකක් හා මාසයක් ගතවන වනවිට අමාත්‍ය මණ්ඩලයට අදාළ විෂයන් වෙනස් කිරීම ජයග්‍රාහි 22වන වරටත් වරටත් සිදුකර තිබේ. ඒ 2022 ජනවාරි මස 09 දින සහිතව අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කරමින්ය.


මෙම ගැසට් පත්‍රයට අනුව අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ යටතේ පවතින ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සහ බුද්ධ ශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු, ලොහාන් රත්වත්තේ යටතේ පැවති බන්ධනාගාර කළමනාකරණ හා සිරකරුවන් පුනරුත්ථාපන කටයුතු, අලි සබ්රි යටතේ පවතින අධිකරණ, රොෂාන් රණසිංහ යටතේ පවතින පළාත් සභා හා පළාත් පාලන කටයුතු, ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් යටතේ පවතින රාජ්‍ය සේවා, පළාත් සභා හා පළාත් පාලන, සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත යටතේ පැවති අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ, විවෘත විශ්වවිද්‍යාල හා දුරස්ථ අධ්‍යාපන ප්‍රවර්ධන, දිනේෂ් ගුණවර්ධන යටතේ පවතින අධ්‍යාපන, ඩීවී චානක යටතේ පවතින ගුවන් සේවා හා අපනයන කලාප සංවර්ධන, විමල් වීරවංශ යටතේ පවතින කර්මාන්ත යන කැබිනට් හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශවල විෂයන් වෙනස් කිරීම හා අහෝසි කිරීම සිදුකර ඇත.


මෙහිදී බීමත්ව රාත්‍රියේ බන්ධනාගාරවලට යෑම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ලවීම නිසා බන්ධනාගාර කළමනාකරණ හා සිරකරුවන් පුනරුත්ථාපන කටයුතු රාජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරයෙන් ඉවත් වූ ලොහාන් රත්වත්තේ යටතේ පැවති සියලු ආයතන අධිකරණ අමාත්‍ය අලි සබ්රි යටතට පත්කර ඇති අතර කාබනික වගා සංග්‍රාමය ඇතුළු ආණ්ඩුවේ කටයුතු විවේචනය කිරීම හේතුවෙන් ධුරයෙන් ඉවත් කරන ලද සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත රාජ්‍ය ඇමතිවරයා යටතේ පැවති සියලු ආයතන අධ්‍යාපන ඇමති දිනේෂ් ගුණවර්ධන යටතට පත්කර තිබේ.


රාජ්‍ය අමාත්‍ය ඩීවී චානක යටතේ තිබූ ආයතන ඉවත් කිරීමක් හෝ එයට ආයතන එක් කිරීමක් මෙහිදී සිදුවී නැතත් කර ඇත්තේ එම රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ සුවිශේෂ ප්‍රමුඛතා යටතේ ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලයේ කටයුතු අධීක්ෂණය කිරීම පවරා තිබීමය.
අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ යටතේ පවතින බුද්ධ ශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශයට මෙවර අලුතින් ආයතන දෙකක් එක්කර ඇති අතර ඒ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල හා බුද්ධ ශාසන අරමුදලය. මේ ආයතන දෙකම මීට පෙර පැවතියේ ඔහු යටතේම පවතින ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අමාත්‍යාංශය යටතේ වූ බැවින් එහි විශේෂත්වයක් නැත.


මෙම ගැසට් පත්‍රයේ ඇති විශේෂත්වයන්ගෙන් එකක් වන්නේ පළාත් සභා හා පළාත් පාලන කටයුතු රාජ්‍ය ඇමති රොෂාන් රණසිංහ යටතේ පැවති විෂයන් දෙකක් වූ පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම් පනත හා පළාත් සභා ඡන්ද විමසීම පනත ඔහුගෙන් ඉවත්කර රාජ්‍ය සේවා, පළාත් සභා හා පළාත් පාලන ඇමති ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් යටතට පත්කිරීමය.


