‘ම.. මම දන්නෙ නැහැ ඔ.. ඔවුන් කොහොමද තමන්.. තමන්ගේම මිනීවළ මේ තරම් හොඳට කපාගන්නේ කියලා. සමහරවිට ඔවුන් හිතනවා ඇති, හොඳට කැපුවොත් තුවක්කුව අතැති කෙනා හිත වෙනස් කරගනීවි කියලා.‘
ද අයිරිෂ්මෑන් නම් ඉංග‍්‍රීසි චිත‍්‍රපටියේ එක් තැනකදී එහි ප‍්‍රධාන චරිතය වන ෆ‍්‍රෑන්ක් නම් අයිරිෂ් ජාතික ඇමෙරිකානු කුලී ඝාතකයා එසේ කියනවා. ඔහු එසේ කියන්නේ දෙවැනි ලෝක යුද්ධය සමයේ තමන් කළ යුධ අපරාධ ගැන සිහිපත් කරමින්. කුලී ඝාතකයාගේ චරිතය රඟපාන්නේ රොබට් ඩි නීරෝ. යම් තීරණාත්මක අවස්ථාවක දෙබසක් උච්චාරණය කරද්දී ෆ‍්‍රෑන්ක්ගේ චරිතය රඟපාන රොබට් ඩි නීරෝගේ කටහඬ කැඩෙන අයුරුත්, අස්ථාවර වන අයුරුත් පැහැදිළියි.
චලනයක් නැතිව ස්ථාවරව රැුෙක්‍ෂන ඔහුගේ ඇස්, ඉහළට එසැවෙන දෙකම්මුල් සමඟ අයිරිෂ් ජාතික කුලී ඝාතකයාගේ චරිතය රොබට් ඩි නීරෝ ඉදිරිපත් කරන අන්දම අයිරිෂ්මන් චිත‍්‍රපටිය මුල සිට අග දක්වා බලා සිටීමට එක් ප‍්‍රධාන හේතුවක් යැයි හැෙÛනවා. ලියුම්කරුගේ වර්ණනා අමුතුවෙන් අවැසි නැහැ. මේ රඟපෑම වෙනුවෙන් නිරෝව ඉහළටම ඔසවා තබන විචාරකයන් ඕනෑතරම්.
මේ චිත‍්‍රපටියේ අනෙකුත් ප‍්‍රධාන චරිත දෙක අල් පැචීනෝ සහ ජෝ පෙසී ඉදිරිපත් කරනවා. ඒ දෙදෙනාගේ රංගනයන්ද අතිවිශිෂ්ඨයි. එහෙත් ඉහත කී සියළු රංගන ශිල්පීන් පෙළගස්වමින් මේ විශිෂ්ඨ සිනමාකෘතිය ගොඩනංවන්නේ මාටින් ස්කෝසි නම් වූ ශේෂ්ඨ සිනමා අධ්‍යක්ෂවරයා.
නොවැම්බර් මාසයේ සිට නෙට්ෆ්ලික්ස් වෙබ් අඩවියෙන් අයිරිෂ්මෑන් චිත‍්‍රපටිය නැරඹිය හැකියි. මේ වෙද්දීත් චිත‍්‍රපටියට අතිශය ඉහළ විචාරක හා පේ‍්‍රක්ෂක ප‍්‍රතිචාර ලැබී තිබෙනවා.
