අප රටේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවාදයේ සහ නීතියේ ආධිපත්‍යයේ මූලධාර්මික රාමුව තුළ පමණක් තේරුම් ගැනීමේත්, තේරුම් කර දීමේත්, භාවිත කිරීමේත් තීරණාත්මක වැදගත්කම, නැවත වරක් මේ දිනවල අවධාරණය වෙමින් තිබේ. මෑත ඉතිහාසයේ එම අවශ්‍යතාව මතුවූයේ 2018 ඔක්තෝබර්- දෙසැම්බර් කාල පරිච්ඡේදයේදීය.
අද මතුවෙමින් පවතින තත්වයත්, 2018 ඔක්තෝබරයේ මතුවූ තත්වයට සමාන හෙයින්, එදා මතුවූ ව්‍යවස්ථා අර්බුදය ගැන යළි මතක් කරගැනීම වටී. අප රටේ බොහෝ දෙනාට එය දැන් අමතක වී තිබෙන නිසා, එය විශේෂයෙන් මතක් කළ යුතුව තිබේ.
2018 ඔක්තෝබර්වල පැනනැගුණු ව්‍යවස්ථා අර්බුදයේ කේන්ද්‍රීය ගැටලූව වූයේ විධායකයේ ප‍්‍රධානියා වූ එවකට සිටි ජනාධිපතිවරයා, එවකට සිටි අගමැතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලය ඉවත්කර, අලූත් අගමැතිවරයකු සහ කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත්කිරීම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධානවලට එකඟ වීද යන්නයි. එවැනි අවස්ථාවක සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන පරිදි, මේ පිළිබඳව ආණ්ඩුක‍්‍රම විශාරදයන්, නීතිඥයන්, දේශපාලනඥයන් මෙන්ම මහජනතාව අතරද, එකිනෙකට පටහැණි ස්ථාවර දෙකක් මතුවිය. පළමුවැන්න, ජනාධිපතිවරයාගේ18 ක‍්‍රියාව ව්‍යවස්ථාවට සම්පූර්ණ එකඟය යන්නයි. දෙවැන්න, ජනාධිපතිවරයා කෙළේ, ව්‍යවස්ථාව සම්පූර්ණයෙන්ම උල්ලංඝනය කිරීමකි යන්නයි.
මෙම මතභේදය මත මුළු රටම දේශපාලන වශයෙන් කඳවුරු දෙකකට බෙදිණ. ජනාධිපතිවරයාගේ ක‍්‍රියාව ව්‍යවස්ථානුකූලය යන ජනාධිපතිවරයා සහ ඔහුගේ නීති උපදේශකයන් දැරූ මතය සුජාත කිරීම සඳහා ඊට පක්‍ෂ මහජන මතයක් ගොඩනැගීමට, අතිවිශාල ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක්ද දියත් කරනු ලැබිණ. හිටපු අග‍්‍රවිනිශ්චයකාරවරයකු, හිටපු නීති මහාචාර්යවරයකු, විශ්වවිiාලවල නීති කථිකාචාර්යවරුන්, ජනාධිපති නීතිඥයන්, කටකාර මාධ්‍යවේදීන් ඇතුළු ‘විශේෂඥයෝ’ විශාල පිරිසක්, ජනාධිපතිවරයාගේ ක‍්‍රියාවේ ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ආරක්‍ෂා කරමින් මෙම ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයට සහභාගි වූහ.
හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ ක‍්‍රියාව ව්‍යවස්ථාව අමුඅමුවේ උල්ලංඝනය කිරීමක්ය යන ප‍්‍රතිතර්කය සඳහාද නීති විශේෂඥයන්ද, මාධ්‍යවේදීන්ද, විශ්වවිiාල ආචාර්යවරුන්ද, දේශපාලනඥයන්ද සහභාගිවූ තවත් විශාල ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් දියත් කෙරිණ. මේ ලියන මමද මෙම දෙවැනි ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයේ සක‍්‍රියව සිටියෙමි.