එම විෂයන් වෙනස් කිරීමේ ජනාධිපතිවරයාගේ අවශ්‍යතාව ඊට සමගාමීව ජනවාරි 10 දින සහිතව ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් ඇමතිවරයා නිකුත් කළ පළාත් පාලන ආයතනවල ඡන්ද විමසීම් අවුරුද්දක කාලයකින් කල් දැමීමේ අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රයෙන් මේ වනවිට ඔප්පු වී හමාරය. පසුගිය පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීමේදී නියමිත දිනට ඡන්දය පැවැත්වීමට නොහැකි වූ ඇල්පිටිය ප්‍රාදේශීය සභාවේ හැර අනිකුත් පළාත් පාලන ආයතන 340 ඡන්ද විමසීම එළැඹෙන මාර්තු 22 දිනට පෙර පවත්වා අවසන් කළ යුතු අතර ඒවාහි නිල කාලය මාර්තු 20 දින අවසන් වීමට නියමිතය. එමෙන්ම එම මාර්තු 22 දිනය පළාත් පාලන ආයතනවල ඊළඟ කාලය ආරම්භ වන දිනය වශයෙන් පසුගිය පළාත් පාලන ඡන්දය අවසන් වීමෙන් පසු පළාත් පාලන විෂයභාර ඇමතිවරයා ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත.

(මෙය එකී පනත් අනුව ඔහු විසින් කළ යුතු කාර්යයකි)


ඒ අනුව පළාත් පාලන ආයතනවල නිල කාලය නැවත ආරම්භ කිරීමට මාස 6කට පෙර ඡන්ද විමසීම් පැවැත්වීමේ හැකියාව මැතිවරණ කොමිසමට ලැබෙන අතර එම කටයුතු සඳහා ඔවුන්ට මාස කිහිපයක් අවශ්‍ය වේ. මැතිවරණ කොමිසම ඒ අනුව නියෝජ්‍ය හා සහකාර මැතිවරණ කොමසාරිස්වරුන්ට පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම් සඳහා සූදානම් වන ලෙස නිල වශයෙන් දැනුම් දීමක් පසුගිය දිනවල සිදුකර ඇති අතර මෙම පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද විමසීම්වලට යොදා ගැනීමට නියමිතව තිබූ 2021 වර්ෂයේ ඡන්ද හිමි නාමලේඛනය ජනවාරි 07 වැනිදා සහතික කර තිබේ.


ඒ අනුව කොයි මොහොතේ හෝ මැතිවරණ කොමිසම පළාත් පාලන ආයතනවලට නාම යෝජනා කැඳවමින් ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කිරීමේ අවදානමක් පැන නැඟී ඇත.


එය අත්හිටුවීම සඳහා ආණ්ඩුවට කළ හැකි එකම ප්‍රතිකර්මය බවට තිබී ඇත්තේ පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීම් පනතෙන් එම විෂය භාර ඇමතිවරයාට පැවරී ඇති බලතල අනුව එම ඡන්ද විමසීම් අවුරුද්දක කාලයකට කල් දැමීමය. එසේ ඡන්ද කල් දැමීමේ උපරිමය අවුරුද්දක් වන අතර එය මාස කිහිපය වශයෙන් අවස්ථා කිහිපයකදී මෙන්ම එකවරද කළ හැකිය. ආණ්ඩුව එය එකවරම කරමින් එම ඡන්ද විමසීම් අවුරුද්දකින් කල් දමා ඇත. ඒ අනුව මේ ළඟකදී පළාත් පාලන ඡන්ද පැවැත්වීමේ වුවමනාවක් ආණ්ඩුවට නැති බව පෙන්නුම් කර ඇත.


පසුගිය වසරේ අවසාන කාලයේදී අප අත්දුටු සත්‍යය වූයේ ආණ්ඩුවේ බලය හිමි පළාත් පාලන ආයතනවල බලය එයට අහිමි වෙමින් පවතින බවයි. 2022 වර්ෂයට අයත් අයවැය යෝජනා පරාජය කරමින් ආණ්ඩුව වෙනුවෙන්ම තේරී පත්වු සභිකයින් ආණ්ඩුවට එම අනතුරු ඇඟවීම සිදුකළ අතර ඡන්ද විමසීමකදී ජන්ද හිමි ජනතාවත් එයට එකතු වුවහොත් සිදුවිය හැකි දෙය මේ මොහොතේ කල්පනා කරමින් මෙම ඡන්ද කල් දැමීමේ තීරණයට ආණ්ඩුව එළැඹ ඇති බව පැහැදිලිය.


