සුභාෂිණි චතුරිකා
එමිලි බ්‍රොන්ටෙ ගේ ද්විත්ව ජන්ම ශතවර්ෂ සැමරීම යෙදී තිබුණේ පසුගිය ජූලි මස 30 වැනිදාටය. මේ වන විට බ්‍රොන්ටෙ කෞතුකාගාරය බවට පත්ව ඇති, බ්‍රොන්ටෙ පවුල වැඩිකාලයක් ජීවත් වු එංගලන්තයේ බටහිර යෝක්ෂයර් ප්‍රදේශයේ හැවර්ත් ග්‍රාමයේ දේවගැති නිල නිවස කේන්‍ද්‍ර කොට ගෙන එදින විවිධ සාහිත්‍යයික සාකච්ඡා, වැඩසටහන්, සැමරුම් උත්සව පැවැත්විණි. එසේම ඊට සමගාමිව බ්‍රිතාන්‍ය පුරා පුස්තකාල සහ පාසල් වල, ඇය ජීවත් වු සමාජය තුළ තිබු රාමුගත වික්‍‍ටෝරියානු සදාචාරය අතික්‍රමණය කරමින් නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්නට බිය නොවූ ලේඛිකාව ගේ උපන් දිනය සමරන්නට විද්‍යාර්ථීහු සහ සාහිත්‍ය ලෝලීහු ද අමතක නොකළහ.
බ්‍රොන්ටෙ දරුවන්ගේ නිර්මාණ
එමිලි බ්‍රොන්ටෙ ජීවත් වූ ඉතාමත් කෙටි කාලය තුළ ඇය ලියා ඇත්තේ එක් නවකතාවක් පමණි. ඒ නමින් Wuthering Heights ය. එම කෘතිය ඇය ප්‍රකාශයට පත්කළේ එලිස් බෙල් නම් අන්වර්ථ නාමයකින් වන අතර ඊට වසකරට පසු, තිස් වැනි වියේදී ඇය ක්ෂය රෝගයට ගොදුරුව ඉතා අවාසනාවන්ත ලෙස මරණයට පත් වූ බැවින්, ඇය ලියූ එකම නවකතාව ඉංග්‍රීසි සම්භාව්‍ය සාහිත්‍යයේ සුවිශේෂි කෘතියක් බවට පත් වන බවත්, එය පරම්පරා ගණනාවක් පුරා සාහිත්‍ය ලෝලීන්ගේ පැසසුමට සහ ඇගයීමට ලක් වන බවත් ඇය දැන සිටියේ නැත.
එංගලන්ත කලා කවුන්සිලයෙන් පවත්වාගෙන යන බ්‍රොන්ටෙ නිල වෙබ් අඩවියේ දැක්වෙන පරිදි 1848 දී පළවුණු Wuthering Heights කෘතිය සමකාලීන පාඨකයා කම්පනයට පත් කළ, එතෙක් පළවුණු සරල රොමාන්තික සාහිත්‍යදහරාවට අභියෝගයක් එල්ල කළ සාහිත්‍ය කෘතියකි.
“එහි ඇති කෲරත්වය, අමානුෂිකත්වය, සැහැසි වෛරය සහ පළිගැනීම කුළු ගැන්වෙන විස්තර කිරීම් මඟින් පාඨකයා කම්පනයෙන් සහ පිළිකුලෙන් ඔත්පළ වෙයි. එසේම මිනිස් වේශයෙන් සිටින යක්ෂයින් මතද බලපැවැත්විය හැකි ආදරයේ උත්තරීතර බලය පිළිබද ශක්තිමත් සාක්ෂින් ගෙනහැර පාන පරිච්ඡේදයන් ද කෘතියේ පසුවට එයි.” එකල සාහිත්‍ය විචාරයට අනුව එවැනි ආකාරයෙන් ප්‍රචණ්ඩත්වයත්, ආලයත් එකට මුසු කොට ඇති සාහිත්‍ය කෘතියක් ඉන් පෙර ප්‍රකාශයට පත් වී නැත.
බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික ඉතිහාසඥවරියක වු ජුලියට් ගාඩිනර් Wuthering Heights කෘතිය, සමකාලින සමාජය කෙරෙන් ලැබූ විචාරය පිළිබද මෙසේ අදහස් දක්වා ඇත.