එවැනි ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාර මෙන්ම මත ගැටුම්ද ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය සඳහා අත්‍යවශ්‍යය. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය සජීවි වන්නේ එවැනි තීරණාත්මක කරුණක් පිළිබඳව ඇති එකිනෙකට ප‍්‍රතිවිරෝධී ස්ථාවර අතර, මහජන පරිමණ්ඩලයේ, විවෘතව සහ විචාරාත්මකව සිදුවන සාකච්ඡුාවකිනි. මේ දිනවල ලංකාවේ සිදුවෙමින් පවතින්නේ එවැනි විවාදයකි.
මේ අතර කෙනෙකුට කළ හැකි නිරීක්‍ෂණයක් නම්, වත්මන් ජනාධිපතිවරයාට ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාමය ගැටලූ පිළිබඳ උපදෙස් දෙන්නේ, හිටපු ජනාධිපතිවරයාටද උපදෙස් දුන් දේශපාලන වශයෙන් මිත‍්‍ර නීති විශාරදයන් වීමයි. තම දේශපාලන මිත‍්‍ර නීතිඥයන්ගෙන් උපදෙස් ලබා ක‍්‍රියාකළ හිටපු ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථාව සම්පූර්ණයෙන්ම උල්ලංඝනය කළ බවට, 2018 දෙසැම්බර් අගදී අප රටේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒකමතිකව තීන්දු කළ බව අමතක නොකළ යුතු කරුණකි.
මෙම පසුබිම මතක් කර ගැනීම අවශ්‍ය කරවන තවත් හේතුවක් තිබේ. එය නම් අද මතුවන ව්‍යවස්ථා ගැටලූවද විධායකය සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර ආයතනික සම්බන්ධතාව පිළිබඳ එකක් වන නිසාය. දැන් එය මතුවී තිබෙන්නේ, ජනාධිපතිවරයා විසින් විසුරුවනු ලැබ ඇති පාර්ලිමේන්තුව වෙනුවට අලූත් පාර්ලිමේන්තුවක්, ව්‍යවස්ථාවෙන්ම නියමිත කාලසීමාව ඇතුළත පත්කර ගැනීමට නොහැකි වීම නිසාය. ජුනි 02 දායින් පසුව, ලංකාව වලංගු පාර්ලිමේන්තුවක් නොමැතිව, ව්‍යවස්ථාවට අනුව පාර්ලිමේන්තුවට වඩා අඩු අධිකාර බලයක් තිබුණද, එය රාජ්‍යයේ බලවත් තනි කේන්ද්‍රය ලෙස ඉතිරිවන, විධායකය යටතේ පමණක් පාලනය කෙරෙන, අමුතු ආකාරයේ ‘විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමයක්’ ලංකාවේ ගොඩනැගේවිද? යන්න ඒ වෙතින් මතුවන අසාමාන්‍ය ව්‍යවස්ථා ගැටලූවලින් එකකි. ඊට සමාන තවත් අසාමාන්‍ය ගැටලූවක් තිබේ. එය නම්, ව්‍යවස්ථාවෙන් නියම කර ඇති ආකාරයට පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට නොහැකි වීමේ සන්දර්භය තුළ, ව්‍යවස්ථානුකූල වලංගුභාවයක් නැති පාර්ලිමේන්තුවක් ලංකාවේ පවතීද? යන්නයි.
මේ ගැටලූ දෙකම මතුවීමට පෙර, එමෙන්ම ඒවා පැනනැගීම වැළැක්වීමටද උපකාර වන, දැනට පවතින ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධානවලට සහ ව්‍යවස්ථාවේ මූලධාර්මික රාමුවට එකඟවන විසඳුම් සෙවීම, වර්තමාන මොහොතේ අත්‍යවශ්‍ය සහ හදිසි කාර්යයක් වී තිබේ.
