පොලිස්පති දේශබන්දු තෙන්නකෝන්, එම තනතුරට පත්වුණේ නීත්යනුකූලව නොවේ. ඒ ඇයිදැයි දැන් රටම දනියි. ඒ නිසා ඇත්ත වශයෙන්ම නම්, ඔහු පොලිස්පති තනතුරේ සිටීමට නොසුදුස්සෙකි. කවදා හරි පොලිස්පති තනතුරෙන් විශ්රාම ගන්නා තෙක් මේ ‘නුසුදුසුකමේ හංවඩුව’ පොලිස්පතිවරයාගේ ශරීරයේ වැදී තිබෙනු ඇත.
ඊටත් වඩා වැදගත් කාරණය නම්, ඔහු මිනිසුන් ක්රෑර වධහිංසාවට භාජනය කළ පුද්ගලයකු හැටියට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කර තිබීමය. නිකම්ම වධහිංසාවක් නොවේ, සැකකරුවකු නිරුවත් කොට ඔහුගේ ලිංගේන්ද්රියයේ සිද්ධාලේප ගාගන්නට නියම කොට, ත්රීවීලරයක පටියකින් පහර දීමක් සම්බන්ධයෙනි. එම සිදුවීමේදී යම් තරමකට පරපීඩා කාමුකත්වයක්ද ඉස්මතු වී පෙනෙයි. එම වධහිංසාවට දේශබන්දු වරදකරු කළ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය, වන්දි ලෙස රුපියල් පක්ෂ පහක්ද ගෙවන ලෙස නියම කර තිබේ.
මේ කාරණය ඇතුළත් ඓතිහාසික නඩු තීන්දුව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය දුන්නේ 2023 දෙසැම්බර් 14 වැනිදාය. ඒ වන විට ඔහු වැඩ බලන පොලිස්පති හැටියට ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කරනු ලැබ තිබිණි. ඒ මාස තුනක කාලයකටය. මාස තුන පසුගිය පෙබරවාරි 29 වැනිදායින් අවසන් විය.
දේශබන්දු තෙන්නකෝන් වැඩ බලන පොලිස්පති ලෙස පත්කිරීමට විරුද්ධව හා ඔහුට පොලිස්පති පදවිය පිරිනැමීමට විරුද්ධව, මැල්කම් රංජිත් කාදිනල් හිමි ඇතුළු පාර්ශ්ව කිහිපයක්ම අධිකරණය ඉදිරියේ මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් ගොනුකර තිබිණි. ඔවුන් එහිදී කියා තිබුණේ, විශේෂයෙන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දුවක් දී තිබියදී, දේශබන්දු වැඩ බලන පොලිස්පති තනතුරේ සිටීම වරදක් බවයි. දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ගේ කල්යාණ මිත්රයකු වන මහජන ආරක්ෂාව බාර ඇමති ටිරාන් අලස් මේ පෙත්සම් ගැන ඉතාම කෝපයට පත්විය. ඔහු විවිධ අවස්ථාවලදී ප්රසිද්ධියේ කීවේ, දේශබන්දුට විරුද්ධව නඩු කියන අය, මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කාරයෙන්ගේ මුදලින් යැපෙන හා ඔවුන්ට සේවය කරන අය බවයි. ඔවුන් පිළිබඳ තොරතුරු ඉදිරියේදී තමා ඉදිරිපත් කරන බවද ඇමතිවරයා වරින් වර කීවේය. එහෙත් අද වන තුරු ඉදිරිපත් කළ තොරතුරක් නම් නැත.