විෂයභාර ඇමතිවරයාට අවුරුද්දක කාලයකින් ඡන්ද කල් දැමීමට හැකි නම් රොෂාන් රණසිංහ රාජ්‍ය ඇමතිවරයා යටතේ තිබූ එම විෂයන් ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් ඇමතිවරයා යටතට දඩිබිඩියේ මාරුකර ඡන්ද කල් දැමීමේ ගැසට් නිවේදනය නිකුත් කළේ ඇයි? ඊට හේතුව රොෂාන් රණසිංහ රාජ්‍ය ඇමතිවරයා මේ දිනවල විදේශගතව සිටීමය. එපමණක් නොව විදේශගතවී සිටියදී ඔහු අසනීප තත්වයට පත්වීමය. ඒ නිසා ඔහුගේ පැමිණීම සති කිහිපයකින් කල් යෑම හෙවත් ඔහු රටට එන තෙක් සිටීම ආණ්ඩුවට අනතුරක් නිසා විෂයන් මාරුකර එය දඩිබිඩියේ කර ඇත. මන්ද මැතිවරණ කොමිසම නාම යෝජනා කැඳවා ගැසට් පත්‍රයක් නිකුත් කළහොත් එය ආපසු හැරවිය නොහැකි බැවිනි.


මෙම ඡන්ද කල් දැමීමට අදාළ ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් ඇමතිවරයාගේ අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රයට අදාළව රජයේ මුද්‍රණ දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙබ් අඩවියේ සඳහන් වන්නේ එම ගැසට් පත්‍රය පළාත් සභා හා පළාත් පාලන රාජ්‍ය ඇමතිවරයාගේ ගැසට් පත්‍රයක් බවය. ඉන්ද පැහැදිලි වන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ අමාත්‍යාංශ විෂයන් වෙනස් කිරීමේ මෙම අති විශේෂ නිකුත් කිරීමේ ප්‍රබලම හේතුව ඡන්ද කල් දැමීමට බවය.


එහි අනෙක් විශේෂත්වය වන්නේ කර්මාන්ත ඇමති විමල් වීරවංශ යටතේ තිබූ සීමාසහිත ලංකා පොස්පේට් සමාගම ඔහුගෙන් ඉවත් කිරීමය. ඉවත් කරන ලද මෙම ආයතනය වෙනත් කිසිවකුට ලබාදී නැති අතර ඒ අනුව එය ජනාධිපතිවරයා යටතට පත්වේ. ආණ්ඩුව විවේචනය කරන ආණ්ඩුවේ සෙසු පක්ෂ නායකයෙකු වන විමල් වීරවංශට ජනාධිපතිවරයා ගැසූ කනේ පාරක් ලෙස මෙම ආයතනය ඉවත් කිරීම හැඳින්විය හැකිය. මන්ද විමල් වීරවංශ ඇමතිවරයා එප්පාවල පොස්පේට් අගය එකතුකර රට යැවීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රශ්නයට විශාල විසඳුමක් ලැබෙන බව පසුගිය කාලයේ කියමින් සිටීමය. (තවම මතුකරගෙන නැති ශ්‍රී ලංකාවේ ගෑස් නිධිවලින් රටේ සියලු ආර්ථික ප්‍රශ්න විසඳිය හැකි බවට ඔහු සමඟ ආණ්ඩුව විවේචනය කරමින් කටයුතු කරන උදය ගම්මන්පිල ඇමතිවරයා කරන ලද පුරසාරම වාගේය.)


ඒ අනුව අමාත්‍යාංශ විෂයන් වෙනස් කිරීමේ මෙම ගැසට් පත්‍රයෙන් ජනාධිපතිවරයා ඉටුකරගෙන ඇත්තේ කරුණු දෙකක්ය. එකක් මේ අවස්ථාවේ ඡන්දයකට යෑම යනු සියදිවි නසා ගැනීමක් වන බැවින් පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද පවිමසීම හෙවත් මහා නගර සභා, නගර සභා හා ප්‍රාදේශීය සභාවල ඡන්ද විමසීම් කල් දැමීමය. බොහෝ විට එය පසුගිය අයවැය යෝජනා මගින් හා මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ රාජ්‍ය සේවයේ වැටුප්, රජයේ විශ්‍රාමික දීමනා, සමෘද්ධි සහනාධාරය ඇතුළු සහන ලබාදෙමින් පසුගිය දිනකදී කළ යෝජනා ක්‍රියාත්මක වනතෙක් කල් මැරීමක් විය හැකිය. (දැන් රටේ පවතන තත්වය අනුව ආණ්ඩුවේ ඡන්ද පදනමේ හෝදාපාළුව යම් පමණකින් අවම කර ගැනීම හැර එම සෝදාපාළුව වැළැක්වීමට ඡන්ද කල් දැමීම මගින් හැකි වන්නේ නැත.)