මේ පසුබිම සිතේ තබාගෙන, දැනට ජනාධිපතිතුමා පැත්තෙනුත්, විපක්‍ෂය පැත්තෙනුත් ඉදිරිපත් වී ඇති ප‍්‍රධාන ස්ථාවර දෙක විමර්ශනය කරමු.
ජනාධිපතිතුමාගේ ස්ථාවරය
ව්‍යවස්ථා අර්බුදයක් ගැන ජනාධිපතිතුමා කතා නොකළත්, ව්‍යවස්ථාවට පටහැණිව ක‍්‍රියාකිරීමට තමා සූදානම් නැති බව එතුමා කිහිප වරක්ම කියා ඇත. ‘ව්‍යවස්ථාවට පිටින් ක‍්‍රියාකරන්නට එපා’ යනු එතුමාගේ ප‍්‍රධාන ආධාර කණ්ඩායමක් වන මහානායක ස්වාමීන්වහන්සේලාගෙන්ද ලැබී ඇති උපදේශයයි. ජනාධිපතිතුමා තම පූර්වගාමියාට වෙනස්ව ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව පමණක් ක‍්‍රියාකරනු ඇත යනු සියලූම පුරවැසියන්ගේ ද ප‍්‍රාර්ථනාව විය යුතුය. එහෙත් ‘ව්‍යවස්ථාවට පිටින්’ ක‍්‍රියා නොකරන බව කියන නිමිත්තට, එම ප‍්‍රකාශය ගැළපේද යන්නද විමසා බැලිය යුත්තකි. මන්ද යත්, ජනාධිපතිතුමාගේ ඉහත ප‍්‍රකාශය මේ දිනවල රටේ දේශපාලන විවාදය තුළ මතුකෙරෙන මූලික ප‍්‍රස්තුතයක්ද වන හෙයිනි.
ව්‍යවස්ථාවට අනුව පමණක් තමා ක‍්‍රියාකරන බව ජනාධිපතිවරයා ප‍්‍රකාශ කර ඇත්තේ ‘විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව යළි කැඳවීමට තමාට ව්‍යවස්ථානුකූල බලයක්ද නැත’ යන ස්ථාවරය ආරක්‍ෂා කිරීමටය. මෙය ව්‍යවස්ථාවට අනුව නිවැරදි ප‍්‍රකාශයක් නොවේ. ජනාධිපතිතුමා මාර්තු 02 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම, ඡුන්දය සඳහා දිනය නියම කිරීම, ව්‍යවස්ථාවට එකඟව සිදුකළ ඒවා බව පැහැදිලිය. එතුමා එය සිදුකර ඇත්තේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 70 වගන්තියේ (1) සහ (5) (අ) සහ (ආ) උපවගන්තිවලට අනුවය. මෙහිදී ජනාධිපතිතුමා ගෙන ඇත්තේ, දේශපාලන තීන්දුවක් ව්‍යවස්ථානුකූලව බලාත්මක කිරීම බවද කිව යුතුය. මාර්තු 02 දායින් පසුව එතුමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම අනිවාර්ය යැයි ව්‍යවස්ථාවේ කියා නැත. ව්‍යවස්ථාව එතුමාට දී ඇත්තේ, එම පාර්ලිමේන්තුවේ පළමුවැනි රැුස්වීමේ දිනයේ සිට අවුරුදු 4 1/2ක් ගතවූ දිනෙන් පසුව පමණක් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමේ අභිමතානුසාරි බලයයි. එසේ විසුරුවා හැරියේ නැතිනම්, එම පාර්ලිමේන්තුවට අගෝස්තු මාසය දක්වා බලාත්මකව සිටිය හැකිව තිබිණ. මේ අනුව මාර්තු 02 දා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම, ව්‍යවස්ථාව විසින් ජනාධිපතිතුමාට විකල්පයක් නොදී බලකෙරුණු විධානයක් නොවේ. එතුමාගේ දේශපාලන විනිශ්චය සහ ඇස්තමේන්තුව අනුව ගැනීමට ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉඩ ලබාදී තිබෙන, දේශපාලන තීන්දුවකි.