එහෙත්, ඇමතිවරයා නොකීවේ මේ පෙත්සම් ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ කවුද කියාය. එක්කෙනෙක්, කාදිනල් හිමියන්ය. අනෙක් පෙත්සම් ඉදිරිපත් කර තිබුණේ, රටේ නමගිය නීතිඥවරුන් පිරිසක් මෙන්ම, පාස්කු දින බෝම්බ ප්රහාරයේ වින්දිතයන් විසිනි. කාදිනල් හිමි යැපෙන්නේ මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කාරයන්ගෙන්ද? අනෙක් නීතිඥවරුද කිසිවෙක් මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කාරයන්ගේ මුදල්වලින් යැපෙන ඔවුන්ගේ අත්උදව්කාරයෝ නොවෙති. පාස්කු දින ප්රහාරයේ වින්දිතයෝ මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කාරයන්ගෙන් යැපෙත්ද? එහෙත් ඔවුහු, රටේ නීතියේ පාලනය පවත්වාගැනීම වෙනුවෙන් පෙනීසිටිති. මූලික අයිතිවාසිකම් කැඩීම ඇතුළු විවිධාකාර චෝදනා තිබෙන පුද්ගලයකු රටේ නීතියේ පාලනය පවත්වාගැනීමට අත්යවශ්ය වන පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්රධානියා හැටියට පත්කිරීම කිසිසේත් සුදුසු නොවන බව ඔවුහු විශ්වාස කරති. පාස්කු දින ප්රහාරය ගැන තොරතුරු ලැබී තිබියදීත් එය වළක්වා ගන්නට බැරිවුණු පුද්ගලයකු පොලිස්පති තනතුරට පත්කිරීමට ඔවුහු විරුද්ධ වෙති. ගෝල්ෆේස් අරගලයට මැරයන් කළ පහරදීම වළක්වන්නට කටයුතු නොකළ පුද්ගලයකු රටේ පොලිස්පති වුණොත් කොහොමට හිටීවිද? රටේ නීතිය ක්රියාත්මක කරන ප්රධාන දෙපාර්තමේන්තුවක් හැසිරවීමේ වගකීම ලබාදිය යුත්තේ, මානුෂිය ගුණාංගවලින් හෙබි අයෙකුට බවත් ඊට පටහැනිව ක්රියා කළ පුද්ගලයෙකුට එහි වගකීම් පැවරීම සිය මූලික අයිතීන් උල්ලංඝනය කිරීමක් බවත් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් වූ මුලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම්හි වැඩිදුරටත් දක්වා ඇත. ටිරාන් අලස් ඒ ගැන නොදන්නවාට නීති ක්ෂෙත්රයේ හැමෝම මේ පෙත්සම්කාර පිරිස ගැන හොඳින් දනිති.
මේ අවස්ථාවේදී දේශබන්දුගේ සහායට තවත් පිරිසක් ආවෝය. ඒ හාමුදුරුවෝ කිහිප දෙනෙකි. අලි පැටියකු නීති විරෝධී ලෙස පන්සලේ තබාගැනීම ගැන නඩු විභාගයකට මුහුණ දුන් උඩුවේ ධම්මාලෝක එක් අයෙකි. රාජපක්ෂලාගේ අන්තේවාසික භික්ෂුවක වූ ධම්මාලෝක, 2014 මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරණයට තරග කරද්දී, රාජ්ය අනුග්රහයෙන් හමුදා කඳවුරුවල ඊනියා ධර්ම දේශනා පවත්වමින් මහින්ද රාජපක්ෂ නැවත ජනාධිපති කරගත යුත්තේ ඇයි කියා මිනිසුන්ට කියාදුන් කෙනෙකි. ඔහු වසන කිරුළපන ඇලන් මැතිනියාරාම පන්සලේ උදේ හවා විශාල ශබ්දයකින් ශබ්ද දූෂණය කරමින් පිරිත් විකාශනය කිරීමට විරුද්ධව අසල්වැසියන් අධිකරණය ඉදිරියට ගිය අතර, එම පිරිත් විකාශය නවත්වන ලෙස නියම කරන්නට සිදුවුණේ අධිකරණයටය. කිසිවකුට හිංසාවක් නොවන දහමක් දෙසූ බුදුන්ගේ ශාසනයේ පැවිදි වී ධම්මාලෝක කළේ, ඒ ඉගැන්වීම්වලට සපුරා විරුද්ධ දෙයක් බලහත්කාරයෙන් කිරීමයි. මාධ්ය සාකච්ඡාවට සහභාගි වූ අනෙක් භික්ෂුව මහාචාර්ය ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන හිමිය. හෙතෙම පසුගිය කාලය පුරා අන්ත සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදී ස්ථාවරයක සිට අදහස් දක්වන හිමිනමකි.