ඉන්දියාවේ වුවමනාව අනුව වසර කිහිපයක් කල් ගොස් ඇති පළාත් සභා ඡන්දයද පැවැත්වීමට ආණ්ඩුවට සිදුවන අතර ඒ සඳහා ඇති නීතිමය බාධාවන් මඟහැරගෙන එම ඡන්දය පැවැත්වීමටත් පෙරම ගමට හෙවත් පොදු මහජනයාට වඩාත් සමීප පළාත් පාලන ඡන්දයෙන් ආණ්ඩුවේ ඡන්ද පදනම සෝදාපාළුවකට ලක්වීම ප්‍රදර්ශනය කිරීම යනු ඉදිරි පළාත් සභා ඡන්දයට බොහෝ අවාසියක් බව ආණ්ඩුව තේරුම් ගෙන ඇතිය යන්න මෙම අති විශේෂ ගැසට්ටුවෙන් ජනාධිපතිවරයා අපට පෙන්නුම් කරන සත්‍යයය. මේ ආකාරයේ පමා කිරීම් අවසානයේ ඡන්ද පදනම සෝදාපාළුවට ලක්වීමේ සත්‍යයට ආණ්ඩුවට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත. එය සදාකාලිකවම පමා කළ හැකි එකක් නොවේ. ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් ඇමතිවරයාගේ ගැසට් නිවේදනය අනුව කල්දැමූ පළාත් පාලන ආයතනවල සභිකයින්ගේ ධුර කාලය අවසන් වීමට නියමිතව ඇත්තේ 2023 මාර්තු 19 වැනිදාය. ඒ සඳහා ඇති ඈතම දිනය එයය.■

නව ව්‍යවස්ථාවක් සැදීම:
කෙසේද? කවුරුන් විසින්ද?