ඒ සමගම, විසුරුවා හැරි පාර්ලිමේන්තුව යළි කැඳවීමට ජනාධිපතිතුමාට බලයක් නැත යන මතය වැරදි එකකි. ඒ අදහස ජනාධිපතිතුමා පළ කර තිබෙන්නේ ව්‍යවස්ථාව සම්පූර්ණයෙන්ම කියවන්නේ නැතිවය. නැතිනම් වැරදි නීති උපදේශයක් නිසාය. ජනාධිපතිතුමාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියාට පසු බලය ලබාදෙන වගන්ති දෙකක්ම ව්‍යවස්ථාවේ තිබේ. ඒවා මෙසේය.
) පළමුවැන්න 70 (7) වගන්තියයි. එය මෙසේය:
‘පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබීමෙන් පසුව කවර අවස්ථාවක වුව ද පාර්ලිමේන්තුව නියමිත දිනයට කලින් රැුස්වීම අවශ්‍ය වන ස්වභාවයක හදිසි තත්ත්වයක් උද්ගත වී ඇති බවට ජනාධිපතිවරයා සෑහීමකට පත් වුවහොත් විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව ප‍්‍රකාශනයක් මගින්, ඒ ප‍්‍රකාශනයේ දින සිට තුන් දවසකට කලින් දිනයක් නොවිය යුතු දිනයක දී රැුස්වන ලෙස කැඳවීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේ ය. එසේ කැඳවනු ලැබූ පාර්ලිමේන්තුව හදිසි අවස්ථාව අවසන් වීම හෝ මහ මැතිවරණය අවසන් වීම යන මෙයින් කලින් එළඹෙන අවස්ථාවේ දී විසිරෙන්නේය.’)
අදාළ ඊළඟ වගන්තිය ව්‍යවස්ථාවේ ‘මහජන ආරක්‍ෂාව’ යන තේමාව යටතේ ඇති 155(4) (ස) වගන්තියයි.
ඒ අනුව, 155(3) වගන්තිය ප‍්‍රකාරව ජනාධිපතිතුමාට හදිසි නීති රෙගුලාසි පැනවීමට බලය ලබාදෙන, මහජන ආරක්‍ෂක පනත යටතේ ‘ප‍්‍රකාශනයක් කරනු ලැබූ විට, ඒ බව.. නොපමාව පාර්ලිමේන්තුවට දන්වා යැවිය යුත්තේය. තවද ඒ අනුව ඒ ප‍්‍රකාශනය නිකුත්කරනු ලැබුවේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබීමෙන් පසුව නම්, ඒ ප‍්‍රකාශයෙන් පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වීම සඳහා කලින් දිනයක් නියම කර ඇතොත් මිස, ඒ ප‍්‍රකාශනයෙන් අනතුරුව එළැඹෙන දසවන දිනයෙහි පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වීම පිණිස කරන කැඳවීමක් ලෙස ඒ ප‍්‍රකාශය ක්රියාත්මක වන්නේය..’ (මේ වගන්තිය තවත් දිගට තිබේ.)
මේ වගන්ති දෙකේම ප‍්‍රකාශ කර ඇති මූලික සහ ඉතා වැදගත් අදහස් තුනක් තිබේ.
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරිය පසුවද හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශ කිරීමේ බලය මෙන්ම හදිසි තත්වයක් පැනනැගුණ විට ඒ ගැන පාර්ලිමේන්තුවට දැනුම්දීමේ බලයද විධායකයේ ප‍්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයාට තිබේ.
එහෙත් එම බලය පාවිච්චි කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුවේ සහයෝගය සහ අනුදැනුම ඇතිවය.