ඉහත කී රංගන ශිල්පීන් තිදෙනාගේ සහ අධ්‍යක්ෂවරයාගේ වයස අවුරුදු හැත්තෑව ඉක්මවා තිබීම මේ චිත‍්‍රපටියේ සුවිශේෂීත්වයයි. නිරෝ, පෙසී සහ ස්කෝසිගේ වයස අවුරුදු 76ක්. අල් පැචීනෝගේ වයස අවුරුදු 78ක්. මේ වියපත් මිනිසුන්ට සිනමාකෘතියකින් සුවිශේෂී යමක් කියන්නට නැතැයි බැලූ බැල්මට කෙනෙක් සිතන්නට ඉඩ තිබුණා. විශේෂයෙන්ම අයිරිෂ්මන් චිත‍්‍රපටියේ තේමාව වන ඇමෙරිකන් – ඉතාලියානු මාෆියාව ඉහත කී වියපත් මිනිසුන් සිව්දෙනාම මීට පෙර සිනමාකෘති ගණනාවකදී ස්පර්ශ කර තිබෙනවා. සාමාජිකයන් 28,000ක් පමණ සිටි දැවැන්ත අපරාධ සංවිධානයක් වන එම මාෆියාවේ ප‍්‍රධාන පෙළේ චරිත බෙහොමයක් ඔවුන් සම්බන්ධ වූ සිනමාකෘතිවල තිබෙනවා. ඉහත කී සිව්දෙනාගෙන් නම් එකක්, දෙකක් හෝ කිහිපයක් ගෑවුණු චිත‍්‍රපටි සියල්ල ඉවත් කළහොත් ලෝක ගැන්ග්ස්ටර් සිනමා ධාරාව ගැන කතාකළ නොහැකියි. ලැයිස්තුවක් ගතහොත් ගෝඞ්ෆාදර් ත‍්‍රිත්වය, ස්කාෆෙස්, ගුඞ්ෆෙලාස්, ඩිපාර්ටඞ්, කැසිනෝ ආදී චිත‍්‍රපටි සියල්ලට ඉහත කී නම් හතරින් එකක් හෝ සම්බන්ධයි. ඒ අර්ථයෙන් නිරෝ, පැචීනෝ, පෙසී සහ ස්කෝසි වියපත් ගැන්ග්ස්ටර්ලා පිරිසක් ලෙසද හැඳින්විය හැකියි.
එවැනි පසුබිමක මේ වියපත් මිනිසුන්ට උක්ත මාතෘකාව ගැන අළුත් චිත‍්‍රපටියකින් කියන්නට තිබෙන අළුත් දෙය කුමක්ද. අයිරිෂ්මෑන් චිත‍්‍රපටියෙන් ඔවුන් ඒ ගැටළුවට පිළිතුර දී තිබෙනවා. පිළිතුර වන්නේ ඔවුන්ට අළුතින් යමක් කියන්නට ඇති බව නෙවෙයි. ඔවුන්ම මීට පෙර කියා ඇති දේවල්ම අළුත් කෝණයකින් දැකීමේ හැකියාවක් ඔවුන්ටම තිබෙන බවයි. මීට පෙර ගෝඞ්ෆාදර් චිත‍්‍රපටියේ සිටම ඇමෙරිකානු මාෆියාව ගැන කතාකළ චිත‍්‍රපටිවලදී එම කල්ලිවලට සම්බන්ධ පුද්ගලයන්ගේ ජීවිත ගැන කතාකර තිබෙනවා. ඔවුන්ගේ මනුෂ්‍යත්වය ගැන කතාකර තිබෙනවා. එහෙත් ඒ සියළු චිත‍්‍රපටිවලින් කතාකළාට වඩා, මේ අපරාධකරුවන්ගේ ජීවිතයේ අවසානය ගැන අයිරිෂ්මෑන් චිත‍්‍රපටියෙන් කතාකෙරෙනවා.