0

■ ජනාධිපති නීතිඥ
ආචාර්ය ජයම්පති වික්‍රමරත්න

සාධාරණ සමාජයක් සඳහා ජාතික ව්‍යාපාරය නව ව්‍යවස්ථාවක් සැදීමේ ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව අවධානය යොමු කර නැතැයි විවේචන එල්ලවී ඇත. මෙය සාවද්‍යය. නව ව්‍යවස්ථාවක අන්තර්ගතය පිළිබඳ යෝජනා ඉදිරිපත් කරන අතර ක්‍රියාවලිය පිළිබඳවද කතිකාවක් අරඹා ඇත. ව්‍යවස්ථාවක් සැදීමේ ක්‍රියාවලිය ගැන සාධාරණ සමාජයක් සඳහා ජාතික ව්‍යාපාරය පසුගිය මාසයේ කතිකාවක් සයිබර් අවකාශයේ පැවැත්වූ අතර එය මෙහෙයවන ලද්දේ මෙම ලියුම්කරු විසිනි. එහිදී සාකච්ඡාවට භාජනය වූ සමහර කරුණු මෙසේය: ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ වත්මන් ව්‍යවස්ථාවේ ඇති ප්‍රතිපාදනවල හොඳ නරක; නව ව්‍යවස්ථාවක් සැදීමේ වත්මන් රජයේ ක්‍රියාවලිය; පුළුල් පිළිගැනීමක් මෙන්ම සුජාතභාවයක්ද ඇති ව්‍යවස්ථාවක් සැදීමේ හොඳම ක්‍රමය කුමක්ද?; ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් සැදීමේ විකල්පය; බහුතරවාදී ව්‍යවස්ථාවක් සැදීම වැළැක්වීම; මහජන සහභාගිත්වය; සහ විශේෂඥයන්, ප්‍රභූන් සහ සිවිල් සමාජයේ භූමිකාව.
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් සහභාගි නොකරගෙන ව්‍යවස්ථාවක් සැදීම ගැන ප්‍රයෝජනවත් කතිකාවක් ගොඩනැගෙමින් පවතී. එවැනි ක්‍රියාවලියක් සඳහා තර්කයක් වන්නේ මන්ත්‍රීවරුන් ව්‍යවස්ථාවක් සාදන විට ඔවුන් තමන්ගේ බැඳියාවන්ට ප්‍රමුඛත්වය දෙන බවය.
දැන් චිලී රාජ්‍යයේ කෙරෙමින් පවතින ව්‍යවස්ථා ක්‍රියාවලිය හොඳ ආදර්ශයක් ලෙස පෙන්වාදී ඇත. 2019 ඔක්තෝබර් මස පැවති දැවැන්ත මහජන උද්ඝෝෂණවල ප්‍රතිඵලයක් වූයේ නව ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලියකට සියලු‍ පක්ෂ එකඟ වීමය. චිලියානු ව්‍යවස්ථාව ඒ අනුව සංශෝධනය කරන ලදි. නව, එහෙත් එක් වරකට පමණක් සීමාවූ, ක්‍රියාවලියක් සඳහා ප්‍රතිපාදන 130 සිට 143 දක්වා වූ නව වගන්තිවලින් සැලසිණ. ඒ අනුව නව ව්‍යවස්ථාවක් අවශ්‍යද යන්න පිළිබඳව ජනමත විචාරණයක් පැවැත්විණ. නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කරන මණ්ඩලය මන්ත්‍රීවරුන් සහ තෝරා පත් කෙරෙන සාමාජිකයන් සමාන සංඛ්‍යාවලින් සමන්විත විය යුතුද, එසේ නොමැති නම් තෝරා පත් කෙරෙන සාමාජිකයන්ගෙන් පමණක් සමන්විත යුතුද යන්නද විමසන ලදි. ඡන්දදායකයන් විශාල බහුතරයකගේ මතය වූයේ තෝරා පත් කෙරෙන සාමාජිකයන්ගෙන් පමණක් සමන්විත ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් මගින් නව ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කළ යුතු බවය. ඒ අනුව තෝරා පත් කර ගන්නා ලද සම්පාදක මණ්ඩලයේ පිරිමින් සහ කාන්තාවන් සම සමව සිටින අතර සාමාජිකයන්ගේ සාමාන්‍ය වයස අවුරුදු 44.5කි. ළාබාලම සාමාජිකයාගේ වයස 21කි. 43%ක් නීතිඥවරු සහ නීති සිසුහුය; 20%ක් ගුරුවරුය. ආදිවාසී ජනයා නියෝජනය සහතික කරන ලදි. එහි සභාපතිනිය 39 හැවිරිදි දන්ත ශල්‍ය වෛද්‍යවරියකි. නව ව්‍යවස්ථාව 2/3ක බහුතරයකින් සම්මත විය යුතු අතර ඡන්දදායකයන් සහභාගීවීම අනිවාර්ය වන ජනමත විචාරණයකදී එය අනුමත කළ යුතුවේ.
නව ව්‍යවස්ථාවක් සැදීම සඳහාම තෝරා පත් කෙරෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් පිහිටුවීම හොඳම විකල්පය බව ලියුම්කරු පිළිගනී. එහෙත්, චිලී රාජ්‍යයේ කළාක් මෙන්, ඒ සඳහාද ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් අවශ්‍යය. එවැනි සංශෝධනයකට මන්ත්‍රීවරුන් එකඟ කර ගැනීම පහසු නොවන නමුත් කළ නොහැකි දෙයක් නොවේ. 17 වන සහ 19 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධන සම්මත වූයේ පක්ෂ අතර පුළුල් එකඟත්වයකින් සහ ආසන්න ඒකමතිකත්වයෙන් බව අප අමතක නොකළ යුතුය.


පවතින ව්‍යවස්ථාවක ඇති ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ විධිවිධාන නොතකා ජනමත විචාරණයකින් හෝ මැතිවරණයකදී ලබාගන්නා ජනවරමකින් ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් පිහිටුවිය හැකිද යන ප්‍රශ්නය මතුකර ඇත. සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවට සාපේක්ෂව ‘ව්‍යවස්ථා විරෝධී’ වූ 1970-72 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලය 1970 මහා මැතිවරණයේදී ලබාගත් ජනවරම මත පිහිටුවීම ඒ හා සමාන්තර ක්‍රියාවලියක් ලෙස දක්වා ඇත.