එසේ මහජන ආරක්‍ෂක පනතට අනුව හදිසි නීතිය ප‍්‍රකාශ කළ පසු පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම අනිවාර්යය. හදිසි තත්වය ප‍්‍රකාශකිරීමේ ප‍්‍රකාශනය, ඉබේම පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීමේ ප‍්‍රකාශනයක්ද වෙයි.
මේ වගන්ති දෙකෙන් කියන පරිදි හදිසි තත්වයක් ඇති බව ජනාධිපතිවරයාට ප‍්‍රත්‍යක්‍ෂ වී එය පාර්ලිමේන්තුවට දැනුම් දීම නැතහොත් හදිසි තත්වයක් ජනාධිපතිවරයා විසින් ප‍්‍රකාශ කරනු ලැබීමම පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීමේ ප‍්‍රකාශනයක්ද වෙයි. එසේ ඉබේ කැඳවෙන පාර්ලිමේන්තුව, හදිසි නීතිය අවසන් වන තුරු හෝ මැතිවරණය නිමවීම හෝ යන දෙකෙන් කලින් සිදුවන දිනය තෙක්ම බලාත්මකව පවතී. මෙහිදි හදිසි තත්වයක් තිබෙන බව පාර්ලිමේන්තුව අනුමත කිරීම අවශ්‍ය නැත. එහෙත් අවශ්‍ය අලූත් නීති පැනවීමට පාර්ලිමේන්තුවට පුළුවන.
‘තමන්ට විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීමේ බලයක් නැතැ’යි ජනාධිපතිවරයා දැනට කියන්නේ සමහර විට, එතුමාට ලැබී ඇති පටු නීති උපදේශයක් නිසා වන්නට ඇත. මෙම වගන්ති දෙකම කියන්නේ, ජනාධිපතිතුමාට විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව කැඳවිය හැකි බව නොවේ. එතුමා හදිසි නීති තත්වයක් ප‍්‍රකාශ කළහොත්, එම ප‍්‍රකාශනයම, විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීමේ ප‍්‍රකාශනයක්ද වන බවයි. ව්‍යවස්ථාවේ සම්පාදකයන් කර ඇත්තේ විධායකයේ ප‍්‍රධානියා වන ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධානවලට අනුකූලව හදිසි නීතිය පැනවීමේ විකල්පය පාවිච්චි කිරීම සහ විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව යළි කැඳවීම එකට සම්බන්ධ කිරීමයි. පළමුවැන්න කිරීම දෙවැන්න ඉබේම සිදුවීමට තුඩු දෙයි.
මෙය වනාහි විධායකය සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර සම්බන්ධයේදී විධායකය අබිබවා පාර්ලිමේන්තුව සතු උත්තරීතරභාවය (Parliamentary Supremacy over the Executive) අවධාරණය කරන, 19 වැනි සංශෝධනය යටතේ අපගේ වර්තමාන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ ඇති ඉතා වැදගත් මූලධර්මයක්ද වෙයි.
පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම
දැන් අපට එක් වැදගත් මූලධර්මයක් පැහැදිලි විය යුතුය. එනම් විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව ආපසු කැඳවීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීමේ බලය ජනාධිපතිවරයාට තිබේ. එහෙත් එය හැම විටෙකම භාවිත කළ හැකි අභිමතානුසාරී බලයක් නොවේ. රටේ හදිසි තත්වයක් පැනනැගි විට පමණක් තෝරාගත හැකි විකල්පයකි. එයද ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධානවලට අනුව ගත යුතු දේශපාලන තීන්දුවකි.