අයිරිෂ්මෑන් චිත‍්‍රපටියේ එන්නේ ෆ‍්‍රෑන්ක් ‘ද අයිරිෂ්මෑන්‘ ෂෙරීන් නම් ප‍්‍රකට කුලී ඝාතකයෙකුගේ කතාව ඇසුරෙන්. ඔහුගේ මහළු විය මේ චිත‍්‍රපටියට තේමා වෙනවා. ඔහුගේ තේරීම්, පෞද්ගලික ජීවිතය හා පවුලේ සාමාජිකයන් ඇසුරෙන් කුලී ඝාතකයාගේ ආත්මයට එබී බැලීම චිත‍්‍රපටියේ අරමුණයි. ඔහුගේ මනුෂ්‍ය සම්බන්ධතා ජාලයට එබී බැලීම එහි අරමුණයි. රොබට් ඩි නීරෝ ෆ‍්‍රෑන්ක්ගේ චරිතය රඟපානවා. ජෝ පෙසී එම කුලී ඝාතකයාට අණ දෙන මාෆියා ප‍්‍රධානියා වන රසල් බෆලිනෝගේ චරිතය රඟපානවා. රසල් බෆලිනෝත් ඉතාලි මාෆියා ඉතිහාසයේ එක්තරා ප‍්‍රකට චරිතයක්. අල් පැචීනෝ එම මාෆියා සමඟ සමීපව ගණුදෙනු කරන, එම මාෆියාවලින් සහාය ලබන ඇමෙරිකාවේ දැවැන්තම වෘත්තීය සමිතියක ප‍්‍රධානියෙකු වූ ජිමී හොෆා නම් චරිතය රඟපානවා. ජිම් හොෆා එක් කලෙක ඇමෙරිකාවේ බලවත්ම චරිතයක් ලෙස හැඳින්වුණා. ඒ නිසාම ජෝන් එෆ්. කෙනඩි මහතා ජනාධිපතිධූරයට පත්වූ පසුව ඇමෙරිකාවේ නීතිපති ධූරයට පත්වූ රොබට් කෙනඩිගේ මැදිහත්වීමෙන් ජිමී හොෆාගේ අපරාධ සහ ¥ෂණ වංචා සෙවීමේ මෙහෙයුමක් ‘ගෙට් හොෆා ස්කෙඞ්‘ නමින් ක්රියාත්මක වුණා. චිත‍්‍රපටියේ ප‍්‍රධාන චරිත ලෙස ඇමෙරිකානු මාෆියාවල මෙන්ම වෘත්තිය සමිති ව්‍යාපාරයේ සිටි ප‍්‍රකට චරිත ගණනාවක් එනවා. කෙනඩි ඝාතනය, රිචඞ් නික්සන් බලයට පත්වීම හා ඔහුට එරෙහිව එල්ලවන වෝටර්ගේට් චෝදනාව වැනි ඓතිහාසික සිදුවීම් මැදින් චිත‍්‍රපටිය ගලායනවා.
එහෙත් චිත‍්‍රපටියේ ඓතිහාසික සිදුවීම් මැදින් සියුම් ලෙස ගලා යන්නේ කුලී ඝාතක ෆ‍්‍රෑන්ක්ගේ වැඩිමහල් දියණිය වන පෙගී ෂෙරීන් සමග ෆ‍්‍රෑන්ක්, රසල් හා හොෆා අතර ඇති සම්බන්ධය. මුල සිටම කතාවේ එක්තරා වැදගත් තේමාවක් ලෙස දිවයන්නේ එය.
පෙගී ෆ‍්‍රෑන්ක්ගේ දියණිය වුණත්, කුඩා කල සිටම තාත්තාගේ අපරාධ ගැන දන්නා පෙගී ෆ‍්‍රෑන්ක් කෙරෙහි බියක් දක්වනවා. ඒ නිසාම ඇය පියාට යම්කිසි ¥රස්ථභාවයක් දක්වනවා. රසල් බෆලීනෝ පියාගේ මාෆියා ප‍්‍රධානියා බව කුඩා කල සිටම පෙගී දන්නවා. ඒ නිසා ඇය හැකිතරම් රසල්ගෙන් ඈත්ව සිටිනවා. එහෙත් දරුවන් නැති කෙනෙකු වන රසල් හැකිතරම් පෙගීට ළංවෙන්නට උත්සාහ කරනවා.
විවිධ තෑගි ආදිය අරන් දෙනවා. එහෙත් පෙගී හැකිතරම් රසල්ගෙන් ඈත්වෙන්නට උත්සාහ කරනවා. එහෙත් පියා සහ ජිමී හොෆා අතර මිත‍්‍රත්වය ගොඩනැඟු‍ණු පසුව පෙගී සහ හොෆා අතර ඉතා සමීප මිත‍්‍රත්වයක් ඇතිවෙනවා. ඝාතකයන් වන ඇගේ පියා සහ ඔහුගේ අනෙක් මිතුරන්ගේ හැටියට ජිමී හොෆා යනු ඉතා යහපත් මිනිසෙක් ලෙස පෙගී දකිනවා ඇති. ඒ නිසා පෙගී පියෙකුට දක්වන සමීප බැඳීම හොෆාට දක්වනවා. මේ දියණියකගේ ආදරය පිළිබඳ ඊර්ෂ්‍යාව චිත‍්‍රපටියේ අවසානයේදී දැවැන්ත තීන්දු ගැනීම දක්වා යොමුවෙනවා.