“කෘතියේ වු තිව්ර ලිංගික භාවවේග, එහි භාෂාවේ ගැප් වු ශක්තිය සහ රූප සංඥා, විචාරකයින් අමන්දාන්දයට, වික්ෂිප්තභාවයට මෙන්ම සංත්‍රාසයට ද පත් කළේය.” ඒ අනුව පැසසුම් මෙන්ම ගැරහුම් ද ලැබු Wuthering Heights කෘතිය එකල සමාජය කෙරෙන්, එහි නිරූපිත අශ්ලීල ආලය නිසා ගර්හාවට පාත්‍ර වුවද පසු කාලීනව එය සම්භාව්‍ය ඉංග්‍රීසි සාහිතයේ උසස් කෘතියක් ලෙස සැලකුම් ලැබීය.
එමිලි බ්‍රොන්ටෙ හැදී වැඩුණු, ඇයට නිර්මාණ ශක්තිය සපයා දුන් ‘බ්‍රොන්ටෙ පවුල’ යනු එක්තරා ආකාරයක සුවිශේෂි හැකියාවන් සහිත සාමාජිකයින් පිරිසක එක් තැනකට රොක් වි සිටි නිර්මාණ අවකාශයක් යැයි කිව හැකිය . බ්‍රොන්ටේ පවුලේ දරු දැරියන් සය දෙනෙකි. එළිසබෙත්, මරියා, චාර්ලට්, පැට්‍රික්(බ්‍රැන්වෙල්), එමිලි සහ ඈන් වන අතර ඔවුන්ගේ මව මරියා බ්‍රැන්වෙල්, එමිලිට වයස අවුරුදු තුනේදී පිළිකා රෝගයට ගොදුරුව මිය ගියාය. එසේම එළසබෙත් සහ මරියා ද කුඩා වයසේදීම ක්ෂය රෝගයට ගොදුරුව මිය ගියහ. පවුලේ සියළු ඛේදවාචක දරා ගනිමින් ජීවත් වීමට සිදු වු අනෙක් දරුවන් සිව් දෙනා එනම් චාර්ලට්, පැට්‍රික්, එමිලි සහ ඈන් අධ්‍යාපනය සහ රැකියාවන් සඳහා වරින් වර ගෙයින් බැහැරව යමින්ද නිවසින් වියෝ වීමේ දුක නිසා නැවත නැවත නිවසට ගොනු වෙමින්ද ඒකාත්මික ලෝකයක් එකිනෙකා හා බෙදා ගනිමින් ද වැඩිහිටියෝ බවට පත්වුහ.
නමුත් ඔවුන් වැඩිහිටියන් බවට පත්වුයේ, ඔවුන් සියලු දෙනා පොදුවේ මුහුණ දුන් සිය ආදරණීයයන්ගෙන් වෙන් වීමේ දුක දරා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ම තැනූ කාල්පනික ලෝකය තුළ වැඩෙමින් ද ක්‍රියාකාරී වෙමින්ද සාහිත්‍ය කලා ලෝකයේ දැවැන්තයින් බවට පත්වෙමිනි. මෙහිදි සාපේක්ෂව දිගු කාලයක් ජිවත් වීමට වරම් ලැබු බ්‍රොන්ටේ පවුලේ දරුවන් තුළ තිබු සුවිශේෂි බව එයයි. ඔවුන් එක සමාන ලෙස දුර්භාග්‍යය මිටි අත්ලේ කැටි කොට ගෙන සිටියද ඔවුහු ඒ හා සමාන ලෙසම නිර්මාණාත්මක හැකියාවන් ගෙන් පරිපුර්ණ අය වුහ.
වැඩිමහළු සහෝදරියන් දෙදෙනා මියගිය පසු පවුලේ වැඩිමළි වු චාර්ලට් බ්‍රොන්ටේ, සම්භාව්‍ය ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ උසස් ගණයේ නිර්මාණයක් ලෙස සැලකෙන ‘ජේන් අයර්’(1847) කෘතියේ කතුවරියයි. මීට අමතරව ඇය ජිවත් සිටියදී Shirley (1849), Villette (1853), යන කෘති දෙකත්, ඇයගේ මරණීන් පසු The Professor (1857) නම් කෘතියත් ලෙස තවත් කෘති තුනක් ප්‍රකාශයට පත් කොට ඇත. ඇය නිර්මාණය කළ සියළු කෘති අතුරින් ඇයට උසස් ඇගයීමක් සහ කීර්තියක් අත් කර ගැනීමට හැකි වුයේ ‘ජේන් අයර්’ කෘතියේ කතුවරිය වශයෙනි. ‘ජේන් අයර්’ කෙටි කාලයකින් එකල සමාජය තුළ ඉතාමත් වේගයෙන් ප්‍රසිද්ධියට පත් වු කෘතියක් වු අතර එය ප්‍රකාශිත වසරේ පමණක් එහි පිටපත් තෙවරක් මුද්‍රණය කර බෙදා හැරීම සිදුවිය. ආරම්භයේදී ඇය එය ප්‍රකාශයට පත් කලේ කර් බෙල් නම් අන්වර්ථ නාමයක් යොදා ගනිමිනි.
බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පුස්තකාලයට අයත් තොරතුරු මූලාශ්‍රයක ජේන් අයර් කෘතිය ලැබූ සමකාලින විචාර පිළිබඳ මෙසේ සඳහන් වෙයි.
“චාර්ලට් බ්‍රොන්ටේ ගේ ජේන් අයර් කෘතිය ලැබූ සමාකලීන හෘදයාංගම සහ සාධනීය විචාර දෙස බලන විට අපට හැඟී යන්නේ එම නිර්මාණය එකල අනෙකුත් කෘතීන් වලට වඩා කෙතරම් වෙනස් වීද යන්න සහ ඒ නිසාම එම නිර්මාණය අනෙකුත් කෘතින් ගෙන් කෙතරම් කැපී පෙනුනේද යන කාරණාවණ්ය. එක් විචාරකයෙක් වරෙක මෙසේ සඳහන් කරයි.. “මේ කතාව අපි කියවා ඇති සියළු කතාන්දරවලට වඩා වෙනස්ය.” තවත් තැනක එක් විචාරකයෙක් එකල දහනව වන සියවසේ කාන්තාවන් තුළ මුල් බැස ගෙන තිබූ දුර්දාන්ත ආකල්පයන් පිළිබඳ සිහියට නඟමින්, මෙම කෘතියේ කතුවරයා කිසිසේත්ම කාන්තාවක් විය නොහැකි බව ඉතාමත් බරෑරුම් ලෙස පවසා සිටියි. එකල සමාජය තුළ “ ‘පිරිමියාට’ දැ‍නෙන සහ සිතන ආකාරයෙන් ලිවීමට” බ්‍රොන්ටේ ට තිබු කෞශල්‍ය ඉතා උසස් ලෙස සම්භාවනාවට පාත්‍ර විය.”
නමුත් පසු කාලීනව ප්‍රකාශයට පත් කළ, සිය සොයුරිය එමිලි බ්‍රොන්ටේ ගේ Wuthering Heights කෘතිය අත් විඳි ඉරණම සේම, Jane Eyre කෘතියද සම්මත විරෝධී, අසැබි, ක්‍රිස්තියානි විරෝධි කෘතියක් ලෙස නම් කරමින් කටෝර විවේචන වල පහසද නොඅඩුව ලැබුවේය. ඒ කොයි හැටි වෙතත් ජේන් අයර් කෘතිය ද ඉංග්‍රීසි සම්භාව්‍ය සාහිත්‍යයේ මාහැඟි කෘතියක් ලෙස වර්තමානයේ සැළකෙනු ලැබෙයි.
බ්‍රොන්ටෙ පවුලේ බාල දැරිය වන ඈන් බ්‍රොන්ටෙ ද විචාරක අවධානයට ලක් වු කෘති දෙකක් එනම් Agnes Grey (1847) සහ The Tenant of Wildfell Hall (1848) ලියා පළ කිරීමට සමත් වුවාය.