එම මාධ්ය සාකච්ඡාවේදී තවත් විහිළුවක් සිදුවිය. මෙවැනි හදිසි මාධ්ය සාකච්ඡාවක් තබන්නට හේතුවුණේ කුමක්දැයි මාධ්යවේදියකු ප්රශ්න කළ විට, උඩුවේ භික්ෂුව පැවසුවේ, මහජන ආරක්ෂක ඇමතිටත් වැඩබලන පොලිස්පතිටත් මරණ තර්ජන තිබෙන බව සෑම පුවත්පතකම පළවී තිබෙන නිසා, ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාවට මාධ්ය හමුවක් තැබූ බවයි. එහෙත් ඇත්ත නම් ඉංග්රීසි සහ සිංහල පුවත්පත් දෙකක පමණක් මුල් පිටුවේ එවැනි පුවතක් පළවි තිබීමය. ඒ පුවත්පත් දෙකේ අයිතිකරු ඇමති ටිරාන් අලස්ය.
ඉන්පසු තවත් භික්ෂූහු පිරිසක් දේශබන්දු වෙනුවෙන් ඉදිරියට ආහ. ඒ වන විට, ජනාධිපතිවරයා විසින් නීති විරෝධී ආකාරයට පොලිස්පති ධුරයට දේශබන්දු පත්කරනු ලැබ තිබිණ. මේ භික්ෂූන් පිරිසට අවශ්යව තිබුණේ, දේශබන්දු පත්කිරීමට විරුද්ධව ඉදිරිපත්වී තිබෙන පෙත්සම්වලට මැදිහත්වීමටය. වෙනත් තැන්වල ඔවුන්ගෙන් සමහරකු කියා තිබුණේ, දේශබන්දුගේ පත්වීමට විරුද්ධව කාදිනල් හිමි පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කිරීම ආගමික ස්වරූපයක් ගන්නා නිසා, තමන්ද මැදිහත්කාර පාර්ශ්වයක් හැටියට ඉදිරිපත් වෙන්නට තීරණය කළ බවයි.
කාදිනල් හිමියන් පෙත්සමක් ගොනු කර තිබුණේ ආගමික පසුබිමක් මත බව ඇත්තකි. එහිමියන්ගේ මූලික අදහස වුණේ, 2019 අප්රේල් 26 වැනිදා සිදුවුණු පාස්කු දින බෝම්බ ප්රහාරය වළක්වා ගැනීමට එවකට බස්නාහිර නියෝජ්ය පොලිස්පති දේශබන්දු තෙන්නකෝන් කටයුතු නොකිරිම නිසා, කාතෝලිකයන් තුන්සියයකට ආසන්න පිරිසක් ඝාතනය වූ බවයි. විශාල පිරිසක් සදාකාලික ආබාධිතයන් බවට පත්වූ බවයි. තවත් විශාල පිරිසක් තුවාල ලද බවයි. ඒ සියලු දෙනාම පාහේ කතෝලිකයන් වන විට, කාදිනල් හිමියන් අධිකරණයට පැමිණ තිබුණේ, ඔවුන් වෙනුවෙන් යුක්තිය යදින්නටය. අසරණයන්ට නීත්යනුකූලව යා හැකි එකම තැන අධිකරණය නිසාය.