අප මුලින්ම සඳහන් කළේ ෆ‍්‍රෑන්ක් සෙබළෙකු ලෙස දෙවැනි ලෝක යුද්ධය සමයේදී සටන් කළ සමය ගැන ෆ‍්‍රෑන්ක් කියන කතාවක්. ඔහු එහිදී කතාකරන්නේ යුධ අපරාධ ගැනයි. එමෙන්ම ෆ‍්‍රෑන්ක්ගේ චරිතයෙහි තිබෙන අවිනිශ්චිත ස්වභාවය අප මුලින්ම කීවා.
ඔහු යුධ හමුදාවේ සිටි කාලයේ සිටම ජීවිත විනාශ කිරීමට සෙබළෙකු ලෙස පුහුණුව ලබා තිබුණා. ඉහළින් අණ ලැබුණාම ප‍්‍රශ්න කිරීමකින් තොරව ඝාතන කටයුත්ත කළ පසුව, තමන්ට හොඳ බව ඔහු කියනවා. චිත‍්‍රපටියේ අවසාන කොටසේදී කෙනෙකු ඔහුගෙන් විමසන්නේ නැතිකළ ජීවිත ගැන දුකක් නැතිද කියායි. ඝාතනය කළ මිනිසුන්ගේ පවුල්වල උදවිය ගැන කල්පනා කරන්නේ නැතිද කියායි. ෆ‍්‍රෑන්ක් උත්තර දෙන්නේ තමා කිසිම පවුලක් ගැන නොදැන සිටි නිසා තමන්ට කිසි දුකක් නැති බව. ෆ‍්‍රෑන්ක් අණ පිළිපදින්නෙක්. මිනිසෙක්. ඒ චරිතය අපූරුවට සිනමා තිරය මත මවන්නට චිත‍්‍රපටියේදී සමත්ව තිබෙනවා.
සැබෑ ෆ‍්‍රෑන්ක් ෂෙරීන් මියගොස් ඇත්තේ වයස අවුරුදු 83 ක්ව සිටියදී 2003 දීයි. ඔහු මියයනතුරු බොහෝ අපරාධවලට ඔහු වගකිවයුතු බව ඔප්පු වී නැහැ. නිල වශයෙන් සැලකුවොත් ඔහු වෘත්තීය සමිති ව්‍යාපාරය සමඟ සමීපව කටයුතු කළ, ඉතාලි මාෆියාවට සම්බන්ධ යැයි ‘චෝදනා ලද‘ මිනිසෙක්. එහෙත් ඔහුගේ මරණයෙන් පසු ප‍්‍රකට ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යවේදියෙකු ඔහුගේ ජීවිත කතාව ලියමින්, ඉහත කී අපරාධ ගැන කරුණු කියා තිබුණා.
චිත‍්‍රපටිය නිර්මාණය කර ඇත්තේ එය ඇසුරෙන්. මේ කෘතිය රොබට් ඩි නීරෝ අතට පත්වීමෙන් පසු ඔහු කණ්ඩායමේ අනෙක් උදවිය සමඟ සාකච්ඡුා කොට චිත‍්‍රපටියේ වැඩකටයුතු ආරම්භ කර තිබුණා. ඒ අනුව ගැන්ග්ස්ටර් සිනමාවේ රජවරුන් බඳු නිර්මාණකරුවන් සිව්දෙනෙකු චිත‍්‍රපටිය වෙනුවෙන් එකතු වී තිබුණා. ඔවුන්ග් වයස තවත් එක් අංකයක් බව තහවුරු කරමින් ඔවුන් අපූරු චිත‍්‍රපටියක් අප ඉදිරියේ තබා තිබෙනවා.
අනුරංග ජයසිංහ