ඔවුන්ගේ එකම සොයුරා සහ ඔවුන්ගේ පරිකල්පනීය ලෝකයේ එකම සගයා ද වු පැට්‍රික් බ්‍රැන්වෙල්, සිය සහෝදරියන්ට සාපේක්ෂව තරමක් අප්‍රකට චරිතයක් වුවද සමහර තොරතුරු මුලාශාවල ඔහුද ලේඛකයකු සහ සිත්තරුවෙකු ලෙස සඳහන් වෙයි. ඔහු කුඩා කාලයේ සිටම චිත්‍ර ඇඳීමට මහත් ආශා කළේය. ඒ නිසාම කෙටි කාලයක් රාජකීය කලා ඇකඩමියේ ගුරුවරුයෙකුගෙන් චිත්‍රකාලව පිළිබඳ හැදෑරීම ද කළේය. අනතුරුව ඔහු වෘත්තීමය අලේඛ්‍ය රූ සිත්තරුවෙක් ලෙස කුලියට ගත් චිත්‍රාගාරයක වැඩ කිරිම ආරම්භ කළද එය මුල්‍යමය වශයෙන් සාර්ථක නොවූ නිසා කෙටි කාලයකින්ම ඔහුට එය අත්හැර දැමීමට සිදුවිය. බ්‍රැන්වෙල් විසින් ලතින් භාෂාවෙන් ඉංග්‍රීසියට ’ඕඩ්ස්’ නම් වෙළුම් හතරකින් යුත් කාව්‍ය්‍ය ග්‍රන්ථයක් පරිවර්තනය කරන ලද අතර එය පාඨක විචාරක නොමඳ පැසසුමට ලක් විය. ඔහු ද සිය සහෝදරියන් සේම සාහිත්‍යයික නිර්මාණ සඳහා ප්‍රතිභාවක් ප්රකට කළද , ප්‍රකාශයට පත් වුණු ඔහුගේ නිර්මාණ අතලොස්ස වන්නේ යෝක්ෂයර් පුවත්පතේ පළවුණු කවි ගොන්න පමණකි. කෙසේ වෙතත් පැට්‍රික් බ්‍රැන්වෙල් ද අභාග්‍යම තුරුළ කොට ගනිමින් වයස අවුරුදු 29 දි සිය ජීවිතයෙන් සමුගත්තේ සිය සහෝදරියන් තිදෙනා සේම කලා ලෝකයට මහැඟි දායාදක් උරුම කොට තබමිනි.
ලන්ඩනයේ ජාතික රූ ආලේඛ්‍ය කලාගාරයේ ප්‍රදර්ශනයට තබා ඇති, බ්‍රොන්ටෙ සහෝදරියන් තිදෙනාගේ එකම ආලේඛ්‍ය සිතුවම චිත්‍රයට නඟන ලද්දේ ඔහු විසිනි. එය විශිෂ්ඨ ගණයේ නිර්මාණයක් ලෙස නොසැලකෙතත් සාහිත්‍ය ලෝකය කැළඹවු සහෝදරියන් තිදෙනාගේ රුව පරම්පරා ගණාවක් තිස්සෙ විවිධ නිර්මාණ සඳහා වරින් වර ප්‍රතිනිර්මාණය වන්නේ මුලිකවම බ්‍රැන්වෙල් ගේ සිතුවම පදනම් කරගනිමිනි. ඒ නිසාම එම සිතුවම අද මිල කළ නොහැකි නිර්මාණයක් බවට පත්ව ඇත.
බ්‍රොන්ටෙ ලාගේ මනංකල්පිත ලෝකය
එකම පවුලේ දරු දැරියන් සිව් දෙනෙක් එසේ සාහිත්‍ය කලා ලෝකයේ බර අඩි තබමින් ඔවුන් පිළිබඳ මතකයන් නොනවත්වා පසු පරම්පරා වලට විසරණය වීමට ඉඩ සලසා ගියේ කෙසේද යන්න සාහිත්‍ය විචාරක ලෝකය තුළ විමසුමට ලක් වුණු කාරණයකි. සැබවින්ම තොරතුරු මුලාශ්‍රවලට අනුව ඔවුන් සිව් දෙනා ගත කළ වෙනස්ම ආකාරයේ ළමා විය එයට හේතුවයි.