එවැනි ක්‍රියාවලියකට සුජාතභාවය ලැබෙන්නේ ඉතා අසාමාන්‍ය තත්වයන් යටතේ පමණි. දීර්ඝ කාලයක් පැවති ඒකාධිපති පාලනයකට පසු ‘පැරණි’ ව්‍යවස්ථාවට ආපසු යාම තේරුමක් නැති නිසා නව ව්‍යවස්ථාවක් සාදා ගැනීමට අලු‍ත් ක්‍රමයක් යොදා ගැනීමට විශාල මහජන සහායක් තිබෙනු ඇත. නිදහස් සටනකින් බිහිවන නව රාජ්‍යයකටද මෙය අදාළය. බංගලාදේශය බිහිවූ පසු පැරණි නැගෙනහිර පකිස්ථානයේ සිටි ෆෙඩරල් සහ ප්‍රාන්ත ව්‍යවස්ථාදායක සභා මන්ත්‍රීන්ගෙන් සමන්විත ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් පිහිටුවන ලදි.


සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවෙන් කැඩී ශ්‍රී ලංකාවේ භූමියේ ගොඩ නැගුණු ‘ස්වයංජාත’ නව ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා 1960 ගණන් වන විට විශාල ජන මතයක් ගොඩ නැගෙමින් පැවතිණ. මහා බි්‍රතාන්‍යයෙන් දෙන ලද ව්‍යවස්ථා වෙනුවට තමන්ගේම ව්‍යවස්ථාවන් සාදා ගැනීමේ ප්‍රවනතාවක් මේ වන විට පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩල රටවලද මතුවී තිබුණි. ඉන්දියාවේ තත්වය විශේෂ විය. නිදහසට පෙරම පිහිටුවන ලද ඉන්දීය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩල ක්‍රියාවලිය දිගටම පවත්වා ගෙන යාමට ඉන්දියානු නිදහස් පනතින් ප්‍රතිපාදන පනවා තිබුණි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලය එරට ප්‍රථම ව්‍යවස්ථාදායකය ලෙසද ක්‍රියාකළේය. නව ඉන්දියානු ව්‍යවස්ථාව සම්මත වූයේ ඒකමතිකවය.


එහෙත්, ලංකා නිදහස් රාජ්‍ය ආඥාවේ එවැනි ප්‍රතිපාදන නොවීය. සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවේ නීතිමය අධිකාරියේ මූලාශ්‍රය වූද, පාර්ලිමේන්තුවේ එක් අංගයක් වූද, බි්‍රතාන්‍ය රැජිණ ආදේශ කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවට හැකිද යන ප්‍රශ්නය මතු කර තිබුණි. 29(2) වගන්තිය ‘ව්‍යවස්ථාව යටතේ වෙනස් කළ නොහැක’ යනුවෙන් අල්ලස් කොමසාරිස් එදිරිව රණසිංහ නඩුවේදී ප්‍රිවි කවුන්සිලයේ පියර්ස් ඡැ්රජැ සාමිවරයා කළ ප්‍රකාශය එම නඩුවට ඍජුවම අදාළ නොමැති ආගන්තුක වැකියක් වුවද, ඉන් සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවෙන් සම්පූර්ණයෙන් වෙන්විය යුතුය යන මතයට රුකුලක් ලැබුණි.