එහෙත් කාදිනල් හිමිගේ ඉදිරිපත් වීම ආගමික විරෝධයක් ඇතිව කරන ලද්දක් නොවේ. හුදෙක් තමාගේ අනුගාමික කතෝලික ජනතාව වෙනුවෙන් යුක්තිය ඉල්ලීමකි. එහෙත්, ඉහත කී භික්ෂූන් කියා සිටියේ එහි ආගමික ස්වරූපයක් තිබෙන බවයි. ඊට පිළිතුර ලෙස ඔවුන් කර ඇත්තේ, තමන් ඇතුළු නායක භික්ෂූන් පිරිසක් නඩුවලට මැදිහත්වීමට අවසර ඉල්ලීමයි. එලෙස මැදිහත්වීමට අවසර ඉල්ලා ඇත්තේ කෝට්ටේ ශ්රී කල්යාණි සාමග්රී ධර්ම මහා සංඝ සභාවේ අනුනායක ජ්යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය පූජ්ය කොටපිටියේ රාහුල හිමි, රුහුණු විශ්වවිද්යාලයේ කුලපති මහාචාර්ය පූජ්ය අකුරටියේ නන්ද හිමි, කැලණිය විශ්වවිද්යාලයේ සංස්කෘත හා පෙරදිග ශාස්ත්ර අධ්යයනාංශයේ ජ්යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය පූජ්ය ඉඳුරාගාරේ ධම්මරතන හිමි, කොළඹ විශ්වවිද්යාලයේ මහාචාර්ය අගලකඩ සිරිසුමන හිමි, ශ්රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්යාලයේ මහාචාර්ය පූජ්ය මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමි, කැලණිය නාගානන්ද ජාත්යන්තර බෞද්ධ අධ්යාපන ආයතනයේ උප කුලපති තායිවානයේ ප්රධාන සංඝනායක පූජ්ය බෝදාගම චන්දිම හිමි සහ ප්රවීණ ධර්මදේශක පූජ්ය උඩුවේ ධම්මාලෝක හිමිය.
පෙබරවාරි 27වැනිදා මේ පෙත්සම් ශ්රේස්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ සලකා බැලුණු අවස්ථාවේදී, මේ භික්ෂූන් හත්දෙනා වෙනුවෙන් පෙනීසිටි ජනාධිපති නීතිඥ මනෝහර ද සිල්වා, පෙත්සම්වලට මැදිහත්වීමට අධිකරණයෙන් අවසර ඉල්ලුවේය. අධිකරණය කීවේ, අප්රේල් 2වැනිදා මේ පෙත්සම් නැවත කැඳවන අවස්ථාවේදි අවසරය දෙනවාද නැද්ද යන්න දන්වන බවයි.
පෙත්සම්වල මැදිහත්කාර පාර්ශ්වයන් වීමට ඉල්ලන ඉහත හිමිවරුන්, විශ්වවිද්යාලවල ආචාර්ය මහාචාර්ය පදවි දරන, සංඝ සභාවල නායකකම් දරන උගත් පිරිසක් බව ඔවුන්ගේ ධුරන්දරවලින් පෙනේ. එහෙත්, ඔවුන් නොදන්නා හෝ නොදන්නවා මෙන් පෙන්වන කාරණය නම්, වර්තමාන පොලිස්පතිවරයා වරදකරුවකු බවට පත්කර ඇත්තේ. ‘ක්රෑර අමානුෂික වධහිංසා හා අවමන් සහගත සැලකිලි කිරිම’ යන සාපරාධිමය වගකීමක් ඇති ක්රියාවට බවයි. එවැනි පුද්ගලයකු වෙනුවෙන් රටේ නායක, ආචාර්ය මහාචාර්ය භික්ෂූන් පෙනී සිටින විට. අපට ඔවුන්ගෙන් අසන්නට සිදුවන්නේ, බුදුදහමේ පෙන්වා දී ඇත්තේ වධකයන් වෙනුවෙන් පෙනීසිටින්නටද? ඔවුන් ආරක්ෂා කරගෙන රටේ ඉහළ තනතුරු පුදන්නටද, නැතිනම් මනුෂ්යයන් වධහිංසාවෙන් මුදවාගන්නටද කියාය.
බුදුන්ගේ අවිහිංසාවාදී ධර්මයේ කොතැනකවත් වධකයන් ආරක්ෂා කළ යුතුයැයි කියා තිබේද? බුදුන්ගේ ධර්මය අහිංසාවාදී කාරුනික ධර්මයක් නම්, මේ නායකකාරකාදින්ට, දෙසැම්බර් 14 වැනිදා නිකුත් කළ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුව ඇසු නොගැටුණේ ඇයි? මේ ගැන ඉහත කී භික්ෂුන්ගෙන් කවුරුන් හෝ පැහැදිලි කරනවා නම් අප කැමතිය.