සිය මවගේ මිය යාමෙන් පසු ඔවුන්ගේ දේවගැතිවර පියා, දරුවන්ගේ රැකවරණය සඳහා පැමිණි දරුවන්ගේ මවගේ වැඩිමහල් සහෝදරිය එලිසබෙත් බ්‍රැන්වෙල් ගේද සහාය ඇතිව දරුවන්ට එම ‘දුලබ’ ගණයේ අධ්‍යාපනය ලබා දීම ඇරඹීය. ඔහු සිය රාජකාරි කටයුතු නිසා නිවසේ එතරම් නොරැඳුණත් ඉතාමත් පුළුල් ක්ෂේත්‍රයක දැනුමක් ලබා දෙන පොත් පත් රාශියක් දරුවන්ට කියැවීම සඳහා නිවස තුළ සුලබ කල අතරවා‍රේ නිවස තුළ දැඩි නීති රීති පද්ධතියක්ද ක්රියාත්මක කළේය. එයට ප්රධාන හේතුවක් වුයේ දරුවන් සියළු දෙනාටම එක සමාන අධ්‍යාපනයක් දීමට ප්රමාණවත් වත්කමක් පියා සතුව නොතිබීමයි. සැබවින්ම ඔවුන් කුඩා කල ගත කළේ ‘සාහිත්‍යයික කලා’ ළමා වියකි. ඔවුන්ගේ කුඩා කාලය මුළුමනින්ම සාහිත්‍ය කළා වැඩමුළුවක් තුළ ගතකළේ යැයි කීවහොත් ඊටත් වඩා නිවැරදිය. එක රොත්තට ලොකු මහත් වුනු සහෝදර සහෝදරියන් අතර ඉතාමත් සමිප බැඳීමක් පැවතුණි. ඔවුහු දවසේ වැඩි කාලයක් පොත් කියවමින්ද සිය පියා නිවසේ රැඳී සිටින විට ඔහුගෙන් පාඩම් අසා ගනිමින්ද කාලය ගත කළහ. නමුත් ඔවුන් කිසිවෙකු එතැනින් නැවතුණේ නැත. ඔවුන් සිව්දෙනාම බරපතල ලෙස ආශක්ත වුණු විශ්වාස කළ නොහැකි තරම් පරිකල්පනීය ලෝකයක් ඔවුන් ගොඩනඟා ගත්තේ, ඒ සඳහා වෙන කිසිදු උදාහරණයක් සැපයීමට, අනාගතයේදී වත් කිසිවකුට ඉඩ නොතබමිනි. එය ඒ තරම්ම බැරූරම්ය.
දරුවන් සිව් දෙනාගෙන් වැඩිමළි චාර්ලට් බ්‍රොන්ටේ ට වයස අවුරුදු නවයක්ව තිබියදි, ඇය සහ සිය මළනුවන් එකතුව Glass Town නම් කාල්පනික නගරය බිහි කළේය. සැබවින්ම එය ආරම්භ වුයේ ලාබාල පැට්‍රික් බ්‍රෙැන්වෙල් ට ඔවුන්ගේ පියා උපන්දින ත්‍යාගයක් ලෙස ගෙනැවිත් දුන් කුඩා සෙල්ලම් සොල්දාදුවන්ට චරිත ලබා දෙමින් කරන ලද කුඩා නාට්‍යමය දෙබස් හරහාය. කාලයත් සමඟ අනික් බාල දෙසොහොයුරියෝ වන එමිලි සහ ඈන්ද එම සාහිත්‍යයික නගරය බිහිකරන නිර්මාණකාරියන් ලෙස ඔවුනට එක් වුහ. ඔවුහු එක් එක් සොල්දාදුවාට චරිත ලබා දෙමින්, නේක සාහිත්‍යයික ශානර සහ සිතුවම් මඟින් එම චරිත, සිදුවීම් තුළ සහ කතාන්දර තුළ තබමින් ප්‍රබන්ධ ගොඬනැඟූහ. ඔවුන් ඒ සියළු නිර්මාණ කළේ සොල්දාදුවන් විසින් ලියුවේ යැයි ඇඟවෙන කුඩා ගිනිපෙට්ටි ප්‍රමාණයේ ක්ෂුද්‍ර අත්පිටපත් තුළය. කාලය ගතවත්ම මුරණ්ඩු ලෙස ස්වාධින ගති ඇති එමිලි සහ කුඩා ඈන්, අක්කාගේ සහ අයියාගේ ලෝකයේ දිනපතාම අවශේෂ චරිත වීම ඉවසිය නොහැකිව, වෙනත් කාල්පනික ලෝකයක් ගොඬ නඟා ගැනීමට උත්සුක වූහ. ඒ අනුව චාර්ලට් සහ බ්‍රැන්වෙල් ආරම්භ කළ Glass Town නම් නගරය Angria බවත් පත් වූ අතර එමිලි සහ ඈන් Gondal නම් දූපත ගොඬ නඟා ගත්හ. කාලයත් සමඟ Angria සහ Gondal රාජධානි බවට