මැතිවරණයේදී තෝරා පත්කරන මන්ත්‍රීන්ට නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කරන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් ලෙස ද කටයුතු කිරීමට ජනවරමක් දෙන ලෙස 1970 මහා මැතිවරණයේදී සමගි පෙරමුණ ඉල්ලා සිටියේය. 84.9% තරම් විශාල ප්‍රතිශතයක් ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ එම මැතිවරණයේදී සමගි පෙරමුණ තෝරා පත්වූ මන්ත්‍රීධුර 151 න් 116ක් දිනා ගනිමින් 48.8% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් ලබාගත්තේය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලය කැඳවූ විට පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජනය වූ සියලු‍ පක්ෂ සහභාගි වීමෙන් එම ක්‍රියාවලියට සුජාතභාවයක් ලැබිණ. එහෙත්, සම්මත කරන ලද ව්‍යවස්ථාවට එවැනි සුජාතභාවයක් නොලැබුණි. සිංහල පමණක් රාජ්‍ය භාෂාව කිරීමට තීරණය කළ පසු ෆෙඩරල් පක්ෂය සිය සහභාගිත්වය අත්හිටුවීය. එක්සත් ජාතික පක්ෂය නව ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධ විය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩල ක්‍රියාවලියට සියලු‍ පක්ෂ එකඟ වීම විශාල ජන සහායක් ඇති ව්‍යවස්ථාවක් සැදීමට උදාවූ මහඟු‍ අවස්ථාවක් විය. එහෙත්, 2/3ක බහුතර ආසන සංඛ්‍යාවක් ලැබුණද මුළු ඡන්ද ප්‍රමාණයෙන් 50%කට අඩු ප්‍රමාණයක් ලබාගත් සමගි පෙරමුණ තමන්ට අවශ්‍ය ව්‍යවස්ථාව රට මත පැටවූ බව සම්පාදක මණ්ඩල වාර්තාවලින් පැහැදිලි වේ. නව ව්‍යවස්ථාව මගින් ව්‍යවස්ථාදායකයේ කාලය වසර දෙකකින් දීර්ඝ කිරීම ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට තදට බලපෑය. 1970-72 ව්‍යවස්ථා ක්‍රියාවලියෙන් අපට ඉගෙන ගත හැකි පාඩම් බොහෝය.


1970 ව්‍යවස්ථාදායකයේ කාලය දික් කිරීම, 1977 පාර්ලිමේන්තුවේ කාලය වසර හයකින් දික් කිරීමට ජනාධිපති ජයවර්ධනට පූර්වාදර්ශයක් ද විය. ඒ සඳහා ජනතාවගේ ‘කැමැත්ත’ කුප්‍රකට ජනමත විචාරණයේ දී ලැබුණි. එම ජනමත විචාරණය තමන්ට අවශ්‍ය ආකාරයට හැසිරවීම, බහුතරවාදී ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කිරීමට ජනමත විචාරණයක් යොදා ගත හැකි ආකාරය පිළිබඳ පාඩමක්ද වේ.


පෙරකී සුවිශේෂ තත්වයන්වලදී හැර, පවතින ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා ඇති ක්‍රියාවලිය මගහැර වෙනත් ආකාරයකින් ව්‍යවස්ථාවක් ඇති කිරීම ඉතා භයානක ප්‍රතිඵල ගෙන දිය හැක. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සිය ජයග්‍රහණයෙන් පසු ජනමත විචාරණයක් පවත්වා ආණ්ඩුක්‍රම සම්පාදක මණ්ඩලයක් පිහිටුවූවේ නම් එයින් සෑදෙන ව්‍යවස්ථාවේ හැඩතල කෙසේ වන්නේද කියා සිතේ මවාගත හැක!


වත්මන් ව්‍යවස්ථාවේ අදාළ ප්‍රතිපාදන වෙනස් කර ඒ අනුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් පිහිටුවීමේ අදහසට ලියුම්කරු නැවත තම සහාය ප්‍රකාශ කර සිටී. ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ සාධාරණ සමාජයක් සඳහා ජාතික ව්‍යාපාරය පැවැත්වූ පෙර කී කතිකාවේ සම්පත් දායකයෙකු වූ, ආණ්ඩුක්‍රම සම්පාදක මණ්ඩලයක් හරහා නව ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කිරීමේ අදහස වෙනුවෙන් පෙනී සිටින එකමුතුවේ මූලිකයෙකු වන ජාත්‍යන්තර අත්දැකීම් ඇති ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතිඥවරයෙකු එවැනි ක්‍රියාවලියක් සඳහා වත්මන් ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කිඊමේ අවශ්‍යතාව පැහැදිලි කළේය.


ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයක් මගින් නව ව්‍යවස්ථාවක් නිර්මාණය කිරීමේ වැදගත්කම ගැන දේශපාලන පක්ෂ සහ පුරවැසි සංවිධාන සමග සාකච්ඡා කළ යුතුය. එහෙත්, ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ කතිකාව ක්‍රියාවලියට සීමා නොකොට නව ව්‍යවස්ථාවක අන්තර්ගතයටද අවධානය යොමු කළ යුතුය. ■