එහෙත් මේ තරම් ප්රාමාණිකයන් වන මේ නායක හිමිවරුන් පිරිස මෙහිදි ක්රියාකර ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ විහිලුකාරයෙකු බවට පත්වී සිටින කතානායක මහින්ද යාපා අබේවර්ධනගේ මට්ටමට වැටී බව පැහැදිලිව පෙනේ. බීබීසී සිංහල වෙබ් අඩවියට පිළිතුරු දෙමින් කතානායකවරයා කී දේ එම වෙබ් අඩවියේ සටහන් වී ඇත්තේ මෙසේය.
‘ නව පොලිස්පතිවරයා ලෙස දේශබන්දු තෙන්නකෝන් පත් කිරීමේදී ඔහු සම්බන්ධයෙන් මූලික අයිතිවාසිකම් කඩ කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විසින් ලබාදී ඇති තීන්දු පිළිබඳව ව්යවස්ථා සභාවේ අවධානය යොමු නොකළ බවට එල්ල වන චෝදනාව ගැන ලබා දෙන පිළිතුර කුමක්දැයි බීබීසී සිංහල සේවය කතානායකවරයාගෙන් විමසීමක් කරන ලදි.
ඊට පිළිතුරු දෙමින් ඔහු කියා සිටියේ සිදුකළ සොයා බැලීම්වලදී එවන් දෙයක් අනාවරණය නොවූ බවයි.
‘අපි සොයා බලපු විදිහට නම් නැතෙයි කියලයි තියෙන්නේ. එයාට විරුද්ධව චෝදනාවක් නැහැ කියලයි. ඒ රුපියල් 50,000 වන්දියක් ගෙවන්න කියලා තියෙන්නේ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවට. අපිට ලැබිලා තියෙන තොරතුරු අනුව එහෙමයි තියෙන්නේ.’ කතානායකවරයා පැවසීය.’
මේ අසරණ කථානායකවරයා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ අංක 107/2010 නඩුවේ තීන්දුව ගැන කිසිවක් නොදන්නා බව පෙනේ. නැතිනම් කපටි ලෙසට එය නොදන්නා බව පෙන්වයි. දෙසැම්බර් 14 දුන් ඒ ඓතිහාසික තීන්දුව රටේ කතානායක නොදන්නා බව කීම කෙතරම් ලජ්ජාවක්ද? ඔහු කියන්නේ පොලිසියට රුපියල් 50000ක වන්දියක් ගෙවන ලෙස නියම කර ඇති බවයි. එයද අමූලික බොරුවකි. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය කියා ඇත්තේ, දේශබන්දුගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩකිරීමේ ක්රියාව හේතුවෙන් පොලිසිය රුපියල් ලක්ෂයක් වන්දි ලෙස ගෙවිය යුතු බවයි. ඒවා කාගේවත් පොකට්ටුවේ ඇති මුදල් නොවේ. රටේ මහජනතාවගේ මුදල්ය.
මේ විදියට දේශපාලනය නිසා අන්දමන්ද වී සිටින කථානායක හා ඉහත කී නායක භික්ෂූන් පිරිස අතර වෙනස ඇත්තේ, මේ හත්දෙනා, තමන් ඇඳ සිටින චීවරයේ මූලික පදනම වන අහිංසාව තූ කියා ඉවත දමා, ක්රෑර වධහිංසාකල නිලධාරියකු වෙනුවෙන් පෙනීසිටීමය. මේ ලැයිස්තුවේ සිටින විශ්වවිදයාල ආචාර්යයන්, විචිත්ර ධර්ම කථිකයන් තමන් මහජනතාව හමුවන විට එවැනි දෙයක් කළේ ඇයිදැයි පැහැදිලි කරනවා නම් වටින්නේය.