පත් විය. එහි නිර්මාතෘවරු ඒ තුළ සැබෑ ලෙසම ජිවත් වෙන්නට පටන් ගත්තහ. ඔවුහු සිතියම් අඳිමින් එම රාජධානිවල මේ පො‍‍ළොවේ පිහිටීමට සුජාතබවක් ලබා දුන්හ. ගද්‍ය හා පද්‍ය භාවිතා කරමින් මනංකල්පිත ලෝකයේ විර ආඛ්‍යාන නිර්මාණය කළහ. ඔවුහු සිය රාජධානි පිළිබඳ දිගු කාව්‍ය දෙසීයකට වඩා ලියා ඇති බව තොරතුරු මුලාශ්‍ර වල සඳහන් වෙයි. ඔවුන් ලියු ඒ කවි වර්ඩ්ස්වර්ත්, වෝල්ටර් ස්කොට් සහ බයිරන් වැනි කවියන්ගේ නිර්මාණ වල ආභාෂය ලබා ඇති බව විචාරක මතයයි. එ් ලෝකවල මිහිපිට සිදු නොවන ඕනෑම දෙයක් සිදු වීමට ඉඩ ඇත. එසේම ප්‍රචණ්ඩත්වය, ශංගාරය,මිලටරීකරණය ද ඒවායේ ඇත. ඔවුන් සියල්ලෝම ඔවුන් තනා ගත් ලෝකය තුළ කෙතරම් බරෑරුම් ලෙස ජීවත් වුයේද යත් ඔවුන්ගේ මනස තුළ පරිකල්පන ලෝකයත් සැබෑවත් අතර සීමා මායිම් විටෙක බොඳවී යයි. සැබෑ ලෝකයේ තතු මනංකල්පිත ලෝකයේ ප්‍රබන්ධ තුළට කඩාවදියි, විටෙක ඔවුනට සැබෑ ලෝකයේ දුංඛදෝමනස්සයන් මුළුමනින්ම අමතක වී ඔවුහු Gondal සහ Angria රාජධානිවල ජිවත්වන වැසියන් බවට පත්වෙති. බ්‍රිතාන්‍ය පුස්තාකලයේ තොරතුරු මුලාශ්‍රයකට අනුව එමිලිගේ දිනපොතේ දැනට ආරක්ෂාවී ඇති පිටු කිහිපයකට අනුව ඇය එහි විටෙක ඇයගේ සහ ඈන් ගේ රාජධානිය වූ Gondal හි සිදූවීම් විස්තර කරයි. ඒ සමඟම ඒ මොහොතේ ඇය සහ පවුලේ සෙ‍ස්සන් කුමක් කරමින් සිටින්නෙ ද යන්නත් එහි සඳහන් කරයි. එදිනෙදා නිවසේ සිදුවීම් විස්තර කරයි. ඒ අනුව ඇයගේ මනංකල්පිත රාජධානිය නිසා ඇය ඉදිරියේ පහසුවෙන්ම සැබෑවත් පරිකල්පනයත් අතර සීමාව බොඳවී යයි.
ඔවුන් මෙසේ නව යොවුන් වියේ සිට තුරුණු වියේ මුල් අවධිය වනතුරු ලොකු මහත් වන්නේ එවන් පරිකල්පනයෙන් සුපෝෂිත ලෝකයක් තුළය. බොහෝ විචාරකයන්ට අනුව සහෝදරියන් තිදෙනාගේම නිර්මාණ සලකා බැලූ කල ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙකුවත් පළමු නිර්මාණය තුළ පවා කිසිදු ආධුනික බවක් ප්රකට කරන්නෙ නැත. ඔවුන් තිදෙනාම ශූර, අත්දැකීම බහුල ගත් කතුවරියන් ලෙස සිය නිර්මාණ බිහිකළහ. ඒ සියළු නිර්මාණ වලට ඔවුන් අත්හදා බැලීම් කළේ වැලි කෙළියේ පටන් ඔවුන් ජිවත් වූ මනංකල්පිත ලෝකය බිහිකරමින් ඒ තුළ ජිවත් වෙමිනි.
ඉදින් බ්‍රොන්ටේ දරුවන් දිර්ඝ ආයුෂ රැගෙන මොලොවට බිහි වුයේ නැත. අන්ත දුගීභාවය, ප්‍රියයන්ගෙන් වෙන් විමට සිදු වීම වැනි දුර්භාග්‍යයන්ගෙන් ඔවුන්ගේ ජිවිත හැඩි වූ තිබුණද ඔවුන් ජිවත් වූ කෙටි කාලය තුළ සාහිත්‍ය කලා ලෝකයේ බර අඩි තබා යාමට ඔවුනට හැකි වුයේ තරඟයක් පස්සේ එළවන අධ්‍යාපනයක් නොව නිදහසේ සිතීමට ඉඩ ලබා දුන් දැනුමක් ඔවුන් ලැබූ නිසාය. ඇත්තෙන්ම කිව්වොත් ඔවුන් විධිමත් අධ්‍යාපනයක් නොලැබූ නිසාය.