දැන් ප‍්‍රශ්නය මතුවන්නේ හදිසී නිතිය පැනවීමට අවශ්‍ය වන තරමේ හදිසි තත්වයක් රටේ තිබෙන්නේද? යන්නයි. ඒ ගැන කිසිදු සැකයක් නැත. කොරෝනා වසංගතය මුළු රටේම ජනතාවගේ සෞඛ්‍යයට සහ ජීවිතාරක්‍ෂාවට බරපතළ තර්ජනයක් එල්ල කර තිබේ. එය මහජන ජීවිතය කඩාකප්පල් කර තිබේ. ආණ්ඩුවට, ආර්ථිකයට සහ ජනජීවිතයට සාමාන්‍ය පරිදි ක‍්‍රියාකළ නොහැකිය. සියලූම පුරවැසියන් ජීවත් වන්නේ ජීවිත බයෙනි. රාජ්‍යයද සුපුරුදු පරිදි ක්රියාත්මක වීමට නොහැකිය. ජනාධිපතිවරයා නායකත්වය දෙන විධායකය, කොරෝනා වසංගතය මැඬ පැවැත්වීම සඳහා අතිවිශේෂ බලතල ලබාගෙන ඇත්තේද ඒ නිසාය. පුරවැසියන්ගේ නිදහස සහ සාමාන්‍ය ජීවිතය ඉතා අසාමාන්‍ය ලෙස සීමා කරන ඇඳිරි නීතිය සහ ලොක් ඩවුන් බලාත්මක කිරීම යන අසාමාන්‍ය පරිපාලනමය පියවර ගැනීමට, ජනාධිපතිතුමාට බලකෙරුණේ ඒ නිසාය.
මේ පසුබිම ‘හදිසි තත්වය’ යන සංකල්පය නෛතික සහ දේශපාලන න්‍යාය ආශි‍්‍රතව අර්ථකථනය කිරීමටද අපට අවකාශයක් ලබාදෙයි. ‘හදිසි තත්වය’ යන්නෙහි ඇති ‘හදිසි’ යන වචනයේ ප‍්‍රධාන අර්ථ දෙක් තිබේ.
* පළමුවැන්න, හදිසි තත්වයකදී, එයින් එල්ලවන අභියෝගවලට මුහුණ දීමට රාජ්‍යය සතු හැකියාව සහ බලය ශක්තිමත් කිරීමට, විධායකයට සහ එහි පොලිස් සහ ආරක්‍ෂක ආයතනවලට විශේෂ බලතල ලබාදීමට සිදුවේ.
* එවැනි හදිසි අවස්ථාවක, පුරවැසි නිදහස සහ අයිතිවාසිකම්ද සීමා කිරීමට සිදුවේ.
අපගේ ව්‍යවස්ථාව කියන පරිදි මෙම විශේෂ තත්වය විධායකය පමණක් තනියම ඇතිකළ යුතු නොවේ. එසේ කිරීමට මහජන ආරක්‍ෂක පනත යටතේ පියවර ගත් වහාම එයට ව්‍යවස්ථාදායකයේ, එනම් පාර්ලිමේන්තුවේ, අනුමැතිය ලබාගත යුතු වේ. මෙය අපගේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගපෙන්වන ඉතාම වැදගත් නෛතික සහ චර්යාධාර්මික මූලධර්මය ලෙස අප රටේම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය, හිටපු අග‍්‍රවිනිශ්චයකාර සරත් සිල්වා මහතාද නායකත්වය දුන් කාලයේ තිබූ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයද, නැවත නැවතත් තහවුරු කර ඇති භාවිතයකි.
විරුද්ධ පක්‍ෂය අවංකද?
තත්වය එසේ නම්, මහජන සෞඛ්‍ය හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශ කිරීම මගින් විසුරුවා හැර ඇති පාර්ලිමේන්තුව ඉබේම යළි කැඳවීමට පියවර ගැනීමට, ජනාධිපතිතුමාට දේශපාලන වශයෙන් සුදුසු වාතාවරණයක් තිබෙන්නේද? ජනාධිපතිතුමා අවංකව ගන්නා ක‍්‍රියාමාර්ගයකින් අයුතු ප‍්‍රයෝජන ගැනීමට පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි බලය ඇති විපක්‍ෂය පියවර නොගනීවිද? රනිල්ලා, සජිත්ලා, සුමන්දිරන්ලා, රාවුෆ් හකීම්ලා ජනාධිපතිතුමාට ඇත්තටම විශ්වාස කළ හැකිද?
ලංකාවේ ආණ්ඩු පක්‍ෂය සහ විපක්‍ෂය අතර පසුගිය වසර ගණනාව තුළම වර්ධනය වී ඇති සතුරු ප‍්‍රතිවිරෝධී අන්‍යොන්‍ය සම්බන්ධතා පිළිබඳ පසුබිම තුළ මෙවැනි සංශයවාදී ප‍්‍රශ්න ජනාධිපතිතුමාගේ පාර්ශ්වයෙන් දැනට මතුකිරීම ගැන පුදුමයට පත්විය යුතු නැත. එම සංශයවාදය සාධාරණය. එහෙත් විසඳුම් නැති අභියෝගයක් නොවේ.
ලංකාවේ වර්තමාන අර්බුදය සාධනීය ලෙස විසඳීමට ගන්නා දේශපාලන ක‍්‍රියාමාර්ගයකට අත්‍යවශ්‍ය ප‍්‍රායෝගික පූර්ව කොන්දේසියක් වන්නේ, ජනාධිපතිතුමාත් එතුමා අයත් දේශපාලන පක්‍ෂය එක් පැත්තකිනුත් විරුද්ධ පක්‍ෂ අනෙක් පැත්තකිනුත් ධ‍්‍රැවීකරණය වී සිටින දේශපාලන කඳවුරු දෙක අතර අන්‍යොන්‍ය විශ්වාසය ගොඩනැගීමයි. එනම්, Confidence Buildingක්‍ද ඇතිකිරීමයි. දේශපාලන ගැටුම් නිරාකරණයේදී මෙය අත්‍යවශ්‍ය සහ ඵලදායී ක‍්‍රියාමාර්ගයකි. දැනට මේ සඳහා අවශ්‍ය පළමුවැනි පියවර විරුද්ධ පක්‍ෂ විසින් ගෙන තිබේ. එය නම්, ඊයේ විරුද්ධ පක්‍ෂ නායකයන්ගේ අත්සනින් නිකුත් කර ඇති ඒකාබද්ධ ප‍්‍රකාශනයේ ඇති ‘වගකීමෙන් යුතුව සහාය දීමේ ’ (Responsible Cooportation) යෝජනාවයි. පාර්ලිමේන්තුව යළි කැඳවූ විට ආණ්ඩුව අපහසුවට පත්කිරීමේ සැඟවුණු න්‍යාය පත‍්‍රයක් නැති බව විපක්‍ෂවල නායකයෝ එහි කියා සිටිති. දැනට කොරෝනා වෛරසයට එරෙහි මෙහෙයුමේදී ජනාධිපතිතුමාත්, ආණ්ඩුවත් මුහුණ දෙන නෛතික සහ මූල්‍ය ගැටලූ විසඳීමට තමන් පූර්ණ සහාය දෙන බවත් ඔවුහු ශපථ කරති.
මෙය වනාහි ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත් බැරෑරුම් ලෙස සහ සාධනීය ලෙස ප‍්‍රතිචාර දැක්විය යුතු යෝජනාවකි. එය වනාහිි ඔවුන් දෙදෙනාගේ දේශපාලන නායකත්වයේ මහිමයද පරීක්‍ෂාවට ලක්කරන අවස්ථාවකි. එම පරීක්‍ෂාවෙන් ජනාධිපතිවරයාද, අග‍්‍රාමාත්‍යවරයාද, විපක්‍ෂයට අයත් පක්‍ෂවල නායකයන්ද සාධනීය ලෙස සමත්වීම, අප රටේ ඉදිරි කාලයේ තියුණු විය හැකි බහුවිධ අර්බුදය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ සහ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ රාමු ඇතුළත හිඳ මුහුණ දීමට අත්‍යවශ්‍ය පූර්ව කොන්දේසියද වනු ඇත.
